2
Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Achtentweintichste jiergong, nûmer 6, 24 novimber 2015 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Utjefte: Fjouwerwykliks Grutte Gelf Oplage: 475 stiks p/a Bonhommestrjitte 2 IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 9283 VC Surhuizum Besoarging: E-mail: gruttegelf@surhuzum.nl Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 Website: www.gruttegelf.nl T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen.
3
HartslagNu In Nederland krijgt jaarlijks 1 op de 1.000 inwoners een circulatiestilstand, ook wel hartstilstand genoemd. Van die slachtoffers worden er ongeveer 10.000 gereanimeerd. Dat zijn gemiddeld 200 reanimaties per week. De meeste reanimaties gebeuren thuis. Het alarmeringssysteem dat wordt gebruikt om burgerhulpverleners te alarmeren heet HartslagNu. HartslagNu is van de sector Ambulancezorg zelf en wordt beheerd door stichting Hartslag voor Nederland. HartslagNu is gekoppeld aan het systeem van de Meldkamer Ambulancezorg. Bij een melding van een mogelijke reanimatie worden niet alleen twee ambulances op weg gestuurd, maar wordt ook een groep burgerhulpverleners in de omgeving gealarmeerd. De burgerhulpverlener ontvangt een oproep via een sms of via de speciale app. Enkele jaren terug is vanuit Plaatselijk Belang de mogelijkheid geboden om een AED cursus te volgen. Deze personen zouden in principe op de alarmeringslijst moeten staan. Bij Plaatselijk Belang is de vraag gekomen waarom mensen bij een alarmering geen bericht hebben ontvangen terwijl zij wel degelijk een AED gerelateerde training hebben gevolgd. Daarnaast zijn er inwoners van Surhuizum e.o. die beroepshalve een AED kunnen bedienen. Aangezien plaatselijk belang vanwege privacy redenen niet een lijst heeft van al deze personen, ligt de verantwoordelijkheid bij de personen zelf. Voor inschrijven en nalezen van relevante informatie verwijs ik graag door naar: www.hartslagnu.nl De eisen voor inschrijving zijn: Je kunt alleen worden ingeschreven als je in het bezit bent van een geldig diploma / certificaat voor reanimatie en eventueel AED bediening dat is verstrekt door een opleidingsinstituut dat aangetoond opleidt volgens de geldende richtlijnen van de Nederlandse Reanimatie Raad (NRR). Personen met een functie in de gezondheidszorg (verpleegkundige, verzorgende 3IG, fysiotherapeut, arts, e.d.) die kunnen reanimeren kunnen zich ook aanmelden. Zij dienen aan te geven bij welk instituut de reanimatietrainingen zijn gevolgd. Namens Plaatselijk Belang, Jacob Hooghiemstra
4
5
Surhuizum centraal tijdens It Lûd fan…
Ronduit gezellig was het donderdag 22 oktober tijdens de live uitzending van RTV Kanaal 30 vanuit “de Delfeart”. Bijna 20 dorpsbewoners kwamen aan het woord over hun dorp, passie, hobby of anderszins. Een gevarieerd gezelschap die de luisteraar een inkijkje gaf in hoe men in Surhuizum met elkaar omgaat, wat de wensen zijn en waar men trots op is. Eigenlijk waren die twee uur nog te kort om alles goed voor het voetlicht te brengen. Met name ‘dorpshistoricus’ Jasper Pool kan met gemak de zendtijd vullen. Maar ook de dames van de Oanrin en seniorenmiddagen waren niet op hun mondje gevallen. Zij pleitten voor meer deelnemers aan hun middagen. Sipke Scheepsma was misschien wel de meest opmerkelijke gast aan tafel. Als ondernemer van Micro Nutritions stelde hij zich voor als ‘de meeste begeerde vrijgezel van Noord Fryslân’. Waarvan acte. Een smeuïg verhaal volgde. Toen later ook vader Iko nog aan het woord kwam werd duidelijk dat de spreekwoordelijke appel niet ver van de boom was gevallen.
6
Voor al uw partytenten,marktkramen tafels en stoelen, terrasverwarmers springkussens en verlichting. Alles voor uw feest en evenement!
www.tm-verhuur.nl - mobiel 06 16870888
7
Eerste subsidietoekenning Omgevingsplan ‘De Delfeart’
In oktober ontving Plaatselijk Belang het bericht dat de provincie een subsidie van € 9.450,= uit het Iepen Mienskipsfûns Fryslân heeft toegekend aan het project Omgevingsplan Dorpshuis ‘De Delfeart’. We hadden gehoopt ook een bijdrage te krijgen in de uitvoeringskosten van de parkeerplaats, maar dat wordt gezien als een gemeentelijke verantwoordelijkheid. De gemeente heeft op haar beurt wel een bedrag van € 30.000,= op programmabegroting van 2016 gezet voor een nieuwe parkeerplaats. Deze werd op 29 oktober in de raad behandeld en aangenomen. Daarmee is een belangrijk deel van de uitvoeringskosten van het project nu gedekt. Er was ook een tegenvaller, want een aanvraag bij het Oranjefonds-programma ‘Groen Verbindt’ werd afgewezen: teveel een inrichtingsproject. Na de geslaagde informatieavond op 6 juni en de zomervakantie is de werkgroep Omgevingsplan verder gegaan met de planvorming. Uit de drie inrichtingsvarianten A,B en C zijn de beste elementen gehaald en samengevoegd tot een eerste ontwerp. Het is soms even wennen, als het idee dat de voorkeur had het niet haalt of als er nieuwe ideeën worden geopperd om in te voegen. Dat maakt niet uit, want ontwerpen is ook een zoekproces naar de beste oplossingen. In de komende maanden gaat de werkgroep in overleg met gebruikersgroepen, omwonenden en de gemeente om delen van het plan verder uit te werken. Daarna hakken we een aantal knopen door. We zitten op schema en verwachten in februari een uitgewerkt plan en begroting gereed te hebben.
