Vogelvrije Fietser januari 2013 by Fietsersbond

Vogelvrije Fietser januari 2013 â&#x20AC;˘ jaargang 38 â&#x20AC;˘ no 1

Test: Brede banden beter Fietsen te slap? Evacuatie per fiets

22 Met brede banden kun je makkelijk onverhard rijden

‘Nederlanders denken dat dit een museum is’

REDACTIONEEL

Kwartaalblad

oortaan komt de Vogelvrije Fietser vier keer per jaar uit. Dat komt door bezuinigingen waar ook de Fietsersbond

niet aan ontkomt. Natuurlijk vind ik het jammer dat we minder nummers kunnen maken. Het is voor mij namelijk een groot plezier om de Vogelvrije Fietser te maken. De fiets en alles wat er mee te maken heeft, is een mooi en onuitputtelijk onderwerp. En daar willen we graag over schrijven. Maar niet alles

Michiel Slütter hoofdredacteur Vogelvrije Fietser m.slutter@fietsersbond.nl

wat de redactie schrijft, hoeft gedrukt te worden. Sinds afgelopen najaar heeft de Vogelvrije Fietser een vernieuwde site. Wie wil, kan daar elke dag berichten lezen over de fiets, de Fietsersbond, fietspaden, bakfietsen, stallingen, nieuwe fietsproducten enzovoort. Op www.vogelvrijefietser.nl hebben we ook veel ruimte voor de opmerkelijke en grappige fietsfoto’s die we bijna dagelijks ontvangen. Blijf ze sturen! Datzelfde geldt voor tips en opmerkingen. Die ontvangen we graag, want ze brengen ons op ideeën voor artikelen, interviews, filmpjes en fotoreportages. Voor in de Vogelvrije Fietser, of het nou op papier is of op internet.

VogelvrijeFietser

januari 2013

SEPT 2012

‘Doe mij maar een capuchon’

Richard ter Avest: ‘Fietsen is iets erbij’

10 Brede banden beter

26 Ongeluk met de fiets

Brede banden komen verrassend goed uit de test van TestKees. Je hebt er meer grip mee en je hoeft ze niet zo vaak op te pompen. Een groot voordeel, want goed oppompen doen weinig Nederlanders.

Ineens lig je op de grond. Geschept door een auto en je been is gebroken. Zul je ooit nog lopen? Een ongeluk kan er behoorlijk inhakken. ‘Je kunt het vergelijken met een inbraak.’

16 Gouden kansen De Fietsersbond moet bezuinigen, maar voorzitter Marijke van Haaren is niet pessimistisch: ‘Ik zie gouden kansen. De stedelijke inrichting verandert, de fiets wordt belangrijker.’

18 Fiets is niet Nederlanderproof Nederlanders fietsen elke dag, in weer en wind. Fietsen kunnen daar niet altijd goed tegen. Zouden ze niet sterker gemaakt kunnen worden? ‘Het belang van de industrie is dat de normen laag blijven.’

22 Haagse fijnproeverswinkel In Amerika is het doodnormaal. Een fietsenwinkel waar je ook lekkere koffie kunt drinken. Den Haag heeft een Nederlandse primeur met Lola Bikes & Coffee: ‘Wij hoeven niet per sé fietsen te verkopen.’

29 Testpanel: Yepp upp Met de Yepp Upp kun je het kinderfietsstoeltje van Yepp los van de fiets op een soort statief zetten. Saskia de Groot en Erik Stel keken of dat handig was voor hun dochter. ‘Waar is het eigenlijk voor?’

30 Testpanel: Droog hoofd De bottleneck van veel jassen, zelfs van régenjassen, is de capuchon. Biedt een hoed of pet soelaas? ‘Doe mij maar een capuchon.’

32 Fiets ideaal bij rampen Na de orkaan Sandy kon je het best op de fiets naar je werk gaan in New York. De fiets blijkt ideaal bij rampen. Maar tot de Nederlandse overheid is dat nog niet doorgedrongen.

36 Pleidooi voor vak Fietskunde Het vak Fietskunde bestaat nog niet, maar als het aan Richard ter Avest van Goudappel Coffeng ligt, duurt dat niet lang meer. ‘Als we niet uitkijken nemen Denemarken en Duitsland onze koppositie over.’ Rubrieken 4 Kort 9 Rare Frats

januari 2013

17 Column 39 Fietsersbond nieuws

40 Producten 44 Fietsvraag 45 Brieven

VogelvrijeFietser

kort

Bernard wilde de tandem wel houden

Fotograaf Juliana en Bernhard overleden

Lifestyle fietser keurt H&M fietskleding

H&M gaat in de fietsmode Het Zweedse kleding bedrijf gaat in navolging van Leviâ&#x20AC;&#x2122;s met zijn fietsbroek ook kleding maken waarin je comfortabel kunt fietsen. Ze zijn daarvoor in zee gegaan met een hippe fietsenwinkel in Londen, Brick Lane Bikes. In deze winkel kun je zelf je fiets samenstellen uit allerlei kleuren frames, nieuw en vintage. Je kunt je eigen unieke trappers erbij zoeken. De fanatieke lifestyle fietsers van de winkel hebben proefmodellen van H&M getest. De collectie H&M for Brick Lane Bikes is sinds begin maart te koop in 180 winkels en online. Alleen voor heren.

VogelvrijeFietser

Fotograaf Simon E. Smit maakte in 1936 deze foto van Prinses Juliana en haar verloofde Bernhard. Hij werd er wereldberoemd mee. Nadat hij had bedacht hoe hij de meest spectaculaire foto kon maken, huurde de fotograaf een tandem bij een rijwielhandelaar in de Oude Molstraat en kreeg het paar zo gek dat het een ritje op die tandem maakte. Het schijnt dat Bernhard erg teleurgesteld was dat hij de tandem terug moest geven, maar Smit had de fiets maar voor een half uur gehuurd. Simon E. Smit won twee keer de Zilveren camera. In december overleed hij op 98-jarige leeftijd.

januari 2013

kort

Zonder airbag

Fietsklok

Vaker groen bevalt goed

Deze klok is gemaakt van een gerecycled wiel en is er in verschillende grootten en prijzen en met rode en zwarte wijzers. Vanaf 42 pond oftewel 52 euro te koop bij vyconic.co.uk/shop

Tijd om te fietsen

Regensensor blijft in Groningen De proef met regensensoren voor fietsers in Groningen is een succes. Fietsers krijgen met zo’n sensor vaker groen licht als het regent en daar zijn ze erg blij mee, blijkt. De proef werd gedaan op de Oosterbrug. Nu komen er ook sensoren bij andere kruispunten. Dat gebeurt niet van vandaag op morgen, maar met drie á vier per jaar als een verkeerslicht vervangen moet worden want anders wordt het te duur. Nu kost het 1200 euro extra bij plaatsing van een nieuw verkeerslicht. Automobilisten hebben niet over de regensensor geklaagd. Die hoeven volgens de gemeente niet langer te wachten door de sensoren. Vaker groen voor fietsers bij droog weer zou dus ook best kunnen, zou je zeggen.

Vogelvrije Fietser wordt kwartaalblad De Vogelvrije Fietser komt voortaan vier keer per jaar uit. Dat hangt samen met noodzakelijke bezuinigingen. Lees meer daarover in het interview met Marijke van Haaren, voorzitter van de Fietsersbond op pagina 14 en 15. De

verschijningsdata van de Vogelvrije Fietser zijn 29 maart, 28 juni en 4 oktober. En natuurlijk kun je elke dag voor nieuws over fietsen en de Fietsersbond terecht op www.vogelvrijefietser.nl

Tulpfietsen Het merk Tulpfietsen heeft een volledig reflecterende fiets gemaakt (prijs vanaf 674 euro). De gedachte is dat je zo goed zichtbaar bent wanneer je een straat oversteekt. Maar natuurlijk ook handig wanneer je je fiets ‘s avonds probeert terug te vinden.

Reflecterend fietsframe

januari 2013

VogelvrijeFietser

kort

ANWB Pechhulp voor scholieren

Pechhulp stelt gerust

Cargobikes veroveren ook Duitsland In Nederland zet DHL bakfietsen in omdat die efficienter zijn in de binnensteden dan bestelbussen. Duitsland volgt met een bakfietsenproject, dat wordt betaald door het Duitse milieuministerie. In Duitsland pakt men het grondig aan. Het Duitse lucht- en ruimtevaartinstituut gaat onderzoeken in hoeverre bestelbakfietsen bijdragen aan het terugdringen van CO2-uitstoot. En ook op welke trajecten de bakfiets de concurrentie met de bestelbus aan kan. DHL heeft het voor Nederlandse steden al uitgezocht: ‘Op een compacte stedelijke route van zo’n vijf kilometer is de bakfiets niet te verslaan.’ Niet alleen in Duitsland en Nederland is er een markt voor bestelbakfietsen. Afgelopen zomer hebben dertig koeriersbedrijven zich verenigd in European Cycle Logistics Federation.

Hoeveel CO2 dringt zij terug?

VogelvrijeFietser

Vooral ouders van brugklasleerlingen willen een pechhulpabonnement blijkt uit de proef van de ANWB met een pechhulpabonnement voor scholieren. ‘Ouders willen graag dat er een vangnet is’, zegt Gerard van den Bos van de ANWB. ‘Veel kinderen zijn op de basisschool altijd met de auto gebracht. Voor de middelbare school moeten ze – en dat willen ze zelf ook – ineens met de fiets. Ouders zijn daar toch een beetje bezorgd over, blijkt uit gesprekken en enquêtes. Hetzelfde geldt trouwens ook voor ouders van basisschoolleerlingen die wel zelfstandig naar school fietsen. Als ouders op hun werk zitten, kunnen ze niet ineens te hulp schieten wanneer hun kind pech heeft onderweg. Het is een geruststellende gedacht voor de ouders dat er een vangnet is.’ Dat geldt ook voor senioren. ‘Die kunnen vaak prima zelf een band plakken. Maar ze vinden het fijn dat er iemand is die ze kunnen bellen in geval van nood.’ De Wegenwacht voor fietsers loopt goed. Sinds de start in het voorjaar hebben al 50.000 fietsers een pechhulpabonnement. De proef met scholieren aan het begin van schooljaar is geslaagd. En als alles lukt, zal volgens Van den Bos volgend voorjaar een pechhulpabonnement beschikbaar zijn voor scholieren.

Okes van Reinier Kostanje

Design fietsenboek De Amerikaanse designkenner Zahid Sardar schreef een boek over de geschiedenis van de Nederlandse fiets die hij ziet als ‘een mobiel meubel waarin we een glimp van de toekomst kunnen zien.’ Daarin onder andere aandacht voor de eikenhouten fietsen van Jan Gunneweg en de eveneens eikenhouten fiets van Reinier Korstanje die de naam Okes kreeg, ‘gozers’ in ZuidAfrikaanse straattaal. Okes is een robuuste fiets die er heel anders uitziet dan onze vertrouwde omafiets. Korstanje: ‘Ik wilde gewoon een fiets maken die er anders uitzag.’ Maar naast nieuw design staan er ook prachtige foto’s in van bijvoorbeeld een experimentele Fongers vouwfiets uit 1906 voor het Nederlandse leger waar achter op de tas een reserveband hangt. De Nederlandse fiets is onderdeel van de de serie Premsela Design Stories van Premsela, Nederlands instituut voor Design en Mode. Het boek De nederlandse fiets kost 20 euro.

januari 2013

In Engeland maakt Steve Wheen van verderfelijke gaten in de weg aandoenlijke kleine tuinen, potholegardens. Het laat het niet bij plantjes, maar hij hangt daar bijvoorbeeld een mini-waslijn in, of hij parkeert een fiets tegen een margriet. Een selectie van deze potholegardens is nu gebundeld in het boek The book of little gardens. Verkrijgbaar bij amazon.com voor 12 pond (15 euro). www.amazon.com/The-Little-Book-Gardens/dp/9185639540

Muren van doek in plaats van stenen

The Little Book of Little Gardens

Slaapcabine voor trekkers

Steve Wheen

5639-54-0

39540

kort

Kleinetuintjesboek

The Little Book of Little Gardens Steve Wheen

januari 2013

De slaapcabine van ontwerper Wouter Willers is voor trekkende wandelaars en fietsers die geen zin hebben om een tent mee te zeulen, maar wel in de natuur willen overnachten zonder stenen muren om zich heen. De wanden van de cabine zijn van doek. In de cabine van 5,5 vierkante meter is ook nog plek om je kleren op te hangen en er staat een tafeltje met stoelen in. De eerste cabine wordt in april op camping de Hallse Hull in Hall-Eerbeek geplaatst.

VogelvrijeFietser

Advertentie

De Monkey - Mee!

Fietst u graag...

Dragerverbreder voor schooltassen Schooltas stevig en veilig achterop de fiets

... lekker dichtbij huis?

Schelde en Leie of Hollandse hoogtepunten

neemt méér mee!

www.steco.nl

... langs een rivier?

Canal du Midi of Donauradweg

... op een eiland?

rondom de Triglav of Grassau

Keuze uit meer dan 200 fietsreizen

Eigen-Wijze Reizen Individuele Fiets- en Wandelvakanties Tel. 053 - 430 34 35 www.eigenwijzereizen.nl

Gratis brochure? Bestel online of telefonisch

FB_adv_90x130mm _90x130

17-10-11

11:55

Pagina 2

regeladvertenties Overnachten Dalen, Drenthe. Vol. inger. vak. verbl./B&B voor 2 tot 4 pers. Terras, tuin, fietsenschuur. Nabij Pieterpad, fietsroutes, station. www.oudecoe.nl / tel. 06 51 88 98 63 T W E N T E Omg. BORNE en DELDEN Te huur: 2 tot 8 pers. vakantiehuis in landgoed Twickel 2 badkamers, waarvan 1 aangepast voor minder validen. Volop mogelijkheden voor fietsen wandelroutes. info: www.dubbelinkserve.nl of tel.074-3761699

Plan gratis uw

Fietsroute

Gr/Fr/Dr-grensgebied, chalet/vak.huisje, part.erf/natuurterrein, max. 2 niet rokende rustzoekers. Tv, cv, terras rondom, parkeren bij chalet. Fietsen gratis beschikbaar. Geen huisd. tel. 0594-549531 donhof@kpnplanet.nl Fietsen en wandelen op de Veluwe en verblijven bij de Roek Vakantiebungalows in het bos bij Otterlo op 1500m van het Nationaal Park De Hoge Veluwe met het Kröller-Müller Museum. Er is ook een leuke kinderboerderij, een speeltuin en een biologische winkel. www.deroek.nl of 0318591757 Bergen aan Zee: aan LF-route pension Stormvogel, J. Kalffweg 12. Bed&Breakfast: €50 / 2 personen, tel. 072-5812734. www.pensionstormvogel.nl Fietsvakanties De Vakantiefietser De specialist voor je fietsvakantie uitrusting – fietsen – reizen Westerstraat 216, 1015 MS Amsterdam tel. 020-6164091 www.vakantiefietser.nl

www.fietsersbond.nl/fietsrouteplanner

VogelvrijeFietser

januari 2013

rare frats

Omweg voor Schiphol-forensen Dankzij de verbreding van de Fokkerweg moeten fietsforensen naar Schiphol-Oost omrijden.

Tekst: Karin Broer Foto: albert van der ven

De nieuwe N201, ‘de weg van iedereen’, ronkt de projectwebsite van de provincie Noord-Holland. De nieuwe N201 is in ieder geval niet de weg van de fietsforensen die vanuit het zuiden naar Schiphol-Oost rijden. De aanleg van een tunnel onder de Ringvaart en de verbreding van de Fokkerweg, heeft voor hen geleid tot een verslechtering van hun dagelijkse fietsroute. Albert van de Ven schrijft namens de Werkgroep fietsers Schiphol: ‘Voor de aanleg van de tunnel lag er een fietspad dat de Fokkerweg volgde tot aan Schiphol Oost. Vanuit onder andere Hoofddorp was dit de kortste route. Ook vanuit de richting Aalsmeer was dit een aantrekkelijke route. Tijdens de aanleg van de tunnel is de infrastructuur echter drastisch verslechterd. Tussen de tunnel en Schiphol Oost is het fietspad zelfs helemaal verwijderd.’ Fietsers vanuit het zuiden moeten nu de Aalsmeerderdijk volgen. Voor fietsers die aan de andere kant van de Fokkerweg moeten zijn, zoals Van de Ven en collega’s, is er dan een probleem. Zij moeten een halve kilometer omfietsen en een grote met verkeerslichten geregelde kruising in tweeën oversteken. Kortom, omrijden en wachten. Het projectbureau N201 van de provincie Noord-Holland, omgevingsmanager Jay Lee: ‘Ja, ik weet van deze situatie. Wat kun je doen? De route is voor de één beter geworden en voor de ander slechter.’ Is het niet een beetje sneu, een brede nieuwe weg voor de automobilisten en een verslechterde route voor de fietsers? ‘Dat kun je sneu noemen, wij kunnen niet zoveel doen. We kunnen moeilijk eigendommen gaan onteigenen. Fietsers moeten nu een stukje omfietsen, het is niet anders. Je kunt wel krampachtig gaan vasthouden hoe het vroeger was, maar het is nu zo. Ik krijg ook nog steeds berichten dat fietsers een tijdelijke route over het terrein van Rose Valley Garden volgen. Dat is niet de bedoeling. Ik wil de zaak niet doorschuiven, maar het gaat hier om lokale fietsinfrastructuur en daar gaat de gemeente Haarlemmermeer over.’

januari 2013

Fietsbrug SkyPark (Breguetlaan)

Tijdelijke fietspad niet meer van toepassing! Privé terrein van Rose Valley Garden

Fietsroute Aalsmeerderdijk  SkyPark (Breguetlaan) Ten Pol

Laatste aanpassing: 16 aug 2012

De Provincie Noord-Holland heeft gedurende de werkzaamheden aan de Fokkerweg,

in overleg met Rose Valley Garden, een tijdelijk fietspad Zou er een oplossing kunnen zijn? Van deingesteld. Ven: ‘De route over het Na gereedkomen van de Fokkerweg is het tijdelijke fietspad opgeheven. terrein van Rose Valley Garden zou een oplossing kunnen zijn. Aan dit pad wonen mensen die het fietsen bromfiets verkeer waarschijnlijk niet zo waarderen, wat zij eens met rood/witte linten hebben laten weten. Toch zou deze doorsteek, met enige aanpassingen, ideaal zijn. Een ander mogelijkheid zou zijn om een fietspad aan te leggen direct ten noorden van de Ringvaart-tunnel vanaf de Aalsmeerderdijk aansluitend op de parallelweg van de Fokkerweg. Nadeel is wel dat men dan gebruik moet maken van de smalle fietsstroken op deze parallelweg.’

