Veelo magazine nr. 114 - herfst 2023

Diversiteit aan fietsen en fietsers

Dossier cargobikes

Allez les femmes!

Vrouwen op de fiets

Onbeperkt fietsen

#CarryShitOlympics

Veelo is het ledenmagazine van de Fietsersbond en verschijnt 4x per jaar. Je ontvangt het als lid of vraag een gratis proefexemplaar via info@fietsersbond.be.

Coverbeeld:

© Fietsen De Geus

Concept en coördinatie: Fietsersbond vzw

Redactie:

Brenda Saeys, Valerie Breugelmans, Thomas Deweer en Thijs Gillis

Eindredactie:

Lieven Jacobs

Vormgeving: KIXX, www.kixx-concept.be

Druk:

Drukkerij Perka, Oplage: 7900 ex. Verantwoordelijke uitgever:

Ludo Stevens

Oude Graanmarkt 63, 1000 Brussel info@Fietsersbond.be tel. 02 502 68 51

Adverteren: eddy.vaes@fietsersbond.be tel. 0473 24 04 86

Alles uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, openbaar gemaakt of geciteerd mits bronvermelding ‘Veelo magazine’ en enkel voor niet-commercieel gebruik. Deze uitgave werd gedrukt op milieuvriendelijk papier.

Wil je dit magazine enkel digitaal ontvangen?

Mail info@fietsersbond.be met vermelding ‘Veelo digitaal’ en je lidnummer.

Fietsersbond is

Sponsors van de Fietsersbond:

INCLUSIEVE COMMUNICATIE

Terwijl ik in een flink tempo de wereld om me heen voorbij zie vliegen, vraag ik me af: waarom zou beweging niet alleen goed zijn voor het lichaam, maar ook voor de geest? Dit bracht me in een verrassende wending naar de Fietsersbond, waar ze me uitnodigden om een inclusieve communicatie workshop te geven. Hierdoor kreeg ik de kans om dieper te graven in hoe diversiteit en inclusie de fietsgemeenschap kunnen verrijken. In de volgende alinea's deel ik graag mijn gedachten over het brede spectrum van fietsdiversiteit, het bewonderenswaardige initiatief 'een fiets voor iedereen' en enkele strategieën om meer mensen te inspireren om de fiets te omarmen.

Het begon allemaal met een uitnodiging van de Fietsersbond. Ze hadden een diepgaande interesse in het effectiever bereiken van de diverse groep fietsers in onze samenleving. In mijn workshop over inclusieve communicatie benadrukten we ondermeer over het belang van representatie, toon en beelden bij het verwelkomen van iedereen, ongeacht hun achtergrond, in de fietsgemeenschap. Net zoals elke fietser verder gaat dan alleen de weg, omvat de wereld van fietsers een bonte mix van individuen met uiteenlopende achtergronden en verhalen. Van de forens die de ochtendspits doorkruist tot de gepassioneerde mountainbiker die nieuwe paden verkent - elk met hun eigen snelheid, doelen en uitdagingen. Het gaat niet alleen om het verwelkomen van verschillende mensen op fietspaden, maar ook om het begrijpen van de unieke reizen die ze maken.

INSPIRERENDE INITIATIEVEN: 'EEN FIETS VOOR IEDEREEN' Tijdens mijn ontdekkingstocht naar wat de Fietsersbond nog meer doet, kwam ik het hartverwarmende initiatief 'een fiets voor iedereen' tegen. Dit krachtige initiatief is gericht op het wegnemen van obstakels die mensen ervan weerhouden om te fietsen. Het herinnert ons eraan dat fietsen niet beperkt

moet blijven tot slechts een selecte groep. Het is een sprong voorwaarts in inclusie, een mogelijkheid voor mensen die anders misschien geen kans zouden krijgen om deel te nemen aan de fietsgemeenschap. Dus hou ‘een fiets voor iedereen’ in de gaten en engageer je voor dit inspirerende initiatief.

MIJN PERSOONLIJKE FINISH: EEN DUWTJE IN DE RUG Met elke stap die ik neem, realiseer ik me dat mijn rol in deze reis iets weg heeft van een aanmoediging langs de zijlijn. Net zoals ik mijn eigen tempo heb, heeft iedereen zijn eigen ritme en redenen om in beweging te komen. Een treffende uitspraak van Adam Grant luidt: "Don't try to change someone else's mind. Instead, help them find their own motivation to change." Mijn ervaring heeft me doen realiseren dat het vaak slechts een klein duwtje in de rug vergt om iemand op het fietspad te krijgen, maar dat dit duwtje het meest krachtig is wanneer het voortkomt uit iemands eigen innerlijke motivatie. Dit wordt de kern van mijn bijdrage: een vriendelijke aanmoediging voor iedereen die nog twijfelt, een herinnering dat er altijd ruimte is om deel te nemen aan deze prachtige reis, en dat de vonk van verandering het meest waardevol is als het van binnenuit komt.

SAMEN NAAR DE TOEKOMST: EEN BEWEGING VOOR ALLEN

Of we nu op de fiets of in ons dagelijks leven versnellen, we streven allemaal naar een gemeenschap die ons omarmt. Door inclusieve communicatie en inspirerende initiatieven zoals 'een fiets voor iedereen', kunnen we het tempo van verandering versnellen. Laten we rennen, fietsen en bewegen naar een toekomst waarin de weg open is voor iedereen, ongeacht hun snelheid of achtergrond. Want in beweging zijn is niet alleen een fysieke daad, maar een symbool van eenheid, vrijheid en vooruitgang voor ons allemaal!

Sana Sellami, strateeg en d&i expert

Ontvang je Veelo nog niet in je bus?

Word dan lid van de Fietsersbond en we sturen je driemaandelijks

het magazine! www.fietsersbond.be/ikwordlid

Rinkelde jouw fietsbel op 17 september tijdens De langste Fietsketting?

We kunnen helaas niet vooruitlopen op de zaken. Het ter perse gaan van dit magazine loopt namelijk gelijk met het evenement De langste Fietsketting. Op 17 september 2023, dit jaar ook wel Autovrije Zondag genoemd, organiseerden de Fietsersbond en de GRACQ een fietsfeestje over de drie gewesten heen. Het opzet van deze dag was driedelig. Fietsers verbinden met elkaar en bevestigen in hun modal shift, de fiets als

LEDENVOORDEEL Modal shift

“parade- en werkpaardje” centraal stellen en samen met de Belgische fietscommunity een sterk signaal geven naar de politici zodat ze (blijven) investeren in de fiets, nu en in de toekomst. Want de fiets, dat moet wat ons betreft voor elke Belg iets vanzelfsprekend worden.

Was je een schakel tijdens De langste Fietsketting en nam je enkele toffe foto’s? Deel je #fietsvreugde door je foto’s

Fiets het najaar tegemoet met een elektrische fiets van Upway

Moeiteloos door de straten zoeven op een fiets van een topmerk zoals Stromer, Gazelle of Cube? Dat is precies wat Upway biedt. Met een sterke missie om elektrische fietsen een tweede leven te geven, presenteert Upway een ruime en betrouwbare collectie van refurbished speed pedelecs en e-bikes waardoor u zowel comfortabel als verantwoord kunt reizen.

Kwaliteit gegarandeerd en een pak goedkoper

Alle Upway- fietsen ondergaan een 20-punts inspectieproces en worden hersteld voordat deze te koop worden aangeboden. De fietsen zijn tussen de 20 en 60% goedkoper dan een gloednieuw model. Op die manier kan je een high-end model aankopen tegen een mid-range prijs, met een garantie van 1 jaar én een retourneer periode van 14 dagen.

Brenda Saeys, communicatieen projectmedewerker SCAN

te delen met ons. Scan de QR-code en plaats je foto’s in de dropboxmap.

Misschien komt jouw foto wel in de volgende editie van VEELO magazine of delen we je video in de ‘aftermovie’.

Een evenement in samenwerking met Radio 2 en de Federale Overheidsdienst Mobiliteit.

Nieuwe Fietsersbond hesjes dankzij partner Upway

Tijdens De langste Fietsketting in september kon je er niet naast kijken. Op die dag werden de nieuwe hesjes voor het eerst gedragen en in de toekomst moeten ze de acties meer zichtbaarheid geven. De nieuwe hesjes passen in een kledinglijn die later verder zal worden uitgerold en kwamen tot stand dankzij een duurzame samenwerking met Sky-o en Upway.

