Locomotieproblemen
Meer dan 11 procent van alle gemelde klachten in de Online Monitor vallen onder locomotieklachten. Met name ongespeende biggen hebben voor een groot deel klachten van het locomotieapparaat, 21 procent van de meldingen van gezondheidsklachten bij ongespeende biggen betreft locomotiestoornissen. Bij zeugen betreft het 15 procent van de meldingen van gezondheidsklachten klachten van het locomotieapparaat. 27 procent van de locomotieklachten betreft een vorm van kreupelheid. Bij bijna 40 procent van de locomotieklachten worden gewrichtsontstekingen door infecties met streptokokken aangewezen als veroorzakende factor. Ook de ziekte van Glasser (Haemophilus parasuis) wordt aangewezen als waarschijnlijkheidsdiagnose, voornamelijk alleen bij ongespeende en gespeende biggen. Niet infectieuze oorzaken zoals huisvesting en voeding zijn goed voor iets meer dan 5 procent van de klachten. Varkens ingezonden voor pathologisch onderzoek laten de afgelopen jaren een stijgende trend zien wat betreft locomotieklachten. Diagnoses zijn onder andere arthritis/polyarthritis en artrose. Ook meningitis en andere neurologische aandoeningen worden hierbij ingedeeld.
Aan de Veekijkertelefoon is kreupelheid al jaren een veel bevraagd onderwerp. Het eerste halfjaar van 2022 gaat gemiddeld 14 procent van de aandoeningsgerichte vragen over kreupelheid. Meer dan de helft van deze vragen is van toepassing op vleesvarkens en opfokgelten en 18 procent betreft zeugen. Alhoewel uit de Online monitor blijkt dat ongespeende biggen vaak kreupelheidsklachten hebben, worden er aan de Veekijkertelefoon maar weinig vragen over gesteld.
De verschillende waarschijnlijkheidsdiagnoses in de Online Monitor en de gestelde pathologische diagnoses illustreren het veelzijdige karakter van locomotieklachten. Voeding, vitaminen en mineralen, huisvesting, genetische aanleg en natuurlijk infecties en trauma’s spelen allemaal een rol.
Luchtwegklachten
In het eerste halfjaar van 2022 wordt gemiddeld 30 procent van de gemelde gezondheidsklachten in de Online Monitor gewijd aan respiratieklachten. Dit is in overeenstemming met het beeld van de afgelopen jaren. De drie belangrijkste veroorzakers voor respiratieklachten zijn infecties met Actinobacillus pleuropneumoniae (App), Influenza en Mycoplasma hyopneumoniae (Mhyo).
Onderstaand figuur laat het verloop zien van totale respiratieklachten door de jaren heen, met ook het aandeel hierin van App, influenza en Mhyo. Het resterende deel bestaat uit diverse veroorzakers, waarvan de voornaamste zijn: PRRS, klimaat, pasteurella en streptokokken. Interessant is het terugkerende patroon van de seizoenen. Respiratieklachten worden het meest gemeld tijdens de winterperiode, en nemen na afloop van de winter weer af.
Via VeekijkerNieuws houden wij u elk kwartaal op de hoogte van nieuws uit de monitoring van diergezondheid bij varkens. Mocht er tussendoor iets belangrijks spelen dan sturen wij u daarover een e-mail.
Aanmelden
sectiemateriaal
jan-16mrt-16mei-16jul-16sep-16nov-16jan-17mrt-17mei-17jul-17sep-17nov-17jan-18mrt-18mei-18jul-18sep-18nov-18jan-19mrt-19mei-19jul-19sep-19nov-19jan-20mrt-20mei-20jul-20sep-20nov-20jan-21mrt-21mei-21jul-21sep-21nov-21jan-22mrt-22mei-22jul-22sep-22nov-22 App Influenza M. hyopneumoniae PRRS Respiratie
Figuur: percentage respiratieklachten van totaal aantal gemelde klachten in de Online Monitor. De blauwe lijn geeft het procentuele aandeel van respiratieklachten ten opzichte van totaal aantal klachten. Het deel veroorzaakt door App, influenza en Mhyo is weergegeven in de rood, groen en paarse balken.
U kunt dieren 24 uur per dag, 7 dagen per week aanmelden voor pathologisch onderzoek via www.gddiergezondheid.nl/ophaaldienst of 088 20 25 500. Wij halen dieren die ’s avonds voor 22.00 uur zijn aangemeld de eerstvolgende werkdag op. Voor een optimaal onderzoek is het belangrijk om een volledige anamnese toe te voegen. Ook is het van belang vers materiaal in te sturen (koelen in warme tijden en bij strenge vorst op een droge afgeschermde plek binnen plaatsen) en een dier te selecteren dat representant is van het probleem.
