Informazioa, orientazioa eta europar herritartasunarekin erlazionaturiko eskubideei buruzko aholkularitza, parte-hartze aktiboa eta gaztetasuna eskaintzen ditu.
BILBOKO UDALAK DIRUZ LAGUNDUTAKO PROIEKTUA DA,ORDEA,BERE EDUKIA ERAKUNDE ONURADUNAREN ERANTZUKIZUN ESKUSIBOA DA
KOORDINATZAILEAK: Jon Lasa eta Irene Urizar. LAGUNTZAILEAK: Jon Lasa, Irene Urizar, Lourdes Sánchez, Unai Urizar eta Cristina Domínguez. DISEINUA ETA MAKETAZIOA: Fundación Orienta Zaitez Fundazioa. ARGAZKIAK: Cristina Domínguez, Irene Urizar eta Freepik.
iPhone 16 eta iPhone 16 Pro mugikorrak dagoeneko aurkeztu dituzte. Ohi bezala, ikasturte hasiera bakoitzean, Applek bere iPhone berria aurkeztu du, egun gutxi ondoren merkatuan ipintzeko. Ia dena dakigu bi gailuei buruz. Duela gutxi, filtrazio handi bat egon ze, eta irailaren 9an "It's Glowtime" ekitaldia izan zen 2024 iPhone serie berriaren xehetasun ia guztiak emateko.
Apple
Artikulu honetan, ezagutzen ditugun iPhone 16 eta iPhone 16 Pro delakoei buruzko berritasun guztiak kontatuko dizkizugu, iPhone 16, iPhone 16 Plus, iPhone 16 Pro eta iPhone 16
Pro Max berrien ideia bat izan dezazun. Izan ere, Applen lau modeloak ikusiko baititugu berriro ere gama berri honetan.
1. 6,3 eta 6,9 hazbeteko pantailak ertz gutxiagorekin.
2. Harrapatzeko botoi eta ekintza botoi berria guztiontzat.
3. Prozesadore berriak eta RAM memoria handitu.
4. Kameraren diseinuan aldaketak eta argazkien atalean hobekuntzak.
5. Bateria hobea eta karga azkarra.
6. Desert Titanium-en protagonismo berezia duten kolore berriak.
6,3 eta 6,9 hazbeteko pantailak ertz gutxiagorekin
Pro modeloen aldaketa nabarmenetako bat pantailaren tamaina handitzea izango da. iPhone 16 Pro eta iPhone 16 Pro Max 6,1 eta 6,7 hazbetetik 6,3 eta 6,9 hazbete izatera pasatuko dira, hurrenez hurren. Aldaketa horri esker, adibidez, Pro modeloan 5x teleobjektibo txertatzea eta bi iPhoneak kamerarekin bereiztea ez izatea ahalbidetuko du. Baina hori ez da guztia. iPhone 16 Pro eta iPhone 16 Pro Max-ek pantaila handiagoak ez ezik, historiako bezel meheenak ere izango dituzte, Applek erabiliko lukeen bezela murrizteko teknologia berri bati esker. iPhone 15 Pro-n dagoeneko ertzak murriztu dira, baina 16 Pro-n apur bat harago joango da.
Harrapatzeko botoi eta ekintza botoi berria guztiontzat
Duela hilabete batzuetatik hona, denak adierazten du iPhone 16 guztiek argazkilaritzari eskainitako eta gailuen beheko eskuinaldean kokatuko den harrapatzeko botoi berri bat izango dutela. Botoi hau presioaren eta uki-
menaren aurrean sentikorra izango da, indarrez edo irristatze keinuetan oinarritutako ekintzak egiteko aukera emango du; adibidez, zooma egitea.
iPhone 15 Pro-n sartutako ekintza-botoia oinarrizko modeloetara ere iritsiko da. Botoi honekin ekintzak egin ditzakezu, hala nola linterna piztea, iPhonea isilik jartzea, kamera irekitzea, lasterbideak exekutatu eta Kontrol Zentroko funtzio batzuk betetzea, hala nola hegazkin modua aktibatzea.
Artikulu honetan, Applek irailaren 9an aurkeztu zituen
iPhone 16 eta
iPhone 16 Pro delakoei buruz dakigun guztia kontatuko dizuegu
Prozesadore berriak eta RAM memoria handitu
iPhone 16 eta iPhone 16 Pro-k A18 prozesadorea izango dute, Pro bertsioa Pro modeloetarako espezifikoa izanik. Hala ere, gama osoak familia bereko prozesadoreak izango ditu, modelo guztiek Apple Intelligence funtzioak exekutatu ahal izateko, gaur egun soilik iPhone 15 Pro-n eskuragarri daudenak. Helburu berarekin, oinarrizko modeloetan RAM memoria 8 GBra igoko da, hau da, konpainiaren AA funtzioak erabiltzeko behar den gutxienekoa. Pro modeloek RAM kopuru bera izatea espero da, nahiz eta ez litzateke harritzekoa izango bereizteko beste zerbait izango balute.
Kameraren diseinuan aldaketak eta argazkien atalean hobekuntzak
Zentzu honetan, aldaketa aipagarrienetako bat iPhone 16-k diseinu berri bat izango duela bere kameraren moduluan da. Urte
askotan lehen aldiz, lenteak bertikalak izango dira horizontalak izan beharrean, oinarrizko modeloek Apple Vision Pro-n ikusteko bideo espaziala ere grabatu ahal izateko helburuarekin.
Bestalde, Pro modeloen kameretan hobekuntzak ikusiko ditugu. Bi modeloek 48 megapixeleko angelu zabaleko lentea izango dute eta Pro modeloek 5x teleobjektibo bat izango dute, leku gehiago egongo delako. Apple-k iPhone 15 Pro Max-en sartu zen tetraprisma kamera sartzeko.
Bateria hobea eta karga azkarra
Zurrumurruak egi bihurtzen badira, iPhone 16 Pro Max-ek historiako bateriarik handiena izango du, % 5eko igoerarekin. Bestalde, iPhone 16ren bateria % 6 haziko litzateke eta iPhone 16 Prorena % 9. Plus eredua beti nabarmendu den alderdi honetan, aurten ez da horrela izango, edukiera txikiagoa izango baitu. mAh-ra itzulita, ahalmenak hauek izango lirateke:
- iPhone 16: 3.561 mAh.
- iPhone 16 Plus: 4.006 mAh.
- iPhone 16 Pro: 3.577 mAh.
- iPhone 16 Pro Max: 4.676 mAh.
Zurrumurruek karga azkarraren hobekuntza ere iradokitzen dute. Badirudi iPhone 16 Pro eta iPhone 16 Pro Max-ek 40 W-ko haririk gabeko karga bizkorra eta 20W MagSafe haririk gabeko kargatzea onartuko dutela.
Samsung Galaxy S24 FEaren xehetasun berriak
Apurka-apurka, Samsung Galaxy S24 FE gailuaren sekretu guztiak azaltzen ari dira. Beste sorpresa batzuen artean, karga azkarra izango duela berretsi dezakegu. Ondorengo artikuluan xehetasun guztiak kontatuko dizkizuegu.
Oso gutxi falta da Samsung Galaxy S24 FEk argia ikus dezan. Samsungen Family Edition sortak oso ondo funtzionatzen du eta Samsung Galaxy S24 FE mugikorrari buruz ezagutu ditugun datuek argi uzten dute oso telefono konpletoa izango dela.
Misterio handienetako bat gailu honen aurkezpen-data da. Itxura guztien arabera, urtea amaitu baino lehen errealitate izango dela, eta zurrumurru berri batek hala baieztatzen du.
Samsung Galaxy S24 FE mugikorra, iretera-arrapalan
Batez ere, Samsung Galaxy S24 FEa Arabiar Emirerri Batuetako TDRA (Telekomunikazio Arautzaileen Agintaritza) erakundetik eta UL Demko ziurtagiri-plataformatik igaro berri delako, Gizmochinak jakinarazi duenez. Telefono bat ziurtatuta dagoenean, bere abiaraztea berehalakoa dela esan nahi du
normalean. Merkatura iritsi baino lehen ziurtagiriak gainditzen dituzte. Eta horri esker, xehetasun berriak ditugu.
Samsung Galaxy S24 FE-ren merkaturatzea gertu dagoela baieztatzeaz gain, badakigu TDRA eta TÜV Rheinland ziurtagirien plataformatik pasatu berri dela.
Samsung Galaxy S24 FEaren zazpi modelo merkaturatuko dira, herrialde ezberdinetara zuzenduta
Horri esker, Samsung Galaxy S24 FE-k begien babesaren ziurtagiria izango duela baieztatu dezakegu, 25W-ko karga azkarra izateaz gain, eta 9W-ko haririk gabeko kargaz gain. Horrez gain, TÜV Rheinland ziurtagiriari esker, badakigu zazpi modelo -SM-S721B/DS, SM-S721B, SM-S721N, SM-S721Q, SMS721U, SM-S721W eta SM-S7210- iritsiko direla merkatura, herrialde ezberdinetara zuzenduta.
Gainerako ezaugarriei dagokienez, denak adierazten du Samsung Galaxy S24 FE-k Samsung Galaxy S24 eta Galaxy S24+-ek duten 2400-en oso antzekoa den Exynos prozesadorea izango duela. Ez dugu RAM edo biltegiratze ahalmenari buruzko informaziorik, baina ziur asko 6 edo 8 GB RAM eta 256 GB biltegiratzetik abiatuko diren bertsio desberdinak egongo dira.
Samsung Galaxy S24-ren oso antzeko diseinuarekin, eredu honek kalitate handiko OLED pantaila bat izango du, eta Galaxy AI-rako laguntza izango du, Samsung-en adimen artifizialaren tresna indartsua.
Orain, fabrikatzaileak Samsung Galaxy S24 FE honen aurkezpen data ezagutzera eman arte itxaron behar dugu, fabrikatzailearen salduen berria izateko bideak adierazten dituen gailu bat baita.
Lehen ezaugarriak
Gailu hau telefono interesgarrienetakoa izango da berriro ere, eta azken urteotan Fan Editionak Samsung-en gama altua jende gehiagorengana eraman duten telefonoak izan dira, Galaxy S tradizionala baino askoz prezio merkeagoan. Samsung-ek formula errepikatuko du berriro Samsung Galaxy S24 FE-rekin, eta orain bere ezaugarri interesgarrienetariko batzuk ezagutu ditugu, abiarazteko unean zer eskainiko duen ideia bat ematen digutenak, nahiz eta oraindik hainbat kontu ezezagun erantzuteko egongo diren.
Berari buruz ezagutzen dena
Momentuz filtratzaile bat izan da xehetasun hauek partekatu dituena: egungo modeloa baino txikiagoa izango da, hau da, 6,4 hazbeteko pantaila baina txikiagoa. Gainera, telefonoa 128 GB edo 256 GB-ko biltegiratze batekin iritsiko dela adierazten du, RAM memoria 12 GB-ra iritsiko dela. Bestalde, 4500mAh-ko edukiera duen bateria bat izango du, markako beste modelo batzuen potentzia berdinarekin kargatuko litzatekeena; 25W-i buruz ari gara. Garrantzitsuena errendimenduarekin lotuta dago, hala ere, bere historiako gamako telefonorik indartsuena izango litzatekeelako.
Bertsio berriena bada, begi bistakoa dela pentsatuko duzuen zerbait. Baina harago goaz, egia datelefono honek inoiz ez duela izan modelo honena izango den mailaren
prozesadorerik. Snapdragon 8 Gen 3 duela kontsideratzen da. Galaxy S24-ren berdina denez, alderdi honetan eredu honetan aurrekaririk gabeko potentzia eskainiko liguke. Exynos 2400 bat izango lukeela ere espekulatzen da; beraz, nabaria da nolanahi ere oso mugikor indartsua izango dela. Datorren urrian aurkeztuko litzatekeen telefonoa, S24-k dagoeneko bere ibilbide komertzialaren zati handi bat amaituta duelarik, beraz, modelo berri honek S24 gamaren interesa berreskuratzeko balioko du. Eta eredu hau beti izan da pauso bat atzerago prozesadoreari dagokionez. Iazko amaieran aurkeztutako azken modeloak goi mailako prozesadorea ere bazuen, baina 2022koa. 2024an, berriz, modelo berriak aurtengo prozesadorerik indartsuena izango du. Horrek esan nahi du Samsung-ek telefono honi inoiz izan ez duen errendimendu maila ematen ari diola, eta hori albiste bikaina da egungo modeloaren prezioa mantentzen den bitartean. Beraz, espero da aldaketa garrantzitsuak ere etorriko zaizkiola bere kamerari, hori baita telefono honen alderdi hobetugarrienetako bat, urteen poderioz azkenean inoiz lortu ez den Galaxy A 74aren ordezkoa bihurtu dena.
