Παύλειος Λόγος τεύχος 70 by ΠΑΥΛΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΤΕΥΧΟΣ 70 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2007

ETOΣ ΙΔ΄ TEYXOΣ 70 ΝΟΕ. - ΔΕΚ. 2007

ΔΙMHNIAIO OPΘOΔOΞO ΠEPIOΔIKO

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ , NAOYΣHΣ KAI KAMΠANIAΣ

σελ 3

ΣΥΝΤΑΞΗ: Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος, Ιεροδ. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος, Αθανάσιος Βουδούρης, Εμμανουήλ Ξυνάδας. HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣEΛIΔOΠOIHΣH & KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA: Mον. Γεράσιμος Mπεκές. ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Αρχιμ. Χρυσόστομος Ξενιτόπουλος ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ: Νίκος Μεταξόπουλος. EKTYΠΩΣH TYΠOΓPAΦEIO: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Αρχιμ. Μητροφάνης Τουτζιαράκης

ΚΩΔΙΚΟΣ 2638 APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ Λ O N TA I Σ T H Ν ΤΑ Χ ΥΔ Ρ Ο Μ Ι Κ Η ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY: ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ» ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: imveria@ otenet.gr

σελ 14

�

σελ 6

σελ 8

ΤΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΚΑΣΤΡΟ ΤΗΣ ΠΕΤΡΕΑΣ ΑΡΑΒΙΑΣ του Αρχιμ. Ιερεμίου Γεωργαλή

ΕΠΙΣΚΕΨΑΤΟ ΗΜΑΣ ΕΞ ΥΨΟΥΣ Ο ΣΩΤΗΡ του Αρχιμ. Παύλου Συνόλα

σελ 20 σελ 10

σελ 12

ΑΓ. Ι. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ του Αρχιμ. Γεωργίου Χρυσοστόμου

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

σελ 16

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης Bεροίας κ. Παντελεήμων

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

ΔΕΙΛΗΜΑΤΑ & ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΑΠΟ ΤΑ ΒΙΟΗΘΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ του Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ μικρό αφιέρωμα στον Εθνικό μας Ποιητή

σελ 30

σελ 24

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΙΚΟΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ αναφορά σε ένα σημαντικό γεγονός

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑ του π. Νεκταρίου Σαββίδη

X E I P O Γ PA Φ A AΣXETΩΣ ΔHM OΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI ΣTPEΦONTAI Τ Ο Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο Δ Ι Α Ν Ε Μ Ε ΤΑ Ι ΔΩΡΕΑΝ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ Ν Α Α Π Ο Σ Τ Ε ΛΟΥ Ν ΤΑ Ε Ξ ΟΔ Α ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ, 40ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY websight:

www.imverias.gr

EΞΩΦYΛΛO Εικόνα της Αγίας Αικατερίνης από τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Βεροίας ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛO Αναμνηστική φωτογραφία με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρο

ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ +ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ ΤΩ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ, ΕΛΕΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε, Χριστός ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε.

δελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, Μέ πολλήν χαράν ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς καλεῖ νά δοξάσωμεν τόν Θεόν διά τήν ἐπί γῆς ἐξ ἀγάπης αὐτοπρόσωπον ἐν θεανθρωπίνῃ ὑποστάσει παρουσίαν τοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἑνός ἐκ τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Πρέπει μέ ἰδιαιτέραν προσοχήν νά ἐξετάσωμεν τήν ἀληθῆ καί ζωοποιόν σημασίαν τοῦ γεγονότος τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ. Αὐτή ἀποκαλύπτει εἰς

τήν ἀνθρωπότητα πρῶτον, ὅτι ὁ Θεός εἶναι προσωπικός καί ἐμφανίζεται εἰς ἡμᾶς ὡς πρόσωπον, ὅπως πρόσωπα ἔπλασε καί ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους, καί δεύτερον, ὅτι περιβάλλει ἡμᾶς διά τῆς ἀγάπης Του. Τά δύο αὐτά γεγονότα, τό πρόσωπον καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ἐκφράζουν θεμελιώδεις ἀληθείας τῆς πίστεώς μας, τάς ὁποίας πολλάκις βεβαίως ἔχομεν ἀκούσει. Ἐν τούτοις, ἡ ἐπίδρασις αὐτῶν εἰς τήν ζωήν μας δέν εἶναι ὅση πρέπει, διότι πολλοί ἐξ ἡμῶν δέν αἰσθανόμεθα τήν ἀδελφοσύνην τοῦ Χριστοῦ μέ τό πρόσωπόν μας, οὔτε τήν ἀπέραντον ἀγάπην

Αὐτοῦ πρός ἡμᾶς, καί ἀντιστοίχως δέν ἀνταποδίδομεν τήν ἀγάπην μας πρός τόν Χριστόν, ὥστε διά τῆς κοινωνίας τῆς ἀγάπης νά γίνωμεν κοινωνοί κατά χάριν καί τῶν ἄλλων ἰδιοτήτων Αὐτοῦ. Ἐάν δικαιολογοῦνται κάπως νά ἀγνοοῦν τήν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καί τό πρόσωπόν Του αὐτοί οἱ ὁποῖοι δέν ἐγνώρισαν τόν Χριστόν καί διά τοῦτο πελαγοδρομοῦν εἰς ἀναζήτησιν τῆς ἀπροσώπου ὀντότητος, τήν ὁποίαν ἐκλαμβάνουν ὡς Θεόν, οὐδόλως δικαιολογούμεθα ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι χριστιανοί νά ἀκολουθῶμεν τάς ἀδιεξόδους ἀναζητήσεις Παύλειος Λόγος 3

των. Αὐτοί οἱ ἐν πλάνῃ ἀδελφοί μας ἀντί νά ἀναζητοῦν τόν Θεόν ὡς πρόσωπον καί νά πλησιάζουν Αὐτόν διά τοῦ πλησιάσαντος ἡμᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀγωνίζονται ἀπεγνωσμένως νά γίνουν διά τῶν ἰδικῶν των δυνάμεων θεοί, ὡς ὁ Ἀδάμ ἐνόμισεν ὅτι θά κατώρθωνεν ὑπακούων εἰς τό πονηρόν πνεῦμα. Ὁ ἀληθινός ὅμως προσωπικός Θεός, ὁ γνωριζόμενος μόνον διά τοῦ γεννηθέντος ἐν φάτνῃ ἐξ ἀγάπης πρός ἡμᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, μᾶς ὑπεσχέθη τήν υἱοθεσίαν, τήν ἐπάνοδον εἰς τούς κόλπους τοῦ Πατρός, καί τήν διά τοῦ Χριστοῦ κατά χάριν θέωσιν. Μόνον διά τοῦ Χριστοῦ πραγματώνεται ἡ πανανθρωπίνη ἐπιθυμία πρός ὑπέρβασιν τῆς φθαρτότητος καί τῆς μονώσεως τῆς χωρίς ἀγάπην ὑπάρξεως καί ἡ ἀνάπτυξις τῆς κοινωνίας τῆς μεταξύ θείων καί ἀνθρωπίνων προσώπων ἀγάπης, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ εἰς τήν αἰωνιότητα καί τήν ἀφθαρσίαν. Ἄς στρέψωμεν τά βλέμματα τῶν καρδιῶν μας πρός τόν ἀρτιγέννητον καί ἐν φάτνῃ κείμενον Ἰησοῦν Χριστόν καί ἀναλογιζόμενοι πόσον μᾶς ἀγαπᾷ, ἄς ἀγαπήσωμεν Αὐτόν ἐξ ὅλης τῆς καρδίας, τῆς διανοίας καί τῆς ὑπάρξεώς μας. Μόνον διά τῆς ἀγάπης τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ θά γίνωμεν κοινωνοί καί τῆς θείας Αὐτοῦ φύσεως κατά χάριν, ὡς Αὐτός διά τῆς ἀγάπης ἐγένετο κοινωνός τῆς ἀνθρωπίνης ἡμῶν φύσεως. Ἀνθρωποκεντρικαί προσπάθειαι, διαλογισμοί, ψυχεδελικαί καταστάσεις καί 4 Παύλειος Λόγος

ἐκστάσεις καί παρεμφερεῖς ἐξωχριστιανικαί ἐμπειρίαι δέν ὁδηγοῦν εἰς συνάντησιν τοῦ ἀληθινοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, ἀλλ᾿ εἰς τό βαθύ καί παγερόν σκότος, εἰς τό ἔρεβος τῆς αἰωνίας ἀπωλείας, εἰς τήν αἴσθησιν τοῦ πλήρους καί ἀβυσσαλέου κενοῦ. Διά τοῦτο, τέκνα ἀγαπητά ἐν Κυρίῳ, ἀγαπήσατε τόν δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν ἐνανθρωπήσαντα ἐξ ἀγάπης Ἰησοῦν Χριστόν καί γνωρίσατε τήν κοινωνίαν τῆς ἀγάπης Αὐτοῦ, σύν τῷ Πατρί καί τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, διότι τῆς ἀγάπης Αὐτοῦ τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ οὐδέν γλυκύτερον. Μέγας κῆρυξ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ ταυτίσας Θεόν καί ἀγάπην Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, ὁ εἰπών τόν κορυφαῖον λόγον «ὁ Θεός ἀγάπη ἐστί». Καί μετ᾿ αὐτόν ὁ εἰς τέλος ἀγαπήσας τόν Χριστόν Ἀπόστολος Παῦλος, ὁ γράψας τόν θερμουργόν λόγον «τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ;». Οὔτε θλῖψις, οὔτε μάχαιρα, οὔτε θάνατος, οὔτε ἄλλη ἀγάπη δύναται νά εἶναι ἰσχυροτέρα τῆς ἀγάπης μας πρός τόν Χριστόν. Εἰς ὑπόμνησιν δέ τῶν λόγων καί τῶν ἐξ ἀγάπης ἔργων τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Παύλου καί ἐπί τῇ συμπληρώσει δύο χιλιάδων ἐτῶν ἀπό τῆς γεννήσεώς του ἀνακηρύσσομεν τό ἐρχόμενον ἔτος 2008 ὡς ἔτος τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Εὐχόμεθα πατρικῶς καί ὁλοκαρδίως ὅπως ὁ ἐν φάτνῃ γεννηθείς ἐξ ἀγάπης διά τήν ἡμῶν σωτηρίαν Ἰησοῦς

Χριστός, διά πρεσβειῶν τῆς ἀπειράνδρου καί ἀειπαρθένου Μητρός Αὐτοῦ, τοῦ Ἁγίου προκατόχου ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, εἰς τήν μνήμην τοῦ ὁποίου εἶναι ἀφιερωμένον τό ἀπερχόμενον ἔτος, καί τοῦ ἐπίσης Ἁγίου προκατόχου ἡμῶν Νήφωνος, ἀνιδρυτοῦ καί δευτέρου κτίτορος τῆς ἐν Ἁγίῳ Ὄρει Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καί Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Διονυσίου, τοῦ ὁποίου κατά τό προσεχές ἔτος ἑορτάζομεν τήν πεντακοσιοστήν ἐπέτειον ἀπό τῆς κοιμήσεως, ὡς καί τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Ἰωάννου καί Παύλου, κηρύκων κατ᾿ ἐξοχήν τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ, καί πάντων τῶν Ἁγίων, καταστήσῃ φάτνην Αὐτοῦ τήν καρδίαν ἑκάστου ἐξ ἡμῶν καί ἀποκαλύψῃ εἰς ὅλους τό πρόσωπον τῆς ἀγάπης Του, καί ἐπικαλούμεθα ἐφ᾿ ὑμᾶς τήν Χάριν καί τό πλούσιον Ἔλεος Αὐτοῦ. Καλά Χριστούγεννα, εἰρηνικόν καί εὐλογημένον Δωδεκαήμερον, καρποφόρον πνευματικῶς καί ὑλικῶς τό νέον ἔτος. Φανάριον, Χριστούγεννα βζ΄ + Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Παύλειος Λόγος 5

Ποιμαντορική Εγκύκλιος ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ †ΠΑΝΤ ΕΛΕΗΜΩΝ ἐλέῳ Θεοῦ Ἐπίσκοπος καὶ Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Π ρ ὸ ς τὸν ἱερὸν κλῆρον καὶ τὸν εὐσεβῆ λαὸν τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου ἐπαρχίας

«Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός»

ία πρόσκληση μᾶς ἀπευθύνει κι ἐφέτος, ἀδελφοί μου, ὁ ἱερὸς ὑμνογράφος. Μία πρόσκληση ποὺ δὲ μᾶς τὴν ἀπευθύνει ἀπὸ συνήθεια, ποὺ δὲ μᾶς τὴν ἀπευθύνει ἐπειδὴ τὸ ἀπαιτεῖ ἡ ἡμέρα. Μᾶς τὴν ἀπευθύνει, γιατὶ εἶναι ἀνάγκη γιὰ ὅλους τοὺς πιστοὺς νὰ ἀναζητήσουν τὸ γεννηθέντα Χριστό. Εἶναι ἀνάγκη γιὰ ὅλους μας νὰ ψάξουμε καὶ νὰ φθάσουμε μαζὶ μὲ τοὺς μάγους καὶ μαζὶ μὲ τοὺς ποιμένες ἐκεῖ ὅπου «ἐγεννήθη ὁ Χριστός». Ἂς μὴ βιασθοῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ψάξαμε τὴν περασμένη ἢ τὴν προπερασμένη χρονιὰ καὶ κατὰ συνέπεια γνωρίζουμε ποῦ γεννήθηκε ὁ Χριστὸς καὶ δὲν ἔχουμε ἀνάγκη νὰ Τὸν ἀναζητήσουμε· γιατὶ ἡ κάθε χρονιὰ ἔχει τὴ δική της ἀναζήτηση, γιατὶ κάθε χρονιὰ ἔχουμε ἐμεῖς ἀνάγκη νὰ ἀναζητήσουμε τὸν Χριστό, γιὰ

6 Παύλειος Λόγος

νὰ ἀναβαπτισθοῦμε στὸ ὑπερφυὲς νόημα τοῦ μυστηρίου τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως, γιὰ νὰ ἐμβαθύνουμε στὸ πνεῦμα τῆς ἀγάπης καὶ τῆς ταπεινώσεως τοῦ Χριστοῦ, ποὺ «ἔκλινεν οὐρανοὺς καὶ κατέβη», ποὺ «πλούσιος ὢν ἐπτώχευσεν, ἵνα ἡμεῖς τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ πλουτήσωμεν». Αὐτὸ εἶναι ἄλλωστε τὸ νόημα τοῦ ἑορτίου κύκλου τῆς Ἐκκλησίας μας: νὰ μᾶς ὑπενθυμίζει τὰ μεγάλα καὶ σωτηριώδη γεγονότα τῆς θείας Οἰκονομίας καὶ νὰ μᾶς κάνει συμμετόχους τῶν κορυφαίων σταθμῶν τῆς ζωῆς τοῦ Κυρίου, ὥστε διὰ τῶν σταθμῶν αὐτῶν νὰ ὁριοθετοῦμε κι ἐμεῖς τὴν πορεία τῆς ζωῆς μας, μιᾶς ζωῆς ποὺ θὰ πρέπει νὰ βαδίζει «τοῖς ἴχνεσιν Αὐτοῦ». «Δεῦτε ἴδωμεν» λοιπόν, ἀδελφοί μου, «ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός». Ὄχι γιὰ νὰ ἱκανοποιήσουμε τὴν περιέργειά μας, ἀλλὰ γιὰ νὰ βιώσουμε τὸ μέγα θαῦμα τῆς

