Inforevue 3/2016 Nl

Uniek e-loket in de politiezone Vlas

Kanaalplan samen tegen radicalisme

wet tel ij k depot va n br u ssel x / p 409212 / GĂŠr aldi ne B om al Kr oonlaan145A 1050 br u ssel

032016

Defibrillatoren kunnen levens redden

t r im est r ieel / ju l i au gu st u s sept em ber 2016

T I J D S C H R I F T VA N D E G E Ă? N T E G R E E R D E P O L I T I E

EEN ALGEMENE OPLOSSING VOOR DE KANAALZONE

Inforevue is een uitgave van de Directie van de communicatie van de federale politie

Hoofdredacteur: Benoît Dupuis Redactie: Stefan Debroux, Céline Delande, Katrien Ottevaere, Gwenaëlle Maziers, Saskia Van Puyvelde Lay-out en fotografie: Ruben Accou, Jocelyn Balcaen, Christian Berteaux, Caroline Chaidron, Emmanuelle Glibert, Karolien Snyers en Lavinia Wouters Tekeningen: Didier Castenholz, Emmanuelle Glibert, Benoit Goesaert Vertalingen: Directie van de communicatie Drukkerij: Goekint Verantwoordelijke uitgever: Géraldine Bomal Kroonlaan 145 A - 1050 Brussel Public relations en abonnementenbeheer: Laurence Slachmuylders Kroonlaan 145 A - 1050 Brussel Tel. 02 642 65 32 - Fax 02 642 60 97 Abonnementsprijs: België en andere landen: 10 euro Rechtvaardigende factuur: 1,25 euro voor administratie- en verzendingskosten.

Een abonnement op Inforevue, het tijdschrift van de geïntegreerde politie, geeft recht op vier nummers en wordt automatisch verlengd behoudens opzegging ten minste twee maanden voor het vervallen van de termijn.

Alle rechten voorbehouden.

Naar aanleiding van de aanslagen van Parijs in november 2015 was het voor iedereen duidelijk geworden dat er een algemene oplossing moest worden gevonden voor de veiligheidssituatie in de kanaalzone, waarvan Molenbeek deel uitmaakt. Als minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken heb ik dus het initiatief genomen om de verschillende actoren rond de tafel te brengen om een integrale en geïntegreerde aanpak te ontwikkelen. Preventie, bestuur, politie en justitie moeten gecoördineerd en in overleg werken. Voor de politie ging het er meer specifiek om te werken aan de gerichte aanpak van de Foreign Terrorist Fighters (FTF’s), de criminaliteitsfenomenen als ondersteuning van het terrorisme in ruime zin (wapens, drugs, vervalsing van documenten), de illegale economie die het terrorisme ondersteunt, alsook de radicalisering in ruime zin (moskeeën, vzw’s …). Dit plan werd uitgewerkt met de vijf politiezones (vier in Brussel en de politiezone Vilvoorde Machelen) waarop het Kanaalplan betrekking heeft.

Ze maanden later hebben we de eerste fase van het plan (Molenbeek en Vilvoorde, met een versterking van 70 federale politieagenten) geëvalueerd.

Dankzij de samenwerking tussen de lokale en federale politie zijn na zes maanden deze resultaten geboekt: 57 acties, controle van meer dan 5000 woningen enz. Dankzij de proactieve acties zijn er ten aanzien van dezelfde periode van vorig jaar 86,2 % meer feiten die te maken hebben met wapens, verdovende middelen enz. vastgesteld.

Op het terrein merkt men een betere samenwerking tussen de verschillende pijlers van het Kanaalplan en binnen de geïntegreerde politie, wat ook een belangrijk resultaat is.

Felicitaties aan iedereen die eraan heeft meegewerkt. Het werk is nog niet gedaan, maar die resultaten moeten ons moed geven om door te gaan in het belang van de veiligheid van onze burgers.

Le présent magazine paraît également en français.

E-mail: Abonnementen: cgc@police.belgium.eu

Redactie: cgc.product@police.belgium.eu

Jan Jambon

Minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken

ISSN: 1780-7646

www.polimagery.be

16_IR03_Cover_NL.indd 2

19/09/16 16:05

inforevue 032016



8

10

032016

32

sommaire

8

ZONE DE POLICE VLAS 3.D Un guichet électronique pour prendre rendez-vous

10

PLAN CANAL Le radicalisme pris à bras-le-corps

20

NOUVEAU MONDE DU TRAVAIL Skype Entreprise au sein de la police intégrée, bientôt une réalité ?

SCANNER MOBILE À RAYONS X Des spécialistes en action

24

26

FACE TO FACE Des défibrillateurs dans les véhicules d’intervention

28

SÉCURITÉ & PARTENARIAT Les contrôles de De Lijn et de la police sur une même ligne

32

L’INVITÉE Karima: “Ma thérapie ? Continuer à travailler !”

rubriques

44

Un nouveau véhicule pour les unités spéciales

Radar...2

Une journée avec...30

Les Experts...22

Feedback...49

Historia...18 Casus...19

Out of office...36

Le monde policier...38

Les affaires en court...40

1

379

R ADAR

“

POLITIE IN CIJFERS

1379

QUOTE

De overheid mag dan wel weten welke machines er zijn besmet, we mogen niet zomaar nagaan wie de computer bezit. In ons land mag enkel Justitie bij de internetproviders aankloppen om te weten wie achter de ip-adressen schuilt.”

Afgelopen zomer zijn aan de kust 1 379 kinderen verloren gelopen. Een groot deel van de kinderen werd snel geholpen dankzij de 750 000 anti-verdwaalbandjes die gratis werden verdeeld (lees ook op pagina 46).

Miguel De Bruycker, directeur van het Belgisch Centrum voor Cybersecurity (CCB) in De Standaard, 9 september 2016

INFOGRAFIE

zomercampagne 2016 3 juni - 29 augustus

> aantal uitgevoerde testen <

313 041 (gemiddeld 3640/dag)

lokale politie federale politie

80%

20%

x

bestuurders

3,1%

96,9%

0,5‰ < x > 0,8‰ 0,8‰ < x

1%

2,1%

Aantal ingetrokken rijbewijzen: 2605

2

16_IR03_Radar_NL.indd 2

19/09/16 15:26

inforevue 032016

R ADAR

tweetwall @politie_zoekt

#gezocht eigenaar van eervolle voorwerpen.

@Wegpolitie_ANT

W E B WAT C H

TAKE THE INTERNET BACK Wist u dat 68% van de Belgen onveilig op internet surft en zo in de kaart van de cybercriminelen speelt? En als u nu zelf een test zou doen met betrekking tot uw surfgedrag? Op de website www.safeonweb.be kunt u vijf vragen beantwoorden over de antivirusprogramma’s, de updates van uw programma’s, het regelmatig bewaren van uw gegevens (back-ups), de paswoorden en het phishingfenomeen. U kunt uw eigen resultaten met die van andere Belgen vergelijken en het aantal onvoorzichtige internetgebruikers helpen verminderen. Deze campagne van de Cyber Security Coalition kreeg de naam Take the internet back en zal op 10 oktober 2016 van start gaan. Klaar om te klikken? Go! INFO www.safeonweb.be

#ShaunHetSchaap op de Ring. Na de snelweg, combi & verkeerspost werd den duts "geadopteerd" door de kinderboerderij.

@pzregiotielt

5 minuten tijd? Was de autoruiten. Heldere ramen = beter zicht! Kleine moeite voor jouw #veiligheid!

@CampusVesta

Deze cutie van @PolitieLeuven heet Beau en wordt na veel opleidingen drugshond. #welovebeau

@federalepolitie

Welke zescilinder met 160pk & topsnelheid van 220km/u kon je sinds 1973 spotten op onze snelwegen? #vintagevrijdag

@Omdenken

In Vlaardingen lokt de politie met lures Pokémon jagers naar afgelegen gebieden: https://omdenken. nl/mogelijkheden-pokemon-go/

@Politie_Rdaal

Ben jij #Pokémon Go-speler? Help gemeente en politie!

@federalepolitie

Trek je dit weekend naar Spa voor de Grote Prijs F1?

Volg @BelPoliceEvent voor mobiliteit & veiligheid!

@BelPoliceEvent

Drink water. Glazen flessen zijn niet toegelaten.

Plastieke flessen en blikken zijn welkom. Santé! #BelgianGP

@PzVlaArdennen GEKNIPT

Kenzy Van Keerbergen (27) leerde al veel aspecten van het politiewerk kennen: eerst bij de politieschool, vervolgens bij de spoorwegpolitie van de federale politie en nu bij de politiezone Mechelen-Willebroek. "Na een periode bij de interventie maakte ik de overstap naar het wijkoverlastteam. Ik neem ook deel aan het scholenplatform. Vanuit die rollen kan ik contacten opbouwen met jongeren en zo aan oplossingen werken. Dat schept veel voldoening. Het is een boeiende, veelzijdige job, met zowel positieve als negatieve ervaringen. Een job die mijn kijk op het leven zeker veranderd heeft."

Goedemorgen iedereen! We wensen iedereen een goede en zonnige werkweek. Let op voor de laagstaande zon!

@PZSintNiklaas

Flitsende start van de week, vooral in Leon Scheerderslaan en Schrijberg ;-) #snelheidscontrole

@LPAntwerpen

De verkeerspolitie overhandigde vanmorgen een mooie cheque aan vzw 'Ouders van Verongelukte Kinderen'.

@Wegpolitie_ANT

Allez rouler on the Twitter highway. Nen dikke merci voor het trouwe volgen & de vele interacties sinds 09.09.2013.

3

16_IR03_Radar_NL.indd 3

19/09/16 15:26

Š Christian Berteaux

ďťżR A D A R G E F L I T S T

Nat, natter en natst Het was warm in het politiedorp op deze 21 juli. Wat biedt meer verfrissing dan een demonstratie met de sproeiwagen?

4

16_IR03_Radar_NL.indd 4

19/09/16 15:26

inforevue 032016

R A D A R G E F L I T S T

5

16_IR03_Radar_NL.indd 5

19/09/16 15:26

R ADAR GPS

1

OPGEPAST MET POKÉMON GO! De lokale politie van Antwerpen heeft in juli een waarschuwing gelanceerd voor Pokémon-spelers. De virtuele schepsels waarop ze jagen zijn soms verborgen op plaatsen zoals een rond punt of een spoorwegbedding. Daardoor is de Pokémonjacht niet altijd zonder risico. “Het is zaak om altijd goed op te letten en de wegcode te respecteren. Pokémon-jagers hebben helaas vaak uitsluitend oog voor het scherm van hun smartphone en bijvoorbeeld niet voor het verkeer. Ook zijn er criminelen die Pokémon misbruiken om mensen te lokken en hen te bestelen.”

vrachtwagenbestuurder onder invloed van speed is op 25 juli in Zelzate tegengehouden door de wegpolitie West-Vlaanderen.

DRONKEN KAPITEIN VAART TEGEN DE LAMP

Vaak gebeurt het niet, maar medio juli slingerde de OostVlaamse scheepvaartpolitie een kapitein op de bon die dronken achter het roer van zijn boot zat. De man kreeg een vaarverbod van zes uur opgelegd. De kapitein Haddock in kwestie werd vorig jaar ook al betrapt voor gelijkaardige feiten en Foto Inforevue 1/2015 dat op dezelfde boot.

5

gezochte personen zijn begin september geïnterpelleerd door de politiezone Moeskroen tijdens een verkeerscontrole.

POLITIEAGENTEN PROMOTEN KORPS MET FILM

6

16_IR03_Radar_NL.indd 6

Twee inspecteurs van de lokale politie Grimbergen, Kurt De Meuter en Stefaan Borremans, draaiden samen met vriend Steven Sterk een promotiefilm voor de eigen politiezone. Beiden hadden al ervaring op de filmset, onder meer als figurant. "We regisseren, filmen én acteren zelf in deze film, een echte liefdesverklaring aan onze job." Het werd geen saaie bedrijfsfilm, maar een actiefilm die alle facetten van het politiewerk belicht: recherche, interventie, wijkwerking enz.

Kortom: een lokale rekruteringscampagne die zal verleiden! https://youtu.be/ITIwhXqLw5A

19/09/16 15:26

inforevue 032016

R ADAR GPS

NO COMMENT

BUZZ

MOLENBEEK IN DE KIJKER Op de commerciële zender VIER is vanaf dinsdag 30 augustus een zevendelige docureeks te zien over de politiezone Brussel-West.

Niveau 4 volgt politiemensen van alle divisies van het korps die Molenbeek moeten vrijwaren van onder andere drugsdealers en geradicaliseerden. Zowel de Brigade Anti-Banditisme (BAB), de interventiedienst, de cel radicalisme, de hondenbrigade als de verkeerspolitie komen in beeld. Met de reeks willen de televisiemaker (Eric Goens) en de politie het beeld bijstellen dat veel Belgen en ook beleidsmakers van de Molenbeekse politie hebben en hopelijk daarmee ook verandering teweegbrengen. Een aantal politiemannen die in beeld komen, getuigen ook in dit nummer van Inforevue, in het dossier over het Kanaalplan (zie pagina 10).

20

Luxemburgse, Franse, Duitse en Nederlandse collega’s hebben het politiedispositief versterkt tijdens de Grote Prijs Formule 1 van SpaFrancorchamps.

"Een beeld zegt meer dan duizend woorden."

Het is een cliché, maar daarom niet minder waar. Steunend op dit principe ontwikkelt de desk Audiovisual van de Directie van de communicatie (CGC) van de federale politie voortaan videoclips zonder commentaar, naar het voorbeeld van CNN of Euronews. Deze clips tonen beelden die zijn opgenomen tijdens dagelijkse politieopdrachten of evenementen. "Ons doel is minstens één clip per week uit te brengen", zegt Grégory Taildeman van de desk Audiovisual. De NO COMMENT-clips worden uitgezonden op de sociale media van de federale politie via haar YouTube-kanaal http://bit.ly/2a9xQg2.

people OLIVIER LIBOIS De directeur-generaal van de bestuurlijke politie van de federale politie wordt in de komende weken de nieuwe korpschef van de lokale politie Namen. __ MICHAËL JONNIAUX

Hoofdcommissaris Michaël Jonniaux verlaat de federale wegpolitie en wordt korpschef van de politiezone Montgomery (Etterbeek/Sint-Lambrechts-Woluwe/SintPieters-Woluwe). __

PIERRE MATON Hoofdcommissaris Pierre Maton is aangesteld als korpschef van de politiezone Botte du Hainaut (Beaumont, Chimay, Froidchapelle, Momignies, Sivry-Rance).

7

16_IR03_Radar_NL.indd 7

19/09/16 15:26

POLITIEZONE VLAS 3.D

Digitaal afsprakenloket Inwoners van Kortrijk, Kuurne en Lendelede die een aangifte willen doen of een klacht willen indienen, kunnen sinds maart dit jaar online een afspraak maken met hun lokale politie. Het ‘digiloket’ moet tijdwinst opleveren, zowel voor de klant als voor de medewerkers van de politiezone door respectievelijk minder lange wachttijden en een op voorhand online samengesteld dossier. Inforevue trok – na een digitale afspraak – naar de politiezone Vlas voor wat duiding in real life.

TEKST Stefan Debroux

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

KORTRIJK – Niemand doet graag aangifte bij de politie. Want dat betekent dat men slachtoffer is of getuige was van een misdrijf. Toch loont het de moeite om te investeren in een charmeoffensief om burgers te faciliteren om misdrijven te melden of aangifte te doen. Want de aangiftebereidheid is laag, waardoor heel wat criminaliteit onder de radar van de politie blijft.1 Wat weerhoudt iemand ervan om aangifte te doen? De idee dat het toch de moeite niet loont ... of gewoon geen tijd hebben ...

TIJDWINST

8

“Tijdwinst en efficiëntie zijn de speerpunten van ons online afsprakenloket”, vertelt korpschef Rino Defoor.

“Iemand die zijn portefeuille verloor twee uur laten wachten omdat het op dat moment net heel druk is, is niet echt klantvriendelijk. Door een afspraak te plannen kunnen we dit vermijden. Bovendien kan de melder bij het vastleggen van de afspraak meteen online zijn verhaal of relaas

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 2

van de feiten intikken. Dat wordt integraal overgenomen in het dossier.

Dus geen overtypwerk meer! Ook dat betekent een forse tijdbesparing.”

Een afspraak maken kan via de website www.pzvlas.be, óf via de nieuwe app Digiloket PZ Vlas. “Ik vind dat we die mogelijkheid niet onbenut mogen laten”, aldus Rino Defoor. “Kijk rondom u: wie heeft er geen smartphone?

Smartphonegebruik is vandaag de dag een natuurlijke reflex geworden, zeker bij de jongere generaties.”

Het afsprakenloket van de politiezone Vlas biedt de keuze uit veertig verschillende aangiften. “Een interessante functionaliteit van het digiloket” zegt Piet De Vulder, “is dat de burger meteen te zien krijgt wat hij/zij nodig heeft bij het bezoek aan de politie. Want het gebeurt geregeld dat iemand aangifte wil doen maar de nodige documenten of info thuislaat en dus nóg eens terug mag komen. Ook een voordeel: dankzij de voorafgaandelijke afspraak weten

www.pzvlas.be De app Digiloket PZ Vlas is beschikbaar voor Apple en Android.

wij van tevoren met wie we te maken hebben. En dat is in de huidige context toch mooi meegenomen.”

