Groothoofd.
Dordrecht, de evenementenstad van het jaar
Maak zelf:
Hazelnootschuimgebakjes
“Mijn geluk was er nooit geweest zonder al dat ongeluk”
Dordtse tegelwijsheden FC Dordrecht
“De schapen die koppen”
“Dordrecht is hartstikke uniek” - Burgemeester Wouter Kolff
Voorwoord
Colofon Hoofdredactrice: Vera Noteboom Eindredacteurs: Jozua Holstege Nemo Schillemans Vormgevers: Sanne van der List Olaf Knook Redactie: Nienke de Bus Marek Wittenberg Ruben Schildt Uitgever: Fontys Hogeschool journalistiek Jaar van uitgave: 2019
Voor iemand zoals ik, een trouwe Zwijndrechtenaar, betekent ‘naar de stad gaan’, naar de grootste havenstad van Nederland gaan; Rotterdam. Dit ondanks dat Dordrecht veel dichterbij is en ook aan alle eisen van een stad voldoet. Dordrecht was voor mij – en zo ook voor vele anderen – meer een dorp dan een stad. Wat valt daar nou te beleven? Echter, die gedachte kwam voornamelijk doordat ik de stad niet goed kende. Ik ging er alleen maar naartoe om familie op te zoeken of om dat ene dingetje te halen dat nergens in Zwijndrecht te vinden was. Ook mijn redactie, VV07, deelde deze gedachte met mij. Een bij elkaar geraapt hoopje kan je het ook wel noemen. Met maar acht redactieleden, waarvan slechts drie echte Dordtenaren, zat er weinig motivatie in. Onze redactieleden uit Roosendaal, Fijnaart en Tilburg hadden liever een redactie dichter bij huis gehad en ik samen met de andere bewoners van omliggende dorpjes - had liever bij de redactie van de ‘echte’ stad gezeten. Tijdens de eerste opdracht kwamen dan ook meteen de eerste tegenslagen. Voor een verslag over een gebeurtenis in Dordrecht waren vrijwel geen onderwerpen te vinden. Niemand kende de stad goed genoeg waardoor er verslagen kwamen over een bijeenkomst voor werklozen, of een popgala waar haast geen bezoekers waren en artiesten niet bij aanwezig konden zijn. Toch, naarmate we langer en vaker in de stad aanwezig waren, begonnen we het mooie van de stad te zien. We zagen in dat de stad wél heel veel te bieden heeft. Dordrecht is dit jaar ook niet voor niets genomineerd voor ‘evenementenstad van het jaar’. De prachtige en historische binnenstad leent zich perfect voor een sfeervol decor voor evenementen. Naast evenementen kent Dordrecht tegenwoordig ook meerdere bioscopen, uitgaansgelegenheden en hopelijk in de toekomst ook meer hoger onderwijs. In het interview met de burgemeester, Wouter Kolff, dat te lezen is op bladzijdes -xxx-, hebben wij het dan ook met hem gehad over innovatie in de stad. Verder kun je in dit tijdschrift lezen over de veiligheid van jongeren in de stad, over leuke zaakjes in de binnenstad en over een stukje geschiedenis van onze eeuwenoude stad. We bespreken het nachtleven van Dordrecht en hebben we een kruiswoordpuzzel gemaakt over deze stad. Na zes weken vol met bloed, zweet en tranen hebben wij niet alleen een tijdschrift over Dordrecht geproduceerd, maar ook de stad leren kennen zoals hij is. Wij zijn van de stad gaan houden. Ik kijk nu compleet anders naar Dordrecht en ik zal er in de toekomst zeker vaker te vinden zijn. Met trots presenteren wij daarom dus ook: Groothoofd.
- Vera Noteboom
INHOUDSOPGAVE Binnenkort Dordtse binnenstad vol met tegelwijsheden! (P. 8)
“Alsof ze een blik asocialen opentrekken” (P. 10)
Driekwart van Dordtse jongeren voelt zich wel eens onveilig (P. 16)
Het bekende gezicht van Dordrecht (P. 20)
Vegan Bite(s) BACK! (P. 22)
Wat vrouwen echt willen? Een eigen straatnaam! (P. 24)
Als de nood hoog is.. (P. 29)
De Schapen die koppen (P. 32)
“Zo’n regio moet gewoon over hoger onderwijs beschikken” (P. 34)
3
1262: Alle munten voor Graafschap Dordrecht ingeslagen
1220: Stadsrechten Dordrecht
4
1457: Stadsbrand
1418: Dordrecht belegerd en belangrijkste plaats van het land
1575: Unie van Utrecht
1618-1619: Dordtse Synode
1795-1813: Patriotten aan de macht
1672: Cornelis wordt gelyncht met toestemming van Willem III
2019: Dordrecht op ĂŠĂŠn na grootste gemeente van Zuid-Holland
1953: Dordrecht fugneert als hulpverleningscentrum vanwege de watersnoodramp
5
Dordtse geschiedenis Middeleeuwen Dordrecht is ontstaan in de twaalfde eeuw als ontginningsnederzetting in een uitgestrekt veenmoeras, precies daar waar de brede zeestromen overgaan in binnenwateren. Goederen moesten worden overladen van zeeschepen naar binnenschepen. Dordrecht werd door de Hollandse graaf het centrum van het systeem en dus kwamen er tolheffingen. Dordrecht kreeg in 1220 als eerste in Holland van graaf Willem I stadsrechten. Later, in 1299 kreeg het ook het stapelrecht. Later zorgde dit ervoor dat elke lading van schippers uit moest worden geladen en te koop moest worden aangeboden. Hierdoor ontstond een enorme handel. In ieder geval vanaf 1262 - maar mogelijk al eerder - werden in Dordrecht ook alle munten voor het graafschap Holland geslagen. De periode 1350-1450 wordt wel Dordrechts Gouden Eeuw genoemd. De stad bekleedt dan een centrale plaats in het Baljuwschap Zuid-Holland (een rechtsgebied in het zuidelijk deel van Zuid-Holland en het noorden van Noord-Brabant) en het waterschap de Groote Waard. Tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten wordt in 1418 de stad belegerd door Jan van Brabant en Jacoba van Beieren. Maar het beleg wordt gebroken en kort daarop wordt het Hoeksgezinde Geertruidenberg, de enig overgebleven concurrent, platgebrand. Tot de nacht van 18 op 19 november 1421 was Dordrecht de belangrijkste plaats van het land. In de nacht van 18 op 19 november ontstond er een zware Noorwesterstorm als gevolg van zoutwinning en achterstallig onderhoud verzwakte dijken breken : de Groote Waard gaat kopje onder. Door deze Sint-Elisabethsvloed verliest Dordrecht zijn achterland als afzetregio, landbouwareaal en uitbreidingsgebied. Schepen beginnen het Stapelrecht letterlijk te omzeilen. Een tweede ramp volgt op 28 juni 1457, als bij een grote stadsbrand die vijf dagen woedt 700 huizen en een deel van de Grote Kerk in vlammen opgaan. Rotterdam neemt een deel van de wijnhandel over; Amsterdam ontdekt het Oostzeegebied als graanmarkt en houtleverancier. Dordt behoudt een deel van de houthandel en het Stapelrecht (dat op den duur een administratieve zaak wordt), maar laat na zich actief op nieuwe markten te storten.
16de tot en met 18de eeuw In 1572 is er de alteratie van 25 juni, waarbij Dordrecht zich aan de zijde van de opstand schaart en 200 watergeuzen binnen laat. Nog geen maand later wordt, van 19 tot 23 juli, in het voormalige Augustijnenklooster de Eerste Vrije (niet zoals gebruikelijk door de landsheer bijeengeroepen) Statenvergadering gehouden. Vanuit die vergadering wordt de opstand tegen Spanje gecoĂśrdineerd en gefinancierd; Willem van Oranje wordt weer als stadhouder aangesteld. Drie jaar later sluit men in het Hof de Unie van Dordrecht, die gezien kan worden als de eerste grondwet van Holland, en daarmee als de grondslag van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Van 13 november 1618 tot 29 mei 1619 wordt de internationale Dordtse Synode gehouden. Hier worden belangrijke besluiten genomen, zoals het opstellen van de Dordtse leerregels. Nog tijdens de Tachtigjarige Oorlog wordt in 1603 met de inpoldering van het Oude Land van Dubbeldam een begin gemaakt met de herwinning van het tijdens de Sint-Elisabethsvloed verloren land. Nog geen zestig jaar later is het Eiland van Dordrecht gereed, door inpoldering van de Noord- of Merwedepolder, de Zuidpolder, de Alloyzenpolder en de Polder Wieldrecht. Tussen die inpolderingen door breekt in 1636/1637 de grootste pestepidemie in de plaatselijke geschiedenis ooit uit; een op de zes Dordtenaren (circa 3700 mensen) verliezen hierbij het leven. In 1653 wordt Dordtenaar Johan de Witt raadpensionaris en daarmee de machtigste man van het land. In het rampjaar 1672 wordt hij met zijn broer Cornelis met stilzwijgende instemming van stadhouder Willem III gelyncht. Tijdens de patriottentijd doet Dordrecht opnieuw van zich spreken. De opkomende burgerij richt zich tegen de aristocratie en de stadhouder. Op 26 juli 1783 wordt het exercitiegenootschap De Vrijheid opgericht. De Dordtse gedeputeerden Ocker Gevaerts en Cornelis de Gijselaar veroorzaken een rel door gebruik te maken van de Haagse Stadhouderspoort, die gereserveerd is voor de stadhouder. Na een inval van de Fransen komen de patriotten in 1795 aan de macht; inlijving bij Frankrijk is het gevolg. Pas op 24 november 1813, na een mislukte beschieting door de Fransen vanuit Papendrecht, komt aan hun overheersing een einde.
19de eeuw tot nu In de 19e eeuw komen bij cholera-epidemieĂŤn honderden Dordtenaren om. Om verdere verspreiding te voorkomen, worden alle binnengrachten gedempt en waterleiding aangelegd. Na het midden van de eeuw breidt de stad zich als gevolg van een forse bevolkingsgroei uit tot over de Spuihaven. Dordrecht verandert in snel tempo van een rijke handelsstad in een verarmde industriegemeente. De spoorwegen nemen het traditionele vervoer via het water steeds meer over. De twintigste eeuw tenslotte staat in het teken van de crisis van de jaren dertig waarbij als werkverschaffingsproject de Dordtse Biesbosch wordt ingepolderd. Door grenswijzigingen met Dubbeldam wordt het mogelijk steeds nieuwe woonwijken en industriegebieden aan te leggen en het oude stadscentrum te saneren. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog, in de meidagen van 1940, vinden felle gevechten om de stad plaats. Tijdens de watersnoodramp van 1 februari 1953 fungeert Dordrecht, door haar ligging aan de rand van het rampgebied, als hulpverleningscentrum. Op 1 juli 1970 worden de gemeenten Dubbeldam (met ruim 10.000 inwoners) en een deel van Sliedrecht aan Dordrecht toegevoegd. De afsluiting van het Haringvliet in datzelfde jaar maakt een einde aan het periodiek overstromen van de laag gelegen delen van de stad. Anno 2008 is Dordrecht met bijna 120.000 inwoners de op twee na grootste stad van Zuid-Holland.