Plaats voor alle soorten fietsen

Groeiende diversiteit aan fietsen en fietsers

Het fietsgebruik neemt nog steeds enorm toe. Verplaatsingen te voet of met de fiets stegen tussen 2015 en 2022 van bijna 24 % naar meer dan 35 %, zo blijkt uit het Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen (OVG). Uit deze cijfers blijkt eveneens dat we kortere afstanden steeds vaker te voet of met de fiets doen. Het stijgende fietsgebruik gaat hand in hand met een steeds groter wordende diversiteit aan fietsen en fietsers.

Voor elke nood bestaat vandaag een fiets. Een volledige winkelkar inkopen gaan doen? Daar heb je al lang geen auto meer voor nodig. Idem voor een bezoekje aan het containerpark. Met de elektrische fiets en de speed pedelec kunnen we bovendien steeds verder fietsen in een kortere tijd, waardoor de keuze voor de fiets ook voor langere afstanden relevant wordt. Dat er steeds meer specifieke fietsen gekocht worden voor een specifieke nood, zien we ook aan de verkoopcijfers. Uit gegevens van Traxio, de Federatie van werkgevers actief in de mobiliteitssector, blijkt dat in 2022 bijna 700.000 fietsen werden verkocht. Dit is maar liefst 19% meer dan in 2021, een topresultaat. Vooral de verkoop van elektrisch aangedreven fietsen zit enorm in de lift. 91,7% van de marktstijging is

aan de stijgende populariteit van e-bikes te danken. 35% van de Vlamingen bezit vandaag een elektrisch exemplaar, ten opzichte van 20% vóór de corona jaren (OVG).

Traxio: Belgische fietsmarkt spurt in 2022 naar topresultaat

Opmerkelijk hier is dat de auto nog steeds een heel groot aandeel heeft en dat we in totaal ook veel meer wagens in België hebben dan in de jaren 70.

Thijs Gillis, communicatiemedewerker

Om te kunnen uitwijden over alle soorten fietsen die vandaag op de markt zijn, hebben we minstens 3 Veelo magazines nodig. Daarom beperken we ons tot een greep uit de sterkste stijgers wat betreft fietsverkoop.

De (e-)gravelbike

De gravelbike of all-road fiets is een sportfiets die is ontworpen om te fietsen op diverse terreinen. De fiets combineert de lichte en snelle geometrie van de racefiets, en het comfort en de banden van de meer robuuste mountainbike, waardoor hij geschikt is voor alle soorten ondergronden. Deze relatief nieuwe fiets neemt duidelijk de leiding binnen de verkoop van sportfietsen.

TIP!

Wist je dat Leuven in oktober 2024 het WK Gravel organiseert? De strijd om de wereldtitel gaat over de onverharde wegen tussen Halle en Leuven met passages in het Hallerbos, het Zoniën- en Meerdaalwoud.

(E-)cargobikes

De klassieke bakfiets was voor de doorbraak van de auto in de 20ste eeuw alomtegenwoordig op onze wegen. Hij werd voornamelijk gebruikt door handelaren om goederen naar de consument te transporteren. Maar de tijd dat cargo vervoeren enkel met de klassieke bakfiets gebeurt, is voorbij. Cargofietsen zijn er vandaag in verschillende maten en gewichten en zijn de laatste jaren razend populair geworden. De verkoop van cargofietsen (longtailfietsen inbegrepen) verachtvoudigde zelfs in 2022 ten opzichte van het jaar ervoor. Dat past binnen een dubbele trend. Enerzijds zijn er meer en meer particulieren die cargofietsen gebruiken voor hun dagelijkse noden, zoals het vervoer van boodschappen en kinderen. Anderzijds gaan meer en meer bedrijven ook overstag om de cargobike in te zetten als een last-mile oplossing voor

het transport van goederen voor zowel thuislevering van pakjes als levering van goederen aan handelaars. Meer over de cargobike in het dossier cargofietsen, verderop in dit Veelo magazine!

Lieven Jacobs, communicatieverantwoordelijke bij de Fietsersbond, is al verschillende jaren grote fan van de Deense Bullitt Cargobike. Hij fietste in Antwerpen rond met de allereerste versie, die rechtstreeks vanuit Kopenhagen kwam, ondertussen al meer dan 10 jaar geleden. ‘Ondertussen leg ik ook veel afstand af door het pendelen met de Brompton, maar ik kan me geen leven voorstellen zonder de Bullitt als dagelijkse praktische fiets.’

De speed pedelec

Brenda Saeys, communicatiemedewerker bij de Fietsersbond, zweert bij haar gravelbike: ‘Gravel is heaven zegt men weleens. Langsheen grindwegen, over een stuk kassei, richting singletracks in het bos. Deze fiets is het perfecte antwoord voor de avonturier die ten alle tijde links of rechts wil kunnen afslaan.’

Het is een tamelijk recent fenomeen en zijn evolutie ging hand in hand met die van de gewone e-bike. Deze elektrische fiets stelt je in staat om snelheden tot 45 kilometer per uur te halen, waardoor men grotere afstanden kan afleggen in een kortere tijd. De uitrol van de fietssnelwegen en vooral de mogelijkheid om via je werkgever deze duurdere fiets te leasen, hebben de populariteit van deze fietsen een extra duw in de rug gegeven.

De speed pedelec is dan ook dé fiets die mensen echt uit de auto haalt voor de

Brenda Saeys

Lieven Jacobs

langere afstanden en wordt voornamelijk gebruikt voor woon-werkverkeer. Het aantal ingeschreven speed pedelecs in 2022 ligt 42% hoger dan het jaar ervoor. 15% van de verkochte speed pedelecs wordt door bedrijven gekocht, 38 % wordt geleased. Een teken dat de speed pedelec het potentieel heeft om met de salariswagen te concurreren? Vooral in Vlaanderen is deze snelle fiets populair, maar ook in Wallonië is er potentieel.

Eddy Vaes, account manager bij de Fietsersbond, fietst elke kantoordag vanuit Leuven naar de Fietsersbond in Brussel op zijn speed pedelec. Nooit al te ferm bezweet, soms een beetje doorregend: ‘De speed pedelec vind ik één van de beste uitvindingen van de laatste jaren. Deze fiets is een echte 'range extender'; je kan er lange afstanden mee afleggen zonder je de pleuris te trappen en (te) bezweet aan te komen. Het fietsen zelf vergt wat discipline en defensief rijgedrag, maar eenmaal onder de knie is de rit even plezant als de bestemming!’

De (e-)vouwfiets

Wist je dat de vouwfiets eigenlijk even oud is als de fiets zelf? Er bestonden hoge bi-fietsen (je weet wel, die fietsen met een gigantisch voorwiel) die opvouwbaar waren. Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog werden zelfs vouwfietsen geproduceerd voor militaire doeleinden.

Traxio registreerde voor het eerst de verkoop van de e-vouwfiets omdat deze modellen duidelijk meer verkocht worden.

Wies Callens, beleidsmedewerker en woordvoerder is grote fan van de plooifiets en zeker zijn Brompton. "De plooifiets is ideaal in combinatie met andere vervoersmodi. Mee op de trein of in de koffer van een huurwagen en zelfs op buitenlandse trips is het enorm handig. Bovendien kan ik die altijd veilig stallen op mijn appartement."

RFID FIETSBELONING | OPLADEN E-BIKES | FIETSHERSTELZUILEN | POMPEN EN MEER

Eddy Vaes

Wies Callens

Allez les femmes!

Lotte Kopecky schrijft als wereldkampioene Belgische wielergeschiedenis, meer en meer vrouwen bikepacken zich een weg richting avontuur en de term bakfietsmoeder zou perfect kunnen meedingen voor Woord van het jaar 2023. De vrouw, die zit meer dan ooit op de fiets! Brenda Saeys sprak voor dit artikel met twee krachtige, geëmancipeerde vrouwen met als gemeenschappelijke deler: een warm nest creëren voor fiets.t.ers.

Les Hirond’Elles

Les Hirond’Elles is een initiatief dat vrouwen uit de Maritiemwijk van Molenbeek leert kennismaken met de fiets. De regio, die ten westen van Brussel ligt, is een van de armste van de stad met 10.358 inwoners/km². De vrouwen, vaak met een migratieachtergrond, ervaren er vaak vervoersarmoede.

