CHIP FOTO magazine 44

CHIP FOTO magazine

75

BESTE CAMERA'S VAN DIT MOMENT

UITGAVE 44

BEELDBEWERKING

VAN DAG NAAR NACHT IN PHOTOSHOP PRAKTIJK

WAT JE MOET WETEN ALS JE GAAT FILMEN GETEST

INSPIRATIE

SCHERPTEDIEPTE

 Panasonic Lumix GX880

FOTO-IDEEËN DIE JE DIRECT KUNT UITVOEREN

 Canon RF 2870mm f/2 L USM  Sigma 40mm f/2.4 DG HSM E-mount  Sony A7R IV

Alles over scherptediepte

€ 6,49

Interview

Macrofotografe Judith Borremans

Reiszooms

De beste zoomlenzen voor onderweg

AP

Portfolio

De gedetailleerde foto's van Dannis van der Heiden

Uitgave 44, oktober 2019

www.chipfotomagazine.nl

• Focus stacking • Dromerig bokeh • Hyperfocale afstand

INHOUD Uitgave 44

INSPIRATIE 8

Een wereld van foto’s

Indrukwekkende foto’s en hoe ze gemaakt zijn.

26

Portfolio

De gedetailleerde foto’s van Dannis van der Heiden.

50

Interview

Macrofotografe Judith Borremans vertelt over haar passie voor het kleine.

64

Column

Ethiek in de natuurfotografie.

Alles wat je moet weten als je gaat filmen

36

102 Lezersfoto’s

De mooiste foto’s ingezonden door lezers.

114 Vroeger

Hoe zat het ook alweer met ...

Pentax Q?

PRAKTIJK 32

Op pad met ...

De Panasonic Lumic DC-G90M.

36

Filmen

Met je fotocamera kun je prachtige video’s filmen. Wij vertellen je alles wat je moet weten.

56

Spelen met scherpte

Met scherptediepte leid je de aandacht en plaats je creatieve accenten.

66

De beste foto-ideeën

ieuwe ideeën voor de beste foto’s, die N je direct kunt uitproberen.

BEELDBEWERKING 74

Maak van de dag een nacht

Geef je foto bij daglicht een nachtelijke sfeer – inclusief een volle maan.

76

Creëer een retro-look

Zo realiseer je in Lightroom een nostalgisch filmeffect.

50 Interview met macrofotografe Judith Borremans 6

ACTUEEL Op de cover

14

Agenda

p.26 D e gedetailleerde foto’s van Dannis van der Heiden p.36 Wat je moet weten als je gaat fi lmen p.50 Macrofotografe Judith Borremans p.56 Alles over scherptediepte p.66 Foto-ideeën die je direct kunt uitvoeren p.74 Van dag naar nacht in Photoshop p.78 De beste zoomlenzen voor onderweg p.86 Panasonic Lumix GX880 p.90 Canon RF 28-70mm f/2 L USM p.94 Sigma 40mm f/2.4 DG HSM E-mount p.96 Praktijktest: Sony A7R IV p.98 De 75 beste camera’s van dit moment

Deze foto-exposities en evenementen mag je niet missen.

18

Nieuws

Lees alles over de laatste ontwikkelingen op fotografi egebied.

22

Alles voor de fotograaf

Met deze gadgets kom je als fotograaf goed voor de dag.

TEST

74

56

Alles over scherptediepte

Zo verander je de dag in nacht

78

Reiszoomobjectieven

De beste fl exibele reiszooms op een rijtje.

86

Panasonic Lumix GX880

De ideale camera voor vloggers?

90

Canon RF 28-70mm f/2 L USM

Deze standaardzoom met een continue lichtsterkte van f/2 concurreert met meerdere lenzen.

94

Sigma 40mm f/1.4 DG HSM E-mount

Lees waarom deze relatief zware lens en de nogal ongewone brandpuntsafstand nuttig zijn.

96

Sony A7R IV

We hebben het nieuwe vlaggenschip van Sony twee dagen lang mogen uitproberen.

