Παύλειος Λόγος τεύχος 74 by ΠΑΥΛΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ

ΤΕΥΧΟΣ 74 ΙΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008

σελ 3

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ , NAOYΣHΣ KAI KAMΠANIAΣ ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

σελ 4

ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ Λ O N TA I Σ T H Ν ΤΑ Χ ΥΔ Ρ Ο Μ Ι Κ Η ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY: ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ» ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: imveria@ otenet.gr

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

σελ 20 σελ 6

Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης Bεροίας κ. Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ: Αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος, Αρχιμ. Αρσένιος Χαλδαιόπουλος, Αθανάσιος Βουδούρης, Εμμανουήλ Ξυνάδας. HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣEΛIΔOΠOIHΣH & KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA: Mον. Γεράσιμος Mπεκές. ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Αρχιμ. Χρυσόστομος Ξενιτόπουλος ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ: Νίκος Μεταξόπουλος. EKTYΠΩΣH TYΠOΓPAΦEIO: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Μον. Αντώνιος Σισμανίδης

ΑΓ. ΝΗΦΩΝ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΩΣ του Εμμ. Ξυνάδα

σελ 16

ETOΣ ΙΕ΄ TEYXOΣ 74 ΙΟΥΛ. - ΑΥΓ. 2008

ΔΙMHNIAIO OPΘOΔOΞO ΠEPIOΔIKO

ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ του Αρχιμ. Γεωργίου Χρυσοστόμου

ΑΝΘΡΩΠΟΣ Ή ΥΠΕΡΑΝΘΡΩΠΟΣ του Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

“ΕΓΚΑΙΝΙΖΕΣΘΕ ΝΗΣΟΙ” του Αρχιμ. Χρυσοστόμου Ξενιτόπουλου

σελ 22 σελ 8

σελ 10

ΑΓΙΟΣ ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΣ του Αρχιμ. Σωσιπάτρου Πιτούλια

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΡΟΝΣΤΑΝΔΗΣ του Αρχιμ. Ιερεμίου Γεωργαλή

σελ 26

σελ 30 σελ 14

ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΙΜΕΝΑ ΠΟΙΜΕΝΟΜΕΝΩΝ της Μαρίας Δημοσθένους

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑ του π. Νεκταρίου Σαββίδη

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΣΤΗΝ Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΟΥΜΕΛΑ

X E I P O Γ PA Φ A AΣXETΩΣ ΔHM OΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI ΣTPEΦONTAI Τ Ο Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Ο Δ Ι Α Ν Ε Μ Ε ΤΑ Ι ΔΩΡΕΑΝ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ, 40ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΣTH ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY web:

www.imverias.gr

EΞΩΦYΛΛO Ο Άγιος Νήφων Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, 500 χρόνια από την κοίμησή του ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛO Από το αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του Αγ. Παντελεήμονος

ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΤΙΚΑ ΜΟΝΤΕΛΑ

γιά κατασκηνώσεις νέων καί ἐνηλίκων τοῦ Ἀρχιμ. Γεωργίου Χρυσοστόμου

ἱ κατασκηνώσεις μποροῦν νά διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στήν ἄσκηση τοῦ κατηχητικοῦ, πνευματικοῦ καί κοινωνικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας. Kαί τοῦτο διότι ἡ λειτουργία τους τό καλοκαίρι συμπίπτει μέ μία «νεκρή» περίοδο, κατά τήν ὁποία δέν λειτουργοῦν ἄλλες δομές τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πνευματικοῦ ἔργου (π. χ. κατηχητικές συναντήσεις, κύκλοι μελέτης Ἁγίας Γραφῆς κ. ἄ.). Ἐπίσης, ἡ θερινή περίοδος, λόγω τῆς παρατηρουμένης χαλαρότητας, ἐνδείκνυται γιά ἐντατικοποίηση τοῦ πνευματικοῦ ἔργου τῆς Ἐκκλησίας. ΠAPOYΣIAΣH THΣ ΣXETIKHΣ EMΠEIPIAΣ 1. Kατασκηνώσεις νέων Ὅταν μιλοῦμε γιά κατασκηνώσεις νέων, ἀναφερόμαστε σέ κατασκηνώσεις τά μέλη τῶν ὁποίων εἶναι τουλάχιστον ἀπόφοιτοι λυκείου. Tέτοιου εἴδους κατασκηνώσεις σπάνια λειτουργοῦν στόν ἑλλαδικό χῶρο, ἐνῶ ἀντίθετα στόν ὁρθόδοξο κόσμο τοῦ ἐξωτερικοῦ ἀποτελοῦν θεσμό ἰδιαίτερα διαδεδομένο. Συνήθως, οἱ ἀπόφοιτοι λυκείου, φοιτητές καί νέοι τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ χώρου ἐξαντλοῦν τή συμμετοχή τους σέ κατασκηνώσεις μόνον ὡς στελέχη. Kι αὐτό εἶναι μεγάλο λάθος, διότι ὁ νέος πρέπει νά συνειδητοποιεῖ ὅτι δέν εἶναι μόνον ὁ δράστης τοῦ πνευματικοῦ - κατηχητικοῦ ἔργου ἀλλά καί ὁ λήπτης του. Ὅλοι ἔχουμε τήν ἀνάγκη τῆς ποιμαντικῆς μέριμνας τῆς Ἐκκλησίας (πρβλ. ὅρους ὅπως ἡ κατήχηση τοῦ κατηχητῆ, ἡ ἐξομολόγηση τοῦ ἐξομολόγου κ. λπ.). Ἄλλωστε, οἱ νέοι τούς ὁποίους ἀφορᾶ τό συγκεκριμένο κατασκηνωτικό μοντέλο διακονοῦν τήν Ἐκκλησία καθόλη τή διάρκεια τοῦ ἔτους, εἴτε ὡς κατηχητές, εἴτε ὡς ἱερόπαιδες, εἴτε ὡς στελέχη τῆς Ἐνορίας ἤ τῆς Mητροπόλεως. Ὡς στελέχη, λοιπόν, τῆς Ἐκκλησίας ἔχουν τήν εὐκαιρία νά ἐπιμορφωθοῦν στά πλαίσια τοῦ θεσμοῦ τῆς κατασκήνωσης νέων, ὅταν μάλιστα αὐτό δέν γίνεται καθόλου ἤ γίνεται ἐλάχιστα κατά τή διάρκεια τοῦ ἔτους. Ἔτσι, ἔχει καταγραφεῖ ἡ ἀναγκαιότητα λειτουργίας κατασκηνώσεων ἀποκλειστικά γιά νέους. Tήν ἀνάγκη αὐτή ἰκανοποιεῖ, ἐν μέρει, ἡ ἐνσωμάτωση μεγάλων ὁμάδων σέ κατασκηνωτικές περιόδους μικρότερων παιδιῶν, λυκείου ἤ καί γυμνασίου. Tό μοντέλο αὐτό, ἄν καί λειτουργεῖ μέ ἐπιτυχία σέ ὁρισμένες Ἱερές Mητροπόλεις, καλεῖται νά ἀντιμετωπίσει διάφορα προβλήματα. Ἐάν, πάντως, δέν εἶναι δυνατή ἡ λειτουργία μιᾶς κατασκηνωτικῆς περιόδου ἀποκλειστικά γιά νέους, τό ἐν λόγῳ μοντέλο ἐνδείκνυται ὡς «τό μή κρεῖττον βέλτιστον». Tό μοντέλο κατασκήνωσης γιά νέους, ἐκεῖ ὅπου ἐφαρμόζεται, λειτουργεῖ μέ βάση ἕνα ὁλιγοήμερο πρόγραμμα, πέντε - ἑπτά ἡμερῶν. Συχνά ἔχει τόν χαρακτῆρα νεανικοῦ συνεδρίου, μέ εἰσηγήσεις, στρογγυλές τράπεζες, πλούσιο λειτουργικό πρόγραμμα, κοινωνική προσφορά, ψυχαγωγία κ. ο. κ. Σύμφωνα μέ τό μοντέλο αὐτό, ἡ κάθε κατασκηνωτική περίοδος ἀπαρτίζεται εἴτε ἀπό μέλη τοῦ ἴδιου φύλου (χωριστά τά ἀγόρια ἀπό τά κορίτσια), εἴτε εἶναι μικτή (ἀγόρια καί κορίτσια μαζί). Ἡ πρώτη ἐκδοχή,

ἄν καί ἀντιμετωπίζει ἐπιτυχῶς διάφορα προβλήματα, κρίνεται ὡς παλαιομοδίτικη καί ἀναχρονιστική. Ἡ δεύτερη ἐκδοχή ἐμπεριέχει κάποιες ἀρνητικές ἐκδοχές, πού πρέπει, ὁπωσδήποτε, νά προσεχθοῦν ἀπό τούς διοργανωτές. Ὁ συνηθέστερος κίνδυνος εῑναι νά μετατραπεῖ ἡ κατασκήνωση σέ «νυφοπάζαρο»· ὁπότε εὐτελίζεται ἡ ὅλη προσπάθεια, πέφτει τό ἐπίπεδο καί μειώνεται ἀφάνταστα ἡ πνευματικότητα πού ἐπιδιώκεται μέσα ἀπό τήν προσπάθεια αὐτή. 2. Kατασκηνώσεις ἐνηλίκων Στήν περίπτωση αὐτή, ὅταν μιλοῦμε γιά ἐνήλικες, ἐννοοῦμε ἄτομα τά ὁποῖα δέν μποροῦν νά συμπεριληφθοῦν στούς νέους. Aὐτό, βέβαια, δέν σημαίνει ὅτι ἀπό τίς κατασκηνώσεις ἐνηλίκων ἀποκλείονται καί νέοι, ὅταν μάλιστα δέν λειτουργεῖ κατασκηνωτική περίοδος νέων. Tό συνηθέστερο μοντέλο κατασκήνωσης ἐνηλίκων ἀφορᾶ γυναῖκες πού συμμετέχουν σέ ἐνοριακές πνευματικές δραστηριότητες, ὅπως ἑσπερινά κηρύγματα, κύκλους μελέτης Ἁγίας Γραφῆς ἤ ἀποτελοῦν συνεργάτιδες τῆς Ἐνορίας, ὅπως μέλη ἐνοριακῶν ἐπιτροπῶν, συσσιτίων, φιλοπτώχων ταμείων κ. ἄ. Σύμφωνα μέ τό μοντέλο αὐτό, ἡ κατασκηνωτική περίοδος εἶναι ἐξαιρετικά σύντομη· συνήθως διαρκεῖ τρεῖς μέρες καί μάλιστα ἀπό Παρασκευή ὡς καί Kυριακή, καθώς οἱ παραπάνω ἡμέρες διευκολύνουν περισσότερο ἐργαζόμενες γυναῖκες ἤ ἄλλες μέ οἰκογενειακές ὑποχρεώσεις. Ἐνδέχεται ὅμως νά διαρκοῦν καί περισσότερο. Σχετικά μέ τό ἡμερήσιο πρόγραμμα τοῦ μοντέλου αὐτοῦ, μποροῦμε νά ποῦμε ὅτι μοιάζει μέ τό ἀντίστοιχο τῆς κατασκήνωσης τῶν νέων. Σπανιότερα, λειτουργοῦν κατασκηνώσεις ἐνηλίκων πού ἔχουν μιά συγκεκριμένη διακονία στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως π.χ. κληρικοί, κατηχητές κ. ἄ. Στήν περίπτωση αὐτή τό πρόγραμμα εἴτε εἶναι τελείως ἐλεύθερο, εἴτε προσαρμόζεται στά ἐνδιαφέροντα τῶν μελῶν τῆς κατασκηνωτικῆς αὐτῆς διοργάνωσης. ΠPOOΠTIKEΣ-ΠPOTAΣEIΣ Ὁ προβληματισμός καί ἡ συζήτηση γύρω ἀπό τό ὑπό ἐξέταση θέμα δηλώνει τήν ἀναγκαιότητα γιά περαιτέρω μελέτη καί ἐφαρμογή δράσεων πού θά κληθοῦν νά καλύψουν ἕνα μεγάλο κενό, πού παρατηρεῖται στόν ἐκκλησιαστικό χῶρο. Oἱ ὑπάρχουσες δομές κατασκηνώσεων γιά νέους καί ἐνήλικες, παρά τίς ἀδυναμίες τους, μποροῦν νά χρησιμεύσουν ὡς ὑπόβαθρο γιά γενίκευση καί συστηματοποίση τῶν κατασκηνωτικῶν μοντέλων ἤ καί διαμόρφωση νέων. Kι ἐπειδή αὐτό εἶναι δύσκολο νά συμβεῖ χωριστά ἀπό κάθε Mητρόπολη, ἡ συνεργασία πολλῶν Mητροπόλεων, ἰδιαίτερα αὐτῶν πού, ἔτσι κι ἀλλιῶς, συνεργάζονται σέ θέματα νεότητας, θά μποροῦσε νά ἀποφέρει καρπούς, μιά καί σέ γενικές γραμμές ὑπάρχουν οἱ χῶροι πού θά μποροῦσαν νά λειτουργήσουν ὡς κέντρα ὑποδοχῆς τῶν παραπάνω δράσεων.

Παύλειος Λόγος

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

«Εἰς οὐρανίους θαλάμους πρός τόν Υἱόν ἐκφοιτῶσα, σῴζοις ἀεί, Θεοτόκε, τήν κληρονομίαν σου»

πό τή γῆ στόν οὐρανό ἀνέρχεται σήμερα ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, καί ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι, τά πιστά τέκνα τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ παμβασιλέως Χριστοῦ, συναθροισμένοι ἐνώπιον τῆς σεπτῆς εἰκόνος τῆς Κοιμήσεώς της, ὅπως τότε οἱ ἀπόστολοι τοῦ Κυρίου, ἐπαναλαμβάνουμε τή μυστική δέησή τους, ὅπως τήν ἐκφράζει ὁ ἱερός ποιητής τοῦ κανόνος τῆς ἑορτῆς: «Εἰς οὐρανίους θαλάμους πρός τόν Υἱόν ἐκφοιτῶσα, σῴζοις ἀεί, Θεοτόκε, τήν κληρονομίαν σου». Ἐγκαταλείπει σήμερα σωματικῶς ἡ Παναγία τόν φθαρτό κόσμο καί ἀνέρχεται στούς οὐρανίους θαλάμους, ἀνέρχεται στόν οὐρανό, ἀνέρχεται στόν οὐράνιο οἶκο τοῦ Θεοῦ Πατρός, στόν ὁποῖο, ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Υἱός της μᾶς διαβεβαίωσε, «πολλαί μοναί εἰσί». Ἀλλά γιά τήν Παναγία Μητέρα τοῦ Κυρίου δέν ὑπάρχει ἁπλῶς μονή, ἔχει ἑτοιμασθεῖ θρόνος δόξης λαμπρός στά δεξιά τοῦ Υἱοῦ της, γιά νά ἀπολαύσει τή δόξα, ἡ ὁποία τῆς ἁρμόζει ὡς Μητέρα τοῦ Θεανθρώπου. Ἐγκαταλείπει τόν ἐπίγειο οἶκο της ἡ Παναγία καί ἀνέρχεται στόν οἶκο τοῦ Θεοῦ, ὁλοκληρώνοντας ἔτσι τήν πορεία τῆς ζωῆς της. Ἀπό τόν ἐπίγειο οἶκο τοῦ Θεοῦ, τόν ναό του, εἶχε ξεκινήσει, ἄλλωστε, τή ζωή της, ὅταν τριετίζουσα τήν ἐμπιστεύθηκαν οἱ γονεῖς της στούς ἱερεῖς. Στή συνέχεια, ἀνεδείχθη ἡ ἴδια οἶκος καί ἐνδιαίτημα τοῦ Θεοῦ, καθώς ἀξιώθηκε νά εἶναι Ἐκείνη πού δάνεισε τήν ἀνθρώπινη σάρκα στόν Υἱό του, Ἐκείνη πού τόν φιλοξένησε στά σπλάγχνα της, Ἐκείνη πού τόν κράτησε στίς μητρικές της ἀγκάλες. 4

Παύλειος Λόγος

Καί τώρα, ἔχοντας ὁλοκληρώσει τό ἔργο τῆς ζωῆς της, ἀνεβαίνει γιά νά ζήσει αἰωνίως στήν οὐράνια Ἱερουσαλήμ, στήν ἀχειροποίητη σκηνή τοῦ Θεοῦ, κοντά στόν Υἱό της. Ἔζησε τή ζωή της στή γῆ ἐν σιωπῇ, ἀλλά ἡ σιωπηλή Μητέρα τοῦ Κυρίου, γίνεται τώρα εὔγλωττη πρέσβειρα καί μεσίτρια τῶν ἀνθρώπων στόν θρόνο τῆς Χάριτος. Γίνεται φορέας τῶν εὐχῶν καί τῶν προσευχῶν τῶν τέκνων της στόν Υἱό καί Θεό της, γίνεται Ἐκείνη πού πραγματοποιεῖ τήν εὐχή καί τήν προσευχή τῶν ἀποστόλων, πού ἐπαναλάβαμε καί ἐμεῖς σήμερα. «Σῴζοις ἀεί, Θεοτόκε, τήν κληρονομίαν σου». Καί ὄντως, ἀδελφοί μου, ἡ εὐχή καί παράκληση αὐτή πρός τήν Παναγία Μητέρα μας νά σώζει πάντοτε τήν κληρονομίαν της, νά σώζει, δηλαδή, ὅλους ὅσους πιστεύουν στόν Υἱό της, ἀποτελεῖ πραγματικότητα. Γιατί ἡ Παναγία μας ἔχει παρρησία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, καί ὅπως κατά τήν ἐπί γῆς ζωή της ἀποδείχθηκε πηγή Ζωῆς γιά τούς ἀνθρώπους, ἔτσι καί μετά τήν κοίμηση καί μετάστασή της στόν οὐρανό ἀποδεικνύεται πηγή σωτηρίας γιά ὅλους ὅσους προστρέχουν σ᾽ Αὐτήν καί αἰτοῦνται τή μεσιτεία της. Προσφέρει ἡ Παναγία μας τή σωτηρία, ἀρκεῖ νά συνειδητοποιήσουμε τί εἶναι ἡ σωτηρία μας καί πόσο μᾶς εἶναι ἀναγκαία. Μᾶς προσφέρει τή σωτηρία, ἀρκεῖ νά κατανοήσουμε ὅτι ἡ σωτηρία δέν εἶναι κάτι τό ὁποῖο μποροῦμε ἁπλῶς νά ζητοῦμε καί νά τό περιμένουμε χωρίς νά κάνουμε ἐμεῖς καμία προσπάθεια. Ἡ σωτηρία μας εἶναι, βεβαίως, δῶρο τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, γιά τό ὁποῖο ζητοῦμε τή μεσιτεία τῆς Παναγίας, ἐπειδή οἱ δικές μας πράξεις,