γεννήσεώς Του, Ὄχι γιὰ νὰ δοῦμε ἕνα παράδοξο θέαμα, ἀλλὰ γιὰ νὰ ζήσουμε τὸ μυστήριο. Ὁ Χριστὸς ἐγεννήθη ὄντως. Μᾶς ἔκανε τὴν τιμὴ νὰ γίνει «ἄνθρωπος ὁμοιοπαθὴς ἡμῖν» καὶ νὰ ἔρθει στὴ γῆ, γιὰ νὰ μᾶς ἀναγεννήσει καὶ νὰ μᾶς λυτρώσει. Μᾶς ἔκανε τὴ γέννησή Του γνωστὴ ἀρχικὰ διὰ τῶν ἀγγέλων καὶ τοῦ φωτεινοῦ Του ἀστέρος, στὴ συνέχεια διὰ τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Εὐαγγελιστῶν Του κι ἔκτοτε μᾶς περιμένει νὰ Τὸν ἐπισκεφθοῦμε ἐκεῖ ὅπου ἐγεννήθη. Μᾶς περιμένει νὰ Τὸν ἀναζητήσουμε στὴ φάτνη «ὡς ἐσπαργανωμένο βρέφος» μαζὶ μὲ τοὺς ποιμένες καὶ τοὺς μάγους. Ὄχι γιατὶ Ἐκεῖνος ἔχει ἀνάγκη τῆς ἐπισκέψεώς μας, ἀλλὰ γιατὶ ἐμεῖς δὲ μποροῦμε νὰ ζήσουμε, χωρὶς νὰ βιώσουμε τὸ μυστήριο τῆς γεννήσεώς Του, γιατὶ ἐμεῖς δὲ μποροῦμε νὰ ὑπάρξουμε ὡς μέλη τῆς Ἐκκλησίας Του, χωρὶς νὰ

ἀνακαλύψουμε «ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός». «Δεῦτε ἴδωμεν, πιστοί, ποῦ ἐγεννήθη ὁ Χριστός». Ἡ ἐσώτερη ἀνάγκη τῆς ἀναζητήσεως τοῦ Χριστοῦ εἶναι, ἀδελφοί μου, αὐτὴ ποὺ μᾶς φέρνει πλησίον Του καὶ εἶναι αὐτὴ ποὺ μᾶς βοηθᾶ νὰ Τὸν ἀναγνωρίσουμε, ὅταν Τὸν συναντήσουμε. Διότι ὁ Χριστὸς δὲ γεννήθηκε, οὔτε γεννᾶται, στὰ ἀνάκτορα τοῦ κόσμου· δὲ γεννήθηκε, οὔτε γεννᾶται, ἐκεῖ ὅπου λάμπουν τὰ φῶτα τῆς δημοσιότητος καὶ οἱ προβολεῖς τῆς ματαιοδοξίας. Γεννήθηκε καὶ γεννᾶται «λαθών», ἀλλὰ ἀποκαλύπτεται σὲ ὅσους Τὸν ἀναζητοῦν καὶ προσεγγίζει αὐτοὺς ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ Τὸν συναντήσουν. Ὁ Χριστὸς γεννήθηκε καὶ γεννᾶται μεταξὺ τῶν πτωχῶν καὶ τῶν ταπεινῶν τοῦ κόσμου, γιατὶ αὐτοὺς ἀναγνωρίζει ὡς ἀδελφούς Του. Ὁ Χριστὸς γεννήθηκε καὶ γεννᾶται μεταξὺ τῶν πεινώ-

ντων καὶ δειψώντων τὴν δικαιοσύνην, γιατὶ ἦρθε στὴ γῆ, γιὰ νὰ χορτάσει τὴ δική τους πείνα καὶ νὰ τοὺς προσφέρει τὸ «ὕδωρ τὸ ζῶν», ἀπὸ τὸ ὁποῖο ὅποιος πίνει «οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα». Ὁ Χριστὸς γεννήθηκε καὶ γεννᾶται μεταξὺ αὐτῶν, τοὺς ὁποίους μᾶς καλεῖ νὰ διακονήσουμε κι ἐμεῖς, ὑποσχόμενος ὅτι θὰ θεωρήσει τὴν πρὸς αὐτοὺς διακονία καὶ ἔκφραση ἀγάπης ὡς διακονία καὶ ἔκφραση ἀγάπης πρὸς τὸ πρόσωπό Του, τὸ ὁποῖο καὶ θὰ ἀποκαλύψει σὲ ὅσους Τὸν ἀναζητοῦν μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο. Γι’ αὐτό, ἀδελφοί μου, τὰ φετινὰ Χριστούγεννα ἂς ἀναζητήσουμε τὸ γεννηθέντα Κύριο στὰ πρόσωπα τῶν ἀδελφῶν μας, ἂς Τὸν ἀναζητήσουμε, προσφέροντας τὴν ἀγάπη ὄχι μόνο στὰ οἰκεῖα μας πρόσωπα, ἀλλὰ σὲ ὅλους τοὺς ἀδελφούς μας ποὺ ἔχουν ἀνάγκη τῆς θαλπωρῆς της χωρὶς ὑπολογισμοὺς καὶ χωρὶς μικρο-

ψυχία. Καὶ τότε δὲ θὰ ἀναγνωρίσουμε ἁπλῶς τὸ πρόσωπό Του, ἀλλὰ θὰ Τὸν αἰσθανθοῦμε νὰ γεννᾶται στὴν ψυχή μας, νὰ τὴν κατακλύζει μὲ τὴ θεία ἀγάπη Του καὶ νὰ τὴ μεταποιεῖ σὲ θρόνο καὶ κατοικητήριό Του. Αὐτὴ τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ στὴν ψυχή μας εὔχομαι καὶ προσεύχομαι νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ ζήσουμε ὅλοι τὰ φετινὰ Χριστούγεννα, ἀδελφοί μου. Διάπυρος πρὸς τὸν ἐνανθρωπήσαντα Θεὸν εὐχέτης Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ †Ὁ Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος 7

«Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἐξ ὕψους ὁ Σωτὴρ ἡμῶν»

λος ὁ χριστιανικὸς κόσμος στὰ πέρατα τῆς γῆς ἑορτάζει καὶ πανηγυρίζει σήμερα τὴν Γέννηση τοῦ Θεανθρώπου. Οἱ ἄγγελοι ἀγάλλονται στὸν οὐρανό· οἱ ἄνθρωποι πνευματικὰ εὐφραίνονται στὴ γῆ· σκιρτᾶ καὶ χαίρει ὅλη ἡ κτίση. «Τὰ σύμπαντα σήμερον χαρᾶς πληροῦνται, Χριστοῦ τεχθέντος ἐκ τῆς Παρθένου». Μοναδικὴ στὴν ἱστορία τοῦ κόσμου ἡ σημερινὴ ἡμέρα. «Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἐξ ὕψους ὁ Σωτὴρ ἡμῶν». Ἡ εἴσοδος τοῦ Χριστοῦ στὸν κόσμο θεμελιώνει καὶ ἐγκαινιάζει τὴν ἀναγέννηση τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ ἄνθρωπος πλάσθηκε «κατ’ εἰκόνα» καὶ «καθ’ ὁμοίωσιν» Θεοῦ. Τὸ «κατ’ εἰκόνα» καταδεικνύει ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀληθινὴ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, πιστὸ ἀντίγραφὸ Του, προικισμένος μὲ τὰ θεϊκὰ χαρακτηριστικὰ τῆς ἀθανασίας, τῆς ἐλευθερίας καὶ τοῦ λογικοῦ, στολισμένος τὸ θεῖον κάλλος. Ἔχοντας ὁ ἄνθρωπος τὸ αὐτεξούσιον καὶ κάνοντας ὀρθὴ χρήση τῆς ἐλευθερίας του ἔπρεπε, νὰ ὁμοιάσει μὲ τὸν Θεὸ. Ἀλλ’ ὅμως ἁμάρτησε. Δὲν ὑπάκουσε στὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ. Ἔπεσε καὶ δέχθηκε φοβερὸ πλῆγμα. Τὸ «κατ’ εἰκόνα» παρέμεινε μὲν, ἀλλά τραυματισμένο. Τὸ «καθ’ ὁμοίωσιν» ὡστόσο χάθηκε. Δὲν μποροῦσε ὁ τραυματισμένος ἀπὸ τὰ βέλη τοῦ πονηροῦ καὶ βασανισμένος απὸ τὶς τραγικὲς συνέπειες τῆς ἀποστασίας

8 Παύλειος Λόγος

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Παύλου Συνόλα του ἄνθρωπος, νὰ πλησιάσει τὸν Θεό, ν’ ἀνέβει στὸ ὕψος Του, νὰ Τοῦ ὁμοιάσει. Ἐν τούτοις δὲν ὑπῆρχε ἄλλος τρόπος σωτηρίας, παρὰ μόνον νὰ ἐπέμβει ὁ ἴδιος ὁ Θεός. «Ἐπειδὴ τὰ τῆς οἰκουμένης ἅπαντα κακῶς διέκειτο», ὅλα στὸν κόσμο εὑρίσκοντο σὲ κακὴ κατάσταση, γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ἡ ἀσέβεια καὶ ἡ εἰδωλολατρεία ἐπικρατοῦσε παντοῦ, οὔτε ὁ Μωσαϊκὸς Νόμος ἴσχυε, οὔτε οἱ Προφῆτες διόρθωσαν τὰ πράγματα, οὔτε οἱ παραινέσεις ὠφέλησαν, οὔτε τὰ θαύματα, οὔτε οἱ τιμωρίες, οὔτε οἱ ποινὲς καὶ ἡ γῆ ἐμολύνετο ἀπό τὰ ἀνθρώπινα αἵματα καὶ δὲν ὑπῆρχε ἐλπίδα σωτηρίας, ὁ καιρὸς καλοῦσε πιὰ τὸν Δημιουργὸ τῶν ὅλων, αὐτὸν τὸν Πλάστη, Σωτῆρα του». Ποιὸς εἶναι ὁ κατάλληλος καιρὸς; Εἶναι τὸ «πλήρωμα τοῦ χρόνου». Εἶναι ἡ ὥρα κατὰ τὴν ὁποία ὁ ἄνθρωπος κατάλαβε ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ σωθεῖ μὲ τὶς δικὲς του δυνάμεις. Καὶ τότε πλέον ὁ Θεὸς κινεῖται πρὸς τὸν ἄνθρωπο. Ὁ Θεὸς κλείνει τοὺς οὐρανοὺς καὶ κατεβαίνει στὴ γῆ. Ἡ πράξη εἶναι τοῦ Θεοῦ. Ὁ τέλειος Θεὸς γίνεται τέλειος ἄνθρωπος, γιὰ νὰ μᾶς μεταδώσει αὐτὸ τὸ ὁποῖο μᾶς ἔλειπε, τὴ θεία ζωή. Παίρνει ἀπό ἐμᾶς ὅ,τι δὲν εἶχε, τὴν ἀνθρώπινη φύση, γιὰ νὰ μᾶς δώσει ὅ,τι δὲν εἴχαμε, τὴν Θεότητα. Γιὰ κάθε ἄνθρωπο ὁ Θεὸς γίνεται ἄνθρωπος καὶ κάθε ἄνθρωπος μπορεῖ να γίνει κατὰ χάριν Θεός. Εἶναι δίκαιο, συνεπῶς, νὰ ποῦμε ὅτι τὰ Χριστούγεννα δὲν γεννιέται

μόνον ὁ Θεάνθρωπος Χριστός ἀλλά καὶ ὁ ἄνθρωπος. Πρὶν ἀπὸ τὴν Σάρκωση τοῦ Θεοῦ ὁ ἄνθρωπος, ἀκόμη κι ἄν ἤθελε, δὲν μποροῦσε νὰ σωθεῖ. Τώρα μὲ τὴν Σάρκωση τοῦ Θεοῦ, ὅταν θέλει, μπορεῖ νὰ σωθεῖ. Πόσο σέβεται ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπο! Δὲν ἔρχεται ὡς δυνάστης, νὰ ὁδηγήσει τὸν ἄνθρωπο σὲ μία ἄλλη ζωή, ἀλλὰ θέλει ἡ σωτηρία του, νὰ εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς δικῆς του ἐλευθερίας καὶ συνεργείας. Στὸ πρόσωπο τῆς Παναγίας ὁ ἄνθρωπος ἀποδέχεται τὴν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ «καὶ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Υἱός ἀνθρώπου γίνεται». Ὁ Θεὸς κινούμενος ἀπό ἀγάπη στὸν ἄνθρωπο μᾶς ἔδωκε τὸν Υἱό Του. Καὶ οἱ ἄνθρωποι ἀπό ἀγάπη στὸν Θεό τοῦ προσφέρουμε τὴν Μητέρα Του. «Ἐχορήγησε (ἡ Θεοτόκος) τῷ κτίστῃ τὸ κτισθῆναι καὶ τῷ πλάστῃ τὸ πλασθῆναι καὶ τῷ Υἱῷ τοῦ Θεοῦ καὶ Θεῷ τὸ σαρκωθῆναι καὶ ἀνθρωπισθῆναι», γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός. Μέγα τὸ μυστήριον! Δὲν μπορεῖ νὰ τὸ χωρέσει ὁ ἀνθρώπινος νοῦς. Τὸ προσεγγίζουμε μὲ εὐλάβεια, τὸ προσκυνοῦμε μὲ δέος! Αὐτό τὸ ὁποῖο δὲν μπόρεσαν, οὔτε μὲ τὴν φαντασία τους οἱ σοφοί τοῦ κόσμου νὰ πλησιάσουν, ἔγινε σὲ μιὰ χρονικὴ στιγμὴ πραγματικότητα. «Ὁ Ὤν γίνεται, ὁ ἀόρατος ὁρᾶται, ὁ ἀναφὴς ψηλαφᾶται, ὁ ἄναρχος ἄρχεται». Ὁ ἄπειρος Θεὸς αὐτοπεριορίζεται μέσα στὴν ἀνθρώπινη φύση. Καὶ ἀρχίζει μία νέα δικὴ του ὕπαρξη, ἀνθρώπινη, θεανθρώπινη.

