programmaboekje gentfestival.be
SymphonikerBamberger
het ritme van Gent Festival. KBC beweegt met je mee. www.kbc.be
timeaboutit’s—2022gfvv Sint-Baafskathedraal 22.09.2022 I 20:30 Presentatie Greet Samyn SymphonikerBamberger o.l.v. Jakub Hrůša Bruckners monumentale Negende
Jouw kennis in
ArteveldehogeschoolStuderencrescendoaan
Welkom,
— 5 —
timeaboutit’s—2022gfvv
Om terug te blikken naar wat het verleden ons bracht. Want de Bamberger Symphoniker opent vanavond met het stuk Lontano van György Ligeti waarvan de mysterieuze klanken ons moeiteloos meenemen naar het verleden dat de componist met dit werk evoceert. De monumentale Negende symfonie van Bruckner vormt het magnifieke slot van deze avond.
It’s about time…
Tomas Legrand Algemeen directeur
Its’ about time…
Om te genieten van een fantastisch concert.
It’s about time…
Om te kijken naar wat komen zal. Want aan Arteveldehogeschool kijken we graag vooruit, naar de wereld van morgen. Een wereld die wij mee vorm geven met ons praktijkgericht en baanbrekend onderzoek, kwaliteitsvol onderwijs, onze impactvolle dienstverlening, en onze sterke partnerschappen. Maar bovenal geven we die wereld vorm door professionals op te leiden die in staat zijn grenzen te verleggen met hun creativiteit, innoverend denken en ondernemingszin.
Muziek is bij uitstek de kunst van de tijd: anders dan literatuur of schilderkunst, is muziek onlosmakelijk verbonden met een concrete tijdsduur; ze kan daaraan niet ontsnappen. Een muziekstuk duurt bijvoorbeeld precies 4 minuten en 33 seconden. Voor componisten en musi ci is de tijd een van de belangrijke ingre diënten van hun vak. Dat blijkt al uit het Italiaanse woord voor tijd: tempo, een van de sleutelbegrippen uit de muziekpraktijk. ‘Tempo’ is het fenomeen waar muziek en tijd elkaar op de meest directe manier ontmoeten, maar er zijn ook veel andere manieren waarop componisten met het fenomeen ‘tijd’ en vooral met onze tijdsbeleving spelen.
— 7 —
BogaertsBas©
Veerle Simoens Artistiek en algemeen directeur
op te heffen en creëert hij een gevoel van oneindigheid. Dat geldt ook voor Lontano van György Ligeti. Ligeti’s harmonisch idioom is weliswaar volledig anders, maar ook hij bouwt geleidelijk, laag na laag, imposante klanklandschappen op, die ons langs tijd en ruimte naar een ander dimensie Vandaagmeenemen.mogen we in de van‘Bruckner-in-de-kathedraal-traditie’roemrijkeGentFestival,metvorigjaarnog de Wiener Philharmoniker en de Vierde symphonie, opnieuw een internatio naal toporkest voorstellen. Met hun oorsprong in Praag zijn de Bamberger Symphoniker de erfgenamen en de fakkeldragers van de rijke Boheemse traditie, die een wezenlijke invloed uitoefende op de symfonische cultuur van Mitteleuropa, en dus ook op Bruckner.
Geniet van een ongetwijfeld memorabele avond!
timeaboutit’s—2022gfvv
De tijd, het thema van deze festivaleditie, is een ongrijpbaar ding. Hij is een vanzelfsprekend onderwerp in ons leven - vaak omdat we er te weinig van hebben - maar hij is tegelijkertijd ook een onwezenlijk fenomeen. Het verleden bestaat niet (meer), de toe komst is er (nog) niet en het heden is vluchtig. Zodra je ‘nu’ zegt of denkt, is het moment alweer voorbij.
