Outsourcing&More 28 (3/2016)

Od Redakcji

Editorial Note

Dymitr Doktór Redaktor Naczelny Chief Editor

Szanowni Czytelnicy,

@DymitrDoktor

Bezpłatny magazyn / Free of charge magazine Redaktor naczelny / Editor-in-chief Dymitr Doktór d.doktor@outsourcingandmore.pl Zespół / Editorial team Kamila Cyranowicz Opracowanie graficzne i skład DTP Dariusz Skuza Reklama / Advertising reklama@outsourcingandmore.pl Wydawca / Published by RIPOSTA Doktór S.J. ul. Dolna 21b/40 00-773 Warszawa www.riposta.pl Adres redakcji / Editorial address PRO PROGRESSIO ul. Dolna 21b/40 00-773 Warszawa

T: +48 22 213 02 45 F: +48 22 213 02 49 redakcja@outsourcingandmore.pl www.outsourcingandmore.pl Druk / Print Drukarnia Jantar Obsługa prawna / Legal support „Chudzik i Wspólnicy” Prenumerata i dystrybucja / Subscriptions Bezpłatna prenumerata po uprzedniej ­ rejestracji na stronie www.outsourcingandmore.pl Outsourcing&More is bimonthly free of charge magazine. See the website www.outsourcingandmore.pl for more details Wybrane zdjęcia pochodzą z serwisu shutterstock.com / Selected photos come from shutterstock.com website Nakład / Circulation 3000 egz. / copies AUTORZY / AUTHORS: Dymitr Doktór • Aleksandra Ptak • Andrzej Twarowski • Małgorzata Sacewicz-Górska • Mariusz Odkała • Iwona WięckiewiczSzabłowska • Ahmed Imam • Jacek Borowiec • Damian Kurkowiak • Michał Sikora • Iwo Paliszewski • Wiktor Doktór • Anna Mielczarek • Aneta Herbuś Wszelkie prawa zastrzeżone.

Kopiowanie, reprodukcja bez pisemnej zgody Redakcji nie jest dozwolona / All rights reserved. No copying, reproduction or photocopying allowed without written consent of the publisher.

Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń / The views expressed in this publication as well as the content of the adverts are not necessarily those of the editor.

PARTNERZY / PARTNERS

Wraz z drugim kwartałem roku rozpoczął się cykl wielu konferencji i wydarzeń o tematyce outsourcingu i nowoczesnych usług dla biznesu.

Zarówno w Polsce, Niemczech, Irlandii, Rumunii i innych krajach eksperci branżowi dzielą się swoimi doświadczeniami i dyskutują o trendach. Outsourcing&More tradycyjnie już wspiera najważniejsze wydarzenia branżowe, także możecie się nas Państwo tam spodziewać.

W bieżącym wydaniu magazynu postanowiliśmy skupić się na tematyce sprzedaży. Proces sprzedaży jest nieodłączny w każdej dziedzinie biznesu, jest niezbędny dla stałego rozwoju przedsiębiorstw, jak również pośrednio wpływa na rozwój rynku pracy. Na naszych stronach zebraliśmy dla Państwa publikacje, w których eksperci patrzą na temat sprzedaży z różnych perspektyw. Wywiadem numeru jest rozmowa z Andrzejem Twarowskim z Sandler

Dear Readers,

The second quarter of the year marked the beginning of a series of many conferences and events on outsourcing and business services sector. In Poland, Germany, Ireland, Romania and other countries industry experts share their experiences and discuss trends.

Outsourcing&More traditionally supports major industry events so you can expect us there.

In this issue of the magazine we decide to focus on sales. Sales process is inherent in every business area, it is necessary to ensure constant company growth and indirectly it also has an impact on job market development.

On our pages, we collect for you texts in which experts look at sales from different perspectives. The featured interview in this edition is a conversation with Andrzej

Training Polska. Drugim wywiadem jest rozmowa z Prezesem RAYA Contact Center – Panem Ahmed’em Imam’em, z którym rozmawiamy o międzynarodowym modelu zarządzania doświadczeniami klienta.

Wśród wielu tekstów, które publikujemy przybliżamy problematykę prawną pracy tymczasowej oraz leasingu pracowniczego – tu swoimi poradami dzielą się eksperci z Kancelarii Chudzik i Wspólnicy. Zapraszam także do lektury materiału Manpower Group opisującego drogę prowadzącą do zwiększania liczby kobiet na stanowiskach kierowniczych.

Zapraszam do lektury, gdyż opisane powyżej pozycje to tylko przedsmak tego co znajdą Państwo na naszych stronach, a jest o czym czytać. ⎔

Twarowski of Sandler Training Polska.

Another interview is a conversation with the Head of RAYA Contact Center, Mr. Ahmed Imam, with whom we talk about the international model for customer experience management.

Among the many texts we publish, we introduce the legal issues involved in temporary staffing and employee leasing. Experts from Chudzik i Wspólnicy firm share their guidance here.

I also recommend material by Manpower Group, showing the way towards increasing the number of women in managerial positions.

The above described items are just a foretaste of what you will find on our pages and there is plenty to read about. We wish you pleasant reading. ⎔

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

3

Spis treści Index

6 8 14 16 18 19 20

Aktualności III edycja ITO & BPO Germany Forum w Berlinie pełna zagranicznych gości III edition of ITO & BPO Germany Forum in Berlin full of foreign guests

Aktualności INN POLAND Biznesmeni znowu zagrają w siatkówkę na plaży!

Businessmen will play beach volleyball once again!

Kalendarium Calendar of events

Ciekawostki Did you know?

Wielowymiarowe wsparcie sprzedaży według ASM GROUP Multidimensional sales support according to ASM GROUP

Ból klienta istotą sprzedaży – Wywiad z Andrzejem Twarowskim, członkiem zarządu Sandler Training 22

Customers’ pain at the heart of sales – an interview with

Andrzej Twarowski,

Sandler Training Management Board Member

Droga do zwiększenia liczby kobiet na stanowiskach kierowniczych 30 Steps to Accelerating More Women Into Leadership 35

Bezpieczeństwo danych – wyzwania contact center Data security – contact centers challenges

Zatrudnienie tymczasowe, outsourcing pracowniczy, leasing pracowniczy 40 – konstrukcje prawne Temporary employment, staff outsourcing, employee leasing – legal constructs

Customer Experience w międzynarodowym modelu – o zarządzaniu 44 doświadczeniami klienta – rozmawiamy z Ahmed’em Imam’em – Prezesem Raya Contact Center Customer Experience in international scenario – an interview with Ahmed Imam, CEO of Raya Contact Center

48 52

Zbyt wysoki koszt nieodnalezionych informacji – co to takiego?

Too High a Cost of Not Finding Information?

Technik turbin wiatrowych Wind turbine technician

54 Biblioteka Managera

4

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Innowacyjne europejskie contact center

Polska Czechy Słowacja Węgry Litwa Łotwa

WWW.UNICALL.PL

Aktualności Przewodnik "Modern Office Standards Polska 2016" Firma doradcza CBRE oraz pracownia architektoniczna Rolfe Judd Architecture przygotowały trzecią edycję przewodnika „Modern Office Standards Polska 2016” (MOSP), który pomaga zrozumieć i określić jakość budynków biurowych

dostępnych na polskim rynku. Najnowsze wydanie zawiera aktualizację technicznych kwestii związanych z nowymi technologiami, zmianami prawnymi czy rynkowymi oraz kwestionariusz, który służy określeniu klasy (A, C) biurowców.

Ministerstwo Finansów chce prześwietlać finanse firm elektronicznie, bez zaangażowania samych zainteresowanych. Problemem może być informatyka. Fiskus będzie sprawdzał faktury przez… 57 lat?

– pytają eksperci Grant Thornton w najnowszym „Purpurowym Kalkulatorze”. Małgorzata Samborska Doradca podatkowy, starszy menedżer w Grant Thornton: E-kontrole wydają się na pierwszy rzut oka skutecznym narzędziem

w rękach fiskusa. Jednak diabeł tkwi w szczegółach. Przy planowanych założeniach informatycznych, system będzie mało wydajny.

Poza tym, trzeba pamiętać o kosztach związanych z implementacją systemu, kwestiach związanych z ochroną danych stanowiących tajemnicę handlową, pokusie korupcyjnej osób mających dostęp do tych wrażliwych danych czy ryzykiem błędów systemowych, które mogą sparaliżować działalność przedsiębiorców.

Purpurowy Kalkulator - Nadciągają elektroniczne kontrole fiskusa

Triathlon z ekspertem - O POS'ach rozmawiamy z ekspertem Mellon'a, Katarzyną Cebulską Bajera W czasach gdy gotówka powoli odchodzi w zapomnienie, na pierwsze miejsce wyłoniły się plastikowe karty, które ochoczo przykładamy do terminali płatniczych.

Dla klienta sam proces jest niezwykle łatwy,

przyjemny i szybki. A jak wygląda sytuacja po „drugiej stronie”? Czy dla punktów sprzedaży środowisko terminali płatniczych jest dużym wyzwaniem czy też przysłowiową „bułką z masłem”?

Lojalni klienci kupują więcej, a my wiemy jak ich zdobyć!

6

Spróbujesz zgadnąć co najbardziej wpływa na lojalność klienta? Choć wydawałoby się, że powinna to być cena, jest ona dopiero na trzeciej pozycji (55%).

Ważniejsza jest jakość produktów (88%) oraz obsługa klienta (72%). Prawie połowa ankietowanych zwróciła uwagę, że pierwsze wrażenie można zrobić tylko raz i jest ono niezmiernie ważne – aż 48% uważa, że lojalność najłatwiej zdobyć podczas pierwszego zakupu czy korzystania z usługi. Dla 45% respondentów ważna jest też wygoda, a 40% ankietowanych

stwierdziło, że najszybciej ich lojalność zdobędzie firma, która wykazała się nadzwyczajną postawą podczas rozwiązywania problemu.

Budowanie lojalności to czasami proces długotrwały, pracochłonny i niekoniecznie prosty.

Biorąc jednak pod uwagę płynące z niego korzyści, warto się postarać. Jak zacząć? Jak najszybciej i skutecznie – przede wszystkim podejmując działania, które ulepszają trzy najważniejsze czynniki decydujące o lojalności: jakość produktu, obsługę i cenę.

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Atos przedstawia superkomputer Bull sequana Przemawiając do liderów francuskiego przemysłu oraz nauki, w obecności francuskiego Ministra Gospodarki, Emmanuela Macron, CEO Atos Thierry Breton zaprezentował Bull sequana – pierwszy superkomputer klasy exascale oferujący tysiąc razy większą wydajność niż obecne systemy skali petaflop. W porównaniu do

istniejących systemów dla danego poziomu wydajności, Bull sequana jest 10 razy bardziej energooszczędny i 10 razy bardziej upakowany, aby w pełni optymalizować nasze cele zrównoważonego rozwoju i zwiększać efektywność przestrzeni.

Czego lider, manager, szef może nauczyć się od Wilka w temacie budowania zespołu?

Co wiesz o wilku? Atakuje ludzi, zabija owce, jest wielkim szkodnikiem i jest kojarzony z ciemnymi mocami? Jeśli nie zaczerpnąłeś świadomej wiedzy o tym wspaniałym zwierzęciu, to Twój obraz wilka

jest właśnie taki – negatywny, złowrogi i niesprawiedliwy. Boisz się go.

Pierwszy kontakt z rekruterem szansą na rozwój zawodowy Pierwszy kontakt z rekruterem – szansa na rozwój, poprawę warunków zatrudnienia czy poznanie sytuacji na rynku. Dlaczego zatem bywa tak, że pierwszy kontakt z headhunterem spotyka się często z brakiem entuzjazmu potencjalnego kandydata? Zdaniem Alicji Kaczmarskiej z firmy doradztwa personalnego HRK S.A. rozmowa z rekruterem zbyt często jest utożsamiana

z brakiem lojalności wobec pracodawcy.

– Kiedy kontaktuję się z potencjalnym kandydatem, w celu przedstawienia mu szczegółów realizowanego projektu rekrutacyjnego, często słyszę „Dziękuję, ale mam pracę”, „Dziękuję, nie szukam pracy” – zauważa Alicja Kaczmarska.

Umiejętności miękkie poszukiwane Umiejętności miękkie są niemierzalne i często trudne do zdiagnozowania przy pierwszym kontakcie. Być może dlatego w procesie rekrutacji ustępują niekiedy kompetencjom twardym, które łatwo udokumentować w CV dyplomami czy certyfikatami. Tymczasem, według badań Fundacji

Pro Progressio, to właśnie umiejętności miękkie mogą decydować o zdobyciu posady w branży nowoczesnych usług dla biznesu w większym stopniu, niż poziom czy kierunek wykształcenia.

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

7

III EDYCJA

ITO & BPO GERMANY FORUM W BERLINIE PEŁNA ZAGRANICZNYCH GOŚCI

Dymitr Doktór Redaktor Naczelny Outsourcing&More

Pod koniec kwietnia w berlińskim Microsoft Atrium, Niemieckie Stowarzyszenie Outsourcingu już po raz trzeci zorganizowało ITO&BPO Germany Forum.

Impreza ta co roku zyskuje na wartości i gromadzi zarówno dostawców usług outsourcingowych ze świata, jak również niemieckie firmy zainteresowane znalezieniem partnerów biznesowych. Outsourcing&More jest Partnerem wydarzenia od samego początku i tym razem nie mogło nas zabraknąć na Forum.

O

rganizatorzy w tym roku postanowili rozszerzyć Forum z jednego dnia, do dwudniowego wydarzenia. Pierwszy dzień był bogaty w panele dyskusyjne oraz prezentacje, za to podczas drugiego organizacja German Trade and Invest przygotowała warsztaty dla uczestników Forum, którzy byli zainteresowani rozpoczynaniem działalności gospodarczej w Niemczech.

8

Agenda pierwszego dnia konferencji przewidywała poza częścią merytoryczną, cykliczne przerwy networkingowe, co pozwoliło międzynarodowej grupie gości zacieśniać kontakty biznesowe. Zacznijmy jednak od początku. Uczestników konferencji przywitał Stephan Fricke – Prezes Deutscher Outsourcing Verband, który po przedstawieniu agendy wydarzenia zaprosił do wygłoszenia mowy otwierającej Panią

Melitę S.Sta Maria-Thomeczek – Ambasador Republiki Filipin w Niemczech. Celem prezentacji było pokazanie uczestnikom konferencji wielkości filipińskiego rynku outsourcingowego, który obecnie zatrudnia blisko 1,2 mln pracowników i rośnie w tempie ponad 20% r/r. Porównując te dane ze wzrostem outsourcingu w Europie wyglądają one bardzo imponująco. Dla przypomnienia warto zaznaczyć, że szacowane zatrudnienie w BPO w Polsce wynosi około 170 tys. osób.

Po wystąpieniu Pani Ambasador przyszła pora na panele dyskusyjne. W pierwszym z nich, któremu przyświecało hasło „The German Market Side” eksperci z Trestle Consulting (Szwajcaria), Zelos Consulting (Niemcy), e&Co. AG (Niemcy) oraz BW Business Bridge (Niemcy) omawiali, w jaki sposób niemieccy przedsiębiorcy

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

We Listen React initiate DeLiveR You gRoW CEE RECRUITMENT LEADER PERMANENT, TEMPORARY AND OUTSOURCED SOLUTIONS. 19 years supporting Polish Employers.

FUNCTIONAL SPECIALIZATIONS I SSC/BPO/ITO I IT & NEW TECHNOLOGIES I FINANCE & ACCOUNTING I ENGINEERING & MANUFACTURING I BANKING & FINANCIAL SERVICES I CALL CENTER & MULTILINGUAL I SALES, RETAIL & MARKETING I PROPERTY & CONSTRUCTION I HUMAN RESOURCES I LEGAL & ADMINISTRATION I LOGISTICS & PURCHASING I GRADUATES I Grafton Recruitment Poland Sienna 39 | 00-121 Warsaw | T: +48 22 654 46 46 | F: +48 22 654 43 33 | E: grafton@grafton.pl www.Grafton.pl

podchodzą do tematyki outsourcingu. Dowiedzieliśmy się między innymi, że bardzo istotną kwestią jest dla przedsiębiorców z Niemiec faktyczne doświadczenie w obsłudze poszczególnych procesów, znajomość języka niemieckiego, dostępność kadr i technologii.

W mniejszym zainteresowaniu znajdują się według ekspertów takie obszary jak misja i wizja outsourcera czy choćby kwestie związane z wyższymi celami prowadzenia biznesu. W trakcie debaty podkreślano, że niemieckie instytucje bankowe i finansowe coraz przychylniej patrzą w kierunku outsourcingu, jednakże bardzo mocno zwracają uwagę na doświadczenie podwykonawców usług. Podkreślano także, że większe szanse mają dostawcy usług outsourcingowych zlokalizowani w Niemczech, ewentualnie w bliskim nearshoringu, niż te firmy, których centra są w lokalizacjach offshoringowych.

Drugi panel należał do przedstawicieli Deutsche Telekom (Niemcy), Verbund AG (Austria) oraz aproxlTo GmbH (Niemcy) i został poświęcony stronie kupującego „The Buyer Side”. Przedstawiciele firm telekomunikacyjnych i energetycznych omawiali otwartość, a raczej ograniczone jeszcze zaufanie do współpracy z partnerami oustourcingowymi. Był to jedyny panel podczas Forum, na którym relacje z dostawcami usług outsourcingowych były pokazywane w świetle ograniczonego zaufania. Jednakże wydźwięk końcowy prowadzonej dyskusji wskazywał na bezpieczny i wnikliwy wybór partnerów biznesowych, który niejednokrotnie zajmuje okres około trzech miesięcy.

W drugiej części pierwszego dnia Forum, uczestnicy mieli okazję zapoznać się ze studiami przypadków firmy Musala Soft JSC z Bułgarii. Iancho Dimitrov przedstawił kilka przykładów z obszaru IT Outsourcingu, które przy współpracy zlecającego i zleceniobiorcy odnosiły sukcesy w trakcie wdrażania.

10

Bezpośrednio po tej prezentacji Wiktor Doktór – Prezes Fundacji Pro Progressio, poprowadził panel dyskusyjny pod hasłem „The Service Provider Side”. Celem panelu było pokazanie ewolucji usług, określenie trendów na kolejne lata i opisanie wyzwań w relacjach firm outsourcingowych i ich klientów. W panelu udział wzięli przedstawiciele Adastra (Bułgaria), Bulpros (Bułgaria), Exacom (Holandia) oraz Conintec (Niemcy). Wśród wielu omawianych tematów pojawiły się kwestie wymagań, jakie klienci stawiają przed dostawcami usług, ale także i opis typowego cyklu życia relacji outsourcingowych. Uczestnicy panelu podkreślali także różnice w usługach outsourcingowych świadczonych przez dostawców z regionu CEE, a krajami azjatyckimi. Różnice kulturowe, znajomość języków obcych oraz komfort

w komunikacji, to tylko wybrane elementy, które działają na korzyść outsourcingu europejskiego i to o nich mówili eksperci z Bułgarii, Niemiec i Holandii.

Ostatni panel dyskusyjny poświęcony był tematowi powszechnie już obecnemu na wydarzeniach o tematyce outsourcingu – lokalizacjom do rozwoju centrów typu BPO. Uczestnikami dyskusji byli Zastępca Prezydenta Miasta Opola (Polska) – Maciej Wujec, Dyrektor Agencji InvestLisboa (Portugalia) – Rui Coelho, Ekspert ds. Rozwoju Miasta Plovdiv (Bułgaria) – Alena Palasheva oraz Dyrektor ds. Stosunków Międzynarodowych i Inwestycji Zagranicznych Miasta Cluj-Napoca (Rumunia) – Emilia Alina Botezan. Panel poprowadził Klaus Preschle z Niemiec, który od lat współpracuje z niemieckimi firmami poszukującymi zagranicznych partnerów biznesowych na Filipinach. Podczas dyskusji przedstawiciele miast mieli okazję omówić atrakcyjność inwestycyjną swoich aglomeracji i zapoznać się z ofertą konkurencyjnych lokalizacji. Uczestnicy Forum dowiedzieli się m.in. o rozwoju projektów typu start-up w Lizbonie, szerokim dostępie do kadr niemieckojęzycznych w Opolu, specjalizacji informatycznej Cluj-Napoca oraz konkurencyjnej lokalizacji Plovdiv w relacji do stolicy Bułgarii – Sofii.

Ostatnim wystąpieniem podczas Forum była prezentacja poświęcona RPA oraz sztucznej inteligencji.

RPA, czyli Robotic Process Automation to jedna z innowacji, która coraz częściej jest stosowana w świecie biznesu i obsłudze wielu procesów. Rozwój sztucznej inteligencji coraz mocniej przybliża mniejsze zaangażowanie człowieka w obsługę prostych, ale także i bardziej skomplikowanych, aczkolwiek powtarzalnych procesów. Zarówno branża outsourcingu, jak i inne sektory gospodarki decydujące się na wdrażanie automatyki i robotyki do swoich procesów muszą się liczyć z redukcją niektórych miejsc pracy. Optymalizacja w jednym obszarze daje możliwości rozwoju zatrudnienia w innym – jakim są projekty informatyczne. Proces automatyzacji rozwija się z dynamicznym tempie i zmiany w tym obszarze są zauważalne na przestrzeni już nie lat, ale miesięcy.

Zastąpienie ludzi robotami, raczej szybko nam nie grozi, ale w wielu obszarach w nadchodzących miesiącach na pewno należy spodziewać się wspólnej pracy ludzi i ich komputerowych kolegów.

Wyjeżdżaliśmy z Berlina pełni nowej wiedzy oraz nowych kontaktów biznesowych, które udało nam się nawiązać z firmami z Niemiec, Austrii, Bułgarii, Rumunii, Albanii, Polski, Holandii i Filipin. Kolejne Forum już za rok i na pewno się tam z przyjemnością pojawimy. ⎔

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

III EDITION

OF ITO & BPO GERMANY FORUM IN BERLIN FULL OF FOREIGN GUESTS

In late April in Berlin’s Microsoft Atrium, German Outsourcing Association held ITO&BPO Germany Forum, organised already for the third time.

This event becomes more reputable every year and brings together providers of outsourcing services from all over the world and German companies looking for business partners. Outsourcing&More has been the event’s Partner from the very beginning and also this time we could not have missed out on the Forum.

T

his year the organisers decided to extend the Forum from one day into a two-day event.

The first day abounded in discussion panels and presentations, while on the second day German Trade and Invest prepared workshop for those of Forum participants interested in starting business activity in Germany.

Apart from the substantive part, the agenda of the first conference day included regular networking breaks, which helped the international visitors strengthen their business contacts. But let’s start from the beginning.

Conference participants were greeted by Stephan Fricke – President of Deutscher Outsourcing Verband, who, upon presenting the event’s agenda, invited Ms. Melita S.Sta Maria-Thomeczek, Ambassador of the Republic of the Philippines to Germany, to give the opening speech. The purpose of the presentation was to show conference participants the size of Filipino outsourcing market, which currently hires nearly 1.2 M employees and is growing at 20% year to year. If we compare these figures with outsourcing growth in Europe, they look very impressive.

As a reminder it’s worth pointing out that the estimated BPO head count in Poland is ca. 170 k.

The Ambassador’s speech was followed by discussion panels. In the first of them, held under the banner of “The German Market Side” experts from Trestle Consulting

Dymitr Doktór Chief Editor

(Switzerland), Zelos Consulting Outsourcing&More (Germany), e&Co. AG (Germany) and BW Business Bridge (Germany) discussed how German undertakings approach outsourcing. We learnt, among other things, that what is very important to German undertakings is the actual experience in handling respective processes, German language competency and availability of personnel and technology. What they are less interested in, according to experts, is areas such as outsourcer’s mission and vision, or issues related to higher purposes of business. During the debate, it was emphasised that German banking and financial institutions are more and more favorably disposed to outsourcing, though they are very particular about the experience of their service subcontractors. It was also emphasised that outsourcing service providers located in Germany, or, alternatively, those offering nearshoring, are more likely to get a contract than companies whose centres are in offshore locations.

The second panel was a conversation between the representatives of Deutsche Telekom (Germany), Verbund AG (Austria) and aproxlTo GmbH (Germany), whose topic was “The Buyer Side”. Representatives of telecom and power companies discussed the openness, or actually the still limited trust in cooperation with outsourcing partners. This was the only panel during the Forum, where relations with outsourcing service providers were presented in

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

11

the light of limited trust. However, the final overtone of the discussion indicated safe and in-depth business partner selection process, which oftentimes takes ca. three months.

In the second part of the first day of the Forum, participants had an opportunity to become familiar with case studies of Musala Soft JSC from Bulgaria.

Iancho Dimitrov presented several examples from IT Outsourcing, which were successful at implementation thanks to the cooperation between the contracting party and the contractor.

Immediately after this presentation Wiktor Doktór, President of Pro Progressio Foundation held a discussion panel under the banner “The Service Provider Side”. The purpose of the panel was to show the evolution of services, identify trends for the coming years, and describe challenges in relations between outsourcing companies and their clients. Among the panelists were representatives of Adastra (Bulgaria), Bulpros (Bulgaria), Exacom (the Netherlands) and Conintec (Germany). The many topics discussed included the issue of service provision requirements set by clients, and an overview of a typical life cycle of outsourcing relations. Panel participants also highlighted the difference between outsourcing services provided by companies from CEE and those provided in Asian countries. Cultural differences, foreign language competency and communicational comfort are just some of the selected elements that favour European outsourcing, and these were the ones discussed by experts from Bulgaria, Germany and the Netherlands.

12

The last discussion panel involved a topic that is generally present during outsourcing events, and it was a conversation about locations for developing BPO centres. Discussion participants were Maciej Wujec – Deputy Mayor of Opole (Poland), Rui Coelho – Head of InvestLisboa agency (Portugal), Alena Palasheva – The City of Plovdiv Development

Expert (Bulgaria) and Emilia Alina Botezan – Head of International Relations and Foreign Investment for the City of Cluj-Napoca (Romania). The panel was moderated by Klaus Preschle from Germany, a longstanding collaborator of German companies looking for foreign business partners in the Philippines.

During the discussion, city representatives had an opportunity to discuss the investment attractiveness of their metropolitan areas and discover the offer of competitive locations. Forum participants learnt, for example, of the development of start-up projects in Lisbon, a wide access to German-speaking personnel in Opole, IT specialisation in Cluj-Napoca and competitive location of Plovdiv compared to Bulgaria’s capital city, Sofia.

The last speech during the Forum was a presentation on RPA and artificial intelligence. RPA or Robotic Process Automation is one of the innovations that is more and more widely used in the business world and in handling many processes. The development of artificial intelligence is bringing us closer and closer to reducing human involvement in handling simple but also more complex but repetitive processes.

Both outsourcing and other economy sectors which opt to implement automation and robotics in their processes must reckon with some job reductions.

Optimisation in one area provides employment growth opportunities in another, namely in IT projects.

The automation process is growing dynamically and changes in this area can be noted from a several months’ perspective, not years anymore. People will probably not be replaced with robots any time soon, but in many areas we should definitely expect, in the coming months, joint work by humans and their computerised colleagues.

We left Berlin rich in new knowledge and new business contacts with companies from Germany, Austria, Bulgaria, Romania, Albania, Poland, the Netherlands and the Philippines. The next Forum will be held a year from now and we will certainly be there. ⎔

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Outstanding customer experience driving revenue and customer loyalty Transcom is a global customer experience specialist, providing customer care, sales, technical support and collections services through our network of 52 contact centers and work-at-home agents across 21 countries on five continents.

As a global player employing 30,000 people, Transcom can provide service wherever our clients have customers. Whether onshore, offshore or near shore, our people are focused on delivering outstanding customer experiences, helping our clients drive satisfaction, brand loyalty and additional sales.

Transcom’s principal role is to positively impact customer loyalty and, thus, revenue through making service and support interactions as effortless and enjoyable as possible for our clients’ customers.

We help to make sure that end-customers form positive perceptions of their interactions with the companies that we support. To many of our clients, the quality of their customer care operations is fundamental to their ability to execute their service-based strategies to increase loyalty, retention and customer sales. This is why they partner with Transcom, whose core business is to deliver excellent multi-channel customer service and support.

Our service portfolio is designed to enable the creation of outstanding customer experiences, while also reducing cost and helping to drive growth for our clients.

Our service portfolio: Customer service

Customer acquisition

Cross- and upselling

Customer experience specialists trained to support best-in-class product, service and brand experiences for our clients’ customers.

Acquiring new customers cost-efficiently, and building strong customer relationships as a basis for future interactions.

Building relationships and identifying customer needs during any type of interaction, and taking appropriate action to satisfy the customer’s need.

Customer retention

Technical support

Collections services

Preventing defection and maximizing the lifetime of a customer.

Tiered support models, from the simplest questions to more complex support scenarios.

Early collections services, e.g. payment reminder calls.

www.transcom.com

Koniec świata jaki znamy. Po 30 latach Polska wprowadza ulgi na innowacje po raz pierwszy możliwość odpisania od podatku kosztu prac badawczo-rozwojowych.

Aleksy Miarkowski, ekspert CAKJ ds. podatków, pozytywnie ocenia konsultowany właśnie projekt resortu, za niemal podwojenie stawki ulgi B+R oraz wprowadzenie możliwości otrzymania zwrotu gotówkowego przez start–upy.

Polska jest fenomenem w skali Unii Europejskiej.

Przez ponad dekadę od wejścia do Unii Europejskiej i blisko trzydzieści lat od pożegnania komunizmu, Polska konsekwentnie – nie wspierała biznesu systemem ulg podatkowych za prowadzenie prac badawczo-rozwojowych. Nadchodzą jednak zmiany. Coś się ruszyło w styczniu, dzięki projektowi wprowadzonemu jeszcze przez Bronisława Komorowskiego. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zakończyło właśnie konsultacje kolejnych ulg. – Projekt MNiSW idzie w dobrym kierunku – mówi Inn:Poland Aleksy Miarkowski z Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego.

Polska, po styczniowych zmianach, i tak jest wciąż na końcu państw UE, ponieważ, na dobrą sprawę, do tego roku nie było żadnych ulg dla firm z tytułu poszukiwania innowacji. Redakcja Inn:Poland dotarła do analizy najnowszego projektu MNiSW, przygotowanej przez Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego. Powstała ona w ramach konsultacji społecznych nowego systemu ulg. Zdaniem Aleksego Miarkowskiego, sam projekt ustawy wywodzi się z tzw. „planu Morawieckiego”. – MNiSW wchodzi w skład rady innowacji, w której są opracowywane poszczególne projekty – zauważa.

Innowacje? Jeśli cię stać i się nie boisz

Do stycznia 2016 r. polskie firmy rozwijały innowacje na własny koszt i ryzyko. Koszt – bo nic nie mogły odpisać i ryzyko – bo efektem było natychmiastowe zainteresowanie urzędów podatkowych.

Mimo, że o konieczności ulg podatkowych mówiło się od wejścia naszego kraju do Unii Europejskiej w 2004 r., na rozmowach się skończyło. Dopiero w styczniu Polska wprowadziła

– Rozwiązanie zaproponowane przez MNiSW zdecydowanie poprawia i zwiększa wysokość ulgi B+R – zauważył Aleksy Miarkowski i dodał od razu, że sytuacja wciąż nie jest idealna.

– Na tle państw regionu nadal nie jest to rozwiązanie atrakcyjne, ani dla międzynarodowych korporacji, które lokując swoje centra B+R często biorą pod uwagę także zachęty podatkowe, ani dla polskich przedsiębiorców, którzy muszą ponosić większe obciążenia fiskalne niż ich konkurenci za granicą – dodał.

Eksperci zauważają jednak, że dziś konsultowany pomysł ministerstwa przypomina projekt Bronisława Komorowskiego w jego pierwotnym kształcie, następnie mocno okrojony w Sejmie. Ostatecznie projekt, który wszedł w życie w styczniu, wprowadził 30% kosztów wynagrodzeń i 10% dla pozostałych kosztów i rozróżnienie dla dużych i małych firm.

Zdaniem ekspertów Konfederacji Lewiatan ulga ta była zbyt mała, by faktycznie zachęcać do działalności B+R. – To był efekt totalnej blokady ze strony ówczesnego ministerstwa finansów – powiedziała redakcji Inn:Poland Małgorzata StarczewskaKrzysztoszek, główna ekonomistka Konfederacji Lewiatan.

Jej zdaniem, ta oferta nie pozwalała mniejszym firmom na poważne wejście w innowacje.

– Większe firmy, które w swoim DNA mają działalność B+R, machnęły ręką. Ale i one uważały, że „rozkręcenie” działalności badawczo-rozwojowej wymaga znacznie silniejszego impulsu – zauważyła Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek i sięgnęła po metaforę. – To jak z pociągiem, który, aby ruszyć, potrzebuje znacznie większej siły działania, większego wsparcia. Duże firmy to taki jadący już pociąg, ale jeśli to miał być efekt zachęty dla mniejszych firm i dużych firm, które nie inwestują w B+R, a mogłyby, to jest on zbyt słaby – dodaje.

Propozycję resortu nauki ekonomistka ocenia dobrze, ale zauważa, że nawet to może się okazać niewystarczające dla uruchomienia aktywności badawczo-rozwojowej.

Zwroty gotówkowe dla żółtodziobów Zwroty gotówkowe, zaproponowane przez resort, to już wręcz innowacja na polską skalę. Na czym polega? Resort nauki chce dawać zwroty gotówkowe za prowadzenie badań bardzo młodym stażem firmom, start–upom, które na początku swojej działalności jeszcze nie mają od czego odliczyć nakładów B+R. Ten pomysł, powszechny w Europie, eksperci chwalą wręcz jednogłośnie. – Mechanizm refundacji należy pozytywnie ocenić – powiedział Aleksy Miarkowski. – Często start–upy nie mają na początku takiego dochodu, który pozwoliłby im skorzystać z tej ulgi. Żeby mieć dochód, trzeba mieć wysokie przychody, a młode na rynku podmioty na początku ponoszą straty – zauważył.

Dlaczego ulgi podatkowe na B+R zostały wprowadzone tak późno?

Tu istnieje różnica zdań. – Z publicznie dostępnych informacji wynika, że poprzedni rząd nie wprowadzał takich rozwiązań, ponieważ Polska była w procedurze nadmiernego deficytu – stwierdził Aleksy Miarkowski, ekspert Klubu Jagiellońskiego.

– Polska miała pewne ograniczenia, więc nie mogła wprowadzić ulg podatkowych. Z tej procedury wyszliśmy w ubiegłym roku i wtedy zaczęły się pewne działania w ministerstwie finansów i w kancelarii prezydenta, by te ulgi wprowadzić.

Z taką argumentacją nie zgadza się Małgorzata StarczewskaKrzysztoszek. – Procedura nakazywała chronić budżet i doprowadzić deficyt do poziomu nie wyższego niż 3% PKB. Jeśli nie mielibyśmy żadnej ulgi związanej z innowacjami i B+R, to rozumiałabym argument o procedurze nadmiernego deficytu.

Ale mieliśmy – ulgę na zakup nowych technologii!

Ulga na zakup technologii to swego rodzaju ewenement, który obowiązywał przez ostatnie 10 lat. – W wyniku ulgi na zakup technologii, tak naprawdę, jeszcze bardziej się cofaliśmy w innowacyjności, ponieważ ona wspierała kupowanie technologii z zewnątrz, zwykle zza granicy. Nie wspierała samodzielnych prac firm – tłumaczył Aleksy Miarkowski. Ekspertka Lewiatana zauważyła, że gdy przedsiębiorstwo ponosiło znacznie większe ryzyko i inwestowało w B+R, nie mogło skorzystać z ulgi podatkowej, ale gdy kupowało jakąś technologię, to już tak. – Ulga na zakup technologii też jest potrzebna, ale tu wystarczy zapewne znacznie mniejsza zachęta niż w przypadku zwiększania skłonności firm do inwestowania w B+R.

Rekomendacje ekspertów Propozycja MNiSW nie rozwiązuje całego zagadnienia, zdaniem ekspertów jest – aż i jedynie – krokiem w dobrym kierunku.

Jakie są ich rekomendacje na przyszłość? Aleksy Miarkowski

postuluje likwidację zamkniętego katalogu kosztów kwalifikowanych. – Pozwoli to wyeliminować potencjalne spory interpretacyjne i urealnić poziom zachęty B+R do rzeczywistego poziomu ponoszonych wydatków – stwierdził. Dodałby jeszcze rezygnację z zaproponowanego mechanizmu przyrostowego (tj. wzrost ulgi dla inwestujących długo i coraz więcej) oraz możliwość dobrowolnego otrzymania opinii zabezpieczającej prawo podatnika do skorzystania z ulgi B+R. Proponuje też zwiększenie stawki ulgi B+R oraz kwoty zwrotu gotówkowego.

– Pomimo propozycji MNiSW w zakresie dwukrotnego podwyższenia stawki, nadal będzie ona dwa razy niższa od podobnych zachęt w państwach naszego regionu – zauważył.

Ekspert Lewiatana dodałaby jeszcze mocniejsze dostosowanie ich do realnych potrzeb. – Należałoby umożliwić uznawanie za koszty uzyskania przychodów także koszty leasingu kupowanych do projektów B+R aktywów, m.in. aparatury badawczej – powiedziała Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek.

Nie zawsze bowiem aktywa potrzebne w realizacji jednego projektu badawczego, będą przydatne także w innym. Leasing, w takich sytuacjach, może okazać się nie tylko mniej kosztowny, ale także lepiej dopasowany do potrzeb realizowanych przez przedsiębiorstwa projektów B+R.

Urzędy podatkowe nie lubią innowacji

I jeszcze smaczek na koniec. Dotychczas firmy niechętnie zgłaszały administracji prowadzenie prac badawczo–rozwojowych, a przyczyna była dość nieoczekiwana. – Do tej pory, główną przyczyną nie wykazywania oraz nie raportowania przez firmy nakładów na B+R był brak motywacji do sprawozdawania się, brak szczegółowych regulacji prawnych, jak również weryfikacja firm przez organy podatkowe z powodu niematerialnego charakteru prowadzonych prac naukowo-badawczych – napisała redakcji Inn:Poland Agnieszka Kozłowska-Korbicz, radca ministra środowiska i Koordynator GreenEvo.

Wyjaśniła, że – Do tej pory firmy zajmujące się innowacjami lub prowadzące badania, jeśli nie musiały (tzn. nie były zobligowane przez np. rozliczenie dotacji na B+R), nie zgłaszały w sprawozdaniach takich prac, z jednej prostej przyczyny – badania rynku i prace badawczo-rozwojowe należą do obszaru ryzyka podatkowego. B+R mają częściowo charakter niematerialny, co powoduje, że organy podatkowe mogą dochodzić ustalenia faktycznej ich wartości – zauważa radca. A znalezienie się w obszarze zainteresowania urzędów skarbowego to coś, czego firmy wolą unikać. ⎔

Autor: Aleksandra Ptak

Biznesmeni

znowu zagrają w siatkówkę na plaży!

Biznesmeni na plaży z piłką siatkową? Czemu nie! Już po raz szósty w Sopocie odbędzie się w czerwcu turniej siatkówki plażowej Beach Volleyball Business Cup. Z roku na rok rośnie liczba drużyn biorących udział w rozgrywkach. Zapisy trwają.

W

zorem lat ubiegłych tegoroczna edycja turnieju BVB Cup zlokalizowana będzie na plaży przy sopockim molo. Rozgrywki odbędą się w weekend, 18 – 19 czerwca 2016 r. Ideą imprezy jest promowanie aktywnej postawy pracodawców, co bezpośrednio przekłada się na relacje w firmie.

– Wspólna gra zdecydowanie sprzyja utrzymywaniu bardzo dobrej atmosfery w pracy – mówi Wojciech Wojciechowicz, zawodnik zwycięskiej drużyny BVB Cup 2015. Zdaniem organizatorów zaangażowanie pracowników w życie firmy można budować właśnie poprzez rywalizację sportową.

– To bardzo rozwijający element i silny bodziec do działania – twierdzi Tomasz Kowalski, Prezes Energa Stadion, który brał udział w rozgrywkach w 2015 roku. – Poza tym, podobnie jak na boisku, drużyna biznesowa musi współpracować i być zorientowana na cel, jaki ma do osiągnięcia.

Dlatego turniej siatkówki to świetna okazja do nawiązywania i rozwijania kontaktów biznesowych. Jednak to, co warte jest podkreślenia to także tworzenie unikatowej, w skali kraju, kultury biznesowej. – Natura gry zespołowej ma odzwierciedlenie w życiu zawodowym, przede wszystkim w pracy grupowej - mówi Monika Reszko, ekspert ds. komunikacji i relacji wewnętrznych, pomysłodawczyni rozgrywek. – To styl kierowania warunkuje w dużej mierze efektywność organizacji. Turniej z jednej strony ma ułatwiać działania integracyjne firm, z drugiej zaś stwarza okazję do pokazania wyników tych procesów na zewnątrz.

Ale niewątpliwie to także okazja do przeżycia niezwykłych emocji.

16

– Braliśmy udział w turnieju po raz pierwszy i jesteśmy pod wrażeniem poziomu organizacji. Podczas całego eventu każdy z teamu organizatorów chętnie służy pomocą. Świetna atmosfera, miejsce, osoby wspierające, prowadzący, jednym słowem ocena dziesięć na dziesięć - mówił Dariusz Tomaszewicz, uczestnik rozgrywek w 2014 roku.

BVB Cup to jednak nie tylko świetna zabawa dla zawodników, którzy zmagają się z rywalami w piłce siatkowej na plaży.

Organizatorzy zadbają o kibiców i ich najbliższych. To właśnie z myślą o nich w tym roku także zaplanowano imprezy towarzyszące, również dla rodzin. Są to m.in. zajęcia CrossFit na plaży, specjalna strefa kibica i oczywiście strefa Kids.

Kibice mogą liczyć na ciekawe nagrody, o ile tylko wezmą udział w konkursach przygotowanych przez organizatorów. Jednak moc gardeł i ręce dopingujących potrzebne są zawodnikom najbardziej. Dlatego wszystkie drużyny liczą na wsparcie. Liczba kibiców zgromadzonych na ubiegłorocznych rozgrywkach przeszła oczekiwania organizatorów.

Podobnie jak w poprzednich latach, mecze koordynować będą licencjonowani sędziowie.

Pro Progressio, jako wydawca mediów sektora nowoczesnych usług dla biznesu – Magazynu Outsourcing&More oraz witryn internetowych OutsourcingPortal.eu i Best2Invest.org, także weźmie udział w rozgrywkach i zmierzy się z pozostałymi uczestnikami Beach Volleyball Business Cup 2016. ⎔

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Szczegóły na stronie: www.bvbcup.pl oraz www.facebook.com/bvbcup/

Businessmen will play beach volleyball once again!

Businessmen playing volleyball? Why not!

This June it will be the 6th time that Sopot will host Beach Volleyball Business Cup. Each year the number of teams in the tournament keeps on rising. Registration started on Monday, 18th of April and it is still going on.

A

s in the previous years, this year’s edition of the BVB Cup 2016 tournament will be located on the beach at Sopot pier. The Competition will be held on the weekend on 18th-19th of June 2016. The idea behind the event is to promote employers’ active lifestyle, which directly translates into better relationships within the company.

– The team game definitely helps to promote excellent atmosphere at work – says Wojciech Wojciechowicz, the player of the winning team of BVB Cup 2015. According to organizers, the engagement of employees in firm’s life can be built through sports rivalry. – Playing volleyball acts as a stimulus for development. – says Tomasz Kowalski, the president of Energa Stadium, who took part in the 2015 tournament. - Moreover, just as on the volleyball court, the business team needs to cooperate and be aware of the target it is trying to accomplish.

That is why the volleyball tournament is the best way to gain and develop business contacts. However, what is worth emphasizing is the creation of a unique, nationwide, business culture.

