Vogelvrije fietser september - oktober 2010 • jaargang 35 • no 5
t e i f k r e W
s
l a i c e p s Spullen meenemen steeds leuker ‘Wij spreken de taal van de automobilist’ Venray: ‘Nu de fietsen eruit’
10 We r kfi e
ts
s pec ial
Bij Guerrilla Games fietsen ze allemaal
De Bike Porter is stuur en mand ineen
REDACTIONEEL
Scooters
Michiel Slutter hoofdredacteur Vogelvrije Fietser m.slutter@fietsersbond.nl
2
20
VogelVrijeFietser
Het was mij eerst nog niet zo opgevallen, maar die dingen gaan dan ook sluipenderwijs: de opmars van de scooter op het fietspad. Ik zie ze natuurlijk scheuren met veel lawaai. Maar scooters en andere brommers zijn er altijd al geweest. Ik snap ook wel dat er voor een zestienjarige een grote bekoring uitgaat van een scooter. Laat ik het maar opbiechten: ik heb ook een brommer gehad. Dat het er binnen enkele jaren nu toch wel heel veel geworden zijn, begreep ik van een vriendin - Marjan - die naar Canada is geĂŤmigreerd. Regelmatig komt ze met haar gezin naar Nederland en dan gaan ze bijna altijd fietsen. Haar drie kinderen zijn ervaren fietsers. Afgelopen zomer maakten ze een fietsvakantie door Nederland. Lekker rustig fietsen was er vaak niet meer bij. Overal doken scooters op. Op het fietspad van Haarlem naar Amsterdam reden bijna meer scooters dan fietsers. Dat is nog tot daar aan toe. Maar de scooters reden zo hard dat ze zich onveilig voelden. Een scooterrijder ergerde zich aan Marjan met haar gezin. Hij vond dat haar jongste zoon (zeven jaar) niet snel genoeg plaats maakte en vroeg haar of ze wel goed bij haar hoofd was om met jonge kinderen te gaan fietsen. Opmerkelijk. Haar negatieve ervaringen met scooters staan niet op zichzelf. Bij de Fietsersbond en op de redactie van de Vogelvrije Fietser komen steeds meer klachten binnen. We gaan er mee aan de slag. We zijn erg benieuwd wat uw ervaringen met scooters zijn. Laat het ons weten! Mail naar scooteroverlast@fietsersbond.nl ďƒ§
september | oktober 2010
34
24
Goede fiets, slechte auto
‘We gaan rollators bij de hekken plaatsen’
10 Werkfiets
28 Fietsrouteplanner
Bedrijven zetten steeds vaker fietsen in. Philips gebruikt ze voor vergaderingen, ProRail om ongeregeldheden op de rails op te sporen.
De Fietsersbond heeft er nooit reclame voor gemaakt. Toch trekt de fietsrouteplanner op een mooie dag meer dan 5500 bezoekers.
16 Rij 2 op 5
30 Fietsen als Zeitgeist
Campagnes om werknemers op de fiets te krijgen leverden in het verleden weinig op. Rij 2 op 5 pakt het anders aan. ‘Wij spreken de taal van de automobilist.’
Een fiets met raketondersteuning, retrosportfietsen en fietstunnelbouwers. De enige lijn in het mooie bladerboek Velo Bicycle Culture and Design is dat het over fietsen gaat.
20 Tassenwerk Van opvouwbare mand tot ingebouwd laptopvak en fietskratknuffel. Spullen meenemen op de fiets wordt steeds leuker.
32 Anders fietsen (2): fietspolo Fietspolo is voor vrijbuiters. ‘In een apenpakje meedoen is geen enkel probleem.’
24 De Quest
34 Fietsvrij centrum
Velomobielbouwer Ymte Sijbrandij haalde bij een tijdrit een gemiddelde snelheid van 65 kilometer met zijn fiets: ‘Het rijden in een trapkarretje trekt voornamelijk mannen.’
Venray heeft een fietsvrij centrum. De inwoners vroegen er zelf om, zegt wethouder Patrick van der Broeck. ‘Nu moeten de fietsen eruit.’
Rubrieken 4 Kort 9 Rare Frats 19 Column
september | oktober 2010
38 Producten 43 Fietsvraag 45 Brieven
VogelVrijeFietser
3
kort
Meld scooteroverlast
Bij de Fietsersbond komen steeds meer klachten binnen over overlast van scooters op fietspaden. Wij zijn benieuwd naar de omvang en de aard van deze klachten. Daarom nodigen we de lezers uit hun ervaringen te melden op scooteroverlast@fietsersbond.nl Graag ook plaats en soort hinder vermelden. In het volgende nummer van de VVF meer.
Literaire fietsroute
Barbara Stok
NRC Next liet vijf schrijvers fietsen langs routes met een verhaal. De Iraakse dichter Rodaan Al Galidi trapte naar Hanzestad Hasselt en stak daarvoor de Overijsselse Vecht over met de Haersterveer. De andere schrijvers zijn Kees van Kooten, Ilja Pfeiffer, Marijke Boon en striptekenaar Barbara Stok. De tocht van Barbara Stok voert van Groningen naar Delfzijl via Appingedam. De verhalen staan helaas niet op de site, maar de fietsroutes zijn wel te vinden op nrcnext.nl/fiets. Voor die routes is dankbaar gebruik gemaakt van de fietsrouteplanner van de Fietsersbond.
4
VogelVrijeFietser
Dunne fiets Een fiets in de hal is vaak gedoe. Hij staat in de weg, zakt onderuit, je struikelt erover. De Thinbike lost die problemen op. In samenwerking met de Duitse fabrikant Schindelhauer ontwikkelde Graham Hill een ingenieuze constructie waarmee het stuurtje in een vloek en zucht in lijn met de fiets staat. Opklapbare trappers doen de rest. Een ander extraatje van de fiets: hij heeft een carbonaandrijving, dus schoon rubber in plaats van een vettige ketting.
september | oktober 2010
foto: Amber Beckers/HH
Scooteroverlast
Auto’s als sprinkhanenplaag De Belg Kris Peeters is mobiliteitsdeskundige. In De file voorbij laat hij zien hoe vast we zitten in ons denken over mobiliteit en welke betwistbare aannames we over de vierwieler hebben. Hij stelt dat beeldspraak waarin verkeer wordt vergeleken met de bloedcirculatie ons ook belemmert. Bloed moet stromen. Een verkeersinfarct is dodelijk. Daarom moet alles wijken voor de doorstroom van auto’s: ruimte, veiligheid en luchtkwaliteit. Onbewust zijn we de hele wereld vanuit het standpunt van de auto gaan bekijken.
AN AFSCHEID V OBILISME HET AUTOM
S KRIS PEETER Dit boek kwa m
tot stand met
kort
De file voorbij
S KRIS PEETER
Er zijn ook andere beelden mogelijk. Auto’s als sprinkhanen, bijvoorbeeld, die alle ruimte opvreten. Peeters suggereert het vanzelfsprekende gebruik van de auto terug te dringen door naast een garage voor de auto, ook standaard een fietsgarage bij het huis te bouwen. ‘En als een bedrijf niet in een parkeerplaats voorziet voor werknemers, zullen die ook op andere manieren naar hun werk leren gaan.’ Uitgeverij Vrijdag, 29,90 euro.
de steu n van
13-04-2010
10:32:23
Reallife fietstv
Foto: Deepeei productions
In de dertiendelige tv-serie Going South filmen Asa (Zweden), Javier (Spanje), Alex (Engeland) en Fin (Engeland) zichzelf terwijl ze door Noord- en Zuidamerika fietsen. Van Alaska tot Argentinië. Doel van hun tocht van 27.000 kilometer is om aandacht te vragen voor de klimaatcrisis. Onderweg zien ze opdrogende gletsjers en de gevolgen van ontbossing, maar ze bezoeken ook hoopgevende ecoprojecten. Meer op www.going-south.tv Vanaf 12 september bij de AVRO op Nederland 3.
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
5
kort
Fietskettingoorbellen Sieradenmaker Karin Springer is gek op fietsen. Ze kwam op het idee haar vak en haar liefde voor fietsen te combineren nadat ze Alpe d´Huez opgefietst was. Thuisgekomen maakte ze haar eerste zilveren fietsketting en sindsdien breidt ze de collectie gestaag uit met ringen en oorbellen. Ze gebruikt vaak de schakels van de ketting om een sieraad te maken, maar ze verkoopt ook bedels in de vorm van racefietsen. De oorbellen kosten 98 euro en de armband kost 259 euro. www.hethamertje.nl
Fietsatlas voor wervende leden Op 18 oktober 2010 bestaat de Fietsersbond 35 jaar. Het streven is om tegen die tijd 35.000 leden hebben. Vandaar deze actie: Maak buurvrouw/collega/dokter/oom/vriend/tennismaatje of de melkboer lid en krijg van ons een Landelijke Fietsatlas. Het nieuwe lid krijgt er ook een als welkomstcadeau. Op pagina 37 vindt u de bon om mee te doen.
Reflecterend fietspad Donkere silhouetten van fietsers op een verlicht pad. Dat moet er sprookjesachtig uitzien. Maar sommige sprookjes worden nog waar ook. Min of meer dan want luminumpave geeft geen licht, maar reflecteert het. Het speciale asfalt is over 320 meter aangelegd in Purmerend. Dit asfalt is niet alleen veiliger omdat de fietsers beter zicht hebben, maar bespaart ook energie omdat er minder licht van straatverlichting nodig is. Zo wordt de CO2uitstoot beperkt. Het stukje proefasfalt is een project van Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, één van de grootste wegbeheerders van Noord-Holland. Bouwbedrijf Dura Vermeer wil met het proefvak ervaring opdoen.
6
VogelVrijeFietser
Dura Vermeer gaat reflectie meten
september | oktober 2010
kort
Ontwerp een fiets voor Afrika In Afrika is de fiets een economische factor van belang. Het is een pakezel. Soms is het het enige transportmiddel om in een ziekenhuis te komen. Maar de kwaliteit van de fietsen laat vaak te wensen. Daarom organiseert Cycling out of poverty de African Bicycle Design Contest 2010-2011. De inzet is een betaalbare fiets die makkelijk lokaal te produceren is, weinig onderhoud vraagt en helemaal op Afrikaanse omstandigheden is ontworpen. Tot eind september kan iedereen ideeĂŤn insturen via www.wiki-bike.com. Uit die ideeĂŤn worden vijf gekozen en die worden vervolgens vanaf oktober verder ontwikkeld door teams van studenten en professionele ontwerpers. In juli 2011 wordt de winnende fiets bekend gemaakt. Het winnende team mag naar Afrika om daar te helpen bij het opzetten van de productie van de fiets.
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
7
Experts weten
meer! www.ClubGrEEn.nl
Op ClubGreen.nl vertellen experts hoe je groener, gezonder en slimmer kunt wonen, leven, werken en ondernemen. ClubGreen werkt inmiddels samen met meer dan 150 experts uit wetenschap, overheid en bedrijfsleven. Dit aantal groeit dagelijks.
rare frats
Parkeren op de fietsstrook Sinds 1998 is de fietsstrook op de Vriezenveensweg te Almelo ter hoogte van verzorgingstehuis Eugeria onderbroken voor ongeveer twaalf parkeerplaatsen. Fietsers moeten om geparkeerde auto’s slingeren op deze drukke weg.
van het verzorgingstehuis. Wij willen precies hetzelfde als de Fietsersbond, maar we moeten het wel op een goede manier doen. Als er straks allemaal bezwaren komen tegen het verkeersbesluit, gaat het ook lang duren.’
Gert Bak, gemeente Almelo ‘Ik vind het ook geen ideale situatie. Ik ben hier acht jaar geleden komen werken en toen dacht ik ook: wat raar. Destijds, in 1998, is het zo ontstaan omdat er niet voldoende parkeerruimte voor het verzorgingstehuis kon worden gevonden.’
De bestuurssecretaresse van Reggeland, de zorgorganisatie waar verzorgingstehuis Eugeria bij hoort: ‘Wij gaan niet over de parkeerplaatsen aan de Vriezenveenseweg. Dan moet je bij de gemeente zijn.’
Waarom is het niet al lang opgelost? ‘Enkele jaren geleden kwam er een nieuwbouwplan van het verzorgingstehuis. Toen dachten we: dan gaan we meteen deze kwaal oplossen. Dat plan ging weer op de helling. Maar inmiddels heeft de wethouder, de vorige nog, de toezegging gedaan dat dit wordt opgelost. Wij willen het ook heel graag. Het budget is geregeld. Voor het einde van het jaar moet de klus geklaard zijn.’
Tekst: Karin Broer Foto: Alex de Haan
Wanneer gaat u dan aan het werk? ‘Wij hebben nu een brief van omwonenden gehad, naar aanleiding van het krantenbericht over de actie van de Fietsersbond. We hebben besloten eerst rond de tafel te gaan met deze bewoners, voordat we een verkeersbesluit nemen. Dit verkeersbesluit is nodig vanwege het opheffen van parkeerplaatsen.’ Weegt parkeerruimte dan zwaarder? ‘Het vreemde is, dat deze bewoners dat niet als argument noemen in hun brief. Ze noemen het belang van verkeersveiligheid. Door de fietsers op de weg letten automobilisten meer op. Ik weet niet of dit echt hun argument is of dat het toch om de parkeerruimte gaat. Dat wil ik in een gesprek boven water krijgen en dan gaan we kijken of het nodig is vervangende parkeerruimte te bieden.’ Het zijn bewoners die daar parkeren? ‘Eigenlijk hebben we de indruk dat het vooral het personeel is
september | oktober 2010
Jullie personeel parkeert daar? ‘Ja, dat mag gewoon hoor. Ik parkeer er zelf ook.’ De Fietsersbond wil dat de fietsstrook wordt doorgetrokken. ‘Doe je best, zou ik zeggen.’ U gaat niet protesteren? ‘Dat zeg ik niet. Het is een zaak van de gemeente. Ik vind het wel handig om daar te parkeren, anders moet ik verder lopen.’ Hans Wessels, Fietsersbond afdeling Almelo: ‘In het voorjaar hebben we actie gevoerd. We kregen heel veel leuke reacties, vooral ook van de buschauffeurs, de duimen gingen omhoog of ze stopten. We zijn toen ook langs de bewoners geweest. De meesten vonden onze actie prima. Ze kunnen allemaal op hun eigen oprijlaan parkeren. Er was één meneer die zei: Als ik een verjaardag heb, dan moeten mijn gasten daar parkeren.’ Zou die meneer een brief hebben gestuurd? ‘Het zou mij niet verbazen.’
Komt u ook regelmatig een vreemde situatie tegen? Stuur hem naar de redactie van de Vogelvrije Fietser: vvf@fietsersbond.nl of postbus 2828 3500 GV Utrecht.
VogelVrijeFietser
9
Fabrieks-, vergader- en opsporingsfietsen
Werkfietsen In het overvolle Nederland is een fiets vaak sneller dan een auto. Dat hebben bedrijven ook ontdekt. Philips zet ze in om op tijd bij vergaderingen te zijn. En Guerrilla Games kocht tachtig fietsen omdat er toch geen parkeerplekken zijn in Amsterdam.
