Grutte Gelf nûmer 5, 20 oktober 2009 by Grutte Gelf

Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Twaentweintichste jiergong, nûmer 5, 20 oktober 2009 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: gruttegelf@surhuzum.nl Website: gruttegelf.surhuzum.nl

Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 560 stiks Rabobanknûmer: 30.42.71.691 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769

De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen.

Plaatselijk Belang 100 jaar: “Wer (om) sjen” In het weekend van 11, 12 en 13 juni 2010 zal het 100-jarig bestaan van Plaatselijk Belang uitgebreid worden gevierd. Aan de details van het programma wordt op dit moment door een behoorlijk grote groep mensen druk gewerkt, maar in grote lijnen zal het programma er als volgt uit zien: Vrijdag 11 juni: 's Middags activiteiten voor de kinderen van de basisschool. 's Avonds officiële opening van het programma met aansluitend een receptie voor dorpsgenoten en reünisten in de tent die op het oude korfbalveld zal staan. Tevens vindt deze avond de presentatie plaats van de film die over 100 jaar Plaatselijk Belang zal worden gemaakt. Zaterdag 12 juni: Dag van de reünie. Aan het eind van de ochtend kan iedereen zich verzamelen op het oude korfbalveld om alvast even bij te praten. Er zullen diverse activiteiten worden georganiseerd, waar men zich vanaf het begin tot het einde van de middag mee zal kunnen vermaken. Tevens is het mogelijk deel te nemen aan de "Surhúster City Tour": old-timers zullen een vaste route langs diverse haltes in en net buiten het dorp rijden. Opstappen kan doorlopend plaatsvinden en er is ruim de tijd om een aantal markante plekken uit Surhuizum te bezoeken. Er zal een fototentoonstelling zijn en er zal een doorlopende voorstelling van de film 100 jaar Plaatselijk Belang plaatsvinden. Aan het eind van de middag zal er een lopend buffet klaar staan voor alle deelnemers aan de reünie waarna er 's avonds nog een feestelijk programma in de tent zal worden gepresenteerd, met als hoogtepunt een revue over de geschiedenis van ons dorp. Zondag 13 juni: Kerkdienst in de tent die op het feestterrein zal staan. We willen u nu alvast oproepen deel te nemen aan deze reünie. Daarvoor kunt u zich opgeven door het bedrag van 30 euro over te maken op rekeningnummer 29.34.27.135 van de Friesland Bank ten name van "Stichting Festiviteiten Surhuizum" onder vermelding van: deelname reünie PB 100 en uw na(a)m(en). Misschien denkt u: 30 euro? Welnu, voor deze deelnamekosten krijgt u een geheel verzorgde dag voorgeschoteld, mét 2 koffie met gebak, lunch, lopend buffet én toegang tot de revue tijdens het avondprogramma. Tevens zal er van de film "100 jaar PB Surhuizum" een DVD worden uitgebracht, die voor 10 euro te koop zal zijn. Deze kunt u op de dag van de reünie kopen, maar ook alvast bestellen door dit bedrag extra over te maken op bovengenoemd rekeningnummer.

5 Mocht u vragen of suggesties hebben, dan kunt u daarvoor terecht bij iemand van de stuurgroep PB 100 die uit de volgende leden bestaat: Albert de Haan, Arjen en Reins van der Meer, Ytsje van der Meer, Jan Pool, Roel Vriesema, Aukje Wouda en Meindert Brouwer.

Teake Beukema 30 september met de VUT

Eindelijk is het zover, Teake krijgt een grote ster. Na vele jaren in de prut, gaat hij vandaag met de VUT. (Foto: Koop van der Velde)

Bericht voor de 55+ers van Surhuizum Dinsdag 17 november hebben we weer een gezellige middag in het doarpshĂťs. Jannes Brouwer komt deze middag met oude films over Surhuizum o.a. een optocht op 5 mei. In de pauze zijn er weer leuke prijsjes te winnen! We beginnen om 14.00 uur. Kosten: â&#x201A;Ź 5,00 p.p.

Klaverjassen MCF de Delfeart Houdt u van een avondje klaverjassen? Dat kan, op vrijdag 20 november a.s. en vrijdag 4 december a.s. in het MFC de Delfeart. We beginnen om 19.30 uur. U/jij bent van harte uitgenodigd om met ons mee te doen.

Verkeersveiligheidslabel voor de Joh. Looyengaskoalle

Uit handen van wethouder P. van der Veen van de gemeente Achtkarspelen is woensdag 30 september het verkeersveiligheidslabel uitgereikt aan de Johannes Looijengaskoalle. Het veiligheidslabel is een keurmerk die basisscholen kunnen behalen door het traject van dit project te volgen. Wanneer een school aan alle eisen voldoet, worden zij 'gelabeld' met het Verkeersveiligheidslabel. De uitreiking van het veiligheidslabel ging niet ongemerkt voorbij. De hele ochtend stond in het teken van activiteiten die met verkeer te maken hebben zoals een verkeerscarrousel en een fotospeurtocht. Rond 11.30 uur werd onder toezicht van de gehele school de officiĂŤle onthulling van het Labelbord verricht door wethouder Van der Veen. (Foto's: Koop van der Velde)

