Breda Leeft

Breda Breda

Leeft!

Leeft!

Tattoo’s voor alle leeftijden Expositie TattooAge

Op pad met een wijkagent Een werkdag met Wilco Smith

Brabantse worstenbroodjes Hoe maak je die eigenlijk?

Trek je wandelschoenen aan Een wandeling door de stad

1

Inhoud

Voorwoord De afgelopen weken heb ik gemerkt dat Breda écht leeft. Overal in de stad is er wel wat te doen, van evenementen in het centrum tot problemen die in de verschillende wijken spelen. Hoe mooi is het om daar verslagen en reportages over te schrijven? Ons team is aan de slag gegaan om verhalen te maken over gebeurtenissen in Breda; vandaar de naam: BredaLeeft.

Dit tijdschrift zit boordevol diversiteit: van een bakkerij die strijdt voor een prijs tot een kunstexpositie genaamd ‘JongWild’. Een dag in het leven van een Bredase wijkagent tot een clinic voor rolstoeltennis. Kortom, voor ieder wat wils.

Een kijkje achter de schermen Op pad met een wijkagent

19

Het Chassé Theater

23

8

Stadswandeling

12

Uitgaan in Breda

16

Op de markt

22

Breda in tweets

30

Breda in cijfers

31

Werk aan de weg

Op de koffie met

23

Ondanks dat ik zelf regelmatig in Breda kom, heb ik Breda door de weken heen nog beter leren kennen. Een mooie stad en vooral niet saai. Ik wens iedereen veel plezier met het lezen van ons tijdschrift.

Prins Carnaval

18

Wijkagent Rachid

28

10 20 26 34

Jules van Dop

35

Hoofdredacteur

Cultuur snuiven Expositie TattooAge Jong en Wild Maak kennis met rolstoeltennis Recept worstenbroodje De oranjes van Breda

Column Op het bankje in het park

26 2

4

Breda in Beeld

18

Vanaf deze periode kwam groep VV13 iedere maandag en vrijdag samen om te vergaderen in het Chassé Theater. Vanuit deze centrale plek in Breda is iedereen met veel plezier op pad gegaan met camera’s om mooie verslagen en reportages te maken. Met notitieblokken en pennen in de aanslag deed ons team zijn best om overal verhalen vandaan te toveren. De redactie heeft interessante mensen gesproken, zowel op hun werk als op ‘ons’ werk. Denk bijvoorbeeld aan wijkagent Rachid Al Kahja. Hij kwam bij ons op de koffie om te praten over zijn werk.

Het lekkerste Brabantse worstenbroodje

3

38

Dinsdagochtend 7.30 uur, de deur van bakkerij De Jong gaat open en de geur van versgebakken brood komt je tegemoet. Mannen in wit met blauw geblokte broeken en witte polo’s zijn hard aan het werk. Brooddeeg wordt gevormd, bestellingen worden klaargemaakt en ovens worden gevuld. De ovens staan al sinds 01.30 uur vannacht aan en er worden aan de lopende band nieuwe karren met vol gelegde bakplaten de oven in gereden. “Deze lading kan mee, volgende nu alsjeblieft!”, roept een van de medewerkers. Broodjes, appelflappen en worstenbroodjes staan klaar om afgebakken te worden. En dat laatste, bakt bakkerij De Jong als een van de beste van Brabant.

Bakkerij De Jong is genomineerd voor Het Lekkerste Brabantse Worstenbroodje, een wedstrijd georganiseerd door Omroep Brabant. Zij organiseren dit jaar voor de 23e keer op rij deze wedstrijd. Verschillende bakkers, thuisbakkers en leerlingen doen mee aan deze wedstrijd.

Een vakjury bestaande uit een bakker, een slager en een kok beoordelen de worstenbroodjes. Ook komt er een ‘mystery shopper’ langs in de winkels om te kijken hoe de broodjes er in de winkel bij liggen. Samen kiezen zij de uiteindelijk de winnaar van Het Lekkerste Brabantse Worstenbroodje.

“Het is een eer dat we ook dit jaar weer genomineerd zijn”, zegt Dennis de Jong, een van de eigenaren van bakkerij De Jong. Al verschillende jaren wordt zijn bakkerij genomineerd. In 2011 eindigde Dennis met zijn bakkerij op de eerste plaats. “Daar proberen we natuurlijk dit jaar ook weer voor te gaan!” Terwijl Dennis vol passie over zijn eigen worstenbroodjes vertelt roept een van zijn medewerkers hem. “We gaan beginnen aan de volgende lading worstenbroodjes, kom je zo?” Dennis wast nog even zijn handen en gaat samen met vier andere medewerkers aan de slag.

lacht: “Dit is een van onze geheimen, dus alle thuisbakkers goed opgelet. We voegen boter toe aan het deeg wat ervoor zorgt dat het worstenbroodje lekker knapperig wordt.”

Wanneer het deeg goed is vermengd met de boter wordt de enorme deegbal op de werkbank gelegd. “Nu gaan we het verdelen in negen gelijke delen en nog even kort met de hand kneden zodat het een mooie stevige bal wordt.”

Het is duidelijk dat Dennis dit al jaren doet: alle negen delen weet hij in één keer precies goed te verdelen. Op een weegschaaltje waarop hij nog even controleert of ze gelijk verdeeld zijn, komt elke keer hetzelfde getal te staan. Het deeg gaat nu rusten onder een laken en kan straks worden uitgerold.

Het bereiden van het worstenbroodje

Bakkerij De Jong in de race voor Het Lekkerste Brabantse Worstenbroodje

Een mengsel van bloem, water, gist en zout wordt in een grote meng- en kneedmachine gedaan. Dit mengsel wordt de tien minuten gekneed tot een stevig deeg.

Ondertussen begint Dennis met het snijden van boter.

Hij gebruikt hiervoor een deegsteker zodat hij van de stevige boter gemakkelijk kleine blokjes kan maken. Hij

tekst en foto’s: Marieke Boot Wie bakt Het Lekkerste Brabantse Worstenbroodje? Bakkerij De Jong uit Breda gooit hoge ogen met hun worstenbroodjes.

4

5

In de tussentijd staan de bakkers niet stil. Drie werkbanken waar net appelflappen zijn gemaakt worden schoongemaakt zodat er plek is om de worstenbroodjes te gaan maken.

“We staan eigenlijk nooit stil. Het is hard werken en vraagt fysiek veel van je, maar het ambacht is een ontzettend mooi iets om te kunnen uitoefenen”, vertelt mede-eigenaar en tevens broer Koen de Jong. Een van de medewerkers roept daarop antwoordend: “Fysiek werk is het zeker, kijk maar naar mijn spierballen.” Er wordt hard gelachen in de bakkerij. De werkbanken zijn inmiddels schoon gemaakt en Dennis werpt een blik op het deeg dat staat te rusten.

Hij kijkt tevreden en brengt het deeg naar de werkbanken toe, het is tijd voor de volgende stap.

op de werkbank.

Een belangrijk onderdeel van het worstenbroodje is de worst die erin zit. Bakkerij De Jong heeft een eigen recept voor de worsten. Het recept wordt al jaren in het familiebedrijf gebruikt en is vandaag de dag nog steeds hetzelfde. “Wat het recept is? Dat kan ik helaas niet verklappen. We hebben een vast recept met ingrediënten en dat laten we maken bij een vleeshandel. ‘s Ochtends wordt het vlees geslacht en daarna wordt het verwerkt tot de worstjes. Het is dus altijd vers, dat vinden we heel belangrijk”, legt Dennis uit. Hij haalt de worsten uit een grote vriezer. De worsten zijn al op maat geleverd, juiste dikte, juiste grootte en de juiste hoeveelheid.

“We kunnen aan de slag met de volgende stap, het worstenbroodje vullen.”

Het deeg wordt niet met de hand uitgerold, daarvoor is het veel te veel en dat zou te zwaar werk zijn. Tussen de werkbanken in staat een grote machine die het deeg uitrolt totdat het de juiste dikte heeft. Dennis legt uit: “We bakken per dag honderden worstenbroodjes, we zijn blij dat de machine ons een handje helpt.” Hij legt het deeg op de werkbank en strooit er een klein beetje bloem overheen. Het deeg gaat een keer horizontaal en verticaal door de machine heen zodat het gelijkmatig wordt uitgerold. Er ontstaat een grote platte rechthoek van het deeg. “Het deeg gaat nu voor de laatste keer door de machine heen en wordt daarna opgerold met een grote deegroller.” Dennis overhandigt de aan een van de medewerkers die aan de overkant van de werkbank staat. Op de werkbank liggen grote matten die ervoor zorgen dat het deeg niet aan de werkbank blijft plakken. De medewerker slingert het deeg van de deegroller af en drapeert het

Het uitgerolde deeg wordt door middel van een speciaal rolmes op maat gesneden. Het zijn acht kleine rollende mesjes die je zelf op de juiste maat kan instellen. Eerst wordt er in de lengte gesneden en daarna in de breedte, waardoor er gelijke vakjes op het deeg ontstaan. De bakkers gaan gestructureerd aan het werk. De een snijdt en de ander komt aangelopen met de worsten. Hij legt op elke rechthoek een worstje neer. Weer een andere bakker gaat aan de slag met het rollen van de worstenbroodjes.