Het zien van enkel mannen en kinderen op de fiets was het teken voor Riet Naessens, gepensioneerd taalleerkracht en bezielster van het project, om fietslessen op te starten in 2018. Ik ontmoet haar in het fietsatelier Molembike in

Tour & Taxis. De hele namiddag loopt ze gezwind door het atelier, springt ze tijdens de fietsles als een elegante gazelle op en af haar fiets en port ze de vrouwen daadkrachtig aan om durf te tonen.

Susan B. Anthony 19de eeuw: “Een vrouw op een fiets is een onbelemmerde vrouw."

Het sneeuwbaleffect van fietsen

Leren fietsen, het is booming business. Zo’n 900 vrouwen passeerden op 6 jaar tijd al de revue en de aanvragen blijven binnenlopen. Zo komt Chahrazed vandaag een eerste keer langs via een tip van een vriendin. En op haar beurt neemt

zij misschien binnenkort haar zus of buurvrouw mee. Vrouwen horen er van elkaar dat je er veel meer leert dan fietsen alleen. Er worden vriendschappen gesmeed, de ‘leerlingen’ leren zich op een andere manier verplaatsen in de stad, voelen zich waardevoller en stralen meer zelfvertrouwen uit. Ze worden ook door Riet, ‘hun tweede moeder’, aangemoedigd om de schooltaal van de kinderen te leren spreken. Al deze kleine stukjes zorgen ervoor dat de puzzel der emancipatie wordt gelegd, waardoor de vrouwen anno 21ste eeuw meer deel gaan uitmaken van de samenleving.

Brenda Saeys, communicatiemedewerker

© Brenda Saeys

Een mental en modal shift door fietsen te stimuleren

De weg naar de fiets is soms een lange weg op zich Kiezen voor de fiets is kiezen voor vrijheid. Maar hier gaat vaak een stukje verzet aan vooraf. Velen van hen zijn vrijgevochten, hebben al een zware scheiding achter de rug of moeten alleen zorgen voor hun gezin. Kansarmoede ervaren ze op vele vlakken. “Ze wonen in sociale woonblokken, krijgen minder kansen op de arbeidsmarkt en krijgen te maken met vooroordelen. Ze willen via de fiets een stuk zelfstandigheid terugwinnen en het eigen leven in handen nemen”, zegt Riet.

Molembike verlaagt de fietsdrempels

Les Hirond’Elles kent haar thuisbasis in het sociaal fietsatelier Molembike. Een perfecte samenwerking, want leren fietsen is één, de stappen die nadien volgen zijn van even groot belang. De vrouwen kunnen zo goed als gratis deelnemen aan de fietslessen en ook hun kinderen zijn er welkom. Om de langetermijnvisie te garanderen kunnen ze in het atelier aan een goedkoper tarief een fiets kopen. Ze hebben er ook de mogelijkheid om workshops te volgen rond fietsherstel en kunnen in het atelier zelf aan de slag met hun kapotte fiets onder begeleiding van vrijwilligers. Eens een fiets aangemeten kunnen ze op de site van Tour & Taxis veilig de wereld van de fiets ontdekken.

Want angst is iets wat vele vrouwen ervaren. Sommigen zijn al in het tweede deel van hun leven en herontdekken het vertrouwen in zichzelf en hun lichaam.

Riet, kopvrouw van Les Hirond'Elles: “Vrouwen die zich soms zero voelen, komen hier buiten als hero."

De toekomst vertoont roze kleuren De wereld lacht de vrouwen wat meer toe na de lessen. Fietsen betekent een stukje autonomie hebben over je leven: het bevordert de sociale integratie en socialisatie en vaak is het een nieuwe start na een traumatisch huwelijk. Ze nemen de fiets naar het werk, maken korte ritten met het gezin en gebruiken de fiets als een volwaardig alternatief voor andere vervoermiddelen. De fiets geeft kansen in het leven.

Sommige vrouwen worden fietsambassadeur in hun wijk en geven er op hun beurt fietslessen. En zo breidt het levenswerk van Riet zich uit naar andere buurten in Brussel. “Een groot probleem dat ze ervaren zijn fietsenstallingen. De vrouwen moeten hun fiets op hun balkon zetten. We lobbyen bij de burgemeester, maar het is soms een ware strijd om in een straal van 400m een fietsparking te vinden of te laten voorzien”, zegt Riet.

Werk je graag mee aan dit mooie project? Les Hirond’Elles zoekt (vrouwelijke) vrijwilligers die mee fietsbegeleiding willen geven. De lessen vinden plaats op donderdag- en zaterdagnamiddag op de site van Tour & Taxis in Brussel.

Meer informatie vind je op www.molembike.be.

Deelneemster Chahrazad: “Ik wil in beweging zijn, letterlijk en figuurlijk."

Riet geeft via de fietslessen haar liefde voor de fiets door aan andere vrouwen.

© Les Hirond'Elles

Het is mei 2021 wanneer Marie & Alison merken dat de snelheid in de fietsclub een drempel is voor beginnende vrouwelijke fietsers. Ze vatten de fiets bij haar spreekwoordelijke horens en beslissen om zelf iets op te starten. Het wordt een fietsclub in Brussel voor vrouwen, trans en non-binaire personen. Elk fietsniveau is er welkom.

CCC, niet extreem wel hartelijk

Bij een wielerclub denken we heel vaak aan fietsbroeken en carbonnen fietsen. Maar niet bij Casual Cycling Club, waar er een grote diversiteit en inclusiviteit aanwezig is. Zo trekken ze ook heel wat mensen aan met ‘casual’ stadsfietsen en e-bikes. Er wordt in het weekend, na het werk en offroad gefietst en dit op het niveau van beginners tot ervaren fietsers. Je vindt er een mengelmoes aan verschillende nationaliteiten én zowel jong als ouder vindt de weg naar de club. “We proberen zo laagdrempelig mogelijk te zijn. Zo hebben we een party pace group en een tempo pace

Jumpen over elke fietsdrempel

Met 300 leden in de Whatsappgroep is CCC een succes. Een duidelijk teken dat hun filosofie eentje is die gedeeld wordt met heel wat andere fietsers. “In Brussel is de fietsveiligheid een struikelblok om je dagelijks voort te bewegen met de fiets. We geven fietsinitiaties en door samen in groep te rijden proberen we beginners een stukje die veilige omgeving te bieden. We proberen hen zo min mogelijk kopzorgen te geven door zelf de routes uit te stippelen en hen ook workshops rond fietsmechaniek aan te bieden”, zegt Rachel. CCC lijkt zo op elke vraag of probleem een antwoord te bieden. En dat moet ongelofelijk fijn en veilig aanvoelen voor elk lid van de club.

Groeien op de fiets

Rachel kwam enkele jaren geleden in Brussel wonen en vond via de club ook een sociaal vangnet. “Ik heb als rideleader skills aangeleerd en vertrouwen gekweekt die me ook in het dagelijkse

Kriebelt het om eens mee te fietsen met deze community? De fietsritten zijn gratis, enkel registreren is verplicht. Surf naar www.casualcyclingclub.be voor meer informatie.

Womenpower!

Het knetteren van grind onder je banden is iets wat elke gravelliefhebber heerlijk vindt.

© Sami Sauri

© Marie Hargitt

Slot

Allez les femmes was de titel van dit artikel. Een motivatie om ieder van ons op de fiets te krijgen. Dat het geen walk in the park was, is meer dan duidelijk, obstakels zijn er vandaag nog steeds. Vrouwen bekrachtigen en plaveien de weg voor elkaar. De fiets was vroeger iets voor

mannelijke aristocraten. De vrouw, die zat aan de haard in haar strakgespannen korset met op elke arm een kind. Dat was gelukkig buiten enkele vooruitstrevende vrouwen gerekend die het verwachtingspatroon doorbraken en aangepaste kledij maakten. De fiets is op die manier een onderdeeltje van het feminisme geworden.

FANCY WOMEN BIKE RIDE

“Let the cities smell of perfume instead of the smell of exhaust.”

