Vogelvrije Fietser juli - augustus 2011 • jaargang 36 • no 4
De internationale
Cycling Class Haagse Ralph in Belgrado Band plakken voor je 40ste
Fietswijnen
Modeshow op de fiets
10 REDACTIONEEL
Fietsen voor de hippe few
Suzanne Brink redacteur Vogelvrije Fietser s.brink@fietsersbond.nl
2
16
VogelvrijeFietser
Jaren geleden strompelde ik door de Pyreneeën. Bergschoenen aan, Falke ‘heavy duty’ wandelsokken, trekkersrugzak van Bever Sport. En wat kwam daar vederlicht op slippertjes langstrippelen met een huiskat in het kielzog? Een heel Spaans gezin. Picknicktasjes over de schouder. Later sjeesde nog een oude man langs. Het was een ontluisterende ervaring. Maar ja, die mensen wóónden daar. Bergklimmen was ze met de paplepel ingegoten. Ongeveer zo ‘wow, amazing!’ is ons fietsen voor buitenlandse toeristen in Amsterdam. Nederlanders zijn vergroeid met hun tweewielers. Ze weten hoe scherp je bochten kunt nemen, hoeveel tassen je aan je stuur kunt hangen, welke kruisingen je diagonaal kunt oversteken enzovoort. En als we van de ene kant van de stad naar de andere kant fietsen, maken we geen enkele gedachte vuil aan onze kleren. Want die zijn dezelfde als die we aantrekken als we in de auto stappen of op de tram. Nou ok, een kort dan wel strak rokje is niet altijd jofel. De opkomende fietsende klasse in westerse steden elders moet dat nog helemaal uitvinden. Niks is vanzelfsprekend. Hoge hakken op de pedalen zijn een statement, een fenomeen dat onophoudelijk gefotografeerd en verkondigd moet worden. Dagelijks fietsen in niet-sportkleren is voor de hippe few, dat zie je ook aan de fraaie stuurtasjes en fietslampjes die ze daar verkopen. Onze gewone-man-fietstassen kunnen daar echt niet aan tippen. Maar zal die hipheid ook anderen verleiden de auto te verruilen voor de fiets? En zal het op den duur leiden tot een indrukwekkend percentage fietsers? Sociologe Giselinde Kuipers denkt van niet. Dat fietsen in Nederland zo gewóón is, verklaart juist het brede succes en daarom moeten we het fietsen ook vooral gewoon hóuden. Ze zijn in het buitenland trouwens ook gek op naaktfietsen, maar dat is weer een ander verhaal.
juli | augustus 2011
28
Onverwachte plek in Belgrado
32
’Personal Cargo Assistent’
10 Kosmopolieten op de fiets
24 Pontjeshoppen
In New York en Barcelona is de fiets vooral onder hippe creatieven geliefd. Ook in Nederland wordt de fiets steeds meer een ding dat bij je lifestyle past. ‘Gewoon fietsen bestaat niet meer.’
Over de Maas varen nogal wat pontjes. Met het boekje Fietsen met Veerpontjes pak je ze allemaal mee. Kijk wel uit als je de oever oprijdt.
16 Hamersma over fietswijnen Wijnschrijver Harold Hamersma (onder andere Parool, NRC) ontkurkte acht wijnen met een fiets op het etiket. Eigenlijk waren ze allemaal goed, maar de een is lekker als het koud is en met de ander is het beter picknicken.
20 Reparatiecursus voor vrouwen De Vakantiefietser geeft reparatiecursussen speciaal voor vrouwen die niet in de middle of nowhere willen stranden met een lekke band. ‘Ik wil voor mijn veertigste een band geplakt hebben.’
28 Muenchenierung Vervoersplanoloog Marco te Brömmelstroet pleit voor meer marketing om het fietsen te promoten. ‘Andere steden kunnen veel leren van München.’
30 Krat en co Het Testpanel en TestKees bogen zich over verschillende (picknick)manden en kratten. TestKees was vooral enthousiast over de Hemand van de Hema: ‘De mand zit stevig vast.’
32 Haagse Ralph in Belgrado Dat niemand hier fietst, wil niet zeggen dat het niet kan, dacht de Haagse Ralph van der Zijden. Met zijn iBikeBelgrade organiseert hij dagelijks tochten door Belgrado.
Rubrieken 4 Kort 9 Rare Frats 19 Column
juli | augustus 2011
37 Fietsersbondnieuws 42 Fietsvraag 45 Brieven
VogelvrijeFietser
3
Foto: Jan-Dirk van der Burg
kort
Winst: 9 meter
Olifantenpaadjes Mensen nemen graag de kortste route – kwestie van instinct. Zelfs als officiële betegelde paden maar een meter langer zijn, lopen ze liever over het gras of zelfs door de struiken om een minuscule hoek af te snijden. En zo slijten ze een paadje
uit dat we ‘olifantenpaadje’ noemen, naar analogie van de tonnen wegende viervoeter die in de jungle zo nietsontziend het wegennetwerk verzorgt. Maarten ’t Hart is al decennia gefascineerd door het fenomeen olifantenpaadjes. Hij schreef het
voorwoord bij het fascinerende fotoboek 4/18/11 dat Jan-Dirk van der Burg maakte van de paadjes. Te bestellen bij uitgeverij De jonge hond. www.dejongehond.nl Prijs: 27 euro. Zie ook www.olifantenpaadjes.nl.
Fiets mee met Arriva Fietsersbond Friesland vroeg de provincie om de fiets in de trein gratis te maken. Daar is namelijk veel vraag naar. ‘We zullen eens kijken’, was de reactie. Inmiddels heeft de provincie Friesland 45.000 euro uitgetrokken voor een proef in juli en augustus met gratis fietsvervoer. Reizigers kunnen in die maanden voor nop hun fiets meenemen in de Arrivatreinen Leeuwarden-Sneek-Stavoren en LeeuwardenHarlingenhaven. Wel blijft de regel gelden dat fietsen pas na negen uur ’s ochtends de trein in mogen. NS doet niet mee, dus voor Leeuwarden-Heerenveen-Zwolle is wél een fietskaartje nodig. De Fietsersbond bekijkt met een enquête of mensen de auto laten staan als de fiets gratis in de trein mee mag.
4
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
4:04 PM
kort
Mensen leggen meer kilometers af voor vrijetijdsdoelen dan om naar het werk te komen. En die kilometers naar het sportveld of de winkels worden vaak met de auto gedaan. Het Sociaal Cultureel Planbureau stelt in het rapport Eropuit! dat mensen meer zouden fietsen als sportvelden en pretparken beter bereikbaar zijn voor de fiets. Het SCP pleit daarom voor het openhouden van voorzieningen als muziekscholen in de buurt om het drukke autoverkeer terug te dringen. Meer over het rapport op Fietsberaad.nl.
Muziekles op fietsafstand
Foto: Thomas Schlijper/HH
Zondagsfietsers
Mooiste fietsbenen van Helmond De gemeente Helmond is op zoek naar de beste fietsbenen. Het is een onderdeel van de campagne ‘Waarom? Daarom! – Helmond fietst’ waarmee de gemeente bewoners wil verleiden vaker de fiets te pakken. Een fotograaf legt op plekken als voetbalvelden Helmondse benen vast. Harige kuiten zijn ook welkom, verzekert een woordvoerder van de gemeente. Over de criteria waarop de benen beoordeeld worden kon hij nog niets zeggen. In september kiest een jury de winnende benen.
Fietsenberging weer verplicht
Harige kuiten ook welkom
juli | augustus 2011
De overheid stelt een bergruimte bij een nieuwbouwwoning gelukkig weer verplicht. In 2003 verdween die regel. De markt zou het zelf wel zou regelen, maar dat viel vies tegen. Veel nieuwbouwhuizen zijn zonder schuurtje afgeleverd. De Fietsersbond heeft vanaf 2003 voortdurend gepleit voor het opnieuw verplicht stellen van de berging. De berging zal vanaf volgend jaar een niet-gemeenschappelijke afsluitbare ruimte van minimaal 5 vierkante meter zijn. Alleen bij woningen tot 40 vierkante meter mag de bergruimte gemeenschappelijk zijn.
VogelvrijeFietser
5
kort
Cycle Chic Gent Gent zet zijn fietsers in het zonnetje door ze op de foto te zetten. Deze campagne ‘Cycle Chic Gent’ sluit aan bij de wereldwijde Cycle Chic-beweging die wil laten zien dat fietsen niet alleen iets is voor sporters, maar dat je ook in mooie kleren comfortabel kunt fietsen. Johan Martens stalde zijn statief en lichten op verschillende plaatsen in de stad om de fietsers vast te leggen. Op www.cyclechic.be kunnen mensen stemmen op de leukste, grappigste en mooiste fietser. Later in het jaar, van 15 september tot 15 oktober, worden de foto’s in het centrum van Gent tentoongesteld. Eerder fotografeerden Toulouse (http://velocitoyen.org/) en München (www.radlstar.de/) ook al hun fietsers.
Duitse planner Duitse fietsers hoeven niet meer te verdwalen in Nederland. De fietsrouteplanner is er namelijk ook in het Duits. De Fietsersbond heeft de Duitstalige planner ontwikkeld in samenwerking met het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC). Duitse toeristen zijn niet alleen geïnteresseerd in de geijkte bestemmingen als de Keukenhof, Amsterdam en het strand. Ze gaan graag met de fiets op pad op het Nederlandse platteland en de fietsrouteplanner helpt ze dan op weg. Kijk op www.niederlande.de
Fietsen in Engeland Op de bonnefooi door Engeland fietsen is linke soep. Niet overal kun je veilig fietsen, laat staan dat de routes mooi zijn. In het boekje Hart van Engeland worden Engelands beste fietsroutes aan elkaar geregen tot een lange-afstandfietsroute van Harwich tot Land’s End. Het pad voert van de jaagpaden langs de Londense Theems tot bijzondere spoorpaden als de Tarka Trail. Hart van Engeland kost 22,50 euro. Meer informatie op www.fietseninengeland.nl
6
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Oproep: Ergelijkste verkeerslicht van Nederland
Fietsen naar het buitenland meenemen met de trein is ingewikkeld en vermoeiend. Een goede oplossing is je fiets vooruit sturen en er zelf met de trein achteraan gaan. Dat kan met Soetens Transport. Acht jaar geleden begon Jan Soetens met bestelbussen tjokvol fietsen naar Santiago. Nu vervoert hij ze naar alle mogelijke plaatsen in Frankrijk, Italië en Spanje. In tachtig procent van de gevallen gaat het om prijzige Koga-fietsen, schat Soetens. Tandems ziet hij tegenwoordig ook steeds meer. Wielrenners huren liever ter plekke een fiets. Je fiets wordt thuis opgehaald. En tien dagen later staat hij klaar op de plaats van bestemming. De reden dat de prijzen zo schappelijk zijn, 119 euro per fiets, is dat Soetens wacht met rijden tot hij een aantal fietsen bij elkaar gesprokkeld heeft. Afgelopen jaar heeft hij duizend fietsen gehaald en gebracht. Buiten het seizoen levert hij de service ook, maar dan duurt het langer, maximaal drie weken, voordat de fietsen afgeleverd worden. Santiago is nog steeds de populairste bestemming, maar Avignon zit in de lift. Kijk op www. fiets-vervoer.nl.
Staat u wel eens wortel te schieten voor een verkeerslicht terwijl u de enige op het kruispunt bent? Of hebben de auto’s al twee keer groen gehad? Moet u niet zozeer láng, maar wel áltijd stoppen? Meld de plaats van het gewraakte verkeerslicht of de gewraakte kruising op vogelvrijefietser@ fietsersbond.nl Liefst met foto. Helemaal mooi als u met een stopwatch de wachttijd heeft opgemeten. (Een minuut wachten is heel lang!) We publiceren een selectie en zoeken uit hoe dat beter kan.
juli | augustus 2011
kort
Fiets vooruit naar Santiago
Ga voor alle linken in één klik naar service op Vogelvrijefietser.nl
VogelvrijeFietser
7
Voor sportieve fietsers met oog voor het landschap
NIEUWE DOOSJES vol fietsplezier!!
Landelijke Fietsatlas
Een toeristische atlas met actuele fietskaarten (schaal 1: 100.000) van heel Nederland. Op de kaarten staan: de LF-routes, alle actuele knooppunten, overnachtingsadressen, horeca en attracties, uitgebreide landschapsinformatie. In drie edities leverbaar: Noord-Nederland, Zuid-Nederland € 10,90 Heel Nederland € 18,50
Alle fietsroutes in de regio
Leeuwerikroutes
Fietsen via de handige knooppuntroutes. Deze acht luxe doosjes bevatten 30 fietsroutes van 20-40 km in de regio Utrecht, Amsterdam, Veluwe, Drenthe, Eindhoven, Rivierenland, Achterhoek, Limburg noord, Limburg zuid. Bij elke route vind je ‘kijken doepunten’, fietsverhuuradressen en een selectie van leuke musea. Om het uitstapje nog plezieriger te maken zijn de leukste koffie- en lunchadressen geselecteerd. Het mapje en klittenbandbevestiging voor op het stuur maken het fietsen en kijken gemakkelijk voor iedereen! Doos met 30 kaarten en bevestiging, € 9,90
Ieder deeltje van deze reeks bevat een schat aan informatie over alle fietsmogelijkheden in een bepaalde regio. 25 routes worden uitgelicht en beschreven. Alle routes zijn bewegwijzerd. Een losse knooppuntenkaart wijst de weg. Iedere gids bevat een catalogus met een compleet overzicht van alle gepubliceerde routes in de regio. Tien gidsen zijn verschenen, in de regio’s Rotterdam, Zwolle, Friesland, Achterhoek, Arnhem-Nijmegen, Hart van Brabant, Amsterdam, Utrecht, Twente en het Groene Hart. Gids en kaart in plastic mapje € 9,50
Meerdaagse fietstochten
Sterkste fietskaarten
De weersbestendige, vrijwel onverwoestbare kaart van Nederland. Alle toeristische informatie voor een mooie fietstocht staat erop: zowel bewegwijzerde rondritten en knooppuntroutes als nieuwe, onbewegwijzerde en avontuurlijke routes. Deel 1: Noord- en Midden-Nederland € 10,00 Deel 2: Midden- en Zuid-Nederland € 10,00 Deel 1 en 2 samen € 17,50
Voor een korte fietsvakantie kun je prima terecht in eigen land! Drie gidsen zorgen voor onvergetelijke tochten en heerlijke overnachtingen: � Bed & Bike-routes € 15,00 � Elfstedenfietsroute € 15,00 � Zuiderzeeroute € 14,50
Buijten & Schipperheijn Recreatief – www.buijten.nl
rare frats Tekst: Karin Broer Foto: Anna Groot
Lift buiten werking Op sommige stations maken ze het wel heel ingewikkeld om op het perron te komen. Op station Utrecht CS staat de lift buiten werking.
Klopt het dat hij ’s avonds expres buiten werking wordt gesteld? ‘Dat weet ik niet, daar durf ik niks over te zeggen.’
Anna Groot uit Utrecht stuurde ons een mail: ‘Het station is vanaf de kant van de binnenstad nauwelijks bereikbaar met de lift. Zeker nu het taxiplatform verdwenen is. Wanneer je een fiets wil meenemen in de trein, dan is er precies één lift waarmee je naar boven kunt. Deze zit aan de kant van het streekbusstation. Oké, denk je: één lift is genoeg. Maar nu overkwam het me al een paar keer achter elkaar dat ik ‘s avonds met mijn fiets naar beneden wilde, en dat die lift het niet deed! Vroeger zoefde je dan gewoon via de taxihelling naar beneden, maar die mogelijkheid is er nu niet meer. Ik ben bij de loketten van NS gaan vragen hoe het nu verder moest, maar de mensen daar zeiden: dat is een kwestie van NS Stations of van de Projectorganisatie Stationsgebied (POS), want die zijn aan het verbouwen.’ Groot sprak ook een buschauffeur. ‘Die wist me te vertellen dat de bewuste lift met opzet ‘s avonds buiten gebruik wordt gesteld. Deze is voor minder valide mensen en die moeten dan contact zoeken met een of andere centrale. Ik heb op de lift intercom gedrukt, maar kreeg geen reactie.’