Kijk voor meer fotoâ&#x20AC;&#x2122;s op http://www.surhuizum-online.nl/nieuws

Lachen bij De Oanrin in Surhuizum

Op donderdag 24 september was Jeltje Adema te gast bij De Oanrin in De Delfeart. De opkomst was groot, vol verwachting zat het publiek te wachten op wat komen zou. Plots kwam daar toch wel een vreemde bezoekster binnen: het hoofddoekje op, theedoek op de schouder. Was zij hier wel helemaal goed? Ja hoor, het was “Akke Ritsma”, zij kwam verslag doen van het etentje wat zij en haar man onlangs genoten hadden. Een komisch verhaal waar iedereen hartelijk om kon lachen. Na haar vertrek kwam Jeltje in haar eigen hoedanigheid terug met de accordeon. Vele liedjes zijn gezongen, zowel Frysk als Nederlandstalig. (In een Frysk liedje werd het woord ‘beanhearre’ gezongen. Hier werden nadien vragen over gesteld wat dat woord eigenlijk betekent. Het is opgezocht in het Frysk Wurdboek en betekent: droge oostenof noordenwind. Velen waren dichtbij de waarheid.) Hierna kwam “Akke” nog even langs met een prachtig verhaal. Kortom: een gezellige ochtend! Net zoals alle donderdagochtenden in De Oanrin natuurlijk. Bent u nieuwsgierig geworden? Kom dan gerust een keertje langs! (Foto’s: Sigrid de Klein)

Sk没telbank Geboren

Weer thuis

: 8 oktober; Douwe, zoontje van Tjeerd en Grietsje Veenstra, broertje van Marijke, Wilma, Arend en Melle. Van harte gefeliciteerd namens de buren en oudburen van de Uterwei en Schuurmanwei. : Klaske Kooistra, Lustenburg, is weer thuis uit het ziekenhuis. Alle vrienden kennissen en familie, hartelijk bedankt voor de leuke attenties die ik mocht ontvangen in het ziekenhuis en na mijn thuiskomst. Kom gerust eens langs.

Berichten voor deze rubriek kunt u mailen naar: gruttegelf@surhuzum.nl

Bedankt 4 september mochten we onze 45 jarige huwelijkdag beleven. Uw aandacht, attenties, kaartjes hebben ons heel goed gedaan. Bouwe en Trien Kinderman

Brievenbus Wil diegene die zaterdagavond 19 september onze brievenbus heeft meegenomen, deze weer terugbezorgen of melden waar we hem terug kunnen vinden. Alvast bedankt. P. de Vries, Pusterwei 8, Surhuizum, 0512362918

Let op, let op!!! Wegens enorm succes, voor mensen met een maatje meer: de afslankfiets. D茅 gezonde manier om af te vallen. Reageer snel!! Bij... Joop Postma, Bonhommestrjitte 2, tel. 351767

Pas getrouwd

Het ingepakte huis van bruidspaar Hillebrand en Anke Hartholt-Bosma op Lustenburg. (Foto's: Lutske Pool)

Bloemenaktie Excelsior Vrijdag 6 of zaterdag 7 november a.s. kunt u de leden van brassband Excelsior aan uw deur verwachten om chrysanten te verkopen. Er is net als andere jaren weer veel keuze in diverse kleuren. Wij rekenen op U. Namens Excelsior hartelijk dank

Bijzondere berichten uit de media

Grutte Gelf seit... Mar goed foar de minsken dat ik gjin radio yn myn karre ha, want as ik tefolle gas jou kin dat wolris rare spoaren achterlitte!

Grutte Gelf Doordenker Sieraad:

17 Van harte aanbevolen,

EJHovenier Op 1 september 2009 is Erik Jan Hut van start gegaan als zelfstandig hovenier. Erik Jan is geboren en getogen in de Surhuizumermieden. Na de Joh. Looyengaskoalle ging hij naar het A.O.C. in Buitenpost, omdat hij toen al wist dat hij hovenier wilde worden. Vervolgens volgde hij op het A.O.C. in Leeuwarden de 4-jarige MBO opleiding voor hovenier, waarvoor hij afgelopen zomer zijn diploma behaalde. Tijdens de opleiding deed hij veel praktische kennis op tijdens stages bij verschillende hoveniersbedrijven. In zijn laatste studiejaar runde hij samen met een studiegenoot een mini onderneming, waardoor hij geleerd heeft zeer zelfstandig te kunnen werken. Zijn werkzaamheden bestaan uit: Ontwerp, aanleg, onderhoud, bestratingswerkzaamheden, schuttingen- en tuinhuisjes plaatsen, drainage aanleggen, snoeien, hagen knippen, onkruid verwijderen (i.b.v. spuitlicentie) enzovoort. Omdat hij vanuit huis werkt, kan hij zijn diensten aanbieden voor een voordelig tarief. U kunt hem geheel vrijblijvend benaderen via; tel. 0618570681, mail: ej-h@live.nl of thuis op Miedwei 6

Spokentocht Augustinusga Zaterdag 7 november staat Augustinusga in het teken van schrik en griezeleffecten tijdens de spokentocht. Er wordt gestart bij het ASC-terrein vanaf 20.00 uur in groepen van min. 4 tot max. 6 personen. De deelnemers moeten zonder zaklamp de route volgen die wordt aangegeven met lichtstaafjes. Voor wie houdt van spanning en avontuur? Kan zich via de mail opgeven bij tombatomba@hotmail.com Deelnamekosten zijn â&#x201A;Ź 3.50 p.p. Vol = vol! Voor de groepen die terugkomen... staat er een heerlijke kop soep klaar!! Tot ziens in een spookachtig Augustinusga

Opbrengst Prinses Beatrix Fonds De collecte van het P.B.F. heeft in ons dorp het mooie bedrag van â&#x201A;Ź 819,05 opgebracht. Iedereen die hieraan meegeholpen hebben hartelijk dank! Martina de Vries

