Vogelvrije Fietser juli - augustus 2012 • jaargang 37 • no 4
Beercycling: hop op de fiets Linke & loze paaltjes RIH stopt
26
‘Opboksen tegen de pilscultuur’
18
Samendrommen rond de gids in hartje Rotterdam
Dit paaltje staat niemand in de weg
Wim van der Kaaij maakt staal op maat
10
30
REDACTIONEEL
Roekeloze losbol
Suzanne Brink redacteur Vogelvrije Fietser s.brink@fietsersbond.nl
Het ene moment zat ze bij mij achterop en het volgende lag ze te kermen naast een fietspaaltje. We waren nogal vrolijk die dag, de vriendin en ik, en ik heb misschien ook wel geslingerd. In elk geval heb ik het paaltje gemist en/of geen rekening gehouden met de kant waar zij haar benen had. Ze had haar knie geschaafd en liep een paar uur mank. Het is inmiddels vele jaren geleden, maar ik ben het nooit vergeten. En zij al helemaal niet. Nooit wilde ze meer bij mij achterop. Ik bleef voor haar altijd een roekeloze losbol. En dan kon ik nog zo vaak roepen dat ik hooguit weleens een bord liet vallen of op een zonnebril ging zitten, maar ze weigerde haar beeld bij te stellen. Veel later hoorde ik pas dat niet alleen gevaarlijke gekken tegen fietspaaltjes rijden. Iedereen doet het. Het is een soort nationale volkssport. Vaak blijft het bij een geschaafde knie en een paar uur mank lopen, maar niet altijd. 3000 Gewonden moeten naar de eerste hulp. 325 Moeten zelfs in het ziekenhuis opgenomen worden. Reden genoeg om niet zomaar in een reflex paaltjes bij fietspaden neer te zetten. Fietspaaltjes maken meer vriendschappen kapot dan je lief is.
10 Fietsen langs brouwerijen
26 RIH Sport stopt
Hippe Amerikanen zijn gek op ambachtelijke biertjes. Beercycling leidt ze in Nederland langs kleine brouwerijen. Zelfs in vinexwijk Leidsche Rijn komt er binnenkort eentje.
De fietsenwinkel van de 75-jarige Wim van der Kaaij heeft een roemruchte geschiedenis. Maar nu houdt hij er toch echt mee op. ‘Ik heb geen klanten, maar supporters.’
14 Testpanel
30 Rotterdamse stadstochten
Levi’s heeft een broek speciaal voor fietsers gemaakt. Waterafstotend, met een hoge achterkant die je rug warm en droog houdt, reflecterende strepen en antizweetlucht. ‘Vreemd dat deze lus links zit.’
Zelfs als Rotterdammer kom je niet snel op de plekken waar de fietstours van Parfum de Boem Boem je naar toe brengen: dakakkers, tussentuinen en een Biergarten. Rustig wachten voor een verkeerslicht is er niet bij.
18 Loze en linke paaltjes Er vallen schrikbarend veel gewonden door fietspaaltjes. Het middel is vaak erger dan de kwaal. Soms zijn de paaltjes zelfs volkomen zinloos. De Fietsersbond heeft de jacht geopend.
22 Vrienden op de Fiets Nel de Blécourt bedacht in de jaren tachtig het concept van Vrienden op de fiets. Inmiddels kunnen fietsers op 4500 adressen in het hele land terecht. Daar zitten zelfs pipowagens tussen.
34 Gps voor fietsers De Garmin heeft concurrentie gekregen. TestKees ging op pad met een nieuwe gps voor de fiets, de Mio Cyclo. ‘Een route invoeren op het toestel is verrassend eenvoudig.’
36 Kettingbeschermers Is een dichte kettingkast het beste? Of heb je toch meer aan een open kettingscherm? TestKees zette de voor- en nadelen op een rij. En met schoonmaken doe je soms meer kwaad dan goed.. Rubrieken 4 Kort 9 Rare Frats 17 Column 39 Fietsersbondnieuws
2
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
40 Producten 44 Fietsvraag 45 Brieven
VogelvrijeFietser
3
kort
Brompton Junction
Stuurringen
Componeer je eigen reggae handvatten
Ooit waren de Britten goed in innovatieve producten. Ze maakten onder andere goede fietsen. Die tijd is voorbij. Maar er is nog één fietsenmerk waar men in Groot-Brittannië bijzonder trots op is: de Brompton. Eind jaren zeventig van de vorige eeuw is dit vouwfietsje bedacht en het is nog steeds een internationaal verkoopsucces. De Nederlander Koos Kroon lukte het in Barcelona om de vouwfiets zelfs aan hippe Spanjaarden te verkopen. En in Nederland, waar de fiets altijd al goed verkocht werd, opende dit voorjaar in Amsterdam een winkel met alleen Bromptons zijn deuren: de Brompton Junction. In Hamburg en Kobe (Japan) zijn ook van dit soort winkels. Ondertussen probeert Brompton een andere verloren gegane Britse traditie – de textielindustrie - nieuw leven in te blazen. Brompton heeft een net jasje laten ontwerpen: de Brompton Oratory Jacket. Daar kun je mee door de regen fietsen, maar je ziet er ook toonbaar uit op je werk of in een restaurant. Hij kost 310 euro, maar is (nog) niet in Nederland te koop. Kijk op: www.brompton.co.uk en www.bromptonjunction.nl
Rond deze tijd komen ze op de markt, de vrolijke stuurringen van Spurcycle uit San Francisco. Het idee is om van gemiddeld zeven siliconen ringen in kleuren naar keuze een handvat te samen te stellen. Met een afsluitsysteem kun je voorkomen dat de stuurringen er net zo makkelijk afgaan als ze er opgaan. De stuurringen zijn een idee van de broers Nick en Clint Stone. Wat ze moeten gaan kosten, is nog niet duidelijk. http://spurcycle.com/shop/ index.php/
kort
Nieuw in Amsterdam
Fietsplank Geen voor de hand liggende combinatie, een boekenplank en fietsenrek. Maar als je geen schuur hebt en je prachtige glimmende fiets niet in de kou wilt laten staan, is het een oplossing. Niet schrikken van de prijs: 299 dollar. www.missionbicycle.com/ store/original-bike-shelf
Muurfiets
Griekse goden Schrijfster Rosita Steenbeek is verre van sportief. Vrienden en familie zijn verbijsterd als ze aankondigt naar Delphi te gaan fietsen. Steenbeek wil nu eindelijk wel eens weten wat haar geliefde, fotograaf Art Khachatrian, bezielt als hij honderden kilometers door de bergen van Amsterdam naar Rome fietst. Het boek staat vol dialogen van haar en haar geliefde. Er wordt volop in gekibbeld. Soms loopt het zo hoog op dat ze gescheiden hun weg vervolgen, maar uiteindelijk bereiken ze hun doel. Een paar jaar geleden fietste collegaschrijver Ilja Pfeiffer richting Rome en schreef daar Filosofie van de heuvel over. Pfeiffer vertrok op een oude racefiets vertrok. Steenbeek is uitgerust met een kekke roze Cannondale-fiets met versnellingen, bijpassende roze fietshelm en roze handschoentjes en dat zet de sfeer van het boek: koket, met lichte vleugjes Griekse cultuurgeschiedenis. 19,95 euro, uitgegeven door de Arbeiderspers.
4
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
VogelvrijeFietser
5
De Vlaamse schrijver Hans Declerque besluit vrij impulsief in Londen te gaan wonen. Met zijn fiets. En die fiets is zijn redding. Met de fiets leert hij zijn nieuwe woonplaats snel kennen op een heel andere manier dan wanneer hij steeds in metro’s en bussen of een auto had gezeten. Voor Declerque is fietsen meer dan een manier van jezelf vervoeren. Fietsen houdt hem gaande en voorkomt dat hij in inktzwarte depressies wegzakt. Hij vergelijkt fietsen met schrijven. ‘Zelf vat ik het fietsen niet competitief op. Ik heb een snelle fiets en toch word ik regelmatig ingehaald. Ik vergelijk het fietsen met schrijven. De omstandigheden zijn zwaar en je vraagt je af waar je mee bezig bent. Thuis neem je een douche, je bekijkt je tenen die een rare kleur overgenomen hebben van je schoenen, je trekt andere kleren aan en drinkt een kop soep. De voldoening groeit.’ Een filosofie voor de fiets is een goed geschreven boek vol liefde voor de fiets en de stad. 19,95 euro. Uitgeverij De Bezige Bij Antwerpen.
6
In Texels licht fietsen
Hogere fietsparkeerkunde
Op Texel is een nieuwe Wolkersroute uitgestippeld aan de hand van knooppunten. De schrijver/kunstenaar Jan Wolkers woonde van 1980 tot zijn dood in 2007 op het eiland. ‘Zoals de vlinders zich laven aan het sap uit de peren op mijn terras, zo kleef ik aan dit licht van Texel.’ zei hij over de band met het eiland. De Wolkersroute voert onder meer langs Paal 12, dat ook voorkomt in Wolkers’ laatste roman, Zomerhitte. In de laatste jaren van zijn leven was Jan Wolkers vaak bij Paal 12 te vinden. Hij ging op het terras zitten en zijn vrouw Karina dook het water in, hoe koud ook. De tocht voert ook langs een bloem die Wolkers ter ere van de schrijver Jac. P. Thijsse heeft gemaakt van glas en staal. Het beeld staat in de vijver van Den Burg. Het bijbehorende boekje is te koop bij de lokale VVV voor 3,45 euro en kan ook in de webshop besteld worden: www.texel.net/nl/webshop/wandelen_en_fietsen/jan_wolkers_fietsroute
Amsterdam krabt zich al jaren achter de oren hoe al die fietsen in de stad een beetje netjes geparkeerd kunnen worden. Extra stallingen, weesfietsen opruimen, parkeren op (een boot in) het water, enzovoort. Het ingenieursbureau van de gemeente Amsterdam (IBA) heeft nu bedacht dat parkeren op het dak ook een optie kan zijn. Je plaatst een fiets in een lift en hij wordt netjes langs de gevel naar boven vervoerd. Op straat is te weinig ruimte en als het ondergronds kan, kan het ook op het dak. De techniek is hetzelfde. Concrete plannen om op een dak een stalling te bouwen zijn er nog niet.
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
kort
kort
Tenen in een rare kleur
Oproep: Gids op je mobiel
Betalen voor mooie route
Er worden steeds meer recreatieve fietsroutes uitgezet die gebruik maken van gesproken toelichtingen die je via je mobiel af kunt luisteren. Bijvoorbeeld de routes van www. kunstroutesbrabant.nl waarvoor mensen een app kunnen downloaden om onderweg op hun smartphone extra informatie te horen over de plekken waar ze langs komen. Soms zijn aan de routes ook filmpjes toegevoegd. Wij zijn benieuwd naar de ervaringen van onze lezers. Fiets je zelf wel eens een route met extra informatie via de telefoon? Welke tochten? En bevalt dat? Maakt dat fietstochten extra leuk? Mail ons op vvf@fietsersbond.nl.
Voor mountainbikers is Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug in principe de mooiste plek om te fietsen. Maar de mountainbikeroutes die er nu zijn, voldoen niet aan de wensen en daarom gaan de mountainbikers van de officiele paden af. Hoe is dat op te lossen? De wetenschapswinkel in Wageningen onderzocht dat in opdracht van de Tour Fiets Unie. Uit het onderzoek blijkt onder meer dat mountainbikers flora en fauna niet meer beschadigen dan andere groepen recreanten, in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt. De onderzoekers adviseren om een netwerk van uitdagende routes aan te leggen. Als mountainbikers voor gebruik 2 euro per dag betalen of 15 euro voor een jaarkaart zijn de kosten voor het onderhoud rond. De meeste mountainbikers hebben dat er graag voor voor.
juli | augustus 2012
www.kunstroutesbrabant.nl
VogelvrijeFietser
7
rare frats
Alaaf!
laineG
Dertig jaar wachten op een fietspad ‘Na 30 jaar rekken kunt u bijna op de fiets naar Leusden vertrekken’, staat er op een bord naast een lapje asfalt van een meter of zes. Wat is hier aan de hand? Het bord staat aan de rand van Achterveld op de Koningin Julianaweg. Nico van Harten kwam het tegen, maakte een foto en stuurde ’m op. ‘Ik weet er verder niks van, maar bord, locatie en fietspad laten weinig te raden over’, mailt hij.
MARATHON PLUS MTB
De afdeling Leusden van de Fietsersbond, secretaris Piet van Nimwegen: ‘Het stukje fietspad ligt er nu ruim een jaar. Het is vorig jaar februari aangelegd door de carnavalsvereniging, met als boodschap: ‘Kijk gemeente, het hoeft geen dertig jaar te duren; dit stuk ligt er al in een dag. Het gaat om een fietspad tussen Achterveld en Leusden. Wij vechten er al jaren voor.’
MARATHON PLUS TOUR
Anton van Daatselaar van carnavalsvereniging De Puupenkoppen uit Achterveld: ‘Ja, dat was met carnaval 2011. De burgemeester was erbij en Prins Carnaval. Ik heb als ceremoniemeester het woord gevoerd. Een asfalteerbedrijf uit Achterveld heeft die paar meter asfalt neergelegd. Over dat fietspad wordt al zo lang gepraat. De weg tussen Achterveld en Leusden, de Aschatterweg, is een smalle, gevaarlijke weg. Ja, dat fietspad is een wens van de bevolking.’
MARATHON PLUS
Alleen de banden uit de MARATHON PLUS serie hebben de originele onplatbaar® lekbescherming: iedere MARATHON PLUS rolt excellent, net zo goed als een band zonder anti-leklaag.
Tegen de gepatenteerde blauwe beschermlaag hebben zelfs punaises geen kans!
Volledig uitsluiten kan men een lekke band nooit. Maar tegen de typische veroorzakers van een lekke band, zoals glasscherven of scherpe steentjes bent u in ieder geval met de fietsbanden uit de Marathon Plus serie het best beschermd.
