HET FUN CKE EFF ECT 1
Colofon Uitgave 1, jaargang 1 augustus 2010 Redactie: Krista van Beelen, Paula Makkes, Joris Funcke Ontwerp: Niels Boef, Harold de Haan Illustraties: Rymer-Jan Bruining Fotografie op pagina 19: Phuong Do Drukwerk: Lenoirschuring, Amstelveen Papiersoort: 120 gr. Olin Oplage: 300 exemplaren FUNCKE communications & design Stolbergstraat 9 Postbus 330 2000 AH Haarlem 023-54 00 554 info@funcke.com www.funcke.com
Waarom dit magazine? Funcke communications & design bestaat dit jaar 20 jaar en dat vieren we. Het jaar begon met de 2010 Funcke Bureau Agenda. In die 20 jaar hebben we heel veel tijdschriften mogen maken voor zeer uiteenlopende opdrachtgevers. En nu maken we FUNCKE Effect, een tijdschrift(je) over wat ons opvalt en bezighoudt. Twee keer per jaar schrijven we over onze wereld: de wereld van merken, communicatie en design. Misschien leert u hiermee een andere kant kennen van ons en ons werk. In dit eerste nummer treft u een stukje over user-centered design: hoe de eindgebruiker wordt betrokken bij het concipiĂŤren van design en communicatie opdrachten, een recensie van een lezenswaardig boek, de mening van een opdrachtgever, we presenteren een collega aan de hand van zijn merkvoorkeuren en verder veel korte berichtjes en weetjes. Veel leesplezier en ik hoor graag uw reactie op dit eerste nummer. Joris Funcke, joris@funcke.com
|3
Workshop
Creatief denken
Tien medewerkers van Portaal, van communicatiemedewerker tot manager, heetten wij welkom op onze werkplek. Zij wilden namelijk wel eens meemaken hoe wij een opdracht aanpakken. Drie groepen met elk twee creatieven van Funcke kregen de volgende opdracht: ontwikkel een creatieve communicatiecampagne met als doel
Het FUNCKE Effect | 4
de sociale interactie en leefbaarheid in de wijk te vergroten. Haalbaarheid en budget waren voor deze keer minder belangrijk, het ging vooral om het creatieve proces. Na een brainstormsessie van anderhalf uur werden de concepten gepresenteerd. Meer weten over workshops? Krista van Beelen, krista@funcke.com
Social networks, wie kent ze niet Wie lid is van Flickr, Hyves, Linkedin, Facebook, Twitter en MSN wil al zijn ‘vrienden’ kunnen volgen, net zoals In Real Life. Maar 6 netwerksites bijhouden betekent ook 6 inlognamen en 6 wachtwoorden onthouden wil je er iets mee kunnen doen. Gelukkig is er Igoogle. In Igoogle kun je RSS feeds toevoegen van al je social networks, zodat je in één scherm alle netwerken ziet. Heel gemakkelijk en snel. Helaas, je moet alsnog afzonderlijk inloggen wil je content aanpassen of vrienden ‘bezoeken’. Want dat kan niet in Igoogle. Waarom niet gewoon één site met één inlog, een soort Uber Social Network? Meer over social networks: Filmpje: www.commoncraft.com/video-social-networking Boek: Social Media Marketing For Dummies Paula Makkes, paula@funcke.com
Illustratie door Rymer-Jan Bruining |5
De gebruiker centraal Om effectief te kunnen communiceren moeten we vorm en inhoud afstemmen op de beoogde doelgroep. Tenminste, zo hebben we het geleerd. Maar, doen we dat ook? Hoe goed sluit onze communicatie aan bij de doelgroep? Met behulp van user-centered design staat de gebruiker centraal.
