Inforevue 4/2013

         /   /                

Speurwerk in Ecuador

RAC :

het vlaggenschip under construction

042013

Sporenteam tegen woninginbraken

      / O   N   D  

T I J D S C H R I F T VA N D E G E Ï N T E G R E E R D E P O L I T I E

GEWELD TEGEN POLITIE OF EEN UPPERCUT VOOR DE HELE GEMEENSCHAP?

Inforevue is een uitgave van de Directie van de interne relaties (DSI) van de federale politie

Hoofdredacteur: Benoît Dupuis Redactie: Stefan Debroux, Renato Guion, Gwendoline Hendrick, Aline Jacobs, Saskia Van Puyvelde

Lay-out en fotografie: Ruben Accou, Jocelyn Balcaen, Caroline Chaidron, Emmanuelle Glibert, Karolien Snyers, Lavinia Wouters Tekeningen: Didier Castenholz, Ruben Accou Vertalingen: Vertaaldienst DSEK, Dienst interne communicatie Drukkerij: Goekint Graphics - 059 51 43 43 Verantwoordelijke uitgever: Eric Cobut - Fritz Toussaintstraat 8 1050 Brussel Public relations en abonnementenbeheer: Laurence Slachmuylders Fritz Toussaintstraat 8 - 1050 Brussel Tel. 02 642 65 32 - Fax 02 642 60 97 Abonnementsprijs: België en andere landen: 10 euro Rechtvaardigende factuur: 1,25 euro voor administratie- en verzendingskosten.

Een abonnement op Inforevue, het tijdschrift van de geïntegreerde politie, geeft recht op vier nummers en wordt automatisch verlengd behoudens opzegging vóór het vierde nummer. Alle rechten voorbehouden.

Le présent magazine paraît également en français.

Teamware: _DGS/INFOREVUE E-mail: inforevue@police.be ISSN: 1780-7646 De rubriek ‘Bib’ kwam tot stand dankzij de medewerking van het Politioneel documentatie- en kenniscentrum (DGS/DSEK).

www.polimagery.be

Als hoeder van de veiligheid staan politiemensen dag in dag uit op de bres voor onze burgers. De andere kant op kijken, zelfs in hun vrije tijd, is geen optie. Politiewerk is een roeping en verdient daarom ons opperste respect! De laatste jaren leeft echter de perceptie dat het geweld ten aanzien van gezagsdragers, met name tegen politieambtenaren, almaar schrijnender wordt. Het ganse staatsapparaat komt hierdoor op losse schroeven te staan, of om het met een metafoor te zeggen:“Als zelfs flikken slaag krijgen, dan zijn alle zekerheden drijfzand geworden!”

Laat dit nu precies datgene zijn waaraan de omzendbrief CP 1 van 27 mei 2003 over gemeenschapsgerichte politiezorg wil verhelpen. Dankzij de filosofie van de zogenaamde ‘community policing’ zouden politiemensen juist veel dichter bij de burger moeten staan. Maar is dit voor iedereen zo? Of zorgt deze volgens sommigen te ‘softe’ aanpak niet net voor méér geweld tegen politie?

Vandaag is het beeld van de politie er één van robuust uitziende en overmatig uitgeruste ordehandhavers: wapen(stok), pepperspray, handboeien, kogelwerend vest in combinatie met een paar stoer uitziende laarzen en een bodycam …

Het is mijn ervaring dat deze wedloop naar méér bewapening is ingegeven door een subjectief onveiligheidsgevoel vanuit het terrein. Het gemeenschapsgerichte gedachtegoed, waarbij de politie ‘uw vriend’ is, zou er volgens tegenstanders van deze theorie immers voor zorgen dat het gezag danig wordt ondermijnd.

Zij maken zich dan ook sterk dat deze vorm van autoprotectie gerechtvaardigd is. Toch steunt deze bewering op losse schroeven en in de praktijk leidt de verregaande instrumentalisering van de politie niet per se tot minder geweld.

Voorstanders van ‘the cop on the beat’ zien in de toenemende roep om meer middelen dan weer geen heil en vrezen dat individuele maatregelen niet volstaan om de geweldproblematiek op te lossen. Het tegengestelde is zelfs waar: een focus op de politieman of -vrouw als dusdanig heeft het perverse effect dat hij of zij – en bijgevolg de hele politieorganisatie – wordt opgezadeld met een schuldgevoel, als zouden ze onvoldoende opgeleid en uitgerust zijn.

Ik ben er vast van overtuigd dat niet alleen ‘instrumenten’, maar vooral communicatie en training het hoofd kunnen bieden aan de stijgende agressiviteit.

Alle actoren in de veiligheidsketen moeten bovendien samenwerken en niet elkaar tegenwerken. Justitie moet een krachtig signaal geven waarbij strafverzwarende maatregelen als gevolg van geweld tegen politieambtenaren niet enkel opgelegd, maar ook daadwerkelijk uitgevoerd worden. Een no-nonsensebeleid dat doortastend optreedt tegen daders en hen duidelijk maakt dat geweld tegen onze politiemensen in geen geval door de beugel kan! Vooral dit kan en zal het verschil maken.

Jean-Marie Van Branteghem

Directeur-generaal van de Algemene directie van de ondersteuning en het beheer

inforevue 042013

22

18

042013

40

inhoud

VERMOORD IN HET BUITENLAND Gerechtigheid is dan toch geschied

8

12

CRIMINELE MOTORBENDES Waar is dat feestje?

SELECTIE EN REKRUTERING Onberispelijk gedrag, onberispelijk moraliteitsonderzoek!

14

WELZIJN OP HET WERK Ook politiemensen zijn soms slachtoffer

18

WONINGINBRAKEN Sporenteam ‘poeiert’ aan 100 procent

22

24

LOGISTIEK People, Planet, Profit

26

FACE TO FACE Is er een toekomst voor éénmenspatrouilles?

28

VERHUIS Het vlaggenschip van de federale politie

34

DIVERSITEIT “Handicap schrikt af”

36

VERDWIJNINGEN VAN BEJAARDEN Politie, parket en zorginstellingen slaan handen in elkaar

rubrieken

14

Slachtoffer bij de politie

Radar...2

Eureka !...32

Out of office...21

Feedback...53

Historia...7 Casus...11

Politiewereld...38

Politie in de kijker...40

1

66

R ADAR

DE POLITIE IN CIJFERS

2466

In 2012 konden er 2 466 verdachten worden geidentificeerd dankzij de vergelijking tussen hun vinger- of handpalmafdrukken en de sporen die werden gevonden op de plaats van het misdrijf.

Dit betekent een stijging van 12% in vergelijking met vorig jaar.

“

QUOTE

Men is geneigd te denken dat twee spotters even efficiënt zijn als 40 agenten in uniform” Jo Vanhecke, hoofd voetbalcel FOD Binnenlandse Zaken, La Capitale, 4 november 2013

BIB

DE COMPLEXITEIT VAN MILIEUCRIMINALITEIT

De opsporing van milieucriminaliteit is voor de Nederlandse politie om minstens drie redenen geen eenvoudige zaak. Om te beginnen is de zichtbare overlast van milieuvervuiling voor de inwoners van het land de afgelopen jaren verminderd, waardoor het moeilijker is om voor het voetlicht te brengen welke schade nog altijd wordt aangericht. In de tweede plaats zijn milieumisdrijven doorgaans niet het werkterrein van ‘gewone’ boeven, maar veeleer van personen met een zeker maatschappelijk aanzien, die vaak ook met burgemeesters, gedeputeerden en soms zelfs met ministers goede relaties onderhouden. Politiemensen en officieren van justitie moeten dan ook sterk in hun schoenen staan om succesvol opsporingsonderzoeken naar milieucriminaliteit te kunnen verrichten. Ten derde is de handhaving van de milieuwetgeving toebedeeld aan een scala van instanties, en is het organiseren van effectieve samenwerking meestal niet eenvoudig. In deze rede worden niet alleen de structurele factoren geschetst die milieucriminaliteit tot een complexe zaak maken, maar ook de wijze waarop de politie daarmee kan omgaan en succesvolle voorbeelden daarvan.

INFO De complexiteit van milieucriminaliteit: de aard van het misdrijf, de opsporing en de samenwerkingsrelaties/ SPAPENS, Toine, Auteur. – Den Haag: Boom Lemma, 2012. – 64 p.

2

inforevue 042013

R ADAR

tweetwall @Wegpolitie_ANT

Tweeps, hou vanochtend en vanmiddag rekening met files thv de afrit Sportpaleis owv de komst van de Sint #rijveilig #file

@PZHetHoutsche

Hallo, hallo! Ja jullie beste inwoners! Samen deden we dat goed om boeven op te pakken! Blijf ons dadelijk verdachte zaken doorbellen op 101

@Wegpolitie_ANT W E B WAT C H

POLNEWS, DE WEB-TV De interne communicatiedienst van de federale politie verspreidt audiovisuele reportages onder de naam Polnews.

Deze reportages duren twee tot vijf minuten en gaan over de activiteiten van en beroepen bij de geïntegreerde politie.

U kunt ze bekijken op: - YouTube Belgian federal police, Fedpol Belgium - Twitter @Polsupport_N - Facebook PolsupportNl. INFO https://www.facebook.com/groups/polsupportnl/

Goed excuus nodig om niet op tijd te zijn bij de schoonouders? Zeg dat je je a/d snelheid houdt. #rijveilig

@PZBlankenberge

OPGELET!! voor injectienaalden op het strand van het Westerstaketsel richting Wenduine

@KoenRicour

Flitsen in België vanuit de lucht is momenteel niet aan de orde. Een eerste analyse kosten/baten draait negatief uit.

@Polsupport_N

Kick-off van de campagne “Stop cyberhate!”#infonieuws www.stopcyberhate.be

@PZBlankenberge

Fietsers hebben GEEN voorrang op een oversteekplaats voor voetgangers (zebrapad)!!! Wel met de fiets aan de hand

@PZHetHoutsche

Wat heb ik nou aan mijn fiets? Voorbije weken 522 fietsen gecontroleerd. 48,85% niet OK waarvan 21% wegens defect(e) licht(en)! #laatjezien

@PZKouter Torhout

Hoe kunnen we de 14-18-jarigen zo ver krijgen om nuchter het einde van de examens te vieren???

GEKNIPT

De 64-jarige inspecteur Jean-Luc Frank van de politiezone Arlon/Attert/Habbay/Martelange beleeft zijn laatste maanden in uniform. Uit liefde voor het vak besloot hij zijn loopbaan te verlengen. Hij is nog steeds een zeer gemotiveerde wijkagent, overtuigd van het belang van deze functie in de politieorganisatie.

“De wet handhaven doe je niet alleen!” onderstreept inspecteur Frank. “Iedere politieambtenaar is een schakel in een grote keten die ontzettend efficiënt kan zijn. Je moet kunnen rekenen op het professionalisme van je collega’s en zij op dat van jou.”

@Wegpolitie_ANT

Ook als je stilstaat, mag je je smartphone niet ter hand nemen EN Art 8.3 Wegcode: “altijd alle rijbewegingen moeten kn uitvoeren”

@PZHetHoutsche

Heet van de naald! Politie arresteert opnieuw 2 inbrekers na betrapping op heterdaad dankzij tip inwoner! Combi beschadigd bij interceptie

@LPAntwerpen

Politieman in burger van @LPAntwerpen zorgt voor arrestatie 51-jarige man die oudere dames besteelt met smoes

@Jobpol_N

Wist je dat je jezelf kan voorbereiden voor de selectietesten a.d.h.v. 6 situaties? #Jobpol #Politie http://bit.ly/SituationNL

3

R A D A R G E F L I T S T

© Jos Balcaen

4

inforevue 042013

R A D A R G E F L I T S T 

Durft hij?

Europol, september 2014

Jongeren die de Zuidfoor bezochinspecteur Deze mooie fototen, vanhadden motorrijders van deGrégory federale wegpovan de politiezone Brussel-van de litie Antwerpen Vermote zal de maand september illustreren Hoofdstad/Elsene uitgedaagd om op kalender 2014 van Europol, het Europese politiebureau.

Hij botsauto’s hetLavinia verkeerWouters, te regelen. is genomen doorde onze fotografe, die voor Hij isvan met glans geslaagd.

“Echt cool” plaatst de tweede keer een haar foto’s op deze kalender volgens dewedstrijd. jongeren!Proficiat voor haar! na een erg gewaardeerde U kunt de hele fotoreeks bekijken op www.polimagery.be.

5

R A D A R G P S

VERDACHTEN AANGEHOUDEN DANKZIJ DE BUURTINFORMATIENETWERKEN Op 30 oktober om 13.20 uur zag een waakzame burger in zijn straat in Kalmthout twee verdachten het bos ingaan en terugkomen met een rugzak. Om 14.10 uur werden de twee individuen in een andere straat in hetzelfde dorp gespot. De buurtinformatienetwerken werden verwittigd en de politie stuurde een patrouille ter plaatse die de twee verdachten onderschepte. De politieambtenaren gingen vervolgens het bos in waar ze een schuilplaats met een dekbed, een hamer en een schroevendraaier ontdekten.

Het dekbed beantwoordde aan de beschrijving van een gestolen dekbed. De Roemenen konden aan verschillende diefstallen worden gelinkt. De samenwerking tussen burgers, buurtinformatienetwerken en politie werpt dus wel degelijk vruchten af!

OPENBARE ORDE IN DE EUREGIO-MAAS-RIJN Meer dan 500 Belgische, Duitse en Nederlandse politiemensen kwamen op woensdag 27 november 2013 samen te Düren (Duitsland). Ze oefenden er om verschillende situaties inzake verstoring van de openbare orde samen te beheren.

De Belgische politie was aanwezig met 160 deelnemers uit verschillende korpsen: politiezone Brussel Hoofdstad/Elsene, interventiekorpsen van Hasselt, van Asse, van Namen, van Luik en van Luxemburg.

Ze verzamelden in Eupen vooraleer naar Duitsland door te reizen.

FRANCOPOL IN DE STREEK VAN BERGEN

6

Van 15 tot 17 oktober woonden 170 personen uit 19 landen in Hornu en Jemappes het derde internationale Francopol-congres bij over het thema Gemeenschapsgerichte politiezorg: utopie of realiteit? De deelnemers aan dit congres kwamen tot het besluit dat de nabijheidspolitie een manier van zijn en een cultuur is, maar dat de definities en toepassingen ervan nog sterk context- en landgebonden zijn. Het moeilijke evenwicht tussen de sociale rol van de politieambtenaar en zijn rol als waker over de toepassing van de wetten werd benadrukt, net als het belang van het partnerschap met de andere maatschappelijke actoren. Meer info vindt u op www.francopol.org.

FIPA BIVV IN DE STREEK VAN NAMEN Van 21 tot 26 oktober organiseerde de geïntegreerde politie van het gerechtelijk arrondissement Namen de tweede FIPA BIVV van het jaar. Tijdens deze actie werd de snelheid gecontroleerd van 38 594 automobilisten. In totaal beging 3% van hen een snelheidsovertreding met 1 168 onmiddellijke inningen en/of gewone processen-verbaal als gevolg.

In Historia neemt het Museum van de geïntegreerde politie u mee op reis naar het verleden. Een lang vervlogen evenement, een spraakmakend personage, een uitrustingsstuk van een voormalig korps, …

inforevue 042013

HISTORIA

VECHTEN TEGEN DE WINDMOLEN TEKST Benoît Mihail - Historische dienst

BRUSSEL – Het wordt vaak als een opmerkelijk gebeuren beschouwd om één of meerdere grootouders bij de politie of rijkswacht te hebben – als ware het een eer. In die families blijft de nagedachte zo bestaan. Voor Simone Velle, dochter en kleindochter van een rijkswachter, is dat niet anders.

in deze periode dat de adjudant werkt als lijfwacht van koning Leopold III en koningin Astrid – hier gefotografeerd op de landingsbaan van de luchthaven te Evere, onlangs met de grond gelijkgemaakt voor de nieuwe hoofdzetel van de NATO. Tijdens de 2de Wereldoorlog brengen zijn activiteiten bij het verzet hem in contact met graaf Paul de Launoit.

Hij verlaat in 1945 de rijkswacht, wanneer deze graaf hem het voorstel doet om voor hem te komen werken als landopziener op de domeinen van Argenteuil en Saint-Hubert. Op de eerste plaats, vandaag gelegen in de gemeente Lasne-Ohain, stond reeds de Muziekkapel Koningin Elisabeth.

Raymond Velle voegt er nog een modelboerderij aan toe, geïnspireerd door een reis naar de VS, en vervolgens de vermaarde molen.

In eerste instantie heeft ze ervoor gezorgd dat haar meest frappante herinneringen in het museum werden ondergebracht, namelijk een prachtig portret van haar vader, geschilderd door Maxime van de Woestijne, zoon van de schrijver Karel. Niets is zo kostbaar voor een museum als een schenking van een persoonlijk voorwerp, die de persoon in zijn tijd doet herleven. Vandaag zet mevrouw Velle dit eerbetoon verder, door zelf een boek uit te geven waarin ze de laatste grote passie van haar vader uit de doeken doet: de redding van de molen Hij werd gebouwd te Vollezelle in van Argenteuil.

1767 om in de 19de eeuw verplaatst te worden naar Ter Hulpen, waar de Raymond Velle, geboren in de brigade landopziener hem ontdekt en zijn van Jezus-Eik, voorbestemd voor de werknemer overtuigt om de verplaatcarrière van rijkswachter, draagt in sing en de restauratie ervan te finande jaren ’30 bij tot de ontplooiing van cieren. Vandaar de titel die het boek de toekomstige bijzondere opspovan Simone Velle kreeg: Itinéraire ringsbrigade (BOB) in de lokalen in d’un Moulin-voyageur. de Leuvensestraat te Brussel. Het is

7

VERMOORD IN HET BUITENLAND

Gerechtigheid is dan toch geschied De droom van een jonge Belg die twee jaar lang in Latijns-Amerika wilt gaan fietsen, draait uit op een nachtmerrie. In Ecuador wordt hij beroofd en vermoord. De identiteit van de twee daders is bekend, maar ze gaan vrijuit. Tot het Federaal Parket zich ermee bemoeit en twee Belgische speurders op de zaak zet.