10
VogelVrijeFietser
september | oktober 2010
Tekst: michiel sl端tter Foto: maarten hartman
De Fr8 Transportfietsen zijn handig op het uitgestrekte terrein van EuroTank in Amsterdam
t e i f k r e W
s
l a i c e p s september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
11
s
Gamers op de fiets
s pec ial
De vraag naar transportfietsen groeit
‘Alles wat je durft te vervoeren’ Ergens in Azerbeidzjan op het terrein van een betonfabriek rijden fietsen rond van WorkCycles, een fietsenbouwer uit Amsterdam. Ook in Letland, Nigeria, Servië en Finland doen ze in fabriekshallen dienst. Waar de degelijke transportfietsen terecht komen en bij welke bedrijven, dat weet Henry Cutler van WorkCycles vaak helemaal niet. ‘Inkooporganisaties bestellen de fietsen bij mij. Soms hoort die organisatie bij een concern en soms wordt die ingehuurd om spullen in te kopen.’ In ieder geval weten bedrijven die degelijke fietsen zoeken hem te vinden. Cutler komt uit de Verenigde Staten en koestert de Nederlandse fietscultuur en fietsgeschiedenis. Zo heeft hij de ouderwetse onverwoestbare bakfiets in Amsterdam nieuw leven ingeblazen. ‘Ik ben een Amerikaan die een Nederlandse traditie in ere houdt. Voor Nederlanders is de fiets blijkbaar niet zo interessant. De fiets is een gebruiksartikel, zoals een paar schoenen of een koelkast.’ Voor 3250 euro kun je bij hem een gloednieuwe bakfiets kopen van een model dat in de jaren dertig het straatbeeld bepaalde, met roestvrijstalen onderdelen, brede banden en dikke spaken. ‘Op die bakfietsen zitten jongens van 120 kilo, die 400 kilo in de bak gooien. Het moet echt sterk zijn.’ De vraag naar allerlei soorten transportfietsen voor bedrijven groeit hard de laatste jaren, zegt Cutler. Maar waarom ineens? ‘De fiets was niet hip, maar nu wel. Ik merk dat de toegenomen status van de fiets doordruppelt tot op de werkvloer. Wat ook handig is, is dat je geen rijbewijs voor een transportfiets nodig hebt. En je kunt niet zoveel schade aanrichten met een fiets. Maar als je met een heftruck ergens tegenaan rijdt, is er meteen wat stuk.’ En natuurlijk is het ook gewoon leuk om met de Fr8 Transportfiets van WorkCycles over uitgestrekte bedrijventerreinen te rijden. Over de maximale belastbaarheid van de fietsen hoef je je nooit zorgen te maken, verzekert Cutler. ‘Alles wat je zelf maar op de fiets zou durven vervoeren, kan de Fr8 Transportfiets hebben.’
12
VogelVrijeFietser
Guerrilla Games maakt PlayStation-spellen. Het is gevestigd in een zeventiende eeuws Amsterdams grachtenpand. Die locatie is het best per fiets bereikbaar. Daarom bestelde Guerrilla Games tachtig Van Moofs. En daar komen er binnenkort nog eens veertig bij. Arjan Brussee, mede-oprichter en development director van Guerrilla Games, over de bedrijfsfietsen van Geurrilla Games: ‘We zitten in hartje Amsterdam en daar hebben we vrijwel geen parkeerplekken voor de deur. Nou hebben we die ook niet echt nodig, want niemand komt met de auto. Alleen eens per maand iemand van moedermaatschappij Sony. En voor de rest gaat iedereen lopend of op de fiets naar het werk. Dat gaat prima, want Amsterdam is eigenlijk een groot dorp. De helft van de medewerkers komt uit Nederland en de andere helft uit meer dan twintig landen. Sommigen moeten even wennen aan het fietsen. We hebben een jongen uit Texas en hij was gewend om in een grote pick up rond te rijden. Sinds zijn twaalfde had hij niet meer gefietst. Maar het ging prima. Het is blijkbaar zo dat je het fietsen nooit meer verleert. We hebben samen met Van Moof de customization gedaan. Elke fiets heeft zijn eigen code, zodat iedereen zijn eigen fiets heeft. Omdat we zo hard groeien, gaan we binnenkort verhuizen naar een prachtig pand in Berlage-stijl aan het Rembrandtplein. Daar is een fietsenkelder. Maar we zitten er over te denken de fietsen bij de entree te plaatsen voor onze profilering. Want daar is die fiets zeker geschikt voor.’
Een bevriende smid maakte een bak op maat
Foto: Hennie Keeris
t We r kfi e
Shortcut Fietskoeriers Een fietskoerier is de binnenstad van den Bosch zonder twijfel veel sneller dan een bestelbusje. Maar wat een fietskoerier mee kan nemen, is beperkt. Daar heeft Hanno Maas van Shortcut Fietskoeriers iets op bedacht. Hij heeft op de snelste bakfiets ter wereld – de Deense Bullitt – een aluminium bak laten zetten. De waterdichte bak is gemaakt door een bevriende smid: Jan Venrooy. Nu kan Maas in één keer dozenvol met folders afleveren, of honderden t-shirts voor een bedrijvenloop in Den Bosch. De degelijke bak biedt meer voordelen. ‘We bezorgen veel medicijnen voor apothekers. De bak is afsluitbaar, die krijg je niet zomaar open. Dat is wel prettig als je vijfhoog iets moet afleveren.’ Meer informatie: shortcut-fietskoeriers.nl
september | oktober 2010
Foto: Peter Arno Broer
‘We denken erover de fietsen bij de entree te zetten voor onze profilering’
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
13
We r kfi e
ts
s pec ial
Het Rode Fietsenplan
Benaderbare ambtenaren op de fiets
Fietsen naar de vergadering ‘Met ongeveer 3000 werknemers verspreid over een vrij groot terrein wordt veel tijd verloren met het lopen van de ene vergadering naar de andere’, schrijft Han Kroon, voorzitter van de Fietscommissie van Philips Healthcare in Best. ‘Bovendien is de afstand vaak een reden om een collega minder vaak persoonlijk te bezoeken, wat de communicatie niet ten goede komt.’ Kroon en zijn collega’s bedachten in 2007 tijdens een wereldwijde Sense and Simplicity Day van Philips het Rode Fietsenplan. Ze wonnen er bij een online stemming de eerste prijs mee. ‘De start was in het voorjaar van 2008 met twintig rode fietsen en zestien stallingen met reglementborden.’ Er werd door de fietsen zoveel tijd bespaard dat Philips na een half jaar al uit de kosten was. De vraag naar de rode fietsjes is zelfs zo groot dat men heeft besloten het aantal fietsen te verdubbelen.
Fietsen tegen vertraging
Juicy Steve
Spoorbeheerder ProRail experimenteert met de fiets in de strijd tegen vertragingen. De hoop is dat de buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) op de fiets effectiever zijn. Als ergens langs het spoor mensen wandelen of als er iets op de rails ligt, moeten de BOA’s van ProRail erop af. Dat is met auto vaak een heel gedoe. Het laatste stuk tot aan het spoor moeten ze te voet af leggen. Dat betekent lange wandeltochten door weiden en bossen. ‘We gaan nu in Friesland, Groningen, Drenthe, Overijssel en Gelderland onderzoeken of ze met de fiets sneller zijn. Ze reizen naar het dichtstbijzijnde station en fietsen vervolgens het laatste stuk’, zegt voorlichter René Vegter van ProRail. De bedoeling is ook dat de BOA’s naar campings vlakbij het spoor fietsen. Daar kunnen ze kampeergasten uitleggen waarom ze niet langs de rails mogen wandelen. Machinisten schrikken ervan, het is gevaarlijk en het leidt tot vertragingen. ‘We hopen dat ze op de fiets voor de burgers beter benaderbaar zijn dan met de auto.’
‘Het Keniaanse straatbeeld wordt gedomineerd door zwarte black mamba-fietsen uit China en India. Maar kleine ondernemers hebben behoefte aan een stevige bedrijfsfiets, waar ze makkelijk hun spullen op kunnen vervoeren’, meldt Luuk Eickmans van Cycling out of poverty. Dat is een organisatie die in Afrika kleine ondernemingen en medische personeel met de fiets op weg wil helpen. Eén van die ondernemers is Juicy Steve uit Kenia. ‘Hij is een sapjesverkoper die met de CooP bike zijn dagelijkse patroon van het inkopen van fruit, het distribueren van zijn flesjes sap en het ophalen van zijn kinderen, met veel gemak kan uitvoeren’, aldus Eickmans. Studenten van de TU Delft hebben zijn CooP Bike ontworpen. Wie wil, kan meehelpen aan het ontwerpen van fietsen voor Afrika: kijk op wiki-bike.com en cyclingoutofpoverty.com
Meer foto’s Op onze oproep om foto’s van bedrijfsfietsen in te sturen is massaal gereageerd. Dank daarvoor! We hadden er het hele nummer mee kunnen vullen, maar dat vonden we te veel van het goede. In plaats daarvan zijn de foto’s op onze site te zien: www.vogelvrijefietser.nl
14
VogelVrijeFietser
Steve verkoopt sapjes
september | oktober 2010
Laselektroden Samen met twee compagnons had Guus de Mol in de jaren zeventig en tachtig een metaalconstructiebedrijf in hartje Amsterdam. Fietsen waren toen al onmisbaar door de parkeerproblemen. Zonder risico was het niet, schrijft De Mol. ‘Ik herinner me dat ik een keer met een lading laselektroden van wel vijftig kilo voorop uitgleed op de tramrails en dat de aankomende tram pas verder kon nadat de bestuurder was uitgestapt en mij met de fiets weer overeind had gehesen.’
De fietsende kaasboer ‘Na jullie oproep heb ik gelijk een foto gemaakt van de fiets van mijn favoriete kaasboer in Dordrecht’, mailt Tine de Haan. ‘Voor grote bestellingen is er de auto, maar een kleine bestelling kan per fiets. Daarnaast is er af en toe een actie met als hoofdprijs: een fiets.’
Fietsende timmerman ‘In 1983 ben ik gaan timmeren’, mailt Bart Naessens uit Amsterdam.’ Vanaf ‘86 voor ‘mijn eigen nummer’. Helaas ben ik sinds een aantal jaar wegens gezondheid gestopt. Altijd een goed leven gehad zonder auto.’
Man met een missie Jos Sluijsman uit Nijmegen is een man met een missie. Zes geleden begon hij een fietskoeriersdienst. Waarom? Hij schrijft op fietsdiensten.nl dat hij ‘het gebruik van de fiets voor het vervoer van goederen en personen wil bevorderen. Fietsdiensten.nl wil aantonen dat de fiets een goed alternatief is voor gemotoriseerd vervoer. In de binnenstad is de fiets vaak net zo snel of zelfs sneller dan de auto en in elk geval vriendelijker voor mens en milieu.’ Voor zijn bedrijf zet hij allerlei soorten fietsen. En hij stuurde naar aanleiding van onze oproep veel foto’s van bedrijfsfietsen.
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
15
‘In elke automobilist schuilt een fietser’
Rij 2 op 5 Campagnes om werknemers uit de auto te krijgen maakten de afgelopen vijfentwintig jaar bedroevend weinig verschil. Rij 2 op 5 pakt het anders aan, met brandstofteller, weegschaal en elektrische fiets om de tweewieler uit te proberen.
‘Wat onze campagne anders maakt dan voorgaande’, aldus projectleider Freerk Veldkamp, ‘is dat die voorgaande camapagnes vooral mensen aanspraken die toch al fietsten. Alleen de naam van Rij 2 op 5 laat al zien dat deze op automobilisten gericht is. Zo’n campagne was nodig. Het is prachtig dat we fietsnelwegen aanleggen, maar als je elke dag in de auto zit heb je niet eens door dat er iets is veranderd.’
Gewoontegedrag Dat fietsen gezond is en goed voor het milieu weet iedereen wel. Dat hoef je dus niet eindeloos te benadrukken. Veldkamp: ‘Voor de campagne hebben we daarom de leus bedacht: Je weet niet wat je ziet. Als je jarenlang elke dag met de auto naar je werk gaat, is fietsen een heel nieuwe ervaring.’ Onderzoek wijst uit dat mensen die dagelijks in hun auto naar het werk rijden vaak geen realistisch beeld hebben van
de tijd die het ze zou kosten om naar het werk te fietsen. En ze denken dat het altijd regent. Ooit hebben ze besloten dat ze met de auto gaan. Het is gewoontegedrag geworden. Door ze over de drempel te helpen kunnen ze voortaan realistischer kiezen voor auto dan wel fiets. ‘In iedere automobilist schuilt een fietser’, volgens Veldkamp. ‘Zeker in Nederland. Iedereen heeft een fiets thuis staan. En tot ons achttiende fietst iedereen.’ De wereld buiten de deelnemende bedrijven merkt nog niet veel van Rij 2 op 5. Geld en energie worden niet in televisiespotjes op de landelijke omroep gestoken, maar in het bereiken van de bedrijven en hun werknemers. Heel gericht dus. Veldkamp: ‘Het is geen kwestie van een postertje ophangen en klaar. Het is een meerjarige campagne. Er zijn steeds momenten dat werknemers even moeten nadenken over fietsen. In de kantine
Rij 2 op 5 is een initiatief van de Fietsersbond in samenwerking met mobiliteitsadviseur VNM en wordt gefinancierd door de provincie Utrecht en het BRU (Bestuur Regio Utrecht. Bedrijven melden zich aan via VNM. De campagne is gestart op 31 maart en loopt nu bij 30 bedrijven in Amersfoort en Utrecht-West. TNO gaat de campagne monitoren. Welke effecten heeft rij 2 op 5? Aan de hand hiervan wordt de campagne in de loop der jaren aangepast. De elektrische fietsen die de deelnemers een maand kunnen proberen zijn ter beschikking gesteld door Batavus, Gazelle, Sparta, Giant, Qwic en Montego. In de loop van 2011 gaat de campagne landelijk. www.rij2op5.nl
16
VogelVrijeFietser
september | oktober 2010
Tekst: suzanne brink
staat bijvoorbeeld een weegschaal met daarop Rij 2 op 5. Dat maakt de tongen los. Ze kunnen ook op het intranet, het interne netwerk van het betreffende bedrijf, ervaringen uitwisselen. Bedrijven die meedoen kunnen ook slagbomen met daarop de campagneleus gebruiken om de werknemers met de neus op het alternatief te drukken.’ Op www.rij2op5.nl kunnen werknemers berekenen hoeveel brandstof ze besparen en hoeveel calorieën ze verbruiken met hun rit van en naar het werk.