Beleidsmedewerker verkeer en vervoer Jacinta Steltenpool: ‘Je bent een journalist en je stelt mij een inhoudelijke vraag, dan moet ik doorverwijzen naar persvoorlichting.’ Wim Koevoet, persvoorlichter gemeente Haarlemmermeer: ‘Op korte termijn zijn er geen maatregelen te verwachten.’ Op lange termijn wel? ‘Het is zoals ik zeg: op korte termijn is er geen oplossing te verwachten. Deze fietsers zullen een stukje moeten omrijden. Het gebeurt wel vaker dat fietsers een stukje moeten omfietsen, weet ik uit eigen ervaring.’  Komt u ook regelmatig een vreemde situatie tegen? Stuur deze naar de redactie van de Vogelvrije Fietser: vogelvrijefietser@fietsersbond.nl, of Postbus 2828, 3500 GV Utrecht.

VogelvrijeFietser

Grote bandentest Dikkebandentocht van Lola Bikes & Coffee (zie pag. 20) op het strand

VogelvrijeFietser

januari 2013

Tekst: Michiel SlĂźtter | Foto: Peter arno broer en kees bakker

Bijna alle Nederlanders ploeteren voort op te zachte fietsbanden. Alleen met brede banden kun je ongestraft met een lage bandenspanning doorfietsen, blijkt uit het bandenonderzoek van TestKees. ď&#x192;¨

januari 2013

VogelvrijeFietser

Robuust autoventiel

én van de belangrijkste uitvindingen voor de fiets was de luchtband. De Schot John Boyd Dunlop vroeg er al in 1888 een patent op aan. Je zou denken dat we na ruim 130 jaar het maximale uit de luchtbanden kunnen halen. Maar niets is minder waar. Door hardnekkig conservatisme ploeteren we maar voort op te zachte banden. TestKees vertelt waarom. Wat gaat er mis met de fietsbanden? ‘Mensen controleren hun bandenspanning amper. Daardoor fietsen veel mensen met te zachte banden, wat betekent dat je meer rolweerstand hebt en dus zwaarder trapt. Ook slijten de banden sneller en je hebt meer kans op een stootlek als je door een kuil of tegen een stoeprand fietst.’ Waarom fietsen we met te zachte banden? ‘Mensen denken niet na over de span-

Kwetsbaar frans ventiel

Ouderwets Hollands ventiel

ning van hun banden. Zelfs in de fietsenstalling van de Fietsersbond bleek geen van de medewerkers zijn banden goed opgepompt te hebben. Dat ligt waarschijnlijk aan de fietspomp. Veel mensen hebben de Jumbo-pomp. Die is lekker goedkoop, maar je krijgt de banden er niet goed mee op spanning. Bandenfabrikanten geven 3,5 bar aan als minimum, maar de Jumbo-pomp begint bij 3 bar al te lekken. Dat wil zeggen dat je er geen lucht meer bij krijgt. En je hebt ook geen idee hoe hard je hem oppompt, want er zit geen drukmeter op. Koop liever een pomp met een drukmeter die geschikt is voor verschillende ventielen. Voor drie tientjes heb je er al een. Pomp vervolgens de band op tot 4 à 5 bar. Dan heb je enige marge tot het minimum van 3,5 bar. Onder de 3,5 bar veren ze te veel door. Nog een nadeel van de Jumbo-pomp is trouwens dat die alleen geschikt is voor Nederlandse ventielen. Dat is een ouderwets ventiel dat nergens meer wordt gebruikt; daarom

wordt het ook een Nederlands ventiel genoemd.’ Waarom hangen wij zo aan dat Nederlandse ventiel? ‘Omdat mensen thuis een Jumbo-pomp hebben staan. En met een Jumbo-pomp kun je geen banden met een autoventiel of een Frans ventiel oppompen. De fietsindustrie blijft ook maar fietsen met die Nederlandse ventielen aanbieden, omdat de klanten daar nu eenmaal aan gewend zijn. Maar als je eenmaal een goede pomp met een drukmeter hebt gekocht, kun je de banden tot de juiste spanning oppompen. En met zo’n pomp kun je ook eindelijk voor een binnenband met een autobandventiel kiezen. Dat kan ik iedereen aanraden, want een autobandventiel is veel robuuster en het verwisselen van de binnenband is minder bewerkelijk. Je heb geen gedoe met losse onderdelen en je hoeft een band niet leeg te laten lopen als je het ventiel door het gat in de velg wilt steken. Nog een voordeel: een autobandventiel is veel vandalismebestendiger. Franse ventielen hebben als nadeel dat ze fragiel zijn en bij het oppompen buigen of breken.’ Wat is de belangrijkste uitkomst van de bandentest? ‘De antilekbanden van Schwalbe – de Marathon (30,90 euro) en de Marathon Plus (36,90 euro) met een extra dikke antileklaag – lopen verrassend genoeg heel licht. Vaak wordt gedacht dat een band meer rolweerstand krijgt door zo’n dikke antileklaag. Hoe hoger de rolweerstand, hoe zwaarder je moet trappen. Vanwege de vermeende hoge rolweerstand heeft Schwalbe ook de Racer en de Kojak in het assortiment opgenomen. Ze worden door Schwalbe

VogelvrijeFietser

januari 2013

Drukmeter

aangeprezen als snelle banden met een extra lage rolweerstand. Maar ze zijn in de test ontmaskerd. De Racer heeft bij dezelfde bandenspanning evenveel rolweerstand als de Marathon Plus met extra dikke antileklaag. De Kojak, een band zonder profiel, loopt zelfs zwaarder dan de Marathon Plus en dan gaat hij ook nog eens een keer eerder lek.’ Wat is de snelste band? ‘De onbekende Vittoria Randonneur Hyper (42,90 euro). Die rolde het lichtste; bij dezelfde inspanning ga je daar ongeveer één kilometer harder mee dan met de Marathon Plus van Schwalbe. Het is een goede band als je snelheid wilt en genoegen neemt met een beetje lekbescherming.’ Je hebt ook brede banden getest. Waarom zou je voor brede banden kiezen? ‘Ze hoeven minder vaak opgepompt te worden. Brede banden doen het prima met een bandenspanning tussen de 2,5 en 4 bar. Als gewone banden minder dan 3,5 bar hebben, moet je al zwaar trappen. En het is fijn om wel op zachte banden onder de 3,5 bar te kunnen rijden omdat je dan meer comfort en grip hebt. Comfort betekent dat je minder trillingen voelt. Bij brede banden heb je het comfort en de grip van te zachte gewone banden, maar niet het nadeel van zwaar trappen. De brede Big Apple (30,90 euro) heeft bijvoorbeeld met 2,5 bar dezelfde rolweerstand als de smalle Marathon Plus met 4 bar. Als je comfort wenst, neem dan een Big Apple. Met 2,5 bar kun je ook gemakkelijk onverhard fietsen. De brede banden zijn alleen extra comfortabel als ze zacht zijn. Als de brede banden net zo hard worden opgepompt als de normale fietsbanden voel

januari 2013

Brede ballonband

je ook weer hobbels. Het ligt niet aan de breedte, maar aan de bandenspanning. Een andere reden om voor brede banden te kiezen is dat ze veiliger zijn. De TU Delft heeft voor de Fietsersbond

Bandentips en - feiten

Vrijwel alle Nederlanders rijden op te zachte banden Pomp je band minimaal eens in de maand

Je band goed oppompen is veel belangrijker dan welke band je koopt

Weg met de ouderwetse Jumbo-pomp. Koop liever een pomp met drukmeter

Het Nederlands ventiel is een historische miskleun. Vraag om een band met autobandventiel.

5 6

Hoe breder de banden hoe beter

Verfoeilijke Jumbo-pomp

Kies als je een nieuwe fiets koopt voor brede banden en autoventielen (of kijk of je die brede banden er later in kan zetten)

VogelvrijeFietser

AdvErtOriAl

FOtO erik van den boom

Fiets en Wandelbeurs met

nieuwe highlights Op 9 en 10 februari 2013 vindt alweer de negende editie van de Fiets en Wandelbeurs plaats in de Amsterdam RAI. Met Frankrijk als themaland, boeiende lezingen en nieuwe elementen als outdoorfilms en een Literair Reiscafé belooft het een bijzondere beurs te worden. Speciale aandacht is er in 2013 natuurlijk voor themaland Frankrijk. Zeker veertien reisaanbieders en regio’s presenteren zich in een groot themalandpaviljoen, inclusief terras met Franse specialiteiten. Het populaire vakantieland telt een groeiend aantal autoluwe voies vertes (groene wegen) langs rivieren en bewegwijzerde véloroutes voor een prachtige fietsvakantie. Nieuwkomer op routegebied is de vélodyssée, die over een afstand van 1200 kilometer langs de Atlantische kust kronkelt. OutdOOR en e-FIetsen de liefhebbers van lichtgewicht artikelen komen in het weekend van 9 en 10 februari in het outdoorwalhalla terecht: meer dan ooit zijn op de beurs tenten, kleding, gps-toestellen en wandelschoenen te vinden. Maar het blijft niet alleen bij kijken: steeds meer exposanten bieden hun producten ook te koop aan. veel aandacht is er verder voor elektrische fietsen. de nieuwste modellen zijn er te bewonderen én uit

VogelvrijeFietser

te testen op het grote fietsparcours. Bovendien krijgen de bezoekers E! uitgereikt, een gratis magazine met informatie over e-fietsen en recreatief e-fietsen. LezIngen en FILMs Auteurs en avonturiers nemen je mee op hun reizen in het lezingen workshopprogramma, dat ruim honderd voordrachten telt. Wereldfietser en auteur Frank van rijn is weer present en vertelt over zijn belevenissen op de Mongoolse

Fiets en Wandelbeurs Amsterdam RAI 9 en 10 februari 2013, 10 - 17 uur Entree: 14 euro aan de kassa, 12 euro met deze coupon. www.fietsenwandelbeurs.nl

Op 16 en 17 februari is er ook een Fiets en Wandelbeurs in de Nekkerhal in Mechelen (België). www.fietsenwandelbeursvlaanderen.be

steppen. voor het eerst is een van de lezingzalen ingericht als filmzaal, waar boeiende outdoorreportages de revue passeren. Op een speciaal ingericht deel van de beursvloer kun je een selectie van tien filmpjes bekijken tijdens het eerste ‘Fiets en Wandelbeurs short movie festival’. LIteRAIR ReIscAFé Nieuw is ook het literair reiscafé. Auteurs en bloggers vertellen daar over hun ervaringen in alle uithoeken van de wereld. Het café is de plek waar je even kunt bijkomen van het beursgeweld, want het aanbod op de Fiets en Wandelbeurs is enorm gevarieerd. van de nieuwste reisfietsen tot voedingsproducten en bestemmingen overal ter wereld. de enige manier om daar een goede indruk van te krijgen, is de beurs te bezoeken.

Amsterdam RAI

9 & 10 februari 2013

KORTINGSBON Nekkerhal Mechelen 16 & 17 februari 2013

U ontvangt 2 euro korting op de toegangsprijs bij inlevering van deze bon. Geldig voor één persoon en niet in combinatie met andere aanbiedingen.

FOtO debby gOsseLInk

vogelvRIj 1/2013

januari 2013

Naaldpriktest

onderzoek gedaan naar de grip van banden. De conclusie is dat je met brede banden gemakkelijker over richeltjes in de rijrichting kunt fietsen. Met brede banden heb je meer grip als je in de berm raakt en er weer uit wilt. Je glijdt ook minder snel als je op de randjes tussen voetpad en fietspad verzeild raakt.’ Die banden zijn dus goed om valpartijen te voorkomen. ‘Ja, want uit onderzoek blijkt dat veel mensen van de fiets vallen wanneer ze per ongeluk de berm in rijden. Ik denk dat die brede banden ook handig zijn voor ouderen op e-bikes. Op een e-bike steun je meer op het zadel. Als je minder druk op de pedalen hoeft te zetten,

‘Juist op een elektrische fiets zijn dikke banden fijn’ ga je sneller onderuitgezakt zitten en heb je meer last van trillingen en schokken van kuilen en richels. Juist dan heb je baat bij banden met een lagere spanning. Dikke banden komen dan goed van pas, omdat die goed veren bij lage spanning zonder dat je extra hard moet trappen. En als je al iets zwaarder moet trappen, vang je dat makkelijk op met trapondersteuning. In Duitsland en Zwitserland hebben ze de voordelen van brede banden voor e-bikes al wel ontdekt. Flyer en Riese & Müller hebben e-bikes met brede banden (lees ook Producten op pagina 40 en 41, red.). Maar eigenlijk zijn brede banden voor iedereen prettig. Meer comfort en meer grip is voor elke fietser prettig. Denk aan de schokken voor kinderen op zitjes; brede banden kunnen de klappen dempen. En je hoeft ook niet bang te zijn dat ze snel lek raken. Ze doen het even goed als gewone smalle banden.’ 

januari 2013

De test

k heb 24 verschillende banden getest op rolweerstand, lekbestendigheid, comfort en hoe gemakkelijk ze over een richeltje rollen. De rolweerstand en lekbestendigheid heb ik getest op de machines van de bandenfabrikanten Schwalbe en Continental. Het comfort heb ik getest door met 4 bar over een klinkerweg te fietsen en de trilling op het stuur te meten. Bij de TU Delft hebben we een aantal banden over een kleine richel laten rollen en vervolgens gemeten hoeveel kracht het kost om ze over de richel te duwen. Twintig banden waren normale stadsfietsbanden met een breedte van ongeveer 37 mm en vier brede banden (ballonbanden) met een breedte van ongeveer 50 mm. Snelheid De snelste band is de Vittoria Randonneur Hyper. Met de energie die je nodig hebt om met deze band 20 kilometer per uur te rijden, zou je met de Schwalbe Marathon Plus maar 19 kilometer per uur halen. De Schwalbe Marathon gaat dan 19,4. De brede Big Apple gaat maar een beetje langzamer: 19,8 kilometer per uur. LekbestendigheiD De Vittoria Randonneur Hyper deed het ook goed in de naaldpriktest. Bij deze band moet je veel kracht zetten om erdoor te komen. Maar kracht is niet alles. Als het veel energie kost om rubber te doorboren, duurt het lang voor een scherf de binnen-

Rolweerstandtest

band bereikt. Op dit onderdeel doet de Schwalbe Marathon Plus het zeer goed. Om de Marathon Plus lek te krijgen heb je 70 procent meer energie nodig dan bij de Vittoria Randonneur Hyper. Als je een mooie allround band wilt – goede scores op lekbestendigheid en snelheid – moet je de Schwalbe Marathon kiezen. ComforT Comfort wordt gemeten aan de hand van de trillingen. Hoe meer trillingen, hoe minder comfortabel. En bij de gewone banden scoort de Vittoria Randonneur Hyper weer het best. Bij 4 bar heb je op de Schwalbe Marathon Plus 25 procent meer trillingen te verduren. En bij de Schwalbe Marathon 18 procent. De Big Apple geeft dan 15 procent meer trillingen. Maar bij 2 bar geeft de Big Apple 41 procent minder trillingen dan de Vittoria Randonneur Hyper. Uitgebreide resultaten staan op www.fietsersbond.nl/testkees

VogelvrijeFietser

Tekst: Michiel Slütter | Foto: Peter arno broer

Fietsersbond vernieuwt ‘Ik zie gouden kansen’ Het zijn barre tijden. Ook de Fietsersbond ontkomt niet aan bezuinigingen. ‘Maar ik ben helemaal niet pessimistisch. Ik zie gouden kansen’, zegt Marijke van Haaren, voorzitter van de Fietsersbond. Het zijn voor iedereen moeilijke tijden. Hoe gaat het met de Fietsersbond? ‘Ik ben helemaal niet pessimistisch over de toekomst; ik zie gouden kansen. De fiets wordt steeds populairder. Voor al die fietsers zijn de fietspaden te smal en er zijn niet voldoende stallingen. We moeten daarom op een andere manier naar de fiets kijken. Het is een uitgelezen kans om de fiets te integreren in het mobiliteitsbeleid. Dat houdt in dat je bij het maken van mobiliteitsplannen niet alleen denkt aan auto’s, maar ook aan het OV en de fiets. Overal is minder geld voor en de fiets is nu juist één van de goedkoopste oplossingen om aan de mobiliteitsvraag te voldoen.’

