Green Voice b y G r e e n p e a c e G r e e c e Vo l u n t e e r s
//Σεπτέμβριος 2020//
εμπειρίες εθελοντών
Απλές δράσεις, ηχηρά μηνύματα
Τ
ην Παρασκευή 2 Οκτωβρίου επισκεφθήκαμε με μια μικρή παρέα ακτιβιστών το Σούνιο, ώστε να βγάλουμε μια φωτογραφία στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής δράσης “Climate Care Uprising”. Αιτία της δράσης είναι η συνάντηση κορυφής των κρατών της ΕΕ που θα πραγματοποιηθεί στις 16-17 Οκτωβρίου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική συνάντηση όπου οι “ηγέτες” των κρατών της ΕΕ έχουν την ευκαιρία να διορθώσουν τα προβλήματα που έχουν οδηγήσει τον πλανήτη σε αυτήν την κατάσταση, τόσο σε επίπεδο αντιμετώπισης κρίσεων όπως αυτή του Covid-19 όσο και των μακροχρόνιων προβλημάτων της οικονομίας, των κοινωνικών ανισοτήτων και της καταστροφής του περιβάλλοντος . Ήταν μια πολύ απλή δράση -ο καθένας μπορεί να οργανώσει και να συμμετέχει σε αντίστοιχες. Ειδικά σε τέτοιες περιόδους που χρειαζόμαστε μεγάλες αλλαγές, κάθε λιθαράκι μπορεί να βοηθήσει να γίνει ο κόσμος λίγο πιο όμορφος. Πάρης Σιγάλας
θαλάσσιο περιβάλλον Η Greenpeace απαντά στην ακύρωση των σχεδίων της Σουηδικής πετρελαϊκής εταιρείας Preem για επέκταση, μετά από διαμαρτυρίες
Μ
ετά από δύο εβδομάδες δράσεων και ειρηνικής διαμαρτυρίας από το Σουηδικό κλιματικό κίνημα, αλλά και μία ειρηνική δράση ακτιβιστών του γραφείου της Greenpeace στη Σουηδία για περισσότερες από 60 ώρες, η νίκη ήρθε! Η Σουηδική πετρελαϊκή Preem ανακοίνωσε ότι ακυρώνει τα σχέδιά της για επέκταση των διυλιστηρίων της στην περιοχή Lysekil! Αν η Preem είχε προχωρήσει με την επέκταση, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα είχαν αυξηθεί κατά 1 εκατομμύριο τόνους ετησίως και η εταιρεία θα είχε γίνει η μεγαλύτερη πηγή ρύπανσης στη χώρα. Εν μέσω κλιματικής κρίσης, ενώ οι χώρες έχουν δεσμευτεί να πετύχουν τους κλιματικούς στόχους της Συνθήκης του Παρισιού και με την επιστήμη να έχει ξεκαθαρίσει ότι πρέπει άμεσα να προστατεύσουμε το κλίμα και τη βιοποικιλότητα του πλανήτη, μία τέτοια επέκταση θα ήταν καταστροφική και επικίνδυνη. Η ακύρωση των σχεδίων της εταιρείας είναι μία μεγάλη και σημαντική νίκη των ανθρώπων που αγωνίζονται για την προστασία του πλανήτη, του κλιματικού κινήματος, της ίδιας της δημοκρατίας. Μας δίνει κίνητρο να συνεχίσουμε, αφού είναι στο χέρι μας να φτιάξουμε μία βιώσιμη κοινωνία! Διαβάστε περισσότερα εδώ.
