/ /
022012
/
T I J D S C H R I F T VA N D E G E Ï N T E G R E E R D E P O L I T I E
AUTOCRIMINALITEIT EN TECHNOLOGIE
Drones bij de politie Very Irritating Police aan de kust
Rekrutering
de campagne doet de ronde
12_IR02_Cover-NL.indd 1
15/06/12 10:47
“DE SAMENWERKING WORDT VERDER UITGEDIEPT” Inforevue is een uitgave van de Directie van de interne relaties (DSI) van de federale politie
Hoofdredacteur: Benoît Dupuis Redactie: Stefan Debroux, Renato Guion, Gwendoline Hendrick, Saskia Van Puyvelde Lay-out en fotografie: Ruben Accou, Jocelyn Balcaen, Devid Camerlynck, Caroline Chaidron, Emmanuelle Glibert, Karolien Snyers, Lavinia Wouters Tekeningen: Didier Castenholz Vertalingen: Vertaaldienst DSED, Dienst interne communicatie Drukkerij: Goekint Printing 02 378 09 39 Verantwoordelijke uitgever: Eric Cobut - Fritz Toussaintstraat 8 1050 Brussel Public relations en abonnementenbeheer: Harry De Clerck, Fritz Toussaintstraat 8 1050 Brussel Tel. 02 642 65 32 - Fax 02 642 60 97 Abonnementsprijs: België en andere landen: 10 euro Rechtvaardigende factuur: 1,25 euro voor administratie- en verzendingskosten. Een abonnement op Inforevue, het tijdschrift van de geïntegreerde politie, geeft recht op vier nummers en wordt automatisch verlengd behoudens opzegging vóór het vierde nummer. Alle rechten voorbehouden. Le présent magazine paraît également en français. Contacteer de redactie: 02 554 41 54 Teamware: _DGS/INFOREVUE E-mail: inforevue@police.be ISSN: 1780-7638 De rubriek ‘Bib’ kwam tot stand dankzij de medewerking van het Politioneel documentatie- en kenniscentrum (DGS/DSED).
Ondertussen zijn er drie maanden verlopen sinds mijn aanstelling tot commissaris-generaal. Ongetwijfeld boeiende maanden die in het teken stonden van informatie, dialoog en samenwerking maar ook van budgettaire discipline. We zijn relatief snel gestart met de werkbezoeken op arrondissementeel niveau. Die laten me toe rechtstreekse contacten te hebben met onze mensen en op deze wijze een zicht te krijgen op wat er leeft op het terrein. Want het is natuurlijk daar dat het politiewerk plaatsvindt en waar we als federale politie onze legitimiteit moeten verdienen.
De samenwerking met de Vaste Commissie van de lokale politie (VCLP) maar ook met andere partners als het Comité P of het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse (OCAD) wordt verder uitgediept. Met de VCLP buigen we ons bijvoorbeeld over diverse projecten die de hele geïntegreerde politie aanbelangen. Een eerste project waarover we ons ten volle hebben willen informeren, betreft de lerende organisatie. In de toekomst zullen we dit project samen aansturen. Anders gezegd zullen we de hervorming in opleiding, rekrutering en selectie en leiderschapsontwikkeling van heel nabij opvolgen en waar nodig knopen doorhakken. Commissaris-generaal zijn heeft echter zijn minder leuke kanten. Eén voorbeeld is de voortdurende zoektocht naar hoe in de uitgaven kan gesnoeid. Er wordt van ons allemaal een inspanning verwacht. De beslissingen in dit verband zal ik blijven nemen in overleg met mijn directeurs-generaal en rekening houdend met alle informatie waarover ik beschik. Mijn principe is om zo min mogelijk te raken aan de operationele en organisationele kwaliteit van onze diensten hoewel ik er mij bewust van ben dat dit principe niet oneindig rekbaar is. Maar sta me toe om, met de zomer voor de deur, de medewerkers uit te wuiven die met vakantie vertrekken. Zij die onze werking recht houden wil ik een hart onder de riem steken. Ik denk hier onder meer aan de collega’s in de luchthavens, op de spoorwegen en op onze autosnelwegen maar ook aan de kust, in de Ardennen, op zomerfestivals en andere toeristische trekpleisters evenals de medewerkers in ondersteunende diensten en zij die gerechtelijk werk doen. Iedereen rekent op jullie professionalisme maar vooral ook op een rustige en veilige zomer.
Catherine De Bolle Commissaris-generaal van de federale politie
12_IR02_Cover-NL.indd 2
15/06/12 10:47
inforevue 022012
24
17
022012
49
inhoudstafel
BULGAARSE POLITIE STEEKT GENTSE FLIKKEN EEN HANDJE TOE De Beloofde Stad REKRUTERINGSCAMPAGNE “U bent ook…”
8
20
DRONE Snel de lucht in
12
22
FACE TO FACE Een drone voor politiegebruik?
14
AUTOCRIM Technologie: vriend of vijand? ANTIBANDITISMEPELOTON VAN LUIK “Gezonde agressiviteit”
DIRECTIEBREVET Zin om te evolueren
17
24
28
VIP-PROJECT Geen confectiewerk maar maatwerk
34
IMAGO EN EDUCATIE Flikkenwandeling voor speurneusjes TELEFONIEONDERZOEK Phoobs Revolution
36
POLITIE EN SOCIALE MEDIA Twitterspreekuur in Mechelen
40
rubrieken
20
Radar...2 Radar...
Out of office...39
!...32 Eureka !...
Feedback...53
Historia...7 Historia... De drone vormt stof tot discussie
12_IR02_Cover-NL.indd 3
Casus...27 Casus...
Politiewereld...42
Politie in de kijker...44
1
15/06/12 10:47
072 R ADAR
DE POLITIE IN CIJFERS
11072
Om de personeelsleden te helpen bij de naleving van de Salduz-wetgeving, heeft het Documentatie- en kenniscentrum (DGS/DSEK) van de federale politie een handleiding en een affiche uitgewerkt. Sinds het begin van het jaar hebben de politiediensten 11 072 handleidingen en 1 757 affiches besteld.
“
QUOTE
De menselijke aard zorgt ervoor dat er altijd moorden zullen worden gepleegd. Toch moeten we de inspanningen blijven volhouden ten aanzien van de groepen die meer gevaar lopen, zoals de slachtoffers van intrafamiliaal geweld. Claude Bottamedi, korpschef van de zone Orneau-Mehaigne, Le Soir, 5 april 2012
BIB
GEWELD EN POLITIE De samenleving wordt agressiever en gewelddadiger. Dat wordt althans algemeen gesteld. Afnemende tolerantie en verdraagzaamheid, individualisering, ‘korte lontjes’, maar ook alcohol en drugs zouden daar de oorzaak van zijn. In dit cahier staat de relatie geweld-politie centraal. Enerzijds wordt ingegaan op geweld tegen de politie. In welke mate vallen politieambtenaren ten prooi aan gewelddadige burgers, welke interactieprocessen spelen daarbij een rol, en welke gevolgen heeft slachtofferschap van geweld voor de politieambtenaar en de uitoefening van het politieberoep? Anderzijds besteedt dit cahier ook aandacht aan het gebruik van geweld door de politie. Ernstige geweldsincidenten voeden de discussie over de oorzaken van de geweldstoename in de maatschappij en de vraag of de politie nog wel opgewassen is tegen dat geweld. INFO Geweld en politie Gerwinde Vynckier, Willem de Haan, Otto Adang, Franky Goosens Antwerpen: Maklu, 2012, (Cahiers Politiestudies, 23)
2
12_02_RADAR_nl.indd 2
15/06/12 11:09
inforevue 022012
R ADAR
tweetwall @PZ_Noord Vanavond vanaf 18u damesvoetbaltornooi op “Noorse” – Frans de Peuterstraat – mogelijks verkeershinder rond de terreinen.
@pzdemerdal_dsz
Vandaag is Scherpenheuvel-Zichem aan de beurt voor snelheidscontroles. Waar? Overal een beetje!
@PZMeetjesland W E B WAT C H
POLITIEDORP Op zaterdag 21 juli 2012 zullen talrijke diensten van de federale politie en de lokale politie het publiek ontvangen in een ontspannen sfeer ter gelegenheid van onze nationale feestdag. De website www.politiedorp.be biedt u alle nuttige informatie aan met betrekking tot het defilé en de activiteiten die worden georganiseerd in het politiedorp op het Poelaertplein. De site heeft dezelfde grafische lijn als die die voor het evenement is ontwikkeld, is beschikbaar in drie talen en is toegankelijk via uw smartphone. INFO www.politiedorp.be
GEKNIPT
Inspecteur Joris Kerckhof, 34 jaar, startte zijn loopbaan bij de federale politie in 2004. Drie jaar later koos hij ervoor hondengeleider te worden. Zijn hond Rheia, geboren op 14 november 2009, heeft in oktober 2011 haar brevet als patrouillehond gehaald. Het ‘koppel’ staat in voor de ondersteuning van de interventieteams van de Brusselse spoorwegpolitie. Eind augustus 2011 is Joris Kerckhof met Rheia naar New York getrokken om deel te nemen aan de World Police and Fire Games. Ze wonnen er de gouden medaille in de discipline Bescherming. De Police Dog Trials die in september 2012 in Canada plaatsvinden, staan met stip in zijn agenda genoteerd.
Met trots stellen we vandaag als eerste politiezone onze app voor smartphone, tablet en iPad voor. #endare
@politiezoneZott
Politie-inspecteurs van de politiezone Zottegem assisteren zondagavond commissaris Witse bij een moordonderzoek.
@PZHammeWaasmun
Je plant een vakantie in binnen- of buitenland, je bent gewoon een langere periode van huis weg? Vraag vakantietoezicht bij je politiezone.
@polzonepuy
Ook deze zomer heb je een goede reden om #BOB te zijn: BOB is de VIP op elke BBQ – #goforzero #bivv
@politielommel
Deze hele week zullen er fietsexamens worden afgenomen in en rond het centrum van Lommel. Vooral bij schoolomgeving zal het wat drukker zijn.
@PolitieLeuven
Vandaag weer drie dankbrieven gestuurd naar burgers die ons geholpen hebben bij interventies. Jullie hulp is voor ons essentieel! #Bedankt
@PZWLW
Net nagetrokken, dat telefoontje is niet van ons. Hier zit juist een klein hondje, ‘n Brits “spleetoogje” of zoiets
@pzglm
6 juni labelen we, samen met de gemeenschapswachten, heel de dag gratis fietsen aan het station. Iedereen welkom! #Geel
3
12_02_RADAR_nl.indd 3
14/06/12 15:54
R ADAR GEFLI TST
4
12_02_RADAR_nl.indd 4
14/06/12 15:54
inforevue 022012
R ADAR GEFLI TST
Op Facebook! Naar aanleiding van het bezoek van minister van Binnenlandse Zaken JoĂŤlle Milquet aan de Brusselse spoorwegpolitie (lees meer op pagina 46), nam de minister met haar gezelschap de metro om van Rogier naar Brussel-Zuid te sporen. Hier en daar herkenden de mensen haar en deze knaap nam snel een kiekje om dat op Facebook te plaatsen!
5
12_02_RADAR_nl.indd 5
14/06/12 15:54
R ADAR GPS
PRINSELIJK BEZOEK AFVALTRANSPORTEN 29 mei 2012. In het arrondissement Kortrijk hebben de lokale en federale politie, met de steun van enkele inspectiediensten, een controleactie van afvaltransporten op touw gezet. De actie vond plaats op de gewestwegen, de autosnelwegen en op de waterwegen. 210 vrachtwagens en 10 schepen werden grondig onder de loep genomen. De inspecteurs stelden 35 overtredingen vast, waarvan een vijftiental inbreuken op de milieuwetgeving.
24 april 2012. Prins Filip heeft de didactische trainingsfaciliteiten in drugsbestrijding van de federale politie in Ranst bezocht. De prins nam er deel aan een werkvergadering en hij bezocht de laboratoriumsimulatie van synthetische drugs en een proefopstelling van een cannabisplantage.
GO FOR POLICE @ BRUSSELS 24 maart 2012. Ongeveer 1 500 mensen trokken naar de zes Brusselse politiezones die hun deuren openden ter promotie van de rekrutering. Talrijke gemotiveerde kandidaten kregen de kans om echte flikken te ontmoeten en over de carrièremogelijkheden bij de politie te praten.
6
12_02_RADAR_nl.indd 6
VEILIG MOTORRIJDEN 28 mei 2012. 350 motards namen deel aan de Dag van de veiligheid voor motorrijders, georganiseerd door de politiediensten van het gerechtelijk arrondissement Dinant. Met behulp van een roadbook verlieten de deelnemers de Couvidôme van Couvin en verkenden ze de plaatselijke pittoreske wegen, om uiteindelijk te ‘landen’ op het vliegveld van Cerfontaine.
15/06/12 11:09
In de rubriek Historia neemt de Historische dienst van de politie u mee op reis naar het verleden. Een lang vervlogen evenement, een spraakmakend personage, een uitrustingsstuk van een voormalig korps, …
inforevue 022012
HISTORIA
DE LANDELIJKE POLITIE VOLGENS ARTHUR MASSON
In deze editie lezen we hoe een Waalse schrijver in een ver verleden de veldwachters en rijkswachters populair maakte. TEKST Benoît Mihail - Historische dienst
BRUSSEL – Tussen 1930 en 1950 ondergaat het Belgische platteland ingrijpende veranderingen, die op hun beurt leiden tot een gevoel van heimwee naar de plattelandstradities die als bedreigd beschouwd worden.
De zogenaamde regionalistische schrijvers beschrijven het vredige leven in de dorpen als onaangetast door moderniteit. Om beter hun liefde voor het platteland te ondersteunen, aarzelen ze niet om te overdrijven in hun verhalen.
De landelijke politieagenten ontsnappen niet aan het fenomeen. De veldwachter die lange tijd belachelijk gemaakt werd voor zijn gebrek aan professionaliteit, wordt dankzij de auteurs een politieagent die dicht bij de mensen komt te staan en die alle kleine paadjes binnen zijn dorp kent. De rijkswachter wordt ook populairder, ook al werd hij lang beschouwd als een vijand omdat hij de onderdrukkende centrale macht vertegenwoordigde. De Waal Arthur Masson (1896-1970) heeft veel gedaan om dit positieve beeld vorm te geven. Hij werd in het begin van de tweede wereldoorlog bekend door een reeks van romans met als hoofdpersonage Toine
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 7
Culot, een “Ardeense dikzak” die in Trignolles woont aan de Franse grens. In deze verhalen maken de strafbare feiten van stroperij of smokkel deel uit van een oude traditie die de ordehandhavers met mate aanvechten. Massons belang hiervoor trekt de aandacht van de generale staf van de rijkswacht op het einde van de jaren ’50. De generaals van die tijd hebben het belang van nieuwe methoden van communicatie begrepen en geven aan de auteur de kans om een reeks kortverhalen te schrijven voor de Revue van de Rijkswacht. Deze werden later opgenomen in het boek Les Hommes d’armes. Vrij uitzonderlijk wordt Masson zelfs “Erebrigadier” in 1963. Bent u geïnteresseerd in het onderwerp? Ga dan naar het “Espace-Musée Arthur Masson” in Treignes, dat een “spektakeltocht” voorstelt over de landelijke omgeving van een Ardeens dorpje van de jaren 1930 tot 1960. En noteer alvast dat vanaf 19 september het museum van de geïntegreerde politie een interactieve tentoonstelling start met als thema De dieren en de politie. Het leven van de ‘champetter’ en de rijkswachter van het verleden zullen er natuurlijk ook aan bod komen!
