Uitgave van Forfarmers Nederland
NR 2 2015
VOer
taal
Yvon Jaspers
4
'Succes vasthouden, doe je met elkaar' Wat doet calcium voor de big?
7
Het verhaal achter de bokaal
8/9
2
Inhoud 02 Total Feed: voeroplossing voor ieder bedrijf
Total Feed: voeroplossin
03 Column: Trots 04 Column Yvon Jaspers: Beide benen op de grond 05 Voerbenutting sneller in beeld met DELTA-Score 06 Extra inzicht met vernieuwde Bigvitaliteitscheck 07 Nieuw: Diva Speciaal prelacto 08 Reportage: Aandacht en lange adem zorgen voor subliem resultaat 10 Maatwerkvoeders vergelijken vereist geoefend oog 11 De specialist: Marc Kikkert 12 Kort nieuws
"De blijvers in de markt zijn de bedrijven die zowel vaktechnisch als qua ondernemerschap bovengemiddeld presteren", aldus Jan Potijk.
In Engeland werd de stap eind 2014 al
Waarom krijgt het bedrijf nu alweer
gezet. En vanaf juni dit jaar doen ook
een ‘nieuwe’ naam?
Nederland, Duitsland en België mee. Alle
“We vinden het belangrijk dat ons bedrijf
bedrijven die tot ForFarmers behoren,
overal dezelfde naam heeft, om te
opereren dan ook onder de naam
benadrukken dat we één organisatie zijn.
ForFarmers in de markt. Een nieuwe
Intern maakt dat ons sterker, omdat
mijlpaal naar ‘One ForFarmers’ dat ge-
medewerkers zich met het hele bedrijf
richt is op verdere professionalisering
identificeren en niet met een onderdeel
van de organisatie, een eenduidige
ervan. Extern zorgt het voor herkenbaar
manier van werken en het optimaal
heid over de grenzen heen. ForFarmers is
benutten van schaalvoordelen. Wat
een sterke, internationaal bruikbare naam,
betekent dit voor de klant, was de vraag
die precies zegt waar we voor staan.”
aan Jan Potijk, directeur ForFarmers Nederland.
Wat is het voordeel daarvan? “De omvang van de organisatie wordt
Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers. Voor meer informatie kunt u terecht bij uw regionale accountmanager of specialist of bij ForFarmers, Lochem. Tel. 0573 – 288 800 E-mail:voertaal@forfarmers.eu www.forfarmers.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding.
ForFarmers Hendrix bestaat inmiddels
zichtbaarder en dat helpt ons bijvoorbeeld
2,5 jaar: wat heeft de samenwerking
om goede overeenkomsten te sluiten
opgeleverd?
zoals we met een aantal strategische
“Betere producten en een sterkere en
partners hebben gedaan, bijvoorbeeld
kwalitatief betere organisatie met veel
op het gebied van jongdiervoeders. Dat
groeimogelijkheden voor de medewer-
zijn samenwerkingsvormen waar onze
kers. De waarde-prijsverhouding van onze
klanten direct van profiteren. Verder
producten en de technische prestaties
streven we ernaar om de ‘slimme dingen’
bij de klant zijn prima en dat is toch de
die hun waarde hebben bewezen in één
basis. Daarnaast hebben we grote slagen
land, ook uit te rollen in de andere
gemaakt in efficiency. Vooral in productie
landen. Zo leveren we in Engeland steeds
en logistiek hebben we de kosten fors
meer voer af met bulkwagens. Die kende
kunnen verlagen. Het aantal bulkwagens
men daar eigenlijk niet, maar het is een
op de weg is bijvoorbeeld verminderd
stuk efficiënter dan de daar gebruikelijke
van ruim 140 naar 100 terwijl we zeker
kiepwagens. Omgekeerd is er in Engeland
niet minder te vervoeren hebben.”
veel ervaring met het vermarkten van
ngen voor ieder bedrijf vleesconcepten en die kennis is weer
rantsoen samenstellen dat voor de klant
heel nuttig voor onze klanten op het
het beste is, ongeacht uit welke producten
continent.”
dit bestaat. Dat is waarin ForFarmers zich onderscheidt.”
Wordt ForFarmers niet veel te groot?
Column
Trots Vraag een ondernemer waar hij trots op is en je
“Waar het om draait is dat we het voor
Met welke ontwikkelingen moeten we
krijgt beslist antwoord.
de klant goed blijven doen. Wij zijn
de komende jaren rekening houden?