“Spray altijd eerst een beetje water op het deeg voordat je gaat rollen”, legt hij uit. “Dat zorgt ervoor dat je broodje mooi aan elkaar plakt en dicht blijft tijdens het bakken.” De bovenkant van het deeg wordt over het worstje heen gerold naar de onderkant toe: de vorm van het worstenbroodje ontstaat. Tientallen bakplaten worden gevuld met de worstenbroodjes. Wanneer de eerste kar van boven tot onder is gevuld met volle bakplaten wordt de kar naar de oven toe gereden. De juiste temperatuur wordt ingesteld en de kar wordt de oven in gereden. “12 minuutjes bakken en dan is het tijd om te proeven. En ja, na al die jaren vind ik ze nog steeds lekker!”, lacht Dennis.

25 maart vindt de finale van Het Lekkerste Worstenbroodje plaats en zal de vakjury proeven of het worstenbroodje van Bakkerij De Jong kans maakt op de eerste plaats.

Wil jij zelf een Brabants worstenbroodje maken?

Kijk dan snel op pag. 34 voor een recept van Robert van Beckhoven

6

7

Wandeling door Breda Tekst en foto’s: Hannah Kristalijn en Gideon de Pan

De grote of Onze Lieve Vrouwe kerk

De grote of O.L.V. kerk is gebouwd in de 15e eeuw en was de eerste stenen kerk in Breda. De kerk is gebouwd in gotische stijl wat terug te zien is in de hoge ramen en de spitsbogen. De kerk is één van de rijksmonumenten van Nederland en de provincie Noord-Brabant kwalificeerde het als één van de vier Topmonumenten Brabant.

In de kerk bevinden zich een aantal grafmonumenten en muurschilderingen, maar de prinsenkapel is waar deze kerk om bekend staat. In de prinsenkapel liggen namelijk de voorvaderen van de koninklijke familie begraven.

Park Valkenberg Park Valkenberg is de doorgang op de route van het Centraal Station naar het centrum van Breda. Vroeger was dit de tuin van het kasteel van Breda. Er staan een aantal kunstwerken in het park, In het midden van het park ligt een vijver met een grote fontein. Het park wordt gekenmerkt door de rode brug. In het park zijn ook een aantal grote grasvelden waar in de zomer veel mensen te vinden zijn en op Koningsdag wordt er een kindervrijmarkt gehouden.

Blind Walls gallery In Breda zijn een heel aantal muurschilderingen te vinden die vallen onder het project “Blind Walls gallery”. De muurschildering op de foto is gemaakt door de Bredase illustrator Hedof en is geïnspireerd op de ontbossing in Indonesië. Over heel de wereld zijn er kunstwerken gemaakt om aandacht te vragen voor deze ontbossing.

Panther D-Tank Deze tank staat op de hoek van de Paul Windhausenweg en het Wilhelminapark. In 1945 werd deze tank door de Poolse bevrijders geschonken aan Breda als herinnering aan de bevrijding van Breda door de eerste Poolse pantserdivisie. Deze tank is door de Polen veroverd op het Duitse leger. In 2004 is deze tank gerestaureerd en overgespoten in camouflagekleuren.

Het Spanjaardsgat Het Spanjaardsgat is in opdracht van prins Filip-Willem van Oranje gebouwd om de watergang rondom het kasteel weer te herstellen. Deze watergang was tijdens de Tachtigjarige oorlog namelijk gedempt, omdat het een zwakke plek in de verdediging van het kasteel van Breda vormde. Tegenwoordig zijn er hier elk jaar concerten en in december komt sinterklaas naast het Spanjaardsgat in de haven aan.

8

9

Expositie TattooAge in de Faam: ‘Vooroordelen over ouderen met tatoeages willen we weg hebben’ Tekst: Bas van den Bemd Foto’s: Ingrid Meijerink (Stichting GetOud) Februari 2019, Breda – In de maanden februari en maart is de expositie TattooAge van stichting GetOud in Breda. De 25 portretten, van ouderen met één of meerdere tatoeages, gaan heel het land door. Op dit moment zijn ze te bewonderen aan de muur in de oude fabriek van suikerwerken - De Faam.

Bij binnenkomst is het gelijk duidelijk: Dit is geen rustige en geordende expositie zoals je die misschien zou verwachten. Niet alleen omdat het in de oude fabriek de Faam is, maar ook omdat de portretten van de ouderen met tatoeages niet hangen in een stille ruimte waar je ze rustig kan bekijken, maar midden tussen de werkende mensen. “De bibliotheek van Breda heeft er voor gekozen om het op deze manier te doen. Iedereen kan de portretten van ons huren en ze ophangen waar ze dat ook willen”, vertelt Ingrid Meijerink, een van de oprichters van stichting GetOud.

vergelijking met een tentoonstelling in een museum.

Je kan zonder aanmelden bij de receptie, die bij de ingang staat, gratis naar binnen. Binnen is het luidruchtig met mensen die allerlei verhalen met elkaar delen. Iemand die op weg is naar zijn kantoor vertelt dat hij de portretten mooi vindt en blij is dat ze er hangen. Gek genoeg was er niemand expliciet voor de expositie. Dat lijkt vreemd, maar toch is de expositie een grote hit aangezien veel verschillende media het verhaal al opgepikt hebben en er steeds meer locaties bijkomen waar de portretten aan worden verhuurd.

mensen niet over een kant moet scheren.”

Cor Goud (68) is een van de meest opvallende verschijningen op de expositie. Hij zit van kop tot teen onder de tatoeages.

De eerste tatoeage van de geboren Rotterdammer was een zwaluw die nu al weer bedekt is met iets anders. “Er was een luciferdoosje met een zwaluw erop en ik dacht die wil ik, dat is wat anders”, vertelt hij lachend. Cor komt qua uiterlijk stoer over maar hij beschikt ook over een zacht karakter. Hij kan over elke tatoeage die hij bezit een leuke grap maken en het achtergrond verhaal uitgebreid vertellen.

De expositie is misschien wel juist, door de ongebruikelijke manier van tentoonstellen, een hit in binnen- en buitenland. “We hebben te maken gehad met allerlei verschillende media vanuit Nederland, maar ook vanuit bijvoorbeeld de Verenigde Staten”, vertelt Ingrid Meijerink. Het is ook een vrij zeldzaam beeld: 65 plussers met een tatoeage, dat zie je niet elke dag. “Met de expositie wordt het tegendeel van alle vooroordelen over ouderen met tatoeages volgens ons bewezen”.

Veel tatoeages hebben bij mensen een speciale betekenis.

Voor Cor zijn het vooral de herinneringen die hem zo trots maken op alle inkt op zijn lichaam. “Ik vind het portret van mezelf op de zijkant mooi. Een tatoeëerder wilde mij een cadeau geven en toen koos ik voor een wanted-poster met mijn eigen hoofd. Dat hebben ik laten zetten door Ron Rijks en de tekening werd gemaakt door Ben Saunders, je weet wel die getatoeëerde man die lang geleden the Voice of Holland won”, vertelt hij enthousiast.

‘Bezint voor je begint’

De schoorsteen met de naam van de oude fabriek erop verwerkt is alom bekend in Breda. Bij aankomst op het centraal station van Breda is het al te zien. Het ligt op nog geen 2 minuten loopafstand van het station midden in de wijk Belcrum. Binnen in de fabriek staan tegenwoordig kantoren waar verschillende bedrijven en stichtingen zitten.

De portretten hangen in de kantine en in verschillende gangen die leiden naar de werkruimtes. Wat apart oogt in

Cor is ook het levende bewijs volgens hemzelf dat tatoeages altijd mooi blijven. “De meeste tattoos heb ik gezet toen ik nog een strak lijf had. Ik ben van een maatje medium naar XXL gegaan en ben ondertussen 68 en ze zien er allemaal nog precies hetzelfde uit.” Toch blijft de mogelijke vervaging van tatoeages iets waardoor veel jongeren toch afzien van het nemen van een tattoo en alhoewel Cor zeer tevreden is met zijn tatoeages zegt hij toch dat je eerst goed na moet denken voordat je een tatoeage neemt. “Bezint voor je begint en ga altijd naar een goede tattooshop met goede tatoeëerders, het zit tenslotte voor altijd op je lichaam en het gaat er niet meer af”.

Twee andere voorbeelden van excentrieke personen zijn Hans en de Bredase Toos. “De tatoeages van Hans zijn een fotoboek van heel zijn leven, daarbij gelooft hij ook dat de tatoeages als een soort voodoo bij hem hebben geholpen.

Hij had namelijk reuma maar na het zetten van tatoeages had hij daar geen last meer van”, vertelt Ingrid. “Toos is helaas overleden maar ze zei altijd dat ze tachtig was maar toch altijd graag nog meewilde. Daarom besloot ze op die leeftijd nog een tattoo te nemen en haar haren op te scheren. Ze ging weleens in een topje lopen om te kijken hoe de mensen reageren.”

Dat is volgens Ingrid ook het hoofddoel van de expositie.

“Beeldvorming vinden we bij GetOud heel belangrijk, ouderen worden snel gestereotypeerd dat ze saai zouden zijn en heel de dag achter de geraniums zitten.” Ouderen met tatoeages worden vaak ook vreemd aangekeken en mensen voelen zich daardoor geïntimideerd en niet op hun gemak. Cor is daar een heel goed voorbeeld van dat je

10

11

Stappen in Breda

Wijkagent Wilco Smith: 'Ik hou van het onverwachte' Repo jules

Tekst en foto’s: Bas van den Bemd

Café Janssen ligt aan de vismarktstraat gelegen aan het Spanjaardsgat. Het is een van de bekendste kroegen van de Nassaustad en is één van de weinige uitgaansgelegenheden waar de toegangsleeftijd 17+ is in plaats van 18. Het is er altijd gezellig druk en de prijzen zijn vergelijkbaar met die van de andere kroegen in Breda.