In designkringen heeft het begrip usercentered research de laatste jaren opgang gemaakt. Een user-centered aanpak gaat volledig uit van de gebruiker. Vooral bij productontwikkeling en het ontwerpen van diensten (service design) wordt deze methodiek veelvuldig toegepast. Bij een user centred aanpak is de leefwereld van een gebruiker(sgroep) leidend voor de vorm van het middel. Gebruikers panels Het testen van productontwerpen gebeurt al heel lang. Toch blijkt dat geen water dichte methode. Recent onderzoek heeft aangetoond dat kandidaten nog wel eens jokken als er naar hun mening worden gevraagd. Een Deense onderzoeker ontdekte dat mensen snel geneigd zijn om sociaal wenselijke antwoorden te
Het FUNCKE Effect | 6
geven, of zich beter voor te doen. Dat maakt de uitkomsten van een dergelijk onderzoek weinig betrouwbaar. Een andere valkuil is dat mensen geen mening hebben over het onderwerp dat wordt onderzocht. Als zij dan toch een antwoord formuleren, bijvoorbeeld om niet ‘dom’ over te komen, dan leidt dat tot onbruikbare conclusies. Onderzoek vooraf Een user-centered aanpak werkt anders om. In plaats van het ‘testen’ van een ontwerp of middel zoeken ontwerpers en communicatiespecialisten de gebruikers op voordat zij hun middelen ontwikkelen. Via direct contact en grondige analyse voeden zij hun kennis en gevoel(!). Pas daarna gaan ze aan de slag op basis van hun indrukken en analyses. Tijdens
Joris Funcke
die onderzoeksfase is de verleiding natuurlijk groot om een gebruiker op de man af te vragen wat zij verlangt. In de praktijk blijkt dat weinig succesvol: de beste oplossingen komen door in te spelen op latente behoeftes, of irritaties. Verschillende wegen Een user-centered aanpak kan in verschillende vormen. Ontwerpbureau IDEO heeft haar eigen methodieken gepubliceerd op een aantal speelkaarten. Gerubriceerd naar het onderzoeksdoel: Learn, Look, Ask, Try leggen ze uit hoe zij te werk gaan. Er is zelfs een iPhone app te koop van deze kaarten (www.itunes.com).
research. Gebruikers vertellen elkaar maar al te graag over hun ervaringen. Leuke ervaringen, maar natuurlijk ook kritische. Mond-tot-mond reclame is nu belangrijker dan ooit. Een mooi voorbeeld hiervan is een golfbaan in midden Nederland met een positief imago. Sinds zij de prijzen hebben verhoogd, gaan zij in een social netwerk van golfers op een zeer negatieve manier over de tong. ‘Opeens’ is het geen prettige baan meer: de zorgvuldig opgebouwde reputatie ligt zwaar onder vuur. Zou de directeur of de communicatie manager van deze golfbaan zelf ook de discussie volgen? Het is een uitgelezen manier om erachter te komen wat ‘de gebruiker’ nu werkelijk beweegt.
Ook de populaire social networks zijn een belangrijke bron voor user-centered
Meer weten over user-centered werken? Joris Funcke, joris@funcke.com
|7
Case
Oktober Kennismaand Opdracht Ontwikkel een nieuwe huisstijl voor Oktober Kennismaand, inclusief het uitwerken van diverse communicatiemiddelen.
De klant: Oktober Kennismaand Gedurende de maand oktober kunnen bezoekers door het hele land een kijkje nemen in de fascinerende wereld van wetenschap en technologie. Denk aan festivals, proefjes, theater, kinderuniversiteiten, workshops, rondleidingen, excursies, lezingen, debatten en experimenten.
Het FUNCKE Effect | 8
Concept Het concept is helder: oktober is dè kennismaand. Met de uil als mascotte: de wijze uil vliegt rond op zoek naar antwoorden op zijn vragen over wetenschap en technologie. Naamsbekendheid Om de naamsbekendheid van de Oktober Kennismaand te verhogen maakte Funcke meerdere promotiematerialen waaronder kleurplaten, maskers, een bordspel, spandoeken, een sleutelhanger, ballonnen en stickers. Ook online wordt er gewerkt aan de naamsbekendheid, uiteraard met een website, een digitale nieuwsbrief, banners en buttons. In 2009 heeft Funcke een guerillamarketing actie uitgevoerd om free publicity te genereren. Resultaat Meer dan 270.000 bezoekers hebben in 2009 een bezoek gebracht aan een of meer activiteiten tijdens Oktober Kennismaand. www.oktoberkennismaand.nl Meer weten over deze huisstijl? Niels Boef, niels@funcke.com |9
Uitgelezen Karaoke Capitalism Jonas Ridderstråle en Kjell Nordström
Dit management boek is interessant leesvoer voor merkdenkers, communicatie specialisten en ontwerpers. De boodschap is namelijk: wees jezelf, maar vooral wees anders! De toevoeging ‘karaoke’ slaat op de constatering dat merken en organisaties elkaar nadoen. Volgens de auteurs is dat een doodlopende weg: “Benchmarking en Best Practice leidt slechts tot middelmatigheid, nooit naar de top”. Wie de top ambieert moet zich onderscheiden. Eigenheid en eigenzinnigheid is het devies. Hiermee presenteren zij zich als missionarissen voor merkdenken en onder scheidend design. De twee Zweedse economen hebben zo hun eigen kijk op het kapitalisme. Zij zien het niet als een ideologie, maar als een zeer simpel systeem. Het Zweedse boek is al in 1988 uitgegeven, de Engelse versie in 2004. Toch heeft dit betoog niets aan relevantie ingeboet. De auteurs vertellen hun verhaal nog steeds tijdens wervelende presentaties waarbij het publiek ademloos toehoort.
