wet tel ijk depo t v an br u ssel x / p 409212 / R enato Gui on Kr oonlaan145A 1050 br u ssel
Mood City tegen partnergeweld bij jongeren
Varen
en drinken, het een of het ander
012015
AMOK: de dreiging serieus nemen
t r im est r ieel / Jan u ar i f ebr u ar i m aar t 2015
T I J D S C H R I F T VA N D E G E Ă? N T E G R E E R D E P O L I T I E
“POLITIEWERK IS VOORAL MENSENWERK”
Inforevue is een uitgave van de Directie van de communicatie van de federale politie
Hoofdredacteur: Benoît Dupuis Redactie: Stefan Debroux, Renato Guion, Gwendoline Hendrick, Océane Picalausa, Saskia Van Puyvelde Lay-out en fotografie: Ruben Accou, Jocelyn Balcaen, Caroline Chaidron, Emmanuelle Glibert, Karolien Snyers, Lavinia Wouters Tekeningen: Didier Castenholz, Emmanuelle Glibert, Benoit Goesaert Vertalingen: Directie van de communicatie Drukkerij van de federale politie Verantwoordelijke uitgever: Renato Guion - Kroonlaan 145 A - 1050 Brussel Public relations en abonnementenbeheer: Laurence Slachmuylders Kroonlaan 145 A - 1050 Brussel Tel. 02 642 65 32 - Fax 02 642 60 97 Abonnementsprijs: België en andere landen: 10 euro Rechtvaardigende factuur: 1,25 euro voor administratie- en verzendingskosten. Een abonnement op Inforevue, het tijdschrift van de geïntegreerde politie, geeft recht op vier nummers en wordt automatisch verlengd behoudens opzegging ten minste twee maanden voor het vervallen van de termijn. Alle rechten voorbehouden. Le présent magazine paraît également en français. Teamware: _DGS/INFOREVUE E-mail: inforevue@police.be ISSN: 1780-7646
Laat mij met de deur in huis vallen. Als minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken wil ik de politiemedewerkers eerst en vooral hartelijk bedanken voor de inzet, de getoonde moed en vooral de geleverde professionele resultaten de afgelopen maanden. Met de opeenvolgende stakingen en betogingen was het najaar 2014 al zeer intens. Sinds de algemene terreurdreiging in januari verhoogd werd naar niveau 3, wordt het uiterste gevraagd van het veiligheids- en politieapparaat. De uitvoering van de bijzondere veiligheidsmaatregelen zijn tot op heden goed verlopen zonder echter de andere basisfunctionaliteiten uit het oog te verliezen. Dat is een hele prestatie en een doorgedreven stresstest voor het politiemodel. Het legt de motor van het veiligheidsgebeuren bloot en maakt ook duidelijk waar er nog revisie en bijsturing noodzakelijk zijn.
Zo is er nog ruimte voor verbetering in de coördinatie en info-uitwisseling tussen de betrokken actoren zoals justitie, de inlichtingen-, veiligheids- en politiediensten, de lokale besturen en de deelstaten, … Verder willen we volop het gebruik en de inzet van nieuwe technologieën en de monitoring van onder meer sociale media stimuleren en is er de groeiende noodzaak om de ICT van de geïntegreerde politie te upgraden. De efficiëntie en dus ook de digitalisering van de informatie-uitwisseling is een ‘must’ willen we de strijd winnen tegen de ergste criminaliteitsvormen.
Ik besef maar al te goed dat onze uitdagingen ook een prijskaart hebben. Vandaar dat het belangrijk is om de juiste dingen goed te doen. Organisatorisch gezien botsen we steeds vaker op de vraag wat nu precies de kritieke schaalgrootte is. Vanaf wanneer zijn fusies op lokaal niveau wenselijk en zelfs noodzakelijk? Hoe kan de federale politie nog verder geoptimaliseerd worden? In het kerntakendebat bespreken we volop welke actor van nature het best geplaatst is om een bepaalde (veiligheids)taak uit te voeren. Het is een moeilijke evenwichtsoefening waarin we de verhoogde verwachtingen ten aanzien van veiligheid en politie laten rijmen met het algemeen besparingsplan. En bij dit alles, wil ik absoluut benadrukken dat politiewerk vooral mensenwerk is. Het ondersteunt mede een sociale, maatschappelijk en democratische dialoog en maakt dit zo heel belangrijk. Wat de medewerkers van de politie betreft, moeten we dan ook niet enkel de klemtoon leggen op kwantiteit, maar ook op kwaliteit én diversiteit.
Ingegeven vanuit het behoud van ons sociaal model, hoop ik toch om de centendiscussie in het pensioendossier te overstijgen. Het is mijn intentie om van dit dossier een positief verhaal te maken, waar enerzijds de expertise en ervaring in de organisatie behouden worden en anderzijds een antwoord gegeven wordt aan de persoonlijke loopbaanverwachtingen en noden van de betrokken politiemedewerkers. Tot slot wil ik benadrukken dat we echt focussen op een ketengerichte integrale aanpak van de veiligheids- en criminaliteitsfenomenen. Enkel zo kunnen we de aanpak tegen georganiseerde criminaliteit en terrorisme succesvol laten zijn.
www.polimagery.be
Jan Jambon
Federaal vicepremier, federaal minister van Veiligheid en Binnenlandse Zaken
inforevue 012015
36
30
012015
22
inhoud
VERSTERKTE BEVEILIGING Bedankt en petje af!
10
12
PREVENTIE AMOK “Hoor je vanavond de dodenzang niet? “
18
DNA-WET IN DE PRAKTIJK Meer gerichte DNA-analyses en een sporenbeschermingszone
22
CEL SCHIJNHUWELIJKEN “LIEFDE IS EEN RAAR BEEST”
26
FACE TO FACE Vallen quota’s te rijmen met verkeersveiligheid?
BESTUURLIJKE POLITIE “Een positieve dynamiek”
28
30
UNEUS Politiewerk van A tot Z
34
PREVENTIE Jongeren en partnergeweld
36
SCHEEPVAARTPOLITIE Glaasje op, niet meer varen
40
ONLINE CARTOGRAFIE Eenvoudig, doeltreffend en ... gratis!
42
UITGENODIGD Een vat vol enthousiasme
rubrieken
8 Op stap met... Peter De Waele
Radar...2
Historia...38
Eureka !...20
Politie in de kijker...48
Op stap met...8 De experts...16
Out of office...24
Casus...39
Politiewereld...46 Feedback...53
1
,8 DE POLITIE IN CIJFERS
2,8
Slechts 2,8% van de tijdens de Bob-campagne 20142015 gecontroleerde bestuurders (321 156 personen) blies positief. Dit is een daling met 0,4% ten opzichte van de vorige campagne. Het gaat sinds het bestaan van de Bob-campagnes zelfs om het laagste percentage positieve bestuurders ooit.
RAD AR
“
QUOTE
De mensen voelden zich veilig omdat we samen met hen op het terrein waren.”
Thierry Meunier, korpschef van de politiezone Binche/Anderlues, tijdens het carnaval van Binche. (RTBF.be, 18 februari 2015)
BIB
DNA-RAPPORTEN: MAKKELIJKER KUNNEN WE HET NIET MAKEN, BEGRIJPELIJKER WEL Rechters, officieren van justitie, rechercheurs en advocaten moeten steeds vaker met DNA-bewijs werken. De mogelijkheden om DNA te gebruiken in strafzaken worden immers steeds verder verruimd. Het is dus van groot belang dat zij DNA-rapporten goed begrijpen. INFO DNA-rapporten: makkelijker kunnen we het niet maken, begrijpelijker wel, MALSCH Marijke, TAVERNE, M.D., Den Haag: Boom Lemma, [s.d.]. - 278 p.
2
inforevue 012015
RAD A R
tweetwall @Wegpolitie_ANT Hey m8tes, filmen & txt’n onderweg kan w8chten. Bel met1 101 en bied asap hulp. BTW: B safe! Thx. Pls RT.
@PolitieHageland
Bericht van alle ontvoerde kinderen die hun ouders nooit meer zlln zien! #wijdoenmeerdancontroleren #stophetgeflikker
@WijkteamGeel W E B WAT C H
VLAAMSE STICHTING VERKEERSKUNDE De Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) wil alle Vlamingen, van 0 tot 100, slimmer maken over verkeer en mobiliteit. De VSV is een vormingscentrum over verkeer en mobiliteit dat wil bijdragen aan een duurzame en veilige samenleving door mensen kennis en inzicht bij te brengen in de verkeerskunde. Ze realiseert dat met een open geest, op een praktische en duurzame manier, en door met alle mogelijke partners samen te werken. De VSV werd per decreet opgericht door het Vlaams Parlement en voert projecten uit in opdracht van de Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken. De kerntaken van de VSV zijn verkeers- en mobiliteitseducatie, vorming en sensibilisering. Doorheen haar meer dan 20 jaar bestaan heeft de VSV getimmerd aan een levenslanglerentraject voor verkeerskunde. Via een doelgroepgerichte aanpak schroeft de VSV de verkeerskennis van elke Vlaming doorheen zijn leven bij. INFO www.vsv.be
GEKNIPT
Rond zijn 30ste vond Davide Bambinelli dat het tijd was voor een carrièreswitch: hij wilde politieman, ambulancier of brandweerman worden. Hij hield de bouw voor bekeken, koos uiteindelijk voor de politie en startte op 1 oktober 2010 aan de politieopleiding. Vooral het contact met de mensen en de diversiteit van de loopbaan spreken deze inspecteur aan. Sinds juni 2012 werkt hij bij SPC – Post Brussel. Hij heeft nog geen seconde spijt gehad van zijn keuze om politieman te worden en vertrekt alle dagen met veel plezier naar het werk.
3 pirattengooiers betrapt op heterdaad in het centrum van #Geel. Hier zal het gepaste gevolg aan gegeven worden. #overlast
@PZBlankenberge
Leuk om te weten art 25.2 wegcode: het is verboden op de openbare weg voertuigen voor verkoop of verhuring ten toon te stellen.
@WijkteamGeel
Op een Polysafe avond wordt geen lingerie aangeboden. Wel tips voor beveiliging van je woning en dies meer. Info: www.pzglm.be
@PolitieLeuven
Afgelopen nacht zaten onze cellen bijna vol met dronken personen.
@Politie_Rupel
Op zoek naar de #dokter, #tandarts, #apotheker met wacht? Kijk op www.mediwacht.be
@PolitieLeuven
Het Leuvense gerecht heeft een primeur beet. Leerstraf voor drugs achter het stuur
@PZ_GRENS
Leuk idee vanuit #burenoverleg: werken met whatsapp om criminaliteit aan te pakken.
@PolitieHageland
Niemand houdt van middenvakkers! Rechts rijden is de boodschap!
@pzwestkust
Sms noodoproep is eindelijk mogelijk voor doven, slechthorenden en mensen met een spraakgebrek!
@Wegpolitie_ANT
Te snel rijden? Smartfeunen achter het stuur? Pintje te veel op? In naam van de verkeersveiligheid op #Valentijn: STOP!
@WijkKleinVorst
Tijdens herbezoek na woninginbraak apprecieerden de slachtoffers de betrokkenheid en het professionalisme van de eerste vaststellers.
3
R A D A R G E F L I T S T
Fotoshoot De politiezone Brussel West (Sint-Jans-Molenbeek/Koekelberg/ Jette/Ganshoren/Sint-Agatha-Berchem) vroeg de Directie van de communicatie van de federale politie om een reeks foto’s te maken van de functionaliteit nabijheidspolitie. Deze drie collega’s van de afdeling Koekelberg poseerden enthousiast voor de foto en amuseerden zich uitstekend tijdens de fotoshoot. Naast de stress en de ernst van hun dagelijkse werk bij één van de zes politiezones van de hoofdstad, bood deze opdracht een aangename afwisseling!
4
inforevue 012015
R A D A R G E F L I T S T
5
R A D AR G P S
01.01.15 EEN ELEKTRISCHE ROLSTOEL OP DE A10 Op 23 februari moest de A10 ter hoogte van Oostende worden afgesloten om een ietwat ongewone reden: een 84-jarige grijsaard reed er met een slakkengangetje in zijn ... elektrische rolstoel! Hij was - eufemistisch uitgedrukt - een beetje verstrooid. De politiemensen die ter plaatse kwamen, toonden zich weliswaar begripvol en zij hielden de bekeuring op zak.
CARNAVALSVIERINGEN EN VEILIGHEID De festiviteiten rond het carnaval van Binche (van 15 tot 17 februari 2015) gingen gepaard met versterkte veiligheidsmaatregelen, een gevolg van de terreurdreiging. Het feest verliep in een goede sfeer en zonder noemenswaardige incidenten. Ook op andere carnavalsvieringen in het land waren specifieke veiligheidsmaatregelen van toepassing zoals in Malmedy waar het onder meer verboden was een vermomming te dragen die naar het terrorisme verwees.
@ "Carnaval Aalst 2010-bib" by Wikisid - Own work.
6
Nieuwe politiezone: WaaslandNoord. Sinds 1 januari 2015 zijn de politiezones Beveren en Sint-Gillis-Stekene gefuseerd.
500
Meer dan 500 politieagenten versterkt met vrijwilligers en stadsstewards werden ingezet naar aanleiding van de openingsceremonie van BERGEN 2015
inforevue 012015
R A D AR G P S
BUZZ
DE VEELTALIGE POLITIEAGENT In een filmpje dat op het internet circuleert, is Jean-Marie Vanoirbeek of ‘Papa Jean-Marie’ te zien die achtereenvolgens in het Arabisch en het Lingala met twee jongeren praat. Het filmpje van deze hondengeleider bij de politiezone Brussel-Hoofdstad/Elsene ging al snel viraal op de verschillende sociale media en zou door meer dan een miljoen mensen zijn bekeken!
48
INFO https://www.youtube.com/watch?v=XFMJNZhRfMA
nieuwe commissarissen, de diploma-uitreiking van de promotie 11 vond plaats op 28 januari.
people DIRK MEERT Dirk Meert is de nieuwe korpschef van de politiezone TARL (Ternat/Affligem/ Roosdaal/Liedekerke). __
ONGEWONE INFO De politiezone Charleroi heeft beslist zich te ontdoen van een tuimelwagen. De kandidaat-kopers moesten hun bod van meer dan 20 000 euro vóór 27 februari opsturen! Wordt vervolgd …
RINO DEFOOR Rino Defoor werd aangewezen als korpschef van de politiezone VLAS (Kortrijk/ Kuurne/Lendelede). __
YVES BOGAERTS Yves Bogaerts is de korpschef van de nieuwe politiezone Mechelen-Willebroek (de fusie van de zones Mechelen en Willebroek is van kracht sinds 1 januari 2015).
7 9
06:30
Spannend moment
08:30
Die ochtend op de radio
11:00
Interviewtje hier, belletje daar
12:00
Teamoverleg
14:00
Afspreken om te stroomlijnen
20:00
Debatavond over vrouwen
Peter De Waele BEROEP:
IDENTITY KIT-
WOORDVOERDER
In 2012 nam hoofdinspecteur Peter De Waele de rol van woordvoerder van de federale politie op. Daarvoor werkte hij twintig jaar als speurder bij de federale gerechtelijke politie van Brussel. Hij stond er aan het hoofd van de cel kindermisbruik. Best een ingrijpende carrièrewendig, niet? “Ik deed het nog graag, maar ik had een beetje schrik om in die fase terecht te komen waarin je naar kinderporno kijkt zoals je naar de Ronde van Frankrijk kijkt. In die cynische val wilde ik niet trappen. Dus toen de commissaris-generaal mij opbelde met de vraag of ik woordvoerder van de federale politie wilde worden, heb ik – na veel praten en nadenken – die uitdaging aanvaard.”
00:00
Een dagje op stap met de woordvoerder van de federale politie begint … ’s nachts. “Als je op de rol staat van de permanentie van de persdienst, dan weet je dat je vroeg of laat door een journalist uit je bed kunt worden gebeld. Vannacht had ik tweemaal prijs, telkens voor een dodelijk ongeval op de snelweg. Sinds ik woordvoerder ben, besef ik pas hoeveel verkeersdoden er te betreuren vallen. Trouwens, de negatieve apotheose was mijn wake-up-call: een sms met de droeve melding dat een collega van de wegpolitie vannacht is overleden bij een ongeval op weg naar een interventie…”
06.30
“Onderweg naar het werk luister ik naar de krantenkoppen op de radio. Da’s altijd een spannend moment: staat de federale politie in de kijker? En hoe? Een fout in een onderzoek? De politie heeft te weinig budget? Dan is de toon gezet. En het voorspelt enigszins of het een drukke dag wordt. Eigenlijk heb ik nog nooit zo hard gewerkt als nu. Dat zegt hopelijk minder over mijn vorige functies dan over mijn huidige job (lacht). Ik ben nu voortdurend alert voor wat er over onze organisatie in de pers verschijnt. Mijn oog/oor is gedrild om het woord ‘politie’ op te vangen.”