Ilona Derks, communicatie Corio: ‘Ik heb het even intern nagevraagd. Het klopt, ‘s avonds wordt de lift stopgezet vanwege criminaliteit. Mensen die de lift willen gebruiken kunnen dan via de intercom contact zoeken met de beveiliging, die de lift op afstand weer in werking kan stellen. De lift is niet bedoeld voor het transport van fietsen. Het is voor fietsers ook veel gemakkelijker om via de Noordertunnel het perron te bereiken.’
Belinda van Wijlick, communicatie ProRail: ‘Ja, die lift, dat is een bekende klacht. Van die zijde is de lift bij het streekbusstation inderdaad dé manier om de fiets in de trein te krijgen. Die lift is wat ouder en moet vaak gerepareerd. De komende maanden wordt dat deel ook bouwterrein. Er komt op termijn wel een nieuwe lift, maar de komende tijd is het nog wel even tobben met de bestaande lift.’ En als de lift buiten werking is, wat dan? ‘Dan kun je aan de westzijde, aan de Jaarbeurskant met de lift naar beneden. Ja, dat is voor mensen die naar oost moeten behoorlijk om.’ Hoe komt het dat die lift zo vaak buiten werking is? ‘Dat moet je vragen aan Corio, eigenaar van Hoog Catharijne, want die lift is van hen.’
juli | augustus 2011
Ik hoorde van ProRail dat deze lift juist de aangewezen manier was om op het station te komen. Derks: ‘Dat kan. Ons antwoord is dat de lift vooral bedoeld is voor mensen die slecht ter been zijn. Voor fietsers is het veel beter om de Noordertunnel te gebruiken.’ Zeg Anna, is de Noordertunnel geen alternatief? Groot: ‘Via een fietsgoot aan het einde van het perron? Wat een onvriendelijke oplossing. Mijn elektrische fiets is daar te zwaar voor. En dan moet je ’s nachts nog eens door een andere tunnel, de Van Sijpesteijntunnel, fietsen. Dat voelt helemaal niet veilig.’ Hoe los je het nu eigenlijk op? ‘Ik fiets heel Hoog Catharijne door, tot aan de ingang van V&D, en neem daar de lift. En dan verlaat ik Hoog Catharijne aan de kant van het Vredenburg. Ik kom achter de roltrappen uit. Soms staan er junks. Maar er zit niks anders op. Het is de minst slechte oplossing.’
Komt u ook regelmatig een vreemde situatie tegen? Stuur deze naar de redactie van de Vogelvrije Fietser: vogelvrijefietser@fietsersbond.nl, of Postbus 2828, 3500 GV Utrecht.
VogelvrijeFietser
9
De internationale cycling class
‘Gewoon fietsen bestaat niet meer’ Hippe, kosmopolitische stedelingen stappen wereldwijd op de fiets. Dat is prachtig. Maar voor Nederland schuilt daar een gevaar in, zegt socioloog Giselinde Kuipers. ‘Je moet het fietsen juist gewoon houden.’
10
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Tekst: Michiel Slütter Foto: Dmitry gudkov, jeff clark, Frank patitz en UPI Photo/eyevine
De New Yorkse fotograf Dmitry Gudkov portretteerde Kim Burgas voor de Vogelvrije Fietser. Burgas is ontwerper, kunstenaar en danseres (kimburgas.com). Volgens Gudkov kopieert Burgas niet domweg de Europese stijl van ‘Cycle Chic’ maar is haar stijl authentiek Amerikaans: hoge hakken en oorbellen gecombineerd met een Schwinn-frame dat is omgebouwd tot een fixie. Het zware slot om haar middel maakt het volgens Gudkov helemaal af.
juli | augustus 2011
VogelvrijeFietser
11
I
neens zijn de fietsers terug in de westerse metropolen. In absolute aantallen zijn het er misschien niet zo veel, maar ze zijn wel heel zichtbaar. ‘De fiets wordt een beetje een statussymbool’, zegt David Kossmann, hoofdredacteur van het Duitse fietsmagazine fahrstil. Kossmann wil met fahrstil verslag doen van de opbloeiende fietscultuur in Duitsland. Hij zag het beeld van de fiets kantelen toen hij in een fietsenzaak in Leipzig werkte. ’Er wonen 40.000 studenten in Leipzig. Die kunnen zich niets veroorloven en hadden dus oude fietsen. Maar zodra ze eenmaal een baan hadden, kochten ze een goede fiets met dure onderdelen, zoals een Rohloff-naaf en Magura-remmen. Het fietsen was ooit iets voor voorlopers, maar het is nu veel breder. Er zijn bepaalde mensen gaan fietsen: de cycling class. Ze hebben vaak gestudeerd, denken na over hun leefwijze en hun bijdrage aan maatschappelijke oplossingen. En een auto is duur. Het is trouwens door ruimtegebrek ook steeds moeilijker om een auto te hebben in de stad.’ Tegelijkertijd signaleert Kossmann dat de stad aan populariteit heeft gewonnen. ‘Er is een sterke beweging om terug te keren naar de stad. Ook gezinnen met kleine kinderen wonen weer in de stad, terwijl de vorige generatie vooral de stad uit trok.’ In autoland Duitsland is de fiets inmiddels een geaccepteerd onderwerp voor journalisten. ‘Het is opmerkelijk dat het vermaarde weekblad Der Spiegel op zijn site veel over fietsen publiceert. Dat geeft aan dat er echt wat veranderd is.’
Jeugd hoeft geen auto Kossmann haast zich te zeggen dat hij niets tegen auto’s heeft. ‘Ik ben niet
12
VogelvrijeFietser
dogmatisch tegen auto’s. Ik rij zelf ook wel eens auto. Maar in de stad is het prettiger om op de fiets naar het werk te gaan of je vrienden te bezoeken. Voor veel stedelingen is de auto niet meer zo belangrijk. Vroeger wel. Toen moest je een auto hebben, anders telde je niet mee. Eerst een baan, dan een auto.’ Kossmanns observatie wordt bevestigd door trendonderzoeken. Duitse kranten berichten over rapporten waarover men zich in de directiekamers van autoconcerns zorgen zou maken. In Die Welt zegt een onderzoeker van het Center of Automative Management uit Bergisch Gladbach dat voor een kwart van de jonge volwassenen (18-25 jaar) een eigen auto minder belangrijk of zelfs helemaal niet meer belangrijk is. Een ander trendonderzoek (Timescout) signaleert
De creatieve klasse fietst De Amerikaanse socioloog Richard Florida is beroemd geworden door zijn bestseller The rise of the creative class (2002), waarin hij de opkomst signaleert van een hoogopgeleide creatieve klasse. Wie deze klasse in huis heeft, kan rekenen op economische voorspoed. Allerlei grote steden hebben zich vervolgens ingespannen om het die creatieve klasse naar de zin te maken. Fietspaden horen ook bij het wensenpakket van filmmakers, softwareontwikkelaars en andere creatieve geesten, zo schrijft Florida eind vorig jaar op de opiniepagina van de New York Daily News. Hij reageert met het stuk op het felle debat over het gedrag van fietsers en het gemopper over de aanleg van fietspaden. Volgens Florida heeft het stadsbestuur eigenlijk weinig keus: fietsen zijn essentieel voor de toekomst van New York.
op basis van onderzoek onder 1200 jongeren dat tachtig procent van hen vindt dat je in een grote stad überhaupt geen auto nodig hebt. En bijna de helft vindt bezitters van grote auto’s onsympathiek.
Verstedelijking Een stuk zuidelijker in een andere grote stad – Barcelona – vertelt de Nederlander Koos Kroon dat ook in Spanje de auto aan magie heeft ingeboet. ‘Mijn schoonvader is in hartje Barcelona geboren, in een arme wijk. Toen ik twaalf jaar geleden met mijn fietsenzaak begon, vroeg hij zich af of daar wel brood in zat. Voor mensen van zijn generatie is de auto een statussymbool. Tegenwoordig kan echt iedereen een auto kopen. En tot voor kort werkten banken daaraan mee. Maar in Barcelona heb je juist geluk als je geen auto hoeft te rijden, want hier heb je vier keer per dag een spits: om negen ’s ochtends, met lunchtijd om twee uur, daarna weer om vijf uur en ten slotte om acht uur ’s avonds. Met een auto kom je niet zover in Barcelona. En de verstedelijking is nog steeds gaande.’ Het bleek al snel dat Kroons schoonvader zich geen zorgen hoefde te maken. De fietsenzaak – Bike Tech – was meteen een succes. De vraag naar fietsen en fietsproducten is in Spanje zo groot dat Kroon ook een groothandel is begonnen. Het telefonische interview valt midden in een verhuizing. Kroon belt vanuit een grote bedrijfshal buiten het centrum. De binnenstad was niet praktisch voor de bevoorrading met vrachtwagens. De fietsenwinkel waar alles mee begon, wordt gerund door een bedrijfsleider. Wie zijn eigenlijk die nieuwe fietsers in Barcelona? Kroon: ‘In het begin waren het vooruitstrevende mensen
juli | augustus 2011
Plotsklaps populair: modeshow met fietsen
met creatieve beroepen, zoals architecten en fotografen. Zij deden de auto de deur uit, want daar heb je toch niks aan, en stapten over op de fiets. Voor de jongere generatie is het nu doodgewoon om te gaan fietsen. Wat ook scheelt, is de invloed van buitenlanders. Er zijn veel mensen uit Noord-Europa en Zuid-Amerika in Barcelona komen wonen. Ze hebben hun eigen cultuur meegenomen en zijn gewend om te fietsen. Een opvallende verandering is dat de laatste jaren mensen echt trots
‘Er zijn bepaalde mensen gaan fietsen: de cycling class’
Enthousiaste bekeerlingen Dat je een fiets ook als een vervoermiddel in de stad kunt gebruiken, is voor de nieuwe fietsers in het buitenland niets minder dan een openbaring. ‘Je bent er trots op dat je op de fiets zit’, zegt Peter Pelzer, die een jaar in het Amerikaanse Portland (Oregon) heeft gewoond. Portland is de fietsstad van de Verenigde Staten en Pelzer ging ernaartoe voor zijn afstudeerscriptie. Hij vergeleek de fietscultuur van Amsterdam met die van Portland. Het plezier van het fietsen naar werk, winkel of school leidt daar tot opgewekte particuliere initiatieven. Pelzer: ‘Mensen delen donuts uit aan passerende fietsen. En elk jaar wordt het fietsfestival Pedalpalooza georganiseerd met allerlei activiteiten, waaronder een naked bike ride.’ Vanuit Nederlands oogpunt is de Amerikaanse aandacht voor kleding opmerkelijk. De nieuwe fietsers zijn blij verrast dat je niet in sporttenue, maar in gewone kleding of zelfs in een net pak zou kunnen fietsen. De Deense blogger Mikael Colville introduceerde vijf jaar geleden het begrip Cycle Chic en fotografeerde in Kopenhagen dames met hoge hakken op de fiets. Hij heeft wereldwijd tientallen navolgers die een eigen cycle chic-blog zijn begonnen. Inmiddels worden modeshows met fietsen georganiseerd. Ook zijn de laatste jaren nieuwe tijdschriften opgekomen die met zichtbaar enthousiasme verslag doen van de fietscultuur. Kijk voor de Noord-Amerikaanse aanpak op http://momentumplanet.com. De wat serieuzere Duitse tegenhanger is fahrstil: www.fahrstil-magazin.de.
juli | augustus 2011
zijn op hun fiets. Wij zijn met Bromptons (Britse vouwfiets, red.) begonnen. Die fiets is enorm aangeslagen; we hebben er 10.000 verkocht in tien jaar tijd. In Nederland en Duitsland is de Brompton een ouwelullenfiets, maar in Barcelona zijn dertigers er dol op. Brompton is hier de Apple onder de vouwfietsen, een soort iPhone. Mensen worden er graag mee gezien.’
‘Wij zijn creatief’ De fiets als statussymbool is een internationaal verschijnsel, stelt socioloog Giselinde Kuipers van de Universiteit van Amsterdam. ‘In het buitenland is de fiets een signaal, een symbool voor een lifestyle. In dit verband is Richard Florida een belangrijke naam (zie kader pagina 12). Hij heeft gezegd dat je als stad de creatieve klasse moet lokken met fietspaden. En dat hebben steden gedaan.’ Wat is dat, die creatieve klasse? ‘Dat zijn mensen die zeggen: ‘wij zijn creatief, wij wonen in de stad, we hebben een groene levensstijl, we
VogelvrijeFietser
13
Bromptons voor topmanagers De topmanagers van de toekomst rijden in Barcelona op vouwfietsen. ‘We leveren honderd Bromptons aan Esade, een internationaal vooraanstaande business school’, zegt Koos Kroon van Bike Tech, een fietsenwinkel in Barcelona. ‘De jonge managers krijgen tijdens hun opleiding de beschikking over een Brompton. Dat is fantastisch voor de toekomst, want deze managers zijn over een tijdje de top van het bedrijfsleven.’ Kroon is van plan om aan meer bedrijven in Spanje Bromptons te leveren en heeft hier een apart bedrijf voor opgezet.
zijn bezig met lokale dingen zoals plaatselijk verbouwd voedsel’. En fietsen is een symbool van die lifestyle.’ Allerlei steden hebben de lessen van Florida ter harte genomen. ‘Fietsen is kosmopolitisch en groen. Die ideeën zitten ook achter de leenfietssystemen in Parijs en Barcelona. Kranten en banken willen graag adverteren op de fietsen, want dan kunnen ze zich associëren met die creatieve klasse. Er wordt nu zelfs in Londen gefietst. Dat verraste me echt. Ik vind het van lef getuigen om daar te gaan fietsen, want Londen is een metropool met agressief verkeer.’ Kuipers denkt dat het fietsen in steden in de westerse wereld een voorkeur zal blijven van een kleine culturele elite. ‘Dat fietsen is een ingewikkeld signaal. Je moet je onderscheiden met iets sobers. Fietsen is een teken van onthouding – je moet moeite doen en bewust leven. En veel mensen uit andere klassen zijn blij dat ze eindelijk een auto hebben. Alleen als mensen sociaal stijgen, gaan ze het fietsgebruik misschien overnemen.’
landse klassenstructuur kenmerkt zich door een relatief geringe machtsafstand. Er is traditioneel een nadruk op gewoon en bescheiden. Gevolg voor de fiets is
‘De creatieve klasse lok je met fietspaden’ dat die geaccepteerd is door verschillende lagen van de bevolking.’ In Nederland is de fiets zo gewoon dat volgens Kuipers zelfs alles rondom de fiets is georganiseerd. ‘Het gekke is dat het niet heel doelbewust is gegaan. Het is meer: zo doen we het, gewoon omdat het zo hoort. In een folder van een ma-
Geen lifestyle In westerse metropolen is de fiets dus het domein van een vooruitstrevende kosmopolitische elite. Nederland onttrekt zich volgens Kuipers vooralsnog aan die internationale trend. ‘De Neder-
14
VogelvrijeFietser
Duitse fietscultuur: dansfeestje met Retrovelo Soundsystem
kelaar staat dat een huis tien minuten van het centrum is. Daarmee bedoelen ze op de fiets, maar dat staat er niet bij. Dat is aan buitenlanders bijna niet uit te leggen. En Amsterdam had lang geen metro en ik vermoed dat dat komt door de fiets. Mensen zeggen: ‘Een metro? Je hebt toch de fiets?’. Ook het uitgaansleven is georganiseerd rond fietsbare afstanden.’ De fiets is zo’n alledaags gebruiksvoorwerp dat je je er niet mee kunt onderscheiden. ‘Je fietst niet omdat je iets wilt laten zien. Het is geen bewuste identiteitspolitiek. Het omgekeerde is waar. Het is in Nederland raar om te zeggen: ik fiets niet.’ Maar er is één Nederlandse familie die heel bewust fietst. ‘Het koningshuis heeft de fiets geadopteerd als symbool van gewoonheid en dat doet het al vijf generaties lang. Dat Máxima zich op een bakfiets laat fotograferen is ook een marketingstrategie, en die werkt goed. De overgrootmoeder van Willem Alexander liet zich al op de fiets fotograferen. Het statement van het koningshuis is telkens: ‘wij zijn net als jullie’.’ Ook in de laatste documentaire over Máxima ter ere van haar veertigste verjaardag kwam de fiets prominent in beeld. Het hele gezin ging met de fiets op pad en Willem Alexander riep al fietsend tegen zijn oudste dochter:
juli | augustus 2011
Burgemeesters dol op leenfietsen Het is misschien niet het eerste leenfietsensysteem, maar de Vélib’ in Parijs zorgde in 2007 wel voor de grote doorbraak. Het was een project van de toenmalige burgemeester van Parijs, Bertrand Delanoë. Hij wilde met de leenfietsen het autoverkeer en de bijbehorende vervuiling terugdringen. De Parijzenaars vonden het geweldig en ook de internationale pers was er dol op. Het systeem kreeg in bijna de hele wereld navolging: van Tel Aviv tot Hawaï. Alleen Afrika moet het nog zonder leenfietsen stellen. Een kaartje met alle steden met leenfietsen staat op http:// bike-sharing.blogspot.com. Inmiddels is er al een conferentie in Praag geweest over leenfietsprojecten. Bestuurders van links tot rechts vinden het groene en vriendelijke imago van leenfietsen aantrekkelijk. In Londen bijvoorbeeld begon de linkse burgemeester Ken Livingstone met leenfietsen. In fietskringen vreesde men zijn opvolger, de conservatief Boris Johnson. Maar Johnson heeft het project omarmd en de leenfietsen heten in de volksmond inmiddels Boris Bikes.
