Uitgave van Forfarmers Hendrix Nederland
NR 2 2014
VOer
taal
Heleen Holtmanns
3
"Biggen drinken de melk heel snel" Zomerdieet houdt varkens aan de groei
8
Fermenteren 'op proef'
10
2
Inhoud 02 Alpha milk en prestarter 03 Column: Slagroom op de taart
Voeding
Nieuw: Alpha milk en prest
04 Varkens gevolgd van geboorte tot slacht 05 De adviseur: Voer voor grote (vr)eters 06 Reportage: Enorm dikke biggen, mede dankzij voerproeven 08 Zomerdieet houdt varkens aan de groei 10 Fermenteren 'op proef' 11 Cijfers Agroscoop Klimaattips 12 Nieuw & tips
De prestarter kan zowel nat als droog verstrekt worden.
Grote tomen biggen gezond grootbren-
andere kunstmelk. De melk kan zowel
gen; wij helpen u graag deze ambitie
met de hand als machinaal worden
waar te maken. Daarom introduceert
toegediend.
ForFarmersHendrix een nieuwe Alpha milk en prestarter.
Voordelen Alpha milk: •H et lost gemakkelijker en beter op.
Alpha milk is voor biggen de beste
•B iggen zijn er dol op. Ze nemen de
aanvulling op moedermelk. Voor een
melk makkelijker en sneller op.
soepele kennismaking met vast voed-
•D e melk is speciaal afgestemd op
sel stapt u een week na geboorte over
automatischevoersystemen met
op Alpha prestarter. Alpha prestarter zit
slangleidingen.
boordevol melkeiwit waardoor de biggen makkelijk wennen aan vast voedsel.
Smakelijk meel Alpha prestarter is een smakelijk meel
Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers Hendrix. Voor meer informatie kunt u terecht bij uw regionale accountmanager of specialist of bij ForFarmers Hendrix, Lochem. Tel. 0573 – 288 800 E-mail:voertaal@forfarmers.eu www.forfarmershendrix.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
Moedermelk
boordevol melkeiwit; voor jonge biggen
De samenstelling van Alpha milk
de ultieme eerste kennismaking met
benadert de samenstelling van echte
vast voedsel. Ook de prestarter bootst
moedermelk. De grondstoffen zijn zoda-
de natuurlijke maagstremming van
nig gekozen dat de melk de natuurlijke
moedermelk na. Het bevat bovendien
stremming in de maag nabootst, zoals
grondstoffen die de darmgezondheid van
die bij biggen plaatsvindt als ze moe-
de big ondersteunen. De prestarter is
dermelk drinken. De melk is bovendien
bedoeld voor biggen met een leeftijd van
zeer smakelijk. Daarom geven biggen
één tot drie weken en kan zowel droog
de voorkeur aan Alpha milk boven elke
als nat verstrekt worden.
Column
tarter voor jonge biggen Voordelen Alpha prestarter:
Begeleiding
•H et zit boordevol melkeiwitten van
Wij helpen u graag uw ambitie waar te
uitmuntende kwaliteit doordat het
maken om grote tomen biggen gezond
product niet geperst is.
groot te brengen. De melk en prestar-
•H et meel blijft aan de snuit plakken.
ter zijn uiteraard met de grootste zorg
Dit vergemakkelijkt de opname en
gemaakt. Maar ook in onze begeleiding
maakt de biggen snel vertrouwd met
gaan wij verder, bijvoorbeeld met handige
de geur en smaak van hun eerste vaste
hulpmiddelen zoals duidelijke stalkaarten
voedsel.
en gebruikersinformatie. Onze specialist
•D e prestarter ruikt hetzelfde als de
vertelt u graag meer over onze aanpak.
Alpha biggenvoeders. Daardoor her-
Ze zeggen wel eens: “Je moet het lekkerste voor het laatst bewaren.” Dat hebben we ook gedaan bij de integratie van ForFarmers Hendrix. De ontwikkeling van onze nieuwe Alpha milk en prestarter is echt de slagroom op de taart. Het zijn de laatste
kennen de biggen het opvolgende voer.
producten die u nog niet in ons
•H et lost gemakkelijk op en kan dus als
assortiment kon vinden. Sinds begin
brijpapje gevoerd worden. De brij blijft
juni 2014 is het plaatje compleet.
stabiel, dankzij toepassing van goed ontsloten grondstoffen.
Slagroom op de taart
Bekijk ook de video’s op: www.forfarmershendrix.nl/biggenmelk en www.forfarmershendrix.nl/prestarter.