En wat is de rol van de Fietsersbond in deze ontwikkelingen? ‘De Fietsersbond werkt aan de schaalsprong. Dat houdt in dat de fiets meer ruimte moet krijgen. Ik ben heel trots op de actieve leden van de Fietsersbond. Zij hebben een belangrijke inbreng bij de beleidsplannen. Er wordt serieus naar de Fietsersbond geluisterd. Ik weet uit eigen ervaring dat een wethouder steun van de gemeenteraad krijgt als hij of zij kan zeggen “Ik heb het in overleg met de Fietsersbond opgelost”. En denk ook aan de Fietsstad-verkiezingen. Alleen al door de deelname gaat het ambitieniveau van een gemeente omhoog. Maar de kwestie van meer ruimte en betere voorzieningen voor de fiets speelt niet alleen op gemeentelijk niveau. De Fietsersbond wil dat de fiets op alle niveaus aan bod komt: lokaal, provinciaal en nationaal.

VogelvrijeFietser

Neem het parkeren bij stations. De NS valt onder het Rijk, maar de problemen doen zich voor op lokaal niveau. Voor de stallingen willen we een landelijke standaard. Maak bijvoorbeeld overal betaalde eersteklasstallingen. Denk verder aan bewaakte stallingen komen waar je alleen de eerste dag gratis parkeert. De kosten voor die stallingen zou je via de treinkaartjes kunnen financieren. Dat is politiek tot nu toe afgewezen. Maar als je denkt in ketens, dan is de fiets een onderdeel van de treinreis. Dat betekent dat je dat goed moet regelen. Politieke keuzes hebben tijd nodig; toch denk ik dat het snel kan veranderen. Bedenk wat er gaat gebeuren nu de OV-studentenkaart verdwijnt en studenten meer gaan fietsen. Ik zie nu al fietsfiles. Dat moet gewoon beter gefaciliteerd worden. Het gaat om een cultuuromslag, en het is een opgave voor de Fietsersbond om die te bewerkstelligen.’

‘We moeten op een andere manier naar de fiets kijken’

Er is veel werk te doen voor de Fietsersbond. Maar tegelijkertijd moet de Fietsersbond bezuinigen. ‘Ja, de vereniging wordt dit jaar getroffen door een korting van 100.000 euro op de subsidie van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Daarnaast hebben provincies, gemeentes en ministeries minder geld om de Fietsersbond

januari 2013

column

En vélo ‘Bij mij hoef je in ieder geval niet zo’n mal geel hesje om’, zegt de Nederlandse gids die ons op de fiets door Parijs zal rondleiden. Hij wijst naar een groep Aziatische toeristen, die eruitzien als mijnwerkers. ‘Je hoeft ook geen helm op’, zegt hij. ‘En je krijgt een degelijke, Hollandse fiets, in plaats van zo’n ding dat zij hebben.’

‘Bij het nieuwe denken speelt de Fietsersbond een centrale rol’

in te huren. Er zijn gewoonweg minder projecten waarmee de Fietsersbond geld kan binnenhalen. Op alle vlakken moet de Fietsersbond daarom gaan verminderen. Dat betekent vooral minder personeel. Daar hebben we zorgvuldig naar gekeken. Door onzekere inkomsten is een vernieuwing in het denken nodig. We gaan naar een vaste kleine kern en daaromheen zit een flexibele schil. Dan kun je voor projecten telkens de beste mensen inhuren. Zeker in deze tijd is er voldoende aanbod.’

En het aantal Vogelvrije Fietsers gaat terug van zes naar vier per jaar. ‘We zitten in een transitie. Maken we de Vogelvrije Fietser volledig digitaal? We hebben gekeken naar het helemaal stopzetten van de papieren Vogelvrije Fietser. Dat besluit hebben we nu niet genomen. We realiseren wel een besparing door twee nummers te schrappen. Het drukken en verzenden van één nummer kost zo’n 20.000 euro. We kunnen zo dus 40.000 euro besparen. Om contact te houden met de leden hebben we de site van de Vogelvrije Fietser vernieuwd. Daarnaast gaan we meer nieuwsbrieven versturen om de leden op de hoogte te houden. Het bestuur is heel benieuwd hoe de leden op de noodzakelijke bezuinigingen zullen reageren. Zoals ik al zei, zijn we optimistisch over de toekomst. We zitten in een periode van vernieuwingen. De stedelijke inrichting verandert, de fiets wordt belangrijker. Ook de elektrische fiets trouwens, voor de langere afstanden. Bij dat nieuwe denken, de nieuwe mindset, speelt de Fietsersbond een centrale rol.’ 

januari 2013

En even later zoeft onze groep als een rij pulletjes achter de gids aan door de Franse hoofdstad. Soms over fietspaden, soms hele stukken over de stoep. Ook af en toe dwars door het drukke autoverkeer. Niet alle Parijzenaren zijn even blij met ons, maar wij genieten met volle teugen. Het is zondagmiddag; de meesten van ons hebben al een paar dagen Parijs achter de rug, maar nu zien we de stad op een heel andere manier. Geen muffe metro’s, geen eindeloos gesjok. Zes arrondissementen in drie uur, en toch met veel aandacht. De gids, die in Parijs studeert, vertelt ons dat hij hier zelf niet eens een fiets heeft. In het centrum staan overal rekken met huurfietsen. Als je de fiets binnen een halfuur weer aan een verhuurplek vastmaakt, dan is het gebruik gratis. Een abonnement kost bijna niets en kun je ook als toerist makkelijk voor korte tijd afsluiten. Ik zie meteen dé oplossing voor de Nederlandse dichtslibbende binnensteden en stationsgebieden.

‘Niet alle Parijzenaren zijn even blij met ons’

Met de wind in mijn haren besluit ik dat ik alleen nog maar op vakantie wil naar fietsvriendelijke steden. Valencia, Berlijn, New York, Kopenhagen, Glasgow, Londen en Parijs heb ik nu gehad. Waarbij het woord fietsvriendelijk soms iets te optimistisch is. Dat blijkt ook als we met onze groep voor het Panthéon staan, met achter ons de Eiffeltoren. Een passerende Fransman bespuugt ons en moppert luid over de invasie van de Hollanders. Tant pis. Merel Roze is tekst- en romanschrijver. www.merelroze.com

VogelvrijeFietser

Fietsen niet bestand tegen Nederlanders

‘Alles met wielen mag verkocht worden’ Nederlanders fietsen elke dag, in weer en wind. Fietsen kunnen daar niet altijd goed tegen. Zouden ze niet sterker gemaakt kunnen worden? ‘Het belang van de industrie is dat de normen laag blijven.’ 18

VogelvrijeFietser

januari 2013

Tekst: Michiel Slütter | Illustratie: Berend Vonk

en paar jaar geleden kocht ik een Follow Me-tandem. Een prachtige Zwitserse vinding, waarmee je een kinderfietsje aan de fiets van een volwassene kunt vastkoppelen. Veel plezier mee gehad. Ik verwachtte Zwitserse degelijkheid. Maar de boutjes knapten vrij snel en op het eind was een scharnierend deel volledig weggesleten. Dat had ik niet verwacht. ‘Het lijkt erop dat de Hollander wat intensiever gebruikmaakt van zijn Follow Me dan de Zwitserse uitvinder voor ogen had’, mailde de importeur

januari 2013

toen ik om opheldering vroeg. De uitvinder had waarschijnlijk een zonnig zondags familietochtje in gedachten. Maar Nederlanders fietsen dagelijks in weer en wind. De importeur wilde de Follow Me-tandem wel repareren, maar ik besloot een nieuwe te kopen. Opvallend: alle onderdelen die waren afgebroken, zijn nu veel steviger.

Nederlandse fietsers Ik ben niet de enige Nederlandse fietser die fietsen en fietsproducten zwaarder belast dan de fabrikant had

voorzien. ‘Als een product het in Nederland uithoudt, is het goed voor de rest van de wereld’, zegt Joris Kok van Kok Fietsen in Utrecht. ‘Nederland is een eiland. Wij fietsen heel anders. Wij fietsen elke dag, in alle weersomstandigheden. Daar zijn veel fietsen niet op gebouwd. Want in andere landen fietsen mensen af en toe een stukje. Ik heb het in het verleden gemerkt met een groot vouwfietsenmerk. Bij één van hun vouwfietsen was een onderdeel niet goed. Maar men wilde de productie toen niet alleen voor de Ne-

VogelvrijeFietser

derlandse markt aanpassen. En alleen uit Nederland kwamen er klachten.’ Kok kiest de fietsen die hij verkoopt zorgvuldig uit. ‘Ik wil geen rommel verkopen, want dan verkoop ik geen fietsplezier. Voor ik een nieuw merk ga verkopen, wil ik eerst zelf bekijken hoe de fiets in elkaar zit en ik wil hem testen.’

Bagagedrager Dat een wereldwijd opererende fabrikant niet stilstaat bij het feit dat Nederlanders vrij groot en sterk zijn en hun fiets dagelijks gebruiken, is niet heel verbazingwekkend. Maar je zou verwachten dat Nederlandse merken hun fietsen wél stevig genoeg maken.

Taco Carlier van Van Moof: ‘Wij besteden altijd de grootste zorg aan de veiligheid van onze producten.’

‘Het voornaamste doel van de NEN-norm is claims vermijden’

Tjitske Voet uit Bergen op Zoom, bijvoorbeeld, ging ervan uit dat ze haar driejarig dochtertje Kaja (15 kilo) wel achter op de fiets mee zou kunnen nemen. Ze had een modieuze Van Mooffiets aangeschaft en liet er meteen een zitje op zetten. Dat ging niet goed. Voet: ‘Het is met bouten en al uit het

frame gebroken.’ Kaja’s rugzakje brak de val en het liep gelukkig allemaal goed af.

bos bloemen Van Moof heeft een andere fiets aangeboden en een bos bloemen gegeven voor de schrik. Maar Tjitske is er toch verbaasd over dat de bagagedrager van haar stadsfiets zomaar afbrak. Hoe kan dat nou? ‘Wij zijn zeer geschrokken van het voorval’, mailt Taco Carlier van Van Moof. ‘Wij besteden altijd de grootste zorg aan de veiligheid van onze producten en de veiligheid staat altijd voorop.’ Carlier zegt dat de drager geschikt is voor een gewicht tot 25 kilo. ‘Dit staat heel duidelijk op de

drager vermeld: ‘MAX 25 KG’. Wij hebben het NEN 14872-keurmerk op de drager, getest door een gecertificeerde fabrikant. Dat is een internationale certificering voor de drager tot 25 kilo. Het gebruikte kinderzitje in dit betreffende geval is de GMG 911; ik heb met GMG/ Yepp gebeld. In de handleiding van dit kinderzitje staat vermeld dat het zitje alleen geïnstalleerd mag worden op dragers die een minimale last kunnen verdragen van 35 kilo. Het zitje had dus niet op onze achterdrager gemonteerd mogen worden.’ Carlier belt later om uit te leggen dat het niet alleen om het gewicht van het kind en het zitje gaat. ‘Als een kind achteroverleunt is de belasting heel anders, veel zwaarder. Daarom heeft de fabrikant van het zitje die eis van 35 kilo gesteld.’ Zou je dan niet marge in moeten bouwen om er zeker van te zijn dat de drager veel kan weerstaan? ‘Er ís een enorme marge’, zegt Carlier. ‘Tijdens de test wordt de drager heel heftig belast, onder allerlei omstandigheden.’ Carlier benadrukt nogmaals het voorval heel vervelend te vinden. En zegt dat er verder geen enkele klacht over de drager is geweest.

Claims vermijden ‘Kinderen wiebelen en leunen altijd achter op een fiets. Een drager mag niet zomaar in zijn geheel afbreken waardoor het kind met zitje en al op de grond valt’, zegt Kees Bakker (TestKees) van de Fietsersbond over de afgebroken drager. ‘Ik denk dat het om een ontwerpfout gaat. Als bij andere dragers iets stuk gaat, blijft een drager altijd wel op één punt vastzitten. Bij dit ontwerp, waar de drager met vier bouten in het frame vastzit, kan een schade – één of twee bouten die losraken – gemakkelijk onopgemerkt blijven. Vervolgens valt de drager er ineens af, wanneer de twee resterende bouten het begeven. De fabrikanten van de fiets en het zitje wijzen naar elkaar om van de schuld af te komen. Ze gebruiken de NEN-norm om zich te vrijwaren van claims.’ Bakker heeft de testmethode voor

januari 2013

dragers bestudeerd. ‘In de norm voor dragers wordt niet getest op een belasting door kinderzitjes. Er wordt een gewicht precies in het midden van de drager geplaatst. Maar het gewicht van een kind in een zitje drukt meer op de achterste helft van de drager. Ook wordt geen rekening gehouden met weersomstandigheden. Nederlanders fietsen ook in de winter wanneer er zout gestrooid wordt. Dan heb je meer last van corrosie.’ Volgens Bakker zeggen normen niet

‘Er wordt niet getest op belasting door kinderzitjes’ zo heel veel over de kwaliteit. ‘Het voornaamste doel van de NEN-norm is aansprakelijkheidsclaims vermijden. Die NEN-normen waar Van Moof naar verwijst worden opgesteld door een commissie waar vijftien leden in zitten. De fietsindustrie domineert met elf leden in die commissie. De mensen die erin zitten, hebben er belang bij om de eigen stand van techniek tot norm te

Van Moof met bagagedrager

Volgens Beaujon borduren de normen voort op de verouderde testmethoden. ‘Je had begin jaren zestig DIN-normen (Duitse tegenhanger van de Nederlandse NEN-normen, red.) voor de fietsindustrie. Daar hoorde een stelsel beproevingen bij die bij die tijd pasten. In die tijd waren bijna alle voorvorken van staal. Zo’n voorvork werd in een bankschroef gezet. Daar werd 100 kilo aan gehangen en de vork mocht dan wel buigen, maar niet breken. Deze manier van testen is een statische belasting op de onderdelen.’ Dat klinkt goed, maar het kan beter. Beaujon: ‘Het Franse merk Look zei: ‘We maken carbon vorken en we hebben niets aan die norm.’ Zij hebben de lat hoog gelegd en zijn niet statisch, maar dynamisch gaan testen. Ze lieten een gewicht vallen op de vork en ze verhoogden het gewicht telkens met een kilo. Ze begonnen bij 100 kilo en dat ging door tot tussen de 800 en 1500 kilo. Jammer genoeg heeft een commissie die voor de Europese normen voor fietsen verantwoordelijk was ervoor gekozen om de oude statische belasting op onderdelen tot norm te verheffen. Dat is in 2004 gebeurd.’ Volgens Beaujon heeft de ‘commissie van wijzen’ vooral de fietsindustrie gediend, die belang heeft bij lage normen.

Gescheurde frames

verheffen. Elk land heeft zo’n commissie en zij beoordelen de Europese normen om vervolgens tot een gezamenlijke Europese norm te komen.’

Dynamisch testen Otto Beaujon, een journalist die tientallen jaren de fietsindustrie heeft gevolgd, stelt ook dat je aan die normen niet veel hebt. ‘Het belang van de industrie is dat de normen laag blijven. In kwesties van productaansprakelijkheid geldt: hoe lager de norm, hoe beter.’

Fietsverkoper Joris Kok ziet in zijn werkplaats de gevolgen van de lage normen. ‘Ik krijg de indruk dat alles wat wielen heeft gewoon verkocht mag worden. Mensen komen hier met goedkope bakfietsen van bakfietsweb waarvan het frame is gescheurd. Of een goedkoop fietskarretje van de Hema waarvan de koppeling stuk is.’ Dat biedt Kok natuurlijk de gelegenheid om uit te leggen dat het loont om goede spullen te kopen. En verder zal je als fietskoper voorlopig op je eigen inzicht moeten afgaan om te beoordelen of een fiets of een fietsproduct sterk genoeg is. Op de officiële normen kun je niet altijd vertrouwen. 