Ἡ θεία ζωὴ Του γίνεται τώρα θεανθρώπινη ζωὴ, δηλαδὴ ζωὴ ταυτόχρονα καὶ Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου σὲ μία ὑποστατικὴ ἕνωση καὶ ἑνότητα. Ἡ ἐνέργεια αὐτὴ τοῦ Θεοῦ ὀνομάζεται συγκατάβασις. Συγκαταβαίνει ὁ Θεὸς. Γίνεται μικρός, αἰσθητός, ἁπτός, ὁρατός, γιὰ νὰ μπορέσουμε ἐμεῖς νὰ Τὸν δεχθοῦμε, νὰ Τὸν καταλάβουμε, νὰ Τὸν πιστέψουμε. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ κατορθώνει ὁ Θεὸς ὅ,τι δὲν ἐπέτυχε ὁ ἄνθρωπος, νὰ ἑνωθεῖ μὲ τὸν Θεό, νὰ θεωθεῖ. Ἄν καὶ Θεός, γίνεται ἄνθρωπος, χωρὶς νὰ ἀρνηθεῖ τὴν θεότητά Του. Κατεβαίνει στὴ γῆ, γιὰ νὰ μᾶς ἀνεβάσει στὸν οὐρανό. Παίρνει τὴ δικὴ μας σάρκα καὶ τὴν καθαρίζει. Μᾶς ἁγιάζει· μᾶς χαριτώνει· μᾶς ἑνώνει μαζὶ Του· μᾶς κάμει υἱοὺς τοῦ Θεοῦ κατὰ χάριν· μᾶς χαρίζει τὴν υἱοθεσία. Τίποτε δὲν εἶναι στὸν Θεὸ τόσο περιζήτητο καὶ περισπούδαστο, ὅσο ἡ σωτηρία μας. «Οὐδέν γὰρ οὕτω Θεῷ περισπούδαστον, ὡς ψυχῆς σωτηρία», γράφει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἡ σωτηρία μας εἶναι χάρις, δωρεὰ τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο. Εἶναι δῶρο τῆς ἀγάπης καὶ τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ. Ἐνῶ ἐμεῖς τὸν πικράναμε καὶ τὸν πικραίνουμε, ἀθετήσαμε καὶ περιφρονήσαμε τὸν σκοπὸ γιὰ τὸν ὁποῖο μᾶς ἔπλασε καὶ παραβαίνουμε τὶς ἐντολὲς Του, ὁ Θεὸς ἐξακολουθεῖ νὰ μᾶς ἀγαπᾶ. Ἀφοῦ ὁ Χριστὸς προσλαμβάνει τὴν ἀνθρώπινη φύση, ζωογονεῖ καὶ ἀπαθανατίζει «τὸ πρόσλημμα». Μὲ τὴν Ἀνάστασή Του νικᾶ τὸν θάνατο καὶ μὲ τὴν Ἀνάληψή Του ἐπαναφέρει τὸν ἄνθρωπο θεωμένο «ὅπου ἦν τὸ πρότερον». Σάρκωσις – Σταύρωσις - Ἀνάστασις - Ἀνάληψις γεφυρώνουν τὸ χάσμα τὸ ὁποῖο μᾶς χωρίζει ἀπὸ τὸν Θεό. «Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενὶ ἡ σωτηρία», διὸ «Σωτῆρα ἀπεκδεχόμεθα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν».

Ἡ ἕνωσή μας με τὸν Θεό, ἡ θέωσή μας, πραγματοποιεῖται σήμερα μέσα στὴν Ἐκκλησία «ἐν ἁγίῳ Πνεύματι». Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἁρμόζει καὶ συνενώνει τὰ μέλη μὲ τὸν Κύριο. Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα χριστοποιεῖ τοὺς πιστούς. Οἱ ἅγιοι Πατέρες μᾶς ἐδίδαξαν τὴν ἀληθινὴ πίστη στὸν Θεάνθρωπο Κύριο, ἀλλὰ καὶ τὴν ὁδό, τὴν ὁποία πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε, γιὰ νὰ μορφωθεῖ μέσα μας ὁ Χριστός. Ἡ ζωὴ τοῦ πιστοῦ μέσα στὴν Ἐκκλησία ὑπερβαίνει τοὺς ὅρους

τῆς φύσεως. Εἶναι ζωή, ὅπως τὴν ὁρίζει ὁ Θεός. Εἶναι μετοχὴ κατὰ χάριν στὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. Ὁ πιστὸς ζεῖ σὲ προσωπικὴ κοινωνία μὲ τὸν Χριστό. Ἀκολουθεῖ τὸν Χριστὸ καὶ ἑνωμένος μαζὶ Του πορεύεται «τὴν ὁδὸν Αὐτοῦ χαίρων». Ζεῖ τὴν ἀληθινὴ ἐλευθερία καὶ μακαριότητα τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ. Βρίσκει τὸ ἀληθινὸ νόημα τῆς ζωῆς, τῆς χαρᾶς καὶ τῆς εἰρήνης. Εὐτυχεῖ πραγματικὰ καὶ αἰώνια, γιατὶ ζωὴ χωρὶς τὴν ζωὴ δὲν ὑπάρχει· καὶ ζωὴ εἶναι ἡ μετοχή μας στὴ ζωὴ τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ,

ὅπως γράφει ὁ ἅγιος Εἰρηναῖος: «Ἐπεὶ ζῆσαι ἄνευ ζωῆς οὐχ οἶον τε ἦν· ἡ δὲ ὕπαρξις τῆς ζωῆς ἐκ τῆς τοῦ Θεοῦ περιγίνεται μετοχῆς· μετοχὴ δὲ Θεοῦ ἐστι τὸ γινώσκειν τὸν Θεόν». Ὁ ἄνθρωπος μὲ τὰ ἅγια μυστήρια μετέχει στὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ. Τρέφεται, ζωογονεῖται, αὐξάνει, ἁγιάζεται καὶ σώζεται. Σὲ κάθε ἱερουργία τῆς θείας Εὐχαριστίας ἐπαναλαμβάνεται τὸ μυστήριο τῆς Σαρκώσεως τοῦ Θεοῦ. Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ «προσφέρων καὶ προσφερόμενος». Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Θεός, ὁ ὁποῖος προσφέρεται ἀδαπάνητα «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καὶ σωτηρίας». Ἡ Γέννησις τοῦ Χριστοῦ, λοιπόν, δὲν εἶναι ἕνα γεγονός, τὸ ὁποῖο συνέβη μὶα φορὰ, «τῷ καιρῷ ἐκείνῳ», ἀλλὰ συνεχῶς γεννᾶται ὁ Χριστός μέσα στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων. Δὲν ὑπῆρξε κάποτε ὁ Χριστὸς, ἀλλά εἶναι πάντοτε παρών καὶ ἐπεκτείνεται σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες. Ὄχι ὡς ἀνάμνηση ἀγαθή, ἀλλ’ ὡς βίωμα, ὡς πίστη, ὡς ζωή. «Θεὸς Κύριος καὶ ἐπέφανεν ἡμῖν». Γι’ αὐτὸ ὀφείλουμε νὰ μείνουμε πιστοὶ στὸν Κύριο, ἑνωμένοι ἀδιάσπαστα μαζὶ Του. Ἡ ζωὴ μας εἶναι μιὰ ἀδιάκοπη πορεία πρὸς τὴν τελειότητα, ἕνας συνεχὴς ἀγῶνας νὰ μείνουμε μέσα στὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Ὑπάρχουν βέβαια ἐμπόδια. Οἱ πειρασμοὶ, ὁ πόλεμος τοῦ πονηροῦ, ἡ δικὴ μας ἀτέλεια καὶ ἀδυναμία. Ἄς μὴν ἀποκάμουμε. Ἄς συνεχίσουμε μὲ ὑπακοὴ στὸ θέλημά Του καὶ ὑπομονὴ στὸν πνευματικὸ ἀγῶνα τῆς ζωῆς. Ὁ Κύριος λέγει: «Μὴ φοβεῖσθε! Ἰδοὺ ἐγώ μεθ’ ὑμῶν εἰμί πάσας τᾶς ἡμέρας τῆς ζωῆς ὑμῶν». Κι ἐμεῖς δοξολογοῦμε ταπεινά: «Εὐλογημένος ὁ φανείς, Θεὸς ἡμῶν, δόξα Σοι».

Παύλειος Λόγος 9

Διλήμματα & ἀδιέξοδα ἀπὸ τὰ βιοηθικὰ προβλήματα

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ, Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

ὸ περιβάλλον, οἱ κληρονομικὲς καταβολὲς καὶ τὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο βρίσκονται στὸ ἐπίκεντρο τοῦ ἀνθρώπινου ἐνδιαφέροντος. Ἡ οἰκολογικὴ κρίση, ποὺ διευρύνει καὶ συμπληρώνει τὴν κοινωνικὴ κρίση, ἡ δυναμικὴ ἐπέμβαση στὶς κληρονομικὲς καταβολές, ποὺ ἀρχίζει μὲ τὴν προγενετικὴ διάγνωση καὶ φθάνει ὡς τὴν τροποποίησή τους, γιὰ νὰ συμπληρωθεῖ ἀκολούθως μὲ τὴν κατασκευὴ ἀνθρώπινων ἀντιγράφων, προκαλοῦν σειρὰ ἠθικῶν καὶ ἄλλων προβλημάτων, τὰ ὁποία ὁδηγοῦν σὲ σοβαρὰ διλήμματα ἢ καὶ ἀδιέξοδα, σοβαρὰ βιοηθικὰ προβλήματα. Στὴν καρδιὰ τῶν βιοηθικῶν προβλημάτων βρίσκεται ἡ αὐτονόμηση τῆς κτίσεως ἀπὸ τὸν Δημιουργό της. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ γίνεται ἡ αὐτονόμηση, ἡ κτίση ἀντιμετωπίζεται ἀποκλειστικὰ ὡς ἕνα ἐργαλεῖο ἱκανοποίησης τῶν ἀνθρωπίνων ἀναγκῶν. Ἡ αὐτονόμηση αὐτὴ μπορεῖ νὰ ἔχει πολὺ τραγικότερες συνέπειες στὴν ἐποχὴ τῆς γενετικῆς τεχνολογίας, ἡ ὁποία ἀνατέλλει. Ὅταν ἐκτὸς ἀπὸ τὴν κτίση αὐτονομεῖται καὶ ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος καὶ ἀπογυμνώνεται ἀπὸ κάθε ὑπερβατικὴ διάσταση, τότε δὲν πρέπει νὰ προκαλεῖ ἀπορία ἡ ἐφαρμογὴ ἀκόμη καὶ τῆς πιὸ ἀκραίας γενετικῆς τεχνολογίας. Ὁ ἄνθρωπος ἔγινε αὐτόνομος πῆρε τὸν κόσμο ἀπὸ τὰ χέρια τοῦ Θεοῦ στὰ δικά του χέρια , καὶ ξαφνικὰ ἔνιωσε πὼς πρέπει νὰ διαφυλάξει αὐτὸν τὸν κόσμο, ὥστε νὰ μπορέσει νὰ ζήσει μέσα σ’αὐτόν. Ὅμως μ’ αὐτὴ τὴ στάση του ἀπέναντι στὸν κόσμο, ποὺ δὲν ἐναρμονίζεται πλέον μὲ τὸ θέλημα καὶ τὸ σχέδιο τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἄνθρωπο καὶ γιὰ τὸν κόσμο, ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται σὲ μία θέση, ποὺ ὁ ἴδιος νὰ μπορεῖ ἀκόμη νὰ καταστρέψει τὸν κόσμο. Ἡ αὐτονομία ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο σὲ ἀδιέξοδα καὶ καταλήγει σὲ ἀπειλὴ ἐναντίον ὁλόκληρης τῆς πλάσης. Ὅταν ὁ κόσμος αὐτονομεῖται, ἀπὸ τὸ Θεό, χάνει τὶς ἀληθινές του διαστάσεις.

Μὲ τὸ κριτήριο τῆς «χρηστικότητας» ἡ κτίση μεταβάλλεται σὲ ἀπρόσωπο ἀντικείμενο καὶ βιάζεται ἀσύστολα, γιὰ νὰ ὑποταγεῖ τελικὰ στὴ βουλιμία καὶ τὴν πλεονεξία τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ διάθεση αὐτή, ποὺ ἐκφράζεται στὴν καθημερινὴ πρακτικὴ καὶ ἐπικρατεῖ σὲ ὅλες τὶς ἐκδηλώσεις, ξεπερνᾶ τὰ ὅρια τῆς χρήσεως καὶ συνιστᾶ παράχρηση τοῦ κόσμου, ποὺ εἶναι καὶ ἡ μεγαλύτερη ἁμαρτία. Ἡ βαρύτατη νόσος τῆς αὐτοκαταστροφῆς, ποὺ ἔχει ἐνσκήψει ἰδιαίτερα τὰ τελευταία χρόνια στὴν ἀνθρωπότητα, πείθει ὅλο καὶ περισσότερους ἀνθρώπους ὅτι τὸ πρόβλημα δὲν εἶναι μόνο ἐπιστημονικό, ἀλλὰ προπάντων πνευματικό. Ἡ μόλυνση τῶν ποταμῶν, τῶν θαλασσῶν καὶ τῆς ἀτμοσφαίρας, ἡ καταστροφὴ τῶν δένδρων καὶ ἡ μετατροπὴ δασῶν σὲ σεληνιακὰ τοπία, ἡ συσσώρευση ραδιενεργῶν καταλοίπων σὲ ζωντανὰ ὄντα, ἡ ὑπερφόρτωση τῆς ἀτμόσφαιρας τοῦ πλανήτη μας μὲ διοξείδιο τοῦ ἄνθρακα καὶ ὅλα τὰ ἄλλα φαινόμενα ποὺ μαρτυροῦν παράχρηση καὶ βιασμὸ τῆς φύσεως ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, πέρα ἀπὸ τὴν ἀδυναμία τῆς ἐπιστήμης νὰ διατηρήσει τὴν ἰσορροπία στὸν κόσμο, φανερώνουν πρωτίστως καὶ βαθύτατη πνευματικὴ κρίση. Μὲ πολὺ σοφία καὶ σύνεση ἡ Ἐκκλησία τοποθετεῖται στὰ σύγχρονα προβλήματα ποὺ ἀπασχολοῦν τὸ πλήρωμά της. Μὲ ὑπευθυνότητα ἀγκαλιάζει κάθε ἐλπίδα, ἀπὸ ὅποιον χῶρο καὶ ἂν προέρχεται, μὲ ὅποια ἰδεολογικὴ ἀπόχρωση καὶ ἂν παρουσιάζεται. Δὲν ἀρνεῖται τὸ διάλογο γιατί ἀπὸ τὴ φύση της εἶναι διαλεκτική, ἡ σχέση ἄλλωστε κτιστοῦ - ἀκτίστου μᾶς φανερώνει αὐτὴν τὴν ἰδιότητά της. Ἀλλὰ εἶναι καὶ ἐπιφυλακτικὴ ὅταν ἡ ἐπιστημονικὴ ἀνακάλυψη δὲν συνδυάζεται μὲ σεβασμὸ ἀπέναντι στὸν ἄνθρωπο, συνοδεύεται ἀπὸ ἀλαζονεία, ὑποκινεῖται ἀπὸ οἰκονομικά συμφέροντα καὶ ἐν τέλει δὲν προάγει τὴν ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια. Ἡ προέλευση καὶ ἡ προοπτική τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου

ἀποκαλύπτουν τὴν ἱερότητά του. Καὶ ἡ ἀναγνώριση τῆς ἱερότητας τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελεῖ τὴν προϋπόθεση γιὰ τὸ σεβασμὸ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὑπάρξεώς του. Ἡ περιφρόνηση τοῦ ἀνθρώπου, ποὺ κυριαρχεῖ στὶς ἡμέρες μας, συνδέεται μὲ τὴν περιφρόνηση τῆς αἰτίας τῆς ὑπάρξεώς του, ποὺ εἶναι ὁ Θεός, καὶ τῆς προοπτικῆς του, ποὺ εἶναι ἡ μετοχὴ στὴ θεία ζωή. Ἡ περιφρόνηση τοῦ Θεοῦ ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα τὴν περιφρόνηση τοῦ ἀνθρώπου. Ἕνας ἀνθρωπισμὸς ὁ ὁποῖος δὲν στηρίζεται στὴν πίστη πρὸς τὸ Θεὸ εἶναι βέβαιο ὅτι θ’ ἀποτύχει, διότι ἡ πίστη στὸ Θεὸ εἶναι τὸ σημεῖο ἀναφορᾶς καὶ τὸ μέτρο ἀξιολόγησης τῶν πραγμάτων. Πράγματι σήμερα βλέπουμε νὰ καταπατεῖται ἡ ἱερότητα τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς καὶ αὐτὸ τὸ γεγονὸς τείνει νὰ λαμβάνει ἀνεξέλεγκτες διαστάσεις κυρίως σὲ ἀνυπεράσπιστες ὑπάρξεις. Οἱ ἀμβλώσεις, μία πρακτικὴ ποὺ μεταβάλλει τὴν κοινωνία μας σὲ κοινωνία δολοφόνων, δὲν μπορεῖ νὰ ἔχει θέση σὲ μία κοινωνία ποὺ αὐτοπροβάλλεται ὡς κοινωνία ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Ποιῶν δικαιωμάτων; Αὐτῶν πού καταπατοῦνται λίγο χρονικὸ διάστημα μετὰ τὴν ἔναρξη τῆς ζωῆς; Δυστυχῶς ἡ κοινωνία μας δὲν ἀναγνωρίζει δικαιώματα σὲ ἀνυπεράσπιστες ἀνθρώπινες ὑπάρξεις. Αὐτὸς εἶναι ὁ κόσμος ὁ ἀλλοτριωμένος ἀπὸ τὸ Θεό, ὁ ὁποῖος οἰκοδομεῖται στὴν καταπάτηση τῆς ζωῆς. Μία καταπάτηση ποὺ κάποιοι θέλουν νὰ ἐπεκταθεῖ καὶ σ’ ἐκεῖνες τὶς ἀνθρώπινες ὑπάρξεις ποὺ ταλαιπωροῦνται ἀπὸ κάποια ἀσθένεια ἐφαρμόζοντας τὴν εὐθανασία. Προφασιζόμενοι τὸν οἶκτο καὶ τὴν συμπόνια θέλουν νὰ σκορπίσουν τὸ θάνατο ἀντὶ νὰ δώσουν ζωή. Ὅμως ὁ «Θεὸς θάνατον οὐκ ἐποίησεν», (Σοφ. Σολ. 1,13) καὶ ὅσοι γίνονται ὑπέρμαχοι τοῦ θανάτου ἀντιστρατεύονται στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.

