Eventbranche Magazine 3-2010

Page 1

Oktober 2010

3

jaargang 1

Adjiedj Bakas

Duitse eventbranche

Event-freelancers

Het evenement is de nieuwe kerk

Stipt en correct versus creatief

ZZP’ers veroveren de eventbranche

Het evenement in de winkelstraat


“One stop shopping”? Als u een evenement wilt organiseren, bezoek dan even onze NIEUWE website...

HOME

Joan Muyskenweg 34 1099 CK Amsterdam T. 020 6686858 - F. 020 6686408 - www.heman.nl - info@heman.nl


exclusive event decorations DCRT, exclusive event decorations, is specialist in het inrichten en vormgeven van groot- en kleinschalige evenementen en bijeenkomsten. Onze meubelen en decoratiematerialen maken van iedere locatie een bijzondere en sfeervolle omgeving, zoals je die alleen ziet in de mooiste restaurants, bars en clubs. DCRT onderscheidt zich door een aantal zeer exclusieve en eigentijdse stijlen te voeren. We vertellen u er graag meer over. Of kijk op www.dcrt.nl.

dcrt bv

Schipholweg 947

2143 CE Boesingheliede

T 023 555 13 90

E we@dcrt.nl

I www.dcrt.nl


020 320 67 60

070 328 29 29 030 293 58 56

19 JAAr erVArIng oP HeT gebIeD VAn HoSPITAlITY & SAleS SuPPorT

www.kronenburg.nl


event branche.nl

7

Trend Top 5? Irritatie Top 3!

8

SEO Congres

9

EventBranche.nl Nieuws

11

MVO wint van Social Media

12

Ronde Tafel met ZZP’ers

15

Minder budget, minder kwaliteit?

16

Kijkje over de grens: Duitsland

18

Dossier: als de verliezen aanhouden II

20

Ronde Tafel met dagvoorzitters

22

Column Thomas Wieringa

23/24

Cases

25

Bakas: Evenement is de nieuwe kerk

28

Topchefs veroveren eventbranche

30

Het event in de winkelstraat

32

Site Seeing: Gig World

34/35

Nieuwe locaties

37

Hof van Saksen

38

Column Patrick Roubroeks

40

EventTransfers

41

Nieuw in de branche

42

Agenda

43

Column Frans Miggelbrink

44

MICE Nieuws

45

Stad en Land: Noordwijk

11

De EventTrends Top 5

12

Bureau versus freelancer?

16

Wat leren van de Duitsers?

20

De krachten bundelen

25

De trends: ethiek en spiritualiteit

28

Jonnie Boer op uw event

32

Een eventsite onder de loep

50

EventBranche samen met Eventex

inhoud

i

nhoud

5



v

event branche.nl

oorwoord

BrancheGebabbel

Trends en irritaties Begin oktober is onze eerste TrendGuide verschenen: een luxe high end glossy die verstuurd wordt naar 30.000 eventprofessionals en opdrachtgevers. (Heeft u dit prachtige magazine niet ontvangen? www.eventbranche.nl/abonneren/ ) Opvallend genoeg leverde onze zoektocht naar de meest invloedrijke trends niet alleen een Top 5 (zie pagina 11) van trends op, maar ook een Top 3 van irritaties. De Top 5 wordt breed uitgemeten in onze TrendGuide*, de Irritatie Top 3 pakken we in dit voorwoord aan. Irritatie 1: Korte termijn ‘We’ zijn er helemaal klaar mee: de ultrakorte aanlooptijd voor een evenement. Het schijnt inmiddels de normaalste zaak van de wereld te zijn om slechts enkele weken van te voren een offerte aan te vragen. Logisch, want bij diverse opdrachtgevers komt er opeens een potje vrij en mag de eventmanager met zijn of haar contacten gaan proberen binnen een paar dagen een evenement neer te zetten. Wat te doen? Het is niet anders, lijkt de meest logische reactie. Als branche kunnen we moeilijk onze opdrachtgevers, en dus onze inkomsten, verplichten minimaal 80 dagen voor een evenement een aanvraag in te dienen. We moeten met de tijd mee. De korte aanlooptijd past in de huidige Bol.com-economie. Kort, snel en krachtig is de vraag. Flexibel, voorbereid en capabel het antwoord. Een bureau, locatie of toeleverancier zal zich aan moeten passen. Het is niet anders. Irritatie 2: Aanbiedingen-pitch Nog los van de aloude irritatie dat er bij evenementenpitches een te grote hoeveelheid eventbureaus de strijd met elkaar aan moet gaan, lijkt de pitch nu verworden tot een ordinaire shoppingstocht. Waar je eerst nog een pitch kon winnen op creatief concept, is het nu vooral een groot prijsvergelijkingsfestijn. Wat te doen? Een schone taak voor de brancheverenigingen. Sla de handen ineen en kom met richtlijnen voor een pitch. Zelfregulering lijkt in deze de enige oplossing. Irritatie 3: Irreële budgetten De budgetten dalen. Soms zelfs zo ver dat je wel heel creatief moet zijn om als organisator nog geld te verdienen aan een evenement. De reactie vanuit de branche is divers. Enkele bedrijven verlagen de prijzen, een ander pakt alles aan om de toko maar te laten draaien en weer een ander houdt vast aan zijn prijzen. Wat te doen? Het is en blijft de grote uitdaging om als organisator jouw meerwaarde bloot te leggen. Als die meerwaarde groot genoeg is, blijven opdrachtgevers bereid te investeren. Anderzijds is de organisator die de stap heeft kunnen maken van over the top naar betaalbare creativiteit, luxe en kwaliteit spekkoper. Wees vooral creatief, flexibel en maak van uw irritatie een evenement. Sjoerd Weikamp, hoofdredacteur / sjoerd@eventbranche.nl * abonnees (www.eventbranche.nl/abonneren/ )ontvangen onze TrendGuide twee keer per jaar.

Colofon Uitgevers: Marion Andriessen, Sjoerd Weikamp en Mark Wichmann Redactie: Sjoerd Weikamp (hoofdredacteur), Marion Andriessen (eindredactie), Marcella Brouwer (redactie MICE) , Helen Zwiers (redactie MICE), Robin van Leeuwen, John May, Hans Schriever, Bram Peulers en Mayke Snippe. Met medewerking van:

Fotografie: Photonic, e.a. Coverfoto: Heineken Experience Senior Account Manager: Mark Wichmann 0314 333453 mark@eventbranche.nl Sales en traffic: Robin van Leeuwen 0314 333453 service@eventbranche.nl Strategisch onderzoek: Luc Overbeek Vormgeving: Goedkoopstevormgevers.nl, Groningen Druk: Senefelder Misset, Doetinchem Abonnementenbeheer A tot Z Abonnementen Service Mail: info@atotzet.nl Tel: 010 4090099 Branchenieuws, tips of vragen? Neem contact op met de redactie: Postbus 500, 7000 AM Doetinchem Tel: 0314 333453 Mail: redactie@eventbranche.nl Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door printouts, kopieën, of op welke andere manier dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De informatie in deze uitgave is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Uitgevers en auteurs zijn niet aansprakelijk voor mogelijke handelingen en/of beslissingen gebaseerd op deze informatie.

7

EventBranche Magazine is een uitgave van Proef Media BV.


Nu inschrijven!

Learn from the best! ‘Google goeroe’ en

Hét SEO congres op 9 december

marketing Keesjan Deelstra (InternetEffect)

schrijver van Het Handboek zoekmachine maakt u op donderdag 9 december a.s. deelgenoot van alle tips en trucs van zoekmachines. Hoe komt uw bedrijf bovenaan? Hoe krijgt u meer bezoekers en business? Waar moet een succesvolle site aan voldoen? Op deze en vele andere vragen en aan de hand van cases uit de praktijk, krijgt u van Keesjan Deelstra en andere bekende namen uit de SEO-branche (Search Engine Optimization) onbetaalbare, praktische adviezen! Waar en wanneer? Op donderdag 9 december organiseert EventBranche dit unieke minicongres in het splinternieuwe De la Mar Theater in Amsterdam. Programma 14.00 uur Ontvangst 14.30 - 16.00 uur Sprekers 16.00 - 16.15 uur Pauze 16.15 - 17.00 uur Plenaire sessie 17.00 – 18.30 uur Afsluitende borrel Kosten De kosten voor dit exclusieve congres (beperkt aantal plaatsen!) zijn: Voor abonnees: € 99 Niet abonnees: € 149 Niet abonnees die ook een abonnement nemen: € 199 Aanmelden Aanmelden voor het SEO congres op 9 december a.s. kan via: www.eventbranche.nl of via (0314) 333453 (Robin van Leeuwen) of robin@eventbranche.nl o.v.v. SEO congres


event branche.nl

EventBrancheNieuws

De Top 40 van meest invloedrijke personen Op EventBranche.nl vindt u dagelijks nieuws uit de eventbranche. In dit EventBranche Magazine een overzicht van de meest gelezen en meest opvallende berichten. Op de hoogte blijven van het al het nieuws uit uw branche? Meld u dan aan voor onze gratis online nieuwsbrief: www.eventbranche.nl/nieuwsbrief/

Welke branchegenoot had dit jaar de meeste invloed op onze branche? Of was het een buitenstaander die de meeste invloed had op de evenementenbranche? EventBranche. nl presenteert vanaf nu jaarlijks de EventBranche Top 40. Wie was een voorloper? Wie was toonaangevend? Wie maakte beslissingen waardoor onze branche veranderde? Wie bracht het evenement naar een hoger niveau? Wie durfde te innoveren? Het zijn de antwoorden op deze vragen die er mede voor zorgen dat de Top 40 jaarlijks gevuld is met invloedrijke branchegenoten. De lijst wordt samengesteld door het EventBranche.nl-team in samenspraak met onze Board of Inspiration vol kopstukken uit onze branche en aanpalende vakgebieden. Maar ook u kunt namen aandragen voor de shortlist van de uiteindelijke Top 40. Heeft u een naam die in onze lijst niet mag ontbreken? Mail uw persoon, inclusief onderbouwing, naar redactie@eventbranche.nl De Top 40 verschijnt in EventBranche Magazine 4, dat in december verschijnt.

Het Genootschap voor Eventmanagers vroeg haar leden hoe het Genootschap er uit zou zien als het een persoon was. Vrij unaniem kwam de volgende persoon naar voren, lijkt zij ook op uw opdrachtgever?

Het Genootschap is een vrouw van rond de 40 jaar die zich casual-zakelijk kleedt, samenwoont in de Randstad, in een twee onder één kapwoning, VVD stemt, in een Saab rijdt, van koken, lezen en reizen naar verre bestemmingen houdt en naar DWDD en actualiteitenprogramma’s kijkt.

De 3 meest gelezen berichten op EventBranche.nl

1. Dertien doden bij terugweg bedrijfsuitje Het rampzalige busongeluk op een Duitse autobaan bij Berlijn, heeft het leven gekost aan 13 Poolse inzittenden. Het merendeel van de doden behoorde bij een groep Polen die op de terugreis was van een bedrijfsuitje.

2. Duizenden euro’s schade bij bankfeestje De Telegraaf kopte begin oktober met ‘Jacht beschadigd op ABN AMRO-feest’. Volgens de krant zou bij een feestje, met relaties van de bank, aan boord van een miljoenenjacht in Monaco brandschade zijn ontstaan na een entertainment act.

3. De Top 35 van Duitse eventbureaus De Duitse website Horizonstats publiceert veel cijfers uit de Duitse marketingwereld. In de Top 35 van Duitse evenementenbureaus staat wederom VOK Dams uit Wuppertal op eenzame hoogte. Meer over de Duitse eventbranche op pagina 16 en 17.

‘Je kunt de parallel trekken dat het Genootschap in de afgelopen jaren is uitgegroeid tot een degelijke organisatie, maar waaraan vernieuwing en moderniteit wat meer verbonden zou moeten worden. We zijn nu hard aan het werk om het Genootschap een eigentijds imago te geven, waarbij we de actuele ontwikkelingen op de voet volgen. We willen de leden handvatten geven om hun taken efficiënt en adequaat te kunnen uitoefenen en de positie van hun afdeling, organisatie en henzelf te versterken’, aldus Leon Kruitwagen van het Genootschap.

EventBrancheNieuws

De EventBranche Top 40

Zo ziet uw eventmanager eruit…

9


Connect the World of Musics to Your Event

telefoon 0515 599 888

www.dolfdevriesmusics.nl

musics, we love to make them


event branche.nl

VS

MVO troeft Social Media af

1. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) Een duidelijke meerderheid gaf aan MVO als absolute trend te zien. Voor een groot deel heeft dat te maken met de vraag vanuit opdrachtgeverszijde. Met de grote multinationals als touwtrekker maken steeds meer bedrijven/opdrachtgevers MVO-stappen. Inmiddels kent onze branche afdoende bedrijven die kwalitatief antwoord kunnen geven op de MVO vraag. Pas echter op voor bedrijven die zich schuldig maken aan zogeheten greenwashing: wel MVO roepen en verkopen, maar het niet kunnen waarmaken. De eerste MVO-stappen zijn simpel gemaakt. Als de P van profit daarbij de drijfveer is, is dat niet iets om voor te schamen.

2. Social Media Ook bij de nummer twee trend lijkt een groot gevaar op de loer te liggen: social media hebben een aantoonbare meerwaarde voor evenementen, maar goed gebruik is essentieel. In privĂŠomstandigheden geldt voor Social Media: probeer het uit, test het, beoordeel het en trek de conclusies. Maar op een zakelijk

evenement moet het wel kloppen. Het aantal bedrijven dat de correcte vertaalslag kan maken van technologische noviteiten naar de organisatie van een evenement is nog altijd schaars. Toch zijn er diverse spelers op de markt die een evenement met social media naar een hoger niveau tillen en het communicatiemoment verlengen.

3. Costsharing Het praktische antwoord van de eventbranche op de gekrompen budgetten. Locaties, toeleveranciers en bureaus weten elkaar te vinden als het gaat om het delen van de kosten. Meest constructieve voorbeeld van costsharing: bureau a organiseert een groot evenement in locatie x. Bureau b organiseert een dag later in diezelfde locatie een evenement. Locatie x brengt bureau a en b met elkaar in contact en zo kunnen veel logistieke, op- en afbouwkosten gedeeld worden.

4. Back to Basic Een hippe term om een einde te maken aan de over the top-instelling van zowel bureaus als opdrachtgevers. Waar het tot een paar

jaar geleden niet gek genoeg kon, is het nu absoluut not done om te overdreven uit te pakken op evenementen. Het is ook niet te verantwoorden om als bedrijf een evenement te organiseren met zes A-artiesten, terwijl banen continu op de tocht staan. Back to Basic is een Engelse vertaling van het prettig samenspel tussen bureau en opdrachtgever: samen op zoek naar creatieve, betaalbare, kwalitatieve oplossing voor hoogwaardige evenementen.

5. Effectmeting Net als de rest van de Top 5 geldt voor effectmeting: zijn het nog wel trends of zijn het breed geaccepteerde must have’s. Het bureau dat samen met zijn opdrachtgever tot een Return on Investment of accoutabilityrapport kan komen, maakt haar meerwaarde op slag duidelijk. Sterker nog, wie dit niet kan, gaat een zware tijd tegemoet. Veel meer over de Event Trend Top 5 in de TrendGuide. Heeft u dit prachtige 100 pagina dikke, glossy magazine niet ontvangen? www.eventbranche.nl/abonneren/

Analyse: Top 5 van Trends

V

oor de EventBranche.nl TrendGuide maakte de redactie van EventBranche Magazine een rondgang langs vele tientallen eventbedrijven. Daarnaast brachten honderden eventprofessionals hun stem uit op een online poll: welke trend heeft volgens u de meest invloed op de organisatie van evenementen? De branche heeft gesproken. Het leverde de volgende Top 5 op (breed uitgemeten in de TrendGuide), inclusief een kritische analyse in uw vakblad:

11


event branche.nl

De opkomst van de event ZZP’er e opkomst van de Zelfstandige Zonder Personeel (ZZP’er) is niet te stoppen. In alle

d 12

sectoren van de economie duiken ZZP´ers op. De keuze voor vrijheid en flexibiliteit is voor deze individuen doorslaggevend om als freelancer door het leven te gaan. Zo ook in de eventbranche. Opvallend: de ZZP’ers in het evenementenvak zijn veelal gearriveerde namen. Gelet op de bijzondere positie die de freelance eventmanager inneemt, is dat ook niet meer dan logisch. Met een goede ZZP’er haalt het opdrachtgevende bedrijf immers veel ervaring, expertise, kennis en een eigen netwerk aan boord. De oprichting van een kwaliteitsplatform voor deze einzelgangers, past volledig bij de definitieve doorbraak van de event-ZZP’er.

Niels Bouwman, Anne-Mieke van den Hoeven, Leon Kruitwagen en Marcel Schouten (vlnr)


event branche.nl

Op het kantoor van Taller Events, waar ook de secretariaten van onder meer IDEA en het Genootschap voor Eventmanagers onderdak vinden, schuiven drie door de wol geverfde ZZP’ers aan. Samen met Cees Rosman en Edwin Kool, vormen Anne-Mieke van den Hoeven, Marcel Schouten en Niels Bouwman de FEP-raad, de denktank voor het platform. Leon Kruitwagen (Taller Events), initiatiefnemer en eigenaar van het nieuwe platform, zal de organisatie van de FEP op zich nemen en is zich zeer bewust van de behoeftes van FEP’ers: ‘De algemene trend binnen het Nederlands bedrijfsleven is het flexibel inzetten van professionals. Dat geldt ook voor de freelance eventmanager. Maar omdat het vak van eventmanager een ‘vrij beroep’ (dus niet beschermd, EB) is, wil het FEP de ondoorzichtige markt van ZZP’ers, doorzichtig maken. Daar horen ook strikte toelatingseisen bij (zie kader). Zo kun je pas lid worden met minimaal acht jaar relevante werkervaring en beschik je als ZZP’er over minimaal drie opdrachtgevers op jaarbasis.’

Wildgroei? De wildgroei van freelancers en amateurs die zich voor professionals uitgeven, maken het vak van zelfstandig eventmanager niet eenvoudiger. ‘Er zijn in de eventbranche altijd relatief veel ZZP’ers geweest, maar met de huidige toename is dít het moment om duidelijkheid te scheppen voor de opdrachtgevers. Hoofddoel van het FEP-platform is dan ook een kwalitatief keurmerk, maar ook het regelen van algemene voorwaarden op het gebied van juridische zaken, VAR-overeenkomsten, rechtsvormen, fiscaal en financieel advies, verzekeringen, kennisoverdracht enzovoort, enzovoort’, somt Kruitwagen op. Schouten vult aan: ‘In mijn tijd als eventmanager bij Deloitte werd ik regelmatig gebeld

door andere corporates, die op zoek waren naar tijdelijke eventmanagers of eventkennis. Andere bedrijven klopten gewoon aan bij een arbeidsbureau, in hun zoektocht naar een tijdelijke eventmanager. Probleem was altijd om goede referenties te krijgen over de freelancer. Het is dus voor ons als ZZP’er en voor de bedrijven essentieel dat het platform een kwalitietskeurmerk biedt in de zoektocht naar een geschikte eventmanager.’