Het FUNCKE Effect | 10
Nieuws
De (on)zin van auteursrecht Het auteursrecht, een wet die ooit bedoeld was om individuele creativiteit te stimuleren, wordt tegenwoordig gebruikt om er grof geld aan te verdienen. Greg Gillis (artiestennaam Girl Talk) zette zich af tegen deze ontwikkeling en maakte een documentaire met gebruikte samples van bestaande muziek. En dat mag natuurlijk niet. Maar als hij alle rechten zou moeten afkopen, zou hij miljoenen kwijt zijn. De documentaire, genaamd ‘RIP: A remix manifesto’, is ‘open source’ waardoor internetgebruikers er wereldwijd aan kunnen sleutelen. www.opensourcecinema.org/project/rip2.0
Foxtons Mini’s In Engeland is het gebruikelijk dat jouw makelaar je ophaalt om een woning te bezichtigen. Hier kun je ‘normale bedrijfswagens’ voor inzetten, maar makelaarsbedrijf Foxtons uit Londen doet het anders. Zij schaften een aantal Mini’s aan, het ideale vervoersmiddel in de stad, met een passend imago. Door de uitgesproken designs vallen de Mini’s extra op in het straatbeeld. Zo kun je opgehaald worden in een Hippy Mini, Punk Mini, Urban Grafitty Mini, Italian Job Mini of X-ray Mini. Zo verlenen zij hun dienst met een onderscheidende merkcommunicatie. www.foxtons.co.uk > about us > Foxtons Minis | 11
Opdrachtgever aan het woord Naam Florence van Breemen Functie PR/Communicatie en ICT coördinator Opdrachtgever AT Osborne is een multidisciplinair adviesbureau met 150 consultants & managers. Van project- en procesmanagers tot experts op het gebied van techniek, financiën, risico’s, milieu, allianties of juridische vraagstukken. Samen leveren zij alle denkbare diensten. Sinds 2004
Het FUNCKE Effect | 12
Hoe lang werken jullie al samen met Funcke? Sinds 2004. Toen heeft Funcke samen met 3 andere partijen meegedaan aan een ‘request for proposal’, en gewonnen. Funcke had de beste presentatie en de oplossing was gewoon goed doordacht. Wat doet Funcke zoal voor AT Osborne? De belangrijkste rol die Funcke voor ons vervult is het doorvertalen van de huisstijl en huisstijlbewaking. Wat vind je typerend in de samenwerking met Funcke? Funcke is ons altijd een stap voor en dat vinden wij heel bijzonder. Over de creatieve oplossingen is nagedacht, waardoor ze niet alleen ‘leuk’ zijn, maar ook echt toepasbaar. Verder werken ze snel als het nodig is. Welk project is jou bijgebleven en waarom? Het hele traject rondom de uitwerking van de huisstijl in 2004. Het moest één geheel worden. Ze waren er als bureau echt voor ons, ze hebben het hele traject begeleid en stonden steeds klaar met goede ideeën. Daar hebben we heel veel steun aan gehad. Hoe kan Funcke zichzelf verbeteren? Tsja, wij zien natuurlijk ook dat Funcke is gegroeid. We zijn eigenlijk een beetje verwend, alles was altijd meteen te realiseren. Maar we zijn niet meer ‘de enige’ klant en soms merken we dat in de planning.
