UITGAVE VAN FORFARMERS NEDERLAND
NR 1 2018
VOER
TAAL
Agroscoopbokaal voor Jos en Elly Jenniskens
6/7
'Varkens houden is dagelijkse topsport' ForFarmers en Vleuten-Steijn
4
VIDA Vital is vernieuwd
5
2
Inhoud
Duurzaamheid
02 Duurzaamheid 03 Column: Meedenken 04 Interview Vleuten-Steijn 05 Onderzoek & innovatie 06 Reportage: De winnaar Agroscoop bokaal vleesvarkens 08 Zo zet u bijproducten optimaal in 09 De specialist: Coen Bessembinder 10 Column Yvon Jaspers 11 Voldoen uw stallen al aan het Besluit emissiearme huisvesting? 12 Kort nieuws
Duurzaam ondernemen zit in ons DNA; voor de toekomst van de agrarische sector.
‘Duurzaam werken zit in ons DNA’ Duurzaamheid is een van de kernwaar
echter buiten kijf dat er een toenemen-
den van ForFarmers. Dat betekent dat
de en ook steeds serieuzere interesse is
we er veel belang aan hechten. Maar
voor het onderwerp, zowel in de media
hoe uit zich dat in de praktijk? En zijn de
als bij producenten, retailers en
keuzes die ForFarmers hierin maakt,
consumenten. “Wat ik daarbij inspire-
in lijn met de prioriteiten van klanten,
rend vind, is dat de manier waarop
medewerkers en investeerders? Dat
duurzaamheid wordt opgepakt, steeds
laatste werd afgelopen jaar getoetst in
realistischer wordt. Neem bijvoorbeeld
een zogeheten stakeholdersanalyse.
soja. Enkele decennia geleden speelde
Stijn Steendijk, directeur Strategie &
de herkomst totaal geen rol. Vervolgens
Organisatie gaat in op de uitkomsten.
kwam er ‘responsible soy’ waarbij met certificaten wordt aangetoond dat voor
Colofon Voertaal is een uitgave van ForFarmers. Voor meer informatie kunt u terecht bij ForFarmers, Lochem. Tel. 0573 – 288 800 E-mail: voertaal@forfarmers.eu www.forfarmers.nl Overname van artikelen is mogelijk na toestemming van de redactie en met bronvermelding. Gedrukt op milieuvriendelijk papier.
Stijn Steendijk valt maar meteen met
de productie de laatste
de deur in huis: “Iedereen heeft
decennia geen tropisch
tegenwoordig de mond vol van duur-
regenwoud is gekapt.
zaam ondernemen, maar voor ons is
Dat was een belangrijke
het niets nieuws. Efficiënt omgaan met
stap in de goede
grondstoffen en zorgen voor gezonde
richting. En nu is er een
dieren zit in ons DNA: onze klanten en
initiatief om uitsluitend
daarmee wijzelf hebben er belang bij.
soja te gebruiken die
We hebben het alleen in het verleden
geproduceerd is in
nooit zo specifiek benoemd.” Het staat
gebieden waar nooit
Stijn Steendijk
tropisch regenwoud heeft gestaan.
medicatie in de stal niet (meer) nodig is.
Dan heb je niet alleen een goed verhaal,
Op het gebied van antibioticareductie
maar werk je aan een echte oplossing
loopt de Nederlands veehouderij ver
van het probleem. Steeds meer retailers
voor op de rest van de wereld. De kennis
en bedrijven sluiten zich hierbij aan.
en ervaring die ForFarmers hier in jaren
Die beweging is niet meer te stoppen.”
heeft opgebouwd, wordt nu volop ingezet in Engeland, waar dit momen-
Gesprekken
teel een hot item is.
Dat het thema duurzaamheid echt leeft in alle lagen van de maatschappij, bleek
Alternatieve eiwitbronnen
ook uit de gesprekken die ForFarmers
ForFarmers doet continu onderzoek
eind vorig jaar voerde met o.a. klanten,
naar de optimale inzet van verschillende
medewerkers, retailers en aandeelhou-
eiwitbronnen. Van oudsher wordt soja
ders. “Iedereen wilde hier graag aan
veel gebruikt, maar er zijn interessante
meewerken, de betrokkenheid is groot”,
alternatieven, zoals zonnebloem- en
constateert Steendijk. Wat opviel is dat
raapzaadschroot. Steendijk: “Aanvanke-
eigen medewerkers en externe betrok-
lijk was het gebruik daarvan nog heel
kenen dezelfde onderwerpen belangrijk
experimenteel, maar gaandeweg is het
vinden: de herkomst van sojameel en
aandeel gegroeid. De laatste jaren
palmolie, antibioticagebruik, voedsel
kijken we ook naar nieuwe bronnen,
veiligheid, dierenwelzijn, arbeidsomstan-
zoals algen, eendenkroos en insecten.
digheden en de uitstoot van broeikasgas.
