Uitgave van Forfarmers Nederland
NR 3 2016
VOer
taal
DELTA: Hoge groei en lage voerkosten
2-4
Magreet Luesink:
8
‘Sinds VIDA is oornecrose verleden tijd’ Verwacht: nieuw zeugenvoer
10
2
Inhoud 02 DELTA-voeders: hoge groei en lage voerkosten 03 Column: Belofte
Bedrijfsreportage
DELTA-voeders: hoge groei
05 Column: Yvon Jaspers 06 Reportage: VIDA helpt mee aan topresultaten biggenopfok 08 Reportage: VIDA roept diarree en oornecrose een halt toe 09 Onderzoek: Goede voeropnamena spenen begint al vóór spenen 10 Nieuw zeugenvoer in ontwikkeling 11 De specialist: Harold Korsten 12 Kort nieuws Op tal van kengetallen scoort Peter Hoog-Antink (r.) beter dan vergelijkbare bedrijven. Geen toeval, maar het resultaat van con
De DELTA-voeders voor vleesvarkens
het voersysteem optimaal benut.
dragen op het bedrijf van Peter Hoog-
“De DELTA-voeders onderscheiden zich
Antink bij aan een hoge groei en lage
door hun voorspelbaarheid. Dat heeft te
voerkosten. Deze ondernemer zit er
maken met de grondstoffenkeuze. Zeker
samen met zijn specialist bovenop; ze
op dit bedrijf met een hoog manage-
laten niets aan het toeval over en zien
mentniveau komt het voer zeer goed tot
mogelijkheden de voerkosten nog
zijn recht.”
verder te verlagen. Bovengemiddelde resultaten
Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers. Voor meer informatie kunt u terecht bij ForFarmers, Lochem. Tel. 0573 – 288 800 E-mail: voertaal@forfarmers.eu www.forfarmers.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding. Gedrukt op milieuvriendelijk papier.
Peter Hoog-Antink was destijds één van
Hoog-Antink verstrekt voer uit fase 1 en
de eerste varkenshouders die voeders uit
2 tijdens de opstart en fase 3 en 4 in de
het DELTA-pakket verstrekte. In overleg
groeifase tot afleveren. Fase 1 sluit aan
met vleesvarkensspecialist Hans
bij het voer dat de biggen in de opfok
Dersjant is een voerschema opgesteld op
krijgen. Het iets hogere kopergehalte
basis van de voerlijn Optima beer 1 t/m 4.
geeft de biggen een betere start met
Met de Optimavoeders worden volgens
minder risico op darmstoornissen.
Dersjant de mogelijkheden van het op dit
Met de computergestuurde droogvoer
bedrijf aanwezige type varkens en van
installatie kan de ondernemer exact op
Column
i en lage voerkosten
Belofte ForFarmers werkt inten-
is 59,8%. Uit Karkasanalyse van
sief met u samen, voor een
ForFarmers blijkt dat Hoog-Antink 80,9
concreet resultaat: een beter
procent van de beren in het Star-concept
rendement, een gezondere
kan afleveren. Dat is 6,8 procentpunten
veestapel en een hogere ef-
meer dan gemiddeld. Bij de gelten is dat
ficiëntie. Dat is onze belofte,
82,6% versus 75,2% gemiddeld.
die wij onlangs hebben verwoord in onze missie
tinu monitoren en een goed samenspel met specialist Hans Dersjant (l.).
Geen toeval
‘For the Future of Farming’.
Ook met andere kengetallen zoals de
Een missie waarin de kennis van onze
spek- en spierdikte en het percentage
medewerkers een hoofdrol speelt. Zij
gezonde varkens scoort hij beter dan
adviserenu hoe u onze producten op-
vergelijkbare bedrijven met dezelfde
timaal tot waarde brengt op uw bedrijf.
kruising. Dat is geen toeval maar het
Zo werken we samen aan het best
resultaat van continu monitoren en waar
mogelijke resultaat. En die resultaten
nodig bijsturen. “We hebben met het
liegen er niet om: onze DELTA vlees-
voerschema vooral ingezet op een
varkensvoeders bijvoorbeeld presteren
hogere jeugdgroei zodat de varkens
boven het landelijk gemiddelde. In de
meer spieren aanzetten.” Ook het
reportage hiernaast leest u hoe een
eindschema is geoptimaliseerd zodat de
ondernemer dat door goed samenspel
varkens tot het einde efficiënt blijven
met onze specialist realiseert. Ook de
produceren met behoud van de gewenste
VIDA biggenvoeders doen het uitste-
spek- en spierdikte.
