Fasal Kranti_Punjabi Magazine August 2018

Page 1

c;b eqKsh

w[ZbLfJe ekgh 35 o[gJ/

;kb-

03

nze- 08

www.fasalkranti.com

nr;s

2018

pk;wsh M'B/ dh ftfrnkfBe y/sh Bkfonb ftek; p'ov dh d{odofFsk ns/ beF n?unkJhn?b fe;kBK dh nkwdBh tXkT[D bJh fsnko-n?;HghHw'jzsh pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb s'I fe;kBK ~ f;ZXk bkGL vkHn?BHe/H feqFB e[wko




ftFk ;{uh

c;b eqKsh

;bkjeko wzvb

f;ZXk bkGL vkHn?BHe/H feqFB e[wkoHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH28

vkH i/Hn?;H ;zX{, T[g wjkfBd/Fe- y/sh, y/shpkVh wzsokbk vkHn?;HeHwbj'sok, nk:[es (y/sh) y/shpkVh wzsokbk vkH tkJhHnkoHwhBk, nk:[es (gq;ko), y/shpkVh wzsokbk Fqh ;[o/F rjbkts, nfsH feqFh fBd/Fe (gq;ko), jfonkDk ;oeko vkH J/He/H;qhtk;st, vkfJo?eNo ns/ e[bgsh, n?BHvhHnkoHnkJh gq'H UHghHfrZb, ;kpek e[bgsh, wHgqHeqHgq'HftHftH, T[d/g[o vkH pboki f;zx, e[bgsh, y/shpkVh :{Bhtof;Nh, i'Xg[o vkH vhHe/HFowk, vkfJo?eNo, ;hHn?;Hn?;HnkoHnkJh, eoBkb vkH Xhoi f;zx, vkfJo?eNo, ;o'QI nB[;zXkB fBd/Fkbk, Gosg[o vkH n?;He/Ho}k, vkfJoe?No, fJ;zNhfuTN{ nkc g;/Nh;kfJv ckowb { F/B seBhe, rV[rKt vkHn?wHn?bHikN, ;hBhno ftfrnkfBe, ;hHnkJhHn?wHn?wHtkJhHNh vkH tkJhHghHn?;Hvpk;, vkfJo?eNo, feqFh gq;ko, r'HpHgHeqHgq'HftHftH, gzs Bro vkHn?;Hn?;Hf;tku, nB[;zXkB fBd/Fe, u”HuHf;HjHfeqHftHftH fj;ko Fqh phHphHf;zx, ;jkfJe Tg[ nfXneF (ekogo'N/ ncn / o), NkNk ef?web; fbH Bf'Jvk vkH ;”fwso dk;, fBd/Fe- fJzvhnk fJzNoB?FBb fize n?;';hJ/FB vkH n?;Hn?BHG/Iv/, ezNoh n?ro'B'fw;N, w'i?e fJzvhnk gqkH fbH, r[VrKt

pk;wsh M'B/ dh ftfrnkfBe y/shHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH30

;zgkde wzvb

wkf;e feqFh gZfsqek

;kb- 03

nr;s

2018

nze -08

ftFk ;{uh

feqFh ;wkukoHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH6 ezgBh ;wkukoHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH14 Bkfonb ftek; p'ov dh d{odofFsk ns/ beFHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH22 ;pih dh y/sh eoe/ o/vh j'J/ wkbkwkbHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH26 n?unkJhn?b fe;kBK dh nkwdBh tXkT[D bJh fsnko-n?;HghHw'jzshHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH27 pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb s'I fe;kBK ~

vkH;zdhg u”Xoh, vkH oke/F fstkoh

i?fte ykd ns/ fJ;dh T[g:'frskns/ fJ;dh T[g:'frskHHHHHHHHHHHHHHHHHH33 vkHjhok bkb :kdt

g/Iv{ y/so ftu tgkfoe peoh gkbBHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH34 vkH ihtD okw ikN

nr;s wjhB/ d/ feqFh ;pzXh io{oh ezwHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH36 efgbk F/ykts, ;zi/ f;zx okm”o, nkoHe/Hf;zx ns/ gqthB e[wko T[gkX/

w/oh o;’JhHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH39 ;/jsHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH40 e[b g/i ;zfynk - 44

vkHphHn?;Hs'woL gqXkB ftfrnkfBe, Gkosh feqFh nB[;zXkB ;z;EkB vkH i/HghHn?;H vpk;L gqXkB ftfrnkfBe, Gkosh feqFh nB[;zXkB ;z;EkB vkH i/HghH f;zxL ;kpek ftGkr nfXneF, fwdqk ftfrnkB, uH”uHf;HjHfeHqftHftH, fj;ko vkHn?;Hn?;HbmtkbL gqXkB ftfrnkfBe, n?BHvhHnkoHnkJh, eoBkb vkHn?;He/HF[ebkL gqXkB ftfrnkfBe, Gkosh rzBk nB[H;z;H byBT{ vkH rikBzd ikNL ;jkH nkukfonk (fwqdk ftfrnkB), wHgqHfeqHgq'HftHftH, T[d/g[o vkH nkoHn?uHwhBkL ;jkH nkukfonk (fwqdk ftfrnkB), wHgqHfeqHgq”,ftHftH T[d/g[o Fqh okw fBtk; u”XohL ;jkHnB[ ftfrnkfBe, nkBzd feqFh ftHftH nkBzd ;z;Ekge fBd/Fe T[g fBd/Fe ;zgkde ;bkjeko n?;';hJ/N ;zgkde ;hBhno gZsoeko ;hBhno wkoehfNzr gqpzXe

-

wkoehfNzr n?r}hfeT{fNt

-

nekT{IN; gq;ko ;jkfJe

-

;'Fb whfvnk gqpzXe

-

fv}kJhfBzr nkfc; nf;;N?IN

-

fJ; w?r}hB ftu gqekfFs b/y ns/ ftuko b/yeK d/ fBZih jB, gqekFe_;zgkde fJ;d/ bJh T[ZsodkJh BjhI jB. gqekFe ns/ w[dqe e'ghIdo Bo/F d[nkok ;tkwh n?ro'e;h eokg; ;fbT{FB} gqkH fbH bJh o?ew' gq?; gqkJht/N fbfwN/v, ;h- 59, Uybk T[d:'fre y/so, c/;-1, BthI fdZbh-110020 s'I w[fdqs ns/ n?e;-96_1, rbh Bzpo 12, pqjwkg[oh, Fkjdok, fdZbh-110053 s'I gqekfFs, ;zgkde - whBkeFh

;zgoe J/-9, t?;N i:'sh Bro, d[orkg[oh u”Ie, Fkjdok, fdZbh- 110094

011&22815345

in.linkedin.com/in/fasal-kranti-972698129

info@fasalkranti.com

www.fasalkranti.com

facebook.com/fasalkranti

instagram.com/fasalkranti/

twitter.com/fasalkranti

+91 9012020804

eqKsh 04 c;bnr;s 2018

okitho f;zx e/H Bo/F Fkw f;zx vkH phHn?; s'wo nkoHe/Hs/tfsnk d/t/Ido f;zx t'jok ftfgB fwFok fofse e[wko nc;kBk wfbe nkfock ykB ;”ifBnk vh }/pk nz;koh fFtKrh Fhpk nkfonk sZB{ f;zx nB[okr f;o'jh ;Bh u”Xoh o'fjs e[wko w'fjs f;zx f;XKs okDk fBokbh :kdt BfbBh ;ud/t Xow/Ido e[wko nzfes u”Xoh www.fasalkranti.com


;zgkdeh

Gkosh y/sh ftu ;{eFw ns/ r”D sZsK dk wjZst

;zgkdeh

lEiknd dh dye ls]

www.fasalkranti.com

tXdh iB;zfynk d/ GoD g'FD bJh c;bK dh finkdk T[gi d/D tkbhnK fe;wK, f;zukJh ib ns/ d{i/ fBt/FK d/ Bkb jh T[BZs c;b T[sgkdB seBheK ngBke/ ;xB feqFh okjhI n;hI G'iB ftu nksw fBoGo j' sK rJ/, go n;hI fJj T[gbpZXh nkgD/ pj[-w[Zbh e[dosh ;z;kXBK dh fJe tZvh ehws u[ek e/ jkf;b ehsh j?. dZ;d/ uZbhJ/, F[o{ s'I jh ;kv/ G'iB dh y/sh w[Zy s”o s/ :{fonk, vhHJ/HghH, BkJhNq'iB ns/ ck;c'o; nkXkfos j'D eoe/ d{i/ g”Fe sZsK d/ d'jB dk fijVk f;bf;bk F[o{ j'fJnk T[j nZi se o[fenk BjhI j?. Bshi/ ti'I ;{eFw ns/ r”D g”Fe sZsK dh tZvh ewh dh ;wZf;nk rzGho j[zdh ubh rJh. fit/I fe n;hI t/y oj/ jK fe e[M y/soK ftu sK fJj ;wZf;nk fJzBh rzGho j? fe BkJhNq'iB, ck;c'o; ns/ g'NkFhnw dk ;zs[fbs gq:'r eoB d/ pkti{d c;bK dh T[gi ftu T[Bk tkXk BjhI j' ;fenk j?. d/;h ykd (r'po dh ykd ezg';N), joh ykd ns/ i?t ntF/FK d/ gq:'r d/ gqsh fe;kBK dh xNdh o[uh Bkb fwZNh dh ;/js rVpVk rJh j?. nZi fwZNh dh T[gikT{ Fesh ftu froktN fJe rzGho ;wZf;nk dk o{g XkoB eo fbnk j?. pj[-g”Fe sZsK dh ewh Bkb feqFh, ibtk:{ y/so ftu fJe fteN ;wZf;nk d/ o{g ftu g?dk j' rJh j?. d/F d/ fGzB fGzB fjZf;nK ftu rzXe, fit/I r”D g”Fe sZs ns/ fize, p'okB, b'jk fij/ ;{eFw g”Fe sZsK dh ftnkge ewh dh g[FNh j'Jh j?. iwhB ftu'I ;{eFw ns/ r”D g”Fe sZsK d/ nBtos d'jB eoe/ T[otoeK dh Fwsk nBtos xNdh rJh fi;dk Bk f;oc c;bK dh g?dktko pbfe T[sgkd d/ r[DK s/ th gqshe{b n;o fgnk j?, fi;dk wB[Zy ns/ gF{nK dh ;/js s/ th p[ok gqGkt g? fojk j?. Gkos d/ f;zX{ rzrk d/ w?dkBh y/soK dhnK fwZNhnK ns/ c;bK ftu ;{eFw g”Fe sZsK ftu yk; eoe/ fize, p'okZB ns/ b'j/ dh ewh ns/ nwbh fwZNhnK ftu fize, p'okZB, w'bpv/Bw ns/ rzXe dh ewh d/ ;p{s fwb/ jB. fwZNh dh T[gikT{ Fesh ns/ feqFh T[sgkd dh r[DtZsk ns/ g”FfNesk ftu u'bh dkwB dk ;zpzX j?. T[b/yD:'r j? fe T[gikT{ fwZNh tkb/ y/sK (fi; ftu ;{eFw ns/ r”D g”Fe sZsK dh ewh BK j't/) d/ fiB;K ftu nB[too fwZNh tkb/ y/sK s'I g?dk fiB;K (nBki, dbjD, fsbjD, ;pih, cb nkfd) xZN g”FfNe j[zd/ jB. nfijk t/fynk frnk j? fe ;{eFw g”Fe sZsK Bkb Gog{o fwZNhnK d/ w[ekpb/ ftu ;{eFw g”Fe sZsK dh ewh tkbhnK fwZNhnK ftu T[rkJhnK rJhnK c;bK d/ T[sgkdK ftu ;{eFw g”Fe sZsK dh wksok nZxh s'I th xZN gkJh rJh j?. fwZNh ftu fjjBK g”Fe sZsK dh ewh dk ;[Xko eoe/ Bk f;oc T[sgkdB ftu ;koEe tkXk j[zdk j? ;r'I e[g”FD s'I th w[esh fwb iKdh j?. fJ; bJh fwZNh dh ;/js s/ yk; fXnkB d/D dh b'V j?. iwhB ftu ;{eFw ns/ r”D g”Fe sZsK dh ewh dh ;wZf;nk J/Bh rzGho j' rJh j? fe c;bK ftu fJjBK dh ewh d/ ;gFN bZSD tZv/ g?wkB/ s/ fdyD br/ jB. fJ; bJh finkdk s'I finkdk fNekT{ bkGekoh T[gi gqkgs eoB bJh c;bK ~ fJjBK g”Fe sZsK dh ;jh y[oke fwbDh ukjhdh j?. fJj g”Fe sZs c;bK ~ fwZNh ftu'I gqkgs j[zd/ jB, fi;dk ;jh fBoXkoD fwZNh dh iKu d/ pknd j[zdk j? ns/ fco fwZNh dh

T[gikT{ Fesh d/ nB[o{g g”Fe sZsK dk ;jh wksok ftu fJ;s/wkb ehsk ik ;edk j?. fJj gfjbk ns/ ;G s'I wjZstg{oB edw j?. fwZNh dh iKu d/ pknd ;zs[fbs wksok ftu g”Fe sZsK dk gq:'r eoB Bkb Bk f;oc T[gi ns/ T[sgkd dh r[DtZsk ftu tkXk j[zdk j? ;r'I gqsh fJekJh T[sgkdB s/ bkrs th xZN j' iKdh j?. nZi io{os fJ; rZb dh j? fe T[otoeK dk gq:'r fwZNh dh iKu d/ nkXko s/ ehsk ikJ/ sKfe ;{eFw ns/ r”D g”Fe sZs th fwZNh dh T[gikT{ Fesh d/ nB[;ko gq:'r ftu fbnKdk ik ;e/ sKfe ;jh c;b y[oke s'I T[sgkdesk ftu nkfJnk mfjokn d{o ehsk ik ;e/. fBo;zd/j nfijk eoB Bkb xZN y/so ftu finkdk s'I finkdk g?dktko fwb ;e/rh ns/ d/F dh tXdh j'Jh iB;zfynk bJh T[fus wksok ftu g”FfNe G'iB fwb ;e/rk, Bkb jh fwZNh dh T[gikT{ Fesh dk B[e;kB th o[e ikJ/rk. fJ; bJh ;k~ dw s'Vdh fwZNh dh T[gikT{ Fesh ns/ T[;dh r[DtZsk ftu ;[Xko eo g?dktko tXkT[D dh w[fjzw ubkT[Dh j't/rh. fwZNh dh iKu Bk j'D s/ ;{eFw ns/ r”D g”Fe sZsK dk gq:'r nkw ;z;s[sh d/ nB[;ko eoBk ukjhdk j?. fize d/ bJh ewh dh rzGhosk d/ nB[;ko 15 s'I 25 feHrqkH fize ;bc/N p'okB bJh 10 s'I 15 feb'rqkw p'o/e; nkfJoB, b'jk ns/ w?rBh} bJh bVhtko 50 feHrqkH c/o; ;bc/N ns/ w?rBhi ;bc/N ns/ rzXe dh ewh bJh 20-40 feHrqkH sZs d/ o{g ftu rzXe dk gq:'r c;b dh fpikJh o'gkJh d/ ;w/I eo d/Dk ukjhdk j?. i/ yVh c;b ftu fJjBK sZsK dh ewh B}o nkJ/ sK fize ;bc/N j/gNk jkJhvq/N dk ;Kdo x'b iK fize ;bc/N w'B' jkfJvq/N dk ;Kdo x'b dk 2-3 d/ nB[gks ftu goDh fSVekn eoBk ukjhdk j?. fJ;/ soQK nkfJoB ns/ w?rBh} dh ewh dh jkbs ftu bVhtko ;Kdo c/o; ;bc/N ns/ r?rBhi ;bc/N ns/ p'okB dh ewh dh jkbs ftu ;Kdo p'o/e; dk 2-3 goDh fSVekn eoe/ fJjBK sZsK dh ewh ~ d{o ehsk ik ;edk j?. i/ f;zrb ;[go ck;c/N fij/ T[otoeK dk gq:'r ehsk frnk j't/ sK nbr s'I rzXe d/D dh b'V BjhI g?Idh. c;b T[sgkd ftu ;{eFw g”Fe sZsK dh wksok tXkT[D bJh dkDk pDd/ ;w/I iK ;pihnK ftu cb bZrD/ F[o{ j[zd/ jh c;b s/ goDh fSVekn eoBk ukjhdk j?. g”fdnK ftu ;{eFw g”Fe sZsK dh i?t T[gbpZXsk tXkT[D bJh phi T[guko ns/ c;bK s/ fJjBK g”Fe sZsK dk goDh fSVekn ns/ fwZNh s'I ;{eFw g”Fe sZsK d/ gq:'r dhnK ;G s'I T[sw seBheK ftef;s ehshnK ik u[ehnK jB fijBK dk fe;kBK ~ bkG b?Dk ukjhdk j?. r'po dh ykd, ezg';N, joh ykd, c;bK d/ ntF/F, gq/;wZv nkfd d/ gq:'r Bkb fJjBK sZsK dh T[gbZpXsk tX iKdh j?. fJ; bJh fJjBK sZsK dh nDd/yh Bk eo'.

-vkH e/Hn?BHfstkoh ;hBhno feqFh ftfrnkfBe

c;b eqKsh 05 5 nr;s 2018


feqFh ;wkuko

fe;kBK Bkb ehsk frnk tkndk g{ok j'fJnkL Bo/Ido w'dh gqXkB wzsoh Bo/Ido w'dh B/ xZN' xZN ;woEB w[Zb s/ p'bd/ j'J/ fejk fe ;oeko B/ xZN' xZN ;woEB w[Zb ~ feqFh T[sgkdB dh T[sgkdB bkrs Bkb v/Y r[Dk tXkT[D dk tkndk g{ok eo fbnk j? ns/ feqFh y/so d/ ftek; bJh gqshpZX j?. ;oeko B/ 200 o[gJ/ gqsh e[fJzNb se M'B/ bJh xZN' xZN ;woEB w[Zb ~ tXkfJnk j?. T[jBK B/ fejk fe piN ftu ;oeko d[nkok fe;kBK Bkb ehsk tkndk ;h fe feqFh T[sgkdB bkrs Bkb v/Y r[Dk ;woEB w[Zb fdsk ikJ/rk. w?~ pVh y[Fh j? fe fe;kB GoktK ns/ G?DK ~ ;oeko d[nkok ehs/ rJ/ tknd/ ~ g{ok eod/ j'J/ xZN' xZN ;woZEB w[Zb 1-5 r[Dk fdsk ik fojk j?. n?wn?;gh ftu fJfsjk;e tkXk j'fJnk j?. fJ;d/ bJh ;ko/ fe;kB G?D-GoktK ~ tXkJh. T[jBK B/ fejk fe ;oeko feqFh y/so ns/ fe;kBK d/ efbnkD d/ ftek; bJh b'VhIdh gfjbK bJh tuBpZX j?. n;hI fe;kBK d/ efbnkD bJh fJ; fdFk ftu T[fus edw u[Ze oj/ jB ns/ nfijk eoBk ikoh oZyDr/.

rzB/ dhnK ehwsK ftu 20 o[gJ/ dk tkXk ;{soK d/ w[skfpe e/Idoh wzsohwzvb B/ fejk j? fe nrb/ ftgBD ;kb bJh uhBh fwZbK ~ 20 o[gJ/ gqsh e[fJzNb se uhBh fwZbK ~ xZN' xZN w[Zb tXkT[D dk gq;skt wzBDk j't/rk. nkofEe wkwfbnK dh e?pB/N ew/Nh (;h;hJhJ/) dh p?me ftu 2018-19 ;/b; Jhno bJh rzB/ d/ T[fus ns/ bkGekoh w[Zb (n?cnkogh) ~ mhe eoB d/ gq;skt s/ ftuko ehsk frnk. feqFh bkrs ns/ w[Zb nk:'r (;hJ/;hgh) B/ nrb/ ;hiB bJh rzB/ d/ n?cnkogh ftu 20 o[gJ/ gqsh e[fJzNb tkX/ dh f;ckfoF ehsh ;h, fijVh j[D se 255 o[gJ/ gqsh e[fJzNb ;h. n?cnkogh, fijVhnK uhBh fwZbK ~ rzBk fe;kBK ~ G[rskB eoB dh xZN' xZN ehws j?. 2017-18 ;hiB

eqKsh 06 c;bnr;s 2018

r[ioks d/ fe;kB t/uDr/ fpibh r[ioks oki ;oeko B/ fe;kBK dh fpibh dh ;wZf;nk dh ;EkJh jZb bJh ;{oi Fesh fe;kB :'iBk F[o{ ehsh j?. y/sK ftu ;'bo g?Bb bkT[D bJh ;oeko Gkoh Goew ;pf;vh d/D bZrh j?. ;'bo g?Bb s'I g?dk j'D tkbh fpibh dk fJ;s/wkb fe;kB eoDr/ ns/ puh j'Jh fpibh ;oeko ~ t/uDr/. w[Zywzsoh fti/ o[gkDh ns/ T[g-w[Zywzsoh fBfsB gN/b B/ rKXhBro ftu ;{oi Fesh fe;kB :'iBk dh x'FDk eod/ j'J/ dZf;nk fe oki d/ fe;kB f;oc gzi gqshFs oew bk e/ nkgD/ y/sK ftu ;'bo g?Bb bk ;eDr/. fJ; s/ 60% okFh oew ;oeko d/t/rh ns/ 35% T[jBK ~ eoi b?Dk j't/rk. i[bkJh d/ gfjb/ jcs/ s'I oki d/ ;ko/ 33 fifbnK ftu 137 ;hvo bkT[D dk ezw F[o{ th j' frnk j?. fJ; :'iBk Bkb 12400 fe;kBK ~ bkG fwb/rk. ;oeko fJjBK fe;kBK s'I ;Zs ;kb se ;Zs o[gJ/ gqsh :{fBN dh do Bkb fpibh yohd/rh. fJ; d/ pknd 18 ;kb se ;kY/ fszB o[gJ/ gqsh :{fBN dh do Bkb fpibh yohdh ikJ/rh. fJ; :'iBk bJh ;oeko B/ 800 eo'V o[gJ/ dk e'F pDkfJnk j?. Bkpkov tZb'I fe;kBK ~ eoi fdsk ikJ/rk. fJ; :'iBk d/ ifoJ/ ;oeko ~ jo ;kb 175 w/rktkN fpibh g?dk j'D dh T[whd j?. fJ; Bkb gkDh ns/ fpibh dh pus j't/rh. Bkb jh fe;kB dh nkwdBh d'r[Dh eoB dh gqXkBwzsoh Bo/Ido w'dh d/ beF ~ th jkf;b ehsk ik ;e/rk. oki d/ T{oik wzsoh ;”oG gN/b B/ dZf;nk fe nkw s”o s/ fe;kB 26% fpibh dk jh T[g:'r eo ;eDr/ id'I fe fpibh dk T[sgkdB fJ; s'I fes/ finkdk jh j't/rk. nfij/ ftu puh j'Jh fpibh ;oeko ~ t/ue/ fe;kBK ~ f;ZXh nkwdBh gqkgs j't/rh. bJh 255 o[gJ/ gqsh e[fJzNb j?. i/ nfijk j[zdk j? sK fe;kBK ~ 2018-19 ftZsh ;kb bJh rzB/ dh ehws 275 o[gJ/ gqsh e[fJzNb fwbD bZr/rk. gq;skfts tkX/ dk Bshik T[Zso gqd/F fij/ okiK ftu j'D dh ;zGktBk j?. ;hJ/;hgh fJe ;zftXkfBe fBekJ/ j? fijVk ;oeko ~ gqw[Zy feqFh T[gi bJh w[Zb fBoXkoD Bhsh s/ ;bkj fdzdk j?. nkw s”o s/, ;oeko ;hJ/;hgh f;ckfoFK ~ ;theko eodh j?. T[so gqd/F, gzikp ns/ jfonkDk fij/ gqw[Zy rzBk T[sgkde okiK ~ oki ;bkjeko ehwsK# (n?;J/gh) Bkwe nkgDh rzBk ehws s?n eod/ jB, fijVh nkw s”o s/ e/Ido d/ n?cnkogh s'I finkdk j[zd/ jB. www.fasalkranti.com



feqFh ;wkuko Bkpkov 5000 n?cghU ~ d/t/tk tXktk 2022 se feqFh nkwdBh d'r[Dh eoB bJh ekb ;?INo Bkb fe;kB T[sgkd ;zrmBK (n?cghU) ~ tXktk d/D ftu Bkpkov dh gfjb dh Fbkxk eod/ j'J/ e/Idoh ftZs wzsoh no[D i/Nbh B/ T[whd ikfjo ehsh fe Bkpkov nrb/ e[M ;kbK ftu 5000 n?cghU ~ tXktk d/D ftu whb dk gZEo ;kfps j't/rk. @@eb/eNht/FB n?Iv wkoehN fbze/iL fe;kB fBowksk ;zrmB## d/ 37t/I ckT{Iv/FB v/ d/ w”e/ s/ fJe ;Gk ftu p'bd/ j'J/ i/Nbh B/ fejk fe Bkpkov dhnK rshftXhnK dk Gkosh feqFh s/ fJ;dk gqGkt pj[s finkdk fgnk j?. thvhU ekBcozf;zr d/ ifoJ/ i/Nbh B/ feqFh T[sgkdB bJh n?wn?;gh tXkT[D bJh ;oeko d/ jkfbnk c?;b/ ~ ;wMkfJnk. T[jBK B/ ;bkj fdZsh fe feqFh T[sgkdB d/ gqGkth ftgBD bJh e/Idoh ns/ oki ;oekoK d't/I ;zxh YKu/ bJh ezw eoB dh b'V j?. i/Nbh B/ fejk fe finkdkso iwhB nfXrqfjD S'N/ ns/ ;hwKs fe;kBK Bkb ;zpzfXs j?. n;zrfms j'D d/ Bks/, T[j nkgD/ T[sgkdB s'I wBukjh ehws gkT[D ftu n;woZE j?. T[jBK ~ n?cghU ftu ftt;fEs eoB Bkb T[jBK ~ T[jBK d/ T[sgkdB d/ fJBg[N, gq;z;eoD ns/ wkoehfNzr dh yohd s'I noEftt;Ek ~ ckfJdk j't/rk. Bt/I e/Idoh piN ftu ehs/ rJ/ x'FDk dk fieo eod/ j'J/ n?cghU ~ 100 eo'V o[gJ/ se d/ eko'pko Bkb eo S{N dh fJikis fdZsh rJh. wzsoh B/ n?cghU ~ T[jBK d/ gqw'FB, ngro/v ns/ ftek; bJh ;woEB tXkT[D bJh ;oeko dh gqshpZXsk d'jokJh. Bkpkov d/ ftZsh ;kb 2018 d/ nzs ftu d/F Go ftu brGr 4000 n?cghU dk ;woEB ehsk j?, fijBK ftu'I 2000 s'I finkdk gzihfeqs ;z;EktK ;feqn o{gBkb feqFh rshftXhnK ftu ezw eo ojhnK jB. E'e fJBg[N yohd ns/ ftsoD ftu 507 n?cghU Fkfwb jB id'I fe 223 n?cghU cb ns/ ;pihnK d/ fJeZm/ eoB ns/ ftgBD ftu Fkfwb jB. feqFh gq;z;eoD, ;oekoh yohd :'iBk, v/noh, i?fte y/sh, phi T[sgkdB ns/ ftgBD, wZSbh gkbB ns/ d{ihnK ;zpZX rshftXhnK ~ n?cghU th ehsk iKdk j?.