Tekst: Karin Broer Foto: Nico van Harten
Onplatbaar
®
Wanneer kunnen we naar Leusden vertrekken? Gemeente Leusden, projectleider J.F. Rotgans: ‘Dat hangt nog van een heleboel factoren af. Het plan is dat het er voor de volgende raadsverkiezingen ligt, in maart 2014.’ Kan dat niet sneller? ‘We doorkruisen hier de ecologische hoofdstructuur en dan moet je heel wat maatregelen nemen. De gemeente heeft de gronden niet in bezit...’ Dus u moet onteigenen. ‘Dat wil ik niet zeggen. We praten niet over onteigenen. Het gaat allemaal in goed overleg. Fase 1 van het fietspad van Leusden
juli | augustus 2012
tot de Lapeerseweg komt het eerst aan de beurt. Na de vakantie gaan we dat aanleggen. Het grootste deel, van de Lapeerseweg tot Achterveld, komt daarna. We moeten nog de gronden kopen, overleggen met de provincie, met Staatsbosbeheer over hoe we de natuur zo min mogelijk schade toebrengen, enzovoort. Het is een heel complex project.’ Waarom duurt het al dertig jaar? ‘Tja, het ligt bij de politiek. Maar nu heeft het bestuur gezegd: we gaan het doen.’ Van Nimwegen van de Fietsersbond: ‘Het is politieke onwil. Dan werd er weer gezegd: er gebeuren bijna nooit ongelukken. Nee, moet er dan eerst een vrachtwagen in een groep scholieren rijden voor er actie wordt ondernomen? Volgens de normen van kenniscentrum CROW moet er, als 3.000 motorvoertuigen per etmaal rijden op een 60-kilometerweg, een fietspad komen. Nou, hier rijden er 5.000 per etmaal. In het verleden fietsten grote groepen leerlingen naar een specifieke gereformeerde school in Amersfoort. Nu is het probleem vooral het sluipverkeer. Zeker met de verbouwing van knooppunt Hoevelaken is het een steeds groter probleem.’ Komt het fietspad er nu echt? ‘Het stuk van ongeveer 500 meter, waar iedere dag een file staat, moet er dit jaar liggen. En de politiek heeft besloten dat de rest er nu ook moet komen. Maar ja, de politiek komt wel meer op haar besluiten terug. Ik heb al een partij horen morren: crisis en dan zo’n duur fietspad? We gaan ervan uit dat het er nu na dertig jaar komt, maar of dat zeker is? In september zal er aan de raad geld gevraagd worden voor het tweede deel. Dan wordt het duidelijk.’
Komt u ook regelmatig een vreemde situatie tegen? Stuur deze naar de redactie van de Vogelvrije Fietser: vogelvrijefietser@fietsersbond.nl, of Postbus 2828, 3500 GV Utrecht.
VogelvrijeFietser
9
Tekst: Suzanne Brink Foto’s: peter arno broer en betty van de bunt
Biergids Henk Wesselink in zijn eigen hopveld: ‘Zo’n klein slokje voel je niet’
Amerikanen gek op ambachtelijk bier met pompoen
Fietsen langs brouwerijen
Nederland is een pilsland van drie kratjes op een avond. Maar Amerikanen komen juist naar ons land voor een fietstocht langs brouwers van ambachtelijke bieren. ‘Ze willen terug naar de source.’
10
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
VogelvrijeFietser
11
‘Bier drink je niet, dat proef je’
‘Rechtstreeks uit het kraantje vinden ze prachtig.’
heel open en innovatief. Ze kijken wat er allemaal is, bijvoorbeeld kriek, geuze, trappist en oude Engelse bieren, en gaan daar vervolgens mee aan de slag. Ze houden van extremiteiten en willen een heel zwaar bier of heel bitter, of bier met pompoen.’ Het Amerikaanse enthousiasme werkt aanstekelijk, zegt Wesselink. ‘Je ziet dat veel van die kleine nieuwe Nederlandse brouwerijen op Amerikaanse leest geschoeid zijn. Er zijn bijvoorbeeld ineens veel stout-bieren. Vroeger dronk je dat eens op vakantie in Ierland. Nu zijn er in Nederland wel een stuk of tien stouts. Dat is duidelijk een Amerikaanse invloed.’
Kleine slokjes
V
an België weet iedereen dat daar lekker bier wordt gebrouwen. Daar worden dan ook allerlei fietstochten langs brouwerijen uitgezet. Keus genoeg; de Belgische VVV’s doen er alles aan om de biercultuur uit te venten aan (fiets)toeristen. Nederland heeft ook een biercultuur die internationale bekendheid geniet. Maar met ambacht had het tot voor kort niet veel te maken, zegt Henk Wesselink van Bierevents uit Ede. ‘Je blijft in Nederland tegen de pilscultuur opboksen, tegen de cultuur van drie kratjes op een avond. Ik wil de biercultuur op een hoger niveau zetten.’ Wesselink is een liefhebber van ambachtelijk gebrouwen biertjes. Hij verbouwt als één van de weinigen in Nederland ook hop en verkoopt dat aan kleine brouwers. En hij is een gepassioneerd vakantiefietser. Die voorliefdes combineert hij nu met begeleide fietstochten langs brouwerijen.
Bier met pompoen Wesselink – teamleider van beleggingsadviseurs bij ABN Amro – organiseerde al proeverijen en workshops over koken met bier toen hij via Twitter in contact
12
VogelvrijeFietser
De Amerikaanse experimenteerdrang heeft het kwam met Evan Cohan brouwen in Nederland Heidebrouwer van Beercycling. Cohan dus nieuw leven ingeblaGerrit Hammink komt uit Portland, een zen. Amerikanen op hun Amerikaanse stad met een beurt willen dan weer op de levendige fiets- en biercultuur. Er fiets naar de authentieke ambachzijn in die stad maar liefst 65 kleine telijke Nederlandse brouwers. Wat zijn brouwerijen. Hij zocht mensen om het voor mensen die brouwerijen willen tochten langs brouwerijen te begeleiden bezoeken? ‘Het is een divers gezelin Europa. Wesselink: ‘We zijn vorig jaar schap’, zegt Wesselink. ‘Het gaat van begonnen met vier tours in België en piloten, tandartsen tot taxichauffeurs en twee in Nederland.’ timmerlieden. Wat ze bindt, is hun liefde Ja, dus ook twee biertochten in pilsland voor bier. Het bier van de brouwerijen Nederland. Er zijn namelijk een aantal die we bezoeken, kennen ze allemaal kleine Nederlandse brouwerijen die in wel. Ze bestellen dat bier gewoon via de VS bijzonder geliefd zijn. Koningsinternet. Tijdens zo’n fietstocht willen hoeven in Tilburg – waar nog trappist ze naar de source, de bron. Doorgaans door echte monniken gebrouwen wordt zijn het sportieve mensen en houden ze – en Brouwerij De Molen in Bodegraven een dagtocht van zestig kilometer goed zijn verplichte pleisterplaatsen voor vol. Het is natuurlijk ook geen wedstrijd. Amerikaanse bierliefhebbers. We stoppen regelmatig, om bijvoorbeeld De brouwer uit Bodegraven heeft in te lunchen in een restaurant waar ge2010 een hoge notering gekregen van kookt wordt met bier.’ bierliefhebbers op Ratebeer.com waar Wesselink benadrukt dat het zeker niet – vooral Amerikaanse – bierdrinkers de bedoeling is om het op een zuipen hun mening geven over een bepaald te zetten. ‘Bier drink je niet, dat proef merk. ‘Ik denk dat negentig procent van je. Onderweg schenk ik bier in kleine de productie van De Molen geëxporglaasjes, waarbij het alleen gaat om teerd wordt. De Molen richt zich op de de smaak. Zo’n klein slokje, dat voel Amerikaanse smaak. Amerikanen laten je niet. Aan het eind van de middag zich niet leiden door tradities; ze zijn komen we aan bij een brouwerij. Ameri-
juli | augustus 2012
kanen houden van het kleinschalige. Ze krijgen dan een rondleiding van de brouwer. Dat is wat ze het liefste willen: de eigenaar spreken. Als individu is dat lastig te regelen. Maar als groep kun je wel een afspraak maken. Je mag veel proeven, ook van bier dat nog niet helemaal klaar is. De deelnemers vinden het prachtig om een glas rechtstreeks uit een kraantje van zo’n enorm vat te krijgen. De brouwers werken graag mee, want de Amerikaanse markt is erg belangrijk.’ En natuurlijk wordt er na de rondleiding bier geproefd. ‘Dan is het handig als je op de fiets bent. Dan kun je nog gewoon naar het hotel fietsen.’
Oersoep De tocht begint in Roermond, gaat onder andere via Nijmegen, Den Bosch en Bodegraven naar Haarlem en eindigt in Amsterdam. Wesselink overweegt de route aan te passen. Er komen namelijk steeds leuke nieuwe brouwerijen bij. ‘Oersoep bijvoorbeeld, een brouwerij in Nijmegen die met crowd funding is opgezet. Als klant kun je intekenen op bier. Als voldoende mensen zich inschrijven, gaan ze brouwen en kun je na een tijdje je flessen komen afhalen.’ En wellicht komt ook Wesselinks woon-
‘Het is handig dat je op de fiets bentÆ plaats in beeld: Ede. Tot zijn vreugde telt Ede sinds 30 maart weer een ambachtelijke brouwerij: de Veluwse Heidebrouwerij. Die is gevestigd in de keuken van de oude Mauritskazerne, vlak bij de Ginkelse Heide. Het lijkt alsof de militairen nog maar net zijn vertrokken; de slagbomen staan er nog. De bedoeling is dat er een recreatief fietspad vanaf het station naar de heidevelden komt. Nu al strijken er fietsers neer op het terras van de Heidebrouwerij. Twee bieren worden er gebrouwen: het Edenoartje en het Veluws Heidebier ‘Het zijn echte Veluwse streekproducten. Dat houdt in dat tachtig procent van de ingrediënten uit de regio komt’,
Fietsen langs ambachtelijke brouwerijen Als Vlamingen graag Nederlandse brouwerijen bezoeken, dan moeten die biertjes wel lekker zijn. De Vlamingen John Verbraeken en Danny van Tricht hebben twaalf brouwerijen in hun fietsgidsje opgenomen. En maar liefst drie daarvan staan in Nederland: Emelisse in Kamperland, De Halve Maan in Hulst en de Fontein in Stein. Het zijn ‘microbrouwerijen’. ‘Een microbrouwerij is een onafhankelijke brouwerij met een kleine productiecapaciteit van hoogstens een paar duizend hectoliters bier per jaar´, schrijven Verbraeken en Van Tricht. Bij hun selectie is de aanwezigheid van een proeflokaal een belangrijke voorwaarde om in het gidsje te worden opgenomen: ’Zo kun je na een verkwikkende fietstocht proeven van een aantal minder bekende, maar o zo lekkere pareltjes bier.’ De tochten zijn opgezet als een rondje van zo’n vijftig kilometer met de brouwerij als begin- en eindpunt. Meer informatie: www.davidsfonds.be
juli | augustus 2012
zegt oprichter Gerrit Hammink. De vraag is nu al groter dan wat Hammink kan brouwen. ‘Mensen zijn uitgekeken op het pilsje’, zegt Hammink. ‘Ze willen iets anders. En ze willen ook van alles weten over het brouwen. Hoe werkt het? En wat zit erin? De meeste mensen kennen het als iets uit de fabriek. Hier zie je hoe het wordt gemaakt.’
Bierbrouwersfestival Ambachtelijk en authentiek zijn nu de toverwoorden. Dat merkte Wesselink ook in mei op het Bierbrouwersfestival in Utrecht, waar hij de catering verzorgde. ‘Ik had streekproducten gebruikt en de wat jongere bezoekers vroegen vaak bij welke boeren ik de kaas had gehaald en waar het biologische lamsvlees van het stoofpotje vandaan kwam.’ De interesse van jongeren stelt Wesselink gerust. Begin jaren negentig waren de speciaalbieren al eens populair. Daarna stokte de belangstelling en leek bier een hobby van mannen van middelbare leeftijd. Inmiddels is bier, net als streekproducten als mosterd en kaas, weer in de mode. Telkens komen er nieuwe brouwerijen bij. In de reusachtige nieuwbouwwijk Leidsche Rijn zal bijvoorbeeld Maximus dit jaar de deuren openen. Ze gaan niet alleen hun Brutus-bier (voor de kenners: American amber lager) maar ook lokaal gemaakte appelstroop en cider verkopen. Blijkbaar is er een hang naar ‘eerlijk’ plaatselijk geproduceerd voedsel. Wesselink merkt dat ook Nederlanders zich beginnen te interesseren voor een tocht langs brouwerijen. Ze mogen gerust mee. ‘Met Beercycling richten we ons op Amerikanen, maar Nederlanders zijn natuurlijk welkom.’
Meer informatie: www.bierevents.nl www.beercycling.com
VogelvrijeFietser
13
Levi’s Commuter
Spijkerbroek voor fietsers
Testpanel
Tekst: Michiel Slütter Foto’s: Michiel Slütter en Marina van Dijk
Wij weten niet anders dan dat je met een gewone spijkerbroek prima kunt fietsen. Amerikanen denken daar anders over. Levi’s heeft een broek speciaal voor de fietser gemaakt: de Commuter. Deze spijkerbroek moet waterafstotend zijn, je rug warm houden en licht geven. En minder stinken. Prijs: vanaf 89,95 euro. Naam: Pieter Aart Schouten (27) Beroep: Fietskoerier en communicatietrainer Fiets: fixie met voorrem
‘Mijn jas was doorweekt maar de broek was droog‘
14
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
‘Ik zou hem zelf niet kopen. Maar racefietsen zijn populair en als de racefiets een onderdeel is van je dagelijks leven, dan is het een goede broek. Levi’s heeft zich laten inspireren door fietskoeriers. Zoals veel koeriers steek ik mijn slot altijd achter mijn riem. Deze broek heeft een lus aan de achterkant om je U-lock in te stoppen. Met deze lus is iets vreemds aan de hand; hij zit links. Maar de meeste mensen zijn rechts en dan stop je het slot aan de rechterkant. Nog iets uit de koerierswereld is de broekzak met elastiek. Dan klemt je broekzak goed dicht tijdens het fietsen. Handig, want de kans dat je wat verliest wordt dan veel kleiner. Verder zit er stretch in; je kunt er goed mee fietsen. Hij heeft een hoge achterkant. Da’s heel fijn, want dan heb je geen blote rug tijdens het fietsen. Slim vind ik die reflecterende strip aan de binnenkant van de rechterpijp. Die pijp sla je toch om omdat daar je ketting zit. Al kun je je wel afvragen of dat stripje echt goed zichtbaar is. De broek zou tegen regen moeten kunnen. Ik heb de stof onder de kraan gehouden. Dat werkte wel, maar of je in een echte bui ook droog blijft? Dat geloof ik niet.’
juli | augustus 2012
Naam: Emiel Spoelder (27) Beroep: Cameraman Fiets: Johnny Loco
‘De eerste dag dat ik hem aan had, kreeg ik meteen een stevige stortbui over mij heen. Ik had er niet aan gedacht, maar het viel me ineens op dat mijn jas doorweekt was en de broek droog. Het was maar een minuut of drie. Ik weet niet of ik na tien minuten ook nog droog was gebleven. Wat me ook opviel, is dat er een extra stuk stof is genaaid op de plek waar je op het zadel zit. Voor het comfort maakt het niet veel verschil, maar misschien is het bedoeld als bescherming tegen slijtage. Handig is de reflecterende strip. Dat is wel veilig. Voor de rest is het gewoon een prettige broek. Het is de kwaliteit die ik van Levi’s gewend ben.’ Hij zou ook goed bestand zijn tegen zweetluchtjes. Daar al iets van gemerkt? ‘Ik heb hem al vier dagen aan. En ik heb net in de zon op het voetbalveld flink heen en weer gerend. De broek ruikt nog steeds fris.’
