Geheim over de Grens 2011 by Tourismusmarketing Grenzregion

Geheim over de grens

Ontdekkingsreizen in het Duitse grensgebied

Reisvoorwaarden voor de arrangementen van de Grafschaft Bentheim Tourismus e. V. (GBT) 1. Totstandkoming van de overeenkomst, plichten van de boekingspersoon 1.1. Door middel van de boeking (aanmelding), die mondeling, telefonisch, schriftelijk, per fax, per e-mail of via internet kan plaatsvinden, sluit de klant een bindende reisovereenkomst met GBT. De reisbeschrijving, deze reisvoorwaarden en alle aanvullende informatie voor zover deze bij de boeking aan de klant wordt verstrekt (brochure, lijst van gastheren, internet) vormen de basis voor dit aanbod. 1.2. De reisovereenkomst komt tot stand zodra de boeking door GBT aan de klant is bevestigd. Deze bevestiging is niet gebonden aan een bepaalde vorm. Bij of onmiddellijk na het sluiten van de overeenkomst ontvangt de klant een schriftelijke boekingsbevestiging (of schriftelijk per e-mail). Een schriftelijke boekingsbevestiging kan achterwege blijven indien de boeking minder dan 7 werkdagen voor aanvang van de reis plaatsvindt. 1.3. De klant die de boeking verricht, is aansprakelijk voor de contractuele verplichtingen die daaruit voor hemzelf en voor medereizigers voor wie hij boekt, voortvloeien, voor zover hij uitdrukkelijk en expliciet verklaart, de betreffende verplichting op zich genomen te hebben. 2. Diensten en wijziging daarvan 2.1. De door GBT opgenomen verplichtingen vloeien uitsluitend voort uit de inhoud van de boekingsbevestiging, alsmede uit de beschrijving het betreffende reisarrangement die daaraan ten grondslag ligt en overeenkomstig alle informatie en toelichtingen waarop de boeking is gebaseerd. 2.2. GBT heeft reisoperators en dienstverleners, met name de aanbieders van overnachtingen, niet gemachtigd toezeggingen te doen of afspraken te maken die de boekingsbevestiging te boven gaan of daarmee in tegenspraak zijn of die wijzigingen van de bevestigde inhoud van de reisovereenkomst tot gevolg hebben.

Architectuur en ambiance met flair en charme! Met de KAMP-PROMENADE is in Osnabrück een geheel nieuwe shoppingwijk ontstaan. Middenin de voetgangerszone imponeert innovatieve architectuur met moderne glazen gevels, veel licht en veel ruimte. (International Design and Development Award 2005). Op een winkelen horecaoppervlak van 13.000 m2 met een internationale en lokale branchemix kunt u genieten van een open en ontspannen sfeer. Alle winkels zijn van ma-za van 10-20 uur geopend. Onze centraal gelegen parkeergarage is 365 dagen per jaar doorlopend geopend. Wij kijken uit naar uw bezoek!

Kamp-Promenade Kamp 49 D-49074 Osnabrück www.kamp-promenade.de

3. Aanbetaling, betaling van de resterende reissom 3.1. Met het sluiten van de overeenkomst (ontvangst van de bevestiging van de boeking) en na overhandiging van een verklaring van deelname aan het Garantiefonds conform § 651k BGB (= Duits Burgerlijk Wetboek) dient er een aanbetaling te geschieden. Deze bedraagt 12% van de reissom en van het eventueel afzonderlijk overeengekomen bedrag voor het toegangsbewijs, voor zover er een toegangsbewijs bij het arrangement is inbegrepen. 3.2. Het resterende bedrag dient, voor zover de Verklaring van deelname aan het Garantiefonds is verstrekt, uiterlijk 4 weken voor aanvang van de reis te zijn voldaan, tenzij er een andere termijn overeen is gekomen. Bij boekingen korter dan 4 weken voor aanvang van de reis dient de reissom per direct te worden voldaan. 3.3. De plicht om een verklaring van deelname aan het Garantiefonds te overhandigen, vervalt indien, afwijkend van lid 3.1, de overeengekomen diensten exclusief vervoer van of naar de reisbestemming zijn en er overeengekomen is, dat de gehele reissom pas aan het einde van de reis/het verblijf aan de GBT of aan de aanbieder van de overnachting moet worden voldaan. 3.4. Indien GBT bereid en in staat is om zijn contractuele verplichtingen na te komen, terwijl de klant de aanbetaling of de resterende reissom niet of niet volledig binnen de overeengekomen termijnen voldoet zonder dat de klant zich daarbij kan beroepen op een contractueel of wettelijk recht van retentie, dan heeft GBT na een aanmaning waarin een termijn wordt gesteld het recht de overeenkomst te annuleren en de klant te debiteren voor de annuleringskosten conform artikel 4 van deze overeenkomst in rekening te brengen. 4. Annulering door de klant, omboeking 4.1. De klant kan te allen tijde voor aanvang van de reis zijn boeking annuleren. Om misverstanden te voorkomen, adviseren wij de annulering schriftelijk mee te delen. Doorslaggevend voor het vaststellen van termijnen is de datum van binnenkomst van de annulering bij de GBT. 4.2. Bij iedere annulering heeft GBT het recht op vergoeding van de reeds gemaakte kosten ter voorbereiding van de reis, waarop in mindering gebracht de gebruikelijke besparing wegens niet gemaakte kosten, alsmede de gebruikelijke opbrengst van mogelijke herbezetting. De schadevergoeding omvat de volgende standaardpercentages: a) tot 31 dagen voor aanvang van de reis 10% van de reissom b) van de 30ste tot de 21ste dag voor aanvang van de reis 20 % van de reissom c) van de 20ste tot de 12de dag voor aanvang van de reis 40 % van de reissom d) van de 11de tot de 03de dag voor aanvang van de reis 60 % e) vanaf de 3de dag voor aanvang van de reis en bij wegblijven 90% van de reissom 4.3. Wij adviseren u dringend om een annuleringsverzekering af te sluiten. 4.4. Het staat de klant vrij, aan te tonen dat GBT geen of geringere schade heeft geleden dan de bovengenoemde forfaitaire bedragen. Slaagt de klant hierin, dan is hij slechts verplicht tot betaling van de lagere kosten. 4.5. Het blijft de GBT voorbehouden in een afzonderlijk geval, afwijkend van bovengenoemde percentages, een hogere, reële onkostenvergoeding te eisen, voor zover GBT aantoont dat de ontstane kosten wezenlijk hoger zijn dan het forfaitaire bedrag dat van toepassing is. Indien GBT dergelijke aanspraken doet gelden, dan is GBT verplicht de verlangde schadevergoeding, rekening houdend met de besparingen en een eventuele herbezetting en/of hergebruik van de reisdiensten, in detail en met cijfers te verantwoorden. 4.6. De voornoemde bepalingen laten het wettelijke recht van de klant onverlet om conform § 651b BGB een plaatsvervangende deelnemer te sturen. 4.7. Indien er op verzoek van de klant na het sluiten van de overeenkomst wijzigingen met betrekking tot de reisdatum, het verblijf, de maaltijden of andere diensten plaatsvinden, dan kan GBT zonder dat er sprake is van een wettige aanspraak van de klant op uitvoeren van de omboeking en uitsluitend voor zover dat al mogelijk is, tot de 31ste dag voor aanvang van de reis een omboekingstarief van € 26,- in rekening brengen. Latere omboekingen zijn uitsluitend mogelijk door middel van annulering van de reisovereenkomst conform de bovenstaande annuleringsvoorwaarden en een nieuwe boeking. Dit is niet van toepassing op gewenste mutaties die slechts geringe kosten met zich meebrengen. 5. Verplichtingen van de reisdeelnemers / klanten (ingebrekestelling, melden van klachten, annulering, termijn van uitsluiting) 5.1. De reisdeelnemer is verplicht eventueel optredende tekortkomingen onmiddellijk aan GBT te melden en GBT te verzoeken, deze onvolkomenheden op te lossen. Indien bovengenoemde klachtmelding achterwege blijft, kan de reisdeelnemer slechts aanspraken doen gelden wanneer de tekortkoming veroorzaakt werd door omstandigheden waaraan hij geen schuld heeft. Een klachtmelding bij de betreffende dienstverlener, in het bijzonder de aanbieder van de overnachtingen, is niet voldoende. 5.2. Indien de reis door een onvolkomenheid aanzienlijk aan kwaliteit inboet of indien deze onvolkomenheden om dringende redenen die ook voor GBT inzichtelijk zijn, ertoe leiden dat er redelijkerwijs niet van de reisdeelnemer kan worden gevergd dat hij de reis daadwerkelijk aanvaard, dan kan de reisdeelnemer de reisovereenkomst opzeggen conform de wettelijke bepalingen (§ 651e BGB). De annulering is slechts ontvankelijk indien GBT, respectievelijk haar dienstverlener, een door de reisdeelnemer bepaalde redelijke termijn heeft laten verstrijken zonder het probleem op te lossen. Het is niet nodig een termijn vast te stellen, indien de onvolkomenheid niet kan worden verholpen of deze door GBT of haar dienstverlener niet als zodanig wordt erkend of indien de onmiddellijke opzegging van de overeenkomst wordt gerechtvaardigd door een bijzonder belang van de reisdeelnemer. 5.3. De reisdeelnemer dient zijn aanspraken vanwege het niet nakomen van de contractuele verplichtingen van de zijde van GBT uitsluitend aan het navolgend genoemde adres te richten na afloop van de reis en binnen een maand van de in de overeenkomst genoemde datum van de terugreis. Een klachtmelding waarin een termijn wordt gesteld kan niet worden gericht aan de dienstverleners, met name niet aan de aanbieder van de overnachtingen. Wij adviseren u dringend, uw aanspraken schriftelijk ter kennis te brengen. 6. Bijzondere plichten van de klant / reisdeelnemer bij arrangementen met medische verrichtingen, kuurbehandelingen en wellnessaanbod. 6.1. Bij arrangementen waarvan medische verrichtingen, kuurbehandelingen, een wellnessaanbod of vergelijkbare diensten deel uitmaken, dient de reisdeelnemer voor boeking, voor aanvang van de reis en voor gebruikmaking van deze diensten te informeren of de betreffende behandeling of verrichting voor hem geschikt is, rekening houdend met zijn fysieke gesteldheid, in het bijzonder bij reeds bestaande klachten of ziekten. 6.2. In verband hiermee is GBT zonder uitdrukkelijke afspraak geen bijzondere, in het bijzonder op de reisdeelnemer afgestemde medische voorlichting of informatie over de gevolgen, risico’s en bijwerkingen van dergelijke diensten verschuldigd. 6.3. De bovengenoemde bepalingen zijn, onafhankelijk van het feit of GBT slechts bemiddelaar van dergelijke diensten is of dat deze deel uitmaken van de reisdiensten, van toepassing 7. Aansprakelijkheid 7.1. GBT beperkt zijn aansprakelijkheid voor schade, letselschade uitgezonderd, tot maximaal drie maal de reissom. Deze aansprakelijkheidsbeperking is van toepassing voor zover deze schade noch opzettelijk, noch door grove schuld aan de reisdeelnemer wordt toegebracht of indien GBT als enige verantwoordelijk is door schuld van een aanbieder van de diensten. 7.2. GBT is niet aansprakelijk voor diensten, a) die niet als hoofdbestanddeel deel uitmaken van de overeenkomst en die geen onderdeel zijn van het arrangement van GBT en die in de reisdocumentatie of boekingsbevestiging voor de klant als zodanig herkenbaar zijn aangeduid als dienst van een derde partij, of b) diensten van een andere partij (bijvoorbeeld verblijf in kuuroorden of wellnesscentra, gebruik van sportfaciliteiten, theaterbezoek, tentoonstellingen, uitstapjes, enzovoorts), die slechts worden bemiddeld. 7.3. Voor zover diensten, zoals medische verrichtingen, therapieën, massages of andere geneeskundige behandelingen of verrichtingen die geen deel uitmaken van het arrangement van GBT en die aanvullend op het geboekte arrangement conform artikel 7.2 slechts worden bemiddeld, is GBT niet aansprakelijk voor de dienstverlening noch voor materiële en letselschade. Voor zover dergelijke diensten deel uitmaken van de reisdiensten is GBT niet aansprakelijk voor het welslagen van een geneeskundige of kuurbehandeling. 8. Verjaring 8.1. Aanspraken van de reisdeelnemer conform §§ 651c bis f BGB op grond van letselschade, schade voor de gezondheid en dood ten gevolge van grove opzet of nalatigheid van GBT of een wettige vertegenwoordiger of plaatsvervanger van GBT verjaren na twee jaar. Dat geldt ook vooraanspraken op vergoeding van overige schade ten gevolge van grove opzet of nalatigheid van GBT of een wettige vertegenwoordiger of plaatsvervanger van GBT. 8.2. Alle verdere aanspraken conform §§ 651c bis f BGB verjaren na één jaar. 8.3. De verjaring conform artikel 8.1 en 8.2 begint vanaf de dag na de dag van de in de reisovereenkomst voorziene terugreis. 8.4. Gedurende de lopende onderhandelingen over geldend te maken aanspraken of over omstandigheden, waaruit deze aanspraken voortvloeien, wordt de verjaring opgeschort totdat de reisdeelnemer of GBT weigert de onderhandelingen voort te zetten. De voornoemde verjaringstermijn is op zijn vroegst drie maanden na het beëindigen van de opschorting van kracht. 9. Vigerend recht 9.1. Op de juridische en contractuele relatie tussen de klant en GBT is uitsluitend het Duitse recht van toepassing. 9.2. De klant kan een zaak tegen GBT slechts in diens vestigingsplaats aanhangig maken. 9.3. Voor rechtsvorderingen van GBT jegens de klant is de vestigingsplaats van de klant bepalend. Voor rechtsvorderingen jegens klanten die zakenman, een publiekrechtelijke of privaatrechtelijke juridische persoon zijn die in het buitenland zijn gevestigd of daar gewoonlijk verblijven of wier woonplaats of gewoonlijke verblijfplaats ten tijde van de rechtsvordering onbekend is, wordt als plaats van de bevoegde rechtbank de vestigingsplaats van GBT overeengekomen. 9.4 De voornoemde bepalingen zijn niet van toepassing a) indien en voor zover er op de reisovereenkomst tussen de klant en GBT bindende bepalingen van internationale verdragen van toepassing zijn die anders bepalen ten gunste van de klant of b) indien en voor zover er op de reisovereenkomst tussen de klant en GBT bindende wettelijke bepalingen van een lidstaat van de EU waarvan de klant onderdaan is van toepassing zijn die gunstiger zijn voor de klant dan de navolgende bepalingen of de betreffende Duitse regelgeving.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------© Op deze voorwaarden rusten auteursrechten; RA Noll Stuttgart, 2004-2011 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Touroperator is: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V. Voorzitter Raad van Bestuur: Hans-Werner Schwarz | Directeur: Ruth Diekel

Nummer verenigingsregister: 719 | Kantongerecht Nordhorn van-Delden-Str. 1-7 | 48529 Nordhorn

Tel.: +49 (0) 5921-961196 | Fax: +49 (0)5921-961197 | E-mail: tourismus@grafschaft.de

Reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van het Fremdenverkehrsverband Münsterland e. V.

Voor de door het Fremdenverkehrsverband Münsterland e. V. (ML) aangeboden eigen toeristische pakketreizen en individuele diensten gelden – in aanvulling op de wettelijke bepalingen van de §§ 651 a-m BGB – tussen u als reiziger/gast en ons de volgende algemene reisvoorwaarden. Deze worden inhoud van de tussen ons tot stand gekomen overeenkomst en gelden verder in dezelfde mate voor andere touroperators die in deze brochure voorkomen en waarvoor wij bemiddelen.

1. Sluiten van de overeenkomst 1.1. Met de aanmelding, die telefonisch, per fax, per e-mail of schriftelijk kan plaatsvinden, gaat de gast akkoord met de sluiting van een bindende overeenkomst met ML. De aanmelding geldt ook voor alle door de gast opgegeven deelnemers. De gast is aansprakelijk voor zijn eigen verplichtingen en alle verplichtingen van de aangemelde deelnemers, voorzover hij deze verplichtingen door een uitdrukkelijke verklaring is aangegaan. 1.2. De overeenkomst met ML komt met de boekingsbevestiging tot stand, die de gast direct na acceptatie van de overeenkomst van ML ontvangt. De gast is twee weken aan het aanbod gebonden. 2. Diensten 2.1. De door ML verschuldigde diensten vloeien voort uit de beschrijving in de actuele brochure van ML resp. uit de in de OBIS van ML opgeslagen gegevens. Voor zover de beschrijving in de schriftelijke boekingsbevestiging van de informatie in de brochure afwijkt, heeft de schriftelijke bevestiging voorrang. Overige afspraken, die de omvang van de contractuele diensten vergroten of veranderen, dienen schriftelijk door ML te worden bevestigd. 2.2. Bij boeking van vol- en halfpension wordt de gast erop gewezen, dat de menukaart in dit bedrijf door de dienstverlener soms tot bepaalde gerechten wordt beperkt. 2.3. In de reissom is geen annuleringsverzekering inbegrepen. 2.4. Veranderingen of afwijkingen van individuel diensten t.o.v. de in de overeenkomst opgenomen inhoud, welke na sluiting van de overeenkomst noodzakelijk zijn en niet te kwader trouw door ML zijn doorgevoerd, zijn toegestaan, wanneer de veranderingen of afwijkingen niet aanzienlijk zijn en het karakter van de geboekte reis niet beïnvloeden. 3. Prijzen 3.1. De in de brochure vermelde prijzen zijn totaalprijzen en zijn inclusief BTW. Niet ingebrepen zijn te plaatse te betalen kosten, zoals toeristenbelasting en indien van toepassing, variabele bijkomende kosten zoals bijv. telefoon. 3.2 De vermelde prijzen gelden bij pakketreizen en bouwstenen per persoon. 3.3. De vermelde prijzen en diensten gelden voor het betreffende kalenderjaar en staan vermeld op de boekingsbevestiging en in de dan geldende brochure. 3.4. Voor eventuele extra diensten kan ML een toeslag verlangen. 4. Betaling 4.1. De ML is gerechtigd, na de boekingsbevestiging een aanbetaling van 12 % over de reissom per persoon te verlangen, met een maximum van 250 €, die over de reissom berekend wordt. 4.2. De restantbetaling dient uiterlijk 14 dagen voor het begin van de reis te zijn betaald, als vaststaat, dat de reis doorgang vindt en in het bijzonder niet meer om de onder 6.1. genoemde redenen geannuleerd kan worden. Na ontvangst van de betaling ontvangt de gast de reisbescheiden. In uitzonderlijke gevallen kan anders overeengekomen worden. 5. Annulering van de reis door de gast, omboeking, in de plaatsstelling 5.1. De gast kan op ieder moment voor het begin van de reis annuleren. Bepalend voor de inhouding van kosten is de ingangsdatum van de annuleringsverklaring bij ML die in het belang van de klant schriftelijk moet worden ingediend. 5.2. Het niet aanvangen van de reis zonder uitdrukkelijke annuleringsverklaring geldt niet als ontbinding van de overeenkomst. In dit geval blijft de klant ertoe verplicht, de reissom volledig te voldoen. 5.3. Bij ontbinding van de overeenkomst door de reiziger maakt ML, rekening houdende met de gebruikelijke kostenbesparingen en de gebruikelijke alternatieve aanwendingsmogelijk heden van het reisaanbod, aanspraak op schadevergoeding, die als volgt als een vast percen tage van de reissom wordt bepaald: Bij pakketreizen, kamers en overige individuele diensten Tot en met de 30e dag voor aankomst 10 % Tot en met de 21e dag voor aankomst 20 % Tot en met de15e dag voor aankomst 30 % Tot en met de 11e dag voor aankomst 40 % Tot en met de 8e dag voor aankomst 45 % Tot en met de 3e dag voor aankomst 50% Vanaf de 2e dag voor aankomst en bij het niet aanvangen van de reis 80 % van de reissom. De gast heeft het recht aan te tonen, dat de ML een geringere schade heeft geleden. ML heeft eveneens het recht, aan te tonen, dat de concrete schade groter was. Deze schade moet tegenover de reiziger concreet worden gespecificeerd en aangetoond. 5.4. Indien andere dan de geboekte personen aan de reis willen deelnemen, dan moet ML hiervan op de hoogte gesteld worden. Hiervoor worden wijzingingskosten van 15 € berekend. Het is dan noodzakelijk, dat de vervangende persoon alle rechten en plichten van de oorspronkelijke reiziger overneemt. De toetreding van een vervangende persoon kan worden geweigerd, wanneer deze niet in overeenstemming is met de eisen, die aan de reis zijn gesteld, of wanneer zijn deelname in strijd is met wettelijke voorschriften of voorschriften van overheidswege. 5.5. Wanneer op verzoek van de klant na boeking van de reis veranderingen wat betreft reisdata, bestemming, accommodatie of verzorging worden doorgevoerd, dan worden wijzigings kosten van 15 € per wijziging in rekening gebracht, indien de veranderingen geen verlaging van de totaalprijs en een verandering in aanbieder met zich meebrengen. Verzoeken tot omboeking, die na de 30e dag voor het begin van de reis plaatsvinden, kunnen, als deze verzoeken überhaupt nog gehonoreerd kunnen worden, uitsluitend na ontbinding van de reisovereenkomst tegen de geldende voorwaarden en gelijktijdige nieuwe aanmelding worden doorgevoerd. Dit geldt niet voor verzoeken tot omboeking, waaruit slechts lage kosten voortvloeien. Verzoeken tot omboeking dienen bij ML te worden ingediend. 5.6. Bemiddelings-, annulerings- en wijzigingskosten dienen direct te worden betaald. 6. Annulering en opzegging door ML 6.1. ML kan tot twee weken voor vertrek de overeenkomst ontbinden, wanneer het in de reis beschrijving genoemde deelnemersaantal voor de betreffende reis niet werd gehaald. De annuleringsverklaring dient de gast zo snel mogelijk te worden overhandigd. De gast krijgt zijn eventuele aanbetaling per omgaande terug en kan meteen na kennisneming van de ontbinding door ML aanspraak maken op een gelijkwaardige andere reis uit het aanbod van ML, voor zover deze reis zonder meerprijs aan de gast kan worden aangeboden. 6.2. ML kan de overeenkomst zonder inachtneming van een opzegtermijn ontbinden, wanneer de gast de uitvoering van een reis ongacht een vermaning van ML duurzaam verstoort en/of wanneer hij zich dermate in strijd met de overeenkomst gedraagt, dat een onmiddellijke ontbinding van de overeenkomst gerechtvaardigd is. In dit geval behoudt ML aanspraak op de reissom. ML moet rekening houden met de kostenbesparingen en voordelen, die ontstaan, doordat crediteringen door andere dienstverleners plaatsvinden. Eventuele meer kosten voor het terugtransport komen in dit geval voor rekening van de gast. 7. Aansprakelijkheid 7.1. De aansprakelijkheid van ML voor schade, niet zijnde lichamelijk letsel, is beperkt tot ten hoogste driemaal de reissom. Deze beperking geldt voorzover, de schade van de gast niet is veroorzaakt door opzet of grove schuld of ML verantwoordelijk is voor een door de reiziger opgelopen schade alleen als gevolg van schuld van een dienstverlener. 7.2. Gelden voor een door de dienstverlener te verlenen dienst internationale overeenkomsten of hierop berustende wettelijke voorschriften, op basis waarvan aanspraak op schadever goeding uitsluitend onder bepaalde voorwaarden of beperkingen ontstaat of geldigheid heeft, of onder bepaalde voorwaarden uitgesloten is, dan kan ML zich tegenover de gast hierop beroepen. 7.3. ML is niet aansprakelijk voor tekortkomingen in externe diensten, waarvoor zij slechts bemiddelend is opgetreden en die in de reisbeschrijving uitdrukkelijk als externe diensten worden aangemerkt. 7.4. Het afstaan van alle rechten van de gast n.a.v. de reis, onverschillig om welke rechtsgrond, aan derden, ook aan echtgenoten, is uitgesloten. Ook de wettelijke claim van afgestane rechten uit eigen naam is uitgesloten. 7.5 Aanspraken van de reiziger uit de reisovereenkomst volgens §§ 651 c bis 651 f BGB verjaren één jaar na de terugreisdatum. 8. Ongeldigheid van individuele bepalingen Bevoegde rechtbank 8.1. Wanneer een bepaling uit de reisovereenkomst nietig zou worden verklaard, dan is dit niet van invloed op de overige bepalingen. Wanneer de overeenkomst op bepaalde plaatsen ongeldig is of hiaten bevat, dan komt in de plaats van de ontbrekende of nietige bepalingen een geldige bepaling die in overeenstemming is met de overige inhoud van de overeenkomst en het dichtst in de buurt komt van het economische doel van de ontbrekende of ongeldige bepalingen. Hetzelfde geldt voor de ontbrekende reisvoorwaarden. 8.2. Voorzover wettelijk toelaatbaar is, wordt de vestigingsplaats van ML als plaats van bevoegde rechtbank aangemerkt. Dit is uitsluitend de bevoegde rechtbank voor rechtsgeschillen met bij het handelsregister ingeschreven zakenmensen, personen die geen bevoegde rechtbank in Duitsland hebben, of met juridische personen uit het publiek- en privaatrecht. 9.