Η τά δικά μας καλά ἔργα καί οἱ δικές μας ἀρετές δέν ἀρκοῦν γιά νά μᾶς τήν διασφαλίσουν, ὅμως ἀπαιτεῖται γι᾽ αὐτήν καί ὁ δικός μας προσωπικός ἀγώνας καί ἡ δική μας προσπάθεια νά ζήσουμε τή ζωή μας μέ ὑπακοή καί ὑποταγή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅπως ἔζησε καί ἡ Παναγία μας. Διαφορετικά δέν μποροῦμε νά δεχθοῦμε τή σωτηρία, δέν μποροῦμε νά γίνουμε μέτοχοι τῆς σωτηρίας πού μᾶς ἐξασφαλίζει ἡ Παναγία μας, διότι δέν εἴμαστε ἕτοιμοι νά τή δεχθοῦμε, δέν εἴμαστε δεκτικοί αὐτῆς τῆς σωτηρίας. Ἀδελφοί μου, καθώς σήμερα στρεφόμεθα περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη ἡμέρα τοῦ χρόνου πρός τή γλυκυτάτη μορφή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τιμῶντας καί ἐμεῖς τήν ἡμέρα πού ὁ ἴδιος ὁ Χριστός τίμησε τήν Παναγία Μητέρα του, ἄς ἐπαναλάβουμε τήν παράκληση: «σῴζοις ἀεί, Θεοτόκε, τήν κληρο-

νομίαν σου». Ἄς τήν παρακαλέσουμε νά σώζει καί νά διαφυλάττει τόν κόσμο καί τούς ἀνθρώπους, νά σώζει καί νά διαφυλάττει καί ὅλους ἐμᾶς, τούς ταπεινούς λάτρεις της, πού τήν τιμοῦμε καί τή γεραίρουμε, πού τήν ἐμπιστευόμαστε καί τήν παρακαλοῦμε, νά μᾶς σώζει καί νά μᾶς διαφυλάττει ἀπό παντός κακοῦ καί ἀπό πάσης συμφορᾶς καί νά μᾶς χαρίσει διά τῆς ἀκοιμήτου πρεσβείας καί τήν ἀληθινή σωτηρία. Διάπυρος πρὸς τὴν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον εὐχέτης Ὁ Μητροπολίτης † Ὁ Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Παντελεήμων Παύλειος Λόγος

Ἄνθρωπος ἤ ὑ τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ, Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

ὶ εἶναι ἀγαθό; Αὐτὸ ποὺ ἀνυψώνει στὸν ἄνθρωπο τὴ δίψα τῆς δύναμης καὶ τὸν κάνει ἰσχυρὸ στὴ θέληση γιὰ νὰ ἀποκτήσει τὴ δική του δύναμη. Τί εἶναι κακό; Αὐτὸ ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀδυναμία. Γι’ αὐτὸ οἱ ἀδύνατοι καὶ οἱ δυστυχισμένοι πρέπει νὰ ἐξαφανίζονται . Αὐτὸ πρέπει νὰ εἶναι τὸ πρῶτο ἀξίωμα γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου πρὸς τοὺς ὁμοίους του. Μονάχα ἔτσι ἀνυψώνεται ὁ ἄνθρωπος σὲ ὑπεράνθρωπο, ποὺ ἔχει προορισμὸ νὰ ἐξαφανίσει ὅλους τοὺς ἀδυνάτους καὶ μάλιστα χωρὶς οἶκτο καὶ ἔλεος. Τὶς ἀπόψεις αὐτὲς διατύπωσε ὁ Γερμανὸς φιλόσοφος Φρειδερῖκος Νίτσε (1844-1900). Ἡ ἠθική, ὑποστήριξε, εἶναι ἐφεύρημα τῶν ἀδυνάτων γιὰ νὰ περιορίζουν τὸ μεγαλεῖο τῶν δυνατῶν. Τὸ ἰδεῶδες τοῦ Ὑπερανθρώπου ἔχει διαποτίσει – μὲ ποικίλες μορφές- τὸ σύγχρονο πολιτισμό. Ὁ ἀτομικισμός, ἡ μοναξιά, ἡ θυσία τῶν πάντων στὸν βωμὸ τοῦ ἀτομικοῦ κέρδους, ἡ ἐκμετάλλευση τῆς ἐργασίας ἀνηλίκων, μεταναστῶν, γυναικῶν, ὁ ἀφάνταστος πλουτισμὸς ὁρισμέ-

Παύλειος Λόγος

νων ἀπὸ τὴ διάδοση καὶ ἐμπορία τῶν ναρκωτικῶν στὰ θύματά τους, ἡ ἀπομύζιση τοῦ περιβάλλοντος καὶ ἡ οἰκολογικὴ καταστροφή, οἱ γενοκτονίες ἀσθενεστέρων λαῶν ἀπὸ ἰσχυρότερους καὶ τεχνολογικὰ προηγμένους, εἶναι πλευρὲς καὶ συνέπειες αὐτοῦ τοῦ ἑωσφορικοῦ ἐγωϊσμοῦ. Ἔκφανσή του εἶναι καὶ τὰ σύγχρονα φαινόμενα τοῦ ρατσισμοῦ, καὶ τῶν ὁλοκληρωτικῶν καθεστώτων (ὅσων ἀπόμειναν), τὰ ὁποῖα ἀναγορεύουν μία φυλὴ ὡς κατ’ ἐξοχὴν ἀνθρώπινη φυλή, καὶ χαρακτηρίζουν τοὺς ἄλλους ὡς ὑπανθρώπους ποὺ πρέπει νὰ ἀφανιστοῦν. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι, συχνά, τέτοια κινήματα ἐγκολπώνονται, φανερὰ ἢ ἀνομολόγητα, παλιὲς εὐρωπαϊ κὲς παγανιστικὲς θρησκεῖες ποὺ ὑπόσχονταν στὸ ἄτομο ἰσχύ, (ὅπως ὁ Ναζισμός). Γιὰ τὸν Χριστιανισμὸ ὅμως, ὁ ἄνθρωπος λειτουργεῖ αὐθεντικὰ ὅταν κοινωνεῖ μὲ τοὺς ἄλλους. Ἡ ἀπόρριψη τῶν ἄλλων δὲν κάνει ἁπλῶς μοναχικὴ τὴν προσωπικότητα τοῦ ἀπορρίπτοντος, ἀλλὰ – πολὺ περισσότερο- τὴν καθιστᾶ λειψή. Ἡ ἀγάπη δὲν εἶναι κακομοιριὰ καὶ ἔλλειψη ψυχικοῦ σθένους. Εἶναι ἐνεργητική, συνειδητὴ καὶ ἠθελημένη στάση ζωῆς, ἡ μόνη δύναμη ποὺ μπο-

ρεῖ ὄχι ἁπλῶς νὰ ἐξωραΐσει τὴν ἐπιφάνεια τοῦ κόσμου, ἀλλὰ νὰ μεταμορφώσει τὸν ἴδιο τὸν κόσμο. Ἰδίως μέσα στὴ σημερινὴ πραγματικότητα, ὁ ἄνθρωπος καλεῖται νὰ ἀναδείξει ὡς βασικὸ χαρακτηριστικὸ τῶν ἀνθρώπινων κοινωνιῶν τὴ βασισμένη στὴν ἀγάπη ἀλληλεγγύη πρὸς τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς ἀδυνά μους. Ὅτι ἡ Ἐκκλησία καλεῖ τὰ μέλη της σὲ διαρκή μετάνοια, ἔχει ἰδιαίτερη σημασία γιὰ τὴν πορεία καὶ τὸν δυναμισμὸ τοῦ ἀνθρώπου. Μετάνοια εἶναι ἡ μεταβολὴ τοῦ νοός, τοῦ τρόπου ζωῆς καὶ ἄρα σημαίνει ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ρυθμιστὴς τῆς ζωῆς του, καὶ ὄχι ἕρμαιο. Καθορίζει καὶ ἐπανακαθορίζει τὴν πορεία του ὄντας ἐλεύθερος. Καὶ ἐπειδὴ ἔχει δημιουργηθεῖ «κατ’ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ», δηλαδὴ ὡς ἰδιαίτερο καὶ ἐλεύθερο πρόσωπο, ὅπως ἰδιαίτερα κι ἐλεύθερα εἶναι τὰ Πρόσωπα τῆς Ἁγίας Τριάδος, μπορεῖ νὰ ἀκολουθήσει τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, ποὺ εἶναι κοινωνία μὲ τοὺς ἄλλους, (ποὺ αὐτὸ ἑρμηνεύεται καὶ κοινωνία μαζί Του) καὶ ὄχι πορεία πρὸς τὴν καθυπόταξη τῶν ἄλλων.

ὑπεράνθρωπος;

Παύλειος Λόγος

συνέκδημος τοῦ Παύλου

ΑΓΙΟΣ ΣΩΣΙΠΑΤΡΟΣ Ο ΒΕΡΟΙΕΥΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

τοῦ Ἀρχιμ. Σωσιπάτρου Πιτούλια

Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία τῆς Βεροίας ἀπὸ τῆς ἱδρύσεώς της καὶ μέχρι τῶν ἐσχάτων ἀνέδειξε καὶ ἀναδεικνύει ἁγίους, ποὺ κοσμοῦν τὸ ὀρθόδοξον ἁγιολόγιον καὶ φωτίζουν μὲ τὴν ἁγία τους βιοτὴ τὴν ὁδὸν ποὺ θέλουν νὰ βαδίσουν οἱ ἀνὰ τοὺς αἰῶνες ἀγωνιζόμενοι χριστιανοί. Ἕνας δὲ ἐξ αὐτῶν λόγῳ τῆς πνευματικῆς σχέσεώς του μὲ τὸν Μέγα Ἀπόστολο τῶν Ἑθνῶν Παῦλο καὶ τῆς οἰκουμενικῆς ἀποστολῆς καὶ προσφορᾶς του , τιμᾶται καὶ ἀναγνωρίζεται ὄχι μόνο στὴ γενέτειρά του Βέροια, ἀλλὰ καὶ σ’ ὁλόκληρον τὴν Ἐκκλησίαν Τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς εἶναι ὁ Ἅγιος ἔνδοξος Ἀπόστολος Σωσίπατρος ὁ Βεροιεύς, μαθητὴς καὶ ἀκόλουθος τοῦ Πρωτοκορυφαίου Ἀποστόλου Παύλου. «…συνείπετο δὲ αὐτῷ ἄχρι τῆς Ἀσίας Σώπατρος Βεροιαῖος…» Πρξ. 4,20. Γεννήθηκε στὴν περιάκουστη Βέροια καὶ ἀναγεννήθηκε ἀπὸ τὸ σαγηνευτικὸ κήρυγμα τοῦ Παύλου. Εἶναι εὐλογημένη ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ αὐτὸ διδάσκει ἡ δισχιλιετὴς ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ πνευματικὴ ἀναφορὰ κάθε χριστιανοῦ σὲ πνευματικὸ πατέρα. Εἶναι 8

Παύλειος Λόγος

ἱερὴ ἡ σχέση πνευματικοῦ πατέρα καὶ πνευματικοῦ τέκνου. Γι΄αὐτὴν ἐπόνεσε, ἐδάκρυσε, ἐκήρυξε, ἐδίδαξε καὶ τελικὰ τὴν ἐκαθιέρωσε στὴν συνείδηση τῆς Ἐκκλησίας διὰ τῶν ἐμπόνων συγγραφῶν καὶ ἐπιστολῶν του ὁ Μέγας Παῦλος. Ὅπως διὰ τὴν φυσικὴν γέννησιν ἑνὸς ἀνθρώπου ἀπαιτεῖται ἡ ὕπαρξη πατέρα, ποὺ κληρονομεῖ στοὺς ἀπογόνους του πολλὰ γενετικὰ χαρακτηριστικὰ, κατὰ τὸν ἴδιον τρόπον, ἡ πνευματικὴ μας ἀναγέννηση προϋποθέτει τὴν παρουσία πνευματικοῦ πατέρα στὴν ζωὴ μας, ποὺ μορφώνει στοὺς ἐπιγόνους του τὸν Ἰησοῦν Χριστόν. Ὑπάρχει μέσα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μιὰ πνευματικὴ ἀλληλουχία καὶ συνέπεια λόγων καὶ ἔργων. Ἡ πορεία μας καὶ ἡ παρουσία μας μέσα στὴν Ἐκκλησία δὲν εἶναι αὐτόνομη, αὐτοτελὴς καὶ καιροσκοπική. Ἐντασσόμεθα ὅλοι μέσα στὴν διηνεκῆ εὐαγγελικὴ διδασκαλία καὶ βιωματική, ἁγιοπνευματικὴ μαρτυρία Της. «…Ὅ ἀκηκόαμεν, ὅ ἑωράκαμεν, ὅ αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν… τοῦτο μαρτυροῦμεν…» (Α΄ Ἰω. 1,3). Αὐτὴν τὴν μαρτυρίαν, σὰν ἱερὰ παρακαταθήκη παρέλαβαν καὶ μετέφεραν στὰ ἔθνη οἱ Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ ἀποκτήσει ἡ Ἐκκλησία μας μιὰ θεανθρώπινη διάσταση.

Ἑπόμενος λοιπὸν τοῦ Μεγάλου Ἀποστόλου Παύλου, ὁ Ἀπόστολος Σωσίπατρος κηρύττει τὸν Χριστὸν εἰς τὸ Ἰκόνιον τῆς Μ. Ἀσίας, γενόμενος ἐπίσκοπος αὐτοῦ. Διδάσκει τὸν Χριστὸν καὶ στὸ νησὶ τῆς Κερκύρας μαζὶ μὲ τὸν Ἀπόστολο Ἰάσονα, ὅπου μεταστρέφουν πολλοὺς ἀπὸ τῆς πλάνης τῶν εἰδώλων στὴν ἀληθινὴ πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ τελειώνει ἐν Κυρίῳ ἐκεῖ τὴν ἐπίγεια ζωὴ του, διὰ νὰ χαίρει αἰώνια στὴν Βασιλεία τῶν οὐρανῶν μετὰ τοῦ Ἀποστόλου καὶ πνευματικοῦ του πατρὸς Ἁγίου Παύλου καὶ νὰ πρεσβεύουν διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ κόσμου , ἰδιαιτέρως δὲ διὰ τὴν Βέροιαν καὶ τοὺς εὐγενεῖς κατοίκους αὐτῆς. Ἡ εὐγένεια τῶν Βεροιέων πληθωρικὰ ἐκδηλώθηκε στὶς 27 Ἰουνίου 2008 ὅταν μὲ τὴν παρουσία τῆς τιμίας Κάρας τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Σωσιπάτρου, ποὺ μεταφέρθηκε ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Θηβῶν καὶ Λεβαδείας μὲ πρωτοβουλία τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μας κ.κ. Παντελεήμονος καὶ εὐλογίᾳ τοῦ Μακ. Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερωνύμου καὶ τὴν συμμετοχὴ τῶν Σεβασμιωτάτων Ἐκπροσώπων τῶν Ὀρθοδόξων Πατριαρχείων καὶ Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, θεμελιώθηκε στὸ πλαίσιο τῶν ΙΔ΄ ΠΑΥΛΕΙΩΝ ὁ

πάνσεπτος Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Σωσιπάτρου τοῦ Βεροιέως στὸν συνοικισμὸ τοῦ «Προμηθέως» , μιᾶς ἀναπτυσσόμενης καὶ πολυαρίθμου περιοχῆς τῆς Βεροίας. Ἡ θεμελίωση τοῦ ἀναφερομένου Ἱεροῦ Ναοῦ δικαιώνει τὴν ἐναγώνια ποιμαντικὴ μέριμνα τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας, ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὴν στιγμὴ τῆς ἐνθρονίσεώς του, ἀφουγκράσθηκε τὴν ὁμόφωνη θέληση ὅλων τῶν κατοίκων τοῦ συνοικισμοῦ «Προμηθέας», ποὺ ἤθελαν δίκαια καὶ τὸν Βεροιέα Ἀπόστολο Σωσίπατρο, νὰ τιμήσουν, ἀλλὰ καὶ

τὶς λατρευτικές τους ἀνάγκες νὰ ἰκανοποήσουν. Θὰ ἦταν καίρια παράλειψη, ἄν καὶ ἀπὸ τῆς θέσεως αὐτῆς δὲν ὑπογραμμίσουμε τὴν ἀποφασιστικῆς σημασίας συμβολὴ τῆς Ἑριτίμου Δημάρχου Βεροίας κ. Χαρικλείας Οὐσουλτζόγλου-Γεωργιάδου καὶ τοῦ Ἀξιοτίμου Ἀντιδημάρχου κ. Δημητρίου Δασκάλου, οἱ ὁποίοι ἀξίως παρασημοφορήθησαν ὑπὸ τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μας κ.κ. Παντελεήμονος διὰ τὴν ἐξαγορὰ καὶ ἀποζημίωση τοῦ οἰκοπέδου, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐν γένει προσφορὰν τους πρὸς

τὴν τοπικὴν Ἐκκλησίαν. Δοξάζουμε τὸν Ἅγιον Θεὸν μας, διὰ τὶς ποικίλες εὐργεσίες του, ὡς τὴν θεμελίωση τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἀποστόλου Σωσιπάτρου τοῦ Βεροιέως, ὅπου ἐντὸς του θὰ δοξάζεται τὸν Τριαδικὸν Ὅνομά Του, θὰ μεγαλύνεται ὁ Ἅγιός Του καὶ θὰ σώζονται διὰ τῶν τελουμένων ἱερῶν μυστηρίων οἱ ἀθάνατες ψυχὲς τῶν χριστιανῶν.