VogelvrijeFietser
15
Lus voor het slot
column
Kratnet tegen diefstal
‘Jongens op een scooter probeerde mijn tas te jatten’
Aardig bellen
Elastiek bij de broekzak komt uit de koerierswereld
‘Er zit stretch in, je kunt er goed mee fietsen’
De Amsterdamse Nina van den Berg fietst met haar tas in een krat voor op haar fiets. Vroeger zorgde ze dat de tas aan haar fiets vastzat om te voorkomen dat de tas gejat werd, maar daar is ze helemaal van teruggekomen. ‘Een tijd geleden probeerden twee jongens op een scooter mijn tas te jatten. Dat lukte niet, maar het gevolg was wel dat ik op de weg lag. Ik heb nu nog allemaal littekens.’ Na het ongeluk reed ze trillend rond op haar fiets als ze het geronk van een scooter hoorde. Ze bleek ook niet de enige die was gevallen na een poging van scooterjongens een vastgemaakte tas te roven. ‘Ik weet van een meisje dat daardoor in coma ligt.’ Op haar zoektocht naar een oplossing vond ze een zeiltje ‘met malle bloemen’. Maar dat vond ze eigenlijk niks. ‘Een regenbuitje en je hebt een zwembad. Ik wilde gewoon een netje dat je van verre ziet omdat het felle kleuren heeft. Want daar is het natuurlijk misgegaan. De jongens op die scooter zagen niet dat mijn tas vastzat. Mijn snelbinder was zwart, mijn tas was zwart en mijn krat was zwart.’ Ze begon zelf wat te fröbelen, maar dat werd niks. Op aanraden van haar broer, die ondernemer is, ging ze daarom in Hongkong in overleg met ontwikkelaars. ‘Ik ben stewardess, dus ik kom daar wel eens voor mijn werk.’ Uiteindelijk vond ze in China een fabriek die voor haar de netjes kon maken. ‘Eigenlijk wilde ik fluorescerend elastiek, maar dat hadden ze niet. Dus nu heb ik ze in vier kleuren laten maken.’ Een zwager, die illustrator is, heeft een mooi logo voor het kratnet gemaakt. De eerste oplage is tweehonderd stuks. ‘Eerst maar eens kijken hoe het loopt.’ Voor 12,50 euro te koop op www.kratnet.com.
‘Ik heb hem al vier dagen aan’
16
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
Bellen op de fiets. En dan heb ik het niet over telefoneren, maar over de aankondiging dat je eraan komt. Als puber schaamde ik me intens voor het belgedrag van mijn ouders. Zij rinkelden al als er iemand ergens in de verte op het fietspad stond. Tring! Tring! Hier kom ik aan! Veel te opdringerig. Ik koos er liever voor om onzichtbaar en onhoorbaar te zijn. Dus heb ik mijzelf jaren getraind in het stilletjes ontwijken van mensen op het fietspad. Vooral. Niet. Bellen. Nog steeds bel ik liever niet. Vooral toeristen bezorg je in de stad bijna een hartaanval als je met je gerinkel ineens achter hen opduikt. Het resultaat is meestal ook niet gewenst: ze springen opzij, ze blijven juist staan of ze vallen flauw in je wiel. Er valt slecht op te anticiperen. Mijn strategie blijft: alleen bellen indien strikt noodzakelijk (of in een slechte bui). Uit navraag blijkt dat er meer mensen zijn met belstrategieën. Opvallend is hoe aardig we zijn voor menselijke obstakels. Zo vertelde een vriendin me dat ze alvast begint met bellen (hendel naar achter drukken), maar pas loslaat als het ook echt nodig is. Soms gaat iemand namelijk uit zichzelf al opzij en dan wil je diegene niet alsnog een corrigerende bel voorschotelen. Zij wacht dan met de bel loslaten tot ze op leeg terrein is. Briljant.
‘Ze springen opzij, blijven juist staan of vallen flauw in je wiel’
Hangt natuurlijk ook van je bel af. Ik heb een ouderwetse rinkelbel met een afbeelding van Jip en Janneke. Een vriend van mij heeft een toeter die een dove bejaarde nog zou horen. Vooral gekocht voor de duiven op het fietspad, zegt hij. Mijn collega heeft een bel die alleen een enkele ping afgeeft. Gekocht om mensen niet te erg te laten schrikken. Dat aardig en onzichtbaar willen zijn niet altijd gewaardeerd wordt, bleek laatst. Ik fietste door een vakantiepark toen ik in de verte twee oudere dames zag. Er was rechts genoeg ruimte om te passeren zonder hen te hoeven laten schrikken van mijn bel. Maar wat gebeurde er? De rechtervrouw schrok juist, omdat ze me niet had horen aankomen. ‘Waarom belde u niet? ’, riep ze verschrikt uit. Ik legde uit dat dit juist mijn niet-laten-schrikkenstrategie was. Ze had er geen oren naar en schudde bestraffend haar hoofd.
VogelvrijeFietser
17
Tekst: Suzanne Brink | Illustratie: Judy Ballast
2500 fietsers bij de eerste hulp
Weg met de loze paaltjes Paaltjes moeten auto’s van het fietspad weren, maar onbedoeld houden ze ook fietsers tegen. Jaarlijks belanden zo’n 2500 fietsers bij de eerste hulp. Gelukkig beginnen gemeenten nu ook na te denken over het nut van paaltjes.
V
eel paaltjes worden voor lief genomen tot er iemand tegenaan rijdt. Wie er echt op gaat letten, ziet overal potsierlijke, overbodige paaltjes. Vaak staan twee paaltjes op een plek waar één voldoende zou zijn. Als paaltjes te dicht bij elkaar staan moet je je er als fietser langs zien te wurmen. Als je een driewieler, bakfiets, ligfiets of een karretje achter de fiets hebt, kun je het helemaal vergeten. Je kunt je ook afvragen of het zin heeft om een paaltje midden op het fietspad te zetten als naast een fietspad een ruime berm loopt waar een kwaadwillende automobilist met gemak overheen kan rijden. De vraag waarom een automobilist er überhaupt overheen zou willen rijden, wordt vaak niet eens gesteld. Je kunt overal wel fietspaaltjes neerzetten, maar de meeste automobilisten geven de voorkeur aan de weg en rijden niet plompverloren door voetgangersgebieden of plantsoenen en parken.
Paaltjesverkiezing Nutteloze paaltjes zijn de Fietsersbond al jaren een doorn in het oog. Afdelingen zijn fanatiek aan de slag gegaan met meldingen van fietsers. Maar hoe gevaarlijk zijn die paaltjes eigenlijk? Onderzoek van Rijkswaterstaat in
Winterpalen Een speciale categorie paaltjes vormen de zogenaamde winterpalen. De winterpalen zijn eigenlijk zomerpalen, want ze staan er alleen in de zomer. Als het kouder wordt haalt de gemeente ze weg zodat er op die paden gestrooid kan worden. Als het ’s winters geen problemen oplevert dat ze er niet staan kunnen ze gewoon weggehaald worden.
18
VogelvrijeFietser
2008 wees uit dat door de paaltjes jaarlijks circa 2500 fietsers bij de eerste hulp belanden. En 325 fietsers moeten zelfs in het ziekenhuis opgenomen worden. Naar schatting tien mensen overlijden ten gevolge van botsingen met vaste objecten als paaltjes, stoepranden en hekjes. Een rapport van Groningse verkeerskundigen begin dit jaar, waarin weer werd gewezen op het gevaar van de paaltjes, schudde de kwestie nog eens op. Waarom staan er eigenlijk zo veel paaltjes? In het recente verleden zijn ze er simpelweg uit gewoonte neergezet. Nieuw fietspad? Dan hoort er een fietspaaltje bij. Nu onderzoeken bij herhaling aantonen dat paaltjes gevaarlijk zijn, veranderen gemeenten hun beleid. Woerden bijvoorbeeld, dat Fietsstad 2013 wil worden. Ambtenaren halen voortvarend de paaltjes weg. Ook Amersfoort heeft de strijd aangebonden met overbodige paaltjes. De gemeente vroeg daarbij fietsers om hulp. Bewoners konden op www.fietspaaltjesamersfoort.nl aangeven wat zij het meest overbodige en hinderlijke paaltje van de stad vonden. De bewoners hebben op 500 palen gestemd; inmiddels hebben de ambtenaren 240 palen bestudeerd en ze kwamen tot de conclusie dat er maar liefst negentig weg kunnen. Dat ruimt op. Het fietspaaltje op de Johan van Oldenbarneveltlaan bij het Stationsplein blijkt fietsers het meest in de weg te staan. Toch is het niet verwijderd. De gemeente legt op de site uit waarom het meest gehate paaltje toch blijft staan: ‘Om sluipverkeer naar het Stationsplein te voorkomen is het wenselijk hem te handhaven. We gaan wel zorgen dat hij meer opvalt.’
Bandensporen De Fietsersbond wil dat de paaltjesreflex bij meer gemeenten verdwijnt en dat ambtenaren zich afvragen: is het paaltje echt nodig?
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
VogelvrijeFietser
19
Fietsersbond Afdeling Apeldoorn Fietsersbond afdeling Apeldoorn was een van de afdelingen die een uitputtend verslag maakten van de fietspaaltjes in de gemeente. Meer dan honderd paaltjes werden gefotografeerd en geanalyseerd. Hieronder voorbeelden van paaltjes die volgens de Fietsersbond weg moeten.
Paaltjes die beter aangegeven moeten worden Nut van het paaltje: Afwezig; Koning Lodewijklaan is al met andere paaltjes verderop afgeschermd Inleidende markering: Afwezig Kleur: Wit met reflectie Kwaliteit kleur: Goed Verlichting: Ja, specifiek bij paaltjes Ruimte naast paaltje (cm): 90 - 130 - 130 - 90
Nut van het paaltje: Afwezig; geen optie als sluiproute Inleidende markering: Afwezig Kleur: Rood-wit Kwaliteit kleur: Slecht Verlichting: Ja, specifiek bij paaltje Ruimte naast paaltje (cm): 120 - 130
Opmerking: Paaltje neergeklapt (in het weekend) Nut van het paaltje: Afwezig; geen optie als sluiproute Inleidende markering: Afwezig Kleur: Rood-wit Kwaliteit kleur: Goed Verlichting: Ja, specifiek bij paaltje Ruimte naast paaltje (cm): 110 - 125
20
VogelvrijeFietser
Zes gloednieuwe paaltjes
Hoeveel fietsers hebben er last van? Hoe groot is de kans dat een automobilist het pad oprijdt als het paaltje verwijderd wordt? Vaak is het lastig vast te stellen of auto’s zonder dat paaltje het fietspad op zouden rijden. Of dat gebeurt, is te zien aan bandensporen en omwonenden weten het vaak wel. Het Fietsberaad adviseert als proef het paaltje weg te halen en het pas terug te plaatsen als er klachten komen. Ook loont het de moeite om op andere manieren te voorkomen dat auto’s het fietspad oprijden. Als het steevast dezelfden zijn die op het fietspad parkeren, kunnen ze daarop aangesproken worden. Soms helpt het om elders parkeerplaatsen aan te leggen. Helemaal afdoende is dat waarschijnlijk niet. Toch lijkt het beter om te accepteren dat een enkeling het pad oprijdt dan het risico te lopen dat iemand zich lelijk aan een paaltje verwondt. Los van de verwondingen is er nóg een bezwaar tegen paaltjes: ze verminderen de capaciteit van het fietspad, omdat fietsers genoeg afstand moeten houden van de paaltjes. Inhalen wordt moeilijker en als mensen dat toch gaan doen – op bijvoorbeeld een druk woon-werkfietspad – gevaarlijker.
Vreemde paaltjes Maar alle paaltjes het land uit, dat gaat te ver. Er zijn plekken waar fietspaaltjes absoluut nuttig zijn. Vaak bieden fietspaden een kortere route en zonder paaltjes wordt de verleiding voor de automobilist onweerstaanbaar.
En als het paaltje dan wél echt nodig is, is de volgende vraag: is het goed zichtbaar? Is er genoeg ruimte voor fietsen om het paaltje te passeren? Is de plek goed of staat hij te dicht bij een bocht? Er zijn legio smoezelige paaltjes op een donkere plek onder de bomen die ineens opduiken. Het ideale fietspaaltje valt lekker op. Uit het Groningse onderzoek naar eenzijdige ongevallen eerder dit jaar van Eva Fabriek en Dik de Waard blijkt dat mensen het liefst een rood-wit gestreept paaltje hebben. Moeten fietsers niet gewoon beter opletten? Bewegingswetenschapper Berry den Brinker zegt het zo: ‘Eigenlijk is iedereen slechtziend.’ Een voorbeeld: als je recht voor je kijkt, zie je vanuit je ooghoeken de berm, maar die zie je niet meer zo goed als wanneer je direct naar de berm zou kijken. Zo is het ook in het verkeer: tijdens het fietsen kun je niet alles even goed waarnemen. Mensen rijden tegen fietspaaltjes aan omdat ze afgeleid worden door een tegenligger, omdat ze uitwijken voor een tak op de weg, of omdat het paaltje ineens om de hoek opduikt. Soms staan paaltjes op onverwachte plekken. Vooral ouderen worden het slachtoffer van fietspaaltjes. In de zomermaanden zijn vakantiegangers vaak de pineut. Want je eigen paaltjes thuis ken je op den duur wel, maar op vreemde paaltjes op onverwachte plekken zijn recreanten vaak niet bedacht.
juli | augustus 2012
Fietsersbond afdeling Woerden Woerden leek goed op dreef met het weghalen van paaltjes, maar ineens stonden er zes gloednieuwe exemplaren midden op een druk bereden fietspad. De paaltjes waren bedoeld om te voorkomen dat automobilisten over het fietspad rijden als een vrachtwagen staat te lossen, maar de Fietsersbond vindt dat daar een andere oplossing voor moet worden gevonden. Gelukkig was de gemeente het daarmee eens en de paaltjes waren – even onverwacht als ze geplaatst werden – snel weer verdwenen.
Diemerpark
Fietsersbond afdeling Amsterdam Amsterdam is ook druk met paaltjes inventariseren. Een van de paaltjes die om actie vragen staat bij het Diemerpark. Het Diemerpark heeft last van sporters die zo dicht mogelijk bij het sportterrein willen parkeren en over de autovrije fietsroute tussen IJburg en Amsterdam-Oost rijden. Het paaltje dat ze tegen moet houden, staat volgens de afdeling Amsterdam op de verkeerde plek. Als auto’s al bij dat paaltje zijn, kunnen ze niet meer fatsoenlijk keren. Beter zou het zijn ze eerder tegen te houden.
juli | augustus 2012
Fietsersbond afdeling Velsen Frans de Vilder van Fietsersbond afdeling Velsen had eerst zijn bedenkingen bij de oproep van de Fietsersbond twee jaar geleden om linke paaltjes te melden. Was het geen ophef om niks? Om hoeveel paaltjes ging het nou helemaal? Maar toen hij door Velsen-Noord fietste zag hij – zoals hij het zelf omschrijft – het licht: ‘En dan zie je foute paaltjes waar je al jaren langs fietst.’ Hij schreef het college en de gemeenteraad aan en kreeg een uitnodiging om met de wethouder langs de gevaarlijke paaltjes te fietsen. ‘Ik heb met een aantal ambtenaren een voor iedereen onthutsende fietstocht gemaakt. Er staan paaltjes waarvan iedereen zich afvroeg wat doet dat ding hier.’