– The nature of the team game has an impact on the professional life. – says Monika Reszko, communication and internal relations expert, as well as the founder of the competition.

– It is the management style that largely determines the effectiveness of the organization. The tournament is supposed to simplify integration activities of the company. On the other hand, it also provides an opportunity to show the results

of these processes on the outside. Without a shadow of a doubt, it is also an opportunity to experience extraordinary emotions.

– We took part in the tournament for the first time and we are impressed with the organization quality. During the whole event, each staff member was eager to help. Fantastic atmosphere, location, supporters, leaders, I give it 10 out of 10 – says Dariusz Tomaszewicz, participant of the 2014 event.

BVB Cup is not only great fun for players, who are competing against their rivals on the beach. The organizers are going to take care of the fans and their loved ones as well. This is why this year they have also planned social events for them.

These include Cross Fit classes on the beach, a special fan zone and of course the Kids Zone.

Fans can expect to win interesting prizes, as long as they take part in competitions prepared by the organizers. However, the power of supporters is needed the most. That is why, all the teams are counting on their fans’ aid. The attendance at the last tournament was way more than the organizers expected. As in the previous years, matches are going to be refereed by licensed judges.

Pro Progressio, as the editor of modern business services media – Outsourcing&More Magazine and OutsourcingPortal. eu as well as Best2Invest.org, will also participate the games and will play against other players of Beach Volleyball Business Cup 2016. ⎔ Szczegóły na stronie: www.bvbcup.pl oraz www.facebook.com/bvbcup/

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

17

VI Doroczna Konferencja ASPIRE – "The Dragon Wakes" Data / Date: 11-12.05.2016 Miejsce / Venue: Kraków Organizator / Host: ASPIRE

IT w Instytucjach Finansowych Data / Date: 11-12.05.2016 Miejsce / Venue: LESZNO koło Warszawy Organizator / Host: Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową Gdańska Akademia Bankowa

II Ogólnopolski Kongres Zarządzania Ciągłością Działania Data / Date: 12-13.05.2016 Miejsce / Venue: Warszawa Organizator / Host: Success Point Sp. z o.o.

Bussines Inteligence Trends Data / Date: 18.05.2016 Miejsce / Venue: Warszawa Organizator / Host: Pure Conferences

Calendar of events

Kalendarium

A-talks Data / Date: 19-20.05.2016 Miejsce / Venue: Gietrzwałd Organizator / Host: Axium Sp.J.

16th Annual European Shared Services and Outsourcing Week Data / Date: 24-26.05.2016 Miejsce / Venue: Dublin Organizator / Host: SSON

VIII SMART CITY Data / Date: 09.06.2016 Miejsce / Venue: Wrocław Organizator / Host: Success Point Sp. z o.o.

Telemarketer Roku 2016 Data / Date: 16.06.2016 Miejsce / Venue: Warszawa Organizator / Host: Stowarzyszenie Marketingu

Bezpośredniego

Ciekawostki Did you know?

75% respondentów jest przekonanych, że w ciągu sześciu miesięcy w razie utraty pracy znajdzie inne, a 69% – podobne miejsce zatrudnienia – Randstad

75% 121 polskich uczelni prowadzi kierunki informatyczne – Pro Progressio

121 121 of Polish higher education institutions runs the IT focused specializations – Pro Progressio

75% of respondents are convinced they will find other job, and 69% similar type of employment within 6 months in case of losing their current job - Randstad

Co najbardziej wpływa na lojalność klienta? Cena, jest dopiero na trzeciej pozycji (55%). Ważniejsza jest jakość produktów (88%) oraz obsługa klienta (72%).

– Call Center Inter Galactica

55%, 88%, 72% Polscy leasingodawcy sfinansowali inwestycje o łącznej wartości 13 mld zł, co oznacza 23 proc. wzrost wartości nowych kontraktów w skali roku – Związek Polskiego Leasingu

What impacts the most the client’s loyalty? Price is scarcely on third position (55%). More important is quality of products (88%) and customer service (72%) – Call Center Inter Galactica

13 mld PLN Polish leasing providers have finalized the investments of total value of PLN 13 bln, what means 23% growth of new contracts in y/y perspective – Polish Leasing Union

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

19

Prezentacja firm członkowskich klubu:

WIELOWYMIAROWE WSPARCIE SPRZEDAŻY według ASM GROUP ASM www.asmgroup.pl www.asmsalesforce.pl

GROUP

to

holding,

działalnością operacyjną

zarządzający

Grupą

Kapitałową

oraz

spółek zależnych, wchodzących w skład

całej grupy. Spółki specjalizują się w kompleksowych usługach wsparcia sprzedaży i outsourcingu w Polsce i za granicą.

A

SM SALES FORCE AGENCY to jedna z firm wchodzących w skład Grupy Kapitałowej. Spółka świadczy kompleksowe usługi wsparcia sprzedaży i outsourcingu w całej Polsce, wspiera klientów w efektywnym zarządzaniu sprzedażą i budowaniu wartości biznesu. Planuje i wdraża indywidualne, zoptymalizowane rozwiązania sprzedażowe, oparte na autorskim know-how.

Co wyróżnia ASM SALES FORCE AGENCY?

Znajomość rynku, zasięg działania, nieustanny rozwój oraz know-how krajowych i zagranicznych ekspertów. ASM SALES FORCE AGENCY dysponuje rozbudowaną siecią pracowników terenowych w całej Polsce. Posiada sprawdzoną bazę ponad 15 000 tys. promotorów, przedstawicieli handlowych, merchandiserów, konsultantów oraz hostess.

Dzięki rozwiniętym strukturom terenowym i szerokiemu zasięgowi działania, spółka jest w stanie zrealizować każdy projekt nakierowany na promocję i sprzedaż. Z usług spółki korzystają zarówno międzynarodowe koncerny, jaki i lokalni producenci.

ASM SALES FORCE AGENCY oferuje pełen zestaw zintegrowanych działań zwiększających sprzedaż – od aktywności promocyjnych, poprzez outsourcing sił sprzedaży, produkcję, magazynowanie i logistykę, badania półki, leasing pracowniczy, aż po zaawansowany merchandising. ⎔

Z usług Grupy Kapitałowej ASM GROUP korzysta już ponad 600 Klientów.

MULTIDIMENSIONAL SALES SUPPORT according to ASM GROUP ASM GROUP is a holding that manages the Capital Group and operational activity of subsidiaries included in the whole group. The Companies are specialized in complex services of sales support and outsourcing in Poland and abroad.

A

SM SALES FORCE AGENCY is one company that is included in the Capital Group. The Company provides complex services of sales support and outsourcing in the whole Poland, it support clients in effective sales management and development of business value. It plans and introduces individual and optimized sales solutions based on the original know-how.

What distinguishes ASM SALES FORCE AGENCY?

Knowledge of the market, scope of operation, continuous growth and know-how of national and foreign experts. ASM SALES FORCE AGENCY has a well-developed network of field workers in the whole Poland. It has a verified database of more than 15,000 promoters, commercial agents, merchandisers, consultants and hostesses.

20

Thanks to well-developed field structures and a wide range of operation, the company is capable of realizing any given project directed at promotion and sales. The company’s services are utilized both by international corporations and local producers.

ASM SALES FORCE AGENCY offers a full set of integrated operations that increase sales, from promotional activities, through outsourcing of sales forces, production, warehousing and logistics, shelf research, employee leasing, to advanced merchandising. ⎔

ASM GROUP provides its services already to more than 600 clients.

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Discover our strengths anD

YOUR OPPORTUNITIES IN CREATING A BPO/SSC WORKSPACE

furniture manufacturing

dedicated project team

professional services

flexible delivery

workplace consulting

global experience

space planning

local service

Find out more: www.NowyStylGroup.com/BPO

Outsourcing&More: Sprzedaż, to motor rozwoju przedsiębiorstw. Czy przedsiębiorcy jednak wiedzą, jak sprzedawać?

Andrzej Twarowski: To jest wbrew pozorom dość rozległe zagadnienie. Ludzie, którzy decydują się na otworzenie i rozwój własnego biznesu, są często głównym motorem napędowym sprzedaży w swoich firmach. Ich sukces wynika z kilku czynników. Po pierwsze, są bardzo zdeterminowani do osiągnięcia sukcesu – przecież to ich własny biznes.

Przekłada się to na aktywność w działaniu, niepoddawanie się porażkom oraz konsekwencje w dążeniu do celu. Po drugie, bardzo często są oni twórcami produktu czy też usługi, co mimowolnie przedstawia ich w świetle wiarygodnego i przekonywującego przedsiębiorcy, którego wiedza i zaangażowanie jest doceniane przez klienta. Po trzecie, cały czas wyciągają wnioski, nawet z trudnych sytuacji, szukają nowych rozwiązań, dopasowują się do sytuacji – innymi słowy cały czas się uczą.

Czy to oznacza, że przedsiębiorcy są doskonałymi sprzedawcami? Nie zawsze. Ich sukces wynika z pewnych naturalnych cech, które powinny zostać w odpowiedni sposób ukształtowane i wzmocnione. Sposób prowadzenia sprzedaży przez przedsiębiorców jest często intuicyjny, są naturszczykami w sprzedaży. Wielokrotnie prowadzi to do istotnych błędów i niedociągnięć. Np., dość często twórcy danego biznesu w trakcie rozmów z klientem skupiają się na przekonywującej prezentacji zalet danego rozwiązania, a nie diagnozują na ile ta metoda mogłaby sprawdzić się u konkretnego klienta.

Zupełnie inaczej wygląda to wśród sprzedawców, czyli osób, które zatrudnił nasz pełen entuzjazmu i determinacji przedsiębiorca. Handlowcy, zwłaszcza świeżo zatrudnieni, muszą głównie bazować na swoich nawykowych kompetencjach sprzedażowych. Właściciel jest głównym sprzedawcą, poza tym, zajmuje się finansami, produkcją czy realizacją usług, prawem i każdym innym obszarem, w który jest zaangażowany każdy przedsiębiorca. Jego naturalne atuty jak zapał, wewnętrzna wiarygodność oraz fachowość bardzo często rekompensują ewentualne braki w warsztacie sprzedażowym. Zatrudnia kolejnych handlowców, którzy często są

22

na zupełnie innym poziomie zaangażowania i kompetencji.

Rodzi to bardzo duży rozdźwięk i często frustracje przedsiębiorcy, odnośnie wyników i zaangażowania handlowców.

O&M: Niby każdy wie, że od sprzedaży zależy rozwój firm, ale jednak wielu przedstawicieli handlowych wręcz boi się sprzedawać? Czego najbardziej boją się handlowcy?

AT: Wielu handlowców boi się czegoś, co teoretycznie każdy rasowy handlowiec powinien robić, mianowicie aktywnego poszukiwania nowych klientów, zwanego w żargonie sprze-

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

BÓL KLIENTA

Fot. Maciej Biedrzycki

ISTOTĄ SPRZEDAŻY

– Wywiad z Andrzejem Twarowskim – członkiem zarządu Sandler Training

dażowym prospektingiem. Jest to związane z obawą przed odrzuceniem. Jest to zupełnie naturalna obawa. Jeśli handlowiec ma do wykonania 100 telefonów, z czego statystycznie umówi ok. 10 spotkań, to 90 razy usłyszy „NIE”. Nie wszyscy handlowcy są odpowiednio do tego przygotowani mentalnie.

Trzeba posiadać odpowiednią dojrzałość i dystans do siebie i swojej roli, żeby nie odbierać kolejnych odmów personalnie.

W tego typu sytuacjach dodatkowo pomaga skupienie się i koncentracja na realizacji celu. Np., kolejna ósma odmowa nie jest wtedy powodem do załamania, ale kolejnym krokiem

do umówienia spotkania z klientem. Poza tym pokutuje tu również sztampowość podejścia, czyli swego rodzaju braki kompetencyjne.

Ta obawa prowadzi do takich skutków jak odkładanie działań prospektingowych – „dzisiaj nie podzwonię, bo to nie mój dzień”, albo „mam przecież oferty do napisania”. Odkładanie prospektingu powoduje u handlowców koncentrację na obsłudze i sprzedaży do aktualnego portfela klientów. Nie ma oczywiście nic złego w dbaniu o aktualnych klientów, acz-

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

23

kolwiek, często nie generuje to jednak satysfakcjonującego wzrostu. Bywa to również swego rodzaju grą pozorów: „Mam tyle roboty, żeby obsłużyć aktualnych klientów, że nie mam czasu na szukanie nowych klientów”.

Niechęci i odkładanie prospektingu przekładają się również na kurczowe trzymanie się szans sprzedażowych, które być może już dawno przestały być aktualne i możliwe do zamknięcia. Wygląda to często tak, że handlowcy mają pootwierane w CRMie szanse sprzedażowe, które widnieją tam od wielu miesięcy. Dodatkowo, nie prowadzą realnych działań idących w kierunku popchnięcia do przodu procesu sprzedażowego czy też jego zamknięcia. W efekcie, z menadżerami prowadzą swoistą grę pozorów: „mam tyle pootwieranych lead’ów, w związku z tym nie prowadzę aktywnej sprzedaży”. Lepiej trzymać otwarte tematy w CRMie, bo dają iluzję, że coś z tego będzie. Jeśli handlowiec by je zamknął, to de facto zostałby zmuszony do aktywnego poszukiwania klientów.

O&M: Czym jest ból klienta i jak należy do niego docierać?

AT: To jest bardzo ciekawe pytanie. Warto na początku zdefiniować jak rozumiemy potrzebę i czym ona się różni od owego bólu. Bardzo często dla zobrazowania tych dwóch pojęć, podczas szkolenia pytam się uczestników co planują w najbliższym czasie kupić (wykluczając oczywiście rzeczy związane z podstawowymi potrzebami). Padają różne odpowiedzi: samochód, dom, nową maszynę produkcyjną, szukają fotografa na swój ślub. Mamy zatem zdefiniowaną potrzebę, którą możemy doprecyzować: Jaki samochód? Jaka marka?

Jaki silnik, wyposażenie, kolor? Czy dobre zdefiniowanie potrzeby pokazuję nam zatem cały obraz po stronie klienta?

Otóż nie. Po zadaniu kolejnego pytania: z jakiego powodu planujesz ten zakup?, to nagle okazuje się, że większość osób podaje bardzo konkretne, często kluczowe powody takiej decyzji. Na przykład: „szukam większego samochodu, w tym już się nie mieścimy z rodziną i zarówno przy zakupach codziennych, jak i przy wyjeździe na wakacje jest masakra”, albo „buduję dom, bo w mieszkaniu ciągle się coś dzieje i nie mam miejsca dla siebie, gdzie mógłbym spokojnie poprzebywać sam ze sobą”, czy „aktualna maszyna przestała być wystarczająco wydajna, poza tym często się psuje, powoduje to zatory produkcyjne i wysokie koszty serwisu”.

Czyli nawet dobrze zdefiniowana potrzeba jest często wierzchołkiem góry lodowej w rzeczywistości klienta. Inaczej mówiąc, ból jest zdefiniowaniem przyczyn, powodów, realnych motywów klienta, które skłoniły go lub mogą skłonić do zakupu danego produktu czy usługi. Ok, można by powiedzieć no, ale co z tym fotografem na ślub. Powodem jest sam ślub.

To jest dobry przykład, pokazujący, że często bardzo istotnym powodem kierującym klientami jest obawa przed wystąpieniem pewnych problemów w przyszłości. Bo co by się stało, jeśli Panna Młoda będzie niezadowolona z jakości zdjęć

24

ślubnych? Nagle może się okazać, że cena przestaje już grać kluczową rolę w doborze danego usługodawcy.

Dodatkowo chciałbym jeszcze dopowiedzieć, dlaczego nazywany te motywy bólem, a nie np. „prawdziwymi motywami”.

Co do zasady, klienci mogą się kierować dwoma głównymi motywami zakupowymi: chęć uzyskania czegoś pozytywnego lub uniknięcia problemu/wyzwania. Oba motywy często ze sobą współgrają. Uniknięcie straty (bólu) jest jednak średnio dwukrotnie silniejszym motywem do działania niż chęć uzyskania zysku (korzyść). Opisał to Daniel Kanheman, który dostał nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii za teorię pespektyw.

Dlatego pokazujemy w Systemie Sprzedaży Sandlera, że jeśli klient ma wyzwania, bolączki czy obawy i uda się z nim otwarcie porozmawiać na temat jego rzeczywistości, to sprzedający przestaje być naciskającym handlowcem, a staję się doradcą, który pomaga rozwiązać problem po stronie klienta.

O&M: Prawda jest taka, że nie lubimy natarczywych handlowców. Jakie błędy najczęściej popełniają przedstawiciele handlowi?

AT: Większość sprzedawców działa wg podobnego modelu działania. Nazywamy to często tzw. tradycyjnym systemem sprzedażowym. Sprzedawcy działający w ramach tego modelu skupiają się głównie na sprzedaży cechy i zalety, zalewając klienta informacjami. Widzimy bardzo często, że sprzedawcy próbują się mentalnie schować za prezentacją, którą mają przygotowaną na początek spotkania. Mają również przygotowane gotowe argumenty na główne obiekcje klienta, po których to stosują, którąś ze sprawdzonych technik zamykania sprzedaży typu: „W poniedziałek cena pójdzie w górę”, „Lepszy będzie dla Pana początek czy koniec przyszłego tygodnia?” Dodatkowo naciskają na klienta na siłę, przekonując do swoich racji i produktów. W internecie krąży takie nagranie, gdzie sprzedawca po kilkuminutowym monologu z swojej strony, próbuję skonkludować swoją wypowiedź słowami: „rozumiem, że jest Pan zainteresowany taką okazją, tak?”.

Tego typu podejście stało się już teraz „klasyką gatunku”.

Przyczyniło się to do stworzenia przez klientów własnego systemu obronnego, który znacząco ograniczył skuteczność działania tradycyjnych metod sprzedażowych.

Klientów mało interesują cechy i parametry produktu.

Klienci chcą rozwiązania swoich problemów, a nie słuchania litanii nudnych informacji produktowych, czy informacji w ilu krajach działa dana firma, czy też jakie posiada nagrody, wyróżnienia i certyfikaty jakości. Sprzedawca, który koncentruje się na radzeniu sobie z obiekcjami, tworzy system „pozytywnej sprzedaży”, który przejawia się takimi tekstami jak „będzie Pan zadowolony”, czy „mamy innowacyjne rozwiązanie

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

dopasowane do potrzeb klienta”. Klienci bardzo łatwo przejmują kontrolę w tej grze. Klienci znają również na wylot klasyczne triki zamykania sprzedaży i nie łapią się na nie.

Podsumowując, wszelka sztampowość, podsycona naciskiem i nadmiernym przekonywaniem powoduje, że klienci wycofują się za mury obronne swojego systemu reagowania na sprzedawców. W efekcie trudno dotrzeć do prawdziwych potrzeb i motywacji klienta.

się z tłumu pozostałych sprzedawców. Porażki w sprzedaży przyjdą na pewno. Wygrywają na koniec Ci, który potrafią się z tych porażek uczyć i wyciągać wnioski.

O&M: Dziekuję za rozmowę. ⎔

O&M: Czy każdy może być sprzedawcą? A może niezbędne jest wrodzone posiadanie pewnych cech?

AT: Sprzedaż jest zdecydowanie rzemiosłem, którego można się nauczyć. Ale pewnie nie każdego….

Jakie cechy sprzyjają zatem osiągnięciu sukcesu w tym zawodzie? Otóż są to pewne cechy uniwersalne, niezależne od rodzaju sprzedawanego produktu czy usługi. Przede wszystkim jest to ambicja i dążenie do celu. Osoby silnie zorientowane na cel i stawiające sobie wysoko poprzeczkę, zwykle radzą sobie bardzo dobrze w sprzedaży. Dodatkowo warto, żeby sprzedawca był osobą wykazującą się inicjatywą, chęcią podejmowania działań i zdolnością do ich kończenia. Ważne jest również aby sprzedawca akceptował odpowiedzialność i szukał ew. powodów niepowodzeń w sobie, a nie w czynnikach zewnętrznych.

Pozostałe cechy są już bardziej związane z typem sprzedaży, który jest dominujący w danej branży. I tak, na przykład w sprzedaży doradczej duże znaczenie ma zdolność do rozwiązywania problemów. W sprzedaży transakcyjnej umiejętność kontroli i zamykania sprzedaży, a w sprzedaży do stałego portfela klienta, umiejętność budowania i rozwijania relacji.

O&M: Co by Pan poradził osobom, które chcą zacząć się realizować jako sprzedawcy?

AT: Po pierwsze, zachęcam do odwagi w podejmowaniu tego wyzwania i traktowania go jako możliwość bardzo ciekawego i rozwijającego zawodu. Czasem, według mnie pokutuje percepcja, że do sprzedaży trafiają osoby, którym nie udało się w innych zawodach np. prawnika, lekarza, inżyniera.

Warto przełamywać ten stereotyp. Jest to zajęcie bardzo ciekawe, rozwijające, a zarazem szalenie trudne.

Po drugie, warto dobrze się przygotować. Oczywiście najlepiej przejść przez solidny proces szkoleniowy, ale na początek warto kupić kilka wartościowych książek dotyczących sprzedaży. Nie chciałbym jednak uprawiać tutaj kryptoreklamy.

System Sprzedaży Sandlera jest opisany w Polsce w dwóch książkach, ale na rynku istnieje bardzo dużo interesujących pozycji w tym obszarze.

Po trzecie, zachęcam do odwagi i konsekwencji w próbowaniu nowych metod, które mogą spowodować wyróżnienie

26

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Photo Maciej Biedrzycki

CUSTOMERS’ PAIN AT THE HEART OF SALES

– an interview with Andrzej Twarowski - Sandler Training Management Board Member

Outsourcing&More: Sales is the driving force behind growth. However, do businessmen know how to sell?

Andrzej Twarowski: Despite the appearances, that is a very broad issue. People who decide to open and develop their own business are often the main driving force behind sales in their companies. Their success is down to a number of factors.

Firstly, their determination to be successful - after all it is their own business. That translates directly into active effort, not giving up in the face of failure and consistent pursuit of goals.

Secondly, in many cases they are the creators of a given product or service, which inadvertently makes them seem like a more

credible and persuasive entrepreneur, whose knowledge and commitment is appreciated by clients. Thirdly, they try to learn all the time, even from difficult situations, they are looking for new solutions, adapt to the situation – always in pursuit of that valuable gem of knowledge.

Does that mean that businessmen are ideal salesmen? No, not always. Their success stems from certain natural qualities, which should be appropriately shaped and bolstered.

Businessmen often approach sales in an intuitive manner, they are the sales abecedarians. This often leads to major

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

27

errors and smaller imperfections. For example, we often see that during talks, founders of a given business, overly focus on a convincing presentation of the strengths of a given solution, and fail to diagnose the feasibility for applying the given method at that customer.

The story is completely different when it comes to salesmen, or persons whom our enthusiastic and determined businessman employed. Those in sales, especially the greenhorns, primarily have to rely on their habitual sales skills. The owners are the head salesmen, but they are also involved with finances, production or performance of services, the legal side and any other area, which every business has to deal with. Often their natural attributes, such as zeal, inherent credibility and professionalism, compensate for any deficiencies in terms of the sales tools. They engage further salesmen, who often represent an entirely different level of commitment and competence. This leads to discord and often frustration on the part of the businessman, pertaining to the results and commitment of salesmen.

O&M: It seems that everyone is aware that company growth depends on sales, but even so, many sales representatives are almost scared of making sales? What is the salesman’s biggest fear?

AT: Many salesmen are afraid of that thing, which, in theory, every thoroughbred salesman should do: actively search for new customers, known as prospecting in the sales jargon.

This is associated with the fear of rejection. It is a very natural fear. If a salesman needs to make 100 telephone calls, out of which on average they manage 10 leads, that means that they’ll hear “NO” 90 times. Not all salesmen have the right mindset for that. You have to be mature and be able to step back and not take your role too personally, so that the rejections do not affect you. Concentration and focus on a given goal are of tremendous help in such situations.

For example, the eighth rejection in a row is not a reason to break down, but just another step to reaching a customer who’ll say “YES”. Apart from that, a clichéd approach is taking its toll here, which in reality means there are skills gaps.

It is fear which leads to consequences such as putting off prospecting efforts – “I’ll not make my calls today, it’s just not my day”, or “well I do have quotes to prepare”. Putting off prospecting means salesmen focus on sales and servicing the current portfolio of customers. And of course, there is nothing wrong with looking after loyal customers, however, more often than not, it fails to generate satisfactory growth.

It can also lead to cheating yourself. “I have so much work with mu current customers that I have no time to seek out new ones.”

28

Reluctance and putting off prospecting also translate into holding onto sales opportunities, which have ceased to be valid and the opportunity to close them expired a long time ago. It often ends up with salesmen having numerous sales opportunities open in the CRM, but which have been sitting there for months. Additionally they do not do anything to push the sales process forward or to close it. And they try to play blind man’s bluff with managers “I have so many active leads and that prevents me from active sales” It's better to keep a few open leads in the CRM as this creates an illusion that a sale is just around the corner. If a salesman closes them, then effectively they would be forced to look for new customers.

O&M: What is customer's pain and how can you reach it?

AT: This is a very interesting question. At the outset it would be worthwhile to define need and how it differs from the pain in question. Very often, during workshops, to paint a picture of the two concepts I ask the participants what they plan to purchase in the near future (of course excluding the items associated with basic needs). I hear various answers: car, house, new production machine, they are looking for a photographer for their wedding. Thus we have a defined need which we can elaborate on: What car? What make?

What engine, spec, colour? Does an accurate definition of the need let us see the entire picture as seen by the customer?

Well, no. After asking the next question: for what reason are you planning this purchase?, it suddenly transpires that most cite specific, often key reasons for this decision. For example: “I am looking for a bigger car as the family is now too big, both when just going shopping not even mentioning holiday trips”, or “I am building a house as the flat is too small, I don't have my own space where I could be left alone in peace to be with myself”, or “the output of this machine is not sufficient anymore, it also breaks down quite often, causes production bottlenecks and high maintenance costs”.

So, even a well defined need is often just the tip of the iceberg in the client’s reality. In other words, pain is defining the causes, reasons, the customer’s real motives, which convinced them or will convince them to purchase a given product or service. OK, but then you could say, what about the wedding photographer? The reason is the wedding itself. That is a good example, which shows that often a very significant reason driving customers is fear of certain problems occurring in the future. Because what would happen if the bride isn’t happy with the quality of the wedding photographs? Suddenly it might seem that price is no longer the key factor in selecting a given service provider.

Additionally, I would like to say why we call these motives “pain” and not “real motives”. As a rule, customers are affected by

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

the two main sales motives: the willingness to get something positive or to avoid a problem / challenge. Often both motives are intertwined. However, on average avoidance of loss (pain) is twice as powerful a motive to act than the yearning benefits (gain). Daniel Kanheman, who was awarded the noble prize for economics for his theory of prospecting, described this.

That is why, in the Sandler Sales Methodology we demonstrate, that of a customer is facing challenges, problems of fears, and we are able to talk to them openly about their reality, then the salesman ceases to be seen as an obnoxious trader and becomes an advisor who is on the customer's side, helping them to solve their problems.

O&M: The truth is that we do not like pushy salesmen.

What are the most common mistakes salesmen make?

AT: Most salesmen operate pursuant to a similar model.

We often call this the traditional sales system. Salesmen acting within the scope of this model focus mainly on selling qualities and benefits, flooding the customer with information.

We often see that salesmen try to mentally hide behind a presentation which they have ready for the start of their meeting. They also have ready arguments at hand to counter the main objections of the customer, after which they rely on one of the tried and tested sales closure techniques: “On Monday the price will go up”, “What will be better for you, the start or the end of next week?” Additionally they pressure the customer, forcibly convincing customers to jump on the bandwagon and purchase the product. On the internet there is a film, where a salesman, after a monologue which goes on for a few minutes, attempts to conclude his efforts by saying “so I understand that you are interested in this special offer?” .

Approach of this type has long been outdated. It resulted in customers building their own defence mechanisms, which significantly reduced the effectiveness of the traditional sales methods. Customers are not that interested in the qualities and parameters of a product. Customers are not looking for a solution to their problem, they do not want to listen to a litany of boring product information, or in how many countries a given company operates, or the awards, prizes or quality certificates it won and holds. A salesman who focuses on dealing with objections, creates a “positive sales” system, full of phrases like “you will be happy with this” or “I have an innovative solution just adopted for the customer’s needs”.

Customers are very good at taking over control in this game.

Customers also know the inns and outs of classical sale closing tricks and do not fall for them.

To summarise, all standards lines, backed up by pressure and over-eagerness cause customers to go back behind the

defensive walls of their salesmen alarm systems. As a result, it is often difficult to reach the real needs and motivations of a customer.

O&M: Can anyone be a salesman. Perhaps some natural traits are indispensible?

AT: Selling is definitely an art which can be taught. But perhaps not everyone can learn it.....

So what traits help in achieving success in this job? Well, there are some universal traits, regardless of the type of goods or services in question. First and foremost it is ambition and goal orientation. Persons, strongly focus on their gaol and who constantly raise the bar, usually cope very well when it comes to sales. Additionally, it is good if a salesman shows initiative, the willingness to act and ability to bring their actions to an end. It is also important for a salesman to accept responsibility and look for the causes for any failures in themselves and not external factors.

The other traits are linked with the type of sales which dominate in a given industry. And thus, for example, in consultancy sales, the ability to solve problems is of significance. In transaction sales it is the ability to control and close sales, and in selling to a permanent portfolio of clients the ability to build and develop relations.

O&M: What would your advice be to those who want to be successful in sales?

AT: Firstly, I encourage to be bold in taking up this challenge and to treat is as an opportunity to enter a very interesting profession. I think sometimes there is a perception that those who have failed in other professions, like lawyers, doctors or engineers, go into sales. This stereotype should be busted.

It is a very interesting activity, where one can grow, but also amazingly difficult.

Secondly, it is worthwhile to be well prepared. Of course, a thorough training process would be best, but at the outset a few good books on sales will suffice. However I do not wish for this to be an advertorial. Two books in Poland tackle the Sandler Sales Methodology, but there are numerous interesting positions on the market in this area.

Thirdly, I encourage to be bold and consistent in trying out new methods, which might mean that you stand out from the crown of other salesmen. There is no doubt that there will be failures in sales. In the end the winners are those who are able to learn from them.

O&M: Thank you very much. ⎔

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

29

Droga do zwiększenia liczby kobiet na stanowiskach kierowniczych

Źródło: Raport ManpowerGroup „7 kroków do świadomego wprowadzania kobiet na stanowiska kierownicze 2016”.

Rynek pracy udowadnia, że warto zwiększać udział kobiet wśród liderów firm.

Niektórzy uważają, że problem został rozwiązany, jednak dane pokazują nam, że jest inaczej.

Małgorzata Sacewicz-Górska, Koordynator ds. Public Relations w ManpowerGroup

K

Czy możemy pozwolić sobie by czekać na zmianę?

Nasze badania prowadzą do jasnych wniosków. Powinniśmy przejść od mówienia o zróżnicowaniu do podjęcia rzeczywistych działań dających faktyczne wyniki. W ramach raportu eksperckiego ManpowerGroup, przygotowaliśmy więc siedem praktycznych porad, adresowanych do osób, pracujących w przedsiębiorstwach na całym świecie. Zastosowanie ich pozwoli osiągnąć punkt równowagi na rynku pracy, w którym kobiety będą szybciej i częściej osiągać stanowiska kierownicze.

Czy możemy sobie pozwolić na czekanie na kolejne pokolenie? I czy nie ryzykujemy straty potencjału ludzkiego, jeżeli kobiety rozczarują się światem korporacji? Już teraz głosują przeciw obecnemu status quo, odchodząc od pracodawców, którzy ich nie doceniają, do firm z większym dla nich potencjałem, lub też zakładając swoje własne działalności. Niemal połowa z małych i średnich przedsiębiorstw jest w sposób większościowy lub równoprawny

obiety stanowią ponad 50% światowej siły roboczej, jednak zajmują mniej niż 25% spośród stanowisk kierowniczych. Jako ManpowerGroup chcieliśmy przyjrzeć się problemowi nierówności bliżej, by móc przygotować na tej podstawie praktyczne porady, które pomogą organizacjom osiągnąć równowagę i zbliżyć się do realizowania idei świadomego wprowadzania kobiet na stanowiska kierownicze. Przeprowadziliśmy więc badania jakościowe w oparciu o szczegółowe rozmowy z globalnymi liderami, zarówno kobietami jak i mężczyznami, reprezentującymi firmy zatrudniające ponad pół miliona pracowników w 25 krajach.

30

Różnice pomiędzy płciami, pokoleniami i regionami geograficznymi są znaczące. Zdaniem przebadanych przez ManpowerGroup liderów oczekiwane wyrównanie szans pomiędzy kobietami i mężczyznami na rynku pracy zajmie średnio 17 lat. Obserwujemy wprowadzane zmiany, ale osiągane dzięki nim postępy są bardzo powolne.

Kluczowym problemem, jaki zidentyfikowano na podstawie rozmów z respondentami, jest mocno zakorzeniona w społeczeństwie męska kultura, co potwierdzają nawet osoby o ugruntowanej pozycji w świecie biznesu.

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Aktualności, Artykuły, Raporty

Nieograniczony bezpłatny dostęp do publikacji na temat Outsourcingu www.outsourcingportal.pl

prowadzona przez kobiety. W Wielkiej Brytanii od 2008 r. udział kobiet wśród samozatrudnionych wzrósł do blisko jednej trzeciej. W USA do 2018 r. jedna trzecia wszystkich nowych stanowisk pracy powstanie w przedsiębiorstwach będących własnością kobiet.

Należy więc wprowadzić oczekiwaną zmianę, albo firmy stracą cenne talenty. Zmianą muszą pokierować prezesi, zwłaszcza mężczyźni, aby wykazać zaangażowanie w ideę wprowadzania kobiet do kierownictwa.

Dobrą wiadomością jest fakt, że mężczyźni mają tego świadomość.

Do oczekiwanej zmiany nie dojdzie bez zmian w nastawieniu. To kultura ją wprowadzi, a nie polityka.

59% przebadanych przez ManpowerGroup liderów uważa, że jedynym najważniejszym działaniem, jakie może przeprowadzić organizacja w celu promowania zwiększenia liczby kobiet na stanowiskach kierowniczych, jest stworzenie kultury neutralnej pod względem płci.

58% respondentów twierdzi, że odpowiedzialność za działania spoczywa na organizacji, a nie na samych zainteresowanych.

nia szans. Zapytane, co zapewnia im wsparcie na stanowiskach kierowniczych, wymieniły elastyczność – nie preferencyjne zasady działania, ale większe ukierunkowanie na wyniki, co zapewnia im większą kontrolę nad sposobem i czasem wykonywania pracy.

42% liderów uważa, że elastyczność pracy to klucz do zwiększenia udziału kobiet na stanowiskach kierowniczych. Takie zindywidualizowane podejście wymaga kultury ceniącej wyniki i osiągnięcia.

33% respondentów twierdzi, że rozbieżności pomiędzy płciami zmniejszy poprawa polityki personalnej – zero tolerancji dla dyskryminacji płciowej, okresowa weryfikacja równowagi dla płci oraz zagwarantowanie uczciwych praktyk w stosunku do pracujących matek. Kobiety o ugruntowanej pozycji lidera zdają sobie też sprawę z korzyści płynących z połączenia pracy i życia prywatnego. Dlatego też mężczyźni z grupy ugruntowanych liderów muszą wiele przemyśleć, aby wypracować kulturę wspierającą wszystkich pracowników w długoterminowej perspektywie.

Co mogą zrobić liderzy, aby wesprzeć kobiety w osiąganiu ról kierowniczych?

Wyniki naszego badania mówią wyraźnie: kobiety nie chcą być faworyzowane, a jedynie dążą do wyrówna-

Siedem kroków do świadomego wprowadzania Wykorzystując informacje otrzymane od liderów oraz nasze własne obserwacje i doświadczenia, eksperci ManpowerGroup określili siedem praktycznych kroków, które pozwolą organizacjom przejść od prowadzonych w kółko rozmów na temat świadomości i nieświadomych uprzedzeń do punktu równowagi. Dzięki temu osiągną rzeczywisty parytet. Co istotne, nie są to porady adresowane do Działów HR, a do osób stojących na czele firm.

1.

2.

3.

4.

32

Zacznij od zmieniania siebie. Uwierz w ideę równości i jej wartości dla rynku pracy oraz firm.

Zmiana musi być autentyczna. Jeżeli nie, będzie postrzegana tylko jako moda, która dziś jest, a jutro jej nie ma.

To kierownictwo musi być właścicielem procesu zmian. Nie przekazuj tej roli innym. Odpowiedzialności za parytet płci nie można przekierowywać na HR. Aby zaangażowanie było autentyczne i spójne ze strategią działalności, zmiana musi przepływać od góry i być widoczna w zespole kierownictwa.

HR natomiast może pomagać w jej ułatwieniu i wspierać ją.

niu zmiany, szkolenia mogą zwiększać świadomość. To jednak liderzy muszą zmienić kulturę firm.

5.

Określenie strategii działania. Samo zwiększenie udziału kobiet nie przyczyni się do zmiany.

6.

Przyglądanie się danym na poziomie ogólnym nie wystarczy, gdyż prowadzi do powstawania „gett“ złożonych wyłącznie z kobiet oraz do zajmowania przez kobiety wyłącznie stanowisk pomocniczych, zamiast decyzyjnych.

Zamiast mówić „brakuje jej doświadczenia“, zapytajmy „co możemy zrobić, by się udało?“.

Zatrudniając pracowników dobierajmy do zespołów osoby ceniące wartość człowieka.

Osoby zarządzające organizacją powinny również być orędownikiem tych zmian, osobiście je promując.

Działy HR mogą pomóc kierownictwu w ułatwie-

7.

Wzięcie odpowiedzialności za cały proces.

Ustalaj mierzalne oraz możliwe do realizacji cele. Określ spuściznę talentów – w jaki sposób dojdzie do zmian oraz co zostanie zrealizowane w danym terminie. Planuj to zagadnienie tak samo, jak strategiczne priorytety biznesowe lub inwestycje. Prawdziwa zmiana wymaga czasu, koncentracji i dyscypliny. ⎔

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Steps to Accelerating More Women Into Leadership

Małgorzata Sacewicz-Górska, PR Coordinator, ManpowerGroup

Source: Raport ManpowerGroup „7 kroków do świadomego wprowadzania kobiet na stanowiska kierownicze 2016”.

The labor market proves that we should increase the participation of women among leaders of companies. Some believe that problem has been solved, but the data show us that the reality is different.

W

omen make up more than 50% of the global workforce, but less than 25% of women have senior leadership roles. We wanted to provide practical recommendations that will help organizations reach the tipping point and move closer to Conscious Inclusion.

We commissioned qualitative research carrying out in-depth interviews with 222 leaders globally, representing companies with over half a million employees, in 25 countries. We talked to Emerging and Established Leaders, female and male, age 28 - 59, to get views from different levels of the organization as well as a generational perspective from Millennials, Gen X and Baby Boomers.

Our research points to clear conclusions. We need to move from talking about diversity to taking real action that achieves real results. In the ManpowerGroup's report, we have presented seven practical steps – real steps for real people working in businesses around the world – to reach the tipping point where women will accelerate into leadership roles, faster.

Can we afford to wait for a change?

The differences between Gender, Generations and Geographies are stark. Overall, Leaders believe it will take an average of 17 years to level the playing field – still another generation away, even for Millennials. Progress is happening but at a glacial rate. Entrenched male culture is identified as the key obstacle – even Established Male Leaders agree.

Can we afford to wait another generation? And do we risk losing out on human potential if Millennial females become disillusioned with the corporate world? Women are already voting with their feet. Almost half of all small and mediumsized enterprises are majority or equally-led by women.

In the U.K., since 2008 the share of women in self-employment has increased to almost one-third. In the U.S., one-third of all new jobs created will come from women-owned businesses by 2018. Millennials need to drive new behaviors or companies will lose valuable talent. Change must be led by CEOs, especially males, to demonstrate commitment to getting women into leadership. The good news is men know this. And as the

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

33

majority of leaders setting policy are male, they have the power to make change happen.

Overcoming unconscious bias, stereotyping and an entrenched male leadership culture is not easy for women on the way up, nor once they have a seat at the table. Established Female Leaders acknowledge familiar obstacles throughout their career – lack of role models, gendered career paths into support functions like HR and Communications, and a lack of access to sponsors and an influential network. They also talk of having to behave like a man to get to the top, yet once there are unsure of the behaviors expected.

Wishful thinking, patience and a laissez-faire approach have proven change will not happen. Culture creates change, not policy. Over half of Leaders believe the single most powerful thing an organization can do to promote more women leaders is to create a gender neutral culture.

And 58 percent say that responsibility for action lies with the organization, not with the individuals themselves.

What can leaders do to support women into leadership?

women in leadership, women said flexibility – not a tilted playing field, but more focus on outcomes that allow them greater control over how and when they get work done.

Males also say leaders need to collaborate with female colleagues and champion Emerging Female Leaders.

The best male leaders are taking women to one side and asking them what they need to succeed, demonstrating their commitment. Now that is good news.

42 percent of Leaders believe flexible working is key to getting more women into leadership. This One Size Fits One approach requires a culture that values performance and output over presenteeism. 33 percent say that better policies – zero tolerance for gender discrimination, periodic reviews of gender balance and fair practices towards working mothers – would reduce gender bias. And One Life is more than a Millennial aspiration – Established Female Leaders realize the benefit of blending work and home too. So Male Established Leaders have a lot to consider to get the culture right to work for all in the long term.

Our research is clear: women are not looking for favors, just a level playing field. When asked about what supports

Seven steps to conscious inclusion Building on what Leaders told us and on our own commitment and experience, we have identified seven practical steps.

These Seven Steps will accelerate organizations from circular conversations around awareness and unconscious bias to the tipping point that will help them achieve Conscious Inclusion and eventually parity.

1.

2.

3.

4.

34

Change yourself first. It must be authentic.

The CEO needs to own the issue. Gender parity cannot be delegated to HR. For commitment to be authentic and aligned with business strategy, change must flow from the top and be demonstrated by the leadership team. HR can help facilitate and support it.

Flip the question. Instead of saying, “she doesn’t have the experience,” ask, “what do we need to make it work?”.

Hire people who value people. They will figure out how to optimize all human potential, including women. They will be open to strategies that support One Life – balancing the integration of work and home, measuring success on performance and quality of output, not presenteeism. They will support people to plan and manage for career ‘waves’ not ladders.

5.

6.

7.

Accountability sits with senior leadership and decision makers to promote a culture of Conscious Inclusion. HR can help leaders facilitate change; training can raise awareness.

Leaders must change the culture.

Simply increasing female representation will not shift the needle. Women and men must be represented at all levels and in every business unit. Women need to be coached and sponsored to succeed, and they need experience and exposure to advance.

Be accountable, set measurable and achievable outcomes. In business, it is about outcomes and what you want to achieve. Every hiring and promotion decision can be justified but if that isn’t moving closer towards the tipping point then Conscious Inclusion and gender parity just won’t happen. Plan for it as if it were a strategic business priority or investment.

True change takes time, focus and discipline. ⎔

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Bezpieczeństwo danych – wyzwania contact center

Mariusz Odkała, Prezes Zarządu w Teleperformance Polska

Od cyberzagrożeń i naruszeń danych do przywłaszczeń w mediach społecznościowych i ataków na urządzenia mobilne – oszustwa są zjawiskiem powszechnym, które intensywnie się rozprzestrzenia. Naruszenia bezpieczeństwa są istotnym problemem dla wielu firm.

Atakujący są sprytni, inteligentni i coraz bardziej sprawni w swoich wysiłkach, zmierzających do kradzieży poufnych danych.

