Productgroepen meubel & hout

763 10.189

*Schatting op basis van gegevens 9 m 2019

2.060* mio

57 % -1,2 % 40 %

De Meubelindustrie omvat naast traditioneel meubilair (eetkamers, slaapkamers, keukens, bureaumeubelen…) en zitmeubelen (salons, zetels, stoelen…) ook matrassen en bedbodems.

»DE VELE UITDAGINGEN ZETTEN DE BEDRIJVEN UIT DE BELGISCHE MEUBELINDUSTRIE ERTOE AAN OM IN TE ZETTEN OP DE ONTWIKKELING VAN NIEUWE AFZETMARKTEN.

© VARAM

MATRASSEN: VOORBEREIDING TERUGNAMEPLICHT (UPV) VIA VALUMAT VZW OP KRUISSNELHEID

1 januari 2021 is de startdatum voor een Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV) voor matrassen. Via Valumat vzw, het beheersorganisme voor afgedankte matrassen – opgericht door een aantal matrasproducenten, Fedustria, Comeos (handel en diensten) en Navem (meubelhandel) – worden de nodige voorbereidingen getroffen voor een realistisch en kosteneffi ciënt systeem. Eco-innovatie staat daarbij centraal.

Eén van de essentiële voorwaarden om te komen tot een effectief werkbaar gegeven, is de invoering van één uniform systeem in België (en dus in de drie gewesten tegelijk). Bijgevolg waren er in 2019 gesprekken met de verschillende bevoegde regionale overheden en hun administraties. Ook vond een overleg plaats met de betrokken partijen uit de hele waardeketen. Tevens waren er goede contacten met de buurlanden Nederland en Frankrijk, alsook met de Europese federatie van het slaapcomfort EBIA.

De vraag vanuit Europa naar de invoering van meer UPV-systemen voor verschillende productgroepen (ook meubelen) neemt toe. Fedustria pleit dan ook, samen met EFIC (Europese confederatie van de meubelindustrie) en EBIA, voor zoveel mogelijk uniformiteit.

© BEKA ®

VERKOOP LICHT ACHTERUIT

De omzet van de Belgische meubelindustrie ging in 2019 licht achteruit, naar schatting met 1,2 % (eerste negen maanden). De afzetprijzen kenden een gemiddelde stijging met 0,9 %, waardoor de daling in volume zowat 2 % bedroeg.

Tijdens de eerste negen maanden van 2019 investeerde de Belgische meubelindustrie 59,6 miljoen euro, min 16,3 % in vergelijking met dezelfde periode in 2018.

© MAPE KITCHEN AND INTERIOR

© DECOTA INTERIEUR

E-BUSINESS: TESTCASES EFFENEN DE WEG NAAR EEN OPLOSSING OP SECTORNIVEAU

Via de gemengde werkgroep Fedustria-Navem werd in 2019 volop doorgewerkt aan het dossier e-business (elektronische uitwisseling van gegevens tussen meubelfabrikanten en handelaars). Doel is te komen tot één sectoraal platform waarop meubelfabrikanten en -handelaars hun bestaande softwarepakketten kunnen enten en gegevens (digitale productcatalogi, orders, orderbevestigingen, en op termijn ook dispatching advices, facturen…) elektronisch op een beveiligde manier kunnen uitwisselen.

Op basis van een aantal evaluatiecriteria werd gekozen voor een preferentiële softwarepartner. In samenspraak met deze laatste werden ontwerpen van samenwerkingsovereenkomsten opgesteld en werd een tariefplan uitgewerkt in functie van de mogelijke scenario’s en compatibiliteiten.

Een eerste reeks testcases bij meubelfabrikanten en -handelaars werd intussen afgerond en een tweede reeks ‘meer complexe’ testcases werd opgestart. Na een positieve evaluatie van deze bijkomende testcases zal worden overgegaan tot de nodige voorbereidingen voor een offi cieel lanceermoment op sectorniveau, hopelijk in de loop van 2020.

© NEVES MAATWERK EN SCHUIFDEUREN

© VIKA NV

EXPORT ALS STERKHOUDER

Export is en blijft een belangrijke hefboom voor de groei van de productie en de omzet van de Belgische meubelindustrie. BelgoFurn, de exportpromotiecel van Fedustria, faciliteert de zoektocht naar buitenlandse klanten voor de Belgische meubelbedrijven en begeleidt hen bij het vinden van nieuwe afzetmarkten. In dit kader werkt BelgoFurn jaarlijks een actieprogramma uit, mede geruggesteund door Flanders Investment & Trade als strategische partner.