Burgemeester Boris Johnson (links) grijpt elke mogelijkheid aan om op de leenfiets gefotografeerd te worden.
‘Amalia, twee handen aan het stuur!’. Ook het koninklijk gezin is een gewoon Nederlands gezin.
Bakfietsmoeder Maar langzamerhand komen er scheuren in het imago van gewoonheid. ‘Er is een verschuiving gaande. Gewoon fietsen bestaat niet meer’, zegt Kuipers. ‘De lager opgeleiden fietsen minder dan de hoger opgeleiden. Het fietsen wordt een steeds bewustere keuze: groen en op lichaamsbeweging gericht. Eigenlijk komt de bakfietsmoeder nog het dichtst in de buurt van de fiets als een symbool voor een lifestyle.’ Fietsen als lifestyle heeft in het buitenland geleid tot meer fietsgebruik. Maar Kuipers ontraadt de Fietsersbond om
juli | augustus 2011
de fiets te promoten als onderdeel van een stedelijke lifestyle. ‘Dat zou geen goede zaak zijn voor het fietsen. Je moet het fietsen juist gewoon houden. In alle westerse landen krijg je in de grote steden een heel specifieke bevolking. Aan de ene kant heb je linksige kosmopolitische mensen die graag in de stad wonen. Zij gaan fietsen. Aan de andere kant heb je mensen die zijn blijven steken in de stad, mensen met lage inkomens in sociale huurwoningen. En de middengroepen zijn grotendeels verdwenen. Dat zijn de politieagenten, onderwijzers en het winkel- en kantoorpersoneel. Zij wonen in Almere, Purmerend en Leidsche Rijn. Juist die middengroepen zijn belangrijk; zij hadden altijd een scharnierfunctie tussen
de twee lagen. In grote steden heb je nu een polarisatie tussen de culturele elite en de achtergestelde, en voor een groot deel allochtone, laag. Er is heel weinig contact en dat is niet bevorderlijk voor de overdracht.’ Wat moet de Fietsersbond dan wél doen? Praktische hulp bieden, zegt Kuipers. ‘De fietsrouteplanner bijvoorbeeld. Dat is een prima faciliterend product. Dat is goed. Maar geef de fiets geen hippe kosmopolitische uitstraling. Dat is uiteindelijk geen verstandige strategie.’
VogelvrijeFietser
15
Wijnen met een fietshart Wat een fietswijn is? Gewoon een wijn met een fiets op het etiket. Maar ook vaak met een fietsverhaal erachter. Wijnschrijver Harold Hamersma proefde een paar flessen voor ons en selecteerde de drie beste picknickwijnen. Maar let op: de koelbox moet mee.
Trippen op bloesem Cono Sur-wijnen (te koop bij de Mitra) Cono Sur Sauvignon Blanc 2010, Valle Central, Chili, 5,99 euro: Picknicktopper! Cono Sur Merlot Rosé 2009, Valle Central, Chili, 5,99 euro: Picknicktopper! Cono Sur Pinot Noir 2010, Casablanca Valley, Chili, 7,99 euro Houdt Adolfo Hurtado van fietsen? Jazeker, de wijnmaker van Cono Sur is er dol op. Vooral omdat hij ook gek is op de natuur. Hurtado wordt beschouwd als een van de grote voortrekkers van het biologisch wijngaardenieren in Chili. Al in 1999 ‘deed’ hij veertig hectare ‘organic’; ondertussen zijn het er honderden. Daar laat Hurtado de natuur zijn werk doen. Waar eerst pesticiden werden ingezet om de ‘burrito’ – een insect dat een groot liefhebber is van wijnstokken – te bestrijden, worden nu ganzen de wijngaarden ingestuurd. En die zijn op hun beurt weer grote liefhebbers van de burrito. In Hurtado’s versie van biologische oorlogsvoering worden trouwens ook witte, vleesetende spinnetjes als wapen ingezet om hun rode, schadelijke soortgenoten te bestrijden. En de Californische trip, een insect dat zich te
16
VogelvrijeFietser
goed doet aan de bloesem van wijnstokken, is eveneens in een afleidingsmanoeuvre van Hurtado getrapt. Hij liet felgekleurde bloemen tussen de wijnstokken planten waar het beestje thans helemaal op tript. In zo’n idyllisch plaatje horen natuurlijk geen ronkende tractoren of brullende terreinwagens. ‘Fietsen!’, luidt het devies voor wie de druiven moet verzorgen en inspecteren. De tweewieler op het etiket staat er dus niet voor de show op. Verspreid over zijn wijngaarden staan er veel, héél veel zelfs. Allemaal leuk en aardig natuurlijk, maar hebben de smaakpapillen niet te lijden van de bio-inspanningen? Absoluut niet. Neem de Sauvignon Blanc. Fris, puntig, krokant en verkwikkend wit. Groene appeltjes, kruisbesjes, citrus…. Niet voor niets werd deze wijn geschonken op de Europese business class-vluchten van KLM. Natuurlijk is het feit dat ’ie bio is lang niet voldoende om de CO2-uitstoot van de vlucht te compenseren, maar lekker is ’t wel. Ook de Merlot Rosé mag er overigens zijn. Veel fruit, goed gevuld. Rijpe, zoete, rode vruchten, mild, kruidig en stevig. De rode Pinot Noir is evenmin te versmaden. De ‘Bourgognedruif’ heeft ook in Chili weten te aarden. Sappig, dik fruit. Frivole aardbeien. Dartele pruimen. Frambozen van de luxe groentenier. Licht peperig en een zweempje rokerigheid. Heerlijke wijn om wat koeler te drinken. Voor als je bijvoorbeeld net een flink stuk gefietst hebt.
juli | augustus 2011
Tekst: Harold Hamersma
Energieke wijn
Onalledaags
Gestolen Fiets 2007, Douro, Portugal 9,99 euro
Tandem, Syrah du Maroc 2008 plusminus 11 euro
‘Fiets kopen…?’ Wijnmaker Dirk van der Niepoort knipoogt over zijn Nederlandse afkomst. In de Portugese Douro-vallei – waar zijn familie al vier generaties port maakt – ging Dirk, toen hij in de jaren negentig in het bedrijf kwam werken, behalve port ook ‘gewoon’ rood en wit maken. ‘Gestolen Fiets’ is de nieuwste rode waar hij voor tekende. En onze eveneens ‘eigen’ Willem Holtrop deed dat voor het etiket. Zo kan voor rond de 10 euro een ‘Gestolen Fiets’ van eigenaar verwisselen. Met daaraan fietstassen vol autochtone druivenrassen als tinta roriz, touriga franca, tinta cao en tinta barocca. Een blend die zorgt voor rood fruit, wat bramen en flink wat peperigheid, zachte zuren en rijpe tannines. Mooie, sappige, authentieke en vooral energieke wijn.
Waar een fietstochtje al niet toe kan leiden. Alain Graillot, grootmeester in de noordelijke Rhône met onder andere Crozes-Hermitage, was op de pedalen in Marokko. Daar fietste hij landgenoot Jacques Poulain tegen het lijf, wijnadviseur bij Thalvin, ambitieus wijnbedrijf in Rommani. Samen naar een perceeltje kijken leek hun wel de moeite van een fietstochtje waard. Op veertig kilometer uit de kust trof Graillot wat hectaren aan die tot heimweegevoelens leidden. Daar constateerde hij dat het ook in Marokko mogelijk moest zijn om grote wijnen van syrah te maken. Een pact werd gesloten. En wijn werd gemaakt. Tandem de voor de hand liggende naam. In het geval van de 2008-oogst heeft dit geleid tot een spannende, onalledaagse syrah. Met rijpe bramen, zwarte bessen, lekkere pepers, zonnige laurier en een intense frisheid. Het noorden van de Rhône ontmoet het noorden van Afrika.
juli | augustus 2011
VogelvrijeFietser
17
Afdronk als een afdaling Rolling 2008 Shiraz, Orange, Australië 9,50 euro Rolling 2009 Chardonnay, Orange, Australië 9,50 euro: Picknicktopper Ooit was Philip Shaw de wijnbaas van Southcorp, dé wijnmultinational down under. Maar op een bepaald moment liep hij niet meer warm voor corporate hell. Aldus vertrok hij naar Orange, een cool climatewijngebied in New South Wales. Op het veel kleinere domein Cumulus besloot de tweevoudig ‘Winemaker of The Year’ in 2003 voor eigen rekening te gaan werken en daar samen met Debbie Lauritz de Rolling-wijnen te maken. En is dat even boffen dat het naar de glooiende heuvels in de omgeving vernoemde wit en rood ook in ons eigen, vlakke Oranjelandje te koop zijn. Zo is de ‘houtvrije’ Chardonnay fris en pittig, met flink wat meloen en tropisch fruit, terwijl ’ie toch afdrinkt als een afdaling tijdens een ochtendetappe. De Shiraz trakteert gul op donkere bramen, zwarte bessen en specerijen, en is vanillebespikkeld. Stevig, vol en de ideale wijn mocht na het fietsen de barbecue worden aangestoken.
18
VogelvrijeFietser
Harold Hamersma schrijft over wijn voor onder andere Het Parool, HP/De Tijd en NRC Handelsblad. Verder is hij bekend van het wijnnaslagwerk De grote Hamersma 2011. Bovendien is hij bedenker en initiatiefnemer van Foodtube.nl, een site met videofilms over eten en drinken.
Maar kun je er ook mee picknicken? Bij veel picknicks stijgt de temperatuur van de wijn tijdens de fietstocht tot onaanvaardbare hoogten. Dan kun je het net zo goed niet drinken. Wit en rosé moeten sowieso gekoeld gedronken worden, maar ook rode wijn moet niet te warm het glas in. Volgens Harold Hamersma is een koelbox onontbeerlijk. Hobbelig vervoer is niet erg voor de geproefde fietswijnen. Dat kan alleen kwaad als de wijn ouder is en droesem bevat. Dat moet een paar uur bezinken. Wat zijn de beste picknickwijnen? Cono Sur Sauvignon Blanc, Cono Sur Rosé en Rolling Unoaked Chardonnay. Hoe houd je de wijn koel bij een fietspicknick? Een hele koelbox neemt niet makkelijk mee; een wijnkoeler is meestal meer geschikt voor thuis. Handiger is een koeltas met koelelementen.
juli | augustus 2011
Fluwelen jasje voor als het frisser wordt Cycles Gladiator Syrah 2008 Central Coast, Californië, USA 8,95 euro In 1890 was Parijs helemaal in ban van de fiets. De afbeelding op deze fles is ‘geleend’ van een advertentieposter waarmee de Franse hoofdstad destijds vol hing. Omdat die fiets ‘de stijl, de schoonheid en de vrijheid van Californië het beste illustreert’, zo meldt het achteretiket. Tja, gooi maar in mijn pet. Maar doe de wijn vooral in een glas. Donker fruit, met een chocoladeknipoog en een fluwelen jasje. Prettig, als het koud wordt op de fiets.
juli | augustus 2011
Vraagt u zich tijdens het fietsen wel eens af waarom u niet omvalt? Bijvoorbeeld als u een bocht om gaat? Ik moet tot mijn schande bekennen dat ik er nooit zo bij stilsta. Nog afgezien van de vraag of deze kennis voor mij van nut is, lijkt het me ook niet bevorderlijk voor het fietsplezier. Ik bedoel, je zit toch minder ontspannen op je zadel als je je voortdurend in paniek zit af te vragen: ‘waarom val ik niet om?’. Maar volgens De Volkskrant is het een belangrijke kwestie. Sterker nog, vraag ‘de gemiddelde Nederlander’ waarom hij niet omvalt als hij fietst, en hij zal onmiddellijk antwoorden dat dit komt door ‘het gyroscopisch effect van het voorwiel’, zo las ik in de wetenschapsbijlage. Ik schrok even, want zelf zou ik die wijsheid niet onmiddellijk paraat hebben. Maar wat blijkt nu? Onderzoekers in Delft en Californië hebben in nauwgezette samenwerking uitgedokterd dat het gyroscopisch effect er nauwelijks toe doet! Daar sta je dan, als ‘gemiddelde Nederlander’! Hoe het wél werkt maakte het artikel overigens niet duidelijk. Ongetwijfeld gaat het hier om belangrijke, fundamentele kennis, maar waarom zou ik als zorgeloos fietser willen weten waarom ik niet omval en waaraan dat niet ligt? Sommige dingen wil je ook liever niet weten omdat ze, zodra je erover gaat nadenken, dan juist fout gaan. Het is niet te meten, maar het zou me niet verbazen als er sinds dat bewuste artikel in Nederland significant meer Volkskrant-lezers van hun fiets zijn gelazerd. Als praktiserend fietser lijkt het mij nuttiger om te weten waarom we soms wél omvallen. Zo ben ik in mijn vlegeljaren na een bezoek aan café Het Ledig Erf wel eens van mijn fiets gevallen, en ik begreep totaal niet waarom ik opeens op straat lag. Of het iets met het gyroscopisch effect van mijn voorwiel te maken had betwijfel ik, maar wat was het dan wél? Zo ver zijn de onderzoekers nog niet, geven zij toe. De huidige rekenmodellen hebben namelijk alleen betrekking op fietsen zónder berijder, en zo’n berijder zou best wel eens van invloed kunnen zijn, erkennen zij ruiterlijk. ‘Diens samenspel met de fiets, met niet alleen het sturen maar ook het balanceren en verleggen van het zwaartepunt, maakt het vraagstuk van de stabiele fiets nog ingewikkelder.’ Dat vermoeden had mijn vrouw ook al, toen ik met een kapotte bel en een geschaafde arm thuis kwam. Ik denk niet dat ik over het ‘guh-hierospokies’ effect had hoeven beginnen. ‘Je zal wel een tripeltje te veel op hebben’, concludeerde ze feil loos, zonder rekenmodel.
column Kees Volkers
Omvallen
Waarom lag ik op straat?
