Solarex Magazine Mart-Nisan 2016 Sayısı

Dünya Solar Devleri, Solarex İstanbul’da buluşuyor!

4

16

ATD Enerji’den İnovatif Teknolojiye yeni bir bakış!

24

Gestenergy sektöre artı değerler katıyor

34

AR kaplamalı güneş enerjisi camlarıyla dünya standartlarını yakalayın

44

Aksaray Enerji her ihtiyacınıza cevap veriyor

122

ABB kablosuz ev otomasyonu çözümü sunuyor

İMTİYAZ SAHİBİ İSTMAG MAGAZİN GAZETECİLİK İÇ VE DIŞ TİC.LTD.ŞTİ.

HÜSEYİN FERRUH IŞIK GENEL MÜDÜR / GENERAL MANAGER

MEHMET SÖZTUTAN mehmet.soztutan@img.com SORUMLU MÜDÜR CÜNEYT AKTÜRK cuneyt.akturk@img.com.tr EDİTÖR GİZEM YILDIZ gizem.yildiz@img.com.tr ART DİREKTÖR İSMAİL GÜRBÜZ ismail.gurbuz@img.com.tr

CONSEPT TASARIM SAMİ AKTAŞ sami.aktas@img.com.tr REKLAM MÜDÜRÜ YASEMİN ALBAYRAK yasemin.albayrak@ img.com.tr KURUMSAL İLETİŞİM MÜDÜRÜ EBRU PEKEL ebru.pekel@ img.com.tr MUHASEBE VE FİNANS MÜDÜRÜ Mustafa Aktaş mustafa.aktas@img.com.tr ABONE İSMAİL ÖZÇELİK ismail.ozcelik@img.com.tr

CTP - BASKI Matris Matba Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.

Teyfikbey Mah. Dr Ali Demir Cad. No. 5134290 Sefaköy - İstanbul - Turkey Tel: 212 624 21 11 www.matbasitemleri .com ADRES Polat İş Merkezi | Evren Mah. Bahar Cad. No: 3 K: 1 34197 Güneşli- Bağcılar | Istanbul | Turkey Tel: +90 212 604 50 50 | Fax: +90 212 604 50 51 www.solarexmagazine.com. e-mail: yasemin.albayrak@img.com.tr Solarex Magazine yer alan makalelerdeki fikirler yazarlarına aittir.

Yayınlanan ilanların sorumluluğu reklam verene aittir. Solarex Magazine’nin bütün yayın hakları İSTMAG Magazin San. ve Tic. A.Ş.’ye aittir. İki ayda bir yayınlanır.Y azılar kaynak

Solarex İstanbul’da güneşe umutla bakıyoruz…

Solarex İstanbul için nefesimizi tutmaya GES yatırım teşvikleri, bu konuda sağlanan kolaylıklar, lising ve kredinin başladık. Tüm güneş enerjisi sektörünü tercih edilme sebepleri gibi finansal bilgiler içeren röportajlar ve buluşturmaya hazırlanan fuar, 7-9 Nisan’da dosya konuları gerçekleştirdik. Yaptığımız bu çalışmalarla; ‘Yatırım ziyaretçilerine kapılarını açıyor olacak. konusunda nelere dikkat etmeliyiz?’, ‘2016 yılının risk ve fırsatları Okumakta olduğunuz Mart-Nisan sayımızda nelerdir?’, ‘Güneş enerjisi sistemlerinde yatırım teşvikinden nasıl sizlere çok değerli Solarex İstanbul 2016 Fuar yararlanılır?’ gibi soruları aydınlatmayı amaçladık. Tabi sizlere katılımcısı firmaların bir kısmını tanıtmak, firma sektörel gelişmeleri aktarmayı da ihmal etmedik. Yerli ürün faaliyetlerini aktarmak amacıyla gerçekleştirmiş teşvikinin artırılmasıyla birlikte sektörel bir hareketlenme olduğumuz röportajları yayımladık. Aynı zamanda başladı. Bu hareketlenmeyle birlikte yaşanan gelişmelerin bu röportajlarla firmaların Solarex İstanbul 2016 Fuarı güneş enerjisi alanında yeni umutlar doğurmasını hakkındaki değerlendirmelerini ve beklentilerini aldık. Bu temenni ediyoruz ve Solarex İstanbul olarak sektöre yıl dokuzuncu kez düzenlenen fuara pek çok yerli, yabancı destek olmaya ve sizlere yeni gelişmeleri aktarmaya güneş enerjisi sektörü ilgilileri ve yetkilileri katılım sağlayacak. devam edeceğiz.

Voli Fuarcılık tarafından her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen ve Keyifle okumanız dileğiyle… güneş enerjisi sektörünün buluşma noktası olan fuar, İstanbul Fuar Saygılarımızla Merkezi’nde T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın destekleriyle gerçekleştiriliyor.

Bu fuar özel sayımızda ayrıca ayın konusu olarak seçtiğimiz; finans, lising, kredi, danışmanlık ve GES yatırım alanlarında faaliyet gösteren firmalarla Editör

REKLAM İNDEKSİ

Gizem Yıldız

ABB............................................95

KONBİRLİK ENERJİ................. A.K

AKSARAY ENERJİ.......................45

SOLAREX İSTANBUL.............. A.K.İ

ALKA GROUP.............................33

SOLARVAY..................................21

ATD.............................................15

ŞİŞECAM DÜZCAM....................51

BAŞOĞLU KABLO........................ 9 BİA..............................................55 BİZPOİNT................................. 169 ENDEPO.................................. 103 ENDÜSTRİYEL ELEKTRİK..........13 ERL.............................................79

TEKNO RAY SOLAR...................11 TESA BANT.................................19 TESTONE....................................85 TETİCO..................................... 113 VİKO...........................................89

EUROTRAY-CEMESAN...............71

YEM......................................... 171

GEST ENERGY.................. Ö.K.İ/1

ZAFER AKÜ.............................. Ö.K

HES KABLO................................63

İHLAS...................................... 175

HUAWEİ................................... 107

Fuar

Dünya Solar Devleri, Solarex İstanbul’da Buluşuyor!

Giants of Solar World Meet At Solarex Istanbul!

Güneş enerjisi sektörünün buluşma noktası yabancı katılımcı ve ziyaretçilerin de yoğun olarak ilgi gösterdiği, Solarex İstanbul, 7 Nisan Perşembe günü İstanbul Fuar Merkezi Yeşilköy’de dokuzuncu kez sektöre kapılarını açıyor… Üç gün boyunca yerli ve yabancı ziyaretçilerini ağırlayacak olan fuar, güneş enerjisi sektörüne yönelik seminer ve panellere ev sahipliği yapacak. Seminerler, tüm ziyaretçilere açık olacak ve ücretsiz olarak takip edilebilecek.

Mart - Nisan 2016

Solarex Istanbul - which is a special event for meeting of solar energy sector as well as foreign exhibitors and also visitors show intensive interest - opens its gates to the sector with its 9th edition at Istanbul Expo Center on Thursday, 7 April.

Hosting its visitors both from the home and abroad for three days, the fair will be also hosting the panels and seminars related with the solar energy sector. The seminars will be open for all audiences free of charge.

4

Some 350 firms are going to take place at the fair, 110 of them are foreign firms. Totally being held at four halls including an area of 27 thousand sq meters, the fair will attract attention through the firm seminars and events to be held for three days. Lots of participators are taking place at the fair from Germany, Switzerland, China, France, Italy, America, Greece, Israel and Dubai along with visiting of top level purchasing committees from the Mideast countries as well as tete a tete negotiations.

350’ye yakın firmanın katılım gösterdiği fuarda 110 yabancı firma yer alıyor. Toplamda 27 bin metrekarelik dört salonda düzenlenen fuar, üç gün boyunca firma seminerleri ve etkinlikleri ile de ilgi çekecek. Ortadoğu ülkelerinden üst düzey alım heyetinin ziyaret ederek, ikili görüşmeler gerçekleştireceği fuarda, Almanya, İsviçre, Çin, Fransa, İtalya, Amerika, Yunanistan, İsrail ve Dubai’den çok sayıda yabancı katılımcı yer alıyor.

TÜM KURUMLARDAN SOLAREX İSTANBUL’A TAM DESTEK Türkiye’de 2008 yılından itibaren her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen Solarex İstanbul Fuarı, kamu, özel sektör, akademik isimler ve finans dünyasının profesyonellerini yeniden bir araya getiriyor. İstanbul Fuar Merkezi’nin 9-10-11 ve 12.

Salonlarda gerçekleşecek olan fuar, güneş enerjisi sektörünün en istikrarlı organizasyonları arasında anılıyor.

Güneş enerjisi sanayiinin tüm yönleriyle geliştiği günümüzde, katılımcı ürün grupları arasında, hücreler, modüller, inverterler (evirici), ölçme ve kontrol teknolojileri, şarj cihazları, piller, kablolar, konnektörler, bağlantı kutuları, güneş takip sistemleri, kurulum aparatları, bina entegre çözümler (BIPV), Stand Alone sistemler, güneş enerjisi santralleri, enerji depolama sistemleri, EPC firmaları, jel aküler, solar kablolar, anahtar teslim on-grid

Full Support to Solarex Istanbul from All Establishments Since 2008 onward, having held every year regularly Solarex Istanbul Fair is bringing together the professionals from public, private sector, academicians and financial world once again. The fair, which is being held at 9 – 10 -11 and 12th Halls of Istanbul Expo Center, features in the most stable organizations of solar energy sector.

Nowadays, the solar energy industry has developed with its all aspects; cells, modules, inverters, measuring and control technologies, charge devices, batteries, cables, connectors, junction boxes, solar tracking systems, installation apparatuses, building integrated photovoltaics, standalone systems, solar energy plants, energy storage

5

Mart - Nisan 2016

Fuar

off grid sistemler, solar pompalari kojenarasyon, regülatörler, solar aydınlatma, güç kaynakları, güneşle çalışan tüketici ürünleri, waferlar, malzeme ve üretim ekipmanları, soğurucular, kaplamalar, kollektörler, bağlantı parçaları, genleşme tankları, degazörler, ısı transferi akışkanları, ölçme ve kontrol teknolojisi, montaj sistemleri, depolama tankları, üretim teknolojileri ve ekipmanları, havalandırma, soğutma, bina entegre çözümleri, ısıl işlem ve güneş termal ve Pv enerji santralleri yer almaktadır.

T.C. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü, T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, T.C. Ekonomi Bakanlığı, Günder, Gensed, Günam, Li – der, Orköy, İzmir Ticaret Odası, İzmir Kalkınma Ajansı, Tubitak Mam, Aküder, Alosbi,

Mart - Nisan 2016

systems, EPC firms, gel batteries, solar cables, turnkey ongrid, off grid systems, solar pumps cogeneration, regulators, solar illumination, power sources, consumer products run with solar, wafers, material and production equipment, absorbers, coatings, collectors, connection parts, expansion tanks, production technology and equipment, air-conditioning, cooling, building integration solutions, heat treatment and solar thermal and PV energy plants take place in the participant product groups.

Having held with the contributions of many sectorial and national publication organizations such as Directorate General of Renewable Energy of the Turkish Ministry of Energy and

6

Natural Resources, the Ministry of Environment and Urban Planning, the Ministry of Economy, Günder, Günam, Li-der, Orköy, Izmir Chamber of Commerce, Izmir Development Agency, TUBITAK Mam, Aküder, Alosbi, Solar Baba Platform, Ostim, Tehad, Se-had, Energy System Engineers Association, Yed; the 9th International Solarex Istanbul will be opening for visit on Thursday 7th April by inauguration ribbon cutting.

Meet at a true address for solar energy…

Featuring the most important fair of the solar energy sector, SOLAREX ISTANBUL – the 9th International Solar Energy and Technologies Fair is ready to host the foremost figures of the solar energy world. Solarex Istanbul Fair, which is going to be held at 9, 10, 11 and 12th Halls of Istanbul Expo Center on 7th – 9th April, will be hosting many seminars.

As the main Sponsor Yingli Solar; also Huawei which takes place among the sponsors will present its subject “Huawei Smart PV Solution” at the conferences to be fulfilled as synchronized. While the subject entitled “Quality, operation and insurance for solar energy plants” will be presented by En Depo; as for the subjects “Ipard II Project” by the Ministry of Food Agriculture and Livestock; “Gef Orköy PV Project” by the UNDP; “Renewable Energy Projects” by İlbank”; “Panel Certification and Customs Inspection” by the TSE; “Panel Certification and Customs Inspection” by Tuv Austria. On the second day of the fair, “Renewable Energy by the Renewable Energy Directorate General of the Turkish Ministry of Energy and Natural Resources and then “Solar Energy Development in Turkey” by the Energy Market Regulatory Authority (EPDK), as well as sessions of TEDAŞ - EPDK – YEGM will be held.

Turseff will present the subject “TurSEFF Opportunity in Financing of Solar Energy Plants”. On the third day of the fair the participant firms will introduce their products and the issues related with the sector. The seminars will open for audiences free of charge.

Enlarge your connection network for more business agreement…

A total of 254 firms, 163 ones from home and 91 firms from abroad joined the last year edition held in April 2015.

Participants and visitors joined the fair totally from 17 countries primarily from Germany, France, the USA, UAE, Bulgaria, China, Morocco, the UK, Spain, İsrael, Switzerland, Italy, Luxembourg, Pakistan, Portugal, Romania, Taiwan.

Solarex Istanbul 2015 which became a venue for merging of many firms, setting up new business partnerships, as well as inking of crucial agreements.

Having agreement with Star Alliance as the Official Airway Partner, there is also discount opportunity up to 20% in flight tickets for Solarex Istanbul.

The fair will be visited by 19:00 pm on 7th – 8th April, on 9th April by 18.00 pm.

Solar Baba Platformu, Ostim, Tehad, Se-had, Enerji Sistemleri Mühendisleri Derneği, Yed gibi çok sayıda sektörel ve ulusal yayın kuruluşunun katkıları ile düzenlenen 9. Uluslararası Solarex İstanbul, 7 Nisan Perşembe günü, açılış kurdelasının kesilmesiyle ziyarete açılacak.

Eco-friendly, Solarex Istanbul…

The number one Electronic Retailer of Europe, Medya Markt which is the sponsor of pressroom, Solarex Istanbul is bringing together the sector with environmentally-friendly solutions. Opening its doors to the sector between 7- 9 April at Istanbul Expo Center, the fair aims to let all solar energy industry have consciousness. In order to get online ticket as free of charge for the fair being held at 9-10-11 and 12th Halls, please enter www.solarexistanbul.com.

Güneş enerjisi için doğru adreste buluşun…

Güneş enerjisi sektörünün en önemli fuarı olan, SOLAREX İSTANBUL – 9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı, güneş enerjisi dünyasının önde gelenlerini ağırlamaya hazırlanıyor. 7 – 9 Nisan tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi 9, 10, 11 ve 12. Salonlarda gerçekleşecek olan Solarex İstanbul

7

Mart - Nisan 2016

Fuar Fuarı, çok sayıda seminere ev sahipliği yapacak. Ana Seminer Sponsoru’nun Yingli Solar olduğu, eş zamanlı gerçekleşecek konferanslarda, sponsorlar arasında yer alan Huawei, “Huawei Smart PV Solution” konulu sunumunu gerçekleştirecek. En Depo tarafından “Güneş enerjisi santrallerinde kalite, işletme ve sigortalama” konulu sunumlar gerçekleştirilirken, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, “Ipard II Projesi, Undp, “Gef Orköy PV Projesi”, İlbank tarafından “yenilenebilir Enerji Projeleri” , TSE tarafından, “Panel belgelendirme ve gümrük denetimi”, Tuv Avusturya tarafından “Panel Belgelendirme ve Gümrük Denetimi” konuları anlatılacak. Fuarın ikinci günü ise, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından “Yenilenebilir Enerji” konusunun ardından, EPDK Elektrik Piyasası tarafından “Türkiye’de güneş enerjisi gelişimi”, Tedaş – Epdk – Yegm oturumları gerçekleştirilecek.

Turseff tarafından “güneş enerjisi santralleri finansmanında TurSEFF fırsatı” konusu sunulacak. Fuarın üçüncü günü ise, fuar katılımcı firmaları, ürünleri ve sektör ile ilgili sunumlarını gerçekleştirecekler. Seminerler, tüm ziyaretçilere açık ve ücretsiz olacak.

254 firma katılım göstermişti. Almanya, Fransa, ABD, BAE, Bulgaristan, Çin, Fas, İngiltere, İspanya, İsrail, İsviçre, İtalya, Lüksemburg, Pakistan, Portekiz, Romanya ve Tayvan olmak üzere Solarex İstanbul 2015 Fuarı’nda toplamda 17 ülkeden katılımcı ve ziyaretçi yer almıştı. Yerli ve yabancı 18 bin 731 kişiyi ağırlayan Solarex İstanbul 2015, birçok firmanın birleşmesine, yeni iş ortaklıkları kurmasına, önemli anlaşmalar imzalanmasına da sahne olmuştu.

Resmi Havayolu Partneri olarak, Star Alliance ile anlaşan Solarex İstanbul’da uçak biletlerinde %20’ye varan indirimlerden faydalanma imkanı da mevcut.

Fuar 7 – 8 Nisan 2016 günleri 19:00’a kadar 9 Nisan günü ise 18.00’a kadar ziyaret edilebilecek. Çevre Dostu, Solarex İstanbul…

Avrupa’nın 1 Numaralı Elektronik Perakendecisi, Medya Markt’ın basın odası sponsoru olduğu, Solarex İstanbul, çevre dostu çözümlerle, sektörü bir araya getiriyor. 7 – 9 Nisan tarihlerinde İstanbul Fuar Merkezi’nde sektöre kapılarını açacak fuar, tüm güneş enerjisi sanayisini bilinçlendirmeyi hedefliyor. 9-10-11 ve 12. Salonlarda yapılacak fuara, ücretsiz online davetiye alabilmek için www.solarexistanbul.com adresine girmek yeterli.

Daha fazla iş anlaşması için bağlantı ağınızı genişletin…

Geçtiğimiz nisan ayında yapılan Solarex İstanbul 2015’e 17 ülkeden 163’ü yurtiçi, 91’i yurt dışı olmak üzere toplamda

Mart - Nisan 2016

8

Aktüel

Tekno Ray Solar’dan Kayseri’ye Yeni Güneş Enerjisi Santrali Fotovoltaik Güneş Enerjisi Sektörünün en önemli oyuncusu olan Tekno Ray Solar, Kayseri’de bulunan ve 6317 KWp kurulu güce sahip olması planlanan “Kayseri BCKK” Güneş Enerjisi Santralinin kurulumuna başladı.

Yenilenebilir ve sınırsız enerji kaynağı güneşi, kurduğu santrallerle tüm işletmeler için karlı bir yatırıma dönüştüren Tekno Ray Solar, Kayseri BCKK Güneş Enerjisi Santrali’nin kurulumuna başladı. Toplamda 110 bin m2’lik alan üzerine kurulması planlanan Kayseri BCKK Güneş Enerji Santrali’nin Temmuz ayında devreye alınması planlanıyor.

Uzaktan izleme sistemi ile üretim değerlerine anlık ulaşabilme imkânı sağlayan Kayseri BCKK Güneş Enerjisi Santrali’nin, yılda 10.034.000 kWh elektrik üretmesi hedefleniyor.

En kaliteli santraller, en iyi ürünler ve en verimli tasarım stratejisiyle Tekno Ray Solar tarafından yapılandırılan ve direkt şebekeye bağlı olarak kurulan santral, ürettiği elektriğin Mart - Nisan 2016

tamamının satışını gerçekleştirmeyi planlıyor. Tekno Ray Solar’ın 2016 yılı içerisinde kurulması planlanan 60 MW Güneş Enerjisi Santrali projelerinden, ilki olma özelliğini taşıyan Kayseri BCKK Güneş Enerjisi Santrali’nin, yıllık 15 bin ağacın kurtarılması ve yıllık ortalama 6 bin 500 Ton CO2 salınımını engellemesi ön görülüyor.

En kaliteli santraller, en iyi ürünler ve en verimli tasarım stratejisiyle yola çıkan Tekno Ray Solar, Türkiye’nin her noktasında deneyimli kadrosu ile hizmet veriyor. 30.000 m2’ye varan depo alanları ve anlık uzaktan izleme, raporlama hizmetleri ile satış sonrası hizmet desteğinde de Türkiye’de sektöre öncülük ediyor.

10

Aktüel

Yenilenebilir enerjiye yatırım yağıyor

2014 yılında yapılan yatırımlarla önemli bir dönemece giren yenilenebilir enerji sektörü ayağa kalkıyor. Dünyanın yenilenebilir enerjide nerede olduğunu araştıran KPMG Türkiye, enerji sektöründeki küresel çaptaki değişimleri analiz etti. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin bu alandaki çalışmalarının değerlendirildiği KPMG Yenilenebilir Enerji Raporu’na göre, Çin, ABD, Japonya, İngiltere ve Almanya yenilenebilir enerji sektörü yatırımlarında lider durumda.

Rapora göre 2014 Aralık ayında sektörde yatırımlar ciddi oranda yükseldi. Güney- Güney kalkınma ajansı tarafından kurulan kalkınma bankası, BRIC ülkelerinin (Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin) ortaklaşa kurduğu Yeni Kalkınma Bankası ve 23 Asya ülkesi tarafından kurulan Asya Altyapı Katılım Bankası, yenilenebilir enerji yatırımlarını destekliyor. Ancak önümüzdeki süreçte yatırımın devamlılığını sağlama konusunda netlik bulunmuyor. Raporda, yenilenebilir enerjinin giderek daha fazla kurumsal fon tarafından istikrarlı bir yatırım olarak algılandığı vurgulanıyor. Şirketlerin yenilenebilir enerji projelerine daha fazla ilgi duymaya başlamaları ve 2014 yılında bir rekora imza atarak 39 milyon dolara yükselen toplam yeşil bono piyasası da tahminleri kısmen doğruluyor.

KPMG tarafından yapılan araştırma ülkelerdeki yatırım boyutları; Çin: Yenilenebilir enerji yatırımında 2013 yılına göre yüzde 30 artış gösteren Çin, rüzgâr enerjisi yatırımlarıyla başı çekiyor. Çin ayrıca, önceki yıla göre yüzde 20 artışla 29.7 milyar dolar tutarında yatırımın da desteğiyle güneş enerjisi kapasitesinde rekor kırdı.

Amerika Birleşik Devletleri: Gelişmiş ülkeler içinde yenilenebilir enerji yatırımlarının yüzde 7 artışla 36.3 milyar dolara yükseldiği ABD, bu konudaki dünya liderliğini koruyor.

Finansman türleri açısından incelendiğinde, risk sermayesi ve özel sermayenin güneş enerjisi sektöründeki payı 2014 yılında 1.3 milyar dolar oldu.

Japonya: Yenilenebilir enerji yatırımında ABD’nin hemen arkasında yer alan Japonya, 2014 Stratejik Enerji Planı’nda yer alan oldukça cazip bir tarife garantisi sayesinde, yapılan yatırım tutarı 2013 yılına göre 6 milyar dolar artarak 34.3 milyar dolara ulaştı. İngiltere: 13.9 milyar dolarlık yatırımı geçen yıla göre sadece yüzde 1’lik bir artış ifade etse de, İngiltere 2014 yılında tek başına Avrupa’nın en büyük yenilenebilir enerji yatırımcısı oldu.

Almanya: İngiltere’den sonra Avrupa’nın en büyük ikinci acık deniz rüzgâr enerjisi proje yatırımcısı olan Almanya’nın bu sektöre yaptığı yatırım 2014 yılında yüzde 4 artışla 11,4 milyar dolara yükseldi. Her ne kadar Almanya 2013 yılında Avrupa güneş enerjisi yatırımlarında liderdiyse de, 2014 yılında ülkede bu sektöre yapılan yatırımlar yarı yarıya azaldı.

Türkiye: Yenilenebilir enerji konusunda genel yatırım teşvik rejimi Haziran 2012’de değiştirilerek yatırım ekipmanı satın alma ve ithal etmede KDV ve vergi muafiyeti sağlandı.

Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması (YEKDEM) başvuruları 2016 yılında 3 katına çıkarak 15,082 MW ile rekor kırarken geçtiğimiz sene toplam 5,423 MW toplam başvuru alan YEKDEM, 2016 yılında 9,998’i hidroelektrik, 4,328’i rüzgâr, 507’si jeotermal, 120’si çöp gazı ve 59’u biyogaz santralleri olmak üzere toplamda 15,082 MW başvuru aldı. 2015 yılında Türkiye’de toplam üretilen elektriğin yaklaşık %20’sini karşılayan YEKDEM’e kayıtlı yenilenebilir enerji kaynaklar ile çalışan santrallerden hidroelektrik 35 TWh, rüzgar 13 TWh, jeotermal 5 TWh ve biyokütle 1,6 TWh üretim ile öne çıkıyor. 2015 yılında Türkiye’de yenilenebilir enerji ile çalışan elektrik santrallerinin kurulu gücü yaklaşık 5 milyar dolar yatırım ile 3,582 MW arttırıldı.

2014 sonu itibariyle toparlanmaya başlayan yenilenebilir enerji sektörü, 5 yıl içinde net yatırım rakamlarında fosil yakıtları geride bıraktı. Yenilenebilir enerjideki küresel gelişmeleri mercek altına alan KPMG Türkiye, sektörün dünü ve bugününü karşılaştırdı.

Mart - Nisan 2016

12

Aktüel

Teksan, Mobıle World Congress 2016’Ya Katıldı Türk enerji sektörünün öncü isimlerinden Teksan, telekomünikasyon dünyasının en önemli fuarı olan Mobile World Congress 2016’da yerini aldı ve telekomünikasyon sektörüne yenilenebilir enerji çözümlerini anlattı.

Dünyanın dört bir yanından gelen telekomünikasyon sektörü temsilcileri Teksan’ın enerjisini değişken devirli bir motor, rüzgar ve güneşten alan hibrit güç sistemlerini tanıttığı standına yoğun ilgi gösterdi.

Telekomünikasyon dünyasının devlerini buluşturan Mobile World Congress Fuarı bu yıl da teknolojisi ve Ar-Ge’si ile fark yaratan firmaların gövde gösterisine sahne oldu. Yatırımlarının önemli bir bölümünü Ar-Ge ve inovasyona ayıran Teksan, etkinlikte telekomünikasyona yönelik çözümlerini dünyanın dört bir yanından girişimcilere ve sektör profesyonellerine tanıttı. Fuar ziyaretçilerinin Teksan’ın hibrit güç sistemlerine gösterdiği ilgi yeni ürünün ihracat potansiyelinin büyüklüğünü de ortaya çıkardı.

Türk enerji sektöründe Ar-Ge, teknoloji ve inovasyona yaptığı yatırımlarla öne çıkan Teksan, hibrit güç sistemlerini “yenilenebilir Mart - Nisan 2016

enerji çözümlerinin” sergilendiği, GSM operatörleri ve baz istasyonlarının ağırlıkta olduğu 7. Salonda tanıttı. Teksan yenilenebilir enerjide önemli bir çözüm olan hibrit güç sistemleri ile bu yıl ilk kez katıldığı Mobile World Congress’de yoğun ilgi gördü.

TÜBİTAK işbirliği ile geliştirdiği Türkiye’nin ilk hibrit güç sistemleri yenilenmiş tasarımı ile fuara katılan olan Teksan, enerji kaynağının olmadığı her yerde enerji ihtiyacını çevreci bir yöntemle karşılayacak hibrit ürününün sunduğu avantajlarla dikkatleri üzerine çekti. Türkiye’de bir ilk, dünyada ise sayılı olma özelliği taşıyan hibrit güç sistemleri, değişken devirli bir motor ile güneş ve rüzgar enerjisine entegre bir şekilde kullanılma özelliğine sahip. Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği konusunda sektör açısından kritik önem taşıyor.

14

Röportaj

ATD Enerji’den İnovatif Teknolojiye yeni bir bakış!

A new approach of ATD Enerji to innovative technology

Sektörde emin adımlarla yürümekte kararlı olan ATD Enerji hedeflerinde, sektöre sürdürülebilir yenilikler sunmayı ve müşteri memnuniyetini ilk sırada konumlandırıyor. ATD Enerji Pazarlama ve Satış Müdürü Cumhur Mısırlı ile yenilenebilir ve temiz enerji çözümleri üzerine keyifli bir röportaj yaptık.

Being determined to make a steady progress in the sector, ATD Enerji places providing sustainable innovations and customer satisfaction in the first place among its targets. We had a delightful interview with ATD Enerji Marketing and Sales Director Cumhur Mısırlı on renewable and clean energy solutions.

Producing panels by offering innovative technologies within the field of solar energy, ATD Enerji was established in the year 2015 and indicates that it will become one of the powerful actors of the market after a year that spent on structuring and planning.

Güneş enerjisi alanında yenilikçi teknolojiler sunarak fotovoltaik panel üretimi yapan ATD Enerji 2015 yılında kurulmuş olup yapılanma ve planlamayla geçen bir yılın ardından 2016’da pazarın güçlü oyuncularından biri olacağının sinyallerini veriyor.

Mart - Nisan 2016

16

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“ATD Enerji Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. yenilenebilir enerji kaynaklarından, güneş enerjisi alanında inovatif teknolojiler ile fotovoltaik panel üretimi yapan Ankara merkezli bir Türk firmasıdır. ATD Enerji; Başkent Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan yüksek teknoloji üretim hattı, ARGE ağırlıklı yenilikçi yaklaşımları ve deneyimli uzman kadrosu ile anahtar teslimi fotovoltaik panel sistem projelerinde aktif olarak iş yapmaktadır.

ATD Enerji; müşteri ihtiyaçlarını en doğru ve verimli şekilde çözümlendirerek, kaliteli, TUV, CE, IEC 61215 ve IEC 61730 sertifikalı, lisanslı ürünler üretmekte ve sistem çözümleri sunmaktadır. Yakın zamanda Türkiye’de de kabul edilen Yenilenebilir Enerji Kanunu’yla birlikte yurtiçinde ve yurtdışında fotovoltaik panel sektörü dev adımlarla ilerlemektedir. ATD Enerji, bu motivasyon ile konusuna odaklanmış ve yüksek müşteri memnuniyetini hedeflemiştir.”

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

ATD Enerji Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. is a Turkish company with its center on Ankara that produces photovoltaic panels through innovative technologies within the field of solar energy, which is one of the renewable energy sources.

ATD Enerji actively works on turn-key photovoltaic panel system projects with its high technology production line located in Başkent Organized Industrial Site, R&D based innovative approaches and experienced expert staff.

ATD Enerji produces licensed products that are high quality, with TUV, CE, IEC 61215 and IEC 61730 certifications and offers system solutions by assessing the customer needs in the most accurate and efficient way.

Together with the Renewable Energy Act that has been recently passed in Turkey, the photovoltaic panel sector makes a significant progress both at home and abroad. ATD Enerji is focused on its field with this motivation and targeted high customer satisfaction.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak? “Şirketimiz 2015 yılı Nisan ayında kurulmuş olup, 2015 yılı yapılanma ve planlama ile geçmiştir. 2016 hedefimiz; pazarın güçlü oyuncularından biri olarak yerimizi almak ve bu motivasyon ile konusuna odaklanmış ve yüksek müşteri memnuniyetini hedefleyen bir şirket olarak imaj oluşturmaktır.”

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

Our company was established in April 2015 and the year 2015 was spent on structuring and planning. Our target for 2016 is to be one of the powerful actors of the sector and create an image as a company that is focused on its field with this motivation in mind and is targeting high customer satisfaction.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Mevcut ürünlerimizin yanı sıra, pazara yüksek verimli ve güçte 400W, 500W gibi yenilikçi AC/DC fotovoltaik paneller sunmak,

17

Mart - Nisan 2016

Röportaj uzun vadede ise edineceğimiz pazar konumuna bağlı olarak tam otomatik imalat hattına doğru kendi tasarım ve imalatımız olan makina ve tezgâhlar ile kapasitemizi artırmaktır.”

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

In addition to our existing products, in the short term we want to provide highly efficient and innovative AC/DC photovoltaic panels with power of 400W and 500W and in the long term we want to increase our capacity through our own design and production of machines and counters towards having a fully automated production line based on the market standing we will acquire.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Türkiye’de yeni bir sektör olmasına karşılık, fotovoltaik endüstrisinin hızlı ilerleyeceği çok açık; hem artan enerji ihtiyacımızdan dolayı, hem de enerjide dışa bağımlılıktan dolayı çok hızlı bir ilerleme kaydededileceğini düşünüyorum. Bu sebeple sektörün sunacağı her türlü teknolojik yenilik ve konu ile ilgili yeni ürünler pazarda kısa zamanda kabul görecektir, pazarın gelişimi yenilikçi ürünler ile olacaktır.”

What are your thoughts on new technologies in solar energy systems and the future of the sector?

In regard to the creation of new sector in Turkey, it is pretty clear that photovoltaic industry will make a fast progress; I think that a very fast advancement will be made due to both the increasing energy need and external dependency on energy. Due to this reason, any kind of technological innovation to be provided by the sector and new products in relation to the field will be shortly accepted and thus the development of the market will be through innovative products.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı konusunda çok geç kalınmış olmakla beraber, pazarın kendine özgü dinamiklerinden dolayı bu geç kalmışlığın kısa zamanda kapanacağını tahmin ediyoruz.”

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Bu konuda özel sektör; imalatçısı ve EPC şirketleri ile kendine düşeni fazlasıyla yapmaktadır. Bu konuda bir an önce yapılması gereken tek şey mevzuat/tebliğ karmaşıklığının ve ilgili resmi makam sayısının azaltılarak daha kolay uygulanabilir yalın bir uygulama zemini oluşturmak olmalıdır. Lisansız Üretim Kanununun yayınlanması 5 seneyi geçti, ama hala uygulamada birikimler ve karmaşıklıklar devam etmektedir.”

How do you consider the current condition of Turkey’s renewable energy sources?

Though Turkey is way behind in using the renewable energy sources, we estimate that this gap will be covered soon due to the unique dynamics of the market.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“ATD Enerji olarak Solarex Fuarı’na ilk defa katılıyoruz. Daha önce ziyaretçi olarak katıldığımız Solarex her geçen yıl daha da popüler olmakta, gelişmekte ve sektörün yönüne rehber olan bir fuar olmaktadır.”

What should be done in order to increase the usage of renewable energy sources in our country?

In this matter, the private sector, the producer and EPC companies fulfill their responsibilities. The only thing that should be immediately done is to decrease the complexity of the regulations/notifications as well as the number of official departments so that a more simplistic and easy to apply application basis can be created.

It has been more than 5 years since the announcement of the Act of Unlicensed Production but the overburdening and the complexities of the application still goes on.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Yukarıda belirttiğimiz mevzuat ve resmi kurumlar ile olan ilişkilerde, ortak sektör görüşü oluşturarak, söz konusu görüşün otorite tarafından bir an önce uygulamaya konulmasını hep beraber sağlamamız gereklidir. Mevcut çalışma guruplarını bu hedefe yönelik, sonuç odaklı ve daha etkin bir yapı üzerinde kurgulamamız gerekmektedir.”

What do you think about the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the works you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

As ATD Enerji, it is our first time to join Solarex Fair. Solarex, which we previously joined as participants, is getting more and more popular, advanced each passing year and turning into a fair that guides the direction of the sector.

Is there any message you would like to share with our readers and sector representatives at the end of our interview?

It is needed to create a sector opinion in the relations established with the aforementioned regulations and official institutions and to ensure that the opinion in question is put at once for application by an authority. We need to plan the working groups headed towards this direction with more result-oriented and effective structure.

Mart - Nisan 2016

18

Röportaj

Axitec, “Enerji depolama alanındaki yeniliklerin peşindeyiz” Axitec, “We pursue the innovations in the field of energy storage”

Yenilenebilir ve sürdürülebilir enerji alanında etkin rol oynayan ve güneş enerjisinde yaşanan yenilikleri takip eden Axitec firmasının güneş enerjisini Türkiye’de geliştirmeye dair hedeflerini Türkiye CEO’su Atalay Yazgan ile konuştuk.

With Axitec’s Turkey CEO, Atalay Yazgan, we talked about the goals of Axitec, which is playing an important role in the energy sector and pursuing the innovations in the solar energy, so as to develop the solar energy in Turkey.

2001 yılından beri dünya pazarında sayılı kaliteli solar modül üreticileri arasında gösterilen Axitec, İstanbul’daki şubesiyle Türkiye’de de hizmet veriyor. Projelerini müşteri memnuniyeti ve kaliteli ürün sunumu çerçevesinde gerçekleştiren firma, temiz enerji çözümlerine katkıda bulunuyor.

Having been considered among a few high-quality solar module manufacturers in the world market, Axitec serves in Turkey with its İstanbul branch. Completing its projects around customer satisfaction and high-quality product delivery, the company contributes to clean energy solutions.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Bilindiği üzere güneş enerjisi sektörü Türkiye’de gün geçtikçe değer kazanmakta ve çok hızlı bir şekilde hareket etmektedir.

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

“As it is known, the solar energy industry is increasingly gaining value in Turkey and in a very fast motion. Being

Mart - Nisan 2016

20

Röportaj Axitec olarak yenilenebilir ve temiz enerji çözümleri noktasında solar panel üretimi ve aynı zamanda enerji depolama ürünleri üretmekle bu sirkülasyona katkı sağlayarak görevimizi yerine getiriyoruz. Sunduğumuz bu ürünlerle EPC’lere, son kullanıcılara ve yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak isteyen şirketlere tedarik noktasında yardımcı oluyoruz.”

Axitec, we are doing our job by contributing to this circulation through producing solar panels and also energy storage products, at the point of renewable and clean solutions. With these products that we provide, we support end-users and companies, wishing to invest in energy, with supplies.”

How did you spend 2015? What will be your goals in 2016?

“We can say that 2015 was one of the fastest years for us.

We were crawling in 2014, and began to run in 2015. I think this process will continue with the steps towards forward in the same way in 2016, as well. Particularly, in Kayseri, Aegean and Central Anatolia Regions, we reached at a really great speed. We consigned the projects of tens of MWp. At this moment, their supply process is still going on. In 2016, we are anticipating sales, which is almost more than twice of the ones in 2015. This is naturally increasing our goals twice, as well.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 yılı için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 yılı en hızlı geçen yıllardan biri oldu diyebiliriz. 2014’te emekliyorduk, 2015 yılında koşmaya başladık. 2016’da da yine aynı şekilde hatta ileriye yönelik adımlarla da bu sürecin devam edeceğini düşünüyorum. Özellikle Kayseri’de, Ege bölgesinde ve İç Anadolu bölgesinde çok büyük ivmeler yakaladık. Onlarca MWp’lik projelere imza attık. Şuan onların tedarik süreci hala devam etmektedir. 2016’da, 2015 yılının yaklaşık iki katı kadar daha fazla satış bekliyoruz. Bu da doğal olarak bizim hedeflerimizi iki katına çıkarıyor.”

Could you mention your goals and projects in short and longterms?

“Our short-term goal is to multiply our success two times more than what we achieved in 2015. And in the long-term, we will work to popularize our projects to be used for roof projects, with KW values, by departing from solar parks (MW parts) and opening into a new sector with the arrival of home and roof systems in Turkey. Actually, this should be Turkey’s goal, in general. Additionally, in the long-term, we are, Axitec, a company, which is issuing invoices in Turkey and paying its taxes to Turkey, and we are working for the dream of making Turkey the center of the Middle East – more precisely, the neighboring countries. We are also aiming at serving at these regions from our solar energy company in Turkey, Axitec in the long-term.”

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projeleriniz nelerdir?

“Kısa vadedeki hedefimiz 2015 yılında erişmiş olduğumuz başarımızı iki katına çıkarmaktır. Uzun vadede ise, evsel sistemlerin ve çatı sistemlerinin Türkiye’ye gelişiyle yeni bir sektöre açılıp ürünlerimizin solar parklardan (MW’lık bölümlerden), KW’lık çatı projelerinde de kullanılmasını yaygınlaştırmak için çalışacağız. Aslında bunun genel olarak Türkiye’nin hedefi olması gerekir. Uzun vadede ise Axitec güneş enerjisi olarak, Türkiye’de fatura kesen, vergimizi Türkiye’de ödeyen bir firmayız ve Türkiye’yi Ortadoğu’nun daha doğrusu komşu ülkelerin merkezi haline getirmek hayaliyle bu yönde çalışmalar yapıyoruz. İstanbul’dan Türkiye’deki Axitec güneş enerjisi firmamızdan o bölgelere de hizmet vermeyi uzun vadede hedefliyoruz.”

What are your opinions on the new technologies in the solar energy systems and about the future of the sector?

“As you know, photovoltaic modules and solar modules have a constantly increasing power. While we were talking about 240 WPs almost 3 years before, now we are talking about 265270 WPs. Therefore, I want to emphasize one thing, cellular technology is not staying in one place. As it does not stay, you continuously have a chance of producing more energy in the same structure and space. Also, in the part of energy storage that we define as trend meaning new technology, and future, our new department has been commissioned. Our team members are closely following-up these innovative features in energy storage, too.”

“What is needed in the Turkish sector is to make the bureaucracy a little easier. Alongside with this, banks’ playing a more effective role will boost EPCs, and investors, particularly.

As you know, bureaucracy causes a huge time lost; if our EPC and investor companies can prevent it, I do not doubt that there is going to be more solar energy investment than expected in Turkey.”

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Bildiğiniz üzere fotovoltaik modüllerde solar modüllerde sürekli artan bir güç bulunmaktadır. Yaklaşık 3 sene önce 240 WP’leri konuşurken, şimdi 265-270 WP’leri konuşuyoruz.

Bu vesileyle şunun altını çizmek istiyorum, hücre teknolojisi yerinde durmuyor. Yerinde durmadığı için de sürekli aynı çerçeve ve aynı alanda daha fazla enerji üretim şansına sahip oluyorsunuz. Aynı zamanda, yeni teknoloji manasında gelişen trend ve gelecek diye tabir ettiğimiz enerji depolama kısmında da yeni departmanımız açıldı. Enerji depolama (storage)’de de ekip arkadaşlarımız bu yenilikçi özellikleri en yakından takip etmektedir.”

Türk sektöründe önemli olan bürokrasinin biraz daha kolaylaşmasıdır. Bununla beraber bankaların daha etkin rol alması EPC’lerin özellikle yatırımcıların önünü çok açacaktır.

Bildiğiniz üzere bürokrasiyle çok vakit kaybediliyor şayet EPC ve yatırımcı şirketlerimiz bunun önüne geçebilirse, ülkemizde beklenilenden fazla güneş enerjisi yatırımı gerçekleşeceğinden şüphem yok.”

What is your assessment about the present condition of the renewable energy resources of Turkey?

“If it is so to say, the best term to define the present condition of the renewable energy resources is that ‘a mountain gave birth to a mouse’. In this matter, Turkey is an amazing force

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Yenilebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini ifade eden en iyi terim, tabiri caizse ‘dağ fare doğurdu.’ Bu anlamda, Türkiye

Mart - Nisan 2016

22

bölgede müthiş bir güç… İstikrarlı yapısını koruyan ülkemiz, özellikle 2023 yılı hedeflerine emin adımlarla ilerlemektedir.

Buradan baktığımızda da 2023 hedefimizin 3gW değil, 23gW güneş enerjisinin olması gerekir. Bu bizim enerji alanındaki geleceğimizin, Avrupa’ya ve dünyaya vereceğimiz vizyonumuzun göstergesidir. Çünkü bizim ülkemize takacağımız her bir güneş paneliyle, çocuklarımıza ve gelecek nesillerimize sağlıklı temiz bir sürdürülebilir enerji sağlanacaktır. Bugünkü durum ise maalesef bu hedeflerimizi yerine getirebilecek düzeyde değil.

Az önceki soruda da tekrarladığım gibi bunun için bürokrasinin kolaylaştırılması gerekir, gümrüklerde yaşanan zorlukların önüne geçilmeli ve aynı zamanda güneş enerjisi yatırımı yapmaya son kullanıcılar Avrupa’daki gibi teşvik edilmeli, özendirilmelidir. Ufacık bir evi olan bile ‘ben çatıma 3 ay paramı biriktirip güneş enerjisi sistemleri yaptırmam gerekiyor’ diyebilmeli. Bu noktaya getirmeliyiz.

Türkiye’nin enerji manasında dışa bağımlı olduğunu tekrardan hatırlatmak istiyorum. Bölgedeki tüm huzursuzluklar enerji üzerine yaşanmaktadır, bizimde istikrarlı bir şekilde bu sorunların önüne geçebilmek adına enerji anlamında bağımsız olmamız gerekiyor. Şunu da hatırlatmakta fayda var, Türkiye senelik 55 milyar dolar enerji için dışarıya para aktarmaktadır.

Bunun önüne de ancak sürdürülebilir ve yenilenebilir güneş enerjiyle geçebiliriz.”

in the area… Protecting our stable structure, our country walks towards its goals, especially the ones for 2023. In this perspective, our goal of 2023 should not be 3gW, but rather 23gW solar energy. It is the indicator of our future in the field of energy, and our vision for Europe and the World, because with every single solar panel that we install in our country, a healthy, clean and renewable energy is going to be provided for our children and the future generations. The present circumstance, unfortunately, is not at the level that can make our goals real. As I have just answered in the previous question, the bureaucracy should be made easier for this; difficulties at the custom houses should be prevented and meanwhile, end-users should be encouraged and admired to invest in solar energy, like Europe. Even someone, owning a small house, should be able to say ‘I must have solar energy systems built on my roof, by saving my money for 3 months’.

I want to remind again, Turkey is dependent on foreign sources in terms of energy. All of the unrests in the area are occurring about energy, we have to be independent in terms of energy in order to prevent such problems, in a stable manner.

It is also beneficial to remember, Turkey transfers annually 55 billion dollars to abroad, for energy. We can stop this with only sustainable and renewable solar energy.”

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

“Banks must provide encouraging finance packets for small or big, all solar energy investors, to make them invest in solar energy. And to make that happen, the state must eliminate some bureaucratic obstacles to support these small projects, of course. By this means, solar energy systems will have been distributed to all small or big investors and to all customers.”

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Bankaların küçük ya da büyük tüm güneş enerjisi yatırımcılarına yatırım yapmaya özendirici finans paketleri sunmaları gerekir. Bunun olması için de elbette devletin bu küçük projeleri desteklemek adına bazı bürokratik engelleri ortadan kaldırması gerekir. Bu vesileyle irili ufaklı tüm yatırımcılara ve yediden yetmişe, güneş enerjisi sistemleri yayılmış olur.”

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Bu yıl fuara 4. kez katılıyoruz. Solarex İstanbul, gitgide büyüyen ve özellikle Ortadoğu’da komşu ülkelerde merkez fuar olma özelliği kazandı. Bu uluslararası arenada da etkili olan Solerex İstanbul, dünyaca ünlü markaları bir araya getirip müşterilerin karar verme ya da projelerini etkili bir şekilde yönlenmelerine dair ortam oluşturuyor. Bu platformda da eski müşterilerimizi, yeni partnerlerimizi ve gelen son kullanıcıları hepsini aynı ortamda ağırlama fırsatı buluyoruz.

Fuarda gelişmiş yeni teknoloji solar modüllerimizi sergileyeceğiz.

Enerji depolama konusunda bu senenin erken olduğunu düşünüyoruz. Gelecek sene umuyoruz ki, enerji depolama konusunda yapmış olduğumuz çözümümüzü sergileme şansı bulacağız. Bu sene yeni Wp’lerle, yeni güçlü panellerle, 4 basbarlı panellerimizi sergileme şansı bulacağız. 72 hücrelikten 60 hücreliğe kadar monokristalin, polokristalin tüm son kullanıcıların ve EPC’lerin görmek istedikleri ürünlerin tümünü en yeni haliyle karşılarına çıkacağız.”

What are your assessments about the 9th International Solar Energy and Technologies Power? Could you mention your works to be done at Solarex İstanbul 2016?

“This year, we are attending the fair for the 4th time.

Solarex İstanbul has gained the characteristic of being fair, which is a constantly increasing and the center of neighboring countries in the Middle East. Being effective in this international arena, Solarex İstanbul, by bringing worldwide known brands together, provides an environment for customer to make decisions and lead their projects effectively. In this platform, we find an opportunity to host all of our old customers, new partners and new-coming end users, in the same environment.

We are going to exhibit our new high-technology solar modules. We think this year is early for energy storage subject. We hope we will find a chance to display our solution that we created for energy storage topic. This year, we will have the opportunity to present our 4-busbar panels with new Wps, new strong panels. We are going to display all of the products that end users and EPCs want to see, from 72 cells to 60 cells mono-crystalline and polocrystalline, in their newest form.”

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Daha umutlu, bol güneşli yarınlara…

At the end of our interview, do you have a message for our readers and the representatives of the industry?

For more hopeful and sunny tomorrows…

23

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Gestenergy sektöre artı değerler katıyor Gestenergy contributes added values to the sector

Gestenergy Yönetim Kurulu Üyesi Erhan Güngör ve Genel Müdürü Ali Ayan firmanın kendi tasarımı olan ürünleri ve güneş enerjisinin geleceği hakkındaki görüşlerini anlattı.

Gestenergy’s Member of the Executive Board Erhan Güngör and General Manager Ali Ayan shared their views on the products designed by the company and the future of the solar power.

Gestenergy en son teknolojileri takip edip, uygulamada en güvenilir platformları oluşturarak yatırımcılara son derece kaliteli hizmet sunmaktadır.

Gestenergy provides the investors the highest quality service by following the latest technologies and thus creating the most reliable platforms for application.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz? Yaptığınız çalışmalar ve pazara sunduğunuz çözümler nelerdir?

Gestenergy 120MW kapasitesiyle Türkiye’nin lider fotovoltaik panel üreticilerinden olmakla beraber yüksek teknoloji kullanarak cost efektif çözümlerle müşterilerine yenilenebilir enerji projelerinde hem üretim hem de anahtar teslim santral kurulumu (mühendislik, tedarik, kurulum) hizmetleri vermektedir. Ürettiğimiz Pv solar panellerin performans

Please tell us about your company’s renewable and clean energy solution ? What are your activities and solutions to the market?

Gestenergy with its 120MW capacity, is one of the leading pv module manufacturers. We use highest technology in our production to serve our clients with the cost efective solutions in turnkey projects, Epc ( Engineering,Procurement,Construction.) Our panel performance guarantee is 80 % yield at end of 25 years,

Mart - Nisan 2016

24

garantisini; 10. yılsonunda %90, 25 yılsonunda %80 olarak sunmaktayız. Gestenergy olarak öncelikle yüklendiğimiz misyon yenilenebilir enerji kaynaklarını en verimli biçimde kullanarak enerji bağımsızlığı ilkesi etrafında ülke ekonomisine katkı sağlamaktır.

and 90 % yield at end of 10 years. Primarily ,Gestenergy’s mission is to use of renewable energy resources in the most efficient way around the principle of energy independency and to contribute to the economy of the country.

What is taking place in your company’s product range?

Which brands do you offer to the market?

Gestenergy produces highly efficient solar PV panels monocrystalline and polycrystalline which are offered as our modules to the market. We also offer on-grid and off grid Gestenergy inverters for projects. In addition, we implement water pump systems which is our own special patented design in accordance with the needs of our customers.

Firmanızın ürün yelpazesinde neler yer alıyor? Pazara hangi markaları sunuyorsunuz?

Kendi üretimimiz olan yüksek verimli Gestenergy Solar PV panellerini monokristal ve polikristal modeller olarak sunmaktayız. İnvertör olarak da Gestenergy invertörlerini ongrid ve offgrid modellerle projeler için sunmaktayız. Ayrıca kendi özel tasarımımız olan su pompası sistemlerini patentli modellerimizle müşterilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda uygulamaktayız.

How was the year 2015? What will be your activities for the year 2016 ?

We can say ,2015 was a year of begining and continuation of solar projects. We spent time getting ready, following new legislation in the field of solar energy. We also worked to activation of new factory site and customer market infrastructure , develop domestic and overseas market.

Commisioning of some solar power plants . GEST ENERGY’S target for 2016, is to make their systems optimized for our clients. Gestenergy can provide incentives to use %55 domestic goods in their production. Gestenergy will aim for high quality and efficent solar projects. Of course, Gestenergy;with the added value into the sector achieves maximum contribution to the national economy.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 yılı için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yapılanma ve projelerin başlangıç ve devam yılı olarak geçti diyebiliriz. Solar enerji sahasındaki yeni yasaların takibi ve yeni fabrika sahasının faaliyete geçmesi, müşteri pazar alt yapı çalışmaları, yurt içi ve yurtdışı pazar geliştirilmesi ve bazı santrallerin devreye alınması için yürütülen çalışmalar oldu.

Gestenergy ‘nin 2016 için hedefi ise, kendi sistemlerini en optimal hale getirip ve %55 yerli malı kullanımını teşvik etme, kaliteli ve yüksek verimli projeler üretmektir. Tabi ki sektöre kattığımız artı değerler ile ülke ekonomisine maksimum katkıda bulunmak istiyoruz.

Türkiye’ de Panel ve Hücre Üretimindeki Son Gelişmeler hakkında bilgi verir misiniz?

Kaliteli üretim ile ucuz üretim arasında bir kargaşa yaşanmaktadır. Gestenergy olarak 1.ci sınıf EU orijinli

Could you please inform about latest development in panel and cell production in Turkey ?

There is turmoil between qualified production and cheap

25

Mart - Nisan 2016

Röportaj

hammaddeler kullanmaktayız. Üretici sayısı artabilir ama işi kaliteli yapanlar daima farklılık oluşturacaktır. Bu sektöre olan güvenimiz ve inancımızdan dolayı üretim kapasitemiz, yeni kurulan 6000 m2’lik fabrikamızda, 120MW’a çıkarılmış olup hücre üretimi için çalışmalar devam etmektedir. Yeni açılacak, ikinci fabrikamızın üretim başlangıcı ise 2016 yılının ilk çeyreği olarak öngörülmektedir.

production. GEST ENERGY uses first class raw meterials of EU origined. Number of producer may increase but qualified production will differ. Due to our confidence and belief in this industry ,Gestenergy took the decision to increase production capasitiy to 120 MW and also working towards solar cell production.

Would you tell us about short-and long-term goals and your projects?

In Short-or long-term it does not change.We have a very high quality of the production infrastructure, This will grow more and more . With our new factory’s production capacity from 50 MW to 120MW is increased.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kısa ve uzun vadede değişmeyen, çok kaliteli bir üretim altyapımız var. Bu daha da büyüyecek. Mevcut yıllık kapasitemiz yeni fabrikamızla 120 MW’a çıkmış olup; hücre üretimi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.

How it’s shaping the renewable energy sector in world and Turkey? Does Turkey took the lead in renewable energy investments? How do you evaluate the current state of Turkey in renewable energy sources?

The world is very conscious , Turkey is new in this area , however with the designated new legislation (such as the state’s electricity purchase guarantee ..) profitable investments are available. İnvestors who see this ,chasing too tight, With increasing attraction, number of investors will grow rapidly.

Türkiye’de ve dünyada güneş enerjisi sektörü nasıl şekilleniyor? Türkiye yenilenebilir enerji yatırımlarında yol aldı mı? Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Dünya çok bilinçli Türkiye ise yeni yeni konuya vakıf oluyor.

Ancak yeni yasalarla belirlenen karlı yatırımları (devletin elektrik alım garantisi gibi) gören yatırımcı bu işi çok sıkı kovalıyor ve işin cazibesi arttıkça yatırım yapanların da sayısı hızla artacak.

At which stage has the Solar energy systems technology reached? What advantages does this system provide to users? and what is your opinion about new technologies and the future of the industry?

Material technology will change in coming years, assembly technology is getting easier and getting lighter, people are doing very easy isntallation of panels even now but it will be more easier. Panels will be lighter, productivity will increase.

Güneş enerjisi sistemleri teknolojisi hangi aşamaya ulaştı?

Bu sistemler kullanıcılara ne gibi avantajlar sağlıyor? Yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Malzeme teknolojisi ilerleyen yıllarda daha da değişecek.

Kurulum teknolojisi de gittikçe basitleşiyor, hafifliyor. Panellerin kurulumunu insanlar çok daha basit bir şekilde, modüler eşya kurar gibi kuruyorlar zaten, ama daha da kolaylaşacak. Paneller daha hafifleyecek ve verimlilikleri artacaktır.

What should be done for increasing the use of renewable energy sources in our country?

New generations should be informed, Never get bored of this environmental awareness ,training should be given to

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalı?

Okullarda yeni yetişen nesil bilinçlendirilmeli. Hiç bıkmadan

Mart - Nisan 2016

26

them. Government incentive should be increased. People want to buy something when they see profit in field. Many investors chasing legislations and state’s electricity purchase guarantee and they want this investment but they although not mastered on the subject. There are people who believing to that big investment of solar energy and also there are as much as people who dont believe as an investment.

Televisions, how the public spotlight broadcasted ;at the same rate, should be put into people’s minds and public awareness should be created. This is not just for solar energy , for all the topics/titles about our environmental protection.

How do you view the future of solar energy?

I think it is great for Turkey , let’s tell people a little bit more, let’s increase the number of young people who are interested, incentive and sources of finance should be optimized and bureaucracy needs to be reduced.Let’s increase the number of trained personnel and Let’s get the attention of NGOs on these issues.Even let us take the example of Germany alone will be sufficient.

onlara bu çevre bilinci eğitimi verilmeli. Devlet teşviki arttırılmalı. İnsanlar kar gördükleri alanlarda satın almak isterler. Çevremizde birçok yatırımcı, devletin elektrik alım teşvikini bilmelerine rağmen konuya hâkim değil. Güneşten enerji yatırımı yapabileceğine inananlar kadar inanmayanlar da hala var. Televizyonlarda yenilenebilir güneş enerjisi konusunda kamu spotları yayınlanmalı ve bu bilinç insanlara aşılanmalıdır.

Sadece güneş enerjisi için değil, çevreyi korumamız konusundaki tüm alanlarda bu tarz çalışmalar yapılmalıdır.

At the end of interview ,would like to add anything or any message to our reader and delegate of energy industry?

Quality production, informed and educated customers, paving the renewable energy laws and incentives ....

Güneş enerjisinin geleceğini nasıl buluyorsunuz?

Türkiye bu konuda gelecek vadediyor. Biraz daha insanlara bu bilinci aşılayıp öğretelim. Gençlerin ve ilgilenenlerin sayısını arttıralım, teşvik ve finans ayaklarının daha da optimize edilmesi, bürokrasinin biraz daha azalması gerekiyor. Yetişmiş personel sayısını ve STK’ların bu konulara ilgisini çekelim.

Sadece Almanya’yı örnek almak bile bize kâfi gelecektir.

Söyleşimizin sonunda eklemek istediğiniz bir konu, okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Kaliteli üretim, bilinçli ve eğitimli müşteri, yenilenebilir enerjinin önünü açmış kanun ve teşvikler diliyorum...