Studio Dependance ligt net als café Janssen aan de vismarktstraat. Dependance hanteert wel een minimale toegangsleeftijd van 18 jaar en ouder. Deze kroeg is doordeweeks en in het weekend een gezellig plek met ruimte om je dansmoves te showen. Met name op de zondag, wanneer de andere kroegen zo goed als leeg zijn, is Studio Dependance wel goed gevuld.

Ook Proost ligt in dezelfde straat als Janssen en Dependance.

Het is één van de grootste uitgaansgelegenheden in Breda en beschikt over meerdere verdiepingen. Op elke verdieping staat een bar en is er een ruime dansvloer. Proost heeft een toegangsleeftijd van 21 jaar en ouder en heeft dus een iets ouder publiek dan de andere kroegen.

Shots is een soort van mini club waar je naartoe gaat voor de shotjes. Ze hebben een zeer gevarieerd aanbod aan de bekende mini drankjes. Het menu is te vinden op een krijtbord aan de muur waar je je keuze kan maken op basis van sterkte of een leuke naam van de shot. Shots ligt tegenover Janssen dus als je nog wat moed in wil drinken is dit de ideale locatie.

Walkabout is de enige kroeg uit de lijst die niet gelegen is aan de Vismarktstraat. Maar vrees niet het is er dichtbij in de buurt. Walkabout ligt aan de Havermarkt en is bekend onder de jongeren voornamelijk vanwege het dobbelen waarbij je meer drank kan winnen dan waar je voor betaald hebt. Let op: je kan ook verliezen en te veel betalen voor één schamel biertje.

12

Wilco Smith is wijkagent in de Bredase wijk Belcrum/Station. Hoe is het om wijkagent te zijn in Breda en hoe ziet een ‘normale’ werkdag eruit?

Tekst: Jules van Dop Foto’s: Tom van der Put/Jules van Dop Smith’s kantoortje is te vinden op het politiebureau aan het Chasséveld. Smith is al ruim tien jaar werkzaam als wijkagent in de wijk Belcrum. Het is een erg rustige maandagochtend, zowel op straat als op het bureau zelf. Op dit bureau zitten zes agenten, waaronder dus Wilco als wijkagent. Een werkdag in zijn wijk ziet er iedere keer anders uit. “Op dit moment heb ik geen afspraken, maar dat betekent niet dat ik niks te doen heb. Ik ga gewoon de wijk in en dan kom ik vanzelf wat tegen”, zegt Wilco. Volgens hem heb je als wijkagent altijd wat te doen, ongeacht het aantal oproepmeldingen.

De wijk Belcrum ligt aan de noordkant van het spoor, naast het station en het centrum. De Nederlandse Vereniging van Makelaars, kortweg NVM, meldt dat de wijk Belcrum één van de populairste wijken van Nederland is. Wijkagent Wilco heeft daar een redelijk logische verklaring voor: “De wijk ligt centraal naast het station en dichtbij het centrum.”

13

de cellencomplexen buiten de rechtbank en de rechtbank zelf. En andersom, natuurlijk.” De rechtbank is open sinds afgelopen september en er zijn veel witte muren. Ondanks dat het nieuwe pand al even open is, ruikt het er nog steeds naar verf.

De rondleiding is afgelopen en de rechtszitting is bijna voorbij. Het kamertje waar de man zich bevindt gaat open, waarna hij naar buiten komt. Samen met drie andere collega’s wordt de beste man geconfronteerd en gevraagd de boete ter plekke af te betalen. Dit lukt, ondanks dat het geld nog gepind moest worden. Dit heeft uiteindelijk een half uur geduurd.

16:26

Wilco houdt zich, samen met andere toegesnelde collega’s, bezig met het stilstaande verkeer. Het verkeer moet van vier kanten omgeleid worden en vier collega’s hebben daar hun handen vol aan. Ze staan allemaal op een drukke kruising op de Backer en Ruebweg in Breda, ter hoogte van de McDonalds. Daarbij zijn er zijn meerdere getuigen aanwezig die worden gehoord. Automobilisten worden door verschillende agenten de juiste route gewezen. Sommige bestuurders willen niet afwijken van hun normale route, ondanks dat er een auto total loss midden op de kruising staat. Het lijkt dat deze mensen weinig begrip hebben voor de situatie.

15:15

10:34

12:30

Wilco is al sinds 08:30 aan het werk. Hij bekijkt lopende zaken binnen zijn wijk. Dit zijn veelal ‘kleine’ zaken. “Er zijn niet bepaalde zaken die veel voorkomen in Belcrum.

Je hebt van alles wat: drugszaken, burenruzies en ga zo maar door.” Zijn werk als wijkagent is erg divers. “Ik hou van het onverwachte, dat maakt mijn vak ook zo interessant”, zegt hij. Wilco heeft een goede band met zijn wijk, doordat hij betrokken is bij de buurtbewoners. “Ik geef onder andere workshops voor buurtbewoners en ik ga langs bij basisscholen om een presentatie te geven. Daarbij heeft de politie meerdere WhatsApp groepen opgericht met de buurtbewoners en zijn buurtbewoners aangesloten bij NextDoor.” NextDoor is een gratis, besloten en sociaal netwerk voor buurten.

Het is tijd voor de lunch nadat Wilco een broodje brie heeft gehaald in een supermarkt dichtbij het station. ’s Middags is er een afspraak gepland in de rechtbank in Breda. Er zou op dat moment een man, met een openstaande boete, aanwezig zijn bij een gesprek bij de Raad voor de Kinderbescherming. Aangezien de man zijn boete nog moet betalen, ondersteunt Smith zijn collega’s die de man moeten confronteren. Zij weten dus dat de desbetreffende man aanwezig is, maar de man weet niet dat hij opgewacht wordt om zijn boete te betalen. Deze moet ter plekke contant betaald worden, anders moet de man acht dagen de cel in. Smith vertelt mij dat elke werkdag er anders uit ziet. “Je weet hoe laat je begint maar nooit hoe laat je dienst erop zal zitten.”

11:15

13:26

Het is tijd om de wijk in te gaan. Hij stapt in een witte politieauto met blauwe en rode strepen en bovenop de auto zit het zwaailicht. Hij waarschuwt voor de stank in de auto. Dit komt door een kapotte airco, die niet meer gemaakt kan worden. De auto is ook uitgerust met een oproepintercom. Hiermee worden hij of zijn collega’s opgeroepen indien nodig. Allereerst maakt de wijkagent een rondje door de wijk.

Hier en daar worden wat buurtbewoners aangesproken omdat ze hun auto’s verkeerd hebben geparkeerd. “Er zijn zo weinig parkeerplaatsen vrij maar ik zal hem gelijk verplaatsen”, reageert een buurtbewoonster. Smith maakt een rondje om het plein en ziet zeker vijf lege parkeerplekken. “Opvallend hè, dat er nu ineens wél plekken vrij zijn”, zegt hij lachend. De wijkagent maakt nog een extra rondje door de wijk en gaat terug richting het politiebureau. “Het is nu rustig qua oproepen, ik krijg niks door in de intercom van de auto of in mijn oortje. Het verschilt per dag of het druk is of niet, er kan namelijk zomaar iets gebeuren.”

De rechtszitting duurt uiteindelijk 45 minuten. Tijdens het wachten vertelt de wijkagent over dingen die spelen in zijn wijk. In een artikel van BN de Stem heeft Smith afgelopen november gewaarschuwd voor babbeltrucs in zijn wijk. “Op dat moment speelde dat, toen een tachtigjarige vrouw te maken kreeg met een babbeltruc. Momenteel speelt dit niet meer, dat is maar goed ook. Het is altijd rot om in zulke dingen te trappen.”

“Er kan namelijk zomaar iets gebeuren”

Om te tijd te doden, geeft de wijkagent een rondleiding door de rechtbank. “Dit krijgt niet iedereen zomaar hoor!”, lacht hij. De rechtbank in Breda zit in een gloednieuw gebouw, deze bevindt zich in de wijk van Smith. Alles is zwaar beveiligd, dit is te zien aan alle deuren die erg goed afgesloten zijn. Deze deuren kunnen alleen maar open met een bepaalde chip. De cellen, achterin het grote gebouw, zijn lang niet allemaal gevuld. “Momenteel zijn maar vijf cellen bezet”, zegt een politieagent die werkzaam is in de rechtbank. “In principe zorgen wij voor het vervoer tussen

14

Wilco moet terug naar het politiebureau om de betaalde boete te registreren, dit kost uiteindelijk ook weer een half uur. Wat staat er nu op de planning? “Ik maak nog een rondje door de wijk, om uiteindelijk langs te gaan bij een getuige.” Deze persoon is getuige in een eerder genoemde ‘kleine’ zaak. Wilco pakt, voor de verandering, een alternatieve route richting zijn wijk. Onderweg stuit hij op een automobiliste die lange tijd links blijft rijden en zo het verkeer ophoudt. De wijkagent geeft deze vrouw een stopteken. Het valt mee voor de bestuurster want zij komt weg met een waarschuwing.

17:04

Er staat een hele file vanaf de snelweg tot de kruising.

Met meerdere collega’s houdt Wilco het verkeer onder controle. De agenten reageren heel snel en weten hoe ze goed moeten samenwerken. Het duurt erg lang aangezien de takelwagen, die de twee auto’s komt ophalen, óók in de file staat. De temperatuur begint al langzaam te dalen en dat is voelbaar. Wilco’s dienst zit er officieel al op, maar het is nog steeds akelig druk op de kruising. Hij kan voorlopig nog niet weg.

Terug richting de wijk. Onderweg komen we twee auto’s tegen die licht tegen elkaar zijn gebotst. Wilco helpt mee met het invullen van het schadeformulier en daarna zet hij koers richting de getuige die hij nog wil spreken.