Barbiek ere bere mugikorra du
Hona hemen 'Barbie Flip Phone' mugikor berria: arrosa kolorekoa da, estalkiarekin dator eta deskonexio digitala sustatzea du xede.
Bai, ondo irakurri duzue. Barbiek bere mugikorra du. Joan den abuztuan jarri zen salgai, deskonexio digitalean eta pertsonalizazioan zentratuta.
Beti ere arrosa kolorea banderatzat hartuta eta Nokia telefono mugikorren fabrikatzaile den HMD Global enpresa finlandiarrarekin elkarlanean, Mattelek telefono berri hau 'smartphone' gailuetatik urruntzen den estilo retro batera doan estalki eta botoiekin aurkeztu zuen.
Egia esan, "Barbie Flip Phone" Nokia 2660 Flip bat baino ez da, panpinaren eguneraketen eta eduki esklusiboekin.
Telefonoaren itxuraz haranindi, Interneten erabilera murriztea du xede eta, 'Meditazioa Barbierekin' edo 'Oreka digitalerako aholkuak' bezalako aplikazioak dakartza, pantailetatik kanpo bizitzera bultzatzen dutenak.
Telefono mugikorra familiako txikienei zuzenduta dago. Haur hauei, haien familiak telefono bat eman nahi die, baina ez smartphone
bat, eta baita deskonektatzeko esparru digitalaren alternatiba bat izan nahi duten helduei ere.
Hala adierazi zuten joan den uztailean telefonoaren aurkezpenean Londresen, Britainia Handiko hiriburuko Diseinu Museoan, Barbieren 65. urteurrenaren harira, panpinari eskainitako erakusketa inauguratu baino lehen, non bertaratutakoek mugikorraren ezaugarriez soilik gozatu ahal izan zuten.
Lars Silberbauer HMD-ko marketin global zuzendariaren arabera, bizi garen mundu digitalak "sareko zalaparta ez dela inoiz gelditzen" ematen du.
Estiloa eta kolorea dira HDM Global konpainiaren Nokia
2660 Flip bertsio honen ezaugarri aipagarrienetako batzuk
"Telefono honek zure telefonoa baztertzera animatzen zaitu nabigazio gutxiago eta dibertsio gehiago nahi duzunean", esan zuen prentsa oharrean jakinarazi zuenez. Pertsonalizazioa da telefono honek oinarri duen beste zutabe bat, Barbie-n inspiratutako diseinu "vintage" bat duten bi zorroz lagunduta, telefonoaren uhala bat eta hainbat pegatina, beste osagarri batzuen artean.
Gainera, markako pertsona fanatikoenek telefonoz ere eduki esklusiboetarako sarbideaz gozatu ahal izango dute, hala nola 'Snake' joko klasikoa baina Barbie bertsioan edo bestelako sorpresa batzuk, panpinarekin lotutako gako-hitzak edo datak idatzita.
Zaleei zuzenduta
Baldintzarik gabeko Barbie-ren zalea bazara, zorte ona duzu, dagoeneko hemen duzulako telefono berri bat diseinu retroarekin eta Barbie gaiarekin. Human Mobile Devices-ek Mattel-ekin duen lankidetzaren ondorioz, HDM Barbie dator, zeinak deitzeko, testu-mezuak bidaltzeko eta sare sozialik ez duen nostalgia sorta eskaintzen du, eta horrek egungo telefono mugikorretatik atseden hartzen du. Konpainiak dio horrekin erabiltzailea egun sinpleago eta gozoagoetara itzuliko dela.
Esan bezala, funtsean, telefono hau Nokia 2660 Flip bat da, baina Barbie-ren gaiarekin pertsonalizatua. Gailu honen gauzarik deigarriena barne hartzen dituen osagarriak dira, panpin mitikoaren benetako zaleentzat diseinatuta baitago. Mugikorrak ordezka daitezkeen karkasak berreskuratzen ditu, 90eko hamarkadako Barbie-ren gaman inspiratuta daudenak.
Kristal itsasgarri eta retro Barbie eranskailu multzo batekin ere badator, loreak, flamenkoak eta ortzadarrak bezalakoak, pertsonalizazio maila handia ahalbidetzen dutenak. Pastel, arrosa, horia eta urdin koloreko telefono-uhala dakar, panpinaren itxura enblematikoenetan inspiratutako xarmaz apaindua: 1959ko eguzkitako betaurreko pare txiki bat, Malibu skate batera, besteak beste. Hori guztia pertsonalizatutako bitxikutxa imitatzen duen kutxa batean dator. Telefonoak erabiltzaile-interfaze pertsonalizatua du, Barbie horma-irudiekin eta panpinaren mundura egokitutako aplikazioen ikonoekin. USB-C kablea ere arrosa argian dator, nahiz eta kargagailua ez dagoen. Bere softwarea aldatu egin da, arrosa kolorea nagusi izan dadin eta ezkutuko 'pazko arrautzak' eta Barbie gako-hitzak dituena, *#227243# deituz aktibatu daitezkeenak. Esan dugunez, Nokia 2660 Flip bat baino ez da eta bere kamera 0,3 megapixelekoa da, nahiz eta selfieak egiteko ispilu integra-
tua duen 1,77 hazbeteko kanpoko pantaila batekin. Gailua HMD lineako dendan dago eskuragarri 129,99 euroko prezioan eta, argi eta garbi, Barbieren historiaren benetako zaleen bildumako elementua da.
Barbie telefonoaren zehaztapen teknikoak:
- Sareak: GSM/GPRS 900/1800, WCDMA, LTE Cat1.
- Sistema eragilea: S30.
- Aldaera: SIM bikoitza/SIM bakarra.
- CPU: T107.
- Memoria: 128 MB + 64 MB (ROM/RAM), 32 GB arteko MicroSD onartzen du.
- Pantaila: 2,8 hazbeteko barne pantaila eta 1,77 kanpoko pantaila.
- Konektibitatea/Sentsoreak: Bluetooth (5.0), USB Type-C™ eta 3,5 mm-ko AV konektorea.
- Bateria: 1450 mAh bateria.
- Audioa: MP3 erreproduzitzailea FM irratia (kablea/haririk gabekoa).
- Neurriak: 108,4 - 55,1 - 18,9 - 123,5g.
- Kamera: VGA kamera linternarekin.
- SIM txartela mota: 4FF + 4FF.
- Bateriaren iraupena: hitz egiteko denbora 9 ordu arte (laborategiko ingurunean).
NEO Beta, 1X-en robot humanoide berria
Imajinatu ezazue etorkizun bat non robot bat erosi ahal izango baituzun zure etxeko lanetan laguntzeko. Robotikaren eta adimen artifizialaren (AI) alorreko azken aurrerapenek iradokitzen dutenez, hurbilago gaude horrelako zerbait ikustetik. 1X-k, bere bulegoak eta laborategiak Estatu Batuen eta Norvegiaren artean kokatuta dituen konpainiak, NEO Beta izeneko robot humanoidea aurkeztu du.
Etxeko erabilerarako diseinatutako bipedo autonomo baten prototipoa aztertzen ari
gara artikulu honetan. Antzeko ezaugarriak dituen proiektu bat ikusten dugun lehen aldia ez bada ere, 1X-k ez du zalantzarik izan beste aukerekin alderatuta alde nabarmena izan dezakeen promesa bat egiteko: garapen kontzeptuala gainditu eta hedatzen hasteko prest dagoela baieztatu du enpresak, bere robota etxeetan probatzeko moduan prest.
Etxerako robot humanoide bat 1X-ek dio NEOk etxeko zeregin desberdinetan laguntza emateko gai izango dela, hala nola, enkarguak burutzea, garbitzea edo elementuak antolatzea. Konpainiak azaldu duenez, bere robota gizakien antzekoa da modu askotan. Bere formak etxearen leku ezberdinetan mugitzeaz gain, eskailerak igoz eta ateak irekiz, bere sistema hidraulikoak gauzak astiro edo indar handiz mugi ditzake. 164 cm-ko altuera eta 29 kg-ko autonomo honek 19 kg-ra arte mugi dezake. Horrez gain, 2 eta 4 ordu arteko autonomia dauka karga osoarekin. Gailuak AI sistema bat gidatzen duten hainbat sentsore ditu. 1X-ek "gorputz egindako ikaskuntza" deitzen dutena erabiltzen du. Teleoperadore bat robotarekin konektatzen da eta robotak txertatzeko gauza jakin bat nola egin behar den erakusten du.
NEOk modu autonomoan jarduteko gai izan beharko luke eszenatoki askotan, nahiz eta teleoperadoreak edozein unetan har dezakeen kargua behar izanez gero. Hortxe sartzen da, hain zuzen, segurtasunaren gaia. Prototipoaren proba gisa aurten hedatzeak teknolo-
gia ingurune errealetan probatzeko beharrari erantzuten dio hedapen zabalago bati ekin aurretik.
Konpainiak dio NEOren diseinuak fabrikazio masiboa aurreikusten duela. Horri esker, unitate kopuru handi baten ekoizpena ahalbidetuko da eskari global hipotetiko bati erantzuteko. Zalantzarik gabe, adierazpen hauek Elon Muskenak gogorarazten dituzte, ia bakoitzak bere robot humanoide propioa izan nahi duen etorkizuna aurreikusten baitu, nahiz eta galdera asko erantzun gabe geratzen diren.
1X-ek NEO Beta robot humanoidea
garatu du eta mundu
errealean probatzen hasi da
Une honetan ez dago argi unitate mota honek zenbat egin dezakeen eta zeintzuk izango diren bere benetako gaitasunak. 1X-ek argitaratutako demo bideoan NEO emakume gazte bati motxila bat ematen ikusten dugu. Irudiak, adibidez, bere robota gizakiekin hizkuntza naturalean interakzioan eta hainbat elementu antolatzen erakutsi du. Figureren unitate aurreratuenak BMW lantegietan lanean ari dira dagoeneko.
NEO Beta
NEO Beta-k robotikan aurrerapen handia suposatzen du, robot zurrunetatik haratago, pertsonen artean segurtasunez lan egin dezaketen biologikoki inspiratutako diseinuak dituzten humanoideetara igaroz. NEO Beta abian jartzeak mugarri garrantzitsu bat markatzen du 1Xrentzat, konpainia garapen kontzeptualetik robot humanoideak kontsumitzaileen etxeetan sartzera pasatzen baita. Konpainiak bere web orrian argitaratutako
bideoan, NEO-k pertsonen artean lan egitea segurua dela erakusten du. NEO konpainiak Norvegiako Moss-en duen fabrikan eskala handian ekoizteko diseinatu da. "Gure lehentasuna segurtasuna da", esan zuen Bernt Børnich-ek, 1X-ko zuzendari nagusiak. "Segurtasuna da NEO Beta etxeetan konfiantzaz sartzeko aukera ematen digun oinarria, non funtsezko iritziak bilduko dituen eta mundu errealeko inguruneetan dituen gaitasunak erakutsiko dituen. Aurten, NEO unitate kopuru mugatu bat zabaltzen ari gara zenbait etxetan ikerketa eta garapenerako. Horrela, beste urrats bat ematen ari gara gure eginkizuna betetzeko".
1X-en misioa lan fisiko iturri ugari sortzea da, jendearekin batera lan egiten duten humanoide adimentsu eta seguruen bidez. Helburu hori lortzeko, 1X humanoideak hainbat ingurunetara egokitu behar dira zeregin ugari egiteko guztiz gai izateko.
Low cost teknologia berria, droneen arteko talkak
saihesteko
Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolako Julián Estévez ikertzaileak nabigazio autonomoko teknologia bat garatu du, kostu txikikoa, bi dronek edo gehiagok ez dezaten elkarren kontra talka egin airean doazenean; horretarako, barneko kamerak eta sentsoreak baino ez ditu erabiltzen. Emaitza positiboak eta itxaropentsuak lortu ditu.
UPV/EHUko Adimen Konputazionala Taldeak zenbait dronerekin eginiko ikerketa bate-
kin egiaztatu dutenez, “kostu apaleko teknologia da, baina garatu dugun soluzioa arrakastaz baliozkotu dute drone komertzialetan”. “Kostu txikiko ekipo sinple bat eta ikusmen artifizialean oinarritutako algoritmo bat erabiliz, teknologia sendo bat garatu dugu droneen arteko talkak behar bezala saihesteko, koloreen identifikazioan oinarrituta. Teknologia hori erraz estrapola daiteke aireko robot komertzial eta ikerketa-robot gehienetara eta, horrez gainera, soluzioaren software-kode osoa ematen dugu”, adierazi du Julián Estévez Euskal Herriko Unibertsitateko ikertzaileak.