TEKST Saskia Van Puyvelde FOTOGRAFIE Lavinia Wouters & FGP Antwerpen

8

ANTWERPEN – Het is juli 2003. De Belgische Joeri Lema uit Antwerpen is op wereldreis in Latijns-Amerika.

In Ecuador maakt hij kennis met een boerenfamilie in een klein gehuchtje in de streek van La Manà, zo’n 200 kilometer van de hoofdstad Quito. Zijn dure fiets, zijn Traveller Cheques, zijn draagbare cd-speler en ook zijn vriendschap met de dochter van de familie worden uiteindelijk zijn dood. Op 20 juli wordt hij door de verloofde van het meisje – met de hulp van diens broer – beroofd van al zijn bezittingen, doodgestoken en in de rivier gegooid. Een twaalfjarige getuige ziet alles gebeuren en kan de daders aanwijzen. De plaatselijke politie doet echter geen enkele moeite om hen in te rekenen. “Het onderzoek naar de roofmoord op Joeri Lema was voorbestemd om een stille dood te sterven,” zegt commissaris Peter Clement van de Federale gerechtelijke politie (FGP) Antwerpen, “maar de aanstelling van federaal procureur Johan Delmulle brengt in 2010 schot in de zaak. Hij vindt het onaanvaardbaar dat de daders van de moord op Joeri nog vrij rondlopen.

Hij begint druk uit te oefenen op de

Ecuadoraanse autoriteiten.” En zoals de federaal procureur zegt in een reportage in het programma Koppen van januari 2012, Vermoord in het buitenland, geeft de fysieke aanwezigheid van de Belgen het lokale onderzoek vaak een nieuwe boost.

TE LIJF MET MACHETE

Zo trekt in het najaar van 2011, acht jaar na de feiten, een rogatoire commissie met twee speurders van de FGP Antwerpen, commissaris Peter Clement en hoofdinspecteur Rob Sanders, en een federale magistraat, mevrouw Marianne Cappelle, naar Ecuador. “Ons doel”, gaat hoofdinspecteur Rob Sanders verder, “was in de eerste plaats de moordenaars zoeken en arresteren. In de tweede plaats zouden wij ervoor kunnen zorgen dat de daders toch nog voor het hof van assisen verschijnen, mocht er in Ecuador van deze zaak niets komen. Dankzij het gewijzigde artikel 12 van de voorafgaande titel van het Wetboek van strafvordering blijven daders van moorden, gijzelingen en ontvoeringen met Belgische slachtoffers in het buitenland niet ongestraft en kunnen ze in ons land

inforevue 042013

Peter Clement (links) en Rob Sanders

worden vervolgd. Het is dan mogelijk dat ze hun straf in België moeten uitzitten. We konden niet enkel het politiedossier inkijken, maar hebben ook toestemming gekregen om onderzoeksdaden te stellen. Zo hebben we getuigen ondervraagd en verhoren afgenomen, en werden huiszoekingen en een bankonderzoek gevraagd.

We vernamen dat de broer en tevens mededader van de verdachte, Francisco Cajas, ondertussen omgekomen was bij een aardverschuiving.”

De Belgische speurders verhoren ook de kroongetuige, een toen twaalfjarige jongen die de feiten heeft gezien.

Omdat hij al is bedreigd, woont hij ondertussen niet meer in zijn geboortestreek en geniet hij getuigenbescherming. “De dader wordt snel gelokaliseerd”, zegt commissaris Clement. “Na enkele dagen al bevonden wij ons in het provinciaal hoofdkwartier van de politie in Latacunga waar de plaatselijke kolonel toezeggingen deed die zouden resulteren in de arrestatie van de verdachte. Samen met de speciale eenheden werd er bekeken hoe de nachtelijke inval zou verlopen. Een tolk zorgde ervoor dat iedereen elkaar begreep.”

9

V ermoord in het buitenland

“De arrestatie van Alfredo Cajas was niet evident”, herinnert ook Rob Sanders zich. “In de omgeving is het pikkedonker want straatverlichting bestaat niet, als we al van straten kunnen spreken. Ze werken er aan de wegeninfrastructuur dus zijn er constant wegenwerken. Op weg naar de schuilplaats van de verdachte – op een berg – was het constant opletten dat we niet in de afgrond vielen.

Bovendien is het niet eenvoudig om met een veertigtal politiemensen in zo’n klein gehucht binnen te vallen.

Alles staat binnen de kortste keren in rep en roer. We stuitten op hevig verzet, eerst van de moeder van de dader en dan van diens echtgenote, die ons te lijf wilde gaan met een machete.”

Na een onderhandeling die eeuwen lijkt te duren, zoals wij in een videofilmpje van de rechercheurs kunnen zien, nemen de speciale eenheden Cajas geboeid mee. “En dan moesten we maken dat we wegkwamen, want anders was ons eigen leven in gevaar”, voegt Peter Clement er aan toe.

DE PISTE IN

Na amper drie dagen zat de dader van de moord op Joeri Lema dus al in de

10

cel. In december van datzelfde jaar zou de zaak voor de rechtbank komen, maar de onderzoeksrechter, een echte klungelaar volgens de Antwerpse speurders, heeft een fout gemaakt – een naamsverwisseling in het dossier – waardoor Cajas werd vrijgelaten.

Ondertussen komt er weinig schot in de zaak. De dader kan niet – of wil niet – worden gevonden. Er moet eigenlijk een assisenproces komen, maar zonder de dader is dat moeilijk. “De onderzoeksrechter wilde oorspronkelijk niet meewerken,” nog volgens commissaris Clement, “maar diplomatieke druk heeft hem toch op andere gedachten gebracht.

Uiteindelijk wordt Alfredo Cajas, die in het oosten van Ecuador ondergedoken leeft in een klein dorpje, in april 2013 opnieuw aangehouden.

Toen moest het snel gaan. Volgens het Ecuadoraanse recht verjaart een moordzaak na tien jaar, dus in juli 2013 zou de zaak verjaren.”

De speurders reizen in juli 2013 opnieuw naar Ecuador. Tijdens het proces getuigt commissaris Clement er voor de rechtbank. Hij reist in september 2013 een derde keer naar

daar om aanwezig te zijn tijdens de beroepsprocedure van het proces.

“Dit resulteerde in een veroordeling van de hoofdverdachte tot een gevangenisstraf van 16 jaar”, besluit de commissaris. “Al bij al nog een milde straf, want normaal gezien wordt er voor roofmoord 24 jaar cel gegeven in Ecuador.” Het unieke van deze zaak is dat het de eerste keer is dat er een effectieve veroordeling komt wegens dat gewijzigde artikel 12, dat mogelijkheden opent. Peter Clement heeft al vele rogatoire commissies op zijn palmares. “Het is één van de mooiste dossiers uit mijn carrière ... en we hebben de zaak net voor de verjaring tot een goed einde gebracht.”

Dat de dader van de moord op haar zoon nu uiteindelijk toch achter de tralies zit, is voor de moeder van Joeri Lema van grote betekenis. Gerechtigheid is geschied, enkel met een beetje vertraging … f

In deze rubriek bespreekt de juridische dienst van de federale politie juridische kwesties over courante politiepraktijken. Deze keer gaat het over het arrest van het Grondwettelijk Hof van 30 oktober 2013 over de (on)verenigbaarheid tussen het systematisch fouilleren op het lichaam van gedetineerden en de naleving van de fundamentele mensenrechten waarover eenieder beschikt.

inforevue 042013

V E R M OC OA R DSI U N H SE T B U I T E N L A N D

SYSTEMATISCH FOUILLEREN EN MENSENRECHTEN: VERENIGBAAR? TEKST DGS/DSJ/AJO

De wet van 1 juli 20131 voegt in de basiswet van 12 januari 2005 betreffende het gevangeniswezen en de rechtspositie van de gedetineerden de mogelijkheid om gedetineerden systematisch op het lichaam te fouilleren.

Vóór deze wijziging was een fouillering op het lichaam enkel toegestaan indien er individuele aanwijzingen waren dat het onderzoek aan de kledij niet voldoende was om te controleren of de betrokkene gevaarlijke of verboden voorwerpen of substanties bij zich had en dit nadat de directeur daartoe afzonderlijk had beslist.

de holten van het lichaam uitwendig te schouwen. De fouillering op het lichaam mag enkel plaatsvinden in een gesloten ruimte bij afwezigheid van andere gedetineerden en moet uitgevoerd worden door minstens twee daartoe door de directeur gemandateerde personeelsleden van hetzelfde geslacht als de te fouilleren gedetineerde.

rechtbank en in het geval van de raadpleging van een strafdossier3.

Met verwijzing naar de rechtspraak van het EHRM4 en het advies van de afdeling wetgeving van de Raad van State betreffende de bestreden bepaling oordeelde het Grondwettelijk Hof als volgt: “Een fouillering op het lichaam kan in bepaalde omstandigheden noodzakelijk zijn teneinde de orde en de veiHet Grondwettelijk Hof diende zich uit ligheid in de gevangenis te handhaven en te spreken over een beroep tot schorhet plegen van misdrijven te voorkomen, sing ingesteld tegen de nieuwe bepamet name wanneer het gedrag van de ling die de systematische fouillering gedetineerde daartoe aanleiding geeft. op het lichaam voorziet. De verzoeker Door evenwel in een stelselmatige fouilvoert de schending aan van de artikeOp basis van de nieuwe bepaling kunlen 10 (het gelijkheidsbeginsel), 11 (het lering op het lichaam te voorzien (…), nen de gedetineerden ook systematisch non-discriminatiebeginsel) en 22 (de gaat de bestreden bepaling verder dan op het lichaam gefouilleerd worden bij eerbiediging van het privé- en gezinsstrikt noodzakelijk is om de nagestreefde het betreden van de gevangenis, voorleven) van de Grondwet, in samenhang doelstelling te bereiken. Er kan immers afgaand aan de plaatsing in een beveiniet worden aangenomen dat elk van de gelezen met onder meer de artikelen ligde cel of voorafgaand aan de opsluibeoogde situaties, voor elke gedetineer3 (verbod op onmenselijke/onterende ting in een strafcel en nadat ze bezoek de, een verhoogd risico voor de veiligheid behandeling) en 8 (recht op bescherhebben ontvangen van hun bloed- en ming van de privésfeer) van het EVRM2 of de orde in de gevangenis doet ontaanverwanten in de rechte lijn, hun staan.” Verder oordeelde het Hof dat de doordat de bestreden bepaling met voogd, hun echtgenoot of de wettelijk bestreden bepaling die zonder precieze zich meebrengt dat er, in de beoogde of feitelijk samenwonende partner, hun gevallen, altijd een fouillering op het verantwoording inzake het gedrag van broers en zussen, ooms en tantes wan- lichaam plaatsvindt, ook wanneer de de gedetineerde in een stelselmatige neer dit bezoek heeft plaatsgevonden fouillering voorziet “op discriminerende noodzaak daarvan niet is aangetoond. in een lokaal dat niet voorzien is van wijze a�breuk doet aan het verbod om een transparante wand die de bezoeop een vernederende wijze te worden De parlementaire voorbereiding van kers van de gedetineerde scheidt en behandeld”. Derhalve besloot het Hof de wet van 1 juli 2013 preciseert wel mits dit in overeenstemming is met de dat er geen fouillering zal plaatsvinden dat er wel degelijk een schending is in de gevangenis geldende richtlijnen. van de fundamentele grondrechten en wanneer er geen contact is geweest schorst de bestreden bepaling. met personen die extern zijn aan de penitentiaire inrichtingen.

De volDeze systematische fouilleringen kun1 BS 6 september 2013.

2 nen resulteren in een verplichting voor gende gevallen worden als illustratie Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.

3 Parl. St., Kamer, 2012-2013, DOC 53-2744/004, aangehaald: de overbrenging naar een de gedetineerde om zich uit te kleden p. 23.

4 andere gevangenis, of van en naar de Europees Hof voor de Rechten van de Mens. tot op het lichaam en de openingen en

11

SELECTIE EN REKRUTERING

Onberispelijk gedrag, onberispelijk moraliteitsonderzoek!

Jaarlijks solliciteren talrijke kandidaten naar een job bij de politie. Daarvoor moeten ze slagen voor verschillende selectieproeven en tijdens het moraliteitsonderzoek een onberispelijk gedrag aan de dag leggen. Dit onderzoek is gestroomlijnd zodat de politiezones, die de moraliteitsonderzoeken uitvoeren, weldra beschikken over een elektronisch standaardformulier.

TEKST Gwendoline Hendrick FOTOGRAFIE Jos Balcaen

12

BRUSSEL – Het moraliteitsonderzoek is de laatste, weliswaar cruciale fase van het selectieproces. Het is geen formaliteit maar een essentiële stap die toelaat te bepalen of de kandidaat een risico inhoudt voor de organisatie. De manier waarop dit onderzoek werd gevoerd, bleek echter niet altijd ‘onberispelijk’. Een betere aanpak van het moraliteitsonderzoek is trouwens een van de aanbevelingen in het evaluatieverslag 10 jaar politiehervorming van de Federale Politieraad.

De Directie van de rekrutering en van de selectie (DSR) van de federale politie besefte dit ook en heeft de koe bij de hoorns gevat en een actieplan gelanceerd. Er zijn diverse maatregelen getroffen, waaronder een groot project om het moraliteitsonderzoek te standaardiseren. “We waren inderdaad tot het besluit gekomen dat de beoordeling van het onberispelijk gedrag van een kandidaat op een ernstigere manier moest gebeuren”, zegt Frank Moons, hoofdcommissaris bij

studieniveau, beoogde graad, gerechtelijke antecedenten enz.) maar ook op andere elementen zoals de geraadpleegde bronnen, de auteur van het verslag, zijn graad en functie, de plaats waar de kandidaat werd ontmoet enz. Op grond van al deze informatie is een reeks aanbevelingen geformuleerd voor de politiezones en voor de cel ‘moraliteit’ van DSR. De gegevens uit de dossiers van de Directie van de rekrutering en van 2012 werden daarna statistisch verde selectie. werkt. Die statistieken waren bijzonder nuttig om conclusies én lessen te trekken. “Als men bijvoorbeeld weet 2000 GEANALYSEERDE dat circa 60% van de kandidaten op DOSSIERS De eerste fase van het project bestond het commissariaat en niet bij hen thuis en dus in hun omgeving werd erin de onderzoeksverslagen van de ontmoet, kan dit worden beschouwd politiezones grondig te analyseren.

Er werden vele punten bestudeerd en als een gemiste kans”, zegt Frank Moons. “En hoewel de moraliteitsonmettertijd werd de analyse verfijnd. derzoeken veelal voer voor wijkagenIn totaal heeft DSR niet minder dan 2000 dossiers uit 2010, 2011 en 2012 ten zijn, moet men de vraag stellen of zij wel toegang hebben tot alle releuitgeplozen. De aldus verzamelde vante informatie die nuttig is voor gegevens hadden betrekking op de het onderzoek.” kandidaat (leeftijdsgroep, geslacht,

inforevue 042013

DE ROL VAN DE WIJKINSPECTEURS

ALLE KANDIDATEN OVER DEZELFDE KAM SCHEREN

EEN GEMEENSCHAPPELIJKE VISIE

Het analysewerk van DSR wees op een gebrek aan eenvormigheid in de moraliteitsonderzoeken. “We moeten onze verwachtingen beter omschrijven”, zegt Frank Moons. De directie heeft een standaardformulier ontwikkeld om de politiemensen te helpen.

Zesentwintig lokale politiezones werden als pilootzones bij het project betrokken. De korpschef van de politiezone Antwerpen heeft zijn informatiestroom zelfs volledig herzien.

Hij heeft specifieke personen aangewezen om de moraliteitsonderzoeken te voeren.

Dankzij dat elektronisch standaarddocument (met verplichte velden!) zullen alle kandidaten in de toekomst op gelijke wijze onder de loep worden genomen. Eens de haalbaarheidstest op het vlak van de compatibiliteit met de informaticasystemen achter de rug, zal het formulier beschikbaar zijn op het interne politienetwerk.

De ontwikkeling van het programma voor het beheer van het moraliteitsonderzoek is een eerste stap, licht Frank Moons toe. “De verbetering en standaardisering van de moraliteitsonderzoeken moet ook berusten op een gemeenschappelijke visie.

Sommige vragen verdienen immers duidelijke antwoorden. Hoe ver moeten we bijvoorbeeld gaan om het onberispelijk gedrag van een kandidaat te meten?” Momenteel ligt er een visietekst in de pipeline die dit soort zaken duidelijk stelt. Dit zal de onderzoekers een duidelijk referentiekader verschaffen, gebaseerd op de toepassing van identieke criteria voor alle kandidaten. Zo kan de moraliteit van de kandidaat op betrouwbare wijze worden onderzocht.f

JODOIGNE - De politiezone Waals-Brabant Oost (Hélécine/ Jodoigne/Orp-Jauche/ Perwez/ Ramillies) is een van de zesentwintig pilootzones van het project ter harmonisering van het moraliteitsonderzoek. Ze maakt al sinds enkele maanden gebruik van het formulier dat de Directie van de rekrutering en van de selectie (DSR) van de federale politie ontwikkelde om het onberispelijk gedrag van de kandidaat te beoordelen. In de zone wordt deze materie beheerd door de wijkdienst onder leiding van commissaris Serge Strale.

“Wanneer we een verzoek van DSR ontvangen, kijken we eerst in de politionele databanken. Daarna stuur ik een interne nota naar de wijkinspecteurs om een grondig buurtonderzoek uit te voeren.

Zij zijn in principe het best geplaatst voor dit soort opdrachten, al is het natuurlijk onmogelijk om alle bewoners te kennen”, zegt de commissaris. Sinds maart 2013 zijn een dertigtal dossiers de revue gepasseerd. Met het verslag van de wijkinspecteurs in de hand, nodigt Serge Strale de kandidaten uit voor een gesprek.

Dat duurt ongeveer een uur. “Ik ga na of de informatie die ik heb ook klopt. We hebben echter weinig middelen om opleidingen of werkervaring te controleren. Over het algemeen letten we vooral op de antecedenten van de kandidaat: is hij bekend bij de politie, met wie gaat hij om enzovoort. Na het gesprek stel ik het verslag op.

