Samenwerken
VOOR EEN OPTIMALE MAALTIJDVOORZIENING
-1-
ONDERSCHEIDENDE MAALTIJDCONCEPTEN BINNEN EN BUITEN DE MUREN VAN DE ZORGINSTELLING
De zorgmarkt verandert. Instellingen schakelen om van grootschalig naar kleinschalig en daardoor is een eigen centrale keuken niet meer vanzelfsprekend. Maar wat zijn de alternatieven als de keuken gesloten wordt? Welke keuzes worden er dan gemaakt op de afdelingen, in het restaurant en voor de maaltijdservice in de omgeving? Wat betekent samenwerken met een maaltijdleverancier? Deze whitepaper zet de mogelijkheden met alle voor- en nadelen op een rij.
Inhoudsopgave Ontwikkelingen in de zorgmarkt
3
Drie klantgroepen
3
A. Kleinschalig wonen
3
Zelf koken
3
Inkopen of combinatie
3
Expertise
4
Gevarieerd aanbod
4
B. Restaurant
5
C. Maaltijd aan huis
5
Zelf doen of niet?
5
Warm of gekoeld
5
Maaltijd op de kaart houden
6
Conclusie 6
ONTWIKKELINGEN IN DE ZORGMARKT De zorgmarkt is aan flinke veranderingen onderhevig, onder meer door het beleid van de overheid dat gericht is op langer thuis wonen. De financiering van de verzorgingshuizen is gestopt en zorgorganisaties moeten keuzes maken om in te spelen op de veranderende markt.
O
A. KLEINSCHALIG WONEN
f het nou gaat om ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg of zorg
voor mensen met een beperking, in al deze
Zelf koken
sectoren is er sprake van decentralisatie: van
Hoe maak je de afweging of de
grootschalig naar kleinschalig. Vanuit de visie
zorgmedewerkers samen met de bewoners
dat mensen ook intramuraal zo veel mogelijk
zelf koken op de afdeling of de maaltijden
hun vertrouwde manier van leven moeten
kant-en-klaar inkopen?
kunnen voortzetten. Zo huiselijk mogelijk, zo
Het begint met een visie: wat wil je als
normaal mogelijk.
zorginstelling, waar sta je voor? Vaak is het
Er komt veel bij kijken om zelf te koken
Door deze ontwikkelingen staan veel zorginstellingen voor de vraag of zij zelf de maaltijd moeten bereiden. Het uitbesteden van de maaltijdbereiding geeft ruimte voor
idee bij kleinschaligheid dat je het leven zoals mensen gewend waren zo veel mogelijk voortzet. Daarbij hoort dan ook het koken. Maar in de praktijk blijkt dat dit tegenvalt,
de core business zorg ĂŠn voor belangrijke
omdat de tijd en vaak ook de expertise
factoren rondom de maaltijd: beleving,
ontbreekt. Er komt veel bij kijken om zelf
bejegening, een sfeervolle inrichting en een
te koken en niet alle medewerkers hebben
mooie presentatie.
er affiniteit mee. Zelf koken zorgt ook voor werkdruk omdat de medewerkers niet alleen op de hoogte moeten zijn van bereiding en
DRIE KLANTGROEPEN:
gezonde voeding, maar ook van de HACCP-
A. - Bewoners van interne afdelingen:
regels.
kleinschalig wonen.
Inkopen of combinatie
B. - Mensen (intern en extern) die in het restaurant komen eten.
De voordelen van maaltijden inkopen: minder
C. - Zelfstandig wonenden, binnen of buiten
druk voor de medewerkers, je bent verzekerd
de muren van de zorginstelling, die een
van een kwaliteitsmaaltijd en je houdt tijd
maaltijd aan huis afnemen.
over voor de entourage en de ambiance. -3-
Daarnaast kan er natuurlijk wel af en toe
bakken. Gebruiksvriendelijke apparatuur die
samen gekookt worden. Zoals ook gebeurt
goed betaalbaar is.