De online procedure geldt alleen voor niet-dringende aangiften of klachten zoals een verloren identiteitskaart, gestolen portefeuille, diefstal uit de auto. Wie dringend de politie nodig heeft, moet nog altijd de 101 bellen.

In de app is er wel een handige ‘noodhulpknop’ om die 101 te verwittigen.

CHANGE

De ingebruikname van het afsprakenloket betekent geenszins dat de politiezone voortaan minder bereik-

19/09/16 15:37

“Ik ben ervan overtuigd dat je moet inspelen op de digitale wereld van vandaag én morgen. Digitale innovatie en draadloze communicatie zijn twee hoekstenen van mijn visie en van daaruit is alles gelinkt: onderlinge samenwerking, mobiel werken, informatie delen, het interventiebeleid in afstemming met de SICAD West-Vlaanderen en binnenkort het nieuwbouwproject voor ons korps.

Maar innoveren doe je niet om te innoveren. Het uitgangspunt is altijd een performantere organisatie voor een betere dienstverlening naar de burger toe.”

inforevue 032016

RINO DEFOOR KORPSCHEF

PIET DE VULDER INNOVATOR ICT “Voor het digitale afsprakenloket hebben we opnieuw gekozen voor een publiek-privaat partnerschap met een software-ontwerper.

Dat neemt niet weg dat wij onze innovatieprojecten zo nauw mogelijk afstemmen op de ICT-strategie van de federale politie. Wij kleuren binnen de lijntjes, maar we kiezen soms een andere kleurtje. Die voortrekkersrol maakt de uitdaging net zo boeiend.”

baar is. Het blijft mogelijk om tijdens de openingstijden een aangifte te doen of een klacht in te dienen zonder afspraak. Maar wie een afspraak heeft, krijgt voorrang. En dat moet een argument zijn om de burger richting digiloket te duwen. “Want momenteel is de verhouding tussen de aangiftes via het digiloket en de ‘vrije’ aangiftes redelijk behoudsgezind”, overschouwt Piet. “Tussen maart en juli tellen we 77 online afspraken.

Voor diezelfde periode kregen we meer dan 2000 ‘vrije’ aangiftes. Dat moet je weliswaar in perspectief plaatsen omdat we voorlopig slechts de mogelijkheid aanbieden om online

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 3

een afspraak vast te leggen op twee vaste dagen en dan nog wel binnen een beperkte tijdsspanne. Zowel organisatie- als promotiegewijs moeten we nog een tandje bijsteken.”

“In feite is dit een change-verhaal”, besluit Rino Defoor. “En dan is het zaak om iedereen over de streep te trekken: mensen overtuigen van de meerwaarde en hen doen inzien én ervaren welke ‘win’ er voor hen in zit. Uiteindelijk moet innovatie de zaak voor iedereen ‘decomplexeren’: voor ons een eenvoudigere organisatie en voor de burger minimaal tijdverlies en een maximale, kwaliteitsvolle dienstverlening.” f

1

Naar het juiste cijfer van ‘niet-aangiftes’ blijft het uiteraard gissen; dat is een dark number. Maar uit een onderzoek van het Nederlandse ministerie van Justitie en Veiligheid blijkt dat de aangiftebereidheid tussen 2005 en 2014 met 20% gedaald is. En volgens de Belgische Veiligheidsmonitor 2008 wordt slechts 38% van de misdrijven gemeld. Van de seksuele misdrijven zou dat zelfs minder dan 10% zijn; van de woninginbraken ongeveer 80% …

9

19/09/16 15:37

K ANA ALPL AN

Radicalisme aan de wortels aanpakken Op 5 februari 2016 stelde minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken Jan Jambon officieel zijn plan tegen gewelddadige radicalisering en terrorisme voor. Hij pleit voor een transversale aanpak van de verschillende criminaliteitsfenomenen die gelinkt zijn aan terrorisme of terrorisme in de hand werken. Dit ambitieuze plan vereist een doorgedreven samenwerking tussen de lokale en federale politiediensten onderling en met de partners. Een van de hoofdlijnen van het Kanaalplan is dat het zich toespitst op een zone langs het kanaal Brussel-Charleroi, meer bepaald de gemeenten Sint-Gillis, Anderlecht, Molenbeek, Koekelberg, Laken, Sint-Joost-ten-Node, Schaarbeek en Vilvoorde. Een half jaar na de opstart bekijken we hoe het zit met de realisatie van het plan.

TEKST Stefan Debroux, BenoĂŽt Dupuis en Saskia Van Puyvelde FOTOGRAFIE Jos Balcaen, Christian Berteaux, Karolien Snyers en Lavinia Wouters

10

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 4

19/09/16 15:38

inforevue 032016

n SINT-JANS-MOLENBEEK – “U bent veilig en wel tot hier geraakt?” grapt Johan De Becker, korpschef van de politiezone Brussel-West (SintJans-Molenbeek/Koekelberg/Jette/ Ganshoren/Sint-Agatha-Berchem).

Sinds de aanslagen in Parijs van 13 november 2015 staat Molenbeek in het oog van de storm. Het is dus niet verwonderlijk dat deze politiezone samen met de coördinatie- en steundirectie (CSD) van de federale politie van Brussel de lead neemt in het Kanaalplan.

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 5

HEEFT HET KANAALPLAN EEN VASTOMLIJNDE STRUCTUUR? Johan De Becker: “Neen, het plan bundelt de krachten van verschillende actoren op bestuurlijk, preventief, gerechtelijk en politioneel vlak. De federale en lokale politiediensten werken al veel samen, ook de zes politiezones van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onderling. Dit plan overstijgt echter ons gerechtelijk arrondissement, aangezien twee parketten en de diensten van acht gemeentebesturen betrokken partij zijn. We mogen dus gerust spreken

van een heuse integrale, geïntegreerde en multidisciplinaire aanpak.”

Commissaris Cédric Smeets (CSD Brussel): “Twee vaststellingen liggen aan de basis van dit Kanaalplan. De eerste vaststelling is dat de terroristen van Parijs ooit kleine delinquenten waren. Als we op een kaart de plaatsen inkleuren waar veel mensen in precaire omstandigheden leven, en op andere kaarten de haarden van kleine criminaliteit en van radicalisering, dan zouden die zones mooi overlappen. Individuen radicaliseren dus om diverse redenen;

11

19/09/16 15:38

KANAALPL AN

WAT IS HET KANAALPLAN? Het is een geïntegreerd (lokale en federale politie) en integraal (samenwerking met andere partners zoals de gemeentediensten, de parketten …) plan om gewelddadige radicalisering te bestrijden in acht gemeenten langs het kanaal Brussel-Charleroi: Anderlecht, Molenbeek, Koekelberg, Laken, Sint-Joost-ten-Node, Schaarbeek en Vilvoorde. Vijf politiezones zijn hierbij betrokken: Brussel-Zuid, Brussel-West, BrusselHoofdstad/Elsene, Brussel-Noord en VilvoordeMachelen.

De federale politie voert al langer actief strijd tegen terrorisme. De onderzoekers van de federale gerechtelijke politie werken sinds meerdere maanden onvermoeibaar voort. Voor de grenscontroles en de controles op de verbindingswegen is ook een grote inzet van de eerstelijnsentiteiten van de federale politie nodig.

In het kader van het Kanaalplan heeft de minister van Binnenlandse Zaken de federale politie verzocht steun elkeen heeft zijn/haar verhaal. Die eerste vaststelling leidt tot een tweede: een politioneel en gerechtelijk antwoord volstaat niet. We moesten het over een andere boeg gooien, iets nieuws proberen met de focus op het resultaat.”

HOE GEBEURT DE OPVOLGING CONCREET?

12

Johan De Becker: “De geconsolideerde lijst met de Foreign Terrorist Fighters (FTF’s) van het Orgaan voor de Coördinatie van de Analyse van de Dreiging (OCAD) dient als basis.

De politie- en inlichtingendiensten kunnen onmogelijk alle FTF’s 24 uur per dag in de gaten houden, maar dankzij een multidisciplinaire aanpak kan een aantal actoren hen beter opvolgen. Op administratief gebied bijvoorbeeld zijn de gemeenteambtenaren bevoegd om tal van zaken te veri�iëren: huisvesting, woonstkeuze, buurtonderzoek, gezinshereniging … Op socioeconomisch vlak kan de controle van vzw’s interessante informatie verschaffen. Op gerechtelijk gebied verzekert het parket ons bovendien dat elk stra�baar feit gepleegd door een FTF met voorrang wordt behandeld. Bijgevolg richt een groot aantal actoren van het plan zich op dezelfde risicopersonen.”

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 6

te bieden door tijdelijk afgedeelde personeelsleden (DPP/ATA) te leveren. Die personeelsleden werden voorlopig naar de interventiekorpsen (CIK’s) van Brussel en Halle-Vilvoorde gedetacheerd om de lokale politiezones te ondersteunen.

De vier krachtlijnen van het Kanaalplan zijn: de multidisciplinaire aanpak van de targets (risicopersonen), de aanpak van de criminaliteitsfenomenen die terrorisme in de hand werken (drughandel, wapenhandel, valse en vervalste documenten), de aanpak van de illegale economie en de aanpak van het fenomeen radicalisering.

Het plan is dus zowel preventief en bestuurlijk (betrokkenheid van de gemeentebesturen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) als politioneel en gerechtelijk (medewerking van de parketten van Brussel en HalleVilvoorde). Tot slot benadrukken we dat dit plan niet bedoeld is om de bevolking van de betrokken politiezones te stigmatiseren.

Cédric Smeets: “Het is even belangrijk om de fenomenen die terrorisme in de hand werken op te volgen. Veel geradicaliseerde individuen zijn met drugs begonnen. Wapenhandel verhoogt het risico dat ze overgaan tot het plegen van geweld. Met behulp van valse documenten kunnen de FTF’s allerlei controles omzeilen. Door die netwerken aan te pakken, kunnen we de risico’s beperken. Er wordt nu onderling gepraat.

We moeten het Kanaalplan zien als een soort laboratorium waar een nieuwe werkmethode wordt getest.”

Johan De Becker: “Het pro�iel van diegenen die feiten hebben gepleegd, is vergelijkbaar. Ze zijn op 12- of 13-jarige leeftijd met kleine criminaliteit begonnen. Ze gingen naar dezelfde scholen en hingen rond in dezelfde wijken. Er werd niet doeltreffend genoeg tegen hen opgetreden en op 18-jarige leeftijd kwamen ze in de gevangenis terecht...”

Cédric Smeets: “We zien vaak dat deze personen nauwe, soms familiale banden hebben. Broers die samen radicaliseren bijvoorbeeld. Daardoor is

WE MOETEN HET KANAALPLAN ZIEN ALS EEN SOORT LABORATORIUM WAAR EEN NIEUWE WERKMETHODE WORDT GETEST Cédric Smeets, Caroline Vervaet en Johan De Becker.

19/09/16 15:38

inforevue 032016

het moeilijk om vat te krijgen op dit fenomeen, laat staan het in te dijken. Voor de politie- en inlichtingendiensten is het zeer moeilijk om in zo’n milieu te in�iltreren, vandaar het belang om sociopreventief te werken en het probleem aan de wortels aan te pakken. Dat is waar het Kanaalplan voor staat. Deze aanpak zal vruchten afwerpen.”

OP POLITIONEEL VLAK ZIJN VOOR HET KANAALPLAN MIDDELEN EN VERSTERKING VEREIST. NIET IEDEREEN IS DAAR ALTIJD BLIJ MEE …

Johan De Becker: “Mijn politiezone kampt met een tekort van 125 personeelsleden op een organiek kader van 1010 personen. We moesten dus wel steun vragen.

Zeventig leden van de federale politie bieden nu versterking: 50 in mijn zone en 20 in de zone Vilvoorde/Machelen. We hebben hen gedurende een week opgeleid en in het begin werden ze bijgestaan door een mentor.”

Cédric Smeets:“We zijn ons hiervan bewust en danken de entiteiten die regelmatig versterking bieden. Dit probleem zal dankzij de voorziene aanwervingen in de komende maanden worden opgelost. Gelet op de ernst van de situatie kan niemand beweren dat de kanaalzone geen prioriteit is … Er moest worden opgetreden. De samenwerking tussen de lokale politie en de federale politie blijft evenwel niet beperkt tot het leveren van personeel. Aan de FIPA’s (Full Integrated Police Actions), georganiseerd door de directeur-coördinator, werken ook personeelsleden van de interventiekorpsen en de spoorwegpolitie (SPC) mee. Dat is logisch, want de veiligheid in de metro moet ook worden gewaarborgd. Vroeger klopten de politiezones aan bij de federale politie voor informatie, voor ‘kennis’.

Nu is er tweerichtingsverkeer. We luisteren naar de lokale experts. Wanneer ik een bijeenkomst van de lokale taskforce Radicalisme voorzit, zie ik experts met elkaar praten. En we mogen ook de burgers niet vergeten, want het is voor hen dat we werken. We gaan er van uit dat de bevolking het belang inziet van het welslagen van het Kanaalplan.” f

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 7

Valentine Wouters, inspecteur

bij het CIK Luik en voor onbepaalde duur afgedeeld naar de PZ BrusselWest : “Op 5 februari kreeg ik te horen dat ik op 10 februari zou starten in de politiezone Brussel-West. Ik wist niet in welk commissariaat ik terecht zou komen, noch welke opdrachten ik zou uitvoeren. Ik voelde mij een pion die zomaar werd verplaatst, ik was zeker niet blij met deze beslissing. Ondertussen ben ik goed geïntegreerd en wil ik hier niet meer weg (lacht). Brussel-West is een supertoffe zone waar altijd wel iets te beleven valt. Wie initiatief neemt en wilt werken, wordt gesteund door de chefs. Collega’s staan altijd klaar om te helpen. In ‘mijn’ Molenbeekse wijk kom ik in contact met heel wat aspecten van het politiewerk: illegaal verblijf, sociale fraude, drugs … en leer ik alle dagen bij. Ik neem ook deel aan verkeerscontroles en allerlei acties en operaties. Ik voel mij hier nuttig en begin een goeie band te krijgen met de bevolking. De mensen hier zijn sympathiek en wie ze respecteert, wordt zelf ook gerespecteerd. Het beeld dat men van Molenbeek heeft, strookt niet met de realiteit. Mijn woon-werkverkeer bedraagt nu ongeveer één uur, maar ik kom met plezier werken. Als ik dichterbij zou wonen, had ik al mobiliteit aangevraagd voor deze politiezone.”

HET BEELD DAT MEN VAN MOLENBEEK HEEFT, STROOKT NIET MET DE REALITEIT

13

19/09/16 15:39

KANAALPL AN

Stefan De Proft,

commissaris & diensthoofd AIK - SICAD Halle-Vilvoorde: “Het kanaalplan betekent voor ons, informatiebeheerders bij het AIK, dat we onze focus verleggen – of liever ‘verbreden’ – van een traditioneel aandachtspunt zoals woninginbraak naar wapentrafiek, drugs, valse documenten en de zogezegde ‘underground economy’. De idee daarachter is dat deze fenomenen mogelijks gelinkt zijn aan terreurverdachten en/ of -feiten. Drugsgeld kan bijvoorbeeld dienen voor de financiering van terreuractiviteiten. Of door de herkomst van wapens en munitie in kaart te brengen, krijgen speurders een interessant zicht op de verschillende schakels van een netwerk. Hoe pakken wij dat concreet aan? Wel eigenlijk is het business as usual: dagelijks nemen wij de flux van processen-verbaal en allerhande infoberichten onder de loep.

We analyseren die met bijzondere aandacht voor de vier hierbovenvermelde fenomenen: zijn er linken? Kunnen we tendensen ontwaren? Zijn er namen die al in andere onderzoeken opduiken? Van die analyse maken we dan een cartografische voorstelling. Het resultaat stellen we ter beschikking van de speurders. En ik neem dit mee naar de local task force. Want dat is dé informatiedraaischijf voor dossiers over radicalisme en extremisme waar we samenzitten met politie, justitie en veiligheidsdiensten.

EIGENLIJK IS HET BUSINESS AS USUAL MET VERSCHERPTE AANDACHT VOOR ENKELE FENOMENEN

Aurélie Roosen, consulente bij het Legal Office van het Single Point of Operational Contact van de Directie van de internationale politiesamenwerking (CGI-SPOC) : “Het Kanaalplan was voor ons een gelegenheid om de coherentie tussen de nationale en internationale signaleringen te verbeteren. De personen die aan radicalisering en terrorisme worden gelinkt, worden meestal op beide niveaus gesignaleerd. Sommige signaleringen die van de politiezones uitgingen, waren echter onvoldoende duidelijk.

Het is geen gemakkelijke materie. We moesten hen opnieuw contacteren om bepaalde elementen te corrigeren of aan te vullen. We hebben daarom nieuwe internationale signaleringsformulieren ontwikkeld die beter leesbaar en vooraf ingevuld zijn om te streven naar eenvormigheid. In samenwerking met de Directie van de politionele informatie en de ICT-middelen (DRI) werden deze nieuwe instrumenten ter beschikking gesteld op Portal en in de operationele toepassingen Feedis en ISLP. Tot onze tevredenheid stellen we vast dat dit vruchten afwerpt. De formulieren worden goed gebruikt.