400 jaar Synode Dit jaar vierhonderd jaar geleden werd er in het Hof van Holland de synode gehouden en was Dordrecht een van de belangrijkste steden van Europa. Van 10 november 1618 tot 29 mei 1619 kwamen er meer dan honderd machtige politici, professoren en predikanten naar Dordrecht te vergaderen over thema’s als het voortzetten van de oorlog tegen Spanje en de positie van de kerk binnen de staat. Op politiek en religieus gebied staan er mensen lijnrecht tegenover elkaar, waaronder raadpensionaris van Oldenbarnevelt en stadhouder Maurits. Van Oldenbarnevelt wordt nog voor het einde van de Synode op 12 mei 1619 worden onthoofd. Ook werd er opdracht gegeven voor een nieuwe bijbel vertaling. Omdat hier veel predikanten aan zouden werken werd er gevraagd of de staten generaal hiervoor kon betalen. Omdat de staten generaal betaalde is de naam van deze vertaling de statenbijbel geworden. Om deze 180 dagen lang durende vergaderingen te vieren, opende Koning Willem-Alexander op 10 november de viering van de Synode met het starten van een robot die in 180 dagen de statenbijbel opnieuw zal schrijven. De koning nam een bijzondere bijbel mee uit zijn privÊcollectie om tentoon te stellen in het Dordrechts museum en las voor uit de statenbijbel. De robot is zo geprogrammeerd dat het automatisch de hele statenbijbel zal schrijven met een mechanische arm. Ook zullen er in de komende tijd tot 29 mei in Dordrecht diverse gratis en betaalde activiteiten plaatsvinden
7
Binnenkort Dordtse binnenstad v Het is dit jaar 400 jaar geleden dat de Synode van Dordrecht heeft plaatsgevonden. Om dat te vieren organiseert de stad verschillende activiteiten en evenementen, zo ook de bijeenkomst “Jij en de wijsheid van Dordt”. Hierbij zijn inspirerende Dordtenaren aan het woord om te vertellen over hun tegelwijsheid, want bibliotheek AanZet is opzoek naar dé tegelwijsheid van Dordrecht. Alle Dordtenaren kunnen meedoen door zijn of haar spreuk op te sturen. Na een aantal verkiezingsrondes later dit jaar zullen de populairste tegeltjes opgenomen worden in de bestrating van de Dordtse binnenstad. De opkomst is wat klein, maar geen reden voor afzeggen. De meeste bezoekers lijken bekenden van elkaar. Er wordt druk geconverseerd en hier en daar klinkt er gelach. Op het kleine barretje liggen hapjes en staan drankjes op ‘tegeltjes’, bierviltjes met daarop tegelwijsheden afgedrukt in de Dordtse kleuren rood en wit. In de zaal staat een grote muur met daarop kleine witte tegeltjes waar iedereen zijn of haar eigen tegelwijsheid op kan schrijven met een markeerstift.
8
De Bibliotheek kijkt terug op de Synode als een samenwerking rondom onze gezamenlijke taal die onze identiteit bevestigd heeft. Datzelfde willen we met de zoektocht genaamd #DordtseRooje 400 jaar later opnieuw creëren, een samenwerking rondom de taal die we spreken,” vertelt projectleider Tjarco van Raalte. “Om een format aan de zoektocht te geven is besloten om het toe te spitsen op tegelwijsheden, mede door bekende dichter en Dordtenaar Jacob Cats.” Met Dordtse Rooje moet een nieuw icoon voor de stad ontstaan als tegenhanger van Delfts Blauw.
“Dordrecht is de stad in het mooste natuurgebied” Er klinkt applaus, gejuich en gelach nadat de jongste spreker van de avond, Bibi Kraal (9), verteld heeft over haar tegelwijsheid. “Doe eens gek, je bent al normaal genoeg” luidt haar spreuk. Giechelend en van been springend vertelt ze waarom deze spreuk haar inspireert. “Omdat iedereen wel eens over zijn of haar grenzen heen kan.”
Eén van de boswachters van de Biesbosch, Thomas van der Es, doet ook mee met de zoektocht naar de Dordtse tegelwijsheid. Zo luidt zijn spreuk: “Dordtse natuur, van grote knager, vliegende deur en zwemmende steur, tot in uw achtertuin.” Zelf is hij niet aanwezig, maar hij heeft voorafgaand een filmpje gemaakt waarin hij zijn tegelwijsheid uitlegt. “Waar in Nederland vind je een stad, waar op het ene moment een zeearend over kan vliegen en met windstil weer de nachtegalenzang de huiskamers binnen kan dringen via een zolderraam dat openstaat? Volgens mij nergens. Eigenlijk is Dordrecht gewoon de stad in het mooiste natuurgebied van Nederland,” vertelt hij terwijl hij trots door de bossen van het natuurgebied loopt. “Het doel is om alle Dordtenaren de mogelijkheid te geven zich te uiten en in discussie te gaan over hun taalgebruik,” zegt van Raalte. “Mensen denken soms dat het alleen om Dordts taalgebruik gaat, maar dat is niet zo. Het gaat om wijsheden van
Dordtenaren, daarom hebben we een zeer diverse groep sprekers uitgenodigd om op eigen manier een tegelwijsheid te delen.” “Ik ben vanavond naar deze bijeenkomst gekomen om een aantal van de sprekers die ik ken te supporten en ik vind het leuk dat iedereen die hier komt lekker zichzelf kan zijn en er niet geoordeeld wordt”, vertelt een breed lachende bezoekster.
“Mijn geluk was er nooit geweest zonder al dat ongeluk” Na een aantal sprekers is het tijd voor de 19-jarige Dyllan. Het is muisstil in de zaal terwijl hij nerveus vertelt over zijn spreuk: “Zonder ongeluk is er ook geen geluk.” Hij vertelt over zijn verleden en over hoe hij twee jaar op straat heeft geleefd. Hij wil graag zijn leven beteren en anderen inspireren doormiddel van zijn verhaal. “Deze spreuk slaat terug op de tijden die ik heb gehad. Ik heb veel ongeluk gehad, maar dat heeft wel mijn geluk gevormd. Mijn geluk was er nooit geweest zonder al dat ongeluk.”
vol met tegelwijsheden! “Alle Dordtenaren, ex-Dordtenaren, import-Dordtenaren, mensen met een binding met Dordrecht mogen meedoen met de zoektocht. De enige vereisten zijn dat de uitspraak op een tegeltje past en in Dordrecht wordt gebruikt. De Bibliotheek wilde juist een project rondom de Synode viering neerzetten waar iedereen aan mee kon doen�, aldus van Raalte. ------------------------------De zoektocht van de bibliotheek gaat nog door tot 1 april 2019. Om mee te doen kan je je eigen tegelwijsheid insturen op de website, www.detegelvandordt.nl. De website kan ook geraadpleegd worden voor meer informatie of om de andere ingestuurde wijsheden te bekijken. De tegeltjes kunnen tevens ook besteld worden. In mei zal bekend gemaakt worden welke tegelwijsheden vereeuwigd zullen worden in de bestrating van de binnenstad.
9
“Alsof ze een blik aso
Een aantal maanden geleden opende dansclub Beneej haar deuren aan Tolbrugstraat Landzijde 6. Beneej is Dordts voor beneden en die naam is ook niet gek aangezien de dansclub zich huisvest in de kelder van het voormalige V&D pand in het centrum van Dordrecht. Hiermee was Dordrecht weer een dansclub rijker op een plek die bekend staat door de vele problemen bij vorige uitbaters. Nu maanden later, hoe pakt de komst van Beneej uit voor de bewoners?
10
ocialen opentrekken” De eerste maanden In Dordrecht wemelt het van de cafés, voornamelijk in het centrum. Op 15 juni 2018 zou Beneej daar ook bij gaan horen. Een café gevestigd in een pand met een beruchte geschiedenis als het om horeca gaat. Twee achtereenvolgende discotheken (Area Sixx en Ovis) moesten na gewelddadige incidenten de deuren voorgoed sluiten. De eigenaars van Beneej belegde een buurtbijeenkomst om de buurt gerust te stellen. “Mensen hadden zware verwachtingen, want ze verwachtten dat we een echte discotheek wilden beginnen”, zo gaf een van de eigenaren aan. “Natuurlijk zit er op dit deel van het pand de bestemming zware horeca, maar we worden een café annex danscafé. Dat verschilt in niets met andere bruine kroegen in de stad.” Hiermee probeerde Beneej de bewoners gerust te stellen dat de gevechten, lange rijen, braaksel en vernielingen die de vorige discotheken met zich meebrachten niet bij Beneej aan de orde zouden zijn. Dit zou aardig gelukt zijn, de scepsis verdween bij veel mensen en wilde zien wat Beneej zou bieden.
‘Bij ons is het elke week weer vechten” Vijf uur Wie nu rond vijf uur in de nacht door de Tolbrugstraat loopt merkt dat Beneej niet een café is als elk
ander café in de binnenstad. Waar je aan het Statenplein je alleen het geluid hoort van het opbouwen van de markt, langsfietsende krantenbezorgers en de cafés al uren gesloten zijn, hoor je in de Tolbrugstraat rond vijf uur gewoon nog mensen. Om de hoek waar een man wegloopt terwijl hij zijn gulp dicht trekt stinkt het naar een combinatie van braaksel en plas. De bekende kauwgommuur waar mensen overdag naar komen kijken ziet er op dit tijdstip toch
daar is het veel gevarieerder. Hier komt vooral dat jonge asociale rap publiek op af. Het is echt alsof ze elke week een blik asociale opentrekken. Ook met de komst van Boef is dat in mijn ogen een middelvinger naar de buurt”, gaf een van de buurt bewoners aan die anoniem wilde blijven. “Bij Merz zullen er vast ook wel klachten komen maar dan alleen vanwege de herrie. Bij ons is het elke week weer vechten. Mijn verzekering wil mijn ruiten niet meer verzekeren omdat ze de afgelopen jaren te vaak zijn ingegooid. Bij de vorige discotheek wel eens meer dan vijftig keer in één jaar.”