kend en voor de zeugen staat voor 2017 iets bijzonders in de steigers. We
Gezondheid aandachtspunt
maken onze belofte dus waar. Hoe mooi
de behoefte voeren en indien nodig per
Dersjant gebruikt met name de tools
is het dan als blijkt dat dit door een
hok aanpassingen doen. De ondernemer
Agroscoop en Karkasanalyse om een
meerderheid van de veehouders ook
streeft naar een hoge groei zodat hij veel
vinger aan de pols te houden. Om de vier
zo wordt ervaren en gewaardeerd. Het
rondes per jaar kan draaien. Daar is de
tot zes weken bezoekt hij het bedrijf.
feit dat het advies van ForFarmers in
keuze voor het voer en het voerschema
Hij neemt de resultaten van de afgelopen
het onderzoek van vakblad V-Focus als
'Maximaal aantal varkens in het Star-concept'
periode door, maakt en bespreekt
Beste Advies naar voren komt, is een
analyses en gaat altijd mee de stal in.
groot compliment voor al onze mede-
Het bedrijf draait technisch goed maar
werkers die zich elke dag weer inzetten
de gezondheidsstatus van de biggen blijft
voor uw bedrijf en uw doelstellingen.
een aandachtspunt. In een recent
Wij zijn daar trots op en voelen ons
uitgevoerde Delta-score (analyse door
uitgedaagd om dat iedere dag opnieuw
op gebaseerd. “Ook willen we een
ForFarmers van een aantal gezondheids-
weer waar te maken.
maximaal aantal varkens in het Star-
kenmerken op basis van bloedonder-
Op een prettige samenwerking - For the
concept.” Dat hij daarin slaagt blijkt uit
zoek) scoort Hoog-Antink gemiddeld
Future of Farming!
het overzicht met resultaten:
goed, maar druk is er van PRRS,
de gecorrigeerde groei over het laatste
Influenza en PIA. “Daarvoor hebben we
halfjaar bedraagt 868 gram per dag en de EW-conversie 2,69. Het vleespercentage
Richard Orriens verkoopleider vleesvarkens
Lees verder op pagina 4 >>
Reageren?
Mail naar voertaal@forfarmers.eu
3
4
<< Vervolg van pagina 3 met de vermeerderaars afspraken
het juiste voer en strakke monitoring
gemaakt over entingen”, aldus de
slaagt Hoog-Antink erin de voerkosten
varkenshouder. Afhankelijk van de
laag te houden. De gecorrigeerde
situatie de komende maanden besluit hij
voerkosten zijn 57,9 eurocent per kilo
of meer maatregelen nodig zijn om de
groei. Bij alle ForFarmers-klanten op
ziektedruk te verlagen.
droogvoer is dat in dezelfde periode 60,6 eurocent en op het gemiddelde Neder-
Speenbiggen
landse bedrijf 61,4 eurocent per kilo groei.
De helft van de biggen komt overigens op
Bedrijfsprofiel Peter Hoog-Antink heeft in het Gelderse Groenlo een vleesvarkensbedrijf met circa 4.500 vleesvarkens. Hij levert in het Good Farming Star-concept van Vion. De biggen (Topigs 20 en 50 x Tempo) zijn afkomstig van twee vermeerderaars. De
het bedrijf als speenbig. “We hadden de
Dit mooie resultaat is voor de onderne-
ruimte en het geeft voordelen om de
mer echter geen reden om tevreden
biggen bij het verplaatsen naar de
achterover te leunen. Hoog-Antink
vleesvarkensstal niet te mengen”, legt de
investeert namelijk in nieuwe voertech-
ondernemer uit. Ook zijn de biggen nu een
niek om de voerkosten verder te verlagen.
Voorspelbaarheid
paar kilo zwaarder als ze in de vleesvar-
Op dit moment plaatst een leverancier
Hoog-Antink begint met een vervanging
kensstal komen, wat gunstig uitpakt voor
vier grote glimmende opslagsilo’s voor
van 50 procent maar verwacht op termijn
het aantal te draaien rondes. Zelf biggen
losse grondstoffen en een extra silo voor
tot 70 à 75 procent te kunnen gaan. Voor
opfokken stelt wel hoge eisen aan de
mengvoer op het erf. In totaal kan hij
de levering van producten en technische
huisvesting en het management. Dat is
300 ton aan grondstoffen opslaan.
