/ / R G K A
042015
/
T I J D S C H R I F T VA N D E G E Ï N T E G R E E R D E P O L I T I E
Crime scene investigator en inbraken Seksueel geweld: geen verhaal te gek voor woorden
Mozart
en de hackers
‘ELK STEENTJE IS BELANGRIJK’
Inforevue is een uitgave van de Directie van de communicatie van de federale politie
Hoofdredacteur: Benoît Dupuis Redactie: Stefan Debroux, Françoise Forthomme, Renato Guion, Laziza Sadik, Saskia Van Puyvelde Lay-out en fotografie: Ruben Accou, Jocelyn Balcaen, Caroline Chaidron, Emmanuelle Glibert, Karolien Snyers, Lavinia Wouters Tekeningen: Didier Castenholz, Emmanuelle Glibert, Benoit Goesaert Vertalingen: Directie van de communicatie Drukkerij: Goekint Verantwoordelijke uitgever: Renato Guion - Kroonlaan 145 A - 1050 Brussel Public relations en abonnementenbeheer: Laurence Slachmuylders Kroonlaan 145 A - 1050 Brussel Tel. 02 642 65 32 - Fax 02 642 60 97 Abonnementsprijs: België en andere landen: 10 euro Rechtvaardigende factuur: 1,25 euro voor administratie- en verzendingskosten. Een abonnement op Inforevue, het tijdschrift van de geïntegreerde politie, geeft recht op vier nummers en wordt automatisch verlengd behoudens opzegging ten minste twee maanden voor het vervallen van de termijn. Alle rechten voorbehouden.
Voor u ligt de nieuwe Inforevue. Ook dit nummer zit weer boordevol boeiende onderwerpen. Zo worden er een aantal thema’s onder de loep gehouden waar heel wat politiediensten mee bezig zijn, zoals de aanpak van woning-inbraken, de strijd tegen fraude met bankkaarten en het nieuwe draaiboek zedenmisdrijven. Ook de vernieuwing in het politieonderwijs komt aan bod. In oktober startte een lichting aspirant-inspecteurs aan de vernieuwde basisopleiding. Ik bracht een bezoek aan de aspiranten in de politiescholen van Limburg en Henegouwen aan wie deze primeur te beurt viel. Het afgelopen jaar zijn we gestart met de implementatie van het optimalisatieplan van de federale politie. Dit bracht heel wat onzekerheden voor het personeel met zich mee. Ik ben er dan ook trots op dat onze medewerkers er zo loyaal mee omgaan. Voorts ben ik blij met mijn verkiezing als lid van het Uitvoerend Comité van Interpol. Vanuit die positie ben ik nog beter geplaatst om het belang van internationale samenwerking te onderstrepen.
In dit nummer van Inforevue leest u ook dat de Koning in november een bezoek heeft gebracht aan de speciale eenheden van de federale politie. Niemand zal ontkennen dat het jaar 2015 in het teken stond van de strijd tegen terrorisme. Na de verschrikkelijke aanslagen in Parijs kwam Brussel even onder het hoogste dreigingsniveau te staan. We werken allemaal met volle aandacht en met grote inzet samen om de dreiging onder controle te houden. Iedereen die zowel de afgelopen weken, nu als in de komende tijd onder deze moeilijke omstandigheden zijn steentje bijdraagt of bijgedragen heeft, vanuit welke rol dan ook, levert belangrijk werk. Ik wil onze politiemensen hiervoor dan ook uitdrukkelijk bedanken.
Le présent magazine paraît également en français. E-mail: cgc.editorial@police.belgium.eu ISSN: 1780-7646
Catherine De Bolle
Commissaris-generaal van de federale politie
www.polimagery.be
inforevue 042015
26
8
042015
12
inhoud
INFORMATICAFRAUDE, BANKFRAUDE EN WITWASSERIJ Hackers in het vizier
8
12
CAMERA’S IN ANTWERPEN Een cameraverhaal onder regie van de politie
ELEKTRISCHE MOTOREN “Heel wendbaar en licht”
19
24
FACE TO FACE Woninginbraken preventief aanpakken: werpt het vruchten af?
16
NIEUW MATERIAAL Comfortabel, snel en veilig
26
DRAAIBOEK SEKSUEEL GEWELD Geen enkel verhaal is te gek voor woorden
30
UITGENODIGD Jean-Michel Tubetti: van de Brusselse ring tot het Naamse asfalt
rubrieken
16 Nieuwe BMW’s voor de wegpolitie
Radar...2 Radar...
Out of office...28
Historia...22
Politie in de kijker...38
experts...14 De experts...
Op stap met... 20 Casus...23
Eureka !...34
Politiewereld...36 Feedback...49
1
00
R ADAR
“ 20000 DE POLITIE IN CIJFERS
Het Crisiscentrum heeft sinds de activering van het nummer 1771 al 20 000 oproepen geregistreerd. Deze infolijn is op 21 november 2015 geopend om burgers te woord te staan die met vragen zitten omtrent de verhoging van het dreigingsniveau voor terrorisme.
QUOTE
We moeten de platformen waarover we beschikken optimaliseren: de Schengendatabank SIS, de politiegegevens van Europol en wat geseind staat op Interpol.” Gilles de Kerchove, Europees antiterreurcoördinator, De Tijd, 1 december 2015
INFOGRAFIEK
VIERDE FLITSMARATHON 16-17 november 2015
378 578 gecontroleerde voertuigen
21 168 boetes 48 ingetrokken rijbewijzen 184 federale politieambtenaren en 434 politieambtenaren uit
131 lokale politiezones
2
inforevue 042015
R ADAR
tweetwall @politiezoneMIRA Opgelet! Eerste berichten van spekgladde wegen komen binnen! #winterweer.
@Wegpolitie_ANT
W E B WAT C H
BE-ALERT VERWITTIGT U BIJ NOODSITUATIES In een noodsituatie is het essentieel de bevolking snel te waarschuwen. Het Crisiscentrum van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken werkt aan de modernisering van de alarmkanalen. Be-Alert is een nieuwe tool om de bevolking op wie een noodsituatie rechtstreeks betrekking heeft, sneller en duidelijker te verwittigen en zo goed mogelijk te informeren. Het volstaat om zich op de site in te schrijven om via sms, een spraakbericht, mail of fax gewaarschuwd te worden. INFO http://be-alert.be/
Regel is idd: "sirene = opzij". Echter, op A-wegen werken we soms alleen met de lichten, voor de inzittenden ... We rijden vaak erg ver naar een incident & op de duur word je zelf #toetaatoetaa
@PZBlankenberge
Mag ik een matrak of baseballbat bezitten voor mijn persoonlijke verdediging? www.secunews.be
@LPAntwerpen
De Sint neemt tijd om alle kinderen te begroeten, haasten hoeft niet. We flitsen niet alleen kindjes op de schoot in #Wilrijk
@PZHetHoutsche
Afgeschreven pc’s krijgen nieuw leven dankzij de OCMW’s
@Politie_Rupel
Wie heeft iets gezien? "Na defibrilator ook poorten Callebeekstraat verdwenen"
@politiezoneMIRA
Repressieve #fietscontrole van start! Na preventie en controle op de scholen nu verbaliseren!
@Politie_Rupel
Een BOB is geen sukkel, maar een verantwoordelijk persoon die zijn vrienden veilig thuisbrengt! 100% BOB is 0% op! #BOB #goforzero
@Wegpolitie_ANT GEKNIPT
Maria Gerez werkt sinds 2012 bij de federale politie. Ze is diensthoofd van de infrastructuur bij de Directie van de logistiek. "Mijn dienst beheert het infrastructureel patrimonium van de federale politie voor heel België", verduidelijkt deze jonge moeder. "Een opdracht die niet altijd eenvoudig is, rekening houdend met het afschuwelijke tekort aan budget en de constante evolutie van de behoeften! Daarom zie ik mij genoodzaakt om prioriteiten te stellen in functie van bepaalde criteria zoals de veiligheid van het personeel, het welzijn of de belangrijkste behoeften van de eenheden. Ook moeten bouw- en renovatieprojecten ontwikkeld en opgevolgd worden." Maria houdt van haar zeer afwisselende werk; voor haar is elke dag een verrassing!
Net zoals ritsen verplicht is, is #racisme verboden.
@FedPol_pers
128 politiezones doen al mee aan onze 4de flitsmarathon op 16-17/11. We hopen dat jullie vooral NIET meedoen, dit vr een veiliger verkeer!
@PzGbergenLierde
Om veiligheidsredenen wordt gevraagd om #socialemediastilte te respecteren over de politieacties in #Brussel. Waarvoor dank. #respect
@FedPol_pers
Federale Politie Retweeted Police Nationale: RIP Diesel. Ook onze viervoeters zijn onmisbare partners in de strijd tegen de criminaliteit.
3
Š Lavinia Wouters
ďťżR A D A R G E F L I T S T
4
Groeten van op het dak Op het einde van een toneelvoorstelling komen de acteurs terug het podium op om de toeschouwers onder een salvo van toejuichingen te groeten. Bij de politie ook! Na hun kracht, bedrevenheid en doeltreffendheid te hebben getoond, verzamelden de leden van de speciale eenheden, ondersteund door de G16 van de luchtsteun, zich op het dak van een politiecomplex. Ze kwamen Koning Filip groeten die samen met de overheden op 10 november op bezoek was gekomen (lees ook op bladzijde 47).
inforevue 042015
R A D A R G E F L I T S T
5
R ADAR GPS
11
Op 24 november laatstleden heeft de politiezone ScheldeLeie 11 personen geverbaliseerd die de spoorwegen overstaken.
BUZZ
#LOLCATS Als Twitter nog eens ontspoort … Op 22 november vroeg de federale politie aan de media om geen informatie meer te delen omtrent de lopende antiterreuracties. Maar je kan Twitter het zwijgen niet opleggen. En toen is plots een fenomeen ontstaan: de publicatie van foto’s van katten, de #lolcats. De Desk Digital van de Directie van de communicatie sprong mee op de kar en antwoordde de volgende ochtend met deze tweet: "Voor de katten die ons gisteren geholpen hebben … Alsjeblieft! " De tweet werd tienduizenden maal gedeeld en ‘geliket’ en kreeg heel wat vrolijke commentaren. Uiteindelijk ging hij de hele wereld rond. Humor op zijn Belgisch … Een schot in de roos!
MONS INGEHULDIGD Op vrijdag 16 oktober 2015 heeft de politiezone Mons/Quévy haar centraal commissariaat officieel ingehuldigd. Dit moderne, beveiligde en aangename gebouw heeft een oppervlakte van ongeveer 10 000 m² en telt negen verdiepingen waarvan twee ondergronds. Naast de diensten van de zone biedt het gebouw onderdak aan een grote cafetaria en een traininingszaal. Ietwat 300 personeelsleden zijn er werkzaam. De vier nabijheidscommissariaten (Mons-centre, Jemappes, Quévy en Havré) blijven gedecentraliseerd.
6
inforevue 042015
R ADAR GPS
2
Primeur bij de Belgische politie: vanaf november rijden er twee politiequads in het straat- en landschapsbeeld van de politiezone MidLim. In anonieme uitvoering maar mét zwaailicht en sirene! Met de quads kan de politie ook moeilijk toegankelijke gebieden bereiken.
14
In iets meer dan twee maand tijd heeft de politiezone Namen 14 aanhoudingen uitgevoerd in het drugsmilieu (waarvan 11 aanhoudingsmandaten). Daarbij zijn bijna 2 kg heroïne, 100 g cocaïne, 5 voertuigen en ongeveer 7 000 euro in beslag genomen.
ZONALE KLIKLIJN VOOR RADICALISERING De politiezone Voorkempen (Brecht/Malle/ Zoersel/Schilde) heeft naar aanleiding van de verhoogde terreurdreiging een digitaal meldpunt opgericht: meldpunt@politievoorkempen.be. Carolien Roofthooft: “Tips of info rond het oproepen tot haat of geweld, extremistische beeldfragmenten op websites en sociale media of op school: alles is welkom. Het is belangrijk dat we tijdig kunnen ingrijpen.” Voor dringende politiehulp blijft het 101-oproepnummer verplicht.
people CATHERINE DE BOLLE De commissaris-generaal van de federale politie, Catherine De Bolle, is op 5 november 2015 in Kigali (Rwanda) verkozen tot Europees vertegenwoordiger in het Uitvoerend comité van Interpol. __ PATRICK STEVENS
Patrick Stevens, verbindingsofficier van de federale politie voor de Verenigde Staten, Canada, Mexico en de Bahama’s, is op 28 oktober 2015 verkozen tot internationale vice-voorzitter van de International Association of Chiefs of Police (IACP). __
DELFINE PERSOON (SPC Brugge) heeft op 11 november in Zwevezele haar WBC-wereldtitel bij de lichtgewichten verlengd en blijft dus wereldkampioen. Ze haalde het op punten van de Franse Maiva Hamadouche.
7
Matroesjka’s: een souvenir van elke rogatoire opdracht in Oost-Europa. Een beetje het symbool van dit dossier. Christian Pirard: ”Telkens wanneer we dachten dat we een aspect van het fenomeen hadden ontrafeld, dook een nieuw obstakel op.”
8
inforevue 042015
I N FOR M AT IC A FR AU DE , B A NK FR AU DE E N W I T WA S SER I J
Hackers in het vizier De Federal Computer Crime Unit (FFCU) en de Centrale dienst voor de bestrijding van de georganiseerde economische en financiële delinquentie (CDGEFID) werken sinds 2008 mee aan een Europese gerechtelijke operatie om hackers van bankgegevens te ontmaskeren. Belgische speurders startten het dossier COMPLI-K op dat vijf jaar later uitmondde in de Europese joint investigation MOZART. Een internationaal succesverhaal over ‘geldezels’, hackers en matroesjka’s. Volg de gids! TEKST Laziza Sadik
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
VAN HACKEN TOT WITWASSEN
meldt voor een e-bankingsessie. Dat virus stuurt de persoonlijke gegevens van de klant naar de hacker. De klant kan de intrusie onmogelijk opmerken, want aan de webpagina verandert er niets; het lijkt een normale sessie”, vertelt gerechtelijk commissaris Christian Pirard van CDGEFID. De transactie van de hacker blijft inderdaad onzichtbaar en verschijnt bovendien niet meteen tussen de uitgevoerde overschrijvingen.
van een eerste tussenpersoon, een 'money mule' of ‘geldezel’. Die krijgt de instructie het geld in cash over te maken aan een tweede geldezel in het buitenland. Daarvoor moeten de tussenpersonen Western Union of MoneyGram gebruiken. “Dat is het enige moment waarop de crimineel geen vat heeft op het geld en afhankelijk is van de goodwill van de tussenpersonen”, aldus Christian Pirard. “Dit soort transacties maakt ons werk zeer ingewikkeld, want die bedrijven vragen zeer weinig informatie aan de De hackers hebben hun modus opepersonen die het geld overmaken of randi afgestemd op de nieuwste Twee Belgische politiediensten zijn ontwikkelingen van de banken op het afhalen. En het geld verdwijnt meteen betrokken partij: de Federal Computer vlak van beveiliging. Mohamed Azza, naar het buitenland.” Als laatste stap Crime Unit (FCCU) die in feite via wordt het bedrag in cash opgehaald gespecialiseerd hoofdinspecteur bij Europol mee in het verhaal wordt en overhandigd aan een persoon die de FCCU: “De digipass of kaartlezer gezogen, en de Centrale dienst voor het vervolgens via virtuele kanalen die de klant van de bank krijgt om de bestrijding van de georganiseerde zich aan te melden, blijft betrouwbaar. naar de hacker zal doorsluizen. Zo is economische en financiële delinde cirkel rond. Het probleem ligt bij de besmette quentie (CDGEFID). Er is immers niet computer van de klant.” Ondanks de alleen sprake van informaticafraude, beveiligingssoftware slagen de hacDARK WEB EN SKYPE maar ook van bankfraude. “We hebkers erin zeer geavanceerde malware Criminelen bezoeken fora en andere ben te maken met diefstal van geld via op de pc te installeren. Vervolgens platformen op het dark web1 om hun internet. Een virus besmet de compu- versluizen ze het geld van de rekevirussen aan te bieden of om zelf op ter wanneer de gebruiker zich aanning van de klant naar de rekening zoek te gaan naar malware. Ze vinden Het fenomeen steekt in 2008 de kop op terwijl België en Europa in een diepe financiële crisis gedompeld zijn. Klanten van verschillende banken melden ongewone dingen wanneer ze inloggen op hun account. Wat aanvankelijk wordt afgedaan als een technisch incident, blijkt later hacking te zijn. Het begint met enkele geïsoleerde gevallen, maar dan worden de banken bestookt met heuse georganiseerde cyberaanvallen. In 2011 openen politie en gerecht het dossier COMPLI-K.