7
15/06/12 10:49
BULGAARSE POLITIE STEEKT GENTSE FLIKKEN EEN HANDJE TOE
BULGA ARSE POLITIE STEEKT GENTSE FLIKKEN EEN HANDJE TOE
De Beloofde Stad De stad Gent is 118 nationaliteiten rijk. Wat Gent uniek maakt in vergelijking met andere Belgische steden, is dat de grootste groep allochtonen er de Bulgaren zijn. “Ghent is special”, verklaarde de Bulgaarse liaisonofficier Jordan Lasov ietwat mysterieus over de populariteit van Gent bij zijn landgenoten toen we in de volkswijk Rabot op de stoep voor een Bulgaars café stonden. Maar de steile opmars van die bevolkingsgroep verloopt niet zonder horten en stoten. De taalbarrière, overlastbesognes, criminaliteit… uiteindelijk trok Gent aan de alarmbel. In de queeste naar oplossingen pakte de Gentse overheid uit met een primeur: de komst van vier Bulgaarse politiemannen. Een maand lang (maart 2012) versterkten zij het lokale politiekorps. Inforevue zocht hen op om de ‘Gentse Droom’ te demystificeren… TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
8
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 8
15/06/12 10:49
maar te stellen. Een mailtje of telefoontje naar Bulgarije later kregen we de info op een plaatje aangeboden. Ze hebben ons ook leerrijke tips over Bulgaarse nummerplaten en rijbewijzen verschaft. Dingen die we anders niet makkelijk te weten zouden komen want we delen geen databanken1 of zo.”
inforevue 022012
GENT – Tweeduizend, zesduizend, zevenduizend, tienduizend, twaalfduizend… Naar aanleiding van de presentatie van de Bulgaarse agenten pakten sommige kranten uit met opzienbarende cijfers over Roma in Gent. Niet zonder enige zin voor speculatie en overdrijving, zo blijkt: “Ik heb hier slechts een handvol Roma ontmoet binnen de Bulgaarse gemeenschap. De overgrote meerderheid behoort tot een Turks-Bulgaarse minderheid uit het noordoosten van Bulgarije”, zo vertelt Svetlozar Georgiev, één van de vier Bulgaarse flikken. Wim Van Hulle, hoofdcommissaris van de Gentse politie treedt die nuance bij: “Afhankelijk van de bron wonen er in Gent 6 000 à 10 000 Bulgaren. Dat we er nu in geslaagd zijn om de herkomst van die gemeenschap beter te duiden, is een verdienste van het samenwerkingsproject met de Bulgaarse politie.”
“WAT HIER ALS OVERLAST OF ONWETTELIJK BESCHOUWD WORDT, HEEFT SOMS TE MAKEN MET CULTURELE VERSCHILLEN OF SIMPELWEG MET ONWETENDHEID OVER RECHTEN EN PLICHTEN“
Bij het op touw zetten van het project is niet over één nacht ijs gegaan. Commissaris Mark Vander Bauwede, diensthoofd van de wijkafdeling GentWest over die voorbereiding: “Niet al die nieuwe Gentenaren gedragen zich even voorbeeldig. We hebben getracht om een aantal problemen en risico’s in kaart te brengen. Die variëren van Kernachtig verwoord is het streefdoel sluikstorten, schoolverzuim en clanvan de samenwerking tussen Bulgarije destiene huisvesting tot socio-ecoen Gent (België): informatie-uitwisseling nomische fraude en illegale tewerken preventie. En daarvoor heb je de juisstelling. Voorts draait de recherche te mensen nodig… Aan de typecasting dossiers rond metaaldiefstal, mensen- van de Bulgaarse flikken ging grondig handel, de socio-ecomische fraude en huiswerk van de Gentse politie vooraf. prostitutie met (Turkse) Bulgaren in Op basis van die analyse zijn dan ‘proeen hoofdrol, als dader of slachtoffer.” fielen’ opgesteld voor de selectie van de
TYPECASTING
Bulgaren: één rechercheur mensenhan-
Hoe konden de Bulgaarse recherdel en prostitutie, één rechercheur inbracheurs hun steentje bijdragen tot ken en diefstal, één agent die vertrouwd het Gentse speurwerk? “Dankzij hen is met de regio vanwaar de Gentse hadden we een rechtstreeks aanTurkssprekende Bulgaren afkomstig spreekpunt om informatie in te winzijn en één veiligheidsagent. Die twee nen, bijvoorbeeld om te checken of laatsten patrouilleerden ook in uniform, een verdachte van koperdiefstallen weliswaar nooit op eigen houtje, maar ze ook in Bulgarije iets op z’n kerfstok droegen wel hun wapen en mochten dat heeft”, zegt hoofdinspecteur Koen desnoods gebruiken. Een aantal onder Goorman van de Gentse recherche. hen had al ervaring opgedaan in verge“Die procedures zijn normaliter tame- lijkbare projecten in Duitsland, Oostenrijk lijk omslachtig en tijdrovend. Aan hen en Canada. daarentegen hoefden we de vraag
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 9
9
15/06/12 10:49
BULGAARSE POLITIE STEEKT GENTSE FLIKKEN EEN HANDJE TOE
“De info die we zo via de Bulgaarse collega’s hebben verkregen, dient uitsluitend als achtergrondinformatie. We kunnen die niet rechtstreeks in een gerechtelijk dossier gebruiken. Maar om inzicht te verwerven in pakweg de filières van mensensmokkel, staat de meerwaarde buiten kijf”, preciseert rechercheur Luc Deceukelier.
BARRIÈRE & PERCEPTIE
Onbekend maakt onbemind, en wederzijds niet begrepen worden versterkt die neiging alleen maar. “De aanwezigheid van de Bulgaarse collega’s was van onschatbare waarde om de verstandhouding tussen de Bulgaarse populatie en de Gentse politie te verbeteren”, vertelt Mark Vander Bauwede. “Je kan zaken zoals sluikstorten en schoolverzuim moeilijk aankaarten en oplossen zonder die taalbarrière te doorbreken. Voor de Bulgaarse flikken was een rol weggelegd op het vlak van sensibilisering en preventie. Ze trokken mee naar scholen en begeleidingscentra om met (jongere) landgenoten het gesprek aan te knopen over spijbelen, werkvergunningen, het belang van talenkennis enzovoort.”
Svetlozar Georgiev beaamt het belang van de factor ‘communicatie’ in het inburgeringsproces: “Wat hier als overlast of onwettelijk beschouwd wordt, heeft soms te maken met culturele verschillen of simpelweg met onwetendheid over rechten en plichten. We merkten dat aan de reacties van heel wat Bulgaren die wij aanspraken. Hoe zij reageerden? Aanvankelijk verrast hier Bulgaarse agenten te ontmoeten. Maar het ijs was algauw gebroken. Reserve maakte plaats voor nieuwsgierigheid. En dan kwam de hoe-wat-waarom-vragenstroom los.”
10
Als je een hele bevolkingsgroep in het vizier neemt, loert het gevaar op stigmatisering om de hoek. Svetlozar Georgiev: “Je mag niet iedereen over dezelfde kam scheren. In die maand tijd hebben wij 43 families geïdentificeerd die voor problemen zorgden (overlast, diefstal of moedwillig misbruik van het socio-economische systeem). Maar de meeste Bulgaren zijn
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 10
hier oprecht op zoek naar de ‘Gentse Droom’. Door de werkloosheid in hun regio was de situatie daar uitzichtloos. Terugkeren is voor hen geen optie. De boodschap die wij meegeven is dan: zoek je droom, oké, maar respecteer de wet, leer de taal, ga naar school…” Hoofdinspecteur Luc Deceukelier pikt hierop in: “Helaas vallen ze soms van de regen in de drop. Ze betaalden veel geld aan de mensenhandelaars om hier te geraken waarbij ze al een eerste schuldenlast mee tornen. Dan krijgen ze het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen, met als resultaat dat die mensen ten prooi vallen aan uitbuiting en huisjesmelkerij of zelf criminele activiteiten gaan ontwikkelen. Sommigen kraken woningen uit wanhoop, wat dan weer synoniem is met overlast voor andere buurtbewoners. Het is moeilijk om die
neerwaartse spiraal te doorbreken eenmaal je daarin verzeild geraakt. Vandaar dat we met de hulp van de Bulgaarse collega’s getracht hebben om zo veel mogelijk contact te leggen met die gemeenschap om hun wantrouwen ten aanzien van de politie om te buigen: wij zijn geen vijand.”
De balans na één maand dan: loonde die efemere samenwerking de moeite? Zowel de Gentse als Bulgaarse flikken zijn het er unaniem en roerend over eens. “Eén maand is zelfs te weinig, in de wetenschap dat recherche heel tijdsintensief is. Dus zeker voor herhaling vatbaar, mits een grondige dossiervoorbereiding.” Wordt ongetwijfeld vervolgd... f 1
Bulgarije behoort (nog) niet tot de Schengenzone, dus er zit geen info over Bulgaarse nummerplaten enz. in het Schengeninformatiesysteem (SIS).
JE MAG NIET IEDEREEN OVER DEZELFDE KAM SCHEREN. DE MEESTE BULGAREN ZIJN HIER OPRECHT OP ZOEK NAAR DE ‘GENTSE DROOM’
Orhan Hasanov, Milen Stoyanov, Svetlozar Georgiev, Nikolay Nichev en liaisonofficier Jordan Lasov, samen met twee Gentse flikken.
15/06/12 10:49
MENSENHANDEL
inforevue 022012
BULGAARSE POLITIE STEEKT GENTSE FLIKKEN EEN HANDJE TOE
“Als we ergens bij een controle een groep Bulgaren aantreffen die allemaal uit eenzelfde regio, ja zelfs dorp, afkomstig zijn, is dit een serieuze indicatie dat er mensenhandel mee gemoeid is”, aldus Luc Deceukelier, teamchef Meprosch (Mensenhandel, Prostitutie en Schijnhuwelijken) van de Gentse recherche. Bij mensenhandel is er sprake van seksuele (prostitutie) of economische uitbuiting (werken in erbarmelijke omstandigheden voor een habbekrats of voor niets). Bovendien vormen die mensen een makkelijke prooi voor huisjesmelkers en malafide ‘werkgevers’. Luc Deceukelier: “Wij stellen vast dat Turkse ‘koppelbazen’ Turkssprekende Bulgaren uitbuiten om knelpuntberoepen in te vullen, bijvoorbeeld in de vleesgroothandel of in de bouwsector. Die mensen krijgen dan dagcontracten of worden aangeworven als schijnzelfstandigen, waarbij ze vaak worden gehuisvest in slechte omstandigheden door dezelfde werkgevers. Met als gevolg dat ze zo afhankelijk blijven van die koppelbazen en onbewust in een precaire situatie terechtkomen die zeer moeilijk kan worden doorbroken. Om die constructies te tackelen werken we onder andere samen met de arbeidsinspectiediensten, de wooninspectie enz.”
METAALDIEFSTAL
SOCIO-ECONOMISCHE FRAUDE De problematiek van de socio-economische fraude is in zekere zin verbonden met mensenhandel. Luc Deceukelier: “We zijn op gevallen gestoten waarbij achterpoortjes in het systeem gebruikt worden om mensen hier een ‘statuut’ te bezorgen. De schijnzelfstandigen bijvoorbeeld. Iemand is zogezegd ‘aandeelhouder’ in een horecazaak en verkrijgt zo een Belgische verblijfsvergunning. Na een tijdje ruimt die baan voor een andere ‘aandeelhouder’. Ondertussen heeft de ex-aandeelhouder wel een tijdelijke verblijfskaart op zak en dan – het klinkt grof – staat de poort open om het systeem van vergoedingen en tegemoetkomingen enzovoort uit te melken.”
Metaaldiefstal en in het bijzonder koperdiefstal is een moeilijk in de kiem te smoren fenomeen. Thans zijn de gevolgen, zowel economisch als maatschappelijk – bijvoorbeeld voor het spoorverkeer – soms desastreus. “De meeste koperdiefstallen zijn het oeuvre van Bulgaarse daders”, verklaart hoofdinspecteur Koen Goorman van de Gentse recherche. “Hun buit verkopen ze aan schroothandelaars. Als je elk geval apart bekijkt, kan je stellen dat het in feite kruimeldieven zijn. Met andere woorden: vanuit gerechtelijk standpunt weegt één koperdiefstal niet zwaar door. Daarom is het belangrijk om linken te leggen en veelplegers in kaart te brengen.”
11
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 11
15/06/12 10:50
R E K R U T E R I NG S C A M PAG N E
“U bent ook…” Informeren over de carrièremogelijkheden bij de geïntegreerde politie en de organisatie profileren als een aantrekkelijke werkgever, dat zijn de voornaamste doelstellingen van de rekruteringscampagnes die de Directie van de rekrutering en van de selectie van de federale politie uitvouwt. Zo heeft het concept Van A tot Z1 in maart 2011 plaatsgemaakt voor de nieuwe slagzin U bent ook. TEKST Gwendoline Hendrick
FOTOGRAFIE DSR/DSI
12
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 12
15/06/12 10:50
inforevue 022012
U BENT OOK… OP HET INTERNET
“U BENT OOK EXPERT, HULPVERLENER, BEMIDDELAAR, VERANTWOORDELIJK, LUISTERBEREID”
“De Directie van de rekrutering en van de selectie lanceert weldra een Facebookpagina en een Twitteraccount”, zegt Virginie Bénit. Bovendien bestaat er tegenwoordig een mobiele versie van www.jobpol.be voor smartphones. Tot slot zal binnen enkele weken een online interactieve ruimte beschikbaar zijn, als resultaat van de samenwerking met de openbare instelling Bruxelles-Formation. Daar kunnen surfers onder meer video’s en getuigenissen van politieagenten bekijken en zichzelf testen met het oog op een eventuele loopbaan bij de politie.
FURORE OP HET INTERNET
Het nieuwe communicatieconcept is veelzijdig en ambitieus. Het sluit bovenal nauw aan bij de realiteit op het terrein. Het belang van menselijk kapitaal wordt onderstreept, evenals het veeleisende karakter van een loopbaan bij de politie.