Wat blijft er bijvoorbeeld nog over van de kloktijd wanneer we naar Anton Bruckners Negende symfonie luisteren? De lengte van zijn symfo nieën was in zijn tijd al berucht. Met zijn grote spanningsbogen lijkt hij de tijd
monumentaleBruckners Negende
I. Feierlich (misterioso)
timeaboutit’s—2022gfvv
— 8 —
György Ligeti –AntonLontanoBruckner –Symfonie nr. 9 in d mineur, WAB 109
III. Adagio: Langsam, feierlich
Uitvoerders
II. Scherzo: Bewegt, lebhaft – Trio: Schnell
Bamberger Symfoniker Jakub Hrůša, dirigent Programma
Biografieën
— 9 —
• aangesteld in september 2016
• gaan prat op hun ‘Boheemse’ klankcultuur
timeaboutit’s—2022gfvv
• Joseph Keilbert was de eerste chef-dirigent
• traden op met de allergrootste dirigenten van de 20e eeuw
• is de vijfde chef-dirigent van de Bamberger Symphoniker
• afkomstig uit Brno in Tsjechië
• kreeg in 2020 de Antonín Dvořák Prijs van de Tsjechische Academie voor Klassieke Muziek
Bamberger Symphoniker
• opgericht in 1946 door voormalige leden van het Duits Filharmonisch Orkest van Praag, die na de oorlog Tsjecho-Slowakije moesten verlaten
• trad als operadirigent op in onder andere de huizen van Wenen, Parijs en Londen
Jakub Hrůša
• gaan veelvuldig op reis en bezochten al meer dan 60 landen
• dirigeerde de vermaarde orkesten van Amsterdam, Parijs, München, Dresden, Rome en de Amerikaanse ‘Big Five’
onvoltooidevolmaaktzwanenzang
Bruckners
Tijd en ruimte György Ligeti was een boegbeeld van de naoorlogse avant-garde, toch lijkt hij in Lontano vooral naar het verleden te kijken. Hij maakt voor dit werk gebruik van een techniek die hijzelf ‘micropolyfonie’ noemde. Net zoals bij de oude polyfonie gaat het om het combineren van verschillende stemmen. Bij Ligeti echter gaat het niet zozeer om het spel van de lijnen, maar
Misschien zijn ze bien étonnés de se trouver ensemble in dit programma: Anton Bruckner, met zijn imago van brave, katholieke schoolmeesterszoon uit de Oostenrijkse provincie, en daarnaast György Ligeti, het twintigste-eeuwse Hongaarse enfant terrible. Toch hebben de werken die vanavond gespeeld worden meer met elkaar gemeen dan je op het eerste gezicht zou denken.
Met Lontano, wat ‘ver weg’ betekent, verwijst Ligeti ook naar de muziek van de 19e eeuw, waar ‘aus der ferne’ (uit de verte) een geliefd effect was. Het komt voor bij onder andere
timeaboutit’s—2022gfvv — 10 —
vooral over de klankwerelden die daaruit resulteren. Hij begint met een eenzame noot waarop zich langzamerhand andere tonen “Opneerleggen.departituur zie je polyfonie, maar wat je hoort, is harmonie,” zei Ligeti zelf. In Lontano gebruikt hij vooral de eeuwenoude techniek van de canon. Hij ging daarvoor te rade bij de oude polyfonisten, met name bij Johannes Ockeghem. Waar de oude canon vooral de voorwaartse beweging benadrukt, is Lontano vooral een werk dat over simultaneïteit gaat, over de klankvlakken die ontstaan wanneer zich, uit de opeenvolging van de verschillende stemmen, nieuwe samenklanken kristalliseren.
timeaboutit’s—2022gfvv — 11 —
Het lijkt erop dat hij die Negende minstens zo lang wilde maken. De lengte van Bruckners symfonieën was in de negentiende eeuw al controversieel. Clara Schumann sprak van een ‘unverschämte Länge’ (ongehoorde lengte) en haar vriend Brahms noemde de symfonieën van zijn collega schamper ‘boa constrictors’. Toch zijn Bruckners uitdijende klanklandschappen geen vormprobleem. De lengte van zijn symfonieën is net als bij Schubert, die ook zelden kort van stof was, een wezenlijk onderdeel van zijn muzikale dramaturgie. De immense spanningsbogen die Bruckner met zijn symfonisch betoog opbouwt, vragen een zeker uithoudingsvermogen van zowel musici als toehoorders, maar voor wie zich eraan overgeeft, kan het nooit lang genoeg duren. Bruckner neemt de tijd in beslag, maar heft hem uiteindelijk ook op.
Bruckners werk aan de Negende werd geregeld onderbroken. Dat had in grote mate te maken met zijn tijdrovende gewoonte om zijn eerdere symfonieën voortdurend
Ligeti noemt het klinkende resultaat van zijn compositietechniek in Lontano “een orkestklank die de klank van het orgel benadert, een enigszins Bruckneriaanse orkestklank”. De overgang naar Anton Bruckners Negende is dus makkelijk gemaakt.
De Oostenrijkse componist Anton Bruckner was niet bepaald een vlotte werker. Toch begon hij enkele dagen na het voltooien van zijn zeer uitgebreide achtste symfonie meteen aan nummer negen.
