CHIP FOTO magazine
De slimste instellingen voor je autofocus Uitgave 52 • Juli 2020
UITGAVE 52
Als fotograf ie je pass ie is
FUJIFILM XT-4
Nóg beter dan zijn voorganger MAAK BETOVERENDE NATUURFOTO'S
VIDEOGRAFIE
Zo maak je de allermooiste video’s met je smartphone
GETEST
Sony ZV-1 Sony FE 20 mm f/1.8
KOOPADVIES
Canon RF 85 mm f/1.2 L USM
10 fotorugtassen met veel opbergruimte
Fujifilm XF 16–80 mm f/4 R OIS WR
Maak betoverende natuurfoto's Leer beter kijken en zet de omgeving naar je hand
Boots deze klassieke doka-techniek na
PRAKTIJK
7 coole projecten om thuis te doen
INSPIRATIE
De schoonheid van betonnen gebouwen
AP
www.chipfotomagazine.nl
LIGHTROOM
€ 6,99
Uitgave 52
Inhoud
Betoverende natuurfoto's maak je door beter te kijken en de omgeving naar je hand te zetten. Op pagina 30 lees je er alles over!
8
Een wereld van foto's
44
Fotograferen met een twist
Op de cover p.30 Maak betoverende natuurfoto's p.40 De slimste instellingen voor je AF p.46 Videografie met je smartphone p.50 Prachtige betonnen gebouwen p.64 Boots deze doka-techniek na p.66 Zeven projecten om thuis te doen p.72 Test: 10 fotorugtassen p.78 Test: Sony ZV-1 vlogcamera p.82 Test: Fujifilm XT-4
60
Breng landschappen tot leven
INSPIRATIE 8
Een wereld van foto's Indrukwekkende foto's en hoe ze gemaakt zijn. 22 Portfolio Wendy Nooijen legt de mooiste plekjes van Nederland vast. 50 Interview Nicolai Bähr toont je de schoonheid van betonnen kolossen. 56 Dubbel lichtspektakel De sterrenlandschappen van Evgeni Tcherkasski. 58 Column Serendipiteit: een toevallige vondst van iets nutt igs waar je niet naar zocht. 104 Lezersfoto's Acht pagina's met de mooiste foto's, ingezonden door lezers. 114 Hoe zat het ook alweer met ... Minox? De miniatuurcamera van Minox was het lievelingetje van spionagediensten tijdens de Koude Oorlog.
6
PRAKTIJK 30 Natuurfotografie Maak betoverende natuurfoto's door er op een andere manier naar te kijken. 40 Scherpere foto's met autofocus De AF is een complexe functie. Met deze tips verhoog je het aantal treffers. 44 Fotograferen met een twist Zo maak je prachtige foto's in het bos, zelfs wanneer het weer niet meezit. 46 Videografie Maak films met je smartphone zonder kwaliteitsverlies. 66 7 projecten die je thuis kunt doen Ook dicht bij huis zijn er genoeg interessante onderwerpen om te fotograferen.
BEELDBEWERKING 60 Breng landschappen tot leven Gebruik selectieve aanpassingen en 'Helderheid' om meer contrast toe te voegen. 62 CreĂŤer een korrelig monochroomeffect Zo maak je een sfeervolle foto met een ouderwetse grove korrel erin. 64 Creatieve crossprocess-effecten Maak expres kleurveranderingen en boots een klassieke doka-techniek na.
Getest 72 10 fotorugtassen 78 Sony ZV-1 vlog-camera 82 Fujifilm XT-4 88 Sony FE 20mm f/1.8 92 LenzenstrÄłd: Canon RF 85mm f/1.2 L USM vs. Samyang XP 85mm f/1.2
16
Foto-expositie
72
22
Test: 10 fotorugtassen
Portfolio
58
TEST
ACTUEEL 16
Foto-expositie In Museum Panorama Mesdag bekijk je CANDID: het hedendaagse strandleven vanuit een bijzonder perspectief. 18 Nieuws Lees alles over de laatste ontwikkelingen op fotografiegebied. 20 Alles voor de fotograaf Met deze gadgets kom je als fotograaf goed voor de dag.