De rekruteringsfilm werd eind maart voorgesteld op de jobbeurs Go for Police (zie p. 6). Deze trailer toont de verwachte kwaliteiten en vaardigheden van een politiemedewerker. Ondertussen is deze rekruteringsfilm uitgegroeid tot een echte internethit die meer dan 80 000 keer werd bekeken via www.jobpol.be. Als kers op de taart is de film op 30 mei bekroond met de prijs voor beste ‘Employer Branding’-film op het Antwerpse Festival van de Bedrijfsfilm . Er staan nog andere films op stapel over bepaalde aspecten van het politieberoep. Die zullen de brede waaier van politiefuncties belichten. Er ligt ook een film specifiek over het burgerpersoneel (CALog) in het verschiet. f
MENSELIJKE DIMENSIE De medewerker (of het nu een échte ‘flik’ is dan wel iemand van het burgerpersoneel) wordt op de voorgrond geplaatst door het gebruik van de herkenbare polaroidfoto’s. “Het personeel zelf vervult een sleutelrol in de rekrutering als ambassadeur en ‘ronselaar’. Het is dus belangrijk dat ook de personeelsleden zich herkennen in de campagne”, benadrukt Virginie Bénit, commissaris bij de Directie van de rekrutering en van de selectie (DGS/DSR).
1 2
Zie ook Inforevue 03-2009, p. 9-11. Festival van de Bedrijfsfilm: www.festivalvandebedrijfsfilm.be
13
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 13
15/06/12 10:51
inforevue 022012
A N T I B A N D I T I S M E P E L O T O N VA N L U I K
"Gezonde agressiviteit" Het in 1976 opgerichte antibanditismepeloton (PAB) van de politiezone Luik biedt met zijn ruim 40 manschappen voornamelijk steun aan de patrouilles op het terrein. Op een voormalig militair domein waar onder meer de leden van het PAB oefenen, konden we enkelen van hen ontmoeten. Op het programma van de dag staan interventies met een hoge risicograad. TEKST Gwendoline Hendrick
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
17
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 17
15/06/12 10:51
A N T I B A N D I T I S M E P E L O T O N VA N L U I K
LUIK – Het antibanditismepeloton ontstond in 1976 na het overlijden van een inspecteur van de toenmalige gerechtelijke brigade, om het leven gebracht door een gangster tijdens een overval. Vandaag telt het PAB 38 inspecteurs, een hoofdinspecteur en twee commissarissen, onder wie Dominique Belle die sinds 2001 bij het PAB werkt en sinds 2006 aan het hoofd staat. Twee gewezen inspecteurs, belast met het logistieke beheer van het materiaal en de bewapening, vervolledigen de ploeg. Het werk van het PAB bestaat voornamelijk uit opdrachten ter ondersteuning van de patrouilles. De ploegen kunnen bovendien worden ingezet voor de overbrenging van gedetineerden en voor het escorteren van vips of waardevolle voorwerpen. “We werken soms ook voor een lokale recherche-
dienst (LRD) of een eenheid van de federale gerechtelijke politie (FGP) tijdens een versterkte huiszoeking”, zegt Fabian, sinds 2004 inspecteur bij het PAB. Hij heeft de leiding over een van de vijf groepen van het peloton. “Wanneer we niet met een steunopdracht belast zijn, verrichten we ontradende of repressieve patrouilles in alle politiezones van de Luikse agglomeratie.” Als gevolg van een protocolakkoord kan het PAB immers ook buiten de zone Luik patrouilles en interventies uitvoeren in de zones Seraing-Neupré en Herstal. Op verzoek kan het ook worden ingezet op het grondgebied van Flémalle. Een ploeg Permanentie-Interventie bestaat uit drie mensen, maar kan snel worden uitgebreid wanneer de aard van de interventie dat rechtvaardigt. Vijf inspecteurs en een
officier kunnen binnen de 45 minuten worden gemobiliseerd, dag en nacht. Tijdens geplande operaties worden grotere middelen ingezet. “Doorgaans wordt onze hulp ingeroepen wanneer er nood is aan specifieke middelen en sowieso in risicosituaties. Het is dan onze taak om het gevaar af te wenden.”
TRAINEN EN DRILLEN
Training is een belangrijk onderdeel van de activiteiten van de groep. “De mannen volgen gemiddeld 10 tot 12 uur training per week. Ze oefenen zich in schieten en close combat, ze kijken de interventietactieken en -procedures na enzovoort”, zegt commissaris Belle. Wij hadden de gelegenheid om een van die trainingen op een voormalig militair domein bij te wonen. Het huis van de misdaad1 in
18
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 18
15/06/12 10:51
inforevue 022012
A N T I B A N D I T I S M E P E L O T O N VA N L U I K
Seraing dient af en toe als decor voor verschillende oefeningen. De mannen hebben hun uitrusting aangetrokken en zijn nu helemaal klaar voor de training. “Het gewicht van de volledige uitrusting kan oplopen tot 40 kilo voor de inspecteur met de stormram”, vertelt Nicolas, sinds drie jaar inspecteur bij het PAB. De interventies met een hoge risicograad zijn het algemene thema van deze namiddag. Er zijn fictieve doelwitten verspreid over de verschillende kamers en ze worden verplaatst al naargelang het voorziene scenario voor elke simulatie. Deze trainingssessies zijn bedoeld om goede reflexen te ontwikkelen, namelijk bewegingen en handelingen aangepast aan een specifieke context zoals het binnendringen van een gebouw door ramen, door een deur... Bijzondere aandacht gaat uit naar de vlotheid van de bewegingen want “hoe meer tijd verstrijkt, hoe meer potentiële slachtoffers er dreigen te vallen tijdens een interventie”, benadrukt Fabian. “Op andere momenten komt het erop aan om niet zozeer snel maar wel in alle stilte en omzichtig te werk te gaan.” Elke oefening is een nieuwe gelegenheid om bij te leren. Na afloop bespreken commissaris Belle en zijn mensen dus telkens wat er goed is gegaan en waar er nog ruimte is voor verbetering. Naast een optimale fysieke conditie moeten de inspecteurs van het PAB ook beschikken over een grote dosis zelfbeheersing, een teamgeest en een zekere discipline. Ze moeten in staat zijn beslissingen te nemen en zo nodig snel te handelen. “De inspecteurs hoeven geen topatleten te zijn, maar ze moeten wel voldoende fit zijn. We verwachten ook maturiteit en een gezonde agressiviteit. Het zijn tevens goede schutters”, zegt het hoofd van het PAB. Veel inspecteurs zijn bovendien
monitoren geweldsbeheersing met of zonder vuurwapen. Het onvoorziene karakter van bepaalde situaties en opdrachten vereist van de pelotonleden ook een echte beschikbaarheid. “Wat ik zo leuk vind aan deze job, is
juist de actie, de adrenaline. Ik denk dat niemand van ons te vinden is voor zittend werk”, besluit Fabian. f 1
Een woonhuis omgevormd tot oefenruimte.
19
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 19
15/06/12 10:52
DRONE
Snel de lucht in
De aangekochte drone is de ‘ALTURA PRO AT6’. Hij beschikt over zes elektromotoren en weegt 2,3 kg. De bediening van het toestel gebeurt aan de hand van een mobiele hoofdbesturingsmodule of controler. De beelden worden met behulp van een downlink module live doorgezonden naar een grondstation of naar eender welke locatie die nodig wordt geacht. Het frame van het toestel is volledig van 3 K carbon vervaardigd.
20
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 20
15/06/12 10:52
inforevue 022012
De politiezone GAOZ (Genk/As/Opglabbeek/ Zutendaal) heeft in mei dit jaar een ‘drone’ aangekocht. Dit toestel, eigenlijk een vliegende mobiele camera, lijkt op een minihelikopter van nog geen meter breed en amper 40 centimeter hoog. De drone wordt tot januari 2013 in de politiezone getest. TEKST Saskia Van Puyvelde
FOTOGRAFIE Ruben Accou
GENK – Het toestel zal worden ingezet ter ondersteuning van operationele werkzaamheden inzake openbare ordehandhaving, verkeer, zoeken naar vermiste personen, branden, rampen enz. Hoofdinspecteur Marc Bellinkx van de component R&D/IT is al meer dan een jaar bezig met dit project: “Tot januari zal de drone proefdraaien en dan zullen we samen met de Nederlandse firma die hem vervaardigt, verbeteringen aanbrengen: de batterij lichter en krachtiger maken bijvoorbeeld. Natuurlijk zal hij nooit
de politiehelikopter kunnen vervangen, maar hij kan wel een aanvulling zijn die bovendien heel snel inzetbaar is.” De drone heeft één vaste piloot: inspecteur Yves Bosmans van de component openbare orde. Hij heeft samen met Marc de opleiding gevolgd: “De ideale operationele vluchtduur van het toestel is ongeveer 30 minuten. Er kan zowel een HD-camera als een warmtebeeldcamera op worden gemonteerd en de beelden zijn haarscherp. We kunnen via gps op voorhand een vluchtroute programmeren, maar
voorlopig verliezen we hem toch liever niet uit het oog. Windsnelheden van drie of vier Beaufort en lichte regenval vormen geen probleem; enkel zware regenbuien of hevige sneeuwval houden hem tegen.” Tot slot: de drone heeft een stijgsnelheid van 7 meter per seconde, hij kan tot 150 meter hoog en haalt een snelheid van 70 kilometer per uur. En wat kost dat? 13 000 euro, zonder toebehoren… f
21
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 21
15/06/12 10:52
F A CD E RTOONFEA C E
Een drone voor politiegebruik? Zoals u op pagina’s 20 en 21 kunt lezen, loopt in de politiezone GAOZ een proefproject om een drone te gebruiken voor een reeks louter politionele opdrachten. Biedt dit type toestel, dat in principe bestemd is voor militaire doeleinden, een echt voordeel voor de politie? Wat is de meerwaarde ervan? FOTOGRAFIE Jos Balcaen & Lavinia Wouters
“Omwille van de evoluties op de markt en een wederkerende vraag van politiediensten om meer informatie, heeft DAFA een werkgroep Unmanned Aerial Vehicle (UAV) opgericht. Deze moet alle aspecten van de inzet van drones binnen de politie bestuderen, namelijk: veiligheid en techniek, operationaliteit, wettelijkheid en uiteindelijk de kostprijs.
Wat drones betreft, moeten we beginnen met het onderscheiden van militaire en commerciële UAV’s. De militaire drones zijn technisch zeer sterk geëvolueerd. Ze kosten meer dan een bemand vliegtuig of bemande helikopter. Commerciële drones zijn kleiner, eenvoudiger en goedkoper. Ze vloeien voort uit het recreatieve circuit van telegeleide vliegtuigen en helikopters. De commerciële UAV-technologie is nog vrij jong. Op vlak van stabilisatie van de drone is er de laatste jaren grote vooruitgang geboekt. De nieuwste toestellen besturen zichzelf met gestabiliseerde systemen die gebruikmaken van GPStechnologie.
Er wachten de sector nog een aantal grote uitdagingen:
JAN VERBRUGGEN
HOOFDINSPECTEUR-VLIEGER - Hoofd Operaties Dienst luchtsteun federale politie (DAFA)
- de autonomie van de drone – 30 minuten voor de meeste modellen - moet sterk vergroot worden; - het bereik, momenteel beperkt tot 1 à 2 kilometer, moet vergroot worden; - de payload moet verhoogd worden. Dat is de extra werklast die het toestel kan dragen. Omdat de huidige UAV’s enkel lichte camera’s kunnen meenemen, is het product dat afgeleverd wordt niet goed genoeg voor exploitatie. Met digitale fotografie kan al gewerkt worden, maar voor (live) video- of infraroodbeelden zijn de resultaten bedroevend.
Een nog belangrijker aspect is de veiligheid. Ondanks de technologische vooruitgang gebeuren er nog steeds ongevallen. Er moeten dus bepaalde veiligheidsmaatregelen genomen worden. De drie grote veiligheidsbeperkingen zijn het niet vliegen boven een menigte, boven steden of autosnelwegen en ‘s nachts. Omdat er in België nog geen specifieke wetgeving is, wordt er op het Directoraat-Generaal van de Luchtvaart gewerkt aan een nieuw wettelijk kader dat ervoor moet zorgen dat UAV’s in de toekomst op een veilige en duidelijk omkaderde manier kunnen worden ingezet.
Conclusie: de UAV-technologie is een veelbelovende technologie die, mits een aantal jaren verder evolueren, een meerwaarde zou kunnen betekenen binnen de politie.” f
22
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 22
15/06/12 10:52
In de rubriek Face to face geven twee leden van de geïntegreerde politie hun persoonlijke mening over een bepaald thema. Die meningen kunnen overeenstemmend, uiteenlopend, aanvullend, genuanceerd … zijn.
k?
“Sinds enkele jaren bestudeert de zone Brussel-Noord (Schaarbeek/ Evere/Sint-Joost-Ten-Node) de mogelijkheid om een drone te gebruiken in het kader van de opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie.
Ondanks concreet uitgevoerde tests op het terrein, blijft het project nog zonder resultaat om verschillende redenen, zoals de hoge kostprijs en de moeilijkheden om de drone in bepaalde omstandigheden te gebruiken.
DE EERSTE TESTS WAREN NIET BEVREDIGEND Wat waren en zijn nog steeds de verwachtingen van de politiediensten wat het gebruik van de drone betreft? Ze zijn talrijk en uiteenlopend: - dagelijkse toestand van de doorstroming van het verkeer op bepaalde invalswegen in de politiezone; - vaststellingen van verkeersongevallen waarbij foto’s op grote hoogte worden genomen en met overbrenging van de gegevens op plan; - toezicht op bepaalde groene ruimtes; - toezicht op grote bijeenkomsten van personen; - discrete luchtfoto’s nemen in het kader van gerechtelijke operaties;
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 23
inforevue 012012
DRONE D FA RC OEN ET O F A C E
- discrete bewaking van de vluchtwegen tijdens gerechtelijke operaties.
De eerste tests waren niet bevredigend. Het toestel van het type helikopter was zeer onstabiel zodra de wind twee Beaufort bereikte, wat in onze streken relatief frequent voorkomt. Er werd dan onderzoekt verricht in Frankrijk om een project te ontwikkelen voor het gebruik van een vliegtuig en een helikopter, maar dit leverde evenwel geen resultaten op.
Wordt het project opgegeven? Neen, want een dergelijk toestel is echt nuttig voor de politiediensten. Als de huidige economische situatie ons verplicht om de opportuniteit van een dergelijke aankoop te evalueren, blijft het huren van dit type toestel voor specifieke opdrachten een oplossing die wij bestuderen.” f
ROLAND THIÉBAULT
COMMISSARIS - Verantwoordelijk operationele coördinatie (Politiezone Brussel-Noord)
23
15/06/12 10:52
DIRECTIEBREVET
Zin om te evolueren Toetreden tot de graad van hoofdcommissaris, dat is de ambitie van de 70 kandidaten die zijn gekozen in het kader van de opleiding voor het behalen van het directiebrevet. Na een selectieprocedure hebben zij de – in vele opzichten intensieve – opleiding aangevangen. Begeleiders, coaches en deelnemers vertellen er ons een beetje meer over. TEKST Gwendoline Hendrick
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
24
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 24
15/06/12 10:52
BRUSSEL/VERVIERS – We treffen de 70 deelnemers aan de opleiding voor het directiebrevet anno 2012, hun coaches en hun begeleiders aan in een hotelcomplex in Verviers. De opleiding (zonder stage), die wordt georganiseerd door de Nationale School voor Officieren (DSEO), verloopt gespreid over iets meer dan zeven weken (waarvan vier weken residentieel), oftewel 37 dagen in totaal. Elke week wordt een nieuw thema aangesneden zoals leiderschap, bestuurlijke politie enzovoort. Naast de uiteenzettingen en de wekelijkse ontmoetingen is action learning de didactische rode draad doorheen de opleiding. Die methode bestaat erin de kandidaten te confronteren met een problematiek waarvoor ze hun eigen oplossing moeten uitwerken, rekening houdende met diverse factoren zoals de politierealiteit en de evolutie van de maatschappij.