θαλάσσιο περιβάλλον Ο πάγος εξαφανίζεται, αλλά ένα κίνημα αναδύεται
Σ
τα τέλη Σεπτεμβρίου, ήρθε μία είδηση που σήμανε συναγερμό: ο πάγος στην Αρκτική έφτασε στο δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις. Οι πάγοι στην Αρκτική μειώνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια και το φετινό δεύτερο χαμηλότερο επίπεδο πάγου είναι άλλο ένα αρνητικό ρεκόρ που ήρθε να μας τονίσει ότι αν δεν γίνει κάτι γρήγορα, η Αρκτική μπορεί να μην έχει καθόλου πάγο το καλοκαίρι μέχρι το 2035. Αυτή είναι η πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης που βιώνουμε ήδη, γι’ αυτό οι ωκεανοί μας και τα μοναδικά πλάσματά τους μας χρειάζονται περισσότερο από ποτέ. Οι επιστήμονες έχουν αναγνωρίσει την Αρκτική ως περιοχή που είναι προτεραιότητα να προστατευτεί, λόγω της σημασίας της για το κλίμα παγκοσμίως. Οι υγιείς ωκεανοί απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα, βοηθώντας στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως εξαρτώνται από τον ωκεανό για την επιβίωση τους. Γι’ αυτό, το κίνημα των τριών εκατομμυρίων πολιτών που απαιτούν την προστασία της Αρκτικής και όλων των θαλασσών μας, μεγαλώνει και γίνεται πιο ισχυρό. Δεν θα σταματήσουμε να αγωνιζόμαστε για υγιείς ωκεανούς! Διαβάστε περισσότερα εδώ.
θαλάσσιο περιβάλλον Διαρροές πετρελαίου σε όλο τον κόσμο
Η
ερώτηση δεν είναι αν θα υπάρξει επόμενη πετρελαιοκηλίδα, αλλά πότε. Τους τελευταίους μήνες σε όλο τον κόσμο, είδαμε ακτές γεμάτες πετρέλαιο και πετρελαιοφόρα διαλυμένα ή έτοιμα να διαλυθούν. Δυστυχώς, το χειρότερο είναι ότι αυτό δεν είναι κάτι νέο, αλλά μία αναπόφευκτη συνέπεια αυτού του επικίνδυνου ορυκτού καυσίμου, του πετρελαίου. Στον Μαυρίκιο, περίπου 1.000 τόνοι πετρελαίου διέρρευσαν στον Ινδικό Ωκεανό και στις ακτές του νησιού από ένα πετρελαιοφόρο που προσάραξε στα ανοιχτά του. Η περιβαλλοντική καταστροφή είναι τεράστια, σε έναν τόπο που ήταν ανέγγιχτος και παραδεισένιος. Στην Βενεζουέλα, το πετρέλαιο ξεβράστηκε στις ακτές χωρίς να είναι γνωστό το πώς έφτασε εκεί, όμως είχε καταστροφικές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα της περιοχής και τις παράκτιες περιοχές. Ανοιχτά της Υεμένης, ένα τάνκερ με φορτίο 1 εκατομμύριο τόνους πετρελαίου έχει εγκαταλειφθεί, χωρίς κανένας να κάνει κάτι γι’ αυτό, με κίνδυνο σύντομα να πάθει ζημιά και να υπάρξει διαρροή. Στην Ρωσία, προκλήθηκε ρύπανση τουλάχιστον 20 χλμ. στον ποταμό Ambarnaya στην περιοχή της Αρκτικής, εξαιτίας ζημιάς σε δεξαμενή πετρελαίου ντίζελ. Η εποχή του πετρελαίου ήδη τελειώνει, γι’ αυτό η μετάβαση σε καθαρή, ανανεώσιμη ενέργεια πρέπει να επισπευστεί! Διαβάστε περισσότερα εδώ
κλιματικές αλλαγές και ε Τεχνητή Νοημοσύνη: Πολύτιμη τεχνολογία που όμως απαιτεί εγρήγορση
Σ