9
Christian Pirard en Mohamed Azza
er alles wat ze nodig hebben. Hackers creëren virussen op maat en passen ze voortdurend aan om de veiligheidssystemen van banken te kraken.
10
Geldezels zijn niet noodzakelijk op de hoogte van het criminele aspect van de transacties. Een geldezel is doorgaans iemand met geldgebrek, zoals een student, een alleenstaande moeder of iemand met een bescheiden inkomen. De criminelen rekruteren hen op verschillende manieren: via socialenetwerksites of via mails met valse werkaanbiedingen. Christian Pirard: “Zodra de geldezel toehapt, bellen ze hem of haar op met nauwgezette instructies om het geld af te halen en onmiddellijk door te sturen. Daarvoor gebruiken de criminelen technologieën zoals Skype. Op die manier blijven ze onder de radar, want oproepen via Skype zijn niet direct zichtbaar op de lijsten die wij van de telecomoperatoren krijgen. De geldezel moet dan zeer snel reageren, want zodra de fraude aan het licht komt wordt het geld geblokkeerd. Zolang een geldezel niet geïdentifi-
ceerd wordt en zijn rekening dus niet bevroren wordt, zullen de hackers hem of haar als tussenpersoon blijven gebruiken.”
“Een ideale situatie voor de hackers is dat zowel het slachtoffer als de geldezel bij dezelfde financiële instelling klant zijn. Dan verlopen transacties tussen rekeningen veel sneller”, aldus Mohamed Azza. Maar omdat internationale transacties trager verlopen, slaagden de speurders er toch in enkele geldezels in België te identificeren.
VAN COMPLI-K TOT JIT MOZART: SAMENWERKING LOONT! Naarmate het onderzoek vorderde kwamen steeds meer vertakkingen naar andere Europese landen aan het licht. Ook de omvang van het fenomeen werd duidelijker. Doordat de hackers hun modus operandi voortdurend aanpasten én verbeterden, slaagden ze erin een enorme buit binnen te halen. Computercrime-expert Mohamed Azza: “Het is niet gewoon rap-rap inbreken, het geld stelen en weglopen. Nee, er zit een hele organi-
satie achter: virusontwerpers, virusverkopers en -kopers, zij die het geld stelen, tussenpersonen of geldezels, zij die het geld ontvangen enz. Het is een heus kluwen.” Christian Pirard bevestigt: “We moesten verschillende rogatoire commissies organiseren in Oost-Europese landen. We zijn tot bij de bron gaan zoeken in Rusland, Polen, Oekraïne en Kazachstan. Onze verbindingsofficieren in die landen vervulden een cruciale coördinerende rol in de race tegen de tijd. Luc Versonnen, destijds verbindingsofficier in Polen en Oekraïne, was bijvoorbeeld een uiterst efficiënte en onmisbare partner. Hij heeft de contacten met de juiste partners op het terrein vergemakkelijkt, zowel bij het gerecht als bij de lokale politiediensten in die landen.” Samenwerking is de rode draad doorheen dit dossier, zowel de samenwerking tussen CDGEFID en FCCU maar ook die op Europees niveau. De Europese samenwerking kreeg een serieuze impuls toen het dossier COMPLI-K in 2013
inforevue 042015
werd ‘overgeheveld’ naar het Joint Investigation Team (JIT) Mozart onder regie van Europol. Andere landen zoals het Verenigd Koninkrijk, Oostenrijk, Finland, Noorwegen en later Nederland doen mee met dat onderzoek. “België heeft dankzij zijn opgebouwde expertise sinds 2008 een echte steun en een beslissende onderzoeksstrategie geboden. De gelijktijdige aanpak van hacking en witwassen is kenmerkend voor België”, besluit Christian Pirard.
De optimalisatiewet van 26 maart 2014 voor de politiediensten (Belgisch Staatsblad 31 maart 2014) heeft onder meer geleid tot het herschikken van de onderzoeksbevoegdheden van de centrale diensten van de federale gerechtelijke politie. Deze bevoegdheden beperken zich tot een lijst van inbreuken waarin hoogstaande expertise vereist is. De zaak die in dit artikel beschreven wordt, is een onderzoek dat werd opgestart vóór de inwerkingtreding van de optimalisatiewet. Het dient dan ook in deze context gelezen te worden. Deze zaak is trouwens door Europol en Eurojust erkend als een goede praktijk op het vlak van information led police (intelligence verwerking).
BALANS VAN DE GERECHTELIJKE OPERATIES
Het onderzoek is nog aan de gang, maar leidde in België en Nederland al tot de aanhouding van 57 geldezels en tot twee veroordelingen wegens hacking en meerdere veroordelingen wegens witwassen. De Poolse autoriteiten hebben elf geldezels en twee ronselaars aangehouden. Letland heeft aan Finland een verdachte uitgeleverd die de Belgische speurders hadden geïdentificeerd. Tijdens een politieoperatie van Europol in Oekraïne werden zeven personen aangehouden wegens witwassen, onder wie twee ronselaars van geldezels die gebruikt werden voor de hackings in België. Tot nog toe werden 1 400 gevallen van hacking geteld ten nadele van vijf Belgische grootbanken, waarmee een bedrag van in totaal ruim 4 500 000 euro gemoeid is. Maar een groot deel van dat geld kon worden bevroren voordat het van de Belgische bankrekeningen verdween. De meeste aanvallen werden gelanceerd vanuit de ex-USSR. Naar schatting 500 000 euro is nog niet boven water gekomen. f
Het dark web is het internet dat niet toegankelijk is voor zoekmachines en dat alleen met speciale software kan worden bezocht.
1
11
C A M E R A’ S I N A N T W E R P E N
Een cameraverhaal onder regie van de politie In Antwerpen beschikt de politie over 215 toezichtscamera’s om een oogje in het zeil te houden. Die 215 camera’s produceren een enorme beeldenstroom. Bovendien draaien ze niet allemaal exclusief voor de eigen politiedienst. Het is dan zaak om door het bos de bomen te blijven zien. TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
DE KICK-OFF VAN HET CAMERAVERHAAL: EURO 2000
DE TELECOMMANDOKAMER: HIER BRANDT DE LAMP 24/7
Luc De Kock, de cameramanager van de lokale politie Antwerpen: “Vijftien jaar geleden dienden de eerste 16 camera’s om hooligans in beeld te brengen. Maar met louter die ene doelstelling blijft de return on investment ondermaats. Dus is er nagedacht over de gerechtelijke én bestuurlijke mogelijkheden: hoe kunnen camera’s bijdragen tot meer veiligheid, zowel preventief als repressief? Vandaag hebben we een kwalitatief hoogstaand camerasysteem dat we héél breed en gericht inzetten tegen straatcriminaliteit en overlast. Camerabeelden helpen ons daders op te sporen en bewijslast te vergaren; de pakkans verhoogt; we kunnen er onze politie-inzet mee aansturen enzovoort.”
Luc De Kock: “10 videowalls met in totaal 80 schermen voor 215 camera’s. De telecommandokamer (TCK) is het kloppende hart van de beeldregie. We monitoren de beelden in functie van de prioriteiten en de gebeurtenissen. Tegelijk is de TCK onze zonale dispatching van waaruit we de teams aansturen en acties coördineren. We krijgen ook geregeld gelegenheidskijkers over de vloer: wijkinspecteurs die overlast opvolgen, rechercheurs van de federale gerechtelijke politie die met een zaak bezig zijn, om maar enkele voorbeelden te noemen. In feite is iedereen met ‘sanctioneringsbevoegdheid’ hier welkom: politiemensen, GAS-ambtenaren en magistraten.”
NIET ALLEEN DE POLITIE KIJKT GRAAG DOOR HET OOG VAN EEN CAMERA NAAR WAT ER ZICH IN DE PUBLIEKE RUIMTE AFSPEELT
12
Luc De Kock: “Dan heb je twee opties: ofwel doet iedereen apart zijn eigen ding met als resultaat een wildgroei van camera’s in het straatbeeld. Dat zou absurd zijn, zeker omdat met elke camera een investering van 15 000 euro gemoeid is. Ofwel werk je vanuit een coherent camerabeleid aan één geïntegreerd geografisch netwerk, waarbij de verschillende partners (politie, De Lijn, NMBS, ...) op afzonderlijke locaties de streams van één en dezelfde camera kunnen binnenhalen. Ze werken dan elk met de camerabeelden in functie van de eigen doelstellingen.”
MANDAAT: CAMERAMANAGER
In 2014 kreeg Luc De Kock een mandaat van het stadsbestuur om het cameraverhaal voor heel de stad in goede banen te leiden: een bevestiging van de strategische keuzes en de opgebouwde expertise binnen de politie. "Als cameramanager van ’t Stad is het mijn rol het kluwen van camera’s, beeldstreams en glasvezelverbindingen te finetunen. Daar komt zowel technisch als organisatorisch heel wat bij kijken.”
TOEKOMSTMUZIEK
Luc De Kock: “Er is veel draagvlak bij de Antwerpenaar voor het cameratoezicht. Uit bevolkingsenquêtes blijkt dat camera’s het veiligheidsgevoel verhogen. Tegelijk stijgt ook het vertrouwen in de politie. Het één is gelinkt aan het ander, want niet die camera’s op zich zorgen voor veiligheid, wel de politiemensen die ze gebruiken. Dat het niet om loos vertrouwen gaat, bewijzen de cijfers. Op jaarbasis registreren we 4000 incidenten met de camera’s. In 1700 gevallen (46%) gaat het om heterdaad en in 76% van die heterdaadgevallen klissen we de daders. Die cijfers spreken boekdelen! Dat succes is in sterke mate afhankelijk van de beeldkwaliteit. Om een idee te geven: tot op 50 meter kunnen we bij wijze van spreken van iemand op straat een pasfoto maken. Tot op 100 meter is iemand duidelijk herkenbaar. Tot op 200 meter zie je iemand de hoek omdraaien.”
Kan het nog beter? Luc De Kock: “Met een aanbod van 215 camera’s bestaat de kunst erin op het juiste moment de meest relevante beelden op de videowall te tonen. Terzijde, we kunnen alle beelden streamen tot op laptop- of tablet-niveau. Dé toekomst, dat zijn intelligente camera’s die ‘zoeken’ op basis van gedragsanalyse of feitendetectie. Ook de integratie van ANPR in de toezichtscamera’s is een mooie piste. Het cameraverhaal is nog niet af!” f
inforevue 042015
RESULTATEN DIE ENTHOUSIASMEREN
PARTNERSAMENWERKING Een greep uit de voorbeelden van ‘dubbel’ cameragebruik: • De NMBS kijkt met haar camera’s in het Centraal Station naar de activiteit op de sporen en op de perrons. Dankzij diezelfde camera’s slaagt de politie erin een fietsendief ’s nachts op heterdaad te betrappen.
• Het Verkeerscentrum gebruikt de camera’s van het Agentschap Wegen en Verkeer om de verkeersdrukte op de Singel te monitoren; ook de politie zal er binnenkort vluchtende daders virtueel mee kunnen achtervolgen.
Afhankelijk van de functionaliteit zijn er strikte voorwaarden aan het cameragebruik verbonden. Voor haar toezichtsrol is de politie verplicht de camera’s aan de Privacycommissie te melden. De beelden kan zij gedurende 30 dagen bewaren.
Luc DeenKock Kristof De Busser Johan Degreef
13
Veilig surfen
Beveiligde online aankopen Olivier BOGAERT
D
e feesten zijn in aantocht en omdat het een reflex is geworden, gaan we onze geschenken ook via webwinkels aankopen. Een recent onderzoek van Test Aankoop heeft aangetoond dat onze gegevens bij sommige van die winkels niet zo goed beveiligd zijn. Daarom geven we u alvast enkele tips waarmee u bij een onlineaankoop rekening kan houden: - De vermelding ‘https’ in de adresbalk geeft aan dat de gegevens tussen uw computer en de site versleuteld zijn. Op de webpagina vindt u ook het icoon van een hangslotje: let erop dat dit tijdens het surfen steeds zichtbaar is. - Documenteer u over de site die u bezoekt. U kunt bijvoorbeeld gebruikmaken van de site www.consuwijzer.nl/ shopscan om na te gaan of het platform betrouwbaar is.
- Ga na of u op het ogenblik van de betaling gebruik kunt maken van een beveiligd systeem zoals uw debetkaart of kredietkaart die validaties met uw digipass mogelijk maakt.
Op de site www.safeinternetbanking.be vindt u ook nog andere goede tips.
Vertaalperikelen
Het gevaar van valse vrienden
E
en bijzonder (ver)taalkundig fenomeen zijn de zogeheten valse vrienden, ook wel dwaalduiders of verborgen verleiders genoemd. Het zijn woorden die in hun vorm of klank op een woord uit een andere taal lijken of er zelfs exact mee overeenkomen, maar niet dezelfde betekenis hebben, wat tot grote verwarring kan leiden. Het Engelse woord process is geen proces in de zin van rechtszaak. Het Duitse woord Rufmord betekent niet roofmoord, een Toter is geen doder maar een dode, een onderzoek instellen is Ermittlungen einleiten en niet
einstellen (dit betekent precies het tegenovergestelde!) en die Recherche kan niet worden gebruikt om de politiedienst (Kriminalpolizei) mee aan te duiden. Trouwens, wat wij een rechercheur of speurder noemen, heet in het Frans dan weer een enquêteur. Rechercheur lijkt wel Frans, maar is het niet! De vertaler moet dus altijd goed bij de les blijven, want het gaat vaak om kleine verschillen die grote gevolgen kunnen hebben!
Olivier LOUYS 14
Onderweg
Waartoe dienen al die portieken met camera’s?
DE EXPERTS
U
hebt het ongetwijfeld al gemerkt: er komen op onze autosnelwegen heel wat nieuwe portieken bij die uitgerust zijn met camera’s. Gaat het om nieuwe trajectcontroles? Dit is een vraag die internetgebruikers ons per mail voorleggen … Een overzicht. Momenteel bestaan er vier soorten portieken die met camera’s zijn uitgerust:
- de oudste zijn telportieken (zoals op de A8). Die portieken hebben geen belang voor het grote publiek en hebben geen invloed op de veiligheid; - er zijn natuurlijk ook enkele bij iedereen bekende trajectcontroles. In 2016 moeten er zowel in het noorden als in het zuiden van het land nieuwe bijkomen. De pers zal de bevolking hierover zeker informeren; - daarnaast zijn er ook de portieken voor het Viapasssysteem. Deze betreffen uitsluitend de toekomstige kilometerheffing voor vrachtwagens;
Olivier QUISQUATER - tot slot zijn er de portieken voor de dynamische weging van vrachtwagens (negen in Vlaanderen, vijf in Wallonië). Die portieken worden voor een statisch weegstation geplaatst. Ze geven de eenheden op het terrein informatie over het gewicht, de snelheid, de hoogte, de lengte en de verboden inhaalmanoeuvres van vrachtwagens. Een uitstekend aanvullend middel voor de politie!
Hallo, met het callcenter
Kies de juiste deur
0800 99 271 polsupport@police.belgium.eu
Françoise FORTHOMME
H
et callcenter ontvangt regelmatig oproepen van burgers die op zoek zijn naar een dienst of een bepaalde directie van de federale gerechtelijke politie die hun probleem kan aanpakken.
Een veel voorkomend voorbeeld: een internetgebruiker wenst te melden dat hij het slachtoffer is geworden van informaticaoplichting waardoor zijn computer werd geblokkeerd. Hij wenst ook advies te ontvangen zodat hij zijn materiaal opnieuw kan gebruiken en heeft horen spreken over de
Federal Computer Crime Unit (FCCU). Hij wendt zich dus tot het callcenter om met een politieambtenaar die in computercriminaliteit gespecialiseerd is, in contact te kunnen treden. Deze internetgebruiker klopt dus niet bij de juiste instantie aan. Burgers dienen namelijk eerst met de lokale politie contact op te nemen waar zij, in voorkomend geval, een klacht kunnen indienen. Als de lokale politie het nodig acht het dossier te behandelen, kan ze op haar beurt aan een dienst of bepaalde directie van de federale gerechtelijke politie steun vragen.