98

Toplijsten

Dit actuele overzicht van de beste camera’s helpt je bij je volgende aankoop.

OVERIG 4 Voorwoord 112 Abonnementsinformatie en colofon

Tests:

78 De beste reiszoomobjectieven 86 Panasonic Lumix GX880 90 Canon RF 28-70mm f/2 L USM 94 Sigma 40mm f/1.4 DG HSM E-mount 96 Sony A7R IV

76

Creëer een retro-look 7

Abonnee worden? Kijk op www.fnl.nl/chipfotomagazineabo of op pagina 84.

Nikon D750 | 1/80s | Ć’/4 | ISO 100 | 135 mm

Ik was in Camden Town in Londen en hoorde om de hoek van het metrostation de tonen van een gitaar en een wat schorre, maar prettig klinkende stem. Ik trof daar deze gitaarspeler aan die opvallend goede muziek aan het maken was. Na een kort praatje ging zijn duim omhoog en mocht ik hem fotograferen. In zwartwit vind ik hem het meest tot zijn recht komen.

Dannis van der Heiden Dannis van der Heiden komt uit Amersfoort, waar hij woont met zijn vrouw en twee zoons. Op http://kijkmaar.nl kun je nog veel meer foto’s bekijken.

26

Portfolio

Oude D liefde roest niet

annis van der Heiden kwam in de tweede helft van de jaren 80 met fotografie in aanraking.

De ouders van een vriend hadden destijds de fotozaak Foto Fortgens in Amersfoort. Zij moedigden hem aan actief met fotografie bezig te zijn en zo de wereld te verkennen.

Hij had het geluk dat hij camera’s mee mocht nemen, de fotostudio kon gebruiken en de kans had om te experimenteren met zijn opnamen in de donkere kamer. Daarna liet hij de fotografie even voor wat het was, maar toch kroop het bloed waar het niet gaan kon. In 2012 pakte hij het weer op, als afleiding voor zijn veel te drukke leven. Hij kocht een camera en enkele objectieven en ging ermee aan de slag.

Dannis van der Heiden pakte zijn fotografiehobby na een hele lange tijd van inactiviteit weer op. Hij heeft er nooit spijt van gehad.

Welke camera(‘s) gebruik je?

Ik gebruik een Nikon D750, met de lenzen Tamron 24-70mm f/2.8, Tokina 16-28mm f2.8, Tamron 70-210mm f/4, Nikon 50mm f/1.8 en Lensbaby Twist60.

Heb je een favoriete camera of camera’s?

Ik heb momenteel alleen een Nikon D750 en dat is een magnifiek toestel! Daarvoor had ik een Sony A58, waar ik overigens erg veel plezier van heb gehad.

Heb je opleidingen of cursussen gevolgd?

Fotograferen heb ik voornamelijk mijzelf aangeleerd. Belangrijke bronnen daarvoor waren YouTube, Flickr en het internet in het algemeen. Cursussen heb ik nog niet gevolgd, maar ik wil mij verdiepen in de diverse variaties van portretfotografie en overweeg daar één of meer cursussen in te gaan volgen.

Wat zijn je passies en welke onderwerpen fascineren je het meest?

Van jongs af aan heb ik een bovengemiddelde fascinatie gehad voor het waarnemen van de wereld om

mij heen. Met grote regelmaat vallen mij allerlei taferelen op die veel mensen klaarblijkelijk over het hoofd zien. Ik deel mijn dagelijkse ontdekkingen graag met anderen.

Dit heeft ertoe geleid dat ik graag reis en een passie heb ontwikkeld voor het maken van radioprogramma’s en fotografie, met de nadruk op het laatste. Ik verlies mijzelf daarin en vergeet de dagelijkse beslommeringen volledig als ik er mee bezig ben. Landschappen, mensen en dieren zijn mijn favoriete onderwerpen.

Hoe zou je jouw stijl kunnen omschrijven?