UPV/EHUko Adimen
Konputazionala
Taldeak low cost teknologia bat garatu du, aireko robot guztietan erabiltzeko modukoa
Ezagutzen ditugun drone gehienak tripulatuak dira, baita operadorearen bistatik aldenduta daudenean ere. Drone batek, erabat autonomoa izan dadin, gai izan behar du hegaldi-erabakiak bere kabuz hartzeko, gizakiaren esku-hartzerik gabe; hau da, bakarrik erabaki behar du nola saihestu talkak, nola mantendu norabideak haize-boladak direnean, nola kontrolatu hegaldi-abiadura, zer egin eraikinak eta zuhaitzak saihesteko...
“Lan hau urrats txiki bat da nabigazio erabat autonomorantz -gizakiaren inolako esku-hartzerik gabe-, droneek beren kabuz erabaki dezaten zer maniobra egin, zer norabide hartu eta, hala, zer egin haien arteko talkak edo aireko beste oztopo batzuk saihesteko. Onartzen badugu etorkizunean gure aire-espazioan askoz ere drone gehiago izango direla merkataritza-zerbitzuak eskaintzen, gure lana ekarpen txiki bat da norabide horretan”, adierazi du Julián Estévezek.
Ikerketaren egileak azaldu duenez, “talkak saihesteko gure proposamenak ez du eskatzen droneek elkarren artean informazioa trukatzea; horren ordez, barneko kamerak eta sentsoreak baino ez dituzte erabiltzen”. “Droneen barneko kameraren seinalea lortzen dugu, eta, irudiak prozesatuz, doitu egiten ditugu roboten erreakzioak, emeki eta zehaztasun handiz hegan egin dezaten”, gaineratu du Estévezek.
Esperimentuetan droneen baldintza errealistak imitatzen saiatu dira, hau da, ohiko hirieremu batean gerta daitezkeen agertokiak, kontrolatu gabeko argiztapen-baldintzak, hainbat norabidetan hegan doazen droneak eta abar. Beraz, eginiko ekarpenak mundu errealeko aplikazioetara bideratuta daude, hasierako lanak laborategian eginak izan arren.
Kolorean oinarritutako algoritmoak
“Drone bakoitzari txartel gorri bat ipini diogu, softwarearen algoritmoak gerturatzen ari den drone bat detektatzeko eta haren hurbiltasuna neurtzeko”, azaldu du Julián Estévezek. “Gure proposamena -jarraitu du ikertzaileak- oso erraza da: drone bakoitzak kamera bat darama barnean, eta pantaila bi zatitan banatuta dago (ezkerrekoa eta eskuinekoa). Kamera horrek lehen adierazi ditugun txartelen kolore gorria bilatzen du une oro. Irudi-prozesamendu sinpleen bidez, jakin dezakegu kameraren zer portzentaje hartzen duen kolore gorriak, eta, hala, ere-
mu gorri horren zatirik handiena pantailaren ezkerraldean edo eskuinaldean dagoen zehazten da. Eremu gorria gehienbat pantailaren ezkerraldean badago, dronea eskuinerantz joango da hegan, talka ez egiteko. Eremu gorria eskuinean badago, berriz, ezkerrerantz egingo du. Airean dauden drone guztiek gauza bera egingo dute”. “Gainera, pantailako kolore gorriaren ehunekoa handitzeak esan nahi du droneak aurrez aurre ari direla hurbiltzen. Beraz, atalase bat gainditzean, robotak jakingo du ihes-maniobra egin behar duela. Hori guztia modu autonomoan gertatzen da, giza operadoreak esku hartu gabe. Modu erraza da talkak saihesteko, sentsoreen eta ekipamenduaren bidez egin daiteke, eta low cost, gainera!”, azpimarratu du Julián Estévezek. Antzeko zerbait gertatzen da pertsona bat kaletik oinez doanean eta norbait ezkerretik hurbiltzen zaiola ikusten duenean; kasu horretan, pertsona eskuinerantz erretiratzen saiatzen da, elkarren kontra ez jotzeko.
Informazio osagarria
Julián Estévezek horrela aurkezten du bere burua bere webgunean:
"Gaur egun, Ingeniaritza Mekanikoko Saileko irakasle elkartua naiz eta Gipuzkoako Ingeniaritza Eskolan (Donostia) atxikita nago. Azken urteetan Ingeniaritza Mekanikoko, Ingeniaritza Zibileko eta Arkitektura Teknikoko graduarekin lotutako irakasgai desberdinak irakatsi ditut".
"Industria ingeniaria naiz, eta informatika ingeniaritzan doktorea. Ikerketa lana UPV-EHUko Inteligentzia Konputazionaleko Taldean egiten dut, euskal unibertsitate sisteman A talde gisa aitortua izan dena. Nire ikerketaren interesak robotika mugikorra, ikaskuntza automatikoari aplikatutako adimen artifiziala eta datuen analisia dira".
"Gainera, urteak daramatzat zientzia eta teknologiaren hedapen aktiboa sare sozialetan, prentsan eta ekitaldi publikoetan".
Apple Watch berritasun ugarirekin itzuli da
Apple Watch berri bat izateko gertuago zaude. Applek kaleratu duen azken modeloetako batek, Series 9 delakoak, eskaintza bikaina du, askoz txikiago den prezio baten truke. Eredu hau kontuan hartzeko aukera bat da, aurreko modeloa baino askoz hobea delako bere pantaila, prozesadorea eta funtzio berrien eskutik.
45 mm-ko modeloaz ari gara eta Applek Apple Storen 479 eurotan dago salgai. Hala ere, bai MediaMarktek bai Amazonek ere deskontu handia eskaintzen dute gailu honetan, hau da, zurea izan daiteke 429 euroren truke. 50 euroko deskontua erloju adimendun batengatik.
Double Tap edo prozesadore azkarrena bezalako ezaugarriak dira nabarmentzekoak
Apple Watch Series 9. Erloju adimendun honek diseinu ezaguna du, 41 mm eta 45 mm-ko tamainetan eskuragarri dago, eta aluminiozko eta altzairu herdoilgaitzezko kaxa-aukerekin. Beti piztuta dagoen Retina
LTPO OLED pantailak 2.000 nits-eko distira maximoa lortzen du, aurreko belaunaldikoaren bikoitza, eta ingurune ilunetan nit 1eraino arte ilun daiteke, argiztapen baldintza ezberdinetan ikuspena nabarmen hobetuz. Errendimenduari dagokionez, Series 9-k S9 SiP txipa aurkezten du, aurrekoa baino % 60 transistore gehiago eta GPU % 30 azkarragoa dituen aurrerapen nabarmena. Honek gailu arinagoa bihurtzen du ikaskuntza automatikoko lanak denbora erdian exekutatzeko gai dena, erabiltzaileen esperientzia arinago eta sentikorragoa eskainiz. Ezaugarri aipagarri berrietako bat sakatu bikoitzeko keinua da, esku bakarra erabiliz erlojuarekin elkarreragiteko aukera ematen duena. Horrez gain, Apple Watch Series 9-k banda ultra zabaleko txip bat dauka, iPhone bezalako gailuen kokapen-zehaztasuna hobetzen duena, eta HomePod-en musika erreprodukzioa kontrolatzeko aukera ematen dizu bertara hurbiltzen zarenean.
Beste xehetasun aipagarri batzuk, besteak beste, biltegiratze-ahalmena 64 GB-ra zabaldu eta karga bakarrean 18 orduko erabilera eskaintzen duen bateria. Bateriaren iraupena hobetu ez den arren, egonkorra izaten jarraitzen du ezaugarri berriak izan arren. Horrez gain, Series 9 karbono neutroko produktua da, bere fabrikazioan erabiltzen diren material birziklatuak dituena, ingurumenhelburuekin bat eginez.
Hobekuntzez betea
Jakina zenez, aurreko iPhone 15 ez zen bakarrik iritsi, Apple konpainia estatubatuarrak
goi mailako erloju adimendunen familia berria ere aurkeztu baitzuen iazko 2023 Keynote-n. Aurrekoen diseinuari eusten dion Apple Watch Series 9-ri buruz ari gara, dakizuenez, hobekuntza nabarmen benetan interesgarriak biltzen dituena. Jarraian, Apple Watch Series 9-ren sekretu guztiak azalduko ditugu, smartwatchen merkatuan irabazteko arerio handi bihurtuko den erloju adimenduna.
Zure Apple Watch berria zain daukazu: dago: pantaila distiratsuena, funtzio esklusiboak eta prezio paregabea ditu
Apple Watch Series 9-ren hobekuntza nagusietako bat aurreko bertsioarekin alderatuta bere autonomian aurkitzen da, izan ere, Bob Borchersek, Appleko produktuen marketinaren presidenteordeak, iragarri zuenez, Apple Watch-en bederatzigarren belaunaldia energia hobea izateagatik nabarmentzen da: eraginkortasuna, erabilera egun oso baterako autonomia nahikoa lortzen duelako. Apple Watch Series 9-ren beste nobedade handietako bat 4 nukleoko S9 chipset berria da, aurreko belaunaldia baino indartsuagoa eta eraginkorragoa dena, transistore gehiago eta % 30 azkarragoa den GPU bat baitu. Prozesadore berri honi esker, Apple Watch Series 9-k Siri-ri eskaerak prozesatzeko gai da gailuan bertan. Diktaketa Watch 8-arena baino % 25 azkarragoa da eta orain laguntzaileari osasun-datuak eska ditzakegu, nahiz eta, ezaugarri hau momentu honetan ingelesez eta mandarinez bakarrik dagoen eskuragarri. Gainera, Apple Watch berri honek U2 Ultra Wide Band txip bat dauka, kokapenaren ze-
haztasuna hobetzen duena eta HomePodekin integrazio hobea eskaintzen duena, izan ere, Apple Watch-eko erabiltzaile bat HomePod-etik 4 metrora hurbiltzen denean eta audioa erreproduzitzen duenean, Apple Watch Series 9-k Now Playing abiaraziko du, erreprodukzioa kontrolatzeko. Era berean, Apple Watch Series 9 2000 nits-eko gehienezko distira duen erretinako pantaila batean oinarritzen da, aurreko belaunaldikoaren bikoitza, eta 1 nit-eko distira minimoa duen Always On Display modurako, erloju adimendunaren autonomia hobetzen lagunduko duena.
Watch Series 9-rekin datorren beste aldaketa bat da Apple-k keinu berri bat sartu duela eskuko hatz erakusleekin eta erpuruarekin exekutatzen den erlojua kontrolatzeko, dei bat erantzun edo saihesteko, tenporizadore bat gelditzeko, musika pausatzeko edo argazki bat ateratzeko, besteak beste.
Apple Watch Series 9 berria 41 eta 45 milimetroko bi tamainatan dago eta bi koroa mota ezberdinekin: bat urre, zilar eta grafito koloretako altzairu herdoilgaitzez egina eta aluminiozko berria, arrosa kolorekoa.
Uhalei dagokienez, Applek larruzko uhalak alde batera utzi ditu eta FineWoven-eko Watch 9 uhalak egin ditu, % 68 birziklatutako edukia duen materiala, eta horrela karbono isuriak nabarmen murrizten ditu larruarekin alderatuta.
Tesla Cybertruck ibilgailua errealitate bat da
Tesla Cybertruck delakoa berandu iritsi zen, eta eztabaida handia sortuz. Hainbat atzerapenen ondoren, pick-up elektrikoak 2023 urtea amaitu baino lehen ikusi zuen argia ofizialki, agindutakoa baino % 50 altuagoa zen prezio batean eta espero zena baino autonomia gutxiagorekin. Harrezkero, Teslaren kotxe erraldoiak era guztietako polemikak izan ditu: prezio absurdu eta neurrigabeekin besteei agindutakoa betetzen ez zuten osagarriengatik, funtsezko elementuetan zituen arazoengatik eta errepidetik kanpo zuen oso zalantzazko jokabidearengatik, adibidez. Sareetan iseka eta txantxa ugariren xede izan den jokabidea, ezbairik gabe.
Baina bezeroari ez zaio hori guztia axola.
Estatu Batuetan gehien
erositako luxuzko autoa
Sare sozialak Tesla autoari buruzko txantxak egiten dituzten irudiez eta bideoez bete diren
arren, bere ibilgailu elektriko eroa erakusten duten bezeroez gainezka daude ere. Eta, datuek diotenez, sare sozialak Tesla Cybertruck baten jabeen aurrean inbidia agertzen duten pertsonez beteta daude ere.