VogelvrijeFietser
19
Reparatiecursus voor vrouwen
‘Mannen trekken vaker in twijfel wat ik zeg’ De Vakantiefietser in Amsterdam geeft fietsreparatiecursussen speciaal voor vrouwen. ‘Ik wil vóór mijn veertigste een band geplakt hebben.’ ‘Ik ben Hennie en ik heb een Idworx’ ‘Ik ben Joke en ik heb een Koga’ In de fietsvakantiewinkel in Amsterdam stellen twaalf vrouwen zichzelf en hun vakantiefiets voor. Een van hen vertrekt zondag over een week al naar Santiago. De anderen fietsen later naar Frankrijk, Spanje, Denemarken, Italië of Thailand. De meerderheid fietst solo. ‘Ultieme vrijheid. Heerlijk. Niet hoeven overleggen waar je die dag heen gaat of onderhandelen over een rustdag’, legt Jytte uit. Zij is de oudste van het gezelschap. Tot vorig jaar maakte ze imposante wandeltochten, maar het dragen van een rugzak wordt te zwaar.
bereiken in de hoop daar een man te treffen die een band kon plakken. Dat is maar één keer leuk. Er zijn nog meer redenen. Mirjam gaat over een paar maanden met man en jong kind naar Barcelona fietsen. ‘De vorige keer dat we op fietsvakantie gingen, liet ik mijn vriend mijn banden plakken, maar nu heb ik zo’n mooie fiets gekocht dat ik er ook zelf wel wat vanaf wil weten.’ Een andere vrouw wil vóór haar veertigste eens een band geplakt hebben als een soort mijlpaal. Zelf heb ik ooit banden leren plakken van mijn vader, maar ik laat het tegenwoordig graag aan de fietsenmaker over. Het
Kilometers lopen
Ook een fietsreparatiecursus volgen bij de Vakantiefietser?
Mannen zijn vanavond niet welkom. Karin van der Lee van de Vakantiefietser: ‘Als er mannen tussen zitten, gaan die vaak de vrouwen even helpen.’ Dat blijkt een herkenbaar fenomeen. ‘Probeer jij als vrouw maar eens een band te plakken op de camping’, vertelt een doorgewinterde solofietster. ‘Binnen vijf seconden staat er een man naast je.’ Niet dat dat altijd een straf is natuurlijk, maar het is handig om geen man nodig te hebben. Niet overal is bovendien een man voorhanden. Van der Lee weet dat sommige cursisten kilometers gelopen hebben om het dichtstbijzijnde huis te
20
VogelvrijeFietser
Hou hun agenda dan in de gaten op www.vakantiefietser.nl. Eens in de twee, drie maanden organiseert de Vakantiefietser cursussen voor vrouwen. Cursusleidster Karin van der Lee: ‘Sommige vrouwen vinden het ongeëmancipeerd. Maar het werkt wel. Vrouwen vinden het soms ook makkelijker om het over zadelpijn te hebben en pijnlijke schaamlippen als er geen mannen bij zijn. Een ander verschil is dat mannen tijdens de cursus vaker in twijfel trekken of wat ik te vertellen heb wel klopt.’
aanspannen van de ketting doet mijn man. Hoe de remmen van mijn fietsen werken? Geen idee. Maar ik vind dat ik het als fietsliefhebber wel zou moeten weten.
Tractorband Van der Lee deelt pompjes en binnenbanden uit. Of we die banden even willen oppompen. Het eerste obstakel is het fragiele franse ventiel. Niet iedereen is daar al eerder op gestuit. ‘Ho ho!’ Van der Lee grijpt snel in als de vrouw links van mij de band dreigt op te pompen tot een kleine tractorband. De materie is duidelijk nieuw voor mijn buurvrouw. Als Van der Lee even later alle banden met een punaise lek heeft gestoken, heeft de buurvrouw weliswaar verrassend snel het lek getraceerd, maar doet Karin nu versteld staan omdat ze een halve tube solutie op het gaatje heeft geknepen. ‘De meeste mensen zijn juist te voorzichtig en dat hoeft helemaal niet, want als het tubetje eenmaal open is, kun je het na een halfjaar weggooien.’ Niet elke band laat zich even makkelijk op het wiel zetten, zelfs niet als de truc om de buitenband naar het midden te knijpen wordt opgevolgd. ‘Wat een rotzak, deze band’, scheldt Van der Lee als ook zij op moet geven. ‘Jij krijgt een andere.’
juli | augustus 2011
Tekst: Suzanne Brink Foto’s: Maartje Geels
juli | augustus 2011
VogelvrijeFietser
21
0511 185x125 fietsersbond_0511 fietserbond 185x125 27-5-11 12:00 Pagina 1
Ontdek het geheime wapen van nederland
diverse routes en gratis fietsknooppuntenkaart op: www.hollandsewaterlinie.nl/fietsen
Steco neemt méér mee!
Veerdienst Enkhuizen-Stavoren
Al 125 jaar het “fietspad” over het IJsselmeer. Vaartijd ca. 80 minuten. Tickets bij VVV-Enkhuizen en Stavoren www.veerboot.info De Steco Buggy-Mee de Luxe
De Steco Monkey-Mee
Fiets de langste etappes met de trein
De Steco Attaché-Mee
> Directe nachttreinen Amsterdam – Praag / Kopenhagen / Warschau / Zürich / München enkele reis + fietsres. TOT zitpl va. 29,- , couchette va. 49,- pp M IN D E7 5 % R U IT S T O C O² > Nieuw in 2011: Fiets gratis mee in AutoSlaap Trein OT op sommige data, fiets mee naar Oslo of Narvik > Amsterdam – Parijs, fiets mee, in 6 uur via Antwerpen v.a. 59,- pp > Amsterdam – Tours, fiets mee, via Lille, zonder overstap Parijs v.a. 61,- pp TREINTICKETS – TREINVAKANTIES – TREINRONDREIZEN – AUTOTREINEN – TREIN & FIETS
Steco Metaalwarenfabriek b.v. Wolweg 34, 3776 LP Stroe, Holland
22
VogelvrijeFietser
Fax 0031 (0) 342 441584 E-mail: info@steco.nl Internet: www.steco.nl
071 513 70 08 – SINGEL 393 A’DAM – BREESTRAAT 57 LEIDEN – TREINREISWINKEL.NL
juli | augustus 2011
Mijn rechterbuurvrouw heeft vorig jaar een heus afwasteiltje op fietsvakantie meegenomen. Niet nodig, leren we. Je kunt onderweg beter het gaatje traceren door op gehoor of met je lippen de lucht horen of voelen stromen. Nog beter: een nieuwe binnenband omdoen en op de camping de oude plakken.
Dingetjes
De cursusleidster wijst naar ‘het dingetje’
Het is een avond vol verraste kreten. Niemand geneert zich voor zijn onwetendheid. Voor mij is het wiel zonder velglint een openbaring. Eerlijk gezegd had ik er nog nooit over nagedacht waar het fenomeen velglint voor was uitgevonden, maar als ik de scherpe ‘dingen’ zie waarmee de spaken in het wiel zijn bevestigd, gaat mij een licht op.
‘Wat een rotzak, deze band’
Over de juiste aanduiding van de onderdelen doet vanavond niemand moeilijk. Van der Lee begint wel braaf met termen als ‘break booster’, ‘contactpunten’, ‘boutje’ en ‘nokjes’, maar al snel voelt iedereen zich goed bij de aanduiding ‘dingetje’ voor alles. Als de vrouwen om beurten een wiel eruit moeten tillen en terugzetten, roepen we in koor: ‘dingetje’ als aandachtspunt bij het terugzetten. Bewapend met verse inzichten en het boekje Fietspech verlaten we rond tienen het pand van de Vakantiefietser. Nu de praktijk. ‘Ach’, zegt de vrouw die vorig jaar nog het afwasteiltje meenam, ‘en anders is er is toch altijd wel een man die helpt’. Twee dagen na de cursus zie ik ineens een punaise in het voorwiel van mijn mountainbike. Sissend loopt hij leeg. Ik plak zelf mijn band in de huiskamer. ‘Veel handiger om het wiel eraf te halen’, gebaart mijn man. Een schandalige gedachte komt direct op, maar ik onderdruk hem. Manlief helpt alleen bij het terugzetten van de rem als dat niet een-twee-drie lukt. Jammer. En ik heb hem niet proberen tegen te houden. Doorgewinterde solofietsers
juli | augustus 2011
VogelvrijeFietser
23
Pontjeshoppen langs de Maas
In Limburg fietsen zonder ook maar één klimmetje, kan dat? Ja hoor. Het enige wat je hoeft te doen is de loop van de Maas volgen. Kijk alleen uit als je de pont afrijdt.
Als we aan de overkant naar boven rijden, gaat het mis. De ketting breekt bij het schakelen. Een zielig sliertje sleept achter de mountainbike van mijn geliefde aan. We zijn koud een uur weg uit Maastricht en het eerste het beste pontje nekt ons, het pontje van Geulle in Nederland naar het Belgische Uikhoven. Het goede nieuws is dat in het nabijgelegen Boorsem een fietsenmaker zit. Het slechte dat die er een uur over doet en dat de ketting na twee kilometer weer breekt (10 euro), waarna we in Maasmechelen een volgende aandoen (8 euro). De ketting houdt nu langer stand, maar pas de volgende dag, in Roermond, wordt in een sjieke mountainbikewinkel met opgepoetste tandwielen in vitrines de ketting écht goed gerepareerd (5 euro).
24
VogelvrijeFietser
Pontjes spotten Wie van de pontjesroute geen fietsenmakersroute wil maken, kan dus maar het best in zijn laagste versnelling omhoog klimmen. De meeste pontjesfietsers lópen trouwens gewoon naar boven met de fiets aan de hand. Aan de andere kant is zo’n gebroken ketting wel leuk voor de pontjespotters die aan weerszijden van de Maas genoeglijk de wandelaars en fietsers gadeslaan. Ze hebben gouden
Pontjespotters hebben gouden plekken
plekken. Er zitten ouderen op scootmobiel, gezinnen, stelletjes en jongeren met een ghettoblaster. Bij een van de pontjes staat zelfs een heel rijtje campers zich aan ons te vergapen. Onze route loopt van Maastricht naar Venlo. Dat is ruwweg honderd kilometer. Je zou het in een dag kunnen doen, maar we hebben ervoor gekozen in Maaseik te overnachten. Rustig aan en zo vaak je maar wilt neerstrijken op een terras langs de Maas, is de gedachte daarachter. Want het wemelt van de terrassen met Maaszicht langs de route.
Nerdy We volgen de route uit Fietsen met Veerpontjes van Fred van de Biezen. Het valt nog niet mee om de route te lezen. Je
juli | augustus 2011
Tekst en foto’s: Suzanne Brink
Het goed geluimde pontje tussen Rotem en Gevenbricht
Praktisch Afstand: honderd kilometer Route: Fietsen met Veerpontjes van Fred van de Biezen. www.fietstochtenXL.com Startpunt: Station Maastricht, of in omgekeerde richting Station Venlo. Horeca: onderweg meer dan genoeg terrassen, restaurants en overnachtingsmogelijkheden.
juli | augustus 2011
moet voortdurend alert zijn. ‘Sla na 104 meter rechtsaf.’ Hoeveel is 104 meter? Dit pad of het volgende? Een beetje nerdy word je wel van al die aanwijzingen. Ik wil fietsen en niet hoeven zoeken, en besluit het kaartlezen aan mijn reisgenoot over te laten. Ik ben verwend door knooppuntenborden in combinatie met de gps op mijn iPhone. Wie het zichzelf gemakkelijk wil maken, kan MaastrichtVenlo natuurlijk altijd met een LF-route en knooppunten doen, maar dan zie je veel minder van de Maas én is het na twee of drie pontjes gedaan. Vast ook een mooie tocht, maar geen serieus te nemen pontjesroute natuurlijk. Het voordeel van ‘fietsen met het boekje’ is bovendien dat steeds beide richtingen en beide oevers beschreven staan. Als
een pontje onverhoopt niet vaart, kun je rustig aan dezelfde kant verder fietsen. Voor veel mensen die we onderweg tegenkomen is het pontje al gesneden koek. Het is hún pontje. Geroutineerd draaien ze hun fiets om, zodat ze aan de overkant zo weg kunnen rijden. Op de vrijdag en zaterdag dat wij fietsen, bestaat het gros van de gebruikers uit Limburgse echtparen van boven de vijftig. Geen gezinnen, amper kinderen, een enkele racefietser. De enigen zijn we nergens en we hoeven ook nooit lang te wachten. We overnachten in hotel Van Eyk in het Belgische Maaseik, dat tegenover de entree een overdekte fietsenstalling heeft. Terwijl we op het terras wat eten, rijden aan één stuk door grote, dure auto’s met
VogelvrijeFietser
25
Aan de overkant Maashotel De Spaenjerd in Ophoven
Fietsen langs een Limburgse Jezus aan het kruis
26
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Pontjespoëzie Germa Harmsen Schipper, mag ik... ‘Schipper mag ik overvaren’ zong ik vrolijk met mijn klas en ze renden joelend over: iedereen was goed bij kas Maar nu sta ik aan het water en de schipper komt mij halen maar besef dan plotseling: ’k heb geen geld om te betalen! Ik keer mijn fiets, ’t lijkt wel een vlucht wat kan geldgebrek soms steken ik moet nu kilometers om, door de schipper nagekeken. ’k Weet haast zeker, dat die man voor een lach en lief gezicht mij wel meegenomen had maar nu heb ik dit gedicht.
Uit: Pontjespoëzie II van de Vereniging Vrienden van de Voetveren
Nederlandse en Duitse nummerborden de parkeerplaats op. Daar stappen glimmende, hooggehakte dames van middelbare leeftijd uit met hun mannen. Het duurdere toerisme viert hoogtij. De tweede dag begint goed. We meanderen aangenaam met de rivier mee. Het wemelt van de vogels en de pontjesbazen zijn overwegend goed geluimd. Maar naarmate Roermond nadert, krijg ik het gevoel aan de verkeerde kant van de Maas te fietsen. We doen voornamelijk de oostelijke oever. Na een aangename lunch op de zonovergoten Markt in Roermond wordt het steeds minder. Tegelen is bijvoorbeeld zo’n plaatsje waar het vast leuk wonen is, maar dat de recreatieve fietser weinig te bieden heeft. Ik vermoed dat dit de reden is dat de knooppunten en LF-routes er verre van blijven. Maar aan onze linkerhand loopt natuurlijk nog wel altijd de Maas met zijn pontjes. Dat dan weer wel.
juli | augustus 2011
De Maas De Maas is een regenrivier. De waterstanden verschillen per seizoen. In het verleden heeft dat tot fikse overstromingen geleid. Bijvoorbeeld in 1993 en 1995. De schade was groot, omdat in de loop der jaren veel meer huizen langs het water gebouwd waren. Om te voorkomen dat het in de toekomst nog zo uit de hand gaat lopen, is paal en perk gesteld aan de bouwvergunningen. Een aantal kassen moest weg. Limburgers experimenteren met paalwoningen. Om overstroming in de toekomst te voorkomen is de bedding van de Maas ook verbreed door grindwinning. Een deel van de Maas is bevaarbaar. Daar wordt het water gestuwd om de rivier ook in droge tijden op peil te houden. Naast delen van de Maas zijn kanalen gegraven voor doorgaand scheepsverkeer. Er komen zo’n zestig beken uit op de Maas. Die worden ook gestuwd en begeleid. Beken zijn plekken waar vissen paaien en nesten vormen, maar met al die stuwen werd het onmogelijk voor
de vissen om de beek op te springen. Hoogteverschillen van een meter zijn onoverbrugbaar. De vistrappen moeten de beekjes weer toegankelijk maken. Vereniging van voetveren Met het volgen van de pontjesroute houd je de veren in vaart. Een goedlopende veerdienst wordt niet zo gauw wegbezuinigd, heeft de Vereniging van Voetveren gemerkt. De vereniging doet er daarom alles aan om fiets- en wandelroutes via pontjes te laten lopen. Op de site www.voetveren.nl staat informatie over andere routes waarbij je met een veer over wordt gezet. En voor de liefhebbers een overzicht van de verschillende types pontjes.