8
9 Plaatselijk Belang en het Dorpshuis hebben het project aangemeld bij de leefbaarheidswedstrijd ‘Kern met Pit’, editie 2016. Kijk maar eens op hun website www.kernmetpit.nl ,editie 2016, deelnemende projecten. Als we de voorselectie doorkomen op 23 januari zijn we deelnemer, moeten we de gestelde doelen halen en maken dan kans op het predicaat en geldbedrag. Dat lukte ons al eens in 2012. Op de hoogte blijven van de projectvoortgang? Lees de ‘Grutte Gelf’ of het laatste nieuws op www.surhuizum-online.nl . Voor vragen kunt u altijd terecht bij leden van de werkgroep of via de mail PBSurhuizum@gmail.com Werkgroep Omgevingsplan ‘De Delfeart’
Tige tank Op 30 oktober wiene wy 45 jier troud. Wy wolle alle minsken hertlik tank sizze foar de stapels kaarten, blommen en tillefoantsjes dy’t wy krigen ha. It wie bjusterbaarlik! Tseard en Finne Pool
10
11
Sk没telbank
Verhuisd Komen wonen Geslaagd
In memoriam
Iko Scheepsma De Iennen 15 Overleden 13 november 2015 Leeftijd 72 jaar
: Fam. J. Nauta, Olivierstrjitte 9, zijn verhuisd naar Dr. Van Kammenstrjitte 58 in Surhuisterveen. : Tjalling Postma en Sietske Talsma zijn komen wonen op Deutechemstrjitte 11. : Geachte dorpsbewoners van Surhuizum, de verkeersdrukte zal in het dorp gaan toenemen. Vanwege de uitbreiding van het wagenpark op de Deutchemenstrjitte nummer 19. De tweelingbroers Jacob en Arnout zijn in de eerste keer geslaagd voor hun rijbewijs. Ook in Buitenpost ging dit de alarmbellen doen rinkelen vanwege de vele aanvragen voor een rijbewijs. Het college heeft daarom nu al enkele plannen ingediend voor een rondweg om Surhuizum-Zuid. Ook verdubbeling van de rijbanen op de Uterwei is ter sprake gekomen in de raad. Gebroeders de Haan, Autorijschool Sije Veenstra wenst jullie veel veilige kilometers toe. Fimmy van der Meer (Almere, voorheen Koaiwei) is afgestudeerd voor Master SEN, Special Education Needs. Jaap van der Meer (Jelsum, voorheen Koaiwei) is ook afgestudeerd voor zijn Master in Muziektechnieken.
Berichten voor de Sk没telbank kunt u mailen naar: gruttegelf@surhuzum.nl
12
13
Winterfair Zaterdag 14 november werd er, ondanks de kou, een gezellige winterfair georganiseerd in Surhuizum. Naast de Doarpstsjerke stonden diverse kramen opgesteld en was er live muziek.
14
15
Najaarsconcert van Brassbands Da Capo & Excelsior
Het eerste najaarsconcert dat georganiseerd werd door Brassband Da Capo, dat afgelopen zaterdag werd gehouden, was een groot succes. Da Capo, afkomstig uit Drogeham, kreeg voor dit concert versterking van Brassband Excelsior uit Surhuizum. Hierdoor ontstond er een volwaardige brassband, met als gevolg dat de muziek van dirigent Hendrik Marinus volledig tot zijn recht kwam. Er werden onder andere stukken gespeeld van de bekende jeugdserie ‘Floris’ uit 1969 en verschillende romantische nummers als ‘The Italian love song’. Naast de volwassen brassband was er ook plek ingeruimd voor de jeugd. Zij brachten een viertal nummers voor het publiek ten gehore waarbij één van de jeugdleden, Jan-Wigger Meindersma, op een gegeven moment zelf het stokje van de dirigent overnam. Het was de organisatie dit jaar gelukt om Piter Wilkens, de bekende Fryske troubadour, te strikken voor het concert. Hij bracht naast zijn eigen werk ook een aantal nummers samen met de samengestelde brassband ten gehore. Wilkens is onder andere trotse bezitter van de Bernlef-priis, de provinciale muziekprijs van Fryslân. Daarnaast is Wilkens bekend van zijn Fryske hits als de Liwadder blues, Timmermantsjoender en Greideroas. Al met al kon worden gesproken van een zeer geslaagde avond waar iedereen kon genieten van zijn/ haar favoriete muziek.