De kandidaten, die in groepen zijn verdeeld, worden te gepasten tijde door hun coach(es) bijgestaan. “In totaal behandelen 12 groepen 11 taken”, legt hoofdcommissaris Piet De Brouwer uit. Hij is verantwoordelijk voor de opleiding. “De ene groep buigt zich bijvoorbeeld over de invloed van de socio-economische crisis op de politie, een andere neemt de gevolgen van de globalisering op de ordehandhaving onder de loep.” Wekelijks vinden er individuele gesprekken
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 25
inforevue 022012
PATRICE DE METS, POLITIEZONE VLAAMSE ARDENNEN “Het is voornamelijk de zin om te evolueren die me naar hier heeft gebracht. Ik verlangde er ook naar om meer verantwoordelijkheden te hebben. De opleiding is zeer intensief en de inhoud zeer veelzijdig. We krijgen op korte tijd enorm veel informatie. Het directiebrevet met het werk combineren is ook niet eenvoudig. Ik vind wel dat de vier weken die we ter plaatse blijven me meer comfort bieden, want daardoor kan ik me beter op de opleiding concentreren. Tijdens die periode houdt mijn man zich met onze twee jongens bezig. Ik heb nog geen exacte voorstelling van mijn professionele toekomst, maar ik wil zeker een band behouden met het politiewerk op het terrein. Lokale politie, federale politie … Ik houd alle mogelijkheden open.”
“ONZE ROL BESTAAT ERIN OM ERVOOR TE ZORGEN DAT DE KANDIDATEN VAN ONZE GROEP HUN POTENTIEEL VALORISEREN.” Thierry Maurer
plaats tussen de kandidaten en hun coach(es). Die coaches hebben allen een training van drie weken gevolgd in coaching (in het kader van een leerproces) aan de Nationale School voor Officieren.
Hoofdcommissaris Thierry Maurer en adviseur Ann Massei, beiden werkzaam op het commissariaat-generaal, maken deel uit van de ploeg coaches. “Mijn rol bestaat erin om er samen met mijn collega Claude Baulard voor
25
15/06/12 10:52
DIRECTIEBREVET
te zorgen dat de kandidaten van onze groep hun potentieel valoriseren. We sporen ze aan om de juiste vragen te stellen en hun denkterrein te vergroten. Samen proberen we ook te werken aan een competentie als uit de assessment1 blijkt dat er marge voor verbetering is”, aldus Thierry Maurer. “De coach steunt de groep om de taken tot een goed einde te brengen. Wij hebben niet dè oplossing in pacht, maar we geven tips en aanwijzingen. We coachen ook individueel, met name ter begeleiding van de kandidaat in de keuze van zijn stageplaats, maar we zijn geen evaluatoren”, preciseert Ann Massei. Volgens Thierry Maurer moet een goede kandidaat ernaar verlangen om te leren, blijk geven van een zekere openheid van geest en in staat zijn om zichzelf in vraag te stellen. Ann Massei vindt motivatie en luisterbereidheid twee essentiële kwaliteiten. f
1
Evaluatietechniek aan de hand van een voorbeeldsituatie.
SANDRINE DUBOIS, COMMISSARIAAT-GENERAAL “De zin om te leren, motiveert me enorm. Zonder dat ik een carrièrejager ben, denk ik dat deelnemen aan het directiebrevet deel uitmaakt van een evolutie in mijn loopbaan en me ongetwijfeld nieuwe mogelijkheden zal bieden. De opleiding en mijn functie zijn niet gemakkelijk te combineren, en bovendien is er de organisatie van het familieleven. De kinderen snappen niet per se wat er allemaal op het spel staat. Het principe van de action learning bevalt me enorm en ik leer ook dingen over mezelf. Ik ontdek bijvoorbeeld bepaalde facetten van mijn persoonlijkheid. Het is echt de bedoeling aan onze zwakke punten te werken. We kunnen het ons veroorloven om fouten te maken waaruit we kunnen leren.”
LAURENT COUCKE, FGP BRUSSEL “Door hoofdcommissaris te willen worden, streef ik ernaar me nog meer op de politie te kunnen toeleggen, de organisatie te doen vooruitgaan door in praktijk te brengen wat ik al heb geleerd en er in de 21ste eeuw volop tegenaan te gaan! De opleiding biedt ons de mogelijkheid heel wat personen met diverse achtergronden te ontmoeten. Het kwaliteitsniveau van de mensen die de opleiding volgen alsook van de begeleiders is hoog! Motivatie, respect van de organisatie en van de anderen zijn naar mijn mening essentiële elementen voor toekomstige leidinggevenden. Een open geest is ook uiterst belangrijk. Ik ben zeer optimistisch en ik ben me bewust van de kans die ik krijg om mee te stappen in dit verhaal. Het is mijn bedoeling om zo snel mogelijk de vruchten van deze opleiding te plukken en meer verantwoordelijkheden te krijgen.”
26
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 26
15/06/12 10:52
inforevue 022012
CASUS In deze rubriek bespreekt de juridische dienst van de federale politie (DGS/DSJ) juridische kwesties of vraagstukken in verband met courante politiepraktijken.
UITWIJZING VAN EEN BURGER VAN EEN DERDE LAND Deze keer gaat het over een beslissing van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens over de uitwijzing van een Irakees door België. TEKST Alain Liners en Kristien Vanderheiden
In januari 2012 heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (hierna: het Hof) België veroordeeld voor de schending van meerdere artikelen van het Europees verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) in de zaak M.S. versus België. Het Hof heeft België met name veroordeeld voor de schending van artikel 3 EVRM dat stelt dat “niemand mag worden onderworpen aan folteringen noch aan onmenselijke of vernederende behandelingen of straffen” omdat de Belgische autoriteiten niet de nodige maatregelen genomen hadden om de veiligheid van een Irakees burger te garanderen bij zijn terugkeer naar zijn land.
DE FEITEN
M.S., een Irakees staatsburger, wordt in 2003 aangehouden in België en veroordeeld in 2004 voor daden van terrorisme. Bij het verlaten van de gevangenis in 2007 wordt hem een bevel om het grondgebied te verlaten afgeleverd en hij wordt van de gevangenis overgebracht naar een gesloten centrum voor illegalen in afwachting van zijn effectieve uitwijzing. Deze vrijheidsberovende maatregel werd gemotiveerd door het illegaal verblijf van M.S. en door het risico dat hij betekende voor de openbare orde. Tussen 2007 en 2010 wordt hij ononderbroken in gesloten centra gehouden en
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 27
werd hem een verblijfplaats aangewezen in afwachting van zijn verwijdering van het grondgebied. Na de uitputting van alle mogelijke middelen van beroep, opteert M.S. uiteindelijk voor een vrijwillig vertrek in ruil voor een geldelijke compensatie. Bij zijn aankomst in Irak op 27 oktober 2010 wordt M.S. bij het verlaten van het vliegtuig aangehouden en vastgehouden gedurende drie weken. Daarna werd hij vrijgelaten onder strikte voorwaarden.
BESLISSING VAN HET HOF
1. Het Hof onderzoekt vooreerst of M.S. geldig afstand heeft kunnen doen van zijn recht om de bescherming van artikel 3 EVRM te kunnen inroepen. Gelet op de feiten, stelde het Hof vast dat M.S. slechts twee ‘keuzes’ had: in België blijven, zonder hoop het recht op legaal verblijf te bekomen en zonder concreet perspectief om er vrij te leven; of terugkeren naar Irak met het risico op een arrestatie en een slechte behandeling in de gevangenis. In het licht van de opeenvolgende vrijheidsberovingen van de betrokkene, concludeert het Hof dat zijn vrije toestemming gegeven werd en dat M.S. bijgevolg niet kan geacht worden op geldige wijze afstand te hebben gedaan van de door artikel 3 EVRM geboden bescherming. Zijn terugkeer naar Irak moet dus beschouwd wor-
den als een gedwongen uitwijzing door de Belgische autoriteiten. 2. De conclusie van het Hof is vervolgens relatief voorspelbaar. Ze verwijt de Belgische autoriteiten dat ze de terugkeerprocedure van de eiser niet omkaderd heeft met minimale beschermingsmaatregelen om zijn veiligheid te verzekeren. Er werd de Belgische autoriteiten met name verweten dat er geen enkel initiatief genomen werd naar de Irakese autoriteiten toe met het oog op het bekomen van diplomatieke garanties dat de eiser geen slachtoffer zou worden van behandelingen strijdig met artikel 3 EVRM bij zijn terugkeer in Irak. Het Hof vermeldt dat de wil van M.S. om geen enkel contact met de Irakese ambassade te leggen en dat de afwezigheid van Belgische diplomatieke vertegenwoordigers in Irak niet in rekening kunnen worden genomen wanneer het over de risicoanalyse inzake de slechte behandelingen gaat.
CONCLUSIE
Bij de uitwijzing van een burger van een derde land dienen de Belgische autoriteiten rekening te houden met de bijzondere situatie in dat land en zich, voor de uitvoering, te verzekeren dat de uitgewezene geen gevaar zal lopen in het land waar hij naartoe gezonden wordt.
27
15/06/12 10:52
Inspecteurs Kobe De Clercq en Diony Vanheste voeren ons mee langs de typische plaatsen waar de doelgroep rondhangt: de tramhalte van De Panne Centrum en de hoofdtramhalte van Koksijde. Om met deze Volvo te rijden, heeft Kobe eerst een antislipcursus gevolgd bij de federale politie te Berg. Hij is ĂŠĂŠn van de vijf in de politiezone die dat brevet op zak heeft; anderen wachten om de opleiding te mogen volgen.
28
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 28
15/06/12 10:52
inforevue 022012
VIP-PROJECT
Geen confectiewerk maar maatwerk De politiezone Westkust (De Panne/Koksijde/Nieuwpoort) krijgt tijdens de zomer vaak af te rekenen met jonge criminelen die vanuit grootsteden als Antwerpen, Brussel en Charleroi of de voorsteden van Rijsel, Roubaix en Duinkerke voor één of twee nachtjes naar de kust afzakken1. Het gebrek aan sociale controle en een grote anonimiteit zijn als het ware een vrijgeleide voor storend gedrag, overtredingen of misdrijven. Ook Europese rondtrekkers genieten van de mondialisering en van de mogelijkheid om vlot de grenzen te kunnen overschrijden. We praten met hoofdcommissaris Nicholas Paelinck, korpschef van de politiezone Westkust, die dit fenomeen spuugzat was, een VIP-project uit de grond stampte, resultaten boekte maar ook bakken kritiek te verwerken kreeg. TEKST Saskia Van Puyvelde
KOKSIJDE – Op 1 juli 2011 is het VIPproject van start gegaan. VIP staat voor Very Irritating Police, een naam die al direct voor controverse zorgde. Nicholas Paelinck: “De bedoeling was dat we na de zomer van 2011 over het project zouden communiceren. Een krant had hier echter al weet van, zodat we ons genoodzaakt zagen om het vroeger voor te stellen. Het project werd onmiddellijk geassocieerd met een Rotterdams project, terwijl het iets helemaal anders is! Een storm van protest volgde zonder dat men wilde luisteren naar de boodschap en de inhoud ervan. We hebben hier in onze zone twee soorten van politievoeren: enerzijds is er de lokale bevolking, die grotendeels uit senioren bestaat, en anderzijds de (grens)toeristen. Criminele jongeren uit de buurt worden aangesproken door de wijkinspecteur en kunnen het voorwerp uitmaken van een pedagogisch project, maar criminele veelplegers die bijvoorbeeld
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 29
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
met een gestolen auto vanuit Rijsel een nachtje de bloemetjes willen buitenzetten aan het zeetje, bevinden zich in de anonimiteit waardoor zij denken dat hier alles gepermitteerd is. Deze gasten hebben al een bepaald profiel en met hen kan je niet echt proactief werken. Ook op de rondtrekkende dadergroeperingen met hun ‘hit and run-tactiek’ kunnen we niet geïntegreerd inspelen en daarom verrichten we nu met het VIP-project maatwerk, op maat van deze criminelen.”
enz. De ploegen worden tweemaal per dag gebrieft en aangestuurd volgens een dagelijkse evaluatie. “Potentiële overlastplegers zullen worden gecontroleerd en geïdentificeerd in het kader van verdachte gedragingen en op hun gezicht zal een naam en een adres worden geplakt”, gaat de korpschef verder. De VIP-patrouilles richten zich ook tot bepaalde aandachtspunten (cafés, dancings, plaatsen waar probleemjongeren samenkomen), bepaalde personen (jongeren met huisarrest bijvoorbeeld), op risicoplaatsen met betrekking tot bepaalde crimiVERY IRRITATING PATROUILLE naliteitsvormen, in het kader van de Na het succes van vorige zomer (zie opvolging van positieve hits bij gebruik verder), wordt het project herhaald. van nummerplaatherkenning enz. Ook Concreet betekent dit dat de polieen wijkinspecteur met een specifiek tiezone Westkust tijdens de drukke zomermaanden bijna dagelijks een VIP- probleem in zijn wijk of een rechercheur die bezig is met een bepaalde patrouille inzet. Deze patrouille richt beeldvorming (bijvoorbeeld spijbezich op (lawaai)overlast, vandalisme, laars), kan aan zo’n VIP-patrouille graffiti, hangjongeren die overmatig deelnemen. Zo wordt er tegelijkertijd drugs en alcohol verbruiken, diefstal tegemoetgekomen aan de actieplannen met geweld, verboden wapenbezit
29
15/06/12 10:53
VIP-PROJECT
in het zonaal veiligheids plan (ZVP). “Deze patrouilles worden met een zwart anoniem interventievoertuig uitgevoerd, een snelle Volvo met een zwaailicht op het dak”, nog volgens de korpschef. “Op die manier ziet de burger dat de politie aanwezig is èn zorgen we voor de nodige imagebuilding bij onze doelgroep. Wie snode plannen heeft, moet weten dat de politie klaar staat om in te grijpen.” Nieuw dit jaar is dat de politiezone Westkust sinds mei een protocolakkoord heeft afgesloten met de politiezone RIHO (Roeselare/ Izegem/Hooglede). Dankzij dit protocol en dus de steun van RIHO kan er
onderweg uit om zich in nachtwinkels te bevoorraden en onder invloed van drank en drugs vielen zij her en der mensen lastig. Op weg naar Oostende – want daar gingen ze fuiven – ging het van kwaad naar erger; de politie moest orde op zaken stellen. Welnu, dankzij de VIP-actie, en dus de snelle en intensieve aanpak, is aan het probleem een einde gekomen.” En de cijfers? De seizoenscriminaliteit is in de zomer van 2011 spectaculair gedaald. In vergelijking met de voorbije jaren is het vandalisme met 30% gedaald, de vechtpartijen met 50%, de inbraken in woningen en appartementen met
VOOR DEZE CRIMINELE JONGEREN IS EEN STRAKKE OPVOLGING EN EEN SNELLE REACTIE DE ENIGE MANIER
bijna dagelijks een VIP-patrouille worden ingezet; RIHO krijgt steun bij haar strijd tegen de aanhoudende plaag van zware criminaliteit.
