Παύλειος Λόγος τεύχος 89

Page 1

ΤΕΥΧΟΣ 89 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2011


λειτουργεί η

ΚΑΤΑΚΟΜΒΗ

ΤΟΥ Ι. ΝΑΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΛΟΥΚΑ

ΑΡΧΙΕΠ. ΣΥΜΦΕΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ

ΚΑΘΕ ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΓΕΥΜΑ ΤΕΛΕΙΤΑΙ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ

ά κ ι μ ο ν ο κ ν ι ώ ο ι σ ε τ α γ σ ύ ρ ε χ ενισ ιση των έχ ν υ σ τη

ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΤΙΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΝ ΜΕ ΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: 23310 20951, 6945384355 ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ: ΑΣΠΙΣ BANK 731-05-000-3607 ΠΕΙΡΑΙΩΣ: 5243-033886-401


σελ 4

σελ 6

ETOΣ ΙΗ΄ TEYXOΣ 89 ΙΑΝ. - ΦΕΒ. 2011

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ

IEPAΣ MHTPOΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ , NAOYΣHΣ KAI KAMΠANIAΣ

ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ

σελ 21 σελ 8

MIKPEΣ EIΔHΣEIΣ

ΚΑΤΗΧΗΤΗΡΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΠΙ ΤΗ ΕΝΑΡΞΕΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

σελ 30 σελ 12

ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΑΝΕΙΑ ΣΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ του Αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου

ΘΕΕ ΜΟΥ ΓΙΑΤΙ ΣΕ ΕΓΚΑΤΕΛΕΙΨΑ; του Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

σελ 24 σελ 10

ΔΙMHNIAIO OPΘOΔOΞO ΠEPIOΔIKO

ΟΔΗΣΣΟΣ Η ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ του μον. Γερασίμου Μπεκέ

σελ 16

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ ΤΗΣ ΒΗΘΑΝΙΑΣ του Αρχιμ. Ιερεμίου Γεωργαλή

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ

Σεβασμιώτατος Mητροπολίτης Bεροίας κ. Παντελεήμων

ΣΥΝΤΑΞΗ, HΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣE­­­­­­­ΛI­­­­­­­ΔO­­­­­­­­­­ΠOI­­HΣH, KAΛΛITEXNIKH EΠIMEΛEIA και ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ: Mον. Γεράσιμος Mπεκές. ΑΠΟΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΙ, EKTYΠΩΣH: «TYPE PRESS» Nέα Nικομήδεια ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Μον. Αντώνιος Σισμανίδης

ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑ του π. Νεκταρίου Σαββίδη

ΚΩΔΙΚΟΣ 2638

APΘPA MΠOPOYN NA AΠOΣTEΛ­ Λ O N TA I Σ T H Ν Τ Α Χ Υ Δ Ρ Ο Μ Ι Κ Η ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY: ΠEPIOΔIKO «ΠAYΛEIOΣ ΛOΓOΣ» ΓPAΦEIO TYΠOY IEPAΣ MHTPO­ ΠOΛEΩΣ BEPOIAΣ, T.Θ. 241, 591 00 BEPOIA THΛ 23310 72317, ΦAΞ 23310 25275, E-mail: gerbekes@yahoo.gr XEIPOΓPAΦA AΣXETΩΣ ΔH­MOΣIEYΣHΣ TOYΣ ΔEN EΠI­ΣTPE­ ΦONTAI

EΞΩΦYΛΛO Ομοιώματα των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρείας στο μουσείο που βρίσκεται στην Οδησσό στο κτίριο της οικίας Γρ. Μαρασλή ΟΠΙΣΘΟΦYΛΛO Ο τάφος του αγίου Γρηγορίου του Ε΄στο ναό της Αγίας Τριάδος στην Οδησσό

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ. ΟΣΟΙ ΕΠΙΘΥΜΟΥΝ ΝΑ ΤΟ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΑΧΥΔΡΟΜΙΚΑ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΥΝ ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ: 20ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΕΛΛΑΔΑ & ΚΥΠΡΟ, 40ΕΥΡΩ ΕΤΗΣΙΩΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΥΠΟΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ ΣYNΔPOMEΣ KAI EMBAΣMATA ΔIEYΘYNΣH TOY ΠEPIOΔIKOY

ΣTH

website:

www.imverias.gr


ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ για το νέο έτος 2011

Σ 4

Παύλειος Λόγος

«Ἐλθέτω δή ἐφ’ ἡμᾶς ἡ βασιλεία σου … βασιλεία χρηστότητος, δικαιοσύνης καί εἰρήνης». Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, τήν ἀφετηρία ἑνός ἔτους μᾶς καλεῖ καί πάλι, ἀδελφοί μου, ἡ Ἐκκλησία μας νά ἑνώσουμε τίς ψυχές μας καί τίς φωνές μας καί νά ἀπευθυνθοῦμε πρός τόν φιλάνθρωπο καί οἰκτίρμονα Θεό, τόν «καιρούς καί χρόνους ἐν τῇ ἰδίᾳ αὐτοῦ ἐξουσίᾳ θέμενον». Μᾶς καλεῖ νά τοῦ ζητήσουμε τή βασιλεία του, μᾶς καλεῖ, δηλαδή, νά ἀνοίξουμε τίς ψυχές μας, νά ἀνοίξουμε τίς οἰκογένειές μας, νά ἀνοίξουμε τήν κοινωνία μας καί τόν κόσμο γιά νά ἔλθει ὁ Θεός ἀνάμεσά μας·

γιά νά ἔλθει ἡ χάρη του καί νά κατοικήσει στίς ψυχές μας· γιά νά ἔλθει τό πνεῦμα του καί νά μᾶς μεταμορφώσει σέ τέκνα του· γιά νά ἔλθει τό φῶς του καί νά καταυγάσει τή ζωή μας· γιά νά ἔλθει ἡ ἀγάπη του καί νά πληρώσει τήν ὕπαρξή μας. Μᾶς καλεῖ ἡ Ἐκκλησία μας νά δεχθοῦμε τόν Θεό σέ ὅλες τίς ἐκφάνσεις καί τίς λειτουργίες τοῦ δημοσίου καί τοῦ ἰδιωτικοῦ βίου μας, στούς θεσμούς, στίς ὑπηρεσίες, στούς χώρους ἐργασίας, στά ἱδρύματα καί στά σχο-


λεῖα, γιατί ἡ παρουσία του μπορεῖ νά κατευθύνει τή σκέψη καί τή δράση μας, μπορεῖ νά καθοδηγήσει τίς ἐπιλογές καί τίς ἀποφάσεις μας, μπορεῖ νά ἐπηρεάσει τή στάση μας, μπορεῖ νά ἀλλοιώσει τή συμπεριφορά μας, μπορεῖ νά μεταβάλλει τά πάντα πρός τό ἀγαθό καί πρός τό ἀληθινό μας συμφέρον. Διότι ἡ βασιλεία του, γιά τήν ὁποία προσευχόμεθα, καί ἡ παρουσία του, τήν ὁποία ζητοῦμε, εἶναι βασιλεία χρηστότητος, δικαιοσύνης καί εἰρήνης. Καί αὐτά ἀκριβῶς τά τρία στοιχεῖα εἶναι πού λείπουν ἀπό τόν κόσμο μας, ἀδελφοί μου. Εἶναι τά τρία στοιχεῖα τῶν ὁποίων ἡ ἔλλειψη κάνει τήν ἀνθρώπινη κοινωνία ἀπάνθρωπη. Εἶναι τά τρία στοιχεῖα τῶν ὁποίων ἡ ἔλλειψη ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο σέ ἐπιλογές πού δέν λαμβάνουν ὑπόψη τους οὔτε τόν συνάνθρωπο, οὔτε τό περιβάλλον, οὔτε τή φύση. Εἶναι τά τρία στοιχεῖα τῶν ὁποίων ἡ ἔλλειψη ἔχει καταστροφικές ἐπιπτώσεις στή ζωή καί τήν ἐξέλιξη τοῦ κόσμου καί τοῦ ἀνθρώπου. Ὅταν ἡ χρηστότης συκοφαντεῖται καί ἀπουσιάζει ἀπό τίς πράξεις καί τίς ἐνέργειες τῶν ἀνθρώπων, δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει δικαιοσύνη οὔτε στίς διαπροσωπικές σχέσεις τῶν ἀνθρώπων οὔτε στίς κοινωνικές σχέσεις τῶν ὁμάδων οὔτε διεθνεῖς σχέσεις τῶν λαῶν. Διότι ἡ δικαιοσύνη ἑδράζεται στήν ἀρετή καί στηρίζεται στίς ἀξίες πού συναποτελοῦν τή χρηστότητα, καί δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρξει χωρίς αὐτές, ἀκόμη καί ὅταν ὑπάρχουν οἱ καλύτεροι νόμοι καί οἱ καλύτερες συνθῆκες. ῞Οταν ἡ δικαιοσύνη στήν κοινωνία καί τόν κόσμο ὑπηρετεῖται ἀπό πρόσωπα πού στεροῦνται χρηστότητος, μεταβάλλεται σέ τυφλή ἐφαρμογή τῶν νό-

μων, πού πολλές φορές παραβλέπει τίς ἀνθρώπινες ἀνάγκες καί παραγνωρίζει τήν ἰδιοπροσωπία. Ὅταν ἡ χρηστότητα καί ἡ δικαιοσύνη μεταβάλλονται σέ ἔννοιες χωρίς περιεχόμενο, γιατί λείπει ἀπό αὐτές ἡ ἔννοια τοῦ Θεοῦ, τότε δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει πραγματική εἰρήνη, μία εἰρήνη πού ξεπερνᾶ τήν ἐπίφαση τῶν νόμων καί τῶν συνθηκῶν καί ἀγγίζει τήν ψυχή καί τή ζωή τῶν ἀνθρώπων. Ἀδελφοί μου, σέ μία ἐποχή κατά τήν ὁποία ὁ ἄνθρωπος αἰσθάνεται ἀβεβαιότητα καί ἀνασφάλεια γιά τό παρόν καί τό μέλλον του, ὁ Θεός μᾶς προσφέρει σήμερα μία ἐλπίδα καί μία προοπτική· τήν ἐλπίδα καί τήν προοπτική τοῦ νέου χρόνου πού μᾶς χαρίζει· τήν ἐλπίδα καί τήν προοπτική ὅτι ὁ χρόνος αὐτός μπορεῖ νά φέρει στόν καθένα ἀπό ἐμᾶς, στήν πατρίδα μας καί στόν κόσμο ὁλόκληρο ὅ,τι χρειαζόμαστε, ὄχι γιά νά ζήσουμε μέ περισσότερο πλοῦτο καί περισσότερη λάμψη, ἀγαθά πού γρήγορα ἐξαφανίζονται, ἀλλά γιά νά ζήσουμε μέ χρηστότητα, δικαιοσύνη καί εἰρήνη. Αὐτές εὔχομαι νά κυριαρχήσουν καί στή ζωή ὅλων μας μαζί μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ἐπικαλοῦμαι γιά ὅλους σας ἐπαναλαμβάνοντας τήν εὐχή: «Ἐλθέτω δή ἐφ’ ἡμᾶς ἡ βασιλεία σου, Κύριε, βασιλεία χρηστότητος, δικαιοσύνης καί εἰρήνης». Διάπυρος πρός τόν Θεόν εὐχέτης Ὁ Μητροπολίτης † ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων

Παύλειος Λόγος

5


6

Παύλειος Λόγος


ποιμαντορική ἐγκύκλιος ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ

«Σήμερον γῆ καί θάλασσα τήν τοῦ κόσμου χαράν ἐμερίσαντο, καί ὁ κόσμος εὐφροσύνης πεπλήρωται».

Σ

τά ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου μᾶς μεταφέρει ἡ σημερινή ἡμέρα, ἐκεῖ ὅπου «ὁ δεσπότης τῷ ἰδίῳ δούλῳ ὑποκλίνεται»· ἐκεῖ ὅπου ὁ ἀναμάρτητος Χριστός προσέρχεται γιά νά λάβει τό βάπτισμα ἀπό τόν Ἰωάννη· ἐκεῖ ὅπου διά τοῦ βαπτίσματος τοῦ Χριστοῦ ἀναγεννᾶται ὁ πεπτωκώς ἄνθρωπος καί λύεται ὁ δεσμός τῆς ἁμαρτίας. «Γῆ καί θάλασσα τήν τοῦ κόσμου χαράν ἐμερίσαντο». Στήν ἀρχή τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου γῆ καί θάλασσα διαχωρίζονται γιά πρώτη φορά μέ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Kαί αὐτά τά δύο στοιχεῖα, ἡ γῆ καί θάλασσα, ἑνώνονται πάλι σήμερα, ὄχι γιά νά διαταράξουν τήν ἁρμονία τοῦ κόσμου, ὄχι γιά νά παραβοῦν τό ὅριο τό ὁποῖο ἔθεσε ὁ δημιουργός Θεός μεταξύ τους, ἀλλά γιά νά χαροῦν μαζί, γιά νά μοιρασθοῦν τή χαρά τοῦ κόσμου γιά τή λύση τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας καί γιά τόν διά τῆς βαπτίσεως τοῦ Χριστοῦ καθαγιασμό τῶν ὑδάτων καί ὅλης τῆς κτίσεως. Καί ἐάν τήν ἀρχή τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου σηματοδότησε ὁ χωρισμός τῆς γῆς ἀπό τή θάλασσα, τήν ἀρχή τῆς ἀναδημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου σηματοδοτεῖ ἡ συνάντησή τους στή μεγάλη χαρά πού πληροῖ τόν κόσμο, στή χαρά γιά τή σωτηρία καί τήν ἀπολύτρωση τοῦ ἀνθρώπου. «Γῆ καί θάλασσα τήν τοῦ κόσμου χαράν ἐμερίσαντο, καί ὁ κόσμος εὐφροσύνης πεπλήρωται». Τό μοίρασμα τῆς χαρᾶς τοῦ κόσμου γιά τή βάπτιση τοῦ Χριστοῦ καί τή σωτηρία πού φέρνει, δέν μειώνει τή χαρά, ἀλλά ἀντίθετα τήν αὐξάνει, ἔτσι ὥστε τώρα «ὁ κόσμος εὐφροσύνης πεπλήρωται». Αὐτή ἡ εὐφροσύνη λύει τήν κατήφεια τῆς ἁμαρτίας καί τήν ὀδύνη τῆς ἐξορίας ἀπό τόν παράδεισο. Αὐτή ἡ εὐφροσύνη ἀποτελεῖ προάγγελο τῆς εὐφροσύνης τῶν ἀνθρώπων στή βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Ἀδελφοί μου, σέ ὅλη τή διάρκεια τῆς ἱστορίας τοῦ κόσμου ὁ ἄνθρωπος ἀναζητᾶ τήν εὐφροσύνη, ἀναζητᾶ τή χαρά. Καί τήν ἀναζητᾶ παντοῦ καί ἐναγωνίως. Τίς περισσότερες φορές ὅμως λησμονεῖ νά τήν ἀναζητήσει στά ρεῖθρα τοῦ Ἰορδάνου· λησμονεῖ νά τήν ἀναζητήσει ἐκεῖ πού ὁ Θεός συναντᾶται μέ τόν ἄνθρωπο, ἐκεῖ πού ἡ Θεότης ἐπιφαίνεται καί ἀκούεται ἡ φωνή της, ἐκεῖ πού ὁ Θεός κλίνει τόν αὐχένα στόν δοῦλο του, γιά νά διδάξει σέ ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους ὅτι τό πρῶτο βῆμα γιά τή λύτρωση εἶναι τό βῆμα τῆς ταπεινώσεως. Καί ἐάν αὐτό τό πρῶτο βῆμα τό κάνει ὁ Χριστός γιά μᾶς σήμερα στόν Ἰορδάνη, τό κάνει γιά νά μᾶς δείξει τόν τρόπο καί τόν δρόμο. Ὁ τρόπος καί ὁ δρόμος τῆς ταπεινώσεως εἶναι αὐτός πού φέρνει τόν ἄνθρωπο κοντά στόν Θεό. Ὁ τρόπος καί ὁ δρόμος τῆς ταπεινώσεως εἶναι αὐτός ὁ ὁποῖος δημιουργεῖ τίς προϋποθέσεις γιά χαρά καί εὐφροσύνη, πού δέν εἶναι προσωρινή, πού δέν εἶναι παροδική, πού δέν εἶναι ἐφήμερη, ἀλλά εἶναι γνήσια καί ἀληθινή, εἶναι ἡ χαρά τήν ὁποία ὑπόσχεται ὁ Χριστός στούς μαθητές του, τήν χαρά «ἥν οὐδείς αἴρει ἀφ᾽ ἡμῶν». Αὐτόν τόν τρόπο καί αὐτό τόν δρόμο ἄς ἀκολουθήσουμε καί ἐμεῖς σήμερα καί σέ ὅλη μας τή ζωή, ἀδελφοί μου, ὥστε συναντῶντας τόν δι᾽ ἡμᾶς ἐν τοῖς ρείθροις κλίναντα τόν αὐχένα τῷ Προδρόμῳ καί βαπτισθέντα Χριστόν, νά αἰσθανθοῦμε τό πλήρωμα τῆς χαρᾶς καί τῆς εὐφροσύνης πού μᾶς χαρίζει προσφέροντας μας τή σωτηρία καί τή λύτρωση. Διάπυρος πρός τόν δι᾽ ἡμᾶς βαπτισθέντα Κύριον εὐχέτης † Ὁ Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων Παύλειος Λόγος

7


ΘΕΕ ΜΟΥ...