“Ik hoop echt dat het helemaal uit de klauwen loopt. Dan kan de tent daarmee gelijk gesloten worden”
vooral smerig uit. Beneej gaat namelijk pas rond vijf uur dicht, een tijdstip waar op veel plekken in Dordrecht al uren wordt geslapen en vrijwel ieder ander café al uren dicht is. Klachten Bewoners hebben hier genoeg van en maken zich hard om Beneej na iets meer dan een half jaar weer gesloten te krijgen. “We hebben er echt genoeg van. Dit is gewoon niet de plek voor zo’n soort tent. Dit is midden in onze wijk. Ook komt er een heel ander publiek op af dan bij bijvoorbeeld Merz,
Met de komst van Boef wordt gedoeld op het optreden van rapper Boef, die komt optreden het einde van de verbouwing en daarmee de heropening van Beneej te vieren. “Het zal nu nog drukker zijn dan normaal en je zou denken dat ik wil dat het rustig verloopt. Niets is minder waar. Ik hoop echt dat het helemaal uit de klauwen loopt. Dan kan die tent daarmee gelijk worden gesloten. Ik heb echt het idee dat dat nodig is voor sluiting want de gemeente luister niet.”
“De binnenstad is van ons allemaal. Niet alleen van de bewoners”
11
Vergunning De buurtbewoners beweren al sinds de opening en sinds kort ook advocaat Paul van Lange dat de gemeente de toegekende vergunningen te laat of zelfs niet heeft gepubliceerd en hier dus geen bezwaar tegen konden maken. Dit hebben ze nu met advocaat van Lange wel gedaan. “In de afgelopen vijftien jaar zijn er vijf exploitanten geweest en is het vijf keer hommeles geweest. De buurt is het zo langzamerhand helemaal zat. Het wordt tijd dat de bestemming zware horeca eraf wordt gehaald.” Een van de buurtbewoners geeft wel aan te denken dat de bestemming zware horeca er nog niet af is gehaald na vijf ‘mislukkingen´, “Het heeft allemaal te maken met geld. De gemeente moet de eigenaar van het pand
12
geld betalen om de bestemming te veranderen. Ik heb echt het gevoel dat het geld belangrijker wordt gevonden dan de burger.”
“Mensen hadden zware verwachtingen, omdat ze dachten dat we een echte discotheek gingen beginnen” De gemeente herkent zich niet in de aantijgingen en geeft aan dat vóór de opening van Beneej alleen bezwaar is gemaakt tegen dranken horecavergunning. Deze klacht kon de gemeente niet weigeren. Overlast klachten worden namelijk niet in deze beslissing meegenomen. Bij de ontheffing van sluitingstijden wordt hier wel naar gekeken maar volgens de gemeente is hier geen bezwaar tegen
gemaakt. Verbouwing Beneej kan zich niet vinden in deze klachten. “De binnenstad is van ons allemaal. Niet alleen van de bewoners.” Op 8 maart is Beneej na een lange verbouwing weer geopend. Naast het verbouwen van het interieur heeft Beneej ook van de kleine zaal een grote zaal gemaakt om meer bezoekers te kunnen verwelkomen. Om dit te bewerkstelligen heeft Beneej de toiletten en rookruimte verkleind. Beneej gaat ook proberen om de vergunning voor zware horeca terug te krijgen. De gemeente is de mogelijkheden daarvoor nu aan het uitzoeken.
“De buurt is het zo langzamerhand helemaal zat”
Hazelnootschuimgebakjes zelf maken? Probeer nu dit recept! Voorbereidingstijd: bereidingstijd:
10 min 50 min
Ingredienten Merenques -75 gr fijne kristalsuiker -20 gr maizena -100 gr poedersuiker -100 gr hazelnoten zonder velletje -3 eitwitten -Snufje zout Afwerking -4 el fijne kristalsuiker -6 hazelnoten -350 ml slagroom -1 zakje Klop – fix
Dit recept inclusief foto wordt mede mogelijk gemaakt door ‘Mariëlle in de Keuken’!
Bereidingswijze Merenques 1. Verwarm de oven voor op 170 graden. 2. Doe de hazelnoten in de oven of pan voor meer smaak. Laat ze erna goed afkoelen. 3. Voeg een snufje zout aan de eiwitten toe en klop het stijf. Voeg de kristalsuiker halverwege al kloppend toe. 4. Bak de cirkels hazelnootschuim in ca 40 minuten in de oven op 170 graden. Zorg ervoor dat de merenques lichtbruikn zijn gebakken. Om te controleren of de merenques krokant zijn, kan je er eentje doormidden breken. 5. Doe de maizena, hazelnoten en poedersuiker in een keukenmachine, vermaal de hazelnoten grof. 6. Spatel voorzichtig de stijfgeklopte eiwitten en hazelnootmengsel door elkaar. 7. Doe het hazelnoot-eiwitschuim in een spuitzak en spuit ca 12 cirkels van ca 6 cm doorsnede en ca 2 cm hoogte. 8. Zorg ervoor de merenques goed afkoelen en bewaar de 8 mooiste. De overige merenques vermaal je in de keuekenmachine, dit gebruik je later voor afwerking. Afwerking 1. Klop de kristalsuiker, slagroom en klop-fix stijf. 2. Spuit een toefje slagroom op 4 schuimpjes, leg er vervolgens 4 merengues met de vobenkant naar beneden naar beneden. 3. Gebruik de slagroom om de zijkanten van de gebakjes af te smeren met slagroom en druk ze rondom in het gemalen schuim. 4. Spuit zigzaggend de slagroom op de gebakjes. 5. Leg een hazelnootje op elk gebakje. 6. De hazelnootgebakjes moeten een half uur tot een uurtje rusten in de koelkast. Dit zorgt er voor dat het hazelnootschuim zachter wordt. (Niet te lang wachten want dan worden ze slap!)
E
! k j i l e k a m S et
13
The Suco Bar Voor een goede en gezonde lunch ben je bij The Suco Bar op het juiste adres. Groentesappen, Fruit smoothies en poke bowls; alles voor een gezonde eetstijl is hier te vinden. The Suco Bar is gebaseerd op Braziliaans streetfood en dat is ook te zien in het interieur van de zaak. De hippe stijl met het Zuid-Amerikaanse uiterlijk lokt je naar binnen. Er is genoeg ruimte in de zaak en het is de perfecte plek om te werken of gewoon lekker te lunchen. -------------------------------------------------------------------------The Suco Bar, Voorstraat 246, 3311 ET Dordrecht. Dinsdag t/m zondag geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur. Op donderdag geopend tot 20.00 uur. Gesloten op maandag.
Bakkerij Samen Nog maar een paar maanden is Bakkerij Samen op de voorstaat geopend maar het is nu al een begrip in Dordrecht. Alles wat verkocht wordt bij deze Iraanse bakker is vers en ambachtelijk gemaakt door eigenaren Sahar en Mo. Ze gebruiken het liefst zo min mogelijk machines en er wordt alleen maar gebruik gemaakt van natuurlijke grondstoffen. Het menu is een mix van Iraanse broden en lekkernijen maar ook oer-Hollandse producten zoals saucijzenbroodjes en eierkoeken. Daarnaast is het ook de perfecte plek om neer te strijken voor een kop koffie of een Iraans drankje. -----------------------------------------------------------------------------Bakkerij Samen, Voorstraat 292B, 3311 ET Dordrecht. Dinsdag t/m zondag geopend van 09.00 uur tot 18.00 uur. Gesloten op maandag.
14
CHAP
Chap•pen werkwoor straattaal vo
PPEN
rd [chapte, gechapt] oor iets eten.
URBAN Stel je de hamburger voor uit de reclames. De hamburger met dat mooie grote broodje, de uitpuilende sla en tomaten, de zure augurken en natuurlijk die ronde vleesschijf in het midden. Zo’n soort broodje wordt er ook geserveerd bij URBAN. Een hip eethuis aan de Spuiboulevard dat gevestigd is in een oud elektriciteitshuisje. Het menu staat vol met ambachtelijke frieten en grote hamburgers. Op de eerste verdieping van URBAN heb je een mooi uitzichtpunt over de spuiboulevard. Met vriendelijk personeel is het zeker een aanrader om hier een kijkje te nemen. -----------------------------------------------------------------------------URBAN, Achterom 100, 3311 GN Dordrecht. Maandag t/m zondag geopend van 12.00 uur tot 22.00 uur.
‘nJoy Met het strakke decor, de open keuken en de zoete geur van heerlijke chocolade is ‘chocoladeatelier’ ‘nJoy aan de Voorstraat een pareltje in de Dordtse binnenstad. Door de grote winkelruiten zie je al van ver de grote eetbare beelden staan. De grote open keuken aan het einde van de winkel waar je zelf de chocolade gemaakt kan zien worden en de meters grote naakte Adam en Eva van chocolade zijn de pronkstukken van de winkel. Naast deze pronkstukken heeft ‘nJoy ook een groot assortiment. Het assortiment omvat vrijwel alles wat met chocola te maken heeft, vele soorten bonbons, drank en chocolade tabletten. Wie echt van chocola houdt kan het geen kwaad om eens een kijkje te nemen bij ‘nJoy, die ook een vestiging in Rotterdam hebben aan de Nieuwe Binnenweg 72. -----------------------------------------------------------------------------‘nJoy, Voorstraat 320, 3311 CW Dordrecht. Dinsdag t/m zaterdag geopend van 10.00 uur tot 18.00 uur. Op zondag geopend van 12.00 uur tot 17.00 uur. Gesloten op maandag.
15
Driekwart van Dordtse jonger
Mauritsweg, Nieuw-Krispijn: een straat die zich bevindt vlakbij het Centraal Station en die omringd is met groen van het Weizigtpark. Tegenover de parkzijde staat een reeks portiekwoningen van driehoog, vergezeld met een flat van minstens twee keer die lengte. Op de stoep loopt een vrouw van middelbare leeftijd die haar hond uitlaat. Ze loopt richting een kruispunt waar het gebrom van een motor vandaan komt. Deze buurt is niet de meest welvarende, maar is zeker ook geen sloppenwijk.