De korpschef ondertekent het en stuurt het door naar de Directie van de rekrutering en van de selectie.”

13

WELZIJN OP HET WERK

Ook politiemensen zijn soms slachtoffer Hoewel het beroep van politieman/vrouw boeiend is, is het niet zonder gevaar. Er zijn risico’s aan verbonden.

Politiemensen krijgen soms te maken met moeilijke en zelfs traumatiserende gebeurtenissen; soms zijn ze het slachtoffer van arbeidsongevallen of geweld. Welke vormen van hulp bestaan er voor politieslachtoffers? Daarin zijn vele diensten betrokken, zoals het stressteam van de federale politie dat dit jaar twintig jaar bestaat.

TEKST Gwendoline Hendrick FOTOGRAFIE Lavinia Wouters

14

BRUSSEL/ANDENNE – Politiemensen komen tijdens hun werk regelmatig in contact met slachtoffers.

Verkeersslachtoffers, slachtoffers van partnergeweld, van agressie of van diefstallen. Maar wat moet er gebeuren als de politieman of -vrouw zelf slachtoffer is van een arbeidsongeval, hij/zij professionele moeilijkheden heeft of wanneer tijdens de uitoefening van de functie geweld tegen hem/haar is gepleegd? Het antwoord is niet eenvoudig, want het hangt nauw samen met eenieders verhaal.

Verschillende diensten kunnen in dergelijke omstandigheden hulp bieden.

Er is de Directie van de interne dienst

voor preventie en bescherming op het werk (DSW), de Medische dienst (DSDM), de Sociale dienst van de geïntegreerde politie (vzw SSDGPI) en de Directie van de interne relaties (DSIR).

Het stressteam van de federale politie, één van de hoofdrolspelers op het vlak van hulp aan personeelsleden, heeft al twintig jaar ervaring. “De dienst werd opgericht in augustus 1993. De rijkswachttop maakte zich toen de bedenking dat er niets bestond om personeelsleden te helpen die het slachtoffer waren van ongevallen of ernstige feiten tijdens de uitoe-

VAN KLEINE GEBEURTENISSEN TOT NATIONALE RAMP

Het stressteam houdt zich bezig met zaken die een invloed hebben op de werksfeer. “De oorsprong of de impact van het probleem moet professioneel van aard zijn”, verduidelijkt de psycho-

inforevue 042013

fening van hun functie”, legt Corinne Vandenberghe, psychologe en verantwoordelijke van het stressteam, uit. Wijlen Frank Cerpentier besliste samen met andere collega’s om een psychologe aan te werven. Maar één persoon volstond niet… Er kwamen twee maatschappelijk assistenten bij om de politiemensen te helpen bij de administratieve rompslomp. De dienst is in de loop der jaren gegroeid.

Momenteel werken zestien medewerkers bij het stressteam. Daarnaast zag de vzw SSDGPI het daglicht. Deze sociale dienst richt zich voornamelijk op het privéleven en de financiële aspecten van de personeelsleden.

De medewerkers van het stressteam

loge, “ook al is het onmogelijk om het privéleven volledig buiten beschouwing te laten.” Bovendien is de actieradius van het stressteam zeer ruim, zoals Corinne Vandenberghe vertelt: “Wij komen tussen bij kleinschalige dingen, maar ook bij nationale rampen.

Denk maar aan crisis- en noodsituaties, zoals in Buizingen en Gellingen.”

De steun aan de ‘patiënten’ door het stressteam wordt verleend door psychologen en maatschappelijk assistenten. Hun aanpak is aanvullend.

Psychologen handelen op korte, middellange en, zeldzamer, op lange termijn; ze geven ook bijstand aan teams die voor zware opdrachten staan, zoals het Disaster Victim Identi�ication

GEWELD TEGEN POLITIEMENSEN: ENQUÊTE Eind augustus 2012 dienden de vakorganisaties een stakingsaanzegging in naar aanleiding van meerdere geweldfeiten tegen politiemensen. Kort daarna leidde een ontmoeting tussen de minister van Binnenlandse Zaken, de federale politie, de Vaste Commissie van de lokale politie (VCLP) en vakbondsvertegenwoordigers tot de oprichting van verscheidene werkgroepen om zich met die problematiek bezig te houden. Een van die groepen, geleid door Jean-Marie Van Branteghem, directeur-generaal van de ondersteuning en het beheer (DGS), hield zich meer in het bijzonder bezig met de fenomeenanalyse. De gegevens waarover de organisatie beschikte, volstonden echter niet en lieten daarom niet toe een correct en volledig beeld van de problematiek op te stellen. Om een beeld te krijgen van de omvang en de context van het geweld tegen de politie, was een enquête aanbevolen. Het doel ervan was te bepalen in welke mate de ondervraagde medewerkers te maken kregen met agressie of geweldfeiten.

Gelijktijdig boog de werkgroep zich over de uitwerking van een eenvormig informaticasysteem voor de registratie van geweldfeiten tegen politiemensen (project MISI: melding van incidenten - signalement des incidents).

5 000 medewerkers (operationeel en burgerpersoneel) werd verzocht om aan de enquête deel te nemen. De responsgraad bedroeg 46 %. Dit hoge cijfer toont aan dat de medewerkers zich sterk bij deze problematiek betrokken voelen.

De vragenlijst over het beroepsgerelateerde geweld had betrekking op drie vormen van agressie: verbale agressie, fysieke agressie en bedreigingen of intimidatie.

70,9 % van de ondervraagde personen kreeg met een vorm van geweld te maken in de 12 maanden die de enquête voorafgingen; 70,2 % was het slachtoffer van verbale agressie, 47,5 % van bedreigingen of intimidatie en 35,2 % van fysieke agressie.

Het enquêteverslag is aan de minister van Binnenlandse Zaken overhandigd. Er zal uitvoerig over de resultaten worden gecommuniceerd.

Meer informatie bij Katrien Van Altert en Isabel Verwee, Dienst politiebeleidsondersteuning (DGS/PBO).

15

716

WELZIJN OP HET WERK

ARBEIDSONGEVALLEN

In 2012 vonden binnen de federale politie 716 arbeidsongevallen plaats met een arbeidsonderbreking tot gevolg. In datzelfde jaar bedroeg het totale aantal personeelsleden (federale politie) 15 567 (+ 2,3 % ten opzichte van 2011). Er is een toename van de arbeidsongevallen. Tussen 2011 en 2012 is de frequentiegraad gestegen van 28,1 naar 30,1 ongevallen per miljoen gepresteerde uren. Het aantal dagen tijdelijke onbeschikbaarheid is echter met 0,8 % gedaald, namelijk van 22 515 in 2011 tot 22 335 in 2012.

Het jaarverslag Arbeidsongevallen bij de federale politie is beschikbaar op cd-rom op eenvoudig verzoek aan de sectie Safety-AO van de Directie van de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk (DSW).

het stressteam de identiteit kunnen meedelen van de persoon die aan de oorsprong ligt van het verzoek: de arbeidsgeneesheer, de curatieve Feitelijk kan iedereen een beroep doen geneesheer, een maatschappelijk assistent op het niveau van de coördiop het stressteam. Als de betrokkene zelf niet het initiatief neemt, moet team (DVI). De maatschappelijk assistenten bieden emotionele steun, maar houden zich niet bezig met therapie.

16

natie- en steundirecties, een hiërarchisch verantwoordelijke, een collega enz. “De meeste mensen aan wie we hulp bieden, hebben zwaar werk, ingewikkelde relaties met hun collega’s of hun hiërarchie. In deze tijden van crisis, onzekerheid en reorganisatie krijgen we bovendien veel meer aanvragen. Ook meer en meer mensen met een burn-out komen bij ons aankloppen”, legt de psychologe uit.

CRASH

Het stressteam werkt ook ten bate van de lokale politiezones. Deze steun is kosteloos in het kader van crisisen noodsituaties. Voor de andere opdrachten wordt een betalende overeenkomst opgesteld. Corinne Vandenberghe: “Wij bieden steun op verzoek van de lokale politiediensten, maar het gebeurt ook dat we in ernstige gevallen meteen onze hulp aanbieden. Bovendien beschikken meerdere (grote) politiezones over hun eigen ‘stressteam’. Voor de andere kan de externe preventiedienst hulp bieden.”

Onlangs deed de politiezone Des Arches (Andenne/Assesse/ Fernelmont/Gesves/Ohey) een beroep op het stressteam. Een van de interventieteams kwam als eerste aan op de plaats van de vliegtuigcrash in Gelbressée op 19 oktober.

Hoofdinspecteur Fabrice Hanozet en zijn collega waren aan het patrouilleren toen ze werden aangesproken door een buurtbewoner die een vliegtuig in moeilijkheden had opgemerkt. Ze waren zeer snel ter plekke.

“Er waren al mensen om te helpen of uit nieuwsgierigheid”, legt hij uit. Ze stelden een uitsluitingsperimeter op, zonderden de getuigen af en probeerden een maximum aan informatie te verzamelen. “Op dat moment, ook al is de situatie niet mooi om te zien, schakel je over op automatische piloot: emoties uitschakelen en ageren”, vervolgt de hoofdinspecteur. Kort na de aankomst van de twee politiemannen komt een tweede team, onder wie inspecteur Frédéric Libois, ter plaatse en ontruimt het terrein. Iets

later neemt de politiezone Namen1 het beheer van de gebeurtenis over. Pas de volgende dag kregen de twee politiemannen een klop van de hamer. “Bij mij gebeurde dit wanneer ik de link legde tussen de foto’s in de pers en de lichamen”, preciseert Frédéric Libois.

Hij nam deel aan de collectieve debriefing georganiseerd door een psychologe van het stressteam op verzoek van de zone. “Tijdens dit gesprek kon iedereen zijn gevoelens ten aanzien van de gebeurtenis delen. De samenhang tussen de collega’s is zeer sterk, wat de dialoog ten goede komt”, zegt hij. Fabrice Hanozet heeft niet aan de debriefing van het stressteam deelgenomen: “Ik was niet aanwezig, maar ik voel geen dwingende noodzaak om met een specialist te praten. Het incident is voorbij, op naar het volgende!

Dat is een manier van verwerken." Hij onderstreept evenwel het belang van een goed werkklimaat en een stevige basis (familie, vrienden …). “Conflicten en pijn maken deel uit van ons dagelijkse leven. Daarom moet je kunnen

rekenen op goede relaties thuis en op het werk. De hiërarchie speelt ook een belangrijke rol in een gunstig werkklimaat”, besluit hij. f 1

inforevue 042013

WELZIJN OP HET WERK

Het vliegtuigongeval vond plaats op het grondgebied van de politiezone Namen.

17

Karlien Lefebvre en Paul Van den Brande

18

inforevue 042013

WONINGINBR AKEN

Sporenteam ‘poeiert’ aan 100 procent In september is een unieke samenwerking van start gegaan tussen de lokale politie van Antwerpen en het labo voor technische en wetenschappelijke politie van de Antwerpse federale gerechtelijke politie. Acht lokale politiemensen hebben hun intrek genomen bij het labo. Dit sporenteam moet ervoor zorgen dat voortaan na elke woninginbraak een sporenonderzoek plaatsvindt.

TEKST Stefan Debroux FOTOGRAFIE Lavinia Wouters

ANTWERPEN – Een sporenonderzoek organiseren na élke woninginbraak in de grootstad Antwerpen ligt niet voor de hand. De laatste jaren klokt de teller gemiddeld af op 5 000 inbraken, inclusief pogingen. Dat aantal is enorm. “Steevast ter plaatse afstappen, dat kunnen wij met onze huidige personeelscapaciteit niet bolwerken”, stelt commissaris Karlien Lefebvre, diensthoofd van het labo voor technische en wetenschappelijke politie van de Antwerpse federale gerechtelijke politie (FGP). “Wij roeien met de riemen die we hebben.

Woninginbraken zijn niet onze enige corebusiness. En de politiezone Antwerpen is niet onze enige cliënt in het arrondissement Antwerpen. Dus, al bij al, wat het sporenonderzoek naar aanleiding van inbraken in de stad Antwerpen betreft, komen wij aan een interventiegraad van 28 procent.”

Maar het Antwerpse stadsbestuur zet woninginbraken hoog op de prioriteitenlijst en zou dat percentage graag zien groeien tot 100 procent.

Om die leemte van 72 procent in te vullen, is een achtkoppig sporenteam opgericht dat de rangen van het labo vervoegt. Die mensen van de politiezone Antwerpen zullen

zich fulltime bezighouden met de sporenopname én afhandeling van a tot z, inclusief het opstellen van de processen-verbaal.

‘POEIEREN’ BIJ DAGLICHT

Hoofdinspecteur Paul Van den Brande is enthousiast over zijn nieuwe carrièrewending. “Tot voor kort was ik bij de lokale politie – net als mijn zeven collega’s van het sporenteam – actief in het domein van de technopreventie. Ik adviseerde mensen over hoe zij het best hun woning of appartement kunnen beveiligen tegen inbraak. Die ervaring komt nu bijzonder goed van pas, want om sporen te vinden moet je kijken én weten hoe inbrekers te werk gaan.”

In dat ‘oog voor detail’ ziet ook Karlien Lefebvre een meerwaarde.

“Voordien was het veelal de interventieploeg, die de eerste vaststellingen op de plaats van het misdrijf deed, die afwoog of het de moeite loonde om het labo op te roepen. Die filter valt weg. Nu gaat het sporenteam d’office ter plaatse een kijkje nemen. Zo snel mogelijk, 7 dagen per week maar altijd overdag! In het donker verhoogt immers het risico om iets over het

hoofd te zien, zoals schoeiselsporen rondom een woning.”

De technopreventieve bagage en de mindset van de inbreker hadden de nieuwbakken sporenzoekers al mee; de experten van het labo stonden garant voor het aanleren van de knowhow voor de vakkundige opname en verwerking van de diverse soorten sporen. Karlien Lefebvre: “We hebben ze ondergedompeld in een badje theorie over fotografie en de verschillende procedés. De technieken om sporen op te nemen, te verwerken en te registreren variëren.

Je hebt bijvoorbeeld het ‘poeieren’ om vinger- of oorsporen zichtbaar te maken (terzijde, vingersporen bieden nog steeds het meest resultaat bij het identificeren van daders); om schoeiselsporen op te nemen gebruiken we een zwarte gelatinegel; DNA-sporen vrijwaren is weer iets anders; er bestaan soms meerdere databanken om een bepaald type spoor te registreren enzovoort.” “Wat ik minstens even leerrijk vond,” vervolledigt Paul Van den Brande, “was de ‘stage’. De collega’s van het labo hebben ons een tijdje in hun kielzog meegenomen om ons streetwise te maken doorheen de

19

WONINGINBRAKEN

SPORENONDERZOEK: WIE DOET WAT?

diverse facetten van de afstapping en de sporenopname. Dat was zeer verhelderend én motiverend.”

OPHELDERINGSGRAAD

Doorgaans ligt de ophelderingsgraad bij woninginbraken aan de lage kant.

In Antwerpen is dat niet anders. “Ik schat dat ons speurwerk in zo’n 10 procent van de gevallen een ‘hit’ oplevert”, bevestigt Karlien Lefebvre.

“Dus in zekere zin is het sporenteam ook een testcase om de ophelderingsgraad op te krikken.”

Het belang van sporenonderzoek staat buiten kijf. Het is nodig om materiële bewijslast te vergaren. Maar de sporenopname is slechts één schakel in de keten. Er is de strategische beeldvorming, de alertheid van de wijkwerking, de recherche, de grensoverschrijdende samenwerking met politiepartners, het gerechtelijke sluitstuk van een onderzoek ... Bovendien zijn woninginbraken niet zelden het oeuvre van rondtrekkende daders, waardoor het moeilijk rechercheren is.

20

ANTWERPEN – Vóór de oprichting van het sporenteam was het sporenonderzoek exclusief voer voor het labo. Commissaris Karlien Lefebvre, diensthoofd van het labo: “Woninginbraken liggen in de weegschaal met andere misdrijven waarvoor een sporenonderzoek nodig is. Wij worden dagelijks opgetrommeld voor twee à drie verdachte overlijdens. En er zijn de verkrachtingen en andere zedenzaken, vluchtmisdrijven, brandstichtingen, drugszaken, car- en homejackings … Kortom, er zijn tal van zaken waarvoor een beroep wordt gedaan op onze technische en wetenschappelijke expertise en die zwaarwichtiger zijn dan een inbraak. Wij kunnen niet overal tegelijk aanwezig zijn, dus moeten wij keuzes maken. Dat is een kwestie van prioriteiten.”

Om bij woninginbraken toch altijd een sporenonderzoek te voeren zonder de labo’s met die werkdruk op te zadelen, kiest men in sommige politiezones voor andere oplossingen dan de oprichting van een lokaal sporenteam binnen het labo van de federale politie. De politiezones Regio Turnhout en Mechelen bijvoorbeeld, werken met ‘technische vaststellers’. Dit zijn politiemensen uit de lokale interventie- of recherchedienst die specifiek zijn opgeleid om sporen op te nemen.

“Ik wil er wel bij vertellen dat wij onze neus niet ophalen voor woninginbraken of die zaken liever kwijt dan rijk zijn”, besluit Karlien Lefebvre. “Integendeel! Ik vind het belangrijk dat wij die 28 procent – of toch ongeveer – sporenonderzoeken naar aanleiding van inbraken blijven doen. Want ook voor ‘poeieren’ geldt oefening baart kunst.”

Bovenop het feit dat de – weliswaar niet-definitieve – personeelsinjectie door het sporenteam bij het labo een win-winsituatie voor zowel de lokale als federale politie is, is het streefdoel van 100 % een sterk signaal naar de

bevolking toe, nota bene naar slachtoffers van woninginbraken die anders de indruk kunnen krijgen dat de politie hen in de kou laat staan. f

inforevue 042013

OUT OF OFFICE In de rubriek Out of Office verlaten we de werksfeer om u een passie, een hobby of een originele activiteit van een personeelslid voor te stellen.

KNOKKEN SAFE PARTY ZONE WIL OM ER TE GERAKEN EEN KWALITEITSLABEL

Amokmakers in het station van Brugge denken beter twee keer na vooraleer ze ZIJN MET EEN GARANTIE met Delfine Persoon deze nummer twee op de wereldranglijst is geen OPlachen: VEILIGHEID katje om zonder (boks)handschoenen aan te pakken. Al mag ze haar technieken uiteraard niet toepassen buiten de boksclub.