15
N I EU W M AT ER I A A L
Comfortabel, snel èn veilig De federale wegpolitie heeft haar wagenpark uitgebreid met 14 BMW's 328i. Bij de keuze van dit type auto is de werkgroep niet over één nacht ijs gegaan. De veiligheid van de personeelsleden primeert. TEKST Saskia Van Puyvelde
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
inforevue 042015
BRUSSEL – Het mag gezegd: deze blinkende berlines rijden niet onopgemerkt voorbij. Gestriped en volledig uitgerust met lichtbalk, controle- en communicatiemiddelen. Commissaris Christophe Brück van de Directie van de wegpolitie (DAH) geeft ons tekst en uitleg: "In de verschillende eenheden van de federale wegpolitie rijden nog Audi’s A4 en een beperkt aantal oude modellen Volvo S60. Deze voertuigen rijden jaarlijks tienduizenden kilometer en het is dus heel normaal dat ze na vier à vijf jaar aan vervanging toe zijn. De aankoop van nieuwe voertuigen voor acties en controles (VAC) stond sowieso gepland. Een werkgroep is opgericht en uit de conclusies blijkt dat de BMW 328i het meest geschikt is."
BESTE KEUZE
"Het belangrijkste criterium is de veiligheid van onze personeelsleden", gaat Christophe Brück verder. "Op de tweede plaats komt het comfort: leden van de wegpolitie zitten vaak uren in hun voertuig. Het is hun tweede bureau. Verder wordt de kofferruimte onder de loep genomen. Die moet groot genoeg zijn om alle kegels, signalisatielampen enz. in op te bergen. Ook het aantal pk's is van belang: onze collega's moeten snel en veilig hun opdrachten kunnen uitvoeren. Het laatste criterium is de prijs, die sterk concurrerend is omdat deze voertuigen worden aangekocht via de overheidsopdracht van de geïntegreerde politie."
Is de nieuwe BMW met 245 pk een bom? "Alle personeelsleden die dit soort auto besturen, hebben daartoe een specifieke opleiding gevolgd en zijn ook geslaagd voor deze opleiding", benadrukt de commissaris. "Tijdens die opleiding leren zij de auto in alle omstandigheden (verkeer, weer enz.) veilig besturen. Een achtervolging bijvoorbeeld zal niet zomaar tot elke prijs worden ingezet: zij houden rekening met alle parameters waarbij hun eigen veiligheid en die van de weggebruikers op de eerste plaats komen. Bovendien kunnen tijdens een achtervolging andere middelen worden ingezet, zoals een wegversperring of een politiehelikopter."
Twee van de 14 nieuwe BMW's zijn al geleverd bij de wegpolitie Brabant. Op 21 juli dit jaar mochten zij in primeur meerijden met het koninklijk defilé. Vijf BMW's worden dit jaar nog geleverd en de andere zeven in 2016. Ze zijn voorzien van alle technische snufjes (zie kader) en uitgerust met reflecterende signalisatie-elementen van klasse 31. Zo wordt de zichtbaarheid, in het donker en vanop grote afstand, verhoogd. f 1
Zie Inforevue 4/2014.
”HANDIG, DIE CARKIT!”
TECHNISCH GEZIEN
Inspecteur Alex Van Moorleghem (verkeerspost Oudergem): "Persoonlijk ben ik zeer tevreden over dit voertuig, zeker wat betreft de technische kenmerken en in het bijzonder de kracht van de motor en de zeer performante automatische versnellingsbak. Spijtig dat het M-pakket ontbreekt, dat onder andere een sportievere ophanging voorziet. Tevens is de carkit een zeer goed bedacht systeem: de draagbare radio wordt in zijn houder geplaatst en wordt zo de radio van het voertuig. Eindelijk opnieuw een waardig voertuig voor de wegpolitie.”
Benzinemotor, automatische versnellingsbak met 8 versnellingen, 245 pk, directe injectie, dubbele turbo intercooler, topsnelheid: 250 km/h, optrekken van 0 naar 100 km/h in 6.1 seconden, CO2-uitstoot : 149 g/km, cilinderinhoud : 1997 cc, ESP, ABS, 8 airbags, airconditioning, antislip, ...
TABLETS Sinds 2012 investeert de Directie van de wegpolitie (DAH) in meer informaticamiddelen. Elke verkeerspost – er zijn er 26 in totaal – beschikt momenteel over één tablet; eind dit jaar zijn dat er twee. Voor de Cel Patrouille en Toezicht (CPT), die voornamelijk gerechtelijke opdrachten uitvoert, worden er extra tablets voorzien. Christophe Brück: "Vroeger had elke collega zijn persoonlijke UGA2 op zak, nu niet meer. Op het terrein hebben zij deze informatie wel nodig. Daarom heeft DAH geïnvesteerd in tablets, die uitgerust zijn met een 3G-data-abonnement. In samenwerking met het Centrex wegverkeer hebben we op elke tablet een aantal nuttige documenten, apps en websites geïnstalleerd. Enkele voorbeelden: link naar de Interventiegids Terrein (IGT), controlegids over ladingzekering, gids over afvaltransport, verkeerscode UGA, ADR-app, boetecataloog, checklist bij taxicontroles, website BIVV, website Juridat met Belgische wetgeving, Belgisch staatsblad enz." 2
18
Verzamelboekje met wetteksten over het wegverkeer en het verkeersreglement.
“Heel wendbaar en licht”
inforevue 042015
ELEKTRISCHE MOTOREN
ook worden ingezet bij grote acties, maar niet voordat de motorrijders de voorziene opleidingen hebben gevolgd. Bij de aankoop hebben zowel het ecologische als het economische aspect meegespeeld: geen uitlaatgassen, geen lawaaihinder, geen onderhoudskosten. Als je de Zero vergelijkt met een gewone motor van 1200 cc die met benzine rijdt, kosten beide machines evenveel in aankoop. Maar voor de benzinemotor ga je per 10 000 kilometer 800 euro uitgeven aan benzine; voor dezelfde afstand betaal je amper 100 euro aan elektriciteit bij de Zero. Ook de duurzaamheid was een belangrijk criterium.”
'BIJTANKEN' IN AMPER ÉÉN UUR
Als eerste van het land beschikt de verkeerspolitie van de zone Rupel sinds oktober over twee elektrische motoren van het Amerikaanse merk Zero. Deze motor heeft vele voordelen. Zo kan de politie bijvoorbeeld op plaatsen komen waar veel overlast is, zonder hun bezoek aan te kondigen ... TEKST Saskia Van Puyvelde
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
BOOM – Sinds oktober rijden er in de politiezone Rupel (Boom/Hemiksem/ Niel/Rumst/Schelle) twee elektrische motoren rond. “Ze worden voorlopig
enkel ingezet voor niet-dringende politiehulp, gekoppeld aan de wijkdienst”, zegt commissaris Peter Van Den Abbeele. “Op termijn zullen zij
De Zero heeft een actieradus van ongeveer 233 kilometer in het stadsverkeer, waarna de batterij twee uurtjes nodig heeft om op te laden. “We gaan nog wel een sneloplader kopen, zodat het 'bijtanken' in amper één uur kan gebeuren”, gaat de commissaris verder. “Hij kan in drie seconden naar 100 km/h met als topsnelheid ongeveer 165 km/h, wat voor onze politiezone zeker voldoende is. Met deze automatische motor moet er niet geschakeld worden, met als voordeel dat de bestuurder de linkerhand vrij heeft. Vermits er geen ronkende motor staat te draaien, is het makkelijk om met mensen te praten.” In het begin was er enige terughoudendheid van het personeel. “Voor mezelf zou ik deze motor niet kopen”, zegt inspecteur Claudia Clement. Zij is één van de (voorlopig) twee motorrijders die met de Zero rondrijden. “Ik heb niet het gevoel dat ik met een echte motor rijd, want ik hoor de motor niet en moet niet schakelen. Maar voor het werk vind ik hem zeer geslaagd, zeker omdat hij heel wendbaar en licht is (198 kg, nvdr). Het is inderdaad wel zo dat we met de Zero op (overlast)plaatsen kunnen komen die anders moeilijker toegankelijk zijn zoals dijken en (jaag)paden. Bovendien hoort niemand ons aankomen, wat zo zijn voordeel heeft.” En als ze hun komst toch willen aankondigen: de elektrische motoren zijn voorzien van een volledige politieuitrusting, net als hun 'grote broers' … f
19
Elke afstapping begint met een vast stramien: het relaas van het slachtoffer van de inbraak.
Met de lamp schijnen om sporen zichtbaar te maken ...
Elke sporenopname moet 'metrisch' zijn. De inbrekers gingen driest te keer: ook op de deurpost zijn er schoeiselsporen.
Een identiek schoeiselspoor op de richel van een zijraampje ...
Sporen bekijken met collega-rechercheurs ...
Bart Kerremans
RECHERCHEUR/ TECHNISCHE VASTSTELLER BEROEP :
Donkere maanden… De ochtend van 3 november hebben we afspraak met Bart Kerremans in de oude rijkswachtkazerne in Mechelen waar de lokale recherche vooralsnog is gehuisvest. “Vandaag staat er een restaurant op de Vismarkt op het menu. Daar is vannacht voor de tweede keer op korte tijd ingebroken. Klaarblijkelijk hebben de inbrekers zich het afgelopen weekend koest gehouden. Gemiddeld doen we in de donkere, inbraakgevoelige maanden zo’n vijftien afstappingen per week. Dat aantal varieert sterk: soms vijf, soms 20. Sinds kort werken wij bovendien samen met de politiezone Klein-Brabant, wat maakt dat wij in een beurtrol de technische vaststellingen op elkaars grondgebied doen.” Het zonlicht brengt raad, maar niet altijd… De duisternis is een bondgenoot van de inbrekers. Ze handelen vaak bij valavond of ’s nachts. De technische vaststellers daarentegen, trekken het liefst overdag de baan op. “Worden wij dan nooit uit ons bed gebeld? Toch wel, maar het is nu eenmaal meer opportuun om bij daglicht sporen op te nemen. Bovendien kan het leerrijk zijn om daags nadien de slachtoffers eens terug te zien. Het gebeurt wel vaker dat iemand zich achteraf een interessant detail herinnert. Of de buren komen met waardevolle info aankloppen als ze ons zien. Hoe dan ook, de dienstverlening naar de burger primeert. We overwegen altijd of het redelijkerwijs gerechtvaardigd is om sporen urenlang te vrijwaren. Kijk, als slachtoffers niet naar bed kunnen omdat de slaapkamer bezaaid is met glasscherven, dan offer ik liever mijn nachtrust op. Of aan een bakker kan je moeilijk vragen om niets aan te raken en ’s nachts geen brood te bakken…”
Vertigineus… Vismarkt. Ter plaatse volgt Bart zijn vast stramien. Hij laat de restaurantuitbater vertellen wat er gebeurd is. Dan neemt hij een kijkje rond het gebouw om te zien hoe de inbreker te werk ging. Naast het restaurant loopt een smal, doodlopend steegje. Via dat steegje en een plat dak aan de achterkant zijn de inbrekers op een platformpje voor de zolderverdieping geraakt. Daar hebben ze een deurraam kapotgeslagen om binnen te geraken. Terug naar binnen om sporen te zoeken. Gepakt met fotoen CSI-materiaal beklimt Bart de vertigineuze wenteltrap van het gelijkvloers naar de zolderverdieping. Elk spoor is belangrijk… Boven schijnt Bart met zijn lamp op de houten vloer. “Je moet altijd met een open geest aan een sporenonderzoek beginnen, maar ik denk dat we hier vooral naar schoeiselsporen mogen zoeken.” De hoop om een vingerafdruk te vinden vergaat inderdaad wanneer Bart op de deur een handschoenspoor aantreft. Hij neemt een kwastje en poedert meerdere schoeiselsporen op de vloer én deur tevoorschijn. “Elk spoor, afkomstig van een dader, is interessant. Dus behandelen we elk spoor nauw-
IDENTITY KIT Hoofdinspecteur Bart Kerremans is crime scene investigator (CSI) bij inbraken in de politiezone Mechelen/Willebroek. “In lokaal jargon heet dat ‘technische vaststeller’”, nuanceert hij. “In feite ben ik rechercheur, maar sinds 2010 hou ik me bezig met het zoeken en opnemen van sporen bij inbraken en autokraken. Sporenonderzoek is een specialisatie binnen een specialisatie. Sporen zichtbaar maken, of ‘poederen’ zoals wij zeggen, is een ambacht. Je moet het echt graag doen en oneindig veel geduld hebben. Het is niet het klassieke politiewerk dat tot de jeugdige verbeelding spreekt, zoals met loeiende sirenes boeven achtervolgen of gangsters schaduwen. Ik haal mijn jobtevredenheid uit het zoeken naar kleine dingen, details die het verschil kunnen maken.”
OP STAP MET...
gezet. De sporenopname moet trouwens ‘metrisch’ zijn, zo niet is het spoor waardeloos.” Bart gaat aan de slag met meetlat, statief en fototoestel. Wat levert de sporenoogst op? De schoeiselsporen staven het vermoeden dat het om twee inbrekers gaat en één schoeiselspoor vertoont een duidelijk visgraatmotief.
Visgraten en restaurants… Ondertussen is het interventieteam dat ’s ochtends de eerste vaststellingen deed opnieuw ter plaatse. Een buurtonderzoek en de snelle analyse van camerabeelden – camera’s sieren rijkelijk het straatbeeld in de Mechelse binnenstad – leert dat het inderdaad om een duo gaat en dat de inbrekers niet aan hun proefstuk toe waren. Diezelfde nacht hebben ze ook in een aanpalend restaurant ingebroken, via een zijraampje vlak om de hoek. “En ze gingen driest te keer”, zegt Bart wanneer hij het ingetrapte venster ziet. Op de richel prijkt een schoeiselafdruk met ... visgraatmotief.
Na de techniek: de wetenschap… Elke schoenzool vertoont ‘typica’ die uniek zijn. Door die typica te vergelijken, kan je schoeiselsporen onomstotelijk aan deze of gene schoen linken. “Dat is wetenschappelijk onderzoek”, zegt Bart. “Wij beperken ons tot de technische vaststellingen. De collega’s van het labo van de federale politie komen de sporen ophalen. Zij analyseren die en stoppen ze in een database. Bij een ‘hit’ speel ik de info door aan de rechercheurs die het daderonderzoek voeren. Sowieso krijgen die, alsook de collega’s van de interventie, altijd feedback over ons sporenonderzoek.” Nawoord. Eén van de inbrekers werd herkend op camerabeelden. Enkele dagen later werd het duo op heterdaad betrapt. Bij één van beiden werden de schoenen met visgraatmotief aangetroffen.
21
HISTORIA
De koning van de brandkastenkraak leefde in Brussel België is misschien niet de bakermat van ‘s werelds meest spraakmakende strafzaken, edoch. Een illuster voorbeeld brengt ons terug naar het midden van de 19de eeuw, in een periode
waar de criminoloog Harry Soderman schrijft dat “de vooruitgang in de bouw van brandkasten niet meer afgestemd was op de fortuinen die ze moesten beschermen”. Dit tot groot jolijt van de
misdadigers uiteraard, zoals Maximilien Shinburn, de voornaamste alias van een inbreker die tussen 1860 en 1908 actief was in het noordoosten van Amerika.
D
eze jongeman van Germaanse afkomst (the Dutchman oftewel ‘de Hollander’ was één van zijn talrijke bijnamen) arriveert zonder geld in New York en bekeert zich al snel tot de misdaad. Na een eerste brandkastkraak in Boston wordt deze modus operandus algauw zijn specialiteit. Amerikaanse bankiers kunnen hem niet luchten. Dat hij vindingrijk is, bewijst de geijkte papieren schijf die hij ontwikkelt om codes te kraken. Of soms maakt hij simpelweg gebruik van nitroglycerine om de kluisdeur te doen ontploffen. Maar bovenal is hij een ‘fitter’, wat wil zeggen dat hij zich graag bezighoudt met het maken van wassen gietvormen van sloten om valse sleutels te bekomen. Om zijn nieuw ‘beroep’ beter onder de knie te krijgen, gaat hij zelfs werken voor een firma die kluizen fabriceert. O ironie, uteindelijk is hij zelfs de oorzaak van diens faillissement! Na meerdere aanhoudingen en evenveel ontsnappingen vlucht hij naar Europa. Daar verblijft hij in Duitsland en vervolgens in België als Baron Shindle. Hij koopt een kasteel, een
22
adellijke titel en doet een poging om geloofwaardig over te komen door te investeren in een zijdefabriek. Maar zijn speelzucht en zijn dure levensstijl trekken de aandacht van het vermaarde privédetectivebureau Pinkerton, dat hem aangeeft aan de Belgische overheid. Dit betekende het einde van zijn carrière als achtenswaardige zakenman. Geruïneerd hervalt hij in de misdaad tot hij op heterdaad betrapt wordt tijdens een poging tot inbraak in de Banque Provinciale van Verviers in 1883. Na enkele jaren in de Belgische gevangenissen ruilt hij ons land voor Engeland en vervolgens Amerika, waar hij de draad van zijn gangstercarrière opnieuw opneemt. In 1908 gaat hij uiteindelijk ‘met pensioen’. De evolutie van de technologie voor de beveiliging van kluizen alsook zijn beruchte ‘naam en faam’ zorgden
ervoor dat hij zijn activiteit moeilijk kon voortzetten. Max Shinburn onderhandelt met Pinkerton, aan wie hij een volledig rapport over zijn inbraaktechnieken verstrekt, in ruil voor een plaats in een ‘home’ voor tot inkeer gekomen misdadigers te Boston. Daar sterft hij straatarm in 1916. f
Benoît Mihail
Omzendbrieven voor versterkte controles
CASUS
Twee ministeriële omzendbrieven (OOP 43 en OOP 44) regelen de
mogelijkheid om versterkte identiteitscontroles uit te voeren. Wat dat
precies inhoudt en in welke omstandigheden deze identiteitscontroles mogelijk zijn, beschrijven we in deze casus.