Samen met de zeugen- en biggenspecialisten en enkele klanten zijn de nieuwe melk en prestarter ontwikkeld. Daarbij stonden de eigenschappen van natuurlijke moedermelk
In de praktijk
‘Biggen drinken de melk heel snel’ op met de nieuwe Alpha milk. “Het heeft me verbaasd hoe snel de biggen de melk drinken. De melk is lekker dun, daar houden biggen van. Ik denk dat ze hem daarom zo snel leren drinken. Bovendien ruikt het lekker. Een ander voordeel vind ik dat deze melk super Heleen Holtmanns
goed oplost. Ik zet melk in als ik zie dat de zeug het zelf niet aankan. Het is
Profiel: Heleen Holtmanns (41), houdt
fijn om dan met zo’n smakelijke melk
600 zeugen met haar man Gert in
vol nutriënten te kunnen werken die
Exloërveen (Dr.). Kruising Topigs 20
gemakkelijk aan te maken is.”
x Piétrain. Productie: 12,7 big/zeug/ worp. Het bedrijf werkt samen in het Frievar-concept. Heleen Holtmanns deed als een van de eersten ervaring
centraal. Het eindresultaat mag er wezen. En omdat we u zo snel mogelijkvan deze laatste integratiestap wilden laten profiteren, ontvingen alle klanten met zeugen en biggen een testverpakking melk en prestarter. Want uiteindelijk draait het om uw oordeel: hoe goed de slagroom smaakt. Toin Buijtels productmanager
Info en video
www.forfarmershendrix.nl/ holtmanNs
Reageren?
Mail naar voertaal@forfarmers.eu
3
4
Onderzoek
Varkens gevolgd van geboorte tot slacht Praktijkgegevens van varkens die zijn
vleesvarkenshouder. Door deze biggen
gevolgd van geboorte tot slacht zijn
extra aandacht te geven als big maar
zeldzaam. ForFarmers Hendrix voerde
zeker ook als vleesvarken, vermindert het
een praktijkonderzoek uit waarbij
verschil in prestatie, blijft de uniformiteit
1.090 varkens gedurende deze gehele
beter en kan de omloopsnelheid worden
periode zijn gevolgd. Dit heeft een
verhoogd. Maak indien mogelijk als vlees-
schat aan informatie opgeleverd.
varkenshouder hierover afspraken met uw vermeerderaar, zodat deze de biggen
Op basis van dit onderzoek geven we
herkenbaar maakt. Bijvoorbeeld met een
u een aantal praktische tips voor het
andere kleur oornummer. Op deze manier
Met een andere kleur oornummer blijven
succesvol grootbrengen van de big tot
kunt u de geltenbiggen een week langer
biggen van eersteworps zeugen herkenbaar.
vleesvarken:
startvoer geven en eventueel een andere, luxere, voersoort voeren. Het loont ook
beren en gelten gescheiden op te leggen.
Vertroetel big van eersteworps zeug
om in de biggenopfok al extra aandacht
Probeer wel zo min mogelijk te mengen.
De biggen van eersteworps zeugen
aan deze groep biggen te schenken. Wissel met vermeerderaar info
presteren minder goed als ze op dezelfde manier behandeld worden als de biggen
Behandel beren anders dan gelten
uit over geboortegewicht
van oudere zeugen. Uit het onderzoek
Beren groeien pas vanaf opleg bij de
Een gewichtsverschil van 0,7 kg bij
blijkt dat deze biggen met een vergelijk-
vleesvarkenshouder harder dan gelten,
geboorte neemt toe tot 6,4 kg op week 12
baar gewicht geboren worden. Aan het
zo blijkt uit het onderzoek. Wilt u uit
na opleg bij de vleesvarkenshouder. Weet
eind van de biggenopfok zijn de biggen
gezondheidsoverwegingen de tomen bij
je als vleesvarkenshouder wat de biggen
van jonge zeugen echter gemiddeld twee
elkaar houden, dan kan dit dus prima
bij geboorte wogen en hoe oud de biggen
kilo lichter. Dit verschil neemt verder toe
tot opleg in de vleesvarkenshouderij.
zijn bij opleggen, dan is hierop te sturen
tot ruim vier kilo op twaalf weken bij de
Daarna is het zeker de moeite waard om
door biggen met een laag geboortegewicht (of ouder dan tien weken bij 23 kilo)
Effect geboortegewicht op latere leeftijd
luxere voeders te geven. Zorg ook voor voldoende vreetplaatsen, zodat de biggen niet beperkt worden in voeropname. Voor gesloten bedrijven is dit een reĂŤle mo-
8,00 6,00 4,00
Onder gemiddeld
gelijkheid. Voor vleesvarkenshouders die
Boven gemiddeld
biggen afnemen van een vermeerderaar
Zwaar
is dit praktisch een stuk lastiger. Toch kan ook in die situatie wel enigszins rekening
2,00
worden gehouden met de voerbehoefte.