Een tweede belangrijk punt is het gebruik van het programma FIND dat de speurders rechtstreeks toegang verschaft tot de gegevens van Interpol in verband met de op te sporen personen. Hiermee was eerder al gestart, maar het Kanaalplan heeft een en ander in een stroomversnelling gebracht. Tot slot wordt CGI-SPOC voortaan systematischer betrokken bij de opleidingen over signaleringen om de internationale dimensie erin op te nemen. Het Kanaalplan heeft een echte dynamiek op gang gebracht.”

INTERNATIONALE SIGNALERINGEN ZIJN GEEN MAKKELIJKE MATERIE

Ten slotte had het Kanaalplan een prettig neveneffect voor ons in petto: het heeft ervoor gezorgd dat we – eindelijk – onze rangen hebben kunnen versterken met vijf inspecteurs. De volgende stap is een investering in ICT, want we hebben nood aan betere, performantere tools om (cartografische) analyses te maken.”

14

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 8

19/09/16 15:39

Dimitri Van Liefferinge,

lokale recherche/cel radicalisme, lokale politie Brussel-West: “Voor 13 november 2015 focuste het gerechtelijk werk van onze cel zich voornamelijk op dossiers van (gewelddadig) radicalisme en op informatievergaring. Terrorisme is eigenlijk een federale materie. De aanslagen in Parijs en de daarop volgende lancering van het Kanaalplan waren een kantelpunt voor ons team, dat ondertussen is uitgebreid tot 10 leden. We onderzoeken nu ook dossiers in opdracht van het federaal parket op lokaal niveau, iets wat vroeger de exclusieve verantwoordelijkheid was van de federale gerechtelijke politie. De cel radicalisme is het ‘Single Point Of Contact’ (SPOC) binnen de zone voor alle informatie met betrekking tot extremisme, radicalisme en terrorisme. In een notendop is onze cel verantwoordelijk voor het voeren van alle gerechtelijke onderzoeken in deze materie en het opvolgen van de personen op de OCAD-lijst. Voor die laatsten staat de cel, in overleg met de local taskforce, in voor1: • het eerste plaatsbezoek als er nieuwe namen op de OCAD-lijst verschijnen; • de opmaak van interne fiches van deze personen; • het opmaken van een risicoanalyse van deze personen en hun onmiddellijke omgeving; • het bepalen van een aanklampende opvolging op maat door de verschillende diensten; • het navolgend plaatsbezoek; • de coördinatie van de multidisciplinaire aanpak in overleg met interne en externe partners.

WE HEBBEN ER DAGELIJKS EEN MASSA MAILS EN EXTRA DOSSIERS BIJ GEKREGEN

Tot slot zijn alle operationele diensten verplicht de informatie met betrekking tot personen of mogelijke signalen van gewelddadig extremisme, radicalisme en terrorisme waarover zij beschikken, officieel te acteren en via het CILIK2 aan de cel radicalisme over te maken. Concreet betekent dit dagelijks een massa mails en een hoop extra dossiers …“ 1

2

In ‘dienstmededeling 10’ van 2 mei dit jaar worden de praktische richtlijnen bepaald voor de concrete opvolging van FTF’s toegewezen aan de lokale politiezone en de opvolging van personen die op het grondgebied worden gecontroleerd.

CILIK staat voor ‘carrefour d’information local – lokaal informatiekruispunt’.

inforevue 032016

KANAALPL AN

Laurence Coppieters is hoofdcommissaris en

verantwoordelijk voor de pijler Territorialiteit in de politiezone Brussel-Hoofdstad/Elsene. Zij dirigeert het bestuurlijke luik van het Kanaalplan: “Ons streefdoel is alle mogelijke praktijken en werkwijzen in de bestuurlijke aanpak van radicalisering – die in zekere mate al bestaan – performanter én pragmatischer te maken. Anders verwoord: het Kanaalplan fungeert als hefboom naar meer samenwerking en meer professionalisering. Neem nu de woonhuizen. In de aanpak van radicalisering en terrorisme is het cruciaal dat we precies weten wie waar woont. Daarin is een rol weggelegd voor de wijkinspecteur, met name de huisbezoeken voorafgaandelijk aan de inschrijving (of schrapping) van iemand in (uit) het bevolkingsregister. Maar we moeten zonder schroom durven toegeven dat die huisbezoeken niet altijd of overal met dezelfde nauwgezetheid gebeuren.

‘Het is maar een administratieve formaliteit …’ Neen, het is heel belangrijk! Tel daarbij het fenomeen van de ‘compartimentering’ waarbij huisjesmelkers een appartement opdelen in meerdere kamers: dit werkt anonimiteit in de hand. Om zulke zaken op een eenduidige en doortastende manier aan te pakken – en om die perceptie van ‘routineklusjes’ om te buigen – formuleerden wij enerzijds aanbevelingen voor overheden en anderzijds stelden we draaiboeken ter beschikking van de politiemensen. In die zin is het Kanaalplan ook een opportuniteit om ons wettelijk arsenaal te moderniseren.

Met het Kanaalplan wordt nogmaals onderstreept dat ‘wijkinspecteur’ allesbehalve een uitbolfunctie is voor wie op de drempel van zijn pensioen staat.

Het is net één van de meest veeleisende jobs binnen onze organisatie. Als je alle mogelijke maatregelen in de aanpak van radicalisering bekijkt, spreekt dat voor zich. Van een wijkinspecteur wordt verwacht dat hij/zij sociale contacten legt en de rol van informatiebron en klankbord voor rechercheurs vervult; hij/zij moet een batterij aan regels en wetten onder de knie hebben, …

We staan voor de uitdaging om de wijkinspecteurs zo optimaal mogelijk te ‘wapenen’ voor die veelzijdige rollen.”

GEEN ROUTINEKLUSJES MEER, WEL EEN DOORDACHTE EN EENDUIDIGE AANPAK

15

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 9

19/09/16 15:39

inforevue 032016

het moeilijk om vat te krijgen op dit fenomeen, laat staan het in te dijken. Voor de politie- en inlichtingendiensten is het zeer moeilijk om in zo’n milieu te infiltreren, vandaar het belang om sociopreventief te werken en het probleem aan de wortels aan te pakken. Dat is waar het Kanaalplan voor staat. Deze aanpak zal vruchten afwerpen.”

OP POLITIONEEL VLAK ZIJN VOOR HET KANAALPLAN MIDDELEN EN VERSTERKING VEREIST. NIET IEDEREEN IS DAAR ALTIJD BLIJ MEE …

Johan De Becker: “Mijn politiezone kampt met een tekort van 125 personeelsleden, terwijl het organieke kader 1010 personen telt. We moesten dus wel steun vragen. Zeventig leden van de federale politie bieden nu versterking, 50 in mijn zone en 20 in de zone Vilvoorde/Machelen. We hebben hen gedurende een week opgeleid en in het begin werden ze bijgestaan door een mentor.”

Cédric Smeets:“We zijn ons hiervan bewust en danken de entiteiten die regelmatig versterking bieden. Dit probleem zal dankzij de voorziene aanwervingen in de komende maanden worden opgelost. Gelet op de ernst van de situatie kan niemand beweren dat de kanaalzone geen prioriteit is … Er moest worden opgetreden. De samenwerking tussen de lokale politie en de federale politie blijft evenwel niet beperkt tot het leveren van personeel. Aan de FIPA’s (Full Integrated Police Actions), georganiseerd door de directeur-coördinator, werken ook personeelsleden van de interventiekorpsen en de spoorwegpolitie (SPC) mee. Dat is logisch, want de veiligheid in de metro moet ook worden gewaarborgd. Vroeger klopten de politiezones aan bij de federale politie voor informatie, voor ‘kennis’.

Nu is er tweerichtingsverkeer. We luisteren naar de lokale experts. Wanneer ik een bijeenkomst van de lokale taskforce Radicalisme voorzit, zie ik experts met elkaar praten. En we mogen ook de burgers niet vergeten, want het is voor hen dat we werken. We gaan er van uit dat de bevolking het belang inziet van het welslagen van het Kanaalplan.” f

Commissaris Philippe Dedieu

(politiezone Brussel-Hoofdstad/Elsene) stond mee aan de wieg van het bestuurlijke luik van het Kanaalplan: “Een van de verdiensten van het Kanaalplan is dat het uitnodigt tot overleg en samenwerking. Neem nu het voorbeeld van de louche vzw’s. We weten dat sommige vzw’s haarden zijn waar radicaliseringsideeën broeden. Ideeën bestrijden is moeilijk, maar zwartwerk en brandveiligheid aanpakken is dat minder. Dus als we een duistere vzw in het vizier nemen, dan spreken we af met de inspectiediensten voor sociale fraude, financiën, volksgezondheid enz. om gelijktijdig en gecoördineerd op te treden. Met die vorm van ‘gewapend bestuur’ kan je zo’n vzw treffen in haar illegaliteit. Het Kanaalplan heeft bruggen geslagen en muren gesloopt. Het heeft de ‘integrale en geïntegreerde aanpak’ waar men vaak de mond van vol heeft, een boost gegeven.”

HET KANAALPLAN HEEFT BRUGGEN GESLAGEN EN MUREN GESLOOPT.

13

Tarik Yahyioui, diensthoofd bestuurlijke cel/ lokale recherche (politiezone Vilvoorde/Machelen): “Toen een moeder in 2013 naar de politie stapte omdat ze vreesde dat haar zoon aanstalten maakte om naar Syrië te trekken, kon die te horen krijgen ‘dat hij oud genoeg was om te reizen waar hij wilde’. Nu pakken we zoiets aan, multidisciplinair en in overleg met onze partners. Onze bestuurlijke, ‘aanklampende’ aanpak van potentiële vertrekkers en teruggekeerde Syriëstrijders wordt in het Kanaalplan naar voren geschoven als goede praktijk. Al sinds 2014 werken wij nauw samen met een resem spelers uit het maatschappelijke veld, van VDAB tot centra voor leerlingenbegeleiding, preventie- en welzijnsdiensten enz. Maandelijks schuiven we met hen samen rond de ‘partnertafel’ waar we elk ‘geval’ apart bespreken en kijken wie er het best geplaatst is om iets te ondernemen. Wij kiezen voor maatwerk. Het makkelijkste zou zijn om d’office alle registers open te trekken – van preventie tot repressie – maar dan riskeer je een overkill aan maatregelen, zonder dat je er misschien iets mee opschiet. Wij zetten in op dialoog en netwerking, dingen uitklaren en het vertrouwen winnen, zowel van de jongeren als hun familie. Dat is soms delicaat. Vaak heb ik nog het gevoel dat ze altijd wachten om hun gelijk te halen, zo van ‘zie je wel dat ik je niet kan vertrouwen’.

Dus onze corebusiness is met het Kanaalplan niet veranderd. Wij winnen prioritair informatie in over mensen op de OCAD-lijst, we verrijken die info, houden ze up-to-date en laten ze doorstromen naar onze partners. Wat dát betreft betekent het Kanaalplan wel een meerwaarde: die doorstroming verloopt nu vlotter en we hebben een beter zicht op wie onze contactpersonen zijn, zowel bij andere politiediensten als bij het gerecht enz. Ook een plus is de versterking van ons team – nu zijn we met z’n vijven – en van onze politiezone. De ‘terroploegen’ die we sinds het Kanaalplan kunnen inschakelen, brengen meer blauw zichtbaar op straat. Niet om mensen repressief aan te klampen, wel om het contact, de binding met de bewoners van Vilvoorde weer aan te halen. Ook met de moslimgemeenschap, want ook daar leeft er angst en onveiligheidsgevoel. De kloof die gegroeid is uit wantrouwen moet verdwijnen. En dat is zoals het lopen van een marathon: de aanhouder wint.”

ONZE AANKLAMPENDE AANPAK IS MAATWERK: DIALOOG EN NETWERKING OM HET VERTROUWEN TE WINNEN.

Griet De Doncker,

inforevue 032016

KANAALPL AN

maatschappelijk assistente (politiezone Vilvoorde/ ”Elke dinsMachelen): dagavond ga ik op ronde.

Samen met Malika, een medewerkster van de dienst maatschappelijke integratie van de stad Vilvoorde, doe ik huisbezoeken bij potentiële minderjarige vertrekkers4, vaak broers en zussen van gasten die in Syrië zijn of waren.

De aanleiding kan bijvoorbeeld een foute uitspraak op school zijn.

Wij gaan dan kijken en luisteren waar ze mee bezig zijn of wat hen frustreert. Aanvankelijk ervaarde ik argwaan. Ik ben dan wel geen politieambtenaar, ze weten waar ik voor sta. Maar die terughoudendheid ebt geleidelijk weg. Ik heb me trouwens nog nooit onveilig gevoeld tijdens een huisbezoek. Die huisbezoeken zijn een heel laagdrempelige manier van contactname. We doen dit al een hele tijd. Eigenlijk zijn we daarmee gestart in 2013 om ondersteuning te bieden aan de ouders die hun kind tegen wil en dank naar Syrië zagen vertrekken. Het was en is een manier om ook hun slachtofferschap te erkennen. Door veel en vaak dat contact op te zoeken en je open op te stellen, schep je uiteindelijk een vertrouwensband. En zo kom je dingen te weten … Het is soms moeilijk werken met frustraties tot gevolg, maar boeiend is het alleszins.”

HUISBEZOEKEN ZIJN EEN HEEL LAAGDREMPELIGE MANIER VAN CONTACTNAME

4

Ook potentiële vertrekkers kunnen op de OCAD-lijst van zogenaamde Foreign Terrorist Fighters terechtkomen.

15

16_IR03-Artikels_Deel1_N.indd 11

19/09/16 15:40

Historia

Een politiefilm uit de oude doos

HISTORIA

Een belangrijk thema uit de Belgische politiegeschiedenis van de 20ste eeuw is de taakverdeling tussen de rijkswacht en de gerechtelijke politie. Een ander thema is de bijscholing van de rechercheurs op het gebied van onderzoekstechnieken. Die thema’s lopen als een rode draad door de film Qui a tué Madame Catoux? die precies 60 jaar geleden in Bergen werd vertoond.

H

et is geen politiefilm zoals een andere: het verhaal speelt zich weliswaar af in een klein dorp op het platteland, er wordt een moord gepleegd en er duiken verdachten op … maar het is niet de bedoeling dat men er geloof aan hecht. Er zijn geen beroepsacteurs en de plot wordt uitgerekt door lange uitweidingen over methodes voor huiszoekingen, ondervragingen enz.

Kortom, de film is niet bestemd voor de bioscoop maar voor de politiescholen, voorzien van de nodige duiding.

Het idee voor de film ontstond in de rijkswachtschool. Ondanks alles blijft hij een mooi voorbeeld van samenwerking tussen veiligheidsdiensten. De technici behoorden tot de filmdienst van het leger. De productie en realisatie waren in handen van de rijkswachters, meer bepaald kapitein André Jacquemin. Het scenario werd voorgesteld door René Lechat, hoofdcommissaris van de gerechtelijke politie (GP) van Bergen, en daarna zorgvuldig onder de loep genomen door de gerechtelijke specialisten van de rijkswacht, in het bijzonder majoor Postal.

De eminente pedagoog Lechat heeft het verhaal opgevat als een synthese van de emoties die het vaakst voorkomen bij misdaden ‘tussen gewone

mensen’. De heldin van het verhaal (die in het eerste scenario Coton heette) heeft een luie neef die geld van haar aftroggelt (hijzelf leeft samen met een pin-up die zich ergert aan zijn spilzucht). Ze heeft bovendien twee minnaars, van wie er één getrouwd is.

De indruk die de kijker eraan overhoudt, is die van een goed gestructureerd politielandschap met een efficiente samenwerking tussen de buurtpolitie (een rijkswachtbrigade) en de gespecialiseerde rechercheurs. In zijn briefwisseling schrijft Lechat vaak dat de GP de plaats van een misdrijf ver buiten de stad niet snel genoeg kan bereiken en dat de rijkswacht of de gemeentepolitie daarom een cruciale rol speelt.

kan nemen zoals het hoort en dat het nog jaren zal duren voor daar iets aan verandert."

Nog harder is hij voor zijn collega’s van het parket. Zo schrijft hij in een ruwe schets van een inleidende toespraak dat hij werd gedwongen een meer flatterende rol aan de rijkswacht te geven, "maar wel binnen de grenzen van het aannemelijke". Dat doet echter niets af aan de verdienste van één van de grootste Belgische politiemensen van de 20ste eeuw en auteur van handboeken die nog steeds worden geciteerd. f

Benoît Mihail

Sommige brieven illustreren duidelijk de moeilijkheden en misverstanden als gevolg van de taakverdeling die de toets met de realiteit niet altijd doorstaat. Lechat vraagt bijvoorbeeld aan Jacquemin om de commentaarstem niet te laten zeggen dat de rijkswacht vingerafdrukken neemt, maar wel de specialist van het labo van de wetenschappelijke politie.

Hij blijft erop doorhameren: "Vergeet niet dat nog geen 5% van de rijkswachters vingerafdrukken

218 18

16_IR03-Artikels_N.indd 2

19/09/16 15:50

De zaak Bouyid1 – een klap in het gezicht?