18:13

Het is zes uur als de kruising volledig vrijgegeven wordt.

Met bevroren handen en voeten lopen Wilco en zijn collega’s weer terug naar hun voertuigen. Voor Wilco zit de dienst erop, andere agenten gaan weer door met hun werk. Terug op het bureau praat Wilco zijn collega’s, die aanwezig zijn op het bureau, bij over het ongeluk. Onder het genot van een warme kop koffie vertellen de collega’s elkaar over hun gebeurtenissen van vandaag.

Nadat hij belangrijke zaken van de dag in de computer heeft gezet, gaat hij richting huis. Andere verhalen die hij wil noteren komen later wel. “Morgen weer een dag”, zegt hij.

16:00

De wijkagent komt de getuige op straat tegen, lopend in een speeltuintje. Na een kort gesprek blijkt het dat de getuige weinig nieuwe informatie kan geven. Hij stapt terug de auto in en ontvangt vrijwel direct een spoedmelding.

Een vrouw van de meldkamer roept het roepnummer van Smith door de intercom in de auto en vraagt of hij ter plaatse zou kunnen. Het gaat om een aanrijding met letsel. Twee auto’s zijn op elkaar gebotst midden op een kruising en er is veel schade aan beide voertuigen. Het ongeval heeft niet plaatsgevonden in de wijk van Wilco maar hij is vier minuten verwijderd van de plek, daarom moet hij met spoed daarheen. Hij trapt het gaspedaal in. “Niet schrikken”, zegt hij. De snelheid van de auto gaat in rap tempo omhoog richting de 130 kilometer per uur en de sirenes beginnen te loeien. Binnen vier minuten is hij aanwezig op de plek van het ongeval. De ambulance was als eerste ter plaatse en de broeders ontfermen zich over de slachtoffers. Er zijn nog maar weinig politiecollega’s aanwezig.

15

Markt in Breda Tekst en foto’s: Marieke Boot & Hannah Kristalijn

Robin Hennenkam staat al zeven jaar op de markt. Hij komt uit een familie die al vier generaties lang kaas verkoopt op de markt. Het leukste aan het werken op de markt vindt hij het contact met de klanten.

Bjorn Laarman staat al van kinds af aan op de markt. Zijn ouders hadden een notenkraam. Tijdens het werken op de markt heeft hij zijn vrouw ontmoet en sinds 1 januari heeft hij deze kraam van zijn schoonvader overgenomen. Zijn vrouw zorgt voor hun drie kinderen die, als ze het leuk vinden, altijd op de stroopwafelkraam mogen komen werken.

Beiden werken al heel hun leven in de bloemen. Hij is begonnen in een winkel in Rotterdam en heeft op den duur de overstap gemaakt van de winkel naar de markt.

Hij vindt bloemen verkopen helemaal zijn ding. Op de markt vinden zij het contact met de mensen het fijnst, maar ook houden ze enorm van het buiten zijn.

16

Op vrijdag stallen de marktlieden hun waar voor je uit in hartje Breda. Elke week keert de vrijdagmarkt terug. Je kunt hier van 9:00 uur tot 13:00 uur terecht voor de kleine en grote boodschappen.

Jacquelien staat al twintig jaar met deze groentekraam op de markt. Sinds vorig jaar hebben ze een nieuwe kraam die volgens Jacquelien veel fijner is omdat je meer van de grond af staat. Jacquelien werkte eerst bij een bakkerij en toen ze op deze kraam personeel zochten is ze hier komen werken. Ze vind de vrijdagmarkt het leukste omdat het dan “lekker druk is”.

17

Tekst en foto’s: Marieke Boot

OP DE KOFFIE MET...

18

Het is vrijdagochtend, de koffie staat klaar.

De deur van het cafétje gaat open en een man komt binnen gelopen. Om zijn nek hangt een rood-oranje sjaal, de kleuren van ‘t Kielegat.

‘Aangenaam, Danny de Klerk’, zegt hij. Voor het derde jaar op rij is Danny de Klerk voor een paar dagen heerser van onze stad, als Zijne Hoogheid Prins Daan.

Ik heb vijf jaar bij de raad van elf gezeten en ben daarna blijven hangen bij de stichting die het carnaval organiseert; stichting ‘t Kielegat. De jaren voordat ik werd verkozen tot prins ben ik zes jaar lang vice-voorzitter van de stichting geweest. Vanuit die rol ben ik toen gevraagd om prins te worden.

Hoe is het om daarvoor gevraagd te worden?

Dat was een hele eer en een verrassing. Ik heb er stiekem wel van gedroomd om dat ooit nog eens te mogen doen maar als de vraag je gesteld wordt dan schrik je wel even. Je hart zegt meteen ‘ja dat moet je doen’ maar ik heb het wel eventjes met mijn vrouwen moeten overleggen. We hebben twee kleine kinderen en prins carnaval zijn is een behoorlijke aanslag op je agenda. Nadat vrienden en familie dit ondersteunden heb ik heel snel ja gezegd. Zonder ondersteuning van familie en vrienden kan je het eigenlijk niet doen.

Hoe lang vier je al carnaval?

Ik vier mijn hele leven al carnaval, het is mij met de paplepel ingegoten. Mijn ouders waren altijd al fanatieke carnavalsvierders. Door hen ben ik als klein kind met het carnaval in aanraking gekomen. Mijn vader heeft jarenlang de grote optocht in Breda gelopen en was ook actief met het wijkcarnaval in de buurt Overakker in Breda. Daar had je vroeger een optocht door de wijk heen en daar ben ik als kind altijd mee naartoe genomen.

Wat maakt Prins Carnaval zijn zo bijzonder?

De diversiteit in het carnaval maakt het ontzettend leuk om prins te zijn. Tijdens carnaval is het echt kicken als op zaterdag de sleuteloverdracht plaatsvindt en vijfduizend man staat op de markt naar je te kijken. Op zondagavond hebben we ‘Hossen op de Markt’ dat is ook een knalfeest met duizenden mensen, als je dan op het podium mag staan is dat echt heel bijzonder. Die twee voorbeelden zijn mooie hoogtepunten maar het rolstoelcarnaval in Princenhage vind ik net zo bijzonder. Juist het verschil in grote evenementen of kleine huisbezoeken maakt het leuk. Die duizenden mensen is voor jezelf een enorme kick maar om met gehandicapte kinderen een feestje te bouwen is net zo mooi en dierbaar.

Hoe ben je bij de raad terecht gekomen?

Ik ben lang voetballend actief geweest bij Baronie in Breda en daar was iemand die bij de stichting van carnaval zat. Zij zochten toen nog jonge gasten voor bij de raad van elf. n 1999, toen was ik 25 jaar oud, heb ik samen met een vriend van mij daar ja op gezegd.

19

‘‘Jongere kunstenaars hebben tóch een andere blik op de wereld’’ Tekst en foto’s: Gideon de Pan

de geïmproviseerde muren. Verderop leidt een vernauwing het donker in. Wie de duisternis in gaat loopt na een paar meter op een groene stoel met daarop grijze, geboetseerde botten en ingewanden. Kunstenaar Ian Skirvin (27): ‘’Ik ben geobsedeerd door het alledaagse. Alles heeft twee kanten, waarvan je vaak maar een deel ziet. Momenteel kan er bij iemand thuis worden ingebroken, dat geeft het huis toch een ander gevoel.’’

BREDA- Negen jonge afgestudeerden van de kunstacademie AKV St-Joost exposeren tot 8 maart hun werk. Op 8 februari is in Galerie Drift de expositie ‘Jong Wild’ van start gegaan.

Rood aanlopend en met strakke blik hangt Emmy Vollaard (27) over een biechtstoel. Langzaam valt een pluk haar naast haar gezicht. Met enige regelmaat spuugt ze in een schaaltje wat onder haar op de grond staat. Rustig, de performance niet willen verstorend, lopen bezichtigers de kleine ruimte in en uit. De toeschouwers kijken aandachtig naar haar performance.

Emmy beeldt de verborgen onschuld uit. Zij ziet dat als een rituele handeling waarbij mensen steeds naar perfectie streven maar het nooit bereiken. ‘’Ik heb mijn eigen voor- stelling, maar ik hoor ook graag wat anderen bij het werk denken.’’

Skirvin en Vollaard zijn exposanten op de ‘Jong en Wild’ expositie bij kunstcollectief Drift. Jaarlijks expos- eren afgestudeerden van het AKV St. Joost hier hun werk.

Verspreid over de rechthoekige ruimte zijn werken ongeorganiseerd uitgestald.

Naambordjes ontbreken, de kunstenaar is bereikbaar genoeg om tekst en uitleg te geven. De sfeer is gemoedelijk. De hele avond loopt jong en oud volk heen en weer langs de werken. de veertig tot vijftig bezoekers maken een praatje met de makers of staan een biertje te drinken met bekenden, anderen kijken indringend naar de verschillende werken. Drift initiatiefnemer Goran Bjeljac (48), zelf ook beeldend kunstenaar, is tevreden met de opkomst maar vindt het jammer dat er vooral mensen uit de professionele kunstkringen aanwezig zijn.