Dat zit nu nog echt in de pioniersfase,
Thema’s die terugkomen in de duur-
maar ook bij deze ontwikkelingen willen
zaamheidsaanpak die ForFarmers
we voorop lopen. Als er vraag is naar
enkele jaren geleden heeft geformu-
sojavrij voer, dan willen we onze klanten
leerd. “Die thema’s hebben we destijds
oplossingen kunnen bieden.”
natuurlijk niet zomaar gekozen, maar het is goed om te horen dat we op het
Voortrekkersrol
juiste spoor zitten en geld en energie
“We willen als ForFarmers een voor-
steken in thema’s die leven in de
trekkersrol vervullen op het gebied van
maatschappij.”
duurzaamheid. Dat zie je terug in het onderzoek dat we doen, maar ook in de
Antibioticareductie
actieve rol die we spelen in de nationale
Het blijft niet bij mooie woorden of
en Europese brancheorganisaties voor
goede voornemens; ForFarmers
de voedersector. Nick Major, de
investeert daadwerkelijk in onderzoek
voorzitter van de FEFAC, komt uit onze
en projecten gericht op duurzaam en
gelederen”, vat Steendijk samen. “Al die
rendabel ondernemen. Een voorbeeld is
inspanningen doen we For the Future of
het onderzoek naar het elektrisch
Farming; voor de toekomst van de
lossen van voer, wat de uitstoot van
sector als geheel en onze klanten in het
fijnstof en het brandstofverbruik moet
bijzonder.”
beperken. Een onderwerp dat in de varkenssector hoog op de agenda staat, is medicijngebruik en antibioticaresis-
Column
Meedenken Sinds 1 januari jl. heb ik het genoegen de varkenstak van ForFarmers in Nederland te mogen leiden. Graag stel ik me kort voor. Ik ben afgestudeerd als dierenarts en woon met mijn vrouw en onze vier kinderen in Venlo. Sinds 2007 ben ik werkzaam in de diervoederindustrie en vanaf 2014 heb ik de ForFarmers-organisatie in Noord-Duitsland geleid. De afgelopen 5 jaar ben ik dan ook meer buiten dan binnen de landgrenzen geweest. Het is interessant om te zien wat de Nederlandse varkenssector in die tijd heeft bereikt: we spenen vergeleken met toen 2 biggen meer en de varkens groeien 25 gram harder. Dat zijn mooie ontwikkelingen om onze positie op de wereldmarkt te behouden. Maar wat ik echt bijzonder vind is hoe de sector veel intensiever meedenkt in de verwaarding van het vlees: dat zie je terug in lokale initiatieven, maar ook in door de retail gedragen concepten. De focus op een gezonde varkenshouderij in Nederland verwacht u ook van ons, zo heb ik tijdens verschillende bezoeken gemerkt. Van één ding ben ik zeker: dat is nu juist waar ForFarmers voor staat. Ik kijk uit naar de samenwerking! Pieter Wolleswinkel Directeur Varkens
tentie. Dat aspect komt terug in de vernieuwde VIDA Vital biggenvoeders. Dit concept focust op darmgezondheid van pasgespeende biggen, zodat
Reageren?
Mail naar voertaal@forfarmers.eu
3
4
Interview
ForFarmers en Vleuten-Steijn
‘Daar gaan nog leuke dingen uit komen’ In 2016 besloten Henk van der Steijn en
wennen aan ForFarmers. Ook zien we
Als je terugkijkt, waar zijn jullie dan
Bart van der Vleuten hun bedrijven te
dat ForFarmers echt geïnteresseerd is
het meest kritisch op?
verkopen aan ForFarmers. Nu, ander
in hoe wij bepaalde zaken bij grotere
Henk: “We hebben het 1e jaar veel te
half jaar later, vroegen we Bart en Henk
varkensbedrijven aanpakken en deze
veel problemen gehad met logistiek
hoe een en ander loopt.
aanpak nu in de standaard werkwijze
en administratieve zaken. Dit heeft tot
integreert.”
veel irritaties geleid, die niets te ma-
Hoe kwam het bericht destijds aan bij
ken hebben met waar het om gaat: een
jullie klanten?
Levert de samenwerking op technisch
goed resultaat bij de boer. Gelukkig
Henk: “Met veel varkenshouders heb-
gebied voordelen op?
hebben we veel vertrouwen van onze
ben we een jarenlange relatie opge-
Bart: “Dat werkt eigenlijk twee kan-
klanten gekregen en loopt het sinds
bouwd. Er was dan ook best wat zorg
ten op: wij waren vooral gefocust op
eind 2017 veel beter. Nu kunnen we
dat onze werkwijze zou botsen met
zeugenvoer, terwijl ForFarmers onder
echt weer met de varkens bezig zijn.”
die van ForFarmers. Wij hebben een
andere heel sterk is op vleesvarkens
kleiner bedrijf waarin we snel kunnen
gebied. Veel van onze klanten voeren nu
Waar zijn jullie trots op?
schakelen, terwijl ForFarmers meer
het Delta-programma met veel succes.