Wat in 2013 in Izmir Turkije oorspronkelijk een manifest was voor meer fietsen in het straatbeeld, is uitgegroeid tot een jaarlijks fietsevenement waarbij vrouwen over de hele wereld de show stelen. Op zondag 17 september vind je in meer dan 150 steden heuse vrouwencollonnes, waarbij de vrouwen zichzelf en hun fiets mooi maken. De boodschap is helder: vrouwen moeten overal en veilig kunnen fietsen op de manier die zij zelf verkiezen!

Fietsen is voor vele mensen ook een sociale aangelegenheid. Babbelen en in beweging zijn, de perfecte combinatie!

FIETS MEE LANGS DE TOEKOMSTIGE VLOEDLIJN VAN 5 TOT 10 OKTOBER 2023

Ride The Tide haalt dit jaar weer haar fiets van de haak om langs de toekomstige vloedlijn te fietsen van 5 tot en met 8 oktober 2023. De vierdaagse fietstocht vertrekt vanuit Poperinge, via Brugge, Gent en Mechelen tot in Antwerpen. Deze fiets tournee wil mensen bewust maken van de lokale risico’s die de klimaatopwarming met zich meebrengt. Het is daarenboven een luide gil naar politici om hun klimaat beloftes waar te maken. De zure realiteit is dat de leefbaarheid van de planeet erop achteruit gaat. De opwarming van de aarde betekent geen zuidelijker klimaat, maar overstromingen van laaggelegen gebieden met alle gevolgen van dien voor natuur, mens en economie.

De tochten kennen een dagafstand van 40 tot 70km. Je kan één of meerdere dagen meefietsen. Deelnemers overnachten in schoolgebouwen en schuiven na elke rit de voetjes onder tafel voor een heerlijk maal. De avond afsluiten kan met een activiteit rond het klimaat. Bagagevervoer wordt voorzien door de organisatie.

Smeer je kuiten in en fiets mee voor het klimaat! Meer info op climate-express.be Zet je alvast op aanwezig op het Facebookevenement Ride The Tide 2023

©

Sami Sauri ©

Fleur De Backer

Onbeperkt op de fiets

DE VOORDELEN VAN AANGEPASTE FIETSEN

Voor fietsers met een beperking hebben aangepaste fietsen niet alleen fysieke voordelen, ook het mentaal welbevinden krijgt een boost. Fietsen, al dan niet zelfstandig, bevordert de inclusie en vergroot de onafhankelijkheid en vrijheid. Maar de fietser met een beperking botst vaak op drempels. Gebrekkige fietsinfrastructuur, moeilijk fietsparkeren en de kostprijs van een fiets op maat belemmeren de vrijheid die de fiets kan bieden.

In Vlaanderen heeft 6,2% van de meerderjarige bevolking een beperking die erkend wordt door FOD Sociale Zekerheid. In werkelijkheid heeft volgens enquêtes van onder andere Sciensano tussen de 16 en 24 procent van de Vlaamse bevolking een beperking. Het gaat om een schatting, aangezien er in Vlaanderen geen officiële cijfers bestaan. Veel beperkingen zijn daarenboven onzichtbaar.

Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap vraagt aan de landen die het verdrag ondertekenden om mensen met een beperking in staat te stellen zelfstandig te leven en aan het le-

ven deel te nemen. De (aangepaste) fiets is hierbij een belangrijk hulpmiddel. Fietsen verhoogt de persoonlijke vrijheid en stelt mensen in staat om zich zelfstandig te verplaatsen. De fiets helpt bovendien minder mobiele mensen om in beweging te blijven, wat zowel fysieke als mentale gezondheidsvoordelen oplevert. Fietsen verlaagt het risico op overgewicht, diabetes en hart- en vaatziekten. Het heeft een positief effect op het brein en neemt stress weg. De toegenomen zelfstandigheid verhoogt het algemeen welbevinden. Fietsen geeft persoonlijke vrijheid aan mensen die anders afhankelijk zijn van het openbaar vervoer of taxidiensten.

Fietsinfrastructuur op maat van iedereen

In een onderzoek van Fietsersbond Nederland waarbij diepte-interviews werden uitgevoerd met mensen met verschillende fysieke beperkingen, kwamen een aantal belangrijke obstakels naar boven. In de eerste plaats is er de inadequate infrastructuur. De fietsinfrastructuur is grotendeels ingericht op het gebruik van tweewielfietsen. Aangepaste fietsen, die vaak breder zijn, hebben meer ruimte nodig. Slechte fietsinfrastructuur belemmert iedereen, maar is vaak extra hinderlijk voor fietsers met een beperking.

Thijs Gillis, communicatiemedewerker

©

DigiDaan

Iedereen leren fietsen en een fiets voor iedereen!

'Smalle fietspaden zijn voor de gemiddelde fietser problematisch, voor fietsers met aangepaste fietsen zijn zulke fietspaden vrijwel ontoegankelijk.'

Zo zijn drempels tussen het fietspad en de rijbaan moeilijker te overbruggen met aangepaste fietsen. Via Dito vzw, een organisatie die zich inzet voor personen met een handicap, chronisch zieken en hun netwerk, kwam de Fietsersbond in contact met Karen Thoonen. Zij beaamt: ‘Mensen denken soms dat je met een tribike minder snel omvalt, maar dat is niet zo. Met tri-bikes is het vaak niet eenvoudig om drempels tussen de weg en het fietspad op en af te fietsen. Je rijdt er best zo goed als loodrecht af, wil je niet omvallen’.

Ook fietspaden die naar de zijkant toe afhellen vormen een hindernis. Met tweewielers gebruik je je gewicht om evenwicht te zoeken, een driewieler heeft zijn derde wiel. Is de weg duidelijk niet waterpas, dan is er dikwijls de angst om te vallen. Karen: 'Is de weg niet vlak, dan hel je met een tri-bike soms gevaarlijk opzij. Op zo’n wegen ben je dus vaak verplicht om in het midden van de weg te fietsen.’

Smalle fietspaden zijn voor de gemiddelde fietser al problematisch, zeker bij druk fietsverkeer. Voor fietsers met aangepaste fietsen kunnen zulke fietspaden vrijwel ontoegankelijk zijn. Vaak moet men in dit geval een omweg nemen of op de rijbaan fietsen. Om dezelfde reden wordt ook het plaatsen van paaltjes op het begin van een fietspad beter vermeden. Karen: ‘Het gebeurt dikwijls dat ik bijna mijn handen schuur aan paaltjes op het fietspad. Soms geraak je er gewoon niet door, wat omrijden noodzakelijk maakt.’

Fietsparkeren

Ook fietsparkeren is een pijnpunt. Fietsenstallingen zijn vaak op maat van de gewone tweewieler. Aangepaste fietsen vinden op veel fietsenstallingen moeilijk een plaats. Karen: ‘Op school was het al zo dat mijn fiets in de fietsenstalling van de leerkrachten moest geparkeerd worden. Op de fietsenstalling voor de leerlingen werden fietsen tegen elkaar gepropt

en was er gewoon te weinig plaats. Ook elders is het niet altijd evident om ze te parkeren. Mijn fiets kan vaak niet in de gewone fietsenstalling, dus hang ik haar vast aan een boom of paal. Het is soms een uitdaging om voor deze bredere fietsen een plek te vinden waar je ze vast kan hangen zonder dat ze in de weg staan’.

Pas wanneer de fietsinfrastructuur zo is ingericht dat mensen met een beperking er zonder hulp of omrijden gebruik kunnen van maken - design for all - is ze werkelijk inclusief en voldoet ze aan het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap.

Fietsen verhoogt de persoonlijke vrijheid en stelt mensen in staat om zich zelfstandig te verplaatsen.

© Michiel Wijnbergh

'Fietsparkeren is een pijnpunt. Fietsenstallingen zijn vaak op maat van de gewone tweewieler.'

ONBEPERKT FIETSEN

Dure fietsen

Naast de infrastructuur is ook de aankoop van een aangepaste fiets geen evidentie. Dergelijke fietsen zijn duur: elektrisch aangedreven tri-bikes op maat van mensen met een beperking kosten al snel ettelijke duizenden euro’s . Een deel van de mensen met een fysieke beperking zijn deels of volledig afhankelijk van een vervangingsinkomen en kunnen zich zonder hulp van buitenaf zo’n fiets vaak niet veroorloven. De drie- of vierwielfiets en de zit driewielfiets zijn in Vlaanderen erkende mobiliteitshulpmiddelen en de Vlaamse overheid komt dan ook tussen bij de aanschaf van deze fietsen. Maar de procedure is lang en ingewikkeld.