Mijn foto’s zijn scherp, gedetailleerd, veelal kleurrijk en ze bevatten zoveel mogelijk de sfeer die ik aantrof toen ik de foto nam. Ik zet dat laatste in de nabewerking subtiel iets aan.

Hoe en met welke programma’s bewerk je jouw foto’s?

Al mijn foto’s zijn nabewerkt. Ik werk altijd vanuit Lightroom, waarin ik de sfeer creëer die ik voor ogen heb. Af en toe maak ik van daaruit gebruik van de Nik Collection onderdelen Analog Efex Pro, Color Efex Pro en Dfine. Uiteindelijk pas ik in Photoshop nog beperkt zaken aan die nog niet helemaal naar mijn zin zijn.

Wat staat er nog op je bucket list qua fotografie?

Die is vrij uiteenlopend. Ik wil per se naar Noorwegen om de prachtige Lofoten-eilanden, het Geirangerfjord en de Preikestolen bij het Lysefjord vast te leggen. Daarnaast ga ik absoluut een keer een fotoreportage maken van het Burning Man Festival in de Verenigde Staten. Dit is een surrealistisch festijn met ca. 60.000 internationale bezoekers die samen een tijdelijke stad bouwen midden in de Black Rock-woestijn in Nevada, waar het draait om kunst, sociale verantwoordelijkheid, zelfexpressie en muziek. Geweldig!

27

Spelen met scherpte Met de scherptediepte kun je mooi de aandacht leiden en zorgen voor creatieve accenten. We laten je zien hoe je dit belangrijke stijlmiddel goed inzet.

H

et juiste en belangrijke benadrukken, en het onbelangrijke en zelfs negatieve weglaten. Dat doen we dagelijks in onze communicatie met anderen, maar je kunt het ook toepassen in de fotografie. De keuze van de compositie geeft ons beeld van de werkelijkheid weer, maar wat doe je wanneer je storende elementen niet gemakkelijk kunt weglaten? Dan kun je nog spelen met de scherptediepte.

56

Je kunt namelijk het scherpe gedeelte van de foto beperken tot alleen het hoofdonderwerp, zodat alle afleidende details verdwijnen in onscherpte.

Verhalen vertellen De scherptediepte is belangrijk bij alle onderwerpen die we niet helemaal in de hand hebben. In tegenstelling tot fotograferen in een studio, waar je het model voor een

neutrale achtergrond kunt zetten, heb je buiten vaak te maken met felle en onrustige achtergronden die de aandacht van het model afleiden. In dat geval gebruiken we onscherpte om storende details te verbergen.

Sterker nog, met behulp van scherptediepte kun je in een reportage verhalen vertellen, bijvoorbeeld door de focus van het hoofd te verleggen naar de handen. Hoe kleiner het scherpe gedeelte is, hoe meer de aandacht

Scherptediepte

Hoe je de scherptediepte kunt beĂŻnvloeden Met welke instellingen je de scherpte en onscherpte van een foto op de centimeter nauwkeurig vastlegt.

Je bepaalt de scherptediepte op drie manieren: met diafragma, fotografeerafstand of brandpuntsafstand. Welke methode het beste is, hangt af van de lichtomstandigheden, camerapositie en compositie.

Het makkelijkst is om het diafragma te openen of te sluiten. Portretfotografen werken bijvoorbeeld meestal met een open diafragma, om de scherpte alleen rond de ogen te focussen. Daardoor wordt de sluitertijd korter, wat normaliter geen problemen oplevert. Je

1. Diafragma

kunt de scherpte ook begrenzen door dichter bij het onderwerp te gaan staan. Daardoor vult het onderwerp meer van het beeld, wat uiteraard bij de compositie moet passen.

Als derde mogelijkheid kun je de brandpuntsafstand aanpassen: hoe groter de brandpuntsafstand, hoe kleiner in principe de scherptediepte is. Een 100mm macrolens met kleine minimale scherpstelafstand doet dit al met een paar millimeter.