Overige reisorganisatoren Voor het in de brochure aangeboden eigen aanbod van Münsterland e.V. gelden in principe de voornoemde reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van ML. De reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van overige in de brochure genoemde aanbieders zijn rechtstreeks bij de betreffende aanbieders verkrijgbaar.

10. Anderstalige inhoud De vertaling van inhoud en reisvoorwaardes in de brochures van MÜNSTERLAND e. V. in het Nederlands is uitsluitend bedoeld als service voor onze anderstalige gasten. Uitsluitend de Duitse versie van de inhoud en de reisvoorwaarden is wettelijk bindend.

Reisvoorwaarden voor de arrangementen van de Tourismusverband Osnabrücker Land e. V. 1. Reisorganisator – reisagent – sluiten van de overeenkomst 1.1. Uw contractpartner bij uw boeking is uitsluitend de in de betreffende reisaankondiging genoemde aanbieder als RO. Uitsluitend met deze RO wordt de reisovereenkomst conform §§ 651 a ff. BGB (Bürgerliches Gesetzbuch) gesloten. 1.2. Indien de boeking plaatsvindt via een andere organisatie dan de betreffende RO, dan treedt deze organisatie uitsluitend op als bemiddelaar (reisagent). Door middel van uw aanmelding voor de reis, die schriftelijk, telefonisch, per telefax of e-mail kan plaatsvinden, doet u de in de reisaankondiging genoemde RO een bindend aanbod voor het afsluiten van een reisovereenkomst op basis van de reisbeschrijving, alle daarin beschreven informatie en deze reisvoorwaarden. 1.3. De reisovereenkomst komt op het moment van ontvangst van de boekingsbevestiging van de RO door de reiziger tot stand. Deze overeenkomst is niet aan een bepaalde vorm gebonden. Bij telefonische of mondelinge boeking wordt onmiddellijk een schriftelijk exemplaar van de boekingsbevestiging aan u toegezonden. 1.4. Indien de boekingsbevestiging van uw aanmelding afwijkt, dan ontvangt u een nieuw aanbod van de RO, waaraan deze 10 dagen is gebonden en dat u binnen genoemde termijn door middel van een uitdrukkelijke bevestiging, het verrichten van een aanbetaling of een restbetaling kunt accepteren. 1.5. Een reiziger, die namens of ten behoeve van (een) medereiziger(s) een overeenkomst aangaat, is hoofdelijk aansprakelijk voor alle verplichtingen die uit de reisovereenkomst voor de aangemelde medereiziger(s) voortvloeien, voorzover de reiziger de bedoelde verplichtingen door middel van een uitdrukkelijke afzonderlijke schriftelijke verklaring op zich heeft genomen. 2. Prestatieverplichting van de RO 2.1. De prestatieverplichting van de RO vloeit uitsluitend voort uit de inhoud van de boekingsbevestiging in samenhang met de ten tijde van de reis geldige prospectus c.q. de reisaankondiging alsmede alle daarin opgenomen informatie en toelichtingen. 2.2. Dienstverleners, in het bijzonder logiesbedrijven en reisbureaus, zijn door de RO niet gevolmachtigd toezeggingen te doen of overeenkomsten te treffen, die uitgaan boven de inhoud van de reisaankondiging of de boekingsbevestiging of daarmee strijdig zijn dan wel de bevestigde inhoud van de reisovereenkomst te wijzigen. 3. Betaling 3.1. Bij sluiting van de reisovereenkomst (ontvangst van de boekingsbevestiging door de reiziger) is een aanbetaling verschuldigd, die met de totale reissom wordt verrekend. De aanbetaling bedraagt 10% van de reissom per persoon, tenzij in individuele gevallen anders is overeengekomen. 3.2. Het restant van de reissom dient, tenzij in individuele gevallen anders is overeengekomen (zie hiervoor in het bijzonder punt 3.3, lid c), uiterlijk twee weken voor het begin van de reis te zijn betaald, mits vaststaat dat de reis niet meer op grond van de onder punt 5 genoemde redenen kan worden geannuleerd. Indien de boeking binnen twee weken voor het begin van de reis tot stand komt, moet terstond de gehele reissom worden voldaan. 3.3. Alle hiervoor genoemde betalingen zijn niet eerder verschuldigd dan nadat de reiziger een garantiecertificaat conform § 651 k BGB is uitgereikt. Een garantiecertificaat wordt niet uitgereikt indien: a) de reis niet langer duurt dan 24 uur, geen overnachting omvat en de reissom niet hoger is dan € 75,–; b) de RO een publiekrechtelijke rechtspersoon is, over wiens vermogen een insolventieprocedure niet geoorloofd is; c) indien de reisovereenkomst niet in vervoer van en naar het reisdoel voorziet en de totale reissom volgens de met de reiziger overeengekomen betalingsovereenkomst eerst aan het einde van de reis betaald dient te zijn. 4. Niet genoten onderdelen Indien de reiziger als gevolg van voortijdige terugreis, wegens ziekte of om andere redenen, die de RO niet zijn aan te rekenen, bepaalde reisonderdelen niet geniet, dan bestaat geen recht op evenredige restitutie van (een deel van) de reissom. Restitutie aan de reiziger van (een deel van) de reissom in verband met niet genoten onderdelen van de reis vindt wel plaats indien de betreffende dienstverleners dienovereenkomstige terugbetalingen voor de niet genoten onderdelen aan de RO hebben verricht dan wel vaststaat dat de niet genoten onderdelen niet aan de RO in rekening worden gebracht. 5. Ontbinding en annulering door de RO De RO kan, indien het in de reisaankondiging genoemde minimale deelnemeraantal niet wordt bereikt, de reisovereenkomst onder de volgende voorwaarden ontbinden: a) De RO is verplicht de reiziger terstond op de hoogte te stellen van de annulering van de reis op grond van het niet bereiken van het minimale deelnemeraantal. b) Ontbinding van de reisovereenkomst binnen twee weken voor het begin van de reis is niet geoorloofd. c) De reiziger heeft het recht bij annulering deelname aan een minstens gelijkwaardige andere reis te verlangen indien de RO, waar de reis was geboekt, of een andere reisorganisator, die als aanbieder in deze catalogus is opgenomen, in staat is een dergelijke reis zonder meerprijs voor de reiziger uit zijn eigen programma aan te bieden. De reiziger dient onmiddellijk nadat mededeling over de annulering van de reis is gedaan tegenover de RO kenbaar te maken dat hij van dit recht gebruik maakt. 6. Ontbinding door de reiziger, omboeking 6.1. De reiziger kan tot het tijdstip van het begin van de reis de reisovereenkomst door middel van een schriftelijke, aan de RO gerichte verklaring ontbinden. 6.2. Bij ontbinding van de reisovereenkomst door de reiziger maakt de RO in alle gevallen, rekening houdende met de gebruikelijke kostenbesparingen en de gebruikelijke alternatieve aanwendingsmogelijkheden van het reisaanbod, aanspraak op een standaard schadevergoeding, die als volgt als vast percentage van de totale reissom wordt bepaald: – tot en met de 30e dag voor het begin van de reis: 10% (met een minimum van € 25,– per persoon) – tot en met de 21e dag voor het begin van de reis: 30% – tot en met de 11e dag voor het begin van de reis: 40% – vanaf de 10e dag voor het begin van de reis tot en met de dag van het begin van de reis: 60% 6.3. Indien de reiziger aantoont, waartoe deze gerechtigd is, dat de door de RO geleden schade feitelijk nihil of wezenlijk lager is dan de volgens de bovenstaande vaste percentages in rekening gebrachte schadevergoeding, dan is de reiziger slechts verplicht het feitelijke schadebedrag te vergoeden. 6.4. De RO behoudt zich het recht voor in individuele gevallen een hogere schadevergoeding op grond van de hem ontstane schade in rekening te brengen, welke tegenover de reiziger concreet dienen te worden gespecificeerd en aangetoond. 7. Verplichtingen en annulering door de reiziger 7.1. De reiziger is verplicht de RO onmiddellijk van eventuele tekortkomingen op de hoogte te stellen en daarvoor een oplossing te verlangen. Aanspraken van de reiziger komen alleen dan niet te vervallen wanneer de reiziger geen schuld draagt aan het achterwege blijven van een klachtindiening. 7.2. Indien het verloop de reis als gevolg van een tekortkoming in wezenlijke mate wordt beïnvloed, dan is de reiziger gerechtigd de reisovereenkomst conform de wettelijke voor schriften (§ 651 e BGB) op te zeggen. 7.3. De wettelijke verplichting volgens § 651 g, lid 1 BGB, volgens welke de reiziger aanspraken binnen één maand na het contractueel bepaalde einde van de reis tegenover de RO geldend dient te maken, wordt met betrekking tot de met de RO gesloten reisovereenkomst als volgt geconcretiseerd: a) Alle aanspraken, die samenhangen met de reisovereenkomst c.q. de door de RO verleende diensten, ongeacht de wettelijke grondslag, dient de reiziger uitsluitend na afloop van de reis en binnen één maand na de contractueel bepaalde terugreisdatum tegenover de RO geldend te maken. b) Om de aanspraak tegenover de RO in overeenstemming van de gestelde termijn geldend te maken, dient uitsluitend van het in de boekingsbevestiging genoemde adres gebruik te worden gemaakt. Een schriftelijke geldendmaking wordt dringend aanbevolen. 8. Aansprakelijkheid 8.1. De contractuele aansprakelijkheid van de RO voor schade, niet zijnde letsel (ook de aansprakelijkheid voor het niet nakomen van pre- en postcontractuele alsmede indirect uit het contract voortvloeiende verplichtingen) is beperkt tot ten hoogste driemaal de reissom, voorzover a) de schade van de reiziger niet is veroorzaakt door opzet of grove schuld van de RO, of b) de RO verantwoordelijk is voor een door de reiziger opgelopen schade alleen als gevolg van schuld van een dienstverlener. 8.2 De RO is niet aansprakelijk voor tekortkomingen in externe diensten, waarvoor de RO slechts bemiddelend is opgetreden (bijv. sportevenementen, theaterbezoek, tentoon stellingen, excursies etc.) en die in de reisbeschrijving uitdrukkelijk als externe diensten worden aangemerkt. 9. Verjaring Aanspraken van de reiziger op de RO, ongeacht de wettelijke grondslag, echter met uitzondering van vorderingen van de reiziger op grond van onrechtmatige handelingen, verjaren één jaar na de contractueel bepaalde terugreisdatum. Zijn tussen de reiziger en de RO onderhandelingen gaande over geldend gemaakte aanspraken of over omstandigheden, die aan de aanspraak ten grondslag liggen, dan wordt de verjaringstermijn opgeschort totdat de reiziger of de RO voortzetting van de onderhandelingen weigert. Voornoemde verjaringstermijn van één jaar treedt niet eerder in dan 3 maanden na afloop van de opschorting. 10. Bevoegde rechtbank en toepasselijk recht 10.1. De reiziger kan klachten slechts aan de bevoegde rechtbank, binnen wier rechtsgebied de RO is gevestigd, voorleggen. 10.2. Op de gehele wettelijke en contractuele overeenkomst tussen de RO en reizigers, die geen algemeen woon- of vestigingsadres in Duitsland hebben, is uitsluitend het Duitse recht van toepassing. 10.3. Voor klachten van de RO tegenover de reiziger is het woonadres van de reiziger bepalend, tenzij de klacht zich richt tegen in het handelsregister ingeschreven kooplieden, publiek of privaatrechtelijke rechtspersonen of personen, wier woonadres of gebruikelijke verblijf plaats zich niet in Duitsland bevindt, of wier woonadres of gebruikelijke verblijf-plaats op het tijdstip van het indienen van de klacht niet bekend is. In deze gevallen is het vestigingsadres van de RO bepalend.

Final Version

c66 m0 y90 k0 ( ) c59 m100 y6 k29 ( )

Quakenbrück

Voor actieve natuurliefhebbers

Uitgever en redactie:

Voor geschiedenisliefhebbers en cultuurminnaars

Voor ondernemende gezinnen en jonge onderzoekers

Grafschaft Bentheim

Nordhorn

Groningen

Geheim over de grens

Osnabrücker Land

Assen

Grensoverschrijdend Projectbureau voor Toerisme Stichting ECC (EUREGIO Cross Border Consultancy) Gronausestraat 1258–1260 · 7534 AV Glanerbrug

Emmen Amsterdam

Deventer

Utrecht

Den Haag

Rotterdam

Arnhem

Osnabrücker Land

Osnabrück

Hengelo Münsterland

Bad Bentheim

Nijmegen

Breda

Ochtrup

Tel.: 053 - 460 51 32 · Fax: 053 - 460 51 59

Emsdetten

Gronau Venlo

Gent

www.geheimoverdegrens.nl

Brussel

Ahaus

Liège

Tecklenburg

FMO

Bad Iburg Bad Laer

Greven

Steinfurt

Bad Rothenfelde

Münsterland

Warendorf

Coesfeld

Concept & vormgeving:

Bad Essen

Melle

Ibbenbüren

Rheine

Antwerpen

info@geheimoverdegrens.nl

Bramsche

Emsland

Grafschaft Bentheim

Münster

Agentur für Kommunikation, Ochtrup Bocholt

Tekst: NL Connection, Travel Marketing & Communication, Bremen

Borken

Dülmen Oelde

Druk: Druck- und Verlagshaus FROMM GmbH & Co. KG

Haltern am See

Ahlen

Beckum

Fotoverantwoording: De in deze brochure gebruikte foto´s vallen onder het auteursrecht en

Een geheim dat we graag met u delen. Vier gastvrije regio’s in Duitsland, die gezien mogen worden. Op het eerste gezicht doen ze een beetje

mogen derhalve niet gekopieerd of zonder toestemming worden ge

Actieve vakantie �� 07

Reis naar het verleden �� 21

Met het gezin op pad �� 28

'Nederlands' aan - kan ook niet anders zo dichtbij - maar toch is alles er net even anders. Het landschap, de mensen, het eten, wandelen, fiet

bruikt. De fotos zijn eigendom van de volgende instellingen: Grensover

Fietsen in het Duitse grensgebied �� 08 – 10

Burchten en kastelen �� 22 – 23

Openluchttheaters en golf �� 29

sen of kuren. Een kasteel op een heuvel, een vakwerkhuisje in het dal. Alle charmes van een verre vakantie, maar dan op een uurtje rijden van

schrijdend Project-bureau voor Toerisme / EUREGIO e.V., Münsterland

Wandeltochten in unieke natuur �� 11 – 13

Over uitvinders: musea �� 24 – 25

Lilli en Luuk & Friends �� 30

de grens. Gepresenteerd in vijf thema’s die ook uitstekend allemaal in één weekendje weg passen.

e.V., Grafschaft Bentheim Tourismus e.V., TV Osnabrücker Land e.V.,

Maak kennis met de TOPs �� 14 – 15

Doe mee! Verhalenwedstrijd �� 26

Tips voor een dagje uit �� 31

Gemeenten Zuidelijk Emsland

Het toverwoord is paarden ��16 – 17

Vrede verbindt: Osnabrück en Münster �� 27

Een dagtocht met de trein �� 32 – 33

Tuinen en parken �� 18 – 19 p. 16 foto achtergrond: Warendorf Marketing GmbH, Tanja Hohnwald;

Welkom in het Geheim over de grens

Neem de vrijheid om te kamperen �� 34 – 35

Vakantietips �� 20

p. 27 foto boven rechts en foto nachtwachter: © OMT/Heese, foto Prin

Heel wat beleven. Nogal dichtbij.

zipalmarkt: www.air-klick.de; p. 32 foto achtergrond: © Pavel Losevsky Fotolia.com; p. 37: www.sassekorn.de; p. 42/43 foto achtergrond: Sauna park Epe; p. 44 foto achtergrond: © Mila Lippitz - Quelle PHOTOCASE;

Colofon & Reisvoorwaarden

p. 45 foto Osnabrück: © OMT/Heese, foto's Münster: www.air-klick.de; p. 46 foto achtergrond: www.air-klick.de; p. 47 foto links: OMT /Heese

Voor levensgenieters en lekkerbekken

Voor trendsetters en koopjesjagers

Algemeen

Mede mogelijk gemaakt door

Münsterland

manen en Romeinen, nu een vredig wandel

Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.

Een streek die het allemaal heeft: parkachtige

gebied. In de bewoonde delen van het Osna

Van-Delden-Straße 1-7, D-48529 Nordhorn

weidelandschappen, slaperige dorpjes en brui

brücker Land staat de deur voor u open! Proef

Tel. 0049 (0) 5921 - 96 11 96

sende steden. De rust van het landelijke leven.

de verleidelijke streekgerechten, leef helemaal

tourismus@grafschaft.de

Overal zichtbare echo’s uit een rijk Westfaals

op aan een geneeskrachtige bron. Maak het

www.grafschaft-bentheim-tourismus.de

verleden. Honderd kastelen en burchten.

van dichtbij mee in de Zoo.

Antieke gevels in hoofdstad Münster, op loopaf

Zuidelijk Emsland

stand van trendy winkels en sublieme musea.

Tourismusverband Osnabrücker Land

Idyllisch decor waar dynamische levensgenieters

Tientallen fietsroutes langs idyllische beekjes en

Krahnstraße 52-53, D-49074 Osnabrück

thuis zijn. Het lijkt veel voor een korte vakantie, al

rivieren. Ideaal terrein voor een actieve vakantie

Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5

die opties in het stroomgebied van de Ems: ge

met oog voor cultuur.

tv@osnabruecker-land.de

heimzinnige moerassen, sprookjesachtige bos

www.osnabruecker-land.de

sen en sappige weiden. Maar dit is dan ook de

Münsterland e.V.

Münsterland e. V. www.deutschland-nederland.eu

ideale bestemming voor actieve en sportieve rei

Hüttruper Heide 71-81, D-48268 Greven

Grafschaft Bentheim

zigers. Volop outdoor activiteiten in de natuur en

Tel. 0049 (0) 2571 - 94 93 92

De schoonheid van ons eigen Twente en Drenthe

dan weer een rustdag met nieuwe indrukken.

touristik@muensterland.com

houdt niet op aan de grens. Hier doen ze er

Rustiek cultuurlandschap met molens en boeren

www.muensterland-tourismus.de

graag nog een schepje bovenop.

hoeves, verrassende idyllische stadjes zoals Spel

Bad Bentheim mag ‘Bad’ heten dankzij het heil

le en prachtige en oude tradities.

Osnabrücker Land

zame water uit de diepte. Hoog daarboven to

Grote delen zijn beschermd natuurgebied. Van

rent de stoere Burg Bentheim. Het noorden is

VVV Emsbüren Touristik GmbH

Delicatessen en genieten �� 36

Winkelen en kerstsfeer �� 44

Van harte welkom �� 04

grillige geologische natuurmonumenten tot lief

het land van de pioniers van eeuwen geleden:

Papenstraße 15, D-48488 Emsbüren

De smaak van Duitsland �� 37

Funshoppen voor gevorderden �� 45

Kaart van de regio �� 05 – 06

lijke groene velden. De eerste Duitse heuvels

handelsreizigers, smokkelaars en veenarbeiders.

Tel. 0049 (0) 5903 - 93 57 58

Regionale producten �� 38 – 41

Kerstmarkten in Duitsland �� 46 – 47

Colofon �� 48

net over de grens, de beboste hellingen van het

In het agrarische land liggen juweeltjes als his

vvv@emsbüren.de

Reisvoorwaarden �� 49

Teutoburger Wald. Ooit het strijdperk van Ger

torisch Schüttorf en Nordhorn aan de Vechte.

www.suedlichesemsland.de

Wellness en kuren �� 42 – 43

Quakenbrück

Voor actieve natuurliefhebbers

Uitgever en redactie:

Voor geschiedenisliefhebbers en cultuurminnaars

Voor ondernemende gezinnen en jonge onderzoekers

Grafschaft Bentheim

Nordhorn

Groningen

Geheim over de grens

Osnabrücker Land

Assen

Grensoverschrijdend Projectbureau voor Toerisme Stichting ECC (EUREGIO Cross Border Consultancy) Gronausestraat 1258–1260 · 7534 AV Glanerbrug

Emmen Amsterdam

Deventer

Utrecht

Den Haag

Rotterdam

Arnhem

Osnabrücker Land

Osnabrück

Hengelo Münsterland

Bad Bentheim

Nijmegen

Breda

Ochtrup

Tel.: 053 - 460 51 32 · Fax: 053 - 460 51 59

Emsdetten

Gronau Venlo

Gent

www.geheimoverdegrens.nl

Brussel

Ahaus

Liège

Tecklenburg

FMO

Bad Iburg Bad Laer

Greven

Steinfurt

Bad Rothenfelde

Münsterland

Warendorf

Coesfeld

Concept & vormgeving:

Bad Essen

Melle

Ibbenbüren

Rheine

Antwerpen

info@geheimoverdegrens.nl

Bramsche

Emsland

Grafschaft Bentheim

Münster

Agentur für Kommunikation, Ochtrup Bocholt

Tekst: NL Connection, Travel Marketing & Communication, Bremen

Borken

Dülmen Oelde

Druk: Druck- und Verlagshaus FROMM GmbH & Co. KG

Haltern am See

Ahlen

Beckum

Fotoverantwoording: De in deze brochure gebruikte foto´s vallen onder het auteursrecht en

Een geheim dat we graag met u delen. Vier gastvrije regio’s in Duitsland, die gezien mogen worden. Op het eerste gezicht doen ze een beetje

mogen derhalve niet gekopieerd of zonder toestemming worden ge

Actieve vakantie �� 07

Reis naar het verleden �� 21

Met het gezin op pad �� 28

'Nederlands' aan - kan ook niet anders zo dichtbij - maar toch is alles er net even anders. Het landschap, de mensen, het eten, wandelen, fiet

bruikt. De fotos zijn eigendom van de volgende instellingen: Grensover

Fietsen in het Duitse grensgebied �� 08 – 10

Burchten en kastelen �� 22 – 23

Openluchttheaters en golf �� 29

sen of kuren. Een kasteel op een heuvel, een vakwerkhuisje in het dal. Alle charmes van een verre vakantie, maar dan op een uurtje rijden van

schrijdend Project-bureau voor Toerisme / EUREGIO e.V., Münsterland

Wandeltochten in unieke natuur �� 11 – 13

Over uitvinders: musea �� 24 – 25

Lilli en Luuk & Friends �� 30

de grens. Gepresenteerd in vijf thema’s die ook uitstekend allemaal in één weekendje weg passen.

e.V., Grafschaft Bentheim Tourismus e.V., TV Osnabrücker Land e.V.,

Maak kennis met de TOPs �� 14 – 15

Doe mee! Verhalenwedstrijd �� 26

Tips voor een dagje uit �� 31

Gemeenten Zuidelijk Emsland

Het toverwoord is paarden ��16 – 17

Vrede verbindt: Osnabrück en Münster �� 27

Een dagtocht met de trein �� 32 – 33

Tuinen en parken �� 18 – 19 p. 16 foto achtergrond: Warendorf Marketing GmbH, Tanja Hohnwald;

Welkom in het Geheim over de grens

Neem de vrijheid om te kamperen �� 34 – 35

Vakantietips �� 20

p. 27 foto boven rechts en foto nachtwachter: © OMT/Heese, foto Prin

Heel wat beleven. Nogal dichtbij.