Het animo om een maand op een elektrische fiets te rijden is groot Zeikerds In de oren van doorgewinterde fietsers klinken de bezwaren die mensen hebben tegen fietsen als drogredenen. Automobilisten zijn bijvoorbeeld bang dat ze in het donker ‘s ochtends vroeg een lekke band krijgen en dan verloren tussen de weilanden staan. Iemand die elke dag fietst wuift dat bezwaar makkelijk weg. Zeker met de komst van de anti-lekband is een platte band een curiosum. Maar mensen wegzetten als zeikerds maakt ze niet warm om het zelf eens te proberen. Rij 2 op 5 wuift niets weg, maar biedt oplossingen. De automobilisten die zich op de fiets wagen in Amersfoort kunnen gebruik maken van een pechdienst. Die haalt de kapotte fiets op en zorgt dat de gedupeerde alsnog zijn bestemming bereikt. De bedoeling is om later in de campagne ook fietsenmakers op het werk in te zetten. Voor een ander bezwaar tegen fietsen – ‘Je gaat er zo van zweten’ - kan de
september | oktober 2010
Groot potentieel TNO Beleidsadvies Stimuleren Fietsen van het werk (mei 2010) Vijfentwintig procent van de Nederlanders pakt de fiets om op zijn werk te komen. Dertig procent van de woonwerkritten van minder dan vijf kilometer wordt met de auto gedaan. In die cijfers is de laatste decennia bitter weinig veranderd, diverse fietscampagnes ten spijt. Maar die dertig procent die de auto pakt voor ritten van minder dan vijf kilometer betekent wel dat zelfs in een fietsland als Nederland nog veel potentiële fietsers onder automobilisten zijn. Voorgaande campagnes waren te weinig gebaseerd op de effecten van de diverse maatregelen. In de toekomst moeten harde cijfers maatgevend zijn. In het TNO Beleidsadvies wordt vooral veel verwacht van het verhogen van parkeerkosten, vermindering van parkeerplaatsen, invoering van kilometerheffing en het verbeteren van de fietspaden. Automobilisten die overwegen met de fiets te gaan blijken het ook belangrijk te vinden dat de fiets in vergelijking met de auto snel is. Die vergelijking pakt beter uit als verkeerslichten goed op fietsers afgesteld worden. Vooral over sociale invloeden op de keuze voor de fiets is nog te weinig bekend. Het rapport is te downloaden op http://www.heelnederlandfietst.nl/ fietsnieuws/fietsbeleid.html
VogelVrijeFietser
17
Foto: Peter hilz/HH
Automobilisten zijn bang voor een lekke band
elektrische fiets een uitkomst zijn. Fabrikanten van elektrische fietsen hebben voor de campagne dertig elektrische fietsen beschikbaar gesteld. Werknemers van deelnemende bedrijven kunnen een maand proefrijden. Het animo is groot. En als de fiets bevalt, kopen werknemers misschien zelf na die maand een elektrische fiets met het bedrijfsfietsenplan. Mei dit jaar kwam het Beleidsadvies Stimuleren van fietsen naar het werk van TNO uit. Daarin ook een sterk pleidooi om elektrische fietsen in te zetten. Een ander punt uit het rapport was dat de meeste campagnes in het verleden zich op iedereen en niemand richtten. Het is beter de campagne op een speciale groep te richten. Namelijk de groep automobilisten die overweegt te gaan fietsen. Dat doet Rij 2 op 5 ook. Maar wat vooral goed aan de campagne is, volgens projectleider Veldkamp, is dat Rij 2 op 5 de juiste toon heeft gevonden om bedrijven aan te spreken. Bedrijven horen via mobiliteitsadviseurs van het bestaan en zijn erg geĂŻnteresseerd. In september gaat de campagne van start bij meer dan vijfentwintig bedrijven in Hilversum, Houten en Zeist. ďƒ§
Tips Hoe stimuleer je werknemers om te gaan fietsen? Bespreek de manier waarop iemand naar het werk komt standaard in het eerste gesprek met een nieuwe medewerker. Meer tips op http://www.vnm.nu/kies-uw-oplossing/fietsen
18
VogelVrijeFietser
september | oktober 2010
Duitsland pakte in 2009 groot uit met een campagne om automobilisten uit de auto te krijgen. ‘Kopf an, Motor aus.’ (‘Verstand aan, motor uit’). In vier grote steden hingen enorme billboards met leuzen die door campagnemedewerkers uit de autoindustrie afkomstig waren. Volgens de campagneorganisatie was het een succes. Behalve op de snelweg waren posters te vinden op cruciale plekken als scholen, bioscopen en winkelcentra (winkelwagentjes). Boven fietsstallingen hingen bovendien bemoedigende leuzen, Reserviert für Klimahelden, en op fietspaden lagen plakkaten met teksten in de trant van ‘Zo, dat ziet er goed uit. Jij fietst zeker.’ Maar liefst 200.000 mensen hebben hun gedrag veranderd naar aanleiding van de campagne. Dat zou blijken uit een enquête onder 1200 personen. Binnen enkele maanden stapte 26 procent voor afstanden tot vijf kilometer over op de fiets of ging wandelen. Dat scheelde zestig miljoen autokilometers ofwel 13.650 ton CO2. Omgerekend over heel Duitsland zou dat 3,8 miljard autokilometers ofwel 1 miljoen ton CO2 kunnen besparen.
Vakantie en Tour Vakantie en Tour, jarenlang was het een onafscheidelijke twee-eenheid. Op het strand met een radiootje, of voor de tv in de vakantiebungalow: het ultieme vakantiegevoel. Helaas is daar langzaam de klad in gekomen. Al jaren erger ik mij aan de toenemende voorspelbaarheid van de Tour: voorgeprogrammeerde etappes, in een vroeg stadium vastgelegde klassementen, de gedoodverfde eindwinnaar. Voeg daarbij het schier ondraaglijke commentaar van Herbert Dijkstra en de lol gaat er snel af. Toch speet het mij dat ik dit jaar het evenement, op de eerste dagen na, zou moeten missen. Tijdens de Tour zaten wij op Java. Die eerste dagen bevestigden het beeld: Cancellara won - zoals verwacht - de tijdrit, de vluchtersgroep werd - zoals verwacht - vlak voor de finish ingelopen. De derde dag daarentegen leek een spectaculaire ontknoping nabij: door valpartijen lagen Contador, Schleck en Armstrong op forse achterstand, terwijl Neerlands hoop Gesink in de kopgroep reed. Ik zat eindelijk weer eens op het puntje van mijn stoel! Tot Cancellara opeens met zijn schijnheilige actie kwam en de kopgroep maande om de benen stil te houden. Verbijsterd gooide ik de afstandsbediening in een hoek: met deze Tour wilde ik niets meer te maken hebben! Het kostte mij op Java geen enkele moeite om van Tournieuws verstoken te blijven. De wielerronde leeft daar totaal niet. Sterker nog: de fiets lijkt sowieso afgedaan te hebben in deze contreien. Waar waren de dichte drommen fietsers die ik altijd met Zuidoost Azië associeerde? Welnu, die zijn er niet meer. De drommen fietsers hebben plaats gemaakt voor hordes gehelmde motorrijders. Terwijl de meeste Indonesiërs eigenlijk helemaal geen geld hebben voor zo’n ‘Japanner’. Dus kopen ze die op afbetaling, waardoor ze uiteindelijk twee keer zoveel uitgeven. Maar het succes is ongeëvenaard en de dealers varen er wel bij. Want op een fiets kun je je niet meer vertonen. Eenzelfde lot lijkt de fietstaxi of ‘betjak’ beschoren. In Nederland proberen we hem in te voeren, maar in Djakarta zie je ze niet meer en in Bandoeng alleen nog in de buitenwijken. Meer oostwaarts, in Yogya en Malang, is de betjak echter nog een vertrouwd verschijnsel. Maar de betjakrijders hebben het moeilijk. Als ze niet in hun karretje liggen te slapen, storten ze zich op argeloze toeristen, waarbij ze weinig middelen schuwen om die in hun voertuigjes te krijgen. In de oostelijke punt van Java handhaven de oude tradities zoals fietsen en de rijstvelden bewerken met karbouwen - zich nog het hardnekkigst. Maar de opmars van de motorfiets en de ‘Japanse buffel’, zoals ze een tractor hier noemen, lijkt ook hier onstuitbaar.
column Kees Volkers
Kopf an, Motor aus
Ik zat eindelijk weer eens op het puntje van mijn stoel
Fietsfeiten • Een kwart van de woon-werk verplaatsingen wordt met de fiets afgelegd. Door de week gaan dagelijks ongeveer 1,3 miljoen mensen met de fiets naar het werk. Gemiddeld over de hele week worden 2,2 miljoen woon-werk ritten per dag gemaakt. • De helft van de woon-onderwijs ritten wordt met de fiets afgelegd. Op een doordeweekse dag gaan ruim 1,5 miljoen kinderen en jongeren met de fiets naar school of studie. Die maken met elkaar 4 miljoen woon-schoolritten. • Op het drukste uur van de dag, tussen 8 en 9 uur ’s ochtends, rijden meer fietsen dan auto’s op de weg. Het betekent dat doordeweeks in dat uur ongeveer 1,75 miljoen fietsen op de weg zijn. Bron: Fietsbalans van de Fietsersbond
Onze reis eindigde in het betjakloze Bali. In de engelstalige ‘Bali Post’ las ik dat Contador - zoals verwacht - de Tour had gewonnen.
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
19
Tekst: Suzanne Brink
Ik fiets naar mijn werk en neem mee‌
Tassenwerk De mogelijkheden om spullen op je fiets mee te nemen worden niet alleen talrijker, maar vooral ook kleurrijker.
Popup mand Deze fraaie stalen fietsmand is er in twee varianten. Een voor voorop en een voor achter op de fiets. Het bijzondere eraan is dat de mand plat vervoerd kan worden. De gebruiker moet hem zelf uitvouwen. Het voordeel daarvan is dat hij minder ruimte in beslag neemt tijdens het transport en dat is milieuwinst. De mand kost rond de zestig euro. Hij is binnenkort in Nederland te koop. Tot die tijd: www.mioculture.com
Ortlieb laptoptas Ortlieb steunt het Duitse project Biking to Work. Duitsers die in de periode 1 juni tot en met 31 augustus minstens twintig werkdagen op de fiets stappen om op hun werk te komen verdienen een special edition van het nieuwe model Downtown van Ortlieb. In deze waterproof aktetas past een 15,4� laptop en hij kan achterop de fiets vastgemaakt worden. Meer informatie over het project op www.mit-dem-rad-zur-arbeit.de. Ortlieb en Vaude zijn ook de grote namen als het om waterdichte schoudertassen gaat. Die worden gebruikt door mensen die hun snelle fiets niet willen bezoedelen met spatborden, bagagedragers of mandjes.
20
VogelVrijeFietser
september | oktober 2010
Fietskratknuffel Alsof het fietskrat van zichzelf niet al mooi genoeg is verkopen Joao en Maria fietskratknuffels. http://www.joaoandmaria.nl
Fietskrat Bagagedragers waren in Nederland lange tijd populairder dan mandjes voorop. Rieten mandjes waren voor vrouwen met een permanentje en een poedel. Maar het laatste decennium verplaatst het gewicht zich naar voren. Het krat is ongelooflijk populair. Het begon met een ordinair huis-, tuin en keukenkrat, maar ondertussen hebben verschillende ondernemers er brood ingezien om speciale fietskratten te verkopen. Het houten krat komt niet meer van de wijnhandelaar, maar kant- en klaar uit de fietsenwinkel. Om de inhoud van het krat te beschermen tegen de regen verkoopt onder andere www.pimpjefiets.nl decoratieve ‘fietskratmutsen’.
Ingebouwde laptopruimte
Oudhollandse fietskratmuts september | oktober 2010
De Zwitser Jean-Louis Francescotti gaat altijd op de fiets naar zijn werk in Lausanne. Het meenemen van zijn laptop was altijd een gedoe tot hij het idee kreeg om de laptop in het frame te stoppen. Je ben van de zware en vervelende tas af en je kunt je kostbare laptop in de gaten houden. Het werkt prima, meldt Francescotti via de mail. ‘Alleen mensen die met de knieën naar binnen fietsen, hebben enig ongemak.’ Zijn fiets heet TATO Central Storage System for Bicycles (CSSB). De eerst TATO-fietsen rijden al rond in Zürich en Basel. De TATO CSSB kost 1200 euro. Meer informatie:http://tato.li/cssb/
VogelVrijeFietser
21
Op zoek naar inspiratie? Nu 3 nummers voor € 10,naam adres postcode/woonplaats telefoon e-mail
Stuur de ingevulde bon (zonder postzegel) naar: Onkruid, Antwoordnummer 13003, 4120 ZX Everdingen. Het abonnement stopt automatisch, u hoeft daar niets voor te doen!
regeladvertenties De prijs van regeladvertenties wordt berekend aan de hand van het aantal leestekens. € 22 voor 150 leestekens (1-3 regels); € 6 voor iedere volgende regel. Aanleveren met factuuradres via e-mail. Voor niet-digitaal aangeleverde advertenties wordt € 10 extra in rekening gebracht. Advertenties kunnen worden opgegeven bij de Fietsersbond, Patricia Rijkse, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, tel. 030-2918142, fax. 030-2918188, email: p.rijkse@fietsersbond.nl
Overnachten
Steco neemt méér mee! Bike-Stabiel Dé standaard die echt altijd blijft staan! Uitermate geschikt
Gr/Fr/Dr-grensgebied, chalet/vak.huisje, part.erf/natuurterrein, max. 2 niet rokende rustzoekers. Tv, cv, terras rondom, parkeren bij chalet. Fietsen gratis beschikbaar. Geen huisd. tel. 0594-549531 donhof@kpnplanet.nl
voor fietsen:
Bergen aan Zee: aan LF-route pension Stormvogel, J. Kalffweg 12. Bed&Breakfast : € 50 / 2 personen, tel. 072-5812734. www.pensionstormvogel.nl
– met STECO Baby-Mee Bike
ROTTIGE MEENTE in Z-W Friesland huisje te huur in natuurgebied van Staatsbosbeheer. 4-6 personen; geen rokers of huisdieren; voor natuurliefhebbers, € 50,- per dag zie: www.opderuumte.nl of bel 023-538 99 01
– voor postbezorging
Fietsvakanties
Heerlijk fietsen langs de pittoreske Linge langs ingerichte tenten mét bagagevervoer op kleine campings. Door Brabant (en België) langs natuurkampeerterreinen. Het Rivierengebied met “Rondje Pontje”. In Frankrijk door de afwisselende Auvergne of de Morvan. Nieuw: “De Slingerende Linge” fietsen langs Bed & Breakfast, langs Stayokay Hostels over de Veluwe en langs de IJssel. Kijk op www.degeldersemorgen.nl voor meer informatie. De Vakantiefietser De specialist voor je fietsvakantie uitrusting – fietsen – reizen Westerstraat 216, 1015 MS Amsterdam tel. 020-6164091 www.vakantiefietser.nl
Diversen
Fietsen, wandelen, steppen of een bustocht door de fraaie stad Groningen o.l.v. een deskundige gids? Bel (050) 309 07 57 of zie: www.henkbakker.nl
– met kinderzitje – met STECO Buggy-Mee – met krantentassen – met ander transport Leverbaar in: 26” – max. Wieldiam. ca. Ø 66 cm incl. band 28” – max. Wieldiam. ca. Ø 71 cm incl. band
Steco Metaalwarenfabriek b.v. Wolweg 34, 3776 LP Stroe, Holland
Fax 0031 (0) 342 441584 E-mail: info@steco.nl Internet: www.steco.nl
Geïntegreerde voordrager Ontwerper Basten Leijh bedacht voor Montego een uniseks transportfiets met een stuur dat overgaat in de voordrager. Een losse voordrager zit aan het frame vast waardoor hij niet met het stuur meedraait. Deze voordrager draait wel mee. Een voordeel is dat het frame minder zwabbert. Vanaf 449 euro.