Survival jeugdhonken Achtkarspelen Met medewerking van Stichting Survival Kootstertille organiseren de jeugdhonken van Achtkarspelen op zaterdag 24 oktober een survival in Kootstertille. Je kunt je hiervoor opgeven in groepen van 4 personen of alleen, dan delen wij je in bij een groep. Per groep moet er een begeleider van 18 jaar of ouder mee. De 16+ groepen mogen zonder begeleiding. Eten en drinken voor onderweg kun je zelf meenemen (en evt. een zaklamp). Aan het eind van de tocht staan er warme choco en een broodje voor je klaar! De kosten zijn 1 euro per persoon, betalen bij opgave of de dag zelf. Startpunt: survivalterrein Kootstertille aan de Alde Dyk. Starttijd: 10 t/m 15 jaar vanaf 17.00 uur en 16+ vanaf 19.00 uur. Er wordt nadat alle opgaven bekend zijn een starttijd doorgegeven, dus naast de namen van groepsleden en begeleider ook een telefoonnummer doorgeven. Het maximum aantal deelnemers is 200, dus geef je snel op! Opgave uiterlijk 22 oktober a.s. bij Hilly Holthuis, Doarpsstrj. 8, tel 352334 of bij Grejanne Dijkema, jongerenwerker Timpaanwelzijn 06-15016841

Helpt u mee het MS Fonds een gezicht te geven? Vlaggenmasten gezocht! Heb je geen tijd om te collecteren maar wil je toch een steentje bijdragen? Het Nationaal MS Fonds zoekt mensen met vlaggenmasten of vlaggenstokken die tijdens de collecteweek van 23 t/m 28 november de vlag van het Nationaal MS Fonds willen hijsen! We weten niet hoe MS ontstaat of hoe we het kunnen genezen of voorkomen. Maar lijdzaam toezien hoe steeds meer mensen ziek worden... dat mogen we niet. Daarom zet het Nationaal MS Fonds zich in om zoveel mogelijk patiĂŤnten te ondersteunen. U ook? Wilt u een vlag hijsen, zich aanmelden als collectant of heeft u andere vragen? Neem contact op met het Nationaal MS Fonds, 010-591 98 39 of via www.nationaalmsfonds.nl of doe een donatie op giro 5057.

Opbrengst Kankerbestrijding De Nederlandse Kankerbestrijding heeft dit jaar een bedrag van â&#x201A;Ź 1263,31 opgebracht in Surhuizum. Wij willen de collectanten en gevers hiervoor hartelijk bedanken.

Klaverjassen kv DTS Leden en donateurs van kv DTS, die graag klaverjassen, kunnen de volgende avonden vrij houden: 30 oktober 27 november 18 december 31 december (oudejaarsdag, aanvang 13.30 uur) Plaats DTS kantine, aanvang 19.30 uur. Activiteiten commissie DTS

Oproep (1) Hallo, Ik spaar gastenzeepjes in alle vormen en kleuren, dieren, hartjes enzovoort... Wie kan mijn verzameling compleet maken? Groetjes Hilde Alma, Lustenburg 5

Oproep (2) Wie heeft er nog kerstspullen op zolder liggen? Waar u niks meer mee doet? Kerstballen, slingers enzovoort... Wij kunnen dit goed gebruiken voor de Zondagsschool voor het versieren rond kerst. U kunt uw spullen brengen bij Sanny Veenstra, Lustenburg 5. Tel. 0512-845112

Diabetes collecte De Diabetes collecte zal worden gehouden van 1 t/m 7 november. Het Diabetes Fonds stimuleert en financiert onderzoek naar oplossingen voor Diabetes en de complicaties van deze ziekte. Ons doel is Diabetes te voorkomen en genezen. Dat lukt alleen als er inzicht is in hoe de ziekte ontstaat en hoe die zich ontwikkelt. Daarvoor is wetenschappelijk onderzoek nodig.Het Diabetes Fonds heeft al voor de 28ste keer zijn jaarlijkse collecte. Jaarlijks komen er 70.000 mensen met Diabetes bij. Het Diabetes Fonds is geheel afhankelijk van particuliere giften. H. de Vries-van Houten

6 november filmavond Us Stek Vrijdag 6 november wordt er in jeugdhonk Us Stek een film gedraaid voor groep 7 en 8. De avond begint om 20.00 uur en eindigt om ongeveer 22.30 uur. De entree is € 1,00. Welke film wordt gedraaid is nog een verrassing! Alle jeugd van groep 7 en 8 is van harte welkom! Het bestuur van Us Stek

World Servants Surhuizum 2009 Bent uw nieuwsgierig naar de verhalen en foto’s van de jongeren van World Servants Surhuizum 2009? Kom dan zondagmiddag 15 november 2009 naar de Pypketsjerke, aanvang 13.45 uur. In deze speciale middagdienst zullen de jongeren die in juli naar Ocara, Brazilië zijn geweest hun verhalen aan u vertellen en m.b.v. beamer kunt u hun foto’s zien. World Servants Surhuizum 2009 hebben niet 6, maar 8 huizen kunnen bouwen en van het extra geld hebben ze een ECG-apparaat voor het plaatselijke ziekenhuis gekocht. Bovendien kreeg de plaatselijke school een speeltuin aangeboden door de groep. Dit alles is mede mogelijk gemaakt door de financiële steun van vele mensen en actie’s en concerten die de groep heeft georganiseerd. De reis naar Brazilië was een groot avontuur. Wilt u daar iets van proeven, kom dan 15 november naar de Pypketsjerke.