TEKST Saskia Van Puyvelde

FOTOGRAFIE Lommee

BRUGGE – Niets aan haar doet vermoeden dat ze bokst, behalve haar neus dan misschien, die een heel klein beetje scheef staat. “Dat is een herinnering aan mijn enige profkamp van de 27 die ik verloren heb”, lacht de 28-jarige Delfine Persoon, inspecteur bij de spoorwegpolitie (SPC). “Maar mijn trainer heeft hem direct weer rechtgezet.”

Deze regentes lichamelijke opvoeding en ex-judoka kwam eind 2007 in contact met het boksen toen ze haar politieopleiding volgde. “Ik had een nieuwe uitdaging nodig én een sport waar ook veel discipline en respect heerst.”

Ondertussen is ze kampioene bij de eliteboksers (‘profs’) in haar categorie - lichtgewichten (tot 61 kg) - bij drie boksbonden (EBU, IBF en WIBF) en nummer twee van de wereld. Ze is al twee keer Europees kampioen geweest en heeft al drie keer haar wereldtitel verdedigd.

Op 13 december deed ze dit opnieuw. In ons land is ze de enige in haar categorie, waardoor ze noodgedwongen altijd tegen buitenlandse vrouwen vecht.

GEEN FRIETEN, GEEN ALCOHOL

Delfine traint dagelijks en doet in de week meestal de vroege shift bij

SPC. “Gelukkig houden ze hier rekening met mijn bokscarrière en mag ik overuren en verlof opsparen om extra te trainen als er bijvoorbeeld een kampioenschap aankomt. Tijdens het weekend neem ik dan meestal de late shift, zodat collega’s met kinderen de namiddag vrij hebben.” De combinatie met het werk is niet altijd even makkelijk, omdat ze naast het boksen ook instaat voor de administratie van haar boksclub. De organisatie van kampen bijvoorbeeld doet ze zelf. “Maar het boksen op zich geeft mij veel voldoening en de nodige rust en ontspanning.” Als er een wedstrijd in zicht is, eet ze soms een hele maand lang geen frietjes. Ook alcohol is uit den boze, omdat haar lever – net als de rest van haar gespierde lichaam - in topvorm moet zijn om de slagen te incasseren.

“Het is een technisch en tactisch moeilijke sport. Je moet steeds voor ogen houden dat je zo weinig mogelijk slagen mag nemen; het gaat er niet om veel slagen uit te delen. Voor mij is boksen fysiek gezien de zwaarste sport die ik al beoefend heb. Je bevindt je namelijk altijd in de ‘rode zone’.”

Wie meer wil weten over Delfine (foto’s, uitslagen van wedstrijden enz.), moet zeker eens een kijkje nemen op www.boxingdel�ine.be.

21

CRIMINELE MOTORBENDES

Waar is dat feestje?

Hoewel beruchte 1 %-motorclubs als de Hells Angels, Outlaws, Bandidos en co – gemeenzaam geboekstaafd als criminele motorbendes of outlawbikers – zichzelf graag buiten de wet stellen, zijn ze niet bij wet verboden. Maar hun activiteiten in het publieke domein verbieden, dat kan wel. Dat is waar enkele lokale overheden in de BelgischNederlandse grensregio de afgelopen zomer in geslaagd zijn. Een ‘chapter’ van de Hells Angels uit Lanaken wilde een motortreffen organiseren, maar de burgemeesters oordeelden ‘no way’.

TEKST Stefan Debroux ILLUSTRATIE Ruben Accou

22

HASSELT – Motorbendes organiseren zich in ‘chapters’. Sinds jaar en dag leven de Limburgse chapters van de Hells Angels en de Outlaws op gespannen voet. Hun clubhuizen zijn op nauwelijks een boogscheut van elkaar verwijderd, onder meer in Lanaken en Maasmechelen, waardoor de rivalen verwikkeld zijn in een territoriumstrijd. “In mei 2011 ontaardde dit in de drievoudige moord op Outlaw-leden en -sympathisanten bij de opening van een bandencentrale op het industrieterrein van Maasmechelen”, vertelt een commissaris van de politiezone Lanaken/

inforevue 042013

Maasmechelen. “Sindsdien zijn er geregeld vechtpartijen die sterk neigen naar afrekeningen. Het hoeft geen betoog dat de plaatselijke overheid die motorbendes liever kwijt dan rijk is. Maar een motorclub verbieden kan niet, een ontradend beleid voeren wel. Vandaar dat de burgemeesters afgelopen zomer een verbod op evenementen zoals motortreffens of runs hebben uitgevaardigd. Gezien de context was de vrees voor een escalatie van geweld reëel.”

GEEN WILLEKEUR

Om het verbod – een bestuurlijke maatregel op basis van de gemeentewet – op een motortreffen van de Hells Angels te motiveren, is niet over één nacht ijs gegaan. De beleidsmakers haalden tal van argumenten boven om aan te tonen dat het niet zomaar een beknotting van het democratisch verenigingsrecht is: de dreiging op basis van incidenten in het verleden, de kans op ernstige verstoring van de openbare orde (onder meer lawaaihinder in woongebieden), verkeershinder door bikers – op een treffen tekenen algauw een paar honderd bikers present – die de wegcode niet respecteren enz. Bovendien zou de politie bij een confrontatie tussen rivaliserende clans niet in voldoende aantallen kunnen optreden. Kortom, de initiatiefnemers hebben zich ingedekt om juridische stappen geen kans op slagen te geven, in de wetenschap dat outlawclubs dure advocaten kunnen inschakelen.

Wat doet een motorclub wanneer ze in de ene gemeente van een koude kermis thuiskomt? Op zoek naar een andere locatie… “Het verbod dat in Lanaken en Maasmechelen werd uitgevaardigd, moest elders navolging krijgen. Het heeft immers weinig zin om een event aan de ene zijde van de grens te verbieden als het 5 kilometer verderop wel kan doorgaan. Dan is het dweilen met de kraan open”, dixit commissaris Ruth Houben van de federale politie. Op het niveau van de

WAT DOET EEN MOTORCLUB WANNEER ZE IN DE ENE GEMEENTE VAN EEN KOUDE KERMIS THUISKOMT? OP ZOEK NAAR EEN ANDERE LOCATIE… Coördinatie- en steundirectie (CSD) van Hasselt/Tongeren staat zij in voor de internationale politiesamenwerking in het domein van de bestuurlijke politiezorg. “Toen we lucht kregen van de plannen van de Lanaakse Hells Angels om samen met Nederlandse homologen een treffen op touw te zetten, hebben we contact gezocht met de overheden en politiediensten in Nederland. Dat is bijzonder vlot verlopen. Ook in Nederland hebben de outlawbikers bot gevangen. Bovendien hangt hen daar een dwangsom van 15 000 euro boven het hoofd als ze het verbod aan hun laars lappen! Dit voorbeeld van internationale politiesamenwerking toont aan dat je het verschuivingseffect kunt counteren mits beleidsafstemming en duidelijke communicatie.”

THINK GLOBAL, ACT LOCAL Niet alleen in Limburg staan de zenuwen hooggespannen. Het rommelt in de wereld van de outlawbikers.

Nog niet zo lang geleden woedde in Duitsland een bendeoorlog tussen Hells Angels en Bandidos die aan elf mensen het leven kostte. Chapters en supportclubs van de Hells Angels en Bandidos in Aken en Keulen werden verboden. Maar politie en overheid in Nordrhein-Westfalen vrezen dat de rivaliteit opnieuw aanwakkert.

De expansiedrift van Satudarah, een 1 %-MC met Nederlandse-MolukseSurinaamse origines, is daar niet vreemd aan. Satudarah probeert in Duitsland én België voet aan de grond

te krijgen en mengt zich nadrukkelijk in de territoriumstrijd. De politiediensten volgen met argusogen de evolutie van chapters en supportclubs van 1 %-MC’s die in de grensregio als paddenstoelen uit de grond schieten.

Bovendien wordt deze problematiek opgevolgd binnen het samenwerkingsverband NeBeDeAgPol1 en binnen het netwerk Euregio van het Openbaar Ministerie, opgericht door de ministers van Justitie van Nordrhein-Westfalen, Nederland en België.

De buurlanden zetten zwaar in op criminele motorbendes. In België houdt het Federaal Parket de criminele motorbendes in de gaten. Politioneel is er de dienst Highsider van de federale gerechtelijke politie die de nationale en internationale coördinatie verzekert inzake de opvolging van criminele motorbendes, zowel op gerechtelijk als op bestuurlijk vlak, waarvoor Highsider nauw samenwerkt met de Directie van de operaties inzake bestuurlijke politie (DAO). Met andere woorden, Highsider centraliseert inlichtingen over de motorbendes en biedt ondersteuning aan lokale politiediensten en overheden die op hun grondgebied met een clubhuis of treffen worden geconfronteerd. Maar wat het verbieden van events betreft, ligt de verantwoordelijkheid bij de lokale overheden.

Die hoeven onderling niet per se op dezelfde golflengte te zitten, waardoor een treffen of run elders wel zou kunnen plaatsvinden... f 1

Niederländisch – Belgisch – Deutsche Arbeitsgemeinschaft der Polizei.

23

LOGISTIEK

People, planet, profit…

Met de DGS Project Awards werden onlangs vier vernieuwende en tot verandering leidende projecten beloond in de categorieën ‘innovatie’, ‘klantgerichtheid’, ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ en ‘prijs van de jury’. Fernand Kinwani Matumona, hoofd van de dienst magazijnen en distributie van de Directie van de logistieke steun (DSL), heeft met de afdanking van defect elektrisch materiaal via Recupel die derde award in de wacht gesleept. Zijn eenvoudige en concrete project heeft kunnen verleiden door de aanzienlijke winst die de toepassing ervan voor de federale politie en ons milieu betekent.

TEKST Gwenaëlle Maziers FOTOGRAFIE Jos Balcaen

24

BRUSSEL – Ook al is het project Recupel beloond met een prijs, toch is het niet nieuw. Al in 2010 werd er voor de eerste keer over nagedacht. “We kregen toen te maken met de problematiek van de verwijdering van afgeschreven en afgedankt materiaal dat door de Fin Shop (voormalig Kantoor der Domeinen) onverkoopbaar was. We wilden ook vooruitlopen op een praktijk die voor de ondernemingen weldra verplicht zal zijn en dat afval beter sorteren om niet alles in de container voor diverse soorten afval te gooien waarvan de ophaling per gewicht wordt gefactureerd. IJzer werd al gekocht door schroothandelaars en de oude uniformen werden verbrand door Net Brussel.

Voor het elektrische en elektronische

materiaal werd een samenwerkingsovereenkomst gesloten met Brussels Recycling Metal (B.R.MET.) in het kader van Recupel die defect materiaal inzamelt en in ruil daarvoor de federale politie een bedrag uitbetaalt dat evenredig is aan het gewicht van het gegeven materiaal”, vat Fernand Kinwani samen.

De financiële winst was echter niet de belangrijkste motivatie voor het project dat sinds 2012 tot de routine behoort.

De echte meerwaarde van het initiatief heeft te maken met de ecologische impact en de milieu-effecten. Wat het ecologische aspect betreft, verwerkt B.R.MET. de gebruikstoestellen en maakt ze schoon, met name door ze te ontdoen van de gevaarlijke elementen en die te verwijderen. Daardoor ont-

inforevue 042013

Fernand Kinwani Matumona

WIJ WERKEN IN EEN GEZONDE WERKOMGEVING

staat ook vrije werkruimte. Fernand Kinwani legt uit: “Toen we het materiaal moesten opslaan, hadden we niet steeds hangars die in goede staat verkeerden en de stukken waren vaak al kapot aan het gaan voordat we ze zelfs maar konden verwijderen. Momenteel wordt materiaal dat voor Recupel bestemd is, snel verzameld en in Ukkel opgeslagen.

Zodra een vrachtwagen met dat materiaal kan worden gevuld, dat wil zeggen bijna maandelijks, wordt het verwijderd. De werkomgeving van ons complex blijft dus gezond en door de snelle inzameling van het defecte materiaal in de eenheden, ontdoen ze zich snel van hun grof vuil en houden ze de lokalen vrijer, properder en geschikter om er te werken.”

2 TOT 3 TON PER MAAND Via de gewone rondes van de distributiedienst zamelt DSL het afval (papier, patronen, toners, batterijen, werktuigen, diverse uitrustingen …) in dat de eenheden hebben gesorteerd, met inbegrip van het defecte elektrische materiaal dat in het kader van Recupel1 wordt verwerkt. Verwijderingen van grote volumes moeten echter aan DSL worden gemeld. De dienst zal dan voorzien in een bijrijder, zelfs in een specifieke opdracht, om de ophaling ervan te verzekeren.

In Ukkel kijkt de onderhoudswerkplaats de overhandigde stukken na en trekt ze rechtstreeks af van de dotatie van de betrokken eenheid.

Deze ophaalprocedure en de snelheid van de invoering geven dus een betere kijk op de echte staat van het echt operationele patrimonium.

Zo’n twee tot drie ton onherstelbare toestellen wordt binnen het kader van de gewone werking van de distributiedienst maandelijks verwijderd zonder dat er een bijzondere investering voor moest gebeuren.

Bovendien wordt door dit project het personeel ook geresponsabiliseerd wat het milieu en het patrimoniumbeheer betreft. Het was dus zeer waarschijnlijk dat het project die award in de wacht zou slepen! f 1

e volledige lijst van het betrokken elektrische en D elektronische materiaal kan worden geraadpleegd op www.recupel.be.

25

FXAXC X E XTXOX F XAXCXE

Is er een toekomst voor éénmenspatrouilles?

Recent vond er een studiedag plaats rond de mogelijkheid en/of wenselijkheid van éénmenspatrouilles binnen de basisfunctionaliteit interventie/ noodhulp. Is dit een oplossing in tijden van optimalisering en ‘meer doen met minder middelen’? Of wegen de tegenargumenten zwaarder door?

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

Ik ben een believer. Maar alvorens dieper in te gaan op éénmenspatrouilles lijkt het mij zinvol kort stil te staan bij de beoogde dienstverlening van interventieploegen. Een interventieploeg wordt doorsnee prioritair belast met het geven van een adequate respons op elke oproep die binnen de kortst mogelijke termijn een politieaanwezigheid vereist.

Naast dringende interventies geven zij tevens een gepast gevolg aan de nietdringende oproepen. Een recente studie geeft aan dat het gemiddeld aandeel van interventie binnen de werking van een politiezone 42% bedraagt. Dat is een enorme politiecapaciteit! Vanuit het optimalisatieperspectief - alvast vanuit het oogpunt van de leidinggevenden - ligt het voor de hand dat we die zo efficiënt mogelijk aanwenden. Plaatsen we daarnaast de huidige financiële situatie, dan lijkt het alvast aanlokkelijk om de mogelijkheid van éénmenspatrouilles bij interventies op te werpen. Want de efficiëntie verhogen (o.a. kortere aanrijtijden, meer patrouilles, grotere zichtbaarheid/ gebiedsdekking) met minder middelen is toch een opportuniteit die men als leidinggevende niet links kan laten liggen?

In de private bewakingssector mogen de agenten perfect alleen patrouilleren mits de nodige uitrusting (communicatiesysteem met een oproepcentrale, (stil) (omval)alarm en lokalisatiesysteem). Dat is zelfs wettelijk

GEERT SMET 26

verankerd! Dan kan de politie daar toch alleen maar van dromen? Of is dit te kort door de bocht?

Vandaag zijn éénmenspatrouilles een rariteit in het Belgische politielandschap. Tegenstanders halen voornamelijk het veiligheidsprobleem aan; maar is dit wel een valabel argument? België is toch niet gewelddadiger dan pakweg de Verenigde Staten waar men reeds jaar en dag in functie van het aantal oproepen en de ernst ervan beslist om éénmenspatrouilles op pad te sturen.

Eigenlijk komt het alleen patrouilleren en interveniëren meer voor dan men op het eerste gezicht beseft. Bijvoorbeeld: motorrijders, hondengeleiders, wijkinspecteurs, verkeershandhavers, bijstand deurwaarders enz.

Dus m.i. is de vraag die we ons dienen te stellen: Kan de veiligheid mits de nodige randvoorwaarden (wetenschappelijk onderzoek, goed functionerende dispatching, opleiding, wetgeving, …) niet voldoende worden gegarandeerd om systematisch aan de slag te gaan met hybride inzetmodaliteiten?

Deze problematiek – zoals elke andere trouwens – is redelijk complex en dient met de nodige realiteitszin en overleg benaderd te worden. Doch het onderwerp negeren is niet langer een optie.

De komende maanden/jaren zullen beleidsmakers op diverse echelons het debat over een genuanceerde invoering van éénmenspatrouilles moeten durven aangaan. f

HOOFDCOMMISSARIS - KORPSCHEF POLITIEZONE VOORKEMPEN (BRECHT/MALLE/SCHILDE/ZOERSEL)

In de rubriek Face to face geven twee politiemensen hun persoonlijke mening over een specifiek thema. Die meningen kunnen overeenstemmend, uiteenlopend of aanvullend zijn.

‘Niets nieuws onder de zon’ is mijn eerste reactie. Diverse eerstelijnseenheden van DGA passen dit principe immers al jaren toe binnen de basisfunctionaliteiten wijkwerking, slachtofferbejegening en verkeer.

Ook binnen de interventie zijn er initiatieven. De patrouillehondengeleiders in de stations bijvoorbeeld.

Ook interventiecoördinatoren functioneren als soloploeg. Voorts worden de vaststellingen van diefstallen, flessentrekkerij (tanken zonder betalen), beschadigingen en verkeersongevallen stoffelijke schade in bepaalde gevallen door een soloploeg afgehandeld. Soloploegen zijn dus al een tijdje een dagelijkse realiteit. Wel is het zo dat de denkpiste nu vooral weer naar boven komt in het kader van optimalisering: evenveel of meer doen met dezelfde of met minder middelen.