begeleiding kan hij terugvallen op de
zichtbaar goed voor elkaar; de hokken zijn
De varkenshouder wil met producten als
specialisten van ForFarmers. Deze zien
schoon, het klimaat is voelbaar goed en
gerst, tarwe, soja en broodmeel een deel
wat er in de stal gebeurt en maken zelf
met de goede zorg van de varkenshouder
van het mengvoer vervangen. Naast het
de voersamenstelling. Dersjant
lukt het om een prima big klaar te stomen
voerkostenvoordeel verwacht hij met
benadruktdat dankzij het aanvullende
voor de vleesvarkensstal.
eigen grondstoffen snel in te kunnen
maatwerkvoer de samenstelling gelijk
spelen op situaties waarin de varkens wat
blijft aan de DELTA-voeders die Hoog-
Investeren in voertechniek
extra’s nodig hebben. Zo kan hij het
Antink nu voert. “De positieve kenmer-
Door een combinatie van vakmanschap,
aandeel gerst wat verhogen als de
ken en de voorspelbaarheid van het
een sterke focus op resultaten, inzet van
vertering even wat moeizamer gaat.
DELTA-voerpakket blijven.”
helft komt als speenbig op het bedrijf.
DELTA – altijd het juiste voer De DELTA vleesvarkensvoeders zijn breed inzetbaar; voor iedere kruising is er een passend voer in de juiste samenstelling. Varkens worden steeds magerder en krijgen daardoor een andere nutriëntbehoefte. Ook tussen beren en borgen zijn er grote verschillen. De voeders sluiten hier naadloos op aan, mede dankzij de uitgekiende voederwaardering van ForFarmers. DELTA kent drie lijnen: Optima is breed inzetbaar bij dieren met een normale voeropname. Maxima is voor luxe dieren met een lage voeropnamecapaciteit en Prima voor gezonde dieren met een hoge voeropname. Voor het beste resultaat is een juiste toepassing van de voeders cruciaal. Daarover adviseert onze specialist. In goed overleg met de varkenshouder bepaalt hij de gewenste samenstelling en voercurve, zodat het maximale rendement uit de varkens wordt gehaald. Sparren met specialist Hans Dersjant (l.); waar kan het beter?
Column Yvon Jaspers
5
In de war Al jaren komen er brieven van Neder-
al je tijd en aandacht op. Een liefde
het land van de kansen, daar laten ze bij
landse boeren uit het buitenland op onze
vinden schiet er vaak bij in. En boven-
wijze van spreken buiten de airco draaien
redactie. Boeren die hun hele leven in
dien, waar vind je haar (of hem)?
om koeien af te koelen. En omdat de
Twente of Brabant achter zich hebben
energieprijs zo laag is, zie je in geen
gelaten om in het buitenland helemaal
Ik rol net uit het vliegtuig. Ben in de
velden of wegen een zonnepaneel op een
opnieuw te beginnen. Dat slokt natuurlijk
afgelopen maanden de hele wereld
dak. Die investering is te hoog als
overgevlogen om onze boeren te
ouderwetse kolengestookte elektriciteit
portretteren zodat ze zich aan de
zo goedkoop is. Dat kan je de Amerikaan-
Nederlandse dames kunnen voorstellen.
se boer niet kwalijk nemen. Hij moet ook
En ik moet je bekennen: Ik ben in de war.
het hoofd boven water houden.
Ik ben niet in de war als het gaat om de liefde en de dames en de brieven en over
Dat is mijn verwarring. Natuurlijk is het
al wat komen gaat. Nee, ik ben ik de war
prachtig als alles kan en mag en geen
over ‘boer zijn’.
overheid je nog aan banden legt. Maar wat ben ik trots als ik vanuit het vliegtuig
De reden waarom veel boeren Nederland
neerkijk op onze agrarische bedrijven.
verlaten is duidelijk. In Amerika, Canada
Windmolens en zonnepanelen sieren de
of Oost-Europa liggen de kansen. Daar is
daken en velden. Hier wordt vooruit
ruimte, daar is vrijheid. Daar bouw je
strevend geboerd met zorg en verstand.
zonder vergunning een stal bij; daar
Niet alleen in Nederland, maar ook in de
breek je een huis af zonder dat iemand
landen om ons heen moeten boeren zich
er iets van vindt; daar koop je 20, 200 of
aan veel regels houden. En natuurlijk is
zonder moeite 2000 koeien erbij als je
dat af en toe flink balen en word je er gek
wilt uitbreiden. Alles kan, alles mag.
van. Maar denk aan de lange termijn.
Het walhalla voor een boer.
Samen met hun collega’s in landen als Duitsland en Engeland, zijn onze
Maar het heeft ook een schaduwkant.