Maar als niemand het
ervan overtuigd dat onze schaalgrootte
“Schaalvergroting en specialisatie van
vraagt, wie draagt dan dat
ons juist in staat stelt om het steeds
boerenbedrijven zal verder doorzetten.
trotse gevoel uit? Daar
beter te doen. Omdat we de kennis die
Home Mixxing wordt steeds populairder.
zijn we dan toch vaak
binnen het bedrijf aanwezig is, kunnen
En ik verwacht dat er meer nieuwe
weer te bescheiden voor.
delen en omdat we altijd de vertaalslag
concepten rondom duurzaamheid en
Hoog tijd om daar eens
maken naar de lokale situatie.”
dierwelzijn in de markt komen, met name
wat aan te doen. En dat is de reden
in de varkens- en pluimveehouderij. In de
waarom ForFarmers met Yvon Jaspers
Wat onderscheidt ForFarmers nu echt
zuivel speelt dit veel minder, omdat de
is overeengekomen dat zij dit jaar zal
van andere voerleveranciers?
verwerkende industrie zelf veel actiever
optreden als speciale ambassadeur
“Dat is onze Total Feed aanpak. Bedrijven
is op dit gebied met eigen merken en
die de trots op het mooie boerenvak
veranderen, worden steeds groter en gaan
dergelijke. Vooral in Nederland zullen we
meer in ons naar boven haalt.
zich specialiseren. Daarmee verandert
steeds meer maatwerk leveren en steeds
ook de vraag naar voer. Wij willen de
minder standaard voer. Dat lijkt in tegen-
U zult haar dan ook vaker tegen
producten leveren die het beste passen
spraak met ons streven naar efficiency,
komen. Tijdens de relatiedagen in
op het bedrijf van de klant. Dat kan
maar juist dankzij onze omvang kunnen
juni bijvoorbeeld. Maar ook bij andere
volledig voer zijn, maar ook aanvullend
we ook investeren in flexibiliteit.”
bijzondere momenten die dit jaar nog gaan komen. Op onze website kunt
voer, bijproducten of enkelvoudige voeders. Onze specialisten moeten een
Wat is jouw advies aan klanten
u alles volgen: van de kennismaking
die boer willen blijven?
met verschillende boerenbedrijven tot
“De blijvers in de markt zijn de bedrijven
aan de uitreiking van de Agroscoop-
die zowel vaktechnisch als qua onder-
bokaal. Stuk voor stuk voorbeelden
nemerschap bovengemiddeld presteren.
van ondernemers die een bijzonder
Dus zorg dat je vakman én ondernemer
verhaal te vertellen hebben of die er
bent. Een vakman is in staat om techni-
qua technische prestaties en vakman-
sche topprestaties te leveren. Als onder-
schap uitspringen.
nemer heb je een visie waar je met je
Jan Potijk
onderneming naartoe wilt, zodat je
Wat is er eigenlijk veel om trots over
gericht keuzes kunt én durft maken.
te vertellen…
En niet te vergeten: kies je partners
Zo is het. Proud to be a farmer!
zorgvuldig.”
Uitnodiging relatiedagen juni
Jan Baan directeur verkoop varkens
Ontspanning, informatie, interactie, beleving en betrokkenheid. Dat zijn de ingrediënten van de speciale dagen die ForFarmers voor haar relaties organiseert. Maak (opnieuw) kennis met de mensen en productielocaties van ForFarmers, volg de forumdiscussie met Yvon Jaspers, geniet van een hapje en een drankje en van de leuke activiteiten. Op 13 juni in Heijen, 20 juni in Zwolle en 27 juni in Lochem. Meld u aan via www.forfarmers.nl/relatiedagen
Reageren?
Mail naar voertaal@forfarmers.eu
3
4
Column Yvon Jaspers
Beide benen op de grond Het begon met een simpel ideetje uit
zou worden, daar had niemand rekening
Engeland. Boeren die zo opgaan in hun
mee gehouden.Er verandert iets als er
werk dat ze nauwelijks toekomen aan
succes is, als iets groot wordt. Er zijn
een relatie, zouden wel wat hulp
meer mensen die zich ermee bemoeien.
kunnen gebruiken. Wie hele dagen in
Er zijn meer mensen die er iets van
een klein dorp tussen de beesten of de
vinden. Er zijn meer mensen die er iets
bollen bezig is, loopt immers niet snel
mee willen. Er zijn meer mensen die er
een leuke meid tegen het lijf. Toen het
juist vanaf willen.
TV-format voor mijn neus lag, voelde ik direct dat het klopte.