08:30
Peter vergezelt commissaris-generaal Catherine De Bolle naar de studio van Radio 1. Zij is te gast in De Ochtend. Acht minuten lang – een oceaan van tijd in radiotermen – in de ether voor één miljoen luisteraars … bij menigeen gieren de zenuwen dan door de keel. Wat zeg je dan tegen de commissaris-generaal als de spanning stijgt? “Dat er maar één micro is! Dit interview was al wekenlang van tevoren gepland. Ik spreek af met de journalist waarover het zal gaan, hoewel die het uiteindelijk toch over andere dingen heeft (lacht). Maar goed, we bakenen de hoofdlijnen af en dan bereiden wij het interview voor. Kortom, wij bieden de commissaris-generaal de ingrediënten aan, maar zij moet uiteindelijk het gerecht klaarmaken.”
11.00
De rode draad doorheen de dag is Peters smartphone die roodgloeiend staat. “Persvragen. Af en toe willen ze een interview, zoals VTM hier over de trend waarbij dealers via sms en sociale media reclame maken voor drugs bij tieners. Ik ben dan wel het gezicht van de federale politie – het is de keuze van de commissaris-generaal om aan weerszijden van de taalgrens één herkenbaar gezicht in uniform te hebben – maar ik moet wel eerst op zoek naar de juiste
OP STAP MET
informatie. Dus één telefoontje van de pers is synoniem met minstens één telefoontje naar een collega. Als woordvoerder kan je niet zonder een ellenlange lijst van contacten. En dan zijn er de gevoeligheden! Sommige onderwerpen liggen delicaat, bijvoorbeeld de aanpak van Syriëstrijders. Dan is ieder woord, zelfs iedere komma belangrijk.”
14.00
Afspraak in het RAC bij de Cel Vermiste Personen. Alain Remue en co. hebben dit jaar wat te vieren en dat mag geweten zijn. Als dit media impliceert, is de persdienst passage incontournable. “Als je voor een organisatie als de federale politie een coherente communicatiestrategie wil uitbouwen, dan is het de logica zelve dat je de perscontacten centraliseert. Ons helikopterzicht over de communicatie van de ganse federale politie geeft ons een goed beeld van wie over wat het best iets vertelt. Die coherentie is niet alleen belangrijk naar de buitenwereld toe. De manier waarop wij communiceren in de pers beïnvloedt ook de perceptie bij onze eigen mensen. En ik vind dat wij gerust wat meer ‘familiegevoel’ mogen kweken. Zo van ‘wij zijn de federale politie’. Daarom fluister ik mijne maat (sic) Alain Remue altijd in: ‘als je een interview geeft, zeg dan niet ‘de Cel Vermiste Personen’, maar ‘de Cel Vermiste Personen van de federale politie’.”
20.00
Richting Melle voor een debatavond van Zonta, een internationale vrouwenvereniging. Commissarisgeneraal Catherine De Bolle zal er praten over haar job, over vrouwen bij de federale politie en over geweld tegen vrouwen. De pers is aanwezig in de zaal, dus ook Peter is van de partij. “Zonder rem zou de CG elke avond aan drie van zulke activiteiten kunnen deelnemen. Een publiek persoon is druk bevraagd. Dat eist zijn tol, maar tegelijk is dit zéér belangrijk omdat wij als federale politie een transparante organisatie willen zijn en géén ivoren toren.” f
Stefan Debroux
9
V E R S T E R K T E B E V E I L IG I N G
Bedankt en petje af! TEKST De redactie FOTOGRAFIE Jos Balcaen
Naar aanleiding van de antiterreuroperaties op het Belgische grondgebied op 15 januari laatstleden, heeft het Coördinatieorgaan voor de dreigingsanalyse (OCAM) het dreigingsniveau naar 3 gebracht op een schaal van 4. Niveau 3 betekent dat "de dreiging tegenover de persoon, de groepering of het evenement dat het voorwerp uitmaakt van de analyse, mogelijk en waarschijnijk is." Zo maken politiegebouwen het voorwerp uit van specifieke veiligheidsmaatregelen en een verhoogde bewaking, wat een bijkomende werklast meebrengt voor alle betrokken diensten. Bedankt aan allen die zich hebben ingezet en die risico’s genomen hebben zodat aanslagen vermeden konden worden.
Bedankt aan de collega’s die er elke dag voor zorgen dat de personeelsleden van de geïntegreerde politie in alle veiligheid verder kunnen blijven werken. f
10
11
PREVENTIE AMOK
"Hoor je vanavond de dodenzang niet? " April 2013. Een Henegouwse onderwijsinstelling waarschuwt de politie: op Facebook uit een van haar leerlingen ernstige bedreigingen aan het adres van anderen. De jongeren, de directie van de school en de politie reageren op de juiste manier op de voortekenen van een mogelijke AMOKsituatie1 … Dit voorbeeld toont aan dat het belangrijk is een bloedbad te kunnen voorkomen door tijdig op te treden. Dit is het opzet van de nieuwe opleiding ‘preventie AMOK’, die in 2015 in bijna alle politiescholen wordt gegeven. Verschillende actoren leggen uit waaruit die opleiding bestaat. TEKST Benoît Dupuis/Saskia Van Puyvelde/Stefan Debroux ILLUSTRATIE Benoit Goesaert
12
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
inforevue 012015
HET BELANG VAN GOEDE REFLEXEN "Het lemmet slijpen, het op je keel plaatsen, hoor je vanavond de dodenzang niet? Je zult sterven." Op een maandag in april 2013 neemt de directrice van een plaatselijke onderwijsinstelling contact op met de politiezone Dinopol (Bernissart/Péruwelz) in verband met de bedreigingen die een leerling op Facebook uit. Inspecteur Giuseppe Spitalieri en zijn collega’s, die deel uitmaken van de opsporings- en onderzoeksdienst, gaan onmiddellijk ter plaatse. We kunnen stellen dat de directrice de juiste reflex heeft gehad? "Inderdaad. In tegenstelling tot wat op Columbine High School2 in de Verenigde Staten is gebeurd, heeft de hele keten hier goed gewerkt. Vanaf de eerste signalen werd de potentiële dreiging ernstig genomen. De schoolentourage van een 18-jarige jongere voelde zich bedreigd door zijn gewelddadige uitlatingen tijdens conversaties op Facebook. Zijn profielfoto was macaber en hij had een meisje bedreigd met veelzeggende zinnen waarvan men niet wist waar ze vandaan kwamen. Tijdens zijn verhoor vertelde hij ons dat het woorden zijn uit het lied Jeunesse lève-toi van Damien Saez. Deze leerlingen hebben de directie van de school op de hoogte gebracht, die ons onmiddellijk heeft gewaarschuwd." Welk profiel heeft deze leerling? "Het is de oudste van een gezin met meerdere kinderen. Hij heeft geen bijzondere problemen op school, maar in januari 2013 veranderde zijn gedrag als gevolg van een familiale onenigheid over zijn toekomstige studierichting. Hij wou immers in Engeland gaan studeren. Hij zonderde zich vervolgens van de anderen af, was in zichzelf gekeerd en beweerde in het bezit van wapens te zijn."
een huiszoeking wordt georganiseerd. We treffen enkele blanke wapens van het type katana, een pc en een USBstick aan, alsook een ‘manifest’ dat hij aan het schrijven is met het oog op een nieuwe wereldorde. We geven die notities voor analyse aan de dienst gedragswetenschappen van de federale gerechtelijke politie. De Computer Crime Unit zal op de USB-stick satanische verwijzingen aantreffen alsook verwijzingen naar het boek van Adolf Hitler, Mein Kampf. De jongere wordt verhoord. Hij bevestigt dat hij angst wilde zaaien, maar dat het niet zijn bedoeling was om zijn bedreigingen uit te voeren. Op advies van de magistraat wordt hij na het verhoor in vrijheid gesteld en kan hij naar huis gaan." Welke maatregelen heeft de school ten opzichte van deze leerling getroffen naar aanleiding van deze feiten? "Een week later keerde hij terug naar school, met instemming van de directie van de instelling. Zijn terugkeer is probleemloos verlopen en hij heeft het schooljaar met succes beëindigd. Hij zet nu zijn studies voort in Engeland, zoals hij wenste." Wat zou er zijn gebeurd indien de andere leerlingen de bedreigingen niet ernstig hadden genomen? En indien de school en de politie niet hadden gereageerd? "Dat is moeilijk te zeggen. Maar we kunnen besluiten dat alles goed is verlopen en dat is het belangrijkste …" De leerling die de bedreigingen uitte, koos deze afbeelding als profielfoto op zijn Facebookpagina.
Jullie komen dus aan op de school en wat gebeurt er dan? "De directrice roept de leerling bij zich in haar bureau en daar nemen wij de zaak in handen. Hij begrijpt de reden van ons bezoek. We fouilleren hem; hij draagt geen wapen. We informeren de magistraat van wacht en
13
P reventie A M O K
“HOE SNELLER DE POLITIE IN HET VERHAAL BETROKKEN WORDT, HOE BETER” Marc Bellefroid van de politiezone Westkust heeft de opleiding preventie AMOK gevolgd.
HET PROGRAMMA Op het programma van de opleiding: - de herhaling van de algemeenheden rond AMOK, de algemene preventiemaatregelen en die van technopreventie; - de structuur van de dreigingsanalyse; - een voorbeeld aan de hand van een document over de daders van de schietpartij in Columbine; - de gedragsanalyse van de daders en de gevolgen voor de risicoanalyse; - de inhoud en het gebruik van een checklist die potentieel gevaarlijke personen opvolgt; - casestudy’s om over te debatteren. “Er werd vastgesteld dat radicaliseringsprocessen een grote analogie vertonen met de processen die leiden tot het plegen van een AMOK-aanslag. Vandaar dat nu de checklist m.b.t. ‘preventie AMOK’ bekeken wordt in het licht van de radicalisering, om hem bruikbaar te maken bij het inschatten van een dreiging die uitgaat van personen die radicaliseren. Een concreet resultaat wordt op korte termijn verwacht”, aldus Paul Putteman.
14
Hoe bent u in de opleiding ‘preventie AMOK’ verzeild geraakt? “Op het eerste gezicht ligt het niet voor de hand dat een rechercheur van de drugssectie de opleiding ‘preventie AMOK’ volgt. Door het werk binnen de drugssectie komen we veelal in aanraking met jongeren en zodoende ook met de scholen. Wij hebben goede contacten opgebouwd met de verschillende scholen, zowel in onze eigen politiezone als de naburige politiezones. Dit is dan ook de reden waarom ik samen met mijn collega hoofdinspecteur Stefaan Feys contactpersoon ben voor de scholen in het kader van de PLP 413. Scholen nemen contact met ons op voor heel wat redenen, zoals spijbelen, drugsproblemen enz. En omdat in het verleden al is gebleken dat een school een type-decor van een AMOK-situatie is, is de brug snel gemaakt.” Hoe zou u de meerwaarde van die opleiding omschrijven? “De focus ligt op preventie. Dat impliceert dat je een probleemgeval tijdig kunt detecteren. Hiervoor kregen we een leidraad aangeboden. Maar de voornaamste rol is toch weggelegd voor de scholen zelf. De leraars en leerlingenbegeleiders zijn in eerste instantie beter geplaatst om abnormale dingen op te merken die kunnen wijzen op een probleemgeval.” Wat is de voornaamste les die u heeft onthouden? “Tot nu toe verschijnen wij als politie meestal pas ten tonele als een situatie ontspoort, met andere woorden bij de planning of uitvoering van een interventie. Dan is het al te laat om preventief op te treden. Eigenlijk zouden wij al vroeger moeten kunnen ingrijpen, zodra de eerste omineuze signalen de kop opsteken, zodra er een teken aan de wand is dat iemand dreigt te ontsporen. Vandaar het belang van vlotte informele contacten met de scholen.”
inforevue 012015
P reventie A M O K
‘DE GOEDE PERSONEN AANWIJZEN’ Paul Putteman, korpschef van de politiezone Dendermonde, leidt het opleidingsproject AMOK voor het Nederlandstalige gedeelte van het land. Voor wie is die opleiding bestemd? "Vooral voor de leden van de lokale politie: aanspreekpunten in de scholen (krachtens de omzendbrief PLP 41), maatschappelijk assistenten, lokale recherchediensten, lokale wijkdiensten en leden van de jeugddiensten bijvoorbeeld. Verschillende studies hebben immers aangetoond dat de frequentie van AMOK-incidenten in scholen hoger ligt dan in winkelcentra of bedrijven. De uitwerkers van de opleiding hebben dus in partnership met de ministeries van Onderwijs van de verschillende gemeenschappen gewerkt. De bedoeling is immers dat de scholen en de politiediensten van hetzelfde grondgebied hun beleid op elkaar afstemmen en samen een dreiging kunnen beoordelen."
Hoelang duurt de opleiding? "De opleiding duurt één dag. Langs Nederlandstalige kant staat de opleiding in de catalogus van de opleidingen van alle politiescholen. Op het programma staan de algemene preventiemaatregelen en de maatregelen van technopreventie, risicoanalyse, het gedrag van de daders, de opvolging van potentieel gevaarlijke personen en gevalstudies."
© Lavinia Wouters
Wat is uw boodschap aan de korpschefs? "Het is belangrijk dat de personeelsleden die voor een AMOKopleiding ingeschreven zijn over een aantal vaardigheden beschikken. Ze moeten een kritische en analytische geest hebben, contactvaardig zijn, discreet en tactvol zijn, noties hebben van psychologie, empathisch vermogen hebben en tot slot een situatie en de gevolgen van de genomen beslissingen correct kunnen beoordelen. We raden de korpschefs aan hiermee rekening te houden, want het zijn die personen die een mogelijke dreiging zullen moeten evalueren."
WIST U DAT … … de Belgische aanpak van AMOKsituaties door Paul Putteman en Pierre Jacobs (verantwoordelijk voor het Franstalige gedeelte van het land) werd voorgesteld tijdens een internationaal colloquium dat plaatsvond van 1 tot 4 september 2014 in Finland? En dat er veel belangstelling was?
Situatie waarin een of meerdere personen naar een welbepaalde plaats gaan en er de aanwezige personen aanvallen en daarbij zoveel mogelijk slachtoffers trachten te maken, zonder dat ze proberen zich te verschansen of gijzelaars te maken. Commissaris Filip Bombaert 2 Op 20 april 1999 richtten twee leerlingen een bloedbad aan in een middelbare school. Gevolg: 13 doden en 24 gewonden. 3 De ministeriële rondzendbrief PLP 41 regelt de versterking en/of bijsturing van het lokaal veiligheidsbeleid en de specifieke aanpak van de jeugdcriminaliteit, met in het bijzonder een aanspreekpunt voor de scholen. 1
15
© illustratie: Emmanuelle Glibert
Op de weg
Iedereen de gordel om!
W
e kunnen het niet genoeg zeggen: het goede voorbeeld tonen is enorm belangrijk voor een politieagent. Dit geldt in het bijzonder in het kader van de verkeersveiligheid waar de bevolking het moeilijk heeft met het principe ‘doe wat ik zeg en niet wat ik doe’. Iets wat gemakkelijk opvalt wanneer politieagenten zich verplaatsen, is het al dan niet dragen van de veiligheidsgordel. De wetgever heeft klaarblijkelijk gewild dat de inzittenden van prioritaire voertuigen zo vaak mogelijk hun veiligheidsgordel omdoen! Ter herinnering, de vroegere formulering die zegt dat de politieagent zelf mag beslissen of de ‘aard van de opdracht’ het niet dragen van de gordel kan rechtvaardigen, werd in 2014 uit de wegcode geschrapt. Voortaan stelt artikel 35 van de wegcode de gebruikers van prioritaire voertuigen slechts in de volgende gevallen vrij van de gordelplicht: - de bestuurder van een prioritair voertuig wanneer hij personen vervoert die een potentiële bedreiging vormen of in de
Olivier QUISQUATER onmiddellijke omgeving van de plaats van de interventie; - de passagiers van een prioritair voertuig wanneer een persoon die een potentiële dreiging vormt, wordt vervoerd of in de onmiddellijke omgeving van de plaats van de interventie of wanneer ze de persoon verzorgen die wordt vervoerd. Er waren vroeger al niet veel ‘goede’ redenen om als politieagent, brandweerman, ambulancier … de gordel niet te dragen. Voortaan zijn er dus nog minder …
Hallo, met het callcenter?
1 dag per week moeder/ vader aan de haard
0800 99 271 polsupport@police.belgium.eu
Françoise FORTHOMME
H
eel wat jonge ouders wensen hun arbeidstijd te verminderen om voor hun kind(eren) te zorgen. Welke mogelijkheden bestaan er om 4 dagen per week te werken in plaats van 5?
