Μηναίo Ενημερωτικό Δελτίο Ρ.Ο. Φιλοθέης (12.2013)

Μηναία Ενημερωτική έκδοση Ρ.Ο. Φιλοθέης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Χαρούμενα Χριστούγεννα & Ευτυχισμένος ο Νέος Χρόνος

Μήνας Δεκέμβριος

Ροταριανή Οικογένεια

2

e-γέτης Τεύχος 18 Δεκέμβριος 2013

Ροταριανό Ημερολόγιο

Τ

ο Ροταριανό ημερολόγιο παρέχει ένα φυσικό πλαίσιο για το πρόγραμμα των συνεστιάσεων. Στην αρχή του ροτ. έτους, αναφερθείτε στο νέο θέμα του Διεθνούς Ρόταρυ. Συζητείστε γεγονότα όπως η Συνέλευση, το Συνέδριο της Περιφέρειας και το Παγκόσμιο Συνέδριο. Τα προγράμματα του Ομίλου, του Διεθνούς Ρόταρυ και του Ροταριανού Ιδρύματος μπορούν να παρουσιασθούν κατά τη διάρκεια των μηνών που είναι αφιερωμένοι σε αυτά, και οι οποίοι είναι ως αναγράφεται παρακάτω:

Ιούλιος

κενός

Αύγουστος

Μήνας Αύξησης Μελών και Επέκτασης

Δεκέμβριος 2013 Η φωτογραφία του μήνα

Σεπτέμβριος Μήνας Νέων Γενεών Οκτώβριος

Μήνας Επαγγελματικής Δράσης

Νοέμβριος

Μήνας Ροταριανού Ιδρύματος Παγκόσμια Εβδομάδα Ιντεράκτ (εβδομάδα που περιέχει την 5η Νοεμβρίου)

Δεκέμβριος Μήνας Οικογένειας Ιανουάριος Μήνας Συνειδητοποίησης

του Ρόταρυ Φεβρουάριος Μήνας Παγκόσμιας

Κατανόησης

23.02.2014: 109η

Επέτειος Ίδρυσης

του Ρόταρυ Μάρτιος

Μήνας Καταπολέμησης του Αναλφαβητισμού Παγκόσμια Εβδομάδα Ροταράκτ (εβδομάδα που περιέχει την 13η Μαρτίου)

Απρίλιος

Μήνας Ροταριανού Περιοδικού

Μάιος

κενός

Ιούνιος

Μήνας Ροταριανών Συναδελφώσεων

Το περιοδικό "The Rotarian" υποδέχεται τα Χριστούγεννα του 1926

e-γέτης Τεύχος 18 Δεκέμβριος 2013

Περιεχόμενα Η φωτογραφία του μήνα

σελ.2

Editorial

σελ.4

3

Δράσεις του Ρ.Ο. Φιλοθέης • Ο Ρ.Ο. Φιλοθέης δίνει το παρόν στο Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό σελ.5-13 • Πανηγυρική Συνεστίαση με ομιλητή τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Harvard, Σπύρο Πολλάλη Διεθνής Ροταριανή επικαιρότητα

σελ.14-15 σελ.16-21

Το βήμα των ελληνόφωνων Ροταριανών • Η μόρφωση του μυαλού χωρίς τη μόρφωση της καρδιάς, δεν είναι καθόλου μόρφωση • Θεωρίες Κοινωνικών Συστημάτων • Η άλλη διάσταση της φτώχειας

σελ.22-23 σελ.24 σελ.25-29

Δράσεις Ροταριανών Ομίλων • Ρ.Ο. Θεσσαλονίκης

σελ.30-31

• Ρ.Ο. Κέρκυρας

σελ.32

• Ρ.Ο. Corfu International

σελ.33

Πολιτισμός | Μανόλης Ανδρόνικος, Μια μορφή μέσα στον χρόνο John Lennon

Ο Σκοπός της έκδοσης

Τ

ο παρόν ενημερωτικό δελτίο δημιουργήθηκε για να φιλοξενήσει και τις δράσεις όλων των Ροταριανών Ομίλων των 2470 και 2484 Περιφερειών Δ.Ρ. καθώς και της Κύπρου. Φιλοδοξία μας είναι η επικοινωνία του ροταριανού έργου τόσο μεταξύ των ροταριανών, όσο και πέρα από το χώρο του Ρόταρυ. Για το λόγο αυτό η συνεισφορά όλων μας είναι απαραίτητη και με χαρά περιμένουμε υλικό από τις δράσεις και τις εκδηλώσεις σας.

σελ.34-41 σελ.42

Μηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο Ρ.Ο. Φιλοθέης Υπεύθυνος Έκδοσης: Παναγιώτης Δούρος Αρχισυντάκτης: Δημήτρης Χουλιαράκης Σελιδοποίηση: Καλλιόπη Ξενοπούλου Επικοινωνία-Αποστολή Υλικού: filotheirc@gmail.com

www.facebook.com/filotheirc

www.issuu.com/filotheirc

4 e-γέτης | Τεύχος 18| Δεκέμβριος 2013

Ροταριανές και Ροταριανοί,

Ο

Δεκέμβριος Μήνας της Ροταριανής Οικογένειας

Δεκέμβριος είναι ο μήνας της Ροταριανής οικογένειας, ο μήνας δηλαδή που η ροταριανή οικογένεια τιμά τα μέλη της. Είναι, ίσως, η πιο σημαντική συμβολική γιορτή για τον διεθνή ροταριανό θεσμό. Και αυτό διότι όλα ξεκινούν από εδώ. Από τα μέλη και τους φίλους μας, από την ίδια την «οικογένειά» μας. Όπως είναι προφανές τίποτα δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς εσάς, δίχως όλοι εμείς να κινούμαστε ως μια ομάδα, ως μια οιονεί οικογένεια. Η ισχύς εν τη ενώσει που δημιουργεί η δική μας οικογένεια είναι η βάση για όλες τις δράσεις μας, φιλανθρωπικές ή μη. Είναι το βασικό κύτταρο κάθε προσπάθειάς μας. Πέραν όλων αυτών, όμως, είναι και η ουσία της δικής μας ξεχωριστής παρέας. Η ίδρυση του Ομίλου μας πέρυσι από τον Παναγιώτη Δούρο ως ιδρυτικό Πρόεδρο και εμένα στηρίχτηκε σε μια απλή βασική αρχή. Όλοι εμείς να είμαστε πρωτίστως μια ομάδα φίλων και δευτερεύοντος ένας Ροταριανός Όμιλος. Διότι καμία οικογένεια δεν μπορεί να πετύχει πολλά και να πάει μακριά, εάν τα μέλη

της δεν είναι και δεν αισθάνονται ως μια ενωμένη οικογένεια. Η δική μας φιλία είναι αυτή που μας ενώνει σε έναν αδιάσπαστο πυρήνα και μας δίνει τη δύναμη ενωμένοι να προχωράμε μπροστά και να υπερπηδούμε όλα τα εμπόδια που οι ίδιες οι καταστάσεις ή η παντού και πάντα παρούσα κακή προαίρεση ορισμένων επιχειρούν να μας αλλάξουν. Γι’ αυτό και η δική μας ροταριανή οικογένεια και ο δικός μας Όμιλος μπορεί να παραμένει τόσο δυνατός. Διότι η φιλία μας είναι το υπόστρωμα κάθε δράσης μας. Σας καλώ λοιπόν να μεγαλώσουμε αυτήν την παρέα με νέους φίλους, πάντα στο ίδιο υψηλό επίπεδο του Ομίλου μας, με ανθρώπους που θα είναι πρωτίστως οι δικοί μας άνθρωποι και δευτερευόντως ο,τιδήποτε άλλο. Με ροταριανούς χαιρετισμούς Βασίλης Μαγκλάρας

Δράσεις ομίλου

5

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

(Φωτ. αριστερά) Tο Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δ.Ρ. και Συντονιστής του Ροτ. Ινστιτούτου του Μονακό 2013, Jacques di Constanzo, (Φωτ. κέντρο) Ο Θεματοφύλακας του Ροτ. Ιδρύματος, Nöel Bajat, (Φωτ. δεξιά) To Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Δ.Ρ. της Ζώνης 20Β, Gidi Piper

Ένα Ροταριανό Ινστιτούτο είναι μια ετήσια συνάντηση για ενημέρωση, κατάρτιση και ανταλλαγή απόψεων των Ροταριανών αξιωματούχων (τρέχοντες, πρώην και εισερχόμενους Διοικητές Περιφερειών) και τους συνοδούς τους από μία ή περισσότερες Ζώνες, όπως αποφασίστηκε από τον Πρόεδρο του Διεθνούς Ρόταρυ.

Ο Ρ.Ο. Φιλοθέης δίνει το παρόν στο Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό

Τ

ην ευθύνη της διοργάνωσης ενός Ινστιτούτου αναλαμβάνει ένας Συντονιστής, συνήθως ένα μέλος του ΔιοικητικούΣυμβουλίου του Διεθνούς Ρόταρυ, που διορίζεται από τον εκλεγμένο Πρόεδρο του Διεθνούς Ρόταρυ. Για να βοηθήσει στην διοργάνωση της εκδήλωσης, ο Συντονιστής διορίζει έναν Πρόεδρο του Ινστιτούτου, ο οποίος είναι συνήθως ένας πΔιοικητής Περιφέρειας.

Ο σκοπός του Ινστιτούτου είναι να παρέχει: στους συμμετέχοντες ενημέρωση σχετικά με τις πολιτικές και τα προγράμματα του Διεθνούς Ρόταρυ και του Ροταριανού Ιδρύματος, ένα φόρουμ από το οποίο ο Πρόεδρος του Διεθνούς Ρόταρυ θα μεταφέρει τυχόν παρατηρήσειςκαισυστάσειςπροςτοΔιοικητικό Συμβούλιο του Δ.Ρ., συναδέλφωση για να συμβάλει σε μια συμμετοχική μαθησιακή εμπειρία, η οποία θα εμπνεύσει τους τρέχοντες, εισερχόμενους και πΔιοικητές να συνεχίσουν να παρέχουν ηγεσία και υπηρεσίες.

Το Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό 2013

ΣυντονιστήςτουΡοταριανούΙνστιτούτοτου Μονακό 2013 ήταν το Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Ρόταρυ, Jacques di Constanzo από την Ζώνη 11 και Πρόεδρός του ήταν ο πΔιοικητής Jean Viste από την 1760 Περιφέρεια Δ.Ρ. Η εκδήλωση αυτή έδωσε την ευκαιρία στους Ροταριανούς αξιωματούχους από τις Ζώνες 11, 12, 13, 18Β και μέρος της Ζώνης 20, που αντιπροσώπευσαν 53 ευρωπαϊκές και αφρικανικές χώρες, να συγκεντρωθούν για να συζητήσουν τις ανάγκες της περιοχής και για να αναζητήσουν τους οικονομικούς πόρους πριν από την ανάπτυξη ενός σχεδίου δράσης για τα επόμενα δύο χρόνια. Το κύριο θέμα του Ινστιτούτου: «Για το Ρόταρυ του 21ου αιώνα, πέρα από τα σύνορα», σημαίνει ότι ο Συντονιστής θέλησε αυτή τη σημαντική διεθνή συνάντηση να είναι προσανατολισμένη στο μέλλον. Ειδικότερα, τα ευρήματα μιας διεθνούς ομάδας εργασίας που συγκροτήθηκε το 2012 θα έπρεπε να αξιοποιηθούν ως βάση πολλών συζητήσεων στρογγυλής τραπέζης σχετικά με τα ακόλουθα θέματα: Εσωτερική Δράση των

Ομίλων κατά τον 21ο αιώνα, Νεότητα, Ηγεσία και Αύξηση Μελών και μεγιστοποίηση των συνεισφορών της κάθε χώρας στην επίτευξη των στόχων του Ροταριανού Ιδρύματος. Από τις συζητήσεις προέκυψαν συγκεκριμένες προτάσεις και ψηφίσματα που θα υποβληθούν στο Διοικητικό Συμβούλιο του Διεθνούς Ρόταρυ. Θα δείξουν την κατεύθυνση προς την οποία οι δράσεις μας θα πρέπει να κινηθούν και θα συμβάλουν σε μια αλλαγή που είναι αναγκαία για να εξασφαλιστεί ένα καλύτερο αύριο στην προσφορά υπηρεσιών. Το Ινστιτούτο επιδίωξε επίσης να προωθήσει τις κατευθυντήριες γραμμές του Στρατηγικού Σχεδίου του Διεθνούς Ρόταρυ και τις προτεραιότητες του Πρόεδρου του Διεθνούς Ρόταρυ, Ron Burton. Ως συνήθως, τα Σεμινάρια Εκλεγμένων Διοικητών (GETS) και το Περιφερειακό Σεμινάριο του Ιδρύματος τα οποία κάλυψαν την παγκόσμιαεισαγωγήτουΣχεδίουΜελλοντικού Οράματος (1η Ιουλίου 2013), προηγήθηκαν του Ινστιτούτου. Ο Συντονιστής είχε την ειλικρινή ελπίδα ότι οι 500 περίπου συμμετέχοντες σε αυτό το Ινστιτούτο του Μονακό θα μπορούσαν να γίνουν οι φορείς της αλλαγής για βελτιωμένη προσφορά υπηρεσιών.

