Hjólhesturinn 5. árg. 3. tbl. 1996

HlHLHESrilRIMN FRÉTTABRÉF ÍSLENSKA FJALLAHJÓLAKLÚBBSINS A-x—?,o

QFHK)

Leiðarinn Nú er sumariö liöiö og vetur konungur að ganga í garö. Sumarið sem lciö licfur vcrið nokkuð gott veðurfarslega scö og vonandi hcfur hjólreiöafólk nýtt sér þaó í fcrðalögum á rciðskjótum síniim. Fólk hcfur að minnsta kosti nolaö hjóliö í vinmma því cins og í fyrra suinar þá hafa sjaldan scsl svo margir hjólandi og nú. Til vitnis uni þaö. bá í hvcrt skipti scm maður fór niöur Laugaveginn. scm cr bannaöur allri hjólaumfcrð. þá sást til minnsta kosti eins. cf ckki flciri lijólrciðamanna. Það íer víst cnginn cflir þcssuin "Bannað aö hjóla" skiltum á Laugveginum og hcf cg tekið cftir því að lögrcglan hcfur látið hjólrciöafólk afskiptalausl lijóla á Laug\ eginuni. Aö vísu var cg stöðvaður á hjóli ásamt vini inínum á Laugavcginum af lögrcglunni.

Lögrcglubillinn ók kurtcisislega fyrirokkur og út stc lögrcglumaður sem bcnti okkur á að við ættuin hjóla mcö umfcröinni niöur Laugavcginn cn ckki á nióti uinfcrð. Við vissuni upp á okkur sökina báöumst afsökunar og fónini aðra lcið.

Síöasta vctur fenguni við cins og allir vita göngu- og hjólrciðabrú yfir Kringluinýrabrautina íjólagjöf. Áttumvið aö fá aðra bn'i í jólagjöf þclta áriö cn hún kcinur víst ckki fyrr cn næsta vor. Byrjað var á framkvæmdum viö göngu- og lijólrciðabrú yfir M i k l u b r a u t i n a vid Rauögcrði cn fjárveitingar vantar til aö Ijúka vcrkinu. Viö vonum bara aö við fáum cina bn'i á hvcrjuári.

Hjólhcsturinn hcfur brcyst mikiö á undanförnu ári cins og lesendur hafa oröið vitni ad. Ein brcyting þælti ritncfndinni æskilcgri cn önnur. og væri þaö cf hin almcnni félagniaöur ÍFHK skrifadi ncirri

grcinar eða fcröasögur í blaöiö. Okkur liefur dottið í hug aö cfna til fcröasögusainkcppni mcö veglegum verðlaunum lil að glæöa áhugan að skrifa í blaöið. Ef bað cr áluigi fyrir slíku þá inununi \ ið halda slíka kcppni í næsta blaði. Viö í ritncfndinni \onumst nú nieð þessu aö þiö lcscndur fariö að skrifa mcira í blaöiö og gcrið slarf okkar lcttara.

S\po fariö nú og byrjiö aö skrifa. Þ\'í miður fór cg ckki í margar hjólrciðafcröir í sumar cn mcr tóksl þó komast til "hjólrciöaparadísinnar" Danincrkur. Ég fór lil að hcimsa'kja \in minn norðalcga á Jóllandi og ætlaöi aö lijóla lil hans frá Köbcn. Ég \ ar búinn aö fá scnda bæklinga og kort frá viní ininum scin úllistuöu Incrsu yndislcgt \ æri nú aö hjóla þarna og k o r t i n sýndu f u l l l af hjólrciöastígum og mcira scgja hjólrciðaþjóðxcguin (Nationalc cykclrutc). Ég fann á kortunum hjólrciðaþjóö\ cg nr. 4 scin lá í þá átl scni cg ætlaöi aö fara. Síöan loksins þcgar cg kcmst til h j ó l a d r a u m l a n d s i n s þá b l a s l i aðcins raumcrulcikin \ iö. draumarnir lirundu. Jú þarna \-ar aö vísu fullt af hjólrciöastíguin incðfram hclstu umfcrðagölunuiu og út uin allar trissur. EN hjólreiðabjóðvegur nr. 4 var í cinhverjum fclulcik. Ég \ ar hcillcngi að lcita aö honum og spuröist inikiö lil vegar bæöi á dönsku og cnsku cn fólk \ issi bara ckkcrt h\ar nr.4 \æri. Síóan cftir nokkra klukkulíma hjólrciðar í nokkuð rctta áll þá fann cg hinn blcssaöa hjólrciöaþjóö\cg nr.

4. Draumarnir byrjuöu stra.x aö rísa upp í huga mcr cn cftir hálftíma þá kom cg aö gatnamótum þar scin hjóladraumalandið h\'arf f\rir fullt og alll úr huga mínum. Á gatnamótunuin gat cg \ alið uin brjár lciðir. til hægri. til vinstri og loks til baka. scni cg

ætlaöi ckki aö fara. Þaö var ekki þaö. aö þaö vantaði skilti. Þarna var blátt skilti scm var incrkt incö rauöu incrki aö stígurinn væri nr. 4 og loks var hvít ör scm benti á aö nr. 4 lægi lil baka þaöan scin cg kom og svo var ekkert mcira á skiltinu. Hvort lá hann áfrain til vinstri cöa hægri? Svona var fyrsti dagurinn minn. cg lcitaöi lengi að stígnum. fann hann. tvndi honum. lcitadi. fann hann. týndi honum aftur. leitaöi meira. og svo framvcgis. Ég komst aöcins helminginn af iciðinni scm cg ætlaði mcr fyrsta daginn.

Ég gafst síöan upp á hjólreiöaþjóðvegumim og geröi bara cins og cg gcri upp á Fróni. og hjólaði mcðfram bílaþjóövcgunum.

Danirnir mega ciga þaö aö bcir eiga mikið af góðum hjólrciðastígum cn þcir cm bara svo ílla mcrktir að þcir komu mcr ckki niikliini notuin.

Muniö aö grasiö cr ckkert mikiö grænna hinu mcgin. þcgar við hjólum inn í vcturinn. a nagladckkjunum og mcö Ijósin á fullu í svörtu skammdeginu.

Gísli Jónsson

Aðalfundarboð Aðalfundur verður h a l d i n n f i m m t u d a g i n n 7. nóvember kl.20:00 við Austurbugt 3. Á fundinum verður m.a. kosið í stjórn og nefndir, farið yfír starfsemina síðasta árið og almennar umræður um starfíð næsta ár. Allir skírteinishafar hafa kostningarétt og eru eindregið hvattir til að mæta. Þeir sem vilja bjóða sig fram í stjórn eða nefndir þurfa helst að hafa samband við okkur sem fyrst, ekki síðar en laugardaginn 2. nóvember í síma klúbbsins 562 0099.

Stjórnin

Kveðja frá Vigdísi Finnbogadóttir Þcgar frcttist í suniar. fyrir forsctakosningar. aö Vigdís Finnbogadóttir ætlaöi að taka fram hjólið sitt og smyrja bað upp scndum \ ið hcnni síöasta Hjólhcst. scm var cinmitt incö grcin um vorvcrk hjólrcióaniannsins. Ekki stóð á svari og lysti hún ánægju sinni mcö blaöiö og sagði síðan: Jjftltf

Míw

iíóittf /*») 6(i% fa ^J

'CfkAi u

NAFINU Hjóladagurinn í b r ó t t i r fyrir alla. íslcnski fjallahjólaklúbburinn og Landsamtök Hjólrciöainanna stóðu að hjólreiðadegi scm haldin var mcð pomp og prakl 22. scptcmbcr s.l. Almcnningur var hvattur til að hjóla u |) b 2()km hring í Rcykjavík og aö loknu afrcki fcngu allir viðurkcnningarskjal. Var bcssi dagurtalin hafa hcppnast meö ágætum þar scm sjá niátti fjölda fólks hjólandi scm læplcga nota rciðhjóliðað staöaldri. Þaðcr þ\ í al\cg \ íst aö svona hjólrciðadagar \-crda haldnir uni ókomna framlíö.

MB.

Engin ný brú í ár. "í suinar vcröur gcrð göngubrú yfir Miklubraut á móts \iö Rauöagcröi scin c> kur til inuna öryggi gangandi \'Cgfarcnda. Þá cr f\rirhugað aö gcra göngubrú yfir K r i n g l u n a og á næsta ári y f i r Kringlumýrarbrautina á móts viö Laugarncskirkju" sagði Ingibjörg Sólrún Gísladótlir. borgarstjóri Rcykjavíkur í kjallaragrcin í DV 25 júní síðastliöinn. Nú cr liinsvcgar Ijóst að brúin \fir Miklubraut vcrður ckki komin upp fyrr cn í fyrsta lagi í j ú n í á næsta ári. E k k i cr það þó borgarstjórainun að kcnna. Það cr Vcgagerð Ríkisins scm scr uin brúargcrðina og átti ckki cftir pcning í þetta smáræði cftir aö hafa eytt þcini öllum í Höfðabakkabríina. brcikkun Ártúnsbrckkunnar og brcikkun Miklubrautar. Og ckki cr það mikil sárabót aö fá brú yfir Kringluna í staðinn. Nci. sú brii á ckki að liggja yfir vcrslanamiöstödina hcldur frá bílastæði Kringlunnar yfir á bílastæði Sjóvá-Almcnnra svo samnýta

mcgi bílastæöin. Hún grciöir ekki fyrir umfcrð hjólrciðamanna og dregur ekki »r ur bifrciðaumfcrð. PG

Nagladekk Nokia nagladekk crii til í flcstuin betri hjólrciðax crsluniun. Þctta cru bcslu fáanlcgu dckkin á markaðnum. Fyrir utan klúbbafslált er verðið svo til það sama í ölluin vcrslunum. cöa uin 3.500 kr. stk fyrir nijórri dckkin (1.95) og 4.500 kr fyrir þau brciðu (2.20). Flcstuni þykja þcssi dckk nokkuð dýr. scm aö hluta lil stafar af þvi aö bílaumboð er milliliöur í innflutningnuin. Á móti kcniur. að þau cndast vcl. þar scm gúmmíiö cr ckki cins froðukcnnl og í vcnjulcgu rciðhjóladckki. Reynslan hcfur sýnt að mjórri dckkin hcnta inun bctur í slabbið og skítinn á götum Rcykjavíkur þar scm þau fljóta síður. hcldur skcra sig í gegnum krapiö niöur á fast þar scm naglarnir sjá síöan um að halda hjólinu á rcttum kili. Brciöu dckkin virka hinsvegar niun bctur í vetrarfcrðalögin. þar scm hjólað er mcö fulllcstað hjólið á ósöltuöum vcguin í glcrhálku út á landi. Hvorug dckkin geta talist góö í iniklum snjó þar scm munstrið er ckki scrlega gotl. Til bess þyrftu bau aö vcra mun grófari. Látið ckki vctur konung stöðva ykkar hjólrciöar. Þaö cr vart vcrra cn að stunda gönguskíöi. Auk bess sem það cr alltaf hcimskulcgt aö drattast incð tonn og rúmlcga þaö afjárni nicð scr í ófæröinni. stuðlar þú aö hrcinni borg. hrcinna lofti og betra mannlífi. Þú gctur svo fræðst cnn frckar um vctrahjólrciðar á fundimim 5. descmbcr.

MB.

Nýjir stígar Til hamingju Grafarvogsbúar! Þiö cruö loks komnir í stígasamband viö vesturhluta Reykjavíkur. Þaö tók Rcykjavíkurborg rúmlcga 15 ár aö framkvæma bessa flóknu aögcrö. Stígurinn liggur frá og undir Gullinbrú meöfram útjöðrum vinnusvæðis Björgunar aö gámastöð Sorpu. >ar tckur hann skyndilega beygju til hægri. meðfram ósum Ellidaár þar scm hann cndar viö gömlu brýrnar viö Elliðaárnar.

Seinastliðið vor birtist í f j ö 1m i ö 1u m gagnrýni á bví að h u n d a r og ö n n u r k v i k i n d i cins og hjólrciöanicnn ættu lciö um kirkjugarðinn í Fossvogi. Það stóð h c l d u r ckki á cndurbótum sumar var drifiö í því aö lcggja nýjan stíg fyrir sunnan kirkjugaröinn. mcöfram sjónum alla lciö aö Nauthólsvík. Satt bcst að segja var þcssi stígalagning löngu tímabær því maður cr oröin hundlciður á því að dcila kirkjugarðinum nicö ökumönnum. Stígurinn liggur á mun skcmtilcgri staö og því cr vel þcss viröi að nota hann þó að hann sé þröngur. óupplýstur. hlykkjóttur og ómalbikaður.

Muniö bara aö víkja fyrir jafningjum okkar. hundunum.

Margir hafa undraö sig á þeim ósid g a t n a m á l a d e i l d a r að sclja alskyns slysagildrur á miöja stíga svo scm skilti.

stórgr>'1i. Ijósastaura. ruslastampa og slár scm vart gcra annað "gagn" cn að slasa hjólreiðafólk. Þaö cr því fagnaðarefni aö á stígnum í Elliðaárdal hafa skiltin scm hafa fengiö viöurncfnið "Hausasnciðarar" verið fjarlægö og sett niður við hliö hans. í sumar hcfur mikið vcrið unnið við lagfæringar á flágum gangstétta viö gatnamót. Er þaö mikið framfaraskrcf og mun þaö nýtast hjólastólafólki. blindum. g a m a l m c n n u m svo og b y r j c n d u m í hjólrciöum. Muniö bara. þctta cru ckki hjólrciöastígar og bví á hjólrciöafólk að vikja fyrir allri annari umfcrð cins og vanalega. í næsta t ö l u b l a ð i Hjólhcstsins vcrður \'æntanlega y t a r l c g r i umfjöllun uni hjólrciöa-og göngustíga og stöðu okkar hjólrciöafólks í íslcnsku samfclagi. MB.

Fjallahjólamót Dagana ().-1. júlí \ ar lialdiö hiöánissa íjallahjólamót i Skorradal. Hcppnaðist þctta þ r i ð j a mót mcö ágætmn þar scm \ cöur \ ar meö eindæmum gotl. Vert cr aö minnast barna allt niöur í átta ára aldur scm hjóluðu 50 kni lciö frá Akrancsi í Skorradal án þcss aö blása úr nös. Mætti margur illa haldinn kyrrsctumaðurinn laka scr þcssi bórn til fyrirniyndar og lcika þctta cftir. þar scm við vilum að margir á bcsta aldri liafa átt í basli með þcssa leid. Annars cr það af mótinu aö scgja aö þar \ar fámcnnt cn góðmcnnt. Fcngu sumir hjólrcióamcnn bót nicina hjóla sinna. skcggrætt \ar um hcinia og gcima cr \aroa hjólafcröir og búnað.