Wil je exact de invloed van camera-instellingen op de scherptediepte weten, dan kan dat met gratis apps, of je zoekt online op DOF (Depth of Field).

TIP: op www.dofsimulator.net vind je een calculator die je niet alleen getallen geeft, maar ook het effect op de foto simuleert – inclusief bokeh.

2. Fotografeerafstand

Ook de afstand van de camera tot het onderwerp heeft invloed op de scherptediepte.

Dichtbij Focus: 2,5 m Diafragma: f/8

Brandpuntsafstand: 70 mm

Gemiddeld Focus: 7,5 m Diafragma: f/8 Brandpuntsafstand: 70 mm

Ver weg Focus: 20 m Diafragma: f/8 Brandpuntsafstand: 70 mm

Het makkelijkst kun je de scherptediepte aanpassen met het diafragma. Hoe groter het diafragma (dus hoe lager het diafragmagetal), hoe kleiner het scherpe gedeelte wordt.

Open diafragma Diafragma: f/2.8 Focus: 10 Brandpuntsafstand: 70 mm

Gemiddeld diafragma Diafragma: f/8 Focus: 10 Brandpuntsafstand: 70 mm

Gesloten diafragma Diafragma: f/22 Focus: 10 Brandpuntsafstand: 70 mm

3. Brandpuntsafstand

Hoe langer de brandpuntsafstand, hoe kleiner de scherptediepte. Een grotere afstand tot het onderwerp kan het effect weer opheffen.

Groothoek 24 mm

Standaard 70 mm

Telelens 200 mm

57

Sony A7R IV (ca. 4000 euro)

Met een resolutie van 60 megapixel en zo’n beetje alles wat professionele fotografen wensen laat de Sony A7R IV de overige spiegelloze concurrentie achter zich. We probeerden het nieuwe vlaggenschip twee dagen lang uit en zijn onder de indruk.

S

chijn bedriegt en niet zo’n beetje ook: de A7R IV ziet er hetzelfde uit als de tot nog toe verschenen spiegelloze fullframecamera’s van Sony. Maar zodra je de systeemcamera vastpakt, wordt duidelijk wat de ingenieurs bij het ontwikkelen voor elkaar hebben gekregen: de A7R IV is de indrukwekkendste camera van Sony ooit.

Vanaf het eerste moment voelt deze dslm vertrouwd aan, ook al is deze vierde gene-

96

ratie ten opzichte van zijn voorganger iets groter uitgevallen. En dat is een goede zaak, want met die paar millimeter meer hoogte, breedte en diepte ligt de camera net wat beter in de hand. Ook de greep is iets dikker geworden, zodat je de camera steviger kunt vasthouden. Verder zijn op de achterkant bijna alle bedieningselementen veranderd: de focus-joystick heeft een nieuwe geribbelde oppervlakte gekregen en de AF-On-knop is

duidelijk gegroeid. Zowel het moduswieltje als het wieltje voor de belichtingscorrectie hebben nu een vergrendeling, om per ongeluk draaien te voorkomen. Ook de afdichting tegen stof en spatwater is verbeterd. Toch is het gewicht in totaal met maar vijf gram toegenomen. Helaas is het uitgebreide display wederom geen touchscreen. Dat is toch een minpuntje wat betreft de gebruiksvriendelijkheid.

Systeemcamera Bijna perfect totaalpakket De grootste verandering is binnen in de camera te vinden: de nieuwe backside illuminated, op 5 assen gestabiliseerde DMOS-sensor met een resolutie van maar liefst 60 megapixel. Dat is 43 procent meer in vergelijking met de voorganger – indrukwekkend! In de Super 35mm-modus maak je foto’s met 26 megapixel – meer dan bij de meeste APS-C-camera’s in de gewone modus. De beeldhoek wordt dan analoog verlengd om het oppervlak dat de sensor uitleest met een factor 1,5 te verkleinen.