1° Loopbaanonderbreking voor ouderschapsverlof ten belope van 1/5e . Per kind mag elke ouder gedurende een periode van 20 maanden zijn prestaties met 1/5e verminderen. Deze periode mag worden opgesplitst in periodes van 5 maanden en mag worden opgenomen tot het kind 12 jaar wordt. De bruto maandwedde wordt beperkt tot 80 % en de RVA stort een toelage (enkel de eerste 15 maanden indien het kind voor 8 maart 2012 werd geboren).
16
2° Vierdagenweek. Het personeelslid kan zijn arbeidstijd met 1/5e verminderen. De bruto maandwedde wordt beperkt tot 80% en aangevuld met een premie die de werkgever gedurende 60 maanden stort.
3° Verlof om dwingende redenen van familiaal belang. Het statutaire personeelslid mag 45 dagen per jaar opnemen (maximaal 540 dagen over de gehele loopbaan) om zijn kinderen jonger dan 15 jaar op te vangen. Deze dagen kunnen bijvoorbeeld ten belope van één dag per week worden opgenomen. Tijdens deze verlofdagen is er geen wedde verschuldigd.
Hoe zeggen we ...
Hoofdinspecteur & chief inspector
A
ls vertaaldienst krijgen wij geregeld de vraag hoe de Belgische politiegraden naar het Engels vertaald moeten worden. Het is echter geen sinecure om hierop een eenduidig antwoord te geven, en dit om verschillende redenen. In de Angelsaksische landen worden immers politiegraden gebruikt die totaal niet overeenkomen met de graden die in België gebruikt worden, wat natuurlijk logisch is, aangezien hun politiediensten anders gestructureerd zijn. Ook de bevoegdheden van de politieambtenaren worden vaak verschillend ingevuld. Als vertaaldienst van de Directie van de communicatie (CGC) hebben we
DE EXPERTS
ons voor de vertaling van de politiegraden laten inspireren door de graden van de Angelsaksische politiediensten. We hebben ervoor gekozen om inspecteur, hoofdinspecteur, commissaris en hoofdcommissaris te vertalen door respectievelijk inspector, chief inspector, commissioner en chief commissioner. Het is evenwel quasi onmogelijk om voor de Belgische graden een equivalent te vinden dat 100 procent overeenstemt met hun Britse of Amerikaanse tegenhanger. Wanneer men de Belgische graad van inspecteur vertaalt door inspector, moet men zich er terdege van bewust zijn dat beide begrippen geen synoniemen zijn.
Bart VERMEIREN
Om veilig te surfen
Flash Danger
A Olivier BOGAERT
l enige tijd circuleert een link via Facebook die u uitnodigt om een sexy filmpje te bekijken. U klikt op die link en een venster wordt geopend waarin u wordt verzocht het programma Flash Player te updaten. In het bericht wordt gepreciseerd dat het een verplichte update van Flash Player betreft, maar door te klikken installeert u in feite malware die discreet op uw computer zal worden geactiveerd. Indien u dit waarschuwingsbericht ziet verschijnen, klik dan niet op de knop ‘Installeren’, want u zou uw computer kunnen besmetten. Wanneer u deze software, die toegang biedt tot talrijke diensten op het net, wenst te updaten, surf dan naar de website van de uitgever via deze link: http://get.adobe.com/nl/flashplayer/. Als uw software up-to-date is, zal de website u hiervan op de hoogte brengen. In het omgekeerde geval zal u worden gevraagd om de goede versie van het programma te downloaden.
17
DNA-WET IN DE PR AKTIJK
Meer gerichte DNA-analyses en een sporenbeschermingszone De DNA-wetgeving kreeg een nieuw elan. Daarvoor zorgen de wet van 2011, het Koninklijk Besluit van 2013 én de richtlijn van het College van procureurs-generaal die sinds januari 2014 van kracht is. De nieuwigheden hebben een weerslag op het werk van de laboranten van de technische en wetenschappelijke politie. Enkele politie-experten bogen zich over de materie en zij formuleerden een aantal aanbevelingen. Ze wensen onder meer een sporenbeschermingszone en de herziening van de ‘tabel 14’, een instrument waarmee de magistraten de aanvragen van DNA-analyses doelgerichter kunnen maken. TEKST Gwendoline Hendrick
18
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
inforevue 012015
Robert Vankan
BRUSSEL – De wetenschap evolueert voortdurend en de mogelijkheden op het vlak van DNA-analyse1 openen nieuwe perspectieven. Maar als je weet dat een DNA-analyse enkele honderden euro’s kan kosten, begrijp je dat hoe doelgerichter men die analyses kan uitvoeren, hoe interessanter. Welke overtuigingsstukken hebben de meeste kans om ‘vruchtbaar’ DNA op te leveren? Het is voor een magistraat niet altijd evident om met kennis van zaken te oordelen. “Een werkgroep waarvan ik deel uitmaak heeft daarom aanbevolen één van de bijlagen van de richtlijn van het College van procureurs-generaal (COL 21/2013) te wijzigen, namelijk tabel 14”, vertelt commissaris Robert Vankan van de Directie technische en wetenschappelijke politie van de federale politie en lid van de DNA-evaluatiecommissie. De nieuwe versie van de tabel is erop gericht het potentieel van een overtuigingsstuk te evalueren, en dit aan de hand van twee vragen om het spoor te ‘rangschikken’. Ten eerste, is het spoor gelinkt aan de gezochte persoon (niet noodzakelijk de dader)? Ten tweede, wat is de kwaliteit van dit spoor? Het geheel wordt dan respectievelijk beoordeeld met letters (van A tot D) en cijfers (van 1 tot 4). Zo vinden we in kolom ‘A1’ sporen van weefsel of secretie waarvan de link met de gezochte persoon zo goed als vaststaat, bijvoorbeeld gestaafd door foto’s. Deze ‘methode’ om het potentieel van het DNA-spoor te evalueren (in tegenstelling tot de originele versie van de tabel die enkel gericht was op de gehoopte ‘hoeveelheid’ DNA) laat toe de ‘tactische’ en ‘forensische’ elementen van het dossier te combineren. “Ik hamer op het belang van
de permanente link tussen deze twee luiken van het onderzoek, want ze zijn onscheidbaar en onmisbaar om het onderzoek tot een goede einde te brengen”, aldus Robert Vankan.
NAAR EEN SPORENBESCHERMINGSZONE?
Richtlijnen op het niveau van de parketten koppelden vroeger de instelling van de gerechtelijke uitsluitingszone (GUZ)2 aan het bestaan van een ‘significant feit’. Dat begrip bleef echter vrij vaag. “In de nieuwe wetgeving is dit heikele punt herbekeken. De COL 21/2013 breidt de toepassingssfeer van de gerechtelijke uitsluitingszone uit naar alle feiten en alle soorten sporen, wat in de praktijk natuurlijk onwerkbaar is”, meent Robert Vankan. “Het idee erachter verdient alle lof, want het gaat om de bescherming van sporen en aanwijzingen. Maar dit betekent in concreto dat de plaats van een misdrijf bewaakt moet worden tot iemand van het labo ter plaatse komt om sporen op te nemen. De werkgroep stelt voor een sporenbeschermingszone in te stellen wanneer geen gerechtelijke uitsluitingszone kan worden ingesteld, d.w.z. in geval van niet-dringende of ‘uitgestelde interventies’ zoals bij diefstal.” In die optiek (en met de instemming van het parket met het begrip ‘uitgestelde interventie’) zouden de mensen die als eerste ter plaatse komen zelf een sporenbeschermingszone kunnen instellen. In tegenstelling tot de procedure voor een GUZ, kunnen zij de elementen die hen nuttig lijken verplaatsen en beschermen, in afwachting van de komst van het labo van technische en wetenschappelijke politie. Robert Vankan: “Neem nu
een diefstal met braak in de avond: buiten ligt er een stuk glas met een goed zichtbaar spoor. ‘s Nachts worden de sporen uitgewist door een hevige regenbui. De aanwezige politiemensen zouden deze sporen naar binnen moeten kunnen brengen in een ‘sporenbeschermingszone’ en de bewoners vragen ze niet aan te raken. Natuurlijk moeten politiemensen daarvoor worden opgeleid. Maar er bestaan al opleidingen op dit vlak. De opleiding Crimis vormt een zeer goede basis. Het is uiteraard niet de bedoeling dat de politie-inspecteurs het werk van de labo’s overnemen, maar ze moeten weten wat de technische en wetenschappelijke politie gaat doen en wat ze daarvoor nodig heeft. Eigenlijk moeten ze gewoon enkele eenvoudige en logische principes toepassen!” De voorstellen van de werkgroep werden goedgekeurd door de DNAevaluatiecommissie. De bal ligt nu in het kamp van het College van procureurs-generaal dat ze al dan niet in overweging zal nemen. f
Lees hieromtrent het artikel op pagina 20. De GUZ is een perimeter die wordt ingesteld om de plaats van een misdrijf af te zetten en te beschermen, evenals andere plaatsen waar voorwerpen en sporen zouden worden gevonden die een ‘forensisch’ onderzoek in verband met het misdrijf vereisen.
1 2
19
Op het juiste spoor met DNA Vandaag de dag weten we allemaal dat DNA-analyse doorslaggevend kan zijn in een gerechtelijk onderzoek, maar het is minder bekend dat het gaat om een complexe
taak die veel tijd vergt. In tegenstelling tot wat de politieseries doen geloven, is er meer nodig dan een handomdraai vooraleer je een DNA-match in een databank
vindt. Een specialiste van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie (NICC) legt uit hoe de vork in werkelijkheid in de steel zit.
D
NA, of desoxyribonucleïnezuur voor de ingewijden, is in alle cellen van het menselijk lichaam aanwezig en bestaat uit een aaneenschakeling van vier basen die met de volgende lettertekens worden aangeduid: A (adenine), C (cytosine), G (guanine) en T (thymine). Het blijft altijd ongewijzigd en is uniek (behalve bij eeneiige tweelingen). Kern-DNA is te vinden in de kern van de cel en wordt overgeërfd van zowel de moeder als de vader. Als de analyse van kern-DNA niet mogelijk is, kan een analyse van mitochondriaal DNA (mtDNA) worden overwogen. mtDNA is een kleinere molecule dan kern-DNA en wordt via de moeder overgeërfd. Alle afstammelingen in eenzelfde moederlijn bezitten hetzelfde mtDNA. De wet schrijft voor dat DNA-analyses in strafzaken enkel in het domein van het niet-coderende DNA mogen gebeuren. Bijgevolg is het geslacht het enige uiterlijke kenmerk dat mag worden vastgesteld. Speeksel, bloed en sperma bevatten zeer veel DNA, maar er kunnen ook microsporen van DNA worden aangetroffen op voorwerpen die met de huid in contact zijn geweest (contact-DNA). Dat soort sporen bevat echter weinig DNA. Tot slot is DNA-onderzoek ook mogelijk op haren en vooral haarwortels. “De wijze waarop iemand DNA achterlaat, verschilt van persoon tot persoon. Zo is het mogelijk dat een wapen door verschillende personen (met blote handen) wordt aangeraakt zonder dat er op dit wapen DNA wordt aangetroffen van de laatste persoon die het heeft vastgenomen. De kans is groter dat sporen van lichaamsvloeistoffen bruikbaar DNA bevatten. Wat de andere soorten sporen betreft, is het vaak moeilijker om een uitspraak te doen”, vertelt Sabrina Zorbo, biologe en lid van het laboratorium voor genetische identificatie van het Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie. Het uiteindelijke doel
20
van elke DNA-analyse is de vergelijking van genetische profielen om personen te identificeren die bij een misdrijf betrokken zijn, om de betrokkenheid van een persoon te bevestigen of uit te sluiten en om gerechtelijke dossiers aan elkaar te linken.
Stapsgewijs onderzoek
Eerst begeeft de technische en wetenschappelijke politie zich naar een plaats delict. “Daar neemt ze sporen af of, bij gebrek hieraan, overtuigingsstukken”, legt Sabrina Zorbo uit. “Die stukken worden vervolgens bij ons binnengebracht vergezeld van een proces-verbaal met contextinformatie zoals de plaats waar het stuk werd aangetroffen. Op basis van die informatie kunnen we op adequate wijze kiezen welke stukken we zullen analyseren”, aldus de geneticaspecialiste. 1/ In het laboratorium onderzoeken de geneticaexperts van het NICC het overtuigingsstuk en beslissen ze hoe ze het staal zullen afnemen.
2/ Het staal wordt in een buis gedaan en in een toestel geplaatst dat automatisch DNA extraheert bij het merendeel van de stalen. 3/ Het DNA in het staal wordt vervolgens gekwantificeerd.
4/ Daarna wordt een PCR (Polymerase Chain Reaction) tot stand gebracht. Dit is een kettingreactie op basis van enzymen om het stukje DNA te vermenigvuldigen zodat het staal in grootte toeneemt. 5/ In de elektroforesefase worden via een techniek moleculen van elkaar gescheiden.
6/ Vervolgens wordt via een softwareprogramma een elektroferogram aangemaakt, d.w.z. een reeks gegevens die een aantal pieken vormen. Die resultaten worden vervolgens vertaald en geïnterpreteerd. Het
EUREKA
© Lisa Van Damme
© Jos Balcaen
© Lisa Van Damme
© Lisa Van Damme
1
Sabrina Zorbo
aantal aanwezige allelen (varianten van een gen dat via de ouders wordt doorgegeven) zal het aantal personen bepalen van wie DNA in het staal aanwezig is.
7/ Als het staal overeenstemt met het DNA-profiel van een of meerdere personen (bijvoorbeeld een verdachte), is een kansberekening noodzakelijk. Het soort DNA-profiel dat op basis van het spoor wordt bepaald (al dan niet volledig, overeenstemmend met een of meerdere personen, al dan niet met beschadigd DNA) heeft gevolgen voor de interpretatie van de resultaten. Al die fasen nemen tijd in beslag en vereisen de knowhow van de wetenschappers van het NICC en van de negen erkende laboratoria voor DNA-analyse. De
huidige wet bepaalt dat de DNA-experts de analyse uitvoeren en de resultaten binnen de maand naar de magistraat opsturen. Bij uitzonderlijke dossiers kan die termijn tot 3 dagen worden beperkt. Dat is een wereld van verschil met de drie minuten die de experts in politieseries nodig hebben voor een DNA-analyse!
Meer weten
Het NICC heeft een zeer gedetailleerde brochure samengesteld over DNA-onderzoek met als titel Wat u moet weten over forensisch DNA-onderzoek. U vindt die brochure op www.nicc.fgov.be. f
Gwendoline Hendrick
21
CEL SCHIJNHUWELIJKEN
“Liefde is een raar beest” Voor het tv-programma Via Annemie trokken commissaris Kathleen Calie van de politiezone Brussel Zuid en journaliste Annemie Struyf naar Djerba. Beide dames wilden aan den lijve ondervinden hoe snel jonge Tunesiërs willen trouwen met een blanke Belgische vrouw met als uiteindelijk doel een verblijfsvergunning te verkrijgen. “Met liefde heeft ons werk weinig te maken”, vertelde de commissaris eerder al in een interview in Knack.1 TEKST Saskia Van Puyvelde
22
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
BRUSSEL – Eind 2012 ging in de politiezone Brussel Zuid (Anderlecht/ Sint-Gillis/Vorst) een gespecialiseerde, zeskoppige Cel schijnhuwelijken van start. Die cel is een onderdeel van de Directie Bijzondere Wetten. Commissaris Kathleen Calie is dienstchef van het operationele gedeelte Bijzondere Wetten, dat uit zeven personen bestaat, en supervisor van de Cel schijnhuwelijken. Zij en haar team voeren controles uit op de vreemdelingenwetgeving, sociale fraude, mensenhandel enzovoort, maar niet op schijnhuwelijken. “Het laatste jaar stelden we vast dat vooral jonge Tunesiërs hun oog lieten vallen op Belgische vrouwen tussen de 50 en 60 jaar”, vertelt commissaris Calie. “Journaliste Annemie Struyf wilde er graag een tv-programma over maken en ik pas perfect in die leeftijdscategorie (lacht).” De reportage was te zien in januari op Een en gaf een duidelijk beeld van de verschillende taken die de politie uitvoert in het kader van de bijzondere wetten. “In september 2014 hebben de reportagemakers twee weken lang mee gedraaid met de politie, op stap in de Brusselse gemeenten. Onmiddellijk daarna zijn we voor vijf dagen naar Djerba gevlogen, maar vakantie was het niet.”
50 SMS’EN IN ÉÉN NACHT “Undercover, met een verborgen camera in onze handtas, en zogezegd als twee gescheiden vriendinnen, stelden we vast dat deze jonge Tunesiërs alles op alles zetten om een Belgische dame het hof te maken”, gaat de commissaris verder. “We werden onmiddellijk versierd en huwelijksaanzoeken laten niet lang op zich wachten. Annemie speelde het spelletje mee – voor de kijkcijfers – en kreeg in één nacht wel 50 sms’en van haar 22-jarige (!) aanbidder. Ikzelf had het er moeilijk mee: ik ben flik en weet wat er achter zit. Sinds de Arabische Lente gaat het in Tunesië heel slecht met de economie en die jonge gasten denken in België het paradijs te vinden. Voor een verblijfsvergunning gaan ze echt heel ver.”