Aðrir sigldu á gúmmibát á vatninu cn adrir

sóttusl afslappaöir c f l i r brúnku og liuðkrabba unciii stcikjandi sólargcislum.

Við heiniför fcngu allir mótsgcstir mótspening incö inngröfnu mótsmerki.

Skátabúðin styrkti mótið og scnduin viö þcirri frábæru vcrslun þúsund þakkir fyrir þann stuöning.

MB.

Gary Fisher Um miðjan ágúst kom hingað guð ulmáttugur. sjálfur skapari fjallahjólanna og bctra lífs. Þarna var uni að ræöa sjálfan Gary Fishcr. cn vcrsluninn Örninn stóð fyrir því að hann staldraöi licr við í fácina daga cr hann varað vísitcraevrópumarkaðinn. Eftir að hafa hjólað licr um stund sagöist hann hafa jafnvcl liug á bví aö koma hingaöaftur.

Er þaö því von allra hjólaííkla að af því verði scm allra allra fyrst. Þcss iná gcta að hann lofaöi aö hcfja aflur franilciöslu á brciðuin dckkjum. 26".\2/> scm cni ófáanlcg í dag.

Mcira af því síðar.

Jón Örn.

Mótmælaaðgerðir Snúum okkur aö frctt scm birtist í M.bl. 8. águst s.l. og hljóðaði svo: Övimnum sagt lil syndanna. Hundniö andstæöinga blikkbcljunarcfndu til uppákomu í London í gær og ollu víða umfcrdaöngbvciti (scm cr að staðaldn í London) mcö því að lcggja undirsig lífk'ðarovinarins. Þótti þómörguin ckki á vandræðin bætandi því aö starfsmcnn ncðanjaröarlcslanna cru í vcrkfalli um þessar mundir. Hjólrciðafólkið kraföist þcss. að almcnningssamgöngur í borginni yröu biuttar og fjárframlög til hjólrciðabrauta auknar. Þá vildi þaó fjölga hraöahindrunum og öðrii. scni hægt gæti á umferöinni. Meö þcssari grcin birtist mynd af hrífandi lijólrciöafólki scm hcfur skoðanir á sínu málcfni og áræðni til aö láta þær í Ijós. Þaö cr nokkuð scin ofl hcfur vantað í ládeyöu skoðanamyndana hcr á landi. svo ckki sc minnst á BARÁTTUVILJANN. MB.

Séð og heyrt - satt og logið. í lok scptembcr \ar sagt frá því í frcttum. scm þykir nú ckki mikil frctt. aö hjólrciðamaður heföi \ criö barinn í buff á Laugaveginum. En í sama frcttatíma var sagt af annari slórfrétt. aö hollenskur feröamaöur heföi oröiö fyrir árás fjögurra ofbcldisscggja mcö þcim afleiðingum að eftir grimmileg slagsmál var hann allt í senn. blóðugur. rifinn. slitinn. brotinn. \ankaourog marinn cda þ\ í scni næst. svolciðis. hljóðuðu frcttirnar. Eins og allir \ila cru Hollcndingar vanir slcttu landslagi og ckki síst slcttum göngu-og hjólastíguin. Þaö fór því svo aö þcgar vcsalings Hollcndingurinn ætlaöi að fá scr göngulúr niöur ad höfn frá iniöbænum. aö hann átti leiö um Gcirsgötu. Eins og allir vita cru scríslcnskar gangstctlabrúnir á þcssuin slóðum. frá þcim tíma þcgar borgin átti hcilan hclling al' umframstcypu. Þar sem H o l l c n d i n g u r i n var á annarskonar nicnningarsvæöi cn hann hafði alist upp viö. og ckki áttaö sig á islcnskuin staöháltum. skipti cngum toguni að hann hrapaði niöur af gangstctlinni. al\ cg og alla lciö niöur á götu þar scm líklcga var ckiö yfir hann nokkrum siniuim. Vlð illan lcik sigöisl hann hafi klifiö uinfcröac>juna á iniðri lcið cn vcgna svima hrapað niður hinumcgin.

Sncmina uni morguninn \ iróist hann hafa klifið gangstcttabninina \\ö Miöbakkann og komíst nicð bókstaflcga yfirnáltúrulcgum hætli í gcymsluport \ ið Faxaskála. þar scni hann slcikti sótiö og sárin. frávita af hrædslu. Honum var svo bjargað mcð lögrcglufylgd í sjúkrabíl til baka yfir Gcirsgötuna. þcgar líða tók á morguninn. Ástæöan fyrir röngum frcltaflutningi af göngufcrö Hollendingsins kom síðar í Ijós.

Hún var sú aö fréttaritarinn sem skildi aöeins fornsænsku og gat skrifad lítiö eitt á íslcnsku. hélt aö flæmskumælandi Hollendingurinn hcfði spjallaö \iö sig á þýsku. sem var svo í raun cnska.

MB.

Vetrardagskráin Mörgum hefur fundist losarabragur á fundum klúbbsins í sumar. enda voru margir á faraldsfæli þcgar tími gafst frá vinnu. Nú á að gcra bragarbót. Þaö hcfur verið ákveðið í stórum dráttum að halda námskciö cöa kynningar á fundum scm haldnir cni fyrsta fimmtudag h\ crs mánaöar og myndasýningar á þriöja fimmtudcgi hvers inánaðar. Dagskráin hcfurog mim því liljóða svo fram til áramóta: 3. októbcr . Ljósakynning. Sýndar voru ýinsar gcrðir Ijósa. rælt um kosti þeirra og galla.

17. októbcr. Myndasvning Myndband frá Cannondalc og skyggnumyndasýning af fcrö sem farin var á reiöhjólum yfir Vatnajökul sumarið 1992.

7. nóvembcr. Aðalfundur. Venjulcg aðalfundastörf. Á þennan fund ættu allir fclagsmenn aö mæta. og hafa áhrif á starfscmina. hjólreiðuin til framdráttar.

9. nóvcmber.

Uppskcruhátíö.

Klúbbnicðliniir fara út að borða. Skránmg veröur á aöalfundinum 7. nóvember.

21. nóvember. Myndasýning.

5. desember. Námskeiö í \ etrarhjólreiðum Fjallaö vcröur uni allt milli hiinins ogjaröar scm gcra vetrarhjólreiöar að sjálfsögðum hlut.

19. descmber. Myndasýning 22. desember. Vctrarsólstööuhátíö.

Fclagsinenn foröast jólaslressið um stund. fagna rísandi sól mcö því aö safnast sainan í fclagshcimilinu mcð cigin matagcrö og troöa í sig annara inanna bakkclsi.

Dagskráin lieldur síðan áfram á nýju ári mcð myndasýningum og ýmsum námskciðum s.s. viðgcröarnámskciðum fyrir by rjcndur og bá scm lcngra cru komnir. Þar ma ncfna dcmparanáinskcið og

tcininganáinskcið. Þá getur vcrið tilvaliðað yfirfara sitt cigið hjól.

Af öðrum toga hafa verið ncfnd námskcið í vcðurfræöi. notkun áttavita og GPS. jaröfræói. grasafrædi. skyndihjálp ög siglingum. Þcgar hafa fengist klúbbmcdliinir til að halda nokkur scrhæfð námskciö. cn okkur vantaralltaf ílcira fólk.

Ef þú lcsandi góöur tclur þig gcta miðlað af þckkingu þinni af cinhvcrjum fyrrncfnduni atriðum. bætli okkur í stjórn klúbbsins afskaplcga Ijúft cf þú hcfðir samband scm allra fyrst. Þaö má aö sjálfsögöu líka vcra cittln aö annað. Hvað um stjörnufræöi cöa cittluaö scm gæti \crio athyglisvcrt? Þaö h l ý t u r aö \cra cinhvcr dclluiiKiður cða fagmaður á einh\crju s\ iöi í okkar röðum.

Muniö. Þcssi náinskcið incga \cra allt frá þ\i aö \cra lctt kynning yfir í aö vcra ýtarlcg námskciö sein gcta staöiö lcngur cn citt k^'öld . En eins og annað í klúbbnum. unnið í sjálíboðavinnu ncina aö af hljótist beinn kostnaður. Þaö þarf vart aö taka bað fram aö allir dagskrárliöir cru opnir öllu fólki. fclagsbundnu jafnt scm ófclagsbundnu. Fólk cr þ\í cindrcgiö Inatt til ad mæta á fundi og taka mcö scr gcsti. því þar má lika cinfaldlcga spjalla yfir frium kaffi- cða tcbolla og kynnast öðru fólki incö s\ipuö áhugamál.

F\rir þá scin ckki hafa mætt áður. byrja fundirnir kl. 20:00 í fclagshcimili okkarað Auslurbugt 3 \ ið Rcykjavíkurhöfii. Á mótum Austurbuglar og Ingólfsgarös. fyrir neöan Scölabankakastalann.

Sljórnin

TAMNHJOL

TIMANS

Fyrsta reiðhjólið á Islandi Fyrstu frcgnir af reiöhjólum sem vitaö cr til aó hafi birst hcrlcndis á prcnti cru þegar orðiö hjólhcstur cr notað í grein um "Atgcrvi kvenna" áriö 1887 í Fjallkonunni. í grcininni cru rök færö fyrir því aö þrátt fyrir allt þá gcti konan nú ýmislcgt og jafnvcl í suinuin tilvikuni skaraö fram úr karlinönnum. "Ein kona hcfir nú á dögum náð aö skara svo fram úr í stærðfræði. aö cnginn karlmaður cr hcnni frcmri. Önnur hcfir á cinuin degi ferða/.t 160cnskarmíluráhjólhcsti(Bicycle)." Hcr cr vcrið ad \ itna lil kvenna crlendis cn víöa voru hjólrciðar orðnar aö tískuæði þar. En þrátt fyrir afrck kvenna bá var bcnt á að "ckki gcta konur í siðum kjólum klifraö. hlaupið kapphlaup. riðið hjólhcsti". cn í þá daga þá var baö ckki laliö sæma konum að vcra öðni visi klæddar cn í síðuin kjóluin. líka þcgar þær hjóluðu cins og sagt var frá í kananum albjóðlegt baksviö.

Fyrstu rciðhjólin scm vitað cr um aö hafi vcrið flutt til íslands sáusl í Rcykjavík áriö 1890. Þau voru tvö og voru í cign Guðbrands Finnbogasonar vcrslunarstjóra hjá Fischcr vcrsluninni og Guðmundar Sveinbjörnssonar. Guðbrandur scm bjó í Rcykjavík hýsti ungan inann cr byrjaði aö sækja nám vió Latínuskólann vcturinn 1889. Var betta Knud Zimscn sem síöar varö vcrkfricöingur bæjarins og svo borgarstjóri Rcykjavíkur. í frístundum sínum gcrði hann margt sér til dægrasty ttingar cn þó var var þaö cin scm hann undi scr "löngum við. cnda fágæt í Rcykjavik í þann tíma. cn það var að fara á rciöhjóli." Lýsing hans á fyrsta rciöhjólinu hérlcndis sem enn cr varövcitt á

þjóðininjasafninu cr svohljóðandi: Hjólgrindin var úr járni. cn hjólin úr trc mcö járngjörðum. Ekkcrl drif var á því. og var aðeins hægt aö stíga frainhjólið. Þaö var því ckki auðvelt aö fara hratt á því. og óklcift málli hcita að hjóla á því upp nokkurn vcnilcgan bratta. Ég gcröi hcldur ckki víðreist á b\ í. lijólaði aftur og fram um Aöalstræti og rcnndi nicr á því nióur Fischersund.

Rciðhjóliö scin Knud lýsir hér \ar. cins og hcfur verið \ i k i o aö í bakgrunnskafla. af Vclocipcdc gcrð. cða "bcnskakarc" eins og það var kallað í Svíbjóð. scm vinsælt var á sjöunda og áttunda áratug aldarinnar hjá nágrönum okkar og víðar í E\ rópu.

Annaö rciöhjól scmátti cftir aö\ckja fciknarathygl var í cigu Elías Olsen. bókhaldara hjá Fischcr \crsluninni. Þaö kom á árinu 1892 ásaml rciöhjóli Tcits Inginnindarsonar úrsmiös og var mcö risastórt frainhjól og lítiö aflurhjól. Knud Zimscn scgir í cndunninningum sínum að hjól Olscns hafi tckiö "hinum mjög fram. cnda siifnaöist fólk saman lil aö liorfa á hann aka á því kringum Austurvöll. scin hann gcröi ckki ósjaldan." Má ætla að hcr hafi vcriöá fcrðinni rciðhjól scm hct "Ordinary" og varö fciknan insælt á níunda og áttunda áratug 19. aldarí Evrópu. Þcssi ny'jungscm rciöhjólið var þá hcrlcndis. \ar fSrst í cigu mjög fárra manna og hlýtur aö hafa bótt ny'starlcg mitt í allri hcstaunifcrðinni. Enda fór þad svo að rcióhjólið scin í f\ rstunni var kallað Vclocipcdeaf suinuin notendum. fckk þaö nafn sem því haföi veriö gcfiö í Fjallkonunni 1887. nefnilega hjólhcsturínn.

Óskar Clausen scm var staddur á Þjóðhátíö í Rcykjavík laust fyrir aldamótin minnist bess aö hafa scð til hjólreiðamanna scm voru aö sýna lislir sínar. Áciuni bjóöliátíöiniii fyriraldamótin voru sýndar hjólrciöar á Mclunum. og voru þcir tvcir. scm sýndu sig á hjólunum. Þótti þetta mcrkiicgt. Annar var Jcs Zimscn konsúll. þá ungur maöur. Hann fór vcl á hjóli. svo aö dáöst var aö. þó aö hann rcyndar skylli flatur áöur cn hann skylli flatur áöur cn hann næöi marki. Óhcppni þcssi var því að kcnna. að annað lijólið sprakk. cn ölluin þótti bað bc/t. aö Jes niciddi sig ckkert og stóð upp skcllihlæjandi. Óskar grcinir ckki nánar frá bví í þcssarri lýsingu sinni hvaða bjóðhátíð þctla hafi vcrið cn líklcgl cr að þctta hafi vcriö á árunum 1895-1898.

Sá scm fyrst fór svo aö nvta scr rciöhjóliö í atvinnuskyni var Guðmundur Bjömsson hcraðslæknir. síöar landlæknirog þingmaöur. cn hjólaði í sjúkrax itjanir um allan bæ og hjólaði hann m.a. alla lciöina til Hafnarfjarðar til aö sinna sjúklingum.