Colofon & Reisvoorwaarden

p. 45 foto Osnabrück: © OMT/Heese, foto's Münster: www.air-klick.de; p. 46 foto achtergrond: www.air-klick.de; p. 47 foto links: OMT /Heese

Voor levensgenieters en lekkerbekken

Voor trendsetters en koopjesjagers

Algemeen

Mede mogelijk gemaakt door

Münsterland

manen en Romeinen, nu een vredig wandel

Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.

Een streek die het allemaal heeft: parkachtige

gebied. In de bewoonde delen van het Osna

Van-Delden-Straße 1-7, D-48529 Nordhorn

weidelandschappen, slaperige dorpjes en brui

brücker Land staat de deur voor u open! Proef

Tel. 0049 (0) 5921 - 96 11 96

sende steden. De rust van het landelijke leven.

de verleidelijke streekgerechten, leef helemaal

tourismus@grafschaft.de

Overal zichtbare echo’s uit een rijk Westfaals

op aan een geneeskrachtige bron. Maak het

www.grafschaft-bentheim-tourismus.de

verleden. Honderd kastelen en burchten.

van dichtbij mee in de Zoo.

Antieke gevels in hoofdstad Münster, op loopaf

Zuidelijk Emsland

stand van trendy winkels en sublieme musea.

Tourismusverband Osnabrücker Land

Idyllisch decor waar dynamische levensgenieters

Tientallen fietsroutes langs idyllische beekjes en

Krahnstraße 52-53, D-49074 Osnabrück

thuis zijn. Het lijkt veel voor een korte vakantie, al

rivieren. Ideaal terrein voor een actieve vakantie

Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5

die opties in het stroomgebied van de Ems: ge

met oog voor cultuur.

tv@osnabruecker-land.de

heimzinnige moerassen, sprookjesachtige bos

www.osnabruecker-land.de

sen en sappige weiden. Maar dit is dan ook de

Münsterland e.V.

Münsterland e. V. www.deutschland-nederland.eu

ideale bestemming voor actieve en sportieve rei

Hüttruper Heide 71-81, D-48268 Greven

Grafschaft Bentheim

zigers. Volop outdoor activiteiten in de natuur en

Tel. 0049 (0) 2571 - 94 93 92

De schoonheid van ons eigen Twente en Drenthe

dan weer een rustdag met nieuwe indrukken.

touristik@muensterland.com

houdt niet op aan de grens. Hier doen ze er

Rustiek cultuurlandschap met molens en boeren

www.muensterland-tourismus.de

graag nog een schepje bovenop.

hoeves, verrassende idyllische stadjes zoals Spel

Bad Bentheim mag ‘Bad’ heten dankzij het heil

le en prachtige en oude tradities.

Osnabrücker Land

zame water uit de diepte. Hoog daarboven to

Grote delen zijn beschermd natuurgebied. Van

rent de stoere Burg Bentheim. Het noorden is

VVV Emsbüren Touristik GmbH

Delicatessen en genieten �� 36

Winkelen en kerstsfeer �� 44

Van harte welkom �� 04

grillige geologische natuurmonumenten tot lief

het land van de pioniers van eeuwen geleden:

Papenstraße 15, D-48488 Emsbüren

De smaak van Duitsland �� 37

Funshoppen voor gevorderden �� 45

Kaart van de regio �� 05 – 06

lijke groene velden. De eerste Duitse heuvels

handelsreizigers, smokkelaars en veenarbeiders.

Tel. 0049 (0) 5903 - 93 57 58

Regionale producten �� 38 – 41

Kerstmarkten in Duitsland �� 46 – 47

Colofon �� 48

net over de grens, de beboste hellingen van het

In het agrarische land liggen juweeltjes als his

vvv@emsbüren.de

Reisvoorwaarden �� 49

Teutoburger Wald. Ooit het strijdperk van Ger

torisch Schüttorf en Nordhorn aan de Vechte.

www.suedlichesemsland.de

Wellness en kuren �� 42 – 43

Vakantievoorpret: even niks aan uw hoofd, behalve het groene uitzicht na de volgende boom. De natuur op haar mooist. Parkachtig landschap en diepe bossen. Vermoeid van het stilzitten? Tijd voor lekker veel buitenlucht en beweging.

Voor actieve natuurliefhebbers

Dit is het land van riviertjes, groene velden en weidse vergezichten. Het Teutoburger Wald, de vakwerkboerderijen en kastelen van het Münsterland. De gastvrije stadjes en gezonde kuuroorden van het Osnabrücker Land. Minstens zoveel natuurschoon als in het aangrenzende Oost-Nederland en al net zo gemoedelijk. Plus een ondefinieerbaar ‘etwas Mehr’. Geweldige meerdaagse fietstochten. Originele wandelroutes met een thema, zoals het pad van smokkelaars uit vroeger eeuwen. Alle ruimte op spannende mountainbiketrails. Indrukwekkende natuurmonumenten en idyllische plekjes. Na een sportieve dag buiten de ontspannende warmte van de sauna in. Uw bloedsomloop kan bijna niet wachten!

Fietsen in het Duitse Grensgebied Lekker bewegen, in fietstempo genieten van al het moois om je heen. Wat wil je nog meer op vakantie? Vooral het groene Münsterland lijkt wel aangelegd om fietsende toeristen te behagen: een landschap als een park, zuinig bestrooid met eenzame boerderijen en dorpjes. Voornamelijk vlak met hier en daar een vriendelijke heuvel, een netwerk van prima fiets paden. En ook in de andere regio’s van het 'Geheim over de grens' is er voor iedereen een passende route.

Fietsen langs rivieren

Burg Hülshoff

KAART | L 9

Een stroom volgen op de fiets heeft zo zijn voordelen: het uitzicht op het water is

De grensoverschrijdende fietstocht van de

fascinerend en ontspannend tegelijk. Steile hellingen zijn zeldzaam. We stellen vier

bron bij Rosendahl naar de monding boven

van de allermooiste rivierenroutes voor:

Zwolle (225 km) - of andersom - is eigenlijk één groot openluchtmuseum.

Emsradweg

Werse Rad Weg

Wie van kunst houdt wordt onderweg verwend,

De route langs de Ems loopt van de bron naar

Een erg afwisselende 125 km fietsen, dwars

met 60 kunstprojecten in de vrije natuur. Voor

de monding in open zee, praktisch zonder

door het zuidelijke Münsterland - soms direct

een deel valt het pad samen met de themarou-

klimmen. Langs oevers en uiterwaarden.

aan het riviertje de Werse, soms dieper het ri-

te Kunstwegen. Maar dat is beslist niet de eni-

vierlandschap in. Eindpunt is de monding in

ge charme van de 'Vechtetal'; tussen kunstwer-

Een van de pareltjes van de Duitse fietspaden

de Ems bij Münster. De omgeving is verras-

ken en pittoreske stadjes is het landschap

langs waterwegen. Er is gekozen voor een af-

send gevarieerd, van de cement- en steengroe-

heerlijk afwisselend, een lust voor het oog.

wisselend parcours op rustige, geasfalteerde

ven in het zuiden tot het landelijke westen, dat

weggetjes, buiten de drukke doorgaande wegen

gedomineerd wordt door velden en boerderij-

Aa-Vechte-Tour

om. De rivier begint als een beekje en eindigt

en. Vlak voor de monding wordt u getrakteerd

Een ontdekkingstocht door noordelijk Mün‑

bij de Noordzee als een statige stroom.

op een idyllisch natuurtafereel: een laaglandri-

sterland. Regio met een eigen gezicht: kleine

vier in zijn oervorm. Grazige uiterwaarden,

heuvelruggen rijzen hoog op boven het groene

U steekt enkele keren over, om de fraaiste plek-

zandbanken en kronkelige oude zijarmen van

parklandschap. Bij Ochtrup (zo’n 25 km van

jes op de linker- en rechteroever aan te doen.

de hoofdstroom.

Enschede) wordt het decor vertrouwder en wat

Redenen om even af te stappen zijn er genoeg

“Oost-Nederlandser”. Hier biedt de route tus-

op de 379 km lange reis: een schaduwrijk park,

Vechtetalroute

sen Aa en Vechte uitzicht op smalle riviertjes

het centrum van een stadje, een uitkijktoren

Net over de grens in Duitsland heet de Over-

en beken, die gemoedelijk door het weide-

met panorama, een steiger als picknickplaats

ijsselse Vecht ineens Vechte. Verder verandert

land slingeren. Plan vooral wat extra vakantie-

of om zomaar even mijmerend over het water

er niets: dit meanderende riviertje is gewoon

dagen, want u komt in historische stadjes als

te turen.

overal . . . mooi.

Steinfurt, Horstmar en Bad Bentheim.

Cultuur en geschiedenis

100 Schlösser Route

Artland-Rad-Tour

De koningin van de Duitse langeafstandsfiets-

Zonder het riviertje de Hase zou het er nooit

routes! Een vorstelijke 960 km (overwegend

geweest zijn: het unieke cultuurlandschap van

vlak) door het Münsterland, het Duitse ant-

het Artland. De Hase, die het Osnabrücker

woord op de Franse Loirevallei. Wie even goed

Land doorsnijdt, overstroomde namelijk regel-

op de pedalen gaat staan, mist er misschien al

matig. Het gevolg: buitengewoon vruchtbare

eentje: één van de honderd kastelen, waterkas-

landbouwgrond, met overvloedige opbreng-

telen, paleizen, burchten, versterkte herenhui-

sten. Die welvaart leverde weer schitterende

zen en residenties van graven en baronnen.

boerenhoeves op met vakwerkgevels, rijkelijk

Elk tijdperk liet hier zijn sporen na: van middel-

versierd met houtsnijwerk. De trots van het Art-

eeuwse vestingen tot elegante, barokke hoven

land, bijna allemaal onder monumentenzorg.

met kasteeltuinen. Nieuw sinds mei 2010! Friedensroute

De Grenzgängerroute Teuto-Ems. De naam is

Inderdaad: genoemd naar de Vrede van Münster

ontleend aan de grenzen tussen de destijds

en Osnabrück. Die in 1648 een einde maakte aan

concurrerende Duitse regio’s op de route. Nu

de Dertigjarige Oorlog. Aan onze kant van de

broederlijk verzoend, om u een heerlijke fiets-

grens zelfs de Tachtigjarige Oorlog, tussen de

vakantie te bezorgen. Ruim 150 km met alleen

Nederlanden en de Spaanse Habsburgers. Een

maar hoogtepunten: de vele heilbaden van het

route vol symboliek en historie. Bijna net zo

Osnabrücker Land, de skyline van 12 histori-

avontuurlijk als ten tijde van de postkoeriers en

sche stadjes, het glooiende Münsterland en

de 'Friedensreiter' te paard, de boodschapper

de heuvels van Ostwestfalen.

met het nieuws van de vrede. Goede bewegwijze-

• Dagen om intens te genieten in de Grafschaft Bentheim Wij willen u graag uitnodigen om van Grafschaft Bentheim te genieten tijdens een avontuurlijke fietstocht. Strijk voor drie dagen neer in de regio en ga van daaruit met uw fiets op verkenningstocht door de Grafschaft Bentheim en het naburige Nederland. Inbegrepen: • 2 overnachtingen met luxe ontbijt • 2 sfeervolle diners in hotel • 1 fietsroutekaart "Grafschafter Fietsentour" per kamer • 1 reishandboek "Grafschaft Bentheim" per kamer • tegoedbon voor koffie met gebak • 3 routesuggesties • reisgarantiebewijs Het hele jaar door te boeken, dagelijks aankomst Extra`s op aanvraag: • Huurfiets • Extra overnachting Prijs per persoon vanaf op basis van een tweepersoonskamer

ring, herkenbaar aan het Vredesruitersymbooltje. Het landschap is ook in deze eeuw nog even indrukwekkend - u fietst onder andere 170 km door de uitlopers van het Teutoburger Wald.

TIP

€ 119

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 59 21 - 96 11 96 www.grafschaft-bentheim-tourismus.de tourismus@grafschaft.de

• Startschot nieuwe fietsseizoen Een lentetocht over de fietspaden van de Grafschafter Fietsentour. De Grafschaft Bentheim maakt van de - toch al zo aangename - eerste kilometers van het nieuwe jaar een waar feest. "Anradeln" heet dat hier. Finishplaats is Schüttorf aan de Overijsselse Vecht en de Bentheimer Berg. Live-muziek, vrolijke activiteiten, lekkernijen, een fris biertje en een klein beetje zadelpijn! Zet hem in uw agenda: 3 april 2011

Boomerang-Fietstocht Burchten en Kastelen Ascheberg Marketing e.V. Katharinenplatz 1 D-59387 Ascheberg Contact Tel. 0049 (0) 25 93 - 63 24 www.ascheberg-marketing.de Info@ascheberg-marketing.de

Als een boomerang komt u ’s avonds weer terug bij het vertrekpunt: uw logeeradres in Ascheberg, historisch Münsterland. Vol nieuwe indrukken van oude stadjes en prachtige kastelen. Zoals Nordkirchen, het “Versailles van Westfalen”. Morgen weer een middeleeuwse burcht met metersdikke muren en een folterkamer? Prijs vanaf € 128,50 (2 nachen, HP, routekaarten) Fietsroutes van 25-35 km.

KAART | N 11

Dagtochten

• “ Fietsplezier langs de rivier” fietsen op de EmsRadweg

Het nut van honingraten

Maak gerust gebruik van een gastvrije service:

Het Münsterland is een fietsersparadijs, dat is

de Fietsenbus. Sla flexibel een etappe over, of

duidelijk. Vooraf kiezen voor één van de meer

zie de bus als reddende bezemwagen bij nade-

dan 200 vaste routes of gewoon wegfietsen, je

rend onweer! Voor maar € 1,40 extra, bovenop

neus achterna? Kan allemaal, dankzij het ver-

het buskaartje. Ongeacht de afstand die u wilt

nuftige idee om het fietspadennet in “honing-

meeliften. Wel even zelf de fiets op de speciale

Fiets 379 kilometer langs de kleinste rivier van Duitsland over vlakke, overwegend geasfalteerde wegen. Onderweg verkent u vijf verschillende vakantieregio’s. De route kent geen noemenswaardige stijgingen en is uitstekend geschikt voor gezinnen met kinderen.

raten” op te delen. De “raten” hebben een ei-

aanhanger zetten.

Duur: 10 dagen, 9 overnachtingen Prijs per persoon vanaf op basis van een tweepersoonskamer

€ 439

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland-tourismus.de touristik@muensterland.de

gen nummer op de bewegwijzering en sluiten naadloos op elkaar aan.

GPS op de fiets

Grafschafter Fietsentour

kaarten! Zelfs de meest 'verstopte' geheimen

Een rijwiel was toch een Fahrrad in Duitsland?

in de regio’s van het Geheim over de grens

Vlak over de grens bij Bentheim nog even niet,

hoeven voor u niet verborgen te blijven. Dank-

daar zeggen ze gewoon fiets. De bordjes “Fiet-

zij GPS-data. Gratis te downloaden.

Nooit meer wegwaaiende of gescheurde land-

sentour” wijzen de weg door het hele graafschap, tot in alle uithoeken. De hoofdroute is

Meer informatie over deze en andere routes

220 km lang, met 25 vertakkingen van nog eens

vindt u op www.geheimoverdegrens.nl. Natuur-

30-50 km.

lijk kunt u ons uw vraag ook direct per email sturen: info@geheimoverdegrens.nl.

• Hier kent genieten geen grenzen!

Werse Rad Weg

KAART | P 9 – 10

De 'Grenzgängerroute Teuto-Ems' is een grenzeloos fietsersdomein met schitterende natuur, pittoreske stadjes en interessante bezienswaardigheden. Laat u verrassen en geniet van een paar mooie vakantiedagen of een gezond tussendoortje! Duur: 3-7 dagen Vertrek: dagelijks van mei t/m oktober Totale lengte: 152 km Inclusief: • alle overnachtingen met ontbijt • fietskaart Grenzgängerroute Teuto-Ems + uitgebreid pakket toeristische tips • 1 x hulp bij bandenpech per groep • toeristenbelasting bij overnachting in kuuroord • huurfietsen op aanvraag De prijs is afhankelijk van de reisduur en varieert van € 99 tot € 234 op basis van een tweepersoonskamer.

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5 www.osnabrueckerland.de tv@osnabruecker-land.de

125 km fietsplezier aan de oevers van de Werse De Werse Rad Weg loopt door het zuidelijke deel van de regio Warendorf, nu eens direct langs de Werse, dan weer dieper het rivierlandschap in. Met op bijzondere plekken uitkijktorens en uitnodigende rustplaatsen. Aan de kant van de weg staan speciale informatieborden met plaatselijke highlights. En langs de hele Werse Rad Weg vind je historische stadjes, gezellige restaurants en sfeervolle dorpskroegen. Kortom: pure ontspanning!

Contact en gratis informatie: Tel. 0049 (0) 25 81 - 53 61 42 www.werseradweg.de | tourismus@kreis-warendorf.de

11 Als ze het allemaal overleefden, verkochten

langeafstandswandelaar zijn er comfortabele ar-

ze briefpapier en exotische kostbaarheden als

rangementen met bagagevervoer en fijne hotels.

doosjes snuiftabak en lucifers, die toen nog gewoon 'zwavelstokken' heetten. Maar ook

Historische dorpskernen en een

linnen uit de textielsteden in Westfalen. Hier

afwisselend landschap

liggen de roots van de reuzen van de textielin-

Een wandelbelevenis die begint in Osnabrück

dustrie. Want ook de handel van C&A is ooit

en die de wandelaar al snel door het heuvelige

heel klein begonnen: te voet.

Tecklenburger Land voert.

Het waren échte avonturiers en waaghalzen, de Duitse marskramers - Kiepenkerle of Tödden in Duitsland - die met manden vol koopwaar de grens overstaken. Zonder middenstandsdiploma. En elke nieuwe werkdag een kansje op een ontmoeting met een lompe struikrover of een roedel hongerige wolven!

Via de Handelsweg te voet naar het ‘land van melk en honing’: Holland!

• Hollandgangerarrangement

Wandel van Rheine naar Oldenzaal of omgekeerd; door het vlakke parklandschap van het Münsterland en de idyllische, licht heuvelachtige zuidelijke Grafschaft Benheim tot in Oldenzaal aan de Nederlandse grens. Prijs per persoon vanaf op basis van een tweepersoonskamer

€ 199

Boeken/aanbieder: Tel. 0049(0)5921-961196 www.grafschaft-bentheim-tourismus.de tourismus@grafschaft.de

In de eeuwen daarna volgden arme boerenzo-

Daarna loopt de route door het vlakke, agrari-

nen het spoor naar het rijke Holland. Geluks-

sche Münsterland en Emsland, bekend om zijn

zoekers die aan de slag konden als turfsteker,

oude vakwerkhuizen. De weg daalt af naar de

steenbakker of grasmaaier.

vallei van de Dinkel en de Regge. En kronkelt

De 'gastarbeiders van de Gouden Eeuw'.

dwars door het Twentse coulissenlandschap, met schilderachtige doorkijkjes en dichte bos-

De Handelsweg is 229 km lang en loopt van Osnabrück via Oldenzaal naar de middeleeuwse Hanzestad Deventer. Aan onze kant van de

In 2010 is de route aangepast: de hoeveelheid

grens heet de themaroute het Marskramerpad,

asfalt is nog maar 50 procent. Met de komst

een LAW die aansluit op de wandeling Deventer-

van de postkoets zijn er aardig wat onverharde

Den Haag. In oostelijke richting lopen kan na-

wegen verdwenen, maar in overleg met boeren

tuurlijk ook; de kleurrijke verhalen onderweg

en landeigenaren zijn er prachtige 'sluiproutes'

worden er niet minder om. Voor de moderne

gekozen.

Mettingen, gastvrij Tüöttendorp direct aan de Handelsweg VVV Mettingen Clemensstraße 2 D-49497 Mettingen

Contact Tel. 0049 (0) 54 52 - 52 13 touristinfo@mettingen.de www.mettingen.de

sen.

In vroeger eeuwen was Mettingen knooppunt op de routes van marskramers. Onderweg van het Tecklenburgerland naar Lübeck of Amsterdam. Nu een recreatieoord, waar het goede traditie is! Met een tastbaar verleden: vakwerkhuizen, de neo-gotische kerk en stadspaleis Villa Voss. Kom lekker fietsen of wandelen in de natuur. Fijne all-in arrangementen.

KAART | O 6

Wat is de allermooiste Duitse regio voor wandelaars, bijna op loopafstand van de grens? We komen er maar niet uit. Alleen al in het kwartet van Geheim over de grens kun je dagenlang, weken-

• Doe de DiVa Walk!

lang dwalen zonder je een moment te vervelen.

Wandelarrangement Di van dinosaurus en Va van Varus, de Romeinse veldheer die door de Germanen werd verslagen in de slag bij het Teutoburger Wald. 8-daagse wandeltocht door een miljoen jaar geschiedenis en het ongeëvenaarde landschap van natuurpark TERRA.vita

Waar wandelen anders is ...

Inclusief: 7 overnachtingen - wandelkaarten 16-22 km per dag - bagagevervoer - kuurkaart Bad Essen - entree Varusschlacht, Museum en Park Kalkriese onderweg. Vanaf € 359 p.p.

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5 www.osnabrueckerland.de tv@osnabruecker-land.de

• Wandelroute Ahornweg DeLuxe U verblijft in een 4-sterren hotel, op een prachtige plek tussen de uitgestrekte bossen en glooiende heuvels van het Teutoburger Wald. Inclusief: welkomstdrankje: een getapt König Ludwig biertje 2 overnachtingen + verwenontbijt 2 x drie-gangenmenu 2 x proviand voor onderweg + wandelkaart 1 x transfer naar begin- of vanaf eindpunt van de wandelroute drooggelegenheid kleding en schoenpoets voorziening gratis uitleen wandelstokken gratis gebruik van de Wellness-Oase Prijzen: vanaf € 189 p.p. in 2-pk Toeslag 1-pk: € 20, Geldig van vrijdag t/m zondag. Landhotel Buller ★★★★ Hagen am Teutoburger Wald

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5 www.osnabrueckerland.de tv@osnabruecker-land.de

Wandelparadijs Osnabrücker Land heeft een

Een paar hoogtepunten: het mooie Silber-

ijzersterke troef: TERRA.vita, een natuurmonu-

bachtal en het panorama vanaf de steile

ment dat wandelaars uit heel Europa trekt.

