Ons kent Oss by Fontys Journalistiek

“WAT ‘N MOOIE ,GEMOTIVEERDE GROEP STUDENTEN!” - JAN

ULIJN

28-03-2018 NR.1

Colofon Hoofdredacteur: Anouk Luers Eindredactie: Emma Koevoets, Valerie van Vliet Mitch van de Vorst Redactie: Anna Dasiman Bodhi Verlaan Carlijn van de Ven Chris Bruil Eline Damen Jurre van Breugel Sander Bouwmans Vormgeving: Luuk Glaap Daan Princen Productiecoördinatie: Luuk Glaap Strip: Thimo van Vliet Redactiebegeleider: Mark Mol Dank aan: alle participanten uit Oss die meegewerkt hebben. Contact: Facebookpagina Ons kent Oss Props.fhj.nl/category/Oss/ We hebben getracht alle rechthebbenden bij de illustraties en citaten te vermelden. Mocht de redactie van ‘Ons kent Oss’ hierin niet zijn geslaagd, horen we het graag! U kunt contact opnemen met de redactie.

Ontdekkingstocht

’n Paar maanden geleden gaat de telefoon. Of ik voor een groepje studenten uit Tilburg een stadswandeling wil doen. Door ervaring wijs geworden spreek ik af bij de ‘Groene Engel’, niet ver van mijn woonadres. Als er niemand op komt dagen ben ik zo weer thuis. Het is koud, vriezend weer; alle ingrediënten zijn aanwezig om te gaan doemdenken. Maar dat verandert. Wat ’n gemotiveerde, geïnteresseerde en belangstellende groep verschijnt er. We gaan op ontdekking. In Oss valt veel over weinig te vertellen. De historie is rijk maar het zichtbare daarvan verdwenen. De tijd vliegt, kleine, niet opvallende objecten krijgen ’n mooi verhaal. De historie van Oss; uitgebeeld in ‘n ‘bènkske’. De loop van de stadswal en stadsgracht, zichtbaar gemaakt in ’t straatwerk door aangebrachte ‘punaiskes. ‘t ‘Gengske’ , ’n voormalig kerkepad; oude tijden herleven. Bij de ‘nucleaire kelder’ vinden we ’t samen genoeg en na ’n laatste verhaaltje en ‘n ‘houwdoe’ nemen we afscheid. Ik zweef naar huis, terend op een mooie morgen. Er blijft wat hangen; er blijft wederzijds wat hangen. Meestal telefonisch. Er verschijnt het één en ander in de krant. Men denkt aan een uitgave van de bevindingen: ‘Ons kent Oss’. Mijn nieuwsgierigheid is gewekt en wat schetst mijn verbazing: ’n Paar dagen geleden gaat de telefoon weer. Of ik dit voorwoord wil schrijven! Door ervaring wijs geworden vind ik ‘t ‘n eer en genoegen dit te doen. Wat is er mooier dan ’n project te mogen inleiden waar je zelf zo’n plezier aan hebt beleefd. Een groep enthousiaste studenten die door ieders bijdrage tot zo’n mooi resultaat heeft geleid. Ik heb het verteld, ik heb het laten zien, ik heb geprobeerd belangstelling te kweken en dat is gelukt. Deze verdienste komt op jullie conto. Wat ‘n mooie gemotiveerde groep studenten. “ ’K zè gruuwelûk grûts op ûllie !!”

Jan Ulijn (oud stadsgids) Oss, Palmzondag 2018

Inhoud Lijsttrekkers aan het woord ‘Niet stemmen? niet Mauwen!’

Culinaire tour door Oss Politie grijpt in bij speeltuin

Trots op Oss

De stemming in Oss

8, 9

’O‘ ss heeft stiekem een hele mooie en volle geschiedenis’’

10, 11

Osse politiek: lijsttrekkers aan het woord

12, 13

Niet stemmen? Niet mauwen?

Osse sporters over Oss

15 -17

Leegstaande panden

18 19 20

’Die ‘ schuur van een V&D hoort niet in een stad zoals Oss’’ Column: Een kloof van olympische proporties ’G‘ emeente, gun ons die Gucciriem’’

Plug & Play: Rocken in Oss

22, 23

Her en Der: Culinair in Oss

24, 25

Samenspraak Oss:’Tegenwoordig ‘ hebben we gesprekken met alle

soorten nationaliteiten 26

Jongerenraad Oss wordt alsnog betrokken bij de WIFI-plannen

Blauwe parkeerzone in het centrum van Oss: slim of averechts

’9‘ van de 10 keer worden gevaarlijke situaties veroorzaakt

door bestuurders 29 -31

Bende van Oss

32, 33

Jonge kledingonwerp pers zetten Oss op de kaart

34 -36

Thuis in het Huis van Damascus

37-39 40- 41

’A‘ nders dan je dacht hè, de voedselbank?!’’ Politie grijpt in bij her opening speeltuin Elckerlyc

Nawoord

Trots op Oss Toen ik met mijn groepje voor het eerst rondliep door Oss kwamen er al gauw van alle kanten reacties als: ‘Wat een saaie stad’ en ‘Hier is helemaal niks te doen’. Begrijpelijk dat je dit denkt als je voor de eerste keer in een stad komt en het grijs weer is. Maar ook van mijn eigen stadgenoten hoor ik vaak dat men toch liever naar Uden gaat om te shoppen. Ikzelf, getogen en geboren in Oss (dus niet in het Udens ziekenhuis), ben apentrots op de geboorteplaats van SP en Unilever. Wie even iets meer over Oss googelt, beseft dat het stadje zo veel meer te bieden heeft. Vandaag was googelen echter niet eens nodig; de rijke geschiedenis van Oss kwam zo naar ons toe onder een leuk vissershoedje. Jan Ulijn, Ossenaar in hart enw nieren, heeft ons 2 uur lang een kijkje gegeven in het verleden van het omstreden plaatsje. Oss blijkt niet alleen de plaats te zijn van messentrekkers en Unilever, maar ook van de gloeilampen van Philips, de margarine van Antoon Jurgens en de pil van Organon. En laten we wel wezen, waar waren we zonder deze producten? Vooral zonder die laatste hadden gezinnen nog steeds 22 kinderen, net als in de gloriejaren van Oss. Het ontstaan van de SP is dan ook niet zo gek; Oss was en is nog steeds een arbeidersstad. Ons stadje heeft echter veel meer te bieden dan de rijke geschiedenis. Het klopt dat het uitgaansleven en de winkeldiversiteit te wensen overlaat, maar er moet ook eens gekeken worden naar wat we wel hebben. Zo maken de terrassen elk jaar meer winst en neemt het aantal ossenaren alleen maar toe. Bovendien heeft Oss maar liefst twee treinstations terwijl Udenaren zich nog steeds moeten verplaatsen met de bus. Ook moet vermeld worden dat Oss vorige maand nog is uitgeroepen tot meest inspirerende gemeente op het gebied van ‘Global goals’. Dit zijn zeventien doelen die voor alle mensen in de wereld gelden, zoals het bestrijden van wereldarmoede. Ten slotte een feitje dat menigeen zal verrassen: in 2017 werden er in totaal 105(!) evenementen georganiseerd in het centrum van Oss. Over zes weken is dit project alweer afgelopen. Tot die tijd hoop ik dat mijn groepje en ik zoveel mooie dingen naar boven kunnen halen dat ook zij met andere ogen naar ’t mooie Oss gaan kijken, want het heeft zo veel meer te bieden dan mensen denken.

Door: Valerie van Vliet

BRON: LUUK GLAAP

De stemming in Oss H

et is weer zover: de stembussen zijn weer geopend voor het hele land om te gaan stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen. Mensen pakken hun toegestuurde stempas in de hand en vertrekken naar een gezamenlijk stempunt om hier vervolgens met het rode potlood de partij van hun voorkeur aan te kruisen. Er worden volop reclames en campagnes gehouden om alle mensen in het land actief te krijgen om te stemmen. Je ziet reclames op de televisie, op social media en als je rondfietst door de stad zie je overal grote posters met daarop de tekst waarom men wel ‘moet’ gaan stemmen. In het centrum van Oss ontkom je ook niet aan deze posters. Maar hoe actief zijn de Ossenaren als het over stemmen gaat? Wij gingen de straat op om inwoners uit Oss of uit de omgeving van Oss te vragen hoe zij zich voorbereiden op de stemming die eraan zit te komen. Op welke partij willen ze stemmen? Waarom? Wat kan er veranderd worden in Oss? En wat gaat er goed in Oss? Van de honderd mensen die wij gesproken hebben, gaan er zeker wel meer dan 50 stemmen. Een goede score lijkt mij zo. Maar helaas, niet genoeg als het aan de gemeente ligt. Veel mensen gaven aan dat ze niet konden gaan stemmen, omdat zij bijvoorbeeld op vakantie waren of nog niet de leeftijd hadden om dit te mogen doen. Wat ook opviel was dat veel mensen er nog niet uit waren op welke partij zij wilden stemmen. Aan de andere kant waren er ook veel jongeren onder de 18 jaar die al veel interesse toonden in de politiek. Zeker twintig van de jongeren die wij gesproken hebben gaven aan wél graag te willen stemmen, maar nog niet de geschikte leeftijd hiervoor hadden. De 65-plussers hadden vaak wel een duidelijke en ook uitgebreide mening over op welke partij zij wilden gaan stemmen. Antwoorden op de vraag welk probleem de gemeenteraad als eerste moet oplossen binnen Oss, waren erg uiteenlopend. De antwoorden verschilden van winkelvoorzieningen tot thuiszorg en van onderwijs tot criminaliteit. Verder was er over de vraag waarin de gemeente naar tevredenheid presteert juist veel overeenstemming tussen de inwoners. Zij gaven aan erg tevreden te zijn over verkeersveiligheid en de recreatieve voorzieningen in de stad.

WIST JE DAT? Oss 21 supermarkten heeft, waarvan twee Jumbo’s en twee Albert Heijns

Oss een eigen fashionweek(end) heeft

Oss Een haven heeft, waar gigantische jachten worden gebouwd

OSS 30 SPORTCLUBS HEEFT OSS OVER 21 WOONWIJKEN BESCHIKT

Oss maar liefst 2 treinstations heeft, Oss Centraal en Oss-West De Osse kleuren geel en donkerblauw zijn De middelbare school het Titus Brandsmalyceum vroeger een klooster was

De anticonceptiepil is uitgevonden in Oss

Oss een Unox fabriek heeft

EEN OS EEN GECASTREERDE MANNELIJKE RUND IS

Door Anna Dasiman

7 7

‘Oss heeft stiekem een hele mooie en volle geschiedenis’ Stadgids Jan Ulijn

et eeuwenoude Oss zit bomvol geschiedenis. Jan Ulijn kent de stad als geen ander. Hij vertelt dolgraag de opmerkelijke en interessante verhalen aan de hand van vele kleine monumenten of overblijfselen tijdens een uitgebreide rondleiding door het Brabantse stadje: “Oss is een unieke stad; het hi veul meer dan ge mènt.” Gearriveerd bij de altijd vrolijke stadsgids wordt er gevraagd naar de geschiedenis van het pand achter ons – ‘De Groene Engel’. Ulijn is blij verrast dat er veel interesse wordt getoond en vertelt dan ook meteen vol passie zijn verhaal: “Dit pand was in bezit van Anton Jurgens. Hij was de eerste in de wereld die margarine op fabrieksniveau produceerde, en dat in het Brabantse Oss.” Jan wil duidelijk maken dat Anton Jurgens een zeer bekende persoon was in Oss, waardoor er nu veel moeite wordt gedaan om de sloop van zijn oude panden voor nieuwbouw tegen te gaan. “De naam van het pand”, zo vervolgt Ulijn zijn verhaal, “komt van zijn vrouw af. Zij had een grote tuin vol groen en kleurrijke bloemen en noemde de tuin haar groene engel. Het pand heeft zijn naam dus te danken aan mevrouw Jurgens.” Op dit moment is het pand een cultureel podium voor bijvoorbeeld theatervoorstellingen en concerten, en nog lang niet rijp voor de sloop! Dan loopt Ulijn naar een mozaïeken bankje en laat zien dat in dit bankje bijna de volledige geschie-

denis van Oss is verwerkt. In de bank is een grote boom met wortels afgebeeld. In de wortels zitten verschillende plaatjes, zoals een pillenstrip die staat voor ‘de pil’ die in Oss is uitgevonden en een rookworst omdat de Unoxfabriek in Oss staat. Aan de achterkant van het bankje is de plattegrond van de stad en haar omgeving afgebeeld met in het midden twee handen die elkaar vastpakken. Eén van de deelnemers aan de rondleiding maakt de opmerking dat er een steentje mist. Jan Ulijn legt uit dat dit al jaren zo is: “Daar is door koningin Maxima een gouden steentje ingelegd, maar Oss is Oss niet als het steentje binnen de kortste keren niet wordt weggehaald. We hebben het expres zo laten zitten, omdat het toch wel ons stadje illustreert.”

Onderweg vertelt Ulijn over een golf van criminaliteit in Oss in de negentiende eeuw. Als slotscène werd in 1893 een lid van de Koninklijke Marechausseebrigade vermoord. Wachtmeester Gerard Hoekman werd op het bekende heuvelplein met twee kogels gedood. “In 1984 werd een gedenkteken bij de kerk geplaatst, als dank voor de wedergekeerde rust.” Ulijn volgt enkele zilverkleurige ‘punaises’ die aangeven waar de stadswal ooit liep en komt uit bij een groot beeldhouwwerk bestaande uit drie sokkels. “Deze triomferende Maria geflankeerd door twee engelen is het gedenkbeeld.” Lopend door het smalle ‘Gengske’ vertelt Jan Ulijn dat dit vroeger nóg smaller was. “Dat kun je zien aan de tegels in de grond en aan de foto’s op de muur. Daar zie je een paar voetstappen; op die plek stonden kwajongens vaak ’s avonds

meiden op te wachten. Omdat het zo smal was, konden de meiden niet onaangeraakt door het gangetje komen.” Door naar parkeergarage Bergoss. “Dit was voorheen ruim honderd jaar een grote tapijtfabriek.” De stadsgids wijst naar een bijzonder raam en heeft er natuurlijk een historierijk verhaal bij. “Dit prachtige raam hebben we gelukkig kunnen redden bij de sloop van de oude fabrieken. Het raam was in 1956 cadeau gedaan door het personeel bij het honderdjarig bestaan.” Jan Ulijn licht toe dat het ‘nog een flinke klus was’ om dit voor elkaar te krijgen destijds: “De werknemers hadden een ellendig loon en werden verplicht om van dat hongerloontje geld af te staan voor dit geschenk. Maar, uiteindelijk is het wel de moeite waard geweest en zijn we blij dat het nog intact is!” Het laatste onderdeel van de rondleiding - tegenwoordig hotel - ‘De Weverij’. Jan Ulijn laat de vele overblijfselen zien van vroeger. Ook hangen er oude foto’s aan de muur om te laten zien hoe het proces van weven verliep. “Het is mooi om te zien hoe de oude elementen in een modern hotel zijn verwerkt.” En daar is iedereen het mee eens. Aan het einde gekomen van een verschrikkelijk koude rondleiding kan de redactie van ‘Ons Kent Oss’ aan de slag met veel verhalende geschiedenis. Jan Ulijn wordt welgemeend bedankt en hij vertelt dat het een eer was om zijn passie met ons te delen. “O ja, nog een laatste opmerking van mij”, vertelt Jan nog vluchtig, “Oss is de meest noordelijke stad uit Noord-Brabant, met zo’n mooie en volle geschiedenis.”