Henk: “Ik vind het mooi om te zien hoe
werkt vanuit processen. We merken
Verder is het heel interessant met de
onze mensen in het veld nu samenwer-
echter dat we de ruimte krijgen onze
ForFarmers specialisten kennis uit te
ken met de ForFarmers-club. Ze wis-
werkwijze in het juiste tempo om te
wisselen over biggen- en zeugenvoer.
selen ervaringen uit en bezoeken samen
zetten. Hierdoor kunnen onze klanten
Daar gaan nog leuke dingen uit komen.”
bedrijven. De overname was natuurlijk voor onze mensen een grote verandering, maar dat loopt nu echt goed.” Bart: “We hebben 2017 afgesloten met een hoger volume dan 2016. Ik heb begrepen dat dit nog nooit gebeurd is, na een fusie of overname bij ForFarmers. Daar ben ik dan best een beetje trots op. Het is ook een groot compliment voor onze medewerkers!” En dan binnenkort rustiger aan doen? Beide heren lachen: “Dat is voor niemand goed! Wij gaan nog zeker een paar jaar door om onze klanten en ForFarmers te helpen vooruit te komen.”
Henk van der Steijn (l.) en Bart van der Vleuten (r.) zijn trots op hun medewerkers: “Mede dankzij hun inzet hebben we in 2017 boven verwachting gepresteerd.”
5
Onderzoek & innovatie
Gezonde biggenopfok met vernieuwde VIDA Vital In samenwerking met bestaande gebrui-
heid van grondstoffen, structuurrijke
kers zijn de VIDA Vital biggenvoeders
vezels en zuurbuffering van de maagin-
vernieuwd. Het voerconcept focust op
houd. Onderwerpen waar het Nutrition
darmgezondheid van pasgespeende big-
Innovation Centre van ForFarmers sa-
gen. De meeste varkenshouders boeken
men met Trouw Nutrition en Schothorst
hiermee goede resultaten en hoeven in
Feed Research veel onderzoek naar doet.
de stal geen medicatie toe te passen. Een kleine groep klanten maakte nog wel
Goede resultaten met juiste aanpak
gebruik van zinkoxide. Omdat zinkoxide
Op de testbedrijven bleven de hokken
als toevoeging in biggenvoeders per mei
duidelijk schoner en daalde de uitval
2018 in Nederland verboden is, wilde
onder de gespeende biggen terwijl de
ForFarmersook die bedrijven een voerop-
groei van de biggen op niveau bleef. In
lossing bieden. Met de nieuwe receptuur
80 procent van de gevallen verdwenen
is dat gelukt.
de problemen met Coli-diarree. Die re-
essentieel. Ook de dierenarts wordt
sultaten worden echter alleen behaald,
hierbij betrokken.
Nieuwste inzichten
als het totale management klopt, en
Er is geput uit de nieuwste inzichten op
dat verschilt per bedrijf. De begelei-
De vernieuwde VIDA Vital voeders worden
het gebied van eiwitvertering, maalfijn-
ding van de biggenspecialist is daarom
inmiddels volop ingezet.
Geheimen uit de kraamkamer Afgelopen najaar is het nieuwe NOVA
gevolg van de duur van het werpproces.
vanaf de 15e big. Ook de ligging van de
zeugenvoer succesvol geïntroduceerd.
Die duur is sterk afhankelijk van de
big blijkt van invloed. Biggen die met de
Een nieuwe aanpak waar een intensief
samentrekking van de baarmoeder. Er
kop worden geboren zijn vitaler dan big-
onderzoekstraject aan voorafging.
zijn aanwijzingen dat dit met voeding is
gen die in stuitligging worden geboren.
NOVA wordt inmiddels volop en met
te beïnvloeden. Het Nutritie Innovatie
Van de 1e tot en met de 6e worp nemen
goed resultaat toegepast in de praktijk.