Παύλειος Λόγος

Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κροστάνδης

1908-2008, ἑκατό χρόνια ἀπό τήν κοίμησή του τοῦ ‘Ἀρχιμ. Ἱερεμίου Γεωργαλῆ

Ρῶσος ποιητής Ἀπόλλων Γκριγκόριεφ ἔγραψε κάποτε γιά τήν μεγαλειώδη πρωτεύουσα τῆς τσαρικῆς Ρωσίας, τήν Ἁγία Πετρούπολη: «Πολλοί ποιητές προσπαθοῦσαν νά ἐξυμνήσουν τίς βόρειες νύχτες μας, ἀλλά εἶναι ἀδύνατο νά ἐκφράσει κανείς τήν ὀμορφιά τους σέ λέξεις, ὅπως εἶναι ἀδύνατο νά περιγράψουμε τήν μυρωδιά τριανταφύλλων, πού νιώθουμε στό νυχτερινό ἀέρα. Κανένας ποιητής δέν εἶναι σέ θέση νά ἐκφράσει τή μαγική καί ἄφατη σιωπή, τή γεμάτη ζωή καί σκέψη, πού κατεβαίνει τό βράδυ στό Νέβα,… Κανένας μουσικός δέν εἶναι ἱκανός νά περιγράψει μέ τήν μουσική, τούς ἤχους τῆς Πετρούπολης, οἱ ὁποῖοι ἀνεβαίνουν ἀπό τή γῆ στόν οὐρανό καί μετά πέφτουν κάτω στή γῆ». Οἱ λευκές νύχτες τῆς Ἁγίας Πετρούπολης θά μποροῦσαν νά εἶναι τό νεώτερο σύμβολο τοῦ περήφανου μαρτυρικοῦ ρωσικοῦ λαοῦ, πού στά ἑβδομήντα κατασκότεινα ἔτη τῆς ἀνήλεης ἀθεϊστικῆς προπαγάνδας καί τοῦ τρομεροῦ διωγμοῦ, κράτησε λευκή τήν καρδιά του, λαμβάνοντας φῶς ἀνέσπερο καί ζωοποιό ἀπό τό Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Καί πόνεσε, καί φραγγελώθηκε, καί πορφύρωσε ὄχι ἀπό δόξα ζηλευτή ἀλλά ἀπό αἷμα ἀδελφικό ἡ Ἁγία Ρωσία. Καί μέχρις Ἅδου κατῆλθε πενθοῦσα καί κλαίουσα τά τέκνα της ἅπαντα. Γνώριζε ὅμως τοῦτος ὁ λει-

Παύλειος Λόγος

τουργημένος λαός ὅτι ὑπέφωσκε «ἡ κλητή καί ἁγία ἡμέρα, ἡ μία τῶν Σαββάτων, ἡ βασιλίς καί κυρία». Ἀλλά κι οἱ ἦχοι τῆς Ἁγίας Πετρούπολης, πού περιγράφει ὁ ποιητής καί πού ἱκετευτικά ἀνεβαίνουν ἀπό τή γῆ στοῦ οὐρανοῦ τά κλίτη καί συμπλέκονται σέ παναρμόνια ἀγγελική δοξολογία

καί ἁγιαστικά κατέρχονται καί πάλι στή «Βενετία τοῦ Βορρᾶ», ἀναμφισβήτητα εἶναι οἱ ἀσίγαστες προσευχές τοῦ ταπεινοῦ πυργοφύλακά της, τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κροστάνδης. Ἑκατό χρόνια συμπληρώνονται κατά τό τρέχον ἔτος 2008 ἀπό τή μακαρία κοίμηση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου καί

τό Γένος τῶν Ὀρθοδόξων, μέ ἁγιοκέρια Πασχαλινά, συνεχίζει νά πορεύεται στά σκοτεινιασμένα ἀπό τά πάθη λιθόστρωτα τοῦ κόσμου δείχνοντας στούς «ἐγγύς καί τούς μακράν», γιατί στήν Ἁγία Πετρούπολη οἱ νύχτες εἶναι λευκές. Ἦταν λοιπόν 18 Ὀκτωβρίου 1829, ὅταν σ’ ἕνα μικρό χωριό τῆς περιοχῆς τοῦ Ἀρχαγγέλου, τή Σούρα, κοντά στή Λευκή θάλασσα, ἀντίκρυσε τό φῶς τοῦ κόσμου τούτου ὁ Ἰβάν Ἤλιτς Σέργιεφ, ὁ κοσμοξάκουστος ἀργότερα Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κρονστάνδης. Ὁ μικρός Ἰβάν ἀνῆκε σέ μιά οἰκογένεια μέ ἱερατικές ρίζες, ἀφοῦ γιά 350 χρόνια τό γενεαλογικό του δένδρο ἀπαριθμοῦσε πολλούς ἱερεῖς. Ὁ τελευταῖος ἦταν ὁ παππούς του. Ὁ πατέρας του Ἠλίας Μιχαήλοβιτς Σέργιεφ ἦταν ὁ ψάλτης τοῦ ἐνοριακοῦ Ναοῦ τοῦ χωριοῦ. Ἡ εὐλαβέστατη μητέρα του, Θεοδώρα Βλάσιεβνα, τόν ἀνέθρεψε «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου». Ὁ πατέρας του τόν εἰσόδευσε στή μυσταγωγία τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀκολουθιῶν καί τοῦ γνώρισε τούς φίλους τοῦ Θεοῦ, διαβάζοντάς του τούς βίους τῶν ἁγίων. Ὅταν ὅμως ἦλθε ὁ καιρός ὁ μικρός Ἰβάν νά μάθει τά πρῶτα του γράμματα, διαπιστώθηκε ὅτι ἀντιμετώπιζε μεγάλη δυσκολία, πού σχεδόν ἔμοιαζε ἀνυπέρβλητη. Δέν ἔχασε ὅμως τήν ἐλπίδα του ὁ μικρός Ἰβάν καί τήν στενοχώρια του τή μεταποίησε σέ θερμή προσευχή. Καί ὁ Θεός ἀποκρίθηκε στό αἴτημά του. Ἄς ἀκούσουμε ὅμως

Η Ι. Μονή Αγ. Ιωάννου Ρίλας που ίδρυσε ο Άγιος στην Αγ. Πετρούπολη.

πῶς περιγράφει ὁ ἴδιος τό θαυμαστό γεγονός: « Τό μυαλό μου ξαφνικά, ξεκαθάρισε, γέμισε ἄπλετο φῶς. Θυμήθηκα τό μάθημα πού εἶχα γιά τήν ἄλλη ἡμέρα. Ὅλα ὅσα μᾶς εἶχε πεὶ ὁ δάσκαλος τά εἶχα φέρει στή μνήμη μου ὁλοκάθαρα. Ἔνοιωσα νά μοῦ ξαλαφρώνει ἡ ψυχή. Ἔπεσα στό κρεβάτι καί κοιμήθηκα γλυκά, ὅσο ποτέ ἄλλοτε στή ζωή μου. Τήν ἄλλη ἡμέρα σηκώθηκα εὐδιάθετος, πῆρα τό βιβλίο στά χέρια μου καί διάβασα τό μάθημά μου εὔκολα καί εὐχάριστα. Πῆγα ὕστερα στό σχολεῖο μέ χαρά. Εἶχα μεταμορφωθεὶ πλέον σέ πολύ καλό μαθητή. Ὅλα τά καταλάβαινα. Ὁ δάσκαλος μᾶς ἔβαλε ἕνα πρόβλημα καί τό ἔλυσα εὐθύς. Ὅσο περνοῦσε ὁ καιρός , σημείωνα μεγάλη προκοπή στά μαθήματα. Κατόπιν γράφηκα στή μέση Ἱερατική Σχολή. Εἶχα καί ἐκεῖ λαμπρές ἐπιδόσεις. Τελείωσα μέ ἄριστα». Ἔτσι λοιπόν συνέχισε τίς σπουδές του στήν ἐνοριακή σχολή τοῦ Ἀρχαγγέλου καί ἐν συνεχείᾳ, μέ κρατική ὑποτροφία, στή Θεολογική Ἀκαδημία τῆς Ἁγίας Πετρούπολης. Ἐκεῖ ἀναλαμβάνει καί χρέη γραφέα γιά νά μπορέσει νά συντηρήσει τή μητέρα καί τίς δύο ἀδελφές του, ἀφοῦ ὁ πατέρας του πέθανε. Στήν Ἀκαδημία ὁ Ἰβάν μελέτησε πολύ τά κείμενα τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Παράλληλα ὅμως στά βάθη τῆς καρδιᾶς του φούντωνε ἡ κλήση γιά τήν ἱερωσύνη. Ὡς γνήσιος ὀρθόδοξος χριστια-

νός ἔκανε τήν ἐπιθυμία του προσευχή γιά νά γνωρίσει ποιό ἦταν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Τότε λοιπόν τοῦ ἔγινε πρόταση νά νυμφευθεῖ τήν θυγατέρα τοῦ ἡλικιωμένου προϊσταμένου τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου στήν Κρονστάνδη καί νά τόν διαδεχθεῖ στή διακονία τοῦ Ναοῦ. Ἔτσι ἐνυμφεύθη τήν Ἐλισάβετ Κωνσταντίνοβνα, μέ τή σύμφωνη γνώμη τῆς ὁποίας ἔζησαν καθ’ ὅλη τήν ἔγγαμη ζωή τους ἐν παρθενίᾳ. Ὅταν ὁ Ἰβάν εἰσῆλθε στό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου ἔμεινε ἐκστατικός, διότι ἦταν ἀκριβῶς αὐτός ὁ Ναός πού εἶχε δεῖ σ’ ὄνειρο στά παιδικά του χρόνια, ἀπόδειξη ὅτι ὁ Θεός τόν προετοίμαζε νά διακονήσει τόν λαό Του, σ’ αὐτόν τόν τόπο. Στίς 11 Νοεμβρίου 1855 πραγματοποιήθηκε ἡ εἰς διάκονον χειροτονία του καί τήν ἑπομένη ἡ εἰς πρεσβύτερον στό Ναό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου στήν Ἁγία Πετρούπολη, ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Βιννίτσκυ Χριστοφόρο. Μέ περισσό ζῆλο ὁ π. Ἰωάννης πλέον ἀναλαμβάνει τή διακονία του στόν Ἅγιο Ἀνδρέα τῆς Κροστάνδης. Ἡ πόλη αὐτή βρίσκεται στό Φιννικό κόλπο, στό νησί Κότλινε, καί ἦταν ὁ ναύσταθμος τοῦ ρωσικοῦ πολεμικοῦ ναυτικοῦ. Εἶχε ὅμως πολύ κακή φήμη, διότι ἦταν ὁ τόπος ἐξορίας ἐγκληματιῶν καί περιθωριακῶν ἀνθρώπων. Οἱ βιαιοπραγίες, οἱ κλοπές, ἡ ἐπαιτεία ἦταν σύνηθες φαινόμενο. Ὁ π. Ἰωάννης, ὡς γνήσι-

ος μαθητής τοῦ Θεανθρώπου Ἰησοῦ Χριστοῦ, πορεύθηκε μέ περισσή ταπείνωση ἀνάμεσα σ’ αὐτήν τήν ἀθλιότητα ζητώντας νά ὁδηγήσει, διά τῆς ἐλεημοσύνης καί τοῦ Μυστηρίου τῆς μετανοίας, τούς ἁμαρτωλούς στό σωτήριο λιμάνι τῆς Ἐκκλησίας. Γιὰ ὅλους λοιπόν αὐτούς τούς κατατρεγμένους ἀνθρώπους πού τόν ἐμπιστεύθηκαν, δημιούργησε τήν «Ἐργατική Ἐστία», πού ἔφθασε στό σημεῖο νά ἀπασχολεῖ μέχρι καί 7.000 ἀνθρώπους. Τό ἵδρυμα αὐτό περιελάμβανε σχολές μέ δωρεάν φοίτηση, βιβλιοθήκη, ἀναγνωστήριο, αἴθουσα ὁμιλιῶν, τεχνικές σχολές κ. ἄ. Χαρισματικά δημιουργικός ὁ π. Ἰωάννης ἐπέκτεινε τή δραστηριότητά του καί πέραν τῆς Κροστάνδης καί ἔτσι στήν Ἁγία Πετρούπολη ἀνήγειρε τήν γυναικεία Μονή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Ρίλας. Ὑποκάτω τοῦ Καθολικοῦ τῆς Μονῆς βρίσκεται παρεκκλήσιο τιμώμενο ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ καί τῆς Ἁγίας Θεοδώρας, εἰς μνημόσυνο τῶν γονέων του, πού ἔφεραν αὐτά τά ὀνόματα. Σ’ αὐτό τό παρεκκλήσι ἐνταφιάσθηκε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης σύμφωνα μέ τήν ἐπιθυμία του. Ἐπίσης στήν Ἁγία Πετρούπολη ἀνήγειρε μετόχι τῆς Μονῆς Λεουσένι. Στό Πσκόβ ἔχτισε τή Μονή Βοροντσόφσκυ, στό Ριμπίνσκ τή Μονή Βαουλόφσκυ καί στή ρωσική Πολωνία τή Μονή Πιουχτίτσκυ. Στή γενέτειρά του, τή Σούρα ἔχτισε τήν τρισυπόστατη ἐκκλησία τοῦ Ἁγ. ΝικοΠαύλειος Λόγος

λάου, τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τῆς Ρίλας καί τῆς Ἁγ. Παρασκευῆς. Ἐπίσης ἔχτισε σχολεῖο, παιδική στέγη, πριονιστήριο, συνεταιριστικό κατάστημα, μιά χριστιανική ἀδελφότητα καί μιά Μονή τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τῆς Ρίλας. Σημαντική ἐπίσης ἦταν ἡ διακονία τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου στό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως. Ὁ λαός τοῦ Θεοῦ βρῆκε στό πρόσωπό του τόν στοργικό πατέρα, τό γνήσιο φίλο, τόν ἀνάργυρο ἰατρό, τόν ταπεινό Κυρηναῖο του, πού σήκωνε τό βάρος καί τόν καύσωνα τῶν ἁμαρτιῶν του καί τοῦ ἔδειχνε τό δρόμο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, τῆς ὁποίας « οὐκ ἔσται τέλος». Ἦταν τόσο μεγάλος ὁ ἀριθμός τῶν προσερχομένων στό Μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως πού, κατόπιν ἀδείας τοῦ Ἐπισκόπου, καθιέρωσε τήν κοινή καί δημόσια Ἐξομολόγηση. Στό ταχυδρομεῖο τῆς Κρονστάνδης δημιουργήθηκε εἰδικό τμῆμα γιά τήν ἀλληλογραφία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου, ἀφοῦ τά γράμματα πού τοῦ ἀπέστελναν ἔφθασαν τά 6.000 ἡμερησίως. Ἀς ἀκούσουμε ὅμως τόν Ἅγιο Ἰωάννη νά περιγράφει τήν διακονία του: «Ἀπό τίς πρῶτες ἡμέρες τῆς διακονίας μου, ἔβαλα κανόνα τοῦ βίου μου νά εἶμαι πιστός καί ζηλωτής στό ἱερατικό μου ἔργο καί νά ἐπαγρυπνῶ στόν ἑαυτό μου καί τήν πνευματική μου ζωή. Ἔτσι, μελετοῦσα τή Γραφή, ἀποκομίζοντας ἀπ’ αὐτή κάθε ὠφέλεια σάν ἄνθρωπος, σάν ἱερεύς καί σάν μέλος τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας. Ἄρχισα τότε νά γράφω καί τό Ἡμερολόγιό μου, ὅπου σημείωνα τούς ἀγῶνες μου ἐναντίον τῶν κακῶν λογισμῶν καί τῶν πειρασμῶν,

Παύλειος Λόγος

τίς μετάνοιές μου, τίς μυστικές μου προσευχές. Κάθε Κυριακή καί ἑορτή, συνήθιζα νά κηρύττω, εἴτε αὐτοσχεδιάζοντας, εἴτε ἀντλώντας ἀπό τή συλλογή τοῦ Ἐπισκόπου Γρηγορίου. Ἐκτός ἀπό τά συνηθισμένα ἐνοριακά μου καθήκοντα, ἀπό τήν ἀρχή, ἐπειδή καί ἐγώ ἤμουν κάποτε φτωχός, μεριμνοῦσα γιά τούς φτωχούς. Πρίν ἀπό εἴκοσι χρόνια, σκέφθηκα νά ἱδρύσω ἕνα Σπίτι βιοτεχνίας, πού μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ κατόρθωσα νά τό ἀποπερατώσω τό 1873». Κέντρο τῆς ζωῆς τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου ἦταν ἡ Θεία Λειτουργία, τήν ὁποῖα τελοῦσε σχεδόν καθημερινά. Ἀκόμα καί κατά τήν τέλεσή της, γράμματα καί τηλεγραφήματα πιστῶν ἔφθαναν πάνω στήν Ἁγία Τράπεζα καί ἐκεῖνος ὁ μακάριος μνημόνευε τά ὀνόματα καί τά αἰτήματά τους. Ἔτσι τοῦ προσέδωσαν τήν ἐπωνυμία «Πασχαλινός παππούλης». Οἱ ἰάσεις καί τά θαύματα πού ἐπιτέλεσε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ἐν ζωῇ εἶναι ἀναρίθμητα. Ἡ φήμη του ξεπέρασε τά ὅρια τῆς Ρωσίας καί οἱ «Τάϊμς» τοῦ Λονδίνου στίς 13 Ἰανουαρίου 1891 ἔγραφαν: «Ἡ ζωή τοῦ θαυμαστοῦ αὐτοῦ ἀνθρώπου, μέσα στό ρωσικό περιβάλλον, κάνει νά ξαναζοῦν τά ἀποστολικά χρόνια. Οἱ πνευματικές καί σωματικές θεραπεῖες πού πραγματοποιεῖ, ἐπιβεβαιώνονται ἀπ’ ὅλους. Πολλοί συνωστίζονται γύρω του κάθε φορά πού βγαίνει ἀπό τό ταπεινό του σπίτι. Καί θεωροῦν μεγάλο τους κατόρθωμα ἄν μπορέσουν νά ἐγγίσουν τά κράσπεδα τοῦ φτωχοῦ του ράσου. Ἡ ζωή τοῦ πατρός Ἰωάννου εἶναι μιά ἀδιάκοπος ἀγάπη καί χριστιανική