Vlaardingen
Fietsersbond afdeling Schiedam ‘Wat doet dat ding hier?’
Dit zinloze paaltje heeft jarenlang op het fietspad Oostveenseweg-Woudweg/ Woudweg in Vlaardingen gestaan. Auto’s die dit paaltje negeerden konden door de berm toch wel op het pad komen. De afdeling heeft bij diverse gelegenheden gepleit voor verwijdering en nu is het paaltje dan eindelijk weggehaald.
VogelvrijeFietser
21
Tekst: José Vorstenbosch | Foto’s: Coos Dam en José Vorstenbosch
Vrienden op de Fiets
Fietser Tijdens enkele fietstochten logeerde Ries Brand met zijn dochter bij Vrienden op de Fiets. ‘De gastadressen zijn op fietsers gericht en heel gevarieerd. Met slecht weer is het fijn om een droge en warme slaapplek te hebben. Als je van tevoren adressen uitzoekt die leuk zijn voor een kind, is het echt een avontuur. Zo sliepen we in een watertoren en een pipowagen, op een tjalk en een ezelboerderij. Mijn dochter wil sowieso wéér gaan.’ Ook Brand en zijn dochter ontmoetten vooral gastvrijheid. ‘Bij één adres belde ik op de dag zelf dat we er aankwamen. Ik hoorde aan de stem dat we welkom waren. Een andere keer overnachtten we bij iemand die zelf niet van voetbal hield. Zij had wel een tv bij ons neergezet, zodat ik de halve finale tegen Uruguay kon zien. Dat was heel attent.’ Over het comfort heeft hij weinig te klagen, ook al moet je volgens hem geen vijfsterrenhotel verwachten. ‘Sommige adressen doen er niet eens veel voor onder, maar andere zijn weer heel basic. In een slechte zomer kun je best in een vochtig caravannetje terechtkomen.’
Nel de Blécourt wilde fietsers helpen die niet in een tent wilden en voor wie een hotel te prijzig is. Het begon met zeventig gastadressen in Gelderland. Inmiddels telt Vrienden op de Fiets zo’n 4500 adressen in heel Nederland. 55-plussers zijn er dol op.
I
n Overijssel en Brabant verschenen in de jaren tachtig goedkope trekkershutten voor fietsers. Maar in Gelderland was niets voor fietsers die niet in een tent wilden en een hotel te duur vonden. Het was Nel de Blécourt uit Zevenaar een doorn in het oog en ze schreef een brief aan het huis-aanhuisblad De Arnhemse Koerier waarin ze haar plan uiteenzette om een netwerk van overnachtingsadressen bij mensen thuis op te zetten. Dat leverde zeventig adressen op in Gelderland. Met hulp van een oproep in De Kampioen van de ANWB bereikte ze uiteindelijk heel Nederland.
Adressenboekje Na zes jaar had De Blécourt al 630 adressen verzameld. Elk najaar belde ze van half oktober tot de kerstdagen alle adressen af om te vragen of men nog mee wilde doen. ‘We bellen steeds ’s avonds, want dat is goedkoper’, vertelde ze in 1990 aan de Vogelvrije Fietser. Daarna werd het adressenboekje in drie maanden in elkaar gezet. Aanvankelijk werd het gefotokopieerd, maar na drie jaar was er al zo veel vraag naar dat een drukker werd ingeschakeld. Nel de Blécourt overnachtte zelf nooit op een van de adressen. ‘Ik ben er een
22
VogelvrijeFietser
beetje huiverig voor om bij ze langs te gaan. Dan voel ik me een pottenkijker, zo van: ik kom eens controleren hoe het hier is. We gaan alleen bij mensen op bezoek als er klachten over hen zijn. Maar dan met de auto.’
Groei Inmiddels heeft de stichting ruim 70.000 donateurs en tegen de 4.500 gastadressen. Voor 8 euro ontvang je een boekje met alle gastadressen, een lidmaatschapskaart en een inlogcode voor de website. Een overnachting met ontbijt kost maximaal 19 euro per persoon. In de jaren tachtig was dat 17,50 gulden. De Blécourts kinderen, hun partners en de kleinkinderen droegen in de loop der jaren hun steentje bij, maar uiteindelijk groeide de organisatie hen boven het hoofd. Daarom is vorig jaar een interimdirecteur aangesteld en een onafhankelijk vrijwilligersbestuur gevormd. Per 1 juni heeft de stichting een nieuwe directeur, Irene Gosselink, die als zzp’er wordt ingehuurd. Familieleden van de oprichtster zijn nog vertegenwoordigd in de raad van advies en betrokken bij een aantal werkzaamheden. Het afgelopen jaar is gewerkt aan professionalisering van de administratie. Nu staat de binding tussen de gastadressen,
‘Als je van tevoren adressen uitzoekt die leuk zijn voor een kind is het een avontuur’
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
VogelvrijeFietser
23
regeladvertenties Overnachten Ga fietsen en overnacht betaalbaar in een Nivon-natuurvriendenhuis of -kampeerterrein in het groen, www.nivon.nl/accommodaties TEXEL te huur voor rustzoekers (25-8 t/m 31-8): comfortabele 6 pers. bungalow, vlakbij natuurgebied De Slufter. www.texelhuisje.info of 033-4635667. In Z.W. Friesland te huur nostalgische woonboot voor 3 pp, € 350,- per week. Mail naar O.E.Tellegen@uvt.nl of bel 030-2512689/06-44632189 Gr/Fr/Dr-grensgebied, chalet/vak.huisje, part.erf/natuurterrein, max. 2 niet rokende rustzoekers. Tv, cv, terras rondom, parkeren bij chalet. Fietsen gratis beschikbaar. Geen huisd. tel. 0594-549531 donhof@kpnplanet.nl Fietsen en wandelen op de Veluwe en verblijven bij de Roek Vakantiebungalows in het bos bij Otterlo op 1500m van het Nationaal Park De Hoge Veluwe met het Kröller-Müller Museum. Er is ook een leuke kinderboerderij, een speeltuin en een biologische winkel. www.deroek.nl of 0318591757 Bergen aan Zee: aan LF-route pension Stormvogel, J. Kalffweg 12. Bed&Breakfast: € 50 / 2 personen, tel. 072-5812734. www.pensionstormvogel.nl
de donateurs en de stichting op de agenda. ‘We willen weten wat er leeft, zodat we het beleid daarop kunnen afstemmen’, zegt Gosselink. ‘Om uitwisseling van ervaringen en informatie op het gebied van fietsen te stimuleren, gaan we onder meer regionale bijeenkomsten organiseren, een nieuwsbrief rondsturen en de website interactiever maken.’
Advertentie
De Monkey - Mee! Dragerverbreder voor schooltassen
Geen commercie
Schooltas stevig en veilig achterop de fiets
neemt méér mee!
www.steco.nl
Veerdienst Enkhuizen-Stavoren Al 126 jaar het “fietspad” over het IJsselmeer.
B&B Ter Vesten, (B) Ieper, Arsenaalstraat 4 - familiale sfeer - vlakbij stadscentrum +32(0)57215759 vanaf 30€ pp/pn ontbijt in - www.bbtervesten.be Fietsvakanties De Vakantiefietser De specialist voor je fietsvakantie uitrusting – fietsen – reizen Westerstraat 216, 1015 MS Amsterdam tel. 020-6164091 www.vakantiefietser.nl Passie voor Italië: dat willen wij delen. Laat U meenemen in Il Bel Paese met de individuele fietsvakanties die wij met zorg hebben samengesteld voor U. www.onderweegsinitalie.nl, tel. 0541-296861
Te koop aangeboden E-Brompton als beste elektrische vouwfiets met een krachtige 3-standenmotor voorin. info:hoy-denhaag@kpnmail.nl; T:0703030800
Vaartijd ca. 80 minuten. Tickets bij VVV-Enkhuizen en Stavoren www.veerboot.info
Fiets de langste etappes met de trein > Directe nachttreinen amsterdam – Praag / kopenhagen / Warschau / zürich / München enkele reis + fietsres. zitpl. va. 29,- , couchette va. 49,- pp > Fiets gratis mee in AutoSlaap Trein Italië: op sommige data > amsterdam – oslo of Bodø, fiets mee v.a. 84,- pp > amsterdam – Parijs, fiets mee, in 6 uur via Antwerpen v.a. 59,- pp > amsterdam – Tours, fiets mee, via Lille, zonder overstap Parijs v.a. 61,- pp
Volgens Irene Gosselink blijft het originele concept intact en wordt commercie, zoals het opnemen van advertenties in de adressengids, vooralsnog buiten de deur gehouden. Om voorbereid te zijn op de toekomst vindt hierover binnen het bestuur wel discussie plaats. ‘Nu wordt Vrienden op de Fiets gefinancierd van de donateursbijdragen. Als het aantal donateurs door natuurlijk verloop afneemt en er niet genoeg nieuwe mensen bij komen, moeten we andere vormen van financiering bedenken.’ Om een beter beeld te krijgen van de donateurs en gastadressen, gaat het bestuur starten met een onderzoek. Gosselink: ‘Hoe oud zijn ze, wat voor interesses hebben ze, wat kunnen we nog meer voor ze betekenen?’ Dat het gros van de donateurs 55-plusser is, staat volgens haar wel vast. Ook al is groei geen must, voor de continuïteit blijft nieuwe aanwas nodig. ‘We willen proberen ook jongere mensen te bereiken, maar dan moeten we wel op een andere manier communiceren.’ Hoe jongeren precies warm moet worden gemaakt voor Vrienden op de Fiets is nog niet duidelijk. Overigens was Vrienden op de Fiets altijd al het domein van 55-plussers. ‘Over het algemeen maken vutters gebruik van de adressen’, zei De Blécourt in 1990 tegen de Vogelvrije Fietser. ‘Niet dat er geen jongeren mogen overnachten bij de particulieren, maar ouderen hebben meer tijd en willen eropuit.’ www.vriendenopdefiets.nl
Adres Een groot hoekhuis in het centrum van Bennekom. ‘Welkom wandel- en fietsgasten’, staat er op een briefje bij de bel. Louke Hoefakker maakte in 2004 zelf voor het eerst gebruik van Vrienden op de Fiets. ‘Mijn man kreeg een beetje genoeg van kamperen. Maar bij vreemde mensen in huis overnachten, dat zag hij niet zitten. Toen vond ik een slaapplek in een tuinhuisje bij een droogbloemenboerderij. Tijdens een regenachtig weekend zijn we daar twee nachten gebleven. Hij vond het toch wel lekker om ergens aan te komen waar alles klaarstaat.’ In huize Hoefakker was altijd al een extra bedje gespreid voor logés. Inmiddels zijn de kinderen de deur uit en kunnen ze vier wandelaars of fietsers herbergen. Louke Hoefakker houdt er wel een zakcentje aan over, maar doet het niet uit financiële overwegingen. ‘Al die verschillende types die je over de vloer krijgt, dat vind ik zo leuk! Het is echt het vertier dat me aanspreekt.’ De gastvrouw maakt altijd wat aantekeningen over de mensen die bij haar overnachten. Sommige gasten vergeet ze nooit. Zoals die opgedofte dame op de fiets. En een opa, die op terugreis uit de Achterhoek met zijn kleinzoon Bennekom aandeed. ‘Ze waren behoorlijk afgepeigerd. Dat joch plofte meteen op bed neer.’ Er zijn ook heus wel eens minder leuke ervaringen. Mensen die maar niet wegkomen of geen verhaal hebben. En dan die vrouw die aan een propvolle ontbijttafel om hagelslag vroeg. Maar de meeste gasten zijn volgens haar heel sociaal. ‘Vaak zijn ze om negen uur weer vertrokken, dus bepalen ze niet je hele dag.’
Oprichtster Nel de Blécourt overnachtte nooit op één van de adressen
TreinTickeTs – TreinvakanTies – Treinrondreizen – auToTreinen – Trein & FieTs
Overig AANGEBODEN jaargangen 1996-2003 Vogelvrije Fietser, gratis. Contact: jumroes@xs4all of 020-6133870 (bij geen gehoor graag inspreken). Fietsmaatjes gezocht voor mensen met een beperking Abrona zoekt fietsmaatjes voor cliënten in de regio Utrecht. Neem voor meer info contact op met Vrijwilligerswerk@abrona.nl of bel naar 0346-359 369.
071 513 70 08 – SIngeL 393 A’DAm – BreeSTrAAT 57 LeIDen – TreinreisWinkel.nl
Voor het in de vaart houden van veerponten in Nederland en ervoor zorgen dat pontjes terug komen waar ze verdwenen zijn zie het overzicht veerponten op onze website, of het boekje
Veerponten in de Benelux Wordt ook vriend van de voetveren Stort € 5,- op giro 9646019 t.n.v. Vrienden van de Voetveren
24
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
VogelvrijeFietser
25
Tekst: Michiel Slütter | Foto’s: Peter Arno
RIH Sport stopt
‘Iemand opleiden doe ik niet meer’
De loopbaan van Wim van der Kaaij begon met een ‘haringkie’.
RIH Sport in Amsterdam stopte 1 juni. De fietsenwinkel van de 75-jarige Wim van der Kaaij heeft een roemruchte geschiedenis, maar nu houdt hij er echt mee op. Toch? ’Er dreigt een doorstart.’