CASUS

De juridische dienst van de federale politie houdt de

uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van

de Mens tegen het licht. In deze bijdrage wordt de zaak Bouyid besproken.

D

e feiten

De broers Saïd en Mohamed Bouyid beklaagden er zich over in het aangezicht te zijn geslagen door politieambtenaren ten tijde van hun ondervraging op een politiekantoor. Beiden staafden hun klacht met een medisch attest waaruit blijkt dat ze verwondingen vertoonden die mogelijks het gevolg waren van slagen.

De betrokken politieagenten hebben evenwel steeds ontkend geweld tegen Saïd of Mohamed gebruikt te hebben.

Vermits ze geen voldoening bekwamen bij de Belgische rechtbanken, besloten de broers de zaak te laten onderzoeken door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Uitspraak door de gewone Kamer op 21 november 2013

Op 21 november 2013 oordeelde de gewone Kamer van het EHRM unaniem dat de feiten voldoende bewezen waren, maar dat het verbod op folteringen en onmenselijke of vernederende behandelingen, zoals bedoeld in artikel 3 van

het EVRM2, niet geschonden werd. De minimumdrempel van het artikel werd immers niet overschreden, gelet op het feit dat de klappen geen blijvende gevolgen veroorzaakt hadden en gekaderd dienden te worden in een context van spanningen tussen de familie van de verzoekers en de politie.

Uitspraak in beroep door de Grote Kamer op 28 september 2015

In beroep wordt de unanieme uitspraak van de gewone Kamer verworpen. De Grote Kamer oordeelt op 28 september 2015 met 14 stemmen tegen 3 dat artikel 3 van het EVRM wel degelijk geschonden werd. Op grond van de medische attesten bleek immers dat de verzoekers verwondingen hadden opgelopen tijdens hun detentie in het politiekantoor. Daar de politieagenten dit niet konden weerleggen, ging het Hof ervan uit dat ze door hen werden toegediend. Daarenboven werden de slagen door het Hof gekwalificeerd als vernederende behandeling gelet op het feit dat de menselijke waardigheid werd aangetast. Personen

in detentie bevinden zich immers in een kwetsbare positie, waardoor de autoriteiten verplicht zijn hen te beschermen.

Het beweerde respectloze gedrag van de broers kan volgens het Hof het gebruik van fysiek geweld niet verantwoorden.

Ten slotte werd door het Hof unaniem beslist dat artikel 3 van het EVRM eveneens geschonden werd op procedureel vlak ingevolge het niet-effectief gevoerde onderzoek in België en het lange tijdsverloop ervan (vier en vijf jaar) in een materie die een snelle behandeling door de overheid vereist. f

Sandra Tuypens,

DGR.Jur.AJO@police.belgium.eu

1

2

EHRM 28 september 2015, nr. 23380/09, Bouyid/ België.

Art. 3 Verdrag 4 november 1950 tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM): “Verbod van foltering – niemand mag worden onderworpen aan folteringen noch aan onmenselijke of vernederende behandelingen of straffen”.

19

16_IR03-Artikels_N.indd 3

19/09/16 15:50

HET NIEUWE WERKEN

Weldra iedereen aan het skypen binnen de politie?

De geleidelijke invoering van de filosofie van Het Nieuwe Werken gaat gepaard met de ingebruikname van nieuwe communicatiemiddelen. Die tools vormen een troef, ook al lijken ze voor sommigen op het eerste gezicht onoverkomelijk of toch ‘lastig’. De eeuwige kwestie van het vermogen om zich aan verandering aan te passen …

TEKST Céline Delande

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

20

16_IR03-Artikels_N.indd 4

19/09/16 15:50

inforevue 032016

BRUSSEL – De duurzame ingebruikname van moderne tools, eigen aan de tijdgeest, is veel méér dan het volgen van een modeverschijnsel. Nieuwe tools duurzaam invoeren en gebruiken, dat is ook wat we binnen de geïntegreerde politie willen. Dat creëert een nieuw elan en het stelt ons in staat om te werken op een manier die in overeenstemming is met hedendaagse trends en gewoonten.

Neem nu ‘Skype’. Wie heeft er nog niet over horen praten? Wie heeft er trouwens nog nooit gebruik van gemaakt?

Vermoedelijk een minderheid. Skype voor Bedrijven is de versie voor de beroepswereld. Dit samenwerkingsplatform laat toe om in alle veiligheid te communiceren (one to one, one to many, many to many) of informatie en documenten (al dan niet gelijktijdig) uit te wisselen en te delen.

TROEVEN

De communicatiemogelijkheden van Skype zijn haast grenzeloos : het op afstand inloggen van meerdere (groepen) gesprekspartners die zich op verschillende plaatsen bevinden en die aan een online vergadering deelnemen.

Skype voor Bedrijven biedt een ruime waaier aan mogelijkheden die in de filo- Ongeacht of het om leidinggevenden, rechercheurs of deelnemers aan een sofie van Het Nieuwe Werken passen. netwerk gaat (bv. administratieve of

Vincent Moreau, General Product Manager bij de Directie politionele informatie en ICT (DRI), schetst een bondig overzicht: "Met één enkele toepassing is het mogelijk chatberichten te versturen, videogesprekken te voeren, informatie uit te wisselen en samen te werken. We mogen bovendien het veiligheidsaspect niet vergeten.

Skype voor Bedrijven waarborgt de veiligheid en de controle van de gesprekken. Ze worden beschermd door krachtige coderings- en authenticatiemethoden.

De tool, die volledig compatibel is met het Office-softwarepakket, biedt verschillende online diensten aan: • weten wanneer iemand beschikbaar, afwezig of in vergadering is; • chatberichten versturen; • een Skypevergadering organiseren; • uw bureaublad of een programma in een Skype-vergadering delen; • audio- en videogesprekken voeren."

financiële netwerken, netwerk van communicatoren, functionele/technische beheerders …), de ‘skypers’ kunnen privégesprekken of gesprekken met meerdere gebruikers gelijktijdig voeren.

Ook zouden collega’s van de politiezones of van de federale entiteiten (zoals de leden van de DirCo’s, SICAD’s, FGP’s …) tijdens gebeurtenissen op het terrein of in geval van incidenten en zelfs in crisissituaties snel kunnen inloggen en realtime informatie delen en uitwisselen.

Met ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ in het achterhoofd, zorgt dit alles voor een return on investment dankzij tijdwinst en energiebesparing (bezuiniging op het vlak van verplaatsingen: people, planet, profit).

Het maakt niet uit of u tot het kamp van de hardleerse sceptici of tot de believers behoort, de onbetwistbare meerwaarde van tools zoals Skype met z’n resem aan functionaliteiten voor de uitvoering van operationele, steun- of beheersopdrachten – nu en in de toekomst – staat ongetwijfeld buiten kijf. f

21

16_IR03-Artikels_N.indd 5

19/09/16 15:51

Veilig surfen

Kinderen en ICT Olivier BOGAERT

N

u het nieuwe schooljaar van start is gegaan, wil ik jullie attent maken op een enquête die de Christelijke Mutualiteit bij 2300 leden heeft uitgevoerd over het gebruik van informatica door

kinderen.

Hieruit blijkt dat 25% van de kinderen van de bevraagde gezinnen in het laatste halfuur voor het slapengaan een tablet of computer gebruikt.

Dat cijfer bedraagt 15% voor 1- tot 3-jarigen en zelfs 30% voor kleuters.

Het probleem is dat de schermen een blauw licht verspreiden dat onze hersenen in de war brengt.

Dat licht is ook aanwezig in de frequenties van het natuurlijke licht waarop onze hersenen reageren om een onderscheid te maken tussen dag en nacht. Daardoor wordt melatonine aangemaakt, het slaaphormoon dat ons zin geeft om te gaan slapen.

Maar voor de kinderen die aan die schermen worden bloot-

gesteld, wordt het heel wat ingewikkelder. Ze zijn niet moe, waardoor ze moeilijker de slaap kunnen vatten.

Het besluit is dat we het gebruik van die apparaten ’s avonds moeten beperken en ook moeten teruggrijpen naar een meer klassiek ritueel dat ouders zeker nog kennen, bijvoorbeeld een verhaaltje vertellen. Voorlezen voor het slapengaan bevordert de nachtrust en zorgt voor een intiem en rustgevend moment. Een ideale manier om de dag af te sluiten, zelfs voor oudere kinderen.

What’s in a name ?

De frauderende president

V

ertalen is een strijd. Het opzoekingswerk duurt soms langer dan het vertalen zelf en dat geldt evenzeer voor beroepsvertalers als voor gelegenheidsvertalers. Deze keer worstelden we met de term fraude au président in een Franse tekst over internetcriminaliteit. Kort samengevat gaat het om een oplichter die zich uitgeeft voor de grote baas van een bedrijf (vandaar président in het Frans) en die een valse e-mail naar een boekhouder stuurt met het dringende verzoek geld over te maken. Natuurlijk op zo een geloofwaardige manier verpakt dat het net echt lijkt. Hoe kunnen we deze term op een kernachtige manier in het Nederlands vertalen?

Nepbaasfraude lijkt de lading goed te dekken, ook al is het een neologisme, een nieuw gevormd woord.

Maar er zijn nog opties. Soms kan een andere taal uitkomst bieden! We weten dat het Nederlands zeker in de wereld van het internet veel woorden aan het Engels ontleent. Een nieuwe opzoeking levert ons het Engelse equivalent CEO fraud om het beschreven fenomeen aan te duiden. CEO is zo’n leenwoord en dat brengt ons meteen bij CEOfraude, een term die in verschillende Nederlandstalige bronnen over het thema opduikt, al is er wel enige toelichting nodig om duidelijk te maken dat er een valse CEO in het spel is!

In de moeizame zoektocht naar passende vertalingen kan het dus de moeite lonen om het ook eens via een andere taal te proberen.

Wim DEMOL

22

16_IR03-Artikels_N.indd 6

19/09/16 15:51

Onderweg

Beperkt eenrichtingsverkeer

DE EXPERTS

S

inds 2012 kan een wegbeheerder fietsers en eventueel bromfietsers toestaan om in bepaalde straten met eenrichtingsverkeer in de verboden richting te rijden.

Na plaatsing van de passende bewegwijzering spreken we dan van beperkt eenrichtingsverkeer (BEV). Niet alle straten met eenrichtingsverkeer lenen zich tot BEV. De maximum toegelaten snelheid bedraagt 50 km/u, de vrije rijbaanbreedte moet minstens 3 meter zijn (maar BEV is ook mogelijk vanaf 2,6m) en er mag geen gevaar zijn voor de veiligheid.

Olivier QUISQUATER

Behalve tijd- en energiewinst biedt het rijden in de verboden richting fietsers verschillende voordelen op het vlak van veiligheid. Zo heeft de fietser een beter visueel contact met de autobestuurder, die zich langs de kant van de fietser bevindt en beter de afstand kan inschatten die nodig is om de fietser te kruisen.

Bovendien is het voor een fietser die in de verboden richting in een straat met BEV rijdt minder gevaarlijk als plotseling een

portier wordt geopend. Het grootste risico vormen het begin en het einde van de straten met BEV. Daar is voorzichtigheid geboden voor fietsers en andere weggebruikers, zeker omdat een fietser op veel plaatsen voorrang heeft op het einde van een straat met BEV. Wanneer ze van die voorrangsregel gebruikmaken, moeten fietsers opletten dat ze geen autobestuurders verrassen! Een laatste belangrijk punt is: geen BEV zonder passende bewegwijzering! Te veel fietsers lijken immers te denken dat ze nu in alle straten met eenrichtingsverkeer in beide richtingen mogen rijden!

De maatregel heeft indertijd meer dan één autobestuurder (en wegbeheerder!) de wenkbrauwen doen fronsen. Toch is het aantal ongevallen niet toegenomen, aangezien de maatregel meer voordelen bleek op te leveren dan nadelen.

Hallo, met het Contact Center?

0800 99 271 federal.contactcenter@police.belgium.eu

Rustpensioen om medische redenen Pascal COLLARD

E

r zijn enkele wijzigingen aangebracht in de wetgeving die bepaalt dat een personeelslid dat de leeftijd van 60 jaar (officieren en leden van het administratief en logistiek kader) of 58 jaar bereikt heeft (andere kaders), ambtshalve op rust wordt gesteld na 365 ziektedagen (behalve bij een arbeidsongeval, bij een ongeval op de weg naar en van het werk en in geval van een beroepsziekte).

De wet van 27 juni 2016 verhoogt immers de leeftijdsvoorwaarde.

Voortaan geldt voor alle personeelsleden: • 62 jaar sinds 1 juli 2016;

• 62,5 jaar op 1 januari 2017;

• 63 jaar vanaf 1 januari 2018.

23

16_IR03-Artikels_N.indd 7

19/09/16 15:51

M O B I E L E X- R AY S C A N N E R

Specialisten leveren gespecialiseerde steun Het technisch steunteam (TST) van de scheepvaartpolitie (SPN) bestaat ondertussen al meer dan 11 jaar. In de beginjaren lag de focus vooral op illegale immigratie, waarbij de grote x-ray scanner vaak werd ingezet op de terminals in de havens van Zeebrugge en Oostende. Met de komst van de mobiele x-ray scanner kunnen kleinere zones worden doorgelicht, met succes.

TEKST Saskia Van Puyvelde

Koen Anckaert

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

ZEEBRUGGE – Sinds 1 januari 2013 is het takenpakket van het TST uitgebreid.

Naast illegale immigratie en watergebonden zoekingen – vaak in samenwerking met de Cel vermiste personen –, is het team ook bijstand gaan leveren bij huiszoekingen, zoekingen op boten, kortom alle bijzondere zoekingen die voorheen voor de technische eenheid (NTSU) van de Directie van de speciale eenheden waren.

Het TST werd dan ook uitgerust met specifiek materiaal. “Vorig jaar in oktober is de mobiele x-ray scanner geleverd”, vertelt diensthoofd Koen Anckaert. “Het toestel bestaat uit drie elementen: een detectorscherm, een bron voor het opwekken van x-stralen en een pc. We kunnen er kleine zones of voorwerpen mee doorlichten zonder dat we ze moeten openbreken of verplaatsen: zetels en deuren van auto’s, muren, kasten, frigo’s, dozen, tassen enz.

Het beeld dat we op de pc te zien krijgen, is ongeveer 40 op 30 cm. Kleine delen van een voertuig die als verstopplaats dienen, kunnen we ook in beeld brengen. Zo heeft het team drugs van de lokale recherche

van de politiezone Gent in maart dit jaar een beroep gedaan op het TST. Het team had een Spaanse auto aan de kant gezet waarvan vermoed werd dat er drugs aan boord zat. Een zoeking leverde niks op; de drughond reageerde wel maar het is pas door de inzet van de mobiele x-ray scanner dat de precieze locatie werd aangetoond.

15 kilo hasj zat weggestoken op verscheidene plaatsen in het chassis.”

EIGEN VEILIGHEID EERST

“Iemand die het toestel niet kent, kan er niet mee werken”, gaat Koen Anckaert verder. “Bovendien moet er een aantal veiligheidsvoorschriften gevolgd en een veiligheidsperimeter gerespecteerd worden. Het kan wel degelijk gevaarlijk zijn als je deze veiligheidsperimeter betreedt.

Tussen de bron en het detectorscherm mag maximum 80 cm afstand zitten om een goed beeld op de pc te zien. We beschikken ook over een dosimeter die voor ons de hoeveelheid ioniserende stralingen in de lucht meet. De drie onderdelen van het toestel zijn makkelijk in

24

16_IR03-Artikels_N.indd 8

19/09/16 15:51

inforevue 032016

MET DE KOMST VAN DE MOBIELE X-RAY SCANNER KUNNEN KLEINERE ZONES WORDEN DOORGELICHT, MET SUCCES gebruik. Een signaal geeft aan dat de doorlichting start en dat er dus stralingen komen. We kunnen kabelvrij werken met de drie onderdelen en zien zeer snel resultaat op de pc. Ook de software is eenvoudig in gebruik: je kan beelden bewerken, afstanden meten en aantekeningen plaatsen, zones afbakenen, kleurtjes geven, er 3D-beelden van maken enz.â&#x20AC;?

Al het materiaal van het TST staat 24 uur per dag en 7 dagen per week klaar om ingezet te worden. Een mailtje of telefoontje naar Koen Anckaert of naar het TST volstaat. f

25

16_IR03-Artikels_N.indd 9

19/09/16 15:51

Defibrillatoren in interventievoertuigen

Jürgen DHAENE KORPSCHEF VAN DE LOKALE POLITIE AALST “

V

anaf 2017 zullen alle interventievoertuigen van de lokale politie Aalst worden uitgerust met automatische externe defibrillatoren (AED).

Een AED is een eenvoudig te gebruiken draagbaar toestel om bij levensbedreigende hartritmestoornissen een elektrische schok aan het hart toe te dienen. De AED analyseert het hartritme van het slachtoffer en bepaalt automatisch of een stroomstoot het slachtoffer kan helpen.