προσφορά ἀνάμεσα στούς φτωχούς, στούς ἀρρώστους, στούς κάθε λογῆς ἐνδεεῖς. Δέν ἀρνεῖται ὅμως τήν παρουσία του καί τήν προσευχή του οὔτε στούς πλουσίους, πού ἐπικαλοῦνται τήν βοήθειά του ἀπ’ ὅλα τά σημεῖα τῆς χώρας, ὅταν κάθε ἀνθρώπινη ἐπικουρία ἀποβαίνει ματαία. Καί παρ’ ὅλο πού τεράστια ποσά πέρασαν ἀπό τά χέρια του, ὁ ἴδιος εἶναι πάντοτε φτωχός καί ζεῖ λιτότατα. Τά μοιράζει εὐθύς ὅλα στούς φτωχούς. Τά ἀτμόπλοια καί οἱ σιδηρόδρομοι πού χρησιμοποιεῖ στά ταξίδια του ἐπιτελώντας τό ποιμαντικό του ἔργο, πολιορκοῦνται ἀπό τόσα πλήθη, ὥστε ἡ ἀστυνομία φροντίζει πάντοτε νά τόν προστατεύη γιά νά μήν τόν συνθλίψη ὁ κόσμος. Ἡ εἴδησις τῆς παρουσίας του σέ κάποιο σπίτι τῆς Πετρουπόλεως κινητοποιεῖ πλήθη ὁλόκληρα φτωχοῦ λαοῦ, πού τρέχουν ἔξαλλα ἀπό ὅλους τούς γύρω δρόμους, γιά νά ἀτενίσουν τό πρόσωπό του, νά πάρουν τήν εὐλογία του ἤ νά τόν καλέσουν κοντά σέ κάποιον ἄρρωστό τους». Στίς 20 Δεκεμβρίου 1908 ὁ Ἅγιος Ἰωάννης παρέδωσε τή μακαρία του ψυχή εἰς χεῖρας Θεοῦ Ζῶντος. Ἐνταφιάσθηκε, σύμφωνα μέ τήν ἐπιθυμία του, στό παρεκκλήσι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγ. Ἰωάννου τῆς Ρίλας στήν Ἁγ. Πετρούπολη. Ὅταν ἀργότερα ἄρχισε ὁ διωγμός ἀπό τό ἀντίχριστο καθεστώς ἐναντίον τῶν χριστιανῶν, ἡ Ἡγουμένη ἔκρυψε, σέ ἄγνωστο μέχρι σήμερα σημεῖο τῆς Μονῆς, τά χαριτόβρυτα λείψανα τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου, φοβούμενη τήν βεβήλωσή τους ἀπό τούς διῶκτες. Ἔτσι παρ’ ὅλο τό πυκνό σκοτάδι τῆς ἀθεΐας, στήν Ἀγ. Πετρούπολη οἱ νύχτες ἦταν καί παραμένουν λευκές ἀπό τήν ὁλόφωτη παρουσία τοῦ μεγάλου τέκνου τῆς Ἁγίας Ρωσίας, πού 100 χρόνια μετά τήν κοίμησή του παρακλητικά λέγει πρός ὅλους ἐμᾶς: «Εἴμαστε ἕνα σῶμα ἀγάπης. Ὅλα τά ὑλικά ἀγαθά εἶναι ἕνα τίποτε, ἐνῶ ὁ ἄνθρωπος εἶναι τό πᾶν. Τίποτε τό πιό πολύτιμο ἀπό τόν ἄνθρωπο, τόν κάθε ἄνθρωπο. Ὁ ἄνθρωπος, χάρις στήν ψυχή του, εἶναι ἀθάνατος. Ἐνῶ ὅλα τά ὑλικά πράγματα εἶναι φθαρτά καί ἐφήμερα, σκιά πού φεύγει. Ὅλα εἶναι τοῦ Θεοῦ, τίποτε δικό μας. Ἄνθρωπε! Ἐκτίμα τήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπου, εἰκόνος τοῦ Θεοῦ. Καί στόν καιρό τῆς ἀνάγκης του, μήν τοῦ στερήσης κάθε ὑλική βοήθεια».

ΕΠΑΝΩ:Ο Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης σε νεαρή ηλικία ΑΠΕΝΑΝΤΙ: Η κοίμηση του Αγίου.

Παύλειος Λόγος

Ἐκ περάτων συνέδραμον ἀποστόλων οἱ πρόκριτοι θεαρχίῳ νεύματι τοῦ κηδεῦσαι σε, καί ἀπό γῆς αἰρομένην σε πρός ὕψος θεώμενοι … ἐν χαρᾷ ἀνεβόων σοι …

«Χαῖρε μόνη τά ἐπίγεια τοῖς ἄνω τῷ τοκετῷ σου συνάψασα»

άν τό νεῦμα τοῦ Θεοῦ ἦταν ἐκεῖνο πού συνεκέντρωσε τούς ἀποστόλους ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς στόν οἶκο τῆς Παναγίας, γιά νά συνοδεύσουν τή Μητέρα τοῦ Κυρίου καί μητέρα ὅλων τῶν ἀνθρώπων στήν ἔξοδό της ἀπό τόν κόσμο, ἡ δική της χάρη καί τό δικό της μυστικό νεῦμα στίς ψυχές μας

Παύλειος Λόγος

τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Βεροίας κ. Παντελεήμονος

εἶναι αὐτό πού συνεκέντρωσε καί ὅλους ἐμᾶς, ἀδελφοί μου, ἀπό τά πέρατα τῆς οἰκουμένης, ἐδῶ στόν θεομητορικό οἶκο της. Μᾶς συνεκέντρωσε ὄχι γιά νά τήν δοῦμε, ὅπως οἱ ἀπόστολοι, «ἀπό γῆς αἰρομένην πρός ὕψος», ἀλλά γιά νά τήν αἰσθανθοῦμε νά παρακύπτει ἀπό τό ὕψος τῆς δόξης της στή γῆ, ὅπου τά εὐσεβῆ τέκνα της τιμοῦν τήν ἔνδοξο κοίμησή

της καί ἀναβοοῦν ἐν χαρᾷ: «Χαῖρε μόνη τά ἐπίγεια τοῖς ἄνω τῷ τοκετῷ σου συνάψασα». Ὅσοι βρισκόμαστε σήμερα σέ αὐτόν τόν πανευκλῆ καί περίλαμπρο οἶκο τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ἀλλά καί τά ἁπανταχοῦ τῆς γῆς εὐσεβῆ τέκνα της, τά ὁποῖα τιμοῦν τή σεπτή Κοίμησή της στά ἀνά τόν κόσμο σεβάσμια κατοικητήριά της, βλέπουμε στήν ἱερή καί παναγία

μορφή της ἐκείνη, ἡ ὁποία ὄντως συνῆψε «τά ἐπίγεια τοῖς ἄνω». Ὄχι μόνο διότι ἡ Παναγία ἦταν αὐτή διά τῆς ὁποίας «ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν»· ὄχι μόνο διότι δι᾽ αὐτῆς ἐσκήνωσε ἡ ἀνθρώπινη φύση στά οὐράνια σκηνώματα τῆς δόξης τοῦ Πατρός, ἀλλά καί διότι δι᾽ αὐτῆς συντελεῖται καί ὑποστασιάζεται ἀνά τούς αἰῶνες ἡ ἑνότης τῶν ἀνθρώπων μεταξύ των καί μετά τοῦ Θεοῦ. Ἡ πραγματικότης αὐτή εἶναι ἀπόρροια τῆς διπλῆς μητρικῆς της ἰδιότητος· Μητέρα τοῦ Θεοῦ καί πνευματική μητέρα τῶν ἀνθρώπων συνενώνει, ὅπως καί ἡ φυσική μητέρα, τά τέκνα της γύρω της καί καλλιεργεῖ ἀβίαστα τή μεταξύ τους ἑνότητα, γιά τήν ὁποία καί νυχθημερόν προσεύχεται. Καί ὅπως, ὅταν τά ποικιλώνυμα προβλήματα καί συμφέροντα χωρίζουν ἤ διασποῦν τίς φυσικές οἰκογένειες, ἡ μητέρα εἶναι αὐτή πού ἀποκαθιστᾶ τήν ἑνότητα, καί πρός χάριν της διαλύονται οἱ παρεξηγήσεις καί παραμερίζονται οἱ διαφωνίες καί οἱ ἀντιθέσεις, ἔτσι καί στίς περιπτώσεις πού ἀναφύονται ζητήματα πού προκαλοῦν διασπάσεις καί διαιρέσεις μεταξύ τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι θέλουν νά ὀνομάζονται πιστά τέκνα τῆς Ὑπε-

ραγίας Θεοτόκου, ἐκείνη ὡς μητέρα καί πάλι ἐπεμβαίνει καί διαλύει τά νέφη τῶν διχογνωμιῶν καί ἀποκαθιστᾶ τήν ἑνότητα τῶν ἀνθρώπων. Γιατί στόν οἶκο τῆς Παναγίας μας δέν νοοῦνται διαιρέσεις μεταξύ τῶν πιστῶν τέκνων της, μεταξύ αὐτῶν προστρέχουν γιά νά τιμήσουν καί νά πανηγυρίσουν τήν ἱερά καί εὐκλεῆ μνήμη της. Τά ἁπανταχοῦ τῆς γῆς ἱερά κατοικητήριά της ὑπῆρξαν καί ὑπάρχουν τόποι ἑνότητος καί συναντήσεως, τόποι ὅπου οἱ πατέρες μας ζοῦσαν καί αἰσθάνονταν τήν ἑνότητα πού ἀποτελοῦσε τή δύναμή τους, κάτω ἀπό τήν κραταιά σκέπη τῆς Μητέρας τους Παναγίας. Σύμβολο ἑνότητος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου ὑπῆρξε κατά τή μακραίωνα ἱστορία της ἡ περίπυστος μονή τῆς Παναγίας τοῦ ὄρους Μελᾶ. Σύμβολο ἑνότητος τῆς πίστεως καί τῆς ἱστορίας, τῶν ἀγώνων καί τῶν ἀγωνιῶν, τῶν ἐλπίδων καί τῶν προσδοκιῶν, τῶν ὁραματισμῶν καί τῶν ὀνείρων τοῦ Γένους. Σύμβολο τῆς ἑνότητος τοῦ Ἑλληνισμοῦ τοῦ Πόντου εἶναι ἡ Παναγία μας, πού δέν συντρόφευσε μόνο στά δύσκολα χρόνια τῆς σκλαβιᾶς τούς Ἕλληνες τοῦ Πόντου, ἀλλά καί τούς ἐνίσχυε καί τούς ἐνεθάρρυνε καί τούς κρατοῦσε ἑνωμένους γιά νά μπορέσουν νά ἀντέξουν τίς συμφορές καί τά δεινά καί νά διατηρήσουν τήν πίστη τους, τή γλῶσσα τους, τήν ἱστορία τους καί τίς παραδόσεις τους. Σύμβολο τῆς ἑνότητος τῶν Ποντίων ἡ Παναγία τῆς Σουμελᾶ, συνόδευσε τούς πατέρες μας στούς δρόμους τῆς προσφυγιᾶς, πρόσφυγας καί ἡ ἴδια, καί δέν ἐπαναπαύθηκε παρά μόνο ὅταν τούς εἶδε, ἑνωμένους καί πάλι, στίς νέες πατρίδες τους νά προοδεύουν καί νά εὐημεροῦν. Καί τότε ἀποφάσισε καί Ἐκείνη νά ἐγκατασταθεῖ ἀνάμεσά τους, ἐδῶ στό θρονί της, στό μοναστήρι τῆς νέας Σουμελᾶ, γιά νά τούς κρατᾶ ἑνωμένους γύρω ἀπό τήν ἱερή καί θαυματουργή της εἰκόνα, γύρω ἀπό τήν ἱερή Θεομητορική μορφή της.

Σύμβολο ἀκατάλυτο τῆς ἑνότητος τοῦ ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ αὐτό τό μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Σουμελᾶ, στό ὄρος Βέρμιο, ὅπου κατ᾽ ἔτος ἀνηφορίζουν εὐλαβικά «αἱ γενεαί πᾶσαι» τῶν Ποντίων γιά νά ἀποθέσουν ἐνώπιον τῆς ἱερῆς καί θαυματουργοῦ εἰκόνος τῆς Μητέρας καί προστάτιδός τους τόν εὐλαβῆ ἀσπασμό τῆς ἀγάπης καί τοῦ σεβασμοῦ τους, ἀλλά καί γιά νά τῆς ἐμπιστευθοῦν τίς ἀγωνίες καί τίς λαχτάρες τους γιά τό παρόν καί τό μέλλον. Σύμβολο τῆς ἑνότητος εἶναι καί γιά ὅλους ἐμᾶς, πού ἀνηφορίσαμε καί φέτος στό «θεῖον ὄρος» τῆς Θεομήτορος, γιά νά τιμήσουμε τήν Κυρία καί Βασίλισσα τῶν ἀγγέλων καί τῶν ἀνθρώπων καί γιά νά ψάλλουμε ἑόρτιο ὠδή καί ὕμνους εὐχαριστίας καί δοξολογίας στήν ἀεί ὑπέρ ἡμῶν πρεσβεύουσα τῷ Υἱῷ της Ἔφορο καί προστάτιδα τοῦ Γένους μας. Ἐνώπιον τῆς περικλεοῦς καί χαριτοβρύτου εἰκόνος τῆς Κυρίας τοῦ Πόντου, τῆς Πλατυτέρας τῶν οὐρανῶν καί Μητέρας τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων, ἄς γονατίσουμε σήμερα, ἀδελφοί μου, καί ἄς ἀκούσουμε τή μητρική προτροπή της νά διατηρήσουμε τήν ἑνότητα, μέ τήν ὁποία οἱ πατέρες μας μεγαλούργησαν, ὡς κόρη ὀφθαλμοῦ. Ἄς γονατίσουμε ἐνώπιον τῆς πανσέπτου εἰκόνος της καί καταθέτοντας στή μητρική της χάρη μαζί μέ τήν πολλή μας εὐγνωμοσύνη καί τήν ἀπέραντη εὐχαριστία γιά τήν ἀκοίμητη πρεσβεία καί σκέπη πού μᾶς προσφέρει καί τήν ταπεινή καί εἰλικρινῆ μας μετάνοια γιά ἐκεῖνες τίς φορές πού οἱ πράξεις μας ἤ οἱ παραλείψεις μας τήν θλίβουν, ἄς τήν ἱκετεύσουμε νά μᾶς ἑνώνει διά τῶν πρεσβειῶν της μέ τούς συνανθρώπους μας καί μέ τόν Υἱό της γιά νά τῆς ἀπευθύνουμε καί ἐμεῖς κατά χρέος τόν χαιρετισμό τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου: «Χαῖρε μόνη τά ἐπίγεια τοῖς ἄνω τῷ τοκετῷ σου συνάψασα».

