MAGAZINE • นิตยสารเบโด้
FUTURE OF THE ORIGIN
สํานักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน)
ฉบับที่ 1 ปี ท่ี 9 กุมภาพันธ์– เมษายน 2565 www.bedo.or.th ISSN 2351-0269
TIME FOR NATURE ถึ งเวลา...คื นลมหายใจให้ ธรรมชาติ
INTERVIEW สัมภาษณ์ผูอ้ าํ นวยการ สพภ. สุวรรณา เตียรถ์สวุ รรณ
COMMUNITY BIOBANK ธนาคารกล้วยไม้และพืชตระกูลขิง ข่า ว่าน และสมุ นไพร
TRAVEL & NATURE ่ เทียวเชิ งชี วภาพ ปางอุ ง๋ ไทรโยค
CONTENT BEDO MAGAZINE ฉบับที่ 1 ปี ที่ 9 กุมภาพันธ์– เมษายน 2565
BIODIVERSITY BIG TATA
4
GI
7
ก�รนำ�ปัญญ�ประดิ ฐ์ม�ใช้ประม ลผล ฐ�นข้อมูลขน�ดใ ญ่เพื่อพัฒน�ข้อมูล ักยภ�พท�งเ ร ฐกิจ มัยใ ม่ รอเคย ที่คลองโคน
EDITOR’S TALK ตำ�แ น่งผูอ้ �ำ น ยก�ร �ำ นักง�นพัฒน�เ ร ฐกิจจ�กฐ�นชี ภ�พ พภ. รือที่รู้กันดีในชื่อของ เบโด้ (BEDO) นับเป็นบทบ�ทใ ม่ ทีด่ ฉิ นั ได้รบั ค �มไ ้ �งใจใ ม้ �ทำ� น้�ทีน่ ี้ ซึง่ ง�นด้�นทรัพย�กร ธรรมช�ติเป็นเรือ่ งทีย่ งั ต้องเรียนรูเ้ พิม่ เติม โดยมีเป้� ม�ย �ำ คัญ ของก�รทำ�ง�นคืออย�กทำ�ง�นใ ้เกิดประโยชน์ต่อ ่ นร ม มุ่ ง ร้ � งค �มมั่ น คงของฐ�นทรั พ ย�กร ู่ ค �มมั่ ง คั่ ง ของ ชุ ม ชนและค �ม ุ ข ใ ้ ค นไทย ซึ่ ง อดคล้ อ งกั บ นโยบ�ย กระทร งทรั พ ย�กรธรรมช�ติ แ ละ ิ่ ง แ ดล้ อ มในเรื่ อ งของ ก�รทำ�ง�นแบบไร้ขีดจำ�กัด ทำ�ใ ้ ุดแรงเพื่อตอบ นองค �ม
ต้องก�รของประช�ชน และยิ่งใน ถ�นก�รณ์ที่ประเท ต้อง เผชิญกับ กิ ฤตก�รณ์โรคโค ดิ -19 เร�ทุกคนยิง่ ต้องมีก�รปรับตั ใ ้อยู่กับ ถ�นก�รณ์นี้ใ ้ได้ เจ้� น้�ที่ทุกคนต้องปรับรูปแบบ ก�รทำ�ง�นใ ม่ เรียนรู้และปรับ มรรถนะใ ้มีประ ิทธิภ�พ ม�กขึน้ พภ. ก็เช่นกัน ทีมผูบ้ ริ �รและเจ้� น้�ทีท่ �ำ ง�นอย่�งเต็มที่ ในขณะเดีย กันก็ร่ มฟื้นฟูทรัพย�กรธรรมช�ติและ ิ่งแ ดล้อม ฟื้นฟูชุมชนใ ้เข้มแข็ง เพื่อใ ้ชุมชนตระ นักถึงค �ม ำ�คัญ ของค �ม ล�ก ล�ยท�งชี ภ�พ
BIOECONOMY
10
INTERVIEW
14
COMMUNITY BIOBANK
18
TRAVEL & NATURE
21
NEW PRODUCTS
24
CAFE ECO
26
MENU TODAY
28
YOU ARE FAMILY
29
BULLETIN
30
ชุมชนต้นแบบ ู่เ ร ฐกิจชี ภ�พอย่�งยั่งยืน ัมภ� ณ์ผู้อำ�น ยก�ร พภ. ุ รรณ� เตียรถ์ ุ รรณ
ธน�ค�รกล้ ยไม้และพืชตระกูลขิง เที่ย เชิงชี ภ�พ ป�งอุ๋ง ไทรโยค ทรัพย�กรดี นิ ค้�เด่น ชิมชิลล์แชร์
บรรณาธิ ก าร : สุ ว รรณา เตี ย รถ์ สุ ว รรณ ที่ ป รึ ก ษา : ดร.ธนิ ต ชั ง ถาวร จั ด ทําโดย : สํ า นั ก งานพั ฒ นาเศรษฐกิ จ จากฐานชี วภาพ (องค์การมหาชน) ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ ๘๐ พรรษา ๕ ธันวาคม ๒๕๕๐ อาคารรัฐประศาสนภักดี ชั้น 9 เลขที่ 120 หมู ่ท่ี 3 ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุ่งสองห้อง เขตหลักสี่ กรุ งเทพฯ 10210 โทร. 0 2141 7800 แฟกซ์ 0 2143 9202 เว็บไซต์ www.bedo.or.th เฟสบุ ๊ค www.facebook/BedoThailand สุวรรณา เตียรถ์สุวรรณ ผู ้อํานวยการ สพภ.
ผลิตโดย : บริษัท บอสฟอรัส จํากัด 61/1 ซอยลาดพร้าว 101 ซอย 44 หมู ่บ้านเสรี แขวงคลองจั่น เขตบางกะปิ กรุ งเทพฯ 10240 โทร. 081 647 3163 Email amybosphorus@gmail.com
ยำ�ชะคร�ม อร่อยเต็มๆคำ� ม�ร่ มเป็น ่ น นึ่งของครอบครั เบโด้ ข่� ประช� ัมพันธ์
14
10
26
BIODIVERSITY BIG DATA TEXT : ดร.อุรัจฉวี อุณหเลขกะ
เช่่น รััฐอเมรัิกาปรัะกา พิิมพิ์เขีีย เ รั ฐกิจช่ี ภาพิขีอง ปรัะเท (National Bioeconomy Blueprint) ภาพิยุโรัป กำา นดกลยุทธ์์เ รั ฐกิจช่ี ภาพิ (Bioeconomy Strategy) เป็นต้้น ำา รัับปรัะเท ไทย แน คิิดเ รั ฐกิจช่ี ภาพิ (Bioeconomy) ซึ่่ง� เป็นการัใช่้ปรัะโยช่น์ทรััพิยากรัช่ี ภาพิด้ ยองคิ์คิ ามรั้้ เทคิโนโลยี และน ัต้กรัรัมในการัเพิิ�มปรัะ ิทธ์ิภาพิการัผลิต้และเพิิ�มม้ลคิ่า ขีองผลผลิต้ทางการัเก ต้รั รัือผลิต้ภัณฑ์์ช่ี ภาพิ (Bio-based Product) เรัิม� มีบทบาท าำ คิัญในการัพิัฒนาเ รั ฐกิจขีองปรัะเท โดยคิาด า่ จะก่อใ เ้ กิดม้ลคิ่าการัลงทุนเท่ากับ 381,231 ล้านบาท ภายในรัะยะเ ลา 10 ปี าำ นักงานเ รั ฐกิจอุต้ า กรัรัม กรัะทรั ง อุ ต้ า กรัรัม และคิณะทำ า งานด้ า นการัพิั ฒ นาคิลั เต้อรั์ ภาคิอุต้ า กรัรัมแ ่งอนาคิต้ (D5 : New S-Cure) (2561) มาต้รัาการัพิัฒนาอุต้ า กรัรัมช่ี ภาพิขีองไทย ปี พิ. . 2561-2570 ด้ ยเ ตุ้นี� BEDO จ่งดำาเนินการัเก็บรั บรั มขี้อม้ลจากทั�ง แ ล่งขี้อม้ลภายในและภายนอกที�มีคิ ามน่าเช่ื�อถืือ มีคิุณภาพิ คิรัอบคิลุม คิรับถื้ น ได้แก่ ขี้อม้ลด้านทรััพิยากรั (พิืช่ ัต้ ์ และจุลินทรัีย์) ขี้อม้ลด้านการัท่องเที�ย ช่ี ภาพิ (BioTourism) ขี้อม้ลการัพิาณิช่ย์อเิ ล็กทรัอนิก ์ (E-commerce) ขี้อม้ลด้านเคิรัือขี่าย งั คิม (Social Network) ขี้อม้ลด้านม้ลคิ่าการั ง่ ออก ขี้อม้ลด้าน ิ�งบ่งช่ี�ทางภ้มิ า ต้รั์ ขี้อม้ลด้านผลผลิต้ ขี้อม้ลผลิต้ภัณฑ์์ ม ลรั มขีองปรัะเท (GDP) และขี้อม้ลด้านงาน จิ ยั แล้ จ่งนำา มาปรัะม ลและแ ดงผลในรัะบบ ิเคิรัาะ ์ขี้อม้ล ักยภาพิทาง เ รั ฐกิจ มัยใ ม่ Biodiversity & Bioeconomy Trend (http://www.nbbch.org/) ทีป� รัะกอบด้ ยขี้อม้ลอันเป็นปรัะโยช่น์ ต้่อการัพิัฒนาเ รั ฐกิจช่ี ภาพิขีองกลุ่มธ์ุรักิจ รัือต้ลาดซึ่่�งมี
BIODIVERSITY BIG DATA การนําปั ญญาประดิษฐ์มาใช้ประมวลผลฐานข้อมูลขนาดใหญ่ เพื่อพัฒนาข้อมูลศักยภาพทางเศรษฐกิจสมัยใหม่
ปั จจุ บนั ทุกประเทศทัว่ โลกกําลังเผชิ ญปั ญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมอิ ากาศ การลดลงของทรัพยากรธรรมชาติ และความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม ด้วยเหตุนี้ หลายประเทศจึงได้ปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตและบริโภคให้เป็ น มิตรต่อสิ่งแวดล้อมและยั่งยืนมากยิ่งขึ้น BEDO MAGAZINE : 4
กั ยภาพิ อาทิ Top 10 ม้ลคิ่าการั ง่ ออกทางเ รั ฐกิจช่ี ภาพิ ทั � ง พิื ช่ ั ต้ ์ และจุ ล ิ น ทรัี ย ์ ขี้ อ ม้ ล อั ต้ รัาการัเต้ิ บ โต้ทาง แน โน้มการัพิ้ดถื่งในออนไลน์ (Online Trending) นิ คิ้าออนไลน์ ที�มีม้ลคิ่าการั ่งออก 10 อันดับแรักในปรัะเท ขี้อม้ลพิื�นฐาน ขีองทรััพิยากรัช่ี ภาพิ ม้ลคิ่าการั ง่ ออกแ ล่งผลผลิต้ทรััพิยากรั ช่ี ภาพิ และขี้อม้ลงาน จิ ยั ทีเ� กีย� ขี้อง และเพิือ� ใ เ้ ป็นไปต้ามกรัอบยุทธ์ า ต้รั์การัพิัฒนาเ รั ฐกิจ จากคิ าม ลาก ลายทางช่ี ภาพิ รัะยะ 20 ปี (พิ. . 2560 – 2579) ขีอง BEDO ในปีงบปรัะมาณ 2565 จ่งได้มีการัต้่อยอดผลการั ดำาเนินงานดังกล่า ด้ ยการั ่ก าคิ ามเป็นไปได้ในการัพิัฒนา ขี้อม้ลทรััพิยากรัช่ี ภาพิเพิือ� การัต้ัด นิ ใจและ นับ นุนเ รั ฐกิจ ช่ี ภาพิ ซึ่่ง� โคิรังการัดังกล่า เป็นการั ก่ า เิ คิรัาะ ์ งั เคิรัาะ ์ และปรัะเมินขี้อม้ลทรััพิยากรัช่ี ภาพิเพิื�อลำาดับคิ าม ำาคิัญ ่า ทรััพิยากรัช่ี ภาพิกลุม่ ใดมีคิ ามจำาเป็นเรั่งด่ นและมี กั ยภาพิเพิียงพิอ ในการัพิัฒนาใ ้เกิดเป็นผลิต้ภัณฑ์์ที� อดคิล้องกับนโยบาย การัขีับเคิลือ� นเ รั ฐกิจช่ี ภาพิขีองไทย อันจะเป็นปรัะโยช่น์ต้อ่ การั ต้ัด ินใจทางธ์ุรักิจขีองผ้้ปรัะกอบการัจากฐานทรััพิยากรัช่ี ภาพิ (Small and Medium Biodiversity-Based Enterprises: SMBEs) ชุ่มช่น และภาคิ ่ นต้่างๆ ที� นใจในการั รั้างคิุณคิ่าและเพิิม� ม้ลคิ่า อย่างก้า กรัะโดดใ ก้ บั คิ าม ลาก ลายทางช่ี ภาพิ BEDO MAGAZINE : 5