uhBh s/ br ;edk j? n?e;Nqk N?e; r[v; n?Iv ;oftf;} N?e; (ihn?;Nh) ekT[If;b d[nkok ezw eo oj/ wzsohnK d/ fJe ro[Zg B/ rzBk fe;kBK d/ d/n oew ~ xZN eoe/ wzi{oh d/D bJh uhBhy s/ T[g eo bkT[D dk ftuko ykfoi eo fdsk. jkbKfe nk;kw d/ ftZs wzsoh fjwzsk fp;tk Fowk dh u/now?BfFg ftu uhBh T[geo s/ wzsoh d/ ro[Zg B/ fJE/BkZb s/ eo do ftu 18% s'I 12% dh eN”sh dk ;woEB ehsk. Gkos ftu nNkoBh iBob e/ e/ t/D[r'gkb B/ nkgDh okJ/ d/D d/ pknd fJ; e/; s/ fJe c?;bk fbnk ikJ/rk. ihn?;Nh ekT{If;b B/ gfjbK ihn?;Nh Fk;B d/ nkoehN?euo ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ nkgDh ;koh t?Xsk s/ nNkoBh iBob dh okJ/ wzrh ;h, fijVh ;ko/ T[geo, nfXGko, N?e; ns/ d{ih b/th ~ xZN eodk j?. nNkoBh iBob B/ jkb/ se nkgDh okJ/ BjhI fdZsh j? feT[Ife ihn?;Nh d/ sfjs T[geo d/ ;zpzX ftu jkJh e'oN ftu bzfps j?. fejk ik fojk j? fe uhBh bJh n?wn?;gh ~ 29 o[gJ/ gqsh feb'rqkw s?n eoB d/ pknd, rzbk fe;kBK dk pekfJnk okFh 5000 eo'V s'I xNe/ 1000 eo'V o[gJ/ j' frnk j?. ihn?;Nh ekT[If;b B/ wJh ftu nkgDh nkyoh p?me ftu 5% ihn?;Nh do s'I T[go uhBh dh ng{osh s/ 3 o[gJ/ gqsh feb' se d/ T[g eo bkT[D dk gq;skt wzsokb/ d/ nXhB j? fi;~ ftuko eoB d/ pknd bkfJnk ik ;edk j?.

n?wn?;gh o/N s/ uBk ns/ w;{o dh foekov yohd ukb{ oph ;hiB ftu uBk ns/ w;{o dh n?wn?;gh s/ 29H82 bZy NB uBk ns/ w;{o dh foekov yohd j' u[eh j?, fJ; ftu 27H39 bZy NB uBk ns/ 2H43 bZy NB w;{o j?. B/c/v d/ fJe ;hBhno nfXekoh B/ ikDekoh fdzd/ j'J/ dZf;nk fe ukb{ oph ftu uB/ dh ;woEB ehws s/ 27H39 bZy NB dh yohd j' u[eh j?, fJ; ftu ;G s'I finkdk fjZ;/dkoh wZX gqd/F dh 15H91 bZy NB ns/ oki;EkB dh 5H79 bZy NB dh j?. fJ;/ soQK ukb{ oph ftu n?wn?;gh s/ 2H43 bZy NB w;o dh yohd j'Jh j? fi; ftu wZX gqd/F s'I 2H29 bZy NB j?, ns/ T[so gqd/F s'I ;woEB w[Zb s/ f;oc 13,698 NB w;o jh yohdh rJh j?.

eqKsh 08 c;bnr;s 2018

nko n?; okBk dh wzBhJ/ sK uB/ d/ Bkb jh w;o dhnK ehwsK ftu s/ih pDh j'Jh j?. fejk ik fojk j? fe dkbK ftu wzr j'o tX/rh id'I fe T[sgkde wzvhnK ftu d?fBe nkte pzd j' u[eh j?. fJ; bJh nkrkwh fdBK ftu uBk ns/ w;o d/ Bkb jh d{ihnK dkbK dhnK ehwsK ftu j'o th s/ih nkT[D dk nzdk}k j?. www.fasalkranti.com



feqFh ;wkuko }ho' piN y/sh Bkb fe;kB tXkT[Dr/ nkgDh nkwdBh

wkB;{B dh drkpkih Bkb fgSVh yohc c;bK dh fpikJh toswkB ;hiB ftu d/FGo ftu 7% xZN wkB;{Bh pkfoF j'D Bkb yohc c;bK dh fpikJh 10H1 gqshFs fgSVh j'Jh j?. d/F Go ftu jkb/ se e[b 501H67 bZy j?eN/no ftu jh yohc c;bK dh fpikJh j' ;eh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ;/ ;w/I d”okB fJjBK dh fpikJh 557H50 bZy j?eN/no ftu j' u[eh ;h. feqFh wzsokb/ d/ nKefVnK nB[;ko M'B/ dh o'gkJh ukb{ yohc ;hiB ftu jkb/ se f;oc 116H72 bZy j?eN/no ftu jh j' ;eh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se fJ;dh o'gkJh 126H92 bZy j?eN/no ftu j' u[eh ;h. fJ;/ soQK dkbK dh fpikJh xNe/ 60H56 bZy j?eN/no ftu jh j'Jh j?. yohc dbjD dhnK gqw[Zy c;bK ftu nojo ns/ w{zr dh fpikJh fgZS/ ub ojh j? id'I fe wKj dh fpikJh ftu fgSb/ ;kb d/ w[ekpb/ ftu tkXk j'fJnk j?. ew'fvNh ;g?Ffb;N nko n?; okBk B/ ikDekoh fdzd/ j'J/ fejk fe w'N/ nBkiK dh fpikJh th fgSV e/ ukb{ yohc ftu jkb/ se 92H46 bZy j?eN/no ftu jh j' ;eh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se w'N/ nBkiK dh fpikJh 110H76 bZy j?eN/no ftu j' u[eh ;h. w'N/ nBkiK ftu wZeh dh fpikJh io{o ukb{ ;hiB ftu tXe/ 51H05 bZy j?eN/no ftu j' u[eh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se fJ;dh fpikJh 50H80 bZy j?eN/no ftu jh j'Jh ;h. pkio/ dh fpikJh ukb{ ;hiB ftu xNe/ jkb/ se f;oc 27H39 bZy j?eN/no ftu jh j'Jh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se 47 bZy j?eN/no ftu pkio/ dh fpikJh j' u[eh ;h. yohc fsbjDK dh fpikJh th ukb{ yohc ftu xNe/ jkb/ se f;oc 96H96 bZy j?eN/no ftu jh j' ;eh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se fJjBK dh fpikJh 105H26 bZy j?H ftu j' u[eh ;h. jkbKfe ;'fJnkphB dh fpikJh io{o ukb{ ;hiB ftu tXe/ 76H50 bZy j?eN/no ftu j' u[eh j? id'I fe fgSb/ ;kb fJ; ;w/I se ;'fJnkphB dh fpikJh f;oc 73H87 bZy j?eN/no ftu jh ;eh ;h. w{zrcbh dh fpikJh xNe/ ukb{ ;hiB ftu jkb/ se f;oc 15H90 bZy j?eN/no ftu jh j' ;eh j? id'I fe fgSb/ ;kb dh ;wkB ntXh ftu w{zrcbh dh fpikJh 25 bZy j?eN/no ftu j' u[eh ;h.

eqKsh 10 c;bnr;s 2018

fe;kBK dh nkwdBh ~ 2022 se d'r[Dk eoB dh fJe j'o e'fFF ftu, ;oeko j[D okiK ~ iho' piN e[dosh y/sh eoB bJh gs'q;kfjs eor / h fi;dk Td[F/ ys/h dh bkrs xNZ eoBk j.? fJ; Bkb fe;kBK bJh bkG wkoiB ftu ekch tkXk jf'Jnk j.? Bhsh nk:'r B/ iho' piN e[dosh y/sh (i/vphn?Bn?c) ~ ;z;Ekrs pBkT[D ns/ ;ot;zwsh Bkb fbnkT[D bJh ;ko/ okiK d/ nkr{ nfXekohnK Bkb fJe p?me nk:'fis ehsh. iho' piN e[dosh y/sh d/ sfjs, e[dosh y/sh d/ sohfenK dk fJe ;?N T[g:'r ehsk iKdk j? fiE/ c;bK dh tXdh ns/ eNkJh dh bkrs brGr iho' j[zdh j?. fJ;dk wsbp j? fe fe;kBK ~ c;bK dh ;/js d/ ftek; ~ :ehBh pBkT[D bJh T[otoeK ns/ ehNBkFeK ~ yohdD dh b'V BjhI j?. phi T[guko ns/ d{i/ fJB'feT{b/FB bJh T[g:'r ehs/ ikD tkb/ fJBg[N ;EkJh o{g Bkb rK d/ r'po ns/ rK d/ w{so d/ o{g ftu T[gbZpX jB. fJ; Bkb fe;kBK bJh fJBg[N dh bkrs xZN j' iKdh j?. fJ;d/ fJbktk, fJj fwZNh dh T[gi Fwsk dh froktN s'I th pukT[Idk j?. Bhsh nk:'r d/ tkfJ; u/now?B okiht e[wko B/ dZf;nk fe finkdkso oki d' w”i{dk :'iBktK d/ sfjs iho' piN e[dosh y/sh ~ ngBkT[D bJh ;fjws j'J/ jB. gozgokrs feqFh :'iBk ns/ okFNoh feqFh ftek; :'iBk. T[jBK B/ fejk fe fJjBK gkfJbNK ~ nkJh;hJ/nko (fJzvhnB ekT[I;b nkc n?rohebuob fo;ou) d[nkok wkBsk fdZsh ikJ/rh fi; d/ pknd okiK ~ g{oh soQK i/vhphn?cn?c ftu pdbD dh fJikis fdsh ikJ/rh. T[jBK B/ fejk fe Bhsh nk:'r dh G{fwek okiK ~ wzi{o eokT[D bJh ;G sI' Ts[w gEqktK dh gSkD eoBk, Tj[BK ~ gwqkfDs eoBk ns/ Tj[BK ~ tkg; fFcN eoBk j.? eoBkNe, nKXo gdqF/ ns/ fjwkub gdqF/ fij/ okiK B/ giz byZ sI' finkdk fe;kBK ~ Fkfwb eoe/ iho' piN e[dosh y/sh F[o{ eo fdsh j?.

;oeko d[ZX tgkohnK d/ gqsh rzGhoL fBfsB rveoh e/Idoh wzsoh fBfsB rveoh B/ d[ZX T[sgkde fe;kBK d/ nzd'bB ~ ysw eoB dh nghb eod/ j'J/ fejk fe e/Ido ;oeko v/noh T[sgkdK d/ fBo:ks ~ tXkT[D bJh 10% gq's;kjB d/t/rk ns/ T[sgkdeK ~ p/jso foNoB ;[fBFfus eoB bJh T[fus edw u[Ze/rk. T[jBK B/ fejk fe wZXnzB G'iB :'iBk ns/ nKrBtkVh okjhI ;e{bK ftu d[ZX tzvD s/ th ftuko ehsk ik fojk j?. T[jBK B/ fJj fpnkB sd fdZsk id'I wjkokFNo ftu fe;kBK B/ ;VeK s/ d[ZX tjkT[Id/ j'J/ 5 o[gJ/ gqsh bhNo d[ZX ;pf;vh dh wzr ehsh. ftZs wzsoh fgT{F r'fJb ns/ feqFh wzsoh okXk w'jB f;zx Bkb p?me d/ pknd rveoh B/ fejk fe r[ioks ns/ wjkokFNo ;oekoK B/ d[ZX gkT{vo ns/ d{i/ okiK s/ ;pf;vh fij/ e[M T[gknK dh x'FDk ehsh j?. p?me d/ pknd rveoh B/ d[ZX T[sgkdK d/ fBo:ks ~ tXkT[D ns/ fe;kBK ~ p/jso foNoB ;[fBFfus eokT[D bJh skik xo/b{ gq;z;eoD ~ gq's;kfjs eoB bJh edw u[Ze/ ikD dh s;Zbh fdsh ns/ fe;kBK ~ FKsh pDk e/ oZyD dh nghb ehsh. T[jBK B/ fejk fe n;hI d[ZX gkT{vo ns/ d{i/ d[ZX T[sgkdK d/ fBo:ks s/ 10% gq's;kjB gqdkB eoB dk c?;bk ehsk j?. fJ;d/ bJh nkd/F th ikoh ehsk frnk j?. r”osbp j? fe wjkokFNo d/ eJh fifbnK ftu phs/ fdB d[ZX d/ N?IeoK ~ o'e e/ e[M gqdoFBekohnK B/ d[ZX dhnK ehwsK ~ tXkT[D dh wzr ehsh ns/ y[Zb/nkw d[ZX ~ ;Ve s/ o'VD bZr/. nzd'bBekoK B/ g[D/, Bkf;e, nfjwdBro, p[bYkDk, ibrKt ns/ d{i/ ;ekBK s/ d[ZX o'V e/ gqdoFB ehsk.

www.fasalkranti.com



feqFh ;wkuko

dkbK dhnK ehwsK ftu nkJh s/ih uB/ ;w/s d{i/ dbjD fit/I nojo, T[Vd, w{zr ns/ w;o dhnK ehwsK ftu s/ih pDh j'Jh j?. T[sgkde wzvhnK ftu nkte dh ewh ns/ eJh okiK ftu pkfoF dh ewh eoe/ dkbK dh fpikJh fgSV ojh j?. fJ; bJh fJjBK dh w”i{dk ehwsK ftu jkb/ j'o s/ih pD ;edh j?. fdZbh ftu uB/ dh ehws tXe/ 4850 o[gJ/ ns/ w;o dh 4000 o[gJ/ ns/ nojo dh ehws 4000 gqsh e[fJzNb j' rJ/. ew'fvNh ;g?Ffb;N nko n?; okBk B/ ikDekoh fdzd/ j'Jh fejk fe ukb{ oph ftgBD ;hiB ftu ;kotifBe ezgBhnK B/ n?wn?;gh s/ 27H39 bZy NB uBk ns/ 2H43 bZy NB w;o dh yohd ehsh j? ns/ id'I se B/c/v dh fpetkbh BjhI nkJ/rh, Gkn s/i jh pD/ ofjD dk nzdk}k j?. nZr/ fsT[jkoh ;hiB j'D eoe/ dkbK ftu wzr j'o tX/rh. feqFh wzsokb/ d/ nB[;ko ukb{ oph ;hiB 2017-18 ftu uB/ dk foekov 111H6 bZy NB T[sgkdB j'D dk nB[wkB j?, id'I fe w;o dk 15H1 bZy NB T[sgkdB j'D dk nzdk}k j?. tgkohnK dk wzBDk j? fe uBk ns/ w;o dk T[sgkdB ;oekoh nB[wkB sI' xZN j'fJnk j?, fJ; bJh T[sgkde wzvhnK ftu nkte brGr pzd j' rJh j?.

39001 o[gJ/ feb' dh p'bh Bkb ukj B/ pDkfJnk foekov r[jkNh ukj Bhbkwh e/Ido (ihNhJ/;h) ftu BtK foekov pfDnk j?. g?B fJzvhnk Bhbkwh gqDkbh ftu fJe feb' ukj dh ehws 39001 o[gJ/ bZrh. ihNhJ/;h B/ dkntk ehsk j? fe d[fBnK Go ftu fe;/ th Bhbkwh e/Ido ftu fJj Bhbkwh dh ehws ;G s'I finkdk j?. r[jkNh ukj Bhbkwh e/Ido dh fteoh ftu wB'jo r'bv ukj dh p'bh 3900 o[gJ/ gqsh feb' bZrh fijVh j[D se dk foekov j?. fJj ukj ;wekbhB po'eo; d[nkok t/uh rJh ns/ r[jkNh d/ ;”oG ukj tgkohnK B/ fdZbh ns/ nfjwdkpkd ftu nkgD/ T[g-Broh yohddkoK bJh fJ;~ yohfdnk. wB'jo ukj n?;N/N T[goh n;w ftu fvpo{rV ftu ;fEs j?. n;w ;oeko B/ ihNhJ/;h ftu foekov s'VD s/ ukj tgkohnK dh Fbkxk ehsh j?. wB'jo ukj n?;N/N d/ wkfbe okiB b'fjnk B/ fejk fe fJ; T[gbpZXh Bkb g{o/ ukj T[d:'r dh r[nkuh j'Jh rfowk ~ jkf;b eoB ftu wdd eo/rh. ukj gq/wh nfijh BthB ns/ r[DtZsk tkbh ukj bJh fe;/ th ehws dk G[rskB eoB bJh fsnko jB. r[jkNh ukj Bhbkwh yohddko n?;';hJ/FB d/ ;fut, fdB/F fpjkBh B/ fejk fe fJj r[jkNh ukj Bhbkwh e/Ido bJh fJe wkB dk gb j?. Bhbkwh e/Ido fJe wzu d/ o{g ftu ftef;s j'fJnk j? fiE/ yk; o{g Bkb ukj Bt/I foekov pDkT[Idh j? ns/ Gkos Go ftu fJ;jdh finkdk wzr t/yh ik ojh j?. fJ; ~ j'o gq's;kfjs ehsk ikJ/rk.

j[D itko s'I pD/rh n?BtkfJow?IN nB[e{b gbk;fNe itko, fi;~ ;korw th fejk iKdk j?, fJe ftnkge o{g Bkb ygs j'D tkbh c;b j?. yk;s”o s/ s/bzrkBk ftu itko fJe gqf;ZX c;b j? fiE/ itko dh o'Nh fJe w[Zy G'iB gdkoE j?. fJeqh;?N, gkNBu/o{ d/ ftfrnkfBe fJ; c;b dhnK BthnK fe;wK ~ ftef;s eoB bJh eVh w/jBs eo oj/ jB ns/ fJ;d/ f;og s'I fsnko fJE/Bkb ~ i?t fJzXB ;w/s fGzB gqeko dk T[g:'r eo oj/ jB. j[D ftfrnkfBeK B/ itko dh c;b s'I gbk;fNe ftef;s eoB dh soehp bZG bJh j?. ibdh jh itko dh c;b s'I fwZNh ftu x[bDFhb gbk;fNe fsnko j'D bZr/rk. itko rzB/ dh s[bBk ftu xZN gkDh ftu fsnko j[zdk j?. itko jo ;kb rzB/ dh fJe c;b d/ T[bN c;bK d/ fszB p?uK dk T[sgkdB eodk j?. fJ; ftu rzB/ dh y'Jh d/ o{g ftu ;/b{b'} d/ pokpo gZXo d/ j[zd/ jB ns/ b[rdh T[sgkdK bJh eZu/ wkb d/ o{g ftu T[g:'r eoB dh uzrh ;zGktBk j[zdh j?. fJeqh;/N d/ fJe gqw[Zy ftfrnkfBe vkH nF'e e[wko efjzd/ jB fe itko gqsh :{fBN ;w/I, gkDh ns/ ykd d/ fj;kp s'I finkdk pkfJUwk; T[sgkdB eoB ftu ;eFw j?. itko ibdh jh ezg';N ftu ftxfNs j' iKdh j? ns/ fJ;d/ fJbktk fJ; s'I eJh pkJhgq'veN pDkJ/ ik ;ed/ jB fi; Bkb w[Zb toXB ;zGt j?. vkHe[wko d/ nB[;ko, r[ioks ftu nk:'fis @tZv/ fwZb gohyD# d/ w[skfpe uhBh fwZbK ftu w”i{dk wFhBoh dk fJ;s/wkb itko s'I fJE/Bkb eZYD bJh ehsk ik ;edk j?. e[wko B/ itko B;bK d/ y/soh gohyDK d/ w[skfpe s/bzrkBk ftu 10000 s'I finkdk itko fe;kBK ~ fJE/BkZb fv;fNbohi ns/ fte/Idohfeqs eofFzr fJekJhnK Bkb i'fVnk frnk ;h, ns/ fwZbK ~ itko vzmb dh fteoh Bkb fe;kBK ~ T[u w[Zb fwfbnk ;h. uzrh rZb fJj j? fe fJjBK n?BtkfJow?IN co?Ivbh ns/ fNekT{ nkgFBK ~ ukb{ eoB dk ;wK nk frnk j?. i/ ibdh Bkb itko d/ gbk;fNe dk T[sgkdB F[o{ j' frnk sK fJj tksktoD ~ gqd{fFs j'D s'I puk bt/rk.

eqKsh 12 c;bnr;s 2018

www.fasalkranti.com



ezgBh ;wkuko

fJz;?eNh;kfJv fJzvhnk B/ fe;kBK ~ fdZsk Bt/I T[sgkdK dk s'jck feqFh o;kfJD cow fJz;?eNh;kfJv fJzvhnk B/ gzikp d/ fe;kBK bJh ehNK ns/ fpwkohnK d/ fybkc bkrs gqGkth ezNo'b bJh Bt/I T[sgkdK, fJzekT[INo, ;'fcnk ns/ J/fev' ~ bKu ehsk j?. ezgBh d/ n?wvh, oki/F nrotkb B/ fejk fe T[sgkd M'Bk, egkj, dkbK, ;pihnK ns/ d{ihnK c;bK s'I p/jso g?dktko gkT[D ftu wdd eoDr/ ns/ gzikp d/ fe;kBK ~ bkrs gqGkth ;wkXkB gqdkB eoDr/.