Door Carlijn van de Ven

Osse Politiek:

Lijsttrekkers aan het woord

Onder het genot van een biertje luisterden de bezoekers aan eetcafé De Nieuwe Wereld vrijdagavond aandachtig naar de 9 lijsttrekkers voor de aankomende gemeenteraadsverkiezingen. De lijsttrekkers gingen met elkaar in discussie over uiteenlopende onderwerpen. Nadat er een aantal pittige stellingen besproken waren, werd het debat in stijl en veel gelach afgesloten. In het schemerige en tot de nok toe gevulde café werd onder leiding van de debatleidster Renske van Grinsven, twintig minuten later dan gepland, afgetrapt. Het debat werd georganiseerd door Weekblad Regio Oss en de Nieuwe Wereld, waar de politieke bijeenkomst plaatsvond. De eerste stelling ging over de plannen om het centrum van Oss nieuw leven in te blazen. Op de SP na was elke partij het eens om de bieb naar het centrum te verhuizen. Dat de bieb naar het centrum gaat verhuizen naar de plek waar het failliete V&D gehuisvest zat, is inmiddels zeker. De lijsttrekker van de SP, Marie-Therese Janssen, gaf als tegenargument dat het plan te veel geld zou kosten voor de gemeente Oss. Daarnaast zou uit een enquête die door achthonderd inwoners is ingevuld naar voren zijn gekomen dat veel inwoners de huidige plek van de bieb uitstekend vinden. VVD-voorman Gé Wagenmakers reageerde dat zijn partij geld over heeft om het centrum van Oss te verbeteren, een eenmalig bedrag van 12 miljoen euro. Een aantal stellingen, waaronder de stelling of Oss aantrekkelijk genoeg is om grote bedrijven aan te trekken, maakte weinig discussie los. Alle partijen vonden Oss niet onaantrekkelijk voor het aantrekken van grote bedrijven. De stelling over de mogelijke rondweg die om Oss aangelegd gaat worden, zorgde voor meer olie op het vuur: VVD’er Wagenmakers argumenteerde dat er de afgelopen decennia veel te weinig is geïnvesteerd in infrastructuur in Oss. De VVD wil meer asfalt aanleggen. PvdA-lijsttrekker Ehssane Gounou was het hier duidelijk niet mee eens. Zij vertelde het onverantwoord te vinden om miljoenen euro’s te investeren in iets wat eigenlijk geen probleem is, terwijl 1 op de 5 gezinnen

in Oss in armoede leeft. Wagenmakers reageerde op zijn beurt fel met ‘U laat de mensen in de wijk in de steek’. GroenLinks-voorman Dolf Warris liet weten Oss goed bereikbaar te vinden, al kan dat volgens hem wel verbeteren. Hij noemde het dom en onverantwoordelijk om nog meer asfalt aan te leggen in plaats te kijken naar andere opties, zoals fietspaden. Aan het einde van het debat vroeg debatleidster Renske van Grinsven waarvoor de lijsttrekkers ‘s nachts wakker gemaakt kunnen worden. De vraag zorgde voor veel hilariteit en de antwoorden zorgden alleen maar voor meer gelach en gejoel binnen het schemerige café. Zo is Joop Orsouw van Beter Oss ’s nachts wakker te maken voor een potje Risk. Warris (GroenLinks) mag altijd gebeld worden door zijn moeder. Frank den Brok van VDG is wakker te maken voor zijn partij (Voor De Gemeenschap). Het over het algemeen vriendelijke debat werd onder luid applaus afgesloten. Aan de inwoners om hun stem te laten horen.

Door: Chris Bruil

Ossenaar met visie

ZS IS DE NIEUWSTE TOEVOEGING AAN DE OSSE POLITIEK EN STAAT VOOR VERANTWOORDELIJK VOOR ZELF EN SAMEN. EEN HELE MOND VOL, MAAR WAT BETEKENT HET CONCREET? EN WAT MAAKT DE PARTIJ INTERESSANT VOOR DE GEMIDDELDE OSSENAAR? WE VRAGEN HET AAN DE MAN DIE HET ALLEMAAL BEDACHT HEEFT: DANIEL JANSEN (48) UIT OSS. Het is 11 uur ochtends wanneer ik Daniel de hand schud in vergaderzaal 3 in het gemeentehuis van Oss. Met een sportieve bouw en imposante lengte lijkt hij helemaal klaar voor de politieke strijd, maar zijn vriendelijke gelaatstrekken verraden meteen dat hij hier niet is om oorlog te voeren. In tegendeel. Met zijn partij VZS wil hij naar eigen zeggen juist een einde maken aan het soort politiek dat vooral tegen elkaar bezig is en niet mét elkaar. Een nobel streven, maar hoe denkt hij dit voor elkaar te gaan krijgen? “Het begint allemaal met een overtuiging”, gaat Daniel van start. “Mijn overtuiging is dat ieder mens potentie heeft en dat wij ons als samenleving moeten focussen op hoe we dat tot uiting kunnen laten komen. Wat wil jij, wat kan jij en wat doe je graag? Waar wordt jouw hart het meest warm van? Dat zijn de vragen die naar mijn mening nu te weinig gesteld worden aan de mensen. Te veel mensen, ook hier in Oss, zeggen daardoor “het is zoals het is.” Alsof er niets veranderd kan worden.” Dat sentiment komt hij ook tegen in zijn eigen kenniskring wanneer hij een aantal maanden geleden het besluit neemt om mee te doen aan de gemeenteraadsverkiezingen, maar Daniel ziet dat toch net even anders. “Voor mijn gevoel zegt zeker 50%: politiek, laat maar. Als je daarover na gaat denken zegt dus eigenlijk de helft van de mensen: we willen het graag anders! Ik wil graag met mensen in gesprek gaan en vragen: hoe werkt het nu en hoe zouden we dit kunnen verbeteren? En dat zal niet morgen veranderd zijn, zeker niet. Maar als maar genoeg mensen iedere dag een steentje hier aan bijdragen dan lukt dat uiteindelijk vanzelf. Moet je eens kijken wat voor impact dat heeft.” Voor Daniel is dit het stukje “Zelf” in Verantwoordelijk voor Zelf en Samen: ervoor zorgen dat iedere inwoner van Oss, inclusief hijzelf, zich er bewust van wordt hoeveel invloed ze kunnen hebben op hun stad. “Besef dat een negatieve houding aan nemen een keuze is. Dan moet je dus ook de verantwoordelijkheid nemen voor waar zo’n houding toe leidt en dat is vaak niet bepaald een positief resultaat. Natuurlijk zijn we allemaal mensen en ik heb ook wel eens momenten dat ik denk “lazer allemaal maar op”. Juist op die momenten moeten we ons proberen te beseffen: met deze instelling wordt het er niet beter op. Wij willen graag mensen in laten zien wat er mogelijk is met de juiste houding. Dat er wél wat kan veranderen.”

Daniel Jansen (lijsttrekker VSZ) Dat veranderen begint volgens hem ook bij een gezondere samenleving. Daniel en zijn partij willen daarbij vooral de nadruk leggen op voeding en sport. “Ik ben ervan overtuigd dat mensen lekkerder in hun vel zitten als ze voldoende bewegen en goed eten. Dat gaat echt een wezenlijke impact hebben op hoe je jezelf voelt en hoe je dingen aanpakt. En als mensen zich lichamelijk goed voelen dan zijn ze ook een stuk weerbaarder en vrolijker. Ik zou hiervoor graag het gesprek aan gaan met sportverenigingen, winkels en kantines. Ook mag er wat mij betreft meer geld naar het Jeugdsportfonds.” “En waarom is er eigenlijk geen sportfonds voor ouderen?” vervolgt hij. “Sporten voor ouderen is namelijk goed op twee manieren. Ten eerste geldt wat ik zei over lichaamsbeweging natuurlijk ook voor ouderen. Misschien is het voor hen zelfs nog wel belangrijker. Het tweede punt is het sociale aspect: samen sporten is gezellig en zo voorkomen we ook dat ouderen zich eenzaam gaan voelen. Ik zou het heel mooi vinden als we dat voor elkaar kunnen krijgen.” Niet alleen de ouderen, maar ook de jongeren wil Daniel sterker maken. Weerbaarheidstraining voor de jeugd zou volgens hem namelijk wel eens de andere sleutel kunnen zijn voor een gezonde samenleving. “Weerbaarheid voor jongeren is belangrijk. Er is namelijk altijd wel iemand die beter, sneller of sterker is: hoe ga je daar op een gezonde manier mee om? Een trainer of coach kan veel impact hebben op een jong persoon en daarmee ook op hoe zo iemand later in het leven staat. Het lijkt me goed om als gemeente daarin te investeren. De gereserveerde tijd is inmiddels bijna voorbij en we begeven ons naar richting de koffieautomaat, waar Daniel het niet kan laten om zijn visie nog eens te illustreren: “Stel, ik heb twee kopjes koffie en jij nul. Is dat de beste situatie voor mij? Misschien is het beter als we allebei een kopje koffie hebben. Mijn ego kan dan wel zeggen dat ik slechter af ben, maar ik luister liever naar mijn hart.” Maar is zo’n boodschap niet wat te zweverig, zeker voor het nuchtere Oss? “Als iedereen zo denkt, verandert er nooit wat.”

Door: Mitch van de Vorst

Niet stemmmen? Niet Mauwen! MET

EEN POLITIEKE LOOPBAAN VAN VIERENTWINTIG JAAR IS JOOP VAN ORSOUW EEN DINOSAURUS IN DE OSSE GEMEENTERAAD. NA ZIJN VERTREK BIJ DE VVD-FRACTIE IN 2009 TRAD HIJ TOE TOT TROTS OP NEDERLAND WAAR HIJ KANS MAAKTE OP HET LIJSTTREKKERSCHAP. RITA VERDONK BESLOOT ECHTER HAAR PARTIJ TE FUSEREN MET DE PARTIJ VAN HERO BRINKMAN EN LAATSTGENOEMDE WERD LIJSTTREKKER. HIERNA RICHTTE VAN ORSOUW DE PARTIJ ‘BETER OSS’ OP. MET HAAR LIBERAAL-SOCIALE AANDACHTSPUNTEN ALS ZORG EN VEILIGHEID MAAKT ‘BETER OSS’ SINDS 2013 DEEL UIT VAN DE GEMEENTERAAD VAN OSS. OOK DIT JAAR DOET ‘BETER OSS’ MEE AAN DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN. OP DE KANDIDATENLIJST STAAN OUDGEDIENDEN EN OOK NIEUWE GEZICHTEN.

HOE BENT U IN DE POLITIEK TERECHT GEKOMEN? “Al sinds de middelbare school wilde ik graag mensen helpen. Dat was echt een drive voor me om van de MTS naar de Universiteit te gaan. Toen ben ik rechten gaan studeren, vooral huurrecht omdat ik daar de meeste mensen mee kon helpen. Daarna ben ik in het bestuur van een woningbouwvereniging terecht gekomen. Maar ik dacht ‘in een politieke partij kan ik veel meer mensen helpen’, en toen heb ik me aangemeld bij de VVD in Oss.

WAAROM HEEFT U ‘BETER OSS’ OPGERICHT? “Nadat ik 2009 de VVD-fractie verliet trad ik toe bij Trots op Nederland. Je hebt toch een nationaal netwerk nodig. Maar het bleek dat Rita de partij alleen gebruikte om zelf weer in de Tweede Kamer te komen. We hielden geen ledenvergaderingen en ook had ik de partijstatuten nooit voorbij zien komen. Ze hield de touwtjes echt alleen in handen! Dat zien we nu ook terug bij Wilders en Baudet. Het was niks voor mij en daarom ben ik ‘Beter Oss’ begonnen.”

HET IS DUIDELIJK DAT SOMMIGE POLITICI UW VOORKEURSSTEM NIET HEBBEN. WIE IS WÉL UW POLITIEKE VOORBEELD? “ Dat moet dan landelijk Hans Wiechel zijn. De man was rechttoe en rechtaan, had humor en was duidelijk. Hij was mijn grote voorbeeld. Hier in Oss zou dat oud VVD lijsttrekker Henk van der Loo zijn. Met hem heb ik nog steeds goed contact

WAAR STAAT ‘BETER OSS’ VOOR? “We zijn een sociale partij en hebben ook oog voor ouderen. Zij zijn immers een van de zwakkere sociale groepen. De bezuinigingen op de thuiszorg moeten hersteld worden! Je kunt een heel huis niet in twee uurtjes schoonmaken. Daarnaast heeft de thuiszorg ook een belangrijke sociale en signalerende functie. Een kopje koffie en een gesprek aan de keukentafel zit er nu niet eens meer in. Daarnaast willen we de werkgelegenheid voor jong en oud stimuleren. Door bijvoorbeeld bedrijven naar het Vorstengrafdonk te halen. w

HET VORSTENGRAFDONK IS WEL EEN BEETJE ‘UW’ PROJECT. WAAROM IS HET BEDRIJVENTERREIN NA TWINTIG JAAR NOG NIET VOLOP IN GEBRUIK? “Dat is een beetje mijn eigen schuld.”

UW EIGEN SCHULD? “Ja. Toen ik in 2002 vertrok als wethouder hadden we ruim 120 aanvragen van bedrijven voor een kavel. Dat was natuurlijk veel te veel. We hebben toen een strenge selectieprocedure opgezet om te kijken wie de beste kandidaten waren voor het terrein. Om een lang verhaal kort te maken, na de procedure hadden we voor 100 miljoen aan braakliggende grond en géén kandidaten. Nu gebruikt de SP, die liever geen bedrijven op de locatie ziet, de procedure nog steeds. In Uden wordt men door tien man ontvangen, in Oss krijg je dertig pagina’s maatschappelijke verantwoording voor je neus.”

12 12

WELK VERSCHIL TUSSEN ‘BETER OSS’ EN ANDERE LOKALE PARTIJEN MOET DE KIEZER OVERTUIGEN OM OP UW PARTIJ TE STEMMEN?

U HEEFT OOIT GEZEGD AMBITIE TE HEBBEN VOOR EEN MINISTERSPOST. HOE STAAT U DAAR NU TEGENOVER?

“ Ik neem beslissingen. Als ondernemer kan ik niet constant blijven twijfelen, ik moet zelf iets kiezen! Soms zijn ze in de gemeenteraad te schijterig. Dan durft men niet van de fractiediscipline los te stemmen, bang dat ze niet meer op de lijst komen.”

“ Daar zie ik vanaf hoor. Door mijn werk voor 50 PLUS zie ik nu hoeveel werk dat allemaal is. Het niveau ligt ook ontzettend hoog. Maar als ik minister zou zijn dan zie ik Ontwikkelingszaken wel zitten. Daar lees ik veel over.

ONTWIKKELINGSZAKEN? WAAR BENT U IN OSS TROTS OP? “We hebben als partij een motie ingediend rondom het V&D pand. Daar wordt actief aan gewerkt. Zo hebben we het mogelijk gemaakt om het gebouw te kopen en zijn we actief betrokken bij de het project.”

WAAR BENT U NA DE VERKIEZINGEN BLIJ MEE?

“Ja. Daar gaan miljarden naartoe. Ik denk dat we dat geld bijvoorbeeld beter kunnen besteden. Stel we investeren al ons geld in één politiek stabiel land en andere landen doen dat ook dan kunnen we als het ware een land ‘adopteren’. We sturen er Nederlandse bedrijven heen om ze te leren op eigen benen te staan. Als dat gelukt is kan dat als een olievlek de hele regio goed doen.

“Drie zetels!.”

Door: Jurre van Breugel

DRIE OPPOSITIE- OF COALITIEZETELS? “De coalitie is de enige manier om echt iets te doen. We willen dan ook graag daarvan deel uitmaken.”

Naam: Joop van Orsouw Geboortedatum: 12-4-1957 Woonplaats: Oss Partij: Beter Oss Opleiding: Rechten aan de Radboud Universiteit Beroep: makelaar en taxateur Favoriete plek: Herperduin Houdt van: sport en carnaval

13 13

OSSE SPORTERS OVER OSS DE MENINGEN OVER OSS LOPEN NOGAL UITEEN. WIJ VROEGEN BEROEMDE OSSE SPORTERS NAAR HUN MENING. WAAROM GINGEN ZE WEG UIT OSS OF WAAR-

Volleyballer Bas van de Goor: “Op dit moment woon ik in Apeldoorn en werk ik in Arnhem. Mijn moeder woont nog in Oss en daarom kom ik daar nog regelmatig, maar ik zie mezelf niet snel weer naar Oss verhuizen. Mijn hele sociale leven speelt zich in Apeldoorn af. In Oss kom ik alleen nog omdat mijn moeder er woont. Er is voor mij dus geen reden om weer naar Brabant te komen.”

Kickboxer Albert Kraus: “Ik ben nooit weggeweest uit Oss en het is eigenlijk ook nooit de bedoeling om Oss te verlaten, zelfs niet naar de dorpjes ernaast. Ik ben hier opgegroeid en ken alles hier. Oss is gewoon een soort groot dorp.”