VogelvrijeFietser
27
Nederlandse planoloog met Duitse winkel Marco te Brömmelstroet is vervoersplanoloog aan de Universiteit van Amsterdam. Maar hij heeft ook een fietsenwinkel in München, Stilrad. En hij blogt over fietsmarketing. Kortom, fietsen is zijn passie. Wat doet een Amsterdamse planoloog met een fietsenwinkel in München? ‘Ik ben gespecialiseerd in de relatie tussen ruimte en mobiliteit. Het is vrij abstract werk, gericht op het verbeteren van de leefomstandigheden in steden. Met de fietsenwinkel probeer ik er een concrete aanvulling aan te geven. München is actief bezig met het stimuleren van fietsen. Met onze aanpak gericht op fietsen voor de kosmopolitische stedeling proberen wij daar de juiste prikkels aan te geven. Ik ben opgegroeid bij de Duitse grens en München is een ideale stad om in de toekomst te gaan wonen, wat betreft klimaat, cultuur en ligging. Inmiddels verkoop ik ook fietsen in Berlijn, en in het Zwitserse Zürich en Aarau.’
Waarom ben je de blog Muenchenierung (http://muenchenierung.tk) begonnen? ‘Meestal gaat alle aandacht naar de infrastructuur. Als je maar goede fietspaden aanlegt, gaan de mensen vanzelf wel fietsen, dat idee. Maar dat klopt in de praktijk niet. In München wordt het fietsgebruik onder andere gestimuleerd met marketing. Daar kunnen andere steden van leren. Een marketingcampagne is een relatief goedkope toevoeging. Toch blijken gemeentes huiverig daar geld in te steken. Ze denken dat het weggegooid geld is omdat het resultaat moei-
Sta je ook echt in de winkel? ‘Ik ben de Personal Cargo Assistant. Dat houdt in dat ik per mail en telefoon klanten begeleid die interesse hebben in een bakfiets. Met de klant bespreek ik de configuratie en alle mogelijke keuzes. Het is erg leuk om met mensen te praten die bezig zijn hun leefstijl en mobiliteitskeuzes aan te passen van auto naar fiets. Het concept heeft nog wel tijd nodig. Maar keuzes op dit niveau veranderen uiteindelijk de stad.’ Je bent gespecialiseerd in de relatie tussen ruimte en mobiliteit. Wat heeft dat te maken met fietsmarketing? ‘Je kunt niet aan de slag met mobiliteit zonder tegelijkertijd over marketing na te denken. Dat je een verfijnd buslijnennet aanlegt, betekent niet automatisch dat mensen daar dan gebruik van maken. Tijdens werkzaamheden aan de A2 kregen automobilisten korting aangeboden als ze met de trein gingen. Veel van die mensen bleven met de trein reizen, ook toen de A2 weer open was. Dat kun je vaker toepassen. Als het openbaar vervoer staakt in Amsterdam, stappen meer mensen op de fiets dan anders. De Fietsersbond zou daar op in kunnen springen door juist op díe momenten mensen te overtuigen van de positieve kanten van de fiets.’ Is het niet een taak van de gemeente om de fiets te promoten? ‘Amsterdam zegt trots te zijn op zijn fietsers, maar misschien moet de stad dat dan ook expliciet vieren met een jaarlijks evenement: Amsterdam fietshoofdstad van de wereld. Stel die dag de IJtunnel voor een dag exclusief open voor fietsers.’
28
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Tekst: Suzanne Brink Foto: Maarten Hartman
Logo van München Radlhauptstadt
lijk te meten is. Muenchenierung laat zien hoe fietsmarketing er concreet uitziet.’ Waarom betalen gemeenten liever voor infrastructuur dan voor marketing? ‘Marketing stuit op weerstand bij politici. Wie garandeert dat het geld niet over de balk wordt gegooid? Dat was in München ook zo. Steek dat geld in een fietspad, wordt er dan gezegd, maar dan heb je dus maar één stukje fietspad. In München geeft het stadsbestuur, naast de miljoenen voor nieuwe infrastructuur, per jaar twee miljoen uit aan fietsmarketing. Dat is niet zonder slag of stoot gegaan, maar inmiddels is de campagne van München genomineerd als beste fietscampagne van 2010.’ Wat hield de fietscampagne München in? ‘Een van de onderdelen was de verkiezing van een soort fietsheld (Radlstar). Honderden Münchenaren lieten zich trots met hun fiets fotograferen. De opzet was Idols-achtig. Op internet konden mensen stemmen en de winnaar kreeg een fiks geldbedrag. Verder was er een nachtelijke fietstocht over de ringweg, waren er manifestaties van stuntfietsers, een modeshow op fietsen en hingen overal posters. München riep zichzelf tot Duitse fietshoofdstad uit, al zijn er Duitse steden waar meer gefietst wordt.’ Hoe meet je het effect van zo’n campagne? ‘Dat kun je doen door interviews voor- en achteraf te houden. In Duitsland had je ook de campagne Kopf an, Motor aus. 22
juli | augustus 2011
Marco te Brömmelstroet
procent van de mensen zei door de campagne iets aan zijn gedrag veranderd te hebben en minder snel de auto te pakken. Maar dat is niet het enige. Het is ook belangrijk dat fietsers bevestigd worden in hun keuze. Ze zijn niet gek. Het is goed voor het creëren van fietserstrots. Het is niet voor niks dat automerken gigantische bedragen in marketing steken. Je kunt gedrag van mensen sturen, door vooral emotionele factoren van een product te benadrukken. Zelfs al toveren de autoreclames een beeld voor dat niet klopt, zoals een auto die op een lege weg door de natuur rijdt.’ Heeft Amsterdam nog wel zo’n campagne nodig? ‘München is niet te vergelijken met Amsterdam; eerder met Rotterdam als je kijkt naar de fietspercentages. Maar in Amsterdam-West gaat het niet zo goed. Je ziet een afname van het fietsen. De infrastructuur is er beter dan in het centrum, maar jongeren fietsen niet. Die vinden een scooter cooler. Het is interessant om te kijken hoe je die ontwikkeling kunt stoppen. We zijn bezig met een filmproject op scholen waarbij scholieren worden uitgedaagd om de fiets te promoten onder hun leeftijdsgenoten. Dit heeft niet met mijn werk te maken. Ik doen eraan mee omdat ik mijn directe leefomgeving wil verbeteren.’
VogelvrijeFietser
29
Testpanel
Tekst: Suzanne Brink en TestKees.
Krat & Co
Het testpanel probeerde Mybasket uit, voor dertig euro te koop bij kado- en fietswinkels door heel Nederland. In de week van 4 juli is het mandje in de bonus bij de Albert Heijn. Meepakken of niet? Anna Groot (54) Tekstschrijver Fietsen: Elektrische fiets en een stadsfiets Fietst 100 kilometer per week
30
Nadine Drost (23) Docent in opleiding Fietsen: Racefiets en een oude Gazelle van haar oma. Fietst 100 kilometer per week
‘Sixpack past moeiteloos’
‘Krappe hengsels’
TestKees: ‘Het valt tegen’
‘Ik had moeite met de bevestiging, maar nadat ik het filmpje op de site had bekeken, snapte ik het. Verder zat het mandje niet helemaal lekker op mijn stuur rond de remkabels. Er kan wel erg veel in. Een sixpackje bier gaat moeiteloos mee. En dan ook nog een fles wijn en een kip van een kilo. Ik vertrouw alleen die hengsels niet zo. Er is niks gebeurd, maar voor mijn gevoel zit een krat veel steviger op een rekje. Verder is hij alleen handig als je er speciaal op uit gaat om boodschappen te doen. Als je eerst andere dingen gaat doen, moet je zo’n mandje steeds weer mee naar binnen nemen. Voor mijn man is hij ideaal. Die gaat na het werk eerst naar huis en dan pas boodschappen doen.’
‘Handig dat het mandje over je koplamp past. Ik had hem er zo op. Het nadeel is dat door die uitsparing minder boodschappen in de tas passen. Met mand voorop ging mijn fiets irritant piepen. Hij liep ergens aan denk ik. In de supermarkt merkte ik dat de hengsels krapper zijn dan die van gewone supermarktmandjes. Je steekt je arm er minder makkelijk door. Ik vroeg me wel af hoe stevig het mandje nou is. Ik was bang dat hij er zo afdonderde. Ik vind het een goede uitvinding, maar voor mij persoonlijk is het niet zo nodig. Meestal ga ik lopend naar de supermarkt. Zoveel boodschappen haal ik niet.’
Het idee is goed: een mandje dat je vanuit de supermarkt volgeladen zo aan het stuur hangt. Maar in de praktijk valt de mand van Mybasket tegen. Dat komt vooral door het ophangsysteem. Het is niet eenvoudig om een volle mand aan het stuur te haken. En eenmaal vast heeft hij de neiging te wiebelen. Daarnaast moet het stuur hoog genoeg staan om ruimte te hebben boven het spatbord en zitten remkabels in weg. Mybasket is daarom vooral geschikt voor omafietsen. De hengsels moet de gebruiker zelf de eerste keer vastklikken. Doe je dit goed dan zitten ze stevig, maar als je niet goed oplet zitten ze maar half vast en schieten los tijdens het fietsen. Kijk ook op mybasket.eu
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Vrachtpatser en Hemand Vorig jaar was het thema van de Hema ontwerpwedstrijd ‘Eropuit’. Zowel de eerste pr ijs als de publieksprijs gingen naar oplossingen om spullen mee te nemen op de fiets. De ontwerpen zijn inmiddels te koop.
TestKees
Hema
‘Prima ding’ De winnaar van de publieksprijs in 2010 was de Hemand. Prima ding. Je zet de boodschappenmand volgeladen op de drager. Vervolgens haak je hem vast met de snelbinder aan een haakvormig uitsteeksel. En dan zit de mand stevig vast en dat blijft ook zo. Het lukte mij niet om in een woeste rit over stoeprandjes en door kuilen de volle mand van de bagagedrager te krijgen. Je maakt de mand los door de snelbinder weer los te haken. De Hemand kost 19 euro en is tot half juli te koop.
‘Alleen halve kratjes’ Het doel van de Vrachtpatser was dat je er twee bierkratjes mee kon vervoeren. Of twee zware tassen. Maar nu blijkt het maximale draaggewicht van het productiemodel maar zestien kilo te zijn: acht kilo per kant. En dat is te weinig: een kratje bier weegt al gauw vijftien kilo. Maar twee halve kratjes (twaalf flesjes) gaat nog wel. Ze blijven netjes staan. Vastzetten moet met de snelbinder of niet meegeleverde spin. Met een spin raad ik iedereen af. Dat is vragen om een wegschietende haak en dat kan je een oog kosten. Voor het vastzetten met de gewone snelbinder moet je deze ver uitrekken. Maar de kratjes blijven goed staan. Ook tassen zijn redelijk goed vast te zetten met de snelbinder. Klein nadeel van de Vrachtpatser: mijn hakken komen tegen de drager als ik fiets. De montage is gemakkelijk. De vrachtpatser kost 29,95 euro. Op = op, maar in het najaar verkoopt de Hema ze nog eens.
juli | augustus 2011
VogelvrijeFietser mei | juni 2010
31
Als Haags gemeenteambtenaar moest Ralph van der Zijden het imago van Den Haag (de stad van het Joegoslavië Tribunaal) in Belgrado verbeteren. ‘Ik ben verliefd geworden op Belgrado.’
32
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Tekst: Werner Bossmann Foto’s: Ralph van der Zijden, Werner Bossmann, Roel Backaert en Sanja Knezevic
Haagse Ralph leert Belgrado fietsen
De ‘coolste tour van de stad’
Fietsen in Belgrado. Dat niemand het doet wil niet zeggen dat het niet kan, dacht Ralph van der Zijden van iBikeBelgrade. Hij begon dit voorjaar met rondleidingen door de Servische hoofdstad, per fiets. Het loopt tegen zessen. Gids Zlatko kan elk moment met zijn groep terugkeren van de toer. Ralph van der Zijden (33), oprichter van iBikeBelgrade, zit aan een tafeltje op een terras pal aan de Donau. Achter hem een stervormige betonkolos, een multifunctioneel sportcentrum waarin de fietsverhuur is gevestigd, tevens begin- en eindpunt van de tocht. Voor hem alleen een fietspad, wandelpad, de kade en de rivier. Zijn mobiele telefoon ligt naast een glas bier. ‘Dit is mijn kantoor’, lacht hij.
het goede voorbeeld te geven aan de inwoners van Belgrado, een stad waarin auto’s de baas zijn.
Bewogen geschiedenis Belgrado heeft fietspaden, maar die liggen er vooral voor recreatief gebruik. Ze lopen over de oevers van Donau en Sava naar het eiland Ada Ciganlija en dwars door de flatwijk Novi Beograd naar het met Belgrado vergroeide stadje Zemun.
‘Coolste tour’ Het is 26 mei. Van der Zijdens bedrijfje, dat dagelijks rondleidingen per fiets door de Servische hoofdstad Belgrado aanbiedt (een directeur, zeven gidsen op afroepbasis), draait nu bijna een maand. Soms zijn er tien, soms twee mensen die zich aan de ruim dertig kilometer lange rit wagen. ‘De tocht gaat door, weer of geen weer en desnoods met maar één deelnemer’, zegt Van der Zijden. ‘Op die manier wordt de fietstoer vanzelf een begrip.’ Hij wil Belgrado aan het fietsen krijgen. De volgens zijn eigen website ‘coolste tour van de stad’ richt zich op de groeiende groep jonge hostelbezoekers en andere actieve toeristen die uit het warme, drukke centrum willen ontsnappen. Door elke dag een groep fietsers op pad te sturen, hoopt Ralph bovendien
juli | augustus 2011
Dat ze samen een perfect fietsrondje vormen, langs plekken die alles vertellen over de bewogen geschiedenis van de afgelopen eeuw, ontdekte Van der Zijden jaren geleden al. ‘In elke nieuwe stad waar ik kom, doe ik een rondleiding per fiets. Dat brengt je op onverwachte plekken en je raakt gemakkelijk met anderen in contact, ook met lokale fietsers die naast je bij het stoplicht staan.’ In de Servische hoofdstad moest hij op eigen houtje op ontdekkingstocht, op een gehuurde fiets, met de kaart in de hand.
Scheveningen
‘Als bedrijfjes ons na gaan doen, ben ik juist blij’
Van der Zijden leerde de stad in de afgelopen jaren steeds beter kennen, aanvankelijk tijdens zijn werk voor een hulporganisatie en vanaf 2007 voor de gemeente Den Haag. Hij zette projecten op die het imago moesten verbeteren van de stad die in Belgrado vooral wordt geassocieerd met het Joegoslavië Tribunaal. In de ogen van veel mensen een anti-Servische instelling. ‘Ik ben verliefd geworden op de stad, juist omdat ze een beetje rommelig en onaf is. Het is misschien niet de mooiste stad van Europa, maar Belgrado leeft. De inwoners zijn trotse levensgenieters met een zuidelijk temperament. Ze zeggen wat ze denken en staan open voor nieuwe ideeën. En die heb ik genoeg.’ Hij gaf zijn geordende leven in Neder-
VogelvrijeFietser
33
land op en vestigde zich dit voorjaar permanent in Belgrado. ‘iBikeBelgrade komt dus direct voort uit mijn liefde voor de stad.’ En natuurlijk voor de fiets. Ralph groeide op tussen de tweewielers. Zijn moeder zette in Den Haag de City Cycle Events op, zijn vader runt een fietswinkel in Scheveningen. ‘Ik stond op mijn zevende al fietsen te verhuren.’