16
17
Winterfair Surhuizum 2015 Na een voorbereiding van enkele weken, was het zaterdag 14 november dan zover. Op deze dag was de Winterfair, die werd gehouden aan It Langpaed. Na een opgave van 24 marktkraamhouders met diverse artikelen en daarnaast waren de clubs aanwezig om diverse dingen te verkopen. Hieronder volgt nog een kleine indruk: - World Servants met ‘Schijt je Rijk’ - Streetdance - Live muziek. - Dorpsarchief Surhuizum Er waren ook enkele marktkramen ingericht waar je snert en broodjes hamburgers kon kopen, de vrijwilligers die hier achter stonden deden alle moeite om ze te verkopen en dit is gelukt. We kijken terug op een koude 14 november op het einde van de dag viel er een spatje regen, maar dat deerde de vrijwilligers en bezoekers niet. Namens de winterfaircommissie willen we alle vrijwilligers en alle bezoekers bedanken die ondanks deze koude dag deze dag tot een succes hebben gemaakt. Allemaal bedankt. De Winterfaircommissie
Popkoor Akkoord verzorgt kerstconcert in Buitenpost Als opmaat naar de Kerst verzorgt popkoor Akkoord op 20 december 2015 een zondagmiddagconcert in de Mariakerk aan de Oude Havenstraat te Buitenpost. Vanaf 15.30 uur zal het koor diverse kerstliederen ten gehore brengen, die passen bij de op handen zijnde Kerst en die mogelijk rust kunnen brengen in de roerige wereld om ons heen. Popkoor Akkoord is opgericht in 2009 en staat onder leiding van Sietske Smid uit Surhuizum. Tijdens optredens wordt het koor begeleid door een vast combo, bestaande uit een bassist, gitarist en een pianist. Bij sommige optredens wordt het koor aangevuld met andere muzikanten of solisten. Voor popkoor Akkoord is het de derde keer dat zij een kerstconcert geeft in de Mariakerk. Waar: Mariakerk Buitenpost Aanvang: 15.30 uur Entree: aan de deur € 8,50, vvk: € 7,50 (Cadeau en Dropshop Liquorice) Meer informatie over popkoor Akkoord op popkoor-akkoord.webs.com.
18
19
Frysk FeRstival Freed 13 novimber ha Marijke Brandsma en Annet Bouma meidien oan de foarrondes fan it Frysk FeRstival yn ‘de Lawei’ yn Drachten. It Frysk FeRstival is in foardrachtswedstriid foar bern út it fuortset ûnderwiis. Marijke en Annet diene mei foar it Lauwers Kolleezje yn Bûtenpost. Marijke die it gedicht ‘Lytse markol’ fan Elske Kampen en Annet it gedicht ‘It famke’ fan Elske Kampen. Der binne trije groepen: Starters, klas 1. Trochsetters, klas 2 en 3. Toppers, klas 4, 5 en 6. Marijke en Annet kamen dizze kear út yn ’e groep “Trochsetters”. Fan de acht ‘Trochsetters’ koene fjouwer bern in plakje yn de finale besette en dat ha dizze beide froulju mei folle oertsjûging dien fûn de sjuery. Sy gean mei in nij gedicht op saterdei 12 desimber nei de finale op it Hearrenfean. Súkses Marijke en Annet.
20
Nieuws van peuterspeelzaal “it Hummelhoekje”
Bij Tiko, waarvan peuterspeelzaal “it Hummelhoekje” een onderdeel is, bruiste het de afgelopen weken van de activiteiten. We waren heel druk met het thema wonen. We hadden het over ons eigen huis, waarin een keuken, woonkamer, badkamer en volgens Nastia een “bedkamer” was ( slaapkamer) We keken buiten hoe er een dak en een schoorsteen op een huis zat en waarom er ramen en deuren zijn. Ook bekeken we waar de dieren wonen. Zo ontdekten we dat een spin in een spinnenweb woont, een muis in een muizenhol, een slak in een slakkenhuis en een uil in een boom. En zo gleden wij ongemerkt het thema herfst binnen. De peuters namen allemaal herfstmateriaal mee naar de speelzaal zoals mooie bladeren, kastanjes en Armin nam wel honderd eikels mee, ouders maakten slingers en rupsjes van kastanjes en de juffen hadden voor dit thema een kabouterbos gemaakt in een aardappelkist. In die kist was van alles te zien wat met de herfst te maken had (zie foto) En natuurlijk speelden we in de herfst ook veel buiten. En ach jee, zagen we warempel een (nep) egel lopen op ons plein. Moesten we ook voor dat dier nog een huis maken van bladeren, takken en stokken. Je kunt het druk hebben als peuter!! Ook 11 november viel in het thema herfst, vandaar dat we volgens Silvan een Spinnenchampignon (lampion) maakten. Verschillende moeders waren zo lief
21 om deze lampionnen voor ons in elkaar te zetten. Het resultaat ziet u op de foto in dit krantje. Om het Sint Maarten feest vlekkeloos te laten verlopen hebben we op de speelzaal flink geoefend. En ja, dan is het weer bijna december, voor de peuters een hele feestelijke maand met een uitbundig Sinterklaasfeest en een ingetogen kerstfeest Wij hebben er zin in! Wilt u ook eens kennismaken met de peuterspeelzaal in Augustinusga en Surhuizum, kom dan gerust een keertje langs. Ook zonder afspraak bent u van harte welkom. Wij hebben iedere dag OPEN DAG aan de W.B. van der Kooiwei 4a in Augustinusga. Telefoon: 0512-351783 Voor meer informatie en aanmelding: www.tikokinderopvang.nl/peuterspeelzaal
22
23
Aktie Agenda World Servants Surhuizum Vrijdag 27 november autowassen bij N.N.A.B. It Koartwâld Van 16.00 uur tot 20.00 uur Zaterdag 28 november autowassen bij N.N.A.B. It Koartwâld Van 09.00 uur tot 17.00 uur Donderdag 3 december, vrijdag 4 december, zaterdag 5 december, zondag 6 december Winterfair bij ’t KAMPKE, Dalweg 9, Surhuisterveen. Radio Magnolia houdt tijdens deze fair een zendmarathon. Donderdag 3 december ’s avond 19.00 uur startsein zendmarathon door GURBE DOUWSTRA Locatie ’t Kampke, Dalweg 9, Surhuisterveen Zaterdagmiddag 5 december 13.30 uur bij AHW, Dalweg 8A, tegenover ’t KAMPKE, is iedereen welkom bij SCHIJT je RIJK. Er zijn diverse aktiviteiten deze dagen zoals verkoop van artikelen, Kerstbomenverkoop, opbrengst voor Worldservants Surhuizum. Ook voor de catering wordt gezorgd, natuurlijk met live muziek. Geert Bakker uit Veenwouden is er met palingrokerij. Vrijdag 11 december en zaterdag 12 december World Servants Surhuizum weer actief bij Winterfair ’t Kampke, Dalweg 9, Surhuisterveen. En natuurlijk weer verkoop kerstbomen! De opbrengst van de kerstbomenverkoop is voor het ZAMBIAproject.