Bron: Albert-kraus.com

Schermer Bas Verwijlen: “Ik kom nog erg graag in Oss omdat Bron: Volleybalkratn

ik daar grotendeels ben opgegroeid en veel vrienden en familie heb wonen, maar nu we in een grotere stad wonen merk ik wel dat Oss wat achterblijft qua sfeer, uitstraling en faciliteiten.”

andboogschutter Rick van der Ven: “Voor mij was het een makkelijke keus om hier te blijven omdat ik hier bekend ben met de omgeving. Oss heeft bijna alles wel wat ik nodig heb. Bovendien ligt het aan twee belangrijke snelwegen en daardoor ben ik snel op de plekken waar ik moet zijn.”

Bron: Basverwijlen.com Bron: Frits van der VEn

Het hart van de stad H

et centrum is hét hart van de stad. De plek waar mensen samenkomen, waar het bruist en waar altijd iets te doen is. Tenminste, zo was het een aantal jaar geleden. De economische crisis trof de winkels in de stadscentra hard. Grote publiektrekkers zoals de V&D gingen failliet en lieten leegstand achter. Middelgrote stadscentra zoals Oss kregen extra harde klappen; deze steden hebben vaak een minder grote regionale aantrekkingskracht en een kleiner achterland dan grotere steden, waardoor hun bezoekersaantallen dalen. Mensen kiezen bij het ‘dagje shoppen’ voor grotere steden met een ruime kritische massa (de hoeveelheid winkels en keuzemogelijkheden die een stadscentrum te beiden heeft) zoals Eindhoven of ‘s-Hertogenbosch.

Tegenwoordig komen mensen meer voor het sociale contact naar het centrum. Of consumenten doen alleen de hoognodige boodschappen. Als centrum moeten we proberen actief te zijn en op veranderingen te reageren. We hebben geen intentie om met ’s-Hertogenbosch te concurreren.” Al zou dat laatste wel erg mooi zijn volgens Frank Schuijers.

een zware cocktail voor de Retail in kleinere stadscentra. Hoewel het centrum van Oss een paar geleden groter opgezet was en zelfs intenties had om uit te breiden ( Visie Dynamisch Stadscentrum, 2010), moest men de plannen veranderen. Het centrum was wél opgezet om uit te kunnen breiden maar niet om in te krimpen. In 2013 werd er in het ‘Bestemmingsplan Centrum’ vastgesteld dat men de Retail en horeca in het directe winkelgebied rondom de Heuvel wilde concentreren. Tegenwoordig zijn volgens alle betrokken partijen verdere ingrepen nodig. Gemeente, vastgoedeigenaren, winkeliers en het centrummanagement Oss werken in de ‘Taskforce centrum Oss’ samen om het centrum levendig en aantrekkelijk te houden. De ‘Avengers’ van het Osse centrum hebben hier hun handen vol aan. In het recente bestemmingsplan ‘Koers stadshart Oss’ van de taskforce wordt omschreven hoe het centrum van Oss teruggebracht moet worden naar een compactere staat. “Mensen willen beleven. Dat is belangrijk!” vertelt vastgoedeigenaar Ton Kempkens. Met zijn getrimde baardje en verzorgde uiterlijk is hij de Tony Stark van het gezelschap. “Vroeger kwam men echt voor een dag uit naar de stad. Dat is veranderd.

De economische crisis is in combinatie met de opkomst van het online shoppen

Schuijers is als planoloog werkzaam bij de gemeente Oss en legt uit hoe het compacte centrum werkt: “Kijk, het centrumgebied is nu erg groot. Winkels en leegstaande panden liggen verspreid door elkaar. Dat willen we terugbrengen naar een centrale pit die de drie grote pleinen omvat met daaromheen een flexibele schil. De pit bestaat uit de Heuvel, Heuvelstraat en het Walplein. De winkels buiten de pit hopen we binnen de pit te kunnen huisvesten zodat het gehele centrum een boost krijgt. In deze pit willen we alleen maar winkels en het liefst ook enkele grote publiekstrekkers zoals een bioscoop of de ‘Primark’. Daarnaast willen we het wonen boven de winkels in de pit stimuleren zodat het gezellig druk is in het centrum. In de schil mogen winkels en woningen ook door elkaar gevestigd zijn en is er ruimte voor dienstverlening of ambacht.” Kempkens is het met hem eens. Hij voegt toe dat het belangrijk is dat er genoeg voorzieningen in de pit gevestigd worden zoals het streekarchief en de bibliotheek. De stad zal een diverse plek worden met wonen,

Een centrum dat zich concentreert rond de

Bezoekersmotieven bron: Dtnp Stadshart Oss

drie pleinen Bron: Dtnp Stadshart Oss

ook zijn huurtarieven om ondernemers een kans te geven zich in de pit te vestigen. Toch gaan er onder de winkeliers geluiden op dat de huren te hoog zijn. “ Ze moeten voor de winkeliers de druk van de ketel halen”, meent een vrijwilligster bij de Wereldwinkel. Bron: Dntp Stadshart Oss werken, cultuur en evenementen. “Ook willen we dat de stad er representatief uitziet! Zo proberen we onder andere vastgoedeigenaren te bewegen hun winkels en panden te onderhouden en hebben we het stimuleringsfonds ‘Gevelverbetering’, waarmee winkeliers vanuit de gemeente een kleine subsidie kunnen krijgen om hun voorgevel te onderhouden.” Sommige winkeliers doen volgens Kempkens niet genoeg aan onderhoud: “ Je verwijdert thuis toch ook onkruid? Waarom dan niet bij het pand waar je gemiddeld acht uur per dag verblijft? Winkeliers moeten ook actief meedenken!” ‘Een aantrekkelijk decor, dus aantrekkelijke gevels en panden, dragen in positieve zin bij aan de sfeer’ vermeldt de Koers stadshart Oss. Andere winkeliers dragen volgens hem actief bij. In de Walstraat zijn de 21 daar gevestigde winkeliers zelf een stichting begonnen om de straat te promoten en te stimuleren door middel van acties, live muziek en evenementen. Een initiatief vanuit de Taskforce Oss is het project ‘Droomwinkel’. Jonge beginnende ondernemers kunnen hierbij voor een lagere huurprijs een pand huren en een eigen zaak beginnen. De Taskforce hoopt hiermee mensen te stimuleren om zelf een onderneming te beginnen. Een positief gevolg van de Droomwinkels

zou daarnaast ook het opvullen van leegstand en het aantrekken van bezoekers kunnen zijn. “Een mooi initiatief”, meent Van der Doelen: “Het geeft jongeren de kans om te kijken of een eigen zaak realistisch is. Jammer is wel dat ze het tweede jaar het volle pond moeten betalen.” De leegstand in Nederlandse steden wordt ieder jaar door het bedrijf Locatus in kaart gebracht. Ieder jaar brengen ze een rapport uit met daarin de laatste gegevens over landelijke en plaatselijke leegstand. Gemeenten kunnen zich abonneren op een lidmaatschap bij Locatus. Opvallen genoeg werd er tussen 2014 en 2016 geen (noembare) verhoging van de leegstand waargenomen in Oss, al zijn er zijn wel winkels weggetrokken. Lege ruimte werd opgevuld met service- en dienstverlening. In Nederland stond in 2016 ongeveer 3,5 miljoen vierkante meter winkelruimte leeg. Na het faillissement van de V&D kwam daar ongeveer 350.000 vierkante meter winkelruimte bij. In sommige steden, waaronder Oss, steeg de leegstand met percentages zo hoog als twintig procent! Zo bestaat 44 procent (4000 m2 )van de totale leegstaande ruimte in het centrum van Oss ( 9000 m2) uit het V&D pand. Gemiddeld staan er in Oss 40 winkelpanden vrij. Vanuit de Taskforce is daarom het Makelpunt Oss opgezet om frictieleegstand te voorkomen. Hier proberen makelaars en vastgoedeigenaren actief huurders en geïnteresseerde partijen te benaderen. Ook Kempkens maakt deel uit van het makelpunt: ”Sommige panden worden beheerd door grote institutionele beleggers die zich gewoon niet bezighouden met een pand in Oss. Vaak krijgen we de kans om de panden zelf te kopen en iets aan de gevels of leegstand te doen.” Zelf beheert Kempkens nu vijftien panden. Zelf verlaagt hij naar eigen zeggen

Ze wil graag anoniem blijven. Zelfstandig ondernemer Rick van der Doelen meent echter dat de huren in het nabijgelegen Uden toch zeker anderhalf keer zo hoog zijn als de huren in Oss. Toch is ook de leegstand in Uden relatief hoog meent Van der Doelen. Ook Schuijers weet niet waarom het centrum van Uden soms een grotere aantrekkingskracht heeft dan dat van Oss: “Misschien heeft men het in Uden de afgelopen jaren beter aangepakt. Ook zou het kunnen dat de Udenaren hun eigen centrum misschien meer gebruiken. Ossenaren kunnen via

het spoor naar ’s-Hertogenbosch of Nijmegen, de jeugd in Uden kan alleen met de bus naar een andere stad.” Zou het kunnen dat de spoorlijn die Oss bijna honderdvijftig jaar geleden zoveel werkgelegenheid verschafte nu de krimp in het centrum van Oss bevordert? Van der Doelen merkt daarnaast op dat het belangrijk is dat mensen uit Oss en de regio het centrum van Oss blijven bezoeken. Als de lokale consumenten het eigen centrum links laten liggen kan dat desastreus zijn. Uit onderzoeken van DTNP is echter gebleken dat 63% van de inwoners van Oss en de omlig-

gende kernen regelmatig het centrum van Oss bezoeken. Kijkt men alleen naar de inwoners van Oss en Berghem dan ligt dat percentage met 80% duidelijk hoger. Volgens het centrummanagement bezoeken iedere week 85.000 mensen het centrum. De meeste bezoekers verblijven echter volgens DTNP hoogstens een uur in de stad. Van der Doelen: “Naar mijn mening heeft het inderdaad ook te maken met identiteit en imago. Uden heeft altijd een betere reputatie gehad dan Oss. We moeten onze identiteit tonen! De Osse twist aan het centrum geven.” Het centrummanagement wil met de eigen identiteit van de stad mensen verwelkomen. Zo is het project ‘Couleur Locale’ gestart, waarbij winkeliers en ondernemers typisch Osse figuren in hun winkels en inrichting kunnen verwerken of als relatiegeschenk kunnen geven. Stadsmascotte Osje, een mes of een pak margarine van Jurgens. Een Ossische twist. Met het vertrek van de V&D uit het centrum is Oss een publiekstrekker kwijtgeraakt. Daarnaast is er nog eens ruim 4400 m2 leegstand bijgekomen. Een deel van deze leegstand is opgevuld met enkele pop-up stores. De Gemeente Oss is samen met de Taskforce Oss en de vastgoedeigenaren begonnen aan een ontwerp voor de herontwikkeling van deze locatie. Met de komst van de bibliotheek en het streekarchief wil de gemeente een cultuurhuis vestigen op de locatie van het huidige V&D gebouw. daarnaast moet er een publiekstrekker komen en het liefst ook een eetgelegenheid.” De SP was het niet eens met deze nieuwe plannen en hield een poll onder de bezoekers in het centrum om te vragen wat zij graag op de locatie zagen. Vanuit de Ossenaren zelf gaan stemmen op dat het V&D pand gesloopt moet worden om grotere winkels te huisvesten. “We willen heel graag een grote naam vestigen maar dat blijkt erg lastig te zijn”, legt Schuijers uit.” Grote concerns weten vaak heel goed waar

veel bezoekers zijn. Met gemeenschapsgelden kunnen we het ze natuurlijk ook niet aantrekkelijker maken. We brengen de ruimte terug van 4400 m2 naar 2500 m2 voor horeca en Retail. Daarnaast zijn er ook plannen voor een woontoren en een Cultuurhuis met daarin de bibliotheek en het streekarchief om het centrum aantrekkelijk en compact te maken. Met de poll vanuit de SP heeft de gemeenteraad volgens Schuijers niet veel gedaan. “Eén van de ideeën was een foodmarket. Daar hebben we uiteraard naar gekeken maar de vraag daarnaar is gewoon te klein. We hebben al een markt in de stad. Daarnaast is een paar jaar geleden in het Paleiskwartier in ’s-Hertogenbosch een foodmarket geopend. Ondanks dat de bewoners van de wijk genoeg te besteden hebben liep het niet goed.

Door: Jurre van Breugel

Het toekomstige Walkwartier Ontwikkelingsschets V&D bron: Dtnp Stadshart Oss

‘DIE SCHUUR VAN EEN V&D HOORT NIET IN EEN STAD ZOALS OSS’

en leegstaand pand hier, een leegstaand pand daar… In Oss is de leegstand in het straatbeeld goed te zien. De pop-up store van Shoeby in de oude V&D heeft het centrum enigszins opgevuld, maar ook daar zijn de meningen over verdeeld in Oss. In het centrum van Oss zijn op maandagmorgen niet veel mensen op de been. Een wat oudere meneer – vrijwel kaal, grijze snor en klein van postuur – loopt ons voorbij. Als wij hem even later vragen over de leegstaande panden in het centrum, is hij helemaal in zijn element. “De V&D is weggegaan en wij blijven met het pand zitten. Het lijkt wel een schuur!” De man vertelt nog dat de gemeente er niks aan doet en vindt Oss er niet mooier op worden. De VVV De man was niet de enige die er zo over denkt. In de VVV tegenover het treinstation stonden twee informatrices ons te woord. De een blond, smal van postuur, de ander wat uitgesprokener en stevig. Zij

legden het hele verhaal rondom de ‘Schuur van de V&D’ uit. De mevrouw met het korte blonde haar bleef er nog vrij rustig onder en vindt dat het pand met de pop-up store nog een goede bestemming heeft. Ze was nog niet uitgesproken, of haar collega nam het gesprek al over. Zij begreep het gemeentebeleid niet: “Uden wordt voller en voller, maar in Oss houdt de gemeente alles tegen.” Over de pop-up store was ze alles behalve tevreden. Ze ging nog een goed zitten in haar bureaustoel achter de balie. “De pop-up store is maar tijdelijk en als ze vandaag zeggen dat ze er mee stoppen, dan is het pand zo leeg.”

Door: Luuk Glaap

vl r o nr l q b ebob

“De V&D is weggegaan en wij blijven met het pand zitten, het lijkt wel een schuur!”

s f k q^ d b = m el q l = c o ^ j b p

` l i i b` qf l k

18 18

SINCE 1948

DE GRAFITTI OP DE ROLLUIKEN ALS HET OUDE V&D PAND GESLOTEN IS

COLUMN

EEN KLOOF VAN OLYMPISCHE PROPORTIES

ijkcentrum Schadewijk: niet de eerste locatie waar je aan denkt voor een politiek slagveld. Toch zijn de lijsttrekkers van alle negen politieke partijen in Oss hier vanavond aanwezig. Ze verruilen hun knusse campagnekastelen tijdelijk voor een hoger doel: een gesprek met de gewone burger. Maar staan de bewoners hier zelf eigenlijk wel voor open? “En zo bestrijden we de armoede, waar wij trouwens tegen zijn!”, besluit de lijsttrekker van de Osse CDA, Mari van Kilsdonk, zijn dertig seconden spreektijd. Hij kan rekenen op een bescheiden applausje vanuit de zaal. In die zaal hangen slingers. “Hier wordt de democratie gevierd”, lijken ze te willen zeggen. Wie wat langer rond kijkt valt echter meteen iets op: een groot deel van de zaal bestaat uit politici. Naast de slingers strijden vooral de GroenLinksvlaggen, PVDA-pamfletten en D66-jasjes stuk voor stuk om aandacht. Waar zijn de buurtbewoners op deze avond, die toch vooral voor hen is georganiseerd? Grotendeels achterin, voornamelijk in gesprek met elkaar. “Zijn er nog vragen naar aanleiding van deze stelling?”, vraagt de gespreksleider. Geen reactie. “Dan gaan we verder.”

“Het is helaas typerend voor de houding van de gemiddelde Schadewijker”, bevestigd Willem van den Bosch, een van de organisatoren. Hen valt niets te verwijten. Zij doen in verkiezingstijd (en daarbuiten) iedere keer weer hun best om zoveel mogelijk buurtbewoners betrokken te krijgen bij het politieke spel. Toch blijft de opkomst in de Schadewijk iedere keer weer laag. “Uiteindelijk kun je ze niet dwingen”, concludeert Willem. Terug naar het podium. De meneer van Beter Oss oppert vastberaden: “Er wordt niet geluisterd naar de buurt!”. Een blik op de zaal, - die achterin steeds leger begint te worden - geeft een ander beeld. Er is maar weinig buurt om naar te luisteren. Welkom in de Schadewijk: waar burgers en politiek zich in een spagaat bevinden die zelfs een Olympische turnster niet na zou kunnen bootsen.