‘Ik ben geobsedeerd door het alledaagse’

Wie het donker naast Vollaards werk inloopt wordt begroet door 2,5 meter hoge stukken karton die aan weerszijden een pad afbakenen. Er heerst een doordringende geur van behang en karton. De stukken karton zijn ruw afgescheurd met rafels aan de bovenkant. Her en der zit nog behang op

20

In de etalage heeft kunstenaar Paul Nieboer (27) zijn werk tentoongesteld. Een grote plastic hoes met daarin een tuinslang en een plas water valt op. Er omheen liggen tekeningen die doen denken aan grotschilderingen. Wie verder kijkt ziet een kleine lichtbak staan met daarin kleine waterplantjes en een klein Triops kreeftje. Nieboer heeft zijn middelen specifiek gekozen om het tijdelijke en prehistorische bij elkaar te brengen.‘’ Ik ben altijd al geïnteresseerd geweest in het tijdelijke. Dit beestje leeft maar een maand dus hij heeft nooit de tijd gehad om zich aan te passen. Hij is sinds de prehistorie onveranderd gebleven.’’

samenhang. De werken, veelal installaties, presenteren vaak een andere kant van het bekende. Dit tot genoegen van Bjeljac: ’’Ambachtelijke kunst zie je steeds minder. Digitale kunst is ook mooi, maar kunst is mooier als het tastbaar is.’’

Naast en op de bar staat het ambachtelijk gemaakte werk van kunstenares Renee Bus (26), die de betekenis van haar werk liever aan de verbeelding overlaat. Verbeelding is het sleutelwoord van de avond. Exposanten zeggen graag te horen wat de andere interpretaties van hun werk zijn.

Ook Bjeljac is tevreden over de inspiratie die het jonge volk brengt: ‘‘Door jonge mensen te laten exposeren krijgen we een gevoel wat er bij de jongeren speelt. Jongere kunstenaars hebben tóch een andere blik op de wereld.’’

‘‘Gescout door het collectief, maar zelf geen collectief ’’, luidt de openingsspeech. Bjeljac is blij met de komst van de jongere generatie: ‘‘Op de academie maken jonge mensen iets vanuit een opdracht, en dat roept toch een andere emotie op.’’ Ondanks alle losse werken is er toch

21

Breda in tweets

Op de sociale media wordt veel gepraat over de stad Breda. Via Twitter, Facebook en Instagram worden er verschillende berichten over de stad geplaatst. Wanneer je gebruik maakt van #Breda zie je wat er allemaal in de stad wordt gezegd.

Repo 3

Voor een paar dagen verandert de naam van de stad in ‘Kielegat’. Iedereen viert tijdens carnaval in de stad de gezelligheid met elkaar. Er worden duizenden liters bier verkocht om het zo gezellig mogelijk met elkaar te hebben.

Tekst: Julian Heijtbrink

In de Nieuwe Veste komen verschillende kunstvormen bijeen. In de Nieuwe Veste staan verschillende kunstrichtingen centraal, zoals kunst, dans en muziek. In verschillende zalen (bijvoorbeeld een concertzaal en theaterzaal) kan er worden gedanst, muziek gemaakt en nog veel meer.

De jongerenafdeling van de ChristenUnie heeft samen met ChristenUnie Utrecht, ChristenUnie-SGP Brabant en ChristenUnie Zuid-Holland campagne gevoerd voor een betere OV-verbinding tussen Breda en Utrecht. Ze willen snellere verbindingen tussen de twee steden en goede aansluitingen naar Den Bosch en Gorinchem.

Beleef Chassé Tekst en foto’s: Bodil Kalkman

Normaal gesproken zijn er op zaterdagochtend niet zo veel mensen te vinden in het Chassé Theater in Breda. Behalve eens per maand, als er een rondleiding wordt gegeven door het theater.

Het seizoen van NAC loopt erg moeizaam. De club staat laatste in de Eredivisie en moet er in de laatste tien wedstrijden voor zorgen dat directe degradatie wordt voorkomen. Tegen Vitesse ging NAC met 4-1 voor de vijftiende keer dit seizoen onderuit.

22

23

Het is een rustige aangelegenheid in het Chassé, op de achtergrond is muziek te horen en mensen zitten gezellig met elkaar de dag te bespreken. Bijna iedereen voor de rondleiding is binnen en als laatste stappen een opa en oma met kleinkinderen binnen. Het is goed te zien en horen dat de kinderen zin hebben in de rondleiding door het theater. Ze rennen wat rond en springen rond hun opa en oma op en neer.

zijn werk gaat. “Eerst worden de trapleuningen ingeklapt, daarna schuiven de rugleuningen onder de stoel erachter en wordt het hele gestel ingeschoven.”

Om nog duidelijker te maken hoe het systeem werkt, laat Korebrits de onderkant van de tribune zien. Eerst mogen de bezoekers zelf een kijkje nemen onder de tribune, zo zien ze dat het echt alleen een stellage is wat ingeschoven wordt. “Het is hier natuurlijk wel donker, dus doe gerust je zaklamp even aan om goed te kunnen zien hoe de onderkant van de tribune eruit ziet. Om het beeld nog wat duidelijker te maken zal ik zo nog even een foto laten zien van de tribune als het licht aan staat.”

En zo slaat Jan de pagina om naar weer een nieuwe foto, van de onderkant van de tribune, nu duidelijk te zien door het zaallicht wat brand.

De gids van vandaag is Jan Korebrits, hij geeft al vijf jaar rondleidingen in het Chassé. Bij de deur wordt iedereen opgewacht en begroet door Korebrits. Hij checkt of iedereen binnen is en begint dan met de anderhalf uur lange rondleiding door het gebouw. Er wordt gestart in de foyer van het theater.

Korebrits vertelt over de verdeling van de bezoekers die naar het Chassé komen en wanneer het gebouw gebouwd is. “53 procent van de bezoekers komt uit Breda en omstreken, de andere 47 procent komt uit Zeeland, Zuid-Holland, Noord-België en de rest van Noord-Brabant. Het theater is dus niet alleen maar voor de regio, maar strekt zich tot nationaal en soms zelfs internationaal publiek.”

Een van de dingen die alleen te zien is tijdens de rondleiding blijkt in de grote zaal te staan. Het eerste wat opvalt als je binnen loopt is een groot scherm gevuld met geschilderde speelkaarten die het podium scheidt van de zaal. Het is een stalen brandwerend scherm, het gevaarte weegt drieduizend kilo en kan voor twintig minuten lang vuur tegen houden. Korebrits vertelt: “Omdat de zaal en het podium samen een hele grote ruimte zijn, wordt dit gebruikt om het op te delen. Holland Casino was een sponsor van het theater en heeft voor de beschildering gezorgd. De versiering is gemaakt voor bijvoorbeeld bezoekers van de rondleiding, want als er voorstellingen zijn is dit scherm niet te zien.”

De fotomap Het huidige theater is geopend in 1995. De kosten voor de bouw werden geschat op ongeveer 25 miljoen euro, uiteindelijk eindigde dit op ongeveer 30 miljoen euro. Zoals Korebrits zelf vertelt: “Voor het geld dat dit theater is gebouwd kan ook een gevechtshelikopter worden gekocht.” Terwijl hij dit vertelt laat hij een foto zien, om iedereen een beeld te geven om wat voor helikopter het dan gaat. Deze foto is een van de vele die nog gaan komen, want de map die hij onder zijn arm meebrengt zit niet enkel gevuld met informatie over het theater of voorbeelden.

Nee, het zijn vooral heel veel foto’s over alles wat er in het theater te zien en te vinden is.

Bijzondere kleedkamers Het podium van de grote zaal is tijdens de rondleiding vandaag niet toegankelijk. Op het moment speelt The Adams Family anderhalve week in het Chassé Theater. Omdat het decor op het podium staat mag hier vandaag niemand komen. Dat de musical in het theater speelt is goed te merken.

In de foyer worden bezoekers welkom geheten doormiddel van

Er zijn verschillende momenten dat de map met de foto’s gebruikt wordt. Een goed voorbeeld is tijdens de uitleg over de tribune in de middenzaal. Deze tribune kan namelijk helemaal ingeschoven worden zodat het een zaal wordt met alleen staanplaatsen.

Omdat dit iets is wat niet even gedemonstreerd kan worden haalt Korebrits de map erbij en laat foto voor foto zien hoe dit in

24

een grote poort waar ‘welkom’ op staat. Als de rondleiding zich begeeft naar de kleedkamers zie je overal kleding hangen van de musical en zijn spelers.

Dit betekent ook dat alle vertrekken van de grote zaal niet open zijn voor kijkje. Stiekem gebeurt dit wel, want hier en daar staan wat deuren open, wat toch een beeld geeft over hoe een kleedkamer in gebruik er dan uit zou zien.

Ook binnen zijn de golvende vormen zichtbaar. De ramen zijn niet allemaal strak rond en er staan grote pilaren in het gehele gebouw. Al deze pilaren zijn voorzien van een kleur die in het pallet van de kleur rood zit. Alles in het theater is ontworpen met rood in het achterhoofd. “Het wordt ook wel het zuurstokken bos genoemd, want zo veel kleuren die hier staan”, vertelt Jan vrolijk. En zo vertelt hij ook dat er altijd iets niet afgemaakt wordt door Hertzberger, als een soort traditie. Na wat zoekende blikken uit het publiek vertelt hij wat het is: “Zie je die pilaar die bovenaan de trap achteraan staat? Zoals nu misschien wel opvalt is deze gewoon een beton kleur en heeft deze nooit een kleurtje gekregen. Dat is het bewust onafgemaakte stukje van het Chassé Theater.”

Bij sommige kleedkamers worden bezoekers enthousiast en zijn ze blij dat ze soms een stukje open staan. Ze kunnen even genieten van de speciaal ingerichte kleedkamers. Zo ook mevrouw en meneer De Vries, “wij gaan regelmatig naar het theater, maar hebben het nog nooit achter de schermen gezien.

Het is toch leuk om dan nu eens te zien waar bijvoorbeeld de artiesten zich klaarmaken voor een voorstelling en hoe sommige kleedkamers er op zo’n moment uit zien.”