Te koop In januari 2016 gaan wij verhuizen naar een kleinere woning. Wij willen huisraad verkopen incl. gereedschap en heel mooi tuinmeubilair. Kijk op Funda.nl, adres: It Noard 10 te Surhuizum. Ziet u iets wat u mooi vindt stuur dan een mail naar: greethuiskamp@gmail.com voor het maken van een afspraak. Greet Huiskamp en Guus Blijdorp
24
25
Decemberzegels Vanaf de laatste week van november zijn de decemberzegels weer te koop. 1 vel decemberzegels kost 4,20. Ook dit jaar gaat 2,5 cent naar het goede doel. Dit jaar is dit “de voedselbanken in Friesland”. Nogmaals: de zegels zijn alleen geldig als ze naar een plek in Friesland worden verstuurd! Voor de zegels kunt u terecht op Doarpsstrjitte 46. Hier staat ook de “knalgele” brievenbus die hier speciaal voor bestemd is. Niet in de oranjebus van Postnl. Telefonisch of een appje kan natuurlijk ook. Bij een appje graag naam, aantal vellen en adres vermelden. Mijn nummer is: 06-29590205. We kunnen afspreken of ze gehaald worden of dat ik ze bij u langs breng op de postronde op dinsdag of vrijdag. Met vriendelijke groet, Klaske Beukema Doarpsstrjitte 46, tel. 06-29590205
Klaverjassen De uitslag van het kaarten van 6 november is als volgt: 1. Hielke Atsma 2. Lammert Postma 3. Rommert Kats 4. Haye de Boer 5. Jan de Boer 6. Bouwe Kinderman
5892 5849 5849 5736 5685 5653
De poedelprijs was voor Fre van der Veen met 4721 punten. Vrijdag 4 december om 19.30 uur is er weer klaverjassen in “de Delfeart”.
Opbrengst collecteweek Brandwonden Stichting In de collecteweek van de Brandwonden Stichting hebben vele vrijwilligers het mooie bedrag van € 586,84 opgehaald. Alle vrijwilligers en gulle gevers hartelijk bedankt hiervoor.
26
Slach om ’e Toer Surhúster kuiertocht 29 desimber 2015 Starttiden 10 km 09.30 - 12.00 oere € 5,00 20 km 09.00 - 10.00 oere € 6,00 30 km 08.30 - 09.30 oere € 7,00 Bern oarnt 12 jier fergees
Ynskriuwe oan ’e start MFC “de Delfeart”, Bartemerwei 21a, Surhuzum It ynskriuwjild is ynklusyf snert en in moai oantinken
Sjoch foar mear ynformaasje op www.slachometoer.frl
27
Al 25 jier Sinteklaas yntocht yn Surhuzum
It wie dit jier wer hiel spannend yn it Sinteklaassjoernaal. It pakjesrom fan de stoomboat siet op slot en de kaaien leine yn de hal fan it grutte Pitehûs. Mar ja, dy siet ek op slot. Dat is hiel ferfelend want no kin Sinteklaas net mear by de skuonkadootsjes. Mar gelokkich koe Dolores mei de ring fan Sinteklaas yn it grutte Pitehûs komme en de kaaien mei nimme nei Meppel, wêr’t Sinteklaas en de swarte Piten dit jier oankomme...
Underweis nei Nederlân wie it wol hiel dizenich op see, mar gelokkich koene Sinteklaas en de swarte Piten Meppel wol fine, en sa setten hja op sneon 14 novimber foet oan wâl. Yn de haven fan de stêd waard de Sint en syn gefolch wolkom hjitten troch boargemaster Westman. Nei de lanlike yntocht geane hja fierder troch it lân om yn elke stêd en doarp troch de bern en harren famylje ynhelle te wurden. Mei de aginda-Pyt wie al ôfsprutsen dat de goede man op sneon 21 novimber, in wike nei syn oankomst
28
29 yn Nederlân, in besite bringe soe oan Surhuzum. Yn ús doarp wurdt de yntocht fan Sinteklaas al wer sa’n 25 jier regele troch de aktiviteitenkommisje. Dizze kommisje is yn septimber 1990 ûntstien, neidat der by it bestjoer fan Pleatslik Belang in fraach kaam oft der yn Surhuzum net in yntocht fan Sinteklaas organisearre wurde koe. Yn dizze kommisje sieten doe Jelle de Vries, Betty Talstra, Gryt Wijma, Mia Weeseman, Baukje Westerhof en it foltallige bestjoer fan Pleatslik Belang. Op ’t heden sitte Marten Kloosterman, Janny van Kammen, Sjoerd Kooistra, Sanne den Hartogh en Lies Heringa yn ’e kommisje. Hja hawwe as taak it organisearjen fan aktiviteiten dy net falle ûnder de Oranjeferiening, Spulwike en oare ferieningen lykas it Sinteklaasfeest. Foar dat de goedhillichman oan de rûnrit troch it doarp begjinne kin is der al hiel wat wurk ferset troch de kommisjeleden, tink mar ris oan it ferfier, de muzyk, de feestseal en de traktaasjes. ‘Na 30 jaar weer bezoek. Surhuizum niet vergeten door Sint Nicolaas’, sa berjochte De Feanster op 29 novimber 1990 oer de yntocht. Fansels kaam
de Sint elts jier yn Surhuzum op de skoallen en by de bern thús, mar dit jier hâlde hy foar it earst yn mear as tritich jier in echte yntocht yn it doarp. ‘In boppeslach’ neffens de krante. Heech tiid dus om it mei Sinteklaas ris te hawwen oer de yntochten yn Surhuzum. Om’t de Grutte Gelf yn de wike foar de yntocht yn elkoar set wurdt, moeten wy Sinteklaas yn it grutte Pitehûs, sadat dit stik op tiid pleatst wurde koe. Gelokkich koe Sinteklaas yn dizze drokke perioade noch wat tiid foar my frij meitsje foar in petear.