W

edług globalnego badania Ponemon Institute, które objęło ponad 350 firm z 11 krajów, średni całkowity koszt związany z naruszeniem danych wzrósł w 2015 r. o 23% w porównaniu z 2013 r., co daje ok. 3,8 mln dolarów strat. Badanie wykazało, że najbardziej narażone na naruszenia były branże – opieka medyczna, edukacyjna, farmaceutyczna i finansowa, a najmniej transportowa i sektor publiczny.

Podczas gdy koszt naruszenia danych pozostawał na stosunkowo stałym poziomie w większości branż, w sektorze retail nastąpił znaczny wzrost ze 105 mln dolarów straty w 2014 r. do 165 mln dolarów w roku ubiegłym.

Pomimo odpowiedniego zarządzania i wdrożonych narzędzi zapobiegających oszustwom, firmy będą zawsze na pewnym poziomie ryzyka. Oszuści korzystają z zaawansowanych technik i strategii w poszukiwaniu słabości systemowych, umożliwiających dostęp do poufnych danych. Ze względu na dużą liczbę zatrudnianych pracowników, którzy mają dostęp do tajnych informacji, to właśnie contact centers padają często ofiarą cyberprzestępców.

Dla wielu decydentów stało się jasne, że rosnąca liczba zagrożeń wyznacza kierunek, w jakim muszą podążać firmy. Przetwarzając i udostępniając dane osobowe oraz poufne dane klientów za pomocą coraz większej

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

35

liczby kanałów, przedsiębiorstwa muszą szukać centrów obsługi klienta – partnerów, którzy dysponują odpowiednio wykwalifikowanym personelem oraz nowoczesnym zapleczem technologicznym gwarantującym bezpieczeństwo przetwarzanych danych.

Odpowiednio wyszkoleni pracownicy

Pierwszym i istotnym elementem budowania lojalnych oraz godnych zaufania zespołów contact center jest skuteczny proces rekrutacji i selekcji.

Kolejnym krokiem jest odpowiednia edukacja pracowników, na którą powinny składać się m.in. szkolenia z zakresu przeciwdziałania atakom zewnętrznym.

Zawiera się w tym również jasna komunikacja, dotycząca procedur postępowania z poufnymi danymi osobowymi i finansowymi.

Edukowanie pracowników na temat technik wykorzystywanych podczas kradzieży informacji jest bardzo ważną metodą prewencyjną.

Zdaniem globalnej organizacji ACFE (Association of Certified Fraud Examiners), która bada oszustwa, najlepszym sposobem na zapobieganie nadużyciom wewnątrz organizacji jest uświadamianie pracowników o stosowanych narzędziach kontrolnych, np. całodobowy nadzór kamer, a także prezentowanie im konsekwencji w przypadku wykrycia oszustwa przez pracodawcę.

– W Teleperformance Polska prowadzimy stałą i transparentną komunikację dotyczącą praktyk w zakresie bezpieczeństwa. Od imiennych identyfikatorów do wygaszaczy ekranu i plakatów, na których znajdują się symbole i język, budujące świadomość w zakresie zapobiegania nadużyciom i oszustwom. Taki rodzaj kampanii wewnętrznej stawia bezpieczeństwo na czele wszystkich działań w contact center, a także sprzyja silnej kulturze bezpieczeństwa – mówi Mariusz Odkała, Prezes Teleperformance Polska.

Nowoczesne technologie

W wielu sektorach, takich jak finansowy, ubezpieczeniowy czy e-commerce, obowiązują surowe przepisy prawne, dotyczące bezpieczeństwa i ochrony konsumentów przed oszustwami i kradzieżą tożsamości.

36

Odpowiedni partner outsourcingowy inwestuje w narzędzia i najnowocześniejsze technologie, aby zapewnić doskonałą jakość obsługi, która jest bezpieczna i efektywna dla firmy i jej klientów. Takie partnerstwo buduje świadomość firmy w zakresie nowych rozwiązań i wymagań dotyczących bezpieczeństwa, pomagając jej uniknąć kosztownych i niekończących się inwesty-

cji w rozwiązania technologiczne. W rzeczywistości, kluczową zaletą współpracy z outsourcerem jest dostęp i wykorzystanie technologii, które zostały już nabyte i rozwinięte.

Firmy powinny dążyć do współpracy z dostawcami, którzy posiadają profesjonalne certyfikaty, takie jak PCI DSS, który zapewnia wysoki i spójny poziom bezpieczeństwa we wszystkich środowiskach, w których przetwarzane i przechowywane są poufne informacje, np. dane posiadaczy kart płatniczych.

– Niestety, posiadanie odpowiedniej certyfikacji to za mało, aby efektywnie przeciwdziałać naruszeniom bezpieczeństwa. W Teleperformance Polska regularnie przeprowadzamy wewnętrzne i zewnętrzne audyty, które są kompleksowo realizowane przez wykwalifikowanych specjalistów ds. bezpieczeństwa. Certyfikacja PCI DSS oraz powyższe praktyki, zapewniają odpowiedni poziom zabezpieczeń, co dla wielu naszych Partnerów stanowi niezbędny element udanej realizacji projektu – dodaje Mariusz Odkała.

Gorąca linia

Bardzo pomocnym i prostym narzędziem, które podnosi poziom bezpieczeństwa wewnątrz firmy, może być infolinia, służąca pracownikom do bezpiecznego i anonimowego zgłaszania podejrzanych zdarzeń, które mogą prowadzić do naruszenia danych.

Zastosowanie infolinii jest również mocno rekomendowane przez ACFE. Według przygotowanego przez tę instytucję raportu „2014 Global Fraud Study”, ponad 50% wykrytych zdarzeń było wynikiem anonimowych zgłoszeń przez wewnętrzną infolinię.

Dla porównania, organizacje, które nie stosowały takiego narzędzia zanotowały nieco ponad 30% zgłoszeń.

To pokazuje, jak znaczący wpływ na identyfikację naruszeń i oszustw pracowników, a przede wszystkim na całościowe bezpieczeństwo organizacji i jej klientów, ma zastosowanie takiego prostego rozwiązania.

Podnosić poprzeczkę

Organizacje muszą być stale o jeden krok przed oszustami, aby chronić dane klientów i firmy, a przede wszystkim chronić swój wizerunek i przychody.

Jedno jest pewne: oszustwa i nadużycia powoli stają się normą w biznesie, dlatego też przedsiębiorstwa muszą być gotowe na obronę. Rosnące i wszechobecne zagrożenie dla bezpieczeństwa danych firmy i jej klientów powoduje, że bezpieczeństwo powinno być odpowiedzialnością wszystkich pracowników, a proaktywne działania zapobiegawcze powinny być częścią kultury każdego przedsiębiorstwa. ⎔

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Data security – contact centers challenges

Mariusz Odkała, CEO of Teleperformance Poland

From cyber threats, data breaches and identity thef t in social media to attacks targeting mobile devices, fraud is now commonplace and is spreading rapidly. Security breaches pose a significant problem for many businesses. Attackers act smart and are increasingly more efficient in their efforts to steal confidential information.

A

ccording to a global study by the Ponemon Institute, which involved more than 350 businesses from 11 countries, the average total cost of data breaches was $3.8 million in 2015, representing a 23% increase over 2013. The study showed that the industries most prone to breaches were healthcare, education, pharmaceuticals and financial, while the transport industry and the public sector were the least susceptible.

38

While the costs of data breaches remained roughly constant in most industries, it rose significantly in the retail industry from $105 million in 2014 to $165 million last year.

Despite proper management and the implementation of anti-fraud measures, companies will always face some risk. Fraudsters use advanced techniques and strategies in search of system vulnerabilities to access confidential information. Due to the large number of employees with access to confidential data, contact centers are a common target for cyber criminals.

It has become clear for many decision-makers that the growing number of threats should set the direction for businesses. As they process and share personal information and sensitive customer data using ever more channels, companies must partner up with customer service centers that employ qualified

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

personnel and whose modern technological facilities guarantee the secure processing of data.

Qualified personnel

The first important consideration when building loyal and trustworthy contact center teams is to have an efficient recruitment and selection process.

The right outsourcing partner invests in cuttingedge technology to provide quality service that is secure and effective for the company and its customers. Such a partnership builds the company's awareness of new security solutions and requirements, which helps to avoid costly and endless investments in technological solutions.

In fact, the key benefit of an outsourcing arrangement is the access to technologies that have been already acquired and developed.

Companies should seek suppliers having professional certification, such as PCI DSS, which guarantees a consistently high level of security across all the environments where confidential information, such as cardholder data, is stored and processed.

Another step is to provide proper employee education, including training on how to prevent external attacks. This also involves the clear communication of the procedures used for handling the personal and financial information of a confidential nature.

Educating employees about techniques used to steal information is an extremely important preventive method.

According to the ACFE (Association of Certified Fraud Examiners), the best way to prevent misconduct within the organisation is to make employees aware of the controls in place, such as 24/7 video surveillance, and to communicate the consequences if the employer discovers the fraud.

– At Teleperformance Poland, we communicate security practices constantly and transparently, from personal ID badges to screensavers to posters featuring symbols and phrases that build misconduct and fraud prevention awareness. Such an internal campaign puts security at the forefront of all contact center operations and fosters a strong culture of security – says Mariusz Odkała, CEO at Teleperformance Poland.

Modern technology

Many sectors, including financial, insurance and e-commerce, are subject to stringent regulations concerning consumer security and protection against fraud and identity theft.

– Unfortunately, certification alone is not enough to effectively prevent security breaches.

At Teleperformance Poland, we regularly perform internal and external audits, which are comprehensively carried out by security specialists.

PCI DSS certification combined with these practices ensures an appropriate level of security, which many of our partners view as essential for successful project delivery – adds Mariusz Odkała.

Hotline

One simple and useful tool to improve security within the company is a hotline enabling employees to report, anonymously and securely, any suspicious incidents that could result in a data breach.

Using a hotline is also strongly recommended by the ACFE. According to ACFE's “2014 Global Fraud Study”, more than 50% of identified incidents were detected after anonymous tips received via an internal hotline, while in organisations without reporting hotlines, the rate of detection through tips was slightly over 30%.

This shows how significantly this simple solution affects the identification of occupational misconduct, fraud and, in particular, the overall security of the organisation and its customers.

Raising the bar

The organisation must be one step ahead of fraudsters at all times in order to protect customer and company information, and to protect their image and income.

One thing is certain: fraud and abuse are becoming a common occurrence in business, so companies must be ready to protect themselves. The growing and prevalent threat to company and customer data means that security should be the concern of all employees, and proactive preventive measures should be a part of any corporate culture. ⎔

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

39

ZATRUDNIENIE TYMCZASOWE, OUTSOURCING PRACOWNICZY, LEASING PRACOWNICZY – KONSTRUKCJE PRAWNE

dr Iwona Więckiewicz Szabłowska radca prawny w Kancelarii Prawnej "Chudzik i Wspólnicy Radcowie Prawni" sp.p. www.chudzik.pl

Zmienne zapotrzebowanie na pracę kieruje uwagę przedsiębiorców na zatrudnienie tymczasowe, outsourcing pracowniczy oraz leasing pracowniczy. Warto znać różnice między tymi instytucjami, by korzystać z nich świadomie i zgodnie z prawem.

Z

atrudnienie tymczasowe oparte jest na przepisach ustawy z 9 lipca 2003 roku o zatrudnieniu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 360). Polega ono na zatrudnianiu przez agencję pracy tymczasowej (dalej – agencję) pracowników w celu kierowania ich do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy -użytkownika. Praca ta może mieć charakter doraźny (np. w razie choroby czy urlopu pracownika) lub długofalowy (np. praca sezonowa, uruchamianie nowych linii produkcyjnych). Ustawa zastrzega jednak wyraźnie, że niedopuszczalne jest korzystanie z zatrudnienia tymczasowego na stanowisku strajkującego pracownika lub na stanowisku, na którym w ostatnich 3 miesiącach był zatrudniony pracownik, z którym

40

pracodawca użytkownik rozwiązał stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Atrakcyjność tej formy zatrudnienia wynika z jego dużej elastyczności. Możliwe jest bowiem zawieranie z pracownikiem wielu umów na krótkie okresy (wyłączono zastosowanie art. 251 k.p.), a dodatkowo pracodawca-użytkownik może zrezygnować z wykonywania pracy przez pracownika przed upływem umówionego okresu.

W zatrudnieniu tymczasowym kreowany jest niejako stosunek trójstronny pomiędzy agencją pracy tymczasowej, pracodawcą-użytkownikiem oraz pracownikiem tymczasowym. Uprawnienia i obowiązki pracodawcy, z typowego stosunku pracy, rozdzielone zostały między agencję oraz pracodawcę-użytkownika,

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

który wykonuje obowiązki i korzysta z praw przysługujących pracodawcy w zakresie niezbędnym do organizowania pracy z udziałem pracownika tymczasowego.

Podstawą zatrudnienia tymczasowego są dwie czynności prawne: dokonane na piśmie uzgodnienie między agencją a pracodawcą-użytkownikiem oraz umowa o pracę tymczasową zawierana przez agencję z pracownikiem tymczasowym. Zakres uzgodnień został określony w art. 9 i 10 ustawy. Obejmują one przede wszystkim określenie pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu oraz wymagań kwalifikacyjnych stawianych pracownikom tymczasowym. Umowa o pracę tymczasową zawierana z pracownikiem przez agencję, zawsze stanowi umowę na czas określony i – poza elementami typowymi – wskazuje pracodawcę-użytkownika.

W przeciwieństwie do zatrudnienia tymczasowego tzw. outsourcing pracowniczy nie jest prawnie uregulowany. Polega on na zleceniu podmiotowi zewnętrznemu (outsourcer), na podstawie umowy cywilnoprawnej, realizacji określonych zadań za pomocą własnego personelu. W tej konstrukcji podmiot korzystający z outsourcingu (insourcer) nie pozostaje w żadnym stosunku prawnym z osobą faktycznie wykonującą pracę na jego rzecz. Czasem outsourcing pracowniczy wprowadza się poprzez przejście na outsourcera części zakładu pracy (art. 231 k.p.) Pozwala to na przejęcie przez niego pracowników insourcera, bez potrzeby przeprowadzania zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników. Decydując się na transfer trzeba mieć na uwadze, że, aby doszło do prawnego przejęcia pracowników, nie wystarczy umowa – konieczne jest faktyczne przejście części zakładu pracy. Przy ocenie tej kwestii uwzględnia się okoliczność, czy przejmowana jednostka gospodarcza jest dostatecznie wyodrębniona, czy stanowi ją zespół pracowników, czy też o jej wyodrębnieniu decydują składniki materialne, a także, czy zachowała ona tożsamość po przejściu na outsourcera.

Wobec braku prawnej regulacji konstrukcji outsourcingu pracowniczego, warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 stycznia 2016 r. (sygn. akt I PK 21/15, opubl. MoPr 2016/4/203), w którym wskazuje on: outsourcing można zdefiniować jako przedsięwzięcie polegające na wydzieleniu ze struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa macierzystego realizowanych przez nie funkcji i przekazanie ich do realizacji innym podmiotom gospodarczym.

Podstawową cechą odróżniającą outsourcing pracowniczy od zatrudnienia pracowników własnych lub też

świadczenia pracy przez pracowników tymczasowych jest brak bezpośredniego i stałego podporządkowania (zarówno prawnego, jak i faktycznego) wykonawców w stosunku do podmiotu (insourcera), u którego takie usługi lub praca są wykonywane. W przypadku skierowania pracownika przez outsourcera do pracy w innym podmiocie, pracownik ten może podlegać jedynie pośredniemu i krótkotrwałemu zwierzchnictwu w nowym miejscu pracy. Powierzenie podmiotom zewnętrznym zadań wykonywanych dotychczas samodzielnie przez pracodawcę może prowadzić do przejścia części zakładu pracy w rozumieniu art. 23[1] KP, jeżeli przejmowana część zakładu pracy (jednostka gospodarcza) zachowała tożsamość. Na skutek tego pracownicy tej części zakładu pracy z dniem przejścia stają się z mocy prawa pracownikami podmiotu przejmującego, w tym przypadku insourcera.

Natomiast leasing pracowniczy wyprowadza się z art. 1741 § 1 k.p. Stanowi on, że za pisemną zgodą pracownika pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. Podstawą leasingu pracowniczego są trzy czynności prawne: porozumienie między pracodawcami przekazującym (A) i przyjmującym (B), porozumienie pracodawcy A z „wypożyczanym” pracownikiem oraz umowa o pracę między pracownikiem a pracodawcą B. Pierwsze z porozumień zawiera zobowiązanie pracodawcy B do zatrudnienia pracownika przez określony czas oraz zobowiązanie pracodawcy A do udzielenia pracownikowi na ten okres urlopu bezpłatnego. W drugim porozumieniu, zawieranym przez pracodawcę A ze swoim pracownikiem, określony jest przede wszystkim okres udzielenia urlopu bezpłatnego oraz pracodawca przyjmujący. Umowa o pracę zawarta między pracownikiem wypożyczanym a pracodawcą B, jest zazwyczaj umową terminową. Stosuje się do niej przepisy Kodeksu pracy.

W okresie wypożyczenia pracownik pozostaje zatem w dwóch stosunkach pracy: z pracodawcą A (u którego korzysta z urlopu bezpłatnego) oraz z pracodawcą B (u którego świadczy pracę).

Konstrukcja ta może być użyteczna w okresach zmniejszonego zapotrzebowania na pracę jako narzędzie pozwalające na czasową faktyczną redukcję zatrudnienia, bez konieczności przeprowadzania zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników. Jednak zawarcie z pracownikiem stałej umowy o pracę, wyłącznie po to, aby następnie „wynajmować” go innym podmiotom, może być uznane za sprzeczne z przepisami prawa pracy. ⎔

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

41

TEMPORARY EMPLOYMENT, STAFF OUTSOURCING, EMPLOYEE LEASING – LEGAL CONSTRUCTS dr Iwona Więckiewicz Szabłowska legal advisor in the Law Firm "Chudzik i Wspólnicy Radcowie Prawni" sp.p. www.chudzik.pl

The ever-changing demand for labour draws the entrepreneurs’ attention to temporary employment, staff outsourcing and employee leasing. It is crucial to know the differences between the aforementioned institutions in order to use them in a conscious manner, as well as in accordance with the law.

T

42

emporary employment is based on the regulations of the Act of July 9th 2003 on the employment of temporary workers (The Bill of Laws of 2016, item 360). As stated in the act, it is the employment of workers by a temporary employment agency (hereinafter – agency) in order to direct them to perform temporary work for the sake of the user’s employer. This labour may be extemporary (eg. in case of illness or leave of an employee) or long-term (eg. seasonal jobs, the launch of new production lines).

The law is clear in its stipulation though – it is unacceptable to use the temporary employment to fill in a position of an employee that is on strike or a position which was occupied by an employee with whom the user employer terminated the employment contract for reasons not related to the employees in the span of the last 3 months. The attractiveness of this form of employment is due to its high flexibility. It is possible, in fact, to enter into a number of contracts with an employee for short periods of time (in this

case the application of Article 251 of the Labour Code is excluded), and additionally the user employer may terminate the performance of the job given to an employee before the end of the agreed period in which the work was to be carried out.

Temporary employment is formed to be a somehow tripartite relationship between the temporary work agency, user employer and temporary employee.

The rights and obligations of the employer that would result from a typical employment relationship have been distributed between the agency and the user employer, who performs the duties and to the necessary extent benefits from the rights attributable to the employer in the area of organising the performance of work with the participation of the temporary worker.

Temporary employment is based upon two legal acts: the first is a written agreement between the agency and the user employer and the second which is the temporary employment contract itself between

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

the agency and the temporary worker. The scope of arrangements is specified in Article 9 and 10 of the Act. These, most importantly, include the definition of the work to be entrusted to the temporary workers as well as the qualification requirements set for them.

A temporary employment contract concluded with the employee by the agency is always a fixed-term contract and besides the typical requirements it also designates the user employer.

Staff outsourcing stands in contrast to the temporary employment as it is not legally regulated. It is based on commissioning an external entity (outsourcer) to accomplish specific tasks given, using their own staff on the foundation of a civil contract. In this construct, the beneficiary of the outsourcing (insourcer) bears no legal relationship with the person performing the work for them. On occasion staff outsourcing is introduced by transferring a part of the workplace to the outsourcer (Article 231 of the Labour Code) This in turn allows the outsourcer to take over the insourcer’s employees without the need for redundancies for reasons not related to the employees. When deciding on the commencement of a transfer, one must be aware that in order to legally take over those very employees a simple agreement is not going to be sufficient – a part of the workplace in question must be passed on as well. When assessing this issue, it must be taken into account whether the target entity is sufficiently separated, whether it consists of a team of employees or rather its separation is determined by its tangible assets, and also whether it has retained its identity after being transferred to the outsourcer.

Due to the absence of a legal regulation concerning the staff outsourcing, it is important to take note of the judgment of the Supreme Court from January 27th 2016 (ref. Act I PK 21/15, published MoPr 2016/4/203), which reads as follows: outsourcing can be defined as an enterprise with the goal of separating the parent company from the organisational structure as well as all of the associated functions and transferring those to other economic entities with the purpose of their further execution. The primary feature distinguishing the staff outsourcing from the employment of one’s own employees or the performance of work done by temporary workers is, in fact, the lack of a direct and permanent subordination (both legal and actual) of the contractors in relation to the subject (insourcer), for which such work or service is performed. In case

of the employee being directed to work in another entity by the outsourcer, that very employee in the new workplace may be a subject to supervision only in an indirect and transitory manner. Entrusting the tasks performed so far by the employer alone to any external entities may lead to a transfer of a part of the workplace within the meaning of Article 23 [1] of the Labour Code, under the condition that the part of the workplace in question (i.e. economic entity) has preserved its identity. As a result, the employees of this particular part of the workplace, from the day of the transfer onwards become, under the law, employees of the acquiring entity, namely of the insourcer.

Staff leasing is derived from Article 174¹ § 1 of the Labour Code. It stipulates that with a written consent of the employee, the employer may grant the employee an unpaid leave in order for him to work for another employer for a period of time determined in an agreement between the employers.

Employee leasing is based upon three legal actions: the first is an agreement between the providing employer (A) and the recipient employer (B), the second is an agreement between the employer A and the leased employee, and the third is an employment contract between the employee and the employer B. The first agreement contains an obligation of the employer B to employ the worker for a fixed period of time, simultaneously with the obligation of the employer to provide the employee with an unpaid leave for the duration of the contract. In the second agreement concluded between the employer A and his employee, the period of an unpaid leave granted is determined, the recipient employer must be clearly stated as well. The employment contract concluded between the leased employee and the employer B is usually a fixed-term agreement. The provisions of the Labour Code are hereby binding. Throughout the leasing period the employee is therefore a party to two employment relationships: with the employer A (where he is on an unpaid leave) and the employer B (where he actually performs work).

This construct may be useful during periods of lowered demand for labour, as a tool for real time reduction of employment without the need for redundancies for reasons not related to the employees. However, the idea of concluding a permanent employment contract with an employee just for the sake of leasing him to a third party may be considered contrary to the provisions of the labour law. ⎔

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

43

Customer Experience

w międzynarodowym modelu – o zarządzaniu doświadczeniami klienta

rozmawiamy z Ahmed’em Imam’em – Prezesem Raya Contact Center Outsourcing&More: W dzisiejszych czasach pojęcie Customer Experience jest jednym z najbardziej modnych w branży. Jak Raya podchodzi do tematu Customer Experience i jaki ma to wpływ na zwiększanie ROI klientów?

Ahmed Imam: Branże, które skupiają się na customer experience stały się bardzo konkurencyjne i skupione na dostarczeniu jak najlepszej jakości obsługi. Szczególny wpływ miał na to dynamiczny rozwój mediów społecznościowych, rosnąca na rynku konkurencja, coraz większa edukacja konsumentów oraz różnego rodzaju usługi dodatkowe.

W dzisiejszym świecie, zarówno klienci, jak i Partnerzy Biznesowi dużo częściej wybierają usługi firm na podstawie jakości zarządzania doświadczeniami klienta, które stało się jedną z najważniejszych wyznaczników sukcesu w biznesie.

Aby być liderem na rynku, bez względu na obsługiwaną branżę, należy bezwzględnie zadbać o zintegrowane, jednolite i unikalne zarządzanie doświadczeniami klienta tzw. customer experience we wszystkich kanałach obsługi klientów. Natychmiastowe rozwiązywanie problemów klientów, czy samodzielna możliwość znalezienia przez klienta odpowiedzi, jest ciągle ważna, ale już nie wystarczająca. Firmy muszą na bieżąco badać swoje interakcje z klientami, aby móc w efektywny sposób analizować ich zachowania oraz, na tej podstawie, dopasowywać do nich sposób obsługi klientów, uwzględniając przy tym zmieniające się ich potrzeby i preferencje.

Tu właśnie Raya różni się od większości Contact Center czy firm świadczących usługi typu Back Office w regionie.

Filozofia Raya zakłada pójście o krok dalej i wykroczenie poza zwykłą satysfakcję klientów. Zawsze staramy się budować głęboką więź między klientem a marką, zarządzając ciągiem interakcji w wielu kanałach, w sposób zapewniający ciągłe polepszanie wizerunku marki.

Najlepsze praktyki Raya i wieloletnie doświadczenia wspierają naszych Partnerów Biznesowych oraz ich cele związane z zarządzaniem doświadczeniami klienta, budując tym samym długi cykl życia klienta oraz zwiększając jego średnią wartość w dłuższej perspektywie czasu, a nie tylko poprawiając przychód generowany z poszczególnej transakcji.

Zwykle, pierwszym krokiem przy współpracy z nowym klientem jest zrozumienie wartości wewnątrz jego organizacji, wizerunku biznesowego, pozycjonowania marki, strategii oraz kultury korporacyjnej, jak również zapoznanie

44

się z jego wizją zarządzania Customer Experience. Takie rozeznanie pozwala na płynne przejście do kolejnego etapu, jakim jest dokładne zapoznanie się ze wszystkimi sposobami kontaktu z klientami, czy też zbadanie dotychczasowych doświadczeń klienta dla każdego z kanałów, podczas specjalnej sesji mappingowej przygotowanej przez Raya. Wszystkie nasze procesy od struktury organizacyjnej, procesów biznesowych, po procesy planowania pracy planujemy w taki sposób, aby maksymalnie wspierać wizję budowania obsługi naszego klienta.

Nasze operacje są jednocześnie wspierane przez stałe i ciągłe polepszanie usług oraz procesów w zakresie: Lean, Innowacyjności, 6-Sigma, Rozwiązywania Problemów, Analizy Danych, z zachowaniem światowej klasy standardów takich jak COPC (Customer Operations Performance Center) czy PCI . Dostarczamy namacalne wartości dla swoich klientów poprzez dzielenie się z nimi wszystkimi usprawnieniami, wiedzą, analizami oraz rekomendacjami w zakresie polepszania prowadzonych projektów, wspieranych jednocześnie przez namacalne oszczędności oraz dodatkowe przychody.

O&M: Jakie, dzięki takiemu podejściu, benefity zyskują Wasi klienci?

AI: Standardowo Raya buduje silne i ustrukturyzowane procesy analityczne, pozwalające śledzić a następnie omawiać z klientem oraz wdrażać zmiany w procesie kontaktu i rozwiązywania problemów klientów. Takie podejście pomaga w przekonywaniu osób decyzyjnych po stronie klienta do wprowadzania zmian i ulepszeń. Dostarczamy również dedykowane zasoby do zarządzania relacjami z klientem, które zapewniają klientowi zaangażowane oraz uporządkowanie wszystkich zasobów odpowiedzialnych za doświadczenia klienta w danym projekcie.

Zawsze upewniamy się, że każdy z naszych klientów biznesowych podczas współpracy korzysta z szeregu poniższych benefitów: • Jednolite zarządzanie doświadczeniami klienta ze specjalnym naciskiem na wzmacnianie wizerunku marki.

• Zróżnicowana propozycja wartości dla poszczególnych grup klientów.

• Wiedza na temat Customer Experience oparta o łańcuch interakcji.

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

• •

Wkład w zmianę procesów oraz polityki obsługi klientów.

Ciągłe uprawnienia najważniejszych współczynników, dotyczących następujących wskaźników: • Wyższe wskaźniki NPS & CSAT – net promoter score.

• Wyższy wskaźnik utrzymania klientów.

• Zwiększone przychody generowane przez obecnych klientów.

• Zmniejszenie wolumenu kontaktów.

O&M: Jak w takim razie zbudować organizację, która dba o to, aby klienci byli w centralnym punkcie jej biznesu, czyli aby byli najważniejsi?

AI: Z naszego własnego doświadczenia wynika, że budowanie organizacji, dla której klienci stanowią centrum działalności, to stałe wyzwanie. Bez względu na to, czy pracujemy dla branży telekomunikacyjnej, E-commerce, AGD, RTV, handlu detalicznego, gastronomii, turystycznej, czy jakiejkolwiek innej, jest kilka kluczowych elementów, które zawsze trzeba wziąć pod uwagę.

Są to między innymi: • Stworzenie strategii zarządzania doświadczeniami klienta w oparciu o wartości oraz długoterminową strategię biznesu.

•

• •

•

Ciągłe monitorowanie istniejących procesów biznesowych w celu zapewnienia jednolitego doświadczenia klienta w świetle jego zmieniających się potrzeb.

Stworzenie planu komunikacyjnego oraz metodologii zarządzania relacjami z klientami w sposób odzwierciedlający wartości organizacji.

Dokładne przyjrzenie się cyklowi życia każdego z klientów, aby mieć pewność, że wprowadzone schematy w perspektywie długoterminowej nie wpłyną negatywnie na wizerunek firmy.

Stworzenie struktury współpracy, w której wszystkie kluczowe osoby, zaangażowane w procesy obsługi klienta, są w stanie na bieżąco i w sposób rzeczywisty otrzymywać informacje na temat doświadczeń klientów obsługiwanych przez zewnętrzne contact center. Bardzo ważne, aby każdy członek zespołu odpowiedzialny za obsługę klientów w organizacji miał bezpośredni dostęp do wszystkich informacji zwrotnych i sugestii.

O&M: Dlaczego zdecydowaliście się rozpocząć operacje w Polsce i jaką rolę będzie ona odgrywać w strategii rozwoju Raya?

AI: Nasza bieżąca ekspansja, a konkretnie otwarcie nowego centrum operacyjnego w Polsce wzmacnia pozycję Raya względem konkurencji i jest kolejnym krokiem naszej

ekspansji, doskonale wpisując się w realizację strategii stania się globalnym dostawcą usług BPO.

Rozwój w Polsce sprawia, że mamy znacząco większy dostęp do kandydatów z całego kontynentu. Daje nam to możliwość oferowania naszym klientom dodatkowych europejskich języków niedostępnych w innych lokalizacjach.

Nowe możliwości w znaczący sposób wpłyną na polepszenie wskaźników satysfakcji takich jak CSAT & NPS, jak również całościowych doświadczeń klienta. Nasze centrum w Warszawie odpowiedzialne będzie za obsługę wielu regionów, jak na przykład: Europa Centralna i Wschodnia, Francja, Półwysep Iberyjski, Benelux, Wielka Brytania, Niemcy, Skandynawia, czy Rosja – we wszystkich możliwych językach europejskich. Głównymi usługami, które będziemy świadczyć będą Obsługa Klientów, Zarządzanie Zamówieniami, Wsparcie Techniczne poziom 1 i 2 oraz usługa Sprzedaży Wewnętrznej.

O&M: Dziękujemy za rozmowę. ⎔

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

45

Customer Experience in international scenario

– an interview with Ahmed Imam, CEO of Raya Contact Center

Ahmed Imam CEO of Raya Contact Center

Outsourcing&More: How does Raya use its customer experience management approach to deliver the ROI to its Clients (drive revenue and/ or reduce cost)?

Ahmed Imam: The industries that focus on customer experience have become very competitive and aim to provide the best service, especially the increasing awareness of social media, availability of competitors, consumer education and value-added services. Today’s consumers and enterprises are increasingly selecting their companies based on the quality of their customer experience, which has become a new point of differentiation for success.

In order to stay ahead in the market, regardless of the industry, this requires the delivery of integrated, uniform, unique customer experience across all customer touch points. First contact resolution and self-service remain important but not enough. Companies need to get business insights from the customer interactions and identify particular patterns of customer behavior in order to customizing products and service offering as per changing customer needs.

This is where Raya differentiates itself from most other Contact Center and Back Office service providers in the region. Raya's philosophy is to go beyond customer satisfaction and facilitate deeper customer – brand relationships by managing a series of interactions over

46

multiple channels in a way that is unique to strengthen the brand image of our clients.

Raya's best practice methodology and approach supports our Clients and their Customer Experience Management objectives, thus driving the Average Customer Profitability and Customer Lifetime Value and not just the Transactional Revenue from each customer.

Typically, during the first step, Raya develops a shared understanding of the Clients’ business image, values, brand positioning, corporate culture, strategy as well as the Customer Experience Vision.

Raya then develops an understanding of all customer contact points along with specific customer experience attributes for each touch-point across the customer life-cycle through a mapping exercise. Our a customer-centric organizational structure, business processes as well workforce related processes are aligned to support the Customer Experience vision of the our Client.

Our operations are well supported through a robust continuous improvement approach using best practices in Lean, Innovation, 6-Sigma, Problem Solving, Data analytics as well as world class standards such as COPC (Customer Operations Performance Center) and PCI. Raya provide

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

tangible value to our clients by sharing improvements, insights, analytics and recommendations on improvement projects supported by illustrated savings and additional derived revenues.

O&M: What are the benefits Raya's clients typically enjoys from applying its CEM approach?

AI: Typically, Raya builds a solid structured analysis process to investigate, communicate and deploy changes in processes in call handing and resolution. This helps in convincing senior management who has the power to implement change. Raya also provides dedicated resources for CEM that liaise with Our Client to ensure continuous engagement and alignment of people who own CE processes.

In any of our outsource relationships, we ensure that our Clients’ enjoy the following benefits: • Uniform customer experience with special focus on strengthening the brand image.

• Differentiated value positioning for various customer groups.

• Insights on customer experience based on chain of interactions.

• Inputs for process changes and policy changes.

• Continuous improvement in key metrics related to: • Higher NPS & CSAT – Net promoter score.

• Higher Retention rate.

• Increase in revenues from existing customer base.

• Volume reduction – calls, escalations.

O&M: What are the key ingredients to bringing a truly customer-centric culture for the different industries you work with?

AI: From Raya's own experience, building a truly customercentric culture is an ongoing challenge with most companies in multiple industries such as Telecom, Consumer Electronics, E-Commerce, Travel, Retail, Fast Food, White Goods, and others, and several key elements need to put in place.

• Look at customer life cycle value for each customer.

This will ensure that we do not launch schemes that in the long run will harm the company image.

• Create a structure were all the key stakeholders and decision makers are in touch with the moment of truth experience of customers which is at the contact center, walk in centers etc. Design organization structure and processes to communicate the customer experience, feedbacks and suggestions to key stakeholders within the organization.

O&M: Why did you choose Poland for your delivery location as part of your expansion strategy?

AI: Our recent expansions, and namely our newly launched delivery site in Poland strengthens Raya’s position ahead of its competitors, and promises even more footprint expansions in the next few years in alignment with our strategy to become a Global Challenger in the BPO industry.

Expanding in Poland adds significant skill to our overall talent pool from all over the European continent. Our new Warsaw site enables Raya to offer additional European languages to expand our service offering and provide a full smart shoring solutions for our European client base who wish to expand our partnership based on near shore locations. This greatly helps in improving multiple satisfaction parameters including CSAT & NPS and of course, the overall customer experience. This location will be serving multiple markets within Europe including Central Europe, Eastern Europe, France, Iberia, Benelux, Russia & CIS, Nordics & UK in many European languages.

Main Processes to be outsourced are Customer Care, Order Management, and Tier 1 & Tier 2 Technical Support & Inside Sales services.

O&M: Thank you very much. ⎔

Some of them are: • Design a Customer Experience vision and strategy in alignment with the values and long term strategy of their business.

• Continuous review of the existing business processes to ensure uniform Customer experience in light of changing customer needs.

• Create a communication plan and methodology for handling customer interactions which reflects the key values for the organization.

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

47

ZBYT WYSOKI KOSZT NIEODNALEZIONYCH INFORMACJI – CO TO TAKIEGO? Jacek Borowiec Koordynator Marketingu i CSR w Rhenus Data Office Polska

W czasach gospodarki opartej na informacjach, wiedzy i własności intelektualnej, jakie przechowywane są w korporacyjnych sieciach, zasoby te stanowią prawdziwe „aktywa informacyjne”, które podlegają zarządzaniu i wykorzystaniu, tak samo, jak elementy majątku trwałego czy zasoby ludzkie. Zapewnienie pełnego i bezproblemowego dostępu do tych aktywów wszystkim pracownikom wiedzy1 powinno być głównym priorytetem dla kierownictwa przedsiębiorstw, bez względu na szczebel. 2

Pamiętasz ostatni raz, kiedy potrzebowałeś przygotować raport, a do jego opracowania niezbędne były dane opisowe i liczbowe znajdujące się w różnych źródłach?

Czy ich odnalezienie okazało się prostą czynnością, wymagającą wpisania w system jedynie kilku słów, czy też była to „droga przez mękę”, związana z wielokrotnym przeszukiwaniem różnych baz danych i repozytoriów, lub próbami dotarcia do specjalistów z danej dziedziny, którzy dysponują stosowną wiedzą?

P

odskórnie wyczuwamy, że trudności związane z odnalezieniem poszukiwanych informacji lub danych mogą przekładać się na konkretne koszty prowadzonej działalności. Raporty, polisy, dokumenty księgowe czy finansowe, świadectwa pracy – to wszystko gdzieś tam jest, tylko gdzie?

Według raportu firmy doradczej McKinsey³, pracownicy biurowi codziennie poświęcają około 2 godzin na wyszukiwanie potrzebnych im do pracy informacji i danych, a portal CIO.com wskazuje, że w dużych korporacjach potrzeba nawet 38 minut na odszukanie dokumentu.4

48

Monthly remuneration (median) of a Business Analyst

Wszyscy wiemy, to pieniądz,experience a zatem czas dependsże onczas the professional of thepoświęcony employee na poszukiwanie informacji to koszt.

I to bardzo konkretny. and equals: Spróbujmy przyjrzeć się nieco bliżej temu zagadnieniu.

• up to 2 years of experience: PLN 6,500 gross,

Poszukiwanie informacji • from 2 toi4gromadzenie years of experience: PLN 8,000 gross,

Oprócz •wspomnianego raportu PLN McKinseya i badania over 5 years of experience: 10,000 gross.

CIO.com pojawiają się także inne omówienia tej tematyki.

AIIM (Association for Information and Image Management), One should remember that the remuneration presented globalna above społeczność zarządzamay differekspertów depending onwthedziedzinie location of the company or form of employment. nia i przetwarzania informacji, której misją jest pomoc wszystkim

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

zainteresowanym przetrwać i wytrwać w erze chaosu informacyjnego, opracowała raport pt. Innovating Content Creation and Reuse (Tworzenie i wykorzystywanie treści na potrzeby innowacji), który wskazuje, że łatwo jest tworzyć duże ilości treści, jednak ich prawdziwa wartość wynika bezpośrednio z jakości i przydatności utworzonych informacji, czyli ich wartości, także w rozumieniu odnajdywalności, możliwości zaindeksowania, relewancji i ponownego wykorzystania. Respondenci, którzy wzięli udział w badaniu wykonanym na potrzeby opracowania określili najczęściej spotykane problemy w odniesieniu do niskiej jakości treści. Wśród nich znalazły się: konieczność powtarzania określonych czynności (87% badanych), konieczność poświęcenia dużej ilości czasu na odszukanie określonych treści (85%), czy fakt tworzenia treści do jednokrotnego użycia, choć mogłyby być ponownie użyte (79%).

Dlaczego tak się dzieje? Główne powody takiego stanu rzeczy to: • brak centralnego archiwum zaindeksowanych informacji firmowych, • brak aktualizacji informacji,

• brak szkolenia z zakresu wyszukiwania informacji, • zalew informacji i danych.

Wszystkie one przekładają się na „niewidoczność” informacji w firmie, co stanowi znaczący koszt i może skutkować: • podejmowaniem błędnych decyzji na podstawie wadliwych lub niskiej jakości danych, • powtarzaniem wysiłków i prac związanych z tworzeniem nowej wiedzy,

„

• utratą przychodów ze sprzedaży (nieodnajdywanie informacji przez klientów rodzi frustrację i rezygnację),

• utratą wydajności pracy wśród sfrustrowanych niepowodzeniem poszukiwań pracowników.

Badania przeprowadzone przez AIIM i Ford Motor Company wskazują, że pracownicy wiedzy poświęcają 15–25% swojego czasu na bezproduktywne czynności związane z przetwarzaniem informacji.

Brak jest jednoznacznej miary służącej porównaniu wartości podjęcia właściwej decyzji względem błędnej.

Skąd wiemy, że projekt trwał dwukrotnie dłużej niż zakładaliśmy, a przyczyną był brak dostępu do informacji? Faktem jest, że pracownicy wiedzy rzadko kiedy są producentami dających się łatwo zmierzyć produktów, a każdy projekt jest nieco inny od poprzednika. Jeśli nie znajdą informacji, na której będą mogli oprzeć swoje

wnioski, zmuszeni będą przedstawić niezadowalającej jakości pracę, aby zmieścić się w terminie.

Okazuje się, że oprócz bardzo kosztownych i tragicznych w skutkach przypadków nieodnalezienia informacji, takich jak np. projekt wdrożeniowy nowego produktu opartego o część, która nie była już produkowana, bo projektanci korzystali z nieaktualnego katalogu części, czy śmierć ochotniczki6 w medycznym projekcie badawczym, której podano substancję o niezweryfikowanym do końca działaniu – na co dzień konkretne pieniądze wyciekają z przedsiębiorstw właśnie z powodu nieodnalezienia lub bardzo długiego poszukiwania potrzebnych danych.

Potencjalne rozwiązanie

Wdrożenie systemów do zarządzania informacją i wiedzą (ECM) to konkretne korzyści dla przedsiębiorstwa, jednak ich oszacowanie może okazać się trudne, lub nawet niemożliwe. Proste i szybkie efekty to przede wszystkim krótszy czas na poszukiwanie odpowiedzi na pytania i wyższy poziom satysfakcji z wykonywanej pracy.

Trudniej natomiast mierzyć efekty odnalezienia lepszej jakości informacji potrzebnych do podejmowania decyzji, zaoszczędzenia czasu pracy analityków, którzy będą mogli skupić się na analizie odszukanych już informacji, czy też ograniczenia liczby błędnych decyzji podejmowanych w organizacji.

Obliczenie zwrotu z inwestycji w udoskonalone narzędzia przechowywania i wyszukiwania informacji nie będzie łatwym przedsięwzięciem, ani też bardzo dokładnym. Koszty takie jak oprogramowanie, dodatkowy sprzęt, czy szkolenie personelu można oszacować stosunkowo łatwo, natomiast korzyści wdrożenia mogą być rozważane jako wartość trwała lub dodana, którą trudno zmierzyć. Wśród elementów trudno mierzalnych znajduje się jednak zwiększenie kreatywności i generowania oryginalnych pomysłów na prowadzoną działalność.

Problem nieodnalezionych („niewidocznych”) informacji, wbrew ogólnemu przeświadczeniu, ma wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa. Decyzje podejmowane przez kierownictwo to zazwyczaj „problemy informacyjne” i – jeśli podejmowane są na podstawie niepełnych lub błędnych informacji – stanowią ogromne ryzyko dla działalności.