Goed ondernemerschap Het platform heeft in haar missionstatement duidelijk omschreven dat het ‘een wezenlijke bijdrage wil leveren aan het goed ondernemerschap van haar leden’. Daarnaast moet het een servicepunt zijn voor de uiteindelijke opdrachtgever. ‘Leden van FEP staan voor kwaliteit, maar daarnaast gaan we ons duidelijk labellen op het gebied van onze specialismen (van communicatie, design of organisatie tot en met locatie- of cateringkennis). Zo wordt de markt inzichtelijk en kan er een duidelijke keuze gemaakt worden. Wie past het best bij een bepaalde opdracht? Daar gaat het om’, weet Schouten. ‘Dat betekent ook dat freelancers kunnen gaan samenwerken en wellicht gezamenlijk een klus aannemen’, aldus Bouwman. De freelancers zelf zijn enthousiast over het platform en zien veel heil in het uitwisselen van kennis en ervaringen. ‘Je moet ook niet vergeten dat het beroep van ZZP’er eenzaam kan zijn. Je hebt

Bureau vs freelance eventmanager De grootste misvatting omtrent de freelance eventmanagers is dat zij het werk van de bureaus inpikken. Grote onzin, zo leggen de FEP’ers uit. ‘De keus tussen organisatiebureau of freelance eventmanager bestaat niet. Wij worden ingehuurd door de hele bedrijfskolom in de eventbranche. Van opdrachtgevende corporates tot bureaus en locaties of cateraars die extra expertise nodig hebben. Om het maar even bij een corporate te houden: onze kracht is dat we daadwerkelijk op de stoel van de interne eventmanager kunnen gaan zetten, met de pet op van het bedrijf. Daarnaast brengen we onze ervaring, expertise en netwerken mee het bedrijf in en spelen we vooral een grote adviserende rol’, schetsen Van den Hoeven, Schouten en Bouwman hun eigen kracht. ‘De kennis en expertise die wij als ervaringsdeskundigen in de loop der jaren hebben opgedaan, geven ons een extra onderscheidende en onafhankelijke kracht. Door de bundeling van krachten binnen het FEP, zal die expertise alleen maar toenemen.’

FEP is een kwaliteitskeurmerk voor event-ZZP’ers weinig mogelijkheden om te reflecteren en evalueren. Ook dat hebben we met de oprichting van het FEP-platform gecreëerd’, besluit Van den Hoeven. Het platform streeft in het eerste jaar naar 50 leden en heeft nu al ZZP’ers met uiteenlopende achtergronden. Van ex-corporate eventmangers, freelancers uit de reclame- en communicatiewereld tot oud-medewerkers van cateringbedrijven. FEP beschikt daarmee over een breed arsenaal eventkennis. Geïnteresseerden vinden meer informatie op: www.eventfreelancers.nl

Toelatingscriteria voor FEP: ■ Minimaal acht jaar aantoonbare relevante werkervaring in events ■ Minimaal drie opdrachtgevers per jaar ■ Gemiddeld Minimaal 24 uur per week als Freelancer werkzaam zijn ■ Minimaal drie referenties van verschillende opdrachtgevers ■ Minimaal drie referenties van verschillende toeleveranciers ■ Overleggen verklaring belastingdienst ■ Overleggen verklaring ‘goed gedrag’

Eventfreelancers starten platform

Een elitekorps willen ze zich niet noemen. Ook zien ze zich niet als concurrent van de organisatiebureaus, omdat ze een andere tak van sport beoefenen. ‘We zijn complementair aan elkaar, absoluut niet concurrerend.’ (zie kader) Maar feit is dat de eredivisie van de eventfreelancers elkaar heeft gevonden in het platform Freelance Event Professionals (FEP). Officieel ziet het platform pas eind november van dit jaar het levenslicht, maar de drijvende krachten achter de belangbehartiger geven voor EventBranche Magazine alvast openheid van zaken: ‘FEP moet een kwaliteitskeurmerk worden waardoor opdrachtgevers zeker weten dat ze kwalitatieve expertise, ervaring en deskundigheid binnenhalen.’

13


Met passie zorgen voor zowel artiest als opdrachtgever. Inmiddels alweer 10 jaar! Dat is Gig World. Dat is de kracht van 10 jaar bestaan en de opzet voor de komende 10 jaar. Het spreken van artiestentaal is verweven in de werkwijze van Gig World! De som van vakkennis, ervaring en professionaliteit, wat resulteert in een nauwe en vertrouwde band met de artiest en opdrachtgever. Een prettige samenwerking. Dit doen we in een goed team. Mensen die weten waar ze over praten. Stuk voor stuk ervaren en supergemotiveerd om te (ont)zorgen voor een goed cont(r)act.

Een nieuwe huisstijl Gig World’s 10-jarig bestaan vieren we door terug te kijken op de afgelopen 10 jaar, maar vooral vooruit te blikken op wat komen gaat. Dit met een compleet vernieuwde frisse huisstijl en website. Een geheel nieuwe look & feel waarin Gig World zich thuis voelt. Compleet met nieuw digitaal materiaal. www.gigworld.nl: op deze vernieuwde website vindt u in een handomdraai alle Gig World artiesten, creations en overig entertainment. www.wereldvanartiesten.nl: een unieke website waarop iedereen zijn eigen feestje kan bouwen.

Wie jarig is, trakteert! Om onze 10 jaar te vieren, hebben we vanaf 10-10-’10 een heerlijke actie. Aantrekkelijke kortingen op diverse artiesten, dus meld je aan op onze nieuwsbrief als je dit nog niet hebt gedaan. Maar we willen je ook zoet houden met wat lekkers voor in de snoeptrommel. Deze vullen we graag bij. U boekt, de rest volgt. We houden namelijk graag contact en we maken er samen weer een feest van!


Minder budget,

event branche.nl

minder kwaliteit? Een rondje langs de velden

met creatieve en kwalitatieve oplossingen. En zo blijft het resultaat van een evenement gewaarborgd. Maar in de praktijk is het een hele klus. Opdrachtgevers willen voor hun gasten en relaties een evenement waar het niet ‘te’ mag lijken, maar waar het toch net iets beter moet zijn dan het vorige evenement. Lastig parket. Hoe gaan we daar als branche mee om? Bezuinigen we zelf ook op kwaliteit? Of gaan we de uitdaging aan?

Wanneer de eventbranche bezuinigt op kwaliteit dan hebben we zowel een financieel als een imago drama Erik Kroon van SOS Events hoopt dat eventbedrijven aan de organisatiekant niet gaan bezuinigen op kwaliteit, om bijvoorbeeld marges in stand te houden: ‘Onlangs een presentatie hierover gegeven. Mijn kwaliteit blijf ik bewaken en aan personele bezetting wordt bij ons niet gezeten om kosten te drukken. Dan maar een mindere marge, maar ik zit niet te wachten op een vlotdrama. Dit laatste zou dus nu zomaar weer kunnen gebeuren door verkeerde bezuinigingen. Ook zijn er meerdere branchegenoten gestopt bij de VeBON, waarbij ik vermoed dat dit te maken heeft met bezuinigingen. Oftewel: ik kan maar één ding hopen en dat

is dat toeleveranciers, in alle facetten, niet bezuinigen op kwaliteiten en audits. Doen we dat wel, dan hebben we niet alleen een financieel drama voor onze branche te pakken, maar ook een imago drama.’

Helmi van Doorn, Wereld van Sophie, ziet het mindere budget vooral als uitdaging:

38%

‘Juist met mindere budgetten is het een uitdaging creatief te blijven en goed werk te leveren. Dan pas ben je echt goed bezig met je opdrachtgevers. Hoe makkelijk is het om een geweldig creatief concept neer te zetten als je een mega budget hebt, maar hoe goed ben je pas echt als je dit nog steeds kan met minder budget.’

Yumba Events, uit naam van Nathalie Boerdam, sluit zich volledig aan bij Helmi van Doorn en roept op tot verandering: ‘Het is een uitdaging om met minder budget toch een goed evenement neer te zetten. Dan kom je soms tot de meest creatieve ideeën en uiteindelijk een verrassend eindresultaat met toch een hoge kwaliteit. Niet bezuinigen maar veranderen!’

Rami de Lieme van Flight Simulator Training is bang dat uitverkoop aan de organisatiekant zorgt voor het verliezen van geloofwaardigheid: ‘De persoonlijke aandacht blijft het belangrijkste element van het evenement. Breng ook een verrassend element in en het resultaat is top. Vooral de grotere aanbieders in de eventbranche met hoge vaste lasten, zitten nu moeilijk en doen alles voor de helft in de aanbieding. Je komt dan niet echt meer geloofwaardig over lijkt mij.’

62%

Zorgen de gekrompen eventbudgetten voor evenementen van mindere kwaliteit?

JA: 62 procent NEE: 38 procent Aantal respondenten: 244 eventprofessionals

Minder kwaliteit?

h

et is zo makkelijk gezegd: minder budget compenseert de goede eventprofessional

15


Kijkje over de grens:

Duitsland

Cocreatie tijdelijk, MVO van grote invloed

i

n de rubriek Kijkje over de grens neemt EventBranche Magazine een kijkje op de eventmarkt van omliggende (buur)landen. In editie ĂŠĂŠn Duitsland. Bij onze oosterburen heeft zich in de afgelopen 20 jaar een professionele en omvangrijke eventbranche ontwikkeld. Een eventindustrie die volwassen is geworden en waar veel kansen liggen voor Nederlandse eventbedrijven.

Party Rent is een voorloper als het gaat om social media

16


event branche.nl

De Nederlandse eventbranche lijkt langzaam aan het herstel te zijn begonnen. Hoe is dit op de Duitse markt. Zorgen de krantenkoppen over de aantrekkende automotiveindustrie voor een positief effect op de Duitse eventmarkt? ‘Ook in de Duitse eventindustrie zien we voorzichtig positieve tendensen. Dat begon eigenlijk al rond de jaarwisseling, toen de Best of Events-beurs (BoE) in Dortmund werd georganiseerd. Zowel de standhouders als de 9100 bezoekers, zorgden voor records op de beursvloer. Met de BoE als spiegel van de Duitse eventbranche was dat al het eerste teken van herstel. Die positieve tendens heeft zich voortgezet.’

EventBranche.nl heeft een groot trendonderzoek gedaan. Daaruit kwamen MVO, Social Media en Costsharing als de ontwikkelingen/trends die de meeste invloed hebben op het organiseren van bedrijfsevenementen. Hoe is dit in Duitsland? Wat zijn de trends bij onze Oosterburen?

Alles keurig en net: ‘Duitsers zijn correct in alles wat ze doen’

privé speeltje werd gezien, daar zijn social media nu een volwassen communicatiekaneel binnen het business to business-bereik geworden. Facebook, Linkedin, XING en Twitter zijn goede voorbeelden van social media die steeds meer voor, tijdens en na evenementen ingezet worden.’

Zijn er bedrijven die in Duitsland op een inventieve manier met social media omgaan? ‘Bureaus zijn wat dat betreft de voorlopers. Maar ook toeleveranciers in de Duitse eventbranche volgen de social media intergratietrend. De Party Rent Group heeft is momenteel de grootste stappen aan het zetten. Zij werken aan alles omvattend online platform, waarbij alle relevantie sociale media geïntegreerd worden. Ook Broich Premium Catering en De Boer Groep zijn de social media-weg ingeslagen. Zo kwam De Boer dit voorjaar bijvoorbeeld met een iPhone App.’

‘Costsharing zien we in Duitsland ook heel sterk, maar het lijkt een tijdelijk fenomeen en dus minder relevant. MVO (nachhaltigkeit in het Duits) speelt daarentegen ook in Duitsland een grote rol. Je ziet het door alle segmenten van de eventbranche. Dat begint al bij de bureaus, die MVO-concepten op de markt zetten. Bij eventcatering speelt MVO zo niet nog een grotere rol. Daar merk je dat er een continue discussie is, waar geschipperd wordt tussen ecologie en economie. Regionale producten, volledig biologisch en duurzaam, dat zijn belangrijke termen binnen de Duitse cateringsector. Bij locaties merk je een sterke opkomst van het fenomeen MVO. Je ziet dat ook bij een aanbieder als OCEANDIVA Group, die mede hierdoor een groot marktaandeel in Duitsland heeft veroverd.

Hoe vertalen jullie bij Laureamedia dit naar de dagelijkse praktijk van jullie eventklanten?

Ook de ontwikkeling en de kracht van social media zijn in autoland Duitsland de eventbranche definitief binnengedrongen. Waar social media tot dit jaar nog werd onderschat en als

‘De trend op internet gaat duidelijk naar Usability. Een goede en juiste Usability van je website of nieuwsbrief is zeer belangrijk voor een hogere online conversie. Bij Usabi-

‘Laureamedia.com integreert social media in de communicatiemix van onze Duitse en Nederlandse evenementenklanten. Daarvoor gebruiken wij de MILSOM-methode, ontwikkelt door Abdeloahid en Redouane Taouil aan de Universiteit Twente. Daarmee kunnen we de kernwaarden en doelgroepen van onze klanten blootleggen. Daar wordt de communicatie en eventuele inzet van social media op afgesteld worden.’

Wat zijn de trends in de Duitse eventbranche als het gaat om het behalen van extra omzet via Internet en Online-Business?

lity draait het niet om de vraag of je website er mooi uitziet. Nee, het gaat om het positioneren van content en functionaliteit zodanig dat de bezoeker van je website datgene gaat doen dat je graag wilt. Dat krijgt de Duitse branche steeds beter in de gaten.’

Wat is de trend in Duitsland: Adwords of toch SEO? ‘Ik zie het zo: elke dag zijn er miljoenen zoekopdrachten die worden uitgevoerd online. Veel mensen starten met Google om te zoeken naar producten, informatie, tips, etc., Daar zitten natuurlijk ook eventplanners en coporates bij. Dit betekent dat uw potentiële klanten op zoek zijn naar u. Als uw bedrijf, product of dienst niet hoog scoort in Google, dan besta je gewoon niet op internet. En nog directer, als je concurrent wel goed scoort dan gaat hij er met de lead van door. Daarom is SEO (Search Engine Optimization) erg belangrijk voor uw bedrijf. Het doel van SEO is om ervoor te zorgen dat, wanneer uw potentiële klanten zoekwoorden die gerelateerd zijn aan uw bedrijf, product of dienst intypen in Google, uw website daarbij zo goed mogelijk rankt/scoort.’ (zie pagina 8)

Zijn er verder nog ontwikkelingen in Duitsland die verschillen met Nederland? Wat kunnen we leren van Duitse ontwikkelingen? ‘We leren elke dag van elkaar als het goed is. Wij Duitsers zijn erg stipt, komen onze afspraken goed na en zijn vooral correct in alles wat we doen. De “creatieve” eventmanager in Nederland kan daar zeker nog iets van opsteken. Andersom is het zo, dat wij in Duitsland zeker veel kunnen leren van de creatieve en innovatieve ideeën hier in Nederland. Nederlanders pakken door, dat vind ik erg indrukwekkend. De samenwerking van beide markten is veelbelovend. Voor alle Nederlandse bedrijven, die de Duitse markt op willen en daar de juiste communicatie-support voor nodig hebben, die kunnen terecht bij Laureamedia.com.’

Kijkje over de grens

Hans Schriever is CEO van Laureamedia.com, een communicatiebureau dat zich heeft gespecialiseerd op geïntegreerde communicatie voor bedrijven uit de eventbranche. Vooral Nederlandse bedrijven, die ook in Duitsland actief zijn, behoren tot de klanten van Laureamedia. com. Denk hierbij aan de De Boer Group, Mise en Place, Oceandiva of de Party Rent Group. In EventBranche Magazine belicht Hans Schriever regelmatig de eventmarkt van onze oosterburen. Dit keer met trends en ontwikkelingen op gebied van MVO en Socialmedia-integratie.

17


event branche.nl

Als de verliezen aanhouden (II)

h

et is de grootste nachtmerrie van iedere ondernemer: een faillissement. Erg vervelend als het u persoonlijk overkomt. Maar ook als uw toeleverancier de deuren moet sluiten, is het goed om inzicht te hebben in de gang van zaken rondom een faillissement. In het tweede deel van het Dossier Als de verliezen aanhouden gaat bedrijfseconoom Coert Kelkes in op faillissementen in de mice- en eventbranche. Hij weerlegt de tarzanverhalen, gaat in op de voorbereidingen en de mogelijkheden van een doorstart. Voor als het ooit nodig is…

Kelkes: ‘Over faillissementen bestaan veel tarzan-verhalen, die genuanceerd moeten worden of zelfs eenvoudigweg niet waar zijn. In elk geval is het belangrijk een faillissement goed voor te bereiden. Een curator zal na benoeming door de Rechtbank zo snel mogelijk aan de slag willen en heeft daarvoor een overzichtelijk dossier nodig. Hierdoor kunnen de belangrijkste zaken zo snel mogelijk afgewikkeld worden en de oorzaken van het faillissement worden blootgelegd’:

18

Ook kan de ondernemer zelf al de kansen en mogelijk geïnteresseerde partijen voor een doorstart inventariseren. Een curator dient zijn eigen salaris uit de boedel (opbrengsten in faillissement) te voldoen en de bestuurder

Indeling dossier: Algemeen - Uittreksel KvK - Bestuurder(s) met contactgevens - Lopende procedures Oorzaken van het faillissement - Lopende overeenkomsten - Arbeidsovereenkomsten Samenwerkingsovereenkomsten - Lease en/of huurovereenkomsten - Schulden Crediteuren (per factuur met NAW) – Geldleningen - Verstrekte zekerheden - (Achterstallige) belastingen - Bezittingen Debiteuren (per factuur met NAW) – Inventarislijst - Domeinnamen en websites - R/C met bestuurder(s)

heeft de verplichting in samenwerking met de curator de opbrengst te maximaliseren. Mede daarom is het belangrijk bij elke rechtshandeling voorafgaand aan het faillissement de vraag te stellen of de boedel daarmee benadeeld wordt. Door benadeling van de boedel is de bestuurder mogelijk voor dat deel of het

geheel van het faillissement aansprakelijk. Een voorbeeld: Een reisbureau heeft een schuld bij een reisorganisator van € 80.000. Het reisbureau heeft ondertussen voor € 150.000,- aan debiteuren uitstaan waarvoor (tzt) nog € 120.000 aan deze reisorganisator betaald moet worden. De


event branche.nl

De rol van de accountant/boekhouder De accountant/boekhouder speelt een belangrijke rol bij het bepalen van de huidige positie van de onderneming en bij de bepaling van wat er is gebeurd in de achterliggende periode. Meer actuele, nauwkeurige en ‘niet-fi nanciële’ data moeten vooral uit de onderneming zelf komen. Geen ordner-dikke rapporten, maar heldere overzichten op één A4: daar kan een ondernemer wat mee. De ondernemer zal zelf moeten besluiten hoe met deze gegevens te sturen. Ook in geval van een BBZ-aanvraag en/of een faillissement is het van belang dat de accountant/boekhouder zijn/haar diensten blijft verlenen. Regelmatig wordt door ondernemers gedacht dat de accountant nu hij/zij op de hoogte is van de positie van de onderneming wel zal blijven doorwerken ondanks dat de (onbetaalde) rekeningen verder blijven oplopen. Ook zij zijn ondernemer en zullen er een keer het bijltje bij neergooien. Van belang is daarom deze rekeningen te blijven voldoen.