Stuur met mand ineen De Bike Porter is het eerste product van het Deense Copenhagen Parts. Het bedrijf is opgericht door designers met een groot hart voor de fiets. Hun fraaie alternatief voor losse fietsmand en krat is te koop in de kleuren wit, zwart, zilver, goud, blauw en roze. Prijs: 160 euro. Meer op http://copenhagenparts.com/
Mand op maat De van oorsprong Engelse David Hewbrow maakt rieten manden voor elke fiets. Op zijn site www.hembrow.eu/nl_bicycle.html staan voorbeelden. Hewbrow is een fanatieke (lig)fietser en blogt onvermoeibaar (in het engels) over Nederland als ideaal fietsland. ‘Nederland ligt ver voor op alle andere landen en is daar veel te bescheiden over.’ http://hembrow.blogspot.com/
Fietstas van crocs Fabrikant Basil brengt aan de lopende band nieuwe fietstassen op de markt. Een voorbeeld is de Evaluationserie. Gemaakt van Eva, materiaal waar ook de befaamde crocs van gemaakt worden.
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
23
‘Ik was alle profs te snel af’
Interview met fabrikant Quest
‘Een velomobiel is een statement’ De velomobiel komt in de buurt van de ideale fiets, volgens bouwer Ymte Sijbrandij. Maar het zoeken gaat door. Zijn ligfiets heet niet voor niets ‘Quest’.
24
VogelVrijeFietser
september | oktober 2010
Tekst: Richard Serpenti Foto’s: Pieter Crucq
‘Een fiets is altijd een compromis,’ aldus Ymte Sijbrandij, een van de oprichters van Velomobiel.nl. uit Dronten. ‘Maar je kunt wel zoeken naar het ideale compromis en daarbij uit eigen ervaring putten.’ Sijbrandij en zijn compagnons Allert Jacobs en Theo van Andel hebben ervaring genoeg. In de loop der jaren hebben ze honderdduizenden kilometers gefietst. Hun bedrijfsmotto, ‘fietsen gemaakt door fietsers’, is dus geen loze kreet. Ze begonnen tien jaar geleden met het bouwen van de voor hen ideale fiets, een volledig gestroomlijnde driewielige ligfiets: de Quest. Sijbrandij: ‘Quest betekent zoektocht. We wilden een fiets bouwen met optimale rijeigenschappen en gebruiksgemak en minimaal onderhoud.’
dertig kilometer per uur te bereiken zijn. ‘Aangezien de snelheid van een fiets vooral afhankelijk is van de luchtweerstand, kozen we voor een fiets met een gesloten aerodynamische stroomlijn. Je kunt daardoor met minder inspanning grotere afstanden afleggen. Een stroomlijn heeft nog meer voordelen. Je kunt makkelijk bagage meenemen en je hebt minder last van kou en regen. En omdat je de ketting in de fiets kun wegwerken, slijt hij minder.’ Snel is de fiets zeker. Sijbrandij reed twee jaar geleden een tijdrit voor professionals in de buurt van Eindhoven. ‘Liefhebbers mochten voordat de professionals van start gingen hetzelfde stuk ook proberen. Ik reed daar met mijn Quest een gemiddelde snelheid van ruim zesenvijftig kilometer per uur en was daarmee alle profs te snel af. Gewoon op de fiets waar ik altijd op rijd.’
Stroomlijn
Betekent dit nu dat iedereen zijn auto kan laten staan en de overstap naar de velomobiel gaat maken? Sijbrandij: ‘We zeggen weleens gekscherend dat we een hele
Concreet betekent een ideale fiets voor Sijbrandij onder meer dat met weinig inspanning al snelheden van rond de dertig tot vijfen-
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
25
‘Soms schrikken mensen van je’
goede fiets bouwen, maar tegelijkertijd een slechte auto. Verwacht in een velomobiel niet het comfort en gebruiksgemak van een moderne auto. Als je hem vergelijkt met andere fietsen ben je met de velomobiel minder wendbaar en is het stallen lastiger, maar als je snel langere afstanden wilt fietsen is het een hele goede fiets.’
gezien wordt. Een velomobiel is natuurlijk een relatief nieuw verschijnsel en daar wordt al snel iets van gezegd. Toen de eerste auto’s verschenen, liep er iemand met een vlag voorop als deze door een dorp kwam. Zo gevaarlijk vond men het. Nu is het bijna de gewoonste zaak van de wereld dat auto’s met een rotgang door de bebouwde kom rijden.’
Wie zijn jullie klanten? ‘Het rijden in een trapkarretje trekt voornamelijk mannen. Vaak hoog opgeleid, technisch georiënteerd en boven de 35 jaar. Er zitten veel mensen uit het onderwijs bij. Die zijn gewend om een boodschap uit te dragen en een velomobiel is toch een soort statement. De fietsen worden veel voor woon-werkverkeer gebruikt. Vijftig kilometer enkele reis is niet ongebruikelijk. In Noord-Holland hebben we een groep fanatieke wat oudere gebruikers, die de fiets welhaast tot een cultsymbool verheven hebben. Ongeveer eenderde van onze verkoop gaat naar het buitenland.’
De productie van Velomobiel.nl is de afgelopen jaren gegroeid van tien naar honderd fietsen per jaar. Worden dat er in de toekomst nog veel meer? ‘Het zullen er nooit honderdduizenden worden. Daar is onze doelgroep te klein voor. Maar als we maar een paar procent van de echte fietsliefhebbers weten te bereiken dan kunnen we nog wel een stap maken. We streven naar een geleidelijke groei naar tweehonderd tot driehonderd fietsen per jaar.’
Zoeken de rijders elkaar ook op? ‘Aan het eind van het jaar staat er altijd een gezamenlijke tocht op het programma. We zijn er jaren geleden mee begonnen en omdat het rond oud en nieuw viel, noemden we het de oliebollentocht. Bij de laatste editie deden er meer dan honderd velomobielen mee.’ Hoe reageren de andere weggebruikers? ‘Over het algemeen krijgen we positieve reacties, ‘ zegt Sijbrandij. ‘Het ligt er ook aan hoe je jezelf opstelt. Je zult je rijgedrag af moeten stemmen op de andere weggebruikers. Een enkele keer schrikken mensen van je.’ Een velomobiel is erg laag. Levert dat geen problemen op? ‘Hij is laag, maar ook fel van kleur en hij heeft een groot oppervlak. Als fietser is het in het algemeen belangrijk contact te leggen met bijvoorbeeld automobilisten en alert te zijn of je goed
26
VogelVrijeFietser
Houdt het zoeken naar de ideale fiets ooit op? ‘De fiets die wijzelf als ideaal voor ogen hadden, hebben we gebouwd. We rijden er al tien jaar met heel veel plezier mee rond. Maar we weten uit ervaring ook dat er altijd nog iets geoptimaliseerd kan worden. Wij zoeken zeker door.’
Een Velomobiel is een mensaangedreven voertuig voor dagelijks gebruik dat comfort, weersbescherming en bagageruimte biedt. Voor de wet is het een fiets. Het enige bijzondere is de plaats op de weg. Fietsers op meer dan twee wielen en breder dan 0,75 meter mogen op het fietspad rijden, maar ook op de rijbaan. Velomobiel.nl bouwt twee verschillende typen: de Quest en de Strada. Prijzen vanaf 6000 euro. Site: www.velomobiel.nl
september | oktober 2010
Nieuwe Fietspaden
Ideeënprijsvraag 2010
Het Cement&BetonCentrum is op zoek naar ideeën en ontwikkelingen die duurzame en innovatieve toepassingen van fietspaden stimuleren. Ideeën kunnen betrekking hebben op nieuwe producten en toepassingen, maar ook op kleine en grote verbeteringen van bestaande processen, producten en systemen. Denk daarbij aan verhardingsmogelijkheden, verlichting, kleuren, rotondes, kortom, alles wat met de infrastructuur voor fietspaden te maken heeft.
www.indekiemgescoord.nl
Gemiddeld 5500 bezoekers per dag
Fietsrouteplanner mateloos populair De Fietsersbond heeft er eigenlijk nooit reclame voor gemaakt, maar het is stilletjes uitgegroeid tot het populairste onderdeel van de Fietsersbondsite: de fietsrouteplanner. Landelijke dekking is binnen handbereik. Geheel op eigen kracht hebben fietsers de weg naar de Fietsrouteplanner gevonden. Op een zonnige dag zijn dat er zo rond de 5500. In totaal zijn er sinds het begin in 2006 miljoenen bezoekers op de site geweest. En dat terwijl de Fietsersbond weinig ruchtbaarheid aan de planner heeft gegeven. Waarom eigenlijk? ‘We zijn bescheiden begonnen met alleen de provincie Utrecht’, zegt Miriam van Bree van de Fietsersbond. ‘Je kon toen dus alleen in deze provincie routes plannen. Fietsers in andere delen van het land hebben daar niet zo veel aan. Met één provincie konden we niet claimen dat we de fietsrouteplanner hadden.’ Gaandeweg is de planner steeds verder uitgebreid en fietsers hebben dat ontdekt. De fietsrouteplanner is nu al het meest geraadpleegde onderdeel van de Fietsersbond-site. Inmiddels is er al wel landelijke dekking voor wie een recreatief tochtje wil uitstippelen. De planner maakt hiervoor gebruik van knooppunten en Landelijke Fietsroutes. En ook de van deur-tot-deurplanner, waar alle wegen in zijn opgenomen, nadert de voltooiing. Alleen de drie zuidelijke provincies, Zuid-Holland en Groningen ontbreken nog. Van Bree: ‘Zuid-Holland is als eerstvolgende klaar. En we hopen de resterende provincies volgend jaar toe te voegen. Dan willen we ook veel aan marketing gaan doen.’
28
VogelVrijeFietser
Vrijwilligers Fietsers vragen al jaren om een planner. ‘Ze willen graag een goed advies over hoe en waar ze kunnen fietsen’, zegt Van Bree. ‘En dat is precies wat de fietsrouteplanner kan bieden. Onze planner biedt meer dan andere planners omdat
‘Onze grootste wens is de fietsrouteplanner op de mobiele telefoon’ alle gegevens door zo’n duizend vrijwilligers zijn ingevoerd. Voor ze aan de slag gaan, krijgen ze een cursus over hoe ze moeten editen. Dat houdt in dat ze leren hoe ze gegevens over een fietspad, weg, doorsteekje, kruising of zandpad moeten invoeren in een programma. En vervolgens nemen ze meestal het gebied waar ze wonen onder hun hoede. Door deze manier van werken beschikken we over gedetailleerde en betrouwbare informatie. Om een indruk te geven van de hoeveelheid werk: sinds het begin hebben de vrijwilligers al meer dan drie miljoen bewerkingen uitgevoerd. Dat is enorm. En een groot voordeel van de planner is dat hij actueel is. Vrijwilligers houden wijzigingen bij. Zonder de vrijwilligers
kan de fietsrouteplanner niet bestaan. Hij is voor en door fietsers gemaakt.’
Geld De fietsrouteplanner is een groot succes. Het enige wat de groei nu remt, is geldgebrek. Voor zo’n groot project is de Fietsersbond afhankelijk van (provinciale) subsidies. Vorig jaar leek de voltooiing binnen handbereik te zijn. Zeeland, Brabant en Limburg wensten ook een fietsrouteplanner. Maar de provincies besloten het werk te laten aanbesteden. ‘Daar konden wij niet aan meedoen. De Fietsersbond is geen bedrijf, maar een vereniging zonder winstoogmerk. En de Fietsersbond wil niet intekenen op aanbestedingen’, zegt Van Bree. Nu gaat de Fietsersbond zelf aan de slag om de planner af te maken. En dan moeten nog twee belangrijke stappen volgen. ‘We willen de planner koppelen aan 9292ov.nl. In deze ovplanner ontbreekt de fiets. Dat is een enorm gat in de markt. Maar onze grootste wens is het om de fietsrouteplanner aan te kunnen bieden voor mobiele telefoons. Fietsen doe je buiten en daar hebben de mensen de planner nodig. We zijn nu de mogelijkheden aan het onderzoeken. Omdat de ontwikkelingen zo hard gaan, moeten we niet te lang wachten. Het moet snel gebeuren.’
september | oktober 2010
Tekst: Michiel SlĂźtter
Picknickbankjes en pontjes Misschien wil je tijdens een fietstocht niet alleen fietsen, maar ook even uitrusten. Inmiddels zijn de locaties van al meer dan drieduizend picknickbankjes ingevoerd, zodat je van te voren precies kunt zien, waar je even halt kunt houden. Ook handig: sinds mei is de planner uitgebreid met alle fiets-en voetveren in Nederland. De digitale routeplanner geeft aan als er een pontje in de route zit en geeft alle informatie over de vaartijden. Fietsers hoeven dus nooit meer onverwacht voor een niet varende pont te staan.
Groei bezoekers. In juli 2010 bezochten 105.349 mensen de recreatieve planners van de Fietsersbond, Fietsplatform, NBTC en Haaglanden. In juli 2009 waren dat er nog maar 38.969. Dat is meer dan een verdubbeling. Uitgaande van deze trend kan het aantal bezoekers dit jaar uitkomen op minimaal 900.000 maar het zit waarschijnlijk dichterbij twee miljoen. Per dag zijn dat gemiddeld 3000 tot 5500 bezoekers.
Gulle giften De leden van de Fietsersbond hebben gul gereageerd op het verzoek om geld te doneren voor de Fietsrouteplanner. Maar liefst 100.000 euro heeft de Fietsersbond ontvangen van de leden. ‘Dat is voor ons een teken dat de leden de Fietsrouteplanner belangrijk vinden. We gebruiken het geld om de planner zo snel mogelijk verder af te maken’, zegt Miriam van Bree van de Fietsersbond.
Vrijwilligers gezocht De Fietsersbond wil het komende jaar de fietsrouteplanner landelijke dekking geven. Zonder hulp van vrijwilligers lukt dit niet. Wie zijn omgeving voor fietsers in kaart wil brengen, kan zich aanmelden via: fietsersbond.nl/ spoorzoeker
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
29
Tekst: Michiel Slütter
Fietsen als Zeitgeist Bicycle cult ure
and design
Ve
Bicycle cultu re an
d design
lo Velo is a str iking multifacete Visual journey int o d world of cycling. the
Bicycle cultu and design re
De enige rode draad in Velo Bicycle Culture and t Design is fietsen. Een mooi bladerboek. he book introduces a wild bunch of frame builders, passionate cyclis ts — designers and those urban planners, artists, photo graphers, ing an impact. they who ride professionally — who are makcycling as a prima are not only shaping styles, but promoting ry form of transp ort in the urban environment,
across the count ry, and around the aesthetic of today world. Velo also explo ’s cycling cultur e and presents sophis res the custom-made frame ticated s and astonishing as a selection of ly shaped art bikes conte by the cycling move mporary illustration and design as well influenced ment.
c
ycling is an attitud e. for those who ride. it is good for the environment and geared personal predil ection for or profe toward anyone who has a ssional interest book is the fast in cycling, this lane and socially releva into a current topic that is both entertaining nt.
Dzine Return of the Crown Prince (A carriage for Haile Selassie), 2009. Metal, oak, and cherry wood, 23 ct gold leaf, vintage boomboxes and speakers, car audio, electronics, mirror, velvet, rubber, and Swarovski crystals.
opposite page Throne to the Last Emperor of the Forbidden City, 2008. Enamel paint, Swarovski crystals, custom engraving, 24 carat gold leaf, mirror, and fabric.