Programma De Oanrin in De Delfeart Donderdag 5 november: Hersengymnastiek! De koffie staat klaar! Donderdag 12 november: Vandaag wordt er weer veel bewogen in De Oanrin… Donderdag 19 november: Rummicub-competitie met leuke prijzen. Inleg €1,00 p.p. Donderdag 26 november: Over een maand is het alweer zover: Kerst. Daarom gaan we vandaag kerstkaarten maken. Kosten: €1,00 per kaart.

Kledingactie Maandag 2 november kleding-schoenenactie. Activiteitencommissie kv. DTS

World Servants Surhuizum

‘I saw what I saw and I can't forget it I heard what I heard and I can't go back I know what I know and I can't deny it Something on the road Cut me to the soul’ Ik weet nog dat we een van de eerste dagen het dorpje zijn gaan verkennen. Het is alsof we jaren teruggingen in de tijd. Auto’s reden er wel, maar niet in de staat zoals wij ze hier kennen. In ‘De straat van het licht’ (de straat waar wij de huizen hebben gebouwd), heeft eigenlijk niemand een auto. Eén keer in de zoveel tijd kwam daar een soort vrachtwagen waar mensen achterin konden stappen, om zo naar de markt te vertrekken. Meestal sloegen de mensen dan ook voor een maand in. Ook een slager is niet als een slager in Nederland met netjes verpakt vlees. Het hing of buiten aan een tak of binnen in een rij naast elkaar met de vliegen erom heen. Je treedt een totaal andere wereld binnen. Eén waar cola een rijkelui’s drankje is. Waar honing een ware traktatie is. Waar kinderen naar school gaan zonder ontbijt. Waar mensen leven in lemen hutjes…. De eerste keer dat we de bouwplaats betraden kregen we een enorm warm welkom. De toekomstige bewoners van de huisjes waren zo blij! Sommigen knuffelden iedereen, een handdruk voelde voor hun als te weinig. Daar stonden we dan, 40 onervaren bouwers, die straks moesten metselen, daken leggen en cysterna’s (watervoorzieningen) moesten bouwen. Maar iedereen had er zin in, dus de eerste officiële bouwdag was iedereen er klaar voor. Wij wel, maar ons vervoer niet… We zouden elke dag met een oude schoolbus

26 naar de bouwplaats worden gebracht. Dit hield in dat we een uur reden door de bush-bush over een zandweg (de bouwplaats was zo afgelegen, dat onze tolk, wonende in Ocara, er zelf de weg niet eens naar toe kon vinden). Helaas liet de bus het de eerste dag afweten, en zijn we met bijna 40 man in een soort oude pick-up wagen geklommen. Je hoorde niemand klagen, want het leek iedereen juist wel gezellig op deze manier. Dus daar zaten we dan, iedereen half over elkaar heen, maar wat had iedereen een lol! Halverwege is de gitaar erbij gepakt en zong iedereen uit volle borst mee. Het ging van opwekkingsliederen naar Guus Meeuwis en van Guus Meeuwis naar Friese en Groningse volksliederen. De eerste bouwdag kon wat ons betreft niet beter beginnen! Helaas, er bleken op de bouwplaats nog maar enkele troffels aanwezig te zijn, dus per huis waren er maar één, hooguit twee troffels beschikbaar. Maar het mocht de pret niet drukken, er werd hard gewerkt. Op deze manier leerden wij ook onze eerste Portugese woordjes: ‘Obrigado’, wanneer wij de Portugese bouwleiders bedankten voor hun hulp, ‘Cemento por favor’, wanneer wij cement nodig hadden. Veel verder kwamen wij ook niet, het was vooral veel handen en voetenwerk van beide kanten om duidelijk te maken wat er moeste gebeuren. Gelukkig verliep de bouwweek verder zonder problemen, en zagen we per dag de enorme vooruitgang. Halverwege de tweede bouwweek konden alle huisjes beginnen met de daken. Omdat het zo goed opschoot, konden we zelfs 7 en een half huisje bouwen in plaats van de afgesproken 5! Elke dag waren de bewoners van de huisjes aanwezig. Dit zorgde ervoor dat veel bouwers en bewoners erg aan elkaar gehecht raakten deze drie weken. De zonen van de huisjes hebben veel geholpen, je hoefde maar een seintje te geven en ze stonden klaar. Aan het einde van de laatste bouwweek was de officiële overdracht. Iedereen was erbij, alle toekomstige bewoners, alle bouwlieden, de dominee, de burgemeester en nog een paar belangrijke mensen van de gemeente. Elk huisje kreeg van ons een foto waar we allemaal op stonden, een kruiwagen met voedsel waar ze ongeveer een maand mee vooruit konden en een Portugese kinderbijbel. Deze laatste dag was een enorm feest! Helaas met een treurig randje, want het was ook de dag dat we afscheid moesten nemen. Toen we vertrokken kwam iedereen om de bus staan. Er werd gehuild, gelachen, geknuffeld en gezwaaid. En hoewel we zeker trots waren op wat we hadden bereikt, overviel het ons bijna allemaal. In die drie weken ben je zoveel voor deze mensen gaan betekenen. Je hebt een bijdrage aan hun leven gegeven die ze nooit meer zullen vergeten. En wij evenmin! Onze echte laatste dag werd ‘gevierd’ met een barbecue op onze verblijfplaats, het medisch centrum. Alle mensen die tijdens ons verblijf meegewerkt hebben waren er en kregen nog een kleine attentie als dank. Dit betekende een tweede moeilijk afscheid, want we vertrokken toen echt uit Ocara. Naast het bouwen hebben we ook kinderwerk gedaan. Elke ochtend vertrok er een groepje naar de basisschool, waar elke dag in het thema stond van een

