(circus)
105 Over vernieuwende muziek en cultuur
20
1
199 sinds
Steven Wilson Nils Frahm Owen Pallett Weedeater
Blackest Ever Black, Islet, The Haxan Cloak gratis Mind The Gap-CD
Special: An inquiry into the spatial, the sonic and the public Featuring Theo Ploeg, Brandon LaBelle en Justin Bennett inclusief panel-cd september - oktober 2011 8,11009
de nieuwe gonzo 49-58 Gastbijlage panels
Dat een mensenleven kwetsbaar is, wisten we al, maar
Dat betekent dat we open moeten blijven staan voor
Tegelijkertijd werpt dat ook een speciaal licht op het feit
wikkelingen, de pr-machines van kleine en grote (media)
door verschillende voorvallen de afgelopen weken zijn we daar nogmaals op een pijnlijke wijze op gewezen.
dat het dit jaar twintig jaar geleden is dat Gonzo (circus) werd opgericht. Twee decennia bestaan als papieren
muziekmagazine is dan ook een bijzondere prestatie. We vieren dit heuglijke feit relatief bescheiden, daar we de
confetti van Gonzo #100 nog in onze haren hebben. Een
12 Signalementen
Maya Jane Coles, Islet, Het Droste Effect en The Haxan Cloak
15 Gonzo's Grote LezersenquĂŞte 2011
16 Steven Wilson
Muzikale reizen en geluidswerelden
mens kan tenslotte niet blijven feestvieren - al grijpen
we wel zo veel mogelijk gelegenheden aan om een glas
te heffen. De eerste keer zal op 16 september tijdens het
Incubate-festival zijn; klinken we daar? Of bij het concert van Owen Pallett in het Muziekgebouw aan 't IJ op 8 november?
Het ouder worden - of gewoon: het leven zo veel mogelijk
genieten - betekent ook af en toe (kleine) bakens verzetten en tegelijkertijd kritisch blijven naar jezelf. Een van de
kleinere bakens is het papier waarop we Gonzo (circus) drukken: het huidige is witter, waardoor met name het
20 Owen Pallett
Vol georkestreerde indie-popmuziek
25 White Hills
Soundtrack bij het abstract expressionisme
28 Radicale vrijheid 1.5 De onderklasse aan zet
beeld beter tot zijn recht komt.
Ook vragen we periodiek onze lezers wat ze van ons
vinden. Dat valt over het algemeen gelukkig zeer goed mee (pagina 15), al worden er ook (terechte) kritische noten
geplaatst. Die nemen we ons dan ook zo veel mogelijk ter harte. Van daaruit proberen we verder te groeien, zowel kwantitatief (wat ons lukt, waarvoor dank, beste abonnees), alsook kwalitatief.
33 Nils Frahm
IntuĂŻtief met neoklassiek en elektronica
42 eklin
Over inspiratie en creatie
4
38 retromania
40 Weedeater
46 rape blossoms
62 Abonneren
Essay over Simon Reynolds' 'Retromania'
Tegendraadse postpunkfunk
De holbewoners van de sludge
(nieuwe) invloeden vanuit en tegelijkertijd (zeer) kritisch moeten zijn naar onze omgeving: maatschappelijke ontbedrijven, en overheden (pagina 28).
Eigenlijk onderstreept dat enkel de waarde van datgene dat we met Gonzo (circus) al twee decennia doen:
eigenwijs ons eigen plan trekken, laten zien dat er alternatieven zijn, dat eigen initiatief en samenwerken met gelijkgezinden loont. Dat is een attitude die eveneens
geldt voor onder meer cultuuromnivoor Steven Wilson (pagina 16), sludgemeesters Weedeater (pagina 40),
popmuzikant Owen Pallett (pagina 18) en pianist Nils Frahm (pagina 33).
Een voorbeeld van de samenwerking tussen Gonzo (circus) en het culturele veld, is de neerslag van de
Panels-manifestatie (vanaf pagina 51), die inhoudelijk
perfect aansloot bij ons blad. Vanwege het internationale karakter van de (apart vormgegeven) publicatie, uitzon-
derlijkerwijs een bijdrage in het Engels. En met een extra Panels-cd!