M
et twee recente omzendbrieven1 maakt de minister van Veiligheid en van Binnenlandse Zaken gebruik van de mogelijkheid2 om versterkte identiteitscontroles voor te schrijven. Die bijkomende mogelijkheid om identiteitscontroles te verrichten, vereist – om het naleven van de proportionaliteit, subsidiariteits- en opportuniteitsbeginselen te waarborgen – dat deze maatregel op een omstandige wijze gemotiveerd wordt en dat de uitvoering ervan aan objectieve criteria beantwoordt. Dit lichten we hierna toe.
OMZENDBRIEF OOP 43
De gewelddaad aan boord van de Thalys op de lijn Amsterdam-Parijs op 21 augustus 2015 enerzijds, en het dreigingsniveau dat een bijzondere waakzaamheid aanbeveelt (vooral in de Schengen-luchthavens en op de internationale treinen en dito stations) anderzijds, vormen de omstandige motivering van de nieuwe hypothesen waarin identiteitscontroles kunnen plaatsvinden. Alleen de politieambtenaren van de spoorwegpolitie (SPC), de luchtvaartpolitie (LPA) en de scheepvaartpolitie (SPN) zijn bevoegd om de identiteitscontroles in het kader van deze omzendbrief te verrichten.
Zij kunnen alle personen controleren die zich in de infrastructuren, in de gebouwen en in de vervoermiddelen van de spoorwegen, de metro, de luchthavens en de havens bevinden. Als uitvoeringsmodaliteit bepaalt de omzendbrief dat de controles ‘geregeld en afwisselend in tijd en ruimte’ moeten plaatsvinden. De mogelijkheid om deze identiteitscontroles te verrichten is weliswaar beperkt in de tijd, meer bepaald tot nader order van de minister van Binnenlandse Zaken. Bovendien, omdat de voormelde locaties beschouwd worden als ‘plaatsen waar de openbare orde bedreigd wordt, in de zin van het artikel 28, § 1, 4° WPA’, kunnen de politieambtenaren van SPC, LPA en SPN er ook overgaan tot een veiligheidsfouillering van iedereen die toegang heeft tot deze plaatsen.
OMZENDBRIEF OOP 44
Deze omzendbrief kwam er in het licht van de uitzonderlijke toestroom van asielzoekers op het nationale grondgebied en het ontbreken van grenscontroles enerzijds, en de noodzakelijke handhaving van de openbare veiligheid en de versterking van de strijd tegen de Foreign Terrorists Fighters en tegen de mensenhandel en mensensmokkel anderzijds. De maatregel beoogt de asielzoekers
die zich in de kantoren van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) aanmelden. Tot nader order van de minister van Binnenlandse Zaken zijn alle politieambtenaren van de federale politie bevoegd om daar identiteitscontroles uit te voeren.
Om deze identiteitscontroles te vergemakkelijken, heeft de minister aan DVZ gevraagd om de identificatiegegevens (naam, voornaam, vingerafdrukken) waarover DVZ al beschikt, aan de politiediensten te bezorgen. En om het politiewerk te rationaliseren en nodeloze politiecontroles te vermijden, moet de federale politie de lokale politie op de hoogte brengen van de reeds uitgevoerde identiteitscontroles en, in voorkomend geval, van het resultaat ervan. f
Valérie Keuterickx dgs.dsj.ajo@police.belgium.eu
1
2
In concreto gaat het om de ministeriële omzendbrief OOP 43 van 3 september 2015 en de ministeriële omzendbrief OOP 44 van 23 oktober 2015 die respectievelijk op 10 september 2015 en 3 november 2015 in het Belgisch Staatsblad zijn verschenen. OOP 43 betreft de versterkte controle op basis van de artikelen 28 en 34 van de wet op het politieambt. OOP 44 betreft de versterkte controle op basis van artikel 34 van de wet op het politieambt. Naar aanleiding van een materiële vergissing werd deze omzendbrief een tweede keer in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt, op 2 december 2015. De wettelijke basis voor identiteitscontroles staat in artikel 34, § 1 en 2 van de WPA; de mogelijkheid om die uit te breiden ligt vervat in §3 van hetzelfde artikel.
23
P
Woninginbraken preventief aanpakken: werpt het vruchten af?
Armand TOSSINGS HOOFDINSPECTEUR – LEIDINGGEVENDE PREVENTIEDIENST – LOKALE POLITIE LUIK “
24
P
reventie heeft een belangrijke plaats veroverd in de strijd tegen inbraken. Vroeger was preventie bij de politie synoniem met aanwezigheid op het terrein. In de jaren 90 ontwikkelden een aantal voorlopers (zoals de politie van Luik) een nieuwe strategie: de burgers tips geven voor een betere beveiliging van hun woning. De technopreventie was geboren! Onder impuls en leiding van de minister van Binnenlandse Zaken heeft die vorm van preventie een snelle ontwikkeling doorgemaakt. Alle politiezones beschikken nu over diefstalpreventieadviseurs (DPA’s). In de strijd tegen inbraken biedt technopreventie een meerwaarde omdat de burgers bij de preventie worden betrokken en zelf veiligheidsactoren worden. Hierbij moeten ze wel degelijk advies krijgen, wat de taak is van de DPA. Deze persoon heeft niet alleen een specifieke opleiding gevolgd, maar kent ook de
technieken die de inbrekers gebruiken. De tips van de DPA bestaan uit verschillende beveiligingsmaatregelen die stapsgewijs worden besproken. Het gaat om organisatorische, mechanische en elektronische maatregelen. Is technopreventie doeltreffend? Mijn antwoord is een volmondig ‘ja’ en ik heb hiervoor een krachtig argument: “Van alle feiten die in 2014 in Luik werden gepleegd, was 37,4 % een poging!” Daaruit blijkt dat dieven vaak machteloos staan tegenover de veiligheidsmaatregelen. We moeten de burgers er dus van overtuigen preventieve maatregelen te treffen. Terwijl het vrij gemakkelijk is om de door emoties overmande slachtoffers van een inbraak te bereiken, is dat moeilijker bij niet-slachtoffers. Men denkt altijd dat zoiets alleen bij anderen gebeurt. Hoewel onze tips gratis zijn en geen enkele verplichting inhouden, aarzelt men om op ons een beroep te doen. In Luik zijn de wijkinspecteurs onze
ambassadeurs. Ze stellen ons dienstenaanbod bijvoorbeeld voor bij adrescontroles. Andere partners zijn de wijkcomités en seniorenclubs. We hebben ook aandacht voor de bouwsector. Naast onze aanwezigheid op het bouwsalon Habitat hebben we het Architechno-project ontwikkeld. Het doel van dit project is naar de scholen te gaan om de toekomstige architecten ertoe aan te zetten bij hun ontwerpen aandacht te besteden aan het aspect inbraakveiligheid. Hiervoor wonnen we een Ethias Prevention Award in de categorie Damage Protection. Preventie is ook sociaal en solidair. In onze zone hebben we trouwens ons eerste BIN opgericht en op 13 november jongstleden waren we partner van de nationale actie ‘1 dag niet’. Laten we tot slot niet vergeten dat preventie ook een uitstekend nabijheidsinstrument is …” f
Woninginbraken zijn sedert jaar en dag een probleem voor burgers, alsook voor politiemensen die dit consequent wensen aan te pakken. Er worden in dit domein nochtans veel acties en projecten uitgewerkt. De aanpak van woninginbraken
werd bestudeerd en de volgende vragen stonden hierbij centraal: Welke acties en projecten lopen er in dit kader? Wat werkt en is succesvol? Wat werkt niet en is minder succesvol? En waarom?
FACE TO FACE
Isabel VERWEE BELEIDSADVISEUR - COMMISSARIAAT-GENERAAL - FEDERALE POLITIE “
P
reventie loont, zoveel is zeker, maar ook in andere domeinen worden inspanningen geleverd. Eenmaal een woninginbraak plaatsvindt, is het opstellen van een kwalitatief goed pv ontzettend belangrijk. Dit vergt vakmanschap, ervaring (bijvoorbeeld het herkennen van sporen) en tijd. De lage straftoemeting evenals het routinematige karakter van een inbraak (de zoveelste inbraak op rij) zorgen vaak voor een demotiverende houding bij de eerste vaststeller, waardoor de kwaliteit van het pv in het gedrang komt. Dit krijgt – en vereist – permanente aandacht. Gerichte acties of controles zoals personen of voertuigen controleren, het inzetten van specifieke ploegen in een buurt of ten aanzien van specifieke daders(groepen), het blauw op straat of patrouilleren, … behoren in bijna iedere bevraagde entiteit tot de reguliere werking. Niettemin gaven
enkelen aan geen tijd en capaciteit te hebben om hierin te investeren. Dergelijke gerichte acties worden doorgaans gebaseerd op informatie en kunnen zowel lokaal als federaal ingebed zijn. De voorkeur gaat naar lokale acties omdat de bovenlokale acties vaak met een aantal pijnpunten worden geconfronteerd zoals een gebrekkige return on investment, te grote vrijblijvendheid, lokale autoriteiten die niet wensen te investeren in bovenlokale acties, ... waardoor er een geringe medewerking is. Het effect van dergelijke acties is doorgaans moeilijk meetbaar maar wordt wel als effectief gepercipieerd. Het heeft voornamelijk een afschrikkende werking op korte termijn. Op het vlak van opsporing wordt het belang van onderzoeksindicaties aangegeven, onder meer het vinden van sporen. In sommige zones werd een lokaal sporenteam opgericht, wat de lokale zones in staat stelt om zelf snel
sporen op te nemen bij een woninginbraak. Dergelijk team waarborgt het slachtoffer dat er bij iedere inbraak gekeken wordt of er sporen zijn. De opgenomen sporen worden geanalyseerd in het labo van de FGP. Deze leidt niet alleen tot het vinden van (meer) sporen; in hoofde van de burger is het een soort van hercontact. Het creëert de perceptie dat de inbraak au sérieux wordt genomen. Bepaalde dadergroepen kenmerken zich door een bijzonder groot professionalisme. Zowel samenwerkingen met andere (nationale als internationale) diensten en een meer bestuurlijke aanpak dringen zich op. Verder worden op het vlak van heling her en der inspanningen geleverd maar heling is een blijvend aandachtspunt op het gebied van recherche. Samengevat is de aanpak van woninginbraken pas succesvol wanneer we blijvend investeren op alle mogelijke domeinen tegelijkertijd!” f
25
DR A AIBOEK SEKSUEEL GEWELD
Geen enkel verhaal is te gek voor woorden “We stellen vast dat het soms problematisch gesteld is met de kwaliteit van onderzoeken naar zedenmisdrijven. Die zijn sowieso al heel complex. Dat komt omdat zwart-op-wit bewijslast vaak ontbreekt. Maar omgaan met een slachtoffer, het op een correcte manier verhoren zonder dat dit leidt tot een tweede victimisatie, dat is niet iedereen gegeven.” Commissaris Karen Plasschaert coördineerde de redactie van het draaiboek zedenmisdrijven. Het beschrijft alle stappen die de politie in een onderzoek moet/kan doorlopen. “Het is een hulpmiddel om een lijn te krijgen in dit soort onderzoeken, een geheugensteun om net het verschil te maken.” TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
LEUVEN – Eerst enkele cijfers. In 2014 registreerden de politiediensten 2882 verkrachtingen en 1362 aanrandingen van de eerbaarheid met geweld of bedreiging. “Maar,” nuanceert Karen Plasschaert, “we schatten dat slechts 6 procent van de vrouwelijke slachtoffers zich meldt bij de politie of contact opneemt met een advocaat. Bij mannelijke slachtoffers is er nóg minder aangiftebereidheid. Het dark number is dus bijzonder hoog. Je moet al heel sterk staan om een commissariaat binnen te stappen en aan een vreemde – ook al draagt die een uniform – te vertellen dat je seksueel bent aangerand. Die drempel ligt zeer hoog. Om dat kracht bij te zetten, doen wij altijd een intieme oefening in de opleiding: vertel aan je buur de details van je meest recente seksuele ervaring. [glimlacht] Hoge ogen, gegrijns en veel euh’s, maar antwoorden …”
WOORD TEGEN WOORD
26
Veel slachtoffers durven of willen die stap niet zetten uit schaamte of
uit schuldgevoel. En als ze er toch in slagen hun moed bijeen te rapen, is het allesbehalve een gewonnen zaak. Karen: “Bij een verhoor verwachten wij een glad verhaal: de verklaring moet coherent zijn, zo niet zal het wel niet kloppen. Maar dat is een valkuil, zeker bij verkrachtingen. Het is niet omdat een slachtoffer tegenstrijdigheden vertelt of bepaalde zaken weglaat, uitvergroot of overdrijft, dat het verhaal gelogen is. Dit kan te maken hebben met de beperkingen van het geheugen of met de emotionele impact van de feiten. Misschien was het slachtoffer verblind door angst op het ogenblik van de feiten? Zelfs al heb je als onderzoeker het gevoel dat een verklaring heel ongeloofwaardig overkomt, dan nog is het belangrijk om steeds het volgende voor ogen te houden: geen enkel verhaal is te gek en zeg nooit nooit.” Er is toch altijd bewijslast om een verhaal te staven? Karen ontkent: “Helaas kan je een zedenmisdrijf niet vergelijken met financiële criminaliteit
waar alles zwart-op-wit kan worden aangetoond. Er bestaat weliswaar een Seksuele Agressie Set om sporen op te nemen, maar als de tijdsspanne tussen de aangifte en het feit te groot is, is die nutteloos. Bovendien worden sporen soms letterlijk weggespoeld: slachtoffers voelen zich vuil en willen zo snel mogelijk onder de douche of in bad. En ook al is er pakweg een spermaspoor, dan nog … De dader kan verklaren dat er wederzijdse instemming was. Of ‘we hadden beiden een glaasje op en van het één kwam het ander en een ‘neen’ heb ik niet gehoord’ … Op die manier draait het bij zedenfeiten vaak uit op een woord-tegen-woord-zaak: de versie van het slachtoffer versus die van de dader. Dat onderstreept het belang van de verhoorfinesse van een zedenrechercheur. En ja, natuurlijk bestaat de kans op een valse aangifte. Ook dan is het aan de onderzoeker om uit te spitten of er sprake is van overspel, wraak of een andere beweegreden. Idem als een klacht plots wordt ingetrokken. Daar zit iets achter.”
inforevue 012012
"Zedenmisdrijven zijn barbaarse daden waarbij seksualiteit in haar meest primitieve en perverse vorm wordt misbruikt. Het is een daad die op fysiek en moreel geweld is gebaseerd, waarbij het slachtoffer tot een instrument en een seksueel object wordt gereduceerd. Het lichaam van de andere wordt met voeten getreden en vernietigd. De gevolgen kunnen verschrikkelijk zijn : verlies van identiteit, schaamte en schuldgevoelens, aantasting van het zelfbeeld en dat van anderen… Soms gaat het gepaard met het verlies van de maatschappelijke banden. Zedenmisdrijven kunnen een mens breken. Voor het slachtoffer zal er steeds een voor en na zijn.” Joëlle Milquet, toenmalig minister van Binnenlandse Zaken en Gelijke Kansen, op een colloquium in de Senaat op 8 maart 2013, nota bene Internationale Vrouwendag.