Estatu Batuetako salmenta-zifrak biltzen dituen Kelley Blue Book-en datuen arabera, Teslaren pick-up-a herrialdeko auto salduena da 100.000 $ baino gehiagotan. Maiatza eta ekainean (datu berrienak) lortu den mugarria, baina Hummerren aukera elektrikoarekin hutsune handia ireki duten (maiatzean Hummerren 349rako matrikulatutako Tesla Cybertruck-en ia 4.000 unitate) eta tronua berreskuratu zuen Ford F-150 Lightning-en aurka, martxoan posturik onena lortu zuena.
Gainera, saldutako Tesla Cybertrucks-en batez besteko prezioa 111.000 eta 112.000 dolar artekoa izan dela diote maiatza eta ekainean. Datozen hilabeteetan are nabarmenagoa izango den joera, konpainiak 60.000 dolar pasatxotik hasi behar zuen sarbide bertsioa hautatzeko aukera kendu baitu. Orain, eredu merkeena 99.990 $-tik hasten da.
Prezioaren igoeraren zati bat, osagarrietatik haratago, sorta luzagailuarekin dator, hau da, 16.000 $ baino gehiagoko kostu gehigarria da. Dena den, badirudi Tesla Cybertruck-en eskaria ez dela moteltzen ari eta bezeroak oraindik prest daude Teslak eskatzen duena ordaintzeko edo denbora partzialean alokatzeko prest daudela gutxi batzuentzat gordetako gidatzeko esperientziara sartzeko.
Forococheseléctricos-en, Dustin Liu-ren istorioa azaltzen dute, 2019an erreserbak
ireki zirenean bost unitate erreserbatu zituen ibilgailuen alokairu enpresa baten jabea. Arrakasta halakoa izan zen bost unitate horiekin, non mota honetako beste 20 ibilgailu erreserbatu zituela, flota zabaltzeko. Hedabideetan azaldu dutenez, eguneroko alokairua 500 dolarretara hurbiltzen da, zergak gehitu ondoren, baina eskari handienaren garaian, martxan jarri ondorengo lehen egunetan, bezeroek 1.000 dolar ordaintzen zituzten ibilgailuaren alokairuagatik. Horrek guztiak bigarren eskuko ibilgailuak auto berriak baino prezio altuagoak izatea eragin du. Bilaketa azkar batek emaitza ugari ematen ditu Cyberbeast bertsioko unitateak eskaintzen dituztenak, hasierako prezioa 119.990 $-koa eta entrega 2024ko urria eta abendua bitartean agindutakoa, zerga aurretik 135.000 $-ra iristen diren prezioetan.
Meme, atzerapen eta
berrikusteko deien
xede izan arren, Tesla Cybertruck delakoa
arrakastatsua da:
luxuzko autorik
gogokoena da dagoeneko
Ez dirudi salmenta mota hori saihesteko konpainiak berak egindako mehatxuek erosleak uxatzen dituenik.
Ezin da zirkulatu Europan, bertan homologatua ez dagoelako eta denak adierazten du oso zaila izango dela errepidera ateratzea, beraz, ezin izan da hemen gidatu. Ukitua izan da, hala ere, eta horren gainera igotzeko aukera izan da. Eta jada imajinatu zena baieztatu da, Tesla Cybertruck aparteko zerbait da.
Zuzenean ikusi nahi zutenek aukera aparta izan zuten maiatzaren 26an, Madrilgo Car
Experiencen, non Tesla ibilgailuen probak egin ziren auto elektrikoen bolantean sartu nahi zutenentzat.
Baina hara joan aurretik, Tesla Cybertruckek geldialdia egin zuen Madrilgo erdigunean.
Caixa Forum espazioaren ondoan, Teslak bere autorik oparoena eta gehiegizkoena erakutsi zuen. Lerro zuzenak, zilarrezkoak, eta autoaren kopia baten itxura zuen ingurunea.
Oso zaila asimilatzen den zerbait
Tesla Cybertruck urrutitik ikusi ondoren, pentsa zitekeen lehenengo gauza, eta pixkanaka kotxera hurbiltzen joanda, irudkatua baino handiagoa zela izan zitekeen. Sabai baxu eta argi gutxiko txoko batean zegoen zaleen zain.
Guztiak lagundu zuen Teslaren azken autoa pixka bat txkitzen.
Baina hurbildu eta Cybertruck-aren ondoan gelditzean, autoa benetan zenbaterainoko handia den ideia bat izango da.
Elon Musken eromena asimilatzen zaila da.
Laukia eta alaka dituen ume batek diseinatuko lukeen auto baten itxura du. Ikaragarri sinplea da. Eta, aldi berean, sinpletasun hori da askoz presentzia handiagoa duten sentsazioak ematen dituena. Altzairuzko gainazal guztiz leunek ez dute bere tamaina itzela disimulatzen.
Bere pisu bisuala berresten da 5,68 metro luze, 2,20 metro zabal (2,41 metro ispiluak zabalduta) eta 1,72 metro altu dituen auto bati begiratzean gogoratzen denean. Aireesekidura punturik altuenean zegoela, autoa ikusi zenez, bi metroko altuerara igo zen.
Gemini: Googlen Adimen Artifiziala hemen dago
Adimen Artifiziala egungo teknologiarik handiena bihurtu da eta, horrexegatik, aurrera egin eta nabarmendu bilikatu nahi diren gailu, aplikazio eta sistema berri guztiek AI integratua izan behar dute nolabait. Horretarako, garrantzitsua da norberaren izatea edo bereak dituzten beste enpresen zerbitzuak kontratatu ahal izatea, eta Google oso aurreratuta dago horretan. Googlen AIk Gemini du izena, eta ChatGPTi itzal egin ahal izan dion bakarretako bat da. Egia esan, badu nolabaiteko abantaila beste batzuen aldean, Googlen denez, nahiko erraza izan da konpainiak duen ekosistema erraldoian integratzea, nahiz eta bere gaitasun handiengatik ere erraza den.
Duela aste gutxi konpainiak iragarri zuen Geminik zure WhatsAppeko mezuak erantzun ahal izango dituela zure telefonoa eskatu beharrik gabe; zure txatak irakurri eta erantzun ahal izango zituela. Eta orain jakin da Gemini zure Gmailera datorrela eta gauza bera egiteko asmoa duela.
Eta orain Google-k bere Gmail zerbitzura zabaldu du Android gailuetan erabiltzaileei Gemini laguntzaileari sarrera-ontziko mezu elektronikoetan informazioa aurkitzeko eskatzeko aukera ematen dien funtzioa.
Gemini ekainean iritsi zen Gmail-era, alboko panel batean kokatuta, eta bertatik erabiltzaileari mezu elektronikoak laburtzen, erantzunak iradokitzen edo zirriborroa sortzen laguntzen dio. Funtzio horiei beste bat gehitu zaie, orain arte mahaigaineko bertsioan bakarrik zegoena: galderak eta erantzunak. Galderek eta erantzunek laguntzailearekin elkarreragina ahalbidetzen dute elkarrizketa formatuan. Erabiltzaileak alboko paneletik dagoeneko eskuragarri dauden zereginetako batzuk egiteko eska diezaioke, baina sarreraontziari buruzko informazioa edo mezu elektroniko zehatzetan ere aurki diezaioke.
Interakzio hori duela gutxi iritsi da Gmail-era Android-erako, eta "laster" iOS-en ere eskuragarri egongo da, Google-k Workspace blogean jakinarazi duenez. Dagoeneko bere hedapena hasi da, nahiz eta pixkanaka izango den, eta Business, Enterprise, Education edo Education Premium luzapena duten Workspace erabiltzaileek eginbide berri hau aurkitu ahal izango dute.
Jarraian, Googleren adimen artifizialaren eredu berriaren ezaugarri nagusiak azalduko ditugu, modu errazean. Google Gemini zer den azalduko dugu, bilatzaileen enpresak sortutako adimen artifizialaren eredu berria. Gemini zehazki zer den azaltzen hasiko gara, eta barruan nola funtzionatzen duen ere kontatuko dizuegu. Uler dezazuen, GPTrekin ere alderatuko dugu, ChatGPT, ChatGPT Plus
eta Bing Chat-ek erabiltzen duten ereduarekin, eta bukatzeko, noiz iritsiko den dakigunari buruzko informazioa.
Googlen adimen artifizialaren eredu
Zer da Google Gemini
Gemini Googlek sortutako adimen artifizialaren eredua da, eta adimen artifizialaren merkatu lehiakorra liderra da. Adimen artifizialaren ereduak ez dira Google Bard bezalako aplikazio edo chatbot-ak, lan egiten duten teknologia baizik.
Izan ere, Geminik PaLMen oinordekoa izan nahi du, hau da, gaur egun Bardek erabiltzen duen adimen artifizialaren eredua. Asmoa da pixkanaka PaLM Geminik ordezkatuko duela Bard barruan; beraz, AI bot bera erabiltzen badugu ere, ematen dizkigun erantzunak askoz hobeak izango dira. Aurkezteko orduan, Gemini nabarmendu zen proba nagusietan arerio guztiak gainditzeagatik. Horrek esan nahi du Googlek OpenAI eta bere GPT-4 gainditzea lortu duela, nahiz eta lehenago edo beranduago eredu honen bertsio berri bat ere iritsiko den, hura gainditzen duena.
Gemini eredu multimodal bat da, hainbat motatako informazioa ulertzeko gai izango dena, hala idazten dituzun testuak nola irudiak, audioa eta programazio-kodea ere ulertzeko gai izango dena. Horrek oso eredu malgua bihurtuko du.
Google Gemini nola funtzionatzen duen
Adimen artifizialaren ereduak modu intentsiboan entrenatzen dira datu kopuru handiare-
kin. Datuak Internet osotik jasotzen dira, eta entrenamendu-algoritmoei ematen zaizkie, hizkuntza-sistema honek kontatzen ditugun gauzak ulertzen ikas dezan, erantzunak dituen informazioa bere baitan eduki dezan eta naturalak diren idatzizko erantzunak sortzea. Geminiren kasuan zehazki, Google-k hutsetik diseinatu du Gemini. Hasieratik eredu multimodal gisa sortu da. Horrek esan nahi du ez zarela trebatu testua bezalako iturri bat ulertzeko, eta, ondoren, beste iturri batzuk lehenengo honetara eraldatzen irakasten dizutela. Bere prestakuntza ezberdina izan da. Eredu hau hasieratik trebatu da modalitate ezberdinak natiboki uztartzeko. Horrek esan nahi du denbora errealean egiten dugun testu bat zein marrazki bat ulertzeko gai izango dela. Bilatzaileen konpainiaren arabera, objektuak denbora errealean erlazionatzeko eta argibideak eman ahala abestiak iradokitzeko ere gai da.
Geminik AlphaCode2 izeneko kodea sortzeko sistema berria ere aurkezten du. Sistema honek matematika eta informatika teoria konplexuen ulermena hobetzen du. Arrazoimena eta kodea ulertzeko gaitasuna ere hobetu dira, eta, beraz, "aluzinazio" gutxiago egon dadin eta erantzunak fidagarriagoak izan daitezen.
Euskadiko bi taldek, Kataluniako bik eta Zaragozako batek GAME.EUS bideojokoen azeleragailu-campusean parte hartu zuten. Campusa uztailaren 1etik abuztuaren 1era bitartean ospatu zen Gasteizen. Bosgarren edizio honetako programa intentsiboak F2P Campusaren lau urteko esperientziari eman zion amaiera, tokiko talentua sortu eta atxikitzeko asmoarekin. Egitasmoak Araban eta Euskadin bideojokoen sektorea bultzatzea zuen xede.
Euskadiko bi taldek, Kataluniako bik eta Zaragozako batek parte hartu zuten
Araban eta Euskadin
sektorea sustatzea xede duen
GAME.EUS
bideojokoen Campus azeleragailuan
Planteamendu berri honen bitartez, GAME.EUS plataformak parte-hartzaileen artean garatu beharreko negozio-eredua zabaltzen du, proiektuen euskal jatorria lehenetsiz. Aurkeztutako 13 hautagaitzetatik bi euskal sortzaileek landutakoak ziren, bata Gasteizkoa eta bestea Bilbokoa. Gainerako taldeak, aldiz, Kataluniako eta Zaragozako garatzaileenak ziren.