16
ren voelt zich wel eens onveilig Toch heeft Nieuw-Krispijn in een onderzoek over onveiligheid in Dordrecht (2018) het hoogste onveiligheidsgevoelspercentage van alle wijken: 36 procent voelt zich wel eens onveilig. Oud-Krispijn, Crabbehof en Wielwijk scoren ook hoger dan gemiddeld op het onveiligheidsgevoel. Noordflank is een uitschieter wat betreft onveiligheid die mensen vaak ervaren. Het gaat hier om 25 procent. De percentages stijgen wanneer er wordt gekeken naar de Dordtse jeugd. De jongerenraad van Dordrecht heeft in januari ook resultaten van een onderzoek over onveiligheid bekendgemaakt. Het werd gedaan door middel van een enquête die is afgenomen door 817 Dordtenaren tussen de 14 en 26 jaar. Uit het onderzoek blijkt dat drie op de vier Dordtse jongeren zich wel eens onveilig voelt buiten de eigen wijk. Volgens de raad is het een ‘zeer representatief ’ beeld. “Dit zijn schokkende cijfers, er is nog veel ruimte voor verbetering voor wat betreft het veiligheidsgevoel van jonge mensen in de stad”, aldus Jelle Bürmann van de Jongerenraad. In de enquête van de raad is echter geen ruimte voor nadere toelichting; alleen antwoorden als ‘ja’ en ‘nee’ zijn mogelijk geweest, waardoor het ‘heel globaal’ is volgens de raad. Zoals gehoopt is het
wel een aanleiding geweest voor de gemeenteraad om de enquête te bespreken onder het onderwerp ‘integrale veiligheid’; zo’n drie weken later is het behandeld door de raadsleden.
“Twee derde voelt zich onveilig. Dat is een signaal dat we niet kunnen negeren”
Als gevolg op de uitvraag heeft GroenLinks van de Dordrechtse gemeenteraad een motie ingediend om een vervolgonderzoek te doen. De motie wordt gesteund door Beter Voor Dordt, CDA, D66, PvdA en de SP. “Het mag duidelijk zijn dat wij veel waarde hechten aan veiligheid en veiligheidsgevoel onder Dordtenaren. Of die nu jong zijn, wat ouder, hetero, een beetje bi of homo – dat maakt niets uit”, zegt Herman de Graaf van Beter Voor Dordt. “Om te kunnen bepalen welke actie er ondernomen moet worden naar
aanleiding van het signaal dat duidelijk uit het onderzoek naar voren komt, steunen wij de motie van GroenLinks”, vult hij aan. Ook Cor van Verk van de PvdA steunt de motie. “Twee derde van de jongeren voelt zich onveilig in zijn eigen omgeving en in de rest van de stad. Dat is een signaal wat we niet kunnen negeren. Ongetwijfeld zal dat signaal enigszins gechargeerd zijn, gezien het onderzoek, maar dat neemt niet weg dat het een signaal is waar we aandacht aan moeten besteden.” Daarentegen steunen SGP en de ChristenUnie de motie niet, maar de oproep wel. Volgens de partijen is de motie te veel op één groep gericht. “Wat ons betreft gaat het integraal veiligheidsplan over de veiligheid van alle Dordtenaren. Als jongeren het onveilig vinden op straat, dan vinden ouderen dat misschien ook wel”, meldt Veldman.
“Jongeren kunnen zich onveilig voelen omdat Trump ruzie maakt met Poetin” Wouter Kolff, de portefeuillehouder van veiligheid in Dordrecht, meldt dat het ‘globale’ onderzoek het lastig maakt om het veiligheidsgevoel tastbaar te maken, in tegenstelling tot feitelijke veiligheid dat gemeten kan worden
17
door middel van aangiftes. “Daar waar het gaat om veiligheidsbeleving, gaat het om een hele hoop andere zaken”, legt Kolff uit. “Jongeren kunnen zich bijvoorbeeld onveilig voelen omdat hun ouders in een scheiding liggen, jongeren kunnen zich onveilig voelen doordat Trump ruziemaakt met Poetin en dat op tv zien of op internet, dus er zijn allerlei factoren waardoor jongeren zich onveilig kunnen voelen.” De politie en gemeente kijken voortdurend naar wat er speelt in de Dordtse wijken op het gebied van veiligheid, zegt Mirjam Vermaat, beleidsadviseur van Openbare orde en veiligheid. De prioriteiten die worden aangepakt verschillen per wijk. “Bij de ene wijk kan dat overlast van jongeren zijn, bij een andere wijk zijn dat meer ondermijnende activiteiten. Ook is er overlast van drank- en
18
drugsgebruik.” Continu kijken de wijkagenten naar wat er speelt in de wijk en waar aandacht en vertrouwen op gehecht moet worden.
dan in wijken waar minder jongeren wonen. In het centrum heb je te maken met horeca, dus dan zal je eerder last van alcohol op straat kunnen hebben”, meldt Vermaat. “Onveiligheid kan komen door Deze factoren kunnen de oorzaak de bevolkingssamenstelling zijn voor het onveiligheidsgevoel onder jongeren. Sommige wijken springen er wat negatiever uit, zoals Nieuw-Krispijn, Crabbehof en Wielwijk. Oorzaken hiervan kunnen verschillend zijn. “Dat kan deels komen door de bevolkingssamenstelling. Wijken waar meer jongeren wonen heb je ook kans op meer jongerenoverlast
Nu kijkt de gemeenteraad naar hoe het onderzoek specifieker kan worden. “Op basis daarvan, als we het wat beter in beeld kunnen brengen, kunnen we kijken wat we kunnen doen”, zegt de beleidsadviseur. De resultaten van het vervolgonderzoek zullen naar verwachting van de portefeuillehouder van integrale veiligheid binnen drie maanden bekendgemaakt worden. Als het vervolgonderzoek de enquête bevestigt, zal er met de jongerenraad, gemeenteraad en politie gekeken worden naar een aanpak om het veiligheidsgevoel te verbeteren.
Parels van Dordrecht
Het bekende gezicht van Dordr
recht In het kantoor van de Burgemeester aan de Spuiboulevard in Dordrecht waren wij uitgenodigd om in gesprek te gaan met Wouter Kolff, de burgemeester van Dordrecht. U bent nog maar relatief kort burgemeester van Dordrecht niet waar? Ja inderdaad, volgende week is het anderhalf jaar geleden dat ik werd geïnstalleerd. Hiervoor was ik al wel burgemeester van de gemeente Veenendaal. Ik kom overigens wel uit de buurt van Dordrecht want ik ben opgegroeid in de Hoeksche Waard. Toen daarna ben ik gaan studeren in Rotterdam om dan daarna weer in Utrecht te studeren.
“Het heeft niet het imago van een studentenstad” Merkt u verschillen tussen de gemiddelde Dordtenaar en Veenendaler? Jazeker, tussen inwoners valt dat bijna niet op want je bent die gewoontes van elkaar gewend maar tussen Amsterdammers en Rotterdammers zitten duidelijke verschillen. Dat heb je dan natuurlijk ook tussen Dordrecht en Veenendaal.
Doordat u in zoveel plekken in Nederland bent geweest vraag ik mij dan wel af wat de Dordtenaar zo uniek maakt? Toch wel het hoge arbeidsethos. Niet lullen maar poetsen, dat Rotterdam ook heeft. En verder zitten we natuurijk op een eiland wat ertoe leidt dat we ook een beetje dezelfde eilandcultuur hebben zoals bijvoorbeeld Texel en Vlieland. En daarbovenop nog een sausje calvinisme omdat we toch wel in de biblebelt liggen. Dat met ook nog eens 120 nationaliteiten zorgt voor een interessante dynamiek in de stad. Verder kunnen wij in Dordrecht best wel een stuk trotser zijn op onszelf. We kunnen erg goed klagen maar waneer er kritiek van buiten af komt is het huis te klein.
En Dordrecht heeft natuurlijk ook best wel veel aandacht van buitenaf natuurlijk dankzij de Sinterklaasaantocht, Koningsdag en the Passion binnenkort.
Inderdaad, met the Passion lok je natuurlijk al een groot publiek naar de stad en daarbovenop zitten er ook nog eens 3 miljoen mensen thuis die op hun tv-scherm onze prachtige binnenstad kunnen zien. Dat is een geweldig visitekaartje van ons.
“Dordrecht is hartstikke uniek” En daarbij moet je niet de terugkerende activiteiten vergeten. Evenementen zoals de kerstmarkt en voor mij dit jaar voor het eerst Dordt in Stoom zorgenvoor superveel aandacht van buiten de Drechtsteden. Daarbij heb je dan ook nog eens muziek festivals zoals Big Rivers en Wantijpop van een hele andere orde maar die ook weer goed voor het imago van de stad zijn. Hierbij hebben we een diverse agenda waar voor ieder iets wils tussen zit.
Wat vind u ervan dat Dordrecht een imago kan krijgen als christelijke hoofdstad met evenementen zoals the Passioen de Synode?
The Passion is publiek evenement dat betekend dus dat al die mensen die ernaar kijken echt niet elke zondag in de kerk zitten. Plus je kan stellen dat in Dordrecht de mogelijkheid om te geloven in wat je wilt is begonnen met de eerste vrije statenvergadering. En verder organiseren we genoeg andere dingen die niet een religieus thema hebben.
Dordrecht is een van de weinige grote steden die zoveel last heeft van vergrijzing. Wat doet het college hieraan?
Je hebt gelijk dat Dordrecht inderdaad niet echt het imago van studenten stad heeft zoals steden als Leiden en Utrecht. Dat leid er dan wel toe dat veel jongeren daar gaan wonen tijdens hun studie maar vaak betekent het ook dat ze weer weggaan als ze hun diploma binnen hebben, dat roept voor ons de vraag op voor wie moeten we in Dordrecht dan woningen bouwen. De komende jaren komen er 13.000 huizen bij en dan moet je bepalen hoeveel daarvan starter/ studentenwoningen worden en hoeveel we voor de middeninkomens bouwen. Hiervan zal dan uiteindelijk wel een aanzienlijk stuk voor jongeren zijn omdat veel studenten hier kunnen wonen omdat onze stad een stuk goedkoper is dan een plek als Rotterdam of Amsterdam. Verder heeft het lage percentage studenten ook te maken met het aanbod horeca en winkels. Hiervan vind ik dat er de afgelopen jaren al wel aanzienlijk veel verbetering is ingekomen. Dan heb je nog scholen die zich in Dordrecht hebben gevestigd. Ook al is onze hogeschool erg klein de mogelijkheid tot middelbaar en beroepsonderwijs is erg sterk in onze stad. Plus we zitten in gesprekken met de Rotterdamse hogeschool om hier in de stad een 2 jarige hogeschool opleiding kunnen openen Oftewel we doen heel erg ons best om studenten hier vast te houden maar de veranderingen zijn nog niet direct te zien. Ik verwacht in de komende jaren dat het aantal jongeren in de stad echt wel gaat stijgen.