Dörenther Klippen.

Maar het landschap is overal tussen Teutoburger Wald en Wiehengebirge even afwisselend

Over mooie uitzichten gesproken: die zijn er

en 'wandelvriendelijk'. Het wemelt er van de

genoeg op de Ahornweg. Hier is wandelen nog

langeafstandswandelingen en goed gemarkeer-

wat gezonder dan normaal, want u loopt door

de rondes.

het rijk van de heilzame baden en kuuroorden. Bad Rothenfelde bijvoorbeeld, dat door het ho-

Een 'steengoede' tip: de Hünenweg naar Pa-

ge zoutgehalte in de lucht aanvoelt als kuren

penburg in het Emsland. Zo’n 200 km vol ge-

aan zee. Of Bad Iburg, bekend van het slot

schiedenis en prehistorische bouwwerken in

waar koningin Sophie Charlotte werd geboren.

een prachtig landschap: megalietgraven en

En natuurlijk de beroemde Kneipp wellness- en

de nog veel grotere keien van hunebedden

gezondheidsproducten.

uit het stenen tijdperk. Zo hoog en toch zo dichtbij! De 170 km wanDe Hermannsweg is een van de mooiste berg-

delwegen op 23 routes in de hoger gelegen de-

wandeltochten van Duitsland. Hij start in de

len van Grafschaft Bentheim. Ze voeren door

vlakte van het Münsterland en loopt - via twee

dichte bossen en grillige moerassen. Grote de-

natuurparken - over de bergkam van het Teuto-

len zijn beschermd veenlandschap met groene

burger Wald.

grastapijten en kleine meertjes.

Top-wandeltochten in unieke natuur

Een zomerweek lang is de stad Melle in het Wiehengebergte het mekka voor wandelaars en cultuurminnaars uit het hele land - en het verre buitenland!

Nationale Duitse Wandeldag 2011 in het

om het bestaande netwerk uit breiden met

Osnabrücker Land

nieuwe, aantrekkelijke routes.

Een prachtige traditie, die al ruim een eeuw oud

Van 8 t/m 15 augustus is wandelen dus letter-

is. Telkens in een andere Duitse regio, die de

lijk "des Mellers Lust" en niet - zoals in de

moeite waard is. Het motto van de 111e Deut-

Duitse wandel-meezing-klassieker "de mole-

scher Wandertag: "wandelen is ontmoeten!".

naars lust". Melle is namelijk als organisator

Duizenden bezoekers verkennen te voet het

het middelpunt van alle fascinerende natuur

UNESCO-natuurpark noordelijk Teutoburger

ervaringen en vrolijke festiviteiten, volop ge-

Wald, dat officieel TERRA.vita heet. In de eer‑

steund door onder andere de nationale wan-

ste plaats om te wandelen, maar ook om te

delsportbond en het regionale verkeersbureau

genieten van het veelzijdige randprogramma.

TOL (Tourismusverband Osnabrücker Land).

Tenslotte heeft het Osnabrücker Land meer

Het hoogtepunt van het wandeljaar en dat

te bieden dan 'alleen' unieke natuur vol stilte

moet goed gevierd worden!

en afwisseling. Veel cultuur en een bewogen

Met speciale wandelroutes voor de gelegen-

geschiedenis bijvoorbeeld.

heid en bijzondere trips in de hele regio.

Op de heerlijke wandelpaden in de streek van

Het randprogramma mag er ook zijn: muziek,

Teutoburger Wald en Wiehengebirge kunnen

kunst en theater. Eten, drinken en dansen op

wandelfans die beide interesses mooi met el-

de feestboulevard Festmeile.

kaar combineren. Onderweg kom je Romeinen, Germanen en zelfs dinosaurussen tegen!

Meer informatie:

De Wandertag 2011 is bovendien aanleiding

www.deutscher-wandertag2011.de

De Wandertag die een week duurt

8-15 augustus Melle

KAART | R 7

Zeg nu niet dat u alleen naar de nationale Wandertag in Melle komt om een eindje te lopen! Dat mag - het is hier verschrikkelijk mooi - maar dan mist u wel wat. Een week lang festiviteiten: theater, concerten, het opwindende spel geocaching, drie podia kunst & cultuur voor de hele familie, ontmoetingen op de ‘Festmeile’, night-skaten, een Heimatabend en excursies in de regio. O ja, wandeltochten: lang en kort! Contact Tel. 0049 (0) 54 22 - 96 53 18 www.deutscher-wandertag2011.de | wandertag2011@stadt-melle.de

Hesinger Landhaus

KAART | I 4

Café Restaurant Landhaus Caspar Höcklenkamper Straße 6 D-49843 Hesingen

B & B in het groen Wat een plek om te overnachten! Heerlijk stil, midden in de natuur: het idyllische wandelgebied boven Ootmarsum (Hesingen ligt aan de LAW Noaberpad).

Contact Tel. 0049 (0) 59 42 - 98 32 51 info@cafe-caspar.net www.cafe-caspar.net

Landhaus Caspar is een oude boerenhoeve, smaakvol verbouwd tot landelijke villa. U slaapt er in een royale vakantiewoning. Loggia en terras met uitzicht. Kers op de taart is Caspar’s toprestaurant.

Maak kennis met de TOPs Wat zijn TOPs? Niet te verwarren met de Toppers! Toeristische Overstap Punten. De uitgelezen plekken om de auto te laten staan en een mooie route te beginnen. Wandelen, fietsen, skeeleren of kanovaren. U herkent de TOPs aan opvallende, kegelvormige markeringen. Langs de weg en op de kaart van www.grensbelevenis.nl Twee absolute aanraders voor fietsers:

Op pad met Grenztour

Grenztour - verboden voor Holland-Fietsen

KAART | H – I 10

wandeling vanaf de TOP Driland

KAART | J 7

U bent welkom op de paden van Grenztour hoor! Een Holland-Rad is Duits voor simpele stadsfiets zonder versnellingen. Het landelijke niemandsland tussen Achterhoek en Westmünsterland is vooral een eindeloze speeltuin voor sportieve mountainbikers! Het natuurlijke terrein voor zoevende, dikke banden. Net als in Nederland zijn hier weinig echte mountains, maar wél fantastische trails,

Landgasthof Haarmühle in Ahaus Beßlinghook 57 D-48683 Ahaus-Alstätte

Contact Tel. 0049 (0) 25 67 - 93 19 0 Fax 0049 (0) 25 67 - 93 19 19 info@haarmuehle.de www.haarmuehle.de

Kort voordat de Ahauser Aa de grens met Nederland oversteekt, op minder dan 100 stappen van de grens, staat aan de linkerkant de meer dan 350 jaar oude, historische watermolen Haarmühle, genoemd naar het prachtige landschap (“Haar” betekende in het oud-Duits heuvelachtig boslandschap). Landgasthof “Haarmühle” is met zijn grote ruimtes uitstekend geschikt voor vergaderingen, conferenties, bedrijfs- en familiefeestjes, maar ook voor een lekker ontbijt, middageten of om gezellig koffie te drinken of te dineren.

KAART | I 8

TIP bospaden, bulten, verstopte landweggetjes en

over de loop van het water. Van de bron tot

oude smokkelaarsroutes.

de monding, met alle idyllische vertakkingen,

www.grenztour.de

beekjes, greppels, waterloopjes en verbindingskanaaltjes daartussenin.

• Actief over de grens brochure voor fietsers en wandelaars

Rustig toeren in de buitenlucht, maar dan mét

Conclusie: rivieren lopen van hoog naar laag

Het onmisbare hulpje bij de voorberei-

spatborden en op goede fietspaden? Dat kan

en ze kiezen daarvoor de allermooiste plekjes

ding van uw volgende actieve vakantie in

ook in deze regio, waar de rivieren zich niks

in de natuur uit.

het groene Duitse grensgebied. Boordevol

aantrekken van landsgrenzen. Ontdek in het

Onze bijdrage: een fietspadennet van 450 km,

tips: logeeradressen, services zoals baga-

stroomgebied van IJssel en Aa, Slinge en Ber-

overzichtelijk voorzien van wegwijzers met een

gevervoer en speciale fietsbussen, mooie

kel tussen Arnhem en Billerbeck in het West-

rivierlogo.

aanbiedingen en buitenkansjes, overzich-

münsterland alles wat u altijd al wilde weten

www.grensbelevenis.nl

telijke routekaarten en geheimen die het

Rivierenlandschap in het kwadraat

verdienen om ontdekt te worden. En natuurlijk een hele reeks bijzondere TOP 01 Emlichheim TOP 02 Uelsen

fietstochten en wandeltochten. Van uitda-

TOP 03 Neuenhaus TOP 04 Kloster Frenswegen TOP 05 Ostmühle Gildehaus

gende, meerdaagse reizen tot kleine dagtochten en genoeglijke ‘rondjes om het dorp’. Volg de loop van een riviertje, beklim een pittige berg of laat je betoveren door een thema uit het rijke verleden van de grensstreek.

TOP 06 Driland TOP 07 Haarmühle TOP 08 Vreden-Zwillbrock

NEDERLAND

DUITSLAND TOP 13 't Peeske TOP 12 Megchelen

TOP 09 Burg Oeding TOP 10 Bocholt-Barlo TOP 11 Brüggenhütte

www.geheimoverdegrens.nl

Hotel Restaurant Gasthof Driland in Gronau Gildehauser Str. 350 D-48599 Gronau

Contact Tel. 0049 (0) 25 62 - 36 00 team@driland.de www.driland.de

Bestel hem gratis op

In onze nieuwe hotelkamers is het prima toeven en in ons restaurant kunt u genieten van heerlijke maaltijden. Arrangement “Weekendfeeling am Drilandsee“ 1 welkomstcocktail, 2 overnachtingen, 1 x 3-gangenmenu, 1 x menu van de maand – 4-gangenmenu, 2 x sektontbijt, 1 digestief, 1 fietsen wandelkaart “Top Driland“ 139 € p.p. in een 2-PK Tip: 3 overnachtingen voor de prijs van 2 – ook te boeken voor het arrangement (uitsluitend van vrijdag tot maandag)

KAART | J 7

16 • All-in aanbieding Weissenburg Onderga de rust en de schoonheid van het Münsterland - in het zadel, in harmonie met de natuur 3 dagen genieten in ons hotel op de heuvel!

Inclusief: • 2 overnachtingen Hotel Weissenburg • 2 diners (vr. 3-gangen; za.4-gangen) • paardrijles op vrijdagavond • buitenrit met gids • lunchpakket op za. • vervoer naar manege • terugvervoer paarden

Groepen van 4 – 10 personen Prijs vanaf € 298 p.p. (1-pk: €

318)

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland-tourismus.de touristik@muensterland.de

"Das Glück der Erde liegt auf dem Rücken der Pferde" is een Duits spreekwoord. In Saoedi-Arabië zeggen ze: "Het paradijs kan men alleen vinden op de rug van een paard en in de armen van zijn geliefde."

Iets nieuws proberen? Het toverwoord is . . . paarden! Hengstenparade in Warendorf KAART | P 9 – 10

Zelf eens ontdekken, hoe ze aan die waarhe-

Hünnekens biedt cursussen en complete boer-

den als een koe komen?

derijvakanties aan. Van weekends met work-

Het enige obstakel - een luxe-probleem eigen-

shops westernrijden tot logeerweken met les-

lijk - zou de overweldigende keuze kunnen zijn,

sen voor beginners en gevorderden.

met al die mogelijkheden in deze regio voor liefhebbers van paarden en paardrijden. Een

Stoeterij NRW-Landgestüt

bosrit of een rijtoer met de koets door de na-

Een wereldberoemd instituut, opgericht in 1826

tuur? Wilde paarden bewonderen, in hun

als "Königlich-Preußisches Landgestüt". De

natuurlijke omgeving? Dat kan bij Dülmen,

vierbenige, vaste bewoners van dit voorname

waar de allerlaatste kudde wilde paarden van

paardenlandgoed zijn te bewonderen - onder

het Europese continent ronddraaft. ’s Zomers

andere - tijdens de "Symphonie der Hengste":

ziet u ze vredig grazen, omringd door dartele

paardenballet op klassieke muziek, elk jaar in

veulens. Rijschool Hünnekens Quarter Horses

augustus op de paradeplaats. Voor meer pu-

van topruiter en oud-kampioen Sebastian

bliekstrekkers: kijk in de agenda.

Paardenstad Warendorf Informatie en boeken: Warendorf Marketing GmbH Emsstraße 4 D-48231 Warendorf

Contact Tel. 0049 (0) 25 81 - 78 77 00 www.marketing-warendorf.de marketing@warendorf.de

KAART | P 9 – 10 Paardenkracht en folklore in Warendorf Het weekend van 12 - 14 augustus is het landgoed van stoeterij NRWLandgestüt het decor voor een paardenfestijn. Vrijdagavond: klassiek ballet van dansende hengsten; zaterdag is familiedag, met ’s avonds een popconcert. ‘s Middags een Maria-processie met triomfbogen, ruiters en koetsen door de oude binnenstad. Overal in het Münsterland staan op zondag de deuren van alle paardenbedrijven wagenwijd open! 3-daags arrangement, incl. ereplaatsen bij de ‘Hengstensymfonie’: vanaf € 189 p.p.

Centrum voor Olympische ruiters en paarden Het opleidings- en trainingscentrum van het Duitse Olympische Comité is thuis in Waren-

Warendorfer ruiterpad

KAART | P 9 – 10

dorf. Hier worden topruiters en jonge talenten - én hun topklasse paarden - begeleid op weg naar de medailles. www.dokr.de Polotoernooi Bentheim De oudste teamsport ter wereld van dichtbij meebeleven? Twee weekenden in juli is de internationale polo-elite te gast op Gut Hubertushof, voor de INTERNATIONALE BENTHEIMER POLO TAGE 2011. www.polobentheim.de Paardrijden: 190 km met maneges en logeeradressen

Horses and Dreams Paardensport, show, spektakel en sfeer. Ieder jaar rond een wisselend thema. Het eerste weekend van mei, op een prachtig terrein in Hagen aan de voet van het Teutoburger Wald. U hebt zelf een paard? In het Münsterland,

Het Warendorfer ruiterpad staat garant voor een afwisselende en avontuurlijke rit. Naast een grote ronde kunt u ook vijf kleinere tochten met lengtes van 17 tot 68 km kiezen en naar wens combineren. Landelijk logies en maneges liggen onderweg direct aan de route of maar een paar galopsprongen verder. Aantrekkelijke startpunten, die het mogelijk maken om een paardrijrit van een paar uur, een dag of zelfs meerdere dagen uit te stippelen.

Osnabrücker Land en zuidelijk Emsland zijn ontelbaar veel bewegwijzerde ruiterpaden! www.horses-and-dreams.de

Westfaalse ruiterschool

Contact en gratis informatie: Tel. 0049 (0) 25 81 - 53 61 42 www.reitroute.de | tourismus@kreis-warendorf.de

Planten en bomen in tuinen en parken

18 • De pure tuindroom. Fietsarrangement Tuinliefhebbers presenteren hun groene paradijs achter het tuinhek. Ontdek de verborgen schoonheid van prachtige tuinen, onbekende planten of wissel ervaringen uit over diverse tuinonderwerpen!

Wist u dat het woord 'tuin' van het Duitse 'Zaun' stamt? Geeft

Duur: 6 dagen / 5 nachten Periode: gedurende het tuinseizoen Totale lengte: ca. 166 km Dagetappes: 30-38 km. De etappes zijn bewust kort gehouden, zodat er genoeg tijd overblijft om de tuinen te bezichtigen. Per privétuin moet u ca. 1 uur inplannen.

niks. Achter de tuinhekjes en poorten van parken in dit deel van Duitsland bloeit zoveel moois, dat een loodzware tuinbrochure nog te dun zou zijn. Zomaar vier groene plekken die het goed doen

Prijs per persoon: LO of HP vanaf € (Op basis van een tweepersoonskamer)

op deze paar bladzijden.

269

Boeken/aanbieder: Tel. 0049(0)541-9511195 www.osnabruecker-land.de tv@osnabruecker-land.de

TIP • Droomzondag voor tuinliefhebbers GartenTraum-Sonntag is kernachtig Duits voor: de gedroomde zondag van iedere

Heilkräutergarten Emsbüren

compleet met olijfbomen, cactussen, citrus-

De apotheek van Moeder Natuur. In de scha-

vruchten, vrij rondvliegende papagaaien, een

duw van nostalgisch openluchtmuseum Hei-

waterval en een vijver met koi-karpers.

mathof, gewijd aan het leven op het land, ligt

Een van de duizenden bezoekers zei het zo:

een even indrukwekkende als weldadige krui-

"Total exotisch!"

dentuin met geneeskrachtige planten. Freie Kunstakademie Maiburg

tuinier die groene vingers heeft of ze graag wil krijgen. Dat betekent: rondlei-

De Heilkräutergarten met 200 medicinale en

In de bossen rond de oude vesting Maiburg bij

dingen, rondkijken, laagdrempelige uitleg

heilzame planten is een lust voor het oog. Tus-

Bippen, het land van de heidense monolitische

van de vakman, volop inspiratie en ont-

sen de perkjes (netjes ingedeeld naar lichamelij-

bouwsels, begon kunstenaar Dieter Mastall in

moetingen met andere hobbytuiniers en

ke klacht en werking!) taxushagen en bloemen-

1980 het 'Waldsteinskulpturenpark'.

-tuinders. De negende Garten-Traum-Zon-

rijke zitjes, rozenstruiken en wilde grassen.

dag in het Osnabrücker Land vindt dit

Bezoek Emsbüren: www.vvv-emsbueren.de

Dertig jaar later wandel je in de Maiburger wouden niet alleen door een prachtig landschap

jaar op 26 juni plaats. Bijna alle van de in totaal 37 openbare tuinen, parken en land-

Plantenpretpark "Emsflower"

met talloze plantensoorten in een geologisch

schapsparken van de “Garten-Traum-

Europa’s grootste perkplantenproducent Ems-

prentenboek; je ziet er ook een bonte verzame-

Tour” openen tegelijk hun hekken, de

flower heeft nog niet zo lang een Bezoekerscen-

ling 'natuurlijke' kunst. Van Nepalees handwerk

meeste met een speciale publieksactie

trum, dat veel weg heeft van een biologisch at-

tot fascinerende boomsculpturen.

voor deze dag.

tractiepark.

www.maiburg.de

De tuinen zijn in ieder geval open van 11:00 tot 18:00 uur. Afwijkende openingstijden, de precieze

Leerzame fun voor jong en oud: de oogverblindende kleuren van snijbloemen, de smaak van

programma’s, adressen en contactperso-

biologisch geteelde paprika’s en komkommers,

nen vindt u op www.gartentraumtour.de

vers van het land. Een tropisch kassencomplex

Erlebnispark Emsflower

Rozen bloeien in het moeras

KAART | K 5

De laatste restjes origineel veenmoeras aan de grens met Nederland. Ooit liep dit unieke 'Hochmoor' van Grafschaft Bentheim helemaal door tot aan het Groningse Bourtange. De familie Vennegerts ontvangt bezoekers op een authentieke veenarbeidershoeve. Niet om naar turf te kijken: zeldzame rozen en klassieke rozentuinen zijn de specialiteiten van het huis!

Heilkräutergarten Heimathof Emsbüren Ippenburg, Bad Essen

KAART | R 6

KAART | K 5

Carl-von-Linné-Str. 1 | D-48488 Emsbüren Emsflower is één van Europa’s grootste kwekerijen van perk- en potplanten. Op bijna 100 hectare worden ca. 500 miljoen plantjes per jaar geproduceerd. Het is mogelijk om zelf een kijkje achter de schermen te nemen bij Emsflower. Daarvoor is het zogenaamde “Erlebnispark” aangelegd. U bezoekt dan onder andere een tropische tuin, een showkas met snijbloemen en groenten, en de productiehallen van Emsflower. Wij bevelen aan om een rondleiding te boeken. Zo hoort u nog veel meer interessante weetjes over ons bedrijf. Naast het Erlebnispark beschikt Emsflower over een vrij toegankelijke indoor- en outdoor kinderspeeltuin, een groot tuincentrum, en twee restaurants. Zodoende biedt Emsflower u zowel bij goed als bij slecht weer een leuk en leerzaam dagje uit. Voor jong en oud! Emsflower is 7 dagen per week geopend van 10.00 tot 18.00 uur.

Contact Emsflower GmbH | Carl-von-Linné-Str. 1 | D-48488 Emsbüren Tel. 0049 (0) 59 03 - 93 55 30 | www.emsflower.de

Landhotel Hermannshöhe in Legden Landhotel Hermannshöhe Haulingort 30 D-48739 Legden

Een vakantie in Landhotel Hermannshöhe staat voor pure ontspanning en heerlijk eten. In ons fijnproeversrestaurant zal het de innerlijke mens aan niets ontbreken.

Contact Tel. 0049 (0) 25 66 - 93 00 - 0 Fax 0049 (0) 25 66 - 93 00 - 60 www.landhotel-hermannshoehe.de info@landhotel-hermannshoehe.de

Vier dagen cultuur snuiven: 3 overnachtingen incl. HP op basis van een 2-PK comfort € 140 cat. comfort plus € 150

Van Dinkel naar Ems - ontdek in 6 dagen 6 steden Verkehrsverein Legden e.V. Hauptstraße 17 D-48739 Legden Contact Tel. 0049 (0) 25 66 - 95 03 Fax 0049 (0) 2566 - 95 05 vvlegden@t-online.de www.vvlegden.de

Contact Tel. 0049 (0) 25 94 - 79 12 11 Fax 0049 (0) 25 94 - 8 74 57 mail@ferienhofschnieder.de www.ferienhofschnieder.de

KAART | J 9

KAART | K 11

Slapen op een statige boerenhoeve, in de schaduw van oude eiken! U geniet hier in alle rust van het goede leven van het Münsterland. Over het lommerrijke erf loop je zo het Bauern-Café in (taart uit eigen oven en landbrood met worst). Overnachten in een gerieflijke hotelkamer, speciale familiekamer of privé-vakantiewoning. Net buiten het gehucht Merfeld (Dülmen), 3 km van de beroemde kudde wilde paarden van Merfelder Bruch.

Dorpse Citytrip naar Stadtlohn SMS-StadtMarketing Stadtlohn e.V. Dufkampstraße 11 D-48703 Stadtlohn

★ ★ ★

Vijfdaagse of zesdaagse fietstocht door het landschapspark dat Westmünsterland heet. Over idyllische fietspaden in de vallei van de riviertjes Dinkel en Ems. Zo’n 25 – 51 km per dag langs kastelen en burchten, door groene velden en bossen. Inclusief overnachtingen met ontbijt, lunchpakketten, diners en routekaarten. 5 dagen: vanaf € 249 p.p. 6 dagen: vanaf € 299 p.p.