ATYPISCHE ZOMER VAN 2011
Vorige zomer werden er binnen de politiezone Westkust in totaal 60 VIP-patrouilles en 7 grote VIP-acties (met spoorwegpolitie en Franse gendarmerie) uitgevoerd. “Eén van deze grote acties richtte zich op een bende jonge skinheads die per bus vanuit het Franse Duinkerke België binnenkwamen”, geeft de korpschef als voorbeeld. “Vervolgens namen zij de tram, stapten
project. Bepaalde criminele jongeren ontwijken de Westkust omdat ze ondertussen al gecontroleerd en dus bekend zijn. Oost-Europese dadergroepen hebben vorige zomer de Westkust links laten liggen. Tot slot is er de jarenlange strenge opvolging van het parket en de onderzoeksrechter: een diefstal betekent een aanhouding. De impact van de VIP-patrouilles kunnen we dus niet meten, maar de cijfers zijn wat ze zijn – positief – en dus gaan we ermee verder.”
VOOR- EN TEGENSTANDERS
De VIP-behandeling gebeurt vandaag op basis van de subjectieve invulling door de politie van aanwijzingen van (de mogelijkheid tot) overlast/ criminaliteit in hoofde van bepaalde burgers die zich in het openbaar op een manier gedragen die een aanvoelen van onveiligheid creëert. Nicholas Paelinck: “Onze mensen weten perfect op wie ze zich moeten focussen, maar
50%, de winkeldiefstallen met 30% en de fietsdiefstallen met 40%. Er zijn slechts 10 feiten bekend over diefstal uit voertuigen; inzake autodiefstal telt de zone 4 diefstallen en 7 pogingen daartoe. “Dit is vermoedelijk te wijten aan een combinatie van actiemiddelen, want preventie is moeilijk te meten”, zegt de korpschef. “Het slechte weer heeft zeker ook een rol gespeeld: het houdt ons doelpubliek tegen om af te zakken naar de kust. De zeer grote aanwezigheid van andere patrouilles op het terrein speelt zeker mee, net zoals een aantal lopende projecten zoals het cameraproject en het VIP-
30
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 30
15/06/12 10:53
inforevue 022012
VIP-PROJECT
gaan niet zomaar willekeurig controles doen hoor. Ze doen dit op basis van het besluit van de burgemeester of in het kader van de Wet op het Politieambt. De voormalige provinciegouverneur, de heer Breyne, zag het VIP-project trouwens als een goede praktijk en stond volledig achter de politiezone en haar aanpak. Bij het hooliganisme heeft de aanpak zijn resultaten getoond. Er werd gezorgd voor menselijk toezicht (spotters van politie in het stadion) en cameratoezicht. Op die manier werden geweldplegers geïdentificeerd; hooligans kunnen voortaan dus niet meer schuilgaan onder de mantel van de anonimiteit. Daarnaast is ook Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, vragende partij om door te gaan met de VIP-patrouilles.” Naast veel lof over zijn aanpak, kreeg de korpschef ook bakken kritiek te verwerken. “Ik heb ondertussen al heel wat discussies achter de rug”, zucht
hij. “Zelfs met de kinderrechtencommissaris ben ik in discussie getreden. Idem met een lid van de jeugddienst van de gemeente De Panne. Ik heb hen gevraagd of ze misschien een pedagogisch project met deze jongeren wilden beginnen, wel, ik wacht nog steeds op een antwoord. Het is makkelijk om langs de zijlijn te staan roepen met kritiek, maar een oplossing geven voor het
probleem is een ander paar mouwen. Voor deze criminele jongeren is een strakke opvolging en een snelle reactie de enige manier. We gaan die kritiek echter niet uit de weg, integendeel. Zo organiseren we in samenwerking met het Centrum voor Politiestudies (CPS) in Koksijde een debatavond in oktober over de VIP-aanpak door de politie (www.politiestudies.be). Daar komt professor Paul De Hert aan het woord, die zich de vraag stelt of dergelijk politieoptreden de toets van de beginselen van legaliteit en proportionaliteit kan doorstaan. Eigenlijk deelt de heer De Hert de nieuwe visie op privacy binnen de digitale eeuw niet: automatische nummerplaatherkenning, cameratoezicht, …”
“Momenteel is er een wetenschappelijke studie van Composite (Comparative Police Studies in the EU2) aan de gang en we hopen dat die tegen oktober rond zal zijn. Dan kunnen we die samen met de resultaten van de zomermaanden voorleggen. Op termijn willen we de VIP-patrouilles trouwens uitbreiden naar een informatiegestuurde proactieve heterdaadpatrouille3 die nog meer zelf op zoek gaat naar informatie en deze ook exploiteert en deelt”, besluit Nicholas Paelinck. “De VIP-aanpak is slechts één van de zovele tools die de politiezone Westkust in handen heeft voor de typische kustzoneproblematiek.” f 1
2 3
Lees ook Uniek uitwisselingsproject. Carolo’s maakten kust veilig in het septembernummer van Inforevue 2005, p. 25-27. www.composite-project.eu Lees ook Flag-eenheid. Op het juiste moment op de juiste plaats in Inforevue 012012 p. 28-31.
31
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 31
15/06/12 10:53
EUREKA!
Tegenwoordig maakt het werk van de technische en wetenschappelijke politie integraal deel uit van het gerechtelijk onderzoek. De materiële sporen zijn vaak de enige, weliswaar stille, getuigen van een misdrijf. Ze kunnen doorslaggevend zijn bij het zoeken naar aanwijzingen en bewijzen aangaande de daders en de door hen gebruikte voorwerpen. Het gamma van mogelijkheden waaruit de onderzoekers en de forensische experts kunnen putten, vormt de inspiratiebron van deze rubriek. In Eureka! lichten we een tipje van de sluier op.
GEEN POEDER MAAR LIJM! Deze keer staken we ons licht op bij het labo van de federale gerechtelijke politie van Doornik dat ons toont hoe vingersporen tevoorschijn worden getoverd door verdamping van cyanoacrylaat. TEKST Benoît Dupuis
DOORNIK – Iedereen kent wel het opnemen van vingerafdrukken met behulp van poeder. Deze techniek is echter niet geschikt voor alle soorten sporendragers. Probeer ze eens toe te passen op een plastic zak, een fles, een werktuig, een blikje of de gladde loop van een wapen en u zult allesbehalve overtuigende resultaten krijgen. Om dat probleem op te lossen beschikken de onderzoekers van de technische en wetenschappelijke politie over een ander product: cyanoacrylaat. Het gaat in feite om een soort van ‘superlijm’. “We plaatsen de te analyseren voorwerpen in een ‘opdampkast’ – NVDR: dit lijkt op een soort van doorzichtige koelkast – waarin de vochtigheidsgraad op 78% wordt gebracht. Als deze niet wordt bereikt, stopt het proces omdat de lijm niet optimaal zal hechten. We plaatsen het cyanoacrylaat in het daartoe voorziene bakje. Het product wordt opgewarmd, verdampt en slaat neer op de voorwerpen”, vertelt commissaris Michel Messely, hoofd van het Doornikse labo. Het proces duurt ongeveer een uur. “Voor we de kast openen worden de irriterende dampen afgezogen door een intern systeem van actieve koolstoffiltering. Dan verrichten we een visuele controle van het voorwerp en de zichtbaar gemaakte sporen. Soms is het nodig ze te accentueren door ze bij te kleuren. De sporen worden onmiddellijk gefotografeerd. Het is ook mogelijk om ze over te brengen op een gelatine of om ze te poederen.”
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
Als de afdruk bruikbaar lijkt, maakt de operator systematisch een foto. Dit negatief kan worden verbeterd met een beeldbewerkingsprogramma, waarna het wordt verzonden naar de Gerechtelijke Identificatiedienst van de Directie van de technische en wetenschappelijke politie (DGJ/DJT/GID) die het vergelijkt met de databank van vinger- en handpalmafdrukken. Er is sprake van een identificatie wanneer er twaalf overeenkomsten worden gevonden tussen twee afdrukken. De opzoeking gebeurt eerst elektronisch en dan zorgen twee verschillende personen voor de visuele vergelijking. “Sporendetectie via verdamping van cyanoacrylaat is een eenvoudige methode die uitstekende resultaten oplevert. We maken er bijna dagelijks gebruik van”, besluit Michel Messely. In 2011 is het labo van de federale gerechtelijke politie van Doornik 1500 keer ingezet op de plaats van een misdrijf.
32
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 32
15/06/12 10:53
inforevue 022012
(1) De te analyseren voorwerpen worden in de opdampkast geplaatst waar het cyanoacrylaat zal verdampen.
(2) Het proces is voltooid. Na de machine is het de beurt aan de mens. Hoofdinspecteur Rudy Pierard verricht voorzichtig een visuele controle van de sporen op de verpakkingsdoos van een horloge. “Het doel is op zoek te gaan naar het element dat het onderzoek zal vooruithelpen. Onze job is ook de bruikbare stukken te selecteren.”
(3) Volgende stap: een metrische foto maken. Naast het spoor wordt een liniaal met millimeterschaal geplaatst. Het negatief wordt op ware grootte gemaakt.
(4) Rudy Pierard verbetert het beeld door te spelen met het zwart-witcontrast. “We moeten oppassen dat we de fysische aard van het spoor niet veranderen. Het is een bewijselement!” Hierna kan het bestand naar de GID worden gestuurd.
1
2
3
4
33
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 33
15/06/12 10:53
I M AG O E N E D U C AT I E
V I P - PR OJ E C T I M AG O E N E D U C AT I E
Flikkenwandeling voor speurneusjes Het beroep van politieman scoort over het algemeen uitstekend in de hitlijst van droomjobs bij acht- tot twaalfjarigen. Maar als zo’n kind in al zijn enthousiasme verwachtingsvol vraagt waar de politie precies mee bezig is, wat antwoord je dan? “Kijk maar naar Starsky & Hutch” of “Hier, ons organigram en het veiligheidsplan, lees dat maar”... Gent pakte uit met een creatievere formule: een stadswandeling. Inforevue volgde de gids. TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Michel Bogaert & Lavinia Wouters
34
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 34
15/06/12 10:54
inforevue 022012
GENT – De flikkenwandeling is niet zomaar een wandeling voor (klasjes van) acht- tot twaalfjarigen. Ze verenigt flarden stadsgeschiedenis en anekdotes, ze sensibiliseert over het takenpakket van de politie zoals verkeersveiligheid, en (uiteraard) ze prikkelt de speurzin van de jonge Gentenaartjes aan de hand van raadseltjes en zoekopdrachten. Kortom, het is een anderhalf uur durend leerspel om toekomstige Gentse jonge rekruutjes te verleiden. Hoe hebben ze dat geflikt? We vroegen het aan de initiatiefnemer: hoofdcommissaris Steven De Smet. “De flikkenwandeling is één van de educatieve projecten waarmee we de leerlingen uit het lager onderwijs een idee willen geven over de job van politieambtenaar, hoe een stad haar burgers beschermt en veilig laat leven.”
De politiezone Gent trok de kaart van het partnerschap. Steven De Smet: “Ere wie ere toekomt: de basis van het concept is gelegd door een stagiair op de dienst Communicatie. Vervolgens is de vereniging Vizit op de kar gesprongen. Vizit is gespecialiseerd in stadswandelingen. Samen met hen hebben we het parcours en de raadseltjes uitgedokterd. Sinds april 2012 dan is Vizit in feite onze vaandeldrager: de praktische organisatie van de flikkenwandeling ligt volledig bij hen. Onze rol beperkt zich tot de politiepetjes (bij de start van de wandeling) en de welverdiende flikkenstrips voor de kinderen (op het einde van de wandeling), en we trachten ervoor te zorgen dat een échte flik ‘toevallig’ hun pad kruist.”
FIETSENDE ZWANEN EN DRAKEN Vooraleer de kinderen die flikkenstrip met hoofdrolspeler Bruce in handen krijgen, moet de jonge meute eerst op speurtocht. In de binnenstad op het Sint-Baafsplein, waar de wandeling start, ontmoeten we Evelyn Cruyt (foto), onze gids van dienst. Zij licht voor ons enkele tipjes van de sluier op over wat de kinderen te horen en te zien krijgen. En dat begint met een drakenverhaal. “Draken
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 35
spreken tot de verbeelding. De gouden draak bovenop het belfort is de opperwachter, de beschermer van de stad en de Gentenaars. Die symboliek kreeg in 1998 een nieuwe dimensie. Toen daalden de draken neer in het straatbeeld als de Gentse fietsbrigade! Nochtans hadden de fietsende flikken vroeger een andere bijnaam: de zwaantjes. Hun wapperende cape deed de mensen denken aan een zwaan, vandaar.”
FOLTERING IN HET STADHUIS
kan stellen dat de strafmaat toen wel erg origineel kon zijn. Veroordeelden moesten soms op bedevaart naar Rome. Dat was een moeilijke pelgrimstocht, en gevaarlijk door de struikrovers. En dan komt het: wie véél geld had, kon die straf afkopen! Maar de misdadiger kreeg toch een alternatieve straf: op handen en knieën op het doolhof over de vloer in de Pacificatiezaal rondkruipen, uitgescholden door de omstanders.”
Een volgende halte is het stadhuis. We staan in de Pacificatiezaal waar de vloer is aangelegd in de vorm van een labyrint. Evelyn Cruyt legt uit dat “vroeger, van de middeleeuven tot de 18de eeuw, de burgemeester en de schepenen als ware het rechters mensen konden folteren en straffen. Je
Interesse in de flikkenwandeling? www.vizit.be. f
De pelgrimstochten van weleer zijn heden gevangenisstraffen en de taferelen van schandstraffen in het stadhuis hebben baan geruimd voor politiek debat. De draak daarentegen, die waakt nog steeds over de Gentenaars.
U ZEI ‘FLIC’? Bij wijze van uitsmijter krijgen de flikkenwandelaartjes een les in etymologie: de oorsprong van het woord ‘flik’. Sinds de Flikkenreeks op één heeft de benaming een positieve bijklank, wat ooit anders was... Afkomstig van het Frans (flic) krijgt de term meerdere verklarigen toegedicht. Het zou een verkorte vorm van het Franse friquet (‘verklikker’) betekenen. Volgens andere bronnen verwijst ‘flik’ naar Fliege, Duitse boeventaal voor spion, verklikker. Er zijn nog een viertal andere verklaringen. Abonnees die ze weten te vinden, mogen hun antwoord doorsturen naar inforevue@police.be met vermelding van hun naam en abonneenummer. Zij maken kans om een exemplaar te winnen van de tweede editie van de Gentse flikkenstrip Code 17 houdt geen steek.