Wat zijn mogelijke argumenten contra? Het gaat ten koste van de veiligheid; de realiteit op het terrein is te complex; het personeel is terughoudend (cultureel kader); qua vaststellingen boet je in aan kwaliteit (je kan niet tegelijk een verhoor noteren en de persoon observeren); we zijn er niet voor opgeleid.

Wat zijn mogelijke argumenten pro?

De politie is meer zichtbaar; er is meer interactie met de burger; de personeelskost daalt (ook bij extra inzet van ploeg).

Het is dus dansen op een slappe koord. Het is mijn overtuiging dat er nog winst te halen is in het verhaal van solopatrouilles binnen een kwalitatief en performant interven-

inforevue 042013

XFXALXCogistiek X E XTXOX F XAXCXEX

tiebeleid. Maar er zijn randvoorwaarden. Zo moet duidelijk zijn op welke vraag we met solopatrouilles een antwoord willen formuleren.

Gaat het over meer zichtbaarheid (cf. nationaal veiligheidsplan), over betere aanrijtijden (regeerakkoord), over capaciteitsbeperkingen (en dus financiële tekorten), over een combinatie van voorgaande of om nog andere redenen?

We moeten de haalbaarheid van (de uitbreiding van) solopatrouilles vanuit diverse oogpunten benaderen: operationeel, logistiek en mensgericht. Belangrijke vragen zijn: voor welk territorium willen we solopatrouilles, voor welk soort oproepen, wat zijn verwachte aanrij- en wachttijden, over welke uitrusting dient een soloploeg te beschikken, welke technologische ondersteuning kunnen we bieden, welke opleiding is er nodig, wat zijn de resultaten van risicoanalyses, wat is de impact op jobtevredenheid enz.

Op veel vragen is in buitenlands onderzoek al een antwoord te vinden. Zaak is nu om ook in België verder onderzoek te verrichten, te experimenteren met solopatrouilles en vooral ervaringen uit te wisselen tussen diensten die nu al pionier zijn!

“The one-man patrol car is but a single issue. It is not in itself the ‘open sesame’ to the many problems nor is it intended to imply that its adoption is feasable under all curcomstances” Frank Day – Journal of Criminal Law and Criminology, 1956. f

KRISTOF DE PAUW

HOOFDCOMMISSARIS - DIRECTEUR OPERATIES FEDERALE WEGPOLITIE

27

LOGISTIEK

Het vlaggenschip van de federale politie RAC: het grootste dossier inzake infrastructuur van de federale politie van de laatste 20 jaar en drie letters die regelmatig gespreksstof leveren bij het personeel van de centrale directies van de federale politie.

Langverwacht of gevreesd, de verhuis naar het vroegere Rijksadministratief Centrum wordt binnenkort realiteit met een voorlopige oplevering van het gebouw midden december en de eerste personeelsverhuizingen in de lente van 2014. Er bestaat nog heel wat onzekerheid, met name over de termijnen, het precieze verloop van de verhuis of de tijd die nodig zal zijn eer de 2 300 nieuwe bewoners hun nieuwe werkomgeving volledig in bezit genomen zullen hebben. Toch zijn er al vele zaken duidelijk vastgelegd. Paul Deblaere, directeur van de infrastructuur en de uitrusting (DSM), en Christelle Cugnon, chef van de Task force RAC, vatten het voor ons samen.

TEKST GwenaĂŤlle Maziers FOTOGRAFIE Jos Balcaen

28 14

inforevue 042013

6 GOEDE REDENEN De verhuis naar het vroegere Rijksadministratief Centrum (RAC) in het centrum van Brussel, waarvan het plan in 2008 is opgezet, heeft een reeks duidelijke doelstellingen nagestreefd. “Wij wilden in de eerste plaats de kosten drukken die gelinkt zijn aan het onderhoud van de bestaande infrastructuur”, verklaart Paul Deblaere, “en een einde maken aan sommige huurprijzen van gebouwen die niet meer volgens de norm waren. Recente constructies bieden ook duidelijk verbeterde energieprestaties die energiebesparingen in de hand werken en dus ook financieel interessant zijn. De verre ligging van de complexen Elsene-Etterbeek ten aanzien van de grote verbindingswegen, is eveneens een beweegreden geweest voor de zoektocht naar een complex dat makkelijker toegankelijk is voor het personeel, de klanten en de partners, en dat het gebruik van het openbaar vervoer aanmoedigt."

Bovendien heeft de veiligheid van de politie-infrastructuur, de bezorgdheid voor de operationele functionaliteit, de goede samenwerking tussen diensten alsook het welzijn van het personeel, de basis gevormd voor de zoektocht naar een complex dat aan al deze eisen voldoet. Een algemene aanbesteding met de technische en operationele criteria is in 2010 verspreid om tot de keuze te leiden van het complex dat het beste aan de eisen van het lastenboek voldoet: het vroegere Rijksadministratief Centrum.

29

L ogistiek

ZEER BINNENKORT VERZAMELEN

HET PROJECT VAN DE ‘EERSTE’

• Eerste gebouw dat volledig conform de internationale normen is wat betreft ingevoerde technieken (verwarming, ventilatie en airconditioning) en voorzien van het BREEAM very good – certificaat in termen van energieprestaties.

• Eerste project dat tegelijkertijd de aspecten infrastructuur en veilig-

Paul Deblaere en Christelle Cugnon

30

© Japers-Eyers

De exacte draagwijdte van het project werd meerdere keren aangepast om vandaag te komen tot de verhuis en het bijeenbrengen van de directeurgeneraal en de centrale directies van de federale gerechtelijke politie, van de FGP en van de Coördinatieen steundirectie van Brussel, van de Directie van de internationale politiesamenwerking (CGI), van de Directie van de operationele politionele informatie (CGO), van de Directie van de operaties inzake bestuurlijke politie (DAO), van een deel van de pool chauffeur en van de diensten van het Commissariaat-generaal. Christelle Cugnon verduidelijkt: “De diensten die verhuizen, zijn van bij het begin betrokken geweest bij het bepalen van hun behoeften. Nadat zij uitgenodigd werden om de gebouwen te bezoeken, is het aan hen om de verhuis voor te bereiden en klaar te staan wanneer ze ons teken krijgen.” Een gespecialiseerde privéfirma, die gekozen werd na een openbare aanbesteding, zal de verhuis in goede banen leiden.

heid integreert in een globaal IN DE PRAKTIJK EN IN CIJFERS concept.

• Een makkelijke toegang met het openbaar vervoer via de spoorweg• Eerste gebruik van het principe van stations ‘centraal’ en ‘noord’ en de de task force (tijdelijke organisatie metrostations ‘centraal’ en ‘kruidopgericht om een bepaalde taak uit te tuin’ en met de auto via de kleine voeren) om het dossier te beheren. ring van Brussel.

• Een gebouw met een algemeen onthaal (Koningsstraat) dat 24 uur per dag en 7 dagen per week open is, met scanning van de bezoekers en bagage en volledig toegankelijk voor personen met verminderde mobiliteit.

• Een oppervlakte van 47 776 m².

• Een voorgevel met weerspiegelend glas.

• V loerbedekking in polyamide: makkelijk in onderhoud, houdt stof tegen en is aangenaam voor de akoestiek.

• Een groene ruimte vlakbij, de geometrische tuin van René Pechère, wordt momenteel gerenoveerd op

inforevue 042013

L ogistiek

EN DE NAAM?

exact dezelfde wijze.

• Een gebouw dat onderverdeeld is in veiligheidszones – publiek, semipubliek, politie, privé-politie en gevoelig, die onderling verbonden zijn en de mogelijkheden om er rond te lopen voor het publiek of aangehouden personen in de afgebakende zones beperken.

• A lle bijzonderheden van de politiediensten (labo, sportzalen, verhoorlokalen, Salduz, cel, nationaal invalspunt (NIP), lokalen voor telefoontap) samen in één gebouw, met uitzondering van de speciale eenheden.

• Een geïntegreerd en dynamisch beheer van de infrastructuur en gemeenschappelijke ruimten door een facility manager.

• Een auditorium met 200 plaatsen.

• Een zone met gemeenschappelijke vergaderzalen.

• Een lokaal voor videoconferentie.

• Een perszaal en een conferentiezaal.

• Een leszaal met computers.

• Een lokaal voor syndicaal overleg en een syndicale vergaderzaal.

• Een eerstehulppost en een lokaal voor een dokter.

• Een restaurant met warme en koude schotels beheerd door de Dienst Horeca.

• Een schietstand.

• Een sportzaal en een dojo (voor vechtsporten).

• Een parking voor 657 voertuigen en een grote fietsstalling.

• Een lokaal voor borstvoeding. f

RAC, ‘Rijksadministratief Centrum’ is zeker niet de meest geschikte en representatieve naam voor het vlaggenschip van de federale politie. Bij deze doen wij een beroep op uw creativiteit om een originele en professionele naam te vinden voor dit nieuwe complex.

Een zeer belangrijk gebouw voor de politie, haar partners en de burgers verdient een meer gepaste benaming. Zin om deel te nemen? Stuur ons uw voorstellen voor 31 januari 2014 op dit adres dsi.dsic@ police.belgium.eu of via de pagina Facebook Polsupport.

Een jury bestaande uit leden van het directiecomité van de federale politie en van de task force zullen in eerste instantie de namen in aanmerking nemen die het meest zijn aangepast aan de karakteristieken van het complex (verwijzing naar politiekenmerken, naar de hergroepering van politiediensten, naar de toegankelijkheid voor het publiek, naar de veiligheid, naar maatschappelijk verantwoord ondernemen, naar het centrum van Brussel …). Overigens zal er ook rekening worden gehouden met de tweetalige aard van de naam.

In tweede instantie zullen de organisatoren u opnieuw aanspreken om uw favoriete naam te kiezen uit de namen die de jury heeft geselecteerd.

De winnaar zal worden gehuldigd en persoonlijk worden uitgenodigd als vip tijdens de officiële inhuldiging van het gebouw. We doen later nog een beroep op uw betrokkenheid bij dit omvangrijke project alsook voor andere toekomstige verhuizingen.

G.B.

31

LOGISTIEK

EUREKA!

Tegenwoordig maakt het werk van de technische en wetenschappelijke politie integraal deel uit van het gerechtelijk onderzoek.

Materiële sporen zijn vaak de enige, weliswaar stille, getuigen van een misdrijf. Ze kunnen doorslaggevend zijn bij het zoeken naar aanwijzingen en bewijzen. Het gamma van mogelijkheden waaruit de onderzoekers kunnen putten, vormt de inspiratiebron van deze rubriek. In Eureka! lichten we een tipje van de sluier op.

..

COCAINE KLEURT BLAUW In deze editie van Inforevue laten we u kennismaken met de Scott-test, een eenvoudige, snelle en efficiënte oriëntatietechniek om cocaïne op te sporen.

Daarvoor begeven we ons naar het drugsanalyselokaal van het laboratorium van technische en wetenschappelijke politie van de federale gerechtelijke politie (FGP) van Charleroi voor een demonstratie door commissaris Stéphane Decamps, die sinds 1 september 2012 aan het hoofd staat van dit labo.

TEKST Benoît Dupuis

CHARLEROI – Cocaïne is een fijn, wit, kristalachtig en reukloos poeder dat wordt verkregen uit de bladeren van de cocaplant. De drug wordt in lijntjes gelegd en vervolgens opgesnoven, intraveneus ingespoten of gerookt (vooral in de vorm van crack). Volgens het United Nations Office on Drugs and Crime (het Bureau van de Verenigde Naties voor drugs- en misdaadbestrijding) worden jaarlijks wereldwijd 1,413 miljard lijntjes cocaïne gesnoven.

In 2012 arresteerde de federale politie in België 279 verdachten van de invoer of uitvoer van cocaïne1.

Als een onderzoeker ‘wit poeder’ in beslag neemt, gaat het niet noodzakelijk om cocaïne. Om de drug op te sporen, maken de laboratoria van technische en wetenschappelijke politie gebruik van de Scott-test. “Dit is een

32

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

indicatietest waarbij een kleurverandering optreedt”, aldus commissaris Stéphane Decamps. “Wij krijgen een stof waarvan vermoed wordt dat het om cocaïne gaat. In een proefbuisje vermengen we een staal van deze stof met het reagens kobaltthiocyanaat. In geval van cocaïne kleurt het mengsel onmiddellijk lichtblauw. De Scott-test is dus een gemakkelijke en uiterst snelle test: in vijf minuten tijd kunnen we bepalen of de kans groot is dat het om cocaïne gaat.”

Geven de woorden ‘indicatie’ en ‘grote kans’ niet de indruk dat deze techniek geen absolute zekerheid biedt?

“U hebt gelijk”, antwoordt Stéphane Decamps. “Om te bevestigen dat het wel degelijk om cocaïne gaat, moet de stof tot op moleculair niveau in een privélaboratorium

inforevue 042013

Vervolgens voegt hij er een beetje gedistilleerd water en twee tot drie druppels kobaltthiocyanaat aan toe.

De laborant doet de in beslag genomen stof in het proe�buisje.

worden geanalyseerd. We beschikken echter ook over een bevestigingstest in ons laboratorium, namelijk dunnelaagchromatografie of DLC waarbij de stof beweegt over een glazen plaat bedekt met een mengsel van silicagel en gips. We vergelijken deze beweging met die van referentieproducten (zuivere cocaïne, versnijdingsproducten). Een analyse van de bewegingshoogte van de verschillende stoffen en de ‘spots’ die via ultraviolet licht zichtbaar worden, geeft ons zekerheid omtrent de samenstelling. Hierdoor kunnen we valse positieven vermijden, zoals lidocaïne, een verdovend middel dat onder meer in keelpastilles wordt gebruikt. Vervolgens kunnen we de Scott-test opnieuw toepassen op de plaat waarbij een blauwe kleur bevestigt dat het om cocaïne gaat.”

De laborant mengt alles door elkaar. Als het mengsel onmiddellijk blauw kleurt, gaat het zeer waarschijnlijk om cocaïne. De Scotttest duurt slechts vijf minuten.

Ondanks het personeelstekort (12 opgeleide laboranten in plaats van 17 zoals voorzien in de organieke tabel) voerde het labo van Charleroi 63 drugsanalyses uit met behulp van verschillende technieken sinds 2010.

1

Bron: jaarverslag 2012 van de federale politie.

33

DIVERSITEIT

“Handicap schrikt af” ‘Handicap Welcome police’ is de naam van een werkgroep die is opgericht door de praktijkgemeenschap Diversiteit (CoP Diversity) van de geïntegreerde politie. Die werkgroep onderneemt acties om medewerkers met een handicap beter te integreren. Onlangs heeft de federale politie te paard twee personen met een handicap aangeworven. Een van hen was bereid zijn ervaring te delen.

TEKST Gwendoline Hendrick

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

BRUSSEL – Sinds juli 2012 werkt de 32-jarige Stephen Vanham bij de federale politie te paard. “Ik ben begonnen als vrijwilliger. Na een paar maanden waagde ik mijn kans en vroeg ik aan dienstchef Benoît Van Houtte een andere oplossing voor mij te zoeken. Zo heb ik een vervangingscontract gekregen”, vertelt hij. Als burgermedewerker houdt Stephen zich voornamelijk bezig met het beheer van het gebouw en de taak- en medische opvolging van de paarden. Hij is zelf een paardenliefhebber en gaat regelmatig paardrijden. “Dat heb ik trouwens geleerd van een oud-politieruiter.”

34

Stephen geeft toe dat het niet altijd makkelijk is om zijn plaats te vinden. Hij spreekt liever van een slechte start in het leven dan van een handicap. Stephen lijdt aan een hersenverlamming: hij heeft een motorische beperking als gevolg van een herseninfarct bij de geboorte. “Ieder moet zijn eigen kruis dragen en voor mij is het dit. Jarenlang nam ik het de hele wereld kwalijk dat ik een fysiek probleem had.

Ik loop een beetje scheef zoals de toren van Pisa en ik ben ook sneller moe dan de anderen, maar vandaag zie ik de dingen anders.” Zijn aanwerving ziet hij als een kans en hij voelt zich goed omringd: “Mijn collega’s en mijn baas doen er alles aan om het mij aangenaam te maken. Maar het is niet altijd simpel, noch voor mij

noch voor zij die mijn manier van doen misschien niet begrijpen. Hoe dan ook, die job betekent veel voor mij. Ik heb nu een soort van rust gevonden en hoop de deur open te zetten voor anderen, door bij te dragen tot een zekere openheid in de organisatie.”

COMPETENTIES OVERSTIJGEN HANDICAP

Volgens Stephen Vanham schrikt een handicap vandaag nog steeds af: “We leven in een wereld waarin je aan de kant wordt geschoven als je niet de beste bent.” Maar dat verandert, langzaam. In 2011 is de werkgroep ‘Handicap Welcome police’ opgericht. Het doel is de integratie van personen met een handicap in de organisatie te bevorderen. Deze werkgroep van de praktijkgemeenschap Diversiteit (CoP Diversity) telt een tiental leden, van wie sommigen een handicap hebben.

Teresa Oger is adviseur bij de Dienst gelijkheid en diversiteit van de federale politie en lid van de werkgroep.

“Wanneer men het heeft over gehandicapten, denken velen meteen aan iemand in een rolstoel of met een mentaal probleem. Maar het kan ook gaan om een lichte handicap die minder zichtbaar is.

In onze groep werken we momenteel aan een methodologie om toe te passen op de werving en de selectie. Er bestaan reeds

inforevue 042013

specifieke procedures bij de federale diensten (via Selor1) maar nog niet bij de politie die zelf de werving organiseert.”

Ze vindt dat de selectie moet worden aangepast aan personen met een handicap: “Het is niet de bedoeling ze voor te trekken, maar om iedereen dezelfde kansen te bieden. Het idee is een beetje om de handicap te ‘banaliseren’, want het zijn de competenties die moeten primeren. Als men bijvoorbeeld slechtzienden aanwerft voor telefoontaps, is dat niet vanwege hun handicap maar omdat ze bijzondere vaardigheden voor dat werk bezitten”, benadrukt ze.

Tot slot onderneemt de groep ‘Handicap Welcome’ ook acties zoals sensibiliseringscampagnes of de inrichting van aangepaste parkeerplaatsen in sommige Brusselse complexen waar die nog niet bestonden. Deze elementaire zaken zijn essentieel om het dagelijkse leven van deze mensen te vergemakkelijken. f Het selectiebureau van de federale overheid.