DE IDEALE ZEDENRECHERCHEUR “Het profiel van de ideale zedenrechercheur? Ik denk dat die niet bestaat. Er zijn natuurlijk wel types die zich beter niet inlaten met daderverhoor bij zedenfeiten. Ik ken veel collega’s die zodanig gedegouteerd geraken door de attitude van een verkrachter dat ze zin hebben om op zijn gezicht te slaan. Als de verdachte dat signaal opvangt, zal hij gegarandeerd dichtklappen. De kunst bestaat erin je begrijpend op te stellen, óók naar de verdachte toe. Dat is zeker niet hetzelfde als een daad goedkeuren. Je moet luisterbereidheid tonen en open minded zijn. Dat is de beste attitude om zowel slachtoffer als dader over de brug te doen komen.” f
Vandaag is commissaris Karen Plasschaert verbindingsofficier bij de gouverneur van Vlaams-Brabant. Haar expertise op het vlak van zedenmisdrijven bouwde zij de afgelopen twintig jaar op, eerst als zedenrechercheur bij de federale gerechtelijke politie en vervolgens bij de Cel Geweld tegen personen van waaruit zij ondersteuning bood in zedenonderzoeken, onder meer door gebruik te maken van de expertisedatabank ViCLAS.
Wie meer info wil over het Handboek zedenmisdrijven kan zich Het Handboek is beschikbaar op Portal richten tot de Zedenmisdrijven Dienst Gedragswetenschappen (DJT) van > de…federale gerechtelijke politie (contactgegevens via CRC op Portal). Als verlengstuk op dit handboek bestaat er een opleiding voor het onthaal van (volwassen) slachtoffers van zedenmisdrijven. is Als verlengstuk op dit handboek bestaat er een opleidingHet voor immers belangrijk dat deze vorm van eerstelijnsopvang aan minihet onthaal van (volwassen) slachtoffers van zedenmisdrijven. male voldoet. Het kwaliteitsnormen is immers belangrijk dat deze vorm van eerstelijnsopvang aan minimale kwaliteitsnormen voldoet.
27
Devid Camerlynck
Š Lavinia Wouters
En de beste
amateurfotograaf van Europa is...
OUT OF OFFICE
Devid Camerlynck, hoofdcommissaris en directeur bij de federale politie in West-Vlaanderen. Met
zijn psychedelische ‘Stairway to heaven’ schoot hij de hoofdvogel af in de categorie ‘architectuur’ van
de internationale fotowedstrijd ‘Our World is Beautiful’ uitgeschreven door fotogigant CEWE. Met dit concours wil CEWE talentvolle amateurfotografen in de kijker zetten. En of dit gelukt is! Kranteninterviews, televisiereportage: aan mediabelangstelling geen gebrek. “Ik vermoed dat ze een hoofdcommissaris van politie die creatief uit de hoek komt als een rariteit zien”, gekscheert Devid.
B
RUGGE/POPERINGE – “Fotowedstrijden zijn eigenlijk mijn ding niet”, vertelt Devid. “Meestal zijn dat populariteitspolls waarbij het aantal ‘likes’ wordt geturfd. Voor deze internationale wedstrijd daarentegen, moest je een professionele jury trachten te overtuigen. Dat leek me wel een mooie uitdaging. Maar ik durfde nooit hopen dat ik uit meer dan 94 000 inzendingen van circa 11 800 amateurfotografen als winnaar uit de bus zou komen.” Met een foto van de Tulip Stairs in the Queen’s House van Londen gaf de West-Vlaming de concurrentie het nakijken in de categorie ‘architectuur’. De jury was onder de indruk van de bijzondere lichtinval en het doordachte perspectief. “Ik heb die foto een tweetal jaar geleden gemaakt tijdens een gezinsuitstap naar Londen. Ik was toen op zoek naar originele locaties voor een foto-wandelparcours met de fotoclub van Poperinge. Een wenteltrap van het kaliber zoals die in Queen’s House vind je alleen in vuurtorens. Ik wilde een dromerige setting met veel wit creëren waarbij je als het ware door het licht wordt opgezogen. Met een héél lange sluitersnelheid en zonder statief – ik moest op mijn rug liggen om een voldoende brede hoek te hebben – was dat geen sinecure. Maar het is blijkbaar goed gelukt!”
Het blauwe uurtje
Devid fotografeert niet alleen architectuur. “Ik fotografeer graag landschappen, sportactiviteiten en concerten, maar mijn dada is en blijft toch macrofotografie: close-ups van kleine diertjes en minuscule insecten. Met een macrolens toon je in detail wat je met het blote oog niet of nauwelijks onderscheidt.” Achter Devid, vanuit een ingelijste foto, staart een harig harlekijnspinnetje met gitzwarte ronde bolle ogen ons aan. “Een spin hoeft niet exotisch te zijn om er spectaculair uit te zien. Dit harlekijntje vond ik aan mijn tuinhuis. Dat vind ik net het mooie aan macrofotografie: je moet enorm veel geduld oefenen – uiteraard – en tegelijk leer je veel over je subject. Ideaal
voor een natuurliefhebber als ik! Als je een libelle op het water wil fotograferen, moet je weten wanneer die ’s morgens tevoorschijn komt. Dus enerzijds heb je de wetten van de natuur, anderzijds hoop je op een ideale lichtinval. In het jargon spreken we van ‘het gouden uur’ en ‘het blauwe uur’, respectievelijk één uur vóór zonsopgang en één uur ná zonsondergang. Dat zijn dé momenten waarop je als fotograaf paraat moet staan om te profiteren van het mooiste natuurlicht.”
Passie is vrijblijvend
“Van mijn hobby mijn beroep maken? Liever niet!”, lacht onze gelegenheidsfotograaf. “Neen, fotografie is voor mij puur passie, een hobby die ik bedrijf wanneer ik er zin in heb. Eigenlijk ben ik pas sinds 2007 echt gebeten door de fotografiemicrobe. Dankzij collega Peter Ryngaert die zich specialiseerde in onderwaterfotografie! Van hem kocht ik mijn eerste digitale fototoestel. Twee maanden heeft het geduurd vooraleer ik investeerde in een performanter toestel en specifieke lenzen. Ik heb het ambacht zelf geleerd, door 'trial and error': foto’s bekijken, je afvragen hoe ze dat effect voor elkaar hebben gekregen en dan zelf experimenteren. Ik ben trouwens van mening dat de nabewerking in het tijdperk van de digitale fotografie óók meetelt. Je hoeft daarvoor niet per se de trukendoos van Photoshop boven te halen, maar een programma zoals Lightroom om bijvoorbeeld de kleurintensiteit en netheid te bewerken, vind ik prima. Vroeger, bij analoge fotografie, kon je ook goochelen met filters en chemicaliën. Als een kok vergeet te kruiden, moet hij zijn gerecht toch kunnen recupereren hé? Sinds kort heb ik een GoPro. Ik kijk er al naar uit om actiefoto’s te maken tijdens het moutainbiken en raften. Ook dat is fotografie!” Het werk van Devid Camerlynck, waaronder de ‘Stairway to heaven’, vind je op zijn website www.devid.be. f
Stefan Debroux
25
UITGENODIGD
Van de Brusselse ring tot het Naamse asfalt Wist u dat een politiecombi geen indruk maakt op hardrijders? Tenminste op de autosnelweg … Van choquerende campagnes tot het beheer van incidenten, van de mentaliteit van autobestuurders tot Go for zero: commissaris Jean-Michel Tubetti, toekomstige chef van de WPR Namen, geeft ons zijn indrukken als wegpolitieagent. "Het aantal betwistingen neemt toe en het woord van de politieagent wordt steeds vaker in twijfel getrokken." TEKST Benoît Dupuis
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
BRUSSEL – De loopbaan van JeanMichel Tubetti staat in het teken van de behoefte om vooruit te gaan. Kortom, een beetje zoals op de weg. Hij is sinds 2012 ‘officier operaties' bij de wegpolitie (WPR) Brabant en zal weldra de WPR Namen leiden.
30
Brusselse ring voor het Naamse asfalt.
positief tegenover opgedreven snelheids- en alcoholcontroles. Wanneer ze betrapt worden, stellen ze echter Wat is vandaag de dag de grote uitalles in het werk om aan de boete te daging van de wegpolitieagenten? ontsnappen. Het aantal betwistingen "Zowel de eigen veiligheid als die van de andere weggebruikers verzekeren! neemt toe en het woord van de poliIk verlang naar de dag waarop de tieagent wordt steeds vaker in twijfel collega’s van de wegpolitie geen onge- getrokken. We moeten dus meer en Hij begint zijn loopbaan in 1993 bij de meer bewijzen leveren! Dit gezegd vallen met lichamelijke letsels meer rijkswacht als wachtmeester binnen zijnde, de angst voor politieagenten moeten vaststellen en de families de 5de Mobiele groep. Vervolgens gaat geen slecht nieuws meer moeten mel- bestaat nog altijd, maar hangt af van het type voertuig waarmee we rijden. hij naar de school voor keuronderoffi- den. Bovendien moeten ze in de huiRijden we 120 km/u op de autosnelcieren. Als opperwachtmeester werkt dige context voorzichtig zijn tijdens hij daarna achtereenvolgens bij de hun controles, want ook criminelen weg in een combi, dan worden we brigade van Brussel en die van Binche gebruiken het snelwegennet om zich onbevreesd door hardrijders voorbijtot 1999. In dat jaar wordt hij opleider te verplaatsen." gestoken. Rijden we echter 115 km/u bij de wegpolitie. Gedurende acht jaar met een motor of een snelle wagen, geeft hij onderricht over de gespeciaIs in het kader van de veiligheid van dan zijn de bestuurders op hun hoede. liseerde verkeerswetgevingen (bezol- de weggebruikers de Go for zero een Dat is frappant!" utopie of een realiteit? digd vervoer van goederen en persoHebt u het gevoel dat de verkeersnen, inschrijving …) en motorrijden. "Een utopie. Ik ben bang dat we er nooit in zullen slagen. In elk geval zul- veiligheidscampagnes hun doel bereiken? "Alles hangt af van het len we er alles aan doen om zo dicht In 2008 start hij als aspirant bij de soort campagne. Ik ben voorstander mogelijk bij die doelstelling te komen." nationale officierenschool. Een jaar van opvallende campagnes, zonder dat later wordt de nieuwe commissaris ze daarom trash zijn. ‘Choquerende’ voor een korte periode gedetacheerd Evolueert de mentaliteit van de beelden zullen tot meer debatten en naar de centrale dienst mensenhandel automobilisten? En zo ja, in de tot nadenken aanzetten, en als daarvan de federale gerechtelijke politie goede zin? "Bijna iedereen is zich alvorens naar de wegpolitie terug ervan bewust dat de weg gevaren door één of twee bestuurders worden te keren. Hier is hij drie jaar lang inhoudt en dat er een ongeval kan gesensibiliseerd, is dat mooi meegewerkzaam als diensthoofd van het gebeuren, dat vaak door anderen nomen! Wanneer boodschappen te personeel (HRM). Weldra verlaat hij de wordt veroorzaakt. Velen staan dus voor de hand liggend of niet origineel
inforevue 042015
UITGENODIGD
OPUS CITATUM "De poorten naar de toekomst staan open voor hen die weten te duwen." Coluche
31
PERSON OF INTEREST U bent de gelukkige papa van vier kinderen. Welke boodschap zou u hen meegeven als ze beginnen te rijden? “Pas goed op jezelf! En kijk goed naar de anderen. Rijden is jullie verantwoordelijkheid, wees jullie ervan bewust.”
zijn, dan is de meerwaarde nihil. De campagnes moeten ook gericht zijn op de echte problemen. Wat stellen we vast bij ongevallen op de ring? Naast de ongevallen veroorzaakt door overdreven of onaangepaste snelheid of het rijden onder invloed, worden de ongevallen vaak veroorzaakt door verstrooidheid: men telefoneert, men stuurt sms’en, men schminkt zich … Maar uiteindelijk leidt een lichte aanrijding tot grote hinder. En in onze hyperverbonden maatschappij vrees ik dat het fenomeen zich nog zal uitbreiden. In Groot-Brittannië werd onlangs een clip verspreid waarin drie jonge meisjes en een baby in een auto te zien zijn en waarin de bestuurster sms’en verstuurt. Het voertuig raakt van de weg af en er volgt een frontale botsing. Het volgende beeld laat de overleden baby achterin de auto zien. Dat gaat voor mij te ver. Ik zou me beperkt hebben tot de auto die van zijn baan afwijkt."
32
Sancties hebben dus meer resultaat dan preventie? "Volgens mij wel, zonder te beweren dat preventie tot niets dient. Preventieve boodschappen bereiken een deel van de weggebruikers, wat toelaat sommige zaken bij te stellen. Een financiële sanctie volstaat ook niet noodzakelijkerwijs. Een boete van € 110, voor gsm-gebruik aan het stuur bijvoorbeeld, maakt op
dienst nog steeds de reflex om binnen zijn eigen bevoegdheidsdomein te blijven. Laten we het voorbeeld nemen van een brandend voertuig. De prioriteit van de brandweerman is de brand te blussen, die van de politieagent de plaats te beveiligen en de vaststellingen te doen, die van de takeldienst Het beheer van incidenten op de het wrak zo snel mogelijk weg te autosnelweg: goed of kan beter? takelen. En de Regie der Wegen heeft "Het is mogelijk om het beter te doen wat de coördinatie betreft van de mid- de verantwoordelijkheid om de staat delen die op de plaats van een incident van het wegdek te controleren. Ideaal zou zijn zich rond de motorkap van worden ingezet en dit om tijd te winnen. Bij zware ongevallen is er bij elke een voertuig te verzamelen en over de sommigen niet echt indruk. Het ontradende effect zou groter zijn als we ook het toestel – zonder simkaart – in beslag zouden kunnen nemen. De overtreding werd immers begaan met de telefoon."
VERTAALSLAG Hoe interpreteert u de volgende citaten? • "Ik heb heel mijn leven gewijd aan de auto, die triomf van vrijheid voor de mens." (Enzo Ferrari): "Ik zou ‘Mens’ met een hoofdletter schrijven. Een gevoel van vrijheid, ja, maar soms ook van onkwetsbaarheid. Het is wanneer de Mens zich Übermensch waant dat er gevaar ontstaat."
• "Er zijn blikken van de verleiding waaraan niemand weerstaat, bijvoorbeeld een blik op een verkeersongeval of op een liefdesbrief die van iemand anders is." (Milan Kundera): "Mooi citaat en zo waar. We stellen dit fenomeen van ongezonde nieuwsgierigheid vast op de plaatsen van ongevallen en het is een bron van gevaar. Het gaat om misplaatst gedrag, zeker wanneer men foto’s neemt met behulp van zijn smartphone om ze op de sociale media te verspreiden." • "Met een motor�iets rijden is ongetwijfeld het meest intense gevoel dat een machine kan opwekken." (Paul Peczon): "Als motorfanaat kan ik dit alleen maar bevestigen, maar het intense gevoel beperkt zich niet tot de machine. Andere factoren, zoals de landschappen, dragen ertoe bij."
1
• Nultolerantie wat alcohol betreft: "Voor! Rijden en drinken gaan niet samen."
• Goede autobestuurders belonen: "Eerder tegen. Normen moeten worden nageleefd en daaraan moet geen enkele beloning worden gekoppeld. Maar ik respecteer eenieders strategie."
• Een radar plaatsen op verzoek van de bewoners van een plaats: "Voor, want dat is een antwoord op een verwachting van de burgers. De aanvragers moeten er dan wel voor zorgen dat ze zelf niet geflitst worden, wat wel eens voorvalt! En op voorwaarde dat er feedback wordt gegeven over de resultaten."
• Het rijbewijs met punten: "Niet echt voor of tegen. Het is doeltreffend gebleken in Frankrijk, maar het belet niemand die zijn rijbewijs kwijt is om achter het stuur te kruipen. Die sanctie moet volgens mij gepaard gaan met een inbeslagneming van het voertuig wanneer het puntenquotum overschreden is."
• Drones voor politioneel gebruik: "Voor. Daardoor zal er tijdwinst zijn, in het bijzonder in het raam van de fotogrammetrie2."
• Quota3 voor het opmaken van processen-verbaal: "Tegen. De politie moet vaststellingen doen. Het is de taak van het Openbaar Ministerie een beslissing te nemen over het gevolg dat aan de vastgestelde overtredingen moet worden gegeven." 2
3
Techniek die toelaat metingen te doen op basis van foto’s die van bovenaf genomen zijn, bijvoorbeeld met behulp van een stok of luchtfoto’s. Minimum of maximum aantal processen-verbaal, bijvoorbeeld op het vlak van overdreven snelheid, die de politiediensten in een welbepaalde periode moeten opstellen.
inforevue 042015
Hoe ziet u de wegpolitieagent van de toekomst? "Ik zou een nog grotere aanwezigheid en een grotere zichtbaarheid willen op de weg. Ik zou ook willen dat de wegpolitieagenten over materiaal beschikken dat in overeenstemming is met de bestaande technologieën1. Weldra zal een kwart van het personeel van de federale wegpolitie met pensioen gaan. We hebben dus nood aan nieuw bloed." f
PRO/CONTRA
UITGENODIGD
volgorde van de prioriteiten overleg te plegen. Er is immers ook de vraag van de aansprakelijkheid. Wanneer een gekantelde vrachtwagen drie rijstroken verspert, zou mijn reflex als wegpolitieagent, die wil dat het verkeer vlot verloopt, erin bestaan een bulldozer te laten komen om het voertuig naar de pechstrook te duwen en zo snel mogelijk één of twee rijstroken vrij te maken. Dat zou de vrachtwagen echter nog meer beschadigen ten nadele van de eigenaar. We moeten dus het best mogelijke compromis vinden tussen eenieders belangen en het vrije verkeer. Dat is de taak van de officier van bestuurlijke politie die naar de plaats van zo’n incident gaat. Hij communiceert met de partners om de beste oplossing te vinden, maar er blijft een grijze zone bestaan: in geen enkele wettekst is vastgelegd wie het leiderschap op zich moet nemen om het incident te beheren. Overleg tussen actoren is dus van kapitaal belang."