Hjólreiðar Guðmundar bánist mcira segja inn í umræður Alþingis um rýmkun atkvæðisrcttar scm Guðinundur studdi. Var hann sakaöur um aö nýta sér kosti hjólhcslsins til atkvæðasinölunar fyrir kosningarí umræðumá Alþingi 1907. Eöa cins og Dalvíkur þingmaöurinn Björn Bjarnason komst aö orði: "Mcr þætti gainan aö sjá landlækiiirinn okkar fara hjólandi um incöal allra vinnukvcnna bæjarins til þcss aö "agitcra" fyrir einhverju borgarstjóracfni er hann vildi koma að."

Öllum reiöhjólum skulu fylgja leiöbeiningar á íslensku um réttar stillingar og viðhald á öryggisbúnaði

í Reykjavík fór að bcra á aö konur hjóluöu líka uppúraldamótuin. í frctt ísafold frá 19()4 kcmur fram aö allskonar fólk hjólar í bænuni. "Ungir og gamlir. karlar og konur. fara hcr á hjóluin nú orðiö. alvcg cins og í stórborgum crlcndis. Færra kvcnfólk þó ad tiltölu cn þar gcrist aö s\o komnu." í grcininni kcmur cinnig fram aó um scx konur cigi hjólhcsta í Rcykjaxík og flciri koiiur muni kunni á þá. Blaðið talar nni þctta scu "allt ungar stúlkur. hcldri slúlkur scm kallað cr. Mcira cr ckki uni að vcra þar. Þctta er mjög svo nvlcga tilkomiö. Þaö cr nú fyrst aö vcrða tíska hcr að kvcnfólk fari á hjólum." í dag cru rciðhjól í scrstöku uppálialdi lijá yngri kynslóðinni. cnda cr þclla cina farartækið scin þcir scm cni yngri en 17 ára eiga kost á. Fyrstu sögurnar scm bcrast af þ\ í aö unglingar fari að cignast rciöhjól cni úr Rcykjavik upp úr aldamótuin.

Fyrstu k y n n i okkar af rciðhjólum cru óglcymanlcg og sígild upplifun cins og lysing Ómars Ragnarssonar minnir okkur á þegar vinir hans voru að kcnna lionum að hjóla "Ýta bcir incr af staö og slcppíi síöan. Ég þcytist áfram á flcygifcrö niður götuna og skclfing læsist um mig. Guö minn almáttugur. ég ræö ckki við ncitt!

Hjólið byrjar að hallast og s\cigja sitt á In aö og ég bruna í bcygjum niður cftir götunni. Þctta hlvtur aö cnda mcð ósköpum!" Úrdráttur úr BA ritgcrö Óskars Dýrmundar Ólafssonar "Hjólrciðar á íslandi í 100 ár" sem liggur frainmi í Þjóöarbókhlöðunni.

UMFERÐAR RÁÐ

HUGSAÐTIL Mikilvægi bcss aö við gcluin scöfyrir okkur hvcrnig við viljum lifa okkar lífi í f r a m t í ð i n n i cr inikiðí Ijósi þcirra öru brcytinga scm við búum við nú á þröskuldi 2 1 . a l d a r i n n a r . Þcgar hugsað cr um framtíðina þá cr hcntugt að nolast viðbað scm hugsuöir hafa skýrt "Utopiu" cða fyrirnn ndarsainfólagiö. Gangasumir svo langi aö scgja aö án "Utopiu" þá veröi hiö inannlcga oglífvænlcga undir í baráttunni viö innanlóma tæknidýrkun í nafniframfara|Paul Goodnian. anarkisti og ríthöfundur]. í hcimi þarscm stríö. mcngun og mannlcg þjáning stcfnir framtíö þcss lífvænlcga ívoða cr cngin vanþörf á vangavcltum uin þaö hvcrnigfyrirniyndarsainfclagið gcti lilið út.

Ekki cr ætlunin aö fara vítt ogbrcitt út í framtiðarsýn til bjargar fraintíöinni hcldur aö fjalla unicinn tillckinn þátl í franuíðarsýn scm umhverfisvcrndarmcnn ásamtyfirvöldum víðs vcgar um hciminn liafa sclt frain og cr ööni frcmumðfangsefni Hjólhestsins. b.c. notkun rcidhjólsins.

Staöa reiðhjólsins í Utopiu 21. aldarinnar cr skyr. Rciðhjólið cr cinfaldur og sígildur samgöngukostur scm mætir tvcimur risjivöxnumvandainálum scm lirjá mannkyniö. Hiö fyrra cru uinhvcrfismálin.

Notkun rciöhjólsins incngar ckki. (ckurt.d.

10 sinnuni m i n n a l a n d r y m i cn cinkabifrciðin og gcrir nolendur þcssmun meðvitaðri fyrir sínu umhvcrfi á ineóan firring bílnotcndans crnánast algjör á bak viö inálm og gler.

Hiö síöara sncrtirhcilbrigði og velferd mannskcpnunnar. Mcð hjólreiöumvinnur

FRAMTIÐAR notandinn gcgn \niis konar sjúkdóinum jafnt bam ænuin scinminniháltar. í raun cru þcssi inál sainofin rctt cins og allt ainuiö scmsncrtir okkar d> rinæta \ istkcrfi. Kostir rciðhjólsins cni ótvíræðirog þ\ í kcmur ckki á óvart að rciöhjólió cr óöum aö fá l\kilhlut\'crk íE\rópu scin borgarsamgöngutæki frainiíðar. Þctla á cinnig \ iö íRc> kja\ ik cins og sjá iná af þcirri vinnu scm Borgarskipulag hcfur inntaf hcndi iiii þcgar. 1 tillögu aö Stofnbrautarkcrfi hjólrcióasýnir Borgarskipulagið okkur hvcrnig hluti af framtíðarsýn þcirra scmhjóla í Rcykjavík lítur út. Kcrfiö inyndar nct stíga scm tcngja allaborgarhluta saman þar scm gcrt cr ráö fyrir öruggum tcngingum yfir ogundir hin brciðu stórfljót vclknúinnar uinferðar. I tillögunni kcmurfram að ýmislegt þarf aö bæta við og breyta svo scm hönnun á stíguin.gatnamótum og s\o hjólastæöum.

Einnig kcmur fram aö þörf cr áscrstökum hjólrciðarcinum í Gamla miðbænum. En hvaöa skoðun h ö f u m viðá bcssarri frannídarsyn scni lögö cr frain fyrir okkur scm höfiun valiðað fara okkar fcrða á rciðhjóli? Fcllur þcssi framtídarsyn aö bvifyrirmyndarsamfélagi scm \iö gctum hugsaö okkur í víðara samhcngi? í grundvallaratriðum gcrir hún þaö cn cr þó ckki ncma einungisgrundvöllurinn.

H j ó l a n d i umfcrö þarf ckki c i n u n g i s sérstakarhjólrciöarrcinar í Gainla miöbænum hcldur allsstaðar.

Forgangurhjólandi umfcrðar fram yfir umferð einkabílsins cr cina rökréttaframtíðin í unifcróannálum þéttbylla samfélaga.

Styðjum

cinstaklingascm velja hjóliö framyfir einkabílinn cn ckki öfugt. cins og máluin erháttaö í dag. Krcfjumst hjólastyrkja í stað bílaslyrkja. Krcfjumsthjólahúsa í staö bílahúsa. Öryggisvcrðir vakta hina hjartfólgnucinkabíla á mcðan aö glæpamenn láta grcipar sópa hjá cigcndumrciðhjóla scm undantckningalítiö hafa cngan aögang aö öniggumhjólageymslum og hjólagrindum.

Hjólundi þurfa aö stíga hjólin upp ogniður miklar brýr þcgar fariö cr yfir stórar umfcröaæðar á meöan aðnotcndur vélknúinna farariækja bruna stystu og auövcldustu lciöina ogmislæg gatnainót scm skrifuö cr á botnlausa skuldahíi

samfélagsins.gcgna cinungis bví hlutvcrki að auka hraðann og þann skaða scm notkuncinkabílsins hcfur í för mcö scr.

Mótsögnin. scm birtist okkur scnihjólum. hrópar á rcttlæti til handar fyrinm ndarsanifclaginu bar scinhcilbrigöi og alvöru vclferð ríkir. Viö hljótum aö hafna mannsfórnum.cyðilcggingu vcgna stjórnlausrar mcngunar og siðlausri tæknihyggju. ístaðinn skuluin við nícö ákvcðnum og skipulögöum hætti halda framhjólrciöum sem h l u t a af b\ í fyrirmyndarsamfclagi scm við viljum búa íá 21. öldinni.

Stígum á svcif mcð lifinu! Óskar Dvnnundur Ólafsson

Afslættir til skírteinishafa íslenska Fjallahjólaklúbbsins.

Hans Pcdcrscn býöur ckki Icngur klúbbmcölimum upp á afslætti. Stafar þaö af bví aðsainningurvidHansPcdcrscnhcfurekkivcriðcndurnvjaöur. Þaöþarfþóckkiaöörvænta því Ljósim nda\ örur og Myndás bjóða cnn bctri atslætti cn Hans Pcdcrscn bauð áður.Nýr aðili hafur boðist til aö vcita klúbbnum afslætti í vcrslun sinni. og cr þaö sportvöruvcrslunin Cortina Sport við Skólavördustíg 0. Þar er okkur hcimilt ad koma á rciðhjóli að \ ersluninni sem cr full af vönun s.s. frá FILA og Lowine Alpinc. Þarna má finna t.d. spariföt úr "flcccc" cfnum s\o allir ættu aö gcta fariö hjólandi í næstu giftingu cöa jaröaför.

Stgr.

Bræðurnir Olafsson: Cortina Sport: Fálkinn: G.Á.Pctursson: Hvcllur: Markiö: Myndás: Rómcó& Júlía: Seglagerðin Ægir: Skátubúðin: Skyggna m\nd\crk: Týndi Hlckkurinn: Örninn: Hjólid: Ljósinynda\örur:

Af MANITOU hlutum 10%.

en af öðni

aföllu. af rciðhjólavarahlutum (ekki hjólum) af reiðhjólum og þvi tengdu nenia Canond at'reiiMijólum og reióhjólahlutuni af'öllu artramköllun og vöru. al'öllum vörum nema m\ ndhixium. at'öllu

af öllu. al'öllu aföllu afrcitMijólahlutum (at'reiðhjólum 10°o)

10% afvöru 5%. afþjónustu afvöruog franiköllun 10%. afFuji fílnuini 15%

15",, 10%

0% 10% 10% 10% 12% 10% 15% 10% 7% 10% 15%

Kort 15% 10% 10% 10% 5% 5% 12% 10% 10% 5% 7% 7% 0%

Hjólabannið Eins og við töluðum um í síðasta Hjólhcsti hcfur lögreglustjórinn í Rcykja\ ík bannað hjólrcióar á Laugarvcginum ncðan Hlcmins mcö auglýsingu í Lögbirtingarblaöinu cn tnargir ciga erfitt incð aö skilja hvers vegna. Á fundi síðasta vctur vcgna þcssa máls var fulltrúum hjólrciðamanna sýnd grcinargcrö Jóns Magnússonar liæstarcttarlögmanns um 4. mgr. 39. gr. umfcröarlaga nr. 50/1987 scm hljóðar svo: ••Hcimilt cr að hjóla á gangstctl og gangslíg. cnda valdi það ckki gangandi vcgfarendum liættu cða óbægindum.

Hjólrciðamaður á gangstctt eða gangstíg skal víkja fyrir gangandi vegfarcndum." grcinargerðinni sem Laugarvegssamtökin báðu hann að (aka saman t c l u r h a n n upp nokkrar adrar lagagreinar svo scm "2.mgr. 11 .gr. uinfl. sem bannarfortakslaust að gangandi vegfarandi lciöi rciöhjól á gangslétl og gangstíg" og rcynir aö færa rök fyrir bví að "víkja mcgi frá almciinuni umfcröarreglum mcð mcrkjum". Samkvæinl bví virðasl lög Alþingis mcga sín lítils cf lögrcglustjóra dcttur í hug aö sctja upp skilli sein scgja citthvaö annað. Gróa á Lciti sagöi víst gjarnan: Olyginn sagði mcr. cn haföu mig ckki fyrir bví. cn Jón Magnússon lætur næst hafa cflir scr: "Þar scin cg undirritaöur hcf ckki niikla rcynslu af gangi á gangslcltuin á Laugarvegi cða annarsstaðar í miðborg Rcykjavíkur hef cg spurst fyrir um bað incóal fólks scm iönara cr við göngur á bcssum stöðum hvort umfcró hjólrciðamanna valdi bví ónæði. óþægindum cða hættu. Skcinmst cr frá því

á Laugarvegi að scgja. aö hvcr einasti þeirra. scm cg licf spurt um þetta scgir umfcrð rciðhjóla valdi bcim óþægindum og lciöi jafnvcl til þcss. aö fólk forðasl aö ganga um gangstéttar á \idkomandi stöðum. Margir ncfna dæmi uin að rciöhjól hafi rckist á þá cða að bcir hafi idulcga veriö í hættu af þ\ í aó lcnda fyrir rciðhjóli. Mcr sýnist þ\í cinsýnl. aö þaö cr hrcinlcga sk>lda umferðanfinalda aö banna hjólrciðar á f j ö l f ö r n u s t u gangstctlum borgarinnar a.m.k. að dcginuin til. Annars cr uinfcröarönggi gangandi vcgfarcnda fyrir borð borinn."

Margir gcta tckið undir aö umfcrö gangandi \ ið Laugancginn sc það inikil að hjólafólki sc ofaukiö þar á gangstcttum og \íst er ad ckki sýna allir hjólrciðamcnn næga tillitssemi. Lausnin cr ckki að hcnda hjólafólkinu út í bílaumfcrðina hcldur aö framk\æma skipulagstillögur scm fyrir lygg_ja um lagningu hjólabraular niður Lauga\cginn. Kaupmcnn cru víst á inóli hcnni þar scin hún myndi kosta uni 40 bílastæöi \ið Lauga\cg. Þcir viröast ckki hafa trú á b\ í aó fólk scm lcgði í bílastæðahús og gcngi uni Laugancginn \crslaoi í flciri vcrslunum cn þcir sein nú lcggja bcint fyrir framan vcrslun á stöðumæli scin ckki gcfur tíma fyrir ráp í aörar verslanir. Ástæöan f\rir þ\í ad okkur cr s\o mcinilla %id þcssa ákvörðun cr að þctta opnar lciðina fyrir bönnum annarsstaöar scm inyndi hrckja hjólafólk út á götur scm \íða cni alll of þröngar. umfcrðarþungarog hit'tlulcgar fyrir hjólaumfcró. Þaö hlýtur að vcra rcltur allra aö fá aö fara fcrða sinna á scm öruggastann hátl og ég \ eil um inarga

sein inyndu gcfa þcnnan umhvcrfisvæna samgöngumáta alveg upp á bátinn cf þeir yrðu rcknir út á umfcröargötur.