E
en gevoel van weemoed overvalt je meteen als je de oude winkel van Wim van der Kaaij binnenstapt, de eigenaar van RIH Sport Amsterdam. Zo’n fietsenzaak als hij heeft, daar is er geen tweede van. En nu houdt hij er ook mee op. In ieder geval in dit pand, want dat is verkocht. ‘Er dreigt een doorstart’, zegt Van der Kaaij. Misschien dat hij in het Amsterdamse Sloten bij de wielerbaan verder gaat.
racefietsen met die naam. RIH kan bogen op 63 wereld- en olympische titels in de wielersport. Aan de wand hangen oude zwart-witfoto’s van Nederlandse wielerhelden als bewijs van de triomfen. Verder zijn er geen versierselen. Sinds de zaak in de jaren zeventig werd
‘Ik heb geen klanten, maar supporters’
Karl May Een redding van het bedrijf zou mooi zijn. Al negentig jaar worden in de Jordaan fietsen met de hand gemaakt. Het merk is vernoemd naar het paard RIH, de Arabische hengst uit de boeken van Karl May, sneller dan de wind en onoverwinnelijk. Lange tijd gold dat ook voor de
26
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
ingericht, is er niet veel aan veranderd. Geen opsmuk – de fietsen staan centraal. Van der Kaaij heeft alle modes aan zich
voorbij laten gaan. Dat geldt niet alleen voor de inrichting, maar ook voor de fietsen. Frames van aluminium of carbon vindt hij maar niks. Van der Kaaij maakt alleen ranke stalen frames, op maat. Een pasfiets heeft hij niet. Hij kijkt naar de lichaamsbouw van zijn klant en maakt dan het frame. Dat kost tijd. Vroeger hield het met een productie van 250 racefietsen per jaar wel op. Dat deed hij toen samen met één werknemer, en de laatste jaren met hulp van mannen van het 65-plus-uitzendbureau. Twee jaar geleden kondigde Van der Kaaij zijn vertrek aan, in de hoop een opvolger te vinden. Hij had de zaak zelf in 1972 overgenomen van de familie Bustraan. Nu hij zelf wilde stoppen waren er wel geïnteresseerden, maar die hadden geen geld om de zaak over te nemen. Ooit heeft Van der Kaaij – een
VogelvrijeFietser
27
Sinds het YouTubefilmpje staat regelmatig iemand uit Taiwan of de VS op de stoep ‘De BVD kwam langs om te kijken hoeveel microfilms ik in de fietsen had verstopt’
ouderwetse ambachtsman – ‘een vent van 23’ – opgeleid. Toen die de kneepjes van het vak had geleerd, besloot hij tot teleurstelling van Van der Kaaij in een kopieerwinkel te gaan werken. ‘Iemand opleiden doe ik niet meer.’
Hip staal Van der Kaaij is inmiddels 75, maar praat nog steeds vol vuur over zijn vak en zijn frames. ‘Ik kan staal op maat maken. Met carbon ben je afhankelijk van de mallen. In feite heb je alleen de keus uit small, medium of large. Voor een lange renner als Lars Boom is het grootste frame dan nog te klein.’ Van der Kaaij kan voor iedereen een passend frame maken, maar Boom zul je nooit zien fietsen op een RIH-fiets. Profrenners hebben de stalen
28
VogelvrijeFietser
frames voorgoed in de ban gedaan. Er is wel een nieuwe groep geïnteresseerden. In het kielzog van de retrotrend en de fixie-mode zijn de ouderwetse ranke stalen frames bij jongeren weer in zwang gekomen. Dat heeft Van der Kaaij ook gemerkt. Meik de Swaan en David Dijkhoff hebben hem wereldwijde bekendheid bezorgd. Zij maakten twee filmpjes over Van der Kaaij in zijn werkplaats en zetten die op YouTube. Sindsdien staat er om de zoveel tijd weer iemand uit Taiwan of de VS op de stoep om een kijkje te nemen. Daar heeft zelfs Van der Kaaij – immer vriendelijk en bereid tot een praatje – niet altijd tijd voor. Zonder het te weten, heeft hij een beroemd Amerikaans designer gezegd dat het niet schikte. ‘Wie het was, weet
ik het niet. Anderen hebben me verteld dat hij heel bekend is.’
Verstopte microfilms Ook vóór de tijd van YouTube reikte de roem van zijn werkplaats tot ver over de landsgrenzen. Begin jaren zeventig nam hij een grote order aan om de Russische wielerploeg van fietsen te voorzien, vertelt hij aan een van de langslopende klanten die hem even de hand wil drukken. Die opdracht leverde veel werk op. Niet alleen het lassen en lakken van 25 frames. Van der Kaaij, lachend: ‘Er kwamen mannen van de BVD langs om te kijken hoeveel microfilms ik in de fietsen had verstopt.’ Uiteindelijk was het extra werk boven op de lopende productie te veel gedoe.
juli | augustus 2012
RIH en RIH Sport Oorspronkelijk kwamen alle RIH-fietsen uit Amsterdam. Maar om de productie te vergroten, werden ze ook in een fabriek in Venlo gemaakt. De samenwerking verliep niet goed en eindigde in een rechtszaak. De fabriek in Venlo maakt nu stadsfietsen en elektrische fietsen onder de merknaam RIH. Van der Kaaij mocht onder de naam RIH Sport nog 250 fietsen per jaar maken, maar alleen onder zijn persoonlijke leiding. Daarnaast heeft Van der Kaaij het merk Vainqueur op de markt gebracht. Op 1 juni is de winkel aan de Westerstraat definitief dichtgegaan. Van der Kaaij hoopt verder te gaan, misschien in Sloten (Amsterdam) bij de wielerbaan.
juli | augustus 2012
Grote orders nam hij sindsdien niet meer aan. Een Amerikaan die in één klap vijftig fietsen wilde bestellen, heeft hij resoluut de deur gewezen. De gemiste omzet deert hem niet. ‘Je hoeft geen belasting te betalen over geld dat je niet verdient.’ Het liefst maakt hij de fietsen voor individuele klanten. ‘Ik maak ze één voor één. Ik ben blij dat ik een fiets mag maken voor een klant. Eigenlijk heb ik geen klanten maar supporters. Ik kan meer verkopen dan ik kan bouwen.’
Gerrit Schulte Dan komt een man binnen die begin jaren zeventig de tegelvloer heeft gelegd (die er nog steeds in ligt). Ook hij ziet het briefje op de gevel dat RIH ermee stopt en komt afscheid nemen ‘Dat is de neef
van Gerrit Schulte’, legt Van der Kaaij uit. En met die beroemde wielrenner Gerrit Schulte is het voor Van der Kaaij allemaal begonnen. Schulte wist in Amsterdam in 1948 de beroemde Fausto Coppi te verslaan. In de feestvreugde van de overwinning kwam Van der Kaaij in de RIH-winkel verzeild. Die was opgericht door Joop en Willem Bustraan, bankwerkers en pijpfitters die hun eigen racefietsen begonnen te bouwen. De winkel was een verzamelplaats van wielrenners. ‘Als er wat te vieren was, dan at je in die tijd een haringkie’, zegt van der Kaaij. Met de overwinning van Schulte was er echt wat te vieren. ‘De oude opa Willem Bustraan zei tegen mij – ik was toen 11 – ‘Wimpie ga jij eens een haringkie halen’. En ik ben nooit meer weggegaan. ’
VogelvrijeFietser
29
Tekst: Suzanne Brink | Foto’s: Pieter Crucq en Ruben Hamelink
Rotterdamse stadstochten:
Dakakker, tussentuin en Biergarten
Weg met de standaard stadstochten naar de Euromast. Parfum de Boem Boem leidt zijn groepen kriskras door Rotterdam naar plekken waar je anders niet zo snel komt. Zelfs niet als je Rotterdammer bent. Wie komt er uit Rotterdam? Driekwart van de groep steekt zijn hand in de lucht. Een deel is op eigen fiets gekomen. De rest slingert op een geleende rode Kronan door de Rotterdamse binnenstad. Een beetje om je heen koekeloeren om de stad op te snuiven is er voor nietRotterdammers ook niet bij, want daar steken we alweer de Coolsingel over. De enkeling die stopt voor rood licht of een zebrapad moet beteuterd toezien hoe de groep achter een gebouw verdwijnt. Gelukkig is er opvang voor de achterblijvers en worden ook zij nog naar de juiste plek begeleid.
Perspexplaat Parfum de Boem Boem-tochten zijn de specials van de organisatie Rotterdam ByCycle die architectuurtochten per fiets en te voet organiseert in Rotterdam. Ruwweg eens per maand is er een aanleiding om een Parfum de Boem Boem te doen. Nu is dat de architectuurbiënnale. De eerste pleisterplaats is midden in een drukke winkelstraat, de Lijnbaan, waar we als een vlucht kraaien neerstrijken. We wringen ons in bochten om de figuren op een perspexplaat goed te zien. Die doen allerlei huiselijke dingen als stofzuigen, koken en de was ophangen. Het is een manier om te visualiseren dat Rotterdam meer bewoning in de binnenstad wil, vertelt een medewerker van de architectuurbiënnale. Nu zijn de straten na sluitingstijd nog uitgestorven.
Schaapjes achter de ramen
Creatieve leegstand Verderop is het de laatste dag van het ‘Creatief met Leegstandfestival’. In een hoog pand hangen twee schommels. Dit is een zogeheten ‘Pop-up swingpark’. Aan de overkant zijn een paar eettentjes en kunstenaars ter gelegenheid van het festival in een leegstaand pand getrokken. Dit zijn allemaal creatieve oplossingen om panden positief te benutten. Daar heeft iedereen baat bij: de buurt
Deelnemers zakken door de knieën om door een perspex plaat te kijken
30
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
omdat leegstaande panden een vervallen indruk maken, en de creatieve ondernemers omdat die zo een plek hebben om te werken en hun spullen aan de man te brengen. Een van oorsprong Italiaanse Rotterdammer die op een bank voor het belendende jazzcafé Dizzy zit, vindt al die activiteit in elk geval reuzegezellig. De hond die hij Pietro heeft gedoopt moet wat hem betreft snel plaatsmaken voor
een blonde deelneemster aan Parfum de Boem Boem.
Tussentuin En voort gaan we weer. Bij een zebrapad steken we – wederom niet gehinderd door rode verkeerslichten – over. Verderop parkeren we de twintig fietsen op de stoep. Uit een bovenhuis steekt het hoofd van een Antilliaanse vrouw: ‘Hallo, kun-
VogelvrijeFietser
31
Dit keer haakt Parfum de Boem Boem aan bij de architectuurbiennale.
Blijmoedig schommelen in leegstaand pand
nen jullie die fietsen niet ergens anders neerzetten?’ Het weerwoord ‘We zijn zo weer weg’ is voor de vrouw niet genoeg. ‘Er wonen hier veel ouderen met een rollator en die kunnen er nu niet langs’, protesteert ze en ze heeft absoluut een punt, maar het praatje bij Entertuinment (www.detussentuin.eu) begint al. Entertuinment is entertainment in de ‘tussentuin’ op de Gaffelstraat. Buurtbewoners hebben zich hier ontfermd over een sloopterrein tussen de huizen. Er zijn tuintjes. Er staat een picknickbank. Er is een podium. Op het moment dat wij het terrein opwandelen, is er een ‘tuinfluitconcert’ met operazangeres Cora Schmeiser. Als we naar onze fietsen terugkeren hebben bewoners van de Gaffelstraat onze fietsen keurig zo verplaatst dat iedereen er langs kan.
Biergarten
Alternatieve fietsroutes in Rotterdam Lekker fietsen is niet het doel van de Parfum de Boem Boem-tochten. De fiets is louter een middel om ergens te komen. In Rotterdam zijn de afstanden tussen de attracties nou eenmaal te groot om het lopend af te kunnen. Wie wel rustig om zich heen wil kijken op de fiets en liever zelf zijn tempo bepaalt, kan beter op eigen houtje op pad gaan en bijvoorbeeld de Parkenroute maken van 38 kilometer langs de knooppunten. Op www.fietseninregiorotterdam.nl staat meer informatie. Rotterdam heeft ook havenroutes, zoals Rozenburg, rondje landtong op de fiets. Kijk daarvoor op http://www.portofrotterdam.com/nl/Over-de-haven/beleef-de-haven/fiets-wandelroutes/Pages/default.aspx. Voor een architectuurroute op maat kun je op www.architectuurinrotterdam.nl een eigen route samenstellen door onder het kopje ‘routes’ op de kaart de gebouwen aan te route toe te voegen die je wilt zien. Bijvoorbeeld de Van Nelle-ontwerpfabriek of Museumwoning Sonneveld. Zo kun je de route zo kort en zo lang maken als je zelf wilt en desgewenst uren bij een gebouw blijven hangen.
De eerste dakakker van Nederland
32
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
De charme van Parfum de Boem Boem is dat gebouwen die normaal niet vrij toegankelijk zijn voor de fietsgroepen wel worden opengesteld. Ook vertelt op elke locatie een initiatiefnemer of betrokkene iets over het project. Alleen is de groep zo groot dat het moeilijk is voor iedereen om het te verstaan, en dat is best jammer want er zitten interessante verhalen tussen. Bijvoorbeeld dat van ‘dakboerin’ Annelies Kuiper. Zij verbouwt met de hulp van vrijwilligers groenten als groenselderij en prei op de eerste dakakker van Nederland op het Schieblock. Op de dakakker vinden ook bijen een goed onderkomen. Het Schieblock is helemaal een bolwerk van creativiteit. Op de begane grond staan op de naambordjes verschillende architecten, Cultuur-Ondernemers, Motel Mozaïque en bedrijfjes als Wolkenrijders. We lopen om naar de achterkant, waar we bij Fabrique Urbaine van alles horen over een energiearme woning in Groningen die toiletten krijgt die van gewone stoelen worden gemaakt en een wasbak die door kan gaan voor fruitschaal. De tocht eindigt bij de net die dag geopende Biergarten. De gedachte was natuurlijk dat we daar met een drankje bij kunnen komen van de enerverende tocht, maar er is geen vierkante decimeter meer vrij. Met een flesje water druipen de niet-Rotterdammers weer af naar het station. Vastbesloten de stad binnenkort nog eens op het dooie gemakje over te doen.
VogelvrijeFietser
33
Tekst en foto’s: Kees Bakker
Mio Cyclo 300
in het apparaat zetten. Vervolgens de track uit de Mio halen en weer inlezen op je computer in de bijgeleverde software. De software herschrijft het bestandje en dan pas kun je de track weer in het toestel laden. Omslachtig. Het volgen van de track gaat precies hetzelfde als het fietsen van een berekende route op het toestel. Erg handig is dat je niet op de track hoeft te starten. Bij het openen van de track laat het toestel je kiezen of je vanaf het punt waar je staat naar het beginpunt wilt navigeren of naar het dichtstbijzijnde punt van de track. Daardoor kun je ook makkelijk weer terug op de track als je er vanaf fietst.
Plug and play-gps voor fietsers Wie een gps voor op de fiets zocht, kwam automatisch uit bij een Garmin-toestel. Serieuze concurrentie was er niet. Daar is met de Mio Cyclo verandering in gekomen. TestKees ging ermee op pad.
Eigenaardigheden
Het toestel
De berekende routes op basis van de OpenStreetMap-kaart zijn verrassend goed. Ik heb weinig rare routes gekregen. Alleen moet je soms onverklaarbare stukjes omfietsen. Hoe goed de routes in het buitenland zijn, heb ik niet getest. Van A naar B fietsen gaat dus prima, net zoals bij een TomTom. Maar de recreatieve fietser wil niet zo snel mogelijk van A naar B en het is niet mogelijk met de Mio een rondje te fietsen door zogenaamde via-punten aan te geven. Voorkeuren aangeven als ‘door het groen’ of ‘over rustige wegen’ – zoals in de fietsrouteplanner van de Fietsersbond – kan ook niet. Als extra heeft de Mio wel de ‘suprise me’-functie. Je geeft een afstand of fietstijd met fietsgemiddelde op en de Mio berekent drie willekeurige routes. Maar je kunt niet opgeven via welke punt het rondje moet. En daarmee lijkt de ‘surprise me’-functie mij overbodig. Je kunt net zo goed op de bonnefooi een route gaan fietsen.