τις μέρες μας αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι ο πλανήτης μας βρίσκεται σε κρίση που οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα των τελευταίων ελάχιστων χρόνων, σε σχέση με τους αιώνες παρουσίας του είδους μας στη γη. Η πιο πρόσφατη συνέπεια της περιβαλλοντικής και κλιματικής κρίσης υπήρξε το ξέσπασμα της πανδημίας του ιού COVID-19 με όλες τις γνωστές δραματικές επιπτώσεις στην υγεία, καθώς και στην οικονομική και κοινωνική ζωή του ανθρώπου. Είναι πλέον δεδομένο ότι υπάρχει βούληση και επιτελείται προσπάθεια παγκοσμίως από αρκετές κυβερνήσεις, οργανώσεις, ερευνητικές ομάδες και ιδιώτες να αναχαιτιστεί η κλιματική απειλή με πολλούς τρόπους και με διάφορες καινοτόμες τεχνολογίες. Ενδεικτικά αναφέρονται οι πολιτικές και συμφωνίες για μείωση εκπομπών CO2, οι μέθοδοι παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, οι μέθοδοι απορρόφησης του CO2 από την ατμόσφαιρα, οι προσπάθειες παραγωγής συνθετικού κρέατος κ.ά. Μία αναδυόμενη προσέγγιση για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι η ανάπτυξη και εφαρμογή συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης (artificial intelligence) και μηχανικής μάθησης (machine learning). Η προοπτική της συμβολή τους στην επίλυση προβλημάτων που ταλανίζουν την ανθρωπότητα είναι ενδιαφέρουσα. Ωστόσο οι κυβερνήσεις, σε στενή συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα, οφείλουν να διασφαλίσουν τη διαφάνεια και τη δεοντολογία μέσω της σύστασης αρμοδίων φορέων και την εδραίωση αυστηρών κανονισμών που να διέπουν το σύνολο των δραστηριοτήτων σχετικά με τη μελέτη και ανάπτυξη συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης. Διαβάστε περισσότερα εδώ
ενέργεια
κλιματικές αλλαγές και ε
Το ευρωπαϊκό πνεύμα φλέγεται
Κ
ρίσεις πάσης φύσεως σε κάθε χώρα αναγκάζουν κατά μέσο όρο 31 εκατομμύρια ανθρώπους τον χρόνο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν καταφύγιο αλλού, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη μελέτη του Internal Displacement Monitoring Center (IDMC). Ο αριθμός των εκτοπισμένων αυξάνεται κάθε χρόνο. Αν η τρέχουσα ένταση των εκπομπών CO2 και της περιβαλλοντικής υποβάθμισης συνεχιστεί, η παγκόσμια κλιματική κρίση θα αναγκάσει 1,2 δισεκατομμύρια ανθρώπους να φύγουν από τον τόπο τους τα επόμενα 30 χρόνια, σύμφωνα και με τη μελέτη του Ινστιτούτου για την Οικονομία και την Ειρήνη, αφού οι περιβαλλοντικές καταστροφές οδηγούν σε μαζικές μεταναστεύσεις και βίαιες ένοπλες συγκρούσεις. Διαβάστε περισσότερα εδώ
ενέργεια
βιώσιμη γεωργία
Γιατί να περιορίσουμε το κρέας;
Ο
ι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από την κτηνοτροφία στην Ε.