168
Voor ons is het al jaren de gewoonste zaak van de wereld, maar volgens uitgever Gestalten uit Berlijn is het fietsen niets minder dan Zeitgeist. En de makers van Velo Bicycle Culture and Design hebben geprobeerd de Zeitgeist te vangen in een boek met veel foto’s en weinig tekst. De eerste bladzijdes doen vermoeden dat de makers over platgetreden paden zijn gegaan: weer portretten van waaghalzerige Amerikaanse fietskoeriers op fixies. Dat verhaal kennen we onderhand wel. Leuker en interessanter zijn de illustraties van kunstenaars die zich laten inspireren door de fiets. Of een filmmaker die een groepje BMX-fietsers heeft gevolgd. Deze fietsers hebben hun crossfietsje volgehangen met reusachtige luidsprekers, zodat ze al fietsend een dansfeestje kunnen organiseren.
Raketondersteuning Ook fascinerend: de Japanner Hiroaki Okada die fietsen met raketondersteuning ontwerpt (pagina 56 en 57). Of de Puertoricaanse kunstenaar Carlos Rolon die zich heeft laten inspireren
30
VogelVrijeFietser
169
door de ‘kustom kulture’ van de opgepoetste en uitbundig aangepaste auto’s en motoren in de VS (pagina 168-169). Lance Armstrong heeft ook zo’n waanzinnig flonkerende fiets aangeschaft. Mooier vind ik de sobere retro-sportfietsjes die door een nieuwe lichting fietsenbouwers in de Verenigde Staten worden gebouwd. En Cycle Works uit Oregon maakt fietsen die doen denken aan de Franse sportfietsen uit de jaren vijftig en zestig. In Velo Bicycle Culture and Design is van alles van over de hele wereld bij elkaar geveegd: een Japans fietstassenmaker, Nederlandse fietstunnelontwerpers en het Cycloclown Circus dat al fietsend de wereld rondtrekt. Het is moeilijk om een rode lijn – behalve dat het met fietsen te maken heeft – in het boek te ontdekken. Maar voor wie van fietsen houdt, is het een plezier om in te bladeren. Prijs: 35 euro. Bestellen bij gestalten.com of in enkele Nederlandse boekhandels: http://www.gestalten.com/community/ recommendedshops/region?c=150
september | oktober 2010
stems, vintage cranksets, track geometry, leather and wood, unusual handlebars, and chrome forks. Buyers will find all these elements in his one-off bici. He does not like visible logos and stickers, threadless forks, clamp stems, visible welds, sponge grips, fake leather saddles, machined rims, or flip-flop wheels. Buyers will not find these on any of Bertelli’s track, fixed-gear and coaster-brake bikes. He assembles, finishes, and fine-tunes every part by hand, combining brand-new parts with “new old stock” and vintage parts sourced from flea markets, old bike shops, collectors, and suppliers with whom he has developed long-standing relationships. —
3
1 Domenica (2009). 2 Performa Brakeless (2009). 3 Domenica sport (2009).
2
192
193
Benji Wagner
PhotograPher
2
edItorIal PhotograPher BeNJI WagNer lIveS WIth hIS WIfe aNd three SMall ChIldreN IN PortlaNd, oregoN, a toWN that IS hoMe to a BIke feStIval that INvertS the fUzzy oUtlINeS of the gerMaN oktoBerfeSt — the oregoN MaNIfeSt. It CeleBrateS Both the artISaNal eleMeNtS of the loCal BIke SCeNe aNd BlINd PIlot, a BaNd Who have Made theIr NaMe aS MUCh for toUrINg oN tWo WheelS aS for theIr MUSIC.
2 aaron of Courage Cycles perfects a custom fork. 3 Nate of Signal Cycles inspects part of a custom frame he is working on. 4 the wall in Ira ryan’s shop, where Ira ryan Cycles are crafted. 5+6 Jordan hufnagel of hufnagel Cycles works on a custom bicycle frame in his shop.
3
4
5
1
W
agner has recorded the growth of the young craft movement of bicycle frame builders in the U.S. in general and in his own hometown in particular. his photographs capture both the technical dedication to, and the rich aesthetics of, making a human-powered machine. In rich color and black and white, Wagner documents these frame builders — Ira ryan, Jordan hufnagel, Matt Cardinal, aaron hayes, and Nate Meschke — as master tinkerers, inventors in equipment-littered labs. he has made portraits of many of the nearly 20 handmade
bike builders that have sprouted up in Portland in recent years and who now make it not just one of the most bicycle-friendly cities in the U.S., but also one of the most beautifully crafted bicycle environments in the world. — 1 Matt works on a custom fork in the Signal Cycles workshop.
180
september | oktober 2010
Transporting empty styrofoam containers from a wet market on Tiayuan Road and Jianguo Rd, Shanghai.
181
Moving furniture by bicycle beside half-demolished buildings along Wanping South Road, Shanghai.
6
VogelVrijeFietser
31
Anders fietsen (deel 2)
Fietsen voor vrijbuiters
Fietspolo De Vogelvrije Fietser gaat op zoek naar fietsers die hun voertuig voor iets anders gebruiken dan mooie toertochtjes of om van A naar B te komen. Dit keer: fietspoloërs, die op pleintjes in steeds meer steden te vinden zijn. Een vereniging is er niet. Dat zou zelfs helemaal niet bij het imago van de sport passen. Fietspoloërs zijn vrijbuiters. Teamnamen zijn onder meer Bad Polo en The grizzly and the teddybears. En doe je het liefst in een apenpak aan een toernooitje mee, dan is dat geen enkel probleem. In steeds meer Nederlandse steden verzamelen fietspoloërs zich een paar keer per week op een pleintje om twee tegen twee of drie tegen drie te spelen. De fiets is een baanfiets (of: fixie), een mountainbike of een BMX-fiets en met de mallet, de stok, wordt de bal, een met water gevulde hockeybal, geslagen. Na de wedstrijd worden de meegebrachte blikjes bier gedronken, soms wordt er een wegwerpbarbecue aangestoken. Thomas (26) maakt deel uit van de Utrechtse fietspologroep. Elke woensdag en zondag gaat hij met z’n fixie naar het Griftpark om daar in de voetbalkooi een avondje te sporten. ‘We werken volgens het principe throw-in: als je je mallet in het veld gooit doe je mee. Met die mallets worden er vervolgens teams gemaakt.’ En als er niet genoeg mensen zijn? ‘Dan pakken we de trein en gaan we naar Arnhem of Amsterdam om daar mee te doen.’
Rioolpijp De mallet van Thomas is gemaakt van een skistok met een stuk rioolpijp als slagdeel. ‘Ze worden ook wel geproduceerd, maar dat vind ik eigenlijk wat te aanstellerig voor deze sport.’ Op de top van zijn stok heeft de Utrechter een squashballetje getaped. ‘Ik ben keeper, dus dan leun je een groot deel van de tijd voor het doel op je stok. Door die bal prikt het niet meer zo.’ Eind negentiende eeuw werd fietspolo
32
VogelVrijeFietser
geïntroduceerd als variant op het traditionele polo met paarden. Dit spel werd met vijf tegen vijf gespeeld op velden van honderdvijftig bij honderd meter. Deze officiële versie van het spel wordt sinds 2001 officieel erkend door de internationale fietsbond ICU, maar wordt in Nederland niet gespeeld. De fietskoeriers die verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van de fixiehype introduceerden ook het polo op de pleintjes in de stad: en dat werd in Nederland wel opgepikt. Thomas begon samen met twee fietskoeriers met fietspolo toen hij nog geregeld in Arnhem kwam. Uiteindelijk slaagde hij erin ook in zijn woonplaats Utrecht een groepje enthousiast te krijgen. ‘Het is een leuk wereldje aan het worden. Amsterdam is iets meer van het oppoetsen en de dure fietsen, in Rotterdam wordt er echt gefietst en in Utrecht is de scene heel gemoedelijk en divers’, generaliseert hij.
WK in Berlijn Kyra Orbons (19) ziet die verschillen tussen de steden wat minder. Het wereldje spreekt haar aan omdat het zo divers is. ‘Mijn vriend ging een jaar geleden fietspoloën en ik ging mee om te kijken. Na een tijdje heb ik voor de grap ook eens meegedaan en ik vond het wel leuk. Ik kon er nog niet zo veel van in het begin, dus stond vooral in de goal.’ Op de wk’s en ek’s gaan teams uit metropolen als Barcelona, Berlijn en Londen meestal met de prijzen aan de haal. Daar trainen de fietspoloërs soms wel vijf keer per week. Orbons gaat misschien naar het WK in Berlijn net als Thomas. ‘Realistisch gezien gaan we daar niet voor de winst. Internationaal ligt het niveau nu
nog veel hoger dan hier. Met verbazing kijk ik daar naar het niveau van de Europese topteams, er gaan veel ballen door de lucht in plaats van over de grond en spelen enorm snel.’ Wat dat betreft zou Thomas het niet vervelend vinden als er wat meer organisatie in zijn sport kwam.
Gebroken nagel Als een van de weinige vrouwen in de sport krijgt Orbons vaak een iets andere behandeling. ‘Het wordt me weleens heel makkelijk gemaakt. De mannen komen wat minder lomp aan bij mij. Soms zeg ik daar iets van, maar stiekem is het om het goed te leren wel prettig zo.’ Tijdens toernooitjes kan het er weleens stevig aan toegaan, dus dan worden er wel helmen gedragen. Met de wekelijkse partijtjes onder elkaar is dat niet altijd nodig, zegt Thomas. ‘Ik blijf meestel redelijk op m’n zadel zitten, maar sommigen nemen zoveel risico dat ze vergeten dat ze moeten remmen. Er gebeurt dus weleens een ongeluk, maar dat blijft meestal bij een verrekt spiertje, een gebroken nagel of een sneetje in het hoofd.’
september | oktober 2010
Tekst: Mirjam Streefkerk Foto: Hennie Keeris
‘In een apenpakje meedoen is geen enkel probleem’
De regels Fietspolo op een pleintje in de stad wordt bij voorkeur in teams van drie gespeeld. Aan het begin van de wedstrijd stellen de teams zich op bij hun doel, de bal ligt in het midden van het veld. Vanaf de zijkant roept iemand: ‘Drie, twee, een, Polo’, waarna er naar de bal gereden mag worden. De teams moeten proberen om met hun mallet de bal in het doel van de tegenstander te krijgen. Een speler mag zijn wiel helemaal dichtmaken om de spaken te beschermen bij een botsing. Het frame moet openblijven, zodat de bal er doorheen kan. Een speler mag met zijn mallet niet de mallet uit de handen van zijn tegenstander slaan. Ook mag iemand zijn fiets niet dwars voor een andere fiets zetten, dat heet t-bonen. Spelers mogen met hun lichaam wel tegen het lichaam van hun tegenstander duwen. Thomas: ‘Dan gaat het er gewoon om, wie er het hardst kan duwen. Ik ben de grizzly in mijn team The grizzly and the teddybears, dus ik ben redelijk groot en sterk. Kleinere tegenstanders kunnen tegen mijn heup aanduwen, waardoor ik makkelijk uit evenwicht raak.’ Als iemand onverhoopt met zijn voet de grond raakt, moet hij terugfietsen naar een van de zijkanten van de middellijnen. Nadat hij deze heeft aangeraakt, mag hij weer deelnemen aan het spel.
De stick heet een mallet
‘Drie, twee, een, Polo’ september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
33
Venray fietsvrij
‘De overtreders zijn jong en fit’ Sinds het afgelopen voorjaar heeft Venray officieel een fietsvrij centrum. De inwoners vroegen er zelf om, zegt wethouder Patrick van der Broeck. ‘Nu moeten de fietsen eruit.’ ‘Wat zijn je vooroordelen’, vraagt wethouder Patrick van der Broeck uit Venray lachend bij het begin van het interview. Venray kwam in het nieuws omdat het centrum fietsvrij is gemaakt. Dat trekt de aandacht en maakt de redactie van de Vogelvrije Fietser natuurlijk nieuwsgierig. Waarom zou je een centrum fietsvrij maken? ‘Het heeft een lange voorgeschiedenis. Al achttien jaar zijn er plannen gemaakt om het kernwinkelgebied van Venray aan te pakken. Toen ik wethouder werd, zei ik: ‘Ik ga zorgen dat het de komende vier jaar wordt uitgevoerd. En als het niet afkomt, kunt u mij naar huis sturen’.’ En u wilde graag een fietsvrij centrum? ‘De gemeente heeft niets getekend. We hebben telkens tegen de inwoners van Venray gezegd: ‘het is uw plan’. We hebben de burgers gevraagd hoe het er uit moet komen te zien. We hebben drie werkgroepen gemaakt: één van de ondernemers, één van de bewoners en één van de gebruikers van de binnenstad. Nog voor er ook maar één houtskoolschets was gemaakt, konden zij aangeven wat ze wilden Alle schetsen zijn vervolgens op internet gezet en via enquêtes kon men daar op reageren. Het werkte goed en snel. Binnen negen maanden waren de plannen klaar. Ik geloof in deze aanpak. We moeten van een parlementaire democratie naar een participerende democratie.’
34
VogelVrijeFietser
En de mensen in de werkgroepen wilden van de fiets af? ‘Ja, vrijwel unaniem zeiden de mensen: ‘dit is de kans om de fietsers uit het centrum te krijgen, nu moeten ze eruit’. De winkeliers wilden liever geen fietsen
BurgersvanVenray.nl Op de site Burgersvanvenray.nl kunnen de burgers van Venray hun mening geven over het fietsvrije centrum. Meer dan tachtig procent is negatief. Sylvia: ‘Eerst kon je een rondje dorp met de fiets doen: bakker, groentenboer en dan nog even de slager. De boodschappen konden gewoon in de fietstas blijven en je was snel klaar. Maar nu moet de fiets ver weg geparkeerd worden en sjouw je je een breuk.’ Kivits: ‘Hadden we er nu echt zoveel last van? Misschien had de gemeente eerst eens moeten uitzoeken of de inwoners (en dus gebruikers) er last van hebben. Ik heb sterk de indruk dat we hier te maken hebben met één ambtenaar die het graag anders wilt hebben.’ Broek: ‘Zoiets kan alleen iemand verzinnen die absoluut geen feeling heeft met wat burgers graag willen. Maar ik heb gezien dat de bedenker van dit plan de functie van fotomodel heeft binnen het gemeentelijk apparaat. (Zie hem meerdere malen per week met een big smile op een foto staan). Dus mag je meer verwachten?’