T[jBK B/ fejk fe ezgBh dh fJzekT[INo ehNBkFe M'Bk, dkbK ns/ ;pihnK fijhnK wjZstg{oB c;bK ftu b/fgv'gN/okB ns/ u{;e ehfVnK d/ ezNo'b ftu wdd eodh j?. fJj T[sgkd yk; o{g Bkb gzikp bJh T[g:[es j? feT[Ife fJj M'Bk ns/ ;pih c;bK ftu ehfVnK Bkb bVD ftu wdd eodk j?. ikgkB d/ fBj'B B'jke{ d/ Bkb seBheh ;fj:'r ftu J/fev' ~ bKu ehsk frnk j?. ezgBh d/ nfXekoh B/ ikDekoh fdzd/ j'J/ fejk fe fJj T[sgkd M'B/ ftu bZrD tkb/ pokT[B gbKN j'go; (phghn?u) tkfJN gbKN j'go; (vpfbT{phghn?u) ns/ gZsh c'bvo ehfVnK s'I g{oh ;[oZfynk gqdkB eodk j?. M'B/ d/ fJbktk J/fev' ;pihnK s/ th gqGkth gkfJnk iKdk j?. ;'fcnk c;bK ftu fGzB fGzB fpwkohnK d/ fybkc tZvk ;g?eNqw ezNo'b fdzdk j?. fJj ;ko/ T[sgkd bzp/ ;w/I se ezNo'b eod/ jB ns/ fe;kBK bJh bkrs pukT[Id/ jB. n;hI fJjBK T[sgkdK ~ fe;kBK bJh fJe ;wkXkB d/ o{g ftu ftef;s ehsk j?. fJe ;tkb dk itkp fdzd/ j'J/ nrotkb B/ fejk, @@edhedh, fe;kB feqFh o;kfJDK d/ T[g:'r ftu th d/oh eod/ jB. fJ; soQK ehfVnK d/ T[gdqt ~ fJe b?tb se jh tXkT[Id/ jB fe uhiK gqGkth Yzr Bkb ezw BjhI eodhnK jB. go fJj T[sgkdK dk ;wK ofjzd/ T[g:'r ehsk frnk sK :ehBB fe;kB ehfVnK ~ ezNo'b eoB ftu ;cb j'Dr/.

fJce' dk nkJhwzvh n?g fe;kBK ~ eo/rk ;/c T[otoe gqw[Zy fJce' B/ 80 eo'V o[gJ/ d/ fBt/F Bkb fe;kBK bJh Jh-ekwo; wzu F[o{ eoB bJh f;zrkg[o ;fEs seBheh cow nkJhwzvh Bkb ;KM/dkoh ehsh j?. fJ;d/ Bkb jh fJe Jh-ekwo; n?g, @fJce' nkJhwzvh bKu ehsk frnk j? fi;dk bkG fJce' d/ Bkb gfjbK s'I i[V/ 5H5 eo'V fe;kBK ~ fwb/rk. fe;kBK bJh fJe t?p g'oNb th ftef;s ehsk frnk j?. fJce' dh ;jkfJe ezgBh fJce' Jhpkiko fbfwN/v B/ nkJhwzvh ghNhJh fbfwN/v ftu 26 ch;dh fjZ;/dkoh bJh j?. pkeh 74 ch;dh nkJh-N/e j'bfvzr; ns/ e[M d{i/ fBt/FeK d/ Bkb j?. fJce' d/ gqpzX fBd/Fe :{n?; nt;Eh B/ fejk @@nkBbkfJB ns/ fvfiNb b?Bd/D d/ T[g:'r d/ pko/ ftu fe;kBK ~ ;zt/dBFhb pBkT[D bJh g{o/ Gkos ftu nfGnkB dh nrtkJh eoB d/ pknd, ;k~ @fJce' nkJhwzvh# n?g d/ F[o{ j'D s/ wkB j?. fJj feqFh fJBg[N ns/ T[sgkdB, n?cn?w;hih, fJb?eNqkfBe;, eo}k, phwk nkfd bJh @tB ;Nkg Fkg# j?. nkJhwzvh feqFh ;w[dkJ/ dh ;kohnK io{osK ~ g{ok eo/rk fi; ftu 55 fwfbnB fe;kB T[g:'reosk ~ bkG gj[zukT[D dk beF oZfynk frnk j?. fJ; n?g ~ uzvhrV ftu bKu ehsk frnk j?. nkJhwzvh n?g ~ fe;/ th n?IvqkfJv

eqKsh 14 c;bnr;s 2018

ns/ nkJhUn?; c'B s'I gb/ ;N'o ftu ik e/ vkT{Bb'v ehsk ik ;edk j?. yohd-fteoh d/ fJbktk, n?g ftu fe;kBK ~ ;zuko (u?N ns/ ekfbzr) wB'oziB ns/ ;{uBk_;bkjeko ;wZroh fijhnK ;j{bsK fdZshnK ik ojhnK jB. feqFh fJBg[N pkiko d/ sfjs, fe;kB toswkB ftu T[otoeK, feqFh o;kfJDK ns/ phiK ;fjs S{N tkb/ w[Zb s/ ;ko/ fJce' d/ T[sgkdK ~ yohd ;edk j? ns/ nkgD/ dotki/ s/ w[cs fvbhtoh gqkgs eo ;edk j?. fJce' d/ wkoehfNzr vkfJo?eNo :'r/Ido e[wko B/ fejk fe nkT[Id/ GftZy ftu fe;kB th nkgDhnK ehwsK ~ nkBbkfJB ehwsK ftu t/uD d/ ekfpb j'Dr/. fJce' B/ fgSb/ ftZsh ;kb d/ d”okB 20,787 eo'V o[gJ/ dk eko'pko ehsk ;h. fJ;B/ 2017-18 d/ d”okB brGr 8 fwfbnB NB T[sgkdB ehsk ns/ 10H3 fwfbnB NB T[otoeK ~ t/funk ;h.

www.fasalkranti.com


gqEe, feqnkFhb, T{oik:[es nB{

fJe'r'bv pkfJUefFok

pj[-T[d/Fh gF{ nkjko nB[g{oe

;/js, XzB ns/ nksw-jZfsnk pukU 100% e[dosh w?vh;Bb g”dk ;o's

T[Zsw ;/js

Gog{o d[ZX T[sgkdB

}fjo ofjs fJe'r'bv pkfJUefFok toswkB ftu d[fBnk dk fJeZbk i?t seBheh T[sgkd j? fijVk fe g[oksB nk:[ot/d ;{so s/ nkXkfos ;[oZfyne ns/ nZs-nkX[fBe bkGdkfJe gF{ g”FD T{oik:[es nD{ j? fi;~ e[dosh T[sgkdK Bkb gq;z;feqs pb?Ifvv ns/ g/F ehsk frnk j?.

fJe'r'bv pkfJUefFok d/ bkG Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ

d[ZX T[sgkdB ftu tkXk (1H5 s'I 2H0 bhNo gqsh rK) d[ZX dh r[DtZsk ftu tkXk (3H5 s'I 4H0 iK 4H0 s'I 4H5 t;k ftu tkXk) gF{ nkjko o{gKsoD nB[gks ftu tkXk gF{nK ftu rowh sBkn ftu ewh eodk j?. gF{nK dh ;zg{oD ;/js ftu tkXk ns/ uwVh ftu uwe fbnkT[Idk j? fpwko gF{ th mhe j' iKd/ jB e[dosh wkf;e Xow fbnkT[D ftu wdd eodk j? e[dosh ehVk ftBkFe i?fte d[ZX T[sgkdB tZb gfjbk edw jkowB' dk gXZo tfXnk eodk j? fi; Bkb roG XkoD skes ftu tkXk jdz[k j? o'r gqsho'Xe skes ns/ T{oik b?tb tXkT[Idk j?

rofGs rK ns/ T[;d/ Go{D ~ T[sw g”FD fdzdk j? roGgks Bk j'D ftu wdd eodk j? Bt/I izw/ tZS/ ns/ T[;dh wK ~ ;/jswzd oZydk j? 5t/I fdB s'I Bshi/ Fo[{ ns/ 12 sI' 14 fdBK ftu go{h soKQ Bshi/ fwb iKd/ jB bkfGs Bshi/ fen q kFhb To{ik nD{ eoe/ si/h Bkb gkqgs ehs/ ik ;ed/ jB fJj T[sgkd ;ko/ gF{, G/v, peoh, ;{no, ;Kv ns/ Noeh ftu ckbs{ wk; T[sgkdB bJh tiB ftu tkXk eodk j? Ÿ gfjb/ 16 fdBK ftu T[; t[sgkd dh f;oc 60 rqkw wksok jo o'i d/Dh ukjhdh j? Ÿ finkdk s'I finkdk fNekT{ Fwsk ;ko/ d/FK s'I nk:kse_fv;NqhfpT{No_J/izN ;Zd/ iKd/ jB. Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ Ÿ

;G s'I T[Zsw g”FD, p/jso ;/js ns/ ;ko/ gF{nK ftu ;zs'FiBe Gko tkXk


ezgBh ;wkuko

fe;kBK B/ wB pDkfJnk ;'wkBh ;hv; d/ phiK ~ bkT[D dk feqFh ~ Fesh gqdkB eo/rk @:'dk# pkfoF nkT[D d/ Bkb jh fe;kBK B/ c;b dh fpikJh s/i eo fdsh j?. e[M ;EkBK s/ pkfoF j' th u[eh j?. pkfoF d/ w”;w ftu fe;kBK dhnK io{osK ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ ;'wkBh ;hv; ezgBh d/ gqshfBXh nkgD/ nkgD/ ekoi y/soK ftu fe;kBK dh b'V ~ g{ok eo oj/ jB. fJ; w”;w ftu ;pihnK dh y/sh ekch wksok ftu j[zdh j?. fJ; bJh fe;kB ;'wkBh ;hv; d/ phiK ~ gfjb d/ oj/ jB. ezgBh d/ gqshfBXh r”ot B/ dZf;nk fe ;kv/ y/so d/ fe;kB ;'wkBh ;hv; dhnK T[BZsFhb fe;wK, yk;eoe/ NwkNo ns/ w{bh ~ b? e/ ekch T[s;kfjs jB. T[jBK B/ dZf;nk fe NwkNo dhnK T[aBZsFhb fe;w @toFk# ns/ w{bh dh @eok;# 35 fe;kBK ~ y{p g;zd nk ojh j?. fgSb/ ;hiB ftu fe;kBK B/ fJjBK fe;wK dh fpikJh eoe/ finkdk bkG ewkfJnk ;h. nkgDh p/jso T[gi ns/ o'rgqsho'Xe Fwsk eoe/ fJjBK fe;wK s'I fe;kBK B/ finkdk nkwdBh gqkgs ehsh ;h. r”ot d/ fJbktk d{i/ gqKsK d/ gqshfBXhnK B/ th fJj ;thekod/ j'J/ fejk fe fe;kBK B/ ;'wkBh ;hv; d/ phiK ~ g;zd ehsk j?. fijV/ fe;kBK B/ fgSb/ ;hiB ftu fJjBK fe;wK ~ y/sK ftu bkfJnk ;h T[jBK B/ fJ; ;hiB ftu d'pkok T[jBK fe;wK dh fpikJh eoB dk wB pDk fbnk j?. bkG gqkgs ehs/ fe;kBK s'I gq/fos j' e/ Bt/I fe;kB th fJ; ;hiB ftu ;'wkBh ezgBh dhnK ;pih fe;wK ~ bkT[D dk wB pDk fbnk j?. @toFk# ns/ @eok; 35# d/ fJbktk eJh d{ihnK ;pih fe;wK dh fpikJh ikoh j?.

b[fXnkDk ;fEs ;/e' ;fNqg gqkJht/N fbfwN/v ezgBh ;Nhb f;fbZnK, ;Nhb tkfJo okZv ns/ feqFh d/ ezwK bJh nB/e :zsoK dk fBowkD eodh j?. fJ; ezgBh d/ feqFh :zso fe;kBK ftu ekch g;zd ehs/ iKd/ jB. ezgBh d/ J/ihn?w ;/b; n?Iv wkoehfNzr jof;woB f;zx B/ dZf;nk fe n;hI feqFh d/ ezwK bJh nkgD/ ;zs'FiBe gqdoB, T[u ro/v dh r[DtZsk ns/ ;/tk dh ;Nhe gqdoFBh bJh ckofwzr ;w[dkJ/ ftu uzrh soQK ikD/ iKd/ jB. fi;d/ okjhI n;hI okFNoh ns/ nzso-okFNoh pkiko dhnK io{osK d/ nB[;ko y[d ~ pDkJ/ oZyd/ jB. T[jBK B/ dZf;nk fe n;hI :'dk poKv d/ BK Bkb wbNh c;b Eq?;o, jozGk Eq?;o ns/ wZek Eq?;o d/ nkr{ fBowksktK ftu'I fJe j?. ;k~ fJj ;{fus eod/ j'J/ pj[s y[Fh j' ojh j? fe n;hI ebNht/No, o'Nkt/No, wbfuzr wFhB, nkb{ gbKNo, nkb{ fvro, Nq?eNo o'Noh fNbo, ;Nqk ohgo, fwBh ezpkfJB, Nq?eNo wkT[IN/v ohgo ns/ eBt/no p?bN dk tfDZfie T[sgkdB F[o{ eo fdsk j?. ;kv/ nkX[fBe :{fBN fJzNoB?FBb wFhBoh ns/ r[DtZsk gohyD gqDkbh Bkb b?; jB fi; Bkb fe;kBK ~ pj[s bkG fwb fojk j?. okFNoh ns/ nzso-okFNoh pkiko ftu :'dk poKv feqFh wFhBoh d/ y/so ftu gqf;ZX j?.

e'oN/tk n?roh;kfJzf;} dk g/e;bkZB eo/rk jkZgo s'I pukn vkT[v[g'IN d/ feqFh vth}B e'oN/tk n?roh;kfJzf;} B/ g/e;bkZB BK dk nfijk poKv eZfYnk j? fi;dh wdd Bkb M'B/ dhnK c;bK ~ jkZgo s'I pukfJnk ik ;e/rk. j?dokpkd ftu whvhnk ~ ;zp'fXs eod/ j'J/, e'oN/tk n?roh;kfJzf;} d/ dZyDh J/Fhnk gqshfBXh e/th ;[Zpkokt B/ fejk fe Gkos ftu uktb dh g?dktko nkeowe jkZgo eoe/ fJzNoB?FBb n”;s s'I ekch xZN ;h. T[jBK B/ fejk fe i/ T[fus ezNo'b T[gkn ~ ;jh ;w/I s/ F[o{ BjhI ehsk frnk sK nBki T[gi ftu j'D tkb/ B[e;kB ftu 70% dk tkXk j' ;edk j?. J/FhnkJh uktb pkiko bJh tZvh fo;ou ns/ ftek; d/ Bshi/ ti'I g/e;bkZB d/ ftF/ ftu p'bd/ j'J/ ;[Zpkokt B/ fejk fe fJj T[sgkd Gkosh uktb T[sgkdeK dhnK io{osK ~ g{ok eoB bJh fsnko ehsk frnk ;h. fJ; Bkb T[jBK ~ jkBhekoe ehfVnK, yk; o{g Bkb pokT{B gbKN jkZgo ns/ ;c/d p?Ie tkb/ gbKN jkZgo dh u[B”sh dk ;kjwDk eoB ftu wdd fwb/rh.

eqKsh 16 c;bnr;s 2018

www.fasalkranti.com



ezgBh ;wkuko

frB/rko fpiB; gkoNBo; whN- gkfoiks fJzv;Noh} (fJzvhnk) fbfwN/v B/ 2018 dk nk:'iB ;cb fszB Bt/I T[sgkdK ~ g/F ehsk

n?rohgbk;N N/e fJzvhnk gqkJht/N fbfwN/v T[u r[DtZsk tkbh frB/rko dh rohB jkT{; gkbh fcbw;, F?v B/N fJB;?eN B?N ns/ wbfuzr fcbw dk T[g:'r eodh j?. fe;kBK ~ rohB jkT[; s'I ikD{ eokT[D tkbh fJj Gkos dh gfjbh ezgBh j?. ezgBh fe;kBK ~ frnkB gqdkB eoB ns/ fe;kBK ~ f;Zfyns eoB ftu ftFtk; eodh j? sKfe T[jBK ~ ;jh tgkfoe c?;b/ b?D dk nfXeko fwb ;e/. ezgBh d/ ;ko/ T[sgkd T[sfeqFN rkozNh d/ Bkb fe;kBK ~ ;wofgs j?. n?rohgbk;N fJe T[sfeqFN ;/tk p?enZg ns/ e[Fb vhbo B?Ntoe d/ Bkb ;G s'I tfXnk seBhe bJh ikDh iKdh j?. jkb jh ftu ezgBh d/ sstkXkB ftu nfjwdkpkd d/ j'Nb ro?Iv 07 ftu @@frB/rko fpiB/; gkoNBo; whN-2018 dk nk:'iB ehsk frnk ;h. fJ; whN ftu brGr 50 s'I finkdk b'eK B/ fjZ;k fbnk. fJ; w”e/ s/ ezgBh d/ ;hJhU okiht e[wko okJ/ B/ fejk fe n?rohgbk;N nkgD/ rkjeK dhnK yk; io{osK ~ ;wM ojh j? ns/ fJjBK io{osK dh g{osh bJh ezw eo ojh j?. n;hI e[Fb fJzihfBno; okjhI seBhe ~ bkr{ eo oj/ jK. ;kv/ T[sgkd r[DtZsk wkBeK s/ th yo/ T[sod/ jB. frB/rko dh gkZbh fcbw s'I pD/ rohBjkT{; d[nkok Gkosh fe;kB nkgDh nkwdBh ns/ T[gi tXkT[D ftu ;cb j' oj/ jB. T[jBK B/ fejk fe n;hI Gkos ftu jkJh-N/e feqFh d/ y/so ftu tXktk d/D ftu nrqDh G{fwek fBGk oj/ jB ns/ nZr/ th fBGkT[Id/ ofjDr/.

n?ro'e?fweb cow gkfoiks fJzv;Noh} B/ fJ; yohc ;hi ftu fGzB fGzB ehV/, ehNK ns/ fpwkohnK d/ ezNo'b bJh ns/ fe;kBK dh T[gi ftu ;[Xko bJh Gkos ftu fszB Bt/I T[sgkd nkdw, s/rkNk ns/ okyk bKu ehs/ jB. nkds fJe ehNBkFe ns/ fJe eteBkF dk ;z:'iB j? ns/ M'B/ dh y/sh ftu T[g:'r bJh e/Idfos j?. fJj M'Bk ns/ B;b p'oo fij/ M'Bk Bo;oh ftu ehN ns/ o'r fJB'e[bw d/ gqpzXB bJh T[g:'rh j?. fJj d' ;G s'I f;ZX nD{nK d/ Bkb nkFtk;B ezNo'b gqdkB eodk j?. fJ; bKu d/ Bkb gkfoiks fJ; soQK d/ nfdftZsh ;z:'iB dh g/FeF eoB tkbh d/F dh d{ih ezgBh pD rJh j?. gkfoiks dh s/rkNk fJe ehNBkFe j? fijVh ;'fJnkphB ftu ;N/w cbkJh, rovb phNb, ;/fwb'go nkfd d/ fybkc g{oh ;[oZfynk gqdkB eodk j?. fJ;d/ fJbktk fJj egkj, wZeh, w{zrcbh ns/ fwou fij/ i?f;v;, J/fcv;, Efog;, p'btow;, cbK p'o/o, F{NcbkJh nkfd d/ fybkc T[g:'r bJh gzihfeqs j?. shik T[sgkd okyk fJe j'o gqwZ[y joph;kfJv j? fijVk ;'fJnkphB, egkj, w{zrcbh, pb?erqkw ns/ fgnki ftu ;zehoD gZsh d/ yop{i/ ~ ezNo'b eoB bJh T[g:'rh j?. fJj fe;kBK ~ fGzB fGzB yogstkoK ~ ezNo'b eoB ftu wdd eo/rk ns/ fJ; gqeko y/so dh T[sgkdesk ftu tkXk eo/rk. okyk ;'fJnkphB ftu gkfoiks d/ ftFkb yogstko gqpzXB g'oNc'bhU ~ g{ok eodk j?. fGzB fGzB okiK ftu T[sgkd bKu gq'rokwK dk ;cbskgo{te nk:i'B ehsk frnk j? ns/ eohp 700 uB?b GkrhdkoK ns/ 100 sI' finkdk fv;NhqfpTN{oK B/ fj;Zk fbnk j.?

g?okr'B j? fiE/ gkDh j? T[E/ g?okr'B f;zE?fNe; n?Iv gkbhwo; fbfwN/v fJe fJohr/FB y/so dh nkr{ ezgBh j? fijVh fGzB gqeko dh fJohr/FB ftu gq:'r j'D tkbhnK gkfJgK fit/I fvqg fJohr/FB, wkJheq' fJohr/FB, ;fgqzebo fJohr/FB, ghth;h gkfJgK nkfd dk fBowkD ns/ tzv eodh j?. ezgBh rkjeK dhnK io{osK ns/ T[whdK ~ g{ok eoB bJh g{o/ ;wogD Bkb ezw eo ojh j?. ezgBh B/ nfXekoh G o s w'jB B/ fejk fe n;hI ;w/I s/ tfXnK T[sgkdK d[nkok rkjeK dhnK b'VK g{ohnK eoB d/ Bkb ;EkJh ;zpzX pBkT[D ftu :ehB eod/ jK. ;kvk beF T[sfeqFN ;/tk ns/ fJzNoB?FBb b?tb d/ T[sgkd gqdkB eoBk j?. g?okr'B f;zE?fNe; n?Iv gkbhwo; fbfwN/v f t u fJj rkjeK ns/ ng{osheosktK dk pokpo wkB eoB dh gozgok j?. n;hI nzsookFNoh wkBeK dh g[FNh r[DtZsk gqpzXB gqDkbh d/ gqGkth bkr{ j'D d/ gqdoFB ftu fBozso ;[Xko bJh gqshpZX jK. n;hI rkjeK d/ Bkb b?D-d/D ftu nkgDh tuBpZXsk d'jokT[Id/ jK ns/ T[; s/ yo/ T[sod/ jK. ;kv/ T[sgkd th fe;kBK bJh fe;/ todkB s'I xZN BjhI jB. nZi fe;kB fJj ukj[zdk j? fe T[;~ fijVk th T[sgkd fwb/ T[j ;;sk ns/ fNekT{ j't/. s[jk~ fJj ikDe/ y[Fh j't/rh fe n;hI nkgD/ rkjeK ~ ;;sk ns/ fNekT{ f;zukJh T[sgkd w[jZfJnk eok oj/ jK. fi; Bkb ;kvh v{zxh g?m fe;kBK d/ ftu pDh j'Jh j?.

eqKsh 18 c;bnr;s 2018

www.fasalkranti.com


fize dh wjZssk c;b T[sgkdB ftu fize sZs dk wjZstg{oB :'rdkB j?. g”fdnK ftu fize dh ewh Bkb c;b T[sgkdB s/ T[bNk n;o g?Idk j? fi; Bkb nBki T[sgkdB xZN j[zdk j?. fize dh ewh tkb/ y/soK ftu c;b T[sgkdB ftu 40 gqshFs se dh ewh t/yD ~ fwbh j? fi;d/ ekoB fe;kB GoktK dh nkofEe ;fEsh s/ th n;o g?Idk j?. ;zs[fbs T[otoe T[g:'r ftu fize ~ tXktk d/D dh io{os j? feT[Ife fJ; Bkb fwZNh dh ;/js ns/ c;bK d/ T[sgkdB ftu tkXk j[zdk j? fi;d/ cb;o{g ykd ns/ g”FD ;[oZfynk ;[fBFfus j[zdh j?.

fize g”Fe sZs ~ tXktk d/D Bkb fwZNh, c;b ns/ wB[ZyK ftu fize dh ewh dh g{osh j[zdh j?. fJ; jtkb/ ftu bzp/ ;EkJh jZb bJh fize :[es T[otoe nBki T[sgkdB ftu pj[s io{oh j?.

fize T[otoe d/ pko/ ikDekoh bJh ;zgoe eo'Lfize fBT{Nqhn?IN fJBhFhJ/fNt fJzNoB?FBb fize n?;';hJ/FB, n?cHJ/HnkJhH jkT{; 10, Fjhd ihs f;zx wkor, BthI fdZbh- 110067


ezgBh ;wkuko

Gkos ftu ;n [ kdh go/f{tnB Jt/e'v?' Tg[bpZX eokJr / h nkJhih fJNzoBF?Bb skik cb nk:kse nkJhih fJzNoB?FBb B/ Gkos d/ skik g/o{ftnB J/t'e?v' ~ nk:ks eoB bJh g/o{ d/ nkr{ cb tgkoh ezgBh e?w/N No/fvzr Bkb eoko ehsk j?. g/o{ftnB J/t'e?v'; d/ gfjb/ ;w[zdoh fFgw?IN okjhI, nkJhih fJzNoB?FBb ~ 40 c[ZN d/ ezN/Bo ~ J/t'ekv'; d/ 4000 pe;/ fwbDr/, fi;~ w[zpJh, fdZbh, p?Irb”o, ebZesk, j?dokpkd ns/ e'uhB ftu tzfvnk ikJ/rk. e?w/N No/fvzr d/ Bkb nkJhih fJzNoB?FBb dh ;KM/dkoh Gkos d/ s/ih Bkb tXd/ skik cb pkiko ftu fJe tZvk ftek; j?. e?w/N

