Stand van zaken derde kwartaal 2022
In het derde kwartaal van 2022 zijn in de Online Monitor meldingen gemaakt van 2.929 verschillende varkensbedrijven. Per maand wordt er gemiddeld van 2.428 varkensbedrijven een melding gemaakt. Door de aanwezigheid van meerdere leeftijdscategorieën varkens op een bedrijf, ligt het totaal aantal meldingen hoger, gemiddeld 6.412 per maand.
Meldingen zijn gemaakt door in totaal 191 verschillende dierenartsen, werkzaam bij 78 verschillende praktijken. Er zijn 386 secties uitgevoerd in het derde kwartaal, waarvan één derde op gespeende biggen. Voor elke leeftijdscategorie was het maagdarmstelsel het orgaansysteem met de duidelijkste problemen. De meest gestelde diagnose was colienterotoxicose, voornamelijk bij de zuigende biggen. Ook meningitis door Streptococcus suis werd vaak aangetoond, maar nagenoeg uitsluitend bij gespeende biggen. De helft van alle vragen aan de Veekijkertelefoon waren gerelateerd aan gezondheidsklachten. De overige vragen hadden betrekking op specifieke ziektes (32 procent) en overige onderwerpen (16 procent), zoals de interpretatie van labuitslagen of pathologisch onderzoek. Vragen waren afkomstig van 32 verschillende dierenartspraktijken en werden gesteld door 75 verschillende dierenartsen.
Vlekziekte
Vlekziekte, veroorzaakt door de bacterie Erysipelotrix rhusiopathiae, wordt zelden aangemerkt als waarschijnlijkheidsdiagnose in de Online Monitor. In het eerste halfjaar van 2022 is vlekziekte viermaal aangemerkt, in het derde kwartaal is het niet gemeld. Ook bij pathologisch onderzoek komt vlekziekte niet vaak voor als diagnose. In het eerste kwartaal van 2022 zijn op twee bedrijven een keer een melding gemaakt van een vlekziekteuitbraak, in het tweede en derde kwartaal elk éénmaal.
Zoals aangegeven in onderstaande tabel was er een hoger aantal vragen over vlekziekte in het derde kwartaal. Het voorkomen van twee verschillende voorvallen van vlekziekte waarbij additionele opvolging en verdieping nodig was. De oorzaak hiervan vindt zijn oorsprong in de verdieping en opvolging van twee vlekziekte casussen. Kijken we naar de percentages ziekte specifieke vragen die over vlekziekte gaan, dan zien we een wisselend patroon, waarin het procentueel aandeel gezien in het derde kwartaal vaker voorkomt. Enkele kwartalen zijn er geen vragen over vlekziekte.
Via VeekijkerNieuws houden wij u elk kwartaal op de hoogte van nieuws uit de monitoring van diergezondheid bij varkens. Mocht er tussendoor iets belangrijks spelen dan sturen wij u daarover een e-mail.
Aanmelden
sectiemateriaal
Tabel: Percentage ziekte-specifieke vragen met betrekking tot Vlekziekte/Erysipelas, gesteld aan de Veekijkertelefoon (periode 2015-2022).
U kunt dieren 24 uur per dag, 7 dagen per week aanmelden voor pathologisch onderzoek via www.gddiergezondheid.nl/ophaaldienst of 088 20 25 500. Wij halen dieren die ’s avonds voor 22.00 uur zijn aangemeld de eerstvolgende werkdag op. Voor een optimaal onderzoek is het belangrijk om een volledige anamnese toe te voegen. Ook is het van belang vers materiaal in te sturen (koelen in warme tijden en bij strenge vorst op een droge afgeschermde plek binnen plaatsen) en een dier te selecteren dat representant is van het probleem.