ἀφιέρωμα στόν έθνικό μας ποιητή

ΔΙΟΝΥΣΙΟ ΣΟΛΩΜΟ (1789-1859)

εννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1789 και πέθανε στην Κέρκυρα το 1859. Ο πατέρας του Νικόλαος Σολωμός ήταν πλούσιος άρχοντας και κόμης. Έμεινε ορφανός σε νεαρή ηλικία, αλλά τα άφθονα οικονομικά μέσα του επέτρεψαν να συνεχίσει τις σπουδές του. Σε ηλικία δέκα χρονών, συνοδευόμενος από τον οικοδιδάσκαλό του, πήγε στη Βενετία και συνέχισε πανεπιστημιακές σπουδές στην Κρεμόνα και την Παβία της Ιταλίας. Τα ενδιαφέροντά του ήταν φιλολογικά, δεδομένου μάλιστα ότι από μικρός στιχουργούσε ο ίδιος. Η λαμπρή άνθηση της ιταλικής φιλολογίας δεν τον άφησε ανεπηρέαστο. Καθώς μάλιστα μιλούσε πλέον θαυμάσια την ιταλική γλώσσα, τα ποιήματα του τα έγραφε ιταλικά. Εξάλλου, γνωρίστηκε με γνωστά ονόματα της πνευματικής Ιταλίας (Μαντσόνι, Μόντι κ.ά.), μπήκε στους φιλολογικούς κύκλους τους, και τελειοποιούμενος ολοένα στις ποιητικές κατακτήσεις του, εξελισσόταν σ’ έναν καλό ποιητή της ιταλικής γλώσσας. Το 1818 χρειάστηκε να γυρίσει στη Ζάκυνθο. Τα δέκα χρόνια που έζησε στην Ιταλία τον είχαν επηρεάσει βαθύτατα, ώστε και στην Ελλάδα να συνεχίσει γράφοντας ιταλικά. Αλλά το 1822 η γνωριμία του και οι συζητήσεις του με τον Σπυρίδωνα Τρικούπη τον έπεισαν, ότι έπρεπε να γίνει Έλληνας ποιητής, να γράφει στην ελληνική γλώσσα, και 12 Παύλειος Λόγος

μάλιστα στη γλώσσα του λαού, τη δημοτική. Άρχισε τότε να διαβάζει τον Χριστόπουλο, να μελετάει τα δημοτικά τραγούδια, να παρακολουθεί όλη την πριν απ’ αυτόν ποιητική παραγωγή (τη λεγομένη προσολωμική), ώσπου να είναι σε θέση να γράψει ελληνικά ποιήματα. Το πρώτο ποίημά του, που έδειξε στον Τρικούπη ήταν η «Ξανθούλα». Το 1823 έγραψε τον «Ύμνον εις την Ελευθερίαν», που τυπώθηκε τον επόμενο χρόνο στo Μεσολόγγι. Τoν ίδιο μήνα, στο Μεσολόγγι, πέθανε ο Λόρδος Βύρων, στον οποίο ο Σολωμός αφιέρωσε ένα ιδιαίτερα συγκινητικό ποίημα. Στα 1826 γράφει τον «Λάμπρο» και τη «φαρμακωμένη». Αλλά το μεγάλο, το επικό γεγονός της χρονιάς αυτής, ήταν η παρατεινόμενη τρομερή πολιορκία του Μεσολογγίου και η θαυμαστή πίστη και αντοχή των «ελευθέρων πολιορκημένων». Τα κανόνια ακούγονταν ως την Ζάκυνθο, και οι πρόσφυγες Μεσολογγίτες γυρνούσαν στους δρόμους της Ζακύνθου ζητώντας ελεημοσύνη. Με εθνική συγκίνηση, και ψυχικό ρίγος παρακολουθούσε ο ποιητής την Εθνική εποποϊία, από την οποία προέκυψε η ποιητική του σύνθεση των «Ελευθέρων». Το 1828 ο Σολωμός πηγαίνει στην Κέρκυρα, σημαντικό πνευματικό κέντρο της εποχής, και ζει εκεί ως αρχηγός κύκλου θαυμαστών και ποιητών ενός πυρήνα από πνευματικούς ανθρώπους με μεγάλη μόρφωση, με προοδευ-

τικές και φιλελεύθερες ιδέες, με αισθητική κατάρτιση, με αυστηρές αξιώσεις από την τέχνη και με φιλοδοξίες για μιαν αναγέννηση της Νεοελληνικής Γραμματείας. Είναι ο κύκλος που δημιούργησε την Επτανησιακή Σχολή, με αρχηγό, καθοδηγητή και σύμβουλο τον Σολωμό. Από τον κύκλο αυτόν αρχίζει η ποιητική άνοδος της ελληνικής ποίησης, πολλές δεκάδες χρόνια πριν από την Αθήνα, όπου ο Παλαμάς δημιούργησε μια δεύτερη ποιητική αναγέννηση. Ο Σολωμός στο διάστημα 184751 επιχείρησε να ξαναγράψει ιταλικά ποιήματα. Ήταν όμως ήδη Έλληνας ποιητής, ο μεγαλύτερος ποιητής του καιρού του, μια μορφή γεμάτη αίγλη, κύρος και δόξα για ολόκληρη την Ελλάδα. Είχε πετύχει να ξεπεράσει τη μεγάλη δυσκολία της γλώσσας, να την κατακτήσει και να την αξιοποιήσει με ποιητικά αριστουργήματα. Ήταν τόσο γενική και στέρεη η φήμη του, ώστε, όταν μαθεύτηκε ο θάνατος του (21 Νοεμβρίου 1857) όλος ο λαός πένθησε. Το θέατρο της Κέρκυρας έκλεισε, η Ιόνια Βουλή σταμάτησε τις εργασίες της και αποφάσισε να γίνει δημόσιο το πένθος για τον ποιητή. Τo 1864 οι πρώτες στροφές από τον «Ύμνον εις την Eλευθερίαν», ο οποίος περιλαμβάνει συνολικά 158 στροφές, ορίστηκε ως ο Εθνικός ύμνος της Ελλάδας. Ήταν η πρώτη επίσημη αναγνώριση του ποιητή

στην κυρίως Ελλάδα. Η επιβολή του ονόματός του σε ευρύτερα στρώματα έφερε ως επακόλουθο και την ευρύτερη διάδοση του έργου του, που άσκησε σιγά-σιγά την επήρειά του επί μια εικοσαετία και τελικά αποτέλεσε την αφετηρία, για ένα ξεκίνημα των νέων ποιητών, πάνω σε καινούριες βάσεις και έξω από τους θρήνους και ολοφυρμούς των ρομαντικών. Οι χτυπητές λέξεις, οι φλύαροι στίχοι, τα άχρηστα παραγεμίσματα έπαψαν να αποτελούν ποίηση. Ο Σολωμός έδειξε, ότι η ποίηση πρέπει να έχει πυκνότητα. Με τις λιγότερες και μουσικότερες λέξεις να αποδίδει υψηλά νοήματα και καθαρές εικόνες, όπου τίποτα περιττό δεν υπήρχε κι όπου όλα - γλώσσα, νόημα, ρυθμός, εικόνα - ήταν αισθητικά οργανωμένα, αλλά όχι και εγκεφαλικά. Τίποτα δεν πρόδιδε την επίπονη κατεργασία. Αντίθετα το ποίημα είχε δροσιά, φυσικότητα και παρθενικότητα. Ο Σολωμός πέτυχε, μια θαυμαστή ισορροπία πνεύματος και μορφής, νόησης και αισθήματος γλώσσας και μουσικότητας. Τo σπουδαιότερο πρόβλημα που

απασχόλησε τη μεγαλοφυΐα του εθνικού μας ποιητή Δ. Σολωμού, ήταν το πρόβλημα της Ελευθερίας. Της ελευθερίας πρώτα της Εθνικής που είναι συνυφασμένη με την Ηθική ελευθερία του ατόμου, και της ελευθερίας ως Ιδέας, που περικλείει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Τις θέσεις αυτές τις αποτύπωσε ο Σολωμός στον «Ύμνον εις την Ελευθερίαν», στους «Ελεύθερους πολιορκημένους», και στον «Διάλογο» ποιητή και σοφολογιότατου. Στον «Ύμνον εις την Ελευθερίαν», ο ποιητής οραματίζεται την Ελευθερία οπλισμένη με σπαθί,

που έχει κόψη τρομερή, μαχόμενη να κόψει τα δεσμά της σκλαβιάς, όπου γης, μιας και με βία μετράει τη γη, σαν να θέλει με μιας ολόκληρη να απλωθεί. Πιστεύει ότι θεμελιώνεται στη θυσία, ότι απ’ αυτήν τρέφεται και αντρειεύει, μιας και την βλέπει να βγαίνει απ’ τα κόκκαλα των Ελλήνων τα ιερά, όπως και πρώτα αντρειωμένη.

Παύλειος Λόγος 13

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος:

διδάσκαλος τῆς λατρείας καὶ τῆς ποιμαντικῆς

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Γεωργίου Χρυσοστόμου

ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος, τοῦ ὁποίου ἐφέτος ἑορτάζουμε τὰ 1600 ἔτη ἀπὸ τὴν κοίμησή του, πάντοτε ἀναγνωριζόταν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας ὡς μέγας διδάσκαλος καὶ ὑπόδειγμα πίστεως. Δὲν συγκαταλέγεται ἁπλῶς στοὺς πολλοὺς μεγάλους Πατέρες. Εἶναι ὁ κατεξοχὴν Πατέρας, ποὺ ἔχει τὸ μεγαλύτερο κύρος, εἶναι ὁ προσφιλέστερος μεταξύ τῶν πιστῶν καὶ ὁ συχνότερα ἀναφερόμενος στὴν ἐκκλησιαστικὴ γραμματεία.

ὁποῖα ἀσχολήθηκε. Μπορεῖ, ὅμως, καὶ νὰ καταλάβει, ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ λόγια του τὶς περιγραφές του, πόσο πολὺ ὁ τότε κόσμος ἦταν παρόμοιος μὲ τὸν σημερινό, περισσότερο ἀπὸ ὅ,τι συνήθως νομίζουμε. Οἱ ὁμιλίες του ἀναφέρουν τὴ μανία τῶν συνανθρώπων του γιὰ ἄχρηστα ἔξοδα, τὴν προκλητικὴ καὶ ἀπρεπῆ ἐνδυμασία τῶν γυναικῶν, τὴν ἀδιαφορία τῶν εὐπόρων σὲ βάρος τῶν φτωχῶν καὶ τῶν ἀπόρων, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀσυνέπεια τῆς θρησκευτικῆς ζωῆς τῶν περισσότερων χριστιανῶν.

Τὸ ὄνομά του συνδέθηκε ἄρρηκτα μὲ τὴ Λειτουργία ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου, ἡ ὁποία, ἐδῶ καὶ 16 αἰῶνες, ἀποτελεῖ τὸ πιὸ συνηθισμένο κείμενο τῆς θείας λειτουργίας τοῦ βυζαντινοῦ τυπικοῦ. Παρόλα αὐτά, ἡ φήμη ποὺ πάντοτε ἀπέλαβε ὁ ἱερός Χρυσόστομος καὶ ἡ σημασία του γιὰ τὸν σημερινὸ κόσμο ὀφείλονται καὶ στὴν ἐξαιρετικὰ ἐπίκαιρη διδαχή του. Ἔζησε πράγματι σὲ ἕνα κόσμο παρόμοιο, ἀπὸ πολλὲς ἀπόψεις, μὲ τὸ σύγχρονο κοινωνικὸ περιβάλλον.