In het Chassé zijn wat kleedkamers die in een bepaalde stijl van oud artiesten zijn ingericht. Zo is er een kleedkamer in de stijl van Edith Piaf, Charlie Chaplin, Frank Sinatra en Rudolf Nureyev. Er hangen foto’s van de desbetreffende personen en de gehele kamer is ingericht met meubels uit die tijd of die in de stijl zijn van de tijd waar de persoon uit komt.

±345.000 bezoekers totaal in 2018

220.000

Het gebouw Het theater is ontworpen door Herman Hertzberger. Het is een gebouw met een bijzonder golvend dak. Buiten dat het er ook leuk uit ziet heeft het ook een functie. Onder de golven zitten namelijk de toneeltorens verstopt. Korebrits: “Bij de meeste theaters zie je de torens staan en steken deze boven de rest van het gebouw uit. Hertzberger wilde graag de torens onderdeel maken van het gehele gebouw. Door de golvingen in het dak zie je ze wel, maar toch ook weer niet.”

theaterbezoekers

380 voorstellingen

120 en 120

vaste werknemers en vrijwilligers

25

Kennismaken met aangepaste sport in Breda Tekst en foto’s: Hannah Kristalijn

tennisbal aan het overslaan zijn. “Wij proberen ongeveer drie keer in het jaar zo’n clinic te geven. Het is bedoeld om mensen kennis te laten maken met aangepast sporten, in dit geval is dat dus rolstoeltennis.” Ze vertelt dat het voor hun patiënten een goed vervolg op de revalidatie is om aangepast te gaan sporten, omdat het belangrijk is dat die mensen in beweging blijven. “Het is natuurlijk mooi als dat iets is wat je leuk vindt.”

Revalidatiecentrum Revant vindt het belangrijk om mensen na hun revalidatie een actieve levensstijl mee te geven, daarom organiseren ze elk jaar een aantal clinics in aangepaste sport; dit keer is dat een clinic rolstoeltennis.

Mirjam van den Bos: “Het is een goed vervolg op de revalidatie om aangepast te gaan sporten. Het is natuurlijk mooi als dat iets is wat je leuk vindt.”

Een blond meisje rijdt met een geconcentreerd gezicht slalommend tussen de blauwe hoepels door die op de grond zijn gelegd. Sommige deelnemers herkennen elkaar van eerdere clinics. “Hé, wat leuk dat je er bent. Hoe gaat het? Heb je nog iets gehad aan de cursus rolstoel rijden?”

Bredanaren die op zoek zijn naar een plek om aangepast te sporten komen uit bij het Sportloket van Breda Actief. De adviseurs die daar werken helpen mensen op weg bij het vinden van een sport die bij hen past. Een andere organisatie waar mensen terecht kunnen voor aangepaste sport is Uniek Sporten, een onderdeel van Fonds Gehandicaptensport.

Zij bieden informatie aan over aangepast sporten in heel Nederland en zijn meer gericht op mensen die al weten welke sport ze leuk vinden.

‘Tot bij de open dag van de tennisvereniging’

Zodra de clinic begonnen is stuiteren de knalgele tennisballen alle kanten op. De twaalf deelnemers moeten proberen om een tennisbal hoog te houden. Iemand zucht als haar tennisbal voor de zoveelste keer op de grond valt. De instructeur loopt rond en geeft af en toe een aanwijzing. “Goed zo, als je het tennisracket onderaan vasthoudt gaat het nog makkelijker.” Alle deelnemers hebben al gauw allemaal een grote lach op hun gezicht terwijl ze bezig zijn.

In omgeving Breda zijn er, op de website van Uniek Sporten, ongeveer dertig soorten aangepast sporten te vinden. De sportclubs die aangepast sporten aanbieden zijn vaak voetbal- en zwemverenigingen, maar er wordt ook veel medische fitness/gymnastiek aangeboden. Claudia Rens: “Natuurlijk zou het mooi zijn als meer verenigingen aangepast sporten zouden aanbieden, daar houden wij ons ook zeker mee bezig. Wij willen verenigingen daar met alle liefde in ondersteunen als ze iets op willen zetten.”

Aan het einde van de clinic wordt er een afsluitend spel gedaan genaamd ‘Stefan zegt’. Instructeur Stefan roept op een snel tempo aanwijzingen die de groep moet opvolgen.

“Stefan zegt handen omhoog. Stefan zegt handen naar beneden. Handen in je zij. Jammer! Jullie zijn af, want ik heb er geen Stefan zegt voor gezegd.” Het meisje dat gewonnen heeft kijkt glunderend naar haar ouders die aan de zijkant van de gymzaal op een bank zitten.

Na het spel praten de deelnemers na over wat ze van de clinic vonden. Een paar deelnemers zijn zo enthousiast dat ze zich gelijk inschrijven voor de open dag van de tennisvereniging die rolstoeltennis aanbiedt.

Een moeder informeert bij de contactpersoon van de tennisvereniging op welke dagen de lessen voor de kinderen zijn. Langzaam neemt iedereen afscheid van elkaar. “Tot bij de open dag van de tennisvereniging.”

Mirjam van den Bos is blij met het aantal aanwezigen bij deze clinic. “Er hebben zich twaalf mensen aangemeld, terwijl we uit waren gegaan van een stuk of vijf mensen.” Ze vertelt dat ze het leuk vindt om dit soort clinics aan te bieden.

“Ik werk hier natuurlijk met sport en bewegen bij mensen en op deze manier kan je daar dus het vervolg aan geven.”

Claudia Rens, werkzaam bij het Sportloket, is ook aanwezig bij deze clinic. Zij is enthousiast over de clinic.

“Het is supermooi dat er in Breda ook zulke dingen georganiseerd worden en dat mensen hierdoor dus kennis kunnen maken met aangepast sporten.” Ze vertelt dat ze bij het Sportloket vooral mensen individueel begeleid naar een plek om aangepast te sporten, maar dat ze het vanuit Breda Actief ook zeker belangrijk vinden dat er dit soort laagdrempelige activiteiten georganiseerd worden.

Mirjam van den Bos, bewegingsagoog bij revalidatiecentrum Revant, kijkt lachend naar de mensen die ingespannen de

26

27

Tekst en foto’s: Jules van Dop

OP DE KOFFIE MET...

28

Rachid Al Kahja is al ruim 3 jaar werkzaam als wijkagent in Teteringen, een dorp in de Gemeente Breda. Hij vindt zelf dat hij een goede band heeft met zijn wijk. Vooral de band met de jongeren in zijn wijk is erg goed.

“Ik ben het aanspreekpunt in mijn wijk”, zegt Rachid op een maandagmiddag in het Chassé Theater.

Onder het genot van een kop koffie vertelt hij hoe hij zijn werk als wijkagent in Teteringen ervaart. Er lopen regelmatig jongeren langs onze tafel, blijkbaar kent hij ze allemaal bij naam.

Kun je Teteringen omschrijven?

“Ik denk dat Teteringen een gemiddeld dorp is, er is van alles wel wat te doen. Het valt mij op dat het een redelijk autochtone wijk is met minder sociale huurwoningen.”

Je bent erg actief op Instagram. Waarom ben je hiermee begonnen?

“Op privégebied heb ik helemaal niets met social media, het was ook niet mijn idee. Het plan kwam van de afdeling communicatie binnen de politie. Ik vond het een goed idee, vooral omdat ik het aanspreekpunt van de wijk wil zijn. Ik probeer op meerdere manieren contact te maken met de buurt. Ik ga regelmatig langs op scholen, geef veel voorlichtingen en ben dus ook bereikbaar op social media.”

Heb je dan ook veel ‘fans’?

“Mensen herkennen me van Instagram, maar daarvoor had ik ook al een sterke band met de jeugd in mijn wijk. Dat mensen mij herkennen, vind ik helemaal niet vervelend. Het idee dat jongeren mij aanspreken, in plaats van ik hen, geeft mij een goed gevoel.”

Wat is het grootste probleem onder jongeren?

“Een belangrijk probleem onder de jeugd is sexting.

Ik merk een afname van dit probleem doordat er veel voorlichtingen worden gegeven over dit onderwerp. Maar als het dan gebeurt, heerst er veel onrust bij de desbetreffende persoon, zijn/haar ouders en de school, bijvoorbeeld.

Is er een belangrijke gebeurtenis die je is bijgebleven als wijkagent?

“Dat zijn er meerdere. Het mooiste is als je iemand écht geholpen hebt. Ik ben lange tijd bezig geweest met een gezin waar de band tussen moeder en zoon niet goed was. Door een traject in te stellen met maatschappelijke hulp is het gelukt om het contact tussen moeder en zoon te verbeteren. “Rachid, ik ga nooit boos op jou worden want voor mij ben je alles”, zei de jongen. Ik heb wat voor hem betekend, dat raakt mij.

Dus je hebt een goede band met de jeugd in je wijk?

“Ik heb een open houding, mensen kunnen altijd bij me terecht als ze iets kwijt willen, dit kan dus ook op social media. Een contactformulier invullen of langskomen op het bureau gebeurt niet vaak, maar contact opnemen via social media over bepaalde problemen zie ik wel steeds vaker gebeuren.

Zo ben ik nog makkelijker bereikbaar. Dat geeft mij ook een goed gevoel, want ik ben een écht mensenmens.”