Árabako Foru Áldundiak eta Eusko Jaurlaritzak bultzatutako egitasmo honek, EUNEIZ
Fundazioaren zuzendaritzapean, Euskadi talentu-sortzaile eta bideojokoaren industria-
ren bultzatzaile gisa kokatzeko ahaleginak areagotzen ditu ikuspegi berri horrekin. Saray Zarate Árabako Foru Áldundiko Ekonomia Garapen eta Berrikuntza diputatuak, Ándoni Iturbe Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuordeak, Jordi Roche EUNEIZ Unibertsitateko presidenteak eta David Darne s GÁME.EUSeko zuzendari exekutiboak ongi etorria eman zieten aurten campusa osatzen duten bost taldeei. BIC Árabak koordinatzen zuen proiektua, Gasteizko Udalaren eta EUNEIZ Unibertsitatearen babes osoa duelarik. Testuinguru horretan Unibertsitatearen egoitza Campusaren kokaleku izango da hirugarren urte kontsekutiboz.
Saray Zarate Aldundiko Ekonomia Garapen eta Iraunkortasuneko diputatuak ziurtatu zuenez, “Arabako Foru Aldundiak bideojokoaren sektorearen alde egindako apustu sendoaren isla da campus hau, hedapen argian eta lurralde gisa ditugun balioekin oso bat datorrena: berrikuntza, talentua eta sormena, alegia”.
Bestalde, Andoni Iturbe Kultura sailburuordeak Eusko Jaurlaritzak talentu sortzailea sustatzeko eta garapen pertsonalerako, komunitariorako eta lurralde-garapenerako aukera-espazio berriak sortzeko konpromiso irmoa duela baieztatu zuen. Era berean, bideojokoaren sektoreak komunikazio modu berrietan duen garrantzia azpimarratu zuen, batez ere gazteenen artean, eta horrek “balio erantsi handiko edukiekin lan egiteko aukera ematen du, balioetan ere hazten lagunduko digutenak”, gaineratu zuen. Azkenik, sailburuordeak bereziki azpimarratu zuen erakundeen arteko lankidetzaren eta akordioaren garrantzia, abangoardian jarriko gai-
tuzten erreferentzia-espazioak eta ezagutza berriak sortzeko.
EUNEIZ Unibertsitatetik, Jordi Rochek Teknologia Berrien, Kirolaren eta Osasunaren Unibertsitatearen konpromisoa nabarmendu du. Aurten, EUNEIZ Fundazioaren bitartez, programa intentsibo horren zuzendaritza bere gain hartu du, ezagutza eta esperientzia profesionala partekatzeko helburuarekin, Euskadin bideojokoaren ekosistema sendotzeko asmoz. Bere esanetan: “Gorabidean dagoen sektorea da, eta ibilbide garrantzitsua izan dezake lurralde honetan, Katalunian bezala, enpleguari eta hazkunde ekonomikoari dagokienez”. Era berean, Rochek gaineratu du campus honek aukera ematen duela sormen-tresnak eta ezagutzak dituzten taldeei jauzi kualitatiboa emateko, baina profesionalizazio-plus hori behar dute sektore honetan arrakastaz moldatzeko. Testuinguru horretan gogora ekarri zuen Unibertsitateak talentua sortzen ere laguntzen duela, bideojokoetako bi titulazio eskaintzen baititu gaur egun, Bideojokoetako Árteko Gradua eta Bideojokoen Diseinu eta Garapeneko Gradua. Hala, gradu hauexek atea irekitzen diete artista, diseinatzaile edo bideojokoen programatzaile profilei. Rochek dioenez, “Industriako etorkizuneko profesionalen anezka izan nahi dugu, eta daudenak sendotu”. Campus hau formula ezinhobea da prestakuntza lan-merkatuarekin edo ekintzailetzarekin lotzeko eta berme onenekin egiteko.
Mahaigaineratu egin behar da bideojokoen sektoreak beste kultur eta sormen-industria batzuek baino hazkunde-aurreikuspen nabarmenagoak aurkezten dituela. Bideojokoen Espainiako Garapenaren 2022ko Liburu Zuriaren arabera, sektoreak aurten 1.897 milioi euro fakturatzea aurreikusten du, eta zifra hori 2025ean 2.239 miloira ailegatzea espero da. Enpleguari dagokionez, aldiz, 1.098 lanpostu zuzen sortuko dituela estimatzen da. 2022an Estatuan bideojokoei buruz egindako 760 azterlanetatik % 4 baino ez dira Euskadin kokatzen.
David Darne s GAME.EUS-eko zuzendari exekutiboak dioenez, programa honek Gamescom azokan parte-hartzeko bideojoko aurreratu bat duten Euskadiko garatzailetaldeak prestatzea du xede nagusitzat. Gamescom sektoreko azokarik handiena eta garrantzitsuena da Europan. F2P Campusaren aurrean, GAME.EUS edozein plataforma eta negozio-eredura irekitzen da (mobile, PC/Kontsola, Free-to-Play, Premium…), ekipoentzako aukerak zabalduz eta bideojokoen sektorearen benetako funtzionamendura hurbilduz. Campus hau indie garatzaile talde txikiei laguntzeko beharretik sortu da, bideojokoaren industria sendotzeko estrategia gisa. Helburua, beraz, tamaina txikiko talde horien profesionalizazioa sustatzea da, finantzaketa handiagoa lortu, hazi eta enplegua sor dezaten. Prestakuntzaren eta mentorien bidez, negozio-mentalitate bat irakatsiko zaie taldeei, enpresa alderdietara bideratuz, hala nola, Bussines Plan bat egitea, komunikazio-trebetasunak hobetzea edo marketin edo salmenta-estrategiak aplikatzea. Campusean, editoreekin (publishers) ere bilerak egingo dira, argitalpen eta inbertsio-akordioak negoziatzeko, beren enpresak legalki ezartzeko eta sektorearen garapenean laguntzeko.
Ekintzailetza, garapen pertsonala, konexioa eta berrikuntza soziala:
U.Lab 2024
Abian da U.Lab ikastaroaren 10. Edizioa, ekintzailetza, garapen pertsonala, konexio eta berrikuntza soziala landuko dituen prozesua.
U.Laben taldean lan egingo dute proiektu berriak garatzeko, ekimenak sustatzeko eta parte hartzaileen arteko inspirazioa eta sorkuntza partekatua pizteko.
Formakuntza irailaren 25ean hasi zen aureez aurreko modun, Impact Hub Donostian (Tabakaleran), sorturiko ikasketa eta praktika-komunitatean. Doako ikastaroa da eta gainera, online formakuntzarekin osatzeko aukera izango da.
Ikasketa eta praktika-komunitate honek bi sesio mota izango ditu: alde batetik, ikasketa aktiborako saioak izango ditu, egutegiak adierazten dituen asteazkenetan (ikus egutegia), 17:00etatik 19:00etara; eta bestetik alde batetik, laborategi eta praktika-saioakeskainiko dira, parte hartzaileek ikasitakoak lehen pertsonan ezagutzeko eta esperimentatzeko aukera izan dezaten.
Ez galdu eraldaketa pertsonal eta profesionala bizitzeko aukera hau. Irailaren 18an aurkezpen online saio bat izan zen eta irailaren 25ean ikastaroari hasiera eman zitzaion Impact Hub Donostian.
Zer da?
U Teoria Otto Scharmer-ek garatu zuen Massachusetts Institute of Technology (MIT) zentroan. Teoria honek jakinahiarekin, gupidarekin eta adorearekin dugun konexioa sustatzen duen prozesuan barneratzen gaitu. Helburua, alde batetik, taldeetan, erakundeetan eta gizarte osoan dauden arazoetan sakontzea da eta, bestetik, norberak arazo horiek konpontzeko dituen gaitasun eta zaletasunetan sakontzea. 2015etik, urtero irailetik abendura, Bostoneko Presencing Institutezentroak online kurtsoa eskaintzen du: U.Lab: Leading From the Emerging Future. Sorreratik, Impact Hub Donostiak ikastaro honekin osatzen du U.Lab ikasketa eta praktika laborategia. Gainera, Impact Hub Donostiak U Kaxa sortu eta partekatu du, lanerako kit hezitzaile eta praktikoa, U teoriaren ibilbidea garatzeko askotariko baliabide erabilgarriekin. Ezagutu U Kaxa eta deskargatu baliabideak hemen.
Otto Scharmer
Otto Scharmer, Theory U-ren egilea eta Leading from the Emerging Future: From Egosystem to Eco-system Economies-en egilekidea, ekintza-ikertzailea da, ikaskuntzan eta
lidergoan berrikuntzak sortzen dituena, klase eta programen bidez eskaintzen dituena. MIT, MITx u-lab, Presencing Institute, u-school for Transformation eta mundu osoko enpresa, gobernu eta gizarte zibileko erakundeekin egindako esku-hartzeen bidez. Otto Scharmer-ek, MITeko irakasle senior eta Presencing Institute-ko presidente sortzaileak, azken 20 urteak eman ditu liderrei sektoreen arteko sistemen eraldaketan laguntzen.
U Teoria Otto
Scharmerrek garatu
zuen Massachusetts Institute of Technology (MIT) zentroan
'Theory U' eta 'Presence' liburu salduenen bidez (azken hau Peter Senge eta beste batzuekin batera idatzia), Ottok "presencing" kontzeptu berritzailea sartu zuen (etorkizun emergentetik ikastea). 'Leading from the Emerging Future' ere idatzi zuen, gure ekonomia egozentrikotik ekozentrikora eraldatzeko zortzi akupuntura puntu zehazten dituena. Bere azken liburuak 'The Essentials of Theory U' (2018) kontzientzian oinarritutako sistemen aldaketaren oinarrizko printzipioak eta aplikazioak laburbiltzen ditu. MITx-eko u-lab-en fundatzailekide izan zen, aldaketa eraldatzaileen ekosistema global bizia aktibatu duena, 186 herrialdetako 250.000 erabiltzaile baino gehiagorekin. Lankideekin elkarlanean, NBEko agentzientzako ekintza globalak ikasteko laborategiak eta 26 herrialdetako NBEko herrialdeetako taldeentzako SDG lidergo laborategiak sortu zituen, larrialdiko krisi humanitarioei aurre egiteko sektore arteko ekimenak lagunduz. Otto Hamburgotik gertu jaio eta hazi zen, Alemanian. Ottok bere familiaren baserrian izandako lehen esperientziak sakonki molda-
tu zuten bere ikuspegia. Bere aitarengandik, nekazaritza birsortzailearen aitzindaria zena, Ottok nekazaritza ekologikoan lurzoruaren ezinbesteko kalitatearen garrantziaz jabetu zen, eta horrek gizarte-eremuei buruz hausnarketa bultzatu zuen eraldaketa ikusgaiak sortzen diren oinarrizko baldintza gisa. Lurzorua zaintzen duen nekazari on baten antzera, Ottok uste du arduradun arduratsuek diharduten gizarte-eremua zaindu behar dutela. Azpimarratzen du gure sistema eragile ekonomikoak erauzketatik birsortzailera pasatzeko lidergoaren laguntza egituretan berrikuntzak behar direla pentsamoldea egotik ekologira aldatzeko. Azpiegitura hori eraikitzea da Eraldaketarako u-eskolaren helburua.
Ottok Alemaniako Witten/Herdecke Unibertsitatean ekonomian diploma eta doktoretza lortu zituen. 2030 Agendarako Nazio Batuen Ikaskuntzarako Aholku Kontseiluko, Erromako Klubeko eta Etorkizunerako Munduko Kontseiluko kide da. Irakaskuntzaren Bikaintasunaren MIT Jamieson Saria eta Ikaskuntza Korporatiboko Leonardo Europako Saria irabazi ditu. 2021ean, Elevating Humanity Saria jaso zuen Organizational Development Network-en eskutik.
Eraldaketarako U-eskola
U-school gaitasunak garatzeko eta ekintzaikerkuntzarako plataforma global bat da, eta programak, ziurtagiriak, espazioak edukitzea eta berrikuntza laborategiak eskaintzen ditu U Teoria eta Arte Sozialak erabiliz, gizabanakoen eta kolektiboen aldaketa egotik ekosistema-kontzientziara aktibatzeko, sendatzeko. eta norberaren, gizartearen eta planetaren birsorkuntza. "Munduan benetako aldaketa sortzeko, jarduten dugun tokitik barruko lekua aldatu behar dugu, ez bakarrik pertsona gisa, baita gure ekintza kolektiboetan ere, talde gisa, erakunde gisa eta sistema handiago gisa".
Euskadiko Emakume Ekintzaileen Elkarteak 10 urte baino gehiago daramatza emakumeen ekintzailetza sustatzen eta ikusarazten.
2013an, kafetegi batean, gauzak aldatzeko prest zeuden bost emakume ekintzailek bizia eman zioten EmakumeEkin ekimenari. Izen horrek, “emakumeekin” eta “emakume” eta “ekin” hi-tzen batasunak uztartzen dituen hitzjokoak, ederki islatzen du elkartearen helburua: ekin-tzailetzetan emakumeei babesa, laguntza eta ikusgarritasuna ematea.