Is er een mogelijkheid om een universiteit naar Dordrecht te halen? Het lijkt mij een leuk plan maar niet bepaald realistisch. Wageningen heeft een relatief jonge Universiteit van 100 jaar oud die succesvol is maar dat komt voornamelijk omdat het een gat opvult. Hier heeft Dordrecht geen mogelijkheid voor dus voorzie ik een Universiteit in de korte toekomst niet snel.
“Ik verwacht in de komende jaren dat het aantal jongeren in de stad echt wel gaat stijgen” Dan tot slot, welk aspect van de stad houd u het meest van?
Daar kan ik meerdere antwoorden op geven maar ten eerste is Dordrecht hartstikke uniek in dat het een mooie natuur heeft met de Biesbosch en een historische binnenstad. En dan als burgemeester zijnde vind ik de mengeling van al die nationaliteiten erg mooi.
21
Vegan bite(s)
De zon schijnt fel op het zwarte doek van de tent. Op het doek staat de tekst ‘jaarlijks sterven er ongeveer 650 miljoen dieren in Nederland voor voedsel’. Af en toe klinkt er gelach onder de actievoerders, er hangt een ontspannen sfeer. De eerste nieuwsgierige blikken van voorbijgangers zijn gezien. Er worden witte jasjes uitgedeeld waarop in grote schreeuwerige letters ‘Bite back’ staat. Bite back is een organisatie, die volgens de website van Bite Back zich al 15 jaar inzet voor de rechten van zwakke en weerloze dieren.
Ze sensibiliseren consumenten en bedrijven, voeren in het oog springende publieksgerichte acties, onthullen dierenmishandeling door undercover onderzoeken, zette nieuwe technologie in om mensen over te halen over stappen naar een diervriendelijke levenswijze, ondersteunen internationale campagnes om dierenleed onder de aandacht te brengen. De acties worden door heel het land gehouden. Zo staan ze ook regelmatig in Breda, Eindhoven en Rotterdam en dus ook in Dordrecht. De tent zelf staat vlakbij ‘Kippie’, een winkelformule die kip verkoopt. In de toekomst zullen ze echter ergens anders moeten gaan staan. KFC zal zich namelijk in het nu nog leegstaande bedrijf vestigen.
22
De verkopers van kippie lijken niet te reageren op de actie die voor hen zaak afspeelt. Ze blijven stug doorwerken en laten zich niet afleiden. Er is geen contact gemaakt met Kippie of andere omliggende eetzaken.
Ook vandaag zijn de vrijwilligers en organisatoren weer klaar voor een confrontatie met het publiek, een vegan outreach actie. De vrijwilligers en organisatoren verzamelen. Waarna wordt uitgelegd wat er vandaag op de planning staat ook worden de omgangsregels tussen de vrijwilligers en het publiek herhaald. “In het verleden waren er heel weinig vegetariërs, laat staan Veganisten” De organisatie geeft aan geweldloze acties te willen voeren. Op de website geven ze aan racistische, xenofobe, seksistische en andere discriminatoire uitlatingen (of het verspreiden van zulk gedachtegoed) niet te tolereren. Ook zouden ze het recht hebben om hierop personen te weigeren bij de actie. Toch blijven de actievoerders rustig wanneer mensen langs lopen en hardop lachen. Ook wanneer voorbijgangers zwaar en grof tegen de actievoerders in gaan, blijven ze rustig. “Wij willen dat mensen ons
begrijpen, dat mensen zien en begrijpen waar wij voor staan. Dit proberen wij op een rustige manier over te brengen, dit wordt ondersteund door het rustige beeld van onze formatie. We staan stil, zeggen niks en reageren niet op omstanders’”, aldus Linsey, een van de coördinatoren van de actie. “Via deze bril kunnen mensen een kijkje nemen in het leven van dieren” Even later begint de formatie. Heel even lijkt het alsof ik spanning van de gezichten van de formatieleden kan aflezen, maar zodra ze in formatie staan, kijken de actievoerders neutraal en bewegen ze niet. Mensen komen nieuwsgierig kijken. Er zijn boze, niet geïnteresseerde, maar ook begripvolle en nieuwsgierige omstanders. De outreachers, actievoerders die met omstanders in gesprek gaan, houden zich rustig en proberen op een duidelijke en geduldige manier uit te leggen waar Bite Back voor staat. Outreacher Peter zegt daarover het volgende: “Mensen reageren automatisch, ze zijn nieuwsgierig door onder andere onze opvallende jasjes en borden. Ze willen weten wat er gebeurd. Op het moment dat ze stil staan, spreken wij ze aan. We vragen
wat ze ervan vinden, wat er anders zou kunnen en of ze bijvoorbeeld weten wat de gevolgen zijn van vlees eten.” Bewegende beelden zouden volgens Peter het actievoeren een stuk makkelijker maken, omdat mensen veel eerder geschokt zijn door bewegende beelden dan door bijvoorbeeld verhalen. Er wordt dan ook vaker actie gevoerd met behulp van bewegende beelden. houden. De outreachers proberen mensen ook over te halen om gebruik te maken van een VR-bril. Via deze bril kunnen mensen een kijkje nemen in het leven van dieren. Er zijn drie filmpjes te bekijken, een filmpje van koeien, kippen of varkens. In het filmpje wordt tot in detail de leefomstandigheden van deze dieren laten zien. “In het verleden waren er heel weinig vegetariërs laat staan veganisten. Tegenwoordig geven mensen heel vaak aan dat ze al minder vlees eten dan vroeger. Mensen worden zich steeds vaker en eerder bewust van de nadelige gevolgen van het eten van vlees voor dier en milieu bijvoorbeeld. En dat is wat wij willen. Wij willen mensen wijze op de slechte leefomstandigheden van dieren en mensen overtuigen om veganist te worden.”
23
Wat vrouwen echt willen?
Vrouwen die geen eigen straatnaam kunnen verdienen klinkt als onacceptabele muziek in de oren van Dordtenaren. Om deze reden is een motie ingediend en aangenomen door de gemeenteraad van Dordrecht voor meer Dordtse vrouwen op straatnamen. Of het ook gaat lukken‌
24
Een eigen straatnaam! “Wij zien deze motie als een klap in het gezicht voor alle Dordtse vrouwen.” Deze eerste tegenreactie van Rolin den Heijer, raadslid van VVD Dordrecht, laat in de vierde gemeenteraadsvergadering van het jaar veel open monden vallen en wenkbrauwen doen fronsen. Alle 39 aanwezige raadsleden rumoeren verontwaardigd met elkaar. Burgemeester en voorzitter Kolff vraagt om doodse stilte rondom de U-vormige raadstafel in het ouderwetse Dordtse stadhuis. Den Heijer vervolgt zijn openingsspeech: “Alsof vrouwen niet op eigen initiatief een straatnaam kunnen verdienen. Ik ben zelf geboren op het Aletta Jacobs-erf en heb gewerkt naast het Top Naeffpad. Mijn fractielid Robin Noldus is geboren op het Joke Smit-erf en ik kan zo nog wel even doorgaan.” Na het slot van Den Heijders ongemakkelijke praatje wordt de aandacht onmiddellijk gevraagd door Kitty Kruger, fractievoorzitter van GroenLinks Dordrecht. En zij begint met een bijtende uithaal naar Den Heijer: “Dat zijn niet allemaal Dordtse vrouwen. De commissie die de straatnamen bedenkt, bestaat nu uit drie mannen en deze heren denken alleen maar aan mannelijke kandidaten bij het benoemen van straatnamen.” “Nou,” grinnikt Den Heijer, “ik vind het een opmerkelijke aanname dat mannen de hele dag alleen maar aan mannen denken!”
“Daarnaast zijn de straten onbereikbaar op Google Maps” Vrouwenemancipatie is al jaren het onderwerp in veel steden. In de eenentwintigste eeuw heeft de derde feministische golf al Parijs, Washington én Amsterdam bereikt, waarbij vrouwen de straten zijn opgegaan om
te protesteren tegen ongelijkheid en intolerantie. Bij deze derde golf wordt de nadruk voornamelijk gelegd op zelfontplooiing bij de vrouw.
volgens hen leiden tot een betere afspiegeling van de Dordtse samenleving. Maar wat is nou een realistische afspiegeling voor de straatnamen?
“Je kan niet zomaar een straat verdienen”
Dit feministische gedachtegoed heeft dus nu ook Dordrecht bereikt, weliswaar op het gebied van straatnamen. Dordrecht bestaat uit totaal 1066 straten waarvan 10 procent vernoemd zijn naar personen. Toch zijn er maar drie Dordtse straten vernoemd naar Dordtse vrouwen op het Eiland van Dordrecht: Wijnie Jabaaijlaan (vorig jaar geopend op verzoek van de vrouwen), Top Naeffpad en Charlotte van Praagpad. Alle drie de ‘straten’ zijn nog geen kilometer lang en de twee laatstgenoemde bevinden zich in parken. Daarnaast zijn de straten onbereikbaar op Google Maps.
Man-vrouwverhouding Het beste antwoord voor de Dordtse vrouwen ligt bij de straatnamencommissie. De commissie bestaat echter wel uit drie mannen en staat bekend als ‘De Witte Mannenclub’. Twaalf van de veertien vrouwelijke raadsleden hebben mede om deze reden een motie ingediend bij de gemeenteraad voor verandering. In het voorstel staat omschreven dat de verhouding tussen man en vrouw in Dordrecht momenteel niet in verhouding is en geen realistische afspiegeling van de Dordtse samenleving weergeeft. De vrouwelijke raadsleden verzoeken de gemeenteraad om minimaal een of twee vrouwen toe te voegen aan de straatnamencommissie. Dit zal
Fractievoorzitter Kruger heeft hier een antwoord op: “Ik zou nooit helemaal fiftyfifty doen, want dat is ook raar. Anders moet je ook denken in andere categorieën. Uiteindelijk gaat het erom dat Dordtse vrouwen herdacht worden en in Dordrecht niet vergeten worden. Maar kijk, straten worden alleen vernoemd naar mensen die meer dan 10 jaar dood zijn, hè. Het is dus niet zo dat ik een straat naar mezelf kan laten vernoemen. Dat is voor mij sowieso niet mogelijk, want mijn achternaam is al gebruikt voor een Zuid-Afrikaanse president, ook weer een man, die in dat gebied bekend is geworden.”