Naast de persacties gericht op de Franse en de Nederlandse markt, werd in 2019 door BelgoFurn voor de eerste maal een grootschalige persreis voor de Duitse woon- en vakpers georganiseerd. Een initiatief dat omwille van het grote succes zeker zal worden uitgebreid naar andere Europese landen.

ANDERE HIGHLIGHTS IN DE WERKING VAN BELGOFURN 2019 WAREN:

• de publicatie van de nieuwe Belgische Exportgids 2020 voor de internationale markten;

• een groepsdeelname aan de beurs Furniture China te Shanghai (september 2019);

• een voorbereidingsreis naar

Canada, waar in 2020 een gemeenschappelijke Belgian Design Showroom in het TIDC (Toronto International Design Center) zal worden geopend;

• de verwelkoming van de buiten

landse bezoekers op de Internationale Meubelbeurs Brussel (november 2019);

229 3.190 947*

mio

15 % -1,7 % 18 %

*Schatting op basis van gegevens 9 m 2019

De productgroep Houten constructie-elementen omvat de industriële productie van deuren, ramen, parket, gelijmd gelamelleerde spanten, dakspanten, houtverduurzaming, houtskeletbouw en houtbouw.

»BOUWEN MET HOUT IS DÉ IDEALE OPLOSSING IN DE STRIJD TEGEN DE KLIMAATVERANDERING. ELKE KUBIEKE METER HOUT ALS ALTERNATIEF VOOR ANDERE CONSTRUCTIEMATERIALEN BESPAART 2 TON CO 2.

HOUT, HET BOUWMATERIAAL VAN DE TOEKOMST!

Bouwen met hout zit in de lift. Het aandeel houtbouw in België neemt jaar na jaar toe en schommelt intussen rond 11 %. Naast houtskeletbouw kennen nieuwere technieken zoals CLT (Cross Laminated Timber) een sterke opmars, overal in Europa. En dan gaat het niet alleen om kleinere bouwprojecten of verbouwingen. Meer en meer lanceren prestigieuze architectenbureaus projecten voor houten woontorens van een aanzienlijk aantal verdiepingen.

Bouwen met hout biedt niet alleen een aantal voordelen ten opzichte van de traditionele woningbouw, zoals snelle en droge manier van bouwen, vrijwel geen bouwafval, sterke vermindering van het werfverkeer, hogere thermische isolatie, energiebesparend, akoestisch dempend… Bovendien is het klimaatvriendelijk en volkomen brandveilig. De in het hout opgeslagen koolstof blijft decennialang opgeslagen in de houten gebouwen. Dat maakt van hout het meest klimaat- en milieuvriendelijke bouwmateriaal van allemaal.

© DEWAELE BOUWBEDRIJVEN

CE-MARKERING, DÉ BASIS VOOR EEN EENGEMAAKTE EUROPESE BOUWPRODUCTENMARKT

Aan de grondslag van de CE-markering ligt de Europese Bouwproductenverordening die tot doel heeft om de Europese markt voor bouwproducten te harmoniseren en handelsbarrières weg te werken. De bouwproductenverordening beschrijft op welke manier de prestaties van bouwproducten kunnen worden beoordeeld en gecommuniceerd. Voor de meeste bouwproducten werden deze spelregels vastgelegd in Europese geharmoniseerde normen. Indien er voor een bepaalde productgroep een geharmoniseerde norm bestaat, dan is CE-markering wettelijk verplicht. Het CE-merk garandeert dat een product aan deze eisen voldoet en fungeert dan als paspoort voor dit product binnen de Europese eengemaakte markt.

Op vandaag bestaat er een verplichting tot CE-markering voor: plaatmateriaal, dakspanten, houtskeletbouw, gesorteerd hout, buitenschrijnwerk zonder brandeigenschappen, houten vloeren, samengestelde balken, dakelementen en houten gevelbekledingen.

Recentelijk stellen we vast dat bepaalde lidstaten hun markten proberen af te schermen door het instellen van bijkomende eisen. Vanuit Fedustria verzetten we ons daartegen en blijven wij hameren op een eengemaakte Europese markt voor bouwproducten gebaseerd op CE-markering.