GI TEXT : วิจิตรา ศิริเธียรไชย PHOTO : ปวีณ สมบูรณ์
รอเคย ที่คลองโคน
กะปิ เคยตาดํา จัดเป็ นของดี ของเด็ ดแห่งคลองโคน ที่กําลังรอการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ ทางภูมิศาสตร์ (GI) ของ ตํ าบลคลองโคน อํ าเภอเมื อ ง จั งหวั ด สมุ ทรสงคราม เป็ น ที่ ท ราบกั น ดี ว่ากะปิ มี การผลิ ต ขึ้ น มากมายหลาย สถานที่ แต่ทําไมกะปิ คลองโคนถึงขึ้นชื่ อ ได้รับการยอมรับว่าเป็ นกะปิ ที่มีรสชาติอร่อย กลมกล่อม และกว่าจะ ่ มาเป็ นกะปิ หนึงกระปุ กต้องไปรอเคยกันนานขนาดไหน กรรมวิธกี ารผลิตเป็ นอย่างไรต้องคุยกับคุณสมหมาย สมปรุง อดีตผู ้ใหญ่บ้านหมู่ 2 ผู ้เชี่ ยวชาญในการจับเคยและการทํากะปิ ที่สืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นมานานกว่า 100 ปี แล้ว “ ภาพิภ้มิปรัะเท ขีองคิลองโคินเป็นป่าช่ายเลนที�มีคิ ามอุดม มบ้รัณ์ มีต้้นนำ�ามาจากกาญจนบุรัี ไ ลลง ้่ปากอ่า แม่กลอง แรั่ธ์าตุ้ต้่างๆจะไ ลรั มกันอย้่บรัิเ ณทะเลแถืบนี�ซึ่่�งเป็นทะเลที�ไม่ล่กมาก มีลัก ณะเป็นป่าช่ายเลยซึ่่�งเป็น ่ งโซึ่่อา ารัที� ำาคิัญ ขีอง ัต้ ์นำ�า ัยอ่อน พิอเ ลานำ�าขี่�นคิลื�นจะซึ่ัด ัต้ ์นำ�าเ ล่านี�เขี้า ้่ฝั่่�ง เรัาจ่ง ามารัถืจับได้ โดยธ์รัรัมช่าต้ิเคิยจะเขี้าต้ั�งแต้่ช่่ งเดือน ธ์ัน าคิม เป็นเคิยฝั่้งใ ญ่ๆที�ไม่มีอย่างอื�นปะปนมาเลย มีไปจนถื่งเดือนพิฤ ภาคิม”
จากนั�นรอนำ�าลง ต้ัวเคยท่� ากินต้ามิป่าชายเลนเมิ่�อนำ�าลงก็จะ ไ ลมิากับูนำ�าเข้า ู�ปลาย ุดของละวะ “กะปิ ค ลองโคนเป็ น การทำ า ท่ � ใช้ ภ ู มิ ิ ป ่ ญ ญาชาวบู้ า น ทุ ก ขั � น ต้อนใช้ ว ิ ถ ่ ช าวบู้ า นอย� า งแท้ จ ริ ง ต้ามิ ู ต้ รโบูราณ์ จะ มิักเคยในกะละมิังทิง� ไว้ 1 ร่อ 2 ค่น จากนัน� จ่งนำามิาต้ากแดด เช้ า พอถ่ ง แดดบู� า ยก็ จ ะกลั บู เอาด้ า นล� า งข่ � น ถ่ ง ช� ว งเย็ น ก็เก็บูและนำามิาเคล้าใ ้เน่�อเข้ากันอ่กครั�งพอรุ�งเช้าจ่งนำาไป ต้ากต้�อ ใช้เวลาประมิาณ์ 5-7 วันกว�าจะแ ้งกลายเป็นกะปิ และนำาไปเก็บูไว้ในโอ�งมิังกรเพ่�อรอบูรรจุใ �กระปุกจำา น�าย กะปิ น่�งกิโลกรัมิใช้ปริมิาณ์เคย ด 2 กิโลกรัมิกว�า”
ด้ ว ย ค ว า ม ตั้ งใ จ ข อ ง ก ลุ่ ม วิ ส า ห กิ จ ชุ ม ช น ก ะ ปิ เคยตาดําคลองโคน ที่ยึดมั่นในการอนุรักษ์ภูมิปัญญา ชาวบ้านในการผลิตกะปิ ตามสูตรโบราณให้ตกทอด ไปยังรุ่นลูก รุ่นหลาน ไม่ให้กะปิ คลองโคนสูญหาย ไปตามกาลเวลา ปั จจุ บั น กะปิ คลองโคนมี ผ ลิ ต และ จําหน่ายตลอดทัง้ ปี ส่งขายไปทั่วประเทศ ถ้าอยากได้ กะปิ แท้ กะปิ ดี รสชาติอร่อยกลมกล่อม ต้องจําชื่อกะปิ คลองโคน การันตีความอร่อย ความิแต้กต้�างท่�ทำาใ ้กะปิคลองโคนเป็นท่� นิยมิ เพราะ ทำาจากเคยต้าดำาท่�นำามิาผ มิกับูเกล่อ มิุทรค้างปีของแมิ�กลอง เพ่ � อ ช� ว ยใ ้ ร ั ก าความิเค็ มิ ได้ อ ย� า งคงท่ � ู ต้ รเป็ น ไปต้ามิ ภูมิิป่ญญาชาวบู้าน เกล่อปริมิาณ์แค�ไ นถ่งจะพอด่กับูปริมิาณ์ เคย ในอด่ต้ดูได้จากการคลุกเคล้าใ ้เกล่อละลายเข้ากับูต้ัวเคย เมิ่�อไ ร�ท่�เคยยังต้ิด ลังมิ่อข่�นมิาแ ดงว�าความิเค็มิยังไมิ�ได้ ใ ้ เพิ�มิปริมิาณ์เกล่อลงไปคลุกเคล้าอ่กรอบู เมิ่�อใช้ ลังมิ่อแต้ะ แล้วเคยไมิ�ต้ิดข่�นมิาแ ดงว�าความิเค็มิพอด่แล้ว ในป่จจุบูันเมิ่�อมิ่ การชั � ง ต้วงวั ด จะใช้ ป ริ มิ าณ์เกล่ อ 1 � ว นต้� อ เคย 10 � ว น และท่ก� ะปิมิ่ มิ่ ว� งเทาปนชมิพูนน�ั ค่อ ธ่ รรมิชาต้ิไมิ�มิ่ ผ่ มิอา าร แต้�อย�างใด เมิ่�อใ �เกล่อลงไปคลุกเคล้า ต้ัวเคยจะคายเล่อด มิ่ ลั ก ณ์ะเป็ นเมิ่อ กออกมิา ทำ าใ ้ เคยเปล่ � ย นเป็ น ่เข้ มิข่� น ไปเร่�อยๆ จนกลายเป็น ่กะปิท่� วยงามินั�นเอง กว�าจะมิาเป็นกะปิวัต้ถุดิบู ำาคัญของเมินูเด็ด ลาก ลาย เมินู เริมิ� ต้้นจากการล�องเร่อออกไปรอเคย นอกจากจะมิ่เร่อ น่ง� ลำา อุปกรณ์์ ำาคัญท่�ขาดไมิ�ได้ค่อ ละวะ น้าต้าคล้าย วิงดักลูกปลา บูริเวณ์ปากเปิดกว้างเ มิ่อน วิง ลำาต้ัวค�อยๆร่ลงไปเร่�อยๆจน ท้าย ุดปลายแ ลมิและเล็ก ชาวประมิงจะจับูจองท่�ดักเคย เป็นของต้นเองด้วยการนำาไมิ้ ลักไปป่กเป็นแนวยาว โดยใ ้ ช�องว�างระ ว�างไมิ้ ลักเว้นประมิาณ์ 3 เมิต้ร ป่กไมิ้คล้องละวะ BEDO MAGAZINE : 8
BEDO MAGAZINE : 9
BIOECONOMY
TEXT : วิจิตรา ศิริเธียรไชย
วิสาหกิจชุมชนชี ววิถีตําบลนํ้าเกี๋ยน ต.นํ้าเกี๋ยน อ.ภูเพียง จ.น่าน ก�อตัง� ขึนิ� ตัง� แต�ปีี 2550 โดย สำพัภ. เข�าไปีชี�วยยกระดับพััฒนิา ผลิตภัณ์ฑ์์ตั�งแต�ปีี 2556 จนิกระที่ั�งได�รับรางวัลวิสำาหกิจชี่มุ่ชีนิ ดีเด�นิระดับปีระเที่ศ ปีระจำาปีี 2559 จากกรมุ่สำ�งเสำริมุ่การเกษตร ปีัจจ่บนิั มุ่ีผลิตภัณ์ฑ์์รวมุ่ 35 รายการ เปี็นิสำินิคู่�าเคู่รือ� งสำำาอางโดดเด�นิ ภายใต�ชีอ�ื “ชีีวาร์” และ “ชีีวานิ�า” เคู่รือ� งดืมุ่� สำมุ่่นิไพัรเพัือ� สำ่ขภาพั สำามุ่ารถึสำร�างรายได�ไมุ่�ตำ�ากว�าปีีละ 10 ล�านิบาที่
ชุมชนต้นแบบ ่ น สู่เศรษฐกิจชี วภาพอย่างยังยื
จ่ดขายและคู่วามุ่โดดเด�นิ : เนิ�นิการใชี�พัืชีสำมุ่่นิไพัรที่�องถึิ�นิ เชี�นิ ใบหมุ่ี� อัญ่ชีันิ ขมุ่ิ�นิ ข�าว มุ่ะเฟืือง นิำ�านิมุ่ข�าว ขิง มุ่ะขามุ่ ว�านิหางจระเข� มุ่ะหาด มุ่ะกร่ด ผักเชีียงดา ผสำานิเข�ากับภ่มุ่ปีิ ญ่ ั ญ่า ที่�องถึิ�นิและการใชี�เที่คู่โนิโลยีในิการผลิต ภายใต�ระบบมุ่าตรฐานิ GMP ซึ่ึ�งข�อดีของการใชี�สำมุ่่นิไพัรนิอกจากจะได�ผลิตภัณ์ฑ์์ที่ี� ปีลอดภั ย ไร� สำ ารเคู่มุ่ี ยั ง เปี็ นิ การสำนิั บ สำนิ่ นิ ให� คู่ นิในิชี่ มุ่ ชีนิ ปีล่กสำมุ่่นิไพัร สำร�ายรายได�มุ่าสำ่�คู่รัวเรือนิ และด�วยคู่วามุ่ตั�งใจ ที่ี�จะเปี็นิวิสำาหกิจเพัื�อสำังคู่มุ่มุ่ีการนิำาผลกำาไรที่ี�ได�ในิแต�ละปีี
กลับมุ่าพััฒนิาชี่มุ่ชีนิที่ั�ง 5 หมุ่่�บา� นิ และด่แลรักษาที่รัพัยากรปี่า ชี่มุ่ชีนิอันิเปี็นิแหล�งสำมุ่่นิไพัรให�มุ่ีคู่วามุ่ยั�งยืนิต�อไปี การตลาด : แบรนิด์ ชีีวา และ ชีีวานิ�า มุ่ีชีื�อเสำียงเปี็นิที่ี�ร่�จัก ด�วยสำรรพัคู่่ณ์ของสำินิคู่�าเอง และการมุ่ีรางวัลการันิตีคู่่ณ์ภาพั ของสำินิคู่�าเปี็นิตัวเสำริมุ่คู่วามุ่นิ�าเชีื�อถึือและสำร�างการรับร่�ได� เปี็นิอย�างดี ตลอดเวลาที่ี�ผ�านิมุ่าเนิ�นิการที่ำาตลาดออฟืไลนิ์ ด�วยการวางจำาหนิ�ายสำินิคู่�าที่ี�กล่�มุ่วิสำาหกิจฯเปี็นิหลัก ที่ี�มุ่ัก จะมุ่ีคู่นิติดต�อเข�ามุ่าศึกษาด่งานิและจับจ�ายสำินิคู่�าติดมุ่ือเปี็นิ ของฝาก อี ก ที่ั � ง สำิ นิ คู่� า มุ่ี ว างจำ า หนิ� า ยตามุ่ห� า งสำรรพัสำิ นิ คู่� า ร�านิคู่�าตัวแที่นิจำาหนิ�ายมุ่าโดยตลอด จนิเมุ่ื�อ 2 ปีีที่ี�ผ�านิมุ่า ชี�องที่างตลาดออฟืไลนิ์ลดลงเกินิคู่รึง� จนิหันิมุ่าเนิ�นิตลาดออนิไลนิ์ เกือบที่่กแพัลตฟือร์มุ่ ที่างเพัจเฟืสำบ่�คู่ Shopee และ Lazada แต�ชีอ� งที่างที่ีสำ� ร�างรายได�หลักอย่ใ� นิขณ์ะนิีคู่� อื การรับผลิตสำินิคู่�าให�กบั ผ่ปี� ระกอบการ เจ�าของสำินิคู่�าต�างๆ ที่ีต� อ� งการมุ่ีแบรนิด์เปี็นิของตัวเอง โดยยังคู่งยึดหลักว�าต�องเปี็นิสำินิคู่�าที่ี�ใชี�สำมุ่่นิไพัรของคู่นิในิชี่มุ่ชีนิ เที่�านิันิ� เพัือ� เปี็นิการกระจายรายได�ให�เกิดขึนิ� ในิชี่มุ่ชีนิอย�างต�อเนิือ� ง