Door: Mich van de Vorst

Toch is het later op de avond raak: een buurtbewoner in het publiek staat op en begint een verhaal uit het hart te vertellen. Over zijn frustratie over het tekort aan mankracht tijdens zijn werkzaamheden als vrijwilliger en zijn gevoel dat de gemeente niet naar hem luistert. De politici spitsen hun oren. De sfeer in de zaal is merkbaar veranderd. Een cynicus zou het een zeldzaam moment van echtheid kunnen noemen. Dus zo noem ik het ook. Echt, dat is ook gewoon het juiste woord. Deze op het oog timide man wil zijn zaak zo graag onder de aandacht brengen, dat hij de hele zaal met een vlammend verhaal aan zijn lippen heeft hangen. Later die avond echter vertelt hij mij letterlijk: “Ik denk niet dat aandacht mijn zaak goed gaat doen.” Hij sluit zich daarmee aan bij het geroezemoes achter in de zaal. Ook hij gelooft blijkbaar, diep van binnen, niet dat de politiek ook maar iets kan veranderen.

‘Gemeente, gun ons die Gucciriem!’

De lichten gaan aan, de muziek stopt en je wordt vriendelijk verzocht de kroeg te verlaten: het leuke stapavondje komt op zijn eind en het is tijd om naar huis te gaan. De meeste jongeren pakken hun fiets uit het rek en rijden zwalkend richting het thuisfront. De jongeren voor wie fietsen net iets te ver, gevaarlijk en donker is kunnen een taxi bestellen. Maar helaas lopen de kosten van een taxi al snel hoog op en blijven veel jongeren daardoor noodgedwongen thuis. De gemeente Oss heeft daar een oplossing voor: buurtbussen die in het weekend ’s nachts langs de kernen van Oss rijden. Dit idee stond in de stemwijzer van de gemeente voor de gemeenteraadverkiezingen. De stemwijzer hielp mensen met een keuze maken op welke partij ze stemmen 21 maart. Partijen als D66 en Beter Oss zijn het eens met het idee om buurtbussen te laten rijden in het weekend: “Een centrumgemeente als Oss zal iets moeten doen om de inwoners van de kernen naar het centrum te verleiden. Veilig met de bus naar het centrum en naar huis is belangrijk. Daar mag de gemeente best geld voor over hebben. Ouders laten

hun kinderen niet graag door de polder of bossen fietsen.” Aldus de partij Beter Oss. Dat de taxi erg duur is, dat blijkt. Sem, die bijna iedere week wel even naar de Rebel in Oss gaat, did the math: “De zwarte taxi kost zeven euro, dan denk je natuurlijk zeven euro op één avond is niks, maar als je iedere week uitgaat is dat uitgerekend 364 euro. Daar kan je een hele mooie Gucciriem voor kopen. Gemeente, gun ons die Gucciriem.” De partijen als het CDA en VDG (Voor de Gemeenschap) zeggen dat de verantwoordelijkheid niet bij de gemeente ligt: “VDG vindt dit geen taak van de gemeente. Er zijn voldoende mogelijkheden om met alternatief vervoer naar de uitgaansgebieden te gaan. Het uitgaanspubliek is in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor het vervoer. Daarnaast vragen wij ons af voor welk probleem dit een oplossing is.” De buurtbussen overdag laten rijden blijkt al een hele opgave te zijn volgens de PvdA. Zij bedachten al een alternatief: “Het is al moeilijk genoeg om een buurtbus overdag in stand te houden, qua kosten en gebruik. Wij pleiten liever voor een flexibel systeem, zoals een belbus op late tijdstippen in de kernen.” Buschauffeur van de wijkbus, meneer van den Bogaart, sluit zich aan bij het standpunt van de PvdA: “Dat hele idee gaat niet werken. Ik heb overdag al weinig passagiers en ’s nachts zal ook helemaal niemand gebruik maken van deze dienst.” Hij wijst naar de lege stoelen achter hem. “Veel jongeren zien de wijkbus als iets voor oudere mensen en bellen liever een taxi dan dat ze bij mij instappen.” De bus rijdt uiteindelijk zonder passagiers weg.

en die dan niet mee kunnen gaan stappen, ze mogen niet fietsen en een taxi is dus echt veel te duur.” De meiden springen vervolgens op hun fiets en verdwijnen de nacht in. Beiden zonder fietsverlichting.

Door: Eline Damen Toch zijn veel jongeren wel te spreken over dit idee: “Ik kom zelf uit het buitenge-

bied van Nistelrode en ik moet altijd bij iemand uit Oss slapen omdat ik niet alleen naar huis mag fietsen.” Spreekt Janne, ze draagt een grote weekendtas met logeerspullen. “Als er een buurtbus komt zou ik vaker gaan stappen in Oss, want dan hoef ik me geen zorgen te maken over hoe ik thuis kom.” Een vriendin valt haar bij: “Ik denk echt dat veel jongeren dit willen. Ik heb een paar vriendinnen die uit de polder komen

PLUG & PLAY: Rocken in Oss vat mijn eerste indruk van De Engel mooi samen.

Wie aan Oss en muziek denkt, ziet al snel ritmisch stampende witte Airmaxjes en op en neer stuiterende paardenstaarten voor zich. Dat er echter meer te beleven is dan hardstyle in het Osse nachtleven, bewijst theater De Groene Engel al weer een tijdje. Deze maand deden ze dat met Plug ‘n Play, een avond waarop verschillende kleinere indierockbandjes in het zonlicht worden gezet. Op zaterdagavond rondlopen in Oss geeft in eerste instantie niet de levendigste indruk. Na een spookachtige verkenningstocht door de bijna verlaten Osse straten, is het dan ook een opluchting om eindelijk een lichtpunt te zien: De Groene Engel. Letterlijk zelfs, want de lichtgroene neonletters op het theatergebouw herken je al van ver. Voor de ingang is het gezellig druk en eenmaal binnen loop je vrijwel direct de zaal in. “Geen gedoe, gewoon muziek”

Het zaaltje zelf is bescheiden, maar er hangt meteen een prettige sfeer. Podiumlichten, bijgestaan door subtiele rookeffecten, dompelen de zaal onder in paars en blauwtinten. Die blijken goed te passen bij de gekke, maar beheerste gitaarcapriolen die openingsact Foxlane op de zaal los laat. Een zaal die helaas wel nog wat terughoudend is. “Kom maar wat naar voren, we bijten niet!” roept leadzanger Guus Timmermans richting het publiek. Een paar mensen schuifelen voorzichtig wat meer naar voren, maar het merendeel durft er nog niet aan te geloven. Dat houdt de jongens van Foxlane echter geen moment tegen om met zichtbaar plezier hun ding te doen en met langzaam wegebbende vocalen in stijl af te sluiten. Tijd om een biertje te gaan halen en een praatje te gaan maken. “Ah dus je wil een leuke zaterdagavond in Oss? Dan kom je inderdaad al snel bij de Engel uit!” vertelt een van de bezoekers me met een glimlach. Ondanks mijn aanvankelijke vooroordeel blijken er in Oss genoeg liefhebbers van indierock aanwezig. Ze zijn een mix van jong en oud, maar de dertigers lijken net in de meerderheid. Een andere man blijkt meegesleurd door zijn vrouw

Ondanks dat de zaal nog een beetje los moet komen, heeft men qua opkomst weinig te klagen. De zaal is toch zeker halfvol: helemaal niet slecht voor een gratis en kleinschalige indierockavond met relatief onbekende artiesten. Op het podium staat inmiddels een volgende act klaar staat om zijn ding te doen. Instant Matter gooit het over een hele andere boeg dan Foxlane. Het tempo gaat omlaag, de vocalen worden mysterieuzer, minder hard en vooral ook minder vrolijk. De gitaren leggen wat meer de nadruk op de melodie en verdwijnen soms zelfs wat meer naar de achtergrond. Met reden: zangeres Lonneke Dort is de komende 90 minuten namelijk het middelpunt van de Engel. Ingetogen, dromerige en melancholische vocalen vullen de ruimte. De warmte die je bij binnenkomst voelde, is nu definitief uit de zaal getrokken, maar wat ervoor in de plaats is gekomen is zeker geen straf. Met de variatie deze avond zit het dan ook wel goed. En zo komt later die avond de voordeur van mijn woning weer in zicht. En voor de verandering hoeven de Airmaxjes morgen niet eens de was in.

Door: Mich van de Vorst

tour die deelnemers laat kennismaken met verschillende restaurants in Oss en hun eten. Het wordt elke maand gehouden op de laatste zondag van de maand (koopzondag). Afgelopen weekend was al de achtste keer. Twee klanten lopen ‘De Rooij Peper’ binnen. Het is een klein, kleurrijk restaurantje met houten meubilair. Hier en daar hangt een poster met een Spaans tafereel erop en overal kun je rode pepers of schilderijen hiervan terugvinden. Nergens is echter bediening of een kok te bekennen. Achter hen gaat de deur open en komt er een haastige man met een mandje vol groenten binnen. Het hoofdingrediënt van vandaag is duidelijk knoflook. “Komen jullie voor ‘Her & Der’?” vraagt de kok. “Hoe laat begint het eigenlijk?” Nadat de klanten hem erop hebben gewezen dat het een kwartier geleden al begonnen is, gaat de man snel aan de slag. Er is nog een hoop werk te doen en de klanten besluiten later maar terug te komen. ‘De Rooij Peper’ is één van de negen restaurants die deze maand meedoen met Her & Der. Heer Bommel en Rebel hebben afgezegd in verband met verbouwingen. Dit is al de achtste keer dat de culinaire tour georganiseerd wordt. De eerste keer was op 25 juni. Deelnemers kunnen voor €4,50 in elk restaurant een drankje (ook wijn en bier) en een verrassingshapje krijgen. Af en toe wordt er al een tipje van de sluier opgelicht op Facebook over de hapjes. Bij elk restaurant krijgen Her-en-Der’ers een stempel op een kaart en na twintig stempels krijgen ze het volgende hapje gratis. Tot dit jaar waren de hapjes nog €3,50. Ook de tijden zijn in 2018 veranderd. Nu zijn mensen welkom van 13.00 tot 17.00 uur. Om 13.00 uur is er in de meeste restaurants echter nog weinig te doen. Ook in het tweede restaurant waar de twee klanten

binnenkomen is er nog geen kip te bekennen (behalve die voor het eten van vanavond). Woodstock is een echt grillrestaurant. De klanten nemen plaats op de bruine, lederen barkrukken van waaruit ze in de gedeeltelijk open keuken kunnen kijken. Ze bestuderen de kurken en onderzetters met gebrandmerkt logo erop, terwijl er twee sateetjes voor hen op de grill worden gelegd door de inmiddels gearriveerde eigenaars van het pittoreske restaurant. Eén van hen, Jacky van Raaij (54), vertelt enthousiast over Her & Der: “Woodstock is pas eind juni geopend, dus voor ons was dit goede publiciteit. Het is zo’n goed concept, het trekt alleen nog veel te weinig mensen aan.” Op Facebook hebben 400 mensen de Her-en-Der-pagina gezien en geven 33 mensen aan geïnteresseerd te zijn. “Oss heeft een negatief imago, ondanks de vele evenementen en goede horeca,” vertelt Van Raaij, die oorspronkelijk uit Reek komt. “Er is hier zo veel meer te doen dan mensen denken.” Bij het neerleggen van het mes grapt ze tegen haar klanten dat ze er voorzichtig mee moeten zijn. Tja, het blijven Ossenaren. Naast dat deelnemers van ‘Her & Der’ goed verzadigd naar huis gaan na zo’n middag, leren ze ook veel nieuwe restaurants kennen. ‘La Colline’ is bekend onder de meeste Ossenaren, maar ‘Miens Eethuis’ bijvoorbeeld is een ontdekking die men zou kunnen doen bij de culinaire tour. Deelnemende restaurants zijn te herkennen aan de Her-en-Der-vlag. Nog een doel van ‘Her & Der’ is dat deelnemers met elkaar aan de praat raken. Iedereen die meedoet krijgt zijn drinken namelijk in hetzelfde soort glas, waardoor je weet wie collega-Her-en-Der’ers zijn en hen om hun mening kan vragen over bijvoorbeeld de zalmcarpaccio. Terug in ‘De Rooij Peper’ zitten twee andere klanten aan hun knoflooksoep en pesto-brie-broodje. Voor hen staat een leeg Her-en-Der-glaasje. Bij de vraag of zij dit vaker doen, antwoordt één van de twee dat ze de bedenker is van het hele concept en dus een vaste klant is: Ine Kocken: “‘Her & Der’ is een Spaans concept. Ik heb zelf acht jaar in Spanje gewoond.

HER & DER: CULINAIR IN OSS

‘Her & Der’ is een culinaire

Na mijn terugkeer in Oss heb ik het idee bij de gemeente neergelegd; die was gelijk enthousiast. Na een presentatie die ik gaf voor belangstellenden meldden twaalf restaurants zich aan. Sommige hiervan doen niet meer mee, maar er zijn ook nieuwe bijgekomen.” Over het feit dat het aantal deelnemers nog een beetje tegenvalt antwoordt Kocken: “Het concept heeft tijd nodig. Ik ben al veel bezig geweest met social media en kranten. Naar mijn idee doen er wel steeds meer mensen aan mee en werkt het zeker voor betere klandizie.” Bart de Rooij, eigenaar van ‘De Rooij Peper’ twijfelt echter: “Het is moeilijk te meten of ‘Her & Der’ ook echt voor meer klanten zorgt. Je weet nooit of nieuwe klanten komen door de culinaire tour of door andere reclame. Het is in ieder geval heel gezellig om samen met andere horecagelegenheden bezig te zijn met zo’n project.”

Door: Valerie van Vliet

Rondje markt Sinds een half jaar is de dinsdagse

markt in Oss aangepast. Een groot deel van de marktkramen staat voortaan op de Heuvel. Dit is in mei vorig jaar besloten om ervoor te zorgen dat de winkels meer aandacht krijgen van de winkelende menigte. Al vanaf de andere kant van het centrum kun je horen dat er genoeg bezoekers rondlopen op de markt. Lopend tussen de appels en peren, onderbroeken en kousen en kaas en nootjes, zie ik veel lachende en kletsende bezoekers. Alle kleuren en geuren komen één voor één aan bod, of soms juist allemaal tegelijk. Volgens vele marktbezoekers is het nieuwe beleid een groot succes. Nu wordt de markt meer met het centrum verbonden, en dat brengt een gezelligere sfeer. Ook de aaneenschakeling van meerdere drukbezochte cafés en restaurants dragen bij een aangename sfeer in hartje Oss.

Door: Carlijn van de Ven

Samenspraak Oss: “Tegenwoordig hebben we gesprekken met alle soorten nationaliteiten” SINDS EEN PAAR WEKEN ZIT VRIJWILLIGERS-

soms door naar ons. Dat gaat wel een beetje op en af. Soms hebben PROJECT ‘SAMENSPRAAK’ GEVESTIGD IN DE we een heleboel aanmeldingen vanuit ‘Vluchtelingenwerk’, maar de BIEB. ‘SAMENSPRAAK’ MAAKT DEEL UIT VAN laatste tijd is dat wat minder. Soms lezen mensen ook wel eens VRIJWILLIGERSORGANISATIE ‘MAASLAND GIL- over ons project in artikelen in de krant. ‘Samenspraak’ is in Oss DE’ EN BIEDT MENSEN MET EEN MIGRATIEACH- dan wel een project van het ‘Maasland Gilde’, maar het is eigenlijk TERGROND EEN MAATJE OM GESPREKKEN IN een landelijk project. Op internet is er ook een hoop algemene HET NEDERLANDS MEE TE VOEREN. ‘ONS KENT informatie over te vinden.” OSS’ GING LANGS BIJ HET SPREEKUUR VAN ‘SAMENSPRAAK’ EN SPRAK MET VRIJWILLIGERS ANDRÉ DIERICK (75) EN JOKE PELZER (70).

VOOR WIE IS UW PROJECT BEDOELD? André: “De mensen die op ons project afkomen zijn allemaal mensen met een migratieachtergrond. De meeste in Oss hebben les op het ROC, daar krijgen ze taalles. Het is gericht op het halen van de inburgeringscursus. Dat gebeurt vooral met computermethodes en praten doen ze daar wat weinig. Ons project is een soort aanvulling op die lessen, omdat dit een specifiek praatproject is. Tijdens ons wekelijks spreekuur zijn we te vinden in de ruimte van ‘het Taalhuis’ in de bibliotheek. Dat is een project dat laaggeletterdheid tegengaat, maar dat staat los van ons project.”