72 Fotorugtassen We testen 10 fotorugtassen met veel opbergruimte. 78 Sony ZV-1 vlog-camera Met de ZV-1 maakt Sony het leven van vloggers een stuk gemakkelijker. 82 Fujifilm XT-4 De Fujifilm X-T4 doet sommige dingen totaal anders dan zijn voorganger. En dat is precies wat er beter aan is. 88 Sony FE 20mm f/1.8 G Tijdens een reis naar Dubai konden we de nieuwe Sony-lens eens goed uittesten. 92 Objectieven We vergelijken de Canon RF 85mm f/1.2 L USM met de Samyang XP 85mm f/1.2. 96 Fujifilm XF 16-80mm f/4 R OIS WR Een groot brandpuntbereik en een continue lichtintensiteit, maar de realiteit lijkt minder fantastisch. 100 Toplijsten Dit actuele overzicht van de beste camera's helpt je bij je volgende aankoop.
Column
OVERIG 4 Voorwoord 112 Abonnementsinformatie en colofon
ABONNEE WORDEN? KIJK OP WWW.FNL.NL/CHIPFOTOMAGAZINEABO OF OP PAGINA 98.
7
N AT U U R F O T O G R A F I E
Betoverende details
Van mooie macro's valt je mond keer op keer open van verbazing en bewondering. Maar bij levensgrote onderwerpen komt meer kijken. Deze kneepjes van het vak moet je absoluut onder de knie krijgen.
A
lles staat doorlopend in bloei en dat betekent dat er ook weer massaal insecten rondvliegen. En bij bloemen en kleine beestjes denk je als fotograaf automatisch aan macro's, waarbij je probeert om kleine objecten zo groot mogelijk weer te geven. Bloemen hebben namelijk de prachtigste fijne details, zoals de meeldraden en stamper of de nerven van de blaadjes. Ook insecten zijn fascinerend en door er macrofoto's van te maken, kun je ze uitgebreid bestuderen. Zo hebben libellen twee facetogen die die op hun
„
beurt uit ongeveer 7000 individuele ogen bestaan. Deze zijn zo klein dat je ze zonder hulpmiddelen met het blote oog niet kan onderscheiden. Maar dankzij macrofotografie wordt dit natuurwonder voor onze simpele ogen toch zichtbaar. Op ontdekkingsreis gaan met een macrolens – en dat kan zelfs in je eigen achtertuin – is een lonend en altijd spannend avontuur. Je kan je macrolens trouwens nog veelzijdiger inzetten, want de typische macroafstanden van 50, 90 en 105 mm zijn ook geschikt zijn voor (dieren)portretten.
Met macro's maak je een schoonheid zichtbaar die anders verborgen blijft."
Tip 1
Let op de achtergrond Bij macro-opnamen is de achtergrond vaak zelfs bij een gesloten diafragma wazig. Dat komt doordat niet alleen het diafragma effect heeft op de onscherpte, maar ook de afstand tussen de camera en het onderwerp. Hoe dichter je bij je onderwerp komt, hoe zachter de achtergrond wordt. Ondanks de onscherpte moet je er altijd voor zorgen dat er geen storende elementen achter je onderwerp staan, die afleiden van waar het om draait.
f/5.6
32
ISO 800
1/400 sec
f/22
ISO 1000
1/100 sec
Werk nauwkeurig Het is bij macrofotografie het allerbelangrijkst om nauwkeurig te werken om de kleinste onderwerpen perfect vast te kunnen leggen. Neem dus de tijd.
Tip 2
Kijk daar eens!
Mooier!
Bij macro's worden vaak dingen zichtbaar die je eigenlijk helemaal niet wil zien, zoals storende stofjes en kleine beschadigingen op bloemen. Onderzoek je onderwerp dus eerst uitvoerig.
Als je op zoek bent naar een specifieke plant of insect, moet je van tevoren wel wat meer weten over de plek waar je ze kunt vinden. Een goed hulpmiddel zijn determinatieboeken voor planten en insecten zoals de Veldgids Nederlandse Flora van Henk Eggelte (KNNV Uitgeverij), de ANWB Insectengids van Heiko Bellmann (Kosmos Uitgevers) en speciale vlindergidsen, zoals Dagvlinders. Veldgids voor Europa en Noordwest-Afrika van Tom Tolman en Richard Lewington (Kosmos Uitgevers). En uiteraard vind je veel informatie bij diverse natuurorganisaties en op internetfora, waar je vaak ook nog gelijkgestemden vindt om een keer mee op pad te gaan.
f/5.3
Tip 4
ISO 64
Scherper!