1

EEN QUOTUM VAN 3% De overheid moet de maatschappij weerspiegelen, daarom heeft ze zichzelf een quotum opgelegd voor de aanwerving van personen met een handicap.

Het Koninklijk Besluit van 6 december 2012 tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 6 oktober 2005 bepaalt de toepassingsmodaliteiten. Zo moet elke federale overheidsdienst, dus ook de federale politie, personen met een handicap tewerkstellen ten belope van 3% van het personeelsbestand. De maatregel is niet van toepassing op het ‘operationeel personeel’ van de politiediensten, namelijk de inspecteurs, commissarissen enz. Enkel de leden van het administratief en logistiek kader tellen mee voor de berekening van het personeelsbestand. De Begeleidingscommissie voor de aanwerving van personen met een handicap in het federaal openbaar ambt (BCAPH) evalueert de inspanningen van de federale organisaties om de doelstelling te bereiken en begeleidt hen hierin. @ www.fedweb.belgium.be > Over de federale overheid > Missie, visie, waarden > Tewerkstelling van personen met een handicap.

35

V E R DW I J N I N G E N VA N B E J A A R D E N

Politie, parket en zorginstellingen slaan handen in elkaar De politiezone Nijvel-Genappe ondertekende op 24 oktober een protocolakkoord met het parket, de cel vermiste personen van de federale politie en de plaatselijke zorginstellingen. Het akkoord regelt de samenwerking bij verdwijningen van demente bejaarden.

Het initiatief is niet nieuw en heeft zijn nut al bewezen in Vlaanderen. De lokale politie van Nijvel is de eerste Waalse politiezone die mee op de kar springt, met in haar zog nog andere Franstalige politiezones.

TEKST Gwendoline Hendrick FOTOGRAFIE Lavinia Wouters & Jos Balcaen

36

NIJVEL/BRUSSEL – Verdwijningen van demente of verwarde bejaarden worden vaak beschouwd als onrustwekkend. Een wankele gezondheid of ongunstige weersomstandigheden maken deze slachtoffers nog kwetsbaarder. “Je kan die verdwijningen vergelijken met verdwijningen van kleine kinderen: ze hebben geen gsm, geen creditcard”, zegt commissaris David Rimaux van de cel vermiste personen van de federale politie.

“Maar een kind dat alleen op straat loopt zal meer opvallen dan een demente bejaarde.”

naar aanleiding van een soortgelijke verdwijning.

inforevue 042013

bevelingen. Camera’s aan de ingang van een gebouw bijvoorbeeld, kunnen zeer nuttig blijken. Uit de beelden kan men opmaken wanneer de persoon de instelling heeft verlaten, hoe hij/zij was gekleed enzovoort.

Met dit initiatief heeft de politiezone Nijvel/Genappe het pad geëffend voor andere politiezones. Ondertussen heeft ook de politiezone Namen het akkoord ondertekend en er zullen nog meer lokale politiezones van het arrondissement volgen. Op termijn wordt het project uitgebreid naar alle Waalse provincies. f Lees ook het artikel Vermist@HEKLA. De kluts kwijt in Inforevue 01/2011, p. 4-6.

1

GEEN TIJD VERLIEZEN

De politiezone Nijvel-Genappe, zes zorginstellingen, de cel vermiste personen en het parket van de procureur des Konings van Nijvel ondertekenden het samenwerkingsakkoord op 24 oktober. Het verzorgend personeel en de politiediensten moeten snel, efficiënt en proactief optreden om de vermiste persoon zo snel mogelijk veilig en wel terug te brengen. Op voorhand zoveel mogelijk informatie verzamelen betekent tijdwinst bij een Bij verdwijningen is een goede verdwijning. Daarom vullen de instelsamenwerking tussen de politie en lingen voor elke bewoner een fiche in. de zorginstellingen (rusthuizen, Deze bevat persoonlijke inlichtingen ziekenhuizen, dagcentra) essentieel. over de patiënt (draagt hij een bril, De politiezone Hekla (Aartselaar/ welke medicatie neemt hij) en een Edegem/Hove/Kontich/Lint) was foto. Die info hoeft dan alleen nog te al tot dit besluit gekomen. In 2006 worden aangevuld met situatiegebonstartte ze een proefproject in samen- den elementen, zoals een specifieke werking met de cel vermiste persogebeurtenis, de kledij, de plaats waar nen1. Sindsdien hebben verschillende de persoon het laatst werd gezien enz.

Vlaamse politiezones zich erbij aange- Binnen maximaal 20 minuten na de sloten met eenzelfde doel: een betere vaststelling van de verdwijning moet het rusthuis of ziekenhuis het formusamenwerking in de eerste uren na de verdwijning. Aan Franstalige zijde lier ‘opsporing van vermiste personen’ invullen en de politie verwittigen daarentegen, bestond er tot voor die zo snel mogelijk een ploeg ter kort geen formeel samenwerkingsplaatse stuurt. akkoord. Het parket-generaal van Luik gaf de cel vermiste personen de Al deze instructies en de eerste maatopdracht om in Wallonië een project regelen worden uitvoerig beschreven op het getouw te zetten. Het parket van Nijvel sprong als eerste op de kar. in een brochure voor de zorginstellingen. Daarbovenop geeft de cel vermisBijgevolg schoot ook de politiezone te personen ter plaatse tips en aanNijvel/Genappe in actie, onder meer

WAT LEERT DE ERVARING ONS ?

Wat leren ons de vele dossiers van de cel vermiste personen: - in 65% van de gevallen worden de vermiste bejaarden in de instelling teruggevonden; - tussen 2010 en 2012 verdwenen in België 462 bejaarde of demente personen, van wie er 24 dood werden teruggevonden; - de bejaarden worden meestal teruggevonden in een straal van twee kilometer rond de plaats waar ze het laatst zijn gezien. Vaak bevinden ze zich voor een obstakel (een gracht, een hek enz.); - het verleden van de vermiste persoon kan kostbare aanwijzingen verschaffen: een vroegere woonplaats of een kerkhof waar naasten zijn begraven. De families van vermisten zijn het best geplaatst om dit soort informatie te geven. Daarom moeten ook zij zeer snel worden verwittigd in geval van een verdwijning.

37

POLITIEWERELD

VÄ R M D Ö

POLITIE RUKT UIT VOOR DRONKEN ELANDEN

Oog in oog met een bewoner stonden ze. De Zweedse politie van Värmdö, een rustig stadje in de regio van Stockholm, moest uitrukken om dronken elanden te verdrijven. Op het einde van de zomer en in de herfst eten ze gegiste appels waardoor ze boven hun theewater raken en agressief gedrag kunnen vertonen.

“Vijf dronken elanden stellen zich dreigend op tegenover een bewoner die niet in zijn huis kan. De elanden wijken geen meter en eten gegiste appels”, schrijft de politie van Värmdö. “De politie die ter plaatse naar de elanden komt kijken, stelt vast dat ze lucht hadden gekregen van hun komst en de tegenwoordigheid van geest hadden om de plaats te verlaten”, voegt ze er met enige humor aan toe.

De politie raadt de bewoner aan om “alle afgevallen vruchten te verwijderen zodat de elanden zich elders kunnen gaan bezatten”.

POLITIEHONDEN KRIJGEN NOT TINGHAMSHIRE PENSIOEN De politie van de Britse stad Nottinghamshire vindt dat haar politiehonden net zoals alle agenten een pensioen verdienen, zo bericht de BBC. Commissaris Paddy Tipping kondigde aan dat de gepensioneerde honden van de lokale politie een pensioen van 1 500 pond zullen ontvangen, omgerekend 1 800 euro. Dit bedrag zal drie jaar lang de kosten voor hun voeding en verzorging dekken. De maatregel wordt in december van kracht.

Waarom zouden politiehonden geen recht hebben op voordelen als je ziet wat ze allemaal doen voor de gemeenschap? Dat is de vraag die commissaris Paddy Tipping zich stelt. “Alle leden van ons korps ontvangen deftige pensioenen en ik vind het belangrijk dat de honden ook bepaalde voordelen genieten”, verklaart hij aan de Telegraph. “Ze werken zeer hard voor de politie en hun werk is even belangrijk als dat van om het even welke agent.”

De financiering van deze pensioenen is waar het schoentje wringt. Alle goede intenties ten spijt zal het geld immers van de Britse belastingbetaler moeten komen! In totaal is er 39 000 pond (46 500 euro) uitgetrokken voor de 26 politiehonden. Van dit aantal zouden dus negen honden met pensioen kunnen gaan in de komende drie jaar.

38

CANNES

Referentiepunt BRUSSEL 12:00

inforevue 042013

POLITIEWERELD

IJVERIGE AGENTEN GESTRAFT

Twee agenten werden gedwongen overgeplaatst nadat ze enkele maanden voor de verkiezingen iets te veel boetes hadden uitgeschreven. De agenten die de bijnaam ‘Verbalisator’ kregen, werden intern overgeplaatst door de burgemeester van de stad, wat volgens de regionale krant Var-Matin voor een polemiek heeft gezorgd.

“Twee agenten zijn overgeplaatst omdat ze te veel boetes uitschreven. Een van hen zit opnieuw aan het telefonisch onthaal”, verklaart de nationale vakbondsvoorzitter die er electorale motieven in ziet. “De burgemeester en de politieleiding hadden duidelijke instructies gegeven om minder streng te zijn bij het vaststellen van overtredingen”, betreurt hij. “Het is goed te zien dat de gemeenteraadsverkiezingen eraan komen. De politie mag geen particuliere belangen dienen, maar het algemene belang!”

SEOUL

PATROUILLEREN IN GANGNAM STYLE

Zuid-Korea heeft een nieuw politiekorps voorgesteld dat toeristen moet beschermen. Het bestaat uit agenten die in Gangnam Style gekleed gaan en van wie een deel tijdens de ceremonie danste op de klanken van de wereldhit van de Zuid-Koreaanse zanger Psy. De honderd politiemannen en -vrouwen moeten de toeristen in de hoofdstad Seoul beschermen tegen oplichters. Getooid met zonnebril en een paarse blazer ontworpen door de stylist van Psy, deden ze enkele pasjes na uit de beroemde cowboydans van Psy’s clip Gangnam Style, die met 1,8 miljard views de meest bekeken video op YouTube is. De agenten werden gekozen vanwege hun talenkennis.

“Toeristen die menen te zijn opgelicht door een taxichauffeur of straathandelaar, kunnen met hun problemen bij ons terecht”, verklaart Park Jae-Hyoung, die net als de andere agenten van dit speciale korps ongewapend is.

“De toeristenpolitie is er niet gekomen door problemen met de veiligheid”, benadrukt Lee Charm, voorzitter van de toeristische dienst van Korea. “Jullie zijn de ambassadeurs die tonen dat dit land veilig is”, sprak hij tot de nieuwe agenten.

Zuid-Korea is niet een van de grote toeristische landen in Azië, hoewel het aantal buitenlandse bezoekers in 2012 voor het eerst tot boven de 10 miljoen is gestegen.

39

POLITIE IN DE KIJKER

20 JAAR LUCHTSTEUN

S T R AT E G I S C H S E M I N A R I E

EEN

NIEUWE WIND

BRUSSEL – Sinds 1 juli 2013 is Laurent Coucke de nieuwe directeur van de Directie van de technische en wetenschappelijke politie (DJT).

Voordien stond hij aan het hoofd van het labo bij de Brusselse federale gerechtelijke politie.

Meer dan

35 000 bezoekers! f

MELSBROEK – Op zaterdag 21 en zondag 22 september is het 20-jarig bestaan van de Dienst luchtsteun (DAFA) van de federale politie gevierd1. Maar liefst 35 000 à 40 000 bezoekers kwamen ogen te kort voor de talrijke activiteiten en demonstraties van zowel politie als luchtmacht, want die vierde het 65-jarig bestaan van de 15de Wing en het 40-jarig bestaan van de C-130. DAFA gaf demonstraties met de helikopters (cargo sling, bambi bucket, speciale eenheden enz.) en de luchtmacht met parachutesprongen en C-130. Het was een indrukwekkend schouwspel. Daarnaast stonden zowel binnen als buiten vliegtuigen en helikopters uit binnen- en buitenland en zorgden verschillende stands en animaties (te veel om op te noemen!) ervoor dat deze opendeur een groot succes werd. Echte gelukzakken konden een luchtdoop met de C-130 winnen, maar bezoekers konden ook plaatsnemen in een F-16 of flight simulator om toch even ‘van de grond’ te zijn …

Surf zeker eens naar www.airsupportunit.be. U vindt er onder andere de twee videoreportages (Polnews) die naar aanleiding van deze opendeurdagen zijn gemaakt en kunt er de tweets volgen van DAFA (@HELI_FEDPOLFED).

S.V.P. 1

40

Lees meer over het 20-jarig bestaan van DAFA in De ogen van onze klanten in Inforevue 032013 op p. 16-19.

© Lavinia Wouters

© Lavinia Wouters

f

Samen met zijn directieleden en met de diensthoofden van DJT besliste hij om op 19 en 20 september 2013 een strategisch seminarie te organiseren in Jezus-Eik: “Dit seminarie was voor mij van groot belang en past in mijn plan om alle diensten te betrekken bij de strategie van DJT. Het doel van dit tweedaagse seminarie was onder meer om samen te bouwen aan de visie en de strategie van de directie.” Gezamenlijk nadenken over de toekomstige uitdagingen van de technische en wetenschappelijke politie en de directeur elementen aanreiken om zijn opdrachtbrief te kunnen opstellen, waren eveneens essentieel.

Maar Laurent Coucke onderstreept vooral het menselijke aspect.

“Deze twee dagen buiten onze vertrouwde werkomgeving gaven me de kans om nader kennis te maken met de collega’s (en vice versa) en, zo hoop ik, een nieuwe wind te doen waaien bij DJT.” De deelnemers aan het seminarie werden begeleid door twee ervaren facilitatoren, Ronny Decuyper op de eerste dag en Patricia Scharff op de tweede dag. Ze konden voorts rekenen op de bijdragen van Luc Cap en van een externe professor in de persoon van François Burhin. ’s Avonds maakte ook François Farcy zijn opwachting, de directeur-generaal a.i. van de federale gerechtelijke politie.

De gegevens, informatie en ideeën die tijdens dit strategische seminarie zijn verzameld, worden nu geanalyseerd door de directie die regelmatig zal rapporteren over de voortgang van haar analysewerk. De visie van de Directie van de technische en wetenschappelijke politie zal eind 2013 worden uitgeschreven.

Astrid Kaisin DJT

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

OPENDEUR WPR

‘Weg van de snelweg’

Chauffeurs in spe en grote publiek te gast in Péruwelz f

f ANTWERPEN – De federale wegpolitie Antwerpen (WPR) heeft op 15 september onder een stralend zonnetje de deuren voor het grote publiek geopend. Dat het publiek het initiatief kon smaken, mocht blijken uit de talrijke opkomst. “Met het thema ‘Weg van de snelweg’ mikte onze opendeur op drie doelstellingen”, zegt commissaris Reiner Smets van de Antwerpse wegpolitie. “In de eerste plaats wilden we onze eigen dienst voorstellen, met uiteraard een bijzondere aandacht voor verkeersveiligheid. Ons tweede doel was het in de kijker zetten van partners met wie we dagelijks nauw samenwerken.

Ten derde hebben we onze eigen Twitter-account die dag gelanceerd, zodat we interactief de dialoog kunnen aangaan met weggebruikers en geïnteresseerden (@Wegpolitie_ANT). Er waren twee grote blikvangers”, gaat hij verder. “We lieten autowrakken van op grote hoogte vallen om zo de impact van een crash èn het dragen van de gordel te s(t)imuleren: een eerste wrak van op 10 meter (= 50 km/ uur) en een tweede van op 32 meter (= 90 km/uur). Ook werd er één keer een groot verkeersongeval gesimuleerd waarbij toeschouwers konden zien hoe de verschillende hulpdiensten te werk gaan van aankomst tot het vrijgeven van de rijbaan.” Talrijke stands – rekrutering, BIVV, verkeerspark, FAST-takeldiensten, civiele bescherming, slachtofferhulp enz. – maakten het plaatje compleet. Zo’n 900 bezoekers kwamen een kijkje nemen. Minister van Justitie Annemie Turtelboom stelde tijdens haar bezoek de nieuwe boetecatalogus voor uitzonderlijke transporten aan de pers voor.

De WPR wil jaarlijks in twee provincies een opendeurdag houden.

Vorig jaar beet de WPR Brabant de spits af met een opendeur in Anderlecht. @Wegpolitie_ANT

PERUWELZ – Op vrijdag 20 en zaterdag 21 september 2013 opende de verkeerspost van Péruwelz van de federale wegpolitie zijn deuren voor de chauffeurs in spe en het grote publiek. Op vrijdag kwamen ongeveer 500 leerlingen uit het vijfde en zesde jaar op bezoek.

In kleine groepjes werden deze toekomstige chauffeurs bewust gemaakt van de gevaren van rijden onder invloed van alcohol of drugs en van overdreven snelheid.

Preventie is meer dan ooit noodzakelijk, want er is nog veel werk aan de winkel, zoals blijkt uit de woorden van Valentin (14 jaar): “Kan ik met zekerheid zeggen dat ik nooit zal rijden als ik gedronken heb? Eerlijk gezegd niet.”

“Sommige jongeren zijn geïnteresseerd in onze stands en de boodschappen die er worden verspreid, anderen minder. Dat hangt af van de groepen”, geeft commissaris Lionel Deleu, postchef, toe.

Op zaterdag 21 september was het de beurt aan het grote publiek met een static show, een tuimelwagen, een crash test, een behendigheidspiste en auto- en motorrijsimulators.

Op internet kunt u een Polnews-reportage1 over deze opendeurdagen bekijken.

B.D. 1

Zie de rubriek Webwatch op pagina 3.

S.V.P.