voor de etalage, minder validen hebben last van geparkeerde fietsen, en de gebruikers vonden het er niet mooi uit zien.’ Was u blij dat de drie werkgroepen de fiets uit het centrum wilden verbannen? ‘Het was wel mijn hoop. Het ging vooral om de Schoolstraat. Als ik daar met mijn dochtertje liep, hield ik mijn hart vast. Ook bejaarden voelden zich niet veilig. De Grote Straat is al eerder voor fietsers afgesloten. Toen schreeuwde men moord en brand. En nu kun je je niet meer voorstellen dat daar ooit fietsers werden toegelaten. En nog langer geleden heeft men besloten om auto’s te weren. Ook toen was er protest. L’histoire se répète.’ De fietsers mogen niet meer door de Schoolstraat. Waar moeten ze nu fietsen? ‘De fietsers zijn omgeleid via een hogesnelheidsfietspad. De inrichting is zo dat de automobilist zich daar te gast voelt. De fietser heeft het daar voor het zeggen en krijgt voorrang. Je kunt er goed doorfietsen. En voor het parkeren hebben we voldoende plekken in de stallingen. We waren van plan 700 plaatsen te maken, het zijn er 1400 geworden.’ U zegt dat de gemeente naar de inwoners wil luisteren. Ben u nog verrast? ‘Op de Grote Markt wilden de horecaondernemers en de gebruikers wel fietsers toelaten. Strikt verkeerskundig zou je zo’n fietsverbinding eruit gooien. Maar
september | oktober 2010
Tekst: Michiel Slütter Foto: Maarten Hartman
‘We gaan rollators bij fietsenrekken plaatsen’
mensen op een terrasje willen wel wat te kijken hebben, een beetje reuring. Nu mag je daar dus fietsen. En verder bleef de bewonersgroep telkens weer vragen om bewaakte stallingen. Die zijn er dus ook gekomen.’ Het centrum is nu fietsvrij. Zijn er veel overtreders? ‘Dat valt mee. 85 Procent van de mensen die toch op de fiets komt, is heel mobiel. Zij zijn prima in staat dat laatste stukje vanaf de stalling te lopen. Het is gewoon gemakzucht.’ Heeft u dat laten onderzoeken? ‘Het is mijn eigen waarneming. Ik ben veel buiten en spreek mensen aan en toen viel mij op dat de overtreders jong en fit zijn. De oudere generatie zet de fiets netjes in de stalling aan de rand van het winkelgebied.’ Gaat de gemeente het fietsverbod handhaven? ‘Na carnaval zijn we begonnen met pu-
september | oktober 2010
‘Mensen op een terrasje willen wel wat te kijken hebben.’ blieksvriendelijke acties. We hebben rood geschilderde fietsen in het winkelgebied neergezet met de tekst: ik sta fout. En groene in de stalling met: ik sta goed. We hebben ook zadelhoesjes verspreid met deze teksten. Na de zomervakantie gaat het vriendelijke verhaal eraf. Dan gaan we fietsen afslepen en voor 50 euro kun je hem weer ophalen. En wie fietsend betrapt wordt, krijgt een boete van vijftig euro.’ Maakt u een uitzondering voor mensen die slecht ter been zijn en de fiets echt nodig hebben? ‘Daar zijn wij niet ongevoelig voor. Mensen die niet ver kunnen lopen, kunnen
bij het WMO-loket (Wet Maatschappelijke Ondersteuning, red.) een fietsparkeerstickertje aanvragen, waarmee je de fiets wel in het centrum mag neerzetten.’ Moet je betalen voor zo’n ontheffing? ‘Wij zijn er natuurlijk niet om fietsers te pesten. Zo’n sticker is gewoon gratis. En we gaan rollators bij fietsenrekken plaatsen. Het werkt net zoals bij een winkelwagentje. Je moet er een muntje van vijftig eurocent in steken. En dat krijg je dan terug als je hem weer in het rek zet.’ Heeft Venray de aandacht getrokken met het fietsvrije centrum? ‘Ja en nee. Altijd als er een wezenlijke verandering is, trekt dat de aandacht. Maar het fietsvrije centrum zorgt vooral buiten Venray voor reuring. Binnen Venray hoor je er weinig over. Wij hebben hier draagvlak voor. Tachtig procent van de reacties die we vanuit Venray krijgen, is positief.’
VogelVrijeFietser
35
nieuws
Tekst: Suzanne Brink
Landelijk Rapport gladheidsbestrijding Afgelopen winter vielen veel fietsers door gladheid en sneeuw. Maar liefst 8300 fietsers liepen letsel op. Veel gemeenten schoten te kort in het bestrijden van de overlast op de fietspaden. Zo slaagde slechts een derde van de gemeenten erin het fietspadennetwerk grotendeels sneeuwvrij te krijgen. De verschillen tussen gemeenten waren groot, gemiddeld was de situatie in grote gemeenten en in het westen van het land het slechtst. Het leidde zelfs tot Kamervragen. Minister Eurlings vroeg daarop de Fietsersbond om een analyse te maken. Dat werd hartje zomer gepresenteerd met een dringende oproep aan gemeenten nu al de balans op te maken. Belangrijke conclusie uit het rapport: nog steeds probeert 25-40% van de gemeenten de sneeuw met zout te bestrijden terwijl dat bewezen niet helpt. Schuiven of vegen is de aanbeveling. Verder zijn fietsstroken er vaak nog erger aan toe dan fietspaden: de sneeuw wordt van het wegdek zo de stroken opgeschoven. Het rapport is te vinden via het nieuwsarchief op fietsersbond.nl. U kunt er ook zien hoe goed of slecht uw eigen gemeente scoorde.
Oproep Linke paaltjes Linke paaltjes zijn goed voor 325 ziekenhuisopnames per jaar. Op de oproep in de media om ‘linke paaltjes’ bij de Fietsersbond te melden hebben veel mensen gereageerd. De meldingen staan op www.fietsersbond.nl/meldpunt. Onderzoek van de Fietsersbond leert dat maar een procent van de paaltjes geplaatst is volgens eisen uit het handboek voor verkeersvoorzieningen binnen de bebouwde kom. Dat maakt de paaltjes bloedlink. Jaarlijks belanden 325 fietsers na een hardhandige confrontatie met een paaltje in een ziekenhuis. Nog eens 2500 moeten naar de
36
VogelVrijeFietser
Eerste Hulp. De Fietsersbond geeft de meldingen door aan de gemeente en houdt in de gaten wat er mee wordt gedaan.
Fiets voor attentmoment Marja van Breene-Japenga uit Hoogezand Sappemeer won een BUB van Batavus met haar inzending naar de site van vriendelijkverkeer.nl. Ze is de eerste gelukkige van vijf. De
andere vier fietsen worden in de rest van het jaar uitgereikt voor foto’s, filmpjes of verhalen van vriendelijke momenten, de zogeheten ‘attentmomenten’, in het verkeer. Zie vriendelijkverkeer.nl voor meer van die momenten. Zelf insturen en ene fiets winnen kan natuurlijk ook. Japenga’s moment ging over de rotonde vlakbij haar huis waar zij alle dagen met haar twee kinderen overheen fietst. ‘Laatst regende het dat het goot. Door en door nat kwamen we bij de rotonde aan en ik zocht oogcontact met de automobilist die aan kwam rijden. Gelukkig ook deze keer liet de automobilist ons doorfietsen. Met een duim omhoog fietsten we door. (…) We waren kletsnat, maar wat is het toch fijn als de (droge) automobilisten even rekening houden met de fietsers!’
september | oktober 2010
De Fietsersbond bestaat 35 jaar op 18 oktober
Werft u het 35.000-ste lid? Wint u een Koga Miyata Traveler t.w.v e 1.699,-?
De Landelijke Fietsatlas 2010 als u een nieuw lid werft voor de Fietsersbond!
Op dit moment steunen al 34.500 leden de Fietsersbond. Zou het niet geweldig zijn om onze 35e verjaardag te vieren met 35.000 leden?
1. MIJN GEGEVENS ZIJN: LIDNUMMER: NAAM:
M/V
STRAAT: POSTCODE:
HUISNR: PLAATS:
2. DE GEGEVENS VAN HET LID DAT IK WERF ZIJN: NAAM:
Indien u nu een lid werft, ontvangen u en het nieuwe lid “De Landelijke Fietsatlas”, een bundeling van fietskaarten van heel Nederland, t.w.v. e 24,90 gratis. Bovendien verloten wij onder de inzenders een Koga Miyata Traveler t.w.v. e 1.699,-! Vul daarom de antwoordkaart in en stuur deze nu op.
M/V
STRAAT: POSTCODE:
�
HUISNR: PLAATS:
Stuur alleen een cadeau naar mijn nieuw geworven lid, ik hoef geen cadeau.
EEN NIEUW LID WERVEN KOST U NIETS! U werft een nieuw lid maar deze betaalt het lidmaatschap (e 26,- per jaar) zelf. Het lidmaatschap is voor minimaal 1 jaar en tot wederopzegging. Het nieuwe lid ontvangt voor de betaling een acceptgiro.
GRATIS
Stuur deze coupon op naar de Fietsersbond, antwoordnummer 4309, 3500 VE Utrecht (postzegel niet nodig). Let op: deze actie loopt t/m 31 december 2010 10.vvf.737
GRATIS VOOR Ú:
�
JA, IK WERF EEN NIEUW LID
fietsnieuws Roeifiets Derk Thijs
Robuuste ledkoplamp
Met normaal fietsen gebruik je maar een beperkt aantal spieren. Op de Thys roeifiets gebruik je ze zo’n beetje allemaal. Ontwerper Derk Thijs heeft zijn roeifiets met de Carbon Thys 209 weer verder geperfectioneerd. Dankzij het koolstofframe is de Thys 209 vijf kilo lichter dan de stalen uitvoering. In het vlakke Nederland maakt dat niet veel uit, maar in de heuvels is dat een groot voordeel. Daarnaast heeft de Thys 209 schijfremmen en is iets korter. Je zit er een stukje lager op, waardoor je een fractie sneller bent. De Carbon Thys 209 kost 4400 euro en is daarmee 1100 euro duurder dan de stalen Thys 222. Goedkoop zijn ze allebei niet, maar dan heb je wel een fitnessapparaat en futuristisch kunstwerk in één. Behalve de beweging is ook de kabelaandrijving met versnelling uniek op de roeifiets. De moeite waard om de werking eens rustig te bekijken op de site ( www.rowingbike. com ) of in het echt tijdens het EK roeifietsen op 18 en 19 september op de Oosterscheldedam.
Busch & Müller maakt prachtige ledkoplampen die veel licht geven, maar ook flink aan de prijs zijn. Hun nieuwe ledkoplamp Lumotec Lyt is niet duurder dan een goede halogeenkoplamp, maar geeft meer licht en moet een leven lang mee kunnen gaan. De behuizing met de lens oogt robuust. Daarnaast is de lamp lekker klein, heeft een mooie geïntegreerde reflector en is ook van opzij goed zichtbaar. Alleen valt de hoeveelheid licht tegen in vergelijking met de IQ lampen van Busch & Müller. De Lumotec Lyt kost met standlicht en schakelaar 37,90 euro. Nog steeds niet goedkoop. Ik raad aan dan toch maar door te sparen voor de Lumotec IQ fly (67,90 euro met standlicht en schakelaar) of de echt veel licht gevende Lumotec IQ Cyo (84,90 euro met standlicht en schakelaar).
Opvouwbare vloerpomp De Mega Morph is een nieuwe vloerpompvariant van de Road Morph van Topeak. De Road Morph is een goede pomp voor onderweg. Compact, licht en dankzij de uitklapbare voetsteun, het uitklapbare handvat en het korte slangetje pomp je er probleemloos een fietsband mee op tot zeven bar. De Mega Morph heeft ook een uitklapbare voetsteun en is vrij smal uitgevoerd met een uitklapbare drukmeter. Pompen gaat er uitstekend mee, maar hij
38
VogelVrijeFietser
is zwaar (1100 gram) en lang (68 centimeter) en daardoor niet geschikt om mee te nemen. En bij gebruik als gewone vloerpomp pompt hij minder makkelijk dan een gewone goede pomp met dubbel handvat en voetsteun. Extra nadeel van de Megamorph is dat hij makkelijk valt. Met een beetje pech vol op de drukmeter. Prachtig ontworpen, maar de Topeak Mega Morph lijkt een overbodig product. Prijs: 59,95 euro.
september | oktober 2010
De S-cape is een poncho voor de benen. Hij moet de regenbroek vervangen. Volgens de fabrikant vinden fietsers de regenbroek maar een lastig ding om aan te trekken en mee te nemen. De S-cape kun je in een hoesje aan het stuur hangen. Voor gebruik haal je hem daar uit, slaat hem om en maakt hem op je rug vast met klittenband. Vervolgens sla je hem met twee bandjes om het stuur. Ik vind dat niet makkelijker dan een broek aan trekken. Ook kan ik me nauwelijks voorstellen dat je altijd met zo’n hoesje aan het stuur wilt fietsen en hem zo parkeert. Een regenbroek in tas proppen lijkt mij minder werk dan het hoesje aan het stuur hangen. Een vergelijking met de traditionele poncho verliest de S-cape op alle fronten. Een poncho trek je zo aan en houdt ook de handen en armen droog. Voor vijfendertig euro koop je al een goede poncho van bijvoorbeeld AGU. De S-cape kost 24,95 euro en is voorlopig alleen te koop bij de ANWB. Meer informatie op www.s-caperegencape.com
Fietstuurkaart Nederland is inmiddels bedekt met knooppunten en LF-routes. Makkelijk, maar soms ontbreekt het overzicht of wil je onderweg van de route af. Met de Fietsstuurkaart van Buijten en Schipperheijn heb je een kleine opvouwbare wegenkaart waar alle knooppunten en LF-routes op staan. De kaart is onverwoestbaar omdat hij op kunststof folie is gedrukt. Door de schaal van 1:225.000 is de kaart niet erg geschikt om in het veld makkelijk de weg te vinden. Maar wel handig om mee te nemen als overzichtskaart onderweg of bij je GPS. Bij de kaart wordt ook nog een klein hoesje geleverd die je met klittenband aan het stuur kunt hangen Een kaart kost 6,95 euro en bestrijkt half Nederland. De FietsStuurKaart West heeft de oostgrens net ten oosten van Eindhoven en de FietsStuurKaart Oost heeft de westgrens net door Eindhoven.
fietsnieuws
S-cape regencape
Fietsreparatie en onderhoud voor dummies In de populaire serie ‘… voor dummies’ is een naslagwerk verschenen over fietsreparatie en onderhoud. Het ruim driehonderd pagina’s dikke boek is vooral tekst en weinig afbeeldingen. Op het eerste gezicht lijkt het boek goede, uitgebreide informatie te geven en de auteurs zullen ongetwijfeld veel ervaring hebben met fietsen en sleutelen. Maar de opbouw van het boek is rommelig, de spaarzame afbeeldingen voegen niks toe en het wemelt van de onduidelijke, overbodige en foute aanwijzingen. Juist de essentiële informatie ontbreekt vaak (bijvoorbeeld bij de uitleg over wielmaten) en de tips zijn soms bizar. Zoals: ‘Steek de solutie even aan om hem sneller te laten drogen’ en ‘Maak met een vijl een herkenbaar krasje in de zadelpen om de hoogte te markeren’. Fietsreparaties en onderhoud voor Dummies kost 27,95 euro.
Viva Juliett Retrofietsen zijn populair, omafietsen met een rekje ook. Dus kan het niet anders of de Viva Juliett gaat het goed doen. Het is namelijk een prachtige mix tussen een klassiek rank Frans stadsfietsje en een Hollandse omafiets. De Viva Juliett heeft de rechte zit van een omafiets, rek voorop met sierlijke stangen en een mooi geïntegreerde mand, jasbeschermer van draadjes, klassiek leren zadel, velgen in de kleur van het frame, kettingscherm met het logo van viva en een klein klassiek ogend achterlicht. Hedendaags zijn de 3 versnellingsnaaf en de rollerbrake in het voorwiel als aanvulling op de terugtraprem. De Viva Juliett kost zo’n 750 euro. Meer informatie op www.vivabikes.com
september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
39
ledenvoordeel
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice
25% korting op vernieuwde regenrok Laat u de fiets staan als er kans is op een bui? Dat hoeft niet meer! De innovatieve producten van Rainmates bieden u bescherming in de regen en bieden u veel draagcomfort! Rainmates-skirt: Innovatieve regenrok, nu vernieuwde uitvoering met loodrand De innovatieve Rainmates-skirt biedt u alle bewegingsruimte die u op de fiets nodig heeft. De rits van de rok wordt op het linkerbeen gedragen. Hierdoor blijft de rok soepel meebewegen. Speciaal ontwikkeld voor rokdragers, maar kan natuurlijk ook over een broek gedragen worden. Gemaakt van wind- en waterdichte parachutestof. Genoeg bewegingsruimte, koel in de zomer en warm in de winter. Makkelijk mee te nemen en op te bergen. Bovendien is de regenrok voorzien van reflectiestrips voor extra veiligheid! De vernieuwde uitvoering is sinds deze maand op de markt. Uitgevoerd met loodrandje aan de onderzijde waait de rok niet op met tegenwind en houdt uw benen te allen tijde droog! Een uniek product. Niet voor niks dat de regenrok eerder dit jaar met de ‘Fiets Innovatie Award 2010’ is beloond!
