EMILE&FERDINAND 2016/1

Emile& Ferdinand Magazine van

2016 | N°1 Gratis driemaandelijks tijdschrift Afgiftekantoor: 3000 Leuven Masspost | P919288

’’

2

Een nieuw jaar, een nieuw magazine neemt u mee..... ”

Emile& Ferdinand Magazine van

5 Reflectie

Rik Vanreusel De rechtszaak van de toekomst: een blik op justitie anno 2050

6 Interview

Peter Hoet Gemeenschapsgerichte maatregelen en straffen

En ook

V oorstelling

team Uitgeverij Larcier - Gent N iet te missen data

...



2016 | N°1 Gratis driemaandelijks tijdschrift Afgiftekantoor: 3000 Leuven Masspost | P919288

EDITORIAAL

Beste auteurs, beste klanten, Beste vrienden, Sommigen onder u kennen wellicht reeds het magazine

Emile & Ferdinand dat nu al 2 jaar in het

Frans wordt gepubliceerd.

“Wij hebben vandaag het bijzondere genoegen u dit magazine ook in het Nederlands voor te stellen.

Waarom dit magazine?

Vanaf de lancering genoot dit magazine veel bijval. Onze opzet was dus geslaagd.

Er werden banden tussen auteurs, lezers en uitgever gesmeed, tot ieders voldoening.

Daarmee werd er ook als het ware een community gecreëerd. De volgende logische stap was dus om ál onze auteurs en lezers hiervan mee te laten genieten.

Deze uitdaging werd aangegaan! Alle leden van het uitgeef-, marketing- en commerciële team hebben hun ideeën, meningen en ambities uitgewisseld. De afgelopen maanden hebben we over het project nagedacht, iets opgebouwd, deels weer afgebroken en opnieuw opgebouwd om te kunnen resulteren in dit eerste nummer!

Marc-Olivier Lifrange CEO Larcier Group

COLOFON Hoofdredacteur Herman Verleyen Redactieteam Herman Verleyen, Bert Van Vaerenbergh, met medewerking van Elisabeth Courtens en Anne-Laure Bastin Lay-out Julie-Cerise Moers (Cerise.be)

Dit magazine is, zoals elk(e) nieuw(e) monografie, tijdschrift, wetboek of database, een nieuw menselijk avontuur dat begint.

Het komt voort uit een wens om samen te werken, een affectio societatis om samen te bouwen aan een boeiend redactioneel project dat uitmondt in een publicatie waarvan wij hopen dat ze nuttig zal zijn.

Wij weten allemaal dat de juridische wereld verandert en daarmee ook de juridische uitgeverij. De vele omwentelingen gooien onze gewoontes omver en transformeren de relaties tussen auteurs en uitgevers. De gewoontes bij het lezen en raadplegen van juridische en vakliteratuur kennen ook ingrijpende veranderingen. Jullie allen zijn de belangrijkste actoren van dit voortdurend veranderende avontuur. Dit magazine is gewijd aan de sterke relatie die schrijvers, lezers en uitgevers bindt.

Waarom deze naam?

We hebben tientallen namen opgeworpen en besproken: woordspelingen, zeer ernstige namen, samengestelde namen, soms zeer vergezochte namen... En uiteindelijk lag de keuze voor de hand: we noemen ons magazine Emile & Ferdinand, zoals zijn Franstalige tegenhanger. Émile Bruylant en Ferdinand Larcier: de oprichters van deze twee zeer prestigieuze uitgeverijen die erin zijn geslaagd om de tijd te overbruggen (elk meer dan 176 jaar). Ze zijn met name voortdurend gegroeid, met de blijvende bekommernis om juridische en vakliteratuur duidelijk, toegankelijk en bruikbaar te maken. We waren het aan onszelf verplicht die band met onze geschiedenis te behouden. Door deze keuze kunnen we het menselijke aspect ten volle valoriseren en deze twee persoonlijkheden met ons meenemen in de boeiende toekomst die wij samen zullen delen.

Emile & Ferdinand verschijnt vier keer per jaar en biedt u velerlei rubrieken, voor u samengesteld door het uitgeef- en marketingteam van Larcier Group. Zij kunnen rekenen op de steun en het dynamisme van onze auteurs en lezers. Op het menu: juridisch nieuws, debatten en controverses die in de sector van de juridische beroepen leven, maar ook voorstellingen van onze verschillende redactiecomités, informatie van de uitgevers zelf, culturele rubrieken en, niet te vergeten, parels van de wetgeving.

Alles wordt geserveerd op een ietwat aparte, maar altijd ontspannen en gezellige toon.