Wat is nu de rol van de politie bij een schijnhuwelijk? Kathleen Calie: “Als de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn twijfels heeft bij een huwelijksaanvraag van een EU-burger en een illegaal2, kan hij zijn beslissing uitstellen en het parket inschakelen. Het parket gelast de politie dan met een onderzoek. We krijgen zo’n 600 dossiers per jaar. Het huwelijk kan worden uitgesteld, zodat wij minimum twee en maximum vijf maand
inforevue 012015
tijd hebben om ons onderzoek tot een goed einde te brengen. We leggen minstens één huisbezoek af en interviewen beide partners – op hetzelfde moment 3. Soms brengen we na het interview nog een huisbezoek; een buurtonderzoek hoort er ook altijd bij. Onze kerntaak is aantonen dat het de trouwers alleen om de papieren te doen is en dat het niet de bedoeling is een duurzame relatie op te bouwen. Bij een schijnhuwelijk hebben beide partijen een afspraak gemaakt en wordt er geld betaald, 10 à 15 000 euro! Moeilijker te detecteren zijn de ‘grijze’ huwelijken: één van beide partners weet niet dat hij bedrogen wordt. Dit aantonen is vaak onmogelijk: sommige vrouwen – want meestal zijn zij het – zijn verblind door de liefde en kunnen niet overtuigd worden. Zij denken soms dat ik met hun man wil gaan lopen!”
GELUKKIG (NIET) GETROUWD
Het programma weekte heel wat emoties los: slachtoffers kwamen met hun verhaal naar buiten, buren twijfelden over het koppel naast hen, maar ook vrouwen die gelukkig getrouwd zijn met een Tunesiër lieten van zich horen. “Het was een positieve ervaring”, besluit Kathleen Calie. “Het was zwaarder dan gedacht voor 45 minuten tv, maar ik heb nu toch met eigen ogen kunnen vaststellen hoe goed ze daar voorbereid zijn op het veroveren van de dames.” f Knack, 4 november 2013. Gemeenten zijn verplicht alle gemengde huwelijksaanvragen van een EU-burger en een illegaal aan te geven bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ), waardoor die kan nagaan of de betrokkene al eerdere pogingen heeft ondernomen. 3 Lees ook het artikel over schijnhuwelijken in Inforevue 03/2009, p.28-30. 1 2
Katleen Celie
23
24
Š Lavinia Wouters
De creatieve geest is noodzakelijk
OUT OF OFFICE
Ze verzorgde de laatste rekruteringscampagne van de politiezone Gent en zal in de aanloop van 21 juli uitpakken met een promotiefilmpje voor het politiedorp. Commissaris Marijke
De Grauwe maakt in haar vrije tijd animatiefilmpjes, of beter whiteboard animation of stop
motion in het jargon. Ze doet dit gewoon omdat het fun is om in een andere wereld creatieve scenario’s tot leven te brengen.
C
ommissaris Marijke De Grauwe werkt voltijds bij de spoorwegpolitie (SPC – post Brussel). In haar vrije tijd is ze met kunst bezig: ze schildert en haar creatieve geest zoekt altijd naar nieuwe uitdagingen. Tijdens haar officierenopleiding wilde ze de voorstelling van haar eindwerk rond grenscriminaliteit op een originele manier brengen. Ze ging haar licht opsteken bij freelance tekenaar Frederic Tilleman, de man achter de rubriek Dag op dag bij Man bijt hond (op Een, na het nieuws). Hij toonde haar hoe ze animatiefilmpjes kon maken en met vaak tijdelijk geleende middelen richtte ze thuis een klein animatiestudiootje in. Zo maakte ze haar eerste filmpje. Met succes.
Rekrutering
Tijdens een gesprek met de korpschef van Gent vertelde ze over haar hobby’s. “Zo ben ik eigenlijk in de rekruteringscampagne gerold”, vertelt ze. “Het was de bedoeling om één filmpje te maken, maar uiteindelijk zijn het er zes geworden. In het najaar van 2014 zijn ze verspreid. Het hoofdpersonage is Stan (in het echt collega Jimmy), die via uiteenlopende situaties in contact komt met het politiewerk en uiteindelijk ook voor een job bij de politie kiest. De filmpjes zijn te zien op de website van de politiezone Gent (www.lokalepolitie. be/5415). Ondertussen heb ik al heel wat geëxperimenteerd met de white board animationtechniek en ontdekte ik dat het een ideale manier is om presentaties te geven waarbij het publiek aandachtig en geïnteresseerd blijft. Maar de toepassingsmogelijkheden zijn eigenlijk oneindig: portretten ‘getekend’ zien worden, evenementen op een originele manier promoten, een jarige of trouwers in de bloemetjes zetten op een feest enz. De rode draad in dit verhaal is zeker en vast de creatieve geest. Om een storyboard te bedenken heb je creativiteit nodig in de scenario’s en de overgangen ertussen, in de keuze van personages, uitdrukkingen en bewegingen, in de geluidsfragmenten enz.”
Whiteboard animation Ondertussen heeft Marijke haar eigen huis, met bureau, en met vooral veel plaats. Ook haar materiaal is nu niet meer geleend. Ze heeft nodig: een whiteboard, een camera die boven het whiteboard hangt en alles in een hoek van 90° fotografeert, een afstandsbediening om het fototoestel vanop afstand te bedienen, de juiste verlichting, een pc met de Dragonframe stop motion software waarmee de instellingen van het fototoestel (sluitertijd, ISO en diafragma) en dus ook de lichtinval worden bepaald ... en ook engelengeduld. Marijke: “Voor de zes filmpjes voor Gent heb ik drie maand nodig gehad. Ik werkte na mijn uren en vaak ook ‘s nachts. Ik moet figuurtjes tekenen, ze uitknippen, bij elke foto in de fotoreeks alles verleggen om bijvoorbeeld een patrouillehond te doen lopen of een collega te doen stappen of fietsen. Als je mijn twee handen in beeld ziet, wil dat zeggen dat ik met mijn voet de muisklik heb gemaakt die de camera een foto doet trekken ... Om u een idee te geven: twee seconden in het filmpje komen neer op ongeveer 24 foto’s. Voor een filmpje van twee minuten moet ik zo’n 1 500 foto’s maken. Met de Dragonframe software worden alle foto’s na mekaar afgespeeld zodat het een filmpje wordt. Er bestaan natuurlijk ook hulpmiddelen om de scenario’s echt tot leven te brengen, zoals het tekenen van accentjes om een veranderende gezichtsuitdrukking te benadrukken of van bewegingsbanen om een beweging aan te tonen. Het gebruik van op papier getekende figuren maakt het tekenwerk wat minder intensief. En door nadien op dit alles dan de juiste geluidseffecten te monteren, kruipen de personages als het ware echt in het scenario. Ook al zit ik vaak in het donker en soms ‘s nachts alleen te werken in een race tegen de tijd, ik amuseer mij er enorm mee! Het is vree wijs!”
Omdat de reacties op haar werk positief zijn, wil Marijke haar hobby graag verder uitbouwen. Frederic Tilleman, die ondertussen een vriend is geworden, blijft haar hierbij helpen. Wie haar creativiteit graag wil gebruiken voor één of ander project, mag altijd contact met haar opnemen. f
Saskia Van Puyvelde
25
Vallen quota’s te rijmen met verkeersveiligheid?
Vincent LÉONARD HOOFDCOMMISSARIS - KORPSCHEF VAN DE POLITIEZONE SEMOIS ET LESSE
Q “
uota’s in functie van de verwerkingscapaciteit van het parket voor processen-verbaal (pv) voor snelheidsovertredingen, zouden idealiter geval per geval besproken moeten worden met de korpschefs en met de verantwoordelijken van de entiteiten van de federale wegpolitie (WPR).
De hamvraag is of deze quota’s al dan niet een negatieve impact op de verkeersveiligheid en/of de werking van de politiediensten hebben? Ik denk dat die quota’s het risico op ongevallen en het onveiligheidsgevoel niet zullen verhogen, voor zover een aantal principes worden aanvaard EN nageleefd: - de drempel voor die quota’s moet redelijk zijn (en dus niet te laag);
26
- het beleid voor snelheidscontroles moet bovenal op kwalitatieve aspecten gericht zijn, eerder dan op kwantitatieve gegevens of ‘streefcijfers’. Dit betekent dus rekening houden met woonzones,
met zones met een hoog risico op ongevallen, met aangepaste tijdstippen voor de controles enz.;
- de tolerantiegrens moet worden aangepast in functie van de technische tolerantie om te vermijden dat, enerzijds, pv’s voor zware snelheidsovertredingen zonder gevolg worden geklasseerd als de quota al bereikt zijn en, anderzijds, de parketten overstelpt worden met (niet-betaalde) onmiddellijke inningen (OI) voor kleine snelheidsovertredingen;
- er moet een wettelijk en technisch instrument voor de betaling van de OI komen om te vermijden dat dit uiteindelijk via een dagvaarding voor de rechtbank moet worden afgedwongen; - ten slotte, snelheidscontroles zijn slechts één middel uit de waaier van mogelijkheden die bijdragen tot de verkeersveiligheid. Rijden onder invloed, onoplettendheid aan het stuur (gsm, verstrooidheid enz.), slaperigheid, het niet nale-
ven van de wegcode (verkeerslichten, voorrangsregels enz.) zijn allemaal vaak voorkomende oorzaken van ongevallen. Ook de controles op deze inbreuken moeten, evenals meer blauw op straat, bijdragen tot het bestrijden van die oorzaken van verkeersongevallen, en dus tot de daling van het aantal ongevallen. En de pv’s die gelinkt zijn aan het vaststellen van voornoemde inbreuken, maken niet het voorwerp uit van quota’s!
Wat de werking van de politie betreft, zal het toepassen van deze quota’s bijdragen tot het verhogen van de efficiëntie.
Ikzelf pas dit quotabeleid al toe sinds 2002. Jaarlijks worden binnen de politiezone 40 000 voertuigen gecontroleerd op overdreven snelheid, wat resulteert in 1200 onmiddellijke inningen en processen-verbaal. Het aantal ongevallen met gewonden en doden is geleidelijk gedaald van 201 in 2002 naar 119 in 2014, oftewel een daling van 40,7 %!” f
Is het opleggen van minimum- of maximumquota’s een goede zaak voor de verkeersveiligheid? De quota in het kader van
de BOB-campagne was al het voorwerp van discussie. Recenter zijn de maximumquota's voor snelheidsovertredingen die
sommige parketten opleggen. Immers, door de krappe budgetten beschikt het gerecht, in het bijzonder de parketten, over
onvoldoende middelen om alle processen-verbaal voor snelheidsovertredingen te verwerken. Vandaar dat het College van
FACE TO FACE
procureurs-generaal de procureurs des Konings aanspoort om quota’s op te leggen voor de lokale en federale politiediensten, en dit voor bepaalde duur.
Daniël NOENS COMMISSARIS VAN POLITIE - DIRECTEUR ADMINISTRATIE & PERSOFFICIER – POLITIEZONE AMOW
W
“
ie quota hoort binnen de politie fronst veelal de wenkbrauwen. Wie bepaalt de streefdoelen? Welke zijn de parameters? Hoe komt men ertoe? Waarom worden er grenzen afgebakend enz. Die cijfertjes roepen vragen op bij de medewerkers. Ze zijn zelden of onvoldoende toegelicht.
Neem nu de streefcijfers van de Bobcampagnes: jaar na jaar verhogen de getallen. Terwijl de oorspronkelijke intentie van de campagne was: ‘het aantal weekendongevallen veroorzaakt door overmatig drankgebruik doen dalen’. Daarbij komt dat de ene politiezone de andere niet is. Is er uitgangsleven? Zijn er belangrijke verbindingswegen? Zijn er plaatsen waar regelmatig zware ongevallen gebeuren? Het zijn parameters waar doorgaans geen rekening mee gehouden wordt, maar die zeer belangrijk zijn om politiewerk te realiseren op maat van de politiezone en haar bewoners.
Een politiezone die alle invalswegen afsluit gedurende 24 uur, iedereen controleert en test, behaalt ongetwijfeld de quota (mocht het al uitvoerbaar zijn). Is er dan efficiënt gewerkt? Ik denk het niet. Kleine controles met veel licht en fluo, op plaatsen die op dat moment verantwoord zijn, lijken me veel efficiënter.
De quota’s steken nu ook de kop op voor verkeersinbreuken. Snelheidsinbreuken zijn een typisch voorbeeld. De pv's van die inbreuken staan ter discussie: ze zijn te hoog. Door de toenemende automatisatie op niveau van de vaststellingen worden er meer inbreuken in een procesverbaal gegoten. De parketten kunnen de toevloed niet aan en schreeuwen om een rem in te bouwen. In het verleden ontstonden zo de GAS-boetes! En recenter: de verschuiving van de wanbedrijven naar de (gemengde) inbreuken. Of ook de overheveling van ‘stilstaan en parkeren’ naar GAS. Het zijn tekenen aan de wand dat het
vervolgingsbeleid niet afgestemd is op de vaststellingen. Bovendien worden de 'bevoegde' personen uitgebreid. De meesten van hen zijn hiervoor echter niet opgeleid en ze hebben andere taken of prioriteiten. Laat de politie een beleid voeren afgestemd op de lokale noden en eisen en evalueer de werking. Geef voldoende middelen aan uitvoerende en rechterlijke instanties en voorkom afschuiving en doorverwijzing. Dat zou veel wrevel wegnemen.” f
27
BESTUURLIJKE POLITIE
“Een positieve dynamiek” Op 1 januari 2015 ging de nieuwe Directie openbare veiligheid (DAS) van start. Deze nieuwe directie verenigt de vroegere politie te paard en een deel van de ex-GIS, de gespecialiseerde interventiedienst. “De samensmelting biedt de personeelsleden nieuwe mogelijkheden”, volgens directeur Benoit Van Houtte. TEKST Saskia Van Puyvelde
FOTOGRAFIE Marc Thône
BRUSSEL – De nieuwe directie DAS telt zo’n 300 personeelsleden. Het merendeel van hen (zo’n 200) komt van de vroegere politie te paard; de overige leden zijn afkomstig van de ex-GIS, maar dan enkel zij die instaan voor de gespecialiseerde steun inzake het genegotieerd beheer van de publieke ruimte. De beschermingsopdrachten van deze ex-GIS daarentegen vormen voortaan de corebusiness van de Directie bescherming (DAP)1 . Net als DAP maakt DAS deel uit van de Algemene directie bestuurlijke politie (DGA).
28
andere brevetten halen en ingezet worden bij de sproeiwagens. Mensen denken ook na over hun loopbaan. Zullen zij op hun 60ste nog paardrijden?”
de betoging van 6 november vorig jaar zijn mensen aangehouden en is het duidelijk dat investeringen noodzakelijk blijven. Nog een voorbeeld zijn de patrouilles te paard. Ik heb er een hekel aan als onze gratis hulp wordt Een woordje uitleg bij de visie van gevraagd en als dan ‘doe maar’ wordt DAS? (zie rechtsboven) gezegd. Die tijd is voorbij! Onze men“De letter M staat voor multitask. Hiermee wordt bedoeld dat we gespe- sen moeten een deftige briefing krijcialiseerde steun bieden, maar dat gen zodat ze weten wat hen te doen we ook de basistaken aankunnen. De staat. Kwaliteit boven kwantiteit! De A komt van added value en wijst op letter R staat voor reinforcement, verhet feit dat we een echte meerwaarde sterking. DAS moet klantgericht zijn. moeten bieden. Bij voetbalwedstrijden Als onze steun niet gevraagd wordt, bijvoorbeeld moeten we niet massaal kunnen we verdwijnen. We passen aanwezig zijn. Onze bewijsteams moeons aan de gebeurtenissen aan, we Benoit Van Houtte, hoe verloopt dit plannen ze niet. De C is de eerste let‘huwelijk’? ten op de juiste momenten goed fil“Het verloopt zeer positief en biedt voor men zodat achteraf de rekening aan de ter van community, waarmee beoogd alle personeelsleden perspectieven. juiste mensen gepresenteerd kan wor- wordt dat we gemeenschapsgericht Onze ruiters bijvoorbeeld kunnen nu den. Dankzij onze tussenkomst tijdens zijn, niet gericht op ons eigenbelang.
inforevue 012015
Specialised but Multitask Real Added value Available Reinforcement Oriented to the Community Controlled Use of force Together Strong
Voor u als directeur van DAS is het nieuwe logo belangrijk. Waarvoor staat het? Benoit Van Houtte: “De federale striping spreekt voor zich. De pijl wijst op de deëscalatie: meestal komen wij tussen bij opgehitste situaties en dan is het aan DAS om de situatie te bekoelen. In de nieuwe richtlijn OOP41 van 31 maart 2014 staat duidelijk hoe zowel lokale als federale politie het genegotieerd beheer van de publieke ruimte moet aanpakken. Terwijl we vroeger meer branden moesten blussen en problemen gingen elimineren, gaan we nu de problemen echt aanpakken en veel breder gaan in de samenwerking met partners. Daarom ook gaat de pijl van het logo buiten de cirkel: het betekent creatief zijn en nieuwe dingen uitvinden. Tot slot zien we in het logo de veelzijdige steun die DAS levert en de diversiteit aan middelen: een sproeiwagen, een ruiter en vier personeelsleden die ondanks alles met de voeten op de grond blijven.” f Lees het artikel Optimale bescherming in Inforevue 04/2014, p.31-33. Lees het artikel Maritieme strandpolitie in Inforevue 03/2014, p.52.