Fiets met je hart in oktober 2023

De aankoop van een aangepaste fiets is vaak heel erg duur.

"Nadat ik met een tri-bike uit de bocht gevlogen ben, stopte ik een tijdje met fietsen. Ik zit sindsdien iedere dag op de hometrainer om in conditie te blijven, maar buiten fietsen is gewoon veel fijner. Momenteel wacht ik dan ook op goedkeuring van de Vlaamse overheid voor subsidies voor een aangepaste fiets. Aangepaste fietsen zijn duur en de procedures zijn nogal omslachtig. Niet alleen komt er papierwerk bij kijken, je moet ook fysieke testen gaan afleggen om te bewijzen dat je zo’n fiets nodig hebt. Ik hoop dat de goedkeuring erdoor komt, fietsen betekent voor mij zowel ontspanning als vrijheid. Met de fiets kan ik zelf naar de bakker of het dorp, zonder afhankelijk te moeten zijn van anderen. En van fietstochtjes kom ik gewoon ook helemaal tot rust." - Karen

Fiets tijdens Bike for Life mee tegen vervoersarmoede samen met duizenden fietsers in het grootste en warmste peloton van Vlaanderen. Samen gaan we voor 100.000 solidaire fietsritten!

De opbrengst van alle Bike for Life-ritten gaat naar het ‘Een Fiets voor Iedereen’- project van de Fietsersbond in samenwerking met Cera en het Netwerk tegen Armoede. Dit project steunt lokale initiatieven die mensen in kwetsbare posities verder helpen met fietsen en fietsoplossingen

Hoe fiets je mee?

• Schrijf je in op www.bikeforlife.be.

• Kies een bedrag dat je zelf per fietsrit wil schenken.

• Je ontvangt een fiscaal attest vanaf een sponsorbedrag van 40 euro.

• Vraag je werkgever, bedrijf, organisatie of school om ook mee te fietsen. Je werkgever schenkt een bedrag naar keuze per fietsrit naar het werk.

• Vraag vrienden, familie en collega’s om je ritten te sponsoren.

• Daag ook je stad of gemeente uit om mee te fietsen met het personeel.

© DigiDaan

20 niet te missen fietstochten

Zin in fietsen langs de Maas? Of verkies je een tocht in het hart van de Ardennen op een oude spoorwegbaan? Dit en veel meer ontdek je in onze handige brochure met routebeschrijvingen en bezienswaardigheden.

Tijdens de 20 tochten fiets je door prachtige landschappen en bossen, langs rivieren en kastelen, alsook langs charmante dorpen en steden.

Download de brochure op VISITWallonia.be/fietsen

Fietsjevrij in Herent

Iedereen leren fietsen en een fiets voor iedereen!

De Fietsersbond-afdeling van Herent steekt de handen uit de mouwen om vervoersarmoede in de gemeente een halt toe te roepen. Een groep gemotiveerde vrijwilligers zijn gestart met een werking die fietsen en fietslessen aanbiedt. Peter Verstraeten, initiatiefnemer en vrijwilliger bij de Fietsersbond licht toe.

Hoe kwam het project ‘fietsjevrij Herent’ tot stand?

Peter Verstraeten: “De start van ons project kwam er vorig jaar naar aanleiding van de oproep van de Fietsersbond om fietsen in te zamelen voor vluchtelingen. Hier in de lokale afdeling Herent zijn we met een aantal mensen ook betrokken bij de Wereldwinkel en vluchtelingenonthaal. De meeste fietsen die we toen binnen kregen waren ongeschikt, maar er zaten een aantal goede en bruikbare exemplaren bij.

Van het één kwam het ander. Vermits ik zelf ook in het bijzonder comité sociale zaken zit waar dossiers van vluchtelingen worden besproken, merkte ik dat er grote vraag naar fietsoplossingen is. Niet alleen naar fietsen zelf, maar ook de opvolging achteraf. Eens mensen een fiets hebben moeten ze er ook ergens mee terecht kunnen.

Van het Dienstencentrum hier in Herent kregen we een lokaaltje waar we de fietsen gebruiksklaar konden maken. Er waren nog een aantal tweedehands fietsen die

werden gebruikt door de bewoners van het lokaal opvangcentrum dat vlakbij ons lokaaltje gevestigd is. De mensen die daar verblijven zitten nog in een procedure om erkend te worden als vluchteling. We hebben ervoor gezorgd dat die fietsen in orde zijn, zodat ze een fiets kunnen gebruiken.

Doen jullie dit alles alleen of hebben jullie partners?

Peter Verstraeten: “Alles begon vanuit de Fietsersbond, maar ondertussen hebben wij een hoop partners die ons hierin ondersteunen. Het is altijd belangrijk om linken te leggen naar andere organisaties. Naast de eerder vermelde samenwerking met de gemeente en Velo vzw werken we bijvoorbeeld ook samen met het OCMW. Zij signaleren ons de fietsnoden die zij te horen krijgen.”

Daarop kwam de vraag om ook fietslessen te geven. Om dat goed te doen heb je wel wat materiaal nodig. Ik werk zelf voor vzw Velo in Leuven, waar ik opleidingen fietstechniek organiseer. Van die organisatie kregen we heel wat materiaal, zoals loopfietsen voor volwassenen. Ook geschikte fietsen voor mensen die het fietsen nog niet lang onder de knie hebben, met bijvoorbeeld eenvoudige versnellingen, kregen we van Velo vzw.”

De onthaalgroep vluchtelingen heeft een buddywerking en onderhoudt een heel nauw contact met de vluchtelingen. Ook de lokale KWB-vereniging is vragende partij om mensen te ontmoeten die het fietsen wat meer onder de knie willen krijgen. Om de zoveel tijd organiseren zij een fietstocht met de lokale leden.

We hopen ook te kunnen samenwerken met de lokale fietshandelaars hier in de gemeente. Mensen die een nieuwe fiets kopen kunnen op die manier de tip krijgen om hun oude stalen ros bij ons binnen te

Feestelijk een fietsband doorknippen in plaats van een lint, dat kan in Herent!

© Fietsersbond Herent

'Alles begon vanuit de Fietsersbond, maar ondertussen hebben wij een hoop partners die ons hierin ondersteunen.'

Thijs Gillis, communicatiemedewerker

brengen om op te lappen, zodat ze een nieuw leven krijgt via dit project.”

Hebben jullie nog dromen voor de toekomst?

Peter Verstraeten: “We willen met ons fietsatelier graag een open plaats zijn voor mensen die aan hun fiets willen werken en om de één of andere reden moeilijk terecht kunnen bij een fietsenmaker. Materiaal kopen we opnieuw via Velo vzw.”

Nog verder in de tijd denken we eraan om fietslessen open te stellen voor iedereen. We zouden hiervoor twee keer per jaar een reeks van vier lessen organiseren. Bedoeling is dan om daarna samen met de buddy’s het verkeer in te rijden. Daarvoor zoeken we nog mensen. Op die manier hopen we een ontmoetingscentrum te worden voor iedereen met fietsgerelateerde vragen.

Velo vzw heeft ook een uitleensysteem voor kinderfietsen in de hele regio: Velokadee. Het plan is om dat met

‘Fietsjevrij’ hier in Herent uit te rollen. Velokadee is open voor iedereen, maar goedkoper voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming.”

Veel toekomstplannen dus! Dienen jullie het project in voor ‘Een Fiets voor Iedereen?

Peter Verstraeten: “Jazeker! We willen vooral nog wat goede fietsen aanschaf-

fen. Ik ben ervan overtuigd dat mensen vaker gaan fietsen op een goede fiets. Als we genoeg fietsen hebben, willen we in de toekomst misschien ook een uitleensysteem voor OCMW-cliënten op poten zetten.”

PROJECTOPROEP ‘EEN FIETS VOOR IEDEREEN’

De Fietsersbond, Cera en het Netwerk tegen Armoede slaan de handen in elkaar in de strijd tegen vervoersarmoede met het project “Een Fiets voor Iedereen” (2023 – 2026). De opbrengst van Bike for Life van de Fietsersbond gaat integraal naar dit fonds, dat steun wil geven aan initiatieven die mensen in beweging zetten met de fiets in hun gemeente of stad.