© PAR-KY BY DECOSPAN

CE-MARKERING VAN DEUREN DEELS MOGELIJK

Er bestaan verschillende soorten deuren en poorten die al dan niet brandwerend, inbraakwerend of akoestisch dempend zijn. Wat de CE-markering van deuren betreft, is er veel onduidelijkheid. Op vandaag is CE-markering reeds verplicht voor industriële garagedeuren en -poorten, alsook voor ramen en buitendeuren. Aangezien ook de norm voor brandwerende en rookwerende eigenschappen reeds gepubliceerd is in het Offi ciële Publicatieblad van de Europese Unie, kunnen diezelfde deuren, poorten en ramen die over brandwerende eigenschappen beschikken CE-gemarkeerd worden.

Binnendeuren en automatisch werkende deuren voor voetgangers kunnen nog niet CE-gemarkeerd worden, wegens het ontbreken van de publicatie van hun respectievelijke norm. Via contacten met de FOD Binnenlandse zaken heeft Fedustria wel kunnen bekomen dat de oude brandweerstandsklassen zullen beperkt worden tot juli 2022.

Fedustria pleit in elk geval voor meer transparantie en klaarheid inzake CE-markering van (brandwerende) deuren. In dat opzicht ondernam zij actie naar het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch centrum voor het Bouwbedrijf) en de overheid. Ook zorgde Fedustria voor een duidelijke communicatie naar stakeholders en gebruikers.

Jaarverslag Fedustria 2019-2020 © WOODLAM

33 2.997

*Schatting op basis van gegevens 9 m 2019

1.598* mio

69 % -3,2 % 30 %

De productgroep Houten plaatmateriaal omvat de productiebedrijven van spaanplaten, MDF, OSB, multiplex en fi neer. In het verlengde hiervan vindt men bedrijven gespecialiseerd in de plaatveredeling (bv. gefi neerde of gemelamineerde platen, fi neerparket, laminaatvloeren).

»HOUTEN PLAATMATERIAAL ZORGT VOOR EEN GEOPTIMALISEERD GEBRUIK VAN DE BESCHIKBARE HOUTGRONDSTOF.

NOOD AAN EEN GELIJK SPEELVELD BINNEN DE EU

Fedustria volgt alle nieuwe (Europese) regels van toepassing op de platenbedrijven van nabij op. Ze doet dit in nauwe samenwerking met de Europese federatie van de producenten van houten plaatmateriaal EPF (European Panel Federation). Zo pleiten beide federaties er bij de wetgevende instanties voor om geen nationale regels of lokale eisen in te voeren bovenop de bestaande EU-regelgeving. Die bijkomende regels ondermijnen de Europese interne markt en belemmeren de vrije concurrentie. Een gelijk speelveld moet het uitgangspunt blijven.

GEEN ONEERLIJKE CONCURRENTIE DOOR IMPORT

Daarnaast eist Fedustria, samen met EPF, dat plaatmateriaal, of producten eruit vervaardigd, die van buiten de Europese Unie worden ingevoerd, aan dezelfde strenge normen voldoen teneinde oneerlijke concurrentie te vermijden.

GEHARMONISEERDE REGELS VOOR BOUWPRODUCTEN

Daarom riep EPF in 2019 de wetgevers er meermaals toe op om gemeenschappelijke normen voor houten plaatmateriaal te aanvaarden. Ondermeer omdat Duitsland specifi eke nationale eisen invoerde over Vluchtige Organische Stoffen (VOC’s) voor producenten en verdelers van houten plaatmateriaal; eisen die verder gaan dan wat momenteel is bepaald in de Bouwproductenverordening en de geharmoniseerde normen. Hiermee pleegt Duitsland een inbreuk op het vrije verkeer van goederen in de EU.

Fedustria heeft actief deelgenomen aan het protest tegen de Duitse inbreuk: enquêtes betreffende de emissies en de gebruikte meetmethode werden ingevuld voor de Europese Commissie en Duitsland. Klacht werd ingediend bij de EU aan het adres van Duitsland wegens het niet-respecteren van de vrijhandelsakkoorden en het ongeoorloofd invoeren van bijkomende vereisten op CE-gemarkeerde producten. De industrie strijdt immers verder voor de aanwending van E1-plaatmaterialen (met de hoogste genormaliseerde standaard!) als basisplaat voor het gebruik in beklede platen (E1-inside).

CASCADEGEBRUIK VAN HOUT

De beschikbaarheid van de houtgrondstof is een cruciaal element voor het voortbestaan van de productiebedrijven. Fedustria blijft zich dan ook verzetten tegen het gesubsidieerd verbranden van de houtgrondstof. Een correcte cascadering van hout – eerst gebruik, dan hergebruik en recyclage, pas in allerlaatste instantie verbranding – is de basis voor een duurzaam biomassabeleid.