1
2
© Ruben Accou
We hanteren dezelfde filosofie als de politiezones en werken met hetzelfde referentiekader en de vijf pijlers van gemeenschapsgerichte politiezorg. De letter U komt van use of force, het gebruik van geweld. Bij 99% van het politiewerk komt geen geweld kijken, maar we helpen onze collega’s bij die ene procent als dat nodig is. De S tot slot komt van together strong. De samenhorigheid is enorm belangrijk, niet enkel tussen de vroegere politie te paard en de ex-GIS die nu samen DAS vormen, maar ook tussen lokale en federale politie, overal in het land. Een goede praktijk die het vermelden waard is, is de maritieme strandpolitie2. Deze samenwerking tussen lokaal en federaal herhaalt zich zeker deze zomer.”
Commissaris Sébastien Delbrouck, u bent verantwoordelijk voor de gespecialiseerde steun inzake het genegotieerd beheer van de publieke ruimte. Waaruit bestaat deze steun? “De bekendste zijn de bewijsteams, de videoteams, de arrestatieteams en de lock-onteams. Daarnaast zijn er onze sproeiwagens, de Armoured Personnel Carrier (APC) en de commandowagen. Om tot deze teams toe te treden of om met dit materiaal om te gaan, moeten mensen opleidingen krijgen en de juiste brevetten op zak steken. Ze moeten gebrieft zijn, goede pv’s kunnen opstellen. Ons doel is het personeel van DAS zo goed mogelijk te vormen met een maximum aan brevetten, zodat ze multi-inzetbaar zijn. Op het vlak van opleidingen wordt 2015 een hele uitdaging!”
Commissaris Sébastien Delbrouck (links) en hoofdcommissaris Benoit Van Houtte (rechts)
29
30
inforevue 012015
UNEUS
Politiewerk van A tot Z Om de levenskwaliteit langs de as Bethlehem–Voorplein–Jacques Frank Square te verbeteren, is sinds juli 2012 UNEUS (UNion pour un Environnement Urbain Sécurisé) in het leven geroepen. Met UNEUS wil de Brusselse gemeente Sint-Gillis een sterk signaal geven inzake veiligheid, samen met onder andere de politiezone Zuid (Anderlecht/Sint-Gillis/Vorst). UNEUS heeft zijn vruchten al afgeworpen en de plannen bestaan om het project later dit jaar ook in Anderlecht en Vorst uit te bouwen. TEKST Saskia Van Puyvelde
FOTOGRAFIE Ruben Accou
SINT-GILLIS – Diefstallen met geweld, stadsbendes, straatdeals … “Het was inderdaad niet veilig rond het Bethlehemplein”, steekt commissaris Filip Bombaert van wal. “We stelden vast dat het klassieke politiemodel geen antwoord kon bieden op de problemen waarmee de bevolking te maken kreeg. Als initiatiefnemer van UNEUS heeft de gemeente SintGillis een stuurgroep opgericht. Naast de gemeente zelf, bestaat die verder uit het parket van Brussel, de bestuurlijke directeur-coördinator (DirCo) van Brussel en de politiezone Zuid. Er werd samen nagedacht over hoe de levenskwaliteit in deze sector kon worden verbeterd. Ook naar de bevolking werd geluisterd. UNEUS gaat uiteindelijk veel ruimer dan enkel het politionele gedeelte. Om binnen de vooropgestelde filosofie maximaal te kunnen bijdragen aan het project, werd op 1 juli 2012 binnen de politiezone de ‘Koban UNEUS’ opgericht.” Koban verwijst naar een Japans model van nabijheidspolitie. Geografisch gezien beslaat een Koban een zeer beperkt actieterrein, maar met een gewaarborgde politieaanwe-
zigheid op straat. De Koban UNEUS beslaat hier echter wel meer dan de helft van het grondgebied van de gemeente Sint-Gillis.
Continuïteit “In onze politiezone zijn er heel wat evenementen en een pak ordediensten die altijd wel een reden geven om niet voor continuïteit te zorgen en bepaalde acties af te gelasten”, gaat de commissaris verder. “De werkdruk is heel hoog. Het uurrooster van UNEUS zorgt nu voor die continuïteit: alle dagen van de week is de politie aanwezig. We passen dit uurrooster flexibel aan als tijdens de zomer de terrasjes bijvoorbeeld tot drie uur ’s nachts vol zitten. UNEUS bestaat uit drie teams van telkens acht inspecteurs, met daarbij één hoofdinspecteur voor de omkadering. Samen zorgen zij voor deze continuïteit, die heel belangrijk is voor de resultaten op lange termijn. De gemeente heeft acht bijkomende inspecteurs gefinancierd; daarnaast zorgt een interne verschuiving voor het nodige personeel voor UNEUS. Inspecteurs uit de interventie en uit de BAC (Brigade
Anti-Criminalité) draaien nu mee met UNEUS, waarvan de opdracht luidt: werken aan de verschillende factoren die de algemene veiligheid beïnvloeden. Dit gebeurt door toepassing van de vier actiemodi: informatie, preventie, repressie en opvolging. Wij staan hier in voor de volledige aanpak, het werk van A tot Z. Alle leden van UNEUS zijn vrijwillig toegetreden en zijn zeer positief over het project. Het moesten mensen met ervaring zijn, die openstaan voor vernieuwing en die ook gerechtelijk werk aankunnen.”
Kort op de bal “De opdrachten van UNEUS zijn duidelijk afgebakend. Afhankelijk van de taken werken de leden in uniform of in burgerkledij. Commissaris Bombaert: “We onderhouden het contact met de bevolking, werken proactief, detecteren problematische situaties en halen potentiële daders uit de anonimiteit. UNEUS staat in voor de algemene beveiliging en preventie en voor de interventies bij diefstallen met geweld. Ook gerechtelijke onderzoeken die gelinkt zijn aan de
31
UNEUS
Inspecteurs Xavier Berghmans (links) en Vincent Allard
32
criminaliteit in de sector, zijn voor ons, net als de gerechtelijke dossiers die we op eigen initiatief of na het ontvangen van kantschriften uitvoeren. Tot slot werken wij maximaal samen met interne en externe partners zoals de Cel taxi’s van het Brussels gewest, De Lijn, de stadswachten enzovoort. We bevinden ons dicht bij de bevolking en wisselen dagelijks informatie uit, niet alleen met onze partners maar ook met de bewoners zelf. Op deze manier kunnen we kort op de bal spelen. We krijgen trouwens meer en meer informatie omdat de bevolking ziet dat de politie reageert.” De resultaten lieten niet lang op zich wachten. “Sinds het ontstaan van UNEUS is er een aanzienlijke daling van het aantal feiten”, nog volgens de commissaris. “Tussen 2011 en 2014 zijn de feiten met geweld, zoals sack-jackings en diefstal van halskettingen, maar liefst met 60,56 % gedaald. Ook de evolutie van de feiten zonder geweld tussen 2011 en 2014 is opmerkelijk: hier vindt een daling
van 50,78 % plaats. Voorbeelden hiervan zijn diefstal in voertuigen en diefstal met braak in woningen. We moeten nog altijd afrekenen met een groot aantal feiten; het cijfer naar 0 herleiden zal helaas niet mogelijk zijn. Ons doel is niet cijfers draaien. Cijfers geven een richtlijn, maar het is geen betrachting. Ook is het niet de bedoeling om bij drugs bijvoorbeeld grote
hoeveelheden te gaan onderscheppen en grote dossiers op te starten. De lokale overlast, de lokale fenomenen, die willen we aanpakken op korte termijn. We willen vlug reageren als straatdeals bijvoorbeeld van locatie veranderen. We blijven flexibel en spelen in op de noden van het terrein. Wat de Koban UNEUS echter verschillend maakt van het Japans model”,
”WEDERZIJDS RESPECT” Volgens inspecteur Vincent Allard zorgt hun aanwezigheid ervoor dat ze aangesproken worden. “Vaders komen ons spontaan vertellen wat zoonlief uitspookt, waardoor we soms bepaalde feiten kunnen voorkomen. We respecteren de bevolking en helpen waar dat kan. Zo hebben we al geholpen bij het versturen van een aangetekende zending. We geven iets en krijgen iets terug, het werkt in beide richtingen. Sommigen zijn ondertussen gekalmeerd; anderen vertrokken uit Sint-Gillis. Het is maar best dat we elkaar respecteren, want we zullen hier nog lang moeten samenwerken.”
besluit commissaris Bombaert, “alsook van andere bestaande politiemodellen, is het verenigen van de verschillende basisfunctionaliteiten binnen zijn dagelijkse werking. Daar waar deze functionaliteiten normaliter worden uitgeoefend door verschillende afzonderlijke diensten, komen deze hier samen in één dienst. Het concept wordt nog krachtdadiger en bijzonder doordat het team eveneens instaat voor een efficiënte nazorg. De Koban UNEUS zorgt bijgevolg voor een globaal wijkgericht politieoptreden.”
Volgens de commissaris blijft UNEUS in de toekomst op hetzelfde elan voortbestaan en komen de werkgroepen (zie hoger) nu pas echt goed op gang. Een soortgelijk proefproject zou dit jaar nog van start gaan in Anderlecht en in Vorst. Het wordt geen kopie van UNEUS in Sint-Gillis, want elke sector is uniek volgens hem, met zijn eigen noden en fenomenen. De filosofie zou echter wel worden overgeplant. De bevolking is tevreden en dus is hun mission accomplished ! f
inforevue 012015
UNEUS
We blijven flexibel en spelen in op de noden van het terrein
”DADERS UIT DE ANONIMITEIT HALEN” Omdat deze aanpak binnen een afgebakende sector plaatsvindt (zie kaart), kan de politie potentiële daders snel identificeren. “Vaak weten we op voorhand al wie een bepaald feit heeft gepleegd”, zegt inspecteur Xavier Berghmans, lid van UNEUS. “Wij kennen de dader en hij kent ons. Als we hem vandaag niet vinden, pakken we hem morgen wel. We moeten ook niet meer rennen van feit naar feit nu – brandjes blussen dus - en enkel de vaststellingen doen, zoals bij de interventie het geval is. Met UNEUS handelen we elk dossier helemaal af. De samenwerking met het parket opent bovendien deuren voor ons.”
Commissaris Filip Bombaert
33
PREVENTIE
Jongeren en partnergeweld Partnergeweld vind je in alle lagen van de bevolking. En in alle leeftijdsgroepen, ook bij jongeren. Ze zijn er thuis getuige van, of ze ondergaan het binnen hun eigen relatie, soms zonder het goed en wel te beseffen. Dit toont aan hoe belangrijk het is om jongeren preventief te sensibiliseren voor de problematiek van partnergeweld. Hoe? Met de online educatieve game Mood City kiest de lokale politie Arro Ieper voor originaliteit. TEKST Stefan Debroux
FOTOGRAFIE Jos Balcaen
IEPER – Partnergeweld staat al jaren hoog op het prioriteitenlijstje in de politiezone Arro Ieper. De cijfers spreken er dan ook boekdelen: 336 gevallen in 2013. “In 2009 waren het er nog 552. De dalende trend lijkt ingezet, maar die cijfers zijn slechts het topje van de ijsberg.” Aan het woord is Rebecca Depuydt, preventiecoördinator van de politiezone. “Hoeveel gevallen zien nooit het daglicht? Niet alle slachtoffers doen aangifte, uit angst, uit schaamte of omdat ze niet beter weten.”
34
Uit onderzoek – dat weliswaar beperkt is – blijkt dat er ook bij jongeren regelmatig sprake is van geweld binnen relaties. Rebecca Depuydt: “Dat geweld uit zich in verschillende vormen, die gelijklopend zijn met het partnergeweld bij volwassenen: fysiek geweld, psychologisch geweld, seksueel geweld en economisch/ structureel geweld. Nu is het zo dat jongeren geweld niet altijd als dusdanig erkennen. Iemand bont en blauw slaan, oké. Maar psychologisch geweld daarentegen is subtieler: een jongen die z’n vriendinnetje verbiedt om op Facebook met andere jongens
Erover kunnen en willen praten, is een belangrijke stap. Uiteindelijk willen we dat de tieners gemakkelijker hun weg naar de hulpverlening of de politie vinden Rebecca Depuydt
inforevue 012015
ONLINE GAMEN OP DE SCHOOLBANKEN
contact te hebben, of iemand die continu wil weten waar en met wie zijn liefje uithangt. Ze beseffen niet altijd dat het beknotten van iemands vrijheid in een tienerrelatie een vorm van geweld is; dat zoiets niet normaal is. En de gevolgen voor wie die dwang moet ondergaan, kunnen erg negatief zijn: angstgevoelens, slapeloosheid, depressie, isolement en afhankelijkheid. Het maakt jongeren dus kwetsbaar. Vandaar het belang van preventie.”
IEPER – Juf Marlies Decroo (KTA Ieper) is een van de leerkrachten die door de ontwerpers van Mood City is opgeleid om les te geven met de serious game. Het totaalpakket beslaat een achttal lesuren, telkens rond een specifiek thema. Bedoeling is dat de leerlingen inzicht krijgen in relaties, conflicten, de soorten geweld enz. Een online game spelen op de iPad, filmpjes bekijken en die terugkoppelen naar de eigen leefwereld … De formule slaat aan, vertelt juf Marlies: “Het is een andere, dynamische manier van lesgeven dan de leerlingen – en de leerkrachten – gewend zijn. Bij het napraten in groep merk ik wel dat een ik-verhaal soms moeilijk ligt. Anderzijds sta ik versteld van de wijze stellingname die een veertienjarige kan innemen! Wat vooral indruk op hen maakt, zijn de filmpjes. De situaties en getuigenissen zijn zeer herkenbaar en pakkend. Bij het filmpje over cyberpesten bijvoorbeeld, dat uitdraaide op zelfmoord, werd het héél stil in de klas. Dan weet je dat de boodschap doordringt.”
SERIOUS GAME
Met de online computergame Mood City1 bood zich een opportuniteit aan die mooi past in het preventieplaatje van de politiezone. Mood City is een game over respect binnen relaties. De manier waarop de problematiek wordt aangesneden, sluit aan bij de leefwereld van de jonge generatie digital natives. “De jongeren krijgen ‘spelenderwijs’ inzicht in relatievaardigheden, -normen en waarden”, verduidelijkt Rebecca. “De game moet het thema bespreekbaar maken in de klas. Erover kunnen en willen praten, is een belangrijke stap in het bewustwordingsproces. Uiteindelijk willen we ook dat de tieners die er nood aan hebben gemakkelijker hun weg naar de hulpverlening of de politie vinden.”
De game-bal ging aan het rollen toen Arro Ieper in 2013 als laureaat van de Belgische Prijs voor Criminaliteitspreventie uit de bus kwam. “Daar was een cheque van 2000 euro aan verbonden om te investeren in een nieuw preventieproject. Dat is dus Mood City geworden. Voor de pilootfase zijn we in zee gegaan met een viertal scholen in Ieper, Poperinge en Wervik. In totaal gaan 300 tweedegraadsleerlingen (14- en 15-jarigen) met de game aan de slag. Wij zijn dan wel initiatiefnemer en coördinator, het project wordt gedragen door de scholen, nota bene de leerkrachten”, besluit Rebecca Depuydt. f
Bij het napraten in groep merk ik wel dat een ik-verhaal soms moeilijk ligt Marlies Decroo
1
Mood City is ontworpen door de Katholieke Universiteit Limburg.
35
S C H E E P VA A R T P O L I T I E
Glaasje op, niet meer varen
Sinds 1 mei 2014 is varen onder invloed van alcohol op de Belgische binnenwateren en in de (kust)havens officieel verboden. Met de nieuwe wetgeving beschikt de scheepvaartpolitie over een middel om dronken schippers naar de kant te halen en te doen blazen. Met recht en rede? SPN nam meteen de proef op de som met 593 alcoholcontroles in 2014. Voorzichtige conclusie: onze schippers staan droog. Slechts ĂŠĂŠn van hen blies positief. TEKST Stefan Debroux
36
FOTOGRAFIE Lavinia Wouters
inforevue 012015
© Jos Balcaen
uitvoerde, staat weliswaar op het conto van de collega’s in Gent, inclusief die ene positieve controle.”