En dus gebeurde er ook iets met mij. Ik voelde dat ik dat intieme gesprekje,
Mijn moeder is de oudste dochter van een
waarin die boer kwetsbaar vertelde over
Brabants boerengezin met 10 kinderen.
een prille verliefdheid, moest bescher-
Mijn opa was boer, mijn ooms, neven en
men. En of er nou 20 mensen kijken of
achterneven zijn veehouders en akker-
4 miljoen, dat mag nooit ten koste gaan
bouwers. En omdat ik er als kind vaak
van waar het ooit om begonnen is.
over de vloer kwam, heb ik altijd gevoeld dat ik daar vandaan kwam. De geur van de ochtend op een boerderij, mijn moeder in de moestuin, het geluid van de melk-
‘Er verandert iets als er succes is’
machine; het is voor mij heel vertrouwd. Hoe groter het succes hoe meer ik let Dus toen ik met een cameraploeg aan-
op de kleine dingen, hoe secuurder
schoof aan de keukentafel om een boer
en preciezer ik word. Hoe alerter en
lastige vragen te stellen over wat hij
scherper we elkaar moeten houden.
zocht in een vrouw en wat hij miste in
En hoe meer we met elkaar moeten
zijn leven, voelde dat als thuiskomen.
blijven praten om het allerbeste in
’s Ochtends om zeven uur mee de
elkaar naar boven te halen.
koeien melken en tussen de middag aan tafel voor de warme maaltijd.
Dat succes vasthouden, doe je met elkaar. Dat gaat niet in je eentje.
Ik had er nooit bij stilgestaan dat die
Je hebt elkaar nodig. Vooral om met
kleine gesprekjes in dat weiland
beide benen op de grond te blijven staan
vol dauw of dat stille momentje
en te doen waar jij goed in bent.
leunend over het hek bij de sloot door zo veel mensen
Meer Yvon www.trotsopboeren.nl
bekeken zouden worden. Dat dat kleine formatje zo groot
Yvon Jaspers
Innovatie
5
DELTA-Score
Voerbenutting sneller in beeld
Niet achteraf, maar al tijdens de groei-
Anders voeren
Spinnenweb
fase van het vleesvarken bijsturen op
Dieren die niet in optimale conditie zijn,
De resultaten uit de DELTA-Score
een betere voerbenutting. Dat kan veel
hebben ander voer nodig dan topfitte
worden overzichtelijk weergegeven in
geld besparen.
dieren. Een ziek dier breekt voor zijn
een spinnenweb. De verbeterpunten zijn
herstel bijvoorbeeld eiwitten af die een
zo direct zichtbaar. De specialist van
De nieuwe DELTA-Score van ForFarmers
gezond dier zou gebruiken voor spier-
ForFarmers maakt vervolgens samen
stelt varkenshouders in staat sneller
aanzet. Het extra inzicht dat de DELTA-
met u en eventueel uw dierenarts een
en gerichter te sturen op een betere
Score geeft, helpt om de juiste voeraan-
plan van aanpak.
voerbenutting en prestatie van het
pak en ondersteuning in te zetten die de
vleesvarken. Onderdeel van de score
varkens op dat moment nodig hebben.
Interesse? Vraag ernaar bij uw specialist.
is de voerthermometer: een bloedtest – uitgevoerd door de eigen dierenarts –
MEER INFORMATIE?
die inzicht geeft in de voerbenutting van
www.forfarmers.nl/Delta
de vleesvarkens die op dat moment in de stal liggen. De DELTA-Score combineert deze informatie met slachtdata en technische kengetallen.
DELTA-Score in beeld
Dat is uniek. Op basis daarvan biedt de
Karkasgegevens
DELTA-Score concrete handvatten om de prestaties, waaronder de voerbenutting, op een bedrijf te verbeteren. Een snelle
Go ed
stap naar lagere kosten en hogere opbrengsten. Eerder bijsturen Uit onderzoek blijkt dat de stoffen die in het bloed worden gemeten, samenhangen
Voerthermometer
Technische resultaat
Minder goed
met de voerbenutting van een varken. Normaliter is de voerbenutting pas bij slachten bekend, tenzij de dieren tussentijds gewogen worden. De bloedtest geeft op een veel eenvoudiger manier en in een veel eerder stadium een goede
Gezondheid
indicatie van de voerbenutting. Bijsturen, o.a. via de voeding, is daardoor mogelijk, mede dankzij de extra informatie die het bloedonderzoek oplevert.