6

Δράσεις ομίλου e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Γνωριμία με το Μονακό

Το Μονακό ή το Πριγκιπάτο του Μονακό, βρίσκεται στις ακτές της Μεσογείου, κατά μήκος της Γαλλικής Ριβιέρας, περίπου 20 χλμ. ανατολικά της Νίκαιας. Το Μονακό είναι περιτριγυρισμένο από τις γαλλικές πόλεις Cap – d'Ail, Beausoleil, Roquebrune – Cap – Martin και La Turbie. Επικράτεια της Δημοκρατίας των Γενοβέζων, όπου η οικογένεια Grimaldi κατείχε εξέχουσα θέση, το Μονακό ήταν σε κάποιο βαθμό αυτόνομο από το 1297 και έγινε συνταγματική μοναρχία το 1911. Από το 2005, το Μονακό κυβερνάται από τον Πρίγκιπα Αλβέρτο ΙΙ του Μονακό της δυναστείας των Γκριμάλντι – μια από τις παλαιότερες δυναστείες του κόσμου. Το 2005, το μέγεθος του Μονακό ήταν 1.974 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τώρα είναι 2,02 τετραγωνικά χιλιόμετρα, γεγονός το οποίο καθιστά το Μονακό το δεύτερο μικρότερο ανεξάρτητο κράτος στον κόσμο – το πρώτο είναι το Βατικανό. Ο πληθυσμός του είναι 36.371 κάτοικοι, το οποίο αντιστοιχεί σε πυκνότητα 18.005 κατοίκων ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Είναι η πιο πυκνοκατοικημένη χώρα στον κόσμο. Σχεδόν εξ ολοκλήρου αστικό, το Πριγκιπάτο του Μονακό απολαμβάνει ένα ήπιο μεσογειακό κλίμα, με πολλά ξενοδοχεία πολυτελείας. Το Grand Prix της Formula 1είναι ένα από τα κύρια γεγονότα που πραγματοποιείται στο Μονακό, το οποίο προσφέρει αξιοθέατα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, όπως το Καζίνο του Μόντε Κάρλο, το Ωκεανογραφικό Μουσείο και το Παλάτι. Το Μονακό κείται στο σταυροδρόμι της Ιταλίας, της Γαλλίας και της βόρειας Αφρικής. Είναι εύκολα προσβάσιμο από όλη την Ευρώπη, γεγονός το οποίο το καθιστά μια ιδανική τοποθεσία για κάθε σημαντική διεθνή εκδήλωση. Το ξενοδοχείο Méridien Beach Plaza, όπου διεξήχθη το Ινστιτούτο, είναι δύο λεπτά μακριά από το Grimaldi Forum. Το ξενοδοχείο βρίσκεται στην καρδιά του Μόντε Κάρλο, που συνδυάζει την πολυτέλεια, την ηρεμία και την κομψότητα για μια μοναδική εμπειρία. Με θέα τη θάλασσα, το συνεδριακό του κέντρο Sea Club έχει πολλά πλεονεκτήματα: το μέγεθός του (3.000 τ.μ.), άπλετο φως και όμορφο σχεδιασμό. Πολιτισμός, αρχιτεκτονική και γαστρονομία συμβάλλουν ώστε να παρέχει μια συναρπαστική και διαδραστική εμπειρία, καθώς και μια ατμόσφαιρα, όπου η περιέργεια ενθαρρύνεται, αλλά και … ικανοποιείται.

Ο Ρ.Ο. Φιλοθέης στο Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό

7

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Το περίφημο Café de Paris, όπου έλαβε χώρα το αποχαιρετιστήριο δείπνο

8

Δράσεις ομίλου e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Επικεφαλής της αποστολής της 2470 Περιφέρειας Διεθνούς Ρόταρυ, ο Διοικητής 2013-14, Κοσμάς Χουτουριάδης. Εδώ μαζί με τον πΔ, μέλος του Ρ.Ο. Φιλοθέης, Νίκο Μακρυγιάννη

Τ

Ο πΔ Νίκος με τον Reto Pantellini, επικεφαλής του Γραφείου Διεθνούς Ρόταρυ της Ζυρίχης

ο Ινστιτούτο του Μονακό πραγματοποιήθηκε από τις 5 έως τις 10 Νοέμβριου 2013 και ο κύριος στόχος του επικεντρώθηκε στις απαραίτητες αλλαγές που πρέπει να γίνουν για να διασφαλιστεί το μέλλον του Διεθνούς Ρόταρυ.

18 χώρες από τις Ζώνες 11, 12, 13Α & Β, 18Β και μέρος των Ζωνών 20Α & B εκπροσωπήθηκαν: Γαλλία, Ανδόρα, Ζώνη 11 Μονακό Ιταλία, Σαν Μαρίνο, Ζώνη 12 Μάλτα Ζώνη 13Α Βέλγιο, Ολλανδία Ζώνη 13Β Ισπανία, Πορτογαλία Ζώνη 18B Βέλγιο Μπαχρέιν, Αίγυπτος, Ζώνη 20Α Λίβανος Μαρόκο, Αλγερία, Ζώνη 20B Τυνησία, Μαυριτανία

Κοιτάζοντας με αποφασιστικότητα στο μέλλον, το θέμα του Ινστιτούτου ήταν:

Για το Ρόταρυ του 21ου αιώνα, πέρα από τα σύνορα. Στο εκστατικό περιβάλλον του ξενοδοχείου Méridien Beach Plaza, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν, κυρίως, στο πώς να βελτιστοποιηθεί η συνεισφορά κάθε χώρας στην επίτευξη των στόχων του Ρόταρυ, ποια μορφή θα πρέπει να πάρουν οι δράσεις ενός Ομίλου στον 21ο αιώνα, τη Νεότητα και την ηγεσία ως ένα εργαλείο για την αύξηση των μελών του Ομίλου. Γνωστοί ομιλητές συνέβαλαν επίσης στην επιτυχία αυτής της εκδήλωσης. Στις 5 Νοεμβρίου, ο Julien Pouget μιλήσει για τις «Μεγάλες προκλήσεις του 21ου αιώνα». Στις 8 Νοεμβρίου, ο φιλόσοφος Luc Ferry μίλησε με θέμα

Ο Ρ.Ο. Φιλοθέης στο Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό

9

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Στο δείπνο των Μεγάλων Δωρητών ο πΔ Νίκος και η σύζυγός του, πΠρόεδρος του Ρ.Ο. Σαντορίνη – Θήρα, Ευαγγελία Βλάχου ανταλλάσσουν απόψεις με τον Θεματοφύλακα του Ροταριανού Ιδρύματος, Nöel Bajat. Στην παρέα τους και η Vanessa Court – Payen του Γραφείου Διεθνούς Ρόταρυ της Ζυρίχης

«Η αγάπη: Μια φιλοσοφία για τον 21ο αιώνα». Τέλος, στις 10 Νοεμβρίου, ο Jean – François Mattéi παρουσίασε «Το Μέλλον της Ευρώπης στον 21ο αιώνα». Ο Πρόεδρος του Διεθνούς Ρόταρυ, Ron Burton, μοιράστηκε το όραμά του για το Διεθνές Ρόταρυ. Επιπλέον, οι αξιωματούχοι του Διεθνούς Ρόταρυ, Διοικητές, εψΔιοικητές, υπΔιοικητές και πΔιοικητές καθώς και όλοι οι ενεργοί Ροταριανοί συνεισέφεραν τα μέγιστα στην συζήτηση. Τελικά, αυτό έχει σημασία για όλους μας, γιατί κάθε μέρα εμείς είμαστε αυτοί που οικοδομούν το Ρόταρυ του αύριο. Φυσικά, είχαν σχεδιαστεί κάποιες εορταστικές εκδηλώσεις για τους συμμετέχοντες. Την Πέμπτη 7 Νοεμβρίου μια λυρική βραδιά είχε προγραμματιστεί στο Intempo Lounge Méditerranée με την σοπράνο Délia Noble και τον βαρύτονο Florent Leroux – Roche.

Η Délia Noble και ο Florent Leroux-Roche τραγούδησαν στην λυρική βραδιά που ακολούθησε το Δείπνο των Μεγάλων Χορηγών

10

Δράσεις ομίλου e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Μια θαυμάσια ορχήστρα εγχόρδων καλωσόριζε τους καλεσμένους στο Ωκεανογραφικό Μουσείο

To Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Ρόταρυ της Ζώνης 20Β, Gidi Piper, βάζει … τα δυνατά του στον διαγωνισμό τραγουδιού

Τ

ην Παρασκευή 8 Νοεμβρίου είχε σχεδιαστεί η Βραδιά Συναδέλφωσης στο Ωκεανογραφικό Μουσείο με τη διακεκριμένη συμμετοχή του Πρίγκιπα Αλβέρτου ΙΙ του Μονακό και στις 9 Νοεμβρίου, υπό την Προεδρία του Michèle Antoniotti, το αποχαιρετιστήριο δείπνο στο Café de Paris συμπεριλαμβανομένου και ενός διαγωνισμού τραγουδιού μεταξύ των χωρών. Το πρόγραμμα του Ινστιτούτου περιελάμβανε επίσης το Σεμινάριο Εκλεγμένων Διοικητών στις 6 με 7 Νοεμβρίου υπό την Προεδρία του RPIC Bernard Attard και το Περιφερειακό Σεμινάριο του Ιδρύματος στις 7 Νοεμβρίου υπό την Προεδρία του RRFC Jean – Michel Bécavin. Άλλα Σεμινάρια είναι

προγραμματισμένα στις 8 Νοεμβρίου: συνεδρίαση μιας Διακρατικής Επιτροπής με προεδρεύοντα τον Εθνικό Συντονιστή ICC, Bernard Lacaze και το Ροταριανό Ινστιτούτο Ηγεσίας με προεδρεύοντα τον Αντιπρόεδρο RLI, George Hardy. Ένα πρόγραμμα συνοδών είχε επίσης προγραμματιστεί. Οι συνοδοί είχαν την ευκαιρία, μεταξύ άλλων, να επισκεφθούν τα αξιοθέατα της πόλης. Όλη η οργανωτική ομάδα του Ινστιτούτου εργάστηκε σκληρά για να κάνει την εμπειρία των συμμετεχόντων όσο πιο ευχάριστη και πραγματικά το πέτυχε.

Ο Ρ.Ο. Φιλοθέης στο Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό

11

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Η πΠρόεδρος του Ρ.Ο. Σαντορίνη – Θήρα, Ευαγγελία Βλάχου με το Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Ρόταρυ, Holger Knaack και τον «δικό» μας, Ovidiu Cos

Οι διοργανωτές παραχώρησαν ένα αυτοκίνητο στους πΔιοικητές για τις μετακινήσεις τους …

… ομοίως, παραχώρησαν ένα … αυτοκίνητο (?) και στις συζύγους τους

Στην επίδειξη μόδας της Sonia Rykiel οι γυναίκες χάζευαν τα φορέματα και οι άντρες τα … μοντέλα

12

Δράσεις ομίλου e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ο Πρόεδρος του Διεθνούς Ρόταρυ 2013-14, Ron Burton, απευθύνεται στο πολυπληθές ακροατήριο

Χαιρετισμός από τον Ron Burton, Πρόεδρο του Διεθνούς Ρόταρυ Αγαπητοί Ροταριανοί συνάδελφοι, Έχετε όλοι έρθει σε αυτό το Ροταριανό Ινστιτούτο με έναν στόχο στο μυαλό: ένα ισχυρότερο Ρόταρυ το ροτ. έτος 2013-2014 και κάθε χρόνο που θα ακολουθήσει. Το ερώτημα, βέβαια, είναι πώς θα επιτύχουμε αυτόν τον στόχο. Το Ρόταρυ είναι ένας οργανισμός όπως κανένας άλλος: είναι ευρύς, είναι πολυσχιδής και γι’ αυτό σημαίνει τόσα πολλά σε τόσους πολλούς. Αντίστοιχα, η ηγεσία του Ρόταρυ είναι μια ηγεσία που δεν μοιάζει με καμία άλλη. Είναι εξίσου ευρεία και πολυσχιδής όπως και τα μέλη της και φέρει ευθύνη σε επίπεδο παγκόσμιο, ζώνης, περιφέρειας και Ομίλου. Το 2013-2014, θα ηγηθείτε των Ροταριανών στις Ζώνες 11, 12, 13, 18Β και 20 σε ένα επιτυχές Ροταριανό έτος. Και η επιτυχία, στο Ρόταρυ, σημαίνει κάτι πολύ απλό: σημαίνει να αλλάζεις ζωές προς το καλύτερο. Αυτό σημαίνει να κάνετε όσο περισσότερο καλό μπορείτε, για όσους περισσότερους ανθρώπους μπορείτε. Είναι ένα καταπληκτικός στόχος και είναι ακόμη

Ο Πρόεδρος του Δ.Ρ., Ron Burton, με τον Διοικητή 2011-12 της 2470 Περ. Δ.Ρ., Ν. Μακρυγιάννη. Οι δύο άνδρες είχαν μια δεκάλεπτη συνάντηση στο περιθώριο των εργασιών όπου αντάλλαξαν ιδιαίτερα χρήσιμες απόψεις

πιο εκπληκτικό να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτό είναι κάτι που εμείς στο Ρόταρυ πραγματικά κάνουμε, κάθε μέρα. Και όσο περισσότερο το κάνουμε, τόσο πιο επιτυχείς είμαστε. Ο τρόπος για να είμαστε επιτυχείς στο Ρόταρυ δεν είναι να προσπαθήσουμε να κάνουμε το Ρόταρυ με διαφορετικό τρόπο.