γιατί σε εγκατέλειψα;;

Μ

Ὑπό Ἀρχιμανδρίτου Θεοφίλου Λεμοντζῆ, Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου Καμπανίας

προστά στο φάσμα της γενικευμένης κρίσης που διερχόμαστε πνευματικής, οικονομικής, οικογενειακής, προσωπικών σχέσεων, έχουμε και την σοβαρότητα του φαινομένου στον άλλοτε πιστό άνθρωπο και την απομάκρυνσή του από το Θεό, σε μία υφιστάμενη πλέον κρίση σχέσεως του ανθρώπου με το Θεό Πατέρα και Δημιουργό μας. Σωστά μας είπαν, πως η ουσία της πνευματικής κρίσης είναι η απουσία νοήματος ζωής και ο εγκλωβισμός του ανθρώπου στο ευθύγραμμο παρόν, δηλαδή ο εγκλωβισμός του στο εγωκρατούμενο ένστικτο. Ένα παρόν δίχως μέλλον, χωρίς όραμα, καταδικασμένο στο ανιαρό και μονότονο. Επόμενο είναι μία απουσία νοήματος της ζωής να την οδηγεί σε κυνήγι ευδαιμονίας, σε αναζήτηση εγωιστικής απόλαυσης. Αυτή η απουσία συνιστά την πιο ριζική προσωπική ανθρώπινη κρίση. Σηματοδοτεί την υπαρξιακή του απουσία με όλες τις τραγικές συνέπειες, την ανικανότητά του να αντισταθεί σε ό,τι τον ευτελίζει. Είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχάσουμε πως είμαστε όντα καθ’ ομοίωσιν, δηλαδή, ό,τι κι αν γίνει, κυνηγάμε να μοιάσουμε σε κάτι. Είναι πολύ σημαντικό να κατανοή8

Παύλειος Λόγος

σουμε ότι κάποιος δυνατός με ηρωικές επεμβάσεις θα καθορίσει τις επιλογές μας. Στον κόσμο που ζούμε, οι ήρωες μήτε χαϊδεύουν, μήτε κλαίνε, μήτε συμπονούν. Μόνο κατακτούν. Και τότε; Ποιός θα ναι αυτός ο ήρωας; Η Εκκλησία δίνει την λύση. Η Εκκλησία είναι ένα σχολείο σχέσεως παιδιών μ’ έναν Πατέρα απύθμενης ταπείνωσης και νικητή κάθε μορφής εξουσίας. Όσο κρατιέται ζωντανή αυτή η εικόνα του Θεού, κρατιέται ζωντανό το όραμα μιας Βασιλείας με πολίτες που έχουν μάθει να ανήκουν και να αγωνίζονται για σκοπούς και όνειρα, που ξεπερνούν τα μικρά και στενά ατομικά τους όρια, το ψέμα και τον πανικό, ότι η ζωή είναι ένα εγώ εξουσίας. Για να τα πούμε τα πράγματα και με τόνομά τους, ας γνωρίζουμε ότι τα παιδιά εν πολλοίς στην πατρίδα μας, είναι είδος εν ανεπαρκεία και μοιραία είδος εν ανεπαρκεία είναι και οι καλοί πατεράδες. Συμβαίνει στα σπίτια, συμβαίνει στην Εκκλησία, συμβαίνει οπουδήποτε. Ο πειρασμός μή νομίζετε ότι καταλαβαίνει από ετικέτες χώρου, μήτε κάν από την ετικέτα “εκκλησία”. Καραδοκεί να μετατρέψει την οποιαδήποτε σχέση, ακόμη και την πιο “πνευματική”, σε σχέση εξουσίας. Καλό είναι όμως να θυμόμαστε ότι δυνατότερη κι από την πιο πικρή “πατρική” προδοσία στη ζωή αυτή στέκει η προσευχή

“μη εισενέγκεις ημας εις πειρασμόν” προς τον Πατέρα πατέρων και υιών και μητέρων και θυγατέρων. Τι Του ζητάμε εκείνη την ώρα; Να μην επιτρέψει ποτέ να ξεχάσουμε να Τον φωνάζουμε Πατέρα μου και να μη τον εγκαταλείψουμε. Μόνο ο Θεός γνωρίζει πόσοι έχασαν το πρόσωπο του επουρανίου Πατέρα εξαιτίας λαθών και αστοχιών κάποιων επιγείων πατέρων. Πόσοι και πόσες δεν αναζήτησαν την....ωριμότητα και τη χειραφέτησή τους μέσα από τη ρήξη με τους προπάτορές τους. Ορφανές γενιές ορφάνεψαν τις επόμενες, μπλεγμένες στο παιχνίδι των ισορροπιών ανάμεσα στις αρχές και τη σχέση, στο δέον και το συναίσθημα, στην εξουσία και την τρυφερότητα. Οδυνηρές πορείες σε δρόμους αδιέξοδους, στρωμένους με τις καλύτερες των προθέσεων. Όποιος όμως συμφιλιώθηκε με τον Θεό-Πατέρα της θυσίας και της αποδοχής του ως παιδιού του Θεού, κράτησε και για το δικό του παιδί ανοιχτό τον δρόμο της συνάντησης με τον Πατέρα όλων μας και ξαναβρήκε και ο ίδιος τον άγγελο των παιδιάστικων χρόνων του, ώριμος πλέον να αποδεχθεί το δώρο της ζωής, έτοιμος να γεννήσει και να αναθρέψει υιούς και θυγατέρες με συνείδηση των ορίων τους, με αξιοπρέπεια και χριστιανική παιδαγώγηση, πολίτες της επερχομένης Βασιλείας.


Παύλειος Λόγος

9


Κατηχητήριος Λόγος Μ. ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ +ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, ΠΑΡ’ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ Ἀδελφοί καί τέκνα ἀγαπητά ἐν Κυρίῳ, «Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέωκται, οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, ἀναζωσάμενοι τόν καλόν τῆς νηστείας ἀγῶνα.» , ἤ, καλύτερον, πάντοτε εὑρίσκεται ἀνοικτόν, ἀπό τότε πού ὁ Πανοικτίρμων Κύριος τῆς Δόξης ηὐδόκησε νά λάβῃ τήν ἀνθρωπίνην φύσιν. Ἔκτοτε καλεῖ διά τῆς Ἐκκλησίας Του κάθε ἄνθρωπον νά συμμετάσχῃ εἰς τάς ἀπείρους δωρεάς τῆς Χάριτος τοῦ Παναγίου Πνεύματος, ἰδιαιτέρως δέ κατά τήν εὐλογημένην ταύτην περίοδον τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, Ἡ ἄπειρος ἀγαθότης, ὁ ἐν Τριάδι προσκυνούμενος ἀληθινός Θεός ἡμῶν, ἀπό ἀγάπην καί μόνον ἐδημιούργησε τό ἀνθρώπινον γένος, διά νά καταστήσῃ τούς ἀνθρώπους, ὅσον εἶναι αὐτό δυνατόν εἰς τήν ἀνθρωπίνην φύσιν, κοινωνούς καί συμμετόχους τοῦ μεγαλείου τῆς θείας Δόξης Του. Αὐτός εἶναι ὁ ἀποκλειστικός σκοπός τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου εἰς ἑκάστην ἐποχήν. Πρός τήν πραγμάτωσιν δέ αὐτοῦ τοῦ σκοποῦ κατατείνει ὅλη ἡ ἁγία πνευματοφόρος παράδοσις

10

Παύλειος Λόγος

τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Ἐκκλησίας, διδάσκουσα, διερμηνεύουσα καί προβάλλουσα ὅλον τό φάσμα τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τούς ποικίλους πνευματικούς ἀγῶνας, εἰς τούς ὁποίους ὀφείλει πάντοτε μέ γενναῖον φρόνημα νά προχωρῇ ὁ πιστός. Κάθε Χριστιανός διά τοῦ ἱεροῦ μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος λαμβάνει τήν Χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐάν ἀρχίσῃ κανείς μέ ὅλην του τήν διάθεσιν νά ἀγαπᾷ τόν Θεόν, τότε ἡ Χάρις δι’ ἀνερμηνεύτου τρόπου μεταδίδει εἰς αὐτόν ἐκ τοῦ πλούτου τῶν ἀγαθῶν της. Αὐτός, λοιπόν, ὁ ὁποῖος ἐπιθυμεῖ νά κρατήσῃ τήν ἐμπειρίαν αὐτῆς τῆς Χάριτος, προσπαθεῖ μέ πολλήν τήν χαράν νά παραμερίσῃ ἐκ τῆς ψυχῆς του τά παρερχόμενα ἀγαθά τοῦ παρόντος αἰῶνος καί νά καταστήσῃ κτῆμα του τόν κεκρυμμένον θησαυρόν τῆς ἀληθινῆς Ζωῆς. Ἐκ τοῦ βαθμοῦ δέ εἰς τόν ὁποῖον προκόπτει ἡ ψυχή εἰς τόν πνευματικόν ἀγῶνα, ἐμφανίζει ἀντιστοίχως τό θεῖον δῶρον τῆς Χάριτος, τήν κεκρυμμένην εἰς τά βάθη αὐτῆς χρηστότητα τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία καί γίνεται ἀπλανής ὁδηγός εἰς τό πολυποίκιλον πνευματικόν ἀγώνισμα . Αὐτός ὁ πνευματικός ἀγών εἶναι διαρκής διά κάθε πιστόν καί ὡς ἐκ τού-

του χρειάζεται νά θέτῃ κανείς ἀρχήν κάθε ἡμέραν, κάθε στιγμήν. «Ἔφθασε καιρός, ἡ τῶν πνευματικῶν ἀγώνων ἀρχή, ἡ κατά δαιμόνων νίκη, ἡ πάνοπλος ἐγκράτεια, ἡ τῶν Ἀγγέλων εὐπρέπεια, ἡ πρός Θεόν παρρησία» . Ὡς μία διαρκής ἀρχή τῆς πνευματικῆς ἀναγεννήσεως καί ἀνακαινίσεως τοῦ ἀνθρώπου εἶναι καί ἡ Ἁγία Τεσσαρακοστή. Διά τοῦτο καί ὁ ὑμνῳδός τοῦ Τριωδίου μᾶς προσανατολίζει ὀρθῶς πρός τό περιεχόμενόν της λέγων, ὅτι ἡ σωματική νηστεία διά τῆς ἀποχῆς τῶν τροφῶν, ἐάν δέν ἀκολουθῆται ἐκ τῆς καθαρότητος τῆς προερχομένης ἐκ τοῦ ἀγῶνος ἀπαλλαγῆς ἐκ τῶν παθῶν, δέν γίνεται ἀφορμή πρός βίου διόρθωσιν καί ὡς ψευδής μισεῖται ὑπό τοῦ Θεοῦ . Ὁπωσδήποτε, τό νά δυνηθῇ ὁ ἄνθρωπος νά συγκεντρώσῃ τόν νοῦν του εἰς τήν ἐργασίαν τῆς γνώσεως τοῦ Θεοῦ καί νά τόν ἐπαναφέρῃ ἐκ τοῦ ἐμπαθοῦς διασκορπισμοῦ του εἰς τά κτίσματα, ἀποτελεῖ ἔργον κοπιῶδες καί πολυχρόνιον, ὅμως ἀπαραίτητον καί καθοριστικόν διά τήν πνευματικήν του ὑπόστασιν καί τήν ὅλην κοινωνικήν του ζωήν. Φαίνεται δέ ἡ ὁδός τῆς ἀρετῆς εἰς αὐτούς, οἱ ὁποῖοι τήν ἀρχίζουν, σκληρά καί ὑπερβολικῶς δυσάρεστος, ὄχι ὅμως ἐπειδή εἶναι πράγ-


ματι τοιαύτη, ἀλλά διότι ἡ ἀνθρωπίνη φύσις ἔχει ἐθισθῆ νά συναναστρέφεται μέ τήν εὐκολίαν τῶν ἡδονῶν. Εἰς αὐτούς δέ οἱ ὁποῖοι κατώρθωσαν καί ὑπερέβησαν τό μέσον τῆς ὁδοῦ ἀποδεικνύεται εὐχάριστος καί ἄνετος . Πολλοί κατά καιρούς ἀγνοοῦντες τό μέγα μυστήριον τῆς εὐσεβείας, θεωροῦν τήν Ὀρθόδοξον ἀσκητικήν Παράδοσιν ὡς ἐπαχθῆ καί ὁδηγοῦσαν τόν ἄνθρωπον εἰς τήν στέρησιν τῆς δημιουργικῆς φαντασίας, τῆς πρωτοτύπου πρωτοβουλίας, τῆς ἀπολαύσεως τῆς ζωῆς ἐν γένει καί τῆς ἐξ αὐτῆς προερχομένης χαρᾶς. Οὐδέν τούτου ψευδέστερον. Ὅλα ὅσα ἐδημιούργησεν ὁ Θεός, τά ἐδημιούργησε καλά λίαν καί μᾶς τά ἐδώρησε διά νά τά χαιρώμεθα καί νά τά ἀπολαμβάνωμεν καί νά γίνωνται ἀφορμή πρός διαρκῆ δοξολογίαν τοῦ Εὐεργέτου μας. Αἱ ἐντολαί δέ τοῦ Θεοῦ μᾶς ὁδηγοῦν καί μᾶς περιγράφουν τήν ὀρθήν χρῆσιν τῶν δωρεῶν Του, ὥστε, καί τό σῶμα μας καί ἡ φαντασία καί ὅλαι αἱ ψυχικαί μας δυνάμεις μεθ’ὅλων τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, νά ἀποβαίνουν κατ’ἀλήθειαν χαροποιοί καί εὐεργετικαί διά τήν ζωήν τοῦ ἀνθρώπου. Ἀντιθέτως, ἡ ἐγωϊστική, αὐτόνομος καί περιφρονητική πρός τόν σκοπόν τόν ὁποῖον ἔθεσεν ὁ Δημιουργός εἰς

τά πλάσματά Του χρῆσις των, πρός στιγμήν ἱκανοποιεῖ τόν παράλογον ἐγωϊσμόν τοῦ ἀνθρώπου, καταλήγει ὅμως εἰς ἀποτελέσματα τελείως διαφορετικά τῶν προσδοκιῶν του, ὁδηγοῦσα αὐτόν εἰς τήν ἀπόγνωσιν, τό ἄγχος καί τήν δυστυχίαν. Ὁ Σωτήρ ἡμῶν, ὁ ἀληθής Θεός καί ἀληθής ἄνθρωπος, ὁ ἀγνώστως γνωριζόμενος εἰς τούς ταπεινόφρονας καί δεκτικούς τῆς ἀκτίστου Χάριτός Του, ὁ Κύριος τῆς Δόξης καί Κύριος τῆς ἱστορίας, ὁ ἐτάζων καρδίας καί νεφρούς, ὁ διά τῆς θείας Αὐτοῦ Προνοίας συνέχων τά σύμπαντα ἀπό τό πλέον μικρόν μόριον τῆς δημιουργίας Του μέχρι τοῦ ἀσυλλήπτου εἰς τήν ἀνθρωπίνην διάνοιαν σύμπαντος κόσμου, εἶναι διαχρονικῶς ἡ Ὁδός, ἡ Ἀλήθεια καί ἡ Ζωή . Ὅπως ἡ ἐνυπόστατος πηγή τῆς Ζωῆς δέν ἦτο δυνατόν νά κρατηθῇ ὑπό τοῦ θανάτου, ἀλλά τόν συνέτριψε καί ἀνεστήθη, ἔτσι δέν εἶναι δυνατόν νά ὑπάρξῃ ἀνθρωπίνη ζωή, ἡ ὁποία νά ὁδηγῇ εἰς τήν καταξίωσιν τοῦ ἀνθρώπου, χωρίς τήν συμμετοχήν εἰς τό ζωοποιόν Σῶμα τοῦ ἀναστάντος Χριστοῦ, τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν Του καί τήν Ἁγιοπνευματικήν της Παράδοσιν. Καί, ἐν συνόψει, ὁ Κύριος μένει εἰς τόν αἰῶνα, ἐνῶ ψευδεῖς αἱ ἐπίνοιαι

τῶν ὑπερηφάνων ἀνθρώπων ἤ, ὡς προσφυῶς λέγει ὁ Ἅγιος Διάδοχος, «οὐδέν πτωχότερον διανοίας ἐκτός Θεοῦ φιλοσοφούσης τά τοῦ Θεοῦ» . Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, Ἐπί τῇ εἰσόδῳ εἰς τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Τεσσαρακοστήν προτρεπόμεθα πατρικῶς πάντας ὑμᾶς, ὅπως μή δειλιάσητε καί μή ὀκνήσητε νά προχωρήσητε εἰς τό σπουδαιότερον ἔργον τῆς ζωῆς ὑμῶν, εἰς τό τῆς πνευματικῆς ἐργασίας στάδιον, μετά ἀνδρείας καί δυνάμεως ὁλοψύχου, ὥστε νά καθαρίσητε ψυχάς καί σώματα ἀπό παντός μολυσμοῦ καί ἐπιτύχητε τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία ἤδη παρέχεται ἀπό αὐτήν τήν παροῦσαν ζωήν εἰς ὅσους εἰλικρινῶς καί ἐκ βάθους ψυχῆς τήν ἐκζητοῦν. Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ καί τό ἄπειρον ἔλεος Αὐτοῦ εἴη μετά πάντων ὑμῶν.

Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή ,βια´ + Ὁ Κωνσταντινουπόλεως διάπυρος πρός Θεόν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

Παύλειος Λόγος

11


Γέρων Θεοδόσιος τῆς Βηθανίας Ὁ εἰρην οποιό ς Ἀκρ ο φύλακας τῆς Σιωνίτιδο ς Ἐκκ λησίας

τοῦ Ἀρχιμ. Ἰερεμίου Γεωργαλῆ

Η

ἱστορία τοῦ Μικρασιατικοῦ ἑλληνισμοῦ μοιάζει μέ τά παθήματα τοῦ Προμηθέα Δεσμώτη. Πάντα ἐκεῖ ἀσάλευτη καί ἀλυσοδεμένη στούς θρυλικούς βράχους τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολῆς ὑπομένει τό φριχτό μαρτύριο τῆς πρόσκαιρης σιωπῆς ἐνωτιζόμενη τήν φωνή τῶν Προφητῶν τῆς Ρωμηοσύνης τῶν αἰώνων τῶν ἀλλοτινῶν γιά τά ἐπινίκια τῶν ἐπερχομένων ἡμερῶν. Οἱ χιλιετίες τοῦ ἑλληνισμοῦ, οἱ αἰῶνες τοῦ Χριστιανισμοῦ, τά μεγαλειώδη θέατρα καί τά μεγαλοπρεπῆ στάδια τοῦ ἀρχαίου κόσμου, τά σεβάσματα τῶν θεῶν τοῦ καιροῦ τῆς ἀγνωσίας, οἱ ναοί τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ στούς χρόνους τῆς Ἀποκαλύψεως καί τῆς Χάριτος, τά μοναστικά καθιδρύματα τῆς Ὀρθόδοξης πνευματικότητος καί τοῦ ὑψηλοῦ πολιτισμοῦ τῆς ὑπερχιλιετοῦς αὐτοκρατορίας τῆς Ρωμανίας, ἡ ἀξιοθαύμαστη ἀπαντοχή τοῦ εὐσεβοῦς Γένους μας στούς σκοτεινούς χρόνους τῆς σκλαβιᾶς, ἡ βίαιη καί ἀπάνθρωπη ἐκδίωξη τῶν ἑλλήνων ἀπό τίς πανάρχαιες ἐστίες τους ἀπό τόν Ἀνατολίτη κατακτητή μέ τήν καταφανή συνενοχή τῶν Χριστιανῶν συμμάχων μας τῆς Εὐρώπης ἀποτελοῦν ἀνδιαμφισβήτητες μαρτυρίες καί μεμαρτυρημένα μαρτύρια γιά τόν Προμηθέα Δεσμώτη ἑλληνισμό τῆς Μικρασίας. Γόνος τούτης τῆς πονεμένης γῆς τῆς Ἰωνίας ἦταν καί ὁ μικρός Γιαννάκης, ὁ μετέπειτα γνωστός στήν ὑπ’ οὐρανόν Γέροντας Θεοδόσιος τῆς Βηθανίας, ὁ ὁποῖος μετά παρησσίας πολλῆς, θά ‘λεγε σέ ὁρισμένους σύγχρονους βλάσφημους μινί-

12

Παύλειος Λόγος

στρους καί ἀδίστακτους παραχαράκτες τῆς ἱστορίας τοῦ Μικρασιατικοῦ ἑλληνισμοῦ γιά τήν ἠγαπημένη του Σμύρνη χρησιμοποιώντας τά λόγια τοῦ ποιητοῦ: « Ἤθελα, πρίν μές στ’ ἄπειρο σιωπήσω στό αἰώνιο φῶς δύο στίχων νά σέ κλείσω. Κί ὅταν οἱ αἰῶνες πού ἔρχονται ἀλλοιοῦν καί μηδενίζουν τά ὅσα βλέπεις μπρός σου, φύλακες μπρός στόν ἥλιο νά φρουροῦν δύο στίχοι μου τόν τάφο τό δικό σου». Τόν Αὔγουστο τοῦ 1922 τό ὅμορφο λιμάνι τῆς ἑλληνίδος Σμύρνης ἀπό πύλη ἐμπορίου καί ἀναψυχῆς τῆς Μικρασίας μεταποιήθηκε σέ θύρα θανάτου φοβεροῦ τῶν ἑλλήνων Μικρασιατῶν. Πορφύρωσαν τά ὕδατα τοῦ ἔνδοξου λιμένα καί ἔγιναν σάβανο ἐρυθρό γιά τά ματωμένα σώματα τῶν ἑλλήνων χριστιανῶν πού προσμένουν ἀπό τότε τήν κοινή ἀνάσταση. Στίς 7 Ἰανουαρίου τοῦ 1913 γιά ἄλλη μιά φορά οἱ καμπάνες τῆς ὑπ’ οὐρανόν Ὀρθοδοξίας ἀνεγγέλλουν τήν Σύναξη τοῦ Τιμίου Προδρόμου. Καί ἐκεῖ στήν γῆ τῆς Ἰωνίας καί στό θρυλικό προάστειο τῆς Σμύρνης, τόν Μπουρνόβα, ἐκείνη τήν ἅγια ἡμέρα ἀντικρύζει τό φῶς τοῦ ἡλίου τό δεύτερο ἀπό τά τρία τέκνα τοῦ Κωνσταντίνου καί τῆς Ἀγγελικῆς Μάκου, ὁ ἐπονομασθείς, κατά τήν βάπτισή του, Ἰωάννης. Καί ἡ ἡμέρα τῆς γεννήσεώς του καθῶς καί τό ὄνομα πού ἔλαβε δέν ἦταν τυχαία ἀφοῦ ὁ Μέγας Ἡγήτωρ τοῦ μοναχικοῦ Τάγματος τῆς Ὀρθοδοξίας, ὁ Τίμιος Πρόδρομος, θά τόν καλέσει, ὅταν ὁ χρόνος πληρωθεῖ, πρός συνάντησή του στήν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνου. Κατά τήν ὥρα τοῦ Μυστηρίου τοῦ Βαπτίσματος τοῦ μικροῦ Ἰωάννου σχηματίσθηκε μέσα στήν κολυμβήθρα μέ τό ἡγιασμένο ἔλαιο τό σημεῖο

τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Τό ἴδιο σημεῖο εἶδαν οἱ ἐκκλησιαζόμενοι στήν πλάτη τοῦ νεοφώτιστου, ὅταν ὁ ἱερέας παρέδωσε τό παιδί στά χέρια τῆς ἀναδόχου. Ἦταν λοιπόν ὁλοφάνερο ὅτι καί γιά τόν μικρό Ἰωάννη ἴσχυε ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ πρός τόν θρηνητικότερο τῶν Προφητῶν Ἱερεμία: «Πρό τοῦ με πλάσαι σε ἐν κοιλίᾳ ἐπίσταμαί σε καί πρό τοῦ σε ἐξελθεῖν ἐκ μῆτρας ἠγίακά σε, προφήτην εἰς ἔθνη τέθεικά σε». Ἡ εὐλαβέστατη μητέρα του, Ἀγγελική, καί ὁ ταπεινός λευΐτης τοῦ Μπουρνόβα, π. Δημήτριος, ἦταν οἱ πρώτοι του μυσταγωγοί στήν κατά Χριστόν ζωή καί πολιτεία. Τά ἀντηχήματα τῶν μικρασιατικῶν αἰώνων, τῶν πεπληρωμένων φέγγος ἑλληνορθόδοξο, τ’ ἄκουσε ὁ μικρός Ἰωάννης στίς λιθόστροτες αὐλές τῆς ὁμορφοκκλησιᾶς τοῦ Μπουρνόβα. Καί μέ τήν μελωδική φωνή πού ὁ Δημιουργός τοῦ χάρισε, ἔμαθε νά μελωδεῖ σέ ὕφος μελιχρό καί μελλίρυτο τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ τῶν Πατέρων του. Ὅμως ὁ μικρός Σμυρνιός, Ἰωάννης πρόκειται νά ὑπηρετήσει τόν Δεσπότη Χριστό ἀπό ὄρους ὑψηλοῦ. Διά τοῦτο καί οἱ δοκιμασίες του θά ἦταν ἀνάλογες τῆς ἐπερχομένης μεγαλειώδους διακονίας του, γιά νά εὑρεθεῖ δόκιμος καί ἀντάξιος. Σέ ἡλικία πέντε ἐτῶν πεθαίνει ἡ ἠγαπημένη μητέρα του, Ἀγγελική, καί μετά ἀπό λίγο καιρό καί ὁ ἀκούραστος προστάτης τῆς οἰκογενείας του, ὁ πατέρας του, Κωνσταντῖνος. Τά τρία ὀρφανά τά ἀναλαμβάνει πλέον ἡ ἀδελφή τοῦ πατέρα του, Ἀγγελική, ἡ ὁποία μέ περισσή ἀγάπη τά φροντίζει. Ὅμως στά τέλη τοῦ Αὐγούστου τοῦ 1922 ἀπό τά ὕψη τοῦ ὄρους Πάγου ἐσάλπισε ὁ ἄγγελος τῆς καλλίστης Σμύρνης καί μιά βοή θανάτου


ἀπλώθηκε ὑπεράνω τῆς ἔνδοξης πόλεως πού ὁ Συναξαριστής τῶν ἐσχάτων ἔμελλε νά τήν ἀποκαλέσει καί πόλη μαρτυρική. Τότε ἦταν πού ἄκουσαν καί πάλι ὁ λαός καί ὁ μαρτυρικός ἐκεῖνος ἐπίσκοπος Σμύρνης, ἅγιος Χρυσόστομος, τόν λόγο τῆς Ἀποκαλύψεως ὡς φωνή ὑδάτων πολλῶν νά κατέρχεται ἀπό τοῦ ὄρους: «Μηδέν φοβοῦ ἅ μέλεις παθεῖν. Ἰδού δή μέλλει βαλεῖν ὁ διάβολος ἐξ ὑμῶν εἰς φυλακήν, ἵνα πειρασθῆτε καί ἔξετε θλῖψιν ἡμέρας δέκα. Γίνου πιστός ἄχρι θανάτου καί δώσω σοι τόν στέφανον τῆς ζωῆς». Ἡ μεγάλη ἁμαρτία τοῦ Γένους μας, ἡ διχόνοια καί ἡ ἀπροκάλυπτη προδοσία τῶν δῆθεν συμμάχων μας τῆς χριστιανικῆς Εὐρώπης παρέδωσαν τήν ἐξάκουστη Μικρασία στό κεμαλικό ἀσκέρι τοῦ θανάτου, τῆς βαρβαρότητας καί τοῦ ὀλέθρου. Στήν ἀντάρα τῆς καταστροφῆς προλαβαίνει ὁ μικρός Ἰωάννης καί ἐπιβιβάζεται σ΄ ἕνα πλοῖο τό ὁποῖο τόν παίρνει γιά πάντα μακρυά ἀπό τήν γενέθλιο γῆ τῆς Ἰωνίας. Ἔτσι πλέον πορεύεται ἄρμενος καί ποντοπόρος στό ἑλληνικό ἀρχιπέλαγος καί στήν θάλασσα τῆς προσφυγιᾶς, ἔχοντας ὁδηγό καί συνοδίτη τόν ἀφέντη Χριστό καί τήν Κυρά τήν Παναγιά. Τό καράβι ἀφήνει τούς πρόσφυγες στόν Πειραιᾶ καί ὁ μικρός Ἰωάννης μαζί μέ τήν θεία του, Ἀγγελική, καταλύουν σ’ ἕνα ἐργοστάσιο στήν ὁδό Πατησίων, κοντά στό Ἱ. Ναό τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ. Τοῦτος ὁ ἱερός ναός μαζί μέ τίς ἱερές Μονές Ἁγ. Εἰρήνης Χρυσοβαλάντου Λυκόβρυσης καί Παναγίας Κερατέας ἔγιναν τά ἀσφαλῆ καταφύγιά του στούς δύσκολους χρόνους τῆς ὀρφάνιας καί τῆς προσφυγιᾶς. Σ’ αὐτές τίς αὐλές τοῦ Κυρίου αὔξησε τά

τάλαντα τοῦ Θεοῦ ὁ Ἰωάννης καί ἀκόμα περισσότερο ἔμαθε νά εἶναι φιλόθεος, φιλάγιος, φιλάνθρωπος, φιλακόλουθος καί ἀσκητικός. Παράλληλα φοίτησε στό δημοτικό σχολεῖο χωρίς νά παραλείπει τήν μελέτη τοῦ Εὐαγγελίου καί τῶν βίων τῶν ἁγίων. Ἐκεῖνος ὅμως ὁ βίος πού τόν συγκλόνισε ἰδιαίτερα ἦταν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καλυβίτου. Καί ἡ ἀγνή ψυχή του ἄκουσε τούς ἠδύλαλους φθόγγους τῆς θαυμαστῆς βιοτῆς τοῦ Καλυβίτου ἀσκητοῦ καί θέλησε νά τόν ἀκολουθήσει. Τότε ἡ οὐράνια ἔλξη μετεβλήθη σέ πύρινη προσευχή πού μεταποιήθηκε σέ πυρίμαχη ἀπόφαση ἐξόδου ἀπό τόν κόσμο καί εἰσόδου στό μέγα στάδιο τῆς μοναχικῆς ζωῆς καί πολιτείας. Στό σεργιάνι του στούς μοναστικούς τόπους τῆς Ἀττικῆς εἶχε ἀκούσει γιά τήν ὁσία βιοτή καί τό προορατικό χάρισμα τοῦ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγ. Μάρκου Χίου, γέροντος Γαβριήλ. Ἔτσι σέ ἡλικία 13 ἐτῶν καί χωρίς νά ἀνακοινώσει τίποτε στήν θεία του, Ἀγγελική, καταπλέει στό λιμάνι τῆς Χίου καί μετά τίς σχετικές πληροφορίες καί ἐξηγήσεις ἐντάσσεται ὡς δόκιμος στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Μάρκου, ὅπου παραμένει γιά τρεῖς μῆνες ἐν ὑπακοῇ καί προθυμίᾳ πολλῇ. Ὅμως μετά τήν παρέλευση τοῦ χρόνου αὐτοῦ ὁ Γέροντας Γαβριήλ καλεῖ τόν Ἰωάννη καί τοῦ ἀνακοινώνει ὅτι ἀπό Θεοῦ ἔλαβε τήν πληροφορία ὅτι ὁ τόπος τῆς μοναχικῆς του ἀσκήσεως καί βιοτῆς δέν εἶναι ἡ Χίος ἀλλά ἡ Ἁγία Γῆ τῆς Παλαιστίνης. Ἔτσι ὁ Ἰωάννης ἐπιστρέφει καί πάλι στήν Ἀθῆνα ὅπου μέχρι τά 18 του ἔτη συνεχίζει νά περιέρχεται ὡς ἔλαφος διψῶσα τά πνευματικά καταφύγια τῆς Ἀττικῆς ἐργαζόμενος παράλληλα καί ἀναμένοντας τό πλήρωμα