Uw Resultaat
Norm
De resultaten uit de DELTA-Score worden weergegeven in een spinnenweb. De verbeterpunten zijn zo direct zichtbaar.
Innovatie
Extra inzicht met vernieuwde
bigvitaliteitscheck Het aantal biggen per zeug stijgt al jaren.
Vitaliteit en gewicht
onder de 1.000 gram is een aandachts-
Dit heeft negatieve gevolgen voor het
Bigvitaliteit hangt samen met geboorte-
punt waarop gestuurd moet worden om
gewicht van de pasgeboren biggen. Met
gewicht. Daarom is het geboortegewicht
die zo klein mogelijk te houden. Onder
de vernieuwde bigvitaliteitscheck krijgt u
van de biggen de basis voor de bigvitali-
de 700 gram valt 50% van de biggen uit
nog beter inzicht in de spreiding van het
teitscheck. Door van 40 tomen de biggen
en van 700 tot 900 gram 25%.
geboortegewicht van de biggen op uw
bij geboorte individueel te wegen en
bedrijf. Het juiste voer met bijbehorend
deze gewichten te analyseren, binnen
Invloed van voeding op vitaliteit
voerschema helpt de uniformiteit en
uw bedrijf maar ook in vergelijking met
Met behulp van een goed zeugenvoer in
geboortewichten te verbeteren.
andere bedrijven, krijgt u een schat
combinatie met een voerschema dat past
aan informatie over hoe het met de
bij uw zeugenstapel en eindbeer, kan
Vergelijking van uw eigen resultaten met
bigvitaliteit en -uniformiteit op uw
verder op bigvitaliteit gestuurd worden.
die van zeugen en/of eindbeer van een
bedrijf gesteld is.
Zo zijn de eerste zes weken van de dracht bepalend voor het herstel van de zeug
zelfde ras is een van de verbeteringen in de vernieuwde bigvitaliteitscheck. Verder
Hoe meer hoe lichter
en de ontwikkeling van de foetussen. De
krijgt u extra inzicht in de spreiding in
Uit de analyse van ruim 200.000 biggen
laatste weken groeien de biggen vooral
het biggewicht. Alleen het gemiddelde
die gewogen zijn met de bigvitaliteitsÂ
in gewicht. Door in elke fase het juiste
gewicht van de geboren biggen zegt te
check, blijkt duidelijk dat naarmate een
voer en de juiste voerhoeveelheid in te
weinig. Als er veel spreiding zit tussen
worp meer biggen telt, minder biggen
zetten, kan gericht gestuurd worden op
de biggewichten kan het gemiddelde
zwaarder dan 1.500 gram zijn en meer
verbetering van de kwaliteit.
gewicht best goed lijken, maar valt het
lichter dan 1.000 gram (zie figuur 1).
uiteindelijke resultaat altijd tegen.
Gemiddeld daalt het biggewicht per extra
Interesse in de bigvitaliteitscheck? Vraag
big met ongeveer 35 gram. De categorie
ernaar bij uw specialist.
Kleiner aantal zware biggen bij grote tomen
32%
62%
63% 31%
6%
7%
8%
10%
26%
26%
64%
65% 14%
22%
17%
18%
26%
60%
56% 33% 14%
20%
11%
40%
52%
41%
60%
65%
80%
>1500 gram 66%
1000-1500 gram
<1000 gram
7%
6
0% <9
10-11
12-13
14-15
16-17
18-19
20-21
22-23
Figuur 1: Een grotere toom biggen, leidt tot minder zware en meer lichte biggen. Dat blijkt uit deze grafiek die op de X-as per worpgrootte de 3 gewichtscategorieĂŤn toont (<1.000 gram, 1.000-1.500 gram en >1.500 gram) in percentage van het totaal.
>24
7
Onderzoek
Nieuw: Diva Speciaal prelacto
Wat doet calcium voor de big? Wanneer een zeug voor het werpen voer
hoeverre verschillende calciumgehaltes
krijgt met een hoog calciumgehalte,
en calciumbronnen in het zeugenvoer
stimuleert dit een snel en soepel
vanaf de 109e dag van de dracht, het
geboorteproces en daarmee de vitaliteit
geboorteproces beïnvloeden. Daarbij
van de biggen. Dat blijkt uit onderzoek
werd een videosysteem ingezet waarmee
van ForFarmers. De bevindingen zijn
alle geboortes werden geregistreerd en
verwerkt in het nieuwe voer DIVA
geanalyseerd (afbeelding 1).
“Uncle NIC is watching you”
Speciaal prelacto, dat zorgt voor meer levend geboren en vitalere biggen.