BioEconomy หรื อ เศรษฐกิ จ ชี วภาพ คื อ ระบบเศรษฐกิ จ ที่ นํ า ทรั พ ยากรชี วภาพมาใช้ใ ห้ เ กิ ด ประโยชน์ ผ่านกระบวนการผลิตเชิ งชี วภาพ นําความรู้และนวัตกรรมโดยเฉพาะวิทยาศาสตร์ชีวภาพมาช่ วยพัฒนา ต่อยอด สร้างมูลค่าเพิ่มจากทรัพยากรชี วภาพ ไม่วา่ จะเป็นพืช สัตว์ และจุ ลนิ ทรียต์ า่ งๆ ให้เป็นสินค้า ผลิตภัณฑ์ หรือบริการ ตลอดระยะเวลา 15 ปีีของการดำาเนิินิงานิ สำำานิักงานิพััฒนิา เศรษฐกิจจากฐานิชีีวภาพั หรือ สำพัภ. มุ่่�งมุ่ั�นิในิการที่ี�จะสำ�งเสำริมุ่ สำนิับสำนิ่นิและดำาเนิินิการพััฒนิาเศรษฐกิจจากฐานิชีีวภาพัมุ่า โดยตลอด โดยที่ำางานิคู่่�ขนิานิไปีกับชี่มุ่ชีนิ บางชี่มุ่ชีนิเรียนิร่� พััฒนิาและเติบโตจนิปีระสำบคู่วามุ่สำำาเร็จ มุ่ีชีื�อเสำียงเปี็นิที่ี�ร่�จัก บางชี่มุ่ชีนิเปี็นินิ�องใหมุ่�ที่ี�เพัิ�งสำะสำมุ่ปีระสำบการณ์์และพัร�อมุ่ที่ี�จะ พััฒนิาต�อไปี และชี่มุ่ชีนิต�นิแบบที่ี�คู่ัดเลือกมุ่านิำาเสำนิอในิวันินิี� จึงมุ่ีที่ั�งพัี�ใหญ่� พัี�รอง และนิ�องเล็ก ที่ี�ต�างก็มุ่ีจ่ดหมุ่ายเดียวกันิคู่ือ การนิำาที่รัพัยากรชีีวภาพัในิชี่มุ่ชีนิมุ่าใชี�ให�เกิดปีระโยชีนิ์ สำร�าง ฐานิเศรษฐกิจชีีวภาพัอันิเข�มุ่แข็งให�เกิดขึ�นิในิชี่มุ่ชีนิ กว�าจะมุ่าถึึงเสำ�นิที่างคู่วามุ่สำำาเร็จในิวันินิี� จ่ดเริมุ่� ต�นิของแต�ละ ชี่ มุ่ ชีนิ ที่รั พั ยากรชีี ว ภาพัอั นิ โดดเด� นิ คู่ื อ อะไร จ่ ด ขาย และคู่วามุ่โดดเด�นิของสำินิคู่�า มุ่ีการปีรับตัวอย�างไรเพัื�อให�เข�า กั บ สำถึานิการณ์์ ปี ั จ จ่ บ ั นิ ตลาดออนิไลนิ์ สำ ำ า คู่ั ญ่ แคู่� ไ หนิ ที่ั � ง 3 ชี่มุ่ชีนิต�นิแบบพัร�อมุ่ถึ�ายที่อดเพัื�อเปี็นิแนิวที่างให�กับชี่มุ่ชีนิ ร่�นิต�อๆไปีได�นิาำ ไปีปีรับใชี�และพััฒนิา เพัื�อไปีสำ่�คู่วามุ่สำำาเร็จ BEDO MAGAZINE : 10
BEDO MAGAZINE : 11
วิ ส าหกิ จ ชุ ม ชนกลุ่ ม ทํ า สวนเพื่ อ การผลิ ต และแปรรู ป ผลผลิตเกษตร ต.นํ้าดิบ อ.ป่ าซาง จ.ลําพู น ก�อตัง� ขึนิ� ในิปีี 2550 จากการรวมุ่ตัวกันิของเกษตรกรสำวนิลำาไย จำานิวนิ 36 คู่นิ โดยมุ่ีสำมุ่าชีิกในิกล่�มุ่เสำนิอให�มุ่ีการผลิตนิำ�าผึ�ง จากดอกลำาไย ภายใต�แบรนิด์ “แสำงผึ�ง” เพัื�อเพัิ�มุ่รายได�และ สำนิับสำนิ่นิให�เกิดการใชี�แรงงานิจากคู่นิในิชี่มุ่ชีนิ จ่ดขายและคู่วามุ่โดดเด�นิ : นิำ�าผึ�งปี่าแที่�ๆ จากดอกลำาไย ซึ่ึง� เปี็นิเอกลักษณ์์ของจังหวัดลำาพั่นิ ด�วยสำภาพัภ่มุ่อิ ากาศที่ีเ� อือ� ให� ดอกลำาไยโดดเด�นิมุ่ีคู่ณ์ ่ ภาพัดีที่สำ�ี ด่ ให�รสำชีาติหอมุ่หวานิกลมุ่กล�อมุ่ โดยใชี�ภมุ่่ ปีิ ญ่ ั ญ่าชีาวบ�านิในิการเลีย� งผึง� และอาศัยผึง� ชี�วยผสำมุ่เกษร และยังมุ่ีการแปีรร่ปีลำาไยให�กลายเปี็นิผลิตภัณ์ฑ์์ที่ห�ี ลากหลาย เชี�นิ นิำา� ผึง� ดอกไมุ่�ปีา่ รวงผึง� สำดจากดอกลำาไย เคู่รือ� งดืมุ่� นิำา� ผึง� ผสำมุ่มุ่ะนิาว สำบ่�เหลวผสำมุ่นิำ�าผึ�ง สำบ่�ก�อนิผสำมุ่นิำา� ผึ�งและแตงกวา การตลาด: สำินิคู่�าแบรนิด์ แสำงผึ�ง เนิ�นิการขายสำินิคู่�าด�วย ตัวเองโดยจำาหนิ�ายอย่ที่� ก�ี ล่มุ่� วิสำาหกิจฯเปี็นิหลัก สำินิคู่�าเปี็นิที่ีร� จ�่ กั อย�างแพัร�หลายในิจังหวัดลำาพั่นิ และจังหวัดใกล�เคู่ียง ด�วยคู่่ณ์ภาพั ที่ี�ดีของสำินิคู่�าจนิได�รับการวางจำาหนิ�ายอย่�ในิ คู่ิงสำ์ พัาวเวอร์ แต�เมุ่ื�อต�องมุ่าเจอกับวิกฤตการณ์์โคู่วิด ที่ำาให�ยอดขายลดลงที่ั�ง ชี�องที่างออฟืไลนิ์ และออนิไลนิ์ ที่ี�ที่่กสำินิคู่�าต�องหำ�าหั�นิกันิด�วย เรื�องของราคู่า ที่ำาให�แบรนิด์ แสำงผึ�ง ต�องปีรับกลย่ที่ธ์์ใหมุ่�ด�วย
การเปีิดเปี็นิร�านิอาหาร ผึ�งกะแฟื พัิกัดหนิ�าโรงพัยาบาลลำาพั่นิ บริการขายอาหารและเคู่รื�องดื�มุ่ โดยมุ่ีเมุ่นิ่นิำ�าลำาไยและนิำ�าผึ�ง ผสำมุ่มุ่ะนิาวเปี็นิตัวเด�นิ เนิ�นิการขายปีลีกด�วยการวางขายสำินิคู่�าต�างๆ เพัื�อเปี็นิการระบายสำินิคู่�าและสำร�างรายได�ให�อย�างนิ�าพัอใจ สำ�วนิ ชี�องที่างออนิไลนิ์ยงั คู่งติดตามุ่กันิได�ที่เ�ี พัจเฟืชีบ่คู่� นิำา� ผึง� ตราแสำงผึง� และแพัลตฟือร์ มุ่ ใหมุ่� ที่ ี � ก ำ า ลั ง จะเกิ ด ขึ � นิ เร็ ว ๆนิี � คู่ ื อ Tiktok ที่ี�ที่างที่ีมุ่งานิคู่นิร่�นิใหมุ่�ของกล่�มุ่วิสำาหกิจฯกำาลังระดมุ่คู่วามุ่คู่ิด สำร�างสำรรคู่์ สำร�างสำาระให�คู่นิได�รับที่ั�งคู่วามุ่ร่�และคู่วามุ่บันิเที่ิง คู่วบคู่่�ไปีกับการขายสำินิคู่�า
วิสาหกิจชุมชนตาลโตนด โหนด นา เล ต.ท่าหิน อ.สทิงพระ จ.สงขลา วิถึีชีีวิตชี่มุ่ชีนิที่ี�ผ่กพัันิกับการปีล่กต�นิตาลโตนิด การที่ำานิา และการปีระมุ่งตามุ่แบบฉบับชีาวเลมุ่าจากร่�นิสำ่�ร่�นิ แต�มุ่าถึึง ย่คู่หนิึ�งที่ี�ที่รัพัยากรที่างที่ะเลในิที่ะเลสำาบสำงขลาลดนิ�อยลง การที่ำานิาก็ใชี�ต�นิที่่นิสำ่ง และราคู่าตาลโตนิดตกตำา� ผ่�คู่นิที่ิ�งพัื�นิที่ี� มุ่่�งหนิ�าไปีหาอาชีีพัในิเมุ่ือง แต�เมุ่ือ� คู่นิในิชี่มุ่ชีนิเปีลีย� นิแนิวคู่ิดให มุ่� ว�าที่ำาอย�างไรถึึงจะสำามุ่ารถึแปีรร่ปีตาลโตนิดได�แบบคู่รบวงจร ในิสำ�วนิของการที่ำานิามุ่ีการฟืื�นิเรื�องพัันิธ์่์ข�าวพัื�นิบ�านิและการ ใชี�ปี่�ยชีีวภาพัเพัื�อให�ได�ผลผลิตที่ี�ดีขึ�นิ พัร�อมุ่กับอนิ่รักษ์พัันิธ์่์สำัตว์ นิำ�าที่างที่ะเล วิถึีดีมุ่ีสำ่ขก็หวนิกลับคู่ืนิสำ่�ชี่มุ่ชีนิอีกคู่รั�ง
การตลาด : สำินิคู่�าของวิสำาหกิจชี่มุ่ชีนิตาลโตนิด โหนิด นิา เล เนิ�นิการตลาดแบบปีากต�อปีาก ใชี�ดีแล�วบอกต�อ มุ่ีฐานิล่กคู่�า เปี็นิล่กคู่�าปีระจำาจำานิวนิมุ่าก ซึ่ึ�งใชี�สำินิคู่�าแล�วร่�สำึกถึึงผลลัพัธ์์ที่ี�ดี จนิเกิดการซึ่ือ� ซึ่ำา� ที่ัง� ล่กคู่�าในิจังหวัดสำงขลาและจังหวัดใกล�เคู่ียงต�าง ก็รจ�่ กั สำินิคู่�าของโหนิด นิา เล เปี็นิอย�างดี โดยมุ่ีชีอ� งที่างการจำาหนิ�าย อย่ที่� ก�ี ล่มุ่� วิสำาหกิจฯ ไปีรษณ์ียไ์ ที่ย สำงขลาสำเตชีันิ� ร�านิฟื้าใสำแกลอรี� และเวปีไซึ่ต์รา� นิฟืาร์มุ่สำ่ขของ AIS สำ�วนิชี�องที่างการจำาหนิ�ายออนิไลนิ์ กำาลังจะเริ�มุ่ต�นิ เนิื�องด�วยสำมุ่าชีิกกล่�มุ่สำ�วนิใหญ่�เปี็นิผ่�สำ่งอาย่ ซึ่ึ�งไมุ่�ถึนิัดในิเรื�องของเที่คู่โนิโลยี แต�ก็พัร�อมุ่ที่ี�จะเรียนิร่�และ ปีรับตัว เปีิดรับโลกออนิไลนิ์ให�เข�ามุ่ามุ่ีบที่บาที่ในิการขายสำินิคู่�า
จ่ดขายและคู่วามุ่โดดเด�นิ : ตาลโตนิดถึ่กนิำาไปีแปีรร่ปี เปี็นินิำา� ตาลโตนิด สำร�างเอกลักษณ์์ที่แ�ี ตกต�างจากนิำา� ตาลที่ัว� ไปีตามุ่ ที่�องตลาด เปี็นินิำ�าตาลที่ี�ให�คู่วามุ่หวานินิ�อยกว�าแต�ให�คู่วามุ่หอมุ่ มุ่ากกว�านิำ�าตาลที่ราย กำาลังเปี็นิที่ี�นิิยมุ่ในิหมุ่่�คู่นิรักสำ่ขภาพั และ ที่ี�สำำาคู่ัญ่นิำ�าตาลจากตาลโตนิดสำามุ่ารถึสำร�างมุ่่ลคู่�าเพัิ�มุ่ได�ถึึง กิโลกรัมุ่ละ 200-300 บาที่ เนิื�อสำ่กสำีเหลืองของตาลโตนิดยังพับ สำารสำำาคู่ัญ่ที่ี�มุ่ีฤที่ธ์ิ�ในิการยับยั�งแบคู่ที่ีเรียที่ี�ที่ำาให�เกิดผิวอักเสำบ จึงเกิดเปี็นิแนิวคู่ิดในิการแปีรร่ปีตาลโตนิดให�เปี็นิ สำบ่�ตาลโตนิด และผลิตภัณ์ฑ์์ที่ไ�ี ด�จากการที่ำานิาและการปีระมุ่ง เปี็นิสำบ่นิ� า�ำ นิมุ่ข�าว และสำบ่�สำาหร�าย คู่รบที่ั�ง 3 วิถึี โหนิด นิา เล BEDO MAGAZINE : 12
BEDO MAGAZINE : 13
INTERVIEW TEXT : วิจิตรา ศิริเธียรไชย PHOTO : ปวีณ สมบูรณ์
สุวรรณา เตียรถ์สวุ รรณ กับบทบาทใหม่ผูอ้ าํ นวยการ สพภ.