Veel leesplezier!

Tekeningen Johan De Moor © Larcier Group n.v.

Verantwoordelijke uitgever Marc-Olivier Lifrange, CEO Larcier Group n.v.

Hoogstraat 139, Loft 6 -1000 Brussel Berichten die bestemd zijn voor de redactie kunnen worden verzonden via e-mail: emileenferdinand@larciergroup.com

2|Emile & Ferdinand| Nr.1 |Januari 2016

Dit magazine is ook van u!

Aarzel niet om ons artikels over te maken. Ook uw suggesties of opmerkingen op gepubliceerde bijdragen zijn welkom!

Stuur ons uw berichten op: emileenferdinand@larciergroup.com

TEAM SPIRIT

Maak kennis met het G entse team van

Larcier Group

Lien Van Hecke is product manager van een zeer gediversifieerd wetgevend aanbod.

Niet alleen de alom gekende Larcier Wetboeken, maar ook ThemaWetboeken, Studentencodex, Zakboekjes,… Zij maakt zelfs wetboeken volledig op maat. Voor elk wat wils.

Lien Van Hecke wordt in de samenstelling en de redactie van de diverse wetboeken bijgestaan door publication officers Lobke Kielemoes, Roswitha Verniers, Stéfanie Dobbelaere en Ruben Heerman. Om dit rijke aanbod samen te stellen wordt geput uit een uitgebreide wettendatabank die dagelijks wordt bijgehouden door Rita Lermytte.

Shanna Maertens, adjunct-uitgever, is verantwoordelijk voor de reeks Duiding: uitgebreide commentaren op wetgeving in een bepaald rechtsdomein, op basis van rechtspraak en rechtsleer.

Het uitgeven van een publicatie, het op touw zetten van een opleiding vereist de tussenkomst van verschillende competenties: contacten leggen met auteurs en sprekers, opvolgen van het manuscript doorheen de verschillende productiefasen tot het eindproduct, het in de markt zetten, promotie en verkoop, logistiek beheer…

We stellen u graag de mensen voor die in Gent zorg dragen voor uw publicaties.

Ellen De Munck is uitgever van de monografieën in alle takken van het recht. Ook de uitgave van zowel algemeenjuridische als zeer gespecialiseerde tijdschriften valt onder haar verantwoordelijkheid.

Zij wordt bijgestaan door publication officers Ruth Depraetere, Jan De Vries en Annelies Demunter.

Een aantal tijdschriften wordt gecoördineerd door Nadine François.

...

Januari 2016|Nr.1|Emile & Ferdinand|3

XXXX SPIRIT TEAM

PROMOTIE

CONTACTEN

PRODUCTIE

LOGISTIEK

...

Alexandra Vanvooren, adjunct-uitgever, helpt mee het departement Larcier Opleiding uit te bouwen: gaande van ontbijtsessies, interactieve seminaries tot studiedagen en colloquia.

Voor de sprekers kan ze putten uit een plejade aan auteurs die verbonden zijn met Larcier Group en die graag hun juridische knowhow vertalen naar de praktijk en met u delen.

Voor de marketing zorgt Herman Verleyen, verantwoordelijk voor de Nederlandstalige markt, met medewerking van Bert Van Vaerenbergh. Zij bespelen het volledige gamma aan communicatie m.b.t. de publicaties van Larcier Group (papier, online, video,‌).

Els Van de Cotte beheert het algemeen secretariaat.

Alomtegenwoordig in het juridische en academische veld zijn Wim De Punt, sales manager, en Cedric De Pauw, key account manager: zij stellen u graag onze nieuwe publicaties voor en demonstreren u onze databanken tot in de finesses.

Ze zijn uw luisterend oor voor al uw vragen en suggesties.

Neem contact

met het Gentse team van Larcier Group via (0)9 269 97 97 of info@larciergroup.com

4|Emile & Ferdinand| Nr.1 | Januari 2016

REFLECTIE

De rechtszaak van de toekomst: Rik Vanreusel Advocaat bij BVS-Advocaten

een blik op justitie anno 2050

Een vooruitblik door een advocaat op justitie enkele decennia verder…

Maar waar zal justitie zijn in 2050?

hebben in de wereld van het recht en dus ook in de organisatie van een proces. Dit zal met zekerheid leiden tot een zekere ‘virtualisering’ van de behandeling van een zaak. De sympathieke zittingsdeurwaarder zal vervangen zijn door een groot led-scherm met daarop alle zaken vermeld compleet met spraaktechnologie.