Hollandse boeren koplopers. Op
In mijn ogen ben je als boer ook een
agrarisch gebied scoren ze uitmuntend
voorbeeld voor de burger. Boeren zijn
en tegelijk zorgen ze ervoor dat onze
professionals als het gaat om de zorg
kinderen en kleinkinderen ook nog een
voor dier en milieu. Boeren zijn degene
mooie groene toekomst tegemoet gaan.
die het dichtst bij de aarde staan.
Dat vervult mij van trots!
Letterlijk en figuurlijk. Dat maakt ze ook zo woest aantrekkelijk. Het zijn letterlijk mannen (en vrouwen!) van de wereld. Dus gaat boer zijn niet alleen maar over je eigen bedrijf. Het gaat ook om het goed overdragen van onze aardbol aan de volgende generaties. Neem Amerika,
Yvon Jaspers Meer Yvon www.trotsopboeren.nl
6
Bedrijfsreportage
VIDA helpt mee aan topresultaten
biggenopfok
Peter en José van Hulsen werken er samen hard aan om hun doelen te realiseren. Ook op de foto: hun zonen Mathijs, Rick en Luc (v.l.n.r.).
Peter en José van Hulsen investeerden
De bouwkosten zijn goed in de hand
platen. Boven de brede voergang is later
op meerdere fronten om de prestaties
gehouden, zonder concessies te doen
nog een geleideplaat bevestigd om de
en de kwaliteit van de biggen te
aan kwaliteit. Peter: “We wilden een
luchtstroming beter te sturen. Het
verhogen. Zo bouwden ze een nieuwe
stal met een optimaal klimaat en een
resultaat lijkt goed; tijdens de warme
biggenstal, werd de bio-security
functionele inrichting.” Daar zijn ze
dagen afgelopen zomer bleef het
geoptimaliseerd en kozen ze voor een
zeker in geslaagd.
klimaat in orde en oornecrose of
biggenvoer waar de biggen goed van presteren. Vergeleken met een jaar geleden is er veel veranderd op het bedrijf van Peter en José van Hulsen. Vroeger werden de
‘Het begint met voldoende biest opname’
staartbijten - wat in het verleden soms een probleem was - kwamen niet voor. “Vanwege de vochtproductie in de stal is het belangrijk dat de materialen kunnen ademen”, vertelt Peter. Omdat er al veel kunststof en beton in de afdelingen
gespeende biggen op een andere locatie
Ademen
verwerkt was, viel de keuze voor het
opgefokt, maar dat bleek niet ideaal.
De hokken met bolle vloer zijn relatief
plafond op houtwolcementplaten.
Daarom bouwden de ondernemers een
smal en diep omwille van een optimaal
nieuwe biggenstal met 1.800 plaatsen.
lig/mest-gedrag. De biggen hebben
Tomen bij elkaar
Dit voorjaar werd hij in gebruik genomen.
geen last van mestdampen. Op advies
De nieuwe stal telt slechts twee afdelin-
Aan de stal is te zien dat ze niet over één
van Jan van den Brink, klimaatspecialist
gen met elk 60 hokken. Door te werken
nacht ijs zijn gegaan, want de opzet en
bij FarmConsult, is gekozen voor
met het drieweeks productiesysteem
de inrichting zijn goed doordacht.
plafondventilatie met houtwolcement-
wordt telkens een afdeling in één keer
Bedrijfsprofiel
kans op ziekte-insleep is beperkt. Om
Meedenken
verspreiding van ziekteverwekkers te
Peter en José meten regelmatig de
Peter en José van Hulsen hebben
voorkomen werken ze per diercategorie
voeropname, maar ook de gewichten van
in het Limburgse Ospel een bedrijf
netjes met aparte materialen en
biggen en zeugen. Met die gegevens is
met 12.000 vrije-uitloophennen en
bedrijfskleding. Maar, een gezonde big
het mogelijk het voerregime te optimali-
380 zeugen. Op een tweede locatie
begint met voldoende biestopname. Daar
seren. Zo is het overschakelmoment
in Weert zijn 300 biggenplaatsen
is met het voerpakket van ForFarmers in
naar de Optima 4 een paar dagen naar
en 500 vleesvarkens. De Topigs 20-
combinatie met de voerstrategie van drie
achteren verschoven. In de nieuwe stal
zeugen zijn zelf gefokt. Ze produce-
keer daags voeren in de kraamstal volop
kunnen de ondernemers met de
ren 31,5 gespeende biggen (Tempo)
aandacht voor. “Alles moet bijdragen aan
voerinstallatie drie voersoorten verstrek-
per zeug per jaar. Peter en José
het verhogen van het grootbrengend
ken in tien mengsels. Dat geeft bij de
hebben drie zonen: Mathijs (13),
vermogen van de zeugen”, benadrukt
biggen voldoende mogelijkheden om
Luc (12) en Rick (5).
zeugen- en biggenspecialist Robbert
optimaal te voeren.