Advies en begeleiding Gelukkig worden ondernemers niet dagelijks geconfronteerd met kostenreducties, aanvullende financiering, gedwongen ontslagen, saneringen en faillissementen. Als de bedrijfsvoering echter vraagt om dergelijke maatregelen, dan is het van belang dat zij tijdig en goed geadviseerd worden over kansen en risico’s door een specialist: advocaat, accountant of insolventiespecialist.

Drs. ir. Coert Kelkes is verbonden aan Services 4: Living en begeleidt ondernemers en ondernemingen in retail, media en de reisbranche, die geconfronteerd worden met een continuïteitsvraagstuk. Services 4: Living B.V. http://www.services4living.nl Tel. 035-6212632 e/mail cpj.kelkes@services4living.nl

Het geeft de ondernemer ook de mogelijkheid de schaamte voor zijn ingebeelde falen te overstijgen. Samenvattend kan de bestuurder in de

event- en mice-branche een hoop doen om continuïteitsproblemen te voorkomen: vooral door tijdig maatregelen te nemen.

Een paar van de Tarzan-verhalen over faillissementen: Ik kan de winstgevende activiteiten toch overdragen aan een andere BV net voor het faillissement? Nee, dat kan niet. Het betreft hier een onverschuldigde rechtshandeling, die door de curator tot een jaar voor het faillissement teruggedraaid kan worden. Hoewel het moeilijk is de waarde hiervan te kwantificeren is de bestuurder wel degelijk aansprakelijk. Vaak is het ook niet alleen beter, maar ook goedkoper om deze activiteit van de curator / uit de boedel te kopen.

Ik verkoop al mijn bedrijfsactiviteiten aan een andere BV en laat de huidige BV failliet verklaren om van de arbeidsovereenkomsten af te komen. Mag dat? Vroeger werd dit de sterfhuisconstructie genoemd. Op grond van BW 7:628 ev. is het oude personeel van rechtswege in dienst bij de nieuwe BV met alle rechten (anciënniteit, vakantiedagen en vakantiegeld, etc.) van dien. Geen goede oplossing dus.

Alleen een faillissement doorbreekt deze regel. Ik heb een BV, dan ben ik toch alleen aansprakelijk voor het ingelegde vermogen? In principe wel. De laatste jaren is echter steeds meer misbruikwetgeving en jurisprudentie hierover ontstaan. Een bestuurder kan ondanks een BV-constructie toch aansprakelijk zijn voor (delen van) het faillissement. Bijvoorbeeld doordat betalingsachterstanden bij de Belastingdienst te laat zijn gemeld (2 weken), de jaarrekeningen niet tijdig zijn gedeponeerd, verplichtingen voorafgaand aan het faillissement zijn aangegaan waarvan de bestuurder wist of behoorde te weten dat deze niet konden worden betaald, door een fiscale eenheid met de bestuurder voor de BTW (komst steeds minder voor), door het bestaan van een RekeningCourant met de bestuurder in privé of simpelweg omdat de administratie niet op orde is.

Ik ben ziek en niet in staat mijn taken als bestuurder waar te nemen. Dan ben ik toch niet aansprakelijk of verantwoordelijk? Dat hangt af van de omstandigheden. Als dit plotseling is (bv. Een beenbreuk tijdens een wintersport, of een plotselinge aandoening waarvoor de bestuurder wordt opgenomen in een ziekenhuis) is dit juist. Als dit langer duurt, dient de bestuurder voor behoorlijke vervanging zorg te dragen, bv. Door een advocaat of gemachtigde aan te wijzen.

Ik heb geen BV, maar een eenmanszaak, V.O.F. of CV. Blijf ik dan mijn hele leven met de schulden zitten? Bij een faillietverklaring onder die omstandigheden in beginsel wel. Echter bestaat de mogelijkheid om voor de behandeling van de faillietverklaring te vragen om omzetting in een schuldsanering natuurlijke personen (WSNP). Als de ondernemer daarvoor wordt toegelaten dient hij/zij drie jaar lang maximaal bij te dragen aan het terugbetalen van de schulden waarna een schone lei wordt verleend. Ook bestaat de mogelijkheid om in het faillissement of de schuldsanering de schuldeisers eenmaal een akkoord tegen finale kwijting te verlenen.

Ik heb een huurachterstand en de verhuurder wil in onderling overleg de huur beëindigen. Kan dat zomaar? Dat is de vraag. Het lijkt aantrekkelijk om de verder oplopende schulden te beperken door met een dergelijk voorstel in te stemmen. Echter heeft de curator dan ook niet meer de mogelijkheid om op die locatie het bedrijf in een doorstart voort te zetten. Is het een kantoorpand met weinig bezoeken van klanten, dan lijkt dit verstandig. Als dit echter een locatie is aan een drukke winkelstraat met veel winkelend publiek en klanten, dan is dit niet verstandig.

Faillissement en doorstart

reisorganisator wil over de bestaande schuld een betalingsregeling treffen, maar wil wel zelf de bestaande debiteuren ad € 150.000,- innen en de opbrengst hiervan verrekenen met het openstaande saldo. In beginsel wordt hiermee de boedel benadeeld voor € 30.000,- of zelfs € 150.000,-. Bovendien bestaat er geen verplichting om met dit voorstel in te stemmen. In geval van een faillissement zal de reisorganisator mogelijk de (eventueel) ontvangen € 150.000,moeten terugbetalen aan de boedel of zullen afnemers gedwongen worden nogmaals te betalen waarop zij dat bedrag weer bij de reisorganisator zullen terughalen.

19


event branche.nl

Een ouwehoer is geen dagvoorzitter Sprekers met een missie

20


ennisdelen. Cocreatie. Gebundelde krachten. Het zijn online pijlers waar menig ondernemer door middel van Social Media-communities al volop van profiteert. Maar in het ‘echte’ leven bewegen eventbedrijven zich vooral in een vechtmarkt. Zo niet de dagvoorzitters. Zij hebben zich sinds kort gebundeld in de vakgroep Goededagvoorzitter. nl. Een kruistocht naar kwalitatieve dagvoorzitters en het promoten van hún meerwaarde.

In de kelder van de prachtig gelegen boerderij van het Sandton Hotel De Roskam aan de voet van de Posbank, schuiven drie drijvende krachten van Goededagvoorzitter.nl aan: Rob Jansen (j-dl.nl), Jan-Jaap in der Mauer (dagvoorzitter.nl) en Frans Miggelbrink (miggel. nl). Hun gedeelde passie en liefde voor het vak leiden tot een gesprek over een missie waarbij concurrenten collega’s worden. ‘Voor zowel sprekers als dagvoorzitters geldt hetzelfde: het is een vak. Iemand die lekker kan ouwehoeren is geen spreker of dagvoorzitter’, is de glasheldere binnenkomer van Jan-Jaap in der Mauer. Uit zijn stellige opmerking zou je kunnen concluderen dat er nogal wat opdrachtgevers zijn die niet weten welke kwaliteiten een dagvoorzitter moet hebben. ‘Je hebt een deel opdrachtgevers dat bekocht uitkomt, omdat ze de verkeerde persoon als dagvoorzitter voor hun congres of evenement hebben ingehuurd. Er is ook een deel dat niet door heeft waar de meerwaarde van een goede dagvoorzitter zit. ‘Ik ben meer dan een lopende microfoonstandaard’, zeg ik dan altijd’, aldus In der Mauer. Rob Jansen, voorzitter van Goededagvoorzitter.nl, knikt instemmend, maar benadrukt dat frustratie slechts een kleine rol heeft gespeeld bij het tot stand komen van de landelijke vakgroep. ‘De bundeling van krachten en expertise komt voort uit positieve ervaringen.’ Zo werkten enkele dagvoorzitters al samen en speelden elkaar met succes opdrachten door. ‘Daarnaast wisselden we goede en slechte ervaringen uit.’ Het succes van die collegiale benadering is de basis voor de vakgroep Goededagvoorzitter.nl, waar inmiddels zo’n 25 dagvoorzitters een hechte kern vormen.

Missie De vakgroep heeft een duidelijke missie: het vak van dagvoorzitter naar een hoger niveau door kennis te delen. ‘We organiseren themameetings, maar Dagvoorzitters moeten ook hun vakgroepgenoten minimaal een keer per jaar bekijken en feedback geven. We investeren dus echt in elkaar’, aldus Jansen. ‘Dat werkt zo ongelooflijk inspirerend’, weet In der Mauer. ‘We leven een eenzaam vak, waar opdrachtgevers vaak gewoon per definitie tevreden zijn en wij dus weinig leermomenten

krijgen’, zegt Miggelbrink. Goededagvoorzitter.nl verplicht de leden tijd en kennis in de vakgenoten en het sprekersvak te stoppen.

Die bewustwording is ook zeker een doel van de vakgroep’, vult Miggelbrink aan.

Gemiste kans Misschien wel de krachtigste pijler onder het succes van Goededagvoorzitter.nl is het doorschuiven van opdrachten. Niet alleen als de agenda vol is, maar juist ook als de opdracht eigenlijk niet past bij de desbetreffende speker. ‘Je moet mij niet als feestbeest-dagvoorzitter neerzetten’, begint In der Mauer met een fraai staaltje zelfkennis. ‘Krijg ik zo’n opdracht, dan schuif ik die binnen de vakgroep door naar iemand van wie ik weet dat hij of zij voldoet aan de eisen van de opdracht. Dat is goed voor de groep, voor de spreker die een opdracht krijgt, maar ook voor mij. Want ik heb mijn opdrachtgever aan een perfecte spreker geholpen.’ Het klinkt nogal romantisch, maar lijkt toch echt werkelijkheid. ‘Wij zijn het antwoord op de crisis’, is dan ook de overtuiging van Rob Jansen. ‘Als de zee stijgt, stijgt je eigen bootje mee.’

Meerwaarde Goededagvoorzitter.nl heeft drie doelstellingen: kwaliteit en imago verbeteren en een servicewebsite zijn voor opdrachtgevers. ‘Het imago van de dagvoorzitter moet doorontwikkelen naar een moderator, die het communicatieproces tijdens live communicatiemomenten, maar ook online, begeleidt. In der Mauer: ‘Het zou wel prettig zijn dat bijvoorbeeld bureaus ons als dagvoorzitter betrekken bij het neerzetten van het concept voor de bijeenkomst. Dan stijgt onze meerwaarde aanzienlijk.’ ‘Ik zeg soms letterlijk dat ik me kapot erger als ik een opdracht krijg voor een bijeenkomst waar totaal niet over nagedacht is. Zo werd ik gevraagd voor een meeting met als doel om de neuzen in de organisatie dezelfde kant op te krijgen en dan organiseert een opdrachtgever een congres in theateropstelling, waar iedereen maar even naar de sprekers moet luisteren. Zet ze dan eens in een kring en zorg voor interactiviteit’, geeft Jansen als voorbeeld. ‘Opdrachtgevers moeten afstappen van het standaardconcept voor een congres of meeting: opening dagvoorzitter, sprekers, workshop, rondvraag, sluiting dagvoorzitter…Er is zo veel meer mogelijk!

Ook al geven de drie nogmaals te kennen dat frustratie niet de drijfveer is, toch lijkt onkunde en onbegrip bij opdrachtgevende bedrijven op zijn minst een extra drijfveer. ‘Iedereen maakt het wel eens mee: een dagvoorzitter die de zaal vraagt: is er iemand die daarop durft te reageren? Niemand? Dan gaan we weer verder… Dat kan toch niet? Een goede voorzitter gaat de diepte in en tilt het congres naar een hoger niveau. Hij of zij zorgt voor inhoudelijke interactie’, aldus In der Mauer. ‘Op een evenement of congres worden overal mensen en bedrijven voor ingehuurd: audiovisueel, cateraars, entertainment, maar ach die dagvoorzitter, dat kan Jan van de afdeling sales wel doen, want dat is zo’n leuke prater. Dat is echt een gemiste kans’, geeft Miggelbrink aan, die sowieso niet een fan is van interne dagvoorzitters. ‘Bij een spreker uit de organisatie ben je alleen aan het zenden.’ In der Mauer: ‘De opdrachtgever moet weten wat de zaal wil. De dagvoorzitter moet daarom CEO’s of directeuren zo kritisch mogelijk ondervragen. Wij moeten die zaal motiveren en activeren’, vullen In der Mauer en Miggelbrink elkaar aan. Dat daar in veel gevallen van het geijkte pad afgestapt dient te worden, is voor de goede dagvoorzitter een open deur. ‘Veel live communicatiemomenten houden vast aan het leraar voor de klas-principe. Dat is echt iets van 100 jaar geleden. Soms lijkt het wel of alles en iedereen zich ontwikkeld heeft, maar dat bijeenkomsten en meetings stil zijn blijven staan.’ Goededagvoorzitter.nl wil een portal zijn voor iedereen die een dagvoorzitter nodig heeft. ‘We moeten voor opdrachtgevers hét platform zijn voor advies en nieuws. Maar vooral dé plek om de juiste dagvoorzitter te boeken, die past bij jouw dag en doelstelling. Een goede dagvoorzitter? Dat is de man of vrouw die het communicatieproces naar een hoger niveau heeft getrokken. Maar het is ook de persoon waarvan de gasten de volgende dag zich massaal afvragen: wie was ook al weer de dagvoorzitter gisteren…’

Dagvoorzitters

k

event branche.nl

21


Schreeuwen om het schreeuwen Eigentijds, humorvol, kritisch en analyserend, dat is de insteek van EventBranche Magazine-columnist Thomas Wieringa. Met een rijk eventverleden bij onder meer Degroep & Waerts, Stage Entertainment en momenteel Obsession Live Communication, heeft Wieringa recht van spreken. Hij zal ieder nummer ingaan op een nieuwsitem uit de live communicatiewereld.

MVO de nummer 1 trend in evenementenland

Column Thomas Wieringa

DOETINCHEM – Uit zowel het onderzoek van EventBranche.nl als het onderzoek van IDEA blijkt MVO bij eventprofessionals de trend van dit moment te zijn. Het aantal eventbedrijven met MVOkeurmerken neemt snel toe, maar toch lijken evenementen en MVO te botsen. Veel eventbedrijven roepen wel heel hard MVO te zijn, maar achter die groene façade blijkt helemaal geen MVO-gedachte te zitten.

22

Dat MVO geen trend meer is dat weten we allemaal, maar weten we het duurbetaalde beleid wel op de juiste manier over het voetlicht te krijgen? Heeft MVO daarom de meeste invloed op de organisatie van hedendaagse evenementen? Of laten mensen zich beperken door het beleid in plaats van zich erdoor te laten inspireren? De afgelopen maanden stonden bol van de publieksevenementen. De Tour de France was te gast in Rotterdam. Het KLM Open was weer terug in Hilversum en SAIL Amsterdam stond ook weer op de agenda. De evenementenkalender van zomer 2010 zat bommetje vol. Een mooie gelegenheid om eens te kijken naar hoe grote corporates om zijn gegaan met hun MVO (communicatie) beleid. Amsterdam stond in augustus in het teken van SAIL. Een waanzinnig evenement waar je echt naar uit kan kijken. Heerlijk om langs de boten te varen, rond te lopen of ergens rustig te zitten. Simpelweg genieten van wat er om je heen gebeurd. In mijn ogen was het meest

opvallende dat het overal ongelooflijk schoon was. Taferelen die je bij andere publieksevenementen ziet, waren hier absoluut niet te aan de orde. Waarom? Omdat het goed geregeld was. De organisatie heeft het niet alleen overgelaten aan de bezoekers, maar heeft met ruim 120 vrijwilligers en een duidelijke communicatieve boodschap ervoor gezorgd dat het perfect voor elkaar was. De mooie afvalbak Het grappige van een schoon evenemententerrein is dat de bezoekers zich er ook naar gaan gedragen. Je kijkt of er een afvalbak in de buurt is. In het geval van SAIL waren dit er meer dan voldoende en ook nog mooi en voorzien van een speciaal logo. Vraag een willekeurig iemand die naar SAIL is geweest en grote kans dat men hierover begint. Persoonlijk denk ik dat het beïnvloeden van het gedrag van de bezoekers essentieel is in het succes van een MVO-beleid tijdens events. Dit bereik je alleen door slim om te gaan met je communicatie. Maak het niet te langdradig, maar hou het kort, bondig en to the point. Ook het KLM Open liet duidelijk weten waar het naartoe wil. Ze hebben de handen ineen geslagen om het duurzaamste sportevenement in Europa te worden. Dit mede door het compenseren van hun voetafdruk, maar is dat compenseren niet de meest makkelijke manier om vervolgens heel hard naar buiten te kunnen schreeuwen dat je duurzaam bent? Om niet te snel te oordelen over hoe het KLM Open is omgegaan met haar misse, ben ik

even verder gaan zoeken naar zaken die wel geregeld waren. Dat zijn er een hoop kan ik je vertellen. Maar hier komt ook meteen het genoemde probleem aan de orde. Ik heb er als bezoeker nauwelijks iets van mee gekregen. Toegangskaartjes en bestek waren biologisch afbreekbaar. Biodiesel werd gebruikt bij generatoren en maaimachines en de organisatie reed zoveel mogelijk elektrisch. Dit alles was te lezen in een persbericht 8 dagen na het evenement. Was het nou te moeilijk om dit tijdens het event meer kenbaar te maken? Ook bij MVO gaat het om de eindgast. Natuurlijk moet het uit jezelf komen, maar deel het, want ook MVO is een boodschap die gecommuniceerd moet worden om te beklijven. Maar ga niet schreeuwen om het schreeuwen. Schreeuw alleen als het klopt!!!


event branche.nl

Case:

Bouwend Nederland bekijkt megaconstructies in New York

t

Terwijl bouwend Nederland door de huidige crisis (ook) zware tijden doormaakt, bekijken leden van Bouwend Nederland afdeling Doetinchem en omstreken megaconstructies in New York. Tegenstrijdig? Juist niet. Vooral in barre tijden is het zaak eens buiten de eigen grenzen te kijken naar nieuwe ontwikkelingen en mogelijkheden. En wolkenkrabberstad New York is daar bij uitstek geschikt voor. Het organisatiebureau Becker & Egbers loodste zo’n 84 deelnemers van Bouwend Nederland door de Big Apple. All-over impressie: ‘impressive’!