0,00
In de herfst en winter worden namelijk Geboortegewicht
Speengewicht (kg)
Opleggewicht (kg)
Gewicht week 12
gemiddeld zwaardere biggen afgeleverd dan in lente en zomer. Vang deze laatste
Figuur 1: De grafiek toont het gewichtsverschil van de genoemde categorieĂŤn biggen ten opzichte van de lichtst geboren big. Een gewichtsverschil van 0,7 kg bij geboorte neemt toe
biggen daarom op met een luxer startvoer dan in de andere seizoenen. Zo kun je dit
tot 6,4 kg op week 12 bij de vleesvarkenshouder (geboortegewicht lichtste big is 0,9 kg, onder
verschil in groeisnelheid tijdens de big-
gemiddeld 1,18 kg, boven gemiddeld 1,36 kg en zwaar 1,62 kg).
genopfok compenseren.
De adviseur
Peter Zanders, technisch zeugen- en biggenspecialist
Voer voor grote (vr)eters “De afgelopen maanden hebben we proeven gedaan met biggenvoer, waarbij onze belangrijkste doelstelling was: een lagere voeropname… Ja, u leest het goed. Het devies ‘hoe hoger de voeropname, hoe beter’ gaat in de praktijk niet altijd op. Als de voeropname na spenen te hoog is, kan het ook fout gaan. Dunne mest, diarree; de symptomen zijn bekend. Dit fenomeen doet zich vooral voor bij de Tempo-, Talent- en Duroc-lijnen. Voor deze grage en grote eters is een andere aanpak nodig. De combinatie van een te hoge opname met een te snelle vertering zorgt voor een minder stabiele darmgezondheid. Gevolg: een slechte (voor)vertering en onvoldoende opname van de beschikbare nutriënten.
‘Monitoren blijft belangrijk’ We moesten dus een voer ontwikkelen dat bij deze lijnen een acceptabele opname en een goede vertering geeft. Dit heeft een voer opgeleverd dat beter aansluit bij de hogere voeropname, zonder ontsloten producten, met een lager eiwitgehalte – maar wel van goed verteerbare eiwitbronnen – gecombineerd met functionele vezels. Dit zorgt voor fermentatie in de dikke darm, waardoor een hongergevoel langer wegblijft en dat geeft rust. Klanten die het voer in de praktijk hebben getest, rapporteren unaniem meer kleur op de biggen, meer uniformiteit en veel drogere hokken. En niet onbelangrijk: er hangt een aantrekkelijk prijskaartje aan. Missie geslaagd! Dit is de nieuwe Prima-lijn. Eén kanttekening: simpel overstappen naar dit voer lost de problemen niet op! Ook hier is het devies: meten, wegen, monitoren. De voeropname voor en na spenen moet bekend zijn. Pas als je alles op een rijtje hebt, kun je bepalen of deze voeders de oplossing zijn.”
5
6
Reportage
Enorm dikke biggen, mede dankzij voerproeven Bert Pappot weet uit ervaring wat de meerwaarde is van vloeibaar bijvoeren van de biggen.
Sinds twee jaar doet Bert Pappot op zijn
ForFarmers Hendrix heeft de onder
in het najaar noemt hij een verbeterpunt.
bedrijf voerproeven voor ForFarmers
nemer onlangs zijn ervaringen gedeeld
De najaarsdip is bijna standaard op zeu-
Hendrix. Het heeft de nieuwsgierige
met collega varkenshouders. Vooral de
genbedrijven, maar Pappot neemt daar
varkenshouder een massa aan voer-
voeding van biggen en lacterende zeugen
geen genoegen mee. Hij wil investeren
en houderijkennis opgeleverd met een
krijgt veel aandacht. Dat zijn aanpak bij
in geautomatiseerde verlichting zodat
duidelijk resultaat: enorm dikke biggen
de gespeende biggen werkt, lijdt geen
de daglengte tijdens de gustperiode en
bij de zeugen.
twijfel. Ze groeien als kool, getuige het
dracht niet afneemt. Of dat voldoende is,
gemiddeld speengewicht van bijna 7,7
zal moeten blijken. Want wellicht speelt
Afgewogen hoeveelheden voer in emmers
kilo op 27 dagen. Diarree of streptokok-
er meer dan alleen licht. “In het voorjaar
van verschillende kleuren staan in de
ken komen nauwelijks voor. Door veel te
voel je zelf ook een andere lucht dan in
gang bij de gespeende biggen. Sinds
wegen, zowel dieren als de hoeveelheden
het najaar. Wat het is, weet ik niet, maar
enkele jaren fungeert het bedrijf van Bert
voer, weet Pappot wat er speelt en wat de
ik kan me voorstellen dat de zeugen in de
Pappot als proefbedrijf voor ForFarmers
effecten zijn van maatregelen.
stal daar ook iets van meekrijgen.”
