Katolicy a pieniadze by Gośka Batko

O świeckich | przez świeckich | dla świeckich

Dlaczego podejmujemy tak mało pobożny temat –

mamony?

Porozmawiajmy więc o tych sprawach szczerze. I odważnie. Pozwólmy w końcu wybrzmieć temu dylematowi wierzącego: Czy rzeczywiście powinienem być „goły i wesoły”? A może jednak wolno mi aspirować do bycia bogatym? Co mam robić z nadwyżką pieniędzy (rozdawać? ale w jaki sposób?) albo jak przeżyć, gdy ich brakuje? Razem z autorami będziesz mógł zastanowić się, czy przypadkiem Bożych obietnic nie odnosisz tylko do życia tam, po drugiej stronie (rugując Boga z życia doczesnego) albo tylko do życia nadprzyrodzonego (bo już doczesnego – na pewno nie).

ISBN: 978-83-62579-08-2

9 788362 579082

www.HomoDei.com.pl

Katolicy a pieniądze

Moglibyśmy odwrócić to pytanie: a dlaczego tak dużo myślimy dziś o pieniądzach, bez względu na to, czy je mamy, czy tylko ich pragniemy? Mamona stanowi istotną część życia każdego człowieka i chrześcijanin nie jest tu wyjątkiem, skoro jego zadaniem jest wieść życie Ewangelią w świecie.

Katolicy a

PIENIĄDZE

O świeckich | przez świeckich | dla świeckich

© Wydawnictwo Homo Dei 2011 Adiustacja: Paulina Lenar Korekta: Magdalena Dobosz Okładka, skład, dtp i design: Małgorzata A. Batko Zdjęcia: Fotolia Nihil obstat: Ryszard Bożek CSsR, Prowincjał L.dz.: 553/12/10 Wydawnictwo Homo Dei ul. Zamojskiego 56, 30-523 Kraków tel. 12 656-29-88, fax 12 259-81-21 www.HomoDei.com.pl e-mail: dystrybucja@homodei.com.pl ISBN: 978-83-62579-08-2

Druk i oprawa: Drukarnia Ojców Pijarów

Wstęp

Bardzo możliwe, że jeśli sięgnąłeś, Czytelniku, po tę książkę, nurtują Cię te same pytania, które frapowały jej autorów. Lojalnie jednak uprzedzamy: nie znajdziesz tu gotowych odpowiedzi – Bóg zbyt poważnie Cię traktuje, a za Nim i autorzy chcieliby uszanować daną Ci wolność szukania, a zatem i znajdowania odpowiedzi. Zresztą, prawdę mówiąc, my sami nie mamy jeszcze gotowej recepty na to, jak chrześcijanin ma traktować pieniądze… Jeśli więc ośmielamy się sprzedawać nasze refleksje Tobie, robimy to nie z pozycji wszystkowiedzących nauczycieli, ale jako ci, którzy w równym co Ty, Czytelniku, stopniu szukają Pana w życiu codziennym. Jeśli więc zdarzyło się któremuś z autorów wpaść w ton kaznodziejski, należy mu to wielkodusznie wybaczyć, jak bratu czy siostrze.

–5 –

Dlaczego zaczynamy od tak mało pobożnego tematu – mamony? Moglibyśmy obrócić to pytanie w sprytną ripostę: a dlaczego Ty, Czytelniku, tak dużo myślisz o pieniądzach, bez względu na to, czy je masz, czy tylko ich pragniesz? Tak, stanowi mamona istotną część życia każdego człowieka i chrześcijanin nie jest tu wyjątkiem od reguły. Tym bardziej świecki katolik nie może uciekać od tego tematu, skoro jego zadaniem jest wieść życie Ewangelią w świecie. Porozmawiajmy więc o tych sprawach szczerze. I odważnie. Pozwólmy w końcu wybrzmieć temu dylematowi, który powoduje nieustanne napięcie w sercu wierzącego: Jak to naprawdę jest, czy rzeczywiście powinienem być „goły i wesoły”? A może jednak wolno mi aspirować do bycia bogatym? Co robić z nadwyżką pieniędzy (rozdawać? ale jak, tak na ulicy?) albo – to sytuacja pewnie częstsza – jak przeżyć, gdy ich brakuje? Być może zaskoczą Cię, Czytelniku, niektóre tezy zawarte w tej książce. Jesteśmy ciekawi Twojej reakcji, gdy przeczytasz o bogatym chrześcijaninie lub o tym, jak katolicy odkrywali kapitalizm. Ale jeszcze bardziej intrygujące byłoby zobaczyć Twoją minę, gdy będziesz czytać świadectwa osób, które wcale do bogatych nie należą, a zdecydowały się dziesiątą część swoich dochodów przeznaczać na sprawy związane z Królestwem Bożym!