Nq/fvzr J/t'ekv'; d/ j; ns/ c[J/oN/ t/ohn?IN d'tK dk T[sgkdB eodh j?, ns/ g/o{ ftu j; J/t'e?v'; d/ gqw[Zy fBo:kseK ftu'I fJe j?. fJe tgkfoe fdqFNhe'D s'I, j; J/t'ekv'; d[fBnK ftu ;G s'I b'efgqn T[gG'r tkb/ J/t'ekv'; jB. gfjb/ fFgw?IN s/ fNZgDh eod/ j'J/, nkJhih fJzNoB?FBb d/ fBd/Fe so[D no'Vk B/ fejk, @@nkJhih fJzNoB?FBb ftu ;kvk fdqFNhe'D GkoshnK ~ d[fBnK Go d/ ;G s'I skik ns/ ;/jswzd cb gqdkB eoBk j?. fJ; bJh n;hI e?w/N No/fvzr d/ Bkb ;kvh ;KM/dkoh okjhI Gkosh iBsk ;/jswzd ns/ ;[nkdh J/t'e?v' fbnkT[D ftu fdbu;gh oZydh j?. Gkosh iBsk j[D nkgD/ d?fBe nkjko ftu J/t'e?v' fij/ ftd/Fh ykd gdkoE ~ i'V oj/ jB. e?wo No/fvzr d/ wjkgqpzXe J/Bfoe e?w/N B/ fejk, @@;kvk w[Zy fwFB d[fBnK Go ftu rkjeK ~ ;zs[FN eoB ftu fBfjs j? fijV/ ;kv/ fGzB gqeko d/ FkBdko ski/ cb jB. nkJhih fJzNoB?FBb fij/ nrqDh gb/no d/ Bkb ;kvh ;KM/dkoh okjhI, fJj :ehBh j? fe ;k~ nZs-nkX[fBe, tksktoD dh fdqFNh s'I nB[e{b seBhe dk T[g:'r eoe/ T[rkJ/ ikD tkb/ ;kv/ J/t'e?v' bJh Gkos s'I gk}hfNt gqshfeqnk fwb/rh. n;hI nkJhih fJzNoB?FBb d/ Bkb fJe bzp/ ns/ T[sgkde ;fj:'r dh T[whd eod/ jK ns/ fJ; ezgBh Bkb ezw eoB bJh T[s;kfjs jK. nkJhih fJzNoB?FBb 22 d/FK ftu 31 fJzNoB?FBb fe;wK d/ cb nk:ks eodk j? ns/ w[zpJh, p?Irb”o, fdZbh, nfjwdkpkd, u/BZJh, g[D/, b[fXnkDk, ibzXo, j?dokpkd, byBT{, ebZesk, e'uhB, gNBk ns/ Bkrg[o fij/ nkr{ pkikoK ~ g{ok eoB bJh nkgD/ n;XkoB fv;NqhfpT{FB B?Ntoe dk T[g:'r eodk j?.

j/wkBh fJzv;Noh} B/ F[o{ ehsk pqKv/v ckow{b/FB dk BtK vth}B j/wkBh fJzv;Nqh} fbfwN/v B/ Gkosh fe;kBK dh ;/tk bJh b'eb pqKv/v ckow{b/FB vth}B F[o{ ehsk j?. Bt/I ckow{b/FB gbKN ftu Jh;h, n?;;h, JhvpfbT{, n?wJh ns/ n?;n?b ckow{b/FB pBkT[D dh skes j't/rh. fJ; bKfuzr ftu g{o/ Gkos s'I brGr 100 s'I finkdk fv;NqhfpT{NoK B/ fjZ;k fbnk. j/wkBh fJzv;Noh} d[fBnK ftu gkJhE'okfJv; dk nkr{ T[sgkde j? ns/ fJ; dk ;kbkBk eko'pko 100 fwfbnB vkbo s'I finkdk j?. j/wkBh d{i/ T[sgkdK d/ ftu ;kfJgow/fEqB, nbckw/fEqB, g?okw/fEqB, v/bNkw/fEqB, ihNk ;kfJgow/fEqB, fvezpk ns/ w/NkfwNqkB fij/ T[sgkdK d/ T[sgkdB ftu bZrh j'Jh j?. fJ; w”e/ s/ u/now?B ns/ gqpzX fBd/Fe n?w w'jB dkwk B/ bzp/ ;w/I bJh ;fj:'r ns/ rkje ;zs[FNh bJh fv;NqhfpT{NoK ~ Go';k fdzd/ j'J/ fejk fe ;kv/ fv;NqhfpT{NoK dh Nhw ;kvh ezgBh dh gqw[Zy skes j?. ezgBh d/ ekoiekoh fBd/Fe nF'e gkfJzreo B/ j/wkBh fJzv;Noh} fbfwN/v d/ pko/ ftu p'bd/ j'J/ fejk fe ezgBh B/ fgSb/ gzi ;kbK ftu T[b/yD:'r ftek; do jkf;b ehsh j?. T[jBK B/ T[x/ fv;NqhfpT{NoK d/ Bkb Gkth ft;sko :'iBk th ;KMh ehsh. fBd/Fe fteoh wkoehfNzr r[odhg f;zx ;/m B/ fv;NqhfpT{NoK ~ ezgBh d/ fv;NqhfpT{NoK, f;ybkJh ns/ feqFh o;kfJD d/ ;[oZfynK T[g:'r okjhI Gkosh fe;kBK ~ r[DtZsk d/ ;/tktK gqdkB eoB dk Go';k fdsk ns/ fejk fe ;ko/ rkjeK dh GbkJh eoBk jh ezgBh dh gfjb j?. rkjeK dh GbkJh bJh n;hI fdB oks ezw eo oj/ jK.

;kJh o'Nkt/No Bkb j't/rh nkwdBh p/jso Fqh ;kJh n?ro' fJe[fJgw?IN gqkJht/N fbfwN/v nkX[fBe feqFh T[geoDK dh nkr{ fBowksk ezgBh j?. ezgBh fce;v ns/ foto;hpb w'bv p'ov gb', o'Noh fNbZo;, ebNht/No, fNbo;, fv;e j?o', fv;e gb'n, b?tbo;, foio; ns/ phi fvqb dh ftFkb bVh gqdkB eodh j?. ezgBh d/ T[sgkd dh w”i{drh Gkos Go ftu c?bh j'Jh j?. ezgBh d/ n?r}hfeT{fNe vkfJo?eNo wbkN/F fBoziB B/ ikDekoh fdzd/ j'J/ dZf;nk fe ;kvh ezgBh 300 vhboK d/ fJe tZv/ B?Ntoe Bkb nkgD/ rkjeK se T[sgkd gj[zukT[Idh j?. T[jBK B/ dZf;nk fe eoBkNo oki d/ j[pbh ftu ;kvk feqFh T[geoDK d/ fBowkD bJh ;G s'I tZvk p[fBnkdh YKuk pBkT[D tkbhnK wFhBK d/ T[usw wkBe tkbh :{fBN j?. e[Fb wid{oK d/ Bkb ;kv/ fJzihfBno; dh Nhw brksko Bt/I T[sgkdK d/ ftek; d/ Bkb Bkb w”i{dk t[sgkd ;g/eNqw ftu ;[Xko eoB s/ brksko ezw eo ojh j?. r[DtZsk ~ pDkJ/ oZyD ns/ rkjeK dh ;zs[FNh d/ T[usw gZXo gqkgs eoB d/ ;kv/ brksko gq:k;K B/ ;k~ Gkos ftu feqFh Tg[eoDK bJh nkr{ poKv pDk fdsk j.? ;kvh gohyD Nhw d/ fJbktk ;kv/ Ts[gkdK ~ n;?nkonc?nw?NhNhnkJh dn [ kok gohyD ns/ gwqkfDs ehsk frnk j.? fJ; bJh Gkos ftu ;kv/ Ts[gkdK bJh rkjeK ftu ftFtk; tfXnk j.?

eqKsh 20 c;bnr;s 2018

www.fasalkranti.com



Bkfonb ftek; p'ov dh d{odofFsk ns/ beF ebgo[Zy fi;~ ihtBdkfJe o[y fejk iKdk j? fJ;~ d[fBnK Go d/ b'eK d[nkok g{fink iKdk j?, wkB ns/ fgnko ehsk iKdk j?. JhHg{H dh u”Eh Fskpdh ftu ;z;feqs b/yD ftu Bkfonb d/ jtkb/ fwbd/ jB. nZi 21thI Fskpdh ftu Gkoh frDsh ftu gkJ/ ikD tkb/ fJ; o[y s'I ;?IeV/ g”FfNe r[DK tkb/ ehwsh T[sgkd fwbd/ jB fijV/ Xosh s/ T[gbZpX fe;/ j'o o[y d/ w[ekpb/ ;G s'I finkdk j?. nZi Bkfonb s/ih Bkb nkgD/ w?vh;Bb r[DK eoe/ b'eK ftu gqfsFmk gqkgs eo fojk j?.

Bkfonb ftek; p'ovL fJe fJBNo'veFB

Bkfonb ftek; p'ov dh ;EkgBk iBtoh 1981 ftu Bkfonb T[sgkdB ns/ Bkfonb T[d:'r d/ ftek; d/ fGzB gq'i?eN d/ bkr{ eoB d/ T[d/F Bkb j'Jh. fJj p'ov feqFh ns/ fe;kB ftek; wzsokb/ d/ nXhB j?, fi;dk w[Zy dcso e'uh e/ob ftu j? ns/ pzrb{o[, u/BZJh, r[jkNh ns/ gNBk ftu y/soh nkfc; jB. fJ;d/ fJbktk 5 okiK ftu fgNkfgZbh, ebZesk, EkB/, fti/tkVk ns/ g'oNpb/no ftu e/Ido th ;Ekfgs jB. BthI fdZbh ftu pkiko ftek; ns/ ;{uBk e/Ido ;Ekfgs ehsk frnk j?. e/ob d/ tkike[bw fijVk nb[tk d/ e'b ;fEs j?, ftu seBheh ftek; e/Ido ns/ fso{nBzsg[ow ftu chbv nkfc; j?. fJ;d/ fJbktk d/F d/ fGzB feqFh ibtk:{ y/soK ftu 10 gqdoFB y/so ns/ phi T[sgkdB ckow th jB. Bkfonb p'ov dh d{odofFsk

Bkfonb ftek; p'ov dh d{odofFsk g{oh soQK ftef;s ns/ fJzNoB?FBb gZXo s/ ezghNhNo Bkfonb T[d:'r ~ ;Ekfgs eoBk j? fijVk G'iB ;[oZfynk, ;/js ns/ g”FD ftu :'rdkB d/t/ ns/ fe;kBK ~ uzrh ehws fdbkT[D d/ Bkb jh fBo:ks Bkb d/F ~ bkG dtkT[Dk ns/ w[ZbtoXB ns/ gq;z;eoD d[nkok Bkfonb T[d:'r ftu d/F ~ d[fBnK ftu gfjbk ;EkB dtkT[Dk j?.

eqKsh 22 c;bnr;s 2018

www.fasalkranti.com


Bkfonb ftek; p'ov d/ beF ;ko/ ihoD ns/ nB-T[sgkde Bkfonb o[ZyK dk g[Botk; ns/ tgkfoe Bkfonb phi pkrkBK dh ;EkgBk eoBk sKfe d[pkok o'gD bJh io{oh o'gD ;wZroh fwb ;e/. Bkfonb gq;z;eoD ftu ehws ftu tkX/ ~ tXktk d/Dk Bkb jh T[Zu ehws Bkfonb T[sgkdK (ykD tkb/ ns/ BK ykD tkb/) fijV/ fe ;/js ns/ tksktoD d/ nB[e{b j'D, s/ fXnkB e/Idfos eoBk j?. r?o gozgokrs y/soK ftu Bkfonb dh y/sh ~ bx{ ns/ ;hwKs fe;kBK ~ ftZsh ;jkfJsk gqdkB eoe/ tXktk d/D d/ Bkb jh d/F ftu Bkfonb T[sgkdB dh skes ftu tkXk eoBk j?. Bkfonb d/ prhfunK ftu ftfrnkfBe T[sgkdesk ;[Xko dhnK seBheK ns/ nzsL c;bh ftXhnK fi; Bkb pkrtkBK ~ brksko nkwdBh fwb ;e/, dk gqdoFB eoBk. Bkfonb T[sgkdK dh ;/js ykf;nsK ~ nkeqwe ikro[esk nfGnkB d[nkok tXktk d/Dk ns/ T[x/ nB[;zXkB ;z;EkBK okjhI o'r ;zpzXh gohyD eoBk j?. Bkfonb T[sgkdK se yohddkoK ftu gj[zu pBkT[D bJh okFNoh ns/ nzso-okFNoh gZXo d/ nkbk pkikoK ftu gquko bJh gqdoFBh, tgko w/fbnK ns/ eq/sk-fteq/sk ;zw/bB nk:'fis eoBk j?.

toswkB gfofdqF ftu F[ZX Bkfonb s/b dh ;/js ns/ w?vh;Bb r[DK ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/ Bkfonb ftek; p'ov dk finkdk i'o w[ZbtofXs ftF[ZX Bkfonb d/ s/b fijV/ fe fgqEth s/ T[gbZpX ;ko/ s/bK ftu'I ;G s'I F[ZX j?, d/ w[ZbtofXs T[sgkdK ~ gq's;kjB d/Dk j?. ftF[ZX Bkfonb s/b bkfoe n?f;v ns/ ftNkfwB Jh dk gqw[Zy ;o's j?. ftF[ZX Bkfonb s/b pZfunK bJh wK d/ d[ZX sK ;G s'I tfXnk nkgFB j? fi; ftu nkjko t;k T[gbZpX j?. fJj pZfunK d/ G'iB dk fJe gqw[Zy xNe th j?. fJ; gqeko dk dh fGzBsk ;wrq o{g Bkb d/F dh soZeh ftu ;jkfJe j't/rh ns/ Bkfonb T[sgkde fe;kBK dh wdd th eo/rk. -vkH phHn?BHn?;H w{osh

pkrpkBh nk:[es, Gkos ;oeko ns/ u/now?B, Bkfonb ftek; p'ov

Bkfonb dh bkGekh ehwsK ~ ;[fBFfus eoBk sKfe fe;kBK dh nkwdBh ~ w[Zy o{g Bkb fe;kB T[sgkdB ;zrmBK d[nkok d'r[Dk ehsk ik ;e/. ;/js nB[e{b, wzr T[Bw[Zy ns/ w[Zb tofXs Bkfonb T[sgkdK fit/IftF[ZX Bkfonb s/b, Bkfonb s/b, d[ZX, d[ZX gkT{vo, Bkfonb p[okdk, Bhok, eZuk Bkfonb gkDh nkfd ~ tXktk d/Dk. d/F ftu Bkfonb T[d:'r ~ wip{s eoB bJh e”Fb ftek; f;ybkJh gq'rokw ns/ fe;kBK_T[dfwnK bJh Fwsk fBowkD gq'rokw nk:'fis eoBk. w[ZbtofXs Bkfonb T[sgkdK dh fteoh bJh pkikoK dk gsk bkT[Dk ns/ gqw[Zy FfjoK ftu y[dok fteoh e/Ido ns/ B?Ntoe nkfd dh ;EkgBk eoBk. Bkfonb d/ ftfFFm T[sgkdK d/ nkXko s/ gq;z;eoD fJekfJnK dk J/eheoD eoe/ gq';?;o; dk ;zx ;Ekfgs eoBk. nfXfeqs tgko g'oNb; okjhI Bkfonb T[sgkdK d/ Jh-ftgBD ~ gq's;kfjs eoBk.

www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 23 5 nr;s 2018


ezgBh ;wkuko

feq;Nb eokZg gq'N?eFB fbfwN/v B/ 7 Bt/I T[sgkd bKu ehs/ feqFh-o;kfJD y/so dh ;[;Ekfgs ezgBh, feq;Nb eqkZg gq'N?eFB fbfwN/v (@@feq;Nb##), fijVh ehNBkFe, cc{zdhBkFe, yogstkoBkFe, g”d/ d/ tkX/ d/ fB:kweK ns/ i?t g”Fe sZsK dh nkgDh bVh bJh wFj{o j?, B/ fe;kBK bJh T[gjkoK dh fJe N'eoh ~ pkiko ftu fbnkT[D dh x'FDk ehsh j?, fi;dk T[d/F Gkosh fe;kBK bJh g?dktko ftu ;[Xko eoBk j?. fe;kBK dhnK u[B”shnK ~ fXnkB ftu oZyd/ j'J/, feq;Nb B/ y'i ns/ ftek; d/ ifoJ/ fJjBK T[sgkdK ~ ftef;s ehsk j? sKfe fe;kBK ~ bkG gqdsk ftu ;[Xko eoB d/ ekfpb pDkfJnk ik ;e/. feq;Nb d[nkok bKu ehs/ rJ/ T[sgkdK dk t/otk1H J/i'fNqe;, M'B/ dh c;b ftu pbk;N o'r ~ ezNo'b eoB bJh fJe g/N?IN gqkgs cc{zdhBkFe 2H gb{N'B, NwkNo bJh fJe g/N?IN ngbkfJv cc{zdhBkFe j?. yogstkoBkFe- y/sh ftu fe;kBK dh tXdh ewh ~ t/yd/ j'J/ yogstkoBkFh dk wjZst tX frnk j?. feq;Nb B/ d' yogstkoBkFh pkiko ftu fbnKd/ jB 1H g/B'e;k, M'B/ dh c;b ftu yogstkoK d/ ezNo'b bJh fJe yogstkoBkFh 2H g/Bkfvqbgb;, egkj, fwou ns/ ;'fJnkphB fijhnK c;bK bJh fJe yogstkoBkFh j?. ehNBkFh- c;b ;[oZfynk o;kfJDK d/ pkiko ftu ehNBkFeK dh fjZ;/dkoh nZX/ s'I finkdk j?, ns/ fJ; ;kb feq;Nb B/ Gkosh fe;kBK bJh fszB ehNBkFe pkiko ftu fbnKd/ jB.

eqKsh 24 c;bnr;s 2018

1H fBU;[go, fJe pj[-T[d/Fh ehNBkFh j?. 2H b{BkZe;, nk;kBh Bkb BjhI woB tkb/ ehfVnK ~ wkoB bJh fJe ehNBkFh j?. 3H nzgkfJo, rzB/ dh c;b bJh ehNBkFeK dk ;z:'iB j?. fJjBK T[sgkdK dk T[d/F fe;kBK dh g?dktko ns/ bkG gqdsk ~ tXkT[Dk j?. nkgD/ Bt/I T[sgkdK d/ Bkb, feq;Nb d/FGo ftu nkgDh w”i{drh d/ wip{sheoB bJh nkFkBfts j?. fgSb/ fszB ;kbK ftu ezgBh B/ Gkosh feqFh d/ gfofdqF ~ p/jso pBkT[D d/ beF d/ Bkb fGzB fGzB T[sgkdK ~ bKu ehsk j?. fJjBK T[sgkdK dh T[g:'frsk s/ uouk eod/ j'J/, nihs FzyXo, B?FBb ;/b; j?v, feq;Nb eqkZg gq'N?eFB fbfwN/v B/ fejk fe fJe jh fe;kB e/Idfos ezgBh j'D d/ Bks/ ;k~ fJjBK T[sgkdK ~ pkiko ftu fbnkT[Id/ j'J/ ekch y[Fh j' ojh j?. fi; Bkb fe;kB :ehBB bkG b? ;eDr/. ;ko/ T[sgkd p/jZd gqGkth ns/ feckfJsh jB, fijV/ fe;kBK ~ nkgDh c;b dh oZfynk eoB ns/ g?dktko ~ tXkT[D ftu wddrko ;kfps j'Dr/. fe;kB ;kv/ bJh p/jZd wjZstg{oB j? feT[Ife T[j ;kvk nzBdksk th j?. n;hI T[jBK ~ finkdk y[Fjkb pBkT[D d/ T[d/F Bkb fJjBK T[sgkdK ~ bKu eo oj/ jK. J/}'fNqe;, g/N?IN gqkgs eteBkFh j?, fijVh feq;Nb d/ y[d dh fo;ou ns/ ftek; dk Bshik j?. J/}'fNqe; fe;kBK ~ M'B/ dh c;b ftu pbk;N o'r ~ ezNo'b eoB dh Fesh d/t/rk, fijVk Gkos dhnK w[Zy c;bK ftu'I fJe j?. fJ; Bkb M'B/ d/ fe;kBK ~ ckfJdk j't/rk ns/ fJ; nZsnkX[fBe seBhe dh wdd Bkb T[j nkgDh nkwdBh tXk ;eDr/. J/}'fNqe; d/ bKu Bkb feq;Nb eqkZg ~ j'o wip{sh fwbh j?. gb{NB dk g/N?IN jkb/ ftuko nXhB j?, ns/ fJ;dk beF NwkNo s/ gqGkth ezNo'b ;Ekfgs eoBk j?. fJ;d/ fJbktk, fe;kBK bJh feq;Nb dh T[gjkoK dh N'eoh ftu g/B'e;k th j?, fijVk M'B/ dh c;b ftu tZv/ g?wkB/ s/ w”i{d yogstkoK d/ ezNo'b bJh yogstkoBkFh j?. fJjBK T[sgkdK d/ bKu Bkb p/jZd T[s;kfjs Fqh ;hHn?;HF[ebk, feq;Nb d/ ;hBhno tkfJ; u/now?B, wkoehfNzr B/ fejk fe feq;Nb phiK dh fpikJh s'I b? e/ c;b dh eNkJh se fe;kBK ~ g{oB feqFh ;wkXkB gqdkB eodk j?. fe;kBK Bkb ;kvh ;zpzXsk ;k~ T[jBK dhnK ;wZf;nktK dk jb eZYD bJh brksko gq/fos eodh j?. n;hI iwhBh gZXo s/ gqkgs gqshfeqnk s/ nB[;zXkB ns/ ftek; d/ ifoJ/, ;G s'I T[sw T[sgkdK ~ ftef;s eoB dh e'fFF eod/ jK. fJj Bt/I T[sgkd feq;Nb d[nkok gqukfos J/ehfeqs c;b ;wkXkB dk fjZ;k j?, fi; Bkb fe;kBK bJh ;kv/ nB[;zfFs ;wkXkBK ~ wip{sh fwb/rh. fJj ;ko/ T[sgkd fJe ;[;Ekfgs feqFh o;kfJD ezgBh d/ s”o s/ feq;Nb d/ poKv t?fbT{ ~ tXkT[Dr/, fijV/ fe;kBK bJh nfGBt ;wkXkB fbnkT[D ftu ftFtk; eodk j?.

www.fasalkranti.com


ezgBh ;wkuko e'o'wzvb dk ;kbkBk ;zw/bB 2018 dk nk:'iB ;zgzB e'o'wzvb fJzNoB?FBb fbfwN/v feqFh o;kfJD y/so dh nkr{ ezgBh j?. ezgBh B/ jkb jh ftu e'beksk d/ i/vpfbT{ w?fonN ftu ;kbkBk ;zw/bB 2018 dk nk:'iB ehsk fi; ftu 100 s'I finkdk eqkZg gq'N?eFB n?Iv pkfJU u?Bb d/ fjZ;/dkoK B/ fjZ;k fbnk. fJ; w”e/ s/ ;shF fstkoh, ihn?w (T[so ns/ g{oth Gkos) B/ nkJ/ j'J/ gqshGkrhnK dk ;tkrs eod/ j'J/ fejk fe w?~ e'o'wzvb fJzNoB?FBb fbfwN/v tb'I nkg ;G b'eK dk row i'Fh Bkb ;tkrs eoB ftu ekch y[Fh j' ojh j?. n;hI nkgD/ pj[w[Zb/ tgko GkrhdkoK d/ gqsh pj[s nkGkoh jK fijBK B/ fJ; ;kbkBk tgko Gkrhdko dh p?me ~ nk:'fis eoB bJh ;kvk ;Zdk ;theko eoe/ nkgDk ehwsh ;wK fdZsk. T[jBK B/ fjek fe fJj ;kv/ bJh fJe ;z:[es T[Zdw j? fi; B/ ;k~ wip{sh gqdkB ehsh j?. fJ; w”e/ s/ pkfJU vth}B e/H J/H w[orB, ;”ot ueotosh, vhihn?w wkoehfNzr ns/ i:zs ueotosh i/vhn?w nkfd w”i{d ;B. ;shF fstkoh, ihn?w (T[so ns/ g{oth Gkos) B/ ikDekoh fdzd/ j'J/ fejk fe g{o/ gq'rokw ftu nkJ/ j'J/ ;kv/ u?Bb GkrhdkoK B/ ;zs'FiBe gqshfeqnktK fdZshnK jB. T[jBK ~ n;bhns ftu e'o'wzvb

gfotko dk fjZ;k j'D s/ wkB wfj;{; j'fJnk. T[jBK B/ ;k~ ftZsh ;kb 2018-19 ftu ;hgh;h feZs/ dh T[ukJh tXkT[D bJh gqshpZX ehsk. n;hI yohc p[fezr :'iBk ftu gq';g?b ns/ J/pvk dh tZvh wksok p[Ze ehsh j?. fJ; :'iBk bJh e[b 100 vhboK B/ fjZ;k fbnk ns/ nkgDh gqshpZXsk iskJh j?.

rqhBw?e; B/ f;ykJ/ i?fte y/sh d/ r[o rqhBw?e; ezgBh dh Nhw B/ tkokD;h d/ fwoikw[okd fgzv ftu fe;kBK ~ i?fte y/sh d/ pko/ ikDekoh fdZsh, Bkb jh i?fte dtkJhnK d/ gq:'r pko/ th dZf;nk. ezgBh gqshfBXh nkBzd e[wko B/ dZf;nk fe i?fte y/sh d[nkok g?dk j'J/ G'iB Bkb Bk f;oc ;kvh ;/js mhe ofjzdh j? ;r'I e[dosh ;zs[bB th pfDnk ofjzdk j?. fJjBK yk;hnsK eoe/ ;oeko th i?fte y/sh ~ tXktk d/ ojh j?. i?fte y/sh dk w[Zy T[d/F o;kfJfDe T[otoeK ns/ ehNBkFeK d/ gq:'r d/ fpBK fwZNh dh T[gikT{ Fesh ~ pDkJ/ oZyDk ns/ c;b T[sgkdB ~ tXkT[Dk j?. c;bK ~ nfij/ g”Fe sZs T[gbpZX eokT[Dk j? fijV/ fwZNh ftu x[bDFhb j'D ns/ ;{eFw ihtK s/ n;odko j'D. T[jBK B/ dZf;nk fe rqhBw?e; dk nbNqkw?e;, fBT{NqhftNk r'bv ;w/s eJh d{i/ T[sgkd pkiko ftu w”i{d jB fijBK dk gq:'r eoe/ fe;kB finkdk bkG ewk ;ed/ jB. nbNqkw?e; d/ gq:'r Bkb phiK dh nze[oD Fwsk tX iKdh j? ns/ g”fdnK ftu ftNkfwB ;h Gog{o wksok ftu tX iKdk j?. fJ;d/ T[g:'r d/ pknd fd;/ d{i/ ikfJw ns/ :Kfsqeh dh b'V BjhI j[zdh. fJ;d/ gq:'r Bkb iVK dk ftek; j[zdk j? fi;d/ Bshi/ ti'I g”fdnK dk ftek; s/ih Bkb j[zdk j?. fJj ;G soQK dhnK c;bK ns/ ;pihnK bJh bkGdkfJe j?. fBT{NqhftNk r'bv dk gq:'r eoB Bkb c;bK dk ftek; sK j[zdk jh j? Bkb jh Bkb T[jBK ftu bZrD tkb/ cb-c[ZbK dk ftek; j[zdk j?. fJj nbNqkw?e; dh soQK g”fdnK dhnK iVK dk th ftek; eodk j?.

www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 25 5 nr;s 2018


ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ

gq'veFB w?B/io j' rJ/. o?vh B/ t/fynk fe fet/I y/sh bJh nB[e{b wkj”b Bk j'D d/ pkti{d ;T{dh ftu BthI seBhe dh pd”bs ;pihnK g?dk ehshnK ik ojhnK jB. seBhe dh ikDekoh b?D d/ pknd T[jBK B/ ;kb 2010 ftu Gkos tkg; nkT[D dk wB pDk fbnk. o?vh d/ fdwkr ftu ;pihnK tkbh rZb x[zwdh ojh ns/ fJE/ nke/ T[jBK B/ ;pih dh y/sh F[o{ eo fdsh.