Tv-optreden
NAAR HET STRAND Elke dag staat om twee uur een gids van iBikeBelgrade aan het einde van winkelstraat Knez Mihajlova, de Kalverstraat van Belgrado. De deelnemers lopen, door park Kalemegdan, mee naar de fietsverhuur aan de Donau. Daar start een fietstocht langs rivieren, parken, heringerichte havens met roestige boten en fonkelnieuwe bars naar de voormalige Joegoslavische overheidsgebouwen en andere bizarre betonarchitectuur in Nieuw Belgrado. Hoogtepunten: de oversteek per boot naar Ada Ciganlija (‘het strand van Belgrado’) en Zemun, het ‘Oostenrijkse’ stadje met zijn bomenrijke wandelkade, vissersbootjes en terrassen. Duur: drie à vier uur. Lengte: ruim 30 km. Kosten: 15 euro (inclusief drankje en boottocht). www.ibikebelgrade.com
Hij voelt zich nog altijd een beetje een diplomaat. ‘De les die ik geleerd heb van ontwikkelingssamenwerking is dat de beste manier om mensen te helpen is om ter plekke zelf een bedrijf te starten. Ik wil iets positiefs brengen naar de Balkan. Ik hoop te laten zien dat je niet veel nodig hebt om voor jezelf te beginnen en werkgelegenheid te creëren. Behalve in de website heb ik niets geïnvesteerd in dit bedrijf. De fietsen die ik nodig heb huur ik; met mijn gidsen reken ik na afloop van de toer direct af. Verdienen doe ik nog niet veel. Als over een jaar drie andere bedrijfjes ons na gaan doen, ben ik juist blij. Dan ga ik wel weer iets anders doen.’
De fietstocht van iBikeBelgrade duurt drie tot vier uur, afhankelijk van de wensen en het tempo van de deelnemers. Met bus en tram zou je een hele dag nodig hebben om het traject af te leggen en veel minder zien. ‘Nederlanders of Duitsers vinden vaak andere dingen interessant dan echte Belgradoërs. Denk aan de flatblokken die wij met het communisme associëren, maar die voor mensen van hier doodgewoon zijn. Niet iets om trots op te zijn. Onze gids Paris
‘Ik stond op mijn zevende al fietsen te verhuren’ woont in zo’n flat. Hij kan je dingen vertellen die je in geen enkele reisgids leest. Over hoe het was toen de stad in 1999 door de NAVO gebombardeerd werd bijvoorbeeld.’ Zijn Belgradose netwerk breidt zich razendsnel uit, ook door televisieoptredens en artikelen in kranten en tijdschriften.
’Ik hoop dat het alledaagse fietsen gewoon wordt’
34
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Stervormige betonkolos, het begin- en eindpunt van de route
Voor het lokale toeristenbureau zijn de fietstochten een geschenk uit de hemel. Buitenlandse reisorganisaties begonnen er al om te vragen. Toen zijn fiets onlangs gestolen werd, mocht hij van het toeristenbureau een nieuwe uitzoeken. En misschien wordt zijn oude fiets nog wel teruggevonden. ‘Ik heb melding van de diefstal gemaakt op internetfora voor fietsers. Andere fietsers spreken me er op aan. Hey man, ik zoek naar je fiets, hoor ik dan opeens iemand roepen.’
Met auto’s spelen Hoe goed Ralph in een paar weken tijd is geïntegreerd in de lokale fiets-scene blijkt een dag later, als zich veertig mensen hebben verzameld op het Plein van de Republiek, hartje Belgrado. Ze kennen hem allemaal, slaan hem op de schouder, vragen hoe de zaken gaan. Het is tijd voor de tweede critical mass, die ook in andere Europese steden op de laatste vrijdag van de maand wordt gehouden. Een groep fietsers trekt onder de naam ‘Straten voor Fietsers’ op z’n gemakje, midden in de spits, door het
juli | augustus 2011
drukke centrum van een stad. Doel is aandacht vragen voor de belangen van fietsers. In april waren het nog twintig mensen, nu is het aantal al verdubbeld. Het is een gemengd gezelschap van vijftigers in volledig wielrentenue, getrainde jonge mannen op dure fietsen en alternatieve jongeren. Ze hebben gemeen dat voor hen allen fietsen een levensstijl is. ‘Fietsen is hier óf fashion, óf iets recreatiefs dat je alleen op zondag op een huurfiets doet’, stelt Van der Zijden. ‘Ik hoop dat het alledaagse fietsen in Belgrado gewoon wordt, dat het over een tijdje geen subcultuur meer is. Mensen willen wel fietsen, maar de stank, de soms heuvelachtige wegen en de angst dat hun fiets wordt gestolen houdt ze tegen. Voor mij als geoefende fietser is Belgrado niet gevaarlijker dan Amsterdam. Ik noem het met de auto’s spelen. En de automobilist die vandaag toetert is misschien zelf ook bang, omdat hij van mij schrikt. Morgen toetert hij waarschijnlijk niet meer.’
LANGS DE DONAU Belgrado ligt aan de EuroVelo6-fietsroute van de Atlantische Oceaan naar de Zwarte Zee. EV6 loopt dwars door het drukke centrum van Belgrado en dat zorgt voor verwarrende situaties. Wel borden, geen fietspaden. In de vlakke noordelijke Servische provincie Vojvodina heeft de fiets van oudsher een plek in het verkeer. Daar is het lekker fietsen langs kleine stadjes en de weelderige uiterwaarden van de Donau. Het mooiste stuk van het Servische gedeelte van de EV6 loopt door natuurgebied De IJzeren Poort, bij de Roemeense grens waar de Donau een rivierkloof heeft gevormd. www.eurovelo6.org
VogelvrijeFietser
35
regeladvertenties vereniging voor fietsreizigers - informatieve website - 4x per jaar tijdschrift - landeninformatie wiki - activiteiten, fietstochten en workshops Voor een proefnummer van ons tijdschrift, maak €3,50 over op 5257323 van De Wereldfietser, Haarlem (vermeld naam + adres)
De prijs van regeladvertenties wordt berekend aan de hand van het aantal leestekens. € 22 voor 150 leestekens (1-3 regels); € 6 voor iedere volgende regel. Aanleveren met factuuradres via e-mail. Voor niet-digitaal aangeleverde advertenties wordt € 10 extra in rekening gebracht. Advertenties kunnen worden opgegeven bij de Fietsersbond, Patricia Rijkse, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, tel. 030-2918142, fax. 030-2918188, email: p.rijkse@fietsersbond.nl
Overnachten Schoorl: mooie caravan te huur, vlakbij duingebied, 2 pers., 1 of 2 weken, aug/sept, info: 06-13872532 DRENTHE te huur aan rand natuurgebied De Palms zomerhuisje, € 200 per week. Zie huisjeinhetbos.blogspot.com of bel 0643475392.
www.wereldfietser.nl
Gr/Fr/Dr-grensgebied, chalet/vak.huisje, part.erf/natuurterrein, max. 2 niet rokende rustzoekers. Tv, cv, terras rondom, parkeren bij chalet. Fietsen gratis beschikbaar. Geen huisd. tel. 0594-549531 donhof@kpnplanet.nl ROTTIGE MEENTE in Z-W Friesland huisje te huur in natuurgebied van Staatsbosbeheer. 4-6 pers.; geen rokers of huisdieren; voor natuurliefhebbers, € 50,- per dag zie: www.opderuumte.nl reserveren alleen via 023-538 99 01 Fietsen en wandelen op de Veluwe en verblijven bij de Roek Vakantiebungalows in het bos bij Otterlo op 1500m van het Nationaal Park De Hoge Veluwe met het KröllerMüller Museum. Er is ook een leuke kinderboerderij, een speeltuin en een biologische winkel. www.deroek.nl of 0318591757 Bergen aan Zee: aan LF-route pension Stormvogel, J. Kalffweg 12. Bed&Breakfast: € 50 / 2 personen, tel. 072-5812734. www.pensionstormvogel.nl Zuid-Limburg - Mheer (bij Maastricht), prachtig fiets- en wandelgebied. B&B € 22,50 p.p.p.n. Met gastenhuiskamer, TV, radio/CD, kookgelegenheid. Honden toegestaan. Tel. 043-3113243 / 06-12394459 www.mheerestein.eu
Voor het in de vaart houden van veerponten in Nederland en ervoor zorgen dat pontjes terug komen waar ze verdwenen zijn zie het overzicht veerponten op onze website
Wordt ook vriend van de voetveren Stort € 5,- op giro 9646019 t.n.v. Vrienden van de Voetveren
TE HUUR VAKANTIEWONING OP BOERDERIJ Westdorpe, Zws Vlaanderen nabij Gent, Antwerpen, Brugge. Volledig ingericht. Ideaal voor daguitstap Zeeuwse eilanden, Vlaanderen, Noordzee kust. Route 70 & 72 Fietsroutenetwerk voor de deur. Meer info/foto’s: T+F : 0115 565457 E : vakantiewoning@kpnmail.nl
Fietsvakanties www.vaarmee.nl, sans soucis, over de Franse wateren. Groepje van 2, 3 of 4 pers. Weekarrangement. Fietsen kunnen mee! Tel: 06-44924771 / 020-6654113 Passie voor Italië: dat willen wij delen. Laat U meenemen in Il Bel Paese met de individuele fietsvakanties die wij met zorg hebben samengesteld voor U. www.onderweegsinitalie.nl, tel. 0541-296861 De Vakantiefietser De specialist voor je fietsvakantie uitrusting – fietsen – reizen Westerstraat 216, 1015 MS Amsterdam tel. 020-6164091 www.vakantiefietser.nl
Fietsmaatje gezocht Gehuwde man omg. Dordrecht, zoekt fietsmaat. Man moet alleenstaand, sportief, beetje vrijdenkend zijn, 60 t/m 70 jr, voor leuke fietstochten. Tel. 06-10725673
Eindeloos vakantie!
Foto Marieke Rijkse
Proefrit? Ligfietsverhuur?
36
VogelvrijeFietser
Alles over ligfietsen.
juli | augustus 2011
nieuws
Tekst: Suzanne Brink
Foto: Stefan Verkerk
Fietspad in aanbouw. In juni is hij geopend
Fietspad Brug Hanzelijn Bij Hattem kunnen fietsers voortaan de IJssel over via de nieuwe spoorbrug voor de Hanzelijn. Fietsersbond Zwolle heeft daar fanatiek voor gelobbyd. De verantwoordelijke wethouder wilde aanvankelijk niks weten van een fietspad bij de brug, maar om een noodweg voor cala-
miteiten kon hij niet heen. Gelukkig bleek de noodweg met aanpassingen ook voor fietsers geschikt te kunnen worden gemaakt. Afdeling Zwolle kijkt nog hoe de fietsroute van brug naar station langs een rangeerterrein wat aangenamer kan worden. ďƒ§
Sonja Puhl-Diehle en Rob van de Berg (r) van Fietsersbond Zaanstad reiken de warme douche uit
Warme douche voor Dekamarkt Fietsersbond Zaanstreek deelde dit jaar voor het eerst een warme douche uit voor een supermarkt met goede fietsvoorzieningen. De gelukkige was Dekamarkt. De supermarkt heeft kwalitatief goede rekken waarin fietsers geen risico lopen op een slinger in het wiel. De rekken zijn dicht bij de winkel geplaatst. En ze zijn bovendien meestal overdekt. Fietsersbond Zaanstreek wil de stallingen bij supermarkten elk jaar onder de loep nemen. ďƒ§
juli | augustus 2011
VogelvrijeFietser
37
ledenvoordeel
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling Ledenservice
iPhone veilig mee op de fiets en tegelijk opladen met de BioLogic Bike Mount en ReeCharge De BioLogic Bike Mount voor de iPhone kunt u bevestigen aan het stuur van uw fiets, zodat u gebruik kunt maken van uw Smartphone, bijvoorbeeld als GPS, terwijl u fietst. De Bike Mount heeft een weersbestendige behuizing met een touch-gevoelige membraan zodat uw iPhone volledig beschermd is tegen het weer, maar daarnaast ook nog volledig functioneel is.
20% g kortin
De BioLogic ReeCharge van Dahon levert onderweg groene stroom. Door simpelweg te trappen kunt u al uw apparaten, voorzien van een USB-laad-aansluiting, opladen. De BioLogic ReeCharge bestaat uit een lithium polymeer batterij welke geladen kan worden door middel van elke fiets met een naafdynamo, maar ook via netstroom of computer met USB-aansluiting. U kunt dus uw iPhone, iPod, mobiele telefoon, camera of GPS-systeem gebruiken terwijl u fietst, zonder bang te zijn dat de batterij leeg raakt. De accu is makkelijk van de fiets te verwijderen en de waterdichte siliconen behuizing en de dicht gesealde aansluitingen zorgen ervoor dat de BioLogic ReeCharge gewoon blijft werken bij slecht weer. Bestellen Leden van de Fietsersbond betalen slechts € 42,50 (normaal € 55,-) voor de BioLogic Bike Mount en € 80,- (normaal € 95,-) voor de BioLogic ReeCharger. Bestelt u beide producten dan ontvangt u 20% korting, u betaalt € 120,- in plaats van € 150,-.
Aanbieding geldig t/m 31 augustus 2011. Prijs is exclusief verzendkosten. Niet geldig i.c.m. andere acties.
Ga naar www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel om de BioLogic Bike Mount en ReeCharge te bestellen.
Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie.
15% korting op Hapro Atlas fietsdrager (13-polig)
38
15% korting
De Hapro Atlas is een compacte drager voor fietsen achterop uw auto. De fraai uitgevoerde, lichtgewicht Hapro Atlas monteert èn vergrendelt u zeer eenvoudig. U bevestigt deze fietsendrager met slechts één handbeweging muurvast op de trekhaak door het snelbevestigingssysteem. De Hapro Atlas 13 polige modellen beschikken over een achteruitrijdlicht en mistlicht, tevens is de verlichting in breedte verstelbaar. In een aantal Europese landen is het wettelijk verplicht dat een fietsdrager is voorzien van een achteruitrijdlicht en mistlicht. De Hapro Atlas fietsdrager komt als ‘Beste Koop’ uit de praktijktest van ANWB Toeractief. Bestellen: Leden van de Fietsersbond betalen slechts € 235,- voor de Hapro Atlas (normale prijs € 279,-). Verzending is gratis! Bestel de Hapro Atlas via www.veelvoordefiets.nl/fb, vul tijdens het bestellen kortingscode fb6465 in om gebruik te maken van de aanbieding. Aanbieding geldig t/m 31 augustus 2011. Niet geldig i.c.m. andere acties.
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
ledenvoordeel
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling Ledenservice
15% korting op fiets/koeltas 15%rting ko
Bent u deze zomer van plan om op vakantie te gaan of een fietstocht te maken? Dan kan een fiets/koeltas voor uw gekoelde drinkflessen niet ontbreken! De Norländer koeltassen hebben een ruime inhoud geschikt voor 5x 1,5 liter flessen en zijn bovendien voorzien van een kliksysteem waarmee u uw koeltas eenvoudig aan uw bagagedrager kunt bevestigen. Doordat de koeltassen volledig gevoerd zijn met een foam-vulling blijft de inhoud ervan optimaal op temperatuur. De koeltassen zijn er in verschillende soorten en kleuren. Bestellen Bestel uw fiets/koeltas op www.Norlandershop.nl en maak gebruik van de kortingscode – Vogelvrij – voor een korting van 15%! De fiets/koeltas is verkrijgbaar vanaf € 14,95. De kortingscode is van toepassing op het gehele assortiment van Norlandershop.nl. Naast koeltassen vindt u bij Norlandershop.nl ook trolleys, reistassen, sporttassen, fleece plaids en nog veel meer! Aanbieding geldig t/m 15 oktober 2011. Prijs is exclusief verzendkosten. Niet geldig i.c.m. andere acties.