Niöurstaða Jóns segir: "Yfírvöld liafa allar hcimildir til ad banna cöa takmarka a k s t u r reióhjóla á gangstcttum eða gangstígum hvar scm cr í borginni ef hætta er á því aö slíkur akstur gcti valdið gangandi vcgfarendum hættu eða óþægindum.

Yfirvöldum ber skylda til aö banna hjólrciöar á gangstéttum cöa gangstígum þar scm Ijósl cr aö þaö veldur gangandi vcgfarcndum hættu cöa óþægindum."...

"Hagsmunir gangandi vcgfarcnda af því aö banna akstur hjólrciðamanna á gangstcttuni á Laugarvcgi cru nijög miklir. cn hagsmunir hjólrciðamanna takmarkaöir. Eðli máls skv. cr því cölilcgt aö banna umfcrð þcirra. Um cr að ræða raunvcrulcgt vandamál og Ijóst aö fjöldi fólks tclur að þvi sc hætta búin af umfcrð hjólrciöanianna um gangstcttir í miöborg Rcykjavíkur." Ólyginn sagði mcr aö hann licföi ckki mikla rcynslu af hjólrciðum cftir Laugarvcgi eða annarsstaöar í midborg Rc>kjavíkur en hafði spurst fyrir um það mcðal fólks scin \'ar iönara við hjólrciðar á þcssum stöðuni hvort umfcrð bíla ylli því ónæði. óþægindum cöa hættu. Skeminst er

frá því aö scgja. að hvcr cinasti þcirra. scm hann hafði spurt um betta sagöi að uinfcrð bíla ylli þcim óþægindum og lciddi jafnvcl til þcss. aö fólk forðaðist aö hjóla um götur á viðkoinandi stöðum. Margirncfndudæini um aö bíll hcfði rckist á þá cöa aö bcir hcfðu idulcga vcrið i hættu af þ\ í aö lcnda f> rir bíl. Honuin sýndist því cins>nt. aö það\æri hrcinlcga skylda umferöaryfirxalda að banna umfcrö bíla á fjölförnustu götum borgarinnara.m.k. aðdcginum til. Annars væri umferðaröryggi hjólandi \cgfarcnda fS'rir borö borinn. Er ckki sjálfsagt að hjólrciöamcnn njóti sömu rcttinda á götum borgarinnar og g a n g a n d i \cgfarcndur á gangstéttum borgarinnar? Skildi yfirvöldum bcra sk\lda til að banna akstur bifrciða þar scm Ijóst cr aö það vcldur hjólandi vcgfarcndum hættu eða óþægindum?

Hagsmunir hjólandi \cgfarcnda af þ\í að banna akslur cinkabifrciöa á götuin cni injög miklir. cn hagsinunir flcslra bílstjóni takinarkaðircnd;i cr rckslurinn dyr. inciigunin umialsx cró og hrc>Tingarleysiö hættulcgl hcilsu þcirra auk þcss scm auðlindum jaróarinnar cr c\tl frá komandi kynslóöum. Þ\ í miöur cr þctta cnginn brandari þ\í i vorvar hjólrciðamanni \citt ám\ nning af lögrcglu fyrir aö brjóta ofangrcind lög þar scm hann lciddi hjóliö sitt á gangstclt cftir aö dckkið haföi sprungið.

Hvaöa hagsinunum æ t l i það þjóni aö rcka hjólrciöamann nicð sprungið dckk til að ganga úti á götu?

Páll Guöjónsson

NYJAR Nú líður að næsta aðalfundi í byrjun nóvcmbcr. Þá vcrður kosiö í sljórn og ncfndir og þar þurfum við á stuðningi þínuin aö halda. Starfscmi íslenska fjallahjólaklúbbsins byggir á vinnu sjálfboóaliða scni halda úti fjölbrcitlri starfscmi á funduin klúbbsins. í fcrðum klúbbsins. incð útgáfu Hjólhcstsins og mcð ö t u l l i b a r á t t u f y r i r b æ t l r i adstöðu hjólreidamanna. Til dæmis mættu fulltrúar fní okkurá uinfcröarráöstcfnuna sein haldin var í vor mcö ráöaniönnuin til að vckja þá lil uinhugsunar um þarfir hjólrciðamanna.

Núna 22, scptcmbcr var haldinn hjóladagur fiölsk)ldunnar í Rcykjavík meö sjálfboðaliðum frá ÍFHK í samvinnu viö íþróttir fyrir alla og Landssamtök Hjólrciðamanna og fcngu nokkur hundniö manns scrstakt viðurkcnningarskjal fyrir að hjóla 20km hring. margir i fyrsta skipli.

Víöa sjást mcrki um jákvæöa hugarfarsbrcytingu alincnnings scm vclur þcnnan holla samgöngumála í auknum mæli og ráðamanna scni sjá aö hægt cr aö gcra inikið fyrir þcnnan málaflokk fyrir lítinn pcning. Þcssi vinna cr öll unnin af sjálfboðaliðum og cftir þ\ í scm fleiri hjálpa til komuin við nicini í vcrk og því cni allir vclkomnir scni vilja leggja til hjálparhönd.

Framlag þcirra scin sitja í ncfndum ræöst ofl af áhuga og gctu In crs og eins en incst vantar okkur drífandi einstaklinga scm cru tilbímir aö lcggja vinnu af höndum í stök vcrkcfni cða málaflokka.

Öll reiöhjól eiga að vera útbúin með glitmerkjum

NEFNDIR Hclstu ncfndir cru: Ferðanefnd: Skipulcggur fcrðir á vcguni klúbbsins. fcröatilhögun og fararstjórn.

Húsnæðisncfnd: Hjálpar til við aö koma okkur upp langþráðri aöstööu í fclagshcimilinu og sjá um hana. Ganian væri aö hafa mannskap til aö nianna opið hús í hverri viku þar scni fólk gæti komisl í \iðgcrðastanda. \crkfæri. lcsið hjólablöð. horft á hjólakcppni á vidcó cða skrifaö pistil í Hjólhcstinn á tölvunni.

Umhverfisncfnd: Fylgist mcö umræöunni í umlivcrfismálum og lckur þátt í hcnni.

Kvcnnancfnd: Guörún Ólafsdótlir hclt nokkra k\ cnnafundi síðasta \ ctur scm voru vcl sóttir og gaman væri aó sjá framhald á þeirri starfscmi ncð stofnun kvcnnancfndar scin hcfði frjálsar hcndur í starfscmi sinni.

Ritncfnd: Scr um útgáfu Hjólhcstsins og annarri kynningarstarfscmi á \cguin klúbbsins. Í \clur höfiiin viö líka áform uni að safna saman upplýsingum uin flcst scin \ iðkcmur hjólrciöum á íslandi og gcra þær adgcngilcgar um allan hcim á Intcrnctinu. Þær yröu á íslcnsku og cnsku og cf þú kannt önnur tunguinál gætir þú hjálpaö okkur aö þyöa á flciri tungumál. Þaö \antar líka fólk til aö hjálpa til \\d að útvcga efni og auglysingar í blaöiö og prófarkalesa cfni. Þctta cr síðasti Hjólhcstur scm þcssi ritncfnd gcfur út og nú vantar nýtt fólk Páll Guöjónsson

UMFERÐAR RÁÐ

BIG PACK Outdoor-Products

Urval bakpoka og útivistafatnaðar frá BIG PACK yst sem innst.

Framljós ^<J^J Blikkljós og úrval aukhluta

WHEELEfí Fjallahjól

Fjallahjól

ÞEKKING REYNSLA ÞJÓNUSTA

FÁLKINN SUÐURLANDSBRAUT 8 • MJODD • PÓSTHÓLF 6420 128 REYKJAVÍK • SÍMI 581-4670 • FAX 581-3882

STIGIÐ

SYEIF

Vestfjarðaferð, seinni hluti.

Um lciö og cg komst upp úr Ingolfsfirði á alnicnnilcgann veg dró ský fyrir sólu í flciri en einum skilningi. Ég tók cftir \)\ í að önnur framtaskan svciflaöi sér cins og hún væri cnn á jeppavegi og viö a t h u g u n kom í Ijós aö cin suðan á bögglaberanum var brotin. "Ekkert mál.

Maöur klikkar nú ekki á smáatridunum." hugsaði cg aftur og dró upp nælonspotta seiu cg hafði mcð mcr. Eftir aö hafa vafið og hnýtt saman bögglabcrann varö hann jafn góöur. En Palli var ekki lcngi í Paradís.

Stuitu scinna þcgarátli skipta í stómgírana niðurcinlivcrja brckkuna tók hjólhesturinn völdin og sctti í lcitustu gírana. Ekki var hægt aö una við svona uppreisnarscmi svo ég vippaöi incr af baki og ætlaði að segja jálkinuin hvcr væri húsbóndinn. En hann tók cnguin sönsiun og ncitaöi að hrcyfa framskiptin "Ekkcrt mál. Maöurklikkarnú ckki á smáatriðunum." hugsaði ég eina fcröina cnn. Ég vissi að \ írar í brcmsur og skipiara ættu bað til að slilna og haföi því auka víra í fancskinu. En þaö dugði ckki lil því b a r k i n n sjálfur v a r s p r u i m i n n Bögglabcrinn hafði náö aö nudda scr utan í bcnnan barka og naga í sundur. Þctla var ckki upprcisn hcldur stríö. Ég var nú ckki á bví aö lála hjólhcstinn taka af nicr völdin licldur hcntist upp á hann og hjólaöi cins og ckkcrt hcfði í skorist. Þá snerist Kári á inóti lika cn þaö gcröi ckkert til bví cg var fastur í lcltti gíninum hvort cö var. Þcgar vcðurguðirnir sáu að hjólhcsturinn og Kári vorii að tapa stríðinu bættu bcir um bctur og gcrði rigningu inikla. "Ég sagói þaó þcgar cg lagöi af staö og ég scgi það cnn. Þaó skal ckkcrt stöðva mig."

hrópaöi cg á þá. rcnndi upp inínum GoreTcx jakka. sctti þungarokk í vasadiskóið og virti þcssa vandræðagemsa ckki viðlits Ég vissi ncfnilcga aö þaö var flug úr Rcykja\ ík á Gjögur daginn eftir og frá Hótcl Djúpm ík gæti cg hringt cftir varahlutum Þarbiöi inín líka hlýtt rúm. sturta og kvöldmatur ef ég hcldi áfram.

Ekki slóð á hjálp aö heiman cða bjónustu á holclinu Pakkinn kom mcð fluginu og var sóttur á Gjögur fyrir mig. Bögglabcrinn hct Groddi. sérsmíöaður fyrir íslcnskar ómalbikaöar aðstæöur og hcfur staðið sig incö pry'öi cn þaö fór hins \cgar \crr nicö barkann. Afgreiöslumaðurinn fulhissaöi ncfnilcga vin minn iim þaö aö mig \ antaöi nýjan vír en ekki barka svo það \ ar bara vír scm kom upp úr kassanum. Það \ar ckki hægt aö drattast á hjólhcstinum í bessum léttu gírum cndalaust svo það var aö duga cöa drepast. Meö nælon spottann aö vopni var aftur ráðist til atlögu við villtann hjólhcstinn. Ég skyldi koina á hann böndum og ná aö temja hann. Eftir nokkur álök var cg búinn aö hnyia og vcfja nokknim inctnim af nælonspotta utan um barkann. Þctta lcit einna hclst út cins og risa stórt lirfrar hýði. þarscm \on %æri áaö út skriði skorkvikindi.

Mcr haföi tckist að þrcngja s\ o að barkanum að hjólhcstinum lá \ iö köfnun og hafa ckki hcyrst óánægjuraddir frá honum síðan. hcldur þy'tur lumn um s t i l l t u r og húsbóndahollur.

En það cni ckki bara Itjólhcstar scm haga scr sein ótcmjur. Næst lijólaöi cg ncfnilcga fram hjá þýskum fcröamanni scm sagöi mcr þá sögu aö sérútbúni Mcrccdcs Bcns fcröabíllinn sinn hcfði stokkið út af \ cginuin

í einhverjum óhcmjuskap og næstum vcrið b ú i n n aö drepa sig. Blikkbeljan var grcinilcga cnn íllvígari en hjólhesturinn minn þar sem hún vó salt á stóru grjóti og gcröi sig líklcga aö velta sér niöur hlídina þá og begar. Ég rcyndi aö gcfa inanninum góð ráö til aö ná stjórn á brjálaöri blikkbcljunni cn hann haföi ckki trú á að nælongyrnid mitt dygði. Ég skildi bví viö h a n n þar scm hann sat einmanna og örvæntingarfullur, dauðhræddur um að margmilljóna blikkbeljan færi sér að voða áöur cn hann næöi að tjónka viö hana.

Sólin var farin aö skína aftur þcgar cg stoppaði í Klíiku til aö ná í blessaöa pumpiina scm cg haföi látiö senda incr mcö ríiUinni. Ég lcl fituborgarann ciga sig í þctta skiptiö cn stakk mcr í staðinn í sund og Gvendarlaug þar scm sveitamcnn hafa haft náttúnilcgan hcitapott mcö loftbóluin uin aldaraöir incóan viö borgarbörnin uppgvötuöuin slíkt ckki fyrr cn viö sáum þaö í útlönduin fyrir nokkriim áruin.

Stcingrímsfjarðarhciðina var auðvclt að hjóla upp og lciðin niður malbikuð svo ég gaf hjólhcstiniun lausan tauminn og hann æddi niöur á ofsahraða. Ég var farinn aö hlakka lil aó koma í byggöina sein cg haföi rciknaö incö við ísafjaröardjúpið s\ o cg gæti byrgt mig upp af fcrskum nial og kexi en bcgar á rcyndi fann cg bara litla bcnsínstöð og hún var lokuð. Ég var búinn mcö allt ke\ og sælgæli scm mér finnst bráðnauösynlegt aö niaula yfir daginn til aö halda orkuflæöinu gangandi. Ég stoppaði viö bcnsínstöðina við Rauðuinvri og horfdi löngunaraugum á tvo Homcblcst kcxpakka.

En það var cnginn að afgrciða og ckki kunni ég viö að ræsa út fólk til að sclja sælgæti licldur hcll áfrain og gisti við Kaldalón incð útsýni yfir skriöjökulinn.