Wie, wat, waar Wat? Educational New York Wie? Bouwend Nederland afdeling Doetinchem en omstreken Hoe lang? Zes dagen Hoeveel? 84 deelnemers Door wie? Becker & Egbers Doetinchem, www.becker-egbers.nl

Het was alweer de zevende keer dat het bureau Becker & Egbers voor Bouwend Nederland afdeling Doetinchem en omstreken een educational naar het buitenland verzorgde. Zes dagen lang konden bouwondernemers zowel vanaf de grond als vanuit de helicopter kennismaken met imposante bouwstandjes die onder meer verrijzen op het beroemde/beruchte Ground Zero. Maar ook bestaande, indrukwekkende gebouwen werden bekeken en becommentarieert door een deskundige gids die onder andere wist te vertellen dat ook ten tijde van de bouw van het Empire State Building en het Chrysler Building de onderlinge competitie al groot was. De rat-race speelde zich echter toen meer af op prestige (het hoogste gebouw, waarbij zelfs met antennes op de top gesjoemeld werd om toch vooral het predicaat van ‘hoogste’ maar te behouden…) dan op prijs, dat tegenwoordig een van de belangrijkste

Fiscaal Wanneer wordt een studietrip door de fiscus als studietrip gezien? En wat mag u zelf met de fiscus verrekenen van uw eigen bijdrage? Om te voorkomen dat een studietrip als loon in natura aan u doorberekend wordt, is het zaak te voldoen aan de criteria die de fiscus aan het begrip studietrip verbindt. Sharon Bartels Persvoorlichter Belastingdienst legt uit: De Belastingdienst stelt geen specifieke criteria aan het fenomeen studiereizen en congressen. In het algemeen kan worden aangesloten bij het spraakgebruik. Daarbij geldt dat het bij congressen in het bijzonder gaat om evenementen die een kortstondig en voor deelnemers veelal vrijblijvend karakter dragen. Dit vrijblijvende karakter speelt eveneens een rol bij de beoordeling of er sprake is van een studiereis. Als een congres of studiereis het zakelijk karakter ontbeert, zal van aftrek geen sprake kunnen zijn. Als daarentegen de uitgaven kunnen worden aangemerkt als zakelijke kosten, dan is er in de Wet inkomstenbelasting 2001 een aftrekbeperking opgenomen. Bij het bepalen van de winst komen tot een bedrag van € 4300 niet in aftrek kosten en lasten die verband houden met o.a. congressen, seminars, symposia, excursies, studiereizen en dergelijke. (Artikel 3.15 Wet IB 2001, tekst 2010). Een ondernemer kan ook kiezen voor een aftrek van 73,5% van de kosten die samenhangen met genoemde kosten. Bovendien komen niet in aftrek de kosten en lasten als gevolg van reizen en verblijf die verband houden met congressen en studiereizen, voor zover deze meer bedragen dan € 1500. V.w.b. de reiskosten is een uitzondering gemaakt in art 3.16, lid 8. Deze zijn weer wel (volledig) aftrekbaar indien de aard van de werkzaamheden van de belastingplichtige het maken van deze reizen noodzakelijk maakt.

concurrentie ‘wapen’ bleek. De studietrip naar New York bleek een groot succes. De behoefte om deze stad met z’n indrukwekkende gebouwen een keer met eigen ogen te zien was op voorhand al groot. Uit de vier bestemmingen

die door de reiscommissie waren geselecteerd (New York, Cairo, Madrid/Toledo en Lissabon) die Becker & Egbers de betreffende leden van Bouwend Nederland had voorgelegd, gaf maar liefst 70% aan naar de ‘Big Apple’ te willen.

23


event branche.nl

e

Case:

Dechesne & Boertje en UNIT4 venementenbureau Dechesne & Boertje organiseerde onlangs een jubileumevenement voor de 1400 medewerkers en hun partners van UNIT4. Het bureau uit Muiden, dat vooral bekend staat als een eventmarketingbureau, vond dit maal een relaxte mix tussen eventmarketing en een incentive.

UNIT4 is een internationaal opererende softwareonderneming. Het bedrijf, dat wereldwijd actief is, vierde in een weekend haar 30-jarige jubileum met al haar medewerkers. Dechesne & Boertje organiseerde het jubileumweekend, net als 10 jaar geleden, toen alle medewerkers het 20-jarig jubileum vierden Friesland, met een middag op het water en een feest. Voor het 30-jarig bestaan organiseerde D&B het UNIT4 Wereldweekend. De 1.400 medewerkers en hun partners werden uitgenodigd

r

Case:

24

in het Bourgondische Antwerpen. ‘s Avonds gingen de gasten uit hun dak in de beroemde Antwerpse Zoo. Na de gezamenlijke opening, waarin de trots werd versterkt door onder andere een speciale jubileumfilm verspreidden de gasten zich over de prachtige zalen met uiteenlopend entertainment. Daar volgde een spetterend wereldfeest met onder andere optredens van de UNIT4 Band. De avond eindigde met één grote feestende menigte bij het optreden van Guus Meeuwis en zijn band. Na een korte nacht kwamen alle gasten op zondag 10-10-10 naar het gezamenlijke ontbijt.

WOP.nl en 1500 apothekers uim 1.500 medewerkers van de apotheekformules Kring, Boots en PraqtijkPlus kwamen begin oktober naar Discovery Valley Beekse Bergen voor een eerste gezamenlijk evenement. In de opdracht die WOP.nl meekreeg kon het evenementenbureau uit Etten-Leur zich prima vinden: Beat Expectations! Een fusie-evenement waar nieuwe ‘collega’s’ elkaar op een ontspannen wijze leerden kennen.

‘Zo gezegd, zo gedaan. Door de lange relatie met Kring-apotheek wist WOP.nl uitstekend in te schatten welke formule het beste zou werken bij de doelgroep: in vier groepen ontdekten de gasten gedurende de dag 4 werelden. Elke wereld was op eigen wijze ingevuld door middel van catering, activiteiten, entertainment en de aanwezigheid van leveranciers’, aldus het evenementenbureau. ‘De medewerkers leerden elkaar op een leuke manier beter kennen,

zagen de lachende gezichten van hun soms onbekende collega’s en maakten kennis met leveranciers op een bedrijvenmarkt die subtiel in het programma was verwerkt. WOP.nl kent de weg bij de Beekse Bergen als geen ander; het ingewikkelde logistieke concept werd dan ook zo georganiseerd dat alle deelnemers een zelfde ‘wow’-ervaring konden beleven. En dat ging zelfs de verwachtingen van Alliance Healthcare te boven’, kijkt WOP.nl tevreden terug.


Het evenement is de nieuwe kerk

Robert en Sander Heezen

Als één van Nederlands bekendste trendwatchers weet Adjiedj Bakas als geen ander wat er speelt. In zijn kantoor in Amsterdam-Zuid bracht hij ons voor de TrendGuide op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen. Voor EventBranche Magazine een samenvatting van zijn bevindingen.

Trend 1: Technolisering Er zijn de afgelopen jaren twee zeer bepalende stromingen, zo vertelt Bakas. ‘Enerzijds de technolisering, afstanden worden steeds kleiner. We kunnen virtueel vergaderen en via internet alle mogelijke informatie vinden. Aan kantoorzijde kunnen kosten omlaag door veel werkzaamheden in de backoffice te automatiseren. Ook is internet een uitstekend medium om uw evenement iets extra’s te geven. Potentiële bezoekers besluiten door een online gastenlijst en/of programma eerder om het evenement een kans te geven en zien direct wat ze eruit kunnen halen. Nodig geen ‘nutteloze’ Bekende Nederlanders uit, maar kijk echt goed naar wat voor uw doelgroep interessant is.’

verrassende kansen.’ Denk aan: Philips en Douwe Egberts, Apple en de muziekindustrie. Door juist buiten hun eigen branche partijen te betrekken, creëerden ze nieuwe successen. ‘Pin u dus niet vast op één doelgroep, maar verbreed uw horizon’, is het advies. ‘Door onderwerpen en doelgroepen te mengen kunnen nieuwe kansen ontstaan.’ Bakas ziet overduidelijk dat er minder decadente en lange zakenreizen georganiseerd. Zakenmensen maken nu efficiënter gebruik van tijd en geld. ‘Een interessante destinatie, als bijvoorbeeld Berlijn, trekt veel mensen uit verschillende doelgroepen. Door op zo’n plek een evenement te organiseren, kunnen bezoekers het leuk combineren met een weekend weg. Voor werk en privé is dit aantrekkelijk.’

Trend 2: Eenzaamheid Als gevolg van de technolisering is er steeds meer eenzaamheid. Deze ontwikkeling biedt in ieder geval een teken dat we wel evenementen op locatie moeten blijven organiseren. De branche zal ervoor moeten waken dat niet alle contact digitaliseert. ‘Het is belangrijk dat mensen elkaar in ´real life’ blijven ontmoeten’, zegt Bakas. ‘Er is behoefte aan creativiteit en diepgang. Het evenement is de nieuwe kerk. Bezoekers zijn op zoek naar een religieuze ervaring. Maak gebruik van zowel trend 1 en trend 2’, vertelt de trendwatcher die net zijn boek The Future of Faith publiceerde.

Trend 3: Cocreatie Hoe zorg ik voor een interessante gastenlijst? Dat is een vraag die elke organisator zichzelf stelt. En ook de bezoeker probeert te ontdekken: Wie is interessant voor mij? ‘Vaak ligt de beste samenwerking niet direct voor de hand’, aldus Bakas. ‘Door ook te kijken in verschillende branches ontstaan er nieuwe,

Wel doen, volgens Bakas: Breng positiviteit. Juist in deze tijden hebben mensen daar behoefte aan. Zorg dat uw sprekers vertellen over kansen en mogelijkheden in plaats van valkuilen.

Niet doen, volgens Bakas: Massale hotels boeken. Deze zijn efficient, maar hebben weinig sfeer. Mocht u toch echt zoveel capaciteit nodig hebben, bied dan in ieder geval een alternatief in de vorm van kleinere sfeervolle hotels. Milieu is uit. Mensen zijn ‘groenmoe’. Vorig jaar werd er telkens gesproken over co2 vrije evenementen, maar dat is niet van de grond gekomen in 2010. Teveel bezoekers uitnodigen. Dit maakt het lastiger om te netwerken. Mocht u toch erg veel bezoekers hebben, zorg dan in ieder geval voor een gericht systeem om mensen bij elkaar te brengen.

Trendwatcher Bakas

a

event branche.nl

25


event branche.nl

Robert de Vries, Quality Bookings:

Ordinaire dozenschuiver of creatief ondernemer?

d

26

e evenementenwereld heeft zo zijn eigen ‘BN’ers’. Sonny’s Inc., MiER, Frans Miggelbrink, Professor Drabb. Ze zijn wereldberoemd binnen de branche. Dat geldt ook voor Robert de Vries die met het duo Beefstuk vele honderden shows deed. Inmiddels is De Vries al enige jaren directeur van artiestenbureau Quality Bookings en is hij zelf ook te boeken als cabaretier en dagvoorzitter. De Vries, nog geen 30 jaar oud, heeft een enorme bak aan entertainmentervaring en vertaalt dat op een slimme wijze naar advies voor zijn opdrachtgevers. Een ondernemer van de nieuwe lichting, die zijn zaakjes on- en offline prima voor elkaar heeft. Nu alleen nog van dat vervelende imago af…

Er hangt op de één of andere manier een imago van dozenschuivers rond entertainmentbureaus. Zeker wanneer die bureaus ook nog eigen artiesten in de stal hebben, dan lijkt het wegzetten van die artiest belangrijker dan het inpassen van het juiste entertainment bin-

nen een eventconcept. Ook De Vries is bekend met dit vooroordeel, maar vindt dat het wel eens tijd is om dit te doorbreken. ‘Ik treed al van jongs af aan op en heb zo op vele honderden evenementen, congressen en feesten gestaan. Dan zie je zo ontzettend veel slecht

entertainment om je heen, met totaal verkeerd geboekte artiesten. Vandaar ook de bewuste keus voor de naam van ons artiestenbureau: Quality Bookings. Het gaat om de kwaliteit, niet om de kwantiteit. Daarbij is onze kracht het adviseren.’


event branche.nl

Dat Jort Kelder af en toe voor jou werkt, is natuurlijk helemaal prachtig

Hoe spring je als adviserend entertainmentbureau in op de trend dat boekingen op steeds kortere termijn plaatsvinden? ‘Het zorgt er vooral voor dat de uitdaging om perfect passend entertainment neer te zetten, nog groter wordt. Essentieel hierbij is een groot netwerk. Wij werken dus ook veel samen met andere bureaus in plaats van te streven naar zo veel mogelijk exclusieve artiesten. We moeten dat last minute-gedoe ook niet te dramatisch maken, want wij krijgen de opdracht last minute, maar datzelfde geldt voor de artiest, die dus vaak nog gewoon beschikbaar is. Als Quality Bookings moeten we tegenwoordig wel binnen 24 uur een offerteaanvraag beantwoord hebben. Anders ben je die aanvraag tegenwoordig gewoon kwijt. Daarbij maak je ook wel eens een inschattingsfout hoor. In de drukte een aanvraag van een student even laten liggen en dan achteraf horen, dat het een enorm evenement was met Borsato, Nick en Simon…haha, ja dat is door schade en schande wijs worden. Geloof maar dat wij nu iedere aanvraag serieus nemen!’

Wat zijn je drijfveren? ‘Vanaf mijn achtste treed ik al op. Het klinkt afgezaagd, maar het is echt mijn passie. En laten we eerlijk zijn, ik wil gewoon geld verdienen met mijn passie. Ik verkoop liever een band dan

Je bent jong. Hebt een soort internetstempel op je gekregen, maar ondertussen hecht je grote waarde aan advies en persoonlijk contact. Hoe combineer je dat? ‘Op de één of andere manier sta ik inderdaad bekend als internetondernemer. Dat internetmannetje. Terwijl dat een verkeerd beeld is. Ik wil juist met mensen om tafel om te adviseren, jonge artiesten helpen en veel entertainment bekijken. Een goed voorbeeld van de manier waarop Quality Bookings de nieuwe online mogelijkheden toepast in het ondernemen is ons Locatie Entertainment. Voor locaties bouw ik in hun huisstijl een entertainmentdeel voor hun site. Daarnaast krijgen ze eveneens in hun huisstijl onze catalogus met artiesten. Dus wanneer bureaus of opdrachtgevers een locatie boeken,

bloemkolen, zo simpel is het. Het geeft echt een kick door eerst advies te geven, dan een boeking neer te zetten en vervolgens te zien of te horen dat het klopt op het evenement. Echt fantastisch. Ach, en dat Jort Kelder af en toe voor jou werkt is natuurlijk helemaal prachtig. Maar uiteindelijk is het doel de avond zelf en niet mijn ego. De gast moet genieten.’

Wat is de domste fout die organisatoren of opdrachtgevers maken? ‘Tja, die oersaaie presentatie van 2 uur lang. Echt, je ziet ze nog steeds. Ongelooflijk. Niemand in de zaal zal dan de boodschap echt oppikken. Hoe het dan wel moet? Laatst heb ik een congres geopend met de Energizer XL (zie kader). Vervolgens waren er allemaal workshops met thema’s, waarbij iedere keer maar 1 of 2 doelen waren. Met een beetje fun en entertainment erbij beklijft zo’n dag veel beter. Bureaus kunnen die schakel wel maken. Al zitten er ook een aantal bureaus bij die kwalitatief niet sterk genoeg zijn, maar bedrijven als PPeople of N-Sign weten wel hoe het moet. Creatief met budget en meedenken, daar gaat het tegenwoordig om.’

En dat imago van dozenschuiver? ‘Veel mensen weten niet wat wij exact doen. Maar wij zijn geen managementkantoor. Streven ook niet naar het hoogst aantal haalbare exclusieve artiesten, maar ons doel is adviseren en passend entertainment binnen uw eventconcept. Op internet zijn inmiddels zoveel kantoren die entertainment aanbieden, dat de markt verzadigd lijkt. Maar daar zitten veel echte dozenschuivers tussen, met meerwaarde heb je altijd bestaansrecht en juist dat bieden wij.’

Er is zo veel niet passend entertainment op evenementen Energizer XL schudt wakker Robert de Vries heeft speciaal voor zakelijke evenementen en congressen de Energizer XL ontwikkeld. Een 30 minuten durende up-tempo show met de unieke combinatie van cabaret en magie. Met opzwepende muziek van de live dj, scherpe improvisaties en onverklaarbare magische effecten, dient Robert uw gasten een energie-injectie toe. Na deze show zitten uw gasten weer op het puntje van hun stoel om uw boodschap te absorberen. De Energizer XL is uitermate geschikt voor het communiceren van uw zakelijke boodschap, is altijd op maat, informeert en inspireert. “Energie volgt aandacht en aandacht energie” (Makia, Hun)

Quality Bookings

heeft de locatie die met ons samenwerkt een extraatje, doordat ook het entertainment direct geboekt kan worden. De locatie hoeft die entertainmentvraag niet meer terug te kaatsen. De offerte komt bij ons binnen en de locatie krijgt een provisie. Het Locatie Entertainment loopt als een trein.’

27


Sterrenchefs ontdekken eventbranche Catering steeds vaker met (Michelin)sterren

Topchefs

j

28

onnie Boer als sterrenkok op een private diner voor zakenrelaties? Exclusieve hapjes van Ron Blaauw bij SAIL? Steeds vaker verzorgen sterrenchefs de catering of hebben zelfs een aparte, professionele cateringtak ontwikkeld. Andersom kan ook: een evenementenbureau dat sterrenkoks ‘verzamelt’.