Jacobs. “Dan hoeven minder biggen
Al deze maatregelen brengen het doel -
overgelegd te worden en krijgen ze de
binnen afzienbare termijn bij een lage
beste start.”
uitval 400 gram groei aantikken - dichter-
vol gelegd. In de oude stal werkten de
bij. De twee ondernemers zetten zich hier
ondernemers met grote groepen, maar
Meer rust
100 procent voor in. “We doen het ook
daarover waren ze niet tevreden. Er is nu
Sinds dit jaar voeren de ondernemers de
écht samen”, benadrukt Peter. Waarmee
bewust gekozen voor een toom per hok.
VIDA-voerlijnen van ForFarmers. De
hij één van de sterke punten van dit
Het aantal biggen in de hokken verschilt,
biggen doen het er zichtbaar goed op,
bedrijf te pakken heeft; twee enthousiaste
want tomen blijven altijd bij elkaar. José:
maar Peter geeft aan dat er zoveel
varkenshouders die elkaar aanvullen en
“Na de geboorte worden biggen indien
veranderd is dat hij geen vergelijkingsma-
versterken. “En we hebben een team om
nodig overgelegd, maar daarna blijft
teriaal heeft. Het was wel even zoeken
ons heen waarvan we weten dat ze met
alles bij elkaar.” Doordat de biggenstal
naar de optimale combinatie van voeders
ons meedenken.” Goede ideeën van
tegen de kraamstal is gebouwd, kunnen
binnen het VIDA-voerpakket. De Optima 2,
adviseurs worden gewogen en overgeno-
de biggen via een luikje direct naar de
Optima 4 en Big Finishkorrel gaven een
men. Dat blijkt ook wel uit de nieuwe
biggenstal. Logistiek optimaal en het
hoge groei van 380 gram per dag, maar
biggenstal die voldoet aan alle voorwaar-
draagt bij aan een verlaging van het
de gezondheid kwam wat onder druk. Ook
den voor een gezonde biggenopfok.
stressniveau rondom het spenen.
bleek de voeropname in de eerste weken
In combinatie met vakmanschap en
na spenen te wisselend. Overschakelen
VIDA-voeders kan het niet anders dan
Beste start
op de kruimelvariant bracht rust in de
dat topbiggen deze stal verlaten.
De afgelopen jaren zijn meer stappen
opname en vertering. De biggen zijn
gezet om de gezondheid te verbeteren.
gezond en er ligt een stevige basis om de
Het bedrijf voert geen gelten aan dus de
groei verder te verhogen.
Meer over VIDA? hetlevenbegintmetvida.nl
VIDA on Tour Het afgelopen jaar ging ForFarmers letterlijk de boer op met de VIDA-truck. Met deze speciale presentatiewagen informeerden de biggenspecialisten ondernemers en dierenartsen op hun eigen erf over het nieuwe voerpakket met alle achtergronden en innovaties. De specialisten van ForFarmers kijken terug op een mooie periode met interessante gesprekken en inspirerende ondernemers.
In overleg met specialist Robbert Jacobs (r.) werd de optimale combinatie van VIDA-voeders gevonden.
7
8
Bedrijfsreportage
VIDA roept diarree en oornecrose een halt toe problemenmet diarree. Volgens zeugen- en biggenspecialist Peter Haarhuis vreten de biggen na het spenen goed door en groeien ze uniformer. “Dat effect was hier redelijk snel na de introductie van VIDA merkbaar.” Magreet vult aan dat er sinds ze VIDA gebruiken nauwelijks nog medicijnen nodig zijn om diarree te onderdrukken. Opvallend is dat ook problemen met oornecrose verleden tijd zijn. Ook daar speelt de goede voeropname een rol, denkt Haarhuis. “Door een betere darmgezondheid voelen de biggen zich beter en is er minder oornecrose en bijterij.” De varkenshouders zijn zeer tevreden over de VIDA-voeders en het huidige De goede voeropname heeft een duidelijk positief effect op de algehele gezondheid van de biggen, stellen Magreet Luesink (l.) en specialist Peter Haarhuis vast.
voerregime. De biggengroei van geboorte tot opleg in de eigen vleesvarkensstal (opleggewicht 25,4 kg.) ligt op
Sinds Edgar en Magreet Luesink VIDA-
Extra water
biggenvoeders verstrekken, zien ze nau-
Na het spenen wordt de VIDA Optima-2
welijks nog problemen met diarree en
korrel nog vijf dagen doorgevoerd.
oornecrose. Dat is te danken aan de hoge
Vervolgens schakelen ze over op de
opname van uitgebalanceerde voeders.