Izan ere, kafearen inguruan igarotako solasaldi horietan, elkarteko sortzaileak konturatu ziren beren proiektuei aurrera egitea eragozten zieten muga askok genero-desberdintasuna zutela oinarri. Horregatik elkartu ziren erronka partekatu horiei aurre egiteko eta oztopo komunak gainditzeko tresnak garatzeko.
Hamaika urte geroago, EmakumeEkinek 6.000 emakume baino gehiago babestu ditu, eta erreferentziazko erakunde bihurtu da, non Euskadiko emakume ekintzaileek esperientziak partekatzen dituzten, elkarrengandik ikasten duten eta mekanismo erabilgarriak sortzen dituzten emakume izanik ekiteko erronkei aurre egiteko.
Lorpenak minimizatzea eta “autoerregateatzea”
Gainditu beharreko oztopoen artean, “txikismo”-rako joera dago. Horren arabera, emakumeek beren lorpenak gutxitzen dituzte “proiektutxoak” edo “enpresatxoak” bezalako terminoak erabiliz. EmakumeEkinen ustez, funtsezkoa da emakumeek komunikatzeko modu hori aldatzen ikastea eta egiten
dutenaz argi eta harro hitz egitea. “Garrantzitsua da gauzak diren bezala adieraztea: enpresa bat daukat, proiektu bat daukat, talde bat daukat. Horrela, balioa ematen diegu”, azaldu du Izaskunek.
Aurre egin beharreko beste erronketako bat “autoerregateatzea” da, emakume ekintzaileen artean nahiko zabaldua dagoen praktika bat baita, hau da, beren zerbitzuen eta proposamenen prezioa murriztea, bezero potentzialei aurkeztu aurretik ere, garestiegiak izateko beldur direlako. EmakumeEkin buru-belarri ari da lanean pentsamolde hori aldatzeko, bazkideen artean beren jarduerari prezio justuak jartzeko beharra sustatuz. “Prezio justua ez 'baxua' zentzuan, justiziako justuan baizik”, azpimarratu du elkarteko presidenteak. Horretarako, “Sufritu gabe saldu” bezalako programak eskaintzen dituzte, jarduera komer-tziala ikuspegi feministatik eta metodo berritzaileak erabiliz jorratzen duena. Gainera, Izaskunek aholku handi hau utzi die emakume ekintzaile guztiei gure podcastean: “Egun batean proposamen bat egiten ari bazara eta prezioa jaisteko gogoa sartzen bazaizu, igo ezazu % 20 eta bidali”.
EmakumeEkin
Euskadiko emakume ekintzaile eta enpresarion elkartea da EmakumeEkin, eta emakumeok lideratutako ekintzailetza sustatu eta garatzearen alde lan egiten du. Ba al dakizu zein den gure izenaren jatorria? “EmakumeEkin” hitz-jokoa da: “emakume”berba eta “ekin” aditza· batu ditugu, eta “emakumeekin batera” esanahia ere badu izenak.
Laguntzen du
Irabazi-asmorik gabeko eta ikuspegi feministadun elkartea da. Emakume ekintzaile batzuek sortu zuten 2013an, eta profesionalek osatzen dute egun. Gure ekintzailetza-proiektuekin aurrera egin nahi zuten, eta ohartu ziren beren mugek genero-desberdintasunetan zutela jatorria.
Ekintzailetzan emakumeak ikusgai ez egoteak eta emakumezko ekintzaile-erreferentziarik ez izateak eragindako kezkak martxan jarri zituzten, baita beren artean sareak sortzeak onurak ekarriko zituela uste izateak ere.
Euskadiko emakume ekintzaileei lagun egiten diete eta komunitatea sortzen dute. Emakume ekintzaileontzako ekitaldiak diseinatu eta dinamizatzen dituzte, hala nola topaketak, jardunaldiak, aholkularitza-saioak, programak eta kolaborazioak beste enpresa edo erakunde batzuekin, konfiantzan eta “ez juzgatzean” oinarritutako giroan, generoikuspegitik.
Zer egiten dute
Bere bazkide-sarea da EmakumeEkin elkartearen eragile.
Ekintzailetzarekin zerikusian nduten topaketak eta jardunaldiak antolatzen dituzte eta horietan parte hartzen dute, lagun egiteko saioak egiten dituzte, eta laguntza-programak diseinatu eta dinamizatzen dituzte emakume ekintzaileentzat.
Entitate eta erakunde publikoekin elkarlanean ari dira, baita bere balio berberak dituzten elkarteekin ere. Zubiak eraikitzen dituzte genero-eragin positiboa duten proiektuak sortu eta zabaltzen laguntzeko. Bere lantokiak kalitatez, berotasunez eta gozamenez beteta egon daitezen saiatzen dira.
Emakumeeting topaketa irekiak
Hilero, 10aren inguruan, topaketa bat antolatzen dute aldez aurretik elkartekideok erabakitako gai interesgarriak jorratzeko. Emakumeeting izena jarri diete topaketa horiei,
eta, ordu eta erdiz, parte-hartzaileon ahalduntze indibiduala eta kolektiboa bultzatzen duten ikaskuntzak partekatzen dituzte. 2022. urteaz geroztik, topaketan parte hartu nahi duten emakume ekintzaileei zabalik daude, eta saio presentzialak eta online saioak txandakatzen dituzte.
- Emakume ekintzaileei laguntzeko programak: Emakumeek lideratutako ekintzailetzari buruz elkartean antzemandako beharrei erantzuteko programak diseinatu eta dinamizatzen dituzte: ANDREkintzailea, Izaten, INNPower, Neskworking Progress… Eta askoz gehiago. Betekizunak betetzen dituzten emakume ekintzaileek eskura ditzakete.
- Emakume ekintzaileentzako topaketak eta jardunaldiak: Prestakuntza-tailerrak eta ikastaroak antolatzen dituzte ekintzaile izateko gaitasunak indartzeko, beste profesional batzuen testigantzak eta esperientziak ezagutzeko, eta bere enpresak sendotzen laguntzeko ekintzailetzarako tokiak sortzeko.
- Emakume ekintzaileentzako aholkularitza: Diseinatzen dituzten programetan aholkularitza eskaintzen dute, banaka nahiz taldeka. Laguntza-saio horiek inguru profesional eta adiskidetsuan egiten dira, elkar ezagutzeko eta estrategia nahiz negozio-ereduak jorratzeko eta kezkak zein lorpenak partekatzeko. Informazio gehiago: www.emakumeekin.org
Laguntzen du
Eskumuturreko bat diseinatu dute, bero-kolpeak saihesteko
Udako bero-boladak tenperatura errekorrekin amaitu berri dira. Egun jakin horietan garrantzitsua da hidratatzea bero-kolpea delakoa saihesteko. Tenperatura altuak gehien jasaten diren sektoreetako bat landa-eremua da. Hori dela eta, Lleidako Unibertsitateak uneoro hidratazio maila neurtzen duen eskumuturreko bat jarri die aldi baterako langileei.
Muturreko tenperaturak jasaten dituzten sasoiko langileen ohiko janzkerari, bere besoan dagoen gailu hau gehitu zaio orain denbora errealean hidratazio-mailak neurtzeko, ezinbesteko informazioa dena bero-kolpeak saihesteko.
Eskumuturreko
honek uneoro muturreko tenperaturak jasaten dituzten sasoiko langileen hidratazio-maila neurtzen du
hDrop Technologies Inc enpresak garatutako eskumuturrekoen hidratazio-sentsoreak langileen izerdia, zenbat litro ur galdu ahal izan dituzten eta zenbat sodio eta kloro galdu ahal izan dituzten neurtzen du, Lleidako
Unibertsitateko ikerlaria Tania Camelik azaldu duenez.
Hidratazio zuzena
Sasoiko langileek beren lan egunetan ura beti izaten dutela azaldu arren, garrantzi-
tsua da jakitea ingesta egokia den. "Ez dakigu benetan edan behar duguna edaten dugun eta guztiok ez dugu egarri sentsazio bera", dio Judith Roca Lleidako Unibertsitateko beste ikertzaileak.
Eta eskumuturreko datuek langile batzuen eta besteen arteko ezberdintasunak erakusten dituzte, tenperatura berean lan egiten badute ere. Zifrak aztertzen dira eta lanaldia amaitzen denean, langile bakoitzaren osasun egoera egiaztatzen da.
Defizita nabaritzen bada, ikertzaileek hidratazio-jarraibideak ematen dituzte. Ikertzaileak eskumuturrekoa eremuan probatzen hasi diren arren, adinekoei eta umeei ere proba egingo zaie, bero kolpeak saihesteko helburuarekin.
hDrop Technologies Inc
Doktore, ingeniari, garatzaile, datu-zientzilari eta berrikuntza-zalez osatutako taldeak osatzen du hDrop Technologies, punta-puntako teknologia jantzigarriak garatzen dituztenak. Gure taldeak eramangarriei buruz jendeak sentitzen duen modua aldatzea du helburu, urratsen zenbaketaren ordez datu ekigarriak eskainiz. Zer, noiz eta nola hobetu osasun-laguntza gure eguneroko bizitzan. Etorkizuna bihar da, etorkizuna hDrop-ekin dago. - Izerdi probak sinplifikatu: hDrop, hidratazio-sentsore eramangarria, benetan berrerabilgarria. Erraz, malgu eta merkeak diren kirolarientzako izerdi probak.
- Gakoa zure hidratazio-plan pertsonalizatua: Muskuluak, bero-nekea, nekea... Deshidratatzeak konturatu baino lehen zure ongizateari eragin diezaioke eta kirol-errendimendua kal-
tetu. hDrop biosentsoreak zure izerdiko biomarkatzaileak aztertzen ditu eta datu baliotsu bihurtzen ditu zure errendimendua kontrolatzeko.
- Ekingarria: Jakin noiz, zer eta zenbat edan.
- Merkea eta jasangarria: Esan agur botatzeko adabakiei.
- Malgua: Finkatu ezazu zure erlojuan, zure arropan edo erabili enpresaren uhalak.
- Hidratazio-sentsore eramangarriaren ezaugarriak: hDrop-ek diseinu berri dotorea eskaintzen du, zure uneko lan-fluxua egokitzeko bereziki sortua, zure jardueretan erabili ohi dituzun tresnekin eta arropekin malgua izanik.
- Elektrodo sentsore berrerabilgarria.
- Izerdiaren galera jarraitzailea.
- Izerdi-tasa sentsorea.
- Sodio eta potasio galerak.
- Bateria kargagarria.
- Lortu kirol-zientzian oinarritutako hidratazio-aholku indibidualizatuak: Gailuak emaitza pertsonalizatuak eskaintzen ditu zure izerdiaren, entrenamendu motaren eta gorputz-fisiologiaren arabera. hDrop aplikazioarekin lotuta, hidratazio-plan pertsonalizatua sortzeko aukera ematen du.
Pertsonalizatu zure hidratazioa eta berreskuratzako prestaketa
- Fluido-galera: Zure gorputzak ariketa egiten duzunean galtzen duen likido kopuruari egiten dio erreferentzia. Hidratazio beharrak kalkulatzeko erabiltzen da.
- Izerdi tasa: Hau da ordu batean sortzen den izerdi kopurua. Fluido-galerak kalkulatzeko erabilgarria da.
- Sodio galera: Hau da izerditan galtzen den gatz kantitatea. Elektrolito beharrak kalkulatzeko erabiltzen da.
hDrop izerdi-guneak
Ariketa bitartean, zure hidratazio egoera erraz eta intuitiboki ezagutzeko aukera ematen duen funtzio berri bat. Zure egoeraz ja-
betzen, zure hidratazio-estrategia osatzen eta prestatuago egoten lagunduko dizun tresna da. Ez du ordezkatzen, inola ere, profesional baten aholkua.
- Eremu kontzentratua: Eremu honek zure izerdiak ur gutxiago eta gatz gehiago duela adierazten du. Ur nahikoa edaten ez duzula esan dezake.
- Helburu-eremua: Gatzen kontzentrazioa eta zure izerdiaren bolumena orekatuta dauden eremua da, zure izerdi maila normalaren barruan dagoela adieraziz.
- Eremu diluitua: Eremu honek zure izerdiak ohi baino ur gehiago duela adierazten du. Ur gehiegi edaten ari zarela iradokitzen du, eta horrek zure gorputzaren gatzak diluitzen ditu eta elektrolito gehiago behar izan ditzake.
Gorputzak bere funtzionamendu normala galarazten duen gehiegizko ura eta likidoak galtzen dituenean, deshidratazioa deitzen diogu. Bestalde, elektrolitoak bete gabe ur gehiegi edaten badugu, gure odoleko sodio kantitatea diluitu dezakegu. Egoera hau hiponatremia izenez ezagutzen da.