Gebert Jansen van Sterrenkoks.nl in Zutphen organiseerde al vele jaren evenementen, maar kreeg steeds vaker de vraag om catering op hoog niveau. ‘Een vraag waarop de markt nog maar beperkt antwoord had. Tot ik in contact kwam met Peter Gast van restaurant ’t Schultenhues (met een Michelinster, red.) in Zutphen om tijdens een evenement het food gedeelte te verzorgen. Na afloop van het evenement raakten we aan de praat en bleek dat sterrenkoks zeker open staan voor catering, maar al het geregel eromheen maar lastig vonden. En dat laatste is nu juist ons werk.’ ‘Al pratend ontstond het idee om samen iets te gaan doen. De volgende dag is direct de

naam ‘Sterrenkoks’ gedeponeerd, werd een website gebouwd en enkele weken later een persbericht verzonden. Nadat Spits het bericht had opgepikt en vervolgens ook het RTL4 ochtendjournaal, kwamen de eerste aanvragen al bij ons binnen. Wij noemen dat wat we doen overigens geen catering, maar ‘koken op locatie’. De sterrenkok bereidt de mise en place voor in zijn eigen keuken, om vervolgens op locatie alle gerechten live af te maken. Alleen op deze wijze zal de kwaliteit op het gewenste niveau zijn.’ Maar ook andere sterrenkoks begeven zich inmiddels met professionele cateringbedrijven binnen de eventbranche. Zo heeft Ron Blaauw van het gelijknamige

sterrenrestaurant in Ouderkerk aan de Amstel zijn eigen Blaauw Culinair Entertainment en heeft Jonnie Boer van De Librije zijn eigen ‘Food on Tour’, compleet met eigen zwarte en witte brigade. Uiteraard door hemzelf en zijn vrouw Thérèse tot in de puntjes getraind.


event branche.nl

Meer sterren in catering Ook interesse in een sterrenkok op uw evenement? Onderstaande sterrenkoks zijn eveneens actief op het cateringvlak: Blaauw Culinair Entertainment van Ron Blaauw. Blaauw is eigenaar van het gelijknamige tweesterrenrestaurant in Ouderkerk aan de Amstel en SVH Meesterkok (de hoogst haalbare graad van vakbekwaamheid in de gastronomie). De topkok verzorgde onder meer de catering voor alle grote Sailschepen op SAIL 2010. www.blauwculinairentertainment.nl Herman den Blijker verdiende zijn ster in De Engel in Rotterdam en heeft inmiddels eveneens roem vergaard op het scherm met programma’s als Herrie in de Keuken. En zijn Engel Groep is eigenaar van restaurant Las Palmas in Rotterdam, waar u ook terecht kunt voor private dining van 10 tot 45 personen. Wie Den Blijker c.s. voor de catering op zijn evenement wil inhuren kan aankloppen bij zijn Engel Groep: www.hermandenblijker.nl

Jonnie Boer over zijn Food on Tour: ‘Cateren op het hoogste niveau’ Wat? Food on Tour catering inspired by Jonnie & Thérèse Boer. Kennen we van? De Librije in Zwolle.

Hoezo catering? We krijgen steeds meer vraag om bij mensen thuis of op locatie te koken.

Ramon Beuk heeft weliswaar geen Michelinster achter zijn naam staan maar wel een tv-ster. Zo is Beuk onder meer bekend van het populaire tv-programma Born2Cook, zijn wekelijkse recepten in De Telegraaf en zijn eigen kookboek. Ruim vijf jaar geleden startte hij zijn eigen culinaire evenementenbureau: CuliPro, Culinaire Producties. Begonnen achterin de huiskamer op 20m², maar inmiddels gegroeid tot 1600m². CuliPro is vanaf de eerste dag hét culinaire evenementenbureau dat zich onderscheidt door uitzonderlijke culinaire concepten. www.ramonbeuk.nl Michiel de Bruijn en Eugène van Mil hebben hun kookexpertise verenigd in Chefs On Tour. Jong talent dat weliswaar (nog) geen Michelinster achter z’n naam heeft staan, maar wel culinair hoge ambities heeft en ervaring bij klinkende namen als De Hoefslag en Bosch en Duin heeft opgedaan. Fraai complementair is de medewerking van Akko Dallinga die als sommelier en ex maître zorgt voor een mooie wijn/spijs combinatie. www.chefsontour.nl

Onder welke noemer? Food on Tour catering inspired by Jonnie & Thérèse Boer.

Zelf koken of een eigen afvaardiging? Kan beide.

Is er een meerprijs als u zelf komt, zo ja hoeveel kost dat? Ja, dat kost meer, maar hoeveel ligt aan welke dag en tijd.

Zelfde niveau als het restaurant? Het kan van tapas en fingerfood tot het menu Librije 8xmini.

Vanaf prijskaartje pp? Menu’s vanaf €85,00. Hapje vanaf €4,50.

Meest populaire hapje(s)? Dat is voor iedereen anders.

Wat was uw beste/leukste party? Iedere catering heeft zijn eigen charme. Als wij de kwaliteit die we willen niet kunnen halen.

USP? Cateren op het hoogste niveau.

Uw gouden tip voor iedereen die een chef-kok wil inhuren? Goed weten wat voor stijl keuken het is om niet voor verrassingen te staan. En goede en duidelijke afspraken maken om er zo een top feest van te maken. www.foodontour.com

Wat is een Michelinster? De Michelinster is een aanduiding voor restaurants met een uitzonderlijk goede keuken en een correcte bediening in de befaamde Rode Gidsen van de bandenfabrikant Michelin. Een beperkt aantal restaurants in elke gids wordt aangeduid door één, twee of drie sterren. Deze gelden als de belangrijkste waardebepaling voor gastronomische kwaliteit, hoewel de Michelingids geen echte gastronomische gids is, zoals Gault Millau. Desondanks wordt de gids als autoriteit beschouwd op het gebied van lekker eten. (Bron:Wikipedia)

Topchefs

Waar zegt u ‘nee’ tegen?

29


event branche.nl Het belevingsen inspiratiepark Serbonne.

Het evenement in de winkelstraat

d

at eventmarketing de traditionele marketingmachten van de troon aan het stoten is, mag inmiddels wel duidelijk zijn. Experience en beleving, dat verkoopt. Ook de grotere merken gaan mee en vertalen eventmarketing naar experience shopping. Denk aan koffiecorners of proeverijen in supermarkten, maar ook aan de beleving van Heineken in de Heineken Experience en wat denken van Serbonne in Nijverdal. Fieldmarketing en eventmarketing maken zelfs van de bouwwereld een beleving.

Marketeers doen er alles aan om hun product herkenbaar en tastbaar te maken in de consumentenwereld. Volgens marketingdeskundige Dick Buschman is de opkomst van de brandstores daarom een logische ontwikkeling. Denk aan de Nike en Apple stores, Starbucks, de Prada store in Tokyo of de M&M’s shop in New York. ‘Vaak is het puur beleving en ervaring. Verwacht dus niet dat het product in de desbetreffende winkel te koop is’, schrijft hij in zijn boek ‘Brand experiences: het bieden van belevenissen als marketinginstrument’.

See it, hear it, smell it, taste it and enjoy it

30

Ook in Nederland zijn we inmiddels bekend met het verschijnsel experience shopping. See it, hear it, smell it, taste it and enjoy it, is de alleszeggende slogan van de Heineken Experience.

‘Bezoekers volgen een self-guided tour waarbij ze op verschillende plekken uitleg krijgen over Heineken’, vertelt Luc Curvers, sales- en marketingmanager. ‘Tijdens de tour kunnen ze de ingrediënten zelf zien, voelen, proeven en ruiken, via al hun zintuigen. Een van de hoogtepunten van de rondleiding is de 4D-ride ‘Brew You’. Daarin maak je mee hoe het is om zelf gebrouwen en gebotteld te worden. Bezoekers ervaren hoe het begon, hoe bier gemaakt wordt, waar Heineken voor staat en hoe het product in de hele wereld wordt uitdragen. Aan het eind van de rit, als iedereen Heineken heeft gezien, gevoeld, geproefd en geroken is er de Heineken shop met honderden officiële Heineken artikelen en koude biertjes’, aldus Curvers. Ook supermarkten gaan mee met de nieuwe marketingtrend. Loop de winkel maar binnen

en u ziet een koffiecounter of een proeverij voor de introductie van nieuwe producten. Volgens Dagna Hoogkamer, woordvoerster Albert Heijn zijn met name proeverijen de laatste jaren in opkomst. ‘We organiseren sinds enkele jaren proeverijen in onze Albert Heijn XL-winkels om klanten te inspireren en kennis te laten maken met ons product. In onze supermarkten laten we klanten rondom bepaalde feestdagen, zoals Pasen en Kerstmis graag door middel van proeverijen kennismaken met ons feestdagenassortiment.’

Woning experience? Zelfs de bouwwereld heeft de experiencemarkt ontdekt. Eind mei opende in Nijverdal het eerste Nederlandse inspiratiepark: Serbonne. Volgens het format van ‘fashion outlet’-centrum Bataviastad, maar dan voor woninginrichting. Als be-


event branche.nl

Fun, leisure en entertainment bij elkaar’, aldus Prins, die in 2011 het huis van de toekomst op het park hoopt te openen.

In de kinderschoenen

Consumenten willen het product eerst ervaren voordat ze een investering doen zoeker krijg je het gevoel dat je door een gezellig en stijlvol dorp met mooie geveltjes wandelt en even een kijkje neemt in iemands huiskamer, badkamer, keuken of tuin. Open huis dus. Bedrijven werken samen en stallen hun producten niet gescheiden uit, maar overlappen elkaar. Alles is in feite op elkaar aangesloten. Daarnaast zijn er genoeg andere dingen te beleven: midgetgolf, voetballen op kunstgras, ijsjes eten bij de ijsboer of een kopje koffie drinken in de Orangerie. ‘Serbonne is bedoeld voor mensen die met plannen voor verbouw en renovatie van hun eigen woning of tuin rondlopen’, vertelt Ben Prins, lid van het Serbonne-team. ‘Onze missie is om op een plek alle disciplines bij elkaar te brengen, ‘one-stop-experience-shopping’ dus. Van leveranciers van badkamers of keukens tot binnenhuisarchitecten of interieurstylisten. Alles bovendien in het teken van duurzaamheid. Bezoekers lopen door een designvol ‘dorp’ en krij-

Live kennismaken met het assortiment van AH.

gen een beeld van de nieuwste producten op inen exterieurgebied, vloeren, plafonds, sanitair of tuinmeubelen. Vervolgens krijgen ze advies van het personeel. Blijkt dat positief te zijn, dan volgt het opmaken van de offerte. De volgende stap is dat we partners voor het zakelijke gedeelte aantrekken, zoals Rabobank, Vereniging Eigen Huis of NUON, zodat mensen meteen met hun ideeën aan de slag kunnen.’ Onder het motto ‘Niets moet, alles kan’ wordt de bezoeker prima vermaakt. Geregeld geeft een bekende artiest een optreden weg. Presentator en bekende tuinman Rob Verlinden die een tuin aanlegt of topkok Herman den Blijker die een kookcursus geeft. Het kan allemaal in Serbonne. ‘We zijn op dit moment pionier en merken dat mensen vanuit heel Nederland ons park bezoeken. Bezoekers combineren Serbonne vaak met een uitstapje in de buurt.

Succesfactoren Brandstores groeien wereldwijd als paddenstoelen uit de grond. Marketinggoeroe Joe Pine vertelt dat de oorzaak van de enorme stijging ligt bij het gevoel dat consumenten hebben bij producten in de winkelschappen. Producten worden steeds meer als ‘gewoon’ beschouwd. ‘We selecteren op prijs, kopen met de minste moeite een product en zijn in no-time de winkel weer uit.’ Retailers moeten een weg vinden om de band tussen de consument en het product terug te winnen en de aandacht van de consument vast te houden. ‘Dat kan door meer tijd met ze te door te brengen, bijvoorbeeld door middel van experiences. Uiteindelijk levert dat geld op. De laatste jaren zie je niet voor niets een sterke toename van experience shopping’, aldus Pine, die de uiteindelijke aankoop van een product beschouwt als een souvenir voor de belevenis. Hoogleraar Leeflang: ‘Mensen zijn wat terughoudender bij de aanschaf van nieuwe producten. Ze willen het product eerst ervaren voordat ze een investering doen. Elke aankoop zorgt voor een beetje onzekerheid, maar experience vermindert dat risico.’

Experience shopping

De Heineken Experience maakt het wereldmerk tot leven

Peter Leeflang, hoogleraar aan de Rijksuniversiteit van Groningen: ‘Hoewel de trend nog altijd in de kinderschoenen staat en er nog relatief weinig onderzoek naar gedaan is, was experience marketing naast social media en telephone marketing de meest innovatieve ontwikkeling van 2009 in de marketingsector. We merken dat experience op allerlei marketingvlakken zijn intrede doet. In bouwmarkten, in de auto-industrie, in de supermarkten en in de winkelstraat. Ik denk dat experience marketing de aankomende tien jaar flink zal toenemen.’ Leeflang ziet het ook als een tegenhanger voor de internetconsumptie. ‘We onderscheiden we twee groepen internetconsumenten. De ene groep heeft geen enkele moeite met het online bestellen van producten en neemt bij de aanschaf dus een risico. Het product is immers nooit eerder in handen geweest van de consument. De andere groep bestaat uit minder grote waaghalzen, die deze stap niet durven zetten. Zij willen het product eerst voelen, ruiken, zien en horen en nemen minder risico’s voordat ze een investering doen. Voor deze laatste groep is de brandstore dus een goede oplossing.’

31


event branche.nl

Site Seeing:

Nieuwe sites van Gig World onder de loep

e

ventBranche sales- en marketingman Mark Wichmann heeft in de loop van zijn eventjaren heel wat kennis en ervaring opgedaan over websites, Search Engine Optimization en online usability. Voor EventBranche Magazine zal Mark ieder nummer in zijn rubriek Site seeing een site van een eventbedrijf onder de loep nemen. Gig World geeft de aftrap.

Site Seeing

Hans Verschuuren, eigenaar van Gig World, benaderde Mark Wichmann. ‘Of ik iets redactioneels over Gig World wilde plaatsen in het vakblad. ‘Gig World bestaat dit jaar namelijk 10 jaar en iedereen moet dat toch weten.’ Gezien de nieuwe weg die we met dit vakblad zijn ingeslagen heb ik Hans duidelijk gemaakt dat dit niet de bedoeling is van ons inhoudelijke vakblad. Wel weet hij te melden dat vanwege het 10-jarig bestaan van Gig World twee nieuwe sites zijn gelanceerd. Gig World durfde als eerste de test aan.’

32

Gefeliciteerd met je 10-jarig bestaan en je twee nieuwe sites. Wat is er in die 10 jaar voor jouw bedrijfsvoering veranderd en hoe ben je daarmee omgegaan? ‘Wat betreft Gig World is het duidelijk dat we veel meer naar buiten moeten treden dan 10 jaar geleden. Het komt niet (meer) aanwaaien. De etalage van je winkel laten zien en zorgen dat die etalage gevuld is met kwalitatief goed entertainment en verrassende acts en creaties met een breed aanbod.’

Hoe en hoeveel werk je samen met andere aanbieders van evenementen? ‘Veel van onze klanten zijn evenementenbureaus en er komen tegenwoordig ook steeds vaker cateraars en locaties op ons pad. Gelukkig mogen we voor een aantal van die klanten

het totaalpakket, een groot deel van het entertainment en ook techniek leveren. Als we vanaf het begin mee mogen denken is onze meerwaarde het grootst.’

Hoe belangrijk is internet voor jouw bedrijf geworden? ‘Internet is voor mij onmisbaar’

Wat is je doelstelling van de sites? ‘GigWorld.nl is onze etalage van het entertainment en onze creaties. Maar ook moet de site een verwachting opwekken bij de bezoeker. We willen fun, professionaliteit en kwaliteit uitstralen. Wereldvanartiesten.nl is een totaal nieuw concept waarop bezoekers hun ‘eigen feestje’ kunnen bouwen op een van te voren gekozen moodboard of sfeerbeeld. Hieraan kun je enorm veel entertainment in alle soorten van categorieën toevoegen en direct doorklikken naar informatie, foto’s en vaak video. Is de bezoeker klaar met bouwen dan kan een offerte of meer informatie worden opgevraagd. Directe conversie!’

Wat zijn je verwachtingen van de sites? ‘Heel simpel: we willen meer klanten, wie niet? De sites zijn daarbij een hulpmiddel. Wereldvanartiesten.nl moet het de nieuwe bezoekers makkelijker maken om zelf een feestje te bouwen. Dat geldt zowel voor de

cateraar als bijvoorbeeld het lid van een personeelsvereniging. Om het bezoekersaantal te laten stijgen gaan we intensieve malingen doen, adverteren op de juiste plekken en bezoeken afleggen.’

Ben je bezig met SEO en SEA (Search Engine Advertising)? ‘Ik wil in de toekomst kijken wat AdWords voor me kan betekenen. De sites bevatten enorm veel content, dus we zullen aan contentoptimalisatie moeten doen. Daarnaast hebben we al een aantal landingsplatforms en willen we meer links krijgen naar de sites van bijvoorbeeld artiesten die rechtstreeks naar Gig World verwijzen. Verder verzenden we nieuwsbrieven en langzaam komt LinkedIn, Facebook en Twitter in zicht. Dan moeten we natuurlijk nog contact zien te krijgen met de bezoekers. Dit gebeurt nu efficiënt zeker d.m.v. de e-card en offerteaanvraagformulieren op de sites. Met advies, keuze, kwaliteit en verstand van zaken proberen we van de bezoeker een klant te maken.’

Heb je het idee dat de bouwer van de site goed mee heeft gedacht met je doelstellingen? ‘Ja dat denk ik zeker, alleen heeft de bouwer, BC Concepts uit Breda, zich misschien niet helemaal gerealiseerd hoeveel functies en details wij op de site wilden. Er zat wel wat extra werk in.’


event branche.nl

Hoe ben je bij dat internetbureau gekomen? Via een goede relatie die me wees op de creativiteit van dit bureau. Toen ik 5 minuten binnen was, wist ik al dat we dit samen zouden gaan doen.

Wat doe je verder om tot (meer) opdrachten te komen in deze uitdagende tijd? ‘We hebben de komende maanden een tweetal leuke acties: mooie kortingen op een aantal entertainmentacts, een ludieke actie waarbij we de klanten zoet houden d. m. v. snoep. Maar ook zitten er een paar nieuwe acts en creaties in de pen die we graag weer onder de aandacht brengen. Verder bezoeken we klanten met mooi foldermateriaal en doet onze ‘GigWorld-usbstick’ het goed voor een compleet overzicht.’