Dlatego tak ważne jest zapewnienie możliwie najlepszych narzędzi do wyszukiwania informacji i danych, aby zagwarantować optymalne wykorzystanie wszystkich zasobów intelektualnych firmy, poprawić innowacyjność, podnieść satysfakcję z pracy i uzyskać przewagę konkurencyjną. ⎔

Wikipedia, definicja pracownika wiedzy.

Opracowanie IDC, The High Cost of Not Finding Information.

3 Raport McKinsey, The social economy: Unlocking value and productivity through social Technologies.

4 Artykuł CIO.com, Have You Ever Spent 38 Minutes Looking for a Document?

5 Opracowanie AIIM, Innovating Content Creation and Reuse.

6 Journal of Medical Ethics.

1

2

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

49

TOO HIGH A COST OF NOT FINDING INFORMATION? In today’s information economy, knowledge and intellectual property residing in an enterprise network are truly “information assets” that must be managed and leveraged just like physical and human assets. Ensuring that knowledge workers have full and unfettered access to these information assets should be a top priority for managers at all levels of the enterprise.1

Jacek Borowiec Marketing/CSR Coordinator, Rhenus Data Office Poland

Remember the last time you needed to draft a report based on specific descriptive and numeric data from various sources? Was this an easy task, which only required you to type in several keywords into the system, or was this rather a gruelling experience which meant multiple searches in different databases and repositories, or even ended in attempts reach Monthly remuneration (median) of a Businessto Analyst depends on the professional experience of the employee out to specific subject matter experts who had access to the knowledge you were looking for?

O

ur sixth sense tells us the difficulty related to finding the information or data we need can translate into a substantial cost to the business. Reports, policies, accounting or financial documents, certificates of employment – it’s all out there, but where exactly? According to a McKinsey report2, office workers spend some 2 hours daily to search for information and data they need for work,

50

and equals:

and another report,

by CIO.com, that • up to 2 yearspublished of experience: PLN 6,500indicates gross, employees at big companies spend even 38 minutes searching • from 2 to 4 years of experience: PLN 8,000 gross, 3. for one document • over 5 years of experience: PLN 10,000 gross.

We all know time is money, and so the time we spent searching One should remember that the remuneration presented for information is adiffer cost.depending And a very tangible one, too. Let us above may on the location of the company format ofhand. employment. take a closer look at theorissue

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Searching for and gathering information In addition to the McKinsey report and CIO.com feature mentioned above, other organizations offer interesting insights into the subject. The Association for Information and Image Management (AIIM) for example, the global community of information professionals whose mission is to help organizations survive and thrive in the era of information chaos, developed a white paper entitled Innovating Content Creation and Reuse4. The study indicates that while it is easy to create massive amounts of content, the true test lies in the value associated with that content. Value in the sense of business value, but also the overall value gained through findability, search ability, relevance, and reusability. When asked about the issues related to poor content, 87% of the study respondents cited duplicative efforts as their main issues, with 85% saying they spent extensive amounts of time trying to find their content. Single use content remained an issue for 79% of respondents in that it is not reused beyond its original intent.

The key causes for this have been found to be the following: • No central storage of fully indexed company information, • No regularly updated content,

• No training in effective searching for information, • Too much information and data.

All these causes render information “invisible” to business, which is a significant cost and can result in any of the following: • Poor decisions based on faulty or poor information,

• Duplicated efforts associated with creating new knowledge, • Lost sales (customers who cannot find the information they need give up in frustration),

„

• Lost productivity among frustrated employees.

AIIM and Ford Motor Company studies estimate that knowledge workers spend 15–25% of their time on Non-productive information–related activities.

There is not one unified measure to compare the value of taking the right decision versus a wrong one.

How do we know a project lasted twice as long, and the reason was restricted access to information? Indeed, knowledge workers rarely produce easily measurable

effects, and any new project is always slightly different to the previous one. If they cannot locate the information they need to base their conclusions on, they will have to submit poor quality work to meet a deadline.

As it turns out, apart from costly and, sometimes, tragic cases of not finding information, such as the new product based on a part no longer manufactured as the designers resorted to using an obsolete parts catalogue, or the death of a volunteer5 in a medical research project who was administered a substance whose effects had not been fully verified, every day companies are losing real money due to not finding information, or excessively long searches for the data they need.

A solution?

Implementing knowledge and information management systems (ECM) offers specific benefits for the organization, but assessing their actual worth may prove difficult, or even impossible. Among the more easily quantified effects are decreased time in answering inquiries and requests for help, and higher employee satisfaction levels. It is harder to quantify the effects of finding better information for decision making, saving search time for analysts so that they can spend more of their hours analyzing the information they have located, or the fact that there are fewer poor decisions made within the enterprise.

Measuring return on investment for improved search and retrieval or, indeed, for a complete enterprise information system is not a precise science. While costs such as software, additional hardware, or staff training can be estimated fairly precisely, benefits can be both tangible and intangible and, as such, hard to measure.

Among those are the much desired improved creativity and innovation levels for further business development.

The problem of not finding information (that has become “invisible”), contrary to general belief, affects the bottom line of the company. Decisions are usually information problems: if made with poor or erroneous information, they put the life of the enterprise at stake. This is why it should become the priority of any organization to provide the best tools available to search for information and data and to ensure the optimal use of all intellectual assets which will translate into more innovation, enhanced work satisfaction and an improved competitive advantage. ⎔

IDC White Paper, The High Cost of Not Finding Information.

McKinsey Report, The social economy: Unlocking value and productivity through social Technologies.

3 CIO.com Feature, Have You Ever Spent 38 Minutes Looking for a Document?

4 AIIM White Paper, Innovating Content Creation and Reuse.

5 Journal of Medical Ethics 1

2

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

51

TECHNIK TURBIN

WIATROWYCH Stały wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, wraz z rosnącą świadomością konieczności działań na rzecz ochrony środowiska, powoduje

Damian Kurkowiak – Team Leader – Recruitment (Temporary Staffing Unit)

dynamiczny

rozwój

obszaru

odnawialnych

źródeł

energii. Szczególnie widoczne jest to w branży energii wiatrowej, która w ujęciu globalnym przeżywa rozkwit. Gołym okiem można dostrzec rosnące, jak grzyby po deszczu, farmy wiatrowe na terenie Polski i całej Europy, co wiąże się bezpośrednio z rosnącym popytem na specjalistów.

Prezentacja stanowiska Technicy turbin wiatrowych odpowiadają przede wszystkim za zapewnienie ciągłości pracy całej farmy wiatrowej pozwalającej na nieprzerwaną produkcję energii elektrycznej.

Pracują najczęściej w brygadach wyspecjalizowanych w jednym z następujących obszarów: • Serwis i utrzymanie ruchu – wykonywanie zaplanowanych czynności serwisowych i konserwacyjnych zgodnie z harmonogramem, wymiana drobnych podzespołów a także diagnozowane usuwanie bieżących usterek.

• Wymiana dużych elementów – wymiana wielkogabarytowych elementów turbiny takich jak łopaty.

• Uruchamianie – wszystkie działania związane z testowaniem oraz uruchamianiem nowej turbiny wiatrowej, przeprowadzane po zakończeniu etapu prac konstrukcyjnych.

Modele organizacji pracy w firmach zajmujących się energetyką wiatrową są zróżnicowane. Część techników pracuje na określonej farmie zajmując się jej bezpośrednią obsługą.

W innych wypadkach usługi serwisowe są świadczone przez wyspecjalizowane firmy outsourcingowe. Przy budowie i uruchamianiu farmy pracownicy zatrudniani są na określone kontrakty.

Niezbędne kwalifikacje

Kandydaci zainteresowani pracą na stanowisku technika turbin wiatrowych powinni posiadać wykształcenie średnie lub wyższe oraz kwalifikacje techniczne o profilu elektrycznym.

Wiele uczelni oferuje dodatkowe kształcenie na kierunkach związanych z odnawialnymi źródłami energii. Przy rekrutacjach serwisantów znajomość branży wiatrowej nie jest najczęściej wymagana, kandydat powinien jednak móc pochwalić się przynajmniej dwuletnim doświadczeniem w obszarze: utrzymania ruchu, elektryki, elektroniki,

52

automatyki lub mechaniki. Mile widziane jest doświadczenie w pracy na wysokościach. Dodatkowym atutem są również posiadane uprawnienia, zwłaszcza SEP oraz IRATA. Znajomość języka angielskiego jest przeważnie warunkiem koniecznym zatrudnienia. Praca technika wymaga dużej dyspozycyjności, często wiąże się z wyjazdami i dyżurami weekendowymi.

Perspektywy rozwoju / Ścieżka kariery

Branża wiatrowa, z uwagi na dynamiczny rozwój, otwiera pracownikom szerokie możliwości awansu. Osoba pracująca na stanowisku technika turbin wiatrowych może awansować do roli team leadera kierującego zespołem. Następująca dalej ścieżka kariery obejmuje stanowisko managera odpowiedzialnego za zarządzanie całymi farmami wiatrowymi. Etapem kariery może być stanowisko w obszarze Operation and Maintenance polegające na całościowym planowaniu, koordynowaniu i nadzorowaniu funkcjonowania farm wiatrowych. ⎔

Wynagrodzenie

Zakres wynagrodzeń dla specjalistów/techników turbin wiatrowych różni się w zależności od regionu, doświadczenia oraz znajomości języków obcych: DOŚWIADCZENIE

WYNAGRODZENIE

0 – 2 LATA DOŚWIADCZENIA

4 000 – 5 500 BRUTTO

2 – 5 LAT DOŚWIADCZENIA

5 000 – 7 000 BRUTTO

POWYŻEJ 5 LAT DOŚWIADCZENIA

6 000 – 9 000 BRUTTO

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

WIND

TURBINE TECHNICIAN The steady growth in demand for electricity and the growing awareness of the need for action to protect environment causes the dynamic development of the area of renewable energy sources. This is particularly noticeable in the wind power industry, which at the moment is undergoing a real boom. It is plain to see the wind farms springing up like mushrooms through Poland and Europe what results in growing demand for specialist in this field.

Presentation of the role Wind turbine technicians are mainly responsible for ensuring the work continuity of the whole wind farm in order to provide continuous electricity production. Technicians frequently work in crews specialized in one of the following areas: • Service and maintenance – performing planned service and maintenance activities in accordance with the schedule, replacement of small components as well as diagnosed troubleshooting of potential faults.

• Major component replacement – replacement of largesize turbine’s elements such as turbine’s blade.

• Commisioning – all activities associated with testing and commissioning of the new wind turbine carried out after the completion of construction work.

Work organization models in companies operating within the field of wind power industry are varied. Many technicians work on the particular wind farm by engaging in its direct technical support. In other cases, maintenance services are provided by various specialized outsourcing companies.

During the construction and commissioning phase, workers are usually employed on a fixed term contracts.

Necessary qualifications

Candidates interested in the position of wind turbine technician ideally have a degree in secondary or higher education and technical and electrical background qualifications. Many colleges can offer additional trainings in the fields related to renewable energy sources. The knowledge of the wind power industry is not essential although potential candidates are expected to have at least 2 years of experience in the following area: traffic maintenance, electrics, electronics, automation or mechanics. The experience in working at height would be an asset. Additional licenses and eligibilities such

as SEP or IRATA should be advantageous too. Candidates are also required to speak English. What is more, the role of wind turbine technician requires high flexibility as it involves travelling to various places and weekend duties.

Further perspectives / Career path

The wind power industry due to its dynamic development opens up various promotion opportunities. A person working on the position of wind turbine technician can be promoted to the role of team leader which would require him to manage and supervise the team. Further promotion takes us to the position of manager who would be responsible for wind farms’ management. The next step in the career in this field could be the position in the area of Operation and Maintenance which involves the overall planning, coordination and supervising the operation of wind farms. ⎔

Salary

The range of salaries for wind turbine specialists/technicians differs depending on the region, years of experience and the knowledge of foreign languages: YEARS OF EXPERIENCE

REMUNERATION (PLN GROSS PER MONTH)

0 – 2 YEARS OF EXPERIENCE

4,000 – 5,500 GROSS

2 – 5 YEARS OF EXPERIENCE

5,000 – 7,000 GROSS

ABOVE 5 YEARS OF EXPERIENCE

6,000 – 9,000 GROSS

OUTSOURCING&MORE | May-June 2016

53

Biblioteka Managera BIBLIA SPRZEDAŻY. WYDANIE II ROZSZERZONE Księga ta nie bez przyczyny zwie się „Biblią”. Znajdziesz w niej oto wszelkie mądrości niezbędne do tego, by stać się handlowcem skutecznym. Księga Wejścia odsłoni przed Tobą prapoczątki handlowania, usystematyzuje Twą wiedzę i obali mity. Księga Przyczyny zmotywuje Cię, ukazując Ci prawdy z dziedziny psychologii, zmieni Twe nastawienie do siebie samego, otoczenia i procesu sprzedaży. Zagłębiając się w Księgę Metody, opanujesz konkretne techniki i udoskonalisz swój zawodowy warsztat. Księga Drogi mówi, jaki jest dziś i jaki w przyszłości może stać się świat sprzedaży.

Ostatnia księga — Księga Pasji — stanie się dla Ciebie niewyczerpanym źródłem inspiracji i motywacji.

Drugie wydanie książki zostało zaktualizowane i uzupełnione na prośbę Czytelników wydania pierwszego oraz wzbogacone o rozdział poświęcony reklamacjom.

Autor: Arkadiusz Bednarski Wydawnictwo: Onepress Objętość: 504 s.

Rok: 2016 ISBN: 978-83-283-2462-6

KLUCZOWE WSKAŹNIKI EFEKTYWNOŚCI (KPI). TWORZENIE, WDRAŻANIE I STOSOWANIE Celem niniejszej książki jest wsparcie organizacji w opracowywaniu, wdrażaniu i stosowaniu najskuteczniejszych, zwycięskich KPI — takich miar efektywności, które mogą bardzo wiele zmienić poprzez sukcesywne dostosowywanie codziennych działań do strategicznych celów organizacji.

Autor pokazał, w jaki sposób kierownicy mogą uniknąć najgroźniejszych pułapek i stworzyć KPI, które staną się cennym narzędziem zarządczym. Zaprezentowana metodologia jest prosta, zrozumiała, a przede wszystkim praktyczna. Dla każdego, kto ma wdrożyć KPI w swojej organizacji, ta książka okaże się bezcenna.

Autor: David Parmenter Wydawnictwo: Onepress Objętość: 368 s.

Rok: 2016 ISBN: 978-83-283-1766-6

PSYCHOLOGIA SPRZEDAŻY - DROGA DO SPRAWCZOŚCI, NIEZALEŻNOŚCI I PIENIĘDZY Każdy z nas sprzedaje w jakiś sposób siebie, za pomocą wizerunku, emocji, opowiadanych historii.

Rodzic sprzedaje dziecku strategie radzenia sobie z rzeczywistością, a partnerzy składają sobie nawzajem oferty na abstrakcyjny produkt jakim jest świetlana przyszłość. Nauczyciel sprzedaje wiedzę uczniom i jeśli zrobi to dobrze, rozkocha ich w przedmiocie i przyczyni się do wyboru ścieżki życiowej. Każdy potencjalny kandydat o pracę sprzedaje szefowi historię o tym, jak zmieni jego firmę, podobnie jak mężczyzna sprzedaje kobiecie, że ta decydując się na związek z nim, będzie szczęśliwa. Sprzedaż jest wszędzie, a rynek matrymonialny, gospodarczy, intelektualny, emocjonalny czy rodzinny nie różnią się od siebie fundamentami, bo każdy z nich opiera się na interakcji między dwoma podmiotami, z których jeden ma ofertę wartości dla drugiego.

Autor: Mateusz Grzesiak Wydawnictwo: Onepress Objętość: 208 s.

Rok: 2016 ISBN: 978-83-283-1350-7

54

OUTSOURCING&MORE | maj-czerwiec 2016

Business Garden Warszawa

Business Garden Poznan

Business Garden Wroclaw

Phase II completion 1Q 2017

Phase I completed

Phase I completion 4Q 2017

5 office buildings, 56 000 m2

4 office buildings, 42 000 m2

2 office buildings, 37 000 m2

Business Garden is an innovative concept of office centers. Combining a mixture of efficient offices with easy transport connections as well as exceptional amenities, Business Garden complexes offer inspiring and environmentally-friendly workplaces.

To let call

+48 22 370 14 44 More information:

www.businessgarden.pl

Od Redakcji Editorial Note

Szanowni Czytelnicy, Dymitr Doktór Redaktor Naczelny Chief Editor

Rozwój biznesu w polskich i nie tylko polskich miastach, to w znacznym stopniu nowe inwestycje, zarówno te generowane przez rodzimych przedsiębiorców, jak również przez kapitał zagraniczny. W bieżącym wydaniu Best2Invest pokusiliśmy się o opisanie obszarów związanych właśnie z tematyką inwestycyjną. Są to zarówno informacje dotyczące terenów inwestycyjnych, stref ekonomicznych, ale także i nieruchomości.

Po raz pierwszy na stronach Best2Invest przedstawiamy kolejne ciekawe miasto, jakim są Kielce. Miasto, którego kluczowymi branżami są kongresowo-wystawiennicza, metalowoodlewnicza czy BPO – w swojej pierwszej publikacji informuje m.in. o bazie ofert inwestycyjnych. Decydując się na opisywanie tematyki terenów inwestycyjnych, nie sposób

przejść obojętnie obok przyjętej właśnie przez Sejm, nowej Ustawy o obrocie ziemią.

W tej kwestii o przeanalizowanie tematu, zwróciliśmy się z prośbą do Cushman& Wakefield, której ekspert, Pan Michał Sikora w swojej publikacji udziela odpowiedzi na pytanie, jak wspomniana ustawa wpłynie na polski rynek gruntów inwestycyjnych.

Tradycją już jest, że w Best2Invest pochylamy się także nad tematyką HR. Dziś prezentujemy publikację CPL Jobs, poświęconą kryteriom wyboru pracodawcy.

Zapraszam do lektury, życząc Państwu wielu pomyślnych decyzji inwestycyjnych, przy których, mam nadzieję, pomocne będą prezentowane na naszych stronach publikacje ekspertów. █

Dear Readers, The development of business in Polish and not only Polish cities means, to a large extent, new investment projects, those generated by local undertakings and by foreign capital alike. In the current issue of Best2Invest we attempt to describe areas related to this very investment topic. This includes information on investment land, economic zones, but also on real properties.

PARTNERZY / PARTNERS

It is the first time that we present in Best2Invest another interesting city that is Kielce.

The city whose key sectors are congresses and expositions, metallurgy and casting, or BPO, informs, in its first publication, about its investment offer base, among other things.

When deciding to describe investment land,

Best2Invest | May - June 2016

one cannot ignore the new Law on land sale, recently enacted by the Sejm. We asked Cushman&Wakefield to analyse this topic, and its expert, Mr. Michał Sikora, in his text answers the question of what impact will the aforementioned law have on the Polish investment land market.

It is already a tradition that we also discuss HR issues at Best2Invest. Today, we present a text

by CPL Jobs dedicated to employer selection criteria.

I invite you to read us, wishing you many successful investment decisions, in which I hope expert publications presented on our pages are helpful. █

3

Spis treści Index

City Tour Lublin – biznesowy kierunek Polski Wschodniej_______________6 City Tour Lublin – business destination in Eastern Poland

Czy ustawa o obrocie ziemią negatywnie wpłynie na polski rynek gruntów inwestycyjnych?_____________________________________________14 Will the proposed land trading act have a negative impact on the Polish investment land market?

Kryteria wyboru pracodawcy________________________________________ 20 The criteria used when choosing an employer

Tereny inwestycyjne w miastach______________________________________26 Investment areas in the cities

Tereny inwestycyjne Miasta Poznania________________________________ 30 Investment areas of the City of Poznan

Opole. Inwestuj bez granic___________________________________________ 34 Opole. Invest without limits

Pilska Strefa Przemysłowa____________________________________________38 Pila`S Industrial Area

Lublin – liczący się gracz na krajowym rynku nieruchomości___________42 Lublin – major player on Real Estate market

Jest miejsce na nowe biura w Bydgoszczy_____________________________ 46 Space for new office areas in Bydgoszcz

Olsztyn – miasto z potencjałem____________________________________________ 50 Olsztyn – a city with potential

Elbląg – strefa dobrych inwestycji____________________________________ 54 Elblag – the zone of good investments

Specjalna Strefa Ekonomiczna w Szczecinie____________________________58 The Special Economic Zone in Szczecin

Radom – miejsce twojej następnej inwestycji___________________________62 Radom – your next investment location

Kielce – stolica regionu z bogatą ofertą terenów inwestycyjnych______________66 Kielce – the capital of the Świętokrzyskie region with a wide range of investment areas

Dobry klimat w Częstochowie_________________________________________70 Good environment in Częstochowa

Ciekawostki_________________________________________________________ 74 Did you know?

4

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

City Tour Lublin – biznesowy kierunek Polski Wschodniej

W roku 2017 Lublin będzie kończył 700 lat – zapoznanie się z lubelską mapą przedsiębiorczości to, co najmniej, jeden z siedmiuset powodów, dla których warto odwiedzić Lublin – Polską Wschodnią Bramę Biznesu.

Wiosna, to dobry okres, aby odwiedzić Lublin.

Pogoda dobra, brak deszczu i w miarę ciepło. W takiej aurze podjechaliśmy pod IBB Grand Hotel Lublinianka – miejsce naszego noclegu. Hotel położony w centrum miasta z 72 pokojami, centrum SPA, restauracją i salami konferencyjnymi. Po zakwaterowaniu czas na kolację. Nasze kroki kierujemy do restauracji „Magia” położonej w obrębie Starego Miasta.

Wybór „Magii” nie był przypadkowy, gdyż jest to restauracja z wydzieloną salką, gdzie można spokojnie usiąść i nie tylko rozkoszować się posiłkiem, ale także w komfortowych warunkach porozmawiać.

My spotkaliśmy się z przedstawicielami Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublina, z którymi mieliśmy okazję porozmawiać o mieście i ofercie dla biznesu.

Autor: Dymitr Doktór Redaktor Naczelny

6

LUBLIN – WYŻYNY IT, BPO I CALL CENTRE O Lubelskiej Wyżynie IT wiedza jest dość powszechna, ale warto pochylić się nad tymi informacjami i odświeżyć nieco swoją pamięć. Era lubelskiego IT rozpoczęła się w roku 1812 wraz z maszyną liczącą Abrahama Sterna, czyli praprzodkiem dzisiejszych komputerów. Po trwającej 153 lata przerwie, od roku 1965 następuje w Lublinie dynamiczny rozwój informatyki, uwieńczony utworzeniem LWIT – Lubelskiej Wyżyny IT. Obecnie IT w Lublinie to kilkadziesiąt firm, kilkaset pracowników i tysiące projektów realizowanych, zarówno przez małe informatyczne start-upy jak

oraz duże krajowe i międzynarodowe korporacje.

Na podkreślenie w tym miejscu zasługuje fakt, że europejska centrala największego ukraińskiego – Lwowskiego Klastra IT, również znajduje się w Lublinie, a to właśnie ukraińskie inwestycje IT nabierają rozpędu, dzięki czemu jesteśmy świadkami otwierania przez naszych wschodnich sąsiadów coraz większej liczby centrów operacyjnych.

IT, to jednak nie jedyny biznes usługowy jaki można spotkać w Lublinie. Od lat miasto jest siedzibą centrów operacyjnych obsługujących sektor bankowy i ubezpieczeniowy. Funkcje finansowoksięgowe, obsługa klienta, windykacja i wiele innych procesów obsługiwanych jest w Lublinie przez 40 spółek, które zatrudniają ponad 6000 pracowników. BPO, SSC, Centra branży nowoczesnych usług dla biznesu stanowią już solidny fragment biznesowego „ekosystemu” miasta, a wszystko wskazuje, że to nie koniec rozwoju tego sektora w Lublinie.

Wieczorne rozmowy z ekspertami z Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów, były bardzo pouczające i dały nam wiele ciekawych informacji, w tym np. związanych z rynkiem nieruchomości biurowych.

W Lublinie przyjęta jest praktyka, aby co miesiąc analizować bieżącą ofertę biurową w mieście. Analiza ta skutkuje aktualnymi raportami, które regularnie są przekazywane wszystkim zainteresowanym osobom. Według raportu przygotowanego na miesiąc marzec 2016, stan nowoczesnych powierzchni

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

City Tour Lublin

biurowych wynosił 159 800 m², a Lublin dysponował 41 nowoczesnymi budynkami, w których stawki czynszu wahają się między 9-11 EUR/m². Ważną informacją jest też fakt, że obecnie w realizacji jest blisko 150 tys. m² nowej powierzchni biurowej, a to oznacza podwojenie stanu obecnego.

LOKALNY BIZNES I RUSZAMY W TEREN Drugi dzień City Tour rozpoczęliśmy spotkaniem z Convergys, jednym z zagranicznych inwestorów, który prowadzi w Lublinie centrum operacyjne wspierające zagranicznych operatorów telekomunikacyjnych. Rozmawialiśmy o rozwoju firmy w Lublinie i planach na przyszłość, które pokazują, że rozwijający się w Convergys duch przedsiębiorczości może mieć pozytywne przełożenie także na polskie firmy.

Wychodząc na kolejne, umówione wcześniej spotkania, zostawiliśmy w Lubliniance przedstawicieli Wydziału Strategii i Obsługi Inwestorów, którzy w tym dniu zorganizowali śniadanie branżowe nowoczesnych usług dla biznesu. W spotkaniu wzięli udział zarówno przedstawiciele Urzędu Miasta, Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych, organizacji branżowych i lokalnego biznesu, w sumie ponad 40 osób. Uczestnicy rozmawiali m.in. o Lublinie 2020 – mieście nowoczesnych usług dla biznesu oraz o instrumentach wsparcia dla rozwoju przedsiębiorczości.

My zaś udaliśmy się na zaplanowane wcześniej spotkania z lokalnym światem biznesu i poznanie warunków pracy w Lublinie.

120 EKSPERTÓW OD PROGRAMOWANIA Tym razem celem wizyty było lubelskie centrum operacyjne firmy DataArt. Ten amerykański inwestor w Lublinie pojawił się w roku 2014. Lubelski oddział firmy jest jednym z wielu, które DataArt ma uruchomione – także na Ukrainie, w Stanach Zjednoczonych, Brazylii oraz w Szwajcarii i Niemczech.

Centrum DataArt mieści się przy ulicy Zana i na dwóch piętrach zatrudnia 120 osób, głównie programistów i innych ekspertów IT. To co nas urzekło w DataArt, to podejście do pracowników i przede wszystkim do procesu rekrutacyjnego, i dalej – do rozwoju w firmie. Każdy z pracowników DataArt ma możliwość pracy w biurach tej firmy na całym świecie, jest ich pewna liczba, a pracownicy chętnie korzystają z tej opcji. Rozmowa z zarządem Spółki umocniła nas w przekonaniu, że aby dostać się do pracy w firmach programistycznych, nie trzeba być super ekspertem, ale przede wszystkim należy mieć silne podstawy matematyki i algorytmiki, które

pozwalają na szybkie i logiczne myślenie. DataArt jest jedną z nielicznych firm, która prowadzi płatne staże. Dostać się na taki staż nie jest łatwo, co więcej, nabywana wiedza jest nieustająco sprawdzana, a jeśli kandydat nie przejawia skłonności do przyswajania nowych wiadomości, to kończy się jego obecność w DataArt. Ci, którzy chętnie absorbują wiedzę, mogą liczyć na 3-4 miesięczny okres wdrażania w projekt pod okiem doświadczonych seniorów, a następnie zatrudnienie. Firma zatrudnia w Lublinie średnio 4 nowe osoby, co miesiąc.

CZAS NA UCZELNIE W Lublinie jest 9 szkół wyższych, z czego w pięciu z nich prowadzone są kierunki informatyczne.

Ma to niewątpliwie wpływ na pozycjonowanie miasta, jako atrakcyjnego dla rozwoju branż IT, ICT i ITO. We wspomnianych uczelniach kształci się około 71 tys. studentów, a co rok ich mury opuszcza ponad 21 tys. absolwentów. Szerokie spektrum kierunków nauczania i wsparcie władz uczelni sprzyja rozwojowi sektora BPO/SSC w Lublinie.

W Lublinie w trzech szkołach wyższych prowadzone są kierunki filologiczne oraz nauka języków obcych.

Poza powszechną nauką języka angielskiego w grupie języków nauczanych na lubelskich uczelniach są także takie języki jak niemiecki, hiszpański, portugalski, francuski, włoski, ukraiński, rosyjski, ale także rumuński, serbski, niderlandzki, chiński i inne. Łącznie, na terenie całego województwa lubelskiego, nauczanych jest 18 różnych języków obcych – liczba studentów uczących się tych języków wyniosła ponad 3700 osób, a absolwentów ponad 1200 (dane z roku akademickiego 2014/2015).

W obszarze studiów o profilach informatycznych, do najpopularniejszych kierunków należą Informatyka I i II stopnia, Edukacja Techniczno-Informatyczna, Geoinformatyka, a w ramach wspomnianych kierunków, takie obszary jak np. grafika komputerowa, systemy ERP, programowanie .NET, C++, Java, technologie i multimedia oraz wiele innych.

Wśród studentów znaczący jest udział żaków zagranicznych. Jest ich dzisiaj w Lublinie 5639 i pochodzą z 16 różnych krajów, w tym m. in. USA, Tajwanu, Norwegii i Ukrainy.

W porównaniu z dużymi polskimi miastami, Lublin nie został jeszcze mocno wydrenowany

Best2Invest | May - June 2016

7

City Tour Lublin

z kadr, zarówno tych lingwistycznych jak i technicznych, co nie umyka oku potencjalnego nowego inwestora lub lokalnego menedżera, chcącego stawiać swoje pierwsze kroki w biznesie. A skoro o tym mowa …

...ODWIEDZAMY LUBELSKI PARK NAUKOWO-TECHNOLOGICZNY W Parku ugościł nas Tomasz Małecki – Prezes Zarządu.

Mieliśmy już okazję zapoznawać się z ofertą kilku innych parków w Polsce i różnie z tym bywało. Zastanawialiśmy się, czy w Lublinie, tak jak to ma miejsce w kilku innych miejscach, też zastaniemy górę pomysłów, piękne, ale puste przestrzenie i tzw. „gotowe instrumenty wsparcia”. A tu niespodzianka. Park jest wypełniony po brzegi i szykuje się do rozbudowy.

Nie ma absolutnie żadnego wolnego metra kwadratowego, a liczba inkubowanych projektów biznesowych jest imponująca. Władze Parku postanowiły skorzystać z zagranicznych doświadczeń, a konkretnie ze Szkocji, i zastosowały model kojarzenia biznesu z nauką. Program jest realizowany pod nazwą „Inno-Broker”, a w rolę inno-brokerów wcieliło się czterech ekspertów, wybranych spośród grona ponad 300 kandydatów. Jak określa ich sam Prezes Małecki, są to naukowcy z umiejętnościami miękkimi i posiadają tzw. naukowe ADHD. Inno-brokerzy zajmują się audytem technologicznym, ochroną własności intelektualnej, analizami rynku, analizami finansowymi, a także koordynują wsparcie logistyczne dla projektów. Priorytetowymi są projekty, które są specjalizacją regionu lubelskiego, czyli IT, OZE, biogospodarka oraz medycyna.

GODZINA 18:42 Dzień ma się ku końcowi. Dostaliśmy to, po co przyjechaliśmy. Mnóstwo informacji, wiedzy i co najważniejsze otwartość na rozwój istniejących projektów inwestycyjnych oraz wsparcie nowych.

Musimy przyznać, że Wydział Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublina, ma doskonałe rozeznanie, co w Lublinie jest i może być realizowane.

Gorące podziękowania należą się Łukaszowi Gosiowi – Zastępcy Dyrektora Wydziału SOI, który miał do nas cierpliwość i cały dzień nam towarzyszył, udzielał odpowiedzi na niekiedy trudne pytania i zadbał o całą logistykę City Tour Lublin. █

8

LOTY Lublin posiada własne lotnisko, z którego odbywają się regularne loty do Niemiec, Wielkiej Brytanii, Norwegii, Irlandii i Szwecji. Łącznie obsługiwanych jest 10 kierunków, których operatorami są linie RyanAir, WizzAir oraz Lufthansa.

Dla przykładu koszt lotu z Lublina do Dublina to około 230 PLN, do Londynu to odpowiednio około 200 PLN, a do Oslo można znaleźć bilety nawet za 71 PLN.

KOLEJ Z Warszawy do Lublina dziennie jest realizowanych około 10 połączeń kolejowych. Czas podróży to 2 godziny 15 minut, a koszt, z jakim należy się liczyć, wynosi około 40 PLN. POLSKI BUS Z Warszawy do Lublina można dostać się Polskim Busem. W zależności od dnia i godziny wyjazdu koszt wynosi 10-20 PLN, a czas podróży to 3 godziny.

PARKOMETRY Parkowanie na mieście odbywa się głównie w strefach parkowania, które obsługiwane są przez MobiParking, i CityParkApp. Na terenie miasta zamontowanych jest 90 parkomatów. Koszty to 2 PLN za pierwszą godzinę, 2,40 PLN za drugą, 2,80 PLN za trzecią i 2 PLN za każdą kolejną. Można także za 15 PLN wykupić całodobowe parkowanie. Minimalna opłata to 0,50 PLN za 15 minut parkowania.

TAKSÓWKI W Lublinie jest kilka korporacji taksówkowych, a opłaty w nich są bardzo zbliżone.

Opłata początkowa wynosi między 6,95 PLN a 7 PLN, a koszt za przejechany kilometr w pierwszej taryfie waha się między 1,76 PLN, a 2 PLN. Warto zaznaczyć, że w niektórych korporacjach studenci mają niższe specjalne stawki.

ROWER MIEJSKI Lublin, podobnie jak i inne polskie miasta, stawia na aktywność i daje do dyspozycji mieszkańców i turystów Lubelski Rower Miejski. Na ponad 100 km ścieżek rowerowych porusza się blisko 900 rowerów, które można wypożyczyć w 90 stacjach. Pierwsze 20 minut jazdy rowerem odbywa się bezpłatnie, a pierwsza godzina kosztuje 1 PLN.

HOTELE Zaplecze hotelowe w Lublinie – stan na początek roku 2016 to 29 hoteli i 1444 pokoje hotelowe. Rynek hotelowy w mieście intensywnie się rozwija i możemy się spodziewać kolejnych obiektów, a tym samym zwiększenia bazy noclegowej Lublina.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

City Tour Lublin

– business destination

in Eastern Poland

In 2017 Lublin will turn 700 years old. Becoming familiar with Lublin’s enterprise map is at least one of the seven hundred reasons why it’s worth visiting Lublin, Poland’s Eastern Gateway to Business.

Spring is a good season to visit Lublin. There’s no rain, it’s sunny and quite warm. Amid such weather, we arrived at IBB Grand Hotel Lublinianka – where we were accommodated. The hotel is situated at the city centre, has 72 rooms, a SPA centre, a restaurant and conference rooms. After check-in, it was time for dinner. We went to “Magia” restaurant located in the Old Town. “Magia” was no random choice as it’s a restaurant with a separate cosy room where you can sit at ease and not only relish the meal, but also talk comfortably. We had a meeting with the representatives of Lublin City Council’s Department for Strategy and Investor Service, with whom we had an opportunity to talk about the city and its offer for business.

Author: Dymitr Doktór Chief Editor

10

LUBLIN – IT, BPO AND CALL CENTRE UPLAND At present, IT in Lublin is represented by scores of companies, several hundred employees and thousands of projects run both by small IT start-ups and large domestic and international corporations. It is worth pointing out here that the European Head Office of Lviv IT Cluster, Ukraine’s largest, is also located in Lublin, and it’s Ukrainian IT investment projects that are picking up speed,

thanks to which we are witnessing how our Eastern neighbours are opening more and more operating centres.

However, IT is not the only branch of services offered in Lublin. For years, the city has been the home of operation centres for the banking and insurance sector. Financial and accounting functions, customer service, debt collection and many other processes are handled in Lublin by 40 companies, which hire over 6.000 employees. By now, BPO, SSC, BSS centres are a solid part of the city’s business “ecosystem”, and there is every indication that this sector will keep growing in Lublin.

Evening talks with experts from the Department for Strategy and Investor Service were very instructive and gave us a lot of insight, for example into office property market. In Lublin, there is a common practice to analyze, every month, the current office offer in the city. Such analysis gives rise to up-to-date reports which are regularly shared with all those interested. According to the report prepared for March 2016, the total modern office space was 159,800 sqm, and Lublin had 41 modern

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

City Tour Lublin

buildings with rental rates of EUR 9-11/sqm. What is also important is that currently nearly 150 k sqm of new office space are being built, which means doubling the current total.

LOCAL BUSINESS AND GETTING OUT IN THE FIELD We started the second day of the City Tour from a meeting with Convergys, one of foreign investors having in Lublin an operation centre which provides supports to foreign telecom operators. We talked about the Lublin company’s growth and about plans for the future, which show that the entrepreneurial spirit developing in Convergys may have a positive impact also on Polish companies.

Going for other appointments, we left at Lublinianka the Department for Strategy and Investor Service representatives who organised that day a sector-wide breakfast for BBS. The meeting was attended by representatives of the City Council, Polish Information and Foreign Investment Agency (PAIiIZ), industry organisations and local business, more than 40 people in total.

Participants talked, among other things, about Lublin 2020, a city of business services sector, and about instruments of support for enterprise development.

Meanwhile, we went to our appointments with local business, and to explore working conditions in Lublin.

120 PROGRAMMING EXPERTS This time, our destination was Lublin-based operation centre of DataArt company. This US investor came to Lublin in 2014. The company’s Lublin branch is one of many DataArt has in place, also in Ukraine, in USA, Brazil, Switzerland and Germany.

DataArt centre is located at Zana street, hiring 120 people on two floors, mainly programmers and other IT experts. What we admired in DataArt was the approach to employees and, most of all, to the recruitment process and later to employee growth and development. Each of DataArt employees has an opportunity to work in the company’s offices all over the world and there is quite a lot of them.

The employees happily benefit from that option.

Our conversation with the Company’s management board confirmed us in our belief that to be hired by a programming company, one does not need to be a great expert; instead one needs to have solid basic knowledge of maths and algorithmics, which enables fast and logical thinking. DataArt is one of the few companies that offer paid internships.

It’s not easy to qualify for such an internship and, what’s more, the competence acquired there is constantly checked, and if a candidate does not show an inclination to absorb new knowledge, his or her presence at DataArt comes to an end. Those who absorb knowledge willingly can count on a 3-4 month onboarding period under the supervision of experienced senior employees, and then on getting a job. On average, the company has 4 new hires a month.

TIME FOR UNIVERSITIES In Lublin there are 9 higher education institutions, of which five offer IT courses. This undoubtedly contributes to positioning the city as an attractive one for the IT, ICT and ITO development. Ca. 71 thousand students attend the aforementioned universities, and there are over 21 thousand new graduates a year.

A wide spectrum of available courses and support from the university authorities create favourable conditions to the development of BPO/SSC in Lublin.

Three higher education institutions in Lublin offer philological courses and foreign language education.

Apart from the universal English education, the group of languages taught in Lublin universities also includes German, Spanish, Portuguese, French, Italian, Ukrainian, Russian, but also Romanian, Serbian, Dutch, Chinese and others. A total of 18 different foreign languages are taught in the entire Lubelskie voivodeship, and the number of students learning them is slightly over 3.700, with 1.200 graduates (figures for the year 2014/2015).

In the area of IT-themed studies, the most popular courses include Information Science of 1st and 2nd degree, Technical and Information Technology Education, Geoinformatics, and, as part of the abovementioned courses, areas such as computer design, ERP systems, .NET, C++ and Java programming, technologies and multimedia, and many others.

There is a large share of foreigners among students.

There are currently 5,639 of them in Lublin and they come from 16 different countries, including USA, Taiwan, Norway and Ukraine.

Compared to large Polish cities, Lublin has not yet been strongly affected by brain drain, both when it comes to linguistic and technological staff, which does not escape the attention of a potential new investor

Best2Invest | May - June 2016

11

City Tour Lublin

or local manager wishing to make their first steps in business. And since we’re talking about it...

...WE ARE VISITING LUBLIN SCIENCE AND TECHNOLOGY PARK Our host at the Park was Tomasz Małecki, President of the Management Board. We have already had an opportunity to explore the offer of other Parks in Poland and our impressions were not always equally good. We were wondering if in Lublin, as is the case of several other places, we would also see a mountain of ideas, beautiful but empty spaces and the so called “ready support instruments”. And we were in for a surprise. The park is full to the brim and is getting ready to expand. There is not a single vacant square metre, and the number of business projects incubating there is breathtaking. Park authorities decided to leverage foreign experience, and particularly that of Scotland, and adopted a model for bringing together business and science.

The programme is run under the name “Inno-Broker” and the role of four inno-brokers is played by four experts selected from over 300 candidates. As they are described by President Małecki himself, these are scientists with soft skills and so called academic ADHD. Inno-brokers’ job includes technology audit, intellectual property protection, market analyses, financial analyses and coordination of logistics support for projects. Top priority is given to projects that are the specialty of the Lublin region, or IT, renewable energy, bioeconomy and medicine.

12

6.42 P.M. The day is almost over. We got what we came for.

A lot of information, knowledge and, most of all, openness to the development of new investment projects, and support for new ones. We have to admit that Lublin City Council’s Department for Strategy and Investor Service is very well informed on what is being and can be undertaken in Lublin. Our big thanks go to Łukasz Goś – Deputy Head of the DSIS, who was so patient with us and accompanied us the whole day, providing answers to questions which were sometimes difficult, and taking care of the City Tour Lublin logistics. █

FLIGHTS Lublin has its own airport which has regular flights to Germany, United Kingdom, Norway, Ireland and Sweden. There are 10 destinations in total, operated by RyanAir, WizzAir and Lufthansa.

By way of example, the cost of flight from Lublin to Dublin is ca. PLN 230, to London it’s ca. PLN 200, and when it comes to Oslo one can find tickets for as little as PLN 71.

RAILWAY Around 10 railway connections are operated daily from Warsaw to Lublin. The travel time is 2 hours 15 minutes and the cost is around PLN 40.

POLSKI BUS From Warsaw one can get to Lublin on board Polski Bus. Depending on the departure date and time, the cost is PLN 10-20, and the travel time is 3 hours.

PARKING METERS You can park your car downtown mainly in paid parking zones operated by MobiParking and CityParkApp. There are 90 parking meters installed in the city. The cost is PLN 2 for the first hour, PLN 2.40 for the second one, PLN 2.80 for the third one and PLN 2 for each following hour. It’s also possible to pay an all-day parking fee of PLN 15. The minimum fee is PLN 0.50 for 15 minutes of parking.

TAXIS In Lublin there are several taxi corporations, and their fees are very similar.

The initial fee is between PLN 6.95 and PLN 7, and the cost per kilometre covered in the first zone is between PLN 1.76 and 2 PLN. It’s worth pointing out that students have special lower rates in some corporations.

CITY BIKE Lublin, like other Polish cities, promotes active lifestyle and provides residents and tourists with Lublin City Bike. Nearly 900 bikes, that can be rented from 90 stations, operate on over 100 km of cycling paths. The first 20 minutes of cycling are free of charge, and the first hour costs PLN 1.

HOTELS

The hotel base in Lublin as of early 2016 is made up of 29 hotels and 1444 hotel rooms. The hotel market in the city is experiencing an intensive growth, and we can expect further facilities, and thus an increase in Lublin’s accommodation base.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Prezentacja Regionów

Aktualne informacje inwestycyjne, artykuły, analizy, raporty www.outsourcingportal.pl

Czy ustawa o obrocie ziemią negatywnie wpłynie na polski rynek gruntów inwestycyjnych?