27

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Prysmian Group yenilenebilir enerjiye bağlantı sağlıyor Prysmian Group provides renewable energy connection Prysmian Group manufactures worldwide energy and telecommunications cables and thereby promotes long term investments.

We have held an interview with Sales Director Mr. İlhan Öztürk Prysmian Group Industry, Oil and Gas MMS . Öztürk said, “When we take into consideration the life cycle of solar energy systems, we should never forget that the good quality systems to be installed may transform into long term gains by obtaining a sound return on the money invested, that it may provide a major contribution for promoting the country’s development not only for our sake but to the next generations as well”, with these words he stressed the importance of the manufacturing of a good quality system.

Prysmian Group dünya çapında enerji ve telekomünikasyon kabloları üreterek uzun ömürlü yatırımlar yapılmasını destekliyor.

Prysmian Group Endüstri, Petrol ve Gaz, MMS Satış Direktörü İlhan Öztürk ile röportaj gerçekleştirdik. Öztürk, “Güneş enerjisi sistemlerinin ömrü dikkate alındığında, kurulacak olan kaliteli sistemlerin hem yatırılan paranın sağlıklı bir biçimde geri alınarak uzun vadeli kazanca dönüşebileceği, hem ülke kalkınmasına büyük katkıda bulunacağı hem de sadece bize değil bizden sonraki nesillere de destek olacağı hiçbir zaman aklımızdan çıkmamalıdır” sözleriyle kaliteli sistem üretiminin önemini vurguladı.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Prysmian Group olarak hem güneş enerjisi hem de rüzgâr enerjisi sektöründe dünyanın lider kablo tedarikçisi olmanın gururunu yaşıyoruz. Kablo sektöründeki (137) yıllık tecrübemiz ve 17 Ar-Ge merkezimizin desteğiyle sektör ihtiyaçlarına uygun, uzun ömürlü ve güvenilir ürünler ile tercih edilen kablo tedarikçisi hüviyetimizi koruyoruz. Güneş enerjisi sektörü

Mart - Nisan 2016

28

Could you talk about the renewable and clean energy solutions adopted by your Company?

As Prysmian Group we take pride in being the leading cable supplier of the world in terms of both solar energy as well as wind energy. Thanks to our experience of (137) years in the cable sector and the support of our R&D center we are able to maintain our most preferred cable supplier identity by providing the appropriate, durable and reliable products that meet the demands of the sector. With regard to the specifics of the solar energy sector, we can say that we are capable of meeting all the demands required for all cables DC and (AC).

Within this scope, by supplying PV cables and connectors for DC, low voltage and medium voltage cables for AC, and for communication and security, Cat, fiber, communication cables to our customers we are meeting their requirements as a package from a single point.

özeline indiğimizde ise bir güneş enerjisi siteminde DC ve (AC) olarak ihtiyaç duyulan tüm kablo ihtiyacını karşılayabildiğimizi söyleyebiliriz. Bu kapsamda DC kısımdaki PV kablolar ve konektörleri, AC kısmındaki alçak gerilim ve orta gerilim kabloları, iletişim ve güvenlik tarafında da Cat, fiber, haberleşme kablolarını tedarik ederek müşterilerimizin paket olarak tek noktadan ihtiyaçlarını karşılamalarına destek oluyoruz.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 yılında sektörün sağlıklı gelişimine katkıda bulunabilecek birçok etkinliğimiz oldu. Bunların bir kısmı konferanslarda kablo ve konektör üzerine vermiş olduğumuz sunumlar olup bir kısmı da, Türk kablo sektöründeki algıyı güçlendirmek, daha güvenli, yüksek performanslı ve maliyette avantaj sağlayacak çözümlerin tercih edilmesi amacıyla 2012 yılında başlattığımız, Türk kablo sektörünün en geniş kapsamlı eğitim ve bilinçlendirme projesi olan “Dikkat!

Her Kablo Aynı Değildir…” girişimimizin 4. Aşaması olan “Dikkat!

Her Solar (PV) Kablo Aynı Değildir...” başlığı altında çeşitli şehirlerde gerçekleştirdiğimiz bilgilendirme toplantıları idi. Bu toplantılar, hem sektörün kablo ve konektör anlamında bilgilendirilmesine katkıda bulunmak hem de Prysmian Group olarak sektörün gelişimine öncülük etmemiz anlamında bizim açımızdan çok önemliydi.

Etkinliklerin neticesinde sektörde diğer firmalara göre bir adım öne geçerek referans olma noktasında önemli bir adım atmış olduk.

2016 senesinde etkinliklerimiz aynı hızla devam edecek. Bizim açımızdan güneş enerjisi sektöründe, grubumuzun başta Almanya fabrikası olmak üzere diğer ülkelerdeki tecrübelerimizi sektöre aktarmak çok önemli ve bu anlamda gerek Türkiye ekibi gerekse uluslararası uzmanlarımızı gerekli her noktada devreye sokmak ve çözüm önermek birinci önceliğimiz olacaktır.”

How did 2015 go for you? What are your work plans for 2016?

We have held many events towards a sound development of the sector in 2015. Among these events, on the one part includes the presentations we gave regarding cables and connectors during conferences held, and on the other part, the briefing meetings that we held in various cities in order to strengthen perception in relation to Turkish cable sector by promoting the advantageous and more secure, high performance and affordable solutions that we had already initiated in 2012 through a wide-range training and awareness Project in terms of Turkish cable sector under our initial heading: “Attention! Every Solar (PV) Cable is

29

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Not Identical…” being the 4th phase of our said initiative followed by “Attention! Not All Cables Are Identical…”. These meetings were of paramount importance for us as Prysmian Group in terms of providing information regarding the cable and connector sector as well as to leading the way towards the development of the sector. As a result of the said events, we are one step ahead of the other companies and thereby have attained an important position by becoming a reference point in this matter. In the year 2016 we shall continue to hold events at the same speed. It is our primary objective in terms of the solar energy sector to transfer to the sector the experiences we have gained primarily from the plant in Germany owned by our Group as well as the experiences we have gained in other countries that are of paramount importance and in this regard, our first priority is to offer solutions at each required point with the help of the Turkish team as well as of our international experts.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Prysmian Group olarak aslında kısa vadeli hedeflerden ziyade uzun vadeli yatırımlar yapmak bizim açımızdan her zaman daha önemli olmuştur. Bu anlamda ürün geliştirmeleri sürekli gelişimimizin ana unsurlarından bir tanesidir. Sektör bilgilendirmeleri de bu sene yine önceliklerimiz arasında olacak. Ayrıca Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Türk kablo sektörünün en kapsamlı tasarım, inovasyon ve ürün geliştirme altyapısına sahip ”Ar-Ge Merkezi” olarak tescillenen Mudanya’daki fabrikamız her geçen gün gelişen bir üretim tesisi olma hüviyetini daha da artırıyor. Sadece ürün gamımız ile değil, TÜRKAK tarafından akredite olmuş laboratuvarlarımız ve Prysmian Group dünya mühendislerinin eğitildiği “Mudanya Üretim Akademisi” ile sadece Türkiye’nin değil dünyanın güzide tesislerinden bir tanesi olma yolunda hızla ilerliyoruz.

Bu anlamda, bizimle birlikte yürüyen müşterilerimizin de teknik gelişimlerine katkıda bulunmak amacıyla tüm tesisimizi ve olanaklarımızı onlarla paylaşmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.”

Could you talk about your short term and medium term projects?

As Prysmian Group, we have always considered it more important to make long term investments rather than short term ones. In this context, one of our main considerations has been to develop products in order to promote our continuous growth. Providing information to the sector is one of our priorities for this year. Furthermore, our plant located in Mudanya has been confirmed by the Ministry of Science, Industry and Technology as being the “R&D Center” of the Turkish cable sector, endowed with the most comprehensive

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Aslında bu konuyu kablo özelinde cevaplamayı daha uygun buluyorum. Bir güneş enerjisi sisteminin ana ürünlerinden bir tanesi de PV kablodur. Sistemin maliyet anlamında sadece yaklaşık %2’lik bir kısmını oluşturmasına rağmen PV kablo panel ve invertörün (evirici) arasındaki tek bağlantı olması sebebiyle aslında sistemin en önemli komponentlerinden bir tanesidir. Özellikle Almanya’da yaşanan tecrübeler de gösteriyor ki, sistemden kaynaklanan problemlerin, kesintilerin veya kayıpların çok büyük kısmını aslında yanlış kablo seçimleri ve

Mart - Nisan 2016

30

kalitesiz kablo kullanımı oluşturuyor. Maalesef ki, kablo bu kadar önemli bir rol oynarken ve aynı zamanda maliyet olarak da sistemde çok büyük bir oran teşkil etmezken, satın alma aşamasında kalitesine en az dikkat edilen ve bazen de en ucuz olanın tercih edildiği bir ürün olma özelliğini de taşıyor. Bu tip yapılan tercihler de aslında yatırımcının kucağına bir bomba olarak bırakılıyor. Tüm bunların yanı sıra, 2014 yılına kadar kablo, uluslararası standardının da olmadığı bir ürün hüviyeti taşıyordu. Ancak 2014 yılında yayınlanan EN 50618 standardı ile PV kablo da uluslararası bir standarda kavuştu. Dünyadaki geçişin 2017 senesi olma planları varken biz Prysmian Group olarak tüm EN sertifikalarımızı alarak gerekli geçişi sağladık ve dünya uygulamaya başlamadan Türkiye pazarına EN 50618’e uygun ürünlerimizi sunmaya hazırız. Bu anlamda da sektördeki öncü kimliğimizi koruyoruz.”

design, innovation and product development substructure, with each passing day it is increasingly progressing to attain its identity as the production plant. Not only with our product range but with our laboratories that have been accredited

by TÜRKAK (Turkish Accreditation Agency) together with its “Mudanya Production Academy” where world engineers are being trained, the Prysmian Group is not therefore only Turkey’s most distinguished plants but speedily developing to be one of the world’s as well. In this context, we are very pleased to share all of our plants and capabilities with our customers who are working hand in hand with us in order to contribute to the technical developments.

What are your opinions on the new technologies regarding to the solar energy systems and the future of the sector?

As a matter of fact I prefer to answer this question specific to the cable. One of the main products of the solar energy system is the PV cable. Due to the reason that between the PV cable panel and the invertor there is a single connection and even though it constitutes only around 2% of the portion in terms of the cost of the system, it is actually one of the most important components of the system. As a matter of fact as is evident from the experiences especially gained in Germany, the big majority of the problems, breaks and losses that arise out of the system are due to selection of wrong cables and usage of bad quality cables. Unfortunately it is a fact that while the cable plays such an important role as well as while it does not constitute a major portion of the system in terms of cost effectiveness, at the time of purchase less attention is paid to good quality as well as this is the type of product that people prefer to buy at cheaper prices.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Türkiye’nin 2023 planları dâhilinde yenilenebilir enerji kaynakları arasında rüzgâr ve güneş enerjileri öncelikler arasında görülüyor. Güneş enerjisi ile ilgili olarak hükümetin politikasını ve sektördeki gidişatı dikkate aldığımızda, tahmin edilenin üzerinde bir yatırım beklentisi olduğunu söylemek mümkün. Ancak mevzuatlar ve altyapı tamamlanmadan sağlıksız bir gelişim olması ihtimali de mevcut. Burada önemli olan yatırımın miktarından çok kalitesidir. Bugün yapılan yatırımların yatırımcılarına en az 7-8 sene sonra geri dönüşü olacağını düşündüğümüzde aslında bilinçsiz ve sadece ucuza yatırımını tamamlamak isteyen yatırımcıların büyük risk taşıdığını ve sektörün %100 sağlıklı büyümediğini söyleyebiliriz.

Bu anlamda sektördeki platform, dernek ve sorumlu üreticilere yatırımcıyı bilgilendirmek ve sağlıklı tesisler kurulmasına katkıda bulunmak anlamında çok görev düşüyor.”

31

Mart - Nisan 2016

Röportaj Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Mevzuatların düzenlenmesi, teşvikler, proje aşamasındaki ve kabuldeki kontrollerin mükemmelliği, yapılan yatırımların verimini ve kalitesini artıracaktır. Türkiye solar termalde (yani güneşten sıcak su üretiminde) dünya ikincisi gibi bir unvana sahipken güneşten elektrik üretiminde ilk 50’ye giremiyor.

Bu anlamda tüketicinin bilinçlendirilmesi, öztüketimin desteklenmesi ve kullanımın özendirilmesi çok önemlidir.”

the expectations for investment surpasses that of the envisaged. However, due to the fact that as long as the legislation and substructure remains incomplete there is no possibility for sound development to take place. Here what is important is the quality rather than the amount of investment. When taking into account the fact that feedback can be obtained from investment made today at a minimum of 7-8 years from now, it is actually obvious that those investors who wish to make their investments in a senseless manner and only in a cheaper way are prone to come face to face against big risks and it can be said that the sector is not growing 100% soundly. In this sense, there is much to do to provide information to the investor in terms of the platform, association and responsible manufacturers and to contribute towards establishing sound plants.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Bu sene Solarex fuarına ilk kez katılıyoruz. Bu fuarı mümkün olduğunca verimli değerlendirme yönünde çalışmalarımız var.

Ancak fuarda sağlayacağımız en büyük fark “Dikkat! Her Solar (PV) Kablo Aynı Değildir...” girişimini tekrar sektörle paylaşmak olacaktır. Bu anlamda çevre faktörlerini kablo üzerindeki etkilerini gerçek simülasyonlarımızla sektörle paylaşarak yanlış kablo seçiminin risklerini görsel olarak fark etmelerine vesile olacağız.”

What can be done in order to increment the use of renewable energy resources in our country?

The regulation of legislations, incentives, and the perfection of the controls during the project and acceptance phases shall culminate in an increase of investments made and better quality products. With regard to producing hot water from solar energy, while Turkey comes second in place in the world, it is impossible for the country to even be included in the first 50 countries in terms of solar energy production. In this context, it is imperative to raise the awareness and knowledge of the consumer, to promote self-consumption and to motivate usage of the same.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Bu ülke hepimizin, yapmış olduğumuz yatırımların kısa vadeli kazançlar üzerine kurulmamış olması gerekli. Güneş enerjisi sistemlerinin ömrü dikkate alındığında, kurulacak olan kaliteli sistemlerin hem yatırılan paranın sağlıklı bir biçimde geri alınarak uzun vadeli kazanca dönüşebileceği, hem ülke kalkınmasına büyük katkıda bulunacağı hem de sadece bize değil bizden sonraki nesillere de destek olacağı hiçbir zaman aklımızdan çıkmamalıdır. Bu anlamda da üreticiler, EPC firmaları ve yatırımcılar üzerlerine düşen sorumluluğu bir vatandaşlık bilinci ile yerine getirmeliler, ancak bu şekilde sağlıklı ve uzun vadeli bir gelişimi sağlayabiliriz.”

9. How do you evaluate the International Solar Energy and Technologies Fair? Could you talk about your work plans for Solarex İstanbul 2016?

This year we shall be participating for the first time to the Solarex Fair. We are working on taking advantage of this Fair in the most fruitful way possible. However, the biggest difference that we shall make at the Fair shall be to share our initiative “Attention! Every Solar Cable (PV) Is Not Identical...” once again with the sector. In this regard, we are planning to share the effects of environmental factors on cables with the sector via real simulations and contribute towards awareness of the risks that entail following the selection of the wrong cable in a visual manner.

This sort of preference made on the part of the buyer renders its repercussions on the investor just as if a bomb had been dropped into its arms.

Apart from the above said, up until the year 2014, the cable was identified as a product that had not been bestowed with any international standards. However, in the year 2014 with the announcement of the EN 50618 standard, the PV cable finally gained an international standard. While the world made plans for transition in 2017 we as Prysmian Group, obtained all the EN certificates and made the required transition, in this way we are now ready to offer our EN 50618 compliance products to the Turkish market before the rest of the world. In this sense we are maintaining our role as leader of the sector.

At the end of our interview do you have any messages to give to our readers and to the sector representatives?

This country belongs to all of us, it is imperative that we should not base our investments on a short term gain basis.

Taking into account the life cycle of solar energy systems, the good quality of the systems to be installed shall yield a sound return of the money invested and thereby transform into long term gains and we should not forget it shall greatly contribute towards the country’s development not only for our benefit but for the advantage of future generations as well.

Within this context, the manufacturers, the EPC companies and investors should each implement their responsibilities with citizenship consciousness, only in this manner can we achieve a long term and sound development.

How do you evaluate the current situation of the renewable energy resources of Turkey?

Included in Turkey’s plans for the year 2023 are the renewable energy resources among which include wind and solar energies to which priority is given to. In relation to solar energy, when we consider the government’s policy and the course of events of the sector, it can be said that

Mart - Nisan 2016

32

Röportaj

AR kaplamalı güneş enerjisi camlarıyla dünya standartlarını yakalayın Catch the world standards with AR covered solar energy glasses Ebru Şapoğlu: “The new product that Şişecam Düzcam introduced to the market in order to create awareness towards and solar energy sector and contribute to the development of the sector in accordance with the principles of social and environmental responsibility, provides an opportunity in creating an environment-friendly impact for all the sector enthusiast by supporting the module installations that enable less consumption of fossil fuel”.

We arranged an interview with Şişecam Düzcam Marketing Group Director Ebru Şapoğlu in order to get to know Şişecam Düzcam, which is one of the well-established institutions of Turkey.

Can you tell us about the activities of your company within the sector? Can you provide us with the information on your production capacity?

Being among the most-established industrial institutions of Turkey, Şişecam today is the only community in the world that produces in the whole field of sheet glass, glass containers and glass household furniture, that is to say in all areas of glass. Operating the operations of Şişecam Community in the area of sheet glass, Şişecam Düzcam as a producer within its field is the second biggest in Europe and fifth biggest in the world. Along with Turkey, Şişecam Düzcam continues its production activities in a total of 9 different countries including Bulgaria, Romania, Germany, Slovakia, Hungary, Russia, India and Egypt. Our sheet glass production capacity reaches 2.5 million tons a year.

Operating under the four main product group of “architectural glasses” (sheet glass, frosted glass, mirror, laminated glass, coated glass), “automotive glasses”, “solar energy glasses” and “major appliances”, Şişecam Düzcam provides input for many different sectors such as construction, automotive, energy, major appliances, furniture and agriculture. Having acquired its competitive power from its qualitative and high-quality products that fully meet the needs of its customers, Şişecam Düzcam operates various

Ebru Şapoğlu, “Şişecam Düzcam’ın sosyal ve çevresel sorumluluk ilkeleri doğrultusunda güneş enerjisi sektörüne yönelik farkındalık oluşturmak ve sektörün gelişmesini katkı sağlamak amacıyla pazara sunduğu yeni ürünü tüm sektör ilgilileri için, daha az fosil yakıt kullanılmasını sağlayan modül kurulumlarını destekleyerek çevre dostu bir etki oluşturulmasına da fırsat tanımaktadır.”

Türkiye’nin köklü kuruluşlarından olan Şişecam Düzcam’ı tanımak amacıyla Şişecam Düzcam Pazarlama Grup Müdürü Şapoğlu ile röportaj gerçekleştirdik.

Mart - Nisan 2016

34

Firmanızın sektördeki faaliyetlerini anlatır mısınız? Üretim kapasiteniz hakkında bilgi verir misiniz?

“Türkiye’nin en köklü sanayi kuruluşları arasında yer alan Şişecam, bugün dünyada düzcam, cam ambalaj ve cam ev eşyası sektörlerinin tümünde, yani camın her alanında üretim yapan tek topluluktur. Şişecam Topluluğu’nun düzcam alanındaki faaliyetlerini yürüten Şişecam Düzcam ise alanında Avrupa’da ikinci, dünyada ise beşinci büyük üretici durumundadır. Şişecam Düzcam Türkiye’nin yanı sıra Bulgaristan, Romanya, Almanya, Slovakya, Macaristan, Rusya, Hindistan ve Mısır olmak üzere toplam 9 farklı ülkede üretim faaliyetlerini sürdürmektedir. Düzcam üretim kapasitemiz yıllık 2.5 milyon tona yaklaşmaktadır. “Mimari camlar” (düzcam, buzlu cam, ayna, lamine cam, kaplamalı cam), “otomotiv camları”, “güneş enerjisi camları” ve “beyaz eşya camları” olmak üzere dört ana ürün grubunda faaliyet gösteren Şişecam Düzcam; inşaat, otomotiv, enerji, beyaz eşya, mobilya ve tarım gibi birçok farklı sektöre girdi sağlamaktadır. Rekabet gücünü müşteri ihtiyaçlarını tam olarak karşılayan nitelikli ve kaliteli ürünlerinden alan Şişecam Düzcam, ürünün fabrikadan çıkışından, müşteriye ulaştığı ana kadar her aşamayı iyileştirmeye yönelik birçok proje yürütmekte, bu alanda yeni projeler geliştirmeye de devam etmektedir.”

projects towards bettering every step from the product’s departure from the factory till it reaches the customer and continues to improve new projects within this area.

How was 2015 for you? What are your predictions about 2016?

Though 2015 was a difficult year due to the economic and political developments both at domestic and international markets, our company continued its operations in parallel with the growth it aimed. In the year 2016, Şişecam Düzcam will continue to assess and meet the needs of the market thanks to its market and customer oriented structure found throughout all its value chain. Our company aims to maintain its development projects that will enable the achievement of the sales targets in parallel with the economic and sectoral expectations through its strong brands that provide service in the market.

Our company will continue its operations as a leading institution within the other markets where it makes productions and has a say as a leading global actor thanks to its production substructure, product and service quality, product variety, the employment it created as well as its contribution to the economy.

Can you tell us about your operations within the solar energy sector? Şişecam Düzcam, in regard to the solar energy sector, has been producing the glass material, which is the top layer of solar collectors and solar panels, as a tempered glass with low iron and has been providing it for the use of solar energy systems producers since the year 2003.

Being one of the renewable energy sources, solar energy

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 yılı öngörüleriniz nelerdir?

“2015 yılı gerek yurtiçinde gerek uluslararası pazarlardaki ekonomik ve politik gelişmelere bağlı olarak zor bir yıl olmakla birlikte şirketimiz hedeflediği büyüme paralelinde faaliyetlerini sürdürmüştür. 2016 yılında, Şişecam Düzcam tüm değer zincirinde pazar ve müşteri odaklı bir yapıyla pazarın ihtiyaçlarını en iyi şekilde anlayarak karşılamaya devam edecektir. Şirketimiz

35

Mart - Nisan 2016

Röportaj

pazarda hizmet verdiği güçlü markaları ile ekonomik ve sektörel beklentiler paralelinde satış hedeflerine ulaşılmasını sağlayacak geliştirme projelerini sürdürmeyi hedeflemektedir. Şirketimiz, üretim alt yapısı, ürün ve hizmet kalitesi, ürün çeşitliliği, oluşturduğu istihdam ve ekonomiye sağladığı katkı ile Türkiye’de lider, global oyuncu olarak üretim yaptığı ve iddialı olduğu diğer pazarlarda öncü kuruluş olarak faaliyetlerine devam edecektir.”

has a big potential due to our country’s geographical status positioned in the sunbelt. In our country, solar energy is used for the procurement of hot water via solar collectors and in addition to that, there are ever increasing works for electricity production from the Sun through solar panels.

Considering the structure of the solar collectors and solar panels in question, it is seen that the top layer overlooking the sun is glass. The glass, in addition to being a material that has a high mechanical endurance that protects the internal parts of the stated solar energy systems from negative environmental conditions, it also directly effects the efficiency of the solar energy systems with its high heat and light transmitting values.

The glass, with these features, consists one of the most important inputs in module production.

The fact that the transmittance levels of the produced glasses are high, contributes to the efficiency of the solar energy systems. Another application that enhances the transmittance values of the glass by minimizing the light reflections over the glass surface in order to increase the efficiency and performance of the solar energy systems, is providing them an Anti-Reflective (AR) feature.

With AR coating, more light can access the solar cells by minimizing the radiation losses caused by the reflection on the glass surface, and thus more electricity can be produced via solar panels. Şişecam Düzcam developed the AR coated solar panel glasses in question in the year 2015 as a result of intensive R&D activities and put them into the market. Thus, this provided the opportunity for the solar panel producers in Turkey to use latest technology glasses and to produce world class panels.

Güneş enerjisi sektöründeki faaliyetlerinizden bahseder misiniz? “Şişecam Düzcam, 2003 yılından bu yana güneş enerjisi sektörüne yönelik olarak güneş kolektörleri ve güneş panellerinin en üst katmanı olan cam malzemesini düşük demirli, temperli buzlu cam olarak üretmekte ve güneş enerjisi sistemleri üreticilerinin kullanımına sunmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan güneş enerjisi, ülkemizin güneş kuşağında yer alan coğrafi konumu sebebiyle büyük bir potansiyel arz etmektedir. Ülkemizde güneş enerjisinden, güneş kolektörleri ile sıcak su temin etmek için faydalanılmakta, bunun yanında güneş panelleri ile güneşten elektrik üretimi çalışmaları da her geçen gün artarak yaygınlaşmaktadır. Söz konusu güneş kolektörleri ve güneş panellerinin yapısına bakıldığında güneşe bakan en üst katmanının cam olduğu görülmektedir. Cam, belirtilen güneş enerjisi sistemlerinin iç aksamlarını olumsuz çevre koşullarından koruyan mekanik dayanımı yüksek bir malzeme olmasının yanı sıra, yüksek ısı ve ışık geçirgenlik değerleri ile de güneş enerjisi sistemlerinin verimliliğini doğrudan etkilemektedir. Bu özellikleriyle cam, modül üretimindeki en önemli girdilerden birini teşkil etmektedir. Üretilen camların geçirgenlik değerlerinin

Mart - Nisan 2016

36

yüksek olması güneş enerjisi sistemlerinin verimliliğine katkı sağlamaktadır. Güneş enerjisi sistemlerinin verimliliğini ve performansını daha da artırmak amacıyla cam yüzeyindeki ışık yansımalarını minimize ederek camın geçirgenlik değerlerini artıran bir diğer uygulama da cam yüzeyine Anti-Reflektif (AR) özellik kazandırılmasıdır. AR kaplama ile cam yüzeyindeki yansıma kaynaklı ışınım kayıpları minimize edilerek daha çok ışığın güneş hücrelerine ulaşması sağlanmakta, böylece güneş panelleri daha fazla elektrik üretebilmektedir. Şişecam Düzcam söz konusu AR kaplamalı güneş paneli camlarını yoğun AR-GE faaliyetleri sonucu 2015 yılında geliştirmiş ve pazara sunmuştur. Böylece Türkiye’de güneş paneli üreticilerinin en son teknoloji ürünü camları kullanarak maksimum performansta ve dünya standartlarında panel üretimi yapmalarının da önü açılmıştır.”

What are your targets for the Solar Energy sector?

Developing products by following the needs of the sector in every area it operates in, Şişecam Düzcam develops products for the solar panel and solar collector producers with the same perspective. It aims to supply the glass material, which is one of the most important components of the modules that the solar panel and solar collector producers produce, with high-quality and international standards and thus provide support for the sector.

Within this framework, Şişecam Düzcam aims to supply the demand for glass that shows increase in parallel with the increase of module productions fast and without making concessions in quality, and for this purpose, it diversifies the supply sources of the panel producers by delivering the glasses it produces to the dealers that has the high process capacity and authority it determined country-wide.

Güneş Enerjisi sektöründeki hedefleriniz nedir?

“Faaliyet gösterdiği her alanda sektör ihtiyaçlarını yakından takip ederek ürün geliştiren Şişecam Düzcam, güneş paneli ve güneş kolektörü üreticileri için de aynı bakış açısıyla ürün geliştirmektedir. Güneş paneli ve güneş kolektörü üreticilerinin ürettikleri modüllerin en önemli bileşenlerinden biri olan cam malzemesini yüksek kalite ve uluslararası standartlarda tedarik ederek sektöre destek olmayı amaçlamaktadır. Şişecam Düzcam, bu çerçevede artan modül üretimlerine paralel olarak yükselen cam talebini de en hızlı ve kaliteden ödün vermeden tedarik etmeyi amaçlamakta ve bu doğrultuda, üretmiş olduğu camları, ülke çapında belirlediği yüksek işleme kapasitesi ve yetkinliğine sahip bayilerine işlenmek üzere temin ederek, panel üreticilerinin tedarik kaynaklarını çeşitlendirmektedir.” +6Firma olarak, Enerji Bakanlığının sektöre yönelik çalışmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? 2005 yılında yürürlüğe giren Yenilenebilir Enerji Kanunu sektöre (yatırım, bürokratik engellerin aşılması, denetim, teşvik, lisans vb. )anlamında bir değer kattı mı? Bu konuda beklentileriniz nelerdir?

“Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Yenilenebilir Enerji Kaynakları konusuna göstermiş olduğu önem, sektörün büyümesi yönünde atılan adımlar, ulaşılabilir iletişim politikası ve işbirliğine açık yaklaşımı sektör paydaşları tarafından büyük önem arz etmektedir. Ayrıca gelişmekte olan sektörde özellikle yerli üretimin payını artırarak katma değer ve istihdam sağlanması amacıyla yerli aksam ve bütünleştirici parçalara verilen ilave katkı payları da büyük önem taşımaktadır.”

As a company, how do you see the works of the Ministry of Energy aimed towards the sector? Did the Act on Renewable Energy that took effect in the year 2005 add any value (in terms of investment, lifting the bureaucratic obstacles, inspection, incentive, license etc.) What are your expectations on this issue?

The significance that the Ministry of Energy and Natural Resources attributed to the Energy Resources, the steps taken towards the growth of the sector, the accessible communication policy and the approach that is open for cooperation have a great importance for the sector shareholders.

Besides, the additional contribution given to the domestic parts and component parts to provide added value and employment by increasing the share of especially the domestic production within the sector that is still developing has a great importance.

How did you enter the sector? What kind of policy do you have in regards to the sector? Şişecam Düzcam has been providing support for the solar energy sector since the year 2003 through solar energy glasses with high transmission it produces.

In addition to enhancing the performances of the solar energy systems through glasses it produces in accordance with the principles of social and environmental responsibility, it also supports the activities that create awareness towards solar energy sector and thus it tries to encourage the usage of sun, which is the richest renewable energy source of our country, instead of meeting the energy need via fossil fuels.

+Sektöre girişiniz nasıl oldu? Sektörle ilgili nasıl bir politikanız var? “Şişecam Düzcam, 2003 yılından itibaren güneş enerjisi sektörüne, üretmiş olduğu yüksek geçirgenliğe sahip güneş enerjisi camları ile destek vermektedir. Sosyal ve çevresel sorumluluk ilkeleri doğrultusunda ürettiği camlarla güneş enerjisi sistemlerinin performanslarını artırmanın yanı sıra güneş enerjisi sektörüne yönelik farkındalık oluşturacak faaliyetleri de desteklemekte, böylece enerji ihtiyacının fosil yakıtlarla giderilmesi yerine ülkemizin en zengin yenilenebilir enerji kaynağı olan güneşten faydalanılmasını teşvik etmeye çalışmaktadır.”

Is there any new product that you have recently put or will put soon into the market? Can you inform us about this product? Şişecam Düzcam produced its new product AR Coated Solar Energy Glasses it developed in the year 2015 as a result of its intensive R&D works and recently made investments under the category of solar energy glasses to the market.

Anti-Reflective Coated Şişecam Solar Energy Glasses enhances the performances of the solar panels without preventing the entry of the sunlight into the module thanks to its structure that pulls the sunlight reflection that fall on the module down to the lowest levels. Being produced in two different patterns called as Sandy and Prizma, the AR Coated Solar Energy Glasses creates a more stylish and aesthetic look for the modules due to its visual feature. With the new

Yakın zamanda piyasaya sunduğunuz ya da sunacağınız yeni bir ürün bulunuyor mu? Bu ürün hakkında bilgi verir misiniz? “Şişecam Düzcam 2015 yılında yoğun AR-GE çalışmaları ve yapılan yeni yatırımlar sonucunda güneş enerjisi camları

37

Mart - Nisan 2016

Röportaj kategorisinde geliştirdiği yeni ürünü AR Kaplamalı Güneş Enerjisi Camlarını pazara sunmuştur. Anti Reflektif Kaplamalı Şişecam Güneş Enerjisi Camları, modül üzerine düşen güneş ışığının yansımasını en düşük seviyelere çeken yapısıyla, modül içerisine güneş ışığı girişini engellemeden, güneş panellerinin performanslarını artırmaktadır. Sandy ve Prizma olmak üzere iki farklı desende, düşük demirli olarak üretilen AR Kaplamalı Güneş Enerjisi Camları, aynı zamanda görsel özelliğiyle de modüllerin daha şık ve estetik görünmelerini sağlamaktadır.

Yüzde 2-3 oranında ilave ışık geçirgenliği sunarak gün ışığından maksimum fayda sağlayan yeni ürünle, güneş ışığı girişi yüzde 94-95 seviyelerine yükseltilmekte, güneş panelleri daha fazla elektrik üretebilmektedir. Böylece panellerin performansı artırılmış, maksimum verimlilik elde edilmiştir. Şişecam Düzcam’ın sosyal ve çevresel sorumluluk ilkeleri doğrultusunda güneş enerjisi sektörüne yönelik farkındalık oluşturmak ve sektörün gelişmesini katkı sağlamak amacıyla pazara sunduğu yeni ürünü tüm sektör ilgilileri için, daha az fosil yakıt kullanılmasını sağlayan modül kurulumlarını destekleyerek çevre dostu bir etki oluşturulmasına da fırsat tanımaktadır.”

product that benefits from the daylight at a maximum level by offering an additional light transmittance at a rate of 2-3%, the sunlight entrance is increased around 94-95% and as a result the solar panels can produce more electricity. Thus the performances of the panels are increased and maximum efficiency is acquired.

The new product that Şişecam Düzcam introduced to the market in order to create awareness towards and solar energy sector and contribute to the development of the sector in accordance with the principles of social and environmental responsibility, provides an opportunity in creating an environment-friendly impact for all the sector enthusiast by supporting the module installations that enable less consumption of fossil fuel.

Can you make an assessment about your main problems in regard to your fields of operation?

The domestic glass has to compete under unjust and unequal conditions due to the high costs in energy, which is one of the most important inputs of the Turkish glass industry. Therefore, our market is the target market for the producers from neighboring countries that have energy sources and cost advantage.

In today’s world, where the costs of production increase even more with the increase in the energy costs, the precautions such as decreasing the taxation toward energy and applying special price tariffs in energy inputs will increase the competition power of the sector. Use of products that provide energy savings in our country has become obligatory with the Act of Energy Efficiency and Directive on Energy Performance in the Buildings. While the Directive obliges the Energy Identification Card for the new buildings, it grants the existing buildings the extension of time up to the year 2017. For the actualization of the act and directives in question, it is necessary to apply the inspections within the scope of Law of Building Inspection in the most effective way. For the spread of energy saving products usage within the buildings, it is of significance to create incentive systems in addition to the laws and directives.

Today the glass is much more used for the buildings. This situation brings the importance of security and safety factors in terms of life comfort and human health into the question. In many of the developed countries, the usage of security and safety glasses in the buildings is made obligatory through law and directives. However in our country, there is no legal obligation in terms of security and safety for the glasses used in the buildings accept for the “Directive on fire protection of the buildings”. That is why, it is extremely important to make the standards and applications that provide life comfort obligatory to follow as it is the case for developed countries.

As in many sector, the need for well-trained, qualified technical personnel is another issue to be solved. In that sense, it is necessary to start working towards training qualified personnel and technical worker for the construction sector and its subcomponents by meeting with the Ministry of National Education, NGOs, Technical High Schools and Universities.

Faaliyet alanlarınız itibarıyla temel sorunlarınız hakkında değerlendirme yapar mısınız?

“Türk cam sanayinin en önemli girdilerinden olan enerjideki yüksek maliyetler nedeniyle yerli cam sanayi haksız ve eşit olmayan koşullarda rekabet etmek zorunda kalmaktadır.

Bu nedenle pazarımız sahip oldukları enerji kaynakları ile maliyet avantajına sahip çevre ülkelerdeki üreticilerin hedef pazarı konumundadır. Artan enerji maliyetleri ile üretim maliyetlerinin daha da yükseldiği günümüzde enerjiye yönelik vergilerin düşürülmesi, enerji girdilerine özel fiyat tarifelerinin uygulanması şeklinde önlemler sektörün rekabet gücünü artıracaktır. Ülkemizde enerji tasarrufu sağlayan ürünlerin kullanımı Enerji Verimliliği Kanunu ve Binalarda Enerji Performans Yönetmeliği ile zorunlu hale gelmiştir. Yönetmelik yeni binalarda Enerji Kimlik Belgesini zorunlu kılarken, mevcut binalarda 2017 yılına kadar süre tanımaktadır. Söz konusu kanun ve yönetmeliklerin hayata geçirebilmesi için Yapı Denetim Kanunu kapsamındaki denetimlerin en etkin şekilde uygulanması gerekmektedir.

Binalarda enerji tasarrufu sağlayan ürünlerin kullanımının yaygınlaşması için kanun ve yönetmeliklere ek olarak teşvik sistemlerinin oluşturulması önem taşımaktadır.

Günümüzde binalarda cam kullanımı artmaktadır. Bu durum emniyet ve güvenlik unsurlarının, yaşam konforu ve insan sağlığı açısından önemini gündeme getirmektedir.

Pek çok gelişmiş ülkede binalarda emniyet ve güvenlik camlarının kullanımı kanun ve yönetmeliklerle zorunlu hale getirilmiştir. Ülkemizde ise yapılarda kullanılan cam özelinde emniyet ve güvenlik hususunda “Binaların yangından korunması hakkında yönetmelik” dışında hiçbir yasal zorunluluk bulunmamaktadır. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, yaşam konforu sağlayan standart ve uygulamaların zorunlu hale getirilmesi son derece önemlidir. Birçok sektörde olduğu gibi cam sektöründe de yetişmiş, nitelikli teknik personel ihtiyacı çözüme kavuşturulması gereken bir diğer konudur. Bu anlamda inşaat sektörü ve alt bileşenleri için Milli Eğitim Bakanlığı, STK’lar, Meslek Okulları ve Üniversiteler ile görüşülerek nitelikli personel ve teknik eleman yetiştirilmek üzere çalışmalara başlanması gerekmektedir.”

Mart - Nisan 2016

38

Röportaj

Kesintisiz enerji için TESCOM TESCOM for uninterruptable energy

TESCOM Proje ve Satış Mühendisi Elektrik Elektronik Mühendisi Ramazan Özdemir ile enerji kaynaklarının durumu ve solar sektörünün geleceği hakkında kapsamlı bir röportaj yaptık.

We had an in-depth interview with TESCOM Project and Sales Engineer Electrical and Electronics Engineer Ramazan Özdemir on the situation of the energy sources and the future of the solar sector.

Kesintisiz güçle temiz enerji ihtiyacını karşılamayı amaçlayan ve bu yönde faaliyet gösteren TESCOM, yenilenebilir enerjiye katma değer sağlıyor. Firma çevreci değerlere sahip çıkarak bu konuda farkındalık oluşturuyor.

Aiming to meet the clean energy need with an uninterruptable power and operating towards this direction, TESCOM adds value to renewable energy. The company creates awareness by protecting the environmentalist values.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

35 yıldır güç elektroniği sektöründe üretici olarak faaliyet gösteren Test A.Ş (TESCOM), yenilenebilir enerji alanında da üretici ve EPC rolleriyle hizmet vermektedir. Test A.Ş, 1986 yılında, ülkemizde hızla gelişen bilgisayar ve bilgisayar teknolojilerinin kesintisiz güç kaynakları ihtiyacını karşılamak için kesintisiz güç kaynağı üretimine başladı.

Sahada 100.000’in üzerinde çalışan kesintisiz güç kaynaklarına temiz enerji ile tasarruf yapmayı amaçlayan yenilikçi ürünler geliştirildi. Standart KGK’ları Hybrid KGK’ya

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

Operating for 35 years as a manufacturer within the sector of power electronics, Test A.Ş (TESCOM) provides service in the field of renewable energy both as a producer and as EPC. Test A.Ş started the production of uninterruptable power supplies to meet the needs of our country’s fast developing computer and computer technologies in the year 1986. Innovative products, which aimed to provide savings for the uninterruptable power supplies that were working more than 100.000 on the field through clean energy, were

39

Mart - Nisan 2016

Röportaj dönüştüren Solar Konvertör (MPPT) sistemleri ile güneş panellerinden üretilen temiz enerji ile yük tarafından çekilen enerjinin bir kısmı ya da tamamı yenilenebilir enerji ile sağlanmaktadır. Böylece bir süre sonra sistem kendini amorti edip yatırımdan kazanç sağlanmakta, ayrıca doğa dostu örnek bir sisteme sahip olunmaktadır.

Hybrid sistem ayrıca elektriğin olmadığı bölgelerde de kesintisiz güç kaynağınız olarak hizmet verebilecektir.

Normalde şebeke ile beslenen KGK, hybrid özelliği ile güneş panelleri, akü ve jeneratör grupları ile beslenerek kırsal bölgelerdeki mesken ve baz istasyonları için de vazgeçilmez bir çözüm olacak şekilde tasarlandı. Bir diğer öne çıkan ürünümüz de yerli üretim solar motor sürücü (İngilizce ismiyle bilinen ‘Solar Direct Drive, SDD’). Türkiye’de ilk kez üretilen, MPPT ve yumuşak yol verme özelliğine sahip bu cihaz ile elektriğin olmadığı alanlardaki enerji problemi ortadan kalkmaktadır. Mevcut sulama pompanızı değiştirmeden kurulacak bu sistemde özel üretim Solar Direct Drive cihazı ile güneş panellerinden elde edilen enerji mevcut pompanıza aktarılarak, güneş enerjisi ile çalışan yenilikçi bir sistem elde etme imkanı sağlanmaktadır.

Tescom markası ile 1.5kW - 15kW arasındaki motor gruplarına çözümler sunulmaktadır. Ayrıca şebeke bağlantılı lisanssız elektrik üretim santralleri alanında EPC olarak hizmet verilip projeler geliştirilmektedir.

Mart - Nisan 2016

developed. With the Solar Convertor (MPPT) systems that transfer standard UPSs to Hybrid UPSs and the clean energy produced by solar panels, the whole or part of the energy that is drawn from the charge are acquired via renewable energy.

40

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015, Hybrid KGK ve Solar Motor Sürücü projeleri açısından oldukça verimli bir yıl oldu. Yerli üretim ürünleri ile ilk projelerini hayata geçiren Tescom, ürün lansmanlarına ve fuar organizasyonlarına ağırlık vermiştir. Yerel pazarda büyük ölçekli Hybrid KGK projesi (160kVA-600kVA) alınmasına karşın Güneş Enerjili Sulama Sistemleri alanında daha küçük ölçekli (2.2 -15kW) projeler hayata geçirilmiştir. Sahada aktif olarak çalışan 20’nin üzerinde TESCOM Solar ürünleri yenilenebilir enerjiye katma değer oluşturuyor.

Ayrıca 2015 yılında 3 farklı şebeke bağlantılı lisanssız GES projesi geliştiren TESCOM, 2016 yılında saha uygulamalarını tamamlamayı hedeflemektedir. 2016 yılında Hybrid KGK alanında özellikle hastaneler, afet koordinasyon merkezleri ve data center gibi kritik merkezlerde projeler geliştirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca güneş enerjili sulama sistemleri alanında referanslarımızı geliştirmeyi ve yurtdışında özellikle Afrika bölgesindeki çözüm ortaklarımızla projeler geliştirmeyi hedefliyoruz.

Thus the system pays for itself for a while and income is gained from the investment, as well as an environment friendly exemplary system is owned. In addition, hybrid system will be serving as your uninterruptable power supply within the regions with no electricity. Feeding normally on the network, UPS is designed to be an inseparable solution for the houses and base stations in rural regions by feeding on the solar panels, battery and generator groups with its hybrid form.

Another prominent product of ours is the domestic production solar direct drive (SDD). With this device that is produced for the first time in Turkey and has the feature of MPPT and soft starter, the energy problem encountered in the areas without electricity is out of possibility.

In this system, which will be installed without changing your current irrigation pump, with custom production device of Solar Direct Drive, the energy acquired via solar panels is transferred to your current pump, thus providing you with the opportunity to have solar-powered innovative system. Solutions for motor groups ranging between 1.5kW and 15kW are provided with the brand Tescom. Moreover, we provide service and develop projects as EPC in the field of network connected unlicensed power stations.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Güneş enerjisinde sektör henüz yeni yeni oluşmaya başladığı için proje geliştiren firmalar toz bulutları ile savaşır durumdalar.

Sık sık değişen mevzuatlar ile uzun süren proje geliştirme süreçleri yatırımların hızını kesmektedir. Uzun süreli yatırım

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

2015 was a productive year in terms of hybrid UPS and Solar Direct Drive projects. Having actualized its first projects through its domestic production products, Tescom focused its attention on product launchings and fair organizations. Though big-scaled Hybrid UPS project (160kVA-600kVA) was undertaken in the domestic market, smaller scaled projects were actualized in the field of Solar-powered Irrigation Systems. More than 20 TESCOM Solar Products working actively in the field create an added value for the renewable energy. Having also developed 3 different network connected unlicensed GES (Solar Power Plant) projects in 2015, TESCOM aims to complete all the field applications. We aim to develop projects especially in critical centers such as hospitals, disaster coordination center and data centers for the year 2016. In addition, we aim to improve our references within the field of solar-powered irrigation systems and to develop projects together with our solution partners abroad and especially in Africa.

What are your thoughts on new technologies in solar energy systems and on the future of the sector?

Since the creation of the solar energy sector has just begun, the companies developing projects are working in an unpredictable environment. The constantly changing regulations as well as the slow project development processes cut down the speed of the investments. Considering the long term investment plans, it is obvious that the sector has a great potential. The recent problems with the neighboring countries have brought the questions relating to the natural gas indexed electric production forward and the investments aimed for the domestic energy became an issue again. When especially the licensed investments are taken seriously, the GESs will have a significant share in the demand for installed power and will create an influence over the sector. On the other hand, GESs that have been operating for many years especially in Germany brought with them various problems. It was observed that especially during noon hours when the electricity production is at highest there were rise and frequency distortions in grid

41

Mart - Nisan 2016

Röportaj

planları göz önüne alındığında sektörün önünün açık olduğu aşikârdır. Son dönemde komşu ülkelerle yaşanan sorunlar, doğalgaz endeksli elektrik üretimindeki soru işaretlerini tekrar gündeme getirmiş ve yerli enerjiye yönelik yatırımlar tekrar gündeme gelmiştir. Özellikle lisanslı yatırımlar devreye alındığında artık GES’ler de kurulu güç arzında ciddi bir paya sahip olacak ve ses getirecektir. Öte yandan özellikle Almanya’da uzun süredir faaliyet gösteren GES’ler birtakım problemleri de beraberinde getirmiştir. Özellikle elektrik üretiminin yüksek seviyelerde olduğu öğle saatlerinde şebeke voltajlarında yükselme ve frekans bozulmaları gözlemlenmiştir.

Bu sorundan yola çıkılarak artık off-grid (şebekeden bağımsız) sistemlere yönelimler artmıştır. Kendi elektriğini bölgesel olarak üretip tüketmeye dayalı sistemler üzerinde durulmaktadır.

Bu sistemin en önemli parçalarından birisi de Hybrid KGK sistemleri olarak öne çıkmaktadır. Bunun haricinde elektrikli araçların şarj istasyonları da güneş enerjili olarak Hybrid KGK’lar ile beslenmesi planlanmaktadır. Amortisman süreleri 2-3 yıl civarında olan güneş enerjili sulama sistemlerinde ise gelecek oldukça parlak. Yüksek fosil yakıt maliyetleri karşısında oldukça cazip hale gelen güneş enerjili sulama sistemlerinde önümüzdeki senelerde kurulu gücün MW seviyelerine ulaşacağı beklenmektedir.

voltages. Taking this problem as a basis, there was an increase in the tendency towards off-grid systems. Systems that are based on producing and consuming its own electricity locally have become the focal point. One of the most important parts of this system is seen as the Hybrid UPS systems. Apart from that, it is planned to feed the charge stations of the electric vehicles with solar-powered Hybrid UPSs. Having their amortization periods around 2 to 3 years, the solar-powered irrigation systems also have a bright future.

Becoming very appealing in the face of increased costs of fossil fuels, it is expected for the installed power of solarpowered irrigation systems to reach to the MW levels.

How do you see the current condition of Turkey’s renewable energy sources?

Certain progress has been made in Turkey in terms of renewable energy. An installed power getting close to 300MW at the end of the year 2015 is a proof that some things were achieved against all odds. When the supports coming from the solar and geothermal powers are added to the investments that started earlier in RES, it is expected to reach an installed power demand of around 10% in the medium term. The pros and cons of the renewable energy technologies must be explained to the sector in detail. Still there are many investors and applicators struggling with the problems in the field without even completing their planning.

Information pollution and ambition to make money poses a great threat for the sector. The projects shaped in accordance with the price expectations push quality into the background.

I think applicators from all around the world that have significant experience in this sector must be benefited.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de yenilenebilir enerjide belirli mesafeler kat edilmeye başlandı. 2015 sonunda 300MW’a yaklaşan kurulu güç, her şeye rağmen bir şeylerin başarıldığının kanıtıdır. RES’te daha erken başlayan yatırımları güneş ve jeotermalden gelen destekler de eklendiğinde orta vadede %10 civarı kurulu güç arzının yakalanacağı gözüküyor. Sektörde yenilenebilir enerji teknolojilerinin artı ve eksilerinin çok iyi anlatılması

Mart - Nisan 2016

42

gerekmektedir. Hala birçok yatırımcı ve uygulamacı planlamasını tamamlamadan sahadaki sorunlarla boğuşmaktadır. Bilgi kirliliği ve para kazanma hırsı sektör için ciddi tehlike arz ediyor. Fiyat odaklı şekillenen projeler kaliteyi geri plana itiyor. Dünya genelinde bu sektörde ciddi tecrübeye sahip uygulamacılardan faydalanılması gerektiğini düşünüyorum.

What should be done in order to increase the usage of renewable energy sources in our country?

Regions must be selected for pilot projects and then both the investors and the executing companies must be technically and commercially informed. For the sector to reach a certain level, renewable energy systems must be made widespread via tax exemptions by the government.

The scope of the incentives and grants must be widened and awareness must be created within this field.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Pilot uygulama bölgeleri seçilip hem yatırımcıların, hem de uygulama yapan firmaların teknik ve ticari anlamda bilgilendirilmesi gerekmektedir. Sektörün belirli bir seviyeye ulaşması için devlet tarafından yenilenebilir enerji sistemleri vergi muafiyetleri ile yaygın hale getirilmelidir. Teşvik ve hibe kapsamları genişletilmeli, bu alanda farkındalık uyandırılmalıdır.

How do you consider the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the works you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

I see it is a necessary and very productive organization for it enables the companies to share their knowledge and experience in new technologies. In this fair, where many local and foreign producers and representatives participate, we as Test A.Ş. will be showcasing our own products. We think that our Hybrid UPS and Solar Direct Drive systems will gather the most attention.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Yeni teknolojilerin ve faaliyet gösteren firmaların bilgi ve tecrübelerini paylaşması dolayısı ile oldukça gerekli ve verimli bir organizasyon olduğunu düşünüyorum. Yerli ve yabancı birçok üreticinin, temsilcinin katıldığı fuarda biz de Test A.Ş olarak kendi ürünlerimizin tanıtımlarını yapacağız. Hybrid KGK ve Solar Motor Sürücü sistemlerimizin oldukça ilgi çekeceğini düşünüyoruz.

Is there any message you would like to share with our readers and sector representatives at the end of our interview?

I think that, as sector representatives, instead of doing price oriented works, we must develop engineering projects by giving quality prominence. Within this sector, where we take off thinking about national capital and domestic energy, we must be more careful in our choices in order to increase our level of locality in the sector. In today’s world, where the need for energy increased as a result of increase in the industrialization, and thus the level of environmental pollution reached to a point of affecting our health, we must make effort in spreading the usage of renewable and clean energy for the technologies of the future. I hope that 2016 will be a great year for us.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Sektör temsilcileri olarak fiyat odaklı işler yapmak yerine kaliteyi ön plana çıkararak mühendislik projeleri geliştirmeliyiz diye düşünüyorum. Milli sermaye, yerli enerji diye yola çıkılan bu sektörde yerlilik oranımızın artması için tercih yaparken daha dikkatli olunması gerekiyor. Sanayileşmenin ve dolayısı ile enerji ihtiyacının giderek arttığı, çevre kirliliğinin artık sağlığımızı etkiler düzeye geldiği bugünlerde, geleceğin teknolojilerinin, yenilenebilir ve temiz enerjinin yaygınlaşması için gerekli çabaların gösterilmesi gerekiyor. Umarım 2016 hepimiz için güzel bir yıl olur.

43

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Aksaray Enerji her ihtiyacınıza cevap veriyor Aksaray Enerji meets your every need

With its experienced staff, Aksaray Enerji provides environmentally-friendly solutions to meet your every need in all of the applications needed for SES. Beginning to its operations in the field of solar energy systems in 2012, Aksaray Enerji is one of the most established firms of the sector.

Aksaray Enerji tecrübeli ekibiyle GES için gerekli uygulamaların tamamında her ihtiyacınızı karşılamaya yönelik doğa dostu çözümler sunuyor. 2012 yılında güneş enerjisi sistemleri alanında faaliyete başlayan Aksaray Enerji sektörün en köklü firmalarından biridir.

Aksaray Enerji Yöneticisi Mehmet Ali Sevinç ile güneş enerjisi kurulum süreçlerinden doğa dostu çözümlere kadar sektörü incelediğimiz bir röportaj gerçekleştirdik.

We had an interview with Mehmet Ali Sevinç, the Director of Aksaray Enerji, and examined a range of topics from the installment processes of solar energy, to environmentallyfriendly solutions.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“2012 yılından itibaren Aksaray Enerji kendi içerisinde güneş enerjisi ile ilgilenmeye başladı. Diğer faaliyet alanlarımızın yanında bir bölüm olarak başlatılan güneş enerjisi sistemleri gün geçtikçe talebi artan bir konu halinde firmada yer etti.

Mart - Nisan 2016

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

“Since 2012, Aksaray Enerji has begun to pay attention to solar energy, within itself. Begun to be a side department of our other operation fields, solar energy systems has become

44

Röportaj Fakat zamanla ana faaliyet alanlarımız arasında yer almaya başladı ve güneşten daha çok faydalanılmak adına büyük çaplı projeler araştırıldı. 2012 sonlarına doğru küçük çaplı devam eden projelerimiz 2013 yılında giderek sayıları artan dev projeler olmaya başladı. 2014 yılında alınan ihalelerle birlikte anahtar teslimi güneş enerji sistemleri çözümlerini doğayla buluşturmaya ve milletimize yararlı olmaya devam etmekteyiz.

Aksaray Enerji ülke genelinde gelişmekte olan güneş enerjisinden elektrik üretimi konusunda tecrübeli mühendis, ekip ve çalışanıyla; tedarik, kurulum, devreye alma, bakım ve mobil izleme faaliyetleriyle devamlılığını sürdürmektedir. GES için gerekli uygulamaların tamamı; arazi ve çatı uygulamaları, Off-Grid, On-Grid sistemler olarak şirketimiz tarafından uygulanmaktadır. Özellikle GES yatırımlarında: fizibilite, projelendirme, inşaat ve işletme bünyemizde yer alan teknik ekip tarafından gerçekleştirilmekte, teslimleri gerekçelerine ve kanuni boyutuna göre yapılmaktadır. Firmamız A’dan Z’ye güneş enerjisi sistemleri için ürün tedariki yapabilmekte ayrıca proje başlığı adı altında GES projeleri için çalışmalar yapmaktadır. Ürün tedariki kapsamında PV paneller, OnGrid inverterler, modifiye ve tam sinüs inverter çeşitleri, aküsüz sulama sistemleri, kablolar, konektörler, aküler, konstrüksiyon ekipmanlarını temin edebilecek kapasitededir.

Enerji maliyetlerini, tüketicinin ihtiyaçlarına uygun doğru ürün satın alınmasını sağlayarak, doğru bir takım fiziki düzenlemeler yaparak ve en önemlisi tüketiciyi enerji verimliliği konusunda bilinçlendirerek düşürebileceğimize inanıyoruz.”

a topic, of which demand has gradually increased. But in time, it began to take place among our main operation fields and large-scale projects were researched so as to benefit from the Sun more. By the end of 2012, our continuing small-scale projects became giant projects, of which number gradually increased in 2013. With the tenders, won in 2014, we continue to introduce turn-key solar energy system solutions to nature and serve to our people.

Aksaray Enerji, with its engineer, team and staff who are experienced in the production of electricity from solar energy, developing across the country, sustains its continuity with supply, installment, commissioning, maintenance and mobile monitoring operations. All of the necessary applications for SES: land and roof implementations are applied by our company as Off-Grid, On-Grid systems. Particularly in SES investments: feasibility, project design, construction and management are performed by the technical team, within our structure, and they are delivered in respect to reasons and legal aspects. Our company can supply products for solar energy systems from A to Z, and also performs works for SES projects under the name of project title. Within the scope of product supply, it is at the capacity of providing PV panels, On-Grid inverters, modified and pure sine inventor types, without battery irrigation systems, cables, connectors, batteries and construction equipment. We believe that we can decrease energy costs by providing correct product purchase in convenience with the needs of a customer, making a set of physical adjustments and the most importantly informing the customer on the energy efficiency.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 yılı firmamız açısından güneş enerji sistemleri yönünde kendini sektöre tanıtabileceği bir devre oldu.

Bu sene içerisinde 2015’ten alınan güçle ve referans edindiği projelerle ismini herkese duyurmayı başarmıştır.

Gerek kalitenin, sertifikasyonların ve tüm Türkiye geneli standartların belirlendiği kurum olan TSE için yapılan 1 MWp güneş enerji santrali ile kendimizden bahsettirmiş olduk.

How was 2015? What are going to be your projects in 2016?

“2015 was a period in which our company could introduce itself to the industry of solar energy systems. Within this year, it managed to make its name heard by everyone with its reference projects and the power, gained in 2015. We drew attention with the 1 MWp solar energy plants, which were built for TSE, the institution that determines quality, certification and standards across Turkey. Additionally, we performed the

Mart - Nisan 2016

46

Röportaj

Ayrıca Afyonkarahisar Belediyesi Arıtma Tesisine kurulan 500 kWp GES, DSİ Isparta 189 kWp, Elazığ Sivrice Arıtma Tesisi 457 kWp GES projelerini hayata geçirdik.