In realtime zullen de betrokken actoren de debatten kunnen volgen via de JustApp. De aanmelding van een advocaat of een cliënt voor een dossier dat te pleiten staat, zal gebeuren via vingerafdruk of unieke ID-code die moet worden ingegeven en via de nationale databank zal worden geverifieerd. Ook de ruimte waarin een proces zich afspeelt zal drastisch wijzigen. Onder druk van het klimaat en de overbevolking van de westerse wereld zal (vervuilende) mobiliteit tot een absoluut minimum worden herleid. Partijen zullen van thuis uit of vanuit de gevangenis in het geval van de voorlopig gehechte, via beveiligde link het proces kunnen volgen.

Advocatenkantoren zullen zijn uitgerust met zogenaamde ‘pleitkamers’ waar rechtstreeks beelden van de rechtszaak worden gestreamd en waar de raadsman digitaal onmiddellijk toegang heeft tot zijn e-dossier en dat van de rechtbank.

Met de oude ‘hardcopy’ dame Justitia weet je nooit, maar in 2050 zal de technologie wellicht zijn volle intrede gedaan

De rechtbank als fysieke entiteit zal niet langer bestaan. Digitalisering zal zich in alle aspecten van een dossier hebben door-

Als advocaat ben ik een zogenaamde ‘rechtspraktizijn’, een professioneel beoefenaar van het recht.

Dat recht kan omschreven worden als een systeem gemaakt door de mens om in essentie via vooropgestelde (spel) regels een doel te bereiken dat idealiter rechtvaardigheid vooropstelt.

In mijn tak van het recht, het strafrecht, wordt er door de rechter die het systeem in praktijk brengt via het web van rechtsregels, waarheid en rechtvaardigheid beoogd. Daar ben ik dan de - vaak laatste - verdediger van het individu dat zich geplaatst ziet tegenover de Staat. De rechten van dat individu zullen sinds de gekende gebeurtenissen van vrijdag 13 november meer dan waarschijnlijk geleidelijk verder eroderen ten voordele van een beveiligingsstaat.

In ons land rolt Potpourri II weldra uit en gaan er stemmen op om de 24 uur arrestatietermijn waarbinnen mensen in de regel moeten worden voorgeleid voor een onderzoeksrechter, te verlengen naar 72 uur…

gezet. De griffie zal volledig in de cloud bestaan en zal onbeperkt geopend zijn. Termijnen voor neerlegging van conclusies en stukken zullen opgetrokken worden naar volle dagen en dus niet langer beperkt tot 16 uur. Door de vergrijzing en de nood iedereen langer aan de slag te houden, zal zaterdag een bijkomende werkdag worden in gerechtszaken, voorlopig alleen voor neerlegging van processtukken maar later ook als volwaardige procesdag.

Er kan m.i. terecht de vraag gesteld worden of doorgedreven digitalisering en automatisering van het proces niet zal leiden tot een zekere ‘dehumanisering’, tot vervreemding tussen de diverse actoren die samen proces voeren. Een proces is naast een inherente clash, een conflict, ook zeer vaak een pad van loutering, proces in de zin van tocht, van samen vooruitgaan. Of dat zou het misschien wat meer moeten zijn. Door digitalisering kan justitie zeker ook wat meer van de immer beperkte middelen vrijmaken voor alternatieve geschillenbeslechting, voor humane bestraffing, voor daadwerkelijke behandeling van geïnterneerden en voor een correcte vergoeding voor hen die pro deo verdediging voeren van diegene die in onze klassenmaatschappij dreigen uit de boot te vallen.

Qui vivra verra.

Januari 2016|Nr.1|Emile & Ferdinand|5

INTERVIEW

De heer Peter Hoet, Raadsheer in het Hof van Cassatie, licht ons het belang van gemeenschapsgerichte maatregelen en straffen toe, waaronder elektronisch toezicht en probatie, die ook de straffen van de toekomst worden genoemd.

Hij schreef hierover tevens een boek bij Larcier.

Gemeenschapsgerichte maatregelen en straffen

Emile & Ferdinand: Om te beginnen: Waarom in feite straffen? Wat zijn de functies/doelstellingen van een straf?

Peter Hoet: Straffen hebben als

“

doel te vergelden, af te schrikken en dus te voorkomen. Zowel de gestrafte als anderen moeten beseffen dat de gedragingen waarop straf wordt gesteld, niet zonder gevolg kunnen worden gelaten.

Naast het feit dat een straf de afkeuring inhoudt van maatschappelijk niet-aanvaardbaar gedrag moet de straf op zich aanzetten tot inzicht en inkeer.