;pih dh y/sh eoe/ o/vh j'J/ wkbkwkb s/bzrkBk d/ uzdkg[o fgzv d/ ofjD tkb/ e/ ozrk o?vh j[D fJbke/ d/ b'eK bJh fw;kb pD rJ/ jB. nkJh tke ckofwzr, nkJh Nke ckofwzr, nkJh pohd ckofwzr efjzd/ 52 ;kbk ozrk nZi p/jZd ;cbskg{ote @skih-skih ;pih# d/ BK Bkb y/shpkVh dk tgko eo oj/ jB. cotoh 2010 ftu T[jBK B/ BthnK seBheK ns/ Nq/fBzr dk ;jkok b?Id/ j'J/ ;pihnK dh y/sh F[o{ ehsh ;h. nZi ozrk dk ;kbkBk NoBUto 1 eo'V o[gJ/ gj[zu frnk j?. ozrk y/sh d/ Bkb jh Bkb j?dokpkd d/ feqFh :{Bhtof;NhnK ns/ fJz;NhfuT{N ftu nkyoh ;kb d/ ftfdnkoEhnK ~ nkX[fBe seBheK s'I ikD{ eokT[Id/ jB ns/ fe;kBK ~ ;bkj th fdzd/ jB. o/vh B/ dZf;nk fe n?rohebuo ftu ro?i{J/FB eoB d/ pknd y/sh eoBk F[o{ ehsk go y/sh T[Bh bkGdkfJe ;kfps BjhI j'Jh. fJ;d/ pknd w?I ezw dh sbkF ftu T[j ;T{dh ubk frnk. seBheh fvroh Bk j'D eoe/ T[jBK ~ T[E/ ckow jkT{; s/ ezw fwb frnk. y/shpkVh dh ikDekoh j'D eoe/ T[jBK ~ T[E/ stZi'I fwbh ns/ T[j y/shpkVh d/ ezw ftu i[Nh ezgBh ftu

o?vh e'b y/shpkVh ftu brGr 25 ;kb dk siopk j?. go T[jBK B/ fJ; dhnK pkohnK f;ZyD bJh gkoNh;hg/Noh o{ob vht?bgw?IN fJBhFhJ/fNt ;';kfJNh s'I d' wjhB/ dk e'o; ehsk. fJj e'o; coh ;h. fJ;d/ pknd T[jBK B/ F?v dk :{} eod/ j'J/ ;pihnK dh jkJhN?e y/sh F[o{ ehsh. T[jBK B/ dZf;nk fe ;kv/ y/s ftu ;G soQK dhnK ;pihnK bZrhnK j'JhnK jB. w?I ;kb Go ;pih dh y/sh eodk jK. s[;hI ;pih jh feT[I u[fDnk fJ; ;tkb dk itkp fdzd/ j'J/ T[j efjzd/ jB fe ;pih jo tor d/ gfotko dh gfjbh b'V j?. rohp s'I b? e/ T[u tor se dh o;'Jh ftu ;pih pDdh jh j?. w?I fJ;dh b'V ns/ pkiko wzr ~ t/yd/ j'J/ ;pih dh y/sh eoB dk wB pDkfJnk. T[jBK B/ dZf;nk fe w?I fJe w'pkfJb t?B fsnko ehsh j? fi; Bkb ;pihnK ~ Bidheh d[ekBK ns/ pkiko se gj[zukT[Idk jK. id'I ;pihnK dk gq'veFB finkdk j' ikdk j? sK w?I nkgDh t?B b? e/ ;oekoh dcsoK d/ pkjo gj[zu iKdk jK. fJE/ th w/oh ;pih dh yohddkoh i'oK s/ j[zdh j?. fJE/ ;oekoh eowukoh Fkw ~ dcso s'I tkg; nkT[Id/ ;w/I ;;shnK ;pihnK yohdd/ jB. o?vh dh ;pih fJbke/ ftu fJzBh wFj{o j? fe B/V/ s/V/ d/ fJbkfenK d/ eJh fe;kB fJjBK d/ y/sK ~ t/yD bJh fJE/ nkT[Id/ jB. T[jBK dh ;cbsk ~ t/yd/ j'J/ p?Ie nkc pV”dk B/ T[jBK ~ 25 bZy dk b'B th fdZsk j? sKfe T[j nkgD/ ezw dk ft;sko eo ;eD. o?vh nZi fJjBK ;G d/ ;fj:'r Bkb Bk f;oc g?;k ewk oj/ jB ;r'I BK th ewk oj/ jB.

tehb B/ ehsk y/sh ftu ewkb, fJ}okfJb ikJ/rk d/txo dk fJj bkb e[M eoB dh bbe i/ wB ftu j't/ sK n;zGt ezw th ;zGt j' iKdk j?. Mkoyzv gqKs d/ d/txo fibk d/ gzdBt/ok fgzv dk B”i[nkB fe;kB tehb :kdt fibk d/ fe;kBK bJh gq/oBk ;o's pD rJ/ jB. nkgD/ w/jBs d/ dw s/ brGr 30 J/eV pzio iwhB ~ jfonkbh ftu spdhb eoB tkb/ fJ; gqrshFhb fe;kB ~ fJe BthI gSkD fwbh j?. fJ; wjhB/ fJ}okfJb dh :ksok s/ ikD tkb/ fe;kBK d/ db ftu tehb :kdt ~ Fkfwb eo e/ ;oeko B/ th fJ; fe;kB dh ekpbhns s/ w'jo bk fdsh j?. tehb :kdt dh fJ; T[gbpZXh s/ fgzv ftu y[Fh dk wkj”b j?. e[M ;kb gfjbK fgzv dh brGr 30 J/eV pzio iwhB ~ T[gikT{ ns/ jok-Gok eoB dh ebgBk fe;/ B/ BjhI ehsh j't/rh. go fdqV c?;b/ tkb/ tehb B/ nfijk eo ftykfJnk. tehb B/ fJ; pzio iwhB ~ y/sh :'r pDk e/ T[; ftu eJh soQK dhnK ;pihnK, cb ns/ c[ZbK dh y/sh eoe/ nkgDh fJe nbr gSkD pDkJh j?. tehb dh fJ;/ brB ns/ w/jBs s'I gqGkfts j' e/ ;oeko B/ fJ;/ wjhB/ feqFh wzsoh ns/ ftGkrh nfXekohnK d/ Bkb fJ}okfJb dh :ksok s/ ikD dh fJik}s d/ fdsh j?. nkgDh fJ; T[gbZpXh ns/ fJ}okfJb :ksok ~ b? e/ tehb :kdt ekch T[s;kfjs jB. j[D s[jk~ dZ;d/ jK fe tehb ~ fJ}okfJb feT[I G/fink ik fojk j?. fJ}okfJb nfijk d/F j? fiE/ gkDh dh ewh j?. fJ;d/ pkti{d th T[E'I dh ;oeko B/ fe;kBK dh wdd Bkb xZN gkDh ftu th c;b dh tfXnk T[gi g?dk eoB dh Bk:kp seBhe ftef;s ehsh j?. Mkoyzv d/ fe;kBK ~ fJ;/ seBhe s'I ikD{ eokT[D ns/ fJ;dh g{oh ikDekoh jkf;b eoB d/ T[d/F Bkb ;oeko B/ fe;kBK ~ T[E'I b? ikD dk c?;bk fbnk j?. Mkoyzv oki d/ ;ko/ 24 fifbnK d/ fe;kBK ~ fJ}okfJb :ksok d/ db ftu Fkfwb ehsk frnk j?.

eqKsh 26 c;bnr;s 2018

www.fasalkranti.com


ਇੰਟਰਿਵਊ

n?unkJhn?b fe;kBK dh nkwdBh tXkT[D bJh fsnko -n?;HghHw'jzsh

n?unkJhn?b (fJzvhnk) fbfwN/v fi;~ fjzd[;skB fJz;?eNh;kfJv fbfwN/v th fejk iKdk j?. fJj Gkos ;oeko d/ o;kfJD ns/ g?Nq'e?fweb; ftGkr, o;kfJD ns/ T[otoe wzsokb/ d/ sfjs ezw eodh j?. ;oeko d[nkok F[o{ ehs/ rJ/ okFNoh wb/fonk T[Bw{bB gq'rokw bJh vhvhNh dh ng{osh d/ T[d/F Bkb 1 wkou 1954 ftu fJ;~ F[o{ ehsk frnk ;h. fJ;d/ pknd, ezgBh feqFh y/so dhnK io{osK ~ g{ok eoB bJh nbr nbr soQK d/ ehNBkFeK dk fBowkD eo ojh j? fi; Bkb ezgBh dk eko'pko eJh r[Dk tX frnk j?. toswkB ftu ezgBh n?ro'-o;kfJDK, phiK d/ feqFh fJBg[N ftu th ezw eo ojh j? ns/ jkb jh ftu fJj T[otoe fBowkD y/so ftu th dkfyb j' ojh j? sKfe feqFh ;w[dkJ/ dhnK ;kohnK io{osK fJe SZs j/mK fwb ;eD. n?unkJhn?b B/ seBheh T[sgkdK dh nkgDh T[sgkd gq'ckfJb ~ fwsh 5 s'I 15 se tXk fdsk j?. n?unkJhn?b vhvhNh d/ nkgFB d/ ftek; ~ th t/y fojk j?. vhvhNh d/ i?t-ngxNB ftebg ~ ftef;s eoB bJh ezgBh gfjbK s'I jh e?fweb seBheh, w[zpJh ;z;EkB Bkb i[Vh j'Jh j? fi; ~ fJBv'o ntfFFN ;go/n d/ o{g ftu fJ;s/wkb ehsk ik ;edk j?. n?unkJhn?b ehNBkFe fJbki tkb/ ikb bJh seBhe d/ ftek; d/ T[BZs uoB ftu th j?, fi;~ toswkB ftu vpfbT{n?uU d[nkok te?bfge te?No eNzob '

www.fasalkranti.com

Tg[eoD d/ og{ ftu tXktk fdsk ik fojk j.? n?unkJhn?b d/ pko/ ftu j'o finkdk ikDekoh bJh c;b eqKsh dh Nhw B/ ezgBh dk d”ok ehsk. fJ; d”okB ezgBh d/ u/now?B ns/ gqpzX fBd/Fe n?;HghHw'jzsh Bkb j'Jh rZbpks d/ e[M nzF j/mK gq;s[s ehs/ ik oj/ jB. n?unkJhn?b vhvhNh d/ fJbktk d{i/ fe; y/so ftu ezw eo ojh j?< n?unkJhn?b dh F[o{nks vhvhNh pBkT[D d/ T[d/F Bkb j'Jh ;h go nZi fJj ezgBh fszB yzv fit/I phi, ehNBkFe ns/ T[otoe d/ y/so ftu ezw eo ojh j?. fJjBK ;G ~ b? e/ n;hI p?;N eoB dh e'fFF eo oj/ jK fi; Bkb fe;kBK ~ ;jh T[sgkd fwb ;e/. n;hI ;/js ~ fXnkB ftu oZye/ vhvhNh dk fBowkD nZi th eo oj/ jK. wb/fonk jNkT[D bJh ;kv/ vhvhNh dh brksko wzr ehsh ik ojh j?. phi y/so ftu s[;hI fezBk ftek; ehsk j?< phi y/so ftu n;hI ekch gqrsh ehsh j?. n?Bn?;;h d/ pknd ;kv/ d/F d/ d{i/ ;G s'I tZv/ phi ftsoe jB. ;k~ feqFh wzsokb/ s'I wkBsk th gqkgs j?. e[M ;kb gfjbK se n;hI f;oc 20-30 jiko fe;kBK ~ jh phi tzvd/ ;K. s[jk~ fJj ikDe/ y[Fh j't/rh fe fgSb/ ;kb n;hI d/F d/ fGzB fGzB gqKsK ftu 1H5 bZy s'I finkdk fe;kBK ~ phi tzv/ ;B.

T[otoe d/ ys/o ftu nu?nkJhnb ? eh eo ojh j< ? T[otoe d/ y/so ftu th n;hI tfXnk ezw eo oj/ jK. nZi dh skohy ftu ;kvk :{ohnk ~ b? e/ fJce', feqce', B?FBb coNhbkfJ}o fbfwN/v, nkfd Bkb ;kvk NkJh-nZg j'fJnk j?. fijV/ okiK ftu fJjBK ;z;EktK dk B?Ntoe BjhI j?, T[E/ ;kv/ okjhI fJj nkgD/ B?Ntoe dk ft;sko eo oj/ jB ns/ wkoehfNzr okjhI n?unkJhn?b T[; ftu ;fj:'r eo fojk j?. fJ;d/ fJbktk n;hI 100% x[bDFhb T[otoe pDk oj/ jK. nZi d/F ftu fJ; soQK d/ T[sgkd dh pj[s b'V j?. n;hI nkgD/ fszB' gbKN ftu fjbr'bv d/ BK s'I fJj T[otoe pDkT[Id/ jK. fJ; ftu n;hI 191919 ro/v ns/ 13045 ro/v pBkT[Id/ jK ns/ nkgD/ vhbo d[nkok fJjBK ~ fe;kBK se gj[zukT[Id/ jK. fe;kBK dh nkwdBh d'r[Dh eoB d/ ftF/ ftu s[jkvh okJ/ eh j?< ;kv/ gqXkBwzsoh ih 2022 se fe;kBK dh nkwdBh d'r[Dh eoB bJh e'fFF ftu i[Nh j?. ;oeko fe;kBK dh fJBg[N ek;N xZN eoB bJh nkgDh e'fFF ikoh oZy ojh j?. fJe ;oekoh ;z;Ek j'D eoe/ ;kvk co} j? fe n;hI ;oeko Bkb fwbe/ fJ; fdFk ftu ezw eohJ/. jo fe;kB d/ xo se T[fus w[Zb ftu ykd, phi, ehNBkFe gj[zukT[D dh fizw/tkoh ;kvh j? fi;~ n;hI fBGk oj/ jK.

c;b eqKsh 27 5 nr;s 2018


ਇੰਟਰਿਵਊ

pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb s'I fe;kBK ~ f;ZXk bkGL vkHn?BHe/H feqFB e[wko

nzso-okFNoh i?fte ftftXsk fi;~ nzro/}h ftu pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb fejk iKdk j? y/sh bJh nB{mk ezw eo ojh j?. fJj ;z;Ek feqFh ftu j' oj/ pdbkn dk nfXn?B eodh j? ns/ feqFh dhnK ;kohnK phi fe;wK ns/ e[dosh ;o'sK ;w/s g”Fesk gqdkB eoB tkb/ ;G gqeko d/ ;o'sK ~ ;[oZfyns eodh j?. pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb gqGkth nkB[tzfFe ;z;kXB ;[oZfynk ns/ T[g:'r s/ pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb dh gfjb d/ nzdo, T[j ;fj:'rh nB[;zXkB rshftXhnK d/ bkr{ j'D ftu fJzNoB?FBb, okFNoh ns/ b'eb gZXo s/ GkrhdkoK ns/ fjsXkoeK d/ Bkb ezw eodk j?. fJ; ;z;Ek Bkb i[VhnK nB/e rZbK ~ ikBD bJh n;hI fdZbh ;fEs nkfc; ftu ;z;Ek d/ y/soh fBd/Fe dyD ns/ wZX J/Fhnk vkHn?BHe/H feqFB e[wko ih Bkb rZbpks ehsh. rZbpks d/ d”okB T[jBK B/ dZf;nk fe fJ; ;z;Ek dk w[Zy nkfc; o'w ftu ;fEs j?. nB/e d/FK ftu fJj ;z;Ek ezw eo

eqKsh 28 c;bnr;s 2018

ojh j? fi; ftu Gkos th Fkfwb j?. vkHn?BHe/H feqFB e[wko dyZD ns/ wZX J/FhnK ftu pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb d/ y/soh vkfJo?eNo jB. T[j wZX ns/ dZyD J/Fhnk ftu bkr{ j'D tkbh feqFh i?t ftftXsk d/ gqpzXB ns/ T[g:'r s/ nB[;zXkB rshftXhnK bJh ftfrnkfBe nrtkJh gqdkB eod/ jB. pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb ftu Fkfwb j'D s'I gfjbK, vkHe[wko T[g wjkfBd/Fe (pkrtkBh ftfrnkB), okFNoh feqFh nB[;zXkB gfoFd d/ gd s/ ;B. T[jBK B/ brGr 40 ;kbK se fGzB fGzB gdK s/ ofjzd/ j'J/ nkJh;hJ/nko bJh ezw ehsk. fJ; s'I gfjbK, T[j okFNoh feqFh fpT{o' d/ vkfJo?eNo, p?Irb'o ;B. nkg fJzvhnB fJz;NhfuT{N nkc jkoNhebuo fo;ou ftu vkfJo?eNo ns/ fgqz;hgb ftfrnkfBe, ns/ j?v, n?IN'w'b'ih ns/ B/wkN'bkih d/ gd ~ th ;[F'fGs eo u[e/ jB. vkHe[wko B/ pkrtkBh ehN gqpzXB

oDBhshnK ns/ ehN-t/eNo nfXn?B, nkDfte ihtftfrnkB ns/ nkJhghn?w ftu T[b/yD:'r :'rdkB fdsk j?. T[jBK B/ ehNK dhnK 50 fGzB fGzB gqikshnK bJh vhn?BJ/ pkoe'v ftef;s ehsk, eJh d{ihnK T[gbpXhnK d/ ftu pkrtkBh c;bK dhnK gqw[Zy ehN gqikshnK bJh ftfFFN wkoeo fsnko ehs/. nkg pkrtkBh gkfo;fEsh szso, n?IN'w'bkih ns/ seBhe gqpzXB Bkb ;zpzfXs fGzB gqeko d/ ;zrmBK ftu ezw eo u[e/ jB ns/ eJh okFNoh ns/ nzso-okFNoh g/F/to ;wkiK Bkb i[V/ j'J/ jB. nkg Gkos d/ n?IN'wkb'ih nekdwh d/ ;z;Ekge w?Ipo th jB. rZbpks d/ d”okB vkH n?BHe/H feqFBe[wko B/ fejk fe ;kb 1947 ftu d/F ftu G'iB T[sgkdB 50 fwfbnB NB d/ B/V/ s/V/ jh ;h go fe;kBK ns/ feqFh ftfrnkfBeK dhnK e'fFFK d/ Bshi/ ti'I n;hI G'iB t[sgkdB ftu 280 fwfbnB NB ns/ pkrtkBh d/ y/so ftu 300 fwfbnB NB se dk foekov T[sgkdB ehsk j?. wk;, d[ZX, nzvk nkfd d/ T[sgkdB y/so ftu Gkos ftu eqKshekoh tkXk j'fJnk j?. i/ 21thI ;dh dh rZb ehsh ikJ/ sK fJjh brdk j? fe n;hI foekov T[sgkdB sK eo fbnk go T[sgkdB tXkT[D ftu n;hI e[dosh ;o'sK dk n;zs[fbs d'jB ehsk j?. n;hI nkgDhnK BdhnK, sbkpK, y/sK, tksktoD, ibgZXo ns/ tB y/so ~ t/yhJ/ sK fJj ikgdk j? fe n;hI G'iB T[sgkdB dk tkXk eoB ftu fJjBK ;ko/ e[dosh ;o'sK dk n;zs[fbs d'jB ehsk j?. fi; eoe/ wB[Zy d/ Bkb Bkb e[dos ftu ofjD tkb/ ;ko/ iht-izs{nK ns/ o[ZyK ns/ g”fdnK s/ th fJ;dk p[ok n;o g?Idk j?. nzXkX[zX ehNBkFeK ns/ o;kfJfDe ykdK d/ fJ;s/wkb Bkb ;kvh fwZNh d{fFs j' rJh j?. nZi dh rZb eohJ/ sK fJj brdk j? fe jK, n;hI T[sgkdB sK tXkfJnk j? go ;k~ nkT[D tkb/ 25-50 ;kbK d/ pko/ ftu th ;'uDk j't/rk fe eh fJj fwZNh ;kvhnK nkT[D tkbhnK ghVhnK bJh e[M d/ ;e/rh< eh b'eK bJh gkDh fwb ;edk j?< ;k~ fJ;d/ pko/ th ;'uDk j?. n;hI wB[Zy d/ Bkb Bkb iht izs{nK d/ pko/ ftu th ;'uDk j? feT[Ife id'I e[dos ftu ofjD tkb/ ;ko/ iht-izs{ ;[yh ofjDr/ sd jh n;hI th ;[yh ofj ;eKr/. pkfJUtof;Nh dh nzso-okFNoh ;'u ojh j? fe n;hI f;oc nZi iK eb d/ pko/ ftu jh BjhI www.fasalkranti.com


ਇੰਟਰਿਵਊ ;'uDk j? ;r'I nkT[D tkb/ 25-50 ;kbK d/ pko/ ftu th ;'uDk j? ns/ T[;d/ bJh gbkB pBkT[D dh b'V j?. e[dos ~ ;zs[fbs oZyD dh b'V j?. fJ;~ n;hI fNekT{gD efjzd/ jK. i/ n?roh pkfJUtof;Nh ftu fNekT{gD oj/rk sK fpBK fe;/ ;wZf;nk Bkb th T[sgkdB j' ikJ/rk. feqFh y/so ftu fijVk pkfJUtof;Nh jz[dk j? fJ;~ n;hI n?roh pkfJUtof;Nh efjzd/ jK. n?roh pkfJUtof;Nh d/ n;zs[bB eoe/ tksktoD s/ pj[s p[ok n;o fgnk j?. n?roh pkfJUtof;Nh d/ pko/ fe;/ s'I g[ZS' sK fJjh efjzdk j? fe fijVk tksktoD nZi d/ 25-30 ;kb gfjbK ;h T[j nZi BjhI j?. n?roh pkfJUtof;Nh ftu fezBk gqGkt fgnk j? fJ;dk Bkg eoBk efmB j?. jkbKfe pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb n?roh pkfJUtof;Nh d/ sfjs j' oj/ B[e;kB ~ wkgD dk sohek bZG ojh j?. n?roh pkfJUtof;Nh ftu fezBk B[e;kB j'fJnk j?, T[;dh gqwkfDesk fezBh j? ns/ T[;~ fet/I wkfgnk ikJ/ fJ; fdFk ftu pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb ezw eo ojh j?.