Einhvcr haföi sagt mér aö lciðin til ísafjarðar um djúpiö væri lítið spcnnandi svo cg var aö vonast til aö koinst mcð fcrjunni Fagrancsi daginn cftir. Einhvcr

bæklingurinn haföi lofað rcglulcgum ferðum en þær voru aðeins t\ isvar í viku og tveggja daga biö cftir næstu fcrju. Ekki þýddi aö bíöa eftir hcnni hcldur hjólaöi cg veginn á enda í Unaðsdal og til baka í átt aö Homcblcst pökkunum tvem. Hcldur gekk fcröin seint á orkuiini úr burrmatnum cinum sainan og fór þaö s\-o aö cg náöi ckki alla lciö fyrir kvöld. hcldur tjaldaði og dreymdi Homcblest alla nóttina.

Bcnsínstöðin \ a r c n n lokuömorguninncftir þegar mig bar aö. Ég gægðisl inn um gluggann og enn var einn Homcblcst pakki eftir. Þaö haföi cinhvcr vcrslað þarna cn samt var cnginn að afgrciöa. Enginn bjalla cða bóndabær í sjónmáli. Aöcins tvcir mannlausir suniarbústaðir til lcigu. Ég þóttist vita aó fólkiö á næsta bæ sæi um afgreiösluna cn cnn kunni cg ckki \ið aö ræsa út fólk til aö sclja incr sælgæti. Þar scm cg stóð þarna slcfandi við gluggann og glápti á Homcblcsl pakkann bar loks aö bensínþvrslan bíl. Ég vísaöi bílstjóranuin á bítinn og scndi hann cflir afgrciöslutblki. Þcgarcg loksins komst inn rcyndist únalið hcldur fátæklcgt í sjoppunni. þaö átti nefnilcga ad loka hcnni cftir tvær vikur Ég kcypti minn Honicblcst pakka og allt annaö nammi í sjoppunni fyrir t\öþúsund kall og hclt aftur af stað glaður i lund.

Jcppaxcgurinn yfir Kollafjarðarhciði \ar næstur á dagskrá cn þcgar cg koni þangað rcyndist hún lokuð. Ég spurði bóndasoninn á Laugabóli hvcrju þctta sætti um milt sumar. "Æ. það fcstu sig cinhvcrjir jcppanicnn barna s\ o okkur þótti \ issara að sctja upp mcrkiö. cn þú ættir ckki aö vcra í vandræðum á hjólinu." s\araöi liann og tjáði mcr að cg þyrfli að \aða þrjár ár á lciöinni. Ég þóttist hafa sloppið \cl cfiir aö hafa hjólað yfir þrjár sprænur cn bóndasonurinn haföi ckki laliö þær incö. Þarna \ om al\ öru ár scm burfti aö \aöa cn bað cr nú bara hrcssandi aö fá smá fótabaö og bar scin bílar komast yfir nær vatnið yfirlcitt ckki upp á framhald í na-stu opnu

KJARNA

KONUR

Hjólað á fæðingardeildina Vcist þú hvcrnig tilfinning þaö er aö hjóla kasólctt þcgar framcndi hnakksins slingst í magann? Hcfur þú hjólaö nicö lærin 45 gráöurút i loftiö'.' Eda horft á púlsmælinn sýna afslöppuö 120 slög á mínútu þegar þú stcndur á ö n d i n n i cins og áttræöur astmasjúklingur aö bcra hjólið upp úr kjallaranum? Þclta cni bara nokkur atriði scm bú inyndir vcnjast cf þú. eins og cg. hcldur áfram að lijóla löngu cflir að aörar ólctlar konur cru h æ t t a r að fara í göngufcrðir. Ég glímdi viö það í átta ár hvort ég gæti liætt aö hjóla í þann tíma scin bað tæki aö cignast barn. að ckki sc ininnst á áhrifin sciu bað gæti haft á árangur minn í kcppnuin næstu árin á cftir. I hvcrt skipti scm ég knúsaði afkvæmi vina ininna öskniðu allir mínir kvcnhormónar á mig aö cignast barn. Ég velktist uin í vafa þar til cg var aftur kominn á hjólið og mundi hvcrsu mikiö cg clskaöi aö hjóla. Hvcrt kcppnistímabil þcssi átta ár kcppti ég í "cxpert class" í fjallahjólrciðum. náði aldrei aö vcröa hraðari cða stcrkari cn dreymdi alltaf um aö ná upp í raðir atvinnunianna. En klukkan sló og raunvcrulcikinn náöi yfirhöndinni.

Barn myndi fylgja mcr alla ævi. Frami í kcppnisíþrótlum ckki.

Hvcrju stigi mcðgöngunnar fylgdu sín vandamál. Fystu brjá niánuóina hrjáði mig svo mikil brcyta aö hjólrciðar komu ckki til grcina. Ég rctl haföi það aö labba þriggja kílomclra liring á göngubrautinni i hvcrfmu. Ég haföi alltaf litiö á göngu sem bara cina aðferð til aö komast milli tvcggja staöa cn nú var ég farin ad skrá bær í æfingakladdann minn. Næstu þrjá mánuöi

ncyddist cg til aö nota göngu-færibandiö mitt hcima vegna vctrarríkis úti. Enn ckkcrt hjólað. Ég hct mcr því aö auka gönguhraðann upp í skokk. Og þaö tókst. Ég náöi alvcg stonnandi 6km hraða. Sídasli þriðjimgur incðgöngunnar og vorið koniió. þó mcr hcfði vcrið bcnt á aö slaka á frain að fæðingu drcymdi mig um aðjafna hctjuskap fyrnini landsliðs kcppandans Miji Rcoch sem hjólaði á fæöingardcildina í fæöingarhríðunum.

I fyrslu hjólafcrðinni hjólaöi cg lOkm. Eiginmaöurinn ýtti incr ckki bara upp brckkurnar hcldurá jafnslcttu líka þcgar cg \arð að slcppa slýrinu og rctta úr incr til aö ná andanum. Þaö hjálpaði nú ckki kcppnisandanum cn cg þraukaði. Mcö hærri stýrisstamnia til jafnvægisl \iö m i t t i s m á l i ð hjólaöi cg inn í áttunda mánuðinn. Mcr lcið cins og annari Miji. Ég ætlaöi að hjóla. fæö;ibarniöog hcndast strax á hjólið aftur. Mig drcymdi jafnxcl um aö hjóla nokkra hringi í 24 tíma Canaan kcppninni sncmma í júní. tæpum inánuöi eftiraöbarniðvarvæntanlegt. Síðan fómm vid í læknisskoðun á 34. \ i k u mcögöngunnar. Eftir ad hafa mælt mig horfði hún í augu mcr. "Hvað hcfur þú \ crið að gcra?" spurði hún. "Lcgiö licfur iuinnkaö um t\o scntimctra. þaö hcfið átt að stækka uin aö minnsta kosti tvo." Ég átli ckki orð. skainmaóist mín of niikiö til að viðurkcnna aó cg hcföi vcriö aö hjóla. Eiginmaðurinn \ arð aö útskýra máliö. frckari æfingar \ oru bannaðar og cg skikkuö til aö drckka tvo auka prótín dnkki á dag þar til barnið færi aö stækka aftur. Ég ÍSlltist scktarkcnndyfir aö hafa hugsanlcga skaöaö barnið og

bunglyndi yfir æfíngabanninu. Sein bclur fcr var móóurtilfinningin stcrkari. í næstu læknisskoóun voru málin í lagi og ég haföi lærl inína lcxíu. Ég\'ar hætt aðblckkja mig nicö því að cg væri citthvað nicira cn cg cr. Ég cr enginn hcimsklassa kcppnismaður eöa súpcrkona. ég cr cinfaldlcga inanncskja í ágætu formi. Vegna þcss aó ég cr i góöu formi hclt ég að almcnnar rcglur um þjálfun mcð mcögöngu ættu ckki við inig og jók æfingar á þcim tíma scni flcstar konur stónninnka cða hætta æfingum. Ég liaföi látió cgóið ráöa fcröinni cn ckki ráö rcyndra Ijósniæðra. í gcgnuni álta ára kcppnisfcril hafði cg liorft fram lijá inínum takniörkunum cn cg rakst a l l harkalcga á bau þarna í mcðgöngunni.

Núna skil cg hvcrs vegna sumir cru í búningum landsliösins cn cg cr í búningi íbróttafclags. Og þaö scm cr mikilvægara er. ég cr sátt við þaö. þó cg sc loks búin aö átta inig á aö cg jafnast ekki á \\ö atvinnumcnnina í hjólrciðum gct cg huggaö mig við það. cftir aö dóttir mín Einily fæddist licilbrigð. aö það cr cill scni cg og atvinnumcnnirnir crum jafn góð í. Viö höfum það scm þarf til aö verða inæöur.

Carlotta Cucrdon cr aftur koinin á lijólið sitt og hcfur auga á að koinast í "Sports class" á næsta tímabili. Hún var í vinningsliðinu 1993 og 1994 í kcppninni "24 Hours of Canaan" scm cr 24 línia hjóla kcppni í vcstur Virginíu fylki Bandaríkjanna. Þýtt úr Bicycling. janúar 96. PG.

Vestfirðir framhald. hnc. Það var þoka og dúlúð yfir hciðinni og állar og huldufólk úl uni allt aö \)\í er virtist. En þcgar bctur var aö gáö voru þctla bara fuglar í fclulcik valhoppandi milli þúfna aö striða incr.

Siðustu mctur haföi rignt svolitið og cg var koniinn upp á lag mcð þaö aö cf cg lúraöi svolítiö framcftir á morgnana hætti rígningin áöur cn cg færi á fætur. en næsta morgun klikkaöi þctta alveg. Þcgar ég loksins koin mcr af stað var klukkan hálf tvö. Þaö var rok og rigning allan daginn og cfcgheföi átt inciracn tvo pakkaaf þurnnat cftir hcfdi cg bara lcgiö í lcti og slappaö af bcnnan dag. En þaö eru ckki kaupmcnn á hvcrju horni á Vcstfjöröum og mig vantaði mat. svo stcfnan var setl á Flókalund og hjólaó afstað. Þarna fckk cg fyrst aö rcyna ágæti nyju GorcTcx falanna minna scm hcldu incr hlvjuin og þurniin og einu áhrif \coursins \oni aö hægja aðcins fcrðina.

Ekki \ar hægl aö Ijúka fcrðinni án þcss aö prófa cinu sinni bændagistingu svo cg sló til og bankaði upp á í Fossá og bað um s\ cfnpokapláss. Annaö cins s\ cfnpokapláss licf cg aldrci fcngið. Ég haföi hcila t\cggja

herbcrgja íbúð út af f>rir mig incö öllu.

Sjónvaipsveöurspáin spáði sól daginn cflir cn síðan ckki Ijósmyndaveöur í nokkra d;iga s\o cg ák\aö aö halda hcim á lcið nicö fcrjunni frá Brjánslæk.

Eftir niat í Flókalundi. mcöan bcöiö varcflir aö s u n d l a u g i n opnaði. koin þaö óhják\ æmilcga. "Vcrr arr jú fronim?" %'ar spurt og á eftir komu sögur um hve viðkomandi hcföi hjólað niikið i Danniörku þcgar hann bjó þar. Þctta cr \ íst citl af p\ í sem fylgir íslcndingum á hjóluni cn í allri fcröinni fann cg aldrci fyrir öðru cn lillitsscmi frá bílstjórum og hvatningu frá fólki scm cgtalaöi \iö. Almcnningur\ irðist búinn aö sjá að þctta cr spcnnandi farannáti cn crcnn nokkuö fcimin \iö að prófa sjálfur. Þaö gclur alltaf citthvaö fariö úrskciðis cn þaö finnst varla sá \ cgur á landinu seni bíll á ckki lciö uin daglcga s\ o þaö cr alllaf siutt í hjálp. Þaö cr allt öðnivísi upplifun aö fcrðast á lijóli og komast í sncrtingu \ið landiö og náttúnina hcldur cn aö horfa á þctta alll þjóta fram hjá bílrúðunni og ólíkl skcnimtilcgra.

Páll Gudjónsson.

Umferðarþing 1996 Svona umferðarþing cins og var haldið 9. og 10. inaí ciga scr ckki langa sögu cn þau cru haldin þriöja hvcrt ár. Hingaö til hcfur þclta veriö samkoma ýmissa aöila cr tilheyra cöa tcngjast aö cinhverju leiti b í l a n o t k u n . bilaumfcrð og cöa allri vclknúinni umfcrð. Þaö varð þó breyting á að þcssu sinni bvi hjólrciðafólk fckk vcður af þcssu þingi í tíma og mcö tilkomu Landssamtaka hjólrcidainanna þótti tilvalið að koma incð sjónarhorn beirra í ræöupúlt.

Var því Guðbjörg Halldórsdóttir fcngin scin frummælandi frá Landssanitökunum. Frá F j a l l a h j ó l a k l i ' i b b n u m inættu Magnús Bcrgsson og Haraldur Tryggvason. Þarna mátti heyra margar skemmtilcgar og athyglisvcrðar ræður. Fyrslur í ræöupi'ilt niætti Tryggvi Hcrbcrtsson sem grcindi frá bví aö bcinn kostnaöur íslenska samfclagsins af bílanotkuninni á ári væri u.þ.b. 18.000.000.000 kr . Þar er þó ekki incðtalið umhvcrfisspjöll. mcngun og eöa huglægt mat á sorg einstaklinga sem verða fyrir ástvinamissi eöa fötlun. Þar er aðcins tckin til bcinn kostnaður í peningum enda cr bað. þaö cina scm viröist skipta mcstu ináli begar öllu cr á botninn hvolft. allavcgna cnn scm komið er. Þó aö Hagfræðistofnun Háskólans hafi lokskomið mcð raunhæfar tölur um bcnnan kostnað samfclagsins cru þær cngann vcginn fullnægjandi þar sem t.d. náttúru og uniliverfi vcrður scint bættur sá skaöi scm billin hcfur valdiö hcnni. Þó aö í huga undirritaðs hafi þcssi upphæö verið of lág. áltu yinsir crfitt mcð aö kyngja bcssari tölu.

Taldi Árni Sigfússon formaður FÍB scrkcnnilcgt aö mannsíf væni talin mcira viröi cn það scm tryggingarfclög grciddu úl í dánarbælur til líftryggðra. scm cru u.þ.b.