τοῦ χρόνου. Προσφιλής του προορισμός ἦταν ἡ Ἐξαρχία τοῦ Παναγίου Τάφου στήν Πλάκα. Εἶχε καταθέσει τόν πόθο του στόν Ἔξαρχο τοῦ Παναγίου Τάφου, Ἀρχιμ. Βενέδικτο, τόν μετέπειτα Πατριάρχη Ἱεροσολύμων καί ἐκεῖνος διά τοῦ εὑρισκομένου στήν Ἀθήνα Ἡγουμένου τῆς Μονῆς τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου, π. Θεοδοσίου, καί τοῦ κ. Ἰωάννου Μυρσιάδη μετέπειτα Ἐπισκόπου Ναζαρέτ, Ἰσιδώρου, τοῦ ἐξασφάλισε τήν ἄδεια παραμονῆς ἀπό τήν Ἀγγλική Διοίκηση τῆς Παλαιστίνης. Ἔτσι λοιπόν τό 1932 μέ τήν συνοδεία τοῦ Ἀρχιμ. Εὐγενίου καί τοῦ κ. Μυρσιάδη καί σέ ἡλικία 18 ἐτῶν κατέρχεται στήν Ἁγία Γῆ τῆς Παλαιστίνης καταπλέοντας στό λιμάνι τῆς Γιάφφας. Στίς 4 Αὐγούστου 1932 ἔνδακρυς εἰσέρχεται στήν Ἁγία Πόλη Ἱερουσαλήμ. Μετά ἀπό παραμονή τριῶν ἡμερῶν στό Πατριαρχικό Μοναστήρι τῶν Ἁγ. Κωνσταντίνου καί Ἑλένης εἰσέρχεται στό Πατριαρχικό Γραφεῖο ὅπου συναντᾶται μέ τόν Τοποτηρητή τοῦ χηρεύοντος Πατριαρχικοῦ Θρόνου τῶν Ἱεροσολύμων Ἀρχιεπίσκοπο Πτολεμαῒδος, Κελαδίωνα. Μέ ἁπλότητα ὁ Ἰωάννης καταθέτει τήν ἐπιθυμία του στόν Τοποτηρητή καί ἐκεῖνος πατρικῶς τοῦ περιγράφει τίς δυσκολίες καί τούς πειρασμούς τῆς μοναχικῆς ζωῆς. Ὁ Ἰωάννης διαβεβαιώνει τόν Τοποτηρητή ὅτι γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἔτοιμος νά τά ὑπομείνει ὅλα καί ἐκεῖνος τοῦ δίδει τήν εὐχή του καί τόν ἀποστέλει ὡς δόκιμο μοναχό στό Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ Ἰορδανίτη. Ἔτσι ὁ Ἰωάννης «ἀγαλλομένῳ ποδί» στίς 7 Αὐγούστου 1932 εἰσέρχεται στήν ἱερή Μάνδρα τοῦ Ἀββᾶ Γερασίμου ὅπου ἡ Ἀδελφότης τόν περιβάλλει μέ περισσή ἀγάπη καί φροντίδα. Παύλειος Λόγος

13


Τοῦ ἀναθέτουν τά διακονήματα τῆς σίτησης δύο ἁγίων ἀσκητῶν πού ἀσκοῦνταν στήν ἔρημο τοῦ Ἰορδάνου καί τοῦ κανδηλανάπτου τοῦ Καθολικοῦ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς. Ἡ προθυμία καί ἡ ὑπακοή του ἦταν αὐτές πού ὁδήγησαν τήν Ἀδελφότητα στήν ἀπόφαση τῆς ρασοφορίας τοῦ Ἰωάννου στίς 26 Ὀκτωβρίου 1933 κατά τήν Ἀγρυπνία τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου. Ἀπό τότε ὁ ρασοφόρος Ἰωάννης ἀκόμη περισσότερο ἀναλώνεται σέ κόπους ἀσκητικούς, σέ προσευχές παννύχιες καί δεήσεις ἐκτενεῖς. Οἱ πειρασμοί πληθαίνουν μά ἐκεῖνος ὑπό τήν κραταιά προστασία τῆς ὑπακοῆς πρός τόν Καθηγούμενο καί τήν Ἀδελφότητα ἀνεβαίνει διαρκῶς τήν κλίμακα τῶν ἐνθέων ἀρετῶν. Ὅμως ἡ ὑγρασία τῆς περιοχῆς πλήττει τήν ἀσθενική κράση τοῦ ρασοφόρου Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος κατόπιν εἰσηγήσεως τοῦ Καθηγουμένου καί εὐλογίας τοῦ Τοποτηρητοῦ τοῦ Πατριαρχικοῦ Θρόνου μετατίθεται στόν Πανίερο Ναό τῆς Ἀναστάσεως καί ἐντάσεται στήν συνοδεία τοῦ Σκευοφύλακα, Γέροντος Κυριακοῦ. Έκεῖ ἀναλαμβάνει τό διακόνημα τοῦ κανδηλανάπτου καί τοῦ φύλακα τοῦ Παναγίου Τάφου. Ἤδη τόν σεπτό Θρόνο τῆς Ἁγίας Πόλεως τῶν Ἱεροσολύμων κλεῒζει ὁ Πατριάρχης Τιμόθεος ὁ Α´ ὁ ὁποῖος γνωρίζει τήν ἀρετή τοῦ ρασοφόρου Ἰωάννου καί ἀποφασίζει τήν μοναχική του κουρά τήν ὁποία τελεῖ ὁ ἴδιος στίς 24 Αὐγούστου 1937 καί τοῦ δίδει τό ὄνομα Θεοδόσιος. Στίς 3 Μαρτίου 1941 ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀσκάλωνος, Βασίλειος, κατόπιν ἐντολῆς τοῦ Πατριάρχου, χειροτονεῖ τόν π. Θεοδόσιο στόν Πανάγιο Τάφο Διάκονο καί στίς 26 Ὀκτωβρίου Πρεσβύτερο. Ὁ Πατριάρχης Τιμόθεος ἀγαποῦσε ἰδιαιτέρως τόν π. Θεοδόσιο γιά τήν ἀρετή του καί τήν ἀφοσίωσή του στά Πανάγια Προσκυνήματα, γι’ αὐτό καί τόν τοποθετοῦσε ὡς μέλος τῆς συνοδείας του σέ ποιμαντικές περιοδείες καί ἐκκλησιαστικές ἀποστολές. Ὅταν κατά τήν διάρκεια τοῦ δευτέρου παγκοσμίου πολέμου ἡ ἐξόριστη κυβέρνηση τῆς Ἑλλάδος ὑπό τόν Βασιλέα Γεώργιο καί ἑλληνικά στρατεύματα βρέθηκαν στήν Μέση Ἀνατολή ὁ π. Θεοδόσιος, κατόπιν ἐντολῆς τοῦ Πατριάρχου, ἀναλαμβάνει μετά προθυμίας καί ἐπιτελεῖ μετά θερμοῦ ζήλου τά καθήκοντα τοῦ στρατιωτικοῦ ἱερέως θεραπεύοντας τίς πνευματικές ἀνάγκες τῶν στρατιωτῶν. Δέν παύει παράλληλα νά ἐπιτελεῖ τά ἐφημεριακά του καθήκοντα στόν Πανίερο Ναό τῆς Ἀναστάσεως. Στίς 28 Ἰουλίου τοῦ 1946 λαμβάνει τό Μέγα καί Ἀγγελικό Σχῆμα στήν ἐξάκουστη Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα καί στήν συνέχειᾳ κατόπιν ἐντολῆς τοῦ Πατριαρχείου διορίζεται Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίων Λαζάρου, Μάρθας καί Μαρίας τῆς

14

Παύλειος Λόγος

Βηθανίας. Τό Μοναστήρι τότε ἦταν μικρό καί ἐγκαταλελειμμένο. Ὅμως ἡ Θεία Πρόνοια ἐπεφύλαξε στόν Γέροντα Θεοδόσιο νά ἀναδειχθεῖ ὁ νέος κτίτορας τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ Καθιδρύματος τῆς Ἁγίας Γῆς καί ὁ συνετός ἡγήτορας τοῦ νεοθαλοῦς αὐτοῦ πνευματικοῦ Παραδείσου τῶν ἀφιερωμένων εἰς τόν Χριστόν παρθένων. Σέ σύντομο χρονικό διάστημα ἀνεγείρεται ἡ πτέρυγα τῶν κελλιῶν, ὁ ξενῶνας καί τό καμπαναριό. Καλλωπίζεται τό Καθολικό τῆς Μονῆς, στό ὁποῖο βρίσκεται ἡ πέτρα πού κατά τήν παράδοση ἐκάθισε ὁ Κύριος γιά νά ξεκουραστεῖ ἐρχόμενος νά ἀναστήσει τόν νεκρό Λάζαρο. Ἐπίσης ὁ Γέροντας φρόντισε καί γιά τήν συντήρηση τοῦ τάφου τοῦ Ἁγίου Λαζάρου πάνω ἀπό τόν ὁποῖο ἔχτισε διώροφο Ναό πρός τιμήν τῆς Παναγίας τῆς Μυρτιδιώτισσας καί τοῦ Ἁγίου Λαζάρου. Σημαντική ἦταν καί ἡ γνωριμία τοῦ Γέροντος Θεοδοσίου μέ τόν Βασιλιά τῆς Ἰορδανίας Ἀβδουλάχ τόν Α,´ ἡ ὁποία πραγματοποιήθηκε σέ μία τελετή στά Ἱεροσόλυμα τό 1938. Ὁ Βασιλιάς ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό τήν σύνεση, τήν εὐστροφία καί τήν ἀνωτερότητα τοῦ Γέροντος Θεοδοσίου καί ἔκτοτε τούς συνέδεσε μιά ἱσχυρή φιλία. Ὁ Ἀβδουλάχ ἀποζητοῦσε τήν ἐπικοινωνία μέ τόν Γέροντα καί πάντοτε εὕρισκε εὐκαιρίες νά τόν συναντᾶ. Ἔτσι καί ἔγινε καί στίς 20 Ἰουλίου τοῦ 1951. Ὁ Ἰορδανός Μονάρχης ζήτησε ἀπό τόν Γέροντα νά τόν συνοδεύσει στό Τέμενος τοῦ Ὀμάρ καί ἐκεῖνος παρ’ ὅλη την δυσκολία του ὡς πρός τόν τόπο προορισμοῦ τόν ἀκολούθησε. Στήν συνοδεία τοῦ Βασιλιᾶ ἦταν καί ὁ ἐγγονός του, ὁ μετέπειτα Βασιλιάς τῆς Ἰορδανίας, Χουσεῒν. Κατά τήν ὥρα ὅμως που εἰσέρχονταν ὁ Βασιλιάς στό Τέμενος δέχεται δολοφονική ἐπίθεση καί πέφτει νεκρός στά χέρια τῶν φρουρῶν του. Ἀμέσως ὁ Γέροντας Θεοδόσιος ἀντιλαμβάνεται ὅτι στόχος θά γίνει καί ὁ ἐγγονός τοῦ Βασιλιᾶ, ὁ μικρός Χουσεῒν, τόν ὁποίο ἀρπάζει στά χέρια του καί τόν φυγαδεύει μακρυά ἀπό τό Τέμενος σέ ἀσφαλές μέρος. Ξυπόλυτος καθώς ἦταν τρέχει στόν Πανίερο Ναό τῆς Ἀναστάσεως καί εἰδοποιεῖ νά κλείσουν τίς μεγάλες θύρες τοῦ Ναοῦ. Στήν συνέχεια ὁδεύει στό Πατριαρχεῖο, ἐνημερώνει τόν Πατριάρχη καί ἐντός ὁλίγου οἱ καμπάνες σημαίνουν προκειμένου οἱ Ἐκκλησίες καί τά Μοναστήρια νά κλείσουν τίς θύρες. Ἀπό τό μεγάλο Τέμενος τοῦ Ὀμάρ ὁ μουσουλμανικός ὄχλος ξεχύθηκε στούς δρόμους τῆς Ἁγίας Πόλεως καταστρέφοντας ὅ,τι εὕρισκε μπροστά του. Ἕνα ἄλλο σημαντικό γεγονός στήν ζωή τοῦ Γέροντος Θεοδοσίου ἦταν ἡ συμμετοχή του στήν ἐπίσημη ἀντιπροσωπεία τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων ἡ ὁποία παρέλαβε, μετά ἀπό

σχετικές διαβουλεύσεις μέ τό Βατικανό, τό ἄφθορο λείψανο τοῦ ὁσίου Σάββα τοῦ Ἡγιασμένου καί τό μετέφερε στήν ὁμώνυμη Λαύρα του στήν γῆ τῆς Παλαιστίνης. Ἡ ἀντιπροσωπεία κατέφθασε στήν Βενετία τό 1965 καί μετέφερε μαζί της ὀρθόδοξα ἄμφια γιά νά ἀντικαταστήσει τά λατινικά μέ τά ὁποία οἱ Λατίνοι εἶχαν ἐνδύσει τόν ὅσιο Σάββα. Στή θέα τοῦ σκηνώματος τοῦ ὁσίου μέ τά ἄμφια αὐτά ὁ Γέροντας λυπήθηκε σφόδρα καί προσευχόμενος ἐσωτερικά ἀναρωτήθηκε πώς θά ἀνοίξουν τά χέρια τοῦ ὁσίου τά ὁποία ἦταν σταυρωειδῶς τοποθετημένα ἐπί τοῦ στήθους χωρίς νά προξενήσουν καταστροφή στό τίμιο λείψανο. Καί ὧ τοῦ θαύματος ἀμέσως ὁ ὅσιος Σάββας ἀνοίγει τά χέρια του καί ἀπό τό συγκλονιστικό γεγονός πέφτει λιπόθυμος ὁ Γέροντας. Κατόπιν ὁ Γέροντας Θεοδόσιος καί ὁ Καθηγούμενος τῆς Λαύρας τοῦ Ἁγίου Σάββα, Γέροντας Σεραφείμ, ἐνέδυσαν τό σκῆνος τοῦ ὁσίου μέ τά ὀρθόδοξα ἄμφια καί οἱ Λατίνοι τό τοποθέτησαν μέ τιμές σέ μία γόνδολα γιά νά περάσει γιά τελευταία φορά ἀπό τά κανάλια τῆς Βενετίας. Τότε τά περιστέρια τῆς πλατείας τοῦ Ἁγίου Μάρκου σάν νά ἦταν καθοδηγούμενα σηκώθηκαν εὐθύς καί πέρασαν τιμητικά τό ἕνα πίσω ἀπό τό ἄλλο πάνω ἀπό τήν γόνδολα πού μετέφερε τό ἡγιασμένο λείψανο τοῦ Ἁγίου Σάββα. Ὅσο ὁ Γέροντας ξανοίγονταν στό μέγα πέλαγος τῆς ἐνθέου ταπεινώσεως. τόσο ὁ Κύριος τόν ἀνεδείκνυε ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων. Ἐπανειλλημμένως ὁ Βασιλικός Οἶκος τῆς Ἰορδανίας τίμησε μέ ὑψηλά παράσημα τόν Γέροντα γιά τήν γενναία διάσωση τοῦ Βασιλιᾶ Χουσεῒν. Τό Πατριαρχεῖο τόν προήγαγε κατά σειρά σέ Πρωτοσύγκελλο καί Ἀρχιμανδρίτη καί στήν συνέχεια τόν διόρισε μέλος τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τῆς Σχολικῆς Ἐφορίας καί τῆς ἐπιτροπῆς ἐπιθεωρήσεως τῶν ἡγουμενειῶν καί Ἐκκλησιῶν. Μέ συστολή, ταπείνωση, ἀλλά καί εὐχαριστία ἀρνήθηκε τήν πρόταση πού τοῦ ἔκανε ὁ Πατριάρχης Διόδωρος καί ἡ περί Αὐτόν Ἱερά Σύνοδος γιά προαγωγή του σέ Ἀρχιερέα. Ὀνομάσθηκε ὅμως παρά τῆς Ἱερᾶς Συνόδου Μέγας τοῦ Θρόνου καί Μιτροφόρος γιά τήν τεράστια προσφορά του στήν Σιωνίτιδα Ἐκκλησία. Ὅμως ἡ ὥρα τῆς ἐξόδου τοῦ Γέροντος Θεοδοσίου ἀπό τά γήινα καί φθαρτά πρός τά οὐράνια καί ἄφθιτα πλησίαζε. Στίς 9 Δεκεμβρίου τοῦ 1990 ὁ Γέροντας παθαίνει ἀνακοπή τῆς καρδιᾶς στήν αὐλή τῆς Μονῆς. Σέ λίγο ὅμως ἐπανῆλθε καί διηγεῖται ὅτι εἶδε ἕναν ἐπίσκοπο συνοδευόμενο ἀπό δύο φωτεινές γυναῖκες πού σίγουρα ἦταν ὁ Ἅγιος Λάζαρος καί οἱ ἀδελφές του Μάρθα καί Μαρία. Στίς 27 Αὐγούστου 1991 ὁ Γέροντας γιά δεύτερη φορά παθαίνει σοβαρό καρδια-