Ε. αντιπροσωπεύουν το 17% των συνολικών εκπομπών της και προκαλούν μεγαλύτερη ζημιά στο κλίμα από ότι όλα τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά μαζί, σύμφωνα με ανάλυση της Greenpeace. Επίσης, οι ετήσιες εκπομπές από την κτηνοτροφία αυξήθηκαν κατά 6% μεταξύ 2007 και 2018. Αύξηση που ισοδυναμεί με την κυκλοφορία 8,4 εκατ. επιπλέον αυτοκινήτων στους ευρωπαϊκούς δρόμους. Εκτιμάται, ακόμα, ότι τα ζώα στις ευρωπαϊκές φάρμες εκπέμπουν 502 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 ετησίως. Μάλιστα, αν συνυπολογίσουμε και τις έμμεσες εκπομπές, που προέρχονται από την παραγωγή ζωοτροφών, τη χρήση γης, την αποψίλωση των δασών κτλ, οι συνολικές ετήσιες εκπομπές που αποδίδονται στην ευρωπαϊκή κτηνοτροφία φτάνουν τους 704 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2. Μείωση, επομένως, κατά 50% στην κτηνοτροφία θα εξοικονομήσει 250 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2. Η βιώσιμη εκτροφή ζώων παίζει ζωτικό ρόλο στην καταπολέμηση της κατάρρευσης του κλίματος, αλλά και στην πρόληψη νέων πανδημιών, αφού εκτιμάται ότι το 73% όλων των αναδυόμενων μολυσματικών ασθενειών προέρχονται από ζώα. Διαβάστε περισσότερα εδώ
© Google
βιώσιμη γεωργία Γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και διατροφική ανασφάλεια
Π
ώς η άρση της απαγόρευσης για την καλλιέργεια ΓΤΟ (γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί) μπορεί να επιδεινώσει την επισιτιστική ανασφάλεια; Κατ’ αρχάς, θα οδηγήσει σε υπερβολική αύξηση των τιμών των γενετικά τροποποιημένων σπόρων, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο τους αγρότες. Επίσης, θα εκθέσει τους αγρότες στους δρακόντειους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας, καθώς οι γενετικά τροποποιημένοι σπόροι είναι κατοχυρωμένοι με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από την πλευρά πολυεθνικών εταιρειών. Θα οδηγήσει στην απώλεια της γεωργικής βιοποικιλότητας, αλλά και στην παρέμβαση της οικολογικής ισορροπίας της χώρας μας, αφού οι ΓΤ καλλιέργειες είναι πιθανό να μολύνουν τις μη ΓΤ καλλιέργειες μέσω της επικονίασης. Τέλος, η άρση αυτή θα οδηγήσει και στην αυξημένη χρήση αγροχημικών, μολύνοντας περαιτέρω τους υδάτινους πόρους και τα εδάφη μας . Διαβάστε περισσότερα εδώ
© Greenpeace
αρχέγονα δάση Aυτοκινητόδρομος μέσα στο δάσος? Αποκλείεται!
Η
περίοδος της υλοτομίας μόλις άρχισε στην Γερμανία, και τα δάση της τελούν υπό πολιορκία. Το μεγαλύτερο, εξ αυτών, είναι το δάσος Dannenroder. Στα γειτονικά δάση Ηerren και Maulbacher κάτοικοι, οι οποίοι ζούν σε ξύλινες οικίες, έχουν απομακρυνθεί,τα σπίτια τους κατεδαφίστηκαν και τα δέντρα κόπηκαν με απερίγραπτη αγριότητα. Τα πριόνια πλησιάζουν όλο και πιο γρήγορα στο Dannenroder. H απόφαση να κατασκευαστεί ένας νέος αυτοκινητόδρομος, αντανακλά την εμμονή σε ενα παρωχημένο μοντέλο ανάπτυξης, μη φιλικής προς το περιβάλλον. Χιλιάδες δέντρα θα κοπούν για να κυκλοφορήσουν περισσότερα αυτοκίνητα, τα καυσαέρια των οποίων θα επιτείνουν την κλιματικά αλλαγή. Το δάσος αποτελείται από δέντρα ηλικίας 200 ετών, περιλαμβάνει πολλά σπάνια είδη και λειτουργεί ως ταμιευτήρας ύδατος. H πρόθεση της γερμανικής κυβέρνησης να προχωρήσει, μέσω της κλιματικής κρίσης, στην κατασκευή του αυτοκινητόδρομου, φανερώνει την υποκριτική της στάση, που έρχεται σε αντίθεση με τις, υποστηρικτικές προς το περιβάλλον, της