VogelvrijeFietser

Arthus Wieffeling van Lola Bikes & Coffee (rechts): ‘Ik erger me steeds meer aan het woord concept’ 22

VogelvrijeFietser

januari 2013

Tekst: Wijbrand Schaap | Foto’s: Peter Arno Broer

Haagse fijnproeverswinkel

Koffie& fietsen In Amerika is het doodnormaal. Voor Nederlanders is het nog wennen, zo’n winkel met fijnproeversfietsen waar je tegelijkertijd hele lekkere koffie kunt drinken. Arthus Wieffering van Lola Bikes & Coffee: ‘Wij hoeven niet per se fietsen te verkopen.’

uwstenen muren, een houten bar, en publiek dat je in een grootsteedse koffiezaak kunt verwachten: jong en hip, gewapend met dunne laptop of tabletcomputer en aan de koffie. Niets in Lola bikes & coffee doet vermoeden dat je bij een fietsenmaker zit. En toch is Lola bikes & coffee, om de hoek bij de koningin op het Haagse Noordeinde, een fietsenmaker. Maar dan wel een van het nieuwe slag. Arthur Wieffering is met Reinier Hamel deze winkel begonnen. Een winkel waarin naast koffie en fietsreparaties ook exclusieve fietsen worden verkocht. Van de inmiddels steeds bekender wordende ‘fixies’ of ‘doortrappers’ tot fietsen met megadikke banden voor het zwaardere off-roadwerk. Dat Lola bikes & coffee zich niet op een heel breed publiek richt, moge duidelijk zijn. Wieffering beaamt dat volmondig: ‘Ik vind eigenlijk geen enkele fietsenwinkel leuk. Wij hebben een andere filosofie: je moet doen wat je leuk vindt. Koffie vinden we mooi. Fietsen vinden we mooi. We doen het niet om zoveel mogelijk te verkopen. Ik verkoop liever wat ik mooi vind en wat klopt. Als het lukt, houden we elk jaar een potje over om iets te doen waar we achter staan. Iets nieuws ontwik-

kelen, bijvoorbeeld een project voor duurzame koffieteelt. Want dat is wat we uiteindelijk willen.’ In een tijd waarin de ene na de andere kleinere fietsenmaker het loodje legt, moet je met een plan komen, wil je overleven in deze branche. Maar zo uitgekiend is het volgens Wieffering niet: ‘We hebben niet zoveel uitgerekend. We doen gewoon waar we in geloven. We hebben gekeken hoeveel vaste lasten we zouden hebben. Als er helemaal niemand is, dan stopt het personeel en gaan we er zelf in werken. We hebben alleen het pandje.’

Overleven Zo weinig vaste lasten en zo weinig voorraad aan onderdelen en accessoires maakt ook dat je je minder zorgen hoeft te maken over de omzet uit de verkoop. De fietsen in de winkel zijn te koop, maar verkopen hoeft niet persé, vertelt Wieffering: ‘Er staan hier allemaal fietsen die ik zelf mooi vind. Heel veel van die fietsen hebben we destijds in onze maat gekocht, van ons eigen geld. Dat kwam omdat we destijds niet eens zeker wisten of we dit pandje konden krijgen. Dit zijn fietsen die je soms al een halfjaar van tevoren moet bestellen, wil je ze op tijd heb-

ben. Maar het voordeel is: als we ze niet verkopen, kan ik er tenminste zelf nog op fietsen.’ Zoiets kan een gemiddelde fietsenwinkelier niet zeggen. Die onderhandelt met vertegenwoordigers van de grotere fietsfabrieken en moet aan het begin van elk seizoen diep in de buidel tasten om een verkoopvoorraad in te kopen. Als de verkoop dan tegenvalt, zit de winkelier met de gebakken peren, legt Wieffering uit: ‘Als jij gedwongen bent om aan het begin van het seizoen een bepaald aantal fietsen af te nemen, dan ben je geen winkel meer, maar een groothandel, een distributeur. Als ik zoveel fietsen moet afnemen zodat het merk een bepaald aantal containers kan bestellen in het Verre Oosten, loop ik een enorm ondernemersrisico. Als het merk niet verkoopt, is het jouw probleem, niet dat van de fabriek. Ik wil tevreden klanten, door ze service te geven. Daar steek ik tijd in.’ En dat doe je dus door een gemixte formule, zoals deze coffeeshop annex fietsenwinkel. Een onbekend concept, hier, maar niet in de rest van de wereld, weet Wieffering: ‘Een Amerikaan die hier binnenkomt zegt meteen: wat een leuke fietsenwinkel. Een Nederlander denkt dat het een museum is.

Maar dat is ook goed. Naar sommige fietsen die hier hangen moet je eerst heel lang kijken voordat je ze koopt. Zo’n Cielo, die koop je pas over vijf of tien jaar. Niet nu. Daar moet je klaar voor zijn. De fabriek maakt 150 fietsen per jaar en de levertijd is alleen al zeven maanden.’ Fietsen voor fijnproevers dus: ‘Voor mensen die fietsen uit passie is een fiets iets speciaals, maar voor de meeste Nederlanders is een fiets gewoon een gebruiksvoorwerp waar niet al te veel aan moet mankeren, en dat niet speciaal mooi hoeft te zijn. Een Opel of een Volkswagen, zeg maar. Het gaat om betrouwbaarheid, niet om passie.’

Echte liefde voor de fiets van opa Ze staan prominent in de winkel. Twee BSA-stadsfietsen in originele staat uit het bouwjaar 1970. ‘Een man uit de buurt heeft ze hier neergezet. Hij heeft er jaren samen met zijn vrouw vol liefde voor gezorgd. Alle onderdelen zijn origineel en alles is perfect onderhouden. Nu ze wat ouder zijn en minder ruimte hebben, heeft hij ze aan ons gegeven. We mogen ze verkopen, maar alleen aan kopers die beide fietsen willen hebben en beloven er net zo goed voor te zorgen als zij gedaan hebben. Voorlopig hebben we die koper nog niet gevonden.’

Dikkebandenfietsen Als voorbeeld van fietsen uit passie noemt hij de opvallende dikkebandenfietsen die prominent voor in de winkel staan: ‘We zijn de tweede in de wereld die met die dikkebandenfietsen toers doen. Ik haal er de kosten niet mee uit, maar het is leuk om te doen. En tegelijk laten we steeds meer mensen merken dat je er heel erg goed en comfortabel op kunt fietsen.’ Lola bikes & coffee gaat over fietsen als lifestyle. Het zijn ondernemers met een passie, en ze hoeven er niet eens rijk van te worden: ‘Het zijn de ‘fixie’rijders die er weer een lifestyle van gemaakt hebben. Dat is in de rest van de wereld al zo en dat begint nu in Nederland ook op te komen. Die mensen maken alles zelf, zoeken zelf de frames en de onderdelen uit, en zorgen er ook voor dat ze er goed uitzien.’ En dat geldt ook voor de winkel. Daar zit, met de ruwhouten bankjes, de in regenboogkleuren beschilderde bar en ruwstenen muren een mooi concept achter. Maar dat mogen we niet zeggen, vindt Wieffering: ‘Ik ben me steeds meer aan het woord concept gaan ergeren. Laatst kwam iemand in onze winkel die hem wilde laten zien aan anderen als voorbeeld van een mooi concept. Toen zei ik: “Heb je een vriend thuis? Is die mooi? Die ga je toch ook geen concept noemen? ”’ Kijk voor de dikkebandenfietsentoers op http://www.lolabikesandcoffee.nl, elke zondagochtend voor 17,50 euro inclusief koffie en koek. 

januari 2013

Niet iedereen mag deze fiets kopen

Specialisatie redt fietsenwinkel De fietsenwinkel om de hoek gaat verdwijnen. Nu zijn er nog 1800 fietsenzaken. ’Er zal een winkelsanering plaatsvinden, van 1500 over vijf jaar naar 1200 die uiteindelijk overblijven’, voorspelt Patrick Langley van GfK Panel Services in het novembernummer van het vakblad Tweewieler. GfK doet al jaren marktonderzoek op basis van een panel, waar nu 360 fietsenwinkels in zitten. Langley’s analyse van de markt voorspelt weinig goeds voor de traditionele fietsenwinkel. ‘De markt voor fietsen is verzadigd en bovendien is deze markt overbewinkeld’, aldus Langley. Daarbij komt nog dat de bevolking niet groeit. En met de economie gaat het ook al niet goed. Het traditionele verzorgingsgebied van een fietsenwinkel levert te weinig op om het hoofd boven water te houden. Specialisatie Alleen specialisatie kan volgens GfK Panel Services een fietsenwinkel redden. ‘De echte sportfietsenzaak, de winkel die enkel elektrische mobiliteit verkoopt, de single brand-winkel’ hebben naar Langley’s inzichten nog wel toekomst. Nog meer somberheid: aan de ouderwetse stadsfiets is voor de vakhandel weinig te verdienen. Warenhuizen en bouwmarkten snoepen met spotgoedkope fietsen omzet weg. ‘De vakhandel moet zich realiseren dat niet elke burger bereid is 400 euro of meer neer te leggen voor een gewone fiets. De fiets is steeds meer een mode-item aan het worden; men beschouwt hem als een wegwerpartikel dat je na twee jaar weggooit en vervangt door een nieuwe.’ Grote steden Is het in heel Nederland zo somber gesteld voor de gewone fietsenwinkel? ‘In de drie grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag is de markt beduidend anders.’ In de grote steden wordt steeds meer gefietst. Misschien kan daar de gewone fietsenzaak die stadsfietsen verkoopt zich nog wel handhaven. (Michiel Slütter)

VogelvrijeFietser

Ongeluk met de fiets

‘Je vergeet het nooit meer’ Ineens lig je op de grond. Geschept door een auto en je been is gebroken. Zul je ooit nog lopen? Een ongeluk kan er behoorlijk in hakken. ‘Je kunt het vergelijken met een inbraak.’

ja, een gebroken been. Heel vervelend, maar na een paar maanden doet dat been het wel weer en is het leed geleden. Toch? Hoofdbehandelaar Jan van den Berg van Angstbehandelcentrum IPZO weet wel beter: ‘Je fietst nietsvermoedend de deur uit en even later lig je op straat. Dat is voor veel mensen een schokkende gebeurtenis. Je voelt je heel kwetsbaar.’ Volgens Van den Berg is het voor fietsers misschien nog heftiger dan voor mensen die met de auto een ongeluk krijgen. ‘Als fietser komt er veel meer binnen aan geluiden en geuren.’

Angstbehandelcentrum Na een ongeluk ben je schrikachtig in het verkeer. Van den Berg: ‘Vergelijk het met een inbraak. De eerste nacht slaap je niet; je hoort allerlei geluiden. De een lukt het na een week weer goed te slapen, de ander blijft wakker liggen of heeft er last van als het op een nacht weer stormt.’ Het is niet te voorspellen welke fietser er psychologisch gevolgen aan overhoudt. De meeste mensen zijn de eerste weken wat angstig, maar dat slijt doorgaans vanzelf. ‘Als het niet minder wordt, moet je misschien eens met je huisarts praten’, zegt Van den Berg. En sommigen komen bij het Angstbehandelcentrum IPZO terecht. ‘We laten mensen terugkijken en van het ongeluk denkbeeldige foto’s maken. Van elke seconde. En dan kijken wat voor jou het naarste moment was’, zegt angstbehandelaar Van den Berg. ‘Wat komt steeds terug? Dat kan het moment zijn dat een auto remt, maar doorglijdt naar jou. Maar het kan ook het moment zijn dat je in het zieken-

VogelvrijeFietser

‘Heel belangrijk is het contact met de tegenpartij’

Daniël Mulder werd door een auto geschept in Almere ‘Hij was gewoon doorgereden!’ ‘De automobilist raakte me vol in de zijkant. Ik werd weggeslingerd van de auto en eindigde een paar meter verder in het gras. Toen ik opkeek, zag ik nog net de auto een stuk verderop de hoek omgaan. Hij was gewoon doorgereden. Mijn drie weken oude vakantiefiets was total loss. De rechtertrapper was in het frame gebogen, het frame was gescheurd en ga zo maar door. We zouden een maand later naar Berlijn gaan fietsen. Ik baalde verschrikkelijk. Geluk bij een ongeluk is dat ik al een onderbeenprothese heb. Die heeft het grootste gedeelte van de klap opgevangen, want ter hoogte van zijn nummerbord raakte hij vol mijn rechtertrapper. Toen ik de schade aan mijn fiets beter ging bekijken, zag ik tot mijn grote vreugde dat zijn nummerbord nog onder de restanten van mijn fiets lag. Ik heb meteen de politie gebeld. De bestuurder moet zijn rijvaardigheid laten testen, omdat hij beweerde dat hij mij niet heeft gezien. Het strafrechtelijk proces loopt nog.’

januari 2013

Tekst: Suzanne Brink | Foto: Roel Visser/HH en Suzanne Brink

Bike Crash App De New Yorkse fietsadvocaten Flanzig & Flanzig hebben een Bike Crash App voor op de mobiel gelanceerd. Daarmee kun je als je aangereden bent ter plekke alle gegevens noteren als het ongeluk nog vers op het netvlies staat. Fotootje erbij van je gehavende fiets of een gat in de weg dat eventueel je val heeft veroorzaakt. Met de app is het een eitje om de precieze locatie via gps vast te leggen. In Nederland bestaat zoiets helaas nog niet voor fietsers.

huis ligt, de kinderen verschrikt binnenkomen en het dan pas tot je doordringt hoe spannend het was, dat je dood had kunnen zijn. Of het moment dat je op de grond ligt en ontdekt dat je niet op kunt staan en ineens bang bent dat je nooit meer kunt lopen.’

Agressie Heel belangrijk is hoe het contact met de tegenpartij is. ‘Als je redelijkheid en menselijkheid ontmoet, maakt dat heel veel uit. Als een slachtoffer aangevallen wordt en bijvoorbeeld verweten wordt dat hij niet goed heeft opgelet, voelt die man of vrouw zich niet meer de moeite waard. Het zorgt ook voor heel veel onrust als de schadeprocedures lang duren omdat de schuld niet erkend wordt.’ Soms rijdt de automobilist door en wordt die niet meer gevonden. Dat maakt verwerken van het ongeluk erger. Van den Berg: ‘Het is belangrijk

januari 2013

Wytze Nauta botste met scooters in de Flevopolder ‘Je vergeet het nooit.’ ‘In 2009 fietste ik op een zondagmiddag met mijn racefiets op een fietspad in de Flevopolder. Ineens kwamen er drie scooters naast elkaar rijdend op mij af. In een laatste flits stuurde ik mijn fiets tussen de tweede en derde scooter door. Daarna kwam ik nog even bij in de berm en belde ik mijn vrouw. Het volgende dat ik mij herinner is in het ziekenhuis in Almere waar mensen mij onderzochten. Ik was daar met een ambulance heengebracht. Ik had een zware hersenschudding, mijn schouder was blauw en mijn rechterpols gebroken. Gelukkig had ik een goede fietshelm op; die lag door de klap in tweeën. Zonder helm weet ik niet wat er gebeurd zou zijn. De drie jongens vertelden de politie dat ik ineens naar links kwam en dat zij er niets aan konden doen. De politie geloofde deze getuigenis. Ik heb door de klap geen herinnering meer aan de periode kort voor de klap tot in het ziekenhuis. Ik was heel blij met de getuigenis van een motorrijder die daar stond te pauzeren en alles had gezien. Uiteindelijk kreeg ik anderhalf jaar later een geldbedrag en onkostenvergoeding. Maar ik bleef vanuit de politie gedacht wel met de schuld zitten. Twee weken na het ongeval onderging ik een heel nare en pijnlijke operatie aan mijn pols en daarna moest ik nog lange tijd revalideren. Ik heb de politie nog verschillende keren gevraagd waarom de agenten de jongens geloofden en mij niet. Hun uitleg was van ‘Wat zeur je nog als de verzekering betaalt? ’. Nog steeds geeft het mij een rotgevoel. Ik word niet als slachtoffer gezien maar als die oen die zomaar tegen die scooter aan reed. De politie is bij mij erg in waarde gedaald. Ik heb nog steeds een trauma van scooters in het verkeer. In de stad vooral en al helemaal wanneer ik met mijn kinderen fiets. Dan waarschuw ik altijd weer overdreven als er zo’n kreng aan komt scheuren. Mijn pols voel ik drie jaar later nog steeds bij te veel belasting en nat weer. Je vergeet het nooit meer.’ Het strafrechtelijk proces loopt nog.’

om te weten wie je heeft aangereden. Hoe meer je weet over hoe het ongeluk precies is gebeurd, hoe beter. Anders blijft het gevoel hangen dat het overal en altijd kan gebeuren.’ Dat geldt overigens ook voor een valpartij met de fiets waar niemand schuld aan heeft. Als je weer op de fiets durft, moet je een zeker vertrouwen hebben dat je niet weer elk moment een ongeluk kunt krijgen. Van den Berg benadrukt dat je na een aanrijding altijd namen en telefoonnummers moet uitwisselen. ‘Het kan zijn dat je door de adrenaline niets voelt, maar een dag later wel. Dan komt alsnog aan het licht dat je sinds het ongeluk vochtophopingen hebt of een zere nek, of dat je vergeetachtig bent. Het is dan heel goed om contact op te kunnen nemen met degene die verantwoordelijk is voor het ongeluk.’