26

Jaarlijks overlijden in België naar schatting 10 000 mensen ten gevolge van een hartstilstand. Het gebruik van een AED binnen de 6 minuten na levensbedreigende hartritmestoornissen verhoogt de overlevingskansen aanzienlijk. Het uitrusten van de interventievoertuigen van de politie past bij de hulpverleningstaak die de politie 24 uur per dag en 7 dagen per week uitvoert. Het gebruik van een

16_IR03-Artikels_N.indd 10

AED is geen medische handeling, maar het verlenen van hulp in noodsituaties, zolang de medische zorg nog niet is gearriveerd. Aangezien de politie in de praktijk vaak als eerste ter plaatse is, worden kostbare, levensreddende minuten gewonnen.

Het gebruik van de apparatuur – die we aankopen via de overheidsaanbesteding van de stad Aalst – zal deel uit maken van de opleiding en training op het gebied van EHBO en reanimatie die alle politieagenten volgen in het kader van geweldbeheersing.

Het initiatief past in het stadsproject Aalst, hartveilige stad. Aalst telt momenteel 12 publiek toegankelijke AED’s op haar grondgebied die 24 uur per dag beschikbaar zijn voor de burger. Daarnaast zijn er op 21 locaties toestellen beschikbaar tijdens de openingsuren van die gebouwen, waarvan momenteel 2 in het poli-

tiehuis. De stad investeert in de plaatsing van extra AED-toestellen op haar grondgebied om zo voor een nog betere spreiding te zorgen.

In het najaar komen er 23 AEDtoestellen bij. In de loop van 2018 zullen nog eens 18 extra toestellen voorzien worden.

De inspanningen rond hartveiligheid worden getrokken door een werkgroep met vertegenwoordigers van de stad, de beide Aalsterse ziekenhuizen, het Rode Kruis afdeling Aalst, hogeschool Odisee, de hulpverleningszone Zuid-Oost, de FOD Volksgezondheid en de federale dienst noodplanning van de gouverneur Oost-Vlaanderen.” f

19/09/16 15:51

Steeds meer politiezones en entiteiten van de federale politie installeren defibrillatoren in interventievoertuigen. Krijgen interventie-inspecteurs er daarmee een petje bij: dat van medische hulpverlener? Of is het gewoon vanzelfsprekend?

FACE TO FACE

Roland THIÉBAULT COMMISSARIS, POLITIEZONE BRUSSEL-NOORD, GEDETACHEERD BIJ DE NATIONALE POLITIEACADEMIE “

I

n 2011 ging de politiezone BrusselNoord van start met het ‘defibrillatorproject’, waarbij een partner-vzw ons 21 defibrillators schonk. Deze automatisch werkende toestellen analyseren zelf of het al dan niet nodig is om een elektrische schok toe te dienen en geven instructies aan de personeelsleden. Ze bevinden zich zowel in onze interventievoertuigen als in de commissariaten van onze zone.

Op verzoek van de toenmalige korpschef, de betreurde David Yansenne, werden de ongeveer 500 personeelsleden van de interventie- en onthaaldiensten opgeleid in het gebruik van de defibrillator. Tegelijkertijd kregen we een bijscholing in reanimatie. Dankzij dit initiatief konden we in gemiddeld de helft van de gevallen levens redden.

Hoewel we er niet altijd in slaagden het slachtoffer van een hartfalen of hartaanval te reanimeren, kregen we soms dankbetuigingen van familieleden of naasten die ervan overtuigd waren dat

16_IR03-Artikels_N.indd 11

we er alles aan hadden gedaan om hun dierbare te helpen.

Op initiatief van professor Pierre Mols, diensthoofd van de dienst spoedgevallen van het UMC Sint-Pieter in Brussel, zijn we snel met fase twee van dit project gestart, namelijk het geolokaliseren van de interventievoertuigen die met een defibrillator zijn uitgerust.

Daarmee volgden we het voorbeeld van andere Europese landen. Onmiddellijk na ontvangst van de noodoproep brengt de operator van de dienst 100 onze meldkamer op de hoogte bij een vermoeden van hartproblemen.

Vervolgens kan de meldkamer het dichtstbijzijnde voertuig naar de plaats van de feiten sturen. De gemiddelde interventietijd bedraagt dan twee minuten, terwijl een ambulance in de stad er gemiddeld acht minuten over doet. Dat is een grote tijdwinst, als we eraan denken dat de overlevingskansen per minuut met 10% dalen …

Niettemin lag het project drie jaar lang stil door een ethisch probleem: bracht een dergelijke politie-interventie het medisch geheim niet in het gedrang?

Na overleg met onze diverse partners, de Orde der artsen en de FOD Volksgezondheid werd besloten dat onze politieagenten gewoon eerste hulp verlenen, net als iedere burger die te maken zou kunnen krijgen met een slachtoffer van hartfalen.

Het project zal dus worden hervat en daar ben ik blij om. Het is een echte dienst die we aan de bevolking bewijzen en bovendien is het een opsteker voor het politiepersoneel. In de zone Brussel-Noord werden de politieagenten die hulp hebben verleend door onze partner-vzw tot ‘HartRidders’ uitgeroepen en werden ze gehuldigd tijdens de nieuwjaarsreceptie. Ik verzeker u dat deze vorm van erkenning hen motiveert.” f

27

19/09/16 15:51

S O C I A L E V E I L IG H E I D & PA R T N E R S C H A P

Lijncontrole en politie op dezelfde lijn Sinds 2009 genieten lijncontroleurs het statuut van gemachtigd veiligheidsagent.

In bepaalde situaties kunnen zij (zachte) dwang uitoefenen. Veiligheidsagenten zijn gezagsdragers, zoals de politie, met welafgebakende bevoegdheden. Maar niet iedereen is daarvan op de hoogte. Bovendien, wie ‘gezag’ zegt, zegt ‘aanvaarden’. En dat is niet altijd en overal vanzelfsprekend. Zelfs niet tussen partners!

Aan de bron ligt meestal onwetendheid of een gebrek aan wederzijdse verstandhouding. Om die lacune in te vullen, trokken we naar Asse waar De Lijn en de politiezone AMOW hun samenwerking in een convenant hebben beklonken.

TEKST Stefan Debroux

FOTOGRAFIE Jos Balcaen

ASSE – Velen stellen zich dé lijncontroleur voor als een fraudejager die het op zwart- en grijsrijders heeft gemunt. Maar het takenpakket van deze veiligheidsagenten is ruimer: zij staan in voor de interne kwaliteitscontrole op de dienstverlening, ze zijn preventief aanwezig op bussen en in stations om overlast te vermijden, bij een incident vervullen ze de rol van crisismanager, ze vangen slachtoffers op en ze zorgen ervoor dat de dienstverlening weer normaal verloopt.

En ze lopen soms ‘patrouille’ met de politie ...

Politieman en lijncontroleur: beiden gezagsdrager met welafgebakende bevoegdheden.

SCHEIDING DER MACHTEN

Koen Luppens

Hoofdinspecteur Politiezone AMOW (Asse/Merchtem/Opwijk/Wemmel)

“Ik merk soms dat onbekend onbemind maakt. Politiemensen die géén kennis van zaken hebben over de bevoegdheden van de lijncontroleurs, durven wel eens de neiging te hebben om zichzelf een laagdunkende attitude toe te eigenen. Dat gebrek aan respect verdwijnt zodra die kennis of kennismaking er wel is. Daarom pleit ik ervoor om partnerschappen met De Lijn of Securail en de samenwerkingsmogelijkheden met deze veiligheidsdiensten in de basisopleiding voor aspirant-inspecteurs te voorzien.”

28

16_IR03-Artikels_N.indd 12

“Als we gezamenlijke acties op het getouw zetten, respecteren we de scheiding der machten”, aldus Marc Van den Steen, lijncontroleur.

“Controleren op zwartrijden is exclusief voor ons. Maar wij kunnen ook iemands identiteit controleren. Of iemand die betrapt is op een misdrijf staande houden tot de komst van de politie, desnoods twee uur lang!

Binnen onze bevoegdheden is er altijd een lijn die we niet overschrijden. Hoe dan ook, als er sprake is van een misdrijf of als een situatie dreigt te escaleren, dan is het voor de politie.”

19/09/16 15:51

inforevue 032016

“De lijncontroleurs slaan harder”, stelt hoofdinspecteur Koen Luppens laconiek (vragende blik bij ondergetekende). “Wel, de administratieve boetes die De Lijn oplegt zijn niet min. Vooral bij recidive kunnen die aardig oplopen, en dat doet pijn.” Wie voor overlast zorgt en bijvoorbeeld een bushokje beschadigt, de deuren blokkeert, rookt op de bus, de chauffeur treitert, ... kan door een lijncontroleur op een administratieve boete getrakteerd worden. Belletje-trek spelen kost je 107 euro.

Koen ziet nog een voordeel van die ‘slagkracht’ voor lijncontroleurs: “Ik herinner me mijn ervaring in een Brusselse politiezone waar busstrookparkeren schering en inslag was. Voor de politie waren dit bijzonder tijdrovende interventies. Dus de bevoegdheid voor de lijncontroleurs om zelf een bekeuring uit te schrijven, was zeer welgekomen.”

CONVENANT

Het convenant tussen De Lijn en de politiezone AMOW loopt sinds 2010.

Van een dipje is nog geen sprake.

Marc Van den Steen: “Het convenant is de koepel waaronder we geregeld gezamenlijke acties organiseren.

Een tweede belangrijke meerwaarde is het feit dat we driemaandelijks rond de tafel zitten om aandachts- of pijnpunten te bespreken en desgevallend gerichte acties te coördineren.

Andere voorbeelden van samenwerking die we aan het convenant-treintje koppelen, zijn het verspreiden van opsporingsberichten en het delen van camerabeelden.”

“Het convenant is een waardevol geschenk om onze inzet te kaderen”, besluit Koen Luppens. “Het zorgt ervoor dat de samenwerking niet verwatert en de drive levendig blijft.

Tenslotte is dit convenant een engagement door álle partijen, ook de politieke overheden. Reden te meer om aan te tonen dat de samenwerking loont.” f

16_IR03-Artikels_N.indd 13

Marc Van den Steen

Teamleider Controle & Interventie regio Grimbergen De Lijn Vlaams-Brabant

“Lijncontroleurs genoten de opleiding van bewakingsagent en veiligheidsagent specifiek voor het openbaar vervoer. Wij kunnen dan wel macht en dwang uitoefenen, De Lijn heeft ervoor gekozen om pepperspray en boeien achterwege te laten. Die middelen stroken niet met onze visie op klantvriendelijkheid. Het statuut van veiligheidsagent heeft trouwens ook dwingende gevolgen voor onszelf: we hebben een meldingsplicht (aan de politie) als we een misdrijf vaststellen. En bevoegdheden gaan gepaard met het afleggen van verantwoording. Het Comité P en de controleurs van Binnenlandse Zaken zijn trouwens niet mals voor wie buiten de lijntjes kleurt, zoals het niet zichtbaar dragen van onze badge.”

WIST JE DAT? Mag de lijncontroleur mijn identiteitsbewijs eisen als ik betrapt word op zwartrijden?

Ja. En als je weigert zal hij de politie verwittigen. Die mag de identiteit van de zwartrijder doorgeven aan de lijncontroleur. Dus het is verloren moeite om je identiteit te verzwijgen voor de lijncontroleur.

Mag een lijncontroleur mijn vest-, broek- en rugzak fouilleren?

Ja, een lijncontroleur mag een oppervlakkige fouille doen bij iemand van hetzelfde geslacht als er een aanleiding toe is (bijvoorbeeld diefstal, beschadiging, ...).

Mag de lijncontroleur mij dwingen om de bus te verlaten?

Ja, de lijncontroleur mag iemand dwingen om de bus te verlaten. Het is zijn rol om overlast aan te pakken en een situatie te normaliseren.

Ik gooi de verpakking van mijn snoepje op de grond in het bushokje.

Riskeer ik een boete?

Ja, de lijncontroleur kan je een boete van 107 euro opleggen. Bij recidive kan die oplopen tot 400 euro.

Mag een buschauffeur een boete uitschrijven voor foutparkeren aan de bushalte of voor misbruik van de busstrook?

Neen, maar hij kan een lijncontroleur oproepen en die kan wél een procesverbaal voor dit soort verkeersinbreuken opstellen. Het verkeer regelen daarentegen, behoort niet tot de bevoegdheden van de lijncontroleur.

29

19/09/16 15:51

Alle betrokken actoren bereiden samen het koninklijk bezoek voor.

Net voor de aankomst van het vorstenpaar worden de laatste puntjes op de i gezet.

De Koning stapt uit.

De gemeente Libin verwelkomt het vorstenpaar.

Overal weerklinkt 'Vive le Roi et vive la Reine!â&#x20AC;&#x2122;

16_IR03-Artikels_N.indd 14

Na het volksbad keren de Koning en de Koningin huiswaarts.

19/09/16 15:51

Luc De Witte

DIENSTHOOFD VDKP

BEROEP : 1

In feite zijn we twee dagen op stap gegaan met Luc De Witte. Op maandag 25 juli vond de voorbereiding plaats voor het evenement van 13 september 2016. “De Koning en de Koningin zijn in september 2013 gestart met hun ‘Blijde Intredes’ in elke provinciehoofdstad”, zegt Luc De Witte. “Nu gaan ze op arrondissementeel bezoek (ditmaal in Luxemburg), waarbij ze een sociaal en economisch accent leggen. Dit bezoek wordt afgesloten met een feestelijke wandeling waar de ontmoeting met de bevolking centraal staat, ook wel ‘volksbad’ genoemd.”

IDENTITY KIT Hoofdcommissaris Luc De Witte is nu drie jaar diensthoofd bij VDKP (veiligheidsdetachement koninklijk paleis), dat deel uitmaakt van de Directie van de bescherming (DAP) van de federale politie1. Hij heeft de leiding over 186 personeelsleden, die 24 uur per dag en 7 dagen per week instaan voor de bescherming en de beveiliging van de koninklijke familie en de koninklijke domeinen. Als de Koning en/of de Koningin officiële bezoeken afleggen, is het zijn taak om die minutieus voor te bereiden om de veiligheid te garanderen. Hij begeleidt ook de vorsten tijdens staatsbezoeken.

OP STAP MET...

1) Auberge du Vivier, Habay-la-Neuve

Deze site herbergt zowel een onthaalcentrum voor jonge kinderen als een rusthuis.

25/7 – De coördinatievergadering met alle betrokken actoren voor de voorbereiding van een officieel bezoek van de Koning en/ of de Koningin bestaat telkens uit drie aspecten: protocol, pers en communicatie, veiligheid. De eerste twee zijn voor rekening van de bevoegde diensten van het koninklijk paleis, waarbij het protocol als organisator de leiding heeft; het veiligheidsaspect is voor de politie, in casu hoofdcommissaris De Witte. Het protocol bepaalt aan welke activiteit het vorstenpaar deelneemt in het centrum, waarbij aan hun wens wordt voldaan om dicht bij de mensen te zijn en om echt iets samen te doen. Na het aspect ‘pers en communicatie’ komt hoofdcommissaris De Witte aan de beurt om de veiligheid van het evenement zorgvuldig voor te bereiden. Zo vraagt hij dat bepaalde veiligheidsmaatregelen genomen worden tijdens de belangrijke momenten van het bezoek, onder andere: – dat iemand hem constant begeleidt, iemand die het gebouw kent en alle sleutels heeft; – dat op 13 september enkel de mensen die gewoonlijk aan het werk zijn in het gebouw, aanwezig zijn;

– dat er een lokaal wordt voorzien dat dienstdoet als ‘safe place’ in geval van … of waar bijvoorbeeld de Koning zich even kan terugtrekken voor een telefoongesprek; – dat de lokale politie de omgeving van de site voor haar rekening neemt enzovoort. (De afspraak is dat VDKP verantwoordelijk is voor de binnenperimeter en de lokale politie voor de buitenperimeter.)

Na de vergadering verkennen alle actoren het centrum chronologisch volgens het vastgelegde scenario. Tot in de kleinste details – van bij de aankomst tot het vertrek van het vorstenpaar en dit zowel binnen als buiten - wordt het bezoek voorbereid. Niets wordt aan het toeval overgelaten.

13/9 – 9 uur: Luc De Witte leidt het team ‘advance’: een aantal politiemensen is op voorhand ter plaatse om te zien of alles ‘safe’ is. Het gebouw wordt zowel aan de binnen- als buitenkant gecontroleerd, de plaatsing van de nadarhekken wat bijgestuurd, schoolkinderen in rood, geel en zwart arriveren. Het grote moment nadert; zingende kinderen kijken vol spanning uit naar de komst van het vorstenpaar.

1

Lees ook ‘Als de koning klant is’ in Inforevue 4/2006, p.8-11.

16_IR03-Artikels_N.indd 15

13/9 – 9.50 uur: de auto met de Koning en de Koningin aan boord en een politieman aan het stuur, rijdt het domein op, geëscorteerd door motorrijders van VDKP. In hun kielzog volgt de veiligheidsploeg met bodyguards. Zodra het vorstenpaar het gebouw binnengaat, vertrekt Luc De Witte met zijn team naar Galaxia, om ook daar de nodige controles uit te voeren.

2) Galaxia (bedrijvencentrum voor ruimtetoepassingen), Libin

Het economisch accent van het vorstelijk bezoek vindt plaats bij Galaxia. Het vorstenpaar krijgt tekst en uitleg in de patio van het bedrijvencentrum en krijgt de gelegenheid om met de nieuwe ondernemers van gedachten te wisselen. Rond 12.15 uur verlaten de Koning en de Koningin Galaxia.

