PRRS seizoensgebonden?
Het porcine reproductive and respiratory virus (PRRSv) is één van de bekendere pathogenen in de varkenssector, en staat op het moment veel in de belangstelling. Het virus kan zorgen voor een verzwakking van het immuunsysteem en dientengevolge aanleiding geven tot verminderde productie, ademhalingsklachten en sterfte. Tevens staat het virus bekend als veroorzaker van abortus en vroeggeboorte. In de Online Monitor wordt PRRS relatief vaak als waarschijnlijkheidsdiagnose opgegeven bij respiratie- of vruchtbaarheidsklachten, waarbij respiratieklachten de overgrote meerderheid vormen.
Via VeekijkerNieuws houden wij u elk kwartaal op de hoogte van nieuws uit de monitoring van diergezondheid bij varkens. Mocht er tussendoor iets belangrijks spelen dan sturen wij u daarover een e-mail.
Figuur: Percentage meldingen van gezondheidsklachten in de Online Monitor, waarbij PRRS als waarschijnlijkheidsdiagnose is vermeld (periode 2020-sep 2023).
Ondanks het feit dat PRRS het hele jaar kan voorkomen zien we in de Online Monitoring data dat het aantal meldingen van PRRS hoger is in de wintermaanden, en lager in de lente en zomer, behalve in 2023. In 2023 zien we dat de PRRS-meldingen wat langer in het voorjaar aanhouden ten opzichte van eerdere jaren. Het aantal meldingen daalde pas in juli. De oorzaak van deze verschuiving is onduidelijk en kan bijvoorbeeld te maken hebben met een toegenomen aandacht voor PRRS in het veld.
Aan de Veekijkertelefoon Varken was PRRSv, in het afgelopen drie jaar, met 11 procent van alle vragen een frequent bevraagd onderwerp. Het percentage van vragen met betrekking tot PRRS, laat ook een toename zien. Veelal gaan de vragen over sequentieanalyses, vaccinatiestrategie of de rol van PRRSv bij bedrijfsproblematiek.
Bij pathologisch onderzoek wordt PRRS zelden als doodsoorzaak of hoofddiagnose aangeduid. Bij verworpen vruchten is het vaak lastig om de oorzaak van verwerpen te vast te stellen, maar als dit wel lukt wordt PRRS vaak vastgesteld als oorzaak. Ook speelt PRRS een rol in het ontvankelijk maken van het varken voor secundaire infecties. Deze secundaire infecties kunnen dan uiteindelijk kliniek veroorzaken. Hier zal PRRS echter niet als hoofddiagnose naar voren komen.
Aanmelden
sectiemateriaal
U kunt dieren 24 uur per dag, 7 dagen per week aanmelden voor pathologisch onderzoek via www.gddiergezondheid.nl/ophaaldienst of 088 20 25 500. Wij halen dieren die ’s avonds voor 22.00 uur zijn aangemeld de eerstvolgende werkdag op. Voor een optimaal onderzoek is het belangrijk om een volledige anamnese toe te voegen. Ook is het van belang vers materiaal in te sturen (koelen in warme tijden en bij strenge vorst op een droge afgeschermde plek binnen plaatsen) en een dier te selecteren dat representant is van het probleem.
Bijzondere bevindingen
Zoutintoxicatie bij vleesvarkens
Recent kregen we in de sectiezaal vleesvarkens aangeboden van 9 weken oud voor diagnostiek naar de oorzaak van zenuwverschijnselen. Bij leven vertoonden de net opgelegde dieren van drie afdelingen de volgende verschijnselen: trillen, verminderde eetlust en platliggen. Op basis van dergelijke kliniek voeren infectieuze aandoeningen als streptokokken en E. coli vaak de differentiaaldiagnoses aan. Echter, in dit geval werd al snel een andere diagnose gesteld en histologisch bevestigd, met een niet-infectieuze oorzaak. Een eosinofiele meningo-encefalitis spatte van het oculair van de microscoop (zie onderstaand figuur). Deze bevinding wijst op ofwel zoutvergiftiging, ofwel belemmerde waterinname. In combinatie met de eveneens waargenomen necrose in de hersenschors is het beeld pathognomonisch. Een overmaat aan inname van natrium kan voortkomen uit het rantsoen bij voerfouten, verstrekking van wei met een te hoog natriumgehalte of gebruik van zeer zoute voerbestanddelen. Een watertekort kan ontstaan bij verstopte leidingen of nippels of andere technische storingen. Verschijnselen van zoutintoxicatie die bij de varkens optreden zijn stoppen met eten (met aanhoudende dorst) en onrustig gedrag. Dieren kunnen doof en blind lijken en er kunnen allerlei andere nerveuze verschijnselen optreden, vergelijkbaar met die bij een bacteriële meningitis. Typische verschijnselen zijn bijvoorbeeld tremoren van de snuit in het begin, zich uitbreidend tot clonische krampen van de nek, opisthotonus, achteruit lopen, zitten, zijligging en gegeneraliseerde clonische krampen. Het herstellen van de vochtbalans van de varkens dient langzaam te gebeuren. Wateropname dient in eerste instantie beperkt te zijn en verdeeld over een aantal uren totdat weer onbeperkte opname mogelijk is. Na rantsoenaanpassingen is de rust op dit bedrijf teruggekeerd.
Figuur: histologisch beeld in de hersenen van het aangedane vleesvarken. Rode cellen in het midden van de afbeelding zijn bloedvat en bloedcellen. Daaromheen zijn de karakteristieke eosinofiele granulocyten (zwarte pijl) zichtbaar, met kenmerkende tweelobbige kern en oranje-rood gekleurde granules in het cytoplasma.
Bel de Veekijker
Op werkdagen kunt u rechtstreeks contact opnemen met de Veekijker: 088 20 25 555. Via het keuzemenu kiest u de diersoort waar u informatie over wilt hebben. Het Veekijkerteam varken is bereikbaar op werkdagen tussen: 08.30-12.00 uur en 12.45-17.00 uur.
Royal GD
Arnsbergstraat 7
Postbus 9, 7400 AA Deventer
T. 088 20 25 500
info@gddiergezondheid.nl www.gddiergezondheid.nl
Varkensgezondheid
Ziekte/aandoening/ gezondheidskenmerk