Centrumvan ForFarmers onderzocht dit.
de partusduur en het aantal levend
Dat betekent echter niet dat het onder zoek stilligt.
geboren biggen per zeug toe. Vanaf de Vier weken lang werd op twee locaties
7e worp stijgt het aantal doodgeboren
het werpproces van bijna 150 zeugen
biggen en neemt de vitaliteit af. En
Er worden steeds meer biggen per zeug
actief gemonitord, deels met behulp
hoewel het aantal geboren biggen vanaf
per jaar geboren en daarmee stijgt
van infraroodcamera’s. Het onderzoek
de 7e worp weer afneemt, blijft de totale
ook het aantal doodgeboren biggen. In
leverde interessante bevindingen op.
partusduur wel toenemen.
de praktijk ligt het percentage dood-
Zo leidt een latere positie tijdens de
geboren biggen vrij stabiel tussen de
geboorte tot een verhoogd risico op
4 en 8%. Een belangrijke oorzaak van
doodgeboorte en een verminderde
de biggensterfte is zuurstofgebrek als
vitaliteit. Het risico nam vooral sterk toe
MEER LEZEN? FORFARMERS.NL/NOVA-ONDERZOEK
6
Bedrijfsreportage
Jos en Elly Jenniskens laten niets aan het toeval over. Met hun alertheid verdienden ze dit jaar de Agroscoopbokaal voor vleesvarkens.
Jos en Elly Jenniskens winnen Agroscoopbokaal Varkens
Puntjes op de i voor het beste resultaat De Agroscoopbokaal voor sector
verrassing. “We doen eigenlijk niet
aanwezig vleesvarken bedraagt in Agrovision
Varkens ging dit jaar naar Jos en Elly
heel veel bijzonders”, vindt Jos in alle
156% van het gemiddelde. De varkens
Jenniskens, varkenshouders in het
bescheidenheid. In de uitleg die volgt,
krijgen volledig mengvoer van ForFarmers.
Brabantse Heusden. Met structuur, veel
blijkt echter al snel dat deze onder
aandacht en door overal de puntjes op
nemers niet alleen secuur en met
Kwaliteit van de biggen
de i te zetten, realiseerden zij over 2017
structuur werken, maar vooral aandacht
De basis voor de beste resultaten begint
de beste resultaten van alle deelne
hebben voor de varkens in de stal.
volgens Jos met een beste big. Met hun
mers aan Agroscoop, het monitorings
eigen zeugen hebben ze de kwaliteit van de Cijfers
biggen in eigen hand. Alles is belangrijk,
De technische cijfers die Jos tevoorschijn
maar de juiste genetica en de opstart van
Ze kunnen het zelf nog maar amper
haalt, maken meteen duidelijk waarom de
de biggen in de kraamstal springen er wel
geloven; het winnen van de Agroscoop
ondernemers de prijs hebben gewonnen:
uit. Bij dat laatste legt de biestkwaliteit veel
bokaal ervaren Jos en Elly als een grote
de vleesvarkens van Jos en Elly realiseren
gewicht in de schaal. “Uit de Biestscore
eer. Dat hun technische resultaten goed
een (gecorrigeerde) groei van 895 gram
van enkele jaren geleden bleek die prima
zijn, weten ze zelf ook wel. Maar zó
per dag, een EW-conversie van 2,55, een
in orde”, weet Elly zich te herinneren.
goed dat ze tot de beste bedrijven van
vleespercentage van 59,6% en uitval van
De eindbeer is al lange tijd de PIC 408.
ForFarmersbehoren, was toch wel een
0,97%. De voerwinst per gemiddeld
Het type is een paar keer veranderd om wat
programma van ForFarmers.
minder spek op de varkens te krijgen.
boekje. Ook hier is de opstart belang-
“Maar ook met de Profit+ blijft de groei
rijk: het licht blijft de eerste dagen aan,
bijna 900 gram per dag.” De selectie van
zodat de biggen de voerbak goed
de beer gaat in nauw overleg met de
kunnen vinden. Het klimaat in het hele
specialisten van ForFarmers.
bedrijf is stabiel. Jos zweert bij
7
plafondventilatie met houtwolcementDeskundigheid
platen. “Daardoor hebben we geen
Dat geldt ook voor andere beslissingen: als
windinvloeden. Er zijn nauwelijks
het nodig is kunnen ze altijd terugvallen op
problemen met de longen.” Opvallend:
de deskundigheid van ForFarmers. Zowel
het rolgordijn van de luchtinlaat kent
met vraagstukken rondom voeding en
een automatische regeling maar staat
management, als bij bedrijfsontwikkeling,
altijd op handbediend. “Een elektrische
spierdikte. “Ze mogen geen kans krijgen
installatie is altijd te laat”, stelt Jos.
te vervetten, want dan stijgt direct de
Gaat het ergens niet goed of twijfelt hij,
voerconversie.” Regelmatig gaat een
dan past hij het direct aan of haalt hij er
varken op de weegschaal om het gewicht
een specialist bij. Dat geldt eigenlijk bij
exact te bepalen. De varkens zijn altijd
alle processen in de stallen. “Jos is
goed nuchter. “De laatste kilo’s voer
‘Varkens houden is zeven dagen per week topsport’
Kleinzoon Tijn neemt ook graag een kijkje bij de varkens.
superalert en grijpt direct in als hij iets
brengen in de slachterij niks meer op.”
aldus Jos. Vanzelfsprekend hoort daar ook
opmerkt”, aldus specialist Van Nuland.