Είναι να κάνουμε το Ρόταρυ σωστά. Αυτό σημαίνει να χτίζουμε με βάση τα καλά πράγματα που έχουν ήδη γίνει και να έχουμε ιδέες τις οποίες άλλοι Ροταριανοί θα θέλουν να χρησιμοποιήσουν στο μέλλον. Η επιτυχία της ηγεσίας του Ρόταρυ σημαίνει αναγνώριση, από την αρχή, ότι ο μόνος τρόπος για να έχουμε μια ισχυρή οργάνωση είναι να έχουμε μια ισχυρή συμμετοχή – με Ομίλους γεμάτους από ανθρώπους που αγαπούν το Ρόταρυ, οι οποίοι ασχολούνται με το Ρόταρυ, οι οποίοι έχουν δεσμευτεί στην προσφορά υπηρεσιών του Ρόταρυ και βρίσκονται σε αυτό για τους σωστούς λόγους. Όσο περισσότερο οι Ροταριανοί μας εμπλέκονται σε προγράμματα ροταριανής προσφοράς, τόσο πιο επιτυχημένο θα είναι το Ρόταρυ. Και αυτό εννοώ όταν ζητώ από όλους σας να Αγκαλιάσετε το Ρόταρυ, να Αλλάξετε τη Ζωή. Σας εύχομαι ό,τι καλύτερο σε αυτό το Ροταριανό Ινστιτούτο και μια υπέροχη χρονιά Προσφοράς Υπεράνω Εαυτού. Με εκτίμηση, Ron D. Burton

Ο Ρ.Ο. Φιλοθέης στο Ροταριανό Ινστιτούτο του Μονακό

13

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Χαιρετισμός από την ΑΓΕ Πρίγκιπα Αλβέρτο Β' του Μονακό Χαίρομαι που το Διεθνές Ρόταρυ επέλεξε το Πριγκιπάτο του Μονακό για να φιλοξενήσει ένα από τα προσεχή Συνέδριά του. Οι συμμετέχοντες που αντιπροσωπεύουν περισσότερες από 50 χώρες θα συγκεντρωθούν για να ανταλλάξουν ιδέες σχετικά με τους ηθικούς και ανθρωπιστικούς στόχους αυτής της σημαντικής οργάνωσης. Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί υπό την αιγίδα μου ως έμπρακτη απόδειξη της υποστήριξής μου σε αυτή την εκδήλωση. Χαιρετίζω κάθε συμμετέχοντα στο Μονακό και ελπίζω ότι θα γίνει μια εγκάρδια και εποικοδομητική συζήτηση μεταξύ των μελών από όλα τα μέρη του πλανήτη για την ανάδειξη της ορθότητας και της παγκοσμιότητας του Διεθνούς Ρόταρυ.

ľΟ Πρίγκιπας Αλβέρτος Β’

Ο Πρίγκιπας χαιρετίζει την μεγάλη ροταριανή διοργάνωση που έλαβε χώρα στο Πριγκιπάτο του Μονακό

14

Δράσεις του Ρ.Ο. Φιλοθέης e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Το πάνελ της βραδιάς με τον καθηγητή Σπύρο Πολλάλη

O Καθηγητής Σπύρος Πολλάλης είναι από το 2010 President των Κολλεγίου Αθηνών – Κολλεγίου Ψυχικού. Από το 1986 είναι Καθηγητής Σχεδιασμού, Τεχνολογίας και Διαχείρισης στο Harvard Graduate School of Design, όπου ήταν Διευθυντής του Διδακτορικού Προγράμματος Doctor of Design και του Προγράμματος Master in Design Studies.

Πανηγυρική Συνεστίαση με ομιλητή τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου του Harvard, Σπύρο Πολλάλη

T

o 1997 ίδρυσε και διηύθυνε μέχρι το 2004 το Center for Design Informatics στο Harvard. Είναι Πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής για τον σχεδιασμό Μελλοντικών Πόλεων της Κυβέρνησης του Κέντρου της Σιγκαπούρης με το Πολυτεχνείο της Ζυρίχης. Το 2001-02 ήταν σύμβουλος στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης για την χρήση της πληροφορικής στην διδασκαλία και έρευνα. Ο Καθηγητής Σπύρος Πολλάλης έχει σχεδιάσει πόλεις στο Πακιστάν, Κορέα και Σαουδική Αραβία και γέφυρες στην Ελλάδα, Ισπανία και ΗΠΑ.

Ο Καθηγητής Σπύρος Πολλάλης προσφέρει τις υπηρεσίες του ως μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Οργανισμού Αθήνας και ως αναπληρωματικό μέλος της Εφορευτικής Επιτροπής της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας. Έχει διατελέσει Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Ελληνικόν ΑΕ, της δημόσιας εταιρείας για την ανάπτυξη του πρώην αεροδρομίου της Αθήνας. Τίτλος της ομιλίας του Καθηγητή Σπύρου Πολλάλη ήταν: «Το Ελληνικό παράδοξο. Ο ρόλος της ηγεσίας [leadership]».

Συνεστίαση 6ης Νοεμβρίου

15

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ο ιδρυτικός Πρόεδρος του Ομίλου μας, Παναγιώτης Δούρος

Κοντά μας και οι πΠρόεδροι των Ρ.Ο. Αθήνα – Βορράς και Αθήνα – Λυκαβηττός, Γιώργος Μασούλας και Νίκος Λοΐζος, καθώς και το μέλος του Ρ.Ο. Αθήνα, Ευάγγελος Κολοκοτρώνης

Το παρόν έδωσε και ο πΠρόεδρος του Ρ.Ο. Παλαιού Φαλήρου Θάνος Λιάκος

16

Διεθνής Ροταριανή Επικαιρότητα e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ινδή φιλάνθρωπος ενισχύει την προσπάθεια του Ρόταρυ για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας δωρίζοντας εκ νέου 1 εκ. δολάρια

πηγή: www.rotary.org

ľΗ Ινδή φιλάνθρωπος και επιχειρηματίας Rajashree Birla

Η Ινδή φιλάνθρωπος και επιχειρηματίας Rajashree Birla ανακοίνωσε μια νέα δωρεά 1 εκατ. δολαρίων Η.Π.Α. στο Ρόταρυ για να συμβάλει στην εξάλειψη της πολιομυελίτιδας.

Τ

ο δώρο αυξάνει τη συνολική συνεισφορά της στην προσπάθεια του Ρόταρυ σε περισσότερα από 7,2 εκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. Επιπλέον, αυτό το δώρο θα ταιριάξει με αναλογία δύο προς ένα από το ίδρυμα Bill & Melinda Gates, έχοντας ως τελικό αποτέλεσμα 3 εκατομμύρια δολάρια σε νέα χρηματοδότηση για την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για την Εξάλειψη της Πολιομυελίτιδας (GPEI). Το Ρόταρυ είναι ένας κορυφαίος συνεργάτης στην GPEI, κυρίως στην κατεύθυνση της στήριξης των κυβερνήσεων και των χορηγών, στη συγκέντρωση χρημάτων και την ευαισθητοποίηση του κοινού. Μέσω της εκστρατείας για την συγκέντρωση χρημάτων End Polio Now: Γράψε Ιστορία Σήμερα, το Ίδρυμα Gates αντιστοιχεί με αναλογία δύο προς ένα κάθε νέο δολάριο που το Ρόταρυ δεσμεύει για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας, μέχρι του ποσού των 35.000.000 δολαρίων Η.Π.Α. ετησίως, από το 2013 έως το 2018. «Τη γενναιόδωρη χορηγία της κας Birla εκτιμάται βαθύτατα και δεν θα μπορούσε να έρθει σε πιο κατάλληλη στιγμή στον αγώνα μας για τον τερματισμό της πολιομυελίτιδας μια για πάντα», λέει ο Ashok Mahajan, πρώην Θεματοφύλακας του Ροταριανού Ιδρύματος και στενός φίλος της οικογένειας Birla. «Η γενναιοδωρία της αναμφίβολα θα εμπνεύσει και άλλους ιδιώτες χορηγούς να ακολουθήσουν και να βοηθήσουν το Ρόταρυ να επωφεληθεί πλήρως από την καινοτόμο

συνεργασία του με το Ίδρυμα Gates». Το δώρο της Birla υπογραμμίζει τη δέσμευση της Ινδίας να παραμείνει ελεύθερη πολιομυελίτιδας. Η Ινδία – που ορισμένοι ειδικοί πίστευαν ότι θα είναι η τελευταία χώρα που θα νικούσε την πολιομυελίτιδα – δεν έχει καταγράψει κρούσμα της νόσου από τον Ιανουάριο του 2011. Μόνο η Νιγηρία, το Πακιστάν και το Αφγανιστάν παραμένουν στον κατάλογο των χωρών, όπου ο επιθετικός ιός της πολιομυελίτιδας δεν έχει σταματήσει. Σχεδόν 3.200 Ροταριανοί Όμιλοι της Ινδίας έχουν συμβάλει ενεργά στην υποστήριξη των Εθνικών Ημερών Ανοσοποίησης, με μαζικές πρωτοβουλίες που φτάνουν σε σχεδόν 175 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών με εμβολιασμό δια του στόματος κατά της πολιομυελίτιδας. «Χάρη στις προσπάθειες του Ρόταρυ και των εταίρων του – συμπεριλαμβανομένου του Υπουργείου Υγείας της Ινδίας, του WHO [Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας], της UNICEF, του CDC [Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ], του Ιδρύματος Gates και άλλων οργανώσεων – η Ινδία εξακολουθεί να είναι απαλλαγμένη από την πολιομυελίτιδα», λέει η Birla, ο γιος της οποίας, Kumar Mangalam Birla, έχει μετατρέψει την Aditya Birla Group σε έναν από τους κορυφαίους 500 επιχειρηματικούς κολοσσούς παγκοσμίως. «Τώρα οφείλουμε στην ανθρωπότητα να δούμε τη Νιγηρία, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν να εξαλείψουν την πολιομυελίτιδα στο εγγύς μέλλον».

μετάφραση: Ευαγγελία Βλάχου, πΠρόεδρος Ρ.Ο. Σαντορίνης - Θήρας

17

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Τ Σε μια αποστολή αγάπης στη Γουινέα από τον Arun Chaudhari, πΠρόεδρο του Ρ.Ο.

Mumbai West Coast, Ινδία

πηγή: RotaryVoices (18.09.2013)

ľΗ Ομάδα Επαγγελματικής Κατάρτισης συνδράμει στις επεμβάσεις κατά του καταρράκτη την ενδέκατη ημέρα του ταξιδιού

Νωρίτερα εφέτος, είχα την ευχαρίστηση να ηγηθώ μιας ομάδα από τέσσερις χειρούργους – οφθαλμίατρους στο Κόνακρι, Γουινέα, στη Δυτική Αφρική για να συνεργαστούμε με τον στρατηγικό μας εταίρο, τα Mercy Ships, για την κατάρτιση χειρούργων – οφθαλμιάτρων στη Δυτική Αφρική και την διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων καταρράκτη.

ο ταξίδι μας συντόνισε ο Mark Wright από τα Mercy Ships και κατέστη δυνατό μέσα από τη συνεργασία πολλών μελών του Ρόταρυ στη Βομβάη, Ινδία, συμπεριλαμβανομένου του Διοικητή μας, Dr. BalakrishnaInamdar, ενός πολύ γνωστού γυναικολόγου. Η αναγκαιότητα αυτής της δράσης ήταν εμφανής σε εμάς από τη στιγμή που φτάσαμε. Η Γουινέα έχει ένα τεράστιο αριθμό ατόμων με καταρράκτη που αναμένουν να χειρουργηθούν και μια σοβαρή έλλειψη σε ειδικευμένους χειρούργους – οφθαλμιάτρους. Το ιατρικό προσωπικό εκεί είναι πρόθυμο να εκπαιδευτεί σε γρήγορες και ασφαλείς χειρουργικές τεχνικές και να μάθει τις τελευταίες μεθόδους θεραπείας για τον καταρράκτη και άλλες ασθένειες των ματιών. Η Ομάδα μας Επαγγελματικής Κατάρτισης ήταν σε θέση να προσφέρει υπηρεσίες σε εκατοντάδες ασθενείς και να διενεργήσει 65 χειρουργικές επεμβάσεις στην Ιατρική Σχολή στο Κόνακρι και σε μια κοντινή κλινική για δύο εβδομάδες στα τέλη Απριλίου και στις αρχές Μαΐου. Εκπαιδεύσαμε επίσης 17 απόφοιτους ιατρικών σχολών στη θεραπεία και τη χειρουργική αντιμετώπιση των ασθενειών των ματιών. Ήμασταν δε σε θέση να δωρίσουμε 16 οφθαλμοσκόπια στις κλινικές μέσω ενός προγράμματος της 3140 Περιφέρειας Διεθνούς Ρόταρυ.

Είχαμε επίσης την ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε επίσκεψη στους Ροταριανούς Ομίλους του Κόνακρι και του Camarene, ανταλλάσσοντας ιδέες μαζί τους σχετικά με τις Ομάδες Επαγγελματικής Κατάρτισης, την ανάγκη για τοπικά οφθαλμολογικά νοσοκομεία και τους τρόπους με τους οποίους το Ρόταρυ μπορεί να βοηθήσει. Ως αποτέλεσμα του ταξιδιού μας, ένας από τους ντόπιους χειρούργους – οφθαλμίατρους ενδιαφέρθηκε να ενταχθεί στο Ρόταρυ. Οι προϊστάμενοι γιατροί στην κλινική ήταν ευγνώμονες για την επίσκεψή μας. Το μέλος της ομάδας K.V. Ravishankar, μέλος του Ροταριανού Ομίλου Mysore West, επισήμανε πώς η συνεργασία του Ρόταρυ με τα Mercy Ships αποτελεί έναν τέλειο συνδυασμό, προσφέροντας απολύτως απαραίτητες ιατρικές υπηρεσίες σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη κατά μήκος της δυτικής ακτής της Αφρικής. Υπηρετώντας ως εθελοντής ήταν μια πραγματικά ανταποδοτική και συναρπαστική εμπειρία. Έχω συμμετάσχει σε πολλά κέντρα και προγράμματα κατάρτισης στο παρελθόν, αλλά το να εργάζομαι στο Κόνακρι μου έδωσε μια πραγματική αίσθηση της προσφοράς υπηρεσιών. Ευγνωμονώ το Ρόταρυ που μου προσέφερε μια τέτοια πλούσια πλατφόρμα για να υπηρετήσω την ανθρωπότητα πέρα από κοινωνική τάξη, δόγμα, θρησκεία και σύνορα.