3) Gemeentehuis Libin

In het gemeentehuis van Libin vindt een ontmoeting met de lokale overheid plaats, gevolgd door een receptie waarop ook jongeren worden uitgenodigd die door de provincie beloond worden (‘Godefroid Jeune’). De Koning staat erop deze jongeren persoonlijk te ontmoeten. Na de receptie ontmoet het vorstenpaar het volk in een prachtig groen kader.

Deze derde en laatste halte van het vorstenpaar was de grootste uitdaging voor Luc De Witte, om de eenvoudige reden dat er na dit bezoek een ‘volksbad’ heeft plaatsgevonden. Er werd een grote opkomst verwacht en ook de schoolkinderen uit de streek waren van de partij. De veiligheidsafspraken werden een beetje uitgebreid, zo moest de spoeddienst van het dichtstbijzijnde ziekenhuis op de hoogte gebracht worden van het koninklijk bezoek.

‘Just in case’ …

Er deden zich geen incidenten voor en alles is volgens plan verlopen, al moest er toch op de drie plaatsen wel iets worden bijgestuurd. Net daarom is het team ‘advance’ de dag van het evenement altijd op voorhand ter plaatse en wordt het evenement zelf tot in detail voorbereid. “80 % van het werk is al gedaan als je een goede voorbereiding hebt”, besluit Luc De Witte.

Saskia Van Puyvelde

31

19/09/16 15:51

UITGENODIGD In deze rubriek nodigt Inforevue een personeelslid van de politie uit voor een gesprek over thema’s die zowel met zijn of haar functie als met de politiewereld in de ruime zin verband houden.

“Aan het werk blijven was mijn therapie” Onze gast heeft de luchthaven van Zaventem als tweede thuis. Karima Douch ontfermt zich als coördinator van de slachtofferbejegening over allerlei mensen die op de luchthaven bijstand nodig hebben. “Het klinkt misschien raar, maar ik doe mijn werk graag. Mensen helpen geeft mij voldoening en ik raak erdoor gemotiveerd.” De aanslag van 22 maart heeft haar diep geraakt. “Het werken op de luchthaven zal nooit meer hetzelfde zijn.”

TEKST Saskia Van Puyvelde FOTOGRAFIE Christian Berteaux

32

BRUSSEL – Op onze nationale luchthaven bestaat de luchtvaartpolitie (LPA) van de federale politie grosso modo uit 400 personeelsleden. Zij zijn onderverdeeld in drie luiken: de politiezorg, de grenscontrole en het commando. De politiezorg staat in voor de interventie en het onthaal, zeg maar de ‘lokale politie’ van de luchthaven.

Grenscontrole spreekt voor zich, met daarnaast ook uitwijzingen, valse paspoorten en immigratie. Onder het luik commando bevinden zich de personeelsdienst, de dispatching, de vatters enz. Karima Douch (38) werkt sinds november 1999 op de afdeling politiezorg. De eerste paar jaar verwerkte ze pv’s, naast het opmaken van de dienstplanning. Ondertussen maakt ze de dienstplanning op voor de ongeveer 110 leden van de afdeling politiezorg, dus voor de personeelsleden van de interventie, van het onthaal en van de groep agenten. Als back-up verzorgt ze ook de logistiek (radio’s, voertuigen, wapens …). Ongeveer drie jaar geleden is ze coördinator van de slachtofferbejegening geworden.”

16_IR03-Artikels_N.indd 16

Slachtofferbejegening op de luchthaven?

“Een gescheiden vader bijvoorbeeld die met zijn kind het vliegtuig wil nemen, maar die eigenlijk het land niet uit mag. Als die man wordt verhoord, vang ik ondertussen het kind op. Een vrouw die in het buitenland verkracht wordt en die bij aankomst in België bijstand vraagt. Wij staan enkel in voor de eerstelijnsopvang en verwijzen de slachtoffers door.

Iemand die in het buitenland overlijdt: ik zorg voor de opvang van de familie

als het lichaam aankomt. We proberen het deze mensen zo aangenaam mogelijk te maken door kleine zaken zoals bagageafhaling al voor hen te regelen. In het luchthavengebouw vinden ook diefstallen plaats, worden mensen lastiggevallen enz. Het is een dorp op zich. Naast de zakenreizigers en vakantiegangers ‘wonen’ er hier zo’n 60 daklozen, alle culturen en leeftijden door mekaar. We proberen ze zo goed mogelijk te helpen, maar ze willen hier niet weg! Begrijpelijk: in de zomer is het hier lekker fris en

OPUS CITATUM Pluk de dag. “Het is cliché, ik weet het, maar het is nu zeker meer dan waar! Je moet proberen in alles wat je doet voldoening te vinden.

Geniet van alle vrije momenten die je hebt! Ikzelf maak me niet langer druk in discussies bijvoorbeeld. Het gaat wel over, denk ik dan.”

19/09/16 15:51

inforevue 032016

UITGENODIGD

33

16_IR03-Artikels_N.indd 17

19/09/16 15:51

UITGENODIGD

VERY IRRITATING QUESTION Is de luchtvaartpolitie voorbereid op een nieuwe aanslag?

“We hebben er veel uit geleerd en zullen sneller kunnen reageren bij een volgende aanslag. Je weet nu wie je partners zijn. Zij kennen mij nu ook.

Voor potentiële terroristen is het veel moeilijker nu om toe te slaan … al kan je de luchthaven nooit 100 % beveiligen.”

in de winter aangenaam warm. Het is hier proper, er is stromend water, er zijn wc’s en ze worden hier niet lastig gevallen of bestolen zoals in de hoofdstad. Ze maken dankbaar gebruik van alles wat passagiers in de vuilbak kieperen omdat hun valies te zwaar weegt: voedsel, drank, kleren … Als ze zich gedragen, hebben wij geen reden om ze buiten te zetten. Vaak zie je het niet eens dat ze dakloos zijn.”

Neem je je werk mee naar huis?

“Als er kinderen bij betrokken zijn, raakt het mij veel dieper. Meestal kan ik wel een knop omdraaien, maar kinderen liggen gevoeliger. Zo hadden we een dakloze vrouw hier met een baby van drie maand. Daar moest snel een oplossing voor worden gezocht, een oplossing waarbij mama en baby samen een opvangplaats krijgen. Ik ben heel gemotiveerd om te werken, heel flexibel. Ik kijk niet snel op de klok. Soms kom ik doodmoe thuis, gewoon omdat ik te lang heb doorgewerkt. Ik wil er zijn voor de mensen; zij kunnen mij dag en nacht bereiken.

Ik ben iemand die altijd vooruit wilt, die niet bij de pakken blijft zitten.

Mijn job is eigenlijk mijn hobby.”

34

Is 22 maart 2016 de moeilijkste dag uit je loopbaan?

“Het is zeker wel een zware periode geweest, dat wel. Je kan opleidingen volgen, rampenplannen opmaken … tot de dag is aangebroken. Je weet niet wat er op je afkomt; op zoiets is niemand voorbereid. Net voor ik mijn bureau binnenstapte die dag, hoorde ik een vreselijke knal. Vermits hier op de luchthaven volop werken aan

16_IR03-Artikels_N.indd 18

de gang zijn, dacht ik dat er een kraan was omgevallen. Na de tweede knal besefte ik direct dat er iets goed fout zat. Ik heb alles aan de kant gezet en ben direct richting luchthavengebouw gelopen. Daar kwamen de gewonden op me af gerend. Het was een complete chaos. Op zo’n moment is het improviseren: we hebben de lichtgewonden in onze bureaus verzorgd en de zwaargewonden naar het brandweergebouw gebracht. Ook in het Sheraton-hotel werden slachtoffers opgevangen. In onze kantoren lagen gewonden op alle verdiepingen.

Iedereen was bezig en hielp zo goed als hij kon: verbanden leggen, wonden verzorgen, … Mensen waren in shock en liepen heen en weer, van boven naar beneden, wilden hun bagage ophalen … de chaos was enorm. Ik zag kinderen met een voet waarvan de helft ontbrak, vreselijke taferelen allemaal. De eerste die in je armen liep, die hielp je, terwijl eigenlijk iedereen op dat moment hulp nodig had. Gelukkig was er bij Brussels Airport Company (BAC) een verpleger die de gewonden kon triëren, want voor ons leek iedereen zwaargewond.

De komst van de ambulanciers leek heel lang op zich te laten wachten.

En dan hoor je dat er zich onder de gewonden ook een collega bevindt1 …

Je moet 1000 dingen tegelijk doen: nagaan wie er die dag dienst heeft, wie er spontaan is komen werken om te helpen, wie er op dat moment in het luchthavengebouw aan het patrouilleren was, nagaan naar welk ziekenhuis Ben is overgebracht, …

Ook collega Ine raakte gewond, maar zij wilde niet weg en bleef tot op het

laatste moment de gewonden verzorgen, tot ze zelf met de ambulance mee moest. Toen alle slachtoffers uit onze bureaus waren, zijn we nog in het Sheraton-hotel gaan helpen. Een zeer korte nacht volgde. De dag erna was het hier een leeg dorp, met een doodse stilte. Het was heel confronterend om de luchthaven zo te zien, maar je moet terug naar binnen, met de mensen van het labo bijvoorbeeld. We hebben de bagage opgeruimd, waardevolle spullen opgeborgen, … Veel collega’s hebben een muur opgetrokken rondom zich. Niet stilzitten was het beste, achteraf bekeken. Ik heb 18 dagen aan één stuk doorgewerkt, met heel weinig pauzes thuis, en dat is – als ik het nu bekijk – mijn therapie geweest. Met al onze partners, zoals de ziekenhuizen, Brussels Airport Company, verschillende lokale en federale politiediensten, maatschappelijke assistenten van lokale en federale politie en het DVI-team, hebben we een oplossing gezocht om alle bagage – duizenden valiezen! – aan de juiste eigenaar te linken. Dat werk is trouwens nog niet helemaal afgerond.

Ook met het federaal parket hebben we goed samengewerkt; zij waren een grote hulp. Je kan niet geloven wat mensen allemaal in hun valiezen stoppen: tv’s, vis, vlees, … en wat sommi-

19/09/16 15:51

• Oprichting van een ‘terreurteam’ op de luchthaven: “Voor. Ik ben nieuwsgierig, maar sta er sceptisch tegenover.

Ik heb inderdaad ook in de krant gelezen (Het Laatste Nieuws, 5 september 2016) dat er over enkele maanden een speciaal politieteam zijn intrek neemt op Brussels Airport, een team dat snel moet ingrijpen bij uiterst verdachte situaties en terroristen moet onderscheppen. Jammer dat we nog steeds wachten op de 70 man extra die ons beloofd was. Zij zijn noodzakelijk om onze eigen, gewone diensten te doen draaien. Net zoals we wachten op materiaal en middelen … Maar het zou natuurlijk tof zijn als dat team er effectief ook komt.”

• Meer privé�irma’s om de veiligheid op de luchthaven te versterken: “Tegen. Sinds de aanslagen zijn er extra mensen ingezet, maar dat maakt het niet makkelijker werken hier. Zo denken sommige firma’s dat ze dezelfde bevoegdheden als de politie hebben …”

gen absoluut willen recupereren! Een doos koekjes bijvoorbeeld! Je komt op zo’n momenten zoveel verschillende mensen tegen; ik had er nooit bij stilgestaan waar men zich toch zo druk om kan maken. Iedereen heeft fantastisch werk geleverd en uiteindelijk is alles vlotjes afgehandeld.”

Is de luchthaven een gevaarlijke plek om te werken?

“Nee, het is hier niet gevaarlijker dan ergens anders. Ik sta er niet te veel bij stil, al betrap ik me er soms toch op dat ik schrik heb. Ik ben veel alerter geworden. Een ‘observeerder’ ben ik altijd al geweest, maar sinds 22 maart zal ik op restaurant bijvoorbeeld nooit meer met mijn rug naar de mensen of naar een deur zitten. Op drukke plaatsen waar een massa volk is, zal ik mij altijd aan de kant houden, zodanig dat ik snel weg raak indien nodig.

De luchthaven is mijn tweede thuis.

Wat we met de collega’s samen hebben meegemaakt, schept een band.

Sindsdien is die band veel hechter; er is een echt groepsgevoel. We zijn er voor elkaar en peppen mekaar op.

Iedereen heeft hard gewerkt en heeft elkaar gesteund, ook onze oversten ...

Dat werkt heel motiverend. De solidariteitsacties voor Ben zijn geweldig! Ik wil van de gelegenheid gebruikmaken

om iedereen te bedanken voor zijn enorme inzet; zowel de collega’s als het commando hebben hun uiterste best gedaan in deze moeilijke tijden.

Hoe negatieve gebeurtenissen positief kunnen uitdraaien …” f

1

Collega Ben Bergen raakte zwaargewond tijdens de aanslagen op de luchthaven. Hij schreef in deze Inforevue een dankwoordje, zie pagina 45.

inforevue 032016

• Meer blauw op straat, minder kaki: “Tegen. De militairen zijn nog altijd een grote hulp voor ons, omdat ze bijstand leveren aan de ploegen. De bevolking is het kaki nu ondertussen ook gewoon, al weten we dat het niet zal blijven duren. De dag van de aanslagen zelf waren we ook blij dat ze er waren; voor sommige slachtoffers hebben zij echt het verschil gemaakt tussen leven en dood. Zij zijn getraind op oorlogssituaties en beschikken over specifiek materiaal zoals een tourniquet, een knelverband dat zeer ernstige bloedingen kan stoppen.”

UITGENODIGD

PRO/CONTRA

VERTAALSLAG Wat betekent dit citaat voor u?

You can do what I cannot do. I can do what you cannot do. Together we can do great things. (Mother Teresa): “Je hebt mekaar nodig. Dat is hier op de luchthaven zeer toepasselijk! De federale politie hangt hier sterk af van haar externe partners om tot gezamenlijke beslissingen te komen.”

35

16_IR03-Artikels_N.indd 19

19/09/16 15:51

Š Ronny De Pesseroy

36

16_IR03-Artikels_N.indd 20

19/09/16 15:51

Grote

OUT OF OFFICE

voldoening Toen een vriend van duiker Dany Arcay ongeveer zeven jaar geleden een herseninfarct

kreeg waardoor hij eenzijdig verlamd raakte, vroeg die hem na een lange revalidatie of

hij met hem wilde gaan duiken. Dany twijfelde geen seconde, volgde een cursus en is nu lid van een duikclub die mensen met een handicap begeleidt.

B

RUSSEL – “Eigenlijk ben ik altijd al een waterrat geweest”, vertelt ex-(zeemacht)militair Dany Arcay (54). Hij werkt aan het onthaal van de Kroontuinen, het Krooncomplex, Géruzet en de Witte de Haelen (Directie van de logistiek van de federale politie). “Ik duik al 25 jaar bij duikclub De Otters in Schoten als assistent-instructeur (lesgever). Voor mijn brevet van ‘begeleider van een duiker met een handicap’ klopte ik aan bij duikclub ‘Handi Divers, Wet Wheels’. Die is via de Belgische Federatie voor Onderwateronderzoek en -sport (Befos/Nelos) een onderdeel van de wereldwijde sportduikorganisatie CMAS. Zij bieden mensen met een handicap de mogelijkheid de duiksport te beoefenen en geven hen de kans een internationaal erkend duikbrevet te halen, door aangepaste trainingen en onder specifieke voorwaarden. De organisatie bestaat uit heel wat verschillende commissies. Zo heeft Nelos onder andere een medische commissie, die bepaalt of iemand met een handicap al dan niet mag duiken. Deze ‘wet wheelers’ (zo worden mensen met een fysieke handicap genoemd) worden onderverdeeld in vier verschillende niveaus: A, B, C en D. Afhankelijk van hun niveau wordt bepaald hoeveel begeleiders er voorzien moeten worden; zo heeft Michel (de voornoemde vriend, links op de foto) twee begeleiders nodig. Ongeveer één keer per week, meestal op donderdagavond, duik ik met de ‘Handi Divers’ uit Antwerpen, een club die gericht is op duikers met een handicap. Onze leden zijn MS-patiënten, mensen die verlamd zijn, een prothese hebben … maar geen mensen met een mentale handicap vanwege het te grote risico.”

'Uit die rolstoel' “We geven hen les om te wennen aan gewichtloosheid bijvoorbeeld, doen verschillende oefeningen zoals het leegmaken van een duikbril onder water, uittrimmen enz. Ze leren zelf zoveel mogelijk autonoom functioneren (zonder rolstoel) en dat geeft hen een grote voldoening. Rolstoelgebruikers willen eigenlijk gewoon uit die rolstoel; ze zitten er al zo vaak in. Het is soms zwaar werk, zowel voor de begeleider boven water, die meestal de partner is, als voor de begeleider onder water. Voor mij is het ook telkens een uitdaging om nieuwe dingen uit te proberen, zoals de duikfles op de buik hangen in plaats van op de rug in geval van stabiliteitsproblemen. Tijdens de zomermaanden duiken we in open lucht, afhankelijk van de temperatuur. Wegens een verlamming bijvoorbeeld hebben sommigen een slechte bloedcirculatie, waardoor zij heel snel kou krijgen.