–6–

Razem z autorami będziesz mógł, Czytelniku, zastanowić się, czy przypadkiem nie uduchawiasz Bożych obietnic, odnosząc je tylko do życia tam (rugując Boga z życia ziemskiego), albo tylko do życia nadprzyrodzonego (bo już doczesnego – na pewno nie). Może w trakcie lektury zmienisz swoje nastawienie do relacji Bóg – mamona? A może polubisz pieniądze? Ale, jak pyta w tytule swojego tekstu jedna z autorek, czy pieniądze da się lubić? Większość z artykułów wchodzących w skład tej książki publikowana była wcześniej w „Gazecie Świeckiej” (www.gazetaswiecka.pl). Teraz Czytelnik otrzymuje zbiór artykułów w poręcznej formie, która znakomicie wpasuje się w kieszeń lub przegrodę torby, tak że będzie można po nie sięgnąć nawet w autobusie czy pociągu. Naszą radością będzie, jeśli książka lub jakaś jej część zainspiruje Ciebie, Czytelniku, do odważnego przeżywania z Panem życia świeckiego jako przygody. A jeśli uznasz tę pierwszą z serii książkę za godną polecenia innym – polecaj, wszak pisana jest „o świeckich, przez świeckich i dla świeckich”. Sławomir Zatwardnicki

| Sławomir Zatwardnicki |

I Bóg, i mamona. Świecki a pieniądze

Bóg i mamona – te dwie rzeczywistości nieodłącznie związane są z życiem świeckiego. A przecież każe mu się wybierać między nimi… Czy słusznie? A jeśli tak, co taki wybór miałby w praktyce oznaczać?

Katechizm lakonicznie, kaznodzieja surowo W indeksie tematycznym Katechizmu Kościoła Katolickiego znajdzie świecki jedynie trzy numery artykułów na temat pieniędzy (w rzeczywistości tylko dwa z nich mówią o finansach). Ot, pieniądze, błahostka jakaś, nieważna dla życia wiecznego, a może i niekonieczna również w doczesnym…? 1

Tekst ukazał się wcześniej w „Bibliotece Kaznodziejskiej” nr 1 (155), styczeń–luty 2009.

–8–

Spis treści

Wstęp ............................................................................... 5 I Bóg, i mamona. Świecki a pieniądze (Sławomir Zatwardnicki) ........................................... 8 Co chrześcijanin o dobrobycie wiedzieć powinien? (Bolesław Zujewicz) .......... 25 Jak katolicy odkrywali kapitalizm (Tomasz Teluk) ............................................................ 33 Bogaty chrześcijanin? (Zbigniew Kaliszuk) ................................................... 40

–145 –

Chrześcijaństwo do muzeum? (Jan Maria Odyniec) .................................................. 46 Dziesięcina – najlepsza inwestycja (Zbigniew Kowalski) ................................................. 52 Dziesięcina – klucz do błogosławieństwa (Zdzisław Miara) ......................................................... 57 Dziesięcina – sianie i zbieranie (Adam Dylus) ............................................................... 61 Napiwek czy dar serca? (Andrzej Lewek) ......................................................... 67 Nauka żebraka na temat jałmużny (Sławomir Zatwardnicki) ......................................... 72 Dualizm finansowy (Sławomir Petrykowski) ........................................... 80 Pieniądze da się lubić (?) (Marta Brzezińska) ..................................................... 86 Dlatego właśnie – mogę więcej (Natalia Kurnyta) ........................................................ 92 Jak być hojnym, a nie szastać (Jarema Piotr Piekutowski) ....................................100

– 146 –

Wirtualna ułuda (Małgorzata Felicka) ............................................... 104 Biedaku, czy ci nie żal? (Natalia Kurnyta) ...................................................... 107 Jak przeżyć, gdy w portfelu niewiele? (Zofia Myślińska) ...................................................... 113 Dekalog desperata, czyli co robić, gdy kończy się kasa (Agnieszka Jaworska) ............. 119 Dzieci w rodzinie – czy da się nie zbankrutować? (Agnieszka Dubiel) ........... 125 Mamona w służbie Ewangelii (Sławomir Zatwardnicki) ....................................... 128 Mistyka i praca (Tomasz Rowiński) .................................................. 131 O autorach ................................................................. 138