Symfonische testament
Schumann, Berlioz, Mahler, en zelfs nog bij Debussy. Het is daarmee een stuk dat, behalve over ruimte, ook op verschillende manieren over tijd gaat. Lontano beschrijft een afstand in de ruimte, maar ook in het verleden. Het is een van die zeldzame naoorlogse werken die zich een plekje wisten te veroveren in het standaardrepertoire. Het wist zelfs de weg naar Hollywood te vinden en wordt gebruikt in zowel Stanley Kubricks The Shining (1980) als in Martin Scorseses Shutter Island (2010).
De diepgelovige componist wilde zijn laatste compositie graag aan de ‘Koning van boven’ opdragen. Uit deze suggestie is een halfslachtige uitvoeringstraditie ontstaan die weliswaar de intenties van de componist lijkt te respecteren, maar desalniettemin muzikaal onbevredigend is.
Jan Van den Bossche
— 12 —
zou lukken de Negende af te maken, suggereerde hij zelf dat zijn Te Deum de best mogelijke afsluiting was.
te herwerken, in de hoop dat ze toch hun weg naar het publiek zouden vinden. Ook enkele nieuwe compositieopdrachten en een ziekbed van een half jaar staken stokken in de wielen. Even leek het einde nabij te zijn en kreeg hij zelfs de laatste sacramenten toegediend, maar de componist herstelde weer. Toch lukte het hem niet om in het laatste anderhalf jaar dat hem nog restte het vierde en laatste deel van de Negende symfonie af te maken. Er zijn wel uitgebreide schetsen overgebleven, waaraan hij op zijn sterfdag zelfs nog gewerkt zou hebben. Verschillende componisten en musicologen hebben op basis van de schetsen een finale gereconstrueerd. Toch blijven dit slechts zeer hypothetische brouwsels. Bruckner heeft te veel nagelaten om ons volledig in het ongewisse te laten over zijn intenties, maar te weinig om ons echt een beeld te vormen van de klanken waarmee hij afscheid zou nemen van de muziek en van de wereld.
timeaboutit’s—2022gfvv
Eigenlijk is Bruckners Negende symfonie, waaraan hij bijna tien jaar heeft gewerkt, volmaakt in haar onvoltooidheid, net zoals de ‘Onvoltooide’ van Schubert dat is. Deze muziek is het laatste wat hij te zeggen had: zijn zwanenzang en zijn muzikale testament. Het is wellicht ook passend dat Bruckner afscheid neemt met een indringend adagio en niet met de triomfantelijke klanken die van het laatste deel van een romantische symfonie werden verwacht.
Toen de zieke Bruckner zich ervan bewust werd dat het hem niet meer
— 13 — timeaboutit’s—2022gfvv
Pakhuis
Maak jouw concertbeleving compleet en ga voorafgaand aan het concert gezellig tafelen bij één van onze Festivalrestaurants. Op vertoon van je concertticket geniet je bovendien van een gratis aperitief! Actie is geldig bij lunch of diner tijdens de Festivalperiode (niet geldig tijdens OdeGand).
Midtown Grill
Verwijzend naar de beroemde Midtown wijk in New York, straalt het restaurant Midtown Grill de typische sfeer van levendigheid en no nonsense uit. De gepassioneerde chef gebruikt bewust kwalitatieve, verse en pure ingrediënten met een lokale touch.
Korenlei 10, Gent
— 14 — timeaboutit’s—2022gfvv
Olivier Le Petit Bistro
Bij Olivier Le Petit Bistro brengen we een eerbetoon aan dichter en baron Olivier de Reylof, gevestigd in zijn voor malige 17de eeuws herenhuis, Pillows Grand Boutique Hotel Reylof, een easygoing en elegante plek die het hele jaar door aanvoelt als lente. Geniet van een eenvoudige maar smaakvolle keuken, met respect voor de seizoensgebon denheid van de producten. Een menu dicht bij de Franse keuken, met ook enkele heerlijke internationale klassie kers. Onze rustige binnentuin is het best bewaarde geheim van Gent. Geniet van zonnige dagen op ons heerlijke terras met lekkere cocktails, mooie wijnen en passende bites. Hoogstraat 36, Gent
festivalrestaurants
Midtown Grill bevindt zich op de befaamde Korenlei in Gent, waar je uitkijkt op de prachtige oude gevels van de stad en de drie authentieke torens. Daarnaast bevindt ons hotel zich aan de Korenlei, waar het fantastische slotspektakel van OdeGand plaats zal vinden. Er is geen betere locatie voor een diner in Gent tijdens Gent Festival van Vlaanderen.