Maar daarmee is de kous niet af. Integendeel, het is eerder een startpunt, zo vertelt Marc Bentein: “In 2015 zal varen onder invloed het voorwerp uitmaken van thematische acties – vergelijkbaar met de Bob-campagne – maar dan heel het jaar door en dit zowel nationaal, provinciaal als sectieoverschrijdend. Daarbovenop zullen alcoholcontroles deel uitmaken van onze dagelijkse werking. Vandaar dat al onze mensen ondertussen zijn opgeleid om met de ademanalysetoestellen aan de slag te gaan. Sowieso maakt blazen nu al d’office deel uit van de vaststellingen bij een ongeval. Eigenlijk staat 2015 in het teken van een nulmeting. Op basis van die cijfers zullen we ons alcoholcontrolebeleid aansturen.”
Kapitein Haddock
NIEUWPOORT – Hoofdinspecteur Marc Bentein staat bij de scheepvaartpolitie (SPN) van Oostende aan het hoofd van de watergebonden politiezorg aan de kust. “Het is pas recent dat de wetgeving ons toelaat om te controleren op varen onder invloed op de binnenwateren, in de havens en op de stranden”, zo steekt hij van wal. “Vorig jaar zijn wij gestart met controles op de commerciële binnenvaart. Het gros van de alcoholcontroles die de scheepvaartpolitie in 2014
Is de nieuwe wetgeving een teken aan de wand dat alcoholmisbruik hoogtij viert onder binnenvaartschippers? Moeten we ons de doorsneeschipper inbeelden als de vloekende kapitein Haddock met een fles rum in de aanslag? Commissaris Patrick Helsmoortel, postchef SPN Nieuwpoort en coördinator pleziervaart, nuanceert: “De realiteit is anders dan de karikatuur. Een schipper in de commerciële binnenvaart is een bedrijfsleider. Zijn vaartuig is tegelijk zijn kapitaal, zijn investering en zijn broodwinning. Dronken zigzaggen op de scheepvaartwegen zou getuigen van weinig professionalisme en verantwoordelijkheidszin. Mijn ervaring leert dat dit weinig waarschijnlijk is. Maar, hoe dan ook beschikken we met de nieuwe wetgeving over de middelen om het uit te sluiten. Terzijde, controleren op varen onder invloed op zee, is nog altijd niet bij wet geregeld.” “Ook wat de pleziervaart betreft, doen nogal wat cowboyverhalen de ronde”,
Marc Bentein en Patrick Helsmoortel
vervolgt Patrick Helsmoortel. “In de zomer is het een typisch verschijnsel in de jachthavens en op binnenwateren: mensen die een glaasje heffen op een boot. Zolang die boot is aangemeerd en de schipper geen aanstalten maakt om uit te varen, is daar niets mis mee. Een dek mag dienstdoen als terras. Kijk, alcoholcontroles moeten in het teken staan van de veiligheid van de mensen. De boodschap is dat varen en drinken niet samengaan.”
Zoals in het wegverkeer, maar …
De criteria, de boetes en de straffen die van toepassing zijn op varen onder invloed, zijn dezelfde als die voor rijden onder invloed. “Maar in de praktijk is een alcoholcontrole op de binnenwateren niet zo evident als op de weg”, verklaart Patrick Helsmoortel. “Er zijn een aantal ‘logistieke details’ waar we rekening mee moeten houden en die een grondige voorbereiding vereisen. Een vaartuig zet je immers niet zomaar aan de kant. Je moet dat afleiden naar een kaai of steiger, waar de boot mogelijkerwijs een tijdje moet blijven liggen. Want als de schipper positief blaast betekent dat – net zoals in het wegverkeer – een onmiddellijk vaarverbod van 3 of 6 uur. Dan moet de boot aan het anker, tenzij iemand het roer kan overnemen. Die andere persoon moet dan uiteraard wel een vaarbewijs op zak hebben ...” f
37
S cheepvaartpolitie
HISTORIA
"Ik weet dat het gerucht de ronde doet dat ik met Duitsers omga" In de periode 1914-1918, heeft de aanwezigheid van de Duitse bezetter in België vele gevolgen, waarvan we de weerklanken vinden tot in processen-verbaal van de gemeentelijke politie, onder meer die van Ukkel, een bescheiden Brusselse randgemeente.
A
angezien de Belgische politie eigenlijk niet bevoegd is om Duitse burgers te beboeten of aan te houden, worden ze niet rechtstreeks vermeld, maar tussen de regels door vinden we ze terug wanneer de Belgen er terecht of onterecht op zinspelen.
De omstandigheden worden effectief aangewend voor allerhande misbruiken. Een boer rechtvaardigt de uitbraak van zijn vee ten gevolge van de opeising van zijn prikkeldraad door het leger van de vijand; een andere verklaart dat de (verplichte) lamp op zijn vrachtkar te vroeg uit gegaan is, aangezien hij onderworpen werd aan een verlengde controle door een Duitse patrouille aan het station van Etterbeek. Even fantasierijk is de werkgever die het niet uitbetalen van een werknemer goedpraat door het feit dat de Duitsers zijn bankkluis in beslag genomen hebben ...
Bovenop deze tekenen van slechte wil, komen de voorbeelden van ongeveinsde oneerlijkheid. Tijdens de zomer van 1916 krijgt iemand het bezoek van twee personen die beweren Duitsers te zijn, “ belast met het onderzoek naar de verboden krant La Libre Belgique” (het veelbesproken dagblad werd destijds in het geheim uitgegeven door
438
patriotten die hun leven op het spel zetten om de schijnheiligheid van de bezetter aan de kaak te stellen). Na het bezoek van deze valse agenten, waren het geld en de aandelen, verborgen door de eigenaar, verdwenen ... Andere schurkenstreken zullen pas na de oorlog opgelost geraken, zoals het voorbeeld met de valse ‘veermannen’ naar Holland (om de vrijheidsstijders te vergezellen), die het geld van de kandidaten bij aanvang nemen maar hen halverwege achterlaten of erger nog ze aan de Duitsers overleveren. Het merendeel van de pv’s, waarin de bezetter terecht vermeld wordt, heeft betrekking op problemen van openbare orde. Brussel is een stad waar de soldaten zich ontspannen, waar ze drinken en uitgaan, soms tot in de vroege uurtjes. Er zijn verschillende voorbeelden van cafés die niet sluiten op het voorgeschreven uur. In mei 1916 geeft een weduwe en cafébazin toe in overtreding te zijn, maar verklaart dat zij tevergeefs geprobeerd heeft om de militairen die er waren buiten te zetten. Prostitutie was in Brussel ook zeer fel aanwezig, hoewel in dit geval fantasie en werkelijkheid vaak moeilijk te onderscheiden zijn: hoeveel echtgenotes van Belgische soldaten zijn niet beschuldigd geweest door de geburen een minnaar
te hebben gehad of jonge meisjes die ervan verdacht werden een avontuurtje te hebben gehad met Duitse soldaten?
De Belgische vrouw ... Zij zat niet aan het front, maar ook zij heeft kommer gekend tijdens de oorlog. Werken en kinderen voeden in een wereld in crisis, die beheerst wordt door mannen is niet eenvoudig. Sommigen hebben het zo op de heupen dat ze een boete krijgen voor smaad aan de politie, zoals de mama die een hulpagent beledigt die een groep turbulente kinderen berispt: “De politie zijn al dezelfde deugnieten, die men uit het crapuul en de vagebonden neemt. Op uw gezicht kan men zien dat gij crapuul zijt.” f
Benoît Mihail
Aanleiding om een voertuig te doorzoeken
CASUS
In een witte bestelwagen treft de politie een aanzienlijke hoeveelheid drugs aan. De bestuurder en passagier worden opgepakt waarna op 13 oktober
2014 de correctionele rechtbank van Gent een vonnis velt waarin het de twee beklaagden vrijpleit. Zij motiveert dat de aanleiding voor de controle en de zoeking – ‘zeer concrete en actuele politionele informatie’ – niet volstond.
H
et doorzoeken van een voertuig vindt zijn wettelijke basis in artikel 29 WPA1. Dit artikel vereist ofwel gedragingen van de bestuurder of van de passagier, ofwel materiële aanwijzingen of omstandigheden van tijd of plaats die bij de politieambtenaren redelijke gronden doen ontstaan om te denken dat het voertuig werd gebruikt, wordt gebruikt of zou worden gebruikt voor onder meer het plegen van een misdrijf. Wanneer deze redelijke gronden hun oorsprong vinden in materiële aanwijzingen, dienen de bron en de inhoud van deze aanwijzingen dan specifiek en concreet aan de rechter te worden meegegeven? De interveniërende politieambtenaren en het openbaar ministerie vonden van niet … De correctionele rechtbank van Gent was niet dezelfde mening toegedaan.
Feiten
Op 2 mei 2014 werd een witte bestelwagen met de 1ste beklaagde en de 2de beklaagde als bestuurder en passagier gecontroleerd. Aanleiding voor deze zoeking was ‘concrete en actuele politionele informatie’ waaruit bleek dat de 2 beklaagden zich op een bepaalde plaats op een bepaald moment met een relatief grote hoeveelheid drugs in die witte bestelwagen zouden verplaatsen. In het voertuig werden zowel verdovende als psychotrope stoffen gevonden. De 2 beklaagden werden vervolgd voor drugsdelicten. Het parket vorderde voor beiden een gevangenisstraf van 40 maanden.
‘Concreet en actueel’ In casu kon de rechtbank zich niet vinden in de verduidelijking die aan de materiële aanwijzingen, zijnde ‘zeer concrete en actuele politionele informatie’, werd gegeven. De rechtbank oordeelde dat deze verduidelijking allerminst volledig en transparant was. In het vonnis wordt duidelijk gesteld dat het aan de rechtbank toebehoort “om te weten over welke gegevens de politie concreet beschikte die haar deden vermoeden dat er met het betrokken voertuig op die bewuste dag en op die bewuste plaats een misdrijf zou worden gepleegd”. Door deze gegevens niet mee te delen, werd de rechter de mogelijkheid ontnomen om een daadwerkelijke controle op de rechtmatigheid van de zoeking in het desbetreffende voertuig ten aanzien van artikel 29 WPA uit te oefenen. Deze gegevens hadden immers niet enkel de waarde van een inlichting, maar behelsden al “quasi sluitende bewijselementen die het gevolg waren van een uitvoerig politioneel onderzoek waarin zonder enige rechterlijke controle reeds in die mate bewijzen werden verzameld dat de ingrijpende beslissing werd genomen om tot een relatief grootscheepse politionele interventie - opstellen van een dispositief ter interceptie van het betrokken voertuig - over te gaan”. Er werd geoordeeld dat de bewijsgaring quasi volledig aan de rechterlijke controle werd onttrokken door de rechter enkel een glimp te geven op de gedane bewijsgaring, zijnde het resultaat van het tevoren gevoerde onderzoek (de
drugsvangst), waardoor de rechtbank niet kon nagaan of de verrichte zoeking in de bestelwagen al dan niet het gevolg was van een voordien onrechtmatig vergaard bewijsmiddel. De zoeking en de daaruit voortvloeiende bewijselementen doorstonden de toets van artikel 32 VtSv. 2 niet. De 2 beklaagden werden voor de voornoemde feiten vrijgesproken.
Beroep
Kan uit onderhavige uitspraak de algemene conclusie getrokken worden dat het aanduiden van de aanwijzingen vereist door artikel 29 WPA als ‘zeer concrete en actuele informatie’ niet voldoende is en dat in de toekomst de juiste herkomst en inhoud van de sturingsinformatie, op straffe van nietigheid van het daaruit voortvloeiende bewijs, zal moeten worden meegegeven? Het is uitkijken naar de uitspraak van het hof van beroep die op 25 maart 2015 wordt verwacht. Wat vaststaat, is dat de regelmatigheid van de zoeking in een voertuig niet verantwoord kan worden op basis van de resultaten van deze zoeking. f
Rebekka De Smet - DGR/JUR/AJO
1
Wet op het politieambt, BS 22 december 1992.
2
Voorgaande Titel van het Wetboek van Strafvordering.
39
ONLINE CARTOGR AFIE
Eenvoudig, doeltreffend en … gratis! Details uit een politiedatabank over diefstallen of verkeersongevallen visualiseren op een digitale kaart, dat zou best interessant zijn. Dat dacht ook inspecteur Didier Marteau, functioneel beheerder van de politiezone Orneau-Mehaigne (Eghezée/Gembloux/La Bruyère). Met behulp van gratis software slaagde hij erin politiegegevens te koppelen aan online vrij toegankelijke informatie, om zo de interventieteams en de wijkinspecteurs aan te sturen. TEKST Gwendoline Hendrick
FOTOGRAFIE Ruben Accou
GEMBLOUX – Dagelijks neemt inspecteur Didier Marteau de gebeurtenissen van de afgelopen dag op het grondgebied van de politiezone onder de loep, in het bijzonder de gerechtelijke feiten/misdrijven en de verkeersongevallen. Hij gebruikt hiervoor een zoekfunctie (een query) in het ISLPsysteem1. Die query filtert alle gegevens die relevant zijn voor een zonegebonden analyse. “De resultaten van de zoekopdracht worden automatisch opgelijst in een Excel-bestand. Daarin
selecteer ik dan de feiten waarmee ik iets wil doen, in casu de woninginbraken, de diefstallen van/uit voertuigen en de verkeersongevallen.”
Vervolgens haalt Didier Marteau de gratis online tool Google Earth2 erbij. Daarmee kan je opzoekingen verrichten tot op straatniveau. “Maar de plaats die Google aanduidt, is niet altijd precies want Google Earth houdt geen rekening met de straatnummers. Om dit euvel te verhelpen, maak ik gebruik
van de Géoportail voor Wallonië3. Deze website stelt detailkaarten ter beschikking, inclusief de straatnummers. Bovendien zijn de beelden op de website vaak recenter dan die die je op Google Earth te zien krijgt.”
Eenmaal de woning nauwkeurig op de Géoportail gelokaliseerd is, keert Didier terug naar Google Earth waar hij de woning op de juiste plaats aanstipt. Voor verkeersongevallen is het niet altijd mogelijk om een exacte locatie te bepalen. In dat geval vormen de GPS-coördinaten het referentiepunt. “Voor elk type feit gebruik ik een andere kleur, bijvoorbeeld een rode stip voor woninginbraken. Ik koppel ook een aantal referentiegegevens aan de indicatie, zoals het pvnummer”, verduidelijkt de inspecteur.
VIRTUELE AFSTAPPINGEN
Didier Marteau
40
Inspecteur Marteau is al een jaar lang dagelijks in de weer met dit cartografische precisiewerk. Ondertussen heeft hij ook de statistieken van de afgelopen vijf jaar gefilterd en verwerkt. “Google Earth werkt met lagen”, aldus de inspecteur. “Je kan dus probleemloos de feiten van verschillende jaren op een kaart doen verschijnen. Je kan ook zones
inforevue 012015
Op de kaarten zien we duidelijk dat het inbraakrisico in de buurt van grote verkeersassen hoger is
afbakenen, focussen op specifieke verkeersassen, de kilometerpaaltjes of de rijrichting aanduiden enz.”
Kortom, de mogelijkheden zijn legio. Met behulp van cartografie kan je kostbare inlichtingen genereren. Didier Marteau: “Dankzij de cartografie hebben we kunnen vaststellen dat de huizen in een verkaveling die het vaakst door dieven bezocht worden, de huizen op de straathoeken zijn. En dat het na een poging tot woninginbraak niet lang duurt vooraleer de dieven hun kans opnieuw wagen in dezelfde woning. We zien ook duidelijk de bevestiging dat het inbraakrisico in de buurt van grote verkeersassen hoger is (zie foto).”
verkeersongevallen met gewonden, de ongevallen met zwakke weggebruikers, de locatie van de radars inclusief het aantal pv’s voor snelheidsovertredingen enz. De zwarte punten inzake verkeersveiligheid kunnen makkelijk in kaart worden gebracht. Met behulp van de cartografie kon ook een serie diefstallen uit voertuigen in de stationsbuurt worden blootgelegd. Zodoende werden de politiepatrouilles gerichter aangestuurd, wat geleid heeft tot een significante daling van het aantal diefstallen.