κό ἐπεισόδιο καί ἐνῶ τόν μετέφεραν στό νοσοκομεῖο στήν Γεθσημανῆ κατέναντι τοῦ τάφου τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ὁ Γέροντας Θεοδόσιος παρέδωσε τήν μακαρία του ψυχή εἰς χεῖρας Θεοῦ. Ἔτσι λοιπόν ὁ μακαριστός Γέροντας Θεοδόσιος πορεύθηκε τήν ὁδό τῶν ἁγίων ἀπό τότε πού ἦταν μικρό παιδί στήν πονεμένη γῆ τῆς Ἰωνίας καί ἡ καθαρή του καρδιά ἀφουγκράσθηκε τούς ὁρισμούς τοῦ Θεοῦ γιά τά ἐπερχόμενα. Ἀνάλαβε μετά προθυμίας τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου, ὑπέμεινε μετά καρτερίας τους πειρασμούς καί τίς θλίψεις, ἀσκήθηκε μετά ζήλου στήν ἀδιάκριτη ὑπακοή, συμφιλιώθηκε μέ τόν Κύριο διά τῆς ἁγίας μετανοίας, ἀνέβηκε σεμνοπρεπῶς τήν νοητή κλίμακα τῶν ἐνθέων ἀρετῶν, ἐνεδύθηκε τήν ὑψοποιό ταπείνωση, φίμωσε τά θράση τῶν παθῶν μέ τήν ὀξεία μάχαιρα τῆς μακαρίας ἀοργησίας. Ὡς γνήσιος μιμητής τῆς ὀρθοδόξου πολιτείας τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας πορεύθηκε στούς θεοσεβεῖς βηματισμούς τους στηλιτεύοντας τίς κακοδοξίες τῆς αἰρετικῆς Δύσης, συνιστῶντας προσοχή καί ἐγρήγορση προσφέροντας ὅμως ἀδιακρίτως τήν ὑλική καί πνευματική του συνδρομή σ’ ὅλους ἐκείνους τούς χριστιανούς, μουσουλμάνους καί ἐβραίους πού θά κατέφευγαν στά φιλάνθρωπα αἰσθήματά του. Ὁ Γέροντας ἦταν ἀληθῶς ποταμός φιλανθρωπίας καί κρήνη ἐλέους πρός πάντας ἀνεξαιρέτως. Ἐκεῖνο ὅμως πού κατέφλεγε τήν καθαρά του καρδία ἦταν ἡ ἐπάνδρωση τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων καί ἡ ἀκωλύτως συνέχιση τῆς διακονίας τοῦ εὐσεβοῦς ἡμῶν Γένους στούς τόπους οὗ ἔστησαν οἱ πανάχραντοι πόδες τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐπιθυμοῦσε σφόδρα οἱ εἰρηνοποιοί ἀκροφύλακες τοῦ Παναγίου Τάφου καί μυστικοί θεωροί τοῦ Μεγάλου Μυστηρίου τῆς σωτηρίας τοῦ γένους τῶν ἀνθρώπων νά αὐξάνονται ἀριθμητικά καί νά ἀνέρχονται πνευματικά. Σάν τό φῶς τῆς ἀστραπῆς λοιπόν ἐξήστραψε ὁ ὁσιακός βίος τοῦ Γέροντος Θεοδοσίου στό μέγα κλίτος τοῦ παλαιφάτου ἑλληνορθοδόξου Πατριαρχείου τῶν Ἱεροσολύμων καί τώρα ἀπό τά οὐράνια σκηνώματα «ἔνθα ὁ τῶν ἑορταζόντων ἦχος ὁ ἀκατάπαυστος καί ἡ ἀπέραντος ἡδονή τῶν καθορώντων τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου τό κάλλος τό ἄρρητον» θά ἱκετεύει ὑπέρ ἐνισχύσεως καί διαφυλάξεως τοῦ Πατριάρχου καί τῆς Ἁγιοταφικῆς Ἀδελφότητος καί ὑπέρ τῆς ἀκυμάντου πορείας τοῦ ἑλληνορθοδόξου Πατριαρχείου τῶν Ἱεροσολύμων, γιά νά βεβαιώνει μέχρι τερμάτων αἰῶνος τούς ἐγγύς καί τούς μακράν ὅτι « Χριστός γάρ ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν ἀπαρχή τῶν κεκοιμημένων ἐγένετο. Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος εἰς τούς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν».

Παύλειος Λόγος

15


ΟΔΗΣΣΟΣ

η πόλη της Φιλικής Εταιρ τοῦ μοναχοῦ Γερασίμου Μπεκέ 16

Παύλειος Λόγος


Η

Οδησσός είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας και σημαντικό λιμάνι στον Εύξεινο Πόντο, με πλούσια και ενδιαφέρουσα ιστορία. Αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή μαρτυρούν ότι κάποτε υπήρξε εκεί αρχαία ελληνική αποικία. Στο πέρασμα του χρόνου, ωστόσο, μόνο κατακτητές (νομάδες τουρκικής καταγωγής, Λιθουανοί, Οθωμανοί και Ρώσοι) πέρασαν από την περιοχή, χωρίς ωστόσο να συναντάται εκεί κάποια μορφή οργάνωσης. Μόνο μετά το τέλος του ρωσοτουρκικού πολέμου του 1787 - 1792, η νικήτρια Μεγάλη Αικατερίνη της Ρωσίας αναγνώρισε τη στρατηγική σημασία της περιοχής και δη του λιμανιού και ίδρυσε την Οδησσό (1794). Η πόλη, όπως διαβάζουμε, οφείλει το όνομά της σε ένα μικρό... λάθος! Αρχικά, πιστευόταν ότι εκεί κοντά υπήρχε η αρχαία ελληνική πόλη Οδησσός· πεποίθηση όμως που γρήγορα διαψεύστηκε, μια και η εν λόγω πόλη αποδεδειγμένα βρισκόταν κοντά στη σημερινή Βάρνα της Βουλγαρίας. Τούτη η αλήθεια δεν αποθάρρυνε καθόλου τη Μεγάλη Αικατερίνη, η οποία φαίνεται πως εξ αρχής αρεσκόταν στο όνομα «Adessa», όπως προφέρεται η πόλη στη ρωσική γλώσσα. Στην ιστορία της Οδησσού, ο Δούκας του Ρισελιέ εμφανίζεται ως μεγάλος ευεργέτης της πόλης, καθώς σ’ αυτόν οφείλεται η μεγάλη ανάπτυξή της στη διάρκεια του 19ου αιώνα. Ως προς τα καθ’ ημάς αξίζει να αναφέρουμε ότι εκείνα τα χρόνια, και συγκεκριμένα το 1814, ιδρύθηκε στην Οδησσό από τους Νικόλαο Σκουφά, Εμμανουήλ Ξάνθο και Αθανάσιο Τσακάλωφ η Φιλική Εταιρεία. Κατά τ’ άλλα, το 1819 το λιμάνι της Οδησσού έγινε ελεύθερο και η λειτουργία του με αυτή τη μορφή συνεχίστηκε έως το 1857. Τότε πραγματοποιήθηκε και η μεγάλη εισροή εποίκων και εμπόρων τόσο από την Ευρώπη όσο και από την Ασία· μια ανάπτυξη που σταμάτησε βίαια με την έκρηξη του κριμαϊκού πολέμου. Μετά τη ρωσική επανάσταση, η Οδησσός αποτέλεσε τμήμα της Σοβιετικής Δημοκρατίας της Ουκρανίας. Κατά την διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου η πόλη κατελήφθη από ρουμανικές και γερμανικές δυνάμεις. Πλέον μετά την πτώση της Σοβιετικής Eνωσης (1991) η Οδησσός πέρασε κάτω απ’ τον έλεγχο της Ουκρανίας.

ρείας Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον καθεδρικό ναό

Παύλειος Λόγος

17


Ἤρθαμε ἐδῶ μεταφέροντας μετά ἀπό πρόσκληση τοῦ Σεβασμιωτάτου ποιμενάρχου σας τό χαριτόβρυτο λείψανο τοῦ μεγαλομάρτυρος καί ἀθλοφόρου ἁγίου Δημητρίου τοῦ μυροβλήτου καί Θεσσαλονικέως. Ἤρθαμε ἐδῶ ἀπό τή μακεδονική Βέροια στή μακρινή Ὁδησσό, στό λιμάνι τοῦ Εὐξείνου Πόντου, πού ἄν καί στήν ἀρχαιότητα ὀνομαζόταν κατ᾽ εὐφημισμόν εὔξεινος, δηλαδή κατ᾽ εὐφημιΣτο κελί του στάρετς Ιωνά σμόν φιλικός πρός τούς ξένους, ἡ εὐγένεια τῶν Ἑλλάδος ἀπό τόν τουρκικό ζυγό, ὅταν κατοίκων αὐτῆς πόλεως, τῆς ἱστορικῆς ἐδῶ στήν πόλη σας ἔφθανε τό σεπτό πόλεως τῆς Ὀδησσοῦ, τόν ἀνέδειξε λείψανο τοῦ ἐθνομάρτυρος πατριάρὄντως φιλόξενο. χου Κωνσταντινουπόλεως Γρηγρίου Ἤρθαμε, λοιπόν, στήν φιλόξενη τοῦ Ε´ γιά νά φιλοξενηθεῖ, θαμμένο πόλη σας, ἡ ὁποία ἄν καί βρίσκεται γιά 50 χρόνια στόν ἑλληνικό ναό τῆς χιλιόμετρα μακριά ἀπό τή μακεδονική Ἁγίας Τριάδος, πρίν νά μεταφερθεῖ Βέροια, συνδέεται μέ παλαιούς καί στήν Ἀθήνα. ἱστορικούς δεσμούς μέ τήν Ἑλλάδα, Αὐτοί οἱ ἱστορικοί δεσμοί ἀνάμεσα ἀπό τότε πού οἱ Ἕλληνες ἀποίκισαν στούς λαούς μας συνεχίζονται καί στά μέρη αὐτά καί ἵδρυσαν τήν πρώτη στίς ἡμέρες μας μέσω τοῦ συνδέσμου πόλη, ὅπως ἀποδεικνύεται ἀπό τά τῆς ἀγάπης τῶν δύο Ἐκκλησιῶν μας, Ο σεβασμιώτατος στην αντιφώνηἀρχαιολογικά εὐρήματα, μέχρι τόν ἀγάπης πού στηρίζεται καί ἐνισχύεται σή του τόνισε: περασμένο αἰώνα, ὅταν ἀνθοῦσε στήν στήν κοινή πίστη μας καί στήν κοινή «Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις πόλη τῆς Ὀδησσοῦ μία εὔρωστη ἑλληἀγάπη μας στόν Χριστό καί στούς αὐτοῦ». νική κοινότητα, ὅταν ἐδῶ στήν πόλη ἁγίους του, ἀγάπη πού ἀποδεικνύεται Καί αὐτό τό θαῦμα ζοῦμε καί ψησας γινόταν οἱ μυστικές συναντήσεις καί ἀπό τή σημερινή προσέλευσή σας λαφοῦμε ἀπό τήν ἡμέρα τῆς ἀφίξεώς τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας, πού εἶχε ἱδρυεἰς προσκύνηση τοῦ χαριτοβρύτου μας στόν εὐλογημένο αὐτόν τόπο. θεῖ μέ σκοπό τήν ἀπελευθέρωση τῆς λειψάνου τοῦ ἁγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου. «Θαυμαστός ὁ Θεός ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ». Καί εἶναι ὄντως θαυμαστός, ἀδελφοί μου, διότι ὁ ἐν τέλει τιμώμενος καί δοξαζόμενος καί θαυμαζόμενος ἐν τοῖς ἁγίοις καί διά τῶν ἁγίων του εἶναι ὁ Θεός. Αὐτός εἶναι ὁ παροχεύς καί χορηγός τῆς χάριτος. Αὐτός εἶναι Ἐκεῖνος, ἐξ οὗ «πᾶσα δόσις ἀγαθή καί πᾶν δώρημα τέλειον». Αὐτός εἶναι Ἐκεῖνος πού σέ κάθε γενεά ἀναδεικνύει τούς ἁγίους καί τούς μάρτυρές του. Γι᾽ αὐτό καί ὁ θαυμασμός καί ὁ ἔπαινος τῶν ἁγίων ἀναφέρεται πάντοτε στόν Θεόν. Αὐτόν τιμοῦμε καί δοξολογοῦμε καί εὐλογοῦμε καί ἐμεῖς, γιατί μᾶς ἀξίωσε νά βρεθοῦμε ἀνάμεσά σας καί νά ἐπαναβεβαιώσουμε καί νά ἰσχυροποιήσουμε τόν σύνδεσμο τῆς ἐν Κυρίῳ ἀγάπης μας μέ αὐτή τήν εὐχαριστηριακή σύναξη, ἡ ὁποία καταργεῖ τίς ἀποστάσεις πού Από τη θεία λειτουργία στην ιερά μονή Προφήτου Ηλιού ΜΕΤΑΦΟΡΑ Ι. ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Ύστερα από πρόσκληση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Οδησσού και Ισμαηλίας κ. Αγαθαγγέλου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέφερε από 21 έως και 28 Ιανουαρίου τεμάχιο ιερού Λειψάνου του αγίου Δημητρίου για να τεθεί σε προσκύνηση των πιστών στην ιερά μονή Προφήτου Ηλιού που βρίσκεται μέσα στο κέντρο της πόλης. Τον Σεβασμιώτατο και τους κληρικούς που τον συνόδευαν υποδέχθηκε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος κ. Αλέξιος και ο καθηγούμενος της ιεράς μονής Αρχιμ. κ. Βίκτωρ. Ακολούθησε υποδοχή στο καθολικό της ιεράς Μονής και δέηση. Την επομένη ημέρα το πρωί τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο με το Θεοφιλέστατο κ. Αλέξιο κατά το οποίο προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος, ενώ την Κυριακή το πρωί τελέστηκε αρχιερατικό συλλείτουργο κατά το οποίο προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Οδησσού κ. Αγαθάγγελος. Στο τέλος της θείας Λειτουργίας ο Μητροπολίτης κ. Αγαθάγγελος ευχαρίστησε θερμά τον ποιμενάρχη μας για την ανταπόκρισή του στην πρόκληση και για την μεγάλη ευλογία που έφερε.