De camera schiet nog steeds tien foto’s per seconde met autofocus. Het nieuwe buffergeheugen slaat in de burst-modus net 70 foto’s in gecomprimeerd raw-formaat op. De scherpte wordt nu geregeld door 567 fasedetectie- en 425 contrast-AF-punten die zo’n 74 procent van het sensoroppervlak afdekken. Daar komen alle autofocus-modi en meetmethodes zoals Eye-AF en AF-tracking bij, die we kennen van de recente zustermodellen. De focus reageert heerlijk snel en nauwkeurig.

Wat betreft ISO-gevoeligheid is er niets veranderd: het standaard bereik is ISO 100 tot ISO 32.000. ISO 50 tot ISO 102.400 is beschikbaar indien nodig. Tot en met ISO 3200 zien foto’s er zeer goed uit. Vanaf ISO 6400 ontstaat er een beetje zachte en zeer homogene ruis. Vanaf ISO 25.600 zijn er duidelijk storende pixels te zien, en dat is gezien de hoge resolutie van de sensor echt een topprestatie.

Ruime uitrusting Wie geen genoegen neemt met foto’s van 9504 x 6336 pixels, kan de multishot-modus gebruiken: de camera maakt dan 16 foto’s na elkaar en verplaatst de sensor tussen de foto’s met behulp van de beeldstabilisatie.

Het samenvoegen van de foto’s met in totaal

1

Veel bedieningselementen zijn iets hoger geplaatst. De feedback van de toetsen is aangenaam, de oppervlakte biedt grip.

2

De sync-terminal is voor het bekabeld aansluiten van een flitser. De overdrachtssnelheid van usb-c is nog licht gestegen.

3

De scherpte van de opnames is dankzij de Eye-AF enorm, mits je korte sluitertijden gebruikt.

Details, ISO-prestaties, enorme uitrusting

Gevoelig voor bewegingsonscherpte, rolling-shutter

1000 megapixel tot één foto met meer dan 240 megapixel gebeurt vervolgens op de pc met de gratis Imaging Edge-software.

Het 3-inch touchscreen aan de achterkant is hetzelfde gebleven: zowel de 1,44 miljoen beeldpunten als de manier van uitklappen kennen we al van andere modellen uit de reeks. De elektronische zoeker is daarentegen wel nieuw: dankzij de 5,76 miljoen beeldpunten en een maximale verversingsfrequentie van 120 beelden per seconde ziet de preview van het kleine 0,5-inch schermpje er kristalhelder en onvertraagd uit. De zoeker dekt net zoals zijn voorganger 100 procent van het beeld af, met een 0,78-voudige vergroting.

Bovendien is de A7R IV in veel details verder ontwikkeld aan de hand van feedback van klanten: de dslm heeft nu bijvoorbeeld twee UHS-II sd-slots en de plaatsing van de slots is omgedraaid. Er is alleen geen XQD-slot.

Tethered-Shooting is mogelijk via wifi of via usb-c met een hogere overdrachtssnelheid.

Video van bekend niveau In vergelijking met de verbetering van de foto’s vallen de verbeteringen bij video wat gematigd uit. Het spannendste is dat de realtime Eye-AF nu ook bij video beschikbaar is. Bovendien is de flitsschoen met een digitale audio-interface uitgebreid: signaalverwerking en digitale omzetting vinden direct plaats in de speciaal daarvoor ontwikkelde microfoon. Storende geluiden die bij overdracht via een kabel ontstaan, worden zo uit de wereld geholpen.

De 7R IV slaat UHD-video’s op met 30 beelden per seconde en Full-HD met 120 fps en 100 MBit/s. De camera filmt in maximaal 8 bit bij 4:2:2. De eerste testvideo’s laten bij snelle bewegingen toch een duidelijk rollingshutter effect zien. Over het genoemde dynamische bereik van 15 diafragmastops kunnen we nog geen oordeel vellen. We wachten vol spanning op de metingen uit ons laboratorium.

97

MAAK KENNIS MET MEER TIJDSCHRIFTEN

BESTEL SNEL & GEMAKKELIJK OP

WWW.FNL.NL