De Mio Cyclo 300 is een gps waar je meteen mee op pad kunt. De eenvoudige software en de voorgeïnstalleerde kaarten maken het een echt plug and play-apparaat. Hij is waterdicht en heeft een 3-inch touchscreen met één toets. De Mio gebruikt de OpenStreetMap-fietskaart die belangeloos op internet wordt samengesteld door talloze medewerkers wereldwijd. Deze kaart biedt minder verfijning en informatie dan de Fietsrouteplanner van de Fietsersbond, maar is wel beschikbaar voor gps. Daarnaast is de Mio voorzien van de Tele Atlas-kaart (een standaardkaart voor autoroutes). Met de ingebouwde accu zou je volgens de fabrikant 12 uur moeten kunnen navigeren. Genoeg voor een dagje fietsen.
Hoe werkt het? Een route invoeren op het toestel is verrassend eenvoudig. Je kiest voor ‘navigeren’ uit het menu, voert een bestemming in, een adres bijvoorbeeld of een politiepost, fietsenwinkel dan wel restaurant, en je laat de route berekenen. Net zo eenvoudig als op de veel verkochte TomTom. Het volgen van de route is een eitje. Je krijgt de kaart met ingetekende route en een pijltje in de juiste richting, met in cijfers de afstand tot de volgende afslag. Precies wat je nodig hebt. Geen overbodig extra gedoe in de vorm van ingewikkelde pijlen, straatnamen of gesproken aanwijzingen. Wel kun je een
34
VogelvrijeFietser
Track volgen
piep laten horen voor de afslag, maar die vond ik storend en kon gelukkig ook uitgezet worden. Een klein nadeel is dat de Mio kleine richtingsveranderin-
gen als een uitbuiging bij een verkeerslicht ook als afslag ziet. Dan word je naar rechts gestuurd terwijl je gewoon rechtdoor of linksaf moet.
juli | augustus 2012
Fietsers die met een gps een tochtje gaan fietsen, halen vaak een track van internet. Een track is een route die als een lijntje op de kaart wordt getekend en niet meer verandert als je die in een gps laadt. Op de fietsrouteplanner van de Fietsersbond kun je goed zelf tracks maken. Maar er zijn ook veel sites met kant-en-klare gps-tracks. Het laden van een track in de Mio is omslachtig. Je moet eerst met de ‘computer verkenner’ het trackbestandje
juli | augustus 2012
De Mio is erg gebruiksvriendelijk, maar heeft ook een aantal eigenaardigheden. • Je moet het apparaat met een draaibeweging op het fietsstuur zetten. Niet handig, want draaien kost extra ruimte. Er zit al snel een bel of stuurtas in de weg. • De Mio vraagt standaard als je net een paar minuten aan het fietsen bent of je de tocht wilt vastleggen. Dat is irritant. Het zou prettiger zijn als hij de tocht automatisch opslaat en als het geheugen vol is de oudste tocht weggooit. • Tijdens het fietsen wil je zoveel mogelijk kaart in beeld. Maar het scherm staat zo vol met touchscreenknoppen dat maar 30 procent overblijft voor het stukje kaart dat je nodig hebt. - Een touchscreen is tijdens het fietsen lastig te bedie-
nen. Vooral in- en uitzoomen is lastig, terwijl je dat juist graag wilt onderweg. Onder het scherm op de Mio is genoeg ruimte voor nog twee gewone knoppen naast die ene die er al zit. Met drie knoppen had je mooi kunnen in- en uitzoomen en switchen tussen een infoscherm met snelheid, batterijstatus en dergelijke en een kaartscherm. • Hoewel de Mio bedoeld is als plug and play zijn de mogelijkheden beperkt. Zelfs een simpele functie als je huidige positie opslaan heeft de Mio niet.
Vergelijking en conclusie Ik heb de Mio vergeleken met de ongeveer even dure Dakota20 van Garmin. Qua mogelijkheden is de Dakota20 van Garmin superieur. Je kunt op de Dakota20 bijvoorbeeld het kaartbeeld naar eigen smaak aanpassen met kleuren, en lijnen dikker of dunner maken. Je kunt de kaart desgewenst ook uitzetten, zodat je alleen het lijntje van de track ziet. En Garmin biedt meer kaarten, waaronder de OpenStreetMap die Mio gebruikt. Maar qua gebruiksgemak is de Mio niet te verslaan. Met de Mio kun je gewoon gaan fietsen zonder gedoe. Wat de fabrikant alleen echt moet verbeteren is het plaatsen van tracks in het toestel. Dat is nu veel te omslachtig. De Mio Cyclo 300 kost met Benelux-kaarten 299 euro en met kaart van West-Europa 349 euro. Voor een update van de OpenStreetMap-kaart moet je vreemd genoeg betalen. Voor Garmin en smartphones zijn updates gewoon gratis. Er is ook een Mio 305 met als extra een candansmeter en hartslagmeter.
VogelvrijeFietser
35
Tekst en foto’s: Kees Bakker
TestKees kiest voor open kettingscherm
drie systemen van kettingbescherming op een rij.
Weg met de kettingkast
De traditionele kunststof kettingkast
+ Het grote voordeel is dat een dichte ketting- - - -
Kettingkasten hebben twee doelen: kleren beschermen tegen kettingsmeer en de ketting beschermen tegen vuil. Veel mensen zweren bij een dichte kettingkast. Volgens TestKees zijn de nadelen groter dan de voordelen
kast de ketting goed tegen regen, vuil en stof beschermt. De kettingkast zit in de weg als je het wiel wilt verwijderen. Afnemen en verwijderen is ingewikkeld en de kast raakt snel beschadigd. De ketting loopt makkelijk aan tegen de kast, vooral als de ketting ouder is en slapper staat. Door de kast is de ketting onbereikbaar als hij gesmeerd of vervangen moet worden. De kast is erg kwetsbaar. In de praktijk zie je ook een groot aantal stadsfietsen met een kapotte kettingkast rondrijden.
De Hebie Chainglider
+ Makkelijk op de fiets te klikken en eraf te halen. Geen gereedschap nodig.
- Minder bescherming dan dichte kettingkast - Loopt altijd een beetje aan omdat hij op de ketting hangt. Wordt erger als de ketting ouder is. - Demontage gaat iets makkelijker dan bij dichte kettingkast, maar is toch nog veel gedoe. - Doorgaans niet erg duurzaam, vallen makkelijk stukken af.
De ketting schoonmaken raad ik niet aan
Wel of geen open draaiende ketting? Veel mensen willen geen open draaiende ketting omdat de ketting dan vies wordt, het smeer er uitregent en de ketting snel slijt. Maar is dat nadeel wel zo groot? Een ketting op een derailleur slijt vooral zo snel omdat bij het schakelen het vuil steeds opnieuw op de ketting gebracht wordt. Maar op een fiets zonder derailleur en tandwielcassette komt het vuil vooral aan de buitenkant van de ketting terecht en daar kan het geen kwaad. Door pekel gaat de ketting weliswaar roesten, maar dat is makkelijk op te lossen door een roestvrijstalen ketting, zoals de KMC Z1X Inox te monteren. Een alternatief is een ketting met een
36
VogelvrijeFietser
tegen roest beschermende coating. Je moet je ketting natuurlijk wel regelmatig smeren. Kies dan een olie die aan je ketting blijft plakken tijdens regenbuien. Het heet olie voor wet conditions. En de extra slijtage? Een nieuwe ketting kost 10 euro. Montage van een ketting met sluitschakel, waarvoor je verder geen gereedschap nodig hebt, is ook eenvoudig. Dat is veel goedkoper dan een nieuwe dichte kettingkast of een nieuwe Chainglider. De ketting schoonmaken raad ik niet aan. Hooguit kun je de ketting met een tuinslang afspoelen als er zand op zit. Ingewikkeld gaan doen met schoonmaakmiddeltjes, poetsapparaten of zelfs de ketting demonteren en schoonspoelen zal meer kwaad dan
Het kettingscherm
goed doen. Het onschuldige vuil dat aan de buitenkant zit spoel je daardoor juist weer tussen de schakels en het smeermiddel tussen de schakels er juist weer uit.
+ Broek wordt prima beschermd + Kettingscherm hoeft niet gedemonteerd te worden als het wiel eraf moet.
+ Ketting is goed bereikbaar om te smeren en
Conclusie
te vervangen
+ Ketting loopt niet aan, ook niet als hij ouder
Met alle voor- en nadelen op een rij heb ik een duidelijke voorkeur voor het kettingscherm. Dat is veel praktischer en duurzamer dan de dichte kettingkast en de Chainglider. Met een roestvrijstalen ketting, een beetje extra onderhoud en iets vaker vervangen is het geen probleem dat de ketting meer bloot staat aan de open lucht. En die klassieke stalen kettingschermen zien er ook nog eens prachtig uit. ďƒ§
juli | augustus 2012
wordt
+ Metalen exemplaren zijn onverwoestbaar. Zoals de kettingschermen op veel oude fietsen (Gazelle Grand Tourist, en de Kronan). De kunststof variant is veel kwetsbaarder. - Ketting wordt viezer dan bij de dichte kettingkast en de Chainglider
juli | augustus 2012
VogelvrijeFietser
37
nieuws
Tekst: Suzanne Brink
Fietsers in de knel? De Fietsersbond helpt!
Word nú lid van de Fietsersbond en ontvang 20 kaarten met 4.500 km fietsroutes gratis! Vul de coupon in en stuur deze nu op. Of meld u aan via www.fietsersbond.nl/vvf2012. Dan ontvangt u als nieuw lid helemaal gratis een box met 20 LF-fietsroutekaarten van heel Nederland met 4500 km aan fietsroutes (winkelwaarde GRATIS: 20 fietsroutee 24,95). Tevens ontvangt u uw Fietsersbond-pas met vele extra voordelen, kaarten. zoals kortingen in fietsenwinkels. Word nú lid!
5 redenen om lid te worden
2
Vriendelijke haas en schildpad De Friese campagne van Vriendelijkverkeer.nl schakelde ontwerpster Mapije in om iets te doen voor de Elfsteden-fietstocht in de provincie op 28 mei. Het moest te maken hebben met de frictie tussen racefietsers en gewone fietsers. Elke zomer ergeren die elkaar vreselijk. Het resultaat was een strip met een fietsende haas en een fietsende schildpad die met krijtverf op het fietspad zijn gespoten. Een traag trappende schildpad roept: ‘Pas op!’ De snelfietsende haas antwoordt: ‘Sorry!’
38
Lintjes voor Fietsersbond
Fietsstad 2014
Jaap Moerman van Fietsersbond afdeling Haarlem en Piet Mazure van de Fietsersbond Lansingerland werden in april koninklijk onderscheiden als Lid in de Orde van Oranje Nassau.
Het thema van de Fietsstadverkiezing 2014 is nu al bepaald zodat gemeenten de tijd hebben om goed beleid te kunnen maken en uitvoeren. Het thema is: Fietsen zonder hindernissen. Dat wil zeggen lekker en veilig fietsen op een goed wegdek zonder hindernissen als onoverzichtelijke oversteekplaatsen, drempels en overbodige paaltjes. Projectleider Jaap Kamminga van de Fietsersbond. ‘Het scheelt nogal of je comfortabel over brede geasfalteerde fietspaden rechtstreeks van A naar B kunt fietsen of dat je op hobbelige tegelpaden steeds moet wachten voor rode verkeerslichten. Dat verschil kan een belangrijke reden zijn voor mensen om de fiets te pakken of juist te laten staan.’ Gemeentes kunnen zich vanaf november aanmelden. In 2011 werd ‘s-Hertogenbosch uitgeroepen tot Fietsstad
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
3
Meer en betere fietsvoorzieningen. Meld uw klachten over onveilige of oncomfortabele fietsroutes op www.fietsersbond.nl/meldpunt Elke 2 maanden het tijdschrift ‘Vogelvrije Fietser’, boordevol interessante en praktische informatie. Met testen van o.a. fietsen, fietssloten en fietsroutes. Korting voor leden op fietsen, fietsaccessoires, overnachtingen, kaarten en gidsen, buitensportartikelen en reparaties onderweg. Kijk op: www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel
4 Fietsrouteplanner. Stel uw route samen 5
met de fietsrouteplanner van de Fietsersbond. Kijk op: www.fietsersbond.nl/routeplanner Zoek je naar informatie over fietsen, fietsroutes, overnachtingsmogelijkheden etc. Kijk op: www.fietsersbond.nl
1
A N T W O O R D K A A R T
Ja, ik word lid van de Fietsersbond en ontvang 20 fietsroutekaarten gratis thuis.
Ik machtig de Fietsersbond om maandelijks, voor een periode van minimaal één jaar, tot wederopzegging het volgende bedrag van mijn giro- of bankrekening af te schrijven:
e 2,50 e 3,50 e 5, Ik geef een ander bedrag, namelijk: e ............... (minimaal e 2,17 per maand) NAAM:
M/V
STRAAT:
HUISNR:
POSTCODE:
PLAATS:
TELEFOON:
GEBOORTEDATUM:
E-MAIL: GIRO- OF BANKREKENING:
(BIJ AUTOMATISCHE INCASSO)
DATUM: HANDTEKENING:
Ik betaal liever per acceptgiro. Stuur mij er eentje toe s.v.p. Stuur deze coupon op naar de Fietsersbond, Antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht (postzegel niet nodig). Let op: deze aanbieding is geldig t/m 31 december 2012
U kunt ook lid worden via www.fietsersbond.nl/vvf2012
11.vvf.745
Marije de Wit alias Mapije (l) en Aestha van Dam spuiten met sjablonen de strip op het fietspad
fietsnieuws
Onverwoestbare verlichting Van Moof verstopt draden Eindelijk is er onverwoestbare fietsverlichting op de markt. Je moet er wel een fiets bij kopen: de Van Moof. Dit merk had in vorige fietsen al een zonnecellampje in de bovenste framebuis verwerkt dat niet kapot te krijgen was, maar dat lampje gaf zo weinig amper licht dat de enige functie eigenlijk was dat je geen boete kreeg voor fietsen zonder licht. In samenwerking met Philips heeft Van Moof nu wel echt goede verlichting gemaakt. In de framebuis van de fiets zitten twee ledlampen van Philips, die worden gevoed door een naafdynamo. De koplamp is een 40 lux lamp, waarmee je uitstekend zichtbaar bent en die ook de weg goed verlicht. De achterlamp geeft een fraaie diffuse lichtring en is goed zichtbaar. Een sieraad voor de fiets. De draden lopen door de framebuis en de voorvork. Alleen tussen de voorvork en frame is de draad zichtbaar, maar de verbinding oogt robuust. De schakelaar zit boven op de framebuis. Enig nadeel van verlich-
Zadellift Handig voor senioren
ting in de framebuis is dat de koplamp niet meedraait met het stuur. De versie met damesframe is minder fraai omdat er geen plek in het frame is voor de constructie op het herenframe. De dames moeten het doen met een gewoon batterijlampje onder het zadel. De Van Moof kost 598 euro.