25% ng korti
Bestellen Fietsersbondleden ontvangen 25% korting op de Rainmates-skirt. U betaalt € 26,25 i.p.v. € 35,-. Ga naar www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel om te bestellen of bestel telefonisch via 035-5882483. Aanbieding geldig t/m 31 oktober. Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief € 3,50 verzendkosten.
Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie.
25% korting op Rainmates-legs
40
Rainmates-Legs beschermen de benen tegen regen, wind en afkoeling op de fiets. Ze zijn gemakkelijk in gebruik en snel op te bergen. Als u moet fietsen door een regenbui kunt u snel en gemakkelijk deze beenbeschermers omdoen. Nog een belangrijk voordeel is dat de beenbeschermers aan de achterzijde van het been open zijn, waardoor er geen condensvorming meer optreedt (en de kleding droog blijft). Niet meer stoeien met een onhandig regenpak. De Rainmates-Legs zijn uiteraard voorzien van reflectiestrips voor extra veiligheid! Deze handige Rainmates zijn zowel in lange als korte uitvoering te dragen, ook ideaal voor mensen die buitensporten beoefenen.
25% korting
Bestellen Fietsersbondleden ontvangen 25% korting op de Rainmateslegs. U betaalt € 22,50 i.p.v. € 29,95. Ga naar www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel om te bestellen of bestel telefonisch via 035-5882483. Aanbieding geldig t/m 31 oktober. Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief € 3,50 verzendkosten.
VogelVrijeFietser
september mei | oktober | juni 2010
ledenvoordeel
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice
‘Lekker fietsen, 1000 km Piepers’ gids + gratis tijdschrift Smaakmakend Pak de fiets en ga op Pieperpad! Maak kennis met het enige echte aardappelfietspad van bijna duizend kilometer! Een likkebaardend lekkere fietsroute van het Friese Lauwersmeer tot het Zeeuwse Heikant, vlakbij de Belgische grens. Het Pieperpad slingert langs biologische aardappeltelers, restaurants, mooie natuurgebieden, gezellige Bed & Breakfasts en nog veel meer leuke ‘pieperpad-pleisterplaatsen’. Het Pieperpad is een uitnodiging van Greenpeace en Biologica om de biologische aardappel en de voordelen van zijn duurzame productiewijze beter te leren kennen. Op www.pieperpad.nl kunt u een voorproefje nemen! Bestellen De Pieperpad gids kost € 9,95. Fietsersbond leden ontvangen nu extra bij hun bestelling eenmalig het tijdschrift Smaakmakend, het tijdschrift dat puur over biologisch eten en drinken gaat met uitaard veel smakelijke recepten, en betalen geen verzendkosten (normaal € 1,80).
gratis tijdsc hrift
Bestel de gids via www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel, vul het bestelformulier in en stuur het op. Aanbieding geldig t/m 30 november. Niet geldig i.c.m. andere acties.
1001 routes bij Stayokay! Er een paar dagen heerlijk samen op uit op de mooiste plekjes in Nederland? Stayokay is de ideale uitvalsbasis! Ontdek de verrassende Wadden, fiets door de mooie Biesbosch of ga erop uit in een veelzijdige stad! In alle 29 hostels van Stayokay liggen mooie fietsroutes voor je klaar.
10% ng korti
Het Actief erop uit arrangement bestaat uit: Welkomstdrankje, 2x overnachting met ontbijt, 2x lunchpakket, 2x diner, fietsroutes en een handige accessoire voor onderweg. Prijs: Volwassenen vanaf € 65,- p.p. Kinderen vanaf € 35,- p.p. Stayokay heeft voor leden van de Fietsersbond een aantrekkelijke aanbieding! Bij het boeken van het Actief erop uit arrangement in een hostel naar keuze ontvangt u 10% korting op uw verblijf! Boek nu via www.stayokay.com/fietsersbond en gebruik de kortingscode LZBfb-iX.
september | oktober 2010
De actie is geldig voor boekingen voor 1 november 2010 en voor een verblijf t/m december 2010. Actie is geldig op basis van beschikbaarheid en niet geldig i.c.m. andere aanbiedingen. Overige voorwaarden zie www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel.
VogelVrijeFietser
Kijk op www.fietsersbond.nl/ledenvoordeel voor meer informatie.
10% korting op het Actief erop uit arrangement van Stayokay
41
ledenvoordeel
Deze pagina’s worden samengesteld door de afdeling ledenservice
20% korting op Ortlieb Ultimate M 5 Classic stuurtas De ultieme Ortlieb stuurtas is net zo sportief als de fiets waarbij deze hoort: hierin kunt u alles opbergen waarover u tijdens de tocht snel moet kunnen beschikken. Dit lichtgewicht is uiterst degelijk en kan veel aan (gewicht tot 3 kg), maar is desondanks compact en flexibel. En dat is nog niet alles: de Ultimate 5 Classic stuurtas kunt u via accessoires als de kaartentas of GPS-hoes in de klep uitbreiden. Het spreekt voor zich dat deze stuurtas er uitermate mooi uitziet; niet alleen aan de fiets, maar ook op het lichaam dankzij de schouderriem. En via het 3M-Scotchlite reflecterend materiaal is de tas ook in het donker zichtbaar. Geschikt voor sturen met een diameter van maximaal 31,8 mm. Voor sterk gebogen sturen is een verlengingsadapter verkrijgbaar. De stuurtas is leverbaar in verschillende kleuren. Uitneembare tussenschotten zijn als toebehoren verkrijgbaar. Formaat: Hoogte: 21 cm, Breedte: 23.5 cm, Diep: 14 cm, Gewicht: 650 gram, Volume: 7 liter Leden van de Fietsersbond ontvangen 20% korting en betalen € 59,50 in plaats van € 74,50.
SCHADE?
ERGERNIS?
Dagelijkse ergernis!
O P LOplossing: O S S IBike-Safe! NG!
Bestel de Ortlieb stuurtas via www.veelvoordefiets.nl/fb, vul tijdens het bestellen kortingscode fb6534 in om gebruik te maken van de aanbieding.
20% ng korti Aanbieding geldig t/m 30 november 2010. Niet geldig i.c.m. andere acties. Prijs is exclusief verzendkosten.
BIKE-SAFE
Stuurdraagsystemen Bike-Safe
Fiets de langste etappes met de trein > Directe nachttreinen amsterdam – Praag / kopenhagen / Warschau / zürich / München enkele reis + fietsreservering v.a. 29,- pp > Kinderen t/m 14 jaar gratis mee naar o.a. Denemarken en Zwitserland > amsterdam – Parijs, fiets mee, in 6 uur via Lille v.a. 59,- pp > amsterdam – Tours, fiets mee, via Lille, zonder overstap Parijs v.a. 61,- pp TreinTickeTs – TreinvakanTies – Treinrondreizen – auToTreinen – Trein & FieTs
071 513 70 08 – singeL 393 a’Dam – Breestraat 57 LeiDen – TreinreisWinkel.nl
42
VogelVrijeFietser
Stuurdraagsystemen Bike-Safe heeft verkoop, productie en montage in eigen beheer waardoor wij in staat zijn om een concurrerende prijsstelling te hanteren.
Bel voor meer informatie of bezoek onze internet-site. Bike-Safe B.V. Koningshoek 15, 5094 CD Lage Mierde Tel: +31 (0)13 - 509 13 70 Fax: +31 (0)13 - 509 61 41 E-mail: info@bike-safe.nl Website: www.bike-safe.nl september | oktober 2010
fietsvraag ik echt zo’n ‘Wij‘Moet plakken fietsje?’, wel,klein maar vrij sporadisch’ vraagt Sensor uit
Oververhitte plakkers H. van der Vlist kreeg van de fietsenmaker te horen dat het in de zomer te warm is om banden te plakken. Zin of onzin? Zijn fietsenmaker zei volgens Van der Vlist dat in de zomer de plakkers toch maar los laten door de warmte. Ze willen alleen binnenbanden vervangen. Van der Vlist meldt ook de naam van de fietsenmaker: Banierhuis. Nu is dat een zaak met zeven filialen in Utrecht en omgeving. Eén Banierhuis moet heel hard lachen en drie andere melden: ‘Natuurlijk plakken wij banden.’ Maar Banierhuis Zeist zegt inderdaad dat het ‘te warm’ is voor bandenplakken. Bedrijfsleider Jan Willem den Hartog: ‘Negen van de tien plakkers laten los.’ Na wat doorvragen krabbelt hij iets terug: ‘Ik zeg niet dat we níet plakken maar wij zijn voorzichtig in deze weersomstandigheden. En er zijn trouwens een heleboel fietsenmakers die helemaal geen banden meer plakken. Dat lijkt me een veel beter onderwerp voor uw blad.’ Dat is natuurlijk ook een onderwerp, maar eerst het verhaal dat plakkers kunnen loslaten bij dertig graden.
Tekst: Karin Broer Foto: Mariette Carstens/HH
Geduld Wij bellen op een snikhete dag (tweeëndertig graden) Simson op, ‘sinds 1881 Nederlands grootste plakker’. Pascal Rikkers van moederbedrijf Rema Tip Top: ‘Daar heb ik nog nooit van gehoord. Ik ga de verkoopleider voor je bellen.’ Twee uurtjes later. Rikkers: ‘De verkoopleider was thuis. Hij heeft in de brandende zon de proef op de som genomen en het ging perfect. Wel geldt, maar dat geldt onder alle weersomstandigheden, dat je een beetje geduld moet hebben. Eerst de lijm smeren, vijf minuten wachten en dan pas de plakker erop. Kijk maar op het instructiefilmpje op onze website.’
Jonge garde Onzin dus, meneer Den Hartog! Dan nu uw onderwerp: Fietsenmakers die helemaal geen banden meer plakken. Die hebben we niet kunnen vinden. Wel fietsenmakers die weinig plakken.
september | oktober 2010
‘Wij plakken wel, maar vrij sporadisch’ zegt Durk van Meinderts, fietsspecialist in Leeuwarden. ‘Plakken kost bij ons tien euro, een nieuw binnenbandje vijf. Voor vijftien euro heb je een nieuwe binnenband gemonteerd. Veel mensen zeggen dan: doe dan maar een nieuwe. Dan weet je zeker dat er geen andere lekken in zitten.’ Durk denkt dat het advies een nieuw bandje te nemen vooral van de jongere garde komt. ‘Jongere fietsenmakers zoals ik plakken niet veel banden meer, maar de oudere fietsenmakers nog wel hoor.’
Studenten Rinus Vink van Van der Wal’s Rijwielpaleis in de Utrechtse Twijnstraat is zo’n ervaren rot in het vak: ‘Als het geplakt kan worden, dan plakken wij. Maar als ik ook maar even het idee heb dat het niet gaat werken, dan leg ik er een nieuwe in. Wij plakken nog heel veel. Ik denk omdat we veel te goedkoop zijn. We vragen zeven euro voor plakken dat is eigenlijk veel te weinig. Voor vierenhalve euro heb je een nieuwe binnenband. Voor elfenhalve euro leggen we er een nieuwe binnenband in.’ Zeggen mensen dan niet: doe dan maar een nieuwe? ‘Bij ons komen veel studenten die denken altijd hoe goedkoper hoe beter.’ Conclusie: bandenplakken kan zowel winter als zomer. Maar sommige fietsenmakers hebben er geen trek in en leggen hun klanten wel heel nadrukkelijk de optie van een nieuwe binnenband voor. En tja, die kost ook maar een paar euro extra.
In de vraagbaak op www.fietsersbond.nl kunnen mensen vragen stellen over prangende fietsproblemen. In de rubriek Fietsvraag kiest de Vogelvrije Fietser er één uit om uitgebreid te beantwoorden.