De spreekwoordelijke spelregels

Broed je op een fantastisch fiets initiatief dat mentale, financiële of fysieke fiets drempels verlaagt voor mensen in een kwetsbare positie? Aarzel niet en surf naar fietsersbond. be/een-fiets-voor-iedereen of scan de QR-code. We leggen er van naaldje tot draadje uit wat de steun inhoudt en aan welke criteria je aanvraag moet voldoen.

Op 17 september 2023 werd het officiële startschot van de projectoproep op het evenement De langste Fietsketting in

Brussel. Een aanvraag indienen kan vanaf nu via de landingspagina van het Een Fiets voor Iedereen- project.

Goedgekeurde initiatieven kunnen rekenen op financiële steun uit het Een Fiets voor Iedereen- fonds. Daarnaast krijgen vrijwilligers professionele ondersteuning vanuit de Fietsersbond, bij het opstellen en indienen van de steunaanvraag tot aan de uitvoering en bij de verzelfstandiging. Twijfel je over je aanvraag of zijn er dingen onduidelijk? Contacteer Brenda of Wim van de Fietsersbond voor meer informatie.

Brenda Saeys

brenda.saeys@fietsersbond.be

0498 23 26 37

Wim De Groof

wim.degroof@fietsersbond.be

0474 41 63 41

Iedereen op de fiets, met Een fiets voor Iedereen!

© Fietsersbond Herent

Het economisch potentieel van cargofietsen

Een fietser baant zich dapper een weg door de stad met een goed gevulde fietskar, je pakketje wordt bij je thuis geleverd met de fiets en de loodgieter komt met al zijn materiaal aangefietst. Er zijn steeds meer cargobikes, grote buitenmaatse fietsen gebruikt voor transport, op onze wegen. En met reden: files en opstoppingen in onze steden, het geluidsoverlast en luchtvervuiling door gemotoriseerd verkeer en bestelwagens die het fietspad versperren; cargofietsen zijn minstens een deel van de oplossing.

De bestuurder van de kleine vrachtwagen of bestelwagen die zich een weg moet banen door de stad van handelaar naar handelaar, botst op een hoop problemen onderweg. Het is draaien en keren in smalle straten en eens de bestemming bereikt is het zoeken naar een parkeerplaats om makkelijk te kunnen laden en lossen. Dan gebeurt het wel eens dat zo’n vrachtwagen of bestelwagen het fietspad verspert of in het midden van de straat parkeert. Die slibt dan minutenlang dicht.

Cargofietsen hebben dat probleem niet, ze omzeilen het drukke autoverkeer en

bereiken vlotter hun bestemming in de stad. Ideaal voor het overbruggen van de ‘last mile’. Hierbij leveren vrachtwagens of boten goederen af aan een magazijn aan de rand van een stedelijk centrum of dichtbevolkte wijk, de cargofiets neemt dan de lokale leveringen voor zijn rekening.

Bijkomend voordeel is de kostprijs. Een cargofiets heeft geen brandstof nodig of duur onderhoud. Voor een fiets heb je geen rijbewijs nodig waardoor bedrijven flexibel hun personeel kunnen inzetten en deze de nodige autonomie hebben. Fietsleveringen creëren dus jobs zonder

dat de kosten voor handelaars stijgen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over maatschappelijke winst op vlak van gezondheid, milieu, files en geluids- en geuroverlast.

In de toekomst zullen er nog steeds vrachtwagens nodig zijn. Denk maar aan leveringen aan grote supermarkten of bouwwerven. Maar in een fietsvriendelijke stad waar cargofietsen instaan voor een groot deel van de stedelijke logistiek zal er minder gemotoriseerd verkeer onderweg zijn. Resultaat: minder opstoppingen waardoor noodzakelijke vrachtwagens vlotter doorgang hebben.

Een cargofiets kan meer transporteren dan je zou denken. Wist je dat de laatste modellen professionele e-cargofietsen zo’n 400 kg kunnen dragen aan een snelheid van 25 km per uur? Naar schatting kan zo’n 50% van het goederentransport in

Thomas Deweer, beleidsmedewerker

Fietsen is goedkoop en brengt de gemeenschap geld op

© Fietsersbond Nederland

Thijs Gillis, communicatiemedewerker

steden gebeuren door de cargofiets. Het is dé oplossing voor kleine en middelgrote ondernemingen maar even goed voor grootschalige logistieke operaties.

Pakketjes op de fiets

Het voordeel van een fiets is dat hij makkelijk kan aangepast worden aan specifieke noden. Zo stappen techniekers op kleinere modellen geschikt voor het vervoer van het materiaal dat ze nodig hebben voor kleinere reparaties. De Franstalige RTBF stuurt een productieteam op stap met de cargofiets voor het maken van lokale reportages. Zelfs de hondenbrigade van de Brusselse politiezone Marlow (Ukkel, Watermaal-Bosvoorde, Oudergem) maakt sinds kort gebruik van een cargofiets.

Het gebruik waar je wellicht het meest vertrouwd mee bent, is het vervoer van pakketjes. Coolblue, een Nederlandse webwinkel, levert in België al pakketjes met de fiets sinds 2018. Onze eigen Bpost levert sinds 2021 in verschillende Vlaamse steden en Brussel met de fiets. Post NL volgde in juli 2023 met een fietskoerier experiment. De evaluatie was positief, waardoor Post NL vanaf september een

depot opent van waaruit de pakketjes per fiets worden geleverd.

Het belang van cargofietsvriendelijke steden

Wat maakt dat de cargofiets in de ene stad een sterk groeiende populariteit kent en in een andere stad erg onderbenut

blijft? Cargofietsen kunnen maar in hun volle potentieel worden benut als ook de infrastructuur en het stedelijke verkeer hierop is voorzien, er duidelijke informatie voorhanden is en stimulansen bestaan om het gebruik aan te moedigen. Het Europees project City Changer Cargo Bike, het Brusselse project Cairgo Bike en ook het werk van de European Cyclists’ Federation omtrent Cargo Bike Friendly Cities geven ons belangrijke inzichten.

Een stad met coherente fietsroutes zonder obstakels als drukke kruispunten, drempels en versmallingen, een plek waar er genoeg ruimte is om zich vlot van punt a naar b te begeven, is een stad waar de cargofiets floreert. Daarnaast zijn er investeringen nodig in depots en extra ruimtes voor fietslogistiek. Fietskoeriers moeten zich ook ter plekke veilig kunnen parkeren in de directe omgeving van het

Een voorbeeldje van diversiteit aan (levende) pakjes.

Er bestaan in België al enkele gespecialiseerde koerierdiensten.

De cargofiets omzeilt druk autoverkeer en is daarom ideaal voor het overbruggen van de 'last mile'.

© Fietsersbond Nederland

© Fietsersbond Nederland

afleveradres. Omkaderende maatregelen die de autodruk verminderen door te investeren in alternatieven en aangepaste circulatie tot slot, maken de droom van een cargo fietsparadijs dan compleet.

Het overschakelen naar een cargofiets, inclusief de nieuwe manier van verplaatsen en het uitoefenen van professionele activiteiten, is een niet te onderschatten stap. Want hoe begin je hieraan? Het aanbieden van een testperiode aan bedrijven en individuen is een mogelijkheid zodat noden kunnen worden afgestemd op het type cargofiets. Ook een aangepaste training om voldoende zelfvertrouwen te hebben in het verkeer kan een meerwaarde zijn.

Met dergelijke kennismakingsprogramma's kan het beleid de transitie faciliteren. Deze kan verder ondersteund worden door subsidie- en investeringsmechanismen. De aankoop van een cargofiets is al snel 4.000 tot 8.000 euro. Niet veel voor een groot be-

drijf, maar al snel een aanzienlijke drempel voor een startende of kleine onderneming.

En tot slot: de tijd dat de bakfiets gezien werd als een vervoermiddel waarbij de geitenwollen sok als dresscode gold is voorbij. De cargofiets heeft intussen het bestofte imago van zich afgeschud. Maar het blijft belangrijk om ze te promoten en

CARGO BIKE FRIENDLY CITIES

Vrachtfietsvriendelijke steden of fietslogistieksteden, zijn stedelijke gebieden die prioriteit geven aan en het gebruik van transportfietsen met bezorgdoeleinden ondersteunen. Ze zetten een slimme stap in de richting van duurzaamheid, efficiëntie en verbeterde kwaliteit van leven.