Διεθνής Ροταριανή Επικαιρότητα e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Α

Ο Δρ. Mathew Varghese

Η Ινδία εξακολουθεί για τρίτη χρονιά να μην παρουσιάζει κρούσμα πολιομυελίτιδας Η Ινδία βρίσκεται πολύ κοντά στον εορτασμό του τρίτου συνεχούς έτους χωρίς ένα νέο κρούσμα πολιομυελίτιδας, θέτοντας τις βάσεις για την επίσημη ανακήρυξη της χώρας ως ελεύθερης από τη νόσο της πολιομυελίτιδας, τον Ιανουάριο. του Aru Pande

18

ν και έχουν γίνει πολλά για την ανοσοποίηση βρεφών κατά της νόσου, εκατομμύρια ανθρώπων ζουν με τις συνέπειες της νόσου της πολιομυελίτιδας, ανίκανοι να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή. Αλλά ένας χειρούργος εργάζεται για να το αλλάξει αυτό. Σε ένα από τα παλαιότερα νοσοκομεία της πόλης του Νέου Δελχί, στην μόνη πτέρυγα αφιερωμένη στην αντιμετώπιση της πολιομυελίτιδα σε ολόκληρη την Ινδία, οι ασθενείς, όπως η Abida Khatoon έχουν ένα και μοναδικό στόχο. «Μπορώ να σταθώ και να περπατήσω», δήλωσε η Khatoon. «Το μόνο που χρειάζομαι είναι μια μικρή βοήθεια και σύντομα δεν θα χρειάζεται και αυτό. Σύντομα, θα είμαι σε θέση να περπατάω μόνη μου ». Χρειάστηκαν δύο μήνες χειρουργικών επεμβάσεων και αποκατάστασης στο Νοσοκομείο του Αγίου Στεφάνου για να επιτύχει η Khatoon το όνειρό της ζωής της, να είναι σε θέση να περπατάει. Αυτή και άλλες νέες γυναίκες σε αυτή την πτέρυγα με τα 8 κρεβάτια επαινούν τον Δρ. Mathew Varghese, έναν ορθοπεδικό χειρούργο που έχει αφιερώσει ολόκληρη την καριέρα του στην αποκατάσταση της κινητικότητας και της αξιοπρέπειας εκείνων που επλήγησαν σοβαρά από τον ιό της πολιομυελίτιδας που επηρεάζει στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό, προκαλώντας παράλυση. «Όλα αυτά τα κορίτσια σέρνονταν, εκτός από αυτό εδώ, όλες οι άλλες σέρνονταν», δήλωσε ο Varghese. «Οι άλλοι μύες είναι πολύ αδύναμοι. Δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να σταθούν στα πόδια τους. Για πρώτη φορά στη ζωή τους, όπως αυτό το κορίτσι που είχε παραλύσει από την ηλικία των έξι μηνών και δεν ήταν ποτέ σε θέση να σταθεί στα δυο της πόδια». Καθώς η Ινδία βρίσκεται κοντά στο να ανακηρυχθεί επισήμως ελεύθερη πολιομυελίτιδας, το αποτέλεσμα της μαζικής προσπάθειας εμβολιασμού μπορεί να το δει κανείς στο νοσοκομείο, όπου ο Varghese τώρα ως επί το πλείστον κουράρει άτομα ηλικίας άνω των είκοσι, σε αντίθεση με τα μικρά παιδιά που είχε πριν από περίπου δύο δεκαετίες. Το 1990, το Νέο Δελχί μόνο είχε

3.000 νέα κρούσματα πολιομυελίτιδας. Τώρα ο αριθμός είναι μηδέν. Η τάση αυτή αντανακλάται εδώ σε αυτή την πτέρυγα της πολιομυελίτιδας, όπου στο αποκορύφωμά της, είχε 600 ασθενείς ετησίως. Τώρα, ο αριθμός αυτός είναι μικρότερος από 200. Το Διεθνές Ρόταρυ ήταν στην πρώτη γραμμή των προσπαθειών για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας στην Ινδία και βοηθά να χρηματοδοτηθούν χειρουργικές επεμβάσεις επανορθωτικής στο νοσοκομείου του Αγίου Στεφάνου. Ο πΠρόεδρος του Διεθνούς Ρόταρυ, Rajendra Saboo, διέκρινε την ανάγκη να παρέχουν στους ασθενείς της πολιομυελίτιδας μια δεύτερη ευκαιρία για μια φυσιολογική ζωή κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού σε ένα χωριό στο ινδικό κρατίδιο του βορά, Uttar Pradesh. «Τότε, ένα άλλο παιδί ήρθε, επίσης, σερνόμενο», δήλωσε ο Saboo. «Και είπα «τι συμβαίνει με αυτά τα παιδιά; «Φαίνονται να έχουν πληγεί από την πολιομυελίτιδα. Και οι χωρικοί είπαν, «όχι, όχι, όχι ,ξεχάστε τα, δεν αξίζει». Αλλά το Ρόταρυ και ο Varghese δεν τα ξέχασαν. Οι ασθενείς μαθαίνουν για την κλινική και ταξιδεύουν στο Νέο Δελχί από ολόκληρη την Ινδία με την ελπίδα να διορθώσουν τα λυγισμένα πόδια τους. Κανένας δεν απορρίπτεται. Μετά από εβδομάδες νοσηλείας στο νοσοκομείο, η 19χρονη Abida Khartoon ετοιμάζεται να επιστρέψει στο σπίτι στο χωριό της, το Uttar Pradesh. «Αν είχα γνωρίσει τον Δρ. Varghese νωρίτερα, δεν θα είχα περάσει τόσα δύσκολα χρόνια στη ζωή μου», είπε. «Τα χέρια μου δεν θα ήταν τόσο ροζιασμένα [από τη χρήση τους για να κυκλοφορεί]. Χάρη σε αυτόν, είμαι καλύτερα», είπε κλαίγοντας. Αλλά η Khartoon δεν είναι η μόνη που έκλαψε. Όταν ρωτήθηκε ο χειρούργος ποιο είναι το όνειρο του – η απάντηση ήταν απλή. «Το όνειρό μου;» ρώτησε, προσπαθώντας να πνίξει τα δάκρυά του. «Αυτή η πτέρυγα πρέπει να είναι κενή. Όχι πια πολιομυελίτιδα». πηγή: www.voanews.com (09.10.2013)

μετάφραση: Ευαγγελία Βλάχου, πΠρόεδρος Ρ.Ο. Σαντορίνης - Θήρας

19

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Τρέχοντας για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας από την Tanya F. Wolff, πΔιοικητή της 6330 Περιφέρειας Δ.Ρ. στο Οντάριο, Καναδάς

Δεν είμαι ένας δρομέας. Μπορώ να κάνω τζόκινγκ. Μπορώ να περπατήσω και να σκαρφαλώσω.

Κ

άνω αυτά τα πράγματα για εκείνους ανά τον κόσμο που δεν μπορούν. Το πρόγραμμα Polio – Plus ήταν ήδη σε ισχύ όταν εντάχθηκα στο Ρόταρυ το 1992. Επειδή έχω την ανάγκη να ταξιδεύω συνεχώς, η ιδέα του να ταξιδέψω σε ένα άλλο μέρος του κόσμου ήταν μια ευκαιρία που έδινε το Ρόταρυ και δεν μπορούσα να προσπεράσω. Σαν παιδί, δεν ήξερα κανέναν που να έπασχε από πολιομυελίτιδα. Απλώς δεν υπήρχε στον κόσμο μου. Αλλά ο κόσμος μου έγινε μεγαλύτερος από τότε που εντάχθηκα στο Ρόταρυ. Στα πιο απομακρυσμένα μέρη της Ινδίας, στο Μάλι, στο Νίγηρα, στην Αίγυπτο, το Μπενίν και το Νεπάλ, γνώρισα χιλιάδες ανθρώπους που επηρεάστηκαν από αυτήν την ασθένεια. Το 2010, αποφάσισα να τρέξω τον πρώτο μου μαραθώνιο για το Polio – Plus και δεν θα μπορούσα να σκεφτώ καλύτερο μέρος από το Σικάγο, τη γενέτειρα του Ρόταρυ. Το επόμενο έτος, μπήκα στην

ομάδα μαραθωνίου του Ροταριανού Ομίλου της Νέας Υόρκης για τον μαραθώνιο της Νέας Υόρκης. Νωρίτερα εφέτος επιχείρησα τον ενάμιση μαραθώνιο της Disney, ο οποίος ονομάζεται «Goofy». Και είναι πράγματι! Με υπερηφάνεια πέρασα την γραμμή του τερματισμού και τις τρεις φορές φορώντας το λογότυπο End Polio Now. Οι μαραθώνιοι είναι σαν να έχεις παιδιά. Την πρώτη φορά, θα πεις «ποτέ ξανά». Αλλά σε λίγες εβδομάδες ή μήνες αργότερα μπορεί να πεις ότι «δεν ήταν τόσο κακό, ίσως έναν ακόμα». Έχω τρία παιδιά και «έχω τρέξει» τρεις μαραθώνιους. Προσωπικά, δεν σκοπεύω να κάνω άλλα παιδιά, αλλά θα συνεχίσω να κυνηγώ αυτή την γραμμή του τερματισμού μέχρι να εκπληρώσουμε την υπόσχεσή μας προς τα παιδιά όλου του κόσμου. πηγή: Rotary voices (10.10.2013) ľΗ Tanya Wolff μόλις έχει περάσει την γραμμή του τερματισμού

20

Διεθνής Ροταριανή Επικαιρότητα e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Το μηχάνημα "Iron Lung"

Πώς η πολιομυελίτιδα άλλαξε τη ζωή μου της Eliana Zagui, συγγραφέα του Pulmão de Aço (Iron Lung)

πηγή: Rotary voices (07.10.2013)

ľΤο βιβλίο Pulmão de Aço (Iron Lung), που κυκλοφόρησε εφέτος στην Βραζιλία αφηγείται την ιστορία της Eliana Zagui, μιας γυναίκας που επιβίωσε από την πολιομυελίτιδα, αφού έζησε για ολόκληρες δεκαετίες σε ένα νοσοκομείο της χώρας

Πριν από την εξάλειψή της με την συμβολή των μαζικών εκστρατειών εμβολιασμού το 1989, η πολιομυελίτιδα ήταν διαδεδομένη στη Βραζιλία. Η έλλειψη εμβολίου και οι κακές συνθήκες υγιεινής σε μικρές πόλεις είχαν ως αποτέλεσμα χιλιάδες θύματα ετησίως.

Η

αποφυγή της πολιομυελίτιδας ήταν συχνά ένα θέμα τύχης. Τον Ιανουάριο του 1976, στην ηλικία των δύο ετών, η τύχη μου εξαντλήθηκε. Ξύπνησα με πυρετό και αδύναμα κάτω άκρα. Αν και οι γονείς μου είχαν συνηθίσει στα επαναλαμβανόμενα επεισόδια μου με πονόλαιμο, με πήγαν στην πλησιέστερη πόλη της Jaboticabal για θεραπεία. Την επόμενη μέρα, χωρίς κάποια διάγνωση, με έστειλαν στο Ribeirão Preto, μια μεγαλύτερη πόλη με καλύτερες ιατρικές εγκαταστάσεις. Μέχρι τη στιγμή που οι γιατροί κατέληξαν στο συμπέρασμα

ότι είχα προσβληθεί από πολιομυελίτιδα, ο ιός είχε ήδη αρχίσει τις καταστροφικές του διαδικασίες μυϊκής παράλυσης. Ζούσαμε στην Guariba κοντά στο Σάο Πάολο, πάνω από 180 χιλιόμετρα από το μεγαλύτερο κέντρο θεραπείας της πολιομυελίτιδας στη Βραζιλία. Η μεταφορά μου στο «Νοσοκομείο das Clínicas » στο Σάο Πάολο ήταν ένας αγώνας. Αλλά μετά από αρκετές ώρες, ένας φιλάνθρωπος μας μετέφερε εκεί. Μέχρι τότε, ήμουν ήδη παράλυτη από το λαιμό και κάτω, ενώ η αναπνοή μου ήταν περιορισμένη από την παράλυση

μετάφραση: Ευαγγελία Βλάχου, πΠρόεδρος Ρ.Ο. Σαντορίνης - Θήρας e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

του διαφράγματός μου. Με έβαλαν σε αναπνευστικό μηχάνημα πολλές φορές, σε μια προσπάθεια να αντιστραφεί η αναπνευστική ανεπάρκεια, αλλά τελικά οι γιατροί αποφάνθηκαν ότι η μάχη χάθηκε. Μου έκαναν τραχειοτομή και συνδεόμουν με ένα τεχνητό αναπνευστήρα. Περισσότερα από 36 χρόνια αργότερα, εξακολουθώ να εξαρτώμαι από τον τεχνητό αναπνευστήρα για να αναπνέω. Έχω ζήσει το υπόλοιπο της ζωής μου με στο ίδιο «Νοσοκομείο das Clínicas». Από τις εκατοντάδες των παιδιών που εισήχθησαν στο νοσοκομείο στη

δεκαετία του '60 και του '70, επτά από εμάς σχηματίσαμε μια οικογένεια και αναπτύξαμε δεσμούς με τους γιατρούς και τις νοσοκόμες που μας φρόντιζαν. Πέντε άτομα της οικογένειάς μας έχασαν τη ζωή τους στη δεκαετία του '80 και τώρα μόνο ο Paulo Henrique Machado και εγώ παραμένουμε. Εξακολουθούμε να μοιραζόμαστε ένα δωμάτιο στην Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Ήταν σε εκείνο το δωμάτιο που ο Πάολο κι εγώ μάθαμε πώς να διαβάζουμε και να γράφουμε. Ενώ Πάολο έχει περιορισμένες κινήσεις των χεριών, εγώ μπορώ μόνο να

μετακινήσω το λαιμό και το κεφάλι μου. Ό,τι μπορώ να κάνω με κάποια αυτονομία πρέπει να γίνει με το στόμα μου. Αυτό περιλαμβάνει τα έργα ζωγραφικής μου, τα οποία πωλούνται σε όλο τον κόσμο μέσω ενός συνεταιρισμού. Η ιστορία για το πώς ο Πάολο και εγώ επιζήσαμε από την πολιομυελίτιδα και πώς, για δεκαετίες, έχουμε ζήσει σχεδόν εντελώς παράλυτοι στο Νοσοκομείο das Clínicas εξιστορείται στο βιβλίο Pulmão de Aço (Iron Lung), που δημοσιεύθηκε εφέτος στη Βραζιλία από την Belaletra Editora.

