// BOEKEN
De staatsbank Door Hans Amesz
T Titel: De Staatsbank Auteurs: Ivo Bökkerink en Pieter Couwenbergh Uitgever: Prometheus ISBN: 9789044642223
ijdens de openbare verhoren van de commissie De Wit over de bankencrisis in 2010 voorspelde Michael Enthoven, tot hilariteit van alle aanwezigen, dat de volledige privatisering van ABN AMRO wel 25 jaar zou kunnen duren. Van alle prognoses uit die tijd zit de voormalige bankier van J.P. Morgan en oud-voorzitter van NL Financial Investments (opgericht voor het beheer van aandelen van genationaliseerde financiële instellingen in Nederland) er echter het dichtst bij. Na bijna twaalf jaar is de Nederlandse staat nog niet eens op de helft van zijn geplande verkoop. Hoe dit kon gebeuren, wordt fascinerend gereconstrueerd in het boek De Staatsbank van twee onderzoeksjournalisten van Het Financieele Dagblad. Zij gaan diep in op de periode vanaf 2008, toen de Nederlandse staat middenin de kredietcrisis zo’n 21 miljard euro neertelde voor ABN AMRO, via de gedeeltelijke beursgang in 2015 tot nu en concluderen dat de voormalige icoon van het Nederlandse bedrijfsleven nog altijd met zichzelf worstelt: te hoge kosten, falende witwascontroles, gedoe rondom bonussen, achterstanden op ICT-gebied, lekken naar de media. Medio 2018 trekt een groep managers uit het hogere kader aan de bel over de koers van de bank. Ze hebben het over een angstcultuur, waarvoor in de eerste plaats toenmalig presidentcommissaris Olga Zoutendijk verantwoordelijk werd gehouden. Zij had in 2016 het geheime project Gravlax geïnitieerd om Gerrit Zalm te vervangen als Voorzitter van de Raad van Bestuur. Gravlax is een Zweedse delicatesse, maar betekent letterlijk ‘in de grond gegraven zalm’. Zalm was door de toenmalige Minister van Financiën Wouter Bos neergezet op de stoel van de CEO. Hij vormde samen met zijn team ABN AMRO om tot een relatief bescheiden nationale bank en kreeg daarbij te maken met tegenwerking van veel managers, die hem verweten nauwelijks iets van bankieren en de bancaire sfeer te begrijpen. Na de ogenschijnlijk geslaagde beursgang eind 2015 kondigde Zalm nog geen jaar later aan dat hij zijn tot 2018 lopende termijn niet wilde volmaken. Waarom? Dat kwam vooral doordat de sfeer aan de top jarenlang ernstig verziekt was. ‘De bank is als een auto die er dankzij flink poetswerk aan de buitenkant aardig uitziet. Maar onder de kap sputtert de motor.’ De auteurs hebben met ruim 120 betrokkenen gesproken en in totaal een half miljoen woorden uit notulen en persoonlijke aantekeningen bekeken. Op basis daarvan is overtuigend beschreven hoe ABN AMRO klem kwam te zitten tussen ambtenaren en bankiers.
De rit van mijn leven Door Hans Amesz
H Titel: De rit van mijn leven Auteur: Robert Iger Uitgever: Business Contact ISBN: 9789047013808
84
FINANCIAL INVESTIGATOR
NUMMER 4 / 2020
et boek van Robert Iger heeft als ondertitel: Lessen in creatief leiderschap als CEO van Disney. Iger werd CEO van The Walt Disney Company in 2005, op een moment dat het bedrijf er slecht voorstond. Vijftien jaar later is Disney het grootste en misschien wel meest gerespecteerde mediabedrijf ter wereld. Het is eigenaar van Pixar (gespecialiseerd in het maken van animatiefilms met behulp van computeranimatie), Marvel (bekend om de productie van de Marvel Cinematic Universe-films), Lucasfilm (Star Wars) en 21st Century Fox. Het bedrijf heeft verder met Disney+ een eigen streamingdienst en is sinds het aantreden van Iger vervijfvoudigd in waarde. Iger verschaft inderdaad lessen in creatief leiderschap door eerlijk en onderhoudend te vertellen hoe hij leiding gaf aan bijvoorbeeld Disney’s gigantische miljardenacquisities, door vooral in te zetten op persoonlijke chemie, het overtuigen van zijn tegenspelers – waaronder Steve Jobs bij de overname van Pixar – en niet bang te zijn de tweede viool te moeten spelen in de overtuiging dat je daardoor mensen achter je kunt krijgen. Iger predikt respect voor de ander: ‘Een beetje respect heeft een lange levensduur en de afwezigheid ervan kan zeer kostbaar zijn,’ schrijft hij. Opvallende anekdotes in ‘De rit van mijn leven’ gaan over de mensen aan wie hij een hekel had en illustreren waarom. Het waren in de zakenwereld allemaal machtige mannen die hem met minachting behandelden op momenten dat hij kwetsbaar was. Bob Iger heeft het merk Disney verder gebracht dan bijna iedereen had verwacht; met gratie en durf.