27 Bijbelverhaal. Samen met de tolk werd dit verhaal verteld aan de hand van een toneelstukje of stripverhaal. Ook hebben we daar samen met de kinderen gebeden. Aangezien ik met mijn rug zat, heb ik elke ochtend kinderwerk gedaan. Het is prachtig om zoiets mee te maken. Ieder kind begon met één kleur stift, en ze moesten zelf ruilen met iemand anders als ze een andere kleur wilden. Ik heb geen enkele keer meegemaakt dat dit niet goed ging, zo zijn ze eraan gewend om tevreden te zijn met wat ze hebben. Je betekende veel voor de kinderen. Ze vroegen je om je handtekening, ze knuffelden je bij binnenkomst en bij vertrek. Het was voor hen een leuke afwisseling om al die blanke jongeren te horen vertellen over schaatsen en sneeuw. De school heeft ons met een feestelijke afsluiting bedankt voor al het kinderwerk. Er werd gezongen, gedanst, gedichten voorgelezen, het was prachtig allemaal! Uiteindelijk hebben we nog een koffer en tassen vol met schoolspullen kunnen overhandigen. Ook de speeltuin stond er, geschilderd in de kleuren rood, wit en blauw. U had die gezichtjes moeten zien, met zijn dertigen in de rij voor één keer van de glijbaan, en al die stralende gezichtjes wanneer ze naar beneden gingen! Dit was dus ook al een succes! Natuurlijk is er veel aan cultuur gedaan, er zijn huisjes bezocht die tijdens vorige projecten zijn gemaakt. De mensen herkende bouwers die dit jaar weer mee waren meteen, zo belangrijk zijn ze dus voor hen geweest. We hebben drie kerkdiensten mee mogen maken. Het was toch wel vreemd, doordeweeks stond de dominee voor ons in de keuken te koken, en zondags zaten we allemaal naar hem te luisteren in de kerk. Tijdens twee van de diensten hebben we enkele Nederlandse/Engelse nummers gezongen, en de laatste kerkdienst is door ons zelf in elkaar gezet. De kerkgang daar is niet te vergelijken met de kerkgang hier. Met World Servants vulden wij zeker de helft van het kleine kerkje al op. Ook moesten alle vrouwen in een jurk tot over de knie en de schouders bedekt hebben. Uit volle borst zongen ze mee, ogen dicht en vol overtuiging. Een mooi moment was toen zij een nummer inzetten en wij de melodie herkenden. Het bleek dat wij deze in het Nederlands ook kenden, dus op dat moment zong de linkerhelft in het Portugees, de rechterkant in het Nederlands beide hetzelfde lied. Zeker een kippenvel moment! Het is alweer een paar maanden geleden dat wij midden in de nacht begonnen aan onze reis naar Brazilië begonnen, maar de gevolgen zijn nog steeds merkbaar. Overal waar we komen worden we aangeschoten en wordt gevraagd hoe het is gegaan, hoe we de reis hebben ervaren en of we nog eens mee willen. En toch, ik heb het geprobeerd, maar in vijf minuten kunnen deze vragen echt niet beantwoord worden. Ook niet in één A4- tje, zoals u ziet… Daarom wordt er nog een presentatie avond gehouden over onze reis naar Brazilië. Met vele foto’s laten we u graag zien hoe het daar was! Bovendien hebben wij 15 november nog een dienst die in het teken staat van ons bezoek Brazilië. We hopen u daar te mogen verwelkomen.

Surhúster Saken Daar lag ik dan in de salon van een schoonheidsspecialiste. De kinderen wisten niet wat ze me voor mijn verjaardag konden geven, en omdat dit schoonheidsritueel momenteel zo ‘in’ is, moest ik er ook maar eens aan geloven. Ja ja, zei myn Protter, dat was wel een goed ding, me eens lekker laten verwennen. O, zei ik, en zag hem niet al te vriendelijk met myn ooghoeken aan. Jeminee, ik dacht dat dit de taak van jou was, maar ik zag zoiets natuurlijk weer heel verkeerd. Ik vond het eerst wel een hele stap om naar een vreemd mens te gaan om me op te laten krikken en verwennen, maar het moest iets geweldigs wezen. Dus daar lag ik op een grote stoel achterover met een dekbed over me heen, wat ik eerst vreemd vond want als ik naar de kapper ga dan krijg ik toch ook niet een dekbed over me heen. Maar dit schijnt zo te gaan, ook tegen de kou. Je moet je lekker ontspannend warm blijven voelen. Nou toe dan maar. Eerst werd mijn gezicht schoongemaakt, waarom weet ik niet want ik had me ‘ s morgens toch nog gedoucht. Dit hoorde dan zo. Verder werd mijn gezicht ingesmeerd met crème waarin volgens mij zand in zat want het schuurde nogal wat. Dat noemen ze nu ‘scrubben’ dat is voor de oude huidcellen die dan losraken zodat je weer een velletje krijgt waar je ‘u’ tegen zegt. Ja oude huidcellen heb ik wel, maar of ik daar straks jonger voor uit zal zien, dat moet ik nog maar eens zien. Vervolgens krijg je een zeer hete doek over het gezicht, ik schrok me het lazarus, jeminee wat was dat heet. Maar dat ging vrij gauw over in een heerlijk warm gevoel. Zo ging dat ritueel nog even door en tenslotte zei ze dat ze me een masker op mijn gezicht zou doen. Jeminee ik schrok me een hoedje, ik dacht dat dit alleen bij een feest soms gebruikelijk was, maar om nu hier ook een masker op te laten zetten leek me naar vliegen. Enfin het masker kwam en ze zei dat ik nu ongeveer een kwartier stil moest blijven liggen, lekker ontspannen met een muziekje op de achtergrond, en dat zij mij nu alleen zou laten. Ik had het zweet overal. Moet ik hier alleen blijven liggen met een onnozel masker op? Toen ze weg was, werd ik natuurlijk heel nieuwsgierig wat voor een masker nu werkelijk op mijn gezicht zat. Ik durfde bijna niet in de spiegel te gaan kijken, want ik moest immers heel stil blijven liggen. Toch ging ik stiekum in de spiegel kijken, maar... jeminee... waar zat dat masker dan, ik had nog hetzelfde gezicht als altijd. Vreemd, jeminee dacht ik dat mens heeft me voor de gek met haar masker, nu drinkt zij lekker koffie

