Du côté Kouter: Le salon de Proust
programmaboekje gentfestival.be
het ritme van Gent Festival. KBC beweegt met je mee. www.kbc.be
jaar geleden, op 18 november 1922 overleed in Parijs Marcel Proust, de schrijver van de grensverleggende romancyclus À la recherche du temps perdu. Gent Festival nam die verjaardag als aanleiding om ‘De Tijd’ tot thema van deze editie te kiezen. Maar we duiken ook in de muzikale wereld van Proust zelf. Le salon de Proust is een dag vol concerten waarin de muziek klinkt die hem inspireerde, maar ook ontmoetingen waarin we ingaan op zijn grote liefde voor de muziek, de kunstvorm die als geen ander met het fenomeen ‘tijd’ vervlochten is. Het hele programma vindt plaats du côté Kouter, in enkele prachtig bewaarde salons aan en rond het schitterende plein in het centrum van Gent.
In search of lost time
Opera
Opera de
timeaboutit’s—2022gfvv Cercle royal artistique et littéraire - auditorium 14:30
Gent - Lullyzaal I 17:30 Club Falligan I 19:15 Du Kouter:côté Le salon de ProustFrancks'Cello-sonate' 24.09
melomaanProustLezing:de
GentLullyzaal I 20:30 La sonate
Vinteuil FashionartAvid© MeivogelMelle©HonderdBogaertsBas©
Welkom,
De feesteditie van het Gent Festival van Vlaanderen verdient onze aandacht. De aaneenschakeling van concerten, lezingen, debatten op en rond betoverende plekken in Gent zoals de Sint Baafskathedraal, de MIRYzaal, tuinen, de Gras- en Korenlei zorgen voor een programmatie om u tegen te zeggen. Neem de tijd en kom tot rust met Proust, snuif een portie cultuur op en geniet van de prachtige omgeving. In Gent met het Festival bent u aan het goede adres. Samen met haar spelers heet de Nationale Loterij u graag welkom als trotse partner van deze 65e editie en de 20e verjaardag van OdeGand.
Jannie Haek Afgevaardigd bestuurder Nationale Loterij
timeaboutit’s—2022gfvv
— 5 —
Le salon de Proust
De tijd is een ongrijpbaar ding. Hij is een vanzelfsprekend onderwerp in ons leven - vaak omdat we er te weinig van hebben - maar hij is tegelijkertijd ook een onwezenlijk fenomeen. Het verleden bestaat niet (meer), de toekomst is er (nog) niet en het heden is ongrijpbaar. Zodra je ‘nu’ zegt of denkt, is het moment alweer voorbij. De tijd kan onze vriend zijn, die alle wonden heelt, maar hij is ook de vijand die onze jeugd steelt; hij is de grondslag van onze vergankelijkheid.
Honderd jaar geleden stierf Marcel Proust, auteur van À la recherche du temps perdu. Toen Proust leefde, was de meetbare tijd een belangrijk onderwerp. Aan het begin van de negentiende eeuw had elk dorp nog zijn eigen tijdzone. De middag was wanneer de zon op haar hoogste punt stond. De komst van de spoorwegen maakte het noodzakelijk om de klokken van de verschillende haltes op een traject op elkaar af te stemmen. In À la recherche du temps perdu verloopt het narratief niet bepaald volgens de lineaire kloktijd.
Centraal in Prousts oeuvre staat de mémoire involontaire, met als beroemde voorbeeld de herinneringen aan zijn kindertijd die een madeleine bij hem oproept. Zijn interesse gaat uit naar de ‘verloren’ tijd, die in het laatste deel van zijn cyclus ‘hervonden’ wordt. Op deze festivaldag duiken we in de muzikale wereld van Proust. Welke rol speelt de muziek in zijn oeuvre? Naar welke muziek luisterde hij? Welke componisten kende hij?
We volgen hem in zijn ongeëvenaarde afdaling in de krochten van de tijd en de Ikherinnering.wensueen mooie dag in zijn gezelschap toe!