1-3 milljónir króna aö mcöaltali. Eflir að Tryggvi haföi ú t s k ý r t hvers vcgna manneskjan væri talin verdmætari cn bíllinn sem hafði slátrað hcnni og svarað öörum fyrirspurnum utan úrsal fóni margir skráðir þáttakcndur að tínast út af þinginu cnda voru f j ö l m i ö l a r b ú n i r aö mynda samkomuna. Hafa því flcstir scin lctu sig h\ f crfa eflaust vcrið sannfæröir um aö þcssir "nýju" útrcikningar mundu svo scm engu brc\ ta í \ innu beirra. að grciöii f> rir og auka cnn frckar flæði bílaumfcröar. Þetta þing \ ar þó hiö skeininlilcgasla þar scm frummælcndur \ oru af ýinsum loga og sjónarmiðin mörg. Af þcim mátli fræðast. hncykslast og hafa af verulcga skcmtun. Á þinginu voru um tíma svo fáir aö \arla \oru cftir aörir cn aöstandcndur. næstu fnunmælendur og cinstaka mcnn frá landsbyggðinni. scm þ\í miöur \ar um s\ ipað leiti og Guöbjörg stóö í púlli og ræddi okkar málcfni "Eru hjólrcidamcnn homrcka í umferöinni hcr á landi" og birtist crindiö í næstu opnu. Var þctta tckið f> rir og komu upp h u g m y n d i r um aö halda næsta umfcrðaþing úti á landi s\o aö scin flcstir þingfulltrúar hcföu ckki aö neinu að h\ crfa cf þeir færu úr þingsal. Þaö cr von undirritaðs að s\o \croi bó ckki. því að hjólafclögin vaða bvi iniöur ckki í pcningum til slíkra fcrðalaga. Þcgar líöa fór á þingið \ar fólki safnaö saman í uinræðuhópa þar scm hvcr hópur átti aö vinna úr bví sem komiö haföi fram á þinginu og koma mcö tillögur aö úrbótum í umfcröamálum. Koni þar grcinilcga frain að nauðsynlcgt \ æri aö hafa óvclvæddan umferðarþolenda í hvcrjum hópi. Því bílar og bílainanm irki % irtust hcltaka þá umræðuhópa scni ckki \ ar í hjólreiöaiuaður. Um s\ ip;ið lciti og þinginu

var að Ijúka og framundan voru aöcins "léttar veitingar" í boöi dóms- og kirkjumálarádherra fóru margir þinggcstir að birtast á ný. Má því segja aö bingið hafi þá loks orðiö vinnufært! En hvað má læra afbcssubingi'.'Þaöerýmislcgt. Þaðstcndur ekki til aö gcra ncitt raunhæft cöa standa í ncinuin stórræðum til að bæta umfcröamcnninguna. fækka slysum. minnka útgjöld samfclagsins. hvað þá grciöa náttúrunni og unilncrfínu bví scm frá hcnni cr rænt cnda cr þctta bing ckki til bcss. enn scm komiö cr. Þaö virðist afskaplcga crfitt aö hægja á bcirri skrílræðisþróun scm ríkir í uinfcröarinálum. þar scin hvcrgi iná hróflavidncinu. Því cr ekki aö vænta ncinna brcytinga. Sú umræöa virtist vcra svolítið ábcrandi að vcnja ætti börnin cnn frckar og fyrrviðbílakcnnslu s\'0 aö. eins og mcr skildist. aö þau gætu broskast og dafnað cnn frckar scm sannar og hciöarlcgar bílavcrur! Stærri og fyrirfcrðamciri umfcrðamannvirki fyrirbíla virtust hcilla. til að auka "umfcröaönggi" o.s.frv. Muiiið svo bara aö brosa. spcnna bcltin. vcra jákvæð og alsgáð undir stýri, eins og vcnjulcga...

Hvað varóar okkur hjólrciöafólk þá vcröa hjólreiðafélögin aö vinna hörðum höndum aö því aö fræða almcnning um

Öll reiðhjól eiga að vera útbúin með reiðhjólabjöllu

hvaö þaö er í raun og veru scni hægt cr að gcra í saingöngumálum cf áhugi stjórm alda væri fyrir hcndi. Það cr því miöur allt of fátt hjólrciöafólk scm hcfur í raun hugmynd um hvað þaö vill og hvað bað gctur fcngiö í bættri aðstöðu þó ckki væri ncma hcr á höfudborgars\ æðinu. Þessi mál cni í margra augum bví iniður flókin. lciðinlcg og óljós vegna brotalama í uinfcröalögum og þar scm allt umln crfi cr miðaö út frá þeirri hræsni aö mcga ckki hrófla \ ið "cölilcgu flæöi bílaumfcröar". Sú klisja cr þ\ i iniður cnn það vcgancsti scm stjórnar pólilískum gjördum í íslcnskum umfcröainálum.

Viö cigum ckki aðcins aö horfa til Danmcrkur eöa Hollands. viö cigum aö gcra cnn bctur cn þcir. Þaö verður m c g i n m á l c f n i hjólreiðafélaganna aö fræöa sína mcðliini og fá til þcss crlcnda scrfræðinga cf ckki vill bctur. Sannfæra almcnning og stjórnvöld um aö bætt aðstaða hjólrciöafólks cr ckki draumsýn hcldur citthvað scin stjórmöld cni þcgar búin aö samþykkja mcð u n d i r s k r i f t ýmissa alþjóölcgra sáttmála. Hjólrciöafólk og gangandi fólk þarf þ\ í aö fjölmcnna á næsta uinfcröarþing og fylla í þá stóla scm hingaö til hafa vcriö þétt scttnir fólki tcngdu b í l a g c i r a n u m . LÁTUM D R A U M I N N VERÐA AÐ VERULEIKA. ÞAÐ VERÐUR ALLRA HAGUR. Magnús Bcrgsson

UMFERÐAR RÁÐ

'Eru hjólreiðamenn hornrekur í umferðinni hér á landi?"

Hcrcrcrindiö sem Guðbjörg Halldórsdóttir flutti á umfcrðaþinginu 10. maí 1996: Koinið þið sæl! Þaö cr mcr mikil ánægja aö fá tækifæri til að koma hér og fylgjast mcð þcssu þingi og þá scr í lagi að spjalla aöcins uni bau mál. scm mcr cru hvað hugleiknust uni þcssar mundir. cn þaö cru jú hjólreidar almcnnt.

Eftir aö haft var samband við mig frá Umfcrðarráði og ég beðin um aö koma hcr og rcifa þcssi inál hefur margl flogið í gcgnuin huga minn. Fljótlcgavarð mérIjóst aö cg yrði að rcyna aö skipulcggja mál mitt vcl. bví cg gcl auövcldlcga rætt þessi mál fram og aftur í 2 daga cf ckki lengur. ef því cr að skipta. >aö stcndur ckki til í þctta sinn. kannski vcrður í framtiðinni umferðarbing þar scm hjólrciðainenningin vcröur scrstaklega tckin fyrir. Þaö kæmi nicr rcyndar ckki á óvart. þar scin gífurleg aiikning cr á hjólanotkun um þcssar mundir. og hcfur verið sl. ár. Þaó hafa ckki verið gcrðar ncinar skipulcgar kannanir á almcnnri notkun rciöhjóla cn sölutölur vcrslana sýna. svo ckki vcrður um \ illsi að aukningin á niilli ára cr hrcint ótrúlcg. Hcf cg hcyrt aö nú á Yonnánuðum sc verið aö sclja hjól fyrir tugi milljóna á dag licr í bæ. Þctta hlýtur aö scgja sína sögu þó svo við vitum aö þaö cm ckki allir. scm nota hjólin sem silt aðal farartæki.

Stór hluti hjólcigenda cru jú börn sem nota hjóliö sitt scm lciktæki.

Eru hjólrciðamenn hornrckur í umfcrðinni hcr á landi'.'

Svariö cr cinfalt frá m í n u m

bæjardyrum scö. þaö cr JÁ. Það hafa allavega inörg horn verid rckin í inig á sl. árum. Þá á ég bæöi við horn á bílum. bví cg man í fljótu bragöi cftir fjórum tilfcllum þar scm hrcinlcga hefiir vcrið ckiö á mig. Scm betur fcr þó án tcljandi mciðsla eöa skcmmda á ökutækjuin. Já og s\'O \crdur maöur sífcllt \'ar við hornin á önugum ö k u m ö n n u i n og einnig gangandi \-egfarendum. Ekki cr cg nú aö scgja að allir hjólrciöamcnn scu s\'0 fullkomnir ad ekki \eroi neitt hægt út á þá ad sctja. Þctta varnú svona útúrsnúningurogckki ætlunin að \cra á þeim nótum.

Viö scin notuin rciöhjól scm okkar aðal samgöngutæki \croum vör við þaö á hverjum dcgi að það cr hrcinlcga hvcrgi gcrt ráö fyrir okkur. Viö nicgum hjóla á gangstcttum. þ.e.a.s. cfviðtökum fullt tillil til gangandi \ cgfijrcnda. og fönim cftir þcnn umfcrðarrcgluni scm gilda fyrir gangandi \cgfarendur. Þaö slcndur l.d. í 5 gr. umfcröalaganna að cigi incgi fara hraöar á rciöhjóli cn á \cnjulcgum gönguhraða cf gangandi \cgfarandi cr nærri.

Auövilað cr sjálfsagt mál aö sýna öðruin tillitsscmi og sýna ítrustu varkárni cn gangandi og hjólandi \ cgfarcndur ciga bara yfirlcitt ekki samlciö. Sá scm notar hjólið scni sitt aöal síimgöngutæki. vill cölilcga gcta nýtt sér baö scm bcst og þann mögulcika að koinast hratt yfir. Þad cr ckki fjarri lagi að mcöal hraöi á "mcöal" hjólrciðamanni sc um og yfir 20 km. á klst.og á góöum dcgi viö bestu aðslæöur allt ad hclmingi mciri. Á bcssum hraöa cr crfitt að vcra uppá gangstétt. Þcgará slíkum hraöa cr náö. \croum

við að fara út á götuna. þar megum viö líka vera. nicð söinu skilyrðum þó. aö fara eftir þeim uinfcrðarreglum. sem þar cru scttar.

En. þá er aftur komiö ójafnvægi á aöstæður. bílamir fara hclmingi hraðarog eru margfalt flciri þannig aö hjólrciðamaöurinn cr í mikilli hættu á incstu umfcrðargötunuin.

Margir ökumcnn líta hjólreiðamcnn hornauga og viröa ckki á nokkurn hátt rétt þcirra. Ekki cr oalgengt aö ökumenn "svíni" fyrir hjólrcidamenn. sumir hrcinlcga ógna hjólrciöaniönnum gróflcga ef því er aö skipta. Scm bctur fcr cni þcssir ökumenn þó fáir og fcr vonandi fækkandi! Þarna sjáuin vió líka augljóslega að hjól og bílar ciga ckki nógu góða samlciö. Þaö luifa rcyndar orðið hciliniklar brcytingar til batnaöar á sl. 2 árum í samgöngumálum hjólreiðamanna.

Gangséttabmnir hafa verið jafnaðar niöur og svo hafa vcrið lagöir nokkrir "gönguhjólrciðastígar". Þctta cr allt gott og vel og bcr aö þakka allt. scm vcl cr gert. en þó fylgja þcssu bó nokkrir ókostir. Þarna komum við aftur aö því að gangandi og hjólandi vcgfarcndum er blandað saman. rcyndar cru sérmerktar brautir fyrir hjólrciöanicnn á suinum þcssara stiga. en það dugir bara ckki til. Á góðviðrisdöguni þcgar unifcrð cr mikil á þcssum stíguni cr hrcinlcga "kaos" þar.

Fólk fcr til aö njóta útivistar. ineö börnin. aldraða forcldra. lumdana og þar fram cftir götunum og í sælu augnabliksins glcymist að þarna gilda þær sömu umfcröarrcglur og annarsstaðar.

Hjólrciðaniaður. scm ætlar aö rcyna að koinast lciðar sinnar á góðum hraða. cru skoröur scttar. hann vcrður ad sy' na mikla varkárni og þolinmæði. Ég hcf velt því fyrir mér. en veit ckki alvcg hvaða rök liggja aö baki því aö hafa hjólarciðabrautirnar suins staðar á þcssum nýju slíguin sömu mcgin og bckkina. sem ællaðircni fyrir fólkaö sctjastá. cn þctta cr

mikil slysagildra. Ég ætla að scgja ykkur eina litla sögu af sjálfri mcr. Fyrir um 2 vikum átti cg leiö á alveg yndislcgum. björtum og fallcgum sunnudcgi um stíginn scm liggur frá Ægissíöu og upp í Elliðaárdal. Þctta var sncmina dags. ckki mikil umfcrö og naut ég bess alveg í botn að gcfa svolítið í. Ég sá framundan mér livar nokkrar manncskjur sátu á bckk. Þcgar cg svo cr komin nær alvcg aö bckknum. bá hoppar lítiö barn niöur af bckknum og út á stíginn. Þarna inunaði aðeins hársbrcidd aö ckki yrði stórslys. cg var á um 25-30 km. liraöa og rclt náöi aö bcygja frá og forða slysi. Ég rcyni nú að hugsa scm ininnst uni þaö Inaö licföi gcrst cf cg licfði lcnt á blcssuöu barninu. En þaö scm gcröist í kjölfariö cr nokkuð dæmigcrt. nióöir barnsins scm cflaust var í miklu sjokki stökk á fætur og lirópaði á cftir incr ók\ æöisoröuin. scm cg ætla nú ckki aö liafa cftir hér. Þclla dæini synir aö það bcr margt aö varast og \ckur upp spurningar. Er það fors\aranlcgt aö lcggja þcssa stíga fyrir blandada umfcrö? H\cr á rcltinn í svona tilvikum cf slys hljótasl af ? Þaö scm yfirvöld \crda að luiga mcira aö í framtíóinni. cr að hrinda í framkvæmd þcirri áætlun að skilja þcssa oliku samgönguhætti mcira að. Þaö cr líka annað scm mcr finnsl svo cinkcnnilcgt. begar cg lít á þcssa nýju finu stíga. þaö cr að þcir cni flcstir s\ olítið útúr. Þcir liggja í allskonar króka og bcygjur. upp og niönr liola oij hæðir þannig aö inaður styttir scr oftast lcið cf fariö cr cflir fjölfarinni umfcröargötu. Þclta hugsa ég mikiö uindaglega dags. þ\ í cg þarf jú að komast milli staöa á scm stystuni liina. Það scm mcira er. cg þarf líka aö hugsa uni orkuna. ég er jú vélin á minu farartæki og min orka cr mjög dýnnæl. Stundum finnst incr cins og að bessir títtræddu stígar scu hugsaöir scm cinh\crskonar afþrcy ingarstígar frcmur

cn samgöngubót. Þaö þarf ckki annað en aö líta rétt úl fyrir landstcinana. t.d. til Danmerkur, til aö sjá nijög gott kcrfi. Ég þckki þaö þó ekki af cigin rcynslu. cn hef hcyrt marga tala um þaö. Hins vegar þarf ég að leggja leiö mína til Danincrkur nú í júní og ætla cg þá að nota fcróina og taka mcö initt lijól og fcrðast þar í 12 daga svo cg cr spcnnt aö kynnast þcssu af cigin raun. Þcssi mikla aukning á hjólrcióum. scm cg hcf áður komiö að. cr nú tiltölulcga iiýtilkoinin og hcfur langt því frá náð toppnum. svo vongóð um að innan fárra ára fáum viö ad sjá miklar breytingar til batnaðar. Um lciöogþátttaka mannaverdur inciri. þá skynjar bað frckar sjálft sig. scm hluta af hcildinni og mcnningin verður áfcróarfallcgri.