Netjes afleveren wordt beloond, want de
het optimaliseren van het voerschema bij.
“Hij heeft altijd aandacht voor het
gemiddelde opbrengstprijs per kilo
Ze voeren met de CDI-installatie twee
individuele dier en voert individuele
geslacht gewicht behoort tot de hoogste
Delta Optima voeders en één Delta Prima,
behandelingen direct uit.”
onder de deelnemers van Agroscoop.
liseerd voor maximale voerefficiëntie en
Vakantie
Topsport
vleesaanzet. Daarnaast houdt specialist
De aandacht en oplettendheid van de
Het is wel duidelijk dat goede techni-
Freek van Nuland via Agroscoop en
varkenshouders blijft de hele mestperi-
sche cijfers niet uit de lucht komen
Karkasanalyse de ontwikkeling van de
ode. Twee keer daags loopt Jos door de
vallen maar het resultaat zijn van alle
technische resultaten nauwlettend in de
afdelingen, óók op zondagen. Het woord
dagen er zijn, niets aan het toeval
gaten.
‘vakantie’ komt in hun woordenboek niet
overlaten en direct ingrijpen als het
op het einde. Het voerschema is geoptima-
voor. Ook het afleveren gebeurt bewust:
nodig is. “Varkens houden is zeven
Volgens het boekje
elke week levert hij varkens in verband
dagen per week topsport. Niet de
De mestperiode in de vleesvarkensstal
met een minimale gewichtskorting en een
training, maar elke dag een wedstrijd”,
gaat vervolgens helemaal volgens het
maximale uitbetaling voor spek- en
filosofeert Jos nog op de valreep.
Bedrijfsprofiel
Agroscoop
Jos en Elly Jenniskens hebben in het Brabantse Heusden
Agroscoop is het digitale monitoringsprogramma van
(gemeente Asten) een bedrijf met 250 zeugen en 2.300
ForFarmers waarmee varkenshouders inzicht krijgen
vleesvarkens. De Topigs 20-zeugen worden geïnsemi-
in hun technische en financiële resultaten. Ook kun je
neerd met de PIC 408 Profit+. Het bedrijf is altijd gemengd
eenvoudig je resultaten met die van collega’s vergelijken.
geweest en sinds 1999 gespecialiseerd in de varkens. De
De specialist heeft toegang tot de cijfers, zodat hij proactief
laatste uitbreiding was in 2011 met een nieuwe stal met
en effectief kan begeleiden. ForFarmers reikt jaarlijks de
plateaus, voor 1.200 vleesvarkens. Op drukke dagen is er
Agroscoopbokaal uit aan ondernemers met uitzonderlijke
een medewerkster. Het echtpaar heeft drie dochters en
resultaten.
een zoon en sinds kort een kleinkind: Tijn.
8
Zelf mengen
Zo zet u bijproducten optimaal in Een rantsoen met bijproducten is
Maalfijnheid – zoeken naar het optimum
kostentechnisch zeer aantrekkelijk,
Maalfijnheid is een apart aandachtspunt
maar vraagt wel extra aandacht.
bij granen en grondstoffen. Naarmate
De voederwaarde en kwaliteit van
een product fijner gemalen is, kan het
De zuurgraad of pH niets zegt over
deze producten kunnen variëren en
varken de voederwaarde beter benutten.
de activiteit van gisten? Zij kunnen
bij vochtrijke producten bestaat de
De keerzijde is echter dat te fijn gemalen
zich ook bij een pH van 4, wanneer
kans op gisting. Wat doet ForFarmers
voer het risico op maagzweren vergroot.
andere microben en bacteriën al uit-
op dit gebied? En wat kunt u zelf?
Ook kan de voeropname dalen. Het is
geschakeld zijn, nog prima vermeer-
Wist u dat…
dus de kunst om de optimale afstelling
deren. Organische zuren dringen
Droge bijproducten en graan
te vinden van de hamermolen, pletter of
door het celmembraan van gisten en
De voederwaarde van droge, enkelvou-
walsenstoel.
maken ze inactief.
dige bijproducten en graan kan variëren, afhankelijk van herkomst en oogstjaar.