Sinteklaas fûn it hiel aardich dat ik lâns kaam, want hy komt graach nei Surhuzum ta. Sa graach sels dat er him net troch in ferkâldzjen út it fjild slaan lit, sa blykte inkele jierren lyn. En ek as bern dy’t siik binne, net op it feest komme kinne, komt Sinteklaas efkes by har op sikebesite. It moaiste
30
31 fynt de Sint de yntocht mei hynder en wein. Mar Sinteklaas kaam ek al ris yn in oldtimer, op ’e motor mei sydspan en in kear op in hynder nei Surhuzum.
Sinteklaas altyd hiel moai, benammen wannear’t de bern in ferske foar him sjonge. Sinteklaas wurdt trochgeans dan ek mei muzyk ynhelle. Yn de begjinjierren wie Excelsior altiten fan de partij, en letter de muzikanten fan de Surhúster dakkapel. In pear jier ferlyn wie der in showband by de yntocht. Sûnt ferline jier wurdt Sinteklaas mei syn gefolch ynhelle troch in wiere Pitendrumband.
Sinteklaas wit noch wol dat hy fanôf it Langpaed op it hynder nei’t gebou kaam. Hy kaam sels in kear mei in loftballon, en ek in kear mei de boat. En dat sil Sinteklaas net sa gau ferjitte, want it wie doe in hiele kâlde reis troch de Mieden. Sinteklaas hâldt dan ek it leafst fan droech waar en net te folle wyn. Dan bliuwt de myter yn elts gefal goed sitten.
Eartiids wie it feest fan de bern altiten yn it gebou by de tsjerke, mar mei de komst fan it doarpshûs is dêr it feest. Mar dit jier is dat oars. Om’t Sinteklaas al in dei âlder wurdt en net mear de alder-fluchste is, is besletten om it feest wer yn’t gebou te fieren. Mei it bernefeest binne der ek altiten bern dy’t graach wat fan Sinteklaas witte wolle. Mar Sinteklaas krige ek al ris de fraach fan in jonkje of hy net mei mocht nei Spanje, want hy woe graach meihelpe mei it ynpakken fan de pakjes. No, dat mocht wol, mar dan oer in jier of tsien. Wannear’t de jonge in jier of 15, 16 wie.
Oer it grutte boek doar ik Sinteklaas omtrint net te freegjen, want wat soe dêr oer my yn stean. Mar Sinteklaas koe wol fertelle dat der fan alle bern út Surhuzum wat yn it grutte boek stiet, lykas oer hobbys en oare dingen wêr’t se har mei dwaande hâlde, sa as muzyk. En nei muzyk lústerje fynt
Oer de Piten-diskusje woe Sinteklaas it net ha. It iennige wat hy der oer
32
33 kwyt woe is dat de skoarstiennen yn Surhuzum behoarlik smoarch binne, dat Sinteklaas ferwachtet dat de Piten ek dit jier wer sa swart as roet wêze sille. Ta ein beslút hie Sinteklaas ek noch in aardich weetsje foar ús, want witte jimme dat in skimmel, lykas it hynder fan Sinteklaas, swart berne wurdt en pas as er ien of twa jier is, fan kleur feroaret en de typyske swarte stippen krijt. Wol it jimme net oan? Dan moast it Sinteklaas sels mar ris freechje asto him op syn skimmel riden sjochst. Mei it útkommen fan dizze Grutte Gelf is de yntocht fan Sinteklaas yn Surhuzum al efter de rêch. Mar dêroer kinne jimme fêst mear lêze yn de
folgjende edysje fan ús doarpsblêd. En fansels komt Sinteklaas ek noch lâns op de Johannes Looijengaskoalle foardat hy wer nei Spanje giet. Kornelis van Dekken
De earste foto by dit ferhaal is fan de yntocht yn 2006, de twadde fan 1990, de tredde fan 1991 en de lêste foto is fan it Sinteklaasfeest fan 2008 yn it doarpshûs.
34
35
Bijzondere berichten uit de media
Grutte Gelf seit... Baas yn ’t fjild, mar dernei foar it (boadskip)karke spant troch syn frou‌
Grutte Gelf Doordenker Een scheidsrechter moet ook overal tegelijk zijn, maar deze lukt dat:
36
37
Ledenvergadering Ysclub “De Yzeren wjuk” De jaarlijkse ledenvergadering van de ijsclub zal worden gehouden op: Vrijdag 4 december 2015 Locatie: Café Stynsgea, Geawei 35a te Augustinusga Aanvang: 20.00 uur Agenda: 1. Opening 2. Notulen en jaarverslag 3. Verslag penningmeester 4. Verslag kascommissie 5. Pauze 6. Benoeming nieuwe kascommissie 7. Bestuursverkiezing Abele Kamminga verlaat het bestuur, Jemke Veenstra heeft zich aangemeld als nieuw bestuurslid. Tegenkandidaten kunnen zich een half uur voor aanvang van de vergadering melden!! 8. Bestuursmededeling 9. Rondvraag 10. Verloting 11. Sluiting Nieuwe leden kunnen zich tot 1 december 2015 aanmelden bij Wybo Hofstra Tel. 06-51605227 Gezinsabonnement € 5,00 Alleenstaande € 3,00 Donateurs € 2,50 Binnenkort wordt de ijsbaan weer onder water gezet, dus denk om uw kinderen!