WAT VOOR VRIJWILLIGERS DOEN ER MEE AAN DIT PROJECT? Joke: “Wij hebben ongeveer vijfentwintig vrijwilligers. Als vrijwilliger van ‘Samenspraak’ heb je geen opleiding of training nodig. ‘Samenspraak’ is in Oss aangehaakt aan het ‘Maasland Gilde’. Dat is een vrijwilligersorganisatie voor 50-plus vrijwilligers. De bedoeling van het ‘Maasland Gilde’ is dat je iets doet voor een ander en dat die ander ervan leert. ‘Samenspraak’ is dus een van de grote projecten binnen het ‘Maasland Gilde’. Als vrijwilliger bij ‘Samenspraak’ heb je soms meer mensen tegelijk die je helpt. Ikzelf heb nu bijvoorbeeld wekelijks met vijf verschillende anderstaligen eenop-een-gesprekken. Die gesprekken van een uur kunnen hier tijdens het spreekuur plaatsvinden, bij hen thuis of bij mij thuis.”

HOE KOMEN DIE ANDERSTALIGEN DAN BIJ U TERECHT?

Joke: “Meestal worden de cursisten doorgestuurd door docenten van het ROC of ze horen het van een andere anderstalige dat wij dit project hebben. Dan horen ze van een vriend dat ze dit doen en willen zij dat ook.” André: “Ook ‘Vluchtelingenwerk’ stuurt mensen

Foto: Van links naar rechts André Dierick (75), Medhane (2

VANUIT WAAR KOMT DE BEHOEFTE AAN DEZE ACTIVITEIT EN WAT ONDERSCHEIDT JULLIE? André: “Het antwoord op die vraag is een beetje lastig te geven. We zijn landelijk zo ongeveer vijftien jaar geleden begonnen met het taalproject, maar toen heette het anders. Destijds was het project vooral gericht op Turkse en Marokkaanse mensen. Dat waren toen mensen die vaak al een tijdje in Nederland waren en ook veel oudere mensen die beseften dat ze geen goed gesprek met hun kleinkinderen konden voeren. Het was in het begin dus heel erg op die doelgroep gericht. Langzaam is het daarna landelijk wat breder getrokken. Waar het in principe uiteindelijk allemaal om gaat is dat anderstaligen door te praten beter Nederlands leren. En

tegenwoordig hebben we gesprekken met alle soorten nationaliteiten.” Joke: “Ik denk ook dat wij een kortere wachtlijst hebben. We hebben vrij snel een vrijwilliger gevonden die aan de slag kan met een anderstalige.”

WELKE STAPPEN ONDERNEEMT U ALS IEMAND ZICH AANMELDT? Joke: “Eerst kijken we eerst hoe hun Nederlands op dat moment al is, want je moet met een cursist wel een klein gesprekje kunnen voeren. Je kunt iemand niks leren als diegene enkel ja of nee kan zeggen. Dan maken we een dossier van ze aan en gaan we op zoek naar een

Wat je wel merkt is dat die mensen met een uurtje Nederlands praten in de week niet genoeg hebben. Als ze zorgen dat ze in contact blijven met andere Nederlandssprekenden, kunnen ze de gesprekken ook een beetje oefenen.” André: “Ik had ooit een vrouw die trots vertelde dat ze alleen naar de huisarts was gegaan. Daar gaat het ook om, dat de mensen dat zelfvertrouwen krijgen. Soms ga ik ook, als het voeren van een gesprek al wat beter gaat, een beetje de diepte in. Dan vraag ik bijvoorbeeld aan een vluchteling hoe de vlucht vanuit zijn thuisland is verlopen. Dat kunnen heel erg ingrijpende verhalen zijn. De één wil daar wel over praten en de ander weer niet. Soms hebben die mensen dezelfde dingen meegemaakt, maar zie je toch verschillen in hoe ze daar mee omgaan. Dat kan soms lastig zijn. Je moet natuurlijk wel iemands emoties bij zo’n verhaal respecteren.”

HOE ZIET ZO’N SPREEKUUR OP DE DINSDAGMIDDAG ERUIT? André: “Dat is elke week verschillend. Soms hebben we een paar weken achter elkaar dat we hier tot vier uur flink bezig zijn en dat er een hoop mensen naar binnen komen lopen. Maar we hebben soms ook spreekuren dat ik en Joke hier een beetje met elkaar zitten te kletsen. Dat gaat heel erg op en af. Soms komen er ook weleens mensen binnenlopen die in hun Nederlands nog iets te zwak zijn om een klein gesprek mee te voeren, maar als we dan weten dat ze taalles krijgen op het ROC, dan komen ze ons na een paar maanden nogmaals opzoeken. En soms komen er mensen langs voor de gezelligheid.”

Door: Emma Koevoets

ane (28) en Joke Pelzer (70)

geschikte vrijwilliger die bij de cursist past. Er moet namelijk wel een klik zijn.” André: “Het spreekuur dat we elke week in de bieb hebben is vooral bedoeld voor dat soort intakes of intakes met nieuwe vrijwilligers.”

WAT VOOR GESPREKKEN HEEFT U MET DE ANDERSTALIGEN? André: “Heel erg diverse gesprekken; over het weer, over wat ze hebben gedaan op school, of ze met de auto of de fiets zijn gekomen. Joke gebruikt als uitgangspunt bijvoorbeeld vaak een boek.” Joke: “Wat ik ook vaak doe is mijn hele huis laten zien en ze woorden zoals kast, kopje, lepeltje, bed, dekbed en noem zo maar op te leren. Dat is eindeloos.

Jongerenraad Oss wordt alsnog betrokken bij de Wifi-plannen

E JONGERENRAAD GAAT SAMEN MET DE GEMEENTE KIJKEN NAAR DE OPTIES VOOR HET PLAATSEN VAN EEN KLEINE WIFI-ZONE IN HET CENTRUM VAN OSS. DAT ZEGT WETHOUDER WAGEMAKERS (VVD) DE JONGERENRAAD TOE IN DE VERGADERING ADVIESCOMMISSIE SOCIAAL BESTUURLIJK. DE JONGERENRAAD WAS ALS INITIATIEFNEMER GEPASSEERD IN DE BESLUITEN OVER HET EERDERE WIFINETWERK IN HET CENTRUM, DAT SINDS 1 JANUARI IS AFGESCHAFT.

bare wifinetwerk ook een wens van ondernemers, om hun sitebezoeken in combinatie met hun winkelbezoeken te bevorderen. Voor het gratis wifinetwerk werd per jaar een bedrag van dertigduizend euro uitgetrokken. Maar onder andere vanwege het slecht werken van de wifi, constateerde het college dat het niet langer verantwoord was om zoveel gemeenschapsgeld in het netwerk te stoppen. Hij vond excuses naar de Jongerenraad overdreven, omdat het wifinetwerk hoofdzakelijk bestond vanuit economische redenen en de ondernemers in het centrum hadden zelf de conclusie getrokken dat het wifinetwerk weinig verschil maakte. Van der Voort zei daarop nogmaals het verre van fatsoenlijk te vinden dat de Jongerenraad als mede-initiatiefnemer gepasseerd was en dat de mening van jongeren niet minder belangrijk is dan die van ondernemers. Wethouder Wagemakers deed daarop de toezegging dat hij gaat kijken naar het aanleggen van een kleinere wifihotspot in het centrum van Oss en daarin de Jongerenraad zal betrekken.

Free

Wi-Fi

Fractielid Bas van der Voort (SP) opperde dat het centrummanagement de financiering voor het openbare wifinetwerk niet over wilde nemen van de gemeente en vroeg zich af waarom de gemeente er dan überhaupt ooit aan begonnen was. Het college had volgens Van der Voort ook verwezen naar ondernemingen, waar men in het centrum gebruik kan maken van wifi. Van der Voort wees erop dat deze netwerken bestemd zijn voor betalende klanten en dat jongeren niet altijd ergens op een terrasje kunnen gaan zitten om gebruik te kunnen maken van het internet. De SP vond het onfatsoenlijk dat de initiatiefnemers zijn gepasseerd in het besluit voor de afschaffing van hun initiatief en vond een excuus van de wethouder naar de Jongerenraad op z’n plaats.

Door: Emma Koevoets

De Jongerenraad had in december een advies aan de gemeente geschreven over het eventueel afschaffen van het wifinetwerk, met het idee om een kleinere wifi-zone te maken op het Walplein. Daar waren een tijdje geleden houten bankjes geplaatst. De gemeente had echter niet op dit advies gereageerd. De Jongerenraad had vervolgens uit de krant moeten vernemen dat het wifinetwerk alsnog helemaal afgeschaft zou worden. Daarop reageerde de Jongerenraad dat hij graag wilde meedenken over onderwerpen die in Oss spelen, maar dat hij daarover dan wel geïnformeerd moet worden. Fractielid Sander Klaver (D66) reageerde vervolgens verbaasd op het feit dat de Jongerenraad het besluit uit de krant moest vernemen en vroeg aan de wethouder wat hij daarop te zeggen had. Volgens Wethouder Wagemakers (VVD) was het openBRon: Jongerenraad Oss

BLAUWE PARKEERZONE IN HET CENTRUM VAN OSS: SLIM OF AVERECHTS?

E GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN KOMEN LANGZAAM MAAR ZEKER IN ZICHT. DE TIJD NATUURLIJK VOOR DE LOKALE PARTIJEN EN POLITICI OM DOOR MIDDEL VAN CAMPAGNE VOEREN ZO VEEL MOGELIJK KIEZERS VOOR ZICH TE WINNEN. VAAK WETEN INWONERS EN VOORAL JONGEREN NIET WAT ER IN HUN GEMEENTE SPEELT. GEK, ZEKER OMDAT DE KEUZES DIE BINNEN DE GEMEENTE GEMAAKT WORDEN HET SNELST MERKBAAR ZIJN WANNEER JE DE DEUR UITSTAPT. IN OSS HEBBEN ZE DAAROM EEN ONLINESTEMWIJZER GELANCEERD, DIE AAN DE HAND VAN GEGEVEN ANTWOORDEN OP DERTIG STELLINGEN EEN ADVIES WEERGEEFT. BIJ HET BEKIJKEN EN INVULLEN VAN DE STEMWIJZER VIEL MIJN OOG OP DE VOLGENDE STELLING: ‘IN HET CENTRUM VAN OSS MOET DE GEMEENTE BETAALD PARKEREN VERVANGEN DOOR EEN BLAUWE ZONE: GRATIS PARKEREN VOOR EEN BEPERKTE TIJD.’ Een interessante stelling aangezien het centrum in steden vaak als het hart van de stad wordt gezien. Daarnaast heeft het cetrvan Oss de aatste laatste jaren een vrije val gemaakt. Steeds lagere bezoekersaantallen, volgens velen ongezellig, tientallen leegstaande winkelpanden en natuurlijk de ontevredenheid over het betaald parkeren.

Heeft het instellen van een blauwe zone wel zoveel nut als sommige partijen denken? Om een beter beeld te krijgen besloot ik om met Joop van Orsouw te praten, fractievoorzitter en tevens nummer één op de lijst voor de partij Beter Oss. Wanneer ik arriveer in het centrum van Oss bekruipt mij niet gelijk het gevoel dat het centrum het zwaar te verduren heeft. Bij het passeren van volle parkeerplaatsen is het een komen en gaan van auto’s. Ondanks de Siberische kou breekt er een zonnetje door die de parkeerplaats aangenaam verlicht. Ik heb met Joop van Orsouw afgesproken bij een modern café in het hart van de stad, waar gaandeweg steeds meer mensen binnendruppelen. Oss is een middelgrote industriestad is met een groot industrieel verleden. In tegenstelling tot steden als Den Bosch en Dordrecht heeft Oss geen rijke historie met veel cultureel erfgoed. Daardoor zullen toeristen en dagjesmensen eerder voor een bezoek aan Den Bosch kiezen dan voor het twintig kilometer verderop gelegen Oss. In dat opzicht kun je stellen dat Oss nooit de strijd met steden als Den Bosch en Dordrecht kan winnen. Tot zover geen gekke conclusie, maar er is meer aan de hand. Het centrum van Oss legt het de laatste jaren af tegen kleinere steden in de buurt. Inwoners uit Oss en omstreken gaan liever naar Uden of Veghel toe, omdat zij het shoppen daar als gezelliger ervaren. Veel inwoners prefereren om twintig minuten in de auto zitten, dan om met de auto het

centrum van Oss te bezoeken. Het centrum van Oss komt dus niet dichterbij steden als Den Bosch, maar raakt alleen maar verder achterop. Eén van de oplossingen van het college van Burgemeester&Wethouders om meer bezoekers naar het centrum te lokken is het verlagen van de parkeerkosten. Een kleine drie maanden geleden is de gemeente Oss een proef gestart die tot 1 januari 2019 duurt. Waar het dagtarief eerst 4 euro bedroeg, is dat nu 2,50. Bezoekers die voor één uur willen parkeren betalen 1,50. in plaats van 1,45. Na de proef zal de gemeente de resultaten daarvan bekend maken. Een aantal partijen in Oss is het niet met de proef eens omdat zij denken dat het weinig effect zal hebben. Zij pleiten daarom voor een blauwe zone in het centrum die er voor zorgt dat bezoekers de eerste twee uur gratis kunnen parkeren. Eén van die partijen is Beter Oss. Zij streven in eerste instantie naar een blauwe zone, om deze vervolgens in de verdere toekomst uit te breiden naar volledig gratis parkeren. Het centrum moet weer aantrekkelijk worden gemaakt. Volgens Beter Oss ontstaat anders het risico dat de mensen alleen nog maar hun boodschappen in Oss doen en het ‘funshoppen’ elders. Bij het invoeren van een blauwe zone loopt de gemeente de nodige kosten mis, het gaat dan om enkele miljoenen per jaar. De gemeentelijke begroting van Oss is ongeveer 300 miljoen euro per jaar. Volgens Beter Oss moeten er keuzes gemaakt worden en is het de enkele miljoenen euro’s verlies meer dan waard als daarmee het centrum gered kan worden. Als het centrum drukker bezocht wordt, zijn de winkelpanden eerder bezet waardoor de economie van Oss er beter van wordt. Daardoor zullen grotere winkels zich in Oss vestigen waar nog meer bezoekers op afkomen. Andere partijen als de VVD en de PvdA in Oss zijn fel tegen de invoering van de blauwe zone in het stadscentrum van Oss. Zij vinden dat de invoering van een blauwe zone ervoor zorgt dat mensen gaan winkelen onder tijdsdruk. Daarnaast leidt het volgens de partijen tot onduidelijkheid en daardoor onnodige boetes als gevolg.