2016 yılın başlarından itibaren Kayseri’de 10 MWp’e yakın GES Montaj işlemini tamamen tamamlamış olup devreye alımı sağlanmıştır. Ayrıca Osmaniye, Konya ve Kütahya için 6 MW’a yakın GES projelerine ilişkin çalışmalar başlamış olup Nisan ayı sonunda tamamının devreye alınacağını da belirtmek isteriz. 2016 yılının Nisan ayından itibaren büyük çaplı projelerin A’dan Z’ye kurulumlara başlanacak ve tamamlanarak güneş severlerle buluşturulacaktır.”

projects of 500 kWp SES, installed in the Treatment Facility of Afyonkarahisar Municipality; 189 kWp at DSİ Isparta; and 457 kWp SES in Elazığ Sivrice Treatment Facility. Since the beginning of 2016, almost 10 MWp of SES Installment process has been totally completed and commissioned in Kayseri. In addition, we want to remark that the works, in relation with SES projects of almost 6 MW for Osmaniye, Konya and Kütahya, has started and all of them are going to be commissioned in the end of April. Comprehensive installments of large-scale projects will start in April, 2016 and they will be introduced to sun-lovers by being completed.”

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“2014 yılı bizim için bir hazırlık ve yapılanma dönemi oldu.

2014 yılının ikinci yarısından itibaren geçmişten gelen bilgi birikimimiz ve deneyimlerimizle oluşturduğumuz yenilenebilir enerji portfolyosü ile 2015 yılına hızlı ve güçlü bir giriş yaptık.

Yenilenebilir enerji pazarında güçlü stok ve hızlı çözümlerimiz ile piyasada bir yıl bile olmadan yeniliklerimiz ile hatırı sayılır ve hedeflerimizin üzerinde bir yer edindik. Proje bazında yalnızca yurt içi projelerle kendimizden söz ettirdik fakat yurt dışında da sunmayı düşündüğümüz çözümler ile adımızdan söz ettirmeyi 2016 yılı için hedeflemekteyiz. On-Grid Uygulamalar, sulama sistemleri ve GES yatırımları ile proje kanalımızda önemli işlere imza attık. 2016 yılı içerisinde birçok proje hazırlığı içerisinde olan firmamız, hedefleri arasına yaklaşık olarak bu sene için 23 MW Güneş Enerji Santrali projesini A’dan Z’ye kurulum yaparak güneş severler ile buluşturmayı hedeflemektedir.”

Could you mention your goals and projects in the long and short-terms?

“2014 was a year of preparation and construction for us.

Having started from the second half of 2014, we made a powerful entrance into 2015 with the energy portfolio that we created with our knowledge and experience from the past.

In the renewable energy market, we gained a considerable position, which is above even our targets, with our strong stock and rapid solutions, before the end of a year. On the project basis, we drew attention with only our domestic projects, but we are also aiming at attracting attention with the solutions which we consider providing abroad, in 2016. We undersigned important works in our project channel, with OnGrid Implementations, irrigation systems and SES investments.

Engaging in various project preparations for 2016, our company aims at introducing the project of 23 MW Solar Energy Plants project, which is among its goals, to sun-lovers by performing its installment entirely, in this year.”

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Yenilenebilir enerji kaynakları temiz ve sağlıklı bir çevre için ülkemizin geleceğidir. Günümüzde gelişimi hızla devam eden elektrikli araçlar bunun en yakın örneğidir. Doğal kaynaklar hızla tükenmeye devam ederken, bu yenilikler ve gelişimler çerçevesinde uyum sağlayan firmalar ayakta kalmayı başarabilecektir. Avantajları çok olan bu enerji kaynağını işletmelere en verimli şekilde sunmak için özel

What are your thoughts about the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

“Renewable energy resources are the future of our country with clean and healthy environment. The electric vehicles, of which development rapidly continues at the present day, are the most recent example of this. While natural resources continue to be depleted fast, the companies, which can adapt to these novelties and developments, will be able to survive. In order to provide businesses with this energy source, which has a lot

47

Mart - Nisan 2016

Röportaj of benefits, we started special project works. Owing to the special system solutions for a business, of which exact need is, therefore, determined, it is provided with benefiting from solar energy in the most economic and productive way. In the next process, the panels, with higher productivity and lower production cost. It is predicted that initial investment costs will decrease with the developing technologies.

The constantly developing technology of our present day is in parallel with the developments in the sector. The stronger inverters, which are smaller in size and lighter in weight, are gradually getting common today. Particularly, this competition is much more in heat for On-Grid systems. As the result of this competition of technology, users have higher quality and compact products with more affordable prices. By this means, energy implementations will be applicable with smaller areas

proje çalışmaları yapmaya başladı. Bu sayede tam ihtiyacı belirlenen işletmenin özel sistem çözümleri sayesinde en ekonomik ve verimli şekilde güneş enerjisinden faydalanması sağlanıyor. Bir sonraki süreçte daha yüksek verimler ve daha düşük üretim maliyetleri olan paneller devreye girecektir. İlk yatırım maliyetlerinin gelişen teknolojiler ile düşmesi öngörülmektedir.

Günümüzde durmaksızın ilerleyen teknoloji, sektörümüzde yaşanan gelişmelere paralel ilerlemektedir.

Daha küçük ebatlarda ve ağırlıklarda oluşturulan daha güçlü inverterler günümüzde giderek yaygınlaşmaktadır. Özellikle On-Grid sistemlerde bu yarış daha kızışmış durumdadır. Bu teknoloji yarışı sonucunda kullanıcılar daha kaliteli ve kompakt ürünlere daha uygun fiyatlar ile kavuşmaktadır. Bu sayede önümüzdeki dönemlerde enerji uygulamaları daha küçük alanlarda daha uygun bütçeler ile uygulanabilir hale gelecektir.

Artan çevre kirliği ve küresel ısınmayla birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelim artıyor. Güneş, yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde; sonsuz, tükenmeyen, bedava, enerji ihtiyacı duyulan her yerde kullanılabilen, enerjide dışa bağımlılığı azaltan, karbon monoksit, kükürt, duman, gaz ve radyasyon gibi çevreyi kirleten faktörler bulundurmayan en temiz ve çevreye zararsız, işletme ve bakım maliyetleri az bir enerji kaynağıdır. Güneş enerjisi yaygın kullanım alanlarının arttırılması ile birçok alanda tüketiciye ve yatırımcıya enerji tasarrufu ve kazanç imkânı oluşturacaktır. Termal uygulamaların yaygınlaştırılması ile enerji tasarrufu sağladığımız sistemlerin geliştirildiği uygulamalar artacaktır. Aynı şekilde yılsonunda netlik kazanan yeni yasalar ile şebeke bağlantılı fotovoltaik sistemlerin önünün açılması, bu yıl itibari ile hızla gelişen bir yatırım ivmesi kazandırmıştır. Şu anda ölçümleri yapılan santrallerin kurulumlarının yapılması, bir yandan ev ve endüstri tesislerinin çatılarına yapılan uygulamalar ile kendi elektriğimizi üretecek, enerjide dışa bağımlılığı azaltacak çözümleri yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş ile sağlıyor olacağız.”

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz? “Ülkemizde güneş enerjisi sektöründe inanılmaz bir fiyat rekabeti yaşanmaktadır. Ancak yüksek güç ve üstün güvenilirlik gerektiren yelpazede, fiyattan önce ürün teknolojisi ve hizmet kalitesi ön plana çıkmaktadır.

Teknolojinin gelişmesi ile güneş enerji sistemlerinin tekniğinde önemli iyileştirmeler yapılmaktadır.

Toplam verimi yükselten güneş enerjisi sistemlerinin maliyetlerinin düşmesi ile birlikte ülkemizde enerji üretimi olarak diğer enerjilere göre daha da öne çıkacaktır. Bu durumu öngören firmamız güneş enerjisi sistemlerini halkımızın kullanımına açmayı ve giderek artan enerji ihtiyacını aşmayı hedeflemektedir. Güneş enerjisi santrallerinde öncelikli hedef maliyetlerin düşmesi ile birlikte çevre dostu bu yenilenebilir enerji kaynağının daha çok kullanımı olacaktır. Burada güneş enerjisi kaynağında en önemli maliyet unsurunun güneş panelleri olduğu düşünüldüğünde en önemli gelişme bu alanda beklenmektedir.”

Mart - Nisan 2016

and more affordable budgets, in the next periods.

With the increasing environmental pollution and the global warming, tendency towards renewable energy resources is increasing. The Sun, among the renewable energy resources, is an energy resource which is infinite, non-consumable, free, and usable in wherever there is a need of energy, decreasing dependence on foreign sources in energy, not containing factors such as carbon monoxide, sulfur, smoke, gas and radiation, all of which cause environmental pollution, and the cleanest and harmless to environment, and also its operation and maintenance costs are low. By increasing the common usage areas of the solar energy, it is going to provide the opportunities of energy saving and profiting for many

48

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Türkiye’de her sektörde olduğu gibi, güneş enerjisi sistemlerinde de yatırımcıların beklentisi başta bürokrasinin ve geleceğe dönük belirsizliklerin minimuma indirilmiş olmasıdır. Bu belirsizlikler azaltıldığı takdirde yatırımcılarla yaptığımız görüşmelerden gözlemlediğimiz üzere sektöre yatırım yapmak isteyen bir hayli girişimci mevcut. Özellikle de eğer yatırımcının kendi elektrik tüketimi söz konusu ise sistem çok daha feasible hale gelmektedir. Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yaygın kullanılması için çalışmalar hız kazanmış durumdadır. Özellikle küçük güçteki uygulamalar için değişen yönetmelikler ile beraber 30kW ve altı sistemlerin onaylarının elektrik dağıtım şirketlerine devredilmesiyle

consumers and investors. With the popularization of the thermal applications, the number of the implementations, in which energy saving systems are developed, will increase. Likewise, permission for photovoltaic systems, with a connection to the grid, by the new laws, which gained certainty at the end of the year, gave the speed of a rapidly developing investment, in this year. With the installment of the plants, of which measurements are performed now, and the applications, which are made on the roofs of residences and industrial facilities, we will produce our own electricity and provide the solutions, which will decrease dependence on foreign source, from renewable energy resources through the Sun.” What is your consideration about the current situation of Turkey’s renewable energy resources?

“There is an unbelievable price competition in the solar energy sector of our country. But product technology and service quality are distinguished before price, within the range requiring high power and credibility. With the development of technology, there are significant improvements in the technique of solar energy systems.

It will draw more attention as an energy production in our country with the decrease of costs of solar energy systems, which increase productivity, compared with other energy resources. Predicting this situation, our company intends to serve solar energy systems to our people’s usage and to meet the gradually increasing energy need. With the decrease of priority target costs in the solar energy plants, this environmentally-friendly energy resource will have more usage. Considering that the most important factor in the solar energy resources is cost, the most significant change is expected to be in this field.”

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

“As it is the same in each sector of Turkey, the expectation of investors in solar energy systems is that the ambiguities, mainly towards bureaucracy and future, should be minimized. Providing that these ambiguities are minimized, there are numerous entrepreneurs, intending to invest in the sector, as we have observed in our interviews with the investors. In particular, if the energy consumption of an investor’s own is subjected, the system becomes much more feasible. The works has gained speed for the more common use of renewable energy resources in our country. Especially, household type of applications will become common by transferring the approval of 30kW systems and below to electricity distribution companies, with the changing directives for the applications at small power. Increasing the unlicensed production limit to 1MW provides a great advantage for the investors of power plants. Increasing the speed of SES project processes, amendment of state regulations and establishment of banking processes in relation to credits will make the process faster. The government described a guaranteed purchase mechanism to support the renewable energy resources with a law for renewable energy resources, which has been waited for a long time.”

ev tipi uygulamalar yaygın bir hale gelecektir. Lisanssız üretim sınırının 1MW’a çıkarılması santral yatırımcıları için büyük avantaj sağlamaktadır. GES proje onay süreçlerinin hızlandırılması, devlet kısmında mevzuatların düzenlenmesi ve kredilendirme ile ilgili banka süreçlerinin bir yapıya oturtulması süreci hızlandıracaktır. Sektörün uzun zamandır beklediği yenilenebilir enerji kaynakları yasası ile devlet yenilenebilir enerji kaynaklarını desteklemeye yönelik garantili alım mekanizması açıkladı.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Bu yıl da fuarın oldukça verimli ve yoğun geçeceğini

49

Mart - Nisan 2016

Röportaj What is your assessment about 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Could you mention the works that you will perform at Solarex İstanbul 2016?

“We think that this year also the fair will be quite busy and productive. We see that people’s attention is drawn onto solar energy in every year, while it is happening slowly. We think that most of the people who will visit the fair will come not only to take information, but also to perform one of their individual or corporate projects. At the 9th International Solar Energy and Technology Fair, the companies, coming together within the scope of the fair, can make effective contacts with the contribution of many different target groups from consumer to practitioner. As Aksaray Enerji, we took our place as a participant company at the fair. It will be a pleasure for us to host all sector representatives at our stand D-12 in Hall 10.

düşünüyoruz. İnsanların dikkatinin yavaşta olsa her geçen yıl daha fazla güneş enerjisi üzerine yönelmeye başladığını görüyoruz. Fuarı ziyaret içine geleceklerin çoğunluğunun sadece bilgi almak amacıyla değil aynı zamanda bir tane de bireysel veya kurumsal projelerini hayata geçirmek istedikleri için fuarda olacaklarını düşünüyoruz. 9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarında, tüketiciden uygulamacıya pek çok farklı hedef kitlenin katılımı ile birlikte, fuar kapsamında bir araya gelen firmalar etkili temaslar kurabilecekler. Aksaray Enerji olarak bu yıl bizlerde fuarda katılımcı firma olarak yerimizi aldık. 10. Salon’ da D-12 numaralı standımızda da tüm sektör temsilcilerini ağırlamaktan büyük keyif duyarız.”

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Uzun süren sektörel AR-GE çalışmalarının sonucunda, hükümetin desteğiyle gerçekleştirilen yeni yasal düzenlemelerin ve mevzuatların çağa uydurulmasının akabinde 2012 yılında kurulmuştur. Şirketimiz, ülkemizde, yenilenebilen enerji kaynaklarını kullanarak, enerji üretimine katkı sağlayacak çözümler üretmektedir. Ülkemizdeki her konutun, her işletmenin, seraların, her türlü tarımsal işletmenin, soğuk hava depolarının, kömür işletmelerinin, köylerin, kentlerin, belediyelerin, kooperatiflerin ve her türlü ticari kuruluşun ihtiyacı olan elektriğin, güneş panelleri vasıtasıyla, ekonomik ve kaliteli bir şekilde bedava üretilmesine olanak sağlıyoruz. Türkiye’nin coğrafi konumu, çeşitli enerji sorunlarıyla birlikte, çözümlerdeki çeşitliliği de beraberinde getirmektedir. Aksaray Enerji olarak, sektördeki firmalardan en büyük farkımız, tüm alternatifleriyle birlikte, enerji çözümlerine hâkim olmamızdır. Firmamız, bütün projelerinde, konusunda uzmanlaşmış teknik personelle hizmet vermektedir. Mevcut, ürün ve hizmetlerimizde, kalite ve güvenilirlik ilkelerinden ödün vermeden yol alarak, tüm çözüm ortaklarımızın ve müşterilerimizin memnuniyetini hedefleyen, sektörde öncü olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.”

Mart - Nisan 2016

At the end of our interview, do you have a message for our readers and the representatives of the sector?

“As the result of the sectoral R&D works of long years, our company was established in 2012, subsequent to the new legal directives, made with the support of the government, and the modernization of the regulations.

Our company creates solutions, which will contribute to energy production by using renewable energy resources, in our country. By means of solar panels, we are providing free production of electricity in an economic and highquality manner, which is needed by our country’s every residence, business, greenhouse, every kind of agricultural business, cold storage, coal businesses, villages, cities, municipalities, cooperation and every commercial corporation. Turkey’s geographical location brings about a variety of solutions alongside with some energy problems.

As Aksaray Enerji, our biggest difference from the other companies in the industry is that we are competent in the energy solutions with all of its alternatives. Our company serves with technical staff, expertized on its subject, in all of its projects. By proceeding without conceding in quality and safety principles for our current product and services, we feel the deserved pride of being the leader in the sector, seeking for the satisfaction of all of our solution partners and customers.”

50

Röportaj

Konbirlik, “Temiz enerji ihtiyacınızı karşılıyor’ Konbirlik, “Meets your clean energy need”

Konbirlik Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Küçükkoç temiz enerji çözümlerine dair görüşlerini paylaştı.

Konbirlik Enerji Chairman of the Executive Board Mustafa Küçükkoç shared his views on clean energy solutions.

Konbirlik 8 yılı aşkın tecrübesiyle sektörde emin adımlarla ilerliyor.

Konbirlik has been moving forward in the sector with its experience of more than 8 years.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Konbirlik Enerji San Tic. A.Ş. olarak yenilenebilir enerji sektöründe anahtar teslim güneş enerji santrallerinin kurulumu yapmaktayız. 2008 yılından beri yenilenebilir enerji sektöründe faaliyet gösteren firmamızda son teknoloji ürünlerin Türkiye’ye ithalatını yaparak enerji gereksinimlerini en uygun şekilde karşılayacak sistem kurulumları yapıyoruz.

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

As Konbirlik Enerji San Tic. A.Ş., we install the turnkey solar power plans within the renewable energy sector. In our company, which has been operating in the renewable energy sector since the year 2008, we import the latest technology products to Turkey and install the systems that will meet the energy needs in the optimum way.

We move forward within the market, with the aim of becoming the leader thanks to our experience of more than 8 years.

Mart - Nisan 2016

52

8 yılı aşkın tecrübemiz ile pazarda öncü kuruluş olma yolunda emin adımlarla ilerliyoruz. Kendi üretimimiz olan çelik konstrüksiyon alt yapı malzemeleri, dünyada kalitesini ve güvenirliliğini ispatlamış PV panelleri ve inverterleri kullanarak, konusunda uzmanlaşmış saha ekibimiz ve geniş lojistik parkımızla güneş enerji santrallerinin kurulumunda yatırımcılara çözüm ortaklığı sunuyoruz.

Yatırımcıların tedarik süreçlerini kısaltmak için SMA invertörlerin Türkiye satış temsilciliğini alan firmamız, stoklarımızdaki ürün çeşitliği ve yüksek stok adetleri ile yatırımcılara çözüm ortaklığı sunmaktayız. Ayrıca kendi üretimimiz olan çelik konstrüksiyon ile yüksek standartlarda alt yapı malzemeleri üretiyoruz.

We offer the investors to be their solution partner for the installation of their solar power plants through our construction substructure materials that we produce, PV panels and inverters that have proven their quality and reliability in the world, field team made up of experts in their fields and wide logistic park.

In order to shorten the supply processes of the investors, our company took over the sale representative of SMA invertors in Turkey and now offers investors to be their solution partner with its range of products within the stocks and high number of stocks. Besides, we produce high standard substructure materials with our own production of steel construction.

How was the year 2015 for you? What are you planning to work on for the year 2016?

The year 2015 was a very successful year for us. Out of 17 MW solar power plants we started to construct, we managed to complete 6,4 MW. By completing the remaining part within May 2016, we will start to work on our new projects.

At the same time, we made the agreements of the investment for 80 MW, which was planned to be installed in Bosnia Herzegovina near the end of the 2015. We will lay the foundations of this grand project in June 2016. Through this project, we think that both our company’s and our country’s prestige within renewable energy sector will increase.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılı bizim için oldukça iyi bir yıl oldu. Kurulumuna başladığımız 17MW Güneş santralinin 6,4 MW kısmını tamamladık. 2016 yılı Mayıs ayında kalan kısmını tamamlayarak yeni projelerimiz için çalışmaya başlayacağız.

Aynı zamanda 2015 yılı sonlarında Bosna Hersek’de kurulması planlanan 80MW yatırımın sözleşmelerini yaptık.

2016 yılı Haziran ayında bu büyük projenin temellerini atacağız. Bu proje ile hem şirketimizin hem de ülkemizin yenilenebilir enerji sektöründe prestijini artıracağını düşünüyoruz.

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

We took steps in order to make investment in the field of panel production for the year 2016. We continue to work on acquiring the franchising of a leading panel company, whose name to remain hidden. Thankfully, we are at the last stage of our work. Within couple of months, we will be completing it.

Again we had meetings with a company that is the biggest of

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

2016 yılında panel üretimi konusunda yatırım yapmak için girişimlere başladık. Şimdilik ismi bizde kalmak kaydıyla sektörde önde gelen bir panel şirketinin isim

53

Mart - Nisan 2016

Röportaj haklarını almak için çalışmalarımız devam ediyor. İnşallah çalışmalarımızın son aşamasına geldik. Birkaç ay içerisinde tamamlamış olacağız. Yine sektörün en büyük ve teknolojik olarak en iyi hücre üreticisi olan bir şirket ile görüşmelerimiz oldu. Yıllık 100MW panel üretim tesisini birlikte kurmak için ön çalışmalara başladık. 2016 yılı sonuna kadar Karaman’da bu tesisi faaliyete geçirmeyi planlıyoruz.

the sector and the best cell producer in terms of technology.

We initiated our preliminary works in order to install the annual 100 MW panel production facility together. We plan to put this facility into service by the end of the year 2016 in Karaman.

The most important factor that got us into starting all these investments was the requirement of having inspection certificate that took effect at the end of the year 2015 and was started to be applied on the solar panels to be imported. This application, which was started in order to support the local production, had a negative impact in the beginning both for the investors and for EPC companies like us. The need to revise and change many of the approved projects brought together additional burdens in terms of money and time.

Tüm bu yatırımlara başlamamızda en önemli etken 2015 yılı sonlarında çıkarılan, ithal edilecek güneş panellerinde uygulanmaya başlayan gözetim belgesi şartı oldu. Yerli üretimi desteklemek amacıyla çıkarılan bu uygulama ilk etapta hem yatırımcılar hem de bizim gibi EPC şirketleri açısından olumsuz oldu. Onaylı birçok projenin revize edilmesi ve değiştirilmesi gerekliliği hem maddi hem de zaman olarak ek külfetler getirdi.

How do you consider the current status of Turkey’s renewable energy sources?

We think that the changes that took place within the Unlicensed Electricity Production directive in March 2016 will be positive for the sector. The changes that occurred created a great opportunity for the real investors.

Following this, the means of acquiring unearned income through invitation letters and networking agreements was prevented. However we think that the article about providing the investors that have a main consumption of more than 1 MW with only 1 MW connection from the same transformer station must be changed as well.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

2016 yılı Mart ayında Lisanssız Elektrik Üretimi yönetmeliğinde yapılan değişiklikler sektör açısından olumlu olacağını düşünüyoruz. Yapılan değişikliklerle gerçek yatırımcılar için iyi bir fırsat oluşturuldu. Bundan sonra çağrı mektubu ve bağlantı anlaşmaları ile sağlanan rant kapısı kapanmış oldu. Ancak öz tüketimi 1MW üzeri olan yatırımcılar için aynı trafo merkezinden sadece 1MW bağlantı verilmesi ile ilgi maddenin de değiştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.

Is there any message you would like to send to our readers and the sector representatives at the end of our interview?

Lastly, the things are getting clearer for the renewable energy sector. There are great things to be done for our sector in relation with increase of capacity to take place in the transmission and distribution lines in the upcoming years. The important thing here is to submit the plants to the investors without any problems and without compromising quality.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Son olarak yenilenebilir enerji sektöründe taşlar yavaş yavaş yerine oturmaya başlıyor. Gelecek yıllarda iletim ve dağıtım hatlarında yapılacak kapasite artışlarıyla sektörümüz için yapılacak çok büyük işler var. Önemli olan kaliteden ödün vermeden yatırımcılara sorunsuz santrallerin teslim edilmesidir.

Mart - Nisan 2016

54

Röportaj

Yenilikçi çözümleriyle Erikoğlu Sunysystem Erikoğlu Sunysystem with its innovative solutions Having made a name for itself thanks to the solar farms it established in many regions of our country, Erikoğlu Sunysystem has been working to take the renewable energy to the top among our usable resources since its came into operation in 2006.

In order to get to know Erikoğlu Sunysystem and to get answers to our questions relating the solar energy systems, we had an interview with the company’s Member of the Executive Board Ahmet Nuri Erikoğlu.

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

“The company we established as a result of our research and work in the field of renewable energy since 2006 has been conducting successful works with its increasingly growing and experienced team. As Erikoğlu Sunsystem, we provide solutions to the market including all the processes that make up of the PV system such as pre-design, design, management of the document flow, material choice and purchase, installation, remote control, maintenance and other after sales services. By bringing all these process together through turnkey project services (EPC), we provide convenience for the investors.”

Ülkemizin pek çok bölgesine kurulumunu yaptığı güneş tarlalarıyla adından söz ettiren Erikoğlu Sunysystem yenilenebilir enerjiyi kullanılabilir kaynaklarımız arasında en üst sıraya taşımak için faaliyete geçtiği 2006 yılından beri çalışmaktadır.

How was the year 2015 for you? What will you be working on the year 2016?

“We put approximately 15 unlicensed solar energy plants into use in the year 2015. In addition to that, we started the inspection works in panel production together with Bureau Veritas. We will continue these works in the year 2016 as well. We plan to complete 30 MW project that is part of our portfolio in the future. At the same time, we will be setting the foundation of our 10 MW licensed project.”

Erikoğlu Sunysystem’i daha yakından tanımak ve güneş enerjisi sistemlerine dair sorularımızı cevaplandırmak adına firmanın Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Nuri Erikoğlu ile keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

“In the short term, we want to complete the works we work on as we promised; in the long term, we want to increase our variety and become known in the renewable energy sector by using the developed technologies and resources effectively.”

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“2006 yılından bu yana yenilenebilir enerji alanındaki araştırma ve çabalarımızın sonucunda kurduğumuz şirket, her geçen

Mart - Nisan 2016

What are your thoughts on the new technologies in solar energy systems and the futre of the sector?

“As an EPC company, we follow all the developments in

56

the sector closely and direct our position in the market accordingly. Especially thanks to the R&D works taking place in Europe, the PV technology shows progress, the panel efficiency increases and thus the sector costs drop gradually throughout the years. In the Paris Agreement signed in December 2015, there were important decisions that bind all the states in the subjects of limiting the increase of global average heat and decreasing the emission of greenhouse gases taken. Considering the amount of fast growing energy need and the Paris Agreement, it is an undeniable truth that solar energy will be one of the indispensable actors of the sector.”

yıl büyüyen ve deneyim kazanan ekibi ile başarılı çalışmalar gerçekleştirmektedir. Erikoğlu Sunsystem olarak; ön tasarım, tasarım, belge akışının yönetimi, malzemelerin seçimi ve satın alınması, kurulum, uzaktan kontrol, bakım ve diğer satış sonrası servisler gibi PV sistemin yaşam döngüsünü oluşturan tüm aşamalarda pazara çözümler üretmektedir. Anahtar teslim proje hizmetleri (EPC) ile bu süreçlerin hepsini bir araya getirerek, yatırımcılara kolaylık sağlamaktayız.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 yılında yaklaşık 15 lisanssız güneş enerji santralini devreye aldık. Bunun yanı sıra panel üretiminde, Bureau Veritas ile denetleme çalışmalarını başlattık. 2016 yılında da bu çalışmalarımız devam edecektir. Önümüzdeki dönemde portföyümüzde bulunan 30 MW projeyi tamamlamayı planlamaktayız. Aynı zamanda 10 MW lisanslı projemizin temelini bu yıl içinde atacağız.”

How do you consider the current situation of Turkey’s renewable energy sources?

“It will not be wrong to say that there is already a worldwide existing renewable energy culture and Turkey is caught unaware against this developing sector with bright future.

The moves that can surpass the investments in renewable energy that take place in Europe came from China and India. Especially in India, the place that showed one of the fastest growths in the field of renewable energy, a target of 100 GW was put forth for the years 2021/22 after solar power exceeding the established power of 5 GW. The state, private sector and foreign solution partners work towards this goal. With the inclusion of renewable energy within the scope of state support by the Agency of Agriculture and Rural Development Support in our country, a new dynamism emerged in this field. Though there is a usable potential of 500 GW for our country, having the estimates of 7 – 10 GW for the year 2023 is quite low.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Kısa vadede, sürdürmekte olduğumuz projeleri, söz verdiğimiz gibi layıkıyla bitirmeyi; uzun vadede gelişen teknolojileri ve kaynakları etkin bir şekilde kullanarak çeşitliliğimizi arttırmayı, yenilenebilir enerji sektörüne adımızı kalın harflerle yazdırmayı hedefliyoruz.”

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Bir EPC firması olarak sektördeki tüm gelişmeleri yakından takip etmekte ve piyasadaki pozisyonumuzu ona göre almaktayız. Özellikle Avrupa’da gerçekleşen Ar-Ge çalışmaları

57

Mart - Nisan 2016

Röportaj

sayesinde PV teknolojisi ilerlemekte, panel verimliliği artmakta ve buna istinaden sektör maliyetleri yıllar geçtikçe düşmektedir.

2015 Aralık ayında imzalanan Paris Anlaşması’nda; küresel ortalama sıcaklık artışının sınırlandırılması ve sera gazları emisyonunun düşürülmesi konularında tüm devletleri hukuken bağlayıcı önemli kararlar alındı. Hızla artan enerji ihtiyacı miktarı ve Paris Anlaşması göz önüne alındığında güneş enerjisinin gelecekte, sektörün vazgeçilmez aktörlerden biri olacağı su götürmez bir gerçektir.”

While energy production is one of the most costly items of our foreign dependency, the responsibility falls into everybody’s shoulder in making use of these amazing resources.”

What should be done in order to increase the usage of renewable energy sources in our country?

“First of all, the existing regulation must be made more supportive both for the small and for the big investor. The long bureaucratic processes must be made easier and the language of the regulation must be simplified. Afterwards, the PV technology must be explained to the investor accurately, a decent inspection mechanism must be established to enable high quality works, and the high price and performance efficiency of the facilities that will be long lasting as a result of the processes explained above must be shown to the investor.”

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Dünya çapında hali hazırda yenilenebilir enerji kültürünün var olduğunu ve Türkiye’nin, gelişmekte ve önü açık olan bu sektör karşısında hazırlıksız yakalandığını söylemek yanlış olmaz.

Avrupa’da gerçekleştirilen yenilenebilir enerjide yatırımların ötesine geçebilecek hamleler Çin ve Hindistan’dan geldi. Özellikle, yenilenebilir enerji alanında en hızlı büyümelerden birini gösteren Hindistan’da, solar enerji 5 GW’lık kurulu gücü aştıktan sonra 2021/2022 yılları için 100 GW hedefi koyuldu. Devlet, özel sektör ve yurt dışı çözüm ortakları ile bu hedefe yürümekteler. Ülkemizde Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun yenilenebilir enerjiyi destek kapsamına alması ile bu alanda hareketlilik başladı. Fakat ülkemiz için açıklanan 500 GW kullanılabilir potansiyel varken, 2023 yılı tahminlerinin 7-10 GW olması oldukça düşüktür. Dışa bağımlılığımızın en masraflı kalemlerinden biri enerji üretimi

Mart - Nisan 2016

How do you see the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

“International Solar Energy and Technologies Fair fills up a big gap in the field of solar energy by bringing the most important actors of the sector; having domestic and foreign investors, conferences, symposiums and seminars. The contribution it makes to the sector in this sense is undeniable. In the 9th Fair, we will be in Hall 9 – D03 in order to continue our competition while being in collaboration with our shareholders in the sector and to represent ourselves in the best possible way by getting together with the investors.”

58

iken, böyle muazzam kaynakların değerlendirilmesi konusunda herkese sorumluluk düşmektedir.”

Is there any message you would like to share with our readers and sector representatives at the end of our interview?

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır? “Öncelikle mevcut mevzuat, gerek küçük gerekse büyük yatırımcı için daha destekleyici bir hale getirilmelidir. Uzun bürokratik işlemlere kolaylık sağlanmalı ve mevzuatın dili sadeleştirilmelidir. Sonrasında PV teknolojisi yatırımcıya doğru bir şekilde aktarılmalı, kaliteli çalışmaların yapılabilmesi için düzgün bir denetlenme mekanizması oluşturulmalı, bu şekilde uzun ömürlü olacak tesislerin, yüksek fiyat ve performans verimliliği yatırımcıya gösterilmelidir.”

“As Erikoğlu Sunsystem, we are ready to do our part in enabling the future generations have a sustainable world, and have a life that got rid of all the impacts of the global warming. In order to overcome all the problems in the field of solar energy, we are open for any kind of collaboration with our sector shareholders and investors with the help of our experience over the years.”

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı, sektörün en önemli aktörlerini bir araya getirmesi; yerli-yabancı katılımcıları, konferans, sempozyum ve seminerleri ile solar enerji alanında çok büyük bir boşluğu doldurmaktadır. Bu anlamda sektöre yapılan katkı yadsınamaz. 9. Fuar’da, 9.Hall – D03’te yerimizi alarak; sektördeki paydaşlarımızla işbirliği içinde rekabetimizi yürütmek ve yatırımcılarla bir araya gelip kendimizi en iyi şekilde tanıtmak üzere hazır bulunacağız.”

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Erikoğlu Sunsystem olarak; gelecek nesillerin sürdürülebilir bir dünyaya ulaşması, küresel ısınmanın etkilerinden arındırılmış bir yaşama sahip olabilmeleri için üstümüze düşen görevi yapmaya hazırız. Solar enerji alanında tüm sorunların aşılabilmesi için, biriktirdiğimiz deneyimle, sektör paydaşlarımız ve yatırımcılar ile her türlü iş birliğine açığız.”

59

Mart - Nisan 2016

Röportaj

SolarMENA; Fotovoltaik güç sisteminde çözüm ortağınız SolarMENA;

Your solution partner in photovoltaic power system SolarMENA Project Manager Dr. Mete Çubukçu talked to Solarex Magazine team about the targets and activities of the company.

SolarMENA provides its investors support and solution offers in every field of the renewable and clean energy sector.

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

SolarMENA Enerji ve Çevre Teknolojileri Ltd. company is located in Izmir and is the solution partner institution for the Photovoltaic Power System (FVGS) quality assurance services of Fraunhofer ISE Institute of Solar Energy Systems in Turkey. Fraunhofer ISE is the biggest solar energy research institute of Europe with approximately 1100 employees. The services we provide in the renewable and clean energy sector are technical consultation services for FVGS quality assurance, technical specification preparation, assessment of the projects and offers, preparation of preassessment report (by checking the projects and documents of the EPC company), running test modules in accredited test laboratories (CalLab and TestLab), inspections during the investment and preparation of the progress reports, acceptance tests and preparation of the test report, preparation of annual operating reports (Performance reporting and error analyses), certification of the power plants, grant supports, project preparation services, application consultation services and activity management (seminar, workshop, conference etc.).

SolarMENA Proje Yöneticisi Dr. Mete Çubukçu Solarex Magazine ekibine firmanın hedef ve faaliyetlerinden bahsetti.

SolarMENA yenilenebilir ve temiz enerji sektöründe her alanda yatırımcısına destek ve çözüm önerileri sunuyor.

How was the year 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

In the year 2015, we provided independent consultation service for projects of approximately 40 MW in Turkey. There were two project applications we prepared for our customers and supported at national and international levels, and both of them got accepted and they were initiated. Our works within the field of service will be doubling up for the year 2016 as well.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

SolarMENA Enerji ve Çevre Teknolojileri Ltd. firması, İzmir’de yerleşiktir ve Fraunhofer ISE Güneş Enerjisi Sistemleri Enstitüsü’nün Türkiye’deki Fotovoltaik Güç Sistemi (FVGS) kalite güvencesi hizmetlerindeki çözüm ortağı kuruluştur. Fraunhofer ISE, yaklaşık 1100 kişilik çalışanıyla, Avrupa’nın en büyük güneş enerjisi araştırma enstitüsüdür.

Yenilenebilir ve temiz enerji sektöründe, sunduğumuz hizmetler;

Mart - Nisan 2016

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

In the short term, we aim to provide independent technical

60

FVGS kalite güvencesi İçin teknik danışmanlık hizmetleri, teknik şartname hazırlığı, projelerin ve tekliflerin değerlendirilmesi, ön değerlendirme raporunun hazırlanması (EPC firmasının proje ve belgelerini kontrol ederek), akredite test laboratuvarlarında (CalLab ve TestLab) modül testlerinin yapılması ve raporlanması, yatırım esnasında kontroller ve ilerleme raporlarının hazırlanması, kabul testleri ve test raporunun hazırlanması, yıllık işletme raporlarının hazırlanması (Performans raporlamaları ve hata analizleri), Santrallerin belgelendirilmesi, hibe destekleri proje hazırlık hizmetleri, uygulama danışmanlık hizmetleri ve etkinlik yönetimi (Seminer, çalıştay, konferans vb.)’dir.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılında, Türkiye’de yaklaşık 40 MW’lık proje için bağımsız teknik danışmanlık hizmeti verdik. Müşterilerimiz için hazırladığımız ulusal ve uluslararası destekli iki adet proje başvurusu oldu ve ikisi de kabul edilerek yürütülmeye başlandı.

2016 yılında da, hizmet alanımızdaki çalışmalarımız katlanarak devam edecektir.

consultation service to projects totaling 250 MW. In the medium term, this figure will reach somewhere around 500 MW – 1 GW. In the long term, we plan to be the pioneer for the establishment of an internationally accredited FV Module Test Laboratory in Turkey in cooperation with Fraunhofer ISE.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kısa vadede, yıllık 250 MW’lık projeye bağımsız teknik danışmanlık hizmeti vermeyi hedefliyoruz. Orta vadede bu rakam 500 MW – 1 GW aralığına çıkacaktır. Uzun vadede, Fraunhofer ISE ile işbirliğinde Türkiye’de uluslararası akredite bir FV Modül Test Laboratuvarı’nın kurulmasına öncü olmayı planlıyoruz.

What are your thoughts on the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

The fundamental components in Photovoltaic Power Systems (FVGS) are photovoltaic modules and inverters. There is knowledge and application experience of many years for both of the components. In the near future, the market will maintain its dominance through existing technologies and small developments in their efficiencies.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Fotovoltaik Güç Sistemlerinde (FVGS) temel bileşenler,

61

Mart - Nisan 2016

Röportaj

fotovoltaik modül ve eviricilerdir. Her iki bileşen için de uzun yıllara dayanan bilgi birikimi ve uygulama tecrübesi bulunmaktadır. Yakın gelecekte de, mevcut teknolojiler, verimlerinde ufak gelişmelerle pazar hâkimiyetini sürdürecektir.

How do you consider the current status of Turkey’s renewable energy resources?

Turkey will become a market of GWs in the year 2017. Today, the market is still dominated with the priority in price. The problems that can be encountered during the operation of the systems in MW scale will put the FVGS quality need into prominence.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye, 2017 yılında GW’lık bir pazar haline gelecektir.

Günümüzde hala fiyat öncelikli bir pazar hâkimdir. MW ölçeğindeki sistemlerin işletimi sırasında yaşanacak sorunlar, FVGS kalite gereksinimini ön plana çıkaracaktır.

What should be done in order the increase the usage of renewable energy sources in our country?

The approval processes of the institutions that approved the production of licensed and unlicensed electricity must be speeded up. The capacity of the distribution centers for unlicensed projects must be increased.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Lisanslı ve lisanssız elektrik enerjisi üretimine onay veren kuruluşların onay süreçleri hızlandırılmalıdır. Lisanssız projeler için dağıtım merkezlerinin kapasitesi arttırılmalıdır.

How do you see the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the works you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

I have been following the Solarex fairs ever since the year of its first appearance. It managed to be the most effective solar energy fair in Turkey by increasing its capacity and impact every passing year. Considering the fact that solar energy market moves from Europe to other countries, its impact on international level will increase as well. SolarMENA and Fraunhofer ISE will be participating the 9th International Solar Energy and Technologies Fair with their stand located at Hall 11, no F10.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Solarex fuarlarını, birincisinin başladığı yıldan itibaren yakından takip ediyorum. Her geçen yıl, kapasitesini ve etkisini arttırarak, Türkiye’nin en etkin güneş enerjisi fuarı olmayı başardı. Güneş enerjisi pazarının Avrupa’dan diğer ülkelere kaydığını dikkate aldığımızda, uluslararası ölçekte de etkisi artacaktır. SolarMENA ve Fraunhofer ISE, 9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’na 11. Hol’de F10 numarasındaki stantlarıyla katılacaktır.

Mart - Nisan 2016

62

Röportaj

Efektif Enerji, tecrübesiyle yatırıma güç katıyor Efektif Enerji, with its experience brings strength to investment

“Temiz üret bilinçli tüket” mottosuyla yatırımlarında hız kesmeyen firmanın, Genel Müdürü Murat Seferoğlu güneş enerjisi sektörüne ve firmanın yeni yatırımlarına dair sorularımızı yanıtladı.

The General Director of the company, which did not take a break in its investments through the motto of “produce clean consume consciously”, Murat Seferoğlu answered our questions on solar energy sector and new investments of the company.

Elektrik enerji maliyetini azaltmak için yenilenebilir enerji yatırımı danışmanlığı hizmeti sunan ve bu konuda yatırımcılara çözüm önerileri sunarak daha verimli üretim gerçekleştirmeyi hedefleyen Efektif Enerji, 20 yıllık geçmişiyle sektöre hâkim firmalardan biridir.

Providing the renewable energy investment consultation service in order to decrease the cost of electric energy and aiming to have a more efficient production by offering solutions to the investors on this issue, Efektif Enerji is one of the leading companies of the sector thanks to its experience of 20 years.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Efektif Enerji olarak sektörde yatırımcı, EPC (santral kurulum şirketi), ve bakım işletme şirketi olarak yer almaktayız.

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

As Efektif Enerji, we are in this sector as an investor, EPC

Mart - Nisan 2016

64

Sektörümüzün en büyük eksiklerinden ve problemlerinden birisi olan elektrik, santral kurulumu konularında tecrübesiz şirketlerin var olmasından kaynaklanmaktadır. Seferoğlu Elektrik A.Ş. ve Efektif Enerji olarak bu sektörde 20 yıldır çalışmakta ve yatırımcılarımıza A’dan Z’ye aradıkları hizmetleri tek çatı altında sunabilmekteyiz. Enerji yatırımlarımıza ek olarak ülkemizde bakanlığımız tarafından akredite edilmiş Enerji Verimliliği Uzmanlığı eğitimleri verebilen iki şirketten biri konumundayız.

2014 yılında imza attığımız Kayseri Organize Sanayi Bölgesinde Verimliliğin Arttırılması projesini ileriye taşıyarak bakanlık ve KOSGEB ile ortak yürütmekteyiz. KOSGEB desteği sayesinde ülke sanayicilerimizin kullandığı verimsiz elektrik motorlarını yenileri ile değiştirmeye teşvik etmekteyiz. Kayseri Organize Sanayi Bölgesi değişim programı çerçevesinde bakanlığımızca pilot bölge kabul edilmiş olup 2 yıl gibi kısa bir sürede geri dönen ve sanayicimize hem imaj hem verim sağlayan projeleri desteklemektedir. Enerji üretimine verilen dikkat, önem ve destek verim arttırıcı projelere de verilmeli ve gerçek gayenin kaynaklarımızı verimli kullanmak olduğu anlaşılmalıdır. Şirket olarak bu doğrultuda çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.

Sanayicimizin de benzer bilinçle yaklaşması bizleri sevindirmektedir, dileğimiz verimlilik arttırıcı projelere desteğin artması ve tüketimin de üretim kadar önemli olduğunun farkına varılmasıdır.

(plant installation company), and maintenance operation company. The reason for having electricity as one of the biggest inadequacies and problems of our sector is the existence of companies that are inexperienced in plant installation issues. As Seferoğlu Elektrik A.Ş. and Efektif Enerji, we have been working in this sector for 20 years and able to provide the services that our investors look for from A to z under single roof. In addition to our investments in energy, we are one of the two companies that can give training on Energy Efficiency Expertise, which was accredited by our ministry in our country. By further improving the Efficiency Increase in Kayseri Organized Industrial Site project that we completed in the year 2014, we work in cooperation with the ministry and KOSGED. Thanks to KOSGED support, we encourage the industrialists of our country to change the inefficient electric motors with the new ones. Kayseri Organized Industrial Site was accepted as a pilot region within the framework of exchange program by our ministry, and it supports the projects that have a result in a short period of 2 years and provide both an image and efficiency. The care, importance and support given to the energy production must be given to the projects increasing the efficiency and it must be understood that the real purpose is to use our resources efficiently. We as a company continue our works towards this direction. The fact that our industrialists approach this issue with the same thinking makes us happy; and our hope is to see an increase of support provided for the projects increasing efficiency and the consumption must be regarded as important as the production.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

Geçtiğimiz yıl başladığımız ve ülkemizde daha önce uygulaması yapılmamış, benzeri hayata geçirilmemiş ve güneş enerjisi tesisleri kurulumunda örnek teşkil ederek, öncü bir model olacağını düşündüğümüz yap, işlet ve devret modeli ile hayata geçirmekte olduğumuz Kayseri Organize sanayi bölgesine 10 MW gücünde GES tesisi kurulumunu sürdürmekteyiz. Projemizi Temmuz ayı itibarı ile devreye alıp, Kayseri Organize sanayi bölgesinde kurulumunu gerçekleştirdiğimiz toplam gücü 16 MW’a çıkaracağız. Bu proje iş birliği yaptığımız Kayseri Organize Sanayi Bölgesi yönetiminin vizyonu, bakışı ve yenilenebilir enerjiye verdiği önemi göstermektedir. Projemiz Kayseri Organize Sanayi Bölgesinde yer almaktadır. Kayseri bölgesi yenilenebilir enerji kaynakları bakımından oldukça uygun ve yatırıma açık bir bölgedir. Günümüzde güneş enerjisi santrali kurulum sayısında ve kurulum gücünde ülkemizde başı çeken şehirlerden birisi konumundadır. Kurulumuna devam ettiğimiz yeni santralimiz 10 MW gücünde olacak ve projeye yeni ekleyeceğimiz santralle beraber toplam gücü 16 MW’a çıkarmış olacağız. Yeni santral ile projemiz, ülkemizdeki aynı lokasyonda en yüksek kurulu ve devreye alınmış güneş enerjisi santrali olacak. Projemizde kullanacağımız ve hem ülkemizde hem de dünyada sayılı tesiste bulunan ince film ve tek eksende hareketli sistem teknolojisi kombinasyonu ile tesis verimliliğini %20 artıracağımıza inanıyoruz.

How was 2015 for you? What are going to be your projects in 2016?

By setting an example in solar energy facility installations, which we started last year and nothing similar was actualized before, we continue the installation of GES facility of 10 MW power inside the Kayseri Organized Industrial Site that we try to put into use via build operate and transfer model that we think will be a pioneer model. We will put our project into use

by July and take the total power we installed up to 16 MW. Through this project, the vision, approach and the importance that Kayseri Organized Industrial Site gives to renewable

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kuruluşumuzdan günümüze kadar geçen 8 yılda sağladığımız başarılardan, ülkemizin ekonomisine ve insanına sağlamış olduğumuz katkılardan gurur duyuyor ve bu başarılarımızdan güç alıyoruz. Her zaman ön planda tuttuğumuz “temiz üret, bilinçli tüket”mottomuzu sürdürmek istiyoruz. Kendimize her gün tembihlediğimiz ve unutmamamız gereken yegâne kural; insanlar olarak parçası olduğumuz doğaya adil davrandıkça,

65

Mart - Nisan 2016

Röportaj uyum sağladıkça, doğanın bize güç vereceği, ilham kaynağı olacağı ve bizi aydınlatmaya devam edeceğidir. 2016 dâhil önümüzdeki yıllarda da bu anlayış çerçevesinde çalışmaya devam edecek ve ülkemize sağlayacağımız katkılarla gurur duymaya devam edeceğiz. Gelecek için vizyonumuz ve misyonumuz, ülkemizin kalkınmasına destek sağlamak, şirketimizi geliştirerek istihdam sağlamak ve büyümektir. Ülkelerin gelişimlerinde önemli yer tutan altyapı hizmetleri ve enerji yönetim sistemleri alanlarında şirketler grubu olarak faaliyetlerimize devam etmek ve ülkemize katma değer sağlamayı amaçlamaktayız.

energy. We are going to continue to work within the frame of this understanding and to be proud of our contributions to the country in the next years, including 2016. Our future vision and mission is to contribute in the development of our country and provide employment and expand by improving our company.

We intend to continue to our activities and provide addedvalue to our country as a group of companies in the fields of infrastructure services and energy management systems, which have an important position in the development of countries.

What are your thoughts about the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

In my opinion there are 3 sections of energy; production, consumption and sharing. If these three sections are concurrently established, the sector will be fine. I believe the first two sections are known and familiar to all of us.

Conscious and clean production has a great importance and we are the leader in this section. Both our investments in hydroelectric plants and our wind power plants as well as solar power plants decreases our dependence as it is protecting nature, and provides clean, safe, environmentally friendly and cheap energy. I believe that we can be more successful and open-minded whereas we are already on the right track in consumption, which is the second most important point.

There are aids from our government for the industrialists and businessmen, but there are hesitations in the use of these supports. The regulation is not known well and we still could not acquire the logic of “gain while spending”. We are manufacturing a product for 10 units and we are spending its 4 units for energy. While selling this product for 11 units, we are profiting 1 unit. Everything is fine, but the point that we are missing and the question that we have to ask ourselves must be “can I decrease my 4 units of energy consumption to 3 units”. Instead of striving to sell our products at 12 units and lose our competition chance, we should aim at producing at 9 units, increasing our competition chance and profitability.

I think we have a lot of works to think and make about this issue. I believe that sharing is the third value which is not understood and neglected. In order to actualize the first two sections that I mentioned, we have to be sharing, constructive and visionary. I am of the opinion that we have to increase our forums and fairs, where we can share the developments in the sector and brainstorm, and of course we should increase our inter-company communication. Why wouldn’t we be a Germany in renewable energy?

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler? Şahsi fikrimce enerjinin 3 ayağı bulunmaktadır; üretim, tüketim ve paylaşım. Eğer bu üçayak aynı anda oturtulursa sektör rayına girecektir. İlk iki ayağın hepimizce bilindik ve tanıdık olduğuna inanıyorum. Bilinçli ve temiz üretim büyük önem arz etmekte ve bu ayakta başarıyla yol almaktayız.

Gerek yapılan hidroelektrik santralleri yatırımlarımız gerek rüzgâr enerjisi santrallerimiz ve güneş enerjisi santrallerimiz çevreyi korurken bağımlılığımızı azaltmakta insanlarımıza temiz, güvenli, çevre dostu ve ucuz enerji sağlamaktadır. İkinci önemli nokta olan tüketimde doğru yolda olmamıza rağmen daha başarılı olabileceğimize ve daha açık fikirli olmamız gerektiğine inanıyorum. Sanayicilerimize ve ticaret adamlarımıza hükümetimiz tarafından destekler sağlanmakta fakat bu desteklerin kullanımında çekinceler mevcut olmaktadır. Mevzuat iyi bilinmemekte ve “harcarken kazan” mantığını hala oturtamamış bulunmaktayız. Bir ürünü 10 birime mal ediyor ve bunun 4 birimini enerjiye harcıyoruz.

Satarken bu ürünü 11 birime satarak 1 birim kar etmiş oluyoruz. Her şey güzel ancak atladığımız nokta ve kendimize sormamız gereken soru “4 birimlik enerji tüketimimi 3 birim yapabilir miyim ?” olmalıdır. Ürünlerimizi 12 birime satma uğraşında olup rekabet olanığımızı kaybetmektense 9 birime mal edip rekabet olanağımızı ve karlılığıımızı artırmayı hedeflemeliyiz. Bu konu üzerinde düşünecek ve yapacak çok işimiz olduğunu düşünüyorum.

Paylaşımın ise anlaşılamayan ve göz ardı edilen üçüncü değer olduğunu düşünüyorum. Bahsettiğim ilk iki ayağı gerçeğe dönüştürmek için paylaşımcı, yapıcı ve vizyoner olmalıyız.

Sektördeki gelişmeleri paylaşabileceğimiz, beyin fırtınası yapabileceğimiz forumlarımızı, fuarlarımızı ve pek tabi ki şirketler arası iletişimi arttırmamız gerektiği kanaatindeyim.

Yenilenebilir enerjide neden bir Almanya olmayalım?

What is your consideration about the current situation of Turkey’s renewable energy resources?

In last 25 years, production and consumption of energy have stopped being a national issue and became an international one. Changes in the fossil fuels reached to such point that it can turn countries upside down and it was recognized that the global warming is an undeniable enemy and we have to fight with it. Under these circumstances, the first things that appear on our minds when we mention energy are not lighting, industry, consumption, but politics, diplomacy and of course economy. We have to use this new “weapon”, directly affecting the economic indicators, production and wealth, and reach to our goal of “Strong Turkey”. As Turkey, we should get out of our current position of importer country by adding the renewable energy resources, which are the stars of the new age, into our

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Geçtiğimiz 25 yılda, enerji üretimi ve tüketimi ulusal bir konu olmaktan çıktı ve uluslararası bir konu halini aldı. Fosil yakıtlardaki değişimler ülkeleri alt üst edebilecek öneme geldi ve global ısınmanın inkar edilemez ve savaşılması gereken bir düşman olduğu kabullenildi. Bu şartlar altında artık enerji denildiğinde aklımıza ilk gelenler aydınlatma, sanayi, tüketim değil politika, siyaset ve pek tabi ki ekonomi oldu.

Ekonomik göstergeleri, üretimi, refah seviyesini doğrudan etkilemekte olan bu yeni “silahı” en etkin biçimde kullanmak ve “Güçlü Türkiye” hedefimize ulaşmak zorundayız. Türkiye olarak ithalatçı ülke olduğumuz mevcut konumumuzdan portföyümüze yeniçağın yıldızı yenilenebilir enerji kaynaklarını

Mart - Nisan 2016

66

ekleyerek sıyrılmalı ve bölgemizin lider ülkesi halini almalıyız.

Yenilenebilir enerji kaynakları zenginliğimiz ve hükümetimizin yayınladığı politikalar düşünüldüğünde bu hedefin zor olmadığına ve başarılabileceğine inanmaktayım.

portfolio and we should take the position of leader country in our region. Considering our richness in renewable energy resources and the policies of our government, I believe this goal is not difficult and can be achieved.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Geçmişte ülkece “kaçırdığımız trenlerin” aksine yenilenebilir enerjide doğru yolda olduğumuzu düşünmekteyim. Önümüzde kaçırılamayacak bir fırsat var ve değerlendirmemiz bekleniyor. Şirketce hem yatırımcı hem de hizmet verici konumda yer aldığımız bu sektörde vizyoner ve ülkemize katkıda bulunmak isteyen yatırımcıları ve hizmet verebilecek her şirketin veya kişinin “yakalanan trene” binmesini diliyorum. Sektöre yapılan her yatırım, her hizmet hem ülkemize katkı sağlayacak hem de sanayi ve ticaret adamlarımızı güçlendirecektir.

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

In contrast to the “missed trains” of the past, I think we are on the right track in renewable energy. We have a great opportunity ahead and we are expected to meet it. In this sector, where we are in the position of both entrepreneur and service provider as a company, I hope the investors, who are visionary and want to contribute to our country, and every company or person, who can serve, will board “the caught train”. Each investment and service to the sector will contribute to our country and reinforce both of our industrialists and businessmen.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Katılmaktan memnuniyet duyduğumuz fuar, ülkemizde güneş enerjisi sektörünün gelişmesinde öncülük yapmaktadır.

Geride bıraktığımız fuarlar ve yapılan etkinlikler ülkemizin konuya bakış açısını değiştirdi ve yatırımcımızın konuya ilgisini arttırdı. Solarex İstanbul 2016 fuarında piyasada ve sektörde ses getireceğini düşündüğümüz yeni projelerimizin ve mevcutta inşaası devam eden projemizin tanıtımını yapacağız.

Yıllardır yurtdışında gördüğümüz ve imrendiğimiz başarılı organizasyonların ülkemizde de gerçekleştiğini görmek mutluluk verici bir durum.

What is your assessment about 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Could you mention the works that you will perform at Solarex İstanbul 2016?

The fair, which we are glad to attend, is the pioneer for the development of solar energy industry in our country. The fairs and events of the past changed the standpoint of our country and attracted our investors to this issue. At Solarex İstanbul 2016, we are going to introduce our projects, which we think are going to make an impact in the market and the sector, and our projects, of which constructions are still continuing.

It is nice to see that successful organizations that we have seen abroad and admired are held in our country, as well.

67

Mart - Nisan 2016

Röportaj

SEİSO Enerji HIT teknolojili panellerle yüksek kalite vadediyor SEİSO Enerji promises high quality with its HIT technology panels SEİSO Enerji Vice Chairman of the Executive Board İsmail Hakkı Karaca talked about the new technologies within renewable energy sector and the targets of the company.

Having entered the year 2016 by undertaking Panasonic brand’s representation in Turkey, SEİSO Enerji offers innovative solutions through its new products.

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

As SEİSO Enerji A.Ş., we are operating in the field of solar power generation systems. Until the beginning of 2016, we mainly provided engineering and turnkey solar plant installation services. Up to today, we completed solar plant installation of 40 MW at home and approximately of 4 MW abroad. With the year 2016, we undertook the distributorship of Japanese Panasonic company, which is world’s technology leader and the producer of the most efficient solar panels of the world, in Turkey.

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

We ended the year 2015 through the installation activities of rooftop and land application solar plant in many different cities of our country from north to the south. Again, the year 2015 was a year that we completed projects approximately worth of 70 million TL. Especially the project with 1,4 MW power we integrated in the new Antalya Stadium was well-received by markets both at home and abroad. We have decided to change our strategy a little in order to be able to offer a better service to the sector and create difference in the year 2016. We want the HIT technology solar panels, which are the world’s most efficient solar panels of the world and are owned by the brand Panasonic that we represent, to be widespread in all over Turkey in the year 2016. In this context, we hope these unique high-quality products that have an efficiency rate over 19% and come with a 15-year physical durability guarantee to be more present in the market. With a sales target of 80 MW throughout

SEİSO Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İsmail Hakkı Karaca yenilenebilir enerji sektöründeki yeni teknolojilerden ve firmanın hedeflerinden bahsetti.

2016 yılına Panasonic firmasının Türkiye temsilciliğini üstlenerek giriş yapan SEİSO Enerji yeni ürünleriyle inovatif çözümler sunuyor.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

SEİSO Enerji A.Ş. olarak güneşten elektrik üretim sistemleri konusunda faaliyet gösteriyoruz. 2016 yılı başına kadar temel olarak mühendislik ve anahtar teslim güneş santrali kurulum hizmetleri sunduk. Bugüne kadar yurt içinde 40 MW, yurt dışında yaklaşık 4 MW güneş santralinin kurulumunu gerçekleştirdik.