Onderzoeksresultaten Voor het onderzoek kregen drie groepen
Er bestaat een nauw verband tussen de
zeugen elk een ander samengesteld voer.
duur van werpen en het aantal doodge-
De HFL-groep kreeg voer met een hoog
Afbeelding 1: De geboortes werden via een video
boren biggen. Voor een soepele geboorte
calciumgehalte aangevuld met twee
systeem geregistreerd en vervolgens geanalyseerd.
heeft de zeug niet alleen voldoende
calciumbronnen, kalk en calcium
energie nodig, maar ook voldoende
formiaat. De HL-groep kreeg hetzelfde
311 minuten nodig had, verliepen de
mineralen. Calcium is essentieel om
voer maar dan aangevuld met uitsluitend
geboortes in de andere twee groepen
contracties van de baarmoeder gedu-
kalk. Het voer voor de LL-groep had een
significant sneller (HL: 199 minuten en
rende een langere periode mogelijk te
laag calciumgehalte, aangevuld met kalk.
HFL: 243 minuten). Dit is ook te zien in
maken. Het Nutritie Innovatie Centrum
Terwijl de LL-groep met laag calcium-
het geboorte-interval, oftewel de tijd
(NIC) van ForFarmers onderzocht in
gehalte voor het werpen gemiddeld
tussen de geboorte van twee biggen. Bij de LL-groep was het interval met 22
Meer calcium, soepelere geboortes
minuten aanmerkelijk langer dan bij de groepen met een hoger calciumgehalte
HFL
HL
LL
Cumulatieve werpduur (min)
400
(HL: 14 minuten, HFL: 16 minuten). Wanneer de geboorte-intervallen bij
350
elkaar worden opgeteld, zijn al na de
300
zesde big significante verschillen in geboorteduur zichtbaar (afbeelding 2).
250
Verder hebben de zeugen in de LL-groep
200
bij het werpen aanzienlijk meer hulp
150
nodig dan de beide andere groepen.
100
Nieuw voer
50
De bevindingen uit dit onderzoek heeft ForFarmers verwerkt in het nieuwe voer
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Geboorte volgorde
DIVA Speciaal prelacto, dat zorgt voor meer levend geboren en vitalere biggen. Uw specialist vertelt er graag meer over.
Afbeelding 2: Cumulatief geboorteverloop bij verschillende niveaus calciumvoorziening van de zeugen vanaf de 109e dag van de dracht (HFL = hoog calcium + twee calciumbronnen, HL = hoog calcium + 1 calciumbron, LL = laag calcium + 1 calciumbron) (Bron: studie NIC, ForFarmers).
Camerabeelden zien? www.forfarmers.nl/camera
8
Reportage
Aandacht en lange adem zorgen voor subliem resultaat Hennie Korten wilde zijn resultaten verbeteren en anayseerde met specialist Robbert Jacobs (l) zijn bedrijfsvoering.
In twee jaar tijd een productiestijging
‘Maandagmorgen: werkbespreking’
om.” Korten werkte samen met een team
met 2,5 big naar 31,7 biggen per zeug
staat voorop. Dan wordt de hele week
van voerspecialist, dierenarts en fokkerij-
per jaar en een Biest-Score van 116%.
doorgenomen. De koffieautomaat
specialist en legde zo een stevig funda-
Wat is het geheim van Hennie Korten,
zoemt. Alles is aanwezig om gasten en
ment voor de gewenste resultaatver
winnaar van de Agroscoopbokaal 2015?
medewerkers hygiënisch en gastvrij op
beteringen. “Dit ging niet van de ene op
het bedrijf te ontvangen.
de andere dag. We moesten echt koers houden op de ingeslagen weg, omdat
Geen streepje vuil is te bekennen bij binnenkomst op het bedrijf van Hennie
Fundament
sommige verbeteringen tijd nodig hadden.