29

Breda in cijfers

Tekst door Bodil Kalkman

Breda heeft 183.448 inwoners De gemiddelde leeftijd is 40,8 jaar

In Breda zijn 126 kroegen te vinden Er zijn 5 mu sea, 3 bioscopen en 2 theaters

21.283 studenten studeren in Breda

9 . 3 9 0 s t ud e nte n w o n e n i n d e s t ad

Breda bestaat uit 11 wijken De kleinste wijk is Ulvenhout met 4925 inwoners

Breda We st is het g ro ot st m et 32.505

Veel wegwerkzaamheden in de binnenstad van Breda Tekst en Foto’s: Julian Heijtbrink Er wordt de laatste tijd veel aan de weg gewerkt in de binnenstad van Breda. VariÍrend van het snoeien van takken van de bomen tot het opnieuw aanleggen van de straten. Wat merkt de Bredase bevolking van deze werkzaamheden?

30

31

is om deze weg zoveel mogelijk gelijkvloers te maken middels viaducten en de kruispunten eruit te halen. Dit is nodig omdat het verkeer op deze weg met name in de ochtend en avondspits geregeld vast staat. Verder is nu al rekening gehouden met een verdere toename van verkeer in de komende decennia. Door deze maatregelen zijn er geen nadelige effecten voor omwonenden. Er zijn ook geen bezwaren bij mij bekend.”

weg. Wanneer je er met de auto langs wil rijden, komt er gelijk iemand aan om de spullen aan de kant te zetten. Er stond bijvoorbeeld een tripplaat midden op de weg die hij meteen op de stoep zet.

Er wordt gewerkt om de stad schoon te houden. Zo wordt het afval van straat gehaald, de nieuwe voorraden worden naar binnen gereden en hier en daar wordt nog een raam gewassen. Als winkelier zijnde merk je niets van wegwerkzaamheden. Maar waar zijn dan wel wegwerkzaamheden waar door winkeliers veel over wordt geklaagd?

wordt hier veel gedaan aan de infrastructuur. Ze werken er heel veel aan, maar het lijkt alsof de werkzaamheden maar blijven opstapelen.”

Door al deze werkzaamheden krijgt de gemeente veel klachten hierover. “Dat is ook zo”, zegt van Dort – Mols.

“Tegenwoordig kan je op allerlei verschillende manieren de gemeente bereiken. Via de mail, telefonisch, gewoon bij het stadskantoor binnenlopen en ik geloof zelfs dat je voortaan al een appje kan sturen naar de gemeente. Via deze verschillende manieren is het makkelijker voor de Bredanaars om een klacht in te dienen over verschillende onderwerpen. Inwoners hebben altijd wel iets te klagen over hele verschillende onderwerpen. We proberen iedereen te helpen door de mensen te woord te staan.”

De VVD in Breda zet zich in voor de infrastructuur in de stad. August Veenenbos is woordvoerder Mobiliteit van de VVD Breda en vertelt dat er op dit moment maatregelen worden genomen om de doorstroming op de doorgaande wegen te verbeteren. “De belangrijkste hiervan is de aanpak van de Noordelijke Rondweg (NRO). Het plan

Voor de NRO is de komende 4 jaar 26 miljoen euro uitgetrokken en voor de ZRO bijna 6 miljoen euro.

“Voor wat de aanpak van De Zuidelijke Rondweg (ZRO) betreft zijn er wel bezwaren geuit door omwonenden die vrezen voor een toename van geluidsoverlast en verslechtering van de luchtkwaliteit. Er zijn nog diverse onderzoeken gaande die hierover duidelijkheid zullen moeten geven. Er zullen vanuit de gemeente binnenkort presentaties worden gegeven aan omwonenden en de gemeenteraad. Vanuit de gemeenteraad zullen wij een afweging moeten maken wat wenselijk is voor alle betrokkenen. Vorig jaar zijn er moties ingediend om zoveel mogelijk tegemoet te komen aan de bezwaren van omwonenden.

Door een verdere toename van bewoners zal ook nagedacht moeten worden over slimmere verkeersmaatregelen en alternatief vervoer”, laat Veenenbos weten.

Op de site van de gemeente Breda staat aangegeven waar in de stad er op het moment wordt gewerkt. Er staat ook aangegeven wat voor soort werkzaamheden het zijn. Op de site stond aangegeven dat er aan de Claudius Prinsenlaan werkzaamheden zijn aan het dak van het stadskantoor.

Het fietspad is voor een groot deel afgezet met hekken.

Daardoor worden de fietsers gehinderd. Zij kunnen via een kleine omweg hun weg weer vervolgen. De reden dat het fietspad is afgezet is ook snel duidelijk. Op het fietspad staat een enorme hijskraan die spullen voor op het dak naar boven moet brengen. Ook staan er op het fietspad grote gele blokken. In de blokken zitten spullen om het dak te isoleren. Deze moeten door de hijskraan omhoog worden gehesen. Verder staat er ook een auto op het fietspad. Deze werkzaamheden duren maar een dag.

Net buiten het centrum wordt veel aan de stad gedaan.

Je hebt verschillende plekken in de stad waar er werkzaamheden zijn. Bijvoorbeeld aan de Claudius Prinsenlaan. Je komt bij deze laan uit wanneer je vanuit Tilburg richting het Amphia ziekenhuis rijdt. Aan deze laan ligt dus het ziekenhuis, maar ook de Avans Hogeschool, Chasséveld, Chassé Theater en Holland Casino. Omdat de Claudius Prinsenlaan ongeveer twee kilometer lang is, zijn er verschillende werkzaamheden. Er worden bomen gesnoeid en er wordt aan het LED-scherm van een verkeersbord gewerkt. Het LED-scherm hangt aan de paal van een verkeerslicht boven de Claudius Prinsenlaan. Twee werkers met oranje hesjes aan staan bovenop in een bak van een mobiele hijskraan. Door de mobiele hijskraan is een van de twee rijbanen voor een klein gedeelte afgesloten.

“In de stad wordt veel gedaan om de doorstroming van het verkeer goed te laten verlopen”, laat Pieterjan van Dort – Mols weten. Hij is werkzaam bij de gemeente Breda op de afdeling Uitvoering. “Er wordt aan van alles in stad gewerkt. Er werken mensen in de riolering, de parken moeten worden onderhouden, tegels moeten weer worden recht gelegd enzovoorts.”

Kim de Groot, eigenaresse van een winkel in het winkelcentrum de Barones, uit haar ongenoegen. “Er

Op de website van de gemeente staat dat er ongeveer drie kilometer verderop in de wijk Boeimeer langs de Willem van Oranjelaan in Breda bouwwerkzaamheden zijn. Deze werkzaamheden zijn in september 2018 van start gegaan en zijn klaar in april van dit jaar. De tweede rijbaan is een klein stukje afgesloten, maar buurtbewoners kunnen makkelijk langs de werkzaamheden. De grote weg is goed bereikbaar. Daar merk je niks van de werkzaamheden. In de kleinere straat erlangs ligt de complete stoep open. Veel mensen staan in de diepe kuilen te graven. Het is lastig om door de kleine straat die langs de grote weg ligt te rijden, want de spullen van de werknemers staan midden op de

Noordelijke Rondweg (NRO)

32

33

Recept Brabantse worstenbroodjes Ingrediënten

(22 stuks) 500 g tarwebloem 50 g boter 25 g gist 10 g zout 10 g basterdsuiker 280 g melk (ca. 15 °C)

Voor de worstjes

500 g gemengd gehakt (halfom-half) 25 g ei 60 g paneermeel 150 g soezenbeslag kruiden naar smaak (optioneel)

repo isa

Voor het soezenbeslag

50 g melk 25 g boter snuf zout 25 g bloem 50 g ei

Werkwijze Verdeel het deeg in kleine stukjes van 40 g. Bol de deegstukjes op en geef ze nog een bolrijs van ca. 15 minuten.

Breng voor het soezenbeslag de melk met de boter aan de kook. Haal de pan van het vuur en voeg onmiddellijk de bloem toe terwijl je goed roert. Zet de pan terug op het vuur en gaar het beslag tot een lichte vetfilm op de bodem van de pan achterblijft.

Neem de pan weer van het vuur en voeg één voor één de eieren toe; roer tussendoor goed en zorg dat het eerste ei helemaal is opgenomen voordat je het volgende ei toevoegt. Laat afkoelen voordat je het soezenbeslag aan het gehakt toevoegt.

Verwarm de oven voor op 225 °C. Druk de bolletjes plat en druk ze uit tot ca. 10 cm lang. Leg een worstje op een deegstukje en vouw beide uiteinden van het deeg over de uiteinden van de worstjes een stukje naar binnen. Pak het deeg in de lengte aan de bovenzijde vast, haal dit over het worstje heen en druk het vast op de onderzijde.

Maak de sluiting goed dicht. Rol het worstenbroodje tot het gewenste model en de gewenste lengte en leg het met de sluiting naar onder op de bakplaat.

Bestrijk de broodjes met ei en laat ze nog 40 minuten narijzen.

Meng alle ingrediënten voor de worstjes goed door elkaar. Verdeel het mengsel in 22 gelijke porties. Rol van deze porties gelijkmatige pilletjes van ca. 8 cm lang.

Doe alle ingrediënten voor de broodjes in de keukenmachine, behalve het zout en de melk. Gebruik een deeghaak. Laat de machine in de laagste snelheid draaien, voeg bijna alle melk toe en laat rustig mengen, ongeveer 2 minuten. Voeg het zout toe en zet de machine in een hogere draaisnelheid om te kneden, ca. 5 minuten; het deeg is voldoende gekneed als je er een ‘vliesje’ van kunt vormen. Als het nog wat te stijf aanvoelt, kun je nog de rest van de melk toevoegen.

Bol het deeg op tot een mooie strakke bol en laat het zo ca. 30 minuten rijzen.