Νά, λοιπόν, γιατί θεωρεῖται ἐξαιρετικὰ ἐπίκαιρος γιὰ τὸν κόσμο μας ὁ ἑορτασμὸς τῆς ἐπετείου τῶν 1600 ἐτῶν ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου. Ἡ Ἱερά Μητρόπολή μας, συμμετέχοντας στόν παραπάνω ἑορτασμό, προγραμμάτισε καί πραγματοποίησε τίς παρακάτω ἐκδηλώσεις:

Οἱ μεγαλουπόλεις τοῦ δ′ αἰ. μ. Χ. ἦσαν ὑπερμεγέθεις, κοσμοβρυθεῖς, χοάνες διαφόρων θρησκειῶν, -ὅπως θὰ λέγαμε σήμερα- πολυπολιτισμικές, ἐντελῶς διαποτισμένες ἀπὸ τὴν ἑλληνορωμαϊκὴ παγκοσμιοποίηση. Αὐτὴ ἡ παγκοσμιοποίηση εἶχε ἐπιμελῶς ἐξάγει, σὲ Δύση καὶ σὲ Ἀνατολή, τὴν ἐκκοσμίκευση, τὴν ἀσωτία, τὴν πολυτέλεια καὶ τὸν καταναλωτισμό. Ὁ δὲ Χρυσόστομος ἔζησε ἀκριβῶς σὲ δύο ἀπὸ ἐκεῖνες τὶς μεγαλουπόλεις: στὴν Ἀντιόχεια, ὡς ἱερέας καὶ ἱεροκήρυκας, καὶ στὴν Κωνσταντινούπολη, ὡς ἀρχιεπίσκοπος. Ἄλλοι Πατέρες ἔζησαν σὲ ἐποχὲς ποὺ ἡ ἑλληνιστικὴ ἐκκοσμίκευση εἶχε πλέον ὑποχωρήσει. Ἄλλοι πάλι ἔζησαν σὲ μοναστηριακὰ περιβάλλοντα, ἀπομονωμένοι ἀπὸ τὴν κοσμικὴ κοινωνία τῆς ἐποχῆς τους. Ἀντίθετα, ὁ Χρυσόστομος, ὡς πρεσβύτερος καὶ ἔπειτα ὡς ἐπίσκοπος, ἀναγκάσθηκε νὰ ἀντιμετωπίσει ὁ ἴδιος καταμέτωπα ὅλα τὰ προβλήματα τῆς κοινωνίας: τὶς δικαστικὲς διαμάχες, τὴν ἐκμετάλλευση τῶν φτωχῶν, τὶς σχέσεις μὲ τοὺς πολιτικοὺς ἄρχοντες, τὶς δυσκολίες τῶν γάμων καὶ δεκάδες ἄλλες δυσχέρειες. Διαβάζοντας τὰ πολυάριθμα συγγράμματά του, μπορεῖ πράγματι κανεὶς νὰ ἀντιληφθεῖ τὴν ποικιλία καὶ τὴν εὐρύτητα τῶν κοινωνικῶν καὶ ἠθικῶν θεμάτων μὲ τὰ 14 Παύλειος Λόγος

Α΄ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 1.Ὑποδοχή τῆς Τιμίας Κάρας τοῦ Ἁγίου ἀπό τήν Ἱερά Μονή Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὅρους καί πανηγυρική Ἀγρυπνία (Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἁγίων Ἀποστόλων Βεροίας, 25/6/2007). 2. Ἀγρυπνία μέ τήν εὐκαιρία μνήμης τοῦ Ἁγίου καί προσκύνηση τεμαχίου τοῦ ἱ. λειψάνου του ἀπό τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου (Σκήτης) Βεροίας (Ἱερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Βεροίας, 12/11/2007). Παρόμοιες ἀγρυπνίες τελέστηκαν, σύμφωνα μέ τό παρακάτω πρόγραμμα: Ἱερός Ναός Ἀναλήψεως - Ἁγίου Νεκταρίου Βεροίας (10/10/2007) Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ἀλεξάνδρειας (02/11/2007) Ἱερός Ναός Ἁγίων Ἀναργύρων Βεροίας (09/11/2007) Ἱερός Μητροπολιτικός Ναός Ναούσης (16/11/2007) Ἱερός Ναός Ἁγίου Σάββα Κυριωτίσσης Βεροίας (07/12/2007) Ἱερός Ναός Ἁγίου Γεωργίου Ναούσης (26/01/2008) 3. Μεταφορά τεμαχίου τοῦ ἱ. λειψάνου του ἀπό τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου (Σκήτης) Βεροίας στήν Ἱερά Μονή Ἁγίων Ἀποστόλων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ἐρζεγοβίνης (14-16/07/2007). 4. Μεταφορά τεμαχίου τοῦ ἱ. λειψάνου του ἀπό τήν Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου (Σκήτης) Βεροίας στόν

Ἱερό Ναό Πάντων τῶν ἐν Θεσσαλονίκῃ Ἁγίων τῆς ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Θεσσαλονίκης στά πλαίσια τοῦ μαθήματος «Ἱερές Ἀκολουθίες» (14-112007). Β΄ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΑΥΛΕΙΩΝ 1. Σύναξις Μοναχῶν μέ θέμα: «Ὁ ἱερός Χρυσόστομος καί ὁ Μοναχισμός», παρουσίᾳ τοῦ Μακ. Ἀρχιεπ. Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Χριστοδούλου καί μοναχῶν-μοναζουσῶν ἀπό 65 μοναστήρια (Ἱερά Μονή Παναγίας Σουμελᾶ, 05/06/2007). 2. Ἡμερίδα Πρεσβυτερῶν (Ἐνορία Πατρίδας Ἡμαθίας, 09/06/2007). 3. Ἡμερίδα Ἱερέων(Χαλάστρα. 12/06/2007). 4. Ἡμερίδα Συνεργατῶν Πνευματικοῦ Ἔργου - Θεολόγων – Κατηχητῶν (Δημοτικό Θέατρο Βεργίνας, 24/06/2007). 5.«Ἅγιες Μνῆμες»: Ὀρατόριο σέ ποίηση Δημήτρη Μπρούχου καί μουσική Μίμη Πλέσσα (Χῶρος Τεχνῶν Βέροιας, 27/06/2007). 6. Διεθνές Ἐπιστημονικό Συνέδριο μέ θέμα: «Ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο στόν Ἱερό Χρυσόστομο» (Βέροια, 2628/06/2007). Γ΄ ΟΜΙΛΙΕΣ - ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ 1. Λειτουργικό Σεμινάριο Μεγάλης Ἑβδομάδας 2007 γιά νέους μέ θέματα ἀπό τούς λόγους τοῦ Ἱ. Χρυσοστόμου στό Πάθος καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ (4 συναντήσεις). 2. Ἀνάλυση θεμάτων ἀπό τή διδασκαλία τοῦ ἱ. Χρυσοστόμου στή συνάντηση φοιτητῶν κάθε Σάββατο βράδι (Ἀπρίλιος-Μάϊος Ὀκτώβριος-Νοέμβριος καί Δεκέμβριος 2007). 3. Εἰδικές ὁμιλίες λειτουργικοῦ ἐνδιαφέροντος σέ 4 Συνάξεις Κληρικῶν (23/9, 23/10, 13/11 καί 20/12/2007). 4. Εἰδικό ἀφιέρωμα στή Σύναξη Κατηχητῶν (Αἴθουσα Ἐπισκοπείου Ἀλεξάνδρειας, 24/09/2007). Δ΄ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 1. Ἔκδοση Ἡμερολογίου τσέπης ἔτους 2007 σέ 40.000 ἀντίτυπα (Ὀκτώβριος 2006). 2. Παραγωγή DVD σέ 1000 ἀντίτυπα μέ θέμα: «Προσκύνημα στήν ταραγμένη βιοτή τοῦ Χρυσολόγου. Ἡ ζωή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου» (Σεπτέμβριος 2007). 3. Τόμος Πρακτικῶν τῆς ὡς ἄνω Μοναστικῆς Συνάξεως (ὑπό ἔκδοση). 4. Τόμος Πρακτικῶν τοῦ ὡς ἄνω Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου (ὑπό ἔκδοση).

Παύλειος Λόγος 15

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΟΡΟΥΣ ΣΙΝΑ:

τό Ὀρθόδοξο Κάστρο τῆς Πε

τοῦ Ἀρχιμ. Ἱερεμίου Γεωργαλῆ

16 Παύλειος Λόγος

ετρέας Ἀραβίας

περιδιάβαση στά σεμνεῖα τοῦ εὐσεβοῦς Γένους μας, ἐκεῖ ὅπου ἡ Ρωμιοσύνη ἀνασυγκροτεῖ τίς δυνάμεις της, λαμβάνοντας δύναμη ἀπό τό ἔνδοξο παρελθόν, νοηματοδοτώντας τό ἀνάλγητο παρόν καί χαρίζοντας ἐλπίδα στό ἄγνωστο μέλλον, γιά τόν συνειδητοποιημένο ἀναζητητή ἀποτελεῖ ἀναβαπτισμό στίς ρίζες τοῦ ὑψηλοῦ πολιτισμοῦ μας, ὁ ὁποῖος εἶναι θεμελιωμένος στό φιλότιμο, τόν ἡρωϊσμό καί τήν ἁγιοσύνη. Ἐξαίσιο δρόμο λοιπόν ἀκολουθήσαμε ὅμιλος 45 προσκυνητῶν ἐκ Βεροίας, ἐξαρχούντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Παντελεήμονος, ὁ ὁποῖος κατέστη ὁ ἀνάδοχος καί πνευματικός μας ὁδηγητής στό προσκύνημά μας στήν Ρωμιοσύνη τῆς Πετρέας Ἀραβίας, στό καστρομονάστηρο τῆς Ἁγίας Βάτου καί στό μυροβόλο λείψανο τῆς Ἀρχόντισσας τῆς χερσονήσου τοῦ Σινᾶ, τῆς Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος καί Νύμφης τοῦ Χριστοῦ Αἰκατερίνας, τῆς πανσόφου. Ἦταν τό ἀπόγευμα τῆς 7ης Δεκεμβρίου ὅταν, μετά τήν ἀνάπαυσή μας στό ξενοδοχεῖο, κινήσαμε γιά τό Μοναστήρι τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνας ὅπου θά συμμετείχαμε στόν Πανηγυρικό Ἑσπερινό πρός τιμήν της.(Παλαιό ἡμερολόγιο). Ἤδη «ὁ ἤλιος ἔγνων τήν δύσιν αὐτοῦ» ὅταν εἰσήλθαμε στό Μοναστήρι διά τριῶν μικρῶν θυρῶν, ὅπου μᾶς εἰσήγαγαν στό ταπεινό μεγαλεῖο τῆς Ὀρθοδοξίας τοῦ Σινᾶ. Ἔμοιαζε, σάν ἀπό τήν μιά στιγμή στήν ἄλλη, νά περάσαμε ἀπό τήν ἀπάτη τῆς ὕλης, τῆς ἀνασφάλειας, τοῦ ἄγχους καί τοῦ θανάτου στήν ἀλήθεια τοῦ πνεύματος, τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, τῆς εἰρήνης τοῦ Χριστοῦ, τῆς Χώρας τῶν Ζώντων. Κτίρια ἀρχοντοκαμωμένα, πύργοι δωρικοί, πέτρινες κλίμακες, λίθινα διαβατικά καί θριαμβευτικές ἀψίδες ὑφαίνουν τό κτιριακό συγκρότημα τῆς Μονῆς. Παρ’ ὅλο τό πλήθος τῶν προσκυνητῶν ἀπό τήν Ἑλλάδα, τήν Κύπρο καί τήν Αἴγυπτο, ἡ ψυχή μας καταπαύει ἀπό τά βιωτικά καί τήν καρδιά μας κυκλώνει μιά γλυκειά προσμονή γιά τήν μυσταγωγία στήν ὁποία ἤδη εἰσοδεύουμε. Οἱ καμπάνες τοῦ Μοναστηριοῦ ἠχοῦν καί πανηγυρικά

Παύλειος Λόγος 17

ἀναγγέλουν τήν εἰρηνική ἐπίσκεψη τοῦ Μακαριωτάτου Πατριάρχου τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ κ.κ. Θεοφίλου τοῦ Γ´ στήν ἱερά αὐτή παρεμβολή. Προπορευομένων τῶν Πατέρων τῆς Σιναϊτικῆς Ἀδελφότητος ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων ὁμοῦ μετά τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Σιναίου κ. Δαμιανοῦ εἰσέρχονται στό Καθολικό τῆς Μονῆς ὅπου πραγματοποιεῖται ἡ δοξολογία ἐπί τῇ ἐπισκέψει τοῦ Πατριάρχου. Ἐν συνεχείᾳ ἀκολουθεῖ ὁ Μέγας Πανηγυρικός Ἑσπερινός. «Χαίροις πανένδοξε Μάρτυς Αἰκατερίνα» ψάλλει ὁ χορός τῶν πατέρων σ’ ἕνα Ναό μέ ἀδιάκοπη λειτουργική ζωή ἀπό τό 542 μ.Χ. Ὑψώνοντας τό βλέμμα μας ἀντικρύζουμε τούς δώδεκα κίονες τοῦ Καθολικοῦ πού στολίζουν δώδεκα ἀντίστοιχες πολυπρόσωπες εἰκόνες, οἱ ὁποίες ἀνιστοροῦν τούς ἁγίους τῶν δώδεκα μηνῶν τοῦ ἔτους. Ἐνώπιόν τους, τήν ὥρα τῆς ἀκολουθίας, καίει ἁγιοκέρι, ὑπενθυμίζοντάς μας ὅτι οἱ ἅγιοι εἶναι τό φῶς τοῦ κόσμου καί ἐκείνοι οἱ ὁποίοι πρώτοι εἰσήλθαν στήν ἀνέσπερη ἡμέρα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Τήν ἐπαύριο, ὄρθρου βαθέως, μεταβήκαμε καί πάλι στό Μοναστήρι, γιά νά παρακολουθήσουμε τήν ἀκολουθία Ὄρθρου καί τήν Πατριαρχική Θεία Λειτουργία. Ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, ὁμοῦ μετά τῶν συνοδῶν κληρικῶν του, λαμβάνει μέρος στή Θεία Λειτουργία. Τῆς Εὐχαριστιακῆς Συνάξεως προΐσταται ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων καί συμμετέχουν Ἀρχιερεῖς ἀπό τά Πατριαρχεία Ἀλεξανδρείας καί Ἱεροσολύμων καί τίς Ἐκκλησίες Ἑλλάδος καί Ἀλβανίας. Οἱ

Από την Πατριαρχική θεία Λειτουργία της εορτής

λειτουργικές ἐκφωνήσεις λέγονται στά ἑλληνικά, τά ἀραβικά καί τά ρωσικά. Κατά τήν ἀπόλυση ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Σιναίου σεμνοπρεπῶς προσφωνεῖ καί ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων ἱεροπρεπῶς ἀντιφωνεῖ. Διακηρύττουν καί ἐπιβεβαιώνουν τούς ἄρρηκτους πνευματικούς δεσμούς τοῦ παλαιφάτου ἐλληνορθοδόξου Πατριαρχείου τῶν Ἱεροσολύμων καί τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς τοῦ Θεοβαδίστου ὄρους Σινᾶ. Ὁμιλοῦν γιά τήν μαρτυρία τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως στήν σύγχρονη ἐποχή τῆς συγχύσεως καί τοῦ θρησκευτικοπολιτιστικοῦ συγκρητισμοῦ, ἀλλά καί γιά τήν εὐλογία τοῦ μαρτυρίου, τό Γένος τῶν Ἑλλήνων, νά διακρατεῖ τούς ἐσμυρνισμένους τόπους τῆς ἐπί γῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ. Ἀτενίζοντας τούς δύο τούτους, ἐκ τῶν Μεγάλων Σταυροφόρων τῆς ὑπ’ οὐρανόν Ὀρθοδοξίας, νά ἵστανται ἔμπροσθεν τῆς πύλης τῶν ἁγίων «τῆς βλεπούσης κατ’ ἀνατολάς» καί νά περιγράφουν τήν εὐθυνοφόρο διακονία τους, ἦταν σάν νά ἄκουγα τόν ἀπόστολο Παῦλο ὁ ὁποῖος λέγει: «τῷ πνεύματι ζέοντες, τῷ Κυρίῳ δουλεύοντες, τῇ ἐλπίδι χαίροντες, τῇ θλίψει ὑπομένοντες, τῇ προσευχῇ προσκαρτεροῦντες, ταῖς χρείαις τῶν ἁγίων κοινωνοῦντες, τήν φιλοξενίαν διώκοντες».(Ρωμ.12,1113). Ἀκολούθησε ἡ λιτανεία τῶν ἱερῶν λειψάνων τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνας πέριξ τοῦ Καθολικοῦ καί ἐκεῖ εἴδαμε τό παράδοξο. Βεδουϊνους μουσουλμάνους νά προσκυνοῦν εὐλαβικά καί εὐχαριστιακά τό λείψανο τῆς Ἁγίας.