Kinderbakfiets Fietsfabriek In rood, groen of pimpelpaars
Senioren hebben nog wel eens moeite met op- en afstappen. Een paardenmiddel is dan het zadel permanent lager zetten, maar dat trapt zwaarder. Een zadellift of in hoogte verstelbare zadelpen zou een betere oplossing zijn. Op sommige mountainbikes kun je al met een druk op de knop het zadel hoger en lager zetten. Dat is prettig bij het afdalen, dan willen mountainbikers hun zadel laag hebben. De zadelliften voor mountainbikes zijn veel mooier dan de grof uitgevoerde zadellift van Lintech (205 euro) die al jaren op markt is. Ik heb er twee getest. De mechanische GravityDropper (199 euro) werkt slecht. Om het zadel te laten zakken moet eerst wat druk van het zadel. Daarvoor moet je wat gewicht van het zadel halen zodat het mechanisme loskomt waarmee je het zadel laag kunt zetten. Maar je moet niet helemaal op de trappers gaan staan. Niet handig. De hydraulisch bediende Rock Shox Reverbe (259 euro) werkt technisch wel perfect. Het is erg simpel om tijdens het remmen tegelijkertijd met je duim het zadel te laten zakken. Het zadel na wegrijden laten stijgen, is ook eenvoudig. Het zou prachtig zijn als er ook zo’n systeem voor bijvoorbeeld e-bikes ontwikkeld zou worden, met aangepaste kabellengtes en diameter. Een klein voorbehoud is dat misschien niet alle senioren er goed mee om kunnen leren omgaan.
De Fietsfabriek, specialist in transporten bakfietsen, heeft nu een bakfiets voor kinderen. De maat is die van een 20 inch kinderfiets, geschikt voor kinderen van zes tot acht jaar. Door de drie wielen kunnen kinderen er al op fietsen voordat ze op een gewone fiets kunnen balanceren. Maar ze leren er natuurlijk niet echt van fietsen want sturen op een driewieler is iets compleet anders dan op een tweewieler. De fiets kost 495 euro en is leverbaar in alle kleuren van de regenboog. Ook de eigen naam erin graveren is een optie. 40
VogelvrijeFietser
september | oktober 2011
Sinner Comfort
Vorig jaar heb ik driewielfietsen getest waaronder een aantal zitfietsen, zoals de Hase Lepus. De Sinner Comfort had ik toen helaas niet getest, maar dat maak ik nu goed. Deze fiets is al jaren op de markt en wordt erg gewaardeerd door veel mensen. De fiets rijdt prima, is snel en stuurt scherp. De fiets heeft alleen mechanische schijfremmen op de achterwielen, maar die
remmen zeer krachtig en ik heb het ontbreken van een rem op het voorwiel niet gemist. De zit op het testmodel vond ik niet geweldig doordat het stuur erg laag zit en je je polsen onnatuurlijk moet draaien. Er is wel een goed stuur verkrijgbaar maar die zat niet op mijn testfiets. Verder is het schaalzitje smal en hard. Zo’n zitje werkt goed op een tweewielige ligfiets, maar biedt, vind ik,
te weinig steun op zo’n vrij recht zittende driewieler als de Comfort. Gelukkig leveren ze ook een breed spanzitje. De Comfort kost, afhankelijk van uitvoering rond de 2800 euro en is daarmee zo’n 900 euro goedkoper dan de luxere Hase Lepus. Met als belangrijkste verschil dat die laatste opvouwbaar is voor transport in een auto. De fiets wordt ook verkocht onder de naam USVA comfort.
Supercape Poncho Toch natte voeten
Zadelmeting Nu ook in Nederland
De Supercape Poncho belooft je voeten droog te houden tijdens het fietsen. Dat zou moeten lukken omdat de Poncho extra groot is en je hem vastmaakt aan kratje of bagagerek voorop de fiets. Daardoor waait de Poncho niet omhoog. Tijdens een rustig proefritje in een flinke stortbui blijft de Poncho inderdaad goed zitten en blijven armen, romp en bovenbeen goed droog. Maar helaas, mijn onderbenen en schoenen worden toch gewoon nat. De Supercape heeft als tweede handigheidje armsgaten om een hand door te steken om richting aan te geven. Dat is nogal ingewikkeld en mocht je je arm wel door de opening kunnen wurmen, dan krijg je je arm alleen met hulp van je andere arm weer onder poncho. Sneller is het om gewoon je hand onder de poncho door te steken. De capuchon is vrij klein en bedekt wel het haar, maar niet het gelaat. Kortom een aardige, ruimvallende Poncho die de beloftes niet geheel waar maakt. De Supercape kost 44 euro. www.supercape.nl
Vijf jaar geleden stuurde smal leren zadel smal sportief 80kg gebioMized mij een dekje 0 waarmee de drukverdeling van het zitvlak op een zadel gemeten kan worden. Een praktisch hulpmiddel 90 om al fietsend te zien hoe goed een zadel past, of er plekken zijn waar de druk 480 te hoog is en wat het ef919 1293 fect van een verandering in houding is. gebioMized verkoopt het meetsysteem aan fietsenzaken zodat die hun klanten advies 960 kunnen geven. Destijds waren het vooral Duitse en Zwitserse winkels die er goede zaken mee deden. Het heeft lang geduurd, maar inmiddels werken ook vier Nederlandse zaken met het systeem. Met je eigen fiets kun je daar een meting laten doen voor zo’n 75 euro. Op basis van de zadelmeting kun je ook een (race)zadel op maat laten maken bij gebioMized (vanaf 275 euro). Op www.gebiomized.de staan de adressen. De Nederlandse bedrijven zijn wel op sporters (mountainbikers en racefietsers) gericht dus informeer vooraf of je ook terecht kunt met een gewone fiets.
juli | augustus 2012
mbar
VogelvrijeFietser
41
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling Ledenservice
40% korting op Tuinmagazine Groei & Bloei
30% korting op Topeak Multitool
Vindt u het heerlijk om lekker bezig te zijn in de tuin? Abonneer u dan nu op het tuinmagazine Groei & Bloei. Hierin staan zelfs voor de meest fervente tuinierders échte wetenswaardigheden, tips & trucs en nog veel meer natuurlijk. U ontvangt de laatste vier edities van Groei & Bloei van 2012 voor slechts € 15,- (normale prijs € 25,-).
Voorwaarden: Aanbieding geldig tot 31 augustus 2012. U abonneert zich tot wederopzegging op het tuinmagazine Groei & Bloei. Voor het eerste half jaar (de laatste 4 edities van 2012) betaalt u slechts € 15,-. Na dit halve jaar wordt uw abonnement automatisch verlengd en betaalt u € 63,95 per jaar.
Pech en plezier gaan zelden samen, maar mocht je dan toch een keer pech hebben dan is goed gereedschap onontbeerlijk. Deze onverslijtbare mini tool is gemaakt voor fietsers bij wie functionaliteit voorop staat. U kunt nu al u losse gereedschapspullen thuis laten want hij vervangt werkelijk alles, tot en met bandenlichters. Zelfs een pedaalsleutel is aanwezig om uw pedalen te verwijderen voor bijvoorbeeld vervoer van uw fiets in het vliegtuig. Maar ook de spakenspanners, het onmisbare tangetje en het zeer scherpe mesje ontbreken niet. De kettingpons, bij vele multitools het zwakke punt, is bij de Aliën II uitmuntend. Niet voor niets komt de Aliën serie van het merk Topeak altijd weer als beste uit de diverse testen. Mocht u hem niet kwijtraken dan gaat u hier gegarandeerd de rest van uw leven plezier van hebben.
Ruim 20% korting op Chain Leisure fietswandelschoenen
Handige mini regenton voor aan de regenpijp
Geniet van uw uitstapje op de fiets en stap af bij een zonnig terrasje. Deze leisure schoen biedt u een stevige fietsschoen waarbij de fietsplaatjes in de zool verwerkt zijn zodat ze niet hinderen bij het lopen. De schoen ziet eruit en voelt als een gewone schoen, maar u zit stevig vastgeklikt in uw pedalen. De Vibram zool biedt een optimale demping wanneer u niet op de fiets zit.
Deze mini regenton in de vorm van een wijnvat, de raintainer, kan op eenvoudige wijze in de regenpijp worden gemonteerd. Het regenwater wordt opgevangen en kan met het kraantje afgetapt worden. Op het moment dat de raintainer vol is, wordt het overtollige regenwater via automatische overloop verder door de regenpijp afgevoerd. De raintainer is vorstbestendig (temperatuurbereik -18° - + 40°), maar moet in de winter (vorstperiode) wel worden afgetapt. Geschikt voor montage op regenpijpen van 70, 80, 90 en 100 mm diameter. De raintainer heeft een inhoud van 10 liter.
Groei & Bloei is meer dan alleen een tijdschrift, u wordt ook lid van onze vereniging. Met uw Groei & Bloei ledenpas ontvangt u allerlei voordelen. In 2012 heeft u o.a. onbeperkt toegang voor twee personen tot de prachtige Tuinen van Appeltern. Daarnaast bent u automatisch lid van een van de 145 lokale afdelingen van de Vereniging Groei & Bloei en kunt u deelnemen aan hun lokale activiteiten.
40% g kortin
Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie.
Bestellen Fietsersbond leden betalen slechts € 15,- voor 4 edities Groei & Bloei (normale prijs € 25,-). Ga naar fietsersbond.nl/ledenvoordeel om gebruik te maken van deze aanbieding.
42
Chain staat garant voor technische en kwalitatieve onderdelen. Hoogstaande technologie en personeel met ervaring leveren top kwaliteitsproducten die toegankelijk zijn voor elke fietser van liefhebber tot fanaat.
Bestellen Bestel de Chain Leisure fietswandelschoenen via www.veelvoordefiets.nl/fb. Om gebruik te maken van de aanbieding vult u tijdens het bestellen kortingscode fb0902 in. Aanbieding geldig t/m 31 augustus 2012 Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief € 6,- verzendkosten. Indien de maat niet goed is, kunt u de schoen kostenloos retourneren/ruilen.
20% m i u R ing kort
De maat van je normale schoen is ook de maat van deze fietsschoen. Verkrijgbaar in maat 37 t/m 47. De plaatjes in de schoen zijn optioneel en kosten € 10,-. U betaalt slechts € 75,- voor de Chain Leisure fietswandelschoen (normale prijs € 98,-).
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
juli | augustus 2012
De Aliën II bestaat uit 26 delen super gereedschap waaronder natuurlijk imbussleutels, ringsleutels, spaaksleutels etc. Allemaal uiteraard van gehard staal.
ledenvoordeel
ledenvoordeel
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling Ledenservice
30% g n korti
Bestellen Fietsersbond leden ontvangen 30% korting en betalen slechts € 27,93 (adviesprijs € 39,90) voor de Topeak Aliën II. Ga naar fietsersbond.nl/ledenvoordeel om de Multitool te bestellen. Aanbieding geldig t/m 6 augustus 2012. Prijs is exclusief € 2,95 verzendkosten.
Bestellen Bestel de raintainer nu voor € 29,98 en de verzending is gratis (normaal 6,95). Ga naar www.ecosave.nl en vermeld bij uw bestelling uw Fietsersbond lidmaatschapsnummer of plaats uw bestelling via de mail info@ecosave.nl
Gratis verzending
De aanbieding is geldig t/m 15 december 2012. Niet geldig i.c.m. andere acties.
VogelvrijeFietser
43
In de laatste Vogelvrije Fietser staat een stukje over een gedragscode voor wielrenners. Ik fiets op verschillende manieren en ken de problematiek van beide kanten, wat er onder andere toe heeft geleid dat ik op mijn racefiets liever alleen rijd dan met een groepje. Maar toch – het zou fijn als rekening houden met elkaar van twee kanten zou komen. Ik doe hieronder enkele suggesties voor een gedragscode voor de achterban van de Fietsersbond.
Waarom worden glasbakken langs fietsroutes geplaatst?
Enthousiaste werpers Algemene richtlijnen zijn er niet over dit onderwerp, meldt kenniscentrum CROW in Ede. Er is alleen een algemene regel voor ‘obstakels’. ‘Een glasbak wordt gezien als een obstakel en dient daarom buiten het profiel van vrije ruimte van de fietser te staan. Dat wil zeggen dat hij minimaal op 0,60 meter van het midden van de voorband van de fietser moet staan. Dit komt ongeveer neer op een stoeptegel (0,30 meter) vanaf een trottoirband.’ Eén stoeptegel is krap voor een beetje enthousiaste glasbakwerper. Wie bepaalt eigenlijk de locatie van een glasbak? Robert van Notten van de Stichting Duurzaam Verpakkingsglas – voorheen Stichting Promotie Glasbak – vertelt dat er een vuistregel is: per 650 inwoners een glasbak. ‘Waar die glasbakken dan precies worden geplaatst, bepaalt de gemeente in overleg met het afvalbedrijf.’
44
VogelvrijeFietser
Hoe gaan gemeenten daarmee om? De gemeente Den Haag mailt: ‘De gemeente zoekt een balans in het gebruik van de openbare ruimte (beschikbare ruimte), het zo best mogelijk faciliteren van bewoners (op plekken waar veel mensen komen/ op looproutes) en zo efficiënt/doelmatig mogelijk inzamelen van het huishoudelijk afval. Dit is de basis waarop alle glascontainers in het verleden in Den Haag zijn geplaatst.’ Plekken dus waar bewoners langskomen en die goed bereikbaar zijn voor de afvalophaalbedrijven. Dat is ook wat andere gemeenten vertellen. De gemeente Utrecht, woordvoerder Carlijn van Campenhout: ‘De locaties moeten aan een aantal criteria voldoen: de plek moet liggen aan een logische looproute, bijvoorbeeld naar een winkelcentrum. De locatie moet gemakkelijk bereikbaar zijn voor de ledigingsvoertuigen. En er mag geen verkeershinder optreden.’
Fietsroutes De aanwezigheid van fietsroutes lijkt niet het eerste aandachtspunt van gemeenten. Theo Zeegers, verkeersconsulent van de Fietsersbond, denkt dat het probleem vooral zit in de gemeentelijke afdelingen die een locatie kiezen. ‘Het is natuurlijk gewoon een kwestie van logisch nadenken, maar ik vermoed dat afdelingen die de plek kiezen de afdelingen zijn die zich met afval bezighouden, en die denken niet aan de fietser.’ In Den Haag worden locaties afgestemd
tussen beheerders van de diensten Publiekszaken en Stadsbeheer, en inzamelaar Haagse Milieu Services. Volgens Carlijn van Campenhout bepaalt in Utrecht de dienst Stadswerken de precieze locaties van de glasbakken, maar ,zegt zij: ‘Fietsroutes spelen wel degelijk een rol.’ Van Campenhout: ‘In de praktijk zijn de aangewezen plekken bij parkeerplaatsen, weg van de doorgaande fietspaden.’