Wie zich in het samenspel van grote (natuur)krachten op
boven beschreven wijze voldoende serieus neemt, zal ons inziens in ieder geval dagelijks met een gerust gemoed in de spiegel kunnen kijken. Voor de redactie, (gh)
Signalement Het Droste Effect Psychedelische stoner uit Eindhoven
De debuut-ep van het Droste Effect is in een woord duizelingwekkend. Al op het moment dat de uitgedroogd schreeuwende gitaren hun klaagzang aanheffen in opener ‘Balsem voor de oren’ voel je: dit wordt een ruig ritje.
te bestellen op tape. Deze kosmische trip duurt helaas maar twintig minuten, maar in die tijd vliegen hun gitaarhelden wel voorbij: de brute Melvins, de fuzz van Mudhoney en de psychedelische stoneruitstapjes van Kyuss. Na vol gas te hebben gegeven in het openingsnummer volgt een langgerekte psychedelische meditatie
Het Droste Effect zijn drummer Thomson Dubé en gitarist Hermann Blaupunkt, die klinken als de grote broers van Tweak Bird die te stoer zijn om te zingen. Hun debuut-ep, die analoog werd opgenomen in de studio van laatstgenoemde, is gratis op hun Bandcamp te downloaden, of
Islet Verzot op ritmes en fanzines Islet, een van de ontdekkingen van het Primavera Festival, bewijst dat er in Wales naast Tom Jones en Shirley Bassey ook plaats is voor eigenzinnige, experimentele muziek.
12
De band uit Cardiff ontstond in 2009 en werd opgericht door Emma Daman (Victorian English Gentlemens Club) en de broers Mark en John Thomas (beiden eerder actief in Them Squirrels). Later kwam daar nog Alex Williams van Them Squirrels bij. Buiten de genoemde bands waren ze allemaal eerder nog actief in een heleboel andere groepen uit de experimentele scene van Cardiff. De muziek van Islet valt op door ritmes, beweging en vrijheid. De groep streeft bewust naar dat ritmische en vrije geluid. Niet alleen omdat ze die ervaring hadden – John Thomas en Emma Daman speelden eerder
drums in bands – maar ook omdat ze, naar eigen zeggen, “gewoon houden van percussie”. In het begin hadden ze zelfs geen vastgelegde rollen in de band. “We zetten ons materiaal op en begonnen te spelen.” Het DIY-aspect is cruciaal voor deze band. Bij hun vorige bands ondervonden ze dat het zeer moeilijk is om te leven van de experimentele muziek die zij wilden maken. Daarom besloten de bandleden bij het oprichten van Islet om hun job niet op te zeggen en de muziek te beschouwen als een uit de hand gelopen hobby. Een hobby die ook leidde tot het oprichtten van een eigen fanzine, ‘The Isness’. “The Isness is ontstaan als een soort reactie op bands die vooral bezig zijn met hun social networktoepassingen. Er zijn bands die al een MySpace en Twitter hebben voor ze ooit live hebben gespeeld. Wij wilden gewoon iets anders doen en wij houden gewoon van papier. Het fanzine is iets waar mensen moeite voor moeten doen, ze moeten zich inschrijven en mogen materiaal aanleveren. Zodra wij vinden dat er weer eentje klaar is, worden ze verspreid.” De twee ep’s die tot nu toe versche-
Maya Jane Coles Er is meer dan house in ‘Sweet Dreams Bandito’, met een hoofdrol voor de saxofoon. Net als bij het visuele droste-effect herhalen ze telkens hetzelfde thema en zuigen je zo steeds dieper het nummer in. Om ons bij de les te houden, gaan ze daarna weer plankgas met een heerlijk gruizige riff in ‘Helluva Dirty K9’, wat slechts de opmaat blijkt voor het sluitstuk ‘Lollita can dance’ – waarin de saxofoon opnieuw manmoedig een hoofdrol opeist tussen het roestige gebeuk van de drums en gitaren door ze halverwege het nummer tot volledige stilte te dwingen. Voor een passend slotoffensief worden dan nog een keer de versterkers volledig opengedraaid, om het laatste gruizige woestijnzand uit de machine te blazen. Het debuut telt slechts vier nummers, maar meer heeft het Droste Effect niet nodig om zichzelf in de kaart te spelen: dit maakt hongerig naar meer. The Center To The Circumference Of The Earth’. Alstublieft.