Jaar van de Vrouw 2019 is uitgeroepen tot het ‘Jaar van de Vrouw’ en dus krijgen dit jaar ook straatnamen die vernoemd zijn naar Dordtse vrouwen de aandacht. Honderd jaar geleden kregen vrouwen stemrecht en dat werd in Dordrecht op 8 maart, Internationale Vrouwendag, groots gevierd. Op deze dag is een wandeling gemaakt langs huizen van bekende Dordtse vrouwen en is veel aandacht gegeven aan de positie van de vrouw. Deze dag is georganiseerd door het Vrouwen Kunnen Alles (VKA), een platform dat activiteiten regelt rondom vrouwelijke Dordtenaren. Daarnaast gaat VKA later dit jaar een lijst presenteren met Dochters van Dordrecht, belangrijke Dordtse vrouwen, die een straatnaam verdienen. Op deze lijst staan onder meer de vrouwen Lenie Dicke, koerierster in het verzet
25
van de Tweede Wereldoorlog, en Mej. Dr. K. Hommes, de eerste vrouwelijke stadsapotheker. Tijdens het Jaar van de Vrouw wordt de nadruk ook gelegd op jonge vrouwen die iets willen bereiken. In ‘mannelijke’ beroepen als de techniek, politiek en ICT is een groot vrouwentekort. Kruger: “Het maakt niet uit of je man of vrouw bent. Het maakt niet uit of je bibliothecaris of chirurg bent. Iedereen kan een straatnaam verdienen als diegene dat wilt. Maar er zijn natuurlijk wel een aantal eisen, want je kan niet zomaar een straat naar jou laten vernoemen.”
“Wij willen toch niet terug naar de 19e eeuw?” Voor een nominatie op de lijst van Dochters van Dordrecht zijn de volgende criteria opgesteld:
26
1) De persoon moet een sterke binding hebben met Dordrecht 2)De persoon moet een betekenis hebben voor Dordrecht 3) De persoon moet een sociale en maatschappelijke betekenis hebben voor de ontwikkeling van de vrouwen door de eeuwen heen 4) Over de persoon moet een verhaal te vertellen zijn en een activiteit omheen kunnen worden georganiseerd Jacqueline van den Bergh is samen met Kruger lid van vrouwenplatform VKA en zij is coördinator van het project Dochters van Dordrecht. Het raadsbestuur gaat in overleg met de straatnamencommissie vóór het einde van het tweede kwartaal dit jaar terug rapporten over de naamgeving van Dordtse vrouwen. Jacqueline
daarentegen is al vanaf het begin van dit jaar bezig met de naamgeving: “Ik ben bezig met het inventariseren van alle nominaties voor Dochters van Dordrecht. Er komen nog steeds nominaties binnen voor straatnamen. Daarnaast breng ik alle activiteiten voor het Jaar van de Vrouw in kaart.”
Tegenstanders VVD-fractielid Rolin den Heijer is niet de enige tegenstander van het voorstel voor meer Dordtse vrouwen in straatnamen. PVV-raadslid Saskia Rutten-Alberts is één van de twee vrouwelijke raadsleden in de gemeenteraad die niet haar handtekening heeft gezet onder de motie. Zij stelt in de gemeenteraadsvergadering dat emancipatie bereikt moet worden door samenwerking tussen man en vrouw en dat is volgens haar niet gebeurd tijdens dit voorstel. Rutten legt dit uitgebreid uit tijdens haar mening speech: “Emancipatie vind ik heel belangrijk, maar het viel mij op dat deze motie alleen was verstuurd naar alle vrouwen in de gemeenteraad. Heel vreemd. Wij willen toch niet terug naar de 19e eeuw waarin mannen en vrouwen veel dingen apart deden?”
Streetart in Dordt
Streetart in Dordt
Als de nood hoog is..
Er zijn te weinig openbare toiletten in Dordrecht. Inwoners klagen dat er geen enkele toilet 24 uur per dag geopend is en dat er te weinig toiletten in het centrum zijn. Dit probleem speelt al langer. Er is een motie ingediend door de partijen GroenLinks en PvdA. Zij vinden, naar aanleiding van het vele geklaag van inwoners, dat er meer openbare toiletten in de stad moeten komen en dat sommige toiletten langer open moeten blijven.
29
“80,3 procent van de respondenten ervaart een tekort aan openbare toiletten” Openbare toiletten Het is er kaal, uitzichtloos maar wel redelijk schoon. Het gaat hier over het openbare toilet bij de McDonald’s in Dordrecht dat open is tot twee uur ’s nachts. Je moet 35 cent betalen om te mogen plassen. Wil je bij het toilet komen, dan moet je eerst de McDonald’s binnengaan en ook nog eens twee trappen omhoog lopen. De dames- en herentoiletten zijn gescheiden, dus je kunt alleen plassen bij het toilet van je eigen geslacht.
“We zijn blij met de stappen die worden ondernomen op de wegwijzing naar de toiletten toe” Een ander schoon toilet vind je bij de Hema. Waar Hema tegenwoordig om bekend staat is dat ze gender neutrale kleding verkopen en in Dordrecht zijn er blijkbaar ook genderneutrale toiletten te vinden. Het maakt niet uit bij welke toiletruimte je naar binnen gaat. Elk geslacht is welkom. Een toiletbezoek kost je 50 cent. In Dordrecht hangen er kindertekeningen aan de muur bij de Hema-toiletten en zijn er muurschilderingen gemaakt. Dit oogt kindvriendelijk. Ook bij de VVV in Dordrecht kun je naar het toilet. Om daar te komen moet je eerst via de tribune in het pand naar beneden lopen door een lange gang. Onderweg kom je allerlei weetjes uit de geschiedenis op een tijdbalk tegen. Aan het eind van de tijdbalk op de muur kom je uit in een gang waar de openbare toiletten zich
30
bevinden. Op de deur staat dat een toiletbezoek je 50 cent kost. Je moet wel gepast betalen, want er kan niet gewisseld worden. Bertus van der Vegt, ambtenaar van de gemeente Dordrecht, zegt dat er nog vier toiletten in het centrum te vinden zijn. Hij verteld dat er bij twee fietsenstallingen, bij het station en bij de parkeergarage een openbaar toilet te vinden is. Commentaar Van der Vegt heeft geen mening over de hoeveelheid openbare toiletten. “Dat moet je aan de inwoners van Dordrecht vragen.” In Dordrecht wordt door inwoners veel geklaagd over toiletten, zo blijkt uit een gepubliceerd document van GroenLinks en de PvdA in Dordrecht. ‘’80,23 procent van de respondenten ervaart een tekort aan openbare toiletten.’’ Een medewerkster van de VVV in Dordrecht bevestigt dit. “Er zijn weinig openbare toiletten. “Alleen hier, bij het station, bij de HEMA en bij de McDonald’s kun je voor zover ik weet openbare toiletten vinden.” Ze vindt dat de gemeente meer toiletten moet bijbouwen. “Er zijn nu te weinig openbare wc’s en ze zitten hier allemaal centraal op één plek. Het zou meer verspreid moeten zijn.”
“Het is wel handig om te weten waar de openbare toiletten zitten” Politieke kwestie Al sinds 2017 zijn GroenLinks en de PvdA bezig om een plan op te
stellen, om meer openbare toiletvoorzieningen te regelen. Tijdens diverse raadsvergaderingen is het hamerstuk ‘als de nood hoog is’ besproken. Dit voorstel gaat over het eventueel plaatsen van extra openbare toiletten. Op dit moment telt Dordrecht er 21. Chris van Benschop, raadslid van de fractie van partij GroenLinks, zegt dat ‘GroenLinks wel akkoord gaat met dit hamerstuk, al gaat het wel samen met de teleurstelling dat er geen openbare toiletten 24 uur per dag beschikbaar gaan zijn.’ Ook ziet hij een stijgende lijn: “We zijn blij met de stappen die worden ondernomen op de wegwijzing naar de toiletten toe. We zullen het goed blijven volgen en de wethouder blijven oproepen om te kijken of er de mogelijkheid voor een openbaar toilet zich voordoet.”
“We stellen het stuk vast met hetgeen erover gezegd is” Dan van Leeuwen, raadslid van de fractie van PVV zegt dat de partij tegen deze motie is. “We zijn voor de wegwijzing van waar de toiletten te vinden zijn. We zijn tegen het instellen of installeren van een nieuw openbaar toilet.” Burgemeester Wouter Kolff gaat met deze twee stemverklaringen akkoord. “We stellen dit stuk vast met hetgeen dat erover is gezegd.” Er wordt verder niks met het probleem van de openbare toiletten gedaan. Wegwijzing Bij het stadskantoor in Dordrecht vertelt een medewerkster dat je op Google kunt opzoeken waar je openbare toiletten in Dordrecht
kunt vinden. “Zelf hebben wij ook een openbaar toilet.” Ze laat zien hoe dat moet, maar het levert maar vijf resultaten van openbare toiletten op. Het openbare toilet van het stadskantoor staat er niet tussen. “Dat is gek. Het openbare toilet van ons staat er niet tussen. Google klopt niet. Er zijn namelijk nog veel meer toiletten.” Een andere medewerkster van het stadskantoor kijkt mee terwijl haar collega de openbare toiletten opzoekt. “Het is wel handig om te weten waar de openbare toiletten zitten. Vooral voor de mensen die bijvoorbeeld een darmziekte hebben. Het is wel handig dat die snel naar het toilet kunnen.” Van der Vegt vertelt dat er een app is die mensen kunnen downloaden om de openbare toiletten in het centrum te vinden. “Mensen kunnen de app ‘hoge nood’ installeren. In deze app vind je een aantal functies: voorzieningen, openingstijden en beschikbaarheid.” Hij zegt dat de app is ontwikkeld in samenwerking met de darm-, maag- en leverstichting zodat mensen met een plas- of darmprobleem makkelijk een toilet kunnen vinden.
“Elke inwoner of bezoeker moet 24/7 gebruik kunnen maken van een openbaar toilet” Betere voorzieningen Volgens van der Vegt zijn er bedrijven die hun toiletten beschikbaar stellen. “Het enige nadeel is dat deze toiletten niet 24 uur per dag open zijn.” Verder moet de gemeente volgens hem ‘geld beschikbaar stellen zodat er extra toiletten in de stad geplaatst kunnen worden.’ “Eerder kan dat niet.”