Veerle Simoens Artistiek en algemeen directeur
BogaertsBas©
timeaboutit’s—2022gfvv
— 7 —
Francks ‘cellosonate’
Een van de meest genoemde modellen voor de sonate van Prousts fictieve componist Vinteuil is de beroemde Sonate voor viool van César Franck, wiens 200ste geboortedag we dit jaar vieren. We nodigden celliste Stéphanie Huang, een van de laureaten van de Koningin Elisabethwedstrijd 2022, uit om deze sonate te spelen. In de prachtige, door de componist zelf geautoriseerde versie voor cello en piano dus. Volgens sommigen is die nog mooier dan het origineel. Er wordt zelfs beweerd dat het werk door Franck oorspronkelijk voor cello bedoeld was... Ze koppelt het werk aan een sonate van Beethoven, een componist waarvan Proust erg hield, en aan de Trois pièces van Nadia Boulanger, die in de zelfde Parijse kringen verkeerde als de schrijver.
Uitvoerders
Stéphanie Huang, cello Jean-Claude Vanden Eynde, piano
Programma
Nadia Boulanger - Trois Pièces II.ModéréSansvitesse et à l’aise
III. Vite et nerveusement rythmé
Ludwig van Beethoven - Cellosonate nr. 3 in A majeur, op. 69
I. Allegro, ma non tanto
II. Scherzo. Allegro molto – Trio
III. Adagio cantabile – Allegro vivace
César Franck - Cellosonate in A majeur
I. Allegretto ben moderato
II. Ben moderato – Molto lento
IV. Allegretto poco mosso
timeaboutit’s—2022gfvv
I.
III.AllegroRecitativo-Fantasia.
— 8 —
Biografieën
Stéphanie Huang
• begon op zeer jonge leeftijd cello te spelen als leerling van haar moeder
• maakte als twaalfjarige haar debuut in De Munt met Tsjaikovski’s Rococo-variaties
• studeerde in Brussel bij Jeroen Reuling en in Parijs bij Marc Coppey en Emmanuelle Bertrand
• resideert sinds 2020 aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth, waar ze bij Gary Hoffman studeert
• was laureaat van de Koningin Elisabethwedstrijd 2022
Jean-Claude Vanden Eynden, piano
• bezocht reeds als twaalfjarige het conservatorium van zijn geboortestad Brussel
• studeerde later aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth
• behaalde als zestienjarige de derde prijs op de Koningin Elisabethwedstrijd 1964
• werkte wereldwijd samen met talrijke grote orkesten, dirigenten en solisten
• is een bedreven pedagoog en gaf onder andere les aan het conservatorium van Brussel
timeaboutit’s—2022gfvv — 9 —
In search of lost time
Pianist Jan Michiels en componist Juan Parra Cancino duiken in de wereld van Marcel Proust en zijn bijzondere kijk op de beleving van de tijd en de rol van de herinnering in ons leven. Beelddramaturge en VJ Lise Bruyneel doorspekt het geheel met filmmateriaal uit de vroege 20e eeuw en hedendaagse beelden. Er klinkt muziek uit Prousts omgeving, van bijvoorbeeld Claude Debussy en Gabriel Dupont, maar ook werk van componisten die Proust bewonderde, zoals Robert Schumann en Richard Wagner. Of muziek die op poëtische wijze bij Prousts oeuvre aansluit, zoals György Ligeti en Györgi Kurtág. De kunstenaars weven een net van herinneringen en associaties dat de wereld van Proust oproept en hem tegelijkertijd verbindt met de onze, in een spannende dialoog tussen solo piano, live electronics en live video.