Παύλειος Λόγος

ΑΓΙ

ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΚΩΝΣΤΑ

500 χρόνια ἀπό τήν κο

Παύλειος Λόγος

ΙΟΣ ΝΗΦΩΝ

ΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

οίμησή του 1508 -2008 τοῦ Εμμανουήλ Ξυνάδα

Ἅγιος Νήφων γεννήθηκε κατὰ τὸ α΄ τέταρτο τοῦ 15ου αἰώνα στὸ Μυστρᾶ ἀπὸ γονεῖς λαμπροὺς καὶ εὐγενεῖς στὴν καταγωγὴ καὶ τὴν κατὰ Θεὸν εὐσέβεια καὶ ἀρετή. Αὐτοὶ ὀνομάζονταν Μανουὴλ καὶ Μαρία. Τὸ ὄνομα ποὺ ἔλαβε κατὰ τὸ μυστήριο τοῦ βαπτίσματος ἦταν Νικόλαος. Ἀπὸ παιδὶ ἐπιδόθηκε στὰ γράμματα καὶ τὸν κατὰ Θεὸν ζῆλο. Συνήθιζε δὲ, νὰ πηγαίνει κοντὰ στοὺς σοφοὺς δασκάλους καὶ σὰν μέλισσα φίλεργη νὰ συλλέγει ἀπὸ αὐτοὺς «τὸ μέλι τῆς ἀρετῆς». Ἐκεῖνο τὸν καιρὸ ἔτυχε νὰ περνάει ἀπὸ τὸ Μοριὰ δάσκαλος σπουδαῖος καὶ ἐνάρετος, ὁ Ἱερομόναχος Ἰωσήφ. Αὐτὸν θέλησε νὰ ἀκολουθήσει ὁ μικρὸς Νικόλαος καὶ γιὰ νὰ πετύχει τὸ σκοπὸ του κάθισε καὶ συνομίλησε μαζί του καὶ τὸν παρακάλεσε νὰ τὸν συγκαταριθμήσει στὴ συνοδεία του. Αὐτὸ κι ἔγινε. Φεύγοντας λοιπόν, ὁ ἱερομόναχος Ἰωσὴφ μὲ τὸν νεαρὸ Νικόλαο ἀπὸ τὸ Μοριὰ πέρασαν ἀπὸ τὴν Ἐπίδαυρο ὅπου ἀσκήτευε ὁ Ἀντώνιος, ἄνθρωπος ἐνάρετος καὶ μιμητὴς σὲ πολλὰ τοῦ μεγάλου Ἀντωνίου. Μετὰ ἀπὸ μακρὰ συνομιλία ὁ Νικόλαος φλέχθηκε ἀπὸ θεῖο ἔρωτα καὶ παρακαλοῦσε κλαίγοντας τὸν Ἅγιο γέροντα νὰ τὸν κρατήσει μαζί του. Ἀφοῦ ὁ γέροντας προέβαλλε τοὺς κόπους τῆς ἀσκήσεως καὶ τὴν σκληραγωγία καὶ μὴ πείθοντας τὸν φλεγόμενο ἀπὸ θεῖο πόθο Νικόλαο βλέποντας μάλιστα τὴν προθυμία του, τὸν δέχθηκε καὶ τοῦ ἔδωσε κελλὶ καὶ κανόνα. Ὁ δὲ Νικόλαος μετὰ χαρᾶς ἐδόθη στὸν ἀγώνα τῆς ἀσκήσεως μιμούμενος κατὰ πάντα τὸν γέροντά του. Δὲν πέρασε πολὺς καιρὸς καὶ ὁ Νικόλαος παρακάλεσε τὸν γέροντα Ἀντώνιο νὰ τὸν ἐνδύσει τὸ μοναχικὸ ἔνδυμα. Ὁ δὲ γέροντας ἀφοῦ ἐνημέρωσε τὸ πνευματικὸ του τέκνο γιὰ τοὺς πολλαπλοὺς κόπους ποὺ κρύβει ἡ μοναχικὴ ζωὴ τὸν ἐνέδυσε τὸ μοναχικὸ σχῆμα δίνοντάς του τὸ ὄνομα Νήφων. Ἀπὸ τότε ἄρχισε ὁ νέος μοναχὸς νὰ ἀγωνίζεται ὅλο καὶ περισσότερο σὲ ὅλους τους ἀγῶνες τῆς μοναδικῆς πολιτείας καὶ ὅταν τοῦ ἐρχόταν πειρασμικὸς λογισμὸς ἔτρεχε στὰ πόδια του γέροντά του νὰ ἐξομολογηθεῖ Παύλειος Λόγος

καὶ νὰ λάβει τὴν εὐχὴ καὶ εὐλογία του. Μὲ τὴν ἄσκηση καὶ τὸν πνευματικὸ ἀγώνα ὁ Νήφων ἀπέκτησε πολλὲς ἀρετές. Ζῶντας τὴν ἡσυχία ἱκανὸ καιρὸ καὶ ἀφοῦ ἄκουσε ὅτι στὸ κάστρο τῆς Νάρδας ἦταν ἕνας σοφότατος δάσκαλος ποὺ ὀνομάζονταν Ζαχαρίας, ὁ ὁποῖος μόλις πρὶν ἀπὸ λίγο εἶχε ἔρθει ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος, θέλησε νὰ πάει νὰ τὸν συναντήσει καὶ νὰ μείνει μαζί του προκειμένου νὰ μάθει καὶ τὰ τυπικὰ τοῦ Ὄρους. Ὁ Ζαχαρίας μετὰ πολλῆς χαρᾶς κράτησε κοντὰ του τὸν Νήφωνα καὶ λίγο ἀργότερα ἀναχώρησαν μαζὶ γιὰ τὸν Ἀσκάλωνα ἐξαιτίας τῶν ἀναταράξεων ποὺ ἐπικρατοῦσαν λόγω τῆς ψευδοσυνόδου τῆς Φλωρεντίας ποὺ ἐλάμβανε χώρα ἐκεῖνο τὸν καιρὸ μὲ σκοπὸ νὰ διδάξουν τοὺς χριστιανοὺς νὰ στέκονται στερεοὶ στὴν ὀρθοδοξία καὶ στοὺς ὅρους τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Ἀργότερα βρέθηκαν στὸ κάστρο τῆς Κρόϊας ὅπου ἔγιναν δεκτοὶ μὲ μεγάλη χαρὰ καὶ φιλοξενήθηκαν ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα Γεώργιο Σκάνδερ. Μὰ τὰ γεγονότα ποὺ ἐπακολούθησαν ἦταν μοιραῖα γιὰ τὴν Ρωμιοσύνη. Ἐκείνους τοὺς χρόνους συνέβη ἡ ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ ἐξαιτίας τῆς ταραχῆς καὶ τῆς ζάλης ποὺ ἐπικρατοῦσε οἱ χριστιανοὶ ἔτρεχαν ἀπὸ τόπο σὲ τόπο προκειμένου νὰ γλυτώσουν τὸν θάνατο. Τὸν καιρὸ αὐτὸ λοιπὸν καὶ ὁ γέροντας Ζαχαρίας μαζὶ μὲ τὸν ὑποτακτικό του Νήφωνα κρύφτηκαν στὴν Ἀχρίδα σὲ ἕνα μοναστήρι τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου Περιβλέπτου. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Νήφων βρέθηκε στὸ Ἅγιον Ὄρος, στὴν μονὴ τοῦ Βατοπαιδίου ὅπου συνάντησε πολλοὺς ἐνάρετους ἄνδρες. Στὴ συνέχεια μετέβη στὶς Καρυὲς ὅπου συνάντησε τὸν πρῶτο Δανιήλ, ὁ ὁποῖος τοῦ ζήτησε νὰ νουθετήσει τοὺς πατέρες καὶ μὴ μπορώντας νὰ ἀρνηθεῖ ὁ θεῖος Νήφων, βάζοντας μετάνοια ἔκαμε ὅ,τι τὸν προσέταξαν. Ἔπειτα ἐπισκέφθηκε τὴν μονὴ Παντοκράτορος καὶ ἀπὸ ἐκεῖ τὴ μονὴ Μεγίστης

Παύλειος Λόγος

Λαύρας ὅπου καὶ ἄκουσε γιὰ τὴ μονὴ τοῦ Διονυσίου, ἡ ὁποία διαφύλαττε ὅλους τους κανόνες τῆς μοναδικῆς πολιτείας καὶ λειτουργοῦσε ὡς κοινόβιο, κατὰ πάντα σύμφωνα μὲ τοὺς κανόνες τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Ἐκεῖ ἔμεινε ὁ Νήφων καὶ ἐνεδύθη τὸ θεῖον καὶ ἀγγελικὸν σχῆμα καὶ ἔλαβε τὴν ἱερωσύνη κατὰ τάξιν χειροτονηθεὶς ἀναγνώστης, ὑποδιάκονος, διάκονος καὶ ἱερεύς. Κι΄ ἔτσι ἀγωνιζόταν ὅλο καὶ περισσότερο

στοὺς πνευματικοὺς ἀγῶνες. Ἐκεῖνο τὸν καιρὸ ἐπισκέφθηκαν τὴν Μονὴ δυὸ ἄρχοντες ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη οἱ ὁποῖοι ἔμειναν ἔκπληκτοι ἀπὸ τὴν ἱεροπρέπεια ποὺ λειτουργοῦσε ὁ Ἅγιος καὶ ἀπὸ τὴν μελίρρυτη διδασκαλία του. Ἐπιστρέφοντας δὲ στὴν πατρίδα τους, διαφήμιζαν τὸ μεγαλεῖο τοῦ θείου Νήφωνος. Τότε δὲ, ἐκοιμήθη καὶ ὁ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Παρθένιος καὶ ἀφοῦ μαζεύτηκαν ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι καὶ ὁ κλῆρος τῶν Θεσσαλονικέων ἀπὸ κοινοῦ ἐπέλεξαν γιὰ ποιμένα τους τὸν πάνσοφο Νήφωνα. Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ ἔστειλαν δυὸ ἐπισκόπους προκειμένου νὰ συνομιλήσουν καὶ νὰ πείσουν τὸν Ἅγιο νὰ δεχθεῖ τὸν Ἀρχιερατικὸ

θρόνο. Μετὰ ἀπὸ πολλὲς συζητήσεις καὶ θεία ἐπέμβαση δέχθηκε τὴν προτεινόμενη θέση καὶ ἀναχώρησε μὲ τοὺς ἐπισκόπους γιὰ τὴν Θεσσαλονίκη ὅπου τὴν ἑπόμενη Κυριακὴ χειροτονήθηκε ἀρχιερέας. Καὶ ἔτσι ὁ θεῖος Νήφων ἐποίμανε θεάρεστα τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ. Δυὸ χρόνια ἀργότερα τὸν προσκάλεσαν στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ ὑποθέσεις τῆς Ἐκκλησίας. Ἐκεῖ συναντήθηκε καὶ πάλι μὲ τὸν πνευματικό του πατέρα Ζαχαρία, ἤδη τότε Ἐπίσκοπο Ἀχρίδος, ὁ ὁποῖος λίγες μέρες ἀργότερα ἐκοιμήθη. Μετὰ ἀπὸ λίγο καιρὸ ἐκοιμήθη καὶ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως καὶ χωρὶς ἀναβολὴ ὅλοι οἱ ἀρχιερεῖς ἀνέβασαν στὸν Πατριαρχικὸ θρόνο τὸν σοφώτατο Νήφωνα, ὁ ὁποῖος ἔχοντας θεῖο ζῆλο κήρυττε μεγαλόφωνα τὰ θεῖα δόγματα. Ἡ στάση αὐτὴ τοῦ Πατριάρχη Νήφωνα δὲν ἄρεσε σὲ ὁρισμένους σκανδαλοποιοὺς οἱ ὁποῖοι ἀποφάσισαν νὰ ἐξορίσουν τὸν Ἅγιο. Ὁ δὲ Ἅγιος μὴ ξέροντας τὸν λόγο τῆς ἐξορίας ἀποροῦσε καὶ λυπόταν γιὰ τοὺς χριστιανοὺς ποὺ ἄφηνε πίσω του ἀποίμαντους. Ὁ Ἅγιος ἐξορίστηκε ἀπέναντι ἀπὸ τὴ Σωζόπολη στὴν Μονὴ τοῦ Τιμίου Προδρόμου. Ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πάλι προσεκλήθη στὴν Κωνσταντινούπολη ὅπου καὶ ἀνέβηκε γιὰ δεύτερη φορὰ στὸν Πατριαρχικὸ θρόνο ὅπου καὶ πάλι ἐξορίσθηκε, ἀπὸ τὸν σουλτάνο αὐτὴ τὴ φορὰ, στὴν Ἀδριανούπολη. Καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἡ φήμη του ἔγινε γνωστὴ ὡς τὴ Βλαχὶα ὥστε θέλησε νὰ τὸν συναντήσει ὁ ἡγεμόνας Ράδουλος. Ὁ αὐθέντης κατάφερε τελικὰ νὰ συναντήσει τὸν Ἅγιο καὶ τὸν προσκάλεσε στὴ Βλαχὶα ὥστε νὰ διδάξει καὶ τοὺς ἐκεῖ πληθυσμούς. Αὐτὸ καὶ ἔγινε. Ἀναχωρώντας ὁ Ράδουλος γιὰ τὴν Βλαχὶα πῆρε μαζί του καὶ τὸν θεῖο Νήφωνα. Κι’ ἐκεῖ ὁ θεῖος πατὴρ σύναξε ὅλους τους ἐπισκόπους καὶ κληρικοὺς καὶ παρόντος τοῦ αὐθέντου ἄρχισε νὰ κηρύττει τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἐκεῖ ὁ Ἅγιος ἔλεγξε καὶ τὸν ἄρχοντα τῆς Μπογδανίας ἐπειδὴ πῆρε ὡς γυναῖκα

τὴν ἀδελφή τοῦ Ράδουλου ἐνῶ ἦταν ἤδη παντρεμένος. Ἀπὸ ἐδῶ ἀλλάζει καὶ ἡ στάση τοῦ Ράδουλου ὁ ὁποῖος τελικὰ διέταξε νὰ μὴν δώσει κανεὶς τίποτα στὸν Ἅγιο, οὔτε φαγητὸ, ἀλλὰ νὰ τὸν ἀφήσουν μόνο χωρὶς ἔλεος. Τελικὰ ὁ Ἅγιος ἐγκατέλειψε τὴν Βλαχὶα καὶ ἦλθε πάλι στὸ Ἅγιον Ὅρος στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Διονυσίου ὡς ἁπλὸς μοναχός, ὅπου καὶ τοῦ ἀνέθεσαν νὰ περιποιεῖται τὰ μουλάρια τῆς Μονῆς. Μετὰ ἀπὸ θεία ἐπέμβαση ἔγινε γνωστὸς καὶ τὸν ὑποδέχθηκαν μὲ τὶς τιμὲς ποὺ ἁρμόζουν σὲ Πατριάρχη. Ὁ Ἅγιος κοιμήθηκε εἰς βαθὺ γῆρας κατὰ τὸ ἔτος 1508. Φέτος συμπληρώθηκαν 500 χρόνια ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου Νήφωνος Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Τὸ γεγονὸς γιορτάστηκε μὲ ξεχωριστὴ λαμπρότητα τόσο στὴν Κωνσταντινούπολη, τὸν Πατριαρχικὸ θρόνο τῆς ὁποίας κατεῖχε ὁ Ἅγιος, ὅσο καὶ στὸ Ἅγιον Ὅρος ὅπου ἀσκήθηκε καὶ τελειώθηκε. Τὸ πρῶτο μέρος τῶν ἐκδηλώσεων ἔλαβε χώρα στὴν Μονὴ Ἁγίας Τριάδος στὴ Χάλκη, τὸ Σάββατο 24

Μαΐου 2008, ὅπου ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Διονυσίου Ἀρχιμ. Πέτρος καὶ μοναχοὶ τῆς Μονῆς μετέφεραν λείψανο τοῦ Ἁγίου, τὸ ὁποῖο προσέφεραν στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἁγίας Τριάδος. Τὴν ὑποδοχὴ ἀκολούθησε πανηγυρικὸς ἑσπερινὸς χοροστατοῦντος τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκ. Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου καὶ στὴ Μεγάλη Αἴθουσα Τελετῶν τῆς Σχολῆς ἔγινε ἡ παρουσίαση τοῦ ἐπετειακοῦ τόμου πρὸς τιμὴν τοῦ Ἁγίου Νήφωνος ποὺ ἐξέδωκε ἡ Μονή. Τὴν ἑπόμενη Κυριακὴ 25 Μαΐου κατὰ τὴν Πατριαρχικὴ καὶ Συνοδικὴ Θ. λειτουργία στὸν Ἱερὸ Πατριαρχικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγ. Γεωργίου στὸ Φανάρι μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς μνήμης πάντων τῶν Ἁγίων Πατριαρχῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως συνεορτάστηκε καὶ ὁ Ἅγιος Νήφων. Τὸ δεύτερο μέρος τῶν ἐκδηλώσεων ἔλαβε χώρα στὴν Ἱ.Μ. Διονυσίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅπου μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου καὶ τὴν συμπλήρωση 500 χρόνων ἀπὸ τὴν κοίμησή του, στὶς 24/11 Αὐγούστου, ἐπισκέφτηκε τὴν Μονὴ ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος συνοδευόμε-

νος ἀπὸ τοὺς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες Αὐστρίας κ. Μιχαήλ, Μοσχονησίων κ. Ἀπόστολο, Δράμας κ. Παῦλο καὶ Τιργκοβιστίου κ. Νήφωνα. Στὶς 23/10 Αὐγούστου, παραμονὴ τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου, τελέστηκε πανηγυρικὸς ἑσπερινὸς μὲ πατριαρχικὴ χοροστασία, ἐνῶ τὴν ἑπομένη, Πατριαρχικὴ πολυαρχιερατικὴ Θ. λειτουργία κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ὁποίας παραδόθηκε στὸν ἡγούμενο τῆς Μονῆς ἀπὸ τὸν Πατριάρχη σιγίλλιο εἰς ἐνθύμηση τοῦ ἑορτασμοῦ τῶν 500 χρόνων ἀπὸ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγ. Νήφωνος. Τὸ σιγίλλιο ὑπέγραφαν ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης καὶ οἱ συνοδικοὶ ἀρχιερεῖς τοῦ θρόνου. Τὴν ἴδια μέρα δόθηκε στοὺς παρευρισκομένους ὁ ἐπετειακὸς τόμος πρὸς τιμὴν τοῦ Ἁγίου Νήφωνος, ὁ ὁποῖος ἐκδόθηκε ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μονὴ μὲ τὴν εὐκαιρία τῶν ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεων. Τέλος, στὶς 25 Αὐγούστου ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης καὶ ἡ συνοδεία του ἀνέβηκαν στὸ σπήλαιο τοῦ Ἁγ. Νήφωνος ὅπου τελέστηκε ἀρχιερατικὴ θεία Λειτουργία ἀπὸ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη Αὐστρίας κ. Μιχαήλ.