Bijzondere bevindingen
Het ontstaan van ‘oplopers’ Dit afgelopen kwartaal werd de Veekijkertelefoon gebeld door een practicus met een apart bedrijfsprobleem. De practicus moest op een bedrijf regelmatig tot wel tien vleesvarkens per maand euthanaseren met als diagnose ‘oploper’. Hierbij krijgen de varkens een hele dikke buik als gevolg van een belemmerde darmpassage. Enkele van deze varkens zijn ingestuurd naar de sectiezaal voor een uitgebreidere duiding van de oorzaak voor het ontstaan van de ‘oplopers’. Alle aangedane dieren op sectie bleken een strictuur, vernauwing, in de einddarm te hebben als gevolg van een Salmonella Typhimurium-infectie eerder in het leven eventueel gecombineerd met een Lawsonia intracellularis-infectie. De darmbeschadiging die als gevolg van de infectie en/ of de co-infectie ontstaat, geeft aanleiding tot een soort littekenvorming op de overgang van de dikke darm naar de endeldarm. Dat geeft een ernstige vernauwing van de darm waardoor passage van de voedselbrij belemmerd wordt. Deze dieren eten slecht, groeien slecht en lijden aan deze aandoening. Een curatieve behandeling is voor deze aangetaste dieren niet mogelijk. Om humane redenen worden deze dieren daarom geëuthanaseerd. Focus ligt op de preventie van deze aandoeningen. Het bedrijf is begonnen met een vaccinatie tegen de Lawsonia intracellularis gerelateerde schade. Het aanzuren van het drinkwater moet zorgen voor een lagere Salmonella Typhimurium infectiedruk. De periode is nog niet lang genoeg om van een succes te kunnen spreken, maar de eerste indruk is goed en lijkt effect te hebben. De varkens doen het beter en de problematiek wordt minder.
Biggen met neurologische verschijnselen
Op een bedrijf van bijna 2.000 zeugen werden in één werpweek meerdere (tot dan toe 9) tomen gezien met pasgeboren biggen met neurologische verschijnselen. De biggen liggen direct na geboorte op hun zij, kunnen niet staan en slaan met hun kop. De varkenshouder heeft een goede administratie van welke zeug met welke beer is geïnsemineerd en het valt op dat het allemaal tomen zijn van zeugen die met dezelfde beer zijn geïnsemineerd. Er worden vijf pasgeboren biggen voor sectie naar GD gestuurd. De bedrijfsdierenarts denkt aan een aangeboren afwijking, ook infectieuze oorzaken dienen te worden onderzocht. Bij pathologisch onderzoek worden geen aanwijzingen gevonden voor een infectieuze oorzaak. Bij microscopisch onderzoek wordt myofibrillaire hypoplasie gevonden.
In de skeletspieren van de ingezonden biggen worden minder spiervezels dan verwacht aangetroffen en ook de organisatie van de spiervezels is rommeliger dan verwacht. In de latere werpweken op het bedrijf worden de verschijnselen wisselend wel en niet gezien, er zijn ook enkele tomen van een andere beer aangedaan. Er wordt gedacht aan een aangeboren afwijking, met myofibrillaire hypoplasie als gevolg, waar onder andere door een van de pathologen van GD over gepubliceerd is. De histologische preparaten van deze publicatie worden vergeleken met de preparaten van de ingezonden biggen van het bewuste bedrijf. Na dit onderzoek kan niet worden bevestigd of uitgesloten dat het dezelfde aandoening betreft. Hiervoor is het belangrijk om biggen van exact dezelfde leeftijd met elkaar te vergelijken en het zou het beste zijn om ook spieren van biggen zonder problemen te bekijken. Omdat de problemen op dit bedrijf niet voort leken te duren is er niet gekozen om nogmaals biggen voor sectie in te sturen.
Bel de Veekijker
Op werkdagen kunt u rechtstreeks contact opnemen met de Veekijker: 088 20 25 555. Via het keuzemenu kiest u de diersoort waar u informatie over wilt hebben. Het Veekijkerteam varken is bereikbaar op werkdagen tussen: 08.30-12.00 uur en 12.45-17.00 uur.
Royal GD
Arnsbergstraat 7
Postbus 9, 7400 AA Deventer
T. 088 20 25 500
info@gddiergezondheid.nl www.gddiergezondheid.nl
Varkensgezondheid
Ziekte/aandoening/ gezondheidskenmerk