Het levert hem nieuwe inzichten op
Andere lucht
Negen kilo
rondom voeding en prikkelt zijn vin-
Natuurlijk draait niet alles honderd
Eerste vereiste voor volle, gezonde big-
dingrijkheid. Tijdens de regiotaps van
procent; vooral het aantal terugkomers
gen is veel melk onder de zeugen.
Hendrix en hij neemt dat zeer serieus.
Dat is hier geen probleem; de uiers
koppels geformeerd met 13, 14 of 15
hij met het papje. Bij een voeropname
zitten vol. De zeugen krijgen zodra
biggen per zeug. De tweede week legt hij
van 450 gram schakelt Pappot over naar
ze in de kraamstal komen tot aan het
van worpen met achterblijvers de grotere
het groeivoer Maxima 4. Via de voergift
werpen een prelac. Als de eerste 24 uur
biggen bij een pleegzeug. De kleinste
van de CDI weet hij wanneer het zover is.
probleemloos verloopt, krijgt een zeug
blijven liggen want een big heeft een
“Wat het juiste moment is, kan per dier
maximaal biggen aan de uier. Negen
halve dag nodig om een nieuwe speen te
en per bedrijf verschillen”, benadrukt hij.
kilo voer op het einde van de lactatie is
vinden. “De grootste biggen hebben vol-
geen uitzondering. “Ook dat helpt de
doende energiereserve en vallen minder
Kleur oorblik
najaarsdip te voorkomen, maar je moet
terug.”
De zorg voor de biggen stopt niet op zijn
wel altijd blijven kijken naar wat de zeug aankan.” Pappot voert drie keer per dag, let op voldoende vers water en jaagt alle zeugen in de benen. Voer is melk, aldus de varkenshouder. “Ook zie ik bij zeugen die veel voer opnemen in de volgende pariteit hogere geboortegewichten.”
"Biggen 36 uur na geboorte overgelegd, staan een week stil"
eigen bedrijf. “Een big kent drie belang rijke momenten: de geboorte, het spenen en de eerste week in het mesthok. Een goede samenwerking met de vleesvarkenshouder is dus belangrijk”, vindt Pappot. De biggen krijgen daarom per geboorteweek een andere kleur blik in het oor. De biggen van de gelten krijgen een
Wondermiddel
Energie
wit oorblik; een teken voor de vleesvar-
De biggen krijgen tot drie dagen na de
Bekend is dat vloeibaar voeren bij biggen
kenshouder om hier extra zorg aan te
geboorte standaard elektrolytenmix, een
tot een hogere voeropname leidt. Het
besteden. Doordat alles op weekniveau bij
mix van suikers en zouten. Van dag 4 tot
kost wel arbeid en het moet hygiënisch
elkaar blijft, zijn koppels wel wat minder
dag 10 krijgen ze melk en vanaf dag 10
gebeuren, maar Pappot weet uit ervaring
uniform. “Maar dat is alleen de eerste tijd,
een papje. Van geboorte tot spenen krij-
wat de meerwaarde is. “In zeugenmelk
ze groeien toch naar elkaar toe.”
gen de biggen bovendien dagelijks een
zit enorm veel energie. Als de melk plots
Momenteel bekijkt Pappot of het interes-
handje CCM. Dat maisproduct is volgens
wegvalt, kun je niet verwachten dat de
sant is om het ondereind niet te leveren.
de varkenshouder bijna een wondermid-
biggen dat direct uit het voer halen.”
“Stel dat ik de laatste tien procent niet
del. “Het is het goedkoopste medicijn.”
De gespeende biggen krijgen een pap-
lever, daar heeft de vleesvarkenshouder
Uniformeren van tomen na 36 uur is
achtig mengsel van CCM, melkpoeder
zeker voordeel van.”
taboe. “Biggen die je na 36 uur overlegt,
en speenkruimel (Vital 3). Ook staat er
staan een week stil. Ook de rest van de
alvast een bak met wat droge kruimel in
toom staat onder druk.” Binnen twee
het hok. Als de biggen na drie tot vijf da-
dagen na de geboorte worden nieuwe
gen voldoende droogvoer opnemen, stopt
Meer foto's?
www.forfarmershendrix.nl/pappot
Bedrijfsprofiel Bert Pappot heeft in Eibergen (Gld.) een bedrijf met circa 400 zeugen. Hij insemineert de Topigs 20-zeugen met de Tempo-beer. Van juni 2013 t/m mei 2014 produceerde Pappot 30,94 grootgebrachte biggen per zeug. Per worp worden 12,84 biggen gespeend. De worpindex bedraagt in de betreffende periode 2,41. Sinds ongeveer twee jaar is Pappot proefbedrijf voor ForFarmers Hendrix. Een eerste vereiste voor volle, gezonde biggen is veel melk onder de zeugen.