bij stichting BCM in Stadskanaal, een
Ook kan de leverancier helpen bij het
zorginstelling die ervoor koos om de centrale
samenstellen van een gevarieerde,
keuken te sluiten maar wel te investeren in
seizoensgeïnspireerde menucyclus. Ridzert
ruimere huiskamers en een fraai restaurant
Veenstra van BCM: “In eerste instantie was
met open keuken. “De maaltijden worden
het nog een uitdaging om onze wensen
ingekocht maar er wordt wel als activiteit op
van een menucyclus samen te stellen met
de afdelingen gekookt, bijvoorbeeld één of
voldoende variatie en seizoensgebonden
twee keer per week”, aldus directeur Ridzert
gerechten en tegelijkertijd binnen het
Veenstra.
budget te blijven. Maar met de kennis van de maaltijdleverancier Food Connect is dat
Ook kiest men steeds vaker voor een
gelukt.”
combinatie: deels zelf koken, deels kanten-klaar laten aanleveren. Win bij de maaltijdleverancier advies in over welke componenten handig zijn om in te kopen en welke gemakkelijk zelf te bereiden zijn. Een eigen soep is bijvoorbeeld goed te doen en zorgt voor een lekkere geur in de huiskamer.
Expertise
“De maaltijden worden ingekocht maar er word t wel als activiteit op de afdelingen gekookt, bijvoorbeeld één of twee keer per week”
Divers aanbod Producten en gerechten uit de regio zijn leuk om aan te kunnen bieden. Dat kan ook bij inkoop: er is meer mogelijk dan u misschien denkt. Zoals het aanleveren van eigen recepturen, vanuit alle hoeken van het land. Als er voldoende volume te realiseren is en het gerecht goed terug te koelen is zonder
Voor de medewerkers op de afdelingen is
kwaliteitsverlies kan het gewoon op het menu
het niet altijd gemakkelijk om binnen het
staan.
vastgestelde budget te werken. Kies daarom voor een systeem met een budgetfunctie
Ook is het geen probleem om allerlei dieet
zodat het budget voor huishouden en
afleidingen in te kopen, evenals wisselende
voeding eenvoudig bij te houden is.
consistenties (ook gesneden vlees), verschil-
Gebruik de expertise van de leverancier,
lende portiegroottes (klein, normaal en groot)
zodat je niet zelf het wiel hoeft uit te
en flexibele besteleenheden voor woon
vinden, bijvoorbeeld als het gaat om
groepen (al vanaf 3 personen).
apparatuur. Aan te raden is om te kiezen voor
Advies en tips nodig over thema’s als mos-
multifunctionele apparatuur: heteluchtovens
selen, stamppotten, Kerst en een gezellige
waarmee je niet alleen kunt regenereren
aankleding? Ook daarover wordt meegedacht
maar ook bijvoorbeeld een pizza of cake kunt
door de maaltijdleverancier. -4-
C. MAALTIJD AAN HUIS
B. RESTAURANT Een restaurant is een mooie extra service die je de bewoners en gasten kunt bieden. Het
Zelf doen of niet?
is meestal niet reĂŤel om te verwachten dat
Marktwerking is in de zorg steeds
er winst mee te behalen is, maar het is een
belangrijker: ook als zorginstelling moet
prima uithangbord om de binding met de
je je onderscheiden. Een extramurale
omgeving te vergroten.
maaltijdvoorziening geeft naamsbekendheid, het is een vooruitgeschoven post om
Qua aanbod is de trend om een beperkt
mensen die zelfstandig wonen aan je
aantal menu’s te serveren. Zoals een
te binden. Ook extra diensten zoals
dagmenu met een paar alternatieven.
een boodschappenservice zorgt voor
Wat is handig om zelf te bereiden en
klantenbinding.
wat koop je in? Sommige componenten
Wat is aan te raden: de maaltijdservice (deels)
zijn prima geschikt om zelf te bereiden,
nog in eigen hand houden of uitbesteden?
zoals aardappels: koken gaat sneller
Kijk wat past bij de organisatie en wat in de
dan regenereren. Zorg voor handige,
mogelijkheden ligt. Het is een optie om het
multifunctionele apparatuur.
volledig uit handen te geven of juist nog zelf
Het restaurant wordt des te levendiger als er
zaken op te pakken zoals de klantenservice of
door de dag heen meerdere eetmomenten
de facturatie, of een deel van de bezorging,
zijn, eventueel gecombineerd met leuke
zoals bij BCM gebeurt. Het hangt ook samen
activiteiten. Het kan al beginnen met een
met het kostenplaatje.
gezellig ontbijt.