Krijg je niet voldoende scherptediepte? Maak dan een reeks foto's waarbij je de focus steeds een klein beetje naar achteren verlegt. In de beeldbewerking voeg de hele serie dan tot één foto samen.
Voorzichtiger!
Het is vaak zeer frustrerend om te proberen insecten dichter te benaderen. Voor je het weet vliegen ze weg. Beweeg dus langzaam en werp geen schaduwen op het dier.
Kouder!
Veel insecten zijn 's ochtends vroeg nog niet erg actief, omdat ze dan nog moeten opwarmen. Daar kun je gebruik van maken! Zet de wekker vroeg en trek eropuit voor de insecten opvliegen.
1/8 sec
Doorzichtiger!
Om de fijne nerven in bladeren en bloemen (of haartjes van rupsen) duidelijk zichtbaar te maken, kun je je onderwerp van achteren verlichten met een led-lamp. Houd de lichtbron dicht genoeg bij het blad.
Tip 3
Handmatig scherpstellen zonder trillen Een van de lastigste dingen bij het fotograferen van macro's is het nauwkeurig scherpstellen. Dat is vaak een moeilijke taak, omdat zelfs de kleinste trillingen al kunnen leiden tot onscherpe foto's. Gebruik daarom een statief en stel korte sluitertijden in van ongeveer 1/200 seconden. Stel boven-
dien altijd handmatig scherp. De autofocus is bij macro's niet zo betrouwbaar als je eigen ogen en handen. Schakel Focus Peaking in je camera in en gebruik de focusloep om nauwkeurig met de hand scherp te stellen. Je krijgt dan gegarandeerd de beste resultaten.
33
BEELDBEWERKING
Maak aansprekende landschapsfoto’s Gebruik selectieve aanpassingen en Helderheid om meer kracht en contrast toe te voegen aan grauwe zeegezichten. VOOR
1
Pas de kleur aan
Voordat je losse delen van je foto aanpast, kun je wat basisaanpassingen uitvoeren. De belangrijkste zijn Levendigheid en Verzadiging in het gedeelte Standaard. Zet Levendigheid op -60 en Verzadiging op +60 om de blauw- en groentinten de koele uitstraling van een winters landschap te geven.
60
2
Het land verbeteren
Breng details terug in het land met het Aanpassingen-penseel, dat je in de gereedschappen onder het Histogram vindt. Als je per ongeluk over de lucht en de zee schildert, herstel je dat met Wissen. Sleep Belichting naar +3, Schaduwen naar +64 en Contrast naar 75. Verhoog Helderheid en Verzadiging naar +30.
NA
3
De lucht aanpassen
Selecteer een nieuw Aanpassingen-penseel door op Nieuw te klikken en schilder over de hele lucht. Voeg dan meer contrast toe door Helderheid in te stellen op 75 en Contrast op 95. Haal wat blauw weg door Verzadiging te verlagen naar -50. Zet tot slot Hooglichten op -76 om details in de lucht te behouden.
4
Maak de zee mooier
Het laatste gebied dat we aanpassen is de zee. ÂActiveer het Verloopfilter in de gereedschappenbalk en sleep hiermee vanaf de onderrand van de foto tot ongeveer de horizon. Stel dan Temperatuur in op 17, Contrast op 20, Hooglichten op 12, Schaduwen op -39 en Helderheid op 71.