Veel Europese steden worstelen met steeds complexere uitdagingen op het vlak van mobiliteit. Van het aanpakken van de klimaatverandering tot het ontwarren van vastgelopen verkeersstromen.

Nu steeds meer bedrijven en stedelingen zich tot de transportfiets wenden als oplossing, worden ze steeds meer gezien

als een cruciaal instrument in duurzame stedelijke ontwikkeling. Niet minder dan 50% van het goederentransport zou kunnen worden verplaatst naar transportfietsen. Gegevens over het bredere plaatje zijn nog niet beschikbaar.

Hoe vrachtfietsvriendelijk zijn Europese steden tegenwoordig? European Cyclists' Federation (ECF) wilde het weten en heeft 125 Europese steden geanalyseerd en bracht ze samen in een nieuw ‘vrachtfietsvriendelijke stedendashboard’. ECF zal de voortdurende vergelijking van gegevens over vrachtfietsen tussen steden hiermee vergemakkelijken, zodat ze kan dienen als een cruciale bron voor beleidsmakers en iedereen die met slimme mobiliteit bezig is.

te normaliseren. Hun potentieel blijft onderbenut. We hebben allemaal te winnen bij meer cargofietsen, niet alleen de bedrijven maar ook de stad zelf.

De tijd dat de bakfiets gezien werd als een vervoermiddel waarbij de geitenwollen sok als dresscode gold is voorbij.

© Fietsersbond Nederland

Het triomfante succes van de Longtail Fiets

Het is ingewikkeld. In Nederland is een longtail een cargofiets en is een cargofiets een bakfiets. Bij ons is de longtail fiets wel degelijk de innovatieve variant van de traditionele fiets, ontworpen om extra vracht en passagiers te vervoeren.

In tegenstelling tot gewone fietsen met beperkte bagagecapaciteit heeft de longtailfiets een verlengde bagagedrager of een speciaal frame achteraan om zwaardere en grotere ladingen veilig te vervoeren. Deze fiets is geschikt voor het vervoeren van boodschappen en goederen tot kinderen en huisdieren, of alles tegelijk. Door zijn veelzijdigheid is de fiets een functioneel alternatief voor de auto, zeker in steden.

Het succes van de longtail wordt weerspiegeld in de groeiende gemeenschap van enthousiaste gebruikers, die steeds vaker verwijzen naar de fiets als een 'levens-

stijl keuze' (Cycle chic! A workhorse that you don’t have to feed!) Veel Longtail fietsers omarmen de veelzijdigheid en vrijheid van de longtail in hun dagelijkse gebruik. De fiets zorgt als vanzelf voor sociale interacties, zeker bij het vervoeren van kinderen, naar school of hobby's of het samen boodschappen doen. Het draagt allemaal bij aan het creëren van sterke gemeenschapsbanden.

Fabrikanten zorgden reeds voor de integratie van innovatieve technologieën en ontwerp-kenmerken die het rijgedrag van de fiets fors verbeterden. Voorbeelden hiervan zijn trapondersteuning en geavanceerde rem-en versnellingssystemen waarbij ook zwaardere en grotere ladingen met gemak en comfort vervoerd kunnen worden.

© Silo

© Fietsen De Geus

In grote steden kan je niet naast dit type fiets kijken.

Lieven Jacobs, communicatieverantwoordelijke

'Voordelige leasing en andere stimuleringsmaatregelen bevorderen en vergroten de voordelen van de longtailfiets.'

A WORKHORSE THAT YOU DON’T HAVE TO FEED!

Deze technologische vooruitgang zorgt er ook voor dat zwaardere en vooral grotere ladingen met gemak en comfort vervoerd kunnen worden.

In vergelijking met een auto is de aanschafprijs van een longtailfiets aanzienlijk lager en zijn de onderhoudskosten minimaal. Dit maakt het een kosteneffectieve optie voor kleine en grotere gezinnen die op zoek zijn naar betaalbaar en efficiënt vervoer. Voordelige leasing en andere stimuleringsmaatregelen bevorderen en vergroten de voordelen van de longtailfiets.

Het succes van de longtailfiets heeft ook een bijdrage geleverd aan het duurzaamheidsverhaal binnen de fietsindustrie. Meer fabrikanten zijn begonnen met het experimenteren met duurzame materia-

len en productiemethoden die de milieuimpact van de fietsproductie verder verlagen. Dit heeft geleid tot een grotere bewustwording van de ecologische voetafdruk van vervoermiddelen en heeft bijgedragen aan een groeiende beweging richting groenere alternatieven.

De komende jaren zal het succes van de longtailfiets alleen maar groeien.

De slimme voordelen van efficiëntie en veelzijdigheid blijven aantrekkelijk voor steeds meer mensen, zeker in steden die blijvend investeren in fietsvriendelijke infrastructuur. De integratie van slimme technologieën en verdere verbeteringen in ontwerp en gebruiksgemak zullen de aantrekkingskracht van de longtailfiets enkel vergroten en nieuwe gebruikers aantrekken.

De steile opmars van de longtail bewijst dat het niet alleen een praktische vervoersoptie is, maar ook symbool staat voor verandering en vooruitgang.

In vergelijking met een auto is de aanschafprijs van een longtailfiets aanzienlijk lager en zijn de onderhoudskosten minimaal.

A workhorse that you don’t have to feed!

De longtail levert een bijdrage aan het duurzaamheidsverhaal in de fietsindustrie.

© Fietsen De Geus

© Fietsen De Geus

© Fietsen De Geus

De 5 voordelen van een longtailfiets

Hoog draagvermogen tot wel 200 kg Het draagvermogen is vergelijkbaar met een volwaardige bakfiets.

DE GEUS LONGTAIL

Een fiets nodig waarmee je meerdere kinderen of een berg boodschappen kan vervoeren? Bij steeds meer fietsers komt het woord ‘longtailfiets’ spontaan op als antwoord op deze vraag. Tot kort geleden was het echter moeilijk om een longtail van zeer hoge Europese kwaliteit te vinden voor minder dan € 5.000. Dat is veranderd met de komst van De Geus Longtail.

Even wendbaarheid als een gewone stadsfiets

Met een longtail fiets je makkelijk door smalle stadsstraten, minder log dan een traditionele bakfiets.

Altijd een parkeerplaats

Omdat een longtail in de breedte niet meer ruimte inneemt dan een gewone stadsfiets, plaats je hem met het grootste gemak in de hal of in de fietsenberging.

Iedere De Geus Longtail wordt met de hand geassembleerd in Noord-Italië. Een vriendelijke doch stoere charme is dus een zekerheid. Maar denk zeker niet dat de kwaliteit van deze longtail eindigt bij zijn opvallende uiterlijk. Op technisch vlak staat een De Geus Longtail ook zeker zijn mannetje! Deze langstaart is om te beginnen voorzien van een elektrische Shimano Steps E6100- motor. Dankzij de 504 Wh-batterij heb je bovendien een royaal bereik van 60 tot 120 kilometer, afhankelijk van de hoeveelheid trapondersteuning die je instelt. Een Gatesaandrijfriem complementeert de fiets. Het maandelijks smeren van je fietsketting behoort dus tot het verleden.

Veel opties en accessoires

Als kindertaxi, boodschappenwagen of professioneel transportmiddel, of alles tegelijk. Er bestaan tientallen accessoires, zoals bagagedragers of een kinderstoel aan de voorkant, grote of kleinere voetsteunen achteraan en extra large fietstassen.

PEn welke framemaat je moet kiezen? Met die vraag hoef je je niet bezig te houden. De size fits all is het motto voor onze De Geus Longtail. Dit kan dankzij het doordachte frameontwerp waarop elke fietser comfortabel zal fietsen. Dit is een fantastisch voordeel wanneer de fiets door meerdere mensen in een huishouden gebruikt wordt. In een handomdraai verstel je het zadel en stuur in hoogte en hup, je kan rijden.

Verschillende prijsklassen

Van eenvoudige niet-elektrische exemplaren tot de meest geavanceerde elektrische varianten, er is enorm veel keuze. Omdat de meeste accessoires optioneel zijn, betaal je bij aanschaf enkel voor wat je écht nodig hebt.