Ondergronds Bij de stichting Duurzaam Verpakkingsglas denkt men dat het probleem voor de fietser minder wordt, dankzij de komst van de ondergrondse glascontainers, die minder herrie maken en gebruiksvriendelijker zijn. De ondergronds geplaatste glasbakken zijn niet alleen lager, ook is de inwerpopening vaak iets verder van de straat af dan bij de oude bakken. In Utrecht is inmiddels 90 procent van de containers ondergronds. ‘Dat betekent minder overlast van scherven rond de containers’, zegt Van Campenhout. Kortom, als glasbakken langs fietsroutes worden geplaatst is dat een kwestie van niet opletten. Maar dankzij nieuwe containers wordt het probleem misschien kleiner. Ook een vraag over uw fiets of iets anders fietsgerelateerds? Stuur uw vraag naar vogelvrijefietser@ fietsersbond.nl of ga naar de vraagbaak op fietsersbond.nl
juli | augustus 2012
Tekst: Karin Broer | foto: kees de Jong
Deze vraag kwam op nadat een gewaardeerd lid een foto naar ons stuurde van een glasbak in Breda pal naast de fietsstrook. De foto bleek enige jaren oud en inmiddels was de glasbak verplaatst. Dus we zullen de gemeente Breda hierover niet meer aan de kop zeuren, maar elke fietser herkent het probleem. Prima, een glasbak, maar waarom zo dicht bij de fietsstrook of de rechterzijde van de weg waar wij fietsers nu eenmaal geacht worden te rijden? Een glasbak levert altijd glasscherven in de omgeving op en glasscherven en fietsbanden combineren slecht.
1. Als u achter u hoort bellen of roepen, ga dan meteen naar rechts. Omkijken is echt niet nodig. Bovendien hebben velen de neiging om bij het kijken over uw linkerschouder naar links te sturen. 2. Als er iets gevaarlijks gebeurt, tel dan tot tien voordat u de betrokken racefietser de schuld geeft en uitscheldt. Ook al rijden zij harder, zij veroorzaken niet het probleem bij loslopende honden, roekeloze kinderen en ander onoplettend of gevaarlijk gedrag. 3. Zorg dat u goed kunt horen. Voor ouderen: een regelmatige gehoortest. Voor jongeren: haal die koptelefoon van je hoofd. 4. Wees u er altijd van bewust dat er anderen op het fietspad (kunnen) zijn, ook al ziet u ze niet. Het is goed mogelijk dat er van achter snellere fietsers komen. Dat zij er dan langs willen, is hun goed recht. 5. Laat de telefoon in je zak. Bel desnoods handsfree en liever helemaal niet. 6. Leer uw kind fietsen op een rustige plek en dito tijdstip. Ga er pas drukke fietspaden mee op als het zich goed kan redden! 7. Leer uw kind dat het fietspad geen speeltuin is. Die grappige witte strepen in het midden staan daar niet om eromheen te slalommen. 8. Als u snelle tegenliggers ziet naderen, ga dan altijd naar rechts, en nooit naar links. ‘Rechts houden’ is het basis-verkeersprincipe. 9. En nu we het toch over verkeersregels hebben: hand uitsteken, voorrang verlenen aan verkeer van rechts en pas opstappen als daar ruimte voor is.. 10. Ten slotte: accepteer dat niet alles op het fietspad precies zo gaat zoals u het doet, of zoals u het wenst.
juli | augustus 2012
brieven
fietsvraag
Gedragscode gewone fietsers
Die andere fietsers zijn er om dezelfde reden als u, namelijk dat zij daar op dat moment ook lekker willen fietsen. Laten we elkaar dat gunnen. En voor voetgangers: loop links, en houd je hond aan de lijn Louise Cornelis, Rotterdam
Racefietsers Een vriend fietste met vrouw en twee kinderen (7 en 8 jaar) gezellig rond de Reeuwijkse Plassen, zondag 5 mei 2012. Een heerlijke route, want op de meeste wegen mogen geen auto’s rijden. Hun pret werd bedorven door voorbij schietende racefietsers. Een keer naderden er weer enkelen (voorzover ik begreep geen peloton, maar een (vermoedelijk) echtpaar. Hij keek even naar achteren, om te zien hoe het zijn kinderen verging, wenkte en week daardoor iets naar links uit. Daarop flitsten de racefietsers voorbij, en de tweede kon het niet nalaten even een plat scheldwoord naar de man (die vriend van mij) te schreeuwen. Voelen racers zich niet verwant met langzamere fietsers? Ook automobilisten houden zich in op dergelijke weggetjes. Een stel racers rijdt ongeveer net zo hard als een auto, op zulke plekken feitelijk onverantwoord. Zou er in een tijdschrift voor racers misschien een keer daarover gepraat kunnen worden? Die twee soorten fietsers gaan eigenlijk niet samen. Dina Kok-Bon, Gouda
Amsterdam Twee interessante stukken in het maartnummer van dit jaar over Amsterdam en fietsen, maar wat mij
Nu heb ik als fietser bij langere tochten sowieso een gruwelijke hekel aan borden ‘doorgaand verkeer’, omdat je namelijk niet altijd weet of je de goede kant op gaat en zo’n bord je nooit veel verder helpt. In Amsterdam Zuid-Oost (waar ik wel de weg ken) staat op een T-splitsing van fietspaden dit bord. De vraag is wat het verschil is met het weglaten van het hele bord of wat de moeite is om er de richting op weer te geven. Martin van Oostrom, Diemen betreft wel ging het wel een beetje richting reclame voor de gemeente Amsterdam. Ik miste (en dat is voor veel fietsers echt een belangrijk punt) de nieuwe regel van het GVB dat er in de spitsuren (als nota bene het meeste woon-werkverkeer plaatsvindt) niet meer met de fiets in de metro gereisd mag worden! Er zal wel weer gezegd worden dat de gemeente hier niets over mag/kan zeggen (privatisering en zo) maar de vraag is of men dat ook wil. Gelukkig heb ik vanaf 1 januari een baan binnen de ring en heb er dus niet meer mee te maken, maar ik heb 4 jaar in Zuidoost gewerkt : juist
In Tashilunpo(Tibet) : East is East and West is West and (n)ever the twain shall meet? Bart de Rode
VogelvrijeFietser
45
Carina Bosboom maakt deze foto in Brussel. omdat ik mijn fiets in de metro mocht meenemen ben ik nooit met de auto gegaan. Een onbegrijpelijke maatregel en in tegenstrijd met de overtuiging dat door het gebruik van de fiets de bereikbaarheid behouden is gebleven: nogmaals heel jammer dat er door jullie geen kritische noot bij deze maatregel is gezet. Yt Stoker, Amsterdam
Graveren Ik wilde mijn nieuwe fiets laten graveren door AFAC-Amsterdam. Voor mij was de beste mogelijkheid woensdag 09-05-12 op het Europaplein in Amsterdam. Het was druk. Droog weer, best gezellig en ik vond het geen probleem om een klein uurtje te wachten. Na een minuut of twintig kreeg ik van één van de graveerders te horen dat mijn fiets niet gegraveerd kon worden omdat het een nieuwe fiets betrof. Het frame-
nummer en het aankoopbewijs zouden voldoende zijn. Graveren zou dubbele registratie kunnen betekenen. Ik ben hier wel enigszins verbaasd over, immers juist mensen met een nieuwe fiets willen deze laten graveren en registreren. Om dieven af te schrikken werd er overigens wel een oranje stickertje op het frame geplakt zodat het lijkt of de fiets wel is gegraveerd. Thuis gekomen heb ik even op internet gezocht en ik kwam uit bij de website van het fietsenregister. Hier heb ik zelf mijn fiets geregistreerd. Hoewel er bij de veelgestelde vragen op deze website sprake is van een tarief van 10 euro voor de registratie heb ik niets betaald. Blijkbaar is er dus(nog steeds) geen uniform registratiesysteem. Wellicht is het een goed idee om bij aankondigingen van graveeracties aan te geven dat graveren niet nodig is als het om een nieuwe fiets gaat en dat de
De Fietsersbond adviseert om altijd het framenummer te noteren van een nieuwe fiets. Ook belangrijk is om te onthouden om welk type fiets het gaat. Mocht uw fiets gestolen worden dan is bij de aangifte het framenummer en de omschrijving van de fiets essentieel. Deze gegevens komen dan in het Fietsdiefstalregister van het RDW. Dat register gebruikt de politie om gestolen fietsen te controleren. En wie een tweedehandsfiets wil aanschaffen kan op de site kijken of het geen gestolen exemplaar is. https://fdr.rdw.nl/ Redactie
Nu nog een app Naar aanleiding van “nu nog een app” van VVF mei/juni 2012 het volgende: de iPhone app Waze doet eigenlijk wat we allemaal willen: het neemt automatisch gegevens op van de afgelegde weg, construeert daar kaarten uit met informatie over de snelheid die op de afgelegde wegvakken gemiddeld behaald worden en constateert zelfs of er opstoppingen zijn. Het bevat ook een routeplanner die van deze gegevens gebruik maakt. Tenslotte doet het ook nog aan integratie met sociale media. Kortom: een ideale reispartner. Helaas is hij bedoeld voor auto. Ard
Nederlandse fietsen Onlangs heb ik een weekend doorgebracht in Bremen, volgens de fietsverhuurder het fietswalhalla van
Redactieadres en landelijk bureau Fietsersbond Kanaalweg 50, 3526 KM Utrecht, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, ( 030-2918171, fax 030-2918188, e-mail: info@fietsersbond.nl internet: www.fietsersbond.nl Redactie Michiel Slütter (hoofdredacteur), Kees Bakker (testredacteur), Suzanne Brink (redacteur) Medewerkers aan dit nummer Karin Broer, Merel Roze en José Vorstenbosch. Wij zagen dit fietsersnietje met geïntegreerde fietspomp bij de ingang van de voetgangers/fietstunnel onder de Schelde in Antwerpen. Complimenten voor uw blad. Jaap Louisse, Amsterdam Duitsland. Toegeven, het is echt anders fietsen dan in Nederland, maar het is bepaald niet verkeerd. Langzaam en snel verkeer zijn strak van elkaar gescheiden en dit geeft een veilig en rustig gevoel. Op een gegeven moment werd ik rechts over het voetpad ingehaald (is daar heel gewoon) door een meisje en bijna onwillekeurig zag ik op het spatbord een stickertje dat ik qua vormgeving meteen herkende als een van een rijwielzaak bij mij in de buurt. Grappig. Ik ben toen wat meer gaan opletten en zag dus daarna enige tientallen fietsen met allemaal de typische kenmerken van een Nederlandse fiets, maar die je, behalve het witte achterspatbord niet zou weten te benoemen en....met een stickertje van een of andere Nederlandse rijwielhandelaar. De vraag ligt voor de hand: gaan onze “jattertjes” naar Duitsland om daar verpatst te worden of is het een levendige en legale handel in “tweedehandsjes” ? Alhoewel het vaak oudere en ietwat afgetrapte fietsen waren, betrof het zeker geen vooroorlogse modellen. Pieter Biezenaar, Zutphen
Klimaatakkoord
Emerentia van der Miessen stuurde twee foto’s: De eerste foto toont de workmate als “handige ondersteuning voor het schoonmaken van je fiets”. De tweede foto is gemaakt in Wellington, Nieuw-Zeeland. De fietsenstalling was te mooi om te gebruiken.
46
VogelvrijeFietser
juli | augustus 2012
colofon
eigenaar indien gewenst zelf zijn fiets kan laten registreren. Ritsaert
In het Belgische Gent zag ik in een fietsenstalling bij het treinstation legio van deze bordjes onder de zadels hangen: Weer een auto minder. www.klimaatakkoord.be Wat een heldere taal van lang geleden lijkt het. Durft de Fietsersbond, mogelijk samen met Milieudefensie, het aan een gelijke actie in Nederland te beginnen? Van onze zuiderburen heb ik inmiddels een aantal van de kunststoffen plaatjes ter verspreiding ontvangen, keurig verpakt in een envelopje met de toelichtende tekst: ‘we kunnen niet snel
juli | augustus 2012
genoeg onze CO2-uitstoot verminderen.’ Ter handreiking ook nog twee bandjes om de bordjes onder het fietszadel vast te maken. Jan ter Haar, Enschede We vinden het een sympathiek initiatief, maar we varen met de Fietsersbond een andere koers. Wij gaan er van uit dat iedereen wel weet dat fietsen goed is voor het milieu en proberen mensen eerder te verleiden de fiets te pakken door er de nadruk op te leggen dat fietsen leuk en gezond is. Zie ook onze campagne www.rij2op5.nl redactie
Vormgeving Akimoto ontwerpt, Amersfoort Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Contributie inclusief toezending van de Vogelvrije Fietser bedraagt e26,per jaar (jonger dan 25 jaar e10,-) en e13,- zonder dit blad (meer mag natuurlijk ook). Wanneer het lidmaatschap in de loop van het verenigingsjaar wordt beëindigd, blijft de jaarlijkse bijdrage in zijn geheel verschuldigd. Adreswijzigingen kunnen via de website (www.fietsersbond.nl/ contact) worden doorgegeven of schriftelijk: stuur de adresband van dit blad met het nieuwe of verbeterde adres terug naar de Fietsersbond. Advertenties Patricia Rijkse (ma, di, do) ( 030-291 81 42, fax 030-291 81 88 p.rijkse@fietsersbond.nl Oplage 30.000 ISSN 0166-0276 Sluitingsdatum kopij volgende Vogelvrije Fietser: 30 juli. Het nummer verschijnt begin september 2012.
Fietsrouteplanner in het Duits ich möchte mich sehr herzlich für euren gut durchdachten Routenplaner bedanken. Ich bin letzten Monat fünf Tage von Amsterdam durch Nordholland und nach Emmerich gefahren und konnte mich super vorbereiten. Schöne Grüße rheinabwärts Kai Borgolte, Bonn
Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De artikelen geven niet noodzakelijk het standpunt van de Fietsersbond weer. Omslag: Peter Arno Broer Jaarverslag: Het jaarverslag van de Fietsersbond staat op www.fietsersbond.nl/jaarverslag
VogelvrijeFietser
47
Ontvang nu GRATIS! NIEUW: Ga! Fietsmagazine Gazelle presenteert u met trots de eerste editie van het nieuwe Ga! Fietsmagazine. Hierin vindt u onder andere een interview met wereldfietser Frank van Rijn, de nieuwste fietsaccessoires, de leukste fietsroutes in binnen- ĂŠn buitenland en een interview met actrice en schrijfster Elle van Rijn, die ons de mooiste plekjes van shoppingstad Haarlem laat zien. Vraag het magazine nu gratis aan op www.gazelle.nl.
www.gazelle.nl