Við sjáum bara hvað t.d. hjálmanotkiin hcfur stóraukist á örfáum áruni. þaö cr að verda hálfgcrö skömm að fara um á hjóli hjálnilaus. Ég verð nú bara aö scgja bað cins og cr. aö fyrir tæpum 2 árum gat cg ckki hugsað nicr aö setja slíkan höfuðbúnað upp. cn nú fcrcg ckki cinu sinni hjálmlaus útí búö. Þctta cr án cfa hægt aö þakka bcirri gríöalcga öflugu fræöslu. scm licfur vcrið bcint scrstaklcga að börnum . Þaö cni oft blcssuö böniin scm kcnna okkur hvað mcst. begar upp cr staöiö. Þau fá mjög góða umfcröarfræöslu alveg frá unga aldri. cg varð mjög hissa á dögunum. begar cg óskaði cftir upplýsingum frá Umfcröarráöi um þaö fræðslucfni. sem börnuin cr boðið uppá. Ég gcröi mér ckki í hugarlund. að til væri svo mikiö af \ önduðu og góðu fræöslucfni. Ég hclt ncfnilega aö slíki væri í algcru láginarki. cn það cr öðni nær.

Ef tnaður horfir í kringuni sig getur niaður audvcldlega scð. ad þaö cru yngstu börnin. scm viröast virða og kunna bcst gmndvallarrcglurnar í umferðinni. cn þcgar ofar drcgur i aldri cr æ algcngara ad sjá fólk

brjóta af sér. Jafnvel scr madur fullorðið fólk draga úr börnum aö fara eftir reglununi. þad er kannski ekki t í m i til aö fara cftir reglunum. eöa hvaö? Það aö vera þátttakandi í umfcrðinni scm hjólrciðaniaður selur niann í \ andasaint hlutvcrk. þaö cr aö mörgu að h>-ggja. ckki siöur cn bcgar scst cr undir stýri á bifrciö. Ég hcf alveg frá barnsaldri notaö hjólid inikiö. bæði scm leikiæki og svo nú á síðari árum ineira og incira scin farartæki. rcyndar er lijóliö niitt aöal samgöngutæki. Þaó cr ekki nenia í alvcrstu \cdmin og af hcilsufarsástæðum. scm cg nota önnur farartæki cn hjóliö s\ona dags daglcga. rc\ ndar cr það svo að ég tcl mig tilhcyra forréttindahóp. aö hafa hcilsu og þor til ad nota þcnnan ferðaináta. Það aö hjóla á vclurna cr ekkcrl \andamal í inínum huga. rcttur fatnaöur. nagladckk og góöur Ijósabúnaður opnar m a n n i allar lciöir. Nú og svo hafa borgaryfirvöld slórbætt snjómokstur á gangstcttum. Sl. vetur %ar tckin upp sú nvbreytni að ryöja nokkrar Iciðir fyrir kl.

08:00 á morgnanna í samráöi \iö fclaga í íslcnska Fjallhjólaklúbbnum. Mæltis betta grídarlcga \el fyrir og bælti samgöngur okkar hjólrciðamanna stórlcga svo þaö er nú ckki allt á móti okkur.

Jæja gódir áhcyrcndur nú ætla ég ckki að hafa þetta mikiö lcngra. þó að cg hafi bara rétt tæpt á því. scm nicr cr cfst í huga og vona að cg hafi gctað aö cinlucrju lciti rökstult s\ ar mitt \ iö spurningunni "Eru hjólrciöamcnn hornrckur í uinfcröinni hér á landi"?

Mig langar í lokin aö mæla meö þessu holla og umh\erfis\a'na farartæki. scin reiöhjólið cr. fyrir alla.

Takk fyrir.

HANNAÐ

HJOLIÐ

Blikkað á bílana Nú í skammdcginu sjást allt of margir hjólrciöamcnn í umferðinni Ijóslausir og ílla búnir. eda rcttara sagt sjást ckki Samkvæmt gildandi reglugerö uin búnað rciðhjóla ciga öll hjól að vcra útbúin mcö glitmcrkjum. hvitum aö framan og rauðuin að aftan. auk gulra eöa hvítra glitmcrkja á pcdulum og tcinum. "Reiöhjól scm notað cr í myrkri eöa skertu skyggni skal búið Ijóskcri að framan scni lýsir hvítu cöa gulu Ijósi og Ijóskeri aö aftan scm lýsir rauðu Ijósi". "Ljóskcrin skulu fcst við hjóliö" og "lýsa nægilega vcl". Þctta cru góöar rcglur og auövelt aö fara cflir þeim cn það scm flestir klikka á. sem rcyna þó að íitbúa sig vel. cr þetta meö aö Ijósin skuli lýsa nægilega vel. Rauðu blikkljósin sjásl vel af bílstjórum sem koma aftan aö hjólrciðainanni cn flest framljósin eru of dauf og týnast innan um önnur borgarljós. Hliðargcislinn er oftast svo lclcgur að bílst jórar scm koma úr hliðargötu sjá Ijósin alls ckki og við þær aðstæöur duga glitljósin hcidur ckki þar scin hjóliö er ckki

Öll reiðhjól eiga að vera útbúin með Ijóskerum í myrkri

í Ijósgcisla bifrciöarinnar. Fyrir utan þau þrjú Ijós scin fengu góöa c i n k u n n i Ijósaprófuninni okkar eni bestu framljósin. aö mínu mati. hvítu blikkljósin scm nota skæra Xenon flass pcru svipaða þcim scin notuð eni í ljósmynda\cluin (og á ckkcrt skilt mcö daufu grænu LED Ijósadíódunum).

Blikkiö gcrir gæfumunin í baráttunni \ ið aö vekja athygli bifreiöastjóra í umfcrðinni. Því miöur cru þcssi Ijós uppscld og ckki \æntanleg aftur. Sölumcnn scgja að þau hafi vcrið á 2500 - 3200kr og ckki sclst nógu vel. Ég skora á hjólreiðaverslanir að bjóða ávallt upp á þaö bcsta og hælia innflutningi á Ijósum scm gagnast ckki scm öryggistæki hcldur \alda fölsku önggi og slysahættu.

Ef þiö kunniö aö lóða. cöa þckkið cinlivcrn rafmagnsgrúskara. fylgir hcr mcð tcikning af blikkara sem sctja má inn í flcst Ijós s\o aö þau vekji frckar athygli bifrciðasljóra og næstuin tvöfaldar cndingu ral]ilaðiianna.

Sjáumsl í myrkrinu. Páll Guðjónsson.

UMFERÐAR RÁÐ

II

STELLIÐ

STILLT

Látum Ijósin skína Þcgar skyggja tckur cr þaö því niiður alll of algcngt aö hjólrciðafólk sé Ijóslaust. Því var þad að cftir að fagmaðurinn Palli gjaldkcri smiðaði scr bráðsnjallan blikkara í frainljós sitt. aö hugmynd koin fram að gcra prófun á helstu hjólaljósum á markaönum og bina hana í hcild sinni hcr i Hjólhcstinum.

Eftir að Ijósaúrval verslana var ordid gott tókum viö Palli til nokkur algcng. athyglisvcrð og nylcg Ijós í prófun. Ekki cr um aö ræða alla Ijósaflóni verslanana. því niikið af Ijósunuin voru synilcga óttalegt pjálur. Ekki verða prófuð Ijós mcö rafal (dinamóljós) af þcirri cinföldu ástæðu að þaö úrval rafala scm til cni á markaðnum hcr á landi cru úr grárri forneskju. N>'1ni þcirra cr lclcg og fcstingar slíkar aö þær inyndu skcmma bæöi nýmóöins dckk og grindur. Sambærilegt væri að það myndi cnginn bílstjóri skrúfa varadckkið mcö boddískrúfum aftan á húddiö á bílnum sinuni Margir \ ilja þo noia rafala ou þvi cr allt cins líklcgt aö í næsta tölublaöi Hjólhcstsins vcrði ýtarlcg uinfjöllun um rafala. En þai scm þyngd. nýtni rcidhjóla og búnaðar þeirra cins og rafala. hcfur aukist til muna cr notuö önnur tækni. Rafalar nútimans cni sambyggðir framnafínu. cn hafa því miöur bótt dyrir og því cru rafhlöðuljós algcngust.

Hvernig var prófaö?

Viö gáfuni okkur forscndur scm við töldum að skiplu ináli og sctlum niður í rciti.

Við gáfum Ijósunum cinkun frá "0" scm var aflcitt. upp í "5" scm var frábært. Nolaöur var spcnnugjafi svo að öll Ijós fcngju rétta

spcnnu (volt) og miðuðum viö aö notuð væru Nickel Cadmium hlcösluraflilööur.

Ljósmæli notuöum vid til aö mæla Ijósstyrkinn í mælieiningunni LÚX. Við gefum Ijósunum cinkanir cflir því hvcrsu vcl þau hcnta annrs vegar til langfcröa og hinsvegar til aö sjást í umferðinni. í rcitnum "fcrðaljós" lítum viö á þætti cins og dreifingu Ijóssins. cndurkast Ijósgcisla í augu hjólrciöainanns. brcytilcgar styrklcikalinur í Ijósgcislanum og hvort hann drcifist jafnt á breiöan flöt. Vriö þcssi Ijós verða líka aö vcra öflugar rafhlöður svo aö hægt sc að fcröast einhvcrjar vcgalcngdir.

Ef nota á Ijós í feröalög vcrður það aö fá cinkunina 3 cöa meira til aö teljast nolhæft. í rcitnum "innanbæjarljós" er horft á þætti s.s. styrkleika og drcifingu Ijóssins. Þar skiptir styrklciki hliöarlýsingu vcrulegu ináli s\o aö það fari ckki á inilli mála aö hjólrciöamaður sé á fcrö. Þarna má Ijósið hclst ckki fá verri c i n k u n cn 2.5 og mikil\ ægt cr aö raflilööur scu full hlaðnar. í rcitnum LÚX cr gciin upp styrklciki Ijóss í brennipunkii í 20sm fjarlægö. Lægri talan segir til um styrklcikann í cndanuni á sýnilcgum hliðargcisla. Þar cr Ijósiö svo dauft að þaö cr\ arla mcira cn frá sprittkcrti. scm gcfur frá scr 15 LÚX í 20sm fjarlægö. Þ\ í hærri tölur þcim mun bctra. í rcitnum "hliöarlysing" cr horft til þátta s\o scm styrklcika hliðarlysingu scm fær cinkunn svo og gráðurnar scm hliöargcisli nær til hliðanna út frá miðju.

Viö gcfum auk þcss hagnvtar upplysingar s.s. og hvaö pcran sc í \oltuni og \\ottuni.

H\aöa gcrö af raflilödum. nickcl cadmiuin

eða sýrurafhlaða. volt ogampcrstundir(Ah) (4Ah = rafhlaóan cndist í 4 kst. miöað við 1 anipcr afhleðslu).

Af hverju hleðslurafhlöður?

Flcst Halogcn Ijósin cru incð pcru scm gcfin er upp fyrir 2.5 volt cða 4.8 volt scin býöir aö cf sctja á óhlaöanlcgar Alkalinc rafhlöður í Ijós scm l.d. licfur 4.8 volta pcni fær hún 6 volta spcnnu. NiCd raílilööur gcfa aðcins út 1.2 volt í staö 1.5 volt cins og Alkalinc raflilöður scin gcfur mun skærara Ijós. En bað cr ckki allt scin sýnist. Fyrir utan gífurlcgan ninilöðukostnað og mengun scm cinnota raflilöðuni fylgir. endist pcran miin skcnuir. Hcr a landi gctur þaö verið bagalcgt því scljcndur Ijósanna hafa ekki alltaf ált til auka lialogcnpcrur scm kosta. þcgarþærfást. 400 - 80()kr. Við notkun einnota raflilaðna frcislast fólk til að láta þær cndast þar til Ijósið cr orðið svo daufl að það cr fyrir löngu h æ t t að gcgna sínu hlutvcrki. Hlcösla alkalinc rafhlöðu cndisl aö mcöaltali 2-4 sinnuin lcngur Ljóslaus hjöirei en í NiCd raflilöðu cn þaö kcmur ckki að sök þar scm hægt cr aö hlaöa NiCd nokkur hundruð sinnum.

Hcimilistæki hafa sclt nú um langt skcið hlcöslutæki og NiCd raflilööur á hálfviröi. Aörar raftækjasölur hafa svo fylgt í kjölfarið og vcrid mcö frcistandi tilboð Skynsamlcgt cr aö fjárfcsta í tvcimur scttum af raflilöðum svo aö annað scttiö gcti vcrid í hlcöslu á mcðan hitl cr í notkun.

Rcynið aö vclja rafhlöður incð scm mcslri rýmd í Ah. Eftirtaldar stæröir hafa fengist hér í verslunum.

StærðD: 1.2AU 1.8Ahog4Ah StærðC: 1.2Ah 1.6Ahog2Ah Stærö AA: O.SAh til 0.9Ah Rýnt í töfluna.

Ekki stcndur til aö sóa tíma og pappír í umfjöllun um lclcguslu Ijósin hcldur snúa sér ad þcim Ijósum scm gcta talisl góö öryggistæki. Því má scgja að eftinalin Ijós scu álíka óviðunandi að gaxiuin: Sinart halogcn. Zefal halogcn. bæöi Vcntura Ijósin.