29 en ik betaal daar ook nog voor. Een vreemde wereld leven we, ik kan het soms niet meer bijbenen. Ontspannen Sib, je weet wat ze heeft gezegd, maar bij een ander in een stoel kan ik me niet zo goed delgeven. Het is dan een wirwar van gedachten in mijn hoofd. Eindelijk kwam ze weer en kreeg ik weer die warme doek over mijn gezicht. Heerlijk. En... en het masker was weggehaald volgens haar. Ik heb het daar maar bij gelaten want ik durfde hier niet verder op in te gaan. Vervolgens kreeg ik een massage, gedeelte rug/gedeelte voorzijde/gedeelte armen. Jeminee wat is dat verrukkelijk. Ik zal tegen mijn Protter uitleggen hoe ik het in het vervolg wil hebben en anders gaat hij maar in de leer bij die specialiste. Na een lekker bakkie koffie en als herboren en nog wat down over wat ik had ondervonden kwam ik bij haar vandaan. De kinderen hadden gelijk gehad, dit verdient een vervolg. Toen ik thuis kwam zei ik tegen Protter. Nou, hoe vind je me nu, waarop hij zei: “Jeminee! Sibbeltsje Sipelsop

50 jier Dit flugge krante froutsje hat it altyd swier Sy moat faak troch wear en wyn Mar ien ding wol se net witte Op 23 oktober wurd se 50 jier.

Dorpsarchief Surhuizum Voor aanvulling en uitbreiding van het dorpsarchief ben ik op zoek naar alles over en van Surhuizum. Denk hierbij aan: foto’s, ansichten, oude aantekeningen of notulen van niet meer bestaande verenigingen, rouwbrieven en rouwadvertenties. J. Pool, Lustenburg 11 Gelf-spreuk van de maand:

“Het onmogelijke gebeurt direct, wonderen duren even”

Verslag van de spokentocht op 10 oktober van Us Stek

Toen iedereen er was begonnen we. Iedereen moest een groepje maken van ongeveer 4 kinderen. Reina, Anna-Margriet en ik waren het eerste groepje dat op pad ging. Het eerste spook stond in het parkje. Dat was Auke Zijlstra. Hij had zijn hoofd bedekt. Het leek net of was hij dronken en hij strompelde en toen viel hij op de grond. Het leek net of hij dood viel. En toen liepen we weer ietsje verder. En toen lag daar een touw op de grond. En toen trok iemand aan dat touw en kwam er een pop tevoorschijn. Twee meter verder lag er weer een touw. En toen sprong er een blikje of zoiets weg en we schrokken heel erg. We liepen weer verder naar de Uterwei en daar waren weer twee spoken. Dat waren Marick en Jacob Nauta. Wij wisten dat wel maar toch waren we bang. Want mijn heksenhoed viel af en die pakte hij met zijn stok (dat vond ik eng). Er waren ook nog wat spoken bij het hertenkamp. We gingen nog naar het speeltuintje en daar schrokken we want er kwamen twee jongens aan gerend met groen haar. En daar lag nep bloed op de weg. En Nynke en Machteld waren nog bij het huis van Nynke ook als spook. Wij kwamen terug bij Us Stek. Daar deelden ze nog prijsjes uit aan degenen die mooi verkleed waren. Tiny had de eerste prijs, ik had de tweede prijs en Marie de derde. Het was een griezelige avond. Geschreven door Anna Vaatstra

Kerstkaartenactie 13 november Vrijdag 13 november vanaf 18.00 uur komen clubleden van de PKN Surhuizum langs voor verkoop van kerstkaarten waxinelichtjes. De kosten van deze kerstkaarten/waxinelichtjes zijn slechts € 2.50. Om de prijs hoeft u het niet te laten. We hopen op een goede verkoop. De clubleiding

60 jaar Deze jongeman met een heel bos haar, werd 13 oktober 60 jaar.

Fryske boeken aksje It kroaderiden mei Fryske boeken hat € 2.545,- oplevere. Alle minsken dy’t hjir by belutsen wienen en de minsken dy’t sutele ha, tige tank. Dizze kear wie it barren ek wer âlderwetsk gesellich. De minsken fan Surhuzum dy’t boeken kocht ha ek ûntsettend bedankt hjirfoar. It waar wurdt wer sa dat wy wer, noflik weisakke yn’e stoel, in boek lêze kinne. D. Postma-de Jong

Gevonden Op 1 oktober is er een zonnebril in etui gevonden op de stoep bij de fam. Bethlehem van de Bartemerwei. Deze bril is gekocht bij WerkmanSurhuisterveen. Degene van wie deze bril is kan contact opnemen met de fam. Bethlehem, tel. 0512-352278.