61
OBJECTIEF
(ca. 800 euro)
Fujifilm XF 16-80mm f/4 R OIS WR
De Fujinon heeft een groot bereik, een continue lichtsterkte en is aangenaam compact. Het klinkt als de droom van veel X-liefhebbers, maar de realiteit is wat minder fantastisch. IN LAB & PRAKTIJK GETEST
D
FOTO‘S: MORITZ WANKE
e Fujinon 16-80mm f/4 is een van de populairste lenzen van dit moment, maar de meningen van gebruikers zijn tegenstrijdiger dan die van politici over de coronacrisis. Sommigen prijzen vooral het veelzijdige brandpuntbereik van 24 tot 120 mm omgerekend naar kleinbeeld, anderen bekritiseren de matige autofocus en de slechte beeldprestaties aan de randen. Wie heeft er dan gelijk? Iedereen, simpelweg omdat de Fujinon zowel grote sterke als zwakke punten heeft. Fujifilm heeft al een deel van die zwakke punten gecorrigeerd met inmiddels vier gratis firmware-updates, waarmee onder andere de problemen met de autofocus en de beeldstabilisatie zijn aangepakt. Het andere deel lijkt daarentegen een fysiek probleem en kan dus nauwelijks achteraf verholpen worden. Het objectief levert geen slechte prestaties, maar tegelijkertijd ook geen echt goede prestaties.
Eerst kwam er een update ... Met een continue lichtsterkte van f/4 in combinatie met een vijfvoudige zoom en een gewicht van slechts 440 gram lijkt de Fujinon uitermate geschikt fotoreizen. Daarnaast is hij goed beschermd tegen weersinvloeden en is hij voorzien van een optische beeldstabilisatie die bij een brandpuntsafstand van 120 mm (KB) zelfs bij 1/15 seconde scherpe foto’s maakt. De geruisloze en zeer nauwkeurige autofocus werkt ook uitstekend – in ieder geval met de huidige firmware 1.04, die je gratis kunt downloaden via fujifilm.eu/nl/ service-support. Ook de kwaliteit van de lenzen van het objectief is uitstekend. Zelfs bij een open diafragma is de vignettering met slechts 0,5 lichtwaarden verwaarloosbaar. Chromatische aberraties, oftewel kleurzwemen aan de harde randen, zijn met een maximale breedte van 0,4 pixels ook nauwelijks
Fujifilm X-T3 met Fujinon 16-80mm f/4 R OIS WR | 37 mm (KB) | f/22 | 1/10 s | ISO 320
De optische beeldstabilisatie (OIS) levert uitstekende prestaties. Volledig ingezoomd zijn de foto‘s nog steeds scherp, zelfs bij een sluitertijd van 1/15 seconde. Het enige nadeel is dat je de functie niet met een schakelaar in of uit kunt schakelen. Dat kan alleen in het menu onder ‘IS-modus‘.
96
Fujifilm X-T3 | 120 mm (KB) | f/4 | 1/125 s | ISO 1000
De minimale scherpstelafstand is slechts 35 centimeter - zelfs bij omgerekend 120 mm. De maximale vergroting is dus 1:4 (0,25x).
Tussen f/8 en f/16 zijn het midden en de randen van het beeld voldoende scherp. Bij een open diafragma daalt de resolutie drastisch, vooral in de richting van de hoeken.
Fujifilm Fujinon XF 16–80mm f/4 R OIS WR Prijs (ca.)
800 euro
TECHNISCHE GEGEVENS
Gebouwd voor sensorgrootte / lensvatting Brandpuntsafstand APS-C (omgerekend naar kleinbeeld) Maximale lichtsterkte (kortste / langste brandpuntsafstand) Kleinste diafragma Lenzen / groepen Aantal diafragmalamellen Minimale scherpstelafstand Filtermaat Afmetingen / gewicht
APS-C / Fujifilm X 24 – 120 mm 4/4 22 16 / 12 9 0,35 m 72 mm 78 x 90 mm / 440 g
UITRUSTING
AF-motor / AF/MF-schakelaar Beeldstabilisatie Objectiefgegevens worden overgedragen Afstandsschaal Vatting / spatwaterdicht Zonnekap / beschermhoes meegeleverd
●/━ ● ● ━ Metaal / ● ●/●
MEETWAARDEN (getest met Fujifilm X-Pro 2)
Fujifilm X-T3 met Fujinon 16-80mm f/4 R OIS WR | 46 mm (KB) | f/8 | 1/250 s | ISO 640
merkbaar. De minimale vertekening valt al net zo weinig op. Bovendien ontstaat er dankzij de negen diafragmalamellen een boterzacht bokeh. Hierdoor, en door de minimale scherpstelafstand van maar 0,35 meter, is het mogelijk om artistieke foto’s te maken. Super!