Lees ook het artikel op bladzijde 16-18.
VERY IRRITATING QUESTION Wanneer men het merendeel van zijn loopbaan werkzaam is in het domein van het verkeer, heeft men dan uiteindelijk niet de indruk dat men ‘in rondjes draait’? "Neen! Het zou simplistisch zijn te beweren dat onze job zich beperkt tot het vaststellen van ongevallen en het opstellen van processen-verbaal. Bij de federale wegpolitie zijn er gerechtelijke taken, taken die betrekking hebben op personeelsbeheer, communicatie, ICT enz. En vergeet niet dat we binnen ons bevoegdheidsdomein de zeven politionele basisfunctionaliteiten vervullen: nabijheid, onthaal, politionele slachtofferbejegening, interventie, openbare orde, opsporing en onderzoeken en natuurlijk het verkeer."
33
Focus op werktuigsporen Ooit al gehoord van de cel ‘werktuigen’ van de Centrale eenheid van de Directie van
de technische en wetenschappelijke politie (DJT)? Het is niet meteen het bekendste vakgebied van de Algemene directie gerechtelijke politie (DGJ). Nochtans regis-
treert de cel jaarlijks meer dan 2 000 opnames van werktuigsporen, waardoor hij
verbanden kan leggen tussen inbraakdossiers. Hoewel het fenomeen van het ban-
ditisme aan de grondslag ligt van de meeste aanvragen voor analyse van werktuigsporen, kan de cel ook kostbare steun verlenen voor de opheldering van bepaalde misdaden.
A
mélie Secret, sinds 2011 lid van de cel werktuigen, vertelt: "In een moordzaak waarin het wapen vermoedelijk een hamer was, werd onze hulp ingeroepen om via analyse van de wonde te bepalen welke hamer gebruikt kon zijn, zodat er minder werktuigen onderzocht moesten worden."
Na enkele jaren in het labo van Charleroi ging Amélie aan de slag bij de Centrale eenheid (UCE) van DJT waar ze zich specialiseerde in het analyseren en vergelijken van werktuigsporen. Momenteel zijn twee andere collega’s in hetzelfde domein gespecialiseerd, maar de cel werktuigen werkt in synergie met de hele eenheid – met name voor de wachtdiensten – en meer in het bijzonder met twee andere cellen die dezelfde databank gebruiken: de schoensporen en de oorsporen. Amélie benadrukt het belang van samenwerking tussen de cellen: "Door bijvoorbeeld het verband te leggen tussen zaken waarin een identiek werktuig werd gebruikt om deurcilinders af te breken en zaken die aan elkaar gelinkt zijn door oorsporen, kunnen we meer feiten aan een dader of een dadergroep toeschrijven. Het is niet uitzonderlijk dat we een verband leggen tussen een tiental zaken en soms meer. De gevolgen zullen dan ook verschillend zijn voor de verdachten."
Specialistenwerk
Amélie beschrijft het klassieke proces van haar werk: "De aanvragen zijn afkomstig van de verschillende labo’s van de gedeconcentreerde entiteiten van de
34
federale gerechtelijke politie. Ik ontvang bijvoorbeeld een deurcilinder, ik registreer hem in de centrale sporendatabank (SDB) met een referentie die eraan verbonden blijft en ik maak er een afgietsel van dat in onze dienst zal worden bewaard. Dan wordt het afgietsel gefotografeerd voor de databank. Als we over een referentieafdruk beschikken, doen we de vergelijking met behulp van de macroscoop."
De dienst gebruikt ook een 3D-toolscan die toelaat het stuk in reliëf en onder alle hoeken te visualiseren, zonder een afgietsel te maken. Het protocol dat tot de conclusies leidt, is in elk geval zeer strikt: "We geven een ‘eerste opinie’ die wordt geregistreerd. Dan zal een tweede operator de ‘tweede opinie’ geven zonder de eerste te kennen. Als de twee opinies niet overeenkomen, geeft een derde operator zijn advies voordat de operatoren het debat openen om het eens te worden over de eindconclusie van de vergelijking." De operator zal in de sporendatabank identieke sporen zoeken op basis van een referentiespoor of referentieafdruk van een werktuig.
Na de vergelijking tussen de twee sporen of bij gebrek aan referentiesporen, zal de operator identieke sporen zoeken in de sporendatabank. Deze operatie kan soms meerdere dagen duren, want de opzoeking is niet automatisch. Elk spoor moet immers in zijn totaliteit worden vergeleken. Het is zeer moeilijk een spoor te categoriseren door er objectieve criteria op toe
EUREKA
te passen die het zullen uitsluiten van latere opzoekingen. Er moet ook rekening worden gehouden met de slijtage van het werktuig door herhaald gebruik. Een werktuig zal na zes maanden niet meer hetzelfde spoor achterlaten, omdat het ondertussen is gebruikt
en beschadigd. En toch zullen de leden van de cel in sommige gevallen in staat zijn het formeel te herkennen. Van specialistenwerk gesproken! f
Franรงoise Forthomme
35
Awel? Een dansje?
AMERIKA BOULDER COUNTY
236
--------------------
WASHINGTON
----------------------------
Een niet-alledaagse ontmoeting
Politieagente steelt de show
Agenten die op weg waren naar een illegaal kampeerterrein, waren verrast toen ze midden op straat een kleine uil zagen zitten, een vogel die hoofdzakelijk 's nachts actief is. Ze beslisten te stoppen om een 'praatje te maken' met het diertje, zoals te zien is in een filmpje op het internet. Tot hun verbazing bleef het zitten en leek het zelfs zeer geboeid door hun aanwezigheid. "Na enkele onderzoekende blikken van beide kanten is het rustig weggevlogen", schreef de politie in het onderschrift van het filmpje dat al meer dan 200 000 keer is bekeken.
Een conflict regelen met een dansje, dat is de originele methode die een agente in Washington gebruikte tijdens een opstootje tussen jongeren. In de VS staat het vertrouwen van de bevolking in de politie op het laagste peil in 22 jaar, maar deze scène zou het blazoen kunnen oppoetsen van de politieagente. De agente werd op 26 oktober ter plaatse geroepen voor een ruzie tussen een groep jongeren. Aaliya Taylor, een van de aanwezige jongeren, ging voor de agente staan en speelde op haar gsm de zomerhit Watch Me (Whip/Nae Nae) af. Daarop daagde de agente het 17-jarige meisje prompt uit tot een leuke dance battle. Noch haar kogelvrije vest, noch haar zware schoenen of andere stukken van haar uitrusting konden haar uit het ritme brengen. "In plaats van de confrontatie aan te gaan, veranderde zij de situatie in iets leuks. Ik had nooit gedacht dat agenten ook cool kunnen zijn. Er zijn echt nog goede agenten", vertelde Aaliya Taylor aan de Washington Post. Dit opmerkelijke initiatief werd ook geprezen door president Barack Obama, die er een mooi voorbeeld van 'wijkpolitie' in zag.
i n f o r e v u e 0 31 2 0 1 52
POLITIEWERELD
Hmmm, dankzij die baardhaartransplantatie kan ik lekker discreet de grens oversteken....
EUROPA
AZIË
REZE
IZMIR ---------------------------------
---------------------------------
Een race tegen de klok
Minder dan een uur tijd om een leven te redden! In de nacht van 23 op 24 oktober 2015 belde de donorcoördinator van het CHU Nantes om 4.49 uur naar de gendarmerie voor een dringende opdracht: een patiënte opsporen die op een harttransplantatie wachtte. Hij had net een donorhart gekregen, maar kon zijn patiente die verhuisd was niet bereiken. Binnen de 45 minuten had een patrouille van de gendarmerie van Rezé haar gevonden. Hoe? Door het goede oude buurtonderzoek. De gendarmes gingen aankloppen bij haar vorige buren die hun haar nieuwe adres gaven. Zo kon de transplantatie tijdig worden uitgevoerd.
Aangehouden na bezoek aan schoonheidssalon Een kalende Franse jihadstrijder die uit Syrië was teruggekeerd, werd op Turkse bodem aangehouden nadat hij een haartransplantatie had laten uitvoeren. Volgens het Turkse persagentschap Dogan werd een Franse jihadstrijder, verdacht van banden met Islamitische Staat (IS), geïdentificeerd bij zijn aankomst op Turkse bodem. De speurders die hem schaduwden, zagen tot hun verbazing hoe hij in Izmir een schoonheidssalon binnenstapte en weer buitenkwam… met haar! Hij verklaarde aan de speurders dat hij er "beter wou uitzien". In de komende weken moest hij in dit schoonheidssalon een chirurgische ingreep ondergaan. Volgens de autoriteiten was hij uit Syrië vertrokken met de intentie een aanslag te plegen op Turks grondgebied.
373
POLITIE IN DE KIJKER
Sportnieuws in Inforevue: het kan en het moet! Omdat sport gezond is en omdat de BPSB
zo’n 3 000 leden telt! We brengen hier telkens een kort verslag van één of meer sportevene-
SPORT
menten van de Belgische Politie sport bond (BPSB).
Niet alleen krijgt de BPSB aandacht in Inforevue; zijn tijdschrift Infosport steekt in een nieuw kleedje! Ontdek het weldra op Portal. En op www.bpsb.be vindt u gedetailleerde sportinfo.
BK en EK Tennis
Europees Kampioenschap
Belgisch Kampioenschap
G
EEL – Op 11 september vond het Belgisch Kampioenschap dubbel plaats op TC Den Bruul in Geel. In totaal waren 27 ploegen afgezakt om te strijden voor de titel van Belgisch kampioen!
Prima weer en een prachtige organisatie zorgden opnieuw voor een gezellige tennisdag. Op de eerste plaats eindigde het duo SchouterdenSnoeckx, de tweede plaats was voor het duo Van Kets-Van Laer en de derde plaats ging naar het duo Haverbeke-Verschueren.
Ondertussen hebben de collega’s van de politiezone Bocholt zich al kandidaat gesteld om de organisatie van het BK dubbel 2016 op zich te nemen. Alvast succes en een welgemeende merci hiervoor vanwege de technische commissie.
38
M
ILAAN – Van 12 tot 19 september dit jaar hebben Kirsten Langmak (politiezone Heusden-Zolder) en Dave Sels (politiezone Bodukap) onze Belgische kleuren verdedigd op het EK tennis in Milaan (Italië). Onze beide atleten hebben zich prima geweerd in een erg sterk deelnemersveld. Dave ging eruit in de vierde ronde; Kirsten moest in de tweede ronde de wedstrijd verlaten. De wedstrijdresultaten van zowel Kirsten als Dave zijn terug te vinden op www.bpsbtennis.be. De overwinning van de heren ging uiteindelijk naar de Roemeen Craciun Teodor-Dacian en bij de dames ging het goud naar de Oostenrijkse Melanie Klaffner. Nogmaals een dikke proficiat voor onze twee atleten!
POLITIE IN DE KIJKER
SUCCESS STORY
Dankzij de verspreiding van beelden Op 2 oktober 2015 heeft de federale politie, op verzoek van de lokale recherche van de politiezone MEWI (Mechelen/Willebroek) en met het akkoord van het parket van
Antwerpen, afdeling Mechelen, beelden verspreid van twee mannen die tijdens de zomer een man op straat hebben beroofd in het centrum van Mechelen. Nog geen twee weken later kon een verdachte worden opgepakt.
M
ECHELEN – Op dinsdagavond 11 augustus 2015 omstreeks 22 uur maakt een 66-jarige man uit Zemst zich klaar om met zijn wagen te vertrekken. Hij staat in de Oude Brusselsestraat geparkeerd en legt nog een aktetas en wat spullen in zijn koffer. Op dat ogenblik komen twee mannen voorbij. Eén van hen neemt zonder schroom de aktetas uit de koffer. Als de eigenaar wil reageren, krijgt hij een rake vuistslag in het gezicht. De arme man valt op de grond en verliest even het bewustzijn. De brutale overvaller houdt het slachtoffer nog in bedwang en dwingt hem om ook zijn autosleutel af te geven. Gelukkig komt er op dat moment een auto de straat in
gereden en gaan de daders er vandoor. Getuigen zijn er niet.
Snel opgelost
Het parket van Antwerpen, afdeling Mechelen, gelast de recherche van de politiezone MEWI met het onderzoek. De speurders verzamelen alle mogelijke camerabeelden. Op 2 oktober 2015 verspreidt de dienst OAR-Media (opsporingsberichten/avis de recherche) van de federale gerechtelijke politie (DGJ/DJO)1 een crime clip, waarbij het chronologisch verloop van de feiten wordt weergegeven en beelden van beide daders worden getoond. Kort na de verspreiding, onder andere via de regionale tv-zender RTV, komen via DJO/permanentie (0800 30300) ver-
schillende tips binnen en kan één van de daders worden geïdentificeerd. Het Mechelse parket heeft ondertussen een onderzoeksrechter gevorderd, die op 15 oktober 2015 beslist om de verdachte op te pakken. Hij gaat vrij snel over tot bekentenissen. Voor de rechercheurs is het vervolgens een koud kunstje om de tweede verdachte op te sporen. Deze man zit al in de gevangenis omdat hij verdacht wordt van andere feiten. Speurders gaan nu na of de twee uit Willebroek nog meerdere feiten op hun kerfstok hebben.
Tom Peeters/Saskia Van Puyvelde
1
Lees ook FAROEK gaat wekelijks in Inforevue 3/2015, p.22-23.
45 39
POLITIE IN DE KIJKER
INBRAAKPREVENTIE
‘1 dag niet’ in het labo van Oost-Vlaanderen f
40
© Ruben Accou
GENT – Op vrijdag 13 november 2015 vond de tweede nationale actiedag ‘1 dag niet’ plaats. Eén dag zonder woninginbraak welteverstaan. De Federale gerechtelijke politie (FGP) Oost-Vlaanderen sloot aan bij dit initiatief en organiseerde een infomoment voor de slachtoffers van inbraken uit de provincie. Bewoners die recent slachtoffer waren van een inbraak werden uitgenodigd op het labo van de FGP Oost-Vlaanderen in Gent. Ze kregen er toelichting over wat er allemaal gebeurt met de sporen die bij hun woning zijn aangetroffen en opgenomen.
Slachtoffers blijven na een inbraak niet alleen met een versterkt onveiligheidsgevoel achter, vaak ook met een hoop vragen: Zijn de dieven gevat ? Zijn mijn spullen al teruggevonden ? Jullie hebben toch sporen gevonden?! Met haar initiatief wilde de FGP Oost-Vlaanderen dat laatste demystificeren. Initiatiefnemer en hoofdcommissaris Patrick Willocx: “We wilden de mensen tonen wat wij met die sporen doen. Dat doen we met het vingerspoor dat we op uw keukenkast gevonden hebben. Zo vergelijken we het schoenspoor dat op uw terras is opgenomen. En dat kunnen wij doen met het blikje cola dat door de inbreker geopend werd. Zo onderstreepten we tegelijk het belang van het vrijwaren van mogelijke sporen.”
Met speurwerk en repressie alleen kan de politie die problematiek het hoofd niet bieden. Ook preventie en sensibilisering zijn noodzakelijk. De doelstelling van ‘1 dag niet’ bestaat erin de Belgen te laten nadenken over de maatregelen die zij kunnen nemen om van hun woning, straat of wijk een veilige plaats te maken. Want hoewel een slachtoffer nooit schuld treft aan een diefstal, is diefstal ook niet onvermijdelijk! Enkele technopreventieve ingrepen en goede reflexen kunnen volstaan om inbrekers buiten te houden.
In 2014 registreerden de politiediensten maar liefst 71 753 inbraken in ons land, oftewel meer dan 200 per dag.
S.D.
