nr. 02 | maart 2012 | â‚Ź 5,45
inspireert ondernemers
5x
ondernemers over zelfkennis, confrontaties en persoonlijke groei
BV
ik
Praktisch onverwoestbaar.
Scan de QR code en probeer het zelf.
Alle kennis en ervaring die we de afgelopen 65 jaar hebben opgedaan, komen samen in de nieuwe Crafter. Dat resulteert niet alleen in een grotere trekkracht en tot 10% meer laadvermogen, maar vooral in een uiterst betrouwbare bedrijfswagen. Daardoor bieden we u ook graag een jaar extra garantie aan: 2+1 dus. Wilt u de nieuwe Crafter zelf testen? Maak dan een proefrit bij de Volkswagen Bedrijfswagendealer. U least al een Crafter vanaf € 90,- per week. www.denieuwecrafter.nl
De nieuwe Crafter.
De Volkswagen Crafter is er al vanaf € 19.700,- of lease vanaf € 90,-per week. Brandstofverbruik: ø7,0 - 9,7 l/100km (1l op 10,3 - 14,3), CO2-uitstoot ø184 - 255 g/km
inhoud
maart 2012 cover Mieke Meesen
38 jw player 44 hoe ik... de chinese wet heb veranderd Jacco Bouw ging 'om volumes te halen' in 2006 met zijn e-mailmarketingbedrijf naar China.Door stevig lobbyen kreeg hij er nieuwe wetgeving voor elkaar.
30 ondernemen in de zorg Het is een enorme groeimarkt, maar ook één waar het lastig ondernemen is. Weinig samenwerking, veel regeltjes en angst voor innovatie. Wat je moet weten als je een bedrijf in de zorg wilt starten.
Bijna niemand kent de naam Jeroen Wijering, maar deze techondernemer hielp YouTube in het zadel en bouwt vanuit New York en Eindhoven aan een internationaal opererend bedrijf rond online video. Zijn videospeler wordt door duizenden websites gebruikt. Sprout organiseert de première van de documentaire die over Weijering gemaakt is, jij kan erbij zijn.
go
08 netwerk het netwerk van Eldee 10 nieuw in nederland 3 verse startups 10 column Leonard Freeke, Oggu 11 nice to... tips om te doen, lezen, kijken 12 jarig ondernemers gefeliciteerd! 12 my first investment event voor
startende investeerders 13 techbusiness de business van tech 14 wheels Porsche Carrera S
zoom
16 dierenliefhebbers Geert van Wersch,
19 op de cover: BV ik
Jiri Brandt en Samuel Levi, Brandt & Levie
elke maand
Als je bedrijf groeit, moet je je als ondernemer mee kunnen ontwikkelen. Maar kun je alles aan wat op je pad komt? Wanneer roep je hulp in van extra personeel of een coach? Vijf ondernemers over de confrontatie met zichzelf.
05 FYI
06 interactive wat Sprout nog meer doet 15 column Arko van Brakel 36 groeistrategie managementtechnieken 42 case goed doen als marketingtool 48 ik & sprout Raymond Cloosterman 50 column Richard Branson
maart 2012
maart 2012
3
DEEL UW PRINTER VIA HET
NETWERK BENUT UW MOGELIJKHEDEN VIA HET DRAADLOZE NETWERK. VOORKOM LOSLIGGENDE KABELS EN PRINT EENVOUDIG VANAF ELKE WERKPLEK. Dankzij de draadloze netwerk aansluiting kunt u de professionele zwart-wit laserprinters van Brother delen met meerdere gebruikers. brother.nl
Editorial colofon
redactie redactie@sprout.nl, @sprout_nl Hoofdredacteur Ewald Smits Chef redactie Rob Roelofs Eindredactie Karin Husslage Redactie Bas van Essen, Remy Ludo Gieling (video), Eric van den Outenaar Medewerkers Miloe van Beek, Arko van Brakel, Philip Bueters, Richard Branson, Leonard Freeke, Rob van Leeuwen, Yvonne Polman, Eefje Rammeloo, Annette van Soest, Stefan Tibben Artdirector Nicoline Caris Vormgeving colorscan BV, Voorhout - www.colorscan.nl Fotografie Peter Arno Broer, Martin Dijkstra, Maartje Geels, Vincent van den Hoogen, Gerritjan Huinink, Mieke Meesen, Marijn Scheeres Illustraties Carolyn Ridsdale Sales sales@sprout.nl Telefoon: 020 - 262 07 00 Bas Berger, Marjolein de Bruijn, Maarten de Haan, Anoeshka Harpal, Sharief Niamut, Stefan Smit, Erik Touwslager, Wilma Wijdoogen Marketing marketing@sprout.nl Telefoon 020 - 262 07 25 José van den Haak, Marloes Post, Boris Scheepers, Florien Smits Uitgever Berend Jan Veldkamp Druk Roto Smeets Weert PRIVACY STATEMENT MT MediaGroep BV, uitgever van Sprout, legt van haar abonnees en klanten in het kader van haar dienstverlening, gegevens vast. Deze gegevens worden gebruikt ter uitvoering van de overeenkomst en om abonnees en klanten te informeren over relevante producten en diensten van MT MediaGroep BV. De gegevens kunnen ook worden gebruikt door zorgvuldig geselecteerde organisaties om klanten te informeren over relevante aanbiedingen betreffende producten en diensten. Als u op deze informatie geen prijs stelt, dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan: MT MediaGroep BV, t.a.v. klantenservice, Paul van Vlissingenstraat 10E, 1096 BK Amsterdam.
In het wespennest “Waar liggen volgens jou nou de kansen voor ondernemers?”, vraagt de startende ondernemer aan me tijdens een netwerkborrel. Eh ja… daar vraag je me wat. Moet ik dat weten? Ik ben journalist, geen consultant of goeroe. Als volleerd therapeut vraag ik dan maar: “Wat denk je er zelf van?” Domme tegenvraag, want waarom stelt hij anders die vraag? Als ik hem twee weken later was tegen-
roger cremers
Sprout is een uitgave van MT MediaGroep, Paul van Vlissingenstraat 10e, 1096BK Amsterdam. Sprout verschijnt negen keer per jaar. Een abonnement op Sprout is GRATIS voor ondernemers met vijf of meer werknemers. Je betaalt alleen eenmalig € 39 inschrijfkosten (incl. btw). Nog geen vijf werknemers? Dan betaal je € 25,- per jaar. Studenten betalen € 19,- per jaar. Meer informatie over een abonnement of een adreswijziging doorgeven? Ga naar www.sprout.nl/abonneren
gekomen, dan had ik een gepast antwoord voor ‘m gehad. Want wat is nu de markt waar het uiterste van een ondernemer gevraagd wordt? Welke markt staat te schreeuwen om innovatie, kostenverlaging, efficiëntie en ‘anders denken’? Welke sector is jarenlang verziekt door managers die te bang zijn om op hun bek te gaan, en slechts denken aan het oppoetsen van de jaarcijfers? Maar tegelijk: welke sector gaat de komende jaren veertig procent groeien, en neemt dertien procent van het BNP voor haar rekening? Het is de zorg, u raadt het goed. Maar zoals gezegd, de ondernemer die het lef heeft om hierin te stappen, moet zich flink wapenen. Auteur Miloe van Beek sprak met pionierende ondernemers in de zorg, en schetst een ontluisterend beeld van de sector. Althans, voor de ondernemer die gewend is snel te schakelen. Want wat zeggen die pioniers: marktwerking in de zorg bestaat nog niet, commercie is een vies woord en men is erg bang voor onderlinge concurrentie. En denk maar niet dat het ene ziekenhuis gaat werken met een vinding die in een andere zorginstelling is gedaan. Niet eenvoudig dus om je in dit wespennest te begeven. Maar aan de andere kant, de handen van échte ondernemers beginnen te jeuken na het lezen van dit verhaal (pagina 30). Dus mocht je nog willen weten waar kansen liggen in de toekomst? Dit is mijn antwoord. Rob Roelofs rob@sprout.nl @robroe maart 2012
maart 2012
5
sprout interactive Sprout verschijnt als magazine negen keer per jaar, maar doet daarnaast veel méér. Je kunt dagelijks onze berichten lezen op Sprout.nl, praten met de redactie via Twitter, reageren op onze berichten op Facebook, linken met mede-ondernemers op LinkedIn en onze events bezoeken.
Sprout.nl
@sprout_nl, @ewaldsmits, @robroe, @karinhusslage, @basvanessen
Best gelezen:
17 x effectieve buitenreclame www.sprout.nl/buitenreclame Hoe twee IT'ers IBM en HP aftroefden www.sprout.nl/it-aftroeven 4 apps voor je salesteam www.sprout.nl/sales-apps
Check us out!
Sprout is méér dan alleen een magazine en website. Je kunt de laatste ondernemersnieuwtjes ook bekijken op de iPad (Sprout.nl/ipad), Twitter (@sprout_nl), Facebook (Facebook.com/sproutnl), LinkedIn ('Sprout, inspireert ondernemers') en YouTube (Youtube.com/Sproutmagazine)
Onze events
10 mei Première JW Player, the movie, De Nieuwe Liefde, Amsterdam Kaartverkoop via Sprout.nl/jwplayer 8 november Challengerday, the Growth Edition Challengerday.nl
6
maart 2012
Sprout heeft een vernieuwde site! www.sprout.nl
Sprout heeft haar site vernieuwd. Met betere functionaliteiten, een prettiger leesbaar design en nieuwe topics. Check Sprout.nl voor het resultaat. Zie je nog verbeterpunten of wil je gewoon even kwijt hoe gaaf je de site vindt: laat het horen via mail (redactie@sprout.nl) of Twitter (@sprout_nl)
maart 2012
go | netwerk Het netwerk van Eldee Expo Designers Henk Drost Oprichter Eldee Expo Designers en vader van directeur Caroline Bob Simmelink Eigenaar cateringbedrijf Dazzling Cocktails (leverancier van Eldee) en man van directeur Caroline
Ad Hermsen Accountant Van Noord A 足 ccountants
Iris Geksus Webbureau Safira, maakt en 足onderhoudt de Eldee-websites
Caroline Drost eigenaar Eldee
Eldee Expo Designers is lid van het Sproutnetwerk. Aanmelden kan op Sprout.nl/netwerk
8
maart 2012
maart 2012
Fotografie peter arno broer Tekst stefan tibben
Caroline Drost Eldee Expo Designers concept Standbouw medewerkers 19 aantal stands per jaar 350 Caroline Drost nam Eldee Expo Designers zeven jaar geleden over van vader Henk. Die richtte het bedrijf in 1976 op. “Vroeger werkte ik bij mijn ouders in de zaak, toen voelde het meer als een familiebedrijf dan nu”, aldus Drost. Desondanks is familie een belangrijke factor bij Eldee. Vader Henk onderhoudt nog steeds contacten met een aantal klanten - “die stellen dat erg op prijs” - met wie hij zelf jaren heeft gewerkt. En het cateringbedrijf waar Eldee mee samenwerkt is van de man van Caroline. Relaties gaan vaak ver terug. Drost kent accountant Ard Hermsen al dertien jaar. Hij deed de financiën van het it-bedrijf en het café dat Drost runde voordat zij Eldee overnam. En Fruitmasters Holland, waar Eldee meerdere stands per jaar voor bouwt, is al vijftien jaar klant.
Ivar Bakker Exposign, toeleverancier van belettering voor beursstands
Jeroen Rooders Fruitmasters Holland, cliënt
maart 2012
maart 2012
9
go | nieuws
column Leonard Freeke
w eu i n
in nl
Sprout spot elke maand drie nieuwe Nederlandse startups.
1 Infotron
Software waarmee je kunt nagaan of er fouten ontstaan in je Excelsheet. Wie Felienne Hermans Missie "Dit jaar 200.000 euro omzetten, waarvan de helft uren en de helft software. Dat betekent dat we 250 pakketten moeten verkopen, want een abonnement kost 399 euro per gebruiker."
2 Peerreach
Software waarmee reputatiescores van Twittergebruikers te berekenen zijn. Wie Nico Schoonderwoerd en Zlatan Menkovic Missie "We willen Klout.com verslaan. We zijn nog niet gereed voor een wereldwijde lancering, maar daar gaan we wel voor. De launch is over enkele maanden."
3 Qwebbl
Software waarmee een beller op een willekeurige telefoon zijn telefooncontacten kan bereiken. Wie Frank Baan Missie "Zo snel mogelijk op basis van exclusiviteit een pilot starten met een telecomprovider in binnen- of buitenland. Ik hoop dat eind dit jaar zo'n 100.000 gesprekken per dag verbonden worden via Qwebbl." (BvE)
10
maart 2012
Revolutie! Waar liggen de grootste kansen voor de nabije toekomst? Voeding moet weer sexy worden, aldus Leonard Freeke. Niet alleen in de financiële wereld zit een systeemfout, ook in de voedingsindustrie zit er één die dagelijks duidelijker wordt. Elke systeemfout geeft historisch gezien nieuwe kansen voor ondernemers. En Nederland heeft een lange staat van dienst op het gebied van landbouw, veeteelt en voedingsproductie. In februari sprak Carolyn Steel in Amsterdam. Zij is hoogleraar architectuur aan de Universiteit van Cambridge en auteur van het zeer lezenswaardige boek De Hongerige Stad. Zij wil een ware voedingsrevolutie ontketenen. De huidige consument is helemaal losgeraakt van zijn voeding en de voedingsketen, terwijl het in onze samenleving juist om ons voedsel gaat, stelt ze. We zijn de hele dag bezig onze monden en die van onze families te voeden, maar zijn de waardering voor en kennis van ons eten bijna geheel verloren. Dit fenomeen is na de Tweede Wereldoorlog begonnen, maar lijkt nu te keren. We vinden langzamerhand weer de weg terug naar onze relatie met voedsel en de natuur. De boeren verdienen echter weinig tot niets meer aan de productie van groenten, vruchten en vlees, de winsten blijven in de handel hangen. Dit geeft een per-
maart 2012
verse prikkel: de voeding moet bij de bron steeds goedkoper, waardoor de kwaliteit van ons eten systematisch wordt uitgehold. En het huidige systeem is onrechtvaardig. Mensen kunnen zich wel slecht eten veroorloven, maar geen goed eten meer. Het resultaat: slechte voeding is nu de grootste veroorzaker van (welvaarts)ziektes en vroegtijdig overlijden. Obesitas en suikerziekte type 2 zijn hier grote voorbeelden van. Dit duidt op een systeemfout die grote uitdagingen en kansen voor ondernemers in de voedingssector biedt. Het aandachtsgebied is gezondere en lekkere natuurvoeding die op een mens-, dier- en planeetvriendelijke wijze wordt geproduceerd. Steekwoorden zijn lokaal, biologisch, slow food, eerlijk, duurzaam en klimaatneutraal. Nederlandse voedingsondernemers: wij hebben kennis en kunde. Laten we er gezamenlijk aan werken om voeding sexy te maken voor andere ondernemers. Een onderneming in de voeding is een interessante uitdaging, die niet alleen sociaal, inspirerend en bevredigend is, maar ook voor een goede boterham zorgt. De consument wordt wakker, tijd voor de voedings revolutie! Leonard Freeke is oprichter van biologische frisdrankenproducent Oggu. Hij is tijdens de Challengerday gekozen tot Challenger van het Jaar.
nieuws | go
Nice to read
Stop talking
Nooit tijd om online video's te bekijken? Dan ben je nog niet bij Start Making geweest. Het zijn korte video's, allemaal één minuut lang, met Amerikaanse ondernemers die hun ultieme tip of energybooster delen. En laten we eerlijk zijn, niet allemaal zijn ze even sterk, maar er zitten er geheid een paar bij die je bij blijven. Neem bijvoorbeeld Bre Pettis, oprichter van Makerbot, over het plezier van prototypes maken: "there are no drugs that make you feel this good." De v ideo's zijn gemaakt door General Assembly, incubator en heetste ondernemersplek in New York. www.startmaking.com
Brandwashed Martin Lindstrom Bruna, € 22,95
De hel
Eigenlijk wil marketeer Lindstrom aan consumenten laten zien hoe die door merken worden beïnvloed, gemanipuleerd en gehersenspoeld. Kinderen van een paar jaar oud weten al honderd merken op te lepelen. Marketing begint in de baarmoeder, Lindstrom weet het zeker. Belangrijker is wat je als ondernemer kunt leren van de bevindingen die hij openbaart. Ja, en dan voel je je toch een beetje een viezerik. Als een achterbakse reclamemaker die als een rattenvanger van Hamelen consumenten meelokt naar de krochten van de hel. Treffend weet de auteur te beschrijven wat angst, sociale druk, nostalgie en beroemde mensen met je doen als het gaat om het kopen van producten. Lindstrom heeft geprobeerd om 'merkloos' te leven, om geen enkel product aan te schaffen waarvoor geadverteerd werd. Je raadt het al, dat kan anno 2012 gewoon niet. Maar het levert wel verplichte - en lekker leesbare literatuur voor ondernemers op.
Startups testen
Nice to watch
Nice to visit
Nice to do
Heb je een internetstartup en wil je je site in bèta testen bij een groep early adopters? Of vind je het zelf leuk om feedback te geven op andere startups, ver voor de massa ervan hoort? Dan kun je je aanmelden bij Beta Li.st. Kost niks, en het kan je goede feedback en exposure opleveren. Aanmelden voor startups kan soms alleen op aanvraag, bij anderen krijg je meteen early access door bijvoorbeeld een tweet uit te sturen. www.betali.st
Niet meer stoffig
Vroeger duurde het evenement nog een week en stond het vol met mannen in pakken waar het stof nog uitgeklopt moest worden. Maar sinds het evenement is teruggeschroefd naar drie powerdagen is de Week van de Ondernemer een stuk opgehipt. Er staan usual suspects als Annemarie van Gaal en Arko van Brakel op het podium, maar ook nieuwe generatieondernemers als Bernd Damme en Olcay Gulsen, aangevuld met sporters als Pieter van den Hoogenband. En het evenement gaat prat op netwerken. Moet ook wel lukken, met duizenden bezoekers. 17, 18 en 19 april, Beatrix Theater, Utrecht www.weekvandeondernemer.nl
maart 2012
maart 2012
11
go | groei
Proficiat! 3jr.
Ineke van Staaveren 1 april B IN FLOW (B-inflow.nl) Coacht eigenaren van kleine bedrijven op succesvol ondernemerschap.
8 jr.
Timo Bos 1 april Fly Webdesign (Flywebdesign.nl) Ondersteunt bedrijven bij het ontwerp, de bouw en de promotie van hun website.
3 jr.
Marjolein Oggel 2 april Carmen Cushions 'n Curtains (Ccnc.nl) Verrast uitgesproken mensen met buitengewone gordijnen en kussens.
15 jr.
Solange Walop 14 april SCC Consultancy (Sccconsultancy.nl) Geeft adviezen op het gebied van klantgericht ondernemen en het uitnutten van concurrentievoordelen.
2 jr.
4 jr.
4 jr.
Thijl Klerkx 15 april Thijl (Thijl.nl) Bezorgt biologische boodschappen met een bakfiets aan huis. Merel Kortekaas 16 april Pietje Bella Producties (Pietjebella.nl) Zorgt voor humor en cabaret (op maat) tijdens zakelijke bijeenkomsten. Paula Bouwer 30 april Queens Vorstelijk Genieten (Queens-amersfoort.nl) Leidt een stadscafé en bed & breakfast in hartje Amersfoort. Ook je verjaardag vieren? Meld je aan: www.ondernemersleeftijd.nl
12
maart 2012
Investeren,
iets voor jou? Op 29 maart organiseren Sprout en de Investeerdersclub My First Investment, een event voor ondernemers met interesse om te gaan investeren. Bij My First Investment kom je te weten hoe investeren in de praktijk werkt, welke vormen mogelijk zijn en wat de kansen en risico's daarvan zijn. Investeringspartijen vertellen over de verschillende varianten van investeren, succesvolle ondernemers vertellen over hun ervaringen met investeerders en je gaat naar huis met praktische tips van experts. Tijdens de afsluitende borrel is er de mogelijkheid om vragen te stellen aan aanwezige investeerders.
De sprekers: Bart Verweij (Tacstone Ventures): wat zijn de cruciale verschillen in denkwijze tussen ondernemers en investeerders die je moet inzien voor je met investeren begint? Korstiaan Zandvliet (Symbid): hoe gaat crowdfunding in z'n werk, als je klein wilt beginnen met investeren? Martijn Groot (Peecho): de ervaringen van een ondernemer die al twee keer funding binnenhaalde, bij vc's en privé- investeerders.
maart 2012
Luc Meesters (Smart Capital Network): hoe kun je investeren vanuit een laagdrempelig fonds? Martijn Blom (de Investeerdersclub): de kansen en risico’s van informal investment. Erwin Koenraads (Halbe&Koenraads): praktische tips voor startende investeerders.
Edial en Floris Dekker (Gidsy): de ervaringen van de broers Dekker, die konden kiezen uit verschillende investeerders. Over onderhandelingen en samenwerking met investeerders. Locatie Gummmbar, Paul van Vlissingenstraat 8a, Amsterdam Wanneer 29 maart 2012, inloop vanaf 16.00 (start programma 16.30), einde circa 20.30 Kosten € 49,- voor alleen het programma, € 69,- inclusief eten Kaarten zijn te koop via Sprout.nl/myfirstinvestment
Swanny Mouton
Jarig in april
techbusiness | go Er zit business in technologie Op de website techbusiness.nl vind je alle informatie èn inspiratie over de business van technologiebedrijven. Hier lees je een selectie uit de berichten. software
Heilige softwaregraal Derek Roos gaat als een speer met Mendix. De Rotterdamse aanbieder van een platform voor softwareontwikkeling heeft zijn licentieomzet vorig jaar vervijfvoudigd. "We draaien cashflowpositief, en dat met 110 man personeel." Helemaal niet slecht voor het bedrijf dat Roos in 2005 begon met een medestudent. Mendix belooft dan ook zo’n beetje de heilige graal: klanten kunnen met behoud van de softwarekluwen in hun kelder snel en zonder een dramatische verbouwing nieuwe toepassingen ontwikkelen. Lees meer over Mendix op Techbusiness.nl/software
Onzichtbare innovatie Terwijl veel Nederlandse solarbedrijven omvallen, werkt Paul Stassen stug door aan een revolutionair zonnepaneel. De Tulipps Cosmos is lichter, sterker en goedkoper dan alles van de Chinezen. Wat eerder gebeurde met halfgeleiders en platte tv’s is nu aan de hand bij de zonnepanelen: in een nieuwe, veelbelovende technologie wordt zoveel geïnvesteerd dat overcapaciteit zorgt voor een moordende prijsval. “Een zonnepaneel wordt de grootste commodity die je maar kunt bedenken”, zegt Paul Stassen (foto), die met Tulipps tweeënhalf jaar actief is. De prijzen van een standaardmodule zijn in een paar jaar tijd van 1.500 euro gezakt naar 200. Dat heeft ervoor gezorgd dat solarbedrijven omvallen, ook in Nederland, maar het werkt Tulipps min of meer in de kaart. Hoe lager de prijs van een zonnepaneel, hoe zwaarder de kosten van montage en onderhoud naar verhouding drukken op de investering van zijn toekomstige klanten. En daar zit de crux van Stassens Cosmos-module, die bestaat uit een laag ultradun gehard glas, waarachter de zonnecellen schuilgaan, plus een dragende constructie van kunststof. Het geheel is niet alleen oersterk, maar ook bijna de helft lichter. “Ons paneel heeft bij hetzelfde gewicht zestig procent meer oppervlak. En dat is relevant: het betekent dat je minder grondstoffen gebruikt, dat de montage sneller gaat en dat je op meer plekken panelen kunt monteren.” Daar staat niet iedereen bij stil: veel industriële daken kunnen net hun eigen gewicht en een flink pak sneeuw dragen. De panelen van Tulipps kunnen daar dankzij hun onzichtbare innovatie wel terecht. Stassen heeft al een liaison office in China, zijn website is zelfs in het Chinees vertaald. “Ik zou graag zien dat mijn technologie in Europa wordt toegepast, maar ik doe net zo lief zaken in China, waar de helft van de modulebouwers zit en een gigantische markt is.” Een eerste prototype heeft de martelingen in een testlab glansrijk doorstaan, nu werkt Tulipps aan een commercieel prototype dat zich in de praktijk kan bewijzen. “Ik wil dit jaar bewijzen dat de wereld dankzij mijn product nooit meer dezelfde zal zijn.”
fast50
Deals voor Service2Media Service2Media, de snelgroeiende specialist in mobiele apps, heeft LBi (voorheen Lost Boys) en Atos binnengehaald als gebruikers. De twee gaan appjes bouwen en beheren op het platform dat Service2Media daarvoor heeft ontwikkeld. Het App Lifecycle Platform maakt het makkelijker om appjes te bouwen voor alle verschillende typen telefoons. De appspecialist was in 2010 het snelst groeiende techbedrijf van Nederland, en won de Deloitte Technology Fast50 award. Techbusiness.nl/fast50
web
Consolidatie webwinkels Ahold kocht Bol.com. Die overname kan andere deals uitlokken: traditionele retailbedrijven moeten wel inspelen op de consument die steeds meer online koopt. Maar hoe aantrekkelijk zijn de Nederlandse webshops voor ze? Behalve Bol en Wehkamp - ook in de etalage - zijn veel e-commercebedrijven nog een maatje te klein. Lees over de consolidatie onder webwinkels op Techbusiness.nl/web
tekst: philip bueters
maart 2012
maart 2012
13
go | wheels Philip Bueters test auto's
Pijnlijk perfect
D
weergaloze geluid van de 400 pk sterke 3,8 liter extra wreed tegen een tunnelwand weerkaatst. Onzin, maar wel kippenvel veroorzakende onzin uit een doos jongensspeelgoed. Ondanks de wat synthetische - want elektrische - stuurbekrachtiging is deze 911 minstens zo radicaal en onbeschoft hard te rijden als zijn voorgangers. Maar wat écht indruk maakt, is het gemak, het volstrekt weldadige comfort waarin hij ook te genieten valt. De zeventraps schakelautomaat hóeft niet pas bij zevenduizend toeren op te schakelen, de motor kán ook voor zich uit mijmeren op legale snelheden. En dat verbruik van negen liter op honderd kilometer is ook écht haalbaar. Niet onbelangrijk. De 911 was al de enige sportwagen ter wereld die barstte van het karakter en uitstraling, en tegelijkertijd degelijk was, en zelfs in Nederland salonfähig. Dit doet bijna pijn: nu is hij wéér lekkerder en toegankelijker geworden. Au. Gereden: Porsche Carrera S à 132.700 euro
maartje geels
oortrappen naar het Portugese platteland om nooit meer op te duiken? De fiscale oudedagsreserve afstorten bij Pon? Zelden hebben we met zoveel lood in de schoenen de sleutels van een logeerauto ingeleverd. Natuurlijk waren we erop voorbereid dat de nieuwe Porsche Carrera S een heerlijke auto is. Een die een stuk fraaier oogt dan zijn voorganger. Een die langer, breder, lager, lichter, sterker, sneller en zuiniger is, en daardoor ook nog een paar mille goedkoper. Maar in het bruinlederen interieur dat past als een handschoen, met de vertrouwde klokkenwinkel naast de brede Panamera-achtige middenconsole, werden we toch van onze sokken geblazen. Er is nog steeds weinig vergelijkbaar met die raspende, grauwend gorgelende zescilinder boxer achter je billen. Porsche weet dat zijn klanten plat gaan voor die muziek. Dat een sound symposer helpt de akoestiek kunstmatig te verfraaien, lijkt overbodige spielerei. Totdat je de sportknop beroert, alles in standje strak gaat en het
sprout.nl/wheels 14
maart 2012
maart 2012
column Arko van Brakel serieondernemer
Omhaug ken je nóóit meâh! Sommige uitspraken vergeet je nooit. Zo bleef de wijs heid van een bevriende Haagse marktkoopman mij altijd bij: “Wees zo duâh mogelûk, want zakkuh kan altèd nog, maar omhaug ken je nóóit meâh!” De man had gelijk. Maar de praktijk is lastig. Vooral on dernemers met kennisintensieve, visionaire producten en diensten die hun tijd vooruit zijn, verkopen zich vaak te goedkoop en 'kennûh nóóit meâh omhaug'. Ik zie hier veel ondernemers mee worstelen: hoe vertaal ik mijn toe gevoegde waarde in klinkende munt? Toch zijn er altijd ondernemers die hun product wél duur kunnen en dur ven verkopen. En geen idee of dit statistisch klopt, maar het lijken verrassend vaak Amerikanen te zijn. Hoe komt dat? Waarom krijgt de ene ondernemer zijn visie wel met veel elan voor hoge bedragen over de toonbank, terwijl dit de ander niet lukt? Wat is het verschil tussen de suc cesvolle, visionaire Amerikaan en de minstens even visionaire, worstelende Hollander? Het antwoord: trots en over tuiging. Hoe kijk jij, als onder nemer, tegen jezelf aan? Heb jij onvoorwaardelijk geloof in je eigen kwaliteiten en de moge lijkheden van je product of dienst? Toen ik net interne tondernemer was, wilden we graag een ‘duur’ kwaliteitspro duct neerzetten. Die strategie werkte aanvankelijk prima. Wij geloofden heilig in onze toegevoegde waarde. Toch werd het lastiger toen we tra ditioneel denkende distributiekanalen wilden openen. Op dat moment startte onze nog frisse salesdirecteur Hans Wetstein. Doordat ik voortdurend had moeten strij den tegen weerstanden en vooroordelen over internet, miste ik de overtuiging, argumenten en, terugkijkend, het zelfbewustzijn om gehaaide inkopers te overtuigen. Hans had dat probleem niet: “Arko, een klant is gewoon iemand met jouw geld nog in zijn zak!” Vanuit zijn zijn heilige geloof heeft hij onze commerciële organisatie opgezet. Later werd hij met Bluedome zelf succesvol ondernemer. Het begint bij overtuiging. Ooit was ik commissaris bij een visionair softwarebedrijf. De briljante oprichter verzon én programmeerde vaak ter plekke bliksemsnel complexe oplossingen voor zijn klan ten. Zijn toegevoegde waarde was enorm. Maar zijn te
'Heb je geloof in je eigen kwaliteiten? Daar gaat het om'
maart 2012
escheiden houding bagatelliseerde de prestaties. Hij b maakte het zich onmogelijk om faire prijzen te vragen. Zijn bedrijf is altijd blijven worstelen. Een andere soft wareondernemer die ik adviseer is minstens even geniaal, maar had moeite zijn visie te laten 'landen' in de organisatie, waardoor het vertrouwen bij zijn team af brokkelde. Klanten merkten dat, maar hun gevoel van on vrede was niet echt definieerbaar. Dus ging de discussie over de prijs. We hielpen hem er in drie stappen door heen. Allereerst: zelfkennis. Definieer bewust de échte kennis, kernkwaliteiten en toegevoegde waarde van je zelf in relatie tot je team en je product of dienst. Stap twee: durf los te laten. Geef op cruciale posities verant woordelijkheid aan mensen die beter zijn in hun vak dan jij: een geniale salesmanager, gestructureerde projectma nager. En dan: discipline. Blijf visie, ideeën én verant woordelijkheid ontwikkelen, toetsen en delen, tot verve lens toe, zodat je de rest van de organisatie op sleeptouw kunt nemen. Het maakt niet uit of je marktkoopman of softwareondernemer bent. Trots, geloof en overtuiging zorgen dat jouw uitspraken nooit worden vergeten.
maart 2012
15
‘We willen mensen de waarde van voedsel bijbrengen’
zoom tekst Yvonne polman fotografie marijn scheeres
Geert van Wersch (27, links), Jiri Brandt (27, rechts) en Samuel Levie (28) bedrijf Brandt & Levie worstmakers wat ambachtelijke verse en gedroogde worst sinds 2011 personeel 2 ambitie de beste worst van Nederland maken
Dierenliefhebbers Brandt & Levie maakt ambachtelijke worst Ze hebben alle drie passie voor goed eten, met name worst. Maar écht lekkere worst was in Nederland bijna niet te krijgen. Dus besloten de vrienden Geert van Wersch, Jiri Brandt en Samuel Levie zelf de beste worst van het land te gaan maken. “Goede gedroogde worst vind je voornamelijk in Zuid-Europa, in Italië en Spanje. Nederland is nog niet zo ontwikkeld op dat gebied. Daar wilden wij verandering in brengen door een ambachtelijke worst met de smaak van het zuiden op de markt te brengen”, vertelt Van Wersch, die zijn naam niet aan het bedrijf verleende omdat ze ‘Brandt, Levie en Van Wersch’ te corporate vonden klinken. Ze vinden het belangrijk dat de worst duurzaam wordt geproduceerd. “Ons doel is niet alleen lekkere worst maken, maar ook mensen de waarde van voedsel bijbrengen.” Alle producten zijn 100 procent natuurlijk en minimaal 95 procent lokaal. Het bedrijf gebruikt alleen vlees van varkens die een goed leven hebben gehad en het vlees wordt zorgvuldig schoongemaakt, wat lang niet alle slagers doen. Het hele beest wordt verwaard door er een mooi product van te maken en het niet als gehakt te verko-
pen. Dat is beter voor de boer en betuigt respect aan het dier, vinden de heren. Het bedrijf produceert verse en gedroogde worsten, maar denkt vooral met het laatste verschil te kunnen maken, omdat veel Nederlandse slagers de Zuid-Europese manier van worst maken niet beheersen. Brandt en Levie gingen een halfjaar naar Italië, waar ze de kneepjes van het worstmaken leerden van lokale slagers. Eenmaal terug in Nederland hebben ze eigen recepten ontwikkeld. “We hebben alles uitgeprobeerd, van ansjovis tot kaneel. Wekenlang hebben we geproefd, nagedacht en nóg meer geproefd. Uiteindelijk waren we klaar voor onze eigen worstproductie.” Er bleven zeven smaken over: zwarte peper, venkel, piment d’espelette met venkel, lavendel, rozemarijn met rozenblaadjes, knoflook met nootmuskaat en chilipepers met oregano. De drie ondernemers spraken met boeren, maakten deals over de aanvoer van het varkensvlees en huurden een deel van slagerij Lindenhoff in Baambrugge, waar ze aan de slag gingen met de productie. De belangrijkste contacten voor de afname waren er al, dankzij de koksachtergrond van Brandt en Van Wersch. Ze lieten hun maart 2012
worst proeven in gerenommeerde restaurants waar ze zelf in de keuken hebben gestaan. Het sloeg aan; mensen vonden de worst lekker en waardeerden de achterliggende filosofie. Niet gek, volgens Van Wersch, als je bedenkt dat er steeds meer aandacht is voor duurzaam geproduceerd voedsel. De worst ligt nu in delicatessenwinkels, slagerijen en restaurants. Amsterdam is een belangrijke markt voor Brandt & Levie, maar er is ook een groeiende vraag uit de rest van het land en België. Op het moment staan de drie heel wat uurtjes in de slagerij. Het productieproces kost veel tijd, aangezien de worsten zo’n vijf tot negen weken moeten drogen. De opstartfase was dan ook concessies doen. “In het begin betaalden we onszelf niet uit, dat was echt bikkelen. Maar nu groeien we. Vorig jaar rond deze tijd produceerden we dertig kilo worst per week, nu bijna het tienvoudige. Voor een supermarktprijs zullen we onze worsten nooit kunnen aanbieden, daarvoor is de prijs van de ingrediënten te hoog. Maar massaproductie is ook niet ons streven. We willen gewoon mooie producten blijven maken. En het belangrijkste: niet afwijken van onze visie.” maart 2012
17
The Growth Edition 8 november 2012
Like onze Facebookpagina ‘Sprout Challengerday’ en blijf op de hoogte van het laatste nieuws over sprekers en programma
www.challengerday.nl
fotografie mieke meesen
bv ik en Models at Work
en Baobab
en mijn coach
‘Ondernemerschap zit in je bloed’, zeggen sommige mensen. Na zeven jaar Sprout en een paar duizend interviews weten wij wel beter. Als ondernemer moet je keihard werken om persoonlijk net zo hard te groeien als je bedrijf. Vijf ondernemers over hun persoonlijke ontwikkeling. maart 2012
maart 2012
19
Tekst Karin Husslage
en Models at Work De persoonlijke groei van Maartje van der Hoeven (37)
Het gebeurt velen: je start ergens in de twintig vol overtuiging met ondernemen, maar terwijl je bedrijf groeit, kom je je eigen tekortkomingen tegen. Maartje van der Hoeven (37), oprichter van Models at Work, maakte in negen jaar een enorme persoonlijke ontwikkeling door. ‘Het bedrijf staat nu beter dan ooit, maar ik heb naast mooie jaren ook een donkere periode gehad.’
‘Cijfers zijn niet mijn ding’ Maartje van der Hoeven begon in 2003 met Models at Work, een hostess-, horeca-, performance- en promotiebureau voor mooie mensen. Tussen werk en privé maakte ze nauwelijks onderscheid. Ze was op elk feestje te vinden; vrienden werden zakenpartners en andersom. “Het was leuk om met elkaar te werken. Dat heeft bijgedragen aan de snelle groei van Models at work.” Van der Hoeven erkende al snel haar zwakkere eigenschappen, en nam daarom kort na de start iemand in de arm voor de post en administratie - “ik opende nooit de post, zelfs niet de blauwe enveloppen” - en voor het operationele deel van het bedrijf. “Cijfers zijn niet mijn ding, net als het opstellen van prijzen en voorstellen. Daarvoor nam ik een vriendinnetje aan, mijn eerste werknemer. Ik was zelf liever op locatie aan het werk, of bezig met het scouten van nieuwe modellen.”
‘Managen ga ik niet meer leren in dit leven’ Na tweeënhalf jaar samenwerking kreeg Van der Hoeven een conflict met haar vriendin. “Ze kreeg een kindje en ik had geen begrip voor de consequenties die dat had.” Inmiddels denkt ze 20
maart 2012
daar anders over - ze heeft een zoontje van een paar weken oud - maar destijds kwamen ze er niet uit; de vriendschap barstte en haar vriendin vertrok. Vertrouwen blijft een issue. “Daar heb ik nog steeds moeite mee. Als iemand naar de tandarts moet, besluipt me nog iedere keer het gevoel dat iemand te lang weg blijft.” Toen haar bedrijf gegroeid was naar zeven man, na een jaar of vijf, realiseerde Van der Hoeven dat ze als manager niet goed bezig was. “Ik was tegelijk ondernemer, marketeer en creatief, en mijn creatieve energie was op, ik liep vast. Als manager was ik onaardig tegen mensen, ik zei alleen maar wat ze niet goed deden. Ik maakte mensen zelfs aan het huilen”, vertelt ze. Van der Hoeven besloot een cursus management te doen, zonder veel succes. “Aan het einde van de eerste dag wist ik: ik ga nooit manager worden. Ik heb de cursus wel afgemaakt, omdat ik de rest van mijn leven met managers zal werken; ik wilde zien wat dat werk inhoudt. Toen zag ik pas dat het een meer dan fulltime baan is. “ Een algemeen manager in dienst hebben geeft Van der Hoeven rust. “Ik wil niet weten wie er te laat is, niet functioneert of naar de tandarts moet, want daar lig ik ‘s nachts wakker van. Ik ben meer creatief dan regelneef.“
‘Je moet eerlijk en duidelijk communiceren’ Op een goed moment besefte Van der Hoeven zich dat het niet leuk was, zoals ze met mensen omging, in werk en privé. “Ik zat in zo’n negatieve vibe waar je soms langzaam in terecht komt zonder dat je het door hebt.” Ze vroeg een coach om hulp. Die vroeg meteen: doe je ook weleens niets? “Ik moest hem vragen wat hij onder nietsdoen maart 2012
BV IK
Maartje van der Hoeven (37) Models at Work, hostess-, horeca, performance- en promotiebureau voor mooie mensen sinds 2003 personeel 10 vast, 300 modellen in het bestand ambitie over vijf jaar “Models at Work vijf keer zo groot�
maart 2012
maart 2012
21
Sprout & De Investeerdersclub presenteren:
My first investment 29 maart 2012
Even voor t in starte
Wouter Went
veste n erde de rs
Heb jij geld over en wil je dat investeren in veelbelovende ondernemers of startups? Bij My First Investment hoor je hoe je kunt Âstarten met investeren, van kleine tot grote bedragen. Wat zijn de kansen en risico’s, welke afspraken moet je maken, hoe onderhandel je en hoe werk je samen met de ondernemer? Sprekers zijn Edial en Floris Dekker (Gidsy), Martijn Groot (Peecho), Bart Verweij (Tacstone Ventures), Korstiaan Zandvliet (Symbid), Luc Meesters (Smart Capital Network), Martijn Blom (de Investeerdersclub) en Erwin Koenraads (Halbe&Koenraads). Tijdens de afsluitende borrel kun je vragen stellen aan de aanwezige investeerders. Zie ook p. 12. locatie Gummmbar, Paul van Vlissingenstraat 8a, Amsterdam tijdstip inloop vanaf 16.00 (start programma 16.30), einde ca. 20.30 kosten 49,- voor alleen het programma, 69,- inclusief Italiaans buffet. Kaartverkoop: sprout.nl/myfirstinvestment
BV IK
verstond”, lacht Van der Hoeven terugkijkend. “Ik vond een avondje in de kroeg zitten al niks doen, maar hij bedoelde ècht niks doen, thuis op de bank zitten en alleen een muziekje luisteren. Dat deed ik dus nooit, ik was altijd dingen aan het doen. En dan kwam ik ook nog eens overal te laat en moest ik altijd weer vroeg weg, omdat ik mijn agenda niet goed bijhield en dubbele afspraken maakte.” Huiswerkopdracht van de coach: hou twee avonden in de week een Maartje-avond. “Er ging een wereld voor me open. Ik noem het mijn Happinez-periode, waarin ik meer ging ontdekken over mijn ziels- en natuurkant. Hoe je naar jezelf en je lichaam kunt luisteren. Daardoor ging ik minder in mijn hoofd zitten, en meer in mijn lijf.”
‘Je kunt je bedrijf niet aan het lot overlaten’ Waar Van der Hoeven eerst heel streng was, sloeg ze vervolgens naar de andere kant door. “Ik vond het belangrijk dat mensen zich konden ontwikkelen. Ik deed dat voor mezelf door te gaan reizen, ik ging regelmatig een paar weken of maanden weg en zei dan tegen het team dat ze alles zelf konden doen. Dat vonden ze gaaf, want ze kregen veel eigen verantwoordelijkheid. Maar ik was in die periode zo afwezig dat ik me niet meer thuis voelde in mijn eigen kantoor. Als ik er wel was, vroeg ik bij elke vraag die gesteld werd: wat zou je zelf doen?” Na twee jaar ging het mis en stapte een groot deel van het team uit onvrede op. Lange tijd ontkende Van der Hoeven dat ze hier een bijdrage aan had. Maar toen bijna het hele team vertrokken was, zag ze in dat het ook aan haar lag.
‘Ik neem nu mijn verantwoordelijkheden’ Eén van de belangrijkste lessen die Van der Hoeven leerde, was om verantwoordelijkheid te nemen voor haar daden, zowel zakelijk als privé. “Als eigenaar ben je moeder van het bedrijf, je gaat een verbintenis aan die je moet houden tot je stopt. Ik heb mezelf aangeleerd om beter met mijn agenda om te gaan en ik kom
mijn beloftes nu na. Vroeger zei ik nog wel eens tegen een nieuwe medewerker: als je het goed doet, kun je na twee jaar aandelen kopen. Maar dan was ik daar zelf na twee jaar nog niet aan toe. Ik zie nu in dat ik daar problemen mee heb versterkt”, vertelt ze. “Dat is best lastig, want ik ben van nature een pleaser, ik bevestig mensen het liefst. Maar nu communiceer ik bij Models at Work alleen nog eerlijk en duidelijk.” Ook naar zichzelf is Van der Hoeven eerlijker geworden. “Ik heb ervoor gekozen om een kindje te nemen èn eigenaar te blijven van Models at Work. Dan moet ik daar eerlijk in zijn naar beide, en naar mezelf. Het bedrijf zou groter kunnen worden, ik zou bijvoorbeeld een buitenlandse vestiging kunnen opzetten. Maar ik wil als mens sommige dingen niet opgeven; ik geniet momenteel bijvoorbeeld heel erg van wandelen met mijn vriend en baby in het weekend. Vroeger zei ik bij alles: dat doe ik er wel even bij. Nu doe ik dat niet meer. En weeg ik nauwkeurig af welke verantwoordelijkheden ik op me neem.”
‘Je kunt ook positief bijdragen aan je bedrijf als je er niet altijd bent’ Van der Hoeven neemt ook tijdens haar huidige zwangerschapsverlof de volle verantwoordelijkheid voor haar bedrijf. Eens per week neemt ze met haar algemeen manager alle belangrijke ontwikkelingen door en tekent de rekeningen en contracten. Wat ze na haar verlof gaat doen, laat ze nog even open. “Ik solliciteer in elke fase opnieuw binnen mijn bedrijf. Dan kijk ik: wat is er nodig en wat zou ik willen doen? Mijn sterke kant ligt nog steeds buiten de deur: contact maken met klanten, leveranciers en modellen. Daarnaast wil ik op een positieve manier bijdragen in het bedrijf, als inspirator. Als ik in een positieve flow zit, kan ik veel moois geven.” Van der Hoeven kijkt dankbaar terug op negen jaar ondernemen. “Ik heb altijd een engeltje op mijn schouder gehad. Ik heb zoveel meegemaakt en ben heel blij waar het bedrijf nu staat; frisser, beter en volwassener dan ooit.”
Nieuw. Rabo OmniKassa. De internetkassa van nu, het betaalsysteem van morgen. Kijk voor meer informatie op www.rabobank.nl/omnikassa Rabobank. Een bank met ideeën.
Tekst Annette van Soest
en mijn We vroegen op Twitter: ‘welke ondernemer heeft een mentor of coach en wil daarover vertellen?’ Daarop kwamen tientallen reacties, waaronder veel persoonlijke en emotionele verhalen. Rode draad: mentoren zijn belangrijk voor ondernemers. Wat draagt een mentor bij aan hard en soft skills?
E
en coach levert altijd wat op.” Victor Straatman (35) begon ruim zeven jaar geleden samen met boezemvriend Jasper Verbunt internetbureau Redkiwi. Vanaf dag één hadden ze een coach. “In het begin vonden we 75 euro per uur hartstikke duur. We wilden na elk gesprek direct resultaat. Mijn tip: heb geduld, zie het niet als een quick win. De coach moet eerst de kans krijgen om jou en je organisatie te leren kennen.” Vrienden die samen ondernemen, dat is gevaarlijk, zei hun omgeving. “Wij zagen het juist als een kracht. Maar in het geval van een eventueel conflict is het wel goed om een mediator te hebben. Daarnaast zag ik een coach als een goede manier om ons op één lijn te krijgen. Als team moet je dezelfde kant op.”
Toekomstvisie In hun eigen netwerk vonden ze Rob Baert, groot geworden met een eigen dakdekkersbedrijf en succesvol vastgoedondernemer. Bij het eerste gesprek werden de vrienden meteen met hun neus op de feiten gedrukt. Hun toekomstvisies lagen mijlenver uiteen. Straatman: “Ik wilde na drie jaar een eerste Europese vestiging, vijftig man in dienst en doorstromen naar de rest van Europa. Jasper zag zichzelf met een man of tien nog steeds in Rotterdam zitten, op de relaxte toer.” 24
maart 2012
Met de hulp van hun coach legden Straatman en Verbunt een toekomstbeeld vast en maakten ze een realistisch plan waarover ze het eens waren. In die begintijd gingen de twee ook elke vrijdagmiddag naar de kroeg om afstand te nemen van de dagelijkse beslommeringen en over de langere termijn na te denken. Een paar kinderen later behoren de vrijdagmiddagborrels nu tot het verleden, maar de momenten buiten de deur zijn gebleven. “Donderdag is onze vaste papadag. Ons kroegmoment is nu een dierentuinmoment geworden, met chocolademelk en saucijzenbroodjes.”
Eyeopener Achmed Sadat (25) haalde tot voor kort vooral kleine opdrachten binnen met zijn bedrijf Youngmindz, dat door middel van co-creatie marketeers en beleidsmakers helpt bij het maken van campagnestrategieën die gericht zijn op het bereiken van multiculturele jongeren. Na slechts drie sessies met zijn coach Giel Swager kreeg hij gesprekken bij grote partijen waar hij eerder geen voet tussen de deur kreeg. Sadat zocht vooral iemand die hem kon coachen in de hard skills van het ondernemerschap. “Ik wilde geen softe coachingtechnieken zoals spiegelen. Ik was niet zoekende, wist wat ik wilde, maar wist ook: ik vergeet iets, want ik krijg geen klanten. Daar was ik al een jaar mee aan het worstelen.” maart 2012
BV IK
coach De gesprekken helpen hem te denken vanuit de behoefte van de klant. Sadat: “Als je heel blij bent met je kindje denk je alleen maar: wat kan ík bieden. Bij het tweede gesprek zag ik aan zijn gezicht: jongen, je slaat wéér de plank mis. Toen heeft hij me afgekapt. Dat was echt een eyeopener voor me. Hij heeft me geholpen mijn propositie concreet te maken. Ik hang nu met veel meer zelfvertrouwen aan de telefoon. Eerst schoot ik met hagel, nu bel ik gerichter.” Daarnaast krijgt Sadat concrete onderhandelingstips om deals te sluiten en helpt zijn coach hem prijsconstructies te bepalen - fixed fee, uurtje factuurtje of kortingen? - en zijn portfolio op te bouwen - met wie ga je samenwerken en wie gaat je meer business opleveren?. Ook gaat hij mee naar salesgesprekken.
Realistische doelen
kelijker geworden om te schakelen van werk naar privé. Ik ben ook heel begaan met de cliënt. Als ik een uur en twintig minuten werk, heb ik de neiging om een uur te factureren. Pieter heeft me wat zakelijker gemaakt.”
Lolfactor Juist in de beginfase kan een klankbord dus zinvol zijn. Maar ben je eenmaal startup-af, heeft dan nog steeds zin om een mentor te hebben? Een andere fase vraagt in ieder geval om een andere begeleiding. De oprichters van Redkiwi, uitgegroeid tot een bedrijf met een omzet van ruim anderhalf miljoen euro - vier keer FD Gazellen, twee keer Deloitte Fast50 - hadden op een gegeven moment behoefte aan een meer bedrijfskundige, organisatorische coach. Exit Rob Baert, enter Roel Hooiring. “Een nuchtere Rotterdammer die zegt waar het op staat en ons een spreekwoordelijke draai om de oren durft te geven als we onze afspraken niet nakomen”, aldus Straatman.
Starters die zich laten coachen hebben meer kans van slagen
Uit onderzoek blijkt dat startende ondernemers die zich laten coachen, vijftig procent meer kans van slagen hebben dan collega’s die het op eigen houtje proberen. Aldus de Kamer van Koophandel, die in delen van het land met het project IkStartSmart coaching voor starters verzorgt. Metha ter Velde (39) van Dossier Service Nederland vond haar coach Pieter Peppelman via dit programma. Het klikte meteen. “Ik heb een sterke persoonlijkheid en ben in staat om tegen een coach te zeggen hoe hij moet coachen. Deze zou dat echt niet tolereren.” Als professioneel organizer bezoekt Ter Velde klanten thuis om orde te scheppen in de administratie en hen zo nodig te helpen in het traject naar schuldhulpverlening. Zelf had ze behoefte aan hulp bij het formuleren van realistische doelen. “Ik wilde gelijk bij grote bedrijven aan de slag gaan, maar Pieter zei: ga niet rennen voordat je kunt lopen. Begin maar eens met een particulier.” Daarnaast leerde hij haar prioriteiten stellen. “Dat vind ik moeilijk. Als ik iets doe wil ik het afmaken, ook al wordt het nachtwerk. Ik bestel gerust een pizza bij de cliënt thuis om door te halen. Maar ik heb ook een gezin. Dan moet je een grens trekken. Het is mak-
maart 2012
Coach als baas Als ondernemer heb je geen baas. Een coach kan die rol deels vervullen en sturing geven. “Als iemand op vakantie gaat en er een project moet worden overgenomen, hebben we de neiging om het zelf te doen. Roel spreekt ons er dan op aan dat we moeten managen.” Omdat hij weet welke richting Straatman en zijn zakenpartner op willen en omdat hij het bedrijf door en door kent, coacht hij inmiddels ook andere leden van het managementteam. Straatman: “Zijn mening is belangrijk voor ons. Als we iets bedacht hebben, neemt hij het kritisch onder de loep. Dat geeft zekerheid. We nemen hem serieus, maar tegelijkertijd zorgt Roel voor een lolfactor. We lachen hem vaak uit. Maar we zijn niet met elkaar getrouwd. Als het te normaal wordt, als we niet meer getriggerd worden - het is bedoeld om ons scherp te houden - dan gaan we weer op zoek naar een andere coach.” maart 2012
25
Tekst Rob Roelofs
en Baobab De persoonlijke groei van Rik Jan Viezee (65)
Rik Jan Viezee was een dromerige 25-jarige reiziger, die een manier zocht om zijn trips naar Afrika te bekostigen. In veertig jaar ontwikkelde hij zich tot veelzijdig eigenaar van het succesvolle reisbureau Baobab, dat commercie aan mvo koppelt. “Ik heb een heel persoonlijke onderneming, maar ik ben absoluut een hardere manager geworden.” Baobab Reizen bestaat veertig jaar. Handelsgeest zat er al vroeg in bij oprichter Rik Jan Viezee (65), maar toch duurde het ruim vijftien jaar voordat hij zijn eenmansbedrijfje omzette in een groeiende onderneming. Omdat hij graag terug wilde naar Kenia, het land waar hij opgroeide, zocht Viezee manieren om die reizen te betalen. Hij werkte als reisleider en stadsgids in Amsterdam en Londen. Ergens in zijn achterhoofd speelde wel het idee om een eigen reisorganisatie te beginnen, maar de gedachte aan een ‘echt’ bedrijf was ver weg. Het was enkel zijn bedoeling om zelfstandig te zijn en om inkomsten te hebben om de eigen reisbehoeften te financieren. Of zoals hij het zelf zegt: “Als ik toen een businessplan had geschreven, was ik nog steeds niet vertrokken.” Met een vriend kocht hij een oude truck, zette een paar advertenties in de dagbladen en vertrok met zijn eerste groep vakantiegangers voor drie maanden naar Afrika. Het zouden er vijf worden. Sindsdien organiseert Baobab avontuurlijke reizen waarvan de reisomgeving ook beter wordt. Viezee geeft inmiddels leiding aan 34 man personeel bij de consumentenmerken Baobab en Summum, en nog eens tien die het zakenreizenmerk FCm Travel Solutions voor hun rekening nemen. Dat waren er ooit meer dan zestig, maar voortgaande automatisering en economische crises hebben ervoor gezorgd dat Viezee zijn managementkwaliteiten moest aanspreken. Wat heeft hij geleerd in die veertig jaar?
26
maart 2012
1. Zoeken naar identiteit “Ik ben in Kenia opgegroeid. Als kind wilde ik altijd ‘echte’ dingen doen. Ik zag hoe de Afrikanen hutten bouwden met leem, dus ik wilde dat ook doen in de tuin van mijn ouders. Mijn moeder vertelde later dat ze de hele plaatselijke jeugd aan het werk zag met modder, water en stenen, en dat er eentje op een hele grote steen in het midden aanwijzingen zat te geven. Dat was ik. De vriend waarmee ik startte is er vrij snel uitgestapt. Ik ging door, en geleidelijk is het geprofessionaliseerd en deed ik geen reizen meer van vijf maanden, maar van enkele weken. Ik kan niet zeggen dat ik met een onderneming bezig was, maar met mijn commerciële achtergrond begon het er een beetje op te lijken. Ik had ook graag in ontwikkelingswerk willen zitten. Ik deed aan mvo voordat iemand bedacht had dat het zo moest heten. Ik heb die twee dingen altijd aan elkaar gekoppeld. Ik gaf mezelf in 1986 een sabbatical om ontwikkelingswerk te gaan doen. Ik dacht: straks zit ik in het bejaardentehuis en zeg ik nog steeds dat ik graag ontwikkelingshulp had willen doen. Ik ben voor Artsen Zonder Grenzen gaan werken, maar dan moet je wachten op een ramp, en die was niet voorradig. Ik heb in dat jaar wel de behoefte aan ontwikkelingshulp achter me kunnen laten, ik was er klaar mee. De weg lag open voor een commerciële onderneming.”
2. Troubleshooter “Ik ben mijn hele leven gewend om problemen op te lossen. Dat karakter belemmert me om zaken te structureren, want dat heb ik nooit nodig gehad, ik loste het wel op. Daar liep ik meteen tegenaan met mijn eerste medewerkers, want die hebben dat niet. Ik heb me juist altijd omringd met mensen die er helemaal niet tegen kunnen dat dingen niet gaan zoals gepland. Die niet houden van konijntjes uit hoge hoeden en plotselinge veranderingen. Dat soort mensen houdt van structuur en die gaan ze dus ook aanbrengen. De eerste man die mijn vluchten inkocht kon er absoluut niet tegen als er een kink in de kabel kwam. Terwijl ik dacht: ik lul me er wel weer uit. Maar ik heb me dus altijd omringd met dat soort mensen om het gebrek in mezelf te compenseren.” maart 2012
BV IK
Rik Jan Viezee (65) Baobab Reizen, specialist op het gebied van avontuurlijke reizen met duurzame inslag personeel 44 omzet 27 miljoen beste beslissing? “Om na vijftien jaar het bedrijf uit te bouwen” grootste risico? “Begin 2008 besloot ik een reisprogramma van RTL te sponsoren met vier ton. Chris Zegers en al die anderen zijn netjes in de zomer op reis geweest, maar in september brak de financiële crisis los. Het programma is uitgezonden, maar heeft he-le-maal niks opgeleverd.” wat heb je over jezelf geleerd? “Dat ik toch wel ernstig mijn beperkingen heb. Ik heb bewust gekozen om manager te worden, maar mijn opvolgers zijn daar veel beter in.”
maart 2012
maart 2012
27
3. Van ondernemer naar manager
5. Samenwerken met compagnons
“Ik heb vijftien jaar weerstand geboden aan het hebben van personeel. Het gezeur dat ik bij het bedrijf van mijn vader had gezien, wilde ik niet. Maar toen ik besloot om uit te bouwen, was ik heel bewust bezig om manager te worden, en realiseerde me terdege dat ik mensen ging aansturen. Tot dan wist ik wel hoe het spel gespeeld moest worden en wat de regels waren, maar ik was nog niet bereid het veld in te lopen. Ik ben nog steeds geen briljante manager. Sommige mensen hebben dat in zich, anderen niet. Ik heb wel leiderschapscursussen gedaan, maar het meeste heb ik geleerd in de praktijk, bij het begeleiden van reizen. Daarbij was ik constant bezig om een groep van twintig man door Afrika te loodsen. Dat zijn dan wel vrolijke vakantiegangers, maar het groepsproces is belangrijk, je moet zorgen dat mensen elkaar niet in de haren vliegen. Bij cursussen leer je veelal de dingen die je al weet, maar nog niet hebt geconcretiseerd in je hoofd.”
“Ik heb twee compagnons gehad. De eerste, waar ik mee startte, werd op de eerste reis al verliefd en met die vrouw wilde hij kinderen krijgen, dus dat duurde slechts twee jaar. Toen het echt serieus werd, in 1986, ben ik weer met een compagnon verder gegaan, want ik had eigenlijk alleen kennis van Afrika. Hij is er na dertien jaar uitgestapt. Hij was typisch iemand die het heerlijk vindt om z’n vak uit te oefenen, maar geen manager wilde worden. Vanwege het succes van Baobab is hij er nog lang in meegegaan, maar hij wilde eigenlijk gewoon met z’n handen in de klei zitten. Hij heeft nu een eigen reisbureautje waarbij hij maatwerk doet, zonder personeel. Hij heeft ervoor gekozen om geen manager te zijn, hij liep daarop vast. Ik niet. Het bedrijf zat goed in mijn hoofd, net als bij mijn compagnon. Hij had enorm veel kennis, een soort omgevallen boekenkast. Ik gooide er een commercieel sausje overheen zodat het verkoopbaar werd. We waren een perfect duo. En we groeiden. Zo hard zelfs dat we het hele administratieve proces waren vergeten. We wisten perfect hoe je een mooie brochure maakte met zoveel mogelijk mooie reizen er in, maar hoe er vervolgens afgerekend moest worden... Het gevolg was dat mijn vrouw, naast haar normale baan, ‘s avonds nog facturen zat te tikken. We hadden even niet bedacht dat dat ook moest.”
4. Omgaan met personeel “Bij het aannemen van het eerste personeelslid zat ik nog jaren in mijn oude rol. Ik kocht nog steeds vluchten in, deed de advertenties. Ook in deze jaren schreef ik geen businessplan. Door de jaren heen hebben we verschillende dips gehad, van economische crisis tot Golfoorlogen, maar daar kwamen we altijd wel weer bovenop. Er is een mooie Engelse uitdrukking: never miss a good crisis. Door die crisis zijn onze processen verbeterd, want daar ga je weer eens aandachtig naar kijken. In 2007 en 2008 hebben we ook enorme groei gezien, maar daarna stortte het helemaal in. Ik heb toen behoorlijk moeten saneren. Ik moest voor het eerst van mijn leven om economische redenen mensen ontslaan. Mensen ontslaan is zo moeilijk. Ik heb door schade en schande geleerd om de tactiek toe te passen van onmiddellijk sleutel en mobiel inleveren en vertrekken. Ik vind dat vreselijk, maar ik ben zo vaak te grazen genomen door personeel waar ik op een lieve manier afscheid van probeerde te nemen. Dan gingen ze gewoon ziek thuis zitten, totdat er via de advocaat een enorm bedrag van mij naar hun was gegaan. Ik heb daarom maar besloten het zo te doen. Heel vreselijk, want ik heb een persoonlijk bedrijf; ik drink graag een biertje met mijn mensen, ga met ze uit. Dan vind ik het moeilijk om op zo’n manier iemand de deur te moeten wijzen, want ze worden heel boos. Ik ben absoluut een hardere manager geworden.” 28
maart 2012
6. Jezelf vernieuwen “Mensen zeggen wel eens tegen me: best saai, al veertig jaar hetzelfde bedrijf. Maar ik denk dat ik nooit meer dan drie jaar achter elkaar hetzelfde heb gedaan. Ik ben begonnen als chauffeur en monteur van vrachtwagens, maar was ook reisleider, hield financieel de boel in de gaten, stelde advertenties samen, deed de marketing. Iedere groeifase bracht nieuwe facetten met zich mee, en zorgde ervoor dat ik weer andere dingen deed. Ik zou het ook niet lang volhouden als ik vijf jaar achter elkaar hetzelfde zou moeten doen. Ik ben iemand die altijd om zich heen kijkt, alles observeert en analyseert. Ik ben altijd heel leergierig geweest, ben een grote spons die allerlei dingen opneemt. Iedere keer zo’n nieuw facet, dat houdt me overeind. Ik heb een enorm netwerk, en ben van meet af aan met mvo bezig geweest. Dat is nu een hype. Alle grote bedrijven en ceo’s zijn bezig met duurzaamheid, dus ik kom makkelijk binnen. Ik heb altijd een brug willen slaan tussen commercie en mvo. Dat vind ik enorm leuk; ik ga naar allerlei bijeenkomsten, soms mag ik een verhaalmaart 2012
BV IK
tje houden. Zo kom ik iedere keer weer in een andere fase. Toen ik in ’86 aan wal kwam, zoals ik het noem, besloot ik dat het avontuur niet meer in Afrika lag, maar op automatiseringsgebied. In 1988 waren we dankzij mijn stiefzoon al op een Atari geautomatiseerd, anderhalf jaar na mijn echte start. Tot dan deden we alles op papier, en dan raakte er wel eens iets kwijt. Dan zaten er opeens 22 mensen in de bus terwijl er plaats was voor twintig, dat soort dingen. We waren echt een voorloper en dat zijn we lang gebleven. In 1995 hadden we onze eerste website bij De Digitale Stad. Ik ben ook altijd de motor geweest achter dit soort ontwikkelingen. Ik hou van nieuwe dingen en uitdagingen, en ik zag dat dit de toekomst was.”
7. Leren van anderen “Ik heb bewust voor het vak manager gekozen, maar ik ben er niet echt briljant in. Ik vind de commerciële aspecten leuker dan mensen aansturen en functioneringsgesprekken voeren. Ik heb ook niet zo’n behoefte om dat soort structuren neer te zetten. Daarom heb ik altijd hr-mensen om me heen. Ik ben een echte ondernemer, ik draag het risico. De meeste mensen willen dat niet, maar vinden het wel lekker om onderdeel te zijn van een onderneming. Ze willen de spanning meemaken, maar hebben vaak het lef niet om dat voor zichzelf te doen. Ik heb geen raad van advies. Wel een hr-manager, advocaat en accountant. Ik ben heel makkelijk in het inroepen van advies, maar heb geen mentor. Ik ben helemaal autodidact.”
l/ rout.n p s . w ww
bvik
BV ik online Op de vernieuwde Sprout.nl vind je het dossier BV ik, dat geheel gewijd is aan persoonlijke ontwikkeling en andere zaken die met jou als ondernemer te maken hebben. Met de tips uit het dossier kun je leren om jezelf beter te profileren, effectiever te werken en nieuwe skills eigen te maken. Ook vind je er tools en producten die je (ondernemers)leven leuker en makkelijker maken.
> Maak je bedrijf klaar voor verkoop > In drie stappen naar je kernwaarden > Zo krijg je invloed > 9 tips om te overleven in barre tijden
> 5 tips voor succesvol luizenbestaan > Waarom je nooit laat moet opstaan > Eigenschappen van goede mentoren > Planten die je productiever maken
> Dertien LinkedIn-tips > Maak van jezelf een USP > 5x je publiek bij de kladden pakken > Maak je presentatie Twitterfähig
> Autorecensie: Hyundai i40 > Sprout.nl via NLinBusiness op iPad > Hoe zakelijk is de Jaguar XF 2.2? > Dé zakelijke apps van 2011
maart 2012
maart 2012
29
tekst miloe van beek illustraties carolyn ridsdale
Zorgsector:
30
maart 2012
ondernemen
maart 2012
achtergrond
voor gevorderden De zorg is volgens kenners de groeisector van de komende jaren. Maar alleen geschikt voor ondernemers met een lange adem, een goed netwerk en oprechte bedoelingen. Dit moet je weten om er aan de slag te gaan.
O
ndernemers en artsen. Ze waren allebei mee op een studiereis naar Zweden waar innovatie in de zorg op de agenda stond. Willo Eurlings, innovatiemanager healthcare & life science bij Syntens, zag hoe ze ruim anderhalve dag om elkaar heen draaiden. “Deze beroepsgroepen komen elkaar niet zomaar in het wild tegen. Er is sprake van een enorm cultuurverschil, ze spreken een hele andere taal. In de zorg ziet men ondernemers vooral als geldwolven. Ze zijn bang dat ze slordig omspringen met een enorm kostbaar product: mensenlevens.” Om de kloof te overbruggen adviseert hij ondernemers en artsen om eens aan elkaar te vertellen waar ze slecht in zijn. “Geef aan waar je hulp bij nodig hebt. Dat wekt vertrouwen.”
Zelf betalen Nederland vergrijst in hoog tempo. In sommige gebieden - Zeeland, Oost-Groningen en Zuid-Limburg - is er tegelijkertijd sprake van ontgroening. Met te weinig handen aan het bed, de wens om gezond oud te worden en zorgkosten die drastisch verlaagd moeten worden, zit de sector te springen om innovatieve ondernemers die de zorg beter en goedkoper kunnen maken. Volgens het Centraal Planbureau stijgt de zorgvraag, mede door toenemende vergrijzing, tussen 2000 en 2015 maart 2012
met veertig procent. Nu gaat dertien procent van het BNP naar de zorg, negen procent hiervan is voor care (zorg), vier procent voor cure (genezing). “Er gaat heel veel geld om in de sector, met name in de ouderenzorg. Omzetten van 80 tot 120 miljoen euro zijn normaal voor een gemiddelde thuiszorgorganisatie”, zegt Eurlings. Zowel hij als Mark de Lange, die met zijn organisatie Vital Innovators meer marktgericht denken en handelen in de zorg wil creëren, menen dat de zorg dé groeisector is voor de komende jaren. “Het stelsel staat financieel en sociaal onder druk: mensen willen niet zoveel geld uitgeven voor een ander. Ook daarom ontkom je niet aan innovaties”, zegt De Lange. Vaak zijn deze ict-gerelateerd: er wordt meer zorg naar huis verplaatst, zo is er veel mogelijk op het gebied van zelfdiagnose en -behandeling en zorg op afstand. Maar ook in de rest van de zorgsector zal innovatie nodig zijn, meent Eurlings: “De overheid zet noodgedwongen steeds meer stappen terug, het basispakket wordt alleen maar smaller. Een staaroperatie is even duur is als een plasmatelevisie. De kans is groot dat patiënten dit soort ingrepen in de toekomst vaker zelf gaan betalen.”
Reusachtige bedrijven De zorg biedt dus genoeg kansen aan ondernemers, maar het is geen eenvoudige markt om binnen te komen. Zo is het een extreem maart 2012
31
Ana Mihail
versnipperde sector. De 7.000 fysiotherapeuten, 90 ziekenhuizen en 8.000 huisartsen die Nederland kent, werken bijvoorbeeld amper samen. Dat maakt opschaling en implementatie van een product of dienst lastig. “Een goede innovatie die zich heeft bewezen in een zorgorganisatie, mislukt soms toch omdat de ondernemer het niet vertaald krijgt naar een andere instelling”, vertelt Daan Dohmen, oprichter van Focus Cura Zorginnovatie, een bedrijf dat met technologie ouderen en chronisch zieken langer zelfstandig thuis wil laten wonen. Het is bovendien moeilijk om alle subculturen te begrijpen. Apothekers, huisartsen, medisch specialisten en de thuiszorg; het zijn allemaal verschillende werelden. Daarnaast kent de sector een ingewikkelde wetgeving, is het vergoedingensysteem complex en verloopt de besluitvorming heel anders dan in het bedrijfsleven. “Zorginstellingen zijn reusachtige bedrijven met een gecentraliseerd systeem, alle beslissingen lopen via de Raad van Bestuur, daaronder zit een grote laag beleidsmedewerkers. Het kan maanden duren voor een beslissingen is genomen. Dat is lastig werken voor veel ondernemers”, zegt Dohmen.
Not invented here Marktwerking in de zorg bestaat nog niet echt, commercie is een vies woord en men is erg bang voor onderlinge concurrentie, vat Dohmen de cultuur samen. “Dat staat een gezonde samenwerking in de weg en maakt dat het wiel steeds opnieuw wordt uitgevonden.” Hij adviseert ondernemers om partnerships met zorgorganisaties te respecteren. “Het not invented here-principe is in de zorg heel groot, ga je product dus niet zomaar ergens anders aanbieden. Andere zorgorganisaties willen soms niet met een innovatie werken omdat het niet bij hen is ontwikkeld of bedacht.” Veel ondernemers lopen vast in de taaie zorgmarkt, ziet ook Ard Leferink, oprichter van E-care, het bedrijf dat de ict achter de succesvolle thuiszorgorganisatie Buurt32
maart 2012
Jaren onderzoek naar innovatieve implantaten
N
a vier prijzen in zes weken is Maikel Beerens een beetje prijzenmoe. “Ze leveren zoveel aandacht op dat ik niet meer aan werken toe kom.” Gelukkig heeft hij net zijn eerste officiële medewerker aangenomen, die moet ervoor zorgen dat Beerens binnenkort aan zijn onderneming kan gaan werken in plaats van er in. “Nu ben ik alleen bordjes in de lucht aan het houden.” Beerens ontving alle prijzen voor zijn innovatieve, flexibele (schedel) implantaten. Al sinds hij er in 2006 zijn afstudeerscriptie over schreef, wilde hij met het onderwerp verder. “Met onze pre-operatief ontwormaart 2012
achtergrond
MaikelBeerens (27) bedrijf Xilloc wat perfect passende (schedel)implantaten sinds augustus 2011
pen, perfect passende, in 3D geprinte implantaten kan iemand met een deuk in zijn hoofd zijn uiterlijk weer helemaal terug krijgen. Het voelt voor mij bijna als een morele verplichting om dit product verder te ontwikkelen.” Na zijn afstuderen werkte Beerens jaren bij de universiteit Maastricht. Maar hij wilde meer kunnen betekenen met het product en stelde voor om als spin-off verder te gaan. De universiteit ging akkoord, maar de stap van medewerker naar ondernemer was groot. Een coach liet hem inzien dat hij het hoog moest spelen bij de onderhandeling over verdeling van aandelen. “Ze schrokken enorm van mijn eis, maar uiteindelijk zijn we in het midden uitgekomen.” Het aan de man brengen van zijn implantaten is niet eenvoudig, merkt Beerens. “De directe kosten voor de implantaten zijn hoog, verzekeraars zijn daar huiverig voor. Terwijl het op de lange termijn goedkoper is: een patiënt met een standaardimplantaat moet vaak meerdere keren worden geopereerd, maar met die van ons hoeft dat maar één keer.” De zorg is een conservatieve sector, merkt Beerens; men blijft liever bij het oude, vertrouwde. “Veel artsen willen wel met onze implantaten werken, maar zijn onder druk van het zorgsysteem verplicht een goedkoper product af te nemen. Een technisch vooruitstrevend product is een beetje eng.” Beerens” drijfveer blijft patiënten een meer menswaardig bestaan geven. “Laatst hoorden we het verhaal van een oudere patiënt wiens onderkaak na een ontsteking verwijderd moest worden. Met een gewoon implantaat zou ze geen gevoel meer hebben in haar lippen, geen vast voedsel meer kunnen eten en haar kin zou eruit zien als een zakje. Met ons implantaat kon de kaakfunctie helemaal hersteld worden. Het is prachtig om dit soort patiënten te kunnen helpen.”
‘Het voelde bijna als morele verplichting om dit product te ontwikkelen’
maart 2012
zorg bedacht. “De zorg is een mix van een plan- en een markteconomie, van een multinational en een stichting. Best ingewikkeld om in te ondernemen.” Er gaat veel geld om in de sector, maar een lange adem is cruciaal als ondernemer, weet hij. “Soms moet je anderhalf jaar praten voor je een klant binnen hebt gehaald. Verdiep je goed in de sector, let op wie de beslissingen neemt.”
Subsidiekraan Dohmen waarschuwt ondernemers voor het gebrek aan implementatiekracht van de sector. “Zorgorganisaties zijn dol op nieuwe speeltjes, maar vergeten ze te implementeren. Terwijl er dan pas echt innovatie ontstaat. Bedenk dat zorginnovaties voor tachtig procent uit organiseren en voor twintig procent uit techniek bestaan. Helaas ligt de focus bij de meeste ondernemers precies andersom.” De overheid stimuleert innovatieve ondernemers in de zorg met subsidies, iets waar gevestigde ondernemers geen voorstander van zijn. “Op subsidiepotjes kun je geen gezond bedrijf bouwen”, stelt Daan Dohmen. Mark de Lange is het daar mee eens: “De sector wordt gedreven door subsidie, dat maakt maart 2012
33
Raymond Alves (43) bedrijf VisionsConnected wat videoconferencing sinds 2007
De dokter op televisie
I
n de avonduren en weekenden heeft het Medisch Centrum Zuiderzee in Lelystad alleen op afroep een intensivist (ic-arts) tot haar beschikking, in het Amsterdamse OLVG ziekenhuis loopt wel altijd een intensivist rond. De twee ziekenhuizen besloten hun krachten te bundelen. Met behulp van een videoverbinding van VisionsConnected kan de intensivist de ic-verpleegkundige in Lelystad instructies geven en de patiënt bekijken. “We noemen dit de Tele IC. Het is net of de arts in dezelfde ruimte aanwezig is. Hij kan de patiënt en zijn gegevens zien, inzoomen op bepaalde lichaamsdelen en via beeld en geluid contact maken met de verpleegkundige, patiënt en familieleden”, vertelt Raymond Alves, oprichter van VisionsConnected. Hij begon zijn videoconferencingbedrijf omdat hij mensen op afstand bij elkaar wilde brengen, en kreeg twee jaar geleden de vraag vanuit het OLVG of de techniek ook toepasbaar zou zijn in de zorg. “Er bestond behoefte om een medische handeling op afstand uit te kunnen leggen aan een collega. Videoconferencing biedt deze mogelijkheid.” Het voortraject was ingewikkeld. Wie is er bijvoorbeeld juridisch aansprakelijk voor een medische behandeling via video? En wie betaalt het? “De zorg is een conservatieve sector. Het voortraject was erg lang.” Vooral iedereen op de werkvloer meekrijgen bleek lastig. “Er was een groep van specialisten en verpleegkundigen die meenden dat een patiënt niet zo behandeld kon worden. Het kostte veel geduld en overtuigingskracht om hen over de streep te trekken.” Alves ontdekte dat je als innovatieve ondernemer in de zorg op zoek moet gaan naar de visionairen, met wie je vanuit verschillende invalshoeken nieuwe initiatieven kunt opzetten. “In het OLVG liepen die gelukkig rond, dankzij hen is het gelukt.” Uiteindelijk denkt Alves dat videoconferencing de standaard wordt op het gebied van communicatiemiddelen, zowel zakelijk als persoonlijk. “Binnen vijf jaar heeft ieder Academisch ziekenhuis een topspecialist in huis die zijn kennis door middel van videotechnologie beschikbaar stelt aan andere ziekenhuizen. Want alleen met meer samenwerking en kennis op afstand kunnen de kosten voor de zorg binnen de perken worden gehouden.”
‘Het kost veel geduld en overtuigingskracht om iedereen op de werkvloer mee te krijgen’
34
maart 2012
ondernemers lui. Ze denken daardoor te weinig na over verdienmodellen. Als de subsidiekraan dichtgaat, hebben ze niks meer.” In het algemeen moeten ondernemers zich heel goed afvragen wie er op hun uitvinding zit te wachten, maar in de zorg is een doelgroep nog moeilijker te definiëren. “Je stakeholders zijn belangrijk, en dat zijn niet per se de zorginstellingen, maar vooral de patiënten”, zegt Dohmen. “Kijk goed wat zij vinden van een innovatie en waar de pijn zit voor hen en voor hun belangenbehartigers zoals de verzekeraars. Pijnstillers worden wel vergoed, vitamines niet. Een therapie tegen longkanker wel, een cursus stoppen met roken niet.” Verzekeraars spelen een steeds grotere rol in de sector, en zij staan er helaas niet om te maart 2012
achtergrond
Innospence, een startup in medicatiebegeleiding. Dohmen wist toen hij het concept zag meteen dat het een logische behoefte vervulde. “Veel ouderen moeten verschillende medicijnen slikken gedurende de dag. Ze vergeten er vaak een paar of nemen een verkeerde dosering. Deze dispenser reikt de pillen automatisch aan, waardoor de thuiszorg niet hoeft langs te komen. En hij geeft precies de juiste dosis op het goede moment. Zo kunnen ouderen langer zelfstandig thuis blijven wonen en worden direct kosten en arbeidstijd van de zorg bespaart.” Zoek in ieder geval hulp, adviseert Willo Eurlings aan ondernemers met ambities in de zorgsector. “Innoveren is mensenwerk, goede mensen bij elkaar zoeken is minstens zo belangrijk als het product zelf”, zegt Eurlings. Daan Dohmen, die ook veel cowboys de zorg ziet bestormen, waarschuwt goudzoekers. “Wie snel rijk wil worden, valt onherroepelijk door de
‘Wie snel rijk wil worden, valt in de zorg onherroepelijk door de mand’ mand in de zorg. Je moet je kunnen erplaatsen in de dokter of verpleegster. v Focus Cura is financieel gezond, maar geld verdienen was nooit mijn primaire drijfveer.” Dohmen verschoonde ooit zelf ook de luiers van ouderen in het verpleeghuis en ontwikkelde daarbij een passie voor het beter maken van de zorg. “Dat is noodzakelijk als ondernemer in deze sector.” Eurlings bevestigt dat: “Snel rijk worden lukt je echt niet in de zorg, wel ligt er een enorme kans om succesvol en betekenisvol te ondernemen.”
springen om een nieuwe dienst of middel te vergoeden als het bovenop de bestaande zorg komt: dat maakt het namelijk nog duurder. Ook banken en investeerders staan niet vooraan in de rij als het gaat om innovatieve zorgconcepten. Sociaal investeerders zijn daarom een goede oplossing voor de zorg, meent Mark de Lange. “Private investeerders willen hun investering niet alleen binnen twee jaar terugverdiend hebben, maar hun inleg moet dan vaak ook verdubbeld zijn. Sociaal investeerders geven je meestal zeven of acht jaar. De Noaber Foundation is een goed voorbeeld hiervan, opgericht door Paul Baan.”
Verkeerde dosering Wat ook kan, is hulp zoeken bij bestaande bedrijven. Focus Cura helpt bijvoorbeeld veelbelovende medische startups met de distributie van hun product of dienst. Dohmen: “Ik kijk eerst of het businessmodel gezond is en of er een patiënt is die erop zit te wachten. De belofte van een geweldige techniek is voor mij niet genoeg; als er voorbehouden aan kleven, beginnen wij er niet aan.” Focus Cura werkt nu bijvoorbeeld samen met
Meer zorg? • Om businesscases van innovatieve ondernemers in de zorg te kunnen beoordelen, ontwikkelden de Rabobank, Syntens en de VU samen een zorginnovatiescan. Kijk op www.syntens.nl voor meer info. • Op www.zorgvoorinnoveren.nl werken CVZ, NZa, ZonMw en het ministerie van VWS samen. De partijen willen de krachten bundelen om het proces van innoveren eenvoudiger en transparanter te maken voor zorgvernieuwers. • Voor ondersteuning van het ontwikkelingen en implementeren van innovaties in de zorg kun je terecht bij www.vitalinnovators.nl. maart 2012
maart 2012
35
tekst karin husslage
Groeistrategie Groeien is fantastisch, maar het is vaak een lastig proces. Je dient alle f acetten onder controle te krijgen en de juiste strategische keuzes te maken. Dit jaar belichten we in elke editie van Sprout de beste groeitips, samen met groei-expert Annegien Blokpoel.
deel 2. Managementtechnieken
M
anagementtechnieken toepassen: ‘het procesmatig inrichten van je bedrijf om alle processen beheersbaar en meetbaar te maken’. Als je dit leest denk je misschien: wat moet ik daarmee, ik ben toch geen multinational? Maar juist voor ondernemers in groeiende bedrijven zijn deze technieken heel nuttig om mee te werken, betoogt Annegien Blokpoel. “Mensen doen hun best, maar werken vanuit patronen, vaak onbewust. Met managementtechnieken kies je objectieve systemen waarmee je medewerkers optimaal kunnen werken.” Veel ondernemers huiveren voor het aanbrengen van vaste systemen en processen in hun bedrijf, omdat ze graag snel uit buikgevoel willen kunnen handelen, weet Blokpoel. “Het kost je inderdaad tijd om processen uit te denken en door te voeren”, geeft ze toe. “Maar als je het goed doet, loopt alles soepeler in je bedrijf en kun je sneller ingrijpen als er iets mis gaat. Als je bijvoorbeeld een overname wilt doen, gaat al je tijd en aandacht daarheen. Dan wil je dat alles in je huidige bedrijf intussen gestructureerd doorloopt.” In alle onderdelen van je bedrijf kun je managementtechnieken toepassen. Blokpoel hanteert daarvoor de Schijf van Vijf™, waarin alle belangrijke disciplines van bedrijfsvoering staan die je op orde moet hebben. Voor finance: zie editie 1, 2012 van Sprout, of www.sprout.nl/groei
36
maart 2012
* Organisatie & ict Bedenk welke systemen je altijd up and running moet hebben in je bedrijf. Als er iets uitvalt, ligt het hele bedrijf dan stil? Is de server belangrijk voor je, moet je altijd bij backups kunnen, moet er een beheerder klaar staan?
* Sales Bepaal welke informatie je wilt hebben van je salesteam. Laat alle salesmedewerkers eens een spreadsheet maken op hun eigen manier en vergelijk die. Wat zijn de dingen die iedereen hetzelfde doet, en wat zijn handigheden die je daarnaast tegenkomt? Dat kun je in één systeem vatten dat iedereen op dezelfde manier toepast. Maak daarbij één iemand verantwoordelijk voor de hele sales, die je altijd kunt bellen om de stand van zaken door te nemen.
* HR Leg vast wat de doelen zijn voor je medewerkers en hou functionerings- en beoordelingsgesprekken. Een functioneringsgesprek kun je gedurende het jaar een aantal keer doen, om te bespreken hoe het gaat, of de targets gehaald worden en waar je kunt bijsturen. Dit gaat ook over jullie samenwerking: wat gaat er goed en wat kan beter? Een beoordelingsgesprek hou je één keer per jaar, dat komt vanuit jou als werkgever. Hoe is het jaar gegaan, hoe reken je de targets af, wat gaat de medewerker nu doen? Daarbij kun je een persoonlijk ontwikkelingsplan opstellen: wat kan iemand bijleren en hoe wil iemand zich verder ontwikkelen? Hiermee maart 2012
kun je in de gaten houden of iemand zijn werk goed doet en tevreden is.
* Communicatie & marketing Als je bedrijf groeit, krijg je te maken met de communicatie aan verschillende doelgroepen. Je brochure en website moeten je kernwaarden en identiteit niet alleen uitdragen naar klanten, maar ook naar potentiële nieuwe werknemers, de bank en aandeelhouders. Die kernwaarden kun je het beste bepalen samen met je medewerkers, zodat iedereen er achter staat en je een duidelijk verhaal naar buiten hebt. “Rationele mensen vinden kernwaarden maar gezwam”, lacht Blokpoel. “Dat is het deels ook, maar je communicatie naar buiten moet wel eenduidig zijn en dat kun je bereiken met vastgestelde kernwaarden.” Ook moet je nadenken over woordvoerderschap: kun je de pers te woord staan? “Daar kun je mee oefenen. Weet te verwoorden wat je normen en waarden zijn en hoe je je positie kiest ten opzichte van de concurrentie.”
* Strategie Maak ieder jaar voor twee, drie jaar vooruit een algemener plan van wat je wilt gaan doen met het bedrijf, en stel een heel praktisch plan op voor het komende jaar. “Grote bedrijven maken plannen voor vijf jaar vooruit, maar voor een kleiner bedrijf is drie jaar al best ambitieus”, stelt Blokpoel. “Blijf daarnaast regelmatig om je heen kijken, de markt verandert snel.”
dossier Annegien Blokpoel is negen jaar ondernemer en directeur van strategisch adviesbureau PerspeXo. Ze ondersteunt directies en dga’s bij het vergroten van de winst en waarde van hun bedrijf, traint bedrijven en business schools en is huisstrateeg van diverse ondernemers. Ook schreef ze de bestseller Maak je bedrijf meer waard.
Ook al gebruiken we hier termen als ‘technieken’ en ‘processen’; het draait uiteindelijk allemaal om mensen. “Het gaat om gedragsverandering. Mensen doen het liefst wat ze al kunnen en nieuwe dingen vinden ze al snel energieverspilling. Je moet ze overtuigen dat de nieuwe manier van werken goed is voor de doelen van het bedrijf”, aldus Blokpoel. Overtuigen doe je door personeel mede-eigenaar van problemen in het bedrijf te maken en te laten meedenken over de oplossing. Blokpoel: “Dat doe je als ondernemer misschien twintig keer sneller; iets bedenken en over de schutting gooien. Maar als je ze mee wilt krijgen kun je veranderingen beter in stapjes inbouwen en goed luisteren hoe ze het ervaren.” Het doorvoeren kun je het beste in drie fases doen. Eerst het concept bedenken “twee à drie stappen vooruit, zodat mensen er niet snel weer mee stoppen” - en dan je medewerkers ermee aan de slag laten gaan. “Laat ze los, sta toe dat ze fouten maken. Dat is lastig, want dat gebeurt op jouw kosten, maar daardoor beseffen ze de impact van nieuwe processen en zullen ze je beleid eerder dragen.” Loopt het een tijd, dan kun je aanpassen waar nodig en het geheel vastleggen in een manual. “Dat is belangrijk omdat mensen niet alles onthouden, selectief luisteren en dingen anders kunnen interpreteren. Als zij het foutief doorgeven aan een nieuwe medewerker, gaat het mis”, legt Blokpoel uit. “Daarnaast zijn veel dingen heel logisch als je in een project zit, maar daarna niet meer.”
Loop je vast op één van de genoemde onderdelen, haal er dan expertise bij, bepleit Blokpoel. Zo hielp ze ooit een snel groeiend bedrijf met drie oprichters: een salesjongen, een techneut en een algemeen directeur. Het bedrijf groeide hard; het had zeven projecten binnengehaald die in drie maanden uitgevoerd moesten worden. Maar toen ging één van de founders op huwelijksreis, de ander werkte zich voor zijn gevoel een slag in de rondte met een pasgeboren kind thuis, en de derde zag ineens alles op zich af komen. Er moest dus hulp ingeschakeld worden. De ene compagnon wilde een office manager aannemen, de tweede een salesman en de derde een techneut. Blokpoel raadde iets heel anders aan. “De enige manier waarop het bedrijf de drie maanden door kon komen met de meeste winst, was om alle zeven trajecten heel goed te doen en er een blauwdruk uit te halen voor alle volgende trajecten. De beste resultaten ontstaan tenslotte vaak in een pressure cooker. De ervaring die je daar uit haalt zorgt dat je het de volgende keren meteen goed kunt doen”, vertelt ze. “Daarom heb ik de ondernemers toen aangeraden om tijdelijk iemand in huis te halen die specialist is in projectmanagement en die een overkoepelende rol kon spelen. Daar hadden ze veel meer aan; na die drie maanden
konden ze alsnog beoordelen of ze iemand wilden aannemen.” Blokpoel raadt ondernemers aan om expertise inhuren niet te zien als een hoge kostenpost, maar als een opleidingsprogramma voor het bedrijf. “Een mba kost je twee jaar en veel geld, maar je kunt ook gericht geld steken in het inhuren van kennis waarmee je verder komt. Dat kost wat, maar het maakt je bedrijf en jezelf slimmer.” Ondernemers vinden dat vaak lastig, weet Blokpoel. “Als ondernemer wil je liever alles zelf doen en niet iemand van buiten over je bedrijf laten beslissen. Maar als je een goede expert bent in je eigen vakgebied, herken je ook een expert in een ander vakgebied. Stel vast in welke groeifase je zit en welke kennis je het hardst nodig gaat hebben voor de volgende groeistap. Je moet jezelf een beetje durven uitschakelen, dingen uit handen durven geven.”
Stel je vr
aag! Heb jij een vr aag over de financiële inrichting va n je bedrijf? Mail die naar redactie@sp rout.nl o.v.v. ‘groei’
Annegien Blokpoel antwoordt op sprout.nl/groei maart 2012
maart 2012
37
tekst rob van leeuwen fotografie vincent van den hoogen
Hij hielp YouTube in het zadel en nog steeds maken duizenden websites gebruik van zijn videosoftware. Bijna niemand kent J eroen Wijering (31), maar ondertussen bouwt hij vanuit New York en Eindhoven aan een internationaal opererend bedrijf rond online video. “Ik wilde niet slechts het Nederlandse videoplatform worden.”
Het miljoenenbedrijf van Jeroen Wijering, ondanks YouTube
O
p de zesde verdieping van een voormalige Eindhovense Philipsfabriek zit Jeroen Wijering rustig te werken achter zijn computer. Dit is de man die de oprichters van YouTube aan hun eerste videospeler hielp. Dit is ook de man die er, in tegenstelling tot de oprichters van die website, niet erg rijk van werd: het leverde hem slechts vijftien dollar op. Begin 2005 werd Wijering gemaild door de YouTube-oprichters met het verzoek of ze zijn videospeler mochten gebruiken. Er vond daarna nog een paar keer mailcontact plaats, waarbij uploadtips werden uitgewisseld. Wijering: “YouTube was net begonnen, het was één van de vele sites die iets met video deden. Pas een halfjaar later begonnen anderen naar ze te verwijzen.” Niet lang daarna besloten de Amerikanen een eigen videospeler te ontwikkelen en was een rekening van vijftien dollar alles wat Wijering overhield aan de samenwerking. Echt alles? Nou, dat ook niet helemaal, want dat de grootste internethype 38
maart 2012
van het moment zijn software gebruikte, was natuurlijk geen verkeerde reclame. “YouTube was nieuw en hip. Iedereen die met de rechtermuisknop op de videospeler klikte, kon zien dat ze gebruik maakten van mijn JW Player. Het zorgde voor een grote boost in het aantal downloads.”
Autodidactische programmeur Geen onaardige prestatie voor wat in 2004 was gestart als een hobbyproject. Dat jaar ontwikkelde Wijering een eigen online videospeler, die hij de JW Player doopte, naar zijn eigen naam. De speler werd geboren uit frustratie over bestaande alternatieven als Quicktime en Windows Media Player. “Die waren te ingewikkeld”, blikt de maker terug. “Ik studeerde aan de Design Academy en werkte bij het Eindhovense webdesignbureau FKKC. Het was handig als ik af en toe een filmpje online kon zetten, maar met de bestaande software leverde dat veel teveel gedoe op.” In plaats van zich te ergeren, besloot Wijering zelf iets in elkaar te knutselen. maart 2012
Niet dat hij een expert was in programmeren, trouwens. “Ik heb het mezelf aangeleerd, door boeken te lezen en het gewoon zelf uit te proberen.” Dat ging hem goed af. Zo goed dat hij al snel besloot om de videospeler als opensource softwarepakketje op zijn website Jeroenwijering.com aan te bieden, zodat anderen het ook konden gebruiken. Hij zette er wat teksten omheen, zodat zijn website goed vindbaar zou worden in de zoekmachine van Google. Glimlachend: “Ik had het vooral over ‘deze videoplayer dit’ en ‘deze videoplayer dat’. Zolang het woord ‘videoplayer’ maar vaak in de tekst voorkwam.” Langzaam maar zeker werd de videospeler opgepikt en gingen andere blogs ernaar linken. “De speler werd populair onder webdesigners en techneuten, die vaak in opdracht van grote bedrijven werkten. Zo groeide het gewoon.”
Gebruikersforum Het is maar wat je gewoon noemt. Anno 2012 wordt de JW Player gemiddeld
interview
denkt Wijering. Door de opensource constructie kan iedereen de software naar eigen wens aanpassen, maar de standaardversie heeft Wijering altijd eenvoudig proberen te houden, wat weer werd gewaardeerd door gebruikers. “Ik zette een forum op mijn website, zodat ik input van gebruikers kreeg. Als één persoon iets wilde, dan negeerde ik het. Als tien personen ergens om vroegen dan wist ik: hier zit iets in.” Lachend: “Maar de software moest ook weer niet zo uitgebreid en ingewikkeld worden als Microsoft Word.”
Software moet gratis
tienduizend keer gedownload. Per dag. Zonder dat ze het weten, kijken wereldwijd miljoenen mensen dagelijks naar online filmpjes dankzij Wijerings software, op uiteenlopende (internationale) websites als NU.nl, Whitehouse.gov en IMDb.com. Dat wereldwijd kun je letterlijk nemen: eenderde van de afnemers van de JW Player komt uit Noord- en Zuid-Amerika, een derde uit Europa en een derde uit Azië. “Er is wel een bewe-
ging van de VS en West-Europa naar China, India en Rusland, wat een mooie reflectie van de globale trend is”, zegt Wijering. Hij vertelt over de groei van de JW Player alsof het de normaalste zaak van de wereld is, bijna nonchalant. Toch kan een videoplayer natuurlijk niet zomaar worden geadopteerd door duizenden internationale websites. Juist het simpele aspect heeft de speler zo ver gebracht, maart 2012
Wijering bood de JW Player volledig gratis aan, totdat hij na een jaar merkte dat de speler dagelijks meer dan honderd keer werd gedownload. Een avondje ‘online rondkijken’ bracht hem tot een verdienmodel: voortaan zouden commerciële websites, YouTube bijvoorbeeld, vijftien euro per website moeten betalen. “Dit leek me het mooiste en meest eerlijke model, maar het bedrag zelf was eigenlijk nattevingerwerk. Goedkoper dan andere aanbieders, maar niet té goedkoop, want dan zou het geen waarde meer hebben.” Vanaf 2006 verdiende Wijering zo duizenden dollars per maand, terwijl de JW Player eigenlijk nog steeds een bijbaantje was. Op dat moment had hij twee keuzes: het succes zo lang mogelijk uitmelken, of een compleet bedrijf om de JW Player heen bouwen. Dat Wijering uiteindelijk voor het tweede scenario koos, had onder andere te maken met de houdbaarheid van het licentiemodel. “Het is leuker om er een écht bedrijf van te maken, daarnaast wilde ik het groter maken dan een videospeler alleen. Eigenlijk is de player beperkt, het is een trucje. Met twee of drie man kun je daar een bedrijfje van maken, maar ik wist al langer dat het licentiemodel uiteindelijk geschrapt zou worden. Software moet gratis zijn tegenwoordig. Eigenlijk had ik verwacht dat we de videospeler allang gratis zouden weggeven, maar de concurrentie blijft tot op heden achter.” maart 2012
39
Zo snel kan het dus gaan: binnen drie maanden veranderde Wijering van de ontwikkelaar van ‘een softwarepakketje’ in mede-eigenaar van een internationaal bedrijf rond online video. Denk trouwens niet dat hij overhaast te werk ging, Wijering checkte uitgebreid wat voor vlees hij in de kuip had en of het niet alleen wilde fantasieën waren waarmee de New Yorkers hem bestookten. Daarnaast was standplaats Amerika een belangrijke vereiste. “Als twee ondernemers uit een andere locatie hadden aangeklopt, dan zou ik deze stap niet gezet hebben. Amerika is de plek waar een bedrijf als Longtail Video groot kan worden.”
Hyves vs. Facebook
Mooie match Als Wijering in 2007 besluit écht werk te gaan maken van de JW Player, concludeert hij dat hij dat niet alleen kan. “Ik ben op zoek gegaan naar een extra omzetstroom naast de inkomsten uit de videospeler, maar vooral ook naar mensen die goed zijn in het opzetten van een bedrijf. Zelf ben ik toch meer de man van de techniek.” De man van de techniek krijgt echter nauwelijks tijd om uitgebreid naar geschikte zakenpartners te zoeken. In september 2007, tweeënhalf jaar nadat hij door de oprichters van YouTube werd benaderd, ontvangt hij weer een e-mail uit Amerika. Dit keer is de inhoud anders. Het bericht is van Dave Otten en Brian Rifkin uit New York, die geïnteresseerd zijn in een samenwerking. Wat wil het toeval: terwijl Jeroen Wijering vanuit Eindhoven op zoek ging naar geschikte zakenpartners, waren Otten en Rifkin bezig met het opstarten van een online video-advertentienetwerk. Wijering: “Zij hadden een lijst opgesteld met zo’n duizend websites waar ze de advertenties op wilden draaien en een groot deel daarvan gebruikte de JW Player. Zo kwamen ze bij mij uit.” De software en historie van Wijering bleek een mooie match op te leveren met het advertentienetwerk van de Amerika40
maart 2012
‘Amerika is dé plek om te groeien’ nen. Bijkomend voordeel: zij hadden al een miljoen dollar als eerste investering opgehaald, dus alleen een duidelijke overeenkomst stond een goede samenwerking nog in de weg.
New York, New York Eind november 2007, twee maanden na het eerste mailcontact, tekent de dan 27-jarige Wijering een contract met de twee New Yorkers. In ruil voor de inbreng van de intellectuele rechten op de software werd hij een van de oprichters van het bedrijf Longtail Video. “Voor de onderhandelingen had ik de hulp van twee advocaten ingeroepen. Eén was gespecialiseerd in intellectueel recht en had verstand van het opzetten van een bedrijf. Kon ik onder de gestelde voorwaarden zomaar het bedrijf uitgeknikkerd worden, vroeg ik me af. Dat zijn vragen waar je voor moet waken.” maart 2012
Wijering verwijst naar Hyves, het Nederlandse sociale netwerk dat langzaam maar zeker wordt opgeslokt door de grote Amerikaanse concurrent Facebook. “Ik wilde niet slechts het Nederlandse videoplatform worden. Dan ben je na vijftig klanten klaar, kun je niet opschalen en komen uiteindelijk de grote jongens uit de VS die dat wel kunnen. Ieder land in Europa heeft op dit moment een bedrijf met een eigen videoplatform en allemaal zullen ze worden opgeslokt door de Amerikanen, zoals Facebook Hyves aan het opslokken is.” In ruim vier jaar tijd groeide Longtail Video uit tot een winstgevend bedrijf met 25 medewerkers op de loonlijst en een jaaromzet van zes miljoen dollar. Het licentiemodel maakte in het begin nog honderd procent van de omzet uit, inmiddels groeien hosting en adverteren veel harder en wordt nog maar dertig procent van het geld verdiend dankzij de JW Player. De videospeler is getransformeerd tot platform, dat ook geschikt is voor smartphones en tablets. De volgende stap? Als het aan Wijering ligt is het nu de beurt aan de televisie. Hij hoopt op een gebruiksvriendelijke internettelevisie van bijvoorbeeld Apple, waarmee online video nog populairder zal worden. Wijering: “De technologie is klaar, nu is het wachten op een bedrijf dat het internet op de juiste manier kan ontsluiten op een televisiescherm. Als dat lukt, kunnen wij daar mooi op meeliften.”
inspireert ondernemers
Who is JW?
Kom naar de première en ontmoet Jeroen Wijering
ontmoet Jeroen Wijering Première + borrel: 10 mei 2012, 19.00 in De Nieuwe Liefde, Amsterdam. Kaarten: 49 euro, via Sprout.nl/jwplayer
Een filmploeg van PictureThis volgde Jeroen Wijering voor een documentaire. Ouders, docenten en ondernemers vertellen hoe het succes van JW Player vorm kreeg. Je kunt hem zelf ook vragen stellen!
tekst eefje rammeloo
MVO Kun je het sponsoren van goede doelen ook
inzetten als marketingtool? Voor positieve pr en je imago lijkt het goed te zijn, maar wat het concreet oplevert, is een moeilijke rekensom.
De business van goed doen
H
oofdpijn”, anwoordt Claas Griffioen op de vraag wat zijn bijdrage aan de Glazen Huis-actie van radiozender 3FM afgelopen december opleverde. Zijn bedrijf in relatiegeschenken was volop betrokken bij de actie voor het Rode Kruis, maar Griffioen was zwaar teleurgesteld door de manier waarop sommige bijdrages werden ‘afgeserveerd’. Hij noemt een vereniging die een race hield met sloopauto’s. Opbrengst: 780.000 euro. “De manier waarop zo’n bedrag werd ontvangen was belabberd.” Wilbert Mutsaers, de zendermanager van 3FM, benadrukt dat het goede doel centraal staat. “Wij zijn geen reclamefolder voor bedrijven die iets goed willen doen.”
mooi imago netto op de jaarrekening oplevert valt niet uit te rekenen. Kitty Koelemeijer, hoogleraar marketing aan de Universiteit Nyenrode, stelt dat het voor de waarde van je merk goed is om te laten zien dat je om de wereld
‘Ga niet koketteren met je gift’
Zuiver altruïsme Wie denkt via een goed doel zijn omzet op te krikken, komt van een koude kermis thuis. Toch is een bijdrage aan een goed doel zoals de Glazen Huis-actie goed voor je bedrijf. Het levert positieve publiciteit op: 86 procent van de consumenten vindt namelijk dat een bedrijf voor meer staat dan alleen voor winst, bleek uit marktonderzoek van het internationale reclamebureau HAVAS in 2010. Al in 2004 kwam uit een onderzoek van TNS Nipo vergelijkbare resultaten: veertig procent van de Nederlanders denkt positiever over een bedrijf dat een goed doel sponsort. Maar wat een 42
maart 2012
geeft. Maar wat liefdadigheid concreet voor je bedrijf oplevert is niet eenvoudig te kwantificeren. Ze ziet in dat je als ondernemer niet zomaar goed doet: het moet je wel iets opleveren. “Als je realistisch bent bestaat het zuivere altruïsme niet. Je zoekt altijd naar een incentive om goed te doen.” In het geval van Griffioen was Serious Request goed voor de klantcontacten met het mkb. Claas Griffioen verkocht spaarpotten in de vorm van glazen huisjes aan bedrijven die er hun logo’s op lieten zetten. Die spaarpotmaart 2012
jes zetten ze op de balie bij hun receptionist. Wat het bedrijf bij elkaar spaarde werd op het plein gedoneerd, bij de brievenbus van het echte Glazen Huis. Koelemeijer waarschuwt voor te hoge verwachtingen: “De beloning is niet per definitie evenredig aan je gift. Het laatste wat je moet doen is koketteren met je bijdrage.” Het gaat mis gaat als je van je bijdrage vooral zelf beter wilt worden. Het initiatief Serious Christmas valt misschien wel in die categorie. Tegen betaling wilde een jonge ondernemer bedrijfslogo’s op kerstballen laten zetten. Het projectteam zou de ballen vervolgens uitdelen op de markt en op het station van Leiden. Maar in totaal werden er maar tweeduizend kerstballen verkocht. Het project was amper kostendekkend en na aftrek van vergoedingen voor het projectteam ging er niets naar het Rode Kruis. De ondernemer wil niet met zijn naam in Sprout. Hij geeft toe: “We zijn ermee begonnen om er zelf iets uit te halen.” Bijzonder vindt hij dat niet: “Wat zou het andere motief kunnen zijn? Je doet het om je imago te verbeteren en klanten tevreden te stellen. Dat noem je green dressing.”
Schandalen Koelemeijer raadt ondernemers aan om naar de lange termijn te kijken. Welk doel past bij de missie van jouw be-
HH /Hans-Peter van Velthoven
case
Serious Request van 3FM: niet alleen goed voor het Nederlandse Rode Kruis, maar ook voor sommige donateurs
drijf? Draag vervolgens ook echt iets bij aan dat doel. Doe je dat niet, dan raak je je authenticiteit kwijt en ben je aan het huichelen, zegt Koelemeijer: “Een waterzuiveringsbedrijf kan zich bijvoorbeeld inzetten voor schoon drinkwater in Afrika. Wees daarbij volledig duidelijk zijn wat je er doet. En blijf monitoren.” Ze hamert op transparantie. “Kijk naar schandalen zoals bij het Foster Parents Plan. Daar bleef veel aan de strijkstok hangen.” Een vergelijkbare valkuil is duurzaamheid: “Roep niet van de daken dat je zo duurzaam bent, want er hoeft maar één claim te komen die dat ontkracht en je hebt een deuk in je imago.” Claas Griffioen houdt die strijkstok goed in de gaten. “Als er een directeur rondloopt die jaarlijks 3,5 ton meeneemt dan steunen we het fonds niet.” Zijn bedrijf heeft een duidelijk sponsoringbeleid. In oktober moeten alle sponsoraanvragen binnen zijn en in januari beslist hij wie
steun krijgt van zijn bedrijf. “Als het om geld gaat móét je wel structureren”, meent Griffioen. Dit jaar is zijn budget vanwege de economische malaise iets krapper dan normaal: 10.000 euro, terwijl het in andere jaren nog wel op kon lopen tot 25.000 euro. Meestal steunt hij van dat bedrag twee of drie goede doelen. Welke dat zijn verschilt per jaar, en als er ergens een ramp gebeurt beslist hij per keer of hij de hulpactie wil steunen.
Social media Ondernemers begrijpen steeds meer dat ze ook een maatschappelijke functie hebben. Het gaat de goede kant op met het bedrijfsleven, zegt David Jones, ceo van reclamebureau HAVAS. Ondernemers moeten wel. “Dankzij de crisis verwacht de consument steeds meer van bedrijven dat ze net zoveel teruggeven als dat ze nemen”, zegt hij in zijn boek maart 2012
Who cares wins. Wie niet meedoet wordt via de sociale media afgestraft. Jones verwacht dat twitteraars en bloggers korte metten maken met een bedrijf dat goede doelen consequent negeert. Sommige ondernemers lijken oprecht niet geïnteresseerd in wat een bijdrage aan het goede doel hen oplevert. Patrick de Coo is directeur van het familiebedrijf Kerckebosch Grafische Communicatie. Jaarlijks verzorgt hij de folders en posters voor Droomrit: een dag waarop kinderen ‘die hun einde zien naderen’ een rit mogen maken in bijzondere, oude auto’s. “Ik weet niet eens of we ergens vermeld staan. Dat is toch ook niet belangrijk?” Is hier dan toch sprake van zuiver altruïsme? De Coo weet niet precies wat het budget voor zijn bijdrage aan de Droomrit is. Afgesproken is alleen dat ze alle papieren communicatie regelen. Wat dat precies gaat kosten, dat ziet hij later wel. maart 2012
43
tekst rob roelofs Fotografie gerritjan huinink
Jacco Bouw (39)
bedrijf Webpower oprichting 1999 medewerkers 116, de helft daarvan werkt in China omzet 2011 7 miljoen euro waar sta je over vijf jaar? “Er zijn nu nog zes concurrenten groter dan wij. Dan niet meer.�
44
maart 2012
maart 2012
hoe ik
hoe ik de Chinese wet heb veranderd In 2006 ging Jacco Bouw (39) schoorvoetend naar China, want daar lagen de volumes die zijn e-mailmarketingbedrijf Webpower nodig had. Zes jaar later is Jacco Bouw een grote meneer in het land, met vestigingen in drie grote steden. Vanzelf ging dat niet. Eerst moest hij in samenwerking met de Chinese overheid antispamwet geving opstellen. “Dineren met de minister, dat is het hoogst haalbare in China.”
In 1999 ben ik met mijn collega’s begonnen met het bouwen van ingewikkelde websites en e-mailmarketing. Die websites deden we er eigenlijk bij, want e-mailmarketing was helemaal nieuw, daar kon je niet van leven. Maar daar lag wel ons hart. We zagen dat we hoge volumes moesten draaien om de prijs per eenheid laag te houden. En waar ga je volumes vandaan halen? Niet uit Nederland. Daarom zijn we in 2006 naar Zweden en China gegaan. Zweden is natuurlijk ook niet het land van volume, maar daar kwamen veel innovatieve ideeën vandaan. Als we aan de voorkant van de markt willen blijven, dan moeten we oog op Zweden houden, was het idee. Alles hangt aan e-mail. Je kunt niets online kopen zonder e-mailadres; alle social media moet je bevestigen met je e-mailadres en het is ook nog niemand gelukt om een app te downloaden zonder e-mailadres. Onze klanten willen hun klanten blijven bereiken, en dat lukt alleen maar met relevante content. Arke stuurt bijvoorbeeld mooie aanbiedingen, maar als ze dat doen op het moment dat ik al op vakantie ben in Turkije, dan heeft dat geen zin. E-mailmarketing hangt samen met relevantie. E-mail is nu digitaal het enige kanaal waarmee je je relaties kunt onderhouden. Als er op maart 2012
social media zo’n bericht voorbijkomt, is dat wellicht alweer gepasseerd op het moment dat je inlogt. We gingen naar China omdat we Nederlandse klanten hadden die in China mail wilden versturen. Dat kan niet vanuit Nederland. In China wordt het internetverkeer nog steeds gereguleerd door de overheid. Je moet voldoen aan lokale wetgeving en je werk doen op lokale servers. We hadden daar dus een datacenter nodig. Maar om nu een serverpark neer te zetten voor alleen klanten vanuit Nederland, dat is zonde. Dus waarom geen Chinese klanten? China was onontgonnen. Er was geen antispamwetgeving, we waren continue aan het concurreren met spammers, en die vroegen tien keer minder dan wij. Wij vonden dat we gewoon goed e-mailmarketing moesten doen, zoals we dat gewend waren in Nederland. Daarom hebben we de wetgeving van Amerika en Europa erbij gepakt en vertaald in het Chinees. In 2007 zijn we al begonnen met lobbyen bij de Chinese overheid voor een goede wet. Dat kregen we zelf niet voor elkaar, dus daar hebben we iemand voor aangenomen. Hij is continu hetzelfde document gaan aanbieden. In 2009 heeft dat geresulteerd in wetgeving, deels door ons geschreven maart 2012
45
dus. We mochten op audiëntie bij de verantwoordelijke minister van Industrie en Informatie, en dan heb je meteen het hoogst haalbare gehad in China. We hebben het land helpen ontginnen. We hebben onze concurrenten erbij betrokken, om zoveel mogelijk draagvlak te krijgen. Het lijkt nu zo simpel te gaan. We zijn natuurlijk ook zes jaar verder. Toen we begonnen ging het écht moeizaam. We moesten alles zelf uitvinden. Nu zijn er veel consultancyfirma’s die je wegwijs kunnen maken. Ik zou ook zo’n bedrijf kunnen starten, want ik weet nu hoe het werkt. China doe je er niet even bij, daar moet je zitten, meebuffelen met je poten in de klei. De afgelopen vier jaren zat ik driekwart van het jaar daar. Ik voelde me soms meer Chinees dan Nederlander. In het begin zat ik met m’n eerste Chinese medewerker in één appartementje. Maar toen bleek dat we in de verkeerde wijk van Shanghai zaten. Shanghai is opgedeeld in heel veel kleine steden, en de ene regio staat ict wel toe, de andere niet. Maar voordat je in de gaten hebt hoe dat werkt, ben je een paar maanden verder. Een server aan de praat krijgen gaat ook iets anders dan in Nederland. In Nederland ga je naar Dell, koopt een server en sluit ‘m aan in een serverpark. In China willen ze exact weten waar die server hangt en wat hij doet. Een heel proces met veel papierwerk. Nu kunnen we dat in een paar weken regelen, maar als je dat voor het eerst doet, duurt het een half jaar. We kwamen terecht in een serverpark dat helemaal open lag. Je kon een harddisk er zo uit trekken, en machines aan en uit zetten. Er was nauwelijks security. Er zaten bedrijven die wel eens een kabeltje tekort kwamen en die trokken ze dan maar bij ons uit de server. In 2009 hebben we de vestiging Beijing geopend, en sinds februari zitten we ook in Shenzen. Vaak word me gevraagd waarom we meerdere vestigingen moeten hebben; ik zit toch al in China, dan kan ik dat land toch bedienen? Maar de cultuurverschillen tussen de verschillende regio’s zijn le-
Tip
van AgentschapNL voor China: oefen in veel drinken, lang tafelen en karaoke zingen
46
maart 2012
‘Ik voelde me soms meer Chinees dan Nederlander’ vensgroot. In Beijing moet je bijvoorbeeld ouderwets uit eten gaan voor een businessdeal, in Shanghai werkt het net als in Nederland, deals worden er gewoon op kantoor tijdens werktijd gesloten. In Shenzen doen we een aantal hele grote klanten, waaronder Walmart. Zij willen service hebben, en dan moet je wel bij ze in de buurt zitten. Later dit jaar gaan we een vestiging in het binnenland openen, omdat daar nog niks is op het gebied van e-mailmarketing. In februari hebben we nog eens vierhonderd meter bedrijfsruimte erbij getrokken in Shanghai. Daar werken nu zestig man voor ons. De helft van ons personeel zit daar, qua omzet was die vestiging afgelopen jaar iets kleiner dan Europa, maar dit jaar gaat het daar ruim overheen. We zien nu heel veel bedrijven naar China komen met enorme marketingbudgetten, maar niemand zet hier een serverpark neer. Die komen bij ons uit. Grote bedrijven als eBay, Paypal en Disney worden in de VS gehost door Amerikaanse partners, maar in China zitten ze bij ons. We beginnen niet te zweten als een klant aan komt met tien miljoen e-mailadressen. We zijn niet de allergrootste, maar die volumes kunnen we makkelijk aan. We sturen op jaarbasis zo’n vier miljard e-mails uit. Dit jaar gaan we daar ver overheen. In China hebben we bijvoorbeeld alle luchtvaartmaatschappijen als klant. Als Nederlander kan ik in China eigenlijk vrij weinig betekenen voor het bedrijf. Ik heb een team om me heen verzameld van Chinezen die in Europa gestudeerd hebben, bij
2011
Bill Gates krijgt
vier miljoen spammails per dag.
maart 2012
In won Webpower de Cathay Pacific China Business Award
hoe ik
zo hard aan te pakken als een Chinees. Bij Chinezen gaat het hard tegen hard.
voorkeur in Nederland. Met hen ben ik China ingegaan. Ik heb zelf nog nooit iets verkocht aan een Chinees. Mijn Chinese collega’s hebben de relaties met de klanten daar. Ik geef wel presentaties. Tijdens de presentatie zijn die klanten dan heel enthousiast en vragen me het hemd van het lijf. De eerste en de laatste sheet zijn in het Chinees, de rest doe ik in het Engels. Dat wordt wel gewaardeerd, en er wordt gelachen om mijn uitspraak. Maar ze kunnen meelezen op het scherm, dus ze snappen wat ik bedoel. Als puntje bij paaltje komt, willen ze gewoon in het Chinees kunnen onderhandelen over de prijs. Ze durven mij ook niet
Webpower verstuurde
4 miljard e-mails in 2011
Ik heb een boek geschreven over zakendoen in China, omdat ik er zoveel vragen over kreeg. Vooral toen Google geweerd werd in China. Maar China heeft geen Google en Facebook nodig, er zijn fantastische alternatieven. Google heeft geprobeerd de overheid onder druk te zetten zodat ze vrije informatie konden verspreiden. Maar er wordt vaak vergeten dat Google maar klein was daar. Baidu heeft al negentig procent van de markt in handen. Lawaai maken was voor Google het laatste redmiddel. Hadden ze het wel gered, dan nog was het een moeilijk verhaal geworden, want dan had Baidu ook alles open kunnen zetten. Ik ben heel pro-China. Je kunt commentaar hebben op de wetgeving, maar voor de Chinezen is het de enige manier die werkt. Alles wordt van bovenaf geregeld door één partij, en daardoor kunnen ze heel snel beslissingen nemen. Er wordt overnacht besloten dat er een spoorlijn moet liggen tussen Beijing en Shanghai, en die ligt er dan ook binnen vier jaar: 1600 kilometer, geheel op palen. Dat is China. Het is nu heel makkelijk om geld China in te krijgen, maar eruit is lastiger. Chinezen weten: als we geld hebben, kunnen we het land ontwikkelen. Productie wordt bijvoorbeeld al te duur, dat verhuist allemaal naar Vietnam. Ze schakelen heel snel om naar een kenniseconomie. Als je een research- en developmentbedrijf wilt beginnen, krijg je meteen alle vergunningen. Als je er alleen productie wilt doen, dan ben je nu niet het geschikte bedrijf voor het land. Het leuke is dat Chinese bedrijven mijn boek ook graag willen hebben, omdat het vanuit Westers oogpunt is geschreven. Ze vinden het heel interessant hoe er tegen hun land aan wordt gekeken. We hebben heel veel onderzoek gedaan en er is nog een stagiair voor zeven maanden naar China gegaan om alle cijfers en onderzoeken die we noemen te checken. Het boek heeft me al hele mooie ingangen opgeleverd op ceo-level. Het helpt het bedrijf ook weer. Ik heb het gevoel dat we nog maar net zijn begonnen.
De uitvinding van spam wordt toegeschreven aan
Monty Python maart 2012
China
In gebruikt men eerst de familienaam, dan de voornaam. Spreek mensen aan met hun familienaam.
maart 2012
47
ik & sprout Raymond Cloosterman (48), Rituals
martin dijkstra
Ik lees Sprout omdat ik me graag spiegel aan andere topondernemers
Raymond heeft een abonnement, wil jij dat ook? Ga naar sprout.nl/ik-en-sprout 48
maart 2012
maart 2012
neem de ruimte, verbreed je horizon Communicatie | Leidinggeven | Persoonlijke Effectiviteit Als je over meer kennis en vaardigheden beschikt gaat werken en leven je makkelijker af. En als je lekker in je vel zit, werk je ook nog eens beter. Horizon Training & Ontwikkeling is je partner in trainingen op het gebied van kennis, gedrag en vaardigheden. Wij helpen je te vertrouwen op je persoonlijke kracht. En dagen je uit deze blijvend te ontwikkelen.
Met ons stel je je eigen trainingstraject samen: “In drie stappen naar je Persoonlijke Carriereprogramma�. We delen onze kennis graag. Ga naar de website. Daar vind je kennisdocumenten over o.a. het Nieuwe Werken, Generatie Y en Effectiever functioneren.
www.horizontraining.nl/kennisdocumenten
HorizonTraining & Ontwikkeling Heiligenbergerweg 5 Leusden t 088 55 60 200
Kom 25 april naar Ahoy Rotterdam. Top sprekers. Gratis toegang. www.business-software-expo.nl
print_advertentie_BSExpo_v010.indd 1
2/10/12 9:54 AM
column Richard Branson Virgin-oprichter en avonturier Richard Branson schrijft exclusief voor Sprout; zijn columns vind je hier en op Sprout.nl.
Pitchen, Branson-style Je hebt een idee voor een onderneming die een industrie Het belangrijkste verschil tussen de twee presentaties? Bij de tweede wist ik me te verplaatsen in mijn publiek. op z’n kop gaat zetten. Je hebt de concurrentie bekeken, een plan gemaakt en een team samengesteld; je bent Doe je huiswerk: heeft de investeerder soortgelijke inklaar voor de grote sprong. vesteringen gedaan? Begrijpt hij je branche, heeft hij Het vinden van investeringsgeld is bijna altijd een horde daar ervaring in? Je pitch afstemmen op de kennis van die overwonnen moet worden. Het betekent dat je naar je publiek zorgt ervoor dat ze bij de les blijven. buiten moet met je idee, de juiste investeerders moet zoeEn het zit ’m in de details. Ver vantevoren ga je elk cijfer, ken en vervolgens je punt moet maken - vaak tegenover elke aanname en iedere voorspelling nog eens na. Check veel mensen die veel meer ervaring hebben dan jij. Dat ze en leer ze uit je hoofd. Ken de markt waarop je je richt is één van de moeilijkste fases voor een ondernemer. Er en weet hoe je je plek gaat veroveren. Voor je pitch kun is geen ‘one size fits all’-formule je het beste oefenen voor collevoor een goede pitch, maar ik heb ga’s en adviseurs, die je vraagt wel tips. om feedback. Laat iedereen Eén van mijn eerste presentaties advocaat van de duivel spelen en ging helemaal verkeerd. Invesbenoem de onderdelen die je zelf teerders hadden me gevraagd om nog niet helemaal scherp hebt. Student Magazine te pitchen, dat Waak ervoor dat je toehoorders ik als tiener lanceerde. Bedwelmd je niet vertellen wat je wilt hodoor ons succes sprak ik de invesren. Heb je ze overtuigd? Wat teerders toe - ik sprak niet mét ze. onthielden ze? Kunnen ze je verIk vertelde mijn ideeën en hing haal reproduceren? er een prijskaartje aan. Ze invesAls je weinig tijd krijgt, pik dan teerden niet. drie belangrijke punten uit je Twintig jaar later, toen ik Virgin verhaal die investeerders aanAtlantic wilde beginnen, wist ik spreken: wat maakt je product of veel beter wie ik voor me had dienst anders? Verbetert het het Keep it simple, stupid toen ik het idee pitchte voor leven van je klanten? Waarom mijn mede-directeuren van Virzouden mensen het kopen? gin en vervolgens voor een Boeing-directeur. Onze Schrijf de antwoorden op, desnoods op je mouw. Hou die groep had geen ervaring in de luchtvaart, maar ik had focus, en wellicht belt je potentiële financier je voor een wel de belangrijke KISS-strategie geleerd: Keep It Simtweede gesprek. ple, Stupid. Het is belangrijk om een duidelijk plan te Tijdens je presentatie is het minstens zo belangrijk om presenteren dat investeerders makkelijk kunnen begrijgoed te luisteren. Let op de reacties van je toehoorders pen en doorvertellen aan collega’s. Voorkom jargon en en neem tijd voor hun vragen. Als je voorstel wordt afingewikkelde dikmakerij. gewezen, vraag dan wel om feedback. Begrepen ze je Ik beschreef ons plan, waarbij we marktaandeel wilden idee? Hebben ze suggesties voor verbeteringen? Het comweghalen bij de gevestigde maatschappijen, zowel op het mentaar is misschien negatief, maar onthoud dat hun gebied van businessclasspassagiers als vakantievluchkritiek geen indicatie is voor je kans op succes. ten. Onze focus lag op het verbeteren van service en het Hou in je achterhoofd dat het proces van geld vinden terugbrengen van fun en glamour in de luchtvaart. Dat lang kan duren. Dus pas je pitch aan, en ga dan door naar moet de Boeing-man hebben geïmponeerd; hij besloot de volgende meeting. Want over tegenspoed heen kuneen 747 aan ons te leasen. nen stappen, dat kenmerkt de echte ondernemer. 50
maart 2012
maart 2012
Lees Sprout nu ook op de
iPad
Ga naar sprout.nl/ipad
professi power
al
Ultradun. Ultrakrachtig. HP Folio13. Stijlvol, ultradun en dankzij een batterijduur tot maar liefst 9,5 uur kunt u overal aan de slag met het nieuwe UltrabookTM van HP: de HP Folio13. U kunt supersnel opstarten en werken, dankzij de Intel® CoreTM i5-2467M processor en 128GB Solid State Drive. De HP Folio13: een elegant en licht notebook met krachtige mobiele prestaties.
Verkoopadviesprijs
€879,- excl. BTW Bestelnr.: B0N00AA#ABB
www.misco.nl/hpfolio
©2012 Hewlett-Packard Development Company, L.P. Alle rechten voorbehouden. Intel, het logo van Intel, Intel Inside, Intel Core en Core Inside zijn handelsmerken van Intel Corporation in de Verenigde Staten en andere landen. Voor meer informatie over de Intel processor rating, gaat u naar www.intel.nl/stars. Producten zijn afhankelijk van beschikbaarheid. Prijs-, druk- en zetfouten voorbehouden. Het is mogelijk dat de gefotografeerde producten niet overeen komen met de omschrijving.