35
15/06/12 10:54
inforevue 022012
OUT OF OFFICE In de rubriek Out of Office verlaten we de werksfeer om u een passie, een hobby of een originele activiteit van een personeelslid voor te stellen.
ZEN EN DE KUNST VAN HET SPELEODUIKEN ZINGEM – Kurt Garrez (40) is zwaantje bij de wegpolitie van Aalter en vrijwilliger bij het Disaster Victim Identification team (DVI), waarvoor hij op missie trok naar Phuket (tsunami), Kosovo (massagraven) en recenter naar Sierre (busongeval). Niet bepaald scènes die in je koude kleren kruipen, dus daar hoort een stevige uitlaatklep tegenover te staan. Welkom in de avontuurlijke wereld van de speleologie, het grotduiken en canyoning. TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Kurt Garrez
Wat bezielt een mens om door kilometerslange, smalle, duistere grotten en spleten te kruipen? Kurt Garrez: “Maagdelijke grotten verkennen, dat geeft een onbeschrijflijk spannend gevoel. De nieuwsgierigheid voor wat er achter die hoek schuilt… kristallen, stalactieten… sommige grotten zijn absolute pareltjes. Twintig jaar geleden kreeg ik de speleologiemicrobe te pakken tijdens een weekenduitstapje met de speleologen van de Kortrijkse club SC33, waarvan ik nu voorzitter ben. Ik was meteen verknocht aan de vriendschappelijke sfeer, het avontuurlijke en de sportieve uitdaging. Sindsdien ging het van kwaad naar erger.” (lacht)
Soms kan je uren, dagen ondergronds in een grottencomplex blijven. Krijg je het nooit benauwd? “Ik heb geen last van claustrofobie. Ik denk dat een getraind speleoloog iemand is met stalen zenuwen. Als je klem geraakt in een smalle gang, is ‘zen blijven’ de boodschap; je niet opjagen en je spieren ontspannen om jezelf zo smal en flexibel mogelijk te maken. Er is maar één weg terug of vooruit, dat maakt het simpel en tegelijk aartsmoeilijk als je hulp nodig hebt.” Met grotduiken en canyoning zoek je het gevaar op. “Ik vind een interventie op de snelweg gevaarlijker dan speleologie. Grotduiken en canyoning (het volgen van waterlopen, inclusief het afdalen van waterval-
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 39
len met een touw, nvdr) is een ander verhaal. Als je afhankelijk bent van een luchtfles, bestaat er gevaar op verdrinking. Bovendien zie je soms geen hand voor je ogen. Dan is het touw de figuurlijke èn letterlijke levensdraad.”
Je expeditie op Socotra is er eentje die tot de verbeelding spreekt… “Socotra is een tropisch archipel voor de kust van Yemen, pal in de piraterijzone. Een natuurkundige had er jaren geleden in een tot zover onbekend grottencomplex vleermuizen met een staart aangetroffen. Een grot die nog niet in kaart was gebracht: dat was een topografische buitenkans! Wij daar dus naartoe. De mensen leven er nog in primitieve omstandigheden. Het grottencomplex bleek 7 km lang, met een temperatuur van 30 graden Celcius en een luchtvochtigheid van 100%. Alleen al als je aan wandelen, laat staan kruipen denkt, begin je al te zweten! De locals bleven er weg uit die grotten, volgens hen een oord des duivels en demonen. Dè anekdote luidt dat we er een plankje met inscripties hebben aangetroffen. Volgens een schriftgeleerde dateert het van 250 na Christus, vermoedelijk daar terechtgekomen met schipbreukelingen. Enfin, we hebben dat plankje toen gefotografeerd en achtergelaten. Maar voor archeologen en schattenjagers is het nu een gegeerd object. Er zijn slechts 8 speleologen die het weten liggen, en ik ben er één van.” (grijnst)
39
15/06/12 10:54
<Boventitel>
politie en sociale media
Twitterspreekuur in Mechelen Steeds meer politiediensten overwinnen hun koudwatervrees en omarmen sociale media om met de burger te communiceren. Het rijtje politiezones (een veertigtal) dat zich met voorzichtige stapjes in de Twitter- en Facebookwereld waagt, breidt gestaag uit. Sommige zijn ondertussen al gebrevetteerde zwemmers. Eén politiezone organiseert zelfs een heus twitterspreekuur! Tweets en uitleg (in tekstberichtjes van maximaal 140 lettertekens) met de twitterende commissaris van Mechelen: Maurice Dommicent of @MDommicent voor de tweeps. TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
@ PolitieMechelen # Kwetteren om te prikkelen De lokale politie van Mechelen is op Twitter is een hefboom om door te 22 mei 2011 met een Twitteraccount verwijzen naar ‘rijkere’ informagestart. Eén jaar later tellen de tiebronnen zoals www.politiemeblauwe Maneblussers meer dan chelen.be, de website van de stad 2050 volgers. Mechelen of van het BIVV.
# Hic et nunc @PolitieMechelen reageert altijd in real time op vragen en suggesties. Enige verschil: bij #tsupm zit een webcareteam van experten samen in één lokaal.
# Aandacht! Die populariteit won @PolitieMechelen door gericht mediabelangstelling los te weken en door gevat in te spelen op events zoals Maanrock.
# Van IBM tot iPad Ik ben computerminded. Toen in de jaren ‘80 de eerste IBM-pc zijn intrede bij de rijkswacht deed, zat ik op de eerste rij om ermee aan de slag te gaan.
# 2050 volgers Als populariteit meetbaar is op basis van het aantal volgers, dan is @PolitieMechelen de nummer 2 van de Belgische politie op Twittter, na @opsporingen_bel.
# Van a tot z @PolitieMechelen twittert over een breed scala van thema’s die de Mechelaars aanbelangen: verkeer, risicowedstrijden, preventie, steeds met hashtag #mechelen.
40
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 40
# Klankbord Twitter = interactie/dialoog. Het is een klankbord om te weten waar de Mechelaar van wakker ligt. Zo houdt @PolitieMechelen een vinger aan de pols. # Twitterspreekuur: #tsupm Eens per maand, op een blauwe maandagavond, is er twitterspreekuur. #tsupm is geen doel op zich, wel een ankermoment om @PolitieMechelen in the picture te plaatsen.
# Succesnummer? Het twitterspreekuur kent een wisselend succes: het aantal ‘consultaties’ varieert van een handvol tot een twintigtal in één uur tijd. Dit spoort aan tot flexibiliteit qua tijdstip en inhoud.
@ MDommicent De stuwende kracht achter het Mechelse socialemediagebeuren is geen geek van generatie Y, wel een ervaren commissaris die al 35 jaren in het politievak zit.
# A way of life Twitteren is geen 9 to 5-job maar een intensieve bezigheid, ook thuis en tijdens het verlof, met de iPhone of iPad. Daarom kan je het niemand opdringen...
20/06/12 14:24
inforevue 022012
@MDOMMICENT # Koudwatervrees Uiteraard vroegen we ons af wat er ging gebeuren toen we â&#x20AC;&#x2DC;hetâ&#x20AC;&#x2122; loslieten op het worldwideweb. Maar de vrees op scheldpartijen bleek onterecht.
# Al doende leren In den beginne durfde ik wel eens in discussie te gaan of kritische berichten te wissen. Niet doen, want dan dreigt het gevaar op een negatieve spiraal. # Streetcredibility Geloofwaardigheid opbouwen in de socialemediawereld kost tijd, zeker op een microblog als Twitter. Omgekeerd, die weer verliezen kan zeer snel gaan... f
41
12_DSI_IR02_ARTICLES_NL.indd 41
15/06/12 10:54
POLITIEWERELD
AT H E N E
GRIEKSE POLITIEAGENTEN TE HUUR
Hoezo, on eerlijke concurrentie?
Als gevolg van de crisis wil de Griekse politie geld in het laatje brengen door de diensten van haar agenten te huur aan te bieden voor dertig euro per uur om de veiligheid van privé-evenementen te verzekeren. “We verstrekken deze diensten alleen in uitzonderlijke gevallen en alleen indien we de nodige middelen en personeelsleden hebben. Gedurende die tijd is er echter geen sprake van ook maar één burger de bescherming te ontnemen waar hij recht op heeft”, verklaarde Thanassis Kokkalakis, woordvoerder van de Griekse politie. Het ingezamelde geld zal onder meer dienen om de uitrusting van de ordediensten te financieren. Een nieuwe wet stelt het tarief voor het ‘huren’ van een politieagent vast op 30 euro per uur. Is er een escortevoertuig nodig, bijvoorbeeld om een kunstwerk te transporteren, moet 40 euro extra worden neergeteld per uur. Voor de bescherming door een motoragent betaalt men 20 euro extra.
OKL AHOMA
TELEFONISCHE TOESTEMMING OM TE SCHIETEN
Sarah McKinley, een jonge moeder van 18 jaar uit Oklahoma, heeft een inbreker neergeschoten nadat ze van de politie de impliciete toestemming had gekregen om geweld te gebruiken. "Hallo 911? Mag ik iemand neerschieten?" Dat is grosso modo wat Sarah McKinley de politietelefonist aan de andere kant van de lijn heeft gevraagd alvorens met één schot een einde te maken aan het leven van Justin Martin, de man die haar woning was binnengedrongen gewapend met een jachtmes. De jonge vrouw was alleen thuis met haar drie maanden oude baby toen ze hoorde hoe indringers haar deur forceerden. Ze belde naar de politie, sloot zich op in haar kamer die ze barricadeerde met een canapé, ze stak een zuigfles in de mond van haar baby zodat hij geen lawaai zou maken en wapende zich met de twee wapens van het huis: een 18 millimeter geweer en een pistool. "Ik heb twee wapens bij me – heb ik het recht op hem te vuren als hij door deze deur komt?", vraagt ze aan de telefonist. "Ik kan u niet zeggen wat u mag doen, maar doe wat u moet doen om uw baby te beschermen", luidde het antwoord. Fragmenten van het opgenomen telefoongesprek werden uitgezonden door de Amerikaanse media. Volgens de politie was de jonge moeder volkomen in haar recht. De wet van Oklahoma laat immers toe een dodelijk wapen te gebruiken tegen iemand die zich ongewenst toegang verschaft tot een woning.
BANJUL
DOORTASTENDE METHODES
De Gambiaanse president Yahya Jammeh heeft politieagenten aangemoedigd om "eerst te schieten en daarna te ondervragen" ten aanzien van de gewapende criminelen die zijn land teisteren. Dat heeft hij verklaard tijdens een vergadering van de Nationale Veiligheidsraad (NSC) in Banjul. "Drugsdealers, pedofielen, homoseksuelen, moordenaars, we tolereren dat niet in ons land, het maakt niet uit of ze zwart of blank zijn", voegde president Jammeh eraan toe. De vergadering van de NSC vond plaats na de moord op een Brit door drie personen die vermoedelijk van Nigeriaanse afkomst zijn.
42 2
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 2
14/06/12 15:56
i n f o r e v u e 0 21 2 0 1 2
POLITIEWERELD
Kn ettergek, die Romein en!
Referentiepunt BRUSSEL 12:00
ROME
POLITIE VERSUS LEGIOENSOLDATEN
Aan het Romeinse Colosseum speelde zich voor de ogen van de toeristen een merkwaardig tafereel af: Romeinse centuriones met tunica, harnas, zwaard, helm en hanenkam die in de clinch gaan met de gemeentepolitie. Deze moest voor het antieke Flavisch Amfitheater namelijk zorgen voor de toepassing van een gemeentelijke verordening. De moderne ‘centuriones’, die eerder als opdringerig worden beschouwd, mogen zich niet meer naar aloude traditie laten fotograferen met de toeristen in ruil voor enkele geldbriefjes. In het Italië van de crisis en de bezuinigingspolitiek kan het gedrag van deze legionairs niet door de beugel, oordeelt het ministerie van Cultuur. Ze worden ervan beschuldigd in het zwart te werken, toeristen lastig te vallen of op te lichten en schandalige woekerprijzen te hanteren. Bovendien zouden ze schade toebrengen aan het imago van het glorierijke Romeinse leger, waarvan de legioenen de macht van Rome tot in Afrika en Azië hebben uitgebreid, door ordinaire ‘jeans’ aan te houden onder hun rode tunica of simpele basketschoenen te dragen in plaats van de legendarische leren sandalen (‘caligae’). Het gevecht ontstond toen geüniformeerde gemeenteagenten ter plaatse kwamen om twee centuriones te interpelleren die hadden postgevat onder een arcade van de eerste verdieping van het Colosseum. "Te wapen, legioen!", moeten beide mannen geroepen hebben, die terstond de hulp kregen van een twintigtal toegesnelde wapenbroeders. Tijdens de schermutseling viel één lichtgewonde in het Romeinse legioen.
TOKIO
VERDWAALDE PAPEGAAI VERTELT WAAR HIJ WOONT
Een verdwaalde papegaai kon thuis worden terugbezorgd nadat hij de Japanse politie het exacte adres van zijn eigenaar had meegedeeld. De vogel was weggevlogen uit zijn woning in de stad Sagamihara ten westen van Tokio en landde even later op de schouder van een gast uit een nabijgelegen hotel, die hem naar de politie bracht. De papegaai herhaalde plots drie keer na elkaar de naam van zijn stad en van zijn arrondissement, verklaarde een woordvoerder van de lokale politie. Vervolgens articuleerde hij duidelijk de nummers van het flatgebouw en het adres van zijn bazin, aan drie verbouwereerde agenten. Zo kon de vogel naar huis worden teruggebracht. De eigenaar, een vrouw van in de zestig, was enige tijd geleden al een andere papegaai voorgoed kwijtgeraakt waardoor ze haar voorzorgen had genomen. "Toen ze de papegaai twee jaar geleden kocht, heeft ze hem haar adres geleerd", aldus de woordvoerder. Voordat hij terugging naar zijn bazin had hij zelfs nog tijd om de agenten zijn naam mee te delen: Piko-chan.
Ik ga me omscholen tot GPS...
43 3
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 3
14/06/12 15:57
POLITIE IN DE KIJKER
EERBETOON A AN DAMIEN HENRYON
E e r, P l i c h t e n Wa a rd e f derzoeken. In maart 2009 trekt hij naar de post Saint-Léger, nog steeds bij de dienst Interventie en Onderzoeken. In 2010 wordt hij specialist geweldsbeheersing dwang met vuurwapen. Zijn moeder vertelde me dat hij in een motorrijderseenheid wou gaan werken en dat hij een motor had gekocht om zich er vertrouwd mee te maken. Hij zag zichzelf geen ander beroep uitoefenen dan dat van politieman.
Dit is een uittreksel uit het eerbetoon aan inspecteur Damien Henryon door Marc Arend, korpschef van de politiezone Sud-Luxembourg.