nen tellen elk zes nummers die worden gekenmerkt door stevige percussie, no wave-invloeden, vervormde stemmen en soms een boel noise. De band speelde zich de afgelopen twee jaar al een stevige livereputatie bij elkaar. “Telkens als we spelen, klinken we zoals we willen klinken. Wij maken op het podium het geluid dat we willen, dat volgens ons het beste klinkt uit de versterkers en dergelijke. Wij verwachten niet dat de geluidstechnicus van dienst het allemaal oplost voor ons.” Ondertussen heeft de band ervoor gekozen om rustig de tijd te nemen om aan een album te werken. Hoe dat zal klinken? “Het zal heel ritmisch klinken met veel drums!"
auteur Andy Leenen beeld Arne Olivier discografie Het Droste Effect Het Droste Effect (2011, tape) luister luister naar 'Balsem voor de Oren' van Het Droste Effect op mtg 92 www www.hetdrosteeffect.com hetdrosteeffect.bandcamp. com
auteur
In oktober 2010 verbaasde de 22-jarige Londense Maya Jane Coles de housewereld met de release van ‘What They Say’ op het Franse Real Tone Records. Critici klaagden over gebrek aan vernieuwing, maar op de dansvloer gingen de vele verwijzingen naar de house van weleer erin als koek. Terwijl leeftijdsgenoten nog prulden met hun eerste elektrische gitaar, koos Coles op haar vijftiende resoluut voor elektronische muziek. Ideeën plukte zij uit de goedgevulde, diverse platenkast van haar ouders. Op haar eerste producties kon je duidelijk de invloeden horen van jaren-1990-hiphop, R&B en triphop. Toen zij later, op haar achttiende, begon met deejayen, werd haar geluid al snel geïnfecteerd met house en techno. Volgens haar heeft het opgroeien in Londen ervoor gezorgd dat zij continu werd bestookt met verschillende genres. De criticasters vinden Maya Jane Coles allesbehalve vernieuwend.
Toegegeven, Coles’ sound is enorm schatplichtig aan de house uit de jaren 1990. “Eigenlijk ben ik te jong om de beginjaren van house actief te hebben meegemaakt. Maar ik hou er wel van. De eerste songs waren zo simpel en toch werkte het. Mijn meeste invloeden haal ik uit de muziek waar ik naar luisterde als kind. Eerst hiphop, later drum-’n-bass, jungle en garage. Maar ik luister evengoed naar gitaarbands.” Die diversiteit is ook terug te vinden in haar verschillende zijprojecten. Coles hopt van het ene project naar het andere, zonder zich vast te pinnen op een welbepaald genre. Onder haar dubstep-alias Nocturnal Sunshine heeft zij de ep ‘Can't Hide The Way I Feel’ uitgebracht, die meteen werd opgepikt door onder meer Scuba en Joy O. Samen met multi-instrumentaliste Lena Cullen vormt zij She Is Danger. De twee meiden begeven zich in dit project in een donkere wereld van dub, elektronica, 2-step, drum-’nbass, indie en jazz. Het resulteerde tot nu toe in één ep, 'Hurt You' (begin 2010). Het duo liet echter een grote indruk na op de gevestigde popnamen en mocht zo onder meer werk van Ellie Goulding, Groove Armada en Massive Attack remixen. In mei dit jaar kon je Maya Jane Coles nog aan het werk zien samen met Alex Jones (Hypercolour Records) en George Levings
(Commix) als haar nieuwste zijproject N/A.3. Een debuutsingle zou onderweg zijn.