Tegoroczna zima rozpieszczała nas wyjątkowo wysokimi temperaturami, więc w inwestycjach praktycznie nie nastąpił przestój. Początek sezonu wiosenno-letniego – najbardziej gorącego okresu dla inwestorów i przedsiębiorców, którzy zwykle realizują wtedy swoje plany – to dobry moment, by zastanowić się, jak będzie rozwijał się w tym roku rynek nieruchomości przemysłowych.

Czy czeka nas okres prosperity? A może mogliśmy się domyślać, że nastąpi wzmożona aktywność w zakresie pozyskiwania gruntów, a rynek przygotowuje się do zapewnienia sobie funkcjonowania i stosowania standardów, jakie oferują swoim klientom podmioty związane z dostarczaniem powierzchni magazynowych i produkcyjnych?

Pojawia się też pytanie, czy zapowiadane zmiany i projekty ustaw dotyczących gospodarki nieruchomościami wzbudziły u inwestorów, deweloperów i przedsiębiorców obawy, że w najbliższych latach nie będą w stanie przygotowywać gruntu, nieruchomości czy lokalizacji pod inwestycję przemysłową czy park logistyczny.

Michał Sikora, konsultant ds. gruntów, spraw technicznych i Specjalnych Stref Ekonomicznych w dziale Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych firmy Cushman & Wakefield

14

To bardzo możliwe. Dziś wiemy, że rynek powierzchni produkcyjnych i magazynowych ukształtował się na bazie przepisów prawa, które pozwoliły na coraz lepsze stosowanie procedur inwestycyjnych. Wiele gmin, czy jednostek samorządowych, przez lata uczyło się, jak przygotować takie tereny i jak pozyskać na to fundusze. Zazwyczaj odbywało się to przy udziale własnych nakładów finansowych, wysokich jak na możliwości samorządów. Tworzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, czy budowa infrastruktury, spędzały lokalnym władzom sen z powiek. Proces ten wiązał się z podejmowaniem wielu niełatwych decyzji – jak, gdzie i co zrobić – ponieważ w wielu przypadkach należało wziąć pod uwagę kwestie związane z interesem publicznym. Z tego względu często lepszym rozwiązaniem okazywało się przygotowanie terenów inwestycyjnych na gruncie

prywatnym w lepszej lokalizacji, niż dofinansowanie gorszych terenów należących do danej gminy.

Warto przypomnieć nieco historii. W 2004 roku wszyscy poczuli, że nadszedł czas zmian. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej stanowiło gwarancję wprowadzenia standardów wymaganych przez międzynarodowe podmioty na rynku nieruchomości, które zaczęły coraz poważniej rozważać możliwość inwestycji w naszym kraju. To wtedy zapadały decyzje o ulokowaniu u nas dużego kapitału, a kolejne cztery lata pokazały, jak wiele mamy do zaoferowania i jakimi narzędziami dysponujemy, aby rozwijać rynek. Dostosowaliśmy prawo gospodarcze, uregulowaliśmy kwestie dotyczące obrotu gruntami rolnymi, zastosowaliśmy narzędzia wsparcia przedsiębiorców poprzez możliwość pozyskiwania różnego rodzaju pomocy i dotacji.

Przede wszystkim jednak na rynku pojawiły się nowe firmy, które zaczęły zatrudniać oraz realizować projekty magazynowe i przemysłowe na nieruchomościach objętych planami zagospodarowania przestrzennego.

To wpłynęło na szybki rozwój rynku i kooperacji pomiędzy podmiotami oraz rozwój miejsc stających się kluczowymi dla gospodarek miast.

Dodatkowym atutem okazali się ludzie – Polacy mieli ogromny wkład w opracowywanie nowoczesnych rozwiązań, dostosowanie procesów produkcji, czy wdrażanie innowacji do stosowanych technologii.

Polscy pracownicy dali się poznać jako ludzie ambitni, ciężko pracujący i myślący o przyszłości. Jednak, aby pozytywna sytuacja mogła się utrzymać, potrzeb-

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

ny był dalszy stabilny rozwój rynku nieruchomości, który umożliwiałby obsługę nowych inwestycji przemysłowych i magazynowych. Niestety, światowy kryzys gospodarczy z 2008 roku nie pozostał bez wpływu na sytuację w Polsce i mocno odcisnął piętno na branży.

W rezultacie wstrzymano większość inwestycji, a plany zawieszono – przedsiębiorcy woleli przeczekać gorsze czasy i nie ponosić niepotrzebnego ryzyka.

To właśnie tamte lata miały istotny wpływ na późniejsze funkcjonowanie rynku nieruchomości gruntowych i powierzchni magazynowo-przemysłowych, który od 2014 roku przeżywa swój najlepszy okres w historii. Nauka uważnego planowania i odpowiednich rozmów z klientami oraz inwestorami, a także stabilna sytuacja prawna sprawiły, że agencje nieruchomości i firmy doradcze dobrze wywiązywały się ze swojej roli w obsłudze inwestorów. W tym czasie, we współpracy z gminami i osobami prywatnymi, przygotowywano nowe tereny inwestycyjne, przekształcając rolnicze dotychczas obrzeża miast i gmin w rejony aktywności gospodarczej i zapewniając tym samym wpływy z podatków do lokalnych budżetów, możliwość szybkiego tworzenia miejsc pracy, czy nową infrastrukturę techniczną, co umożliwiało dalszy rozwój tych obszarów. Ten czas nie tylko pokazał, że trzeba działać rozważnie i dostosować podaż i cenę produktu do możliwości popytowych, lecz także umożliwił przygotowanie w wielu miejscach gruntów, które po prostu czekały na inwestorów.

Dzięki temu, że nie przespaliśmy tego okresu, udało nam się stworzyć mocne podstawy, aby po wspomnianym spowolnieniu gospodarczym przejść do ofensywy i zmieniać otoczenie poprzez sprawne i szybkie dostarczanie lokalizacji i obiektów potrzebnych do realizacji planów inwestorów.

Udało się tego dokonać. Ostatnie lata to okres dynamicznego rozwoju rynku nieruchomości przemysłowo-logistycznych w Polsce. Nasze grunty przyciągają kapitał zagraniczny i stały się symbolem sukcesu polskiej gospodarki na świecie. Inwestorzy w niespotykanym dotąd tempie potrafią przejść kompleksowy proces pozyskania nieruchomości, budowy obiektu i zatrudnienia pracowników. Nasz rynek zmienił się nie do poznania, a działalność wszystkich podmiotów z nim związanych, została wyspecjalizowana i sprofesjonalizowana. Od dwóch lat wiele osób pyta mnie o źródło naszego sukcesu. Dzięki tym rozmowom sam dowiedziałem się, jak wygląda sytuacja u naszych sąsiadów i państw chcących podążyć podobną drogą. Co najistotniejsze, przyjęte rozwiązania nigdzie nie działają na takim poziomie gospodarczym, jak u nas. Mamy w ręku wszystkie

elementy niezbędne, aby udowodnić inwestorom, że Polska to najlepsza lokalizacja dla kapitału i miejsce, z którym warto związać się na dłużej. Potrafimy rozmawiać z samorządami, które coraz bardziej zdają sobie sprawę z korzyści płynących z powiązania biznesu i regionu. Prężnie działają izby gospodarcze, inicjujące współpracę między przedsiębiorcami, a jednostki naukowe coraz intensywniej wywierają wpływ na innowacje w przedsiębiorstwach.

Ponadto, zarówno Specjalne Strefy Ekonomiczne, jak i deweloperzy przemysłowi i agencje doradcze przygotowują nowe tereny dla inwestorów.

Dziś naszym zadaniem jest kontynuowanie Ostatnie lata to okres tego rozwoju na bazie posiadanego do- dynamicznego rozwoju świadczenia, a próby zmiany prawa w imię rynku nieruchomości przemysłowo-logistyczkontroli nad gruntami mogą prowadzić nych w Polsce. Nasze do nieoczekiwanych skutków gospodarczych. grunty przyciągają kapitał Małe miasta i gminy marzą o posiadaniu zagraniczny i stały się terenów inwestycyjnych, które staną się symbolem sukcesu polskiej magnesem dla podmiotów płacących u nich gospodarki na świecie. podatki i tworzących miejsca pracy. Wiele mówi się o tym, że potrafimy skutecznie pozyskiwać inwestorów i jesteśmy otwarci na współpracę i nowy kapitał. Z drugiej jednak strony podejmowane są działania ustawodawcze, które mogę zniweczyć wiele lat trudu i pracy włożonych w budowę pozytywnego wizerunku i atmosfery inwestycyjnej.

Wydaje mi się że nie wszyscy to rozumieją.

Uważam, że zmiany, które doprowadziły do obecnej pozytywnej sytuacji na rynku nieruchomości przemysłowych, to efekt wieloletniej nauki i kompromisu, jaki udało się wypracować pomiędzy interesami stron na rynku. Powinniśmy skupić się na tym, by jak najlepiej zabezpieczyć się przed ewentualną powtórką 2008 roku. Musimy nadal mieć możliwość przygotowywania nowych terenów inwestycyjnych oraz prowadzenia sprzedaży nieruchomości w jak najszerszej ofercie lokalizacji. To właśnie ten czynnik może sprawić, że w czasie gorszej koniunktury zdecydowanie łatwiej będzie nam pozyskać nowych inwestorów. Musimy tylko zdać sobie sprawę, że większość terenów, które w przyszłości mogą stać się atrakcyjne dla gospodarki, to obecnie tereny rolne położone na obrzeżach lub przy granicach miast czy gmin. Obrót tą ziemią zapewni im przyszły rozwój i to właśnie z nią lokalne władze wiążą oczekiwania w zakresie źródeł finansowania budżetu i nowych miejsc pracy. Na razie pewne jest jedno: polski rynek nieruchomości starał się przygotować na zmiany i wie, jak dalej działać. Mam nadzieję, że jeszcze na długie lata utrzymamy pozycję lidera, a Polska pozostanie atrakcyjna dla inwestorów zagranicznych. █

Best2Invest | May - June 2016

15

Will the proposed land trading act have a negative impact on the Polish investment land market?

Thanks to this winter’s exceptionally high temperatures, there have practically been no major shutdowns on investment sites. The beginning of the spring-summer season, which is usually the hottest season for investors and developers, is a good time to ask ourselves how the industrial real estate market will behave this year.

Are we facing another period of prosperity?

Or maybe we could have predicted that there will be an increased land acquisition activity, and the market will prepare for ensuring proper functioning and keeping the standards offered to clients by the entities involved in delivering warehouse and manufacturing properties? There also arises the question of whether the proposed legislative changes concerning land and real estate have not aroused investors’, developers’ and entrepreneurs’ concern that in the coming years they might not be able to prepare land, properties and locations for industrial investments or logistics parks.

Michał Sikora, Land, Technical & Special Economic Zone Consultant, Industrial & Logistics Agency, Cushman & Wakefield

16

This seems probable. We know today that the industrial and warehouse property market is based on laws that allowed for an effective implementation of investment procedures. Local authorities have for years learned to prepare the land for investment and procure funding. It has usually required own capital expenses, quite high as for the local resources. Creating local zoning plans and building infrastructure have been a cause of many sleepless

nights for local government officials. The process involved many difficult decisions on how, where and what to do, as in many cases public interest had to be taken into account. Therefore, it often proved more efficient to prepare private land for investment in better locations than to finance lower-quality municipal land.

Let us take a brief look at history. In 2004 everyone felt the wind of change. By joining the European Union, Poland guaranteed to introduce standards required by international real estate entities, who started to seriously consider investing in our country. It was then that the decisions regarding the placing of large capital in Poland were made, and the next four years only proved how much we had to offer and what tools we had for furthering market growth. We have adjusted our commercial law and implemented tools for supporting entrepreneurs by obtaining all kinds of grants and subsidies. Most importantly, however, new companies emerged on the market, creating jobs and carrying out warehouse and industrial projects on properties under zoning plans.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

This promoted rapid market growth and cooperation, as well as the development of areas that were becoming key for local economies. People were an additional asset, contributing to developing modern solutions, adapting production processes and applying innovations to existing technologies. Polish workforce proved to be ambitious, hardworking and focused on the future. However, in order for this positive situation to continue, In the last couple of years we needed a further stable growth of the we have seen a rapid real estate market; unfortunately, the 2008 growth of the industrial world financial crisis had a large impact on and logistics real estate the Polish market and left a deep negative market in Poland. Our imprint on our industry. As a result, many properties attract foreign investments were halted and plans put capital and have become the symbol of our economic on hold, as the entrepreneurs preferred to wait out the storm and not carry any success in the world. unnecessary risks.

These were the years that formed the later performance of the land and industrial property market, which has been at its best since 2014.

As we learned to carefully plan and efficiently discuss with clients and investors, and the legal situation remained stable, real estate agencies and consulting companies have lived up to their role in working with investors. At the same time, in cooperation with local governments and private entities, new locations for investments were prepared by transforming the previously agricultural lands at the fringes of towns and cities into areas of business activity, securing tax revenues for local budgets, quickly creating new jobs and building infrastructure, which ensured further growth of these regions. This period not only proved that we need to act judiciously, matching the prices and supply to the existing demand, but also made it possible to develop land that was just there, waiting for the investors. Thanks to the fact that we did not waste this time, we built strong foundations, so that after the economic slowdown we were able to go on the offensive and change our environment by quickly and efficiently delivering locations and schemes necessary for furthering developers’ plans.

18

And we managed to achieve a lot. In the last couple of years we have seen a rapid growth of the industrial and logistics real estate market in Poland. Our properties attract foreign capital and have become the symbol of our economic success in the world.

Now, the investors can faster than ever go through the complex process of property procurement and construction, right up to finding and employing staff. Our market has changed beyond recognition,

and all entities involved are now professional experts in the field. Many people have asked me about the reasons for our success. Thanks to these conversations I myself have found out about the situation in our neighbouring countries, who want to follow in our footsteps. Most importantly, the solutions adapted have not worked anywhere on a level as high as in Poland. We hold all the cards and can easily prove to the investors that our country is the best location for their capital and a place to stay. We know how to talk to the local authorities, who are more and more aware of the benefits involved in associating regions with business.

Chambers of commerce are very active in initiating entrepreneurial cooperation, and research units more and more often contribute to innovations in business. Finally, Special Economic Zones, industrial developers and consulting real estate agencies all work on preparing new land for investment.

Our task today is to continue this growth on the basis of our experience. Any changes to the law in the name of land control may lead to unexpected economic impacts. Small towns and cities dream of having investment land that would attract companies with their taxes and new jobs. It is often said that we are very efficient in attracting investors and open for cooperation and new capital. On the other hand, actions that are now undertaken can in effect squander all the effort we put into building this positive image and achieving a good investment environment. I feel that not everyone understands this.

I believe that the changes that brought about our current positive situation on the industrial property market resulted from many years of learning and a compromise reached between all the parties involved. We should focus on preventing a potential repeat of 2008. We should still be able to prepare new land for investment and offer properties from a wide range of locations, as this will help us attract new investors even in a worse economic climate.

We need to remember that a majority of land that could be potentially attractive for future investors is currently agricultural land on the borders of towns and cities. Trading this land can ensure their future growth; this is where the local authorities put their hopes for tax revenues and new jobs. For now, one thing is sure: the Polish real estate market has tried to prepare for these changes and knows what to do. I hope that we will keep our leading position for many years to come, and Poland will continue to attract foreign investors. â–ˆ

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Rynek Nieruchomości

Informacje o powierzchniach biurowych i magazynowych www.outsourcingportal.pl

Raport HR

KRYTERIA WYBORU

PRACODAWCY

Nie dziwi fakt, że przedsiębiorstwami odnoszącymi największe sukcesy są te, które najciężej pracują nad zadowoleniem pracowników. To kierownicy muszą w miarę swoich najlepszych możliwości zapewnić, aby ich podwładni otrzymywali to, czego pragną.

W 1943 r. świat po raz pierwszy poznał hierarchię potrzeb Maslowa. Teoretyk i psycholog Abraham Maslow umieścił potrzeby fizjologiczne i potrzeby bezpieczeństwa na samym dole piramidy potrzeb.

Iwo Paliszewski Marketing & Operations Manager CEE, CPL Jobs

20

NAJPIERW TO, CO NAJWAŻNIEJSZE Choć teoria hierarchii motywacji człowieka w dużym stopniu wyszła już z mody, wśród współczesnych filozofów i psychologów, niektóre z jej filarów, takie jak koncepcja zakładająca skłonność do zaspokajania w pierwszej kolejności najbardziej podstawowych potrzeb, pomagają nam zrozumieć, jakie motywy kierują ludzkimi zachowaniami. Paradoksalnie, teoria Maslowa ujrzała światło dzienne zaledwie kilka lat przed zainstalowaniem się w Europie Wschodniej reżimów socjalistycznych.

Mówi się, że najedzony nigdy w pełni nie zrozumie głodnego. Niektórzy mogą powiedzieć, że kraje Europy Wschodniej przez dziesięciolecia były głodne wolności, produktów i usług, a także swobody wyrażania opinii. Głodne zaspokajania potrzeb, które Abraham Maslow nazwałby podstawowymi.

Pracownicy z regionu Europy Środkowo-Wschodniej

już od około 20 lat doświadczają zmian będących skutkiem wprowadzenia modelu kapitalistycznego.

Obecnie nie tylko mają oni dostęp do podstawowych rzeczy, których w przeszłości byli pozbawieni, ale także są ważnymi graczami na rynku pracy. Dlatego też, drugie pytanie zadawane w naszej ankiecie CEE Benefits Survey brzmiało „Jakimi kryteriami się kierujesz przy wyborze lub zmianie pracodawcy (miejsca pracy)”?

CO MOŻNA KUPIĆ ZA PIENIĄDZE? Dla blisko 85% ankietowanych najważniejszym czynnikiem przy wyborze pracodawcy jest atrakcyjne wynagrodzenie.

Wyniki badań wskazują również, że w poszczególnych branżach wynagrodzeniu przypisuje się bardzo różną wagę. Jest ono doceniane w największym stopniu przez pracowników sektora internetowego/ handlu elektronicznego, ubezpieczeniowego, badawczo-rozwojowego oraz bankowego — 100% osób zatrudnionych w tych sektorach wybrało „Atrakcyjne wynagrodzenie” jako kryterium, którym się

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Raport HR

kierują przy wyborze/zmianie pracodawcy lub miejsca pracy.

Dodatkowe świadczenia są dla ankietowanych ważniejsze niż forma zatrudnienia, prestiż pracodawcy, jego reputacja i dostęp do nowych technologii.

Im więcej pieniędzy dostajesz, tym więcej potrzeb możesz zaspokoić. A skoro przeciętny pracownik spędza w pracy co najmniej 40 godzin tygodniowo, chce otrzymywać takie wynagrodzenie, które pozwoli mu wieść maksymalnie wygodne życie prywatne.

Motywy ekonomiczne są wciąż mocno zakorzenione w podejmowanych decyzjach dotyczących zatrudnienia.

CZEGO NIE MOŻNA KUPIĆ ZA PIENIĄDZE? Choć ankietowani najczęściej wskazywali na atrakcyjne wynagrodzenie, to możliwości wzrostu i rozwoju osobistego nie plasowały się na dużo dalszym miejscu.

100% respondentów w wieku do 25 lat w całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej uważało je za istotne przy wyborze pracodawcy lub miejsca pracy. Wzrost i rozwój osobisty dotyczy działań, które podnoszą poziom świadomości i pomagają zrozumieć własną tożsamość, dzięki czemu możliwy jest rozwój talentów i potencjału. Pracodawcy podejmujący takie działania budują kapitał ludzki i poprawiają jakość życia wśród swoich pracowników. Rozumie się samo przez się, że pracodawcy wspierający pracowników w realizowaniu własnych aspiracji są przez nich bardziej lojalnie traktowani. Lojalni pracownicy pozostają w swoich miejscach pracy, ponieważ tego chcą. Ich aktywność wykracza poza zakres przydzielonych obowiązków z uwagi na fakt, że chcą oni dbać o interesy swojej firmy.

Następnym czynnikiem po wzroście i rozwoju osobistym jest lokalizacja.

Ponad 60% ankietowanych uważa lokalizację za jedno z najważniejszych kryteriów przy wyborze lub zmianie pracodawcy.

Ma ona szczególne znaczenie dla respondentów z Polski: 65% z nich wskazywało ją jako powód zmiany pracy lub pracodawcy. To oczywiste, że praca blisko domu oznacza więcej czasu poświęcanego rodzinie, własnym zainteresowaniom oraz odpoczynkowi.

Pracownicy z regionu Europy Środkowo-Wschodniej w dużym stopniu kierują się tymi samymi kryteria-

mi przy wyborze lub zmianie pracodawcy. Istnieje jednak kilka wyjątków.

Na przykład respondenci z Węgier przykładają najmniejszą wagę do elastycznych godzin pracy — na tę odpowiedź wskazuje jedynie 43% z nich w porównaniu z 75% ankietowanych w Czechach i 68% w Polsce. Z kolei pracownicy z Polski stanowią kohortę w największym stopniu zainteresowaną pieniędzmi — ponad 90% zmieniłoby pracodawcę na tego, który zaoferuje bardziej atrakcyjne wynagrodzenie.

Pracownicy z Czech i Słowacji stanowią kohortę, na którą największy wpływ ma reputacja i wizerunek pracodawcy, jednak tylko 42% Słowaków i 40% Czechów odczuwałoby pokusę zmiany pracodawcy z tego powodu.

Nie jest raczej zaskakujące, że wiek i etap kariery pracownika mają wpływ na wybór istotnych dla niego czynników.

W najmłodszej kohorcie respondentów (18–25 lat) najważniejszym czynnikiem jest rozwój osobisty, natomiast prestiż ma niewielkie znaczenie. Jest on natomiast istotny dla kierowników i dyrektorów pracujących w międzynarodowym środowisku. Z kolei specjaliści IT skupiają swoją uwagę raczej na elastycznych godzinach pracy i dogodnej lokalizacji biura. Potrzeby najstarszej i najmłodszej kohorty respondentów są zbieżne w odniesieniu do jednego czynnika: osoby powyżej 50 roku życia oraz stażyści (w wieku 18–25 lat) pragną stabilnego zatrudnienia — jeden na dwóch spośród pracowników należących do tych grup wskazał, że „forma zatrudnienia” jest bardzo istotnym czynnikiem przy wyborze pracodawcy.

Choć w większości przypadków nasze potrzeby są odmienne w zależności od wieku, etapu kariery, stanowiska i osobistych ambicji, na najbardziej podstawowym poziomie wielu z nas pragnie tego samego: pełnej lodówki i bezpiecznego dachu nad głową.

85, 2%

ankietowanych uważa wynagrodzenie za najważniejszy czynnik przy wyborze lub zmianie pracodawcy

Best2Invest | May - June 2016

21

HR report

JAKIMI KRYTERIAMI SIĘ KIERUJESZ PRZY WYBORZE LUB ZMIANIE PRACODAWCY (MIEJSCA PRACY)?

WHAT CRITERIA DO YOU USE WHEN SELECTING/CHANGING EMPLOYER (WORKPLACE)?

Prestiż Prestige Dostęp do najnowszych technologii Access to newest technologies Forma zatrudnienia Form of employment

18,3% 22,2% 30,3%

Wizerunek firmy/reputacja pracodawcy Company image/employer reputation

38,7%

Świadczenia Benefits

40,5%

Międzynarodowe środowisko pracy International work environment

45,8%

Odpowiednia kultura korporacyjna Good corporate culture

49,6%

Elastyczne godziny pracy Flexible working hours

52,5%

Lokalizacja Location

60,6%

Rozwój osobisty Personal development

73,6%

Atrakcyjne wynagrodzenie Attractive salary

85,2%

KLUCZOWE WNIOSKI Nie dziwi fakt, że przedsiębiorstwami odnoszącymi największe sukcesy są te, które najciężej pracują nad zadowoleniem pracowników. To kierownicy muszą w miarę swoich najlepszych możliwości zapewnić, aby ich podwładni otrzymywali to, czego pragną.

Z uwagi na fakt, że niemal 85% respondentów za najważniejszy czynnik przy wyborze pracy uważa atrakcyjne wynagrodzenie, kluczowym wnioskiem wypływającym z danych uzyskanych przy gromadzeniu odpowiedzi na to pytanie jest ten, że pracownikom należy płacić na tyle dużo, aby kwestię pieniędzy można było odłożyć na bok.

Pracownicy muszą zaspokajać potrzeby swoje i swoich rodzin, dlatego oczywiście wynagrodzenia, premie i świadczenia mają duże znaczenie. Dlatego też lepiej jest dać im nieco więcej pieniędzy niż to zwyczajowo przyjęte i pozwolić im skupić się na pracy, zamiast płacić w oparciu o wyniki.

Artykuł przedstawia wybrany rozdział (1 z 8), który jest wynikiem ostatniego badania zatytułowanego CPL Talent Insights: Benefits.

Ponad 5000 wybranych kandydatów z regionu CEE w tym Polski, Czech, Słowacji oraz Węgier wzięło udział w badaniu. Respondenci byli zapytani o kwe-

22

stie obejmujące motywacje, preferencje względem pracodawców, świadczenia pozapłacowe, relokacje oraz techniki wizerunkowe, które są najbardziej efektywne.

Zapraszamy do kontaktu z najbliższym biurem CPL w celu uzyskania pełnej wersji badania. █

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Raport HR

THE CRITERIA USED WHEN CHOOSING AN EMPLOYER It come as no surprise, that the most successful businesses are the ones that work the hardest to please their employees, and it’s up to managers to make sure they’re giving their people what they want to the best of their abilities.

It was 1943 when the world was first introduced to Maslow’s hierarchy of human needs.

The theorist and psychologist Abraham Maslow, placed physiological and safety needs at the most basic level of the hierarchy.

FIRST THINGS FIRST While the Hierarchy of Human Motivation has largely fallen out of fashion with modern philosophers and psychologists, still some of its principles such as need propensity, can help us to understand human motivation. Ironically Maslow’s theory came into existence just a few years before the Socialist regime took hold over Eastern Europe. It is said that a stuffed person will never fully understand a hungry one. Some might say that Eastern European countries have been hungry for decades – hungry for freedom, for products and services and for the opportunity to express a viewpoint. Hungry for the needs that Abraham Maslow would have called basics. It is around 20 years since employees from the CEE region have experienced the changes introduced by capitalism.

Not only do they now have access to the basic things they were in the past deprived of, they have become influential players in the labor market. Which is why for our second CEE Benefits Survey question we asked ‘What criteria do you use when selecting or changing employer (work place)’.

WHAT CAN MONEY BUY? For nearly 85% of our survey respondents the most important factor when choosing an employer is an attractive salary.

Research results also indicate that the importance of remuneration varies dramatically by sector.

It is valued most highly by employees in internet/ e-commerce, insurance, R&D and banking sectors with 100% of employees in these sectors identifying ‘Attractive Salary’ as criteria they use when selecting/ changing employer or work place.

Extra benefits are more important for respondents than form of Employment, Employer Prestige, Employer Reputation and Access to New Technologies. The more money you get, the more needs you can meet. And since the average worker spends a minimum of 40 hours a week in his or her work place, they want to be remunerated sufficiently to make life as comfortable as possible during down time. Economic motives are still deeply integrated in their employment choices.

WHAT CAN’T MONEY BUY? While attractive salary was cited most often amongst survey respondents, not far behind in order of importance was opportunities for Growth and Personal Development.

Best2Invest | May - June 2016

Iwo Paliszewski Marketing & Operations Manager CEE, CPL Jobs

23

In fact 100% of respondents aged 25 and under across the entire CEE region deemed it to be of significance when selecting an employer or workplace. Growth and Personal Development refers to activities that improve awareness and identity helping to develop talents and potential. Employers who engage in these activities build human capital and enhance the quality of life of their employees.

It goes without saying that employers who contribute to the realization of employee aspirations generate employee loyalty. Loyal employees stay because they want to. They go above and beyond the call of duty to further their company’s interests.

Following on from Growth and Personal Development in order of importance is Location.

Over 60% of respondents consider Location to be among the most important criteria when selecting or changing employer.

Location is of particular importance to respondents from Poland where 65% cited it as a reason to switch jobs or employers. Needless to say working close to home means having more time for family, personal interests and rest.

A large degree of uniformity exists within the criteria workers across the CEE region use when selecting or changing employer with a few exceptions.

For example, respondents from Hungary are least interested in flexible working hours with only 43% listing this option as compared with 75% of respondents from the Czech Republic and 68% of respondents from Poland. Employees from Poland are the cohort who are most interested in money with over 90% saying that they would switch

employer for a more attractive salary. Employees from the Czech Republic and Slovakia are the cohorts most influenced by Employer Reputation and Employer image, still only 42% of Slovaks and 40% of Czechs would be tempted to switch employer for this reason.

Unsurprisingly employee age and career stage have an impact on the factors which are of significance.

For the youngest cohort of respondents (18-25) the most important factor is personal development whereas prestige has little meaning. For managers and directors, working in an international environment is deemed to be of importance whereas IT specialists are inclined to look for flexible working hours and a convenient office location. The needs of our oldest cohort of respondents and those of our youngest do correlate on one factor, people aged 50+ and trainees (aged 18-25) look for employment stability – one in every two of these employees indicated that ‘form of employment’ is a very important factor when selecting an employer.

While for the most part our needs vary with age, life cycle stage, position and personal ambitions at the most basic level many of us want the same things: a full fridge and a safe place to sleep.

85, 2%

of respondents consider salary to be the most important factor when selecting or changing employer

KEY TAKEAWAYS

It come as no surprise, that the most successful businesses are the ones that work the hardest to please their employees, and it’s up to managers to make sure they’re giving their people what they want to the best of their abilities.

Given the fact that for nearly 85% of respondents the most important factor in choosing a job is an attractive salary, a key takeaway from the data gathered in response to this question is pay employees enough to take the issue of money off the table.

Your employees need to provide for themselves and their families, so, of course, salaries, bonuses and benefits are important.

Therefore it’s better to pay people a little more than the norm and allow them to focus on their work than to pay them based on performance.

Article presents an excerpt (chapter 1 of 8) from the results of our most recent survey CPL Talent Insights: Benefits.

Over 5000 candidates across the CEE region in Poland, Czech Republic, Slovakia and Hungary took part in this survey. Respondents were asked questions such as what motivates them to choose one employer over

24

another, what perks are of most value, what would incentivise candidates to relocate for a new job, what employer branding techniques are most effective and much more.

Please contact your nearest CPL office to get your full copy. █

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Tranquility is what business likes

Wstęp do sekcji miejskiej

TERENY INWESTYCYJNE W MIASTACH Rozwój sektora outsourcingu, podobnie jak wiele innych branż, uzależniony jest od dostępnych terenów inwestycyjnych. Każde miasto w Polsce posiada takie tereny, które na bieżąco są komercjalizowane. Sposobów komercjalizacji wspomnianych terenów jest wiele i – poza sprzedażą, włączaniem w obszar specjalnych stref ekonomicznych, czy budową Parków Technologiczno-Naukowych – istnieje również wiele innych sposobów na wykorzystanie ich przestrzeni.

Władze miast i agencji rozwoju regionalnego dbają o to, aby tereny były zagospodarowywane w jak najlepszy dla danego miasta sposób. Lokalizacja, infrastruktura logistyczna, bliskość autostrad, lotnisk, bocznic kolejowych, to tylko wybrane, poza ceną, elementy wskazujące na atrakcyjność lokalizacji, brane pod uwagę przez inwestorów.

Przemysł, usługi, nauka, turystyka, sport – wszystkie te obszary wymagają właściwej infrastruktury, a odpowiednie tereny możemy znaleźć, jak Polska długa i szeroka.

Część miast, nastawiona na rozwój sektora usługowego, stawia obecnie na rozwój nieruchomości biurowych. Tak jest np. w Bydgoszczy, gdzie zatrudnienie w sektorze BPO w roku 2016 przekroczy 9000 osób, i niezbędny jest rozwój powierzchni biurowych.

Bydgoszcz, na takie inwestycje, posiada działki inwestycyjne w centralnej części miasta i otwiera się na deweloperów biurowych.

Inne miasta, wykorzystując walory przyrodnicze swojego regionu, nastawiają się na inwestycje turystyczne, sportowe (zwłaszcza sportów zimowych), czy związane z bogactwami naturalnymi. Przykładem są tu Kielce, gdzie ponadto od lat ważną rolę odgrywa budownictwo i produkcja materiałów budowlanych, a firmy deweloperskie stanowią ważny segment rynku.

Autor: Wiktor Doktór prezes Pro Progressio

26

Przykładem miasta, które kusi inwestorów większymi zwolnieniami podatkowymi i niższymi kosztami prowadzenia działalności, jest Opole.

Wrocław i Katowice, muszą się już liczyć z rosnącą konkurencyjnością biznesową i inwestycyjną stolicy województwa opolskiego.

Podobnie jest w Pile, gdzie dla inwestorów, rozpoczynających działalność w Pilskiej Strefie Przemysłowej, przygotowano szereg udogodnień i korzyści.

Miasto postanowiło wesprzeć inwestorów, nie tylko zapleczem wykwalifikowanych pracowników, ale również poprzez kompleksową pomoc w sprawnym przeprowadzeniu całego procesu inwestycyjnego.

Miasta rozbudowują także narzędzia komunikacyjne. Dobrym przykładem takich działań jest np.

System Informacji Przestrzennej w Poznaniu, który pozwala na przeglądanie najważniejszych informacji o terenach w granicach administracyjnych miasta, m.in: ich funkcji, przebiegu granic działek, własności, sposobu użytkowania, sytuacji planistycznej, etc.

Tego typu podejście jest z otwartością przyjmowane przez inwestorów – pytanie tylko ile polskich miast takie systemy posiada? Tu polecam lekturę stron internetowych polskich aglomeracji, gdyż można tam znaleźć zarówno dobre, jak i złe przykłady.

Tereny inwestycyjne, to kolejny obszar, gdzie warto wspomnieć o złotym trójkącie: Samorząd-Biznes-Nauka, gdyż to dzięki współpracy tych trzech ważnych graczy na rynku, rozwój inwestycji na terenach oferowanych przez samorządy może być optymalizowany w celu jak najlepszego pobudzenia rynku pracy.

Zebraliśmy dla Państwa informacje z różnych polskich miast pokazujące, w jaki sposób rozumiana jest przez nie tematyka terenów inwestycyjnych oraz ich zagospodarowywania. Zapraszam do lektury i samodzielnej oceny, gdzie warto zainwestować oraz jaki rodzaj działalności prowadzić w większych, a jaki w średnich i małych miejscowościach. █

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

www.investinopole.pl

www. i nvesti nopole. p I 25 OOO of students I the best command of German language in Poland I modern office spaces I affordable costs Opole City Hall I Economy and lnnovation Department I tel. +48775411379 I e-mail economy@um.opole.pl

Introduction to the city section

INVESTMENT AREAS IN THE CITIES The outsourcing sector development, as is the case of many other industries, depends on the available investment land. Every city in Poland has such land, which is commercialised as needed. There are many ways to commercialise such land and, apart from selling it, including it in special economic zones or building Science and Technology Parks, there are also other ways to use this space.

City authorities and regional development agency management take care to ensure that such land is optimally developed for a given city. Location, logistics infrastructure, close distance to motorways, airports, railway depots are just selected elements, apart from the price, that determine a site’s attractiveness, and that are taken into account by investors.

Industry, services, tourism, sport – all these areas need proper infrastructure, and adequate land can be found all over Poland.

Some cities, oriented to developing services sector, focus on developing office properties. This is the case of Bydgoszcz, for example, where BPO sector’s head count in 2016 will exceed 9.000 people, and it’s necessary to develop office space. Bydgoszcz has investment lots in the central part of the city intended for such projects, and is opening up to office space developers.

Other cities, leveraging their region’s attractive nature, focus on investment projects in the area of tourism, sports (especially winter sports) or natural resources. A good example would be Kielce, where building sector and construction materials production has played a major role for years, and real estate development companies represent a large market segment.

Author: Wiktor Doktór Pro Progressio, CEO

28

Opole is an example of a city that entices investors by offering higher tax exemptions and lower operating costs. Wrocław and Katowice must already reckon with a growing business and investment competitiveness of Opole.

This is also the case of Pila, where a number of conveniences and benefits await investors starting operation in the Pila Industrial Zone.

The city has decided to support investors not only by offering a qualified employee base, but also by providing comprehensive help in going smoothly through the whole investment process.

Cities also expand their communication tools.

A good example of such measures would be Spatial Information System in Poznan, which helps find major information about land within the city’s administrative limits, e.g.: land’s function, lot limits, ownership, current use, planning situation etc. Such an approach is welcomed by investors.

The only question is how many Polish cities have such systems in place? I recommend visiting websites of Polish metropolitan areas as one can find both good and bad examples there.

Investment land is another area where it’s worth mentioning the golden triangle: Local GovernmentBusiness-Science, as it is the cooperation between those three important market players that can optimise the growth of investment on land offered by local governments, to ensure the best possible stimulation of the job market.

We have compiled for you information from various Polish cities, which shows how they understand the issue of investment land and its development.

We invite you to read and judge for yourself where it’s worth investing, and what kind of business to run in larger, medium-sized and small cities and towns. █

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Poznań

TERENY INWESTYCYJNE MIASTA POZNANIA Wśród czynników decydujących o atrakcyjności Poznania wymienia się niezmiennie: doskonałą lokalizację na mapie kraju i Europy, dostępność transportową, silną gospodarkę i bogate zaplecze akademickie, które zapewnia wysoką jakość kształcenia kadr. Miasto Poznań współpracuje regularnie z agencjami nieruchomości, rekrutacyjnymi oraz z innymi podmiotami i jest w stanie wytworzyć wartość dodaną, która przekonuje inwestorów do wyboru miasta na siedzibę lub oddział firmy.

Urząd Miasta Poznania gospodaruje zasobem Poznania i Skarbu Państwa w granicach administracyjnych miasta. Dzięki możliwościom współczesnych systemów informacji kartograficznej coraz łatwiej jest uzyskać informację m.in. o właścicielu terenu, oznaczeniach geodezyjnych oraz funkcji przewidzianej w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Po pozyskaniu informacji o tym, że dana nieruchomość należy do zasobu miejskiego, można wystąpić z indywidualnym wnioskiem do Wydziału Gospodarki Nieruchomościami o wykup, dzierżawę lub nabycie prawa użytkowania wieczystego na wskazanym terenie. Wniosek znajduje się na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej.

System Informacji Przestrzennej pozwala na przeglądanie najważniejszych informacji o terenach w granicach administracyjnych Miasta Poznania, m.in: funkcji, przebiegu granic działek, własności, sposobu użytkowania, sytuacji planistycznej, istniejącej zabudowie i danych adresowych.

Mapa Miejska to system wyświetlanych w oknie przeglądarki warstw informacyjnych, z których każda dotyczy innego zakresu danych: układu komunikacyjnego, geodezji, planowania przestrzennego, zabudowy oraz ewidencji budynków.

30

W dalszej kolejności następuje analiza urbanistyczna i sprawdzenie, czy wskazany teren miejski można nabyć i w jakim trybie. Analiza dotyczy przeznaczenia w dokumentach planistycznych,

statusu prawnego działki, a także faktycznej sytuacji i stanu istniejącego. W uzasadnionych przypadkach możliwe jest potraktowanie wnioskowanego terenu jako „maski budowlanej” (czyli działki, która nie jest możliwa do samodzielnego zagospodarowania, a może tylko zwiększyć wartość nieruchomości sąsiedniej.

Aby nabyć prawo do nabycia „maski budowlanej” należy przedstawić dokumentację potwierdzającą prawo własności nieruchomości). Po przeprowadzonej analizie przestrzennej wnioskodawca otrzymuje odpowiedź, czy i na jakich zasadach może nabyć interesującą go nieruchomość.

Miasto Poznań posiada bogatą ofertę nieruchomości.

Oferta obejmuje grunty zabudowane i niezabudowane. W związku z ewolucją rynku nieruchomości, zarówno w Polsce jak i na świecie, oferty ulegają dość dynamicznym zmianom. Grunty, jakie miasto sprzedaje, przeznaczone są zarówno pod budownictwo mieszkaniowe, usługi czy też aktywizację gospodarczą.

Działki, jakie Miasto Poznań oferuje na sprzedaż z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkaniowe to np.: • ul. Czechosłowacka: W ofercie znajduje się szereg działek pod budynki jednorodzinne oraz pojedyncza działka pod budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne, • działki na Łacinie i ul. Milczańskiej: Są to atrakcyjnie położone działki pod usługi lub pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, w bezpośredniej bliskości nowo powstającego Centrum Handlowego Posnania.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Poznań

Miasto Poznań oferuje również tereny z funkcją usługową: • ul. Poetycka: Duża działka pod zabudowę usługową, znajdująca się w zachodniej części miasta,

• Franowo: Duża działka pod zabudowę usługowo-przemysłową, z dopuszczeniem terenów baz, składów, hurtowni i innej działalności gospodarczej oraz zakładów recyklingu, • ul. Hetmańska: Duży teren, idealny pod kompleks biurowy, znajdujący się w zachodniej części miasta. Dobrze skomunikowany z centrum, • ul. Marcelińska: Działka przeznaczona pod zabudowę usługową, z dobrym dojazdem do lotniska i dworców PKP i PKS.

Jedne z najpopularniejszych terenów pod względem możliwości, to działki z funkcją mieszaną: • ul. Szkolna – kompleks budynków dawnego szpitala, położony w samym centrum miasta (200 m od Starego Rynku). Plan miejscowy pozwala nie ograniczać inwestora, pozwalając na zabudowę mieszkaniową, usługową i handlową, dając szerokie pole do zagospodarowania budynków, • ul. 3 Maja – ul. 27 Grudnia: Działki znajdują się w atrakcyjnej okolicy w samym centrum miasta i zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego teren przeznaczony jest pod zabudowę mieszkaniową i/lub usługową, nadaje się więc świetnie pod biurowiec,

• ul. Dąbrowskiego – ul. Polna: Teren w zachodniej części Poznania, z łatwym dojazdem do lotniska.

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pozwala na zabudowę śródmiejską mieszkaniowo-usługową.

W 2015 r. Miasto Poznań i Polskie Koleje Państwowe przeprowadziły międzynarodowy konkurs urbanistyczny na projekt zagospodarowania 47 ha terenu w centrum Poznania tzw. „Wolne Tory” (w bezpośredniej bliskości znajdują się dworce PKP i PKS oraz Centrum Handlowe Poznań City Center.)

W oparciu o zwycięskie prace opracowany został miejscowy plan zagospodarowania przestrzenne-

go, na podstawie którego możliwe będzie uzyskanie pozwolenia na budowę. Celem konkursu było wykreowanie nowej dzielnicy mieszkaniowej opartej na transporcie publicznym. Prace konkursowe proponują zabudowę mieszkaniową z usługami w parterach z łatwym dostępem do terenów zielonych.

Planowana intensywność zabudowy umożliwia realizację zabudowy śródmiejskiej z dominantami wysokościowymi. Zagospodarowany obszar Wolnych Torów połączy dwie duże dzielnice Poznania – Wildę i Łazarz.

Miasto Poznań, realizując program strategiczny Rzeka w Mieście, od kilku lat prowadzi także intensywne działania mające na celu aktywizację terenów nadrzecznych. Jednym z głównych celów programu jest poprawa jakości przestrzeni nad rzeką Wartą oraz poszerzenie oferty turystycznej miasta. Każdego roku zaobserwować możemy wzrastające zainteresowanie terenami nadwarciańskimi.

Co ważne, działania inicjowane przez władze Miasta Poznania spotkały się z bardzo pozytywnym odbiorem ze strony mieszkańców, a do najpopularniejszych atrakcji zaliczyć można sezonowy tramwaj wodny oraz letnie zajęcia animacyjne na plażach miejskich.