Geen politie Ook Mariken van der Hoeven van letselschadebureau Kloppenburg benadrukt dat je altijd gegevens moet noteren, ook al lijkt de schade niet

‘Hoe meer je over het ongeluk weet, hoe beter’ groot. ‘Ik adviseer om zo snel mogelijk samen het aanrijdingsformulier in te vullen dat de automobilist bij zich heeft. Let er vooral op dat er handtekeningen worden gezet. En maak foto’s. En je kun beter naar de huisarts gaan als je letsel hebt opgelopen, hoe licht de verwonding misschien ook is. De meest schade heb je na aanrijding met een motorrijtuig. Motorrijtuigen zijn verplicht verzekerd. Je kunt die schade daardoor zelf, of met een letselschadespecialist, verhalen op die verzekeraar. Bij een botsing tussen twee fietsers heeft een letselschadeprocedure vaak weinig zin. ‘Je kunt dan wel mooi aantonen dat je recht hebt op duizenden euro’s, maar de problemen komen bij de incasso. Als iemand dat geld niet heeft, sta je alsnog met lege handen.’

VogelvrijeFietser



Wanneer komt de politie? De politie komt alleen als er letsel is en er een ambulance aan te pas moet komen. Jelle Egas, landelijk woordvoerder van de politie: ‘Sinds een tijd hebben we een nieuw regime dat het aantal administratieve handelingen moet terugdringen. We hebben geen lijstjes waar we wel naartoe gaan en waar niet. Het is altijd weer een afweging. Wij maken alleen proces-verbaal op als er zwaargewonden zijn of doden, als de schuldvraag belangrijk is en er flinke schade verhaald moet worden. Dan ondervragen we getuigen en leggen precies vast wat we hebben aangetroffen. Bij lichte aanrijdingen heeft het niet veel zin om de politie te bellen. Als mensen ernstige onenigheid hebben na een ongeval gaan we er ook op af. En natuurlijk als mensen doorrijden na een aanrijding. Dat is een misdrijf.’

Wat moet je doen als je fiets kapot is na een aanrijding en het was niet jouw schuld? Als je fiets beschadigd is na een aanrijding met een gemotoriseerd voertuig kun je door de fietsenmaker een rapport op laten maken. Daar vraagt de fietsenmaker een bedrag van een tien-

tje of twee voor. De verzekeraar van de tegenpartij geeft na het zien van het schaderapport al dan niet toestemming om de fiets te laten repareren op hun kosten. De verzekeraar kan ook besluiten om hun schade-expert nog te laten nakijken of de schade aan de fiets wel veroorzaakt is door het ongeluk. Maar meestal doen ze dat niet bij schade van maximaal een paar honderd euro. Dan hangt het er verder vanaf hoe de verzekering het ongeluk beoordeelt.

Foto’s van letsel en situatie na aanrijding fietser met scooter.

BESTUURDER MOTORRIJTUIG IS VOOR MINIMAAL 50 PROCENT AANSPRAKELIJK Sinds 1997 is het in de Nederlandse wet zo geregeld dat bij een aanrijding van een fietser (of voetganger) met een gemotoriseerd voertuig, de bestuurder van het gemotoriseerde voertuig automatisch voor 50 procent aansprakelijk is. De achterliggende gedachte is dat fietsers eerder en zwaarder letsel hebben. Bij een aanrijding met een auto moet de auto ongeacht de schuldvraag de helft van de schade betalen, tenzij bij hoge uitzondering de fietser erg roekeloos is geweest. Bijvoorbeeld bewust door rood rijden, maar dat telt in Amsterdam ook niet meer. Daar rijdt iedereen door rood, dus daar moet een automobilist rekening mee houden.

Aanrijdingsformulier

Wat moet je doen als je een ongeluk krijgt? Direct: • Wissel naam, adres en telefoongegevens uit • Maak foto’s van het ongeluk • Vraag getuigen om hun gegevens • Bij een botsing met een auto: Europees aanrijdingsformulier invullen (kan eventueel later, wel zo snel mogelijk)

Docenten van de Fietsschool van de Fietsersbond kunnen fietsers weer op weg helpen als ze na een ongeluk niet meer goed durven fietsen. Kijk daarvoor op fietsersbond.nl/fietsschool of bel met Janneke van Klei, Astrid Koperberg of Marina van Dijk op tel. 030-2918171. Foto: Marina van Dijk

VogelvrijeFietser

Zo nodig naderhand: • Neem contact op met je rechtsbijstandverzekering. Als je die niet hebt, is het vaak handig een letselschadebureau om hulp te vragen. Dat neemt je veel rompslomp uit handen. Of neem een advocaat in de arm. Voor meer informatie over de juridische kant van de zaak: www. fietsersbond.nl

januari 2013

Tekst: michiel slütter | Foto’s: Peter arno broer

Testpanel

‘Het werkt prima, maar waar moet je het eigenlijk voor gebruiken?’ De Yepp van GMG (Gebroeders Melkert Gouda) is een veel verkocht kinderzitje voor op de fiets. GMG voegt er een accessoire aan toe: de Yepp Upp (50 euro). Het lijkt op een statief. Als je het kinderzitje erop klikt, wordt het een kinderstoeltje. Saskia de Groot en Erik Stel onderzochten met hun dochtertje Christel (1,5) of het handig is. Erik: ‘Het is heel solide en gemakkelijk uit te klappen, met een goed werkend klikmechanisme. Het stoeltje erop zetten gaat eenvoudig. Netjes gedaan.’ Saskia: ‘Het werkt prima, maar de vraag is of het ook nuttig is. Als eetstoeltje is het absoluut niet handig, want er zit geen blad bij. De hele tijd valt er eten op de grond. Voor een pauze tijdens een fietstochtje is het misschien wél praktisch met eten geven. Als we op een bankje in het park zitten en Christel ziet een lieveheersbeestje over een paardenbloem lopen, dan is ze vertrokken. Als je een kind even in het stoeltje zet en het er pas uit laat wanneer het eten op is, is het wel handig.’

Saskia de Groot (40, leerkracht) Erik Stel (40, IT-adviseur) 3 1 2 1

stadsfietsen (oude huurfietsen) racefiets (Cube) reisfietsen (Vittorio) fietskar Chariot Cougar

Erik: ‘Ik denk dat het vooral gebruikt wordt in de fase tussen kruipen en lopen. Dan is het gemakkelijk om je kind erin te zetten als je onderweg even stopt. Dat gaat eigenlijk maar om een periode van een paar maanden. Of als je meer kinderen hebt. Dan kun je even de baby verzorgen en het wat oudere kind in het stoeltje zetten.’ Saskia: ‘Ik betwijfel trouwens of kinderen er met plezier in blijven zitten. Christel kan nu lopen. En als je kunt lopen, wil je de wereld verkennen en niet vast in een stoeltje zitten. Christel vindt het op de fiets prima in het zitje. Maar als ik stop, zegt ze ‘uit, uit, uit!’ Een kind moet wel het geduld hebben om erin te blijven zitten.’ Saskia heeft nog een tip voor de ontwerpers van Yepp: ‘Het zou geweldig zijn als ze een licht en opvouwbaar buggyframe maken waar je het stoeltje in kunt klikken. Dan hoef je geen buggy mee te sjouwen. Dat zou echt ideaal zijn.’ 

januari 2013

VogelvrijeFietser

Droog hoofd

‘Nederland is niet klaar voor de regenhoed’ De bottleneck van veel jassen, zelfs van régenjassen, is de capuchon. Biedt een pet of hoed soelaas? ‘Doe mij maar een capuchon.’ Dr yCyc

Goede capuchons bestaan wel. Maar dan zitten ze meestal op outdoorjassen, jassen voor wandelaars en bergbeklimmers die eropuit gaan. Een goede capuchon heeft niet alleen een verstelbaar koordje onder je kin, maar ook horizontaal rond je hoofd en boven je oren zodat je als je achter je kijkt, niet blind in je capuchon kijkt. Is een losse regenpet of regenhoed het ei van Columbus als je jas geen goede capuchon heeft? Testpanellid Eva Rensman en redacteur Suzanne Brink namen de proef op de som.

‘D oe mij maar een goede capuchon’ Eva Rensman heeft alle hoeden kunnen testen. Voor haar kinderen was dat een straf. Die gingen liever niet met haar over straat als zij een hoed droeg. Eva zelf maakt het niet zoveel uit hoe ze eruitziet in de regen. ‘Voor een droog hoofd heb ik veel over.’ Rensman: ‘Met zo’n regenhoed blijft je haar echt droog. Wat je dan wel weer hebt, is dat je haar plat gaat zitten als je lang een hoed op hebt. Je hoofd wordt er warm van, dus ga je ook zweten. Dat is ’s winters vaak niet zo erg, maar zomers wel. Wat me heel erg meeviel was dat alle hoeden ook bij stevige wind wel blijven zitten. Je ziet wel slecht met een hoed op. Dat komt vooral door de rand van de hoed. Ik moest tijdens het fietsen steeds de hoed omhoogduwen om nog goed te kunnen zien.’ De hoeden zijn waarschijnlijk geen blijvertje in het leven van Eva. ‘Ik fiets wel tussen de buien door en doe mij anders toch maar die capuchon.’

VogelvrijeFietser

s t o v er t hou s ia n e is s n Te s t K e e u ro ) , ee le ( 25 e c y C y p r or o je de D aa rd vo d n a t s a net pa raplu ell id E v n a p t s e s T es ? L ee s t uu r. Is t a ls Ke s ia s u o .n er l / z o ent h r ijefiet s lv e g o v op c hon . en k ijk n - c ap u a d r e t be

Top 4 Eva Rensman 1 Rode pet van Favorite hats (20 euro) Zit het fijnst en hindert het minst bij je ogen. Ik denk wel dat je haar relatief nat wordt als je deze pet draagt. Ik vind de pet ook het leukst om te zien. 2 Zwarte hoed van Crambes (65 euro) Zit redelijk, wel een beetje strak. Je hebt redelijk wat zicht. Wel denk ik dat het lastig wordt als je lang in de regen fietst, omdat ik de rand opkrul om meer te zien en op den duur stroomt dat vast over. Je ziet er trouwens wel behoorlijk belachelijk uit, met die zwarte hoed op je kop. Oud! 3 Blaest zuidwester (65 euro bij www.jets4all.nl) Hij dempt het geluid, erg vervelend, en ik vind het koordje niet fijn. Verder raakt de rand van de hoed mijn bril. Ook hierbij krijg je een soort gootje omdat je de bovenkant opslaat. Loopt dat bij enorme stortbuien niet over? 4 Hoed van Happy Rainy Days (20 euro) De naam alleen al! Maar ook het enorm tuttige uiterlijk van deze hoed staat me tegen. Ook bij deze hoed raakt de rand mijn bril.

januari 2013

Testpanel

Tekst en foto’s: Suzanne Brink

Hoed van happy RainyDays ‘Mijn bril raakt de rand’

Pet van Favorite hats: ‘Zit het fijnst’

Blaest zuidwester ‘Loopt dat gootje niet over?’

Hoed van Crambes ‘Ziet er belachelijk uit’

Wandelhoeden

Top 4 Suzanne Brink

Het probleem met de meeste regenhoeden is dat ze vooral geschikt zijn om mee te wandelen. Als je wandelt, loop je rechtop. Op de fiets zit je meer naar voren gebogen en dan verschuift een hoed. De rand zakt aan de voorkant waardoor je niks meer ziet. En de hamvraag is of ik zo’n best volumineuze hoed altijd mee zou willen nemen als het regent of dreigt te gaan regenen. Dan kom je aan op je werk of in het restaurant en zit je met zo’n natte hoed. Laatste punt: ik voel me potsierlijk met een hoed op. Nederland is geen hoedenland. Wintermutsen gaan nog net als het vriest. Petjes zijn bij jonge mannen weliswaar in, maar hoeden zijn voor mannen van zekere leeftijd die niet fietsen en voor vrouwen op bruiloften en Prinsjesdag. De verkoopster van de fietsenwinkel van Wim Kok in Utrecht zegt het zo: ‘Nederland is niet klaar voor regenhoeden’.

1 Blaest zuidwester (65 euro bij www.jets4all.nl) Lekker stevig en zo te vormen dat hij niet in de weg zit. Niet voor mottige buitjes, want daar is het te zwaar geschut voor. 2 Rode pet van Favorite hats (20 euro) Waait te snel af, maar waarschijnlijk is dat omdat hij te ruim is voor mij. Zit verder wel prettig. 3 Zwarte regenhoed van Crambes (65 euro) Rand is te breed, wordt opgeduwd door je kraag. Om te voorkomen dat hij afwaait kun je een horizontaal koordje aantrekken, maar doordat de rand achter wordt opgeduwd voelt dat nog steeds niet veilig. Bovendien irriteert het strakke koordje. 4 Bloemhoed van Happy Rainy Days. ‘Zit helemaal niet lekker. De rand is te breed. Maar hij vouwt wel klein op.’ (20 euro) 

januari 2013

VogelvrijeFietser

New York ontdekte na orkaan Sandy de fiets

De fiets, eerste hulp bij rampen? Als het openbaar vervoer platligt, de stad aan een verkeersinfarct lijdt, puin of rotzooi op de weg ligt, dan blijft de fietser mobiel. De fiets blijkt reuze handig in geval van een ramp. Maar bij de overheid is dat onbekend. In Nederlandse rampenplannen staat geen letter over de fiets.

VogelvrijeFietser

januari 2013

Tekst: Karin Broer | Foto’s: Sarah Goodyear en Bloomberg/Getty Images

ind oktober kreeg New York orkaan Sandy te verwerken. Overstroomde straten, verdronken auto’s, de metro gesloten, een rap slinkende benzinevoorraad. In de dagen na de orkaan ontstond er een serieus vervoersprobleem. Straatlange rijen voor de bus, kilometerslange files voor tankstations. Hoe kom je dan op je werk? De fiets natuurlijk; de Amerikanen ontdekten de fiets. Fietsactivisten telden drie keer zoveel fietsers over de East River Bridges als gewoonlijk. Fietsenmakers in wijken als Brooklyn deden hele goede zaken. Ook in Tokio, na de aardbeving van maart 2011, pakten mensen de fiets. Er was nauwelijks elektriciteit, trein en metro reden niet. En het alternatief, de auto taxi of bus, zorgde voor een compleet verkeersinfarct. (Lees ons artikel; daarover op http://issuu.com/ fietsersbond/docs/vvf2_2012_def_lrii) De fiets blijkt heel handig te zijn in geval van een ramp. Als het ov platligt, er benzinetekort is, de stad aan een verkeersinfarct lijdt, puin of rotzooi op de weg ligt, dan blijft de fietser mobiel.

Anders dan in New York of Tokio heeft in Nederland bijna iedereen een fiets. Eigenlijk is dat een ongekend voordeel.

Harry potter-ramp Welke ramp kan Nederland treffen? Rond 2008 is er flink gerekend aan scenario’s met de Harry Potter-achtige benaming ‘Ergst Denkbare Overstroming’ (EDO). Eén van de echt zwarte scenario’s is een overstroming van Dijkring 14. Dijkring 14 is bijna de gehele Randstad: Zuid-Holland, een deel van Noord-Holland en een stuk van Utrecht. Een gebied met drie miljoen inwoners. Met een verkeersmodel is toen gerekend aan een evacuatie van dit deel van Nederland. De verontrustende conclusie was dat het nooit zou lukken mensen op tijd uit het gebied te krijgen. Kasper van Zuilekom, universitair docent aan de TU Twente, was een van de betrokken onderzoekers. ‘Als Rijn en Maas dreigen te overstromen weten we dat ruim van tevoren. Dan is de evacuatie beter te plannen. Maar er zijn ook hele extreme situaties denkbaar, waarbij je via de weg niet op tijd

Fietsers vervoeren noodpakketten met luiers, dekens en jassen.

januari 2013

weg kunt komen. Dit zou zich kunnen voordoen bij een bedreiging vanuit zee, als de Randstad ontruimd moet worden. Dan heb je het over heel veel mensen, die over behoorlijk lange afstanden in veiligheid gebracht moeten worden. Dan zal het verkeer vastlopen. De snelheid van het autoverkeer zal bij massale evacuatie heel laag liggen: 15 à 20 kilometer, niet meer dan 30.’

‘Als na een ramp de straat vol puin ligt, is een fiets zeker handig’ Een fietssnelheid. ‘Ja, dan ben je op de fiets net zo snel. De fiets is een handig vervoermiddel. Je kunt een fiets ook oppakken en ergens overheen gooien bijvoorbeeld. Maar veel mensen zullen de keuze voor de auto maken. Je moet je ook inleven in de situatie. Maar bij een bedreiging vanuit zee zal er een storm staan. De dakpannen vliegen om je oren, elektriciteitsdraden waaien kapot… Dan wil je niet meer buiten zijn.’ Van Zuilekom betwijfelt of de overheid haar beleid moet richten op de fiets. ‘In een auto kun je meer meenemen. Ik denk dat je mensen er wel bewust van kan maken. Lopen is op sommige plekken ook geen slechte optie. Ik herinner mij een woonwijk bij de Grebbeberg in de buurt. Om daar met de auto te komen was in 1940 bij de Slag om de Grebbeberg vrij ingewikkeld, maar lopend was het maar een halve kilometer.’

Watergolf Toch vindt Van Zuilekom de fiets nog niet zo’n gekke optie. ‘De vraag bij evacuatie is wanneer die watergolf komt. Dat hangt af van de sterkte van de storm en de sterkte van de dijken. Bij evacuatie is ook de vraag hoe mensen

VogelvrijeFietser

reageren. Mijn idee is dat je niet vroeg genoeg kunt beginnen. Dan kun je de meeste tijdswinst pakken, want als de wegen eenmaal vol zitten kun je geen tijd meer winnen. De winst moet je halen in het begin van het proces. Zelf zou ik gaan fietsen. Je hebt vrijheid, bent minder afhankelijk, maar aan de andere kant lijkt de Brienenoordbrug me met harde wind ook geen feest.’