Autowasdag World Servants bij garage NNAB groot succes! Vrijdag 30 oktober en zaterdag 31 oktober heeft de World Servants groep van Surhuizum een autowasdag gehouden. Op de eerste plaats is het doel geld in te zamelen voor een van de projecten van World Servants in Zambia. De autowassende deelnemers gaan naar Miloso in het Mkushi district in centraal Zambia waar ze gaan bouwen aan een uitbreiding van de Miloso High School. Mooie bijvangst is dat de bezoekers - die onder het genot van een kop koffie wachten tot hun auto is gewassen - kennis kunnen maken met de deelnemers en het werk van World Servants.
38
39 NNAB heeft belangeloos de garage ter beschikking gesteld voor de actie. NNAB heeft zelf ook een autowasstraat maar de heer Witteveen van NNAB zegt geen problemen te hebben met deze vorm van ‘concurrentie’ en had er zichtbaar plezier in. “Het is mooi op deze manier te kunnen meewerken en ze treffen het met het mooie weer.” Dat mooie weer en de enthousiaste inzet van de 8 Surhûster deelnemers, de inzet van de vele vrijwilligers en de mooie locatie hebben er in ieder geval mede voor gezorgd dat de autowasdag een groot succes is geweest. Wilt u meer weten over de groep World Servants deelnemers uit Surhuizum en hun activiteiten kijk dan eens op de facebook pagina van de groep. https://www. facebook.com/wssurhuizum2016/
Uitnodiging Krystkuier 2015 “Op weg naar Bethlehem” Op woensdag 16 december a.s. organiseren kinderwerk PKN Surhuizum en de JLS gezamenlijk een Krystkuier in Surhuizum. De bedoeling van deze vorm van kerstfeest vieren is om samen zo dicht mogelijk bij het kerstevangelie te komen. Horen, zien en beleven spelen hierbij een grote rol. Tussen 17.00 en 18.00 uur zijn jullie met je gezin van harte welkom om te vertrekken vanaf het schoolplein van de JLS voor een wandeling, waarbij langs de route het kerstverhaal wordt uitgebeeld. Ook Surhústers die geen kinderen op de JLS hebben zijn van harte welkom! • • •
Er mogen plusminus 20 personen tegelijk starten met wandelen. Iedereen mag zelf het tijdstip van vertrek kiezen. De kuier is op eigen risico. Willen jullie rekening houden met de weersomstandigheden? Zorg voor voldoende warme kleding. De “reis” gaat door het hele dorp en eindigt in de boerderij van Jan en Henny Pool, It Noard 1. Op de boerderij is er voor iedereen iets te eten en te drinken. De World Servantsgroep Surhuizum verzorgt de catering en vraagt een kleine bijdrage voor het eten en drinken. De opbrengst is voor World Servants Surhuizum.
Iedereen is van harte welkom!
40
41
Winterfair op de Spitkeet Van 9 t/m 12 december a.s. wordt op het terrein van het openluchtmuseum weer de jaarlijkse winterfair gehouden. De openingstijden van het museum zijn op woensdag t/m vrijdag van 13.00 tot 21.00 uur en op zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. De toegang is gratis. Voor de kinderen zijn er workshops op woensdag 9 en donderdag 10 december ’s middags om 14.30 en 15.30 uur. Zij kunnen dan leuke kerststukjes maken. Deze workshop is er op woensdagavond om 19.30 uur voor de volwassenen. Opgave voor deze activiteiten voor 5 december a.s., via de mail: info@despitkeet.nl of overdag via tel. 0512-840431. Tijdens deze fair zijn er weer veel leuke artikelen en lekkernijen te koop, waaronder veel mooie kerststukjes en zijn er in de huisjes vrijwilligers van De Spitkeet actief. In een van de huisjes worden mooie kerstverhalen in de avonduren verteld en natuurlijk sluiten we ook deze fair op zaterdagmiddag weer af met het rad van avontuur en net als vorige jaren is het park ’s avonds weer prachtig verlicht. Voor meer info zie ook www.despitkeet.nl
Snertwandeltocht bij De Spitkeet Zoals wij al jaren gewend zijn wordt er op tweede kerstdag weer een snertwandeling georganiseerd. Er zijn verschillende afstanden, een korte van ongeveer 7 km, een middelste van zo’n 13 km en een lange van zo’n 20 km. Deze routes gaan door het mooie wandelgebied rondom Harkema. Hier kun je alle kanten op. De start is van 10.00 tot 14.00 uur bij openluchtmuseum De Spitkeet. Wij verwachten de deelnemers uiterlijk om 17.00 uur weer terug. Het is een snertwandeling, dat betekent dus dat er na afloop een kop heerlijke zelfgemaakte snert voor u klaar staat.