Objectieve doormeting en oordeel: Url: www.gigworld.nl

Oordeel:

‘New Media draaien vooral om nieuwe communicatiemiddelen. De twee nieuwe sites zijn hier natuurlijk erg van belang. Maar ook denken we aan de ‘inkoopkant’ aan bijvoorbeeld een nieuw Gig World applicatie voor op smartphones. Een artiest kan zo direct zien of er een aanvraag is. Aan de klantzijde zal de interesse nog wat minder zijn, maar ook daar zal bijvoorbeeld inzicht in agenda’s van pas kunnen komen, zodat directe beschikbaarheid gecheckt kan worden. Dit systeem bestaat overigens al en gebruik ik al mondjesmaat. Ook kun je hiermee direct inloggen op je ‘artiestensysteem’, zodat je direct alle telefoonnummers, adressen, werklijsten, etcetera ziet.’

Hoe ziet volgens jou de toekomst eruit voor artiestenbureaus? ‘Ik denk dat er een duidelijkere scheiding komt tussen de management- en artiestenbureaus die bekende artiesten vertegenwoordigen en de artiestenbureaus zoals Gig World die minder bekend zijn, maar een breder assortiment aanbieden. Wij moeten vooral luisteren en kijken naar de markt. Van bestaand entertainment de kwaliteit bewaken en blijven vernieuwen door nieuw entertainment te creëren. Ontzorgen en service. Als je je onderscheidt en een goede kwaliteit biedt, verstand van zaken in diverse disciplines hebt en een gedegen advies kunt geven, zal het je goed gaan volgens mij.’

Vormgeving en creativiteit: 8,5 Navigatie en taxonomie: 6

Objectieve doormeting*: Aantal geïndexeerde pagina’s door Google: 395 ( op 12 oktober) Google PageRank site: 3 van 10 Linkpopulariteit: 3 andere sites

Url: www.wereldvanartiesten.nl

Oordeel: Vormgeving en creativiteit: 9 Navigatie en logica taxonomie: 6

Objectieve doormeting*: Aantal geïndexeerde pagina’s door Google: 0 Google PageRank site:0 van 10 Linkpopulariteit: 0 *Note: de objectieve doormeting van deze sites is slechts een momentopname.

Site Seeing

Wat doe je verder met de ‘New Media’ en zet je die ook in voor het evenement van je klanten?

33


event branche.nl

Nieuwe Locaties: De Fabrique opent nieuwe locatie DeFabrique heeft een nieuwe locatie in de oude mengvoederfabriek toegevoegd aan haar mogelijkheden. Met een capaciteit van 500 gasten voor een plenaire sessie en 550 m2 vloeroppervlak is Loods 8 geschikt als locatie voor een congres, presentatie of beurs.Als Loods 8 in combinatie met locatie Kalvermelkfabriek wordt ingezet, ontstaat er zelfs een locatie van 2.300 m2 met alle vrijheid voor de inzet van stands of subsessies. ‘De karakteristieke boogconstructie in het dak geeft een zeer ruimtelijk effect. In de oude mengvoederfabriek werd Loods 8 gebruikt om het mengvoeder te verpakken voor transport, het zogenaamde ‘opzakken’. Anno 2010 is Loods 8 getransformeerd tot een industriële locatie met natuurlijke lichtinval en perfecte zichtlijnen’, aldus de evenementenlocatie. Loods 8 is officieel in gebruik genomen tijdens de bijeenkomst van NVRG bij de evenementenlocatie.

Crown blaast nieuw leven in Event Center Aalsmeer Crown Business Studios is een feit en hiermee wordt het voormalige Event Center Aalsmeer nieuw leven ingeblazen. De maximale capaciteit is zélfs uitgebreid naar 4.500 personen. Omdat moedermaatschappij Stage Entertainment zich steeds meer concentreert op musicals sloot Event Center Aalsmeer vorig jaar haar deuren. Even leek de evenementenlocatie van het toneel te verdwijnen, maar inmiddels heeft het evenementencentrum onder de naam Crown Business Studios een nieuw eventleven gekregen. In de Studios moet een samenwerking tussen de Crown, partycateraar Oseven en Van Eeden Evenementen de evenementenlocatie weer in volle glorie laten herleven. ‘Door het vrijkomen van de voormalige studio’s is de capaciteit zelfs uitgebreid. Het is nu mogelijk om zittend met 1.800 personen plenair te beginnen, bijvoorbeeld om de jaarcijfers te presenteren, awards uit te reiken of een openingsshow te programmeren. Daarna kan men uitwaaieren over de vele sfeervolle zalen die Crown Business Studios telt. Voor een feestavond is de capaciteit zelfs vergroot naar 4.500 mensen’, aldus Van Eeden in een telefonische reactie. ‘Ook voor kleinere groepen zijn er volop mogelijkheden. De zalen zijn stuk voor stuk geschikt voor een intiem feestje of vergadering vanaf 100 personen. Voor bedrijven die een (personeels)feest willen organiseren, is een aantal scherp geprijsde arrangementen samengesteld, met daarin buffetten, drankjes, zaalhuur en uitgebreid entertainment. Een compleet feest is al mogelijk vanaf € 70,00 per persoon, mede door de scherpe huurtarieven.’

Locatie Westervoort richt zich op zakelijke markt

34

Maskim Partycentrum heeft in Westervoort en omgeving al een aardige naam op de particuliere feesten- en evenementenmarkt. Het partycetrum is volledig verbouwd en gerenoveerd voor de zakelijke markt. Het uitgangspunt van de renovatie was te voldoen aan de gestelde eisen op het gebied van milieu- en geluidsbeperkende wetgeving. Bovendien was de technische installatie, het sanitair en klimaatvoorzieningen inmiddels sterk verouderd en voldeed niet meer aan de eisen die men mag stellen aan verantwoord gastheerschap. ‘Er is een Event Manager aangenomen en een intern eventbureau opgericht onder de naam EventNed, die er voor moeten zorgen dat de zaal ook door de weeks bruiloften en zakelijke boekingen verwerft’, aldus Joop Nefkens die leiding geeft aan het evenementenbureau. Bovendien zullen er meer publieksevenementen worden georganiseerd. De evenementenlocatie kan tot 800 gasten huisvesten.


event branche.nl

Plug & play-locatie in IJsselhallen Libéma opende begin september de deuren van Zwolle Event Center. Het event center wordt geschikt voor meetings van 250 tot 3.500 gasten en zal als stand alone locatie, maar ook als locatie voor meetings die een spin-off zijn van een event in IJsselhallen Zwolle worden aangeboden. Zwolle Event Center vindt onderdak in de huidige IJsselhallen. In de hallen blijven events mogelijk tot wel 7.000 personen. Het Event Center gaat door een samenwerking met Heuvelman Sound & Vision en Stagelight, over een volledig licht- en geluidsplan beschikken en wordt daarmee een zogenaamde plug & play locatie. ‘Dat wil zeggen dat we in feite alleen nog maar een knop hoeven om te schakelen voordat gasten een receptie, personeelsfeest of productpresentatie kunnen houden’, zegt Eric Broekaart, directeur Sales van Libéma Beurzen & Evenementen. Libéma speelt met het nieuwe event center in op de stijgende vraag naar kant-en-klare meetinglocaties. Broekaart: ‘In Zwolle Event Center vinden gasten alles wat zij nodig hebben voor een meeting. Gasten hoeven dus niets te regelen op het gebied van aankleding. Door het licht- en geluidsplan en de keuze uit verschillende settings, kunnen we de ambiance aanpassen aan de wensen van de klant. Indien gewenst regelen we ook de catering en entertainment.’

Equipe moet Zwolle op de eventkaart zetten

TheaterHangaar: locatie op vliegveld De TheaterHangaar is van oorsprong een vliegtuighangaar op voormalig militair vliegveld Valkenburg tussen Wassenaar, Katwijk en Leiden. Op deze op alle fronten toepasselijke en historische plek is een uniek concept gecreëerd rondom de musical Soldaat van Oranje. De tribune waarop het publiek in comfortabele theaterstoelen zit, draait van decor naar decor, begeleid door enorme projecties. Alle scènes hebben zo hun eigen set: de studentensociëteit Minerva, het Kurhaus, Paleis Noordeinde en zelfs een levensechte zee, waar de Engelandvaarders via het strand ontsnappen en waar ze hun beroemde landingen maken. Zelfs de landingsbaan van het vliegveld wordt onderdeel van het decor. De musical geeft een prima beeld van de mogelijkheden in de nieuwe locatie. Uiteraard is het nieuwe theater voorzien van een ruime foyer en een bar. Bovendien kan voorafgaand aan de voorstelling in de brasserie gegeten worden. (einde kader)

Nieuwe Locaties

De IJsselhallen van Libema zijn al jarenlang een begrip in Zwolle en omgeving. Het gloednieuwe evenementenbedrijf Equipe komt binnenkort met een compleet nieuwe evenementenlocatie in de Hanzestad die Zwolle gaat herpositioneren op de evenementenkaart. EventBranche.nl kreeg van Gaston Boon en Carlin van der Linde van Equipe Meetings & Events alvast een sneak preview in de multifunctionele evenementenlocatie. In het nieuwe stadion van Zwolle werd de redactie verrast door een eventlocatie, die niet echt met een ander te vergelijken is. Daarnaast komt er een gloednieuw hotel naast het Event Center van Equipe, heeft het eventbedrijf ook nog eens de beschikking over een zeer ruime brasserie en de diverse businessruimtes in het Zwolle stadion.

35


WHAT THE RAC! 5.500 M2 EVENTSPACE!

SLECHTS2 € 1,- P/M RAC HALLEN 1E V/D KUNSTRAAT 282-284 | 2521 AV | DEN HAAG T +31(0)70 - 330 10 65 F +31(0)70 - 345 10 34 E INFO@RAC.NU KIJK VOOR MEER INFORMATIE OP: WWW.RAC.NU


Hof van Saksen: luxe en klasse binnen budget marketing kiezen en pas daarna voor sales. Hof van Saksen, het luxe resort dichtbij Assen, durfde het aan: ijzersterke en brede PR en marketing zetten de locatie in no time op de particuliere kaart. Nu de naam geland is, verovert Hof van Saksen ook de zakelijke markt. Is dit het antwoord in de zoektocht naar luxe, klasse en kwaliteit zonder, qua budget, over the top te gaan?

Nooitgedacht, vlakbij Assen. Nederlandser kan niet. Tot de stijlvolle toegangspoort van het ruim opgezette resort plotseling opdoemt uit de uitgestrekte weilanden van het Drentse landschap. De lange oprijlaan leidt tussen oer-Hollandse Saksische boerderijen als een aorta naar het kloppende hart van een on-Nederlands resort. En daar wacht het onverwachte. Van Michelinster-restaurant tot een Spa & Wellness centrum en van design zwembad tot congreszaal: Hof van Saksen biedt internationale klasse en allure in het meest Hollandse stukje Nederland. ‘Hof van Saksen is klaar om de stap naar de zakelijke markt nu definitief te zetten’, weet Cor van Dalfsen, Sales Manager van het Drentse resort. Het resort heeft alles op MICE-gebied perfect voor elkaar. ‘Al bij de bouw is rekening gehouden met zakelijke gasten. Dat komt ook omdat onze General Manager Joost Ligthart een uitgebreid hotelen eventverleden heeft. Naast diverse compleet uitgeruste Vergaderboerderijen, waar groepen in de intimiteit van de boerderij kunnen vergaderen, beschikken wij over diverse accommodaties. Zo is er het Business Centre met zijn grote Theatre voor 250 per-

sonen, twee vergaderzalen tot 60 personen, en een ruim opgezette Lounge.’

Privé chef-kok Het resort straalt klasse uit. Alles ademt ruimte en toch zijn het de details die het resort onderscheiden. Wil de zakelijke gast nog meer luxe; eventueel verzorgt een privé chef-kok de catering tijdens een meeting in één van de Executiveboerderijen. De ruimte die het resort biedt, is daarnaast een open uitnodiging voor diverse break-out activiteiten. Even de zinnen verzetten tijdens een (meerdaags) congres? Of een spectaculair evenement? ‘Dan bieden wij een full-service pakket aan op het gebied van actie en ontspanning. Een 13 meter hoge klimmuur, GPS-tochten, een eigen 18 holes FootGolfbaan, diverse workshops, schapendrijven, de Spa of een wandeling door het Drentse landschap’, aldus Van Dalfsen.

Criticasters ‘Zakelijke evenementen op een vakantiepark gaan lastig samen’, weten de criticasters. Nog los van het feit dat concullega’s als Center Parcs en bijvoorbeeld een attractiepark als de Efteling het tegendeel al ruimschoots hebben aangetoond, kan Hof

van Saksen zich ook niet vinden in deze kritiek. ‘Tijdens de topdrukte op de particuliere markt in de diverse vakantieweken, heeft de zakelijke markt immers ook vakantie. Bij een normale bezetting zorgt de ruimte op ons resort ervoor dat zakelijke gasten prima ‘afgeschermd’ kunnen worden. En natuurlijk begrijpen wij dat een bedrijf uit Den Haag voor een vergadering van twee uur niet voor onze locatie zal kiezen, maar Nederland is klein. Dat kleine beetje extra reistijd zorgt wel voor een gevoel van buitengewoon zakendoen in een luxe vakantieomgeving. Vooral voor meerdaagse congressen, meetings of events is ons resort uitermate geschikte voor de nationale en internationale zakelijke markt. Wij kunnen ruim 3000 gasten op het resort laten overnachten. Daarnaast is er de ruimte om tenten of andere tijdelijke accommodatie op het resort te plaatsen, al dan niet eventueel met een eigen cateraar. Daarmee zijn de mogelijkheden in Hof van Saksen bijna onbeperkt’, besluit Van Dalfsen. Nederlandse klasse met buitenlandse allure, het kon wel eens het antwoord zijn voor de event- en MICE-toekomst. www.hofvansaksen.nl/zakelijk

Hof van Saksen

e

r zijn maar weinig (nieuwe) evenementenlocaties in Nederland die eerst voor

37


What’s going on?

Column Patrick Roubroeks

Aan de Amsterdamse grachten Heb ik heel m’n hart voor altijd verpand Amsterdam vult mijn gedachten Als de mooiste stad van het land....

38

Wie kent niet dit prachtige liedje dat op 6 januari 2000 door Vic van Reijt in het Parool werd uitgeroepen tot het mooiste Nederlandstalige lied van de vorige eeuw? De componist, Pieter Goemans, speelde deze melodie in de jaren vijftig op piano in zijn stamcafé Cloche Merle. Café van vervlogen dagen. Later schreef dezelfde Goemans –bang om zijn ‘goede’ reputatie te verliezen - onder pseudoniem Peter Shott, ook de tekst. Wim Sonneveld perste het in vinyl en de rest van dit muzikale verhaal is geschiedenis. Wereldgeschiedenis. Het was deze prachtmelodie die zaterdag 7 augustus door mijn hoofd danste op een stampende beat van hedendaagse housemuziek. Muziek die mijn hart en de Amsterdamse grachten bijna deed overstromen. Die week vond Gay Pride plaats in de hoofdstad. De Canal Parade geldt dan als ultiem hoogtepunt van dit feest dat veelal schaars geklede homo’s, lesbo’s, biseksuelen, transgenderisten, travestieten en homoactivisten op een kleurrijke en speelse manier samenbrengt met een ongekende hoeveelheid ‘dagjesmensen’. Dit initiatief, dat ooit begon tijdens de Gay Games in 1998, is inmiddels uitgegroeid tot een van de meest markante uithangborden van de

stad. Naast mijzelf waren er met dit druilerige weer toch nog 380.000 dolenthousiaste bezoekers naar de grachten gekomen. Allemaal om te kijken naar de bootjes, net als weleer.

Amsterdammers en Nederlanders goed in zijn. Kleurrijk en samen vieren dat ze onderdeel zijn van een tolerante, pluriforme en intens trotse samenleving.

Ik realiseerde mij dat het de tweede keer was binnen een maand tijd dat ik een plekje opzocht daar waar oude bomen dromen hoog boven het verkeer. Hier vond immers ook de zegetocht plaats van het team van Bert van Marwijk dat na hun heroïsche prestatie op het WK voetbal in Zuid-Afrika en de Nederlanders werd getrakteerd op een onvervalste grachtentocht die zijn weerga niet kende. In 1988 vierden wij hier het feit dat wij de besten waren van Europa. De organisatie was toen niet geheel perfect – er dreigden wat boten te zinken - maar inmiddels weet men in de hoofdstad stukken beter hoe men dit soort zaken professioneel aanpakt. Ook nu stroomden weer honderdduizenden land- en stadsgenoten naar deze historische plek (die onlangs een plek veroverde op de Wereld Erfgoedlijst van de Unesco). Het waren twee evenementen van wereldklasse. Onvergelijkbaar. Maar beiden goed georganiseerd en van ongekende marketingwaarde voor de Stad Amsterdam. Prachtig. Ze lieten onversneden zien waar

Over een paar jaar viert de stad Amsterdam dat haar grachten 400 jaar bestaan. Op voorhand een evenement om naar uit te zien. Een uitgelezen kans om Amsterdam en haar inwoners op een internationaal podium te profileren. Ik verheug mij op de mensen en op die lichtjes ‘s avonds laat op het plein..... want Niemand kan zich beter wensen. Dan een Amsterdammer te zijn. Patrick Roubroeks www.xsaga.nl

Patrick Roubroeks is creatief directeur van Xsaga / Staging Brands. Hij laat zich in zijn dagelijkse werk vaak inspireren door bijzondere foto’s die hem iets proberen te vertellen. In zijn vaste column gunt hij ons een intiem kijkje in zijn voortdurende zoektocht naar het antwoord achter de vraag: ‘What’s going on?’



event branche.nl

EventTransfers

d

e zakelijke evenementenbranche is volop in beweging. Op EventBranche.nl en in onze gratis wekelijkse online nieuwsbrief (www.eventbranche.nl/nieuwsbrief/) vindt u regelmatig berichten over personeelsmutaties. In EventBranche Magazine een selectie van de meest opvallende transfers.

Kirsten Flik accountmanager Leukefeesten.nl Leukefeesten.nl heeft haar team per 1 september versterkt met accountmanager Kirsten Flik. Voorheen verantwoordelijk voor de events van een beroepsvereniging in de logistieke sector, zal de 25-jarige Kirsten Flik met haar passie voor het eventvak de opdrachtgevers van Leukefeesten.nl gaan voorzien van inspirerende ideeën. Flik deed eerder al ervaring op aan bureauzijde. Zij was namelijk 2 jaar werkzaam bij Novella.