Peter Hoet Raadsheer in het Hof van Cassatie

Deze louterende functie van een straf, die de gestrafte moet beter maken, zodat de kans op recidive wordt verminderd en zo mogelijks volledig uitgesloten, is meestal niet voldoende.

Gestraften dienen na het voleindigen van hun straf immers terug in de maatschappij te functioneren, voor zover isolatie en uitsluiting niet het enige middel is ter bescherming van de maatschappij tegen de gestrafte. Na de bestraffing volgt bijna steeds re-integratie.

6|Emile & Ferdinand| Nr.1 |Januari 2016

De straf beoogt dan ook mede de re-socialisering van de gestrafte. Het is in de moderne opvatting van het strafrecht een essentieel doel van de straf. Straffen is daardoor vooral toekomstgericht.

Wat is het bijzondere aan gemeenschapsgerichte straffen en maatregelen? Wat beogen ze?

“

Zoals reeds uit de benaming zelf blijkt, zijn ze gericht op re-socialisering van de gestrafte, al was het maar omdat hij of zij niet uit de maatschappij wordt verwijderd en het door de straf toe te voegen leed en nadeel deels dreigend is, en slechts in geval van recidive hoofdzakelijk wordt gerealiseerd. Het leed dat een straf beoogt toe te voegen heeft eerder de functie van het zwaard van Damocles, dat maar neervalt wanneer de gestrafte de opgenomen beloftes, die betrekking hebben op zijn re-socialisering, niet nakomt.

Waarin onderscheiden ze zich van de klassieke straffen?

“

Precies door de door de veroordeelde opgenomen reclasseringsbelofte: ze vereisen immers meestal het

INTERVIEW

akkoord van de veroordeelde met de strafkeuze van de strafrechter. We kunnen ze dan ook consensuele straffen noemen. Dat de gestrafte akkoord moet gaan met zijn straf en daarin dus inspraak verwerft, biedt meer perspectieven op verbetering dan de traditionele strafoplegging, waarbij de gestrafte de straf enkel ondergaat. Het biedt bovendien reeds de mogelijkheid aan de strafrechter van bij de strafoplegging de re-socialisering van de te straffen beklaagde in overweging te nemen, zonder de strafuitvoering daarvoor te moeten afwachten.

Kunnen of moeten burgers bij de straftoemeting betrokken worden?

“

Van misdrijven zijn niet alleen de samenleving het slachtoffer, maar ook individuele burgers. Er is dan ook een tendens de individuele slachtoffers bij de straftoemeting te betrekken, eensdeels en vooral om hen te informeren en anderdeels om eventueel hun advies over de bestraffing te verkrijgen. Dit laatste aspect kan nuttig zijn, zolang de vergelding en de wraak daarbij niet het leidende motief zijn en de beslissing over de bestraffing bij de rechter berust.

Over welk arsenaal gemeenschapsgerichte straffen beschikt de strafrechter? Hoe verhouden de gevangenisstraf en de gemeenschapsgerichte straffen zich tot elkaar?

“

Het blijvend en voortdurend tekort aan gevangeniscapaciteit blijft de zoektocht naar alternatieven voeden, zodat de opportuniteit zich ook voordoet om de straftoemeting in een grotere mate te individualiseren.

De wetgever heeft ervoor gekozen om aan de strafrechter onder meer een groot arsenaal van gemeenschapsgerichte straffen en maatregelen aan te bieden, waaruit hij kan kiezen. Er bestaan reeds de opschorting en het uitstel, waaraan probatie kan gekoppeld worden, en de werkstraf. Op korte termijn worden

daaraan het elektronisch toezicht en de probatie als autonome straf toegevoegd.

Het is niet de bedoeling deze straffen en maatregelen gecombineerd op te leggen.

De strafrechter moet kiezen, in functie van de individualiteit van de beklaagde en van de feitelijke omstandigheden waarin het misdrijf werd gepleegd en waarbij ook de belangen van de slachtoffers kunnen worden betrokken.

Het is dan ook van belang dat de strafrechter goed wordt geïnformeerd en dus is het verkiesbaar dat de verdediging een reclasseringsplan voorlegt en het openbaar ministerie de rechter informeert over bijvoorbeeld het verloop van reeds eerder opgelegde gemeenschapsgerichte straffen of maatregelen.

GEMEENSCHAPSGERICHTE STRAFFEN EN MAATREGELEN

Blijft de gevangenisstraf toch de maatstaf voor de zwaarte van de misdrijven?

Peter Hoet Reeks Bibliotheek Strafrecht Larcier

Het strafwetboek en de bijzondere strafwetten bepalen in de misdrijfomschrijvingen nog geen gemeenschapsgerichte straffen of maatregelen als sanctie. De zwaarte van de straf wordt nog steeds voor alle misdrijven uitgedrukt in gevangenisstraf of geldboete of beiden.