Vochtrijke bijproducten
Wil je weten wat je voert, dan moet
De productieprocessen waarbij vocht-
geanalyseerd op droge stof, ruw eiwit,
je elke partij (laten) analyseren.
rijke bijproducten vrijkomen, variëren
pH, natrium en kalium. En elke twee
Een aantal analyses kunt u makkelijk
per fabriek. Dat heeft gevolgen voor de
weken op ruw vet, ruw as, ruwe celstof,
zelf uitvoeren: een visuele beoordeling
voederwaarde. Maar seizoensinvloeden,
zetmeel en suiker. Deze waarden zijn
op kleur, schot en vervuiling, en de
de herkomst van de grondstof en het
over het algemeen zeer constant. De
bepaling van droge stof, vochtgehalte,
oogstjaar kunnen eveneens schomme-
overige kenmerken die van invloed zijn op
het hectolitergewicht en van de maal
lingen veroorzaken, ook bij producten
de voederwaarde - zoals aminozuren,
fijnheid. De eventuele aanwezigheid
afkomstig van dezelfde fabriek.
melkzuur, propionzuur en azijnzuur, het
van mycotoxinen en de voederwaarde
Alle vochtrijke stromen in het assorti-
vetzuurpatroon van het ruw vet en de
moeten in het laboratorium worden
ment van ForFarmers worden minimaal
overige mineralen - worden eens per
vastgesteld. Voor dat laatste gebruikt
eens per maand geanalyseerd; de
kwartaal onderzocht. De gegevens van
ForFarmers de NIR-analyse; een snelle
producten met de grootste volumes
ProtiWanze op onze website geven
en efficiënte manier om de kwaliteit van
vaker. Het tarwegistconcentraat
daardoor een zeer betrouwbare voorspel-
grondstoffen in kaart te brengen.
ProtiWanzewordt bijvoorbeeld wekelijks
ling van de voederwaarde. Gisting is ongewenst Bij vochtrijke bijproducten ligt altijd het risico van gisten op de loer. Dit vermindert de voederwaarde en kan nadelig zijn voor de diergezondheid en de werking van het brijvoersysteem. Een goede en regelmatige reiniging van de transportleidingen en de opslag gaat gisting tegen. Voer de opslag altijd leeg en gebruik een mix van organische zuren om herbesmetting te voorkomen. Roer met mate, en alleen zoveel als nodig is voor een
Het tarwegistconcentraat ProtiWanze wordt wekelijks geanalyseerd op droge stof, ruw eiwit, pH, natrium en kalium.
homogeen mengsel.
De specialist
Coen Bessembinder, specialist vleesvarkens:
‘Het is kicken als je advies zichtbaar effect heeft’ Twee jaar is Coen Bessembinder (25) als specialist vlees varkens bij ForFarmers aan de slag. Voor hem en zeker ook de klanten voelt het als veel langer. Hij vindt het mooi om in een paar maanden tijd de positieve effecten te zien van verbeteringen die zijn doorgevoerd. Coen heeft thuis met zijn ouders een vleesvarkensbedrijf met 8.300 varkens. Dat werkt positief, is zijn ervaring. “Ik heb een goede klik met de klanten en ken de sector goed.” Vanzelfsprekend neemt hij ook dingen die hij onderweg ziet mee naar huis. “Het is altijd nuttig om met iemand te sparren, daar leer ik ook van.”
‘Het is altijd nuttig om te sparren’ Het mooie aan vleesvarkens vindt hij de uitdaging om in vier maanden tijd het proces te verbeteren. “Het geeft een kick als ik samen met de ondernemer veranderingen heb ingezet die we dan positief terugzien in de resultaten.” Om dat te bereiken heeft de specialist meerdere hulpmiddelen ter beschikking. Agroscoop is daarvan een belangrijke. Coen is niet alleen enthousiast gebruiker van Agroscoop; als stagiair bij ForFarmers stond hij ooit aan de wieg van de ontwikkeling ervan. Inmiddels is het programma op een aantal punten verbeterd. Coen: “Met ‘4 op 1’ kunnen we grafisch meerdere kengetallen en de relatie ertussen tonen. En de vergelijkingsmogelijkheden met andere bedrijven zijn verder uitgebreid met onder andere selecties per type beer en voersysteem.” Hij ziet dat Agroscoop bijdraagt aan meer inzicht in de eigen situatie en verbeterpunten. “En we kunnen voorspellen wat er gaat gebeuren in de stal.”
9
10
Column Yvon Jaspers
Boer op TV Dat mensen graag kijken naar het leven
sante en zeer relevante verhalen die niet
Maar daarmee stuiten we meteen op een
van boeren is mij bekend. Ze genieten
over de liefde gaan, maar over alles waar
enorm (luxe)probleem. Vier afleveringen
enorm van de stappen die onze boeren
een boer tegenwoordig tegen aanloopt.
is veel en veel te weinig om een goed
zetten op het liefdespad. Dat het decor
beeld te geven van wat boeren anno 2018
waartegen deze liefde zich ontwikkelt
Dat het boerenleven vaker niet dan wel
moeten doen om het hoofd boven water
de boerderij is, is volgens mij een van
romantisch is, realiseer ik me maar al te
te houden. We hebben eigenlijk veertig
de redenen dat zoveel mensen kijken.
goed. Het is voor mij dan ook de hoogste
afleveringen nodig!