Geen goede resolutie De resolutie scoort duidelijk minder goed. Met open diafragma en 16 mm haalt de Fujinon maximaal 1770 lijnenparen per beeldhoogte in het centrum. Ter vergelijking, het kitobjectief 18-55mm f/2.8-4 levert ondanks een groter open diafragma ongeveer 100 lijnenparen meer op. Ingezoomd neemt de randscherpte van de 16-80mm met nog eens 100 lijnenparen af. Daarbuiten wordt het nog slechter. In groothoek scoort het objectief 1055 lijnenparen en ingezoomd 1046 lijnenparen. Dat is de zwakste prestatie die we tot nog toe op een Fujinon hebben gemeten. De kritiek van gebruikers lijkt terecht. Op f/8 neemt de resolutie toe met zo’n 200 lijnenparen in het midden tot 400 lijnenparen in de hoeken. Dat klinkt als een redding, maar voor een lens van 800 euro had je meer mogen verwachten.
De Fujinon heeft twee kanten en we weten nu waarom. De 16-80mm is zeker niet een van de hoogtepunten van de ontwerpers. Toch heeft de lens bestaansrecht. Enerzijds vanwege de grote flexibiliteit in het dagelijks leven, anderzijds omdat er geen vergelijkbaar objectief bestaat. De Fujinon 18-135mm f/3.5-5.6 WR OIS is het enige mogelijke alternatief en biedt een langere brandpuntsafstand voor dezelfde prijs en met een iets hogere lichtsterkte. Dat levert dan ook iets scherpere foto’s op. Compact ontwerp, doorlopend f/4, snelle AF, goede beeldstabilisatie Resolutie in het centrum en vooral aan de randen behoorlijk zwak
Vignettering (oopen diafragma/2 stops gediafragmeerd) Kortste brandpuntsafstand 0,5 / 0,3 diafragmastops Gemiddelde brandpuntsafstand 0,2 / 0,2 diafragmastops Langste brandpuntsafstand 0,6 / 0,4 diafragmastops Vertekening Kortste brandpuntsafstand 0,2 % Gemiddelde brandpuntsafstand 0,4 % Langste brandpuntsafstand -0,1 % Chromatische aberratie Kortste brandpuntsafstand 0,3 pixels Gemiddelde brandpuntsafstand 0,3 pixels Langste brandpuntsafstand 0,4 pixels RESOLUTIE (centrum/hoeken)
Kortste brandpuntsafstand (open diafragma) Kortste brandpuntsafstand (2 stops gediafragmeerd) Gemiddelde brandpuntsafstand (open diafragma) Gemiddelde brandpuntsafstand (2 stops gediafragmeerd) Langste brandpuntsafstand (open diafragma) Langste brandpuntsafstand (2 stops gediafragmeerd)
1770 / 1055 lp/bh (75% / 45%) 1974 / 1411 lp/bh (84% / 60%) 1592 / 1391 lp/bh (67% / 59%) 1745 / 1720 lp/bh (74% / 73%) 1620 / 1046 lp/bh (69% / 44%) 1716 / 1487 lp/bh (73% / 63%)
PRESTTIES AUTOFOCUS (kortste / gemiddelde / langste brandpuntsafstand)
Maximale resolutie handmatig scherpgesteld Maximale resolutie met autocokus Precisie autofocus: gemiddelde waarde Precisie autofocus: standaarddeviatie
1770 / 1592 / 1620 lp/bh 1754 / 1592 / 1620 lp/bh (99% / 100% / 100%) 1716 / 1568 / 1559 lp/bh (97% / 98% / 96%) 29 / 26 / 57 lp/bh
BEOORDELING
Alternatief: de Fujinon XF 18-135mm f/3.5-5.6 R OIS WR voor ongeveer 750 euro heeft een wat kleinere groothoek en is minder lichtsterk, maar heeft
Resolutie Lenskwaliteit Uitrusting Autofocus
70 96 90 98
PUNTENTOTAAL
84
een aanzienlijk groter brandpuntbereik en deels 20 procent meer resolutie.
97