Korten. Een blinkende hygiënesluis,
“We draaiden eerst gemiddeld, maar we
Maar nu mag het resultaat er zijn.”
schone kleren en handdoeken op de
wilden beter”, vertelt Korten. “Daarvoor
plank, een goed gevulde shampoopot en
analyseerden we samen met specialist
Biest-management
heerlijk warm water. De eerste indruk
Robbert Jacobs ons bedrijf, onder meer
De kratjes in de kraamafdelingen waar de
van het bedrijf is al direct goed. Ook in
met Agroscoop. Vervolgens maakten we
zeugen aan het werpen zijn, verklappen
de kantine is alles spic & span. De
een plan van aanpak. We pasten de
dat Hennie Korten werkt met intermittend
werkprotocollen voor de medewerkers
introductie van gelten aan, maakten een
suckling, een Engelse term voor het
liggen netjes samengebonden op tafel.
slag in hygiëne en gooiden het voerregime
afwisselend laten drinken van de biggen
Profiel
9
Hennie Korten (43), Heibloem (L) 1.100 zeugen (Topigs 20 x Piétrain) Korten ontving de Agroscoopbokaal vanwege een Biest-Score van 116% t.o.v. gemiddeld. Daarnaast realiseerde hij in twee jaar tijd een productiestijging met 2,5 big naar 31,7 biggen per zeug per jaar.
bij de zeug. Dit is een belangrijk onder deel van het biestmanagement dat Korten toepast, met een opvallend goede Biest-Score als resultaat. “Als de eerstgeboren biggen hun buikje vol hebben van de zeugenbiest, zonderen we ze maximaal drie uur af in een kratje. Zo krijgen ook de andere biggen de kans
Een trotse Hennie (43) en Ilse (41) Korten met hun dochters Fleur en Britt nadat Yvon Jaspers hen de Agroscoopbokaal heeft overhandigd.
om voldoende biest te drinken”, vertelt Hennie. Intussen demonstreert mede-
kleur. Schotjes, bezems en schep hebben
Iets soortgelijks gaat op voor het werken
werker Tom hoe hij dat doet. Vlot legt
dezelfde kleur als de kleding die in het
aan een hoger biosecurity-niveau. Dat
hij een aantal biggen in het kratje dat
betreffende bedrijfsgedeelte gedragen
vergt ook het nodige van het personeel,
voorzien is van een kartonnen inlegvel.
wordt. De secties zijn gescheiden door
dus hun commitment is cruciaal. “Zíj
Dit vel gaat na afloop de prullenbak in,
hygiënesluizen in de gangen, voorzien
moeten het doen”, aldus Hennie. “Daar-
zodat alle tomen in een schoon kratje
van laarzenreiniger en wasbak. In de
om hebben we eerst onderzocht hoeveel
terechtkomen. Daarnaast geeft Tom de
centrale gang bij de kraamafdelingen
efficiënter we door die maatregelen
zwakke biggen extra energie in de bek.
hangen extra wasbakjes en desinfectie-
zouden kunnen werken. Dat zag er goed
Daardoor krijgen ze meer kracht om
middel.
uit. En we hebben het waargemaakt. Het afgelopen jaar bleek dat de twee
naar de uier te gaan.
‘Ik ben trots op mijn vak en laat dat graag zien’
Motivatie medewerkers
medewerkers voor hun werkzaamheden
“Zonder goed gemotiveerd personeel is
nog maar 78 in plaats van 88 uur nodig
het onmogelijk om de stappen te maken
hebben.”
die we afgelopen jaren hebben gezet”, stelt Hennie. “Daarin zijn we echt
Buitenwereld
gegroeid. Waar we eerder alleen actie
De varkenshouder heeft de blik naar
punten afspraken met de medewerkers,
buiten gericht. Zo nam hij afgelopen jaar
Slofjes voor elk kraamhok
checken we ze nu ook samen. Dit werkt
deel aan ‘Loeren bij de boeren’, een dag
In de kraamstal kunnen de blauwe over-
heel positief. Voorheen wisten ze soms
waarop burgers een kijkje konden
schoentjes die aan elk kraamhok hangen,
niet waarom ze bepaalde dingen deden.
nemen bij de boer. “Ik ben er trots op
je niet ontgaan. “We trekken deze over-
Nu we samen nagaan wat het effect van
om varkenshouder te zijn. Het is onze
schoentjes aan als we het hok betreden.
een maatregel is, zien ze ook waar ze
ambitie om ook de buitenwereld te laten
Zo brengen we geen vuil over van het
het voor doen. Zo zijn we begonnen met
zien dat we een mooie varkenshouderij in
ene naar het andere hok. Dit is een van
het bijvoeren van extra suikers aan het
Nederland hebben en dat we daar trots
de biosecurity-maatregelen uit ons plan
eind van de lactatie om de uniformiteit
op mogen zijn.”
van aanpak naar een beter resultaat”,
van de geboren biggen te verbeteren.
geeft Hennie aan. De biosecurity-aanpak
Dat bijvoeren is extra werk. Maar bij het
zie je bij een rondgang door het bedrijf
wegen van de biggen zien ze dat de
overal terug. Elke sectie heeft een eigen
suikers effect hebben en dat motiveert.”