Kontratu adimentsuak edo smart contracts. Zer dira?
Zer da kontratu adimenduna? Kontratu adimenduna zer den azaltzeko, hasteko, eta begi-bistakoa badirudi ere, kontratu baten RAEren definizioa gogora dezakegu: “Paktu edo akordio bat, ahoz edo idatziz, gai edo gauza zehatz bati loturik dauden alderdien artean betetzea".
Edo, bestela esanda, bi alderdi edo gehiagoren arteko harremanak eta elkarrekintzak arautzen dituzten joko-arauak.
Hitzezko edo idatzizko kontratuak interpretazioaren menpe egon daitezke eta hori da, hain zuzen ere, kontratu adimentsuetatik ezberdintzen dutena, beren kabuz gauzatu eta betearazteko gai baitira azken hauek.
Kontratu adimentsuak programazio-lengoaiak dituzten ordenagailu-kodeak dira eta horrek esan nahi du kontratuaren baldintzak hauek osatzen dituzten kodean esaldi eta aginduak direla.
Blockchain teknologian oinarritzen dira eta negozioak egiteko modu tradizionala alda
dezakete, aipatutako gaitasunarekin autonomiaz exekutatzeko.
Smart Contract izena Nick Szabok 1996an erabili zuen lehen aldiz 'Smart Contracts: Building Blocks for Digital Markets' izeneko artikuluan.
Nola funtzionatzen dute kontratu adimentsuek?
Aipatu berri dugun bezala, transakzioen segurtasuna blockchain teknologiak bermatzen du. Hori dela eta, automatikoki eta modu autonomoan jarduteko aukera ematen dute. Beraz, ez da beharrezkoa gainbegiratze-erakundeak egiaztapena ematea. Nahikoa da programa informatiko batean zein emaitza exekutatu behar den adieraztea.
Elikaduraren edo osasunaren sektorean, kontratu adimentsuek erabilera asko izan ditzakete
Kontratu hauek behar bezala funtzionatzeko, beharrezkoa da inplikatutako alderdi guztiek jakitea (eta onartzea) zein arau eta urrats dauden. Eta behin exekuzioa hasita, programatutako arauak ezin dira aldatu.
Zertarako dira kontratu adimentsuak?
Blockchain teknologiarekin duten lotura dela eta, kontratu adimendunek ematen du-
ten balioa sinatzaileen artean ematen duen segurtasuna, konfiantza eta gardentasuna da, edozein motatako aldaketak saihestuz (gaizki-ulertuak edo faltsutzeak) eta bitartekariak ezabatuz.
Blockchain eta kontratu adimendunen adibideak
Zer osatzen duten modu ukigarriagoan ulertzeko, ikus ditzagun blockchain eta kontratu adimendunen adibide batzuk:
- Aseguruak. Automatizazioari esker, polizetan jasotako hipotesien inguruko zalantzak ezabatu daitezke: kopuruak automatikoki ordaintzea ahalbidetzen dute.
- Elikagaien trazabilitatea. Blockchain-ek eta kontratu adimendunek elikagaiei buruz, bere manipulazio eta garraio-prozesuaren inguruko informazio ugari eskaintzen dute. Horrela, bezeroek ezagutza handiagoa dute produktu bat edo beste erostea erabakitzeko.
- Higiezinen merkatua. Jabetza erregistroa eraginkorragoa izango da kontratu adimendunei esker, eskuzko tramiteak eta balizko prozedura okerrak saihestuz.
- Patenteak. Kontratu adimentsuak baliagarriak dira bai patenteak sortzeko, bai urraketa hipotetikoak detektatzeko.
- Osasun sektorea. Osasun arloan erabilera desberdinak egon daitezke. Alde batetik, segurtasuna areagotu daiteke historia medikoen biltegian. Bestalde, janariarekin gertatzen den bezala, hotz-katea, osasun pasaportea edota ikerketa klinikoa bezalako datuak ezagutu daitezke.
Blockchain kontratu adimendunen abantailak
Kontratu adimentsuak eta blockchain-ak abantaila ugari dituzte:
- Denbora eta materialak aurreztea. Bitartekaririk (edo komisiorik) behar ez denez, kostuen murrizketa dakar. Era berean, dena digitala denez, paperean ere aurrezten da. Era berean, erregaiaren aurrezpena
sortzen da (eta, beraz, kutsadura gutxitzea) bidaiak murriztuz.
- Fidagarritasuna. Ezin da aldatu edo faltsutu, eta bai baldintzetan bai ondorengo izapideetan akatsak gertatzeko aukerak gutxitzen dira.
- Automatizazioa. Automatikoki exekutatzen denean, prozesuen abiadura handitu egiten da, beraz, prozedurak sinplifikatu egiten dira etapak automatizatuz.
- Segurtasuna eta autonomia. Arestian aipatu dugun automatizazioa dela eta, mekanismo horien ezarpenean hirugarren batek parte hartzeko arriskua ezabatzen da.
- Produktibitatea. Zereginak eraginkorragoak diren heinean, langileek ez dute denborarik inbertitzen neketsuagoak edo errepikakorragoak izan daitezkeen zereginetan; beraz, produktibitateaz gain, langileen gogobetetze-maila ere handitzen da.
- Hobetu bezeroaren esperientzia. Bezeroei errazago eta azkarrago sinatzeko aukera emanez, haien esperientzia hobetzen da. Horrez gain, erosketa prozesuak modernizatu egiten dira.
Zein plataformatan exekutatu daitezke?
Zerbitzu hauek eskaintzen dituzten plataforma asko daude. Gehien erabiltzen direnetako batzuk honako hauek dira:
- Ethereum: Agian, ezagunena eta kodeak Solidity izeneko bere programazio-lengoaia propioan sartuta daude.
- Counterparty: Bitcoin bloke katea erabiltzen du eta aproposa da kriptografia-moneta hau erabiltzen bada.
- Hyperledger: Linux Fundazioak garatutako plataforma malgua da.
- Polkadot: Blockchain alternatibo bat da, parachain-etarako gaitasun handia duelako. Beste kate batzuen barruan dauden kateak dira, eta horiekin transakzio ugari egin daitezke.
"Pertsonek pertsonekin konektatzen dute; ez makinekin"
Tatuaje bat kendu nahi al duzu? D&D DestattooateBeauty da irtenbiderik onena. Lasarte-Oriako Antxota kaleko
1. zenbakian ireki berri da eta, bertan, teknologia berritzaileena erabiltzen dute irudi hori zure azaletik % 100ean kentzeko. Izan ere, horretarako erabiltzen den makina Ink Hunter Master Pro izenekoa da, Euskal Herrian aurkitu daitekeen onena. Zerbitzu horretaz gain, D&D-k karbono aktiboko peeling-a egiten du laser eta fototerapiarekin, bekain-liftinga, betileen luzapena eta bekain eta aur-
pegiko depilazioa, besteak beste. Oslaene Nunes brasildarrak zuzentzen du enpresa hau da eta Porton eta Espainiako beste leku batzuetan sukurtsal berriak irekitzeko asmoa du. Oslaenekin hitz egin dugu bere negozio berriaz gehiago jakiteko eta D&D bisitatzera anima gaitzan, bere profesionalen eskuetan jartzeko.
Zer da D&D Destattooate Beauty?
D&D nire seme-alaben izenen inizialak dira, D Daniel eta D Diane. Destattooate-k tatuajeak kentzeari egiten dio erreferentzia, eta Beauty-k, bere aldetik, hemen egiten ditugun gainerako prozedurei.
Zer eskaintzen duzue D&Dn? Zein zerbitzu dituzue?
Hemen tatuajeak kentzen ditugu, karbono aktiboko peeling-a laser eta fototerapiarekin egiten dugu, bekain eta betileen lifting-a, Brow Lamination, bekainen laminazioa. Bekainen laminazioak ileak luzatzea lortzen du, kizkurdunak badituzu pixka bat lisatzen ditu. Bekain, aurpegi, bibote... depilazioa ere egiten dugu.
Zer da peeling bat?
Peeling-a ikatz aktiboko prozedura bat da, eta honekin garbiketa sakona egiten dugu. Puntu beltzak, adierazpen-lerro txikiak, zimur txikiak... kentzen ditugu. Garbiketa sakona ematen dizu, zure larruazala krema kosmetikoak hobeto xurga ditzan, batzuetan ondo
garbitzen dugula uste baitugu, eta poroak murrizten ditu ere.
Nola bururatu zitzaizun zentro hau sortzea?
Nik ere tatuaje bat dudalako eta kendu nahi nuenean merkatua ikertzen hasi nintzen, hemen Donostian oso gutxi garelako hori egiten dugunak, eta hortik sortu zen tatuajeak kentzeko zentro bat sortzea pentsatzearen jatorria.
"Euskal Herriko makinarik onena dugu tatuajea kentzeko, Ink Hunter Master Pro delakoa, eta ez du beste inork"
Zerk bereizten du zure zentroa gauza bera eskaintzen duten besteengandik?
Nireari buruz bakarrik hitz egin dezaket, ez besteei buruz, baina ikusten duzuenez, gustu handiz apaindu dut zentroa, oso zentro atsegina sortzeko, Euskal Herriko makina onenarekin, Ink Hunter Master Pro, eta gu gara makina hau dugun bakarrak. Fabrikatzailea Badalonakoa da eta beste makinekiko aldea hauxe da: haiekin 8 saiotan tatuaje bat kentzen baduzu, honekin 6tan egin dezakezula, beti ere pertsonaren tatuajearen, kolorearen... arabera.
Zenbat denbora pasa behar da saioen artean?
Bi hilabete. Bi hilabete pasatzea aholkatzen dugu, eta azkenetan, bi hilabete eta erdi gutxi gorabehera. Denbora eman behar duzu zure sistema linfatikoak tinta kanpora-
tzeko, zeren eta, egia esan, laserrak egiten duena tinta zatitzen du, eta zure sistema linfatikoak kanporatzen du. Zer nolako kasuak aurkitzen ari zara?
Gehienetan ispiluan ikusten dutena gustatzen ez zaielako etortzen dira, edo harreman bat hautsi dutelako eta bikotearen izena dutelako, nire kasuan bezala (barreak), damutu dira gaztaroan egindako tatuaje batez... kasu gehienak horrelakoak dira.
Prozedura honek albo-ondoriorik ba al du?
Ematen ditugun aholku guztiak jarraitzen badira, ez dute arazorik izan behar, daukagun laserrak ez duelako erretzen, laser fotoakustikoa da. Horretarako egokia da, ez du azala erretzen, bakarrik tinta dagoen tokira joaten da. Horregatik, guk gomendatzen duguna egiten bada, eskuak ondo garbituz daukagun krema aplikatu aurretik, laserraren ondorengo unean, ez duzu arazorik izan behar.
Tatuajea % 100 kentzen al du?
Bai, ez da markarik edo orbainik geratuko.
Min egiten al du?
Tatuaje bat egiteak baino min gutxiago ematen du, eta momentu horretan bakarrik da, ez geroago.
Zein zalantza edo galdera egiten dizute gehien?
Min egingo duen, arrastorik edo orbain bat utziko duen, eta etorri aurretik krema anestesiko bat aplika dezaketen.
Eta krema anestesiko bat jarri al dezakete?
Bai, etorri baino ordubete lehenago. Ordu erdi lehenago jartzen baduzu, berdin sentituko zara.
Pertsona batek tatuaje asko baditu eta guztiak kendu nahi baditu, dena batera egin al daiteke?
Esaterako, beso oso bat bada eta pertsonak ondo jasaten badu, dena batera egin dezakegu aldi berean. Pertsonak tatuajearen zati bat bakarrik kendu nahi duen kasuak ere badaude eta hori ere egin daiteke. Egin daiteke, baina ez dugu gomendatzen. Orain arte, ez dut gorputz osoa inplikatzen duten kasurik izan, baina buruari buruzko kasuak izan ditut, eta burua egin daiteke, gutxien sentitzen den zatia delako, horrela ez duelako dermisa sakontzen eta ezabatzea errazagoa da.
Nola erabaki zenuen zure negozioa sortzea eta zergatik aukeratu zenuen sektore hau?
Merkatua ezagutu nuelako, eta gaur egun espainiarren erdiak inguru tatuatuta daudelako, beraz, asko, eta Donostian zentro bakarra dagoenez, horregatik erabaki nuen hau irekitzea. Tatuajea kentzera joan nintzen eta hori jakin nuen.