Door: Chris Bruil Bron: Alleverkeersborden

‘9 VAN DE 10 KEER WORDEN GEVAARLIJKE SITUATIES VEROORZAAKT DOOR BESTUURDERS DIE DE REGELS AAN HUN LAARS LAPPEN’

LS JE UIT OSS KOMT, BEN JE VAST WEL BEKEND MET HET KLEINE WINKELCENTRUM IN DE WIJK ‘DE RUWAARD’. HIER VIND JE ONDER ANDERE DE ALDI, ACTION EN NIET TE VERGETEN DE WELBEKENDE FRIETTENT ‘CAFETARIA DE HEIHOEK’. OP HET EERSTE GEZICHT LIJKT DE SFEER NORMAAL, ERG RUSTIG EN VEILIG. DIT BLIJKT ECHTER NIET ALTIJD ZO TE ZIJN. DE DRUKKE ROTONDE AAN DE HEIHOEKSINGEL HEEFT AL MEERDERE MALEN VOOR ONVEILIGE SITUATIES GEZORGD IN DEZE WIJK. AUTO’S KOMEN VAAK ONTZETTEND HARD AANRIJDEN RICHTING DE ROTONDE. DIT IS NATUURLIJK NIET HEEL RAAR ALS JE OP EEN WEG RIJDT WAAR EEN SNELHEID VAN VIJFTIG KILOMETER PER UUR IS TOEGESTAAN. De rotonde gelegen aan de Heihoeksingel is een druk punt en doordat veel mensen naar het winkelcentrum komen voor kleine of grote boodschappen komt al het verkeer hier op één punt

samen. De Heihoeksingel is een weg die de automobilisten naar de snelweg begeleidt, dus ook dit zorgt voor veel drukke momenten en bijna nooit rustig verkeer op deze weg. Dit zorgt echter wel voor een hele lastige situatie voor de bewoners die op loop- of fietsafstand van het winkelcentrum wonen. De oversteeksituatie vanuit de Van Maanenstraat is namelijk niet heel veilig. Wij spraken een dame die al meerdere keren problemen had ondervonden met het verkeer en zelfs tweemaal is aangereden; een botsing met een fietser, maar ook met een auto. “De situatie is helemaal niet veilig. Ik moet altijd meerdere keren naar links en naar rechts kijken en dan nóg kan er onverwachts een auto snel langs komen rijden. De rotonde is vooral gevaarlijk voor de voetgangers, dus zij moeten altijd héél goed opletten”, aldus de dame. Wijkagent Martin Kuijs, die wij opzochten op het politiebureau in Oss, heeft hier ook zo zijn eigen mening over. Wij spraken hem in een klein kamertje die van beide kanten een aparte ingang had. De kamer was sober ingericht met een grote computer en een tafel in het midden die diende als scheiding tussen de politieagent en ons. Kuijs gaf aan dat er in het afgelopen jaar drie geregistreerde ongelukken bij de rotonde of in de buurt van de rotonde zijn gebeurd. Hij gaf aan dat dat de oversteekplek wel helder is: “Het is geen oversteekplaats dus de voetgangers moeten wachten op de auto’s. Verder is het ook zo dat heel veel ongelukken tegenwoordig

niet meer bij de politie gemeld worden, wat vroeger wel zo was. Nu komt de politie pas ter plaatse als er gewonden zijn gevallen. Is dat niet zo, dan wordt het altijd afgehandeld door middel van een schadeformulier. Hierom kunnen wij helaas niet meer bijhouden hoeveel ongelukken er precies zijn gebeurd.” In tegenstelling tot de wijkagent heeft Quintin Michielsen, van beheer openbare ruimte van de gemeente Oss, geen meldingen kunnen vinden wat betreft ongelukken op de rotonde aan de Heihoeksingel. Een zebrapad plaatsen op deze rotonde om een veiliger gevoel te creëren kan altijd, maar of dit daadwerkelijk ook gaat werken om een veiligere situatie te krijgen, betwijfelt Michielsen: “Wij proberen binnen de bebouwde kom zo min mogelijk zebrapaden te leggen. We willen namelijk geen zogenoemde schijnveiligheid creëren. We nemen elke melding serieus en als wij vinden dat de bewoners echt in hun gelijk staan, dan gaan wij daar absoluut iets mee doen. Maar het is natuurlijk ook zo dat negen van de tien keer gevaarlijke situaties worden veroorzaakt door bestuurders die de regels aan hun laars lappen.”

Door: Anna Dasiman

BENDE VAN OSS N

ATURE OF NURTURE? DAT VROEG CRIMINOLOOG NAGEL ZICH IN DE JAREN VEERTIG VAN DE VORIGE EEUW AF. IN ZIJN PROEFSCHRIFT ‘DE CRIMINALITEIT VAN OSS’ ONDERZOCHT HIJ HOE HET KON DAT EEN -OP HET OOG DOODNORMALE- PROVINCIALE STAD JARENLANG GEBUKT GING ONDER CRIMINALITEIT. IN DE PERIODE 1890- 1935 STOND OSS NAMELIJK INTERNATIONAAL BEKEND ALS HET ‘CHICAGO AAN DE MAAS’ OF HET ‘SICILIË VAN HET NOORDEN.’ GROTE EUROPESE KRANTEN ZONDEN VERSLAGGEVERS NAAR NOORD-BRABANT WAAR HANDELSREIZIGERS OSS PROBEERDEN TE VERMIJDEN WAAR HET KON. FRANSE KRANTEN KOPTEN SENSATIONEEL MET ‘DU SANG SUR LES TULIPES’. BLOEDVERGIETEN EN BRANDSTICHTING WAREN IN DE JAREN DERTIG AAN DE ORDE VAN DE DAG. Tegenwoordig -lang na het overlijden van Nagel- is het antwoord op zijn vraag nog steeds niet duidelijk. Gemeentearchivaris Jan Cunen vond echter wel een merkwaardige bepaling in de gemeentearchieven van de stad. Het luidde:’ Geen poorter van Os… mag door een schout of benadeelde partij voor het gerecht gedaagd worden wegens doodslag of medeplichtigheid aan doodslag tenzij ook door twee onpartijdige poorters van Os tegen hem getuigd werd..’. Hieruit is op te maken dat de Osse onderwereld baat had bij het zwijgen van de bevolking. Intimidatie van was het logische gevolg. De bevolking bleef zwijgen, ondanks dat men toch zeker wel wist wie dingen deed die het daglicht niet konden verdragen. Niemand wilde de volgende ochtend zelf de voorpagina sieren. Het was deze muur van zwijgen waar de politie en marechaussee lange tijd tegenaan liepen.

HET BEGIN Omstreeks 1870 begon de industrie in Oss. De overstap van het bestaan als landbouwer naar fabrieksarbeider was voor veel velen groot. In de fabrieken waren de vloeren spekglad van het vet. Ook waren werkdagen van wel veertien uur geen uitzondering. De tropische temperaturen waren niet te verdragen. Echter volgens de directie werkte men echter in de tropen ook gewoon. Ook mocht men soms niet praten onder het werk. Op te laat komen of dronkenschap stonden boetes van 25 en 50 centen. Sommigen konden niet overweg met het fabrieksleven. Men nam gereedschappen mee naar huis of deelde rake klappen uit. Velen raakten hierdoor hun baan kwijt. Martinus van Berkom verloor zijn kuiperij toen margarinefabrikant Jurgens een eigen kuiperij begon. Van Berkom kreeg geen werk van Jurgens en kon nergens anders aan de bak. Hij opende daarom een café. Hier werden door hem en zijn compagnons snode plannen gesmeed. Zelf was Van Berkom lange tijd ongrijpbaar voor justitie. Glad als een aal liet hij anderen de kastanjes voor hem uit het vuur halen. Onder de bevolking stond van Berkom hierdoor bekend als ‘De Baron’. Lange tijd duurde het bewind van de Baron en zijn bende echter niet. Wachtmeester Geerardus Hoekman was naar Oss overgeplaatst om orde te scheppen. Als buitenstaander en protestant was hij niet populair onder de bevolking. Ook Hoekmans kreeg geen vat op de stille stad en sprak met Jurgens af mensen te ontslaan. Bij Hoekman konden ze een briefje van goed gedrag verkrijgen om weer aan de slag te kunnen gaan. Het briefje kostte natuurlijk wel informatie. Het plan pakte dramatisch uit. Door deze willekeurige ontslagen groeide de haat en weerstand tegen de wachtmeester. Hoekmans sloeg de raad om te vertrekken uit de wind en bekocht dit met de dood. Op 23 maart 1893 liep Hoekmans onderweg naar de kazerne

in een hinderlaag. Dodelijk getroffen overleed Hoekman vlakbij de Heuvel in het centrum van Oss. Twee weken na zijn overlijden werd Hoekmans graf geschonden en besmeurd met menselijke uitwerpselen. Ondertussen wezen steeds meer aanwijzingen in de richting van de Baron. Een van de daders, een zekere Van Galen, kreeg wroeging en biechtte zijn daden op. Hij noemde de Baron als het brein achter de misdaad. Van Galen en zijn drie medeplichtigen werden veroordeeld en kregen straffen van tien jaar tot levenslang opgelegd. Onder deze drie waren de gebroeders Piet en Ciske de Bie. Het werd de Baron nu te heet onder de voeten en hij besloot zijn kansen in de Verenigde Staten te wagen. Een periode van betrekkelijke rust viel nu over de stad. Hoewel het misschien beter de winterslaap van een beer genoemd kan worden. Zoals J. de Speurder in ‘Donker Oss ontmaskerd’ (1935) beschrijft hebben ‘kleine potjes groote oren’. En die kleine potjes worden groot. Onder de namen ‘Sijp’, ‘Brus’, ‘Toon de Soep’ en ‘Hanneke Martekus’ staat een nieuwe generatie onruststokers op. De jeugd groeide op met de geromantiseerde verhalen van grootouders over hoe men de politie te slim af geweest was. Ze leerden het solidaire zwijgen van de Osse omerta. Gevangenisstraf verschrikt hen niet! Het hoorde er nu eenmaal bij. Hoewel onderwijzers en politie hun best deden, begonnen deze kinderen steeds meer op de ouders te lijken. Bij de familie De Bie was het opsluiten van Piet en Ciske verkeerd gevallen. De familie houd tot heden vol dat de gebroeders onschuldig opgesloten werden. Verbit-

terd door politie en justitie. Het zal hierom niet verbazen dat de familie de Bie een prominente rol speelde in de ‘Bende van Oss’. Deze Osse bende was niet de typische bende die in verhalen geromantiseerd wordt. De Bende van Oss bestond uit een harde kern van linke figuren omringd door tientallen tipgevers en medeplichtigen. De beruchtste figuren woonden aan het Schaykse Veld, even buiten Oss. Het twaalftal families wat er leefde was vaak ook aan elkaar verwant. Samen bestreed men in stilte regering en politie. Hun wapens? Zwijgzaamheid en het mes tegen de sabel. De industriëlen Jurgens en Van den Bergh drongen er bij de regering op aan iets de criminaliteit in Oss te doen. Anders zouden ze zich gedwongen zien hun fabrieken verhuizen. In de periode 1920-1929 vielen er weer grootschalige ontslagen na het vertrek van de fabrieken van Jurgens en Van den Bergh. Niet iedereen kwam aan de weer bak en voor velen was het Schaykse Veld aantrekkelijk om wat centen te verdienen. Hanneke van Martekus bestierde een café waar men aanlokkelijke tips kon krijgen. Een deel van de buit kwam de uitbaatster toe. Peer de Bie ontfermde zich met raad en advies over de criminelen in spé. De Brus smokkelde wapens en voorzag de behoeftigen van inbrekerswerktuigen. Door dit samenkomen in deze illegale kroegen kende iedereen elkaar. Zwijgen was dus voor allen goud. Een ‘Ons kent Oss’ met een duister randje. Roof, moord, diefstal, mishandeling en brandstichting. Het kwam allemaal voor in Oss. Ook omringende dorpen werden slachtoffer van het milieu. Van Eindhoven tot Nijmegen was de bende actief. Ouderen werden in hun huizen overvallen en bestolen. Kippen verdwenen vliegensvlug. Zelf de

Wachtmeester Hoekman Bron: Stadsarchief Oss Philipsfabriek was niet veilig voor grijpgrage handen. De politie had haar handen vol en werd versterkt met marechaussee. De regering had besloten een einde te maken aan het criminele milieu rondom Oss. Het zou alleen nog tot in 1935 duren voordat men hierin geslaagd was.

NEVENSCHADE. Een der geruchtmakendste misdrijven in Oss was dat van de moord op Gerrit de Bie. De achttien jarige Gerrit de Bie was op 9 augustus 1933 samen met zijn neef Pietje de Bie op bezoek bij vrouw C. ze hielpen haar boonen rengen. Beiden neven onderhielden warme gevoelens voor vrouw C, die getrouwd was. Een aantal weken voor de noodlottige middag in augustus waren beiden neven al eens met elkaar op de vuist gegaan, wat Piet niet vergeten was. Er was echter tijdens het boonen rengen niets te merken van enige jaloezie onder de neven De Bie. De volgende ochtend vond Marinuske van Uden de jonge Gerrit De Bie in een greppel langs de weg. Gerrit was met 67 messteken om het leven gebracht. Wachtmeester de Gier herkende de jongen en begon een onderzoek, waarna Piet de Bie bij vrouw C thuis werd gevonden. Op zijn pet zaten de bloedvlekken van zijn neef. Een jaar later werd hij veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf. Na zijn vrijkomen werd Piet de Bie tot aan zijn dood achtervolgd door wroeging om zijn daad.

DE GEBROEDERS VERHOEVEN.

Wimke de Bie in Oyen bron: Stadsarchief Oss

Oyen, de nacht van vijftien op zestien mei 1934. In een boerderij vlakbij de Maas wonen de gebroeders Toon en Piet Verhoeven. Beide mannen zijn al ruim in hun zeventiger jaren en leven op hun kleine boerderij een eenvoudig bestaan. Op de markt verkopen ze een van hun kalveren voor 70 gulden. Dit geld brengen ze, op goeder trouw, naar de bank in Oss waar de heren alleen het hoognodige geld opnemen voor hun levensonderhoud. Het valt een der schimmigen Osse figuren op dat de twee oude mannetjes toch vaak naar de bank gaan. Er moet geld te halen zijn. Het is donker die meinacht als vier mannen richting de boerderij in Oyen sluipen. Onder hen zijn

bekende namen als ‘D’n Olie’, ‘Toon de Soep’, ‘De Rut’ en de zestienjarige Wimke de Bie. Terwijl laatstgenoemde op de uitkijk staat dringen de overige drie de woning van de bejaarde mannen binnen. De gebroeders worden uit bed gelicht en al snel zijn Toon en Piet aan elkaar vastgebonden. Op zoek naar geld mishandelen de criminelen de oude broers die geen kik geven. Bij het doorzoeken van de boerderij vinden de samenzweerders de spaarguldens van de gebroeders onder het bed. Ontevreden met het bedrag slaan de vier op de vlucht. Intussen liggen de broers Toon en Piet gebonden in hun boerderij. Toon heeft de klappen die hem toegebracht werden met een vijl niet overleefd. Piet rolt, valt en kruipt over de dijk naar zijn buurman. Deze haalt de oudere man uit zijn boeien en waarschuwt de politie. Ook nu toont de politie acte de presencé en licht samen met burgemeester Ploegmakers ’s nachts een aantal verdachten van hun bed. Er gebeurt later een klein wonder in de rechtszaal: de jonge de Bie slaat aan het praten! Het zwijgen wordt doorbroken en alle vier de mannen verdwijnen lang achter de tralies. Wimke zou niet de enige zijn die uit de school klapte. Later zouden ook prominente figuren als de Sijp, Toon de Soep, de Brus, Ceelen, Snabel en Piet de Bie bekennen. De oudere garde, waaronder Peer de Bie, moest niets hebben van de zwakte van de praatlustige jeugd en bleef volhardend zwijgen.

CEELEN. Johannes Petrus Ceelen (Oss, 12 april 1912- Kerkrade, 1 januari 1992) was een veelbelovend jong wielertalent. Buiten zijn fietszadel was Ceelen ook vaak op een barkruk te vinden. Zijn centen werden omgezet in vloeibaar goud wat hem populair maakte bij veel foute figuren. De roem steeg Ceelen wat naar het hoofd en dat verhinderde hem nog wel eens het logisch nadenken. In november 1932 was Ceelen op het verjaardagsfeest van zijn vriend Johannes van der Pas. Deze kroegbaas was dertig jaar geworden en vierde een feestje in zijn zaak. Van der Pas kon weleens zijn handen laten wapperen en daar werd zijn vrouw Johanna vaak het slachtoffer van. Ceelen kon dit niet verdragen (hij bekende later een relatie te hebben met Johanna van Uden) en zon op wraak. Toen de laatste gasten het feest verlaten hadden lokte Ceelen zijn vriend mee naar buiten en vermoordde hem met twee pistoolschoten. Ook Ceelen bleek aanvankelijk beter te zijn in zwijgen dan in zich verschuilen want ook hij werd opgepakt en veroordeeld tot achttien jaar celstraf.

twintig procent oplegde. Vaak waren er bij een brand veel enthousiastelingen die de getroffen bewoners graag hielpen met het redden van de huisraad. Dat enige huisraad hierbij verdween was niet uitgezonderd. Het bestelen van nieuwsgierige buren was ook een populair voorkomen. Als buren probeerden de vlammen te doven werd hun huisraad snel meegenomen. Niet alleen bewoners en de bendeleden onder aanvoering van Toon de Soep verdienden hier centen aan! Ook verzekeringsagenten zoals Abraham Snabel werkten aan de brandstichtingen mee. Men moest, om aan een verzekering te kunnen komen, precies vertellen waar het geld verborgen lag en hoe de ramen en deuren afgesloten werden. Deze informatie speelde Snabel weer door aan De Soep. Deze praktijken maakten Snabel hem er niet populair op onder de bevolking.