© PANIDUR BY DECRUY © NORBORD

64 1.053

*Schatting op basis van gegevens 9 m 2019

444* mio

40 % +2,6 % 8 %

De productgroep Houten verpakkingen verenigt de producenten van kisten, palletten, stuwhout en kabelhaspels. Naast verpakkingen met gestandaardiseerde afmetingen, zoals de EPAL-palletten, wordt in deze sector veel maatwerk verricht. Zo zijn er bedrijven die grote machines en onderdelen veilig verpakken, stuwen en verzenden. Omdat hout hét herbruikbare materiaal bij uitstek is, behoren ook heel wat herstellers van gebruikte palletten en tweedehandsverpakkingen tot deze deelsector.

»HOUTEN VERPAKKINGEN ZIJN MILIEUVRIENDELIJKER DAN VERPAKKINGEN UIT ANDERE MATERIALEN OMDAT ZE CO 2 OPSLAAN IN HET HOUT EN OMDAT ZE VOOR DE PRODUCTIE EN VERWERKING ERVAN MINDER ENERGIE VERGEN.

DE EPAL-PALLET, KAMPIOEN IN LOGISTIEK EN ECOLOGIE

In de wereldwijde logistiek is de EPAL-pallet de meest gebruikte standaardpallet. Zo telt Europa meer dan 1.500 bedrijven met een EPAL-licentie. De EPAL-pallet staat voor goede kwaliteit, multi-inzetbaarheid in tal van sectoren (waaronder de voedingssector), en een systeem van uitwisselbaarheid en recyclage. Het is de Europese vereniging EPAL e.V. (Düsseldorf, Duitsland), actief in meer dan 30 landen, die verantwoordelijk is voor de consistente kwaliteit ervan. Belepal vzw, de Belgische vereniging van EPAL-pallettenfabrikanten en -herstellers, groepeert de Belgische bedrijven met een EPAL-licentie. Dankzij het fi jnmazige EPAL-netwerk en de uniforme kwaliteit van de EPAL-palletten kunnen de gebruikers hun EPAL-palletten altijd in de nabijheid kopen, verkopen, verhuren of laten herstellen. Ook diverse varianten van uitgestelde ruil, huur, of extern beheer van de palletvoorraad zijn mogelijk. Het wijdvertakte EPAL-netwerk, de uitgebreide gebruiksmogelijkheden en de gesloten levenscyclus van de EPAL-pallet maken dat niet alleen de transportkosten dalen, maar ook de milieulasten. En hoe langer we houten EPAL-palletten gebruiken en hergebruiken, hoe langer de koolstof in het hout wordt vastgehouden. Bovendien zijn uitwisselbare palletten ecologischer dan wegwerpexemplaren.

© PGS GROUP

HOUTEN VERPAKKINGEN, VEILIG EN HYGIËNISCH, OOK NA DE BREXIT

De ISPM15-richtlijn van de FAO (Food & Agriculture Organisation) stelt strenge eisen aan houten verpakkingsmateriaal (o.a. hittebehandeling) om het risico op verspreiding van schadelijke organismen te vermijden. Palletten en houten verpakkingen die worden gebruikt bij de handel tussen de EU en zgn. derde landen moeten voldoen aan de eisen van de ISPM15. Binnen de EU (met uitzondering van Portugal) is voldoen aan de ISPM15 geen verplichting, wegens het beperkte risico op de verspreiding van schadelijke organismen.

In geval het zou komen tot een harde Brexit, wordt het VK een derde land, met als gevolg dat alle houten verpakkingsmateriaal gebruikt in de handel tussen landen van de EU en het VK moet voldoen aan de voorschriften van de ISPM15. Samen met de Europese federatie van fabrikanten van houten palletten en verpakkingen, FEFPEB, pleit Fedustria ervoor om de huidige situatie aan te houden, gezien een harde Brexit niets zal veranderen aan de gezondheidsrisico’s tussen de EU en het VK.

59 584

*Schatting op basis van gegevens 9 m 2019

213* mio

n.b. -2,9 % 4 %

»VAAK GAAT HET OM GESPECIALISEERDE NICHEPRODUCTEN ONDERHEVIG AAN STRENGE REGELS VOOR ZEER SPECIFIEKE TOEPASSINGEN.