Uitvoerders
Jan Michiels, piano
Juan Parra Cancino, live electronics
Lise Bruyneel, live video
Roel Van Berckelaer, scenografie
— 10 — timeaboutit’s—2022gfvv
Biografieën
Juan Parra Cancino
• is afkomstig uit Chili, waar hij compositie studeerde aan de universiteit
• studeerde Sonologie aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag
• hij haalde een doctoraat aan de universiteit van Leiden met een thesis over computermuziek
• is ook gitarist en treedt op met verschillende ensembles
• werkt geregeld samen met Ensemble Klan (NL) en HERMESensemble (B)
• is sinds 2009 als onderzoeker betrokken bij het Orpheus Instituut (Gent)
Lise Bruyneel
• werkt op de grens van uitvoerende en visuele kunsten
• is opgeleid als cellist (Brussel) en als kunsthistoricus (Brussel en Rome)
• werkt nu als freelance beelddramaturge/grafisch ontwerpster voor concertzalen, opera’s, festivals en exposities
• werkte voor de opera’s van Berlijn (Staatsoper), Amsterdam (DNO) en Parijs (Opéra National)
Roel Van Berckelaer
• studeerde scenografie in Maastricht en Barcelona
• studeerde kostuumontwerp in Antwerpen
• verwierf praktische ervaring als stagemanager bij Opera Zuid en later als assistent-scenograaf van Jan Versweyveld bij De Munt, de Opéra National van Parijs, het Teatro Real in Madrid, Opera Vlaanderen en Toneelgroep Amsterdam.
• werkte met regisseurs als Ivo van Hove, Johan Simons, Pierre Audi en Jim Lucassen
— 11 — timeaboutit’s—2022gfvv
ProustLezing:de melomaan
In het universum van À la recherche du temps perdu speelt de muziek, net als de schil derkunst en de literatuur overigens, een belangrijke rol. Proust was een uitgesproken melomaan. Hij kende de nieuwe muziek van zijn eigen tijd, die van Debussy bijvoorbeeld, en was bevriend met musici en componisten. Hij hield ook van de muziek van het verleden, bijvoorbeeld van de late kwartetten van Beethoven. Op ironische wijze was ‘la petite phrase’ van de fictieve componist Vinteuil een belangrijk leitmotiv in het werk van de schrijver die juist bekend staat om zijn extreem lange frasen. Festivaldramaturg Jan Van den Bossche neemt je mee in de muzikale smaak van Proust en de muzikaliteit van zijn oeuvre.
Jan Van den Bossche
• was directeur van het Festival Oude Muziek Utrecht, het Festival de Música Antiga de Barcelona en van de Nederlandse Bachvereniging
• werkt tegenwoordig als freelance publicist en dramaturg, o.a. voor Gent Festival
La sonate de Vinteuil
Proust kende de muziek in zijn À la recherche du temps perdu een belangrijke rol toe. Dat wordt het meest concreet in het personage van de componist Vinteuil. Diens ‘petite phrase’ vervult een sleutelrol in het liefdesleven van Charles Swann en vormt een leitmotiv doorheen de hele cyclus. Voor de sonate van Vinteuil worden door de Proust-kenners diverse werken als mogelijk model genoemd. Een van de mogelijke kandidaten is de Eerste vioolsonate van Gabriël Fauré.
Violist Bart Vandenbogaerde, de Belgische concertmeester van de Bamberger Symphoniker, werd opgeleid in de Belgisch-Franse traditie van Vieuxtemps en Ysaÿe. Fauré is zijn thuisland! Daarnaast speelt hij ook de Tweede vioolsonate van Brahms, waarin de Franse musicoloog Georges Kan de petite phrase van Proust herkend lijkt te hebben.