7
8
Voeding
Een hogere staltemperatuur in de zomer leidt tot lagere groei. Om deze dip te verminderen is er speciaal zomervoer ontwikkeld.
Zomerdieet houdt varkens aan de groei Wat voor zomer gaat het worden; koel,
dat ze niet kunnen zweten. De enige ma-
zijn van hittestress op de technische resul-
nat, heet? Voorspellingen zijn niet altijd
nier om niet oververhit te raken, is door
taten (tabel 1) en hoe met voermaatrege-
betrouwbaar, daarom is het goed om
te hijgen of door zelf minder warmte te
len de negatieve gevolgen kunnen worden
rekening te houden met een kans op
produceren. En dat betekent: minder
verminderd. In deze proef zijn 16 hokken
hittestress. Ondanks goede voorzorgs-
eten. Bij de vertering van voer komt
vleesvarkens onder normale omstandig-
maatregelen is hittestress niet altijd te
namelijk warmte vrij. Die kunnen ze in
heden gehouden en vergeleken met 16
voorkomen. Maar met management- en
deze omstandigheden niet goed kwijt en
hokken vleesvarkens bij een verhoogde
voermaatregelen kunt u de nadelige
dan ontstaat hittestress en het begin van
omgevingstemperatuur en luchtvochtig-
gevolgen wel beperken.
een vicieuze cirkel: het varken wil extra
heid. In de groep met hittestress daalde de
warmteproductie voorkomen en gaat nog
voeropname met 170 gram per dag, wat
Er is sprake van hittestress wanneer de
minder eten. Bij vleesvarkens heeft dit
resulteerde in een ruim 80 gram lagere
omgevingstemperatuur zo hoog wordt,
een duidelijke weerslag op de groei
daggroei. De voederconversie bleef nage-
dat varkens actief proberen warmte kwijt
(zie figuur 1).
noeg gelijk.
vochtigheid een belangrijke rol; is die
Onderzoek
Voermaatregelen
hoog, dan raken de dieren de warmte
In samenwerking met Nutreco heeft
In het project is ook onderzocht of voer-
moeilijker kwijt. Varkens hebben de pech
ForFarmers足onderzocht wat de effecten
maatregelen die de gevolgen van hit-
te raken. Daarbij speelt ook de lucht-
Speciaal zomervoer
nutriënten in het voer verhogen. Je voert
verstrekken van start- en jeugdvoer helpt
dan een luxer voer, met een hoger ener-
mee de zomerdip te verminderen. Uiter-
Gedurende de zomermaanden heeft
gie- en aminozuurniveau. Deze strategie
aard zijn op het gebied van management
de berenlijn van de Maxima-reeks
leidt niet direct tot een hogere opname in
en klimaat eveneens de nodige maat-
een aangepaste samenstelling.
kilogrammen, maar zorgt ervoor dat er
regelen te treffen (zie ook het artikel op
De elektrolytenbalans is verhoogd
meer nutriënten in het dier komen, wat
pagina 11). Bespreek met uw specialist of
en het is extra smakelijk. Dit geldt
een positief effect heeft op de groei.
accountmanager welke aanpak het beste
voor de volledige lijn; start-, jeugd-
past op uw bedrijf.
en groeivoer. Voor zeugen zijn de
Langer start- en jeugdvoer
dracht- en lactovoeders in de zomer
Een andere optie in de zomerperiode
aangepast.
is een aanpassing van het voerschema. Wanneer gevoerd wordt met een cdi, staat de curve ingesteld op aantal dagen.
Tips voor warme dagen • Zorg dat drinknippels voldoende
testress moeten beperken, effect hebben.