Bak de worstenbroodjes in ca. 10 minuten gaar in de oven.

Eet

34

k a sm

! k j eli

O, o Breda, mooie stad van de Oranjes Tekst en Foto’s: Isa Tekelenburg Breda: een stad rijk aan geschiedenis. Een stad met vele historische monumenten.

Breda: de stad van Willem van Oranje. Echter weten Bredanaars vaak niet wat er zich in het verleden hier heeft afgespeeld. Verdient deze rijke geschiedenis meer aandacht dan wat hij nu krijgt? “Willem van Oranje” zelf vindt van wel.

35

Het is een zonnige vroege zondagochtend in het centrum van Breda, de eerste terrasstoelen van cafeetjes worden langzaam buitengezet en een paar mensen slenteren de straatjes af, alles is nog een beetje in slaapstand.

Echter is er één bijzonder enthousiaste verschijning die al wel helemaal wakker is: Willem van Oranje, Vader des vaderlands. In een vorstelijk kostuum probeert hij op de hoek van een straat mensen te werven voor zijn minicollege “Het verhaal van Breda” dat gedurende de maanden februari en maart iedere zaterdag en zondag wordt gegeven. Op een bepaald moment stoppen er twee voorbijgangers. Ze vragen of het een rondleiding is waarop “Willem van Oranje” mededeelt dat het een college is ter voorbereiding van een stadswandeling op eigen initiatief.

Waarop de mensen vriendelijk bedanken.“Kijk dat is het hem nou juist, de meeste toeristen wandelen blindelings door de stad heen en nemen niet eerst even de moeite om wat voorkennis op te doen.”

Om half twaalf gaat het college van start. Na een vriendelijke groet wordt men via een smalle trap naar een knus collegezaaltje op de eerste verdieping gebracht. Op de houten vloer staan zwarte stoeltjes en ronde tafeltjes waar men plaats kan nemen. Door de grote ramen aan de linkerzijde waar de warme stralen zonlicht doorheen schijnen voelt de kamer gezellig aan. Willem van Oranje, neemt plaats naast het grote schildersezel waarop een zelfportret van hem staat en begint te vertellen…

Hoe Willem van Oranje hiermee begonnen is? “Ik ben een paar jaar terug tijdens Koninginnedag voorbijgangers vragen gaan stellen over de geschiedenis van Breda, velen wisten er weinig over, toen ik dan uitlegde hoe het werkelijk zat was er veel belangstelling voor. Zo kwam ik op het idee om deze colleges te gaan geven.” Terwijl hij zijn mouwen wat opstroopt gaat hij verder. “Kijk geschiedenis is niet saai, het moet op een luchtige manier verteld worden, anders haken mensen af.”

Breda is belangrijk geweest bij het ontstaan van het onafhankelijke Nederland. Niet alleen heeft Breda een grote rol gespeeld in de Tachtigjarige oorlog, Breda was ook het thuis van de Oranjes. De Nassaus woonden honderdvijftig jaar lang in het Kasteel van Breda waar tegenwoordig de Koninklijke Militaire Academie (KMA) is gevestigd. Met name Willem van Oranje, strijder tegen het bewind en de macht van de Spanjaarden is een belangrijke aanwinst geweest voor de stad. Al generaties lang werden voorvaderen van hem begraven in Breda. Echter is Willem van Oranje door barre omstandigheden van de Tachtigjarige oorlog noodgedwongen begraven in Delft in plaats van zijn stad. En zo is Breda in de vergetelheid gekomen als het gaat om de geschiedenis van de Oranjes.

buitenkant vanaf een afstandje goed bewonderen.

Voor men het weet is het college afgelopen, er staat onaangeroerde groene thee op 1 van de tafeltjes, inmiddels helemaal koud geworden. Geschiedenis is blijkbaar toch niet zo saai achteraf gezien.

In het collegezaaltje vertelt Willem van Oranje over de opkomst van de Oranjes in Breda, de Tachtigjarige oorlog & de moord op Willem van Oranje. Tijdens het vertellen maakt hij de nodige grapjes en stelt de nodige vragen om de kennis van het publiek te testen. Een geschiedenis lesje in een gestroomlijnde lijn, zoals het hoort. Ook wijst hij nog even snel op zijn zelf uitgebrachte biertje ‘Bredase Willem’.

“Als mensen dit drinken is het een herinnering naar de belangrijkste Bredanaar én Nederlander aller tijden: Willem van Oranje.” Ter afsluiting geeft hij tips over historische plekjes die het bezoeken waard zijn zoals het Begijnhof.

Deze kapel werd in 1440 gesticht door Johanna van Polanen, echtgenote van Graaf Engelbrecht I van Nassau.

En het kasteel van Breda waar de Nassaus lange tijd hebben verbleven. Het Kasteel van Breda is niet zomaar toegankelijk, echter kan men in het naastgelegen park “Park Valkenberg” de

Weer buiten gekomen komt uit de verte het geluid van carnavalsbandjes. Al slenterend de straat uit is in het zicht al snel de Onze Lieve Vrouwekerk te zien. Ook staan er in iedere hoek van een straat wel richtingsborden met woorden als “Het Begijnhof” en “Kasteelplein” erop. Eigenlijk valt er niet omheen te kijken, als men de ogen maar wagenwijd opent. En zo krijgt Breda naast het winkelen, carnaval en terrasjes pakken opeens toch een hoop meer diepgang.

Onlangs was hij niet de enige die het belangrijk vond aandacht te besteden aan het Bredase verleden. Ook de van Rossems in hun serie “Hier zijn de Van Rossems” konden het historische stedentripje naar Breda niet overslaan. In dit programma exploreert Maarten van Rossem samen met zijn broer Vincent en zus Sis elke week een verschillende stad of stadsdeel. Alle drie zijn ze historici die zich bezighouden met elk een ander aspect. Al maakte Maarten van Rossem op zijn typische toontje de opmerking dat Breda misschien een beetje overdreef qua Nassau gedoe, toch besteedde hij zelf in hun aflevering toch de meeste aandacht aan dat aspect van Breda.

36

37

Daar op het bankje in het park

Colofon Gideon de Pan Fotografie Bodil Kalkman Vormgeving en fotografie

Bas van den Bemd Fotografie Ik zal eerlijk zijn, mijn schermtijd komt vaak uit boven de gezonde tijd. Als ik mij verveel pak ik snel mijn schermpje erbij. Typ typ typ, tik tik tik en we zijn zo een paar uur verder. De realiteit van vandaag de dag.

Het is een vroege zonnige ochtend als ik neerplof op een bankje in Park Valkenberg. Ik sluit mijn ogen en luister naar de fluitende vogeltjes, het geroezemoes van wat mensen in de verte en laat de zonnestraaltjes op mijn tere sneeuwwitte huidje vallen. Die extra vitamine D kan ik goed gebruiken.

Op het bankje aan de linkerkant van mij gaan twee jongens zitten. Ze dollen en kletsen wat, mijn aandacht is in het begin niet gevestigd op hen, ik ben een beetje aan het dagdromen. Totdat er opeens een groep van plus/minus 50 mensen het park in komt lopen, allemaal verschillende leeftijden. Ze verzamelen zich rond het Willem van Oranje monument. Ik staar er een tijdje naar en kijk verwonderd toe. In plaats van dat ze gezellig met elkaar een praatje maken, een ijsje bij de ijscoman kopen of hun hoofd naar de zon keren staren ze voorover gebogen naar 1, nee 2 soms wel 3 schermen in hun hand. Verdoofd staan ze daar een hele poos, met hun powerbanks hangend uit hun zakken, niet 1 keer opkijkend naar wat er om hun heen gebeurt. Ik ben niet de enige die deze treurige bedoening

opvalt. Ook de twee jongens naast mij zitten het tafereel te aanschouwen, ze beginnen te speculeren. ‘’Wat denk jij dat ze aan het doen zijn, dit is toch erg’’, zegt de een tegen de ander terwijl hij zijn zonnebril opzet om onopvallend de groep aan te staren. ‘’Ik weet het niet, Pokémon go ofzo?

Maar het zijn dan wel geen nerds’’, zegt de ander. Ook twee wat oudere dames lopen langs al kijkend naar het tafereel. ‘’Ik vind dit toch best wel zielig de tegenwoordige tijd’’, fluistert de ene vrouw in het oor van de andere. De jongens beginnen een heel diepgaand gesprek over telefoons, er komt een briesje langs dus een deel van hun gesprek krijg ik niet mee. Stilletjes aan druipen de gehersenspoelde schermstaarders weg, 1 botst zelfs nog tegen een voorbijganger op omdat hij niet voor zich uit kijkt. Naast mij komt de discussie van de 2 jongens ook ten einde. Ik hoor één van hun het gesprek afsluiten met de volgende woorden: ‘’We worden gehersenspoeld door onze telefoons, ik ben blij dat de verslaving bij mij nog niet zo erg is’’.

Ik deel die blijdschap. Ik ben blij dat ik de geluiden om me heen tijdens deze zomerse dag opmerk. Ik ben blij dat ik naar boven naar de zonnige lucht kijk in plaats van beneden naar mijn scherm. Ik ben blij als er een ‘echt misvormde kip’ begint te pikken in 1 van de schoenen van de jongens en we de slappe lach krijgen. Ik ben blij. Blij dat ik ook nog kan genieten en op stap kan gaan zonder telefoon, laten

Tekst en foto: Isa Tekelenburg

38

Marieke Boot Vormgeving en fotografie

Hannah Kristalijn Eindredactie

Isa Tekelenburg Eindredactie

Julian Heijtbrink Eindredactie

39

Breda,

dankjewel.

Houdoe en bedankt!

VV13

40