VIDA Optima-4 korrel en de Big Finish-5 korrel. “De voeropname van de biggen
Op het bedrijf van de familie Luesink in
voor en na het spenen is goed en daarom
Hengelo is Magreet het vaste ankerpunt.
voeren we de Optima-4 korrel al vlot na
Overdag verzorgt zij de varkens en Edgar
spenen bij”, aldus Magreet. Om de wa-
springt voor en na zijn werk bij. Magreet
teropname te stimuleren, krijgen de big-
doet haar werk met veel passie. Vanaf
gen de eerste week na spenen tweemaal
dag vijf na de geboorte krijgen de biggen
daags extra water in een biggenkom
de VIDA Maxima-1 korrel. Bij grote tomen
verstrekt. Een kleine hoeveelheid voer
of bij zeugen met te weinig melk voert ze
in de trog van de voerbak stimuleert de
VIDA Milk bij. De laatste week voor spenen
voeropname. De gevuldheid van de big-
gaan de biggen over op de Optima-2. De
gen en de mestconsistentie zijn indicato-
varkenshouders hechten veel waarde aan
ren of de voeding lekker loopt.
350 gram per dag. Als ze meer inzicht krijgen in de voeropname voor en na spenen wordt de voerstrategie mogelijk nog aangepast. “Tempo-biggen blinken uit in voeropname, daar willen we het maximale uithalen.”
Bedrijfsprofiel Edgar en Magreet en hun zoons Tim en Lars Luesink hebben in Hengelo (Gld.) een bedrijf met 200 zeugen en 1.800 vleesvarkens. De productie bedraagt dit jaar 32,0 biggen per zeug per jaar. Edgar werkt fulltime als vertegenwoordiger bij een landbouwmechanisatiebedrijf in Lochem.
de kwaliteit van de big bij spenen. “Dan is 80 procent van het resultaat behaald”, al-
Uniformer
dus Edgar. Daarom is er veel aandacht voor
Sinds de overstap op VIDA-voeders zien
de voeropname van de biggen bij de zeug.
de ondernemers beduidend minder
Meer over VIDA?
hetlevenbegintmetvida.nl
9
Onderzoek
Goede voeropname na spenen begint al vóór spenen Biggen lijken na spenen moeite te heb-
gegevens van 440 biggen geanalyseerd.
ben om voldoende voer op te nemen;
De biggen zijn hiervoor onderverdeeld in
de beruchte speendip. Maar geldt dit
drie groepen: 1) snelle starters, 2) gelei-
wel voor alle biggen? Als afsluiting van
delijke starters en 3) trage starters. Van
haar studie aan Wageningen Universiteit
de eerste zes dagen na spenen werden
Voor biggen met een hoge voerop
onderzocht Iris Seesink in opdracht van
voeropname en vreetgedrag gemeten en
namecapaciteit heeft ForFarmers
ForFarmers de variatie in voeropname
werd bepaald welke factoren hierop de
een speciale VIDA-voerlijn ontwik-
en vreetgedrag van pas gespeende big-
grootste invloed hebben.
keld. De resultaten in de stal zijn
gen. Voor dit onderzoek stelde Trouw
Speciaal voer voor grote vreters
opzienbarend! Onze specialist vertelt
Nutritiongegevens beschikbaar van
Onderzoeksresultaten
elektronische voerstations die voerop-
Het onderzoek wijst uit dat biggen met
name en aantal maaltijden van biggen
een hoge voeropname de eerste dagen
individueel registreren.
na spenen vaker in het voerstation
groepen nauwelijks nog een verschil in
komen dan de biggen in de andere twee
voeropname of aantal bezoeken aan het
Streef je naar gespeende biggen met een
groepen. Ook blijkt dat de meeste biggen
voerstation.
goede gezondheid die maximaal kunnen
(50%) een hoge voeropname hebben
presteren, dan moet je hun vreetgedrag
tijdens de eerste drie dagen na spenen,
Voersamenstelling, genetica en speen-
kennen. Want dat bepaalt de optimale
terwijl 14% moeite heeft met het opne-
gewicht hebben de meeste invloed op het
voerstrategie. Sommige biggen eten bin-
men van voer. De traag startende biggen
vreetgedrag van gespeende biggen. Big-
nen enkele dagen na spenen al circa 500
lopen een hoger risico op het krijgen
gen met een hoog speengewicht hebben
gram voer per dag, terwijl voor andere
van diarree doordat zij zich na enkele
de eerste dagen na spenen meer moeite
biggen 50 gram per dag al een hele op-
dagen gaan overvreten. Vanaf vier dagen
met het opnemen van voer dan biggen
gave is (Afb. 1). In dit onderzoek werden
na spenen was er tussen de biggen-
met een lager speengewicht uit dezelfde
er graag meer over.