Spannende tennisfinales bij clubkampioenschappen ASC’75

Een heuse finaledag was door de organisatie uit de koker getoverd om de winnaars van de clubkampioenschappen van ASC’75 afdeling Tennis aan te kunnen wijzen. Afgelopen zondag was het dan ook druk op het Stiensgeaster tennisveld toen om 13:00 uur de eerste finale, herendubbel, werd gespeeld. De duo’s Jelle Woudstra/ Wybo Hofstra en Sierk van der Veen/ Martin Brandsma hadden zich in de voorrondes weten te plaatsen voor deze finale. Onder prachtige weersomstandigheden bleek al snel dat het duo Woudstra/Hofstra deze middag weinig fouten wilde maken. Wybo Hofstra was aan het net een niet te nemen vesting en Jelle Woudstra wist alle ballen stoïcijns terug te brengen. De tweesets overwinning was dan ook volstrekt te recht, waarmee de eerste clubwinnaars bekend waren. De tweede finale betrof het gemengd dubbel. Doordat er bij de aanmelding in april meer dames dan heren waren, had de organisatie besloten een dames dubbel in het toernooi te zetten. Dit duo, Marjolein van der Meer en Anneke de Bruin bleek voor de andere koppels een dermate sterk duo dat zij de finale wisten te halen. Een vreemd gezicht in een gemengd dubbel finale, maar het deed zeker geen afbreuk aan het niveau. In eerste instantie leek het duo Van der Meer/De Bruin zelfs veel te sterk voor de tegenstander Hendrik Nicolai en Reins van der Meer. Echter op karakter kwam dit duo terug en zij wisten de tweede set in de slotfase terecht naar zich toe te trekken. Een derde set moest daarna de beslissing brengen. In de openingsfase ging het gelijk op, maar Marjolein van der Meer en Anneke de Bruin wisten het tempo nog een keer op te schroeven en dat

37 bleek uiteindelijk voldoende voor de winst in een bijna twee uur durende partij. De finale damesdubbel kon door een blessure helaas niet gespeeld worden, waardoor Marjolein van der Meer en Tine Atsma automatisch tot winnaar gekroond konden worden. De apotheose was de heren enkel finale tussen de kemphanen Martin Brandsma en Jelle Woudstra. Zij waren het twee jaar geleden ook, die streden om de titel, toen was Jelle Woudstra de sterkste. Onder grote publieke belangstelling, die ondertussen het broodje hamburger en een drankje bij de hand hadden, werd de wedstrijd gespeeld. Woudstra opende sterk en pakte in twintig minuten de eerste set, 6-2. Brandsma rechtte de rug, pakte direct de eerste game en bleef door kort-lang te spelen de conditie van de tegenstander testen. Daarmee werd het langzaam aan een ware veldslag. Het publiek klapte de handen stuk toen een prachtige rally, waarbij Jelle Woudstra drie keer de kans had om af te smashen toch door Martin Brandsma werd gewonnen. Het bleek een voorbode, want de tweede set ging in een tie-break naar Brandsma, waarmee ook nu een derde set noodzakelijk was. Nu opende Woudstra sterk met een break, maar bleken de krachten toch bij hem weggevloeid te zijn. Martin Brandsma nam het initiatief weer over en zo kon Herma de Bruin namens de organisatie om kwart voor zeven na een prachtige en geslaagde finaledag de prijsuitreiking verrichten. De damesenkelfinale kon daarbij nog niet uitgereikt worden, deze wordt a.s. donderdag nog gespeeld tussen Marjolein van der Meer en Mettie Elzinga, aanvang 19.00 uur. De tennisafdeling van ASC kan echter nu al terugzien op een geslaagd evenement dat hopelijk een jaarlijks terugkerend fenomeen gaat worden.

Opbrengst kalebassenverkoop voor Wereld Natuur Fonds Frank en Sander van der Meer, Romke Postma en Theunis Holthuis hebben weer flink hun best gedaan om de kalebassen van Pake en Beppe Rijpma te verkopen. Dit keer hadden de jongens bedacht om het Wereld Natuur Fonds te gaan helpen. Het gaat om het “Bushmeat-project”: het beschermen van bedreigde dieren in Afrika, zoals Gorilla’s, Chimpansees, Antilopen, waarop grootschalig commerciële jacht wordt gemaakt. Deze dieren worden afgeslacht en hun vlees wordt verkocht op de markt! Het mooie bedrag van 66 euro werd overgemaakt naar dit goede doel! Alle kopers bedankt en tot volgend jaar maar weer! Hilly Holthuis