Mart - Nisan 2016

68

2016 yılı ile birlikte dünya teknoloji devi ve dünyanın en verimli güneş panellerinin üreticisi olan Japon Panasonic firmasının Türkiye distribütörlüğünü üstlendik.

the year; we will hold advertisement activities for the HIT panels, which have long life, high efficiency rate and whose annual production value is 8-15% higher than the standard technology products, so that they can gain recognition in the market.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılını ülkemizin kuzeyinden güneyine birçok farklı şehirde çatı üstü ve arazi uygulamalı güneş santrali kurulum faaliyetleri ile tamamladık. Yine 2015 yılı yaklaşık 70 milyon TL’lik projeyi tamamladığımız bir yıl oldu. Özellikle yeni Antalya Stadına entegre ettiğimiz 1,4 MW güce sahip projemiz gerek yurt içi gerekse yurt dışı piyasalardan oldukça güzel tepkiler aldı.

2016 yılında stratejimizi hızlı büyüyen sektöre daha iyi hizmet sunabilmek ve farklılık oluşturabilmek adına biraz değiştirme kararı aldık. Distribütörlüğünü üstlendiğimiz dünyanın en verimli güneş panelleri olan Panasonic markasına ait HIT teknolojili güneş panellerini 2016 yılında tüm Türkiye’de yaygınlaştırmak istiyoruz. Bu kapsamda %19’un üzerinde verimliliğe sahip, 15 yıl fiziki dayanım garantisi ile dünyada eşi bulunmayan bu yüksek kaliteli ürünlerin pazarda daha çok yer almasını umuyoruz. Yıl boyunca toplam 80 MW satış hedefiyle; uzun ömürlü, yüksek verimli ve yıllık üretim değeri standart teknolojili ürünlere kıyasla

Can you tell us about your targets and projects for the upcoming period?

As I said in the previous question, our main target is to have Panasonic HIT modules to gain more recognition within our country market. We aim for these products that still have an approximate installed power of 7 MW to reach an installed power of 80 MW countrywide by the end of 2016. We will be conducting the necessary marketing and advertisement activities of Solimpeks brand panels produced by our group to have a place in the market especially via more than 180 retailers that are located especially at home. We aim these products we advertise to be within the market in the short and medium term.

%8-15 arasında daha yüksek olan HIT panellerin, piyasada nüfuz sağlamasına yönelik tanıtım faaliyetleri düzenleyeceğiz.

What are your thoughts on the new technologies in solar power systems and the future of the sector?

Photovoltaic technologies are still the widely accepted solar power generation systems. We are of the opinion that these technologies will be the most popular electricity generation source of the world for a while. Though it is inevitable that the photovoltaic based technologies will evolve towards more efficient and more cost effective production methods, the most important factor here will be obviously the market development and the government policies. In the upcoming years, the stability within the

Önümüzdeki dönemlere ilişkin hedef ve projelerinizden bahseder misiniz? Önceki soruda bahsettiğim üzere temel hedefimiz yüksek verimli Panasonic HIT modüllerin ülkemiz piyasasında daha çok yer almasını hedefliyoruz. Halen yaklaşık 7 MW’lık kurulu güce sahip bu ürünlerin, 2016 yılı sonunda ülkemiz genelinde 80 MW’lık kurulu güce erişmesini hedefliyoruz. Grubumuzun üretimi olan Solimpeks marka panellerin de pazarda yer alması için gerekli pazarlama ve tanıtım faaliyetlerini özellikle yurt içinde yerleşik 180’i aşkın bayimiz aracılığıyla yapacağız. Tanıtımını

69

Mart - Nisan 2016

Röportaj gerçekleştirdiğimiz bu ürünlerin piyasada kısa ve orta vadede yer almasını hedefliyoruz.

markets that still make the biggest contributions to the market such as China, USA, Japan and India will determine the future of the sector. The total number of installations in these countries will not only determine which of these companies will survive and which not but it will also give direction to the technological developments. Besides, it should be added that the storage applications that are still in fast development will have significant contributions to the development of systems independent of the network.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Halen dünyada kabul görmüş güneşten elektrik üretim sistemleri fotovoltaik teknolojilerdir. Bu teknolojilerin uzun bir süre boyunca dünyada en popüler elektrik üretim kaynağı olacağı kanaatindeyiz. Fotovoltaik tabanlı teknolojilerin daha yüksek verimli ve daha uygun maliyetli üretim metotlarına doğru evirileceği kaçınılmaz olmakla birlikte, bu noktadaki en önemli etkenin pazar gelişimi ve hükümet politikaları olacağı aşikârdır. Önümüzdeki yıllarda halen piyasaya en önemli katkıları sağlayan; Çin, ABD, Japonya ve Hindistan gibi pazarlardaki stabilite sektörün geleceğini belirleyecektir. Bu ülkelerdeki toplam yıllık kurulum miktarı, hangi firmaların ayakta kalabileceği, hangi firmaların kalamayacağını tespit edeceği gibi teknolojik gelişmelere de yön verecektir. Ayrıca halen hızla gelişmekte olan depolama uygulamalarının şebekeden bağımsız sistemlerin gelişmesine çok önemli katkılar sağlayacağını da eklemek gerekiyor.

How do you consider the current condition of Turkey’s renewable energy sources?

The area that the renewable energy in our country is most successful at is undoubtedly the hydro resources. The success criteria in here are calculated in terms of installed power or the total benefit acquired. Following this, it is important to accept that there are serious research in regard to the wind power and increase in the installed power.

Unfortunately, the situation with solar power is limited with an installed power of 320 MW. As opposed to the hydraulic plants with 26 GW and installed wind power plant of 4,5 GW, this solar power has quite a low rate. Among these technologies that are encouraged via the same Law on Renewable Energy and of whom we have the richest source, solar power’s installed power must be increased at once.

Though unlicensed solar project over 5 GW is discussed on the table, it is still not clear when and how these projects will be turned into installed power.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz? Ülkemizde yenilenebilir enerjinin en başarılı olduğu alan şüphesiz hidro kaynaklardır. Buradaki başarı kriterimiz kurulu güç ya da sağlanan toplam fayda açısından değerlendiriliyor.

Ardından rüzgâr enerjisi ile ilgili ciddi çalışmaların ve kurulu güç artışının olduğunu kabul etmek lazım. Maalesef güneşteki durum sadece 320 MW’lık kurulu güçle sınırlı durumdadır. 26 GW’lık hidrolik tesisler ve 4,5 GW’lık kurulu rüzgâr tesisine karşılık güneşteki bu güç son derece düşük bir orandır. Aynı Yenilenebilir Enerji Kanunu ile teşvik edilen bu teknolojilerden, en zengin kaynağa sahip olduğumuz güneşte kurulu gücümüzün bir an evvel artırılması gerekmektedir. Her ne kadar 5 GW’ın üzerinde lisanssız güneş projesi masada bulunsa dahi bu projelerin ne zaman ve nasıl kurulu güce dönüştürülebileceği maalesef belirsizliğini korumaktadır.

What should be done in order to increase the usage of renewable energy sources in our country?

The simplification of the legal regulation is the most essential subject. The lengthy and complicated procedures commonly complained by all the investors restrain the increase of the usage. Especially the development of the micro-sized applications is hindered because of these procedures. This problem must be solved, before getting into the other causes.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Yasal mevzuatın sadeleştirilmesi en önemli konudur.

Tüm yatırımcıların ortak şikâyeti olan uzun ve karmaşık prosedürler kullanımın artışını engelliyor. Özellikle mikro ölçekli uygulamaların önü bu prosedürler nedeniyle tamamen tıkalı durumda. Diğer sebeplerin sayılabilmesi için öncelikle bu soruna neşter vurulması elzemdir.

How do you see the 9th International Solar Power and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will be doing at Solarex Istanbul 2016?

Solarex was busier in comparison to the previous years. We are expecting this density to increase even more. This year we will be showcasing for the first time in Europe and Turkey Panasonic’s HIT technology modules with 325W and 19,4% efficiency. We expect these panels that have the highest efficiency in terms of commerce in the market to attract a great deal of attention. We hope to see all our investors to visit our panel to have a look at this panel.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Solarex geçtiğimiz yıl önceki dönemlere göre oldukça yoğun geçti. Bu yıl yoğunluğun daha da artacağı beklentisindeyiz. Bu yıl Avrupa’da ve Türkiye’de ilk kez Panasonic’in HIT teknolojili 325W’lık %19,4 verimli modüllerini tanıtacağız. Piyasada ticari olarak en yüksek verimliliğe sahip bu panellerin oldukça ilgi çekmesini bekliyoruz. Tüm yatırımcılarımızı bu panelimizi görmeye standımıza bekliyoruz.

Is there any message you would like to send our readers and sector representatives at the end of our interview?

We expect the Turkish solar power sector, which though late started to take its initial steps, to have a better performance in the upcoming years. There are important duties waiting for all the shareholders and investors that serve the sector with this purpose. We kindly ask especially the directors of the state institutions and organizations to be sensitive about the not really well-thought procedures that may hinder the sector and block the developments.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Geç de olsa emeklemeye başlayan Türkiye güneş enerjisi sektörünün, önümüzdeki yıllarda daha iyi bir performans sergilemesini bekliyoruz. Bu amaçla sektöre hizmet eden tüm paydaşlara ve yatırımcılara önemli vazifeler düşmektedir. Özellikle kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticilerinden; sektöre ket vuracak, gelişmelerin önünü tıkayacak iyi düşünüp tasarlanmamış süreçler konusunda hassas davranmalarını rica ederiz.

Mart - Nisan 2016

70

Röportaj

MWH, güvenilir danışmanlık desteğiyle GES projesi finansmanı sağlıyor MWH, provides GES Project financing with its reliable consultancy support

MWH Türkiye Genel Müdürü Murat Sarıoğlu firmanın faaliyetleri, desteklediği projeler, sürdürülebilir enerji kredisi onay şartları ve yatırım yaparken dikkat edilmesi gerekenler hakkında sorularımızı yanıtladı.

MWH Turkey General Director Murat Sarıoğlu answered our questions on the activities of the company, the projects it supports, the approval requirements for the sustainable energy loan and the things to pay attention to when making investments.

MHW, 2010 yılından beri Türkiye güneş enerjisi sektöründe istihdam sağlayacak yatırım fonlarını yönetiyor. Sürdürülebilirlik girişimlerini desteklemek için EBRD adına TurSEFF, MidSEFF ve TUREEFF olmak üzere üç sürdürülebilir enerji kredi programına öncülük ediyor.

MHW has been managing the investment funds that will provide employment in Turkey’s solar energy sector since the year 2010. It leads the three sustainable energy loan programs TurSEFF, MidSEFF and TUREEFF on behalf of EBRD in order to support the sustainability initiatives.

Mart - Nisan 2016

72

Öncelikle bize firmanızdan bahseder misiniz?

TurSEFF (Türkiye Sürdürülebilir Enerji Verimliliği Finansman Programı), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’nın (EBRD) Türkiye’de KOBİ’lere yönelik başlattığı enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji üzerine olan bir kredi finansman programıdır. Kredi, EBRD tarafından geliştirilmiş olup krediler yerel ortak bankalar yoluyla dağıtılır. Kredi kullanacak tarafların, mali olarak uygun olması, ortak bankanın kredi kriterlerine uyması ve ortak bankanın kredi değerlendirme usullerine uygun olarak onay alması gerekir. Projeler bize hem bankalardan geliyor hem de pazarlama ekibimizin sistematik faaliyetleri çerçevesinde geliştiriliyor. İlk önce EBRD KOBİ’lere direkt kredi vermiyor; anlaşmalı yerli bankalar aracılığıyla kredilendirme yapılıyor. Bu kapsamda finanse edilen projeler teknik ve finansal performans kriterlerini karşılamalıdırlar.

2010 yılından bugüne yaklaşık 500 milyon dolar TurSEFF kredisi kullandırımı yapıldı. Bu tutarın yaklaşık dörtte biri son iki yılda yapılan güneş enerjisi santralleri için kullanıldı.

Bugün itibari ile TurSEFF, toplam 152 MW kapasiteye denk gelen 190’ı aşkın GES projesinin finansmanını gerçekleştirdi.

Biz, MWH olarak 2010 yılından bu yana bu programın teknik danışmanlığını yapıyoruz. MWH Türkiye; su kaynakları, hidroelektrik mühendisliği, çevre mühendisliği ve altyapı alanlarında 1999 yılından bu yana, Türkiye’de faaliyet gösteriyor. Su, çevre, altyapı, enerji verimliliği ve yenilenebilir projeleri konusunda MWH, 2010 yılından beri İstanbul’da yaklaşık 50 kişilik uzman ekibi ile hizmet veriyor. 2015 yılının Eylül ayında da Ankara ofisimizde hizmet vermeye başladık.

MWH Türkiye; Türk şirketlerinin yeşil enerji ve sürdürülebilirlik girişimlerini desteklemek için EBRD (Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası) adına, TurSEFF (Türkiye Sürdürülebilir Enerji Verimliliği Finansman Programı), MidSEFF (Türkiye Orta Ölçekli Sürdürülebilir Enerji Verimliliği Finansman Programı) ve TuREEFF (Türkiye Konutlarda Sürdürülebilir Enerji Verimliliği Finansman Programı) olmak üzere üç sürdürülebilir enerji kredi programına öncülük ediyor.

First of all, can you tell us about your company?

TurSEFF (Turkish Sustainable Energy Financing Facilities Program) is a loan financing program on energy efficiency and renewable energy that was initiated by the European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) towards the SMEs in Turkey. The loan is developed by EBRD and the loans are distributed via the local partner banks. The partners to use the loan must be financially suitable, comply with the loan criteria of the partner bank and receive approval in accordance with the loan assessment methods of the partner bank. The projects come to us from the banks and also they are developed within the framework of systematic activities of our marketing team. First of all, EBRD does not directly provide SMEs with loan; loaning is applied via contracted local banks. In this context, the financed projects must meet the technical and financial performance criteria.

From the year 2010 up to today, an approximate of 500 million dollars’ worth of TurSEFF loan was distributed.

Approximately one quarter of this amount was used for the solar power plants in the past two years. As of today, TurSEFF financed more than 190 GES project with a total of 152 MW capacity.

We as MWH have been working as the technical consultant of this program since the year 2010. MWH Turkey has been operating in Turkey in the fields of water resources, hydroelectric engineering, environment engineering and infrastructure since the year 1999. In regard to water, environment, infrastructure, energy efficiency and renewable projects, MWH has been providing service in Istanbul with its team of 50 experts since 2010. In September 2015, we started to give service in our office in Ankara as well. MWH Turkey is leading the three sustainable energy loan programs TurSEFF (Turkish Sustainable Energy Financing Facilities Program), MidSEFF (Turkish Medium Scaled Energy Financing Facilities Program) and TurEEFF (Turkish Residential Energy Efficiency Financing Facility Program) on behalf of EBRD (European Bank for Reconstruction and Development) in order to support the green energy and sustainability initiatives of Turkish companies.

Yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Sizin bu konuda firmalara sağladığınız avantajlar nelerdir?

GES sektörü hepimizin bildiği üzere geçmişi uzaklara dayanan, henüz olumlu ve olumsuz yaşanmış hikâyeleri deneyimlenmiş bir sektör değil. Sektör gerek yatırımcı gerekse tedarikçiler konusunda hayli kalabalık. Gelişmekte olan, mevzuatsal altyapısı da yeni oluşturulan ve heyecanlı kalabalığı olan sektörde yatırım yaparken çok daha araştırmacı ve bilgi kirliliğinden uzak, profesyonel destekler alarak hareket etmek çok büyük önem arz etmektedir. Bizim TurSEFF projesi teknik danışmanlık çatısı altında 5 yıla dayalı ciddi bir birikim, deneyim ve know-how’ımız bulunmaktadır.

Yurt genelinde faaliyet gösteren bir proje olmasından kaynaklı, bugüne değin Türkiye’nin her bölgesinden gelen 1’GW üzeri projenin analizi yapılmıştır. Özellikle teknik

What are the points to take into consideration when making an investment? What are the advantages you provide the companies on this issue?

As you well know, GES sector is not yet a sector, which has long history and positive or negative experiences. The sector is quite crowded in terms of investors as well as the suppliers. It is of great significance to move by getting professional supports that are more analytical and away from information pollution, when making an investment in a developing sector that has a newly established regulation infrastructure and an enthusiastic crowd. Under the roof of our TurSEFF project technical consultation, we have a serious experience, knowledge and know-how of 5 years. Due to being a project that operates countrywide, over 1 GW projects coming from every region of Turkey have been analyzed up to today. Especially the technical consultancy and the free of

73

Mart - Nisan 2016

Röportaj danışmanlık ve uzman bilgisine ihtiyacı olan yatırımcılar için vermiş olduğumuz ücretsiz danışmanlık desteği bizim güvenilir marka olmamızdaki en büyük etkendir. Yanı sıra işbirliği içerisinde olduğumuz bankalar adına da sağladığımız proje danışmanlığı ve verdiğimiz eğitimler hayli olumlu geri dönüşler sağlamıştır. Nitekim Solar sektöründeki rakamlarımızı paylaştığımızda sektördeki yerimiz ve performansımız daha iyi anlaşılacaktır. 2016 Mart ayı başı itibari ile yurt genelinde 155 MW hacminde 189 adet proje kaynaklarımız ile fonlanmıştır. Rakamsal hacmi ise 141 milyon Euro olarak gerçekleşmiştir.

charge consultancy we provide for the investors that need the expert’s view is the biggest factor that allowed us to become a reliable brand. In addition to these, project consultancy and the training we provide on behalf of the banks we cooperate with created very positive feedback as well. When we finally share our figures within Solar sector our place and performance will be better understood. As of the beginning of March 2016, 189 projects of 155 MW volume were founded with our resources countrywide. The numerical volume took place as 141 million Euros.

How should a good finance manager be?

A good finance manager, above all else, must be a person that can measure and foresee the direction, expectations of the market and the possible risk analyses. Though many markets are sensitive, it is a structure that can manage to survive the hardest circumstances. If necessary directions are taken at the right time in accordance with the development of the markets, any kind of crisis is possible to overcome. In that particular moment, the “Hedging” mechanism comes into play and a good finance manager can show off his skills in hedging.

The preparation of cash flow and cost account in compliance with the sector within a national framework displays the success of a good finance manager.

İyi bir finans yöneticisi nasıl olmalıdır? İyi bir finans yöneticisi her şeyden önce iyi koku alan piyasanın yönünü, beklentilerini ve olası risk analizlerini ölçüp öngörebilen biri olmalıdır. Para piyasaları hassas kırılgan yapıya sahip olmakla beraber mutlaka ve mutlaka her gri havada da oksijen almayı bilen bir yapıdır. Pazarların gelişimine göre manevralar doğru zamanda alındığı takdirde her kriz aşılır. İşte tam burada “Hedging” mekanizması devreye girer ve iyi bir finans yöneticisi de becerisini hedge etme marifetinde gösterir.

Nakit akış ve maliyet hesaplarının sektörle uyum içerisinde, rasyonel çerçevede hazırlanması da iyi bir finans yöneticisinin başarısını göstermektedir.

What are the advantages of an investment fund in solar energy systems?

The main benefits the Investment Incentive Certificate provides for the GES investor are: the investor that has the certificate within the scope of Law of Protecting the Value of the Turkish Currency can use foreign currency loan instead of DEK (Foreign Exchange Loan) and can have the right of VAT exemption.

Güneş enerjisi sistemlerinde yatırım fonunun avantajları nelerdir?

Yatırım Teşvik Belgesi’nin GES yatırımcısına sağladığı başlıca faydalar; Türk Parasını Koruma Yasası kapsamında belgeye sahip yatırımcı DEK (dövize endeksli kredi) yerine döviz kredisi kullanabilir ve KDV muafiyeti hakkına sahip olur.

What are the requirements for the sustainable energy loan?

We run the technical analyses of the applications directed via banks that are partners of TurSEF. In general, the criteria for the TurSEFF Renewable Energy Loans are: projects must pay back before the completion of 15 years, project’s net value today must be bigger than zero at the end of the life predicted for the project, and electricity more than the annual 1.3 kWh per Euro within investment. Apart from these main criteria, our technical team shares the analyses and risk assessments of the equipment used in the projects, of the engineering company preferred and of all the other details.

Sürdürülebilir enerji kredisinin şartları nelerdir?

TurSEF’e partner bankalarımız aracılığı ile yönlendirilen başvuruların teknik değerlendirmesini gerçekleştirmekteyiz.

Genel olarak TurSEFF Yenilenebilir Enerji Kredilerinin kriterleri projelerin kendilerini 15 yıldan önce geri ödemesi, projeye biçilen ekonomik ömür sonunda projenin bugünkü net değerinin sıfırdan büyük olması ve de yatırımda yer alan birim Euro başına yıllık 1.3 kWh üretimin üstünde elektrik üretilmesidir. Bu ana kriterler dışında, teknik ekibimiz projelerde kullanılan ekipmanın, tercih edilen mühendislik firmasının ve diğer tüm detayların analizlerini ve risk

What are your short and long term plans?

TurSEFF program, which is an EBRD (European Bank for Reconstruction and Development) project and is provided countrywide technical consultancy by MWH Global company, has been pursuing its consultation activities in renewable energy and energy efficiency issues since the year 2010. 220 million Euros out of 265 million Euros we have in our pooled funds were canalized to 446 projects we issued conformity certificate. Of course, our direction is determined by the market and as it was the case for the year 2016, it seems that GES investments will be the dominating subject of the year 2016.

Though it is our priority to meet the fundamental needs of the

değerlendirmelerini bankalarımız ile paylaşmaktadırlar.

Kısa ve uzun vadedeki planlarınız nelerdir?

Bir EBRD (Avrupa ve İmar Bankası ) projesi olan ve yurt genelinde de teknik danışmanlığı MWH Global firması tarafından sağlanan TurSEFF programı, 2010 yılından bugüne değin yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği konularında danışmanlık faaliyetlerine devam etmektedir.

Fon havuzumuzda bulunan 265 milyon Euro tutarın 220 milyon Euro tutarı 446 adet uygunluk verdiğimiz projelere kanalize edilmiştir. Tabii ki bizim yönümüzü

Mart - Nisan 2016

74

pazarın yönü belirlemekte ve yine 2015 senesinde olduğu gibi 2016 yılında da ağırlığı GES yatırımları teşkil edecek gözükmektedir. Pazarın temel ihtiyaçlarına cevap vermek esasımız olmakla beraber enerji verimliliği yatırımları da önceliğimizdedir.

Kısa vadede, kalan fonumuzu bankalarımız aracılığı ile yine etkin projelere kullandırmakla beraber enerji sektörü algı pazarlaması çalışmalarımız devam edecektir.

Uzun vadede ise beklenen mevzuatsal yeniliklerin yürürlüğe girmesi ile piyasa daha iyi zeminde yer alacak biz de buna göre mevcut ve yeni oyuncularla pazar payımızı artırmaya devam etmeyi planlamaktayız.

market, we also give importance to the energy efficiency investments.

In the short term, in addition to having our remaining fund to be used in effective projects, we will also continue on our energy sector perception marketing works.

In the long term, the market will have a better standing with the long awaited regulative innovations taking effect, and we plan to continue increasing our market share both with the existing and new actors.

Do you find the works conducted on behalf of sustainable energy within the framework of corporate social responsibility? Do you have any projects aimed towards this direction?

“Sustainable Energy” has now become a universal terminology that entered everybody’s daily life. Preparing a life that is sensitive to ecological equation and balance is a more relevant topic for all of us as individuals. For this purpose, there are many serious works conducted and the projects are included into a more corporate frameworks. These are quite pleasing developments since we, in addition to being a financial program, contribute to the decrease of carbon emission by saying no to carbon and also assume a social responsibility mission within the TurSEFF program’s content. We are contacting all corporations and persons that proved their seriousness at a professional level.

Kurumsal sosyal sorumluluk çerçevesinde sürdürülebilir enerji adına yapılan çalışmaları yeterli buluyor musunuz?

Sizin bu yönde çalışmalarınız var mı?

“Sürdürülebilir Enerji” artık hepimizin günlük hayatına bir şekilde girmiş evrensel bir terminoloji olmuştur. Ekolojik denkleme ve dengeye duyarlı bir yaşam hazırlamak hepimizi birey olarak da artık çok yakinen ilgilendiren bir konu. Bu bağlamda ciddi çalışmalar yapılmakta ve çalışmalar daha kurumsal çerçevelere dâhil edilmekte. Bunlar son derece sevindirici gelişmeler zira biz TurSEFF programı içeriğinde sadece finansal bir program olmanın ötesinde, karbona hayır diyerek de karbon salınımının azalmasına katkı sağlayarak, aynı zamanda bir sosyal sorumluluk misyonu da üstlenmiş oluyoruz. Ciddiyetini profesyonel çapta ortaya koymuş tüm kurum ve kişilerle de temaslarımız bulunmaktadır.

What attracts your attention the most in regard to the risks and opportunities of the year 2016?

The markets do not like uncertainties, it’s the utmost expectation of the market to have certain expected drafts and regulative structures to come before the actors as definite as possible immediately. Since we as a whole team are actively in the field, we are aware of the fact that many investors are in waiting. Everybody now knows that Turkey has a large GES investment market and this is our biggest opportunity we have in our hands.

The risk factors in the markets were the investor and supplier profile who could not comprehend the subject and the financial system that could not fully operate the project financing mechanism yet. However, especially in the second half of the year 2015, we personally witnessed quite impressive improvements in both of the subjects. As long as there are actors who know what they are doing, the risk of the sector can be minimized.

2016 yılında piyasalardaki risk ve fırsatlarda neler dikkat çekiyor?

Piyasalar belirsizliği sevmez, beklenen bazı taslak, mevzuatsal yapılanmaların bir an önce net olarak oyuncuların önüne gelmesi piyasanın öncelikli beklentisidir.

Zira bizler tüm ekip olarak etkin sahada olduğumuz için birçok yatırımcının beklemede olduğunu biliyoruz. Türkiye’nin GES yatırım pazar büyüklüğüne sahip olduğunu artık herkes biliyor ki bu da elimizdeki en büyük fırsat.

Piyasalardaki risk faktörü konuya yeterince hâkim olmayan yatırımcı ve tedarikçi profili ile henüz proje finansmanı mekanizmasını tam çalıştıramayan finansal sistem idi. Ancak özellikle 2015 ikinci yarısında her iki konuda da gayet güzel gelişmelere bizzat şahit olduk. Dersine çalışan oyuncular olduğu sürece sektörün riski minimize edilebilir.

Röportajımızın sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı? Öncelikle tüm TurSEFF ekibi olarak bizi bu denli saygı ve güvenle marka yapan herkese şükranla teşekkürlerimizi iletmek isteriz. Bu da bize daha büyük sorumluluk yüklemektedir. Enerji sektörünün sağlam büyümesi adına her tür fikir alışverişine ve amacına yönelik işbirliği çalışmalarına açık olduğumuzu da belirtmek isteriz. Biz proje adımızda da yer aldığı üzere ardımızda “Sürdürülebilir” bir yapı bırakmayı temelde amaçlamaktayız.

Is there any message you would like to send to our readers and sector representatives at the end of our interview?

First of all we as TurSEFF team would like to send our thanks to everybody who helped us become a respectable and reliable brand. This gives us a bigger responsibility. For a stronger growth of the energy sector, we would like to state that we are open for cooperation works aimed for any kind of idea exchange and purpose. As it is stated in our project name, we aim to leave a “sustainable” structure behind us.

75

Mart - Nisan 2016

Röportaj

EkoSolar; şebekeden bağımsız sistemler kuruyor EkoSolar; build systems independent from the grid

EkoSolar Genel Müdürü İbrahim Ocak sorularımızı yanıtladı ve ekledi; “Güneş ve rüzgâr hem tüm kullanıcılara, hem de tüm sektör paydaşlarımıza yetecek kadar boldur.

Sektörü anlayalım, irdeleyelim. Rekabetin uygar olan yolunu seçerek, ülkemizin enerji geleceğini birlikte şekillendirelim.”

CEO of EkoSolar, İbrahim Ocak answered our questions and added; “the Sun and wind are abundant enough for all of our customers and our sharers in the industry. We should understand the industry and examine. By choosing the civilized way of competition, let us shape the future of energy in our country.”

Ekosolar, güneş enerjisi sektöründeki faaliyetlerine 1983 yılında termal güneş kolektörü üretimiyle başladı. Güneş Enerjili Su Pompaları konusunda dünya lideri olan Alman LORENTZ firmasının ve değişik ülkelerden 15 ayrı şirketin Türkiye distribütörlüğü yanında, yurt içinde çeşitli illerde geniş bayi ağı vasıtası ile hizmet vermektedir. EkoSolar, aynı zamanda yeterli donanımı ve güçlü personel yapısı ile eğitim desteği de sağlamaktadır.

EkoSolar began to its operations in the solar power industry in 1983 with the manufacturing of thermal solar collector.

Alongside with Turkey distribution of German company, LORENTZ, the world leader of Solar Powered Water Pumps, and of 15 different companies, EkoSolar serves with a large retailer network in a variety of cities within our country. Also, EkoSolar provides sufficient equipment and strong personnel structure with its training support.

Mart - Nisan 2016

76

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

EkoSolar, 2002 yılından beri şebekeden bağımsız (ada) sistemlerin kurulumu için gerekli her türlü solar cihazlar ve küçük rüzgâr türbinlerinin tedarikçiliğini, mühendisliğini, danışmanlığını ve gerektiğinde kurulumunu yapan, bu sektördeki en eski ve en geniş ürün yelpazesine sahip şirkettir. Aynı zamanda solar pompalar konusunda dünyanın en saygın şirketi olan Alman Lorentz firmasının da Türkiye distribütörlüğünü, kurulumlarını ve eğitimlerini yapmaktadır.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

Yurdumuzdaki genel ekonomik durgunluk paralelinde, 2015 yılı beklenenden daha verimsiz geçti. 2016 yılında bayii ağımızı genişleterek, daha geniş kitlelere ulaşmayı hedefliyoruz.

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kırsal Kalkınma Projelerine ümitle bakıyoruz. Bu konudaki desteklerden yaralanmak için gerekli girişimlerde bulunmaktayız.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Güneş panellerinin verimi konusunda fazla bir gelişme kaydedilmediği kanaatindeyiz. Fakat inverter teknolojilerindeki gelişmeler bizi memnun ediyor. Sektörün geleceğinin hükümetlerin bu konuya bakışlarıyla ilgili olduğunu düşünüyorum.

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

EkoSolar is a company, which has operated in the provision, engineering and consultation of every type of solar devices and small wind turbines that are necessary for the installment of the systems (island), independent from the grid, and has built them when

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Kaynakların dünkü, bugünkü ve yarınki hali hep aynı olacak, zira bu kaynaklar rezervlerle ilgili değil, coğrafik konumla ilgilidir.

Kaynakların kullanımı konusunda ise oldukça yol kat edilmesi gerektiğine inanıyoruz.

77

Mart - Nisan 2016

Röportaj Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır? Ülkemizde güneş paneli üretimi henüz emekleme aşamasındayken, birkaç şirketin lobi çalışması sonucunda, sözde yerli üretimi koruma adına panel ithalatına müthiş zorluklar getirilmiş olması anlaşılacak gibi değil. Sorumluların dünyayı ve sektörü daha iyi tanıması gerekmektedir.

necessary since 2002 and it is the most experienced one, which also has the largest product range, in the sector. Meanwhile, it is operating as Turkey distributor of German company, Lorentz, which is the most prestigious company of the world in terms of solar pumps, and performs its products’ installation and trainings.

How did you spend 2015? What will be your goals in 2016?

In parallel with the general economic stagnation in our country, 2015 was less productive than it had been expected. We are intending to reach to a larger populations by increasing our retailer network in 2016.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

EkoSolar, Solarex fuarlarının başladığı ilk yıldan itibaren, hiç aksatmadan, kesintisiz olarak bu fuara katılan bir şirkettir.

Sektörün en cazip ürünlerinin sergilendiği standımızın her zamanki gibi en fazla ziyaret edilen stand olacağını düşünmekteyiz.

Could you mention your goals and projects in short and long-terms?

We are expectantly looking forward to Rural Development Projects. To benefit from the supports in this matter, we are making the necessary initiations.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Güneş ve rüzgâr hem tüm kullanıcılara, hem de tüm sektör paydaşlarımıza yetecek kadar boldur. Sektörü anlayalım, irdeleyelim. Rekabetin “uygar” olan yolunu seçerek, ülkemizin enerji geleceğini birlikte şekillendirelim.

What are your opinions on the new technologies in the solar energy systems and about the future of the sector?

We are of the opinion that there have not been considerable developments in the productivity of solar panels. However, the developments in the inverter technologies are pleasing us. I think that the future of the sector is related to the views of the governments about this issue.

What is your assessment about the present condition of the renewable energy resources of Turkey?

The past, present and future conditions of the resources are going to be same as ever, because the resources are not about the reserves, but the geographical location. On the use of the resources, we believe that there is a long way ahead to be covered.

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

While the manufacturing of solar panels is in its infancy in our country, it is not understandable that there are unbelievable difficulties in the panel import to protect the allegedly domestic production as the result of the lobbying of few companies. The authorities must know the World and the sector, better.

What are your assessments about the 9th International Solar Energy and Technologies Power? Could you mention your works to be done at Solarex İstanbul 2016?

EkoSolar is a company that has participated in Solarex fairs without failure and in a continuous manner since the year when they were started, for the first time. We think that the stand, where the most attractive products of the industry are going to be exhibited, will be the most visited one as always.

As it is the end of our interview, do you have a message for our readers and the representatives of the industry?

The Sun and wind are abundant enough for all of our customers and our sharers in the industry. We should understand the industry and examine. By choosing the civilized way of competition, let us shape the future of energy in our country.

Mart - Nisan 2016

78

Röportaj

Solitek, akıllı mühendislik çözümleri sunuyor Solitek, provides smart engineering solutions

Providing developed engineering solutions to the investors by following-up the high technologies, Solitek increases productivity with its long-term works.

İleri teknolojileri takip ederek yatırımcılara gelişmiş mühendislik çözümleri sunan Solitek uzun soluklu çalışmalarıyla verimliliği artırıyor. Çevreci malzemeler kullanmaya özen göstererek uzun vadeli yatırımları destekleyen firmanın Elektronik ve H. Müh. MSc, MBA Solitek Mühendislik Gn. Md. Nuh Kar güneş enerjisi sektörüne dair sorularımızı yanıtladı.

Being Electronic and Communication Engineer, MSc, MBA and CEO of Solitek Mühendislik, Nuh Kar answered our questions related to the industry of solar energy.

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

“Solitek Mühendislik began its operations in Belgium for the first time with the goal of “Providing Smart Engineering

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Solitek Mühendislik, yenilenebilir enerji alanında “Akıllı

Mart - Nisan 2016

80

Mühendislik Çözümleri Sunmak” hedefi ile ilk defa Belçika’da faaliyetine başlamıştır. Uzmanlık alanı güneşten elektrik üretimi uygulamalarıdır. Konusunda uzman teknik kadrosu sayesinde orta ve büyük ölçekli lisanssız elektrik üretim projelerinde profesyonel çözümler sunabilmekteyiz. Güneş enerjisi santrali projelerinin mühendislik tasarımlarını yapar, projelerini hazırlar, uygular ve devreye alırız.

Elektrik ve enerji sektörüne hitaben malzeme tedariki

Solutions” in the industry of renewable energy. Its field of specialty is the implementations of electricity production from the sun. Thanks to our specialist technical staff, we can provide professional solutions in medium and large sized, unlicensed electricity production projects. We design the engineering of the projects of solar energy plants, prepare their projects, implement them and put into operation. For the electricity and energy industry, we can provide supply and give the services of maintenance, repair and implementation.

In terms of the agricultural solar irrigation projects, we have the most experienced staff and the reference list of Turkey.

Meanwhile, we provide the customer service of the solar inventor manufacturers, Goodwe and Imeon, in Turkey. We can serve across Turkey, and in the countries of the Middle East and North Africa. We are a solar energy systems supplier of the United Nations Food and Agriculture Organization.”

How was 2015? What is going to be your projects in 2016?

“2015 was below our objectives, although it was a better year compared to 2014. In 2015, we experienced the negative effects of the atmosphere of two elections and upwards movement in the foreign currency. 2016 started better and with high morality, we predict that we are going to reach to the highest growth rate of the sector in percentage. We have already achieved 50 % of our revenue in 2015. With the contributions of Solarex, we are aiming at having a better synergy by meeting with the investors and the representatives of the industry.”

yapabilmekte, bakım, onarım ve uygulama hizmeti verebilmekteyiz.

Tarımsal solar sulama projeleri konusunda Türkiye’nin en deneyimli kadrosuna ve referans listesine sahibiz. Aynı zamanda Goodwe ve Imeon marka solar invertör üreticilerinin Türkiye servis hizmetini sağlamaktayız. Türkiye genelinde, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ülkelerine hizmet verebilmekteyiz. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün önemli bir solar sistem tedarikçisiyiz.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 Yılı hedeflerimizin altında fakat 2014 yılına oranla daha iyi bir yıldı. 2015’te iki seçim atmosferinin ve dövizdeki yukarı yönlü kayda değer hareketlenmenin negatif etkilerini yaşadık.

Could you mention your goals and projects in the long and short-terms?

“In the short term, we are going to carry our large and small companies, having reached to 3MWp, to 7 MWp. In the

81

Mart - Nisan 2016

Röportaj

2016 yılı çok daha iyi ve moralli başladı, sektörün yüzde olarak en yüksek büyüme rakamına bu yıl ulaşacağını tahmin ediyoruz. Şimdiden 2015 cirolarımızın %50 sine ulaşmış bulunmaktayız.

Solarex’in de katkılarıyla yatırımcılarla ve sektör temsilcileri ile bir araya gelip daha iyi bir sinerji yakalamayı hedefliyoruz.”

medium and long-terms, it is our goal to become the leader company of SES investments, with its service quality and solutions, in the Mediterranean and the Southeast Anatolia Regions. In order to achieve this goal, we are intending to provide not only the installment of solar energy plants, but also every kind of solutions in the field of solar energy, with correct engineering projects and we are prioritizing our corporate philosophy, which is the motto of “Providing Smart Engineering Solutions” in the field of renewable energy.”

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Kısa vadede mevcut irili ufaklı toplam 3 MWp’ye ulaşan kurulumlarımızı yılsonunda 7 MWp’ye ulaştırmayı hedefliyoruz.

What are your thoughts about the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

“The development that we see in Europe and America indicates that the implementations, to meet the needs of small houses and offices, are going to be more important. Because of this, new players enter into the industry and focus on the energy storage solutions. It seems that the storage products, provided for home users, by Tesla, the manufacturer of electric vehicles, and the storage products that Samsung prepare for European market are going to increase the speed of developments in Li-ion batteries. In Europe, Australia and America, home users think of supplying electricity from storage systems instead of using the energy over the grid, particularly in the peak hours when the electricity is more expensive. This thought put forward the necessity that new and sustainable solutions must be developed for home users. Therefore, new and sustainable products will be submitted to the market in the storage solutions.

In our country, such a demand will not be at a considerable speed, because it is obvious that it is not easy to implement solar systems in urbanized areas of Turkey, as the urbanization continues in a vertical form in our cities. If you consider that

Orta ve uzun vadede ise özellikle Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, verdiği hizmet kalitesi ve sunduğu çözümlerle GES yatırımlarının lider kuruluşu olmak temel hedefimizdir. Bu hedefimize ulaşmak için sadece güneş enerjisi santrali kurulumu değil, solar enerji alanında her türlü çözümü doğru mühendislik projeleri ile sunmayı hedefliyoruz ve kurum felsefesi olarak benimsediğimiz, yenilenebilir enerji alanında “Akıllı Mühendislik Çözümleri Sunar” sloganını sürekli göz önünde bulunduruyoruz.”

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Avrupa ve Amerika’da gördüğümüz gelişme, küçük ev ve ofis ihtiyaçlarını karşılayacak uygulamaların giderek daha önemli hale geleceğini gösteriyor. Bu sebepledir ki, sektöre güçlü oyuncular girmekte ve enerji depolama çözümleri üzerine yoğunlaşılmaktadır. Elektrikli araç üreticisi Tesla’nın ev kullanıcılarına sunduğu depolama ürünleri veya Samsung’un Avrupa pazarı için hazırladığı depolama çözümleri, Li-ion akülerde yaşanacak gelişmelere hız kazandıracağa benziyor.

Avrupa, Avustralya ve Amerika’da hane kullanıcıları özellikle puant zamanlarında elektriğin daha pahalı olduğu saatlerde

Mart - Nisan 2016

82

there are 40 or 50 apartments in an apartment building , built on an area of 400 meter squares, the roof size can be hardly enough for 4 or 5 apartments. Turkey has recently met with Solar energy systems. This keeps the interest in the sector very alive. In the current situation, the initiations of the investors, with high financial power, keep the sector alive, yet we think small investors are also going to have a significant share in the sector within 5 years.”

What is your consideration about the current situation of Turkey’s renewable energy resources?

“Among the renewable energy resources, the Sun stands before us as the resource, which draws the most attention and investment thanks to both its sufficiency of investable area and implementation easiness. In the industry, because it is a new area both in the control mechanisms and on the side of investors, there is not enough knowledge in the specific points, but the sector will be turned into a consolidation by the service provides and investors and the practice of the implemented projects will be established.

It is also necessary to state that because of the deficiencies in the legal regulation, large investor persons or corporations, in contrast to ethical competition, can collect invitation letters for the facilities that can perform unlicensed manufacture, and they both prevent the growth of small investors and damage the business potential of medium sized engineering companies like us. However, we hope that these issues will be solved with the directive of Unlicensed Electricity Production, which we expect to be enacted soon. As we do not have competent information about other resources, it would be better that our friends, specialized on these fields, suggest their opinions.”

enerjiyi şebekeden kullanmak yerine depolama sistemlerinden tedarik etmeyi düşünmektedir. Bu düşünce de hane kullanıcılarına yeni ve sürdürülebilir çözümlerin geliştirilmesi gerekliliğini ön plana çıkarmıştır. Bu sebeple depolama çözümlerinde yeni ve sürdürülebilir ürünler piyasaya girecektir. Ülkemizde böyle bir talep dikkate değer bir hızda olmayacaktır keza, malum olduğu üzere şehirlerimizde yapılaşma sürekli dikey şekilde ilerlediği için solar sistemlerin Türkiye’de şehir içlerinde uygulanması çok kolay değildir. Çünkü 400 metrekarelik bir alan üzerine kurulan bir apartmanda 40, 50 daire olduğunu düşünürseniz çatı alanı 4-5 daireye zor yetecektir.

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

“It is necessary that the changes, expected to protect small investors, are enacted with the change to be done in the directive of Unlicensed Electricity Production, as soon as possible.

It has a vital importance to increase the number of the staff, serving at the departments of TEDAŞ General Directorate, related to the unlicensed electric production and projects.

Besides, it is important to employ qualified staff, which is to enlighten the applicants at a satisfactory level, in the distribution companies.

Moreover, establishment of a separated credit channel, with legislative regulation in terms of micro credits and financing renewable energy investments, alongside with the contribution of finance institutions, will assist the entrepreneurs, who can invest for a medium and long terms. In the current situation, there is a population which has an intention of investment but does not have financial sufficiency.

Provision of easy-to-access financial instruments for this population will increase the speed of the industry. In this matter, it is going to be a point of trust for the finance institutions that the facilities, to be established, are going to be prepared by Electricity Engineers, who has a certificate of training on renewable solar energy, in respect to the directive, which was published in the official gazette, dated 28 February 2015 and with number 29281.”

Türkiye, Solar enerji sistemlerini yeni yeni tanımaya başlamıştır.

Buda sektöre olan ilgiyi çok canlı tutmaktadır. Mevcut durumda finansal gücü yüksek olan yatırımcının girişimleri sektörü canlı tutmaktadır fakat önümüzdeki 5 yıl içerisinde küçük yatırımcılar da sektörde önemli bir pay elde edecek diye düşünüyoruz.”

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Yenilenebilir enerji kaynakları içerisinde güneş hem yatırım yapılabilir alan yeterliliği hem de uygulama kolaylığı sebebi ile en çok ilgi ve yatırım çeken kaynak olarak önümüzde durmaktadır.

Sektörde hem de kontrol mekanizmalarında hem de yatırımcılar tarafında yeni bir alan olması sebebi ile belirli noktalarda bilgi birikimi henüz yeterli değildir fakat bir süre sonra sektör hizmet verenler ve yatırımcılar nezdinde bir konsolidasyon olacak ve yapılan projelerin pratiği yerleşmiş olacaktır. Şunu da belirtmek gerekir ki, yasal mevzuatta ki boşluklar sebebi ile lisanssız üretim yapılabilecek tesisler için büyük yatırımcı kişi veya kuruluşlar etik rekabete aykırı bir şekilde çağrı

83

Mart - Nisan 2016

Röportaj mektupları toplayıp hem küçük yatırımcıların önünü tıkamakta hem de bizler gibi orta ölçekli mühendislik şirketlerinin iş potansiyeline zarar vermektedir. Lakin yakın zamanda çıkmasını beklediğimiz yeni Lisanssız Elektrik Üretimi yönetmeliği ile bu sorunların giderileceğini umut ediyoruz.

Diğer kaynaklarla alakalı yetkin bilgimiz olmadığı için o konuların uzmanı arkadaşlarımızın görüş bildirmesi daha doğru olacaktır.”

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Sektör temsilcilerine yönelik naçizane görüşümüz, yeni yeni yürümeye başlayan sektörümüzde doğru projeler yapmaya özen gösterip, sadece daha fazla para kazanmak amaçlı değil daha insancıl ve daha çevreci çözümlerle tüketicilerin karşına çıkmalıyız.

Bu konuda büyük sermaye grubu yatırımcılarına koşulsuz hizmet etmek yerine sektör yatırımcılarının çeşitlenmesi ve sayılarının artmasına özen göstermeliyiz.

Okuyucularımız için de, şunu rahtlıkla belirtebiliriz ki artık solar sistemler yatırım yapılabilir hale gelmiştir. Sistem kurulum maliyetleri gelebilecekleri en uygun seviyelere çok yaklaşmıştır.

Artık güneş enerjisine yatırım yapmak için fiyatların düşmesini beklemeye gerek kalmamıştır. Güneşimizin ve enerjimizin bol olması dilekleri ile…”

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Lisanssız Elektrik Üretimi yönetmeliğinde yapılacak değişiklikle, küçük yatırımcıları koruması beklenen değişikliklerin bir önce çıkması gerekmektedir.

TEDAŞ Genel Müdürlüğü’nde lisanssız elektrik üretimi ve projeleri ile ilgili birimlerde görev yapan kadroların arttırılması hayati önem taşımaktadır. Ayrıca dağıtım şirketlerinde bu konuda başvuru sahiplerini tatmin edici derecede aydınlatacak donanımlı kadroların istihdam edilmesi önem arz etmektedir.

Ayrıca mikro kredi ve yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanı konusunda yasal bir mevzuat ve finans kuruluşlarının da katkısı ile ayrı bir kredi kanalı oluşturulması orta ve uzun vadeli yatırım yapabilecek yatırımcıların önünü açacaktır. Mevcut durumda yatırım yapma iştahı olan fakat finansal yeterliliği kısıtlı olan önemli bir hedef kitle vardır.

Bu kitleye yönelik kolay ulaşılabilir finansal enstrümanların sunulması sektörün ivmesini arttıracaktır.

Bu konuda 28 Şubat 2015 tarihli ve 29281 sayılı resmi gazetede yayınlanan yönetmelikle belirlenen, kurulacak tesislerin projelerinin yenilenebilir güneş enerjisi konusunda eğitim sertifikası alan Elektrik Mühendisleri tarafından hazırlanacak olması da finans kuruluşları için bir güven noktası olacaktır.”

What is your assessment about 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Could you mention the works that you will perform at Solarex İstanbul 2016?

“At Solarex, we are going to create the image that production of our energy does not only provide economical profits but also contributes to a livable environment, by means of caring about using environmentally-friendly materials and also benefiting from renewable energy resources. Meanwhile, we are going to inform the visitors about Goodwe brand, solar inventors, of which Technical Service operations we undertake in Turkey.”

At the end of our interview, do you have a message for our readers and the representatives of the sector?

“Our humble opinion for the sector representatives is that we must meet the consumers by minding creating correct projects and with humane and more environmentalist solutions, not only with the purpose of gaining more money, in our sector, which has just started to walk.

And for our readers, we can freely tell that solar systems have become investable now. System installment costs are near to the most affordable levels that it can reach. Now, it is not needed to wait the price drops to invest in the solar energy. With the wishes of having a lot of sunrays and energy.”

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Solarex fuarında, çevreci malzemeler kullanmaya özen göstererek yenilenebilir enerji kaynaklarından da faydalanarak enerjimizi üretmenin sadece ekonomik getirisinin değil aynı zamanda yaşanabilir bir çevre için bir katkı da sağlayabileceğimiz imajını vermeye çalışacağız.

Aynı zamanda Türkiye Teknik Servis hizmetlerini üstlendiğimiz Goodwe marka solar invertörler hakkında ziyaretçilere bilgilendirme yapacağız.”

Mart - Nisan 2016

84

Röportaj

Emin Solar; “Temiz bir dünya için mücadele ediyoruz” Emin Solar; “We are striving for a clean World”

Emin Solar CEO’su Bünyamin Kurt ile firmanın yatırımlarına ve güneş enerjisi sistemlerinin geleceğine dair röportaj gerçekleştirdik.

With the CEO of Emin Solar, Bünyamin Kurt we had an interview about the companies’ investments and the future of solar energy systems.

Sektördeki birikim ve tecrübesinin verdiği avantajla kaliteden ödün vermeden üretim yapan Emin Solar, Türkiye’nin her yerinde projeler geliştirmek ve uygulamak hedefiyle ilerliyor.

Making production with the advantage of its knowledge and experience in the sector and without compromising its quality, Emin Solar is advancing with the objective of developing and implementing projects all around Turkey.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Firma olarak ürün tedarikinden projelendirmeye, kurulumdan bakıma kadar anahtar teslimi (EPC) hizmetleri sunuyoruz. Fiyat kalite ilişkisi en iyi olan hizmet anlayışıyla ve temiz enerjiyle temiz bir dünya için mücadele ediyoruz.”

Mart - Nisan 2016

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

As a company, we are providing turnkey (EPC) services from product supply to project design, installment and maintenance. With the service understanding, of which price

86

and quality relation is the best, and with clean energy, we are striving for a clean world.

How was 2015? What are going to be your projects in 2016?

We had a really good speed in 2015 and completed the important projects under agreements. Our objective for 2016 is to protect our position among the pioneer companies in Turkey, by undersigning much bigger projects in the country.

Could you mention your goals and projects in the long and short-terms?

Currently, there are 7-8 units of large SES projects, on which we made an agreement, in Kahramanmaraş, Balıkesir and Mersin. Our primary objective is to complete them faultlessly as soon as possible and to develop and implement projects in every region of Turkey.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015’de çok iyi bir ivme yakaladık ve sözleşme yaptığımız önemli projeleri bitirdik. 2016 hedefimiz bölgemiz ve Türkiye’de çok daha büyük projelere imza atarak Türkiye’deki öncü firmalar arasında yerimizi korumaktır.”

What are your thoughts about the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

Today, panels with 21-22 % cell productivity are begun to be produced. But they are not as economic as the classical panels, with 14-17 % productivity. The sector is advancing very slowly. Tariffs and VAT on the panels increased the installment costs at least 5 – 10 %. Such obstacles before the sector have to be eliminated.

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Mevcutta Kahramanmaraş, Balıkesir ve Mersin’de sözleşme yaptığımız 7-8 adet büyük GES projesi var. Öncelikli hedefimiz onları eksiksiz olarak en kısa sürede tamamlamak ve Türkiye’nin her bölgesinde projeler geliştirip uygulamaktır.”

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Günümüzde % 21-22 hücre verimliliği bulunan paneller üretilmeye başlandı. Ama klasik %14-%17 verimlilik oranına sahip paneller gibi ekonomik değiller. Sektör çok yavaş ilerliyor. Panele uygulanan Gümrük-KDV vergisi kurulum maliyetlerini en az %5- %10 arası artırdı. Sektörün önündeki bu tür engeller kaldırılmalıdır.”

What is your consideration about the current situation of Turkey’s renewable energy resources?

Unfortunately, we are still moving at the speed of a turtle in SESs. The best way to get rid of our dependence on foreign sources in energy, which is the biggest reason of our current deficit, is going through our own natural resources, which promise clean energy. For this reason, it is necessary to do away with the barriers such as procedure, bureaucratic, technical capacity deficiency, before providing clean energy like SES and HES.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Maalesef GES’lerde hala kaplumbağa hızıyla ilerliyoruz. En büyük cari açığımıza sebep olan enerjide dışa bağımlılıktan kurtulmanın en önemli yolu temiz enerji vadeden kendi doğal

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

For SES Projects, permissions and approvals must be taken

87

Mart - Nisan 2016

Röportaj

kaynaklarımızdan geçiyor. Bu sebeple GES, HES gibi temiz enerji sağlamanın önündeki prosedür, bürokratik, teknik kapasite eksikliği vb. engellerinin en kısa sürede ortadan kaldırılması gerekir.”

from 14-15 institutions. This, mostly unnecessary, processes had better be decreased. As it is the same in Germany and many developed countries, the requirement of municipality approval must be removed in statical calculations. The responsibility must be transferred to the installing company and authorized engineers and TEDAŞ project approval must be removed totally in DC and in the part up to the grid connection in AC. Additionally, the state institutions, for example, the Ministry of Energy, TEDAŞ and the Ministry of Environment, must increase their promotions to popularize this energy.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“GES Projeleri için 14- 15 kurumdan izin ve onay alınmaktadır.

Bu çoğu gereksiz olan süreçler kesinlikle azaltılmalıdır. Almanya ve çoğu gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, statik hesaplarda belediye onay şartı kaldırılmalıdır. Sorumluluk kurucu firmaya ve yetkilendirilmiş mühendislere devredilmelidir ve DC’de tamamen, AC’de ise şebeke bağlantısına kadar olan bölümde TEDAS proje onayı kaldırılmalıdır. Ayrıca devlet kurumları örneğin Enerji Bakanlığı, TEDAŞ ve Çevre Bakanlığı bu enerjinin yaygınlaşması için tanıtmalarını artırmalıdır.”

At the end of our interview, do you have a message for our readers and the representatives of the sector?

As I stated it above, extreme bureaucratic obstacles must be removed immediately. It is because SES is not an energy type which is harmful to nature like coal power plants and dangerous like nuclear plants and it decreases dependency on foreign sources. The responsibilities must be assigned to the engineers, undersigning the projects, (if necessary, the engineers, making electrical and statical calculations, must be subjected to an authorization exam) and to the installing company.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi aşırı bürokratik engeller hemen kaldırılmalıdır. Çünkü GES`ler kömür santralleri gibi çevre düşmanı ve atom santralleri gibi tehlikeli olabilecek bir enerji türü değildir ve enerjide dışa bağımlılığı kaldırır. Sorumluluklar projelere imza atan elektrik mühendislerine (Gerekirse Elektrik ve statik hesapları yapan mühendisler yetki sınavına tabi tutulmalıdır) ve kurucu firmaya devredilmelidir.”

Mart - Nisan 2016

88

Röportaj

Kıraç Group çok yönlü hizmet sunuyor Kıraç Group serves in versatility

Kıraç Group Yönetim Kurulu Üyesi F. EMRE KIRAÇ; “Güneş enerjisi dünyamızın geleceği için kritik önem taşımakla birlikte ülkemizdeki en büyük potansiyeli taşıyan yenilenebilir enerji kaynağıdır. Bu enerjinin değerlendirmesini birlikte yönetelim.”

Member of Kıraç Group Executive Board, F. EMRE KIRAÇ; “Alongside with having a critical importance for the future of our world, the solar energy is the renewable energy resource, with the biggest potential in our country.”

2014 yılından beri Türkiye’de proje uygulamaları yapan Kıraç Group, GES çelik konstrüksiyonları konusunda katma değer sağlayarak, müşteri memnuniyeti doğrultusunda çok yönlü hizmet sunmaktadır.

Having performed project applications in Turkey since 2014, Kıraç Group provides a versatility of services in parallel with the customer satisfaction by means of providing added-value in terms of SES (Solar Energy Systems) steel constructions.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Kıraç Group 1981 yılında kurulmuş olup firmamız, 2010 yılından beri GES çelik konstrüksiyonları konusunda Slovakya, Fransa ve İsveç’e hizmet vermektedir. 2014 yılından itibaren Türkiye’de de proje uygulamaları yapmaya başladık.

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

Kıraç Group was founded in 1981, and it has served in Slovakia, France and Sweden in terms of SES steel constructions since 2010. In 2014, we started to perform these project applications in Turkey, as well.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılında solar konusundaki ürünlerimizin Türkiye standartları ve mevzuatlarına uyarlanmasına odaklandık ve bu süreci tamamladık. Ayrıca ülkemizde bir kaç proje uygulaması yaptık. 2016 yılında da ürün geliştirmelerine ve proje uygulamalarına devam edeceğiz.

How was 2015 for you? What will be the objectives of your works in 2016?

In 2015, we focused on the adaptation of our solar energy products to Turkey’s standards and regulations and we concluded this process. Additionally, we made some project applications in our country. We will continue to product improvement and project applications in 2016, as well.

Mart - Nisan 2016

90

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kısa vadede İç Anadolu ve Marmara Bölgesinde yaklaşık 80 MW’lık projeye çelik konstrüksiyon uygulamaları konusunda destek vereceğiz. Uzun vadede Avrupa’daki projelerden edindiğimiz bilgileri Ortadoğu ve Türkiye’deki projelerde de uygulamak istiyoruz.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Solar sistem konstrüksiyonlarında yeni nesil kaplamaların daha sık uygulanacağını öngörüyoruz. Sektörün sadece ülkemizde değil global olarak da ciddi büyüme göstereceğini düşünüyoruz.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi için çok büyük potansiyel var. Fakat kullanım ve uygulama oranı gelişmiş ülkelere kıyasla çok azdır. Bu önümüzdeki dönemlerde hızla gelişecektir.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için pek çok ülkede gördüğümüz gibi devletimizin bu kullanım ve uygulamaları desteklemesi ve özendirmesi şarttır.

Could you mention your projects for short and long-terms?

In the short term, we are going to assist a project of almost 80 MW in Central Anatolia and Marmara Regions in terms of steel construction applications. In the long term, we want to use the information we gained from the projects in Europe, on the projects in the Middle East and Turkey.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Solarex 2016 fuarına Kıraç Grup firmalarından Kıraç Galvaniz ve Kıraç Metal firmaları birlikte katılma kararı almıştır. Bu fuar ülkemizde solar sistemlerle ilgili sektörü bir araya getiren en önemli etkinliktir.

What is your opinion about the new technologies in the solar energy systems and about the future of the sector?