Ferienhof en Bauernhofcafe Schnieder in Dülmen-Merfeld Ferienhof und Bauernhofcafé Schnieder Bauerschaft 80 D-48249 Dülmen-Merfeld

Categorie

Een afwisselend uitje voor fietsers en levensgenieters: het pittoreske stadje Stadtlohn, niet ver van Winterswijk. In het 'Groene Hart' van Kreis Borken, direct aan de 100 Schlösser Route. Maak een wandeling door de dorpskern met bomen aan het plein! Neem de mooie fietsroute naar recreatiepark Losbergpark, met onder Fietsverhuur, meerdaagse fietstoch- andere een grote speeltuin, prachtige volières en het gezellige Café ten met bagagavervoer, stadswanLosbergspieker. Andere leuke tochtjes in de buurt: naar vliegveld Wendelingen en excursies naar potteningfeld of de landelijke pleisterplaatsen met restaurant en terras 'Hobakkers, boekt u bij: tel zur Waldesecke' en Landgasthof Eichenhof. Overnachtingsmogelijkheden: Contact Hotel Tenbusch: www.hotel-tenbusch.de, 0049 (0) 2563 -73 74 Tel. 0049 (0) 25 63 - 97 20 0 Landgut Ritter: www.landgut-ritter.de, 0049 (0) 2563 - 84 05 tourismus@stadtlohn.de Pension Sintic: www.pension-sintic.de, 0049 (0) 2563 - 40 49 42 www.stadtmarketing-stadtlohn.de Pension Geling: pension.geling@t-online.de, 0049 (0) 2563 - 9047320

KAART | I 9

21 In de IJstijd waren er nog geen grenzen. De dinosaurussen hadden geen idee dat de Germanen een miljoen jaar later zo’n voorname rol in de geschiedenis van Europa zouden spelen. Overal zie je de getuigen van een rijke historie. Het Münsterland is ook het 'Land van de 100 kastelen'. Een stoere middeleeuwse burcht op tien minuten rijden van een barok pronkpaleis. Moderne kunst in unieke 'klantvriendelijke' musea, maar ook hartverwarmende folklore volgens familietraditie. Industrieel erfgoed en antieke bierbrouwerijen. Muziek van hoog niveau en meeslepende verhalen van toen. Een streek met een eigen gezicht.

Neem de tijd voor een onvergetelijke reis naar het verleden. Een prachtig decor om kennis te maken met Romeinen en ridders uit Westfalen. Streek van heidense bouwsels en hypermoderne musea. Geen kunst om hier van cultuur te genieten.

Voor geschiedenisliefhebbers en cultuurminnaars

TIP • Münsterland Festival 2011 Een maand lang muziek, kunst en cultuur uit Engeland, Ierland en Schotland. Kijk op bladzijde 31.

Een bewogen geschiedenis, dat helpt. Maar de middeleeuwse kasteelheren en de edellieden uit de barok moeten toch ook stiekem wel oog gehad hebben voor de schoonheid van het landschap en de natuur rond Münster en Osnabrück. Want wat liggen ze op mooie plekken, al die romantische kastelen, stoere burchten, ommuurde kloosters, voorname paleizen en versterkte herenhuizen!

Al die sprookjeskastelen en stevige burchten - het kan geen toeval zijn

• 100 Schlösser Route westelijk deel Weidse landschappen en majestueuze kastelen In het grootse, open decor van het Münsterland ziet u indrukwekkende burchten en schilderachtige kastelen. Op deze 310 km lange fietsreis rijgen de hoogtepunten van de Westfaalse bouwkunst zich aaneen als parels aan een ketting. Voel je even kasteelheer en overnacht tijdens deze tocht ergens binnen de historische muren van een slot.

Münsterland, de streek van de 100 kastelen

omgeving te domineren, onverzettelijk en in-

Schloss Lembeck is het slot van de superlatie-

drukwekkend! Burg Bentheim dus. Een typisch

ven. Al bewoond in de twaalfde eeuw. De eer-

Duits kasteel van grote zandsteenblokken, maar

ste eeuwen een versterkte burcht met meters-

toch ook een stukje Nederland, op maar 6 kilo-

dikke muren, nu een van de allermooiste

meter van de grens met Twente. Een van de

waterkastelen van Europa, midden in een

vroegste bewoners was graaf Dirk van Holland

grootse hofvijver. Met verbluffende pronkzalen

(twaalfde eeuw). En schilder Jacob van Ruisdael

en salons in de stijl van de 17e en 18e eeuw,

kon maar niet genoeg krijgen van het plaatje.

die open zijn voor het publiek. Overnachten in zo’n droomkasteel? Dat kan!

Schloss Gesmold

Niet alleen in Schloss Lembeck, maar ook in

Bentheimer Burgnacht

Wasserburg Anholt, Schloss Wilkinghege, Tor-

Schloss Lembeck

haus Kloster Bentlage, Schloss Harkotten von Korff, Burghotel Pass in Oeding en Sport Schloss Velen. De eeuwenoude slaapvertrekken - met modern comfort - ademen de sfeer van het rijke verleden. Voor het slapen gaan een etentje bij kaarslicht onder de stenen bogen van een keldergewelf, ’s morgens een wan-

Duur: 6 nachten / 7 dagen Lengte: ca. 310 km Moeilijkheidsgraad: licht

delingetje door het park rond de kasteelgebou-

Vanaf €

De burcht der burchten ligt in het

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland-tourismus.de touristik@muensterland.de

439 per persoon

wen. Is dat een vorstelijke vakantiedag of niet?

Grafschaft Bentheim Niks voor u, zo’n zoetsappig suikerkasteel, dat mooi ligt te zijn in een plas water? Inderdaad: een echte burcht hoort bovenop een heuvel de

KAART | R 7 KAART | J – K 6

KAART | J 12

SportSchloss in Velen

Osnabrücker Land: meer kastelen

KAART | I 10

dan vakantiedagen! Weer heel andere charmes heeft Schloss Ges‑ mold in Melle, een echt ‘Palazzo’ in de stijl van de Renaissance met een nog veel oudere Romaanse woontoren. Niet alleen de gebouwen zijn spectaculair, ook de tot in de puntjes verzorgde kasteeltuinen, met hier en daar een idyllisch prieeltje. Ook de Engelse cottagetuinen van het neogotische Schloss Ippenburg in Bad Essen zijn een omweg waard. De tuinen en het kasteel vormen ´s zomers het prachtige decor voor evenementen en concerten. Niet voor niets vond hier in 2010 de Landesgartenschau plaats. Al sinds de kruistocht van Karel de Grote tegen de Saksen (rond 800) wemelt het in dit deel van Duitsland van de kastelen, forten en palei-

SportSchloss Velen GmbH | Schlossplatz 1 | D-46342 Velen Overnachten binnen kasteelmuren Een ontspannen ambiance, spannende verhalen: In Sportschloss Velen kunt u niet alleen ontspannen, maar ook kennismaken met een rijk verleden. Het werd in de 13e eeuw als verdedigingsburcht gesticht en is tegenwoordig de ideale plek om de stress van alledag even helemaal te vergeten. Inbegrepen: welkomstdrankje, 2 overnachtingen, uitgebreid ontbijt van het kasteelbuffet, twee keer diner, wijnarrangement op één avond tijdens het verblijf, gebruik van zwembad, stoombad, sauna en fitnessruimte, zachte badjas & badslippers op de kamer. Prijs: vanaf € 199 per persoon

zen. Je zou er een dik boek over kunnen schrijven. In de handzame brochure ‘Een reis door de tijd’ worden 17 bijzondere burchten, woon-

Contact Tel. 0049 (0) 28 63 - 203 - 0 | Fax 0049 (0) 28 63 - 20 37 88 www.sportschlossvelen.de | info@sportschlossvelen.de

kastelen en kloosters beschreven, alleen al in het Osnabrücker Land. Bestel hem gratis op www.geheimoverdegrens.nl

De IJskelder in Altenberge Eiskeller Altenberge Gooiker Platz 3 / Borndalschule D-48341 Altenberge

Contact Tel. 0049 (0) 25 05 - 82 32 www.altenberge.de

KAART | M 9 De IJskelder in de voormalige brouwerij van de gebroeders Beuing is een museum over de geschiedenis en de cultuur van bier. Ook worden er op een leuke en informatieve manier wetenswaardigheden over ijs en vleermuizen gepresenteerd! Stap binnen in de unieke ondergrondse wereld van de biertraditie en ontdek alles over de geschiedenis van productie, koeling en opslag van bier. Openingstijden: mei t/m sept.: za. van 13-17 uur; zon- en feestdagen 11-17 uur | okt. t/m april: op afspraak

TIP • In het schijnsel van fakkels door het kasteel Burg Bentheim, hoog boven de stad op een zandsteenrots, is de trots van Grafschaft Bentheim. De adellijke familie van de Fürsten zu Bentheim und Steinfurt woont er nog steeds vorstelijk. Twee keer per jaar wordt de poort voor bezoekers geopend. Iedereen is welkom op de Bentheimer Burgnacht. Een beetje spookachtig, maar vooral heel gezellig! Grote fakkels verlichten de zware muren. Historische figuren, zoals de Witte Jüffer, vertellen verhalen uit het rijke verleden. De nachtwacht maakt zijn ronde. Op de binnenplaats staan voor de gasten lekkere hapjes klaar. De eerstvolgende 'Open Nacht' op Burg Bentheim wordt in april 2011 gehouden. Stuur voor de precieze datum een mailtje naar info@geheimoverdegrens.nl

24 Of het nu een tijdreis naar de textielarbeiders van 1900 is, de sterrenhemel in een recordaantal pixels, de swingende etsen van Picasso, alles wordt even smaakvol en origineel gepresenteerd. Regel 4 is: een museumbezoek mag nooit een hinderlijke onderbreking van een leuke fietstocht zijn. Kunst Misschien wel het langste openluchtmuseum op aarde: de 132 km van "Kunstwegen". Een route langs 60 kunstobjecten en geschiedenisprojecten, harmonieus vereend in de vrije natuur. Helemaal van Zwolle in Overijssel naar Nordhorn, Grafschaft Bentheim. En weer terug! In het Graphikmuseum Pablo Picasso Münster zijn ze - terecht - erg trots op de bijna 800 grafische kunstwerken van de grote meester, waaronder bijna het volledige lithografische werk.

Welkom in het land van de uitvinders! Waar het eerste saaie museum nog moet worden uitgevonden. Er zijn strenge regels hier, dat zult u zien. Regel 1: kunst en wetenschap is niks om gewichtig of vervelend over te doen. Regel 2: ook het gewone leven van alledag hoort in een museum thuis. Regel 3: het verleden is voorbij, maar fascinerend omdat toen alles anders was. Bovendien: wie zouden wij zijn zonder onze voorouders?

Oude wapenrusting

Industrie

3000 jaar stilgestaan. Het begon met zeldza-

Hoe werd de eerste steenkool gedolven, bijna

me vondsten uit de Bronstijd, het eindigde

zonder machines? Hoe snel was een weefge-

met een perfect nagebouwde replica van een

touw, een dikke honderd jaar geleden?

lange boerenhoeve. Elke zondag (tot eind oktober) vers brood uit de steenoven.

Het antwoord vindt u in het Textilmuseum

Een tip: bewonder op 13 en 14 juni de heel oude

Bocholt en het Museum Industriekultur

ambachten van echte Bronstijdbewoners!

Osnabrück. Zie ook de pagina hiernaast.

In het nieuwe Museum Schnippenburg bij Ostercappeln zijn prachtige voorwerpen zoals

Precies zoals het toen was

fibu-la´s en speerpunten uit de IJzertijd ten-

Op de Bronzezeithof in Uelsen heeft de tijd

toongesteld, die hier de laatste tien jaar zijn opgegraven.

Schatkamer in de dom van Osnabrück Domschatzkammer und Diözesanmuseum Osnabrück Domhof 12 D- 49074 Osnabrück Contact Tel: 0049 (0) 5 41 - 31 84 81 museum@bistum-os.de www.bistum-osnabrueck.de

KAART | P – Q 6

Op een stadswandeling door Osnabrück kun je er niet omheen: de machtige dom St. Peter. Het bisdom heeft hier een museum met een wisselende expositie: het Diözesanmuseum. Hoogtepunt is de schatkamer van de dom, met de waardevolste en mooiste liturgische voorwerpen en relikwieën, gemaakt van goud, zilver, ivoor en bergkristal. Topstuk is het kapitelkruis uit de 11e eeuw, bezet met edelstenen, parels en bewerkte halfedelstenen.

Felix-Nussbaum-Haus in Osnabrück Felix-Nussbaum-Haus Lotter Str. 2 D-49078 Osnabrück

KAART | P – Q 6

Zonder twijfel een van de meest indrukwekkende musea van Europa. In alle opzichten. Het gebouw is van architect Daniel Libeskind, de wereldberoemde ontwerper van onder meer het Jüdisches Museum Berlin en het Royal Ontario Museum in Canada. Tekenaar van het winnende ontwerp One World Trade Center, dat op Ground Zero in New York de Twin Towers moet doen vergeten.

Contact Tel. 0049 (0) 541 - 323 22 07 museum@osnabrueck.de www.osnabrueck.de

Binnen de muren meer dan 200 werken van schilder Felix Nussbaum (1904 Osnabrück - 1944 Auschwitz). Zijn geheel eigen stijl en de verhalen die zijn schilderijen en tekeningen vertellen maken hem tot een van de heel groten van de moderne kunst.

Textilmuseum in Bocholt Textilmuseum Bocholt Uhlandstraße 50 D-46397 Bocholt

Contact Tel. 0049 (0) 28 71 - 21 61 10 textilmuseum@lwl.org www.lwl-industriemuseum.de

KAART | G 11 Op de maat van de machines Het ruikt naar olie en werk, en de weefstoelen ratelen zo hard dat u onbewust uw oren dichthoudt. Wat u tegenwoordig tijdens een bezoek aan ons textielmuseum beleeft, was voor duizenden mannen en vrouwen 100 jaar geleden dagelijkse realiteit. In onze museumfabriek laten wij u zien hoe de maat van de machines hun het werk dicteerde. Rondleidingen en demonstraties, dagelijks showproductie aan de historische weefmachines.

Industriekultur in Osnabrück Museum Industriekultur Osnabrück Fürstenauer Weg 171 D-49090 Osnabrück

Fascinatie boven en onder de grond Het Museum Industriekultur is ondergebracht in het gebouwencomplex van een voormalige steenkolenmijn en toont de geschiedenis van de industrialisering in en om Osnabrück. De tentoonstelling “Magie des Steinkohlenwaldes” toont het ontstaan van de steenkool bij de Piesberg en een fascinerende collectie fossielen. Bezoekers kunnen net als de mijnwerkers vroeger met een glazen lift een kijkje nemen op 30 meter diepte. Ook zijn er twee nog in werking zijnde stoommachines te zien.

Contact Tel. 0049 (0) 541 - 12 24 47 info@industriekultur-museumos.de www.industriekultur-museumos.de

Openingstijden wo – zo: 10 – 18 uur Volwassenen: 4 €, Met korting: 2 €, Gezinnen: 6,50 € Kinderen tot 16 jaar gratis.

KAART | P – Q 6

Ook een leuke vakantie gehad in "Geheim over de grens"? Doe zoals de familie Goossens en stuur uw reisverhaal met leuke foto´s op. Misschien wordt volgend jaar uw verhaal in de brochure of op onze website gepubliceerd. De mooiste bijdrage wordt beloond met een weekendje weg.

Zoektocht naar en in “Geheim over de grens”

Zo stilaan kunnen we van een traditie spreken:

Beelden, monumenten, kerken, gebouwen

ons jaarlijks weekend met twee zussen, twee

en parken maken van deze stad gewoonweg

broers en hun echtgenoten. Het idee voor het

een plaats om te genieten van kunst, cultuur en

volgende weekend kreeg we na een bezoek aan

natuur. Een stad vol charme, met een grote ei-

de stand “Geheim over de grens” tijdens het

genheid, bruisend van jong leven.

vakantiesalon in Antwerpen in het voorjaar

• Doe mee met onze verhalenwedstrijd! Heeft u ook al het 'Geheim over de grens' als leuk dagje uit of vakantiebestemming ontdekt? Schrijf uw eigen vakantieverhaal en maak kans op een weekendje weg in het mooie Sport schloss Velen (zie ook pagina 21).

2010. Münsterland deed ons verder wegdro-

Op de terugreis versterkten een halte aan Burg

men en zou onze volgende bestemming

Vischering en aan het Schloss Nordkirchen on-

worden.

ze unieke ervaring: Münsterland, een regio vol geheimen, kortbij over de grens. Een aanrader!

Na een ommetje via Xanten arriveerden wij omstreeks 19 uur in ons landhotel in Senden: een

Familie Goossens uit het Vlaamse Waasland,

zeer gastvrij verblijf op een twintig minuten rij-

oktober 2010

afstand van de stadskern van Münster. De volgende morgen vertrokken we met ons ingehuurd busje (gezellig samen in één auto) op stadsbezoek naar Münster. Een prachtige Nederlandstalige brochure loodste ons door deze prachtige stad met zijn vele verrassende elementen. Een stoere, eeuwenoude boom in het park van het Münsterschloss, de prachtige Clemenskirche, het indrukwekken De wedstrijdvoorwaarden vindt u op www.geheimoverdegrens.nl/verhalenwedstrijd

de kunstwerk achter de stadsbibliotheek, zijn maar enkele van de vele verborgen pareltjes.

In Münster en Osnabrück werd wereldgeschiedenis geschreven: twee onderhandelingsplaat-

Vrede verbindt

sen voor de Westfaalse Vrede. De Vrede van Westfalen maakte in 1648 een einde aan de Dertigjarige Oorlog in Europa en beëindigde de

Een weekend in Osnabrück en Münster

Tachtigjarige Oorlog tussen Nederland en Spanje. In de Vrede van Münster werd het bestaan van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden erkend. Tijdens uw bezoek kunt u een stuk geschiedenis van heel dichtbij meemaken en tegelijkertijd

Münster: Betoverend oud, opwindend jong

Met de fiets onderweg:

twee aantrekkelijke steden ontdekken, die elk

Een trendy nightclub binnen middeleeuwse

www.friedensroute.de

op hun eigen manier de vrede levend houden.

muren, het Picasso-Museum achter de gevel

Overigens: u kunt naar keuze in Osnabrück of

van een oude adelshoeve, juweeltjes van barok-

Münster beginnen. Die twee steden zijn lid van

ke bouwkunst naast iconen van hedendaagse

de “Historic Highlights of Germany“ en maken

architectuur, meer dan 60 beelden als getuigen

tijdreizen door de geschiedenis mogelijk.

van de “scultptuurprojecten” die Münster elke tien jaar omtoveren tot het Mekka van de kunst-

Osnabrück – vredesstad

scene, met gezellige, traditionele kroegen en

midden in een natuurpark

stijlvolle, hippe cafeetjes aan de haven.

Schilderachtige oude stad en moderne architectuur, gerenommeerde warenhuizen en kleine

In de Vredeszaal van het historische raadhuis

winkelparadijzen, voelbare geschiedenis en ge-

werd in 1648 met de Westfaalse Vrede Europese

zellige drukte: Osnabrück is een grote stad om

geschiedenis geschreven, in 1773 ontstond de

heerlijk te kunnen ontspannen. In Osnabrück

eerste Westfaalse universiteit, de bron van de

begint u het best met een rondleiding bij het

huidige wetenschapsstad – met ca. 50.000

marktplein met het stadhuis van de Westfaalse

studenten.

Vrede. Aansluitend kunt u genieten van een lekker kopje koffie in de oude binnenstad. Wie de

Waarom Münster een van de “Historic High-

steegjes van Osnabrück liever bij kaarslicht wil

lights of Germany” is, is te zien op de Prinzipal-

verkennen, gaat met de nachtwachter op pad.

markt: de gevels van de koopmanshuizen

Cultuurliefhebbers kunnen een bezoek brengen

vormen het prachtige silhouet, in exclusieve

aan diverse musea in de binnenstad. Ons cultu-

winkeltjes onder hun booggangen kan prima

rele programma “Zomer in de stad” wordt van

worden gewinkeld.

juni tot september gehouden op de mooiste pleinen van de stad.

Overal in “Duitslands fietshoofdstad” zijn groe-

Het zaterdagse bezoekje aan de weekmarkt in

ne oases te vinden: aan de promenade, in de

Osnabrück behoort tot de zomerse klassiekers.

kasteeltuin, aan de Aasee. En onder het genot

En in de winter bepaalt de idyllische kerstmarkt

van een latte macchiato kan men nadenken

de sfeer in de stad.

over de vraag: welke van de 30 musea zullen we eens bezoeken? Een “Altbier” bij de Kiepen-

Nachtwachter Osnabrück Prinzipalmarkt Münster

KAART | P – Q 6 KAART | N 10

• Met de fiets onderweg tussen Münster en Osnabrück in het voetspoor van de Vrede van Westfalen Inbegrepen in Osnabrück en Münster • 1 x LO in Osnabrück en 1 x LO in Münster in een stadshotel van uw keuze • rondleiding door de oude stad in Münster (za/zo) • rondleiding door de oude stad (za/zo) OF rondleiding met de nachtwachter in Osnabrück (vr/za) • cappuccinopauze in de oude stad van Osnabrück • entree tot de Vredeszaal in Münster en Osnabrück

VREDE VERBINDT Boekingsnr. OKE 813 Prijs per persoon / 2 x LO Tweepersoonskamer vanaf Eenpersoonskamer vanaf Extra nacht + ontbijt: op aanvraag

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 541 - 95 111 95 www.osnabruecker-land.de De reisvoorwaarden van het TV Osnabrücker Land e.V. zijn van toepassing.

kerl of een cocktail aan de Kreativ-Kai? Of snel terugkomen?

€ 137 € 188

Informatie: Tourist Information Osnabrück | Osnabrücker Land Tel. 0049 (0) 541 - 323 22 02 tourist-information@osnabrueck.de www.osnabrueck.de/tourismus

Münster Marketing Tel. 0049 (0) 251 - 492 - 27 26 tourismus@stadt-muenster.de www.tourismus.muenster.de

www.friedensroute.de

28 ZooPark Metelen

KAART | K 7

Samberg 60 | D-48629 Metelen Het Duitse Metelen ligt net over de grens bij Enschede. In de prachtige natuur kom je in ZooPark Metelen allerlei dieren tegen. Aapjes klauteren overal rond, vogels pronken met hun mooie veren en wolven sluipen door het bos. Door de dieren te bekijken en door hun voederingen bij te wonen, is er veel over de natuur te leren. De dierverzorgers geven interessante informatie over de bewoners van deze dierentuin. De combinatie van dieren kijken en lekker spelen in de talrijke speeltuintjes garandeert dat een bezoek aan ZooPark Metelen voor jong en oud een geslaagd dagje uit wordt. De dieren kijken uit naar je bezoek! Contact Tel. 0049 (0) 25 56 - 300 www.zoo-metelen.de | info@zoo-metelen.de

Wat is er leuker dan een vakantiedag waarop het hele gezin geniet? Fun is in dit deel van Duitsland niet aan leeftijdsgrenzen gebonden. Een dierentuin wordt een avontuur, een museum een dolle belevenis.

Voor ondernemende gezinnen en jonge onderzoekers Varusschlacht in het Osnabrücker Land –

Onderweg hoge rotsen uit de prehistorie! Even meehelpen in een draaiende molen. De Zoo in de

Museum en Park Kalkriese

stad is een andere wereld. Je klimt naar een Afrikaans boomhuttendorp. Je gelooft je ogen niet bij

KAART | Q 4

het mega-aquarium. Je doet de pinguïn walk, tussen de pinguïns. Zinloos, maar wel leuk. De volgende dag leer je iets nuttigs in een museum over techniek of natuurkunde. Je lijkt onvermoeibaar van al die indrukken. De iets te lange boswandeling met picknickplek, het pretpark en nog een etentje in een knusse Gasthof. Gelukkig is er altijd een tropisch zwembad in de buurt.