percussie, en dan weer xylofoonmotieven of flarden van stemmen trekt Krlic de luisteraar doeltreffend de peilloze diepte in. The Haxan Cloak klinkt zo beklemmend als Scott Walkers recente werk en doet denken aan acts als Lustmord of KT. Maar uiteindelijk past Krlic nergens bij. “Ik presenteer me niet als doom of metal. Ik maak alleen hoorbaar wat ik me intern voorstel”, aldus de Londenaar tegen het blad FACT. Sommige tracks zouden niet misstaan als soundtrack van horrorfilm The Shining, of van een schietspel waarbij duivelse monsters de hoofdpersoon naderen. (Zijn hart klopt, koud zweet staat op zijn voorhoofd…) Maar niet alles is zo loodzwaar, er zijn ook stemmigere, treurige nummers. De eerste ep, ‘Observatory’, klinkt stukken lichter dan het album. Krlic werkte vier jaar toe naar zijn debuut. In eerste instantie bracht hij muziek zelf via cd-r uit. “Ik woonde bij mijn ouders in Yorkshire en had een studio in de tuin waar ik
de hele dag werkte, dag in dag uit.” Dat claustrofobische is nog terug te horen. De cello speelt een belangrijke rol. “Dat instrument is diep en rijk. Ik experimenteer ermee door de positionering van microfoons steeds te veranderen.” Het Britse label Aurora Borealis, bekend van Burial Hex, Jesu en Grails, tekende The Haxan Cloak. De cd is uitverkocht, de lp verscheen in augustus. Op de cover staat een foto van een besneeuwd weiland die doet denken aan schilderijen van Anselm Kiefer. Krlic treedt sporadisch op, soms solo, soms met zijn tweeën, zonder de plaat te veel na te doen. Dit voorjaar toerde hij als voorprogramma van de band Wild Palms, van wie hij twee nummers remixte. Remixes van Gnod en Church of Synth staan op stapel. Optredens in de Benelux staan nog niet gepland, maar met een plek in de halfjaarlijsten van The Irish Times en The Quietus en nu in Gonzo (circus) zou dat kunnen veranderen. Laat het niet gebeuren dat er weer maar één bezoeker is.
auteur Katrien Schuermans beeld Jennifer Iliffe discografie Maya Jane Coles - Focus Now EP (2020 Vision, 2011) Nocturnal Sunshine - Can't Hide The Way I Feel (Lick My Deck, 2011) Maya Jane Coles - Beat Faster (Mobilee, 2011) Maya Jane Coles - Humming Bird EP (Hypercolour, 2010) Maya Jane Coles - Cool Down EP (Dogmatik, 2010) Maya Jane Coles - What They Say (Real Tone, 2010) She Is Danger - Hurt You (She Is Danger Music, 2010) live Oktober 2011, Amsterdam Dance Event, www. amsterdam-dance-event.nl www mayajanecoles.com soundcloud.com/mayajanecoles
Maarten Timmermans beeld Islet live 19/11/2011, Crossing Border Festival, Den Haag, www.crossingborder.nl 20/11/2011, Crossing Border Festival, Antwerpen, www.crossingborder.be www www.isletislet.com
The Haxan Cloak Duivels uit Yorkshire The Haxan Cloak doet vanwege de naam (Zweeds voor heks) hippe witchhouse vermoeden, maar het duistere solowerk van Londenaar Bobby Krlic (23) heeft veel meer om het lijf. Zijn mengsel van ambient, doom, drone en klassiek minimalisme is overweldigend dreigend, niet kunstmatig griezelig. De multi-instrumentalist maakte imposante composities voor cello, viool, drums en meer, bewerkte die met de computer en voegde mysterieuze veldopnames en sinistere koortjes toe. De gelijknamige debuutplaat zit vol details: een krakend schip, rammelende ketens, ratelende oude machines. Met zwermen van viool en cello, zware
auteur onie van Ringelestijn beeld Sanna Charles discografie The Haxan Cloak - The Haxan Cloak (Aurora Borealis, 2011) www haxancloak.tumblr.com
13