Extra aantrekkelijk voor de zorginstelling is
De prijs kan ook een trigger zijn voor
dat ondanks uitbesteding de eigen naam aan
potentiĂŤle gasten. De prijsstelling hangt van
de maaltijdservice verbonden blijft.
de regio af; in de Randstad kun je iets meer vragen dan daarbuiten. De prijs voor een
Warm of gekoeld
hoofdgerecht ligt in de range van 5 tot 7,50
Soms vinden mensen het best ingewikkeld
euro, voor een driegangenmenu is tegen de
om een maaltijd op te warmen, dan is een
10 euro gangbaar.
warme maaltijd aan huis een voordeel. Maar een risico is dat de temperatuur niet aan de
s te levendiger Het restaurant wordt de meerdere als er door de dag heen el gecombineerd eetmomenten zijn, eventue Het kan al met leuke activiteiten. ontbijt. beginnen met een gezellig
eisen voldoet. De voordelen van koelverse maaltijden: ze zijn lang houdbaar en op te warmen op een moment dat de klant goed uitkomt. En er is heel veel keuze. -5-
Naast de mogelijkheden om de maaltijd
VPT
te verwarmen in de magnetron zijn
Mensen blijven mede door het overheidsbeleid
er tegenwoordig steeds meer andere
langer thuis wonen, maar dit wordt niet
oplossingen. Via de leverancier zijn er op
intramuraal gefinancierd. Vanuit het Volledig
aanvraag verschillende soorten apparatuur
Pakket Thuis (VPT) kunnen mensen een
verkrijgbaar.
servicepakket thuis afnemen. VPT is één van de leveringsvormen in de Wet langdurige zorg (Wlz). Met het VPT kan iemand thuis
MAALTIJD OP DE KAART HOUDEN
vergelijkbare zorg als in een instelling krijgen, maar ook gebruikmaken van de maaltijden en
De maaltijdvoorziening en de tevredenheid
diensten als schoonmaak, tuinonderhoud en
van de cliënten is iets om voortdurend
boodschappenservice.
op de agenda te houden. Promotie is belangrijk om tijd en aandacht aan te
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/
besteden. Door middel van een op maat
verpleeghuizen-en-zorginstellingen/vraag-
gemaakt promotieplan worden potentiële
en-antwoord/zorg-via-wet-langdurige-zorg?
maaltijgebruikers bereikt. Denk hierbij aan folders met aanbiedingen voor zowel het restaurant als de maaltijd aan huis.
Meer informatie?
Proeverijen zijn ook heel waardevol om
Neem eens vrijblijvend contact op met Food Connect.
mensen de kans te geven de maaltijden te ervaren. Nodig mensen regelmatig uit voor informatiebijeenkomsten in het restaurant. Zorg hoe dan ook dat de maaltijd op de kaart blijft staan; ook op dat vlak kan samenwerking uitkomst bieden.
Plesmanweg 28 7602 PE Almelo Contactpersoon: Peter Broekhof
CONCLUSIE
Tel.: 0888 - 10 10 10
Als een zorginstelling het idee heeft dat de maaltijdbereiding geen corebusiness is en deze besluit uit te besteden, zijn
Mail: info@foodconnect.nl
er vele mogelijkheden om dit in te vullen. In de kleinschalige woonvormen kan er gekozen worden voor een combinatie van zelf koken en inkopen van convenience, met oog voor een gevarieerd menu, binnen het budget. In het restaurant kan
Websites: www.foodconnect.nl, www.kookjijofik.nl
naast inkoop ook nog een deel zelf bereid worden in een frontofficekeuken, in het zicht van de gasten. Bij de maaltijd aan
www.linkedin.com/in/foodconnect
huis kan alles uitbesteed worden, maar kunnen onderdelen als facturatie en klantenservice ook in eigen hand blijven.
www.facebook.com/uwmaaltijd.foodconnect/
Kortom: (deels) uitbesteden betekent niet alles uit handen geven maar een samenwerking aangaan.
twitter.com/maaltijdservice
-6-