Dit handboek geeft een globaal overzicht van de alternatieve bestraffingsmogelijkheden: Opschorting, uitstel, probatie, werkstraf en elektronisch toezicht.

Uitgeverij Larcier – 2014 - 266 p.

Er zijn alleen algemene bepalingen die eensdeels een aantal misdrijven, namelijk de zwaarste, uitsluiten van sanctionering door gemeenschapsgerichte straffen of maatregelen, en anderdeels regels bepalen die algemene grenzen invoeren die toepassing van deze straffen en maatregelen beperken. Opschorting is bijvoorbeeld maar mogelijk wanneer de beklaagde nog niet veroordeeld is geweest tot een gevangenisstraf van meer dan zes maanden en de rechter van oordeel is de feiten niet te moeten bestraffen met een gevangenisstraf van vijf jaar of meer. Alleen wanneer de rechter een gevangenisstraf van een jaar of minder overweegt zal hij bijvoorbeeld elektronisch toezicht kunnen uitspreken, die dan van dezelfde duur is als de overwogen gevangenisstraf.

Moeten we dan niet af van de gevangenisstraf en de geldboete als enige maatstaven om de zwaarwichtigheid van een misdrijf te bepalen?

“

“

Zeker en vast. Dit geldt te meer in een tijdsgewricht waarin de beleidsmakers ervoor opteren de korte gevangenisstraf af te schaffen.

Het ware de lege ferenda dan ook verkiesbaar thans ook de gemeenschapsgerichte straffen en maatregelen hierin een functie toe te kennen, zodat de gevangenisstraf enkel nog de zwaarste misdrijven onmiddellijk bestraft en voor de andere misdrijven als drukkingsmiddel kan gelden voor de nakoming van de gemeenschapsgerichte straffen en maatregelen.

Januari 2016|Nr.1|Emile & Ferdinand|7

XXXX THE DATES SAVE ➔ STUDIENAMIDDAG DE AANBESTEDENDE OVERHEID &: - Schadevergoedingen bij de gunning en uitvoering van overheidsopdrachten - Is the sky the limit?

- De nieuwe overheidsopdrachtenwet 2016 - wat is en wat komen gaat 4 februari 2016 Radisson Blu Hotel Antwerpen

➔ BERICHT AAN HET NOTARIAAT - PRAKTIJKGERICHTE OCHTENDSESSIES 10 sessies (februari tot november 2016), exclusief voorbehouden aan notarissen en kandidaat-notarissen, over concrete vraagstukken die leven binnen de notariële praktijk.

Op diverse locaties, in elke Vlaamse provincie.

➔ STUDIENAMIDDAG VIP: VALKUILEN VAN ESTATE PLANNING

➔ STUDIENAMIDDAG D&T ERELONEN EN DEONTOLOGIE Om 5 jaar tijdschrift Deontologie & Tuchtrecht (D&T) te vieren wordt een studienamiddag georganiseerd over erelonen en deontologie: o.a. over de marktwerking, deontologisch toezicht versus justitieel toezicht.

19 mei 2016 Koninklijke Bibliotheek - Brussel

VIJFDE VERJAARDAG D&T

EERSTE VERJAARDAG

Ter gelegenheid van de eerste verjaardag van het tijdschrift Vermogensplanning in de Praktijk (VIP) wordt een studienamiddag georganiseerd over valkuilen in Estate Planning.

25 februari 2016 Communicatieloft te Gent

➔ ONTBIJTSESSIE BELEGGINGSVASTGOED Focus op de wetgevende, de contractuele en de algemeen-praktische kant van de zaken, voor alle betrokken partijen.

1 maart 2016 Communicatieloft te Gent

INFORMATIE EN INSCHRIJVINGEN:

➔ ONTBIJTSESSIE SOFTWAREBESCHERMING 12 mei 2016 Kantoor & DE BANDT - Brussel

> SURF NAAR WWW.LARCIERGROUP.COM om de interviews met onze auteurs en redactieleden te ontdekken, en de komende events en onze nieuwe publicaties

GAZLARNL1 ISBN : 978-1-1009-6904-6

8|Emile & Ferdinand| Nr.1 |Januari 2016

Larcier Opleiding opleiding@larciergroup.com Online inschrijvingen via www.larciergroup.com/opleiding

Follow us on

Bent u nog niet geabonneerd op Emile & Ferdinand?

Abonneer u gratis op emileenferdinand@larciergroup.com