Meer foto’s en video www.forfarmers.nl/korten
10
Voeding
Maatwerkvoeders vergelijken vereist geoefend oog Varkenshouders die eigen grondstoffen
dus de verhouding van de verschillende
niet gevreten. ForFarmers voegt daarom
voeren, vullen dit aan met op maat
aminozuren tot lysine. De groei, produc-
anti-oxidanten aan het MiXX-voer toe.
gemaakt aanvullend voer dat is aange
tie, voederconversie en melkproductie
Hoge mycotoxinegehaltes hebben
past aan de bedrijfsspecifieke situatie.
of drachtstadium bepalen wat de ideale
eveneens een negatief effect op
Bij ForFarmers zijn dit de MiXX-voeders.
verhouding is. Als de verhouding niet
voeropname en resultaten. Om die
Dergelijke voeders kunnen niet zomaar
klopt, kan een aminozuur beperkend
reden controleert ForFarmers hier extra
op basis van een aantal nutriëntwaarden
werken en worden er onvoldoende
streng op. Een aantal grondstoffen en
met elkaar vergeleken worden. En dat
eiwitten aangemaakt. In drachtvoeders
toevoegingen heeft naast een nutritionele
geldt dus ook voor de prijs. Het onder-
en lactatievoeders wordt bijvoorbeeld een
functie ook een positief effect op de
linge samenspel van bijvoorbeeld oliën
groep nutriënten toegepast die op het
gezondheid. Denk aan visolie en organi-
en nutriënten zoals aminozuren en
juiste moment de opname van calcium
sche zuren. Andere oliën en zuren kunnen
enzymen bepaalt in hoge mate het
vanuit de botten bevordert. Kijk je alleen
een lagere prijs per EW hebben, maar als
uiteindelijke resultaat.
naar het calcium- en fosforgehalte, dan
dan het gezondheidseffect ontbreekt,
maak je een verkeerde inschatting van
ontstaat er een scheve vergelijking.
Een varkensrantsoen moet een uitge-
het voer. Een op het oog identiek
Enzymen maken voedingsstoffen beter
kiende hoeveelheid darmverteerbaar
product voor een lagere prijs lijkt dan
benutbaar, dus ook deze stoffen moeten
lysine bevatten. Ook de verhouding van
aantrekkelijk, maar kan door een net
meegewogen worden in de beoordeling
de verschillende andere essentiële
andere verhouding van nutriënten een
van een rantsoen.
aminozuren (dit zijn de aminozuren die
minder goed resultaat opleveren. En
een varken niet zelf aanmaakt) is van
dan wordt goedkoop zomaar duurkoop.
Technologische behandeling Technologische behandeling van grond-
belang. Aminozuren zijn voor het varken de bouwstenen voor eiwitten. Welke
Grondstoffenkwaliteit
stoffen heeft effect op de prestatie van
eiwitten het dier opbouwt, is afhankelijk
Kwaliteit en smakelijkheid van grond-
het dier. Een kleinere deeltjesgrootte
van zijn levensfase en productiestadium.
stoffen beïnvloeden de voeropname.
verbetert de verteerbaarheid. Voor een
Het type dier en diens leeftijd bepalen
Voer met een licht ranzige olie wordt
positief effect op de gezondheid is een aandeel grote deeltjes echter noodzakelijk. Verder wordt met persen een deel van het zetmeel ontsloten, wat het beter beschikbaar maakt. Een objectieve vergelijking van MiXXvoeders met andere maatwerkvoeders gaat dus verder dan het simpel naast elkaar zetten van enkele nutriënten. Vergelijk geen appels met peren, want voor u het weet, koopt u een kat in de zak. Wilt u hier meer over weten? Vraag uw
Nutriëntwaarden van voeders zeggen niet alles. Het onderlinge samenspel van diverse ingrediënten is van grote invloed op het uiteindelijke resultaat.
specialist om advies.