© Lavinia Wouters

© Jos Balcaen

41

POLITIE IN DE KIJKER

CIVIEL CRISISBEHEER

DUITS-BELGISCHE SAMENWERKING f

BRUSSEL/BRÜHL – Een Europese primeur! De Directie van de opleiding (DGS/DSE) organiseerde van 7 tot 18 oktober 2013 samen met de Directie van de internationale politiesamenwerking (CGI) een gemeenschappelijke Basic Generic Training Course voor Duitse en Belgische politieambtenaren die inzetbaar zijn in missies van civiel crisisbeheer (CCM/ SSR1) onder leiding van de Verenigde Naties of de Europese Unie. De eerste week werd georganiseerd door België, de tweede door Duitsland (LAFP Brühl).

Via groepswerk en presentaties hebben onze elf deelnemers (vijf Belgen en zes Duitsers) onder begeleiding van vier opleiders uiteenlopende concepten ontdekt zoals de structuur van de Europese Unie, de verschillende mandaten van de missies, de samenwerking met de andere actoren op het terrein (ngo, leger …), het leven tijdens missies of de selectieprincipes. Om de opleiding realistischer te maken, namen ze ook deel aan een Mine Awareness Day van het leger in Jambes en aan twee praktijkdagen in Duitsland.

42

Alain Ruelle DSE 1

Civilian Crisis Management/Security Sector Reform

© CEPOL

Dit gemeenschappelijke initiatief liet beide landen toe hun ervaring uit te wisselen en in aanraking te komen met een andere werkcultuur, maar ook een intermenselijke samenwerking te stimuleren met respect voor de diversiteit, cruciale elementen voor het welslagen van dergelijke missies.

Gezien de algemene tevredenheid na deze eerste editie zullen er nieuwe sessies volgen, waarbij het concept misschien wordt uitgebreid naar andere buurlanden.

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

NIEUW POLITIEHUIS IN AARLEN

PZ HAU T E-MEUSE

Video toont het parcours van een klacht

MODERN EN DICHT BIJ DE BEVOLKING f

f © Jos Balcaen

AARLEN – Het nieuwe politiecommissariaat van Aarlen werd plechtig geopend op 20 september maar is al sinds eind maart in gebruik. De inhuldiging vond plaats in aanwezigheid van minister van Binnenlandse Zaken Joëlle Milquet, korpschef Joseph Haan en de burgemeesters van de vier gemeenten van de politiezone (Aarlen/Attert/Habay/Martelange).

G.H.

© PZ Haute-Meuse

Het nieuwe gebouw in de Rue Joseph Netzer herbergt voortaan de interventiedienst, de wijkdienst en de lokale recherchedienst die vroeger gevestigd waren in de lokalen van de federale politie in de Rue de Neufchâteau in Aarlen. De onthaaldienst en de directie van de politiezone hebben de Rue Paul Reuter verlaten en zijn eveneens naar de nieuwe locatie verhuisd. Er werken in totaal meer dan honderd personeelsleden in dit nieuwe heldere, moderne, en beveiligde politiekantoor. De lokalen werden immers gerenoveerd en aangepast om er een commissariaat in onder te brengen, uitgerust met kogelvrij glas, wapenkoffers, beveiligde ingangen, verhoorlokalen (waarvan sommige met camera’s), cellen, een sportzaal voor de opleidingen geweldsbeheersing enz. Kortom, alle voorwaarden zijn vervuld om de burgers en medewerkers van de politiezone fatsoenlijk te ontvangen.

DINANT – Op 25 september heeft de politiezone Haute-Meuse (Anhée/Dinant/ Hastière/Onhaye/Yvoir) te Onhaye een korte film voorgesteld met als titel Victime - Mode d’emploi. Approche policière, judiciaire et psychosociale. (In het Nederlands: ‘Slachtoffer – Gebruiksaanwijzing. Politie-, gerechtelijke en psychosociale aanpak’.)

In 2011 kreeg de korpschef, Bernard Dehon, het idee om een informatiedrager te realiseren met als doel zich een beter beeld te vormen van het werk van de politie en de dienst slachtofferhulp. Dit project heeft dus geleid tot het maken van een film die de weg toont die een klacht aflegt. Overigens heeft dit project de medewerking genoten van de lokale televisie ‘Ma télé’ en de financiële steun van de provinciegouverneur van Namen. “Deze documentaire van 32 minuten illustreert duidelijk wat anders in meerdere uren moet worden uitgelegd”, benadrukt Sylvie Robert, sociaal assistente bij de dienst slachtofferhulp van de politie.

“De video wil ook laten zien tot waar politie en gerecht kunnen gaan”, voegt ze eraan toe. Verschillende professionals (rechter, politieambtenaren, sociaal assistente …) hebben hun steentje bijgedragen en hebben aanvaard hun eigen rol te spelen. Acteurs van een toneelgroep uit de streek (Walhérois) hebben op hun beurt de rol van de twee slachtoffers en de dader op zich genomen.

Politiediensten die graag deze dvd ontvangen, kunnen hun vraag naar dit adres sturen: coordination.dinant@gmail.com.

G.H.

43

© PZ Boraine

POLITIE IN DE KIJKER

POLITIEZONE BORAINE

Vijf politiemensen in Quebec f BAUDOUR – Al verscheidene jaren onthaalt de politiezone Boraine politieaspiranten uit Canada. Het idee om een reis te maken naar hun land om er hun praktijken te bestuderen, was al bij vele politiemensen opgekomen. De korpschef heeft het initiatief genomen om dit idee werkelijkheid te laten worden.

Zo verbleven van 12 tot 20 september 2013 vijf politieambtenaren uit de zone in de burcht van Quebec, die vandaag de dag een toerische plek geworden is, maar ook een militaire kazerne. Ze werden ontvangen door de politie van Quebec op een zeer professionele en sympathieke manier.

De collega’s uit Quebec stonden erop hun alle diensten te laten zien, waardoor ze ook meegenomen werden op het terrein.

“We hebben er vastgesteld dat politie en burger dicht bij elkaar staan. De bevolking heeft een groot respect voor de vertegenwoordigers van de openbare orde”, verklaart hoofdinspecteur Didier Moulin. Inspecteur Magalie Lourme reisde ook mee: “In Quebec zal een politieman niet

aarzelen om aan een deur aan te kloppen om met de mensen over de dagelijkse beslommeringen te praten.”

De vijf politiemensen zijn op 20 september teruggekomen met een lading vernieuwende ideeën en goede praktijken.

Uiteraard is niet alles toepasbaar in Europa, de mentaliteit is nu eenmaal anders, net als de gevolgen van de financiële crisis, die ook verschillend zijn van regio tot regio.

Verschillende zaken worden momenteel onderzocht bij de politiezone Boraine. Zo bijvoorbeeld de aankoop van gadgets die zullen worden gebruikt voor preventiecampagnes of bepaalde organisatorische aanpassingen met als doel de methoden van de interne communicatie te verbeteren.

Een twintigtal ideeën werd aan de directie voorgesteld. Een haalbaarheidsstudie is momenteel aan de gang. Vijf à tien ideeën zullen worden geselecteerd om te worden uitgevoerd in de politiezone Boraine.

Een project tot meer regelmatige samenwerking werd voorgesteld aan de verantwoordelijken van de politie van Quebec. “Mijn wens en die van de korpschef van de politie van Quebec is het ondertekenen van een charter voor partnership en uitwisseling van politiemensen uit Quebec en van onze politiezone”, besluit Marcel Staelen, korpschef van de politiezone Boraine.

B.D. met de PZ Boraine

44

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

BUITGERICHT RECHERCHEREN

Porsche Cayenne afpakken f

Wet biedt mogelijkheden De aanwezigen werden ondergedompeld in de wereld (boven- én onder-

© Ruben Accou

GENT – De vierde themadag van de Federale gerechtelijke politie (FGP) Gent, in samenwerking met de OostVlaamse politieacademie (OPAC), stond in het teken van ‘buitgericht rechercheren’. Op 20 en 21 november 2013 gaf een tiental deskundigen - aan de hand van een concrete casus als rode draad - een volledig beeld van hoe men criminelen kan ‘plukken’ bij verschillende criminaliteitsvormen. Zij vestigden de aandacht op het detecteren én afnemen van de illegaal verworven vermogensvoordelen reeds tijdens het onderzoek.

“Het doel van deze themadag”, zegt gerechtelijk directeur a.i. Patrick Willocx, “is het sensibiliseren van onze arrondissementele recherchediensten, lokaal en federaal, en zeker die diensten die niet met financiële misdrijven bezig zijn.

Buitgericht rechercheren werd als visie en strategie rond opsporing en aanpak van criminele netwerken door de federale regering als prioriteit ingeschreven in het nationaal veiligheidsplan 20122015 en bovendien is het één van de drie grote prioriteiten van de FGP Gent die projectmatig worden aangepakt.”

wereld) van de financiële misdaad. Ze hoorden hoe informanten gerekruteerd en gerund worden met het doel (een) informatie(positie) te bekomen inzake criminele activiteiten met een financieel karakter. Ze kregen uitleg over de werking van een ‘plukteam’1. Ze leerden de werking kennen van de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI), die een cruciale positie bekleedt in de strijd tegen het witwassen van geld en financiering van terrorisme en kwamen meer te weten over het overheidsbeleid inzake fraudebestrijding. De referentiemagistraat ‘kaalpluk’ gaf onder andere de mogelijkheden aan die de wet biedt om beslag te leggen op voertuigen, bankrekeningen, (on)roerende goederen enz. en legde de nadruk op het voorleggen van een fotografisch beeld van het actuele vermogen van een verdachte. Ook de internationale dimensie kwam aan bod met de spreker van het Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring (COIV), tevens het Belgisch bureau voor de ontneming van vermogensbestanddelen, waarvan elke Europese lidstaat er een moet hebben. Het COIV is ook lid van het CARIN-netwerk (Camden Asset Recovery Inter-Agency Network), een

wereldwijd netwerk van experten inzake inbeslagneming en verbeurdverklaring. Later kwam de verruimde minnelijke schikking aan bod die door het Openbaar Ministerie (OM) aan een dader van een misdrijf kan worden voorgesteld, en de wet Una Via, die in de mogelijkheid voorziet om een operationeel overleg te houden tussen het fiscaal parket, de politie en de fiscale administratie. Tot slot werd het strafrechtelijk uitvoeringsonderzoek besproken, dat door het OM wordt gevoerd.

Op het einde van de dag was het plaatje compleet en werden de verschillende mogelijkheden van het buitgericht rechercheren duidelijk. De hallucinante bedragen die ermee gemoeid zijn, blijven bij. Zo bedroeg de omzet van de fraude bij de casus als rode draad ongeveer 1 000 000 euro per jaar … www.fgpgent.be S.V.P. Lees ook Plukteam ‘ruikt’ het geld over het Antwerpse plukteam in Inforevue 03/2009 op p. 24-26.

1

45

POLITIE IN DE KIJKER

G E OR G A N I S E E R DE DI E F S TA L L E N

Action days tegen metaaldiefstal f S C H E E P VA A R T P O L I T I E D I E N S T E N

Internationale bijeenkomst in België f

Het feit dat de wetgevende macht bereid is te luisteren naar de uitvoerende macht kan enkel resulteren in betere regelgeving en efficiëntere handhaving en zo leiden tot een verhoging van de veiligheid op onze binnenwateren.

Tine Claus SPN

46

De Europese actie, in samenwerking met douane, milieu- en sociale inspectiediensten, was een onverdeeld succes. In totaal werden 58 361 personen en 50 489 voertuigen gecontroleerd. Meer dan 7 400 schroothandelaars kregen een bezoekje. In totaal stelde de politie 207 diefstallen vast. Dit leidde tot de aanhouding van 266 metaaldieven, voornamelijk Roemenen, Bulgaren en Marokkanen. Voorts namen de Europese politie- en inspectiediensten 30 voertuigen in beslag, alsook een hoeveelheid metaal (hoofdzakelijk koper en ijzer) ter waarde van 388 244 euro. Ten slotte, een opmerkelijk feit in België: in de vier dagen volgend op de action days werd geen enkele metaaldiefstal op het spoornet gemeld.

S.D. © Lavinia Wouters

BRUSSEL – Om de vier jaar krijgen de scheepvaartpolitiediensten van de Rijnoeverstaten de gelegenheid om hun terreinervaringen en standpunten te delen met de Centrale Rijnvaartcommissie. Onder auspiciën van deze internationale organisatie komt de Rijnvaartregelgeving tot stand. Begin november organiseerde de federale politie voor de eerste maal deze vergadering in het gebouw van het Secretariaat-Generaal van de Benelux in Brussel. Net als de delegaties uit Duitsland, Frankrijk, Nederland en Zwitserland kon ook de Belgische scheepvaartpolitie (SPN) op dit platform terecht met haar standpunten inzake nautische, sociale en technische voorschriften die van kracht zijn voor binnenvaartuigen. Daarnaast kwamen ook praktijkgevallen aan bod, zoals het belang van personen aan boord die stand-by zijn, de communicatieproblemen als gevolg van ontoereikende talenkennis van bepaalde bemanningsleden of de controle van de rusttijden. Een belangrijk discussiepunt was tot slot of politievaartuigen verplicht worden om een automatisch identificatiesysteem ingeschakeld te hebben of niet. Vanuit politionele hoek werd eenduidig het standpunt verdedigd dat het niet raadzaam is dat de burger de positie van politievaartuigen te allen tijde kan nagaan, noch de historiek van de positie noch de positie in real time.

BRUSSEL – Eind mei 2013 vonden gelijktijdig in achttien Europese landen de action days tegen metaaldiefstal plaats. Die acties werden gecoördineerd door het EMPACT-team van de centrale dienst Georganiseerde diefstallen van de federale gerechtelijke politie (FGP/ DJB). EMPACT staat voor European Multidisciplinary Platform Against Criminal Threats. “De focus ligt op rondtrekkende dadergroepen die onder meer verantwoordelijk zijn voor heel wat metaaldiefstallen op werven, op het spoornet enz.”, dixit commissaris Ken Weckhuysen. “Doel van de grensoverstijgende acties was daders op heterdaad betrappen (a priori werden hotspots in kaart gebracht), het transport van gestolen metalen opsporen, helingcircuits blootleggen en kortweg alles en iedereen die zich met metaaldiefstal inlaat het vuur aan de schenen leggen.”

PA R T N E R S H I P D A Y 2 0 1 3 © Jos Balcaen

DIEFSTALLEN GEWAPENDERHAND IN DE KIJKER

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

f

BRUSSEL – Op 14 november vond editie 2013 plaats van de Partnership Day DGH. Tijdens dit evenement, dat driejaarlijks wordt georganiseerd op basis van een federaal protocolakkoord, komen de veiligheidsactoren bijeen die zich voor het fenomeen van de diefstallen gewapenderhand (DGH) interesseren. Die actoren komen uit tal van verschillende sectoren: de banken (en hun federatie Febelfin), de Nationale Bank (BNB), BPost, de verkoop in supermarkten (en zijn federatie COMEOS), de wereld van de magistratuur en natuurlijk zowel de lokale als de federale politie.

De KBC-bank, die de rol van gastvrouw op zich nam, verwelkomde de organisatoren en deelnemers in de prachtige gebouwen van haar centrale zetel in Brussel.

Met een gevarieerd programma trachtte men aan eenieders verwachtingen te voldoen.

Kort samengevat kwamen de volgende onderwerpen aan bod: • de (becijferde) trends van het fenomeen voor de eerste zes maanden van het jaar 2013; • een overzicht van de (arrondissementele, zonale en gemeentelijke) Luikse initiatieven op het vlak van partnerschap, gesteund door een parket dat heel goed naar de behoeften van de burgers en politieambtenaren luistert. Die initiatieven vormen ongetwijfeld een goede praktijk en een referentie voor andere arrondissementen; • de uitdagingen van de federale politie, in het bijzonder inzake wapenzwendel;

• de resultaten van het parket-generaal van Gent, piloot voor het fenomeen DGH op het Belgische grondgebied; • het dynamisme van de privésectoren ten aanzien van de huidige uitdagingen op het vlak van veiligheid; • tot slot, een ruime uiteenzetting over het beheer van verdachte handelingen, die kracht werd bijgezet door een demonstratie van de intelligente koffers.

In de buurt van de ruimte waar de debatten plaatsvonden, werd een heel ‘decor diefstallen gewapenderhand’ geplaatst dankzij de medewerking van de Dienst public relations en protocol (CGPR), de Gespecialiseerde interventiegroep (GIS) van de federale politie alsook van de Dienst opruiming en vernietiging van ontploffingstuigen (DOVO). De twee patio’s van de bank ondergingen dus een hele gedaanteverwisseling met beelden van politiearchieven, een wapententoonstelling, een voertuig met striping dat gebruikt wordt voor de begeleiding van geldtransporten, camerabewakingsmateriaal …

De Dienst diefstallen gewapenderhand (DJB/DGH) dankt de partners en de 150 deelnemers die van die dag een enorm succes hebben gemaakt. Dit initiatief toont opnieuw aan dat er nood bestaat aan een elan dat op partnerschap berust en een ‘keten’ waarvan elke schakel zich inspant voor het behoud van de veiligheid en de kwaliteit van het maatschappelijke leven.

Vincent Vanderkelen/Vincent Body (DJB/DGH)

47

© Jos Balcaen

POLITIE IN DE KIJKER

SENSIBILISERING

“Competenties overstijgen handicap” f BRUSSEL – In het kader van de federale overheidsdag over diversiteit op 3 december 2013 heeft de Dienst gelijkheid en diversiteit van de federale politie (DSID) beslist om een evenement te organiseren in het complex Géruzet. Dit initiatief kwam tot stand met de steun van de werkgroep Handicap Welcome1.

Het resultaat: de organisatie van een zaalvoetbaltornooi tussen gemengde ploegen, samengesteld uit aspirantinspecteurs, aspirant-hoofdinspecteurs en leden van de vzw Special Olympics, dus tussen gezonde mensen en mensen met beperkte mobiliteit. De toekomstige inspecteurs kwamen uit de politiescholen van Namen, Jurbise, Asse (PIVO), Gent (OPAC) en Antwerpen (VESTA).

Meer dan 100 personen namen deel, onder wie 35 aspiranten en 28 atleten.

Er werden ook andere activiteiten voorgesteld zoals het verspreiden van de film Competenties overstijgen handicap die de integratie van gehandicapten binnen sommige politiediensten in de kijker zet.