Waardevol bezit Bij de TU Delft zijn diverse onderzoekers bezig met het onderwerp ‘Verkeersgedrag onder uitzonderlijke omstandigheden’. Guus Tamminga houdt zich vooral bezig met modelberekeningen bij evacuaties bij dreigende rampen. Hij mailt: ‘In de artikelen over evacuaties die ik heb gelezen komt de fiets nooit aan bod. Het is zeker de moeite waard om er eens verder over na te denken.’ Adam Pel, gepromoveerd op onderzoek naar verkeersgedrag in evacuatiesituaties, vindt het inzetten van de fiets ‘een leuke gedachtegang’, maar weinig realistisch. ‘Tijdens orkaanevacuaties in de VS en bosbrandevacuaties in Australië zie je dat huishoudens samen evacueren, wat toch makkelijker gaat per auto dan per fiets. Daarnaast is de

VogelvrijeFietser

‘Neem iedereen mee die je mee kunt nemen’ auto een waardevol bezit dat geëvacueerd moet worden. Een auto biedt mogelijkheid om spullen mee te nemen om de vier tot acht dagen die mensen van huis zijn te overbruggen. Mensen die per auto zijn geëvacueerd, zijn meer mobiel terwijl ze van huis zijn. Dus leuk idee, maar er zitten veel kanttekeningen aan.’

‘Leuk bedacht’ Kortom, de onderzoekers noemen het idee om de fiets in te zetten bij evacuatie ‘leuk en interessant’, maar misschien toch niet zo realistisch. Hoe zit het met de beleidsmakers? Staat er in rampenplannen iets over de fiets? Staan er in de communicatiehandboeken tips voor de burgers als ‘zorg dat uw banden op spanning zijn’ en ‘zorg dat uw fietsreparatiekit klaarligt’? Nederland telt 25 veiligheidsregio’s die zich onder andere bezighouden met rampenbeheersing. Als de Ergst Denkbare Overstroming plaatsvindt, zal

er vanuit het Nationaal CrisisCentrum worden gecoördineerd, maar wel in samenwerking met de veiligheidsregio’s. En bij mindere rampen is de veiligheidsregio aan zet. De reactie van de telefoniste van de Veiligheidsregio Amsterdam is weinig hoopgevend: ‘Van fietsen en rampen weet ik niks. Hiero kunnen we niks met deze vraag.’ Na een beetje aandringen komt er een beleidsmedewerkster aan de telefoon die haar naam niet in de krant wil: ‘Er staat me niks van bij dat de fiets is genoemd in een rampenplan. Bij een evacuatie zullen mensen iets mee willen nemen. Het is leuk bedacht, maar het zal dan niet een mooie zomerse dag zijn. Ik kan mij wel voorstellen dat als er een vloedgolf is geweest en die trekt weg en er ligt een hoop rotzooi op straat, dat dan Amsterdammers de fiets zullen pakken. Dat doen ze nu ook al.’

Handig De persvoorlichter van de Veiligheidsregio Rotterdam, Jasper van Vugt, vindt het een sympathieke gedachte om de fiets in te zetten, maar ‘het hangt natuurlijk helemaal af van wat voor situatie er aan de hand is. Voor onze plannen is dit te veel in details, elke ramp is anders. Wij communiceren vooral: zorg dat je genoeg houdbaar voedsel in huis hebt, warme kleren en water, maar het wil niet zeggen dat burgers de fiets niet kunnen gebruiken. In de draaiboeken staat niets over de fiets.’ ‘Bij een grote overstroming is het dak van de woning vaak veiliger dan een auto. We zullen nooit communiceren: u moet hier weg en u ziet maar. Wat wij adviseren hangt af van de situatie, maar eerder adviseren wij binnen te blijven dan op pad te gaan. Als na een ramp bijvoorbeeld puin op straat ligt, is de fiets zeker wel handig.’ Het wordt tijd om het Nationaal CrisisCentrum op te bellen. Lodewijk van Wendel de Joode, communicatieadviseur: ‘Fietsen gebruiken bij een ramp? Een heel interessante vraag. Zelf

januari 2013

‘Je kunt de fiets ook ergens overheen gooien’

hebben wij ook wel eens aan brommers en scooters gedacht. Tegenwoordig is zelfredzaamheid een belangrijk punt. De overheid is niet meer van: wij lossen het voor je op. De overheid kan niet duizenden mensen tegelijk evacueren met bijvoorbeeld bussen. Mensen die zelf gaan fietsen, is dan een optie. Ik heb donderdag een congres met alle communicatiemedewerkers van de veiligheidsregio’s en er komen ook mensen uit België. Ik zal daar eens rondvragen.’

Omwaaiende bomen Een paar dagen later: ‘Ik heb van geen regio gehoord dat er een rol is voor de fiets. De Belgische collega’s vinden

januari 2013

het ook heel interessant. Maar diverse experts wijzen erop dat in geval van dreigende overstroming het vaak stormt, bomen omwaaien en dakpannen rondvliegen. Dan is het natuurlijk wel riskant mensen op de fiets te sturen. Als het regent of hagelt en je raakt doorweekt of onderkoeld, zijn daar ook risico’s aan verbonden. Ik kan me wel voorstellen dat je als overheid zegt dat de fiets tot de mogelijkheden behoort, maar het ligt meer voor de hand bijvoorbeeld tegen automobilisten te zeggen: ‘Neem iedereen mee die je mee kunt nemen’. Het blijft een interessante kwestie. Het is een dilemma voor de overheid: Zeg je: ‘Ga maar

fietsen’, terwijl dat ook risico’s met zich meebrengt? We zagen een dergelijk dilemma ook bij Pukkelpop in België, waar toen door een kort noodweer zes doden vielen. Via Twitter en Facebook stelden omwonenden hun huizen open voor de slachtoffers. Moet je daar als overheid op wijzen? Juristen zeggen vaak van niet; stel dat daar enge mannen tussen zitten. De conclusie was eigenlijk: je kunt er als overheid wel op wijzen, maar wijs ook op de risico’s.’

‘Yes to that’ Terug naar New York. Op 31 oktober, twee dagen na de ramp, hield burgemeester Bloomberg een toespraak. Hij zei: ‘Ga niet met de auto naar Manhattan, gebruik elk ander transportmiddel, ga liever lopen over de bruggen, het is waarschijnlijk sneller.’ Hij zei tot verdriet van de fietslobbyisten niet expliciet ‘ga fietsen’. Ook hier vermoedden sommigen (www.andbike.cc/ sunday-read/what-sandy-did-cyclingafter-the-storm/) dat het te maken had met het (overigens misplaatste) idee dat duizenden fietsers extra op de wegen misschien wel onveilig zou zijn en dat daarom de overheid dat niet kan adviseren. Misschien moeten wij, gewone doorgewinterde Nederlandse fietsers, voor een advies luisteren naar de Amerikaanse ervaringsdeskundigen. Op The Atlantic Cities schrijft Sarah Goodyear (www.theatlanticcities.com/neighborhoods/2012/11/power-bicyclesdisaster-recovery/3834/): ‘Een vriend suggereerde dat de Office of Emergency Management fietsonderhoud zou moeten adviseren als onderdeel van de basismaatregelen ter voorbereiding op een ramp, net zoals het inslaan van een voorraad water en voedsel. Yes to that.’ 

VogelvrijeFietser

‘Wat leveren fietssnelwegen op?’

Fietskunde hard nodig Fietskunde: het vak bestaat nog niet, maar als het aan fietsspecialist Richard ter Avest van Goudappel Coffeng ligt, duurt dat niet lang meer. ‘Nederland is op het gebied van fietsen nog steeds kennisland nummer één, maar als we niet uitkijken nemen Denemarken en Duitsland die koppositie over.’

e stelling van Richard ter Avest: wil Nederland fietsland nummer één blijven, dan moeten de verkeerskundige opleidingen – zoals Windesheim Zwolle, de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en NHTV Breda –het nog te ontwikkelen vak fietskunde in de nabije toekomst gaan aanbieden. Sterker, hij pleit ervoor dat studenten kunnen afstuderen op het vak fietskunde. ‘Ik wil graag meedenken over de invulling ervan. Wat mij betreft komen alle aspecten rond de fiets aan de orde: van de fiets als voertuig an sich tot da-

VogelvrijeFietser

taverzameling, infrastructuur, planning, imago en veiligheid.’

Speerpunt Richard ter Avest is adviseur Verkeer en Ruimte bij Goudappel Coffeng, een van ’s lands grootste adviesbureaus op het gebied van mobiliteit. Hij houdt zich bezig met thema’s als verkeersveiligheid, schoon verkeer en een aantrekkelijke openbare ruimte. Ter Avest is één van de boegbeelden van Goudappel Coffeng als het gaat om de fiets. Hij publiceert voor verschillende

vakbladen regelmatig over fietsonderwerpen, met name over fietssnelwegen. Hij vliegt de hele wereld over om buitenlandse steden te ondersteunen bij ‘fietsgeoriënteerde stedenbouw’. Met fietsgeoriënteerde stedenbouw bedoelt hij dat de fiets de basis vormt voor ruimtelijke ordening, infrastructuur, wegprofielen en pleinen in steden. Hij ergert zich enorm aan de vanzelfsprekendheid in Nederland als het gaat om de fiets. ‘Het is ‘iets erbij’, terwijl het een speerpunt zou moeten zijn, zoals het dat in het buitenland is.’ Ter Avest – zelf afgestudeerd aan de Verkeersacademie Tilburg – heeft als adviseur vaak te maken met stagairs en/of net afgestudeerde studenten verkeerskunde. Het valt hem op dat ze wel enthousiast zijn, maar geen fietsprofessional genoemd mogen worden. ‘Ik merk dat de huidige afstudeerders te weinig weten van het ‘vak’ fiets. Dat kost Nederland z’n internationale gidspositie.’ Hij vindt dat ze weinig nieuwe kennis inbrengen. ‘Ik hoor een hbo-student zeggen dat ze tijdens hun studie slechts drie uur specifiek over de fiets les hebben gehad. Wanneer studenten afstuderen op het onderwerp fiets, merk je dat de wil goed

januari 2013

Tekst: Jeroen Kreule | Foto: Maarten Hartman

is, maar dat er nog veel begeleiding nodig is.’

Wetenschap op zich Ter Avest ziet de fiets als ‘drager van de moderne stad’ en vindt het legitiem om fietskunde te benaderen als een wetenschap op zich. ‘Voor een Nederlander is fietsen, en alles wat daar bij hoort, zó gebruikelijk en vanzelfsprekend dat we er – zeker vanuit verkeerstechniek – nooit grote aandacht aan hebben geschonken. Maar de ontwikkelingen gaan vreselijk snel, terwijl er allerlei actuele vraagstukken zijn waar we geen antwoord op hebben. Wat levert de aanleg van fietssnelwegen op? Hoe zit het met de veiligheid van de e-bike? In toenemende mate zijn fietsdoden 70-plussers die op een e-bike rijden, maar wat doen we eraan? Waarom zijn er bij stations geen parkeerplekken voor bakfietsen? In Denemarken worden nu fietspaden verbreed speciaal voor bakfietsen; in Nederland heb ik daar nog nooit iemand over gehoord. Wanneer ergens een tramlijn wordt aangelegd, weet je dat zich bedrijven langs de trambaan gaan vestigen. Gaat dat ook gebeuren wanneer je ergens een fietssnelweg

januari 2013

aanlegt? Verder weten we heel weinig over het gedrag van fietsers. Hoe komt het dat allochtonen zo weinig fietsen? Is iemand op een step een voetganger of een fietser? De jeugd vindt autobezit niet meer belangrijk – fietsen is fun en cool. Hoe komt dat? En zo zijn er nog tal van vraagstukken waar we graag antwoord op willen hebben. Eigenlijk is het heel gek natuurlijk dat er nog geen onderzoek wordt gedaan naar deze thema’s. Helemaal als je bedenkt

‘Vestigen bedrijven zich langs een fietssnelweg?’ dat 35 procent van alle verplaatsingen in de stad per fiets gebeurt. En dat percentage groeit alleen maar.’ Ter Avest maakt graag de vergelijking met de auto en het openbaar vervoer: thema’s waar de verschillende opleidingen verkeerskunde wél veel aandacht aan schenken, waar de professionaliseringsslag jaren geleden wél is gemaakt. ‘We weten exact hoe een afrit van een snelweg gemaakt moet

worden, we weten precies hoe een trambaan moet lopen. Genoeg grote instanties en bedrijven bovendien die voor auto en ov opkomen: Rijkswaterstaat, Bovag, NS en busbedrijven. De fiets komt er maar bekaaid van af. Bij grote gemeenten in het buitenland werken tientallen medewerkers bij de afdeling Fiets en Voetgangers of NMT: non-motorised transport. Waarom bij ons niet? ’

Lichtpuntjes Toch ziet Ter Avest ook lichtpuntjes. Hij refereert aan het symposium ‘Meer fiets, meer ruimte: naar een schaalsprong voor de fiets in het ruimtelijk beleid’, dat eind september in Utrecht werd gehouden. Op dit symposium kwam een voorhoede van beleidsmakers, ruimtelijk ontwerpers, bestuurders en onderzoekers bij elkaar om over de toekomst van de fiets te praten. Verder constateert hij dat steeds meer studenten afstuderen op een ‘fietsgerelateerd onderwerp’. ‘Dat was in mijn jaren als student ondenkbaar. Maar als Nederland die kennisvoorsprong wil blijven behouden, dan is het invoeren van het vak fietskunde noodzakelijk.’

VogelvrijeFietser

Maak Nederland fietsvriendelijker. Steun de Fietsersbond!

Word nú lid van de Fietsersbond en ontvang Dé fietskaart van Nederland gratis! Dé fietskaart van Nederland bestaat uit 26 kaarten met o.a. alle knooppuntenroutes en landelijke fietsroutes van heel Nederland. De kaarten zijn een speciale uitgave van de Fietsersbond en alleen voor leden. Vul de coupon in en stuur deze nu op. Of meld u aan via www.fietsersbond.nl/vvf2013.

an t w o o r dkaa r t

5 redenen om lid te worden

2 Als lid ontvangt u het tijdschrift ‘Vogelvrije Fietser’, boordevol interessante en praktische informatie over fietsen. Testen van o.a. fietsen en fietsproducten, nieuws over activiteiten van de Fietsersbond, fietsroutes en fietsvakantie tips. Kijk op: vogelvrijefietser.nl

Ja, ik word lid van de Fietsersbond en ontvang

26 fietsroutekaarten gratis thuis.