We predict that new generation coatings will be used more frequently in the solar system constructions. We think that the sector will grow not only in our country, but also globally.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Güneş enerjisi dünyamızın geleceği için kritik önem taşımakla birlikte ülkemizdeki en büyük potansiyeli taşıyan yenilenebilir enerji kaynağıdır. Bu enerjinin değerlendirmesini birlikte yönetelim.

What is your consideration about the present condition of Turkey’s renewable energy resources?

There is a very big potential for the development of renewable energy resources in Turkey. However, its use and rate of application are very low compared to the developed countries.

This will rapidly develop in the next periods.

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

To increase the use of renewable energy resources in our country, it is an obligation that our state must support and encourage these use and applications as it is seen in many countries.

What is your consideration about the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Could you tell us your works, to be made at Solarex İstanbul 2016?

Kıraç Group decided to participate in Solarex 2016 fair, with Kıraç Galvanize and Kıraç Metal companies. This fair is the most important event which brings the sector about solar systems together, in our country.

At the end of our interview, do you have a message for our readers and the representatives of the sector?

Alongside with having a critical importance for the future of our world, the solar energy is the renewable energy resource, with the biggest potential in our country. Let us manage this energy’s utilization together.

91

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Mechatron, teknolojik çözümler sunuyor Mechatron, offers technological solutions Sales & Business Development Director George Vasilopoulos talked about the technological solutions they offer to the market and his predictions in regard to the solar energy sector.

Having spent the year 2015 by focusing on improving the external affairs of the company, Mechatron aims to offer the optimum solutions for the local conditions in the long term.

Satış & İş Geliştirme Müdürü George Vasilopoulos pazara sundukları teknolojik çözümlerden ve güneş enerjisi sektörüyle alakalı öngörülerinden bahsetti.

Can you tell us about the renewable and clean energy solutions of your company?

MECHATRON designs and manufactures innovative GEARLESS solar trackers that increase the power of the solar park up to 25% (1-axis tracker) or up to 40% (2axis solar tracker). The simple and sturdy design leads to minimum service requirements throughout the life of the pv plant. By using MECHATRON trackers, the investor can maximize the Net Present Value (NPV) and Internal Rate of Retrun (IRR) of his project, while at the same time, decrease the money back period of his investment. Last but not least, the plant can be sold in a higher price, if the investor choses to do so in the future. Both products – D170evo 2-axis tracker and POLO 1-axis tracker – use astronomic algorithm for their movement, ensuring maximum usage of the sun radiation. Most parts of the products are being manufactured in Turkey, through our partnership with Pars Makina, an Ankara based engineering company, adding a high local added value to the end product.

2015 yılını firmanın dış ilişkilerini geliştirmeye yönelerek geçiren Mechatron, uzun vadede yerel şartlara en uygun çözümleri sunmayı hedefliyor.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Mechatron tek eksende 25%, çift eksende 40%’a kadar enerji artışı sağlayan ve dişli sistemi kullanmayan yenilikçi güneş takip sistemleri tasarlamakta ve imal etmektedir. Yalın ve sağlam tasarım sayesinde güneş enerjisi santralinin işletildiği süre boyunca en az seviyede bakıma ihtiyaç duymasını sağlamaktadır. Mechatron takip sistemlerini kullanarak, yatırımcı projesinin Net Bugünkü Değeri’ni (NPV) ve İç Karlılık Oranı’nı (IRR) en yüksek seviyeye çıkartarak yatırımının geri Mart - Nisan 2016

92

dönüş süresini kısaltmaktadır. Son olarakta, yatırımcı dilerse ilerde yatırımını her zaman daha yüksek bir değere satabilir.

Her iki ürün de -D170evo çift eksen ve POLO tek eksen takip sistemi- güneş radyasyonunu en üst düzeyde kullanımını sağlamak üzere hareketlerini astronomic algoritmalar ile belirlemektedir. Ürünlerin parçaları Türkiye ortağımız Ankara kökenli bir mühendislik şirketi olan Pars Makina tarafından yüksek yerel katma değer eklenerek üretilmektedir.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılı bize Türkiye pazarını, potansiyel yatırımcı ve EPC’leri tanıma fırsatı verdi. Ayrıca ortağımız Pars Makina ile ilişkilerimizi güçlendirdik ve potansiyel yatırımcıların teknolojimizden faydalanmasını sağlamak amacıyla çözümler ürettik. Dünya çapında, özellikle ABD’de büyük ihalelere, Latin Amerika’da ise iyi çözümler ile muhtemel işbirliği anlaşması yapabileceğimiz büyük yatırımcılarla görüşmelere katıldık.

Kısa ve uzun vadeli hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Türkiye’de kısa dönem içerisinde planlarımızın gerçek projeler ile sergilenmesini istiyoruz. Kendilerini kanıtlamış EPC’lerin stratejimizin başarılı olması için önemli işlevleri olduğu bilinciyle kazançlı işbirliği kurmak hedefindeyiz. Uzun vadede, sürekli olarak pazar içerisinde yerel şartlara en uygun çözümler sunmaya uğraşıyoruz. Bu süreçte Pars Makina’nın değeri yüksektir çünkü Türkiye pazarı hakkında bilgi akışını sağlamaktadırlar.

How was year 2015? What are your goals and projects for year 2016?

2015 gave us the opportunity to “study” the Turkish market and identify the potential of investors and EPCs. We have also strengthen the relationship with our partner Pars Makina, and created solutions that will allow potential investors to benefit from our technology. Worldwide, we have the chance to participate in large bids in the USA and Latin America with very good prospects and also to discuss possible cooperation agreements with large market players.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz nelerdir?

Güneş enerjisi üretimi yeni teknolojilerin kullanımına doğru yönelmektedir. Örnek verecek olursak konsantre fotovoltaikler (CSP) bunlardan birisidir. Ayrıca üretilen enerjinin yerel olarak depolanması da gelişen eğilimler arasındadır ki güneş takip sistemleri de batarya ömrü için daha iyi sonuçlar vermektedir.

Güneş takip sistemleri ayrıca Latin Amerika, Hindistan ve Avustralya gibi yeni pazarlarda da ekipman ücretlerindeki düşüş ve üretimdeki yüksek oran nedeniyle büyümektedir.

Can you tell us about your short and long-term goals and project?

We would like to exhibit the value of our proposals through real projects in Turkey in the short term. Establishing a

93

Mart - Nisan 2016

Röportaj

mutually beneficial business relationship with acknoledged EPCs is a strategic target that will ensure the success of our strategy. In the longer term, we are continuously studying the market and we are trying to offer solutions that will fit even better to local conditions. The value of Pars Makina is high in this process, as they provide the knowledge of the Turkish market.

Türkiye’deki yenilenebilir enerji kaynaklarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Ülkemizdeki yenilenebilir enerji kullanımını artırmak adına sizce neler yapılmalı?

Yenilenebilir enerji projelerinin Türkiyede gelişmesi devlet teşvikleri ve ithal edilen petrol ve doğal gaz fiatlarına bağlıdır.

Devlet teşvikleri artık her boyuttaki yatırımcılara açıktır ve güneş yatırımları ana ilgi odağı olmuştur. Bürokratik prosedürler azaltılırsa, orta vadede Türkiye’nin enerji ithalatı önemli oranda azalabilir.

What are your new technologies in the solar system and the future of industry?

Solar power production moves towards use of new technologies such as CSP (concentrated photovoltaics). Local storage of the produced energy is also a developing trend, with solar trackers giving much better results in battery life. Solar tracking is also growing in new markets like Latin America, India and Australia, due to the drop in equipment prices in combination with the higher output.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Yeni ürünümüz olan, aynı zamanda sabit sistemler ile aynı arazi kaplama oranına sahip tek eksenli POLO takip sistemini sergileyeceğiz. Ayrıca D170 evo çift eksenli takip sistemini de, bağımsız kullanım özelliğini göstereceğiz. Son olarak, yenilikçi bağlantı elemanımız olan MECHGRIP’i de tanıtacağız.

MECHGRIP sayesinde solar panellerin düşük maliyet ile herhangi bir bağlantı elemanı kullanılmaksınızın montajı yapılabilmektedir.

How do you assess the current state of Turkey’s renewable energy sources? What should be done to increase the use of renewable energy sources in our country?

Renewable energy project development in Turkey is linked to state incentives and import oil and natural gas prices. The state incentives are now open to investors of any scales and solar investment seems to have capted the main attention. If bureaucratic procedures are eased, energy import of Turkey may significantly decrease in the medium term.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Türkiye ve dünya için mutlu ve bol güneşli günler dilerim.

How do you assess the ninth International Solar Energy & Technologies Fair? Can you tell us about your work for Solarex Istanbul 2016?

We are exhibiting our brand new 1-axis solar tracker POLO, that can be installed in the same area as the respective fixed structure. We are also exhibiting the D170evo 2-axis tracker, emphasing its use in stand alone applications. Finally, we will be exhibiting our innovative mounting solution MECHGRIP, that allows the mounting of pv panels on a lower cost structure, without any additional clamps.

What would you like to add for sector and reader as a message?

I wish pleasant days full of sunshine for Turkey and the world.

Mart - Nisan 2016

94

Röportaj

Yenilenebilir ve temiz enerji için; Vekmar For renewable and clean energy; Vekmar

Vekmar Elektrik Import/ Export Sales Manager Ufuk Çaparoğlu answered our questions regarding renewable and clean energy.

Vekmar Elektrik İthalat/ İhracat Satış Müdürü Ufuk Çaparoğlu yenilenebilir ve temiz enerji kapsamında sorularımızı yanıtladı.

Yapmış olduğu çalışmalarla sektörde büyük yer edinmiş olan firmalardan Vekmar Elektrik, ABB markasının da Türkiye’deki tek distribütörüdür. Talebe ve ihtiyaca göre HES, GES ve RES tesis kurulumu gerçekleştiren firma, uzun ömürlü yenilenebilir enerji kullanımında yatırımcılarını en doğru şekilde yönlendiriyor.

Being one of the leading companies of the sector thanks to the works it accomplished, Vekmar Elektrik is the only distributor of ABB brand in Turkey. Making installments of HES (Hydroelectric Power Plant), GES (Solar Power Plant) and RES (Wind Power Plant) facilities based on demands and needs, the company accurately guides its investors in the using long lasting renewable energy.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Firmamız, yenilenebilir ve temiz enerji kapsamında yurtiçinde ve yurtdışında hali hazırda çalışmakta olan birçok tesisin altyapı işlerini başarıyla tamamlamıştır. Bunların arasında çoğunlukla Karadeniz Bölgesi’nde yer alan Hidroelektrik Santraller, Samsun’da tamamladığımız örnek proje niteliğindeki Samsun Avdan Biyogaz Elektrik Enerji Santrali, yurtdışında tamamladığımız 2013’ten beri enerji üreten 40MW’lık Chelveston Güneş Enerji Santrali bulunmaktadır.

Yurtiçinde tamamlamış olduğumuz hali hazırda devlete enerji sağlar pozisyonda toplam 28,5MW’lık güneş enerji santralleri

Mart - Nisan 2016

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

Our company has successfully completed the substructure works of many facilities that are currently operating at home and abroad within the scope of renewable and clean energy. Among these are Hydroelectric Power Plants located in the Black Sea Region, Samsun Avdan Biogas Electric Power Plant we completed as a pilot project in Samsun and Chelveston Solar Power Plant of 40 MW we completed abroad and has been producing energy since 2013. There

96

yer almaktadır. Bunun haricinde Türkiye’de şantiyesi devam eden 120’den fazla GES’in de trafoları, hücreleri ve köşkleri tarafımızca müteahhit firmalara veya yatırımcılara tedarik edilmiştir. Vekmar Elektrik A.Ş., enerjide Dünya Devi olan ABB markasının orta gerilim ürünleri alanında (trafo vb.), Türkiye’deki tek yetkili distribütörüdür. ABB ile ortak yürüttüğümüz ön çalışmalara binaen özellikle Güneş Enerjisi Santrallerinde kullanılan merkezi tip inverterlerde oluşan ani gerilim dalgalanmalarına ve pik akımlara dayanıklı, gönül rahatlığı ile 20-30 yıl kullanıma uygun özel solar tip trafolarımız sektörde büyük ilgi görmektedir.

Ayrıca firmamız Schneider Electric’in uzun yıllardır orta gerilim, alçak gerilim ve entegratörlük anlamında partnerliğini yapmaktadır. İlaveten yerli imalatçılardan gururumuz olan Ulusoy Elektrik A.Ş. ile ilk imalata başladıkları günden beri çalışan firmamız beton köşk ve hücrelerde daha ekonomik çözümler sunabilmektedir.

Sektörün öncü firmalarından biri ve Ulusoy Elektrik ile ortak dizaynını oluşturduğumuz özel dizayn inverter köşklerimiz de sektörün hizmetine sunulmuştur.

Tüm bağlantıları, topraklaması, havalandırması ve alçak gerilim panosu projeye özel imal edilen bu köşkler, 200kW ile 1MW arasında anahtar teslim olarak imal edilmekte ve tüm cihazlar kapalı bir koruma içerisinde sadece bağlantıları yapılmak üzere sahaya sevk edilebilmektedir.

are solar power plants with a total of 28,5 MW that we completed at home and currently providing power to the country. Apart from these, we provided contracting companies or investors with transformers, cells and kiosks of more than 120 GESs that are still under construction in Turkey.

Vekmar Elektrik A.Ş., is the only authorized distributor in Turkey of the medium voltage products (transformers etc.) of ABB brand, which is the World’s Leader in energy. In regard to the pre-studies we conducted jointly with ABB, our special type transformers, which are especially used in Solar Power Plants and resistant to instantaneous voltage fluctuations and peak currents that take place in central type inverters and are suitable for 20-30 years of usage, receive great demand in the sector.

In addition, our company has been the partner of Schneider Electric in medium voltage, low voltage and integration for many years. Also, working together with Ulusoy Elektrik A.Ş., which is our source of pride as a domestic producer, since the day they started their first production, our company has been able to offer more economic solutions in concrete kiosks and cells.

Our special design inverter kiosks we jointly designed with sector’s one of the leading companies Ulusoy Elektrik are put into the service of the sector. Having all its connections, grounding, ventilation and low voltage panel produced special for the project, these kiosks are produced as turnkey between 200kW and 1 MW and they can be send to the field within a protection where all the devices are turned off just to have their installations to be completed.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılında yurtiçinde toplam 28,5 MW’lık tesisi devreye aldık. Bu rakam 2015 boyunca devreye alınan toplam 300MW’lık tesisin yaklaşık %10’unu oluşturmaktadır.

Yüzlerce farklı yatırımcının tesis kurduğu göz önüne alındığında bu anlamda sektörün öncülerinden olduğumuzu rahatlıkla söyleyebiliriz. 2016 yılında ise toplamda 80MW’lık iş planımızın hali hazırda 24MW’ının şantiyelerine başlamış bulunmaktayız. Doğru markalarla en güvenilir, hızlı ve uygun çözümleri sunabilmek için anlaşmalar yapmış durumdayız.

Stoklarımızda 60 adet 1250kVA Solar Tip Trafo, 400’ü aşkın hücre, 40’ı aşkın beton köşk ve 3 adet prefabrik köşk bulunduruyoruz.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kısa vadede Türkiye sınırları içerisinde yer alan projelerdeki liderliğimizi korumak ve hangi EDAŞ bölgesinde olursa olsun, taleplere tam uygun, oldukça hızlı ve problemsiz tesis kurulumlarımıza devam etmek istiyoruz. Uzun vadede ise bu başarımızı yurtdışı projelerine de taşımak arzusundayız. Şu an Ürdün’de 12MW’lık yeni bir projeye başlıyoruz. Ortadoğu ve Afrika pazarında takip etmekte olduğumuz birçok proje mevcuttur.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Enerji anlamında etrafımızdaki ülkelere duyduğumuz gereksinim ve hatta doğalgaz da yaşanan arz-talep dengesizliği dahi GES’ler vasıtasıyla aşılabilecektir. Gelecekte özellikle arabalarımızda da elektrik enerjisi tüketeceğimizi düşünürsek, yapılan her GES bizi dışa bağımlılıktan kurtarmaya bir adım daha atmak demektir. Cumhuriyetimizin 100. yılında elektrik enerjimizin ciddi bir oranını GES’ler vasıtasıyla karşılayacağımıza eminim.

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

We engaged facilities of 28,5 MW in total at home in the year 2015. This figure consists approximately 10% of the facilities of 300 MW in total that was put into use since the year 2015. Considering that hundreds of different investors

97

Mart - Nisan 2016

Röportaj

establish facilities, we can say that we are one of the pioneers of the sector in that sense. In the year 2016, we started the construction of 24 MW out of a work plan that consists of 80 MW in total. We made agreements in order to provide the most reliable, fastest and suitable solutions with correct brands.

We have 60 pieces of 1250kVA Solar Type Transformer, more than 400 kiosk, more than 40 concrete kiosk and 3 pieces of prefabricated kiosk in our storage.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Biz Türkiye olarak güneş enerjisi ile ilgili maalesef dünyanın gerisinde kalmış durumdayız. Başta Almanya ve İngiltere olmak üzere birçok Avrupa ülkesi bu anlamda neredeyse bütün yatırımlarını bitirmiş ve/veya doyuma ulaşmış vaziyetteler.

Kanaatimce Türkiye’nin bu anlamda doyuma ulaşması 5-8 yıl sürecektir. Ayrıca bu yatırımları yaparken doğaya mümkün olan en düşük zararı vermeyi prensip edinmeliyiz.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Bu anlamda teknoloji üreten firmalara ve üniversitelere bir takım teşvikler sağlanması, bildiğimiz klasik anlamdaki HES, GES, RES vb. santrallerin yanında özellikle güneş enerjisi kullanımının günlük hayatla iç içe girmesi gerekmektedir.

Bildiğiniz gibi bir takım trafik levhalarında güneş enerjisinden faydalanmaktayız, ancak bunu yaygınlaştırıp evlerin, arabaların tavanlarından, tekstile kadar birçok alanda yaygınlaşması gerekmektedir.

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

In the short term, we want to maintain our leadership in the projects that are within the Turkish borders and to continue our facility installations that completely accord with the requests, quite fast and without any problems regardless of which EDAŞ region it is in. In the long run, we have the desire to take this success and transfer it for the projects abroad. Currently we are initiating a new project of 12 MW in Jordan. There are many projects that we are following in Middle Eastern and African markets.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

What are your thoughts on new technologies in solar energy systems and the future of the sector?

The need we feel towards the neighboring countries in terms

Mart - Nisan 2016

98

of energy and even the unbalanced supply demand can be overcome via GESs. Considering that we will be using electricity power especially for our cars, each GES means to take another step in saving us from foreign dependency. I am sure that we can meet a significant amount of our electric power via GESs in the 100th year of our Republic.

How do you consider the current condition of Turkey’s renewable energy sources?

Unfortunately we as Turkey are way behind in the world in regard to solar energy.

Many of the European countries, Germany and England being the pioneers, almost completed all their investments and/or reached their desired goals in this matter. In my opinion, it will take 5-8 years for Turkey to reach its goals. Besides, when making these investments we must make it our principle to give the least harm to the nature.

What should be done to increase the usage of renewable energy sources in our country?

In this matter, certain incentives must be given for the companies and universities that produce technology and in addition to the classical power plants of HES, GES, RES etc. the usage of solar energy must be introduced to the daily life of the people. As you are aware, we make use of solar energy in some of the traffic signs; however we must spread this usage and take it to the roofs of the homes and cars as well as many other areas like textile.

How do you consider the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

Within the scope of 2016 Solarex, we want to meet the leaders of the sector and tell them about what we have done so far and what we are capable of doing. Besides, we would like to showcase an ABB brand transformer, which has extra screening and isolation called as “Solar Transformer” with 1250kVA, 28,5-36kV/0,4kV, low loss and plug-in bushing in the fair.

2016 Solarex kapsamında sektörün ileri gelenleri ile buluşmayı, yaptıklarımızı ve yapabileceklerimizi anlatmayı istemekteyiz. Ayrıca fuarda “Solar Trafo” diye anılan ekstra ekranlamalı ve izolasyonlu, 1250kVA, 28,5-36kV/0,4kV, düşük kayıplı, plug-in bushingli ABB marka bir trafoyu da sergilemek istiyoruz.

Is there any message you would like to share with our readers and sector representatives at the end of our interview?

There are thousands of projects, hundreds of contractors that do not have a command in their job in terms of AGOG and many Electricity Distribution Companies that act independently from each other. In one way there must be a sector standard to be determined in relation to the Solar facilities.

This will give less hard time both for the investor and for the state. Maybe certain companies can be given proficiency certificates for projects or contracting and thus the people who are not knowledgeable can be prevented from constructing a solar plant. In addition, the brand and model of the meter, VA values of current transformer, the color of the concrete kiosk, manometer of the cell, bushing of the transformer, the brands and models of the relays used by each EDAŞ differ from each other. Tracking these differences and flawlessly conducting the operation in the field not only requires big proficiency but it also causes the investors put up resistance.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı? Şu an binlerce proje, AG-OG toplamında işe hakim olmayan yüzlerce müteahhit ve birbirinden bağımsız hareket eden birçok Elektrik Dağıtım Şirketi mevcut. Bir şekilde Solar tesisler ile alakalı sektör standardı belirlenmesi gerekmektedir. Bu hem yatırımcıyı hem de devleti daha az yoracaktır. Belki belli başlı firmalara proje ise proje, müteahhitlik ise müteahhitlik gibi yeterlilik belgeleri verilerek bilgili, bilgisiz herkesin solar tesis kurmaya çalışmasının önüne geçilebilir. Ayrıca her EDAŞ’ın kullandığı sayacın markası ve modeli, akım trafosu VA değerleri, beton köşkün rengi, hücrenin manometresi, trafonun bushingi, kullanılan rölelerin markaları ve modelleri vb. birbirinden farklılık arzetmektedir. Bu farklılıkları takip etmek, konuya hâkim olmak ve sahadaki operasyonu kusursuz yapabilmek büyük maharet istediği gibi özellikle de yatırımcıların konuya direnç göstermesine sebep vermektedir.

99

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Hedef; Yenilenebilir enerji teşviki sağlamak The target is to provide renewable energy incentives

Rentec Enerji Teknolojileri A.Ş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ahmet Yeprem sorularımızı yanıtladı ve ekledi; “Kaynağı sonsuz güneşimizi kullanarak, kendi elektriğimizi üretmeye devam etmeliyiz...”

Rentec Enerji Teknolojileri A.Ş Vice-Chairman of the Executive Board Ahmet Yeprem answered our questions and added: “We must continue to produce our own electricity by producing our unlimited source of sun...”

Alanında yıllardır hem teknik hem ticari bakımdan birikim sahibi profesyonellerin bir araya gelmesiyle kurulan Rentec, sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji alanında faaliyet gösteriyor.

Doğaya zarar vermeyen enerji üretimiyle geleceğe daha temiz bir dünya bırakmak vizyonunu benimsemiş olan firma yatırımcılara

Having been established by the union of professionals that had both technical and commercial experience in their field over the years, Rentec operates in the field of sustainable and renewable energy. Having adopted the vision of leaving a cleaner world for the future generations through energy

Mart - Nisan 2016

100

teknik, ticari ve finansal açıdan her türlü desteği sağlıyor.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Firmamız daha çok güneş enerjisinden yararlanarak elektrik üreten sistemlere yoğunlaşmıştır. Güneş enerji sistemlerinin projelendirilmesi, mühendisliği ve anahtar teslim kurulumları firmamız tarafından yapılmaktadır.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 yılı içerisinde Afyon ve Kayseri’de iki projemiz TEDAŞ onayından geçmiş ve ön çalışmaları yapılmış idi. Bu yılın başında ise bu tesislerin kurulumuna başlanmıştır.”

production that does not harm nature, the company provides every kind of technical, commercial and financial support.

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

“Our company is mostly concentrated on the systems that produce electricity through solar energy. The planning, engineering and key term installation of the solar energy systems are performed by our company.”

How was the year 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

“Within the year 2015, two of our projects in Afyon and Kayseri was approved by TEDAŞ and their preliminary works were completed. In the beginning of this year, the construction of these facilities in question started.”

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

“In the short term, we want to complete our existing projects as soon as possible. In the medium and long term, it is our primary project and duty to answer the questions, solve the problems, meet the engineering needs of the investors that want to produce energy from solar power and to unite the necessary knowledge and skills as a company for the assessment of our country’s existing solar energy potential just like the European countries. It is among our long term targets to become one of the first three companies of Turkey as a company of quality engineering and installation.”

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Kısa vadede var olan projelerimizi hızlı bir şekilde tamamlamak istiyoruz. Orta ve uzun vadede ise güneş enerjisinden elektrik üretmek isteyen yatırımcıların sorularını cevaplamak, sorunlarını gidermek, mühendislik gereksinimlerini karşılamak ve ülkemizin var olan güneş enerjisi potansiyelini en az Avrupa ülkeleri kadar değerlendirmek için şirket olarak gerekli bilgi ve becerilerimizi seferber etmek öncelikli projemiz ve görevimizdir. Kaliteli mühendislik ve kurulum firması olarak Türkiye’de ilk 3 firma arasında olmakta uzun vadeli hedeflerimizdendir.”

What are your thoughts on the new technologies in solar energy systems and the future of the sector?

“The cell materials that transforms solar energy directly into electricity and used extensively in the sector of the world and Turkey are crystal silicone and thin film. Crystal silicone technology is consisted of basically two types which are mono crystal and polycrystalline. Almost ninety percent of the panels used in solar energy sector right now are produced with crystal silicone technology. There are new technologies that are tried to be developed by many groups in research laboratories, whether they will be reflected in the sector or not will be seen in the future.”

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Dünya ve Türkiye’de güneş enerjisini doğrudan elektriğe çeviren ve sektörde yoğun olarak kullanılan hücre malzemeleri kristal silikon

101

Mart - Nisan 2016

Röportaj ve ince filmdir. Kristal silikon teknolojisi de tekli ve çoklu kristal yapılar olmak üzere temelde iki çeşittir. Şu anda güneş enerji sektöründe kullanılan panellerin yaklaşık yüzde doksanı kristal silikon teknolojisi ile üretilmiştir. Araştırma laboratuvarlarında birçok grup tarafından geliştirilmeye çalışılan yeni teknolojiler de bulunmaktadır ancak bunların sektöre yansıyıp yansımayacağı zamanla görülecektir.”

How do you consider the current condition of Turkey’s renewable energy sources?

“In accordance with the statistics of the General Directorate of Renewable Energy of the Ministry of Energy and Natural Resources, our total installed power capacity as of the end of 2014 was a little above 40 MW in our country. Today, the installed power has reached above 350 MW. Though this figure is not big in terms of capacity, it shows that the solar plants have started to become speedily adapted to the system. However, if a comparison is made in terms of renewable energy sources, while the solar energy installed power in the world is half of the installed wind power, in Turkey the rate of solar energy over the wind energy installed power is around 7%. Though Turkey is behind the world in terms of using renewable energy sources, we are also behind in using solar energy regardless of being a sunny country.”

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kanyaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü istatistiklerine göre, ülkemizde 2014 yılı sonu itibariyle toplam kurulu güç kapasitemiz 40 MW’ın biraz üzerinde olmuştur.

Bugün ise kurulu güç 350 MW’ın üzerine ulaştı. Bu, kapasite açısından fazla büyük olmasa da, güneş santrallerinin büyük bir hızla sisteme entegre olmaya başladıklarını göstermektedir. Ancak, yenilenebilir enerji kaynakları açısından karşılaştırma yapılırsa, dünyada güneş enerjisi kurulu gücü rüzgâr enerjisi kurulu gücünün yarısı iken, Türkiye’de güneş enerjisinin rüzgâr enerjisi kurulu gücüne oranı %7 civarındadır. Genel anlamda yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanma açısından geride kalmış olmakla birlikte, güneşli bir ülke olmamıza rağmen güneş enerjisi kullanımında daha da gerideyiz diyebiliriz.”

What should be done in order to increase the usage of renewable energy sources in our country?

“Renewable energy sources must be developed and maintained via various incentive mechanisms till they are able to compete with the traditional resources. For example, in comparison to Europe in general, Turkey’s sunshine period and sun shine intensity is at a higher level. However it is seen that we cannot benefit from the sun when the electricity production is compared with the Europe’s. Though our country foreign-dependent in terms of energy, we also observe that there are delays in implementing the incentive mechanisms for the renewable energy, which is our source.

We are at the start of this work in terms of installed power, and the sector is yet on the way of being developed. In the beginning of 2000s, producing electricity from solar energy, which was way more costly then, could only progress with the strong incentives received by the states. Nowadays, this cost in question is gradually decreasing and offers an important alternative in terms of renewable energy.”

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Yenilenebilir enerji kaynaklarını geleneksel kaynaklar ile rekabet edebilir hale gelinceye kadar çeşitli teşvik mekanizmalarıyla geliştirmek ve sürdürmek gerekir. Örneğin, Avrupa geneline göre Türkiye’nin güneşlenme süreleri ve güneş ışınım şiddeti çok daha iyi seviyededir. Ancak, elektrik üretimi anlamında Avrupa ile karşılaştırıldığında güneşten yararlanamadığımız görülüyor. Ülkemiz enerji anlamında dışa bağımlı olmasına rağmen kendi kaynağımız olan yenilenebilir enerji için teşvik mekanizmalarını uygulamaya koymakta geciktiğini görmekteyiz. Türkiye, kurulu güç açısından bu işin başlangıcında ve sektör henüz gelişme çabasındadır. 2000’li yılların başlarında çok daha maliyetli olan güneş enerjisinden elektrik enerjisi elde etme, ancak devletler tarafından güçlü teşviklerle yol alabilmiştir. Bununla birlikte, maliyet giderek düşmektedir ve yenilenebilir enerji bakımından önemli bir alternatif sunmaktadır.”

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“9.Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nın sektörün gelişimi anlamında katkısı olmuştur. Kişiler fuar sayesinde çok daha bilgilenmiş ve bu alanda yatırım yapmaya başlamışlardır. Öncelikli olarak Solarex İstanbul 2015’de edindiğimiz tecrübe ile müşterilerimize daha doğru hizmet vermek, yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemiz için faydasından bahsederek ziyaretçilerimizi bu alanda yatırıma teşvik etmek olacaktır. Kurulumu tamamlanmış ve kurulum aşamasında olan santrallerimiz hakkında bilgi vermek ve doğru çalışmalar yaparak mühendislik ve kurulum hizmeti sağlamak olacaktır.”

How do you regard the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the works you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

“The 9th International Solar Energy and Technologies Fair had a contribution in terms fo the progress of the sector.

The individuals became more informed and started to make investments in this field thanks to this fair.

Our primary goal will be to provide a better service to our customers as a result of the experience we gained at Solarex Istanbul 2015, and to encourage our visitors to make contribution in this field by talking about the benefit of renewable energy sources to our country. We will be providing information about the plants, whose installation are completed or about to be completed, and to provide engineering and installation service through accurate works.”

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Yenilenebilir enerji kaynakları konusunda ülkemiz, diğer ülkelere göre geride kalmış olabilir fakat geçmiş yıllara göre ülkemiz içerisindeki gelişimi kıyasladığımızda ilerlediğimizi görebiliyoruz.

Kaynağı sonsuz güneşimizi kullanarak, kendi elektriğimizi üretmeye devam etmeliyiz...”

Is there any message you would like to send to our readers and sector representatives at the end of our interview?

“It may be that our country is behind the other countries in terms of renewable energy resources, however we see a progress when we compare the progress within the country to the past years. We should continue to produce our own electricity by using our infinite source of sun...”

Mart - Nisan 2016

102

Röportaj

Sipil Enerji ile “Enerjinizi kaybetmeyin” With Sipil Enerji “You won’t lose your energy”

Ramazan Zeybek: “My message to all the readers and sector representatives; do not lose hope and do not lose your energy.

Renewable energy is hope for the future generations and friend for our environment.

We will continue our works with this awareness in our minds.”

Ramazan Zeybek, “Buradan tüm okuyuculara ve sektör temsilcilerine mesajım; inancınızı kaybetmeyin, enerjinizi kaybetmeyin.

Yenilenebilir enerji yarınlar için umut, çevremiz için dosttur. Bu farkındalık ile çalışmalarımıza devam edeceğiz.”

2009 yılından beri güneş enerjisi sistemleri üzerine çalışan ve toplumun ihtiyaçlarını karşılayacak ürünler sunan Sipil Enerji’nin Elektronik Mühendisi Proje ve Uygulama Sorumlusu Ramazan Zeybek ile sektöre ve Solarex İstanbul 2016 fuarına dair keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.

We had a delightful interview with Electronic Engineer Project and Application Supervisor Ramazan Zeybek from Sipil Enerji, which has been working on the solar energy systems and meeting the needs of the society since the year 2009, on the sector and Solarex Istanbul 2016 fair.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Sipil Enerji olarak öncelikli hedefimiz, çalışmalara başladığımız 2009 yılından bu yana çevreye dost ve temiz enerji konularında sürekli Ar-Ge çalışmaları yaparak toplumun ihtiyaçlarını karşılayacak ürünler sunmaktır. Çevreye dost ve temiz enerji olarak güneşin sonsuz enerjisinden faydalanıyor ve kullanıcılarımıza “enerjinizi kaybetmeyin” diyoruz. Şarj edilebilir

Mart - Nisan 2016

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

As Sipil Enerji, our primary aim is to provide products that will meet the needs of the society by constantly performing R&D works on the issues of environment-friendly and clean energy since the year 2009 when we started our works.

104

ve taşınabilir solar jeneratör ile her yerde enerji ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlıyoruz. Bununla birlikte Çift Eksen Güneş Takip Sistemleri ile güneşten maksimum kazanç elde etmeyi amaçlıyoruz.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“Sektördeki hızlı gelişmelere paralel olarak 2015 yılında Sipil Enerji büyümesini sürdürmüş ve toplam 26,2 MW gücünde projeler hazırlamıştır. Bu arada son kullanıcılara yönelik ürünler de geliştiren Sipil Enerji, temiz enerjinin her alanda kullanılmasına katkıda bulunmuştur. 2016 yılında ivmelenen yenilenebilir enerji sektörü, Sipil Enerji için de atılımların ve ihracatın tırmanış göstereceği bir yıl olacağı kanaatindeyim.”

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Kısa vadede şebeke bağlantılı sistemlerin toplumun geneline yayılması zaman alacağı düşüncesindeyim. Bu bağlamda toplumun geneline hitap edecek düşük maliyetli ürünler üretme çabasında olacağız. Uzun vadede ise yüksek güçlü santraller kurma konusunda tecrübeli ve aranan, konusunda lider bir noktada olmayı hedefliyoruz.”

Sipil Enerji Elektronik Mühendisi Proje ve Uygulama Sorumlusu Ramazan Zeybek

We benefit from the infinite energy of sun as an environment friendly and clean energy and tell our users that “do not lose your energy”. We ensure that they meet their energy needs through chargeable and portable solar generator. Along with that, we aim to acquire maximum gain from the sun via Biaxial Solar Tracking Systems.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Güneş enerjisi teknolojisi hem üretilen paneller hem de çevre birimlerini oluşturan invertör ve veri kayıt ekipmanları olarak gelişme kaydetmiş dolayısıyla verimlilikleri artmıştır. Panellerde %22, invertörlerde %98-99 verimliliklere ulaşan sonuçlar alınmıştır. Bu aşamada teknoloji konusunda yeni bir yöntem bulunmadığı takdirde son haddine dayandığını söyleyebilirim.

Verimliliği artırmanın diğer bir yolu da güneş takip sistemleridir.

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

In parallel with the fast developments in the sector, Sipil Enerji continued its growth in 2015 and created projects with a total power of 26,2 MW. At the same time, developing products for the end users, Sipil Enerji contributed to the usage of clean energy in every field. I believe that together with the energy sector that gained speed in the year 2016, Sipil Enerji will experience this year as a year of increase in its advances and exports.

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

I am of the opinion that the spread of the network connected systems over the society in short term will take time. In that context, we will be working towards producing low cost products that will appeal to the general society. In the long run, we aim to be at a leading point that is experienced in installing high-powered plants and in demand.

What are your thoughts on the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

Solar energy technology made progress both as panels that are produced and as inverter and data recording equipment that make up of the peripheral components and thus their efficiencies improved. Results that reached efficiency levels of 22% in panels and 88% in invertors were acquired. At this stage, I can say this is the maximum as long as there is no new method in terms of technology. Another way of increasing efficiency is the solar tracking systems. If works are done in this subject, maximum production can be achieved within a minimum area.

How do you consider the current condition of Turkey’s renewable energy resources?

Considering that the established power in Turkey increased

105

Mart - Nisan 2016

Röportaj Bu konuda da çalışmalar yapılırsa minimum alanda maksimum üretim sağlanmış olacaktır.”

and taking the number of applications made to TEDAŞ into consideration, we are at a process that livens and accelerates.

Among the targets for the year 2023, we have a target of providing 5% of the electricity consumption out of renewable energy and there must be certain facilities and incentives for us to reach that target. This year it is aimed to install a solar power plant with a power of 400MW.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz? “Şu an Türkiye’de Kurulu gücün arttığı ve TEDAŞ’a yapılan başvuru rakamları da göz önünde bulundurulursa giderek canlanan ve hızlanan bir süreçteyiz. 2023 hedefleri arasında enerji tüketiminin %5’ini yenilenebilir enerjiden sağlamak gibi bir hedefimiz var ve bu hedefe ulaşabilmemiz için kamu kuruluşları da bir takım kolaylık ve teşvikler sağlamalıdır. Bu yıl 400MW gücünde güneş enerji santrali kurulması hedeflenmektedir.”

What should be done to increase the usage of renewable energy sources in our country?

As I mentioned earlier, we have a target as part of the targets for the year 2023 to provide 5% of the energy consumption out of renewable energy. In order to achieve this target, all the private and public enterprises must work together and make use of the infinite energy. Exemplary facilities must be established and our society’s trust on solar energy must be reinforced in order to spread its usage. Still no steps have been taken in terms of spreading among the society. In this issue, the cost factor comes into prominence. The decrease in costs will increase the spread.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

“Daha önce de bahsettiğim gibi 2023 hedefleri arasında enerji tüketiminin %5’ini yenilenebilir enerjiden sağlamak gibi bir hedefimiz var. Bu hedefe ulaşmak için tüm özel ve kamu kuruluşları taşın altına elini sokmalı ve bitmek bilmeyen enerjinin tadını çıkarmalıyız. Kullanımı yaygınlaştırmak için örnek tesisler kurulmalı ve halkımızın güneş enerjisine olan güvenini pekiştirmeliyiz. Tabana yayılma konusunda ise hala istenen adımlar atılmamıştır. Bu konuda maliyet kısmı ön plana çıkmaktadır. Maliyetlerin düşmesi yayılmayı arttıracaktır.”

How do you consider the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will perform at Solarex Istanbul 2016?

We have been following Solarex Istanbul fairs both as visitor and as participant for many years. It is recognized as one of the important fairs of the sector and was accepted by the society. Thanks to this organization, new technologies and new products are presented and companies share thoughts and ideas among each other and thus it is ensured that the people access the products of the latest technology. We will be presenting the systems and products to all our visitors at Solarex İstanbul 2016 as much as we can and we will be happy to give information on the technologies.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Solarex İstanbul fuarlarına yıllardır hem ziyaretçi hem de katılımcı olarak takip etmekteyiz. Sektördeki önemli fuarlardan biri olduğu kanıksanmış ve topluma kendini kabul ettirmiştir.

Bu organizasyon sayesinde yeni teknolojiler ve yeni ürünler sergilenmekte, firmalar kendi aralarında fikir alışverişleri yapmakta ve halkın son teknoloji olarak üretilen ürünlere ulaşması sağlanmaktadır. Solarex İstanbul 2016’da tüm ziyaretçilerimize mümkün olduğu kadar sistemleri ve ürünleri tanıtacak ve onlara teknolojiler hakkında bilgiler vermekten

Is there any message you would like to send to our readers and sector representatives at the end of our interview?

My message to all the readers and sector representatives; do not lose hope and do not lose your energy. Renewable energy is hope for the future generations and friend for our environment. We will continue our works with this awareness in our minds.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Buradan tüm okuyuculara ve sektör temsilcilerine mesajım; inancınızı kaybetmeyin, enerjinizi kaybetmeyin. Yenilenebilir enerji yarınlar için umut, çevremiz için dosttur. Bu farkındalık ile çalışmalarımıza devam edeceğiz. “

Mart - Nisan 2016

106

Röportaj

Sustainable Solution sürdürülebilir farkındalık oluşturuyor Sustainable Solution creates a sustainable awareness

Yenilenebilir Enerjiler Yüksek Mühendisi Okan Uykan röportaj sorularımızı yanıtladı ve ekledi; “Sürdürülebilir çözüm güneşten gelir.”

Engineer MSc of Renewable Energies, Okan Uykan answered our interview questions and added; “Sustainable solution comes from the Sun.”

Çevre ve enerji tasarrufu bilinciyle yenilenebilir enerjide katma değer sağlamayı amaçlayan Sustainable Solution, yatırımcısına birçok alanda hizmet ve destek sunuyor.

Aiming at providing an added-value in renewable energy with the awareness of environment and energy saving, Sustainable Solution provides service and support to its investor in various fields.

Öncelikle bize firmanızdan bahseder misiniz?

Sürdürülebilir Çözümler; “Enerji Danışmanlığı” alanında 8 ana hizmeti tek bir çatı altında sunmaktadır. Bu hizmetler; Danışmanlık&Projelendirme, Dosya Hazırlama&Takibi, Hibe, Kredi&Finansman Danışmanlığı, Proje Keşfi, Proje Tercümanlığı, Proje Hukuk Danışmanlığı, Eğitim olarak 8 ana başlık altında hizmet vermekteyiz.

Müşterilerimizin menfaatlerini korumak adına uzmanlığımızı

Mart - Nisan 2016

To begin with, could you tell us about your company?

Sustainable Solutions provides 8 main services under one roof in the field of “Energy Consultancy”. These services are Consultancy & Project Designing, File Preparation & Following-up, Grant, Consultancy of Credit & Financing,

108

projelerin başlangıç aşamasında devreye sokmamız bu hızla gelişen sektördeki güvencemizdir. Ekibimizin uzmanlığı, uzun süreli ulusal ve uluslararası deneyimi; müşterilerimizin talep ettiği en uygun çözümü yerine getirmelerindeki kilit faktörlerdir. Projenin bütün fazlarında, yatırımcının yararını gözeterek profesyonel ve bağımsız danışmanlık temin ederek yatırımcılarımızın gerçek manada çözüm ortağı olmaktayız.

Project Survey, Project Translation, Project Law Consultancy, and Training; under these 8 main subjects, we provide service.

Putting our expertise into action at the beginning of projects for the sake of protecting our customers’ interests is our assurance in this rapidly developing sector. The key factors in performing the optimum solution that our customers request are our staff’s expertise as well as their national and international experience of long years.

In all of the phases of a project, we are literally the solution partner of our investors by providing professional and independent consultancy with the protection of our investors’ interests.

Yatırım yaparken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir? Sizin bu konuda firmalara sağladığınız avantajlar nelerdir?

Enerji yatırımları orta ve uzun vadede planlama gerektiren vizyoner yatırımlardır. Bu sebeple tüm risk faktörleri ve çevresel koşullar uzun vadeli öngörü dâhilinde planlanmalıdır.

Yatırım yaparken derinlemesine yapılması gereken hesaplamaların yanında büyük resme bakılmalı ve detaylarda kaybolunmamalıdır. Yatırımların önündeki önemli açmazlar ve eksiklikler olan finansman, projelendirme ve mühendislik alanlarında yatırımcıyı koruyan önemli ve sürdürülebilir çözümler sunmayı ilke edinmekteyiz. Bu vesileyle kurum veya şahısların yatırımlarındaki güvenilir proje danışmanı olarak yatırımcılarımıza uzun vadede hizmetler sunmaktayız.

What are the issues to be careful about while investing?

What are the advantages that you provide for companies in this matter?

Energy investments are visionary ones, requiring planning in medium and long-terms. By this reason, all of the risk factors and environmental conditions must be planned within the scope of a long-term prediction. While investing, the big picture must be seen as well as the calculations, which have to be in depth, and one should be lost in details.

We adopt providing significant and sustainable solutions as a principle, protecting an investor in the fields of financing, project designing and engineering, which are the important obstacles and deficiencies before investments. Therefore, as a reliable project consultant in the investments of companies and individuals, we are providing services in the long run for our investors

İyi bir finans yöneticisi nasıl olmalıdır?

Finans yöneticisinin finansman bilgisine sahip olduğu kadar teknik bilgisi de yeterli seviyede olmalıdır. Sektörümüzün son birkaç yıldaki hızlı gelişimiyle birlikte finans yöneticilerinin de teknik bilgileri epey yükseldi. Bu da proje finansmanı olgusunun önümüzdeki dönemde kavramsal olarak anlaşılabileceğini göstermektedir. Çünkü finans yöneticisinin salt nakit akışını gözeterek enerji yatırımlarını sürekli risk üreten birer EMTIA olarak görmesi bu yatırımların önündeki en büyük engeldir.

How should a good finance manager be?

A finance manager’s technical knowledge must be at a sufficient level alongside with his financing knowledge.

109

Mart - Nisan 2016

Röportaj With the rapid change of our sector in last few years, the technical knowledge of finance managers has increased pretty much. And this shows the fact of project financing can be contemplated conceptually, in the future. Because, the biggest obstacle before these investments is that a finances manager sees energy investments to be constantly riskproducing GOODS by means of taking only the cash-flow into consideration.

What are the advantages of leasing and how is it received?

Leasing provides a financial solution, providing an advantage for the benefit of the investor especially in overcoming the paradox of project financing in energy investments, as it is based on the constructed project of the investor. In addition, it provides an extra benefit as the investor presents the part, corresponding to the delay interest, or the total of it, in accordance with the agreement made, as an expense item.

Alongside with this, it provides an operational easiness, which is quite beneficial in energy projects.

Alongside with the provision of financing, leasing company pays without a need to provide a specific financing from equities for the purchase, export, transfer, insurance of the goods. Another advantage is that it is quite important for the renewable energy projects with seasonal income changes. Leasing payment plans can be prepared in parallel with these incomes of the lessors (investors) gaining high income seasonally.

The invertor agrees with the selling company on the price, payment and delivery terms of the investment product, and takes an offer from the Leasing Company in respect to the amount of the investment that he is going to make. The most convenient payment plan, prepared on behalf of the investor by the leasing company, is chosen by the investor and after determining the credit-guarantee terms, the leasing contract is mutually signed and notary approval is taken.

Leasingin avantajları nelerdir ve leasing nasıl alınır?

Leasing; özellikle enerji yatırımlarındaki proje finansmanı paradoksunun aşılmasında yatırımcının yapılmakta olan projesini baz aldığından yatırımcının lehine avantaj sağlayan bir finansal çözüm sunmaktadır. Ayrıca yatırımcının yapılan anlaşmaya göre vade farkına karşılık gelen kısmını ya da tamamını gider kalemi göstermesi açısından da ekstra bir avantaj sunar. Bunun yanında enerji projelerinde oldukça fayda sağlayan operasyonel bir kolaylık daha sunar. Finansman sağlanmasının yanı sıra malın satın alınması, ithalatı, nakliyesi, sigortası için öz kaynaklardan belli bir finansman sağlanmasına gerek kalmadan leasing şirketi öder. Diğer bir avantaj ise mevsimsel kazanç değişkenliğine sahip yenilenebilir enerji projeleri için oldukça önemlidir. Mevsimsel yüksek kazanç sağlayan kiracıların (yatırımcıların) bu gelirlerine paralel olarak kira ödeme planları hazırlanabilir.

Yatırımcı, satıcı firma ile yatırım malının fiyatı, ödeme ve teslim koşulları konusunda anlaşır, yapacağı yatırım tutarına istinaden Leasing şirketinden teklif alır. Leasing şirketi tarafınca yatırımcı adına hazırlanan en uygun ödeme planı yatırımcı tarafından seçilir ve kredi-teminat koşulları belirlendikten sonra leasing sözleşmesi karşılıklı imzalanıp noter onayı alınır.

In the investment incentive certificate, what are the primary investment subjects?

Investments for maritime and railroads as well as weight or passenger transportation, test centers for automotive, space or defense industries, regional and thermal tourism investments, international fair investments, having minimum fifty thousand meter square indoor space, investments in the defense sector, under the approval of the Secretariat of Defense Industries, various mining investments, education and day care investments, from kindergarten to high school, investments, to be performed as the result of the R&D projects with the support of the Ministry of Science, Industry and Technology, TÜBİTAK and KOSGEB, for the manufacture of products and parts, investments, minimum 300 million TL in the key industry of motor land vehicles, and investments in motor, at the amount of minimum 75 million TL, as well as motor parts, minimum 20 million TL, investments in drive train organs/parts and investments in the automotive electronics, investments of electric production, in which mines are used as an input at the status determined by the Ministry of Energy and Natural Resources, investments in energy efficiency, which provides a saving at the rate of minimum 20 % per product and of which investment return is minimum 5 years, investments in electricity production through regaining from waste heat from a facility as being resourced from waste heat – except for natural gas, liquidized natural gas (LNG) investments, at the

Yatırım teşvik belgesinde öncelikli yatırım konuları nelerdir?

Denizyolu ve demiryolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar, otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik test merkezleri, bölgesel ve termal turizm yatırımları, asgari elli bin metrekare kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları, Savunma Sanayii Müsteşarlığı onayına tabi savunma alanındaki yatırımlar, çeşitli maden yatırımları, kreşten liseye olan eğitim ve gündüz bakım evleri yatırımları, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen ARGE projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin ve parçaların üretimine yönelik yatırımlar, motorlu kara taşıtları ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari 300 milyon TL tutarındaki yatırımlar ve asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20 milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organları/aksamları ve otomotiv elektroniğine yönelik yatırımlar,

Mart - Nisan 2016

110

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenen statüde madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları, ürün başına en az %20 oranında enerji tasarrufu sağlayan ve yatırım geri dönüş süresi en az 5 yıl olan enerji verimliliğine yönelik yatırımlar, doğal gaz hariç atık ısı kaynaklı olarak, bir tesisten atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimine yönelik yatırımlar, asgari 50 milyon TL tutarındaki sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yatırımları ve yer altı doğal gaz depolama yatırımları, karbon elyaf üretimine veya karbon elyaf üretimi ile birlikte olmak kaydıyla karbon elyaftan mamul kompozit malzeme üretimine yönelik yatırımlar, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) teknoloji yoğunluk tanımına göre yüksek teknolojili sanayi sınıfında yer alan ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar, Arama Ruhsatı veya Sertifikasına sahip yatırımcıların ruhsatlı sahalarında yapacağı maden arama yatırımları yatırım teşvik belgesinde öncelikli yatırım konularıdır.

Bu yatırımlar 5. bölge desteklerinden yararlanmakla birlikte, asgari kapasite ve asgari sabit yatırım tutarı açısından yatırımın yapıldığı bölge şartlarına tabidirler.

amount of minimum 50 million TL and underground natural gas storage investments, investments in the manufacture of composite materials as a product of carbon fiber alongside with carbon fiber production, investments in the production of the products which are included in the high-technology industry class according to the Organization of Economic Cooperation and Development (OECD) are the prioritized investment subjects in the investment incentive certificate for the investments of the prospecting in the licensed fields, conducted by the investors with Mining License and Certificate.

These investments, as well as benefiting from the 5th field supports, are subjected to the terms of the region in which the investment is made, in terms of minimum capacity and minimum stable investment amount.

How does one benefit from an investment incentive in solar energy systems?

Under the Regulation of Investment Incentives of the Ministry of Economy, an investment in energy production, which is not based on natural gas and built in order to meet its own need, is accepted as a strategic investment. It should not be ignored that the investments, made in this context, are going to have extra advantages. The regulation, which was put into force at the end of the previous year, had brought an extra VAT burden on the import of the solar panels and eventually compelled the importer to use the investment incentive.

The General Directorate of Import under the Ministry of Economy stipulated a provision that an inspection certificate has to be taken in the import of a solar panel. However, as this provision of a certificate is, in a general interpretation, considered to be sharing of the important commercial information of the companies by the foreign manufacturers, they approached negatively. By this reason, one benefits from this incentive through submitting the instruments specified by the criteria of the Ministry of Economy; importing these products directly on behalf of investor or via mediatory agencies; and overcoming this negative situation by taking an investment incentive.

Güneş enerjisi sistemlerinde yatırım teşvikinden nasıl yararlanılır?

Ekonomi Bakanlığı Yatırım Teşviki Mevzuatı gereğince, kendi ihtiyacını karşılamak üzere yapılacak doğal gaza dayalı olmayan enerji üretimi yatırımı stratejik yatırım olarak kabul edilmektedir.

Bu kapsamda yapılacak yatırımların ekstra avantajlara sahip olacağı göz ardı edilmemelidir. Geçtiğimiz yılsonunda yürürlüğe giren tebliğ güneş panelleri ithalatına ekstra KDV yükü getirmiş olup yatırımcıyı ve dolayısıyla ithalatçıyı yatırım teşvikinden faydalanmaya zorlamıştır. Ekonomi Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü güneş paneli ithalinde gözetim belgesi alınması şartı ortaya koymuştur. Ancak bu belge temini öncelikli olarak yabancı üreticiler tarafından genel yorumla şirketlerin önemli ticari bilgilerinin paylaşımı olarak görüldüğünden olumsuz karşılanmıştır. Bu sebeple, Ekonomi Bakanlığı kriterlerince belirlenen belgeler temin edilerek bu ürünlerin ithalatının yatırımcı adına doğrudan ya da aracı kuruluşlarca yapılarak yatırım teşviki alınarak bu olumsuz durum giderilerek bu teşvikten yararlanılır.

Sürdürülebilir enerji kredisinin şartları nelerdir?

Kısa adı TurSEFF olan Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı, enerji verimliliği ya da yenilenebilir enerji projelerine yatırım yapmak isteyen KOBİ düzeyindeki endüstriyel firmalara ve ticari girişimcilere yönelik 2010 yılından beri Türkiye’de yürütülmekte olan bir kredi programıdır. Program, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) tarafından geliştirilmiştir. Kredinin şartları (faiz oranları, vade, ödemesiz dönem ve teminatlar) banka ve son kullanıcı arasında belirlenir. Bu hizmet Türkiye’de bulunan dört banka üzerinden verilmekte olup bankaya projeyle başvurularak gerekli koşullar doğrudan projeye bağlı olarak temin edilebilir.

What are the provisions of the sustainable energy credit?

Turkey Sustainable Energy Financing Program, which is briefly named TurSEFF, is a credit program, which has been conducted in Turkey since 2010, for the industrial companies and commercial entrepreneurs at the level of SME, who want to invest in energy efficiency or renewable energy projects. The program was developed by Europe Bank of Reconstruction and Development (EBRD). The provisions of the credit (interest rates, due date, pay pause term and indemnities) are determined between the bank and the enduser. This service, provided through four banks in Turkey, can be obtained by applying to the bank with a project as the required terms are directly dependent on the

Kısa ve uzun vadedeki planlarınız nelerdir?

Kısa vadede planımız çevre ve enerji tasarrufu bilincinin toplumumuz içerisinde artış göstermesi adına hali hazırda yapmakta olduğumuz çalışmalara hem seminer ve eğitimlerle hem de somut projelerle hız vererek devam etmektir. Uzun vadede planlarımız yenilenebilir enerjiler sektöründe yüksek katma değer oluşturan ve kendi AR&GE’si ile çığır açan hizmetimiz ve ürünlerimizle ülkemizde ve dünyada kabul edilen bir marka haline gelmektir.

What are your plans for the short and long-terms?

In the short-term, our plan is to continue to the works that we are performing now by increasing the speed both with seminar as well as trainings and concrete projects, so as to increase the awareness of our society about environment and energy saving. In the long-term, our plan is to become a brand, which is accepted in our country and around the World, with our service and products, which provide an added-value

111

Mart - Nisan 2016

Röportaj Kurumsal sosyal sorumluluk çerçevesinde sürdürülebilir enerji adına yapılan çalışmaları yeterli buluyor musunuz?

Sizin bu yönde çalışmalarınız var mı?

Sürdürülebilirlik kavramı üzerine vurgu yapmakta fayda var.

Biz de bu kavramın ne anlama geldiğini ve ne kadar önemli olduğunu kendi içimizde özümseyerek sloganımızın (Our Sustainable Solution is Sun) ve firmamızın adını bu şekilde belirledik. Fakat bunu söylemek yetmez dedik ve bunu yaşam biçimi haline getirip sürekli olarak uyguladık. Yapılan çalışmalar oldukça yoğun ve kapsamlı fakat bu çalışmaların kâğıt üzerinde kalmayıp felsefeye dönüşmesi zaman ve farkındalık gerektirir. Bu çalışmalar farkındalık oluşturmak adına oldukça önemlidir. Biz de bu alanda özellikle eğitim, seminer ve çalıştayları oldukça önemsemekteyiz. Ticari bir kaygı gözetmeden önemli bir özveriyle katıldığımız bu faaliyetler vesilesiyle oldukça önemli bilgileri toplumun önemli STK’ları konumundaki kuruluşlar üzerinden aktarmaktayız. Gerekli teknik bilgilerin de verildiği bu faaliyetlerde oldukça önemli bilgi alışverişlerinin de sağlandığı bu faaliyetler birer akademik bildiriden ziyade uygulamaya yönelik ve kesin sonuçların çıktığı faydalı aktivitelere dönüşmektedir. Ayrıca bu çalışmalara ek olarak eksenimizi genişlettiğimizde sürekli olarak katılmakta olduğumuz yurt içi ve yurt dışı ulusal/uluslararası fuarlar ve çeşitli medya kuruluşlarına yaptığımız röportaj ve haberler hedeflediğimiz bu bilincin çok geniş çevrelerde oluşmasına vesile olmaktadır.

in the industry of renewable energies and usher a new era with their own R&D. In the context of corporate social responsibility, do you think the works, performed for the sustainable energy, are sufficient? Do you have any works in parallel with this?

It is beneficial to emphasize the concept of sustainability.

We determined our motto (Our Sustainable Solution is Sun) and our company’s name by absorbing what this concept means and how important it is. Nevertheless, we said that it was not enough to say so, and we turned it into a life style and implemented constantly. The performed works are quite intense and comprehensive, but it takes a time and needs awareness to turn this works into a philosophy without leaving them on the paper, only.

These works are very important to create awareness. And in this area, we are concerned so much about the training, seminar and workshops, in particular. Thanks to these events that we joined without any commercial concern, we are conveying very important information through CSOs, which are in a considerable position in society. In these events, where the necessary technical information is given and important information exchange is made, turn into beneficial activities, which produce certain results for application, rather than being academic announcements.