Freilichtspiele Tecklenburg

KAART | O 7

Openluchttheaters Theater zoals theater bedoeld is. Klassiek drama werd in de oudheid opgevoerd in komvormige openluchttheaters met een rij stenen als zitplaatsen. Het publiek keek geboeid naar het spektakel op het podium, met alleen de sterrenhemel als dak.

Die belevenis kun je nog steeds meemaken op

door de ruïnes van een oude burcht.

In Coesfeld brult Simba, de koning van de

mooie zomeravonden. Op de tribune van Frei-

Bij kasteel Bentheim treedt Pippi Langkous op.

leeuwen. Een echte familiemusical. Op het ge-

lichtbühne Tecklenburg bijvoorbeeld, beroemd

En schermen de degenvechters uit 'De man

varieerde programma in Billerbeck onder ande-

om de top-musicals. Heel 'theatraal' omgeven

met het ijzeren masker' van Alexandre Dumas.

re Hitchcock en Don Quijote!

Freilichtspiele Tecklenburg | Musical-klassiekers in de openlucht Freilichtspiele Tecklenburg e.V. Schlossstraße 7 D-49545 Tecklenburg

Contact Tel. 0049 (0) 54 82 - 22 0 info@buehne-te.com www.freilichtspiele-tecklenburg.de

KAART | O 7

De avondhemel boven Openluchttheater Tecklenburg licht op. Er klinkt muziek! Wereldhits uit het musicalrepertoire: JESUS CHRIST SUPERSTAR, het meesterwerk van Andrew Lloyd Webber over de laatste dagen van Jezus van Nazareth. Ook in het nieuwe jasje van 2011 even ontroerend. Première 29 juli. PETER PAN weigert groot te worden. Hij neemt het op tegen de boze Kapitein Haak. Première 22 mei. CRAZY FOR YOU, de legendarische Broadway tapdansrevue van George en Ira Gershwin. Première 25 juni.

TIP • Een genot om hier te golfen...

Golf op de greens van het Geheim

Op maar een uur rijden van de grens, ligt de golf course van Golfclub OsnabrückDütetal. Oude bomen en het riviertje de

Het clubhuis van Golfclub Dütetal met idyllisch gelegen zonneterras

KAART | P 6

Het gevarieerde landschap was er al - het en-

Düte, bepalen het karakter van deze par-72

thousiasme voor de sport golf kwam later. Re-

course. Een voormalige boerenhoeve dient

sultaat: twee dozijn prachtig gelegen golf

als clubhuis en heeft een gezellig restau-

courses! In de schaduw van kasteel Bentheim,

rant. Op het idyllische terrein vind je een

in het licht heuvelachtige Osnabrücker Land en

goede golfshop. Er zijn eersteklas trai-

op het groene platteland van Münsterland.

ningsfaciliteiten, onder andere training met

Zo’n 25 zijn het er nu, met 9 of 18 holes. Met

video-ondersteuning en een korte oefen-

een golfvaardigheidsbewijs bent u welkom.

course met 4 holes. De club staat bekend

Nog geen ervaring? Probeer dan het vrolijke

om haar gezinsvriendelijke sfeer. Er is kin-

opstapje naar klassiek golf: Swingolf. Niet te

deropvang bij grotere toernooien.

verwarren met het ludieke boerengolf. Echt afslaan en putten, alleen is de bal wat zachter en

Golfclub Osnabrück-Dütetal

het gras niet gemaaid weideland. Ook kinde-

Wersener Straße 17 | D-49504 Lotte-Wersen

ren kunnen er meteen aan de slag!

Tel. 0049 (0) 54 04 - 9 98 61 0 info@golf-duetetal.de | www.golf-duetetal.de

30 Allemaal vlakbij de grens tussen Nederland en

leuk was, is geen verrassing. Vijf sterren! Maar

Of die op een nu nog even geheime plek een

Duitsland, in Gelderland en Overijssel aan de-

misschien ben jij wel de eerste die sliep op het

middagje spook of smokkelaar mocht spelen.

ze kant en bij de buren in Münsterland, de

logeeradres waar je elkaar in een kussenge-

Met alle bijzondere dierentuinen, speelparadij-

Grafschaft Bentheim en het Osnabrücker

vecht te lijf mag, die met een helm-met-lampje

zen, spetterende zwembaden en snelle kartba-

Land. Het zijn - zeg maar - de Dagjes Uit die

op door de gangen van een mijn kroop, die op

nen zit je zo aan de 52 verwenweekenden per

kinderen zelf zouden kiezen. Op de website

de boerderij de paarden mocht voeren met een

jaar en nog een paar hoogtepunten in de zo-

kun je een waardering met sterren geven of in

keiharde winterwortel, die in het Museum In-

mervakantie! De website is pas helemaal opge-

je eigen woorden zeggen waar je zo van hebt

dustriekultur een uitvinding in elkaar heeft ge-

frist met nieuwe functies en features. Let op de

genoten. Dat het in attractiepark Slagharen

knutseld waar niemand op zat te wachten!

muis; die ziet er bij elk onderwerp anders uit!

Je zou er bijna voor thuis blijven. Maar dat is nou net niet de bedoeling! Het is de website van de voorpret. Want je vindt er heel veel grappige, avontuurlijke, dolle, originele en leerzame adresjes om een saaie vakantiedag of weer zo’n gewoon weekendje weg vet onvergetelijk te maken.

Hij is cool, die vernieuwde website www.kinder-vakanties.nl Dierentuin in Nordhorn

KAART | J 4 – 5

Je reisgidsen zijn twee stripfiguurachtige presentatoren: het Duitse meisje Lilli en de Nederlandse jongen Luuk. De foto’s en belevenissen van al die leuke actieplekken zitten verpakt in een verhaal, waar Luuk en Lilli je doorheen loodsen. Bestel de gratis Dagjes Uit Kaart

Heseper Weg 110 | D-48531 Nordhorn

Al dat moois - voor

Wilde dieren bekijken, diverse huisdieren aaien bij de historische Vechtehof, in begaanbare verblijven live kennismaken met verschillende dieren, natuur pad Vechteaue ontdekken, toekijken hoe de zeehonden worden gevoerd, plezier maken in de avonturenspeeltuin, genieten van lekkernijen in het restaurant of op het grote zonneterras. Dat staat garant voor een onvergetelijke dag voor het hele gezin! Geopend: het gehele jaar van 9.00 – 19.00 uur; ’s winters tot het invallen van de duisternis.

het hele gezin -

Contact Tel. 0049 (0) 59 21 - 71 20 00 info@dierentuin-nordhorn.nl | www.dierentuin-nordhorn.nl

uitjes in de grensregio: Twente, Salland, de

staat ook op een handige, ouderwetse papieren meeneemkaart voor onderweg. Héél veel Achterhoek, het Overijsselse Vechtdal, de Veluwe, de IJsseldelta en WaterReijk Weerribben Wieden. En - even over de grens - in Münster-

Gratis waardebon Gratis entree

voor 1 persoon in gezelschap van 1 betalende volwassene Geldig t/m 31-12-2011

land, Grafschaft Bentheim, Osnabrücker Land S.V.P. uitknippen en aan de kassa overhandigen!

en zuidelijk Emsland. De Dagjes Uit Kaart is te krijgen bij alle deelnemende hotels, campings en bezienswaardigheden. U kunt hem ook bestellen op www.geheimoverdegrens.nl

31 Op vertoon van deze kortingscoupon krijgt u

Zoo Osnabrück Klaus-Strick-Weg 12 D-49082 Osnabrück

Contact Tel. 0049 (0) 541 - 95 10 59 0 zoo@zoo-osnabrueck.de www.zoo-osnabrueck.de

Zoo Osnabrück nu nog leuker! Dankzij Takamanda: een spannende safari naar hartje Afrika. Even klauteren over de hangende bruggen tussen de boomtoppen en ineens sta je in de wereld van chimpansees, hyena’s en jakhalzen. Boomhuttendorp Makatanda is de hoofdstad, een natuurgetrouwe kraal die beschermt tegen de wilde dieren. En een eindeloze speeldoolhof. In de unieke ondergrondse dierentuin van de Zoo zie je veld hamsters en prairiehonden gangen graven!

25%

korting

op een dagkaart. Geldig voor maximaal 4 personen. Niet combineerbaar met andere kortingen of aanbiedingen. En niet te verzilveren in contant geld.

NaturZoo in Rheine Salinenstraße 150 D-48432 Rheine

Contact Tel. 0049 (0) 59 71 - 16 14 80 info@naturzoo.de www.naturzoo.de

KAART | P – Q 6

KAART | L – M 6 Heel dicht bij de dieren: loop tussen de apen, pinguïns en kangoeroes. Bekijk de zeehonden onder water en vrij rondvliegende witte ooievaars. Nieuw: zeldzame lippenberen en jakhalzen in een uniek landschap-verblijf. Speciaal voor kinderen: educatieve spellen, speeltuinen en een kinderboerderij. Entreeprijzen 2011: Volwassenen € 7 | kinderen (3 t/m 17 jaar) € 3 | Parkeren gratis. Het gehele jaar dagelijks geopend.

Allwetterzoo in Münster

KAART | M 9

Münsterland Festival

www.muensterlandfestival.com

Sentruper Straße 315 | D-48161 Münster Dieren van dichtbij beleven: Allwetterzoo Münster Aapjes kijken is zóoo passé. In de Allwetterzoo in Münster - een van de mooiste dierentuinen van Europa - beleef je veel meer! Zelf de olifanten voeren met groente en fruit van onze oppassers. De papegaaien lusten ook wel wat. Pinguïns die op hun mars over de bezoekerspaden waggelen. 3000 exotische diersoorten uit alle delen van de wereld en een paar heel vertrouwde. Met het hele gezin uitrusten op een picknickplaats, even dollen in de speeltuintjes, door naar de dolfijnen en robben. De dierentuin gaat iedere dag van het jaar om 9:00 uur open. Honden zijn welkom. Contact Tel. 0049 (0) 251 - 89 04 - 0 www.allwetterzoo.de | info@allwetterzoo.de

Münsterland Festival part 6 De Angelsaksen en de Kelten veroveren Westfalen! Geheel geweldloos. Met een dikke maand lang klassieke muziek, beeldende kunst, literatuur, jazz, pop en wereldmuziek. Het beste wat kunstenaars en artiesten uit Engeland, Ierland en Schotland te bieden hebben. Iedere aflevering van het Münsterland Festival - sinds 2005 maar nu al legendarisch - staat in het teken van een Europese regio. Na Scandinavië in part 5 zijn in 2011 de Britten aan de beurt. Het publiek kan genieten van uitvoeringen van hoog niveau en krijgt spelenderwijs meer inzicht in tradities, aspecten van de hedendaagse cultuur en het moderne leven in de deelnemende landen. Van donderdag 15 september tot donderdag 20 oktober 2011. Diverse podia in de stad Münster en het hele Münsterland. Onder andere: Picassomuseum, Rock`n`Pop Museum, Kloster Gravenhorst, Burg Vischering, Bagno Konzertgalerie, Zeche Ahlen, pleinen, galeries, straathoeken en boekwinkels, kroegen en restaurants.

Een dagtochtje dat al ontspannen begint? Denk dan eens aan een ander vervoermiddel dan de auto. Zonder files, stress of parkeerproblemen naar onze oosterburen: dankzij de prima treinverbindingen die naadloos de grens oversteken!

Dichtbij - en zo makkelijk te bereiken.

Nieuw vanaf december 2010: de spoorverbin-

Zo’n 2.300 mensen maken dagelijks dankbaar

ding Hengelo - Bad Bentheim

gebruik van deze snelle verbinding, met uit-

Dat reist als een trein! Binnen 20 minuten over

schieters tot 3.200 op zaterdagen.

de rails van Hengelo via Oldenzaal naar Bad

TIP

Bentheim. Op werkdagen tussen 6.30 en 20.30

Voornaamste reden om in de trein te stappen:

uur. Op zaterdag vanaf 7.30 uur, op zondag van-

recreatieve uitjes en boodschappen, gezellig en

af 8.30 uur. Kaartjes zijn in de trein zelf te koop.

heel anders in een Duitse stad.

In Bad Bentheim stap je zonder wachttijd over op de Westfalenbahn naar Osnabrück.

• Nooit meer wind tegen

De steden op dit traject: Enschede - Gronau - Ochtrup - Metelen - Steinfurt - Borghorst

Op de volgende pagina alvast wat ideeën voor

- Nordwalde - Altenberge - Münster.

een onvergetelijke dag links, rechts of aan het

Vanaf het voorjaar van 2011 wordt de

einde van het spoor.

Een andere directe treinverbinding - naar het Westmünsterland - verbindt de steden

bekende Handelsweg (zie pagina 11) vernieuwd met een 26 km lange fietsen wan-

Wegens succes geprolongeerd: de treinver-

Gronau - Epe - Ahaus - Rosendahl - Coesfeld

delroute. Lekker met de wind meefietsen

bindingen vanaf Enschede

- Dülmen en Lüdinghausen.

naar Bad Bentheim en om dan ontspan-

Het eerste fluitje van de conducteur klonk in

nen met de nieuwe trein weer terug te

2001. Sindsdien is het aantal reizigers op de

Doorreizen tot Dortmund in het Ruhrgebied is

keren naar Losser of Oldenzaal.

lijn Enschede-Münster gestaag toegenomen.

een fluitje van een cent.

Hengelo

20 km Oldenzaal, de glimlach van Twente Gezellige winkelstad waarin historie en toekomst hand in hand gaan. Tel. 0031 (0) 541 - 51 40 23 info@vvvoldenzaal.nl www.vvvoldenzaal.nl

Bezichtiging Burg Bentheim Schloss D-48455 Bad Bentheim Tel. 0049 (0) 25 51 - 9 39 10 www.burg-bentheim.de info@burgbentheim.de

Oldenzaal Losser, Schatkamer van Twente Eindeloos wandelen en fietsen in een afwisselend coulissenlandschap. Tel. 0031 (0) 541 - 55 11 60 info@vvvdinkeldal.nl www.vvvdinkeldal.nl

Bad Bentheim Badepark Bentheim Zum Ferienpark 1 D-48455 Bad Bentheim Tel. 0049 (0) 59 22 - 999 45 - 0 info@badepark-bentheim.de www.badepark-bentheim.de

Schüttorf Feuerwehrmuseum Salzbergen Overhuesweg 18 D-48499 Salzbergen Tel. 0049 (0) 59 76 - 9 43 93 museum@feuerwehr-salzbergen.de www.museum.feuerwehr-salzbergen.de

Salzbergen Winkelen in Rheine! Het gezellige centrum ligt direct aan het station van Rheine. Tel. 0049 (0) 59 71 - 80 06 50 verkehrsverein@tourimus.rheine.de www.verkehrsverein@tourismus.rheine.de

Rheine DA – Kunsthaus Kloster Gravenhorst www.da-kunsthaus.de Klosterstr. 10 D-48477 Hörstel-Gravenhorst Tel. 0049 (0) 54 59 - 91 46 0 da-kunsthaus@kreis-steinfurt.de

Hörstel Aaseebad Ibbenbüren Wellenhallen- und Freibad An der Umfluth 99 D-49479 Ibbenbüren Tel. 0049 (0) 54 51 - 1 47 70 www.aaseebad-ibbenbueren.de

Domschatzkammer und Diözesanmuseum Osnabrück Domhof 12 | D-49074 Osnabrück Tel. 0049 (0) 541 - 31 84 81 museum@bistum-os.de www.bistum-osnabrueck.de

Ibbenbüren Bergbaumuseum Ibbenbüren Osnabrücker Straße, RAG, Tor 2 D-49477 Ibbenbüren Tel. 0049 (0) 54 51 - 89 96 17 www.rag-anthrazit-ibbenbueren. de/bergbaumuseum

Erich Maria RemarqueFriedenszentrum Markt 6 | D-49074 Osnabrück Tel. 0049 (0) 541 - 323 32 92 remarque-zentrum@uos.de www.remarque.uos.de

TIP

Museum Felix-Nussbaum-Haus Lotter Str. 2 | D-49078 Osnabrück Tel. 0049 (0) 541 - 323 22 07 Fax 0049 (0) 541 - 323 27 39 museum@osnabrueck.de

• Een dagje uit met de trein Zo eenvoudig kan het leven zijn. In Nederland stap je in de trein, om onbezorgd van een spannende en afwisselde vakantiedag in het Duitse grensgebied te genieten. Voor de treinverbinding Hengelo - Osnabrück hebben we uitjes geselecteerd die je niet mag missen

Osnabrück StadtLand Führungen Osnabrück Auguststraße 25 D-49078 Osnabrück Tel. 0049 (0) 541 - 202 99 72 stadtland@osnabrueck-fuehrungen.de www.osnabrueck-fuehrungen.de

Kampeerders wonen dichter bij de natuur. Je mag logeren in een natuurpark in het Osnabrücker Land. In de landelijke rust van het Münsterland. Lekker actief, direct aan een meertje of rivier. Op een boerderijcamping, met alleen de noodzakelijke voorzieningen. ’s Avonds nog een

Neem de vrijheid om te kamperen!

ommetje over het bospad. De fijnste fietspaden beginnen op het campingterrein. De kinderen

Vakantie op een camping. Voor

spelen nog ergens op het trapveldje, aan de

veel mensen is dat pas echt vrij

rand van het zwembad. Die komen zo wel thuis.

zijn. Je rijdt gewoon lekker je neus

Nog een praatje met de nieuwe buren, een

achterna. Als het ergens mooi is,

glaasje wijn voor de tent. Ontbijten doe je na-

zoek je een plek. Met camper,

tuurlijk buiten. Er zijn geen huisregels van het

caravan of tent.

hotel, die maak je hier zelf. Wordt het een Freizeitpark bekroond met 4 sterren of toch een idyllische minicamping met maar 20 plaatsen bij de boer? Kijk op www.geheimoverdegrens.nl/accommodaties

Regenbogen Camp in Tecklenburg Grafenstraße 31 D-49545 Tecklenburg-Leeden

Contact Tel. 0049(0)5405- 10 07 Fax 0049(0)5405- 80 87 87 tecklenburg@regenbogen-camp.de www.regenbogen-camp.de

Onze camping aan de rand van het Teutoburger Wald biedt alles voor een actieve vakantie: een eigen binnen-, buiten- en kinderbad met wellnessgedeelte en vijf glijbanen, sportvelden, tennis, skatebaan en een grote ridderspeeltuin.

Contact Tel. 0049 (0) 28 64 - 77 59 gerwert-camping@t-online.de www.brockmuehle.de

Contact Tel. 0049 (0) 59 45 - 99 55 80 info@wilsumerberge.nl www.wilsumerberge.nl

KAART | J 11

Camping in zuidelijk Münsterland. Ideaal vakantieadres voor paardenliefhebbers. Gratis ponyrijden! Paardrijles pal naast de tentenwei - op de weide tussen voetbalveld, speeltuin en kinderboerderij. Campinggasten kunnen gebruik maken van de 10 manegepaarden van de camping-Reiterhof. Buitenritten met GPS, alleen of met een groepje! Ook erg geliefd bij fietsers. Openluchtzwembad, 50 toerplaatsen en vakantiehuisje. Prima bereikbaar via de nieuwe B67N. Ongeveer 30 min van Bocholt, hartje natuurpark Hohe Mark.

Wilsumer Berge Resort in Wilsum Wilsumer Berge Resort Zum Feriengebiet 1 D-49849 Wilsum

Met wellnessgedeelte!

Verder beschikt de camping over een restaurant en een supermarkt. De omgeving staat bekend om zijn mooie wandelen fietsroutes. Zo kunt u de schilderachtige schoonheid van het Tecklenburger Land ontdekken.

Campingplatz (Reiterhof) Brockmühle Am Heubach 1 D-48738 Reken

KAART | O 7

Op nog geen 15 autominuten over de grens bij Coevorden en Hardenberg, in Grafschaft Bentheim, vindt u het prachtige Wilsumer Berge. Een park van maar liefs 70 hektare, waar de natuur de overhand heeft. Niet alleen bossen maar ook heidevelden, zandverstuivingen, natuurlijke valleien en een visplas. Dit alles gesitueerd om de grote recreatieplas met zandstrand en een 60 meter lange waterglijbaan. Prijzen: Standaardplaats vanaf € 22 per nacht Comfortplaats vanaf € 27 per nacht

KAART | H 3

Campotel in Bad Rothenfelde

KAART | Q 8

Kamperen in de Westfaalse metropool KAART | N 9 – 10

Heidland 65 | D-49214 Bad Rothenfelde

Laerer Werseufer 7 | D-48157 Münster

Sfeer en vrijheid van een camping, comfort van een hotel!

Aantrekkelijke omgeving voor uw vakantie • Verken het grootste natuurpark van Duitsland over ontelbare fietspaden. • Cultuur en culinair genieten: Van de historische stadskern tot cafés en kroegen op de Prinzipalmarkt. • Dierentuin, planetarium en ontelbare musea zijn vanaf de camping rechtstreeks met de bus bereikbaar. • Proef het Münsterland in ons gezellige restaurant “Wersetiger” • De camping beschikt over een supermarkt, speeltuin, een tennisbaan, minigolf, beachvolleybal-veld etc.

Campotel staat voor: • Geweldige omgeving: de heuvels aan de zuidkant van het Teutoburger Wald • Bij Bad Rothenfelde, al eeuwenlang een heilzaam kuuroord • Actieve, sportieve kampeervakantie én ontspanning! • Meertje met strand om te zwemmen, zonnen, spelevaren • Sauna, wellness, fitness, sport en beautyfarm op de camping • Bekroond met vijf sterren door o.a. ANWB en ADAC • 490 ruime staplaatsen in het groen

Contact Tel. 0049 (0) 251- 31 19 82 | Fax 0049 (0) 251- 38 33 98 5 Mobiel: 0049(0)170 - 96 86 28 6 | campingplatz-muenster@t-online.de www.campingplatz-muenster.de Aantal staanplaatsen Toeristenstaanplaatsen: 110

Contact Tel. 0049 (0) 54 24 - 21 06 00 www.campotel.de

Freizeitpark Kronensee

Prijzen per nacht: Staanplaats: € 9 | Volwassene: € 6 | Kind: € 4 Camperstalling voor de slagboom € 15

KAART | R 5

Alfsee Ferien- und Erholungspark

KAART | P 4

Zum Kronensee 9 | D-49179 Ostercappeln

Am Campingpark 10 | D-49597 Rieste

In het noordelijke deel van het Osnabrücker Land in de gemeente Ostercappeln/Schwagstorf ligt Freizeitpark Kronensee.

In het noordelijke deel van het Osnabrücker Land ligt aan de rand van een beschermd natuurgebied het vijf sterren Alfsee Vakantie- en Recreatiepark.

Visitekaartje is de 40 ha. grote Kronensee met een groot openluchtbad, apart hondenstrand, naaktstrand en sinds 2008 bootverhuur. Verder zijn een openlucht schaakveld, trapveldje, minigolf, een beachvolleybalveld, speeltuin en aan de Kronensee zijn horecagelegenheden aanwezig.