21

Το βήμα των ελληνόφωνων Ροταριανών e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

«Η μόρφωση του μυαλού χωρίς τη μόρφωση της καρδιάς, δεν είναι καθόλου μόρφωση», Αριστοτέλης.

Η Μαρίνα Αρβανίτη – Γεωργαντζή είναι παιδαγωγός με ειδικότητα στην προσχολική αγωγή. Μέλος του Ρ.Ο. Φιλοθέης

της Μαρίνας Αρβανίτη – Γεωργαντζή

22

Οι ημέρες των εορτών που πλησιάζουν, μας δίνουν μια πολύ καλή ευκαιρία, να δείξουμε στα παιδιά μας (εάν δεν το έχουμε ήδη κάνει) έναν αλλιώτικο κόσμο: τον κόσμο της προσφοράς, της φιλανθρωπίας και του εθελοντισμού.

Γ

ια όλους εμάς που ανήκουμε στην οικογένεια του Ρόταρυ, οι αξίες αυτές είναι μέρος της ζωής και της καθημερινότητάς μας. Αρκετοί, ίσως, να αναρωτηθούν πώς ένα μικρό παιδί, μπορεί να μάθει να προσφέρει , όταν πολύ συχνά το ίδιο δεν θέλει να μοιραστεί με κανέναν τα παιχνίδια και τα πράγματά του. Αυτό, όμως, είναι ένα στάδιο στην ανάπτυξή του, το παιδί μεγαλώνοντας μαθαίνει να μοιράζεται. Για εμάς τους Ροταριανούς, οι οποίοι είμαστε ήδη μέλη μιας οικογένειας ανθρώπων που ξέρουν και θέλουν να προσφέρουν είναι εύκολο να τους δείξουμε πώς να μάθουν να προσφέρουν. Στις δύσκολες εποχές που ζούμε,

παρουσιάζονται πολλές ευκαιρίες έτσι ώστε να τους μιλήσουμε για την αξία της προσφοράς και του ανθρωπισμού. Μια εικόνα πεινασμένων παιδιών στην εφημερίδα, ένας συνάνθρωπος που ζητιανεύει στο δρόμο, είναι αρκετά για να δοθεί η ευκαιρία και να συζητήσουμε μαζί τους για όλες αυτές τις αξίες που υπάρχουν στη ζωή μας και συχνά παραμελούμε να τονίζουμε. Επειδή, όμως, τα παιδιά μπορούν να μάθουν καλύτερα βιώνοντας πραγματικές καταστάσεις, ας γίνουμε πρώτοι εμείς το παράδειγμα. Χωρίς υπερβολές και κινήσεις εντυπωσιασμού ας τα ενθαρρύνουμε να γεμίσουν κουτιά μαζί με εμάς, με διάφορα παιχνίδια που δεν χρησιμοποιούν πια, με τρόφιμα μακράς

Προσχολική αγωγή e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

διαρκείας και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Μαζί τους επισκεφθείτε ένα ίδρυμα, ένα σχολείο, μια οικογένεια που έχει ανάγκη και κάνετε την προσφορά σας πραγματικότητα. Κάποιοι γονείς ίσως να σκεφθούν ότι μπορεί έτσι να τα εκθέσουν σε δυσάρεστες εικόνες, όμως οι ειδικοί πιστεύουν ότι η χαρά που βρίσκει ο άνθρωπος μέσα από την προσφορά είναι μεγαλύτερη από τη στεναχώρια που θα νιώσει. Το θέμα δεν είναι να δει το παιδί την δυστυχία που υπάρχει στον κόσμο, αλλά να καταλάβει πως αν δραστηριοποιηθεί έχει τη δύναμη, μαζί με άλλους, να φτιάξει έναν καλύτερο κόσμο. Τα οφέλη της ενθάρρυνσης των παιδιών στον εθελοντισμό, την προσφορά

και την φιλανθρωπία, είναι μεγάλα, διότι εκτός από την ουσιαστική βοήθεια που δίνουν, η ίδια η πράξη της προσφοράς τους δίνει αυτοπεποίθηση, καθώς αντιλαμβάνονται πως με τη δική τους μικρή βοήθεια, μπορεί να βελτιωθεί η ζωή ενός άλλου ανθρώπου. Η προσφορά δεν χρειάζεται να είναι πάντα χρηματική, εξάλλου η έννοια του χρήματος δεν είναι σαφής στα μικρότερα παιδιά. Ο εθελοντισμός, η φιλανθρωπία και η προσφορά μπορούν να εκφραστούν με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, όλοι εκ των οποίων είναι αποδεκτοί. Η προσφορά είναι τροφή της ψυχής και είναι σημαντικό να καταφέρουμε να τα βάλουμε σε αυτή τη διαδικασία, ειδικά όταν τριγύρω μας υπάρχουν τόσοι

συνάνθρωποι μας που βρίσκονται σε ανάγκη. Ως Ροταριανοί γνωρίζουμε ότι η ευγένεια, η γενναιοδωρία, ο εθελοντισμός, η προσφορά και η φιλανθρωπία δεν πρέπει να περιορίζονται σε ορισμένες εποχές του χρόνου και αυτό πρέπει να το μοιραστούμε μαζί τους. Μέσα από εμάς και τις πράξεις μας, τα παιδιά μας θα μάθουν να προσφέρουν και να μην ξεχνούν καμία στιγμή του χρόνου όσους έχουν ανάγκη τη δική μας υποστήριξη. Η φιλανθρωπία και η προσφορά είναι θέμα παιδείας και ως γονείς, αλλά και ως Ροταριανοί, οφείλουμε να τους διδάξουμε το σπουδαίο αυτό μάθημα ζωής.

23

Το βήμα των ελληνόφωνων Ροταριανών e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ο Βασίλης Μαγκλάρας διδάσκει Πολιτικές Επιστήμες στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Πρόεδρος του Ρ.Ο. Φιλοθέης

Θεωρίες Κοινωνικών Συστημάτων

του Βασίλη Μαγκλάρα

24

Το ανά χείρας έργο έχει έναν πολύ απλό, αλλά συνάμα δύσκολο στόχο: να συνενώσει τρεις διαφορετικές κοινωνικές θεωρίες υπό μία ενιαία αφηγηματική συνέχεια.

Ο

ι θεωρίες των Parsons, Luhmann και Habermas αξιοποιούν και οι τρεις τη μεθοδολογική παράδοση του λειτουργισμού και συγκροτούν μαζί μια ειδικότερη επιστημολογική παράδοση η οποία χαρακτηρίζεται από την κατανόηση και την ερμηνεία των κοινωνικών σχέσεων υπό τη μορφή συστήματος. Ο Parsons είναι ο πρωτοπόρος του συστημικού μοντέλου ερμηνείας των κοινωνικών φαινομένων κατά τον 20ό αιώνα ενώ ο Luhmann και ο Habermas, εκκινώντας και οι δύο από την παρσονική θεωρία, παρέθεσαν καθένας το δικό του μοντέλο. Ο Luhmann πηγαίνει την παρσονική θεωρία στα άκρα κερδίζοντας, κατά τον Lallement, «το Όσκαρ του λειτουργισμού». Το υποκείμενο δράσης «χάνεται» υπό το βάρος του συστήματος που επικαθορίζει την ατομική δράση. Όλες οι επιμέρους δράσεις των δρώντων υποκειμένων αποκτούν νόημα

μόνο όταν στοχεύουν στην αναπαραγωγή των λειτουργιών του συστήματος. Ο Habermas από την άλλη μετατρέπει τη βασική τετραδική κατάτμηση του κοινωνικού του Parsons, το παράδειγμα των τεσσάρων λειτουργιών, σε δυαδική, επιδιώκοντας να προσδώσει στην παρσονική θεωρία τη διάσταση της κριτικότητας που της έλειπε. Η κοινωνία κατά τον Habermas έχει χάσει λίγο-πολύ τον έλεγχό της επί των διαφοροποιημένων υποσυστημάτων της οικονομίας και της πολιτικής και το μόνο που απομένει πλέον είναι η αποφυγή της επέκτασης της μόλυνσης και στον Βιόκοσμο. Οι τρεις θεωρίες ταλαντεύονται μεταξύ της περιγραφής και της αιτιακής ερμηνείας των κοινωνικών φαινομένων, πάντα υπό το πρίσμα του λειτουργισμού και της συστημικής μεθοδολογίας, προβάλλοντας παράλληλα μέσα από τις αναλύσεις που μας παραθέτουν τις ιδεολογικές τους αποφάνσεις.

25 e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Η άλλη διάσταση της φτώχειας Στο άρθρο του για την ιεράρχηση των αναγκών ο Abraham Maslow αναφέρει ότι, οι ανάγκες των ανθρώπων ικανοποιούνται σταδιακά. Μόνον όταν οι βασικές ανάγκες έχουν εκπληρωθεί, τότε οι φιλοδοξίες αναπτύσσονται και τίθενται οι επόμενοι στόχοι.

του Δημοσθένη Μαράκη Ο Δημοσθένης Μαράκης είναι Regional Sales Manager Ιατρικών Ειδών. πΠρόεδρος του Ρ.Ο. Ηράκλειο - Καζαντζάκης

Ο

ι πρώτες ανάγκες και οι πιο βασικές είναι: η εξασφάλιση τροφής, το νερό, η ζέστη, η διαμονή (στέγη) και η ξεκούραση. Το εργασιακό περιβάλλον θα μας εξασφαλίσει χρήματα ώστε να εξασφαλιστούν τα προαναφερθέντα. Έπονται οι ανάγκες ασφάλειας (περίθαλψης, εκπαίδευσης, ένδυσης) και προστασίας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να υπάρχει εργασιακό περιβάλλον. Η έλλειψή

του, μας αφαιρεί την δυνατότητα εξασφάλισης των παραπάνω. Η έλλειψη επαρκών οικονομικών πόρων για την ικανοποίηση βασικών ανθρώπινων αναγκών χαρακτηρίζεται ως φτώχεια, με το όριο να διαφέρει από χώρα σε χώρα. Η φτώχεια ανάγεται να μετράται σε χρήματα και αντανακλά τους κατά κεφαλήν διαθέσιμους από τους πραγματικούς οικονομικούς πόρους μιας χώρας.

26

Το βήμα των ελληνόφωνων Ροταριανών e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Η έννοια της φτώχειας μπορεί και χωρίζεται ως εξής: • Ως σε απόλυτη φτώχεια και ανέχεια ορίζεται το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με λιγότερο από ένα καθορισμένο ποσό δολαρίων την ημέρα. Η δημοφιλέστερη στατιστική του είδους (που χρησιμοποιείται και από την Παγκόσμια Τράπεζα), είναι το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα, σε τιμές του 1985. Ιδανικό ποσοστό απόλυτης φτώχειας είναι το 0%. Ο συγκεκριμένος ορισμός χρησιμοποιείται περισσότερο στις αναπτυσσόμενες χώρες.