Echter, wanneer de voeropname en
water afgeven (kraamstal minimaal
Eén van de manieren waarop een varken
daarmee ook het gewicht van de varkens,
2,5 l/min, dracht en vleesvarkens
warmte kwijtraakt, is het verhogen van
lager is dan normaal, zullen ze te vroeg
de ademhalingsfrequentie. Als gevolg
overschakelen naar een jeugd- en/of
hiervan kan het zuur-base evenwicht in
groeivoer. Houd hier rekening mee en
onbalans raken. Het kost het varken ener-
schuif het omschakelmoment in de
gie om dit evenwicht in stand te houden.
zomermaanden 1 á 2 weken op. Zo zorg
restvoer op en houd de voerbakken
Een verhoging van de elektrolytenbalans
je ervoor dat de dieren juist in de zomer
schoon.
in het voer draagt bij aan het in balans
periode voldoende startvoer binnen
houden van de zuur-base verhouding. In
krijgen om de jeugdgroei optimaal te
verschillende onderzoeken is aangetoond
benutten.
0,8 l/min, biggen 0,6 l/min). • Controleer de waterkwaliteit en koel het water eventueel. • Voorkom bederf van voer: maak
• Leeg de silo’s regelmatig, maak ze schoon en bestel propshot. • Voorkom overbezetting en lever de
dat de voeropname en de groei omhoog
kop uit de biggenafdeling tijdig af.
gaan bij verhoging van de elektrolyten-
Advies
balans. Deze kennis is toegepast bij de
De effecten van hittestress zijn te beper-
heden ’s morgens uit (controle, dek-
ontwikkeling van de zomervoeders.
ken met diverse voermaatregelen. Zoals
ken, verplaatsen, afleveren, enten).
• Voer behandelingen en werkzaam-
overschakelen naar een luxer voerpakGeconcentreerder voer
ket, bijvoorbeeld van de Delta Prima naar
Meer tips
Om de lagere voeropname te compen-
de Delta Optima of van de Delta Optima
www.forfarmershendrix.nl/zomer
seren, kun je ook de concentratie van
naar de Delta Maxima. Ook het langer
Hittestress leidt tot minder groei
Hittestress zie je terug in het resultaat Normale temperatuur
Hoge temperatuur
16
16
Begingewicht (kg)
26,4
27,2
Eindgewicht (kg)
104,0
96,1
Voeropname (g/d)
1,90
1,73
Groei (g/d)
803
721
Voederconversie
2,37
2,40
Wateropname (l/d)
5,26
5,52
Groei per kwartaal Gecorrigeerde groei/d/d
820
Aantal hokken
810 2009
800
2010
790
2011 2012
780
2013 770 760 Q1
Q2
Q3
Q4
Figuur 1: gecorrigeerde daggroei per kwartaal bij vleesvarkens over de
Tabel 1: effect van hittestress op voeropname en groei bij vleesvarkens
afgelopen 5 jaar (Agrovision, 2014). Al in het tweede kwartaal zakt de
(Nutreco, 2013)
groei wat weg ten opzichte van het eerste kwartaal, met een verdere daling in het derde kwartaal van zo’n 20-25 gram per dag.
9
10
Fermentatie
Fermenteren ‘op proef’ met gefermenteerd voer. Op basis van
Corné van de Ven. “Je kunt goed testen
zijn ervaringen en de resultaten op het
of fermentatie wat voor je is. Een periode
eigen bedrijf kan de ondernemer dan een
van drie à vier maanden is voldoende om
gefundeerde beslissing nemen.
te kunnen bepalen of het medicijngebruik omlaag gaat en prestaties verbeteren.”
Corné van de Ven
Kant-en-klaar
Mede gezien de relatief hoge kosten is er
Nutriferment is een kant-en-klaar gefer-
vooral interesse van grotere zeugenbe-
menteerd mengsel dat door FarmFeed
drijven en dan met name voor de biggen.
Hedimix wordt geproduceerd. Meestal
“Daar vervang je vooral granen door
is het een mix van drie grondstoffen uit
Nutriferment en dan is het prijsverschil
het rijtje gerst, tarwe, rogge, triticale,
minder groot.”
Klanten van ForFarmers Hendrix
mais, soja, zonnepitschroot en tarwe-
boeken opvallend goede resultaten
bijproducten. De samenstelling hangt af
met fermentatie. Geen wonder dat de
van de dieren waarvoor het bedoeld is.
Vóór een varkenshouder met Nutrifer-
interesse onder varkenshouders voor
Voor de productie van Nutriferment wordt
ment kan starten, wordt eerst gecon-
deze manier van voeren groeit. Maar
dezelfde, unieke vloeibare bacteriecultuur
troleerd of de voerinstallatie en de
de investeringen die hiermee gemoeid
gebruikt die ook naar klanten gaat die zelf
voorzieningen op het bedrijf voldoen aan
zijn, vormen vaak een flink obstakel.
fermenteren.
de eisen. Hygiëne is bijvoorbeeld erg
Met Nutriferment kan de varkens-
Verwachtingen
belangrijk, ook als er nog niet op het
houder nu vooraf vaststellen of het de
Zekerheid
bedrijf zelf gefermenteerd wordt. Voor de
investering waard is.