Dodatkowo, Miasto Poznań jest w posiadaniu 58 ha terenu inwestycyjnego przeznaczonego na wybudowanie pola golfowego wraz z infrastrukturą hotelowo-rekreacyjną. Teren znajduje się 7 km od centrum miasta i zaledwie 3 km od portu lotniczego Ławica, w połowie drogi między Berlinem a Warszawą. W promieniu 120 km nie znajduje się żadne inne pole golfowe.

Miasto oferuje współpracę w formule partnerstwa publiczno-prywatnego.

Propozycji działek szukać można na stronie internetowej Poznania (www.poznan.pl), na tablicach ogłoszeń w siedzibach Urzędu Miasta przy ul. Gronowej 20 i na pl. Kolegiackim. Ogłoszenia drukowane są też w lokalnej prasie. Miasto stale poszerza i uatrakcyjnia swoją ofertę inwestycyjną. █

Best2Invest | May - June 2016

Adres nieruchomości: Poznań, ul. Podgórna ul. Szkolna, ul. Kozia Powierzchnia nieruchomości: 13 005 m2 Przeznaczenie i sposób zagospodarowania: teren przeznaczony jest pod zabudowę mieszkaniową i/lub usługową oraz handlową Więcej informacji: Biuro Obsługi Inwestorów i Promocji Inwestycji Urząd Miasta Poznania pI. Kolegiacki 17, 61-841 Poznań, Polska tel. +48 61 878 54 28, fax +48 61 878 55 00 inwestor@um.poznan.pl promocja@um.poznan.pl, www.poznan.pl

31

Poznań

INVESTMENT AREAS OF THE CITY OF POZNAN

The factors constantly listed as the ones increasing the attractiveness of Poznan are: perfect location on the map of the country and Europe, transport availability, strong economy and rich academic background, which ensures high quality of personnel's education. The City of Poznan regularly cooperates with real estate and recruitment agencies, as well as with other entities, being able to generate added value convincing the investors to establish in the city their business seat or branch of their company.

The Poznan City Hall manages the resources being property of Poznan and the State Treasury within the administrative boundaries of the city. Thanks to possibilities of the contemporary cartographic information systems it is increasingly easier to obtain information, among others, about landowners, geodetic markings as well as about function envisaged in the local spatial development plan.

After obtaining information that a given real estate belongs to municipal resource an individual application can be filed to the Real Estate Management Department concerning buy-out, lease or acquisition of the right of perpetual usufruct on an indicated area.

The application is available on the website of the Public Information Bulletin.

The Geographic Information System allows its users to browse the most important information on the areas within the administrative boundaries of the City of Poznan, e.g.: function of plots, course of their boundaries, property rights, way of use, planning situation, existing development, address data.

The City Map (Mapa Miejska) is a system of information layers displayed in the browser, each of which concerns different scope of data: communication system, geodesy, spatial planning, development, as well as property registration.

32

Later on, the urban planning analysis takes place, along with verification of whether the indicated

municipal area can be purchased, and in what mode.

The analysis concerns intended use envisaged in planning documentation, legal status of the plot, as well as actual situation and existing condition.

In justified cases, it is possible to treat an area applied for as part of "buffer zone" (which cannot be developed independently and only increases the value of a neighbouring real estate. To acquire the right to purchase part of "buffer zone" a documentation certifying the ownership right to real estate should be presented). After the conducted spatial analysis, the applicant receives an answer as to whether and on what terms he/she may purchase a real estate he/she is interested in.

The City of Poznan has a rich offer of real estate.

The offer includes developed and undeveloped lands.

In connection with evolution of the real estate market both in Poland and all around the world the offers change dynamically. The lands that the city sells are intended for housing development, commercial use or business activation.

The plots offered for sale by the City of Poznań are, e.g.: • Czechoslowacka street: The offer includes a number of plots intended for development of detached houses, as well as a single plot for multifamily residential development,

• the plots in Lacina and at Milczanska street: These are attractively located plots for commercial or multi-family residential development in the

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Poznań

direct proximity of the newly developed Posnania Shopping Centre.

The City of Poznań offers also commercial lands: • Poetycka street: A large plot for commercial development, located in the western part of the city, • Franowo: A large plot for commercial-industrial development, with approval for development of bases, warehouses, wholesale stores and other business operations and recycling plants,

• Hetmanska street: A large area ideal for office complex, located in the western part of the city.

It is well communicated with the city centre, • Marcelinska street: A plot intended for commercial development, with good access to the airport and PKP (public rail transport) and PKS (public road transport) stations.

The plots of non-defined function are among those most popular in terms of offered opportunities: • Szkolna street – A large complex of former hospital premises, located in the very centre of the city (200 m from the Old Market). The local plan does not limit the investors, enabling both residential and commercial development,

• 3 Maja street – 27 Grudnia street: The plots are located in an attractive area in the very centre of the city and in accordance with the local spatial management plan the area is intended for residential and/or commercial development, which means an office building may be developed here, • Dabrowskiego street – Polna street: The area in the western part of Poznan, with easy access to airport. The Study of the Conditions and Directions of Spatial Development allows for downtown residential-commercial development.

In 2015 the City of Poznan and Polskie Koleje Panstwowe (Polish State Railways) conducted international urban competition for the project of development of 47 ha of land in the centre of Poznan, so-called Wolne Tory (Free Tracks – there are PKP and PKS stations and the Poznan City Center Shopping

Centre located in the direct proximity). A local spatial development plan has been prepared based on the winning works, on the basis of which it will be possible to obtain the building permit. The aim of this competition was to create a new residential district based on public transport. The competition works suggest residential development with commercial premises on the ground floors, with easy access to green areas. The planned intensity of buildings permits development of downtown area with high buildings. The developed area of Wolne Tory will connect two large districts of Poznan – Wilda and Lazarz.

The City of Poznan, pursuing the strategic programme Rzeka w Mieście (The River in the City), has been conducting for several years the intensive actions aimed at activation of riverside areas. One of the main goals of the programme is to improve the quality of the area over the Warta river to expand the range of the city's tourist offers. Every year we can observe a growing interest in the areas located over Warta. What's important, actions initiated by the authorities of the City of Poznan were well received by the inhabitants and the most popular attractions include seasonal water tram, as well as summer animation classes at the municipal beaches.

Additionally, the City of Poznan owns 58 ha of the investment land intended for building golf course along with hotel-recreational infrastructure.

The area is located 7 km from the city centre and only 3 km from the Lawica airport, halfway between Berlin and Warsaw. There is no other golf course within a radius of 120 km. The city offers cooperation in the form of the Public and Private Partnership.

The offered plots may be found on the website of the City of Poznan (www.poznan.pl), on the notice boards in the municipal offices at Gronowa street 20 and at Kolegiacki Square. The announcements are also printed in the local press. The city is constantly expanding and improves the attractiveness of its investment offer. █

Best2Invest | May - June 2016

Property address: Poznan, Podgórna – Szkolna – Kozia Streets Total area: 13 005 m2 Use in land development plan: the area is designed for residential housing, service and trade development More information: City of Poznan, Investor Relations Department pI. Kolegiacki 17, 61-841 Poznań tel. +48 61 878 54 28, fax +48 61 878 55 00 inwestor@um.poznan.pl promocja@um.poznan.pl, www.poznan.pl

33

Opole

OPOLE.

INWESTUJ BEZ GRANIC

Opole to atrakcyjna lokalizacja dla inwestycji przemysłowych i usługowych usytuowana pomiędzy Katowicami a Wrocławiem. Zyskuje się tu wyższe zwolnienia podatkowe i obniżenie kosztów niż w sąsiednich województwach, a dostępność wykwalifikowanych pracowników jest wysoka.

Więcej informacji: Urząd Miasta Opola Referat Obsługi Inwestorów Wydział Gospodarki i Innowacji tel: 77 54 11 379 tel/fax: 77 45 11 861 gospodarka@um.opole.pl www.investinopole.pl

34

INFRASTRUKTURA Tereny inwestycyjne Opola są dobrze przygotowane pod względem infrastruktury technicznej. Między innymi najnowocześniejszy w Polsce Główny Punkt Zasilania (o mocy 40 MW z możliwością rozbudowy), dedykowany podstrefie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Opolu, czy rozbudowa Elektrowni Opole o 1800 MW, dają bezpieczeństwo energetyczne. Nowe sieci ciepłociągów, gazociągów, światłowodów, wodociągów i kanalizacji zapewniają wszystkie niezbędne media techniczne bezpośrednio na działkach inwestycyjnych.

TRANSPORT Dzięki lokalizacji przy obwodnicy Opola i odległości 12 km do autostrady A4 możliwy jest szybki i sprawny transport dostaw i wytworzonych produktów oraz dojazd pracowników. Ponadto, 2 lotniska międzynarodowe w Katowicach i Wrocławiu, to przeszło 50 destynacji, w tym kilkanaście połączeń z europejskimi hubami. Umoż-

liwiają one szybki i komfortowy transport dla międzynarodowych kontrahentów.

Przez Opole przebiega również linia kolejowa E30 należąca do III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego łączącego Niemcy, Polskę i Ukrainę.

Polski odcinek łączy najważniejsze ośrodki ekonomiczne Polski Południowej. Rosnące znaczenie zyskuje również transport rzeczny, szczególnie w odniesieniu do ładunków ponadnormatywnych.

Opole dysponuje dwoma portami rzecznymi na Odrzańskiej Drodze Wodnej, włączonej w europejski system dróg wodnych.

ULGI PODATKOWE Istotnym elementem zachęcającym do inwestycji w Opolu są ulgi podatkowe. Dzięki funkcjonowaniu w specjalnej strefie ekonomicznej firma nie płaci podatku dochodowego do kwoty 55% kosztów inwestycji, a na terenie całego mia-

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Opole

sta może być zwolniona nawet na 5 lat z podatku od nieruchomości*.

*Z ULG PODATKOWYCH NA TERENACH INWESTYCYJNYCH OPOLA SKORZYSTAŁY JUŻ M.IN. TAKIE FIRMY JAK:

TERENY INWESTYCYJNE Szczególnie dużym zainteresowaniem cieszą się tereny objęte statusem Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej INVEST-PARK.

Strefa obejmuje 40 ha dostępnych gruntów w znakomitej lokalizacji. Dogodne położenie oraz pełne wyposażenie w infrastrukturę techniczną, to nie jedyne jej zalety. Inwestor, podejmujący decyzję o lokalizacji w strefie, uzyskuje prawo do ulgi w podatku dochodowym o wartości sięgającej 35% wartości inwestycji dla dużych przedsiębiorstw, 45% dla średnich przedsiębiorstw oraz 55% dla małych przedsiębiorstw. W przypadku przedsiębiorstw, dla których koszty pracy są znaczącą pozycją biznesplanu, istnieje możliwość odliczenia wysokości ulgi od tych właśnie kosztów.

W takim przypadku wysokość 35% ulgi odliczana jest w stosunku do 2-letnich kosztów pracy, dotyczących nowozatrudnionych pracowników. Jest to o 10% więcej niż w sąsiadujących województwach śląskim i dolnośląskim. █

• Polaris (producent pojazdów terenowych),

• Global Stearing Systems (producent elementów układu kierowniczego), • Pasta Food Company (producent gotowych dań schłodzonych), • ifm (producent automatyki przemysłowej),

• Heerema Fabrication Group (producent elementów platform wiertniczych), • Kamex (producent siłowników hydraulicznych),

• Stelmach (największy w Polsce producent obrączek ślubnych).

40 ha

W najbliższym czasie kolejne tereny zostaną włączone do Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

6,11 ha

ul. Arki Bożka 6,11 ha przy obwodnicy Opola przeznaczone pod produkcję i logistykę

14,9 ha

ul. Technologiczna / Wrocławska 14,9 ha w pobliżu obwodnicy i istniejącej podstrefy WSSE przeznaczone pod usługi

Best2Invest | May - June 2016

2,55 ha

ul. Wspólna 2,55 ha w sąsiedztwie fabryki Polarisa (producenta pojazdów terenowych)

35

Opole

OPOLE.

INVEST

WITHOUT LIMITS

Situated between Katowice and Wroclaw, Opole provides an attractive location for industrial and commercial developments. Here, entrepreneurs can enjoy higher tax exemptions, lower costs compared to the neighbouring provinces, and higher workforce availability.

More information: Opole Municipality Investor Service Economy and Innovation Department tel: 77 54 11 379 tel/fax: 77 45 11 861 economy@um.opole.pl www.investinopole.pl

36

INFRASTRUCTURE Opole’s development land offers good technical infrastructure with power safety ensured by the most advanced transformer/switching station in Poland (40 MW with the possibility of extension) intended for the subzone of the Walbrzych Special Economic Zone in Opole, and the extension of the Opole Power Station (1800 MW), among others. New heat, gas, optical fibre, water supply and sewerage pipeline networks provide all utilities to development plots.

TRANSPORT Location near the Opole bypass, only 12 km from A4 motorway, allows for quick and efficient deliveries of goods and convenient employee transportation.

In addition, 2 international airports (Katowice, Wroclaw) offer flights to over 50 destinations, including connections with European hubs.

They allow quick and convenient transport for foreign business partners. Opole is also traversed by an E30 railway line, part of the third Pan-European Transport Corridor connecting Germany, Poland, and Ukraine. The Polish section of the line connects major economic centres in southern Poland.

Another mode of transport which is again gaining in importance is the river transport, in particular with reference to oversize cargo. Opole has two river ports located on the Oder Waterway forming part of the European waterway system.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Opole

TAX RELIEFS Opole operates a tax relief programme to encourage investments. A company based in the special economic zone is exempt from income tax up to 55% of the project cost, and can also enjoy even a 5 year exemption from property tax in the entire city area.*

*AMONG COMPANIES BASED IN THE OPOLE DEVELOPMENT LAND USING TAX RELIEFS ARE: • Polaris (all-terrain vehicles manufacturer),

• Global Steering Systems (steering system components manufacturer), • Pasta Food Company (chilled ready meals producer), • ifm (industrial automatics manufacturer),

DEVELOPMENT LAND Many businesses choose to be based in the Walbrzych Special Economic Zone (INVEST-PARK).

Offering an excellent location, the zone covers an area of 40 ha. The zone’s convenient location and access to all utilities are not the only advantages.

A large business choosing to be based within the zone can enjoy 35% income tax relief on the project value. Tax reliefs for medium and small enterprises are respectively 45% and 55%.

Relief amount can be deducted from labour costs where these are a significant cost item of a business plan. In such case, the amount of a 35% tax relief is deducted for 2-year labour costs of newly employed personnel. This is 10% more compared to the neighbouring Silesia and Lower Silesia Province. █

• Heerema Fabrication Group (offshore platform components manufacturer), • Kamex (hydraulic cylinders manufacturer),

• Stelmach (the largest Polish manufacturer of wedding rings).

40 ha

New areas will be added to the Walbrzych Special Economic Zone in the immediate future.

6,11 ha

Arki Bożka street 6.11 ha located near the Opole bypass intended for production and logistics operations

14,9 ha

Technologiczna /Wrocławska street 14.9 ha located close to the bypass and the WSEZ subzone intended for services

Best2Invest | May - June 2016

2,55 ha

Wspólna street 2.55 ha located near Polaris Factory (all-terrain vehicles manufacturer)

37

Piła

PILSKA STREFA PRZEMYSŁOWA Kluczowym narzędziem służącym rozwojowi przedsiębiorczości, a tym samym tworzeniu korzystnych warunków do lokowania inwestycji w Pile jest Pilska Strefa Przemysłowa.

W ramach samej strefy, ale nie tylko – miasto Piła dysponuje bogatą ofertą terenów inwestycyjnych uzbrojonych w media oraz infrastrukturę techniczną.

Utworzenie Pilskiej Strefy Przemysłowej było i jest jednym z elementów wspierania wzrostu gospodarczego miasta Piły. W obszar strefy weszły tereny przeznaczone pod aktywizację gospodarczą (rejon ul. Wawelskiej, Przemysłowej oraz tereny okołolotniskowe) o łącznej powierzchni ok. 200 ha. Ponadto, koncentrację projektu gospodarczego przewidziano w rejonie ulicy Wawelskiej, gdzie do dyspozycji inwestorów oddano 60 ha terenów inwestycyjnych.

PILSKA STREFA PRZEMYSŁOWA Dla inwestorów rozpoczynających działalność w Pilskiej Strefie Przemysłowej przygotowano szereg udogodnień i korzyści. Miasto Piła przyciąga inwestorów, nie tylko atrakcyjnymi terenami inwestycyjnymi, czy bogatym zapleczem wykwalifikowanych pracowników, ale również poprzez kompleksową pomoc w sprawnym przeprowadzeniu całego procesu inwestycyjnego, oferując przy tym szereg ulg podatkowych m.in. zwolnienia z podatku dochodowego, z podatku od nieruchomości oraz z podatku od środków transportowych.

38

Należy zaznaczyć, że oczekiwania inwestorów na przestrzeni lat znacznie się zmieniły. Ich wyma-

gania dotyczące nieruchomości wzrosły – i obecnie mniej chętnie inwestują w tereny nieuzbrojone i nieprzygotowane. Standardem jest pełne wyposażenie w infrastrukturę techniczną oraz transportową. Władze miasta Piły są świadome tych wymagań i wychodzą im naprzeciw. Obecnie rozpoczęły się prace w obszarze Pilskiej Strefy Przemysłowej, mające na celu podniesienie standardu tych terenów oraz ich pełne przygotowanie dla kolejnych inwestorów, a obecnym przedsiębiorcom zapewnienie jeszcze lepszych warunków działalności.

Jest to największy projekt spośród planowanych inwestycji, wpisany na listę projektów kluczowych dla województwa wielkopolskiego, obejmujący pełną infrastrukturę: drogi, ciągi piesze, drogi dla rowerów, oświetlenie oraz zieleń.

Przez ostatnie pięć lat w Pile odnotowano znaczny rozwój firm lokalnych, dla których strefa przemysłowa miała istotne znaczenie i umożliwiła rozbudowę działalności. Z Pilskiej Strefy Przemysłowej korzystają nie tylko nowi inwestorzy: IVECO GIBAS Andrzej Gibas, Rhenus Recycling Polska Sp. z o.o., MAT WIK, EUROPART Polska S.A., ale także rodzime firmy, które rozbudowują swoją działalność, korzystając

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Piła

z możliwości, jakie daje strefa: np. Colours Factory, Tongraf Drukarnia, TOPi POLSKA, Home & Garden czy Asta Logistics. Oznacza to realne przełożenie dogodnych warunków do inwestowania na możliwość prężnego rozwoju danej branży – właśnie w Pile.

Branże działające w Pilskiej Strefie Przemysłowej to m.in.: produkcja narzędzi dla przemysłu drzewnego i meblarskiego, branża handlowa, produkcja kanałów i systemów wentylacyjnych, produkcja konstrukcji i elementów metalowych, transport, logistyka, produkcja kostki brukowej, branża motoryzacyjna, poligrafia, reklama oraz produkcja pasz, koncentratów i mąk pszennych.

PODSTREFA PIŁA PSSE Na szczególną uwagę zasługuje powołana w 2011 r.

Podstrefa Piła Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, wchodząca w obszar wspomnianej wcześniej Pilskiej Strefy Przemysłowej. Teren obejmujący 21 ha przeznaczony jest pod zabudowę produkcyjno-usługową. Atrakcyjnie położony w bezpośrednim sąsiedztwie drogi krajowej nr 11 i skrzyżowania z drogą krajową nr 10 oraz terenów produkcyjno-usługowych.

Na terenie Podstrefy Piła PSSE nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Teren ten został wyróżniony przez Polską Agencję Informacji i Inwestycji Zagranicznych SA tytułem „Grunt na Medal 2010”.

DLACZEGO WARTO INWESTOWAĆ W PODSTREFIE PIŁA PSSE? Dla inwestorów lokujących swoje inwestycje właśnie w obszarze Podstrefy Piła Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej czekają zwolnienia z podatku dochodowego (do 25%) – forma regionalnej pomocy publicznej, zwolnienia z podatku od nieruchomości i inne, działka przygotowana pod inwestycję z uregulowanym stanem prawnym oraz z dostępem do infrastruktury technicznej i transportowej, oferowana w konkurencyjnej cenie. Plusem inwestycji w strefie jest również jeden właściciel gruntu (Gmina Piła – Podstrefa Piła Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Sp. z o.o.).

Z przywilejów tych skorzystał już pierwszy inwestor w Podstrefie Piła. W lipcu 2016 r. swoją działalność w Pilskiej Podstrefie PSSE uruchomią Polskie Zakłady Zbożowe Sp. z o.o. (PZZ Wałcz).

W kwietniu bieżącego roku rozstrzygnięty został przetarg na kolejną działkę strefową. Obecnie trwają rozmowy z kolejnymi inwestorami.

INWESTYCJE Z SEKTORA USŁUG OUTSOURCINGOWYCH W ostatnich latach Miasto Piła rozrasta się również pod kątem inwestycji z sektora outsourcingu usług biznesowych, a także firm IT. Z branży BPO/IT w ostatnim czasie swoją działalność na terenie miasta Piły ulokowali m.in.: Centrum Operacji Pracowniczych Grupy PZU w Pile, Call Center dla Polkomtela Sp. z o.o., Centrum Zarządzania Należnościami ENERIS Surowce S.A., Centrum Technologii Informatycznych Quad/Graphics Europe, Philips People Services, KRUK S.A.

TERENY INWESTYCYJNE W CENTRUM MIASTA Oczywiście, oferta terenów pod inwestycje nie koncentruje się tylko i wyłącznie w strefie przemysłowej. Obecnie miasto Piła poszukuje inwestora do udziału w planowanym i strategicznym dla miasta projekcie – budowy wielofunkcyjnego, integracyjnego centrum kulturalno-edukacyjnego – Mediateka. Koncepcja zagospodarowania nieruchomości zakłada zabudowę złożoną z budynku głównego Mediateki połączonego z budynkiem o funkcji usługowej. Obiekt zostanie zlokalizowany w ścisłym centrum miasta i przewiduje, wśród innych, również usługi hotelowe i gastronomiczne.

Równie atrakcyjnym terenem pod inwestycje jest niezabudowana działka zlokalizowana przy placu Pocztowym, także w ścisłym centrum miasta, o powierzchni łącznej ok. 0,5 ha, przeznaczona pod zabudowę usługową (np. powierzchnie biurowe pod wynajem).

Pełna oferta terenów inwestycyjnych dostępna jest na oficjalnej stronie miasta oraz w centrum obsługi inwestora – Inwest-Park Sp. z o.o. przy ulicy Dąbrowskiego 8 w Pile. █

Best2Invest | May - June 2016

Więcej informacji Urząd Miasta Piły Plac Staszica 10 64-920 Piła INWEST-PARK Sp. z o.o. ul. Dąbrowskiego 8 64-920 Piła Tel: +48 67 345 11 12 Fax: +48 67 212 35 66 um@um.pila.pl biuro@inwestpark.pila.pl www.pila.pl

39

Piła

PILA`S INDUSTRIAL AREA The key tool to develop entrepreneurship and thus create favorable conditions for investment in Pila is the Pila`s Industrial Area, within which not only does Pila offer a wide range of investment areas with the provided utilities but also a technical infrastructure.

Creating Pila`s Industrial Area was and is an important element of supporting the economic growth of the city. The area includes land for stimulation of the economy (along Wawelska and Przemyslowa streets, as well as the area around the airport) with a total acreage of nearly 200 ha.

Moreover the concentration of the project is to be in the area of Wawelska Street, where the investors are given 60 ha of investment areas.

PILA`S INDUSTRIAL AREA A number of facilities and benefits have been prepared for all the investors wishing to conduct business. Pila wishes to draw the investors with attractive investment areas as well as a wide range of qualified and specialized employees, and also by a complex help in conducting the whole investment process, not to mention a number of tax discounts including income, property and tax on means of transport.

40

It is to be noted that the expectations of the investors have changed throughout the years- their requirements when it comes to property have become higher, they are less likely to invest in areas

which are lacking utilities and that are not prepared.

A full infrastructure both technical and transportwise are required. The authorities in Pila are aware of these requirement and they have met them.

At present works have begun to make the standards of Pila`s Industrial Area higher and to fully prepare them for future investors, and to provide the current entrepreneurs with even better conditions for conducting business. It is the largest project among all other planned investments, which figures on the list of the key project for the Greater Poland region, which covers the full infrastructure, the road, pedestrian trails, bicycle paths, lighting and greenery.

For the past 5 years Pila has met a large increase of local companies for which the Industrial Area was essential and which enabled the further development of their business. Not only new investors such as: IVECO GIBAS Andrzej Gibas, Rhenus Recycling Polska LTD, MAT WIK, EUROPART a joint-stock company, have benefited from the Industrial Area, but also local firms like: Colors Factory, Tongraf Printinghouse, TOPi POLSKA, Home & Garden or Asta Logistics, which have been developing their activity have taken advantage of it. It means that

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Piła

there is real influence of favorable conditions for investment on the possibility of a particular industry to flourish here in Pila.

Industries active in the Pila`s Industrial Area are among others, producers of tools for the wood and furnishing industries, trade, ventilation’s shafts and system producers, production and construction of metal elements, transport, logistics, paving blocks producers, the automotive industry, printing, advertising, production of animal feed, concentrates and wheat flour.

SUBZONE PILA PSEZ (POMERANIAN SPECIAL ECONOMIC ZONE) It is worthwhile to mention the Subzone Pila's Pomeranian Special Economic Zone created in 2011 which is a part of the aforementioned Pila`s Industrial Area. The area incorporates 21 ha is meant for the production and service development. It is attractive mainly due to it`s localization in the direct vicinity of the national road 11 which intersects the national road 10 and neighbors other production and service areas.

In the subzone of PSEZ the local development plan is not in effect. The area itself was awarded by the Polish Agency of Information and Foreign Investment the title of “Grunt na medal” (Land for medal) in 2010.

WHY IS IT WORTH TO INVEST IN THE SUBZONE PILA PSEZ? For investors investing in the area of the Subzone PSEZ we have prepared a discount of income tax

(up to 25%) – which is a form of regional public support, discounts on property tax and others, a land plot prepared for investment with a clear legal state and access to technical infrastructure and transport, offered at a competitive price. A benefit is a single land owner (the Municipality of Pila – Subzone Pila PSEZ.

These privileges have been acquired by the first investor in the Sub-region. In July 2016 Polskie Zakłady Zbożowe Sp. z o.o. will begin to conduct business. (PZZ in Walcz). In April another auction has been concluded. At present talks are being conducted with other investors.

INVESTMENTS OF THE OUTSOURCING SECTOR In recent years the city of Pila has grown also in the area of the investments of the outsourcing of business services, as well as IT. In the area of IT and BPO in recent years, the Centre for Human Resources Operation, a Call Centre for Polkomtel LTD, Centre for Managing Receivables ENERIS, Centre for IT of Quad/Graphics Europe, Philips People Services, and Kruk have been placed in Pila.

INVESTMENT AREAS IN THE CITY`S CENTRE Obviously, the offer of investment areas does not limit it self only in the industrial area. At present Pila is looking for investors to participate in a planned strategic project for the city – the construction of a multifunctional, integrative centre of culture and education – “Mediateka”. The concept assumes the construction of a main building connected with a building of a service purpose. The structure is to be located in the strict centre of the city, and it is to provide among others catering and hotel services.

Another attractive area for investment is the undeveloped area near Pocztowy Square, also in the strict city centre, with a total area of 0,5 ha, it is meant for service. (e.g. a office areas for rent).

The full offer of investment areas is available on the official web-page of the city as well as in the Centre for Investor Support – Inwest-Park LTD, on Dabrowskiego 8 Street in Pila. █

Best2Invest | May - June 2016

More information Piła City Hall Plac Staszica 10 64-920 Piła INWEST-PARK Sp. z o.o.

Dąbrowskiego 8 street 64-920 Piła Tel: +48 67 345 11 12 Fax: +48 67 212 35 66 um@um.pila.pl biuro@inwestpark.pila.pl www.pila.pl

41

Lublin

LUBLIN – LICZĄCY SIĘ GRACZ NA KRAJOWYM

RYNKU NIERUCHOMOŚCI

Na przestrzeni ostatnich sześciu lat Lublin, miasto o wyraźnym akademickim profilu, stał się liczącym graczem na krajowym rynku nieruchomości, dołączając do grupy najbardziej perspektywicznych polskich miast pod względem dostępności infrastruktury niezbędnej dla rozwoju przemysłu oraz nowoczesnych usług dla biznesu.

SPRZYJAJĄCE WARUNKI DLA BIZNESU Duże zainteresowanie lubelską lokalizacją to splot kilku istotnych z punktu widzenia rozwoju biznesu czynników. Należą do nich wyraźnie niższe niż w największych polskich aglomeracjach koszty najmu powierzchni biurowej kształtujące się pomiędzy 9-11 euro za m² oraz znacząco niższe stawki transakcyjne przy zakupie nieruchomości. Drugi, istotny dla firm z branży BPO/SSC argument to rynek pracy, determinowany przez bardzo dużą, jak na 350-tysięczne miasto, dostępnością pracowników. Pomimo relatywnie niskiej stopy bezrobocia wynoszącej 8,1%, Lublin to rezerwuar wykształconej kadry dla branży usługowej. Mury dziewięciu lubelskich uczelni wyższych opuszcza rocznie aż 20 tys. absolwentów. Coraz większą grupę pracowników stanowią osoby z kilkuletnim doświadczeniem zdobytym na korporacyjnym rynku wyspecjalizowanych usług dla biznesu. Co istotne, grupa ta jest zdecydowanie niejednorodna etnicznie i językowo – Lublin to obecnie miasto o największej po Warszawie liczbie studentów zagranicznych. Trzeci, nie mniej istotny czynnik, to klimat i sprzyjające warunki do inwestowania, tworzone przez lokalny samorząd.

42

RYNEK NIERUCHOMOŚCI DLA BIZNESU Według najnowszego raportu Cushman & Wakefield, Lublin to aktualnie największe zagłębie nowoczesnych powierzchni biurowych oraz nieruchomości pod inwestycje przemysłowe we wschodniej części kraju, a jednocześnie ósmy rynek biurowy w Polsce. Miasto jest liderem dynamiki wzrostu powierzchni z prognozowanym na ten rok 23% przyrostem zasobów. W mieście obserwowany jest coraz większy popyt na powierzchnie i grunty inwestycyjne. Lubelski rynek nieruchomości

dla biznesu tworzy aktualnie kilkaset nieruchomości, w tym przede wszystkim 41 nowopowstałych biurowców oferujących powierzchnie w klasie B+/ A+. Skumulowana podaż nowoczesnej powierzchni biurowej to obecnie 170 tys. m². Szacuje się, że nowe projekty inwestycyjne zwiększą jej zasoby do 300 tys. m² w ciągu najbliższych kilku lat. Lublin jest także jednym z 4 polskich miast oferujących zasoby biurowe w Specjalnej Strefie Ekonomicznej, w której najem biur stanowi koszt kwalifikowany dla przedsiębiorcy realizującego projekt inwestycyjny na jej terenie. Lublin jest miastem dobrze skomunikowanym. Port lotniczy Lublin za pośrednictwem 9 destynacji łączy miasto ze światem, a zmodernizowana kolej umożliwia dotarcie do Warszawy w 2 godziny. Nowa obwodnica za pośrednictwem krajowej drogi ekspresowej S17 wkrótce połączy Polskę Wschodnią ze stolicą.

LUBLIN JAKO DESTYNACJA TURYSTYCZNA Lublin to miasto o niezwykle wysokim potencjale turystycznym. Położenie w malowniczym pełnym atrakcji regionie, unikalna, wyżynna topografia oraz niepowtarzalna architektura, oferta wydarzeń i infrastruktura sprawiają, że Lublin staje się coraz częstszym punktem programu turystyki weekendowej, nostalgicznej, a w ostatnim czasie także biznesowej. Największe, sztandarowe wydarzenia miejskie – Carnaval Sztukmistrzów, Jarmark Jagielloński, czy Inne Brzmienia – przyciągają wiosną i latem dziesiątki tysięcy gości. Szacunki wskazują, że w ubiegłym roku miasto odwiedziło niemal 250 tys. turystów, z czego 1/4 stanowili obcokrajowcy, pochodzący przede wszystkim z Ukrainy, Izraela i Niemiec.

Liczba sprzedanych noclegów osiągnęła poziom 260 tys., przy średnim 51% obłożeniu – wskaźniku

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Lublin

zdecydowanie wyższym niż w polskich miastach o podobnej wielkości.

RYNEK USŁUG HOTELOWYCH Wzrost zainteresowania miastem jako destynacją dla turystyki indywidulanej i biznesowej zaczyna skutkować coraz większą uwagą inwestorów branżowych. W mieście, po relatywnie spokojnych latach, nastąpił ogromny przyrost obiektów hotelowych. Na przestrzeni ostatnich czterech lat w Lublinie i jego najbliższych okolicach powstało kilkadziesiąt nowych obiektów klasyfikowanych w rozmaitych kategoriach. Są wśród nich zarówno hostele, kilkunastomiejscowe apartamentowce i niewielkie hotele butikowe, zajazdy, a także duże sieciowe obiekty o wysokim 3-5 gwiazdkowym standardzie. Klasyfikowany lubelski rynek hotelowy oferuje obecnie prawie 1,5 tys. pokoi w 29 obiektach hotelowych. Zdecydowana większość pokoi (73%) oferowana jest w hotelach o standardzie trzygwiazdkowym. W mieście działają 4 hotele o standardzie czterogwiazdkowym i jeden z kategoryzacją pięciogwiazdkową – staromiejski Hotel Alter. W obiektach sieciowych oferowanych jest 27% pokoi. Średnia wielkość hoteli w Lublinie to 50 pokoi, natomiast średnia wielkość hoteli sieciowych to 98 pokoi. Największy z hoteli dysponuje 159 pokojami. Aktualnie w mieście realizowane są kolejne duże i prestiżowe inwestycje zmieniające krajobraz branży. W przyszłym roku działalność rozpocznie 200 miejscowy hotel sieci Hampton, należącej do grupy Hilton. Lubelskie obiekty hotelowe uzupełnia ogromna oferta, kilkuset lokali gastronomicznych, skoncentrowanych przede wszystkim w rejonie Śródmieścia i Starego Miasta.

RYNEK KONFERENCYJNY Rozwój gospodarczy miasta i regionu generuje także zwiększony popyt na usługi MICE, przyczyniając się do rozwoju niehotelowych, wyspecjalizowanych obiektów z przeznaczeniem konferencyjnym.

Oferują one nowoczesne, obszerne powierzchnie konferencyjne i wystawiennicze, umożliwiające organizację wydarzeń na dużą skalę, uzupełniając możliwości organizacyjne największych obiektów hotelowych. W Lublinie ten segment rynku reprezentują Targi Lublin dysponujące ponad 10 tys. m²

powierzchni wystawienniczej oraz Lubelskie Centrum Konferencyjne z 11 salami konferencyjnymi, pozwalającymi na aranżację przestrzeni dla wydarzeń skupiających od 20 do 400 osób. Największą salę widowiskową na 1 tys. miejsc siedzących dysponuje nowopowstałe Centrum Spotkania Kultur oraz Lubelski Park Naukowo-Technologiczny z 420 miejscową aulą. Uzupełnienie tej infrastruktury stanowią duże obiekty uniwersyteckie, wśród których warto wymienić centra konferencyjne Uniwersytetów Przyrodniczego i Medycznego.

DYNAMIKA ZMIAN Zachodząca w ostatnich latach dynamika zmian w zakresie zabezpieczenia odpowiedniej infrastruktury komunikacyjnej oraz przestrzeni dla biznesu zasadniczo zmieniła oblicze Lublina. Miasto osiągnęło masę krytyczną, stawiającą je w kategorii ośrodków cieszących się wyjątkowym zainteresowaniem inwestorów. W ciągu ostatnich 5 lat na obecność w Lublinie zdecydowały się 53 nowe firmy, zarówno z sektora przemysłu jak i usług. Rekordowy pod względem nowych inwestycji był rok 2015 przynosząc 20 nowych firm. Tak dobre wyniki są efektem przemyślanej, długofalowej strategii pozyskiwania inwestycji poprzez koncentrację na wybranych branżach, skuteczną promocję potencjału gospodarczego miasta oraz zapewnienie korporacyjnych standardów obsługi inwestora. Takie podejście sprawia, że Lublin ma jedną z najlepszych strategii pozyskiwania inwestycji zagranicznych w Europie. Jej jakość została doceniona w opublikowanym w marcu prestiżowym rankingu fDi Magazine „Europejskie miasta i regiony przyszłości 2016/17”, w którym Lublin zajął 3. miejsce w kategorii „Strategia pozyskiwania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w małych miastach od 100 tys. do 350 tys. mieszkańców”. Nie bez znaczenia pozostaje też jakość życia, jaką szczyci się od lat miasto, doskonale wypadając w różnych zestawieniach. W najnowszym Raporcie o polskich metropoliach 2015 PWC, Lublin ze wskaźnikiem 122 punktów, znacząco wyróżnia się na tle innych miast, potwierdzając wynik ubiegłorocznego rankingu fDi Magazine, w którym uzyskał czwartą lokatę wśród polskich metropolii w kategorii jakości życia. █

Best2Invest | May - June 2016

Więcej informacji Wydział Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublin Plac Litewski 1, 20-080 Lublin telefon: +48 81 466 2500 fax: +48 81 466 2501 e-mail: inwestorzy@ lublin.eu invest.lublin.eu

43

Lublin

LUBLIN – MAJOR PLAYER ON REAL ESTATE MARKET

In the last six years, Lublin has become a leading player on the Polish real estate market.

This city of predominantly academic character joined the group of Polish cities not only having the most considerable potential for stimulating growth of the industry and modern business services but also having access to unrivalled infrastructure.

BUSINESS-FRIENDLY ENVIRONMENT Companies choose Lublin for locating their business for several reasons. These include, for instance, relatively low rental costs amounting to EUR 9-11 per sq m (the lowest in other Polish agglomerations of the most considerable size) as well as lower transaction costs incurred at purchasing a property.

Another argument being of utmost importance for BPO/SSC companies in particular is the job market – in this city of 350 thousand citizens, a great number of prospective employees are immediately available for work. Although unemployment rate in Lublin equals to approximately 8.1%, the city is abundant in highly-educated individuals specialising in services.

Altogether, each year over 20 thousand students graduate from nine higher education institutions seated in Lublin. Additionally, there is a growing group of employees who specialise in business services and have long experience gained in Polish and international corporations. Furthermore, what is of considerable importance is the fact that this group is ethnically and linguistically heterogeneous – Lublin ranks second place in terms of the number of international students in Poland. Moreover, there is an investment-friendly environment in Lublin created by representatives of the Municipal Administration of the City of Lublin.

44

PROPERTIES FOR BUSINESS PURPOSES According to the recent report produced by Cushman & Wakefield, the amount of office space available for rent as well as the number of properties aimed at implementing industrial investment projects in

Lublin is currently the largest in Eastern Poland and ranks eighth on Polish real estate market. Lublin leads in dynamic growth of floor area whose amount is forcasted to increase to 23%. Moreover, demand for office space and investment plots of land is increasing.

At the moment, several hundred properties are offered on the business real estate market in Lublin.

These include 41 modern office buildings with B+/A+ class area. The total size of the office floor area equals approximately 170 thousand sq m. Due to carrying out new investment projects, it is estimated that this amount will increase to 300 thousand sq m in the next few years. Additionally, Lublin is one of four Polish cities in which office space is available as part of the Special Economic Zone where any property rental cost is considered a qualified cost incurred by the investor renting the premise. Lublin has got superior transit connections. Apart from nine connecting flights from Lublin Airport providing a perfect link with the rest of the world, there is a modern railway which allows for travelling to the capital within two hours. The new ring road has connected Eastern Poland with Warsaw by providing quick access to S17 A-road.

LUBLIN AS A TOURIST DESTINATION Lublin shows considerable tourism potential.

It is located in a picturesque region with countless attractions – unique upland topography, welldeveloped infrastructure, outstanding architectural features of buildings, and the number of events

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Lublin

organised in the city. All this results in Lublin becoming increasingly popular both with weekend tourism enthusiasts and businessmen. The most prestigious events include Magicians' Carnival, Jagiellonian Fair, or Different Sounds which attract several thousand spectators every year. It is estimated that approximately 250 thousand tourists explored Lublin last year and 25% of them were international visitors from Ukraine, Israel, and Germany in particular. The number of overnight stays amounted to 260 thousand with 51% occupancy rate, which was far higher than in other Polish cities of similar size.

HOSPITALITY MARKET In the last few years, both individual and business tourists have been increasingly interested in Lublin.

As a result, the city has been successfully attracting industry-specific investment projects. In the last four years, the number of hotel facilities has skyrocketed – these include hostels, apartment flats for several dozen guests, tiny hotels, inns, and also large chain 3-5 star hotels. Officially, there is over 1.5 thousand apartments in 29 facilities available in Lublin and a vast majority of them (73%) is located in threestar hotels. In the city, there is one five-star (The Alter Hotel in the Old Town) and four four-star hotels. 27% of the total number of rooms is offered in chain facilities. On average, non-chain hotels in Lublin provide 50 rooms, whereas the chained ones offer 98 apartments. The largest facility provides vacancies in 159 rooms. At the moment, further investment projects are being carried out in the city, e.g. a hundred-and-thirty room Hampton by Hilton.

Additionally, hotel guests can indulge themselves with scrumptious dishes offered in several hundred eating places located in the city centre and the Old Town in particular.

CONFERENCE FACILITIES Economic development of the City of Lublin and Lublin Region results in increased demand for MICE services. Consequently, specialised non-hotel facilities are built in order to provide modern conference and exhibition space of considerable size for organising greater number of large-scale events.

In Lublin, this market segment is represented by

Targi Lublin (Lublin Fairs) with over 10 thousand sq m of exhibition area and Lubelskie Centrum Konferencyjne (Lublin Conference Centre) with eleven conference rooms available for 20-400 individuals. The largest auditorium for a onethousand-person audience can be found in Centrum Spotkania Kultur (The Centre for the Meeting of Cultures). Moreover, Lubelski Park NaukowoTechnologiczny (Lublin Science and Technology Park) provides access to a 420-seat lecture theatre.

Furthermore, there is a number of academic facilities, e.g. conference centres in University of Natural Sciences and Medical University of Lublin.

DYNAMISM OF CHANGES The changes taking place in the last few years are aimed at creating transport infrastructure and business space of superior quality. Consequently, Lublin's image has been enhanced dramatically – it is now ranked among cities which attract the greatest number of investors. In the last five years, 53 new companies decided to run their business activities in Lublin – both in industry and service sectors. In terms of investment projects, Lublin was most successful in 2015 when twenty new companies started running their activities here.

This spectacular result would not be achieved if not for a well-thought, long-term strategy of attracting investors based on focusing on specific industries, marketing the economic potential shown by the city, as well as providing corporate standards in serving prospective investors. Consequently, Lublin has become European leader in attracting and assisting multinational companies into the city. This successful strategy was noticed by reporters of fDi Magazine and therefore discussed in prestigious “European Cities and Regions of the Future 2016/17” ranking in which Lublin ranked third under "Strategy to attract foreign investment in small cities of 100k - 350k citizens" category. What plays a significant role is the quality of life which Lublin is particularly proud of.

In the most recent Report on Polish metropolises 2015 by PWC, Lublin stands out from other cities having scored 122 points. This confirms the result achieved in last year's benchmark by fDi Magazine, in which Lublin ranked fourth place in the Quality of Life in Polish Metropolises category. █

Best2Invest | May - June 2016

More information Wydział Strategii i Obsługi Inwestorów Urzędu Miasta Lublin Plac Litewski 1, 20-080 Lublin telefon: +48 81 466 2500 fax: +48 81 466 2501 e-mail: inwestorzy@ lublin.eu invest.lublin.eu

45

Bydgoszcz

JEST MIEJSCE NA NOWE BIURA W BYDGOSZCZY Bydgoszcz jest silnym ośrodkiem biznesowym, w którym poza przemysłem równie szybko rozwijają się firmy świadczące nowoczesne usługi outsourcingowe. Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego szacuje, że w 2016 roku zatrudnienie w tym sektorze przekroczy 9 tys. osób. Dynamiczny wzrost liczby pracowników powiązany jest z powstawaniem nowoczesnych biur. W ciągu kilku najbliższych lat podaż powierzchni biurowej może się podwoić. W ofercie miasta znajdują sią atrakcyjne działki zlokalizowane w centrum, na których mogą być realizowane inwestycje biurowe.

