Μανώλης Αναστασάκης, Editorial στο GRA Review No 3/2012α, "Νέες εμπειρίες σε χώρους φιλοξενίας", σελ. 5.
Στο σημερινό κόσμο, δεν μπορεί κανείς να προσεγγίσει τους χώρους φιλοξενίας χωρίς να διαπραγματεύεται ταυτόχρονα το φαινόμενο της αλματώδους αύξησης της ανθρώπινης κινητικότητας. Μετακινείται καθημερινά (και άρα διαμένει προσωρινά) ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων, είτε για επαγγελματικούς λόγους, είτε για λόγους αναψυχής ή περιήγησης. Ο όρος φιλοξενία καλύπτει βέβαια πολλές διαστάσεις σε ότι αφορά την υποδοχή του «ξένου» και αφορά πληθώρα δραστηριοτήτων (εμπορικές εκθέσεις, επιστημονικά συνέδρια, φεστιβάλ, αθλητικές εκδηλώσεις κ.α.). Οι δε αντίστοιχοι χώροι φιλοξενίας λαμβάνουν πολλαπλές και ιδιαίτερες μορφές. Το τεύχος αυτό επικεντρώνεται στους χώρους φιλοξενίας που υποδέχονται τουρίστες και ταξιδιώτες, κυρίως δηλαδή στα τουριστικά καταλύματα. Το τεύχος αυτό φιλοξενεί ταυτόχρονα ένα θεωρητικό κείμενο της Ελένης Τάτλα το οποίο προσεγγίζει την αρχιτεκτονική στη Χώρα του Πλάτωνα με βάση τις ερμηνείες των Gadamer και Derrida.
Η τουριστική φιλοξενία μεταβάλει τις απαιτήσεις της και μεταμορφώνει τις δομές της ανά δεκαετία περίπου. Μια πρόσφατη μορφή της είναι τα «θεματικά» ξενοδοχεία ή «μπουτίκ». Παρουσιάζεται εδώ μία δική μου πρόταση για minimal room για ένα art και design hotel στο Παλέρμο. Μία όχι και τόσο νέα τάση αποτελεί ο αγροτουρισμός και η Αικατερίνη Γκόλτσιου διερευνά τα νέα τοπία που διαμορφώνονται από αυτόν τον τύπο αγροτικού τουρισμού. Σε ότι αφορά τις αυξανόμενες απαιτήσεις για άνεση και φιλόξενη ατμόσφαιρα, ο φωτισμός αποτελεί πλέον μία σημαντική παράμετρο του σχεδιασμού και ο Θεόδωρος Κοντορήγας αναδεικνύει το ρόλο του και τα χαρακτηριστικά του.
Στην καθ’ ημάς πραγματικότητα, το δομημένο περιβάλλον στην Ελλάδα έχει σφραγιστεί τις τελευταίες δεκαετίες από τις εγκαταστάσεις μιας ραγδαίας τουριστικής ανάπτυξης. Είτε με άγριο και ισοπεδωτικό τρόπο, είτε με ηπιότερες μορφές, η δομημένη έκφραση της τουριστικής βιομηχανίας έχει την τάση να ομογενοποιεί περιβάλλοντα και συμπεριφορές. Στην κυρίαρχη αρχιτεκτονική έκφραση όμως της κάθε περιόδου, ξεχωρίζουν προτάσεις οι οποίες δεν ισοπεδώνουν, αντίθετα συνδιαλέγονται με το υπάρχον και το τοπικό. Το ξενοδοχείο Periscope στο κέντρο της Αθήνας από την ομάδα decaARCHITECTURE αποτελεί ιδιαίτερο παράδειγμα εκσυγχρονισμού μιας πολυκατοικίας του ’50 με στόχο το ξενοδοχείο να προσφέρει εντός του δυνατότητες παρακολούθησης και ανίχνευσης της πόλης. Η μεταμόρφωση από την ομάδα arkteam μιας ακανόνιστης και αυτοσχέδιας στέγης τοπικών μαστόρων σε κύριους χώρους ξενοδοχείου στη Χαλκιδική, αναδεικνύει ότι οι ποιότητες του χώρου εμπλουτίζονται από τη συνδιαλλαγή και τη συνύπαρξη. Ο σχεδιασμός από τη Λήδα Μοσχανδρέου των εσωτερικών και υπαίθριων χώρων του ξενοδοχείου «Θάλαττα» στην Εύβοια αποκαλύπτει την πρόθεση για αναζήτηση της εντοπιότητας και της σχέσης με το φυσικό περιβάλλον.
Τα αρχιτεκτονικά έργα της κάθε τουριστικής περιόδου, λιγότερο ή περισσότερο αργά, γηράσκουν και σε αυτό το 3ο τεύχος του GRA Review αποτυπώνεται δραματικά, σε μια εξαίρετη φωτογραφία του Γιάννη Θεοδωρόπουλου, η μοίρα των «Ξενία». Σε αντίθεση όμως με εμάς τους θνητούς, τα κτήρια μπορούν να έχουν 2η και 3η ζωή. Αυτό είναι και το θέμα του επόμενου τεύχους.
Μανώλης Αναστασάκης από το άρθρο αρχισυντάκτη στο GRA Review No 3/2012α.