Ze zien graag het romantische beeld van
tijd daar TV over te maken. Maar zo
koeien in de wei, een zoen in de hooi-
simpel is dat nog niet. Want in Hilversum
Dat betekent dat deze eerste reeks móet
berg, de ondergaande zon achter de
moeten targets en kijkcijfers op voorhand
gaan scoren zodat we wellicht in de
weilanden en klompen bij de keuken-
verzekerd zijn. Na een lange adem mag ik
toekomst die andere zesendertig delen
deur.
vier afleveringen maken voor NPO 1.
kunnen gaan maken. We halen letterlijk alles van stal. Onze boer-zoekt-vrouw-
Maar al die 13 jaar dat ik op boerenerven
De afgelopen maanden heb ik velen van
boeren werken allemaal heel graag mee
heb rondgelopen ben ik dagelijks
jullie ontmoet op bijeenkomsten van
en mijn eigen familie ontkomt er ook niet
gestruikeld over de prachtige, interes-
ForFarmers in het land. Bij de LTO-dag,
meer aan. Het resultaat is te bewonde-
bij de Future Farmers bijeenkomst of de
ren vanaf zondag 20 mei op NPO 1.
Loonwerkersdag. Ik heb jullie gevraagd
Zegt het voort, zegt het voort.
mee te denken over wat er in zo’n boerenprogramma moet komen. De
En ga vooral kijken! Zodat we de
ideeën stromen bij ons binnen. Dat is
komende twintig jaar dat agrarische
geweldig! De fosfaatproblematiek, de
programma wekelijks kunnen gaan
fipronil, de kleine initiatieven in het land
maken. Dat we jullie verhalen kunnen
om jullie verhaal aan burgers te vertellen.
blijven vertellen en niet alleen als reactie op een schandaal in de pers.
Onze redactie maakt overuren om er helemaal in te duiken. Hoe meer je weet,
Wij gaan ervoor!
hoe interessanter het wordt. We kunnen
Yvon Jaspers
afleveringen vullen met de risico’s die jullie moeten nemen, de dierziektes die op de loer liggen, bedrijfsovernames die vaak niet vanzelf gaan, de modernste
De eerste aflevering van ‘Onze boerderij’ is
technieken die toegepast worden.
op zondag 20 mei om 20.25 uur op NPO 1
Ontmoet Yvon Jaspers in september op de Ladies Day Goed nieuws: ook in 2018 organiseert ForFarmers de Ladies Day, met mede werking van Yvon Jaspers. Nieuw dit jaar is dat we twee dagen organiseren: één in Zuid-Nederland op vrijdag 7 september en één in Noord-Nederland op vrijdag 14 september. Meer info volgt.
FarmConsult
11
Voldoen uw stallen al aan het Besluit emissiearme huisvesting? Vanaf 1 januari 2020 moeten alle
uitgevoerd kan worden. Ook het
beëindigen en maakt u gebruik van de
varkenshouderijen voldoen aan het
aanpassen kost tijd. Om te voorkomen
Stoppersregeling? Dan moet u ook
Besluit emissiearme huisvesting (Beh).
dat u uw stallen moet leeg zetten, is
daadwerkelijk op 1 januari 2020 gestopt
Dat lijkt ver weg, maar dit betekent dat
het belangrijk om in 2018 de meldingen
zijn. Bij het beëindigen van het bedrijf
de emissiearme technieken in de stallen
en vergunningaanvragen in te dienen.
(of van alleen de varkenstak) krijgt u te
daadwerkelijk aanwezig moeten zijn én
Dit geldt des te meer als er ook een
maken met enkele wettelijke verplich-
gebruikt worden. Heeft u dit nog niet
omgevingsvergunning voor bouwen
tingen op gebied van milieuregels en
voor elkaar? Dien dan ruim op tijd,
nodig is. Dat een stal nog gebouwd moet
het bestemmingsplan. Zorg dus dat u op
uiterlijk in 2018, uw meldingen of
worden is namelijk geen reden voor
tijd start met de voorbereidingen.
vergunningaanvragen in. FarmConsult
uitstel om aan het Beh te voldoen. Advies FarmConsult
kan u hierin ondersteunen. Noord-Brabant
We kunnen het ons voorstellen dat er
Wilt u uw varkenstak na 1 januari 2020
Varkenshouders in Noord-Brabant
veel op u afkomt. Heeft u hulp nodig om
voortzetten en zijn uw stallen nog niet
moeten naast het Beh ook voldoen aan de
op een rij te zetten wat er in uw situatie
voorzien van emissiearme technieken?
Verordening natuurbescherming Noord-
nodig is? Neem dan contact op met de
Dan is het slim om nu in actie te komen.