EventTransfers

Wim Honders van Hulskamp naar Bourgonje

40

Wim Honders, voor de evenementenbranche een van de gezichten van audiovisueel bedrijf Hulskamp, maakt een overstap naar Bourgonje. Honders is per 1 september bij Bourgonje begonnen als Customer Relation Manager. ‘Wim heeft in diverse functies in de evenementenbranche zijn sporen verdiend en is voor vele binnen de branche een bekend gezicht. Wim zette zijn eerste stappen in de eventbranche aan bureauzijde en maakte 5 jaar geleden de sprong naar de techniek. Bourgonje heeft zich een aantal jaar geleden de verbreding van haar activiteiten en de verbreding van het aantal marktgebieden tot doel gesteld’, aldus Frank van Hunnik. Het commerciële team is naast de komst van Wim Honders, eveneens uitgebreid met Arwin Rijstenbil. Hij is na zijn afstuderen in vaste dienst gekomen.

Nieuwe manager catering en events RAI Esther Schwarze is per direct begonnen als nieuwe Product Manager Catering en Events bij Amsterdam RAI. Binnen het Business Development Team van RAI Amsterdam is Schwarze onder meer verantwoordelijk voor de verkoop en invulling van grote events. Bovendien ligt haar focus op de innovatie en beleving van catering binnen de RAI. Ze werkte hiervoor voor Albron Party Productions (nu Albron Creations).

Robin van Leeuwen nieuw bij EventBranche.nl

Bruggen Verwiel breidt team verder uit ‘Wegens aanhoudende drukte waren we op zoek naar twee ervaren krachten die ons team snel konden versterken’, aldus Dorine van der Bruggen van het evenementenbureau uit Ammerzoden. Charlotte Fontaine volgde haar opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht, specialisatie Eventmanagement en was na haar studie werkzaam bij de Otter Creators. Linda van der Zalm volgde een studie Vrijetijdsmanagament aan de NHTV te Breda en was daarna werkzaam als accountmanager bij Music Events.

Robin van Leeuwen is de nieuwste aanwinst van EventBranche.nl. Van Leeuwen deed de studie Vrijetijdsmanagement aan de hogeschool InHolland en zal bij EventBranche.nl een breed scala aan taken verrichten. Robin van Leeuwen (29) was de laatste jaren actief met zijn eigen bedrijf Art of Snow in het wintersportgebied Trois Vallees, bij Val Thorens. Omdat Van Leeuwens ambities toch liggen op het organisatorische vlak is hij erg content in zijn nieuwe functie. ‘Naast traffic, sales, bureau-assistentie en overige kerntaken ga ik me in de loop van de tijd ook richten op de organisatie van de EventBrancheBorrels, congressen en andere activiteiten van EventBranche.nl.’ Eigenaren Marion Andriessen, Mark Wichmann en Sjoerd Weikamp zijn erg blij met de komst van Van Leeuwen: ‘We hadden al een prima bureauassistent in Marye Hendriks, maar na goed overleg hebben we gezamenlijk besloten om onze wegen te scheiden.’


event branche.nl

Nieuw in de branche

e

ventBranche.nl houdt de ontwikkelingen in de eventbranche goed in de gaten. Dagelijks verschijnen nieuwe initiatieven en producten op onze nieuwssite. In dit EventBranche Magazine vindt u een aantal interessante nieuwe eventbedrijven en tools.

Happy Company komt met telefoonservice tijdens evenementen Bedrijven kunnen bij een evenement gratis telefonisch bereikbaar zijn dankzij de service van Happy Company. Zo kunnen alle medewerkers op het evenement of uitje aanwezig zijn en blijft het bedrijf voor klanten optimaal bereikbaar. Voor de nieuwe, gespecialiseerde service, werkt organisatiebureau Happy Company samen met Your Connection. John Bes, algemeen directeur Happy Company: ‘Als evenementenbureau willen we opdrachtgevers graag verrassen en meer leveren dan wordt verwacht. Your Connection maakt opdrachtgevers van Happy Company telefonisch bereikbaar voor de duur van een evenement of voor de duur van een bedrijfssluiting als gevolg van een evenement.’ www.happycompany.nl

De champagnetoren is nog altijd een graag geziene ‘decoratie’ op evenementen. Het bedrijf Bubbles Included ziet daarin zelfs een gat in de markt en verhuurt compleet verzorgde bubbeltorens met styling en catering op evenementen en feesten. Bubbles Included is een recent opgericht bedrijf uit Amsterdam dat champagne-, cava-, en proseccotorens neerzet op bruiloften, (zakelijke)events, presentaties of (openings)feestjes. De torenverhuur is inclusief personeel en het benodigde materiaal. Eventueel verzorgt Bubbles Included ook de styling en catering. ‘De bubbeltorens zijn verkrijgbaar in verschillende formaten. Bubbles Included vervoert de torens en gekoelde flessen per bus naar de betreffende locatie en plaatst ze bij aankomst op de gewenste plek. Ook opbouwen, decoreren, uitschenken en afbouwen wordt all-in verzorgd. Voor een extra feestelijk effect kan de bubbeltoren tijdens een event als lichtobject fungeren. Tussentijds bijschenken van de glazen en uitserveren tijdens het event behoren ook tot de mogelijkheden’, aldus eigenaar Jeroen Hilbrink. www.bubbles-incl.nl

Wadeigenwijz.nl is het nieuwe label onder de vlag van Eigenwijze Evenementen. www.wadeigenwijz.nl richt zich volledig op evenementen, bedrijfsuitjes en incentives op de Waddeneilanden Texel, Vlieland en Terschelling. ‘Met dit Wadeigenwijz-label is een lang gekoesterde wens in vervulling gegaan en spelen we in op de kracht van de Waddeneilanden. Het ultieme gevoel van vrijheid op de eilanden, het er echt even uit zijn, de oversteek, het zorgt voor een extra dimensie voor een onvergetelijke personeelsdag, training, relatiedag, MT of directiebijeenkomst, etc’, zet eigenaar Hans Peter van den Bosch het nieuwe label in de markt. www.wadeigenwijz.nl

2.0 versie van eventplanning in 3D De 3D eventsoftware easyRAUM - De Event Solution biedt een uitgebreide ondersteuning bij de planning van evenementen. ‘Dit is niet zomaar een simpel computerprogramma voor de verwerking van 2D en 3D ruimte en zitplaatsen plannen. EasyRAUM - De Event Solution maakt namelijk fotorealistische presentaties in de vorm van afzonderlijke beelden, of als films, vanuit verschillende perspectieven mogelijk. Het softwarepakket maakt het voor iedere eventplanner eenvoudig om snel te zien of er een stoel of tafel meer of minder in de locatie moet? Een kleiner podium? Bar verplaatsen? Veranderen van zitplaatsen met één click van parlement naar theater?’, schets het bedrijf dat onlangs de 2.0 versie lanceerde. ‘3D-beelden worden steeds belangrijker voor de eventplanning en het is een perfect hulpmiddel als het gaat om het scheppen van meer transparantie, een grotere voorspelbaarheid, en de optimale kwaliteit van de communicatie voor alle deelnemers van een evenement.’ www.easyraum.com

Nieuw in de branche

Nieuw label voor events op Waddeneilanden Nieuw bedrijf voor champagnetorens

41


event branche.nl

event branche.nl

Event en MICE Agenda ■ Event – dinsdag 2 november EventBranche Borrel Utrecht Het netwerkevenement voor de eventbranche. Dit keer op een dinsdag (!) en wel in de opvallende Vredenburg Leidsche Rijn-locatie. De ‘rode doos’ langs de A2 is op dinsdag 2 november vanaf 16.30 uur de plek waar toute branche samenkomt, netwerkt, borrelt en natuurlijk de mogelijkheden van de Utrechtse locatie bekijkt. Abonnees krijgen een persoonlijke uitnodiging. Wilt u ook aanwezig zijn om zaken te doen, te netwerken of de locatie te bezichtigen? Kijk dan op www. eventbranche.nl/brancheborrels/ daar vindt u informatie over inschrijfmogelijkheden. www.eventbranche.nl

■ Event – 25 november NIMA Awards 2010 De uitreiking van de NIMA AWARDS is het jaarlijkse hoogtepunt in marketingland. De bedrijven met de beste marketing performance van 2010 pitchen hun case en verrassende sprekers nemen je mee in de wereld van Duurzaam ondernemen, Digitale marketing en Klantgericht ondernemen. Uiteindelijk wordt ter plekke hét marketingbedrijf van 2010 gekozen en bekroond. Wie volgt ID&T op? En welke cases winnen een impulsprijs? www.nima.nl

■ MICE/ Event - 30 november t/m 2 december 2010 ■ MICE/ Event – 4 en 5 november Management Support Event 2010 Het Management Support Event is dé vakbeurs voor secretaressen en managementondersteuners. Zij vinden er alle informatie over producten en diensten die voor hun werk relevant zijn. Daarmee is het een ideaal platform om je te oriënteren, de ontwikkelingen en innovaties te volgen in je vakgebied en om inspiratie op te doen. Het thema van het Management Support Event 2010 is dan ook : ‘Laat je inspireren!’ Onder de standhouders ook altijd enkele branchegenoten. www.managementsupport.nl/event/

Agenda

■ Event - 17 en 18 november 2010

42

Festivak, Antwerpen (Bel) Festivak is een vakbeurs voor de totale publieksevenementenbranche en zal plaatsvinden op 17 en 18 november 2010 in Hangar 29, de Waagnatie te Antwerpen. De beurs richt zich op de organisatie van publieksevenementen, alles op één locatie en onder één dak. De bezoeker kan zich verheugen op een breed en actueel aanbod waardoor hij zich goed kan laten informeren over de producten en diensten die voor hem van toepassing zijn. Op deze beurs vindt u veel aanbieders die ook voor uw zakelijke evenementen interessant kunnen zijn. www.festivak.nl

EIBTM, Barcelona (Spa) EIBTM is de toonaangevende beurs voor de meeting- en eventbranche. De beurs vindt plaats in het bruisende en levendige Barcelona. Drie dagen lang wordt u als opdrachtgever geïnspireerd, kunt u professionele kennis opdoen en ontmoet u de top van de Europese eventindustrie. Daarnaast is EIBTM de ideale beurs om te netwerken, zowel met Nederlandse als buitenlandse collega’s. www.eibtm.com

■ MICE/ Event – 9 december 2010 SEO Congres voor de eventbranche Learn from the best! ‘Google goeroe’ en schrijver van Het Handboek zoekmachine marketing Keesjan Deelstra (InternetEffect) maakt u op donderdag 9 december a.s. deelgenoot van alle tips en trucs van zoekmachines. Hoe komt uw bedrijf bovenaan? Hoe krijgt u meer bezoekers en business? Waar moet een succesvolle site aan voldoen? Op deze en vele andere vragen en aan de hand van cases uit de praktijk, krijgt u van Keesjan Deelstra en andere bekende namen uit de SEO-branche (Search Engine Optimization) onbetaalbare, praktische adviezen. Het SEO-minicongres vindt plaats op donderdag 9 december in het splinternieuwe De la Mar Theater in Amsterdam. www.eventbranche.nl/seo/


event branche.nl

v

De ervaring spreekt andaag op ons sokkeltje van aandacht: Old boy “party animal” Wim. Met kreukels in zijn overjarige zwabberpak staat deze mr. Party’ met beide duimen te wijzen op het enige

Wim heeft altijd voor de spotlights gezorgd en heeft overjarige eventervaring. Eigenlijk veel te veel ervaring en dat moet iedereen weten. Dus kijk Wim nooit vragend aan. Vraag nooit of Wim nog wat wil drinken en laat never nooit woordjes als party, event of feestje vallen als Wim op borrelafstand is. Als een terriër duikt Wim in je broekspijpen voor een kruimel-feestopdracht. Wim weet alles en kan alles en bij elke netwerkborrel staat Wim als eerste op de stoep om aanvankelijk scherp, maar op het eind altijd dronken te lallen over wat Wim wel niet allemaal kan. Wim hoeft het volgens Wim nergens meer voor te doen dan enkel en alleen voor het eigen plezier aldus Wim na zes doorstarts, twee bypasses, derde huwelijk en met zijn alimentatie als grootste aftrekpost.

zegt Wim. Openingen, recepties en andere feestelijke oprispingen; Wim regelt een lint en een schaar, blaast zes ballonnen op en plugt zijn keyboard in om te vervallen in de saaie achterhaalde ervaring met Wims mogelijkheden. Moet er iets gepresenteerd worden? Voor je het door heb heeft Wim de microfoon te pakken om nooit meer los te laten. Alles heeft Wim gepresenteerd, volgens Wim. Van de zwaarste politieke debatten in Kudelstaart tot de presentatie van miss Oorsmeer in Beneden Leeuwen. Maar ook het zware politieke debat op Urk over rubberen tegels in de Bornholmlaan, of het voortbestaan van de kindercrèche Duiven-Noord. Wim draait er zijn hand niet voor om. Wim is grappig, delibereert Wim tegen iedereen die het maar wil horen en met de jaren zijn er dat steeds minder.

Alles heeft Wim gezien en alles heeft Wim meegemaakt, zegt Wim. Vroeger een jonge wilde hond met ideeën maar nu links en rechts ingehaald door de creativiteit van een nieuwe jonge horde. Maar dan vroeger. Je weet wel. Toen Wim niets had. Dat waren Wims tijden. Begonnen als de held van de Waddinxveense popscene. Wim scharrelde zelfs met Bonny Ssst. Wim kende Anouk al voordat Anouk zichzelf kende. Tapte moppen met Lee. Werd dronken met Andre maar weet nu alleen maar te pas en te onpas te vertellen welke BN-er hij wel niet Gerard, Joop of Frans noemt. Om daarna ook altijd ranzig te melden dat Karin, Astrid allemaal pap lusten. Want we willen niet weten met wie Wim wel niet wat gedaan heeft. En wanneer we naar Wims afzakkende welvaart kijken willen we dat echt niet weten… Tot slot trekt Wim altijd de conclusie dat de branche kapot is gemaakt door iedereen behalve natuurlijk door onze Wim.

De vraag is of deze lezer ook Wim heet. Als je dit leest in EventBranche Magazine waarschijnlijk niet. Wel als je deze column vastgeniet vindt aan je teruggestuurde offerte of vastgeplakt op je bureau of keyboard. Dat het uitgescheurd in een envelop bij de post zit. Events surfen niet op ervaring, maar op de atmosfeer van nu...Wim!

Dus kan Wim niet anders overleven dan dat Wim roept dat Wim echt alle opdrachten aan kan volgens Wim. Dus heeft Wim alles georganiseerd: “Name it and Wim did it”. Elke bedrijfsmatige scheet waar een plons Champagne overheen moest kan door Wim conceptueel geregeld worden

Voor alle fans van Frans… In oktober verschijnt een boek van Frans Miggelbrink: “Feestje van de baas”. Een bloemlezing uit vijftien jaar columns over evenementen uit FZ en EventBranche Magazine. Bestellen voor in het kerstpakket? Dat kan via frans@miggelbrink.nl

Column Frans Miggelbrink

dat voor hem telt: Wim zelf.

43


event branche.nl

Incentive naar de maan?

d

De ultieme incentive en de stiekeme droom van elke man, volgens Lost Boys oprichter Michiel Mol. Hij deed zichzelf als eerste Nederlander een ticket into space cadeau. Prijskaartje? 137.000 euro, maar dan heb je wel de meest bijzondere en exclusieve incentive ter wereld. Eindelijk komt het woord uniek tot zijn recht.

MiceNieuws

Oke, er moet dus ruim een ton voor betaald worden, maar daar heb je dan nog wel heel veel voorpret van. Want naar verwachting gaat de eerste vlucht van Virgin Galactic pas over een jaar of twee. ‘En intussen heb je wel bijzondere gespreksstof bij de borrel’, aldus Mol. Wilt uzelf meer weten over dit bijzondere project en 10 procent korting ontvangen op de ruimtetraining die ruimtereisbureau Your Galaxy speciaal beschikbaar heeft gesteld voor onze lezers? Een uitgebreid verhaal met Michiel Mol vindt u in onze TrendGuide, die onlangs naar 30.000 corporate opdrachtgevers van evenementen werd verstuurd. Ook onze abonnees ontvangen de TrendGuide. Wilt u het 100 pagina dikke glossy magazine ook ontvangen? www.eventbranche.nl/abonneren/

44 44

Zuid-Afrika, Egypte en Marokko De MICE-markt in Afrika trekt aan. Volgens de International Congress en Convention Association (ICCA) is Zuid Afrika momenteel koploper als het gaat om congressen op het Afrikaans continent. Egypte en Marokko eindigden als 2e en 3e. Opvallend in de lijst van de ICCA is de vierde plaats voor Kenia. Het land eindigde als 60e op de mondiale lijst en stond in 2008 nog op de 263e plek. De nominaties zijn gebaseerd op een drietal criteria, namelijk het aantal conferenties georganiseerd door het land, de rotatie van de continenten waar de internationale evenementen gehouden worden en de grootte van het evenement. Door middel van deze criteria constateert de ICCA dat Nairobi 19 noemenswaardige internationale conferenties heeft georganiseerd in 2009, dit is maar een klein verschil met de nummer 1, 2 en 3. Kaapstad heeft er 90 georganiseerd, Caïro 23 en Marakesh 28.

Green Meeting Industry Council Nederland

Convention Center moet 140 mln opleveren

Tijdens de MICE Travel Fair werd het startsein gegeven voor een Nederlandse chapter van de Green Meeting Industry Council (GMIC). Educatie en informatie op het gebied van duurzaam organiseren en faciliteren van meetings is het credo van deze organisatie, die al in 2004 in de Verenigde Staten werd opgericht. De internationale organisatie is altijd al een voorloper geweest, nu is het Nederland dat zich samen met Italië, als eerste Europese landen duurzaam vergaderen en congresseren hoog op de agenda plaatst. www.sustainablemeeting.org

Philadelphia is al jaren een populaire MICE-bestemming. Met de uitbreiding van het Pennsylvania Convention Center wordt een verhoging verwacht van zowel het zakelijke als het particuliere toerisme. Het Pennsylvania Convention Center startte in 2008 met een 5-jarig bouwplan. Uiteindelijk moet de bekende locatie uitbreiden met 60 procent. De verwachting is nu dat het congrescentrum in 2011 volledig is uitgebreid. Het uitbreidingsplan zal naar verwachting 280.000 meer overnachtingen, 2.000 hospitality gerelateerde banen en een economische impact van $140 miljoen resulteren.


event branche.nl

i

n de rubriek Stad en Land neemt EventBranche Magazine iedere uitgave een stad- of regiomarketingorganisatie onder de loep. Hoe onderscheiden zij zich op de zakelijke markt en wat zijn de toplocaties. In de tweede editie één van de toppers van Nederland: Noordwijk Marketing.