Ik machtig de Fietsersbond om maandelijks, voor een periode van minimaal één jaar, tot wederopzegging het volgende bedrag van mijn bankrekening af te schrijven: ❏ e 2,50 □ € ❏ e 3,50 □ € ❏ e 5,❏ Ik geef een ander bedrag, namelijk: e ............. (minimaal e 2,17 per maand) NAAM: M / V STRAAT: HUISNR: POSTCODE:

PLAATS:

3 Korting voor leden op o.a. fietsproducten, fietsvakanties, kaarten en gidsen. Kijk op: fietsersbond.nl/ledenvoordeel

TELEFOON: GEBOORTEDATUM:

4 Fietsrouteplanner. Stel uw route samen met de fietsrouteplanner van de Fietsersbond. Kijk op: fietsersbond.nl/routeplanner

DATUM:

5 Zoek je naar informatie over fietsen, fietsonderdelen en – accessoires of wil je weten wat de resultaten zijn van onze onafhankelijke consumententesten? Kijk op:fietsersbond.nl/fiets

E-MAIL: BANKREKENING:

(BIJ AUTOMATISCHE INCASSO)

HANDTEKENING:

❏ Ja, ik ontvang graag de ❏ Ik betaal liever per acceptgiro. Stuur mij er eentje toe s.v.p. Stuur deze coupon op naar de Fietsersbond, Antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht (postzegel niet nodig). Let op: deze aanbieding is geldig t/m 31 december 2013 U kunt ook lid worden via www.fietsersbond.nl/vvf2013

11.vvf.745

1 Meer en betere fietsvoorzieningen. De Fietsersbond behartigt de belangen van alle 13,5 miljoen fietsers in Nederland. Meld uw klachten over onveilige fietsroutes, slecht wegdek of fietsenstallingen op fietsersbond.nl/meldpunt

GRATIS: 26 fietsroutekaarten. Word nú lid!

nieuws

Tekst: Suzanne Brink

Foto: Thomas Schlijper/HH

Fietsers hebben gewone tuinen plantenwensen

Tuinder vraagt Fietsersbond Zwolle om raad Directeur Girbe Drenth van Tuinland heeft een groot tuincentrum op een bedrijventerrein in Zwolle en filialen in Groningen, Assen en Wilp. Hij vroeg zich af: hoe zorg ik dat ook fietsers de weg naar mijn winkel kunnen vinden? Paulus den Boer van Fietsersbond Zwolle zocht uit waar goede bewegwijzering voor fietsen er op het bedrijventerrein zou moeten komen en de vormgever van de afdeling, Harry

Gijsma, heeft de bordjes vervolgens ontworpen. Volgens directeur Drenth komt ongeveer dertig procent van zijn klanten op de fiets. Het zijn vaak mensen, die regelmatig het bedrijf bezoeken, een kopje koffie drinken en wat kleinere aankopen doen. Fietsers kunnen tot vlak voor de hoofdingang fietsen, daar kunnen ze parkeren in stevige parkeerrekken. Om het fietsers gemakkelijker te maken ook grotere

Green deal:

aankopen te doen, denkt Girbe na over de suggestie fietsaanhangers of vrachtfietsen te gaan uitlenen. Fietsersbond-Zwolle is uiteraard erg blij met al deze plannen en met het feit dat Tuinland beseft dat fietsers goede klanten zijn. ‘Fietsers zijn net gewone mensen, met dezelfde tuinen plantenwensen’ 

Fiets mag niet in Fyra

Van 25 naar 30% met de fiets naar het werk

Fietsersbond protesteert

Het aandeel van de fiets in het woon-werkverkeer moet in tien jaar tijd met twintig procent groeien. Nu gaat een kwart van de werknemers op de fiets naar het werk en dat moet dertig procent worden. Dat staat in de Green Deal Fiets, die het ministerie van Infrastructuur en Milieu samen met de RAI vereniging, BOVAG, ANWB, Fietsersbond en Natuur & Milieu de Green Deal Fiets eind november hebben ondertekend. ‘Het is een ambitieuze doelstelling en we zijn blij dat we hiervoor een breed bondgenootschap bij elkaar hebben gekregen’, zegt Wim Bot van de Fietsersbond. ‘Bij het thema duurzaamheid gaat het vaak over elektrisch vervoer, dat klinkt veel sexier dan fietsen. Maar wat duurzaamheid betreft is de fiets altijd het best.’ Lees meer over de zeven innovatieve plannen (snelfietsroutes en stimuleringsmaatregelen) en de Green Deal taskforce op www.fietsersbond.nl/ nieuws/green-deal-fiets-meer-nederlanders-op-de-pedalen-naar-het-werk 

De Beneluxtrein is opgeheven en dat was nog de enige mogelijkheid om de fiets mee te nemen naar België en Frankrijk. De Fietsersbond is verbijsterd en roept NS, NS Hispeed, staatssecretaris Mansveld en de Tweede Kamer op deze blamage voor fietsland Nederland te voorkomen. 

januari 2013

VogelvrijeFietser

fietsnieuws

Makkelijk schakelen op de fiets van Riese & Müller

E-bike met automaat

Onder de ingeschoven Quicker Pro

7 bar met de handpomp De fabrikant zegt dat je met de minihandpomp Quicker Pro zonder veel moeite een band kunt oppompen tot maar liefst 7 bar. Dat klopt, deels. Het lukt inderdaad om een band op te pompen tot 7 bar, maar boven de 4 bar begin ik het in mijn schouders en armen te voelen. Maar het is wel de beste handpomp die ik ken. Qua pompgemak is het echter veel minder dan een minivoetpomp als de Topeak Road Morph. Met je benen kun je nu eenmaal meer kracht zetten dan met je armen. Met de voetpomp van Topeak kan ik veel sneller pompen. Nog een voordeel: je trekt niet aan het kwetsbare ventiel. Met een handpomp heeft een ventiel meer te lijden. Een reden om toch de Quicker Pro te kopen, is het formaat. Hij is maar 18 centimeter lang, de Road Morph 34 centimeter. Daarnaast is de Quicker Pro 50 gram lichter en minder kwetsbaar. In prijs ontlopen ze elkaar niet veel; ze kosten ongeveer 30 euro. 

Quicker Pro uitgeschoven

VogelvrijeFietser

Veel fietsers op een e-bike vinden schakelen maar lastig. Daarom heeft het Duitse merk Riese & Müller op de Komfort Harmony een automatische versnellingsnaaf gezet, de NuVinci Harmony. De NuVinci Harmony-versnelling is helemaal automatisch en traploos. Bij het optrekken schakelt hij ongemerkt bij zodat je, zonder zelf te schakelen, steeds met gelijk traptempo blijft fietsen. Dat beviel goed. Van het schakelen merk je helemaal niets. Je kunt in alle omstandigheden gedachteloos rustig trappen. Voor een gewone fiets is de NuVinci-naaf geen aanrader, omdat een fiets er zwaar van gaat trappen. Als je zonder motor fietst, merk je goed hoeveel energie die NuVinci-versnellingsnaaf vreet. Maar op een elektrische fiets heb je daar geen last van. De steun van de motor vangt het zwaardere trappen op. De accu is dan natuurlijk wel sneller leeg. Met de Harmony Hybrid haalde ik met volle ondersteuning op een windstille winterochtend maar 30 kilometer met de 288WH-accu. Dat is niet veel en duidelijk minder

dan ik vorig jaar haalde met een Dutch ID die net als de fiets van Riese & Müller een Bosch-motor heeft. De nieuwe Bosch-motor verovert de markt in hoog tempo. Veel fietsfabrikanten hebben inmiddels een elektrische fiets met een Bosch-motor bij de trapas (middenmotor). Het voordeel van zo’n middenmotor is dat de fiets er stabieler van wordt. En hij is ook efficiënter, dus een groter bereik. Over de rest van de fiets: de Komfort Harmony heeft een display in het midden van het stuur, en vier standen voor de ondersteuning. Voor de bediening zitten er drie knopjes links bij het stuur. Zelfs met handschoenen aan gaat de bediening probleemloos. De hydraulische remmen van Magura zijn een echte aanrader en ook de Schwalbe Fat Frankballonbanden zijn slim gekozen (lees het artikel op pagina 10 tot en met 13). Minpuntjes zijn de chain glider als kettingbeschermer en de wat simpele koplamp. Voor een fiets met NuVinci Harmony-naaf is 27,2 kilo netjes. En datzelfde kun je zeggen van de prijs: 2800 euro voor zo’n fiets valt heel erg mee. 

januari 2013

Brasa brandt het best De Spanninga Brasa is het beste achterlichtje op batterijen. De lamp geeft een mooie lichtstreep en blijft lang branden. Zelfs na 100 uur gaf hij nog behoorlijk licht. De Brasa brandt duidelijk langer dan vergelijkbare lampen als de AXA Riff en de Philips Saferide. Dat komt door de batterijen. Spanninga koos voor AA-batterijen. Die gaan tweeënhalf keer zo lang mee als de even dure AAA-batterijen van AXA en Philips. Het is dan ook onbegrijpelijk dat veel fabrikanten kiezen voor AAA- in plaats van AA-batterijen. De Spanninga Brasa kost 16,95 euro. Een goedkoop alternatief is het HEMA-achterlicht voor montage op de achterdrager. Kost 7,25 euro en brandt dankzij de twee AA- batterijen zo’n 70 uur.  Kijk voor het testverslag op: www.fietsersbond.nl/testkees

Dankzij de AAbatterijen brandt de Brasa het langst

Intelligent Beam

Niet zo slimme koplamp De AXA Luxx70 Plus (91 euro) heeft een ‘Intelligent Beam’. Dat betekent dat de lichtbundel zich aanpast aan je snelheid. Maar in de praktijk blijkt dat toch minder slim.

‘Intelligent Beam’ voegt weinig toe aan de op zichzelf al prima Luxx70

januari 2013

Als je langzamer dan 10 kilometer per uur rijdt, gaan er twee extra ledjes aan. Die lampjes verlichten dan de weg vlak voor je voorwiel. De gedachte daarachter is dat je vaak langzamer gaat fietsen als je een bocht doorgaat en juist dan veel licht vlak voor je nodig hebt. Maar waarom alleen bij lage snelheden? Ook bij hogere snelheden zou die extra verlichting welkom zijn. Verder is de Luxx70 Plus een prima lamp. Hij geeft evenveel licht en verlicht ongeveer een even groot gedeelte van de weg als de Philips Saferide (89 euro) voor dynamo. Maar de bundel van de Luxx is wel duidelijk onregelmatiger met een smalle felle streep in het midden van de bundel en een felle smalle lichtring bij het voorwiel. De Luxx70 Plus heeft verder nog een USB-poort als extraatje. Daar kun je bijvoorbeeld een mobieltje mee opladen. Er is ook een gewone Luxx70. Dan heb je geen USB-lader en geen Intelligent Beam, maar wel een goede lamp voor 59,95 euro. Met standlicht en automatisch aan/uit met lichtsensor. Dat Gazelle in 2013 een aantal fietsen op de markt brengt waar deze Luxx70 op gemonteerd zit, is dus goed nieuws. 

VogelvrijeFietser

ledenvoordeel

Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling Ledenservice

Bestel een KIXX kinderregenpak en ontvang gratis PVC kinderregenjas (t.w.v. € 9,95) Het Hollandse weer is vaak onvoorspelbaar, maar met de kinderregenkleding van KIXX weet u zeker dat uw (klein)kind droog blijft in de regen. Zo kunt u met een gerust hart een mooie fietstocht maken in het Nederlandse landschap. De kinderregenpakken bestaan uit een jas en tuinoverall en zijn verkrijgbaar in de kleuren roze, blauw, rood en groen. De jas en overall kunnen als set of los worden dragen. Ze zijn gemakkelijk aan- en uit te trekken en hebben een elastiek onder de voet, zodat de broek niet opkruipt, maar goed blijft zitten. Het pak is gemaakt van ademend PU en heeft een zachte fleecevoering in de kraag, zodat het comfortabel aanvoelt. Door de reflectiestrepen op de mouwen en pijpen, is het kind extra goed zichtbaar. De kinderregenpakken zijn verkrijgbaar in de reguliere kindermaten van maat 98 t/m 152.

Gratis u cadea

Bestellen Fietsersbond leden ontvangen bij bestelling van een KIXX kinderregenpak, bij de webshop regenpakhuis.nl, een gratis PVC kinderregenjas t.w.v. e 9,95. Ga naar www.regenpakhuis.nl en vul de kortingscode regendruppels in bij uw winkelmandje. De aanbieding is geldig t/m 28 februari 2013 en niet geldig i.c.m. andere acties. De prijs is exclusief e 1,95 verzendkosten.

Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie.

15% korting op Led-fietslamp van Philips

15% ing kort

Philips heeft 2 nieuwe fietslampen met een lichtstraal die tussen de 50 en 60 meter ver schijnt. Hoogwaardig licht voor alle weersomstandigheden, zelfs de meest grimmige. Dit is grotendeels te danken aan twee krachtige en geavanceerde Luxeon® LED-lampen, die ook nog eens een ongekend lange levensduur bieden. U kunt kiezen uit 2 types: De SafeRide 60 (werkt op dynamo) Het licht van deze fietsverlichting is 5 keer krachtiger dan wettelijk is vereist.* Deze verlichting is geschikt voor de nieuwste generatie dynamo’s en biedt zelfs bij de laagste snelheden nog optimale prestaties. Verkrijgbaar in zilver en zwart. Normale prijs e 89,-, nu slechts e 75,-. SafeRide 80 (werkt op oplaadbare batterijen) Het licht van deze fietsverlichting is 7 keer krachtiger dan wettelijk is vereist*. De verlichting is gemakkelijk op te laden dankzij een USB-lader. D.m.v. de Eco–Cityfunctie kunt u energie besparen. Brandduur in City Eco modus: ca. 8 uren, in High Power modus: ca. 2,5 uren. Verkrijgbaar in hoogglans wit en zwart. Normale prijs e 119,-, nu slechts e 99,-.

VogelvrijeFietser

Bestellen Bestel de SafeRide ledlampen via www.veelvoordefiets.nl/fb. Om gebruik te maken van de aanbieding vult u tijdens het bestellen kortingscode fb0830 in voor de SafeRide 60 en kortingscode fb0820 voor de SafeRide 80. * Volgens de Duitse StVZO-regelgeving. Aanbieding geldig t/m 31 maart 2012. Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief verzendkosten.

januari 2013

Dé fietskaart van Nederland voor slechts € 14,95

1 / 14

2 / 15

3 / 16

4 / 17

6 / 19

7 / 20

8 / 21

9 / 22

op de kaarten

Rafelranden in het bosgroen Nu verkrijgbaar, Dé fietskaart van Nederland. Alverraden tuinen, léén voorsportvelden, leden van de Fietsersbond!. andbouwgebied, vennen Dé fietskaart van Nederland bevat 13 kaartbladen of parkeerplaatsen (tweezijdig bedrukt), schaal: 1:75.000, mét alle

5 / 18

knooppunten routes, landelijke fietsroutes, wegen

Heide aan een rivier kan duien fietspaden, 1e druk, bijgewerkt tot april den op steile hellingen: 2012. op open plekken zijn dan vergezichten

10 / 23

1 / 24 11

12 / 25

13 / 26

14 / 1

De informatie op deze kaarten is voor een belang-

Verkaveling of groen rijkmet deelblauw afkomstig van de Fietsersbond s een indicatie hoe natwww.fietsersbond.nl/routeplanner. een geRouteplanner: bied is: groene kavelgrenzen De routeplanner wordt actueel gehouden door iggen vaak op zandvrijwilligers van de Fietsersbond. honderden

Grijs met dunne lijntjes ertusDeze serie kaarten is met uiterste nauwkeurigheid sen is woongebied, samengesteld door de Fietsersbond in samenwergrotere ruimte tussen de straking met uitgeverij Buijten & Schipperheijn. ten wijst op bedrijfsterrein

15 / 2

21 / 8

16 / 3

22 / 9

17 / 4

23 / 10

18 / 5

19 / 6

24 / 11

25 / 12

De Fietsersbond biedt deze set fietskaarten aan LF nummer productiekosten! Alléén voor leden! Landelijketegen Fietsroute Knooppuntnummer Bestel ‘m nu, voor slechts e14,95 via Keuzepuntwww.buijten.nl/fietsersbond. zonder nr. Verzending is Knooppuntenroute gratis.

Fietspad Fietspad langs weg Gewone weg Hoofdweg Geen fietsverkeer toegestaan Snelweg Straat, bebouwde kom Voetgangersgebied Spoorbaan, station Veerpont Molen Navigeren en muziek luisteren kan net zo lang als Belgische -, duitse grens

Extra back-up power: ideaal voor onderweg, tijdens vakantie of dagelijks gebruik!

januari 2013

ts slech 5 9 € 14,

Geul a/d Maas

Deze serie kaarten is samengesteld door de Fietsersbond in samenwerking met uitgeverij Buijten & Schipperheijn. Fietsersbond Antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht, www.fietsersbond.nl.

~<(st!p)=ibg ij<

Met deze handige oplader kunt u, zonder stopcontact, onderweg uw mobiele apparaten van extra energie voorzien! U kunt deze batterij onderweg opladen met behulp van zonne-energie! Uiteraard kunt u de Platinum Plus charger ook vooraf via USB opladen. De Platinum Plus charger is geschikt voor het opladen van: mobiele telefoon, (ook Smartphone), tablet, navigatie, MP3 speler en E-book reader.De charger wordt compleet geleverd met verschillende connectoren voor diverse mobiele apparaten én handig opbergzakje. De krachtige oplader beschikt over een 2500mAh Li-polymer batterij. Hiermee kunt u uw mobiele telefoon of navigatie minstens 1 keer volledig opladen.

20 / 7

26 / 13

25% korting op de Platinum Plus charger van A-solar uw fietstocht duurt! U heeft altijd genoeg energie voor uw navigatie en mobiele telefoon met de Platinum Plus charger (AM112) van A-solar.

ledenvoordeel

Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling Ledenservice

25% ting kor

Bestellen Ga naar www.a-solar.nl en bestel nu de Platinum Plus charger (AM112) met 25% korting, u betaalt dan € 41,25 (normale prijs € 55)! U vindt de Platinum Plus charger in de de productgroep Solar chargers voor de Platinum Plus. Vul kortingscode ASFB12 in tijdens het bestellen zodat de korting automatisch verrekend wordt. Aanbieding geldig t/m 31 maart 2013. Prijs is exclusief € 4,95 verzendkosten.