ΕΠΑΝΩ: Από την υποδοχή του ιερού Λειψάνου στην Σχολή της Χάλκης. ΑΠΕΝΑΝΤΙ: Ο Παναγιώτατος Οικ. Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος λειτουργεί στην Ι. Μ.Διονυσίου φέρων τον αρχ. σάκκο του Αγ. Νήφωνος Παύλειος Λόγος 19

ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΙΜΕΝΑ ΠΟΙΜΕΝΟΜΕΝΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΣΙΛΟΥΑΝΟ ΤΟΝ ΑΘΩΝΙΤΗ της Μαρίας Δημοσθένους - Βουδούρη

ατά τόν ἅγιο Σιλουανό τόν Ἀθωνίτη, το ἔργο τῆς Ἐκκλησίας που ἀφορᾶ στή μέριμνα γιά τόν κόσμο, ἔχει ἀνατεθεῖ στούς ποιμένες της, τούς ὁποίους ὅπως χαρακτηριστικά ἀναφέρει ὁ ἅγιος, περιβάλλει ὁ Κύριος μέ τή Χάρη Του. Σ’ αὐτούς ἔχει ἀναθέσει ὁ Κύριος τή φροντίδα καί τήν καθοδήγηση τῶν προβάτων Του καί τούς καλεῖ νά τά ποιμάνουν ἔχοντας ὡς πρότυπό τους τόν ἴδιο, λέγοντας «Ἐγώ εἰμι ὁ ποιμήν ὁ καλός, ὁ ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων» (Ἰω., ι΄,11). Ἀπό αὐτά τά λόγια τοῦ Κυρίου φαίνεται καί ἡ δυσκολία τοῦ ἔργου τοῦ πνευματικοῦ πατέρα. Ἡ πνευματική πατρότητα εἶναι πράξη θυσίας καί ὡς πράξη θυσίας ξεκινᾶ πρῶτα ἀπό τόν προσωπικό ἀγώνα ποὺ κάνει ὁ πνευματικός πατέρας νά καθαρίσει τόν ἐαυτό του ἀπό τά πάθη του καί να ἀποκτήσει ἄμεση σχέση καί κοινωνία μέ τό Θεό. Αὐτή ἡ κατάσταση τῆς ἄμεσης σχέσης καί κοινωνίας τοῦ πνευματικοῦ πατέρα μέ τό Θεό μεταφέρεται καί στίς σχέσεις του μέ τά πνευματικά του τέκνα. Γιά κάθε συμβουλή καί καθοδήγηση ποὺ τοῦ ζητοῦν στρέφεται πρός τόν Θεό, ζητώντας νά γεννήσει στήν καρδιά του, τά λόγια που πρέπει νά πεῖ. Αὐτή εἶναι ἡ πράξη τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης, ὅπως λέει ὁ γέροντας Σωφρόνιος - ἡ ἄμεση ἀναφορά στό Θεό γιά κάθε πρόβλημά μας, διά τοῦ πνευματικοῦ πατέρα. Ἀπό την ἄλλη πλευρά, τά τέκνα καλοῦνται νά ἔχουν πλήρη ἐμπιστοσύνη στούς λόγους ποὺ τούς λέει ὁ πνευματικός «ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι» καί νά τούς ἐφαρμόζουν στήν πνευματική τους ζωή χωρίς νά τούς περνοῦν ἀπό «λογοκρισία». Γιατί τά λόγια ποὺ βγαίνουν ἀπό τήν καρδιά, πρέπει νά μπαίνουν κατευθεῖαν στήν καρδιά. Ὅμως, στήν ἐποχή μας, ὅπως λέει καί ὁ γέροντας Σωφρόνιος, δύσκολα μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νά δεχθοῦν τά λόγια τοῦ πνευματικοῦ, ὡς λόγια ἐμπνευσμένα ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα. Τά θεωροῦν λόγια ἁνθρώπινα, τά ὁποῖα πρέπει νά περάσουν ἀπό κριτική καί ἔλεγχο γιά νά ἀπορριφθοῦν ἤ νά ἐγκριθοῦν καί ἀκολούθως νά ὑιοθετηθοῦν. Βλέπουμε, δηλαδή, ὅτι ὁ δρόμος γιά τήν καρδιά, περνᾶ πρῶτα ἀπό τό μυαλό. Ἔτσι, ὅταν ὁ πνευματικός διακρίνει αὐτή τήν κριτική διάθεση τῶν τέκνων, τούς δίνει μιά ἀνθρώπινη συμβουλή ἀφήνοντάς τα ἐλεύθερα νά τήν ἀπορρίψουν, ἄν δέν τήν ἐγκρίνουν, χωρίς νά ἁμαρτάνουν. Φυσικά, αὐτή του ἡ πρακτική γίνεται μέ πολύ πόνο, γιατί τά τέκνα ἀρνοῦνται νά δεχθοῦν τό Θείο θέλημα, ἀλλά καί μέ πολλή ἀγάπη καί διάκριση, ἀφοῦ τά ἀπαλλάσει ἀπό τή «θεομαχία». Ἀντίθετη ψυχολογία καί ἀντιμετώπιση τῶν λόγων τοῦ πνευματικοῦ πατέρα συνάντησε ὁ γέροντας Σωφρόνιος στούς μοναχούς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ὅπου ἦταν γιά χρόνια πνευματικός. Οἱ μοναχοί ἀποδέχονταν τούς λόγους τοῦ πνευματικοῦ πατέρα μέ πολλή εὐγνωμοσύνη καί ὡς προερχόμενους ἀπό τόν Θεό. Συγκρίνοντας τούς μοναχούς μέ τούς λαϊκούς ἀνθρώπους ποὺ συνάντησε στήν Εὐρώπη, ὁ γέροντας, διαπιστώνει ὅτι αὐτό ποὺ δέχονταν οἱ μονα-

Παύλειος Λόγος

χοί συνέτριβε τούς κοσμικούς, οἱ ὁποῖοι ζητοῦσαν να ἀποκτήσουν σέ σύντομο χρονικό διάστημα αὐτά πού οἱ μοναχοί ἀπόκτησαν μετά ἀπό πολύχρονους ἀγῶνες καί κόπους. Διαφαίνεται ἐδώ μιά ἄλλη πτυχή τοῦ ἔργου τοῦ πνευματικοῦ πατέρα: ἡ ἀνάγκη νά βοηθήσει τά «κοσμικά» πνευματικά του τέκνα νά κατανοήσουν τήν ἀσκητική πλευρά τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί νά τούς ἐμπνεύσει τή διάθεση γιά ἀγώνα. Χωρίς ἀγώνα καί κόπο δέν κατακτιέται τίποτα στήν πνευματική ζωή. «Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καί βιασταί ἀρπάζουν αὐτήν» (Ματθ. 11, 12). Ἐπιπρόσθετα, τά τέκνα πρέπει νά γνωρίζουν, ὅτι δέν μποροῦν νά πετύχουν τίποτα μόνο μέ τόν προσωπικό τους ἀγώνα. «Χωρίς ἐμοῦ οὐ δύναστε ποιεῖν οὐδέν» (Ιω., 15, 5) λέει ὁ Κύριος. Μόνο μέ τή βοήθεια καί τή Χάρη τοῦ Θεοῦ προκόπτουμε στήν πνευματική ζωή. Χρειάζεται ὅμως συνεχής ἀγώνας καί ἐγρήγορση γιά νά διατηροῦμε τή Χάρη Του κοντά μας, μέσα μας. Ἕνα ἄλλο πρόβλημα που ἔχει νά ἀντιμετωπίσει ὁ πνευματικός πατέρας στό ἔργο του, εἶναι ἡ ὁριοθέτηση τῆς σχέσης του μέ τά πνευματικά του τέκνα. Τά ὄρια, τίθενται ἐκεῖ που τελειώνει ἡ προσωπική ἐλευθερία τοῦ ἐνός καί ἀρχίζει τοῦ ἄλλου. Δέν μποροῦν γιά παράδειγμα κάποια τέκνα νά ζητοῦν νἀ ἔχουν τήν ἀποκλειστικότητα τοῦ πατέρα, στερώντας του τήν ἐλευθερία νά ἐκδηλώσει τήν πατρική του ἀγάπη καί φροντίδα σέ κάποια ἄλλα. Ἀκόμα τίθεται τό θέμα τῆς προσκόλλησης κάποιων τέκνων στόν πνευματικό πατέρα. Αὐτή ἡ προσκόλληση συνθλίβει τόν πνευματικό πατέρα, γιατί τοῦ στερεῖ τήν ἐλευθερία, ἀλλά βλάπτει καί τά τέκνα, γιατί ἀντί νά προσκολληθοῦν στόν Χριστό ἔχουν προσκολληθεῖ σέ ἄνθρωπο, ὁ ὁποῖος ὡς ἄνθρωπος

κάποια στιγμή ἴσως τούς ἀπογοητεύσει ἔστω καί ἄθελά του. Ἔτσι δέν ἐπιτυγχάνεται ὁ σκοπός τῆς πνευματικῆς καθοδήγησης πού εἶναι ἡ πρός τόν Θεό πορεία τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ὁ ποιμενόμενος παραμένει σέ μία στατική κατάσταση ἤ ἀκόμη χειρότερα παλινδρομεῖ. Μία ἀκόμα δυσκολία τήν ὁποία ἀντιμετωπίζει ὁ πνευματικός πατέρας στό ἔργο του εἶναι ἡ συνεχής συνάντησή του μέ τόν θάνατο, ὅταν προσπαθεί νά βγάλει τά τέκνα του ἀπό τόν Ἅδη τῆς ἀμαρτίας στόν ὁποῖο βρίσκονται. Στήν προσπάθειά του αὐτή ἐλλοχεύει ὁ κίνδυνος νά παραμείνει στόν Ἅδη καί ἔτσι νά ἀποτύχει στό ἔργο του. Γι’ αὐτό χρειάζεται νά εἶναι αὐτός ὁ ἴδιος καλά στερεωμένος στό Χριστό, ὥστε νά μπορεῖ νά βγαίνει ἀπό τόν Ἅδη στόν ὁποῖο κατεβαίνει καί μαζί του νά βγάζει τά βυθισμένα σ’ αὐτόν τέκνα τοῦ Θεοῦ. Ἐκτός ἀπό τούς ἀνθρπώπους οἱ ὁποίοι ζητοῦν τή συμβουλή καί τή βοήθεια τοῦ πνευματικοῦ πατέρα ὑπάρχει καί μία ὁμάδα ἀνθρώπων, ἡ ὁποῖα ὄχι μόνο μένει ἀδιάφορη, ἀλλά κρατᾶ ἀρνητική στάση ἔναντι αὐτοῦ καί τοῦ ἔργου του. Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι βλέπουν ἐμπάθεια σέ κάθε κίνηση ἀγάπης τοῦ πνευματικοῦ πατέρα, λόγῳ τῆς διαστρεβλωμένης τους ὅρασης, ὅπως λέει ὁ γέροντας Σωφρόνιος. Ἔτσι, κατηγοροῦν τούς ἱερείς ὡς ὑπερήφανους καί τούς κατακρίνουν λέγοντας ὅτι ἀποφεύγουν τήν ἐπικοινωνία μαζί τους, ἐνῶ οἱ ἴδιοι «δυσχεραίνουν τήν παρουσίαν τοῦ ἱερέως», λέει ὁ γέροντας Σωφρόνιος. Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ἀναφέρει σχετικά : «Ὅστις προσβάλλει αὐτόν (τόν ἱερέα), προσβάλλει τό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ζῶν ἐν αὐτῷ». Ὁ πνευματικός πατέρας θλίβεται διπλά ἀπό αὐτή τή συμπεριφορά. Πρῶτον λυπᾶται γιά τή δική του ἀναξιότητα, ἡ ὁποῖα ἴσως ὀδηγεῖ σ’ αὐτές τίς

κατηγορίες καί δεύτερον λυπᾶται γιά τή ζημία που παθαίνει ἡ Ἐκκλησία ὅταν πλήττεται τό κῦρος τῶν ἱερουργῶν της. Δέ φτάνει ὅμως σέ κατάσταση ἀπόγνωσης, ἀφού πρότυπό του ἔχει τό Χριστό ὁ ὁποῖος παρόλο πού εὐεργέτησε τόσο πολύ τούς ἀνθρώπους μέ τήν παρουσία Του καί τά θαύματά Του στά τρία χρόνια τῆς ἐπίγειας δράσης Του συκοφαντήθηκε, κατηγορήθηκε, βασανίστηκε καί καταδικάστηκε χωρίς ἴχνος ἐπιείκειας. Τέλος, ὁ γέροντας τονίζει ὅτι οἱ ἱερεῖς πρέπει νά ἔχουν γνήσιο σεβασμό καί ἀμοιβαῖα ἀγάπη πρός ἀλλήλους. Ἔτσι, δέ θά βάζουν ἀρνητικούς λογισμούς στούς πιστούς γιά τό πρόσωπο κανενός ἱερέα, ἀλλά θά τούς ἐμπνέουν ἐμπιστοσύνη. Ἡ ἐμπιστοσύνη αὐτή, θά γίνεται πηγή ἔμπνευσης τοῦ πνευματικοῦ πατέρα, ὁ ὁποῖος θα ἀπευθύνει ἀληθινό, θεόπνευστο λόγο στά τέκνα πού θά ζητοῦν τή συμβουλή του. Συνοψίζοντας τά παραπάνω, παρατηροῦμε ὅτι τό ἔργο τοῦ πνευματικοῦ πατέρα ἀφορᾶ στή σχέση πού ἔχει μέ τό Θεό καί τά πνευματικά του τέκνα. Αὐτή ἡ σχέση στηρίζεται τόσο στήν ἐμπιστοσύνη πού ἔχει τό τέκνο στόν πνευματικό πατέρα, ὅτι ἐνεργεῖ βάσει τοῦ θείου θελήματος, ὅσο καί στήν ἄμεση ἀναφορά τοῦ πνευματικοῦ πατέρα πρός τόν Θεό. Διαφορετική θεώρηση αὐτῆς τῆς σχέσης τήν ὁδηγεῖ σέ δυσλειτουργία καί ἀποτυχία. Ἡ σχέση αὐτή περνᾶ μέσα ἀπό διάφορες δυσκολίες ὅπως ἀναφέρθηκε πιό πάνω, ἀλλά ἄν αὐτές ἀντιμετωπιστοῦν ἐν Θεῷ ξεπερνιοῦνται. Ἐπιτυχία τῆς σχέσης, ἄρα καί τοῦ ἔργου τοῦ πνευματικοῦ πατέρα θεωρεῖται ἡ ἐν Χριστῷ ἀναγέννηση τοῦ τέκνου καί ἡ συνεχής πορεία του πρός τήν Ἄνω Ἱερουσαλήμ.

Υπαίθρια ψηφιδωτή παράσταση στην Ι. Μονή Τιμίου Προδρόμου στο Essex της Μ. Βρεττανίας Παύλειος Λόγος

«ΕΓΚΑΙΝΙΖΕΣΘΕ ΝΗΣΟΙ»

ΕΣΤΕΜΜΕΝΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΗΣ ΒΡΕΤΤΑΝΙΑΣ Α΄ μέρος

ιὰ πάνω ἀπὸ 1000 χρόνια, ἀπὸ τὸν ἐρχομὸ τῶν πρώτων μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ ἕως τὴ Νορμανδικὴ κατάκτηση τὸ 1066, ἄνθισε στὴν Ἀγγλία ἐκείνη ἡ μορφὴ τοῦ Χριστιανισμοῦ ποὺ σήμερα βρίσκεται κυρίως στὶς χῶρες τῆς Ὀρθοδόξου Ἀνατολῆς: Ἑλλάδα, Ἀνατολικὴ Εὐρώπη καὶ Ρωσία. Αὐτὴ ἡ θέση μπορεῖ νὰ ξαφνιάσει πολλοὺς ἀνθρώπους, ἰδίως Ρωμαιοκαθολικούς, ποὺ ἔχουν συνηθίσει νὰ πιστεύουν ὅτι ἡ Ἀγγλία ἦταν μέχρι τὴν Προτεσταντικὴ Μεταρρύθμιση μία Ρωμαιοκαθολικὴ χώρα. Ἄλλωστε μήπως ἡ Ἀγγλία δὲν ὑπέκειτο στὸν Πάπα γιὰ τὸ μεγαλύτερο μέρος αὐτῆς τῆς περιόδου; Μήπως οἱ Ἱερὲς Ἀκολουθίες δὲν γίνονταν στὶς Ἀγγλικὲς ἐκκλησίες στὰ Λατινικὰ σύμφωνα μὲ τὸ παλαιὸ ρωμαιοκαθολικὸ τυπικό; Μήπως οἱ Ἄγγλοι Χριστιανοὶ δὲν ἀποδέχονταν πολλὲς παραδόσεις καὶ πιστεύω ποὺ εἶναι χαρακτηριστικὰ τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς ἐκκλησίας, ὅπως ὁ σεβασμὸς πρὸς τοὺς ἁγίους καὶ τὰ λείψανα; Μήπως τὸ σχίσμα ἀνάμεσα στὴν Ὀρθόδοξη ἐκκλησία καὶ τὴ Ρώμη τὸ 1054 δὲν πέρασε σχεδὸν ἀπαρατήρητο στὴν Ἀγγλία καὶ μήπως ἡ Ἀγγλικὴ ἐκκλησία δὲν παρέμεινε σταθερὰ στὸ ρωμαιοκαθολικὸ στρατόπεδο ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα; Ὅλα αὐτὰ εἶναι ἀληθινὰ ἀλλὰ μία προσεκτικότερη ἐξέταση τῶν γεγονότων θὰ μᾶς πείσει νὰ τοὺς δώσουμε μία διαφορετικὴ σημασία. Ἔτσι οἱ Πάπες στοὺς ὁποίους ἡ Ἀγγλικὴ ἐκκλησία τυπικὰ ὑπέκειτο δὲν ἦταν τὶς περισσότερες φορὲς παπιστὲς στὴν πίστη μὰ Ὀρθόδοξοι. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Μέγας γιὰ παράδειγμα, ὁ ἀπόστολος τῶν Ἀγγλοσαξόνων, γίνεται δεκτὸς ὡς Ἅγιος στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καὶ ἦταν αὐτὸς ποὺ διακήρυξε ὅτι ὅποιος ἐπίσκοπος ἀξίωνε παγκόσμια δικαιοδοσία πάνω σὲ ὁλόκληρη τὴν Ἐκκλησία —ἡ παπικὴ αἵρεση στὴν πρώιμη

Παύλειος Λόγος

Μετάφραση ἐκ τοῦ Ἀγγλικοῦ: Εὐθ. Μαυρογεωργιάδης Ἐπιμέλεια: Ἀρχιμ. Χρυσοστόμος Ξενιτόπουλος