18

Παύλειος Λόγος


μᾶς χωρίζουν, καταργεῖ τίς διαφορές ἀνάμεσα στίς φυλές καί τά ἔθνη, καταργεῖ τίς διαφορές ἀνάμεσα στίς γλῶσσες, διότι «πάντες ἐν ἐσμέν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» καί διότι μία εἶναι ἡ κοινή γλώσσα ὅλων τῶν χριστιανῶν, ἡ γλώσσα τῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης. Γι᾽ αὐτό καί ἐκφράζουμε τίς εὐχαριστίες μας πρός τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη σας, ὁ ὁποῖος μέ τήν εὐγενῆ του πρόσκληση μᾶς ἔδωσε τή δυνατότητα νά ἐκφράσουμε τήν ἀγάπη μας πρός ὅλους ἐσᾶς διά τῆς μεταφορᾶς τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τοῦ ἁγίου ἐνδόξου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου τοῦ Μυροβλύτου, προστάτου καί πολιούχου τῆς μεγαλοπόλεως τῆς Θεσσαλονίκης, ὁ ὁποῖος σᾶς μεταφέρει διά τῶν ἱερῶν λειψάνων του τήν εὐλογία τοῦ οὐρανοῦ. Ἀδελφοί μου, τά ἀναρίθμητα θαύματα τοῦ ἁγίου Δημητρίου τά ὁποῖα δεκαεπτά αἰῶνες τώρα καταγράφουν οἱ ἐγκωμιαστές του καί ἐπιβεβαιώνουν οἱ προσκυνητές τοῦ ἱεροῦ του ναοῦ ἀλλά καί ἡ ἴδια ἡ ἱστορία ἀποδεικνύουν τή χάρη τήν ὁποία ἔλαβε ἀπό τόν Θεό γιά τήν καθαρότητα καί τήν ἁγνότητα τῆς ψυχῆς του, γιά τόν ἱεραποστολικό του ζῆλο, γιά τή θερμουργό του πίστη καί γιά τό χριστομίμητο μαρτύριό του. Αὐτή ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, πού τόν ἀνέδειξε ὑπέρμαχο ὄχι μόνο τῶν συμπολιτῶν του, τούς ὁποίους ἀναρίθμητες φορές προφύλαξε καί διέσωσε, ἀλλά καί ὅλων τῶν χριστιανῶν ὅπου γῆς, ὥστε δικαίως νά ἀποκαλεῖται καί νά τιμᾶται ὡς «ὑπέρμαχος τῆς οἰκουμένης», εὔχομαι νά σκέπει καί νά εὐλογεῖ τήν Ἐκκλησία σας, νά χαρίζει ἔτη πολλά καί καρποφόρα στόν Σεβασμιώτατο ποιμενάρχη σας, καί νά πληροῖ καί τή ζωή ὅλων σας, πρός δόξαν τοῦ ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ ἐνδοξαζομένου Θεοῦ.

λεως Οδησσού κατά το οποίο παρακάθισε και ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος κ. Αντώνιος Χαζίρογλου. Τις επόμενες ημέρες ακολούθησαν επισκέψεις σε ιερές μονές, εκκλησίες, μουσεία, ιδρύματα, καθώς επίσης και στο θεολογικό σεμινάριο όπου ο σεβασμιώτατος είχε την ευκαιρία να μιλήσει στους καθηγητές και φοιτητές. Επίσης, αποτέλεσε μεγάλη ευλογία η συνάντηση με έναν χαρισματούχο μοναχό της Οδησσού, τον στάρετς Ιωνά, ο οποίος μίλησε για τη ζωή του αγίου Λουκά, χωρίς να γνωρίζει την ιδιαίτερη τιμή του Σεβασμιωτάτου για τον άγιο. Επίσκεψη πραγματοποιήθηκε και στο κτίριο της οικίας Γρηγορίου Μαρασλή, όπου στεγάζεται το μουσείο της Φιλικής Εταιρείας, το οποίο ανήκει στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού Παράρτημα Οδησσού, καθώς και στην ελληνική εκκλησία της Αγίας Τριάδος, όπου βρίσκεται και ο τάφος του αγίου Γρηγορίου του Ε΄Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως. Στις 24 Ιανουαρίου ο Σεβασμιώτατος και η συνοδεία του, που αποτελείτο από τον αρχιμ. Αθηναγόρα Μπίρδα, γενικό αρχιερατικό επίτροπο, τον μοναχό Γεράσιμο Μπεκέ, υπεύθυνο γραφείου τύπου και τον μοναχό Σεραφείμ Μουρατίδη διερμηνέα της ρωσσικής, μετέβησαν στο κρατίδιο της Υπερδνειστερίας στην πρωτεύουσα Τιράσπολ όπου τους υποδέχθηκε

ο επιχώριος ποιμενάρχης αρχιεπίσκοπος κ. Σάββας. Πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε ιερές μονές, θεολογικό σεμινάριο κ.ά. Το μεσημέρι τον Σεβασμιώτατο προσεκάλεσε στο προεδρικό μέγαρο ο Πρόεδρος του Κρατιδίου της Υπερδνειστερίας κ. Ίγκορ Νκολάγιεβιτς Σμυρνώφ και πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή απόψεων και συζήτηση επί διαφόρων θεμάτων, εκκλησιαστικού κυρίως περιεχομένου. Ο κ. Σμυρνώφ προσέφερε στον Σεβασμιώτατο ένα χρυσό αναμνηστικό μετάλλιο της ανεξαρτησίας του κρατιδίου ως ενθύμιο της επισκέψεως. Ακολούθησε επίσκεψη στο μνημείο του αγνώστου στρατιώτου όπου ο Σεβασμιώτατος και οι συνοδοί του εναπόθεσαν τριαντάφυλλα, σύμφωνα με τοπικό έθιμο. Ο αρχιεπίσκοπος κ. Σάββας προσκάλεσε τον σεβασμιώτατο να μεταφέρει το ιερό λείψανο του αγίου Δημητρίου τον προσεχή Μάιο στο Τιράσπολ, πρόσκληση που έγινε αποδεκτή. Την τελευταία ημέρα προ της αναχωρήσεως της αποστολής ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος παρέθεσε επίσημο δείπνο προς τιμήν του σεβασμιωτάτου στην οικία του.

Ακολούθησε επίσημο γεύμα στην έδρα της ιεράς ΜητροπόΣτην οικία του Γενικού Πρόξενου της Ελλάδος κ. Αντωνίου Χαζίρογλου

Παύλειος Λόγος

19


Από τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Υπερδνειστερίας κ. Ίγκορ Νικολάγιεβιτς Σμυρνώφ

20

Παύλειος Λόγος

Κατάθεση λουλουδιών στο μνημείο άγνωστου στρατιώτη


από την αφάνεια στη Θεοφάνεια

ομιλία στον εσπερινό της εορτής

Π

ριν λίγες μέρες εορτάσαμε πανηγυρικά την γέννηση του Θεανθρώπου Ιησού, και γεμίσαμε τις εκκλησιές μας με ύμνους και ωδές πνευματικές, δοξολογώντας την δική Του μεγαλοσύνη. Όντως, αδελφοί μου, την γέννηση του Χριστού όσο και ανθρωπίνως να προσπαθούμε να την προσεγγίσουμε παραμένει πάντοτε Μυστήριο ξένο και παράδοξο, ενδεχόμενο μόνο μίας προσωπικής ανακάλυψης και όχι ένας στείρος εορτασμός χωρίς Χριστό.

του Αρχιμ. Παύλου Παπαδόπουλου Σήμερα όμως και πάλι ερχόμαστε αντιμέτωποι με άλλο ένα παράδοξο για την ανθρώπινη λογική γεγονός. Ο Ιησούς πηγαίνει στον ποταμό Ιορδάνη με σκοπό να βαπτιστεί από τον μέγα προφήτη, τον Πρόδρομο Ιωάννη. Οδεύει προς άλλη μία αποκάλυψη, οδεύει προς μία άλλη Θεοφάνεια. Ο Ιωάννης αυτός ο μέγας άνθρωπος, μόλις αντικρίζει τον Ιησού σαστίζει, παγώνει, μένει εκστατικός μπροστά Του, μη μπορώντας να εννοήσει το μέγεθος της τιμής. Ο Βαπτιστής Ιωάννης βλέπει τον Ιησού και τον αναγνωρίζει όχι ως τον γλυκύ Ναζωραίο που θα κηρύξει απλά την φιλαλληλία μεταξύ των ανθρώπων, όχι ως τον ρομαντικό Ιησού του θρησκευ-

τικού συναισθηματισμού, όχι ως τον ηθικολόγο διδάσκαλο αλλά τον αναγνωρίζει ως τον Προαιώνιο Λόγο που πήρε μορφή δούλου και που τώρα στέκεται εκεί μπροστά του ζητώντας από αυτόν ταπεινά να τον βαπτίσει. Ο Ιωάννης βιώνοντας την προσωπική του Θεοφάνεια απορεί με αυτό που του ζητά ο Δημιουργός του, απορεί γεμάτος έκπληξη από την ταπείνωση του Κυρίου του, απορεί από την αναπάντεχη αγάπη του Θεού του, από την αμεσότητα του Θεανθρώπου. Και λέγει:…«Εγώ χρείαν έχω υπο σου βαπτισθήναι, και συ έρχη προς με;» ο Χριστός όμως επιμένει, επιμένει να βαπτισθεί από τον Ιωάννη όχι γιατί έχει ανάγκη από το βάπτισμα της μεΠαύλειος Λόγος

21


τανοίας αλλά για να το μεταμορφώσει σε λουτρό παλιγγενεσίας, σε μέγα μυστήριο. Ο Χριστός βαπτιζόμενος ο ίδιος, ταυτίζεται με κάθε αμαρτωλό άνθρωπο, γίνεται ένα μ εμάς και καθαρίζει κάθε ρύπο αμαρτίας από την ανθρώπινη φύση, με το βάπτισμά Του δείχνει πως δεν ήρθε για να κρίνει ή να καταδικάσει, ούτε να φέρει αντικειμενικούς νόμους και κανόνες, αλλά για να μας καταστήσει μετόχους της αναμάρτητης ζωής Του, δίνοντας την δυνατότητα πλέον στον κάθε άνθρωπο που προσέρχεται στο μέγα μυστήριο του Βαπτίσματος, να μπορεί να γίνει και αυτός από χοϊκός άνθρωπος σε κατά Χάριν υιός του Θεού. Η ταπείνωση της Παναγίας μας ήλκησε τον Θεό και εσκήνωσε εν αυτή ερασθείς την καθαρότητά της, η ταπείνωση και συντριβή του ληστή έκανε τον Χριστό να τον συνοδεύσει πρώτο μέσα στην Βασιλεία Του, εδώ… η ταπείνωση και η άσκηση του Ιωάννη προκαλεί τον Θεό να του αποκαλυφθεί, και η Θεοφάνεια έρχεται μυστηριακά μέσα στα όρια του προσωπικού βιώματος. Η ταπείνωση αδελφοί μου είναι το κλειδί που ανοίγει την πύλη προς το Θείο, ο Χριστός το αρχέτυπο της ταπεινώσεως μας δείχνει τον τρόπο υπάρξεως μέσα στον κόσμο. Χωρίς πραγματική ταπείνωση θα συνεχίζουμε να συγκινούμαστε βλέποντας τον μικρό Χριστό μέσα στην φάτνη, ενώ την ίδια στιγμή θα προσπαθούμε να αυξήσουμε την κοινωνική μας καταξίωση, θα συγκινούμαστε από την απίστευτη θυσιαστική αγάπη και ταπείνωση του Θεού, ενώ ταυτόχρονα θα διεκδικούμε πρωτοκαθεδρίες και φτηνά δικαιώματα, θα προσερχόμαστε στην

22

Παύλειος Λόγος

ρίψη του τιμίου σταυρού στα ύδατα αγνοώντας την αγιαστική πράξη που συντελείται και θα προσεγγίζουμε το γεγονός αυτό σαν άλλη μία κοινωνική φιέστα, πέφτοντας στην παγίδα να ειδολωποιούμε τελικά τα τόσο όμορφα έθιμα του τόπου μας που καταντούν να γίνονται το κέντρο της εορτής εκτοπίζοντας στο περιθώριο τα μυστικώς τελούμενα, και όλα αυτά γίνονται,

διότι δυστυχώς ο Θεός έχει απομείνει νεκρό αντικείμενο της σκέψης μας, νεκρό αντικείμενο της επιστήμης, της προόδου, της ζωής και γι’ αυτό πολύ εύκολα οι άνθρωποι αντικαθιστούν τον Θεό με άλλα πιο εύχρηστα για την ατομική ευζωία αντικείμενα… Χωρίς ταπείνωση ο μυστηριακός τρόπος ζωής που μας προτείνει ο Χριστός θα μένει απρόσιτος, ακατανόητος, σκανδαλώδης, διότι χωρίς ταπείνωση ο

άνθρωπος εγκλωβίζεται μέσα στη φυλακή του υποτιθέμενου κύρους του, μέσα στην αλαζονεία της ψεύτικης αυτάρκειάς του, δέσμιος των κακών συνηθειών του. Και ενώ στην πραγματικότητα όλοι μας ζούμε μέσα σε μία διαρκή Θεοφάνεια μένουμε όλοι μας ανυποψίαστοι για την ύπαρξή της, ανυποψίαστοι για όλα αυτά που έγιναν, γίνονται και θα γίνονται για χάρη της Αγάπης που έχει Εκείνος για εμάς. Μέσα στην Εκκλησία μας τα πάντα γίνονται δια των μυστηρίων, τα πάντα πάντοτε συλλειτουργούν θεανθρωπίνως. Η Εκκλησία δεν είναι άλλο ένα ανθρώπινο καθίδρυμα, επιτρέψτε μου να πω δεν είναι ούτε Θεανθρώπινο καθίδρυμα αλλά είναι ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας, η Εκκλησία είναι ο ίδιος ο Χριστός και για αυτό ο κάθε πιστός που είναι μέλος του Σώματος του Χριστού αρνείται να συμμετάσχει σε κάθε κοσμικά οργανωμένο θεσμό και ας φορεί το προσωπείο του ευσεβισμού, και που θέλει δήθεν να τον χειραγωγήσει στο μυστήριο της ζωής και της σωτηρίας. Αυτό θα πρέπει να το έχουν υπ’ όψιν τους όλοι αυτοί, λαϊκοί και κληρικοί που βάλθηκαν στις μέρες μας να αυτοανακηρυχτούν ομολογητές και σωτήρες της Εκκλησίας μας, αρνούμενοι να αντιμετωπίσουν τον προσωπικό τους εχθρό που είναι η επιθυμία τους για προβολή και εξουσία. Η Εκκλησία μας δεν έχει ανάγκη από καμία είδους ανθρώπινη αυθεντία, μιας και η ίδια ενσαρκώνει την Αυτοαλήθεια η οποία δεν έχει ανάγκη από κανέναν να την υπερασπιστεί με άναρχες κραυγές θρησκευτικού φανατισμού. Αδελφοί μου, ας μην ξεγελιόμαστε, αν η Αλήθεια της πίστεώς μας δεν αποκαλύπτεται με την αγάπη και την ταπείνωση, είναι ψευδής. Και αν η ταπείνωση μας δεν είναι απόρροια της