“Voordien maakte ik gebruik van een betalend cartografisch systeem, maar dat bood beduidend minder mogelijkheden dan Google Earth. Met Google Earth kan je bovendien, in combinatie Wat de materie verkeer betreft, regis- met Google Street View, virtueel ter treert Didier gegevens zoals het aantal plaatse afstappen! De troeven van die
Google-tools staan buiten kijf en zijn in niets meer te vergelijken met de stipjes die we vroeger op een papieren landkaart aanduidden”, vertelt Didier Marteau. Het laatste woord is voor korpschef Claude Bottamedi: “Binnen onze zone zetten wij zwaar in op diefstalpreventie. Hiervoor wedden wij niet op één paard. Cartografie is één van de middelen die ons helpen om onze doelstellingen te bereiken.” f
Integrated System for Local Police. Met Google Earth kan je inzoomen op plaatsen overal ter aarde aan de hand van satellietbeelden en kaarten. 3 http://geoportail.wallonie.be/home.html. De Vlaamse tegenhanger van deze website is www.geopunt.be van het Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen (AGIV). Geopunt is een centrale toegangspoort tot geografische overheidsinformatie. 1
2
41
UITGENODIGD
Een vat vol enthousiasme Onze goedgeluimde en spraakzame gast komt uit het Waals-Brabantse Lasne. Hier begon hoofdinspecteur Thierry Charlier zijn loopbaan, en is hij van plan te blijven tot hij met pensioen gaat. Wijst dit op een gebrek aan ambitie of moed? "Niet echt, ik doe mijn job gewoon graag", dixit de verantwoordelijke van de operaties en de verkeersdienst van de politiezone La Mazerine. TEKST Gwendoline Hendrick FOTOGRAFIE Jos Balcaen
LASNE – U begon uw loopbaan bij de gemeentepolitie van Lasne in 1993, de huidige politiezone La Mazerine (La Hulpe/Lasne/Rixensart), en u bent altijd honkvast gebleven. Heeft u nooit andere horizonten willen verkennen? "Neen, ik hoop mijn loopbaan hier in La Mazerine af te sluiten. Ik voel me hier goed en er is nog marge voor nieuwe uitdagingen. Ik ben hier dus uitermate tevreden. Sommigen zullen zeggen dat het van weinig moed getuig omdat ik niet voor verandering kies, maar dat klopt niet. Ik ben in al die jaren meermaals van functie veranderd. Ik ben begonnen als wijkagent en later heb ik mezelf omgeturnd tot motorrijder. Vervolgens klom ik op tot hoofdinspecteur bij de nabijheidsdienst. Nu ben ik al drie jaar verantwoordelijke van de operaties en van de verkeersdienst."
42
Is verkeersveiligheid uw nieuwe dada? "Het is een uitdaging. De verkeersproblematiek is een zaak die iedereen aanbelangt. Op wetgevend vlak is er enorm veel veranderd sinds de regionalisering van de verkeersveiligheid. Voor de gemeente Overijse, die aan onze politiezone grenst, is nog een andere wetgeving van kracht. We moeten bruggen kunnen slaan. Bovendien is het fenomeen alcohol achter het stuur een heuse problematiek in Waals-Brabant.
blijven rijden. Ik vind dit een goede regeling. Natuurlijk is dit niet van toepassing op recidivisten!"
De positie van het middenmanagement, zoals de hoofdinspecteurs, wordt steeds meer met de vinger gewezen als mogelijke oorzaak van problemen en frustraties omdat die personen beslissingen moeten laten uitvoeren waar ze zelf dikwijls niet bij werden betrokken. Wat vindt u hiervan? "Het klopt dat die middenmanagers of hoofdinspecteurs in de kleine en midOm de verkeersveiligheid te verhogen, delgrote politiezones verantwoordelijk zijn voor heel wat zaken. En naast kwam het parket van Nijvel met het hun gewone werk worden zij vaak idee op de proppen om het rijbewijs van wie te diep in het glas heeft geke- opgezadeld met andere taken. Dan het is zeer belangrijk een onderscheid ken, tijdens het weekend in te trekte maken tussen hoofd- en bijzaken ken. Zo kunnen de mensen tijdens de wanneer de werklast (te) groot is. Ik week met hun wagen naar het werk
UITGENODIGD
inforevue 012015
U itgenodigd
OPUS CITATUM “Een pessimist maakt van zijn kansen moeilijkheden, een optimist maakt van zijn moeilijkheden kansen." Antoine de
Saint-Exupéry, Franse schrijver, dichter en piloot (1900-1944)
43
U itgenodigd
VERY IRRITATING QUESTION Is het werk van een politieman in Waals-Brabant een ‘luizenjob’? "Dat is een vraag waar nieuwkomers systematisch mee geconfronteerd worden. Hun collega’s in de politieschool zeggen dan plagerig dat ze de koeien gaan controleren! Het klopt dat La Mazerine een minder ‘gevaarlijke’ zone is, maar op bepaalde momenten is het werk hetzelfde als in een grote stad. Nachtploegen zouden soms op 10 plaatsen tegelijk moeten zijn. Maar schietpartijen met gewonden zijn hier niet schering en inslag. Dat is ook de loopbaankeuze die je maakt, met oog voor het eigen welzijn en met een evenwicht tussen beroeps- en privéleven. Persoonlijk heb ik veel respect voor onze collega’s bij Polbru (politiezone Brussel-Hoofdstad/Elsene, nvdr). Ze verdienen meer dan ik en ik vind dat ook normaal. Maar kan je daarom stellen dat wij een ‘luizenjob’ hebben? Vergeet niet dat de eisen van het parket hier niet noodzakelijk dezelfde zijn."
heb een uitvoerende taak. Ik geniet van een zekere flexibiliteit in de organisatie, maar de beslissingen worden wel degelijk door anderen genomen.”
U bent motorrijder, verantwoordelijke van de operaties en de verkeersdienst, vertrouwenspersoon… Is het in kleine of middelgrote politiezones nodig om meerdere petten te dragen? “In Waals-Brabant moet het personeel verschillende functies vervullen of toch een beetje polyvalent zijn, in het bijzonder op het gebied van ordehandhaving. We voeren soms ordehandhavingsopdrachten uit in Brussel. Als motorrijder had ikzelf het voorrecht om escortes uit te voeren in het kader van de vierde Euro-Afrikaanse top in april 2014 . Dat zoiets mogelijk is, vind ik toch een positief resultaat van de politiehervorming. Alles is trouwens zeer goed verlopen, het was echt een mooie demonstratie van waartoe de geïntegreerde politie in staat is. Tien jaar geleden zou zoiets onmogelijk zijn geweest. Een dergelijke gebeurtenis brengt de mensen dichter bij elkaar. 1
44
Het briefinglokaal zat vol met collega’s uit diverse politiediensten. Ik zal ook de kans krijgen om, samen met andere collega’s uit Brabant, de viering van het tweehonderdjarige bestaan van de Slag bij Waterloo te begeleiden. Daar zullen ook buitenlandse collega’s van de partij zijn.”
Met welk soort mensen krijgt u te maken? Gemakkelijke of ‘assertieve’ burgers? “Over het algemeen ontmoeten we vriendelijke mensen. Je kan op ‘onze burger’ geen etiket kleven. We hebben hier een divers publiek: arbeiders in een bestelwagen, een diplomaat
PERSON OF INTEREST U bent momenteel hoofdinspecteur, zou u in de toekomst commissaris willen worden? "Aanvankelijk zou ik ‘neen’ hebben geantwoord, want ik beschouw de functie van officier als veeleer administratief en beperkt tot binnen de muren van het commissariaat. Maar door de pensioenhervorming zal ik misschien tot 65 jaar moeten werken. Dan zou ik het misschien wel zien zitten om een trapje hoger te ambiëren. Op dit moment is het echter geen doel op zich."
De lokale en federale politieagenten en de militairen die aan deze gebeurtenis hebben deelgenomen, werden op foto vereeuwigd (zie Inforevue 02/2014, p. 4).
in een dikke Mercedes, … Voor mij is iedereen gelijk voor de wet! Het klopt dat we te maken krijgen met veeleisende mensen zoals een zeer bekende advocaat die onze processen-verbaal van verkeer betwist. En ja, sommigen vinden het niet fijn dat ze een bekeuring krijgen en die vinden het dan nodig om pedant te doen. Ik heb ooit iemand aan de kant gezet die me zijn gsm gaf: ‘’t Is voor u, mijnheer!’ Ik heb geantwoord dat ik alleen met ministers spreek (lacht). Of ik kreeg eens te horen ‘dat ik bij de verkeersdienst zou belanden’. Ik heb toen beleefd geantwoord dat ik daar al werk!” f
• De quota voor pv’s in de politiezones: tegen. Er zijn te veel externe factoren die een rol spelen. Zo zal het quotum niet worden behaald als de flitscamera wordt hersteld. En als de flitscamera op een drukke verkeersas staat, zal het quotum onmiddellijk overstegen worden! • Nultolerantie voor alcohol achter het stuur: absoluut vóór! Sommige personen blazen al positief na één pint, terwijl anderen na een hele bak bier nog een negatief resultaat hebben! Het organisme reageert anders naargelang de persoon. Het is trouwens daarom dat we elke ‘Bob’ doen blazen tijdens onze controles. • Het rijbewijs met punten: tegen als we ons op het Franse systeem baseren. Een aangepast model voor België zou evenwel nuttig kunnen zijn. • De aanwezigheid van militairen op straat: ik zou zeggen vóór omdat ik de indruk heb dat hun aanwezigheid de mensen in de grote steden geruststelt, maar de doeltreffendheid van die maatregel staat ter discussie …
• De verlenging van de loopbaan van de politieagenten: ik ga akkoord voor de nieuwe generaties omdat ze weten waar ze aan toe zijn als ze solliciteren. Voor de anderen lijkt het me echter abnormaal dat het model ineens wordt gewijzigd. Het is geen goed signaal.
UITGENODIGD
PRO/CONTRA
inforevue 012015
U itgenodigd
DE VERTALER Transparantie en communicatie zijn kernwoorden in de politiezone La Mazerine. "Transparantie vertaalt zich in het feit dat elke beslissing wordt uitgelegd. Iedereen heeft toegang tot de kern van de strategie. De burgers kunnen de actieverslagen raadplegen die via de website of via lokale publicaties worden verspreid." "Op het gebied van communicatie publiceert La Mazerine het zonaal informatieblad (ZIB) dat doorspekt is met relevante informatie. Er bestaat ook een informatieblad over de activiteiten die tijdens het weekend in de zone plaatsvinden, zoals het diner van de petanqueclub. U denkt misschien: ‘Wie is daarin geïnteresseerd?’ Dergelijke informatie kan evenwel nuttig zijn, bijvoorbeeld als er op een plaats abnormaal veel wagens staan of als er een omleiding is voorzien omwille van een activiteit. Naar de buitenwereld toe wordt veel gecommuniceerd via het gemeentelijk informatieblad of via brochures bij specifieke acties."
Waarom La Mazerine? "La Mazerine is de naam van een (piep)kleine rivier die door de drie gemeenten in de politiezone stroomt."
45
U itgenodigd
AMERIKA L O S A N G E L E S ��������������������������
A L I Q U I P P A �����������������������������
De politie van Los Angeles ontdekte een 36-jarige alligator in een huis in een residentiële wijk van de stad. Het dier, dat ongeveer 2,50 meter lang was, werd door de, ondertussen overleden, echtgenoot van de eigenares gekocht toen het nog een baby was. Het reptiel, dat de naam Jaxson kreeg, was een volwaardig lid van de familie geworden. De alligator sliep met de katjes van het huis en volgde zijn meesters als een gezelschapshond. Het dier werd overgebracht naar de zoo van de streek. Er werd een buurtonderzoek opgestart om te bepalen of de aanwezigheid van het dier in verband kon worden gebracht met de verdwijning van dieren gedurende al die jaren. Volgens de eigenares van Jaxson at hij nooit levende dieren, maar voedde hij zich enkel met hotdogs en kip.
Op 14 januari 2015 kwam een politiepatrouille van Pennsylvania een ongewone misdadigster tegen. Roxane Rimer, een 27-jarige Amerikaanse, werd in de auto van haar grootmoeder aangehouden omdat ze van winkeldiefstal werd verdacht in een supermarkt in de stad Aliquippa. Volgens de procedure werd ze achteraan op haar rug geboeid en naar het patrouillevoertuig gebracht. De politieagenten doorzochten vervolgens de auto van de jonge vrouw om er de buit te zoeken. Hoewel Roxane Rimer geboeid was op de rug, slaagde ze erin de controle over de politieauto over te nemen. Ze botste vervolgens tegen de auto van haar grootmoeder om de weg vrij te maken en vluchtte, het stuur bedienend met haar knieën. De bestuurster haalde snelheidspieken tot 130 km/u. Ze werd tien minuten later aangehouden nadat ze nog steeds geboeid op de vlucht was geslagen, de politieauto had achtergelaten en haar weg in het bos had voortgezet.
Een vreemde ontdekking
12 46
Geboeid steelt ze een politieauto
inforevue 012012
U itgenodigd
POLITIE IN DE WERELD
AMERIKA DOVER
���������������������������������
AZIË TOKIO
���������������������������������
De politieagent die Taylor Swift zingt
Verbazende telefoontjes van de Japanners
Het filmpje van een Amerikaanse politieagent die het liedje Shake It Off van Taylor Swift zingt, is een echte hit sinds het op 16 januari 2015 op het net is gezet. De prestatie van Davis, een politieagent van Dover, werd op Youtube meer dan 28 miljoen keer bekeken. De politieagent heeft zich gewaagd aan een performance waarbij hij de woorden van de hit van de Amerikaanse zangeres combineert met heftige bewegingen. De scène werd vereeuwigd door de camera (dashcam) in de patrouilleauto. De politie van Dover kon er niet aan weerstaan om het filmpje op het net te zetten en grapte op Facebook: “We hebben interessante dingen ontdekt. We hopen dat jullie het waarderen … En Taylor Swift, als u kijkt, sorry …”. Taylor Swift, gecharmeerd door het filmpje van de amateurzanger, heeft reageerde op Twitter. Het filmpje werd vervolgens 17 000 keer op het sociale netwerk geretweet. Officier Davis, vandaag bekend als Dashcam Diva, heeft zijn opwachting al gemaakt in tal van televisieprogramma’s.
In 2014 kreeg de Japanse politie niet minder dan acht miljoen telefoonoproepen. Een kwart van de door de politieagenten onderzochte noodoproepen ging om over het even wat. De bevolking heeft geen schrik om de 110 te gebruiken, het noodnummer van de Japanse politie, om belachelijke redenen zoals een insect dat in een oor vastzit, een vergeten paswoord van een smartphone of verstopte toiletten. Sinds ongeveer tien jaar krijgt de politie jaarlijks om en bij de twee miljoen noodoproepen. De politiediensten betreuren dat hun lijnen voor onbeduidende incidenten worden gebruikt, ook al zijn de politieagenten eraan gewend geraakt.
47 13
POLITIE IN DE KIJKER
FEDER ALE POLITIE
De Overheidsmanager van het Jaar is een politievrouw f
© Jos Balcaen
BRUSSEL – De commissaris-generaal van de federale politie, Catherine De Bolle, is begin januari 2015 verkozen tot Overheidsmanager van het Jaar, een prijs van de Vlaamse Vereniging voor Bestuur en Beleid (VVBB).
Volgens de jury staat Catherine De Bolle "model voor de manier waarop publiek leiderschap, in moeilijke omstandigheden en in complexe organisaties, functioneert en het verschil kan maken". Daarbij refereert de jury aan "het strak budgettair kader dat doorwerkt op geplande ambities en ambitieuze plannen, het werken met veel onzekerheden en zonder zekerheid van succes, maar wel met open vizier". De VVBB wijst erop dat mevrouw De Bolle in 2012 politiebaas werd na een woelige periode aan de top van de federale politie. "Zij heeft met die lastige interne context rekening gehouden en de tijd genomen om de
48
strategische keuzes af te tasten en voor te bereiden. Catherine De Bolle verdient de titel omwille van de manier waarop zij de hervormingsprocessen aanpakt, voor de manier waarop ze daar haar mensen en belanghebbenden (intern en extern) bij betrekt." Ook klinkt het
dat bij haar keuzes, "sommige heilige huisjes niet gespaard blijven (saneren logge structuren, verminderen aantal managementfuncties, introductie Nieuwe Werken,…)". Ten slotte verdient één project bijzondere aandacht volgens de jury, meer bepaald de samenwerking met het Holocaustmuseum in Mechelen, onder meer voor de vaste lesmodule in de politieopleiding. Dit toont aan hoe de commissaris-generaal "het politiewerk beter in de samenleving wil inbedden en de hervorming van de politie niet alleen tot een zaak van de politie zelf wil maken".