Een overzicht van de diverse initiatieven in de marge van de nationale actiedag vind je op: www.1dagniet.be
inforevue 042015
P O L I T I E I N D E K I J K E R
ZUIDDAG
IN HET MUSEUM
Wie heeft de conservator
Eén dag bij de luchtvaartpolitie
vermoord?
BEZOEK
f
Hoofdinspecteur Patrick Verheijen heeft hem die dag zoveel mogelijk laten proeven van wat LPA doet: “We hebben hem natuurlijk niet zelf aan het werk gezet; dat is moeilijk als je in het kader van Zuiddag voor de politie kiest, maar Matteo heeft gezien hoe grenscontroles in zijn werk gaan, hoe paspoorten en documenten op hun echtheid worden gecontroleerd. Hij heeft ook een rondleiding gekregen op de luchthaven, in de verkeerstoren en bij de brandweer. Hij kreeg uitleg over de beveiliging van de luchthaven, over de scanners, over grenscontroles in het nationale landschap, over Schengen, over het waarom van grenscontroles en waarom we die ene persoon gaan controleren en de andere niet. De jongeman vond deze dag super interessant en heeft veel bijgeleerd. Hij toont sowieso al veel belangstelling voor de politie. Na dit laatste schooljaar zal hij waarschijnlijk kiezen voor een job bij de politie of bij de brandweer, die hij kent omdat zijn vader er werkt.” S.V.P.
Dit alles was natuurlijk in scène gezet. Het ging om een Murderparty. Tijdens deze avond konden kinderen en hun ouders de technieken van wetenschappelijke politie uittesten om op ludieke en amusante wijze een van a tot z verzonnen moord op te lossen. De leden van de Centrale directie van de technische en wetenschappelijke politie (DJT) hebben de hulp van de aanwezige bezoekers ingeroepen om een onderzoek in te stellen en klaarheid te brengen in deze zaak. Door getuigen te horen en verdachten te ondervragen en door aanwijzingen te verzamelen tijdens de verschillende workshops, slaagden ze erin de moordenaar te ontmaskeren. Dit alles was mogelijk dankzij de inzet van vrijwilligers afkomstig van verschillende directies van de federale politie. Zij hebben het beste van zichzelf gegeven om de rol van verdachte te spelen en voor de begeleiding in het museum te zorgen. Wat de praktische organisatie betreft, zorgde de vzw van het museum (HIPOL) samen met de Directie van de communicatie (CGC) voor een goed verloop van de avond. Deze nocturne was een groot succes. Meer dan 230 bezoekers maakten kennis met de wereld van de politie door aan deze buitengewone activiteit deel te nemen. Aurore Bertoud
f
© Jos Balcaen
DEURNE – Op donderdag 22 oktober 2015 heeft de luchtvaartpolitie (LPA) van Deurne voor één dag versterking gekregen van Matteo Coppens, leerling in het zesde jaar Sociaal en Technische Wetenschappen aan het Sint-Annacollege te Antwerpen. Matteo deed dit in het kader van Zuiddag (www.zuiddag.be), een vzw die ieder jaar geld inzamelt voor een goed doel. Dit jaar schenkt hij samen met 10 000 andere scholieren in Vlaanderen zijn verdiende 50 euro, waarvoor hij zich liet sponsoren, aan een project dat zich inzet voor de jongeren uit Nicaragua, meer bepaald voor de arme cacaoboeren.
Troost voor Stavros
ETTERBEEK – Op donderdag 1 oktober 2015, rond 17 uur, gebeurde er iets vreemds in het politiemuseum te Brussel. De bezoekers waren verrast op de grond de in krijt getekende contouren van een lichaam te ontdekken, namelijk dat van de museumconservator die de dag ervoor was vermoord. Wat was er gebeurd? Wie had die misdaad begaan?
© Jos Balcaen
© Lavinia Wouters
f
ETTERBEEK – Op 5 oktober brachten Anne Barzin, afgevaardigd schepen met de bevoegdheden van de burgemeester van de stad Namen, en hoofdcommissaris Manu Leleux, directeur van de operaties van de politiezone Namen, een bezoek aan inspecteur Angélique Collet in Brussel. Eind september werd ze tijdens een dienst te paard in het kader van de Waalse Feesten in de hoofdstad van het Waalse Gewest door een dronken bestuurder omvergereden. Gelukkig kwam ze er met de schrik vanaf. Enkel Stavros, het paard van Angélique, raakte lichtgewond. “Nochtans zijn we ternauwernood aan een drama ontsnapt”, benadrukt de inspecteur. “Dergelijke botsing had de benen van mijn paard, waarop ik enorm gesteld ben, kunnen breken. We patrouilleren al meer dan tien jaar samen en ik ben van plan om hem binnenkort bij mij van een welverdiend pensioen te laten genieten.” In afwachting kreeg Stavros van de sympathieke Naamse delegatie enkele lekkernijen aangeboden. J.B.
41
POLITIE IN DE KIJKER
COLLOQUIUM
EXPO WOMENPOL
Kunst door en over politievrouwen f
PARCOURS
RANST – Naar aanleiding van het 20-jarig bestaan van Womenpol, heeft de vzw samen met Campus Vesta een kunsttentoonstelling georganiseerd. Van 15 oktober tot 27 november 2015 hebben 16 kunstenaars zo'n 34 werken tentoongesteld. Twee winnaars worden in de bloemetjes gezet.
de femmes f
NAMEN – Om de 20ste verjaardag van Womenpol te vieren, organiseerde de Franstalige tegenhanger van het Belgisch Netwerk van Politievrouwen op 23 oktober 2015 een studiedag in de politieacademie van Namen. Een groep vrouwen van verschillende horizonten kwam samen rond het thema Parcours de femmes: obstacles et opportunités. Dit gebeurde in samenwerking met het Centrum voor Politiestudies.
Na de middag was het tijd voor enkele getuigenissen. De dag eindigde met een levendige discussie en een positieve noot: deze ‘discussie’ nog steeds durven aangaan en – waarom ook niet − op een andere plaats en in een andere context voeren om vooruitgang te boeken voor de vrouwen, maar ook voor alle personeelsleden van de geïntegreerde politie.
S.V.P.
Cécile Rigot
© Jos Balcaen
42
Meer beelden? 7
www.polimagery.be
z
https://www.youtube.com/watch?v=b6Q8qsn6n6Y
© Lavinia Wouters
De (academische) ochtend werd ingeleid door Stéphanie Scailquin, de Naamse schepen van Sociale Cohesie, Huisvesting, Stedenbouw en Gelijke Kansen. Vervolgens nam Dominique Van Ryckeghem, de nieuwe kabinetschef van de directeur-generaal van het middelenbeheer en de informatie (DGR), het woord. Na een korte voorstelling van het Womenpol-netwerk door Cynthia Vermeire, verbindingsofficier bij het ATS Binnenlandse Zaken, schetsten professoren en onderzoekers van de universiteit de geschiedenis van de eerste vrouwen bij de politie en spraken ze over de toekomstperspectieven.
Beeldhouwwerken, schilderijen, sieraden, … aan diversiteit ontbrak het de kunstwerken zeker niet. Op alle verdiepingen van Campus Vesta konden bezoekers de talenten en de creativiteit van politiemensen ontdekken. Zowel mannelijke als vrouwelijke personeelsleden mochten deelnemen. Voor de vrouwelijke artiesten werd geen enkele beperking opgelegd; het kunstwerk van de mannen moest een link hebben met de politievrouw. Er zullen twee prijzen worden uitgereikt: de publieksprijs en de prijs van de jury voor het origineelste werk. Bij het ter perse gaan van deze Inforevue, waren de winnaars nog niet bekend. We houden u op de hoogte.
© Jos Balcaen
NIEUWBOUW SPN
inforevue 042015
P O L I T I E I N D E K I J K E R
Een verademing f
Een nieuwbouw waar licht en ruimte centraal staan, functioneel en aangepast aan de behoeften van de scheepvaartpolitie. De personeelsleden hebben er lang op moeten wachten, maar het resultaat mag gezien worden. Hun welzijn is van essentieel belang.
ZEEBRUGGE – Op dinsdag 29 september 2015 zijn de nieuwe kantoren van de scheepvaartpolitie (SPN) in Zeebrugge officieel ingehuldigd in het bijzijn van een aantal overheden. Commissaris-generaal Catherine De Bolle heeft, zo zegt ze zelf, een bijzondere band met SPN omdat het overhevelen van de vroegere zeevaartpolitie naar de rijkswacht haar taak was in het verleden. Gezien de stijgende trafiek van personen en goederen in de expansieve zeehaven, en de nieuwe uitdagingen die SPN te wachten staan, is deze nieuwbouw zeker geen overbodige luxe.
Ze beschikken nu over ongeveer 1 800 m2 kantoorruimte, 1 500 m2 logistieke ruimte, drie individuele cellen, één gemeenschappelijke cel, een publiek toegankelijke zone met parkeergelegenheid voor 35 voertuigen, een ondergrondse garage, een aparte garage voor een mobiele scanner en dienstvaartuigen, een bergplaats voor fietsen en motorfietsen, een hondenkennel en nog veel meer.
Schip als inspiratiebron
S.V. P.
Wie toevallig in Zeebrugge is, kan in de Veerbootstraat 1 dit gloednieuwe gebouw bewonderen. Lees ook de rubriek ‘Op stap met’ in Inforevue 3/2015, p. 28-29.
1
In 2012 heeft de bouwheer, de Regie der Gebouwen, de werkzaamheden laten starten. Het oude complex is volledig afgebroken en er is een functionele en compacte nieuwbouw in de plaats gekomen. De locatie blijft ideaal: vlak bij een drukke verkeersader, recht tegenover de scanpoort van de douanediensten en met uitzicht over de haveninfrastructuur en haar economische activiteit. Het gebouw verenigt functionaliteit, duurzaamheid en esthetiek. Op een discrete manier wordt de link gelegd met het maritieme karakter van de gebruikers van dit gebouw: de gevel is samengesteld uit een uitkijkplatform met patrijspoorten, een mastopstelling en een ovaal volume op het dak. Het gebouw dat twee verdiepingen telt, oogt strak en sober met een duidelijk afgelijnd minimalistisch ontwerp. Het centrale atrium brengt licht en ruimte naar binnen. De ongeveer 100 personeelsleden, leden van SPN en van het technisch steunteam (TST)1, zijn al in april dit jaar verhuisd.
43
POLITIE IN DE KIJKER
I N T E R N AT ION A L E POLITIESAMENWERKING
ELEKTRONISCHE ZAK AGENDA
Informatie vergaren, een hele boterham! f
Samenwerking België – Nederland krijgt impuls f
GEMBLOUX – Toekomstige festiviteiten, processen-verbaal, mededelingen van de burgemeester, nota’s van de federale instellingen of planning van het personeel: een massa informatie die dagelijks moet worden beheerd, verwerkt en verspreid. Voor dit probleem probeert commissaris Yves Hougardy van de politiezone Orneau-Mehaigne (Eghezée-Gembloux-La Bruyère) een oplossing te vinden. Zijn eerste poging in de vorm van een Word-document blijkt weinig praktisch te zijn. Samen met de technische beheerder van de zone wordt een professionelere en doeltreffendere oplossing gevonden dankzij het gratis programma Joomla. Met de toestemming van de Directie van de informatica en de hulp van Marc Borry, coördinatieadviseur bij de Directie van het personeel (DRP) van de federale politie, wordt de elektronische zakagenda op het lokale intranet geplaatst, aangepast aan het gebruik en de behoeften van de zone. De elektronische zakagenda heeft de vorm van een miniwebsite. Door het programma te selecteren, komt het personeelslid terecht op de startpagina. Dit programma bestaat uit verschillende rubrieken naargelang de behoeften van de politiezone. De agen-
44
dafunctie omvat alle activiteiten die op het grondgebied van de zone worden georganiseerd. De planning geeft een totaaloverzicht van de uurroosters, verloven en werkzaamheden van het personeel. "Deze rubriek wordt uur na uur bijgewerkt en is zeer nuttig gebleken voor het personeelslid belast met het onthaal", verduidelijkt commissaris Yves Hougardy. Alle informatie, wekelijks geselecteerd door het directiecomité, wordt in maximaal twee regels samengevat en er wordt een link toegevoegd naar een bijlage in pdf-formaat. Belangrijke boodschappen (zoals een opsporingsbericht) worden als screensaver weergegeven voor een snellere verspreiding. Alle personeelsleden hebben toegang tot het programma, maar de rubriek van de archieven processen-verbaal is enkel toegankelijk voor de betrokkenen. "Het programma blijkt zeer nuttig te zijn, maar vereist een regelmatig gebruik en bijzondere aandacht. Het is niet altijd mogelijk om de nodige tijd te besteden aan de bijwerking van de informatie en daarom is het belangrijk om alle toevoegingen te dateren", aldus Yves Hougardy. L.S.
WILRIJK – Op 17 september vond in Wilrijk een bijeenkomst plaats in het kader van de grensregionale politiesamenwerking tussen België en Nederland. De commissaris-generaal van de federale politie, Catherine De Bolle, en de politiechef van de eenheid Zeeland/ West-Brabant, Hans Vissers, beklemtoonden beiden de noodzaak tot een goede samenwerking. De CG duidde onder andere op het huidige criminaliteitsbeeld dat een intensieve grensbrede samenwerking vereist. Catherine De Bolle: “Een vlotte grensoverschrijdende samenwerking vereist niet alleen een aangepast wettelijk kader, ook efficiënte overlegstructuren. Dat bestaat via fora zoals het Landenoverleg Benelux en het Strategisch Beneluxoverleg. Dat overleg op ‘top-niveau’ verloopt in een constructieve sfeer, maar het vormt niet het gepaste forum voor het maken van concrete, operationele afspraken over samenwerking in de grensregio. Dat dient te gebeuren via rechtstreeks overleg tussen de betrokken diensten in het grensgebied zelf. En dat burenoverleg willen we net aanmoedigen.”
inforevue 042015
POLITIE IN DE KIJKER
© Lavinia Wouters
© Lavinia Wouters
VERNIEUWDE BASISOPLEIDING
Blokken en werkplekleren voor aspirant-inspecteurs f
Hans Vissers sprak onder andere over zijn ambities. “Om structureel samen te werken zou het mooi zijn als we real time intelligence centra krijgen, gezamenlijk controles uitvoeren en samen op het terrein surveilleren. Elkaars organisatie kennen, maar ook elkaar ‘individueel’ kennen zijn cruciaal bij het versterken van de samenwerking. Mijn oproep is om te denken in termen van behoefte en om de problematiek te benaderen vanuit de intentie die problematiek ook op te lossen. Denk niet in hindernissen, maar in kansen. Er zal nog heel wat water door onze rivieren vloeien voordat we alles kunnen realiseren. Echter, het is ook zo dat het tempo mede wordt bepaald door de mate waarin wij er in geloven en er ons voor inzetten, met andere woorden door de mate waarin wij bereid zijn om anderen op ons speelveld toe te laten.” Een aantal burenoverleggen is al ingericht, anderen gaan snel aan de slag. Er werden al afspraken gemaakt om aan de hand van gezamenlijk vastgestelde prioriteiten concrete acties te ondernemen. S.D.
GENK – Op 1 oktober 2015 startte een nieuwe lichting van 600 aspirant-inspecteurs verspreid over de provinciale politiescholen aan de grondig vernieuwde basisopleiding. Een primeur ! Om deze nieuwe mijlpaal in de politieopleiding kracht bij te zetten, bezocht Catherine De Bolle, commissaris-generaal van de federale politie, op 15 oktober een klas in de Limburgse politieschool PLOT. “Eén van de nieuwe concepten van de vernieuwde basisopleiding voor inspecteurs is het werkplekleren. Daarmee komen we tegemoet aan de vraag van het terrein – nota bene de politiezones en de federale entiteiten waar pas afgestudeerde inspecteurs aan de slag gaan – om de opleiding nauwer te doen aansluiten op de dagelijkse praktijk”, aldus de commissaris-generaal. “En we besteden nog nadrukkelijker aandacht aan de attitude van de aspiranten. Van politiemensen verwacht men te allen tijde een onberispelijk en voorbeeldig integer gedrag. Dat is vandaag des te belangrijker omdat onze politiemensen steeds vaker in contact komen met mensen in een precaire situatie. Ik denk dan aan de migratieproblematiek.” Hoofdinspecteur Christoph Ollivier, docent aan het PLOT, geeft toelichting bij het werkplekleren: “Het is in feite een uitgebreide gelegenheid voor de aspiranten om de theorie onmiddellijk aan de praktijk te toetsen. Elke student kan op een 26-tal leerwerkplekken ervaring opdoen. Het is een trial-and-errorconcept: wat de student op school leert, past hij toe op het terrein om er vervolgens weer op school over te reflecteren met docenten en medestudenten.”