VogelvrijeFietser

fietsvraag

Van het zwijnenverdwijnblok verdwijnen de zwijnen niet van het fietspad

Hoe gevaarlijk zijn zwijnen op het fietspad? Van Leendert van Prooije kregen wij een interessante brief. Hij schrijft dat hij begin november op het fietspad langs de N224 (tussen Arnhem en Ede) bijna een zwijn voor zijn ‘goed verlichte’ fiets had. Hij vraagt zich af ‘hoe groot is het risico dat zo’n zwijn in plaats van vóór mijn fiets, dóór mijn fiets oversteekt? Oftewel, in hoeverre heb ik gezwijnd?’ Natuurmonumenten is de beheerder van het natuurgebied Planken Wambuis waar de N224 langs gaat. Volgens woordvoerder Rianne Bos (what’s in a name) hoeft Van Prooije (what’s in a name) niet direct bang te zijn voor een nieuwe confrontatie met een zwijn. Zij heeft een van de ecologen van Natuurmonumenten geraadpleegd en meldt: ‘Een wild zwijn tegenkomen op een fietspad zal maar zelden gebeuren. Ik neem aan dat het in de ochtend- of avondschemering was.’ Slecht eikeljaar Maar er blijkt deze herfst wel iets aan de hand. ‘De beperkte beschikbaarheid van voedsel dit jaar speelt waarschijnlijk een rol. Het is een slecht eikel- en kastanjejaar.’ De zwijnen lijden honger, aldus Bos. ‘Daardoor zijn zij in een slechte conditie en minder alert. Wegbermen zijn nu aantrekkelijke plekken om voedsel te

VogelvrijeFietser

zoeken, omdat die vaak net wat rijker zijn aan bodemdieren. De zwijnen zijn daar nu vaker te vinden. Vandaar wellicht de bijna-aanrijding. Als fietser kun je minder hard fietsen en goed vooruitkijken om de kans op een aanrijding te verkleinen. Maar dat is een weinig verrassend advies natuurlijk.’ Zwijnverdwijnblokken Dat zwijnen steeds meer het bos uitkomen, is niet onopgemerkt gebleven bij de provincie Gelderland, wegbeheerder van de N224. Op 22 november bracht de provincie een persbericht uit waarin de aanleg van ‘zwijnverdwijnblokken’ langs een aantal wegen, waaronder de N224, wordt aangekondigd. Zwijnverdwijnblokken blijken een creatieve benaming voor grasbetontegels. Op de foto is te zien dat de blokken direct naast de wegberm worden neergelegd. Dat leidt tot vragen: Zou het niet handiger zijn de blokken in de berm van het fietspad te leggen? Kunnen die blokken niet fietspad én rijbaan tegelijk beschermen? Wij vermoedden dat de gaten in de tegels het zwijnenafschrikwekkende karakter van de zwijnverdwijnblokken bepalen, maar zo is het niet. Norit Nee, legt provinciewoordvoerder Loes Klein uit. ‘Die blokken worden op zo’n

manier neergelegd dat het wegenzout beter oplost in de wegberm. En dat zorgt ervoor dat er minder kevers en larven in de wegberm zitten. Die insecten zijn – lach niet – een soort Norit voor de zwijnen. Als ze hun buik vol beukennootjes hebben gaan ze in de wegberm insecten eten om schijterij te voorkomen. En die blokken zorgen ervoor dat er minder insecten in de wegberm zitten.’ Oké, dus als fietsers ook minder zwijnen op het fietspad willen, dan moeten er ook zwijnverdwijnblokken langs het fietspad. Gaat dat nog gebeuren? Klein: ‘In eerste instantie gaat de aandacht uit naar de rijbaan, omdat zwijnen gevaarlijker zijn voor automobilisten dan voor fietsers. Maar we sluiten niet uit dat in de toekomst ook fietspaden op die manier worden beveiligd.’ Kortom, tot de komst van de fietspadzwijnverdwijnblokken zullen fietsers een beetje moeten uitkijken in de schemering op de Veluwe. Licht aan en niet te hard.  Ook een vraag over uw fiets of iets anders fietsgerelateerds? Stuur uw vraag naar vogelvrijefietser@fietsersbond.nl of ga naar de vraagbaak op fietsersbond.nl

januari 2013

Tekst: Karin Broer Foto: Michiel Wijnbergh

Hoe gevaarlijk zijn zwijnen op het fietspad?

Waarom Drycycle met XL?

In de vorige Vogelvrije Fietser beloofden we tien prentenboeken van Charlotte Dematons aan inzenders van leuke fietsfoto’s. Dank allemaal voor het insturen. Inmiddels hebben we een selectie gemaakt en de boeken opgestuurd naar:

In jullie november-decembernummer van de Vogelvrije Fietser vermelden jullie een test met de Drycycle. De uitslag van de test is behoorlijk positief (het systeem werkt echt!). Er wordt echter vermeld dat de Senz XL-paraplu officieel eigenlijk te breed is (100 i.p.v. 75 cm). Op de website van Drycycle, waarnaar verwezen wordt, kun je de Drycycle kopen, eventueel inclusief de Senz-paraplu. Uit de gevraagde prijs (29,95 euro) maak ik op dat het hier om een aanmerkelijk kleinere versie van deze paraplu gaat. Mijn vraag: hebben jullie deze test ook gedaan met de Senz-paraplu zoals die op de website staat? Indien niet, waarom het XL-formaat? Cocky Hilhorst

Charlotte 1 1. Frans Bruning Deze foto is genomen in de kop van Noord-Holland in mei van dit jaar. We waren op de fiets op weg van station Alkmaar naar de Sfeerboerderij in Nieuwe Niedorp.

Ik verwachtte dat de XL-versie het best zou werken. Omdat die het grootste oppervlak heeft. We gaan nu voor de volledigheid ook de kleinere versies testen. Kijk daarvoor op vogelvrijefietser.nl TestKees

Onvindbare rotonde

Charlotte 2 2. Lex de Lang

Interessant, dat artikel plus illustraties over die zwevende fietsrotonde in Eindhoven/Veldhoven. Als ik er ooit in de buurt ben, lijkt het me een toeristische attractie van formaat, dus leuk om te gaan bekijken. Maar: waar is die rotonde in vredesnaam? Het

adres ‘Hovenring’ bleek onvindbaar op mijn Falkplan van Eindhoven, uitgave 2008. Google Maps kan me ook al niet verder helpen; ‘Hovenring’ noch ‘Fietsrotonde’ is daar bekend. Ja, artikelen en foto´s genoeg, maar geen enkele plaatsaanduiding. Kunnen jullie me zeggen op welk kruispunt die rotonde zich bevindt? Cuno de Beer, Haarlem

brieven

Charlotte Dematons

Het is inderdaad verre van eenvoudig de Hovenring te vinden als je niet uit Eindhoven komt. De fotograaf en ik moesten ook erg zoeken. Op http://www.vogelvrijefietser.nl/ hetblad/2012-11/artikel/fietsers-overde-eindhovense-hovenring staat een kaartje. Suzanne Brink, redacteur

Utrechtse drukte De drukte op de Utrechtse fietspaden komt door planologische miskleunen. Utrecht ligt bekneld in een ring van snelwegen en kanalen, met veel te weinig fietsoversteken van die ring. Daardoor wordt fietsverkeer naar De Uithof en de Leidsche Rijn samengedrukt op een enkel fietspad dat daarop niet is berekend. Utrecht zou meer doorbraken en overbruggingen moeten maken. Dat komt de drukte en fietsreistijd én leefbaarheid van aangrenzende wijken zeer ten goede. De routes in A’dam zijn veel beter met talrijke doorbraken door de ring en grachten,

Charlotte 3 3. Lanny van der Heijden Er staan heel veel bijzondere fietsen op de tekening van Charlotte Dematons, maar deze heeft ze gemist. De Pino van de firma Hase waar wij heel veel van genieten. Kristien Baudelet Karin Maas Els Schouten Jeanne Huijssoon N. Hougee-Knape George de Valk

januari 2013

Afgesloten in Reykjavik De Laugavegur, een straat in Reykjavik, is in het centrum afgesloten voor een deel van het verkeer. Ook voor wie geen IJslands spreekt is duidelijk wie wel mag doorrijden. Frans van Galen, Amsterdam

VogelvrijeFietser

val maar even afgestapt bent. Ik maak het allemaal mee. De weldoeners zijn vaak blij verrast als ik ze bedank. Dat zegt toch wel iets. En ja, ook ik moet wel eens vol in de ankers, maar ik ga er niet vanuit dat iedereen mij met opzet van mijn fiets wil laten vliegen. En ach, wie is er altijd even scherp en briljant? Ik niet in ieder geval. Dan kun je dat ook niet van je medemensen verwachten, toch? Misschien moeten we gewoon zelf een beetje leuker worden? Iets om over na te denken als je op de fiets zit op weg naar je werk, maar wel blijven opletten hè! Gertrudeke Bout

Fietspad à la Maleisië Bijgaand een foto van een fietspad (!!) in Kuching (Maleisisch Borneo). Voor fietsen in Maleisië moet je blijkbaar behoorlijk handig zijn... Els Huijvenaar, Den Hoorn

maar paden zijn te smal en te vaak met ouderwetse tegels. In de spits pak ik vaak een parallelroute. Vaak zonder fietspad, met drempels, maar zonder verkeerslichten. Wil de Fietsersbond fietssnelwegen, laat ze NIET parallel lopen aan drukke wegen. Dan stop je fietsgeld in een brommerroute. De bond moet gaan lobbyen voor ‘cursussen fietsverkeer’ voor de technici die wegen plannen en fietspaden ontwerpen. Dus: in drukte fietst deze Amsterdammer vaak op plaatsen die niet zijn ingericht op fietsverkeer. Een beetje als auto’s die files op de snelweg vermijden en over provinciale wegen gaan rijden. Steef

MIEN FIETS Mie-ien fie-iets is stooln Mor twaas mien aign schuld. Ik haar hom noit op sleut. Mie-ien fie-iets is stooln Mor twaas mien aign schuld. Ik haar der goin ke>t? om. Mie-ien fie-iets is stooln Mor twaas mien aign schuld. Ik haar hom noit ien de bewoaking doan. My bi-cy-cle was stolen, but it was my own fault. (1) I didn’t hav it locked, (2) I didn’t hav a chain, (3) I didn’t hav a guard dog. (haar=had hom=hem/het noit/nait=niet/net in fries) Ken Tillema

Tekentafelpaden In de Vogelvrije Fietser (mijn complimenten over dit blad, ik lees het

graag) zag ik de oproep om vreemde situaties te melden. Bij deze mijn probleem. Ik fiets dagelijks van Utrecht naar Zeist v.v. Onlangs is het gedeelte van de Utrechtseweg van De Bilt tot de Berenkuil ‘opgeknapt’. De fietspaden aan beide kanten van de weg zijn ook meegenomen in deze opknapbeurt. Zelden heb ik meegemaakt dat voor zo veel geld goede fietspaden zo verslechterd zijn in smalle, gevaarlijke fietsstroken. Het lijkt wel of het doel alleen was om het geheel er op de tekentafel mooier te laten uitzien. Het is nu een ramp om in de spits te moeten fietsen, omdat nu al maanden slechts één van de beide fietspaden gebruikt mag worden. Lompe vluchtheuvels maken het toch al smalle pad plotseling nóg smaller op sommige punten. Fietsers en brommers halen langzamere fietsers op deze punten in aan de andere kant van deze vluchtheuvels. Groepen schoolkinderen buitelen regelmatig over elkaar heen op deze punten en de veel sneller rijdende scootertjes van haastige scholieren zorgen voor gevaarlijke situaties doordat ze snel overal tussendoor willen. De reden dat het fietspad aan de andere kant nog dicht is lijkt mij dat er gewerkt wordt aan de bruggen over de Grift. Dit hele verhaal wordt niet gecommuniceerd aan de fietsers. Als je van Zeist komt zie je al bij landgoed Vollenhove dat je als fietser naar het fietspad aan de andere kant moet omdat het fietspad over 1500 meter afgesloten is. Dat het fietspad daar is afgesloten klopt wel, maar je kunt gewoon doorfietsen tot het tunneltje bij De Bilt. Maar het bord blijft staan alsof iemand het vergeten is weg te halen. Graag zou ik als gebruiker geïn-

Vriendelijk verkeer Laten we alsjeblieft ophouden om te doen of iedere fietstocht alleen maar kommer en kwel is. Dan zou er toch niemand meer op de fiets zitten? Een leuk begin is misschien een bedankje voor de mensen die wél vriendelijke dingen doen, want heus: ze bestaan. Ik kom ze regelmatig tegen. Jong en oud, man en vrouw. Mensen die hun loslopende honden even bij zich roepen of laten zitten, zodat ik probleemloos door kan fietsen, automobilisten die even inhouden voor een kruising, zodat ik door kan fietsen, mensen die vragen of ze je ergens mee kunnen helpen als je wegens een hongeraan-

VogelvrijeFietser

Je fiets parkeren op het perron, in het Franse provinciestadje Belfort kan het nog. Jaap Moerman, Houten

januari 2013

colofon

Redactieadres en landelijk bureau Fietsersbond Kanaalweg 50, 3526 KM Utrecht, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, ( 030-2918171, fax 030-2918188, e-mail: info@fietsersbond.nl internet: www.fietsersbond.nl Redactie Michiel Slütter (hoofdredacteur), Kees Bakker (testredacteur), Suzanne Brink (redacteur) Medewerkers aan dit nummer Karin Broer, Merel Roze, Wijbrand Schaap, Jeroen Kreule. Vormgeving Akimoto ontwerpt, Amersfoort

Drukwerk Habo DaCosta, Vianen

x Henk Brinks en Annelies Aartsen

Meneer in steen Genomen op Bali. Even buiten Lovina staat deze tempel met een fietser op de gevel: dat is de Nederlander meneer Nieuwenhuizen, die begin 1900 blijkbaar de fiets op Bali heeft geïntroduceerd. Erna Lensink, Amsterdam

formeerd willen worden over hoe lang dit allemaal gaat duren, want het lijkt een eindeloze kwestie te zijn. Ik heb een mail naar het bedrijf gestuurd dat de weg heeft aangepakt, maar krijg geen reactie. Ik heb een mail naar de provincie gestuurd, maar krijg geen reactie. Bij de bruggen is niet te zien wie de uitvoerder is. Misschien kunnen jullie mij helpen om duidelijkheid te krijgen hierover? Nora Polter, Utrecht Gemeenten hebben melden klachtennummers. Daar zou je je vraag neer kunnen leggen. En met klachten over hoe een en ander geregeld is, kun je ook terecht bij de lokale fietsersbond. Op Fietsersbond.nl zie je onder het kopje ‘In de buurt’ welke afdeling je moet hebben. In jouw geval is dat Fietsersbond De Bilt. http://www. fietsersbond.nl/afdeling/fietsersbondafdeling-de-bilt – Redactie

Gouden fietstijden We genieten elke keer weer van het blad en de mooie gekke foto’s van fietsen overal, fietsersgrappen, grappige fietsen & fietsers. Dit voorjaar en deze zomer reisden we met onze vier dochters door Centraal en Oost-Europa, met onze camper en

januari 2013

alle fietsen achterop. We hebben op veel gekke plekken gefietst, maar het was lang niet overal makkelijk en al helemaal niet veilig. Zo waren we bij de opening van het eerste fietspad in Peja, Kosovo, met ons hele gezin. Echter, de deelnemers aan de heuglijke optocht (op huurfietsen van de lokale VVV) werden tot twee keer toe door een motor van het gloednieuwe fietspad afgereden. Dat was natuurlijk te verwachten, maar onze dochters waren geschokt dat dat zomaar kon gebeuren. In de Baltische Staten, een maand of wat later, beleefden we gouden fietstijden op het eiland Hiiumaa, behorend bij Estland. Niet veel vrijliggend fietspad, maar wat een keurige automobilisten en wat een mooie plek. Bijgaand de foto voor de Vogelvrije Fietser – het uiterste puntje van Hiiumaa opgefietst. Dit puntje land heet Sääre Tirp; het is een natuurgebied, prachtig woest, aan de zuidkant van het eiland Hiiumaa, of eigenlijk het aangrenzende eiland Kassari. Deze fiets heeft al veel beleefd sinds hij ruim 20 jaar geleden als studentenfiets in Amsterdam bij ons kwam. Waterfiets was hij echter nog niet eerder. Christy Duijvelaar, Giel Verbeeck, Kinga, Leonie, Zhanar & Berber, Bussum

Contributie inclusief toezending van de Vogelvrije Fietser bedraagt e26,per jaar (jonger dan 25 jaar e10,-) en e13,- zonder dit blad (meer mag natuurlijk ook). Wanneer het lidmaatschap in de loop van het verenigingsjaar wordt beëindigd, blijft de jaarlijkse bijdrage in zijn geheel verschuldigd. Adreswijzigingen kunnen via de website (www.fietsersbond.nl/ contact) worden doorgegeven of schriftelijk: stuur de adresband van dit blad met het nieuwe of verbeterde adres terug naar de Fietsersbond. Advertenties Patricia Rijkse (ma, di, do) ( 030-291 81 42, fax 030-291 81 88 p.rijkse@fietsersbond.nl Oplage 30.000 ISSN 0166-0276 Sluitingsdatum kopij volgende Vogelvrije Fietser: 29 januari. Het nummer verschijnt 29 maart 2013. Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De artikelen geven niet noodzakelijk het standpunt van de Fietsersbond weer. Omslag: Peter Arno Broer Jaarverslag: Het jaarverslag van de Fietsersbond staat op www.fietsersbond.nl/jaarverslag

VogelvrijeFietser

Op weg met de Saar-Elzas-fietstocht Vraag onze gra tis fietsbroc hure 2013 aan

Trier

Straatsburg

Saarschleife

Van het Romeinse Trier tot in Straatsburg in de Franse Elzas â&#x20AC;&#x201C; een grensoverschrijdende fietstocht langs de Saarschleife en de Franse kanalen.

Saar-Elzas-fietstocht 6 overnachtingen met ontbijt en fietskaarten

vanaf

297,-

Tourismus Zentrale Saarland | www.toerisme-saarland.nl info@tz-s.de, Tel.: +49 (0) 681-927 20 0

Straatsburg