De specialist
Marc Kikkert, specialist vleesvarkens
Durf te investeren in voer “Voer is voer, hoor je boeren wel eens zeggen. Maar niets is minder waar. ForFarmers heeft niet voor niets zo’n uitgebreid assortiment. Wat dan de beste keuze is, hangt van veel factoren af: de sexe en de genetica van de varkens, of er een voercomputer is, hoeveel silo’s er beschikbaar zijn. En niet te vergeten: de doelstellingen van de boer. Welk aflevergewicht wil hij realiseren en met welke karkaskwaliteit? Al die factoren zijn verwerkt in Feedscoop. Een heel mooi programma, ontwikkeld door ForFarmers, waarmee ik klanten niet alleen een onderbouwd voeradvies kan geven, maar ook inzicht in het verwachte resultaat. Feedscoop bevat de gegevens van alle voeders inclusief de actuele prijzen. Daar kan ik desgewenst bijproducten en losse grondstoffen aan toevoegen. Het geeft waardevolle informatie, zoals de gemiddelde voergift per dag en de voerkosten per varken. En het houdt rekening met de normwaarden voor EW en lysine. Je weet dus zeker dat de dieren precies krijgen wat ze nodig hebben.
‘De cijfers onder de streep, daar draait het om’ Ik gebruik Feedscoop ook om verschillende scenario’s uit te rekenen, bijvoorbeeld met een standaard voer en een luxer voer. Zo blijkt soms dat een in aanschaf duurder voer uiteindelijk voordeliger uitpakt omdat je er minder van nodig hebt en/of een betere classificatie realiseert. Dat kan meerdere euro’s per varken schelen en dat tikt aan! Ik kan het dan ook niet genoeg benadrukken: voer naar behoefte en durf te investeren in voer, want het levert je op het eind van de rit meer op!”
11
Kort nieuws
Topprestatie DELTA-vleesvarkensvoer
voederconversie en een lagere uitval dan landelijk. Naast een positief effect op voerkosten, levert dit een besparing
De DELTA-vleesvarkensvoeders pres-
spek- en spierdikte met DELTA-droogvoer
in mestkosten en een duurzamere
teren top. Dat bewijzen de cijfers van
beter dan landelijk, wat de opbrengst-
varkenshouderij. DELTA-vleesvarkens-
Agrovision over 2014.
prijs positief beïnvloedt. Voerkosten
voeders zijn beschikbaar in diverse
liggen gemiddeld 1 (droogvoer) tot 2 cent
reeksen die ingezet worden afhankelijk
DELTA-droogvoeders scoren een 0,04
(brijvoer) lager dan landelijk. Omdat er
van het ras, geslacht en type varken.
punten betere EW-conversie dan lande-
landelijk afgesproken is geen exacte
Per reeks zijn er vier of vijf fasen voeders.
lijke droogvoeders. Dit resulteert in
prijzen te communiceren, vindt u in de
Daardoor is het mogelijk het juiste voer
lagere voerkosten per kg groei vergeleken
tabel geen economische gegevens. Ook
op elk bedrijf in te zetten en maakt DELTA
met het landelijk gemiddelde. Ook zijn de
brijbedrijven hebben een efficiëntere
het verschil!
Efficiëntere groei met DELTA-voeders Omschrijving
Recordinteresse in CCM-onderzoek
ForFarmers droogvoer
Agrovision droogvoer
ForFarmers brijvoer
Agrovison brijvoer
Aantal bedrijven
236
633
71
230
Bezettingsgraad
93,8
89,3
95,4
93,1
Groei / dag
804
803
794
792
Voeropname / dag
2,04
2,07
1,99
2,02
VC 25/117
2,53
2,57
2,51
2,55
EW-conversie 25/117
2,80
2,84
2,81
2,81
zetmeel, ruw vet, ruw eiwit en de myco-
In totaal 63 monsters CCM van eigen teelt werden afgelopen winter ingestuurd voor onderzoek. Een recordaantal! De monsters zijn onderzocht op droge stof,
Spierdikte (mm)
64,25
63,91
63,29
63,09
toxines DON en ZEA. De gehalten aan
Spekdikte (mm)
13,42
13,78
13,69
13,63
mycotoxines verschilden enorm per
2,1
2,2
2,3
2,4
% Uitval
Tabel 1: Kengetallen van heel 2014 van bedrijven gevoerd met DELTA-vleesvarkensvoeders van ForFarmers vergeleken met het landelijk gemiddelde van bedrijven op droogvoer.
partij. Ook voor een goede inschatting van de voederwaarde is een analyse belangrijk. Zo zagen we in 2014 een variatie in energiewaarde van 1,42 tot 1,51.
Brok’nproat Vocht Zetmeel (g/kg ds)
Ruw eiwit (g/kg ds)
Ruw vet (g/kg ds)
DON (ppb DS)
ZEA 0615NL
(ppb DS)
EW
MAX
MIN
GEM
411
281
334
755
650
708
104
77
88
67
31
55
4368
50
1320
1024
14
239
1,51
1,42
1,47