καὶ ἠπιότερη μορφή της- ἦταν ἕνας πρόδρομος τοῦ Ἀντίχριστου. Ἀκόμη, ἡ ἀνακήρυξη ἁγίων στὴν Ἀγγλοσαξονικὴ Ἐκκλησία λάμβανε εὐλογία τοπικὰ χωρὶς νὰ ἀπαιτεῖται ἡ ἐπικύρωση τῆς Ρώμης καὶ μόνο μετὰ τὴ Νορμανδικὴ κατάκτηση αὐτὴ ἡ ἐξ ὁλοκλήρου Ὀρθόδοξη συνήθεια -καθὼς καὶ ἡ ἁγιότητα πολλῶν Ἀγγλοσαξόνων Ἁγίων-ἀμφισβητήθηκε. Πιὸ σημαντικὸ ὅμως εἶναι τὸ γεγονὸς πὼς παρόλο ποὺ τὸ σχίσμα τοῦ 1054 σχεδὸν δὲν ἔγινε ἀντιληπτὸ στὴν Ἀγγλία, τὰ ἀποτελέσματά του μὲ τὴ μορφὴ τῆς ἔγκρισης ἀπὸ τὸν Πάπα τῆς Νορμανδικῆς εἰσβολῆς, τοῦ ἀφορισμοῦ τοῦ Ἄγγλου βασιλιὰ Ἀρόλδου καὶ τῶν ὀπαδῶν του καὶ τῆς ἱερόσυλης καταστροφῆς τῶν Ἀγγλικῶν Ἐκκλησιῶν καὶ παραδόσεων ἀπὸ τοὺς Νορμανδοὺς ὄχι μόνο ἔγιναν ἀντιληπτὰ ἀλλὰ καὶ πολεμήθηκαν ἄγρια. Τὸ τραγικὸ ἀποτέλεσμα ὅμως ἦταν ὅτι ἡ ἀντίσταση ἀπέτυχε, οἱ τελευταῖοι «ἀντάρτες» ἔφυγαν σὲ ὑπερπόντιες χῶρες (κυρίως στὰ κέντρα τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανοσύνης στὰ ἀνατολικά, στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ στὸ Κίεβο) καὶ ἡ Ἀγγλία ἐνσωματώθηκε μὲ τὴ βία στὴν καινούρια αὐτοκρατορία τοῦ παπισμοῦ τῆς Ρώμης. Ἀλλὰ γιὰ γενεὲς μετὰ τὴν κατάκτηση ἡ λαϊκὴ συνείδηση διατήρησε τὴν πεποίθηση ὅτι τὸ 1066 σημάδεψε τὸ τέλος ὄχι μόνο της ἀνεξαρτησίας τῆς Ἀγγλίας ἀλλὰ ἐπίσης καὶ τῆς πνευματικῆς της ἐλευθερίας, τῆς ἐμμονῆς της στὴν ἀληθινὴ Ὀρθόδοξη πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι, νωρὶς τὸν 12° αἰώνα ἕνας ἀνώνυμος Ἄγγλος ποιητὴς ἔγραφε: «Οἱ δάσκαλοι χάθηκαν καὶ πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἐπίσης» καὶ τὸν 14° αἰώνα ὁ Οὐικλίφος ἔγραφε ὅτι ἡ ἀληθινὴ πίστη διατηρήθηκε μόνο στὴν ἀνατολὴ μεταξὺ τῶν Ἑλλήνων. Τὸ 19° αἰώνα ὁ ἱστορικὸς Ἐδουάρδος Αὔγουστος Φρήμαν ἔγραφε: «ἡ Νορμανδικὴ κατάκτηση εἶναι τὸ κρισιμότερο σημεῖο στὴν ἱστορία τοῦ Ἀγγλικοῦ ἔθνους... Ὁλόκληρη ἡ σημασία του δὲν εἶναι ἡ

σημασία ποὺ ἀνήκει σὲ μία ἀρχὴ ἀλλὰ ἡ σημασία ποὺ ἀνήκει σὲ ἕνα κρίσιμο σημεῖο. Ἔτσι, ἀντὶ νὰ εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς ἐθνικῆς μας ἱστορίας ἡ Νορμανδικὴ κατάκτηση ἦταν ἡ προσωρινὴ ἀνατροπὴ τῆς ἐθνικῆς μας ὕπαρξης». Καὶ ὁ σύγχρονός μας Ρ. Ντέϊβις ἔχει γράψει: «Προφανῶς, ὡς ἀποτέλεσμα μιᾶς ἡμέρας μάχης (14 Ὀκτωβρίου 1066), ἡ Ἀγγλία ἔλαβε μία καινούργια βασιλικὴ δυναστεία, μιὰ καινούργια ἀριστοκρατία, μιὰ οὐσιαστικὰ καινούργια Ἐκκλησία, καινούργια τέχνη, καινούργια ἀρχιτεκτονικὴ καὶ μία καινούργια γλῶσσα». Σ’ αὐτὸ τὸ ἔργο γίνεται μία ταπεινὴ προσπάθεια νὰ περιγραφεῖ ἡ παλαιὰ ἀληθινὴ Ἐκκλησία τῆς Ἀγγλίας, δηλαδὴ ἡ Ἐκκλησία ποὺ ἄνθισε πρὶν τὴ Νορμανδικὴ κατάκτηση, μέσω τῶν βίων ἐκείνων τῶν ἁγίων της ποὺ ἔζησαν στὰ 300 χρόνια ἀπὸ τὴν πρώτη μεγάλη ἐπέμβαση τοῦ παπισμοῦ στὶς ὑποθέσεις τῆς Ἀγγλικῆς Ἐκκλησίας στὴ Σύνοδο τῆς Τσέλσης τὸ 787 ἕως τὸ θάνατο τοῦ Οὐίλιαμ τοῦ Κατακτητῆ τὸ 1087. Αὐτὴ ἡ περίοδος ἐπελέγη γιὰ πολλοὺς λόγους. Πρώτον, οἱ βίοι τῶν ἁγίων αὐτῆς τῆς περιόδου ἀντιπροσωπεύουν ἕναν ἀσυνήθη θησαυρὸ ὁ ὁποῖος εἶναι ἀκόμη κατὰ μεγάλο μέρος ἄγνωστος καὶ ἀμετάφραστος. Οἱ βίοι τῶν μεγάλων Κελτῶν ἁγίων ὅπως ὁ Δαυὶδ καὶ ὁ Κολούμβας, ὁ Πατρίκιος, ὁ Σαμψὼν καὶ ὁ Κεντιγέρνος ἔχουν χρησιμοποιηθεῖ πλατιὰ ἀπὸ μεταφραστές. Καὶ ἡ πρώιμη Ἀγγλοσαξονικὴ περίοδος ἔχει ἀπαθανατιστεῖ καὶ ἀπὸ τὰ ἱστορικὰ ἔργα τοῦ Βέδα τοῦ Αἰδέσιμου, τὰ ὁποία ἔχουν ὅλα μεταφραστεῖ καὶ ἀπὸ μεταφραστὲς τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Οὐιλφρίδου τοῦ Ἐδδίου Στεφάνου, τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Γουθλάκου τοῦ Φήλικος καὶ τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Βονιφὰτιου τοῦ Οὐιλλιβάλδου. Κενὰ ὑπάρχουν ἀκόμη ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο κενὸ δημιουργεῖται ἀπὸ τὴ σχεδὸν τελεία ἔλλειψη μεταφραστῶν τοῦ πολὺ πλουσίου θησαυροῦ τοῦ 9ου, 10ου καὶ 11ου αἰώνων. Δεύτερον, ἡ περίοδος αὐτὴ ἀντιπρο-

σωπεύει μία κάποια ἱστορικὴ ἑνότητα ἀφοῦ περικλείει τὴν πτώση τῶν ἑπτὰ ἀρχαίων βασιλείων τῶν Ἄγγλων καὶ Σαξόνων κάτω ἀπὸ τὴν πίεση τῶν εἰσβολῶν τῶν Βίκιγκ, τὴ σταδιακὴ ἐμφάνιση καὶ στερέωση ἐνὸς Παναγγλικοῦ βασιλείου ποὺ κυβερνιόταν (ἐκτὸς ἀπὸ τὸ σύντομο διάλειμμα τῆς Δανικῆς μοναρχίας) ἀπὸ τὴ δυναστεία τοῦ βασιλιὰ Ἀλφρέδου τοῦ Μεγάλου ἀπὸ τὴν Οὐεσσαξία, τῶν ἀπογόνων του καὶ τὴν κατάρρευση καὶ ἐνσωμάτωσή του στὴν αὐτοκρατορία τοῦ μεσαιωνικοῦ παπισμοῦ ὡς ἀποτέλεσμα τῆς κατακτήσεως ποὺ διενεργήθηκε ἀπὸ τὸν Οὐίλιαμ τῆς Νορμανδίας καὶ εὐλογήθηκε ἀπὸ τὸν μελλοντικὸ Πάπα Γρηγόριο τὸν Ζ’ (Ἰλδεβράνδο). Τρίτον, αὐτὴ ἡ περίοδος στὴν Ἀγγλικὴ ἱστορία συμπίπτει μὲ τὴν περίοδο τῆς παρακμῆς καὶ πτώσης τοῦ παπισμοῦ τῆς Ρώμης. Ἔτσι ἡ πάλη τῆς Ρώμης μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Ἀνατολὴ ξεκίνησε κοντὰ στὴν ἀρχὴ τῆς περιόδου μας καὶ τὸ τελικὸ σχίσμα ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία ἦρθε στὸ μέσο της βασιλείας τοῦ βασιλιὰ Ἐδουάρδου τοῦ Ὁμολογητοῦ μὲ τὴν Νορμανδικὴ κατάκτηση νὰ ἀντιπροσωπεύει, ὅπως καὶ ἦταν, τὴν πρώτη σταυροφορία τοῦ ‘Μεταρρυθμιστικοῦ Παπισμοῦ’ ἐναντίον τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

Μιὰ μελέτη αὐτῆς τῆς περιόδου εἶναι συνεπῶς σημαντικὴ γιὰ μία κατανόη ση τοῦ ὅτι ὄχι μόνο ἡ Ἀγγλία ἀλλὰ καὶ ὁλόκληρη ἡ Δύση ἀπομακρύνθηκε ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία τὸν 11° αἰώνα. Ἡ ἱστορία τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ εἴτε στὸ ἀρχαῖο Ἰσραὴλ εἴτε στὸ Βυζάντιο, στὴν Ἀγγλία ἢ τὴ Ρωσία εἶναι ἀχωρίστως συνδεδεμένη μὲ τὶς πράξεις τοῦ Θεοῦ ποὺ εἶναι «θαυμαστὸς ἐν τοῖς ἁγίοις Αὐτοῦ». Ἐφόσον ὁ Θεὸς εἶναι ὁ βασιλιάς τους, κάθε σημαντικὸ γεγονὸς στὴν ἱστορία τῶν Χριστιανῶν ἀποκαλύπτει τὴ Θεία Πρόνοια ποὺ ἐργάζεται μέσω αὐτῶν γιὰ τὴ διαφώτιση, τιμωρία, δοξασμὸ ἢ ἐγκατάλειψη τοῦ λαοῦ Του. Μόνο ὅταν ὁ Θεὸς ἔχει τελικὰ ἐγκαταλείψει ἕνα ἔθνος, φαίνονται τὰ σημαντικὰ γεγονότα τῆς ἱστορίας του νὰ περιγράφονται ἱκανοποιητικὰ μὲ καθαρῶς πολιτικοὺς ἢ οἰκονομικοὺς ὅρους χωρὶς ἀναφορὰ στὶς ἐνέργειες τῆς χάρης Του. Γιατί, ἂν καὶ ὁ Θεὸς ἐργάζεται ἀκόμη μέσω ἐθνῶν ποὺ Τὸν ἔχουν ἐγκαταλείψει, οἱ ἐνέργειές Του εἶναι τώρα πιὸ κεκαλυμμένες ἀντιστοίχως πρὸς τὸ πόσο κρυμμένη εἶναι ἡ ἀληθινὴ πίστη μέσα τους. Νὰ γιατί ἡ ροὴ θαυμάτων ἀπὸ τὰ λείψανα τῶν ἁγίων σταδιακὰ στεγνώνει καὶ τὰ σώματα ποὺ εἶχαν παραμείνει ἄφθαρτα γιὰ αἰῶνες συχνά, ἂν καὶ ὄχι πάντα,

ἐπιστρέφουν στὴν γῆ. Δὲν εἶναι ἐπειδὴ ὁ Θεὸς ἔχει πάψει νὰ ἐνεργεῖ ἢ οἱ ἅγιοι νὰ πρεσβεύουν· εἶναι ἐπειδὴ καθόλου ἤ πολὺ λιγότερα σημεῖα δίνονται σὲ μία ἁμαρτωλὴ καὶ μοιχαλίδα γενεά... Ἂν καὶ αὐτὴ δὲν εἶναι μία ἀκαδημαϊκὴ - ἱστορικὴ ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ συνήθως ὀνομάζεται μία ἐργασία εὐλάβειας, ἔχει γίνει κάθε προσπάθεια νὰ διατηρηθεῖ ἡ ἱστορικὴ ἀκρίβεια. Ὅσον ἀφορᾶ τὸ ἀκανθῶδες πρόβλημα τοῦ μεταγλωττισμοῦ τῶν ἀγγλοσαξονικῶν ὀνομάτων ἡ ποικιλία τῶν μεταφράσεων ποὺ χρησιμοποιήθηκαν ἔχει καταστήσει ἀναγκαία κάποια θυσία ὡς πρὸς τὴ συνέπεια. Γενικὰ πάντως οἱ λιγότερο αὐθεντικὲς ἀλλὰ (γιὰ τὸ σύγχρονο αὐτί) πιὸ εὔηχες λατινικὲς μεταγλωττίσεις ἔχουν χρησιμοποιηθεῖ. Αὐτὰ τὰ βιβλία ἀφιερώνονται σὲ ὅλους τους ἁγίους της Ἀγγλίας μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα ὅτι αὐτοὶ τῶν ὁποίων οἱ βίοι ἔχουν μεταφραστεῖ ἐδῶ μέσα δὲ θὰ εἶναι οἱ τελευταῖοι ποὺ ἄνθισαν στὴ «χώρα τῶν ἀγγέλων», ὅπως τὴν ὀνόμασε ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Διάλογος. Γιατί, ὅπως ὁ Κύριος εἶπε μέσω τοῦ Προφήτη Ἡσαΐα, «αἳ νῆσοι βεβαίως θέλουσι προσμείνει ἐμέ.,.» (Ἠσ. 60,9)

Παύλειος Λόγος

Γ E Γ O N O TA Χειροτονίες νέων κληρικών

τις 27 Ιουλίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων λειτούργησε επι τη εορτή του Αγίου Παντελεήμονος στον Ι. Ναό Αγίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας

και τέλεσε την εις Πρεσβύτερον χειροτονία του Διακόνου π. Αρσενίου Χαλδαιόπουλου και στην συνέχεια τον προχείρισε εις Αρχιμανδρίτην. Στις 6 Αυγούστου λειτούργησε στον πανηγυρίζοντα Ι. Μητροπολιτικό Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος Ναούσης και τέλεσε την εις Πρεσβύτερον χειροτονία του Διακόνου π. Προδρόμου Μήτσικα και στην συνέχεια την εις Διάκονον χειροτονία του κ. Ματθαίου Βουλκανέσκου.

Από την χειροτονία του π. Αρσενίου Χαλδαιόπουλου

Από την χειροτονία του π. Προδρόμου Μήτσικα

Παύλειος Λόγος

Από την χειροτονία του π. Ματθαίου Βουλκανέσκου

Επισκέψεις στο Άγιον Όρος

ατά το μήνα Ιούλιο ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη επανειλημένως στο Άγιο Όρος. Προέστη της πανηγύρεως επι τη εορτή του γενεθλίου του Τιμίου Προδρόμου στην Ι. Μονή Οσ. Διονυσίου και στη συνέχεια προέστη της πανηγύρεως των Αγίων Αναργύρων στο Κελλίον τους στην Ιερά Σκήτη Κουτλουμουσίου, τέλος έλαβε μέρος σε αρχιερατικό συλλείτουργο στην πανήγυρη των Οσίων Διονυσίου του Ρήτορος και Μητροφάνους στην Ιερά Σκήτη της Μικράς Αγίας Άννης.

Τα ονομαστήρια του Σεβασμιωτάτου

Από την Πανήγυρη στο Κελλίο Αγ. Αναργύρων στη Σκήτη Κουτλουμουσίου

ορτάστηκε με λαμπρότητα στη Βέροια η εορτή του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος, κατά την οποία ο Σεβασμιώτατος άγει τα ονομαστήριά

του. Στον πανηγυρικό αρχιερατικό εσπερινό στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σαμαρείας κ. Αμβρόσιος. Την Κυριακή το πρωί τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας κ. Παντελεήμονος. Μετά τη θ. λειτουργία ο Σεβασμιώτατος δέχθηκε τις ευχές στο Μητροπολιτικό Μέγαρο και το απόγευμα στο αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά. Συμμετείχαν οι Σεβασμιώτατοι: Σαμαρεί ας κ. Αμβρόσιος, Κοζάνης κ. Παύλος, Λαρίσης κ. Ιγνάτιος, Ελασσώνος κ. Βασίλειος, Σταυροπηγίου κ. Αλέξανδρος, Καστορίας κ. Σεραφείμ, Εδέσσης κ. Ιωήλ, Τριπόλεως κ. Θεοφύλακτος καθώς και οι Θεοφιλέστατοι Επίσκοποι Θερμών κ. Δημήτριος και Ναζιανζού κ. Θεοδώρητος.

Από το Αρχιερατικό συλλείτουργο της εορτής του Αγ. Παντελεήμονος

Πανήγυρις του Οσ. Αντωνίου του Νέου

ην 1η Αυγούστου πανηγύρισε ο Πολιούχος Βεροίας Όσιος Αντώνιος ο Νέος. Στήν πανήγυρη προεξήρχε ο Σεβ. Μητροπολίτης Σαμαρείας κ. Αμβρόσιος ο οποίος στο τέλος της Θ. Λειτουργίας τέλεσε την τελετή της Προόδου του Τιμίου Σταυρού.