Het park werd meerdere keren onderscheiden en is gericht op gezinnen met kinderen. Naast staanplaatsen zijn er ook appartementen, vrijstaande vakantiehuizen en een hotel aanwezig. Het park beschikt over een IndoorFuncenter, een klimwand, kartbaan, tennisbanen, diverse watersportmogelijkheden, het grootste Duitse heggenlabyrint, fietsverhuur etc.

Contact Tel. 0049 (0) 54 73 - 22 82 | Fax 0049 (0) 54 73 - 91 33 89 info@kronensee.de | www.kronensee.de

★★★★★

Contact Tel. 0049 (0) 54 64 - 92 12 0 | Fax 0049 (0) 54 64 - 58 37 info@alfsee.de | www.alfsee.de

Aantal staanplaatsen Toeristenstaanplaatsen: 50 Prijzen Staanplaats caravan, camper, grote tent incl. 1 auto, douchen, afval: vanaf € 7,50 | Volwassenen vanaf 16 jaar: vanaf € 4,50 | Kinderen van 3–15 jaar: vanaf € 2,50 | Kinderen tot 2 jaar: gratisHond: € 2,50; Auto/motor: € 2,50

Aantal staanplaatsen Toeristenstaanplaatsen: 400 | Jaarplaatsen: 350 Huurbungalows: 78 | Hotel: 18 kamers Prijzen 2 personen met caravan of camper, auto en tent HS: € 23,90, LS: € 3,50 Camperterrein: 4 personen met camper: € 15

Het goede nieuws: waarom zou u kiezen voor maar één thema? Nu u er toch bent: gasten uitnodigen is hier een aangeboren talent. Thuis in een 'vreemde' streek. Een vruchtbaar land met eerlijke streekgerechten, zo van de boerderij. De beste ingrediënten en vijfhonderd jaar oud vakmanschap. Proef het speciale Artländer bier maar eens. Of de nieuwste delicatesse: het Bunte Bentheimer Schwein. Biologisch verantwoorde topkoks nemen het op tegen grootmoeders recept uit eigen bakkerij. Uw smaakpapillen krijgen de vakantie van hun leven. Wisselt u het wel een beetje af met vitaminedrankjes, thermale baden en verkwikkende wellness in de regio?

Heel boeiend, die andere vier vakantiethema’s, maar dit is toch écht de specialiteit van het huis. Het Geheim-over-de-grensgebied bestaat al heel lang. Het is mooi en kleurrijk, groen en sfeervol, maar vooral . . . lekker!

Voor levensgenieters en lekkerbekken

Over voetbal zijn we het niet altijd eens met onze Duitse buren. Maar zelfs voor de koppigste Nederlander is het geen geheim: aan de andere kant van de grens hebben ze verstand van lekker eten en drinken. Een regio om te proeven. Traditioneel gebrouwen bier van de streek of een zuivere, zachte borrel.

De smaak van Duitsland

Destillatie bij Sasse, Schöppingen

KAART | K 8

De Artland Brauerei in Nortrup opereert vanuit

De trots van de oude Kornbrennerei is 'Rheder

een ruim tweehonderd jaar oude vakwerkboer-

Ampel'. Een smaakvolle likeur met de drie kleu-

derij. Het streekbier Artländer is beroemd tot

ren van een stoplicht (Ampel): groene peper-

ver over de grenzen van deze agrarische regio.

munt, gele anijs en rode sleedoornvruchten.

Brouwerijen met gedekte tafels

Net zo’n monument als het unieke landschap

Proeven is geloven!

Gelijk hebben ze in Duitsland: zo’n goed glas

met de naam Artland.

bier combineer je met een heerlijk, puur ge-

Bier mag hier geduldig rijpen en het eten dat

Nog precies als vroeger: edelgedestilleerd van

recht uit de landelijke keuken.

op tafel komt verdient de naam 'slow food'!

Sasse. Het begint met kristalhelder water uit

In het restaurant van de Isendorfer Hausbrau-

De brouwerij bezichtigen?

de Baumbergen. De rest is min of meer ge-

erei in Emsdetten worden ambachtelijke bieren

Kijk op www.artland-brauerei.de

heim. Van het eeuwenoude familierecept tot

van het huis getapt. Pilsener en weizen, of

de rijping op cognacvaten.

donker seizoensbier met een krachtige mout

Graanjenever iets echt Hollands?

smaak. Dat gaat al zo sinds 1581, volgens de

Sorry Schiedam en Groningen, maar onze bor-

Het resultaat heeft internationale prijzen

strenge regels van het 'Reinheitsgebot'. Een fa-

rel heet Korn en die hoort traditioneel bij het

gewonnen:

miliebedrijf, dat de traditie van het brouwen

Münsterland.

Münsterländer Lagerkorn V.S.O.P.

met veel liefde in ere houdt.

In het stadje Rhede worden kostelijke spiritua-

Rondleidingen en stookcursussen voor

Genieten van een goed maal en een rondlei-

liën gestookt. De piekfijn gerestaureerde ketels

beginners: www.sassekorn.de

ding? Kijk op www.isendorfer.de

uit 1852 staan er nog steeds te glimmen.

Grafschafter Korb - het beste uit de Grafschaft Bentheim

Gr a fsc ha fter Korb Das Beste aus der Region Contact en informatie Tel. 0049 (0) 5921 - 96 11 96 www.grafschaft-bentheim-tourismus.de tourismus@grafschaft.de

Wat een idee als smakelijk cadeau voor vrienden of zakenrelaties! Een gulle mand met al het culinaire lekkers dat Grafschaft Bentheim te bieden heeft. Worstspecialiteiten van het Bunte Bentheimer Schwein, fijne fruitlikeur, zelfgebakken boekweitkoekjes, koffie, honing, boerenkaas, marmelade volgens grootmoeders recept en veel meer! Verkrijgbaar in drie variaties: € 35, € 50 of € 75 bij het Kloster Frenswegen, de Grafschafter Landservice, Dierentuin in Nordhorn, Meier´s Backshop in Uelsen, VVV Emlichheim en bij M&B Getränke Vertriebs GmbH in Schüttorf.

Zo’n mooi en vruchtbaar land vol levensgenieters moet haast wel smaakvolle, eerlijke producten voortbrengen. Van stevig brood en vers fruit tot de verfijnde kookkunst van keukenmeesters met passie voor hun vak. En wat zo aangenaam is: uit eten is in Duitsland nog heel betaalbaar!

Smaakpapillen hebben nooit vakantie Producten uit de grensstreek

Koninklijk boerenbrood uit Emsbüren

malen ze zelf in een 200 jaar oude molen. Be-

Is het een verrukkelijke delicatesse? Is het een

zichtigingen van Schwarzbrotbäckerei en mo-

puur en gezond natuurproduct? Een feeste-

len: www.enking.de

lijk gebakje dan? Allemaal ineen, want het is Pumpernickel! Heel speciaal, licht gezoet zuur-

Hagen trakteert op forel en kersen

desembrood gemaakt van rogge. Het bestond

Fijnproevers onderweg in het Osnabrücker Land

in ieder geval al in 1450 als 'het zwarte brood

opgelet: in Hagen aan het Teutoburger Wald zet-

van Westfalen'. De familie Enking in Emsbüren

ten ze een onweerstaanbare, verse forel op tafel.

bakt dit superbrood al generaties lang volgens

Zo uit de kabbelende beekjes en riviertjes van

traditioneel recept. Met de allerbeste rogge en

het Forellental. Dat is dan meteen insider’s tip

het zuiverste water uit de streek. Het graan

nummer 2: een geweldig dal om te wandelen!

Lekker cultureel: culinaire stadswandeling Vreden Vreden Stadtmarketing GmbH Markt 7 D-48691 Vreden

Contact Tel. 0049 (0) 25 64 - 46 00 info@stadtmarketing-vreden.de www.stadtmarketing-vreden.de

De beste koks van Vreden bedachten het samen: een smaakvolle vier-gangen-estafette-tocht langs zes traditierijke en gastvrije restaurants. Aperitief bij de een, voorgerecht bij de ander. Hoofdgerecht en dessert bij de collega’s om de hoek. Een spannende cocktail toe. Ook op de menukaart: kunstwerken, monumenten en een ommetje door het stadspark. Middagroute (met koffie en taart) of avondroute (met tweede voorgerecht). Prijs: € 46,50 per persoon

KAART | H 9

39 De andere lekkernij uit Hagen: kersen. De 1000

Boekentip

stokoude fruitbomen - ouderwetse hoogstam -

Zo smaakt het Münsterland. Een leuk boekje

tussen Holperdorp en Gellenbeck leveren in het

met 30 recepten van chefs van de betere regio-

voorjaar een fabelachtig schouwspel op: overal

nale restaurants.

zie je weelderige kersenbloesem. Hoogtepunt van de kersenoogst is elke twee

Meer informatie:

jaar het ‘Kirschfest’ dat in 2011 in het week-

www.so-schmeckt-das.muensterland.de

end van 2 en 3 juli plaatsvindt.

• Westfaals genieten: "Pättkesfahrt" / Fietsarrangement

Genieten in de omgeving van kasteel Zwijnstein Serieuze concurrentie voor het beroemde Iberische zwartpootvarken Pata Negra: het Bunte Bentheimer Schwein! Dit ‘übermalse’ varken voelt zich helemaal thuis in deze smaakvolle streek en dat proef je. De nieuwe hit op alle plaatselijke menukaarten en vast en zeker ook aanwezig op het Gourmetfest Bad Bentheim 2011, 15-17 juli. Proeverij met topkoks, die de bezoekers verwennen met delicate gerechten uit de verfijnde keuken. Maar dan voor een schappelijk prijsje: vanaf vijf euro. Training voor beginnende smaakpapillen van A (austern ofwel oesters) tot Z (zabaione).

Ausflugslokal Happens Hof in Ochtrup Happens Hof Oster 238 D-48607 Ochtrup

Contact Tel. 0049 (0 )2553 - 97 1 00 info@happens-hof.de www.happens-hof.de

Inbegrepen: 4 overnachtingen met ontbijtbuffet, 3 x een 3-gangen-menu, kaarten informatiemateriaal, routebeschrijving, bagagetransfer. Bijkomende kosten: fietshuur

Prijs per persoon op basis van een tweepersoonskamer op basis van een eenpersoonskamer

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 25 71 - 94 93 92 www.muensterland-tourismus.de touristik@muensterland.de

€ 269 € 329

KAART | K 7

Van harte welkom in ons gezellige restaurant! Maak kennis met het mooie natuurlandschap van het Münsterland en laat u verwennen door onze Westfaalse keuken. Hiervoor is ons grote terras met uitzicht op de natuur bijzonder geschikt. Ons restaurant ligt direct aan de mooie fietsroute Aa-Vechte Tour. (p. 8) Of u combineert een bezoek met een dagje winkelen in het EOC Outletcenter in Ochtrup (p. 41). Voor de kleine gasten is een grote speeltuin aanwezig. Wij beschikken ook over camperstaanplaatsen.

Pralinen uit Rhede Stadtmarketing Rhede Rathausplatz 9 Pralinen Manufactur Große-Bölting Gutenberstraße 5 D-46414 Rhede Contact Tel. 0049 (0) 28 72 - 93 01 00 tourist@rhede.de www.rhede.de

ulinaire indrukken en landschapsimpressies C komen samen. De tocht loopt over een lengte van 180 km door het aantrekkelijke Münsterlandse parklandschap en langs diverse bezienswaardigheden. Natuurlijk is ook de bagagetransfer al inbegrepen.

KAART | H – G 11 Niet zomaar bonbons . . . Pralinen uit Rhede! Met de hand gemaakte bonbons en truffels, onweerstaanbare kunstwerkjes van chocola. Specialiteit van het huis in Rhede. Kom eens kijken bij de banketbakkers en artiesten van bonbon atelier Große-Bölting. De chocoshop - een insider tip in het Münsterland. Bezichtiging met koffie - en proeverij! - € 5 per persoon (vanaf 12 personen). www.pralinen-manufactur.de

De man achter het fornuis Topkoks noemen dat 'de kachel'. Hans Peter Fröbel - bijnaam 'Hansi' - werkt voor het regionale verkeersbureau Tourismusverband Osnabrücker Land. En hij is kok, uit passie. Geboren in het Noorden, in Ostfriesland. Tijdens zijn studie leerde hij zichzelf koken. "Ik hield altijd al van lekker eten. Als student is dat dan de beste optie om met weinig geld toch te kunnen genieten." Sinds 2008 werkt hij in het gerenommeerde restaurant "Remise" in Osnabrück.

41 Meneer Fröbel, u bent al 21 jaar kok én u werkt

fantastisch een schnitzel kan smaken! In restau

in het toerisme. Zijn dat beroepen met over-

rant Remise gebruiken we biologisch kalfsvlees

eenkomsten?

van een boerderij hier in de buurt. De eigenaars

Ik zou nu kunnen zeggen: allebei een vak waar-

zijn Nederlanders!

bij kwaliteit en klantvriendelijkheid voorop staan. Nog korter samengevat: vakantie en goed eten

Wat waardeert u aan de Nederlandse keuken?

horen onafscheidelijk bij elkaar!

De verschillen zijn - door de geografische nabijheid - helemaal niet zo groot. We hebben als bu-

Wat is typisch voor de regionale keuken van

ren een gemeenschappelijke eetcultuur.

het Osnabrücker Land?

Maar het mooie is, dat iedere regio zijn eigen

O, er zijn hier heel wat regionale specialiteiten

specialiteiten heeft. Voor een gast soms een

en streekgerechten: asperges uit Glandorf, ker-

ontdekking. Ik ben zelf gek op de vele kleine

sen uit Hagen, zout uit Bad Rothenfelde, de be-

restaurantjes aan de grachten van Utrecht; daar

faamde bonbons van Leysieffer uit Osnabrück

eet ik als het even kan Nederlandse erwten-

en natuurlijk het heerlijke Artländer bier. Daar-

soep. Daar word ik lyrisch van! En als Osna-

naast staat de streek bekend om zijn rijke varia-

brücker ga ik natuurlijk vaak naar de weekmarkt

tie aan wildgerechten; in de winter is het traditi-

in Enschede. Een lekker stuk Hollandse Goudse

oneel boerenkool wat de pot schaft. Wist je

mag op geen enkel kaasplankje ontbreken.

trouwens dat de stad Osnabrück de hoogste dichtheid aan culinaire verwenbedrijven van

Wat is voor u een onmisbaar onderdeel van

Duitsland heeft? Je vindt hier van alles: een

een culinair avontuur?

mooie mix van internationale en regionale

Het belangrijkste bij eten is vanzelfsprekend de

keukens.

tijd. Zowel bij de voorbereiding als bij het genieten van een goede maaltijd. Daarom ben ik ook

Hoe zou u uw persoonlijke kook-filosofie

een aanhanger van de internationale Slow Food

omschrijven?

beweging. Eten kan een fantastische, zinnelijke

Puur natuur moet alles zijn, dat is nou eenmaal

ervaring zijn. Daar moet je met aandacht bij stil

het lekkerst! Ik kook volledig zonder kunstmati-

staan, juist op vakantie!

ge toevoegingen en ik gebruik graag producten uit de streek. Een klassieker, die ik bijvoorbeeld

Boekentip:

ook wel eens voor mijn vrienden maak, is asper-

Magdalena Ringeling:

ges met nieuwe aardappelen en zelfgemaakte

Eine kulinarische Entdeckungsreise durch

sauce hollandaise. Daar is een echte Wiener

das Münsterland und Osnabrücker Land:

Schnitzel heel erg lekker bij, dus gemaakt van

mit Emsland und Grafschaft Bentheim

kalfvlees en niet van varkensvlees. Als je dat nog

· Uitgeverij: Umschau Buchverlag

nooit hebt gegeten, weet je eigenlijk niet hoe

· ISBN-10: 3865283381

Restaurant "Remise"

KAART | P – Q 6

Hansi Fröbel aan het werk

• Recept Reerug

Ingrediënten: 1 reerug 1 ½ tl zout ¼ tl peper 1 tl paprikapoeder mild ½ tl tijm 5 fijngedrukte jeneverbessen 100 gr boter 1 pot morellen (zure kersen) ½ kopje vleesbouillon ⅛ l zure room. Bereiden: Oven voorverwarmen 200 C°, reerug inwrijven met zout-kruidenmengsel, 50 gr boter in snippers verdelen over reerug, in de oven beide zijden 5 min aanbraden, uit de oven, twee inkepingen snijden, vullen met de uitgelekte morellen en weer dichtrijgen, restant boter op de reerug, 45 min in de oven, regelmatig overgieten met bouillon, de fond binden met zure room, op smaak bij de reerug serveren.

Kuren gezond voor lichaam en geest!

• Arrangement Ladies Only Just A Perfect Day voor vriendinnen, collega’s, moeders en dochters. Droomuitje met de meiden onder elkaar, vakantietussendoortje met de V van Vitamine. Beetje luieren in een lagere versnelling, alle tijd om bij te praten, sauna, massage en gezonde drankjes.

lekker in hun vel zitten. De deuren van onze heilzame baden, kuuroorden en wellnessvoorzieningen

Inclusief: • twee overnachtingen • beautydrink & fruit ter begroeting • uitgebreid ontbijtbuffet • twee driegangendiners • rugmassage • sauna, stoombad en infraroodcabine

Landidyll Hotel Zum Freden ★ ★ ★ Prijs vanaf

Onze regio houdt van gasten die

staan wagenwijd voor u open. Laat u verwennen.

€ 149 p.p.

Boeken: Tourismusverband OL Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5 www.osnabruecker-land.de tv@osnabruecker-land.de

Saunapark Epe

KAART | J 7

Tecklenburg sinds 1999 Kneipp City

Achtergronden die u niet hoeft te onthouden.

De stad mocht al 'Luftkurort' heten, een predi-

Geniet gewoon van alle gezonde en therapeuti-

kaat dat je in Duitsland alleen mag voeren als

sche faciliteiten in de stad: hydrotherapie, een

de lucht heel heilzaam voor de luchtwegen is.

kuurpark met liefdevol onderhouden kruiden-

Nu is Tecklenburg ook officieel erkend door de

tuin, waterbekkens om te 'wassertreten' vol-

Kneipp-Verein als Kneippkuuroord. Genoemd

gens de methode-Kneipp, yoga, nordic walking

naar Sebastian Kneipp, de beroemde kruiden-

in de natuur en een speciaal instituut voor

dokter en natuurgenezer, een van de grondleg-

rugklachten.

gers van de homeopathie.

Gezondheid!

Wellness aanbieding - Spa 7 WELLNESSPARADIES SPA 7 Gartenstrasse 2 D-48455 Bad Bentheim

Contact Tel. 0049 (0) 59 22 - 7 77 77 77 www.spa7.de info@spa7.de

Zo gezond is Bad Bentheim! De stad van de burcht en van het heilzame water in dampende saunabaden. Stel uw persoonlijke kuurdag samen, met keuze uit alle wellness attracties in Spa 7. Sauna, stoombad, zonnebank, fundouches, warme knuffel banken en spetterend buitenbad. 10 badenkaart (niet persoonsgebonden) € 169 Iedere dinsdag 17.30 sauna alleen voor vrouwen

KAART | J – K 6

43 sie van de Bentheimers wel eens aan de kook raakte. Volgens de dorpsoverlevering zagen jagers op een mistige dag een zwaargewond hert, dat een warme duik nam en kerngezond weer

TIP

boven kwam! Eén ding is zeker: er is een fijn Thermalbad, met het zoutgehalte van de Atlantische Oceaan. Heilzaam bij huidaandoeningen en gewrichtsproblemen en een genot om er te ontspannen.

• Wellness voor thuis een unieke tip van Saunapark Epe

Met saunavoorzieningen en een buitenterrein onder de sterrenhemel. Iedere eerste vrijdag

Iedereen die van Wellness geniet zou het

van de maand Aquanight: zwemmen bij kaars-

in huis moeten hebben: alleskunner en

licht. Vaak met een spooky thema, zoals 'Dr.

allroundtalent op het gebied van massage

Jeckyll en Mr. Hyde'.

en huidverzorging jojoba-olie, gewonnen uit de noten van de jojobastruik. Laat

De Baden van het Osnabrücker Land

geen vetfilmpje achter, trekt meteen in de

Bijzonder én effectief zijn de zogenaamde gra-

huid en begint daar direct aan zijn helen-

deerwerken in de regio. Door het zouthoudende

de missie.

mineraalwater dat langs de lange wanden van twijgen sijpelt ontstaat er een frisse 'zeebries'.

Een lekker vers en gezond recept voor een

Bad Essen en Bad Laer hebben er elk een, Bad

gezichtsmasker: meng het vruchtvlees

Rothenfelde zelfs twee. Daarom wordt deze

van een komkommer of avocado met een

stad ook wel de stad van het zout genoemd.

paar druppels jojoba-olie. Het masker

Zout in alle vormen. Als zilt zeebriesje, als wel-

liefst meteen aanbrengen met het nog

dadig badzout of als drinkkuur: een krachtig

verse mengsel. Een makkelijk recept voor

hulpmiddel bij aandoeningen aan luchtwegen

massage-olie: twee of drie druppels jojoba-

of hart- en vaatziekten!

olie, vermengd met een paar druppels

Bad Bentheim Bubbels

In Bad Iburg stimuleer je de bloedsomloop, ge-

etherische olie naar keuze. Dat levert niet

Bad Bentheim heet niet voor niets 'Bad'.

heel volgens de leer van Kneipp. Een bijzondere

alleen een goede en huidverzorgende

Diep beneden de rotsen van het mach-

attractie is de zoutzeegrot.

massage-olie op, de etherische olie ver-

tige kasteel Burg Bentheim borrelt een

frist en ontspant ook meteen de geest.

heilzame bron in het Bentheimer Wald.

Bad Waldliesborn. In drie binnen- en buitenba-

Probeer het eens! Het team van Sauna-

Er komt hier extreem mineraalrijk water

den (tot 32 graden Celsius) werkt u aan de door-

park Epe wenst u veel succes en een aan-

naar boven, met een zoutgehalte van

bloeding van de huid, of vermindert u pijn-

gename, weldadige verwenbeurt.

maar liefst 27 procent, 39 graden warm.

klachten. Zout heet hier het 'Goud van Bad

En dat is zó geneeskrachtig, dat de fanta-

Waldliesborn'!

SAUNAPARK EPE SAUNAPARK EPE Klosterstr. 63 D-48599 Gronau Contact Tel. 0049 (0) 25 65 - 9 72 29 Fax 0049 (0) 25 65 - 9 72 17 info@saunapark-epe.de www.saunapark-epe.de

KAART | J 7 Arrangement „Grenzeloos genieten“ Ontvangst met koffiee/thee en iets lekkers, vrij gebruik van badjas en handdoeken, douchegel en scrubzout dagbezoek in het sauna- en wellnessparadijs, lunch met frisdrank naar keuze, keuze uit gezichtsbehandeling of aroma-olie-massage (25 min.) Lezersactie “Geheim over de grens“ voor slechts € 59 p.p.

Traditie, geschiedenis, natuurschoon, u komt het tegen op reis door dit deel van Duitsland. Geen grote verrassing misschien? Tijd voor de best bewaarde geheimen: al die trendy winkels en boetieks en het voortreffelijke assortiment in warenhuizen. Vaak veel goedkoper dan hier!

Voor trendsetters en koopjesjagers

U vindt de beste adresjes om te shoppen beslist niet alleen in bruisende metropolen als Osnabr端ck en M端nster. Ook in de wat kleinere steden kun je als buitenlander je ogen uitkijken. Grote modemerken en vernieuwende jonge ontwerpers, van elegant klassiek tot avantgardistisch en 端berhip! De nieuwste gadgets en technische hebbedingen - niet zelden made in Germany - in speciaalzaken voor computers, audio en video. Woninginrichting! Altijd met de spreekwoordelijke Duitse kwaliteit. Oude binnensteden, die prima bereikbaar zijn. Sfeervol decor om te flaneren of je slag te slaan met een superkoopje. Sfeervol in het kwadraat: een winterse kerstmarkt in kaarslicht!