GroenLinks pleit nog steeds voor het verhogen van de hoeveelheid openbare toiletten in Dordrecht. Zo schrijven ze in hun uitgebrachte rapport dat ze nog steeds willen dat er minimaal één toilet wordt geplaatst in het centrum dat 24 uur per dag geopend is. “Elke bezoeker of inwoner moet 24/7 gebruik kunnen maken van een openbaar toilet.” Ook willen ze de vindbaarheid van de toiletten verbeteren aangezien het nu vaak erg onduidelijk is waar precies een openbaar toilet is. 85% van de respondenten geeft namelijk aan dat de huidige openbare toiletten moeilijk vindbaar zijn. Groen-
Links wil daarnaast meer toiletten plaatsen op plekken buiten het centrum. Ze noemen als voorbeelden de buitengebieden, de rand van natuurgebieden zoals de Merwelanden of de Biesbosch, rond de grote kerk en bij de parkeerplaatsen die buiten het centrum liggen. In een van de stadsparken wil GroenLinks ook nog kijken naar mogelijkheden tot het plaatsen van een toilet. Misschien dat er daarna nog mogelijkheden zijn om naar meerdere stadsparken uit te breiden.
“Mensen kunnen de app ‘hoge nood’ installeren”
31
De Schapen
Een belangrijk onderdeel van een voetbalclub zijn de supporters. Vaak wordt er gezegd dat de supporters de identiteit van een voetbalclub zijn. Dat zonder de supporters een voetbalclub geen toekomst heeft. De steun van supporters kan een voetbalclub er in moeilijke tijden doorheen helpen. FC Dordrecht is een club in zwaar weer. Na het eenjarige avontuur in de Eredivisie bungelt de club nu al vier jaar in de onderste regionen van de tweede divisie. Wat vinden de supporters hiervan? Hebben ze nog vertrouwen in de club? De eerste seizoenshelft Het humeur van de FC Dordrecht supporter was de laatste maanden niet opperbest. De club stond op een teleurstellende negentiende plaats en het spel gaf weinig reden om te denken aan verbetering. “Teleurstellend is wel het meest gehoorde kreet vanuit de supporters. Er is dit seizoen gekozen voor een jonge getalenteerde selectie, maar dit levert vooralsnog veel verloren wedstrijden op. De kreet ‘tussenjaar’ die werd gebruikt door de technisch directeur werd hem niet in dank afgenomen. Daardoor lijkt het ook of er op voorhand al genoegen wordt genomen met een lage klasseringen.” Dit waren geluiden die de supportersvereniging in de winterstop uitriep op de tribunes en in het supportershome. Met slechts twee overwinningen en een negatief doelsaldo was er weinig te vieren aan de Krommedijk.
32
die koppen
Ontslag
Een paar wedstrijden voor de winterstop werd Gerard de Nooijer ontslagen vanwege slechte resultaten. “Het afscheid van de Nooijer viel bij de supporters goed. Ondanks de periodewinst afgelopen seizoen is het al drie seizoenen erg mager wat hij heeft gepresteerd. Onvrede op de tribunes was groot. De tactiek was te vaak erg verdedigend en het spektakel op het veld bleef vaak uit. Dat is toch waar je bij Dordt voor komt. Je wil aanvallend voetbal zien met veel strijd en passie.”
Claudio Braga FC Dordrecht hoopte de smaak van de slechte eerste seizoenshelft weg te spoelen met het aantrekken van trainer Claudio Braga, die bij onder andere Feyenoord en Fortuna Sittard heeft getraind. In de tweede seizoenshelft hebben ze van de zeven wedstrijden slechts twee wedstrijden verloren en hoewel de club hiermee slechts op de zeventiende plek staat is de sfeer op de tribunes weer wat beter. “Met het toevoegen van spelers als Jari Schuurman, Joël Zwarts en Crysencio Summerville zit er meer voetbal in de ploeg en komt Dordt beter voor de dag. Resultaten zijn goed, met de overwinningen in en tegen Helmond en Cambuur Leeuwarden. Het punt thuis tegen NEC had ook een overwinning moeten zijn. De ploeg laat zien te kunnen voetballen en dat stemt het publiek op de tribunes tevreden.” Aldus de supportersvereniging van de Dordtenaren, die zichzelf ook wel de Schapenkoppen noemen.
Rik Maaskant Commercieel directeur van de club, Rik Maaskant, kan zich wel vinden in de hedendaagse staat van de club. “Gelet op de algemene begroting en het beschikbare spelersbudget staat FC Dordrecht min of meer op de juiste positie op de ranglijst van de eerste divisie.” Ook beschouwt Maaskant zichzelf en de directie als verantwoordelijk voor de slechtere resultaten die de club de laatste jaren boekt. “Het bestuur van FC Dordrecht is altijd verantwoordelijk voor het gevoerde beleid en de resultaten daarvan; ook van die op het veld. Op basis daarvan zijn ingrijpende beslissingen genomen om het tij te keren.” Een van deze ingrijpende beslissingen is de nieuwe samenwerking met Feyenoord. “De samenwerking met Feyenoord, die effectief is vanaf de winterstop, heeft nu al een positief effect op de resultaten. FC Dordrecht pakt 11 punten uit laatste 8 wedstrijden en dat is net zoveel als uit de eerste 19 wedstrijden.” Vorderingen die zijn gemaakt naar aanleiding van het partnerschap zijn onder andere: “Met ingang van volgend seizoen zal de samenwerking resulteren in uitbreiding van 3 naar 5 huurspelers. Daarnaast werken we ook samen met Norwich City en stromen er steeds meer talentvolle spelers door vanuit onze eigen jeugdopleiding.” Aldus de commercieel directeur die in de samenwerking met deze clubs een toekomst ziet. Ook is Rik van plan, samen met de rest van de clubleiding actie te ondernemen om de club in een stijgende lijn te laten vorderen. “Ook commercieel gezien zien wij mogelijkheden om de algemene begroting van FC Dordrecht te laten stijgen en daarmee ook het spelersbudget. Daarnaast zijn we achter de schermen hard bezig met de planvorming voor een (gedeeltelijk) nieuw stadion. De realisatie daarvan is noodzakelijk voor de continuïteit van het betaald voetbal in Dordrecht en zal op korte termijn ook een grote impuls geven aan de aantrekkingskracht en omzet van FC Dordrecht.”
33
“Zo’n regio moet gewoon over
De bel gaat op middelbare school het Insula college in Dordrecht. Leerlingen haasten zich naar de garderobe om naar huis te gaan. Ze laten zich uit over meer hoger onderwijs in Drechtsteden. “Als mijn studie in Dordrecht zou zijn, zou ik zeker hier in Drechtsteden blijven wonen. Dat pakt financieel ook veel beter uit. Alleen al het feit dat je niet op kamers hoeft helpt een hoop.” Aldus Bart (17). “Zolang het een goede school is zou ik het zeker overwegen.” Zegt Wouter (18). “Het is lekker dichtbij en tegelijkertijd goedkoop.”
34
r hoger onderwijs beschikken” Al jarenlang moeten mensen uit Drechtsteden naar een andere stad voor het hoger onderwijs. Hier moet verandering in komen volgens hogescholen: Hogeschool Rotterdam, Avans, Inholland, Christelijke Hogeschool Ede en DaVinci College/HBO Drechtsteden. Samen met andere initiatiefnemer, gemeente Dordrecht, gaan ze meer hoger onderwijs genereren in Dordrecht.
Hogeschool Rotterdam, buiten Rotterdam De geur van vers gezette koffie verspreidt zich door restaurant Post in Dordrecht, als Erwin van Braam (46), programmadirecteur bij Hogeschool Rotterdam Drechtsteden binnen komt. Hij schuift zijn stoel achteruit en gaat zitten aan een tafeltje bij het raam. Naast hem zit, al eerder aangekomen, communicatieadviseur van Hogeschool Rotterdam, Frank van der Loo (31). Kort hebben ze het over kleine dingen als het vervoer hier naar toe en verdere afspraken die ze die dag hebben.
“Dat is nodig om de Drechtsteden te versterken” “Het idee speelt al lang”, zegt Erwin van Braam. “Rond 2005 verdween de Hogere Technische School (HTS) uit Dordrecht en hiermee ook een groot deel van het hoger onderwijs. De vraag ging echter nooit weg. Wanneer je Drechtsteden als één stad beschouwt, is het de vijfde stad van Nederland. Met ongeveer 300.000
inwoners is er ontzettend veel vraag. Zo’n regio moet gewoon over hoger onderwijs beschikken.” Een van de redenen dat het nodig is, luidt dat meerdere grote bedrijven in Drechtsteden hebben aangegeven meer ‘slimme mensen’ nodig te hebben. “Veel van deze bedrijven hebben menskracht, maar kunnen meer intelligente probleemoplossers gebruiken. Dat is nodig om de economische en maatschappelijke ontwikkeling in de Drechtsteden te versterken.” Aldus Erwin.Het
maken van plannen is in januari 2019 officieel begonnen, nadat het dus al heel lang speelde. “We gaan met de hogescholen de koppen bij elkaar steken, omdat we het alleen niet kunnen”, vertelt Van Braam terwijl hij nog een slok van zijn vers gezette koffie neemt. Het is voor het eerst in Nederland dat er meer vanuit regio wordt gekeken dan vanuit de onderwijsaanbieders zelf. “In die zin kun je het als een revolutionair project beschouwen”, volgens Frank van der Loo.
“Welke opleidingen er gaan komen is nog niet volledig duidelijk”, zegt Erwin. “We willen ons vooral gaan focussen op de branches techniek, ICT, zorg, onderwijs en welzijn. We gaan kijken of we dit aanbod kunnen realiseren. Van februari tot en met juli zullen we ons bezig gaan houden met de vraag: ‘Welke opleidingen passen het best in de regio?’” “Ik ben van mening dat we mooie projecten kunnen wegzetten. De meeste opleidingen maken gebruik van een stage. Wij zijn aan het overleggen om een soort van grandtour project te creëren”, vertelt Van Braam enthousiast. “Dit houdt in dat studenten niet echt stage lopen bij één bedrijf, maar dat ze langs meerdere bedrijven gaan om een breder beeld te krijgen over het vak.” Er zal geen normale hbo bachelor opleiding worden gegeven. “Je moet denken aan een associate degree; een opleiding van 2 jaar, bovenop je mbo. Wellicht dat we later nog vordering gaan maken met bacheloropleidingen, maar hier starten we niet mee. Je moet het overigens niet zien als een specialisatie bovenop het mbo. Een associate degree helpt om op een hoger niveau te kunnen functioneren, maar heeft een meer praktijkgerichte inslag dan een vierjarige bacheloropleiding.”