LONGTAILFIETS | VANAF € 4.659*

Carry Shit Olympics

Carry shit olympics is een begrip op sociale media. Het concept is simpel: vervoer zoveel mogelijk shit met je (cargo)fiets en deel de foto’s daarvan online. Carry shit olympics is niet echt een olympische wedstrijd, maar je hebt er wel wat vaardigheid en fysiek voor nodig. Fietsersbond riep onlangs via sociale media op om foto’s door te sturen van jouw persoonlijke carry shit olympics. Dit is het resultaat! Volg #CarryShitOlympics op Instagram en ontdek nog meer foto's en video's.

Volg de Fietsersbond op Instagram

Transportfietsen Hoe zit het met regelgeving en beleid?

Thomas Deweer, beleidsmedewerker

Wat is de breedte van een fiets?

Het Vlaams Vademecum Fietsvoorzieningen, de leidraad voor het inrichten van fietsinfrastructuur, voorziet als uitgangspunt 1 meter voor iedere fietser. In de wegcode worden drie- en vierwielers met een breedte van maximum 1 meter gelijkgesteld met fietsen. Die 1 meter, lange tijd ruimschoots voldoende voor een klassieke fiets, wordt vandaag in vraag gesteld. Zo rijden er momenteel cargofietsen op onze Belgische wegen met aanhangwagens breder dan 1 meter. Vandaag een proefproject, morgen de nieuwe realiteit?

Modal shift in het goederenvervoer

De Europallet, een gegeerd goed om er eenvoudig hippe tuinmeubels of handige plantenbakken van te maken. Maar vooral ook de ruggengraat van de logistiek. Of goederen nu met het vliegtuig, de boot of per vrachtwagen worden vervoerd, ze staan steevast op een pallet. Omdat zo’n europallet altijd dezelfde grootte heeft (80 x 120 cm) kan het in- en uitladen en stockeren erg efficiënt verlopen.

Vliegtuig, boot of vrachtwagen, als we willen inzetten op duurzame logistiek, dan ontbreekt de fiets natuurlijk in dit rijtje. Heel wat transport in de stad zou nochtans met de fiets kunnen gebeuren. Praktisch is het alvast mogelijk, de Bicylift, een aanhangwagen van 113 cm, kan zich eenvoudig vastklikken aan een pallet.

Heel wat transport in de stad kan met de fiets.

© Lieven Jacobs

Enkel de wetgeving maakte het lange tijd onmogelijk om met een fiets breder dan 1 meter te fietsen.

Een proefproject om uit te leren Het relatief recente koninklijk besluit van 2020 maakt het mogelijk dat fietsaanhangwagens in het kader van het pilootproject een breedte hebben van maximum 1,20 meter. Binnen deze uitzonderingsregel kunnen bedrijven uit de fietslogistiek een vergunning aanvragen. Dergelijke proefprojecten lopen vandaag in Wallonië, Brussel en sinds begin 2023 ook in Vlaanderen. In Vlaanderen zal het project na twee jaar, dus eind 2024 geëvalueerd worden. Verschillende vragen stellen zich dan ook: Wat is de plaats van een dergelijke fiets op onze weg? Wanneer op de weg en wanneer op het fietspad? Kan dit veilig verlopen? Moet onze infrastructuur aangepast worden?

Een debat om ten gronde te voeren Bij de Belgian Cycle Logistics Federation (BCLF), de koepel van de fietslogistiek, zijn

ze vragende partij om de maatregel permanent te maken. Amaury Leman: “Willen we de fietslogistiek in ons land ontwikkelen, dan is het essentieel om ook fietskarren breder dan een meter op onze wegen toe te laten.” Als antwoord op de bezorgdheid dat we zo de deur zouden openzetten voor steeds bredere fietsen, stelt hij duidelijk: “We gaan nooit meer vragen dan die 1,20m, daar stopt het echt wel.”

veilig verkeersverloop door bijvoorbeeld het verminderen van de autodruk op de weg.

Als Fietsersbond vragen we om fietsoplossingen maximaal te faciliteren. De fiets is vanzelfsprekend, ook als het op goederenvervoer in de stad aankomt. Fietsen worden steeds diverser en dat zorgt voor nieuwe uitdagingen. Onze wegen en verkeersregels zijn vandaag nog al te vaak enkel maar op maat van de klassieke fiets. We roepen op om oplossingen te zoeken voor de specifieke noden van ieder type fiets. We zijn alvast een partner om het debat ten gronde te voeren.

Zo’n bredere fietskar heeft natuurlijk wel impact. Hieromtrent moeten we een grondige reflectie voeren. De vraag die vandaag vooral leeft is: wat is de plaats van zo’n brede fiets op de weg? Een dergelijke fietskar op het fietspad vraagt mogelijk om een aanpassing van de fietsinfrastructuur. En indien ze op de weg mag rijden, moet er worden gekeken naar de garantie op een

De fiets is vanzelfsprekend, ook als het op goederenvervoer in de stad aankomt.

'In het kader van het pilootproject, mogen fietsaanhangwagens een breedte hebben van maximum 1,20 meter.'

© Lieven Jacobs

ADVIES VAN DE EXPERT: MARC PEETERS

Cargo op de (cargo)fiets

JURIDISCHE BEPERKINGEN

De cargofiets is een geschikt transportmiddel in een stedelijke omgeving, niet alleen voor particulier gebruik, maar ook voor professionele activiteiten. Steeds meer neemt de cargofiets in de logistieke keten én als businessmodel een prominente plaats in. Het is binnen deze professionele sfeer dat verkeersveiligheid, lees fietsveiligheid, extra aandacht verdient.

Pro-actief fietsen wint aan belang Fietspaden worden bevolkt met diverse soorten fietsen aan verschillende snelheden. De komst van de cargofiets in allerlei gedaantes in het straatbeeld, maakt het pro-actief fietsen des te belangrijker, zowel voor de fietskoerier als voor de andere gebruikers.

Het inhalen van een cargofiets, zeker op een tweerichtingsfietspad, zal naast extra voorzichtigheid ook een correct inschattingsvermogen vergen.

De cargofietser die van richting verandert, zal dit moeten doen volgens de geldende verkeersregels, onder meer door de richting vooraf kenbaar te maken. Dat is niet altijd evident door de fysieke belasting die meer rijvaardigheid eist van de bestuurder en de mogelijk beperkte zichtbaarheid van achter een grote cargo box.

Als vanzelfsprekend dient bij goederen transport op de fiets net zoals bij gemotoriseerd transport de mogelijke afleiding van navigatie -en informatieschermen tot een minimum beperkt te worden.

Technische hulpmiddelen

Een aantal éénvoudige technische ingrepen kunnen de fietsveiligheid eenvoudig verhogen. Achteruitkijkspiegel(s), zijdelingse signalisatie, remlichten met desgevallend richtingaanwijzers en uiteraard een adequaat remsysteem maken de cargofiets tot een vehikel dat beter wordt ingeschat met een bestuurder die beter inschat. We zien dat steeds meer constructeurs hierop adequaat inzetten.

Meten is weten

In het Ministerieel Besluit van 14/12/2022 over het goederenvervoer met brede fietsaanhangwagens in het kader van een proefproject (waarnaar wordt verwezen in bovenstaand artikel) wordt uitdrukkelijk gestipuleerd dat elk ongeval of proces-verbaal dient gemeld te worden aan de evaluatiecommissie zodat gegevens kunnen verzameld worden over de plaats en de weginfrastructuur en de aard van de lading.

Wat met de vervoerde vracht ?

Het vervoer van goederen over de weg, op het spoor, over water en in de lucht, wordt geregeld door verschillende regelgevingen, elk met hun specifieke karakter.

Voor de cargofiets is dergelijke regelgeving nog afwezig. De grote spelers in de sector verwijzen naar hun algemene voorwaarden waarin wordt gesteld dat de ‘waarborg toevertrouwde goederen’ wordt gedekt door de Burgelijke Aansprakelijkheid (BA) van de verzekeringsnemer in zijn hoedanigheid van ‘bewaarnemer van goederen’, conform de artikelen 1382 e.v. en 1927 van het Burgerlijk Wetboek. Hierbij worden uitsluitingen voorzien zoals schade veroorzaakt door brand, water en diefstal! De nabije toekomst zal uitwijzen of de huidige bepalingen afdoende zullen blijken.

www.fietsongeval.be fietsongeval@marcpeeters.be