Metodologia

Metodologia

Ze względu na zdefiniowaną tematykę przeprowadzone badanie miało charakter jakościowy. Dzięki temu możliwe było wieloaspektowe poznanie badanego zjawiska i przeprowadzenie jego pogłębionej analizy. Badania jakościowe opierają się na założeniu, że przy niektórych problemach lepiej sprawdza się pogłębiona analiza mniejszej liczby przypadków niż powierzchowne badanie dużej grupy 3 . W omawianym badaniu kluczowe znaczenie miały: dotarcie do pełnych informacji oraz opinii osób badanych, poszerzenie stanu wiedzy o wybranej dziedzinie oraz eksploracja dziedzin niebadanych wcześniej. Dzięki temu możliwe było zidentyfikowanie czynników wpływających pozytywnie na trwałość rezultatów.

W badaniu wykorzystano przede wszystkim technikę indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI – Individual In-depth Interview), a także diad i triad (wywiadów pogłębionych, w których uczestniczyło – odpowiednio – dwóch lub trzech respondentów, gdy udział większej liczby osób badanych wynikał z ich zaangażowania w realizację projektu i posiadanej wiedzy o jego wpływie na instytucję). Przeprowadzone rozmowy – ze względu na szeroki temat, zróżnicowanie pytań badawczych oraz uczestników badania – miały charakter wywiadów swobodnych. Pozwoliło to na zachowanie elastyczności w trakcie rozmowy, dzięki czemu możliwe było formułowanie myśli bez nałożonych ograniczeń oraz przywoływanie nowych wątków.

Ze względu na to, że Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji nie przeprowadzała wcześniej analiz tego typu w odniesieniu do trwałości rezultatów projektów i sposobów jej zwiększania, badanie miało charakter eksploracyjny. Oznaczało to ograniczenie do minimum założeń formułowanych na etapie planowania badania oraz w trakcie stawiania hipotez badawczych. Eksploracyjny charakter w fazie badania terenowego oznaczał zastąpienie scenariusza wywiadu ogólnymi dyspozycjami badawczymi. Skupiono się na tym, co mówili sami badani: na ich sposobie rozumienia trwałości, na pojęciach, którymi się posługiwali, na różnych aspektach realizacji projektów. Podejście takie jest zgodne z definicją wywiadu eksploracyjnego: „Wywiad o charakterze eksploracyjnym ma zasadniczo charakter heurystyczny. Jego owocem mają być raczej hipotezy badawcze niż fakty i statystyki. Ma się przyczyniać do zrozumienia myśli i uczuć respondentów dotyczących tematu badania” 4 . Analiza danych zebranych w trakcie wywiadów pozwoliła na opracowanie ich w dwóch częściach: pierwsza zawiera zestaw sposobów zachowania trwałości zakończonego projektu, druga – opis czynników, które mają wpływ na zachowanie tej trwałości.

Selekcja uczestników badania miała charakter doboru celowego – co oznacza, że musieli oni spełnić określone kryteria. W tym przypadku zdecydowano się na badanie projektów ocenionych jako dobre praktyki i wyróżnionych przez Fundację Rozwoju

3. 4. D. Silverman, Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa 2012. A. N. Oppenheim, Kwestionariusze, wywiady, pomiary postaw, Poznań 2004, s. 85.