GO FOR SOIL TESTING www.fasalkranti.com

pkfJUtof;Nh fJzNoB?FBb tksktoDh szso ftu nkJh n;wkBsk ~ d{o eoB dk ezw eodh j? ns/ b'eK ~ ;u/s eodh j? fe s[;hI y/sh eoB bJh e[dosh ;o'sK d/ T[fus d'jB s/ th fXnkB fdU sKfe e[dos s/ fJ;dk e'Jh p[ok n;o Bk j't/. s[;hI ;zs[bB ftu ;kohnK uhiK dk gq:'r eo'. T[jBK B/ fejk fe i/ n;hI fe;/ jtkJh wkor s'I th iKd/ jK sK nkgD/ Bkb nftfrnkfBe sohe/ Bkb fGzB gqeko d/ p?eNhfonk ~ Bkb b? iKd/ jK. pkjo'I nkT[D tkb/ b'eK Bkb th p?eNhfonk ub/ nkT[Id/ jB fi; eoe/ pj[s B[e;kB j[zdk j?. Gkos ftu nkw s”o s/ e/b/ dhnK d' gqikshnK T[rkJhnK iKdhnK jB. fJe o'p;Nk NkJhg, d{ik e/t/BfvF NkfJg. Gkos ftu 60-70 gqshFs e/t/BfvF fNF{ ebuo s'I j[zdk j?. e/t/BfvF ftu gBkwk ftbN dk n;o BjhI j[zdk j?. go Nqkfgeb co{N gBkwk ftbN Bkwe BtK o'r nkfJnk j? fijVk fe e/t/BfvF e/b/ dhnK fe;wK s/ th nkgDk p[ok

SAVE FERTILIZER

n;o gk fojk j?. fJ; o'r Bkb fpjko ns/ t[so gqd/F d/ fe;kB ghfVs jB. n;hI feqFh ftfrnkfBeK d/ Bkb fwbe/ fJ; o'r s'I S[Nekok gkT[D bJh e'fFF eo oj/ jK. n;hI okrh, pkiok ns/ d{ihnK g[okDhnK fe;wK ~ ;zGkb oj/ jK. fJ;d/ fJbktk n;hI g”Fesk gqdkB eoB tkb/ cb-c[Zb ~ th ;[oZfyns eoB dk ezw eo oj/ jK. feT[Ife nkT[D tkbhnK ghVhnK s/ fJ;dk p[ok n;o Bk gt/ ns/ T[j fJjBK fe;wK s'I th ikD{ j ;eD. i/ T[jBK ~ ;KfGnk BK frnk sK T[j r[nku ikDr/. fJ;~ b? e/ n;hI ncohek, nwohek b?fNB nwohek ftu th ezw eo oj/ jK. ;kvk fJjh ezw j? ns/ n;hI nkgD/ fJ;/ ezw ~ eod/ j'J/ nZr/ tX oj/ jB.

SAVE MONEY

ftfgB fwFok ;hBhno gZsoeko c;b eqKsh, BthI fdZbh

SAVE EARTH

c;b eqKsh 29 5 nr;s 2018


y/shpkVh

pk;wsh M'B/ dh ftfrnkfBe y/sh pk;wsh M'Bk d[fBnK ftu nkgDh fJe yk; y[Fp{ ns/ ;[nkd bJh uzrh soQK ikfDnk iKdk j?. Gkos ~ pk;wsh M'B/ dk iBe wzfBnk ikdk j?. fJ;dh d[fBnK ftu tXdh wzr ns/ fBo:ks dhnK ;zGktBktK fXnkB ftu oZyd/ j'J/ fJ;dh ftfrnkfBe y/sh pj[s wjZstg{oB j' rJh j?. T[ZBsFhb gqikshnKL g{;k pk;wsh 1509L fJj 2013 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu M'Bk-eDe c;b gqDkbh bJh T[g:[es fe;w j?. fJ;d/ g”d/ noX p”B/ ns/ fvZrD d/ gqsh gqsho'Xe jB ns/ gZeD s/ fJ;d/ dkD/ BjhI MVd/. fJj goD M[b;k ns/ G{ok XZpk o'r gqsh wZXw gqsho'Xh j?. fJj pk;wsh M'B/ dh xZN ntXh 115-120 fdB ftu gZe e/ fsnko j'D tkbh fe;w j?. fJ;dh n”;s T[gi 50-55 e[zsb gqsh j?H j?. g{;k 1612L fJj 2013 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es fe;w j? fijVh ;[rzX 5 dk ftef;s o{g j?. fJj pbk;N fpwkoh d/ gqsh gqsho'Xh j? ns/ 120 fdB ftu gZe e/ fsnko j' iKdh j?. fJ; fe;w ftu bhc pbk;N phwkoh d/ gqsho'Xe ihB ghnkJhi?v 5 ns/ ghnkJh 54 w”i{d jB. fJ;dh n”;s T[gi 55-60 e[zsb gqsh j?H j? fijVh g?dktko dh fdqFNh Bkb g{;k pk;wsh-1 ns/ g{;k 1121 s'I tfXnk j?. g{;k pk;wsh 6 (g{;k 1401)L fJj 2008 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu fpikJh_o'gkJh bJh T[g:[es wZXw p”Bh fe;w j? fijVh gZeD s/ fvrdh BjhI j?. dkfDnK dh ;wkBsk ns/ gekT[D dh r[DtZsk d/ fj;kp Bkb fJj fe;w g{;k pk;wsh 1121 s'I pj[s jh tfXnk j? feT[Ife fJ;dk dkDk gZeD s/ fJe' fijk ofjzdk j?. fJ; ftu pj[s tfXnk y[Fp{ nkt[Idh j? ns/ d[fXnk dkfDnK dh frDsh 4% s'I xZN j?. fJj 150-155 fdB ftu gZe e/ fsnko j'D tkbh fe;w j?. fJ;dh n”;s T[gi 55-60 e[zsb gqsh j?H j?.

eqKsh 30 c;bnr;s 2018

T[BZs g{;k pk;wsh 1 (g{;k 1460)L fJj 2007 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es fe;w j?. fJ: fe;w ftu g{;k pk;wsh-1 d/ c;bh r[DK ~ ;[oZfyns oZyd/ j'J/ ihtkD{ goD M[b;k o'r d/ gqsh gqsho'Xe Fwsk ~ tXkfJnk frnk j?. gekT[D ftu fJ;d/ dkfDnK dh r[DtZsk pj[s tfXnk j? ns/ d[fXnk dkfDnK dh frDsh 10% s'I xZN gkJh rJh j?. fJj 135 fdB ftu gZe e/ fsnko j' iKdh j? fijVh M'Bk-eDe c;b gqDkbh bJh T[g:[es j?. fJ;dh T[gi brGr 50-55 e[zsb gqsh j?H j[zdh j?. g{;k ;[rzX 5 (g{;k 2511)L fJj 2005 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es fe;w j?. fJj noX p”Bh T[u T[gi d/D tkbh pj[-c;bh gZXsh bJh T[sw fe;w j?. fJ; gqiksh dk dkDk bzpk ns/ gZeD d/ pknd uktb w[ekpb/ ftu finkdk bzpk j[zdk j?. fJj 125 fdB ftu gZe/ e/ fsnko j' iKdh j? fijVh f;zfus nt;Ek ftu M'Bk-eDe c;b gqDkbh bJh T[g:[es j?. fJ;dh n”;s T[gi 60-70 e[zsb gqsh j?H j?. g{;k ;[rzX 4 (g{;k pk;wsh 1121)L fJj 2005 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es fe;w j?. fJj 140-145 fdB ftu gZe e/ fsnko j' iKdh j? fijVh soktVh pk;wsh s'I 15 fdB nr/sh j?. fJ;dk dkDk bzpk (8 fwHwhH gekT[D d/ pknd brGr 20 fwHwhH) ns/ gsbk j? fijVk r[DK ftu soktVh pk;wsh s'I finkdk tfXnk j?. fJj xZN bkrs ftu T[u r[DtZsk:[es, fBo:ks :'r finkdk T[gi d/D tkbh fe;w j?. fJ;dh T[gi brGr 40 e[zsb gqsh j?H j[zdh j?. g{;k nkoHn?uH10 (;zeo M'Bk)L fJj 2001 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es pk;wsh M'B/ dh d[fBnK dh gfjbh ;zeo gqiksh j?. fJ;dk dkDk bzpk, gsbk ns/ y[Fp{dko j[zdk j?. gZeD d/ pknd uktb bzpkJh ftu d'r[Dk tXD tkbk ns/ finkdk ;[nkdh j[zdk

j?. fJj fJe wZXw p”Bh ns/ 110-115 fdB ftu gZe e/ fsnko j'D tkbh c;b j? fijVh M'Bk-eDe c;b gD q kbh bJh Tg[:e[s j.? fJ;dh n;”s Tg[i brGr 65 e[zsb gqsh j?H j?. g{;k ;[rzX 3L fJj 2001 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es fe;w j?. fJj noX p”Bh, finkdk T[gi d/D tkbh pk;wsh r[DK s'I gfog{oD fe;w j?. fJ;dk dkDk bzpk, pkohe ns/ ;[rzfXs j? fijVk gekT[D s/ bzpkJh ftu d'r[Dk tXdk j? ns/ ykD ftu w[bkfJw ns/ ;tkd j[zdk j?. fJj fe;w gekT[D ftu wZXw nr/sh (125 fdB) j'D dh tiQk Bkb pj[-c;bh uZeo fit/I M'Bk-;pih (gkbe, w{bh, nkb{)- eDe- w{zr bJh T[g:[es j?. fJ;dh n”;w T[gi 55 e[zsb gqsh j?eN/no j?. g{;k ;[rzX 2L fJj 2001 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh T[g:[es fe;w j?. fJj noX-p”Bh, finkdk T[gi d/D tkbh pk;wsh r[DK Bkb gfog{oD fe;w j?. fJ;dk dkDk bzpk, pkohe ns/ y[Fp{dko j? fijVk gekT[D ftu bzpkJh ftu d'r[Dk tXdk j? ns/ ykD ftu w[bkfJw ns/ ;[nkd ftu tfXnk j?. fJj fe;w gZeD ftu wZXw nr/sh (120 fdB) j'D dh tiQk Bkb pj[c;bh uZeo bJh T[g:[es j?. fJ;dh n”;s T[gi 55 e[zsb gqsh j?H j?. g{;k pk;wsh 1L fJj 1989 ftu ftw'fus f;zfus nt;Ek ftu o'gkJh bJh pk;wsh M'B/ dh gfjbh wZXw p”Bh fe;w j?. fJ;dk dkDk pj[s finkdk bzpk ns/ gekT[D ftu w[bkfJw ns/ y[Fp{dko j[zdk j?. ;kv/ d/F d/ pk;wsh uktb d/ fBo:ks ftu brGr 50% :'rdkB fJ;/ fe;w j?. fJj T[soh Gkos ftu M'Bk-eDe c;b gqDkbh bJh T[g:[es j?. fJj fe;w gekT[D ftu 130-135 fdB dk ;wK b?Idh j?. fJ;dh n”;s T[gi 45 e[zsb gqsh j?H j?. phi do ns/ phi T[gukoL pk;wsh M'B/ bJh 16-18 feHrqkH phi dh wksok gqsh j?H ekch j[zdh j?. phi ~ ekp/Bvkfiw 2 rqkw iK www.fasalkranti.com


y/shpkVh

N?p[e'Bki'b 1 rqkw cc{zdBkFh iK NqkJhe'rqkwk joihn?Bw 5 rqkw_feHrqkH phi dh do) Bkb T[gukfos eoe/ phiDk ukjhdk j?. g”d fsnko eoBkL fJe j?H (12H5 phxk) y/socb ftu M'B/ dh o'gkJh bJh 800 tor whNo (brGr fJe thxk) y/socb ftu i{B d/ gfjb/ gytkV/ (1-15 i{B) ftu Bo;oh dh fpikJh eoBh ukjhdh j?. y/s ~ S'NhnK S'NhnK ns/ E'VhnK T[uhnK T[mhnK fenkohnK ftu tzv b?Dk ukjhdk j?. phi dh fpikJh s'I gfjbK 6-7 e[zsb r'po dh ykd ns/ 2 feHrqkH fize ;bc/N ns/ fpikJh d/ ;w/I 15 feHrqkH n?BHghHe/H (10L26L26) ns/ 08 feb'rqkw :{ohnk d/Dk ukjhdk j? ns/ o'gkJh d/ 10 ns/ 20 fdB pknd 15 bhNo gkDh (fJe ;go/n Nzeh) ftu 300 rqkw :{fonk, 75 rqkw fize ;bc/N ns/ 30 rqkw c?o; ;bc/N dk x'b pDke/ ;go/n eoB Bkb y?ok ns/ ;c/dk o'r dk gqGkth ezNo'b ehsk ik ;edk j?. o'gkJhL 25-26 fdB dh g”d dh o'gkJh bkfJBK ftu eo'. bkfJB s'I bkfJB dh d{oh 20 ;?HwhH ns/ g”d/ s'I g”d/ dh d{oh 15 ;?HwhH oZyDh ukjhdh j?. fJe irQk s/ 2-3 g”d/ jh o'fgs eo'. o;kfJfDe T[otoeL fwZNh gohyD Bk j'D dh dFk ftu pk;wsh fe;wK ftu o'gkJh s'I gfjbK g?vfbzr d/ ;w/I gqsh phxk 15 feHrqkH n?BHghHe/H (10L26L26) iK 09 feHrqkH vhHJ/HghH ns/ 5 feHrqkH fwT{o/N nkc g'NkF dk gq:'r eoBk ukjhdk j? ns/ gqsh thxk 04-04 feHrqkH :{fonk iK 08-08 feHrqkH e?bFhnw nw'fBnw BkJhNq/N (CAN) o'gkJh d/ 20 fdB ns/ 60 fdB pknd gkT[Dk ukjhdk j?. yogstko ezNo'bL pk;wsh M'B/ ftu fBokJh d/ fJbktk o;kfJfDe ftXh Bkb yogstkoK d/ ezNo'b bJh fpT{Nkeb'o 50%Jh ;h dh 2-3 bhNo wksok iK gq/Nhbkeb'o 50% JhH;hH dh 1H5-2 bhNo wksok iK g/Bvhw?EkfbB 30% JhH;hH dh 2H5-3 bhNo wksok ~ 500-

www.fasalkranti.com

600 bhNo gkDh ftu fwbke/ o'gkJh d/ 2-3 fdB d/ nzdo fSVekn (yogstkoK d/ nze[oD s'I gfjbK) eoBk ukjhdk j?. o;kfJD d/ gq:'r ;w/I y/sK ftu 2-3 ;?HwhH gkDh j'Dk ukjhdk j? iK fp;gkfJfop?e ;'vhnw 10% n?;H;hH dh 250 n?wHn?b wksok ~ 500-600 bhNo gkDh ftu fwbke/ o'gkJh d/ 20-25 fdB d/ pknd gqsh j?H dh do Bkb fSVekn eo' ns/ ;go/n d/ 24 xzN/ pknd f;zukJh eo'. ehN ezNo'bL 1) M'B/ dk sBk S/de · 20 c/o'w/B Nq?g gqsh j?H d/ fj;kp Bkb y/s ftu bkU. · o'gkJh d/ 30 fdB pknd iK ftn;e ehN B}o g?D s/ 2-3 NqkJhe'ekov (NqkJhe'rqkwk i/g'fBew) 5-6 tko 8 s'I 10 fdB d/ nzsokb s/ gqsh j?H d/ fj;kp Bkb bkT[D/ ukjhd/ jB. · eoNkg jkJhvq'eb'okfJv (4 ihH) iK ekop'fcT{okB (3 ihH) iK chgo'fBb (0H3 ihHnkoH) ~ 10 feHrqkH gqsh J/eV dh do Bkb y/s ftu gkDh d/ ;w/I p[oekn eo'. · ekoNkg jkJhvq'eb'okfJv (50 n?;HghH) 400 rqkw iK ekop';bckB (25 JhH;hH) 400 n?wHn?b iK fJwhvkeb'fgqv (17H8 n?;Hn?b) dh 50-75 n?wHn?b wksok ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbke/ gqsh J/eV dh do Bkb ;go/n eoBk ukjhdk j?. 2) XkB dk c[dek · BsqiB dk finkdk gq:'r BjhI eoBk ukjhdk. · gqe'g j'D s/ y/s ftu'I gkDh eZY d/Dk ukjhdk j?. · EkfJNkw/Ekikw (25 vpfbT{ ih) 40 rqkw iK fJwhvkeb'fgqv (17H8 n?;Hn?b) dh 125 n?wHn?b wksok ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbke/ gqsh J/eV dh do Bkb ;go/n eoBk ukjhdk j?. · c[dek d/ ekbk j'D s/ fpT{gq'c/ihB (25 n?;H;hH) 500 n?wHn?b iK v/bNkw/EbhB (1%) + NqkJhi'ck; (35%) dh 500 n?wHn?b wksok ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbk e/ gqsh J/eV dh do Bkb ;go/n eoBk ukjhdk j?. 3) rzXh ehN · nk;/ gk;/ dhnK w/VK ftu yogstkoK ~ BFN eo d/Dk ukjhdk j?. · fBzw d/ s/b dk 3-5% x'b pDke/ ;go/n eo'. · fpt/fonk p/f;nkBk 2H5 feHrqkH gqsh j?H dh do Bkb fSVekn eo'. 4) gZsh bg/Ne ehN

10 bhNo d/;h rK dk g/Fkp ns/ 5 bhNo fBzw d/ s/b ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbke/ gqsh J/eV dh do Bkb ;go/n eoBk ukjhdk j?. · NqkJhe'ekov (NqkJhe'rqkwk i/g'fBew) 5-6 ekov 10 s'I 12 fdB d/ nzsokb s/ gqsh j?H d/ fj;kp Bkb bkT[D/ ukjhd/ jB. · ehN d/ nkofEe B[e;kB gZXo s'I T[s/ fJzv';bckB (35 JhH;hH) dh 400 n?wHn?b wksok ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbke/ gqsh J/eV dh do Bkb 15 fdB d/ nzsokb s/ d' ;go/n eo'. o'r ezNo'bL 1) M'B/ dk M'Iek o'r- fJj o'r gkfJohfeT{o/fonk UokfJih ete eoe/ j[zdk j?. gZshnK s/ nZy d/ nkeko dh Feb d/ XZp/ pDd/ jB fijV/ ftu'I oky d/ ozr d/ ns/ feBkfonK s/ v{zx/ eZEJh ozr d/ j[zd/ jB. ezNo'b- NqkfJ;kfJeb'i'b (75 vpfbT{HghH) 120 rqkw iK j?eike'Bki'b (5 JhH;hH) dh 200 n?wHn?b wksok ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbke/ gqsh J/eV dh do Bkb ;go/n eoBk ukjhdk j?. 2) M'B/ dk goDuSd M[b;k o'r (Sheat blight)- fJj o'r okfJi'eN'fBnk ;'b/BkJh ete eoe/ j[zdk j?. goDuSd s/ nfB:fws nkeko d/ XZp/ pDd/ jB fijBK dk feBkok r{Vk G{ok ns/ ftu dk fjZ;k jbe/ ozr dk j[zdk j?. gZshnK s/ r'b nkeko d/ XZp/ pDd/ jB. ezNo'b- gq'ghe'Bki'b (20 JhH;hH) 200 n?wHn?b iK j?eike'Bki'b (5 JhH;h) dh 200 n?wHn?b iK ekop/Bvkfiw (50 vpfbT{HghH) 200 rqkw wksok ~ 200 bhNo gkDh ftu fwbke/ gqsh J/ev dh do Bkb ;go/n eoBk ukjhdk j?. 3) M' B / dk ihtkD{ M[ b ;k o' r (Bacterial leaf light)- fJj o'r i?BE'w'Bk; e?wg/;fNq; eoe/ j[zdk j?. fJ; ftu gZshnK u[zM iK feBkfonK s'I fJedw ;[ZeD brdhnK jB. ;[Ze/ j'J/ feBko/ nfB:fws ns/ N/Y/ w/v/ j[zd/ jB. gZshnK fbgN e/ j/mK tZb M[ee/ ghbhnK ns/ G{ohnK j' iKdhnK jB ns/ g”d/ ~ j'o ;[ek fdzdhnK jB. ezNo'b- ezNo'b bJh yVh c;b ftu y/s s'I gkDh eZYD dk ;w/I ;w/I s/ gqpzX eo' ns/ :{fonk dk gq:'r finkdk Bk eo' ns/ 6 rqkw ;NqgN';kfJebhB ns/ 200 rqkw ekZgo nke;heb'okfJv ~ 200 bhNo gkDh ftu x'be/ gqsh J/eV dh do Bkb ;go/n eo'. ·

vkH;zdhg u”Xoh, vkH oke/F fstkoh ;fj vkfJo?eNo (c;b ftfrnkB) feqFh ftfrnkB e/Ido y/eVk (pkrgs) ;fj gq'c?;o (fwZNh ftfrnkB) feqFh ftfrnkB e/Ido j;sBkg[o (w/om)

c;b eqKsh 31 5 nr;s 2018


y/shpkVh

i?fte ykd

ns/ fJ;dh T[g:'frsk fe;kB y/sK ftu c;b T[rkT[Id/ jB, c;bK d[nkok iwhB ftu g”Fe sZs bJ/ iKd/ jB, fijBK ftu'I BkJhNq'iB, ck;c'o; ns/ g'NkF w[Zy jB. fJjBK ftu ;G s'I finkdk BkJhNq'iB dk F'FD j[zdk j? feT[Ife fJ; sZs dh ;G s'I finkdk b'V j[zdh j?. fJzBk jh BjhI ;r'I y/s ftu gkJ/ rJ/ BkJhNq'iB dk 40 s'I 50 gqshFs fjZ;k jh c;bK T[g:'r eo gkT[IdhnK jB ns/ pkeh pfunk 55 s'I 60 gqshFs fjZ;k iK sK gkDh d/ Bkb tr iKdk j? iK fco o;kfJfDe feqnk d/ cb;o{g r?; d/ o{g ftu pdbe/ tk:{wzvb ftu fwb iKdk j? iK iwhB ftu jh n;EkJh pzXe j' e/ ofj iKdk j?. d{i/ g”Fe sZsK d/ w[ekpb/ iwhB d/ nzdo T[gbZpX BkJhNq'iB dh wksok ;G s'I xZN j[zdh j?. i/ gqsh feHrqkh g”Fe sZs tZb fXnkB d/JhJ/ sK BkJhNq'iB jh ;G s'I finkdk ehwsh j?. i?fte ykdL ikD-gSkDL ;G soQK d/ g”fdnK bJh yk; s”o s/ 17 g”Fe sZsK dh b'V g?Idh j?. ekopB, nke;hiB, jkJhvq'iB, BkJhNq'iB, ck;c'o;, g'NkF, e?bFhnw, w?rBhFhnw, ;bco, b'jk, w?IrBh}, sKpk, i;sk, p'o'B, eb'ohB, w'fbpv/Bw ns/ fBfeb fijBK ftu BkJhNq'iB, ck;c'o; ns/ g'NkF io{oh sZs jB. fJj g”fdnK ~ (1) o;kfJfDe T[otoe

eqKsh 32 c;bnr;s 2018

d[nkok (2) ekopfBe, e[dosh ykd (r'po) ezg';N dh ;Vh ykd, joh ykd, ybhnK, wZSbh dh ykd, jZvh dk u{ok nkfd d[nkok (3) BkJhNq'iB ;fEoheoB ns/ ck;c'o; x[bDFhb ihtkD{nK d[nkok e[dosh o{g Bkb iwhB ftu e[M nfij/ ihtkD{ gkJ/ iKd/ jB, fijVk jtk :kBh fe tksktoDh BkJhNq'iB ~ BkJhNq/N ftu ns/ ;fEo ck;c'o; ~ x[bke/ gqkgs nt;Ek ftu pdb fdzd/ jB. ihtkD{ ykd nfij/ jh ihtkD{ dk T[sgkdB j?. eh fJjh ihtkD{ iwhB ftu gBgd/ jB< jK, i/ iwhB fJe c?eNoh j? ns/ fJjh ihtkD{ T[; ftu ezw eoB tkb/ wid{o fJjh ihtkD{ iwhB ftu T[gbpZX d/;h ykd, r'po dh ykd ns/ e{V/-eoeN dh ykd jh fJjBK dk fgqn G'iB j?. fJ; bJh r'po dh ykd, joh ykd ns/ ezg';N dk iwhB ftu T[fus wksok ftu j'Dk io{oh j?. iwhB s'I ihtkD{ nkgDk G'iB b? e/ g”fdnK ~ BkJhNq'iB, ck;c'o; ns/ g'NkF dh T[gbpZXsk tXkT[Id/ jB. ihtkD{ ykd d/ gqekoihtkD{ ykdK ftu w[Zy jB1H okfJi'fpnw ebuo 2H J/i/N'p?eNo