Brabant. Dit betekent dat u – met het oog
specialisten van FarmConsult, onder-
Eerst moet een besluit zijn genomen
op de toekomst – moet voldoen aan nóg
deel van ForFarmers. Zij houden zich
over de MER-beoordeling. Daarna moet
strengere emissie-eisen. Vergunningen
dagelijks bezig met deze complexe
in de meeste gevallen een omgevings-
moeten vóór 1 januari 2020 zijn aan
materie, hebben verstand van de
vergunning en een vergunning op grond
gevraagd en de realisatie moet vóór
boerenpraktijk en staan u vakkundig
van de Wet natuurbescherming aan
1 januari 2022 rond zijn. Gaat u bouwen,
terzijde.
gevraagd worden.
houd dan rekening met de verplichtingen van de Verordening ruimte, waaronder de
Begin op tijd
stalderingsregeling.
Veel zaken dus die vóór 1 januari 2020 allemaal aangevraagd en vergund
Stoppersregeling
moeten zijn voordat de aanpassing
Ben u voornemens uw intensieve tak te
MEER WETEN? www.farmconsult.nl of bel 0573-288989
Kort nieuws
Agroscoop vernieuwd
Betere bescherming zonder antibiotica Met Trouw Nutrition en Boehringer Ingelheim participeert ForFarmers in
Agroscoop, het managementprogramma
u presteert ten opzichte van de 25% best
een driejarig onderzoeksproject van
van ForFarmers, is vernieuwd. Agro
presterende bedrijven in onze database!
WageningenUniversity & Research naar
scoop geeft een actueel inzicht in de
streptokokken-problematiek bij biggen.
technische en economische kengetallen
Samen met de specialist maakt u duide-
Doel: meer kennis vergaren over hoe de big
van uw bedrijf. Samen met verdiepende
lijke analyses en zet u de informatie om in
zich (beter) tegen de bacterie kan bescher-
analyses vormt dit de basis voor een
de juiste doelstellingen en bijbehorend
men zonder inzet van antibiotica.
goed onderbouwd bedrijfsadvies van de
plan van aanpak. Hierdoor kunt u goed
specialist. En Agroscoop monitort
onderbouwde beslissingen nemen, zo
Meer lezen: www.forfarmers.nl.
vervolgens weer de resultaten.
nodig op tijd bijsturen en werkt u gestruc-
Zoek op: streptokokken.
tureerd aan verhoging van uw bedrijfsrenHet aantal deelnemers aan Agroscoop is
dement. Uw eigen managementprogram-
de laatste tijd sterk gegroeid, waardoor er
ma vormt de basis. Via een koppeling met
meer vergelijkbare bedrijven beschikbaar
Agroscoop worden uw gegevens automa-
zijn om uw resultaten tegen af te zetten.
tisch ingelezen en geanalyseerd. U bepaalt
U kunt o.a. selecteren op kenmerken als
zelf welke gegevens ForFarmers mag
omvang, type voer, gesloten bedrijf etc.
inzien en analyseren.
U krijgt hiermee inzicht in trends op uw bedrijf ten opzichte van een geselecteer-
Wilt u ook data delen voor meer inzicht in uw
de vergelijkingsgroep. Ook kunnen er nu
resultaat en het verbeteren van uw rende-
meer zaken vergeleken worden. Bijvoor-
ment? Vraag uw specialist naar de mogelijk-
beeld de seizoensinvloed op bepaalde
heden.
Niet alle medewerkers bij ForFarmers hebben voor hun werk agrarische kennis nodig. Maar we werken allemaal For the Future of Farming, dus is het wel belangrijk dat ook zij snappen waar wij ons als bedrijf dagelijks voor inzetten. Tijdens de workshop ‘Farming for non-farmers’ krijgen
kengetallen. Of daag uzelf uit en kijk hoe
Brok’nproat
Farming for non-farmers
medewerkers zonder agrarische achtergrond een kijkje achter de schermen bij een klant en leren ze wat er zoal speelt in de
Agenda 20 mei Eerste aflevering ‘Onze boerderij’ om 20.25 uur op NPO 1
13, 14 en 15 juli Zwarte Cross
7 september Ladies Day Zuid-Nederland
14 september Ladies Day Noord-Nederland
Najaar Regiotaps Zuid-Nederland
sector en op het boerenerf. Een leerzame dag die zeer wordt gewaardeerd.
Goed idee? Stuur het in! Heeft u een idee waar ook collega-boeren iets mee kunnen, omdat het bijvoorbeeld tijd of geld bespaart of een bepaalde klus makkelijker maakt? Dien het in en maak kans op een mooi geldbedrag om uw idee verder te ontwikkelen. In het najaar worden alle nieuwe ideeën beoordeeld. Kijk voor meer informatie en inspiratie op www.forfarmersinnovatiefonds.nl
0518NL