Bedankt Wij willen iedereen bedanken voor alle steun, kaartjes en aandacht in welke vorm dan ook, die wij ontvangen hebben na het plotselinge overlijden van onze lieve mama en oma Rennie Bouma-Dijkstra. Het troost ons te weten dat wij in deze verdrietige tijd niet alleen staan. Familie Bouma
42
Natuur- en landschapsbeheer door de vereniging Noardlike Fryske Wâlden
Het landschap in Noordoost-Fryslân wordt onderhouden door ruim duizend betrokken leden van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW). Zo’n 850 boeren en 200 particulieren in vijf gemeenten doen aan agrarisch natuur- en landschapsbeheer. “Voor veel mensen zijn elzensingels en weidevogels in het land in onze regio vanzelfsprekend. Toch doen onze leden er veel moeite voor om het landschap van 50.000 hectare mooi te houden en weilanden geschikt te maken voor vogels”, zegt NFW-voorzitter Attje Meekma. Het merendeel van de boeren in Noordoost-Fryslân is aangesloten bij de vereniging NFW, een collectief van zes verenigingen voor natuur- en landschapsbeheer. De NFW-leden zorgen onder andere voor het beheer van 150 kilometer houtwallen en 1.500 kilometer elzensingels. Daarnaast onderhouden ze honderden pingo’s en dobben en staan ze borg voor 600 hectare botanisch beheer en 7.000 hectare collectief weidevogelbeheer. Coulisselandschap Het eeuwenoude cultuurlandschap van de Noardlike Fryske Wâlden wordt alom geroemd. Kenmerkend zijn de elzensingels, houtwallen en pingo’s. Nergens in Europa is zo’n buitengewoon mooi coulisselandschap bewaard gebleven. Rijen bomen met daaronder (bramen)struiken omzomen de weilanden. De diversiteit van de natuur is uniek. Er is een grote variatie aan boomsoorten en tussen de
43 bomen leeft een groot aantal zang- en roofvogels, marterachtigen, reeën en andere dieren. Verder is het gebied rijk aan bijzondere kruiden, mossen, varens, grassen en struiken. Snoeien Het landschap heeft onderhoud nodig om ook in de toekomst een dichte begroeiing met voldoende variatie te behouden. Meekma: “Dit is een taak die agrariërs oppakken. Het is noodzakelijk dat ze de elzensingels en boomwallen om de paar jaar snoeien. En eens in de 21 jaar is het nodig om een complete singel om te zagen zodat de kwaliteit van de begroeiing wordt verbeterd. Voor een boomwal is dat eens per 25 jaar. De jaarlijkse beheeractiviteiten bestaan uit controle en onderhoud van de afrastering langs de singels en wallen en het snoeien van onder andere bramenstruiken.” Weidevogels Weidevogels als de grutto, kievit, tureluur, veldleeuwerik en scholekster genieten ook bescherming van de NFW. De leden doen niet alleen aan nestbescherming en uitstel van maaien zodat jonge kuikens kunnen schuilen in lang gras, maar ze proberen er ook voor te zorgen dat het grondwaterpeil, de vegetatiesamenstelling en de voedselbeschikbaarheid op orde zijn. Ook met het creëren van plasdras bieden ze goede foerageerplekken voor weidevogels aan. Kruidenrijke percelen en randen trekken veel insecten en vervolgens ook weer vogels. Vergoeding De vereniging NFW werkt samen met betrokkenen in de streek aan een krachtige regionale economie en een aantrekkelijke woon- en werkomgeving. “Ook het verbeteren van de milieukwaliteiten van het gebied staat bij ons hoog in het vaandel. De boeren in de regio hebben al veel bereikt. De Noardlike Fryske Wâlden is een mooi onderhouden gebied met veel natuurpracht.” De bomenrijen vormen een natuurlijke handicap voor de agrarische bedrijven. Vaak zijn de kleine percelen slechts anderhalf tot twee hectare groot. Bovendien kost het onderhoud van de vele kilometers aan singels tijd en geld. Dit geldt ook voor het geschikt maken van het land voor weidevogels en het aanpassen van het maaibeleid. Via beheerovereenkomsten ontvangen de agrariërs een vergoeding voor het werk. “Helaas staan die vergoedingen onder druk. We proberen te zorgen dat iedereen die aan natuur- en landschapsbeheer doet, er daadwerkelijk voor beloond wordt”, besluit Meekma. Kijk voor meer informatie op www.noardlikefryskewalden.nl of www.youtube. nl/NFWalden.
44
45
knutselen met lytse gelf Schoentje zetten Leuke schoenbouwplaat. Eerst de schoen mooi inkleuren en dan uitknippen. Vouw de schoen netjes in elkaar en plak de randen met lijm aan elkaar. De gestippelde lijnen moet je vouwen.
46
47
33ste Winterwandeltocht in Beetsterzwaag Wandelsportvereniging De Trochsetters uit Drachten organiseert op zaterdag 16 januari 2016 de 33ste Winterwandeltocht. De wandelaars lopen door een afwisselend landschap in de mooie omgeving van Beetsterzwaag. De langere routes gaan dit keer door Boornbergum en Nij Beets. De verschillende routes zijn geheel voorzien van pijlen. Ook krijgen de deelnemers een routebeschrijving mee. De start is vanuit het Trefpunt van Talant aan de Wissel 1 in Beetsterzwaag. Starttijden 25 km tussen 9.00-10.00 uur, 15 km tussen 10.00-12.00 uur, 10 en 5 km tussen 10.00-13.00 uur. Het startbureau sluit om 17.00 uur. Inlichtingen: info@trochsetters.com of www.trochsetters.com Tel. 0512- 351324 (na 18.00 uur) Start 2016 sportief en wandel mee op de 33e winterwandeltocht!
Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur, en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-21.00 uur. Bestuur Plaatselijk Belang Jacob Hooghiemstra, voorzitter André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Gerke Holthuis, penningmeester Tietie Hartholt, notuliste Henk van der Veen Janet Elzinga MFC “De Delfeart” Jitske Schaafsma, agendabeheer, tel. 0512-352504, henkenjitske@hotmail.com Henk Schaafsma, voorzitter, email henkenjitske@hotmail.com Pieter Loonstra, secretaris, email pieter-loonstra@live.nl
48
Zoekplaatje “Nog even terugkomen op het zoekplaatje van de vorige keer, volgens de wandelvrouwen hoeft een hint niet meer. Ze schrijven letterlijk: het is toch een zoekplaatje, of niet blije fietser? Tsja, ik vond een hint soms wel makkelijk, maar ja ik ben geen spelbreek-ster, ik ben en blijf een blije fietser! Maar ja, de wandelvrouwen zijn allemaal met pensioen en hebben dus (bijna!!) niets te doen Ik zelf heb nog een drukken baan en kan dus niet zomaar zoeken gaan! Zoals jullie weten, ben ik met de dames uit eten geweest. Het was inderdaad beregezellig, eigenlijk een fijn feest. Eén van de dames zei: heeft iemand oordopjes voor de andere gasten hun oren, want zo hoeven ze ons gelach niet allemaal aan te horen. Nadat iedereen eten had gehaald en wijn en bier had besteld, heeft één van de dames een mooi verhaaltje over haar kleinkind verteld. .S Maar dat is niet zo he Beppe?, want ik zie dat er allemaal tandjes in Beppe haar mond zit. Eén van de dames haar oog was wat groter dan haar maag, maar ja, dat ijs met (héél véél) slagroom lustte ze zo graag!! Nou, dit was een klein verslagje van ons avondje uit, zo gaan we elk jaar een keer met elkaar erop uit. Met de hint (!) ga eens een blokje om, de Koai om pakte ik mijn fiets, en ging dus de Koai om. Zo vond ik het zoekplaatje op de Rysloane 5: Land van eer. Dit was het, tot de volgende keer maar weer! De Blije Fietser Zo, we vielen even met de deur in huis, met de Blije Fietser deze keer en die heeft het meteen helemaal goed. Lastig te herkennen dachten wij zo, die ingang met bord aan de Rysloane, maar dat blijkt alweer mee te vallen. Benieuwd of
49 de wandeldames ook reageren op het feit dat ze (bijna!!) niets doen. Wandelen doen ze in ieder geval wel, want dit kregen we binnen: “Wij, als natuurliefhebbers, komen dus bijna overal. Zo kwamen we op een dag langs de nieuwe camping aan de Rysloane. Wij, zoals vrouwen zijn, (nieuwsgierig dus) moesten even het naadje van de kous weten. Dus erop af. Er waren vele mensen aanwezig en bezig om van deze Camping een ecologisch geheel te maken. Wij hadden met enkele van hen een zeer interessant gesprek en volgen dus nu de vorderingen die zo langzamerhand zich tot een geweldig geheel vormen. Zodoende was het zoekplaatje voor ons geen verrassing. Dit bord staat dus bij de ecologische camping aan de Rysloane.” Inclusief tip voor de redactie dus! Jelle de Vries begint bijna zoals Shake-speare zijn gedicht “To be or not to be, that’s the question”: “Wel een hint of géén hint. De één is er misschien bij gebaat en een ander niet. Soms is het toch wel handig, zoals dit zoekplaatje. Misschien zou een iets kryptischer omschrijving een oplossing kunnen zijn. In ieder geval is dit rustieke zoekplaatje tussen de herfstbladeren te vinden op de locatie van Land van Eén, gelegen aan de Rysloane 5.” Een mooie hint van Jelle, iets cryptischer dus. Aan de oplossing van Maike en Jacob is niks cryptisch: “Het bord staat bij de ingang van de Rysloane 5” en de familie Hofstede uit Grootegast schrijft bijna hetzelfde: “Het zoekplaatje staat aan de Rysloane 5”. Duidelijkheid troef dus en de vraag is of dat ook geldt voor het volgende zoekplaatje. Een herfst paddenstoel is het zeker niet, maar die gedijen wel in een waterige omgeving, net als het voorwerp in dit zoekplaatje. Wij hopen dat het cryptisch genoeg is en dat u in de gaten heeft dat het meeste water toch door de Feart stroomt in ons dorp. Geef uw oplossing van dit moeilijke zoekplaatje door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen naar gruttegelf@surhuzum.nl of de.brouwers@hotmail.com mag ook of u kunt een berichtje achterlaten op de facebook-pagina van Meindert Brouwer. Tot de volgende Gelf.
50
51
Wurklist 4 december 6 december 12 december 16 december 18 december 29 december 31 december
Klaverjassen in “de Delfeart”. Speciale kerkdienst in de Doarpstsjerke in het teken van bouwproject World Servants. Libre biljarttoernooi in Pannenkoekenhuis 09.00 uur Landzicht. 17.00-18.00 uur Krystkuier vanaf het schoolplein van de Johannes Looijengaskoalle. 10.00-18.00 uur Klaverjassen in “de Praetkoer”, voor leden en donateurs. Slach om ’e Toer, Surhúster kuiertocht met va. 09.00 uur start en finish in “de Delfeart”. Carbidschieten op It Noard. va. 01.00 uur 19.30 uur 13.45 uur
1 januari
Oudejaarsfeest in feesttent bij “de Delfeart”.
Spreuk van de maand
December koud en wel besneeuwd, maak dan de grote schuren maar gereed!
Oplossing Grutte Gelf Doordenker
Oplossing: w-onder-wel
Kopijsluiting
Nieuwe kopij kunt u tot maandag 7 december 2015 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon)
of telefonisch doorgeven op nummer 351767
of mailen naar: gruttegelf@surhuzum.nl óók online op www.gruttegelf.nl