Catayc HL500 og Cataye HL 330. Ljós scm ckki eru mcö halogen cöa kripton pcni cru þó ábcrandi lclcg. Það gclur vcrid að úr töflunum mcgi sjá citthvcrt ósainrænii í Ijósstyrk og einknnargjöf. cn munið cinkunin cr ckki gefin cinvörðungu út frá Ijósstyrk hcldur líka hvcrnig Ijósgcislin drcifist. Þcssum Ijósum vcrður vart bjargaö þó svo aö í þau verði scttur blikkari. En þaö má mæla mcö þcim scin

óbreittum vasaljósum. Það cr ríkjandi sá misskilningur að græna blikkljósið gagni seni framljós. Þad cr ckki hægl aö mæla mcö því cinvörðungu. Það hcntar kannski scm viðbótarlvsing mcð h v í t u franiljósi cða scm ncyðarlvsing þcgarönnur Ijós bila. Blikkljósin cni þau cinu scm ællu að hafa Alkalinc raflilööur þ\ í við þaö aö nola NiCd rafhlöður ininnkar ljósst> rkurinn um hclming. Munið bara að skipta út rcglulcga rafhlöðunum. Þaö má alltaf klára þær í vasaútvarpinu.

Bcnda iná á aöra gerö Ijósa frá Vista Litc; Xenon scm cr cins og mynda\ claflass og gagnast inun bctur. Ljósiö cr licldurckki

lcngur flult inn þar scm það þótli frcinur dýrt. Xcnon ílass Ijós cru mjög björt og sjást vel af bílstjórum cn cingöngu ef þau blikka nógu ofl. hclst ckki sjaldnar cn cinu sinni á sckúndu.

Snúuin okkur bvi aö athyglisvcrðari Ijósuni. Fyrst bcr aö ncfna Cateye HLNCIOO. Því fylgir 2.4volta. 1.3Ah NiCd raflilaða scm fljótlcgt cr að kippa úr Ijósinu og tcngja viö mcöfylgjandi hlcöslutæki. Þctla cr sniöug útfærsla cf kcypt er auka rafhlaða. Því cr frcistandi aö mæla mcö þcssu Ijósi cn Ijósgcislinn inætti vcra bctri.

Ekki cr laust \ ið aö maöur fussi og svcii þcgar maöur sér Ijósið frá EvcrReady.

Rcyndar cr þaö svo Ijótt aó þaö cr koniið yfir mörkin og getur því talist virkilcga flotí. iuinnir á slóran LEGO kubb. En þaö keniur á óvart scm öryggistæki. þ\ í Ijósaspegillinn cr stór og ábcrandi og Ijósiö rúmar tvær stórar rallilöður af D stærð. Skipta þarf um pcru og sctja í staðinn halogcn því mcðfylgjandi pcra nær sínu Ijósmagni aócins nicó þ\ í að vcra gróncga eydslusöm.

Fcslingarnar cru fyrirfcrðamiklar. cn fljótlcgt aó taka þær af. Satt best aö scgja er hægt aö inæla mcö þcssu Ijósi.

VistaLitc VL600 (RoadToad) er skcmintilcgl Ijós incö góðan hliöargeisla og brciöan framgcisla. í Ijósinu er brciöur brcnnipunktur og því mælist Ijósið fremur daufl cn sést vcl til hliðanna. Ljósiö samcinar þó nauðsynlcgustu atriöin. Þaö cr lítiö og nctt og festingarnar ágælar.

Catcyc micro HL500-2 cr nýjasta afurð Catcyc. cnda cr cinlncr hugsun bak við liöniuinina á þcssu Ijósi. Þar má finna allar gcröir Ijósgcisla sem skipta niáli. Stór og hrcinn fcrkantaöur framgcisli án allra misjafna (t.d. scbralínur). í honum iniöjuni cr langdrægur nijór gcisli (scm mætti þó vcra brciöari) og til hliöar cni ábcrandi gcislar. Mjög líliö Ijóscndurkastast beint frá Ijósi í augu hjólrciðamanns scm er scrstaklega m i k i l v æ g t cf hjólað cr í

niöamyrkri eða boku. Ljósmagnið cr ckkcrt svakalegt cn nvtingin á því scm cr til staðar cr góð. Ljósið tckur 4 rafhlöður af AA stærð sem settar cru í grind og smcllt í Ijósiö.

Hugsanlega full fingert fyrir þá scm hafa þumalputta á öllum fingrum. En þaö fundust tveir gallar. Lokiö fyrir raflilöðurnar cr incö innbyggöann Ijósrofa og álti til að dctta af cfckki var fariö rctt að við að slökkva. Hinn gallinn var aö í Ijósinu cr ny gcrö af pcru scin cr ófáanlcg ncma í umboðinu. Því fær þctta Ijós ckki fulla 5 fyrir hönnun. Þctta Ijós hcntar ágætlcga til ferðalaga cf tcngt cr \ iö þaö Catcvc rafhlöðu hylki scm rúinar 4 rafhlöður af D stærö og sclt cr sér. Því má koma fyrir í brúsafestingu og gclur þá hleðslan cnst i allt að 8 klst. Munið bara. að ef tengja á viö Ijósió auka raflilöðurnar cr mikilvægt að taka litlu raflilööurnar úr Ijósinu. Þá cr koiniö að alvöru Ijósum. Það eru tvær gcröir flóðlýsinga. annarsvcgar Catcye HL-NC200 og hinsvcgar Smart Twin Halogcn. Þessi Ijós cni nauða lík í allri útfærslu. T\ cir kastarar. annar breiður og hinn mjór. Sá breiöi 2.4 \\ott og sá mjói 10 \\ott. Báöum Ijósum fylgiró \olta. 4Ah \ iðhaldsfrír sýrugcymir. Það cru simskonar geymar og notadir cru í bíluni en aö sjálfsögöu mun minni. Báðuni Ijósuin fylgir hlcðslutæki. Þessi Ijós cni t\ ímælalaust þau bcstu í könnuninni þó ckki \ æri ncnia bara fyrir Ijósgeislann scm þcssi Ijós gcfa. Þau hcnta því ágætlega \iö allar aðstæður scni vcgur þungt á móti göllunum scm eru nokkrir: Ljósakcrfiö cr þungt og dyrl.

Kastarafcsling passar ckki á öll hjól.

Scinlcgt er aö taka búnaöinn af hjólinu.

Raflilööutaskan er fcst á hjólið mcö frönskum rcnnilás scm slitnar mcö t í m a n u m . Syrurafliladan er fljót aö CNÖilcggjast cf lu'in cr alvcg tæind. auk þcss soni opna þarf löskuna lil að lilaóa liana. Það má því dunda scr \ið að cndurbæta búnaóinn að nokkru lciti. Bcnda má svo á

Niðurstöður Ijósaprófs Tegund

Pera

Calevc HL-NC200

6volt 10 2.5 W

Syra 4Ah

5

5

70°

4

500070 5000 180

9611

Smart Twin halogen

6 volt 10 2.5W

sýra 4.5AH

5

5

60°

4

500060 5000100

8261

CaleycMicro HL5002*

4.8 volt 2.4 wön

4xD*

3

J

90'

3.5

500050

1687 1770'

CateyeMicro HL500 2

4.8 volt 2.4 xvött

4xAA

2,5

3,5

90°

3.5

500050

1687

Caleye Micro

4.8 voll

4xC

1,5

1,5

45

2

1300

20

1295

HL500

1.25 \vott

Cateye HI.NCIOO

2.4 voll NiC'd 1.25 \vott 1.3.Ah

2

2

30°

1

1400

30

3496

Cateye ** HI.330

2.4 volt 2.\C 1.25wött

1

0

50°

1

500

15

766

/x-lal \P625

2.4 volt 2xC 1.25wött

1

0

25°

0

700

15

1390

\'ista I.ite \'1.600

4.8 volt 2.5 wðtt

4xAA

2,5

3

90°

3.5

1000 35

1315

2xC

1,5

1

70°

0

1300

20

1288

Sniart 1 lalogen 2,4 volt BI..103H 1.25 wött

Ralhlaða

Forðaljós einkunn

Imiah.ljós Hliðargcisli einkunn gráður eink.

Ljósstyrkur Verð aðalg. hliðarg. kr.

i:\er Ready**

2.5 volt 2 wött

2xC

1,5

4

70°

4

1200

20

690

\entura**

2.4 volt 0.3 \vott

2xD

0

0

45J

0

350

10

790

Ycntura Halogen

2.4 volt 2xC 1.25wött

0,5

0

45°

0

1300

15

990

\istal.itc VI.310C

5 grænar 2x.A_V IjósadíóOlur

0

0

5°

0

30

0

Vistal.ile X'enon Clcar

Xenon strohc

0

5

90°

5

2x.VA

* Þcssi cinkuiin miðast við aíl notað só rathlöOtutlaskan sem scld cr aukalcga ** Þossj lji» cni ekki mcð halogen pem. Kver Ready Ijósið hct'ur Krypton pcru

góður blikkandi

1330

ca. 3200 uppsclt

aö cf lcggja á í langfcró cr um aö gera að nota ckki stcrka Ijósið aö óþörfu og jafnvcl aö skipta út perunni og sctja 2.4 Watta pcru til aö fá bctri cndingu og hlífa rafhlödunni.

Skipliö bví rcglulcga uni rafhlöður svo Ijósið gcri citthvcrt gagn. Notiö A l k a l i n c raflilööur og skiptiö um lcið og Ijósið fcr aö dofna.

Vista lite VL300 hcfur Ijósadíóður og Ivær AA rafhlöður scin gcfur góöa Afturljós. cndingu cða u.þ.b. 200 klst. VL300XC cr Nú cr þaó liðin líö. ad nota óbrcitta samskonar Ijós cn hcfur 5 Ijósadíóður cr þ\ í pcm í afturljósi. bvi nú cr tími blikkljósanna. bjartara cn mcó st\ttri cndinganíina.

Tilkonia þcssara Ijósa varð vcgna þcss aö á VL200 SP cr minna uin sig incð 5 markaðinn koni ný gcrð rauöra Ijósadíóða Ijósadíóöur og mcö AAA raflilööur scm scin gáfu frá scr mun bjartara Ijós cn áöur \ cldur því að það cndist \ art lcngur enn 50 hafdi þckkst. Því miður cr t æ k n i n í klst.

Kostur Ijóssins cr hins\cgar að l\ær Ijósadióðuin í öðnun liluni cn rauðuin ckki Ijósadíóður cru látnar lýsa til hliöar scm komin jafn langt og þaö cr ástæöan fyrir aö bætir hliðarlýsingu. ckki cr hægt að mæla mcö grænu VL7(M( Eclipsc Ijósið cr nýstárlcgt frainljósumim. Vistalitc varð fyrsta þar cru 7 1 jósadíóður scin lýsa í 180 gráöur. fyrirtækið lil aö nýta scr bcssa tækni fyrir Bak viö þær cr spcgill scni cykur cnn frckar rciðhjólaniarkaðinn fyriru.b.b. 5 árum incö á nytinguna. Því cr Ijósiö mjög golt scm VL 300 rauöa blikkljósinu. í dag cru inargir freistar manns til að líta fram hjá stytiri framlciðcndur incð svipuð Ijós. Það skal cndingarlími battcria. engan undra að þcssi Þaö gclur líka rc\ nst crfitt Ijós liafi náð þcssari fyrirfólk nicöþuinalputta úlbrcióslu. bví blikkiö á öllum að skipta um drcgur að scr atliygli og rafhlöðu. skcr sig úr frá öðrum Sum Ijós hafa Ijósum í annars mögulcika á stööugu Ijósnicnguðu umhverfi Ijósi. >aö nvtist lítið scm aiik þcss scm glitauga cr ckkcrt í umfcrðinni og í ölluin Ijósunum. Þcssi cyðir mun mcira Ijós hafa annan góöan rafmagni Þaö nylist hins ciginlcika. þau cr Passið ykkur á bílunum vcgar ágællcga þegar rafhlöóusparandi. finna þarf skráargalið á fyrirfcrðalítil og nýtist á útidyrahurðinni. flciri slöðum cn bara á hjólinu því þaö má Á mnrkaðiium cru ýmsar gcrðir t.d. hcngja þaö í bclti þcgar fólk cr á gangi. blikkljósa scm gcta \crio ágæt. Hafió bó Það licfur þó cinn galla. Þaö dofnar fljótt cftirfarandi í liuga: Lciliöaöljósum barscni þcgar spcnnan fcllur á raflilöðunni. því ckki þarf xcrkfæri lil aðskipta um raflilööur vcröur að scgjast að uppgcfinn í. stærri raflilöður þvða lcngri cndingartínii. cndingartíini. 100-300 klst. sc óbarflega flciri Ijósadíóður þýða mciri birlu og langur. Nær \ æri aö hclminga þann tíma.

Ijósadíóöur sem vísa til hliöanna þýða bctri Það cr bví miöur útbrciddur iniskilningur hliðarlvsingu. aö blikkið geri gagn þar til rafhlaðan hcfur Að lokuin iná bcnda á aö cf vakna ahcg klárast. Umlncrfið cr mikiö mcngað upp cinhvcrjar spurningar cr varöa Ijós og af öörum stcrkum Ijósum og gera þá búnaö til cr bara aö inæta á fund og hafa tal endurskinsmerki oft niun incira gagn. afokkur.

Magnús Bcrgsson

VETRARBUNAÐURI MIKLU ÚRVALI

•

-W -*

i

LJÓSABÚNAÐUR, VETRARFATNAÐUR OG FLEIRA TIL VETRARINS FRÁ:

aguAsporf CATEYE VistaLite

I REIx

EINKAUMBOÐ Á ÍSLANDI

ORNINN Skeifunni 11, Sími: 588 9890 SÉRVERSLUNÍMEIRENSJÖTÍUÁR

Ath! Munið sérpantanir frá toppmerkjunum í USA: C4KL€IH

GARY FISHER TREK LEMOISTD

CANNONDALE AÐDÁENDUR ATHUGIÐ !!!

NÚ ER RÉTTl TÍMINN TIL AD GERA PÖNTUN FYRIR NÆSTA SUMAR KOMIÐ OG KVNNIÐ YKKLR 1997 LÍNUNA.

BRESKU KMGHTLITE OG CATEYE LJÓSIN í MIKLU ÚRVALI !

VERIÐ VEL LPPLÝST í MYRKRINU !

CAT E YE, KNIGHTLITE G.Á.PÉTURSSON ehf

FAXAFENI 14 SÍMI 568-5580 FAX 5689899

Skoðanir greinahöfunda eru þeirra eigin og endurspegla ekki endilega skoðanir stjórnar. ritnefndareðaannara felaga ÍFHK Itgefandi: íslenski Fjallahjólklúbburmn Pósthólf5193. 125 Reykjavík.

Sími/Fax: 562-0099. Ábyrgöarmaður: Magnús Bergsson.

Ritnefnd: Jón Örn Bergsson. Páll Guðjónsson. Gísli Guðmundsson, Gísli Jónsson. Guðbjörg I lalldórsdóttir og Eiríkur Kjartansson Athugið: