GEZONDHEIDSDIENST VOOR DIEREN
Nieuws en mededelingen Deze pagina’s zijn een bijdrage van Gezondheidsdienst voor Dieren Postbus 9 7400 AA Deventer T. 0900-1770 E. redactie@gddiergezondheid.nl www.gddiergezondheid.nl REDACTIE: Kees van Maanen (deskundige infectieziekten paard) Emiel Schiphorst (marktmanager paard) Linda van den Wollenberg (paardeninternist) Anita Werkman (adviseur marketing & communicatie) EINDREDACTIE: Anne Taverne
Uw suggesties voor het katern zijn welkom via redactie@gddiergezondheid.nl
EERSTE OFFICIËLE DROESVRIJ-BEDRIJF VAN NEDERLAND IS BEKEND Stal Obelix in Westendorp is de trotse bezitter van het eerste droesvrij-certificaat van Nederland. GD en Dierenartsenpraktijk Zeddam reikten het certificaat uit in het kader van het programma droesvrij.nl. Het officiële droesvrij-certificaat werd half december uit handen van dierenarts Sjoerd Lautenschutz (dierenkliniek Zeddam) en veterinair microbioloog Kees van Maanen (GD) overhandigd aan Daniëlle en Eswald Loohuizen. Stal Obelix is hiermee het eerste bedrijf van Nederland met de officiële droesvrijstatus. De droescertificering betreft een vrijwillig abonnement voor paardenbedrijven om eventuele besmetting met Streptococcus equi subs. equi, de bacterie die droes veroorzaakt, vast te stellen. De deelnemende bedrijven volgen een helder protocol om droes op hun bedrijf te voorkomen of te bestrijden. De vaste dierenarts van het bedrijf is betrokken bij iedere stap, zoals monstername, advisering en behandeling.
VEELGESTELDE VRAAG: Ik wil graag dat mijn bedrijf droes-vrij gecertificeerd wordt, hoe gaat dat in zijn werk? Maaike Lafeber van GD-klantcontact: “Als u in aanmerking wilt komen voor deze certificering ontvangen wij graag het aanmeldformulier (te vinden op www.droesvrij.nl). Vervolgens worden alle, op uw bedrijf, aanwezige paarden onderzocht door middel van een bloedmonster. Als de uitslag negatief (geen antistoffen aangetoond) is bevonden, krijgt u het certificaat in de vorm van een bordje en een sticker toegestuurd. Indien niet alle dieren negatief getest worden, volgt er een aanvullend onderzoek om dragerschap bij deze dieren uit te sluiten. Als de uitslag negatief is, wordt het certificaat alsnog toegekend. Is er wel een drager onder de dieren aanwezig? Er wordt in overleg met uw dierenarts en indien gewenst een behandeling gestart bij dit dier. Na de certificering in het eerste jaar, is het het jaar daarop mogelijk om te kiezen voor droesvrij-certificering, waarbij alle aanwezige dieren opnieuw getest moeten worden. Ook bestaat de mogelijkheid om als vervolg te kiezen voor de onverdacht status. Hierbij wordt geen controle bloedmonster bij de aanwezige paarden afgenomen, maar ondertekenen stalhouder en dierenarts een verklaring waarin staat dat ze zich aan de richtlijnen van het programma hebben gehouden. Meer informatie over dit programma vind je op www.droesvrij.nl.”
HO1 / 2018
3
GEZONDHEIDSDIENST VOOR DIEREN
Klinische Avonden Paard 2018 Pavo, Virbac en GD organiseerden ook dit jaar weer de Klinische Avonden Paard. Deze avonden voor paardendierenartsen werden op 13, 14 en 15 februari voor de twaalfde keer op rij gehouden. De aanwezigen werden verrast door actuele en innovatieve onderwerpen, gepresenteerd door drie topsprekers.
4
HO1 / 2018
Diagnostiek luchtweg Voor het aantonen van een flink aantal ziekteverwekkers is het vaak nuttig een PCRtest te laten doen. Om de toepasbaarheid in de dagelijkse praktijk te vergroten zijn een aantal van deze ziekteverwekkers bij GD in nieuwe combinatiepakketten samengevoegd: Pakket Respiratoir Paard en Pakket Respiratoir Veulen. verwekkers een rol spelen. Om deze oorzaak te vinden, kan een PCR-test uitkomst bieden.
PAKKET RESPIRATOIR PAARD In het Pakket Respiratoir Paard zijn bijvoorbeeld de op dit gebied vier meest voorkomen-
de en belangrijke ziekteverwekkers bij volwassen paarden opgenomen, namelijk EHV-1, EHV-4, influenza en Streptococcus equi subsp. equi. Het pakket helpt de dierenarts het paard na diagnose gerichter te ondersteunen. Ook zorgt het ervoor dat de adviezen van de dierenarts voor de paardenhouder concreter zijn. Het uitsluiten van bovengenoemde ziekteverwekkers kan ook een opluchting zijn voor u als paardenhouder.
POOLMONSTER
paardenbedrijven en paardenpraktijken. Even omschakelen, maar de visie vanuit de Rabobank op investeringsmaatschappijen die interesse
SPREKERS
Arjan Ausma, Rabobank sectormanager paardenhouderij
PRAKTIJKGERICHT EN BETAALBAAR
Bij een paard dat (sub)acute respiratoire problemen vertoont, met verschijnselen zoals koorts, neusuitvloeiing, hoesten en/of benauwdheid en dikke benen, kan het zinvol zijn op zoek te gaan naar een oorzaak. Bij dit soort aspecifieke verschijnselen kunnen diverse bacteriële of virale
Het interactieve en uitdagende programma startte met koffie en een welkomstwoord van Julius Peters, de voorzitter van GGP. Vervolgens lieten Nathan Wiggers, Arjan Ausma en Veerle Vandendriessche de aanwezigen kennis maken met verschillende onderwerpen. De middag ging van start met een interessante lezing van Nathan Wiggers over kreupelheidsdiagnostiek. Een echte richtlijn voor het opsporen van kreupelheden is er niet, want ze worden veelal op het oog beoordeeld, maar waarop is dit gebaseerd? Nathan nam de zaal mee in de huidige mogelijkheden om te zien hoe technologie kan worden ingezet voor een nauwkeurigere, reproduceerbaardere en objectievere beoordeling van kreupelheden. Met Arjan Ausma werden de dierenartsen even uit de stal en het eigen bedrijf getrokken om kennis te maken met de meer financiële kant van de sector. Arjan nam de zaal namelijk mee in de visie van de Rabobank op de financiering van
GEZONDHEIDSDIENST VOOR DIEREN
Tekst: Anne Taverne
Nathan Wiggers, paardendierenarts EQmove
Veerle Vandendriessche, paardendierenarts en nutritionist Pavo
lijken te hebben in het verwerven van paardendierenartsenpraktijken werd goed ontvangen. Veerle Vandendriessche vertelde na een smakelijk stamppotbuffet over obesitas bij paarden. Dit steeds groter wordende probleem lijkt een simpele oplossing te hebben: minder eten en meer bewegen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan, blijkt uit de reacties van het publiek. ‘Want hoe doe je dit precies en welke voeding is geschikt voor een te zwaar paard?’ waren vragen die veelvuldig voorbijkwamen. Met een lading praktische handvatten en tips om eigenaren van dikke paarden te helpen met hun paard verantwoord te laten afvallen, verlieten de aanwezige dierenartsen ’s avonds tevreden de zaal om de opgedane kennis direct in praktijk te brengen.
Als u op het bedrijf bij meer paarden tegelijkertijd met een probleem (bijvoorbeeld koorts of hoesten) wordt geconfronteerd, is het mogelijk om de swabs van meerdere paarden (één tot drie) niet individueel te laten bepalen, maar bij elkaar te voegen in een pool. U betaalt dan maar één keer de kosten van het pakket, maar heeft wel een significant grotere kans de veroorzaker van de problemen in deze groep paarden op te sporen. Wilt u meer weten? Bel dan met Klantcontact Paard 0900-1700 (optie 5) of kijk op op www.gddiergezondheid.nl/pcrpaard.
HO1 / 2018
5
GEZONDHEIDSDIENST VOOR DIEREN
CASUS UIT DE PRAKTIJK
Abortusstorm door rhino In het voorjaar van 2017 werd een Nederlandse stoeterij zwaar getroffen door rhinopneumonie. Jaarlijks zijn er op deze stoeterij tussen de 25 en 30 drachtige merries aanwezig die in verschillende stallen gestald worden. Veulens worden op dit bedrijf gespeend en gaan
buiten gedaan en apart verzorgd. Bij het weiland
vervolgens naar de nieuwe eigenaar of een ander
stond een bak met overalls, laarzen, handschoenen
opfokbedrijf. Vanaf twee- tot driejarige leeftijd
en desinfectiemiddelen. Ook de andere stallen
komen paarden weer terug op het bedrijf en worden
werden apart verzorgd en kregen een eigen
ze opnieuw ingezet voor de fokkerij of klaargemaakt
Halamidbak die dagelijks verschoond werd. De
voor de hengstenkeuring. Er werd niet gevaccineerd
verzorging van deze stal gebeurde ook met eigen
tegen rhinopneumonie.
overalls, handschoenen en laarzen.
DIRECTE DIAGNOSTIEK
Uiteindelijk hebben vijf van de elf merries uit stal 1
De merries staan in drie verschillende stallen en het
verworpen en kregen zes merries uit deze groep een
bedrijf beschikt daarnaast over diverse weilanden.
gezond veulen. Uit stal 2 en 3 kregen alle merries
In stal 1 aborteerde een merrie een vrucht en de
een gezond veulen. Het lijkt erop dat door de
vruchtvliezen werden onmiddellijk opgestuurd naar
intensieve aandacht voor bioveiligheid verspreiding
GD. De volgende dag kwam de uitslag binnen: er
van het virus tussen de stallen is weten te
was EHV-1 aangetoond.
voorkomen. Het voert te ver om alle vragen die een dergelijke uitbraak oproept hier te bespreken, maar
MANAGEMENTMAATREGELEN
zonder de genomen strikte managementmaatrege-
Vervolgens werden alle paarden uit stal 1 naar
len had het nog veel slechter af kunnen lopen!
HELPDESK PAARD VOOR DIERENARTSEN Bent u dierenarts en wilt u graag advies of acute informatie over infectieziekten bij paarden? Neem dan contact op met de Helpdesk Paard via 0900-7100 000 (optie 5). Dit centrale telefoonnummer is opgezet voor en door dierenartsen. Het biedt de sector tevens de mogelijkheid om informatie uit het veld snel te bundelen en, indien nodig, direct stappen te ondernemen. Bij verdenkingen van aangifteplichtige infectieziekten (zoals opgenomen in art. 15), dient u primair contact op te nemen met de NVWA. De Helpdesk Paard is bereikbaar op werkdagen tussen 15.00 en 17.00 uur. U krijgt dan direct een specialist van GD of de Faculteit Diergeneeskunde (FD) aan de lijn.
6
HO1 / 2018
Linda van den Wollenberg, Guillaume Counotte, internist toxicoloog
Kees van Maanen, viroloog
Emiel Schiphorst, accountmanager