• ως σε σχετική φτώχεια ορίζεται το ποσοστό των ατόμων σε μια χώρα που ζουν με εισόδημα κατώτερο ενός συγκεκριμένου ποσοστού του διάμεσου εισοδήματος (συνήθως 50%) στην χώρα. Η σχετική φτώχεια είναι και ο πιο συχνά χρησιμοποιούμενος όρος στις στατιστικές των ανεπτυγμένων χωρών, όπου και πολύ συχνά παρεξηγείται ως δείκτης απόλυτης φτώχειας. Στην ΕΕ η σχετική φτώχεια ορίζεται ως το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με εισόδημα χαμηλότερο από 60% του διάμεσου εισοδήματος στην χώρα. Στην Ελλάδα αυτό το ποσοστό υπερβαίνει το 20%. Η περιφέρεια με την μεγαλύτερη φτώχεια είναι η Ήπειρος με την Ανατολική Μακεδονία - Θράκη να ακολουθούν από κοντά. Οι περιφέρειες με την χαμηλότερη φτώχεια είναι η Αττική και η Κρήτη. Ο κίνδυνος φτώχειας είναι μεγαλύτερος για τα άτομα χαμηλού εκπαιδευτικού επιπέδου και για τα νοικοκυριά με μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Η φτώχεια σε ατομικό επίπεδο μπορεί να σχετίζεται με τη χαμηλή συνταξιοδότηση, την ανεργία ή την αεργία. Το επίπεδο της ανεργίας μιας χώρας φαίνεται να είναι επίσης δείκτης της γενικής φτώχειας (στην Ελλάδα η ανεργία το 2013 είναι περίπου 27%). Στην καθημερινή ζωή η «φτώχεια» ορίζεται ως η αδυναμία απόκτησης ενός αξιοπρεπούς τρόπου ζωής. Έτσι, η έλλειψη ενός στοιχειώδους επιπέδου διατροφής, ένδυσης και στέγασης είναι ένα προφανές μέτρο. Ωστόσο, το τι θεωρείται επαρκές και τι θεωρείται αναγκαίο είναι

διαφορετικό ανάλογα με την εποχή και την κοινωνία και υπό αυτή την έννοια η φτώχεια είναι σχετική. Πιο συγκεκριμένα, η φτώχεια ορίζεται σε σχέση με το μέσο (median) εισόδημα της χώρας. Έτσι, το όριο της φτώχειας ορίζεται στο 60% του μέσου εισοδήματος. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που έχουν εισόδημα λιγότερο από το 60% του μέσου εισοδήματος της χώρας τους κινδυνεύουν να ανήκουν στην κατηγορία των φτωχών ή/και κοινωνικά αποκλεισμένων. Το επίπεδο ζωής των φτωχών ανθρώπων διαφοροποιείται σε μεγάλο βαθμό στην ΕΕ. Για παράδειγμα στην Ουγγαρία, στην Πολωνία και στη Σλοβακία οι άνθρωποι που βρίσκονται στο όριο της φτώχειας επιβιώνουν με λιγότερα από 250€ τον μήνα, ενώ στις Νορβηγικές χώρες, στην Ιρλανδία, στο Λουξεμβούργο, στην Ολλανδία και στην Αγγλία, το όριο της φτώχειας ορίζεται περίπου στα 900€ το μήνα. Αν λάβουμε υπόψη τη διαφοροποίηση στο κόστος διαβίωσης (τιμές εκφρασμένες σε αγοραστική δύναμη), το μηνιαίο εισόδημα των ανθρώπων στα όρια της φτώχειας κυμαίνεται από 280€ σε 947€. Επομένως, το επίπεδο ζωής των φτωχών είναι περίπου 3,4 φορές υψηλότερο στις πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες σε σχέση με τις φτωχές. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι το όριο της φτώχειας σε κάθε χώρα, αντιπροσωπεύει το επίπεδο του εισοδήματος που θεωρείται απαραίτητο για μια αξιοπρεπή διαβίωση. Σε δύο ξεχωριστές έρευνες, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι όσοι βιώνουν τη φτώχεια στην πρώιμη παιδική ηλικία, έχουν μικρότερο μέγεθος εγκεφάλου και είναι λιγότερο αποτελεσματικοί στην επεξεργασία συγκεκριμένων αισθητηριακών πληροφοριών, όπως αναφέρει σε δημοσίευμα του το Time. Προηγούμενη μελέτη υποστήριζε ότι η φτώχεια μπορεί να συμβάλει σε μειωμένη γνωστική λειτουργία και χαμηλές επιδόσεις στο σχολείο, ενώ με τη βοήθεια εικόνων, οι ερευνητές κατάφεραν να τεκμηριώσουν μετρήσιμες αλλαγές στον εγκέφαλο, οι οποίες συνδέονται με τη φτώχεια.

Η άλλη διάσταση της φτώχειας e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

27

28

Το βήμα των ελληνόφωνων Ροταριανών e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Σ

ε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Pediatrics, παιδιά που είχαν μεγαλώσει σε φτωχότερα νοικοκυριά παρατηρήθηκε ότι είχαν μικρότερο μέγεθος «γκρι και φαιάς ουσίας» στους εγκεφάλους τους, συγκριτικά με εκείνα που είχαν περισσότερα αγαθά. Σύμφωνα με τους ερευνητές από το τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Washington στο St. Louis, οι μικρότερες περιοχές του εγκεφάλου μπορεί να οφείλονται στο αυξημένο στρες και το άγχος που βιώσαν αυτά τα παιδιά μεγαλώνοντας μέσα σε οικογένειες με οικονομικά προβλήματα, με αποτέλεσμα αυτό να έχει επίδραση στην υποστήριξη και την αλληλεπίδραση που είχαν με τους γονείς τους. Σε μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Neuroscience, ερευνητές από το πανεπιστήμιο Northwestern του Illinois, συνέδεσαν το φαινόμενο της «μειωμένης μητρικής εκπαίδευσης» (μανάδες με χαμηλή μόρφωση) –ένα κοινό σύμπτωμα σε καταστάσεις φτώχειας – με την κακή επεξεργασία ηχητικών σημάτων στον εγκέφαλο των παιδιών, που μεγαλώνουν σε πιο φτωχά περιβάλλοντα. Οι ερευνητές βρήκαν ότι υπάρχει κάποια σχέση με την έλλειψη σταθερής λεκτικής αλληλεπίδρασης μεταξύ μητέρας και παιδιού. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε πιο εύρωστες οικονομικά οικογένειες, «εκτίθενται» σε 30 εκατομμύρια περισσότερες λέξεις, συγκριτικά με όσα μεγαλώνουν σε φτωχικές οικογένειες και οι γονείς τους δεν είναι μορφωμένοι. Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να ανατραπούν. Οι οικογένειες δεν επιλέγουν να ζουν στη φτώχεια και μια αλλαγή στον τρόπο φροντίδας, ιδίως κατά την πρώιμη παιδική ηλικία, θα μπορούσε να αποτρέψει κάποιες από τις σωματικές μετρήσεις που έκαναν οι επιστήμονες. Παγκοσμίως περίπου 1,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι υπολογίζεται ότι ζουν σε απόλυτη φτώχεια σήμερα. Το ένα τρίτο των θανάτων – περίπου 18 εκατομμύρια άνθρωποι το χρόνο ή 50.000 ανά ημέρα – οφείλονται στη φτώχεια και τις συνέπειες της, ενώ συνολικά 270 εκατομμύρια άνθρωποι, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά, έχασαν τη ζωή τους ως αποτέλεσμα της φτώχειας από το 1990 έως σήμερα. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πείνα και ο υποσιτισμός απόρροια της φτώχειας είναι η σοβαρότερη απειλή για τη δημόσια υγεία του κόσμου. Η φτώχεια είναι κάτι που πρέπει να συζητηθεί. Οφείλουμε να καταλάβουμε ότι το θέμα αυτό πρέπει να λυθεί. Ο μισός πληθυσμός του κόσμου επηρεάζεται από την φτώχεια και τις συνέπειές της (άμεσα ή έμμεσα) και το υπόλοιπο μισό σύντομα. Οι άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας της. Αυτοί οι άνθρωποι στερούνται των βασικών αναγκών της ζωής. Μήπως δεν είναι ανθρώπινα όντα ή δεν έχουν το δικαίωμα για «πολυτέλειες» της ζωής; Πρέπει να σκεφτούμε και να καταλάβουμε τις απαντήσεις στην ερώτηση … και γρήγορα!!! πηγή: iraklioblog.blogspot.gr (07.11.2013)

Η άλλη διάσταση της φτώχειας e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

29

30

Δράσεις Ροταριανών Ομίλων e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ο Υπουργός Μακεδονίας Θράκης, κ. Θεόδωρος Καράογλου ľΟ Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης

Ο Ροταριανός Όμιλος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τον Όμιλο Inner Wheel και τον Όμιλο Ροταράκτ Θεσσαλονίκης πραγματοποίησε από την 1η έως και τις 10 Νοεμβρίου 2013 δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για όλους τους ανασφάλιστους και απόρους της Θεσσαλονίκης.

Σ

τα πλαίσια του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν εξετάσεις διαφόρων ειδικοτήτων, όπως πλαστικής χειρουργικής, παθολογικές, ορθοπεδικές, οφθαλμολογικές, ΩΡΛ, καρδιολογικές, ακοολογικές, αγγειολογικές, ουρολογικές, ογκολογικές, μικροβιολογικές, οδοντιατρικές, γυναικολογικές και παιδιατρικές εξετάσεις από καταξιωμένους επιστήμονες ιατρούς της πόλης μας. Παράλληλα πραγματοποιήθηκαν και ιατρεία συμβουλευτικής βάσει ευρημάτων και ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε όσους το έχουν ανάγκη. Την Τρίτη 2 Νοεμβρίου

πραγματοποιήθηκε το πρωί η επίσημη έναρξη της εκστρατείας στα γραφεία του Ομίλου παρουσία του Υπουργού Υγείας κ. Άδωνι Γεωργιάδη, ενώ το βράδυ της ίδιας ημέρας ακολούθησε ομιλία του Υπουργού στο ξενοδοχείο Grand Hotel, ο οποίος ανέπτυξε τους στόχους του Υπουργείου για την υγεία και τον εθελοντισμό. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Υπουργός Μακεδονίας Θράκης κ. Θεόδωρος Καράογλου, ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Σταύρος Καλαφάτης, ο Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, ο πρώην

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, κ. Σταύρος Καλαφάτης

Ρ.Ο. Θεσσαλονίκης

31

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ο Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ. Κωνσταντίνος Γκιουλέκας

Υφυπουργός Αθλητισμού κ. Ιωάννης Ιωαννίδης, ο τέως Υφυπουργός Αθλητισμού κ. Γεώργιος Ορφανός, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Απόστολος Τζιτζικώστας, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι Μάκης Στεργίου και Γεώργιος Ασπασίδης, η εκπρόσωπος του Δήμου Θεσσαλονίκης κα. Γούλα, ο πρώην Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας κ. Παναγιώτης Ψωμιάδης και ο πρώην Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Δημήτριος Πανοζάχος. Ο Πρόεδρος του Ροταριανού Ομίλου Θεσσαλονίκης, Θεόδωρος Ασπασίδης δήλωσε: «Προσκαλούμε όλους τους ανασφάλιστους, απόρους, πολυτέκνους και

όσους έχουν ανάγκη ιατρικής φροντίδας να επισκεφτούν τους έμπειρους ιατρούς μας σε αυτή μας την προσπάθεια. Γνωρίζοντας τις δύσκολες συνθήκες που βιώνει η χώρα μας είμαστε εδώ να βοηθήσουμε ως Όμιλος όσους το έχουν ανάγκη» Ο Πρόεδρος του Ομίλου Ροταράκτ Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Ιμπριάλος συμπλήρωσε: «Ευχαριστούμε θερμά τον Πρόεδρο του Ροταριανού Ομίλου Θεσσαλονίκης Θεόδωρο Ασπασίδη για την πρόσκλησή του να συνδιοργανώσουμε την εκστρατεία αυτή. Ως νέοι επιστήμονες είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που μπορούμε να συμβάλλουμε στην βοήθεια όσων χρήζουν ανάγκης».

Ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, κ. Απόστολος Τζιτζικώστας

Κατά τη δύσκολη οικονομική περίοδο που διανύουμε, πολλοί συνάνθρωποί μας αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα επιβίωσης. Ο σχεδιασμός δράσεων που μαρτυρούν την κοινωνική συμμετοχή και την αλληλεγγύη των ροταριανών αναμένεται να συγκεντρώσει όχι μόνο καλά σχόλια, αλλά και την ουσιαστική αναγνώριση, καθώς πρόκειται για μια σημαντικότατη έμπρακτη και άρτια οργανωμένη προσέγγιση των ροταριανών προς το σύνολο της κοινωνίας των πολιτών και ειδικότερα εκείνων που έχουν την μεγαλύτερη ανάγκη υποστήριξης και βοήθειας.

32

Δράσεις Ροταριανών Ομίλων e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ο Ροταριανός Όμιλος Κερκύρας ανακοίνωσε τα αποτελέσματα της προκήρυξης των 2 υποτροφιών συνολικού ύψους 7.200 € για την ακαδημαϊκή χρονιά 2013-14.