Oplossing Grutte Gelf Doordenker Antwoord: r-in-g

贸贸k online op gruttegelf.surhuzum.nl

Heksenkring Een heksenkring is een natuurlijk voorkomende cirkel van paddenstoelen, ontstaan uit de zwamvlok van één individu. Hoewel nog onduidelijkheid bestaat over de precieze omstandigheden waaronder een heksenkring kan ontstaan, is door uitgebreid onderzoek wel veel bekend over o.a. de soorten zwammen, de biologie en de ecologie van heksenkringen. De ondergrondse zwamvlok van bepaalde paddenstoelensoorten groeit in alle richtingen tegelijk uit. Daar waar de organische voedingsstoffen in de bodem uitgeput raken, sterft de zwamvlok af. Eigenlijk leeft dus alleen het buitenste gedeelte van de heksenkring. Het dode binnenste gedeelte vormt een compacte, waterafstotende massa. De zich uitbreidende schimmeldraden scheiden enzymen af die de voedingsstoffen beter verteerbaar maken. Heksenkringen van verschillende soorten kunnen door elkaar heen groeien. De groeisnelheid ligt tussen 99 en 350 mm per jaar. Een van de oudst heksenkringen leeft in Frankrijk, een kring van waarschijnlijk 700 jaar oud met een diameter van 600 m. Heksenkringen worden vaak als een plaag gezien voor een gazon. Het hele jaar door veroorzaakt hij verkleuringen. Waar de zwam de voedingsstoffen uitput, sterft het gras. Waar gestorven schimmeldraden ontbinden komen extra voedingsstoffen vrij, zodat het gras beter kan groeien. Dat is ook zo aan de buitenrand, waar de enzymen uit de schimmeldraden makkelijker op te nemen voedingsstoffen creëren, ook voor het gras. Deze verschillen effecten maken het gazon lelijk. Het verwijderen van deze ‘plaag’ is vrijwel onmogelijk. Voordat in 1807 door Wollaston werd vastgesteld dat heksenkringen door schimmels worden veroorzaakt, waren er vele verschillende verklaringen in omloop. Ze zouden veroorzaakt worden door bovennatuurlijke wezens, heksen, mollen, parende slakken of bliksem. De heksenkring heeft een geheimzinnig karakter door zijn ronde vorm en vaak plotseling (in één nacht) verschijnen. De Nederlandse naam is afgeleid uit de gedachte dat heksen op die plek gedanst zouden hebben. Algemeen werd gedacht dat het betreden van de kring gevaarlijk was, het zou ziekten kunnen veroorzaken.

Zoekplaatje Alweer een heleboel inzendingen, en alweer allemaal goed! Maar ja, velen uit ons dorp komen er vaak langs en zeker als je er (bijna) naast woont, moet het niet al te moeilijk zijn (of niet, Jolanda Rijpma en Wilma de Boer?): het was de “N” van het opschrift I.B.S. “MASKELYN” in het muurtje aan het oude pad naar de Maskelyn, dat van de Doarpsstrjitte naar De Mienskar loopt.

Er moest dus weer worden geloot en deze keer kwam Wilma Weening als winnares uit de bus. Van harte gefeliciteerd en binnenkort komt Djoeke namens de redactie langs, met naar wij hebben vernomen een lekkere verrassing! En dan natuurlijk de nieuwe opgave. We verklappen alvast dat we nog een beetje binnen de bebouwde kom van ons dorp blijven, maar hierbij beloven we dat we in één van de volgende opgaven ook buiten de bebouwde kom naar een leuke opgave gaan zoeken. Maar goed, de vraag is weer: waar is dit? Breng, bel, of mail uw oplossing naar Meindert Brouwer (352201, De Iennen 8) of één van de andere redactieleden. We kunnen bijna niet wachten tot al die prachtige kaarten weer door de brievenbus vallen en u weet: de prijs liegt er niet om, dus doe allen mee!

Theatervoorstelling voor kinderen in

Surhuizum

De muzikale reis van Madelief Madelief droomt elke nacht van een instrument waar heel bijzondere muziek uitkomt. Maar als ze wakker wordt, is ze vergeten wat het was. Ze besluit op zoek te gaan naar dat vreemde instrument en reist de hele wereld rond. Helpen jullie haar om dat instrument te vinden? Voorstelling Datum Tijd Locatie Leeftijd Kosten Info bij Of kijk op

: Muziektheatervoorstelling 'De muzikale reis van Madelief!â&#x20AC;&#x2122; : donderdag 22 oktober (in de herfstvakantie) : 14.00 uur (tot 15.00 uur) : MFC 'De Delfeart' in Surhuizum : 4 t/m 8 jaar : â&#x201A;Ź 1,50 p.p : Hilly Holthuis 0512-352334 : www.nooitnikstedoen.nl

Wurklist

22 oktober 22 oktober 24 oktober 29 oktober 30 oktober 30 oktober 31 oktober

9.30 uur Bewegingsactiviteit bij De Oanrin. 14.00-15.00 uur Muziektheatervoorstelling ‘De muzikale reis van Madelief’ in De Delfeart. Survival jeugdhonken Achtkarspelen in Kootstertille. Meer info elders in deze Gelf. 9.30 uur Herfstbakjes maken bij De Oanrin. 19.30 uur Klaverjassen voor leden en donateurs van kv DTS in de DTS kantine. 20.00-22.30 uur Soosavond Us Stek, vanaf groep 8. 21.30 uur Halloween Party met Wild Tjibbe in Café Landzicht. Entree: € 3,50 en kom verkleed!

1 t/m 7 november 2 november 5 november 9.30 uur 6 en 7 november 6 november 20.00-22.30 uur 7 november 20.00 uur 12 november 13 november 15 november 17 november

Diabetes collecte. Kleding-schoenenactie kv. DTS. Hersengymnastiek bij De Oanrin. Bloemenaktie brassband Excelsior. Filmavond Us Stek voor groep 7 en 8. Spokentocht Augustinusga, start vanaf het ASC-terrein. 9.30 uur Bewegingsactiviteit bij De Oanrin. Vanaf 18.00 uur Kerstkaartenactie clubleden PKN Surhuizum. 13.45 uur Verhalen en foto's van de World Servants reis naar Ocara, Brazilië in de Pypeketsjerke. 14.00 uur 55+ middag in De Delfeart.

Kopijsluting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 9 november 2009 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: gruttegelf@surhuzum.nl

óók online op gruttegelf.surhuzum.nl