Αλήθειας που βιώνουμε, τότε η ταπείνωσή μας είναι εφήμερη και πλαστή… Τα μυστικώς τελούμενα μέσα στην ιστορία έχοντας εσχατολογική προοπτική καθίστανται γεγονότα του μέλλοντος αιώνος. Ο άνθρωπος όμως μένει ξένος σε όλα αυτά αν δεν έχει την πολυπόθητη ταπείνωση, αν δεν πάψει επιτέλους να μοιρολογά για την πτώση του και αποδεχτεί την κατάρρευσή του, διότι μόνο αν αποδεχτεί την αποτυχία του, μόνο αν συνειδητοποιήσει το μεγαλείο της μηδαμινότητάς του θα ησυχάσει, θα ειρηνεύσει, θα ταπεινωθεί. Η κατάδυση του Χριστού στον Ιορδάνη προμηνύει την εις Άδου Κάθοδο, η δε ανάδυσή Του, την Ανάσταση. Γι’ αυτό και ο απ. Παύλος λέγει ότι: «όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθημεν, εις τον θάνατον αυτού εβαπτίσθημεν», όπως ο Κύριος πεθαίνει πάνω στον Σταυρό, έτσι και εμείς πεθαίνουμε στο βάπτισμα, «ου τη σαρκί, αλλά τη αμαρτία», ο βαπτισμένος λοιπόν άνθρωπος, ο αναγεννημένος, ο φωτισμένος, ο ταπεινός είναι ο νεκρός άνθρωπος, νεκρός ως προς την αμαρτία. Ο βαπτισμένος μέσα στην ταπείνωση άνθρωπος έχει το ήθος του κεκοιμημένου, δεν ποθεί πλούτο, αξιώματα, ηδονή, αμαρτία, αλλά πλέον αναγεννημένος από το μέγα μυστήριο της υιοθεσίας προσπερνά τα γήινα και σπεύδει προς τα ουράνια, ανίκανος πλέον να κάνει το κακό, μιας και η θεία ταπείνωση τον κρατά σε μία διαρκή Θεοφάνεια. Οι άνθρωποι λοιπόν που γίνονται κοινωνοί αυτής της χάριτος, όχι οι θεολογικά καταρτισμένοι αλλά οι πνευματικά κεκαθαρμένοι με την ταπείνωση, τη συντριβή της καρδιάς, την πίστη και την αγάπη, αυτοί τελικά αγιάζονται ζώντας μία ακατανόητη για το κοσμικό φρόνημα των ανθρώπων, σχέση με τον Θεό. Μία σχέση γεμάτη αποκαλύψεις, γεμάτη κάλλος και μία συνεχή ειρηναία έκπληξη μπροστά στην Αγάπη του Θεού. Ο Βαπτιστής Ιωάννης συγκλονίζεται μπροστά στο ανέκφραστο κάλλος που του φανερώνεται, και αυτό το θείο κάλλος είναι που φωτίζει τελικά και σώζει τον άνθρωπο όχι όμως μαγικά, εν αγνοία του, αλλά ο άνθρωπος σώζεται συμμετέχοντας ενεργά, ελεύθερα, σώζεται τιμώμενος, με το να γίνει ο ίδιος χάριτι Θεού πηγή κάλλους και σωτηρίας και για τους άλλους, να γίνει «πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον», να γίνει άγιος, αιώνιος, Θεός κατά Χάριν, συγκληρονόμος δε Χρι-

στού, να γίνει υιός του Πατρός. Ό,τι και να πει κάποιος, αδελφοί μου, είναι λίγο μπροστά στα λόγια ενός ανθρώπου που τολμά και λέγει ότι είναι υιός του Πατέρα, υιός του Θεού, και όμως όσο απίστευτο και αν μας φαίνεται, αυτό ακριβώς πραγματώνεται με το Βάπτισμά μας, γινόμαστε υιοί του Πατέρα και δεν θα απολέσουμε την υιότητα που μας προσφέρει ο Πατέρας Θεός μόνο αν προσπαθήσουμε με την ζωή μας να αποκτήσουμε τις ιδιότητες που θα πρέπει να έχει ο κάθε κατά χάριν Υιός, την πραότητα, την αυταπάρνηση, την θυσιαστική αγάπη, την υπακοή και την ταπείνωση. Η ενδοτριαδική κοινωνία αγάπης μας διδάσκει τον τρόπο ζωής μας, μας φανερώνει την απλότητα των σχέσεων όταν μέσα σε αυτές δεν υπάρχει το εγώ αλλά το εμείς… Δεν υπάρχει με άλλο τρόπο η Εκκλησία και με άλλο τρόπο διδάσκει ή θεολογεί. Ο Τριαδικός τρόπος υπάρξεως συνιστά το μυστήριο της Εκκλησίας και αποτελεί το σαφές κήρυγμα που πείθει τον άνθρωπο ότι ο Θεός Πατήρ αγαπά τον κόσμο καθώς ηγάπησε και αγαπά τον Υιόν. Και αυτή η αίσθηση της θεϊκής αγάπης που παρέχει ελευθερία αποτελεί απαραίτητο και φυσιολογικό κλίμα μέσα στο οποίο μπορεί να προοδεύσει πνευματικά ο άνθρωπος. Ο σύγχρονος άνθρωπος όμως, αν και έχει προοδεύσει τεχνολογικά αρνείται να καταλάβει ότι δεν μπορεί να προοδεύσει, να εξελίχθη υπαρξιακά χωρίς τον Θεό, και η σημερινή κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας είναι ακριβώς θα λέγαμε η κορυφή του παγόβουνου των αποτυχημένων προσπαθειών του ανθρώπου να δημιουργήσει μία ζωή γεμάτη χαρά και ευτυχία χωρίς όμως τον Θεό, και εκεί έγκειται ακριβώς αυτή η αποτυχία του ανθρώπου που νόμιζε και δυστυχώς ακόμα νομίζει ότι μπορεί να καταφέρει να ζει ειρηνικά και ευτυχισμένα δίχως να έχει κοινωνία μετα του Θεού. Μανιωδώς λοιπόν προσπαθούν οι κοσμικοί άνθρωποι να καταφέρουν να συνεχίσουν να ζούνε μέσα στην τρυφή και στις επίγειες απολαύσεις, ικανοποιώντας τις ψεύτικες ανάγκες τους, για μοντέρνο ρουχισμό, για εξωτερικό καλλωπισμό, για αχόρταγο καταναλωτισμό. Και επειδή βλέπουν ότι δεν μπορούν πλέον να ζούνε μέσα σε αυτήν την πλαστή τους ευτυχία, λόγω αυτής της οικονομικής κρίσης, επαναστατούν, δυσφορούν, παραπονιούνται... και προσπαθούν να αλλάξουν σχεδόν τα πάντα σε μία ύστατη

προσπάθεια να διορθώσουν τα πράγματα…. ενώ δεν καταβάλουν καμία προσπάθεια να αλλάξουν οι ίδιοι, να αλλάξουν ζωή, να πάψουν επιτέλους να ζουν παρα φύσιν και να αρχίσουν να ζουν εν Χριστώ, να ζουν δηλαδή μία φυσιολογική ζωή, διότι αδελφοί μου η φυσιολογική ζωή είναι η εν Χριστώ ζωή και η εν Χριστώ ζωή είναι η φυσιολογική ζωή. Τα άγια Θεοφάνεια μας αποκαλύπτουν σήμερα και πάντοτε έναν κόσμο, ως κόσμο του Θεού, εξαγνισμένο και καθαρό και προκαλούν τον πεπτωκότα άνθρωπο να εισέλθει μέσα σε αυτόν τον κόσμο, να γίνει και αυτός μέτοχος της χαράς και της ειρήνης, μέτοχος της αγάπης και της όντως Ζωής. Ο μυστηριακός τρόπος ζωής που πραγματώνεται μέσα στην Εκκλησία μας, προσφέρει εν Πνεύματι Αγίω την προσωπική φανέρωση του Θεού, μία φανέρωση που δεν επιβάλλεται με το μεγαλείο της αλλά γίνεται το υπαρξιακό γεγονός που μεταμορφώνει τον καθένα από εμάς σε κληρονόμο της Βασιλείας του Πατρός. Και το ιδίωμα που πρέπει να έχει ο κάθε κληρονόμος, είναι η ταπείνωση, χωρίς την οποία ο άνθρωπος αδυνατεί να μετανοήσει, αδυνατεί να εννοήσει την μικρότητά του και καταντά να ζει μέσα στην ύβρη, στην οίηση ως λατρεία της ψεύτικης μεγαλωσύνης του και η οποία τον οδηγεί στην πνευματική του αυτοκτονία. Αδελφοί μου η σημερινή εορτή κραυγάζει για άλλη μία φορά ότι ευδοκία του Πατρός, δια του Υιού, εν πνεύματι Αγίω τα πάντα εγένετο. Και ότι ο Θεάνθρωπος Κύριος, ο αναμάρτητος, η αυτοκάθαρση, ο «πάσης επέκεινα καθαρότητος» είναι ο μέγας Αρχιερεύς, στη Λειτουργία του σύμπαντος κόσμου, ως ο «προσφέρων και προσφερόμενος». Αυτός είναι τελικά ο ευλογών, πληθύνων και άγιάζων όχι μόνο τα ύδατα αλλά τα σύμπαντα. Εύχεστε σεβασμιώτατε, μέσα από τον μυστηριακό τρόπο ζωής που μας προτείνει η Εκκλησία μας, να αξιωθούμε όλοι μας δια της ταπεινώσεως να βιώσουμε μέσα στην ύπαρξή μας την προσωπική μας Θεοφάνεια, ώστε να φωτιστούμε και να πάρουμε δύναμη και κουράγιο να συνεχίσουμε τον πνευματικό μας αγώνα ώστε και εμείς να εισέλθουμε «συν πασι τοις αγίοις» μέσα στην ενδοχώρα της Αγάπης του Τριαδικού Θεού μας.

Παύλειος Λόγος

23


μικρές

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Εκδηλώσεις για την πρωτοχρονιά

Ο

πως κάθε χρόνο την παραμονή της πρωτοχρονιάς ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων το πρωί δέχθηκε χορωδίες, μπάντες, συλλόγους αλλά και μεμονωμένους που του έψαλαν τα κάλαντα. Μαζί με τις ευχές του μοίρασε δώρα, γλυκίσματα και οικονομικές ενισχύσεις. Κατά τις 12 το μεσημέρι ο σεβασμιώτατος δέχθηκε στην αίθουσα του θρόνου όλα τα παιδιά των ιερέων της Μητροπόλεώς μας, αντάλλαξε ευχές και μοίρασε σε όλους δώρα, ανάλογα με την ηλικία του καθενός. Το μεσημέρι στο μητροπολιτικό μέγαρο ο σεβασμιώτατος είχε προσκαλεσμένους όλους τους κληρικούς και λαϊκούς υπαλλήλους των γραφείων, καθώς και τους άμεσους

συνεργάτες στο πνευματικό έργο. Αρχικά έγινε ένας απολογισμός των πεπραγμένων της χρονιάς που φεύγει και ο σεβασμιώτατος απηύθυνε πατρικούς λόγους και ευχές ενόψει της νέας χρονιάς. Εκ μέρους των παριστάμενων αντιφώνησε ο Πρωτοσύγκελλος της ιεράς Μητροπόλεως Αρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου, ο οποίος δεν παρέλειψε να ζητήσει συγγνώμη από τον επίσκοπο για τα λάθη και τις παραλείψεις όλων κατά τη διάρκεια άσκησης των καθηκόντων ενός εκάστου. Ακολούθησε η κοπή βασιλόπιτας και ο σεβασμιώτατος μοίρασε δώρα σε όλους. Το βράδυ της παραμονής της πρωτοχρονιάς τελέστηκε η καθιερωμένη ακολουθία στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου, ενώ την επομένη το πρωί ο σεβασμιώτατος λειτούργησε στον ναό του Πολιούχου και τέλεσε τη Δοξολογία για το νέο έτος με την παρουσία των τοπικών στρατιωτικών και πολιτικών αρχών. Ακολούθησε εθιμοτυπική επίσκεψη στη Νομαρχία.

Με τα παιδιά των ιερέων στην αίθουσα του θρόνου

Η Εύξεινος Λέσχη Νάουσας έψαλε παραδοσιακά ποντιακά κάλαντα


Επίσκεψη στο νοσοκομείο της Βέροιας

Α

νήμερα την πρωτοχρονιά μετά την ολοκλήρωση της δοξολογίας ο σεβασμιώτατος μετέβη στο νοσοκομείο της Βέροιας για να επισκεφθεί τους ασθενείς αλλά και τους εργαζόμενους και να ευχηθεί ταχεία ανάρρωση και την από Θεού ενίσχυση στην παροχή της υγειονομικής περίθαλψης. Στο γραφείο του νοσοκομείου ο σεβασμιώτατος είχε την ευκαιρία να συναντηθεί για λίγο με τον Υπουργό Υγείας κ. Ανδρέα Λοβέρδο, και να του τονίσει τη σημασία που έχει για τον τόπο η διατήρηση λειτουργίας και ενίσχυση του νοσοκομείου της Νάουσας.

Από τη συνάντηση με τουν Υπουργό Υγείας κ. Α. Λοβέρδο στο νοσοκομείο Βέροιας

Αρχιερατικό συλλείτουργο στην Ελασσώνα

Τ

ην Κυριακή 2 Ιανουαρίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στην Ελασσώνα και έλαβε μέρος στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο που τελέστηκε στον ιερό ναό αγίου Αρσενίου επισκόπου Ελασσώνος) με την ευκαιρία των ονομαστηρίων του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ελασσώνος κ. Βασιλείου. Ο Μητροπολίτης μας χοροστάτησε στον όρθρο, ενώ το θείο λόγο κήρυξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος ο οποίος μίλησε για τη χαρά στη ζωή των χριστιανών

Από το αρχιερατικό συλλείτουργο στον ιερό ναό αγίου Αρσενίου Ελασσώνας

Πανήγυρις αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ

Τ

η Δευτέρα 3 Ιανουαρίου πανηγύρισε το ιερό παρεκκλήσιο αγίου Σεραφείμ Σάρωφ που βρίσκεται στο χιονοδρομικό κέντρο Σελίου. Λειτούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων ο οποίος κήρυξε το θείο λόγο και τέλεσε μνημόσυνο για την ανάπαυση των ψυχών των αποβιωσάντων μελών του ορειβατικού χιονοδρομικού Συλλόγου Βέροιας. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε η καθιερωμένη κοπή βασιλόπιτας για τα στελέχη των κατασκηνώσεων.

Από την αρχιερατική θεία λειτουργία στο παρεκκλήσιο του αγίου Σεραφείμ Σάρωφ

Παύλειος Λόγος

25


Συνάντηση ιεροπαίδων στην ιερά μονή Παναγίας Δοβρά

Τ

ην Τρίτη 4 Ιανουαρίου το Γραφείο Νεότητας διοργάνωσε στις εγκαταστάσεις της ιεράς Μονής Παναγίας Δοβρά συνάντηση των ιεροπαίδων που διακονούν στις ενορίες της ιεράς Μητροπόλεως. Στους 90 περίπου ιερόπαιδες που συγκεντρώθηκαν μίλησε επίκαιρα ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων, ο οποίος στη συνέχεια απάντησε σε απορίες τους. Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με γεύμα που παρετέθη στης τράπεζα της ιεράς Μονής.

Από την συνάντηση των ιεροπαίδων στην ιερά μονή Παναγίας Δοβρά

ο εορτασμός των Θεοφανείων στην Ημαθία

Μ

ε ιδιαίτερη λαμπρότητα και σύμμαχο τον καλό για την εποχή καιρό εορτάστηκαν φέτος τα Θεοφάνεια στην ιερά Μητρόπολή μας. Ο πανηγυρικός εσπερινός εψάλη το απόγευμα της Τετάρτης 5 Ιανουαρίου στον ιερό ναό αγίων Αναργύρων Βεροίας, ενώ το πρωί της Πέμπτης 6 Ιανουαρίου ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και τέλεσε την ακολουθία του μεγάλου αγιασμού στον ιερό ναό αγίου Αντωνίου Πολιούχου Βεροίας.

Από τον εσπερινό της εορτής των Θεοφανείων στον ιερό ναό αγίων Αναργύρων Βεροίας

Άρχισαν οι «ανοιχτές συζητήσεις»

Μ

ε μία μικρή γιορτή ξεκίνησαν το Σάββατο 15 Ιανουαρίου οι «ανοιχτές συζητήσεις» στο πνευματικό κέντρο της ενορίας αγ. Γεωργίου Βέροιας. Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων έκοψε βασιλόπιτα και τίμησε τους νέους φοιτητές της ενορίας που πέτυχαν των Α.Ε.Ι. καθώς και όσους πήραν το πτυχίο τους τη χρονιά που μας πέρασε, ενώ η χορωδία της ενορίας επένδυσε καλλιτεχνικά την εκδήλωση με παραδοσιακή μουσική και τραγούδια. Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος ανέπτυξε το θέμα της ομιλίας του που αναφερόταν στη σχέση των νέων ανθρώπων με την Εκκλησία.