Από την τελετή της Προόδου του Τιμίου Σταυρού στον Ι. Ν. Αγ. Αντωνίου Παύλειος Λόγος

Εκδηλώσεις στο Μετόχι Βεργίνας

ην Κυριακή 3 Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων τέλεσε αρχιερατική θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγ. Παντελεήμονος και Αγίας Ειρήνης στο Μετόχι του Δήμου Βεργίνας και στη συνέχεια τέλεσε μνημόσυνο για τους προγόνους των κατοίκων που ήρθαν από την Αργυρούπολη του Πόντου, μεταφέροντας τα ήθη και έθιμα του τόπου τους. Στο τέλος του μνημοσύνου ο κ. Αδάμ Θεοδωρίδης πήρε το λόγο και αναφέρθηκε στη σημασία του μνημοσύνου αυτού καθώς και στους αγώνες και τις προσπάθειες των γονέων τους να εδραιωθούν στην νέα πατρίδα. Στη συνέχεια προσέφερε στο Σεβασμιώτατο έναν αρχιερατικό σταυρό ευλογίας που οι πρόγονοί του μετέφεραν από την Αργυρούπολη για να τον σώσουν. Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε, συγκινημένος τον κ. Θεοδωρίδη και υποσχέθηκε να τοποθετήσει τον σταυρό αυτό μαζί με άλλα τέτοια κειμήλια στο εκκλησιαστικό μουσείο της Ιεράς Μητροπόλεως.

Ο Σεβασμιώτατος ευλογεί με τον Σταυρό ευλογίας που του προσέφερε ο κ. Αδάμ Θεοδωρίδης

Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου

ην εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων λειτούργησε στον πανηγυρίζοντα Μητροπολιτικό Ιερό Ναό Ναούσης. Στό τέλος της θείας λειτουργίας απένειμε, ύστερα από εντολή της Α.Θ.Π. του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, το οφφίκιο του Πρωτοπρεσβυτέρου του Οικουμενικού Θρόνου στον π. Στυλιανό Μακρή, Δρ. Θεολογίας, συγγραφέα και υμνογράφο.

Από την απονομή του οφφικίου στον Πρωτοπρεσβύτερο του Οικουμενικού Θρόνου π. Στυλιανό Μακρή

Ο κ. Αντώνιος Πατρώνας Άρχων Υμνωδός της Μ.Χ.Ε.

ατόπιν εισηγήσεως του Σεβ. Μητροπολίτου μας κ. Παντελεήμονος η Α.Θ.Π. ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος απένειμε στον Πρωτοψάλτη του Ι. Ναού Αγ. Ιωάννου Ελεήμονος Βεροίας κ. Αντώνιο Πατρώνα το οφφίκιο του Άρχοντα Υμνωδού της ΜΧΕ. Η απονομή έγινε από τον Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα στο τέλος του πανηγυρικού Εσπερινού στην Ι. Μ. Παναγίας Σουμελά στις 14 Αυγούστου.

Από την απονομή του οφφικίου στον Άρχοντα Υμνωδό της Μ.Χ.Ε. κ. Αντώνιο Πατρώνα

Τιμητική διάκριση στον Σεβασμιώτατο από τον Π.Ο.Ξηρολιβαδίου

ι Ξηρολιβαδιώτες υποδέχτηκαν το Σάββατο 9 Αυγούστου στο χωριό τους τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ. Παντελεήμονα, ο οποίος λειτούργησε στον Ιερό Ναό Προφήτη Ηλία. Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος περιηγήθηκε στο Ξηρολίβαδο και το κοντινό πευκοδάσος, όπου εντυπωσιάστηκε από τα μοναδικού κάλλους τοπία του δασωμένου βουνού. Αργότερα συναντήθηκε και συζήτησε με κατοίκους του χωριού και τέλος πραγματοποιήθηκε επίσημη τελετή υποδοχής στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ξηρολιβάδου. Στην μεγάλη αίθουσα του κτιρίου ο Πρόεδρος κ. Αν. Βασιάδης προσφώνησε με θερμά λόγια τον Μητροπολίτη καταθέτοντας τα εγκάρδια αισθήματα των Ξηρολιβαδιωτών προς το πρόσωπό του και προσέφερε στον Σεβασμιώτατο εκ μέρους του ΠΟΞ, τιμητική αναμνηστική πλακέτα, την οποία επέδωσε ο Αντιπρόεδρος Αν.Τυφλίδης και σειρά εκδόσεων του Ομίλου. Ο Σεβασμιώτατος κατά την την αντιφώνησή του δήλωσε την μεγάλη του χαρά και συγκίνηση για την θερμή υποδοχή που του επιφυλάχθηκε.

Απονομή τιμητικής πλακέτας στον Σεβασμιώτατο από τον Πολιτιστικό Όμιλο Ξηρολιβαδίου

Ο Εορτασμός της Παναγίας στην Ημαθία

ε ευλάβεια ο πιστός λαός μας πανηγύρισε το “Πάσχα του Καλοκαιριού”, την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου. Στις 13 Αυγούστου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στην Ακολουθία των Εγκωμίων στον Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ναούσης. Το διήμερο 14 και 15 Αυγούατου μετέβη στην Καστανιά στην Ι. Μονή Παναγίας Σουμελά, που αποτελεί το επίκεντρο του εορτασμού στη Β. Ελλάδα. Φέτος συμμετείχαν οι Σεβ. Μητροπολίτες Λήμνου κ. Ιερόθεος, Τριπόλεως κ. Θεοφύλακτος, Βεροίας κ. Παντελεήμων, καθώς και οι Θεοφιλ. Επίσκοποι Θεουπόλεως κ. Παντελεήμων και Μαραθώνος κ. Μελίτων. Την Κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Υπ. Παιδείας κ. Στυλιανίδης. Τιμήθηκαν ο Μαέστρος κ. Μ. Πλέσσας και ο Ποιητής κ. Δ. Μπρούχος. Το βράδυ της ίδιας ημέρας οι Αρχιερείς μετέβησαν στην Αλεξάνδρεια όπου τελέστηκε η Ακολουθία των Εγκωμίων.

Περιφορά Επιταφίου της Παναγίας μετά την Ακολουθία των Εγκωμίων στον Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Ναούσης

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο της πανηγύρεως της Παναγίας Σουμελά

Παύλειος Λόγος

Εκοιμήθη ο πρ. Νεαπόλεως κυρός Διονύσιος

τις 8 Αυγούστου εκοιμήθη, ύστερα από μακροχρόνια δοκιμασία ο μακαριστός Μητροπολίτης πρ. Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κυρός Διονύσιος Λαδόπουλος. Ο Μακαριστός υπήρξε ο πρώτος Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως και συγκρότησε με πολύ ζήλο τη νέα Μητρόπολη από το έτος 1974 που εξελέγη και κατεστάθη ποιμήν της. Έκτισε πολλούς και λαμπρούς Ι. Ναούς σε όλες τις συνοικίες και ευρίσκετο πάντοτε κοντά στο ποίμνιό του το οποίο τον αγάπησε και τον ετίμησε. Άφησε πλούσιο πνευματικό έργο και υπηρέτησε επάξια το Άγιο Θυσιαστήριο. Ήταν άνθρωπος της λατρείας και των ακολουθιών, πάντοτε ακούραστος, με έμπνευση και οράματα για το αγαθό της Εκκλησίας και τη Δόξα του Θεού. Ας έχουμε την αρχιερατική του ευχή.

Συναπάντημα νέων στην Παναγία Σουμελά

πό τις 17 έως τις 20 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της Ι. Μ. Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά το 10ο Συναπάντημα Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων. Την Παρασκευή 18 Ιουλίου τη διοργάνωση χαιρέτισε και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων. Παρέστη και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος ο οποίος μάλιστα πραγματοποίησε και εισήγηση με θέμα: «Το ημερολόγιο της δράσεως των ανταρτών της Σάντας».

Ο Μακαριστός Μητροπολίτης πρ. Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως κυρός Διονύσιος Λαδόπουλος

Ο Σεβασμιώτατος χαιρετίζει τις εργασίες του 10ου Συναπαντήματος Νέων.

Θυρανοίξια Ι. Ναού Κοιμ. Θεοτόκου Βεργίνας

τις 22 Αυγούστου το απόγευμα, παραμονή της αποδόσεως της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας τέλεσε τον Αγιασμό των Θυρανοιξίων και στη συνέχεια χοροστάτησε στον πανηγυρικό Εσπερινό στον ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Βεργίνας, ο οποίος προσφάτως ανακαινίστηκε εκ βάθρων με οικονομική ενίσχυση της οικογενείας του κ. Συμεών Παναγιωτίδη.

Παύλειος Λόγος

Ο Σεβασμιώτατος μετά τον Αγιασμό των Θυρανοιξίων χοροστατεί στον πανηγυρικό Εσπερινό επι τη αποδόσει της εορτής της Κοιμήσεως Θεοτόκου.

Πανήγυρις Παν. Φανερωμένης στη Ν. Μηχανιώνα

στερα από πρόσκληση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Προκοπίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στις 23 Αυγούστου στην Ν. Μηχανιώνα και έλαβε μέρος στο αρχιερατικό συλλείτουργο επί τη αποδόσει της εορτής της Κοιμήσεως Θεοτόκου. Ο Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου και εκήρυξε το θείο Λόγο στη θεία Λειτουργία. Στο αρχιερατικό συλλείτουργο έλαβαν μέρος οι Σεβ. Μητροπολίτες: Ν. Κρήνης κ. Προκόπιος, Μιλήτου κ. Απόστολος, Βεροίας κ. Παντελεήμων, Ν. Σμύρνης κ. Συμεών, Κασσανδρείας κ. Νικόδημος, Νεαπόλεως κ. Βαρνάβας και ο Θεοφ. Επίσκοπος Θεουπόλεως κ. Παντελεήμων.

Από το Αρχιερατικό συλλείτουργο στον Ιερό Ναό Παναγίας Φανερωμένης Ν. Μηχανιώνας

Πανήγυρις του Τ. Προδρόμου

ατά την εορτή της αποτομής της κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας το εσπέρας χοροστάτησε σε πανηγυρικό Εσπερινό στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτεως Βεροίας, ενώ την κυριώνυμο ημέρα λειτούργησε στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Ναούσης. Μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας ο Σεβασμιώτατος ευλόγησε σύμφωνα με το έθιμο της Ι. Μονής τα καζάνια με τη νηστίσιμη φασολάδα που διανεμήθηκε σε όλους τους πιστούς.

Από τον Εσπερινό στην Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Σκήτεως Βεροίας

Οι κατασκηνώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως

ειτούργησαν και φέτος στις εγκαταστάσεις της Ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά οι Κατασκηνώσεις της Ιεράς Μητροπόλεως με το γενικό τίτλο: «Ζήσε τη Ζωή». Φέτος διοργανώθηκαν 4 κατασκηνωτικές περίοδοι για αγόρια και κορίτσια μέσου και ανώτερου Κατηχητικού με μεγάλη συμετοχή και επιτυχία. Επίσης όπως κάθε χρόνο λειτούργησαν και δύο περίοδοι (τριήμερα) για γυναίκες από τους κύκλους Αγίας Γραφής της Ι. Μητροπόλεως. Από την Κατασκηνωτική περίοδο των αγοριών του μέσου κατηχητικού.

Παύλειος Λόγος

τύπος & ουσία τοῦ Πρωτ/ρου Νεκταρίου Σαββίδη

αγκόσμια είναι η δόξα της , το προσκύνημα, οι εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης, οι θερμές ικεσίες και παρακλήσεις των ανθρώπων στα πέρατα του κόσμου για την Υπεραγία Θεοτόκο όλο τον χρόνο , ιδιαιτέρως τον Αύγουστο. Η ιερή υμνολογία μας βοηθά να εμβαθύνουμε στο νόημα της εορτής και επαξίως να την τιμήσουμε. Το Δοξαστικό της Λιτής , ποίημα του Θεοφάνους του Γραπτού, λέει σ’ ένα σημείο αναφερόμενο στην Παναγία: «…Πάντες προσκυνήσωμεν αυτήν δεόμενοι, συγγενούς οικειότητος μη επιλάθη, Δέσποινα, των πιστώς εορταζόντων την παναγίαν σου Κοίμησιν». Μη μας λησμονείς, Δέσποινα Θεοτόκε, εμάς που με ευλάβεια γιορτάζουμε την παναγία σου Κοίμηση και είμαστε, όπως και συ, άνθρωποι συγγενείς και οικείοι εκ φύσεως. Ας ενώσουμε την φωνή μας με αυτή του ιερού υμνωδού και ας ικετεύσουμε την στοργική μας Παναγία Μητέρα να πρεσβεύει στον Υιόν της για όλους εμάς και για όλους τους θλιβομένους και πονεμένους αλλά και για όλο το έθνος μας. *** Απόστολος Παύλος. Αυτός που πριν την μεταστροφή του στον Χριστό, καταδιώκει τους Χριστιανούς, ενώ στην ουσία καταδιώκεται από τον Ουράνιο Κυνηγό που ακολουθεί τα ίχνη του. Μετά η επιστροφή,

το σκεύος εκλογής, ο πρώτος μετά τον Ένα. Οι περιοδείες, οι φυλακίσεις, η κακοπάθεια για τον Χριστό. «Τα κατά πόλιν δεσμά και τας θλίψεις σου τις διηγήσεται, ένδοξε Απόστολε Παύλε; ή τις παραστήσει τους αγώνας και τους κόπους σου, ούς εκοπίασας εν τω Ευαγγελίω του Χριστού, ίνα πάντας κερδίσεις;…». Όλα τα έδωσε για την αγάπη του Χριστού. Τίποτε δεν υπάρχει ισχυρότερο, φωνάζει και σ’ εμάς με τις επιστολές του, από την αγάπη του Χριστού. «Πέπεισμαι γαρ ότι ούτε θάνατος ούτε ζωή ούτε άγγελοι ούτε αρχαί ούτε δυνάμεις… δυνήσεται ημάς χωρίσαι από της αγάπης του Θεού…». Ας αγαπήσουμε τον Χριστό γιατί «μόνο Αυτός ικανοποιεί κάθε δίψα του θεοειδούς ανθρώπινου είναι». (π. Ιουστίνος Πόποβιτς). *** Διαβάζουμε σε καθημερινή εφημερίδα: «ο Ελληνοαμερικανός Κρίς Σπύρου, πρώην πρόεδρος του Δημοκρατικού κόμματος των Η.Π.Α στην πολιτεία New Hampshire και σήμερα πρόεδρος του Παγκόσμιου Συμβουλίου για την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας, που αριθμεί χιλιάδες μέλη ανά τον κόσμο, προσπαθεί να αναδείξει την κατάσταση που επικρατεί στην Αγ. Σοφία». Έστειλε επιστολές με παραλήπτες ισχυρούς πολιτικούς και θρησκευτικούς ηγέτες σ’ όλο τον κόσμο. Κάνει λόγο για να σταματήσουν οι

βέβηλες δραστηριότητες «που προσβάλουν την ιερότητα της Αγ. Σοφίας. Είναι ντροπή να έχει μετατραπεί η Εκκλησία σε καταφύγιο τρωκτικών, σε χώρο σίτισης περιστεριών, σε εκθεσιακό χώρο φτηνής τέχνης και προκλητικής συμπεριφοράς τουριστών». Πάντα οι καρδιές των ελλήνων απανταχού της γης περιπολεύουν νοερώς πάνω από τα τείχη της Πόλης, του Βοσπόρου τ’ αγιονέρια, το Μπαλουκλή και εισέρχονται μες στην Αγ. Σοφιά και ψάλλουν μπρος στην ιερά εικόνα της Θεοτόκου: «Σώπασε κυρά Δέσποινα και μην πολυδακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θάναι…». *** Οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουμε αποδυθεί σε ένα αδιάκοπο και αγχώδη αγώνα δρόμου. Όλοι τρέχουμε και βιαζόμαστε. Οι νέοι για να μορφωθούν και ν’ αποκτήσουν ένα - δύο πτυχία και ξένες γλώσσες. Οι μεγάλοι

για να αποκτήσουμε όχι μόνο τα αναγκαία αλλά και για να αυξήσουμε τα κέρδη. Και κάτω από τέτοιες συνθήκες δεν ευκαιρούμε συνήθως ούτε με τον εαυτό μας να συνομιλήσουμε ή σκοπίμως το αποφεύγουμε. Και όμως ο μόνος τρόπος για να καθησυχάσουμε την ανησυχία μας είναι να εφαρμόσουμε την συνταγή που μας προτείνει ο Κύριος: Να εισέλθουμε στο «ταμιείον» μας. Σε ιδιαίτερο δωμάτιο και να απευθυνθούμε με την προσευχή στον Ουράνιο Πατέρα μας. Αυτή η ησυχία και η μυστική επικοινωνία μας με τον Θεό βοηθά στη νέκρωση των εξωτερικών αισθήσεων και ανεβάζει την ψυχή στα ουράνια. Η προσευχή του «ταμιείου» ανοίγει τους ορίζοντες της ψυχής, ξεκουράζει όλο μας το είναι και δίνει ουράνια δύναμη για να συνεχίζουμε τα ευλογημένα έργα μας.

λειτουργεί η

ΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι. ΝΑΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ

ΑΡΧΙΕΠ. ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ

ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ 6 μ.μ. ΤΕΛΕΙΤΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΟΛΟ ΤΟ ΧΡΟΝΟ

ά κ ι μ ο ν ο κ ν ι ώ ο ι σ τε α γ σ ρ ύ ε χ ενισ ιση των χ έ ν υ τη σ

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 23310 20951, 6945384355 ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ: ΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607 ΠΕΙΡΑΙΩΣ: 5243-033886-401

αριθµ. κωδ. αριθµ. κωδ. 2638 2638

Ταχ. Γραφείο Ταχ. Γραφείο ΒΕΡΟΙΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

ΚΑ ∆ΙΑ ∆ΙΚ

ΕΦΗΜ ΕΦΗΜ

ΠΕΡΙΟ ΠΕΡΙΟ

ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΤΕΛΟΣ

Ι∆ΕΣ ΕΙΡ∆ΕΣ ΕΡ