Omdat Nutriferment een nat product is en
opslag is een bijproductensilo voldoende.
met speciale tankwagens geleverd wordt,
Verder bespreekt de specialist met de
Fermentatie is een innovatief maar ook
is het transport relatief duur. Er hangt dus
klant wat diens doelstellingen zijn, zodat
gecompliceerd proces dat ForFarmers
wel een prijskaartje aan zo’n proefperi-
met de juiste verwachtingen aan de proef
Hendrix dankzij jarenlang onderzoek
ode. “Maar daarmee koop je zekerheid
begonnen wordt.
inmiddels volledig in de vingers heeft.
en je hebt nergens omkijken naar”, aldus
“We hebben twee jaar lang proeven gedaan op een praktijkbedrijf, waarbij de helft van de dieren gefermenteerd voer kreeg en de andere helft exact hetzelfde voer maar dan niet gefermenteerd. De resultaten vielen altijd in het voordeel van het gefermenteerde voer uit. Dat was heel consistent”, vertelt brijvoercoördinator Corné van de Ven. “Wij hebben alle vertrouwen in fermentatie en weten wat er mogelijk is. Maar natuurlijk is het zelf ervaren nog veel beter.” Met Nutriferment biedt ForFarmers Hendrix varkenshouders nu de mogelijkheid om enkele maanden proef te draaien
Het tankpark van FarmFeed Heidmix in Lochem, waar ook Nutriferment wordt geproduceerd.
Agroscoop: cijfers 2013
Klimaat
Hogere groei, meer voerwinst
Hou de stal koel Zeker in een hete zomer is een optimaal functionerende klimaatinstallatievan essentieel belang. Welke aspecten
Naarmate de groei op een bedrijf toeneemt, stijgt ook de voerwinst. Dat blijkt uit de meest recente cijfers in Agroscoop, het managementprogramma voor klanten van ForFarmers Hendrix. De voederconversie is
waard. Met de Delta-vleesvarkensvoeders kan dit ook, zodat u met het voer de maximale voerwinst behaalt. De gemiddelden zijn leuke cijfers, die bruikbare trends laten zien om mee te sturen. Maar het wordt nog interessanter wanneer u uw bedrijf in dit plaatje zet. Zeker als u op die manier uw eigen resultaten vergelijkt met bedrijven met overeenkomstige kenmerken zoals ras of bedrijfsomvang. Dan krijgt u een handvat om mee te sturen op beter resultaat. Dit kan heel gemakkelijk met onder andere Agroscoop en Karkasanalyse. Verder is er de Voerwinst-scan die zichtbaar maakt hoe u uw voerwinst kunt verhogen.
Groei / dier / dag Groei / dier / dag
770
informatie.
te verhogen. • Luchtwassers kunnen voor drukverlies zorgen, zeker als ze aan de kleine kant én vervuild zijn. Het verlies kan dan oplopen tot 150 pascal. Voorkom dit met een goede reiniging van de wasser. • Hoe hoger de luchtsnelheid in een meet/smoor unit, hoe groter het drukverlies. Zorg dus voor units van voldoende formaat. En ook hier geldt: een schone unit geeft minder drukverlies. • Naarmate luchtsnelheden toenemen, is er meer kans op botsen en wervelen van de lucht in het centraal afzuigkanaal. Vaak is dit met eenvoudige luchtgeleidingsplaten goede. • De luchtinlaatopening geeft meestal weinig drukverlies. Toch is ook hier een goede reiniging verstandig, zeker wanneer er windbreekgaas of geperforeerd damwand
groei stijgt ook de voerwinst
aanwezig is. Tocht: <30
>=30 <45
>=45 <60
>=60 <75
>=75 <90
>=90
Zelfs bij heet weer kunnen varkens last hebben van tocht. Dit treedt dan altijd op in de nacht. Om dit te voorkomen,
Voerwinst / vleesvarkenplaats
moet het ventilatieniveau ’s nachts voldoende zakken. <30
>=30 <45
>=45 <60
>=60 <75
>=75 <90
>=90
Voerwinst / vleesvarkenplaats
Dit wordt vooral bepaald door de temperatuurinstelling op de ventilatieregelaar. Het kan verstandig zijn om deze instellingbij warm weer te verhogen. Bij sommige rege-
Hogere groei = scherpere voederconversie Groei / dier / dag Groei / dier / dag
capaciteit bovendien heel eenvoudig met ongeveer 20%
te voorkomen. Dit komt de ventilatiecapaciteit enorm ten
Interesse? Vraag uw specialist of accountmanager om
770 795 790 785 780 775
• Zorg voor schone ventilatoren en reinig plekken waar ventilatiecapaciteit maximaal. Met een instroomring is de
Sturen op groei en voederconversie is dus de moeite
800 Met de 795 790 815 785 810 780 805 775 800
Ventilatiecapaciteit: door vervuiling tegendruk kan ontstaan. Dan benut u de
bovendien lager bij een hogere groei.