Het brutale heengaan van Damien laat geen enkel politiekorps onberoerd. Alle politiemensen, ongeacht de zone, ongeacht het land, gaan tot het uiterste. Het onderzoek leidt tot de aanhouding van twee personen. Er zijn er nog meer, maar zij kunnen ontkomen. Het onderzoek gaat door en zal doorgaan tot wanneer alles is opgehelderd en gerechtigheid is geschied. Toen ik het verschrikkelijke nieuws vernam, was ik met verstomming geslagen en kwamen drie woorden in me op: Eer, Plicht en Waarde. Voor Damien was het een privilege en een eer om tot het politiekorps toe te treden in navolging van sommige van zijn familieleden. Op 3 oktober 2005 treedt hij toe tot het korps van de geïntegreerde politie. Hij wordt ingelijfd in de politieschool van Namen, promotie 18. Als gevolg van een ongeval sluit hij aan bij promotie 20 en voltooit hij zijn opleiding op 26 januari 2007. Na een detachering naar La Louvière kiest hij voor de lokale politie en op 1 mei 2007 wordt hij benoemd in onze politiezone. Hij werkt eerst in de post Aubange bij de dienst Interventie en On-
Gedurende zijn hele carrière werd Damien door iedereen gewaardeerd en erkend. Nooit weigerde hij een opdracht. Hij stond altijd paraat, soms tot ergernis van zijn vriendin. Tijdens het werk was hij zeer voorzichtig en waakte hij altijd over zijn veiligheid en die van zijn collega. Omdat hij een jaar pedagogie had gevolgd alvorens bij de politie te beginnen als specialist geweldsbeheersing, kon hij zijn collega’s ertoe brengen zich te verbeteren in het schieten en de complexe parameters van de te maken keuzes te beheersen. Hij was een plichtsbewust man. © PZ Sud-Luxembourg
Op woensdag 4 april 2012 hebben Damien Henryon en zijn collega Jean-François dienst in SaintLéger. Ze volgen de gebeurtenissen door de radio: de politie heeft de achtervolging ingezet op dieven die op heterdaad zijn betrapt. Indicaties wijzen erop dat de voortvluchtigen hun richting uitkomen. De agenten reageren meteen en plaatsen een versperring ter hoogte van Châtillon. Het interventievoertuig staat aan de rechterkant. Damien en zijn collega halen de spijkermat uit het voertuig. Damien trekt de spijkermat over de rijbaan naar de linkerkant. De voortvluchtigen komen in volle vaart aangereden. Bij het zien van de versperring wijken ze plots uit naar links en rijden ze frontaal in op Damien. Er is geen uitweg mogelijk, hij wordt met het meest extreme geweld geraakt. Het vluchtende voertuig zet zijn weg voort. Damien ligt aan de andere kant van het kruispunt. De hulpdiensten worden gebeld. Tevergeefs, Damien is dood.
Iedereen zal zich zijn stem herinneren. Wie hem bezig hoorde, geloofde dat hij uit Namen kwam. Hij kon zo gevat uit de hoek komen en meer dan één mens met de mond vol tanden laten staan. Zijn droge humor is onvergetelijk. Hij maakte ook tijd vrij om mee te werken aan de organisatie van recreatieve dagen in de zone. Hij was goed en genereus. Zijn zoon Matteo begint zijn eerste stapjes te zetten. Daarover was hij zo fier en gelukkig dat hij het al zijn vrienden moest vertellen. Hij was een toegewijde en attente vader. Hij was vastbesloten te slagen in alles wat hij deed. Hij was een waardig man. Door zijn land te dienen heeft hij de ene helft van zijn plicht vervuld, door de bevolking te beschermen heeft hij de andere helft vervuld. Moge hij voor altijd in onze harten en gedachten blijven en een voorbeeld zijn voor ons allen. Marc Arend wenst alle federale en lokale politiemensen te danken die uit alle hoeken van het land zijn gekomen om een laatste groet te brengen aan hun collega.
44
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 4
14/06/12 15:57
INTERREGIONALE CONFERENTIE © DCA Eupen
GEWELD OP SCHOOL
inforevue 022012
POLITIE IN DE KIJKER
f
SANKT-VITH – Na een eerste conferentie over Slachtofferhulp in de Grote Regio die in 2005 in Saarbrücken (Duitsland) plaatsvond, heeft de subwerkgroep Misdaadpreventie van de Grote Regio Saarland/Lotharingen/ Luxemburg/Rijnland-Palts/Wallonië/Duitstalige Gemeenschap, die sinds begin dit jaar wordt voorgezeten door André Desenfants, directeur-coördinator van Eupen, een interregionale conferentie georganiseerd rond het thema geweld op school. Op 29 maart 2012 kwamen niet minder dan 250 deelnemers uit de vijf partnerregio’s van de Grote Regio samen in Sankt-Vith. Verschillende bekwame sprekers, zowel wetenschappers als politiemensen, hebben er hun onderzoek en ervaringen uiteengezet. Professor Britta Bannenberg van de universiteit van Giessen (Duitsland), doctor in de criminologie en specialiste inzake geweld op school, gaf op basis van een concreet geval een gedetailleerde analyse van het profiel en de psychologische aspecten van een dader bij een AMOK-situatie1 in een school. Peter Hönle, die de operaties leidde tijdens de schietpartij in het Albertvillecollege in Winnenden (Baden-Württemberg), vertelde hoe de politie reageerde vóór, tijdens en na de verschrikkelijke gebeurtenis van 11 maart 2009 waarbij 16 doden vielen. Vervolgens organiseerden experts uit de vijf regio’s thematische workshops. Zo heeft de rijkspolitie van Forbach (Lotharingen) uitleg gegeven over de Franse aanpak van geweld op school terwijl een gemengd team van politiemensen en opvoeders uit Saarland het had over de
Slotrede door de voorzitter, André Desenfants.
positieve gevolgen van de oprichting van crisisteams in alle middelbare scholen van het land. De politie van Trier (Rijnland-Palts) leidde een workshop over de technopreventiemogelijkheden in scholen. België werd vertegenwoordigd door het centrum voor buitengewoon onderwijs van Eupen dat zijn project Time-Out en zijn alternatieven voor het van school wegsturen voorstelde. De dansgroep Dance4Teens, met kinderen van Trier, verlevendigde het dagthema met een voorstelling over de gevaren van pesten en AMOK. Tijdens zijn slotrede benadrukte André Desenfants het belang van een geïntegreerde en grensoverschrijdende aanpak van geweld op school en van misdaadpreventie in het algemeen. Philippe Hilligsmann CSD Eupen 1
Dolle schutter die zoveel mogelijk slachtoffers wil maken. Zie Inforevue 1/2011, p. 29-31.
45
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 5
14/06/12 15:57
POLITIE IN DE KIJKER
N E T W E R K VA N COM M U N IC ATOR E N
N AT ION A A L VEILIGHEIDSPL AN
Studiedag te Evere
Sociale media gespreksthema in Wallonië
f
18 meter onder de grond f BRUSSEL – Op vrijdag 23 maart 2012 heeft de minister van Binnenlandse Zaken, Joëlle Milquet, een bezoek gebracht aan de Brusselse spoorwegpolitie (SPC). Ze nam eerst een kijkje in het commandocentrum in het metrostation Rogier, dat als roepnaam ‘Ramco’ (rail metro coordination)1 heeft. Van daar uit ging het – met de metro – naar BrusselZuid en de grenscontrole voor de internationale treinen. Het bezoek eindigde in het Blérot-gebouw, de nieuwe stek van een aantal diensten van SPC. De minister ontmoette de personeelsleden, kreeg een idee over de taken en de arbeidsomstandigheden en luisterde aandachtig naar de problemen waarmee SPC wordt geconfronteerd: personeelstekort, huisvesting en veiligheid. Ze nam de tijd om zich een beeld te vormen van de toestand, dit in het belang van het personeel en de bevolking. S.V.P. 1
Lees ook Facelift voor ‘Ramco’ in Inforevue 03/2011 op p. 34-35.
De informatiesessies werden op gedecentraliseerde wijze georganiseerd in Eupen, Namen, Charleroi en Doornik door com@pol, het netwerk van communicatoren van de geïntegreerde politie. Hoe sociale media gebruiken in het politiewerk? Wat zijn de voordelen, grenzen en risico’s? Pascal Renes, coördinator van de lokale recherche van de politiezone Wokra (Wezembeek-Oppem/Kraainem) en specialist ter zake, heeft een ruim twee uur durende presentatie over de situatie gegeven aan de hand van concrete voorbeelden.
EVERE – Een 250-tal mandaathouders en beleidsadviseurs van de geintegreerde politie hebben op 16 mei een studiedag bijgewoond over het nationaal politieel veiligheidsbeeld (NPVB) en het nationaal veiligheidsplan (NVP) 2012-2015. Er werd uitleg gegeven en gedebatteerd over thema’s zoals de resultaten van het NPVB, de uitvoering en opvolging van het NVP, de verkeersveiligheid, de illegale immigratie, de grenscontrole, de strijd tegen overlast of de productie van cannabis. De commissaris-generaal van de federale politie heeft er onder meer het belang van partnerschap beklemtoond: “Alleen kunnen we de veiligheid en leefbaarheid van de samenleving niet verzekeren.” Het NVP 2012-2015 kan worden geraadpleegd op www.federalepolitie.be, in de rubriek Publicaties. B.D.
Zijn presentatie kan worden bekeken door met hem in contact te treden … via het netwerk LinkedIn! B.D.
© Lavinia Wouters
HOOG BEZOEK
CHARLEROI – Zowat 120 leden van de geïntegreerde politie hebben op 25 en 26 april 2012 een informatiesessie bijgewoond over sociale media. Circa 5,2 miljoen Belgen zijn vandaag aanwezig op Facebook, Twitter, LinkedIn enz. Een in de samenleving verankerde politie kan niet anders dan meegaan met deze nieuwe sociale communicatiemiddelen.
© Jos Balcaen
© Lavinia Wouters
f
46
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 6
15/06/12 11:06
© WMPol
inforevue 022012
POLITIE IN DE KIJKER
VROUWENDAG
Senaat verwelkomt politievrouwen f BRUSSEL – Op 7 maart 2012, de dag vóór internationale Vrouwendag, zijn een tweehonderdtal personen in de Senaat samengekomen om te luisteren naar twee rondetafelgesprekken, het ene over de positie van de vrouw bij de politie1 en het andere over de interactie tussen vrouwelijke slachtoffers en de politie. Deze ontmoeting werd georganiseerd op initiatief van de minister van Binnenlandse Zaken en van Gelijke Kansen Joëlle Milquet. Een tiental jaren geleden telde de politie ongeveer 6% vrouwen. Nu vertegenwoordigen ze 16%, met grote verschillen tussen de politiekorpsen. Maar ondanks de recente benoeming van Catherine De Bolle aan het hoofd van de federale politie, zijn vrouwen in leidende functies nog steeds zeer schaars. De evolutie zet zich voort, zij het langzaam. En zoals de minister verklaarde: “De afgelopen drie jaar vertegenwoordigden de vrouwelijke kandidaat-politieagenten 26% van het toekomstige personeel en 27% van de inspecteurs. Wat de externe kandidaat-officieren betreft, zou de laatste jaren 45% vrouw zijn en zou er 41% aangeworven zijn. We zullen toch nog verschillende jaren moeten
wachten vooraleer we de 30% vrouwen in de basiskaders bereiken en vooral om hen de kans te geven om te kunnen evolueren in de structuur, zodat ze functies met verantwoordelijkheid kunnen opnemen.” Joëlle Milquet besluit: “Ja, de politie streeft naar excellente politiezorg! Ja, het veranderingsproces is opgestart en de vrouwen krijgen daarin een rol die steeds belangrijker wordt. En tegen de mannen zou ik willen zeggen: wees niet bang, de vrouwen willen samen met jullie uitstekend werk afleveren.” En voor wat het geweld tegen vrouwen betreft: dit is een van de prioriteiten van het nationaal veiligheidsplan 20122015. B.D. 1
Lees ook de speciale editie Inforevue Vrouw, beschikbaar op www.polsupport.be > Personeel > Communicatie > Inforevue.
47
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 7
14/06/12 15:57
POLITIE IN DE KIJKER
POLITIE BORAINE
© Jos Balcaen
De jeugddienst op Facebook f BAUDOUR – De jeugddienst van de politiezone Boraine heeft een Facebookpagina aangemaakt. Deze politiezone is steeds te vinden voor een goed idee om nog dichter bij haar bevolking te staan en om naar haar te luisteren. De Facebookpagina is bestemd voor de jongeren en heeft betrekking op de problemen waarmee ze te maken kunnen krijgen. De doelstelling van de jeugddienst is duidelijk: in real time diverse informatie en tips geven. “Niet minder dan 4 000 000 Belgen hebben een account op Facebook. De meeste tieners en jongvolwassenen zitten erop en brengen er dagelijks verschillende uren op door. Het leek ons dus verstandig om ook een Facebookpagina aan te maken om de jongeren met hun favoriete communicatiemiddel aan te spreken”, aldus Marie Van Nuffelle, maatschappelijk werkster bij de jeugddienst.
40 JAAR SPECIALE EENHEDEN
Dag en nacht
PA R A AT f
BRUSSEL – Onder grote mediabelangstelling hebben de speciale eenheden (CGSU) op donderdag 22 maart 2012 hun 40-jarig bestaan gevierd . De minister van Binnenlandse Zaken, Joëlle Milquet, en de commissaris-generaal, Catherine De Bolle, woonden het evenement bij. Partners uit binnen- en buitenland kwamen een kijkje nemen in de zalen Messina en Canadian van het complex Géruzet, waarin alle verschillende specialisaties en diensten werden getoond. Een static show op de koer gaf een overzicht van de voertuigen en het materiaal dat zij voor hun interventies gebruiken. Aan de hand van allerlei indrukwekkende demonstraties kregen de bezoekers een beter beeld van hoe zij te werk gaan. ’s Avonds werd hoofdcommissaris Eric Liévin uitgebreid in de bloemetjes gezet. Hij leidde CGSU van mei 1988 tot aan zijn pensioen, op 1 april laatstleden. De vele lovende woorden zorgden voor pakkende momenten.
De lezer vindt er actuele artikelen op terug waarin thema’s worden besproken die het doelpubliek kunnen interesseren: anorexia, pesten op school, noodnummers … “Na bijna 2 maanden gebruik zijn we er redelijk tevreden over en over de feedback die we hebben gekregen, maar voor het einde van het jaar hebben we een evaluatie van zijn nut en relevantie gepland», verklaart inspecteur David Tournai. U hebt er toegang toe via www. facebook.com/servicejeunesse5327 of door in Facebook rechtstreeks ‘Borice Jeunesse’ in te typen. PZ Boraine
S.V.P. 1
Lees ook Diane is groot geworden in Inforevue 01/2012 op p. 10-13.