Uitvoerders
Bart Vandenbogaerde, viool Margarita Höhenrieder, piano
timeaboutit’s—2022gfvv
Programma
Gabriel Fauré - Vioolsonate nr. 1 in A majeur, op. 13
I. Allegro molto
II. III.AndanteScherzo: Allegro vivo
IV. Finale: Allegro quasi presto
Johannes Brahms - Vioolsonate nr. 2 in F majeur, op. 100
I. Allegro amabile
II. Andante tranquillo
III. Allegretto grazioso
Eugène Ysaÿe – 2 Mazurkas de Salon, op. 10
Dans le Mazurkalointain
Biografieën
Bart Vandenbogaerde
• is geboren in België en kreeg zijn eerste vioollessen op vijf jaar
• hij studeerde bij Rudolf Werthen en haalde zijn diploma bij Kees Hülsmann in Utrecht
• werd als student benoemd als plaatsvervangend concertmeester van het Rotterdam Philharmonisch Orkest
• werd in 2012 concertmeester van Antwerp Symphony Orchestra
• is sinds 2013 concertmeester van de Bamberger Symphoniker
• speelt op een Guarneri del Gesù uit 1742
Margarita Höhenrieder
• is afkomstig uit München
• begon zeer jong met pianospelen, gaf haar eerste concert als elfjarige en won talrijke prijzen
• studeerde in München bij Anna Stadler en Ludwig Hoffmann, en met Leon Fleisher in de Verenigde Staten
• werkte ook samen met Alfred Brendel
• werkte met dirigenten als Kirill Petrenko, Claudio Abbado, Lorin Maazel, James Levine
• geeft les aan de Musikhochschule van München
timeaboutit’s—2022gfvv
festivalrestaurants
Maak jouw concertbeleving compleet en ga voorafgaand aan het concert gezellig tafelen bij één van onze Festivalrestaurants. Op vertoon van je concertticket geniet je bovendien van een gratis aperitief! Actie is geldig bij lunch of diner tijdens de Festivalperiode (niet geldig tijdens OdeGand).
Pakhuis
Verscholen in een zijstraat van de bekendste winkelstraat van Gent kan je reeds 30 jaar Brasserie Pakhuis terugvinden. In 1991 werd de voormalige opslagplaats omgetoverd tot een tijdloze brasserie die bekend staat voor haar royale zeevruchtenschotels, kraakvers geserveerde oesters en de betere brasseriekeuken. De focus ligt op het aanbieden van lokale en met respect geteelde producten. Om deze visie bij te staan, namen ze enkele jaren geleden de boerderij Ferme Le Devant over in het hartje van de Dordogne. Schuurkenstraat 4, Gent
Olivier Le Petit Bistro
Midtown Grill
Verwijzend naar de beroemde Midtown wijk in New York, straalt het restaurant Midtown Grill de typische sfeer van levendigheid en no nonsense uit. De gepassioneerde chef gebruikt bewust kwalitatieve, verse en pure ingrediënten met een lokale touch.
Midtown Grill bevindt zich op de befaamde Korenlei in Gent, waar je uitkijkt op de prachtige oude gevels van de stad en de drie authentieke torens. Daarnaast bevindt ons hotel zich aan de Korenlei, waar het fantastische slotspektakel van OdeGand plaats zal vinden. Er is geen betere locatie voor een diner in Gent tijdens Gent Festival van Vlaanderen.
Bij Olivier Le Petit Bistro brengen we een eerbetoon aan dichter en baron Olivier de Reylof, gevestigd in zijn voor malige 17de eeuws herenhuis, Pillows Grand Boutique Hotel Reylof, een easygoing en elegante plek die het hele jaar door aanvoelt als lente. Geniet van een eenvoudige maar smaakvolle keuken, met respect voor de seizoensgebon denheid van de producten. Een menu dicht bij de Franse keuken, met ook enkele heerlijke internationale klassie kers. Onze rustige binnentuin is het best bewaarde geheim van Gent. Geniet van zonnige dagen op ons heerlijke terras met lekkere cocktails, mooie wijnen en passende bites. Hoogstraat 36, Gent
Korenlei 10, Gent
— 14 — timeaboutit’s—2022gfvv
Lys d’Or
Restaurant Lys d’Or brengt een Belgisch-Franse productkeuken in een verrassend, kunstzinnig kader. Het restaurant bevindt zich in het kunstkwartier van Gent, gelegen aan de flank van het Citadelpark, op wandelafstand van het Museum van Schone Kunsten en het SMAK. Chef Ignace Wattenberge, winnaar van de gerenommeerde wedstrijd ‘Eerste kok van België 2018’, serveert zijn heerlijke creaties in een prachtig gerenoveerd herenhuis. De chef en zijn team laten u genieten van een totaalbeleving waarbij het product centraal staat. De brasserie heeft ook op zomerdagen een extra troef door hun groot en zonnig terras in het centrum van de stad.