Ostatnie miesiące były bardzo dobre dla bydgoskiej przedsiębiorczości. Pierwsze miejsce w rankingu Banku Światowego „Doing Businnes in Poland 2015”, tytuł „Most Investor-Friendly City 2015”, przyznany przez magazyn Eurobuild Central & Eastern Europe oraz nagroda dla najlepszego miasta w Polsce w kategorii nowych lokalizacji dla centrów usług wspólnych – CEE Shared Services and Outsourcing Award, podkreślają atrakcyjność inwestycyjną miasta nad Brdą.

46

Kreowany przez Bydgoszcz bardzo dobry klimat dla inwestorów, poprzez m.in. przygotowanie optymalnej oferty lokalizacyjnej, rozwój infrastruktury, a także sprawną obsługę przedsiębiorców zainteresowanych umieszczeniem i rozwojem swojego biznesu w tym mieście, został doceniony przez branżę nieruchomości biurowych. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi nowoczesnych usług dla biznesu w Bydgoszczy, obok dostępności wyszkolonej kadry, jest podaż wysokiej klasy powierzchni biurowej. Aktualnie wynosi ona ponad 50 000 m². W kwietniu tego roku do użytku oddano biurowiec IDEA Przestrzeń Biznesu o powierzchni 4000 m², zlokalizowany na terenie Bydgoskiego Parku Przemysłowo-Technologicznego.

Zapotrzebowanie na nowoczesne lokale biurowe w Bydgoszczy spowoduje wzrost inwestycji w nieruchomości komercyjne w najbliższych latach.

Miasto powiększy swoją ofertę nowoczesnych biurowców, gdyż na etapie realizacji oraz w fazie planowania jest wiele nowych projektów. W pierwszym półroczu 2016 roku zostanie oddany do użytku biurowiec Eta o powierzchni 5250 m² w ramach Biznes Park Kraszewskiego, największego kompleksu biurowego w województwie kujawsko-pomorskim (w 2017 r. planowane jest zakończenie budowy kolejnego gmachu Teta o powierzchni 4000 m².)

W najbliższych miesiącach zakończona zostanie budowa I etapu Optimum Park – budynku biurowego o powierzchni 4000 m². Planowane jest też rozpoczęcie kolejnej fazy tej inwestycji, która docelowo ma osiągnąć 18 000 m² całkowitej powierzchni.

Inwestycja Immobile K3, usytuowana w ścisłym centrum Bydgoszczy, zaledwie 100 m od Starego Rynku to 8000 m² całkowitej powierzchni najmu, przeznaczonej przede wszystkim na biura, ale także lokale handlowe i gastronomiczne. Obiekt będzie posiadał 5 kondygnacji nadziemnych oraz 2 podziemne.

Otwarcie obiektu przewidywane jest w roku 2017.

Kolejna inwestycja – Arkada Business Park przy rondzie Fordońskim to kompleks dwóch efektownych

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Bydgoszcz

biurowców. W pierwszym z nich, 45 – metrowym biurowcu będzie ponad 10 000 m² powierzchni najmu, podzielonej na 10 kondygnacji nadziemnych i 2 podziemne. Powierzchnia drugiego z budynków wyniesie także 10 000 m².

W bogatej ofercie inwestycyjnej miasta dwie propozycje zasługują na szczególną uwagę ze strony inwestorów branży nieruchomości biurowych.

Pierwsza z nich – to 1,4-hektarowy obszar byłego TORBYD-u przy ul. Chopina. Teren ten jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z którym ma przeznaczenie usługowo-handlowo-mieszkaniowe z możliwością

lokacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych. Kolejną propozycją inwestycyjną jest zabytkowy budynek usytuowany w ścisłym centrum miasta, przy ul. Jagiellońskiej 2. Położony jest on vis-à-vis gmachu Opery Nova oraz ok. 250 m od bydgoskiego Starego Rynku. Obiekt o powierzchni 4800 m² przeznaczony jest pod funkcje usługowo-mieszkaniowe.

Obsługą inwestycji w mieście zajmuje się Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego, która posiada szczegółowe informacje nt. poszczególnych nieruchomości, Agencja pomaga również inwestorom praktycznie na każdym etapie inwestycji. █

Więcej informacji Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego Sp. z o.o. ul. Mennica 6 85-112 Bydgoszcz Tel. +48 52 585 88 23 barr@barr.pl www.barr.pl

Teren usługowy położony przy ul. Chopina (teren byłego TORBYD-u)

Obiekt na działalność usługową położony w centrum Bydgoszczy, przy ul. Jagiellońskiej 2

Nieruchomość inwestycyjna położona jest w Śródmieściu, przy jednym z głównych skrzyżowań, w bezpośrednim sąsiedztwie Dworca PKS, stacji benzynowej oraz jednej z największych i najliczniej odwiedzanych przez bydgoszczan i przyjezdnych galerii handlowej. Zgodnie z mpzp jest to teren zabudowy usługowej z możliwością rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m², z uwzględnieniem usług sportu i rekreacji (przeznaczenie uzupełniające – teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej). Powierzchnia nieruchomości wynosi ca. 1,4 ha, wielkość powierzchni zabudowy w stosunku do powierzchni terenu nie może przekraczać 60%. Nieruchomość posiada pełne uzbrojenie techniczne.

Budynek o powierzchni użytkowej ca. 4800 m² położony jest w ścisłym centrum Bydgoszczy, przy ul. Jagiellońskiej 2. Obecnie nieruchomość wykorzystywana jest na funkcje usługowo-mieszkalne. Znajduje się w rejonie Starego Miasta, w bliskiej odległości od Starego Rynku, rzeki Brdy oraz budynku Opery Nova. W okolicy znajdują się liczne instytucje finansowe, obiekty usługowe i przystanki komunikacji publicznej.

Na zapleczu budynku znajduje się dziedziniec pełniący funkcję doświetlenia pomieszczeń. Zgodnie ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Bydgoszczy” budynek znajduje się w strefie śródmiejskiej, w granicach obszaru koncentracji usług okołomiejskich, regionalnych i krajowych. Budynek posiada pełne uzbrojenie techniczne.

Wszystkich zainteresowanych ofertami inwestycyjnymi w Bydgoszczy zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z Bydgoską Agencją Rozwoju Regionalnego. Oferty dostępne są również na stronie www.barr.pl

Best2Invest | May - June 2016

47

Bydgoszcz

SPACE FOR NEW OFFICE AREAS IN BYDGOSZCZ

The City of Bydgoszcz is a strong business centre where, apart from industry, a very rapidly developing sector are companies providing modern outsourcing services. The Bydgoszcz Regional Development Agency estimates that employment in this sector will exceed 9,000 people n 2016. The dynamic growth of the number of employees is associated with the development of modern office spaces. Over the next few years, the supply of office spaces can double. The City is offering attractive plots located in the city centre, where office investments can be realised.

Recent years have been very important for Bydgoszcz entrepreneurship. The first place in the World Bank’s ranking “Doing Business in Poland 2015”, the tile of the “Most Investor-friendly City 2015” granted by Eurobuild Central & Eastern Europe magazine and an award for the best city in Poland in the category of new locations for shared services – CEE Shared Services and Outsourcing Award – emphasise the attractiveness of the City on the Brda River.

48

A very good climate for investors created by the City by the preparation of an optimal location offer, the development of infrastructure and an efficient service provided to entrepreneurs interested in starting and developing their business in the City have already been recognised by the office properties industry.

A factor which is contributing to the development of modern business services in Bydgoszcz, next to the availability of trained personnel, is the supply of high quality office spaces which currently amount to more than 50,000 m². In April this year, another office building was created – IDEA Space of Business with an area of 4,000 m² located in the Bydgoszcz Industrial and Technological Park.

In the coming years, the demand for modern office spaces in Bydgoszcz will bring an increase in commercial real estate investments. The City will extend its offer of modern office areas as there are many new projects being realised and planned at the moment. In the first half of 2016, the construction of Eta office building will be completed (5,250 m²).

The object is located in the Kraszewski Business Park which is the largest office complex in the KuyavianPomeranian Voivodeship. Another office building (Teta) with 4,000 m² of office space is planned to be completed ian 2017. In the coming months, the construction of the first stage of Optimum Park will also be completed – an office building with an area of 4,000 m². The next stage of the investment, which will ultimately reach 18,000 m² of the total area, is already planned.

Immobile K3 investment which is located in the very centre of the City, just 100 metres from the Old Market Square, is 8,000 m² of the total leasable area intended primarily for offices, as well as commercial and catering premises. The facility will include five floors above and two floors below the ground.

The building is expected to be opened in 2017.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Bydgoszcz

Another investment – Arcada Business Park at Fordońskie roundabout – is a complex of two impressive buildings. The first one, a 45-metre high office building – will offer an area of 10,000 m2 located on 10 floors over the ground and 2 underground floors. The total area of the second building will also equal to 10,000 m².

In the varied investment offer, two locations deserve a special attention from the office estate investors.

The first one is a 1,4 ha area of the former TORBYD ice skating rink at Chopin street. The area is included in the Local Land Development Scheme, according to which the purpose of the area is a service-

commercial-residential location with the possibility of large-scale commercial facilities. Another investment proposal is a historic building located in the city centre, at Jagiellońska 2 street, opposite Opera Nova opera house and approx. 250 m from the Bydgoszcz Old Market Square. The facility with an area of 4,800 m² is intended for residential and service purposes.

The investment support in Bydgoszcz is provided by the Bydgoszcz Regional Development Agency which serves with detailed information on individual real estates. The Agency also supports investors at every stage of the investment process. █

More information Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego Sp. z o.o. ul. Mennica 6 85-112 Bydgoszcz Tel. +48 52 585 88 23 barr@barr.pl www.barr.pl

Service area at Chopin street (the former ice skating rink, TORBYD)

An object for service activities located in the city centre of Bydgoszcz, at Jagiellońska 2 street

The investment property is located in the city centre, on one of the main intersections and in the immediate vicinity of a bus station, a petrol station and one of the largest and most frequently visited shopping malls.

According to the Local Land Development Scheme, the area is intended for services with retail services areas of over 2,000 m², including sports and recreation services (complementary designation – multi-family residential area). The property area equals to 1,4 ha with the floor space not exceeding 60% of the total area. The property is equipped with a full technical infrastructure.

The building of the total area of approx. 4,800 m² is located in the very city centre, at Jagiellońska 2 street, in the vicinity of the Old Market Square, the Old Town, the Brda River and Opera Nova opera house.

There are numerous financial institutions, services and public transport connections in the area. There is a courtyard at the back of the building which provides more light to the building. According to the Study of Conditions and Directions of Spatial Development, the building is located in the city centre, within the area of urban, regional and national services. The building is equipped with a full technical infrastructure.

Parties interested in Bydgoszcz investment offer can contact Bydgoszcz Regional Development Agency to obtain more detailed information. Offers database is also available on the website www.barr.pl

Best2Invest | May - June 2016

49

Olsztyn

OLSZTYN – MIASTO Z POTENCJAŁEM

Olsztyn jest miastem otwartym na biznes, nowe inwestycje i rozwój przedsiębiorczości.

Kluczowymi branżami, na których skupiony jest obecnie rozwój Miasta są: sektor BPO, ITO oraz produkcja żywności wysokiej jakości (jedna z regionalnych inteligentnych specjalizacji).

LOKALIZACJA MIASTA Olsztyn jest największym miastem regionu i, jednocześnie, jego głównym ośrodkiem gospodarczym, edukacyjnym i kulturalnym. Mieszczą się tu siedziby władz i najważniejszych instytucji północno-wschodniej części Polski, tj.: Wojewody, Marszałka Województwa, Prezydenta Miasta i Starosty Olsztyńskiego.

Miasto stanowi też społeczne, kulturalne i ekonomiczne centrum życia w regionie. Olsztyn jest powiatem grodzkim (miastem na prawach powiatu), graniczącym z gminami Dywity, Barczewo, Purda, Stawiguda, Gietrzwałd i Jonkowo. Jako centralny ośrodek regionu, Olsztyn oddziałuje na pozostałe jednostki samorządowe województwa i wyznacza kierunki oraz trendy rozwoju gospodarczego.

50

Sukcesywnie, od kilku lat, poprawia się dostępność Olsztyna z kluczowymi miastami kraju oraz z za-

granicą. W 2016 r. uruchomione zostało regionalne, międzynarodowe lotnisko w Szymanach k./Szczytna, zaś w 2019 r. zakończyć powinna się budowa południowej obwodnicy miasta, w ciągu drogi krajowej nr 16 Grudziądz-Ogrodniki oraz drogi ekspresowej S51 Olsztyn-Olsztynek stanowiącej bezpośrednie połączenie stolicy regionu z drogą ekspresową S7 Gdańsk-Rabka Zdrój.

CHARAKTERYSTYKA PRZESTRZENI MIEJSKIEJ Olsztyn nie posiada administracyjnego podziału na dzielnice, w jego granicach funkcjonują natomiast 23 osiedla. Na przestrzeni lat struktura funkcjonalno-przestrzenna miasta dostosowywała się do naturalnych warunków ukształtowania terenu. Olsztyn leży w dolinie rzeki Łyny, dzielącej miasto wzdłuż osi północ-południe na dwie, względnie równe powierzchniowo części.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Olsztyn

Powierzchnia Olsztyna charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem geomorfologicznym i hydrogeologicznym. Obszar miasta charakteryzuje się znaczną falistością (kemy, pagórki morenowe) oraz formami wklęsłymi w postaci dolin rzecznych i zagłębień polodowcowych. Tereny położone najwyżej to osiedla: Mazurskie, Jaroty i Pieczewo oraz rejon osiedla Dajtki, najniżej położona jest natomiast dolina rzeki Łyny w okolicy osiedla Redykajny.

Strefa śródmiejska Centrum obejmuje przede wszystkim osiedle Śródmieście. Oprócz Starego Miasta, w strefie tej położone są m.in.: Park Centralny, Zakole Łyny, tereny zabudowy Górnego i Dolnego Przedmieścia, tereny pokoszarowe, tereny kolejowe z dworcami oraz tradycyjne centrum administracyjno-kulturalno-usługowe. Tereny o przeważającej funkcji mieszkaniowej zlokalizowane są głównie w południowej części miasta. Na osiedlach: Pieczewo, Jaroty, Generałów, Nagórki, Podgrodzie, Grunwaldzkie, Pojezierze, Kormoran oraz Zatorze dominuje zabudowa wielorodzinna, zaś osiedla: Mazurskie, Brzeziny, Gutkowo, Redykajny, Likusy, Nad Jeziorem Długim i Dajtki – charakteryzują się przede wszystkim zabudową niskiej intensywności.

Strefy usługowo-przemysłowe zlokalizowane są we wschodnich dzielnicach miasta (okolice ulic Leonharda, Lubelskiej i Towarowej oraz rejon Tracka i Karolina) i obejmują osiedla: Zielona Górka i Kętrzyńskiego oraz częściowo osiedla Podleśna, Pojezierze oraz Mazurskie. Jest to zwarty obszar koncentrujący zakłady produkcyjne, usługowe i tereny składowe.

Strefa uniwersytecka to tereny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego położone przy głównej trasie wyjazdowej z Olsztyna do Warszawy, stanowiące „wizytówkę” miasta.

Strefę przyrodniczo-krajobrazową stanowi otoczenie jezior: Krzywego (Ukiel), Kortowskiego, Redykajny, Żbik i Skanda oraz strefa Lasu Miejskiego.

Przyszły rozwój Olsztyna niewątpliwie będzie przebiegał w kierunkach już wcześniej wyznaczo-

nych, a więc na południe i na wschód. Szczególnie rozwijać się będą w mieście tereny osiedlowe, zarówno o niskiej, jak i wysokiej intensywności zabudowy. Główne obszary tej funkcji zlokalizowane będą na południe od osiedla Jaroty, w kierunku rzeki Łyny i Jeziora Bartąg. Pewną rezerwą pod funkcję mieszkaniową, mogą też być tereny na północ od osiedla Redykajny i na zachód od Gutkowa. Możliwe jest także wchłonięcie przez miasto terenów osiedlowych gmin sąsiednich, położonych blisko granic administracyjnych Olsztyna, jak chociażby w gminach Barczewo, Jonkowo, Purda, czy Dywity.

Z kolei tereny z przeważającą funkcją przemysłowo-składową będą rozwijać się w kierunku wschodnim, wzdłuż linii kolejowych i dróg.

DOSTĘPNE TERENY INWESTYCYJNE Miasto w chwili obecnej posiada na sprzedaż ok. 20 działek o łącznej powierzchni niemal 38 tys. m² o zróżnicowanym przeznaczeniu (usługi i handel, usługi turystyczne i hotelarskie, budownictwo mieszkaniowe). Tereny te ulokowane są przede wszystkim w zachodniej części miasta (Osiedla Gutkowo i Dajtki), ale część z nich zlokalizowana jest również w okolicach Centrum (Osiedla Śródmieście, Nad Jeziorem Długim, Grunwaldzkie) oraz w pobliżu przemysłowej części Olsztyna (Osiedle Podleśna). Zdecydowana większość z nich znajduje się na obszarach objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego.

Na terenie Olsztyna dostępne są także nieruchomości przemysłowo-składowe Podstrefy Olsztyn Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – 10 działek o łącznej powierzchni 63,1 ha, położonych w okolicach: Kompleksu Lubelska (ul. Leonharda i Lubelska, 2 działki), Kompleksu Jesienna (1 działka z drogą dojazdową od strony ul. Zimowej) oraz Kompleksu Track-Wschód (ul. Marii Zientary-Malewskiej i Lubelska, 7 działek). Tereny te znajdują się we wschodniej, przemysłowej części miasta (Osiedla Kętrzyńskiego oraz Zielona Górka). █

Best2Invest | May - June 2016

Wiecej informacji: Urząd Miasta Olsztyna Wydział Rozwoju Miasta i Budownictwa Referat Promocji Gospodarczej i Obsługi Inwestora Plac Jana Pawła II 1, 10-101 Olsztyn tel. +48 89 527 31 11 wew. 542, 261 www.biznes.olsztyn.eu

51

Olsztyn

OLSZTYN – A CITY WITH POTENTIAL

Olsztyn is a city open to business, new investment and entrepreneurship development.

The key branches which the current city development focuses on are: the BPO and IT sectors and the high quality food (one of the regional intelligent specializations).

LOCATION OF THE CITY Olsztyn is the largest city in the region and simultaneously its main economic, educational and cultural center. The city houses the seats of government and the most important institutions of the North-Eastern Poland, ie.: the Governor, the Marshal, the Mayor and the District Governor of Olsztyn Poviat. The city is also a social, cultural and economic center of the region. Olsztyn is a municipal district (a city with county rights), bordering with the following municipalities: Dywity, Barczewo Purda, Stawiguda, Gietrzwałd and Jonkowo.

As a focal point of the region, Olsztyn influences other local authorities of the voivodeship and sets the course and trends of economic development.

52

Over the recent several years there is a considerable improvement of Olsztyn’s accessibility to key Polish

and foreign cities. In 2016 there was a regional, international airport launched in Szymany near Szczytno and in 2019 expected to be opened there is the southern ring road within the section of the national road No. 16 Grudziądz-Ogrodniki and the expressway S51 Olsztyn-Olsztynek, constituting a direct connection between the regional capital and the express road S7 Gdansk-Rabka Zdrój.

URBAN SPACE CHARACTERISTICS There is no administrative district division in Olsztyn, there are however 23 housing estates located there. Over the years the city functional and spatial structure has been adjusting to natural terrain conditions. Olsztyn is located in the Łyna River valley, dividing the city along the North-South axis into two parts of relatively equal areal.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Olsztyn

The area of Olsztyn is characterized by a great geomorphological and hydrogeological diversity.

There are also considerable hilliness (kames, moraine hillocks) and concave land forms (river valleys, glacial depressions) present there.

The highest located housing estates are: Mazurskie, Jaroty and Pieczewo and the Dajtki area, the lowest located, on the other hand, is the Łyna River valley in the vicinity of the Redykajny housing estate.

The Downtown City Center Zone embraces mainly the Downtown housing estate. Besides the Old Town, the zone also encompasses: the Central Park, the Łyna River Bend, the Upper and Lower Suburbs development areas, post-blockhouse areas, railway areas with railway stations as well as the traditional administrative, cultural and service center. The areas with predominantly residential functions are located mainly in the southern part of the city. The housing estates: Pieczewo, Jaroty, Generałów, Nagórki, Podgrodzie, Grunwaldzkie, Pojezierze, Kormoran and Zatorze are dominated by multi-family buildings, whereas the estates: Mazurskie, Brzeziny, Gutkowo, Redykajny, Likusy, Nad Jeziorem Długim and Dajtki – by the low-intensity housing.

The service and industry zones are located in the eastern dictricts of the city (the vicinity of: Leonharda, Lubelska and Towarowa streets as well as Track and Karolin areas) and encompass the Zielona Górka and Kętrzyńskiego estates and partly the Podleśna, Pojezierze and Mazurskie estates. It is a continuous area concentrating production and service companies as well as storage sites.

The university zone comprises the premises of the University of Warmia and Mazury located by the exit road from Olsztyn to Warsaw and constituting the city “showcase”.

The nature and landscape zone is constituted by the vicinity of the following lakes: Krzywe (Ukiel), Kortowskie, Redykajny, Żbik and Skanda and by the Municipal Forest zone.

The future development of Olsztyn will undoubtedly focus on the previously designated directions, i.e.

towards the southern and eastern areas. Particularly well developing within the city will be the housing complexes of both low- and high-intensity.

The main areas serving this purpose are located to the south of the Jaroty estate, towards the Łyna River and the Bartąg Lake. The residential function reserve in some way can also be served by the areas located to the north of the Redykajny estate and to the west of the Gutkowo estate.

It is also conceivable that the residential areas of the neighboring communes (gminas) located by the administrative borders of Olsztyn may be absorbed by the city. This concerns e.g. the Barczewo, Jonkowo, Purda and Dywity gminas.

On the other hand, the mainly industrial and storage functions areas are going to expand eastward, along railways and roads.

AVAILABLE INVESTMENT AREAS There are currently approx. 20 plots with a total area of nearly 38,000 sq m for sale in the city, all of varying designations (services and sales, tourist and accommodation services, residential construction). These plots are located mainly in the western parts of the city (the Gutkowo and Dajtki estates), however some of them are also situated in the vicinity of the City Center (the Downtown, Nad Jeziorem Długim and Grunwaldzkie estates) and in proximity of the industrial part of Olsztyn (the Podleśna estate).

The vast majority of them is located in areas covered by the local spatial development plans.

Within the city of Olsztyn, there are also available the industrial and warehousing real estates belonging to the Olsztyn Sub-Zone of the WarmiaMazury Special Economic Zone – 10 plots with a total area of 63.1 ha, located in the vicinity of: the Lubelska Complex (Leonharda and Lubelska streets, 2 plots), the Jesienna Complex (1 plot with an access road from the Zimowa Street side) and the Track-East Complex (Marii ZientaryMalewskiej and Lubelska streets, 7 plots). The areas are located in the eastern, industrial part of the city (the Kętrzyńskiego and Zielona Górka estates). █

Best2Invest | May - June 2016

More information: City Development and Construction Department Olsztyn City Hall Jana Pawła II 1 Square 10-101 Olsztyn, Poland Phone: +48 89 527 31 11 ext. 542, 261 www.biznes.olsztyn.eu

53

Elbląg

ELBLĄG – STREFA DOBRYCH INWESTYCJI Miasto z tradycją i przyszłością, inwestujące w nowoczesne rozwiązania i technologie. Miejsce o znaczeniu regionalnym w skali kraju, z dobrym klimatem dla biznesu i jeszcze z dużym potencjałem do wykorzystania.

Elbląg położony jest na skrzyżowaniu szlaków wszystkich rodzajów transportu. Stanowi ważny międzynarodowy węzeł transportowy na trasie korytarza wschód – zachód, łącząc część federacji Rosyjskiej (obwód Kaliningradzki), z Polską i zachodnią Europą (trasa S22 łącząca Berlin z Kaliningradem i dalej do Litwy, Łotwy, Estonii i Finlandii, należąca do Transeuropejskiej Sieci Transportowej).

Krzyżuje się tutaj również trasa szybkiego ruchu S7 przebiegająca i łącząca takie miasta jak: Gdańsk, Warszawa, Kraków, Budapeszt. Dzięki połączeniu rzeką Elbląg z Zalewem Wiślanym, miasto znajduje się na trasie drogi wodnej E 70.

Elbląg posiada wieloletnią tradycję w branży metalowo-maszynowej, dzięki czemu wyspecjalizował się w Polsce Północnej w obszarze usług projektowych, czego świadectwem są siedziby wielu biur projektowych, m.in. takich koncernów jak: FLSmidth Maag Gear, Siemens czy General Electric (GE). Miasto stawia na dobrą współpracę z lokalnym biznesem i elbląskimi uczelniami, głównie w zakresie zdobywania wykwalifikowanej kadry, poprzez m.in. wypracowany system odbywania praktyk uczniów i studentów. Priorytetem jest każde nowe miejsce pracy, dlatego też miasto dba o dogodne warunki do ich tworzenia i rozwoju biznesu.

54

Od wielu lat miasto stawia na rozwój innowacyjności i konsekwentnie realizuje inwestycje dostosowując infrastrukturę do bieżących potrzeb mieszkań-

ców i inwestorów. W ostatnich dziesięciu latach jakość życia i prowadzenia biznesu podniosła się dzięki m. in. rozbudowie sieci światłowodów, modernizacji infrastruktury drogowej, wprowadzeniu nowoczesnego systemu utylizacji odpadów i uzdatniania wody oraz uzbrojeniu terenów inwestycyjnych i tworzeniu ośrodków wdrażania innowacji, takich jak Elbląski Park Technologiczny ze specjalistycznymi laboratoriami.

W MIEŚCIE DOSTĘPNE SĄ LICZNE TERENY INWESTYCYJNE. WŚRÓD NICH NA SZCZEGÓLNĄ UWAGĘ ZASŁUGUJĄ: Modrzewina Południe i znajdujący się w jej obszarze Elbląski Park Technologiczny – konsekwentnie realizowany przez władze miasta projekt tworzący dogodne warunki inwestycyjne w Elblągu.

Całkowita powierzchnia Modrzewiny Południe to 67,7 ha, w tym ponad 40 ha w granicach Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Podstrefa Elbląg. Wszystkie lokalizacje posiadają dostęp do infrastruktury niezbędnej do realizacji inwestycji. Teren Modrzewiny Południe przeznaczony jest pod działalność produkcyjno-usługową przemysłu zaawansowanej technologii. Branże najczęściej wybierające ofertę Podstrefy Elbląg to głównie meblowa, metalowa, biotechnologia i budowlana.

Kolejne firmy, w tym z branż nowoczesnych usług biznesowych, IT, środowiskowej, to między innymi 27 lokatorów Elbląskiego Parku Technologicznego (EPT).

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Elbląg

Park, ze swoją ofertą badań laboratoryjnych oraz brokera innowacji w Centrum Biznesu, Rozwoju i Innowacji, jest ośrodkiem rozwijających się/ zalążkowych inwestycji na Modrzewinie Południe.

W jednym z centrów badawczych EPT Laboratorium Zaawansowanych Analiz Środowiskowych, świadczy usługi akredytowane przez PCA w zakresie badań chemicznych i właściwości fizycznych wody, wody do spożycia i ścieków. Poza badaniami akredytowanymi Laboratorium wykonuje prace badawczo-rozwojowe w zakresie badań żywności, odpadów komunalnych, osadów ściekowych i dennych, gleby, jak również pomiary poziomu dźwięku farm wiatrowych.

acji Wodnej „Dolinka” z zespołem basenów i częścią rekreacji wodnej i spa dla całej rodziny.

Przestrzeń 17 hektarowej Wyspy Spichrzów w ramach rewitalizacji oraz szeroko pojętego przystosowania do współczesnych potrzeb, stwarza idealną lokalizację pod inwestycje usługowo-handlowe, uwzględniające usługi turystyczne i sportów wodnych, gastronomiczne i handlowe połączone z funkcją mieszkaniową.

w Elblągu oferują swoje wsparcie i partnerstwo przy realizacji projektów komercjalizacji badań naukowych. W ramach tzw. inteligentnych specjalizacji w województwie i w Elblągu tj. drewno i meblarstwo, ekonomia wody oraz przemysł metalowo-maszynowy, przedsiębiorca może liczyć na wsparcie wdrażania innowacji w swojej firmie z możliwością współpracy z naukowcami i realizacją prac badawczych w dedykowanych laboratoriach.

Wyspa Spichrzów, wyjątkowa przestrzeń miasta pod kompleksową inwestycję rekreacyjno-usługową, tworzącą wizytówkę miasta i ulubione miejsce dla mieszkańców i turystów.

Wyspa stanowi fragment wielofunkcyjnego usługowo-mieszkalnego Śródmieścia Elbląga, w pobliżu unikatowej starówki elbląskiej, skomunikowanej mostami zwodzonymi z bulwarem spacerowym nad rzeką Elbląg.

Europark to obszar terenów inwestycyjnych w Elblągu położonych we wschodniej części miasta, położony na styku z parkiem krajobrazowym Wysoczyzny Elbląskiej – zielonymi płucami miasta.

Europark to kompleks turystyczno-rekreacyjny, w skład którego mają wejść m.in. trasy spacerowe i trekkingowe, muszla koncertowa, szlak kajakowy, ośrodek sportów zimowych, rowerowych i konnych, park wodny i tzw. park przygody.

Centralnym punktem tego obszaru jest Góra Chrobrego – funkcjonujący ośrodek sportowo-rekreacyjny ze stacją narciarską i parkiem rozrywki.

Kompleks Europarku uzupełnia Centrum Rekre-

Oferta Europarku kierowana jest do przedsiębiorców zainteresowanych inwestycjami w obiekty hotelowe, gastronomiczne, oraz szeroko rozumianej obsługi turystyki, sportu i rekreacji.

WSPARCIE ZE STRONY WŁADZ MIASTA Miasto w swojej ofercie proponuje dla każdego inwestora, który stworzy nowe miejsca pracy zwolnienia z podatku miejscowego. W zależności od liczby zatrudnionych osób Ulgi i przywileje dla inwestorów w ramach nowej inwestycji, w tym również reinwestycji, Warmińsko-Mazurska Specjalna może otrzymać zwolnienie Strefa Ekonomiczna oferuje z podatku od gruntu i nierucho- firmom prowadzącym biznes w ramach strefy najwyższe mości na okres od 3 do 6 lat. w skali kraju ulgi podatkowe.

Inwestycja na terenie objętym W-M WSPARCIE OŚRODKÓW SSE daje szansę na pozyskanie INNOWACJI zezwolenia na działalność w streElbląski Park Technologiczny fie i ulgi podatkowej nawet do 70% oraz Centrum Transferu wartości kosztów inwestycyjnych Te c h n o l o g i i Pa ń s t w o w e j lub dwuletnich kosztów nowozaWyższej Szkoły Zawodowej trudnionych w strefie.

BIURO WSPARCIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W strukturach Urzędu Miasta funkcjonuje Biuro Wsparcia Przedsiębiorczości, które zapewnia kompleksową obsługę inwestorów na każdym etapie realizacji inwestycji, począwszy od wyboru lokalizacji do zakończenia i opieka po inwestycyjna.

Biuro udziela informacji niezbędnych przedsiębiorcom przy rozpoczęciu działalności gospodarczej, informacji nt. możliwości rozwoju firm dzięki pozyskaniu funduszy zewnętrznych i zakresu wsparcia ze strony instytucji otoczenia biznesu w Elblągu. █

Best2Invest | May - June 2016

Więcej informacji: Urząd Miejski w Elblągu Biuro Wsparcia Przedsiębiorczości tel: +48 55 239 32 91 fax: +48 55 239 33 46 bwp@umelblag.pl www.inwestycje. elblag.pl www.elblag.eu

55

Elbląg

ELBLAG – THE ZONE OF GOOD INVESTMENTS The city with tradition and future, which invests in modern solutions and technologies.

The place with a regional significance in respect to the whole country, with a good climate for business and still huge potential to be used.

Elblag is located at the intersection of routes of all types of transport. It is an important international transport node on the route of the east – west lane, joining a part of the Russian Federation (Kaliningrad Oblast) with Poland and Western Europe (route S22 connecting Berlin with Kaliningrad anf further to Lithuania, Latvia, Estonia and Finland, belonging to the Trans – European Transport Networks).

There is also teh major road S7 which joins such cities as: Gdańsk, Warsaw, Cracow, Budapest. Due to the connection with the Wislany Bay through the River Elblag, the city is licated on the route of the water way E 70.

Elblag is known for its longstanding tradition in the metal and machine industry, and this is the reason why it bacame specialized in the sphere of design services in Northern Poland. That is why the seats of multiple design offices is to be found here, as the following: FLSmidth Maag Gear, Siemens and General Electric (GE). The city focuses on a good cooperation with the local business and high schools of Elblag, mainly in the field of gaining a qualified staff by an established system of apprenticeship.

Every new job is a priority, therefore the city cares about convenient conditions for creating new work places and business development.

56

For many years the city has been focused on the development of innovation and it has consistently realised investments by adapting infrastructure

to current needs of the citizens and investors.

In the recent ten years the quality of life and conducting business has risen thanks to, among others, the development of a network of optical fiber, modernisation of the road infrastructure, modern system of recycling and water treatment, also development of infrastructure in the investment area and centres of innovation implementation, such as Elblag Technology park with specialized laboratories.

NUMEROUS AREAS FOR INVESTMENTS ARE AVAILABLE IN THE CITY. SOME OF THEM DESERVE A SPECIAL ATTENTION: Modrzewina South and Elblag Technology Park, which is to found in its boundaries – a project consistently realised by the city authorities, gives optimal conditions for investments in Elblag.

The total area of Modrzewina South is 67.7 ha, including 40 ha within the Warmia and Masury Special Economic Zone, Subzone Elblag. All the locations have the access to the infrastructure which is necessary for investments.

The area of Modrzewina South is destined for production and services of hi-tech industry. In accordance with the assumptions of the area development plan, it is the place where technical and production buildings connected with idustrial and warehouse activities may be erected, including production and services of high tech industry, components, logistics, distribution.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Elbląg

The Elblag Technology Park is located in the centre of Modrzewina South offering lab tests and an innovation broker in the Centre for Business, Development and Innovation, including standard services such as office and conference space for rent and servicing companies located in the Park.

In one of the research centres, the Elblag Technology Park offers services in the Laboratory of Advanced Environmental Analyses with accreditation for chemical research and physical properties of water, drinking water and sewage. Apart from the accredited research, the laboratory carries out research and development concerning food tests, municipal waste, sewage and bottom sediments, soil as well as the measurement of the sound level of wind farms.

Granary Island, an exeptional space of the city for a complex recreation and services investment creating the sign of the city and the favourite place for citizens and tourists. The Island is a fragment of a multi – function downtown of Elblag near the unique Elblag Old Town, joined with a boulevard by drawbridges on the Elblag River.

The area of the 17 ha Granary Island within the revitalisation and an adjustment to contemporary requirements creates an ideal localisation for investments in the field of services and trade, taking into account services in the range of tourism, water sports, gastronomy and trade connected with a housing function.

Europark is an investment area in Elblag situated in the eastern part of the city, near a landscape park of Elblag Upland – the green lungs of the city.

Europark is a tourist – recreational centre, which will consist of walking and trekking routes, bandshell, water trails, centre of winter sports, cycling and horse riding, water park and so called adventure park.

The central part of this area is Chrobry’s Mountain – a functioning sports and recreational centre with a ski station and and a theme park. A complex of Europak is accompanied by the Centre of Water Recreation „Dolinka” with swimming pools with

water recreation and spa for the whole family.

The offer of Europark is addressed to entrepreneurs interested in investing in hotels, gastronomy and tourism, sport and recreation.

SUPPORT FROM THE TOWN AUTHORITIES Every inwestor, who creates new work places is offered a tax exemption from the local tax.

Depending on the numer of persons employed within a new investment, including a reinvestment, the inwestor may obtain a tax exemption from land and property tax for a period from 3 to 6 years.

SUPPORTING THE CENTRES Exemptions and privileges OF INNOVATION for investors The Elblag Technology Park The highest in the country level and the Centre of Technology of public support is an essentil Transfer of the State Higher incentive for investing in Elblag.

School of Vocational Education The Warmia and Masury Special in Elblag offer their suport and Economic Zone offers tax exemptions partnership with reference at the highest level in the whole to carrying out projects in the field country to companies conducting of commercialization of scientific a business activity within the zone. research. As part of so called An investment in the area within inteligent specializations in the W-M SSE gives a Chance to obtain a license to perform a business voivodeship and in Elblag, i.e. activity in the zone and a tax wood and furniture industry, exemption up to 70% of the value of water economy and engineering the investment costs or two – year industry, an entrepreneur costs of newly employed persons in may count on the suport when the zone. innovations are implemented in their company, with a possibiliy to cooperate with scientists and fulfil research in dedicated laboratories.

ENTREPRENEURSHIP SUPPORT OFFICE The Entrepreneurship Support Office is to be found in the Town Hall in Elblag, which assures an extensive investors service at every level of investment execution, starting from the choice of the location to its accomplishment and a post – investment care.

The Entrepreneurship Support Office provides information which is necessary for the entrepreneurs when they start their business activity, information concerning the possibilities of the company development thanks to external funds and a scope of support from business environment institutions in Elblag. █

Best2Invest | May - June 2016

More informations: Municipal Office in Elbląg, Entrepreneurship Support Office tel: +48 55 239 32 91 fax: +48 55 239 33 46 bwp@umelblag.pl www.inwestycje. elblag.pl www.elblag.eu

57

Szczecin

SPECJALNA STREFA EKONOMICZNA W SZCZECINIE SZCZECIN – TWOJE MIEJSCE DLA BIZNESU

Obszar Szczecina jest najbogatszym i najbardziej uprzemysłowionym regionem województwa zachodniopomorskiego. Miasto uznawane jest za stolicę Euroregionu Pomerania i ważne miejsce spotkań politycznych oraz kulturalnych pomiędzy lokalnymi władzami Polski, Niemiec oraz krajów skandynawskich.

Szczecin jest położony na skrzyżowaniu szlaków wszystkich rodzajów transportu.

Stanowi ważny międzynarodowy węzeł transportowy na trasie transeuropejskiego korytarza transportowego północ-południe, od południowej Skandynawii przez szlak odrzański, Czechy, Austrię do portów morza Śródziemnego.

Leży na trasie łączącej Rosję i Finlandię poprzez Bałtyk z Europą Zachodnią. Obok doskonałej lokalizacji Szczecin charakteryzuje się niezwykłymi warunkami naturalnymi, dużym wyborem atrakcyjnych terenów inwestycyjnych oraz dużym potencjałem wykształconych i wysoko wykwalifikowanych pracowników. To wszystko czyni miasto zarówno przyjaznym miejscem do życia, jak i dynamicznie rozwijającą się metropolią.

58

Atrakcyjność inwestycyjną Miasta potwierdza ogłoszony przez Agencję Fitch Ratings rating Szczecina na poziomie BBB+, który określa stabilną politykę finansową oraz wysokie standardy zarządzania finansami w mieście. Rating utrzymuje się od 2008 roku. Istotnym argumentem ułatwiającym podejmowanie przez inwestorów decyzji jest funkcjonowanie na terenie Miasta Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Podstrefa Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec działa w Szczecinie od 2010 roku.

Strefa posiada tereny przygotowane pod zabudowę przemysłową, zaś rozpoczęcie w niej działalności gospodarczej jest ułatwione, poprzez wprowadzenie kompleksowej procedury obsługi projektów One Stop Shop, skracającej czas zrealizowania inwestycji.

Firma może liczyć też na pomoc publiczną, m.in. zwolnienie z podatku dochodowego z tytułu poniesionych kosztów inwestycji. W SSE działają już tak znaczące firmy jak HKL, Bilfinger Mars Offshore czy Garo.

Tereny Trzebusza i Dunikowa są w pełni uzbrojone w infrastrukturę techniczną: energię elektryczną, wodociąg, kanalizację sanitarną. Położone są w prawobrzeżnej części Szczecina, 1 km do autostrady A6, 3 km do drogi ekspresowej S10, 13 km do drogi ekspresowej S3, około 25 km do granicy polsko-niemieckiej, około 20 km do centrum Szczecina. Doskonałe skomunikowanie z resztą zachodniej Europy gwarantuje bliskość lotnisk: 30 km do portu Lotniczego Szczecin-Goleniów, 140 km do dwóch lotnisk w Berlinie. █

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Szczecin

PODSTREFA SZCZECIN SPECJALNEJ STREFY EKONOMICZNEJ EURO-PARK MIELEC LOKALIZACJA: • Prawobrzeżna część Szczecina, • 1 km do autostrady A6, • 3 km do drogi ekspresowej S10, • 13 km do drogi ekspresowej S3, • Około 25 km do granicy polsko-niemieckiej, • Około 20 km do centrum Szczecina, • Około 30 km do portu Lotniczego Szczecin-Goleniów,

• Około 140 km do dwóch lotnisk w Berlinie.

• Właściciel terenów inwestycyjnych Trzebusz i Dunikowo– Miasto Szczecin, • Zarządzający – Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Oddział w Warszawie, • Nabycie nieruchomości w drodze przetargu łącznego.

DUNIKOWO

TRZEBUSZ

NIERUCHOMOŚĆ

NIERUCHOMOŚĆ

• Teren przeznaczony pod zabudowę usługową, produkcyjną, magazynową i składową, • Powierzchnia całkowita – około 31 ha: • Możliwość zakupu dowolnej powierzchni od 2 ha do 16 ha (zgodnie z potrzebami inwestora).

• Teren przeznaczony pod obiekty produkcyjne, składy, magazyny, obiekty usługowe, bazy transportowe, • Powierzchnia do zbycia – 21 ha: ⋄⋄ około 7 ha w pierwszym etapie, ⋄⋄ około 14 ha w drugim etapie.

WSKAŹNIKI URBANISTYCZNE

WSKAŹNIKI URBANISTYCZNE

• max. powierzchnia zabudowy 50%, • min. powierzchnia biologicznie czynna 30%, • max. wysokość zabudowy – 15 m, 3 kondydygnacje nadziemne.

• max. powierzchnia zabudowy – 65%, • min. powierzchnia biologicznie czynna – 25%, • max. wysokość zabudowy – 12 m.

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

• Pełne uzbrojenie w infrastrukturę techniczną: energia elektryczna, wodociąg, kanalizacja sanitarna, telekomunikacja, gaz (budowa w drugiej połowie 2015 r.).

INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

• Pełne uzbrojenie w infrastrukturę techniczną: energia elektryczna, wodociąg, kanalizacja sanitarna.

Więcej informacji: Urzad Miasta Szczecin, Wydział Obsługi Inwestorów i Biznesu Pl. Armii Krajowej 1 70-456 Szczecin tel. (+48 91) 42 45 819 fax (+48 91) 42 45 820 invest@um.szczecin.pl www.szczecin.eu www.invest.szczecin.eu

Best2Invest | May - June 2016

59

Szczecin

THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IN SZCZECIN SZCZECIN – YOUR PLACE FOR BUSINESS

The Szczecin area is one of the richest and the most industrialised regions of the West Pomeranian Province. The city is considered the capital of the Pomerania Euroregion and an important venue for political and cultural meetings of local authorities from Poland, Germany and the Scandinavian countries.