ชี วิตวัยเกษียณที่คนส่วนใหญ่เข้าใจคือการได้พักผ่อนอยู ่บ้าน ใช้ชีวิตเรียบง่าย ดูหนัง ฟั งเพลง ปลูกต้นไม้ มี ความสุ ขไปตามวั ย แต่ ชีวิตหลั งเกษี ยณของคุ ณสุวรรณา เตี ยรถ์สุวรรณ ที่ ลาตํ าแหน่ งสุดท้ ายจากการ เป็ น ผู ้ ต รวจราชการกระทรวงทรั พ ยากรธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ ม กลั บ รู้ สึ ก สนุ ก กั บ ชี วิ ต การทํ า งาน รู้สึกถึงคุณค่าและการทําประโยชน์เพื่อส่วนรวม จึงรับบทบาทใหม่ในตําแหน่งผู ้อํานวยการสํานักงานพัฒนา เศรษฐกิจจากฐานชี วภาพ (สพภ.) หรือที่รู้จักกันดีในชื่ อของ BEDO (เบโด้) ด้้วยตลอด้ชีีวติ การทำำางานทำีค� ลุกคลีอย่ก� บั เร่อ� งของสิ่ิง� แวด้ล้อม จึึงต้องประยุกต์ความร่้และประสิ่บการณ์์เพื่่�อทำำาหน้าทำี�เป็นผู้่้นำา ในองค์กรทำีม� กี ารด้่แลเร่อ� งทำรัพื่ยากรธรรมชีาติอย�าง สิ่พื่ภ. ด้้วย พื่ลังในการทำำางานทำี�เรียกว�ามีเกินร้อย มุ�งมั�น ตั�งใจึทำี�จึะเรียนร่้ และพื่ร้อมพื่ัฒนาทำั�งตนเอง และบุคลากรในองค์กร เพื่่�อสิ่ร้าง ประโยชีน์สิ่ง่ สิุ่ด้ให้เกิด้ขึน� กับประชีาชีน โด้ยเฉพื่าะชีุมชีนทำีเ� กีย� วข้อง กับสิ่ายงานโด้ยตรง ภายใต้นโยบาย ทำสิ่.ยกกำาลังเอ็กซ์์ และปี 2565 ของกระทำรวงทำรัพื่ยากรธรรมชีาติและสิ่ิ�งแวด้ล้อม ทำี�กำาหนด้ให้ เป็นปีแห�งการปรับตัวและพื่่น� ฟู่ การขับเคล่อ� นเศรษฐกิจึชีีวภาพื่ด้้วยนโยบาย BCG เป็นอย�างไร การสิ่ร้างประโยชีน์จึากฐานข้อม่ลความหลากหลายทำางชีีวภาพื่ การสิ่ร้างแบรนด้์ สิ่พื่ภ. ให้เป็นทำีร� จึ้่ กั เป็นอย�างไร พื่ร้อมทำำาความร่จึ้ กั กับผู้่้อำานวยการทำ�านใหม�ของ สิ่พื่ภ. ทำี�มีทำั�งรอยยิ�ม ความสิ่ด้ใสิ่ ทำ�าทำีกระฉับกระเฉง ทำีล� บภาพื่ของคนวัยเกษียณ์ไปได้้อย�างสิ่ิน� เชีิง
นโยบายสําคัญของ สพภ. ในปี 2565 สิ่อด้คล้องกับนโยบายกระทำรวงทำรัพื่ยากรธรรมชีาติและ สิ่ิ�งแวด้ล้อม ทำสิ่.ยกกำาลังเอ็กซ์์ ซ์ึ�งหมายถึึงการทำำางานแบบ อินฟูินิตี� ทำำาให้สิุ่ด้แรงแบบไร้ขีด้จึำากัด้ เพื่่�อตอบสิ่นองตาม ความต้องการของประชีาชีน ปรับตัวจึากพื่ิษ โควิด้-19 ทำัง� เร่อ� ง การงาน อาชีีพื่ ปรับร่ปแบบการทำำางานใหม� ต้องปรับการทำำางาน ให้มีประสิ่ิทำธิภาพื่มากยิ�งขึ�น บุคลากรต้องเก�งขึ�น ต้องทำำางาน รับใชี้ประชีาชีน ให้ประชีาชีนเป็นศ่นย์กลาง และมีการฟู้�นฟู่ สิ่มรรถึนะการทำำางาน ฟู้น� ฟู่ทำรัพื่ยากรธรรมชีาติและสิ่ิง� แวด้ล้อม และฟู้น� ฟู่ชีมุ ชีนให้เข้มแข็ง BEDO MAGAZINE : 14
ชี�วง 2 ปีทำี�ป่านมา เกิด้วิกฤตโควิด้-19 ประเทำศล็อคด้าวน์ คนไม�ได้้ทำ�องเทำี�ยว ธรรมชีาติมีโอกาสิ่พื่ักยาว ความสิ่มบ่รณ์์ของ ทำรัพื่ยากรธรรมชีาติเพื่ิ�มขึ�นแต�ประชีาชีนเด้่อด้ร้อนเพื่ราะขาด้ รายได้้ กระทำรวงทำรัพื่ยากรธรรมชีาติและสิ่ิง� แวด้ล้อมรับนโยบาย จึากรัฐบาล เพื่่�อแก้ไขปัญหาของประชีาชีน สิ่พื่ภ.เป็นหน�วยงาน ในสิ่ังกัด้กระทำรวงฯ จึึงรับนโยบาย ให้สิ่อด้คล้องกับบทำบาทำ ขององค์กร ค่อการอนุรักษ์และใชี้ประโยชีน์จึากทำรัพื่ยากร ธรรมชีาติให้ยั�งย่น เพื่่�อให้เกิด้เศรษฐกิจึฐานรากทำี�เข้มแข็ง และสิ่ังคมมีสิุ่ข ในสิ่�วนของ สิ่พื่ภ. งานเราก็ตรงในเร่�องของ การใชี้ประโยชีน์และการพื่ัฒนาอาชีีพื่ การปรับ การแปรร่ป วัตถึุด้ิบต�างๆ ให้กลายเป็นผู้ลิตภัณ์ฑ์์ และทำำาอย�างไรให้สิ่ินค้า ขายได้้ ทำำาให้ประชีาชีนมีรายได้้ ยกตัวอย�างเชี�น นำา� ตรีผู้ลา เป็นนำา� สิ่มุนไพื่รทำี�ทำำามาจึากมะขามป้อม สิ่มอพื่ิเภก และสิ่มอไทำย เป็นตำารับสิ่มุนไพื่รทำี� สิ่พื่ภ. ชี�วยสิ่นับสิ่นุนในการพื่ัฒนาผู้ลิตภัณ์ฑ์์ โด้ยมี ร ้ า นฟู้ า ใสิ่ แกลอรี � ชี� ว ยเป็ น ชี� อ งทำางในการจึำ า หน� า ย ในขณ์ะเด้ียวกันประชีาชีนก็มีการปรับตัว มีล่กหลานรุ�นใหม�ๆ มาชี�วยด้่เร่�องการขายสิ่ินค้าทำั�งชี�องทำางออฟูไลน์ และออนไลน์ ทำำาให้ผู้่้ประกอบการมีรายได้้เพื่ิ�มขึ�น ปี 2563-2564 เป็นปีทำี� มีการเปลีย� นแปลงในด้้านการซ์่อ� ขายออนไลน์ ผู้่บ้ ริโภคปรับตัวและ เปลี�ยนแปลงพื่ฤติกรรม หันมาซ์่�อของออนไลน์กันมากขึ�น ผู้่้ขาย ก็ปรับตัว ซ์ึง� สิ่พื่ภ. เองก็ปรับตัวด้้วยเชี�นกัน เราต้องใชี้เทำคโนโลยี ด้ิจึติ อลเข้ามารองรับการทำำางาน สิ่นับสิ่นุนการทำำางานทำุกกิจึกรรม ทำั � ง การเข้ า พื่บชีุ ม ชีน การติ ด้ ตามความก้ า วหน้ า ของงาน เชี�น งานธนาคารความหลากหลายทำางชีีวภาพื่ การผู้ลิตสิ่ินค้า ในชีุมชีน มีการประชีุมออนไลน์มากขึ�น ซ์ึ�งเป็นการเปลี�ยน ร่ปแบบในการทำำางาน BEDO MAGAZINE : 15
บ่รณ์าการเชี�นเด้ียวกัน โด้ยใชี้ Model BCG เป็นกลไกขับเคล่อ� น แต�เพื่ิ�งเป็นการเริ�มต้น พื่อถึึงสิ่ิ�นปีจึะมาถึอด้บทำเรียนกันว�าเป็น อย�างไร แต�ละทำี�มีจึุด้อ�อน จึุด้แข็งอย�างไร สิ่พื่ภ.จึะมีแนวทำาง การทำำางานทำีร� วด้เร็วขึน� โด้ยไม�ตอ้ งทำด้ลอง ทำำาให้มแี นวทำางในการ ทำำางานไปสิ่่เ� ป้าหมายได้้เร็วขึน�
“ บทบาท สพภ. คือการอนุรกั ษ์และใช้ประโยชน์ จากทรัพยากรธรรมชาติให้ยง่ั ยืน เพื่อให้เกิด เศรษฐกิจฐานรากที่เข้มแข็งและสังคมมีสขุ ” การขับเคลือ่ นเศรษฐกิจชี วภาพ (BCG) ในบริบทของ สพภ. เป็นเร่อ� งทำีพื่� ด้่ กันมาตัง� แต�ปี 2564 เน่อ� งจึากรัฐบาลประกาศ BCG โมเด้ลเป็นวาระแห�งชีาติ B มาจึาก BioEconomy การใชี้ฐาน ทำรั พื่ ยากรเป็ น ตั ว ขั บ เคล่ � อ นในการทำำ า ให้ เ ศรษฐกิ จึ ด้ี ข ึ � น ซ์ึ�งตรงกับงานของสิ่พื่ภ. C ค่อ Circular Economy การใชี้ วัตถึุด้บิ ให้คมุ้ ค�ามากทำีสิ่� ดุ้ และ G ค่อ Green Economy การเพื่ิม� พื่่�นทำี�สิ่ีเขียวและการผู้ลิตทำี�เป็นมิตรต�อสิ่ิ�งแวด้ล้อม การลด้ก๊าซ์ เร่อนกระจึก ลด้โลกร้อน คำาว�า BCG สิ่ามารถึชี�วยในการขับเคล่อ� น อย�างไร สิ่มมุตเิ ราผู้ลิตผู้้าคราม ตัว B ฐานมาจึากการใชี้ทำรัพื่ยากร ธรรมชีาติ การนำาฝ้้ายมาทำอเป็นผู้้าและใชี้ครามธรรมชีาติมาเป็นตัว ย้อมผู้้า ตัว C การใชี้ซ์า�ำ อย�างไร หม้อครามมีการใชี้ซ์า�ำ อย่แ� ล้ว และ หากมีเศษผู้้าเรายังนำาไปทำำาผู้้าเชี็ด้หน้า ทำำากระเป๋าสิ่ตางค์ใบเล็กๆ เรียกว�าใชี้ ผู้้าให้คุ ้มค�าทำี� สิุ่ด้จึนไม�เหล่อทำิ�ง เหล่อผู้้าชีิ�นเล็ก นิด้เด้ียวก็ยังนำามาห�อทำำาเป็นกระดุ้มได้้อีก ตัว G การเพื่ิ�มพื่่�นทำี� สิ่ีเขียว ตัด้ต้นไม้มาใชี้ก็ต้องปล่กเพื่ิ�มเพื่่�อทำด้แทำน การด้่แล การผู้ลิตทำี�เป็นมิตรต�อสิ่ิ�งแวด้ล้อม ได้้แก� การใชี้สิ่ีธรรมชีาติ ลด้การใชี้สิ่ารเคมี การบำาบัด้นำา� เสิ่ียและลด้ขยะทำีจึ� ะเกิด้ขึน� การสร้างแบรนด์ สพภ. ให้เป็นที่รูจ้ กั สิ่พื่ภ. หร่อเบโด้้เราเป็นองค์กรเล็ก มีงบประมาณ์ไม�มาก และ ชี่�อสิ่ำานักงานพื่ัฒนาเศรษฐกิจึจึากฐานชีีวภาพื่ (องค์การมหาชีน) เป็นชี่�อยากทำี�คนจึะเข้าใจึ เพื่ราะฉะนั�นเรามักเรียกตัวเองว�าเบโด้้ ซ์ึง� ชีาวบ้านก็คนุ้ เคย แต�อาจึอย่ใ� นวงจึำากัด้ เราจึะทำำาอย�างไรให้ชีอ�่ ของเบโด้้เป็นร่้จึักในวงกว้าง ต้องมีการพื่่ด้ซ์ำ�าๆ ให้เป็นวงกว้าง ทำั�งในและต�างประเทำศ ให้เป็นทำี�ร่้จึักมากขึ�น ไม�ใชี�แค�ให้จึำาได้้ แต�ให้ร่้บทำบาทำของเบโด้้ด้้วย การสร้างประโยชน์จากฐานข้อมูล ความหลากหลายทางชี วภาพ งานของ สิ่พื่ภ. เร่�องแรกค่อสิ่ร้างความเข้มแข็งให้กับชีุมชีน เร่�องทำี�สิ่องค่อการจึัด้ทำำาฐานข้อม่ล นวัตกรรมและภ่มิปัญญา ทำ้องถึิน� ฐานข้อม่ลมีไว้สิ่าำ หรับรวบรวมรายการทำรัพื่ยากรชีีวภาพื่ พื่่ชี สิ่ัตว์ จึุลินทำรีย์ เห็ด้ รา ฯลฯ โด้ยเฉพื่าะในระด้ับชีุมชีนทำี�มี ทำรัพื่ยากรชีีวภาพื่ ชีุมชีนมีของด้ีอะไรบ้าง ประชีาชีนทำัว� ไปเข้าถึึง ความร่้นวัตกรรมใหม�ๆเพื่่�อนำาไปต�อยอด้ได้้ คนทำี�เข้ามาด้่ข้อม่ล BEDO MAGAZINE : 16