HET EINDE VAN EEN BENDE. Het zwijgen van de Osse omerta had voor- en nadelen. Lange tijd was zwijgen voor allen goud. Echter kregen meerdere verdachten wroeging om hun daden en biechtten graag misdaden op bij het luisterend oor der justitie. Als een kaartenhuis viel de Osse onderwereld in elkaar. De een na de ander verscheen in de rechtbank en lapte er een ander bij. De oudere garde, waaronder Peer de Bie en de Brus, vonden deze jongelingen en hun praatgrage gedrag maar niks en hielden de kaken stevig op mekaar. Uiteindelijk werden er in 1934 ruim 160 mensen veroordeeld. Bij elkaar opgeteld werd er voor 300 jaar aan gevangenisstraf uitgedeeld. Ook Snabel, Toon de Soep en Ceelen kregen tijd in de petoet. Een jaar later werd de marechaussee in Oss gehuldigd voor hun werk door koningin Wilhelmina.

Door: Jurre van Breugel

IN VUUR EN VLAM. Naast diefstal en overvallen was ook oplichting erg populair. Zo hakte Ceelen zijn eigen vinger af om de bijgeleverde levensverzekering van een tijdschrift te kunnen innen, waar een ander een (eigen) huis afbrandde. Wie graag zijn woning (of die van een ander) in lichterlaaie wilde zien zocht Toon de Soep op. Dit figuur was een expert in (onvrijwillige) brandstichting. In de jaren dertig brandden er in de omgeving van Oss, Uden en Geffen zoveel woningen af dat de verzekeringsmaatschappijen de bewoners een eigen risico van

Koningin Wilhelmina huldigt de Marechaussee te Oss 1935 bron: Stadsarchief Oss

bedoeld als merchandise voor het dj-duo. Uiteindelijk hebben ze kleding op hun eerste plek gezet, in plaats van muziek. Wolfy is begonnen met een lijn shirtjes in het zwart en in het geel. Hierop stond de naam in een beestachtig lettertype op de borst gedrukt. David is bij ‘Wolfy’ verantwoordelijk voor de designs: ‘’Ik haal vooral veel inspiratie uit mijn Tumblr-timeline. Oh ja, en het merk Vetements.’’ Tieme is vooral bezig met de economische kant en de bouw van hun website: ‘’Ja, die website, die moet er nu wel echt gaan komen!’’, vertelt hij lachend.

Bron: Raveclothin.g

Oss is volledig in creatieve bloei. Ondanks de vele leegstand in het centrum is er veel meer ruimte gekomen voor nieuwe ondernemingen. Kijk bijvoorbeeld naar de vintageroute die is ontstaan in Oss. Winkels als ‘Misceaup’ waar je allerlei vintage spullen kunt kopen, of R44 die van gerecycled materiaal allerlei nieuwe voorwerpen creëert. Naast de verkoop van vintagespullen heeft de kledingbranche in Oss ook een flinke boost gekregen. Er zijn verschillende kleding-, of beter gezegd streetwearmerken, ontstaan. Allen opgestart door Osse jongeren in de leeftijd zeventien tot en met twintig. Deze kledingmerken zijn ontstaan in de tweede helft van 2017 en zijn dus nog vrij klein. Er is veel progressie geweest als je kijkt naar de afgelopen paar maanden. Ze brengen veel kleding uit en pakken grote aantallen volgers op social media. Vooral op Instagram doen ze het goed onder de Osse jeugd. De één is wat groter dan de andere en het is de moeite waard om de kleinere merken een groter podium te geven.

Ongeveer een maand later was er ‘BŒUF’, een label opgericht in oktober 2017 door de Turks/Nederlandse jongens Han Karahisarli en Batuhan Akcay, beide zeventien jaar oud. In november lanceerden ze hun eerste lijn t-shirts: shirts in beige, bordeauxrood en zwart met midden op de borst de Franse naam geprint. ‘’Het logo ‘BŒUF’ is simpelweg een lettertype dat ons aansprak. Het ziet er chique en stijlvol tegelijkertijd uit’’, vertelt Han. Ze uiten hun kunst door hun product basic te houden en veel aandacht te vestigen op de naam. ‘BŒUF’ viel ook op door hun aparte naam, waarbij veel mensen door de letter ‘Œ’ moeite hebben om het uit te spreken. Han: ‘’Het woord ‘BŒUF’ heeft in Frankrijk meerdere betekenissen: beer, rund, rundvlees, os, et cetera. Wij associëren ons met de betekenis: ‘beer’. Het komt dan ook van het spreekwoord ‘Fort comme un BŒUF.’ Dit staat voor: Zo sterk als een beer. Wijzelf hebben ook veel kracht en willen zo hoog mogelijk eindigen en hiervoor vechten tot het eind.’’

Het begon met het merk ‘Wolfy Streetwear’, een alternatief kledingmerk ontstaan uit een dj-duo genaamd ‘YungWolves’. Dit duo bestaat uit de achtienjarige David Bouwman en twintigjarige Tieme Posthumus, twee jonge, rebelse en gretige boys. Dat is ook waar de naam voor staat. Ze zijn begonnen in december 2016 met ‘Wolfy’, hebben een flinke pauze genomen en zijn daarna in de zomer van 2017 weer opgestaan. ‘Wolfy’ was in eerste instantie

Bron: kilojouleclothing

JONGE KLEDINGONTWERPERS ZETTEN OSS OP DE KAART Later in de herfst kwam het skate-/streetwearmerk ‘Kilojoule Clothing’ op de markt. Dit merk is ontstaan uit skategroep ‘Bussel Skate Crew (BSC)’, een groep skateboarders die door de afgelopen jaren flink gegroeid is. Binnen hun kleding focussen ze zich vooral op fel kleurgebruik, de kleding moet stralen in alle soorten kleuren. Bovendien moet hun kleding uniseks zijn. Naast de naam hebben ze een bliksemschichtemoji als trademark. Deze staat voor de energie die zij produceren tijdens hun werkproces. Het woord ‘kilojoule’ gaat qua betekenis gepaard met de bliksemschicht, beide staan symbool voor een groep met veel energie. Hun kleding is compleet door de skatecultuur ontstaan. In deze cultuur is kunst een groot ding. De mannen van ‘Kilojoule’ zijn de afgelopen jaren steeds dieper in die kunst gedoken, totdat er in oktober 2017 een eigen visie op deze kunst ontstond. Die visie vertalen ze in hun kleding. De graphics worden vaak als absurd en surrealistisch gezien, twee dingen waar de eigenaren zich compleet in kunnen vinden. Het laatste merk dat zich aansloot in deze stroom van nieuwe creatievelingen, is het merk ‘Rave Clothing’. Met de zeventienjarige Vera Smolenaers als eigenares is dit het enige merk in vrouwelijke handen. Misschien is het ook wel het meest gewaagde bedrijf hiertussen; ze heeft het in haar eentje opgezet. ‘’Het was altijd een soort droom om een kledingmerk te starten. Ik had er alleen nooit geld voor. Uiteindelijk heeft mijn moeder erin kunnen investeren, maar dan moest er wel werk aan de winkel komen.’’ Volgens Vera is de naam niet super moeilijk bedacht, ze husselde met de letters van haar naam en kwam al snel uit op het woord ‘Rave’. Dat woord staat natuurlijk voor een dik feest waar fanatiek gedanst wordt op elektronische muziek, voornamelijk met op-

tredens van dj’s. Iedereen houdt van feesten en daarom was het extra mooi om dit parallel te trekken met haar kleding. Haar inspiratie voor het logo was het beeld op een hartmonitor, iets wat je in no time opmerkt als je haar kleding ziet. Alle merken zijn nog erg jong, net als de eigenaren. Dit weerhoudt ze echter niet om zo hard mogelijk te werken aan hun brand. Daarnaast zitten al deze ondernemers vol met ambitie. Vera: ‘’Na deze shirtjes komt gelijk een nieuwe lijn, die ligt al klaar. Ik moet alleen eerst zien deze shirtjes te verkopen.’’ Zij wil ‘Rave’ zo groot mogelijk laten worden, maar zet er niet de volle druk op. ‘’Het moet natuurlijk leuk blijven.’’ De mannen van ‘Kilojoule’ staan sinds kort ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Dit helpt hen erbij om het net even wat serieuzer aan te pakken en zorgt ervoor dat ze zonder problemen hun gang kunnen gaan bij het maken van kleding. Ze willen dan ook zoveel mogelijk kleding maken, zodat bijna niemand in hetzelfde t-shirt of dezelfde hoodie rondloopt. ‘Kilojoule’ wil daarnaast een blog openen, waarop ze hun gedachtes kunnen delen met de jeugd. Daarnaast willen ze feesten organiseren om te zorgen dat de alternatieve jeugd in Oss een plek heeft om los te gaan. Ook ‘BŒUF’ gaat lekker en de boys zijn van plan deze lijn door te trekken. ‘’We zijn naar Istanbul gegaan om daar te kijken hoe de textielindustrie en kledingproductie eraan toe gaat. In mei ga ik nog een keer terug’’, vertelt Karahisarli. David van ‘Wolfy’ is bezig met de kledinglijn voor de lente/zomer. Tieme stopt zijn energie in de website die binnenkort online gaat. Bovendien willen ze ‘Wolfy’ veranderen in een movement. Een movement waarin jongeren zich kunnen ontplooien in wie zij zijn en wat ze willen bereiken in hun leven. ‘’Het collectief Smib uit Amsterdam is hier een goed voorbeeld van’’, zegt David. De vier merken zien elkaar niet echt als concurrenten. Vrijwel elke eigenaar is positief over het andere merk. ‘Kilojoule’ maakt dan ook hele andere kleding dan ‘BŒUF’ en ‘Wolfy’ maakt weer hele andere t-shirts dan ‘Rave Clothing’. Om Oss qua kleding op de kaart te zetten is het belangrijk dat deze merken hun eigen ding blijven doen; het moet niet gezien worden als een wedstrijd. Het maken van winst is op dit moment ook niet reëel voor deze merken. Ze maken kleding en stoppen de winst weer in een nieuwe collectie. Voor nu zijn deze merken er om de Osse cultuur te versterken en om via die route te groeien in de fashionwereld. Han Karahisarli: ‘’Let’s make a fashionhype in Oss!’’

Door: Daan Princen Bron: Wolfystreetwear

Thuis in het Huis van Damascus Als je het restaurant van de Groene Engel in Oss binnenloopt, verwacht je niet direct deze setting. Het is helemaal omgetoverd. De stenen vloer wordt bedekt door tientallen oosterse tapijten en aan de muur hangen foto’s van Arabische marktjes. Waterpijpen staan te glimmen op de schappen en er branden gekleurde kaarsen in kandelaren van allerlei formaten. We zijn binnen in pop-up restaurant ‘Huis van Damascus’, een project van stichting ‘Thuis in Oss.’ Van koks tot afwassers, iedereen werkt hier vrijwillig. Zowel Syrische vluchtelingen als inwoners uit Oss en omgeving. Ik heb de eer om aan te mogen schuiven en te genieten van een maaltijd samen met Zakiya Shekho. Ze is twee jaar geleden hier naartoe gekomen met haar familie en volgt nu de horeca-opleiding aan het ROC in Oss. Elke zondag helpt ze mee in de bediening. Ze legt me uit dat de avond gevuld gaat worden met veel schaaltjes met veel verschillende gerechten. Alleen falafel en baklava ken ik, de rest zijn allemaal Arabische en typisch Syrische gerechten die geen Nederlandse vergelijking kennen. Op elke tafel liggen placemats met verschillende stukjes tekst over het restaurant. Zo is de voorbereiding gedaan door studenten van het ROC. De kunstwerken en houten kandelaars blijken gemaakt te zijn door Syrische kunstenaars Moussa Ramou en Zouhir Abdo. Moussa woont in Heesch en Zouhir in Oss. De drie Syrische koks geven in een kader van de placemat aan dat ze hopen dat iedereen van het eten zal genieten. Ze hopen dat hun land ooit weer veilig genoeg is, maar vertellen dat ze dankbaar zijn voor het warme welkom.

avond zouden de eerste betalende gasten over de vloer komen. ‘’Het was al meteen druk in alle opzichten’’, legt Esther uit. De reserveringen blijven komen. Esther vertelt trots dat iedereen binnen het team heel graag wil werken. Zo kreeg ze op de tweede dag een appje van een van de Syrische obers met de vraag of hij vanavond ook zou mogen helpen. ‘’Ik had niet echt iemand nodig maar vond het wel prima; het is toch hartverwarmend dat hij wil komen.’’ Om vijf uur kwam hij binnen met zijn vrienden die ook ingepland stonden voor die avond. ‘’Heb toen even gedacht: als dat maar goed gaat. Maar die avond was zo mooi. Iedereen werkte zo hard’’, vertelt Esther glunderend. Ze krijgen zoveel erkenning en dat is prachtig om te zien. Het was voor sommigen wel even spannend. De eerste gasten kwamen binnen en een jongen verstijfde helemaal. ‘’Esther, ik durf niet.’’ In plaats van daar kritiek op te geven, werd het alleen maar positief opgepakt in het Huis. ‘’Ik vond het dan toch aandoenlijk, omdat hij heel stoer binnenkomt en dan heel zacht blijkt te zijn. Uiteindelijk gingen ze samen naar de tafel. Dat was overigens ook de laatste keer. Nu gaat het super goed. ‘’Ze hebben gewoon een badje met liefde nodig.’’ Vrijwilligster Nienke Broeren geeft aan dat ze veel vooruitgang ziet bij de serveersters en obers. Nienke is zeventien jaar en werkt er twee avonden in het weekend. ‘’De eerste paar dagen vonden sommigen het eng om in het Nederlands de gasten te woord te staan. Nu zijn we drie weken verder en je ziet gewoon hoe het zelfvertrouwen is gegroeid. Ze durven nu op hen af te stappen.’’ Ondertussen is Esther druk in de weer. Voordat het res-

‘’Het loopt super, het zit bijna elke avond vol. Bizar’’, vindt leidinggevende Esther van der Scheer. Het restaurant heeft een week proefgedraaid. De eerste avond waren er mensen uitgenodigd die bij de voedselbank komen. Vanaf de tweede

Ober Hisham Hamid is een uur vóór werktijd al aanwezig om boodschappen te gaan doen bij Judi Food. De Syrische supermarkt van zijn ouders waar alle ingrediënten voor het restaurant worden gehaald.

taurant open is, zet ze nog wat afval buiten en maakt ze een switch in de planning als een kok autopech blijkt te hebben. Er komt een jongen naar haar toe die zegt dat hij boodschappen gaat doen bij Judi Food, de winkel van zijn ouders. Het is een Arabische supermarkt die een paar maanden geleden is geopend in de Walstraat. Het huis van Damascus haalt daar alle ingrediënten vandaan. ‘’De eigenaren vormen een ontzettend warm en liefdevol gezin en zijn altijd in om een praatje te maken’’, vertelt Esther. De jongen zegt ons gedag en gaat fluitend met zijn boodschappenlijstje naar buiten. ‘’Doe mama de groetjes!’’ roept ze hem nog na. Niet alles verloopt echter vlekkeloos. Zo zijn sommige mensen eigenlijk voor het eerst in jaren weer aan het werk. Voor de jongeren van zestien of achttien is het makkelijker wennen dan voor diegenen die de veertig zijn gepasseerd. Zij moeten wat meer omschakelen. Ook de taal en het verschil in cultuur vormen af en toe een barrière. Zo klapt een meisje dicht als ze ons probeert uit te leggen wat voor gerechten ze op tafel zet. Met handen en voeten van mijn kant en de vertaling van Zakiya begrijpen we elkaar uiteindelijk prima. Nienke sluit zich daar volledig bij aan: ‘’Binnen het team gebruiken we

soms ook Engels en met behulp van anderen komen we een heel eind.’’ ‘’Het is soms best heftig werken in zo’n team’’, legt Esther bezorgd uit. Niet vanwege de taalbarrière, maar doordat iedere vluchteling zijn of haar eigen verhaal heeft. ‘’Dat maakt het ook heel ingewikkeld en moeilijk op bepaalde momenten.’’ Zo hadden de aanslagen en bombardementen op Oost-Ghouta eind februari veel effect. Er waren toen meerdere berichten dat er verschillende familieleden waren omgekomen. Veel mensen hoorden dat hier. Dan valt de grond wel even weg onder je voeten. Of het pop-up restaurant wil verlengen tot een permanent restaurant in Oss? Esther moet lachen als ik het haar vraag. Dat hoort ze namelijk elke dag meerdere malen. Ze zou het graag willen, maar tegelijkertijd haalt ze haar schouders op. ‘’Ik weet gewoon nog niet zo goed hoe.’’ Het is voor haar en het team de afgelopen tijd zo druk geweest dat er geen ruimte of tijd was om daar goed over na te denken. Er moet allereerst een locatie en geld zijn. ‘’Als dat er is komt de rest wel.’’ Zakiya en ik zitten inmiddels al vier uur aan tafel. Het is half 12 en de rest van de gasten is al weg. We kunnen beide geen eten meer zien; we hebben te veel lekkers op. De Arabische muziek op de achtergrond is nog steeds een feestje. De hardwerkende mensen die inmiddels staan af te wassen en te stofzuigen, kletsen ook gezellig met ons mee. Ik kijk om me heen en heb het antwoord waarom dit zo’n mooi restaurant is. Het eten en de inrichting is bijzaak. Het is de sfeer binnen het team. De vluchtelingen die hier werken, worden namelijk niet gezien als vluchteling. Ze lopen niet met die stempel rond. Hier zijn ze méér en kunnen ze volledig zichzelf zijn. Ze komen ze tot hun recht. Het is thuiskomen op een andere manier. Wil je nou ook hier de sfeer proeven? Wees er dan snel bij: het restaurant is er nog tot zondag 15 april. Sagha! (eet smakelijk) Naltaqi! (tot ziens)

Door Anouk Lüers Bron: Anouk LÜers

Twee van de drie koks aan het werk.