Besides, in addition to these works, when we expand our axis, domestic and abroad; national/international fairs, in which we continuously participate, and our interviews and news with various media organizations allow our target awareness to reach large groups.

2016 yılında piyasalardaki risk ve fırsatlarda neler dikkat çekiyor?

Bu yıl sektörel açıdan önemli bir sıçramanın ve sürdürülebilir büyümenin başladığı yıl olarak değerlendirilebilir. Sektörün ön gördüğü hedeflerde baz alındığında bu yıl ortalama bir tahminle ülke fotovoltaik kurulu gücünün geçen yıl olan hayal kırıklığını telafi edeceği ve kurulu gücün 1 GW (1000 MW) psikolojik sınırına ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bu da mevcut toplam kurulu güçten daha fazlası kadar kurulumun bir yıllık süre zarfında devreye alınacağı anlamına gelmektedir. Geçen yıl yapılması planlanan yatırımların ertelenmesindeki önemli bir faktörün seçimler olduğu da düşünüldüğünde bu risk faktörünün minimize edilmiş olması ekstra bir katkı sağlayacaktır. Geçen yılsonu itibariyle yerli üretimi destekler yönde adım atılması ve mevzuat tarafında ilk çeyrekte önemli değişikliklere gidilmesi yatırımlara olumlu yön verecektir. Yerli üreticilerin de pazara ciddi birer oyuncu olarak bu sayede giriyor olması, mevzuatsal düzenlemelerin gelmesi ve TKDK-IPARD 2 gibi önemli hibe teşviklerinin yine bu yıl meyvelerini verecek olması gerçek yatırımcıların elini güçlendirecek ve sektörün verimliliğini artıracaktır.

What draws your attention among the risks and opportunities of the markets in 2016?

This year can be seen as a year when an important leap and sustainable growth start from an industrial aspect.

When the targets that the sector predicts are accounted, this year, as an average figure, it is estimated that the country make up for the disappointment of the installed photovoltaic power in the last year and the installed power will reach to the psychological limit of 1 GW (1000 MW). And this means more than the total of the current installed power will have been commissioned within a year.

Considering that the most important factor behind the planned investments’ postponement in the last year was the elections, the fact that his risk factor is minimalized will make an extra contribution. Having taken some steps to support the domestic production by the end of the previous year and making significant changes on the regulation in the first quarter will turn the investments into a positive route. That domestic manufacturers will, thanks to these changes, get into the market as serious players, the regulative changes will be enforced and important donation incentives – such as TKDK-IPARD 2 – will also give their fruits in this year is going to reinforce the deck of the real investors and increase the productivity of the sector.

Do you have a message for our readers and the sector representatives at the end of our interview?

Again in 2016, we are saying “Sustainable solution comes from the Sun” and hope you will always have your sun and energy.

Röportajımızın sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

2016 yılında da “Sürdürülebilir çözüm güneşten gelir” diyoruz ve güneşiniz, enerjiniz daim olsun diyoruz.

Mart - Nisan 2016

112

Röportaj

Q CELLS üretimden yatırıma başarısını koruyor Hanwha Q CELLS protects its success from production to investment With Hanwha Q CELLS Business Development Manager Yaşar Esen, we talked about the company’s establishment year 2015 as well as 2016 on the basis of goals and projects, and also we discussed the present situation of the solar energy industry.

Hanwha Q CELLS has made a quick enter into Turkish market as one of the largest investors in the sector with its investor portfolio consisting of 200 MWp of projects in Turkey.

Can you talk about your company and your renewable and clean energy solutions? What are your activities and what solutions do you offer?

Hanwha Q CELLS is one of the few companies in the world that have a fully integrated structure from production to investment. It is active in the energy sector of Turkey as a supplier of solar panels and as an investor.

Hanwha Q CELLS is one of the largest producers of solar modules in the world, with a cell production capacity of 5,2 GW and solar panel production capacity of 5,5 GW. It is also an investor and EPC company that undertook the construction of projects totaling 900 MWp in different regions of the world, some of which were its own investments.

In Turkey, Hanwha Q CELLS is one of the biggest investors in the sector with a project portfolio of approx. 200 MWp in Turkey.

Hanwha Q CELLS İş Geliştirme Müdürü Yaşar Esen ile firmanın başlangıç yılı 2015’e, hedef ve projeler bazında 2016’ya ve güneş enerjisi sektörünün güncel durumuna değindik.

How was 2015? What are your goals and projects for 2016?

In 2015, we made a good start with Turkey, and it was a year to learn a lot about solar energy. We performed well, and became one of the best-known brands in Turkey.

2015 was a very productive year for Hanwha Q CELLS, as we took active part in the unlicensed Solar Energy market, and reinforced our position in the sector. Within this framework, we created a project portfolio totaling approx.

200 MWp in various regions of Turkey.

Until now, our project in Burdur, with an installed power capacity of 8.3 MWp, received provisional acceptance

Hanwha Q CELLS, Türkiye piyasasına yatırımcı kimliği ile Türkiye’de oluşturduğu yaklaşık 200 MWp proje portföyü ile sektörün en büyük yatırımcılardan biri olarak hızlı bir giriş yaptı.

Bize firmanızdan ve firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz? Yaptığınız çalışmalar ve pazara sunduğunuz çözümler nelerdir?

Hanwha Q CELLS, dünyada üretimden yatırıma tam entegre bir yapıya sahip ender firmalardan biridir. Türkiye’de güneş enerjisi sektöründe güneş paneli tedarikçisi ve yatırımcı olarak faaliyet göstermektedir.

Mart - Nisan 2016

114

Hanwha Q CELLS, 5.2 GW hücre üretimi ve 5.5 GW güneş paneli üretim kapasitesi ile dünyanın en büyük güneş paneli üreticilerinden biridir. Bununla birlikte, dünyanın çeşitli bölgelerinde, içerisinde kendi yatırımı da olan projelerin bulunduğu 900 MWp projenin inşaatını tamamlamış yatırımcı ve EPC olan bir firmadır.

Hanwha Q CELLS, Türkiye piyasasında yatırımcı kimliği ile Türkiye’de oluşturduğu yaklaşık 200 MWp proje portföyü ile sektörün en büyük yatırımcılarından biridir.

and were activated. Our 8MWp project in Kahramanmaraş is completed, and is in the process of receiving provisional acceptance. Our projects in Yozgat, totaling 13.3 MWp, are expected to be activated in the middle of this year. We are planning for our projects in Yozgat, Sivas, Adana and Kırıkkale to be activated before the end of this year.

Using advanced engineering and project management, our EPC team builds the projects with utmost diligence.

Our designs occasionally differ from other projects in the market, as we try to maximize system performance in Turkey’s conditions in light of our experience with projects in Europe. We take action to minimize costs and time loss, and thus, try to complete projects in record time.

In our Burdur project, which was the first plant we operated, we partnered with Zen Enerji on a 50%-50% partnership basis. The project was developed by Zen Enerji and installed by our EPC team. Our Finance team secured a $20.15 million loan from Yapı Kredi Bankası, to be used in this and subsequent projects.

Hanwha Q CELLS finance team has secured $46 million in project financing for the first part of our portfolio.

Our priority goals in 2016 are to ensure that a significant part of this portfolio goes connected, and to add new projects to our portfolio. As an investor, we aim to increase our investments by considering all investment opportunities in the licensed and unlicensed markets, and become one of the biggest investors in Turkey.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 yılı için hedefleriniz ve projeleriniz nelerdir?

2015 yılı hem bizler hem de Türkiye için güzel bir başlangıç yılı ve güneş enerjisini iyi şekilde öğrenme yılı oldu. İyi bir performans gösterdik ve Türkiye’nin en bilinen markalarından biri olduk.

2015 yılında Hanwha Q CELLS olarak, lisanssız GES sektöründe aktif olarak yer alma ve sektörde bulunduğu konumu güçlendirme açısından son derece verimli bir yılı geride bıraktık.

Bu doğrultuda Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yer alan yaklaşık 200 MWp’lik proje portföyü oluşturduk. Şimdiye kadar Burdur’da 8.3 MWp Kurulu güce sahip projemizin geçici kabulü yapılarak devreye alındı. Kahramanmaraş’ta 8 MWp’lik santralimiz tamamlanmış olup geçici kabul işlemleri devam etmektedir. Yozgat’ta yer alan toplam 13.3 MWp’lik projelerimizin ise bu yılın ortasında devreye alınması beklenmektedir. Yıl sonuna kadar da Yozgat, Sivas, Adana ve Kırıkkale bölgelerinde yer alan projelerimizi devreye almayı planlıyoruz.

Projelerimizin inşaatında EPC ekibimiz, ileri mühendislik ve proje yönetimi ile projeleri titizlikle inşa etmektedirler.

Tasarımlarımız zaman zaman piyasadaki projelere göre farklılık göstermekte olup, sistem performansını Avrupa’da yapılan

What are the new developments in Turkey’s solar panel sector? What are your thoughts on regulation?

At the present, potential developments in the renewable energy sector make it attractive for multinational investors like us to invest in Turkey, and regulation is needed.

115

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Burdur Projesi - 8.3 MWp“

proje tecrübelerinin de ışığında Türkiye koşullarındaki en yüksek seviyeye taşımaya çalışmaktadırlar. Yapılan çalışmalar zaman ve maliyet kayıplarını minimize etmekte, böylelikle rekor sürelerde projelerin tamamlamasını sağlamaktadır.

Devreye aldığımız ilk santralimiz olan Burdur projesinde Zen Enerji’yle %50-50 ortaklık yapısı kuruldu. Geliştirmesi Zen Enerji tarafından yapılan projenin kurulumu EPC ekibimiz tarafından yapıldı. Yine bu ve bundan sonraki projelerde kullanılmak üzere Finans ekibimiz tarafından 20.15 milyon Dolarlık proje finansmanı Yapı Kredi Bankasından sağlandı.

Hanwha Q CELLS finans ekibi, sahip olduğumuz portföyün ilk bölümü için 46 milyon Dolarlık proje finansmanı temin etmiştir.

2016 yılında öncelikli hedefimiz, oluşturduğumuz bu proje portföyünün önemli bir bölümünü devreye alarak, portföyümüze yeni yeni projeler eklemektir. Bu konuda, yatırımcı olarak hem lisanslı hem de lisanssız piyasadaki bütün yatırım olanaklarını değerlendirerek yatırımlarımızı artırmak ve Türkiye’nin en büyük yatırımcılarından biri olmak istiyoruz.

Legislation on the unlicensed market has obviously added a new dynamism to the Renewable Energy sector in Turkey.

Contribution Fees to be paid to TEİAŞ for licensed projects, on the other hand, scare investors away, and make some projects unfit for investment. Business models in the unlicensed solar energy sector make investing in solar power plants attractive, even though there are no purchase guarantees after the first 10 years. ”Regulatıon no. 29662 on the amendment of the regulatıon on unlıcensed electrıcıty generatıon ın the electrıcıty market”, dated 03/23/2016, makes it more difficult to develop projects in the unlicensed market, and hinders the dynamic calling letter. With these developments that make it very difficult for investors to get projects in the unlicensed solar energy market, market slowdown and market standstill became a distinct possibility.

We are of the opinion that new regulations aiming to remove uncertainties in the market will solve potential problems in the future. We will direct our investment according to new regulation and legislation, and maintain our activities in both the licensed and unlicensed markets as long as the conditions are favorable.

Türkiye’de güneş enerjisi sektörü nasıl şekilleniyor?

Mevzuatı nasıl değerlendiriyorsunuz?

Yenilenebilir Enerji sektöründe olası gelişmeler neticesinde bizim gibi çok uluslu yatırımcıların Türkiye’de yatırım yapması

Mart - Nisan 2016

116

daha cazip hale geldiği günümüzde yasal düzenlemelerin gerekliliği ön plana çıkmaktadır. Lisanssız mevzuatın çıkmasıyla birlikte Türkiye yenilenebilir enerji sektörüne dinamizm katıldığı aşikâr durumdadır. Lisanslı projeler için TEİAŞ’a ödenen katkı payları yatırımcıları korkutmaktadır. Bazı projeleri nerdeyse yatırım yapılabilir olmaktan çıkarmaktadır. Dolayısıyla, lisanssız güneş elektrik sektöründe geliştirilen iş modelleri, ilk 10 sene sonunda alım garantisi olmamasına karşın güneş elektrik sektöründeki santral yatırımlarını çekici hale getirmiştir.

23.03.2016 tarihli 29662 numaralı “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” kapsamını değerlendirdiğimizde, lisanssız piyasada proje geliştirmeyi eskiye göre daha zor hale getirmekte, hareketli olan çağrı mektubu ticaretini engellemektedir. Bu gelişmeler neticesinde, yatırımcıların lisanssız güneş enerjisi piyasasında proje elde etmesinin oldukça zor hale gelmesiyle birlikte piyasanın olumsuz manada yavaşlama veya duraklamaya gitmesi muhtemeldir.

Yapılan düzenlemelerin, piyasadaki belirsizlikleri gidermesi ile gelecekte karşılaşılabilecek sorunları gidereceğini düşünmekteyiz. Yapılan düzenlemelere ve mevzuatlara göre yatırımlarımızı yönlendirecek ve uygun olan koşullarda hem

From our perspective as a foreign-capital investor company, strong legislation makes the sector more attractive. Given that foreign-capital investments play an important role in providing foreign currency to Turkey’s economy, all legislative action to remove uncertainties in the market and to enable and encourage foreign capital investments would make a positive impact on the market and help increase long-term investment.

In this context, proposed legislation on energy specialization regions, which has been on the industry’s agenda for quite some time, needs to be finalized and announced as soon as possible, as this would shape our studies on these projects, which are currently surrounded by uncertainties.

What are the latest developments in the world regarding solar power? Given these developments, what changes do you think Turkey would or should make?

Current investment trends in the world are shaped by the financial strength of nation states and their commitment to investing in renewable energy. For example, a capacity totaling 4.020 MW will be put out to tender in the Middle East and North Africa this year, and firms will participate

117

Mart - Nisan 2016

Röportaj

“ Kahramanmaraş Projesi – 8.0 MWp“

lisanssız hem de lisanslı piyasada faaliyetlerimize devam devam edeceğiz.

Yabancı sermayeli yatırımcı bir firma olarak görüşümüz, mevzuat ne kadar güçlü ise sektör o kadar cazip hale gelmektedir. Bu yüzden özellikle, yabancı sermayeli yatırımların ülkemize döviz çekme manasında daha değerli olduğunun aşikar olduğu bir ortamda, bütün yabancı sermaye yatırımlarını daha mümkün kılmak ve artırmak adına, mevzuatta belirsizlikleri giderecek olan her türlü çalışma piyasayı olumlu manada geliştirecek ve uzun vadeli yatırımların da artmasını sağlayacaktır.

Bu manada uzun zamandır piyasada konuşulan enerji ihtisas bölgeleri ile ilgili olarak da kanuni düzenlemelerin en kısa sürede yapılarak, bildirimlerin yapılması, belirsizliğini korumakta olan bu projelerle ilgili çalışmalarımıza yön verecektir.

Söyleşimizin sonunda eklemek istediğiniz, okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Son olarak, güneş enerjisi potansiyeli yüksek olan ülkemizin, Güneş enerjisi piyasa büyüklüğünün, büyük kapasitelerin güneş enerji santrallerine rezerve edilmesi ve devletimiz tarafından teşviklerin korunup, mevzuatların geliştirilmesiyle, dünyadaki diğer piyasalarla yarışabilecek seviyeye ulaşmasını temenni ederiz.

in these tenders using the model of unit price per kWh. In addition, a significant portion of Germany’s installed power of 40 GW consists of roof systems. As of the end of 2015, China has become the world leader in terms of installed power, adding 15 GW of solar PV capacity during 2015.

Analysis of consumption and investment forecasts in the electricity sector shows that to achieve energy supply security, the electricity grid needs to be strengthened first.

Accelerating Solar Power plant investments at a state level will only be possible if project development activities in energy specialization fields speed up. This way, the investments made will be controlled at the state level, and the solar energy sector in Turkey will grow with confidence.

One of the most important steps for the widespread adoption of renewable energy technologies is to raise environmental awareness among the younger generations.

Teaching the young about how our lifestyle choices affect “our home” the earth will help generate new ideas on how to achieve carbon emission goals.

Dünyada güneş enerjisi konusundaki son gelişmeler nedir?

Dünyadaki gelişmeler doğrultusunda Türkiye’de ne tür değişikliklere gidilecek ya da gidilmeli? Ülkelerin finansal güçleri ve yenilenebilir enerji alanında yatırım kararlılığı dünyadaki güncel yatırım trendlerini belirlemektedir. Örnek vermek gerekirse; Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da bu sene 4.020 MW büyüklüğünde ihale yapılıp kWh birim fiyatı modeliyle şirketler ihalelere katılacaktır. Ayrıca, Almanya’nın 40 GW kurulu gücünün hatırı sayılır bir bölümünü çatı sistemleri oluşturmaktadır. 2015 sonu itibariyle dünya kurulu güç liderliğini ele geçiren Çin, 2015 yılında yaklaşık 15 GW güneş elektrik santralini devreye almıştır.

Elektrik sektöründeki tüketim ve yatırım projeksiyonlarını incelediğimizde, enerji arz güvenliğinin sağlanması için öncelikle elektrik şebekesinin güçlendirilmesi gerektiğini vurgulamakta yarar var. Güneş elektrik santral yatırımlarının devlet nezdinde hızlandırılması ancak enerji ihtisas sahalarındaki proje geliştirme faaliyetlerinin hız kazanmasıyla mümkün olacaktır. Böylelikle, yapılacak yatırımlar devlet nezdinde kontrol edilecek ve Türkiye güneş elektrik sektörü güvenle gelişecektir. Yenilenebilir enerji teknolojilerinin yaygınlaşmasındaki en önemli adımlardan biri genç neslin çevre bilincini arttırmakla başlayacaktır. Alışılagelmiş hayat biçimimizin “evimiz” diye adlandırdığımız dünyayı nasıl etkilediğinin genç nesle anlatılması karbon emisyon hedeflerine ulaşması sürecinde yeni fikirler doğuracaktır.

Mart - Nisan 2016

Is there anything you would like to add at the end of our interview, any messages you would like to give to our readers and sector representatives?

I would like to express my sincere hope that the size of the Solar Energy market in Turkey, a country with a high solar energy potential, grows to compete with other major markets in the world one day, a realistic goal if large capacities are reserved for solar power plants, proper incentives are provided by the state, and relevant legislation is developed.

118

Röportaj

Yatırımcılar için en güvenilir alternatif FotoElektron PhotoElectron, a reliable alternative source for investors The company which has established Turkey’s first and sole solar energy investment fund is aiming at increasing the fund and thereby is offering a reliable alternative source for investors.

Mr. Deniz Selkan Polatkan, CEO of PhotoElectron during his response to our questions he explained the secret behind their success story in terms of solar energy; “Solar energy is a nano- technological product, its success, productivity and continuity depends on coherent team work.”

Could you talk about the renewable and clean energy solutions adopted by your company?

Our company is manufacturing alternative solutions in terms of solar energy. The services rendered by our company in this context include site determination, obtaining of legal permissions, elaboration of projects, implementation of planning process, development of the Project to render it ready for investment, management of tender and purchase of material process, installation, maintenance and commissioning services.

Türkiye’nin ilk ve tek güneş elektriği yatırım fonunu kuran firma, fonu büyütmeyi hedefliyor ve yatırımcılar için güvenilir bir alternatif sunuyor.

How did 2015 go for you? What are your plans for 2016, in which direction will head to?

In 2015 we have made ready many investment projects and in the province of Niğde we completed the installation of 1 MWp. For 2016 we are planning to install 5 MWp. Could you talk about your long term goals and projects?

We have established Turkey’s first and only solar energy investment fund and we are targeting at augmenting this fund, we are therefore we are inviting all investors in this regard. The main aim of our Fund is to extend investments in terms of solar energy all over Turkey and to offer a reliable alternative source for amateur investors. While on the one hand our Fund is searching for investment sites and projects all over Turkey including construction planning where available and is finalizing all the required permissions, is renting or purchasing these lands for a long term. Whereas on the other hand, our Fund is presenting these available investment projects to the investors and via providing the necessary capital

FotoElektron CEO’su Deniz Selkan Polatkan sorularımızı yanıtladı ve güneş enerjisinde başarıyı yakalamanın sırrını açıkladı; “Güneş elektriği nanoteknolojik bir üründür, başarısı, verimliliği ve devamı uyumlu bir ekip çalışmasına bağlıdır.”

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Firmamız güneş elektriği konusunda alternatif çözümler üretmektedir. Bu amaçla, vermekte olduğumuz hizmetler saha belirleme, yasal izinlerin alınması, projelerin hazırlanması, imar sürecinin yürütülmesi, projenin yatırıma hazır hale getirilmesi, ihale ve malzeme tedariki sürecinin yönetilmesi, kurulum hizmetleri, bakım ve işletme hizmetleridir. “ 2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“2015 yılında birçok projemizi yatırıma hazır hale getirdik ve Niğde ilinde 1 MWp kurulumu tamamladık. 2016 yılında 5 MWp kurulum gerçekleştirmeyi planlamaktayız. “

119

Mart - Nisan 2016

Röportaj

and loans in this respect it is accomplishing the turnkey instalment of the solar energy fields as well providing after sales maintenance and carrying out operation works for a period of 20 years.

The size of each of the solar energy fields are at the least 100 and at the most 1.000 KWp. Our Fund is made up of several investors, projects and companies. The yearly maintenance, operation, security and insurance expenses are fewer than 10% in proportion to its income.

For the small scale investor each Incorporated Company constitutes of 100 shares, each share represents 10 KWp investments in terms of 1% ad valorem. 10 KWp investment cost on average is equal to 10.000 Euros, again in terms of the power produced, the average income generated is 100 Euros per month. It takes at the minimum 1 year and at maximum 2 years to render the plants ready for investment. The investors are able to participate to investments through shareholder’s equity and loan sureties. In case where investment is made via loans then the return on the said investment is under 9 years. The life cycle for each of the solar energy plant is at minimum 20 years. All investments are made in scope of these materials and installation guarantees. Apart from the Project and plants, each of the investors enjoys participation to land rights and provided that no damage is caused to the plants the residency, organic farming and organic livestock farming is made available for them.

Our Fund is responsible for all companies, projects and investments, management and administration. Our Fund is being managed by our professional team. All supervision rights and responsibilities belong to the investors.

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Türkiye’nin ilk ve tek güneş elektriği yatırım fonunu kurduk ve fonumuzu büyütmeyi hedefliyoruz, bu amaçla tüm yatırımcıları davet ediyoruz. Fonumuzun temel amacı güneş elektriği konusunda tüm Türkiye’de yatırımları yaygınlaştırmak ve amatör yatırımcılar için güvenilir bir alternatif olmaktır. Fonumuz bir taraftan tüm Türkiye’de yatırım sahaları ve projeleri araştırmakta, bulduğu yerlerde imar planları dâhil, tüm yasal izinleri tamamlamakta, bu arazileri uzun dönemli kiralamakta ya da satın almaktadır. Diğer tarafta ise yatırıma hazır hale gelmiş bu projeleri yatırımcılarla buluşturarak, gerekli sermaye ve kredileri sağlamakta ve sonuç olarak da bu güneş elektriği tarlalarını anahtar teslimi kurarak, en az 20 yıl boyunca bakım ve işletme çalışmalarını da yürütmektedir. Her bir güneş tarlası en az 100 en fazla 1.000 KWp büyüklüğündedir. Her bir yatırım hissesi ise yine en az 100 en fazla 1.000 KWp büyüklüğündedir. Fonumuz farklı birçok yatırımcı, proje ve şirketlerden oluşmaktadır.

Tesislerimizin yıllık bakım, işletme, güvenlik ve sigorta giderleri gelirlerinin %10’unun altındadır. Küçük yatırımcı için her bir A.Ş. 100 paydan oluşmakta, her pay %1 değere göre 10 KWp yatırımı karşılamaktadır. 10 KWp yatırım bedeli ortalama olarak 10.000 Euro olup, üretilen elektriğe göre yine ortalama olarak her ay 100 Euro gelir sağlamaktadır. Her bir tesisin yatırıma hazır hale gelmesi en az 1 yıl, en fazla 2 yıl sürmektedir.

Yatırımcılar öz sermaye ve kredi kefaleti yöntemleri ile yatırımlara ortak olabilmektedirler. Kredi ile yatırım yapılması durumunda yatırımların geri dönüşü 9 yıl altındadır. Her bir güneş elektriği tesisinin ömrü en az 20 yıldır. Tüm yatırımlar bu malzeme ve kurulum garantileri çerçevesinde yapılmaktadır. Her bir yatırımcı proje ve tesisin yanı sıra arsa haklarının da ortağı konumundadır ve tesislere zarar vermemek kaydı ile yerleşime, organik tarıma ve organik hayvancılığa açıktır. Tüm şirketlerin, projelerin ve yatırımların, yönetim ve idare sorumluluğu fonumuzdadır.

Fonumuz profesyonel bir ekip tarafından yönetilmektedir. Tüm denetim hak ve sorumlulukları ise yatırımcılarındır. “

Mart - Nisan 2016

What are your opinions regarding the new technologies for solar energy and as to the future of this sector?

There is no doubt that the protection of our future, our environment and world health and sustainability depends

120

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

“Geleceğimizin güvencesi, çevremiz ve dünyamızın sağlığı ve sürdürülebilirliği şüphesiz tüm enerji kaynaklarının temeli olan güneş enerjisinin yaygınlaşmasına ve kurulumuna bağlıdır.

Sektörümüzün geleceği parlaktır ve depolama sistemleri sayesinde küresel değişimlere sebep olacaktır, elektrikli arabalar ve enerji bağımsızlığı bu sürecin bir parçası olduğu için, geçiş süreci de mutlaka sancılı olacaktır.”

on solar energy which is the basis of all energy resources.

The prospects for our sector are promising and thanks to the storage systems global changes shall take place, since electric cars and non-energy dependence is a part of this process the transition process shall surely be difficult one.

How do you evaluate the current situation of Turkey’s renewable energy resources?

The future of the sector is promising for conscious investors, however the opposite is true regarding unconscious and inexperienced investors, as a matter of fact, and these investors may be prone to great disillusionments. Difficulties in the bureaucratic and permission process are continuing but the most important problem is the fact that during this process our country has not completed the learning curve. This sector which is novel to Turkey encompasses many opportunities as well as threats on an equal basis.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Sektörün geleceği bilinçli yatırımcılar için parlaktır ama aynı durum bilinçsiz ve tecrübesiz yatırımcılar için söylenemez hatta bu kişiler büyük düş kırıklıklarına gebe olabilirler. Bürokratik ve izin sürecindeki sıkıntılar devam etmektedir ama en önemli problem ülkemizin bu süreç içindeki öğrenme eğrisini tamamlamamış olmasında kaynaklanmaktadır. Ülkemiz için yeni olan bu sektör kendi içinde birçok fırsat ve tehdidi eşit olarak barındırmaktadır.”

What can be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

Firstly the power investment and usage processes without licenses should be dealt with in a determined systematic framework. In this regard especially the micro-investors and main supportive programs should be promoted. All of our development agencies should trigger off this process.

9. How do you evaluate the International Solar Energy and Technologies Fair? Could you talk about your working plans for Solarex Istanbul 2016?

I find it to be promising and look forward to the Fair with excitement. We shall launch our investment fund at the Fair.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır? “Özellikle lisanssız elektrik yatırım ve kullanım süreçleri belli bir sistematik çerçeve içine oturtulmalıdır. Bu amaçla özellikle mikro yatırımlar ve çatı destek programları desteklenmelidir.

Tüm kalkınma ajanslarımız bu süreci tetiklemelidir.”

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz? “Ümit verici buluyorum ve heyecanla bekliyoruz. Fuarda, yatırım fonumuzun lansmanını yapacağız.”

We have come to the end of our interview, would you like to give a message to our readers and to the representatives of this sector?

Solar energy is a nano-technological product, its success, productivity and continuity depends on coherent team work.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Güneş elektriği nanoteknolojik bir üründür, başarısı, verimliliği ve devamı uyumlu bir ekip çalışmasına bağlıdır.”

121

Mart - Nisan 2016

Aktüel

ABB kablosuz ev otomasyonu çözümü sunuyor Free@home’un yeni kablosuz kontrol özelliği, bir renovasyon çözümü ya da kablolu akıllı ev sisteminin genişletilmesi için 60’tan fazla fonksiyonu kontrol edebiliyor.

tarafından sunulan imkânları insanların evlerine getirerek tesisatçılar için ev otomasyonu sunmayı kolaylaştırmak amacıyla free@home sistemini sundu. Sistem; akıllı bir telefon, tablet ya da kişisel bir bilgisayar aracılığıyla kullanıcıların seçtiği ev ortamını yaratmak için çoklu fonksiyonların yönetilmesini basitleştiriyor.

Geçtiğimiz yılda ABB, hizmetine ses kontrolünü ekledi ve bu en son gelişme ile kiracılar da dâhil olmak üzere daha fazla kullanıcı için akıllı ev teknolojisine erişim imkânı tanıyor.

Tarak Mehta şöyle konuştu: “Araştırma ve geliştirme mühendislerinden oluşan ekibimiz, Nesnelerin, Hizmetlerin ve Kişilerin İnternetinin insanların evlerine sunabilecekleri şeylerin sınırlarını zorlamaya devam ediyor. 2014 yılında Bina Teknolojileri ve Aydınlatma Fuarında tanıtılan akıllı ev çözümümüzü geliştirmeye devam ediyoruz. Yeni çözüme gösterilen talep, beklentilerimizi aştı. Geçtiğimiz yıl, sistemimize ses kontrolü fonksiyonunu ekledik ve bu en son gelişme bize daha da büyük

Güç ve otomasyon alanında dünya lideri olan ABB; Almanya’nın Frankfurt kentinde düzenlenen dünyanın en büyük bina teknolojileri ve aydınlatma fuarında kablosuz ev otomasyonu çözümünü tanıttı. Kısa sürede büyük bir başarı elde eden Free@home sistemine dayalı olarak oluşturulan kablosuz çözüm, evlere ekstra kablo döşenmesi ihtiyacı olmadan en yeni akıllı ev fonksiyonelliğine erişim sunuyor. Çözüm, tipik bir akıllı ev ortamında aydınlatma, ısıtma, panjur kontrolü ve interkom sistemi dâhil olmak üzere çok çeşitli uygulamaların kontrol edilmesi için benzersiz bir imkân sağlıyor. Sistem, ağın genişletilmesi için cihazları bir araya bağlayan bir örgüsel ağa adapte edilen 2,4 GHz frekans haberleşme protokolüne dayanıyor. AES 128 şifreleme standardı sunan free@home kablosuz hizmeti, bağımsız bir çö züm olarak ya da free@home hizmetinin kablolu sürümünün bir uzantısı olarak kullanılabiliyor.

ABB, 2014 yılında Nesnelerin, Hizmetlerin ve Kişilerin İnterneti

Mart - Nisan 2016

122

daha fazla otomasyon potansiyelinin yolunu açan ürün yenilikçiliği sayesinde büyüme elde ediyor. Şirket, akıllı çözümlerin uygulanmasıyla kişilerin evlerinde konforu, verimliliği ve güvenliği artırmayı amaçlıyor.

ABB kamu hizmeti, sanayi, ulaştırma ve altyapı sektörü müşterilerinin iş verimliliğini artırırken çevreye olan etkilerini azaltmalarını sağlayan güç ve otomasyon teknolojilerinde lider bir firmadır. ABB Şirketler Grubu, yaklaşık 100 ülkede faaliyet göstermekte ve neredeyse 140.000 kişiye istihdam sağlamaktadır.

bir pazarın kapısını açtı.” Dijital araştırma şirketi BI Intelligence’ in raporuna göre, akıllı ev cihazları piyasası 2014 yılında 61 milyar $’ın üzerindeydi ve 2019 yılına kadar yaklaşık %50 yıllık büyüme oranı göstererek 490 milyar $’a yükselmesi bekleniyor.

Ev otomasyon çözümü; Almanya, Hollanda ve Avusturya’da Busch-Jaeger markası adı altında ve dünya çapındaki bütün diğer pazarlarda ABB markasıyla satılıyor. Kablosuz sistem, Orta Avrupa’da Ekim 2016’dan itibaren piyasada olacak.

ABB’nin Next Level stratejisinin bir parçası olarak şirket, Nesnelerin, Hizmetlerin ve Kişilerin İnterneti aracılığıyla evlerde

123

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Daha temiz bir gelecek için; “SolarTurk” “SolarTurk” for a cleaner future We had an interview with the Solarturk Enerji Vice Chairman of the Executive Board Osman Özberk on the situation of the renewable energy sources and the targets of the company.

Aiming to present its customers with the most efficient panels by following technological developments, Solarturk has been closely tracking the solar sector since the year 2013.

Can you explain your company’s renewable and clean energy solutions?

We as Solarturk Energy beside producing PV modules, also we determine sector’s quality standards and provide whole finished projects. We also provide energy solutions to our farmers for agricultural irrigation and countryside systems.

Solarturk exports PV systems for countries water needs, schools and health centers’ energy needs with international charity organizations. We are a company that registered its quality and proud to exports to Germany, USA, Middle East and Africa.

How was 2015 for you? How is going to be your work direction in 2016?

In the beginning of 2015 we finished our 6 MW export and finished 10 MW domestic installations and our sale agreements continue in 2016.By the beginning of 2016 we increased our sales each day and already sold big part of our capacity. By the end of 2016 there will be 50 MW Solarturk panels in Turkey’s PV systems. Solarturk PV modules exist in Gaziantep,Samsun,Ankara,Van,Siirt,Tunceli,Elazığ,Izmir,Kahramanmaraş,Edirne,Kayseri,Adıyaman,Çanakkale,Kilis,Afyon and other cities and we aim to be all around the country. As Solarturk we always follow the technologic developments and work to serve the most efficient panels to our customers. Minimum 250Wp panels are produced in our production line. Our aim is to show investors the importancy of quality, after-sales services and we are always ready to help them with our experiences.

Solarturk Enerji Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Osman Özberk ile yenilenebilir enerji kaynaklarının durumu ve firmanın hedeflerinden bahsettiğimiz bir röportaj gerçekleştirdik.

Teknolojik gelişmeleri takip ederek müşterilerine en verimli panelleri sunmayı hedefleyen Solarturk, 2013 yılından beri solar sektörün nabzını tutuyor.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

SolarTurk olarak 2013 yılında üretime başladık. Avrupa standartlarında fotovoltaik panel üretimimizin yanında, sektörde kalite standartlarını belirleyerek anahtar teslim proje hizmetleri de vermekteyiz. Tarımsal sulamalarda ve kırsal bölgelerde sunduğumuz sistemlerle çiftçilerimizin sulamadaki enerji sorunlarına çözümler üretmekteyiz. Uluslararası yardımlar çerçevesinde bu bölgedeki ülkelerin su ihtiyacı, okullarının ve sağlık merkezlerinin enerji ihtiyaçları için komple PV sistemlerin ihracatını yapmaktayız. Almanya ve Amerika’ya ihracat gerçekleştirdik ve devam etmekteyiz. Ayrıca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Ortadoğu ve Afrika Ülkelerine İhracat yapma

Mart - Nisan 2016

Can you tell us about your short time and longtime projects?

Solar sector will continue to help country’s economy for years. That’s why, we aim to be permanent and strong in this sector. We haven’t give up on honesty and our quality in this sector for years and we aim to be with investors, help technologic developments, help country’s economy and open employment in this sector. We are in contact

124

with domestic companies who are planning to set up new and first cell facilities in Turkey and we will give our final decision by the end of this year. We will increase our panel production with this investment.

gururunu yaşayan ve kalitesini tescilleyen bir firmayız.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılının ilk aylarında 6 MW ihracatımızın yanında yaptığımız antlaşmalar ile 10 MW üstü yurt içi kurulum yapılmış olup geçici kabulü yapılarak sisteme bağlanmıştır. Satış antlaşmalarının büyük bir kısmı 2016 yılında devam etmektedir.

2016 yılının başlarından itibaren her geçen gün ivmemizi arttırarak kapasitemizin büyük kısmının satışını gerçekleştirmiş durumdayız. Bu yılın sonunda ülkemizde kurulu GES projelerinde 50 MW üstünde SolarTurk panelleri kullanılmış olacaktır.

Gaziantep’ten Samsun’a, Ankara, Van, Siirt, Kahramanmaraş, İzmir, Tunceli, Elazığ, Edirne, Kayseri, Adıyaman, Çanakkale, Kilis, Afyon ve diğer ilerimizde SolarTurk panelleri ile kurulan GES mevcut olup, önümüzdeki günlerde ülkemizin her noktasında olmayı hedefliyoruz.

SolarTurk olarak teknolojik gelişmeleri takip ederek müşterilerimize en verimli panelleri sunmaya çalışıyoruz. Üretim hattımızda minimum 250Wp gücünde panel üretimi gerçekleştirmekteyiz.

Amacımız ülkemizdeki yatırımcıların, kalitenin, satış sonrası hizmet ve kontrolün önemine dikkat çekerek gelecekte sorunsuz bir işletmeye sahip olmasını sağlamaktır. Bu konuda her türlü bilgi ve tecrübemiz ile yatırımcıların yanındayız.

What is your opinion about solar sector and technologic developments?

Public institutions that direct the solar energy sector have done agreements to not do the fault that some European countries did and make the sector runs in balance till 2030.Although companies got negative opinions about those agreements at first, now the economy damage because of high purchase guaranty in Europe doesn’t happen in Turkey. The other important point is European countries except Germany have done imports for panels and that didn’t add big economical value for their countries. From our establishment all our row materials were imported but nowadays we use all domestic row materials except cells.

We believe in a short time also there will be cell production with public help and new agreements. We also happy to share our knowledge helping sub-industry. It is important to educate qualified workers while the sector is developing and investments are increasing in Turkey. For this, as Solarturk beside our presentations and information studies, we also have agreements with universities and each year we bring 15-20 intern students and educate them to be qualified in this sector. Our aim is to educate qualified people and make serious contribution to employment.

In recent years panel prices had decreased and their efficiency had increased. That’s why, the turn back time on investment has decreased.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz? Ülkemizin önümüzdeki yıllar sürekli devam edecek olan solar yatırımları nedeniyle bu sektör uzun süre ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır bu nedenle sektörde kalıcı ve güçlü olma hedefimiz vardır. Uzun yıllardır bulunduğumuz bu sektörde

125

Mart - Nisan 2016

Röportaj

kaliteden ve dürüstlükten vazgeçmeyerek yatırımcılarımızın yanındayız. Bu sanayinin oluşmasını, teknolojik yatırımların gelişmesini, ülke ekonomisine katkı sağlamayı ve bu sektörde istihdamın oluşmasını hedefliyoruz. Bu sektörde kamu tarafından yapılan düzenlemelerden dolayı ihtisas bölgelerinde yerli ürün kullanımı düşünülmektedir. Bu nedenle ülkemizde hücre tesisi kurma düşüncesi olan firmalar ile ikili görüşmelerimiz devam etmekte olup, bu yılsonuna dek nihai bir karar vermiş olacağız. Bu yatırım ile birlikte panel üretim kapasitesinde artış sağlayacağız.

In 2010 an investment’s turn back time was 10 -12 years, nowadays it is 6-7 years. When you consider the life time of panels is 25 - 30 years then you can understand while the interest to these systems had increased.

What do you think about Turkey’s renewable energy resources nowadays?

Last year we were talking about 40-50 MW installation. Nowadays Turkey have 400 MW confirmed and 150 MW installed system. By the end of the year we may talk about 1 MW.As country there are about 7 GW applies in EDAŞ 4 GW to TEDAŞ. And 3 GW of them are confirmed. This shows us in 3-4 years as unlicensed project we aim 3-4 GW installation. By the beginning of 2017 we can see the start of the first part of licensed projects that will be 600 MW. Most important point for the future of solar sector in Turkey is Solar Energy Specialization areas (KONYA-NİĞDE-NEVŞEHİR). Public has given the condition of using row material on this sector and helped technologic investments and improvements of technology. With those improvements, ‘’Turkey will be Local Power in sector’’. As much as the interest on sector continues, Turkey shows it is indispensable source of energy.

When you consider installed energy production capacity and external commitment, we aim to increase our investments on solar energy and as country we aim to have 15-20 GW in 2023.Finally “Our aim is to provide 5% of energy consumption by solar sector for Turkey”.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler? Ülkemizde solar enerji sektörüne yön veren kamu kurumları, bazı Avrupa Ülkelerinin yaptığı hataları yapmayarak sektörün 2030 yılına kadar dengeli bir şekilde ilerlemesini sağlayacak düzenlemeler yapmışlardır. Bu düzenlemeler sektör oyuncuları tarafından önceleri olumsuz görülmüş olsa dahi, bugün itibarıyla Avrupa’daki yüksek alım garantisi nedeniyle kendi ülke ekonomisine ciddi zarar verme olayı ülkemizde oluşmamıştır.

Diğer önemli bir konu ise Almanya hariç diğer ülkelerde ( İtalya, İspanya, Yunanistan... ) solar sektörün çok hızlı büyümesi ile yapılan GES’lerde kullanılan ürünlerin büyük kısmı ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bu sebeple ne istihdamlarına katkı sağlayabilmişler nede ülkelerinde katma değer oluşturabilmişlerdir. İlk kurulduğumuzda solar panelde “tüm hammaddelerin ithal olduğu günlerden” ülkemizde üretilen panellerde hücre hariç tüm hammaddeler yerli olmuştur. Kısa zamanda kamunun desteği ve yeni düzenlemelerle birlikte hücre üretimi olacağına inanıyorum. Ülkemizde yeni gelişen solar sektöründe kullanılan hammaddelerin ve yan sanayinin gelişimine her türlü katkıları ve bilgimizi tüm yatırımcılarımızla paylaşarak ülkemiz ekonomisine katkıda bulunmaktan ayrıca mutluyuz. Ülkemizde bu sektör gelişirken ve yatırımlar yapılırken kalifiyeli

Mart - Nisan 2016

What should be done to increase the use of renewable energy resources?

We have studies with public for self-consumption. I believe these studies will give us important improvements in the future.

Agriculture and Irrigation Biggest problem in agriculture and irrigation is energy. We support our farmers by providing them solar energy systems

126

eleman yetişmesi çok önemlidir. Bu düşünce doğrultusunda, SolarTurk olarak, güneş enerjisini tanıtım ve bilgilendirme çalışmalarımızın yanında üniversiteler ile yapmış olduğumuz protokol ile senede 15 - 20 intörn ve stajyer öğrenciyi bu sektöre kalifiyeli eleman olarak yetiştirmenin mutluluğunu yaşıyoruz.

Amacımız, kalifiyeli elemanların oluşmasını sağlayarak sektörün doğru ve düzgün oluşumunun sağlanması ve en önemlisi istihdama ciddi katkımızın olmasıdır.

Son yıllarda panel fiyatlarında önemli düşüşler ve verimlilikte önemli artışlar gerçekleştirildi. Bu da yapılan yatırımın geri dönüş süresini kısalttı. 2010 yılında bir yatırımın geri dönüş süresi 10 - 12 yıl iken bu gün 6 -7 yılda kendini amorti etmektedir. Kurulacak sistemdeki panellerin yaklaşık verimlilik ömürlerinin 25 - 30 olduğunu düşündüğümüzde bu sistemlere olan ilginin neden bu kadar arttığını anlayabiliriz.

in irrigation cooperatives. There will be positive knock-on effect on economy by supports to individual farmers on irrigation pumps. By the application of setting up of solar energy systems for irrigation pumps with grant, we will help farmers and make them registered.

Roof Applications Although TEDAŞ’s below 50 kW laws brought positive changes, it is not applicable. It will open the way of self-consumption if 10kW setups can be approvable for individual roofs.

SME Rooftops Plants between 50-100 kW, petrol stations, corporate housings and social apartments will help the use of solar energy sector. In this part it can be a coordinated plans with EMO, IMO and TEDAŞ Bıg and Organized Rooftops We can make serious increases in Solar Systems by setting up systems in individual areas and farms. With advantageous prices we are increasing the sales for this areas and help economy. Because of there are no land development and power transmission line those investments will be more advantageous.

Public Investments It will make a serious positive economic effect for the country if Universities, Municipalities, Government departments and DSI and other institutions give priority to solar investments.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Geçen yıl bugünlerde 40-50 MW kurulum konuşulmaktaydık.

Bugünlerde ise kabulü yapılan 400 MW ve inşa halinde yaklaşık 150 MW civarında proje var, yılsonu itibarıyla 1 GW rakamını telaffuz edebileceğimizi düşünüyorum. Ülkemizde EDAŞ’lara yapılan başvuru 7 GW civarında olup TEDAŞ proje başvuru 4 GW, onaylanan proje ise 3 GW civarındadır. Bu bize, Önümüzdeki 3 -4 yıl içinde lisansız yatırımlarda 3-4 GW kurulum hedefi göstermektedir. 2017 yılında ise ilk lisanslı fasıl olan 600 MW’lık yatırımların başlanmasını görebiliriz.

Güneş enerjisine son yıllardaki aşırı ilgi devam ettiği sürece, ülkemizin enerji politikasında vazgeçilmez enerji kaynağı olduğunu göstermektedir. Kurulu üretim kapasiteleri ve enerjide risk teşkil eden dışa bağımlılık göz önünde bulundurulursa ülke olarak 2023 yılında ise kurulu gücümüz 15-20 GW güce ulaşarak, enerji tüketimimizin % 5’ini karşılanması milli bir hedef

How do you asses 9. International Solar Energy and Technologies Fair?

Last year my words for the fair was “It will be Turkey’s most important and one of the most important fair in the world”.

Now Solarex is World’s most respectful and most interesting “Solar Fair”. Because of our country’s place, I believe it

127

Mart - Nisan 2016

Röportaj olmalıdır.Ülkemizde Solar Enerjinin geleceğine yön verecek en önemli dönüm noktası ise, güneş enerji ihtisas ( Konya NevşehirNiğde) bölgeleri olacaktır. Alt yapı çalışmalarında sona gelinen bu yatırımlarda kamu, ülke ekonomisi ve sanayi gelişimini düşünerek bu bölgelerde yatırım şartı olarak “yerli ürün” maddesini getirerek ülkemizde teknolojik yatırımların yapılması ve gelişmesi sağlanmıştır. Ülkemiz sanayisinin gelişmesi ve yerli yatırımcının korunmasının anahtarı yerli üretimdir. Ülke kaynaklarının boşa gitmeyeceği katma değerinin ülkemizde kalması elbette önemlidir. Kaliteden ve bir sorun yaşanması durumunda sorumlu sanayicilik anlayışından vaz geçmemek şartıyla. Uluslararası standartlarda üretim yapan ve bunu geçerli kalite belgeleri ile ispat edebilen bir sanayi hepimizin gurur kaynağıdır.

Sonuç olarak solar sanayinin gelişimi ile ülkemiz solar sektöründe “bölgesel güç” olacaktır.

will be the biggest fair in the future. It is clear that Solarex is very important for awareness of Solar Sector and for improving of solar technologies.

It will be our 7th participation in all 9 fairs. This year we will be in SOLAREX for bilateral talks for more active use of licensed and unlicensed investments. We are working hard for this fair and we will proudly introduce our new improved solar panels.

Do you have any message to our Readers and to people in Solar Sector?

As a result, It should be examined the ways sector used in world an Europe for the improves. We should accept Solar Sector primarily and strategicly as society. Every person in this country, every institution, STO and governances should be together to help us reach the energy independence with solar and any other renewable resources.

If a country doesn’t have energy independence and renewable energy policy then it has big problem. Big part of our current account deficit is because of energy imports. We should decrease it as soon as possible and increase energy safety and independency. Solar, Wind, Geothermal and other renewable sources’ investments will give serious sources of economy to the country. Our country needs safe and sustainable energy sources. Even countries rich about fossil resources have big strategic plans for renewable resources. ‘’We should work for clean green and safe energy for our future generations.’’

As a Turkish industrialist and as someone committed to solar sector I hope we will use domestic resources and be an energy independent country. “May Turkey’s Sun Be Our Energy”

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Solar sektörünün ülkemizde ağırlıklı olarak öz tüketim için yaptığımız çalışmaları kamu ile birlikte yürütmekteyiz. Bu çalışmalarla yakın bir gelecekte önemli mesafeler alınacağı inancındayım. Alan olarak incelemek gerekirse; Tarımsal sulamada ve işletmelerde en büyük sorun enerjidir, Sulama Kooperatifleri desteklenerek bu alanda kurulacak GES’ler tarım sektörüne ve ülkemiz çiftçisine ciddi katkılar verecektir.

Bireysel çiftçilerin sulama pompalarındaki enerji maliyeti nedeniyle tarım çiftçisi dar boğazda olup bu konuda verilecek destek ülke ekonomisine zincirleme katkı verecektir.

Kayıtlı sulama amaçlı pompaların % 10 fazlası ile kurulacak

Mart - Nisan 2016

128

hibeli GES sistemlerinin yılda bir sefer mahsuplaşması ve kamunun fazla enerjiye ödeme yapmaması şeklindeki uygulama ile ülkemizdeki çiftçilerin faydalanması ve kayıt altına alınması sağlanmalıdır. Çatılardaki uygulamalarda TEDAŞ’ın çıkardığı 50kW altı yönetmelik olumlu yenilikler getirse de uygulanabilir değildir. 2 ila 50 kW bir sistem için bürokrasi işlemi nedeniyle uygulanması gerçekleşmektedir.

Bireysel çatılar, 10 kW ya kadar bağlanmalarda elektrik mühendisi onayı ile gerçekleşmesi ve TEDAŞ tarafından kabulü bu tür yapılarda öz tüketim kullanımının önünü açacaktır.

Kobi işletme çatılarında 50-100 kW’a kadar küçük işletmeler, petrol istasyonları, yazlık ve diğer siteler, toplu konutlar, sosyal amaçlı binalarda solar enerjinin kullanımının artması sektöre ciddi bir ivme sağlayacaktır. Bu alanlardaki TİP proje onayında EMO, İMO ve TEDAŞ ile koordineli bir yol haritası olabilir.

ilgi duyanlarla bir araya gelme imkânı buluyoruz. Bu yıl 9. düzenlenen fuara SolarTurk olarak 7. Katılışımız olacaktır.

Bu sene lisansız GES yatırımlarının daha aktif uygulanmaya başlaması, lisanslı ve ihtisas bölgelerindeki solar yatırımlar nedeniyle Önemli ve ciddi yatırımcılar ile ikili görüşmeler için Solarex’deyiz. Ülkemiz adına ve yerli güneş paneli üreticisi olarak, bu fuara daha fazla imtina göstererek hazırlanıyoruz. Fuarda uzun süredir üzerinde çalıştığımız ve Ülkemiz şartlarına uygun, yeni seri güneş panelimizin tanıtımını yapacağız.

SolarTurk olarak amacımız, yatırımcılara kaliteyi en cazip imkânlarla sunmaktır.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Dünyada ve Avrupa’da bu sektör nasıl gelişmiş ise, hangi yollar izlenilmiş ise incelenmesi gerekir. Toplum olarak güneş enerji sektörünü öncelikli ve stratejik alan kabul görmeliyiz. Ülkemizin her bireyi, kurumu, STÖ ve yönetim kesimi enerji bağımsızlığına ve özgürlüğüne kavuşmamız için güneş ile diğer yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması için ortak akıl çerçevesinde bileşilmesi gerekmektedir.

Eğer bir ülke, enerji bağımsızlığını elde edememiş ve sürdürebilir enerji politikası yoksa ciddi sorunlar içinde demektir. Cari açığımızın en önemli nedeni olan enerji kaynaklı ithalatımızın bir an önce azaltılması, Ülkemizin enerji güvenliği ve bağımsızlığı için her türlü yerli ve yenilenebilir kaynakların kullanılması çok önemlidir. Yatırım olarak geri kaldığımız güneş, rüzgâr, jeotermal ve diğer yenilenebilir enerji kaynaklarının yatırımı ve işletmeye alınmaları ülke ekonomisine ciddi kaynak sağlayacaktır. Ülkelerin gelecekte sürdürülebilir ve güvenli enerji kaynaklarına ihtiyacı vardır. Fosil kaynaklar bakımından zengin ülkeler dahi, önümüzdeki dönem dünyamızın geleceği ve çevremizin korunması bakımından yenilenebilir çevre dostu enerji kaynaklarının kullanılması yönünde kararlar almaktadırlar. Gelecek nesillerimizin temiz bir dünyada yaşayabilmesi için dünya ülkelerinin temiz ve yeşil enerjiye yönelmesi gerekmektedir.

Bir Türk sanayicisi ve solar sektörüne gönül vermiş biri olarak, beklentim ülkemizin tüm yerli enerji kaynaklarının kullanılması ve enerji bağımsızlığımızı elde etmemizdir.

“Türkiye’nin güneşi enerjimiz olsun” temennisiyle…

Büyük ve organize çatılarda Organize Sanayi Bölgesi dışındaki sanayi ve çiftlik, çatılarında çok rahatlıkla öz tüketime uygun ve tüketiminin belirli bir oran fazlası ile GES kurulumlarında ciddi artışlar sağlanabilir.

Organize Sanayi Bölgelerinde kullanılan mevcut fiyat avantajı nedeniyle bu alanlara ayrı bir alım fiyatı vererek, bu yapılardaki çatılar ülke ekonomisine büyük katkı sağlayacaktır. Arazi geliştirme, enerji nakil hattı olmaması, güvenlik ve bakım nedeniyle bu alanlardaki kurulumlar daha avantajlı olacaktır.

Kamu yatırımlarında Belediyeler başta olmak üzere üniversiteler, hastaneler ve diğer kamu binalarının yanında DSİ gibi kurumların solar enerji yatırımlarında öncelik yapmaları bu sektörün gelişimi ve ülke ekonomisine katkısı olacaktır.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Geçen yıl fuar hakkında söylediğim cümle ‘’Türkiye’nin en önemli ve dünyanın önemli solar fuarı olma yolunda’’ idi, artık Solarex, dünyanın en sayılı, en saygın, en itibarlı ve en dikkat çeken solar fuarıdır. Ülkemizin konumu itibarıyla önümüzdeki yıllarda katılım ve ziyaretçi olarak dünyanın en büyük fuarı olacağı inancındayım.

Solarex fuarının, sektörün daha iyi tanıtılması ve gelişmesi açısından çok önemli bir organizasyon olduğu aşikârdır. Ülkemizde her geçen gün artan bir şekilde solar sektörüne

129

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Marsun, şebekeden bağımsız sistemler kurmayı hedefliyor Marsun, is aiming at establishing systems that are independent from the network

Marsun Konut Uygulamaları CEO’su Berk U. Çiller yenilenebilir enerji uygulamaları ve teknolojileri hakkında sorularımızı yanıtladı.

Mr. Berk U. Çiller CEO of Marsun Residence Applications answered our questions regarding renewable energy applications and technologies.

İki yıldır yenilenebilir enerji sektöründe faaliyette bulunan Marsun, temiz enerji üretimi için yeni uygulamalar geliştirmeyi amaçlamaktadır. Firma, güneş hücrelerinin verimliliğini artırmak, şebekeden bağımsız güneş enerjisi sistemleri kurmak ve yüksek verimliliğe sahip solar modüller üretmek adına çalışmalar yürütüyor.

İki yıldır yenilenebilir enerji sektöründe faaliyette bulunan Marsun has been active in the renewable energy sector for two years. The company is carrying on working to find ways to increase the efficiency of solar cells, to install solar energy systems independent from the network and to produce solar modules that have high efficiency.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Marsun Konut Uygulamaları, endüstriyel uygulamalar ve ticari uygulamalar için şebekeye bağlı ve şebekeden bağımsız güneş enerjisi uygulama çözümleri sağlamaktadır. 2016 yılında, Marsun projelerinin birinci fazı olan 230MW solar modül kapasiteli üretim fabrikası kurmuştur. Yeni teknoloji ve yüksek verimliliği olan polikristalin modülleri üretecektir.

Could you tell explain the renewable energy solutions for your company?

Marsun is a provider of on-grid solar power plants and off-grid configurations, for both residential and commercial applications. For commercial utility scale operations Marsun has acquired a solar module factory in Gebze, Istanbul. It will be new technology and high efficiency polysilicon modules.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

Marsun, 2 yıllık çalışmalarının ardından projelerinin birinci fazı olan 230MW solar modül kapasiteli üretim fabrikası kurmuştur.

Mart - Nisan 2016

How was 2015 for your company? What aspects of your work will be in 2016?

In 2016 Marsun set up a solar module factory. Consequently

130

Dolayısıyla Marsun fabrikasının boyutlarını ve özelliklerini belirlemek için kilit rollerdeki personelleri işe alınmış ve bir finansal plan hazırlanmıştır. 2016 yılında modül üretim fabrikamız hizmete açılacak ve geliştirmiş olduğumuz güneş enerjisi santrali için modüllerimiz kullanılacaktır. Bunun yanında, Afrika pazarında şebekeden bağımsız sistemler kurmak için ilk sevkiyat hazırlanmaktadır. Los Angeles’ta bir EPC firması ve satış ofisi açmayı planlamaktayız.

Marsun hired key personnel for setting up the dimensions and specifications of the factory, and prepared a financial plan.

In 2016 the module production will be launched, and used in our own developed utility scale power plants. Also we are preparing the first delivery of off-grid systems for the African market.

We will establish an EPC company and sales office in Los Angeles.

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kısa vadede Marsun, Aydın’da güneş enerjisi santralinin inşaatını başlatacak, Fabrika’nın işlevsel hale gelmesini sağlayacak ve Afrika için şebekeden bağımsız güneş enerjisi sistemi örneklerini gönderecektir. Solar modül teknolojimizi geliştirecek, güneş hücresi üretimi ve wafer üretimi sektöründe yatırım opsiyonlarını değerlendirecektir.

Uzun vadede hedefimiz güneş enerjisi santral kurulumda 500 MW Kurulu güce ulaşmak, Türkiye’de ve dünyada hedeflenen güneş paneli satış rakamlarına ulaşabilmektir. Güneş enerjisi sektöründe sadece modül üretimi olarak değil aynı zamanda uygulama konusunda da kendimizi göstermek, tam anlamıyla güneş enerjisi konusunda bir çözüm sunmak istiyoruz. 2016 yılında Tayvanlı bir şirket ile alüminyum çerçeve ve çatı üstü kurulumları için panel montaj sistemleri konularında çalışılacaktır.

2016 yılı son çeyreğinde Şangay ve Amsterdam’da Marsun ofislerini açmayı planlanmaktayız.

Could you tell me the short term and long term projects?

In the short term Marsun will launch construction of its first on-grid solar power plant in Kusadasi, prepare its factory operation and send samples of the off-grid system to Africa.

We will improve our solar module technology and involve in solar cell, solar wafer.