Charles de Kerchovelaan 81, Gent
Korenlei Twee
Korenlei Twee is zo gelegen dat je een prachtig zicht hebt op de Korenlei, de Graslei en de Sint-Michielsbrug. Op het achterterras, aan de samenloop van de Leie en de Lieve, krijg je een ongezien beeld op de Vismijn en het Vleeshuis. Dit historische huis met haar onvergelijkbare ligging is uniek in Gent. In deze authentieke omgeving kan je in het restaurant genieten van een sfeervol etentje of gezellig relaxen in het ‘lounge kaffee’.
Korenlei 2, Gent
— 15 — timeaboutit’s—2022gfvv
ShareWeMusic
Gent Festival van Vlaanderen draagt het in zijn missie om iedereen warm te maken voor muziek. Daarom hebben we ‘We Share Music’ in het leven geroepen, een reeks beklijvende projecten waarbij kinderen, mensen uit kansengroepen, ouderen, mensen met een (visuele) beperking ... onvergetelijke muzikale momenten kunnen beleven.
HEAR HEAR
Gent Festival van Vlaanderen organiseerde deze zomer samen met Musica, Casco Phil en UGent een muziekvakantie voor kinderen van 6 tot 12 jaar. De hele week leerden ze over muziek, sloegen ze aan het filosoferen en maakten ze zelf gezonde maaltijden.
BLIND DATES
Via onze Blind Dates zorgen we ervoor dat personen met een visuele beperking ook ten volle kunnen genieten van onze concerten aan een fikse korting, met gratis begelei ding, vervoer van en naar de concerten, programmaboekjes in grootletterdruk en ontmoetingen met gelijkgestemde zielen na de voorstelling.
Met Hear Hear richten we ons tot mensen met een auditieve beperking. Zo selecteren we telkens enkele concertavonden waarop je voor een verminderde prijs én met ringleiding kan genieten van de voorstelling.
UITPAS
Met de Gentse UiTPAS krijgen mensen met een verhoogde tegemoetkoming rechtstreeks een zeer grote korting op de aankoop van hun ticket(s) voor Gent Festival van Vlaanderen.
Voor meer info over onze We Share Music projecten, mail naar wesharemusic@festival.be
Met dank aan de spelers van
Vrienden van het Festival
Deze projecten verwezenlijken, kunnen we echter niet alleen. Onze Vrienden maken het verschil! Zij delen onze liefde voor muziek en tonen een bewonderenswaardig engagement. Met jou als lid van onze Vriendengroep kunnen we nóg een stapje verder gaan!
Er zijn 3 formules om Vriend te worden en dat kan al vanaf € 50. Je kiest gewoon de formule (en bijhorende voordelen, zoals korting of VIP-arrangementen) die het beste bij jou past.
Word jij ook onze Vriend? Ga naar onze
CROKANTofwww.gentfestival.be/nl/vrienden-van-het-festivalwebsitemailnaarvrienden@festival.be
— 16 —
We danken onze Vrienden voor hun steun!
Mevr. Adriaens
Mevr. Baert
Dhr. Ballaux
Dhr. Bauwens
Dhr. Beke
Dhr. Berkvens
Dhr. Bral
Mevr. Douchy
Mevr. Duthoit
Mevr. Duytschaever
Dhr. en FrancoisMevr.– Mortier
Mevr. Nathon
Mevr. Pauwels
Dhr.
Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Mevr.Dhr.Dhr.Mevr.Dhr.Dhr.Dhr.Mevr.BurvenichCasierClaesCoussementDaelmanDeBieenMevr.DeBruycker–MaenhautDeManDeManDeMunsterDePauwDePelsemaekerDeRaeveDebrauwereDegraveDeweerdtDierkens
Dhr.