Szczecin is located at an intersection of routes of all means of transport. It constitutes a crucial international transport hub within the route of the trans-European North-South transport corridor leading from South Scandinavia, through the Oder river waterway, the Czech Republic, and Austria to the ports of the Mediterranean Sea. It is situated on the route linking Russia and Finland with Western Europe via the Baltic Sea. As well as the excellent location, Szczecin is characterised by extraordinary natural conditions, a wide selection of investment areas and a large potential of well-educated and highly qualified employees. These qualities make the city both a friendly place to live in and a metropolis of dynamic development.

60

The investment attractiveness of the city has been confirmed by the BBB+ rating declared by the Fitch Ratings Agency, which determines the stable financial policy as well as the high standards of finance management in the city. The rating has not changed since 2008. The Special Economic Zone operating in the area of the city is a strong argument for entrepreneurs considering the possibility of investing here.

The Europark Mielec subzone within the Special Economic Zone has been operating in Szczecin since 2010. The subzone includes areas for industrial development, and starting business activities here is facilitated by the introduction of a comprehensive project management procedure called One Stop Shop, which shortens the time needed to carry out the investment. The company may also count on public support, including exemption from income tax due to incurred investment costs. Major companies such as HKL, Bilfinger Mars Offshore and Garo have been operating in the Special Economic Zone.

The area of Trzebusz and Dunikowo are fully furnished with technical infrastructure: electricity, water supply, sewage system. They are situated in the right-shore area of Szczecin, 1 km from the A6 motorway, 3 km from the S10 expressway, 13 km from the S3 expressway, and about 25 km from the Polish-German border, about 20 km from the centre of Szczecin. The vicinity of the airports guarantees perfect communication with the rest of Western Europe: 30 km from the Szczecin-Goleniów Airport, and 140 km from the two airports in Berlin. █

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Szczecin

THE SZCZECIN SUBZONE OF THE EURO-PARK MIELEC SEZ LOCATION: • The right-bank part of Szczecin, • 1 km to the A6 motorway (Szczecin-Dąbie junction), • 3 km to the S10 expressway (Kijewo junction), • 13 km to the S3 expressway (Klucz junction), • 15 km to the Szczecin city centre, • 25 km to the border crossing in Kołbaskowo,

• • • • •

30 km to Szczecin-Goleniów Airport, 85 km to Świnoujście Seaport, 140 km to two airports in Berlin.

Owner – the City of Szczecin Administrator –Industrial Development Agency Joint Stock Company, Warsaw Branch • The purchase of real property within a public procurement procedure.

DUNIKOWO

TRZEBUSZ

REAL PROPERTY

REAL PROPERTY

• The area is designated for services, production, warehousing and storage, • Total area – approx. 31 ha, • According to the investor’s needs, an area from 2 ha to 16 ha can be purchased.

• The area designated for production, storage, warehousing, services and transport centres • Area for sale – 21 ha ⋄⋄ approx. 7 ha in the first phase,

⋄⋄ approx. 14 ha in the second phase.

URBAN INDICATORS

• maximum development area: 50%, • minimum biologically active area: 30%, • maximum development height: 15 m, three overground storeys.

TECHNICAL INFRASTRUCTURE

• A full technical infrastructure: electricity, water-supply system, sanitary sewerage system, telecommunication lines, gas (constructed in the second half of 2015).

URBAN INDICATORS

• maximum development area – 65%, • minimum biologically active area – 25%, • maximum development height – 12 m.

TECHNICAL INFRASTRUCTURE

• A full technical infrastructure: electricity, water supply system, sanitary sewerage system.

More information: The City of Szczecin, Investor and Business Support Department Pl. Armii Krajowej 1 70-456 Szczecin tel. (+48 91) 42 45 819 fax (+48 91) 42 45 820 invest@um.szczecin.pl www.szczecin.eu www.invest.szczecin.eu

Best2Invest | May - June 2016

61

Radom

RADOM – miejsce twojej następnej

inwestycji

Radom, dzięki dobrej lokalizacji, relatywnie niskim kosztom życia i pracy, bogatym zasobom ludzkim, szerokiej ofercie kulturalnej oraz podejmowanym przez władze miasta działaniom, staje się atrakcyjnym miejscem dla przedsiębiorców i inwestorów.

Radom od wielu dziesięcioleci jest miastem przemysłowym. To tu funkcjonowały znane na całym świecie wielkie zakłady, jak chociażby RZPS Radoskór, Zakłady Metalowe, Radomska Wytwórnia Telefonów czy Fabryka Łączników. W obecnych czasach powstało w Radomiu wiele nowych, mniejszych firm, które kontynuują tradycje przemysłowe tego miasta. Dzięki działaniom władz miasta, mającym na celu wsparcie zarówno przedsiębiorców już prowadzących działalność gospodarczą, jak i tych poszukujących lokalizacji, radomskie firmy rozwijają się i rozbudowują – realizowane są również nowe inwestycje.

Radom posiada bardzo zróżnicowaną ofertę inwestycyjną. Tereny, przeznaczone na działalność gospodarczą, zlokalizowane są w różnych częściach miasta, od jego centrum po obrzeża.

Dzięki temu zróżnicowaniu, miasto może zaoferować znakomicie przygotowane tereny inwestycyjne, zarówno dla firm z sektora nowoczesnych usług biznesowych (tereny w centrum z przeznaczeniem pod biurowce), jak i dla sektora przemysłowego.

62

Obecnie, miasto może zaoferować inwestorom kilka wolnych lokalizacji o łącznej powierzchni kilkudziesięciu hektarów. Tereny te w większości objęte są specjalną strefą ekonomiczną, na obszarze której inwestor może odliczyć część kosztów inwestycji w postaci zwolnień z podatku dochodowego.

Radomska Podstrefa Tarnobrzeskiej Specjalnej

Strefy Ekonomicznej, zarządzana przez Agencję Rozwoju Przemysłu SA obejmuje rejony inwestycyjne zlokalizowane na terenach: Wólka Klwatecka, Gołębiów, Wośniki oraz w Pionkach, Poniatowej, Ożarowie Mazowieckim i Wyszkowie. Podstrefa gwarantuje bardzo dobre połączenia i infrastrukturę dla transportu kolejowego i samochodowego, gdyż poszczególne rejony usytuowane są obok arterii komunikacyjnych działających w systemie ruchu przyspieszonego w kierunkach Warszawa, Lublin, Kraków. Z uwagi na dotychczasowe tradycje regionu i dostępność wykwalifikowanej kadry w sektorach obróbki metali, telekomunikacji, przemysłu obuwniczego, zbrojeniowego i podwykonawstwa przemysłowego, preferowane branże w pozyskiwaniu nowych inwestycji, to: przemysł elektroniczny, telekomunikacyjny i informatyczny

produkcja wykorzystująca nowoczesne technologie przemysł elektromaszynowy przemysł skórzany przemysł chemiczny i kosmetyczny W Radomiu już funkcjonuje sieć firm i podwykonawców w różnych branżach poszukujących możliwości rozwinięcia współpracy partnerskiej z potencjalnymi inwestorami, a rodzaje możliwej

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Radom

współpracy to: joint venture, umowy podwykonawstwa, transfer technologii.

Władze miasta Radomia czynią starania, aby nieustannie rozwijać infrastrukturę techniczną niezbędną do prowadzenia działalności gospodarczej. W ostatnich latach na terenach inwestycyjnych oferowanych przez miasto powstało wiele nowych zakładów przemysłowych. Część z funkcjonujących na tych terenach firm to przedsiębiorstwa, które są związane z Radomiem od początku ich powstania i dzięki dynamicznemu rozwojowi przeniosły działalność z centrum miasta do nowych, większych i funkcjonalnych siedzib. Przykładem może tu być firma SUPRON 3, która, po kilkudziesięciu latach działalności, zakupiła od miasta teren pod nowy zakład i uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „WISŁOSAN” S.A., Podstrefa Radom. Firma, dzięki nowej inwestycji, skorzystała również z możliwości zwolnienia na 5 lat z podatku od nieruchomości.

Oferta inwestycyjna Radomia oraz pomoc i wsparcie oferowane przez magistrat są atrakcyjne również dla nowych inwestorów poszukujących lokalizacji do prowadzenia działalności. Wiele przedsiębiorstw działających w SSE to duże zakłady przemysłowe o znanej marce. Przykładem skorzystania z dobrej oferty radomskiej jest giełdowa spółka Aplisens, która pozyskała grunt, a miasto wybudowało infrastrukturę. Aplisens jest liderem wśród krajowych dostawców rozwiązań w zakresie przemysłowej aparatury kontrolno-pomiarowej. Produkuje szeroką gamę wysokiej jakości urządzeń do pomiaru ciśnienia, różnicy ciśnień, poziomu oraz temperatury, wykorzystywanych w wielu gałęziach przemysłu.

Według danych na koniec 2015 roku, na podstawie zezwolenia działa w Podstrefie Radom 21 przedsiębiorstw, głownie z branży metalowej, maszynowej i spożywczej. Powierzchnia Podstrefy Radom – rejon inwestycyjny Radom to 120,5957 ha. Powierzchnia całej Radomskiej Podstrefy TSSE (Radom: Wośniki, Wólka Klwatecka, Gołębiów oraz Ożarów Mazowiecki, Poniatowa, Pionki, Wyszków) – 212,4962 ha.

Powierzchnia zajmowana przez firmy posiadające zezwolenie na obszarze Podstrefy Radom obejmującej rejon inwestycyjny Radom, stanowi znaczną część całej jej powierzchni.

Obecnie, miasto może zaoferować klika działek inwestycyjnych przeznaczonych na działalność przemysłową. Są to grunty położone w okolicach południowej obwodnicy miasta (ok. 16 ha), przylegające do trasy S7 na radomskich Wośnikach (ok. 12 ha) oraz zlokalizowane na byłych terenach elektrociepłowni (ok. 9 ha). W ofercie miasta znajdują się także powierzchnie biurowe z przeznaczeniem dla firm oferujących nowoczesne usługi biznesowe.

Są to nowoczesne budynki zlokalizowane w dobrze skomunikowanych rejonach miasta, które spełniają wymagania czołowych firm świadczących usługi dla branży BSS.

W celu pobudzenia aktywności przedsiębiorców utworzona została Radomska Strefa Gospodarcza. Strefą objęto teren całego miasta, dzięki czemu możliwe stało się pozyskiwanie nowych miejsc przeznaczonych na działalność gospodarczą. Działania Urzędu Miejskiego zmierzają w kierunku wspierania radomskich przedsiębiorców oraz zachęcenia nowych inwestorów do zlokalizowania biznesu na terenie miasta. Jedną z form wsparcia jest rozbudowa bazy oferowanych przez miasto działek inwestycyjnych, do której dołączane są również grunty prywatne.

Radom dzięki dobrej lokalizacji, relatywnie niskim kosztom życia i pracy, bogatym zasobom ludzkim, szerokiej ofercie kulturalnej oraz podejmowanym przez władze miasta działaniom, staje się atrakcyjnym miejscem dla przedsiębiorców i inwestorów.

Szerokie wsparcie wszelkich inicjatyw gospodarczych i realne działania związane z rozwojem lokalnego biznesu wiążą się ze wzrostem liczby zakładów przemysłowych prowadzących działalność na terenie miasta.

Nieustanne poszukiwanie terenów inwestycyjnych zostało w ostatnim okresie rozszerzone również na gminy sąsiadujące. Dzięki tej współpracy i pozyskiwaniu nowych atrakcyjnych lokalizacji, Radom dodaje jeszcze jeden argument dla potencjalnych inwestorów poszukujących dobrego, przyjaznego miejsca dla prowadzenia biznesu. █

Best2Invest | May - June 2016

Więcej informacji Wydział Obsługi Radomskiej Strefy Gospodarczej ul. Żeromskiego 53 26-600 Radom +48 48 36 20 358 m.kucharski@ umradom.pl www.radom.pl

63

Radom

RADOM – your next

investment

location

Thanks to good location, relatively low cost of living and work, rich human resources, a wide range of cultural and municipality’s activities, Radom city becomes an attractive place for entrepreneurs and investors.

For decades Radom has been an industrial city.

It is where operated big, world famous factories like Radoskór, Zakłady Metalowe, RWT or Fabryka Łączników. Nowadays there have been a number of new, smaller companies established in Radom which continue the industrial traditions of the city. Thanks to the efforts of city authorities aimed at supporting businesses already in operation as well as those looking for a location, Radom companies grow and expand, but there are also new investments.

64

Radom has a much diversified investment offer.

Areas designated for investments are located in various parts of the city, starting in the city center

and reaching the suburbs. Due to this diversity, the city offers well-prepared investment locations suitable for BSS (office space in the city’s center), as well as for production.

Currently, the city offers several dozen hectares worth of investment locations. These areas are mostly covered by a special economic zone, where investors can benefit from partial investment cost deduction. Radom Subzone of the Tarnobrzeg Special Economic Zone, managed by the Industrial Development Agency includes locations in the areas of: Wólka Klwatecka, Gołębiów, Wośniki, Pionki, Poniatowa, Ożarów Mazowiecki and

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Radom

Wyszków. SEZ guarantees very good connections and infrastructure for transport by rail and road, as individual areas are situated next to communication routes towards Warsaw, Lublin and Cracow. Thanks to regional traditions and availability of qualified personnel in metal processing, telecommunications, leather industry, defense and industrial subcontracting branches, the preferred industries in attracting new investment, are: electronics industry, telecommunications and information technology production and modern technologies electromechanical industry leather industry chemical industry and cosmetics Radom hosts a network of companies and subcontractors in different industries looking to develop partnerships with other parties and the types of possible cooperation include joint ventures, subcontracting, and technology transfer.

Radom authorities make continuous effort to develop necessary local technical business infrastructure.

In recent years a number of new industrial plants grew on city’s investment areas. Some of these companies were started in Radom and thanks to their dynamic development they moved to new, larger and more functional locations. Supron 3 is one such example, an experienced company that purchased land from the city, built a new plant and became part of Radom Subzone of Tarnobrzeg Special Economic Zone. Thanks to new investments, the company also benefits from 5 year property tax exemption.

Radom investment aid offer and municipality’s support offered by the municipality are also attractive for new investors seeking location to do business.

Many companies operating in SEZ are large industrial brands. An example of Radom investment support beneficiary is a listed company Aplisens that purchased ground and the city built the entire necessary infrastructure. Aplisens is a leading domestic supplier of industrial measurement and control equipment solutions. It produces a wide

range of high quality equipment for measurement of pressure, differential pressure, level and temperature utilized in various industries.

According to end of 2015 data there are 21 companies operating under SEZ permission in Radom subzone, mainly of metal, engineering and food industries. Radom area TSEZ covers 120 hectares, TSEZ Subzone Radom including Wośniki, Wolka Klwatecka, Gołębiów, Ożarów Mazowiecki, Poniatowa, Pionki, Wyszków hosts 212 hectares.

Currently, the city offers several investment plots allocated for industrial activity. These areas are located in three locations, next to the southern ring road (approx. 16 ha), next to the S7 route in Wośniki area (approx. 12 ha), on the grounds of the former power plant (approx. 9 ha). The city’s offer also includes office space. These are modern buildings located in well-connected areas of the city, which meet the requirements of the leading companies providing services for the BSS industry.

Radom Economic Zone was formed in order to stimulate local business activity. The zone covers the whole city and it made possible to acquire new sites for business. The city hall’s activity aims at supporting entrepreneurs and attracting new investors to locate business in the city. The city hall offered Greenfield and Brownfield database that also includes private property is one of the forms of support.

Thanks to good location, relatively low cost of living and work, rich human resources, a wide range of cultural and municipality’s activities, Radom city becomes an attractive place for entrepreneurs and investors. Complementary support of any economic initiatives and activities related to the development of local economy translate to a number of businesses operating in the city. Continuous search to broaden city’s investment location offer has been recently extended to neighboring municipalities. Thanks to this cooperation and acquiring new attractive plots, Radom provides yet another advantage to investors looking for a good, friendly place to do business. █

Best2Invest | May - June 2016

More information Radom Economic Zone Service Department ul. Żeromskiego 53 26-600 Radom +48 48 36 20 358 m.kucharski@ umradom.pl www.radom.pl

65

Kielce

KIELCE – STOLICA REGIONU Z BOGATĄ OFERTĄ TERENÓW INWESTYCYJNYCH

Przyrodnicze walory regionu świętokrzyskiego sprawiają, iż jest to miejsce chętnie odwiedzane przez turystów, geologów a także amatorów sportów zimowych. Te same atuty sprawiły, iż od lat ważną rolę odgrywa tu budownictwo i produkcja materiałów budowlanych, a firmy deweloperskie stanowią ważny segment rynku.

Kielce są administracyjnym centrum regionu świętokrzyskiego. Jako największe miasto w województwie stanowią siedzibę najważniejszych firm i instytucji.

Pomimo dominującej roli, miasto otwarte jest na współpracę z sąsiednimi gminami. Przykładem dobrej partnerskiej inicjatywy jest wspólna dla 15 gmin Baza Danych Ofert Inwestycyjnych.

BAZA DANYCH OFERT INWESTYCYJNYCH Baza Danych Ofert Inwestycyjnych (www.mapa. invest.kielce.pl) stanowi część Kieleckiego Portalu Gospodarczego (www.invest.kielce.pl). Narzędzie to zostało stworzone w oparciu o elektroniczne mapy i informacje przekazywane od właścicieli terenów.

Pozwala ono gromadzić i udostępniać szereg informacji o nieruchomościach. Bazą administruje Centrum Obsługi Inwestora w Urzędzie Miasta Kielce, ale prezentowane oferty pochodzą z 15 gmin, w tym z Chęcin, Chmielnika, Daleszyc, Morawicy, Miedzianej Góry czy Zagnańska.

66

Baza ofert powstała jako instrument promocji, ale także jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na łatwo dostępną, skoncentrowaną informację o działkach inwestycyjnych. Każda oferta zawiera zdjęcia lotnicze i naziemne, a także szereg parametrów technicznych i warstwy pokazujące zakres

ochrony środowiska. Wszystkie te dane można wygenerować w postaci formatki PDF lub przekazać zainteresowanej osobie link do oferty. Ważną funkcjonalnością Bazy jest szybki dostęp do Geoportalu Kielce, co pozwala bardziej szczegółowo zweryfikować plany zagospodarowania przestrzennego oraz inne ważne dla inwestora informacje. Baza jest podzielona na kilka kategorii. Oprócz terenów inwestycyjnych można zapoznać się z dostępnymi w Kielcach powierzchniami biurowymi, halami produkcyjnymi i ofertami współpracy.

– Prowadzimy tę bazę od 2012 roku i możemy śmiało powiedzieć, że jest ona niezastąpiona w codziennej pracy.

Wielu potencjalnych inwestorów zgłasza się do nas właśnie dzięki bazie, prosząc o bardziej szczegółowe informacje – przyznaje Karolina Kamińska-Maślarz, kierownik Centrum Obsługi Inwestora w Kielcach.

TERENY I HALE PRODUKCYJNE Do najciekawszych terenów inwestycyjnych w Bazie Ofert można zaliczyć działkę o pow. 45 ha na południu Kielc. Jej atutem jest położenie w granicach miasta, na obszarze zdominowanym przez działalność różnych firm. Zarówno pod względem powierzchni, dostępności komunikacyjnej, jak i istniejącej infrastruktury technicznej, jest to jedno z najlepiej

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Kielce

przygotowanych miejsc pod inwestycje. Wcześniej zlokalizowane były na tym terenie zakłady przetwórstwa żywności, a następnie browar produkujący lokalne piwo. Obecnie cały teren jest na sprzedaż.

Przykładem nowoczesnej inwestycji w powierzchnię produkcyjną i magazynową są hale Horyzont o powierzchni 16 000 m², również zlokalizowane w południowej części Kielc. Zostały one oddane do użytku w ostatnich latach i stanowią atrakcyjną ofertę dla przedsiębiorców poszukujących nowoczesnych rozwiązań.

Wśród ofert dedykowanych branży turystycznej wymienić można zbiornik wodny w Lipowicy (gmina Chęciny). Jest to 45 ha terenu wraz z lustrem wody. Walory krajobrazowe terenu dają możliwość stworzenia unikalnego ośrodka hotelowo-rekreacyjnego. Tego typu tereny cieszą się zresztą sporym zainteresowaniem w województwie – w roku 2015 gmina Chęciny w przetargu nieograniczonym sprzedała podobny teren ze zbiornikiem wodnym w Bolminie. Popyt na usługi hotelarskie w rejonie Kielc jest bowiem wciąż duży za sprawą aktywności Targów Kielce.

POWIERZCHNIE BIUROWE W mieście od lat wzrasta zapotrzebowanie na wysokiej jakości powierzchnię biurową. Obecnie w Kielcach jest ok. 50 000 m² wolnej powierzchni, ale w świetle rosnącego zainteresowania branży outsourcingowej to za mało. W ostatnim czasie do użytku został oddany budynek Aqua o pow. 2400 m², a w tym roku udostępniony będzie biurowiec Stacja Biznesu, którego atrakcję stanowi wbudowana w bryłę budynku lokomotywa parowa.

TERENY INWESTYCYJNE KIELECKIEGO PARKU TECHNOLOGICZNEGO Kielecki Park Technologiczny (www.technopark. kielce.pl) z powodzeniem pozyskuje fundusze unijne na rozwój infrastruktury biznesowej. W poprzedniej perspektywie finansowej wybudowano na terenach północnych Kielc 4 nowoczesne hale produkcyjne i zagospodarowano budynki po działających tu kiedyś zakładach produkcyjnych. W ubiegłym roku do użytku oddany został Skye Incubator, przestrzeń biurowa dedykowana wyłącznie dla firm z branży teleinformatycznej. W zaniedbanej kiedyś dzielnicy Kielc powstała nowoczesna dzielnica biznesowa. Władze miasta dbają o to, by stale rozwijać istniejącą infrastrukturę: pozyskiwane i uzbrajane są wciąż nowe tereny (obecnie Park ma blisko 20 ha terenów). W najbliższym czasie zmodernizowany zostanie system dróg dojazdowych do terenów inwestycyjnych KPT i otwarte zostaną nowe tereny inwestycyjne.

GALERIE HANDLOWE W KIELCACH Miasto Kielce może pochwalić się jednym z największych w Polsce obiektów handlowych.

Galeria Echo zajmuje powierzchnię 159 000 m², z czego 70 000 m² to powierzchnia handlowa, która mieści ponad 200 sklepów. Charakterystyczna, wielokolorowa fasada galerii staje się powoli znakiem rozpoznawczym Kielc. Drugą najpopularniejszą galerią jest Korona o powierzchni 93 000 m².

Jej atutem jest świetna lokalizacja w centrum Kielc i dogodny dojazd transportem publicznym. █

Ważną, planowaną inwestycją Kieleckiego Centrum Biznesu (KCB) jest kompleks budynków o pow.

36 000 m² na skrzyżowaniu dróg krajowych 73 i 74.

Obecnie KCB posiada budynek zwany potocznie Exbudem, ale wolne powierzchnie są zajęte w 90%, głównie przez firmy outsourcingowe (Comarch, Medicover, UCMS, CCIG). Właściciel budynku właśnie w sektorze BPO/SSC upatruje największą szansę na komercjalizację powierzchni.

Best2Invest | May - June 2016

Więcej informacji: Urząd Miasta Kielce Referat Aktywizacji Gospodarczej i Centrum Obsługi Inwestora Wydział Partnerstwa i Zrównoważonego Rozwoju tel. (+48) 41 36 76 571 fax (+48) 41 36 76 552 coi@um.kielce.pl www.invest.kielce.pl

67

Kielce

KIELCE – THE CAPITAL OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE REGION WITH A WIDE RANGE OF INVESTMENT AREAS Nature values of the Świętokrzyskie Region make it a place frequently visited by tourists, geologists and lovers of winter sports. The same advantages meant that, over the years, an important role was played by the construction and building materials sectors, and the developers are an essential segment of the market.

Kielce is the administrative centre of the region.

It is the largest city in the Świętokrzyskie province and the seat of the most important companies and institutions. Despite its dominant role, the city is open to cooperation with neighbouring municipalities. The Investment Offers Database is a good example of a partnership initiative shared by 15 municipalities.

DATABASE OF INVESTMENT OFFERS Investment Offers Database (www.mapa.invest. kielce.pl) is a part of the Kielce Economic Portal (www.invest.kielce.pl). This tool was based on electronic maps and information obtained from local landlords. It allows to collect and make available a range of information about real estates.

The Database is administered by Investor Assistance Centre in the City of Kielce, but it presents offers from 15 municipalities, including Chęciny, Chmielnik, Daleszyce, Morawica, Miedziana Góra and Zagnańsk.

68

Investment Offers Database was created as an instrument for promotion, but also as a response to the growing demand for easily accessible, focused information on investment greenfields and brownfields. Each offer includes aerial and ground photos, a substantial amount of technical parameters

and the layers showing the scope of environmental protection. All these data can be downloaded in PDF format or it is possible to generate a link to each offer. An important functionality of the Database is a quick access to the Geoportal of Kielce, allowing to generate detailed information, to verify zoning plans and access the other information relevent for the investors. The database is divided into several categories. Apart from greenfields, one can see office spaces, production halls and offers of co-operation offers available in City of Kielce.

– We have been conducting this Database since 2012 and we can claim that it is indispensable in the everyday work. Many potential investors comes to us thanks to the Database, asking for more detailed information – admits Karolina Kaminska-Maślarz, the Head of Investor Assistance Centre in Kielce.

LANDS AND PRODUCTION HALLS One of the most interesting investment areas in the Database is 45 ha plot in the south of Kielce. It has an advantageous location within the city borders, in the area dominated by various companies.

In terms of the available area, transport accessibility and existing technical infrastructure, this is one of the best prepared places for investment. Formerly,

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Kielce

regards to growing interest of outsourcing industry it should be rapidly developed. Recently Aqua building of the 2,400 sq. m has been opened, and this year a Business Station Building is planned to enter the market; its main attraction is a built-in steam locomotive being a part of the building.

this plot hosted a food processing company, and after that, a local brewery producing beer. Today, the whole area is for sale.

To give an example of a modern production and storage infrastructure, we should now move to the Horyzont halls, with 16,000 sq. m, also located in the southern part of Kielce. They have been put into use in recent years, currently they are an attractive opportunity for companies seeking modern solutions.

A water reservoir in Lipowica, Chęciny Municipality, is a one among the offers dedicated to the potential investors from tourism. It is 45 ha of land, including water surface. Landscape values of the area give a great opportunity to establish a unique hotel and recreational centre. Such plots are considered to be very attractive in the region – in 2015 Chęciny Municipality sold a similar plot with a water reservoir in Bolmin in the open tender procedure. The demand for hotel services in Kielce is in fact still quite large in the region thanks to the activity of Kielce Trade Fairs.

OFFICE SPACES The need for the modern office spaces has been growing in the last years. Currently in Kielce there is approx. 50,000 sq. m of vacant office space, but in

An important investment planned by Kielce Business Center (KBC) is a complex of buildings with a total area of 36,000 sq. m. It is to be located at the crossroads of national roads 73 and 74. Currently, KBC has a building commonly called EXBUD, but the space is already leased in 90%, mainly by outsourcing companies or shared service centres (Comarch, Medicover, UCMS, CCIG). The owner of the building sees the greatest opportunity for commercialization in the growing BPO/SSC sector.

INVESTMENT AREAS OF KIELCE TECHNOLOGY PARK Kielce Technology Park (www.technopark.kielce.pl) successfully obtains EU funds for the development of business infrastructure. In the previous financial perspective they have built 4 modern production halls in the northern part of Kielce and modernized office buildings that have been operating here years ago. Last year Skye Incubator was launched.

This modern office space is dedicated exclusively for ICT companies. The neglected area of Kielce was now changed into a modern business district.

The city authorities take care of sustainable development of the existing infrastructure: they purchase and invest in new investment areas (Park owns nearly 20 hectares). In the near future the access roads to the KPT areas will be upgraded and new plots will be open to invest.

SHOPPING CENTRES IN KIELCE Kielce City has one of the largest commercial buildings spaces in Poland. Echo Gallery, with the area of 159,000 sq. m, consists of 70,000 retail space with over 200 shops. The distinctive, multicolour facade of the gallery has now become a hallmark of Kielce. The second most popular gallery is Korona Gallery with 93,000 sq. m. Its advantageous location in the centre of Kielce makes it easily accessible by public transport. █

Best2Invest | May - June 2016

More informations: Kielce City Hall Economic Development Division and Investor Assistance Centre p: (+48 41) 36 76 571 fax: (+48 41) 36 76 552 coi@um.kielce.pl www.invest.kielce.pl

69

Częstochowa

DOBRY KLIMAT

W CZĘSTOCHOWIE

Na potencjał inwestycyjny miasta składa się wiele elementów. Bardzo istotne są czynniki geograficzne, takie jak lokalizacja, warunki naturalne i ukształtowanie terenu, jak również dostęp do surowców naturalnych, a nawet odległość od granicy państwa.

Kolejnymi kwestiami, na które trzeba zwrócić uwagę, są tradycje gospodarcze regionu oraz pozycja administracyjna miasta. Oprócz tych, na istnienie których samorząd nie do końca ma wpływ, istnieją jeszcze te, które można ukształtować oraz oddziaływać świadomie na ich poziom. Należy do nich: dbanie o rozwój infrastruktury miejskiej, dbanie o rozwój szkolnictwa i przede wszystkim dostosowanie go do potrzeb rynku pracy na danym obszarze, edukacja społeczna, stworzenie przyjaznego systemu podatków lokalnych, a także tworzenie wizerunku miasta, jako sprzyjającego inwestorom oraz jego promocja w świecie.

70

Częstochowa jest przykładem miasta, które od lat doskonale wykorzystuje swoją rozpoznawalność i lokalizację w sercu Polski oraz Europy. Rolą miasta jest optymalne wyeksponowanie i wykorzystanie czynników naturalnych oraz permanentna praca nad zoptymalizowaniem tych czynników, które od nas zależą i na które mamy wpływ. Dlatego też, oprócz tego, co zostało miastu dane, ze względu na jego lokalizację na mapie, dużą rolę odgrywa czynnik ludzki i podej-

ście osób odpowiedzialnych za pozyskiwanie inwestorów dla miasta.

W Częstochowie, co jest ewenementem, z powodzeniem koegzystują w sąsiedztwie dwie Specjalne Strefy Ekonomiczne. Co więcej, przedstawiciele obu Specjalnych Stref Ekonomicznych i Urzędu Miasta, w czerwcu 2014 roku podpisali porozumienie trójstronne o wzajemnej współpracy i promocji terenów inwestycyjnych. A jest co promować.

W Częstochowie na inwestorów czeka 300 ha terenów, z tego 70 ha jest objętych statusem SSE, co niesie za sobą możliwość skorzystania z bardzo wysokiej pomocy publicznej. Częstochowski samorząd stara się przyciągać inwestorów przyjaznymi przepisami prawa miejscowego. Rada Miasta Częstochowy uchwaliła obniżenie podatków od nieruchomości dla przedsiębiorców tworzących nowe miejsca pracy, a także budujących obiekty biurowe w standardzie B+ i wyższym. Pomoc ze strony miasta nie dotyczy jednak tylko przyszłych inwestorów, pomoc w rozwoju i rozbudowie firm, już istniejących i funkcjonujących, jest również jednym z priorytetów.

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Częstochowa

Położenie miasta powoduje, że jest ono wyjątkowo atrakcyjnym miejscem do ulokowania inwestycji.

Leży na szlaku krajowym łączącym południe z północą i wschód z zachodem. Główne arterie Polski, jak choćby DK1, przechodzą przez miasto lub są zaplanowane na jego terenie – tak się dzieje w przypadku autostrady A1. W najbliższym sąsiedztwie, zaledwie 50 metrów w linii prostej od przyszłej autostrady A1, znajdują się tereny objęte statusem Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej o roboczej nazwie „Skorki”. To prawie 25 ha terenu przeznaczonego pod inwestycje. Tereny te, znajdujące się przy ul. Leśnej, są w pełni uzbrojone, dobrze skomunikowane z resztą miasta, a odległość do węzła autostradowego jest bez wątpliwości wielką zaletą. Zainteresowanie tym terenem znacznie wzrosło od chwili, kiedy wyjaśniły się wszelkie wątpliwości piętrzące się wokół budowy autostrady A1. Pod koniec marca tego roku, Rada Miasta, przyjęła uchwałę o nadaniu nazwy nowej ulicy biegnącej przez strefę, co z pewnością ułatwi budującym się tam przedsiębiorstwom, kwestie administracyjno-organizacyjne.

Kolejną lokalizacją KSSE (w Częstochowie są aż dwie), są tereny przy ul. Kusięckiej. „Kusięcka” to strefa o najmniejszej powierzchni, zajmuje 13,2 ha.

Lokalizacja ta, w bliskim sąsiedztwie trasy DK1 okazała się bardzo dogodna dla przedsiębiorców – od czerwca 2014 roku, siedem przedsiębiorstw postanowiło rozwijać się i inwestować w tamtej lokalizacji i składane są kolejne listy intencyjne.

Największy, na terenie miasta teren objęty statusem strefy, to SSE Euro-Park Mielec, zajmujący prawie 35 ha terenów pohutniczych przy ul. Korfantego, doskonale przygotowanych i uzbrojonych, włącznie z gazami technicznymi. Pod koniec 2015 roku miasto poprowadziło nową drogę przez Euro-Park uła-

twiając przejazd oraz zapewniając dojazd ciężkiemu sprzętowi budowlanemu. W chwili obecnej dobiega końcowi budowa jednej z najszybciej rozwijających się polskich firm branży komputerowej.

Częstochowa to jednak nie tylko Specjalne Strefy Ekonomiczne nastawione głównie na produkcję oraz inne tereny z przeznaczeniem stricte przemysłowym, ale również bardzo atrakcyjne nieruchomości przeznaczone pod inwestycje hotelarskie i rekreacyjno-sportowe, zlokalizowane w najbardziej atrakcyjnych miejscach miasta. Częstochowa jest znana i rozpoznawalna na całym świecie, dlatego też tego typu inwestycje mają szansę nie tylko pozytywnie wpłynąć na rozwój społeczno-gospodarczy miasta i regionu ale również, oprócz bezpośrednich zysków przynieść prestiż potencjalnemu inwestorowi.

Więcej informacji Centrum Obsługi Inwestora Wydział Funduszy Europejskich i Rozwoju Urząd Miasta Częstochowy ul. Waszyngtona 5 42-217 Częstochowa tel. +48 34 3707 212 coi@czestochowa. um.gov.pl fer@czestochowa. um.gov.pl www.czestochowa.pl

Same tereny jednak nie zawsze świadczą o atrakcyjności danej lokalizacji. Każdy przedsiębiorca wie, że nawet najśmielsze plany niejednokrotnie rozbijają się o ścianę braku zrozumienia lub kwestie proceduralne. Wiele firm woli zachować swój status quo niż podjąć ryzyko i rozwinąć skrzydła.

Z tego punktu widzenia, niezmiernie ważna jest działalność edukacyjna i informacyjna prowadzona przez doradców i podmioty odpowiedzialne za inwestycje w mieście. Równie istotne jest inicjowanie postaw przedsiębiorczych chociażby poprzez przykład dobrych praktyk w pozyskiwaniu funduszy unijnych, z czego słynie Częstochowa i co można sprawdzić samemu odwiedzając miasto.

W Częstochowie wiedzą, że to właśnie samorząd ma realny wpływ na stworzenie przyjaznego klimatu dla rozwoju biznesu, a tym samym, na rozwój poszczególnych sektorów gospodarki.

Ważne jest, aby umiejętnie wykorzystać potencjał, jaki posiada region. W przypadku Częstochowy potencjałem jest, z pewnością, świetna lokalizacja oraz kapitał ludzki. Odległość, od największych polskich miast, od lotnisk, doskonale rozwinięta sieć kolejowa oraz drogowa a w przyszłości i autostradowa, to bez wątpienia wielki atut. Miasto, które posiada ponad stuletnie tradycje włókiennicze i hutnicze, to także ogromny, wykształcony kapitał ludzki, którego nie można zmarnować. █

Best2Invest | May - June 2016

Autorzy: Anna Mielczarek, Aneta Herbuś

71

Częstochowa

GOOD ENVIRONMENT

IN CZĘSTOCHOWA There are numerous factors that influence a city’s investment potential. Among the essential ones are geographical factors, such as location, natural conditions, landform as well as access to natural resources, or even the distance from the state border.

Other factors which are worth mentioning include economic traditions of the region and administrative position of the city. Apart from aspects whose existence is not entirely dependent on the local government, there are also those which local authorities can shape and have an impact on their standard. It involves ensuring the development of urban infrastructure, development of education and, most of all, adapting it to market needs on a given area, social education, establishing a favorable local tax system, creating an image of a city as an investorfriendly place as well as its promotion across the world.

Częstochowa is an example of a city which has been using its location, in the heart of Poland and Europe, to its advantage. The role of the city is optimal exposure and use of natural factors as well as putting permanent efforts into optimizing those factors, which depend on us and which we can influence.

Therefore, apart from what the city has been given, due to its geographical location, an important role is played also by a human factor and an approach of people responsible for acquiring investors for the city.

72

In Częstochowa, what is an unusual phenomenon, as many as two Special Economic Zones successfully

co-exist. What is more, representatives of both Special Economic Zones and the City Hall signed a tripartite agreement in June 2014 on mutual cooperation and promotion of investment areas.

And, what should be noted, there is a lot to promote.

There are as many as 300 ha of land, including 70 ha of land covered by the SEZ status, which offers a potential for using a lot of public support. Also the local government of Częstochowa tries to attract investors with friendly local regulations. The City Council of Częstochowa adopted a resolution on reduction of real estate taxes for entrepreneurs who create new jobs or construct office buildings of B+ or higher standard. The city’s support, however, does not boil down only to future investors-helping in development and expansion of the already existing and functioning companies is also one of the priorities.

The location of the city makes it a particularly attractive place for locating investments. It is situated on the national route joining the south with the north and the east with the west. The main arteries of Poland, such as national road DK1, run through the city or are planned within its area – as it is in the case of A1 motorway. In the close vicinity, nearly 50 meters as the crow flies from the future location of A1 motorway there are areas included under the

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Częstochowa

a new road through Euro-Park, facilitating the transport and ensuring access for heavy construction machinery. At the moment, construction of one of the fastest developing Polish companies from the IT industry is coming to an end.

status of the Katowice Special Economic Zone, with the working name “Sorki”. It is nearly 25 ha of land intended for investment projects. The lands, located at Leśna street, are fully developed with utilities, well connected to other parts of the city and their distance to the motorway junction is, undoubtedly, a great advantage. The interest in this area has increased immensely since the doubts piling up around the construction of A1 motorway were dispelled. At the end of March this year, the City Council passed a resolution on assigning a name to the new street running through the zone, which will surely make administrative and organizational matters easier for companies being established in that area.

Another location of the Katowice Special Economic Zone (there are as many as two SEZs in Częstochowa) are the areas near Kusięcka street. “Kusięcka” is a zone of the smallest area, covering 13.2 ha.

The location, in the immediate vicinity of DK1 route proved to be convenient for entrepreneurs – since June 2014 seven companies decided to develop their businesses there and invest in that location, while new letters of intent are still being submitted.

The biggest plot within the city covered by the status of the SEZ is Euro-Park Mielec, which takes up nearly 35 ha of post-steelworks areas at Korfantego street, well-prepared and developed with utilities, including process gases. At the end of 2015 the city built

Częstochowa, however, is not only the Special Economic Zones focused on production or other lands intended for industrial purposes only, but it is also offers very attractive real estate opportunities for hotel, recreation and sports investments, located in the most attractive city areas. Częstochowa is known and recognized around the world, therefore this type of projects stand a chance of influencing the social and economic development of the city and the region and, apart from direct profits, offering prestige to a potential investor.

More information Investor Service Center Department of European Funds and Development City Hall of Częstochowa ul. Waszyngtona 5 42-217 Częstochowa tel. +48 34 3707 212 coi@czestochowa. um.gov.pl fer@czestochowa. um.gov.pl www.czestochowa.pl

The areas as such, however, do not always speak for the attractiveness of a given location. Every entrepreneur knows that even the boldest plans often fall flat when faced with lack of understanding or procedural issues. Many companies prefer to retain its status quo than to take a risk and spread their winds. From this point of view, any educational and informative activities conducted by advisors and entities responsible for investments in the city are crucial. What is equally important is encouraging entrepreneurial attitudes, at least by the example of good practices in acquiring EU funds, which Częstochowa is known for and which can be verified by simply visiting the city.

It is a well-known fact in Częstochowa that the local government has a real impact on creating a friendly environment for business development and at the same time, for development of individual sectors of economy. The ability to aptly use the potential of the region is therefore crucial. In the case of Częstochowa, the potential obviously lies in its perfect location and human capital. The distance from the biggest Polish cities, airports, well-developed railway as well as the road network and in the future, also the highway network are, without doubt, a big asset.

The city, which has more than 100-year-long textile and metallurgy traditions also offers a significant educated human capital, which cannot be wasted. █

Best2Invest | May - June 2016

Authors: Anna Mielczarek, Aneta Herbuś

73

Ciekawostki Did you know?

357

– W Polsce jest już 357 budynków posiadających certyfikat bądź precertyfikat w systemach BREEAM i LEED. – There are 357 buildings with BREEAM or LEED certification/ precertification in Poland. Źródło / Source: Colliers International

> 8 m2

– W Warszawie nasycenie powierzchnią biurową wynosi 2,7 m2 na mieszkańca, czyli zauważalnie mniej niż w zachodnioeuropejskich miastach o podobnej wielkości, takich jak np. Barcelona – poniżej 4 m2., Wiedeń – ponad 6 m2, czy Hamburg – ponad 8 m2.

> 8 sq m

– The office space saturation in Warsaw is 2,7 sq m per inhabitant, what is significantly less than in other Western European cities of similar size, as for example Barcelona – below 4 sq m, Vienna – over 6 sq m or Hamburg – over 8 sq m. Źródło / Source: JLL

85%

13

– Za efektywnie zaprojektowany, niski budynek biurowy należy przyjąć obiekt, w którym stosunek powierzchni netto do powierzchni brutto przekracza 85%.

– The effectively designed small office building is the one, where theratio of net space to gross space is over 85%. Źródło / Source: CBRE, Rolfe Judd – Dynamika branży leasingowej w I kw. 2016 r. wyniosła 23 %. Polscy leasingodawcy sfinansowali inwestycje o łącznej wartości 13 mld zł.

– The leasing industry dynamics in quarter I 2016 has reached the level of 23%. Polish leasing providers have financed the investments of total value of PLN 13 bln. Źródło / Source: Związek Polskiego Leasingu / Polish Leasing Union

– Bardzo znacząco obniżył się lęk zatrudnionych przed utratą pracy, na wysokim poziomie stabilizuje się przekonanie o szansie znalezienia nowego zatrudnienia, a poziom rotacji na rynku pracy stawia Polskę na pierwszym miejscu pośród krajów europejskich.

– The fear of losing job has been reduced significantly, the persuasion of finding new job chances is stabilized on high level and the staff turnover on labour marked puts Poland on the first place among European countries. Źródło / Source: Randstad

75%

– Dla 75% firm motoryzacyjnych największą zaletą ulokowania zakładów produkcyjnych w Europie Środkowej są niskie koszty pracy, zaś największym problemem brak przejrzystości systemu prawnego.

– For 75% of automotive companies the most important advantage to locate the production facilities in Eastern Europe are the low costs, but the biggest problem lies with the lack of legal system clarity. Źródło / Source: Deloitte

74

Best2Invest | maj - czerwiec 2016

Best2Invest | May - June 2016

75