Από τη Λιτανεία πέριξ του καθολικού της Ι. Μονής

18 Παύλειος Λόγος

«Γίνεσθε ἔτοιμοι τρεῖς ἡμέρας» (Ἔξοδ.19,15) εἶπε ὁ Θεός στόν Μωϋσή καί ἐμεῖς λειτουργημένοι ἀρχίσαμε τήν ἀνάβασή μας στό ὄρος Χωρήβ ( 2.240 μ.), ἐκεῖ ὅπου ὁ θεόπτης Μωϋσής ἔλαβε τίς Δέκα Ἐντολές ἀπό τόν Θεό. Ὁδηγός μας ἕνα παλληκαράκι εἴκοσι ἐτῶν, ὁ Ραμαντάν. Εἶναι ἄραβας, μουσουλμάνος στό θρήσκευμα, ἀπό τήν φυλή τῶν βεδουΐνων Κεμπελία. Τούτη ἡ φυλή ἔχει ρωμαίικη ρίζα. Τήν ἀποτελοῦν ἐξισλαμισμένοι ἀπόγονοι οἰκογενειῶν, πού προέρχονταν ἀπό τόν Πόντο καί τήν Ἀλεξάνδρεια καί ἐγκατέστησε τόν 6 μ.Χ. αἰώνα ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανός στήν χερσόνησο τοῦ Σινᾶ, γιά νά προστατεύουν τήν Μονή ἀπό τούς ἐπιδρομεῖς. Ὁ μικρός καλοσυνάτος Ραμαντάν, μέ τά λίγα ἑλληνικά του, μᾶς ἐπιβεβαιώνει τήν ρωμαίικη συνείδηση τῆς φυλῆς του καί μᾶς λέγει ὅτι εἶναι ὄραμα ζωῆς γι’ αὐτούς ἡ διακονία στό Μοναστήρι. Ἀκολουθήσαμε τά βήματα τοῦ Προφήτου Μωϋσέως καί μετά ἀπό λίγη ὥρα πεζοπορίας χάθηκε ἀπ’ τόν ὁπτικό ὁρίζοντά μας τό Μοναστήρι. «Καί ἐξήγαγε Μωϋσής τόν λαόν εἰς συνάντησιν τοῦ Θεοῦ ἐκ τῆς παρεμβολῆς καί παρέστησαν ὑπό τό ὄρος».(Ἔξοδ.19,17). Ὅσο ἀνεβαίναμε στό ὄρος τόσο ἡ σωματική κόπωση αὐξάνονταν. Παράλληλα ὅμως μιά ἀνερμήνευτη εἰρήνη πλημμύριζε τήν καρδιά μας καί ὁ λογισμός ἡσύχαζε. Φθάσαμε κάτω ἀπό τήν φοβερή καί μεγαλοπρεπή κορυφή τοῦ Χωρήβ «τό ὄρος τό Σινᾶ ἐκαπνίζετο ὅλον διά τό καταβεβηκέναι ἐπ’ αὐτό τόν Θεόν ἐν πυρί καί ἀνέβαινεν ὁ καπνός ὡσεί καπνός καμίνου καί ἐξέστη πᾶς ὁ λαός σφόδρα»(Ἔξοδ. 19,18). Μ’ αὐτήν τήν ἔκπληξη ἀνήλθαμε καί τήν πέτρινη κλίμακα (700 σκαλοπάτια) πού ὁδηγεῖ

στήν Ἁγία Κορυφή ἐπί τῆς ὁποίας ἵσταται ὁ μικρός Ναός τῆς Ἁγίας Τριάδος. Μέ δέος προσκυνήσαμε, μέ ἀνακούφιση καθήσαμε, εἰρηνικά καταπαύσαμε καί ἐγκαρδίως εὐχηθήκαμε. «Κατέβη δέ Κύριος ἐπί τό ὄρος Σινᾶ ἐπί τήν κορυφήν τοῦ ὄρους. Καί ἐκάλεσεν Κύριος Μωϋσήν ἐπί τήν κορυφήν τοῦ ὄρους καί ἀνέβη Μωϋσῆς»(Ἔξοδ.19,20). «Καί ἐλάλησε Κύριος πάντας τούς λόγους τούτους λέγων˙ἐγώ εἰμί Κύριος ὁ Θεός σου…(Ἔξοδ.20, 1-2). Μετά τήν κάθοδό μας καί τήν ἐπιστροφή μας στό Μοναστήρι παρακολουθήσαμε τόν Ἑσπερινό καί ἐν συνεχείᾳ τήν παράκληση πρός τιμήν τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνας. Μετά ταύτα εὐγενῶς, ὁ πολιός γέροντας Παῦλος, ἀνέλαβε νά μᾶς ξεναγήσει στήν Μονή. Ἡ γλυκύτητα τῆς ὄψεως καί ἡ εἰρηνική ἔκφραση τοῦ ἀσκητικοῦ προσώπου του, μᾶς ἔφεραν στόν νοῦ τούς λόγους ἑνός παλαιοῦ οἰκιστοῦ τῆς Μονῆς αὐτῆς, τοῦ ὁσίου Νείλου τοῦ ἀσκητοῦ ὁ ὁποῖος γράφει: «ὡς ἀδύνατον ἐστίν ἀθλητήν στεφανωθῆναι μή παλαίσαντα οὕτως οὐκ ἔστι γενέσθαι Χριστιανόν ἄνευ ἀγώνων». Πρίν 35 αἰῶνες ὁ Προφήτης Μωϋσῆς ἐγκατέλειψε τήν Αἴγυπτο καί ἤρθε στό Χωρήβ. «τῷ δέ ἱερεῖ Μαδιάμ ἦσαν ἑπτά θυγατέρες ποιμαίνουσαι τά πρόβατα τοῦ πατρός αὐτῶν Ἰοθόρ˙παραγενόμεναι δέ ἤντλουν ἕως ἐνέπλησαν τάς δεξαμενάς ποτίσαι τά πρόβατα τοῦ πατρός αὐτῶν Ἰοθόρ» (Ἔξοδ.2,16). Τό πηγάδι τοῦ Ἰοθόρ ὅπου ὁ Μωϋσῆς προστάτευσε τίς κόρες τοῦ ἱερέως σήμερα διασώζεται ἐντός τοῦ περιβόλου τῆς Μονῆς. Ὅπισθεν τοῦ Καθολικοῦ εὐρίσκεται τό παρεκκλήσι καί ἡ Ἁγία Βάτος πού προεικόνιζε τήν Παναγία ἡ ὁποία ἀξιώθηκε νά δεχθεῖ στήν κοιλία της τό πῦρ τῆς θεότητος, «ὤφθη δέ αὐτῷ (στόν Μωϋσῆ) ἄγγελος Κυρίου ἐν πυρί φλογός ἐκ τοῦ βάτου καί ὁρᾷ ὅτι ὁ βάτος καίεται πυρί, ὁ δέ βάτος οὐ κατακαίεται» ( Ἔξοδ.3,2). Στό παρεκκλήσι τῆς Ἁγίας Βάτου, τό μοναδικό σ’ ὁλόκληρη τήν Ὀρθοδοξία, ἡ εἴσοδος γίνεται ἄνευ ὑποδημάτων, «ὁ δέ (ὁ Θεός) εἶπε˙μή ἐγγίσης ὧδε˙λῦσαι τό ὑπόδημα ἐκ τῶν ποδῶν σου˙ὁ γάρ τόπος, ἐν ὧ ἔστηκας, γῆ ἁγίᾳ ἐστί» ( Ἔξοδ.3,5). Κατόπιν παρακλήσεως τῶν πρώτων ἀναχωρητῶν ἡ Ἁγία Ἐλένη οἰκοδομεῖ ἕνα μικρό Ναό πρός τιμήν τῆς Ἁγίας Βάτου, τῆς Παναγίας καί ἔνα μικρό πύργο. Τόν 6 μ.Χ. αἰώνα ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανός διατάζει τήν κατασκευή τοῦ Καθολικοῦ, τῶν ἀναγκαίων οἰκοδομημάτων καί ἑνός μεγάλου καἰ ἰσχυροῦ φρουρίου πού περικλείει ὅλη τήν Μονή. Ὅλοι οἱ κατακτητές τῆς χερσονήσου τοῦ Σινᾶ ἀπό τόν Μωάμεθ ἕως καί τόν Μέγα Νεπολέοντα προστάτευσαν τό Μοναστήρι μέ προνόμια καί

δωρεές. Περίφημο εἶναι τό μωσαϊκό τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος στήν ἀψίδα τοῦ Ἱεροῦ Βήματος τοῦ 6ου μ.Χ. αἰῶνος. Ἡ Τράπεζα διασώζει θαυμάσιες τοιχογραφίες τοῦ 16ου αἰῶνος. Περί τίς 2000 εἰκόνες ἀνυπολογίστου πνευματικῆς, πολιτιστικῆς καί ἰστορικῆς ἀξίας διαφυλάττει ἡ Μονή, μεταξύ τῶν ὁποίων εἶναι κηρόχυτες εἰκόνες τοῦ 6ου αἰῶνος. Στήν βιβλιοθήκη φυλάσσονται περί τά 3000 χειρόγραφα. Ὁ περίφημος Σιναϊτικός Κώδικας (4ος αἰώνας) δολίως ἀφαιρέθηκε ἀπό τήν Μονή τόν 19ο αἰώνα καί σήμερα ἀδίκως παρακρατεῖται στό Βρεττανικό μουσεῖο. Ὅμως ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἐπεφύλαξε στούς φρυκτωρούς τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ μιά ἐξαιρετική εὐλογία, τό ἱερό λείψανο τῆς Ἁγίας Μεγαλομάρτυρος Αἰκατερίνας.Γεννήθηκε στήν Ἀλεξάνδρεια τό 294 μ.Χ. ἀπό εἰδωλολάτρες γονεῖς, μέ ἀριστοκρατική καταγωγή καί ὀνομάσθη Δωροθέα. Τό σωματικό της κάλλος ἦταν μοναδικό, ἡ ἀρετή της περιξάκουστη, ἡ δέ μόρφωσή της ἐκπληκτική καί σπάνια. Σπούδασε φιλοσοφία, ρητορική, ποίηση, μουσική, φυσική, μαθηματικά, ἀστρονομία καί ἰατρική.Ἡ Ἁγία ἀπορρίπτοντας ἐμμέσως τό γάμο ἔλεγε στους γονεῖς της ὅτι θά παντρευθεῖ τόν ἄνδρα ἐκεῖνο πού θά τήν ξεπερνᾶ στόν πλοῦτο, τήν ὀμορφιά καί τήν σοφία. Ἡ μητέρα της γιά νά βρεῖ διέξοδο στό ἀδιέξοδο στέλνει τήν Ἁγία νά συμβουλευθεῖ ἕνα ἅγιο χριστιανό ἀσκητή. Ὁ ἀσκητής μίλησε στήν κόρη γιά τόν «ὡραῖο παρά τούς υἱούς τῶν ἀνθρώπων» (Ψαλμ.44,3), τόν Χριστό, καί τῆς προσέφερε μία εἰκόνα τῆς

Παναγίας Βρεφοκρατούσης.Τήν νύκτα, καθ’ ὕπνο, εἶδε τήν Θεοτόκο μέ τόν Κύριο στήν ἀγκάλη, νά τήν ἀποστρέφεται ὅμως, γιατί ἦταν ὑποτεταγμένη ἀκόμα στήν ἁμαρτία καί τόν θάνατο. Ἡ Ἁγία τότε συγκλονισμένη περιγράφει τό γεγονός στόν ἀσκητή καί ἐκεῖνος τήν κατηχεῖ καί τήν βαπτίζει δίδοντάς της τό ὄνομα Αἰκατερίνα. Βλέπει καί πάλι τήν Θεοτόκο μέ τόν Χριστό ὁ ὁποῖος αὐτή τήν φορά μέ χαρά τήν ἀτενίζει. Ἡ Παναγία ἐπιβεβαιώνοντας τόν οὐράνιο ἀρραβώνα της μέ τόν Νυμφίο Χριστό περνᾶ στό χέρι τῆς Ἁγίας ἕνα δαχτυλίδι. Ὅμως ὁ αὐτοκράτορας Μαξιμίνος κινεῖ διωγμό ἐναντίον τῶν χριστιανῶν. Ἔκπληξη τοῦ προκαλεῖ ἡ ὁμολογία τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνας ὅτι εἶναι χριστιανή. Καλεῖ 50 σοφούς ρήτορες νά τήν ἀντιμετωπίσουν. Ὅμως ἡ Πνευματοφόρος καί πάνσοφος Αἰκατερίνα κατεφέρνει νά προσελκύσει στόν Χριστιανισμό τούς ἐν λόγῳ ρήτορες, τόν στρατηγό Πορφύριο μέ 200 στρατιῶτες καί τήν σύζυγο τοῦ Μαξιμίνου.Ἔξαλλος ὁ αὐτοκράτορας διατάζει τήν θανάτωση ὅλων. Τελευταία λαμβάνει τόν στέφανο τοῦ μαρτυρίου ἡ Ἁγία Αἰκατερίνα δι ἀποκεφαλισμοῦ. Ἄγγελοι μετέφεραν τό λείψανο τῆς Ἁγίας στό ὄρος Σινᾶ, τό ὁποῖο, ἀργότερα, διά ἀποκαλύψεως μετέφεραν ἀσκητές στήν Μονή ἡ ὁποία ἀπό τόν 11ο αἰώνα τιμάται ὡς προστάτης και πολιοῦχος τοῦ Σινᾶ.

Μία ομάδα από τους προσκυνητές που ανέβηκαν στην Αγία Κορυφή

Παύλειος Λόγος 19

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΙΚΟΝΙΣΜΑ

ΤΗΣ

ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ

παραδόθηκε από την οικογένεια Προκοπίου Αντιφάκου στον Ι. Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος

να μεγάλο γεγονὸς γιὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία τῆς ἠρωϊκῆς Πόλεως τῆς Ναούσης ἔλαβε χώρα τὸ διήμερο 16 & 17 Νοεμβρίου. Μία μικρὴ καὶ θαυματουργή εἰκόνα τῆς Ὑπαπαντῆς τοῦ Σωτῆρος, τὴν ὁποία μὲ εὐλάβεια φύλαγε ἡ οἰκογένεια τοῦ κ. Προκοπίου Ἀντιφάκου, παρεδόθη στὸ ἑξῆς στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ τῆς Νάουσας καὶ κατετέθη σὲ προσκυνητάρι ὥστε πλέον ὅλοι νὰ λαμβάνουν τὴν χάρη της. Ἡ εἰκόνα αὐτὴ ἀποτελεῖ τὸ μόνο σεσωσμένο κειμήλιο τῆς Πόλης καὶ ἡ ἁγιογράφησή της ἀνάγεται στὴν ἐποχὴ ποὺ κτίστηκε ἡ Ἱερὰ Μονὴ τῆς «ἔξω Ὑπαπαντῆς» τὸν 15ο αἰώνα, τὴν ἴδια ἐποχὴ ποὺ ὁ Ὅσιος Θεοφάνης, ὁ Ποιλιοῦχος τῆς Νάουσας ἔχτιζε τὴν Ἱ. Μονὴ Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν. Ἡ παράδοση ἔγινε στὴ διάρκεια κατανυκτικῆς ἀγρυπνίας στὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ τῆς Μεταμορφώσεως Ναούσης, χοροστατοῦντος τοῦ Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονος, τὰ ξημερώματα τοῦ Σαββάτου 17 Νοεμβρίου. Μὲ τὴν παρουσία ὅλου τοῦ κλήρου τῆς ἀρχιερατικῆς περιφέρειας, ἄρχισε Ο κ. Προκόπιος Αντιφάκος προφέρει την Εικόνα