| 13
Funcke in beeld
4
1
1 Campagne workshops H’art presenteert... Proud to be Fout 2 Uitgave Een modern monument AT Osborne 3 Merkontwikkeling en uitvoering publicatie Smart-Tee Golf Voucherboek 4 Bordspel ter gelegenheid van het 90-jarig jubileum KLM Engineering & Maintenance 5 DVD met lobbyfilm voor realisatie N23 6 Bouwbord aanleg busbaan Zuidtangent 7 Burgerjaarverslag Provincie Noord-Holland 8 Postercampagne introductie H’art passie voor kunst 9 Interne wervingscampagne kandidaten OR Waternet 10 Waterwerk uit de kunst Hoogheemraadschap van Rijnland 11 Huisstijl projectbureau Amstelveenlijn 12 Campagne science center NEMO
2
5
3
6
Het FUNCKE Effect | 14
7
10
8
11
9
12 | 15
Blad voor de mond Fetim Group Magazine Een personeelsblad dat ‘bindt’. Dat is het ultieme doel. Niet alleen werknemers zelf lezen het personeelsblad, ook partners willen graag weten wat er komt kijken bij het werk van hun wederhelft. Voor Fetim Group realiseert Funcke het personeelsblad Fetim Group Magazine. Dit houdt in: de redactionele ondersteuning (tekst productie en beeldredactie), de opmaak tot aan de begeleiding van het drukwerk. Het blad 48 pagina’s over de mensen van Fetim. Verschijnt vier keer per jaar. Oplage: 500. Het concept Het corporate thema ‘Does it’ staat centraal in alle communicatie. Het geeft aan wat Fetim belangrijk vindt, hoe ze werken en waar ze goed in zijn. De mensen, diensten en producten van Fetim ‘doen het’ dus. In het personeels blad staan vooral de Fetimmers centraal die hun betrokkenheid laten zien.
Het FUNCKE Effect | 16
Inhoud Het thema ‘Does it’ vertalen we bijvoorbeeld door altijd een medewerker op de cover te plaatsen. Maar ook door mensen van Fetim aan het woord te laten over hun rol, hun ervaringen en successen bij de ontwikkeling van producten of de totstandkoming van een beurs. Hoe maken zij het verschil, wat beleven inkopers op reis en hoe ziet het leven van een styliste er uit? Maar ook de familiedag, de kerstborrel, de bedrijfsuitjes, het vertrek van mensen en de jubilarissen hebben een prominente plek. Want ook dat is het familiebedrijf Fetim. Fotografie De medewerkers komen zoveel mogelijk zelf in beeld, in actie, bij voorkeur op de werkplek ‘waar het gebeurt’. Meer weten? Krista van Beelen, krista@funcke.com of Bas Meulendijks, bas@funcke.com
Fetim ‘does it’ Fetim Group, een familiebedrijf dat in 2009 negentig jaar bestond, is een internationaal handelshuis gespecialiseerd in inkoop, sourcing, marketing, logistiek en verkoop van producten voor professionele afnemers en doe-het-zelf ketens. www.fetim.nl
| 17
Nieuws
FUNCKE 20 jaar Funcke bestaat 20 jaar. Ter ere hiervan hebben wij de Funcke Bureau Agenda 2010 gemaakt. Hierin ontdek je wat er allemaal schuil gaat achter de getallen 20 en 10. Welke relatie hebben ze tot elkaar? En welk effect geeft dat? Zo vind je 20 en 10 terug in het formaat, het stramien, de typografie en de visuele uitspattingen. Ook onze relaties hebben meegewerkt. Zij beantwoorden de vragen: ‘Waar was je 20 jaar geleden?’ En ‘Wat wordt jouw hoogtepunt in 2010?’. Bekijk en ontdek het met eigen ogen. U kunt de agenda nog steeds bestellen. www.funcke.com/2010
VROAAM! VROAAM! is een jaarlijkse carrièredag voor jonge ontwerpers die hun portfolio bespreken met senior creatieven van bureaus. Organisator BNO vroeg Funcke om deel te nemen. Maar liefst 550 ontwerpers en 120 bureaus waren dit keer aanwezig. Joris Funcke en Bas Meulendijks ontvingen enkele ontwerpers aan hun tafel. Die kregen een half uur om hun portfolio te laten zien en vragen te stellen over bijvoorbeeld hun carrière of ontwerpkwaliteiten. Bas: “Er komen veel vernieuwende creatieve geesten voorbij, waardoor je zelf ook weer geïnspireerd Het FUNCKE Effect | 18
raakt. Dat maakt het interessant voor een bureau om deel te nemen. Met onze kennis en ervaring probeerden we zo eerlijk en goed mogelijk advies te geven.” www.vroaam.nl
Ten voeten uit
Bas Meulendijks ontwerper
| 19
www.funcke.com