(v.l.n.r.) Collegaâ&#x20AC;&#x2122;s Zakiya Sheko en Nienke Broeren.

‘Anders dan je dacht hè, de voedselbank?!’

Omringd door tientallen dozen staan al vroeg deze donderdagochtend acht vrijwilligers aan de lopende band van de voedselbank in Oss. Van pakken koffie tot pastasaus en van Unoxsoep tot monchoutaartmix, er wordt van alles in de kratten gestopt. Onder het gerinkel van potten en het ritselen van plastic verpakkingen, praten de mensen elkaar enthousiast bij. Af en toe is er even onduidelijkheid. ‘’Hoeveel pakken hagelslag moeten er in deze krat?’’ Het is flink aanpoten vandaag aangezien er op deze wekelijkse uitgiftedag 180 kratten gevuld moeten worden. In Nederland zijn er 8300 mensen die pakketten samenstellen. In Oss zijn er circa 50 vrijwilligers. Sommigen zijn een paar dagen per week actief, anderen komen om de week. Op donderdag helpt het grootste aantal. Elke donderdagochtend beginnen ze officieel om negen uur. Alhoewel, sommigen zijn er veel vroeger. Zo is Yvon Langens vóór acht uur al aanwezig. Zij is de vrijwilligerscoördinator, maar stiekem regelt deze vrouw zo’n beetje alles. ‘’Zonder mij kan niemand naar binnen’’, grapt Yvon. Om negen uur verzamelt ze oud papier en een kwartier later staat ze aan de lopende band te helpen met kratten vullen om vervolgens tien minuten daarna artikelen te gaan stickeren. In de tussentijd beantwoordt ze nog even wat telefoontjes; haar telefoon gaat eigenlijk de hele dag door af. De ruimte van waaruit de voedselbank opereert is enorm. Het doet je denken aan een magazijn van Ikea. Overal staan pallets netjes op een rij en enorme pakketten zijn hoog opgestapeld. Hoeveel eten ligt hier eigenlijk? Bestuurslid Henk Snijders heeft geen idee. ‘’We slaan namelijk heel veel op.’’ De voedselbank koopt zelf geen producten, maar is compleet afhankelijk van donaties. Vooral rond de kerstperiode zijn er acties en wordt er gul gegeven. ‘’Dan zijn de mensen wat warmhartiger’’, legt Henk uit. ‘’We vragen dan zoveel mogelijk langhoudbare producten. Die kunnen we dan over langere tijd verdelen,’’ valt vrijwilliger Ursula van den Elzen hem bij. Zo gaan er nu nog

Bron: Anouk LÜers

kerstkransjes mee naar huis. Die zijn nog hartstikke lekker. ‘’Voor ons beginnen de feestdagen pas echt als ze voorbij zijn. Want dan komen de paaseitjes, de pepernoten en de kerstchocolaatjes onze kant op. Die zijn een paar maanden later nog prima te eten. ‘’Gelukkig maar, want ze raken maar niet op!’’, grappen de vrijwilligers. Naast lang houdbare producten komen er genoeg verse spullen binnen. De voedselbank heeft sponsors en vaste lokale leveranciers die standaard heel veel goed eten doneren. Chauffeurs Jan en Gerrit komen bijvoorbeeld net terug van de slager en kunnen alweer op pad voor brood. Ondertussen gaan anderen aan de slag met de snijmachine voor het vlees. ‘’Wat dat betreft zijn we niet echt een representatieve voedselbank’’, zegt Henk bijna verontschuldigend. ‘’We hebben hier zulke goede voorzieningen.’’ Het is inmiddels middag. Terwijl de vrijwilligers nog bezig zijn met de laatste voorbereidingen, wachten de eersten al in de hal. Pierre zit er al ruim een uur. Hij komt hier al

bijna drie jaar. Pierre vindt de voedselbank ‘’in één woord geweldig.’’ Hij vindt de warmte en de genegenheid vooral erg fijn. ‘’En dat allemaal in hun eigen vrije tijd. Ze doen het eigenlijk voor Jan met de korte achternaam. Dat is gewoon geweldig.’’ Volgens Pierre is het ook echt geen rommel wat elke week aan voedsel wordt meegegeven. En dan geeft de voedselbank regelmatig ook nog wat extra’s. De ene keer zijn het kussentjes of kaarsen en de andere keer mag je speelgoed uitzoeken, wat leuk is voor de kleinkinderen thuis. Vaak is het vrijwel nieuw.” Alle kratten worden gevuld aan de hand van de gezinssamenstelling. Zo zijn er pakketten voor alleenstaanden, voor twee of meer personen en zelfs voor een gezin van negen. Ook worden er kratten zonder varkensvlees samengesteld voor buitenlandse mensen. Komt het wel eens voor dat mensen ontevreden zijn? ‘’Ja hoor’’, legt vrijwilliger Gerard Pigmans uit. Volgens hem gebeurt het wel eens dat mensen zeggen dat ze altijd hetzelfde meekrijgen. ‘’Maar helaas, wij zijn afhankelijk van de spullen die we krijgen. Dus we kunnen nooit iedereen tevreden stellen. We doen ons best, meer kunnen we niet doen.’’ Wat is het leukste aan vrijwilliger zijn hier? ‘’De mensen met wie je samenwerkt en ook het contact dat je krijgt met cliënten’’, zegt Gerard met een twinkeling in zijn ogen. ‘’Ze zijn heel dankbaar voor wat ze krijgen. Het zijn echt hele leuke mensen die altijd wel een praatje met je maken. Dat doet mij iets!’’ De voedselbank voedt ‘zo’n vijfhonderd monden.’ Wanneer kom je in aanmerking voor de voedselbank? Voorzitter Piet Coolegem legt uit dat je recht hebt op een wekelijks pakket wanneer je inkomen niet toereikend is om naast je vaste lasten in je levensbehoeften te voorzien. Daar zijn bepaalde standaardbedragen voor. ‘’Organisatie Ons Welzijn draagt de mensen bij ons voor. Vervolgens mogen zij drie jaar lang pakketten ophalen, of totdat zij hun problemen te boven zijn. Ze moeten wel elke week komen. Als de cliënten de eerste week missen, wordt er een brief gestuurd. Zijn ze er vervolgens ook de week daarna zonder reden niet, dan worden ze uitgeschreven. Inmiddels is het half drie en gaat de deur open. Het is een drukte van jewelste. De rij eindigt ergens buiten in de vrieskou. Ursula verdeelt de kratten zodra de mensen zich aanmelden. Ze doet haar uiterste best om iedereen aardappelen, sla, taugé en spruiten te geven. Die laatsten zijn

niet bij iedereen favoriet. Slechts één persoon durft het aan en neemt ze blij mee. Als mensen een product echt niet willen, kunnen ze dat verderop in een lege krat doen. Daar maken ze een ander blij mee. In de drie uur aan uitgiftetijd zijn er ruim tweehonderd mensen geweest. Allemaal gaan ze met een lach op hun gezicht en een paar volle boodschappentassen naar huis. Maar niet voordat ze een praatje met de ander maken. De een vraagt hoe het feestje was geweest afgelopen zaterdag terwijl de ander vertelt dat hij het best prima vindt dat het ‘’deze week weer kippensoep zal zijn’’. Om zes uur zijn de meeste vrijwilligers naar huis. Na het gezamenlijk opruimen en vegen wordt er als afsluiting gekletst over vandaag. Gerard kijkt naar zijn zogenoemde ‘snoepwinkeltje’. Het is het laatste hoekje wat mensen passeren. Maar zelfs na al dat gulle weggeven heeft hij nog steeds teveel Snickers, koeken en tandpasta over. ‘’Is niet erg’’, zegt Gerard. ‘’Hebben we nog steeds genoeg voor volgende week.’’ De kerstkransjes zullen dan ook weer van de partij zijn. Gerard moet lachen -toch mooi al die luxe producten. Hij vindt het prachtig dat hij en de vrijwilligers die kunnen geven. ‘’Anders dan je dacht hè, die voedselbank?’’

Door: Anouk Lüers

De Voedselbank o Minder dan 0,5% van verspild voedsel bereikt de voedselbank. o In heel Nederland stellen 8300 vrijwilligers wekelijks een pakket samen. o Dat zijn wekelijks bijn a 40.000 pakketten. o Bij de Voedselbank in Oss werken er circa 50 vrijwilligers. o Zij maken wekelijks 180 pak ketten, en voeden 500 monden.

De heropening van de 25-jarige speeltuin was allesbehalve saai. Het was bijna niet doorgegaan door een ontvoerde burgemeester en het optreden van een sluwe wethouder. Door – Anouk Luers De meeste mensen kennen de Elckerlyc niet anders dan als een van de leukste speeltuinen in Oss. Met de houten schommels, kleurrijke speelkastelen en uiteraard de tokkelbaan is deze plek vaak hét decor voor kinderfeestjes of familieuitjes. Extra leuk om dan te zien dat de organisatie zo groots wilde uitpakken met de heropening voor dit speelseizoen. Een kwartier voor aanvang stonden er al tientallen gezinnen klaar voor de hekken. Sommige kinderen konden niet wachten tot ze naar binnen mochten. Het was daarom extra jammer dat het wel héél lang duurde. De kinderen werden terecht ongeduldig toen de klok al lang één uur had geslagen. Er kwam maar niemand. Uiteindelijk verscheen er bij de poort een man in een keurig pak met een brede grijns op zijn gezicht. In zijn zakelijke outfit viel hij nogal uit de toon naast superhelden als Mega Toby, Robin Hood en Spiderman. Hij had een microfoon vast en begon al gauw aan zijn praatje. Je kent het wel; het standaard: ‘’Welkom jongens en meisjes, papa’s en mama’s.’’ Voor veel kinderen was het geduld echter na het ellenlange wachten op. De ingestudeerde speech werd doorbroken door een jongetje van een jaar of vier dat op geïrriteerde toon iets te hard vroeg ‘’duurt dit nog lang mam?’’ Sommigen moesten lachen. De wethouder niet. ‘’Ik heb een beetje droevig nieuws’’, zei de wethouder. De burgemeester is ziek. ‘Hij ligt met koorts in bed en kan daarom de speeltuin niet openen. Veel ouders vroegen zich af of meneer de wethouder niet zelf ziek was, aangezien de Osse burgemeester toch echt al zeven jaar een vrouw is. Iedereen liet hem echter uitpraten omdat ze graag naar binnen wilden. ‘’Ik heb nóg een vervelend nieuwtje’’, vervolgde de man zijn toespraak. ‘’In een gemeenteraadsvergadering is besloten dat de speeltuin plat zal gaan. Er zullen nieuwe flatgebouwen voor in de plaats komen.’’ De monden van de aanwezigen vielen eerst alleen open, maar al snel kwam er een hoop gejoel en geboeh uit. De wethouder bedankte de mensen voor de aandacht en verkondigde dat iedereen naar huis kon gaan.

Er ontstond grote paniek onder de kinderen. De link was voor hen nog niet gelegd dat meneer de wethouder eigenlijk heel leuk gespeeld werd. Gelukkig was er een dapper kind dat de heel snel gearriveerde politieagenten te woord wilde staan. De politieman vertelde door zijn microfoon dat hij en zijn collega waren gebeld over een heel verdachte situatie. De agente besloot de burgemeester te bellen. Hij nam op en bleek ontvoerd te zijn. Gelukkig nog wel met telefoon op zak. De burgemeester vertelde dat hij tussen de dieren en de poep zat. Veel ouders keken al lachend achterom en een slim kind wees snel naar de kinderboerderij die 50 meter verderop ligt. De kinderen werden aangespoord te roepen en het ‘’Burgeeeemeeeeesterr!’’ was nog in het nabijgelegen Geffen te horen. Na een bloedstollende en zenuwslopende twee minuten was daar dan eindelijk de burgemeester in de verte te zien. Samen met de agente rende hij wild met zijn armen zwaaiend, richting de speeltuin. De beste man met een iets te kleine smoking en een hoge zwarte hoed legde de kinderen uit dat hij ontvoerd was door een gemene meneer. Het was meteen duidelijk om wie het ging en de nep-wethouder werd gearresteerd. Met een applaus verliet de politie het podium met de huilende en struikelende boef. Eindelijk mochten de kinderen door de grote poort naar binnen, met z’n allen achter de burgemeester aan. Hij stopte bij een paars geverfd huisje met een nog onbekend voorwerp op het dak. Het was bedekt in een rode doek en er hing een lang gouden touw aan. De burgemeester onthulde vol trots een prachtige nieuwe klok en sloot af met de woorden: ‘’Deze zal hier nog zeker 25 jaar blijven hangen.’’ Vanaf dat moment kon er door iedereen naar hartenlust gespeeld worden. Kinderen renden van hot naar her en kri-

KLEINE SPIDERMAN ONTMOET ZIJN GROTE HELD

POLITIE GRIJPT IN BIJ HEROPENING SPEELTUIN ELCKERLYC oelden door elkaar. Ook ouders genoten, want het was een mooie zonnige dag na een lange week vol vrieskou. Alle spelletjes die de vrijwilligers hadden bedacht vielen goed in de smaak. De kleine Amy was wel even in paniek omdat ze haar moeder kwijt was. Het meisje had geen idee hoe mama heette, maar deze bleek gelukkig in de buurt. Kortom, voor alle aanwezigen was het een geslaagde middag. Het belooft weer een mooi speelseizoen te worden. En geen man in pak of bulldozer die daar iets aan kan veranderen.

Door: Anouk LĂźers

De burgemeester komt eindelijk aan.

PoËziewandeling Al

bijna acht jaar is het Osse centrum een waardige gedichtenroute rijker. De zogenoemde poëziewandeling bevat negen borden met tekst, gemaakt door negen verschillende dichters. De auteurs laten hun relatie met de stad Oss doorschemeren in de gedichten. Vol nieuwsgierigheid naar dit karakteristieke tripje, begon ik bij het Titus Brandsma Lyceum aan de Molenstraat. Ik had eigenlijk geen idee wat ik kon verwachten, maar toen ik het eerste gedicht zag hangen, kreeg ik een beeld bij de gedichtenroute. Wandelend naar het volgende gedicht, blijft het vorige nog in je hoofd ronddwalen. Onderweg zie ik een wat oudere man die met volle aandacht één van de gedichten aan het lezen is. Hij vertelt me vervolgens dat we deze wandeling aan De Gedichtengroep te danken hebben. Zij hebben in mei 2010 het initiatief genomen om het centrum op een culturele manier aan te kleden. Wat me opvalt is dat alle gedichten er keurig intact bij hangen; hier en daar aangekleed met een stukje groen of een lichtbron. Bij brasserie grand café La Colline op het einde van de Heuvel, ben ik aan het einde gekomen van de bijzondere route.

Door: Carlijn van de Ven

“HOUDOE WANNEH EN ADIOSS” 43