Verscholen in een zijstraat van de bekendste winkelstraat van Gent kan je reeds 30 jaar Brasserie Pakhuis terugvinden. In 1991 werd de voormalige opslagplaats omgetoverd tot een tijdloze brasserie die bekend staat voor haar royale zeevruchtenschotels, kraakvers geserveerde oesters en de betere brasseriekeuken. De focus ligt op het aanbieden van lokale en met respect geteelde producten. Om deze visie bij te staan, namen ze enkele jaren geleden de boerderij Ferme Le Devant over in het hartje van de Dordogne. Schuurkenstraat 4, Gent
Restaurant Lys d’Or brengt een Belgisch-Franse productkeuken in een verrassend, kunstzinnig kader. Het restaurant bevindt zich in het kunstkwartier van Gent, gelegen aan de flank van het Citadelpark, op wandelafstand van het Museum van Schone Kunsten en het SMAK. Chef Ignace Wattenberge, winnaar van de gerenommeerde wedstrijd ‘Eerste kok van België 2018’, serveert zijn heerlijke creaties in een prachtig gerenoveerd herenhuis. De chef en zijn team laten u genieten van een totaalbeleving waarbij het product centraal staat. De brasserie heeft ook op zomerdagen een extra troef door hun groot en zonnig terras in het centrum van de stad.
Lys d’Or
Charles de Kerchovelaan 81, Gent
Korenlei Twee
— 15 — timeaboutit’s—2022gfvv
Korenlei Twee is zo gelegen dat je een prachtig zicht hebt op de Korenlei, de Graslei en de Sint-Michielsbrug. Op het achterterras, aan de samenloop van de Leie en de Lieve, krijg je een ongezien beeld op de Vismijn en het Vleeshuis. Dit historische huis met haar onvergelijkbare ligging is uniek in Gent. In deze authentieke omgeving kan je in het restaurant genieten van een sfeervol etentje of gezellig relaxen in het ‘lounge kaffee’.
Korenlei 2, Gent
CROKANTofwww.gentfestival.be/nl/vrienden-van-het-festivalwebsitemailnaarvrienden@festival.be
UITPAS
Gent Festival van Vlaanderen draagt het in zijn missie om iedereen warm te maken voor muziek. Daarom hebben we ‘We Share Music’ in het leven geroepen, een reeks beklijvende projecten waarbij kinderen, mensen uit kansengroepen, ouderen, mensen met een (visuele) beperking ... onvergetelijke muzikale momenten kunnen beleven.
Met de Gentse UiTPAS krijgen mensen met een verhoogde tegemoetkoming rechtstreeks een zeer grote korting op de aankoop van hun ticket(s) voor Gent Festival van Vlaanderen.
Deze projecten verwezenlijken, kunnen we echter niet alleen. Onze Vrienden maken het verschil! Zij delen onze liefde voor muziek en tonen een bewonderenswaardig engagement. Met jou als lid van onze Vriendengroep kunnen we nóg een stapje verder gaan!
Voor meer info over onze We Share Music projecten, mail naar wesharemusic@festival.be
ShareWeMusic
Word jij ook onze Vriend? Ga naar onze
Gent Festival van Vlaanderen organiseerde deze zomer samen met Musica, Casco Phil en UGent een muziekvakantie voor kinderen van 6 tot 12 jaar. De hele week leerden ze over muziek, sloegen ze aan het filosoferen en maakten ze zelf gezonde maaltijden.
Via onze Blind Dates zorgen we ervoor dat personen met een visuele beperking ook ten volle kunnen genieten van onze concerten aan een fikse korting, met gratis begelei ding, vervoer van en naar de concerten, programmaboekjes in grootletterdruk en ontmoetingen met gelijkgestemde zielen na de voorstelling.
Vrienden van het Festival
HEAR HEAR
Met dank aan de spelers van
Met Hear Hear richten we ons tot mensen met een auditieve beperking. Zo selecteren we telkens enkele concertavonden waarop je voor een verminderde prijs én met ringleiding kan genieten van de voorstelling.
— 16 —
BLIND DATES
Er zijn 3 formules om Vriend te worden en dat kan al vanaf € 50. Je kiest gewoon de formule (en bijhorende voordelen, zoals korting of VIP-arrangementen) die het beste bij jou past.
Directeur Veerle Simoens, presentatrice Greet Samyn en alle hostessen zijn gekleed door Xandres. Juwelen van Veerle Simoens en Greet Samyn door Celine Roelens. De Sint-Baafskathedraal werd opgefleurd met bloemen door Ivan Poelman.