815 meer 810 805
verdienen zeker uw aandacht? Tips van FarmConsult:
laars kan dit geautomatiseerd worden.
860 840 820 800 780 760 860 740 840 820 800
<2,4
>=2,4 <2,5
>=2,5 <2,6
>=2,6 <2,7
>=2,7 <2,8
>=2,8
Gecorrigeerde voerconversie
780 760 (Bron:740 ForFarmers Hendrix, Agroscoop) <2,4 >=2,4 <2,5 >=2,5 <2,6
>=2,6 <2,7
>=2,7 <2,8
Gecorrigeerde voerconversie
>=2,8
Meer lezen?
www.forfarmershendrix.nl/klimaat
11
Let op bestelgrootte
Nieuws & tips
Innovaties in de prijzen
Wij leveren graag maatwerk, maar doen daarbij geen consessies aan kwaliteit. Dus: maatwerkvoer of voer met toevoeging nodig? Bestel minimaal 4 ton! Grotere
de hokafscheiding binnen een mum
chargesleiden tot een beter en nauwkeuri-
van tijd gereed. Na elke ronde wordt
ger eindproduct en zijn bovendien efficiënter
het folieopgeruimd. Het zit dus niet in
te produceren.
de weg bij het reinigen van de afdeling. Automatische hoevenspray De wegwerponderkruip.
Sinds dragende zeugen in groepen
Voorkom fouten
gehuisvest worden, vergen zeugen-
Voer bestellen? Hou dan uw klantnummer
Steeds meer bedrijven in de varkens
klauwen extra aandacht. Vanwege
en het juiste locatienummer bij de hand.
houderij werken met een onderkruip,
kroonrandontsteking bij zijn zeugen
Dit voorkomt fouten en zorgt voor een snelle
daarom vindt de jury van het Innovatie-
ontwikkelde varkenshouder Henri
verwerking van uw order. U vindt deze gege-
fonds Farmers for Farmers de weg-
Peters uit Leunen (L.) een automati-
vens op de factuur en de afleverbon.
werponderkruip een uitkomst. Ook de
sche hoevenspray, geïntegreerd in zijn
automatische hoevenspray voor zeugen is
voerstations. Als het poortje van het
een prestigeprijs van 2.500 euro waard.
separatiestation opengaat, wordt één seconde lang vloeistof gesprayd op de
FF bestellen
Meer dan een rol plastic folie is het ei-
onderpoten en hoeven van de zeug.
De FF-bestellen app is geüpdated en is nu
genlijk niet, de wegwerponderkruip van
De jury hoopt dat Peters het prijzen-
beschikbaar voor de allernieuwste iPhone
Gerwin Groot Wassink uit Beltrum (Gld.).
geld besteedt aan verder onderzoek
en de meeste Android-modellen. De app is
"Eenvoudig en tegen lage kosten te rea-
naar het beste middel.
geschiktvoor eenvoudige (herhaal)bestel
liseren, maar zeer doeltreffend", is het jury-oordeel. Door een stuk folie over speciale houdertjes over de hele lengte van de hokafscheiding te bevestigen, is
Brok’nproat
lingen en werkt snel en eenvoudig. Kijk op
Meer info & foto's
www.farmersforfarmers.eu
www.forfarmershendrix.nl/ffbestellen.
Erkenning voor onderzoek Maar liefst drie onderzoeken mocht ForFarmerspresenteren tijdens het IPVS, een tweejaarlijks congres gewijd aan varkensgezondheid dat door ruim 2.500 dierenartsen uit alle windstreken wordt bezocht. Een belangrijke erkenning voor de activiteiten van de onderzoeksafdeling van ForFarmers. De presentaties behandelden de bigvitaliteitscheck, het effect van ontstekingseiwitten op dierprestaties en de tolerantie van varkens voor links- en rechtsdraaiend melkzuur. Het congres heeft
0714NL
waardevolle contacten en nieuwe ideeën opgeleverd die op termijn ten goede zullen komen aan onze producten. Meer lezen? Kijk op www.forfarmershendrix.nl/nieuws
Boeren met ambitie