48
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 8
14/06/12 15:57
OPENDEURDAGEN © Jos Balcaen
De TIG van HAZODI toont zijn werking
LESSEN f
f © CGPR
Veiligheidsdag in
HASSELT – De politiezone Hazodi (Hasselt/Zonhoven/Diepenbeek) mocht tijdens het weekend van 12 en 13 mei zo’n 10 000 kijklustigen verwelkomen in haar gebouwen, een groot succes! De voorziene demonstraties van onder andere de TIG (Tactische Interventie Groep) van de zone, politiehonden, de sproeiwagen, konden op veel belangstelling rekenen. Er was een echte crime scene nagebootst waarbij de kinderen de dader van het misdrijf konden opsporen aan de hand van tips die in de verschillende standen verspreid waren. De Dienst public relations van de federale politie deelde een klein souvenir uit aan de kinderen en gaf informatie over de werking van de federale politie.
GERAARDS BERGEN f GERAARDSBERGEN – De politiezone Geraardsbergen/Lierde vierde feest op 26 mei. De nieuwe lokalen in de Denderstraat werden officieel ingehuldigd en brandweer, defensie en lokale en federale politiediensten hebben hun beste beentje voorgezet tijdens deze veiligheidsdag. Diverse demonstraties van motorrijders, sproeiwagen en hondengeleiders toonden het publiek het professionalisme en de vaardigheid van de politiemensen. De afdeling ‘veiligheidsberoepen’ van het Koninklijk Atheneum Geraardsbergen was eveneens vertegenwoordigd. Het biedt jongeren de mogelijkheid zich voor te bereiden op een functie in de veiligheidssector. Volgens de vele bezoekers was het een boeiende dag!
LESSEN – Een dag in de huid van een veiligheidsverantwoordelijke, dat was het concept tijdens de eerste ‘Security Day’ van de politiezone Collines van zaterdag 2 juni in Lessen. Een deathride vanop het stadhuis, een praatje maken met politiemensen, brandweerlui, militairen of douaniers, een behendigheidstest op de verkeerspiste of kennismaken met de onderzoekstechnieken van het labo zijn slechts een greep uit het grote aanbod van activiteiten tijdens dit zowel ludieke als leerrijke evenement. De federale politie was eveneens van de partij met een demonstratie van politie- en douanehonden, een labostand, politieruiters, een tuimelwagen, sproeiwagens en een geblindeerd APC-voertuig. J.B.
© Jos Balcaen
Karolien Remels CGPR
Veiligheidsberoepen in de kijker in
inforevue 022012
POLITIE IN DE KIJKER
J.B.
49
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 9
14/06/12 15:57
POLITIE IN DE KIJKER
NETWERKEN IS OOK WERKEN
EXCELLENTE POLITIEZORG IN EEN DIGITALE OMGEVING:
EPZ 2.0
N AT ION A L E W E D S T R I J D
19 hondenteams zetten hun beste beentje voor f
f © PZ Châtelet
GENT – Vijf jaar geleden werd de visie op een excellente politiezorg voorgesteld op een internationaal congres in Brussel. Die visie is ondertussen gemeengoed geworden binnen het dagelijkse politiejargon. Maar worden deze woorden ook gevolgd door daden? En hoe krijgt dit gestalte op het terrein? En, vooral, met welke resultaten? Voor deze vierde editie anno 2012 stonden de organisatoren van deze themadag voor de uitdaging om na te gaan of het streven naar excellente politiezorg overeind blijft in een digitale samenleving. Samen met de Limburgse politieschool PLOT heeft de werkgroep geleid door de Directie voor excellente politiezorg (CGL-X) een gevarieerd programma samengesteld, met praktijkvoorbeelden uit het Belgische politielandschap (o.a. rechercheren met sociale media bij de FGP Gent, Twitter en Facebook als communicatietools in de politiezone Leuven) en uit de privésector (o.a. monitoring van sociale media bij Telenet). De deelnemers kregen de gelegenheid om inspiratie bij onze noorderburen op te doen en enkele initiatieven van Nederlandse collega’s te ontdekken, omdat de digitalisering en dan vooral het omgaan met sociale media daar dieper is ingeburgerd. Een ander perspectief is de toenemende internationalisering van het politiewerk, wat aan bod kwam in de workshops met Britse collega’s en private veiligheidspartners. Aan- en afwezigen konden het event meevolgen op Twitter via de hashtag #EPZ20. Info over dit event is beschikbaar op www.plot.be. S.D.
CHATELET – Op 31 mei vond in het park van Châtelet een nationale wedstrijd voor patrouillehondengeleiders plaats. Negentien hondenteams uit het hele land namen deel aan een twaalftal proeven met verscheidene scenario’s: gehoorzaamheidsparcours, tussenkomst in een kantine van een voetbalclub met dronken supporters, doorzoeking van een voertuig enzovoort. “Deze wedstrijd was een succes”, aldus een blije commissaris Philippe Painblanc van de organiserende politiezone Aiseau-Presles/Châtelet/ Farciennes. “Naast de negentien teams waren er ook tal van collega’s aanwezig om een handje toe te steken als scheidsrechter of als acteur om tijdens de verschillende proeven ‘de slechterik’ te spelen.” Het podium van deze nationale wedstrijd ziet er als volgt uit:
Stéphan Vandevelde en Frédéric Gérard (PZ Zuid) met RASKO
Sébastien Steven en Joachim Jaerdens (PZ Zuid) met MAIKO
© CAVC
Alain Dehandschutter en Steven Van Den Winckel (PZ Brussel-Hoofdstad/ Elsene) met SARKO. B.D.
50
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 10
14/06/12 15:58
inforevue 022012
POLITIE IN DE KIJKER
© Jos Balcaen
10 JAAR LOKALE POLITIE IN BEELD
Fotogeniek politiewerk f
P U B L IC R E L AT ION S
2 0 K M VA N BRUSSEL
SINT-PIETERS-LEEUW – Naar aanleiding van het tienjarige bestaan van de lokale politie Sint-PietersLeeuw kwam men er op de proppen met een origineel initiatief: een fotoreportage uit eigen huis. De beelden zullen een plaatsje krijgen in de gangen en lokalen van het hernieuwde politiecommissariaat aan de Pepingensesteenweg. Maar de renovatiewerken zijn er volop bezig… Om de foto’s niet maandenlang weg te bergen in afwachting van het einde van de werken, is beslist die momentopnames buiten de muren tentoon te stellen, meer bepaald in het gemeentehuis, bij het OCMW en andere dienstencentra. Mark Crispel, korpschef: “Zo kunnen de politiepartners eens op een andere manier kennismaken met hun lokale politie. Een mooi bewijs dat politiewerk fotogeniek kan zijn. Dit is de verdienste van twee getalenteerde politiemensen: Jean-Pierre Van Obbergen, hoofdinspecteur bij de afdeling verkeer en Sylvain Casteels, rechercheur bij de afdeling lokale recherche. Zij ontpopten zich tot kunstenaars en konden vanuit hun politiegenen het politiewerk, de politiemensen, de bevolking, de partners, het materiaal, kortom de ziel van de politie in beeld brengen.”
RUNNING 4 SOLIDARI TY
“Ongeloof lijke ambiance” f BRUSSEL – Op donderdag 24 mei 2012 vond traditiegetrouw de Running 4 Solidarity plaats in het complex Géruzet te Etterbeek. Dit jaar werd er gelopen voor Caroline, Lene, Milan, Berre, Pierre en Staf, van wie jammer genoeg in april afscheid is genomen. Nieuw dit jaar is dat er twee klassementen waren: één voor de politiescholen en één voor de andere eenheden. Een ploeg van de Gentse politieschool (OPAC 1) en de Belgische Politiesportbond (BPSB) behaalden de zege. Verschillende artiesten, een streepje muziek, een deathride, een lekker hapje en een verfrissende pint: alle ingrediënten waren aanwezig om er een geslaagd feest van te maken. “Pure nostalgie is dit voor mij”, zei commissaris Ronny Decuyper, beleidsofficier bij de Coördinatie- en steundirectie (CSD) Oudenaarde. “Ik was er bij van in het begin en de ambiance mindert niet. Zo’n evenement toont dat politiemensen echt wel solidair zijn en aan mekaar hangen als het nodig is.”
BRUSSEL – Wie de 20 km van Brussel wou lopen, moest vroeg uit de veren! Onder een stralende zon zijn zondag 27 mei 2012 iets meer dan 33 000 deelnemers in zes verschillende golven vertrokken onder de arcaden van het Jubelpark. Ze doorkruisten de Brusselse straten en lanen, gevolgd en aangemoedigd door een groot publiek. De supporters, aanwezig aan de start en wat later vergezeld door partner en kinderen, kregen gadgets aangeboden door de Dienst public relations van de federale politie. Ze hebben ook het nut van de veiligheidsgordel kunnen testen dankzij de onvermijdelijke tuimelwagen van de Cel educatie en preventie van de wegpolitie. Marc Normand CGPR
© Gert Claus
S.D.
f
S.V.P.
51
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 11
14/06/12 15:58
POLITIE IN DE KIJKER
WEDSTRIJD INFOREVUE
P E T E R S C H A P VA N D E P O L I T I E Z O N E BORAINE
Meer d an 1000 k inderen gesensibiliseerd
DE ‘SCHULDIGE’ IS GEVONDEN …
f
f
BAUDOUR – Het feest ter afsluiting van het peterschap van de politiezone Boraine vond plaats op 4 en 7 mei 2012. Het was een laatste gelegenheid voor de kinderen om een dag door te brengen in het gezelschap van hun ‘politiepeter’. Tijdens deze twee dagen heeft de zone meer dan 1000 kinderen van 10 tot 13 jaar uit een vijftigtal klassen verwelkomd. Samen met hun peter konden ze tal van aspecten van het politieberoep ontdekken en de verschillende thema’s van het peterschap nog eens overlopen. Dit peterschap heeft verschillende doelstellingen: het politieberoep voorstellen, de kinderen sensibiliseren voor allerlei thema’s zoals verkeersveiligheid, rechten en plichten en bescherming van het milieu, of de dialoog aangaan met deze jongeren die binnen enkele maanden hun middelbare studies aanvatten. Tijdens het schooljaar vonden vier ontmoetingen plaats tussen de jongeren en de politiemensen waar deze thema’s op pertinente wijze aan bod kwamen om hen te overtuigen van de noodzaak een verantwoordelijke houding aan te nemen. Gezien het almaar groeiende succes van dit project, volgt er vanaf september een vijfde editie! PZ Boraine
BRUSSEL – In de laatste uitgave van Inforevue (1-2012 – p. 53) gaven wij de abonnees de opdracht om onze mascotte Pol bij zijn onderzoek te helpen zoeken naar de ‘schuldige’. Wie het juiste antwoord overmaakte kon hierbij na loting een klein geschenkje bemachtigen, aangeboden door Inforevue. De dader van de moord in de strip van onze mascotte Pol is Charly Vandebroek. In totaal ontving de redactie 92 antwoorden via post, fax of mail. 91 antwoorden waren correct. Na trekking ontvingen deze vijf abonnees een usb-sleutel: Pierre Claeys uit Sint-KruisBrugge, Guy Delcourt uit Boirs, Dominique Delusinne uit Ronse, Roland Gryp uit Dendermonde en Philippe Nys uit Esneux.
© PZ Boraine
Volgende abonnees ontvingen een fluovest met opschrift Inforevue: Charles Reuliaux uit Buvrinnes, Michel Smal uit Frameries, Marc Vandenbussche uit Zonnebeke, Hubert Vanmassenhove uit Nieuwpoort en Patrick Wlomainck uit Doornik. De redactie bedankt alle abonnees voor hun deelname en feliciteert de winnaars met hun prijs. Het spel gaat verder en Pol start natuurlijk een nieuw onderzoek (zie pagina 54). Zult u even scherpzinnig zijn als hijzelf? Het onderzoek verloopt een beetje moeilijker dan in het vorige nummer van Inforevue. Tot 17 augustus 2012 kunt u ons de naam van de schuldige doorsturen, hetzij per mail naar inforevue@police. be, hetzij per post naar Wedstrijd Inforevue, DGS/DSI ter attentie van Harry De Clerck, Fritz Toussaintstraat 8 te 1050 Brussel. Tien abonnees zullen een geschenkje winnen. H.D.C.
52
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 12
14/06/12 15:58
i n f o r e v u e 0 21 2 0 1 2
F E E D B AC K Een terugblik op vorige edities van Inforevue.
Operationele misdrijfanalyse in Moldavië. In Inforevue 1/2012 hebben wij u twee collega’s voorgesteld van de Moldavische politie die in ons land de cursus operationele misdrijfanalyse (OMA) zijn komen volgen. Hoe is het ondertussen met hen? "De cel ‘criminele analyse’ van de Republiek Moldavië, gecreëerd door de Belgische federale politie (opleiding en materiaal), bestaat sinds mei laatstleden officieel, door een ministerieel besluit”, antwoordt Jean Fontaine, verbindingsofficier in oemeni . “Onze twee Moldavische collega’s, bijgestaan door twee politiemensen, zijn al volop aan het werk. Bovenop hun dagelijkse taken werd hen onlangs ook gevraagd een schema op te stellen met de vertegenwoordiging van de groepen van de Moldavische Vory v zakone (‘dieven met een erecode’), een fenomeen dat Europol in het bijzonder interesseert. In september zal een groep Belgische, Oostenrijkse en Roemeense experten naar Moldavië reizen, in het kader van een Europese missie ter evaluatie en begeleiding van deze cel. Wedden dat deze benaderingswijze op termijn, dankzij Europese fondsen, zal toelaten om tegelijkertijd de materiële middelen van de sectie te vernieuwen en te versterken, maar ook om het aantal manschappen uit te breiden?”
Nieuwe Inforevue. Rédactuel, het tijdschrift van de Association belge de la communication interne (ABCi), besteedt in zijn editie van juni 2012 enkele lijnen van zijn ‘persblad’ aan ons tijdschrift: “Inforevue heeft een nieuwe look. Deze nieuwe vormgeving is het resultaat van een enquête die vorige zomer werd gehouden en waaraan ongeveer 600 lezers hebben deelgenomen en van het redactieteam en het grafisch team. Het formaat is net iets kleiner dan een A4, de lay-out bevat veel tussenruimtes en de artikels zijn korter (op vraag van de lezers). Er wordt bijzondere aandacht besteed aan de illustraties. De foto’s zijn uit het leven gegrepen, terwijl ze toch mooi zijn afgewerkt. Voor het personeel een mooie manier om in beeld te komen. Knap werk.”
CA D E AU VOOR DE ABONNEES
Verjaardagskalender Zowel via de post, via mail of via Twitter kregen we heel wat positieve reacties over de Inforevue new look. Bedankt voor al deze sympathieke berichten! U leest al het tweede nummer van dit jaar. De abonnees vinden het traditionele zomercadeau bij dit nummer: een verjaardagskalender. Een praktisch hulpmiddel om de talrijke belangrijke data niet over het hoofd te zien. Wij wensen u een zonnige en veilige vakantie. Afspraak in september met als extraatje de schoolkalender waarnaar vele mama’s uitkijken. De redactie
13 53
12_DSI_IR02_AFFAIRES_NL.indd 13
14/06/12 15:58
12_IR02_Cover-NL.indd 4
15/06/12 10:47