3H 4H 5H 6H 7H

ck;c'o; x'be ihtkD{ (ghHn?;Hph) J/i';gkfJfobw Bhb jfos F?tkb (phHihHJ/H) J/i'bk co?Bfenk (J/eNB'wkfJf;Nhi) iwhB ftu ;{eFwihtkD{nK dh ;feqnsk bJh nB[e{bsk 1H ihtKF gdkoEK dh w”i{drh (d/;h ykd) 2H T[fus Bwh dh wksok 3H T[fus tk:{ ;zuko 4H T[fus ghHn?uHwkB (T[dk;hB) fJj T[go'es uko' io{osK ezg';N ykd s'I g{ohnK ehshnK ik ;edhnK jB. i?fte ykd ~ ezw ftu fbnkT[D dh ftXhL ;G s'I gfjbK okfJi'fpnw ~ b?Id/ jK. fJj ykd fJe BK ukoe'b ns/ ihtkD{nK dk fwFoD j? fi;d/ jo fJe rqkw ftu d; eo'V s'I finkdk okfJi'fpnw ihtkD{ j[zd/ jB. fJj Nhek (ykd) f;oc dbjDh c;bK ftu gq:'r ehsk ik ;edk j?. gqEe dbjDh c;bK bJh Nhek nbr nbr j[zdk j?. uB/ bJh nbr ns/ wNo bJh nbr. okfJi'fpnw ebuo Bkb phi T[gukfos

www.fasalkranti.com


y/shpkVh

eoB s/ fJj ihtkD{ ebuo s'I phi d/ T[gob/ nktoD s/ fuge ikd/ jB. phi nze[oD s/ fJj ihtkD{ iV, w{bo'w d/ ;jko/ g”fdnK dhnK iVK ftu dkfyb j' e/ fGzB nkeko, gqeko ns/ ozr fpozrhnK rozEhnK dk fBowkD eod/ jB. fJj rozEhnK BkJhNq'iB ;fEoheoB fJekJhnK jB. g”fdnK dk tkXk fJjBK dh ;zfynk s/ fBoGo eodk j?. pj[s finkdk rozEh j'D s/ g?dktko th finkdk j[zdh j?. nbr nbr c;bK bJh okfJi'fpnw ihtkD{ ykd d/ nbr nbr g?e/N fwbd/ jB.

fit/I w{zr, T[Vd, nojo, b'fpnk, uBk, wNo ns/ w;o nkfd fsbjD ftu w{zrcbh, ;'fJnkphB ns/ po;hw, w'm, ;/w ns/ foiek nkfd. okfJi'fpnw ebuo dk T[g:'r eoB dk sohekL nZXk bhNo gkDh ftu 50 rqkw r[V ~ x'be/ jbek fijk T[pkb bU. j[D fJ;~ mzvk eoe/ okfJi'fpnw ebuo fijVk 200-250 rqkw d/ g?e/N ftu j?, gk e/ bZeV Bkb fjbke/ x'b fsnko eo bU. fco 10-12 feb' phi ~ gZe/ coF s/ c?bke/ fsnko ehs/ rJ/ x'b ~ phi d/ T[s/ pokpo o{g Bkb fSVee/ jbe/ jZE Bkb fwbkU, fi; Bkb jo phi s/ fJe gsbh fijh gos uV ikJ/, SK ftu ;[eke/ s[ozs fpikJh eo fdU. okfJi'fpnw ebuo d/ gq:'r dh T[g:'frskL 1H fJ;d/ gq:'r Bkb 10 s'I 30 feHrqkH o;kfJfDe BkJhNq'iB dh pus j[zdh j?. 2H g?dktko 20 s'I 30% tXdh j?. 3H fJj ihtkD{ e[M jkow'B; ns/ ftNkfwB th pDkT[Id/ jB, fi;~ g”d/ ns/ iV d'tK dk tkXk ns/ ftek; uzrh soQK j[zdk j?. 4H iwhB dh T[gikT{ Fesh ~ tXkT[Id/ jB, fi; Bkb g?dktko finkdk gqgks j[zdh j?. J/i/N'p?eNo ykdL nkozfGe ikDekohL fJj ihtkD{ ykd nkikd ihth BkJhNq'iB ;fEoheoB J/i/N'p?eNo iK J/i';gkfJfobw ihtkD{ dk Bw u{oD eg T[sgkdB j?. fJ;d/ fJe rqkw fjZ;/ ftu 10 eo'V ihtkD{ j[zd/ jB. dbjDh c;bK ~ SZve/, fJ; ihtkD{ ykd ~ fe;/ c;b bJh gq:'r ehsk ik ;edk j?. J/i/N'p?eNo ykd d/ bkG 1H 10 s'I 20% se g?dktko ftu tkXk j[zdk j?, e[dosh ;[nkd pfDnk ofjzdk j?.

2H iVK ns/ tB;gfse fjZf;nK dk tkXk j[zdk j?. 3H fJ; i?fte ykd Bkb c;bK ftu ihtkD{ fpwkoh c?bkT[D tkb/ o'rkD{nK dk dwB j[zdk j?. 4H G'iB tkbhnK c;bK iwhB ftu'I ekch wksok ftu ck;c'o; g”Fe sZs dk g{ok gq:'r eo b?IdhnK jB. 5H nze[oD ibdh ns/ ;/jswzd j[zdk j?. 6H 20 s'I 30 feHrqkH BkJhNq'iB dh f;ZXh pus j[zdh j?. c';c'fNek ihtkD{ ykdL ikDekohL fJj th nkikd ihth ihtkD{ dk fJe Bw u{oD T[sgkd j?. fJ;~ (ghHn?;Hph) d/ BK Bkb th ikfDnk iKdk j?. fJ;d/ th fJe rqkw fjZ;/ ftu 10 eo'V ihtkD{ j[zd/ jB. fJ; ihtkD{ ykd dk gq:'r eoB Bkb y/s ftu w”i{d nx[bDFhb ck;c'o; x[bDFhb nt;Ek ftu pdb iKdk j?. c';c'o; ihtkD{ ykd d/ bkGL 1H fJ; Bkb iVK dk ftek; s/ih Bkb j[zdk j?, fi; Bkb g”dk ehN ns/ o'r ofjs noEks ;t;E pfDnk ofjzdk j?. 2H fJ;d/ d[nkok 10 s'I 20% feqFh T[sgkdB ftu tkXk j[zdk j?. 3H iwhB ftu w”i{d c';c'o; g”Fe sZs dh 30 s'I 50 gqshFs se pus ehsh ik ;edh j?. i?fte ykd gq:'r ftu ;ktXkBhnKL 1H i?fte ykd dk gq:'r g?e/N s/ fbyh nkyoh skohy s'I gfjbK jh eo b?Dk ukjhdk j?. 2H okfJi'fpnw ihtkD{ ykd c;b ftfFFN j[zdk j?. fJ; bJh g?e/N s/ fbyh c;b ftu jh gq:'r eoBk ukjhdk j?. 3H ebuo Bkb T[gukfos phiK ~ fe;/ th feqFh o;kfJfDe gdkoEK Bkb BjhI fwbkT[Dk ukjhdk. 4H ihtkD{ ykd ~ X[Zg ns/ rowh s'I d{o fe;/ ;[Zeh ns/ mzvh irQk s/ oZyDk ukjhdk j?. 5H okfJi'fpnw ebuo ~ mzv/ x'b ftu gk e/ jh fwbkU ns/ uNgN ;t/o/ iK Fkw t/b/ fpikJh eo fdU. vkHjhok bkb :kdt c;b ftfrnkB ftGkr oki;EkB feqFh nB[;zXkB ;z;EkB, d[orkg[ok (i?g[o) Fqh eoD Bo/Ido feqFh :{Bhtof;Nh, i'pB/o(oki;EkB)

www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 33 5 nr;s 2018


peoh gkbB

g/Iv{ y/so ftu tgkfoe peoh gkbB Gkos fJe y/sh gqXkB d/F j?. fJE'I dh 65-70 gqshFs iB;zfynk fgzvK ftu ofjzdh j?. T[jBK dh nkihftek dk w[Zy ;kXB feqFh ns/ gF{-gkbB j?. fJjBK b'eK ftu'I brGr fJe fsjkJh b'e rohph o/yk s'I j/mK ihtB pshs eod/ jB fijBK ftu finkdkso ;hwKs fe;kB ns/ feqFh wid{o nkT[Id/ jB. fJj b'e ;kXBK dh ewh eoe/ rK, wZM fij/ tZv/ ns/ youhb/ gF{nK ~ BjhI oZy ;ed/ jB. peoh gkbB xZN youhbk ns/ finkdk bkGekoh j'D eoe/ T[jBK dh nkofEe ;fEsh ;[XkoD bJh todkB ;kfps j'fJnk j?. peoh fJe pj[-T[g:'rh ns/ f;ZXk-;kXk gF{ j?, fijVk nkgD/ S'N/ ed, jo soQK dh ibtk:{ ftu ofjD dh skes ns/ ofjD-;fjD dhnK nk;kB nkdsK eoe/ nZi d/F d/ ;ko/ torK dk uj/sk gF{ j?. peoh rqkwhB noE-ftt;Ek dh ohV j? ns/ fJ; s'I gqkgs j'D tkbhnK t;s{nK, d[ZX, pkb, uwVk ns/ i?fte ykd nkfd ;G soQK Bkb bkGdkfJe j?. fJ;d/ T[sgkd dh fteoh bJh pkiko jo EK T[gbpZX j?. fJjBK ekoBK Bkb gF{ XB ftu peoh dk fJe yk; ;EkB j?. T[go'es r[DK d/ nkXko s/ peoh ~ rohp dh rK th efjzd/ jB. oki;EkB ftu peoh gkbB g[okD/ ;w/I s'I fgzv d/ G{whjhB ns/ rohp b'eK dh

eqKsh 34 c;bnr;s 2018

ihftek ewkT[D dk ;kXB fojk j?, go j?okBh dh rZb j? fe nZi th peoh gkbe fJ;~ ftfrnkfBe Yzr Bkb BjhI gkb oj/ jB. peoh gkbe T[fus oZy-oykn, ;zs[fbs g”Fe nkjko ns/ p/jso gqpzXB d[nkok peohnK ~ o'rrq;s j'D s'I puke/ j/m fby/ gqeko s'I nkofEe bkG gqkgs eo ;edk j?· d[Xko{ peohnK ~ t/ue/. · d[ZX ns/ d[ZX d/ T[sgkd t/ue/. · pefonK ~ wk; d/ o{g ftu t/ue/. · T[B ns/ yb d[nkok gqkgs nkwdBh. · whIrfBnK ~ ykd d/ o{g ftu t/ue/. oki;EkB ftu gkJhnK ikD tkbhnK peoh dhnK gqw[Zy B;bKL1H wkotkVhL fJj B;b oki;EkB ftu Bkr”o, gkbh, i'Xg[o, ikb'o, i?;bw/o, pkVw/o ns/ phekB/o fifbnK ftu gkJh iKdh j?. fJj wZXw nkeko dh ekb/ ozr dh peoh j?. fJ;dk ;oho bzp/ tkbK Bkb Yfenk ofjzdk j?. ezB ugN/ ns/ wZXw nkeko d/ ns/ j/mK tZb bNe/ j[zd/ jB. wkdk dk n”;s ;oho Gko 25-30

feb' ns/ Bo dk ;oho Fo 30-35 feb' j[zdk j?. fJjBK d/ ;oho s'I gqkgs tkbK Bkb rbhu/_Bwdk nkfd pBkT[D d/ ezw nkT[Id/ jB. fJ;dk d[ZX T[sgkdB 90-95 feb' j[zdk j?. 2H iwBkgkohL fJj B;b w[Zy o{g Bkb T[so gqd/F d/ fJNktk fib/ d/ ueoBro ns/ rVg[ok fJbke/ ftu pj[s gkJh iKdh j?. fJj y/so :w[Bk ns/ uzpb BdhnK d/ eSko ftu ;fEs j?. fJj fJe d[ekih B;b j?. fJj fJe tZv/ nkeko dh peoh j?. fJ;dk ozr ;c/d j[zdk j? ns/ edh edh rb/ ns/ f;o s/ XZp/ th gkJ/ iKd/ jB. fJjBK dh BZe T[Goh j'Jh j[zdh j? fi;~ o'wB B'} efjzd/ jB. fJ; s/ tkbK d/ r[ZS/ j[zd/ jB. o'wB B'} ns/ iKxK d/ fgSb/ fjZ;/ ftu ;c/d tkb fJ; B;b dh w[Zy gSkD j?. fJjBK d/ ezB ekch tZv/ ns/ bNe/ j'J/ j[zd/ jB. fJ; B;b d/ Bo dk n”;s ;oho Gko 42-44 feb' ns/ wkdk dk ;oho Fo 35-38 feb' j[zdk j?. fJ; B;b dhnK peohnK d[Xekb ftu 200 feb' n”;s d[ZX fdzdhnK jB. 3H f;o'jhL fJj B;b oki;EkB noktbh gotsfFyktK d/ B/V/ s/V/ d/ y/soK ftu ns/

www.fasalkranti.com


peoh gkbB f;o'jh, Bkr”o, niw/o, oki;wzd, T[d/g[o ns/ N'Ie fifbnK ftu w[Zy o{g Bkb gkJh iKdh j?. fJ; B;b ftu o'r gqsho'Xe Fwsk ns/ ;[Zek ;fjD eoB dh Fwsk d{ihnK peohnK d/ w[ekpb/ finkdk j[zdh j?. fJ; B;b d/ gF{ dk nkeko wZXw ns/ ;oho rmhbk j[zdk j?. fJj B;b w[Zy s”o s/ d[ZX ns/ wk; bJh gkbh iKdh j?. fJjBK d/ ;oho dk ozr jbek ns/ rfjok G{ok ns/ ;oho s/ ekb/, ;c/d ns/ rfjo/ ekb/ ozr d/ XZp/ j[zd/ jB. e[M gF{nK ftu rb/ d/ j/mK T[Irbh fijh d' r{bo/ ns/ w[zj d/ ipV/ d/ j/mK tZb dkVhB[wk tkb gkJ/ ikd/ jB. ezB ugN/, j/mK tZb bNe/ j'J/, bzp/ ns/ gZshB[wk j[zd/ jB. fJ; B;b d/ BBo dk n”;s ;oho Gko 40-50 feb' ns/ wkdk dk ;oho Fo 30-35 feb' j[zdk j?. fJ; B;b dhnK peohnK d[ZXekb ftu 100 feb' n”;sB d[ZX fdzdhnK jB. 4H iyokBkL fJj B;b oki;EkB d/ nbto fib/ ns/ nk;/ gk;/ d/ y/soK ftu gkJh iKdh j?. fJj nkeko ftu tZvh ns/ ekb/ ozr dh j[zdh j?. fJjBK d/ wz{j ns/ ezBK s/ ;c/d ozr d/ XZp/ gkJ/ iKd/ jB. fJjBK dk d[ZX T[sgkdB 120 feb'rqkw j[zdk j?. fJ; B;b d/ Bo dk n”;s ;oho Gkos 55 feb' j[zdk j?. peoh gkbB ftu fXnkB oZyD :'r rZbKL· peoh d/ ofjD dh EK ;kc ;[Eoh ns/ jtkdko oZy'. · peoh, yk;eo pZfunK ~ mzv s'I pukU. · peohnK d/ nktk; ftu gqsh peoh 10-12 tor c[ZN dh irQk fdU ns/ fJe xo ftu fJeZm/ 20 peohnK s'I finkdk Bk oZy'. · peok ns/ peoh ~ nbr nbr oZyDk ukjhdk j?. · peoh dk gfjbk gqiBB 8-10 wjhB/ dh T[wo d/ pknd jh eokU. · rkfGB peohnK ~ roG nt;Ek d/ nkyoh v/Y wjhB/ ftu uokT[D d/ fJbktk xZN' xZN 200 rqkw dkD/ dk fwFoB io{o fdU. · pZuk iBw d/ ;w/I peohnK ~ ;kc ;[Eoh EK

·

·

· · · ·

· ·

s/ g[nkb nkfd s/ oZy'. pZuk izwD d/ ;w/I i/ wdd dh b'V j't/ sK ;kp[D Bkb jZE X' e/ wdd eoBh ukjhdh j?. iBw d/ pknd BkGh s'I 3 fJzu j/mK s'I Bt/I pb/v Bkb eZN fdU ns/ vhN'b iK fNzuo nkfJUvhB iK t'eKfvB bk fdU. fJj dtkJh 2-3 fdBK se bkU. pZfunK ~ wK d/ Bkb oZy' ns/ oks ftu wK s'I nbr eoe/ N'eoh Bkb Ye fdU. Bo pZfunK dk pfXnkeoD 2 wjhB/ dh T[wo ftu eokU. pZuk d/D d/ 30 fdBK d/ pknd jh rowh ftu nkT[D s/ rkfGB eokT[Dk ukjhdk j?. wdekb ftu nkJhnK peohnK ~ wdekb (rowh) ftu nkT[D d/ 10-12 xzN/ pknd gfjbh tko rkfGB eokU. i/ peoh 24 xzN/ pknd th rowh d/ bZSD gqeN eodh j? sK d'pkok (10-12 xzN/) d/ nzsokb s/ th rkfGB eokfJnk ikJ/. peoh ns/ fJ;d/ pZfunK ~ fB:fws o{g Bkb feqwh BkFe dtkJh fdU. peoh d/ pZfunK ~ ;w/I ;w/I s/ N/Nqk;kfJefbB dtkJh gkDh ftu fwbke/ fgbkU fi; Bkb fBw'fBnk dk gqe'g xZN j't/rk.

fszB wjhB/ s'I finkdk T[wo d/ jo pZu/ ns/ peohnK ~ fJN/o'N'e;fwnK dk Nhek io{o btkU. phi{ peo/ dh u'DL· Bo F[ZX B;b dk j'Dk ukjhdk j?. · B;b d/ nB[o{g finkdk s'I finkdk T[ukJh dk j't/. · ;ohoe o{g Bkb g{oh soQK ;/jswzd ns/ u[;s j't/. · nkjko ~ ;ohoe Gko ftu pdbD dh finkdk skes j't/. · wK finkdk d[ZX d/D tkbh j't/. · fwbB eokT[D s/ peohnK ~ rofGs eodk j't/. · nkgD/ r[DK ~ nkgDh ;zssh ftu SZvD dh Fwsk j't/. · o'r rqf;s ns/ ;zeqfws o'r dk tkje Bk j't/. peoh dh u'D eoBkL· F[ZX B;b dh j'Dh ukjhdh j?. · d[ZX ns/ d[ZX ekb tfXnk j'Dk ukjhdk j?. · B;b d/ nB[o{g finkdk T[ukJh dh j'Dh ukjhdh j?. · ;ohoe o{g Bkb ;/jswzd j'Dh ukjhdh j?. · gqiBB Fwsk (d' fpnKsK d/ ftu nzsokb ns/ i[VtK pZu/ g?dk eoB dh do) tfXnk j't/. ·

vkH ihtD okw ikN ns/ vkHn?uHn?bHp[rkfbnk ;hBhno nB[;zXkB nfXJ/sk ns/ ftfrnkfBe, gF{gkbB feqFh ftfrnkB e/Ido, pK;tkVk

www.fasalkranti.com

c;b eqKsh 35 5 nr;s 2018


feqFh ekoi

nr;s wjhB/ d/ feqFh ;pzXh io{oh ezw efgbk F/ykts, ;zi/ f;zx okm”o, nkoHe/Hf;zx ns/ gqthB e[wko T[gkX/ c;b ftfrnkB ftGkr GkHfeqHnHgH, Gkosh feqFh nB[;zXkB ;z;EkB, g{;k, BthI fdZbh- 110012

nr;s d/ wjhB/ ftu yohc c;bK F[o{nksh tkX/ dh nt;Ek ftu j[zdhnK jB. ;w/I s/ phih rJh wZeh, pkiok, itko, rtko, w{zr, T[Vd, nojo (s{o), ;'fJnkphB ns/ fsb c;bK ~ yk; c;b gqpzXB dh b'V j[zdh j?. nr;s wjhB/ ftu e[M uko/ bJh c;bK fit/I itko, pkiok, wZeh, b'fpnk ns/ rtko dh fpikJh th eo ;ed/ jK. fiE/ b'VhIdh pkfoF ikK f;zukJh d/ ;w[fus ;kXB jB, T[E/ fJ; ;w/I M'B/ dh c;b w[Zy c;b d/ o{g ftu y/sK ftu j[zdh j?. fJjBK ftu T[so Gkos d/ w?dkBh y/so, g{oth ns/ T[so g{oth fjZ;/ w[Zy jB. M'B/ dh c;b ftu d/yGkb M'B/ dh c;b fJ; ;w/I eZb/ c[ZND dh nt;Ek ftu j? ns/ fJ; ;w/I T[otoe gqpzXB wjZstg{oB j[zdk j?. BsqiB dh 1_3 wksok fpikJh d/ ;w/I gkT[D d/ pknd, puh j'Jh 2_3 wksok ~ pokpo d' feFsK ftu 1_3 eoe/ eZb/ pDd/ ;w/I c[Zb nkT[D dh nt;Ek s/, bVhtko gq:'r eoBk ukjhdk j?. Bkb jh fJ; ;w/I fize dh ewh d/ bZSD B}o g?D s/ y/s ftu fize ;bc/N dk 0H5% ~ 0H25% p[M/ j'J/ u{B/ d/ x'b d/ Bkb o'gkJh d/ fJe wjhB/ pknd :kBh fJ; wjhB/ ftu 2-3 fSVekn 15-20 fdBK d/ nzsokb s/ eoBk ukjhdk j?. fiE/ J/o'fpe M'Bk (vhHn?;Hnko) bkfJnk iKdk j?, T[E/ eohp 4045% gkDh dh pus j[zdh j?, go fJj y/sK ftu b”j sZs dh ewh g”fdnK s/ fdyD brdh j? ns/ gZshnK ghbhnK g?e/, ;c/d j' iKdhnK jB. nfij/ jkbks ftu fJ; nt;Ek ftu 0H5% c/o; ;bc/N dk x'b pDk e/ eZb/ pBD d/ 15 fdB d/ nzsokb s/ 2-3 fSVekn eoB/ ukjhd/ jB. T[E/ jh M'B/ dh NqK;gbkBN/v c;b ftu b'VhIdk gkDh ofjDk ukjhdk j?. M'B/ dh eqKfse nt;EktK ftu 5-6 ;?HwhH gkDh y/s ftu yVk ofjDk ukjhdk j?. f;ZX/ y/s ftu phih rJh M'B/ dh c;b dh ;cbsk fJ; rZb s/ fBoGo eodh j? fe ;w/I s/ yogstko gqpzXB d/ ;w[fus T[gkJ/ ngBkJ/ rJ/ j'D. Bkb jh fJ; wjhB/ ftu yogstkoK d/ ezNo'b dh th b'V j[zdh j? ns/ yk; eoe/