Bestalde, lan asko egiten nuen, beste era batera lan egin nahi nuen eta honetan sartzea erabaki nuen. Nire seme-alabek graduak amaitu dituzte eta pixka bat gutxiago lan egin nahi nuen, nahiz eta askoz gehiago lan egiten ari naizen (barreak). Hasi berria naiz eta marketinaren zatiak neke handia eragiten dit, ez nekien ezer honetaz, baina moldatzen ari naiz.
"Ekintzailetzaren gauzarik onena zure ordutegiekin lan egin dezakezula da, zure agenda propioa egin dezakezula"
Nola kudeatzen ari zara zeure nagusia izatea?
Ongi, nire ordutegiarekin lan egin dezakedalako. Nire buruari asko exijitzen diodanez eta perfekzionista naizenez, baliteke zati hau apur bat aldatu behar izatea. Antolaketa zatia, adibidez, marketina, banekiela uste nuen, baina konturatu naiz ezetz, eta oso zaila egiten zait bideoak grabatzea, perfekzioa nahi dut... eta pixka bat lasaitu behar dut zentzu horretan, hitz egiteko orduan, graba-tzean... Hasi berria naiz eta zati hau zailena da niretzat.
Zein zailtasun aurkitu dituzu hastean?
Ez dut arazorik aurkitu. Egia esan, tramite guztiak betetzeko orduan, nire bankuko arduradunari ere aipatu nion, arazoak izango nituela uste nuen eta harrera ona jaso dut joan naizen toki guztietan. Horregatik, nik uste nuena gainditu zuen.
Zer da ekintzailetzaren onena eta txarrena?
Onena, zure ordutegiekin lan egin dezakezula, zure agenda egin dezakezula... Eta okerrena, esan dudan bezala, marketinaren zatia da. Gainerakoa oraindik goizegi da esateko. Hasi berria naiz eta ezin dut gauza handirik esan, baina niretzat blokeoa izaten ari dena marketinaren atala da. Bideoak grabatzeko goiz erdia galtzen nuen eta ez nuen hitzordurik har-tzen. Orain bideo editore bat kontratatu dut.
Adimen artifizialeko ikastaro bat ere egiten ari naiz gidoiak sortzeko, hitz gakoak ezagutzeko... Kontua ez da soilik grabatu eta interneten jar-tzea... hitz gakoak zein diren jakin behar da norbaitek zute bideoak ikusten jarrai dezan. Ez nuen ideiarik eta hau guztia berria da niretzat.
Zer aholku emango zenioke enpresa bat sortzea pentsatzen ari den pertsona bati, zuk egin zenuen bezala?
Merkatua ondo ezagutu, ondo aztertu, ondo ikasi egingo duzun guztia, eta ahalik eta azkarren egin, baina merkatua ondo aztertuz.
Negozio batek arrakasta izan dezan, sarean egon behar al du?
Bai, orain, bai. COVDaren ostean, guztiz aldatu gara. Pentsatzen nuen ezetz. Marketina makinaren gainean egin nahi nuen, horretan inbertitu dudalako, eta jendea ez da makinekin konekta-tzen, zurekin konektatzen da.
Makinarekin marketina egin nahi nuen, ez nirekin. Ez nuen nire bizitza hainbeste agerian utzi nahi. Hasieran, makinari argazkiak eta bideoak atera nizkion, neure burua ezkutatuta, baina azkenean, zu zara. Eta hori izan da nire blokeoa. Hori aldatzeko lanean ari naiz. Noizean behin agertu nahi nuen, ez nire argazkia profilean jarri. Hasieran, profileko argazkia makina zen, ez nintzen ni. Marketinaren arloan ezaguna den brasildar batekin ikastaro bat egin nuen, hemen baino askoz aurreratuago daudenak influencer gaietan eta abar, hemen hasi berriak baikara. Guillermo Lamarcarekin ere adimen artifizialeko ikastaro batean nago, eta hark, hasieran, esan zidan: "Pertsonek pertsonekin konektatzen dute; ez dute makinekin konektatzen". Orduan neure buruari esan nion "zure negozioa altxatu behar duzu, asko inbertitu duzulako".
Etorkizuneko zein proiektu dituzu?
Lehenik eta behin, hau martxan jarri, eta behin egonkor egotean, marka erregistratzen ari naiz eta Portugalera eta pixka bat gehiago Espainiara zabaldu nahiko nuke. Portugalen eta Espainian zentroak ireki nahiko nituzke, ez dauden tokietan, esaterako, Gasteizen, Bilbon... Dena ondo badoa, nire asmoa hazten jarraitzea da. Nik jendea kontratatuko nuke eta makina zainduko nuke, ezin duzulako inori utzi. Heziketa izan behar duzu, eta aste bat hemen eta beste bat han pasako nuke, edo horretan trebatutako jendea kontratatuko nuke.
Uste duzu emakumeak zailagoa duela ekitea?
Uste dut emakumeak oso independenteak direla orain. Gizonekiko % 50ean ez bagau-
de, % 40an gaude. Brasildik nator eta uste dut orain hemen nahiko antzeko egoeran gaudela. Lehen emakumeek etxean egon behar zuten senarrarekin eta seme-alabekin, baina orain ez dut hor ere ikusten. Uste dut dagoeneko aldatu dugula ehuneko hori.
"Bezeroek ematen dizkiegun aholku guztiak betetzen badituzte, ez lukete albo-ondoriorik izan behar"
Nola ikusten duzu tatuajeen mundua? Moda iragankorra dela uste al duzu edo etorkizun handia ikusten al diozu?
Jendea geroz eta tatuaje gehiago egiten ari da, baina jende asko dago aspaldi egin zutena kendu nahi duena, edo orduan tatuatzaileak ez ziren orain bezain profesionalak...
Nola animatuko zenuke tatuaje kentzea pentsatzen ari den norbait hona etortzera?
Zentro batera joan aurretik, arretaz ezagutu makina, makinaren marka, laserra, metodoak, egin ahalik eta galdera gehien... zentro batera joan ahal izateko, nirea edo bestea izan. Eta hona etortzeko, jakin dezala azken makina dudala, Ink Hunter Master Pro. Hori badaki, nik ezer esan gabe etorriko da. Aldiz, Lasarte-Orian, ni naiz horretara dedikatzen den bakarra, eta oso gutxi daude inguruan. Prezioa beti dago tatuaje motaren, saio kopuruaren arabera... Gainera, lausotua den ikusi behar da, hain indartsua eta sakona ez dena... Kolorearen araberakoa da, beltza errazago kentzen da, sakonera... dena tatuajearen araberakoa da.
www.destattooatebeauty.eus
17 nafar start-up Top101 lehiaketan
Irailaren 15ean nazio mailako fasera joango diren zortzi start-up nafarrak ezagutu ziren. Kordoba hiriak azken gala hartuko du azaroaren 4an, non herrialdeko 19 enpresa berritzaileenak aukeratuko diren. Ekimen honek herrialdeko azken ibilbideko ekintzailetza eta enpresa-hazkunde berritzailea identifikatu, aintzatetsi eta lagundu nahi du sektore publikotik. CEIN eta Sodena parte diren Eskualdeko Garapen Agentzien Espainiako Elkarteak (ADR Foroa) eta Berrikuntza Enpresa Nazionalak (ENISA) sustatzen dute ekimena. Madril eta Andaluzia zerrendan enpresa-hautagai gehien dituzten erkidegoak baziren ere, Nafarroaren parte-hartzeak bere ekintzailetzaren ekosistemaren sendotasuna erakusten du, bai eta Autonomia Erkidego honen garapen ekonomikoan duen eragin handia ere.
Hautaketa prozesua
Epaimahai aditu bat arduratu zen 19 irabazleak aukeratzeaz -bat autonomia-erkidego/hiri bakoitzeko-, eta, horrela, ENISAk sustatutako Spain Up Nation markaren enbaxadore bihurtu zen, Espainia ekintzailetza berritzailean mundu mailako erreferente gisa kokatzeko. Hala ere, hautagai guztiek lehenik eskualdeko fase bat gainditu behar zuten eta, ondoren, beste fase nazional bat, non talde ekintzailearen gaitasun eta lidergo irizpideak, negozio-ereduaren berrikuntza-maila eta eskalagarritasun-potentziala eta nazioartekotzeko gaitasuna kontuan hartu ziren. Era berean, enpresaren bideragarritasuna eta aurreikuspen ekonomiko-finantzarioa eta gizarte-eragina baloratzen ziren, HGEei egindako ekarpenaren arabera.
Horietatik guztietatik 152 startup aukeratu ziren fase nazionalean lehiatzeko. Azken fase honetara iristea lortzen duten Top101 enpresek Top101 Spain Up Nation Zigilua jasoko dute Espainiako ekosistema ekintzailean eragin handiena duten enpresa berritzaileenen aitorpen gisa, networking agenda eta inbertitzaileekin B2B saioak eta pitch deck entrenamendua, enpresaren neurrira egindako prestakuntza, jasoko dute. Horrekin batera, startup ziurtagiriaren berrikuntza-mailaren zuzeneko onarpenaz baliatuko dira, aitorpenaren akreditazioaren bidez.
Nafarroako 17 startupek ekintzailetza berritzailearen Top101 lehiaketan parte hartu dute
Hautagaitzen kopurua guztira
Madril eta Andaluzia aurkitzen dira aplikazioen sailkapenaren buruan, 83 eta 73 startuprekin hurrenez hurren. Hautagaien banaketa, gainera, hauxe izan zen: Aragoi, 13; Kanariar Uharteak, 23; Kantabria, 10; Gaztela-Mantxa, 18; Gaztela eta Leon, 18; Katalunia, 52; Nafarroako Foru Komunitatea, 17; Valentziako Erkidegoa, 58; Extremadura, 14; Galizia, 15; Balear Uharteak, 9; Errioxa, 13; Euskadi, 29; Asturiasko Printzerria, 15; Murtziako eskualdea, 14; Ceuta, 3; eta, Melilla, 2.
Programaren helburua, programaren deskribapena eta xede-publikoa
Eskualde Garapenerako Agentzien Espainiako Elkartea (ADR Foroa) autonomia erkidegoetako administrazio publikoetako erakundeen arteko lankidetza sustatzera diharduten erakunde publikoak biltzen dituen erakundea da, garapen ekonomikoa eta eskualdeko garapena sustatzeko eta enpresa txiki eta ertainei laguntzeko. Bere helburu nagusia garapen agentziak eta kudeaketa zentroak hobetzen eta aitortzen laguntzea da, dagozkien gobernuen tresna gisa enpresei laguntzeko politikak garatzeko.
ENISA, Empresa Nacional de Innovación, SA, 1982an sortutako kapital publikoko entitate bat da, Industria eta Turismo Ministerioari (MINTUR) atxikia, Industria Estrategia eta Enpresa Txiki eta Ertainen Zuzendaritza Nagusiaren bitartez, eta akziodunen gehiengoa Estatuko Ondarearen Zuzendaritza Orokorra da (DGPE). Entitatearen xede soziala proiektuen eta enpresen (ETE) ekintzailetza eta berrikuntza eraldatzailea garatzea eta sustatzea da, ekoizpen, banaketa eta kontsumo eredu berrietan, lehiakorragoetan, berritzaileagoetan, jasangarriagoetan, esportagarriagoetan eta erresilienteagoetan.
Spain Up Nation (SUN) marka Espainiako
Nazio Ekintzaileen Estrategiaren (ENE) lehentasunezko neurrietako bat da; ENISAri esleitu zitzaion ekimena. Spain Up Nation markak Espainia herrialde berritzaileagoa bihurtzeko helburua du, enplegu gehiago eta hobeak sortuko dituena eta inor atzean uzten ez duena, ekintzailetza berritzailea eredu ekonomiko berri baten izotz-hausle bihurtuz.
Bi entitateek, Espainiako Estatuko enpresahazkunde berritzailea eta sektore publikotik aitortzeko beharraz jabetuta, TOP101 Spain up Nation-Recognitions of Entrepreneurship with Impact in Spain 2024-ren lehen ediziorako deialdia egiten dute.
Aitorpen hauek sortu berri diren enpresaproiektu onenak nabarmendu nahi dituzte, bai eta ekintzaileen, enpresen eta eskualdeko Administrazio ezberdinen arteko harremana sustatu ere, ADR Foroan eta ENISA buru duen Estatuko Administrazio Orokorrean bilduta.
Espainiako sustapen ekonomikoko politiken ildotik, gizarte-, ekonomia- eta/edo ingurumen-inpaktua duten eta hazteko ahalmen handiagoa duten enpresak aintzat hartu, lagundu eta ikusgarritasuna eman nahi zaie; enpresa berritzaileak, sortu berri diren eta 5 urtera arte sendotutakoak, gizarteari balioa ematen dioten Garapen Iraunkorreko Helburuei (HGE) lagunduz.