In the longer term the on grid power plant business will be expanded to a total of over 1 GW in Turkey, and export of module sales, for target markets. We want to be totally solution energy company in the field and not only focus in solar. İn 2016 we will do coperation with taiwanese company about aluminium frames and mounting system.

We will establish an sales office in Shanghai and Amsterdam.

What are your views on the future of the new technologies and industries in the solar system?

In our view the efficiency of solar power will increase and therefore its feasibility. Regular solar cells can already produce > 20% efficiency, this is what we aim to use also. Beside this, off grid systems will be innovated to suit more and more client groups. We aim to use ready made off grid systems, as well as implementing new technology to recycle waste into storage of solar power. This will increase our market significantly.

Currently we are testing a prototype for this.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz nelerdir?

Güneş modülü verimliliği ve buna bağlı olarak fizibilitesi de artacaktır. Güneş hücreleri şuan için %20 verimliliğe ulaşabilmektedir, biz de bu verimliliği geliştirmek istiyoruz.

Bununla beraber, kullanıma hazır şebekeden bağımsız setler kurmayı ve atık olan enerjiyi geri dönüşüm yoluyla tekrar depolayıp kullanmayı hedefliyoruz. Bu önemli ölçüde pazardaki yerimizi ve farkımızı ortaya koyacaktır. Şu anda bunun için bir prototip test edilmektedir.

How do you assess the current state of Turkey’s renewable energy sources?

The current state of Turkey’s renewable energy resources we consider one of great potential. Not a lot of development has been executed to date, but the conditions to do so are present. The legislation tends to be favorable to development of solar power and is moving in the right direction to suit international capital markets, although some work needs to be done.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye yenilenebilir enerji kaynakları konusunda büyük bir potansiyele sahiptir. Ancak, bugüne kadar fazla bir gelişme olmamıştır. Kurulu gücümüz Avrupa ülkelerinin çok altındadır.

Güneş enerjisi sektörünün gelişimi için mevzuatlar iyi yöndedir fakat uluslararası standartları yakalayabilmesi için düzenlenmesi gereken noktalar mevcuttur.

What should be done to increase the use of renewable energy sources in our country?

To enable renewable energy to prosper in Turkey, conditions have to be created for the market to develop itself. One of the most important conditions is stability in legislation, so the trust of investors can increase. The financial markets are currently not aligned to an extent common in other solar markets. This can be solved in the legislation. We want to increase 10 years guarantee to 20 years. If foreign investment is protected, the Turkish renewable energy market will catch up with other countries quickly.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Türkiye’de yenilenebilir enerji sektörünün gelişimi için koşullar enerji piyasasının kendisini geliştirmesine yöneliktir. Yatırımcıların bu sektöre güvenmesi için yapılması gereken en önemli husus mevzuatın sabit ve istikrarlı olmasıdır. Finansal açıdan mevcut piyasamız şu anda diğer piyasalarla uyumlu değildir. Bu tip sorunlar mevzuatta değişikliğe giderek çözülebilir. 10 yıl olarak verilen garanti süresini 20 yıla çıkartılması gerekmektedir. Eğer yabancı yatırımlar korunursa, Türkiye’nin yenilenebilir enerji sektöründe diğer ülkelere yetişme süreci hızlanacaktır.

How do you evaluate the 9th International Solar Energy & Technologies Fair? At Solarex Istanbul could you tell us about the work you will do in 2016?

We want to bring cleaning and stable energy to Turkey population. Also we will announce new production and system in exhibition.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Fuarda yeni üretim sistemimizi ve ürünlerimizi açıklayacağız.

Do you have a message you want to give to our readers and industry representatives at the end of our interview?

We would like to emphasize the opportunity to invest in Turkish solar market has been recognized by more and more international parties, as its return is as good as or even better than mature markets. As the legislation is almost reaching its maturity, this is a good time to invest in Turkish renewable energy resources.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Türkiye’deki güneş enerji sektörü gün geçtikçe daha çok uluslararası mecrada tanınmaktadır ve güneş enerji sektöründeki yatırımlar diğer birçok sektörden daha iyi geri dönüşler sağlamaktadır. Mevzuatımız bir olgunluğa erişmiştir ve Türkiye’ye yatırım yapmak için güneş enerjisi cazip bir sektördür.

131

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Tayfun LTD solar sektöre Tonsan’la giriş yaptı Tayfun make an entry to LTD solar sector with Tonsan

Tayfun Otomotiv Tekstil San ve Tic Ltd Şti.

Yetkilisi Ayhan Tayfun Aygın ile firmanın Türkiye temsilciliğini yaptığı Tonsan’ın yenilenebilir enerji üzerine yaptığı çalışmaları ve hedefleri üzerine bir röportaj gerçekleştirdik.

We had an interview with Tayfun Otomotiv Tekstil San ve Tic Ltd Şti. Authority Ayhan Tayfun Aygın about the renewable energy projects and the targets of Tonsan, whom they represent in Turkey.

Tonsan yapıştırıcılar, silikon ve çift taraflı bantlar konusunda öncü yenilikler gerçekleştirerek yenilenebilir enerji sektörüne katma değer sağlayan ve bu alanda çalışmalarına devam eden inovatif bir firmadır.

Tonsan is an innovative company that provides added value to the energy sector by creating leading innovations in the subject of adhesives, silicone and double-sided tapes and continues its work within these fields.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Tonsan firması son 10 yıldan bu yana yenilenebilir enerji konusundaki yatırımlarını (rüzgâr enerjisi ve solar enerji) büyük bir hızla artırmış ve yenilenebilir enerji için büyük bir fabrika faaliyete geçirmiştir. Dünyanın en büyük teknik mühendislik

Mart - Nisan 2016

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

Tonsan, has rapidly increased its investments in renewable energy (wind power and solar power) for the past 10 years and it put a big factor into operation for renewable energy.

132

Being one of the biggest companies on technical engineering adhesives, Tonsan operates in many areas including space industry, automotive, machinery sector and metal sector. Our company Tayfun LTD is the Turkey representative of Tonsan, which is the world leader in the area of adhesives, silicone and double-sided tapes within the renewable energy sector.

Tonsan is the leading company in China, which is one of the biggest solar markets of the world, with its 75% market share within its specialty field.

yapıştırıcıları konusundaki firmalarından biri olan Tonsan, uzay sanayiden otomotive, makine sektöründen metal sektörüne kadar birçok alanda faaliyet göstermektedir. Firmamız Tayfun LTD yenilenebilir enerji sektöründe yapıştırıcılar, silikon ve çift taraflı bantlar konusunda dünya lideri olan Tonsan’ın Türkiye temsilciliğini yapmaktadır. Tonsan firması şuanda dünyanın en büyük solar pazarlarından biri olan Çin’de konusunda %75 pazar payı ile lider firmadır.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

Tonsan firması Çin pazarının yaklaşık %75 pazar payına sahip olup 2015 sonlarında Tayfun LTD ile solar sektörü için antlaşmaya varmıştır. 2016 yılı için müşteri tanıtımları ve müşteri deneme tanıtımlarına başlamıştır.

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

Tonsan owns approximately 75% of the market share of Chinese market and reached an agreement with Tayfun LTD for solar sector near the end of 2015. It started to work on customer advertisements and customer trial advertisements for the year 2016.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Tonsan firması Türkiye’de büyüyen solar sektörü ile beraber mevcut kapasitenin tam olarak çalışması ve ilaveten yeni kurulacak yatırımlarla birlikte kısa sürede kalıcı, kaliteli ürünler ve geniş stok ağı ile 2016 yılında %30, 2020 yılında ise %60 pazar payını hedeflemektedir.

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

Tonsan aims to reach 30% of market share in 2016 and 60% in the year 2020, with its long lasting, high quality products and wide stock network it will create in a short time through the full operating existing capacity together with the growing solar sector in Turkey and thanks to the additional investments being made.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Güneş enerjisi sektörünün önümüzdeki 3 yıl içerisinde çok büyük gelişmeler göstereceğine inancımız var. Çalışmalarımızı buna göre planlıyoruz. Sektörün devlet tarafından desteklenip yeni yatırımlara yön verilmesi sevindirici bir husustur. Çalışmalarımız ile beraber sektörün genel anlamda 5 yıl içerisinde çok güzel noktalara geleceği inancındayız.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bugün güneş enerjisi kaynaklarının yeterince değerlendirildiği kanısında değilim. Güneş cenneti olan Türkiye’de halkın bilinçlendirilmesi ve desteği ile çok daha güzel yerlere geleceğimiz konusunda inancımız tamdır.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Sistemde bürokratik engellerin azaltılması gerekir. Pratik kullanımlar teşvik edilmelidir. Ayrıca dışa bağımlılığımızın en aza indirilmesi konusunda çalışmalar yapılmalıdır. Silisyum’dan, Water’a ve Cell’e kadar üretim Made in Turkey olmalıdır. Bu konuda çok özel teşvikler olmalı ve üniversitelerdeki öğrenci ve araştırma gruplarına özel destek ve önem verilmelidir.

9.Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalarda bahseder misiniz?

Bu fuarı Türkiye güneş sektörü için yeni bir dönüm noktası olarak görüyoruz. Tonsan yapıştırıcıları panel üretiminde kullanılan dünyanın tercih ettiği ve kalitesine göre fiyatı da cazip olan bir üründür. Bir panelin 4-5 değişik noktasında kullanılabilir potansiyeldedir. Ayrıca J-box’ ların panele montesinde Tonsan silikonları tercih edilen bir üründür. Panellerin kenarlarında da çift taraflı bant olarak kullanılan yapıştırıcı tüpleri mevcuttur.

Söyleyişimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Tonsan olarak güneş enerjisi sektöründeki tüm üreticilerimizin; hem teknik destek hem de fiyat olarak yanındayız. Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de Tonsan olarak hedeflerimiz büyük.

Sektörün büyümesi ve gelişmesi için bizlerde Tonsan Türkiye ekibi olarak elimizden geleni yapacağız.

133

Mart - Nisan 2016

Röportaj

must be provided in this matter and special support and importance must be given for the university student and research groups.

What are your thoughts on the new technologies within solar power systems and the future of the sector?

We believe that the solar power sector will show great progress within the upcoming 3 years. We arrange our projects accordingly. It is a pleasing factor that the sector is supported by the state and new investments are given directions. Together with our works, we believe that the sector in general will achieve great things in 5 years.

What do you think about the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will be performing at Soalrex Istanbul 2016?

We consider this fair as a new turning point for Turkey’s solar sector. Tonsan adhesive is a product that is used for the panel production, preferred by the world that has a reasonable price. It has the potential of being used in 4-5 different point of a panel. Besides, Tonsan silicone is a product preferred for the assembly of J-box to the panel.

There are also adhesive tubes available that are used as double-sided tapes around the edges of the panels.

How do you consider the current status of Turkey’s renewable energy sources?

I do not think that the solar power sources are made use of sufficiently today. We have full faith in the fact that we can make great progress by informing the people in the solar heaven of Turkey and by the support of the people.

Is there any message you would like to share with our readers and sector representatives at the end of our interview?

As Tonsan, we are with all the producers in solar energy sector both as a technical support and through our reasonable prices. As Tonsan, we have great targets in the world as well as in Turkey. For the growth and development of the sector, we as Tonsan Turkey team, will be doing our best.

What should be done in order to increase the use of renewable energy sources in Turkey?

Bureaucratic obstacles must be minimized in the system.

Practical applications must be encouraged. Besides, there should be works conducted to minimize our foreign dependency. The production from Silisyum to Water and Cell, all must be “Made in Turkey”. Very special incentives

Mart - Nisan 2016

134

Röportaj

Qleen, uzun vadeli yatırımlarla kalıcı değerler sağlıyor Qleen, provides permanent values via long-term investments

We had an interview with Dct Solar Panel Temizlik Sistemleri General Director Özkan Tütüncüoğulları on the new technologies in solar energy systems and Solarex Istanbul.

Dct Solar Panel Temizlik Sistemleri Genel Müdürü Özkan Tütüncüoğulları ile güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojileri ve Solarex İstanbul’u değerlendirdiğimiz bir röportaj gerçekleştirdik.

Qleen Solar Panel Cleaning Machines bring a different perspective to solar panel cleaning by developing products that will enable its customers to make long term investments.

Qleen Solar Panel Temizlik Makineleri, müşterilerinin uzun vadeli yatırım yapmasını sağlayacak ürünler geliştirerek solar panel temizliğine farklı bir bakış açısı kazandırıyor.

135

Mart - Nisan 2016

Röportaj Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

Qleen Solar Panel Temizlik Makineleri, yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinin uzun yıllar sorunsuz çalışabilmesini ve yatırımın her zaman tam kapasitede elektrik üretmesini sağlar.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak? Çok verimli bir yıl geçirdik, 2016’nın da yine aynı şekilde başarılı geçeceğine inanıyoruz. Bunun gerçekleşmesi için de ürünlerimizi geliştirdik ve yeniledik. Her sene takip ettiğimiz Solarex fuarında da bu yıl ilk kez standımız olacak.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

Kısa vadeli hedeflerimiz yok, biz müşteri odaklı bir firmayız.

Müşterilerimizin uzun vadeli yatırımlar yaptıklarının farkındayız, bizde uzun yıllar dayanan çözümler sunuyoruz ve uzun yıllar onlara bu konuda hizmet vermek ve yeni teknolojiler üretmek için çalışıyoruz.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Teknolojinin daha gelişeceğine inanıyorum. Bence sektörün önündeki engel, sürekli değişmekte olan devlet görüşü ve kanunların kalıcı değil, değişken olmasıdır. Bu şartlarla yatırımcı da üretici de önünü sağlıklı göremiyor.

Mart - Nisan 2016

136

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bizde yenilenebilir enerji yatırımları daha yeni başladı diyebilirim.

Biz tabii ki dünyadaki makine satışına göre değerlendiriyoruz, Avrupa’da 100 misli, hatta komşumuz Yunanistan bile bu konuda bizden 20 misli fazla makine alıyor. Demek ki çok fazla yenilenebilir enerji yatırımı yapmışlar.

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

Qleen Solar Panel Cleaning Machines enables the renewable and clean energy solutions to work for many years without any problems and to produce energy in full capacity at all times.

How was 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

We had a very productive year, and we believe that it will be similarly successful in the year 2016. We developed and renewed our products to achieve this success. We will for the first time have a stand at Solarex fair, which we keep track of every year.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Küçük yatırımcı için de kolaylıklar sağlanmalı, evine panel kuran, bahçesine panel kuranda elektrik şebekesini besleyebilmeli ve para kazanabilmeli, ne kadar çok imkân sağlanırsa o kadar iyi olur.

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

We do not have short term projects, we are a customer oriented company. We are aware that our customers make long term investments and thus we offer long term solutions and we work towards providing them service and produce new technologies for the long term.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Solarex İstanbul her zaman çok yakından takip ettiğimiz ve çok beğendiğimiz bir fuar olmuştur. Solarex İstanbul 2016’daki çalışmalarımız, yatırımcıya makinelerimizi tanıtmak, GES’lerin bakımının doğru yapıldığında verim ve yatırım ömrünün ne kadar arttığını anlatmak olacaktır.

What are your thoughts on new technologies in solar energy systems and the future of the sector?

I believe that technology will progress more. I think the obstacle before the sector is the constantly changing state perspective and the fact that the laws are not permanent but variable.

Under these condition, neither the investor nor the producer see a happy future.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Bizi Solarex İstanbul’da ziyaret etsinler.

How do you consider the current status of Turkey’s renewable energy sources?

I can say that the renewable energy investments have just started in here. Of course we make this analysis based on the machine sales of the world. Europe purchases 100 times more machines and even our neighbor Greece purchases 20 times more machines than we do. It means that they made more investment in renewable energy.

What should be done in order to increase the usage of renewable energy sources in our country?

There must be conveniences made for small investors, and the ones installing panels at their homes, at their gardens should be able to feed the electric network and make money. The more the opportunity the better.

How do you consider the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the works you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

Solarex Istanbul has always been a fair that we followed closely and liked very much. Our projects in Solarex Istanbul 2016 will be to introduce our machines to the investor and to tell how much correct maintenance of GESs increase the duration of productivity and investment.

Is there any message you would like to share with our readers and sector representatives at the end of our interview?

They must visit us at Solarex Istanbul.

137

Mart - Nisan 2016

Röportaj

GTC Solar, yeni ürünlerini sergilemeye hazırlanıyor GTC Solar, gets ready to showcase its new products

GTC Solar CEO’su Nicolas Faivre sorularımızı yanıtladı ve ekledi; “Bir ürünün kalitesi her zaman düşündüğünüz şey değildir.”

GTC Solar’s CEO Nicolas Faivre answered our questions and added: “The quality of the product is not always what you think.”

Geçtiğimiz yıl yeni fotovoltaik paneller geliştirmeye başlayan GTC Solar, inovatif hizmetlerle sektöre hareket katıyor.

Having started to develop new photovoltaic panels last year, GTC Solar brings excitement to the sector with its innovative services.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

GTC Solar çift camlı tasarıma dayanan yeni tip fotovoltaik panelleri geliştirmeye 2015’in ilk aylarında başladı. Hedef sert hava koşullarına karşı 50 yıl dayanıklı güçlü ve dirençli bir modül üretmek. Devam etmekte olan Ar-Ge programı ısı yüksekliğine bağlı güç kaybını sınırlayan bir modül tasarımına odaklanıyor. Yaz aylarında hava 40°C sıcaklığa erişebilmekte, standart polikristal modül 25°C üzerinde %0,40/C güç kaybeder ve çalışma ısısı sıklıkla 80°C’ye varır. GTC panellerin hammadde

Mart - Nisan 2016

Could you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

GTC Solar started early 2015 by developing new types of photovolatic panels based on a double glass design. The aim it to produce a powerfull and robust modul to resist 50 years againt harsh conditions weather. Ongoing R&D program are focused on modüle design which is limiting power loss because of high temperature. It can easily reach 40C during the summer and standard polykristal modul

138

seçimi testlere ve birleşik verilere göre yapılıyor. 295W PERC Mono hücreli çift camlı modülümüz küçük alanlar ve çatı uygulamaları için idealdir. Monokristal panelimizin kWh/kWp performansı, diğer herhangi ünlü bir markadan kesinlikle daha iyidir. Tamamıyla aynı şartlardaki kapasite ve kurulumlarda ortalama %6 daha iyi sonuçlar veriyor.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 bizim için ürün geliştirme yılı oldu. 2016 Nisan ayında gerçekleşecek olan Solarex İstanbul süresince sertifikalı çerçevesiz çift cam 60 hücreli 295W PERC Mono modülümüzü tanıtıyor olacağız, yalnızca 19 kg. teknoloji ve dayanıklılığın bir araya geldiği bir ürün. Ayrıca AA sınıfı yangın güvenliği testinden geçtik. Cam üst tabaka ve plastik arka yüzeyden oluşan standart tasarımların %99’unu alevlerin yayılmasına neden olmaktadır ve C sınıfı ile derecelendirilmektedirler.

Farklı yatırımcılarla PERC teknolojisini tartışıyor ve onlara PERC teknolojisinin avantajlarından bahsediyoruz. Son 12 aydır kendi Mono PERC Cam-Cam modüllerimiz ile Asya Tier-1 Polikristal standart modülleri karşılaştıran verileri toplamaktayız. Sonuçlar oldukça olumlu ve modüllerin watt başına maliyeti daha yüksek olsa dahi kendi teknolojimizin seçilmesinin doğru olduğunu gösteriyor, BOS daha düşük ve 25 yıllık performans değişimleri LCOE bazında belirleyici avantajları olduğunu gösteriyor. 2016 ilk projelerimizin yılı olacak. Küçük ticari çatı projeleri üzerinde çalışıyoruz, metrekare başına daha fazla güç kazanımına sahip olduğumuz için bu tür projeler makul oluyor. Hali hazırda 3-5 MW zemin montaj projelerimiz devam etmekte ve çeşitli EPC ve uluslararası ortaklarla görüşmelerimiz sürmektedir.

losses 0,40%/C power over 25C and operating temperature often reach 80C at peak. The row material selection of GTC panels have been made according to tests and consolidated data. Our 295W PERC Mono double glass panel is perfect for small areas and rooftop applications. The kWh.kWp peformance of our Monocrystalline Panel is definitely better than any good famous brand. It has an average of 6% better results at the same installed capacity and conditions.

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

GTC Solar pazarda yeni ve tamamen esnektir. 30 MW montaj hattımız temel olarak her türlü kişiselleştirilmiş modülü üretebilir. Ancak biz cam/cam ve cam/seramik tasarımlarımızdaki farklılıklarımızı korumak istiyoruz. Temelde iki amacımız var; ticari ve konut alanlarındaki çatı kurulumu

How was 2015 to you? How will be your actions in 2016?

2015 was the year of product development. We are

139

Mart - Nisan 2016

Röportaj launching now during Solarex Istanbul April 2016 our certified PV modul double glass frameless 60 cell modüle 295W PERC Mono, only 19kg. It is a concentration of technology and reliability. Moreover we passed Double AA class fire safety test. You can consider that 99% of standard design based on front glass and plastic backsheet are source of spread of flame and they are all classified class C. We are currently discussing with different investors and showing them the advantages of PERC technology. We have been collecting data the last 12 months comparing our Glass-Glass modules with Mono PERC and Asian Tier-One Polycristalline standard modules. The results are positive and justified to select our technology even the cost per watt is higher for the modules, the BOS is lower, the performance differences based on 25 years show a significative advantages LCOE based. 2016 will be the year of first projects. Small commercial rooftops are now in the pipeline, which is logical, as we have more power per sqm. We still develop our ground mount projects 3-5MW and discuss with various EPC and international partners.

Could you tell us your short term and long term aims and projects?

GTC Solar is new in the market and totally flexible. Our 30MW assembly line can basically produce any customized modules. However we would like to keep our differences, based on glass/glass or glass/ceramic designs. We have basically two aims : Developing the rooftop commercial and residential markets with different partners. The modul design performs very well and it is extremly safe and robust.

Moreover we want to develop the BIPV sector with special modüls for the facade of the buildings. As positive energy buildings are now more than a trend, GTC works with architects, suppliers and construction companies to launch a “cold tile” with various possible background color. Finally GTC is definitely R&D oriented and we have various projects with TUBITAK and the aim is to become also an approved research center.

projelerini farklı ortaklarla geliştirmek. Bu modül tasarımı çok iyi çalışıyor, fazlasıyla güvenli ve dayanıklıdır. Dahası bina cepheleri için özel modüllerle BIPV sektörünü de geliştirmek de istiyoruz. Pozitif enerjili yapıların bir trendden daha fazlası olduğu günümüzde, olası farklı renkte arka yüzeyler sunmak için GTC mimarlar, tedarikçiler ve inşaat şirketleri ile birlikte çalışıyor. Nihayetinde GTC Ar&Ge odaklı ve TUBİTAK ile çeşitli projelerimiz var, amacımız ayrıca onaylı bir araştırma merkezi haline gelmektir.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

GTC en son hücre ve modül teknolojilerinin tamamıyla farkında olarak hareket ediyoruz. 2011’den bu yana HIT ikiyüzlü hücreler üreten SUNPREME adlı Amerikan şirketiyle çalışıyoruz.

Yerel imalatın geleceğin çözümü olduğuna güçlü bir şekilde

Mart - Nisan 2016

What are your opininions about the new technologies on solar energy systems and the future of the sector?

GTC is definitely aware about the latest cell and modüle Technologies. We already work with an American company

140

inandığımızdan dolayı bu teknolojiyi Türkiye’ye transfer etmek istiyoruz. Yenilenebilir enerjiler için FIT doğru olduğu kadar, pazarı biraz olsun korumak için 5 yıl boyunca yapılan yerel yardımlar da doğrudur. Tüm bu yardımlar olmadan Türkiye pazarı birkaç yıl öncesinde dahi başlayamazdı.

called SUNPREME, who already produces since 2011 HIT bi-facial cells. We want to transfer this technology to Turkey as we strongly believe that local manufacturing will be the answer of the future. It is right to protect a little bit the market, with local made incentive during 5 years, as it is right to have FIT for renewable energies. Without any of these helps, the turkish market would not have even start some years ago.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye’ye daha çok güneş enerjisi gereklidir. Ve bu kesinlikle olacak, sadece bir zaman meselesi var. GTC, Adıyaman’da 2-3 MW’lık bir güneş santrali kurmak isteyen bir güneş paneli üreticisidir. Trafo kapasiteleri geliştiriciler tarafından engellenmiş durumda ve projelerin çoğu şeffaflık ve finansman eksikliği nedeniyle yapılamıyor. Bunun gerçekten normal olduğunu düşünüyor musunuz? Projelerin onaylanacağından dahi emin olmadan bir Proje Geliştiricisine MW başına 150.000$ ödemek zorunda olduğumuzu düşünebiliyor musunuz?

How do you comment today’s situation of Turkey’s renewable energy sources?

Turkey needs more solar. And it will definitely get more. It is only a question of time. However, GTC is a solar modüle producer who want to do a simple 2-3 MW solar power plant in Adiyaman. The transfomer capacities are blocked by developpers and most of the projects are no coming up due to lack of transparency and financing partners. Do you really think it is normal ? Do you really think that we have to pay a Project Developer over 150.000$ per MW, without being sure that the projects can go through?

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Büyük çatı alanları çoğunlukla elektrik bedelinin ucuz ve tüketimin yüksek olduğu Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) yer alıyor. Güneş enerjisi için bu iş modeli pek ilgi çekici değil.

Potansiyel her yatırımcı başka bir abonelik daha almaya çalışıyor, böylece, %100 FIT ve yalnızca ekstraları satıyorlar. Bu neredeyse imkânsız, ayrıca herkes için de adil ve eşit olmuyor.

Bina içi tüketim zorunlulukları olmadan PV üretimini 10 yıl süresince FIT’de tutmak. 3 MW’a kadar olan çatı projelerini sınırlamak veya bazı çatılar oldukça büyük olduğu için OSB trafo kapasitesine uydurmak. Bu saydıklarımız iş modelini daha çekici bir hale getirecek, OSB elektrik faturalarının damping bedelini azaltacak ve böylece yenilenebilir enerji yerel olarak kullanılacaktır.

What should be done to increase the use of renewable energy sources in our country?

Most of great rooftops are based in Industrial Areas (OSB), where electricity cost is unjustified cheap and consumption is high. The business model for solar is not really interesting.

Each potential investor tries to get another abonnement, so they can sell 100% at FIT and sell only extra. It is almost impossible and it is not fare or equal for everyone. Just keep PV production at FIT during 10 years without self consumption obligations. Just limit the project per rootop to 3MW or according OSB transformer capacity, as some roofs are extremely huge. It makes the business model attractive, reduce damping cost of OSB electrical bills, and the renewable energy will be used locally anyway.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Solarex çok büyük ve güneş enerjisi ile ilgili olarak Türkiye’deki en önemli etkinliktir. Potansiyel yatırımcıları bilgilendirmek ve yeni katılımcıları tanımak açısından muazzam bir platform olduğunu düşünüyorum. Çift yüzlü HIT modülleri, cam/cam modülümüz ile yapılan yeni veranda tasarımlarını tanıtacağız ve ayrıca bazı cam/seramik modülleri göstereceğiz.

How do you comment 9. International Solar Energy and Technologies Fair? Could you tell us about the studies that you will make on Solarex İstanbul 2016?

SOLAREX is a great and most important event in Turkey for Solar. It is great plateform to know new actors and inform potential investors. We will introduce bi-facial HIT modules, new canopies design with our glass/glass modüle, we will show also some ceramic glass modüle.

Do you have any message you’d like to give to our readers and to sector representatives at the end of our conversation?

The quality of a product is not always what you think. Tier- or Two-One suppliers have GW capacity to sell. Check the trend, you will see, GTC is on the right way.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Bir ürünün kalitesi her zaman düşündüğünüz şey değildir.

Tier-One ve Tier-Two tedarikçiler satış için GW’lık kapasitelere sahipler. Trendi izleyin, göreceksiniz, GTC doğru yolda.

141

Mart - Nisan 2016

Röportaj

ARER Enerji; “Yatırımlarınıza Gölge Düşürmeyin” ARER Enerji; “Do not cast shadow upon your investments”

ARER Enerji Kurucu Yönetim Kurulu Üyesi Ersay Ersoy solar sektörün mevcut durumu, gelişimi ve yeni teknolojiler hakkında görüşlerini Solarex Magazine ile paylaştı.

ARER Enerji Founding Executive Board Member Ersay Ersoy shared his views on the current situation and development of the solar sector and the new technologies with Solarex Magazine.

“Yatırımlarınıza gölge düşürmeyin” sloganıyla doğru mühendislik, doğru uygulama ve projeleri doğru tamamlamanın önemine dikkat çeken firmanın temeli 2013 yılına dayanıyor.

Pointing out the importance of correct engineering, correct application and correct completion of the projects with the slogan “Do not cast shadow upon your investments”, the company was established in the year 2013.

ARER Enerji’nin kuruluş hikâyesi nasıldır?

ARER Enerji, enerji sistemler mühendisi Erbay Ersoy ve benim öncülüğümde çalışmalarına başladı. Erbay Ersoy, üniversitede alt yapısını oluşturduktan sonra, solar enerji konusunda yüksek lisans çalışmalarını sürdürürken, uygulama ve finans alt yapısını da Türkiye’de önde gelen kuruluşlarda tamamladı.

Mart - Nisan 2016

Can you tell us about the way ARER Energy founded and its mission?

ARER Energy started its venture with myself, Ersay ERSOY and Energy Systems Engineer Mr. Erbay ERSOY’s lead.

Having completed the fundamentals at the University,

142

Mr. Erbay Ersoy resumed his studies at graduate level in Solar Energy and in the meantime completed the base on finance at prospective institutions. I, on the other hand, having done studies on renewable energy at the university and under TÜBİTAK body; worked on waste management, recycling, and converting them to energy. With the addition of reputable civil, industrial, electrical and energy systems engineer our journey commenced.

The roots of “ARER Energy and Environmental Systems INC.” dates back to 2013. Engineering and implementation preparations were done by experienced engineers and after having completed all the preliminary tasks the company became active in sector in April 2015. We preferred to be in the market with well armored in engineering and technical substructure of renewable energy instead of just starting out. We operate in two main subjects. “ARER Energy” is in all steps of renewable energy and “ARER Environmental” operates in waste management, industrial cleaning, like tank cleaning etc.

Ben ise; üniversite ve TÜBİTAK bünyesinde yenilenebilir enerji konularında bilimsel çalışmalar yaptıktan sonra; atıkların yönetimi, geri kazanımı ve enerji eldesi konularında çalışmalarımı sürdürdüm. Çevremizde ve sektörde; inşaat, mimar, elektrik, enerji sistemleri, çevre mühendisi gibi farklı uzmanlık alanlarında tecrübeli mühendisleri de ekibimize dâhil ederek yolculuğumuza başladık.

ARER Enerji ve Çevre Sistemleri A.Ş.’nin temelleri 2013 yılında atılmaya başlandı. Mühendislik ve uygulama hazırlıkları için 2 yıl süresince alanında deneyimli mühendisler ile alt yapı çalışmaları yapıldı. Tüm alt yapı çalışmaları tamamlandığında 2015 yılı Nisan ayında aktif faaliyete geçti. Biz şirket alt yapısını oluşturmadan sektörde yer almak yerine, en önemli kısım olan mühendislik ve teknik ekip alt yapıyı oluşturduktan sonra faaliyete geçmeyi tercih ettik. Şirketimiz iki kısımda faaliyet göstermektedir. “ARER Enerji” ile yenilenebilir enerji sektöründe arazi ve çatı üzeri güneşe dayalı elektrik üretim sistemlerinin tüm aşamalarında mevcut teknik kadrosuyla çalışmalarını sürdürmektedir. “ARER Çevre” ile atık yönetimi ve endüstriyel temizlik, tank temizliği vb. konularda çalışmalar yapmaktadır.

Can you tell us about your renewable energy solutions, what you have done so far and the solutions you have introduced in the market?

ARER, with the motto “Correct Engineering - Correct Project Design - Correct Application” evaluates and Works on every single Project. Corporate innovative and tailor made solutions make a difference. Inspection of the location that the plant be erected, according to the results of evaluation report, positioning, layout, engineering calculations, 3-D modellings, and shadow analyses are all done meticulously. Our studies are completed with production

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz? Yaptığınız çalışmalar ve pazara sunduğunuz çözümler nelerdir?

ARER Enerji, “Doğru Mühendislik - Doğru Proje Tasarımı - Doğru Uygulama” temasıyla yola çıkarak her projeyi kendi içerisinde değerlendirmekte ve projeye özel olarak çalışmaktadır. Kurumsal, yenilikçi ve kişiye özel yaklaşımı ile farklılık oluşturmayı hedeflemekteyiz. Santral kurulumu yapılacak olan uygulama alanının keşfi yapılıp değerlendirme

143

Mart - Nisan 2016

Röportaj

raporu hazırlandıktan sonra çıkan verilere ve analizlere göre; yerleşimler, tasarımlar, mühendislik hesaplamaları, 3D modellemeler, gölge analizleri titizlikle yapılmaktadır. Enerji üretiminin verimli olması, enerji kayıplarının minimum olması, maliyet ve sonrasında yatırımın geri dönüşü için hesaplamalara önem vererek çalışmalarımız tamamlanmaktadır.

Mühendislerimizin denetiminde altyapıda tecrübeli ekibimizle yaptığımız kurulumlarımız sonrasında uzaktan izlemek suretiyle yatırımları an ve an kontrol etmekteyiz. Üretim boyunca da standart bakım onarım planlarımızla periyodik bakımlarını yapmaktayız. Bir yandan alt yapımızı tamamlasak da ekibimizin ve firmamızın gelişimi için tüm yatırımları gerçekleştiriyoruz.

maximization, minimizing the energy losses for the best return of investment. We try to complete all the necessary fundamentals for our infrastructure.

What is your approach to your clients?

Correct guidance and honesty is crucial. We assess every investment individually and advise the correct solution, not the solution the client wants to hear. Our technical staff work for days putting their expertise and suggesting their solutions with their engineering knowledge at its best. We are aware how important these investments are bot for the investors and for the country. Firstly, it is important to do the right engineering, otherwise application skills never produce a right job. Because of misled investors, many plants are being a waste. Investors should be careful who they are working with. We try to explain the importance of shadowing effect to all our clients with a slogan “don’t let your investment in the dark” in order for their investments to be profitable.

Yatırımcıya nasıl yaklaşımlarda bulunuyorsunuz?

Yatırımcıyı doğru yönlendirmek ve dürüst davranmak gerekir.

Bizler yatırımcının kulağına ve gözüne hoş gelecek önerileri değil, her yatırımı kendi içinde değerlendirerek doğru olanı ve olması gerekeni belirtiyoruz. Bunun için de teknik kadromuz bir proje için günlerce çalışmakta, farklı mühendislik dallarındaki uzman çalışma arkadaşlarımız kendi önerilerini sunarak alternatifler üretmekte ve en iyiye ulaşmak için mühendisliklerini ortaya koymaktadır. Bu yatırımların hem yatırımcı için hem de ülkemiz için ne kadar önemli olduğunun bilincinde olarak hareket etmekteyiz. Önemli olan önce mühendisliğin doğru yapılıp yapılmadığıdır. Eğer mühendislik yanlışsa uygulama ne kadar doğru olursa olsun sonuç yine yanlış oluyor. Ülkemizde birçok yatırımcı yanlış yönlendiriliyor ve yanlış uygulamalarla yatırımları boşa gidebiliyor. Yatırımcılarında birlikte çalışacakları firmaları kontrol etmesi önemlidir.

Mart - Nisan 2016

How was 2015 for you? What are your plans for 2015?

We started our active field work as a result of our preliminary studies. We have done the engineering of a 3 MW Project in Aksaray in 2015 and the construction has completed in 2016. The temporary approval has been granted and production successful. The projects in Mersin, Kayseri, Adana that started in 2015 are in their track. We have completed the Works of a dairy farm solar plant in Adana with the support of “Rural Development Program” by agricultural ministry with our ever enlarging technical

144

“Yatırımlarınıza Gölge Düşürmeyin” sloganıyla; güneşe dayalı elektrik üretim santrallerinde geliri etkileyen en önemli faktörün gölge etkisi ve mühendislik olduğunu, dolaylı yoldan gölge etkisinin de yatırımın geri dönüşünü uzattığını tek tek yatırımcılarımıza anlatıyoruz.

staff we want to expand our works in implementation. We never want to do an ordinary work but we want to apply the “correct engineering”.

Can you tell us about your short and long term targets?

Our priority is to develop work with the “Quality Filter Program” standards that are set by our own engineers with Quality, Environment, Occupational Health and Safety concerns. In the short run, to offer our services in around different parts of the country in engineering, construction, maintenance and repair and monitoring subjects. In the long run we want to carry our expertise abroad at international standards.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak? Önceden yapmış olduğumuz alt yapı çalışmaları ile 2015 yılı içerisinde aktif sahada çalışmaya başladık. 2015 yılı içerisinde mühendisliğimizin dâhil olduğu Aksaray’da arazi üzerine 3 MW kurulum montaj yapılmaya başlandı ve 2016 Şubat ayında tamamlandı. Şuan geçici kabulü gerçekleşmiş olup sağlıklı ve öngörüldüğü gibi üretim yapılmaktadır. 2015 yılında projeleri başlanan Mersin’de, Kayseri’de, Adana’da 2016 yılında da hala devam etmekte olan çalışmalarımız mevcuttur. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızın vermiş olduğu Kırsal Kalkınmayı Destekleme Programı (KKYDP) kapsamında Adana Kozan’da bir süt çiftliği çatısının üstüne güneş enerji santralinin başından sonuna kadar ekibimiz tarafından planlanmış ve çalışmaları yapılmıştır. 2016 yılında artan teknik kadromuz ile proje ve uygulama alanlarında genişlemeyi planlamaktayız. Amacımız; gelişi güzel proje yapmak değil, doğru mühendislik ve doğru uygulama ile projeleri doğru şekilde tamamlamaktır.

How is the Solar Energy Industry Being Shaped Globally and Locally? Has Turkey come a long way in Renewable Energy Investments?

We are blessed with a geography with lots of opportunities on Renewable Energy which most European countries don’t have. Consumers, as well as investors are more aware now. Hence, foreign investors, suppliers and EPC companies turned their attention to our country. Even though most companies are intended to invest in Turkey, the limited grid capacity, long procedures for licensing they scare them off. Turkey is an energy dependent country.

Renewable energy is vital. We believe the interest and the investments in renewable energy will grow year by year.

Even in areas with little insolation there is a big amount of solar investments. There has been a big leap in renewable Technologies in the last 20 years. The cell productivity and panel production capacities increase every day and the production costs diminish. Turkey is still at “crawling” phase in this matter. In the long run with all public

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz? Önceliğimiz firmamızın mühendisleri tarafından oluşturulan “Kalite Filtre Programı” kapsamında kendi oluşturduğumuz standartlarda çalışmalar gerçekleştirmek ve kalite, çevre, iş Sağlığı ve iş Güveliği politikalarımızla uyumlu çalışmaktır.

Kısa vadede ülkemizin birçok noktasında mühendislik, uygulama ve sonrasında bakım onarım takip konularında

145

Mart - Nisan 2016

Röportaj

hizmet vermek, uzun vadede uluslararası standartlarda yurt dışında da uygulamalar yapmaktır.

institutions, NGO’s and private sector will grow the industry.

What are your opinions on developments and the future of Solar Energy?

The decline of the costs in new Technologies will help grow the renewable energy in Turkey.

The experience gained with each new plant will grow the expectations on quality. It is essential to support a sector which will be good for both our country and for next generations thus it should be supported on both macro and micro levels.

Türkiye’de ve dünyada güneş enerjisi sektörü nasıl şekilleniyor? Türkiye yenilenebilir enerji yatırımlarında yol aldı mı?

Avrupa’da birçok ülkenin sahip olmadığı coğrafik konumdayız. Türkiye olarak çok şanslı bir iklim kuşağında yer almamız yenilenebilir enerji kaynakları bakımında bizlere büyük nimetler sunmaktadır. Ülkemizdeki yatırımcılarımız ve tüketicilerimiz daha çok bilinçlenmeye başladılar. Dolayısıyla bu da yabancı yatırımcı, tedarikçi ve EPC firmalarının da dikkatini Türkiye’ye çekmesine sebep oluştur. Bazı yerli ve yabancı yatırımcıların bu alanda ilgisinin artması ile birlikte yatırım yapmak istemesine rağmen mevcut lisans süreçleri ve prosedürler nedeniyle bazıları yatırım yapmaktan vazgeçmektedirler.

Türkiye enerji alanında dışa bağımlı bir ülkedir. Yenilenebilir enerjinin ülkemiz açısından ne kadar önemli olduğu görülmektedir. Her geçen yıl yenilenebilir enerjiye olan ilginin ve yatırımın artacağını düşünüyorum. Günümüzde ışınım değerleri daha düşük olan bölgelerde bile bu konuda daha fazla yatırım yapıldığı görülmektedir. Dünyada yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretimi ve teknolojilerinde son 20 yılda beklenenin çok üzerinde gelişme olmuştur. Gün geçtikçe panellerin hücre verimliliği ve üretim miktarları da artmaktadır. Bu gelişmeye karşın üretim maliyetleri de azalmaktadır. Türkiye daha yolun başında ve emekleme dönemini geçirmektedir. Uzun vadede ülkemiz kamu, kurum ve kuruluşlarla birlikte belediyelerin, odaların, derneklerin katkıları ve el birliği ile daha hızlı yol alacaktır.

Mart - Nisan 2016

What do you think on the situation of Renewable Energy in Turkey?

Turkey has a great potential for renewable energy. It is for

146

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz nelerdir?

Yeni teknolojilerin maliyetlerinin her geçen gün düşüyor olması ülkemizin yenilenebilir enerji alanında olumlu yönde ilerlemesine katkı sağlayacaktır. Sektörde her devreye alınan santral ile birlikte artan deneyim kaliteye olan önemi arttıracaktır. Hem ülkemize hem de gelecek nesillere faydalı olan yenilenebilir enerji kaynaklarından enerji üretiminin önüne engel çıkarılmadan makro boyutların yanı sıra mikro boyutlarda da desteklenmelidir.

the country’s own good to utilize this potential as soon as possible. Government should regulate and support the financial solutions. We can say that the inexperienced work force, cost cuttings will be a great problem in medium to long run. Trainers warn that micro fractures will occur as the panels are stepped on but most of the companies seem not to bother with it. Hence engineers with limited experience, underqualified staff clearly will cause trouble in the near future. For all these matters investors should be able to work with contractors which are under surveillance of authorities.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bilindiği üzere Türkiye yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli oldukça yüksek bir ülkedir. Bu potansiyeli en kısa zamanda değerlendirmek ve ülkemiz çıkarları için fayda sağlamak en önemli noktadır. Yatırımcıların kullandıkları kredi maliyetlerini düşürücü finansal çözümlerin geliştirilmesi için devletin, bankalar ile yatırımcılar arasında destek olması gerekmektedir.

Ayrıca güneş enerji santralleri kurulumlarında tecrübe eksikliğinden kaynaklanan mühendislik ve uygulama hataları ile kalitesi düşük işçiliklerin orta ve uzun vadede son derece olumsuz sonuçlar doğuracağını şimdiden öngörmekteyiz.

Güneş panellerine basıldıkça mikro çatlakların oluşacağı, bu çatlakların zamanla üretim değerlerini düşüreceği neredeyse her konferansta konuşulmasına rağmen halen bazı firmalar uygulamada bu ve benzeri konulara dikkat etmemektedir.

Mühendislik tecrübesinin ve kalifiye elemanların yetersizliği gelecekte yatırımcılarımıza ülkemizde büyük sorunlar açacağı aşikârdır. Bunun için de ilgili kurumlar denetiminde sertifikalı, yetkilendirilmiş personeller ve firmalar en uygun çözüm yolu olacaktır.

What should be done for a more widespread use of Renewable Energy?

R&D is essential. New Technologies and products should be developed in our country. New education programs and incentives should be applied. Government incentives must be used for everybody to use renewables even at micro level. Public institutions, local authorities should be supported. Most importantly, finance cost should be reduced and simpler methods should be utilized. The sector is new and the finance institutions are reluctant to open credit lines for solar power plants. Government should formulize a method to clear the obstacles. Building a 200 kw plant takes 10 days whereas preparing the papers take 300 days. Cutting the bureaucracy will shorten the time to get into production.

Do you have a message for our readers and the sector participants?

We are happy to proceed with right steps in the industry.

We believe we are working in an environmentally friendly business and we are useful for our investors as well as our country.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Yenilenebilir enerji sektöründe teknolojilerin geliştirilmesi, Ar-Ge çalışmalarının arttırılması ve özendirilmesi, bu konudaki eğitim programlarının oluşturulması ve güneş enerjisinin yaygın kullanımının devlet tarafından teşvik edilmesi gerekmektedir.

Güneş enerjisi kullanımını arttırmak için öncelikle devletin kamu kurumlarının, belediyelerin, büyük özel sektörlerin özendirilmesi gerekmektedir. En önemli faktörlerden biri de yatırımcıya gereken finansmanın uzun vadeli ve düşük faizli kedilerin sağlanması ile üretimin de hızla artacağını düşünüyorum.

Türkiye’de GES yeni gelişmekte olduğu için bankalar ve finans kuruluşları da konuya yabancı olmaları sebebiyle yatırımcıya kredi vermekte çekimser davranmaktadırlar.

Kaldı ki yine yapılan santrallerin sigortalanması konularında sigorta şirketlerinin de konuya yabancı olmaları nedeniyle çekimser davranmaktadırlar. Bu konular devletin öncülüğünde karşılaşılan engelleri kaldırmak suretiyle hızlandırılıp çözülebilir. Örnek vermemiz gerekirse; 200 KW büyüklüğünde bir santrali kurulumunu gerçekleştirmek 15 gün zamana, ancak bürokratik işlemlerini tamamlamak için en az 300 güne ihtiyacınız var. Bu süreler bürokratik işlemlerin en aza indirilmesi ile hızlandırılır.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Bizler sektörde doğru adımlarla ilerlemekten dolayı mutluyuz. Çünkü çevreye ve doğaya zarar vermediğimiz gibi üretilen enerjiler ile ülkemize ve de yatırımcılarımıza faydalı olmaktayız.

147

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Antak Enerji yerli üretime katkı sağlıyor Antak Enerji contributes to the domestic production

Underlining the importance of domestic production by stating: “Financial support must be increasingly provided especially for the domestic producer in order to allow the Photovoltaic sector to develop and to become competitive and sustainable”, Antak Enerji General Director Ziynet Devrim Yıldız answered our questions.

“Türkiye’de Fotovoltaik sektörün gelişmesi, rekabetçi ve sürdürülebilir olması açısından özellikle yerli üreticiye önemli finansal destekler artırılmalıdır” sözleriyle yerli üretimin önemine dikkat çeken Antak Enerji Genel Müdürü Ziynet Devrim Yıldız sorularımızı yanıtladı.

Making investments that support domestic production and contributing to the country’s economy by providing domestic product service, Antak Enerji also supports special and public photovoltaic solutions as well as the energy investments.

Yerli üretimi destekleyen yatırımlarda bulunan ve yerli ürün hizmeti sunarak ülke ekonomisine katkı sağlayan Antak Enerji, özel ve kamusal fotovoltaik çözümlerle birlikte enerji yatırımlarına da destek vermektedir.

Mart - Nisan 2016

148

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Antak Enerji ‘Antak Solar Modules’ markası ile Türkiye’nin ilk güneş panel üreticisidir. Fabrikamızda Türk malı, yüksek kalitede, verimlilikte Monokristal ve Polikristal tipte güneş panelleri üretilmektedir. Güneş panelleri tecrübeli ekibimiz ve bayilerimiz sayesinde çeşitli GES uygulamaları için yurtiçi pazarına sunulmaktadır ve yurtdışına ihraç edilmektedir.

Antak Mühendislik ve Antak Konstrüksiyon çalışma ekiplerini oluşturarak anahtar teslim fotovoltaik projelerin takibi, kurulumu ve satış sonrası çözümler sunulmaktadır. Antak Enerji yerli malı güvencesi ve bunun sağladığı avantajlar ile fotovoltaik yatırımlara A’dan Z’ye destek vermektedir. Antak Enerji Güneş Enerji Santralleri (GES) başta olmak üzere özel ve kamusal fotovoltaik çözümlere ve enerji yatırımlarına destek vermektedir.”

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

2015 yılında Antak Enerji Türk ürünleri sunmasının avantajları sayesinde seri üretime geçmiştir. Aynı zamanda oluşturmuş olduğu iş ortaklıkları ile birçok GES projesini geliştirerek, büyümesini hızlandırmıştır. Antak Enerji, fotovoltaik yatırımların bölgede daha fazla ilgi görmesini ve yaygınlaşmasını sağlamıştır, böylece Bakanlıkların açtığı (Tarım&Gıda, Orman&Su, Milli Parklar, TKDK, Kalkınma Ajansları vs.) çeşitli kırsal kalkınma uygulamaları gerçekleştirerek örnek olmuştur. Şirket istihdamını imzaladığı protokollerle (Üniversite-Sanayi işbirliği, B2B) ve Ar-GE çalışmalarına devam ederek geliştirmiştir. 2016 yılı Türk güneş panel üreticisi için çok önemli, sektör üreticileri için dönüm

Can you tell us about your country’s renewable and clean energy solutions?

“Antak Enerji is the first solar panel producer in Turkey with its brand called ‘Antak Solar Modules’. Turkish made high quality solar panels that are in Mono crystal and Polycrystalline forms in terms of efficiency are produced in our factory. The solar panels are put into domestic market for various GES (solar energy plant) applications and imported abroad thanks to our experienced team and retailers.

By creating Antak Mühendislik and Antak Konstrüksiyon work teams, the tracking, installation and after-sales solutions are provided for the turnkey photovoltaic projects. Antak Enerji gives support to photovoltaic investments from a to z with its

149

Mart - Nisan 2016

Röportaj noktası olarak tanımlayabileceğimiz bir yıldır.

Antak Enerji, öncü Türk Panel Üreticisi olaraktan tüm Türkiye’ye ‘Antak Solar Modules’ güneş panellerini tedarik etmeyi hedeflemektedir.

Tasarladığımız nano-teknolojik özellikteki ürünler ve oluşturacağımız “Solar Hücre” üretimi ve Güneş Panel üretimi işbirliği ile 2016 Antak Enerji için verimli bir yıl olarak görünmektedir.

domestic product assurance and the advantages it brings with it. Antak Enerji, gives support to private and public photovoltaic solutions especially concerning Solar Energy Plants (GES) as well as energy investments.”

How was the year 2015 for you? What will you be working on for the year 2016?

Thanks to the advantages that providing Turkish products bring, Antak Enerji started mass production in 2015. At the same time, it escalated its growth by developing many GES project through business partnerships it created. Antak Enerji enabled the growing attraction and spread of photovoltaic investments in the region and thus it became an exemplary institution by executing various rural development applications provided by the Ministries (Agriculture and Food, Forestry and Water, National Parks, Institution for Agriculture and Rural Development, Development Agencies etc.). The company improved its employment status via protocols it signed (University-Industry collaboration, B2B) and continuing R&D works. The year 2016 is a year that can be defined as very important for the Turkish solar panel producers and turning point for the sector producers.

Antak Enerji aims to provide “Antak Solar Modules” solar panels to whole Turkey as the pioneer Turkish Panel Producer.

With the products we designed with nano-technology and with the collaboration of “Solar Cell” production and Solar Panel production, 2016 seems to be a productive year for Antak Enerji.

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

2015 yılsonu yürürlüğe geçen yasa sayesinde Türkiye güneş panel üreticileri için yeni bir dönem başlamıştır. Bu doğrultuda iç piyasa yerli üreticiler lehine canlanmaya başlamıştır ve biz Antak Enerji olarak bu pazarda önemli pay edinmek ve katkılarımızı sunarak etkin rol almayı hedeflemekteyiz.

Gerçekleşecek olan fotovoltaik GES yatırımlarında anahtar teslim şekilde birçok yararlanıcıya verimli ve kaliteli Antak Güneş Panellerin kullanılmasını ve projelerde ürünlerimizin tercih edilmesi arzusu içindeyiz.

Antak Enerji Üniversite ile Sanayi işbirliğine, Kamu kuruluşları ile işbirliğine ve fotovoltaik sektöründe istihdam oluşturmaya önem vermektedir. Güneş panel üretiminde Avrupa pazarına girmekte zorlanan Asya fotovoltaik şirketleri için OEM şeklinde (fason şekilde çalışmayı) üretim yaparak Asya ve Avrupa arası köprü oluşturmayı amaçlamaktadır. Kaliteli ürünleri ve rekabetçi fiyatları sayesinde Antak Enerji üretiminin %

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

Thanks to the law that went into effect at the end of 2015, a new season started for the Turkish solar panel producers. In this direction, the domestic market has started to enliven in favor of the domestic producers and we as Antak Enerji aim to acquire a significant share in this market and to play an active role by making our contributions. In the photovoltaic GES investments to take place, we hope our efficient and high quality Antek Solar Panels will be used by the user as in turnkey format and our products will be preferred in the projects.

Antak Enerji gives special importance to the University and Industry collaboration, Public institutions collaboration, and creating employment for the photovoltaic sector. It aims to create a bridge between Asia and Europe by making OEM type productions (working as fason) for the Asian photovoltaic companies that have difficulty in entering European market in solar energy production. Thanks to its high quality products and competitive prices, Antak Energy directed 85% of its production towards export and it aims to become a reliable and prestigious brand within world’s photovoltaic sector by increasing its export figures in the upcoming years.

What are your thoughts on new technologies in solar energy systems and the future of the sector?

Solar panel technology has been showing fast progress every passing day. The efficiency levels of the panels rise, the prices of the raw materials used in production decrease, the depreciation periods decrease, the number of qualified workers increase and the product becomes widespread, therefore there are more competitive prices presented to the final consumer.

Photovoltaic sector and the new technologies to develop along

Mart - Nisan 2016

150

85’ini ihracata yönlendirmiştir ve önümüzdeki yıllarda ihracat rakamlarını artırarak dünya fotovoltaik sektöründe güvenilir ve saygın bir marka olmayı hedeflemektedir.

with it will be more common in our daily lives in the near future, and with being widespread the sector will continue to develop; in addition to that, sub-sectors will continue to improve and it will increase the actors of the sector thus creating an important line of employment. It can be simply said that, photovoltaic sector has an open and bright future.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Güneş panel teknolojisi her geçen gün hızlı gelişmeler kaydetmektedir. Panellerin verimlilikleri artmakta, üretimde kullanılan hammadde fiyatları düşmekte, amortisman süreleri düşmekte, kalifiye çalışan sayısı artmakta, ürün yaygınlaşmaktadır, dolayısıyla son tüketiciye daha rekabetçi fiyatlar sunulmaktadır.

Fotovoltaik sektörünün ve bununla beraber gelişecek olan yeni teknolojiler yakın bir gelecekte günlük hayatımızda sıkça görülecektir, yaygınlaşmasıyla beraber sektör gelişmeye devam edecektir; bunun yanında yan sektörleri geliştirecek ve aktörleri de çoğaltacak ve önemli bir istihdam kolu oluşturacaktır. Tek kelime ile Fotovoltaik sektörünün önü açık ve aydınlıktır.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Devlet teşvikleri, Yerli ürün avantajları ve özellikle Kalkınma Ajanslarının destekleri ve aktif çalışmaları sayesinde Türkiye Fotovoltaik sektörü 2015 yılını çok hareketli geçirdi ve önemli ilerlemeler kaydetti. Çok sayıda kamu ve özel fotovoltaik OnGrid (şebekeye bağlı) GES projeler gerçekleşmiştir. Yapılan yatırımlar her alanda örnek teşkil ederek geliştirilmiştir.

2016’da yerli üretim teşvikin artırılması ile beraber bu trendin yükselerek süreceğini düşünüyorum.

Türk Sanayicilerin gayretiyle Ocak 2015’ten itibaren gümrüklerde kısıtlayıcı uygulanmalar başlayınca, yerli üretim canlandıkça Türkiye’de yan sektörler gelişecek ve güven kazanan sektör ilgiyle rekabeti artıracak ve pazar büyümeye devam edecektir. Yerli üretim teşvik edilirken, aynı şekilde yatırımcılara Devlet teşviki şeklinde maddi destekler artmalıdır.

How do you see the current status of Turkey’s renewable energy resources?

Thanks to state incentive, domestic product advantages and the support and active works of especially the Development Agencies, the Turkish Photovoltaic sector had a very active year in 2015 and made significant progress. A lot of public and private photovoltaic On-Gird GES projects took place. The investments that were made were developed in every field with an exemplary effort. I think this trend will continue to be on the rise with the increase of domestic production in 2016.

When restrictive applications started with the effort of Turkish industrialists since January 2015, the sub-sectors has been improving as a result of the rise of domestic production, and there will be more competition and market growth due to the sector’s reliable status. While encouraging domestic production, the monetary supports in the form of State incentives must be provided for the investors.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Yatırımcıların işletmelerinde, bireylerin evlerinde güneş paneli kullanmalarını teşvik etmek için finansal kolaylıklar sunulmalıdır. Bunlar bankaların sunacağı avantajlı faizler, devletin açacağı hibe programları şeklinde olabilir. Türk üretimine hukuki destek devam ederken finansal destek ile de pekiştirilmelidir.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı özellikle Türk üreticileri için önemli bir fırsattır, kendilerini tanıtabilmek için profesyonel bir arenadır. Bu fuarın ve bu gibi fuarların sayısı artırılmalıdır.

Solarex İstanbul 2016 fuarına gelen ziyaretçiler Türk üreticisi Antak Enerji ürünlerinin kalitesini ve çeşitliliğini görme fırsatı elde edecekler, profesyonel ekibimizle tanışıp projelerini paylaşabilecekler ve hayata geçirmenin ilk adımlarını atmış olacaklardır.

Aynı zamanda bu fuarda yurtdışından gelen firmalarla görüşme, yeni çözüm ortakları bulma ve bayilerimizle görüşme fırsatı bulunacaktır.

151

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

Türkiye’de fotovoltaik sektörün gelişmesi, rekabetçi ve sürdürülebilir olması açısından özellikle yerli üreticiye önemli finansal destekler artırılmalıdır.

What should be done for the increase in usage of renewable energy sources in our country?

There must be financial conveniences presented in order to encourage investors to use solar panels at their offices and homes. These can be in the form of advantageous interests to be offered by the banks or grant programs to be given by the state. While legal support is maintained for the Turkish production, it should be also promoted via financial support.

How do you consider the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

The 9th International Solar Energy and Technologies Fair is an important opportunity a professional arena especially for the Turkish producers to represent themselves. The number of such fairs must be increased.

The visitors coming to Solarex Istanbul 2016 fair will have the opportunity to see the quality and variety of the Turkish producer Antak Enerji’s products, can share their projects by meeting our professional team and also will be taking the first steps towards actualizing these projects.