NORLANDERSHOP.NL
Záálig Fietsen in Brabant! Wie kent niet het liedje ‘Het leven is goed in het Brabantse land’. Maak nader kennis met de mooiste plekjes en met de Brabanders zelf tijdens een prachtige 6-daagse fietstocht door deze wel zeer Bourgondische provincie. De mooiste plekjes zijn als een parelsnoer aaneen geregen tot een uitgekiende route. Dat wordt inderdaad záálig fietsen in Brabant! En vergeet daarbij niet om zo nu en dan af te stappen bij zo’n oergezellige Brabantse herberg. Kortom: een gezellige en ontspannende fietsvakantie.
heque c e d r waa € 25,t.w.v.
Dagprogramma: Dag 1: Geldrop aankomst evt. rondrit (ca. 25 km). Dag 2: Geldrop – ‘s-Hertogenbosch ( 65 km) Dag 3: ‘s-Hertogenbosch – Waalwijk (62,5 km) Dag 4: Waalwijk - Oisterwijk (27,5 km) Dag 5: Oisterwijk - Steensel (45/70 km) Dag 6: Steensel-Geldrop (46,5 km) De prijs van de 6-daagse fietstocht bedraagt € 365,- p.p. (4-sterren/3-sterren hotels). Het is ook mogelijk om een 5 daagse variant in 2-sterren en 3-sterren familiehotels te boeken voor € 249,- p.p. Reserveren Leden van de Fietsersbond ontvangen één waardecheque van € 25,- per boeking van 2 personen te besteden in de webshop www.fietskaarten.nl.
juli | augustus 2011
Meer informatie over de inhoud van het arrangement en reserveren op www.fietsrelax.nl of bel Fietsvakantiewinkel 024-3889065. Vermeld bij reservering kortingscode FRXfb2. Dit arrangement is geldig t/m 30 september 2011 met aankomst op zondag.
VogelvrijeFietser
39
fietsnieuws
Elektrisch fietsen met Bosch Elektronicagigant Bosch heeft een prima aandrijving voor elektrische fietsen ontwikkeld.
Qibbel kinderzitjes Bobike en Yepp (het vroegere GMG) domineerden comfortabel de Nederlandse kinderzitjesmarkt. Maar met Qibbel is er een serieuze concurrent bijgekomen.
De motor zit bij de trapas. Dat fietst prettiger dan wanneer de motor in het voorwiel of achterwiel zit, zoals bij de elektrische fietsen van Koga, Sparta en Batavus. Ik heb het systeem van Bosch getest op een sportieve fiets van Merida. De krachtsensor bij de trapas reageert direct en soepel. De ondersteuning voelt natuurlijk aan bij het wegrijden, op een helling en bij tegenwind. Het gewicht van de motor en accu zit laag in het midden en daardoor stuurt de fiets zeer stabiel. De accu pak je er zo af. Bij de testfiets zat hij op het frame, maar Bosch levert ook een systeem met accu in de bagagedrager Je kunt voor de ondersteuning maar liefst uit twaalf standen kiezen. Het display biedt voldoende informatie en haal je er gemakkelijk af. Het enige nadeel dat ik heb kunnen ontdekken, is dat de accu niet op de fiets geladen kan worden. De bekendste merken die nu fietsen leveren met het Bosch-systeem zijn Cannondale. Stevens en Merida. Op www.boschebikes.de staat een overzicht. De meerprijs van het systeem van Bosch is ongeveer 1300 euro en is daarmee ongeveer net zo duur als de systemen van Panasonic (Flyer, Kalkhoff) en Accell (Koga, Sparta en Batavus). Gezien de prettige ondersteuning, de goede afwerking en het prettige rijgedrag lijkt het systeem me een zeer goed alternatief voor de ion-technologie van Accell waarbij de motor in voorwiel of achterwiel zit. ďƒ§
Montage is makkelijk. Demontage ook als je tenminste handig bent met sleutelringen en bedreven in het afhalen en toevoegen van sleutels op sleutelringen. Met dat soort sleutelringen worden de zitjes namelijk geborgd. De driepuntsgordels zijn makkelijk in lengte te stellen en vast te klikken. De voetsteun kun je simpel op hoogte stellen. Minpuntje is het hoge gewicht. Het achterzitje is leverbaar met bevestiging voor frame en bagagedrager. Het achterzitje is eenvoudig in een slaapstand te zetten. De Qibbelzitjes zijn er in allerlei kleuren. Het voorzitje kost 42,50 euro. Met windscherm, stylingset en stuurtje wordt dat 90 euro. Het achterzitje kost in de basisuitvoering met beugel 70 euro. ďƒ§
Hond uitlaten met de fiets Voor sportieve honden is rustig fietsen een prima uitlaattempo. Om de hond netjes naast de fiets te laten lopen, was er altijd al de Springer. Sinds kort heeft importeur Altranet ook een eigen fietsbeugel, de Altranet fietsbeugel. Montage is makkelijk en tijdens het fietsen heb je geen last van de beugel. Mijn hond bleef keurig aan de beugel naast me lopen en door de veren in de beugel heb je een beetje speling in snelheid. Wel blijft het opletten of de hond niet opeens stopt of dat de riem achter een paal blijft hangen. De Altranet fietsbeugel kost 55 euro. ďƒ§
40
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2011
Tekst: TestKees
TestKees
Blijf Veilig Mobiel
TestKees zoekt 60+ fietsers TestKees vraagt om uw hulp bij deze producten: Beter zien Koplamp Hoe ouder, hoe slechter de ogen. Vooral het zicht in het donker gaat achteruit. Er zijn tegenwoordig LED-koplampen op de markt die veel meer licht geven dan de traditionele halogeenkoplamp. Misschien zijn die niet alleen ideaal voor de fanatieke hardfietser, maar hebben fietsers met slecht nachtzicht daar ook baat bij.
Bril Racefietsers rijden altijd met een hippe bril. Niet alleen voor de stoer maar ook om wind en vliegjes uit de ogen te houden. En om beter te zien. Dus waarom geen passende bril voor de fietser die moeite heeft met bijvoorbeeld fel zonlicht.
Beter horen Hoortoestel voor verkeer
Oproep TestKees onderzoekt producten die fietsen veiliger en makkelijker kunnen maken voor mensen met ‘lichte gebreken’. Dat wil zeggen: mensen van wie het gehoor minder wordt of die bijvoorbeeld niet meer goed zien in het donker. Hij zoekt nog mensen die deze producten in de praktijk willen testen. Voelt u daarvoor? En bent u bereid daar af en toe voor naar Utrecht te komen? U kunt TestKees bellen: 030-2918171 of mailen naar k.bakker@fietsersbond.nl Als u al ervaring heeft met deze producten, hetzij positief, hetzij negatief, dan hoort TestKees dat ook graag. Verder zijn suggesties voor producten die hij over het hoofd heeft gezien ook welkom.
juli | augustus 2011
Met slechte oren heeft een fietser moeite om uit het achtergrondlawaai de richting van een geluidsbron te bepalen. Helpt een hoortoestel? En kan dat speciaal ingesteld worden op verkeerslawaai? Of werkt een hoortoestel alleen maar averechts en is uit beter?
Makkelijker afslaan Fietsspiegel Richtingaanwijzers Bij lage snelheid de hand uitsteken en tegelijkertijd over de schouder kijken is een lastige handeling. Helpt een fietsspiegel? Tegenwoordig zijn richtingaanwijzers toegestaan op de fiets. Wellicht een goed alternatief om richting aan te geven. Maar zijn er al goede setjes te koop?
Makkelijker op- en afstappen Pedalen met grip Relatief veel ongelukken komen doordat fietsers van hun pedalen glijden.
Ergon komt binnenkort met een speciaal ontworpen pedaal voor extra steun. Werkt het? En zijn er meetbare verschillen tussen gewone antislippedalen en kan de keuze van de schoen helpen?
Zadellift Zitfiets Met het zadel op de goede hoogte kun je niet met platte voeten bij de grond. Een zadellift kan helpen. Maar ook een speciale zitfiets zoals de Tavara. Wie moeite heeft met de beenzwaai kan prima een fiets met damesframe kopen. Maar er zijn ook speciale fietsen met een nog veel lagere instap.
Meer stabiliteit Driewieler Stabielere tweewieler Wie op een gewone tweewieler niet goed meer overeind kan blijven, heeft wellicht baat bij meer wielen. Er zijn gewone driewielers waarbij je rechtop zit, maar ook de veel stabielere ligfietsen met drie wielen. Een ombouwset om een gewone fiets om te bouwen naar een driewieler of robuuste zijwieltjes zijn goedkope alternatieven. Maar zijn meer wielen wel nodig? De TU Delft doet onderzoek naar het verbeteren van de stabiliteit van tweewielers bij lage snelheid.
Meer grip Banden Veel enkelzijdige fietsongevallen gebeuren door het wegglijden van de banden. Continental kwam afgelopen winter in het nieuws met een speciale winterband die 30 a 50% meer grip zou geven bij regen en sneeuw? Klopt dit? En vergeleken met welke band? Wat is het effect van profiel, breedte en bandenspanning? Tijd voor een nieuwe uitgebreide bandentest waarbij grip nadrukkelijk wordt meegenomen. Kijk ook op www.fietsersbond.nl/ veilige-fiets
VogelvrijeFietser
41
fietsvraag
Mag de hond mee naast de fiets?
Je ziet het geregeld op straat: een hond die naast zijn fietsende baasje mee rent. Soms heeft de fietser de riem in zijn hand. Of de riem is aan de fiets vastgemaakt. Maar mag dat eigenlijk wel, fietsen met een hond? Mevrouw Andeweg-Timmer stuurde haar vraag naar ons, maar ook naar Veilig Verkeer Nederland (VVN). VVN antwoordt: ‘Nergens staat in de wet dat je zo niet mag fietsen. Wel staat in de Wegenverkeerswet (art. 5) dat je geen gevaar of hinder mag veroorzaken. Mocht door de hond wat gebeuren, dan kan dat in de schuld- en aansprakelijkheidsvraag een rol spelen.’ Ook Theo Zeegers, juridisch medewerker van de Fietsersbond, weet van geen wetsartikelen specifiek op honden gericht. ‘De enige dieren in de verkeerswetgeving zijn paarden en last- en trekdieren.’
Sterke honden Het mag dus, als je maar geen gevaar of hinder veroorzaakt én de hond moet aangelijnd zijn. Zeegers: ‘Dat is omdat in de APV van bijna alle gemeenten staat dat het verboden is honden los te laten lopen, met uitzondering van een aantal aangewezen plekken.’ Is de hond naast de fiets ook een goed
42
VogelvrijeFietser
idee? Zeegers: ‘Ik zou zeggen: stuur niet je dochter van zes met een Deense dog op stap.’ Eigenlijk hoor je zelden verhalen over honden die hun baasjes van de fiets trekken, maar het gebeurt wel degelijk, zegt hondentrainer Mirjam de Boer. ‘Veel mensen durven daarom niet met de hond te gaan fietsen, zeker bezitters van grotere, sterke honden. Ik denk dat maar een klein gedeelte van de hondenbezitters fietst met de hond, meestal de actievere mensen.’
Oververhitting Alle honden kunnen het leren, ‘al heeft de buldog niet direct de bouw om lange afstanden te draven’, zegt De Boer. ‘Je moet ze laten wennen aan het verkeer, zodat ze daar niet van in de stress schieten. Ze moeten leren draven in een gelijkmatig tempo. De hond moet leren aan de rechterkant van de fiets te lopen. En ze moeten leren meedraaien: als de fietser naar rechts gaat ook naar rechts gaan. Vanaf tien maanden kun je het langzaam opbouwen; eerder is niet goed voor het lijf van de hond.’ De Boer adviseert te letten op de voet-
zooltjes. ‘Die slijten op asfalt. Vooral met warm weer moet je oppassen. Via de voetzooltjes reguleren ze hun temperatuur. Dus als het asfalt heet is, kunnen ze het te warm krijgen. Veel hondenbezitters denken: het is mooi weer. Laat ik gaan fietsen. Maar het is verstandiger te wachten tot de avond.’ Je ziet ook wel fietsers die de hond als hulpmotor gebruiken en zich laten trekken. Mag dat? Volgens De Boer is het niet aan te bevelen: ‘Het is niet goed voor zijn nek. En je hebt niet meer de controle. Dat is gevaarlijk en het is ook niet goed voor de onderlinge verhoudingen, want de hond neemt de leiding. Bovendien is er een verbod op het gebruik van trekhonden, maar ik weet niet of dat hier op slaat, haha.’ In 1919 is namelijk een Trekhondenwet opgesteld, met allerlei bepalingen voor begeleiders van de hondenkar; de Wet op de Dierenbescherming uit 1962 verbood uiteindelijk de hondenkar. Dus mevrouw Andeweg-Timmer: fietsen met de hond mag, maar zorg wel dat u het de hond netjes aanleert en denk een beetje om z’n pootjes. En laat u niet trekken.
In de vraagbaak op www.fietsersbond.nl kunnen mensen vragen stellen over prangende fietsproblemen.
juli | augustus 2011
Foto: Thomas Schlijper/HH Tekst: Karin Broer
Je voort laten trekken is niet verstandig
laineG
MARATHON PLUS MTB
MARATHON PLUS TOUR
MARATHON PLUS
Onplatbaar
速
Alleen de banden uit de MARATHON PLUS serie hebben de originele onplatbaar速 lekbescherming: iedere MARATHON PLUS rolt excellent, net zo goed als een band zonder anti-leklaag.
Tegen de gepatenteerde blauwe beschermlaag hebben zelfs punaises geen kans!
Volledig uitsluiten kan men een lekke band nooit. Maar tegen de typische veroorzakers van een lekke band, zoals glasscherven of scherpe steentjes bent u in ieder geval met de fietsbanden uit de Marathon Plus serie het best beschermd.
Fietsers in de knel? De Fietsersbond helpt!
Word nú lid van de Fietsersbond en ontvang 20 kaarten met 4.500 km fietsroutes gratis! Vul de coupon in en stuur deze nu op. Of meld u aan via www.fietsersbond.nl/vvf2011. Dan ontvangt u als nieuw lid helemaal gratis een box met 20 LF-fietsroutekaarten van heel Nederland met 4500 km aan fietsroutes (winkelwaarde GRATIS: 20 fietsroutee 24,95). Tevens ontvangt u uw Fietsersbond-pas met vele extra voordelen, kaarten. zoals kortingen in fietsenwinkels. Word nú lid!
5 redenen om lid te worden
3
Elke 2 maanden het tijdschrift ‘Vogelvrije Fietser’, boordevol interessante en praktische informatie. Met testen van o.a. fietsen, fietssloten en fietsroutes. Korting voor leden op fietsen, fietsaccessoires, overnachtingen, kaarten en gidsen, buitensportartikelen en reparaties onderweg. Kijk op: www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel
4 Fietsrouteplanner. Stel uw route samen 5
met de fietsrouteplanner van de Fietsersbond. Kijk op: www.fietsersbond.nl/routeplanner Zoek je naar informatie over fietsen, fietsroutes, overnachtingsmogelijkheden etc. Kijk op: www.fietsersbond.nl
A N T W O O R D K A A R T
Ja, ik word lid van de Fietsersbond en ontvang 20 fietsroutekaarten gratis thuis.