เป้าหมายระยะยาว แผู้น BCG กับฐานเร่อ� ง BioEconomy เป็นฐานงานของเราอย่แ� ล้ว ถึ้าเราทำำาแบบนีไ� ด้้ด้ขี น�ึ ในแต�ละภ่มภิ าค สิ่�วนตัวคิด้ว�าสิ่ิง� ทำีจึ� ะจึ่งใจึให้ชีมุ ชีนอ่น� ๆหันมาสิ่นใจึค่อเร่อ� งรายได้้ ถึ้าชีาวบ้านมีความเป็นอย่�ทำี�ด้ีขึ�น รายได้้มากขึ�น ชีุมชีนอ่�นๆ ก็จึะให้ความสิ่นใจึอยากจึะทำำาตาม และสิ่�งเสิ่ริมให้ชีมุ ชีนแบ�งปัน รายได้้มาอนุรกั ษ์ฐานทำรัพื่ยากรชีีวภาพื่ในพื่่น� ทำี�
ในเวปไซ์ต์ หร่อไลน์ BEDO THAILAND จึะได้้รบั ความร่เ้ พื่่อ� เป็น ชี�องทำางในการทำำาประโยชีน์ หร่อขยายเป็นธุรกิจึต�อไปได้้
เป้าหมายในการทํางาน เป้าหมายระยะสิ่ั�น ปีนี�เราอยากมีพื่่�นทำี�ในการบ่รณ์าการ ทำี�ครบถึ้วนงานทำั�ง 3 ด้้าน 1) งานเสิ่ริมศักยภาพื่ของชีุมชีน 2) การจึัด้ทำำาฐานข้อม่ลบัญชีีรายการทำรัพื่ยากรชีีวภาพื่ การจึด้ สิ่ิทำธิบตั ร 3) สิ่ร้างการมีสิ่ว� นร�วมของประชีาชีน ในแต�ละชีุมชีน อาจึจึะมี ค วามโด้ด้เด้� น แตกต� า งกั น ออกไป แต� เราอยากมี พื่่�นทำี�หนึ�งทำี�มีทำั�งชีุมชีนเข้มแข็ง มีการแปรร่ปเป็นผู้ลิตภัณ์ฑ์์ มีธนาคารพื่ันธุไ์ ม้การทำ�องเทำีย� วชีีวภาพื่ และการเพื่ิม� พื่่น� ทำีสิ่� เี ขียว ในปี 2565 เม่ � อบ่ ร ณ์าการในการทำำ างานแล้ ว คาด้หวั ง ว� า มี พื่่�นทำี�ต้นแบบ ในแต�ละภ่มิภาคอาจึจึะมีพื่่�นทำี�แบบนี�สิ่ักหนึ�งหร่อ สิ่องแห�งเพื่่อ� ให้พื่น�่ ทำีใ� กล้เคียงเข้ามาศึกษาด้่งานและได้้เรียนร่้ ตอนนีเ� ราคัด้เล่อกพื่่น� ทำีบ� ร่ ณ์าการแล้ว 5 แห�ง ได้้แก� กาญจึนบุรี สิุ่พื่รรณ์บุรี สิ่กลนคร เลย และเชีียงใหม� มอบหมายผู้่บ้ ริหารของ สิ่พื่ภ. กระจึายเป็นเจึ้าภาพื่แต�ละพื่่น� ทำี� และนอกจึากนีย� งั มีพื่น�่ ทำี� สิ่งวนชีีวมณ์ฑ์ลของประเทำศไทำย ซ์ึง� มีอย่ด้� ว้ ยกัน 5 พื่่น� ทำี� เป็นพื่่น� ทำี�
เป้าหมายในการเข้ารับตําแหน่งผู อ้ าํ นวยการ สพภ. จึริงๆ ในวัยเกษียณ์ควรจึะต้องพื่ักจึากการทำำางานแล้ว แต� ยังร่้สิ่ึกสิ่นุกและทำ้าทำายตนเองให้ทำาำ งานต�ออีกสิ่ักพื่ัก เร่�องของ ทำรัพื่ยากรชีีวภาพื่เป็นเร่อ� งใหม�สิ่าำ หรับเรา ต้องเรียนร่จึ้ ากทำีมงาน เป้าหมายค่ออยากทำำางานให้เป็นประโยชีน์ต�อสิ่�วนรวม งานของ สิ่พื่ภ. เป็นงานทำีเ� ข้าถึึงชีุมชีน และประชีาชีนโด้ยตรง ทำำาให้งานของ องค์กรเราเป็นประโยชีน์ตอ� สิ่ว� นรวมอย�างยิง� การสิ่รา้ งเคร่อข�ายการทำำางาน เร่อ� งของการประชีาสิ่ัมพื่ันธ์ เพื่่อ� ให้คนอ่น� ร่จึ้ กั สิ่พื่ภ. มากขึน� เพื่ราะ สิ่พื่ภ. ไม�สิ่ามารถึทำำางานได้้เพื่ียงหน�วยเด้ียว ข้อด้ีทำ�ี สิ่พื่ภ. อย่ภ� ายใต้ กระทำรวงทำรัพื่ยากรธรรมชีาติและสิ่ิง� แวด้ล้อม เรียกว�าเป็นโอกาสิ่ ทำี�ด้ีเพื่ราะทำำาให้เชี่�อมโยงการทำำางานกับหน�วยงานอ่�นในสิ่ังกัด้ กระทำรวงทำรัพื่ยากรธรรมชีาติและสิ่ิง� แวด้ล้อมได้้งา� ยและร�วมม่อ กันทำำางานได้้เข้มแข็งมากขึน� ไลฟ์ สไตล์การทํางาน เป็ น คนพื่่ ด้ จึาตรงไปตรงมา มี ค วามละเอี ย ด้รอบคอบ ทำำางานรวด้เร็ว กระฉับกระเฉง ตัด้สิ่ินใจึเร็วแต�อย่�บนพื่่�นฐาน ของข้อม่ลทำีถึ� ก่ ต้อง เป็นคนทำีทำ� าำ งานเกินร้อย ทำำางานเต็มทำี� มีความมุง� มัน� ในการทำำางานอย�างมาก แต�ก็รักษาสิ่มดุ้ลระหว�างการทำำางาน กับการพื่ักผู้�อน อย่ก� บั ครอบครัว ทำ�องเทำีย� วและทำานอาหารอร�อยๆ ด้้วยกัน ด้่หนัง ซ์ีรีย์เกาหลี ฟูุตบอล มีทำีมลิเวอร์พื่่ลในด้วงใจึ ในการทำำางานอยากให้ทำีมงานมีความรักในงาน บุคคลในองค์กร ภ่มิใจึในงานของเบโด้้ เพื่ราะว�าเราทำำาแล้วถึึงประชีาชีนโด้ยตรง จึะพื่่ด้กับน้องๆอย่�เสิ่มอว�าเราต้องมุ�งมั�นในการทำำางาน มีความ โปร�งใสิ่ ตรวจึสิ่อบได้้ ต้องมีธรรมาภิบาลในการทำำางาน เรา เป็นผู้่้นำาองค์กรต้องมีความชีัด้เจึนในการนำา มีเป้าหมายทำี� จึะนำาและมุง� สิ่่ผู้� ลสิ่ำาเร็จึร�วมกัน “เพื่่อ� สิ่ร้างความมัน� คงทำางฐานทำ รัพื่ยากรสิ่่�ความมั�งคั�งของชีุมชีนและความสิุ่ขให้คนไทำย” BEDO MAGAZINE : 17
COMMUNITY BIOBANK TEXT : ดร.นํ้าผึ้ง วงษ์วานิช
ธนาคารกล้วยไม้บ้านปงไคร้ ธนาคารพืชตระกูลขิง ข่า ว่านและสมุนไพรบ้านกื้ดช้าง ตลอด 4 ปี ที่ผ่านมา การดําเนินงานโครงการธนาคารความหลากหลายทางชี วภาพระดับชุ มชนถือได้ว่ามี ความสําเร็จเป็นที่น่าพึงพอใจ สพภ. ได้มีส่วนเสริมสร้างและพัฒนาศักยภาพด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรชี วภาพ และภูมิปัญญาท้องถิ่นให้กับชุมชน “ธนาคารกล้้วยไม้้บ้า้ นปงไคร้” คือ น่ง� ในความ้ภาคภูม้ใิ จของการขับ้เคล้ือ� นธนาคารความ้ ล้าก ล้ายทางชีีวภาพระดัับ้ชีุม้ชีนทีเ� กิดัข่น� จากความ้ร่วม้ม้ือร่วม้ใจของวิ า กิจชีุม้ชีนกลุ้ม้่ เพาะเล้ีย� งฟ้้ามุ้ย่ บ้้านปงไคร้ อำาเภอแม้่รม้ิ จัง วัดัเชีียงใ ม้่ ทีเ� ริม้� จากชีุม้ชีนม้ีใจรักษ์์แล้ะ เ น็ ความ้ าำ คัญของการอนุรกั ษ์์กล้้วยไม้้ฟ้า้ มุ้ย่ ซึ่่ง� เป็นกล้้วยไม้้ประจำาถิ่ิน� จ่งเรียนรูแ้ ล้ะบ้ริ ารจัดัการจนกล้ายเป็น มู้บ้่ า้ นอนุรกั ษ์์กล้้วยไม้้ฟ้า้ มุ้ย่ ท้องถิ่ิน� บ้้านปงไคร้ จากนัน� เกิดัการต่่อยอดัแล้ะขยายผล้ กู่ าร าำ รวจความ้ ล้าก ล้ายของกล้้วยไม้้ทง�ั ในพืน� ทีป� า่ ชีุม้ชีนแล้ะทีม้� อี ยูต่่ าม้บ้้าน นอกจากฟ้้ามุ้ย่ แล้้วจ่งพบ้ว่าบ้้านปงไคร้ม้กี ล้้วยไม้้อกี ถิ่่ง 59 ชีนิดั เชี่น เอือ� งคำา เอือ� งข้าวต่อก เอือ� ง าย าม้ ี แผ่นดัินเย็น ว่าน วั ครู ฯล้ฯ
ชีุม้ชีนร่วม้กันล้งทะเบ้ียนต่้นพันธุ์กล้้วยไม้้ไว้จำานวนกว่า 200 ม้ายเล้ข พร้อม้กับ้จัดัเก็บ้ข้อมู้ล้ไว้ในรูปแบ้บ้ทะเบ้ียนพันธุกรรม้ กล้้ ว ยไม้้ ข องชีุ ม้ ชีน แล้ะนำ า กล้้ ว ยไม้้ ท ี � ร ่ ว ง ล้่ น ม้าอนุ บ้ าล้ ใ ร้ อดัชีีวต่ิ แล้ะดัูแล้รักษ์าไว้ในธนาคาร เพือ� ใ ก้ ล้้วยไม้้เ ล้่านัน� ไม้่ ูญ ายไปจากบ้้านปงไคร้ ธนาคารกล้้วยไม้้บ้้านปกไคร้ ม้ี กล้้วยไม้้จำานวน 52 ชีนิดั ที�พร้อม้จะเป็นแม้่พันธุ์ ำา รับ้การ ขยายพันธุ์เพิ�ม้จำานวน เพื�อทำาใ ้เกิดัความ้ม้ั�นคงของ ายพันธุ์ กล้้วยไม้้ไดั้อย่างยัง� ยืนยิง� ข่น� แล้ะเป็นแ ล้่งเรียนรูดั้ า้ นการอนุรกั ษ์์ แล้ะใชี้ประโยชีน์กล้้วยไม้้อย่างม้ี ่วนร่วม้ใ ้กับ้นักท่องเที�ยว นักเรียน นักศึ่กษ์า แล้ะ น่วยงานต่่าง ๆ ที� นใจเข้าม้าศึ่กษ์าดัูงาน แล้ะเป็นแ ล้่งต่้นพันธุ์ ำา รับ้นักท่องเที�ยวในการนำากล้้วยไม้้ ไปปล้่อยคืน ปู่ า่ แล้ะต่ิดัประดัับ้ต่าม้ต่้นไม้้ใน มู้บ้่ า้ นใ ก้ บ้ั ชีุม้ชีน BEDO MAGAZINE : 18
BEDO MAGAZINE : 19
TRAVEL & NATURE
TEXT & PHOTO : วิจิตรา ศิริเธียรไชย
่ งชีวภาพ เดินป่าไผ่ เที ยวเชิ
ปางอุง๋ ไทรโยค
ที่น่ีได้รับฉายาว่าเป็ นปางอุ ๋ง แห่งไทรโยค ไม่ต้องเดินทางไกลไปถึงเมืองเหนือ สัมผัสกับบรรยากาศอ่างเก็บนํ้า ที่แสนเย็นสบาย มีกลิ่นอายความเป็ นธรรมชาติแบบสุดๆ ได้ท่ีหมู่บ้านสามัคคีธรรม ตําบลลุ่มสุ่ม อําเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุ รี ในอดีตผืนนํ้าที่เห็นเคยประสบปั ญหาความแห้งแล้ง เป็นผืนดินที่แตกระแหงมาก่อน เนื่องจากการ ตัดไม้ทําลายป่ าจนไม่สามารถกักเก็บนํ้าไว้ใช้ได้ แต่เมื่อได้รับการพัฒนาจากภาครัฐ ผู ้นําชุมชน และคนในชุมชน ร่วมแรงร่วมใจกันปลูกป่ า ใช้เวลาเพียงไม่นานจากเขาหัวโล้นก็กลับมามีความชุ่มชื่ น เขียวขจีอกี ครัง้ จนป่ าชุมชน บ้านสามัคคีธรรมได้รับการคัดเลือกให้รับรางวัลป่ าชุ มชนระดับภาค ประจําปี 2562 จากโครงการ “คนรักษ์ป่า ป่ ารักชุมชน” ในชี่วง ถิ่านการณ์โควิดัเชี่นนี�เชีื�อว่านักท่องเที�ยว ่วนใ ญ่ต่้องปรับ้แผน ันม้าท่องเที�ยวเชีิงชีีวภาพกันม้ากข่�น เพื�อเป็น การเว้นระยะ ่างแล้ะ ร้างภูม้ิคุ้ม้กันไปในต่ัว ปางอุ๋ง ไทรโยค น่าจะต่อบ้โจทย์ไดั้อย่างดัีทีเดัียว ไม้่ว่าจะม้าแบ้บ้ One Day Trip เที�ยวเชี้าจรดัเย็นแล้้วกล้ับ้บ้้าน รือถิ่้าเป็น ายแคม้ป์ป้�งม้ากางเต่้นท์นอนค้างคืน ฟ้้นไปกับ้บ้รรยากาศึดัีๆแบ้บ้นี�ไดั้ บ้อกเล้ยว่า อากาศึที�นี�ดัีต่ล้อดัทั�งปี โดัยเฉพาะในชี่วงฤดัู นาวรับ้รองไม้่แพ้ปางอุ๋ง แม้่ฮุ้่อง อนอย่างแน่นอน