Waarom ik het doe? Ik duik zelf al zo lang, heb er al zoveel plezier aan beleefd. In juni dit jaar ben ik nog in El Gouna in Egypte gaan duiken. Ook de Malediven, wrakduiken in Frankrijk, Indonesië en Bali stonden al op het programma. Bali is trouwens absoluut de mooiste bestemming; daar ben ik door betoverd. Net daarom wil ik graag iets terugdoen voor zij die met een handicap leven. Het geeft ook mij grote voldoening. Het is opmerkelijk hoe sommigen ermee omgaan, hoe positief zij in het leven staan.

Waar maken wij ons toch zo vaak zo druk om? Door deze mensen te helpen, bekijk ik het leven zeker anders. Ik heb leren relativeren. Zolang ik het kan, blijf ik het doen!”

Meer info?

Kijk op www.wet-wheels.be of www.nelos.be

f

Saskia Van Puyvelde

37

16_IR03-Artikels_N.indd 21

19/09/16 15:51

Ik beken mijn misdaden ... Ik dien mezelf 20 zweepslagen toe!

Jawel juffrouwke!

Ik kan échte pv's schrijven!

Eindelijk! Een handtekening van de échte "Poncherello"!!

AMERIKA SAINT-ANTHONY

---------------------

EUROPA UTØYA

------------------------------------

Ponch, van fictie naar realiteit

Een politieman beboet zichzelf

In de jaren 1980 doorkruiste Ponch op zijn motor de Californische autosnelwegen als lid van de California Highway Patrol in de televisieserie Chips. Vandaag trekt de man die aan dit personage gestalte gaf, opnieuw zijn uniform aan: Erik Estrada is een echte (reserve)officier in St.-Anthony, Idaho. Hij zal toezicht houden op de kindermisbruikers op internet voor de 3500 inwoners van het stadje.

Een zaak die de nieuwe politieambtenaar en voormalige acteur na aan het hart ligt, want hij is al woordvoerder van de vereniging Safe Surfin’ Foundation, die net minderjarigen tegen personen met perverse neigingen op het web tracht te beschermen.

Op zijn Twitteraccount maakte de acteur het nieuws officieel door een foto van hemzelf in uniform naast een bekende Harley Davidson te posten. "Het is een eer voor mij en mijn teamgenoot Daryl Williams om voortaan de politie van St.-Anthony te kunnen dienen", schreef hij.

Iedereen moet de wet naleven, vooral zij die ze moeten doen naleven: toen hij zonder zwemvest op een boot werd gefotografeerd, erkende een Noorse politieagent zijn ongelijk door zichzelf een boete op te leggen. In de krant Verdens Gang (VG) werd een foto gepubliceerd van Arne Stavnes aan het stuur van een boot met buitenboordmotor toen hij in de wateren rond Utøya patrouilleerde. De foto ontlokte sarcastische commentaar aan lezers die zich ergerden aan het feit dat hij geen zwemvest droeg, wat in Noorwegen nochtans verplicht is op bootjes van minder dan 8 meter. De integere politieman toonde berouw en publiceerde een foto van de boete van 500 kronen (53 euro) die hij zichzelf heeft opgelegd.

38

16_IR03-Artikels_N.indd 22

19/09/16 15:52

POLITIEWERELD

AZIË BANGKOK

OCEANIË ------------------------------

HUMPTY DOO ---------------------------

Pokémon-spelers achter het stuur opsporen

Cannabisplanten gaan in rook op

De stad Bangkok heeft een speciaal politieteam samengesteld om personen die achter het stuur Pokémon Go spelen op te sporen. Een cel die vijftig met een fototoestel uitgeruste politieagenten telt, neemt foto’s van personen die op de weg op heterdaad worden betrapt. De Pokémon-jagers krijgen een boete van 1000 baht of 28 dollar. Sanit Mahathavorn, politiecommissaris van Bangkok, bevestigde dat de voorbije weken het aantal verkeersongevallen was gestegen, waarschijnlijk als gevolg van de app Pokémon Go.

Een woedende Australiër nam contact op met de politie om te melden dat zijn vader zijn cannabisplanten in brand had gestoken. De politie kreeg een oproep van de zeer verontwaardigde zoon. Zijn vader had blijkbaar zijn cannabisplanten uitgetrokken en in brand gestoken. "De zoon was verontwaardigd en razend", vertelde agent Louise Jorgensen aan de lokale media. De vader, die in de afgelegen stad Humpty Doo in het noorden van Australië woont, bevestigde dat hij de illegale planten in rook had laten opgaan na een nieuwe ruzie met zijn zoon. De zoon legde uit dat hij de politie had gewaarschuwd omdat hij er zeker van was dat planten in brand steken een ernstigere misdaad is dan het bezit van drugs. "De politie vroeg hem of hij zich ervan bewust was dat het bezit van cannabis illegaal is en dat hij kon worden vervolgd. In zijn ogen was de vernietiging van deze planten blijkbaar veel erger dan het bezit ervan", legde mevrouw Jorgensen uit. Ze voegde eraan toe dat vader en zoon niets ten laste zou worden gelegd aangezien het bewijsmateriaal werd vernietigd.

39

16_IR03-Artikels_N.indd 23

19/09/16 15:53

POLITIE IN DE KIJKER

Op 3 juni 2016 vond het Belgisch Kampioenschap tafeltennis plaats in Blegny, in de provincie Luik. Een zestigtal deelnemers kwam opdagen om aan dit kampioenschap deel te nemen in

SPORT

de prachtige zaal van Jean-Michel Saive.

BK tafeltennis BLEGNY – De tabel met de wedstrijden werd samengesteld door de meester in de materie, Wally Guérits. Alle reeksen werden vertegenwoordigd. Reeks B telde vier deelnemers.

Zonder al te veel moeilijkheden werd Stéphane Janssens Belgisch kampioen, net als vorig jaar. Frédéric Mathieu kreeg zilver en David Ladangh brons. Nicolas François, uit de Gaume, sleepte de chocolade medaille in de wacht. In reeks C waren ze met elf. Dit jaar bemachtigde Philippe Heck, collega van Stéphane uit de politiezone Ciney, de nationale titel.

Hiervoor moest hij het onderste uit de kan halen; meerdere matchen van drie sets waren noodzakelijk. Het zilver was voor Michael Renesson en het brons voor Julien Matues. Tom Maes eindigde vierde en onze veteraan + 70, Michel Detrigne, was niet tevreden met zijn vijfde plaats. In reeks D waren er 12 deelnemers. De titel ging naar Jean Heylen, het zilver naar Patrick Wachter, de kampioen van vorig jaar, en het brons naar Thierry Van Bogaert, die duidelijk vooruitgang had geboekt tegenover vorig jaar. Geen podiumplaats voor Elie Allard dit jaar. In reeks E vochten acht deelnemers voor de medailles. Het goud en de titel waren voor Dominique Depas, het zilver voor Benoit Gilles en het brons voor Dominique Carlier. In de reeks ‘niet-geklasseerden’ waren ze met 12.

Het goud was voor Johan Wonnink, de zilveren medaille voor François Du Plessis en de bronzen medaille voor Christophe Goffin. Slechts vier vrouwelijke deelnemers waren van de partij. In reeks D kende Ilse Temmerman zich het goud toe.

Bianca Debats ging voor zilver en Sylvie Carlier voor brons.

In de reeks ‘niet-geklasseerden’ was er slechts één deelneemster, Evi Vandenberghen, en zij pakte dus het goud. Ze verdiende het om zich in reeks D te bevinden.

Jacques Winderickx

40

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 2

19/09/16 15:27

POLITIE IN DE KIJKER

SUCCESS STORY

"Van harte bedankt voor uw medewerking" Burgers kunnen daadwerkelijk helpen om vermiste personen terug te vinden. Het

bewijs is deze zomer nog maar eens geleverd. Twee zestigers zijn teruggevonden dankzij een gouden tip van aandachtige kijkers en lezers.

VORST – Op 22 juli verdwijnt Jean Paul P., een alleenstaande man van 68 uit Vorst. Hij laat die dag zijn hond Basile uit in de buurt van het Dudenpark en keert niet naar huis terug. Zijn kinderen ontdekken pas de volgende dag dat hun vader die nacht niet thuis heeft geslapen.

In beide gevallen wordt de politie ingeschakeld en geeft het parket de opdracht om een opsporingsbericht te verspreiden. De dienst opsporingsberichten werkt samen met de Cel vermiste personen en de familie aan een tekst, waaraan recente foto’s worden toegevoegd. Zowel het opsporingsbericht van Jean Paul als dat van Olga wordt snel online gezet op de website van de politie. De opsporingsberichten worden ook naar de nationale en regionale tv-zenders, naar het persagentschap Belga en naar alle abonnees gestuurd. Ook de volgers op Twitter en

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 3

In het geval van Jean Paul was het na de eerste uitzending op tv, na het journaal van 19.30 uur op RTBF, meteen al raak. Twee kijkers hadden hem die dag in het Zoniënwoud gezien, op ongeveer 10 kilometer van Vorst.

Ze hadden de vermiste man op blote voeten gezien, zittend op de grond in de Bundersdreef met zijn hond naast zich. De calltaker van DJO/permanentie gaf de gouden tip meteen door aan de onderzoekers op het terrein. Zo werden baasje en hond na twee nachtjes buiten slapen veilig en wel teruggevonden.

In het geval van Olga was het een gemeentearbeider die haar in het park opmerkte en de politie waarschuwde.

De dame zat al twee dagen op een bankje in het park, onder een boom. Ze stond vol muggenbeten.

Website politie: www.politie.be – opsporingen Twitter: @politie_zoekt Facebook: Belgian Federal Police Gratis abonneren: http://www.politie.be/fed/nl/ vragen/opsporingen/ opsporingsberichten-in-je-mailbox Nuttige tips Gratis telefoon: 0800 30300 E-mail: opsporingen@police.belgium.eu

S.V.P.

Illustratie: Benoit Goesaert

ESSEN - Op 25 juli bevindt de 61-jarige Olga G. uit Essen zich samen met haar echtgenoot in het AZ Klinaziekenhuis in Brasschaat. Iets voor 16 uur geeft ze haar handtas aan haar man en loopt de gang in. Haar man denkt dat ze even naar het toilet gaat, maar eigenlijk loopt ze weg uit het ziekenhuis. Nadien wordt ze niet meer gezien.

Facebook zien de foto’s van Jean Paul (en Basile) en Olga verschijnen.

Een ‘happy end’ dus voor de beide zestigers, dankzij de medewerking van burgers.

Volg de opsporingsberichten in real time en help mee vermiste personen terug te vinden:

41

19/09/16 15:27

POLITIE IN DE KIJKER

N AT ION A L E F E E S T DAG

Hebt u de drone gespot? f

© Christian Berteaux

BRUSSEL – Het verhoogde terreurdreigingsniveau heeft de nationale feestdag niet kleingekregen. Ook al waren er minder toeschouwers en bezoekers, toch hebben het defilé en het politiedorp op het Poelaertplein in alle veiligheid plaatsgevonden. Dit jaar was het thema ‘vernieuwing’.

Te land of … in de lucht!

Welkom in het politiedorp, een evenement waaraan een wekenlange voorbereiding voorafgaat! Dank aan alle medewerkers voor hun werk, aanwezigheid en beschikbaarheid.

In de vroege uurtjes is het alle hens aan dek voor de ruiters en stalknechten van het Koninklijk Escorte te paard. Het wordt een lange maar mooie dag ...

Tijdens het spel dat in het dorp werd georganiseerd, verzamelden klein en groot informatie over de verschillende stands.

Na het defilé bezocht minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon het politiedorp, in het bijzonder de stand van de vzw Rainbow Cops.

42

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 4

19/09/16 15:28

inforevue 032016

POLITIE IN DE KIJKER

Voor de aanvang van het defilé hebben de overheden de troepen geschouwd.

Hij heeft het gedaan! Dit jaar vloog de drone van de Directie luchtsteun van de federale politie voor het eerst over het defilé. Hij vertraagde boven de koninklijke tribune.

Jaar na jaar is het Koninklijk Escorte een enorm succes bij de bevolking. Bij aankomst van het Escorte op het Paleizenplein weerklinkt een luid applaus.

Onder leiding van commissaris Freddy Tarara van de Nationale Politieacademie hebben de aspiranten een perfect defilé uitgevoerd.

Een mooie evenwichtsoefening op het plaveisel van het Paleizenplein door de vier bestuurders van segways van de politiezone Brussel-Hoofdstad/Elsene!

Meer beelden?

We stelden ze jullie al voor in Inforevue 01/2016 en nu konden jullie ze aanschouwen op het defilé: de quads van de politiezone MidLim.

7

www.polimagery.be

z

Reportages NO COMMENT op http://bit.ly/2a9xQg2.

B.D.

43

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 5

19/09/16 15:28

POLITIE IN DE KIJKER

DACH BREIDT UI T

SPECIALE EENHEDEN

Daar is

De noodzaak van explosievenhonden

ARES!

f

© Lavinia Wouters

f

© Christian Bertaux

BRUSSEL – Tijdens het defilé op de nationale feestdag kon het grote publiek kennismaken met Ares, het nieuwe voertuig van de Directie van de speciale eenheden (DSU), vernoemd naar de Griekse god van de oorlog. Ares is gebouwd door een Franse firma naar een ontwerp van de eenheid zelf. Hij is polyvalenter dan de zestien jaar oude Camlock-modellen en heeft een krachtige motor waardoor hij hogere snelheden haalt dan de meeste bestaande pantservoertuigen. Ares is bestand tegen oorlogswapens en is uitgerust met een systeem voor chemische, biologische, radiologische en nucleaire bescherming (CBRN).

Door zijn aanvalsstructuur is het bovendien mogelijk bepaalde obstakels te nemen en hogere verdiepingen te bereiken.

Dit technologisch juweeltje kan worden ingezet voor terreurbestrijding, gijzelingen, Fort Chabrol, de overbrenging van gevaarlijke gevangenen en vip-bescherming en kan ook dienstdoen als vooruitgeschoven medische post.

BRUSSEL – Dankzij een aanpassing in de wet is de Directie hondensteun (DACH) van de federale politie het enige vormingscentrum in het land geworden dat de opleiding voor explosievenhonden mag certificeren, voor de politie maar dus ook voor privébewakingsfirma’s. Deze laatste zouden trouwens in de toekomst hun competenties uitgebreid zien naar andere sectoren dan de luchtvaart. Bovendien wordt het aantal explosievenhondenteams bij DACH verdriedubbeld.

“Na de aanslagen van 22 maart in Maalbeek en in Zaventem is vastgesteld dat explosievenhonden van privébewakingsfirma’s niet in de mogelijkheid waren om TATP te detecteren”, zegt hoofdcommissaris Rony Vandaele, directeur van DACH. TATP is de springstof die de zelfmoordterroristen in Brussel hebben gebruikt. “Deze honden werden bovendien enkel ingezet in de luchtvaartsector. Ondertussen is dit probleem verholpen en hebben we op vraag van de FOD Binnenlandse Zaken zo’n 90 honden van bewakingsfirma’s opgeleid. Er wordt ook nagedacht over de uitbreiding van hun competenties. Bij DACH beschikten we voor de aanslagen in maart over 9 explosievenhonden voor 6 hondengeleiders; ondertussen hebben we nog bijkomende teams gerekruteerd. Er zijn ook 11 vacatures waarvoor er maar liefst 130 kandidaten zijn … Op termijn zullen in totaal 19 teams (geleider plus hond) operationeel zijn; één geleider kan één of meerdere honden hebben.”

S.V.P.

B.D.

44

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 6

19/09/16 15:28

inforevue 032016

POLITIE IN DE KIJKER

AANSL AG IN CHARLEROI

DE MOED

© PZ Charleroi

van Hakima en Corinne f CHARLEROI – "Onze collega’s hebben professioneel gereageerd en een bloedbad voorkomen", benadrukt David Quinaux, woordvoerder van de lokale politie van Charleroi.

Op zes augustus omstreeks 16 uur hielden twee agentes de wacht voor het politiekantoor van Charleroi toen ze door een terrorist met een machete werden aangevallen. Hakima en Corinne liepen zware verwondingen aan het hoofd op, maar konden de aanvaller met de hulp van een derde agente neutraliseren. Sindsdien werden Hakima en Corinne al verschillende keren geopereerd. Vandaag zijn ze volgens David Quinaux met een ‘ijzersterk moraal’ naar huis teruggekeerd, ondanks de esthetische ingrepen die hen nog te wachten staan.

De aanslag zorgde voor een golf van emotie en solidariteit bij de politie. In de daaropvolgende dagen brachten delegaties van Brusselse en Henegouwse zones in Charleroi hulde aan de gewonde collega’s. Op 9 augustus hadden koning Filip en koningin Mathilde een ontmoeting met de lokale overheden en het politiepersoneel dat op de dag van het drama aanwezig was.

De ploeg van Inforevue wenst Hakima en Corinne veel sterkte en een spoedig herstel.

UNITED WE STAND, MEER DAN OOIT! BRUSSEL – De T-shirtverkoop ten voordele van onze collega Ben Bergen heeft alle verwachtingen overtroffen, zo bevestigt Thierry Meinguet, één van de organisatoren: "Ons doel van 1 000 verkochte Tshirts (15 000 euro) hebben we ruimschoots gehaald.