Wat is het doel van Noordwijk Marketing? Noordwijk Marketing is de organisatie waar iedere zakelijke en recreatieve bezoeker met alle relevante vragen terecht kan. We zitten ook niet voor niets in het VVV-kantoor. Noordwijk Marketing verzorgt actief de communicatie en promotie van Noordwijk op zowel toeristische als zakelijk gebied. De deskundige medewerkers van Noordwijk Marketing verlenen onafhankelijk en vrijblijvend advies op het gebied van planning, organisatie en realisatie van zakelijke bijeenkomsten in de regio Noordwijk. Daarbij is het essentieel dat Noordwijk Marketing is ontstaan uit de vraag vanuit de congreshotel-markt, nu zo’n vijf jaar geleden.’, aldus directeur Lars Flinkerbusch. ‘Met het opzetten van die marketingorganisatie zet Noordwijk zich gezamenlijk op de kaart in plaats van individueel. Daarbij denken we ook echt vanuit marketing, sales volgt dan vanzelf. Wij zijn geen leadgenerator. Strategie denken, daar draait het bij ons om.’

Hoeveel eventbedrijven hebben zich aangesloten? ‘Noordwijk Marketing zit inmiddels op 160 leden, waarbij de leden variëren van de grote bekende congreshotels tot plaatselijke restaurants. Daarbij hanteren wij een staffelparticipatie. Zo kunnen ook de kleinere spelers participeren. Zonder de grote hotels, die inmiddels wereldberoemd zijn, zou Noordwijk Marketing niet kunnen bestaan, maar door de staffel profiteert iedereen mee van de Noordwijk-promotie.’

Wat onderscheidt Leiden van andere steden/regio’s als het om evenementen/MICE gaat? Ervaring met zakelijke bijeenkomsten is in Noordwijk ruimschoots aanwezig. Niet voor niets is de badplaats uitgeroepen tot de tweede congresplaats van Nederland. Het succes is voor een groot deel te danken aan de warme sfeer van een kustplaats en de professionele inzet van de hoogaangeschreven grote congreshotels , de kleinere drie- en viersterrenhotels, de speciale locaties , maar ook de diverse restaurants en toeleveranciers. ‘Noordwijk beschikt over het Europese keurmerk Quality Coast, die titel past ook geheel bij de uitstraling op de zakelijke markt. Daarbij is Noordwijk een badplaats met klasse en allure, zonder dat het te massaal wordt.’

Hoe proberen jullie bedrijven warm te krijgen voor Noordwijk als MICEbestemming? ‘Het gaat erom dat Noordwijk zichtbaar is. Zo hebben we naar aanleiding van een Twitter-bericht van een VVD-politica, die vond dat het tijd

was om uit te waaien, direct gereageerd door een brief te sturen naar Rutte om naar de Quality Coast te komen. Daarnaast is onze jaarlijkse Sea Rally (zie foto), waarbij tientallen eventmanagers met kleine Fiatjes langs Noordwijkse locaties rijden, een groot succes.’ Noordwijk Marketing organiseerde onlangs samen met zeven partners een Beachparty aan de Thames in hartje Londen. Een delegatie Noordwijkers reisde voor een dagje af naar London om zo’n 200 voor Noordwijk belangrijke eventplanners uit de regio Groot London kennis te laten maken met ‘Holland’s Finest Beach’ en Hollandse gezelligheid.

Wat zijn de vijf toplocaties voor evenementen? ‘Het aanbod is zo divers, dat ik geen top 5 wil geven. Wat Noordwijk wel echt onderscheidt ten opzichte van andere MICE-badplaatsen is dat wij een aantal prachtige strandlocaties hebben die het hele jaar door open zijn. Strandlocaties als de Zeemeeuw, Club O, Breakers en Breeze zijn ook in de winter perfecte eventlocaties.’

Welke collega regio- of stadsmarketingorganisatie is volgens jullie de beste MICE-marketeer? ‘Esther Brasser van de onlangs opgerichte City Marketing Haarlem is nu 1 jaar bezig en zij lijkt de grote kansen in Haarlem te gaan benutten.’

Noordwijk Marketing

Stad en Land: Noordwijk Marketing

45


event branche.nl

Vrijwillig het schip in… Cruise als ‘new best’ MICE friend olgens experts in de cruisebranche zullen vaartrips volgend jaar hun langverwachte

MICE Cruise

v 46

doorbraak op de Europese markt maken. Het feit dat Holland Amerika Line (HAL) volgend jaar maar liefst 16 afvaarten alleen vanaf Rotterdam heeft, zegt genoeg. Maar de geprognosticeerde groei mag dan met name uit de toeristische hoek komen, ook vanuit de MICE kant verwachten de aanbieders een – voorzichtig – stijgende belangstelling. “Want, een congres op een boot heeft zo z’n voordelen, maar de trajecten liggen wel al twee jaar van te voren vast. Dus wie exclusief een heel cruiseschip af wil huren voor een congres of evenement moet wel ver van te voren plannen’, aldus Nico Bleichrodt, directeur verkoop Benelux en Duitsland van de HAL.

De HAL heeft voor corporate incentive charters een speciale afdeling en separate site. Dat is ook niet zo verwonderlijk gezien voorafgaande opmerking van Bleichrodt. Een kleine groep (minimaal 15 personen) valt relatief makkelijk te integreren op een bestaande cruise, maar als er plannen zijn om exclusief een boot af te huren en een eigen route uit te zetten dan komt daar heel wat meer bij kijken. Bij de HAL zijn er opties om dit te doen, variërend van groepen van 793 tot 1848 gasten. Ook MSC cruises is een rederij die grote verwachtingen heeft van 2011. Net als het eveneens uit Italië stammende Costa Cruises. Beide cruisemaatschappijen hebben het


event branche.nl

De pro’s van cruisen

Ondanks de ‘koudwatervrees’ van de MICE branche ten aanzien van cruises, is het in 2009 opgerichte Dutch Cruise Council optimistisch en vast voornemens de cruisemarkt verder uit te bouwen en het aantal van 80.000 Nederlandse cruisegangers volgend jaar naar maar liefst 200.000 te tillen. Norbert van der Glas, directeur van Cruise Travel en voorzitter van Dutch Cruise Council voorziet dat met name de vele afvaarten vanuit Nederland daar fors aan bij zullen dragen. Maar ook vanuit de MICE markt wordt een – voorzichtige – groei verwacht.

■ Al het eten en drinken en entertainment aan boord is inclusief ■ U bepaalt uw eigen route en stops (bij full-ship charters) ■ Alles aan boord: van congres en vergaderfaciliteiten tot entertainment en sport/wellnessfaciliteiten ■ Uw eigen, afgeschermde wereld/identiteit (bij full-ship charters) ■ Uw gasten zien van alles zonder telkens hun koffer in en uit te moeten pakken ■ Betrokkenheid gasten is groter ■ Altijd een arts aan boord (en dus in de buurt)

Een cruise is niet: ■ Saai: de hele dag valt aan boord wat te beleven, is er volop entertainment, sport, etc. voor wie wil ■ Alleen voor grijze krullen: afhankelijk van de maatschappij en vaargebied variëren de leeftijden sterk en is het publiek jonger of ouder ■ Alleen dineren in smoking: ook hier geldt afhankelijk van de maatschappij/het schip wat de dresscode is

Een cruise is wel: ■ Veel zien zonder de vermoeienissen van reizen op het land (koffers in en uitpakken), het reizen zelf (er wordt meestal ‘s nachts gevaren, dus u mist overdag niets) ■ All inclusive: van hapjes en drankjes tot sport en entertainment (niet inbegrepen zijn havengelden en fooien) ■ Heel ontspannen, intiem en veilig

MICE Cruise

aantal afvaarten vanuit Nederland aanzienlijk verhoogd voor volgend jaar. Daarmee is een vlucht naar de vertrekhaven (en retour) van de baan en dat blijkt cruises een enorme push te kunnen geven. Costa Cruises wil haar markt ook uitbreiden in de MICE branche en heeft in Parijs een eigen afdeling Groups & Incentives. MSC werkt voorlopig op dat vlak samen met het Britse bureau Destinations Unlimited. Want wat in Engeland al ‘common sense’ is, moet in Nederland ogenschijnlijk nog een drempeltje over…

47


event branche.nl

Ook weten wat er speelt in uw branche? Neem dan nu een abonnement op EventBranche Magazine

Voor slechts 99 euro per jaar ontvangt u: ■ Zes keer per jaar hét vakblad EventBranche Magazine ■ Twee keer per jaar het glossy EventBranche Trendmagazine ■ Wekelijks de online EventBranche Nieuwsbrief ■ Zes keer per jaar een persoonlijke uitnodiging voor de EventBranche Borrels ■ Korting op congressen, workshops, online diensten en andere initiatieven

48 Ga naar www.eventbranche.nl/abonneren en neem vandaag nog een abonnement


event branche.nl

EventSociety: Fotografie: Photonic.nl Wie: 150 branchegenoten Waar: WaterGoed! De Maaslanden Bijzonderheid: brancheborrel in de buitenlucht

Het was dan misschien niet zo druk, maar het was wel heel gezellig!

EventBranche Borrel

Mocht je nou geen wijntje of biertje willen, dan was CasaBarista aanwezig voor heerlijke koffie.

WaterGoed!

Mark Willemsen van ACS audiovisual Solutions (links) kon nog lang nagenieten van de laatste zomersdag namiddag.

Het mag duidelijk zijn: de EventBranche borrel mag je gewoon niet missen!

Good old Wouter Veltman (ex-FZ) met de Belgische borrelaars van Veldeman en Rik ter Braak (Ice-World).

Event Society

Links Cor van Dalfsen van Hof van Saksen met zijn partner voor de avond Anne-Mieke van den Hoeven.

49 Rogier de Bonth (Champagne Experience) en Maarten Schram (EFFECT Groep) hebben elkaar gevonden.


event branche.nl

Eventex en EventBranche.nl slaan handen ineen MICE Field op

d

event11

e grootste evenementenbeurs van Nederland is al jarenlang het aansprekende platform voor de eventbranche. Voor u als organisator of opdrachtgever van evenementen, meetings en incentives biedt event 11 de mogelijkheid om op één beursvloer het complete aanbod, de trends en ontwikkelingen te ontdekken. U zult versteld staan van de creatieve en innovatieve bedrijven die Nederland rijk is. Op een beurs die misschien wel tot de mooiste van Nederland behoort. Dit jaar ook aandacht voor de internationale MICE-wereld.

Themapleinen uitgebreid met MICE Field De themapleinen met aanbieders en vakinhoudelijke informatie voor een specifiek segment/ niche maken een belangrijk onderdeel uit van het unieke karakter van event. Ook op event 11 zult u de bekende pleinen weer terugvinden, dit jaar aangevuld met MICE Field, waar de internationale meeting- en eventwereld zichzelf presenteert.

MICE Field op event11

MICE Field

50

MICE Field biedt u de mogelijkheid om direct in contact te komen met de aanbieders van onder meer travelmanagement, destinationmanagement en incentive- en businesstravel. Als planner kunt u zich hier oriënteren op gebied van aantrekkelijke bestemmingenvoor uw teambuildingtrip, effectieve travelplanning voor uw incentive en inspirerende programmering voor uw buitenlandse congres. En voor de planner die op zoek is naar informatie over bijvoorbeeld de gevolgen van de nieuwe werkkostenregeling is de beurs event, en het MICE Field in het bijzonder, de juiste plek. De overige themapleinen die u kunt verwachten: ■ Digital: Digitale tools en technieken om de kracht van evenementen te vergroten. ■ Events In Progress: De meest toonaangevende eventbureaus van Nederland presenteren zich op dit themaplein. ■ Nice To Meet: Laat u informeren over locaties, faciliteiten en techniek voor uw vergadering, congres of seminar.

Save the date!!!

Bezoekers uit alle sectoren

De dertiende editie van de vakbeurs event vindt plaats op woensdag 30 en donderdag 31 maart in Jaarbeurs Utrecht. De voorzichtige kenmerken van herstel worden dit jaar uitgedrukt in het thema van de beurs: Opportunity Knocks. Voor de professional met een duidelijk doel voor ogen en de bereidheid tot actie biedt de komende periode volop kansen. Welke kansen de beurs event u biedt leest u op de website event.nl. Ook kunt u zich aansluiten bij de LinkedIn-groep van event 11 om zo al voorafgaand aan de beurs contacten te leggen en mee te discussiëren met de vele honderden eventdeskundigen.

Een beurs als event 11 staat of valt met de kwaliteit van haar bezoekers. Het is goed om te weten dat met u, opdrachtgevers uit alle sectoren aanwezig zijn. Jaarlijks komen er meer dan 10.000 bezoekers naar de Jaarbeurs Utrecht. De bezoekers van event 10: (opmaak: taartdiagram) 1. facilitair 15% 2. financieel 8% 3. handel 7% 4. industrie 6% 5. overheid 16% 6. zakelijke dienstverlening 35% 7. eventbranche 13%



Een verrassend event... bij Regardz. Geen meeting maar een event? Dat kan bij Regardz. Wij hebben diverse locaties. Dus altijd het perfecte decor voor jouw event. Of je nou denkt aan een uitbundig bedrijfsfeest, een productpresentatie of intiem event voor select publiek. Het kan allemaal. En nog veel belangrijker: de mensen en de middelen die zorgen dat wat je wilt vertellen goed overkomt. Je kunt ons de regie geven, het script laten schrijven of de marketing tools laten aanreiken. Je mag ook alles bij ons neerleggen. De keus is helemaal aan jou. Voor ons is het belangrijk om te horen aan welk soort event je denkt en wat je wilt bereiken. Over de locatie en de invulling worden we het zeker eens. Ga naar regardz.nl/events en laat je verrassen door de mogelijkheden van onze vier Event Centers.

regardz.nl


53



event branche.nl

55


event branche.nl


57


event branche.nl

We gaan er op achteruit! Onderzoek IDEA: medewerker eventbureau verdient 2571,- euro

58

b

ranchevereniging IDEA is hard op weg om zichzelf meer en meer een autoriteitspositie toe te eigen. IDEA is steeds meer te vinden in de landelijke media en heeft korte lijntjes met Den Haag. In die missie past ook het eventbranche salarisonderzoek. En wat blijkt: we zijn er gemiddeld op achteruit gegaan. Verdiende een werknemer van een evenementenbureau in 2008 nog 2680,- euro bruto, in 2010 is dat 2571,- euro.


De helft van de bureaus is ingekrompen Staat de Experience Economy onder druk door de economische crisis?

IDEA deed het onderzoek onder 40 verschillende bureaus, die zijn aangesloten bij de branchevereniging. Met ruim 60 leden is het onderzoek onder de kwalitatieve IDEA-bureaus representatief te noemen voor de branchevereniging zelf. De 40 bureaus hebben gezamenlijk ruim 125 mensen in dienst die in het onderzoek zijn meegenomen. Omdat de functies, werkzaamheden en verantwoordelijkheden van bureaumedewerkers nogal uiteenlopen, stelde de onderzoekscommissie 5 functieprofielen vast (zie kader).

‘Deze groep is eigenlijk de kurk waar een bureau op drijft’, aldus de onderzoekers. Als mogelijke oorzaak voor de daling van ruim 300,- euro gemiddeld, noemen de bureaus zelf onder meer: nieuw aangenomen collega’s in die categorie, die voor een lager salaris zijn aangenomen. Maar ook het doorschuiven van medewerkers uit functieprofiel 2 naar dit profiel, waarbij de salarisverhoging gering is geweest, wordt als mogelijke oorzaak genoemd.

Inkrimping Het onderzoek deed ook navraag naar de gevolgen van de economische veranderingen in de laatste twee jaar. Bijna 50 procent van de ondervraagde bureaus heeft het aantal medewerkers teruggebracht. Eén op de vijf bureaus heeft mensen moeten ontslaan. Ruim 40 procent gaf aan dat de inkrimping het gevolg is van natuurlijk verloop.

Sterke daling Vanzelfsprekend krijgen leden van IDEA (www.ideaonline.nl) een volledig overzicht van de onderzoeksresultaten. EventBranche Magazine kreeg een exclusief inkijkje per functieprofiel. Het meest opvallend? In functieprofiel 3 (zie kader) daalde het salaris met liefst 12 procent, terwijl in dit profiel ruim een kwart van de medewerkers van een evenementenbureau werkzaam is.

Nieuw in het tweede salarisonderzoek van IDEA is functieprofiel 5. Hier gaat het om de commerciële man of vrouw die bij een bureau puur verantwoordelijk is voor klantencontacten en sales. Bijna de helft van de bureaus heeft een dergelijk salespersoon in dienst. Binnen dit profiel is de grootste range van salarissen. Het minimumsalaris voor een dergelijke

In één functieprofiel daalde het salaris zelfs met 12 procent

medewerker is nog geen 2500,- euro, terwijl maximaal ruim 5000,- euro wordt uitgekeerd. De onderzoekers geven wel aan dat voor 14 van de 19 personen in deze categorie een bonusregeling geldt. Deze bonussen zijn niet opgenomen in het gemiddelde salaris, waardoor het uiteindelijke loon sterk kan verschillen.

Over IDEA - Independent Dutch Eventmarketing Association Brancheorganisatie IDEA staat voor kwaliteit in de evenementenbranche. Door de strenge eisen die IDEA aan de leden stelt, geldt bij de vereniging kwaliteit boven kwantiteit. IDEA is het trefpunt voor informatie over en voor de branche en volgt de laatste ontwikkelingen op de voet. De vereniging biedt collectieve eventverzekeringen, aansprakelijkheidsverzekeringen, maar ook algemene verkoopvoorwaarden voor alle leden. www.ideaonline.nl

5 functieprofielen: In grote lijnen de afkadering van deze functieprofielen: 1. Startersfunctie, gemiddelde leeftijd 25 jaar 2. 1 a 2 jaar ervaring, gemiddelde leeftijd 27 jaar 3. 3 tot 5 jaar ervaring, gemiddelde leeftijd 29 jaar 4. Eindverantwoordelijke, gemiddelde leeftijd 33 jaar 5. Commerciële man/vrouw, gemiddelde leeftijd 34 jaar

??????

Speciaal voor haar leden belegde IDEA een bijeenkomst om de jongste salariscijfers in de evenementenbranche te presenteren. In de theaterzaal van het onderscheidende automuseum Louwman in Den Haag was de opkomst niet hoog, maar de resultaten des te opvallender. ‘De belangrijkste conclusie van ons onderzoek is dat in twee jaar tijd het gemiddelde salaris niet is toegenomen. Liefst 62 procent van de bureaus heeft in twee jaar tijd het salaris voor haar medewerkers niet verhoogd’, aldus de onderzoekscommissie van IDEA. ‘Daarnaast heeft het onderzoek duidelijk blootgelegd dat de dertiende maand in de evenementenbranche zo goed als verdwenen is.’



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.