Van Bevesluys – Minjauw
Dhr. Van Gysegem
Hafsa El-Bazioui, Saloua El Moussaoui, Joséphine Moerman, Karine Moykens, Serge Platel, Daan Schalck, Jan Smets, Johan Thijs, Rik Van de Walle
Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Mevr.Dhr.Dhr.Mevr.Dhr.Dhr.Dhr.Mevr.BurvenichCasierClaesCoussementDaelmanDeBieenMevr.DeBruycker–MaenhautDeManDeManDeMunsterDePauwDePelsemaekerDeRaeveDebrauwereDegraveDeweerdtDierkens
— 17 —
Dhr. Berkvens
Dhr. Bral
Jan Briers, Annemie Charlier, Lucien De Busscher, Heidi Delobelle, Ivan De Witte, Christoph D’Haese, Stephanie D’Hose, Sophie Dutordoir,
Verantwoordelijke uitgever Veerle Simoens
Vormgeving
Dhr. Beke
Dhr. en Mevr. Hublé – De Bodt
Niets van deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van fotokopie, microfilm of op enige andere wijze, zonder voorafgaand schriftelijk akkoord van de uitgever.
Raad van Bestuur
Dhr. Bauwens
Van Hoorebeke – De Walsche
Dhr. Jacobs
Mevr. Nathon
Mevr. Pauwels
Mevr. Baert
Mevr. Hoornaert
Dhr.
Dhr. en Mevr.
Zin in meer Festival? Surf naar gentfestival.be
Mevr. Van Huffel
We danken onze Vrienden voor hun
Van Brakel
Dhr. en FrancoisMevr.– Mortier
Dhr. Van Hoorebeke
Adres redactie Bijlokekaai 8, bus 9, 9000 Gent
Mevr. Duytschaever
colofon
Dhr.
Mevr. Van Langenhove
Sarah Aernoudt, Frederik Declercq , Piet De Coensel, Veerle De Wilde, Sophie Detremmerie, Fien Hanselaer, Pauline Jocqué, Yoshi Junius, Anse Keisse, Nina Lambrecht, Julie Leroy, Heleen Ringelé, Irene Schampaert, Veerle Simoens, Fien Straetmans, Annemie Valgaeren, Eva Van Cauwenberghe, Jan Van den Bossche, Jasmien Van Gaever
Dhr. Dhr.Mevr.Mevr.GermonpréGonnissenHaudenhuyseenMevr.Hemelsoet -
Gent Festival van Vlaanderen Team
Mevr. Van Maele Van
Mevr. Hoozee – Verfaillie
Dhr.Dhr.Mevr.Dhr.Mevr.RobertiRogatskaSchreyenStevensUyttendaeleenMevr.Vanderstraeten – Stevens
Dhr. Van Damme
Dhr. Hoogewijs
Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Mevr.Mevr.Mevr.MaldeghemVanSlyckenVandorpeVerheistraetenVermeirenVormezeeleenMevr.MahyHoogewijs steun!
Dhr. Janssens
Dhr. en Mevr. Janssens –
Dhr. en Mevr.
Mevr.Mevr.Mevr.Mevr.Mevr.VanschoubroekLambersyLemaitreMahyMariënMichiels
Mevr. Adriaens
Mevr. Duthoit
Mevr. Douchy
Dhr. Ballaux
OverheidspartnersConcertpartnersMediapartners > CMYK > PMS metallic > Hotfoil
MetFestivalleveranciersdankaanPiano’sMaene,
City Sounds Rent, De Fietsambassade Gent, De Bootjes van Gent, Gent Watertoerist, Opera Ballet Vlaanderen, Sint-Baafskathedraal, Handelsbeurs Concertzaal, NTGent, Muziekcentrum De Bijloke, UGent, Karmelietenklooster, de Vrienden van het Festival, Monterey, Radio Ruit, Club Falligan, Cercle royal artistique et littéraire, Historische Huizen Gent, MIRY Concertzaal, Capitole Gent, Sint-Jacobskerk, Sint-Michielskerk, O.L.V. Sint-Pieterskerk, KASK & Conservatorium, Vlerick Business School, Dada Chapel, Provincie Oost-Vlaanderen, Odisee Technologiecampus, Ons Huis
Structurele Partners O cial Fleet Partner
Project- en
Dankzij hen kunnen wij jullie met Gent Festival van Vlaanderen, een boeiend concert aanbieden. Jij speelt toch ook?
Bedankt aan alle spelers van de Nationale Loterij.
NSP_FvV2022_Brochure_122,6x182,3_N_HR.indd 1 6/07/2022 10:04
Trotse sponsor van cultuur
northseaport.com