Ik machtig de Fietsersbond om maandelijks, voor een periode van minimaal één jaar, tot wederopzegging het volgende bedrag van mijn giro- of bankrekening af te schrijven:
� e 2,50 � e 3,50 � e 5,� Ik geef een ander bedrag, namelijk: e ............... (minimaal e 2,17 per maand) NAAM:
M/V
STRAAT:
HUISNR:
POSTCODE:
PLAATS:
TELEFOON:
GEBOORTEDATUM:
E-MAIL: GIRO- OF BANKREKENING:
(BIJ AUTOMATISCHE INCASSO)
DATUM: HANDTEKENING:
� Ik betaal liever per acceptgiro. Stuur mij er eentje toe s.v.p. Stuur deze coupon op naar de Fietsersbond, Antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht (postzegel niet nodig). Let op: deze aanbieding is geldig t/m 31 december 2011
U kunt ook lid worden via www.fietsersbond.nl/vvf2011
11.vvf.745
2
Meer en betere fietsvoorzieningen. Meld uw klachten over onveilige of oncomfortabele fietsroutes op www.fietsersbond.nl/meldpunt
�
1
Aan de Directie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) te ’s-Hertogenbosch: Tussen 8 en 10 mei moest ik per fiets het nieuwe JBZ opzoeken. Mijn zus lag daar plotseling in de hartbewaking. Ik kon de hoofdingang niet vinden want aan bewegwijzering voor fietsers leek helemaal niet gedacht. Tenslotte heb ik de volgende dagen bij daglicht toch een fietsroute gevonden, al ging die aan de achterkant langs de gebouwen waar de ambulances hun ingang hebben. Op 10 mei zocht ik op de terugweg na mijn bezoek (per fiets weer) vanaf het plein bij de hoofdingang een meer ‘officiële’ hoofd-fietsroute. Ik vond hem niet want ik reed me vast bij bushaltes en een autoweg. Toen ik bij die bushaltes omdraaide om terug te gaan langs de mij bekende route langs de achterkant van het JBZ, moest ik wachten voor slagbomen die het voorplein afsloten. Dat deed ik tot die slagboom openging en ik weer op mijn fiets stapte. Maar toen ik net onder die slagboom reed kwam die opeens omlaag zodat ik er met mijn voorhoofd ‘BOM!!‘ tegenaan reed. Ik schrok me kapot en kwam er met een zere plek op mijn voorhoofd vanaf. Zijn jullie gek of zoeken jullie managers zo nieuwe klanten voor hun bonus? Ik vind het onaanvaardbaar dat er bij een splinternieuw ziekenhuis weer zo’n onduidelijk en gevaarlijk rotzooitje voor fietsers is gemaakt. In plaats te laten merken dat er mensen zijn die hun gezondheid bevorderen door te blijven fietsen, laat u zien dat u lak hebt aan andere patiënten en bezoekers dan autorijders. Ik stuur dit bericht dan ook door aan de Fietsersbond. Karel Langenhoff
Digitale fietsparkeerwijzer Op pagina 4 van de Vogelvrije Fietser mei/juni stond een artikeltje over de digitale fietsparkeerwijzer bij Utrecht CS. Helaas moet ik jullie teleurstellen. Het lijkt leuk, maar het werkt niet.
juli | augustus 2011
brieven
Gevaarlijke slagboom
Elektrische Italianen
Verdriet van Li Ion
Bedankt voor het uitgebreide en informatieve verhaal over elektrische fietsen. Helaas bleek, dat je er geen lange tochten op kan maken, vanwege de beperkte actieradius. Daarom mijn volgende verrassende ervaring: vorig jaar zomer kwam ik bij mijn fietstocht naar de Noordkaap twee Italiaanse mannen van een jaar of 70 tegen. Ze fietsten 150200 km. per dag, vertelden ze. Ik keek bewonderend. Ja, maar we hebben ook speciale fietsen, zeiden ze. Het bleken elektrische fietsen te zijn, van het Italiaanse merk Frisbee. Het kan dus wel! Thuisgekomen opgezocht of de Frisbee ook in Nederland te koop is. Een bedrijf in Putten blijkt ze sinds kort te importeren. Voor geïnteresseerden: www.frisbeefietsen.nl Hans Metz
Bij het lezen van de elektrische fietsen special bekruipt mij nog sterker het gevoel dat we met zijn allen veel ‘verdriet’ gaan krijgen van de Li Ion batterijpakketten. Ik heb in de vijf jaar dat ik bij een grote Amersfoortse fietsenwinkel heb gewerkt nog nooit iemand op de (beperkte) levensduur van een accu gewezen (door gebrek aan kennis/ervaring) en heb mijn collega’s daar ook niet op betrapt. Ik schat in dat de gemiddelde koper van een elektrisch ondersteunde fiets niet weet dat zijn accu na twee tot vier jaar defect zal zijn of nog maar een zeer beperkte capaciteit zal hebben. En dat het dan al tijd is om vierhonderd tot vijfhonderd euro uit te geven aan een nieuwe. Wat de consument/klant wel verteld wordt, is dat de accu bijvoorbeeld vijfhonderd maal opgeladen kan worden en dat de accu met een actieradius van bijvoorbeeld vijftig kilometer na 25.000 km op is. Daar zijn we met zijn allen wel van onder de indruk. Alleen jammer dat maar weinig mensen zo veel fietsen dat ze de kilometers ‘op maken’ . Meestal zal de accu gewoon verouderd zijn en kijkt de eigenaar beteuterd naar de afstand op zijn of haar kilometerteller. Kortom, er valt nog wel wat te verbeteren als het gaat om het verstrekken van eerlijke en volledige voorlichting en daar ligt een flinke uitdaging voor de batterijfabrikanten. Vincent van Eerd, Amersfoort Eerder Metaal en Rijwieltechniek
Reactie TestKees: Met een accu van bijvoorbeeld 400 wattuur kan je een uur 400 watt leveren. Of vijf uur 80 watt. Met 80 watt heb je nog enigszins ondersteuning. Fiets je met 80 watt ondersteuning gemiddeld 20 kilometer per uur dan kun je dus 100 kilometer fietsen. Als je nog minder ondersteuning gebruikt, kan je het elektrisch systeem net zo goed thuis laten. Voor de Italianen zijn er drie opties. Of ze hebben erg veel accu meegenomen. Of ze fietsen vooral zelf. Of ze overdrijven hun afstanden behoorlijk. Gezien het model fiets lijkt me laatste me het meest waarschijnlijk. Het is praktisch onmogelijk om daar 200 kilometer op te zitten omdat rechtop fietsen met weinig vermogen een recept is voor zadelpijn.
VogelvrijeFietser
45
brieven
Als er staat dat er nog X plekken vrij zijn in een bepaalde sectie, loop je te zoeken tot je een ons weegt, want die plekken zijn NIET vrij. Dit heb ik nu al meerdere keren meegemaakt. Volgens een van de beheerders die ik hierover sprak, komt dat doordat mensen hun fiets niet ver genoeg in de klem stallen. Dan gaat een bepaald palletje niet over (of wordt een sensor niet geactiveerd of zo) waardoor het systeem denkt dat die plek nog vrij is. Met name fietsen met rekken, kratten en mandjes voorop zorgen voor problemen. Dat is heel jammer. Het idee is uitstekend, maar het werkt echt voor geen meter. Jullie moeten zelf maar eens gaan kijken en per sectie (A, B, C, etc.) turven hoeveel vrije plekken er zijn en dit vergelijken met het digitale bord. Verder zou het mij handig lijken als er een testverslag van de diverse fietsknooppunten-apps in het blad komt te staan. Ze hebben allemaal andere functies maar helaas ook allemaal hun beperkingen. Je zou leden kunnen vragen hun bevindingen te mailen en op basis daarvan een inventarisatie/ vergelijking kunnen maken. Annemieke Postema, Utrecht Naschrift van de redactie: Goed idee om apps te bespreken. We horen ook graag uw ervaringen!
Deze fietsers deden heel erg hun best in Glane, tegen Gronau aan. Quinten Niessen, Amsterdam
Landbouwtrekkers Ik herinner me nog de tijd dat alle trekkers maximaal 16 kilometer per uur mochten rijden op de openbare weg en dat er op iedere trekker een bordje zat 16 km. Ook moest je 16 jaar zijn om met de trekker op de openbare weg te mogen rijden. Wanneer en waarom is dit veranderd? Sommige trekkers zijn enorm groot en rijden 60 km per uur en worden bestuurd door 14-16 jarigen? Levensgevaarlijk voor fietsers en wandelaars. Wanneer doet de politiek hier wat aan? Graag meer aandacht voor nieuwe regels- en wetgeving. H. Kamerling
Brede stoepen
In Lausanne hebben ze van die onhandige rekken, maar wel een mooie uitbreiding: Je kunt je fiets vast zetten aan het rek door de kabel door je ringslot te doen. Vasco Tenner
46
VogelvrijeFietser
Het verwondert me al heel lang dat je – zelfs in de Vogelvrije Fietser - nooit iets hoort, ziet of leest over de verhouding van de breedte van fietspaden tot trottoirs en het gebruik ervan. Ik ben oud (83) en ik fiets nog altijd op mijn e-fiets in het centrum van Amsterdam en telkens als ik thuiskom, bedenk ik dat ik het er weer heelhuids van af gebracht heb. En niet dankzij de knappe koppen die de beschikbare ruimte voor voetgangers en wielrijders indelen. Dagelijks rijd ik op veel te smalle fietspaden waar zo’n honderd fietsers en brommers elkaar naar het leven staan, vlak naast een metersbreed trottoir waar in de zelfde tijdspanne nog geen tien mensen zich lopend voortbewegen. En dat terwijl
wielrijders maar twee wielen tot hun beschikking hebben om hun balans te vinden en te houden. Het is overduidelijk dat de ontwerpers van fiets- en looppaden zelf lekker met de auto naar hun werk gaan. Zij hebben er geen idee van dat er kruisingen zijn waar je op ‘groen’ staat te wachten naast een vluchtheuvel die dermate smal is, dat je de keuze hebt: met een deel van je voorwiel op de rijweg staan en de kans lopen dat je fiets door een auto uit de hand wordt gerukt, of met het halve achterwiel de kruisende fietsers die toch al gebrek aan ruimte hebben, in de weg te staan. En naast al die te kleine ruimte, word je ook nog eens iedere tien seconden ingehaald door ongehelmde bromfietsers die enorm veel haast hebben. Afgezien van de drukke winkelstraten is het momenteel zo, dat er in praktisch iedere straat meer fietsers rijden dan voetgangers lopen. WAAROM DAN DIE BREDE TROTTOIRS EN TE SMALLE, LEVENSGEVAARLIJKE FIETSPADEN! Ik hoop dat de Fietsersbond de Vogelvrije Fietser, voldoende autoriteit hebben om de bevoegde overheden op dit probleem te wijzen en aan te dringen op de hard nodige aanpassingen. Laat ze maar eens op de fiets stappen en eventueel een route volgen die ik aangeef. Alstublieft, doe hier iets mee! Ik ben u bij voorbaat dankbaar! Truus Luyken Schilte, Amsterdam
juli | augustus 2011
In het mei-juninummer van de Vogelvrije Fietser staat een artikel over het RijnWaalpad. Het verhaal klinkt prachtig en de afbeelding erbij ziet er op het eerste gezicht ook prima uit. Totdat ik beter keek: de fietsenrekken zijn de ouderwetse ‘paperclip’ modelletjes. Ook wel bekend onder de naam ‘wielmoordenaar’. Ik neem aan dat dit een vergissing is en dat er iets deugdelijkers komt als dit plan gerealiseerd wordt. Bijvoorbeeld ‘nietjes’ met een extra stang, waaraan ook mijn moederfiets en m’n ligfiets goed vast kunnen staan. Jessica Haisma
Oplettingsvermogen In het artikel ‘Elektrische fiets voor iedereen? ’ (mei-juni 2011, pag. 12/13) wordt op fraaie wijze een kort en krachtig overzicht geschetst van het fenomeen elektrische fiets. Onder het kopje of elektrische fietsen gevaarlijker zijn dan gewone fietsen mis ik echter één aspect. Er wordt namelijk gesteld dat ouderen door de trapondersteuning meer energie hebben om op te letten. De vraag die hier echter aan ten grondslag ligt is of ouderen, bij veelal een hogere snelheid op de elektrische fiets, deze energie daadwerkelijk effectief en efficiënt om kunnen zetten in oplettingsvermogen en daaraan gekoppeld reactievermo-
Redactieadres en landelijk bureau Fietsersbond Kanaalweg 50, 3526 KM Utrecht, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, ( 030-2918171, fax 030-2918188, e-mail: info@fietsersbond.nl internet: www.fietsersbond.nl
colofon
RijnWaalpad
Redactie Michiel Slütter (hoofdredacteur), Kees Bakker (testredacteur), Suzanne Brink (redacteur) Medewerkers aan dit nummer Harold Hamersma, Werner Bossman, Karin Broer en Kees Volkers. Ik hoop dat niemand dit fietsrek gebruikt! Judith, Almere
gen. Wetenschappelijk is namelijk bewezen dat ouderen tussen de 60-70 jaar in vergelijking met jongeren tussen de 20-30 jaar 20% gemiddeld trager reageren. Dit geldt trouwens bij simpele taken, bij meer complexe taken (bijvoorbeeld verkeerssituaties) groeit dit percentage. Dit gekoppeld aan een hogere snelheid op de elektrische fiets geeft mijn inziens een hoger ongevalrisico. In mijn dagelijkse forensenfietstocht ben ik reeds paar keer getuige geweest van (gelukkig) een bijna-ongeval ten gevolge van dit soort situaties. Rudi Steenbruggen, Diepenveen
Vormgeving Akimoto grafisch ontwerpers, Amersfoort Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Contributie inclusief toezending van de Vogelvrije Fietser bedraagt e26,per jaar (jonger dan 25 jaar e10,-) en e13,- zonder dit blad (meer mag natuurlijk ook). Wanneer het lidmaatschap in de loop van het verenigingsjaar wordt beëindigd, blijft de jaarlijkse bijdrage in zijn geheel verschuldigd. Adreswijzigingen kunnen via de website (www.fietsersbond.nl/ contact) worden doorgegeven of schriftelijk: stuur de adresband van dit blad met het nieuwe of verbeterde adres terug naar de Fietsersbond. Advertenties Patricia Rijkse (ma, di, do) ( 030-291 81 42, fax 030-291 81 88 p.rijkse@fietsersbond.nl Oplage 30.000 ISSN 0166-0276 Sluitingsdatum kopij volgende Vogelvrije Fietser: 25 juli. Het nummer verschijnt begin september 2011. Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De artikelen geven niet noodzakelijk het standpunt van de Fietsersbond weer. Omslag: Dmitry Gudkov Jaarverslag: Het jaarverslag van de Fietsersbond staat op www.fietsersbond.nl/jaarverslag
Noorse rotonde In Stavanger (Noorwegen) gaat men wel erg ver in het ontvlechten van de verkeersstromen. Onlangs is er een rotonde gebouwd, bestaande uit 2 verdiepingen, beneden voor gemotoriseerd verkeer en boven voor fietsers en voetgangers. Dit miljoenen verslindende project heeft veel weerstand ondervonden, maar het resultaat mag er wezen. Ada Meltzer, Wassenaar
juli | augustus 2011
Reacties naar vogelvrijefietser@fietsersbond.nl
VogelvrijeFietser
47
Pak ook eens de elektrische OV-fiets
Met de elektrische OV-fiets hebt u meer fiets. Voor meer afstand, meer snelheid en meer comfort. Fijn als uw bestemming wat verder weg ligt, als u haast hebt of als het hard waait. Elke OV-fietsabonnee huurt de eerste keer voor € 3,-, de prijs van een gewone OV-fiets. Daarna betaalt u € 7,50 per dag. We nodigen u graag uit voor een proefrit. De elektrische OV-fiets is te huur in Breda, Den Haag, Eindhoven, Gouda, ’s Hertogenbosch, Leeuwarden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam en Utrecht.
Meer weten? Kijk op ov-fiets.nl