Ons werk, en onze collega’s, dat gaat voor op alles. En dat is elke dag een bron van trots, voor ons allemaal
EEN PRIJSUITREIKING ZONDER LAUREAAT Commissaris-generaal Catherine De Bolle tekende niet present op de ceremonie ter gelegheid van de prijsuitreiking. De reden: de antiterreuractie in Verviers. “Op 15 januari heb ik alle gebeurtenissen in Verviers op de voet gevolgd. In die mate zelfs dat ik mij heb laten verontschuldigen op de uitreiking van de prijs voor de Overheidsmanager van het Jaar. Ik had die prijs nochtans graag in ontvangst genomen uit naam van de federale politie, voor alle medewerkers. Maar ons werk, en onze collega’s, dat gaat voor op alles. En dat is elke dag een bron van trots, voor ons allemaal”, zo besluit onze commissaris-generaal.
inforevue 012015
POLITIE IN DE KIJKER
P OL I T I E Z ON E AT H
Een prijs voor efficiëntie f
© ZP Ath
Dit label werd in 2014 uitgewerkt voor de kleine en middelgrote ondernemingen, alsook voor de grote organisaties die de eerste stappen willen zetten in de richting van voortreffelijkheid.
ATH – Dankzij haar wijze aanpak op het vlak van management is de politiezone Ath in december 2014 de eerste Belgische entiteit geworden die het label Committed to Excellence – 2 Star heeft gekregen.
Teamwerk, de beleidskeuze om haar personeelsbestand te behouden en de keuze om te investeren in moderne middelen, maar ook de uitwerking van managementprincipes in concrete situaties hebben tot dit succes bijgedragen. "Wij zijn zeer vereerd om deze prijs in ontvangst te mogen nemen. Het feit te worden
beoordeeld door een externe organisatie is een blijk van waardering voor ons werk”, aldus Olivier Raulier, directeur van de middelen en van het welzijn bij de politie van Ath. "Samenwerken, een meerwaarde biedende opdracht", is de leuze van de politiezone Ath. De European Foundation for Quality Management, EFQM, heeft het EFQM Excellence Model in het leven geroepen om de kwaliteit binnen de Europese organisaties te verbeteren. O. P.
PROJECT ARCHITECHNO BEKROOND
Bouwen aan preventie f LUIK – Tijdens de prijsuitreiking op 10 december 2014 van de tweede editie van de Ethias Prevention Awards, een wedstrijd voor organisaties die beroepshalve actief zijn op het vlak van preventie, sleepte de politiezone Luik een prijs in de wacht voor haar project ‘Architechno’. De lokale politie van Luik deed mee in de categorie Damage protection (bescherming van goederen tegen schade). Het project Architechno is gegroeid uit de vaststelling dat architecten niet vertrouwd zijn met het domein van de technopreventie. “Wanneer ze een bezoek brengen aan nieuwe woningen, stellen technopreventieve adviseurs vaak vast dat er geen voorzieningen werden getroffen om inbraken te voorkomen (organisatorische, technische en bouwkundige maatregelen). Eigenaars die een of twee jaar geleden de werken aan hun huis hebben afgerond, hebben geen zin om sleuven in de muren te maken om een
alarmsysteem te kunnen plaatsen of wensen geen bijkomende grendels te plaatsen op nieuwe ramen”, legt hoofdinspecteur Armand Tossings van de dienst preventie en public relations uit. Meestal brengen architecten de eigenaars niet van deze mogelijkheden op de hoogte. Het is net tijdens het uitwerken van het ontwerp voor de bouw of renovatie van een woning dat men zou moeten overwegen om bijvoorbeeld gehard glas te kiezen of kabels te trekken voor een (toekomstig) alarmsysteem … In dit opzicht geeft Armand Tossings al meer dan vijf jaar informatiesessies op het vlak van technopreventie aan studenten architectuur en ingenieurs-architecten. “Ik nam onlangs deel aan een infosessie aan de Univer-
siteit van Luik (ULG). De studenten zijn heel geïnteresseerd in het onderwerp en we hopen dat deze architecten op lange termijn technopreventieve aspecten in hun ontwerpen zullen opnemen en er spontaan met hun klanten over zullen praten”, besluit de hoofdinspecteur. www.preventionawards.be G.H.
Armand Tossings (rechts) en zijn chef Daniel Renwa.
49
POLITIE IN DE KIJKER
POLITIEZONE NOORD
Collega wordt slachtoffer f slachtoffers als leidinggevenden, waarin het psychologische aspect aan bod komt, maar ook tips voor de opmaak van het proces-verbaal en de administratie in het kader van materiële schade en arbeidsongeval. Concreet bestaat het draaiboek, dat tevens een korpsnota is, uit twee delen: een heel compact document van 19 pagina’s en een intranetgedeelte met een doorkliksysteem om meer te lezen in wetteksten, boeken …” “Het is een uniek document”, besluit de commissaris. “Andere politiezones hebben wel delen ervan, zoals de permanentieregeling, maar het is nooit eerder in één document gegoten.”
© Lavinia Wouters
KAPELLEN – De politiezone Noord (Kapellen/Stabroek) werd eind vorig jaar genomineerd voor de Ethias Prevention Awards in de categorie Occupational safety. Ze sleepte geen prijs in de wacht, want de concurrentie was sterk. Deze finaleplaats is zeker het vermelden waard, want het draaiboek ‘Opvang van collega’s na een traumatiserend incident’ biedt heel wat praktische informatie die ook al door andere politiezones op prijs wordt gesteld. Het werd voorgesteld bij de ‘herinneringsdag’ van de federale wegpolitie en ook een uitgeverij publiceert het ondertussen. “Alles begon met een schietincident in augustus 2012”, vertelt commissaris Gert Verstraete1. “In de nasleep van die gebeurtenis zijn vele dingen fout gelopen. Stilaan groeide het idee van een draaiboek voor zowel collega-
S.V.P. Lees meer over het draaiboek in Lead@Pol 06/2014 op p.26-27.
1
P R E V E N T I E C A M PA G N E
‘Du hast nur 1 Leben’ f
50
jonge verkeersdode delen hun pijnlijke ervaringen. Du hast nur 1 Leben (Je hebt maar 1 leven) is de slogan van de campagne die ook inzoomt op de vier belangrijkste doodsoorzaken in het verkeer: snelheid, alcohol en drugs, gsm-gebruik en het niet dragen van de veiligheidsgordel. Na de sessie gaan de scholieren naar het cultureel centrum van Eupen waar ze leden van het campagneteam en maatschappelijk assistenten ontmoeten en het charter van de campagne ondertekenen dat vervolgens aan de school wordt overhandigd. “Eind 2014 waren er al verschillende sessies en de volgende staat gepland op 27 april
2015”, zegt korpschef Harald Schlenter. Het concept is overgewaaid uit Engeland en Duitsland en de politiezone Weser-Göhl is de eerste die het in België introduceert. G.H. Crashcursus in de Duitstalige gemeenschap.
1
© PZ Weser-Göhl
EUPEN – Een preventiecampagne van de politiezone Weser-Göhl (Eupen/ Kelmis/Lontzen/ Raeren) werd op de Ethias Prevention Awards genomineerd in de categorie ‘Best prevention campaign’. Met haar project Crash Kurs DG1 wil ze de laatstejaarsstudenten van de verschillende scholen in de politiezone bewustmaken van de gevaren in het verkeer. Via foto’s, getuigenissen en filmpjes worden de toekomstige bestuurders geconfronteerd met de harde realiteit van verkeersongevallen. Mensen van de politie, brandweer, hulpdiensten, slachtofferhulp, een verlamd slachtoffer van een zwaar verkeersongeval en de vader van een
inforevue 012015
POLITIE IN DE KIJKER
TENTOONSTELLING
DGA in beelden f
© Peter Ryngaert
eerbetoon waren aan de personeelsleden of de opdrachten van DGA. Voor de jury was het een heus monnikenwerk om uit de bijna 1000 beelden een selectie van twintig foto’s te maken voor een mobiele tentoonstelling in de gebouwen van de federale politie in Brussel. De 19 foto’s die geselecteerd zijn voor de tentoonstelling, zijn tevens opgenomen in de online fototheek voor de geïntegreerde politie: www.polimagery. be. U kunt ook een Polnews-reportage bekijken op het YouTube-kanaal van de federale politie.
©Arnaud Vanhentenryck
© Philippe Hembise
BRUSSEL - De winnaars van de fotowedstrijd georganiseerd door de Algemene directie bestuurlijke politie (DGA) van de federale politie zijn bekend! De prijsuitreiking vond plaats op 6 januari. And the winners are… Philippe Hembise, wegpolitie Henegouwen; Peter Ryngaert, Coördinatie- en steundirectie Oost-Vlaanderen en Arnaud Vanhentenryck, spoorwegpolitie Brussel. De ‘Coup de Cœur’ van de jury onder de 19 weerhouden inzendingen is de foto van Devid Camerlynck, Communicatie- en informatiecentrum WestVlaanderen. Vorig jaar nam DGA het initiatief om een fotowedstrijd te organiseren. Alle personeelsleden van de federale én lokale politie konden deelnemen. Als voorwaarde gold dat de foto’s een
B.D.
IN MEMORIAM
Eerbetoon aan Benoit Sneessens f © WPR
In de nacht van 1 op 2 maart, terwijl ze op weg waren naar een interventie, zijn inspecteurs Benoit Sneessens en Katty Motte van de verkeerspost Daussoulx (federale wegpolitie Namen) het slachtoffer geworden van een ongeval op de autosnelweg E42 ter hoogte van de parking te Rhisnes. Benoit Sneessens, 41 jaar oud, is bij dit ongeval om het leven gekomen. Zijn collega Katty Motte werd in shock overgebracht naar het ziekenhuis, maar is inmiddels weer thuis en heeft geen ernstige verwondingen. Commissaris Francis Van de Kerckhoven, chef van de verkeerspost Daussoulx, brengt onze deze boodschap over: "Als eerbetoon aan onze dierbare collega, wil ik u meedelen wat de korpschef van Waver, Gilbert Hardy,
over hem schrijft. Benoit heeft er van 1999 tot 2006 gewerkt en zijn herinneringen zijn er nog levend: Al wie met hem heeft samengewerkt, herinnert zich Benoit als een mooie persoonlijkheid die zich in het bijzonder onderscheidt door zijn professionalisme, zijn gemoedelijkheid, zijn menselijke kwaliteiten en zijn wil om te verbeteren, zowel op individueel als op professioneel vlak. In één woord: een Grote Meneer." Heel het team van Inforevue betuigt haar oprechte deelneming aan de familie, de vrienden en collega’s van Benoit Sneessens. Onze gedachten zijn ook bij Katty Motte, die wij een spoedig herstel toewensen. De redactie
51
POLITIE IN DE KIJKER
POLITIEZONE MONS-QUÉVY
W E D S T R I J D VA N D E C E M B E R
Overheidsorganisatie van het jaar
33 WINNAARS! f
f BRUSSEL – Hier leest u de antwoorden op de vragen van onze jaarlijkse wedstrijd: Vraag 1:
Politiezone Brussel West.
Vraag 2:
In de Dossin-kazerne te Mechelen.
Vraag 3:
MONS – Op 3 maart laatstleden hebben Ernst & Young en partners, L’Echo/De Tijd en BNP Paribas Fortis, de prijs voor ‘Lokale Overheidsorganisatie van het jaar 2015 – Wallonië’ aan de politiezone Mons-Quévy overhandigd. Het doel van deze prijs is overheidsorganisaties in de bloemetjes te zetten die zich onderscheiden in termen van strategie, dienstverlening, doeltreffendheid, efficiëntie en duurzaamheid. De politiezone Mons-Quévy heeft partnerschappen op meerdere niveaus ontwikkeld: met lokale politieke instanties, handelaars, privébedrijven dankzij de bewaking van sociale netwerken of camera’s die op straat geïnstalleerd zijn, of nog met de Franse ‘Compagnies républicaines de sécurité’ (CRS), omdat de grens vlakbij is. De burgers worden nooit aan hun lot overgelaten, vermits er een onthaaldienst voor dringende oproepen 24 uur per dag operationeel is. Zo kunnen ook de wijkinspecteurs worden ingeschakeld. En ondanks de budgettaire beperkingen die al 15 jaar van toepassing zijn, is de politiezone er al drie opeenvolgende jaren in geslaagd om haar budget in evenwicht te houden. “Ik draag deze prijs op aan alle personeelsleden, operationeel en burger, voor het groepswerk”, verklaarde de korpschef, Marc Garin.
Foto 1 : collectie van poppen uit horrorfilms (Inforevue 01/2014, p. 31).
Foto 2 : de spotters in Brazilië met de Rode Duivels (Inforevue 02/2014, p.12).
Foto 3 : Salduz + (Inforevue 03/2014, p. 9).
Foto 4 : team pickpockets van de spoorwegpolitie (Inforevue 04/2014, p. 16).
Vraag 4:
Antwerpen.
Vraag 5:
4 670 euro per inbraak.
Vraag 6:
De portfolio.
En de gelukkige
winnaars zijn:
Een horloge: Jean Le Bacq, David Peirlinck en Christian Gremling. Een map: Jean-Paul Vandeville, Alexandre Pertoldi, Maurice Genon, Marinus Geerts, Jacques Delhaye, Bauduin Solheid, Frank Iacopucci, Ruth Goemaere, Geert Deseyne, Maxime Rose, Daniël De Godt, Linda Delhase, Geert Baele, Camille Diener. Een gsm-houder: Jean-Philippe Tresca, Patrick De Poortere, Valence Collart, Paul D’hondt, Eric Laloo, Aristide Denis, Joël Degives, Dieter Vandenbussche, Robert Linsingh, Thierry Maurer, Hubert Van Massenhove en Chris Serlet. Proficiat aan allen.
O.P. © E&Y
52
De redactie
i n f o r e v u e 0 1 2 0 1 52
P O L IUTitgenodigd IE IN DE KIJKER
TENTOONSTELLING
“Kunst brengt mensen samen” f
D E R A A D S E L S VA N P O L
Valery houdt van whisky Het extraatje voor de abonnees bij deze editie van Inforevue is een bladwijzer met de noodnummers. Handig om die bij de hand te hebben! En misschien dat de noodnummers ooit de inspiratiebron voor een raadseltje van Pol worden… In de vorige editie stond Valery op het punt om whisky te stelen. Bij elke diefstal stemde een letter van de naam van het gestolen object overeen met de overeenkomstige letter uit de naam van Valery. Dus: het eerste gestolen object was een vaas (Valery), dan een basgitaar (Valery), het derde een salami (Valery), en dus het zesde en laatste object was whisky (Valery). 28 abonnees slaagden cum laude in het examen voor speurder. Zij ontvangen weldra hun prijs: een overlevings- en eerstehulpkit, en een speelboekje. Wie wil deelnemen aan het volgende raadseltje van onze mascotte, stuurt zijn antwoord uiterlijk 4 mei 2015 naar inforevue@police.be, of per post naar Inforevue, De raadsels van Pol, Directie van de communicatie, Kroonlaan 145A, 1050 Brussel. Vermeld uw naam, voornaam, adres en abonneenummer. Succes!
De redactie
© Jos Balcaen
BRUSSEL – Sinds eind januari versieren schilderijen de muren van de cafetaria in het complex Kroontuinen van de federale politie. De logistiek beheerder bij de Algemene directie van het middelenbeheer en de informatie (DGR), Christine Denet, heeft het initiatief gelanceerd om de plaats een beetje nieuw leven in te blazen. “De bedoeling is om sociale cohesie te creëren. Er werd een oproep gelanceerd voor personeelsleden die hun kunstwerken willen tentoonstellen”, legt ze uit. Voor deze eerste tentoonstelling werden de schilderijen van Jean-François Grimau (boekhouder bij DRF, vereffeningsdienst, marktkredieten) gekozen. Hij inspireert zich op modellen om zijn werken te realiseren. “Ik ben begonnen in een open atelier bij Ferme Rose in Ukkel, op zaterdagmorgen. Vervolgens heb ik avondschool gevolgd bij de Académie des Arts van de stad Brussel. Momenteel volg ik nog altijd avondschool bij de Ecole des Arts van Ukkel. De menselijke contacten en de goeie raad zijn belangrijk voor het leerproces”, zegt Jean-François. Voor zijn schilderijen hanteert hij verschillende materialen. “Ik start met potloodlijnen, dan kan ik erover gaan met houtskool, met balpen. Ik gebruik ook aquarel, acrylaatverf, pastel. Ik schilder liever op papier dan op doek.” Het project kreeg al veel positieve feedback. Jean-François zal binnenkort nog meer schilderijen ophangen om degene die nu in de Kroontuinen hangen, te vervangen. Ook zin om uw kunstwerken tentoon te stellen? Geïnteresseerde artiesten kunnen contact opnemen met Christine Denet. O.P.
Lezersforum Heeft u zin om te reageren op een artikel? Kruip in uw pen en mail uw reactie naar inforevue@police.be. Voortaan publiceren wij in elke editie een lezersbrief over een van de thema’s die in Inforevue aan bod kwamen.
Ronald Comers (FBI), Douglas Muldoon (voorzitter FBI NAA internationaal), Europees President Herman Van Rompuy, Joos Duchi (voorzitter European Chapter) en Philippe Beneux (Belgische graduate).
53 19