Κ

ατόπιν εισηγήσεως της Επιτροπής Υποτροφιών, η οποία αξιολόγησε τον σημαντικό αριθμό αιτήσεων που υποβλήθηκαν, ο Όμιλος αποφάσισε την χορήγηση των παραπάνω υποτροφιών στους: Χρήστο Λάτσα του Άγγελου, σπουδαστή στο 3ο εξάμηνο της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής του ΤΕΙ Λάρισας και Αθηνά Κωνστάντη του Νικολάου, φοιτήτρια στο 1ο εξάμηνο της Σχολής Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τρίτος υπότροφος του Ομίλου είναι ο Κωνσταντίνος Μπασιάκος, σπουδαστής του τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής στην Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας του ΤΕΙ Ηπείρου, ο οποίος υποδείχθηκε φέτος από την Ιερά Μητρόπολη Κερκύρας Παξών και Διαποντίων Νήσων για την υποτροφία που χορηγεί ο Όμιλος Κέρκυράς μας σε

συνεννόηση με την Ιερά Μητρόπολη. Τέλος, η υπότροφος Ειρήνη Βλάσση – Πανδή, φοιτήτρια της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου, συνεχίζει την υποτροφία της και για την ακαδημαϊκή χρονιά 2013-14. Οι υπότροφοι παρέλαβαν τις υποτροφίες τους σε πανηγυρική συνεστίαση του Ομίλου που πραγματοποιήθηκε εντός του μήνα Νοεμβρίου. Με την ευκαιρία, ο Ροταριανός Όμιλος Κερκύρας ευχαριστεί όλους όσοι κατέθεσαν αιτήσεις για τις φετινές υποτροφίες. Η επιλογή είναι πάντα δύσκολη, πόσω μάλλον όταν υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι υποψήφιοι υπότροφοι. Σε όλους και όλες, εύχεται καλή πρόοδο στις σπουδές τους! Τους χαιρετισμούς μας σε έναν ιδιαίτερα δυναμικό Όμιλο της βόρειας Περιφέρειας και στον καλό φίλο, Πρόεδρό του Δημήτρη Πιτσινίγκο. Συγχαρητήρια για τις έξοχα στοχευμένες δράσεις.

Ρ.Ο. Κέρκυρας | Ρ.Ο. Corfu International

33

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

ľΣτιγμιότυπο από την παράδοση των tablets

Στο ίδιο πανέμορφο νησί του Ιονίου δραστηριοποιείται με μεγάλη επιτυχία και ο Ρ.Ο.

Corfu – International αντιπροσωπεία μελών του οποίου την Δευτέρα 21 Οκτωβρίου με επικεφαλής την Πρόεδρο του Ομίλου, Κούλα Κυριάκη, επισκέφθηκαν την Δημόσια Βιβλιοθήκη της Κέρκυρας προκειμένου να τηρήσουν την υπόσχεσή τους για την δωρεά τεσσάρων TABLETS τελευταίας τεχνολογίας.

Τ

ην αντιπροσωπεία υποδέχθηκε ο Διευθυντής της Βιβλιοθήκης κ. Γιώργος Κεφαλωνίτης, ο οποίος εξέφρασε τις θερμές ευχαριστίες του Εφόρου της Βιβλιοθήκης κ. Μάριου Πούλου, επίκουρου καθηγητή του Ιονίου Πανεπιστημίου και ευχαρίστησε την Πρόεδρο και τα μέλη του Ομίλου για την δωρεά επισημαίνοντας ιδιαίτερα την συμβολική αξία της υποστήριξης της Βιβλιοθήκης σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο. Διαβεβαίωσε δε τα μέλη του Ρ.Ο. Corfu – International ότι τα τέσσερα TABLETS θα δοθούν άμεσα σε χρήση στο κοινό

στο νέο αναγνωστήριο της Βιβλιοθήκης. Πρόσθεσε, επίσης ότι η Βιβλιοθήκη είναι πάντοτε ανοικτή σε συνεργασίες και εκδηλώσεις με πολιτιστικό περιεχόμενο στις φιλόξενες αίθουσές της. Ο νεώτερος Όμιλος της Κέρκυρας με την εμπειρία του υπΔιοικητή, Κώστα Καρβούνη και τον δυναμισμό της Προέδρου και των μελών του έχει κάνει ήδη αισθητή την παρουσία του στην τοπική κοινωνία του νησιού.

34

Πολιτισμός e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Μανόλης Ανδρόνικος, «Το Χρονικό της Βεργίνας»,εκδ. Μορφωτικό ‘Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης

Ανδρόνικος: «Είχα, λοιπόν, βρεῖ τὸν πρῶτο ἀσύλητο μακεδονικό τάφο!»

“Π

Η κεφαλή του Φιλίππου Β’

ήρα το τσαπάκι της ανασκαφής, που έχω μαζί μου από το 1952, έσκυψα στο λάκκο και άρχισα να σκάβω με πείσμα και αγωνία το χώμα κάτω από το κλειδί της καμάρας. Ολόγυρα ήταν μαζεμένοι οι συνεργάτες μου. (…) Συνέχισα το σκάψιμο και σε λίγο ήμουν βέβαιος. Η πέτρα του δυτικού τοίχου ήταν στη θέση της, απείραχτη, στέρια. (…)

-Είναι ασύλητος! Είναι κλειστός! Ήμουν ευτυχισμένος βαθιά. Είχα λοιπόν βρει τον πρώτο ασύλητο μακεδονικό τάφο. Εκείνη τη στιγμή δεν ενδιαφερόμουν για τίποτε άλλο. Εκείνη τη νύχτα -όπως και όλες τις επόμενες- στάθηκε αδύνατο να κοιμηθώ περισσότερο από δυο τρεις ώρες. Γύρω στις 12, τα μεσάνυχτα, πήρα το αυτοκίνητο και πήγα να βεβαιωθώ αν οι φύλακες ήταν στη θέση τους. Το ίδιο έγινε και στις 2 και στις 5 το πρωί. Οπωσδήποτε, συλλογιζόμουν, μέσα στη σαρκοφάγο πρέπει να κρύβεται μια ωραία έκπληξη. Η μόνη δυσκολία που συναντήσαμε ήταν πως την ώρα που ανασηκώναμε το κάλυμμα, είδαμε καθαρά πια το περιεχόμενο και έπρεπε να μπορέσουμε να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και να συνεχίσουμε τη δουλειά μας, μόλο που τα μάτια μας είχαν θαμπωθεί απ’ αυτό που βλέπαμε και η καρδιά μας πήγαινε να σπάσει από συγκίνηση. Μέσα στη σαρκοφάγο υπήρχε μια

ολόχρυση λάρνακα. Επάνω στο κάλυμμά της ένα επιβλητικό ανάγλυφο αστέρι με δεκάξι ακτίνες, και στο κέντρο του ένας ρόδακας. Με πολλή προσοχή και περισσότερη συγκίνηση ανασήκωσα το κάλυμμα με το αστέρι πιάνοντάς το από τις δυο γωνίες της μπροστινής πλευράς. Όλοι μας περιμέναμε να δούμε μέσα σ’ αυτήν τα καμένα οστά του νεκρού. Όμως αυτό που αντικρίσαμε στο άνοιγμά της μας έκοψε για μιαν ακόμη φορά την ανάσα, θάμπωσε τα μάτια μας και μας πλημμύρισε δέος: πραγματικά μέσα στη λάρνακα υπήρχαν τα καμένα οστά. (…) Αλλά το πιο απροσδόκητο θέαμα το έδινε ένα ολόχρυσο στεφάνι από φύλλα και καρπούς βελανιδιάς που ήταν διπλωμένο και τοποθετημένο πάνω στα οστά. Ποτέ δεν είχα φανταστεί τέτοια ασύληπτη εικόνα. Μπορώ να φέρω στη συνείδησή μου ολοκάθαρα την αντίδραση που δοκίμασα καθώς έλεγα μέσα μου: “Αν η υποψία που έχεις, πως ο τάφος ανήκει στον Φίλιππο, είναι αληθινή -και η χρυσή λάρνακα ερχόταν να ενισχύσει την ορθότητα αυτής της υποψίας- κράτησες στα χέρια σου τη λάρνακα με τα οστά του. Είναι απίστευτη και φοβερή μια τέτοια σκέψη, που μοιάζει εντελώς εξωπραγματική”. Νομίζω πως δεν έχω δοκιμάσει ποτέ στη ζωή μου τέτοια αναστάτωση, ούτε και θα δοκιμάσω ποτέ άλλοτε”.

Μανόλης Ανδρόνικος e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Η χρυσή λάρνακα που περιείχε τα οστά του Φιλίππου Β΄ και το χρυσό στεφάνι που παριστάνει κλαδί χρυσής βελανιδιάς με χρυσά βελανίδια. Έχει 13 φύλλα και 68 βελανίδια. Η βελανιδιά είναι το ιερό δέντρο του Δία

Μανόλης Ανδρόνικος: Μια μορφή μέσα στον χρόνο Ανάμεσα στο θολό φως του σύγχρονου πολιτισμού και τον Κάτω Κόσμο των Μακεδόνων Βασιλέων, δεν μεσολαβούν παρά μερικές χιλιάδες χρόνια, που κατάφεραν να χωρέσουν

στη ζωή ενός και μόνο ανθρώπου: του Έλληνα αρχαιολόγου που έμεινε στην Ιστορία ανασύροντας από τη λήθη της τέφρας έναν τάφο και το πεπρωμένο ενός έθνους.

του Στέφανου Δάνδολου

35

36

Πολιτισμός e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Μανόλης Ανδρόνικος: Μια μορφή μέσα στον χρόνο

Ή

ταν μεσημέρι, στις 8 Νοεμβρίου του 1977, όταν ο Μανόλης Ανδρόνικος και οι συνεργάτες του άνοιξαν την πόρτα του ασύλητου τάφου στη Βεργίνα, που είχε σφραγιστεί πριν από 2.300

χρόνια. Εκείνη τη στιγμή, καθώς έσπρωχναν τη βαριά φθαρμένη πύλη κάτω από τον μουντό, φθινοπωριάτικο ουρανό, δεν γνώριζαν σε ποιον ανήκει ο τάφος. Το μόνο για το οποίο ήταν βέβαιοι είναι αυτό στο οποίο είχε καταλήξει ο ίδιος ο Ανδρόνικος το 1963, όταν ανακάλυψε τις πρώτες επιτύμβιες στήλες: ότι σε εκείνη την περιοχή ήταν εγκατεστημένη, μεταξύ 1000 και 700 π.Χ., μια ακμαία ανθρώπινη κοινωνία που συνήθιζε να συνοδεύει τους νεκρούς της με πλούσια χάλκινα κοσμήματα και σιδερένια όπλα και να σκεπάζει τους τάφους τους με χαμηλούς τύμβους, σύμφωνα με ένα πανάρχαιο έθιμο που εμφανίζεται στον ελλαδικό χώρο από τα πανάρχαια χρόνια. Αυτούς τους χαρακτηριστικούς τύμβους έσπευσε να ερευνήσει πρώτη φορά ο Μανόλης Ανδρόνικος το 1951, επισκεπτόμενος, ως επιμελητής αρχαιοτήτων ακόμα, το εκτεταμένο νεκροταφείο που απλωνόταν στη βόρεια και ανατολική πλευρά του χωριού. Ωστόσο, έπρεπε να περάσουν είκοσι έξι ολόκληρα χρόνια μέχρι εκείνο το συννεφιασμένο απομεσήμερο του ’77 που σήμανε την επίτευξη μίας εκ των σπουδαιότερων ανακαλύψεων σε παγκόσμιο επίπεδο: τη διαπίστωση ότι πίσω από εκείνη τη βαριά, φθαρμένη πύλη βρίσκεται ο τάφος του Φιλίππου του Β’, του πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τα ευρήματα, η χρυσή λάρνακα με τα οστά και το αστέρι των Μακεδόνων βασιλέων, οι λαμπρές τοιχογραφίες, οι σιδερένιοι θώρακες, τα ψηφιδωτά, τα ανάγλυφα μέλη, οι κλίνες από ελεφαντοστό, όλα έδωσαν ένα τέλος στις αγωνίες και τις αμφιβολίες του Ανδρόνικου και τον έκαναν να σφραγίσει θριαμβευτικά ένα ταξίδι γεμάτο κόπους και απογοητεύσεις. Ένα ταξίδι που ξεκίνησε όταν πρωτοπήγε στη Βεργίνα ως μαθητής του Κωνσταντίνου Ρωμαίου, τον Μάρτη του ’38. Δεν ήταν καν είκοσι χρονών, κι όμως το πάθος του για την Αρχαιολογία έκανε πολλούς να τον προσέξουν όταν έπρεπε να συντονίζει τους εργάτες και να τα έχει όλα έτοιμα εν αναμονή της άφιξης του δασκάλου του. Αυτό το πάθος ήταν που θα τον άφηνε και για πάντα χαραγμένο στην ιστορία: το πάθος του οραματιστή που ανοίγει δρόμους στην ομίχλη του παρελθόντος. Το πάθος του ταξιδευτή που αναζητεί την Ιθάκη του στο εύρημα. Στο εύρημα που φωτίζει ζωές και κόσμους από το κάποτε. Το δικό του «κάποτε» άρχισε να υφίσταται στην Προύσα τον Οκτώβριο του 1919 κι έμελλε να χαράξει από νωρίς ανησυχίες συναφείς με την αναζήτηση.