Jacky Vastmans
Aspirant-inspecteur Kim Dries heeft er een goed oog in: “Ook voor ons is het iets nieuws. Niet alleen het werkplekleren, ook de examenperiode na het eerste theoretische blok en de minimumdrempel van 12 op 20. Dat zal een extra inspanning vragen. Hoe dan ook, het vak moet geleerd worden. Er is alleszins veel solidariteit binnen deze groep. We zullen er alles aan doen om iedereen mee te krijgen!” S.D.
45
POLITIE IN DE KIJKER
OPENDEURDAGEN
REDDER IN NOOD
DE PANNE – Tijdens een geïntegreerde actie tegen mensensmokkel in de zomer heeft hoofdinspecteur Thibault Schelfhout van de federale gerechtelijke politie West-Vlaanderen het leven van een mensensmokkelaar gered. Die wilde na een lange achtervolging de vaart overzwemmen en liet er bijna het leven.
Bezoekersrecord in Waver f
“THANK YOU sir”
© Lavinia Wouters
Zo was het mogelijk om in een politievoertuig plaats te nemen, achter het stuur te kruipen van een indrukwekkende sproeiwagen van de federale politie en kennis te maken met de politie te paard. De bezoekers konden ook meer te weten komen over wat toegestaan is op het gebied van nieuwe gezelschapsdieren en over wapens die vrij verkrijgbaar zijn. Een bezoekje aan de cellen van het commissariaat behoorde ook tot de mogelijkheden.
f
46
Spectaculairder waren de verschillende interventietechnieken, met name met de hulp van politiehonden, de crashtests en de befaamde tuimelwagen die klein en groot verrast. Voor de allerkleinsten stond ook een aantal activiteiten op het programma, zoals een verkeersparcours, ponyritten en springkastelen. Dit jaar waren ook enkele vertegenwoordigers aanwezig van Douane en Accijnzen, de spoorwegpolitie, het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) en iemand van de Nationale Bank van België die het nieuwe briefje van 20 euro kwam voorstellen en uitleg gaf over de verschillende manieren om een vals bankbiljet te herkennen. Het succes van de opendeurdagen blijkt duidelijk uit de cijfers: 860 rondjes in de tuimelwagen, 297 crashtests, 2 527 foto’s met de mascotte en 6 314 bezoekers! J.B.
© Jos Balcaen
Op 28 juli 2015 neemt rechercheur Thibault Schelfhout deel aan een grootscheepse geïntegreerde actie tegen mensensmokkel. “We zaten enkele runners op de hielen en probeerden hun voertuig klem te rijden. Tijdens een kat-en-muisspel met de verschillende lokale en federale politiediensten knalde het voertuig van de runners uiteindelijk tegen de middenberm van de autosnelweg. Een persoon zette het op een lopen en ik ging achter hem aan, door de bossen. Bij de vaart aangekomen, ging de mensensmokkelaar zitten om zijn schoenen en broek uit te doen. Hij zwom heel langzaam naar de overkant en probeerde bij een talud uit het water te komen. Dit lukte niet en hij ging steeds vaker en langer kopje onder. Ik heb toen mijn kogelwerende vest uitgedaan en ben naar de overkant gezwommen, met mijn wapengordel om. De talud was zeer hoog, maar het lukte mij dan toch uiteindelijk om de man uit de vaart te krijgen. Zijn eerste woorden waren “Thank you sir”. Bij het verhoor achteraf ontkende hij echter alles … Wat mij bijblijft, is dat sommigen zich afvragen waarom ik die man gered heb. Anderen zeggen 'chapeau', maar zouden het zelf niet gedaan hebben. Die man was wel aan het verdrinken! Ik voel mij zeker geen held: ik heb gewoon mijn job gedaan.” S.V.P.
WAVER – Met meer dan 6 000 bezoekers op twee dagen kan de politiezone van Waver haar vierde opendeurdagen op 12 en 13 september jongstleden een echt succes noemen. De vele geïnteresseerden konden aan zo’n 80 activiteiten deelnemen om burger en politie dichter bij elkaar te brengen.
inforevue 042015
POLITIE IN DE KIJKER
KONINKLIJK BEZOEK
Een speciale
GENODIGDE f BRUSSEL – Uit de recente actualiteit blijkt meer dan ooit de noodzaak aan goed opgeleide, getrainde speciale eenheden die over geschikte middelen beschikken om de terroristische dreiging het hoofd te bieden. In die context heeft Zijne Majesteit Koning Filip op 10 november een bezoek gebracht aan de Directie van de speciale eenheden (DGJ/DSU) van de federale politie. Hij werd vergezeld van de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken, Koen Geens en Jan Jambon, die op ‘bekend terrein’ waren. Ze waren op 5 maart van dit jaar immers al naar het complex de Witte de Haelen gekomen in het raam van een versterking van de toegekende middelen1.
© Lavinia Wouters
In zijn toespraak haalde de directeur van de speciale eenheden, Roland Pacolet, de bedreigingen en uitdagingen voor zijn eenheid aan: "De terroristische dreiging is er, maar ook in de dossiers zware criminaliteit stellen wij een duidelijke agressie vast van de verdachten waarop wij werken. Deze agressie noodzaakt ons om steeds goed voorbereid te werk te gaan. De internationalisering van de criminele wereld is duidelijk; bijna dagelijks worden we geconfronteerd met de activiteiten van buitenlandse criminele netwerken. Tot slot is er de sterk evoluerende technologie; de ontwikkelingen volgen elkaar aan een razendsnel tempo op." Ten overstaan van die uitdagingen zijn extra middelen geen overbodige luxe. Naast de aankoop van nieuw materiaal en de vernieuwing van de infrastructuur zullen bij de Directie van de speciale eenheden weldra 45 betrekkingen worden geopend. Dankzij een demonstratie van de leden van DSU, daarin bijgestaan door een helikopter van de Luchtsteun, kon de Vorst hun doeltreffendheid en beheersing vaststellen. B.D.
Meer beelden?
1
7
www.polimagery.be
z
https://youtu.be/dD7tvtjCgQk
Zie Inforevue 02/2015, p. 42.
47
POLITIE IN DE KIJKER
WEDSTRIJDEN
Mooie prijzen te winnen! f BRUSSEL – Hebt u de laatste nummers van Inforevue bijgehouden? Die van 2015 bijvoorbeeld. Deze kunnen u helpen om aan onze jaarlijkse wedstrijd deel te nemen. U vindt er immers de antwoorden op onderstaande vragen in terug. U kunt mooie prijzen in de wacht slepen: twee uurwerken, USB-sticks, portfolio’s, visitekaarthouders, overlevingsdekens en balpennen. U wilt de uitdaging aangaan? Werp vlug een blik op uw archieven! Vraag 1: Vraag 2: Vraag 3: Vraag 4: Vraag 5: Vraag 6:
Hoeveel dossiers heeft de Cel vermiste personen behandeld tijdens haar twintigjarige bestaan? Welke politiezone heeft een Facebookpagina aangemaakt, die door een inspecteur beheerd wordt, om de strijd aan te binden met cyberpesten? Plaats de beelden in hun context en vertel bij welke gelegenheden ze genomen werden. Welke vzw die met de politie verbonden is, vierde in 2015 haar 20ste verjaardag? Vanuit welke landen gingen de hackers te werk in het kader van het COMPLI-K-onderzoek? Sinds 1 mei 2014 is een nieuwe wetgeving over het varen onder invloed van alcohol van kracht. Is ze geldig op zee, in de Belgische territoriale wateren?
En het raadsel van Pol? Voor het laatste onderzoek was niet zo’n sterke speurderszin nodig als die van commissaris Maigret. De visser die in een verboden zone viste, was die aan boord van het motorbootje, gelet op de snelheid van het aas dat de snor van Pol er bijna af rukte. Uit de vijftig goede antwoorden trok een onschuldige hand de namen van vijfentwintig ‘speurders’ die weldra de volgende prijzen in ontvangst mogen nemen: • een uurwerk: Maurice Genon en Séverine Doppagne • een gsm-houder: Isabelle Capiau, Etienne Delbecque, Michel Dupont, Joël Delbart, Hubert Demarbaix en Claude Lambert • een portfolio A4: Patrick Luyckx, Albert Servais en Robert Linsingh • een portfolio A5: Steve Hausmanne, Pascal Kirchner en Pierre Maurer • een visitekaarthouder: Marc Vandendriessche, Michel Smal, Georges Ladry, Thierry Maurer, Jacques Boutet en Guy Dubois. • een USB-stick: Frank Iacopucci • een EHBO-kit: Constant De Herdt en Merel Heerwegh • een overlevingsdeken: Luc Coussement en Jeroen Somers
In het volgende raadsel (op pagina 50) ontdekt onze mascotte een onregelmatigheid in een foto. Hebt u ze gevonden? We verzoeken u om ons de antwoorden voor zowel de jaarlijkse wedstrijd als voor het raadsel van Pol te bezorgen vóór maandag 1 februari 2016: • ofwel per mail naar cgc@police.belgium.eu • ofwel via de post op het volgende adres: Wedstrijden Inforevue 2015 Federale politie Directie van de communicatie (CGC) Kroonlaan 145 A 1050 Brussel Vermeld duidelijk uw naam, voornaam, adres en abonneenummer. Succes! De redactie
We wensen u prettige feesten en
een gelukkig 2016.
48
i n f o r e v u e 0 41 2 0 1 52
POLITIE IN DE KIJKER
F E E D B AC K
UNEUS ook in de prijzen! inforevue 012015
UNEUS
Politiewerk van A tot Z
Een terugblik op vorige edities van Inforevue.
Om de levenskwaliteit langs de as Bethlehem–Voorplein–Jacques Frank Square te verbeteren, is sinds juli 2012 UNEUS (UNion pour un Environnement Urbain Sécurisé) in het leven geroepen. Met UNEUS wil de Brusselse gemeente Sint-Gillis een sterk signaal geven inzake veiligheid, samen met onder andere de politiezone Zuid (Anderlecht/Sint-Gillis/Vorst). UNEUS heeft zijn vruchten al afgeworpen en de plannen bestaan om het project later dit jaar ook in Anderlecht en Vorst uit te bouwen. TEKST Saskia Van Puyvelde
FOTOGRAFIE Ruben Accou
SINT-GILLIS – Diefstallen met geweld, stadsbendes, straatdeals … “Het was inderdaad niet veilig rond het Bethlehemplein”, steekt commissaris Filip Bombaert van wal. “We stelden vast dat het klassieke politiemodel geen antwoord kon bieden op de problemen waarmee de bevolking te maken kreeg. Als initiatiefnemer van UNEUS heeft de gemeente SintGillis een stuurgroep opgericht. Naast de gemeente zelf, bestaat die verder uit het parket van Brussel, de bestuurlijke directeur-coördinator (DirCo) van Brussel en de politiezone Zuid. Er werd samen nagedacht over hoe de levenskwaliteit in deze sector kon worden verbeterd. Ook naar de bevolking werd geluisterd. UNEUS gaat uiteindelijk veel ruimer dan enkel het politionele gedeelte. Om binnen de vooropgestelde filosofie maximaal te kunnen bijdragen aan het project, werd op 1 juli 2012 binnen de politiezone de ‘Koban UNEUS’ opgericht.” Koban verwijst naar een Japans model van nabijheidspolitie. Geografisch gezien beslaat een Koban een zeer beperkt actieterrein, maar met een gewaarborgde politieaanwe-
zigheid op straat. De Koban UNEUS beslaat hier echter wel meer dan de helft van het grondgebied van de gemeente Sint-Gillis.
Continuïteit “In onze politiezone zijn er heel wat evenementen en een pak ordediensten die altijd wel een reden geven om niet voor continuïteit te zorgen en bepaalde acties af te gelasten”, gaat de commissaris verder. “De werkdruk is heel hoog. Het uurrooster van UNEUS zorgt nu voor die continuïteit: alle dagen van de week is de politie aanwezig. We passen dit uurrooster flexibel aan als tijdens de zomer de terrasjes bijvoorbeeld tot drie uur ’s nachts vol zitten. UNEUS bestaat uit drie teams van telkens acht inspecteurs, met daarbij één hoofdinspecteur voor de omkadering. Samen zorgen zij voor deze continuïteit, die heel belangrijk is voor de resultaten op lange termijn. De gemeente heeft acht bijkomende inspecteurs gefinancierd; daarnaast zorgt een interne verschuiving voor het nodige personeel voor UNEUS. Inspecteurs uit de interventie en uit de BAC (Brigade
Anti-Criminalité) draaien nu mee met UNEUS, waarvan de opdracht luidt: werken aan de verschillende factoren die de algemene veiligheid beïnvloeden. Dit gebeurt door toepassing van de vier actiemodi: informatie, preventie, repressie en opvolging. Wij staan hier in voor de volledige aanpak, het werk van A tot Z. Alle leden van UNEUS zijn vrijwillig toegetreden en zijn zeer positief over het project. Het moesten mensen met ervaring zijn, die openstaan voor vernieuwing en die ook gerechtelijk werk aankunnen.”
Kort op de bal “De opdrachten van UNEUS zijn duidelijk afgebakend. Afhankelijk van de taken werken de leden in uniform of in burgerkledij. Commissaris Bombaert: “We onderhouden het contact met de bevolking, werken proactief, detecteren problematische situaties en halen potentiële daders uit de anonimiteit. UNEUS staat in voor de algemene beveiliging en preventie en voor de interventies bij diefstallen met geweld. Ook gerechtelijke onderzoeken die gelinkt zijn aan de
30
Foto bekroond Op 27 oktober heeft de Association belge de la communication interne (ABCI) aan Inforevue de prijs uitgereikt voor beste illustratie 20142015. Het gaat om de foto van hoofdcommissaris Hannelore Hochepied (PZ Oostende), onze ‘Uitgenodigd’ in Inforevue 04/2014, p. 34-37. Hij is gemaakt door onze fotografe, Lavinia Wouters. De jury koos deze foto omwille van zijn originaliteit, zijn onverwachte en verrassende kant en de compositie die deze politievrouw doet stralen. De foto haalde het van de beelden van de andere finalisten: Solvay, Infrabel, de NMBS en de Intercommunale ISoSL.
15_IR01_Articlesp8-35_FR.indd 24
31
9/03/15 14:22 15_IR01_Deel2_NL.indd 25
12/03/15 11:37
In Inforevue 1/2015 hebben wij u het project UNEUS voorgesteld van de politiezone Zuid (Anderlecht/Sint-Gillis/Vorst). Dit project is in juli 2012 opgestart samen met onder andere de Brusselse gemeente Sint-Gillis. UNEUS staat voor UNion pour un Environnement Urbain Sécurisé en wil de levenskwaliteit langs de as Bethlehem-Voorplein-Jacques Frank Square verbeteren. Het project wierp al snel zijn vruchten af. Dit jaar krijgt UNEUS de Prijs David Yansenne, die vorig jaar voor het eerst is uitgereikt. Wijlen korpschef David Yansenne kwam in 2013 om bij een zeilongeval. Hij geloofde sterk in een politie die in nauw contact staat met de gemeenschap waarin zij actief is.
Alloo weer op weg In het najaar van 2015 was op VTM ‘Alloo bij de lokale politie’ te zien. Tien afleveringen lang ging televisiemaker Luk Alloo mee op pad met wijkagenten, gerechtelijke patrouilles, de dienst slachtofferhulp, verkeersdiensten, interventieploegen en drugsteams van lokale politiezones uit de provincies Oost- en West-Vlaanderen en Antwerpen. In het najaar van 2016 zou een tweede reeks van ‘Alloo bij de wegpolitie’ starten (zie Inforevue 4/2014). Die reeks zal in de lijn van de eerste reeks liggen, al wil de wegpolitie Antwerpen dit keer enkele nieuwigheden aan bod laten komen zoals de ‘weigh in motion’1. Daarnaast zal ze focussen op asociaal gedrag. Ook zullen kijkers opnieuw live kunnen twitteren tijdens de uitzending. De opnames voor deze tweede reeks zouden tijdens de wintermaanden plaatsvinden, omdat Luk Alloo ook eens een ander seizoen in beeld wil brengen. @Wegpolitie_ANT
1
Cadeau voor onze trouwe abonnees
Dit systeem maakt het mogelijk om op een geautomatiseerde manier een preselectie te maken van potentieel overladen voertuigen door alle voertuigen te wegen terwijl ze een bepaald punt voorbijrijden.
Lezersforum Heeft u zin om te reageren op een artikel? Kruip in uw pen en mail uw reactie naar inforevue@police.be.
U kunt ook op onze artikels reageren op onze Facebookpagina Polsupport.
49