Vandaag staat er iets meer dan 18 000 euro op de teller. Binnenkort doen we een eerste storting aan Ben. We dachten de actie in september af te ronden, maar dat zal niet onmiddellijk het geval zijn. Aangezien het bedrag van 15 000 euro bereikt was, heb ik na de aanslag op onze collega’s in Charleroi aan alle contactpersonen gevraagd of de rest gebruikt mag worden om hen te helpen. Het antwoord was positief.

Er is dus geld beschikbaar voor Hakima en Corinne.

De actie richt zich nu meer algemeen op collega’s die door de aanslagen zijn getroffen en we gaan ermee door tot we alles verkocht hebben."

© Christian Bertaux

De redactie

Een dikke merci "Bij deze wil ik, samen met mijn partner en familie, iedereen bedanken voor de vele steunbetuigingen die wij ontvangen hebben naar aanleiding van de aanslagen van 22 maart 2016. Deze zijn een grote steun geweest voor mij en iedereen in mijn directe omgeving.

Ook wil ik iedereen bedanken voor de grote solidariteit en de vele acties die na de aanslagen zijn opgezet. Hierbij wil ik in het bijzonder Maxim en de collega’s van de politiezone Antwerpen en hun teams bedanken voor het ontwerpen en verdelen van de badges die toch wel symbolen zijn geworden in onze kleine wereld van veiligheidsdiensten.

Een dikke merci voor iedereen die ons gesteund heeft in deze moeilijke periode.”

Ben Bergen Ben Bergen bezocht het politiedorp op 21 juli.

45

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 7

19/09/16 15:28

POLITIE IN DE KIJKER

ocle © Jos Balcaen

REDDINGSDIENST VERSPREIDT FOTO

Kinderen snel en effectief opsporen f Op de schermen van de zeven strandhuisjes op het strand van Blankenberge kan plots de foto van een verdwenen kind te voorschijn komen. De reddingsdienst pakte uit met een nieuw project, waarvan de eerste resultaten veelbelovend zijn.

BLANKENBERGE – Over een afstand van ruim twee kilometer staan op het strand van Blankenberge zeven strandhuisjes verspreid. In deze huisjes hangen televisieschermen waarop toeristen normaal gezien campagnes en affiches van verschillende evenementen of weerberichten kunnen lezen, informatie over de verdwijnarmbandjes van Piet Piraat en Maya de Bij vinden enz.

“Per seizoen lopen er zo’n 350 kinderen verloren op het strand”, vertelt Tom Cocle. Hij is diensthoofd van de reddingsdienst van Blankenberge.

“Deze zomer zijn we met een nieuw project gestart. Als een verdwenen kind na 45 minuten niet opduikt, vragen we de ouders om een recente foto die we dan bewerken en op de zeven schermen verspreiden. De andere infoberichten worden dan niet meer getoond. De foto van het verdwenen kind is dan te zien over een afstand van meer dan twee kilometer,

zodat het kind sneller en efficiënter opgespoord kan worden. Een visueel beeld zegt veel meer dan een normale persoonsbeschrijving. Als de zoektocht met de foto anderhalf uur na de verdwijning nog steeds niets heeft opgeleverd, wordt de procedure drenkeling opgestart. Eenmaal de (scheepvaart)politie en de reddingshelikopter moeten uitrukken, wordt het een kostelijke affaire.”

Demo We krijgen een demonstratie, maar gelukkig niet met een echt verdwenen kind. We sturen via WiFi een foto naar een speciaal daartoe bestemd e-mailadres. De redders bewerken deze foto, voorzien hem van een woordje uitleg zoals ‘vermist’ en de naam en leeftijd van het kind. Ze voeren alles met hun smartphone uit – via WiFi - en na slechts enkele minuten verschijnt

de foto op de zeven schermen. “De voordelen spreken voor zich”, besluit Tom Cocle. “Mensen op het strand zien meteen de foto en weten onmiddellijk om welk kind het gaat. Wie wil, kan helpen zoeken. Sommige ouders kunnen heel emotioneel reageren als hun kind verdwijnt en zij krijgen door deze procedure direct het gevoel dat we er effectief iets aan doen. Tot slot kunnen wij met een smartphone van overal ingrijpen.”

In de eerste twee weken sinds de lancering van dit project zijn de schermen al drie keer ingezet, waarna de kinderen binnen de tien minuten herenigd werden met hun ouders. Afwachten of andere kustgemeenten in de toekomst zullen volgen.

S.V.P.

46

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 8

19/09/16 15:28

inforevue 032016

POLITIE IN DE KIJKER

FRANCORCHAMPS

hete Grote Prijs!

Een erg

f

SPA – De organisatie van de Grote Prijs Formule 1 in Spa-Francorchamps is voor de Belgische veiligheidsdiensten een van de grootste gebeurtenissen.

Ook dit jaar lokte de Grote Prijs heel wat toeschouwers. Men schat het aantal aanwezigen op het circuit tijdens het weekend van 26, 27 en 28 augustus op ongeveer 200 000 personen. Om de veiligheid van dit evenement te verzekeren, zetten de federale en lokale politiediensten een geïntegreerd en versterkt dispositief in. Dit was de gelegenheid voor commissaris-generaal Catherine De Bolle en de directeurs-generaal Claude Fontaine en Paul Putteman om op deze snikhete zondag een bezoekje te brengen aan de personeelsleden die op het terrein werden ingezet. Zo konden ze niet alleen met eigen ogen zien dat de ordedienst perfect georganiseerd was, maar konden ze ook hun steun betuigen in deze moeilijke periode.

De coördinatie- en steundirectie van Luik was belast met de ordedienst in nauwe samenwerking met de politiezone Stavelot/Malmedy. Jean-Marc Demelenne, Gold commander van de ordedienst, en Bernard Goffin, korpschef, waren erg blij met de steun die ze van verschillende politiezones kregen, alsook met de ondersteuning van de

"Schakel uw gps uit" Mobiliteit blijft zonder twijfel een van de belangrijkste uitdagingen voor de verantwoordelijken voor de veiligheid.

Commissaris Martel, verantwoordelijke voor het verkeersdispositief, heeft niet geluierd: "De toeschouwers volgen blindelings hun gps, terwijl de vastgelegde routes ze de andere richting uitsturen.

Daarom hebben we regel-

matig via de sociale media en het nieuwe Twitteraccount @BelPoliceEvent het volgende bericht in 4 talen de wereld ingestuurd: Schakel uw gps uit en volg de aanwijzingen van de ordediensten."

We veronderstellen dat ernaar werd geluisterd, want uiteindelijk gebeurden er geen noemenswaardige incidenten.

De ordedienst liep ten einde op zondag kort na 19.00 uur, terwijl het werk van het mobiliteitsdispositief om 21.00 uur afgelopen was.

Renato Guion © Renato Guion

Behavior Detection Officer en ANPR-cameraschild

wegpolitie, de federale gerechtelijke politie van Luik, de luchtsteun, de politie te paard en de interventiekorpsen van Wallonië en Brussel. Ook dit jaar kon de Belgische politie rekenen op de medewerking van Luxemburgse, Franse, Duitse en Nederlandse collega’s. Bernard Goffin: "Dankzij de buitenlandse collega’s kunnen we de buitenlandse toeschouwers van dit internationale evenement op een degelijke manier onthalen en bijstaan." En door dreigingsniveau 3 kreeg het politiedispositief ook versterking van Defensie. Een primeur voor Francorchamps, net zoals het gebruik van een ANPR-cameraschild op de toegangswegen naar het circuit en de inzet van BDO-teams (Behavior Detection Officer). Die mengden zich in de massa toeschouwers van de Grote Prijs.

47

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 9

19/09/16 15:28

POLITIE IN DE KIJKER

WEDSTRIJD

ONLINE SEKSUEEL MISBRUIK VA N K I N D E R E N

f

f BRUSSEL – Hebt u het laatste raadsel van Pol opgelost? Die meneer Morgenthal hield onze politieman goed voor de gek, want hoe zou de dief van de tweede verdieping kunnen springen met twee grote schilderijen onder zijn arm? Dit heeft veel weg van een oplichting van de verzekering. Hieronder volgt de lijst van de speurders met een fijne neus die op dezelfde manier als Pol hebben geredeneerd. Ze winnen: • een horloge: Jeroen Somers; • een fotokader: David Demaude, Hervé Biesmans, Jacques Dengis, Constant De Herdt en Sam Vanbellinghen; • een radio: Jan Dekleck, Jörgen Driessen en Michel Dupont; • een ‘Parker’-pen: Marc Van Horen en Pierre Maurer; • een ‘Jumbo Metal’-balpen: Jacques Boutet, Pieter Verreydt, Aristide Denis, Luc Baetens en Patrick Luyckx; • een visitekaarthouder: Jean-François Cheramy, Tine Vrijders, Joël Delbart en François Van Bruystegem.

Helpt u onze mascotte het volgende onderzoek met betrekking tot een burenruzie op te lossen? Zo ja, stuur ons dan uiterlijk op 4 november uw antwoord: • ofwel per mail naar cgc@police.belgium.eu; • ofwel per post naar Wedstrijd Inforevue, Federale politie, Directie van de communicatie, Kroonlaan 145A, 1050 Brussel.

Vergeet niet uw abonneenummer te vermelden.

Veel succes!

De redactie

Geschenk voor onze abonnees: de poster – tips voor noodoproepen.

De Noodo

proep

Vous pou rriez m’appele as ez p r un ch ro taxi ?

c

Ne

À l’AIDE

ro cc ra

Il y a un camb rioleur dans ma maison !

z pas che

BRUSSEL – De federale gerechtelijke politie (FGP/ DJSOC) en de Europese Politieacademie (CEPOL) slaan de handen in elkaar in de strijd tegen online seksueel misbruik van kinderen en sextortion in het bijzonder. 42 politiemensen uit 28 verschillende landen volgden een training die door CEPOL en DJSOC op touw was gezet. Internationale politie-expterten en vertegenwoordigers van Child Focus en Western Union deelden er hun expertise.

Sextortion is een ‘nieuwe dreiging’ binnen het fenomeen ‘online seksueel misbruik van kinderen’. Een minderjarige wordt door een onbekende persoon verleid tot het maken en doorsturen van seksueel getinte beelden om deze vervolgens te gebruiken om de minderjarige te dwingen meer (verregaande) beelden te maken of om te betalen in ruil voor het niet publiceren van deze beelden op sociale media.

Het fenomeen sextortion evenals seksueel misbruik van minderjarigen via live streaming (waarbij een klant betaalt om live een minderjarige seksueel te zien misbruikt worden) is dit jaar één van de focussen van EMPACT (European Multidisciplinary Platform Against Criminal Threats), een Europees project waaraan de federale politie deelneemt.

Het samenbrengen van de didactische en organisatorische mogelijkheden van CEPOL met de inhoudelijke knowhow van politiediensten zoals DJSOC, biedt uitstekende mogelijkheden om medewerkers op te leiden voor de strijd tegen criminele fenomenen.

De dief met de handen vol

Ne ra c

Europese experten nemen sextortion in het vizier

101

Brandwee

r & ambulan

C’était une blague !

Ah ah ah

ce

Ma friteuse a pris feu !

plus vite

Commun bonnes inf iquez les ormation s…

Une

Centre d’appel

ALERTE

us traito 112 /Noap10 ns votre pel 0 au

SOS

112/100

Ma femme fait un infarctu s!

Votre ap

Politie

pepp pizz eron a i SV P

OÙ ?

Lieu exact

QUOI ?

Type de situ

112/100

pel est-il

101

urgent ?

ation d’ur gence

QUI ?

Blessés & personnes imp

liquées

Alain Ruelle

48

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 10

19/09/16 15:28

Een terugblik op vorige edities van Inforevue.

Politie en Alzheimer Liga f Naar aanleiding van de publicatie van het artikel over het project Senior Focus (Inforevue 02/2016) melden de Ligue Alzheimer, de Franstalige afdeling van de Alzheimer Liga, en de Cel vermiste personen ons het bestaan van het protocol Disparition Seniors au domicile. Het betreft een preventiemiddel bij de verdwijning van een persoon met dementie.

Het doel van dit project is tijd te winnen en in een dergelijke situatie professioneler te werk te gaan.

Hoe zit dit in elkaar? Eerst vullen de naasten van de persoon een identiteitsfiche aan met gegevens die de politie nodig heeft om het speurwerk snel te kunnen starten. Deze fiche wordt in een doos in de koelkast bij de persoon thuis geplaatst. Op de doos wordt een sticker in de kleuren van het project aangebracht zodat de eerstehulpverleners deze gemakkelijk kunnen terugvinden. Een zestigtal Franstalige politiezones hebben al een protocol voor de instellingen ondertekend. Dit nieuwe hulpmiddel werd evenwel ontworpen voor personen die thuis wonen. Op 12 mei 2016 nam de PZ StavelotMalmedy als eerste deel aan het project. Welke zone volgt? De oproep is gedaan, geïnteresseerden dienen enkel contact op te nemen met commissaris David Rimaux van DJO/Cel vermiste personen of met de Ligue Alzheimer op het nummer 04 229 58 10 - projet@alzheimer.be

Verkeersveilige actiedagen op de Noordzee f De scheepvaartpolitie en de FOD Mobiliteit hielden de afgelopen zomermaanden tien verkeersveilige actiedagen op en rond de Noordzee (lees ook: Glaasje op, laat je varen, Inforevue 1/2015). “Tijdens de 197 controles op pleziervaartuigen werden 35 overtredingen vastgesteld, iets minder dan twintig procent dus”, zegt gouverneur Carl Decaluwé.

“Dit betekent niet dat twintig procent van de ongeveer vijfduizend pleziervaartuigen niet in regel zijn. Geen van de vastgestelde inbreuken had een rechtstreekse impact op de zeewaardigheid van de vaartuigen. Opvallend is dat geen enkel alcoholprobleem werd vastgesteld.”

Belgische spotters tijdens het EK in Frankrijk: bilan

inforevue 032016

F E E D BAC K

f Voor onze nationale voetbaltrots was het EK een tegenvaller, het enthousiasme van de supportersschare ten spijt. Hebben de duivelse fans zich desondanks gedragen?

We vroegen het aan Guy Theyskens, hoofd van het Nationaal Informatiepunt Voetbal (DGA/DAO). Hij maakte deel uit van de Belgische politiedelegatie in Frankrijk (zie Inforevue 2/2016): “Ongeveer 80 000 Belgen hebben officieel een ticket gekocht om een wedstrijd van Euro 2016 – niet per se eentje van de Rode Duivels – te kunnen bijwonen. Daarbovenop trokken duizenden Belgen zonder ticket naar Frankrijk om van de sfeer te genieten. De Belgische supporters hebben zich, getrouw aan hun reputatie van feestvierders, vrij voorbeeldig gedragen. Het bilan: 41 Belgen werden tijdens het EK in Frankrijk geïnterpelleerd, veelal in steden waar België op dat moment niet speelde, zoals in Lens voor de wedstrijd Tsjechië - Kroatie! De feiten waaraan de Belgen zich hebben bezondigd, varieerden van openbare dronkenschap, het bezit van kleine hoeveelheden drugs, de verkoop van tickets op de zwarte markt en het gebruik of het bezit van pyrotechnische middelen. Geweld was een uitzondering: 6 Belgen werden aangehouden voor feiten van geweld, belediging aan een agent of provocatie. Een van hen verscheen enkele dagen nadien al voor de rechter; hij kreeg 6 maanden gevangenisstraf met uitstel en een boete van 1 000 euro omdat hij een politieman verwond had door een rookpot naar zijn hoofd te gooien. In het algemeen is de samenwerking met de Franse politiediensten vlot verlopen. Dus al bij al was het voor ons een positieve ervaring.”

BIN tegen mensensmokkel in alle havens f De mensensmokkel richting Groot-Brittannië blijft op volle toeren draaien (zie Inforevue 1/2016, Runners bij de lurven gegrepen). De scheepvaartpolitie richt met de steun van de West-Vlaamse gouverneur een buurtinformatienetwerk op voor alle havens om o.a. mensensmokkel te bestrijden. “De politie heeft maar een beperkt aantal manschappen en kan niet overal tegelijk zijn. Als we op een bepaalde plaats meer gaan controleren, veranderen mensensmokkelaars gewoon van actieterrein. Daarom is het nodig om zo veel mogelijk partners te betrekken en de informatie snel te laten rondgaan”, zegt Kenneth Coigné van de scheepvaartpolitie in Nieuwpoort.

Ondertussen ondernam ook Europol actie met de oprichting van het European Migrant Smuggling Centre (EMSC) in februari. Dit jaar verschenen al meer dan 7 000 verdachte mensensmokkelaars op hun radar. Lotje van der Made, hoofd operaties van het EMSC: “Hoe eerder en beter politiediensten samenwerken, hoe efficiënter we dit soort criminelen kunnen aanpakken. Hier en daar een enkele chauffeur of kleine garnaal aanhouden, maakt niet het verschil. Die is morgen alweer vervangen. Je moet met veel lidstaten de smokkellijnen aanpakken. Delen van inlichtingen tussen lidstaten is daarom cruciaal.”

49

16_IR02_Affaires_NL_alles.indd 11

19/09/16 15:28

16_IR03_Cover_NL.indd 4

19/09/16 16:05