Ο θρόνος στον «τάφο της Περσεφόνης»

Μανόλης Ανδρόνικος e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

37

38

Πολιτισμός e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Α

πό παιδί στη Θεσσαλονίκη, βρήκε καταφύγιο στην ποίηση κι έτσι πλούτισε τη χαρακτηριστική του εσωστρέφεια με τους θησαυρούς που μπορεί να κρύβει μια σελίδα τυπωμένη από λέξεις. Στην αρχή ο Παλαμάς, αργότερα ο Ελύτης και ο Σεφέρης. Αυτοί ήταν οι αγαπημένοι του ποιητές. Και μέσα από την ποίηση της ίδιας της ζωής, που αποπνέει το ταξίδι προς την αλήθεια, βάλθηκε να σκάβει. Κυριολεχτικά και μεταφορικά. Στο χώμα και στην ψυχή. Σπουδάζει στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αριστεύει. Το 1952 γίνεται καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο. Το 1954 και το 1955 συμπληρώνει τις σπουδές του στην Οξφόρδη υπό τις ευλογίες του σερ Τζον Μπίζλι. Υπηρετεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Το 1957 εκλέγεται υφηγητής της Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Τέσσερα χρόνια αργότερα γίνεται έκτακτος καθηγητής της Β’ έδρας Αρχαιολογίας και το 1964 τακτικός καθηγητής στην ίδια έδρα. Και παράλληλα διαβάζει. Διαβάζει πολύ. Η αφοσίωσή του στα γράμματα τον ωθεί στο να ιδρύσει, μαζί με φίλους, τον σύλλογο «Η Τέχνη». Αν και δεν του πολυαρέσουν τα ταξίδια, πηγαίνει παντού, ακόμα και στη Μέση Ανατολή. Παντρεύεται την Ολυμπία Κακουλίδου. Διαμένει επί της οδού Παπάφη στη Θεσσαλονίκη και το «Μανώλης» θέλει να το γράφει με όμικρον. Διατελεί Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής της Θεσσαλονίκης. Σε ό,τι αφορά την Ιστορία, η αντίστροφη μέτρηση σήμανε το καλοκαίρι του 1976, όταν άρχισαν οι συστηματικές ανασκαφές της Μεγάλης Τούμπας. Το σημαντικότερο πρόβλημα ήταν ο τεράστιος όγκος των χαλαρών χωμάτων, μέσα στον οποίο κανείς δεν γνώριζε τη θέση του τάφου ή των τάφων, καθώς και τα περιορισμένα κονδύλια του Πανεπιστημίου τα οποία είχε στη διάθεσή του ο Ανδρόνικος. Οι μήνες που ακολούθησαν ήταν δύσκολοι, αγωνιώδεις, σκληροί. Ο Ανδρόνικος έδινε μάχη με τη γη, με τον χρόνο, ακόμα και με τον ίδιο του τον εαυτό. Ώσπου φτάνουμε στο Νοέμβριο του 1977. Με το πολιτικό θερμόμετρο να ανεβαίνει στα ύψη, καθώς πλησιάζουν εκλογές. Πολύ μακριά απ’ όλα αυτά, εκεί όπου η τέφρα του χρόνου υπόσχεται τις δικές της αλλαγές, ο Ανδρόνικος περνά τη φθαρμένη πύλη. Και αποκαλύπτει το μυστικό της Μεγάλης Τούμπας. Κάτω από την επίχωση της νοτιοδυτικής πλευράς του Τύμβου, έρχονται στο φως τα θεμέλια ενός υπέργειου οικοδομήματος, του Ηρώου, ένας συλημένος κιβωτιόσχημος τάφος, που ονομάζεται Τάφος της Περσεφόνης από το θέμα των τοιχογραφιών που κοσμούν το εσωτερικό του, και ο ασύλητος Μακεδονικός τάφος που θα σημάνει μία από τις σπουδαιότερες ανακαλύψεις στα χρονικά. «Αυτό το μυστικό το ονειρευόμουν από τότε που έκανα την πρώτη δοκιμή το 1952», θα έγραφε αργότερα. Και θα συμπλήρωνε: «Ο στόχος της αρχαιολογικής έρευνας έμενε πάντα καθαρός, σταθερός και καίριος. Ωστόσο, το ανθρώπινο πάθος μιας ολόκληρης ζωής λειτουργούσε το ίδιο έντονα και επίμονα». Το ανθρώπινο πάθος. Του οραματιστή. Του ταξιδευτή. Όταν, μερικές μέρες αργότερα, είναι έτοιμος να αναγγείλει και επισήμως την ανακάλυψή του, η αίθουσα της Αρχαιολογικής Εταιρείας πλημμυρίζει από κόσμο.

Η αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Τοιχογραφία στο εσωτερικό του «τάφου της Περσεφόνης»

Μανόλης Ανδρόνικος

39

e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013 Άνθρωποι στέκονται μέχρι και στο πεζοδρόμιο της Πανεπιστημίου προκαλώντας αναστάτωση στην κυκλοφορία. Ο Ανδρόνικος μπορεί να αισθάνεται τη λύτρωση που θα ένιωθε κάθε Οδυσσέας, αλλά όχι απόλυτα. Είναι ρεαλιστής. Ξέρει πολύ καλά πως ανάμεσα στους συναδέλφους του υπάρχουν αντιρρήσεις. Όχι φυσικά επειδή σπεύδει να χαρακτηρίσει τους τάφους βασιλικούς, αλλά επειδή ταυτίζει τον νεκρό της χρυσής λάρνακας με τον Φίλιππο τον Β’ και τη Βεργίνα με τις Αιγές. Το δεύτερο θα ενδυναμωνόταν κάποια στιγμή χάρη και στο βιβλίο του Νίκολας Χάμοντ που δεν αφήνει αμφιβολίες για την ακριβή θέση της παλαιάς πρωτεύουσας της Μακεδονίας. Ο Φίλιππος όμως; Εκεί τα πράγματα είναι δύσκολα από την πρώτη κιόλας στιγμή, στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Ενώ η οθόνη προβάλλει το ελεφάντινο κεφαλάκι του Φιλίππου, ο Ανδρόνικος κλείνει την ομιλία του λέγοντας, «Αυτός πρέπει να είναι ο νεκρός του τάφου: ο Φίλιππος ο Β’, ο πατέρας του Αλεξάνδρου». Και ακόμα και τότε το νιώθει ότι θα υπάρχουν αμφισβητήσεις. Κάμποσα χρόνια αργότερα, θα έγραφε στο «Χρονικό της Βεργίνας»: «Δεν φαντάζομαι να έχει γίνει δεκτή ποτέ άλλοτε μια αρχαιολογική ανακοίνωση με τόσο ενθουσιασμό και συγκίνηση. Ήταν φανερό πως τα ευρήματα λειτουργούσαν κιόλας πολύ πέρα από την αυστηρά επιστημονική περιοχή. Για μιαν ακόμη φορά, ο θρύλος του Μεγαλέξανδρου είχε αγγίξει τις καρδιές των Μακεδόνων. Και όχι μόνο αυτών. Οι ξένοι ανταποκριτές φαίνονταν βαθιά συγκινημένοι, οπωσδήποτε δεν έκρυβαν τον ενθουσιασμό τους. Ίσως οι πιο συγκρατημένοι από όλους να ήταν οι συνάδελφοι αρχαιολόγοι. Μάντευα πως άρχιζε κιόλας η ετοιμασία κάποιας αντίδρασης, τουλάχιστον κάποιος σκεπτικισμός».

H επιτυχία του Ανδρόνικου οφείλεται στα ευρήματά του. Οφείλεται στην επιμονή της αναζήτησης του ευρήματος μέσα στο χώμα και της αλήθειας του στις αρχαίες μαρτυρίες, που και αυτές αναζητούνταν με πείσμα. Από τη μία η τέφρα του χρόνου και από την άλλη η απόσταση του σημερινού κόσμου από τούτη την τέφρα. Και στο ενδιάμεσο, η αγωνία. Το σαράκι και της παραμικρής αμφιβολίας. Προκειμένου να καταπνίξει τη δική του αμφιβολία σχετικά με τις τοιχογραφίες, ο Ανδρόνικος θέλησε να ακούσει τι θα πει ο Γιάννης Τσαρούχης. Για το περιεχόμενο της λάρνακας θέλησε να συμβουλευτεί τους καθηγητές Δημήτριο Παντερμαλή και Γεώργιο Δεσπίνη. Για τα ελεφάντινα κεφαλάκια περίμενε τις αντιδράσεις των συνεργατών του. Η αφήγηση του «Χρονικού της Βεργίνας» αγκαλιάζει και την επόμενη χρονιά, το 1978, τότε που ο Ανδρόνικος ανακάλυψε τον Τάφο του Πρίγκιπα. Ήταν το τρίτο μυστικό που έκρυβε η Μεγάλη Τούμπα. Ένας ακόμα ασύλητος Μακεδονικός τάφος. Λίγο πριν ξεπροβάλει μέσα από την τέφρα του χρόνου, είχαν ρωτήσει τον Ανδρόνικο τι θα έκανε εάν βρισκόταν και τρίτος τάφος που θα αποδείκνυε δίχως καμιά αμφιβολία ότι ανήκει στον Φίλιππο. «Με χαρά θα αναγνωρίσω το σφάλμα μου», είχε απαντήσει. Και είχε προσθέσει: «Εάν συμβεί κάτι τέτοιο θα προσπαθήσω να ερμηνεύσω καλύτερα το εύρημα, στηριγμένος πια σε όλα τα στοιχεία της ανασκαφής».

40

Πολιτισμός e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Μανόλης Ανδρόνικος: Μια μορφή μέσα στον χρόνο Δεν χρειάστηκε τελικά να το κάνει, γιατί στον Τάφο του Πρίγκιπα δεν βρέθηκαν αποδείξεις για τον Φίλιππο. Στη δεκαετία του ’90, κυρίως μετά τον θάνατο του Ανδρόνικου το 1992, διατυπώθηκαν απόψεις για χρονολογήσεις άλλων ευρημάτων της Μακεδονίας που μοιραία συμπαρασύρουν και τη χρονολόγηση του περιεχομένου του δεύτερου βασιλικού τάφου. Όμως η ταύτιση του αρχαιολογικού χώρου της Βεργίνας με τις Αιγές υπήρξε σημείο αναφοράς για τα ευρήματα από τον ευρύτερο βορειοελλαδικό χώρο. Και όσο για τον άνθρωπο που τα έφερε όλα στο φως; Κείτεται κι αυτός τώρα στην τέφρα του χρόνου, διόλου ξεπερασμένος και σε καμιά περίπτωση λησμονημένος. Και δεν χρειάζεται να σκάψει κανείς στα βάθη της γης για να τον ανασύρει στο τώρα, διότι το δικό του ανάκτορο είναι βαθιά χαραγμένο εκεί, στη Μεγάλη Τούμπα, στα χώματα που κάποτε μελάνιασαν από το αίμα για να γιγαντωθεί αυτό που εμείς σήμερα λογίζουμε ως Μακεδονία και κανείς δεν μπορεί να μας το κλέψει: ο αρχαίος θαυμαστός κόσμος των Ελλήνων.

Ανθρώπινες αδυναμίες

Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι ο ίδιος ο Ανδρόνικος δεν έτρεφε ιδιαίτερη συμπάθεια στον Φίλιππο τον Β’, όσο μεγάλο βασιλιά κι αν τον θεωρούσε. Το αποκαλύπτει η ίδια η σύζυγός του στον επίλογο του «Χρονικού της Βεργίνας». «Στο σχολείο όπου δίδασκε», γράφει, «είχε δηλώσει κάποτε πως δεν αγαπούσε ούτε τον Φίλιππο». Αλλά πράγματα που δεν αγαπούσε; Τα ταξίδια. Τις φωτογραφίες. Ακόμα και τις συναντήσεις του με άλλους αρχαιολόγους. «Γυρνούσε πάντοτε ικανοποιημένος από τις επαφές του με τους αρχαιολόγους», σημειώνει η Όλυ Ανδρονίκου, «αλλά ήταν κουρασμένος και άκεφος».

ľΟ θώρακας από την χρυσοποίκιλτη πανοπλία του Φιλίππου

Στη γη της Περσεφόνης

Σε ό,τι αφορά τα ευρήματα που έφερε στο φως ο Μανόλης Ανδρόνικος, η χρονική διαφορά ανάμεσα στους τάφους και τη Μεγάλη Τούμπα δηλώνει πως ο εντυπωσιακός τύμβος κατασκευάστηκε για να καλύψει τα παλαιότερα μνημεία που είτε είχαν συληθεί (όπως το Ηρώο και ο Τάφος της Περσεφόνης) είτε είχαν παραμείνει άθικτα (προκειμένου να προστατευτούν), όπως ο τάφος του Φιλίππου και ο τάφος του Πρίγκιπα, έπειτα από μια μεγάλη καταστροφή στο νεκροταφείο των Αιγών. Η καταστροφή αυτή οφείλεται σε Γαλάτες μισθοφόρους που είχε εγκαταστήσει ο Πύρρος, ο βασιλιάς της Ηπείρου, στις Αίγες, μετά τη νίκη του επί του Αντίγονου Γονατά στα 274 π.Χ. Οι Γαλάτες προκάλεσαν την εκτεταμένη καταστροφή και του νεκροταφείου των Αιγών που μαρτυρείται από τις θραυσμένες επιτάφιες στήλες, οι οποίες αργότερα χρησιμοποιήθηκαν ως δομικό υλικό στην κατασκευή της επίχωσης. πηγή: www.ethnos.gr (2013)

Ασημένια υδρία – τεφροδόχος με χρυσό στεφάνι βελανιδιάς. Βρέθηκε στον τάφο του Πρίγκιπα.

Μανόλης Ανδρόνικος e-γέτης | Τεύχος 18 | Δεκέμβριος 2013

Ελεφαντοστέϊνο γλυπτό. Βρέθηκε στον «τάφο του Πρίγκιπα»

Οι Βασιλικοί Τάφοι

41

Όταν ήμουν 5 χρονών η μητέρα μου πάντα μου έλεγε ς. ή ζω ς τη δί ει κλ το ι να εί α χί τυ ευ η ι ότ

Όταν πήγα στο σχολείο με ρώτησαν τι θα ήθελα να γίνω όταν θα μεγάλωνα. Έγραψα «ευτυχισμένος».

1980)

(09.10.1940 – 08.12.

τηση ώ ερ ν τη ει ήσ νο τα κα χα εί ν δε ι ότ Μου είπαν βει τη ζωή. λά τα κα ν χα εί ν δε ι ότ πα εί υς το ι κα