δεσμεύσεις. Οι κάτοικοι αγωνίζονται, χρόνια τώρα, να εμποδίσουν αυτό το έργο, αναλαμβάνοντας νομικούς αγώνες, απευθύνοντας εκκλήσεις και με το να ασκούν επιρροή στους πολιτικούς. Παρόλα αυτά, η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη να συνεχίσει το αρχικό της σχέδιο. Όμως, όταν η αδικία γίνεται νόμος, η αντίσταση είναι καθήκον. Οι κάτοικοι ανέλαβαν δράση και άρχισαν να κατασκευάζουν ξύλινες οικίες, μέσα στο δάσος, στο σημείο που θα χαραχθεί ο νέος αυτοκινητόδρομος. Η όλη ενέργεια πήρε απρόβλεπτες διαστάσεις και ολόκληρα χωριά έχουν ήδη ανεγερθεί. H αστυνομία έχει κινητοποιηθεί ώστε να κατεδαφίσει τις οικίες και να ανοίξει ο δρόμος για τον αυτοκινητόδρομο, όμως αυτό δεν πρόκειται να γίνει χωρίς μάχη. Ήδη εκατοντάδες πολιτών συγκεντρώνονται για να υπερασπισθούν το δάσος. Διαβάστε περισσότερα εδώ
© Greenpeace
πυρηνικά Γιατί η ατομική ενέργεια δεν είναι λύση στην κλιματική κρίση Εκπομπές CO2
Mπορεί οι ίδιες οι μονάδες παραγωγής να μην εκπέμπουν CO2 αλλά η αγορά που τις τροφοδοτεί με καύσιμα είναι καθ’όλα υπεύθυνη για το επιβαρυμένο φορτίο ανθρακικού αποτυπώματος στην ατμόσφαιρα. Κόστος Ο περιορισμός των εκπομπών διοξειδίου μέσω της χρήσης της ατομικής ενέργειας είναι πιο κοστοβόρος από αυτόν που επιτυγχάνεται με μέσο την καθαρή ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Χρόνος Κατασκευής Η κατασκευή μιας μονάδας παραγωγής ατομικής ενέργειας απαιτεί για να ολοκληρωθεί τέτοιο χρόνο και τέτοιο όγκο κρατικών πόρων, που συγκριτικά με την επιλογή να τεθεί άμεσα σε εκκίνηση η αποκλειστική χρήση ΑΠΕ, συμφέρει η δεύτερη. Βαθμός επικινδυνότητας Για τα χιλιάδες θύματα των καταστροφών της Fukushima και του Chernobyl, είναι τουλάχιστον ανήθικο να πει κανείς ότι αυτό είναι το τίμημα της χρήσης της ατομικής ενέργειας ως λύση στην κλιματική κρίση. Η εναλλακτική Η εστίαση γίνεται στην:
διάδοση χρήσης των ΑΕΠ, μετάβαση από βεζινοκίνητα και diesel οχήματα σε ηλεκτρικά, αποτελεσματική πρόληψη των πυρκαγιών, προστασία και διατήρηση των δασών (διάβασε για την ακτιβιστική δράση πολιτών στην Γερμανία), αλλαγή των προτύπων κατανάλωσης, παράταση της ζωής ή και επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων, μείωση του όγκου των αποβλήτων, με στόχο την μηδενική εκπομπή ρύπων μέχρι το 2050. Διαβάστε περισσότερα εδώ
© Google
τοξικά Ήρθε η ώρα να απαιτήσουμε δικαιοσύνη για το κλίμα!
Α
φού περάσαν μήνες από το ξεκίνημα της πανδημίας Covid-19 και όλοι περιμέναμε μια στροφή προς έναν πιο βιώσιμο πλανήτη, τελικά αντικρίσαμε το αντίθετο και η κλιματική και κοινωνικοοικονομική κρίση ολοένα και επιδεινώνεται. Χρειαζόμαστε περισσότερα από το πράσινο πλύσιμο(greenwashing) και την πολιτική της «διάσωσης της οικονομίας» και την παράλογη ώθηση να επιστρέψουμε σε μια πορεία ανάπτυξης της παραγωγής που εμείς και ο πλανήτης δεν μπορούμε να αντέξουμε. Οι πολιτικοί μας ηγέτες δυστυχώς αποτυγχάνουν να χρησιμοποιήσουν κεντρικές