toom. Waarschijnlijk omdat de zware
Vreetgedrag van twee biggen
biggen meer melk gedronken hebben bij
1600
40
1400
35
1200
30
1000
25
800
20
600
15
400
10
200
5 0
0
Voeropname (gram)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11 12 13
14 15 16
17
18 19 20
21
22 23
24
40
1400
35
1200
30
1000
25
800
20
600
15
400
10
200
5 0
0 2
3
4
5
6
7
8
9
10
11 12 13
14 15 16
17
18 19 20
21
22 23
24
25 26 27 28
Dag
Afb. 1: De voeropname en het aantal bezoeken aan het voerstation van twee biggen gedurende 28 dagen na spenen.
de zeug, waardoor zij minder gewend zijn aan vast voer. Voer dat is afgestemd op de genetica en de voeropnamecapaciteit stuurt de voeropname na spenen in de gewenste richting. Zo leg je de basis voor gezonde biggen met maximale prestaties.
25 26 27 28
1600
1
Aantal bezoeken aan voerstation
Aantal bezoeken voerstation
Aantal bezoeken aan voerstation
Voeropname (gram)
Voeropname
Conclusie Het vreetgedrag van biggen verschilt sterk tussen individuele dieren en wordt mede bepaald door genetica en speengewicht. Voor een goede start is een passend voeraanbod essentieel. Verder begint een goede voeropname na spenen met een goede voeropname vóór spenen.
10
Zeugen
Nieuw zeugenvoer voor vleesrijke zeug Als antwoord op de uitdagingen van de
een huzarenstukje af met dit nieuwe
het nieuwe voer. Zij krijgen daarbij de
komende jaren, ontwikkelt ForFarmers
voer. Het is gebaseerd op het principe
beschikking over diverse hulpmiddelen,
een nieuw zeugenvoerpakket waarmee
dat een vleesrijke zeug een andere
zoals Diva Explorer en een nieuw voerad-
zeugenhouders hun resultaten verder
nutriëntbehoefte heeft dan een minder
viesprogramma. “Een unieke tool om
kunnen optimaliseren. De afgelopen jaren is een trend ingezet dat zeugen steeds bevleesder worden. Ook stijgt de productie van zeugen nog elk jaar, waarbij de focus in toenemende
Een vleesrijke zeug heeft andere behoeften
het nieuwe zeugenvoer het beste tot zijn recht te laten komen”, aldus Bouman. Praktijktesten Tot het einde van het jaar testen specialisten van ForFarmers het nieuwe voer
mate op het grootbrengend vermogen
bevleesde zeug. Als je daar geen reke-
op verschillende zeugenbedrijven. Bij de
en de bigkwaliteit komt te liggen. Het
ning mee houdt, krijg je problemen met
praktijktesten wordt zowel de ontwik-
nieuwe zeugenvoer dat ForFarmers
de vertering en de voeropname. Dat gaat
keling van de biggen als van de zeugen
ontwikkelt, is daarvoor geoptimaliseerd.
ten koste van het resultaat en uiteindelijk
gemonitord. Een belangrijk hulpmiddel
Verder wil ForFarmers met het nieuwe
de gezondheid en de levensduur van de
daarbij is de weegschaal. “Dat behoort
voer meer eenheid brengen tussen de
zeug. “Het is een unieke aanpak waarbij
op bedrijven eigenlijk een standaard
assortimenten in de diverse landen.
we niet over één nacht ijs zijn gegaan.”
hulpmiddel te zijn”, vindt Bouman.
In de loop van 2017 komt het nieuwe
“Als we de levensduur echt willen ver-
Huzarenstukje
zeugenvoer op de markt. Voor die tijd
beteren moeten we meer weten. Het is
Volgens Edy Bouman, technisch specia-
worden alle specialisten bijgeschoold
teruggaan naar de basis, weten waar je
list bij ForFarmers, levert het voerbedrijf
over de eigenschappen en de inzet van
mee bezig bent.”