Bijzondere bevindingen
Een onbekende kiem in varkensland
Van een bedrijf met ademhalingsproblemen werden twee dieren ingestuurd, om de oorzaak te achterhalen. De verdenking was een infectie met Streptococcus suis. De dierenarts was ook benieuwd naar eventueel andere verwekkers van ademhalingsproblemen.
Naast een darmstoornis, veroorzaakt door verschillende verwekkers in beide dieren, had één dier een catarrhale pneumonie en een fibrineuze pleuropericarditis. Uit de catarrhale pneumonie werd Helcococcus ovis gekweekt.
Helcococcus ovis is een gram-positieve, facultatief anaerobe coc (bacterie), en deze wordt sporadisch bij varkens aangetroffen. In tegenstelling tot wat zijn naam doet vermoeden wordt de bacterie voornamelijk bij rundvee aangetroffen, vaak in combinatie met andere infecties. De bacterie kan onder andere aangetroffen worden in longen, baarmoeder, urinewegen en hartzakje. Retrospectief is, over de laatste 18 maanden, 53 keer Helcococcus ovis gevonden bij dieren die bij GD ter sectie zijn aangeboden. Het meest bij runderen, 47 keer, daarnaast 2 keer bij schapen en 4 keer bij varkens. Wat betreft de varkens betrof het in deze casussen telkens jonge vleesvarkens, tussen de 10 en 16 weken leeftijd. Deze dieren hadden problemen met longontsteking, pleuritis, longabcessen en peritonitis. Helcococcus ovis is geen primaire ziekteverwekker en wordt vaak aangetroffen in combinatie met Staphylococcus aureus, Pasteurella, E. coli of Trueperella pyogenes
Om infecties met Helcococcus ovis te bestrijden, moet aandacht besteed worden aan de algemene weerstand en het verminderen van voorkomende infecties door hygiëne, biosecurity en optimalisatie van het bedrijfsmanagement.
Onbegrepen uitval
Eind maart 2022 werd een jong vleesvarken ingestuurd van een normaliter goedlopend bedrijf, waarbij al drie maanden een probleem optrad met dieren die terugvielen in groei. Ook was sprake van toenemende uitval. Een dier van ongeveer 13 weken oud, dat vermagerd was en uitgevallen, werd ingestuurd voor sectie. De enige afwijking die dit dier liet zien, was longoedeem en een geringe donkere lobus accessoires van de long.
Vanwege de anamnese, waar sprake was van neurologische verschijnselen, is histologisch onderzoek gedaan van de hersenen. Daarbij werd een rondcellige encephalitis gevonden met perivasculaire cuffing en malacie haarden met neurondegeneratie met een negatieve kweek. De herkomst van deze rondcellige ontsteking was onduidelijk en werd daarom aangegeven als bijzondere bevinding. Om de oorzaak te achterhalen werd er in overleg met de dierenarts besloten meer acute fase representanten in te sturen.
Begin april werd nog een dier ingestuurd, met dezelfde verschijnselen, hoewel deze ook dikke ogen had en ademhalingsproblemen. Bij sectie werden onder andere subcutaan oedeem op de kop, longoedeem en hyperaemie van de long gevonden, evenals een bleke milt en een gezwollen nier. In de dunne darm werden veel kwaadaardige coli’s aangetroffen. In de hersenen was sprake van een lokale perivasculaire lymfocytaire infiltratie in de vaatplexus en ventrikels, zonder encephalitis beeld. In overleg met de dierenarts werden dezelfde week nog twee dieren ingestuurd met typische verschijnselen. Ook deze twee hadden dikke ogen en ademhalingsproblemen. De beide dieren hadden oedeem van de ogenleden, dier 1 had een pericarditis en dunne inhoud in de dunne en dikke darm. Dier 2 had oedeem van de oogleden en tussen de kaaktakken, dunne inhoud in de dunne darm en fibrinedraden in de buikholte. Er werd in de darmen wederom een kwaadaardige coli gevonden met de aanhechtingsfactoren en toxinen van oedeemziekte (F18 en STX2E). In de hersenen van dier 1 was sprake van infiltraten van lymfocyten lokaal in de meningen en rond de bloedvaten. Bij dier 2 was sprake van perivasculaire cuffing en lokale infiltraten van lymfocyten. Dit alles zonder aantasting van de neuronen. Deze bevindingen passen in het beeld van chronische oedeemziekte of Streptococcus suis-besmetting.
Bel de Veekijker
Op werkdagen kunt u rechtstreeks contact opnemen met de Veekijker: 088 20 25 555. Via het keuzemenu kiest u de diersoort waar u informatie over wilt hebben. Het Veekijkerteam varken is bereikbaar op werkdagen tussen: 08.30-12.00 uur en 12.45-17.00 uur.
Royal GD
Arnsbergstraat 7
Postbus 9, 7400 AA Deventer
T. 088 20 25 500
info@gddiergezondheid.nl www.gddiergezondheid.nl
Varkensgezondheid
Ziekte/aandoening/ gezondheidskenmerk