“ธนาคารพืชตระกูลขิงข่า ว่าน และสมุนไพรท้องถิ่นตําบลกืด้ ช้าง” อีกหนึ่งความภาคภูมใิ จของธนาคารความหลายหลาย ทางชี วภาพในระดับชุมชนที่ สพภ. ได้มสี ว่ นร่วมในการนําศักยภาพและความพร้อมด้านการอนุรกั ษ์และใช้ประโยชน์พชื สมุ นไพรและภูมิปัญญาเพื่อสร้างอาชี พและรายได้ ของวิสาหกิจชุ มชนกลุ่มหมู่บ้านสมุ นไพรและการท่องเที่ยว บ้านเมืองกื้ด อําเภอแม่แตง จังหวัดเชี ยงใหม่ มาต่อยอดและขยายผลสู่การสํารวจ รวบรวม และจดบันทึกรายการ ทรัพยากรชี วภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องด้วยตัวของชุมชนเอง ทำาใ พ้ บ้ว่าในป่าชีุม้ชีน ว้ ยกุบ้� กับ้� ม้ีพชีื ต่ระกูล้ขิงข่าแล้ะ มุ้นไพร อยู่ถิ่่ง 124 ชีนิดั แล้ะในพื�นที�ชีุม้ชีนม้ีความ้ ล้าก ล้ายของ พืชี มุ้นไพรอยู่ถิ่่ง 420 ต่้น อีกทั�ง ชีุม้ชีนไดั้จัดัเก็บ้ข้อมู้ล้ไว้ ในรูปแบ้บ้ทะเบ้ียนพรรณไม้้ดัา้ นการอนุรกั ษ์์แล้ะใชี้ประโยชีน์พชีื มุ้นไพร พรรณไม้้แ ้งแล้ะพรรณไม้้ดัองจำานวนถิ่่ง 50 ต่ัวอย่าง พร้อม้กับ้คัดัเล้ือกพืชีต่ระกูล้ขิง ว่านแล้ะ มุ้นไพร 9 ชีนิดั คือ ปูเล้ย ข้าวม้ิ�น ัวระแอน ขิงแ ้ง ว่านชีักม้ดัลู้ก ม้้า าม้ต่๋อน ต่ีนฮุุ้ง้ ดัอย เรีย� ว อม้ แล้ะไผ่จดัื ม้าเพาะขยาย ปลู้กแล้ะดัูแล้รักษ์า ไว้ในธนาคาร มุ้นไพร ทีม้� กี ารบ้ริ ารจัดัการเข้าแล้ะออกของพืชี BEDO MAGAZINE : 20
มุ้นไพร เพื�อใ ้พืชีเ ล้่านั�นคงอยู่แล้ะชีุม้ชีน าม้ารถิ่เ ล้่านั�น ม้าใชี้ในการต่่อยอดัแล้ะพัฒนาเศึรษ์ฐกิจเชีิงอนุรกั ษ์์ใ ก้ บ้ั ชีุม้ชีนไดั้ ต่่อไป ทีผ� า่ นม้า ชีุม้ชีนจัดัแ ดังผล้งานใ ก้ บ้ั คณะศึ่กษ์าดัูงานอย่าง ต่่อเนื�อง แล้ะต่่อยอดั ู่การพัฒนาผล้ิต่ภัณฑ์์ เชี่น ผล้ิต่ภัณฑ์์ ชีาไผ่ จ ื ดั ที � ม้ ี ร ชีาต่ิ ท ี � ล้าก ล้าย โดัยไดั้ ร ั บ้ การ นั บ้ นุ น องค์ความ้รู้จากม้ าวิทยาล้ัยรัง ิต่ แล้ะไดั้รับ้การ นับ้ นุนจาก ำานักงานนวัต่กรรม้แ ่งชีาต่ิในการ ร้างโรงผล้ิต่ชีาไผ่จืดัใ ้ไดั้ ม้าต่รฐาน GMP พร้ อ ม้กั บ้ พั ฒ นาใ ้ ก ารผจญภั ย าไผ่ จ ื ดั เป็นอีก น่�งเ ้นทางของการท่องเที�ยวในชีุม้ชีนบ้้านเม้ืองกื�ดั BEDO MAGAZINE : 21
ไ ้ใช่้งานได้ ลาก ลาย ม้ค ามคงท่น ค้้มค่าค้้มราคา จนได้รับ การยอมรับ า่ เป็น นิ ค้าด้ นิ ค้าเด่นขึ้องช่้มช่นบ้าน ามัคค้ธุ์รรม และเ ไผ่ ยังนำามาอัดขึ้้�นรูปท่ำาเป็นขึ้้า ขึ้องเคร่�องใช่้อ่�นๆ ได้อ้ก เช่่น กรอบรูป ท่้�ใ ่ปากกา พ งก้ญ่แจ เป็นต้้น ำ า รั บ นั ก ท่่ อ งเท่้ � ย ท่้ � ต้ ้ อ งการเท่้ � ย แบบ ลาก ลาย ยังเปล้�ยนบรรยากา จากป่าไป ู่เม่องด้ ยการนั�งรถไฟิช่ม ิ จาก ถาน้ ังโพธุ์ิ� ผ่านถำ�ากระแซึ่ ัมผั กับ ิ ขึ้องเ ้นท่างรถไฟิ ายมรณ์ะ แ ะเช่็ ค อิ น เดิ น เล่ น ท่้ � ะพานขึ้้ า มแม่ น ำ � า แค ช่มพิพิธุ์ภัณ์ฑ์์ งครามโลกครั�งท่้� 2 ก่อนจะนั�งรถไฟิกลับมายัง ล้่ม ้่ม นอนเต้้นท่์นับดา ัมผั อากา เย็นในยามคำ�าค่น แค่น้� ก็เร้ยก ่าฟิ้ล กู้ด ท่้� ้ดแล้
และในช่วงเดือนมิถุนายนที่จะถึงนี้ เตรียมพบกับ ้า เพื่อให้ “ตลาดปั นรักษ์” ซึ่งจะจัดขึน้ ที่บริเวณอ่างเก็บนํ เป็นพื้นที่ท่ีชาวบ้านในชุ มชนได้นํ าสินค้าทางการเกษตร ่ ปลอดภัย ชนิดทีเรียกว่า ปลูกทานอย่างไร ปลูกขาย อย่างนัน้ และยังมีสินค้าชุ มชนอีกมากมายให้ช้อปปิ้ ง ท่ามกลางบรรยากาศสุดแสนจะธรรมชาติแห่งนี้
กิจกรรมขึ้องการท่่องเท่้�ย เช่ิงช่้ ภาพ นักท่่องเท่้�ย จะได้ เร้ยนรู้ถ้ง ิถ้ช่้มช่นขึ้องคนล้่ม ้่ม ด้ ยการเดินเท่้�ย ป่าช่้มช่น ซึ่้�งอยู่ไม่ไกลจากบริเ ณ์อ่างเก็บนำ�า ผ่นป่าแ ่งน้�เป็นพ่�นท่้�ป่า เบญ่จพันธุ์้์ท่้�ม้ค ามอ้ดม มบูรณ์์ ม้ไม้ ลักๆอย่างประดู่และ มะค่าโม่ง และม้แ ล่งนำา� ท่้ใ� ค้ ามช่้ม่ ฉำา� ต้ลอดท่ัง� ปี และเ น้ ท่าง ายน้ย� งั เป็นเ น้ ท่าง ายประ ต้ั ิ า ต้ร์ มัย งครามโลกครัง� ท่้� 2 เพราะเป็ น เ ้ น ท่างรถยนต้์ ขึ้ องท่ ารญ่้ � ป ้ ่ น เพ่ � อ ไปยั ง ช่้ ม ช่น บ้านบ้องต้้� มูบ่ า้ นช่ายแดนไท่ย-เม้ยนมาร์ การฟิ้น� ฟิูปา่ ช่้มช่นใ ้ กลับมาม้ค ามเขึ้้ย คร้�มขึ้้�นอ้กครั�งด้ ยการปลูกป่าไผ่ เพราะไผ่ เป็นไม้ท่ขึ้�้ น�้ ง่ายและช่่ ยกักเก็บนำา� ได้เป็นอย่างด้ อ้กท่ัง� ม้การ ร้าง ฝายช่ะลอนำ�ากระจายอยู่ท่ั� ท่ั�งผ่นป่า ไผ่ จ้งกลายเป็นพ่ช่เ ร ฐกิจท่้� ำาคัญ่ในการแปรรูปท่ำาเป็น “เฝ้อกไม้ไผ่” ผลิต้ภัณ์ฑ์์ช่้มช่นท่้� ร้างรายได้ ลักใ ้กับช่า บ้าน โดยเล่อกใช่้ไผ่น ล เพราะลำาต้้นไม่ม้ นาม ต้ัดและนำามาเ ลา ก่อนจะนำาไปอบกันมอดด้ ยกรรม ิธุ์้แบบภูมิปัญ่ญ่าช่า บ้าน ก่ อ นจะนำ า ไป านมั ด ต้ิ ด กั บ เช่่ อ กจนได้ เ ป็ น เฝ้ อ ก น้ � ง ผ่ น BEDO MAGAZINE : 22
BEDO MAGAZINE : 23
NEW PRODUCTS
TEXT : วิจิตรา ศิริเธียรไชย PHOTO : ปวีณ สมบูรณ์
นํ้ามัลเบอร์ร่แี ละเสาวรส : ช่ วยบํารุงสายตา ราคา 70 บาท
ลําไยฟรีชดรายออร์แกนิค : ช่ วยบํารุงเลือดและ ป้องกันร่างกายไม่ให้ออ่ นเพลีย ราคา 70 บาท
ลําไยสอดไส้ สตรอเบอรี่ฟรีชดราย : ช่ วยบํารุงเลือด ราคา 75 บาท
มะม่วงฟรีชดรายออร์แกนิค : ช่ วยต้านโรคมะเร็งและ ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ ราคา 70 บาท
แยมมัลเบอร์ร่ี : ช่ วยบํารุงผิวและสายตา ราคา 80 บาท
นํ้าตรีผลา : ช่ วยแก้ อ าการท้ อ งผู ก บรรเทาอาการเจ็ บ คอ จุ กเสียด ราคา 200 บาท
วิสาหกิจชุ มชนแปรรู ปนํ้าผลไม้โนนหัวช้าง ต.สร้างคร้อ อ.ภู พ าน จ.สกลนคร คั ด สรรของดี แ ห่ ง เมื อ งภู พ าน สกลนคร จําพวก หมากเม่า หม่อน มะขามป้อม เสารส สมอไทย สมอภิเษก ฟั กข้าว ผ่านการแปรรู ปเป็นเครื่องดื่ม สมุนไพรที่อุดมไปด้วยประโยชน์ตอ่ สุขภาพ โดยใช้ความรู แ้ ละ ภูมิปัญญาที่สืบทอดส่งต่อกันมาจากรุ ่นสู่รุ่น
BEDO MAGAZINE : 24
กระเทียมดํา : ช่ วยต้านอนุมูลอิสระ ลดไขมัน ราคา 250 บาท วิสาหกิจชุมชนพัฒนาผลิตภัณฑ์พชื ผัก สมุนไพร และผลไม้ ต.บ้านโฮ่ง อ.บ้านโฮ่ง จ.ลําพู น เมืองแห่งการเพาะปลูก ผลไม้เมืองเหนือ ที่ขึ้นชื่ อสุดคือ ลําไย ที่ให้รสชาติหวาน อร่อยลิ้น นอกจากนั้นยังมีสตรอเบอรี่และกระเทียมดํา ที่นํามาอบแห้ง เป็ นหนึ่งกรรมวิธีท่ีช่วยในเรื่องของการ ถนอมอาหาร
BEDO MAGAZINE : 25
CAFE ECO
Natura Garden Cafe ภููม้ิใจั การ์์เดิ้นที่์ ชื�อที่่สั่� ร์้างคืวาม้ภูาคืภููม้ิใจัให้กบ่ คืร์อบคืร์่ว เที่่ยู่นที่ร์่พยู่์ ว�าเป็นพื�นที่่�สั่่เข่ยู่วที่่�ไดิ้ร์่บการ์อนุร์่กษ์์สั่ืบที่อดิ ม้าจัากร์ุ�นปู่ยู่�าต้ายู่ายู่ เป็นพื�นที่่�ที่่�อุดิม้ไปดิ้วยู่ปร์ะว่ต้ิศาต้ร์์แล้ะ คืุณคื� าที่างที่้องถุิ �นที่่�น่ บว่ นจัะยู่ิ �งเล้ือนหายู่ไปต้าม้กาล้เวล้า ใคืร์จัะเชื�อว�าใจักล้างกร์ุงเที่พม้หานคืร์จัะม้่สั่วนล้ิ�นจั่�ที่่�ม้่อายูุ่ นานถุึง 100 ปี หล้งเหล้ืออยูู่� อ่กที่่�งยู่่งแวดิล้้อม้ไปดิ้วยู่พ่นธุ์ไม้้ อื�นๆอ่กม้ากม้ายู่ในร์ูปแบบของสั่วนผสั่ม้ จันไดิ้ร์่บคื่ดิเล้ือกจัาก กร์ะที่ร์วงว่ฒนธร์ร์ม้ให้เป็น “ร์ุกขม้ร์ดิกของแผ�นดิินใต้้ร์ม้� พร์ะบาร์ม้่” ดิ้วยู่วิสั่ยู่่ ที่่ศน์ของผูเ้ ป็นเจั้าของพืน� ที่่ที่� ม้�่ คื่ วาม้คืิดิว�าที่ำาอยู่�างไร์ ที่่�จัะอนุร์่กษ์์พื�นที่่�สั่่เข่ยู่วแห�งน่�เพื�อสั่�งต้�อไปยู่่งคืนร์ุ�นหล้่งแล้ะ สั่่งคืม้ไดิ้ซ่ึม้ซ่่บก่บคืวาม้เป็นธร์ร์ม้ชาต้ิใจักล้างกร์ุง สั่วนล้ิ�นจั่� พ่นธุ์กะโหล้กใบยู่าวที่่�หาร์่บปร์ะที่านไดิ้ยู่ากยู่ิ�งก็ยู่่งคืงยู่ืนต้้น อยู่�างสั่ง�างาม้ เพื�อให้คืนร์อไดิ้ใจัจัดิใจัจั�อว�าจัะผล้ิดิอกออกผล้ ให้ไดิ้ล้ิ�ม้ล้องก่นหร์ือไม้� ถุ้าปีไหนอากาศดิ่ไม้�ร์้อนม้าก ล้ิ�นจั่�ก็จัะ ออกผล้สั่นนร์าคืาต้กอยูู่�ที่่�กิโล้กร์่ม้ล้ะหนึ�งพ่นบาที่เล้ยู่ที่่เดิ่ยู่ว ภููม้ใิ จั การ์์เดิ้นที่์ เป็นสั่วนที่่ม้� ช่ อ�ื เสั่่ยู่งโดิ�งดิ่ง ม้่กม้่แขกแวะเว่ยู่น ม้าขอชื�นชม้อยูู่�เสั่ม้อ ไอเดิ่ยู่ดิ่ๆในการ์ที่ำาร์้านอาหาร์แล้ะคืาเฟิ่ จัึงเกิดิขึน� เป็น Natura Garden Café ที่่ม้ที่่ ง�่ สั่�วนของร์้านอาหาร์ ในบร์ร์ยู่ากาศสัุ่ดิชิคืก่บสั่ถุาปัต้ยู่กร์ร์ม้เร์ือนไม้้ไผ�ที่่�แสั่ดิงให้เห็น ถุึงอ่ต้ล้่กษ์ณ์ของช่วต้ิ ชาวสั่วนในร์ูปแบบใหม้� โอบล้้อม้ไปดิ้วยู่สั่่เข่ยู่ว BEDO MAGAZINE : 26