Peter Heijkoop (CDA) Wethouder van onderwijs en educatie, Peter Heijkoop (35), is erg blij met de vorderingen die
35
Drechtsteden maakt na bijna tien jaar overleg. Zelf is hij ook al druk bezig geweest met het concreet maken van het gegeven. “Ik ben naar alle hogescholen geweest om gesprekken te voeren met de bestuurders hiervan. We hebben gekeken waar potentie lag.” Heijkoop hoopt hiermee op korte en op lange termijn verschillende doelen te behalen. “Op korte termijn hopen we dat er meer mensen naar Drechtsteden komen. Dat is voor meerdere doelen een goede zaak. De terrassen lopen weer vol, de winkels zullen beter gaan draaien, etc. Op lange termijn willen we hierdoor meer hooggeschoolden in de regio behouden.” De wethouder doelt hiermee op het gegeven dat studenten vaak in de regio blijven wonen waar ze gestudeerd hebben.
“Hoe meer zielen, hoe meer vreugd” “Ik vind het voor de arbeidsmarkt belangrijk dat er meer hoogopgeleiden komen in Dordrecht. Academici moeten zich hier in namelijk onderscheiden. Ook vind ik het van betekenis voor de vitaliteit in Dordrecht. Het zou mooi zijn om de balans in Dordrecht te kunnen verbeteren.” De technologisering speelt ook een belangrijke rol voor de politicus. “Vroeger was Dordrecht een arbeidsregio. Dat is goed maar door de technologisering hebben we
36
meer hoogopgeleiden nodig. De vraag en het aanbod van banen in de Drechtsteden sluiten niet op elkaar aan.” Peter Heijkoop probeert samen met de gemeente voor deze voorziening genoeg draagvlak te creëren. “We zullen als gemeente uiteraard ook financiële ondersteuning bieden.”
Pabo De pabo is nu de enige hogere opleiding in Dordrecht. Leerlingen op de pabo in Dordrecht laten zich uit over Dordrecht als studentenstad: “Ik vind Dordrecht een onwijs fijne stad. Het is niet te groot en je hebt hier alles wat je nodig hebt. Het studentenleven is er volgens mij bijna niet, vanuit de pabo worden wel eens feesten georganiseer maar verder heb ik er niets mee. Ik heb bewust voor Dordrecht gekozen omdat er niet zoveel studenten zijn dus voor mij hoeft het niet echt dat er meer HBO komt, maar als het komt is het natuurlijk welkom.
Hoe meer zielen, hoe meer vreugd.” Aldus Catriona, eerstejaars leerling aan de pabo in Dordrecht.
Directeur Zebel Directielid Zebel (45) van het Insula college denkt dat meer HBO in Drechtsteden zeker wel van pas kan komen. “Een opleiding die direct te maken heeft met (haven) transport kan misschien wel iets zijn”, noemt hij dan ook. “Ik kan me ook voorstellen dat het heel prettig is voor de leerlingen. Het zou bovendien goed zijn dat er meer mensen naar Dordrecht komen. We zitten in een periode dip, hier op school. Dit betekent dat we de komende tien jaar minder leerlingen hebben. Dit kun je onder andere linken aan de leegloop van Dordrecht.” Met de komst van hogescholen in Drechtsteden zal hier een einde aan komen. Hopelijk.
Column: Dat ‘gekke’ taaltje
“Die geef z’n mond ook maar een douw” zou een Dordtenaar tegen iemand zoals ik, een Brabander, kunnen zeggen. Deze zin in het typisch Dordtse dialect betekent letterlijk ‘dom praten’. En zo zijn er nog wel vele andere zinnen die ze zeggen die ik als buitenstaander niet ken: “Jellie zijn allema Kank’oe” (jullie zijn allemaal klootzakken) of “Bejje mat de fiets of bejje lòpes?” (ben je met de fiets of ben je lopend?). Ik kom uit het mooie plaatsje Etten-Leur in het zuiden van Noord-Brabant, dat geen dorp of stad is, maar waar wel de mooie Brabantse taal met een zachte-g wordt gesproken. Zodra je de provincie uit bent, merk je dat meteen en dan specifiek in Zuid-Holland. Ze praten er anders, ze hebben geen zachte-g en ineens hebben mensen moeite om je te verstaan. Als ik in Dordrecht ben en ik wil een biertje met iemand gaan drinken, kan ik ineens niet meer zeggen ‘even een pilske pakken’ omdat ze dat daar niet kennen. Als je dat doet, wordt je schaapachtig met een niet-begrijpende blik aangekeken. Dordtenaren hebben niet voor niets de bijnaam “schapenkoppen” en dat blijkt maar weer eens. Als ik in Dordrecht met iemand een biertje zou gaan drinken dan zeg je dat zo: ‘even een sappie doen’. Daar kan ik met mijn Brabantse hoofd niet bij. ‘Pilsje’ is bijna een letterlijk synoniem voor ‘biertje’ terwijl ‘sappie’ zoveel soorten drank kan betekenen. Het zijn maar gekke Dordtenaren met hun ‘gekke’ taaltje. Eigenlijk heeft het ook wel wat, iets dat het Brabants toch niet heeft. Toch ga ik mezelf nooit helemaal thuis voelen in Dordrecht met dat ‘gekke’ taaltje. Ik ben namelijk ‘’Zo groos als een bezem” dat ik uit Brabant kom. Houdoe! - Sanne van der List
Wat vinden mensen van Dordrecht?
DordrECHT? Dordtenaren hebben de bijnaam Schapenkoppen Dordrecht is een eiland Dordrecht is de oudste stad van Holland Dordrecht is ook een plaats in Zuid-Afrika. Dordtenaren hebben een speciale band met die stad, de mensen leren van elkaar en ondersteunen elkaar waar mogelijk. Ze voeren projecten uit op het gebied van duurzaamheid, ondernemerschap, onderwijs en Cultuur De Voorstraat van Dordrecht is de langste winkelstraat van Nederland De frikandel is in Dordrecht uitgevonden Het drierivierenpunt in Dordrecht is het drukst bevaren knooppunt van Europa Dordrecht is voor de derde keer uitgeroepen tot “evenementenstad van het jaar” in 2019
“Gezellig!” “Hoe dichter bij Dordt, hoe rotter ‘t wordt”
37
QBUZZ-LOOS
Ik stapte laatst in de bus in Zwijndrecht, met mijn OV chipkaart al in de hand. Automatisch ging ik met mijn hand naar de incheckpaal om in te checken. Stond er dus ineens geen paal. De buschauffeur zei nog tegen me, loop maar door hoor. Een bus instappen en niet hoeven te betalen. Het kan allemaal in Zwijndrecht, Dordrecht, Gorinchem en andere steden waar de Qbuzz de vaste buslijnen bezit. Waar ik die dag achter kwam was dat de Qbuzz bussen te kort kwam en hierdoor oude, incheckpaalloze bussen van andere busmaatschappijen leent. Dit vond ik toch een best ironische gedachte. Een buslijn die bussen te kort komt. De uitspraak ‘you had one job’ schoot direct door mijn hoofd. Verrek, het woord bus zit zo goed als in de naam van je bedrijf. - Nemo Schillemans
Horizontaal 2. Wijk in Dordrecht dat eerst een op zichzelf staand dorp was. 5. Een zware noordwesterstroom die in 1421 veel effect op Dordrecht heeft gehad. 9. Achternaam burgemeester van Dordrecht. 11. Bijeenkomst voor de statenvertaling van de bijbel. 13. Voornaam bekende stadhouder uit Dordrecht. 14. Dorp in Drechtsteden. 15. Oorspronkelijke naam Dordrecht. 18. Een hazelnoot schuimgebak van Dordrecht. 19. Afk. Albert Schweitzer ziekenhuis.
Verticaal 1. Bijnaam voor Dordtenaren. 3. Drukst bevaren knooppunt van heel Europa. 4. Snack bedacht in Dordrecht. 5. Privilege om tol te heffen. 6. Beroemde Dordtse dichter. 7. Langste winkelstraat van Nederland. 8. Natuurgebied. 10. Dordts kledingmerk. 12. Bijnaam voetbalstadion FC Dordrecht. 16. Nieuwe vervoersmaatschappij in Drechtsteden. 17. Zanger uit Dordrecht.
38
UITGAAN
SPORT
-Piña (6 april) Bibelot Noordendijk 148 23:00 – 04:00
-Giathlon 2019 (7 april) Sportboulevard Dordrecht Fanny Blankers-Koenweg 10 25 euro p.p.
-Disco-Train (13 april) Bibelot Noordendijk 148 21:00 – 03:00
-Olympic Moves regionale finale (11 april) Sportpark Schenkeldijk Schenkeldijk 1 08:00 – 17:00 / Gratis
-The Darkraver (20 april) Dolhuis Dolhuisstraat 53-55 22:00 – 05:00
-FC Dordrecht vs MVV (12 april) Riwal Hoogwerkers Stadion Krommedijk 210 20:00
-Rewind, Easter Special (21 april) Bibelot Noordendijk 148 23:00 – 04:00
-Koningsspelen (12 april) Dordtse basisscholen 08:00 – 13:00
-Dancetour (27 april) Spuiboulevard 13:00 – 21:00
CONCERTEN -Tribute2BobMarley (5 april) Bibelot Noordendijk 148 20:00 -Hayseed Dixie VS (11 april) Bibelot Noordendijk 148 20:30 -Feuerengel DE (12 april) Bibelot Noordendijk 148 20:00 -Wende (19 april) Bibelot Noordendijk 148 20:00 -Laurence Jones VS (20 april) Bibelot Noordendijk 148 20:00
-Het Dordtse Sportfestijn (19 april) Sportboulevard Dordrecht Fanny Blankers-Koenweg 10 12:00 – 15:00 / 2 euro per kind, ouders gratis -FC Dordrecht vs Almere City (22 april) Riwal Hoogwerkers Stadion Krommedijk 210 14:30
AGENDA
EVENEMENTEN -20e Bridge Rondje Dordt (14 april) Diverse horeca -The Passion (18 april) Statenplein 20:30 -80e Bijen- en Honingmarkt (20 april) Reeweg Zuid 72B 10:00 - 16:00 -Koningskermis (24 tot 28 april) Damplein Dubbeldam -Koningsdag (27 april) Groothoofd -Bevrijdingskermis (30 april) Van Eesterenplein, Stadspolders
39