Απονομή επαίνων σε φοιτήτριες και φοιτητές της ενορίας αγίου Γεωργίου Βεροίας


Πανήγυρις του οσίου Αντωνίου Βεροίας

Τ

ελέστηκε στη Βέροια, κατά το διήμερο 16 και 17 Ιανουαρίου η πανήγυρις του Πολιούχου της πόλεως οσίου Αντωνίου του νέου. Το απόγευμα της Κυριακής στον μέγα αρχιερατικό εσπερινό χοροστάτησε ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ναζιανζού κ. Θεοδώρητος, συγχοροστατούντος και του σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος. Το πρωί της εορτής ο θεοφιλέστατος τέλεσε την αρχιερατική θεία Λειτουργία, την ακολουθία των Εγκωμίων του οσίου Αντωνίου και κήρυξε το θείο Λόγο. Μετά το τέλος της θείας Λειτουργίας προέστη της ιεράς Λιτανείας των Λειψάνων του οσίου και της θαυματουργού εικόνος της Παναγίας Δοβρά, που κάθε χρόνο συνεορτάζει με τον Πολιούχο. Ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας το πρωί της εορτής δεν έλαβε μέρος στην πανήγυρη διότι μετέβη στην Αθήνα προκειμένου να λάβει μέρος στην έκτακτη σύγκληση της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. αλλά αμέσως μετά την επάνοδό του από την Αθήνα χοροστάτησε στον εόρτιο εσπερινό και ιερά παράκληση που τελέστηκαν στον ιερό ναό του Πολιούχου και στη συνέχεια πραγματοποίησε την καθιερωμένη εσπερινή ομιλία του.

Σχολή γονέων σε Βέροια και Νάουσα

Από τον πανηγυρικό εσπερινό της εορτής του οσίου Αντωνίου του Νέου

Ο θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ναζιανζού τελεί τη θεία Λειτουργία της εορτής του Πολιούχου της Βέροιας

Μ

ία παράδοση πολλών ετών της ιεράς Μητροπόλεώς μας συνεχίζεται και φέτος. Πρόκειται για την πετυχημένη σειρά διαλέξεων για γονείς και υποψηφίους γονείς που φέρει το γενικό τίτλο «Σχολή Γονέων». Είναι γνωστή η μεγάλη σημασία που αποδίδει η αγία μας Εκκλησία στο θεσμό της οικογένειας, την οποία και περιβάλει με μεγάλη αγάπη και εκτίμηση. Στις διαλέξεις αυτές ειδικοί επιστήμονες θα αναπτύσσουν θέματα οικογενειακής ζωής και ανατροφής των παιδιών και όχι μόνον.

Από την έξοδο της λάρνακας με τα ιερά λείψανα του οσίου Αντωνίου για να λιτανευθούν στους δρόμους της Βέροιας Παύλειος Λόγος

27


Εορτασμός των Τριών Ιεραρχών στην Αλεξάνδρεια

Τ

ο Σάββατο 29 Ιανουαρίου το απόγευμα διοργανώθηκε από την αρχιερατική περιφέρεια Αλεξάνδρειας εκδήλωση για τους Τρεις Ιεράρχες. Αρχικά τελέστηκε στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου αρχιερατικός εσπερινός κατά τον οποίο χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων και στη συνέχεια ξεκίνησε η εκδήλωση για τους προστάτες αγίους των γραμμάτων και της παιδείας. Προλόγισε ο πανοσιλογιώτατος αρχιμ. Διονύσιος Ανθόπουλος, υπεύθυνος του γραφείου νεότητας της ιεράς Μητροπόλεως και αρχιερατικός επίτροπος Αλεξάνδρειας , ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο ποιμενάρης μας. Κύριος ομιλητής της εκδήλωσης ήταν η καθηγήτρια θεολογίας ΑΠΘ κ. Βασιλική Μητροπούλου η οποία ανέπτυξε το θέμα: «η διαπαιδαγώγηση των νέων κατά τους τρεις Ιεράρχες». Ακολούθησε απονομή επαίνων σε περισσότερα από 120 μαθητές και μαθήτριες των δύο Γυμνασίων Αλεξάνδρειας οι οποίοι αρίστευσαν. Οι έπαινοι συνοδευόταν από έναν αργυρό σταυρό και ένα βιβλίο που διέθεσε η αρχιερατική περιφέρεια Αλεξανδρείας. Απονεμήθηκε ακόμα τιμητική διάκριση στον πανοσιολογιώτατο αρχιμανδρίτη Νεκτάριο Λασκαρίδη, που υπήρξε ο εμπνευστής του θεσμού που συμπλήρωσε φέτος 10 χρόνια ζωής.

Επίσκεψη του σεβασμιωτάτου στο γηροκομείο

Από τις βραβεύσεις μαθητών και καθηγητών στον ιερό ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Αλεξανδρείας για την εορτή των Τριών Ιεραρχών

Ο σεβασμιώτατος επιδίδει στον αρχιμ. Νεκτάριο Λασκαρίδη τιμητική πλακέτα.

Τ

ην Κυριακή 16 Ιανουαρίου το πρωί, μετά τη θεία Λειτουργία, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων μετέβη στο γηροκομείο Βεροίας. Εκεί είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει ευχές με τους τροφίμους, τους εργαζομένους και τα μέλη της διοίκησης του γηροκομείου. Επίσης έκοψε βασιλόπιτα και παρέδωσε στον πρόεδρο του Αδελφάτου το ποσό των 5000 ευρώ ως οικονομική ενίσχυση της ιεράς Μητροπόλεως για τις ανάγκες του ιδρύματος, αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά έμπρακτα το ενδιαφέρον της τοπικής Εκκλησίας για τους ηλικιωμένους.

28

Παύλειος Λόγος

Από την επίσκεψη του σεβασμιωτάτου στο γηροκομείο της Βέροιας


Εορτασμος των προστατών των ιατρών

Τ

η Δευτέρα 31 Ιανουαρίου οι ιατρικός και οδοντιατρικός σύλλογοι Ημαθίας τίμησαν τους προστάτες αγίους τους Κύρο και Ιωάννη στον ιερό ναό αγίων Αναργύρων Βεροίας, όπου λειτούργησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων.

Εκδήλωση για την εορτή της Μητέρας

Α

νήμερα της Υπαπαντής, που η εκκλησία μας τιμάει το ιερό πρόσωπο της μητέρας, διοργανώθηκε από την ιερά Μητρόπολή μας, σε συνεργασία με το Σύλλογο Πολυτέκνων Ν. Ημαθίας, εκδήλωση αφιερωμένη στην μητέρα. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο κατάμεστο Παύλειο Πολιτιστικό Κέντρο και κύριος ομιλητής ήταν η δις. Μάρθα Μελισσανίδου, η οποία ανέπτυξε το θέμα: «Η διαπαιδαγώγηση των παιδιών κατά τον άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο». Καλλιτεχνικά πλαισιώθηκε από την μικτή χορωδία της ιεράς Μητροπόλεως υπό τη διεύθυνση του κ. Δημητρίου Κεχαγιά που απέδωσε επίκαιρα τραγούδια για τη μητέρα. Στο τέλος της εκδήλωσης ο σεβαμιώτατος τίμησε πέντε πολύτεκνες οικογένειες με χρηματικό βραβείο συνολικού ποσού 2.500 ευρώ.

Από την αρτοκλασία για την εορτή των αγίων Κύρου και Ιωάννου στον ιερό ναό αγίων Αναργύρων Βεροίας

Απονομή χρηματικών βραβείων και επαίνων σε πολύτεκνες μητέρες

Ομιλία του σεβασμιωτάτου στη ΓΕΧΑ Ναούσης

Τ

ην Κυριακή 6 Φεβρουαρίου το απόγευμα ο σεβασμιώτατος, αποδεχόμενος σχετική πρόσκληση, μίλησε στην αίθουσα της ΓΕΧΑ Ναούσης. Θέμα της ομιλίας του σεβασμιωτάτου ήταν «η συγγνώμη». Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στο νόημα και την αξία της συγγνώμης, ως έκφραση ταπείνωσης, αντιδιαστέλλοντάς την από την ψεύτικη και επιφανειακή συγγνώμη που αποτελεί έκφραση εγωισμού και υποκρισίας. Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας τέθηκαν ερωτήσεις από το κοινό. Προηγήθηκε εκτέλεση ύμνων και τραγουδιών από παιδιά των κατηχητικών της ΓΕΧΑ.

Από την εκδήλωση στη αίθουσα της ΓΕΧΑ Ναούσης

Παύλειος Λόγος

29


τύπος & ουσία Π

τοῦ Πρωτ/ρου Νεκταρίου Σαββίδη ριν από μερικές ώρες άλλαξε ο χρόνος. Αυτό είναι ψέμα. Ο χρόνος θα συνεχίσει να κυλά με τον ίδιο ρυθμό. Το ζήτημα είναι αν θα αλλάξει ο εαυτός μας. Αυτό μπορεί να είναι αλήθεια. Να κυλήσουμε τη ζωή μας διαφορετικά, αγιοπνευματικά, μέσα στους ίδιους ρυθμούς του χρόνου. Αντί άλλων ευχών της στήλης αυτής θα προσφέρουμε την προσευχή των πατέρων της όπτινας της Ρωσίας για κάθε μέρα του νέου έτους: « ΚΥΡΙΕ, βοήθησέ με να αντιμετωπίσω με ψυχική γαλήνη όλα όσα θα μου φέρει η σημερινή ημέρα. Βοήθησέ με να παραδοθώ ολοκληρωτικά στο άγιο θέλημά Σου. Στην κάθε ώρα αυτής της ημέρας φώτιζέ με και δυνάμωνέ με για το κάθε τι. Όποιες ειδήσεις κι αν λάβω στο διά στη μα της σημερινής ημέρας, δίδαξέ με να τις δεχτώ με ηρεμία και με την πεποίθηση ότι προέρχονται από το άγιο θέλημά Σου. Καθοδήγησε τις σκέψεις και τα συναισθήματά μου σε όλα τα έργα μου και τα λόγια μου. Σ’ όλες τις απρόοπτες περιστάσεις μη μ’ αφήσεις να ξεχάσω, ότι τα πάντα προέρχονται από Σένα. Δίδαξέ με να συμπεριφέρομαι σε κάθε μέλος της οικογένειάς μου με ευθύτητα και σύνεση, ώστε να μην συγχύσω και στεναχωρήσω κανένα. ΚΥΡΙΕ, δώσε μου την δύναμη να υποφέρω τον κόπο και όλα τα γεγονότα της ημέρας αυτής καθ’ όλη τη διάρκειά της. Καθοδήγησε τη θέλησή μου και δίδαξέ με να προσεύχομαι, να πιστεύω, να

υπομένω, να συγχωρώ και να αγαπώ. ΑΜΗΝ.» ********** Επειδή πολλά λέγονται για την παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά και την κρίση της χώρας μας και η Εκκλησία πρέπει υπεύθυνα να μιλά , αντί άλλων θα παραθέσουμε ένα κείμενο του Αγ. Νικολάου Βελιμίροβιτς που απαντά στην ρίζα του προβλήματος: «Με ρωτάς για την αιτία της τωρινής κρίσης , ή της τωρινής Θείας δίκης ! Η αιτία είναι πάντα η ίδια . Η αιτία για τις ξηρασίες , τις πλημμύρες , τις επιδημίες και άλλα μαστιγώματα της γενιάς των ανθρώπων , είναι η αιτία και για την τωρινή κρίση. Η αποστασία των ανθρώπων από τον Θεό . Με την αμαρτία της Θεό-αποστασίας οι άνθρωποι προκάλεσαν αυτή την κρίση, και ο Θεός την επέτρεψε , ώστε να ξυπνήσει τους ανθρώπους, να τους κάνει ευσυνείδητους, πνευματικούς και να τους γυρίσει προς Εκείνον. Στις μοντέρνες αμαρτίες - μοντέρνα και η κρίση. Και όντως ο Θεός χρησιμοποίησε μοντέρνα μέσα ώστε να το συνειδητοποιήσουν οι μοντέρνοι άνθρωποι: χτύπησε τις τράπεζες, τα χρηματιστήρια, τις οικονομίες, το συνάλλαγμα των χρημάτων. Ανακάτωσε τα τραπέζια στις συναλλαγές σ’ όλο τον κόσμο, όπως κάποτε στον ναό των Ιεροσολύμων. Προξένησε πρωτόγνωρο πανικό μεταξύ εμπόρων και αυτών που ανταλλάσσουν το χρήμα. Προκάλεσε σύγχυση και φόβο. Όλα αυτά τα έκανε για να ξυπνήσουν τα υπερήφανα κεφαλάκια των σοφών της Ευρώπης και της Αμερικής, για να έλθουν εις εαυτούς και

να πνευματικοποιηθούν. Και από την άνεση και το αγκυροβόλημα στα λιμάνια της υλικής σιγουριάς να θυμηθούμε τις ψυχές μας, να αναγνωρίσουμε τις ανομίες μας και να προσκυνήσουμε τον ύψιστο Θεό , τον ζωντανό Θεό. Μέχρι πότε θα διαρκέσει η κρίση; Όσο το πνεύμα των ανθρώπων μένει δίχως αλλαγή. Ώσπου οι υπερήφανοι υπαίτιοι αυτής της κρίσης να παραιτηθούν μπροστά στον Παντοδύναμο . Ώσπου οι άνθρωποι και οι λαοί να θυμηθούν , την ακαταλαβίστικη λέξη «κρίση» , να την μεταφράσουν στην γλώσσα τους , ώστε με αναστεναγμό και μετάνοια να φωνάξουν : «Θεία δίκη!» Πες και εσύ, η Θεία δίκη , αντί η κρίση , και όλα θα σου γίνουν ξεκάθαρα. ********* Στις 6 Φεβρουαρίου η Εκκλησία μας τιμά τον Μέγα Φώτιος (±820-891), που ήταν από τις πιο σπάνιες μορφές, για την οποία σεμνύνεται ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία. Πράγματι ο τιμώμενος από την Εκκλησία μας Μέγας Φώτιος είναι ένα από τα λίγα πρόσωπα που καθιερώθηκε στην εκκλησιαστική συνείδηση ως Μέγας, γιατί πραγματικά υπήρξε πολύ μεγάλος: Ειδικότερα υπήρξε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από τους σημαντικότερους. Αναδείχθηκε σε Άγιο της Εκκλησίας μας για τους υπέρ αυτής και της Ορθόδοξης Πίστης γενικότερα αγώνες του. Είναι

ένας Πατέρας της Εκκλησίας που έκανε πράξη της ζωής του την πραότητα, την ανεξικακία, την ταπείνωση και την αγάπη, ζώντας όχι σε μια ερημική σκήτη, αλλά μέσα στον κόσμο και αγωνίσθηκε για την αναζωπύρωση της ιεραποστολικής συνειδήσεως. Ο μεγάλος αυτός Πατέρας της Εκκλησίας ιερούργησε, ως άλλος απόστολος Παύλος, το Ευαγγέλιο. Αντέκρουσε τις παπικές αξιώσεις και το δόγμα τού Filioque, θεωρώντας πως είναι καινοτομία δογματική, που παραχαράσσει το δόγμα της Αγίας Τριάδος και συνιστά αίρεση, επειδή εισάγει τη δυαρχία στο δόγμα της Αγίας Τριάδος. Θα κλείσουμε την μικρή αναφορά στον μεγάλο άγιο με την αναφορά του οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου στον Ιερό Φώτιο: «ας έχωμεν όλοι το βλέμμα εστραμμένον προς την αγίαν μορφήν και το παράδειγμά του, και το ους ευήκοον εις την διδασκαλίαν του, ώστε, ηνωμένοι εν πίστει και αληθεία και αγάπη, συνεχίσωμεν να δίδωμεν καλήν μαρτυρίαν Ιησού Χριστού εις τον εν απορία και συγχύσει και φόβω και αγωνία πορευόμενον σύγχρονον άνθρωπον!» Πράγματι! Ας δίνει κάθε πιστός την καλή μαρτυρία Ιησού Χριστού.



ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ ΤΕΛΟΣ

Ταχ. Γραφείο Ταχ. Γραφείο ΒΕΡΟΙΑΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

ΕΦΗΜ ΕΦΗΜ

Ι∆ΕΣ ΕΙΡ∆ΕΣ ΕΡ

αριθµ. κωδ. αριθµ. κωδ. 2638 2638

ΠΕΡΙΟ ΠΕΡΙΟ

Ο τάφος του αγίου Γρηγορίου του Ε΄στο ναό της Αγίας Τριάδος στην Οδησσό

ΚΑ ∆ΙΑ ∆ΙΚ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.