“De bedoeling is het politiepersoneel te sensibiliseren en te informeren", zei Eric Cobut, directeur van de interne relaties, tijdens de openingsspeech van die dag.

Nazarino Bin, raadgevend beheerder van de Medische dienst en actief lid van Handicap Welcome, verklaarde het volgende: “Zo’n initiatief beoogt ook een

48

doel op lange termijn: de vereniging zou dit evenement willen overdoen, maar dan met een gevarieerder aanbod in sporten of nog, door alle politiescholen van het land te laten deelnemen.”

Stephen Vanham, een van de eerste gehandicapte personen in dienst bij de politie te paard heeft aan deze dag deelgenomen: “Het is een goeie zaak, want dit zou de integratie van gehandicapte mensen die in de toekomst worden

gerekruteerd, kunnen vergemakkelijken. Dit soort initiatieven is zoals een herhalingsinenting: gehandicapte mensen bestaan. Het opent deuren, met name bij de politie waar de mentaliteit verandert.” Een origineel initiatief dat tot nadenken stemt.

Aline Jacobs 1

Lees ook pagina 34.

O P E N I N G VA N E E N S AT E L L I E T K A N T O O R

Telewerk ‘en marche’

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

f

MARCHE-EN-FAMENNE – Na Oudenaarde en de politiezone Waver opent ook de Coördinatie- en steundirectie (CSD) van Marche-en-Famenne een satellietkantoor dat twee personen kan onthalen.

“Het gebouw naast het onze werd vroeger bezet door de politiezone die, door plaatsgebrek, verschillende bureaus van ons gebruikte. Door te verhuizen is hier dus plaats vrijgekomen. Onze directeur heeft dan een lijst opgesteld met beschikbare lokalen en aan de personeelsleden gevraagd om na te denken over hun bestemming”, verklaart Laurence Brilot, verantwoordelijke van het secretariaat voor directie en personeelsbeheer. “Mijn man, die ook lid is van de federale politie, had mij gesproken over het concept van satellietkantoren. Na een analyse bleek dat er één lokaal kon worden ingericht zonder dat andere diensten hierdoor in de problemen kwamen. Ik heb dus het idee voor het openen van een satellietkantoor aan de DirCo voorgelegd en hij heeft mij carte blanche gegeven voor de concrete uitwerking”, voegt ze eraan toe. Laurence Brilot heeft met verschillende diensten van de federale politie samengewerkt en de nodige stappen ondernomen om het bureau in

te richten. Dit bureau is voorzien van twee werkposten die met Portal zijn verbonden en een pc met internetverbinding. Twee telefoons, een printer, een scanner, een fax alsook een kopieerapparaat staan ook ter beschikking van de gebruikers. Een gedetailleerd dienstenaanbod is opgesteld net als een onthaalbrochure die alle praktische aspecten regelt (toegang, parking, uurrooster …).

“In een straal van 35 kilometer rond de CSD hebben wij 1800 personeelsleden geteld (operationelen en CALogpersoneelsleden van de geïntegreerde politie) die eventueel geïnteresseerd zouden kunnen zijn door dit aanbod van telewerk”, preciseert de projectleider. “Het gaat bijvoorbeeld om medewerkers die in Luxemburg woonachtig zijn en in Brussel werken, om zwangere vrouwen die tijdelijk bij ons kunnen komen werken, om personen die na een vergadering in onze lokalen nog wat willen doorwerken enz.” Het gebruik van het satellietkantoor kan ook overwogen worden bij sneeuwval of treinstakingen. In ieder geval moet telewerken gebaseerd zijn op vertrouwen. “Onze rol is enkel het onthaal van mensen,” benadrukt Laurence, “maar het is niet aan ons om gelijk welke controle uit te voeren op de gebruikers.”

De CSD voorziet om dit dienstenaanbod te evalueren en sluit niet uit dat er in de toekomst nog meer plaats voor telewerk wordt vrijgemaakt.

Praktisch Satellietkantoor Marche Rue Notre dame de grâces 105 A 6900 Marche-en-Famenne Toegankelijk na reservatie van 8 tot 17 uur.

Een toegangsbadge zal aan de gebruiker worden overhandigd.

Toegankelijk voor personen met beperkte mobiliteit.

Ruime parking.

Info en reservering: 084 34 07 04.

G.H.

49

GENDER

Een charter van gelijkheid tussen vrouwen en mannen

© Lavinia Wouters

POLITIE IN DE KIJKER

f © Lavinia Wouters

PREVENTIE BRUSSEL – Op 8 november 2013 ondertekende de commissarisgeneraal van de federale politie, Catherine De Bolle, samen met een aantal korpschefs van de lokale politie, het Charter van gelijkheid tussen vrouwen en mannen, gelijke kansen en diversiteit.

Dit charter is bestemd voor het managementniveau binnen de politie. Deze ceremonie vond plaats in aanwezigheid van minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen Joëlle Milquet en van vertegenwoordigsters van Womenpol.

Dit charter vloeit voort uit de omzendbrief van 19 juli 2013 ter bevordering van de gelijke kansen van mannen en vrouwen binnen de politiediensten. Tegelijk is het één van de acties van het actieplan Gender dat de Task Force Gender van de geïntegreerde politie heeft uitgewerkt1.

Binnenkort zal een tweede charter voor alle individuele personeelsleden worden ondertekend.

In maart 2013 bestond de geïntegreerde politie voor minder dan een derde uit vrouwen, onder wie 53,69 % operationele personeelsleden, maar slechts 9 % officieren. Aan de top vinden we slechts 3 % vrouwelijke hoofdcommissarissen. Bovendien hebben 117 (op 195) politiezones nog steeds geen vrouwen in het officierenkader.

B.D. 1

Zie Inforevue 01/2012, p. 42-43.

Samen tegen cyberpesten f BRUSSEL – Nu blijkt dat één jongere op drie minstens één keer slachtoffer is geweest van cyberpesten, zijn het kabinet van de minister van Binnenlandse Zaken en van Gelijke Kansen, de federale politie, alsook Child Focus en het Institut supérieur de formation sociale et de communication (ISFSC), op 29 november 2013 een grootscheepse campagne gestart tegen cyberpesten. De naam ervan: Stop Cyberhate!

Deze campagne omvat vier videoclips gerealiseerd door de studenten van het IFSFC, een app voor smartphones alsook een website, www.stopcyberhate.be.

Het doel is slachtoffers van dit soort pesten, dat onder andere gelinkt is aan de ontwikkeling van sociale media, te helpen. “Het is een mooie sensibiliseringsen preventiecampagne, en tevens een voorbeeld van samenwerking, en dit met de bijdrage van talentvolle jongeren”, verklaarde Joëlle Milquet, minister van Binnenlandse Zaken en van Gelijke Kansen.

Aarzel niet om deze campagne zoveel mogelijk te verspreiden!

Aline Jacobs

50

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

I N T E R N AT ION A L E OPL E I DI N G

FBI graduates ‘retrainen’ in Brussel

POLITIESPORT

Belgisch kampioenschap MOUNTAINBIKEN f

© Lavinia Wouters

f

BRUSSEL – De twintig Belgische afgestudeerden aan de National Academy van het Amerikaanse FBI, de zogenaamde graduates, organiseerden eind oktober een internationaal politiecongres.

Het was de tweede keer in 31 jaar tijd, na 1992, dat de Belgische politie de organisatie van zo’n Retraining Session op Europese bodem naar zich toe kon trekken.

Onder de noemer Policing Major Cities in a Mobile and Diverse World gaven sprekers uit de academische wereld en de magistratuur hun visie op het grootstedenbeleid en de impact ervan op politie. Het publiek bestond uit 150 deelnemers uit 24 landen en 3 continenten. Naast het professionele congresprogramma biedt zo’n Retraining Session talrijke opportuniteiten tot netwerking waarbij de internationale contacten tussen verschillende politiediensten werden aangezwengeld. Trouwens, politiemensen kunnen een beroep doen op het netwerk van de graduates voor specifieke vragen met een internationale dimensie waarvoor ze via het geijkte internationale kanaalkeuzemodel geen antwoord vinden.

Tijdens dit congres heeft een Amerikaans-Europese delegatie onder leiding van de voorzitter van het European Chapter, hoofdcommissaris Joos Duchi (korpschef PZ Middelkerke) een werkbezoek gebracht aan Herman Van Rompuy, de voorzitter van de Europese Raad, ook wel de Europese president genoemd, om de doestellingen van de organisatie toe te lichten.

Met een algemene tevredenheidbeoordeling van 97% is deze organisatie een groot succes.

Ten slotte, voor politiemensen met interesse in die FBI-opleiding wordt een wervingsreserve samengesteld.

Dirk Callebaut FGP Asse - Bestuurslid vzw FBI NAA BEL

KASTERLEE – Op 20 september 2013 tekenden 150 sportieve politiepersoneelsleden present in Lichtaart voor het Belgisch kampioenschap mountainbiken voor politiediensten. De site Floreal Kempen was het decor van deze editie. Hoofdinspecteur Danny Thys van de politiezone Regio Turnhout stond samen met een 25-tal vrijwilligers garant voor de vlekkeloze organisatie: “Het is de eerste keer dat wij het BK naar ons toe trekken. Een parcours uitstippelen in deze bosrijke omgeving met pittige hellingen is hoe dan ook niet moeilijk. De zanderige ondergrond en de passages doorkliefd met boomwortels maken het parcours uitdagend. Door het weer van de afgelopen dagen ligt dat parcours er trouwens bijzonder fraai bij!”

De deelnemers moesten in totaal zes rondjes van een viertal kilometer afleggen. De getrainde dieharders knalden in (ruim) minder dan een uur naar de eindmeet.

Wie deelnam vanuit de olympische gedachte deed er iets langer over. En de grote overwinnaar was wederom de teamspirit!

U vindt de volledige uitslag, foto’s en een videoreportage op de website http://bkmtb.politieregioturnhout.be/ Uitslag -40-jarigen 1. Niels Beelen (PZ Beringen)

2. Yoeri Coopman (PZ Gent)

3. Jo Lemmens (PZ Neteland)

Uitslag +40-jarigen 1. Yve Neefs Yve (PZ Geel/Laakdal/Meerhout) 2. Filip Van Hecke (Scheepvaartpolitie Gent) 3. Wim Meir (POSA Antwerpen) Uitslag vrouwen 1. Caroline Van Peteghem (PZ Gent) 2. Kelly Greefs (PZ Regio Turnhout)

3. Veerle De Wolf (Federale gerechtelijke politie)

S.D.

Ronald Comers (FBI), Douglas Muldoon (voorzitter FBI NAA internationaal), Europees President Herman Van Rompuy, Joos Duchi (voorzitter European Chapter) en Philippe Beneux (Belgische graduate).

51

POLITIE IN DE KIJKER

WEDSTRIJD

BEST E WENSEN VOOR 2014!

Enigma's en prijzen

SPEEL MEE en win!

f Traditiegetrouw bieden wij onze abonnees een jaarkalender als geschenkje aan.

En hieronder vindt u de oplossing van het raadseltje dat Pol u in de vorige editie heeft voorgeschoteld. De gevangenen met een oneven nummer werden vrijgelaten; degenen met een even nummer bleven vastgehouden.

Dus, Q1014 mocht beschikken, maar D9173 bleef gevangen!

De gelukkige winnaars zijn:

f BRUSSEL – Hebben jullie de drie andere nummers van Inforevue 2013 goed bijgehouden? Ze kunnen jullie, abonnees, immers helpen bij het beantwoorden van de vragen van onze jaarlijkse wedstrijd.

Ook dit jaar zijn er mooie prijzen te winnen: horloges, lederen aktetassen, soepkommen, fluovestjes, spelletjesboeken over de politie en meer.

Vraag 1 : Vraag 2 : Vraag 3 :

• Jacques Graff wint de lederen documenthouder;

In welk land vond het onderzoek plaats in de zaak LEMA van de federale gerechtelijke politie van Antwerpen?

Hoeveel was een kilo goud waard in 2012?

Plaats deze foto’s in hun context en vertel ons bij welke gelegenheid ze werden gemaakt.

• Jacques Delhaye, André Vincke, Tim Vervaet en Johan Van Langeraert winnen een soepkom; • Michel Putmans, Vincent Amand, Charles Reuliaux, Aristide Denis en Thierry Maurer winnen een bundel politieverhalen; • Céline De Coninck, Frank Iacopucci, Hubert Van Massenhove, Joke Coppesmette, Jeroen Somers, Joël Delbart, Georges Ladry, Luc Baetens, Els Packolet en Jacques Dengis winnen een spelboekje; • Elga Boom, Marc Parlier, Dominique Laloo, Eric Laloo en Pierre Maurer ten slotte winnen een magneet en kleurenpotloodjes.

Onze speurder doet opnieuw een beroep op jullie speurzin om een enigma te ontrafelen.

Stuur uw antwoord voor 31 januari 2014 door naar inforevue@police.be, of per post naar Wedstrijd Inforevue, DGS/DSI, Fritz Toussaintstraat 8 te 1050 Brussel.

Wij wensen u een gelukkig en voorspoedig 2014!

Vraag 4 : Vraag 5 :

Vraag 6 :

Welke politiezone doet voor diverse taken een beroep op vrijwilligers, onder wie ook mensen met een handicap?

In welke Belgische stad werd een Frans-Belgische overeenkomst ondertekend betreffende de grensoverschrijdende samenwerking in politie- en douanezaken?

Wat is het project CIRCAMP?

Onder de lezers die de vragen correct hebben beantwoord, zullen dertig winnaars worden uitgeloot die een prijs in ontvangst mogen nemen.

De antwoorden moeten uiterlijk op maandag 27 januari 2014 toekomen op volgend adres: Wedstrijd Inforevue 2013 DGS/DSI Fritz Toussaintstraat 8 1050 Brussel Vermeld duidelijk uw naam, voornaam, adres en abonneenummer.

Veel succes.

De redactie

De redactie

52

F E E D B AC K

inforevue 042013

POLITIE IN DE KIJKER

Loont investeren in ANPR de moeite ?

Een terugblik op vorige edities van Inforevue.

Genomineerd en gelauwerd Op 28 november heeft de Franstalige tak van de Belgische Vereniging voor Interne Communicatie (ABCi) de prijs voor beste cover van 2012 toegekend aan Inforevue, in het bijzonder aan de editie 4/2012. Daarnaast �inishte Inforevue op het podium in de categorieën ‘beste personeelsblad’ en ‘beste foto’ (met de foto op pagina 4 in de editie 3/2012).

Hiermee laten we bedrijven als Coca Cola, AG Insurance, Electrabel, Audi enz. achter ons. Ook de interne communicatiestrategie van de federale politie viel in de prijzen. En last but not least, de videoclip over het gebruik van sociale media sleepte het zilver in de wacht in de categorie ‘audiovisuele communicatie’. Tezamen werd de federale politie genomineerd in vijf van de zeven categorieën van de Grands Prix van de ABCi.

 /    

          /   /  

T I J D S C H R I F T VA N D E G E Ï N T E G R E E R D E P O L I T I E

042012

1e prijs

De grensregio Kortrijk-Ieper-Doornik is begin oktober voor de eerste keer afgesloten geweest met een cameraschild met vaste en mobiele ANPR-camera's. Doel van het cameraschild is om de grenscriminaliteit de kop in te drukken. De camera's werden op initiatief van de politiezone Gavers ook gekoppeld aan een slim informaticaplatform, waardoor er dadergerichte informatie in reële tijd uitgestuurd wordt op het terrein (meer daarover in Inforevue 3/2013 in de Face to Face en in het artikel over automatische nummerplaatherkenning). De pakkans wordt daarmee sterk verhoogd. Het schild bestond uit 10 ANPR-camera's, die werden neergepoot op de belangrijkste invalswegen vanuit Frankrijk.

In totaal werkten 73 politiemedewerkers mee aan de actie. Na drie uur beelden nemen werden 6 835 voertuigen gecontroleerd, met een 40-tal hits.

oV Ve eR Rl lA As st tp pR Re eV Ve en nt t ii e e ii n n R Ro on ns se e o

TIJDSCHRIFT VAN DE GEÎNTEGREERDE POLITIE

Crime clips: een succesverhaal

De enclave van de Shapers

De zaak Fanchini: dollars voor België

Matonge,

kleurrijk en warm

Beste cover

IR04_Cover-NL.indd 1

oVeRlAstpReVentie in Ronse

JOres voor respect op straat 11/12/12 08:54

Overlast door jongeren counteren en als het maar even kan voorkomen.

Hoe? Met meer informele sociale controle, een gesprek met de ouders en een strakker sociaal weefsel. Jongeren en ouders voor respect op straat, dat is waar Jores voor staat.

3e plaats

TeksT Stefan Debroux

fOTOgrafie Ruben Accou

J o n g er e

Po litie

Beste foto

n co a ch

Preventie

jores VersUs oVerLAst

Drie nieuwe LO’s In Inforevue 02/2013 kregen we van hoofdcommissaris Peter De Buysscher en commissaris Dirk Beersmans van de Directie van de internationale politiesamenwerking (CGI) uitleg over de hervorming van het netwerk van verbindingsof�icieren (LO). We schreven dat de posten van Spanje, Brazilië, Turkije en Rusland vacant werden verklaard.

Ondertussen zijn de namen van drie nieuwe LO’s bekend: Kurt Boudry is LO in Brazilië en al sinds begin november ter plaatse. Voor Spanje wordt Francis Hortelan LO en voor Turkije Sébastien Joris. Zij zijn zich momenteel aan het installeren en zullen vanaf januari 2014 volledig operationeel zijn.

roNse – Hangjongeren met een dreigende attitude, luid spelende kinderen die over tuinmuren klimmen om hun bal te recuperen, beschadigingen in het straatbeeld… Overlast is een rekbaar begrip, afhankelijk van plaats, tijdstip en wie over wie klaagt. Hoe komt het dat mensen het gedrag van jongeren als storend ervaren?

Of omgekeerd: waarom tonen jongeren niet meer respect voor hun omgeving? “Uit een onderzoek van professor Ponsaers (UGent) bleek dat het Ronse ontbrak aan informele sociale controle”, zegt Hilke Van Gijsel van de stedelijke preventiedienst.

Deze wetenschap indachtig trok Hilke Van Gijsel naar Amsterdam met in haar kielzog ee

53