πολιτικές ευκαιρίες που έχουν σήμερα στη διάθεσή τους και αντί να στραφούν στο να επανέλθουμε σε ένα πιο πράσινο και πιο δίκαιο σύστημα, αποφάσισαν να αγνοήσουν την επιστήμη και να χρησιμοποιήσουν δημόσια κεφάλαια για να στηρίξουν τις ρυπογόνες εταιρείες που καλύπτουν τις τσέπες τους μέσω της ανθρώπινης και περιβαλλοντικής εκμετάλλευσης. Η ανάγκη για μια πραγματική αλλαγή είναι επιτακτική και γι’αυτό το λόγο η Greenpeace συμμετέχει σε περισσότερες από 70 δραστηριότητες με climate justice ομάδες σε όλη την Ευρώπη για να ξεκινήσει την εκστρατεία Climate. Care. Uprising. Μέσω αυτής, επιδιώκει να απαιτήσει ότι κάθε ευρώ ανάκτησης χρημάτων μας βοηθά να ανακάμψουμε από τις καταστροφικές συνέπειες του Covid-19, την κατάρρευση του κλίματος και τις δεκαετίες νεοφιλελευθερισμού και αιώνες αποικιοκρατίας. Φυσικά μπορείς να συμβάλλεις και εσύ στο Climate. Care. Uprising, λαμβάνοντας μέρος σε μια εκδήλωση κοντά σου ή κάνοντας μια δική σου όπου κι αν βρίσκεσαι στην Ευρώπη. Αυτή είναι η ευκαιρία μας να αλλάξουμε το σύστημα - ας βεβαιωθούμε ότι οι ηγέτες μας δεν μπορούν να μας αγνοήσουν! Πρέπει να δράσουμε για να διασφαλίσουμε ότι οι κυβερνήσεις μας θα δώσουν προτεραιότητα στους ανθρώπους και τον πλανήτη και θα φροντίσουν για την οικονομία, τις οικολογίες και τις κοινότητές μας. Οι κρίσεις που αντιμετωπίζουμε δεν μπορούν να λυθούν μεμονωμένα - η δράση μαζί είναι η δύναμή μας. Περισσότερα θα βρεις εδώ
© Google
vegan συνταγή Vegan πανεύκολες κρέπες
Η
συνταγή αυτού του μήνα μπορεί να αντικαταστήσει, τολμώ να πω, τις κρέπες με ζωικά παράγωγα που έχετε συνηθίσει. Είναι πανεύκολη, με υλικά που κατά πάσα πιθανότητα έχετε ήδη στην κουζίνα σας και δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις κλασικές κρέπες που όλοι γνωρίζουμε. Υλικά: 3 φλιτζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις 2-2,5 φλιτζάνια νερό 4 κ.σ ζάχαρη ¾ κ.γ αλάτι 5 κ.γ μπέικιν πάουντερ 1 βανιλίνη Λίγο κανέλα (προαιρετικά) Σπορέλαιο για το τηγάνι
Εκτέλεση: 1. Σε ένα μπολ ανακατεύουμε το αλεύρι, την ζάχαρη, το αλάτι, το μπέικιν πάουντερ, την βανιλίνη, την κανέλα και το νερό μέχρι να γίνει ένας αραιός χυλός. 2. Σε ένα τηγάνι βάζουμε λίγο σπορέλαιο και, όταν κάψει, ρίχνουμε μία μικρή ποσότητα του χυλού. Μόλις ψηθεί από την μία πλευρά, γυρίζουμε την κρέπα μας και την αφήνουμε να ψηθεί λίγα λεπτά και από την άλλη . 3. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπου έως ότου τελειώσει ο χυλός. Οι κρέπες μας είναι έτοιμες! Απολαύστε τις αλμυρές ή γλυκές.
Εθελοντές Greenpeace Ελλάδας
Μανώλης Σαββάκης Υπεύθυνος Εθελοντών Αγγελική Τσόλκα Επιμέλεια Κειμένων Νάνσυ Καλδή Επιμέλεια Κειμένων Αφροδίτη Στρατή Τοξικά Μαρία Παπαδοδημη- Βιώσιμη Γεωργία τράκη Τάσος Βακιρτζής Vegan Συνταγές Μάγδα Σκούλου Θαλάσσιο Περιβάλλον Ηλέκτρα Μακράκη Κλιματικές Αλλαγές Δημήτρης Σπίνος Αρχέγονα Δάση Κατερίνα Αλεξίου Πυρηνικά Γιάννης Δούκας Σχεδιασμός του ενημερωτικού δελτίου