eqKsh 36 c;bnr;s 2018

ngb?Iv_J/o'fpe M'B/ ftu sK fJ; ;w/I yogstko gqpzXB pj[s io{oh j' iKdk j?. M'B/ ftu yogstkoK ~ y[ogh iK g?vh-thvo Bkb th ezNo'b eo ;ed/ jK. fBokJh-r[vkJh Bkb yogstkoK ~ eZYDk uzrk ofjzdk j? fJ; Bkb yogstko ezNo'b d/ Bkb Bkb fwZNh ftu jtk dk ;zuko th uzrk j[zdk j?. fpikJh d/ 25-30 fdB pknd 2,4 vh (0H5-1H0 feHrqkH ;feqn sZs j?) d[nkok u”Vh gZNh tkb/ yogstkoK iK ft;gkfJohp/e ;'vhnw (20-25 rqkw ;feqn sZs j/) dk gq:'r eoB Bkb xkj e[b ns/ u”Vh gZsh tkb/ yogstkoK s'I S[Nekok fwb iKdk j?. fJ;d/ Bkb jh fJE'e;h;bfcT{o'B 15 vpfbT{ih dh 125H0 rqkw wksok ~ o'gkJh d/ 25-30 fdB pknd fSVekn eoB Bkb th bkG j[zdk j?. fJ; w”;w d/ ubd/ nkdqsk finkdk j'D Bkb c;b ftu p?eNhfonk pbkfJN ns/ bhc c'bvo dk M'B/ ftu gqe'g j'D brdk j?. nr;s d/ wjhB/ d/ d”okB, M'B/ ftu pbk;N ns/ G{o/ XZp/ fpwkohnK dk gqe'g j[zdk j?. M'B/ dh ehfVnK ftu bhc c'bvo ehV/ dh ;[zvh g”fdnK dhnK e'wb gZshnK ftu fJe ;[ozr fijh pDk b?Idh j? ns/ T[;d/ nzdo-nzdo yKdh ofjzdh j?. fJ; gqeko M'B/ dhnK gZshnK ghbhnK j' e/ ;[Ze iKdhnK jB. pj[s finkdk B[e;kB j'D s/ c;b ;c/d ns/ ;Vh j'Jh fdydh j?. nr;s d/ wjhB/ ftu fJ; ehV/ dk jwbk M'B/ ftu F[o{ j' iKdk j?. fJjBK ehfVnK ~ bkfJN Nq/g s/ fJeZmk eoe/ ezNo'b ehsk ik ;edk j?. nr;s d/ wjhB/ d”okB, M'B/ ftu pbk;N ns/ pokT{B ;gkN fijhnK fpwkohnK d/ c?bD dhnK ;zGktBktK j[zdhnK jB. fJ; wjhB/ ftu sBkS/de s'I pukn bJh NqkfJe' ekov; jo jcs/ (brGr fJe bZy gqsh j?H) dh do Bkb y/s ftu gkU fJ; Bkb fJ; ehV/ d/ ezNo'b ftu pVh wdd fwbdh j?. M'B/ ftu ghbk sBk G/de fJ; ehVv/ dh ;[zvh gZsh ~ yKdh j? ns/ pkbh fBebD dh nt;Ek ftu finkdk gqe'g j[zdk j?. fJ;d/ bJh y/s ftu 20 c/o'w'B Nq?g gqsh j?eN/no bkT[D/ ukjhd/ jB sKfe i[nkB Bo fJeZm/ Bk j' ;eD. i/ gqe'g finkdk j't/ sK ekoNkZg jkJhvq'eb'okfJv 4 ih d/ 18 feHrqkH

wksok gqsh j?eN/no d/ fj;kp Bkb ;[Zeh o/s ftu fwb e/ y/s ftu fpy/oBh ukjhdh j?. jok iK G{ok c[dek ehN bJh feT{Bkbck; 25 JhH;hH iK vkJheb'otk; (1H5 fwHbhH gqsh bhNo gkDh dh do Bkb) dk gq”r eoBk ukjhdk j?. fJ;d/ fJbktk w'B'eq'N'ck; 36 JhH;hH iK fJfwvkeb'fgqv 17H8 n?;Hn?b 1 fwHbhH gqsh bhNo gkDh dh do Bkb) x'b pEk e/ fSVekn eo'. rzBk ns/ egkj dh d/yGkb pkfoF Bk j'D dh jkbs ftu 15 fdB d/ nzsokb s/ f;zukJh eo'. fJ; wjhB/ rzB/ dh pzXkJh dk ezw io{o eo'. r[odk;g[o p/Xe ns/ ;c/d wZyh dk gqGkth ezNo'b bJh ib fBek; dh ftt;Ek eo' ns/ w'B'eq'N'ck; 36 JhH;hH iK eb'o'gkfJohck; 20 JhH;hH 1-1H5 bhNo gqsh j?eN/no dh do Bkb fSVekn eo'. nr;s wjhB/ ftu rzB/ s/ uVD tkb/ yogstko fit/I nkfJg'fwnk gqiksh (t/b) dk tkXk j[zdk j?, fi;~ y/s s'I T[ykVe/ ;[ZN fdU iK w/N ;bc[okB fwEkfJb 4 rqkw gqsh j?eN/no dh do Bkb 500-600 bhNo gkDh ftu x'b pDk e/ id'I fJ; ftu S'N/ g”d/ y/s ftu B}o g?D gq:'r eoB/ ukjhd/ jB. egkj ftu c[Zb nkT[D d/ ;w/I BsqiB ykd dh pkeh nZXh wksok d/ fdU fijVh fe ;zeo egkj ftu 1_2 p?r, nwoheB egkj ftu 2_3 p?r j[zdh j?. BsqiB ykd d/D s'I gfjbK y/s ftu ekch Bwh j'Dh ukjhdh j? go gkDh yVk BjhI j'Dk ukjhdk. pkfoF d/ pknd tkX{ gkDh dk fBek; s[ozs j'Dk ukjhdk j?. i/ c[Zb nkT[D s/ y/s ftu Bwh BjhI j't/rh sK c[Zb ns/ cb MV ikDr/ ns/ g?dktko xZN j' ikJ/rh. fJe fsjkJh fNzv/ y[bD s/ nkyoh f;zukJh eo fdU. fJ;d/ pknd e'Jh f;zukJh Bk eo' ns/ y/s ftu pkfoF dk gkDh yVk Bk j'D fdU. d/;h egkj ftu nr;s wjhB/ d/ gfjb/ gytkV/ ftu egkj s'I fBeb oj/ c[ZNK ~ eZN fdU, fJ; Bkb g?dktko tX iKdh j?. c[Zb nkT[D s/ B/gEbhB n?;hfNe n?f;v 70 ;hH;hH dk fSVekn nr;s d/ nzs iK f;szpo d/ F[o{ ftu eo'. fJ; fSVekn Bkb c[Zb ns/ fNzv/ ;Vd/ BjhI ns/ g?dktko finkdk fwbdh

www.fasalkranti.com


feqFh ekoi j?. egkj d/ g”fdnK ~ fvZrD s'I pukT[D ns/ yogstko d/ ezNo'b bJh fwZNh uVkT[D dk ezw eoBk ukjhdk j?. id'I c;b brGr 55-60 fdB dh j't/ sK fe;/ d/;h jZb, fwZNh uVkT[D tkb/ :zso iK e;”b/ Bkb fJj ezw eoBk ukjhdk j?. pkfoF Bk j'D s/, jo 2-3 jcs/ d/ nzsokb s/ jbeh f;zukJh eoBh ukjhdh j?. egkj ~ o; u{;D tkb/ ehV/, fit/I jok s/bk, ;c/d wZyh ns/ ;[zvhnK pj[s B[e;kB gj[zukT[IdhnK jB ns/ fJjBK dk ezNo'b pj[s io{oh j?. s?bk ns/ Efog; bJh fJfwvkeb'fgqv 200 n?;Hn?bH 4050 fwHrqkH J/eV dk fSVekn eoBk ukjhdk j?. ;[zvh bJh NqkJhi'c'; 40 JhH;hH 500-600 bhNo gkDh ftu x'b e/ gqsh J/eV fSVekn eoBk ukjhdk j?. egkj dk gZsh bg/ND tkbk ehVkL fJ;dhnK fJbZhnK gZshnK ~ bg/Ne/ fJe y'b fijk pDk b?IdhnK jB ns/ nzdo gZshnK ~ yKdhnK jB. fJ;dh o'eEkw bJh (1) rowh ftu v{zxh i[skJh eo' sKfe fgT{gk X[Zg Bkb BFN j' ikD, (2) fJ;d/ bkotk ~ fJeZmk eoe/ BFN eo d/Dk ukjhdk j? (3) c;b s/ gZsh bg/ND tkb/ ehV/ fdykJh d/D s/ nzvk g?okf;N'fJvNqkfJe'rqkwk 1H5 bZy gqsh j?eN/no dh do Bkb y/s ftu gq:'r eoBk ukjhdk j?. w{b- ftrbB o'r ftu g”fdnK dh iV ;V iKdh j? ns/ Skb d/ j/mK ghbk fijk gdkoE iwQK j' iKdk j?. fJ; o'r s'I puD bJh nr/sh fpikJh eoBh ukjhdh j?. thNkt?e; 0H1% ns/ pbkJhN'e; 0H3% gqsh feHrqkH phi d/ fj;kp Bkb phi ~ T[gukfos eoBk ukjhdk j?. ;pihnK dh c;b dh d/yGkb · fJ; ;w/I p?IrB ftu e'e;hB/bk phNb dk gqe'g j[zdk j?. fJ;dh o'eEkw bJh feT{B'bc'; 2H0 n?wn?b d/ fj;kp Bkb fSVekn eoBk ukjhdk j?. Bkb jh F{N ns/ co{N p'oo bJh eop'fob 2H0 rqkw gqsh bhNo dh do Bkb gq:'r eoBk ukjhdk j?. · fJ;/ soQK rkio dh g{;k w/xkbn ns/ g{;k :wdkrBh fe;w dh fpikJh fJ; wjhB/ ftu eo ;ed/ jK, g{;k u/seh-w{bh dh fpikJh th nr;s se ehsh ik ;edh j? fijVh fe 40-50 fdBK ftu fsnko j' iKdh j?. · fGzvh dh s[VkJh ;jh ;w/I s/ eo'. nkw s”o s/ c[Zb nkT[D d/ 8-10 fdBK d/ nzdo fGzvh dh cbh dh s[VkJh io{o eo', feT[Ife eNkJh

www.fasalkranti.com

ftu d/o eoB Bkb fGzvh ftu o/F/ pD iKd/ jB ns/ pkiko ftu fJ;dk w[Zb tfXnk BjhI fwbdk. cbh S/de ehfVnK d/ gqe'g s'I puD bJh w/bkfEnkB (50 Jh;h) dk 500-600 fwbh wkso dk fSVekn eoBk ukjhdk j?. yk; fXnkB oZy' fe ehNBkFh gq:'r eoB d/ 7-8 fdBK se fGzvh dh s[VkJh Bk eo'. · nkw s”o s/, p/ph ekoB d/ nr;s wjhB/ ftu o'gD Bkb tfXnk r[DtZsk tkbh p/ph ekoB gqkgs j[zdk j?. · eZd{ tor dhnK c;bK ftu fJ; wjhB/ ;w/I ;w/I s/ f;zukJh, fBokJh r[vkJh eoe/, c;b ~ ehfVnK, o'r ftnkfXnK s'I pukT[Dk ukjhdk j?. i[bkJh d/ gfjb/ jcs/ ftu phihnK rJhnK eZd{ tor dhnK ns/ d{ih ;pih c;bK ftu puh j'Jh BsqiB dh wksok dk gq:'r eo', BsqiB dh NkZg vq?f;zr d/ ;w/I y/s ftu b'VhIdh Bwh j'Dh ukjhdh j?. Bkb jh fBokJh r[vkJh eoe/ yogstkoK ~ BFN eo' ns/ fJ; ;w/I c;b ~ B}dhe s'I fBrokBh eod/ j'J/ bkT[D tkb/ ehV/ ns/ ftnkfXnK d/ ezNo'b bJh ;zs[sh T[gkn io{o ngBkU. g{;k-;zeo-3 b”eh dh fpikJh nr;s wjhB/ se ehsh ik ;edh j? ns/ fJ; fe;w ftu b”eh dh s[VkJh 50-55 fdBK ftu F[o{ j' iKdh j?. eZd{-torh c;bK dh fJ; wjhB/ ftu ;w/I ;w/I s/ f;zukJh, fBokJh r[vkJh eo, c;b ~ ehN, o'r ftnkfXnK s'I pukT[Dk ukjhdk j?. · fwou ftu BkJhNq'iB dh puh j'Jh nZXh wksok c[Zb fBebD s'I gfjbK yVh c;b ftu f;zukJh d/ pknd eo'. io{os nB[;ko ;w/I ;w/I s/ jbeh f;zukJh eod/ oj' ns/ ib Gokn Bk j'D fdU. pkrtkBh c;bK dh d/yGkb · pkfoF nkT[Id/ jh fsnko rZfYnK ftu, cbK d/ o[ZyK d/ g”d dh o'gkJh dk ezw eo b?Dk ukjhdk j?. fJ; wjhB/ ftu fBzp{ ns/ bhuh ftu r{Nh pzBD dk T[g:[es ;wK j[zdk j?. fJ; wjhB/ ftu rZv/ uzrh soQK fsnko eo bU. gghs/ dh g”d ~ bkT[D dk th fJjh ;jh ;wK j?. · wkB;{B d/ ;w/I pkrkBK ftu ib fBek; dk T[fus gqpzX j'Dk ukjhdk j?, Bkb jh brksko pkrK ftu fBrokBh oZy' ns/ o'r nkfd d/ bSD B}o nkT[D s/ ibdh Bkb

·

·

·

·

fJbki eo'. fJ; wjhB/ fBzp{ ns/ bhuh ftu r{Nh pzBD dk ;jh ;wK j?. fJ; wjhB/ rZv/ uzrh soQK fsnko eo bU. gghs/ dh g”d bkT[D dk th fJjh ;jh ;wK j?. nwo{d d/ g”fdnK dk o'gD fJ; wjhB/ ftu 5-5 whH dh d{oh s/ eoBk ukjhdk j? ns/ g”d brd/ ;w/I gqsh rZv/ ftu 25-30 feHrqkH r'po dh ykd gkT[Dh ukjhdh j?, gfjb/ ;kb 260 rqkw :{fonk, 375 rqkw n?;Hn?;HghH ns/ g'NkFhnw ;bc/N 500 rqkw gqsh g”dk gkT[Id/ jB. nwo{d ftu fJbkjkpkd ;c/dk ns/ d{ihnK T[BZs fe;wK bJh g{;k FqhiB dk p”Bk o{N ;Nke T[g:'r eo T[u ;xBsk o'gD (n?uvhgh) eod/ jB, fJ; ftu fszB whNo dh d{oh s/ fJe j?eN/no ftu 1111 g”fdnK ~ bkfJnk ik ;edk j?. fJ;d/ pkd T[wo d/ fj;kp Bkb T[otoeK dk gq:'r eod/ jB. nwo{d dh pkfoF d/ ;w/I dh c;b, nzp/ pjko s'I g?dktkb sK finkdk fwbdh j? go r[DtZsk yokp j[zdh j?, fJ; bJh fJ; w”;w ftu cb Bk b? e/ Fodh d/ w”;w ftu b?D bJh io{oh feqFh ekoi eoB/ ukjhd/ jB. 10 s'I 12 ;kb g[okD/ nzp d/ pkrK ftu cbK dh r[DtZsk ns/ finkdk g?dktko bJh jo ;kb jbeh SNkJh (30 s'I 45 ;?HwhH) nr;s d/ gfjb/ jcs/ ftu jh eoB dh f;ckfoF ehsh iKdh j?. Bkb jh nzp ftu ebw uVk e/ Bt/I g”d/ fsnko ehs/ ik ;ed/ jB. fBzp{, p/o, e/bk, ikwD{, gghsk, nzp, nwo{d, eNjb, bhuh, nKtb/ d/ Bt/I pkr bkT[D dk ezw fJ; wjhB/ g{ok eo bU ns/ nkgD/ y/so ~ fXnkB ftu oZye/ jh tfXnk fe;wK d/ g”d/ bkU. fJ; wjhB/ ftu fBzp{ ns/ bhuh r{Nh pzBD dk ;jh ;wK j[zdk j?. fBzp{ ftu f;Nq; e?Ieo o'r, fi; ftu o'r d/ bZSD gZshnK s'I F[o{ j' e/ pknd ftu NfjDhnK, ezfvnK ns/ cbK s/ nk iKd/ jB, dh o'eEkw bJh fvrhnK j'JhnK gZshnK ~ fJeZmk eoe/ BFN eo fdU ns/ o'r:[es NfjDhnK dh eKN SKN eoe/ p'ov' fwFoD (5L5L50) dk fSVekn eo'. pbkfJNke; 0H3% (3 rqkw dtkJh gqsh bhNo gkDh ftu x'be/) dk fSVekn o[y s/ eo'. fBzp{ tor d/ cbK ftu o; u{;D tkb/ ehV/ nkT[D s/ w/bkfEnkB 2 fwbh_bhNo gkDh ftu x'be/ fSVekn eo'.

c;b eqKsh 37 5 nr;s 2018


w/oh o;’Jh

o;'Jh

pkfoF d/ w”;w ftu MNgN pDkU @n?r po?v N';N#

nzvk N';N pj[s jh bkitkp ns/ ;[nkdh BkFsk j?. s[;hI id'I ukj' fJ;~ nk;kBh Bkb pDk ;ed/ j'. fJ;~ pBkT[D ftu finkdk ;wK BjhI brdk. fJj fvF ;G ~ g;zd j[zdh j?. finkdkso ;G b'e fJ;~ ;t/o/ ns/ Fkw d/ BkFs/ ftu ykDk g;zd eod/ jB. pkfoF d/ w”;w ftu ne;o uNgNk ykD dk wB eodk j?. n;hI fJ; pkfoF ftu s[jk~ n?r po?v N';N pBkT[D dh ftXh dZ; oj/ jB. fi;dk ;[nkd fJ; pkfoF ~ j'o wi/dko pDk d/t/rk. fezB/ b'eK bJhL 4

ftXh 1H nzvk N';N pBkT[D bJh ;G s'I gfjbK NwkNo ns/ fgnk} ~ bU ns/ pkohe eZN e/ oZy bU. Bkb jh joh fwou th eZN e/ oZy bU. 2H fJzBk eoB d/ pknd fJe pkT{b bU T[; ftu ;ko/ nzv/ s'V bU ns/ T[jBK ~ uzrh soQK c?IN bU. j[D fJ;/ fwFoD ftu d[ZX,

eqKsh 38 c;bnr;s 2018

ekbh fwou, jbdh, bkb fwou, pkohe eZfNnk NwkNo fgnki, XfBnk ns/ Bwe gk e/ uzrh soQK fwe; eo bU. 3H j[D fJe BkB ;fNe dk g?B bU T[; ftu s/b gk e/ row eo'. po?v dk ;bkfJ; bU ns/ T[;~ pkT{b tkb/ fwFoD ftu d't/I gkf;UI fvg eo bU. 4H fJzBk eoB d/ pknd po?v ~ Bkb-;fNZe

;wZrohL · 4 nzv/ · 8 po?v · 1 fgnki · 1 NwkNo · 1 eZg d[ZX · nZXk Nh ;g{B ekbh fwou · nZXk Nh ;g{B bkb fwou · nZXk Nh ;g{B jbdh · 1 Nh ;g{B XfBnk gZsk · 2 Nh ;g{B s/b · Bwd ;[nkd nB[;ko

g?B ftu gke/ d't/I gkf;UI jbek pokT{B j'D se ;/e bU. id'I po?v f;e ikJ/ sK T[;~ gb/N ftu eZY bU. 5H ;ko/ po?v ;bkfJ;K ~ fJ;/ soQK pDke/ oy bU. e[M jh d/o ftu s[jkv/ ;[nkdh ns/ bih} nzvk N';N fsnko jB. fJjBK ~ gb/N ftu eZY' ns/ ;G s'I row row N';N ;kZ; Bkb ;ot eo'.

www.fasalkranti.com



;/jsH

xZN T[wo fdyD bJh niwkU fJj w/enZg fNg; fit/I fit/I ftnesh dh T[wo Ybdh j? T[t/I T[t/I T[;dh pkvh ew}'o j'D brdh j?. Bkb jh u/jo/ dh ;[zdosk ns/ uwe th fcZeh g?D brdh j?. fJ; Bkb fes/ Bk fes/ nksw-ftFtk; th gqGkfts j[zdk j?. t?;/ sK nkgD/ T[wo s'I xZN fdyDk jo fe;/ dh ukjs j[zdh j?. fJ;d/ bJh soQK soQK dhnK e'fFFK th ehshnK iKdhnK jB, go fJ;dk ;jh Bshik BjhI fwb gkT[Idk j?. sK ub' nZi n;hI s[jk~ nfijhnK gzi ;heq/N fNg; d; oj/ jK fi; Bkb s[jkvh Ybdh T[wo ftu s[;hI itkB fdy'r/. nkJh w/eng jw/FK uzrh soQK eoBk ukjhdk j?. finkdkso n”osK dk fJj Gow j[zdk j? fe nZyK s/ vkoe w/enZg eoe/ itkB b[e nk iKdk j? go n?e;goN fJ;~ fwfEnk wzBd/ jB. J/FhnB ;feB ebo N'B s/ noEh ebo B?u[ob brd/ jB. xZN T[wo fdykT[D ftu ekZgo, pokT[B ns/ o;N ebo ;G s'I finkdk ekoro j?. nkJhF/v; ftu fJjBK ozrK dk jh fJ;s/wkb eoBk ukjhdk j?. nZyK dk w/enZg eZib ns/ w;eko/ d/ fpBK nX{ok j?. i/ fbg;fNe dh rZb eohJ/ sK vkoe F/v p[ZbK ~ tZvk fdykT[Id/ jB. nkgD/ T[wo s'I xZN fdyDk j? sK fBT{v ns/ rb”;h fbg;fNe dh u'D eo'. ne;o ibdpkih ftu w/enZg eod/ ;w/I edh edh fbg;fNe eoh} J/ohnk s'I pkjo br iKdh j?, sK edh B/b ebo ;?N BjhI j' gkT[Idk. fJj ;G rbshnK b[e ~ ftrkV fdzdhnK jB. nfijhnK rbshnK Bk j'D, fJ;d/ bJh ikD' e[M fNg;L 1H nZyK d/ j/mK j'D tkb/ ekb/ XZp/_x/o/ ~ ez;hbo Bkb b[ekfJnk ik ;edk j?. go ez;hbo bkT[D ftu i/ s[;hI rbsh eo fdsh sK fJj s[jkvh b[e ftrkVD dk ezw eo/rk. ekb/ XZp/_x/o/ ~ b[ekT[D bJh fJ; s/ w'Nh b/no Bk uVkU BjhI sK ckfJB bkfJB; s/ j'o M[ZohnK g? ;edhnK jB. fJ;d/ bJh jkJhvq/fNv bhe[fJv ez;hbo dk fJ;s/wkb eo'. fJ; Bkb ekb/ XZp/ ns/ vkoe ;oeb; ~ eto ehsk ik

eqKsh 40 c;bnr;s 2018

2H

3H

4H

5H

;edk j?. T[wo tXD d/ Bkb gbeK d/ ftu r?g nkT[D brdk j?. gbeK s'I tkb fvZrD brd/ jB. fJjBK Bkb T[wo finkdk fdyD brdh j?. nkJhpo'} ~ nkeko fdzd/ tes pokT[B nkJhpo' g?If;b dk fJ;s/wkb eo'. ftu dk r?g g?If;b Bkb Go', Bkb jh po'} d/ feBkfonK ~ rfjo/ ozr Bkb jkJhbkfJN eo'. mhe nfijk b?F bkfJB s/ th ngbkJh eo'. fJ; fNqe d/ ifoJ/ itkB fdfynk ik ;edk j?. fi; soQK finkdkso ez;hbo bkT[D Bkb u/jo/ s/ bkfJBK nk iKdhnK jB, T[t/I jh gkT[vo Bkb th u/jo/ s/ bkfJBK ns/ eoh} pB ;edh j?, fi; Bkb s[;hI T[wo doki fdyD brd/ j'. uhe; s/ eohw pbF dk jbek NZung fdU. eohwh j'D eoe/ fJj uwVh ftu pb?Iv j' ;e/rk. gkT{vo dh pikJ/ b[fwB/;?IN jkfJbkfJNo dk fJ;s/wkb ehsk ik ;edk j?. io{os j't/ sK b{} gkT{vo fJ;s/wkb eo'. fJ;~ nZyK e'b Bk bkU. ne;o wfjbktK ;'udhnK jB fe vkoe w/enZg eoBk j't/ sd fbg; ~ bkfJBnZg eoBk ukjhdk j?. i/ s[;hI nkgDh T[wo ~ xZN fdykT[Dk ukj[zd/ j' sK p[ZbK s/ bkfJBo bkU. fJ; Bkb fiE/ fbg; nkeoFe fdyd/ jB, T[E/ fbg;fNe th pkjo BjhI c?bdh. eJh tko fbg;fNe pkjo c?bD Bkb th ckfJB bkfJB; fdyD brdh j?. fJ;bJh p/jso fJjh j't/rk fe fbg bkfJBo dk fJ;s/wkb ehsk ikJ/. i/ s[jkvh T[wo 40 s'I finkdk j? sK j?th w/enZg s'I pu'. ckT{Iv/FB s'I pu', fJ;d/ fJ;s/wkb Bkb ckfJB bkfJB; feqJ/N j' iKdhnK jB ns/ u/jo/ s/ T[wo dk n;o ;kc B}o nkT[Idk j?. pq?Iv/v ns/ ;feB d/ nB[e{b wkfJ;uokfJ}o :{} eo' ns/ uwVh ~ g”FD fdU.

www.fasalkranti.com






Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.