De veelzijdige productgroep ‘Diverse producten van hout’ omvat zowel de productie van kleine houten voorwerpen (houtdraaiwerk) als die van speeltoestellen, kaders en lijsten, borstels en penselen, muziekinstrumenten, lijkkisten…

RECREABEL: TEN DIENSTE VAN DE RECREATIEVE SECTOR

Recreabel verenigt leveranciers van speeltoestellen, park- en straatmeubilair en andere producten en diensten ten bate van de recreatieve sector. De groep streeft in het bijzonder naar een hoog kwaliteits- en veiligheidsniveau van deze producten op speelterreinen en in openbare ruimtes. Voor speelinfrastructuur bestaan namelijk zeer uitgebreide veiligheidsnormen. Recreabel volgt de Europese normalisatiewerkzaamheden dan ook van nabij op en onderhoudt nauwe contacten met de uitbaters van speelterreinen en met de FOD Economie, die instaat voor de veiligheidsinspecties op het terrein.

© DEKNUDT FRAMES © DEKNUDT MIRRORS

DIFFERENTIATIE DOOR KWALITEIT EN SPECIALISATIE

Kaders en lijsten, borstels en penselen… ze bestaan in allerlei vormen en maten en kennen een zeer breed toepassingsgebied.

Voor borstels die rechtstreeks in contact komen met voedingsmiddelen bestaat specifi eke regelgeving. De groep Borstels van Fedustria, die traditiegetrouw samenkomt in Izegem waar trouwens ook het Borstelmuseum gevestigd is, volgt de specifi eke normeringen, ontwikkelingen en trends in deze hevig concurrentiële markt nauwgezet op. Om de sterke concurrentie uit lagelonenlanden te counteren, zetten de Belgische borstelproducenten volop in op kwaliteit en specialisatie.

38 600 700

mio

»ALS SECTOR HEBBEN WE ALLE BELANG BIJ DUURZAAM BOSBEHEER EN DUURZAME HOUTOOGST MÉT RESPECT VOOR MILIEU, MENS EN ECONOMIE.

© CRAS WOODGROUP

De groep Houtinvoerhandel groepeert houtinvoerders en agenten die instaan voor de wereldwijde aankoop en de invoer van ruw of half-afgewerkt hout. Een aantal van deze bedrijven doet ook aan houtverwerking. Zij zijn vaak toeleverancier van de hout- en meubelproducenten.

EUROPESE HOUTVERORDENING EUTR

De Europese Houtverordening (European Timber Regulation of EUTR) die de invoer van illegaal gekapt hout aan banden wil leggen, blijft het uitgangspunt. Essentieel is de uitwisseling van informatie en een constructieve samenwerking voor een betere en uniforme implementatie van deze regelgeving. In 2019 waren er contacten met federale en Europese overheden, ngo’s, sectorfederaties uit andere EU-landen, ETTF (European Timber Trade Federation), de ambassade van Brazilië, vertegenwoordigers uit Maleisië… Fedustria blijft aandringen op concrete richtlijnen voor de bedrijven en op een gelijk speelveld binnen de EU.

SUCCESVOLLE INTERNATIONALE NAALDHOUTCONFERENTIE (ISC) TE ANTWERPEN

Van 16 tot 18 oktober 2019 vond de 67 ste editie van de ‘International Softwood Conference’ (ISC) plaats in Antwerpen op initiatief van de sectie naaldhout van Fedustria, samen met de Europese sectorfederaties ETTF en EOS (European Organisation of the Sawmill Industry). Aan het congres namen 180 personen uit 26 landen deel; voor het offi ciële diner mochten we zelfs 250 gasten verwelkomen. De conferentie had het o.a. over de marktrapporten (bv. Canada, VS, MENA-regio, Rusland, China en Italië), houtgebruik in de bouw om klimaatverandering tegen te gaan, de impact van de schorskever op de fi jnsparrenpopulatie en de houtbeschikbaarheid, de effecten van de Brexit…

© CARPENTIER

DOUANE STELT SECTOR VOOR PROBLEMEN

Het jaar 2019 werd gekenmerkt door aanhoudende discussies met de douanediensten over de indeling van bepaalde houtproducten, meer bepaald geprofi leerde planken. Kernvraag hierbij is wat als ‘geprofi leerd’ kan worden beschouwd en of er al dan niet invoerrechten moeten worden betaald. Ook in dit dossier pleit de sector voor een uniforme benadering op Europees vlak. Na intense discussies werd de Belgische overheid bereid gevonden om het dossier bij de Europese Commissie aan te kaarten. Een beslissing is er tot nader order nog niet.

Daarnaast ondervinden bedrijven hinder door controles waarbij goederen voor langere tijd geblokkeerd blijven in de aanvoerhavens, wat dan weer tot extra kosten en ontevreden klanten leidt. Fedustria probeert hieraan te verhelpen door intens overleg met de overheid.