VogelVrijeFietser
43
Onplatbaar Het blauwe wonder tegen lekrijden. De anti-leklaag bestaat uit een hoogelastisch speciaal caoutchouc. Zelfs een binnengedrongen punaise kan niet door deze beschermlaag heen. De Marathon Plus "loopt" even licht als een band zonder anti-leklaag. Anglo-Dutch B.V. 路 info@anglodutch.nl 路 www.schwalbe.com
Als amateur reviseur van oudere fietsen las ik twee artikelen in het juliaugustus nummer met belangstelling. Ze hadden alles met elkaar te maken: De grote omafietsen test en het artikel Zijn oude fietsen beter? Duidelijk is dat er een nieuwe low cost onderkant is bijgekomen, vooral door import uit lage lonen landen als China. Al dan niet in losse onderdelen. De gemiddelde fietsenkoper ziet alleen het glanzende uiterlijk en laat zich verleiden. Dat Batavus en Gazelle in de omafietsentest hoog scoren verbaast me niet, evenmin het grote prijsverschil met de ‘bouwmarktfietsen’. Het zit hem in de kwaliteit van alle onderdelen, lagers, aandrijving, wielen en verlichting. En ook in de kwaliteit van het chroom. Ik laat, ondanks verzoeken tot ‘nakijken’ uit kennissenkring, zulke low cost fietsen links liggen. Het is ook te kostbaar. Een nieuwe trapascassette, een nieuwe ketting en betere banden gaat al gauw teveel geld en tijd kosten. Het zijn echte wegwerpfietsen, goed voor 5 jaar en dan letterlijk wegwerpen. Dan de historie. Rond 1980 waren ook veel Nederlandse fietsen niet best. Waarschijnlijk in een poging ook de onderkant van de markt te bedienen. Resultaat: geroeste spaken en nippels maken dat de wielen niet meer strak te maken zijn. Volstrekt door roest verkruimelde spatborden. Roestende frames door slechte lak (en verwaarlozing). Ik kom vooral zulke Gazelles tegen. Het afnemen van de gewoonte fietsen binnen te stallen deed de rest. Veel rommel uit de jaren ‘80. Nu? Als je bereid bent voor kwaliteit (niet hetzelfde als naam!) en voor wat onderhoud te betalen kun je ook nu superieure fietsen kopen die probleemloos 30 of meer jaar meegaan. Maar het vraagt wel enige kennis en wat spaargeld. Probleemloos en lekker fietsen plus een lagere kilometerprijs is je deel. Zijn oude fietsen beter? Als er bij had gestaan: dan een huidige duurdere kwaliteitsfiets? Dan is mijn antwoord: nee, integendeel! Pieter Schipper, Holten
Oude fietsen beter? (2) Graag zou ik willen inhaken op uw artikel over slechte fietsen. Zonder enige tekenen vooraf, daar heb ik best wel kijk op, brak de aluminium zadelpen van mijn Gazelle Medeo en viel ik achterover op straat. Hierbij heb
september | oktober 2010
brieven
Oude fietsen beter? (1)
ik mijn rug flink geblesseerd. Nu, ruim anderhalf jaar na dato, kom ik nog steeds met een pijnlijke rug uit bed en is langdurig zitten geen pretje. Dit terwijl ik voordien nooit rugklachten van enige betekenis had. Ik ben hier nog steeds nijdig om. Deze fiets was toen 12 jaar oud en altijd goed onderhouden. Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat zulke vitale onderdelen zomaar kunnen afbreken! En dat niet bij een goedkope fiets van de cash en carry, nee een van een gerenommeerd merk. ‘Vroeger waren fietsen beter’ schrijft u, dit voorval draagt inderdaad aan dat beeld bij. John Mossel
Rare Frats: betonblokken (1) Uw artikel over ‘betonblokken op de weg’ behoeft enige correctie (mei/juni 2010). Ik ben een 87-jarige inwoner van Ermelo-west en doe mijn dagelijkse boodschappen op de fiets naar het dorp. Een paar keer in de week passeer ik deze betonblokken die niet in de Stationsstraat maar op het Stationsplein staan en bedoeld zijn om auto’s buiten het plein te houden. Enige jaren gelden is het Stationsplein door de gemeente tot ieders tevredenheid gerenoveerd en opgeknapt. De blokken zijn mij nooit opgevallen als lelijk, storend of gevaarlijk en fietsers kunnen de blokken ruim passeren. Als er een fietser tegenaan rijdt dan is deze persoon of dronken of niet goed snik. De schrijver van dit artikel kan beter zijn aandacht richten op de werkelijk problemen van het dorp of omgeving en dat zijn de automobilisten die met te hoge snelheid nog altijd rakelings fietsers passeren op de vaak slecht onderhouden fietspaden buiten het dorp. D. Koopmans, Ermelo
Rare Frats: betonblokken (2) Naar aanleiding van het artikel ‘betonblokken op de weg’ in het laatste nummer: een soortgelijke situatie bestaat in Workum. Ik ben daar een paar jaar geleden ten val gekomen. Achter iemand anders fietsend en lettend op alles om me heen (drukke straat, onbekend terrein, dan heb je je aandacht echt wel nodig) had ik een betonblok dat de weg ineens versmalde helemaal niet gezien. Mijn fietstas schampte het blok en ik viel languit zijwaarts op de weg. Een tegemoetkomende motor reed gelukkig niet hard en kon net op tijd
Een brievenbus in Siracusa/Ortigia op Sicilie. Erna Lensink
remmen, evenals een achteropkomende auto. Ik werd van straat geraapt en met schaafwonden en wat kneuzingen heb ik mijn tocht voort kunnen zetten. In eerste instantie heb ik hier geen werk van gemaakt. Later vond ik dat ik de gemeente toch hiervan op de hoogte moest stellen. Ik denk dat gemeentes dit soort ongelukken zonder ziekenhuisopname, of erger, over het algemeen gewoon niet gemeld krijgen, dus dat er veel meer ongelukken of bijnaongelukken gebeuren dan de gemeentes denken. Ik heb overigens nooit iets terug gehoord van de gemeente, en weet niet of de situatie nog bestaat. Jantina van der Waal
Ouderen en herrie Toen 25 jaar geleden mijn rechteroog blind werd, was omkijken er niet meer bij. Daarom nam ik links een achteruitkijkspiegel. Destijds was ik al lang slechthorend (niet doof, dan hoor je niets meer), droeg hoorapparaten. Toen dacht ik: had ik die spiegel maar veel eerder aangeschaft: ideaal, steeds in de gaten kunnen houden wat er achter je gebeurt! Dankzij die spiegel en de vele vrijliggende fietspaden in Zoetermeer kan ik als 84-jarige nog steeds hier fietsen. J. van Goeverden-Grijns, Zoetermeer
Omafiets Zowel op de voorpagina als bij de inhoudsopgave staan op de foto’s alleen meisjes. Bij de laatste genoemde foto
VogelVrijeFietser
45
staat de zin: ‘De omafiets, het vervoermiddel van middelbare scholieren.’ Waarom zijn er geen jongens te zien, zij rijden er ook op. Een gemiste kans, want nu wordt door jullie bevorderd dat het straks wordt gezien als een meidenfiets. Maria Smid, Haarlem
Snorscooters In Amsterdam worden wij (gezin met kinderen) constant van onze sokken gereden door (ook nog vaak opgevoerde) veel te brede ‘snor’ scooters op het FIETSpad. Toeterend en fijnstofbrakend maken ze het leven van fietsers zuur, gevaarlijk en ongezond. Mijn dochter van 9 werd laatst letterlijk van d’r sokken gereden. Ligt hier geen nobele taak voor jullie? Wij hebben alvast een facebookpagina tegen scooters op het fietspad, en willen voor een petitie gaan: http://www.facebook.com/group. php?gid=122664711106575&ref=ts Scato van Opstall, Amsterdam
Scooterachtige voertuigen Mijn vrouw en ik hebben de laatste weken weer met veel plezier fietstochten gemaakt. We hebben echter wel een toename ervaren, vergeleken met vorig jaar van scooters en scooterachtige voertuigen,meestal bezet met twee personen,meestal veel sneller dan fietsen en dus storend. Dit brengt mij ertoe U te vragen om eens een artikel in de VVF te wijden aan de precieze regels voor het gebruik van fietspaden. Wat is de betekenis van de diverse borden?Ik had vagelijk het idee dat enkele jaren geleden de regel is vastgesteld dat scooters op de rijbaan tezamen met auto’s thuis horen. Hoe staat het met bromfietsen? Willem Hendrik de Beaufort, Den Haag
Snorfietsen, de nieuwe ergernis Wie kent ze niet, snorfietsen met dat blauwe kenteken. Ze overspoelen momenteel de fietspaden. Een ergernis voor veel fietsers, want ze tuffen je met een slakkengang voorbij, waardoor je de hele tijd in de stank en herrie zit. Sinds veel gemeente zijn overgegaan op brommers op de rijbaan, houden veel bromfietsers (vooral ouderen) het voor gezien en ruilen de brommer om voor een snorfiets waarmee je zonder rijexamen en helmplicht op fietspaden mag blijven rijden. Ook ideaal
46
VogelVrijeFietser
Fietsbelasting(1) Als (enige?) echte liberaal ben ik voor de invoering van een fietsbelasting. Uit die pot kunnen alle speciale fietsvoorzieningen betaald worden zoals aparte fietspaden (natuurlijk met fietsvriendelijke kruispunten), stallingen, bewakingen enz. enz. Maarrrr, als echte egoïst moeten dan eerst alle externe kosten van het autorijden betaald worden uit de autopot. Dus voor wie met zijn mooie auto een sloot in rijdt geen werkgever die zijn loon doorbetaalt, geen ziektekosten die zijn particuliere ziekteverzekering betaalt, geen invaliditeitsuitkeringen of bijstand voor eventuele nabestaanden (verkeersslachtoffers zijn gemiddeld ruim dertig jaar en man !) en noem nog maar wat op. En dan hebben we het nog niet gehad over de directe gevolgen van een verkeersongeval: verkeerspolitie, wegherstel, enz. Ga nu niet zeggen dat de automobilist al genoeg betaalt, de totale opbrengst van de autobelastingen is net genoeg om een deel van de lokale verkeerskosten, de doorgaande wegen, bruggen en snelwegen enzovoort enzovoort te voldoen. Over de externe verkeerskosten zijn door SER al lang geleden degelijke rapporten geschreven, maar in een redelijk democratisch land als het onze kun je daar geen punt van maken, niemand wil dat geloven en dus kost het alleen maar stemmen. G.F.den Toom, Vogelenzang
Fietsbelasting (2) In het jongste nummer van de Vogelvrije Fietser vraagt Ruwan Aluvihare zich af of er geen fietsbelasting moet geheven worden. Ik ken op dat vlak de Nederlandse geschiedenis niet. Maar in België was het jarenlang de gewoonte dat je elk jaar een fietsplaat moest gaan ophalen. Vervolgens een tweede mail van Herman Lodewijckx. Hij heeft uitgezocht waarom de fietsbelasting verdween: Ik ontving een antwoord van de Provincie Antwerpen: De fietsbelasting werd afgeschaft omdat het een niet-rendabele belasting was. Onder
voor de schooljeugd, die te lui is om te fietsen en examengeld en geld voor een helm wil uitsparen. Het wordt ze erg gemakkelijk gemaakt. Maar het gunstige effect van brommers op de rijbaan (geen stank en herrie) gaat wel
andere de kosten voor aanmaak van de fietsplaten zorgden ervoor dat er netto een te kleine opbrengst was in verhouding tot de bijdrage die de burger moest leveren. Daarnaast wilde de toenmalige overheid ook het fietsen niet ontmoedigen. In de provincie Antwerpen zijn alle kleine en minder rendabele belastingen afgeschaft en sinds 1992 vervangen door één enkele ‘algemene provinciebelasting’. Herman Lodewijkckx, België
Fietsbelasting (3) In de Vogelvrije Fietser las ik over fietsbelasting. Voor mij (70+) zou dat een te dure oplossing zijn. Ik heb geen auto, maar wel drie fietsen: een elektrische fiets om veel boodschappen te doen en voor als het hard waait, maar bij wat windstiller weer gebruik ik nog steeds mijn gewone fiets en dan heb ik nog een licht sportfietsje voor recreatief gebruik. Dit zou inhouden dat ik voor drie fietsen belasting moet betalen. Mevrouw S. Seunke, Amsterdam
Fietsbelasting (4) Ik wil reageren op de heer W. Bänziger uit Amsterdam. (VVF nummer 4) Hij vindt het een goed idee, die fietsbelasting. Nu, ik vind het een belachelijk idee. Deze meneer heeft zeker een goede baan. Hij kijkt niet op een paar honderd euro. Ik ken een paar bijstandsmoeders die het niet breed hebben. Met drie kinderen zou zo’n moeder elk jaar tweehonderd euro belasting moeten gaan betalen. Deze mensen kunnen niet zonder fietsen, want het is hun enige vervoersmiddel. De boodschappen kun je onmogelijk een eind gaan sjouwen en de kinderen moeten naar school kunnen fietsen. Op het platteland heb je niet altijd een goede verbinding met openbaar vervoer en ook dat kost veel geld. Ik hoop echt voor al die mensen die afhankelijk zijn van hun fiets, dat dit idiote plan er nooit door komt. E. van der Heide
verloren met de komst van de snorders op de fietspaden. Nu maar hopen dat door de opmars van de elektrische fiets en E-scooter de snorfiets op termijn zal worden verdrongen, maar ik vraag me af waarom wettelijke maatrege-
september | oktober 2010
Tijdens een weekendje in Stockholm met mijn moeder kwamen we een staaltje echte fietsvriendelijkheid tegen: Een openbare fietspomp. Maar ook zonder deze pomp zou Stockholm een erg fietsvriendelijke stad zijn, met veel fietspaden en aparte stoplichten en borden voor fietsers. Een pluim voor Stockholm dus! Suzanne Heuvelmans
len t.a.v. van de snorfiets niet nu al kunnen worden aangescherpt op het gebied van luchtverontreiniging en geluid. Waarom geen jaarlijkse APK? Het zijn dezelfde motoren als gewone bromfietsen, waarvan bekend is dat ze het milieu net zoveel belasten als vrachtwagens en dat ze erg veel fijnstof uitstoten. Ton Evers
Landelijke fietsparkeersticker In het voorlaatste nummer van de de VogelVrije Fietser is veel aandacht besteed aan de overlast van stil-
Redactieadres en landelijk bureau Fietsersbond Kanaalweg 50, 3526 KM Utrecht, Postbus 2828, 3500 GV Utrecht, ( 030-2918171, fax 030-2918188, e-mail: info@fietsersbond.nl internet: www.fietsersbond.nl
colofon
staande fietsen in de openbare ruimte (fietswrakken, weesfietsen, hinderlijk geparkeerde fietsen). Ik heb met veel belangstelling gezocht naar de oplossingen die de Fietsersbond voor deze problematiek aandraagt. Ik heb helaas niks kunnen vinden, afgezien van de suggestie van een ambtenaar van de gemeente Amsterdam om een fietsbelasting in te voeren. Ik zou graag een wat actievere opstelling zien. De problematiek is groeiende en de lokale overheid zal op een gegeven moment in gaan grijpen. Elke gemeente gaat het dan op zijn eigen manier oplossen. Het is de vraag of er dan voldoende rekening wordt gehouden met de belangen van de fietser en of alle fietsers wel gelijk zullen worden behandeld. Het is niet ondenkbaar dat een lokale overheid zijn eigen fietsers uit electorale overwegingen beter zal behandelen dan fietsers uit buurgemeenten. De Fietsersbond is het enige orgaan in ons land die kan proberen nu iets centraal voor elkaar te krijgen. Ik heb een suggestie: een landelijke fietsparkeersticker, waarbij gemeenten de bevoegdheid krijgen gebieden aan te wijzen waarbij alleen met deze sticker kan worden geparkeerd. Ontbreekt de sticker dan mag de fiets meteen worden weggehaald. Is de fiets niet goed geparkeerd dan is de eigenaar makkelijk op te sporen. Dit is mogelijk niet het ei van Columbus, maar niks doen is naar mijn idee erger. Rolf Steenwinkel, Amsterdam
Redactie Michiel SlĂźtter (hoofdredacteur), Kees Bakker (testredacteur), Suzanne Brink (redacteur) Medewerkers aan dit nummer Karin Broer, Richard Serpenti, Mirjam Streefkerk en Kees Volkers. Vormgeving Akimoto grafisch ontwerpers, Amersfoort Drukwerk Habo DaCosta, Vianen Contributie inclusief toezending van de Vogelvrije Fietser bedraagt e26,per jaar (jonger dan 25 jaar e10,-) en e13,- zonder dit blad (meer mag natuurlijk ook). Wanneer het lidmaatschap in de loop van het verenigingsjaar wordt beĂŤindigd, blijft de jaarlijkse bijdrage in zijn geheel verschuldigd. Adreswijzigingen kunnen via de website (www.fietsersbond.nl/contact) worden doorgegeven of schriftelijk: stuur de adresband van dit blad met het nieuwe of verbeterde adres terug naar de Fietsersbond. Advertenties Patricia Rijkse (ma, di, do) ( 030 - 2918142, fax 030 - 2918188 p.rijkse@fietsersbond.nl Oplage 30.000 ISSN 0166-0276 Sluitingsdatum kopij volgende VogelVrije Fietser: 25 september. Het nummer verschijnt begin november 2010. Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De artikelen geven niet noodzakelijk het standpunt van de Fietsersbond weer. Omslag: Maarten Hartman Jaarverslag: Het jaarverslag van de Fietsersbond staat op www.fietsersbond.nl/jaarverslag
De Molenpolderstraat in Leidschenveen (gemeente Den Haag) Aan de ene kant verwijst het fietsbord richting Leidscheveen, de andere kant geeft het bord doodlopende weg, behalve voor fietsers en brommers. Hier staat ook een verbodsbord voor fietsers en brommers. Dat is met elkaar in tegenspraak! Frans Krens, Voorburg Reacties naar vvf@fietsersbond.nl september | oktober 2010
VogelVrijeFietser
47
Verkeersadviseurs met een voorliefde. Voetgangers en fietsers verdienen beter!
Stationsplein 7A 2801 AK Gouda T 0182 520 870 www.ligpart.nl info@ligpart.nl
Martelarenplein 3 bus 7 B-3000 Leuven T +32 (0) 16 24 22 70 www.timenco.be info@timenco.be