20 Παύλειος Λόγος

στὶς 8 τὸ βράδυ τῆς Παρασκευῆς, ὁ Μέγας Πανηγυρικὸς Ἑσπερινὸς μὲ ἀρτοκλασία. Ἀκολούθησε ὁ Ὄρθρος μὲ τὰ ὑπέροχα τροπάρια τῆς Ὑπαπαντῆς, πρὸς τιμὴ τῆς ἱερῆς εἰκόνας. Στὸ τέλος τῆς δοξολογίας ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης ἐνεδύθη τὰ ἀρχιερατικὰ ἄμφια στὸ κέντρο τοῦ ἱεροῦ Ναοῦ. Στὴ συνέχεια ἀκολούθησε πανηγυρικὴ θεία λειτουργία καὶ ἀρχιερατικὸ μνημόσυνο ποὺ τέλεσε ὁ Σεβασμιώτατος στὴ μνήμη τῆς ἀείμνηστης Εὐγενίας Ράιου, λέγοντας στήν ὁμιλία του μεταξὺ ἄλλων καί τὰ ἑξῆς: «100 χρόνια ἔχουν περάσει ἀπὸ τότε ποὺ μιὰ εὐλαβὴς Ναουσαία, ἡ Εὐγενία Ράιου, ἡ θεία Νούλα ὅπως ἔγινε γνωστή, εἶδε στὸν ὕπνο της ἕνα ὄνειρο θαυμαστό. Ἦταν Ἀπρίλιος τοῦ 1921 καὶ ἐκείνη εἶδε πὼς στὰ ἐρείπια τοῦ παλαιοῦ μοναστηριοῦ, τῆς ἔξω Ὑπαπαντῆς, ἦταν θαμένη ἡ εἰκόνα της. Τὸ ἄλλο πρωὶ

ἀνέβηκε χωρὶς καθυστέρηση μὲ ἄλλους Ναουσαίους, ἀφοῦ προηγουμένως ἔκανε ἁγιασμὸ μὲ τὸν Παπαγιώργη Λιμπινιὰ καὶ ἄρχισε νὰ σκάβει μέχρι ποὺ τὴ βρῆκε σὲ βάθος δυὸ μέτρων. Ἡ συγκίνηση ἦταν μεγάλη. Τὴν πῆρε εὐλαβικὰ καὶ τὴν κατέβασε στὸ σπίτι της. Δὲν ἤθελε ὅμως νὰ τὴ φυλάξει ἐκεῖ, ἀλλὰ ἤθελε νὰ τὴν ἐπιστρέψει στὸν τόπο ὅπου βρέθηκε, καὶ νὰ κτίσει ἕνα μικρὸ ἐκκλησάκι. Τὰ χρόνια ἦταν δύσκολα καὶ ἡ ἀείμνηστη Εὐγενία Ράιου προσπαθοῦσε μὲ κάθε τρόπο νὰ βρεῖ τὰ χρήματα γιὰ νὰ κτίσει τὸ ἐκκλησάκι. Μὲ τὴ βοήθεια ἀρκετῶν εὐλαβῶν Ναουσαίων κατόρθωσε τελικὰ νὰ τὸ ἐπιτύχει καὶ νὰ κτίσει ἀκόμη δίπλα του ἕνα μικρὸ σπίτι, γιὰ νὰ μένει καὶ ἐκείνη ἐκεῖ, νὰ ἀνάβει καθημερινὰ τὸ καντήλι στὴν εἰκόνα ποὺ τῆς εἶχε ἀποκαλυφθεῖ καὶ νὰ ὑποδέχεται τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἀνέβαιναν γιὰ νὰ τὴν προσκυνήσουν. Εἰκοσιτέσσερα χρόνια ἔμεινε

ἐκεῖ ἀδιάκοπα, φύλακας τῆς εἰκόνας. Τὰ δυὸ τελευταῖα χρόνια τῆς ζωῆς της μόνο, 110 ἐτῶν ἤδη, ἀναγκάσθηκε νὰ μείνει μακριὰ ἀπὸ τὴν εἰκόνα, ὅμως ἡ σκέψη της ἦταν στὴν Παπαντούλα, ὅπως τὴν ἔλεγε καὶ ὅπως τὴν παρακαλοῦσε πάντοτε στὶς προσευχές της. Ἡ θαυματουργὴ εἰκόνα ὅμως δὲν ἔμεινε μόνη. Ἡ εὐλαβὴς γερόντισσα Εὐγενία Ράιου εἶχε βρεῖ ἤδη τὸν ἄνθρωπο στὸν ὁποῖο θὰ τὴν ἐμπιστευόταν. Ἦταν ὁ ἀνθυπολοχαγὸς Πέτρος Σιμομώκιος, ποὺ τὸ 1947 εἶχε σωθεῖ θαυματουργικὰ μέσα στὸ ἐκκλησάκι τῆς Ὑπαπαντῆς. Τὸ στρατιωτικὸ σῶμα στὸ ὁποῖο προΐστατο ἡττήθηκε ἀπὸ τοὺς ἀντιπάλους καὶ ἐκεῖνος γιὰ νὰ σωθεῖ μπῆκε στὸ ἱερὸ καὶ κρύφτηκε πίσω ἀπὸ τὴν ἁγία Τράπεζα. Τρεῖς φορὲς μπῆκαν οἱ στρατιῶτες ποὺ τὸν ἔψαχναν στὸν ναό, ἀλλὰ κατὰ θαυμαστὸ τρόπο δὲν μπόρεσαν νὰ τὸν βροῦν. Ἐκεῖνος ἀπέδωσε τὴ σωτηρία του

Ο Σεβασμιώτατος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του πριν από την παραλαβή του Εικονίσματος

Παύλειος Λόγος 21

στὴ θαυματουργὴ εἰκόνα καὶ ἀποφάσισε νὰ ἀφιερώσει τὴ ζωή του στὴ διακονία τοῦ μικροῦ ναοῦ, ἐργαζόμενος γιὰ τὸν ἐξωραϊσμό τοῦ ναοῦ καὶ τὴν ἀνέγερση ἑνὸς ξενώνα. Ὅταν τὸ 1966 ἀσθένησε καὶ δὲν ἦταν πιὰ σὲ θέση νὰ ἀνεβεῖ στὸ ἐκκλησάκι παρακάλεσε νὰ φέρουν τὴν εἰκόνα στὸ σπίτι του, ὅπου καὶ παρέμεινε μετὰ τὸ θάνατό του ὑπὸ τὴν προαστασία τῶν τριῶν ἀδελφῶν του. Ὅταν τὸ 1998 κοιμήθηκε καὶ ἡ τελευταία ἀδελφή του, παρέλαβε τὴν εἰκόνα ὁ ἀνιψιὸς της κ. Προκόπιος Ἀντιφάκος, ποὺ τὴ φύλαξε μέχρι σήμερα μὲ εὐλάβεια καὶ ἀγάπη ὡς θησαυρὸ ἱερὸ καὶ πολύτιμο. Καὶ σήμερα τὴν παραδίδει καὶ πάλι στὴν Ἐκκλησία, τὴν παραδίδει στὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας, γιὰ νὰ ἀνήκει στὸν εὐσεβῆ λαὸ αὐτῆς τῆς πόλεως, ποὺ τόσο τὴν εὐλαβεῖται καὶ τὴν ἀγαπᾶ, καὶ γιὰ νὰ θυμίζει διαρκῶς τὴν πίστη καὶ τὴν εὐλάβεια μιᾶς γυναίκας, τῆς

ἀείμνηστης Εὐγενίας Ράιου, ἀλλὰ καὶ τὴν εὐσέβεια καὶ τὴν ἀφιέρωση ἑνὸς ἀνδρός, τοῦ μακαριστοῦ Πέτρου Σιμομώκιου». Ἀκολούθησε ἡ ἐπίσημη παράδοση καὶ παραλαβὴ τῆς εἰκόνας, ὑπογράφηκε τὸ σχετικὸ πρωτόκολλο, ἔγινε ἡ ἀπονομή στόν κ. Ἀντιφάκο τοῦ χρυσοῦ μεταλλίου τοῦ Ἀποστόλου Παύλου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως καὶ δόθηκαν στὴν οἰκογένειά του τρία ἀντίγραφα τῆς εἰκόνας. Μετὰ τὴ συγκεκριμένη τελετή, ἀκολούθησε μὲ κάθε λαμπρότητα καὶ μεγαλοπρέπεια ἡ λιτανεία τῆς ἱερῆς εἰκόνας μέσα στὸ ναό. Τὸ ἐκκλησίασμα συγκινημένο ἔρανε μὲ ροδοπέταλα τὴν «Παπαντούλα» του πού τὴν κρατοῦσε στὰ χέρια ὁ Σεβασμιώτατος καὶ τὴν τοποθέτησε σὲ ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι ἄριστης τέχνης. Μπροστὰ στὴν ἱερὴ εἰκόνα ἔγινε ἡ ἀπόλυση τῆς θείας Λειτουργίας καὶ ὁ Σεβασμιώτατος μοίρασε στὸ πολυπληθέστατο

ἐκκλησίασμα ἀντίδωρο καὶ μία μικρὴ εἰκόνα, ἀντίγραφο τῆς «Ὑπαπαντούλας», ὡς εὐλογία. Παρ’ ὅλη τὴν κακοκαιρία καὶ τὴν καταρρακτώδη βροχή, ὁ Μητροπολιτικὸς Ναὸς ἦταν κατάμεστος ἀπὸ πιστοὺς κάθε ἡλικίας, ποὺ παρέμειναν μέχρι τὸ τέλος τῆς ἀκολουθίας, ἀποδεικνύοντας μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ γιὰ μία ἀκόμα φορά τὴν μεγάλη εὐλάβεια καὶ εὐαισθησία τῶν κατοίκων τῆς Νάουσας. Γιὰ τὶς λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις τοῦ διημέρου, μεταφέρθηκε στὸν Ἱερὸ Ναὸ τῆς Μεταμόρφωσης καὶ τμῆμα τοῦ Τιμίου Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Χρυσοστόμου, τὸ ὁποῖο φυλάσσεται ὡς ἱερὸ κειμήλιο στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Τιμίου Προδρόμου Σκήτης Βεροίας.

Πηγή: Εφημερίδα «Νέοι Καιροί», Σαβ. 24/11/07, σελ. 10

Ο Σεβασμιώτατος τιμά τον κ. Προκόπιο Αντιφάκο με το χρυσό μετάλλιο του Αποστόλου Παύλου

22 Παύλειος Λόγος

Η ιστορική και θαυματουργή εικόνα της Υπαπαντής του Σωτήρος

Παύλειος Λόγος 23

Γ E Γ O N O TA Χειροτονία και χειροθεσίες

Σεβασμιώτατος στις 27 Δεκεμβρίου, εορτή του Αγίου Στεφάνου λειτούργησε στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου Σφηνίτσης στην Αγκαθιά και τέλεσε την εις Διάκονο χειροτονία του μοναχού π. Λουκά Σταμέλου αδελφού της Ι. Μονής Παναγίας Δοβρά και Θεολόγου. Ακόμα κατά τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο προχείρησε: εις Πρωτοπρεσβύτερο τον Οικονόμο π. Θεόδωρο Δαλιγκάρο, εις Οικονόμους τους Πρεσβύτερους π. Χαράλαμπο Παπαλεξίου, π. Αγάπιο Νέστορα και π. Ανδρέα Κοσκοσίδη και εις Αρχιμανδρίτη τον Ιερομόναχο π. Ναθαναήλ Καραγέργο.

Τιμητική διάκριση στον Στρατηγό του Β΄Σ.Σ.

τις 4 Νοεμβρίου ο Σεβασμιώτατος κάλεσε τον Στρατηγό Φράγκο Φραγκούλη, Διοικητή του Β΄Σ.Σ. και τους επιτελείς του στην Ι. Μονή Παναγίας Δοβρά. Σε μία σεμνή τελετή του απένειμε την υψίστη τιμητική διάκριση της Ι. Μητροπόλεως, τον χρυσό Σταυρό του Απ. Παύλου εις αναγνώριση της προσφοράς του προς την τοπική Εκκλησία. Ο Στρατηγός απεδέχθη την τιμητική διάκριση τονίζοντας, με το ήθος που τον διακρίνει, ότι η τιμητική διάκριση ανήκει σε όλο το Β΄Σώμα Στρατού. Ο Στρατηγός προσέφερε στον Σεβασμιώτατο ως αναμνηστικό την σημαία με το έμβλημα του Β΄Σ.Σ. Ακολούθησε επίσημο γεύμα προς τιμήν του Στρατηγού στην Τράπεζα της Ιεράς Μονής.

Από την χειροτονία του π. Λουκά Σταμέλου

24 Παύλειος Λόγος

Τιμητική διάκριση στον Στρατηγό Φράγκο Φραγκούλη από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά

«Μνήμη μου σε λένε Πόντο»

ε την ευκαιρία συμπλήρωσης 80 χρόνων από την ίδρυση της Ευξείνου Λέσχης Ναούσης διοργανώθηκαν κατά το μήνα Νοέμβριο σειρά εκδηλώσεων υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως, ενταγμένες στα “Χειμερινά Παύλεια”. Στις 9 Νοεμβρίου έγινε στον Ι. Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Ναούσης υποδοχή του Τιμίου Ξύλου από την Ι. Μ. Παναγίας Σουμελά και ακολούθησε αγρυπνία, ενώ στις 11 του μηνός πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό Θέατρο ως κεντρική εκδήλωση, Ημερίδα με θέμα: ”Πόντος τόπος Αγίων”

Από την υποδοχή του Τιμίου Ξύλου στην Ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Ναούσης

Μετάβαση του Σεβασμιωτάτου στο Άγιο Όρος

ροσκεκλημμένος του Μοναχού Μωυσή ο Σεβασμιώτατος μετέβη από 25 -27 Νοεμβρίου στο Άγιο Όρος, στο Κελλίο του Αγ. Ι. Χρυσοστόμου της Κουτλουμουσιανής Σκήτεως του Αγ. Παντελεήμονος, προκειμένου να πρωστεί της πανηγύρεως. Με τη ευκαιρία αυτή ο Σεβασμιώτατος επεσκέφθη και την Ι. Μονή Βατοπαιδίου, όπου διοργανώθηκαν λαμπρές διορθόδοξες λατρευτικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αγ. Ι. Χρυσοστόμου του οποίου η Τιμία Κάρα βρίσκεται αποθησαυρισμένη στην ως άνω Ι. Μονή.

Ο Σεβασμιώτατος υπογράφει στο βιβλίο επισκεπτών του Κελλίου Αγ. Ι. Χρυσοστόμου.

Πανήγυρις της Αγίας Βαρβάρας στη Δράμα

στερα από πρόσκληση του Σεβ. Μητροπολίτου Δράμας κ. Παύλου ο Σεβ. Μητροπολίτης μας προεξήρχε του αρχιερατικού συλλείτουργου της Πανηγύρεως της Πολιούχου της Δράμας Αγίας Βαρβάρας και κήρυξε το θείο λόγο. Κατά τις ημέρες της Πανηγύρεως μετεφέρθη η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας Εικοσιφοινίσσης στον Μητροπολιτικό Ι. Ναό των Εισοδίων και ετέθη σε προσκύνημα.

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στην Δράμα Παύλειος Λόγος 25

Προσκυνηματική εκδρομή στην Αίγυπτο

ροσκυνηματική εκδρομή στην Αίγυπτο διοργάνωσε η Ιερά Μητρόπολις από 6 έως και 13 Δεκεμβρίου με επικεφαλής τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα. Οι προσκυνητές είχαν την ευκαιρία να λάβουν μέρος στην πανήγυρη της Αγίας Αικατερίνας στο Όρος Σινά και να ανεβούν στην Αγία Κορυφή. Πραγματοποιήθηκαν ακόμη επισκέψεις στην Φαράν, στο Μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου, στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια όπου μάλιστα την ομάδα των προσκυνητών δέχθηκε ο Μακαριώτατος Πατριάχης Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρος στην αίθουσα του Θρόνου, ο οποίος ομίλησε με πολύ θερμά λόγια για τον Σεβασμιώτατο με τον οποίο άλλωστε συνδέονται από πολλών ετών.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων προσφωνεί τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρο στην Αίθουσα του Θρόνου

Αγιασμός διδασκαλείου στο συνοικισμό Αθιγγάνων

τις 14 Δεκεμβρίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων τέλεσε αγιασμό σε διδασκαλείο που οργάνωσε η τοπική Αυτοδιοίκηση σε συνεργασία με το Β΄Σ.Σ. και την Ιερά Μητρόπολη στο συνοικισμό Αθιγγάνων Βέροιας. Στο διδασκαλείο αποσχολούνται καθημερινά τα παιδιά του συνοικισμού μαθαίνοντας στοιχεία βασικής εκπαίδευσης και κατήχησης, ενώ η Ι. Μητρόπολις προσφέρει το καθημερινό κολατσιό.