ของต้้นไม้้ใบเฟิิร์น์ เม้นูที่ม้�่ าแล้้วต้้องสั่่ง� เพร์าะว่ต้ถุุดิบิ หล้่กคืือต้ะล้ิง ปล้ิง ที่่ป� ลู้กอยูู่ใ� นพืน� ที่่สั่� วนหล้่งบ้าน ปล้อดิสั่าร์แล้ะให้ร์สั่ชาต้ิอร์�อยู่ นำาม้าที่ำาเป็นเม้นูเม้่ยู่� งสัู่ต้ร์โบร์าณต้ำาร์่บคืุณยู่ายู่ เคื้กช่สั่ต้ะล้ิงปล้ิง ดิ่บกร์ะหายู่ดิ้วยู่ ต้ะล้ิงปล้ิง สั่ปาร์์คืกิ�ง ที่่�ให้ที่่�งคืวาม้หวานของ ต้ะล้ิงปล้ิงแช�อม้�ิ ผสั่านเข้าก่บคืวาม้ซ่�าของโซ่ดิาที่่เ� ข้าก่นอยู่�างล้งต้่ว แล้ะอ่ ก หล้ากหล้ายู่เม้นู ที่ ่ � บ � ง บอกถุึ ง ภูู ม้ ิ ป ั ญ ญาชาวสั่วนที่่ � ว�า ปลู้กแล้้วกิน กินแล้้วปลู้ก ปลู้กคืร์่�งเดิ่ยู่วกินก่นไปอ่กนาน อิ�ม้ก่บเม้นูอาหาร์แล้้วเดิินล้่ดิเล้าะเข้าสัู่�พื�นที่่�ดิ้านในไปยู่่งบร์ิเวณ สั่วนร์ิม้คืล้องบางขุนเที่่ยู่น ม้่คืาเฟิ่ขนาดิกร์ะที่่ดิร์่ดิพร์้อม้ศาล้า ไม้้ไผ�ร์ิม้นำ�า เล้ือกสั่่�งเคืร์ื�องดิื�ม้นานาชนิดิพร์้อม้ก่บเคื้กอร์�อยู่ๆ ที่่�ยู่ง่ คืงเน้นว่ต้ถุุดิิบที่่�หาไดิ้ใกล้้ต้่ว คืนเม้ืองที่่ก� าำ ล้่งม้องหาพืน� ที่่สั่� เ่ ข่ยู่วแล้ะอยู่ากจั่ดิช�วงเวล้าดิ่ๆให้ ก่บคืนร์่กแล้ะคืร์อบคืร์่ว ปักหมุ้ดิที่่น� ไ�่ ว้ในล้ิสั่ต้์อน่ ดิ่บต้้นๆก่นไดิ้เล้ยู่
Natura Garden Cafe : 9/3 ถุนนพร์ะร์าม้ที่่� 2 ซ่อยู่ 28 แยู่ก 18 แขวงจัอม้ที่อง เขต้จัอม้ที่อง กร์ุงเที่พฯ เวลาบริการ : เปิดิทีุ่กว่น 10.00-18.00 น. ภูมิใจการ์เด้น แล้ะ Natura Cafe
Dubua Cafe คืนเม้ืองก่บภูาร์กิจัพิชต้ิ คืาเฟิ่ดิจัู ะเป็นกิจักร์ร์ม้ยู่อดิฮิิต้ไปแล้้ว ม้่ อ าการ์เบื � อ กร์ุ ง เม้ื � อ ไหร์� ก ็ ข ่ บ ร์ถุออกไปสั่ะสั่ม้แต้้ ม้ ต้าม้ล้� า หาคืาเฟิ่ เ ก๋ ๆ ที่� า ม้กล้างบร์ร์ยู่ากาศธร์ร์ม้ชาต้ิ เ สั่ม้ื อ นเป็ น การ์เดิินที่างที่�องเที่่�ยู่วไปในต้่ว แล้ะถุ้าคืุณเป็นสั่ายู่ที่�องเที่่�ยู่วเชิง อนุร์่กษ์์ดิ้วยู่แล้้ว ดิูบ่ว คืาเฟิ่ เหม้าะม้ากสั่ำาหร์่บการ์ไดิ้ออกม้า ใช้เวล้านอกเม้ือง เพร์าะใช้เวล้าข่บร์ถุไม้�ไกล้จัากกร์ุงเที่พฯ ไดิ้สั่่ม้ผ่สั่ก่บวิถุ่เกษ์ต้ร์ชนบที่ที่่�นำาเสั่นอในร์ูปแบบสั่ม้าร์์ที่ฟิาร์์ม้ เนื�องจัากเจั้าของต้่�งใจัให้พื�นที่่� 54 ไร์�ในยู่�านนคืร์ช่ยู่ศร์่แห�งน่� ให้เป็นที่่�เร์่ยู่นร์ู้ ที่่�งในเร์ื�องของแปล้งผ่ก ผล้ไม้้ ที่่�ม้่ที่่�งสั่้ม้ เม้ล้�อน ม้่ล้เบอร์ื�แล้ะสั่มุ้นไพร์หล้ากหล้ายู่ชนิดิ ร์วม้ถุึงฟิาร์์ม้ สั่่ต้ว์นานาชนิดิ เช�น คืวายู่แคืร์ะ กร์ะต้�ายู่ เป็ดิ ไก� แล้ะแน�นอน ว�าชวนม้าดิูบ่ว คืาเฟิ่ ที่่�งที่่ก็ต้้องแวะชม้บึงบ่วก่นหน�อยู่ ที่่�น่�ม้่ บ่วหล้ากหล้ายู่สั่ายู่พ่นธุ์อยูู่�เต้็ม้ผืนนำ�า ที่่�งบ่วหล้วง บ่วกร์ะดิ้ง บ่วสั่ายู่ ฯล้ฯ การ์ชม้บร์ิเวณให้ร์อบในพื�นที่่�กว้างขวางขนาดิน่� ต้้องอาศ่ยู่ เคืร์ือ� งทีุ่น� แร์ง ที่างฟิาร์์ม้ม้่บร์ิการ์จั่กร์ยู่าน แล้ะเร์ือถุ่บโดิยู่ไม้�เสั่่ยู่ คื�าใช้จัา� ยู่ แต้�การ์เป็นผูม้้ าเยู่ือนที่่น� า� ร์่กก็คืวร์จัะอุดิหนุนสั่ถุานที่่ดิ� ว้ ยู่ การ์ซ่ือ� นำา� ซ่ือ� ขนม้ เพร์าะที่่น� ม้�่ คื่ าเฟิ่ไว้คือยู่บร์ิการ์เคืร์ือ� งดิืม้� ชา กาแฟิ แล้ะเบเกอร์่� อยูู่�หล้ายู่จัุดิ แต้�ถุ้าต้้องการ์แบบอิ�ม้ที่้อง ก็แนะนำาให้ต้ร์งไปที่่ร์� า้ นอาหาร์ชือ� น�าร์่กว�า หม้่ม้ห่ ม้่� ที่่ป� ลู้กสั่ร์้างเป็น เร์ือนกร์ะจักที่่เ� ปิดิร์่บวิวธร์ร์ม้ชาต้ิไดิ้ร์อบดิ้าน
เม้นู Recommended ที่่แ� นะนำาให้ชม้ิ คืือ เม้นูออเดิิร์ฟิ์ เร์่ยู่กนำา� ยู่อ� ยู่ ลู้กแหนม้ที่อดิ ที่านเล้�นเพล้ินๆ คืู�ก่บ ยู่ำาใบไม้้ เม้นูธร์ร์ม้ชาต้ิ ร์่งสั่ร์ร์คื์ ใบม้่นไต้้หว่นกก่บม้ะล้ะกอชุบแป้งที่อดิกร์อบ ที่านก่บ นำ�ายู่ำาต้ำาไที่ยู่กุ้งร์สั่เปร์่�ยู่วอม้หวาน ก�อนจัะอิ�ม้ต้บที่้ายู่ก่บผ่ดิหม้่� ดิูบ่ว หมู้ที่งคื่ต้สั่ึ เสั่้นหม้่�ผ่ดิซ่่อิ�วที่่�ม้่ที่อปปิ�งที่่เดิ็ดิเป็นหมู้ที่งคื่ต้สั่ึ กร์อบนอกนุ�ม้ใน แกล้้ม้ก่บไข�เจั่ยู่วห่�นชิ�นบางๆแบบโบร์าณ ที่านคืู�ก่บนำ�าพร์ิกนร์กแม้งดิา เป็นเม้นูที่่�แปล้กแล้ะหาที่านยู่าก สั่ม้ก่บชื�อ หม้่ม้่หม้่� ดิูบ่ว คืาเฟิ่ เหม้าะม้ากสั่ำาหร์่บการ์เป็นสั่ถุานที่่�ผ่กผ�อน หยู่�อนใจัโดิยู่เฉพาะคืร์อบคืร์่วที่่�ม้่เดิ็กๆ แล้ะผู้สัู่งว่ยู่ เพร์าะคืน สั่องว่ยู่น่�ต้้องการ์พื�นที่่�แล้ะช�วงเวล้าเปิดิหูเปิดิต้าม้ากเป็นพิเศษ์ ยู่ิง� ในช�วงสั่ถุานการ์ณ์โคืวิดิเช�นน่� การ์ให้ธร์ร์ม้ชาต้ิบาำ บ่ดิคืวาม้เคืร์่ยู่ดิ เร์ื�องโร์คืภู่ยู่ไข้เจั็บออกไปบ้างคืงจัะดิ่ แต้�ยู่่งคืงร์่กษ์าม้าต้ร์การ์ ป้องก่นโคืวิดิ-19 อยู่�างเคืร์�งคืร์่ดิดิ้วยู่เช�นก่น เที่่ยู่� วแบบการ์์ดิไม้�ต้ก ที่่ง� สั่นุกแล้ะปล้อดิภู่ยู่ไดิ้นะ Dubua Cafe : 4140 ต้.บางแก้วฟิ้า อ.นคืร์ช่ยู่ศร์่ จั.นคืร์ปฐม้ เวลาบริการ : จั่นที่ร์์-ศุกร์์ 9.00-18.00 น. เสั่าร์์-อาที่ิต้ยู่์ 8.00-19.00 น. Dubua Cafe - ดูบัว คาเฟ่ ฟาร์ม BEDO MAGAZINE : 27
YOU ARE FAMILY
MENU TODAY
TEXT : Chef Table PHOTO : Tony
TEXT : vijitra
มาร่วมเป็ นหนึ่งในครอบครัวเบโด้ การสร้ า งเศรษฐกิ จ ชุ ม ชนให้ เ ข้ ม แข็ ง สิ่ง สํา คั ญ คื อ ชุ ม ชนมี ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ป็ น ตั ว สร้ า งรายได้ ห มุ น เวี ย น ซึ่ง ผลิตภัณฑ์เหล่านั้นล้วนแล้วแต่มาจากทรัพยากรชี วภาพในชุ มชนที่คัดสรรแล้วว่าดีมีประโยชน์ โดยนําวัตถุดิบนั้น ผสานเข้ากับภูมปิ ั ญญาท้องถิ่นที่มอี ยู่แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ตา่งๆที่มศี กั ยภาพด้านการตลาด ในวันนีธ้ ุ รกิจผลิตภัณฑ์ ชุ มชนจากทรัพยากรชี วภาพจํานวนมากมีศักยภาพที่พัฒนาเติบโตต่อไปได้
ยําชะคราม อร่อยเต็มๆคํา
ชะครามคือพืืชเฉพืาะถิ่่�น พืบทั่่� ไปตามชายฝั่่�งทั่ะเลและ นาเกลือแถิ่ จั่ง ด่ มุทั่ร าครและ มุทั่ร งคราม เป็น ช่ พืืชทั่่ขึ้� น�้ ได้งา่ ยในด่นเค็ม คนทั่่ไ� ม่รจั้ ก่ เ น็ แล้ คงค่ด า่ เป็นต้น ญ้้าร่มทั่าง แต่แทั่้จัร่งแล้ ยอดอ่อนขึ้องชะครามเป็น ต่ ถิุ่ดบ่ ช่น� ด่ทั่ใ�่ ร้ ชาต่ ม่น เค็ม อร่อยเด็ดใน ลายๆเมน้ เช่น แกงเล่ยง แกง ม้ แกงค่� ยำา รรพืคุณม่มากมายเป็นยาแก้ทั่้องผู้กและม่ ารอนุม้ลอ่ ระ ป้องก่นมะเร็ง
BEDO MAGAZINE : 28
เครื่องปรุง • ใบชะคราม • กุง้ ขึ้า • อมแดง • ถิ่่� ล่ งค่� • มะพืร้า ค่� • อมแดงเจั่ย • ่ กะทั่่ ด • นำา� พืร่กเผูา • นำา� เชือ� ม • มะนา • พืร่ก • พืร่กแ ง้ ทั่อด