Shoppen in een mooie stad. De ultieme verwendag voor mensen met goede smaak. Aangenaam verrast door de prijzen. De ontdekking - in een geheim zijstraatje - van dat ene koopje met wow-factor, waar je in Nederland al maanden naar zocht. Bijzaken! Want winkelen in Duitsland is vooral indrukwekkend gezellig!

Funshoppen voor gevorderden

TIP

Osnabrück

Münster

Een winkelwalhalla. De schilderachtige steegjes

Beneden stijlvolle en hippe etalages. Kijk ook

van de Altstadt. Daar vind je de galeries en deli-

eens omhoog, naar de grandioze gevels van his-

catessenzaakjes. In het moderne voetgangers-

torische koopmanshuizen aan de Prinzipal-

gebied elegante boetieks en warenhuizen met

markt. Wat een contrast met het splinternieuwe

veel flair. Sfeer proeven op de weekmarkt, elke

winkelcentrum Stubengasse! Het centrum is

De grote modemerken voor een belache-

zaterdag bij de dom. In de zomermaanden mu-

een lappendeken van kleine wijkjes met karak-

lijk vriendelijk prijsje. Dat is het principe

ziek en cultuur op de Osnabrücker Samstage.

ter: Kiepenkerleviertel, Kuhviertel en Salzstraße.

van Factory Outlet Shopping. De orginele

Overdekt winkelen zoals vroeger: je loopt altijd

collecties van Mexx, Levi’s, Bianca, Tom

droog onder de Arkaden.

Tailor, Pierre Cardin, Daniel Hechter en

Nordhorn

• Tip voor koopjesjagers: Outlet Store EOC in Ochtrup

De binnenstad aan de Vechte kreeg een facelift.

nog veel meer ontwerpers en trendset-

Met behoud van oude charme. Winkelen in

ters, overzichtelijk bij elkaar in een super-

Nordhorn onderbreek je graag voor zo’n knus

voordelig winkelconcept. Fabrieksverkoop

kroegje aan de kade. Het winkelaanbod is

met kortingen van 30-70%. De kwaliteit

enorm veelzijdig. Als je het hier niet vindt, be-

is precies hetzelfde, alleen de prijs heel

staat het niet of is het uit de mode!

anders!

Osnabrück

KAART | P – Q 6

Prinzipalmarkt Münster

KAART | N 10

KAART | K 7 Euregio Outlet Center Ochtrup Laurenzstraße 51, D-48607 Ochtrup Tel. 0049 (0) 25 53 - 97 30 0 www.eoc-ochtrup.de info@eoc-ochtrup.de

Anholt Isselburg Megchelen A3

N844

Kleve B57

cartograafie 2011

Boxmeer

Lip

Dorsten

A31

Ems

Hase

Bad Laer

Glandorf

Dissen

B51

Herne

A42

Gelsenkirchen

L586

B64

Warendorf

Sendenhorst

Harsewinkel Em

Beelen

B61

Gütersloh

B475 L788

Oelde

Ennigerloh

Rheda-

Wiedenbrück

er A2

Drensteinfurt

Ahlen

B63

Werne

Hamm

Beckum Wadersloh

Lippstadt

Lippetal

Soest A1

DORTMUND B1

kerstverhaal op ware grootte. Even verderop

Twee geheime tips

voor het Raadhuis staat al honderd jaar de an

Niet verder vertellen: Kaarslicht, open vuren,

tieke draaimolen van de familie Telsemeyer.

fakkels. Pure romantiek zo uit de Middeleeu

Kinderen - en volwassenen - praten nog tot ver

wen. In Telgte op alle vier de adventweekenden

in de lente na over al die stralende lichtjes.

in november en december 2011.

Tussen 28 november en 22 december wandelt

www.spectaculum.de

Werl

Unna B1

K77

A44 B229

Nikolausknobeln met Sinterklaas!

pracht van Kerstmis, samen op één boerenhoe

Wat de Elfstedentocht voor Nederland is, dat

ve in een dennenbos: Waldhof Schulze Beickel

is het Nikolausknobeln in Grafschaft Bentheim.

in Marbeck. www.schulze-beikel.de

• Duizende lichtjes en kerstsfeer

KAART | P – Q 6 Duizende lampjes schitteren, de geur van Glühwein en gebrande amandelen hangt in de lucht. Kom genieten van de kerstmarkt in Nordhorn.

Inbegrepen: • 2 x LO • punchboottocht op de Vechtestromer • Winkeltegoedbon van 15 € • een Glühwein en een braadworst op de kerstmarkt • kopje koffee in het gezellige cafe aan de Vechtesee • garantiebewijs i.v.m. reissom Prijs per persoon vanaf 109 op basis van een tweepersoonskamer

L822

Lippe

Bergkamen

A45

KAART | N 10

historische kerstmarkt Osnabrück

B513

Kreis Everswinkel

Prinzipalmarkt Münster

L586

op de laatste zaterdag voor 5 december.

broden, worsten en hammen van de beste

Bielefeld

B476

Lünen

Recklinghausen

delpunt is een waanzinnig mooie levende mu

heerlijke bonbons, taarten, knapperig verse

B476

Nordkirchen

B54

andere in Nordhorn en Bad Bentheim, steevast

gek. Ze zijn ook gewoon te koop, al die over

Bad Rothenfelde B68

Sassenberg

Selm

Datteln

A43

Land

Versmold

Telgte

B54

Ascheberg

allermooiste van het Noorden. Traditioneel mid

Een hartverwarmend volksfeest en een tikkeltje

Olfen

Gladbeck

Bottrop

l ana A 1

Kreis Coesfeld

B58

L612

Marl

A2 A57

Lüdinghausen

B474

B225

Dinslaken

B58

Haltern

B58

L462

Kevelaer

10km.

Lembeck

Raesfeld

B58

N271

-K ms

B58

A52

Wesel

Xanten

A73

Reken

B224

Senden

Dülmen

L609

B57

A57

Mark

A30

Hilter

B475

Münster

L608

Hamminkeln B8

Goch

A43

Kalkar

Heiden B70

L896 B70

Gennep A77

L611

B473

Hohe

B67

Bad Iburg

L94

A33

B235

L600

Cuijk

B67

Rees

K15

Iss

Melle

L572

B67

om dobbelen met de Sint? Nikolaus komt onder

Het beste uit het boerenleven en de gewijde

Warendorf B474

Borken

Hun

Zw a

Emmerich Rh

Bocholt Rhede K4

Ha s e

Nijmegen

Dinxperlo

We r s e

L602

Kana l

A326

opzichten idyllisch. Geldt al jaren als een van de

u hier door een kerstkaart in 3D.

Osnabrücker

Ladbergen

Velen

Kreis Borken

L558

Lienen

B51

Havixbeck

Nottuln

B525

B65

Schledehausen

Hasbergen Georgsmarienhütte

Lengerich

d-Ems

Bergh

's-Heerenberg

Aalten

e l l a n d - Ka n a l

Hase

Hagen a. T.W.

tmun

A50

Gendringen

Coesfeld

B525

Osnabrück K19

Mitt

L85

Bad Essen

Belm

L94

Nienberge

Baumberge

B51

Ostbevern

Rosendahl

Südlohn Gescher

Bredevoort

Tecklenburg

Dor

Braamt

Wa a l

N318

Greven

Ostercappeln

B239

L766

Bohmte Wallenhorst

Lotte

Stemwede

L76

B218

regionale winkels. Maar wat is er leuker dan er

Bissendorf

Altenberge

K33

Billerbeck

Winterswijk

B219

Kalkriese

L109

K34

Laer

ana

Westerkappeln

Legden

Stadtlohn

't Hilgelo

Slingeplas

Varsseveld

Ulft

B70

-K land

De Osnabrücker Weihnachtsmarkt is in alle

ziekdoos, een 'Spieluhr' met de figuren uit het

B68

B218

Mettingen

L504

Saerbeck

Nordwalde

Horstmar

Schöppingen

Münsterland

Vreden

Zwillbrocker Venn

N313

A18 Stroombroek

Zevenaar

lin

Heek

M itte

Kreis Steinfurt

Steinfurt te

A325

Groenlo

L608

Em s A30

Emsdetten

Metelen

Ahaus

B475

L80

Rieste

Bramsche

Ibbenbüren

B499

A31 B474

A31

Hörstel

Wettringen B70

Recke

Tecklenburger land

Rheine

Gronau

B474

Spelle

Salzbergen

Ochtrup

B51

Alfsee

L70

Hopsten

Neuenkirchen

Glanerbrug

L846

Damme

Neuenkirchen

B70

BadBentheim

B70

Zwillbrock

LLaannddkkrreeiiss

Emsbüren

Enschede

e be e k

Ber k Rekken el

L58

A31

Ve c h

Didam

Gildehaus

Bersenbrück

Osnabrücker Land

Freren

B403

Eibergen

Lichtenvoorde

Doetinchem

B214

Schüttorf

de gezellige Altstadt. Vanaf 22 november tot daags voor kerstmis.

B69 B214

B214

L57

ziek. De winkels zijn met zorg versierd. Het meervoud van sfeervol: vijf intieme Kerstmarkten in

K265

Fürstenau

Emsland

A30

De Lutte

Hulsbeek

Haaksbergen

Beltrum

Lievelde

B403

Elst

N319

A73

Huissen

Zelhem

Weerselo

Rutbeek

Buurs

Ve c

sel, het ruikt overal naar geroosterde amandelen en glühwein. Op de achtergrond zachte kerstmu

Lohne

B68

Ankum

B213

Denekamp

Boekelo

e rr i j n

Ruurlo

Oergezellige decembermarkten

Steinfeld

Lohne

L67

Hengelo N733 Losser

Delden

N347

dhor

L60

Lingen

Wietmarschen

Vechtesee

e nk

Vorden

anaal

N ed

J s se

-k Twe n t e

A12 A50

Hambroekplas

Achterhoek

Doesburg Oude I

-Nor

al kana

A r t l a n d

B233

Nordhorn

N342

Borne

Neede

Hengelo(G)

N314

A348

B403

Oldenzaal

Diepenheim

Borculo

Dieren

Arnhem

a na

Alme lo

A35

Lochem

Bronkhorst

A50

Twente N314

Otterlo

Goor

N346

Laren

N788

Gorssel

Zutphen

A12

an a

Markelo

Apeldoorn

Enter

N353

Neuenhaus

Ootmarsum

Tw e n t e

Almelo

N35

Rijssen

Holten

Bathmen

rn k

Deventer

N344

Hoenderloo

dho

Nijverdal

Salland

Diepenveen

N302

Nor

IJss

Vaassen

N344

Wierden

K255

Quakenbrück

Georgsdorf

Veldhausen

Lage

Het Lageveld

N35

N48

Olst

Hellendoorn

Raalte

Epe

A28

Wijhe

Winters sprookje in Münster. De gevels rond de oude Prinzipalmarkt baden in een gouden schijn

L67

Wilsum

Vriezenveen

B402

Lemelerveld

N348

N309

N341

Heino

Nunspeet

L838

L60

Geeste

K15

Bentheim

N348

Al m e l o -

Ve c h t da l

A28

Twist a rd

Uelsen

B68

Haselünne

r tm

Dalfsen Ve c h t

N36

Ommen

N340

Picc

Grafschaft

Hardenberg

Oldemeijer

en -

S ü d - Kan al

Wa t e r

rt e

Overijssels-

o rd

Emlichheim

Gramsbergen

Dedemsvaart

Nieuwleusen

N35

C o ev

Slagharen

A50

Meppen

A31

N863

N377

N48

Overijssel

Hattem

U EL

B213

Nord-

Staphorst

B402

Klazienaveen

Coevorden

Zwolle

R EE

A37

ar t

Dronten

-K

Kampen N307

va H o o g e ve e n s e

Hooge

N375

Hasselt

Löningen

rt v e e n s e va a

met deze kaart.

Emmen

N379

Hoogeveen

TIP

Meppel

N331

Zwar t

B70

Giethoorn

r Schutsloot en advertenties e e corresponderen steeds e M KETELMEER

A28

St. Jansklooster De kaartnummers onder de foto’s Belt-

N50

A28 A50

Beulaker Weide Belter Weide

Vollenhove

Steenwijk

Blokzijl

Emmeloord

Di n k

Kop van

A44

Aankomst op dinsdag en vrijdag tussen 25-11-2011 – 30-12-2011

Boeken/aanbieder: Tel. 0049 (0) 5921 - 96 11 96 www.grafschaft-bentheim-tourismus.de tourismus@grafschaft.de

€

Donkere dagen voor Kerstmis? Niet bij onze Duitse buren. Voor veel Duitse families het absolute hoogtepunt van het jaar: de tijd rond 'Weihnachten'.

Kerstmarkten in Duitsland – overal lichtjes en blije gezichten! Ieder Europees land heeft wel zo’n mooie tra-

Vanaf eind november branden er vreugdevuren

grond, een koor dat een kerstlied zingt, sprook-

ditie, waar je als buitenlander stil van wordt.

op pleinen, de winkelstraten zijn feeëriek ver-

jesachtig mooie kerstversiering. En natuurlijk

En waar je maar wat graag getuige van bent!

licht met stijlvolle kerstverlichting en de etala-

unieke kerstspulletjes die te koop zijn. Om

Spanje heeft zijn Semana Santa, de 'Heilige

ges zijn nóg mooier dan anders. Maar 'the pla-

warm te worden een glaasje glühwein of een

Week' voor Pasen met prachtige, statige pro-

ces to be' om oergezellig te kerstshoppen en

smakelijk hapje! Beleef het mee vlak over de

cessies bij kaarslicht. In Duitsland kiezen ze al

om helemaal in de stemming te komen, zijn

grens in Duitsland, het land waar het ooit alle-

eeuwen voor die andere grote christelijke feest-

de traditionele kerstmarkten.

maal bedacht is: 'Oh Tannenbaum', 'Stille

week om bezoekers te betoveren:

Recordgehalte sfeer per vierkante meter!

Nacht', de met kaarsjes opgetuigde kerst-

Kerstmis en de Adventstijd.

Uitbundig versierde houten stalletjes en

boom, kortom al die mooie, oude gebruiken

kraampjes, zachte kerstmuziek op de achter-

die Kerstmis zo bijzonder maken!

Quakenbrück

Voor actieve natuurliefhebbers

Uitgever en redactie:

Voor geschiedenisliefhebbers en cultuurminnaars

Voor ondernemende gezinnen en jonge onderzoekers

Grafschaft Bentheim

Nordhorn

Groningen

Geheim over de grens

Osnabrücker Land

Assen

Grensoverschrijdend Projectbureau voor Toerisme Stichting ECC (EUREGIO Cross Border Consultancy) Gronausestraat 1258–1260 · 7534 AV Glanerbrug

Emmen Amsterdam

Deventer

Utrecht

Den Haag

Rotterdam

Arnhem

Osnabrücker Land

Osnabrück

Hengelo Münsterland

Bad Bentheim

Nijmegen

Breda

Ochtrup

Tel.: 053 - 460 51 32 · Fax: 053 - 460 51 59

Emsdetten

Gronau Venlo

Gent

www.geheimoverdegrens.nl

Brussel

Ahaus

Liège

Tecklenburg

FMO

Bad Iburg Bad Laer

Greven

Steinfurt

Bad Rothenfelde

Münsterland

Warendorf

Coesfeld

Concept & vormgeving:

Bad Essen

Melle

Ibbenbüren

Rheine

Antwerpen

info@geheimoverdegrens.nl

Bramsche

Emsland

Grafschaft Bentheim

Münster

Agentur für Kommunikation, Ochtrup Bocholt

Tekst: NL Connection, Travel Marketing & Communication, Bremen

Borken

Dülmen Oelde

Druk: Druck- und Verlagshaus FROMM GmbH & Co. KG

Haltern am See

Ahlen

Beckum

Fotoverantwoording: De in deze brochure gebruikte foto´s vallen onder het auteursrecht en

Een geheim dat we graag met u delen. Vier gastvrije regio’s in Duitsland, die gezien mogen worden. Op het eerste gezicht doen ze een beetje

mogen derhalve niet gekopieerd of zonder toestemming worden ge

Actieve vakantie �� 07

Reis naar het verleden �� 21

Met het gezin op pad �� 28

'Nederlands' aan - kan ook niet anders zo dichtbij - maar toch is alles er net even anders. Het landschap, de mensen, het eten, wandelen, fiet

bruikt. De fotos zijn eigendom van de volgende instellingen: Grensover

Fietsen in het Duitse grensgebied �� 08 – 10

Burchten en kastelen �� 22 – 23

Openluchttheaters en golf �� 29

sen of kuren. Een kasteel op een heuvel, een vakwerkhuisje in het dal. Alle charmes van een verre vakantie, maar dan op een uurtje rijden van

schrijdend Project-bureau voor Toerisme / EUREGIO e.V., Münsterland

Wandeltochten in unieke natuur �� 11 – 13

Over uitvinders: musea �� 24 – 25

Lilli en Luuk & Friends �� 30

de grens. Gepresenteerd in vijf thema’s die ook uitstekend allemaal in één weekendje weg passen.

e.V., Grafschaft Bentheim Tourismus e.V., TV Osnabrücker Land e.V.,

Maak kennis met de TOPs �� 14 – 15

Doe mee! Verhalenwedstrijd �� 26

Tips voor een dagje uit �� 31

Gemeenten Zuidelijk Emsland

Het toverwoord is paarden ��16 – 17

Vrede verbindt: Osnabrück en Münster �� 27

Een dagtocht met de trein �� 32 – 33

Tuinen en parken �� 18 – 19 p. 16 foto achtergrond: Warendorf Marketing GmbH, Tanja Hohnwald;

Welkom in het Geheim over de grens

Neem de vrijheid om te kamperen �� 34 – 35

Vakantietips �� 20

Heel wat beleven. Nogal dichtbij.

Colofon & Reisvoorwaarden

p. 45 foto Osnabrück: © OMT/Heese, foto's Münster: www.air-klick.de; p. 46 foto achtergrond: www.air-klick.de; p. 47 foto links: OMT /Heese

Voor levensgenieters en lekkerbekken

Voor trendsetters en koopjesjagers

Algemeen

Mede mogelijk gemaakt door

Münsterland

manen en Romeinen, nu een vredig wandel

Grafschaft Bentheim Tourismus e.V.

Een streek die het allemaal heeft: parkachtige

gebied. In de bewoonde delen van het Osna

Van-Delden-Straße 1-7, D-48529 Nordhorn

weidelandschappen, slaperige dorpjes en brui

brücker Land staat de deur voor u open! Proef

Tel. 0049 (0) 5921 - 96 11 96

sende steden. De rust van het landelijke leven.

de verleidelijke streekgerechten, leef helemaal

tourismus@grafschaft.de

Overal zichtbare echo’s uit een rijk Westfaals

op aan een geneeskrachtige bron. Maak het

www.grafschaft-bentheim-tourismus.de

verleden. Honderd kastelen en burchten.

van dichtbij mee in de Zoo.

Antieke gevels in hoofdstad Münster, op loopaf

Zuidelijk Emsland

stand van trendy winkels en sublieme musea.

Tourismusverband Osnabrücker Land

Idyllisch decor waar dynamische levensgenieters

Tientallen fietsroutes langs idyllische beekjes en

Krahnstraße 52-53, D-49074 Osnabrück

thuis zijn. Het lijkt veel voor een korte vakantie, al

rivieren. Ideaal terrein voor een actieve vakantie

Tel. 0049 (0) 541 - 95 11 19 5

die opties in het stroomgebied van de Ems: ge

met oog voor cultuur.

tv@osnabruecker-land.de

heimzinnige moerassen, sprookjesachtige bos

www.osnabruecker-land.de

sen en sappige weiden. Maar dit is dan ook de

Münsterland e.V.

Münsterland e. V. www.deutschland-nederland.eu

ideale bestemming voor actieve en sportieve rei

Hüttruper Heide 71-81, D-48268 Greven

Grafschaft Bentheim

zigers. Volop outdoor activiteiten in de natuur en

Tel. 0049 (0) 2571 - 94 93 92

De schoonheid van ons eigen Twente en Drenthe

dan weer een rustdag met nieuwe indrukken.

touristik@muensterland.com

houdt niet op aan de grens. Hier doen ze er

Rustiek cultuurlandschap met molens en boeren

www.muensterland-tourismus.de

graag nog een schepje bovenop.

hoeves, verrassende idyllische stadjes zoals Spel

Bad Bentheim mag ‘Bad’ heten dankzij het heil

le en prachtige en oude tradities.

Osnabrücker Land

zame water uit de diepte. Hoog daarboven to

Grote delen zijn beschermd natuurgebied. Van

rent de stoere Burg Bentheim. Het noorden is

VVV Emsbüren Touristik GmbH

Delicatessen en genieten �� 36

Winkelen en kerstsfeer �� 44

Van harte welkom �� 04

grillige geologische natuurmonumenten tot lief

het land van de pioniers van eeuwen geleden:

Papenstraße 15, D-48488 Emsbüren

De smaak van Duitsland �� 37

Funshoppen voor gevorderden �� 45

Kaart van de regio �� 05 – 06

lijke groene velden. De eerste Duitse heuvels

handelsreizigers, smokkelaars en veenarbeiders.

Tel. 0049 (0) 5903 - 93 57 58

Regionale producten �� 38 – 41

Kerstmarkten in Duitsland �� 46 – 47

Colofon �� 48

net over de grens, de beboste hellingen van het

In het agrarische land liggen juweeltjes als his

vvv@emsbüren.de

Reisvoorwaarden �� 49

Teutoburger Wald. Ooit het strijdperk van Ger

torisch Schüttorf en Nordhorn aan de Vechte.

www.suedlichesemsland.de

Wellness en kuren �� 42 – 43

Kamp-Promenade Kamp 49 D-49074 Osnabrück www.kamp-promenade.de

Touroperator is: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V. Voorzitter Raad van Bestuur: Hans-Werner Schwarz | Directeur: Ruth Diekel

Nummer verenigingsregister: 719 | Kantongerecht Nordhorn van-Delden-Str. 1-7 | 48529 Nordhorn

Tel.: +49 (0) 5921-961196 | Fax: +49 (0)5921-961197 | E-mail: tourismus@grafschaft.de

Reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van het Fremdenverkehrsverband Münsterland e. V.

Final Version

c66 m0 y90 k0 ( ) c59 m100 y6 k29 ( )

Geheim over de grens

Ontdekkingsreizen in het Duitse grensgebied

Kamp-Promenade Kamp 49 D-49074 Osnabrück www.kamp-promenade.de

Touroperator is: Grafschaft Bentheim Tourismus e.V. Voorzitter Raad van Bestuur: Hans-Werner Schwarz | Directeur: Ruth Diekel

Nummer verenigingsregister: 719 | Kantongerecht Nordhorn van-Delden-Str. 1-7 | 48529 Nordhorn

Tel.: +49 (0) 5921-961196 | Fax: +49 (0)5921-961197 | E-mail: tourismus@grafschaft.de

Reisvoorwaarden voor pakketreizen en individuele diensten van het Fremdenverkehrsverband Münsterland e. V.

Final Version

c66 m0 y90 k0 ( ) c59 m100 y6 k29 ( )