Από τον Αγιασμό που τέλεσε ο Σεβασμιώτατος στο διδασκαλείο των Αθιγγάνων

Τα κάλαντα των Χριστουγέννων

πως κάθε χρόνο την παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς πλήθος χορωδιών, συλλόγων αλλά και μαθητές ήρθαν στο Επισκοπείο για να ψάλλουν τα ¨Κάλαντα¨ στον Σεβασμιώτατο, ο οποίος προσέφερε γλυκίσματα, δώρα και οικονομικές ενισχύσεις. Η πρώτη Χορωδία που έψαλε φέτος τα Κάλαντα ήταν αυτή της Ενορίας των Αγίων Αναργύρων Βεροίας.

Η Χορωδία της Ενορίας Αγ. Αναργύρων που έψαλε φέτος πρώτη τα Κάλαντα στον Σεβασμιώτατο

Υποτροφίες Ενορίας Κοιμ. Θεοτόκου Αλεξανδρείας

πως κάθε χρόνο στις 27 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην Ενορία Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας ο ευχαριστήριος Εσπερινός για τους νέους φοιτητές και φοιτήτριες της Αλεξάνδρειας. Ακολούθησε εκδήλωση στο Π. Κ. του Ναού όπου μίλησε ο Πρωτοσύγκελλος π. Γεώργιος Χρυσοστόμου με θέμα “Πίστη και Επιστήμη” και στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος μοίρασε σε όλους τους επιτυχόντες από έναν ασημένιο σταυρό ως ευλογία. Αμέσως μετά ο νέος προϊστάμενος του Ι. Ναού Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος ανακοίνωσε τα ονόματα των φοιτητών που αρίστευσαν κατά το παρελθόν Ακαδημαϊκό έτος και στους οποίους απονεμήθη έπαινος και υποτροφία 500 ευρώ στον καθένα. Συνολικά απονεμήθηκαν 13 υποτροφίες.

Από την απονομή των υποτροφιών στους φοιτητές και φοιτήτριες της Αλεξάνδρειας που αρίστευσαν κατά το παρελθόν Ακαδημαϊκό έτος

Ημερίδα για τους Κατηχητές

τις 30 Δεκεμβρίου το απόγευμα το Γραφείο Νεότητος της Ιεράς Μητροπόλεως διοργάνωσε Ημερίδα για τους Κατηχητές και τις Κατηχήτριες στις εγκαταστάσεις του Ξεονοδοχείου ΑΙΓΕΣ με θέμα “Κατήχηση και λατρευτική ζωή”. Την Ημερίδα παρουσίασε ο υπεύθυνος του Γραφείου Νεότητας Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος και χαιρετισμό απηύθυνε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων. Εισηγητές ήταν: ο Αρχιμ. Σεραφείμ Καλογερόπουλος, η Θεολόγος κ. Χάρις Δημητρακούδη, ο Αρχιμ. Εμμανουήλ Σιγάλας και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης κ. Παύλος. Εκτενές αφιέρωμα από την Ημερίδα θα δημοσιευτεί στο επόμενο τεύχος.

Από τις εργασίες της Ημερίδος για τους Κατηχητές

Κοπή Βασιλόπιττας για τα στελέχη της Ιεράς Μητροπόλεως

ην παραμονή της Πρωτοχρονιάς ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας έκοψε την καθιε ρωμένη βασιλόπιττα για τα στελέχη της Ιεράς Μητροπόλεως, απηύθυνε επίκαιρους πατρικούς λόγους και μοίρασε δώρα. Εκ μέρους των στελεχών αντιφώνησε ο Πρωτοσύγκελλος Αρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου.

Από την κοπή της βασιλόπιττας για τα στελέχη της Ιεράς Μητροπόλεως Παύλειος Λόγος 27

Εκδήλωση του Ομίλου Προστασίας Απόρου Παιδιού

τις 29 Δεκεμβρίου πραγματοποιήθηκε όπως κάθε χρόνο στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως η Χριστουγεννιάτικη εκδήλωση του Ομίλου Προστασίας Απόρου Παιδιού με την παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Παντελεήμονος ο οποίος μίλησε στα παιδιά και τις οικογένειες, έκοψε τη βασιλόπιττα και μοίρασε τα δώρα του Συλλόγου στα παιδιά. Στην εκδήλωση παρέστη και ο Αρχιμ. Εμμανουήλ Σιγάλας, ο οποίος μίλησε με γλαφυρό τρόπο ενθουσιάζοντας τα παιδιά.

Από την εκδήλωση του Ομίλου Προστασίας Απόρου Παιδιού που έγινε στο Πνευματικό Κέντρο της Ιεράς Μητροπόλεως

Επίσκεψη στον Υπουργό Μακεδονίας Θράκης

τις 28 Δεκεμβρίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη με τον Βουλευτή Ημαθίας κ. Ηλία Φωτιάδη στο γραφείο του Υπουργού Μακεδονίας - Θράκης κ. Μαργαρίτη Τζίμα.. Τον Σεβασμιώτατο συνόδευαν ο Πρωτοσύγκελλος Αρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου και ο Υπεύθυνος του Γραφείου Τύπου Μοναχός Γεράσιμος Μπεκές. Εκτός από την ανταλλαγή ευχών συζητήθηκαν διάφορα θέματα για τα οποία ο κ. Υπουργός δεσμεύθηκε να βοηθήσει στην υποποίησή τους. Ο Σεβασμιώτατος απένειμε στον Υπουργό το χρυσό μετάλλιο του Απ. Παύλου και του προσέφερε έναν τόμο «Ερατεινή Ημαθία».

Από την επίσκεψη στον Υπουργό Μακεδονίας - Θράκης

Χριστουγεννιάτικες γιορτές κατηχητικών

ύο χριστουγεννιάτικες εορτές διοργάνωσε φέτος το Γραφείο Νεότητος της Ι. Μητροπόλεως για τα κατηχητικά σχολεία. Η πρώτη έγινε στην Αλεξάνδρεια στις 21/12 και η δεύτερη στη Βέροια στις 23/12. Το πρόγραμμα ήταν εξίσου πλούσιο και στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία και οι δύο. Παρέστη ο Σεβασμιώτατος ο οποίος μίλησε και ευχήθηκε στα παιδιά και τους κατηχητές.

28 Παύλειος Λόγος

Από τη χριστουγεννιάτικη εορτή στο «Χώρο Τεχνών» στη Βέροια

Δώρα για τα παιδιά των Ιερέων

ην παραμονή της Πρωτοχρονιάς ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων δέχτηκε στο Μητροπολιτικό Μέγαρο όλους τους κληρικούς με τις οικογένειές τους και αντάλλαξε ευχές για τις εορτές, ενώ προσέφερε σε όλα τα παιδιά των κληρικών δώρα ανάλογα με την ηλικία τους.

Ακολουθία για την αλλαγή του χρόνου

Οπως κάθε χρόνο ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων το βράδυ της Πρωτοχρονιάς χοροστάτησε στην ειδική Ακολουθία επί τω νέω έτει στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Πολιούχου. Λίγο προ της απολύσεως εκήρυξε τον θείο Λόγο και στη συνέχεια έκοψε τη βασιλόπιττα και μοίρασε αρτίδια σε όλο το εκκλησίασμα. Η τέλεση αυτής της Ακολουθίας έχει γίνει πλέον θεσμός και κάθε χρόνο ο Ι. Ναός του Αγ. Αντωνίου γεμίζει ασφυκτικά.

Ο Σεβασμιώτατος με μία ομάδα παιδιών των Κληρικών της Ιεράς Μητροπόλεως

Επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου στο Νοσοκομείο

ο πρωί της Πρωτοχρονιάς μετά τη θ. Λειτουργία ο Σεβασμιώτατος πραγματοποίησε εθυμοτυπική επίσκεψη στον Νομάρχη Ημαθίας για να ευχηθεί για τη νέα χρονιά. Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος, συνοδευόμενος από κληρικούς μετέβη στο Νοσοκομείο της Βέροιας και επισκέφθηκε όλους τους ασθενείς και το ιατρικό προσωπικό ευχόμενος στους μεν ασθενείς ταχεία αποκατάσταση της υγείας τους, στους δε συνοδούς και το ιατρικό προσωπικό καλή υπομονή και καλή δύναμη στο έργο τους. Με την ευκαιρία της επισκέψεώς του ο Σεβασμιώτατος μοίρασε σε όλους από ένα ημερολόγιο τσέπης της Ιεράς Μητροπόλεως που για το έτος 2008 είναι αφιερωμένο στον Άγιο Λουκά Επίσκοπο Συμφερουπόλεως τον Ιατρό Αμέσως μετά ο Σεβασμιώτατος πραγματοποίησε επισκέψεις στην Αστυνομική Διεύθυνση Ημαθίας και στην Πυροσβεστική Υπηρεσία αντάλλαξε ευχές και προσέφερε ημερολόγια σε όλους όσοι είχαν υπηρεσία.

Από την επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου στο Νοσοκομείο Βέροιας

Από την επίσκεψη του Σεβασμιωτάτου στην Πυροσβεστική Υπηρεσία Βέροιας Παύλειος Λόγος 29

τύπος & ουσία τοῦ Πρωτ/ρου Νεκταρίου Σαββίδη

ε έρευνα που έγινε από τα Πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Ράτζερς και Μινεσότα, στην οποία έλαβαν μέρος 40.000 μαθητές, διαπιστώθηκε ότι το καλύτερο φάρμακο για την υγεία των παιδιών είναι το οικογενειακό τραπέζι. Σύμφωνα με τους Τάιμς της Νέας Υόρκης η έρευνα έδειξε πως όσο πιο συχνά τρώνε τα παιδιά μαζί με τους γονείς τόσο πιο υγιή είναι και τρέφονται καλύτερα όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά. Διαπιστώθηκε πως τα παιδιά που τρώνε τακτικά με τους γονείς τους κινδυνεύουν λιγότερο από τ’ άλλα παιδιά να αρχίσουν το κάπνισμα, το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά. Η ζεστή οικογενειακή ατμόσφαιρα λοιπόν έχει ευεργετική επίδραση στην ψυχική ισορροπία των παιδιών. Δυστυχώς όμως χάνεται όλο και περισσότερο και η ευθύνη βαρύνει κυρίως τους γονείς. ******* Εκτός από τα Χριστού-

γεννα καμιά άλλη εποχή του χρόνου δε στολίζονται τόσο οι βιτρίνες και δε φωτίζονται τόσο οι δρόμοι και τα μπαλκόνια των σπιτιών. Αλλά και καμιά άλλη εποχή δεν ανταλλάσσονται τόσα δώρα. Έτσι μας φάνηκε παράξενος ο τίτλος ενός άρθρου σε Κυριακάτικη εφημερίδα: «Δεν του αρέσουν τα Χριστούγεννα και δε θέλει δώρα». Ήταν η απάντηση ενός νεαρού μαθητή σε ένα δημοσιογράφο, όταν τον ρώτησε τι δώρο θα ήθελε για τα Χριστούγεννα. Το πιθανότερο είναι ότι κανείς δε μίλησε για τα δώρα τα αληθινά και ατίμητα που προσφέρει στον καθένα ο Χριστός με τον ερχομό Του στη γη μας. Κανείς δεν του εξήγησε τι σημαίνει «Χριστού Γέννηση»…Πόσοι από εμάς εμβαθύνουμε άραγε στο μυστήριο της Σαρκώσεως του Χριστού που μας προσφέρει το μεγάλο δώρο της υιοθεσίας με το οποίο γινόμαστε παιδιά και κληρονόμοι της Βασιλείας του;

******* Έχει γίνει μόνιμη στήλη στις εφημερίδες ο λόγος για τον πολιτισμό. Πλήθος πολιτιστικών εκδηλώσεων άλλωστε κατακλύζουν τη χώρα μας όλο το έτος. Έχει γίνει σύνθημα να καλλιεργούμε τη μουσική, το θέαμα, τον αθλητισμό, τη ζωγραφική και όλες τις τέχνες. Γεννάται όμως το ερώτημα: έχουμε βελτιώσει τη ζωή μας με αυτά; Γινόμαστε περισσότερο καλλιεργημένοι, ευγενικότεροι, ειρηνικοί και περισσότερο χαρούμενοι; Η απάντηση είναι εύκολη: το ποιόν της κοινωνικής ζωής όλο και υποβαθμίζεται, γιατί πραγματικό πολιτισμό της ψυχής, πολιτισμό με θεμέλια, με περίσσευμα χαράς, δημιουργικό μόνο η πίστη στο Χριστό και το Ευαγγέλιό Του χαρίζουν. ******* Οι περισσότεροι άνθ ρωποι διαμαρτύρονται για τον έντονο ρυθμό της ζωής καθώς και για την έλλειψη χρόνου προκειμένου να ανταποκριθούν ικανοποι-

ητικά στις οικογενειακές και τις επαγγελματικές υποχρεώσεις. Αυτούς τους λόγους δυστυχώς επικαλούνται και πολλοί χριστιανοί προκειμένου να δικαιολογήσουν την πνευματική αδράνειά τους. Όταν υπάρχει η δίψα του Θεού, όλα μπορούν να οικονομηθούν. Μπορούμε για παράδειγμα να αξιοποιήσουμε τα λίγα λεπτά που έχουμε στη διάθεσή μας για μικρή ανάπαυση, λέγοντας μια σύντομη προσευχή, ένα «Κύριε, ελέησον», ένα «Δόξα σοι ο Θεός» κ.λ.π. Και να είμαστε βέβαιοι ότι η προσευχή αυτή θα μας δίνει περισσότερους πνευματικούς καρπούς, γιατί θα είναι η φωνή της καρδιάς που πιέζεται από τις βιοτικές μέριμνες, που κουράζεται από την αδιάκοπη δραστηριότητα και θέλει κάποια μικρή διέξοδο και κάποια παρηγορία από το Θεό.

ΣΥΝΕΧΙΖΟΝΤΑΙ

στην Ι. Μονή Παναγίας Δοβρά οι εργασίες ανέγερσης του Ιερού Ναού

ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ

ΕΠ. ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ

ε τ σ ύ ά χ κ σ ι ι εν ονομ οικ έργο το

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 23310 20951, 6945384355 ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ: ΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607 ΠΕΙΡΑΙΩΣ: 5243-033886-401

αριθµ. κωδ. αριθµ. κωδ. 2638 2638

Ταχ. Γραφείο Ταχ. Γραφείο ΒΕΡΟΙΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

ΚΑ ∆ΙΑ ∆ΙΚ

ΕΦΗΜ ΕΦΗΜ

ΠΕΡΙΟ ΠΕΡΙΟ

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΤΕΛΟΣ

Ι∆ΕΣ ΕΙΡ∆ΕΣ ΕΡ