โครงการบ่มเพืาะและพื่ฒนา ่ า ก่จัชุมชนเพืื�อ น่บ นุน การดำาเน่นงานด้านพื่ฒนาธุุรก่จัและการตลาด จั้งเก่ดเป็น น้�ง ในโครงการ ำ า ค่ ญ้ ขึ้อง ำ า น่ ก งานพื่ ฒ นาเ ร ฐก่ จั จัากฐาน ช่ ภาพื รือ พืภ. โดยม่ ่ตถิุ่ประ งค์เพืื�อพื่ฒนา ่กยภาพืทั่าง ธุุรก่จัขึ้องผู้้ประกอบการ ่ า ก่จัรายย่อยใ ้เก่ดค ามพืร้อม ทั่่�จัะก้า ้่ค ามเป็นมืออาช่พื พืร้อมทั่่�ง ร้างภ้ม่คุ้มก่นใ ้ธุุรก่จั เก่ดค ามเขึ้้มแขึ้็งเต่บโตได้อย่างย่�งยืน ภายใต้แน ค่ด BEDO Concept และเพืื�อ ่งเ ร่มธุุรก่จัและการตลาด โดยการพื่ฒนา เครื � อ งมื อ ทั่างการตลาดในร้ ป แบบต่ า งๆ ทั่่ � ง การพื่ ฒ นา ผูล่ตภ่ณฑ์์ การ ง่ เ ร่มกลยุทั่ธุ์ทั่างการตลาด การประชา ม่ พื่นธุ์ เพืื � อ เพื่ � ม ค าม ามารถิ่ในการแขึ้่ ง ขึ้่ น ในตลาดและกระตุ ้ น การขึ้าย โดยโครงการฯจัะทั่ำาการค่ดเลือก 15 ชุมชนทั่่�ผู่านการ ม่คร เพืือ� เขึ้้าค่ายอบรมเก็บต่ 4 น่ 3 คืน โดย ง่ ต่ แทั่นชุมชนละไม่เก่น 2 คน จัากน่�นแต่ละชุมชนจัะนำาเ นอแผูนธุุรก่จัและการตลาด เพืือ� ใ ค้ ณะกรรมการค่ดเลือกเ ลือ 5 ชุมชนทั่่จั� ะได้รบ่ การ ง่ เ ร่ม การพื่ฒนาธุุรก่จัและการตลาด พืร้อมร่บใบประกา เก่ยรต่คุณ
ซึ่้�งโครงการฯในปีงบประมาณ 2565 ได้ต่ด ่นแล้ ่าชุมชนทั่่�ได้ ร่บงบอุด นุนด้านการพื่ฒนาธุุรก่จัและการตลาด และพื่ฒนา ช่องทั่างการตลาดออนไลน์ Tiktok ได้แก่ 1. ่ า ก่จัชุมชนทั่่องเทั่่�ย เช่งอนุร่ก ์และ ่ฒนธุรรมบ่อ่ม้ง ต.งอบ อ.ทัุ่่งช้าง จั.น่าน 2. ่ า ก่จัชุมชนกลุ่มทั่ำา นเพืื�อการผูล่ตและแปรร้ปผูลผูล่ต เก ตร ต.นำ�าด่บ อ.ป่าซึ่าง จั.ลำาพื้น 3. ่ า ก่จัชุมชนทั่่องเทั่่�ย เช่งน่เ และโฮม เตย์บ้านเขึ้าใ ญ้่ ต.พืล งทั่อง อ.บ่องทั่อง จั.ชลบุร่ 4. ่ า ก่จัชุมชนยา ฟั่ น่ เอนไซึ่ม์เฮ่รบ์ ต.นคร รรค์ออก อ.เมือง จั.นคร รรค์ 5. ่ า ก่จัชุมชนผู้าทั่อย้อม ่ธุรรมชาต่ขึ้ามเร่ยง ต.ขึ้ามเร่ยง อ.ก่นทั่ร ่ช่ย จั.ม า ารคาม ขึ้อเช่ญ้มาร่ มเป็น น้�งในครอบคร่ เบโด้ ด้ ยการต่ดตาม ขึ้่า ารและ ่�งด่ๆทั่่�จัะม่ขึ้้�นเรื�อยๆ เพืื�อ ร้างโอกา และนำาไป ้่ การพื่ฒนาทั่่�ย่�งยืนต่อไป
วิธีทํา 1.ต้มนำ�าใ ้เดือดจั่ด นำาใบชะครามลงไปต้มนานประมาณ 5 นาทั่่ จัากน่�นนำาชะครามไปล้างนำ�า ะอาดอ่กประมาณ 3-4 รอบเพืือ� ใ ค้ ามเค็ม ายไป ผู้ง� รอใ แ้ ง้ 2.จัากน่�นนำากุ้งทั่่�ปลอกเปลือกแล้ ไปล กใ ้ ุก ต้มไขึ้่ไก่ เพืือ� เป็นเครือ� งเค่ยง 3.นำาถิ่่� ล่ งป่นละเอ่ยดพือประมาณ นำา� พืร่กเผูา ่ กะทั่่ ด นำ�าเชื�อม นำ�ามะนา อมแดงซึ่อย พืร่กขึ้่� น้ซึ่อย มะพืร้า ค่� คลุกเคล้าด้ ยก่น ช่มร ตามชอบ ถิ่้าขึ้าดเค็มเ ยาะนำา� ปลาลงไป ได้เล็กน้อย เพืราะใบชะครามจัะม่ค ามเค็มอย้ใ่ นต่ แล้ 4. างใบชะครามลงจัานพืร้อมก่บกุ้งล ก ราดด้ ยนำ�ายำา ทั่่เ� ตร่ยมไ ้ างเครือ� งเค่ยงคือไขึ้่ตม้ อมเจั่ย และพืร่กแ ง้ ทั่อด BEDO MAGAZINE : 29
BULLETIN
THAI BIODIVERSITY
สพภ. จัดการประชุมเชิงปฏิบตั กิ ารจัดทําแผนปฏิบตั กิ าร ปี งบประมาณ พ.ศ. 2566 และทบทวนแผนปฏิบตั กิ าร ระยะ 5 ปี (พ.ศ. 2566 – 2570) ของ สพภ. วัันที่่� 8 เมษายน 2565 นางสุุวัรรณา เตี่ยรถ์์สุวัุ รรณ ผู้้อํ� าํ นวัยการ สุพภ. เป็็นป็ระธานในการป็ระชุุมเชุิงป็ฏิิบััตีิการจััดที่ําแผู้น ป็ฏิิบัตีั กิ ารป็ีงบัป็ระมาณ พ.ศ. 2566 และที่บัที่วันแผู้นป็ฏิิบััตีกิ าร ระยะ 5 ป็ี (พ.ศ. 2566 – 2570) ขอํง สุพภ. โดยม่ ดร.ธนิตี ชุังภาวัร รอํงผู้้�อํํานวัยการ สุพภ. พร�อํมด�วัย คณะผู้้บั� ริหาร และ เจั�าหน�าที่่� สุพภ. เข�าร่วัมป็ระชุุมระหวั่างวัันที่่� 7-9 เมษายน 2565 ณ เดอํะ คาวัาลิ คาซ่่า ร่สุอํร์ที่ จัังหวััด พระนครศร่อํยุธยา สุพภ. ได�จััดที่ํารายงานการศึกษาแผู้นป็ฏิิบััตีิงาน 5 ป็ี (พ.ศ. 2566 – 2570) ป็ระกอํบัด�วัย 4 แผู้นงานหลัก ดังน่� 1) สุร�างควัามเข�มแข็งให�เศรษฐกิจัชุุมชุน ภาคธุรกิจัตีามแนวัที่าง โมเดลเศรษฐกิจัใหม่ (BCG Model) สุ้ก่ ารพัฒนาที่่ย� ง�ั ยืน (SDGs) 2) พัฒนาฐานข�อํม้ล อํงค์ควัามร้� และนวััตีกรรม ด�านควัามหลากหลาย ที่างชุ่วัภาพและภ้มิป็ญ ั ญาที่�อํงถ์ิน� เพือํ� ป็กป็้อํง คุม� ครอํง เผู้ยแพร่ และใชุ�ป็ระโยชุน์ 3) เสุริมสุร�างการม่สุวั่ น ร่วัมกับัภาคสุ่วันตี่างๆ ที่ั�งในและตี่างป็ระเที่ศเพื�อํการอํนุรักษ์ ฟื้้�นฟื้้ และใชุ�ป็ระโยชุน์ ควัามหลากหลายที่างชุ่วัภาพ และ 4) พัฒนาคุณภาพการบัริหาร จััดการสุ้่อํงค์กรดิจัิที่ัลที่่�ม่ป็ระสุิที่ธิภาพรอํงรับัวัิถ์่ใหม่
BEDO จัดอบรม “หลักเกณฑ์ประเมินคุณธรรม และความโปร่งใส”
ระบบฐานข้อมูลความหลากหลายทางชี วภาพ ่ เพื อการพัฒนาเศรษฐกิจชี วภาพ หนึ่งในโครงการที่สําคัญของ สพภ. คือการจัดทําระบบฐานข้อมูลความหลากหลายทางชี วภาพ เพื่อการพัฒนาเศรษฐกิจชี วภาพ หรือที่นิยมเรียกว่า Thai Biodiversity ซึ่ งเป็นแหล่งรวบรวมข้อมู ลให้อยู ่ในรู ปแบบของฐานข้อมู ล โดยเริ่มจากการออกแบบโครงสร้าง ฐานข้อมู ลทรัพยากรชี วภาพ ที่ได้รับการยอมรับจากนักวิชาการ ผู ้ประกอบการ และหน่วยงานภาครัฐที่เป็นเจ้าของข้อมู ล ที่มากกว่า ร้อยละ 80 และระบบดังกล่าว ประกอบด้วย 4 ด้านหลัก คือ 1.ด้านอนุกรมวิธาน 2.ด้านเศรษฐกิจ 3.ด้านกฏหมาย 4.ผู เ้ ชี่ ยวชาญ
ด้านอนุกรมวิธาน
ด้านเศรษฐกิจ
กฎหมาย
นอกจากนี้ยังมีการเชื่ อมโยง/บู รณาการฐานข้อมู ลด้านความหลากหลายทางชี วภาพ ภายใต้โครงการบู รณาการฐานข้อมู ล ด้านความหลากหลายทางชี วภาพเพื่อการใช้ประโยชน์ โดยมีหน่วยงานทั้งภายในและภายนอกกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดล้อม ผลลัพธ์ท่ีได้ คือ ช่ องทางการให้บริการองค์ความรู ้ทางด้านความหลากหลายทางชี วภาพเพื่อการใช้ประโยชน์ ณ จุ ดเดียว หรือ One Stop Service ซึ่ งข้อมู ลจะเป็นข้อมู ลอนุกรมวิธาน ข้อมู ลการนําไปใช้ประโยชน์ ข้อมู ลด้านเศรษฐกิจ ข้อมู ลด้าน งานวิจัย ข้อมู ลด้านภูมิปัญญาท้องถิ่น และข้อมู ลด้านธรณีวิทยา ในปั จจุ บันผู ้ใช้งานสามารถทําการสืบค้นข้อมู ลด้านความหลากหลายทางชี วภาพผ่านระบบการค้นหาด้วยการพิมพ์ข้อความ หรือ การค้นหาด้วยเสียงจากระบบฐานข้อมูล (www.thaibiodiversity.org) รวมถึงการค้นหาจากแอพพลิเคชั่ นไลน์ ที่เรียกว่า Line BOT (@thaibiodiversity)
เริ่มต้นใช้งาน Thaibiodiversity Line BOT ได้แล้ววันนี้
วัันที่่� 22 เมษายน 2565 ดร.ธนิตี ชุังถ์าวัร รอํงผู้้อํ� ํานวัยการ BEDO เป็็นป็ระธานเป็ิดการอํบัรม “หลักเกณฑ์์ป็ระเมินคุณธรร มและควัามโป็ร่งใสุ” โดยม่ คณะผู้้บั� ริหาร และ เจั�าหน�าที่่� BEDO เข�าร่วัมการอํบัรม ณ ห�อํงป็ระชุุม BB 203 โรงแรมเซ่็นที่รา บัาย เซ่็นที่ารา ศ้นย์ราชุการแจั�งวััฒนะฯ และป็ระชุุมอํอํนไลน์ (Video Conference Platform) Zoom ในการน่� ได�รบัั เก่ยรตีิจัาก นายอํภิรกั ษ์ แสุงที่อํง เจั�าพนักงาน ป็้อํงกันการทีุ่จัริตีชุํานาญการ สุังกัดสุํานักป็ระเมินคุณธรรมและ ควัามโป็ร่งใสุ จัากสุํานักงาน ป็.ป็.ชุ. เป็็นวัิที่ยากรบัรรยายในหัวัข�อํ หลักเกณฑ์์และวัิธก่ ารป็ระเมินคุณธรรมและควัามโป็ร่งใสุในการ ดําเนินงานขอํงหน่วัยงานขอํงภาครัฐ (ITA) เพือํ� ถ์่ายที่อํดและสุร�าง วััฒนธรรมอํงค์กร โดยมุง่ เน�นการป็ฎิิบัตีั ตีิ ามค่านิยมหลักขอํง BEDO BEDO MAGAZINE : 30
ผู เ้ ชี่ ยวชาญ
เลือกเมนูเพิ่มเพื่อน บนแอปพลิเคชั่ นไลน์ พิมพ์ @thaibiodiversity
เริ่มต้นค้นหาข้อมูล โดยเลือกเมนู “ทรัพยากรชี วภาพ” จากปุ่ มเมนูหลัก
แป้งสาคูบ้านสากเหล็ก
สาคู ข นานแท้ ท่ี ไ ด้ ม าจาก ต้ น สาคู ที่ ขึ้ น เองตามธรรมชาติ ข องชุ ม ชนบ้ า นสากเหล็ ก พรหมคี รี นครศรี ธ รรมราช มี ค วามโดดเด่น และแตกต่ า งจากแป้ งสาคู จ ากแหล่ ง อื่น เพราะสภาพภู มิ ป ระเทศเป็ น พื้น ที่ ลุ่ ม นํ้า ที่ อุ ดมไปด้ ว ยแร่ ธ าตุ อั น อุ ดมสมบู ร ณ์ ทําให้ ต้ น สาคู เจริ ญ เติ บ โตได้ ดี ให้ เ นื้อ แป้ งปริ ม าณมาก และมี ร สชาติ ท่ี เ ข้ ม ข้ น ผ่ า นกระบวนการผลิ ต แบบโบราณโดยใช้ ภู มิ ปั ญญาท้ อ งถิ่ น จนได้มาเป็น แป้งสาคูแบบเนื้อละเอียด และแบบเม็ด สินค้าที่เป็นเอกลักษณ์ของชุ มชนบ้านสากเหล็ก สนใจสัง่ซื้ อสินค้าได้ท่ี: วิสาหกิจชุมชนกลุม่ ทํานาบ้านสากเหล็ก ต.อินคีรี อ.พรหมคีรี จ.นครศรีธรรมราช โทร : 098-4081779, 093-7161552