Dhr. Dhr.Mevr.Mevr.GermonpréGonnissenHaudenhuyseenMevr.Hemelsoet -
Van Brakel
Dhr. Hoogewijs
Dhr. en Mevr.
Van Hoorebeke – De Walsche
Mevr. Hoornaert
Mevr. Hoozee – Verfaillie
Dhr. en Mevr. Hublé – De Bodt Dhr. Jacobs
Dhr. Janssens Dhr. en Mevr. Janssens –Mevr.Mevr.Mevr.Mevr.Mevr.VanschoubroekLambersyLemaitreMahyMariënMichiels
colofon
Verantwoordelijke uitgever Veerle Simoens
Vormgeving
Gent Festival van Vlaanderen Team
Sarah Aernoudt, Frederik Declercq , Piet De Coensel, Veerle De Wilde, Sophie Detremmerie, Fien Hanselaer, Pauline Jocqué, Yoshi Junius, Anse Keisse, Nina Lambrecht, Julie Leroy, Heleen Ringelé, Irene Schampaert, Veerle Simoens, Fien Straetmans, Annemie Valgaeren, Eva Van Cauwenberghe, Jan Van den Bossche, Jasmien Van Gaever
Raad van Bestuur
Jan Briers, Annemie Charlier, Lucien De Busscher, Heidi Delobelle, Ivan De Witte, Christoph D’Haese, Stephanie D’Hose, Sophie Dutordoir,
Dhr.Dhr.Mevr.Dhr.Mevr.RobertiRogatskaSchreyenStevensUyttendaeleenMevr.Vanderstraeten – Stevens
Dhr. en Mevr.
Van Bevesluys – Minjauw
Dhr. Van Damme
Dhr. Van Gysegem
Dhr. Van Hoorebeke
Mevr. Van Huffel
Mevr. Van Langenhove
Mevr. Van Maele
Van Dhr.Dhr.Dhr.Dhr.Mevr.Mevr.Mevr.MaldeghemVanSlyckenVandorpeVerheistraetenVermeirenVormezeeleenMevr.MahyHoogewijs
Hafsa El-Bazioui, Saloua El Moussaoui, Joséphine Moerman, Karine Moykens, Serge Platel, Daan Schalck, Jan Smets, Johan Thijs, Rik Van de Walle
Adres redactie Bijlokekaai 8, bus 9, 9000 Gent
Zin in meer Festival? Surf naar gentfestival.be
Directeur Veerle Simoens, presentatrice Greet Samyn en alle hostessen zijn gekleed door Xandres. Juwelen van Veerle Simoens en Greet Samyn door Celine Roelens.
Niets van deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van fotokopie, microfilm of op enige andere wijze, zonder voorafgaand schriftelijk akkoord van de uitgever.
— 17 —
Project- en
MetFestivalleveranciersdankaanPiano’sMaene,
City Sounds Rent, De Fietsambassade Gent, De Bootjes van Gent, Gent Watertoerist, Opera Ballet Vlaanderen, Sint-Baafskathedraal, Handelsbeurs Concertzaal, NTGent, Muziekcentrum De Bijloke, UGent, Karmelietenklooster, de Vrienden van het Festival, Monterey, Radio Ruit, Club Falligan, Cercle royal artistique et littéraire, Historische Huizen Gent, MIRY Concertzaal, Capitole Gent, Sint-Jacobskerk, Sint-Michielskerk, O.L.V. Sint-Pieterskerk, KASK & Conservatorium, Vlerick Business School, Dada Chapel, Provincie Oost-Vlaanderen, Odisee Technologiecampus, Ons Huis
Structurele Partners O cial Fleet Partner
OverheidspartnersConcertpartnersMediapartners > CMYK > PMS metallic > Hotfoil
Bedankt aan alle spelers van de Nationale Loterij.
Dankzij hen kunnen wij jullie met Gent Festival van Vlaanderen, een boeiend concert aanbieden. Jij speelt toch ook?
Trotse sponsor van cultuur
northseaport.com
NSP_FvV2022_Brochure_122,6x182,3_N_HR.indd 1 6/07/2022 10:04