Praktijkproeven op 42 zeugenbedrijven ForFarmers test momenteel het nieuwe zeugenvoer op 42 zeugenbedrijven in Nederland, Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk. Daarvan werken er 8 met bijproducten. Het onderzoek loopt tot het einde van het jaar. Bij de ontwikkeling van het nieuwe voer wordt ook gebruik gemaakt van de specifieke kennis van Vleuten-Steijn Voeders, sinds kort onderdeel van ForFarmers. In de loop van 2017 komt het nieuwe zeugenvoer op de Op praktijkbedrijven worden de resultaten met het nieuwe voer nauwgezet gevolgd. De weegschaal is daarbij een belangrijk hulpmiddel. “Wegen is weten”, aldus Edy Bouman.
markt.
De specialist
11
Harold Korsten, zeugen- en biggenspecialist
‘Zeugen wegen biedt kansen’ “Voor de proeven met het nieuwe zeugenvoer begeleid ik een aantal bedrijven met brijvoer. We monitoren van alles, van het geboortegewicht en de uitval van de biggen tot de ontwikkeling van het beenwerk en de conditie van de zeugen. Daarvoor metenwe o.a. de spekdikte en het gewicht van de zeugen. Dat is nodig om het beste voer te maken dat bijdraagt aan duurzame zeugen die optimaal produceren. Bij het wegen zien we bijzondere verschillen tussen bedrijven. Dat levert veel inzicht op. Ik ben me nu nog beter bewust van het belang van zeugen wegen. In de praktijk gebeurt het nog weinig maar ik zie veel kansen. Het gaat bij voeding immers om de vraag: wat mag je van een zeug verwachten en wat kun je aanbieden? Hoe meer informatie, hoe beter we deze vraag kunnen beantwoorden.
Een varkenshouder wilde het voer blijven gebruiken We zitten nog middenin de praktijkproeven dus het is nog te vroeg om resultaten te delen. Ik zie wel dat het voer werkt. Typerend is de vraag van een zeugenhouder die hogere geboortegewichten en lagere uitval zag. Hij wil het proefvoer liefst blijven gebruiken, ook als de proeven zijn afgelopen. Het is voor mij een signaal dat we de juiste keuzes hebben gemaakt bij de ontwikkeling van het nieuwe voer.”
Foto: Leo van Vliet
Kort nieuws
V-Focus: ForFarmers levert beste advies
Probleemloos fermenteren met ExtraFerm
Deze zomer heeft
Vorig jaar werden de voeders van
Tijdens de EuroTier presenteren ForFarmers
vakblad V-Focus
ForFarmers in een soortgelijk onderzoek
en Weda ‘ExtraFerm’, een nieuw, gezamenlijk
onder veehouders
van V-Focus door veehouders al gekozen
ontwikkeld concept voor fermentatie op de
onderzocht van
tot 'Beste Koop'. Het is een bevestiging
boerderij. ExtraFerm bestaat uit drie bouw-
welke zakelijke
dat wat we met onze missie ‘For the
stenen:
relatie zij het afgelopen jaar het beste
Future of Farming’ willen uitdragen ook
• FermCube – de modulaire fermentatie-
advies kregen. We zijn er ontzettend
door onze klanten zo ervaren wordt: we
trots op en het is een groot compliment
zijn betrokken bij de agrarische sector, we
voor al onze medewerkers dat het
hebben vertrouwen in de toekomst en we
advies van ForFarmers in dit onderzoek
zetten ons vóór alles in voor de continuï-
als Beste Advies naar voren komt.
teit van het boerenbedrijf. Doordat wij
waarmee het fermentatieproces continu
nauw met u samenwerken, bieden we ook
kan worden gemonitord.
installatie van Weda • Ferm4Farm – het nieuwe fermentatie concept van ForFarmers • Ferm-IT – de software van ForFarmers
daadwerkelijk meerwaarde. Hiermee bieden we veehouders een compleet
Goed idee? Stuur het in! Deze zomer zagen een akkerbouwer
ingediende ideeën beoordeeld. Dus
en twee melkveehouders hun innova-
heeft u een idee waar ook collega-
tieve idee beloond met de prestigeprijs
boeren iets mee kunnen? Dien het in
van € 2.500 van het Boerderij ForFar-
en maak kans op een mooi geldbedrag
mers Innovatiefonds. Geen innovatie
om uw idee verder te ontwikkelen.
pakket voor probleemloze fermentatie met optimale resultaten. In november, na de officiële introductie tijdens de EuroTier, kunt u hierover meer informatie verwachten.
vanuit de varkenssector deze keer. Maar eind dit jaar is er een nieuwe
Kijk voor meer informatie en inspiratie
kans. Dan worden alle tot dan
op www.forfarmersinnovatiefonds.nl
Brok’nproat
Agenda 15 – 18 november: EuroTier, Hannover (D); Hal 20 stand E07
23 juni 2017: Ladies Day 2017 tijdens Farm & Country Fair Aalten 1016NL