In addition, in this fair there will be an opportunity to meet with the companies from abroad and to find new solution partners and to meet with our retailers.

Is there any message you would like to send to our readers and sector representatives?

There should be an increase in financial supports provided especially for domestic producers in order to ensure the development of photovoltaic sector in Turkey both for its competitiveness and sustainability.

Mart - Nisan 2016

152

Röportaj

“Projeye uygun işi tasarlayıp üretmek önemli” “It is important to design and produce the work that accords with the project”

ABP Enerji İş Geliştirme Takım Lideri Volkan Onur Gürsoy, “GES ve RES yatırımları ile enerji açığımızı ve dışa bağımlılığımızı ciddi ölçüde azaltabiliriz.”

ABP Enerji Business Development Team Ledar Volkan Onur Gürsoy: “We can decrease our energy deficit and external dependence at a significant level with GES and RES investments”.

2015 yılında faaliyete geçen ABP Enerji, güneş ve rüzgâr santralleri kurulumu için hızlı bir başlangıç yaptı. Firma hayata geçirdiği projelerin uzun ömürlü olması için tasarımdan malzeme seçimine kadar her konuda oldukça özenli bir çalışma gerçekleştiriyor. Firma Solarex İstanbul’da konstrüksiyon çözümlerini ziyaretçilere sunmaya hazırlanıyor.

ABP Enerji İş Geliştirme Takım Lideri Volkan Onur Gürsoy sorularımızı yanıtladı.

Having started its operations in the year 2015, ABP Enerji made a jumpstart for the installations of solar power plant and wind power plants. The company performs a quite meticulous work in every subject starting from the design up to the selection of the materials in order for the projects it actualizes to last long. The company gets ready to offer its construction solutions to its customers in Solarex Istanbul.

ABP Enerji Business Development Team Leader Volkan Onur Gürsoy answered our questions.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

“Müşterilerimize özel solar panel taşıyıcı konstrüksiyon sistemleri tasarlayarak, üretimini yapıyor ve sahada

153

Mart - Nisan 2016

Röportaj kurulumlarını gerçekleştiriyoruz. Teşvik mekanizması kapsamında aldığımız yerli üretim durum belgesi ile zemin ve çatı montajı çözümlerinde müşterilerimize maliyet avantajı sunmayı amaçlıyoruz. Milyon Euro seviyesinde yatırım gerektiren santralde ilk 10 yıldan ötesinin de önemsenmesi gerektiğini düşünüyor, tasarım ve malzeme seçimlerimizi buna göre yapıyoruz. Akhisar OSB’de yeni inşa etmiş olduğumuz 17.500 m² kapalı alandaki fabrikamızda rüzgâr türbini kulesi üretimine başlıyoruz. İlk siparişimizi Hollanda’dan aldık. Orta ölçekte türbin için prototip kule üreteceğiz, devamı da gelecek.

Hedefimiz 2 – 2.5 MW gücünde türbin kulelerinin imalatını yapmak. “

Can you tell us about your company’s renewable and clean energy solutions?

“By designing special solar panel carrier construction systems for our customers, we produce them and make their installations on-site. With the home production certificate we acquired within the scope of incentive mechanism, we aim to provide cost advantage to our customers in floor and roof assembly solutions. We think that the period after the first 10 years must also be considered for the power plant that necessitate an investment worth of million Euros, and we make our design and material choices accordingly. We are starting the production of wind turbine tower inside our factory located in an enclosed area of 17.500 square meters that we newly constructed in Akhisar Organized Industrial Site. We received our first order from Holland. We will be producing a prototype tower for the middle-sized turbine, and there will be more after that. Our target is to produce the turbine towers with a power of 2 – 2.5 MW”.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

“ABP Enerji olarak faaliyete başladığımız 2015 yılında yoğun bir eğitim ve iş geliştirme sürecinden geçtik. Bu kısa dönemde biri güneş enerjisi santrali kurulumu, bir diğeri de rüzgâr enerjisi türbini kulesi imalatı olmak üzere iki ayrı projeyi hayata geçirmek üzere başlangıç yaptık. Uygulanacak arazi veya çatı şartlarına uygun dayanımı yüksek, düşük metrajlı profiller ile üretimler yaparak müşterilerimize maliyet avantajı sunuyoruz. Özgün konstrüksiyon tasarımlarıyla enerji verimliliği yüksek sistemler kurmak müşterilerimize sağlayacağımız bir başka değer önerisi olacak. Standart değil, projeye uygun işi tasarlayıp, üretmek yönünde devam edeceğiz.”

How was 2015 for you? How will you be directing your work for 2016?

“In the year 2015, when we started our operations as ABP Enerji, we underwent an intensive training and business development process. Within this short amount of time, we made a start to actualize two different projects one being the installation of solar power plant and the other being the production of wind power turbine tower. By making productions with profiles that are appropriate for the conditions of the terrain or roof to be applied, with high levels of endurance and low quantity, we provide our customers the advantage of low cost. Establishing systems with high energy

Kısa ve uzun vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz?

“Yirmi seneye dayanan çelik işleme sektöründeki tecrübemiz ve mühendisliğimizi kullanarak sahada montajı kolay, ayağı yere sağlam basan solar panel taşıyıcı sistemlerini geliştirmek

Mart - Nisan 2016

154

ilk hedefimiz oldu. ABP Enerji ekibinin önümüzdeki dönemdeki çabası bu çalışmalarının karşılığını pazarda bulmak yönünde olacak.”

efficiency that have unique construction designs will be another offer of value that we will be providing to our customers. We will continue to design the work that is not standard by that accords with the project”.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler? “Önceleri güneş enerjisini saat ve hesap makinalarını çalıştırmak üzere kullanırken, gelişen teknolojinin geldiği noktada ülkemizin neredeyse tamamına yetecek bir enerji potansiyelinin ancak % 1 seviyesinde kullanabilmesi üzücü. Ülkemizde çok az kullanılan çatılarımız dahi tüm elektrik kullanıcılarına kendi elektriğini üreterek ihtiyaçlarını karşılaması olanağını sunmaktadır. Almanya gibi bir sanayi ülkesi elektrik enerjisinin yaklaşık %30’unu güneş enerjisinden üretebiliyorsa, Almanya’dan 1,5 kat fazla güneşlenme süresine sahip ülkemizin de güneşten en az Almanya kadar faydalanması beklenmeli ve amaçlanmalıdır.”

Can you tell us about your short and long term targets and projects?

“It was our first target to develop easy to assemble, sound solar panel carrier systems by using our almost twenty years of experience in the steel processing sector and engineering onsite. ABP Enerji team’s effort for the upcoming season will be towards reaping the fruits of its hard work in the market.”

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Enerjide dışa bağımlılık ülkemizin stratejik konumu ve değerlerinin korunması açısından önem arz ediyor. GES ve RES yatırımları ile enerji açığımızı ve dışa bağımlılığımızı ciddi ölçüde azaltabiliriz. Devletimizin sunacağı teşvik ve destek programları ile artacak yatırımlar, finans sektörünün ilgisiyle daha da büyüyecektir.”

What are your thoughts on the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

“It is a sad fact that while previously using the solar energy to work the clocks and calculators, our country, at the point where the advanced technology has reached, can only use 1% of the energy potential which would otherwise be sufficient for almost all of our country. Even the barely used roofs in our country offer the opportunity to meet the needs of all the electricity users by producing its own electricity. If an industrial country like Germany can produce approximately 30% of its energy out of solar energy, it must be expected and targeted for our country that has more than 1.5 times more sunshine duration than Germany to make use of sun”.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır? “Ülkemizdeki yenilenebilir enerji potansiyelinin yerlilik ve yenilik parametreleri ile bütünleşmiş teknoloji ve akılcı yöntemler kullanılarak harekete geçirilmesi ve bu potansiyelin bir fırsata dönüştürülmesi önemli. Mevzuatların bu doğrultuda güncellenerek geliştirildiğini söyleyebiliriz. Güneş enerjisi ucuzladı, verimliliği de arttı. Bu eğilim önümüzdeki senelerde de devam edecek. Güneş enerjisinin hızla yaygınlaşmasından

How do you see the current condition of Turkey’s renewable energy sources?

“Foreign dependency in energy has an importance for the strategic position of our country and the protection of its values.

We can decrease our energy deficit and external dependence at a significant level with GES and RES investments. The investments that will increase as a result of the incentive and support programs to be offered by our state, will grow even more with the interest coming from the finance sector”.

155

Mart - Nisan 2016

Röportaj ülkemiz maddi ve manevi fayda görecektir. Çatılarda belediye onayı, güneş ölçümü, mahsuplaşma, sözleşme işlemleri devletimizce kolaylaştırılabilir. Güneş kolektörü (güneşten sıcak su üretimi) kullanımında dünya ikincisi olmamızın sebebi uygulama aşamasındaki kolaylıklardır.”

What should be done to increase the usage of renewable energy sources in our country?

“It is important to mobilize the renewable energy potential in our country by using technology and smart methods that are integrated with the parameters of domesticity and novelty and to turn this potential into an opportunity. We can say that the regulations are updated and developed in this regard.

Solar energy got cheaper and its efficiency increased. This trend will continue in the upcoming years as well. Our country make material and moral gain out of the fast proliferation of the solar energy. Municipal approval for the roofs, solar measurement and contractual works can be made easier by our state. The reason for us to be the ranked second in the world in using solar collector (producing hot water from the sun) is the conveniences of the application process.”

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

“Dünya çapında katılımcılarıyla Solarex İstanbul Fuarını deneyimlemek bizim için heyecan verici. ABP Enerji olarak sektörün önemli temsilcileri ile bir araya gelip ortak bir noktada buluşarak hareket etmek istiyoruz. Solarex İstanbul 2016, geldiğimiz noktayı anlamak ve geleceğimize yol çizmek için önemli bir adım olacak. Hall 11, E06 No’lu standımızda konstrüksiyon çözümlerimizi müşterilerimize sunacağız.”

How do you see the 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Can you tell us about the work you will be performing at Solarex Istanbul 2016?

“Being able to experience Solarex Istanbul Fair with its participants from all around the world is exciting for us. As ABP Enerji, we would like to get together with the important representatives of the sector and to move ahead by finding a middle ground. Solarex Istanbul 2016 will be an important step for us to understand the point we arrived and to give direction to our future. We will be presenting our construction solutions to our customers in our stand No E06 located at Hall 11”.

Söyleşimizin sonunda okuyucularımıza ve sektör temsilcilerine vermek istediğiniz bir mesajınız var mı?

“Sistem tasarımdan başlayarak, malzeme üretimi ile devam eden ve belki de en kritik aşama olan saha montajı ile sonlanan sürecin tamamında müşterimiz ile beraber hareket ediyoruz.

Bunu yaparken bizleri motive eden bir diğer unsur ise karbon salınımının azalması ile çocuklarımıza daha yaşanabilir bir dünya bırakacak olmamız. Çünkü sevdiklerimiz için çalışıyoruz.”

Is there any message you would like to deliver to our readers and sector representatives at the end of our interview?

“We move together with our customs throughout the whole system that starts from the system design and continues with the material production and ends with maybe the most critical stage of on-site assembly. Another factor that motivates us while doing this is the fact that we will leave behind a more habitable world for our children thanks to the decrease in carbon emission. Because we work for our beloved”.

Mart - Nisan 2016

156

Aktüel

Anel Grup İmzasını Taşıyan Malatya İnönü Üniversitesi Güneş Enerjisi Santraline ICCI Ödülü Türkiye’nin tek projede en büyük güneş enerjisi santrali olarak adından söz ettiren Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi’ndeki Güneş Enerjisi Santrali ile Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı (ICCI) “Güneş” dalında büyük ödülün sahibi oldu.

enerjisi olarak katkı sağlayan güneş enerjisi santrali, görsel kirliliği de minimize edecek şekilde tasarlandı. Taşıyıcı sistem üzerinde bulunan, yerden sadece 1,8 metre yüksekliğe sahip olan güneş panelleri, bölgede meydana gelen sert rüzgâr yükünü karşılayacak şekilde projelendirildi.

Diğer üniversitelere ve kurumlara örnek teşkil edecek nitelikte öncü bir projeye imza attıklarını belirten Anel Grup Proje Yöneticisi Enver Kır: “Lisanssız elektrik üretimine ilişkin yönetmelik çerçevesinde gerçekleştirilen bu projemiz, üniversite kurumu tarafından yaptırılan Türkiye’deki tek projede en yüksek kapasiteli güneş enerjisi santrali olma özelliğini taşıyor. Ayrıca ihtiyaç fazlası enerjinin satışı yapılarak kar elde etmek amaçlanmadığından, üniversitelere tanınan haklar gereğince 1 MW üzerinde kurulu güce sahip tek lisanssız santraldir. Anel Grup olarak, birçok açıdan örnek teşkil edecek bu projenin önemini benimsedik ve santralde kullanılan tüm ekipmanlar için yüksek verimliliğe sahip ürünleri tercih ederek kurulumun her aşamasını büyük bir titizlikle tamamladık. Ayrıca santral sahası içerisinde inşa edilen idari binada bulunan Scada sistemi odası ile kapsamlı veri izleme, kaydetme ve haberleşme yapılıyor. Proje bu özelliği ile de farklılıklarından birini ortaya koyuyor” şeklinde konuştu.

Anel Grup Proje Yöneticisi Enver Kır

5. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı (ICCI) Enerji Ödülleri töreni geçtiğimiz günlerde düzenlendi. Yenilenebilir enerji santralleri kategorisinde; rüzgâr, hidroelektrik, jeotermal, biyokütle ve atık ile güneş, termik enerji santralleri kategorisinde; doğalgaz ve atık ısı santralleri ile verimlilik kategorisinde verimlilik projeleri yarıştı.

Türkiye’de ve dünyada, önemli yenilenebilir enerji projelerine imza atan Anel Grup tarafından yürütülen Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi 5,3 MWp Güneş Enerjisi Santrali Projesi “Güneş” dalında ICCI 2015 yılı büyük ödülün sahibi oldu.

Türkiye’nin tek projede en yüksek kapasiteli güneş enerjisi santrali projesi 4 bin ton karbon salınımının önüne geçti.

Türkiye’de bugüne kadar yapılan tek projede en büyük kapasiteli fotovoltaik güneş enerjisi santrali projesi olarak da adlandırılan, çevre ve canlı hayatına son derece duyarlı olan Turgut Özal Tıp Merkezi 5,3 MWp güneş enerjisi santrali ile yılda 4 bin ton karbon salınımının önüne geçti ve merkezin elektrik ihtiyacının yüzde 33’ünü karşıladı. Ayrıca santral, yıllık 8,5 GWh elektrik üretimi sonucunda, yıllık yaklaşık 2,25 milyon m3 doğalgaz tüketimini önleyecek.

Yılda 8,5 GWh Büyüklüğünde Elektrik Enerjisi Turgut Özal Tıp Merkezi’ne yılda 8,5 GWh büyüklüğünde elektrik

157

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Güvenilir ve kaliteli hizmet için; Smart Solar Smart Solar; for reliable and high quality service

Güvenilir ve kaliteli hizmet vererek beklentilerin üzerinde müşteri tatmini sağlamayı amaçlayan Smart Solar, yeni yatırım ve kurulumlarla çalışmalarını sürdürüyor.

Intending to provide customer satisfaction above exceptions by giving a reliable and high quality service, Smart Solar carries on its works with new investment and installments.

Smart Solar Yönetim Kurulu Başkanı Halil Demirdağ ile yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına ve firmanın bu yöndeki faaliyetlerine dair röportaj gerçekleştirdik.

We had an interview with Halil Demirdağ, the Head of the Executive Board of Smart Solar, about the use of renewable energy resources and the company’s operations in this respect.

Firmanızın yenilenebilir ve temiz enerji çözümlerinden bahseder misiniz?

2009 yılından beri güneş enerjisi alanında yatırım, mühendislik ve anahtar teslimi kurulum (EPC) hizmeti vermekteyiz.

Could you mention your company’s renewable and clean energy solutions?

Since 2008, we have provided services of investment, engineering and turnkey installment (EPC) in the field of solar energy.

2015 yılını nasıl geçirdiniz? 2016 için çalışmalarınız ne yönde olacak?

Firmamız 2015 yılında Türkiye’de yoğun bir çalışma sergiledi.

Yaklaşık 10 MW gücündeki güneş enerjisi santralinin mühendislik çalışmalarını tamamladık ve başarılı bir inşaat sürecinden sonra santralleri devreye alıp, elektrik satışına başladık. 2016 hedeflerimizde ise devreye almayı planladığımız yaklaşık 40 MW büyüklüğündeki güneş enerjisi santrallerinin

How was 2015? What are going to be your projects in 2016?

Our company displayed a busy working program in Turkey in 2015. We completed the engineering works of the solar energy plants at the power of almost 10MW and commissioned the plants and began to sell electricity after a successful construction process.

In our goals for 2016, there is a SES project, of which

Mart - Nisan 2016

158

projelendirme ve kurulum çalışmalarını sürdürdüğümüz GES projesi bulunmaktadır.

Kısa ve uzan vadedeki hedef ve projelerinizden bahseder misiniz? Şu anda izin süreçleri devam etmekte olan 40 MW’ı aşkın proje üzerinde çalışıyoruz. Bu projelerin büyük bir kısmı 2016 yılında devreye alınacaktır. Projelerin büyüklüğü ise 60 milyon Euro civarındadır. Şirket olarak bu yıl için yatırım hedefimiz 10 milyon Euro olacaktır.

Güneş enerjisi sistemlerindeki yeni teknolojiler ve sektörün geleceği hakkındaki görüşleriniz neler?

Güneş enerjisi ARGE açısında bakıldığında verimlilik artışlarına çok açık bir alandır. Sektörde güneş enerjisi panellerinin iyileştirilmesinden, depolama teknolojilerinin geliştirilmesine kadar birçok alanda çok ciddi çalışmalar yapılmaktadır. Güneş enerjisinden elektrik üretimi arttıkça, bu yöndeki teknolojik gelişmelerin çok daha hızlı bir şekilde hayata geçeceğini göreceğiz.

Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının bugünkü halini nasıl değerlendiriyorsunuz? Şu anda ülkemizde yenilenebilir enerji kaynakları arasında güneş enerjisinden elektrik üretiminin oranı çok düşüktür.

Türkiye, diğer yenilenebilir enerji kaynaklarında olduğu gibi, güneş enerjisi anlamında da, çok zengin bir ülkedir. Bu zenginliği, çevreye zarar vermeden en verimli şekilde kullanmaya çalışmamız gerekiyor.

We will see that the technological developments in this way will be adapted into life much faster as the production of electricity from solar energy increases.

What is your consideration about the current situation of Turkey’s renewable energy resources?

Now, the rate of electricity production from solar energy is very low among the renewable energy resources in our country.

Turkey, similar to how it is in other energy resources, is a very rich country in terms of solar energy, as well. We have to use this richness in a most productive way without harming environment.

Yenilenebilir enerji kaynaklarının ülkemizdeki kullanımının artırılması için neler yapılmalıdır?

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılması açısından ilgili mevzuat desteği çok önemlidir. Son birkaç yılda yenilenebilir enerji sektörünün önünü açma yolunda iyileştirmeler yapıldı. Bu yöndeki çalışmaların devamı sektörün stabil bir şekilde büyümesi açısında büyük önem arz etmektedir.

What should be done to increase the use of renewable energy resources in our country?

The related regulations’ support is very important in terms of increasing the use of renewable energy resources. There have been improvements to allow the renewable energy sector in last few years. The continuity of this kind of works has a great significance for the stable growth of the sector.

9. Uluslararası Güneş Enerjisi ve Teknolojileri Fuarı’nı nasıl değerlendiriyorsunuz? Solarex İstanbul 2016’da yapacağınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Solarex yıllardır aktif olarak katıldığımız ve oldukça verimli bulduğumuz bir fuardır. Solarex’te sektördeki paydaşlar bir araya gelme ve projeleri gerçekleştirme imkânı bulmaktadır.

What is your assessment about 9th International Solar Energy and Technologies Fair? Could you mention the works that you will perform at Solarex İstanbul 2016?

Solarex is fair that we have actively attended for years and found to be quite productive. At Solarex, the stakeholders in the sector find an opportunity to come together and perform the projects.

project design and installment works we have carried out, belonged to the solar energy plants of almost 40 MW which we are planning to commission.

Could you mention your goals and projects in the long and short-terms?

Right now, we are working on a project of which process to take the permissions continue and which exceeds 40 MW. A big part of these projects are going to be commissioned in 2016. And the size of the projects is around 60 million Euros.

On the company basis, our investment goal is 10 million Euros for this year.

What are your thoughts about the new technologies in the solar energy systems and the future of the sector?

From the standpoint of R&D, solar energy is a field which is open to the productivity increase, so much. There are very significant works in many fields from the improvement of solar energy panels to the development of storage technologies.

159

Mart - Nisan 2016

Aktüel

Ar kaplamalı güneş enerjisi camları ile güneş panellerinde maksimum verim panellerden maksimum verimlilik elde edilmiş oluyor. Şişecam Düzcam’ın sosyal ve çevresel sorumluluk ilkeleri doğrultusunda güneş enerjisi sektörüne yönelik farkındalık oluşturmak ve sektörün gelişmesine katkı sağlamak amacıyla pazara sunduğu yeni ürünü tüm sektör için, daha az fosil yakıt kullanılmasını sağlayan modül kurulumlarını destekleyerek çevre dostu bir etki yaratılmasına fırsat tanıyor.

Şişecam Düzcam, yeni ürünü Anti-Reflektif kaplamalı güneş enerjisi camlarını güneş enerjisi sektörüne sunuyor. Şişecam Düzcam’ın yeni ürünü, güneş panelleri üzerine gelen güneş ışığını yansıtmadan, maksimum düzeyde modül içerisine girişine imkan sağlıyor. Böylece güneş enerjisi sistemlerinden elde edilen fayda en üst seviyelere ulaşıyor.

Güneş enerjisi sektörüne yönelik ürünleriyle, panel üreticileri için güneş ışığını maksimum seviyelerde elde etme ihtiyaçlarına çözümler sunan Şişecam Düzcam, yoğun AR-GE çalışmaları ve yeni yatırımları sonucunda yeni ürünü AR Kaplamalı Güneş Enerjisi Camları’nı pazara sundu.

Anti Reflektif Kaplamalı Şişecam Güneş Enerjisi Camları, modül üzerine düşen güneş ışığının yansımasını en düşük seviyelere çeken yapısıyla, modül içerisine güneş ışığı girişini engellemeden, güneş panellerinin performanslarını artırıyor. Sandy ve Prizma olmak üzere iki farklı desende, düşük demirli olarak üretilen AR Kaplamalı Güneş Enerjisi Camları, aynı zamanda görsel özelliğiyle de modüllerin daha şık ve estetik görünmelerini sağlıyor. Yüzde 2-3 oranında ilave ışık geçirgenliği sunarak gün ışığından maksimum fayda sağlayan yeni ürünle, güneş ışığı girişi yüzde 94-95 seviyelerine kadar yükseltiliyor, güneş panelleri daha fazla elektrik üretebiliyor. Böylece panellerin performansı artırılarak Mart - Nisan 2016

160

Aktüel

Şişecam düzcam ısıcam’ın yenilenen marka mimarisinin lansmanını yaptı Dünyanın en büyük düzcam üreticilerinden Şişecam Düzcam, ‘İstanbul Cam 2016 Fuarı’nda Isıcam’ın yenilenen marka mimarisini sektör profesyonellerine tanıtırken, enerji tasarrufu, güvenlik, gürültü kontrolü ve dekorasyonda şeffaflık sunan yenilikçi ve özel çözümleriyle büyük ilgi gördü.

Cam sektörünün global oyuncusu Şişecam Topluluğu bünyesinde faaliyet gösteren Şişecam Düzcam, 9-12 Mart tarihleri arasında Beylikdüzü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen Avrasya Bölgesi’nin en önemli cam endüstrisi fuarı ‘İstanbul Cam 2016’da Isıcam’ın yenilenen marka mimarisini tanıttı.

Fuarda yeni dönemde “Isıcam Sistemleri” markasıyla pazarda yerini alacak ürün grubunu sergileyen Şişecam Düzcam, yeni marka mimarisinin Isıcam’ın gelişmiş bir teknoloji ve sistem mühendisliği titizliğiyle üretilen, her coğrafyanın, her evin, her bireyin özel gereksinimlerine çözümler üretme becerisine sahip bir sistem olarak tanımlandığını sektör profesyonellerine anlattı. Fuarda tanıtılan “Isıcam Sistemleri C Serisi”, “Isıcam Sistemleri S Serisi” ve “Isıcam Sistemleri K Serisi” büyük beğeni ve ilgi topladı. Şişecam Düzcam, “Isıcam Sistemleri” markasının lansmanını yaptığı fuarda, ayrıca şeffaf ve nötral yapısıyla gün ışığından maksimum faydalanırken, güneş ısısı girişini sınırlayan yeni ürünü ‘Şişecam Temperlenebilir Solar Low-E Cam Nötral 71/43’ü de sergiledi. Yeni ürün standart çift cama göre ısı kayıplarını yüzde 50 azaltarak kışın ısıtma giderlerinden, güneş

ısısı girişini ise yüzde 40 azaltarak, yazın soğutma giderlerinden tasarruf sağlıyor. Aynı zamanda, temperlenebilme özelliğiyle emniyet ihtiyacını karşılıyor ve camın kırılması durumunda ortaya çıkabilecek yaralanma risklerini azaltıyor.

Konforlu bir yaşam alanı sunan Şişecam Temperlenebilir Solar Low-E Cam Nötral 71/43, binalarda tüketilen enerjiden tasarruf sağlayarak, karbondioksit emisyonunu azaltıyor ve çevre dostu binalar yapılmasına fırsat tanıyor. Ürün, özellikle şeffaflığın ve düşük yansıtmanın ön plana çıktığı rezidans, villa, ofis ve mağaza vitrin camlamalarında tercih ediliyor. İstanbul Cam 2016 Fuarı’nda ziyaretçiler, Şişecam Düzcam’ın 156 metrekarelik standında ürünlerin yalıtım özellikleri hakkında bilgi alma şansı da buldular. Enerji tasarrufu, güvenlik, gürültü kontrolü ve dekorasyon kullanımına uygun geliştirdiği ürünleriyle Şişecam Düzcam, Ar-Ge ve yatırım faaliyetlerini aralıksız sürdürerek pazarın değişen ve gelişen ihtiyaçlarına yenilikçi çözümler sunma vizyonu ile enerji tasarrufu ve enerjinin korunmasına sadece üretim teknolojileri ile değil, geliştirdiği ürünlerle de hizmet etmeyi amaçladığını fuarda bir kez daha gösterdi.

161

Mart - Nisan 2016

Aktüel

Fransız Optimum Tracker şirketi İstanbul’da ofis açıyor Fransız Optimum Tracker şirketi San Diego, Johannesburg, Santiago ve Mexico’dan sonra İstanbul’da da ofis açıyor. Endüstri ölçeğindeki güneş enerjisi santrallerinin optimizasyonu alanında hizmet veren Optimum Tracker, İstanbul’daki ofisinde 2022’de 6.83 milyar dolara çıkması beklenen dünya güneş enerjisi takip pazarından Türkiye’nin alacağı payın artmasına katkı sağlayacak.

Optimum Tracker, Türkiye’deki güneş enerjisi pazarı oyuncuları ile yakın işbirliği içinde, çelik ve elektromekanik sanayisine katkı sağlayacak ve yerel istihdamı artıracak.

Türkiye’nin güneş enerjisi üretiminde Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden biri olmak ve ithal enerji kaynaklarına daha az bağımlı hale gelmek üzere her imkâna sahip olduğunu belirten Optimum Tracker Ortadoğu ve Afrika Başkan Yardımcısı Thierry Bodiot fikirlerini beyan etti: “Türkiye, gerek daha iyi ışınım değeri, gerekse kuruluma müsait alan avantajı nedeniyle güneş enerjisi üretiminde İspanya ile birlikte Avrupa’da en yüksek enerji üretim potansiyeline sahip ülke konumundadır. Buna karşın, güneş takip sistemi Türkiye’de endüstriyel ölçekte henüz hiç kullanılmıyor. Enerji üretimini yüzde 30 oranında artırabilen bu sistem sayesinde elde edilen elektrik, ithal karbon kaynaklı elektrikten daha ucuza geliyor.”

Merkezi Fransa’da bulunan Optimum Tracker şirketi, San Diego, Johannesburg, Santiago ve Mexico’dan sonra İstanbul’da da ofis açıyor. İnovatif fotovoltaik panel sistemlerinin tasarımı ve kurulumu yoluyla endüstri ölçeğindeki güneş enerjisi santrallerinin optimizasyonu alanında hizmet veren Optimum Tracker, Türkiye pazarına yapacağı bu yatırımla birlikte, 2022’de yüzde 35 oranında bir büyüme ile 6.83 milyar dolar olması beklenen dünya güneş enerjisi pazarından Türkiye’nin de pay almasına katkı sağlayacak. Optimum Tracker Türkiye’deki ofisi için ilk işe alımı gerçekleşirdi.

Optimum Tracker açacağı ofis yardımıyla Türkiye’deki güneş enerjisi pazarının kalkınmasına hem ekonomik hem de teknolojik anlamda katkıda bulunmayı hedefliyor. Hammadde ve imalat bileşenleri tedariki ile ekipmanların yerinde kurulumunun sağlanması için yerli şirketler ile işbirliğine gidecek olan

Mart - Nisan 2016

162

İstanbul’da bir ofis açmamız bu ülkeye olan uzun vadeli bağlılığımızın açık bir göstergesidir” dedi.

Güneş takip sistemi adı verilen bu teknoloji, mekanik bir ayçiçeği gibi hareket ediyor. Sistem, güneş enerjisi panellerinin, güneşi doğudan batıya doğru takip etmesini sağlayarak enerji santrallerinin veremliliğini artırıyor. Özellikle güneşli bölgelere uyarlanmış güneş takip sisteminin, Türkiye’nin güneş enerjisi üretimini artırmak üzere öncelikli olarak tercih edilmesi bekleniyor.

Türkiye’nin gerek teknolojik eğitim, gerekse endüstriyel performans açısından dünya standartlarında bir ülke olduğuna dikkat çeken Bodiot, “Sahip olduğu coğrafi konum ve ticaret geçmişi itibariyle Türkiye, yürüttüğümüz projelerimiz ve büyüme hedeflerimiz açısından stratejik bir merkez. Grand View Research tarafından 2015 yılında yapılan bir araştırmaya göre, güneş enerjisi pazarının 2022 yılında yüzde 35’lik bir büyüme ile 6,83 milyar dolar olması bekleniyor.

Türkiye’nin bu pazardan anlamlı bir pay alabileceğine inanıyoruz.

163

Mart - Nisan 2016

Aktüel

Yüksek Güçlü PV Modüller İnce çift camlı PV modüller, daha uzun ömür…

Çift camlı modül tasarımı, çatılar ve zemine monte sistemlerde çeşitli uygulamalar için farklı avantajlar sunmaktadır. Bu tasarımın doğru yolda olduğu enstitüler tarafından da onaylanmıştır. Güneş endüstrisi de bu yolu izleyecektir; GTC Solar ise sertifikalandırılmış ve hazır durumdadır.

GTC Solar, 2014’te kurulmuş olup, yüksek kaliteli camcam fotovoltaik modüller üreterek sürekli olarak know-how geliştirmiştir. 30MWp yarı otomatik hat esnek ve sürdürülebilir olmak üzere tasarlanmıştır. En yeni 295W cam-cam

60-hücreli modül 1500Vdc’ye uygun olarak IEC tarafından sertifikalandırılmış ve daha uzun dizi kurulumlarında uygulamak üzere hazır durumdadır. Modüle ait tüm detaylar ürünün kullanım süresini, kullanım alanını, BOS tasarrufunu ve PV sistemin verimini artırmak üzere çözümlenmiştir.

Türk PV pazarı temel olarak CAPEX odaklıdır ve çoğunlukla polikristal standart cam ve alt tabaka modüller Tier-One tedarikçiler için cazip olmaktadır.

FIT 10 yıl olduğu için, yatırımcılar en kısa zamanda geri dönüş alabilecekleri projelere odaklanmakta ve ne yazık ki çoğu yatırımcı bu yüzden düşük kalite ve teknik uzmanlık almaktadır.

PV santralleri ve çatılar en az 25-30 yıl dayanımlı olacak şekilde tasarlanmaktadır. Sorunların çoğu 5-10 yıl içerisinde ortaya çıkmaktadır. Modüllerin eskimesi, PID, arka yüzeyin nem geçirimi, ısınan alanlar, hücre çatlakları düşük performans kaynaklarıdır ve bu tüm dünyadaki standart cam ve arkayüzey kullanılan pek çok güneş santralinde gözlenmiştir.

Standart cam ve arkayüzey donanımına sahip güneş santrallerinin çoğu zaman içinde daha hızlı bozulmaya maruz kalmaktadır. GTC cam-cam panel ise 50 yıl hizmet süresine sahiptir.

Sert hava koşullarına karşı güzel görünümlü tasarım Çerçeve yok ve bakım gereksinimi daha azdır. Köşelerde kir birikmesi oluşmaz. Topraklama gerektirmez ve panel ömrü süresince PID problemi yoktur.

Alüminyum çerçevelerin bu endüstride standart bir hale gelmesinin nedeni, plastik alt tabaka ve 4 mm. üst camı

Mart - Nisan 2016

164

laminasyonda stabil hale getirmenin tek yolu olmasıdır. 2 mm. kalınlığındaki temperli düşük demirli cam, 2 adet 2 mm’lik camın simetrik bir şekilde kullanımını mümkün kılmaktadır. Hücreler için gerilime ve nem geçirimine karşı en iyi koruma budur.

Most of the PV plants equipped with standard glass/backsheet panels suffer from faster degradation over the time. GTC doubleglass panel has potentially 50 years of service time.

Nice looking design against harsh weather No Frame, less maintenance. No soiling concentration in the corners. No grounding issue and no PID problem during panel’s lifetime.

The aluminum frame has become a standard in the industry because it is the only way to stabilize the laminate based on plastic backsheet and the front glass 4mm. 2mm thick tempered low iron glass allows 2 symmetrical glasses of 2mm. It is the best protection for the cells against stress and moisture penetration.

3300m2 Çatı Alanında 400 kW Mono PERC cam-cam panel ile daha fazla güç, daha az yangın riski Taiwan’da üretilen ve %20.7 verimliliğe ulaşan PERC hücrelerin kalitesi göz önüne alındığında fiyat primi ortaya çıkmaktadır. LID sınırlıdır ve düşük ışık şiddetindeki performans zaman içinde sisteminizi güçlendirir. Standart poli hücrelere kıyasla %6 güç kazancı üçüncü taraflarca kanıtlanmıştır.

Peki, gelecekte ne olacak? Çift cam tasarımı, hali hazırda, GTC’ye iki yüzlü PERT veya HIT n-tipi hücreleri enkapsüle etme imkânını sunmaktadır. Kayseri ve Adıyaman’daki deneyler Kwh/kWp bazında poli hücrelere kıyasla %19’a varan oranlarda daha verimli olduğunu göstermektedir. Yatırımın geri dönüşü de standart polikristal panellere oranla daha hızlı olabilmektedir ve LCOE bu farkı açıkça göstermektedir.

GTC Solar aynı zamanda, ilk 5 yıldaki FIT’i artırma konusunda yerel katkı beklentilerini karşılamak için yeni bir 72 hücreli 340W cam-cam panel geliştirmektedir.

400 kW Mono PERC double-glass panel on 3300m2 Rooftop.

More power, less fire risk A price premium is totally justified, considering the quality of the PERC mono cells made in Taiwan, reaching over 20.7% efficiency.

The LID is limited and the performance at low light irradiance boosts your system throughout the time. It has been proved by third parties that an average power gain of 6% compared to standard poly cells has to be expected.

And what about the future? The double glass design already allows GTC to encapsulate bi-facial PERT or HIT n-type cells. Trials from Kayseri and Adiyaman show up to 19% better performance than poly on Kwh/kWp. The ROI can be even faster than standard polycrystalline panels, and LCOE clearly shows the difference.

GTC Solar also currently develops a new 72-cell 340W glass-glass panel to match local content expectations to increase FIT during the first 5 years.

Üretim Türkiye’de, Anti-Damping vergisi yok GTC esnek olmayı sürdürmekte ve gücünü de buradan almaktadır. Birçok müşteri özel çözümler arıyor, seralar için 2 metrenin üzerinde ve farklı elektrik gereksinimleri olan özel modül formları arıyor. Örneğin, cam-seramik alt tabaka şeklinde olan yeni tasarım henüz test edildi ve sıcak hava koşullarında mükemmel performans göstermeyi vaat ediyor. Bu panel, pozitif enerjili yapılar için yapı kabuğunun iyileştirmesinde de kullanılabilir. iyi verimliliğin yanında, bu modüller, çeşitli RAL arka yüzeyler sayesinde mimarlara bina cepheleri ile farklı tasarımlar yaratma imkanı sunar.

Produced in Turkey, no Anti-Damping Tax GTC remains flexible and it is its strength. Several customers are looking for special solutions, for green houses, special module shapes over 2 meters and different electrical requirement. For instance, a new design based on glass-ceramic backsheet is currently tested and it promises excellent performance in hot conditions. It might be used to optimize envelopes for positive energy buildings. Besides good yield, the modules can have various RAL background, allowing to architects to play with building facades.

High Power PV Modules Thin Double glass PV modules, longer life time…

Double glass module design offers different advantages for various applications, for rooftops and ground mount systems. It has been now proved by institutes that it is the right way to go.

The industry will follow; GTC Solar is already ready and certified.

GTC Solar, established in 2014, has continuously improved its know-how by producing high quality glass-glass photovoltaic modules. The 30MWp semi-automated line has been designed to be flexible and extensible. The latest 295W double-glass 60-cell module has been certified IEC compliant for 1500Vdc, ready to be integrated in longer strings installation. All details of the module have been analyzed to increase lifetime, space, BOS savings and yield of the PV system.

The PV Turkish market is mainly CAPEX oriented, and mostly attracted by tier one suppliers producing mostly polycrystalline standard glass/backsheet modules. As the FIT is based on 10 years, investors are logically focusing on the shortest period of return, and unfortunately most of them have low quality and technical expertise. PV power plants or rooftops are designed to stand 25 to 30 years minimum. Most of the problems appear after 5 to 10 years. Module aging, potential induced degradation (PID), backsheet moisture penetration, hot spots, cell cracks are sources of poor performance. Ant it has been observed in a lot of all worldwide PV plants, using standard glass/backsheet technologies.

165

Mart - Nisan 2016

Aktüel

Vodafone’dan Sürdürülebilirlik Projeleriyle 5 yılda 46 milyon TL’lik Tasarruf Vodafone Türkiye, ticari ve sosyal yatırımlarının merkezine yerleştirdiği sürdürülebilirlik stratejisi doğrultusunda hazırlanan sürdürülebilirlik raporlarının beşincisini yayımladı. Şirketin ekonomik, sosyal ve çevresel uygulamalarının şeffaf bir şekilde aktarıldığı rapora göre, Vodafone verimlilik uygulamalarıyla 2014-2015 mali yılında 8,3 milyon TL’ye yakın tasarruf elde ederken, 18 binden fazla ağacın kesilmesinin önüne geçti. hazırlanan ve Türkiye’de dünya çapında referans kabul edilen AA1000 güvenceli ve denetimli tek sürdürülebilirlik raporu olan Vodafone Türkiye Sürdürülebilirlik Raporu, aynı zamanda “GRI G4 Materiality Matters Check” standartlarına uygun olarak hazırlandı.

Hasan Süel: “Mobilin gücünü sürdürülebilir bir gelecek için kullanıyoruz” Mobil teknolojilerin sosyal dönüşümün ve ekonomik gelişimin önünü açan potansiyelini hayata geçirip Türkiye’yi sürdürülebilir geleceğe taşımayı hedeflediklerini belirten Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Süel, şunları söyledi: “Mobil teknolojiler, bugün doğal kaynakların kontrollü kullanımını ve sürdürülebilir kalkınma hedefini ulaşılabilir hale getirerek, daha yeşil ve sürdürülebilir bir dünyaya hizmet ediyor. Biz de Vodafone olarak, artan küresel nüfus, azalan doğal kaynaklar ve iklim değişikliğinin bireysel ve kurumsal düzeyde daha sürdürülebilir yaşam ve iş süreçlerini gerekli kıldığı günümüzde, mobil teknolojilere ilişkin global bilgi birikimimizi seferber ediyoruz.

Mobil teknoloji tabanlı akıllı iş yapma yöntemleriyle şirketlerimizin iş ve enerji verimliliğine katkıda bulunuyoruz. Ülkemizin sürdürülebilir geleceği için eğitim, tarım, finans, lojistik gibi kilit sektörlerde, mobil iletişim teknolojilerinin gücüyle yenilikçi ve etkin kalkınma modellerinin önünü açıyoruz. Bireylerin hayatında, kurumların ise iş yapma biçimlerinde olumlu dönüşüm sunmak üzere yürüttüğümüz tüm bu çalışmalarda, enerji verimliliğini esas alarak çevre üzerindeki etkimizi en aza indirmeyi hedefliyoruz.

Türkiye’yi doğal kaynaklara, çevreye saygılı, fırsat eşitliğinin tesis edildiği bir toplum ve gelişmiş bir ekonomi ile daha iyi bir geleceğe taşımak hedefiyle yürüttüğümüz operasyonlarımızı, şeffaflık ilkemiz doğrultusunda paydaşlarımıza aktarmak üzere sürdürülebilirlik raporlarımızın beşincisini yayımlamaktan mutluluk duyuyoruz.”

Böylece, Vodafone’un son 5 yılda sürdürülebilirlik projeleri ile elde ettiği tasarruf değeri 46 milyon TL’yi geçti. Vodafone, aynı dönemde 65 bine yakın ağacın kesilmesini önlerken, plastik atıkların geri dönüştürülmesiyle yaklaşık 43 bin konutun günlük enerji ihtiyacının karşılanmasına denk gelecek kadar enerji tasarrufu da sağladı. Türkiye’nin AA1000 güvenceli ve denetimli tek sürdürülebilirlik raporu olan Vodafone Türkiye Sürdürülebilirlik Raporu, aynı zamanda “GRI G4 Materiality Matters Check” standartlarına uygun olarak hazırlandı.

Rapora göre, 2014-15 mali yılında, Vodafone Türkiye’nin abone başına karbon yoğunluğunda %1,18, baz istasyonu başına sera gazı emisyon miktarında ise %18,3 azalma sağlandı. Vodafone Türkiye, bu dönemde, Çevre Dostu Tasarımda Liderlik (LEED) sertifikasının Platin seviyesi gerekliliklerine göre tasarlanıp inşa edilen Küçükyalı Operasyon Merkezi’ni de hizmete soktu.

Türkiye’nin ilk LEED Platin sertifikalı binası olan Vodafone Küçükyalı Operasyon Merkezi, dünyada da bu sertifikayı almaya hak kazanan yaklaşık 350 bina arasında yer aldı. “Şeffaflık” ve “hesap verebilirlik” prensipleri doğrultusunda Mart - Nisan 2016

9 sahada %100 yenilenebilir enerji Vodafone Türkiye, 2014-15 mali yılında enerji kullanımında da önemli tasarruf sağladı. “Yeşil Teknoloji” programı doğrultusunda baz istasyonlarındaki 700 eski nesil klimayı yeni nesil klimalarla değiştiren Vodafone Türkiye, mevcut sahalarda 200 doğal havalandırma sistemine geçerek iklimlendirme için harcanan enerji tüketiminde tasarruf sağladı. Ayrıca, elektrik şebekesine bağlı olmayan ve %100 yenilenebilir enerji kullanan saha sayısını 9’a çıkaran şirket, 120 sahada jeneratör ve enerji yedekleme sistemlerinin uzaktan kontrolünü sağlamak amacıyla makineler arası iletişim (M2M) teknolojilerinin entegrasyonunu da sağladı.

166

Makale

RFS stimulates solar energy consciousness!

The process: For every 2 races we attend our sponsors will be providing one off-grid product to be delivered to the locations in need!

The Problem Around 1.1 billion people worldwide—roughly the population of India— still live without access to electricity with most concentrated in Africa and Asia.

The team: Please join RFS to help us spread light to people in need!

Simply send us a photo of yours taken during a running organisation and your body size! We’ll ship you our organic cotton t-shirt and give aways FREE OF CHARGE!

The Fact: Another 2.9 billion rely on wood or other biomass for cooking and heating, resulting in indoor and outdoor air pollution attributable for 4.3 million deaths each year.

For information; SOLAR@RUNFORSOLAR.ORG

THE SOLUTION: SOLAR ENERGY! The Mission: To bring electricity via Solar Powered Off-grid devices to people in need.

167

Mart - Nisan 2016

Aktüel

Fas’ta dünyanın en büyük güneş enerjisi santrali Fas’ta inşası devam eden dünyanın en büyük güneş enerjisi santralinin ilk fazı hizmete hazırlandı.

2018’e kadar 6 bin dönüme yayılması planlanan santralden güneş kaynaklı olarak 1 milyondan fazla kişinin elektriği sağlanacak.

Fas, geçtiğimiz günlerde Ouarzazate Güneş Enerji İstasyonu‘nun ilk panellerini tamamlayarak kullanıma sundu. Yeni paneller şimdiden 160 megawatt enerji üretiyor. Toplam maliyetinin 9 milyar dolar olması beklenen santral 2018’de tamamlandığında 6 bin dönüm araziye yayılmış olacak ve dünyanın en büyük güneş enerjisi santrali olacak. Sahra Çölü’ne yerleştirilen panellerin enerji üretme yöntemi basit bir temele dayanıyor. Güneşe dönük paneller gün boyunca çöl ikliminde yüzeyin kaplayan boruların içindeki yağı 393 derece santigrat’a kadar çıkartıyor.

Mart - Nisan 2016

Bu ısı ardından elektriğe dönüştürülüyor. Isınan yağ gece soğuyarak tekrar kullanıma hazır hale geliyor. Tamamlandığında ülkenin Başkenti Rabat’tan daha geniş bir alana yayılacak santral üreteceği 580 megawatt enerjiyle 1 milyon 100 bin kişiye elektrik sağlayacak. BONUS BİLGİ: Projenin öncelikli hedefi Avrupa’ya enerji sağlamaktı.

Ancak bazı ortakların geri çekilmesi nedeniyle Fas Hükümeti santrali Afrika Gelişim Bankası’nın desteğiyle tamamlama ve ulusal sınırlar içinde kullanma kararı aldı.

168

Aktüel

Petkim, enerji verimliliğinde şampiyonları seçti Geçen ay Enerji Bakanlığı’ndan ‘2015 Yılı Sanayide Enerji Verimliliği Proje Yarışmasında Birincilik Ödülü’nü alan Petkim, sürdürülebilir verimlilik atağında…

önemine değinerek, “Enerji bizim için çok önemli bir girdi. Üretim maliyetinde yüzde 15’lere ulaşan bir etkisi var. Bu açıdan ortaya koyduğumuz her iyileştirme, tasarruf ve sürdürülebilirliği sağlayan proje doğrudan sonuçlarımıza yansıyor. Türkiye, yüzde 72 oranında enerjide dışa bağımlılığı olan bir ülke. Ülkemizde yaşamak, üretim yapmak, enerjiye önce şirket sonra da ülke olarak hassasiyetle yaklaşılmasını gerektiriyor. Cumhuriyet’in 100’üncü yılına doğru Türkiye’de enerjiye olan ihtiyaç, ekmek ve suya olan ihtiyaçtan daha çok artacak. Bugün modern hayatımıza destek veren onu anlamlı kılan ne varsa enerjiyle çalışıyor. Bu nedenle tasarrufu hayat felsefesi haline getirmeli, eğitimde alfabe kadar temel bir yerde konumlandırmalıyız.” dedi.

Petkim’deki enerji tüketimi ve tasarrufa dair rakamlar da veren Korkut, 2008’de yaklaşık 980 bin TEP enerji tüketimi ile başlayan ‘enerji verimliliği ve tasarrufu’ çalışmaları sonucu, tüketimin 2014’te yaklaşık 780 bin TEP’e gerilediğini söyledi. Aynı sürede Petkim’in 2013’te Enerji Bakanlığı’na bağlı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen ‘Sanayide Enerji Verimliliği’ yarışmasında birincilik ödülü, 2016’da aynı yarışmada tekrar birincilik ödülü aldığını hatırlatan Sadettin Korkut, sözlerini şöyle sürdürdü: “2008’den bu yana sağlanan yüzde 20 enerji tasarrufu ve alınan birincilik ödülleri şirket genelindeki farkındalığımızın kanıtı. Ama bunu sürekli ve sürdürülebilir hale getirmek zorundayız. 2015’te Petkim’de 50 adet enerji verimliliği projesi yürütüldü ve bunlardan 14’ü tamamlanarak 3906 TEP tasarruf sağlandı. 36 enerji projesi halen devam ediyor. Şirketimiz 12 Verimlilik Artırıcı Proje’den 7’sini tamamlayarak hibe desteği almaya hak kazandı. Petkim’de yapılan projeleri sürekli kılmak ve ödüllendirmek istiyoruz. Bu nedenle Ağustos ayında başlattığımız yarışmada; fabrikalarımızda, tesislerimizde sağlanan iyileştirme ve projeleri öne çıkarmak istedik. Bunda başarılı olduk. Emeği geçen, projeye çalışmalarıyla değer katan tüm ekibimize teşekkür ediyorum”

Petkim’in, bu amaçla kompleks içerisinde Ağustos ayında başlattığı 22 fabrika ve tesisi kapsayan enerji verimliliği ve iyileştirme projeleri yarışması sonuçlandı. Yarışmada verimlilikte ciddi rakamlara ulaşan fabrikalar toplam 13 farklı kategoride ödüllendirildi.

Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut, “Enerji bizim için çok önemli bir girdi. Üretim maliyetinde yüzde 15’lere ulaşan bir etkisi var. Bu açıdan ortaya koyduğumuz her iyileştirme, tasarruf ve sürdürülebilirliği sağlayan proje doğrudan sonuçlarımıza yansıyor.” dedi.

Türkiye’nin petrokimyasal hammadde üreticisi Petkim’in, enerji verimliliğini arttırmak amacıyla 22 fabrika ve tesiste Ağustos ayında başlattığı proje yarışması sonuçlandı. Yarışmada verimlilikte ciddi rakamlara ulaşan fabrikalar toplam 13 farklı kategoride ödüllendirildi. Projeleriyle enerji verimliliğinde en fazla tasarruf değerine ulaşan ACN Fabrikası, ‘Enerji Şampiyonu’ ilan edildi. AYPE Fabrikası, Su Üretim Tesisi, Buhar Üretim Tesisi, Etilen Fabrikası, PVC Fabrikası farklı kategorilerde başarılı projeleriyle ilk üçe girdi.

Petkim’de düzenlenen törende tasarruf projelerinde imzaları olan çalışanlara ödül verildi. Petkim Genel Müdürü Sadettin Korkut, törende yaptığı konuşmada Petkim için enerjinin

Mart - Nisan 2016

170

Makale

Yüksek Sıcaklıklarda ve Yüksek Rakımlarda Yumuşak Yolverici Kullanımı Ortam sıcaklığı, 24 saat boyunca yumuşak yolvericiyi çevresinde oluşan sıcaklığın ortalama değeridir. Çoğu yumuşak yolverici 40°C’ye kadar çalışma akımında herhangi bir azalma olmadan çalışabilir.

Çalışma esnasında akımda herhangi bir düşme olmadan

Örnek 1

müsaade edilen ortam sıcaklığı yumuşak yolverici modeline göre

PSTX105 yumuşak yolvericimizin 48°C ortam sıcaklığında nominal

değişiklik gösterebilir. Bu bilgiler üretici teknik kataloglarından

çalışma akımının ne olduğunu hesaplayalım.

mutlaka kontrol edilmelidir.

• PSTX nominal akımı: 106 A ‘dir.

ABB yumuşak yolvericiler 40°C üzerindeki ortamlarda çalışacaksa

• Ortam sıcaklığı: 48°C olursa

çalışma akımındaki düşüş aşağıdaki formülden hesaplanabilir:

• 40°C üzerinde °C başına %0,8 akım düşmesi için ∆ T= 48 – 40 °C = 8 °C ise

Ie azalma = e - (∆ T x Ie x 0.008)

Yeni akım= Ie - (∆ T x Ie x 0.008) = 106 – (8 x 106 x 0.008) =

Ie azalma = Azalma sonrası maksimum çalışma akımı

99.2 A olur.

Ie

= Yumuşak yolvericinin nominal akımı

Yani 48°C’de 106A nominal akım isteniyorsa bir büyük boy yumuşak

∆ T

=

yolverici kullanılması gerekmektedir. (Aynı sıcaklıkta PSTX142’nin

Sıcaklık farkı

0.008 =Azalma faktörü Mart - Nisan 2016

yeni akımı 132,9A olduğundan dolayı PSTX142 uygundur.)

172

Örnek 2 PSTX300 yumuşak yolvericimizin 46°C’de nominal çalışma akımının ne olduğunu hesaplayalım.

• PSTX nominal akımı: 300 A ‘dir.

• Ortam sıcaklığı: 46°C olursa • 40°C üzerinde °C başına %0,8 akım düşmesi için ∆ T= 48 – 40 °C = 8 °C ise Yeni akım= Ie - (∆ T x Ie x 0.008) = 300 – (6 x 300 x 0.008) = 285.6 A olur.

Yani 48°C’de 300A nominal akım isteniyorsa bir büyük boy yumuşak yolverici kullanılması gerekmektedir. (Aynı sıcaklıkta PSTX370’in yeni akımı 352,2A olduğundan dolayı PSTX370 uygundur.)

Yüksek rakımlarda yumuşak yolverici kullanılırken basınçtan dolayı soğutma azalacağından nominal akımda düşüş gözlenir. Çoğu markada 1000 m deniz seviyesinden

Örnek 3

yüksekliğe kadar akımda azalma olmadan yumuşak

PSTX300 yumuşak yolvericimizin 2500 m deniz seviyesinden

yolverici üniteleri çalışabilir.

yükseklikte nominal çalışma akımının ne olduğunu

1000 m üzerinde aşağıdaki hesap yapılarak yeni nominal

hesaplayalım.

akım hesaplanabilir. Hesaplanan yeni değer neticesinde

% Ie = 100 – (( 2500 – 1000) /150 ) = 90

bir üst boy yumuşak yolverici kullanmak gerekebilir.

Ie=300 x 0.9 = 270 A (yeni nominal akım)

% Ie = 100 – (( x – 1000) /150 )

Bu da demek oluyor ki eğer deniz seviyesinden 2500 m

x = yumuşak yolvericinin bulunduğu yükseklik

yükseklikte 300A nominal akım elde edilmek isteniyorsa bir

Yandaki grafik yumuşak yolverici akım düşüşünü

üst model yumuşak yolverici seçilmelidir. (2500 m yükseklikte

hesaplamada kullanılabilir.

PSTX370’in nominal akımı 333A olduğundan PSTX370 uygundur.)

173

Mart - Nisan 2016

Röportaj

Türkiye’ye Yeni Enerji: Greeneco Ülkemizin enerji açığını karşılamaya ve yenilebilir enerji üretimine odaklanan Greeneco Enerji’nin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kamil Özdağ hedeflerini açıkladı: “Türkiye çapında yıllık 1 milyar Kwh üretim kapasitesinde karma elektrik enerjisi üretim portföyü kuruyoruz.”

Saray Holding ve Acarsan Holding ortaklığıyla 2012 yılında kurulan Greeneco Enerji Elektrik Üretim A.Ş.; daha temiz, daha yaşanabilir bir dünya hedefiyle çevre dostu jeotermal enerji üretimine başladı. Türkiye’nin artan enerji ihtiyacına çözüm olacak 110 milyon dolarlık proje yatırımının ise yüzde 80’i tamamlandı. İthal girdiye ihtiyaç duymaksızın; çevreci, yerli ve yenilenebilir kaynaklar ile elektrik üretebilen Greeneco Enerji, Şubat ayında deneme üretimine başladı.

projemizde bu ay içinde deneme üretimi gerçekleşecek olup santral kabulü yapılacak. 2. ünitenin de montaj ve kurulum çalışmaları hızla devam ediyor” dedi. Özdağ, ayrıca santral alım sözleşmesi ile ülkemizde yerli türbin üretilmesine olanak sağlayarak, ilk yerli türbin kullanan jeotermal elektrik santrali olma özelliğini de taşıdıklarını ifade etti.

Greeneco Enerji yatırımının; Denizli - Sarayköy - Tekke bölgesinde 2 bin 250 hektar alanda kurulu olduğundan söz eden Kamil Özdağ şöyle konuştu: “Sahamızda toplam 60 MWe’lik bir kurulu güce ulaşmayı planlıyoruz. İlk etapta 2 üniteden oluşan 25,6 MWe gücündeki ilk santralimizin kurulumunu başlattık. Bu santralimizde yıllık 200.000.000 KWh elektrik enerjisi üretilecek.

2. etap yatırımımızla ilgili mühendislik çalışmalarımız da hızla devam ediyor. 2. etap yatırımımızın 2019 yılında tamamlanması ile 240 Milyon Dolarlık bir yatırım değerine ulaşarak, 60 MWe kurulu güç ile yıllık 540.000.000 KWh üretim kapasitesine ulaşmayı planlıyoruz.”

Amaçlarının; yerli ve yenilenebilir enerji kaynakları ile sürdürülebilir, ucuz, temiz ve insanlık için de bir o kadar çevreye saygılı, adı gibi “Green” enerji üretmek olduğunu vurgulayan Özdağ, “2016 Ekim ayı itibariyle yıllık 200.000.000 Kwh’lık üretim kapasitesine ulaşacağız” diye konuştu.

İlk yerli türbin kullanan santral Türkiye’nin elektrik ve ısı ihtiyaçları çerçevesinde önemli tasarruflar gerçekleştirmeyi amaçladıklarını anlatan Greeneco Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Kamil Özdağ; lisanslandırılmış ve lisans aşamasında olan RES, JES ve GES tipi çevreci enerji üretim çeşitleriyle Türkiye çapında yıllık 1 milyar Kwh üretim kapasitesinde karma elektrik enerji üretim portföyü kurmayı hedeflediklerini söyledi. Yatırıma 2012 yılında başladıklarını, şu an santral montajını tamamladıklarını ve testlere başladıklarını belirten Kamil Özdağ, “Santralin ikinci ünite ile beraber 25,6 MWe’lik kurulu gücünün tamamını Ekim 2016’da devreye almayı hedefliyoruz. Sondaj ve rezervuar süreci sonuçlandırılmış, mühendislik ve tedarik süreçleri tamamlanan

Mart - Nisan 2016

174